Republika e Kosovës Republika - Republic of Kosovo Kuvendi - Skupština - Assembly

T R A N S K R I P T

I MBLEDHJES SË JASHTËZAKONSHME TË KUVENDIT TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS, E MBAJTUR MË 11 MARS 2020

SA VANREDNE SEDNICE SKUPŠTINE REPUBLIKE KOSOVA, ODRŽANE 11. MARTA 2020. GODINE

MARS - MART 2020

Rendi i ditës

1. Debat parlamentar në lidhje me rrezikimin e marrëdhënieve diplomatike të Republikës së Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si pasojë e qasjes shpërfillëse e joserioze të kryeministrit të Qeverisë së Republikës së Kosovës në raport me këshillat e udhëzimet e përfaqësuesve të SHBA-ve.

Dnevni red

1. Parlamentarna debata o rizikovanju diplomatskih odnosa Republike Kosovo sa Sjedinjenim Američkim Državama, kao posledica zanemarljivog i neozbiljnog pristupa premijera Vlade Republike Kosovo, u odnosu na savete i uputstva predstavnika SAD-a.

2 Mbledhjen e drejtoi kryetarja e Kuvendit, znj. .

KRYETARJA: Të nderuar deputetë, I nderuar kryeministër i Kosovës, Të nderuar zëvendëskryeministra dhe ministra të Kabinetit qeveritar, I hap punimet e seancës së jashtëzakonshme me kërkesë të 42 deputetëve të Kuvendit të Kosovës.

Konstatoj se në sallë janë të pranishëm 61 deputetë.

Procedojmë me pikën e vetme të rendit të ditës:

1. Debat parlamentar në lidhje me rrezikimin e marrëdhënieve diplomatike të Republikës së Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si pasojë e qasjes shpërfillëse e joserioze të kryeministrit të Qeverisë së Republikës së Kosovës në raport me këshillat e udhëzimet e përfaqësuesve të SHBA-së

Të nderuar deputetë, Ju njoftoj se sipas Kushtetutës së vendit dhe Rregullores së Kuvendit, është parashtruar kjo kërkesë për debat parlamentar. Prandaj, ftoj zotin Bedri Hamza që në emër të propozuesit të paraqesë çështjen për të cilën është kërkuar debati.

BEDRI HAMZA: E nderuar kryetare e Kuvendit, I nderuar kryeministër, Të nderuar ministra, Të nderuar deputetë, Të nderuar përfaqësues të mediave, Në bazë të nenit 69, paragrafi 4 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe nenit 38, pika 2c të Rregullores së Kuvendit, i kemi kërkuar Kryesisë së Kuvendit dhe kemi paraqitur kërkesën për mbajtjen e seancës së jashtëzakonshme për datën 11 mars 2020, në orën 15:00, ku Kryesia e Kuvendit pas mbledhjes së mbajtur e ka aprovuar dhe e ka futur në rend të ditës këtë pikë.

Për pikën: Debat parlamentar lidhur me rrezikimin e marrëdhënieve diplomatike të Republikës së Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës si pasojë e qasjes shpërfillëse e joserioze të kryeministrit të Qeverisë së Republikës së Kosovës në raport me këshillat e udhëzimet e përfaqësuesve të lartë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Duke u bazuar në sjelljet dhe veprimet shpërfillëse sistematike dhe qasjes institucionale joserioze të kryeministrit të Qeverisë së Kosovës, zotit , në raport me këshilla dhe udhëzimet miqësore nga përfaqësues të lartë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për krijimin e kushteve

3 institucionale për zhbllokimin e procesit të dialogut dhe ecjen përpara të Republikës së Kosovës në rrugën e integrimeve euro-atlantike.

Duke u bazuar në mesazhet dhe thirrjet e qarta diplomatike të funksionarëve të lartë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës që të veprohet pa vonesë sipas këshillave të tyre, me qëllim që Republika e Kosovës t’i hapë rrugë dialogut për lehtësimin e arritjes së marrëveshjes përfundimtare gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht të detyrueshme për normalizimin e marrëdhënieve mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë nën mbështetjen dhe lidershipin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike të Kosovës, i mbështetur nga deputetët e grupeve të tjera parlamentare, nënshkrues i kësaj kërkese, i merr me shqetësim serioz paralajmërimet e fundit për Kosovën nga miku ynë strategjik, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për tërheqjen e trupave ushtarake dhe suspendimin e programeve zhvillimore qindra miliona dollarësh si rezultat i shpërfilljes nga kryeministri zoti Kurti edhe Qeveria e Republikës së Kosovës të kërkesave diplomatike amerikane.

Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike të Kosovës i mbështetur nga deputetët e grupeve të tjera parlamentare e mirëpret caktimin e kësaj seance të jashtëzakonshme nga Kryesia e Kuvendit.

Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike të Kosovës, i mbështetur nga grupet e tjera parlamentare, nënshkrues të kësaj kërkese, konsideron se Republika e Kosovës në fazën vijuese përfundimtare të dialogut do të zhvillojë në koordinim dhe bashkërendim të ngushtë me aleatët perëndimorë, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, BE-në, në mënyrë që përfaqësimi dhe mbrojtja e interesave kombëtare në këtë proces të jetë në vijimësi të kontributeve të partnerëve strategjikë, sikurse në fazën e luftës për liri, shtetkrijimin dhe konsolidimin e tij, po ashtu edhe për paqen, sigurinë dhe stabilitetin rajonal.

Përcaktimi i orientimit gjeostrategjik të Republikës së Kosovës përfundimisht është vendosur me Deklaratën e Pavarësisë së Kosovës të shpallur më 17 shkurt 2008, ku mes tjerash përcaktohen qartësisht miqësia e përhershme e Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe një partneritet të tillë nuk mundet, as nuk duhet të lejohet të cenohet si nga faktori i jashtëm, e aq më pak nga faktori i brendshëm dhe bartës të përgjegjësive të larta shtetërore, siç është Qeveria e Republikës së Kosovës.

Kjo kërkesë është e natyrës urgjente dhe për këtë qëllim kemi kërkuar që të mbahet kjo seancë e jashtëzakonshme. Faleminderit!

4 KRYETARJA: Faleminderit! Në emër të Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, fjalën e ka Rexhep Selimi.

REXHEP SELIMI: Zonja dhe zotërinj deputetë, I nderuar kryeministër, Kabinet qeveritar, E nderuar zonja kryetare, Sërish opozita e pakuptueshme dhe me kërkesa të padefinuara. Me arsyetimin për thirrjen e kësaj seance ndër të tjera lexova. Citoj: “Në raport me këshillat dhe udhëzimet miqësore nga përfaqësuesit e lartë të SHBA-së për krijimin e kushteve institucionale për zhbllokimin e dialogut dhe ecjen përpara të Republikës së Kosovës në rrugën e integrimeve euro-atlantike”.

Tash, zotërinj të opozitës, a mund të na shpjegoni pak, ju si nënshkruesit e kësaj thirrje, nëse nuk ekzistuakan, si krijohen këto kushte institucionale për zhbllokimin e dialogut. Nëse ky zhbllokim lidhet siç pretendohet me taksën 100% ndaj mallrave të Serbisë dhe të Bosnjës, a na thoni, a ta heqim, siç po kërkon PDK-ja, apo ta mbajmë, siç po kërkon AAK-ja, apo t’i bëjmë të dyja, siç po kërkon NISMA.

Prej tre grupeve parlamentare të nënshkruar këtu kemi, tri qëndrime të ndryshme, edhe po të donim t’ ju marrim parasysh, nuk mundemi. Më kujtohet që në fushatë, ju grupet e ndryshme parlamentare që keni qenë në koalicionin PAN jeni futur në garë me njëri-tjetrin se kush e vuri taksën më i pari. Duket që jeni konfuz, sepse edhe sot, si edhe në debatin e kaluar nuk keni qëndrim, e respektivisht nuk keni edhe kërkesë të qëndrueshme.

Qëndrimi i kryeministrit Kurti tashmë dihet, ai është zëvendësimi i taksës në mënyrë graduale me reciprocitet të plotë politik, tregtar e ekonomik ndaj Serbisë.

Ju jeni të ndarë për taksën, por kur bëhet fjalë për Qeverinë Kurti, bashkoheni e harroni edhe taksën, edhe Amerikën. Ju bashkon Qeveria edhe kryeministri i saj që bashkë me partnerët tanë ju kemi bashkuar në opozitë. Nëse po pretendoni se jeni aq të brengosur, e nuk duket që jeni, se po prishemi me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, atëherë dua t’ju kujtojmë se me Shtetet e Bashkuara të Amerikës prishemi kur instalojmë korrupsion, siç përfaqësoni ju, kur ka kriminalitet, kur ka shtet mafioz, kur ka nepotizëm, kur vidhet shteti që shpesh prej jush e keni bërë kur keni qenë në pushtet.

Kosova dhe Amerika nuk i prishin raportet miqësore për shkak të taksës, siç po keni dëshirë, por po ashtu edhe raportet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë nuk rregullohen vetëm me taksë, siç po pretendoni ju. Ne në vazhdimësi edhe kemi bërë dhe do ta bëjmë, shprehim mirënjohje të thellë

5 për kontributin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në vazhdimësi, qoftë para luftës, qoftë në luftë, qoftë tani dhe qoftë në të ardhmen, kjo mirënjohje nga ana jonë do të jetë e përhershme.

Raporti dhe miqësia e Kosovës dhe e shqiptarëve në përgjithësi janë më të thella se sa cektësia e opozitës në këtë rast. Ato nuk janë as të lëndueshme, po njëkohësisht as të përdorshme për politika ditore.

Ideologu i copëzimit të Kosovës, Thaçi, dje deklaroi se ne paskemi, citoj: “cenuar lidhjen tonë speciale me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pa të cilën, siç thotë ai, unë do të kishim as liri, as shtet e as të ardhme”. Edhe ne mendojmë që pa Shtetet e Bashkuara të Amerikës asnjë nga këto nuk do t’i kishim të sigurta. Po si e paskemi cenuar ne këtë lidhje speciale, të quajtur të tillë, duke mbrojtur interesin e qytetarëve dhe të shtetit përballë kërkesave dhe kushteve që na vë Vuçiqi. Pikërisht është ai ideolog i copëzimit të Kosovës, lirinë që e përmend ai, shtetin që e përmend ai dhe të ardhmen që e përmend ai, i ka vënë në tezgën e pazarit me Vuçiqin.

Prandaj, ju deputetë të opozitës, para se të krijoni skena të tilla teatrale, do të duhej të ishit të brengosur, ashtu sikurse për miqësinë me Amerikën, edhe për rrezikun që po i kanoset Kosovës nga ndarja. Nëse doni vërtet të jeni partnerë të dinjitetshëm të miqve dhe aleatëve tonë strategjikë, atëherë rreshtohuni në anën e interesave të shtetit të Kosovës, si interes i përbashkët edhe yni, edhe i miqve tanë. Nëse doni të kryeni detyrë prej deputeti apo patrioti dhe për hir të vendit, për hir të qytetarëve dhe për hir të aleancës sonë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, atëherë unë sot ju ftoj që të votoni një rezolutë që, në emër të grupit tonë parlamentar dhe në koordinim edhe me Grupit Parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës, nga e cila presim mbështetje, do t’ua paraqes në vijim.

Kuvendi i Republikës së Kosovës, në seancën e jashtëzakonshme të datës 11. 3. 2020 me propozimin e Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje dhe Grupit Parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës për deputetët nënshkrues miraton këtë:

DRAFT-REZOLUTË

1. Republika e Kosovës është e përkushtuar për bisedime politike në mes të Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë që do të rezultojnë me njohje reciproke.

2. Kuvendi i Republikës së Kosovës rithekson se Kushtetuta e Republikës së Kosovës, sovraniteti shtetëror, integriteti territorial dhe karakteri shtetëror unitar i Republikës së Kosovës janë të pacenueshme. Askush nuk ka të drejtë të bisedojë, të dialogojë apo të negociojë për sovranitetin, integritetin territorial, rendin kushtetues dhe karakterin unitar të Republikës së Kosovës.

6 3. Në përputhje me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe Aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese nr. K043/19, të datës 27 qershor 2019, është Qeveria e Republikës së Kosovës që ka mandatin të udhëheqë bisedimet dhe/ose dialogun me Serbinë, si dhe të bëjë përgatitjet për negociata e të negociojë lidhur me një marrëveshje të mundshme përfundimtare, e cila do të rezultojë me njohje reciproke ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, brenda vijave të patjetërsueshme të rendit kushtetues të Republikës sonë. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Ju lus zoti Selimi që një kopje të këtij propozimi t’ia dorëzoni Administratës, në mënyrë që të bëhen kopje të mjaftueshme për të gjithë deputetët.

Në emër të Grupit Parlamentar të LDK-së, fjalën e ka deputeti Arben Gashi.

ARBEN GASHI: Kryetare e Kuvendit, Të nderuar kolegë deputetë, Edhe ky debat, sikurse ai i mëparshëm, unë mendoj se duhet të fokusohet në problemin kryesor që e kemi si shoqëri kosovare, mungesën e një konsensusi nacional para një zgjidhje përfundimtare me Serbinë.

Tarifa duhet të hiqet dhe për këtë dakordohemi të gjithë ose një shumicë dërmuese e deputetëve, pra përfaqësuesve të popullit. Edhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës që është kundër heqjes së tarifës, do të na bashkëngjitet në procesin e unifikimit të qëndrimit kosovar, përballë atij serb, në negociatat e udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të paktën këto janë deklarata publike të tyre.

Kemi folur për këtë tarifë gjerë e gjatë, për dhe kundër, me argumente e shifra, kush sa kemi mundur, por neve na kërkohet të veprojmë, jo të analizojmë e të zvarrisim.

Prandaj, kërkoj nga kryeministri Kurti, duke i ofruar gjithë mbështetjen e Lidhjes Demokratike të Kosovës, të heqë sa më parë tarifën në mënyrë të plotë.

Zoti kryeministër, prej teje, prej nesh këtu, priten vendime. Askush nuk do të të konsiderojë frikacak sepse ju nënshtrove presionit amerikan. Këtë gur në qafë e ke trashëguar dhe s’ke pse e mban as përkohësisht në kundërshtim me interesat dhe kërkesat e popullit të Kosovës. Partnerit në qeveri ose partneriteti në qeveri, pjesës më të madhe të opozitës dhe aleatëve, shumica po ashtu janë që të hiqet kjo taksë.

Zoti Kurti, heqja e plotë e tarifës nuk është në kundërshtim me vullnetin e popullit, përkundrazi.

Por, njerëzit do të na gjykojnë një ditë, nëse ne si Qeveri i ftohim relacionet me amerikanët, shkaktuam çarjen e parë publike, dëmtuam një marrëdhënie speciale, siç e quajtët edhe ju, me

7 Shtetet e Bashkuara të Amerikës duke insistuar për tarifën që është konsideruar si një veprim i papëlqyer kudo në botën perëndimor. Askush, as na miqtë amerikanë dhe as nga miqtë evropianë nuk i ka lavdëruar apo mbështetur këto masa, përkundrazi ka kërkuar heqjen e menjëhershme të tyre.

Sado që ish-kryeministri Haradinaj është përpjekur të glorifikojë këtë gjest heroik të kundërvënies ndaj Serbisë, tarifa pati pasoja negative për Kosovën në rrafshin ndërkombëtar.

Sepse ajo çfarë na u duk neve trimëri, sepse arritëm të bëjmë diçka, të lëndojmë Serbinë, e të rikthejmë dinjitetin, evropianëve e amerikanëve iu duk gjest i pamatur dhe dëmtues për procesin negociator.

Kush ka të drejtë në këtë mes: Serbia, ne, apo ndërmjetësuesit ndërkombëtarë?

Secila palë ka të vërtetën e vet, por fatkeqësisht dhe, ndoshta për herë të parë në historinë e 30 vjetëve të fundit, versioni ynë mbi të vërtetën dhe të drejtën tonë nuk është më në unison me atë të ndërmjetësuesve. Gabimi më i madh që mund të bëjmë si shtet i sapoformuar, ende jofunksional në tërësinë territoriale, i kontestuar pjesërisht rajonalisht e ndërkombëtarisht, është të sillemi sikur jemi një aktor i rëndësishëm në Ballkan, që mund të imponojmë versionin tonë të të vërtetës.

Serbia kohët e fundit është fuqizuar ekonomikisht, ka krijuar të tjera relacione me bashkësinë ndërkombëtare dhe pozicioni negociator i saj nuk është ai i viteve 1999.

Serbia përmes fuqizimit ekonomik dhe politik ka rivendosur rolin e saj në rajon. Serbia ka përmirësuar imazhin e saj ndërkombëtar, ndërsa ne si Kosovë e kemi dëmtuar. Dhe fajtor për ketë është klasa jonë politike. Ne jemi në debat sot, por kjo nuk do të thotë se ne duhet të heqim dorë nga qëllimet tona, as të lëshojmë pe në interesat tona nacionale e strategjike. Dhe, duhet të dimë po ashtu se Shtetet e Bashkuara të Amerikës sot nuk janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës të vitit 1999. Në makro konceptin gjeostrategjik, ne vazhdojmë të konsiderohemi aleat për vlerat evropiane dhe interesat veri-atlantike. Por, në realizimin praktik të këtyre synimeve, ne të gjithë jemi dëshmitarë që presidenti Tramp ka sjellë një energji të re, jo vetëm në mënyrën e bërjes politikë në Uashington, por gjithandej nëpër botë. Dhe, ky president i Amerikës, aleati ynë kryesor politik dhe ushtarak, po na kërkon ta heqim një tarifë, sepse ai nuk po mund të ndërmjetësojë një marrëveshje mes Serbisë dhe Kosovës, me këtë tarifë në fuqi.

Tarifa ishte një mjet, jo një qëllim. Një mjet keq i përdorur dhe që na dëmtoi. Mbajtja, por edhe vonesat në heqjen e saj, vazhdojnë të na dëmtojnë, pra duhet hequr taksën si një mjet taktik i shpenzuar, ne nuk heqim dorë nga qëllimet tona strategjike, por heqim një mjet të shpenzuar.

8 Do të ketë kohë për të treguar qëndrueshmërinë dhe trimërinë tonë në procesin negociator. Por fillimisht, neve na duhet unitet nacional. Skena politike është kjo që është. Kemi qeverinë e zgjedhur legalisht dhe me legjitimitet të plotë politik, kemi presidentin që po i përfundon mandati me legjitimitet të brendshëm të lëkundur, me autoritet politik e publik të debatueshëm, por me mandat legal, dhe kemi një opozitë kjo që është, me ato që i tha parafolësi.

Nuk mund ta ndërrojmë, kjo është çfarë kemi. LDK kërkon që taksa të hiqet shpejt, por njëkohësisht që ne të mblidhemi bashkë dhe të harrojmë këto inate primitive politike, kjo nuk është koha për beteja të brendshme politike, duke përdorur si llogore zyrat tona publike. Presidenti dhe kryeministri duhet të takohen, siç dhe duhet të takohet edhe qeveria me opozitën, në një kohë me një format të dakorduar, për një plan nacional.

E vërteta është që ne jemi të papërgatitur për këtë proces negociator. Ne s’kemi pasur asnjëherë një informacion nëse ky proces negociator i ndërmjetësuar nga SHBA-ja ka filluar formalisht, apo është në përgatitje të fillojë, apo përkundrazi, jo vetëm që ka filluar, por tashmë ka një draft marrëveshje. Nëse i gjithë spektri politik nuk është pjesëmarrës në zgjidhjen përfundimtare, ajo nuk do të jetë përfundimtare. Do të kontestohet brenda, do të vazhdojë të gjenerojë tensione politike të brendshëm, por edhe rajonal. Ne duhet të ndërtojmë sa më parë konsensusin tonë mes forcave kryesore politike dhe të ndërpremë këto betejat me letra e me konferenca shtypi që vetëm sa e bëjnë më absurde këtë shfaqje tonën politike.

Roli i SHBA-së është kyç. Pa SHBA-në nuk ka zgjidhje të problemit të Kosovës. Ne e kemi e kërkuar dhe vazhdojmë ta kërkojmë. Ne nuk duam një proces negociator të udhëhequr nga BE- ja, pa pjesëmarrjen e Amerikës në të. Sepse ne i besojmë më shumë një procesi gjithëpërfshirës negociator. SHBA-ja e ka çliruar Kosovën, pra Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë ndihmuar Kosovën të fitojë të drejtën e saj për pavarësinë, e tani ajo duhet të jetë e përfshirë në zgjidhjen përfundimtare. Dhe kjo zgjidhje duhet të arrihet, SHBA duhet të ketë një rol kryesor. Pra, ne duam që këto negociata të prodhojnë një zgjidhje evropiane, prandaj na duhet edhe prania e BE- së në këtë proces.

Si Kosova, si Serbia kanë synim anëtarësimin në Bashkimin Evropian, prandaj një zgjidhje përfundimtare mes Kosovës dhe Serbisë duhet të jetë kompatibile me korpusin e vlerave evropiane, por edhe strukturën institucionale dhe politike të BE-së ku duam të aderojmë nesër. Në fund, ne, si qeveri e Republikës së Kosovës, duhet të heqim tarifën për t’i dhënë shans dialogut të ndërmjetësuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, por edhe për ta hequr këtë presion të padobishëm, i cili nuk është se e ndihmon Qeverinë të kryejë punët e saj të zakonshme të qeverisjes. Populli ka nevojë për zgjidhje si në rrafshin e politikës ndërkombëtare, ashtu edhe në atë lokale. Prandaj, zoti Kurti, hiqe tarifën, ne si LDK do të jemi në mbështetje të plotë të vendimit për heqjen e plotë dhe pa kushte të taksës, deri në një vendim të radhës, që do të merret në bashkërendim të plotë me aleatët. Faleminderit!

9 KRYETARJA: Faleminderit! Në emër të Grupit Parlamentar të PDK-së, zoti .

KADRI VESELI: Faleminderit, kryetare! I nderuar kryeministër, Të dashur qytetarë të Republikës së Kosovës, Të nderuar deputetë, Nuk e kam besuar se do të vinte një ditë si kjo që në Kuvendin e Republikës së Kosovës do të flisnim në këtë mënyrë për rëndësinë e raporteve tona me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Nuk e kam besuar as që vetëm për pak ditë kjo Qeveri do të krijonte kaq shumë paqartësi, kaq shumë frikë qytetare dhe dilema shtetërore. Jo se kam pasur ndonjë iluzion në këtë koalicion qeverisës, por kam besuar se nuk do të harrohet asnjëherë rruga dhe çmimi që na ka sjellë deri këtu. Përveç se kjo qeverisje nuk ka ndërmarrë asgjë në politikat e brendshme në zgjedhjen e problemeve të qytetarëve, tani jemi dëshmitarë se si po rrezikon edhe shembjen e investimit historik në marrëdhëniet tona me Shtetet e Bashkuara të Amerikës për shkak të llogarive të bëra keq ose për shkak të qëllimeve të mbrapshta.

Dhe, më e rënda, mbase edhe për shkak ndoshta dogmave ideologjike personale. Po sakrifikohet qytetari dhe shteti në vend se të sakrifikohej dogma për ta ruajtur qytetarin dhe shtetin.

Pas një muaji shqetësimesh të ditëpërditshme, kulmi po arrihet me paralajmërimet e fundit për Kosovën nga partneri ynë më i madh strategjik, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për tërheqjen e trupave ushtarake dhe suspendimin e programeve zhvillimore në vlerë prej qindra miliona dollarësh. Me këtë mendësi dëmi që po i shkaktohet Kosovës është shumë i madh, jo vetëm në relacion me aleatin tonë strategjik, jo vetëm me pozitën tonë në marrëdhëniet ndërkombëtare, por mbi të gjitha dhe më së shumti për vetë qenien tonë nacionale.

Të dashur qytetarë, Sot më me dëshirë do të flisja në këtë foltore për programin qeverisës, për premtimet e kësaj qeverie dhe të këtij kryeministri. Sot, më me dëshirë do të pyesja për mundësitë e realizimit të planeve të kësaj qeverisje. Se çfarë do të bëjnë për mjekët, arsimtarët, për rininë që po ikë nga vendi i vet, fermerët, pensionistët, punëtorët e sektorit privat, rritjen e pagave të tyre dhe balancimin me sektorin publik, rimburësimet e familjeve që kanë të ardhura më të vogla se 5 mijë euro në vit, siç ka premtuar ky koalicion qeverisës, për forcimin e ushtrisë, për forcimin e ekonomisë.

Se çfarë do të bëjnë për luftimin e korrupsionit, nepotizmit dhe krijimit të shanseve të barabarta. Për të gjitha këto janë dhënë premtime dhe ka pritje nga qytetarët tanë, për të gjitha këto më me dëshirë do të kërkoja sot llogari në emër të qytetarëve. Si lider i opozitës, do ta kishit mbështetjen time për ta bërë Kosovën një vend më të mirë për të jetuar, edhe për t’i çuar hajnat

10 në burg, të gjithë hajnat në burg, pa dallime partiake, të gjithë keqpërdoruesit, të gjithë abuzuesit, por frikësohem se nuk jeni të sinqertë. Janë ndërtuar iluzione dhe po manipulohet me emocionet e qytetarëve, pamundësinë e një shteti të krijuar vetëm një dekadë më parë që në pak kohë t’i përmbushë të gjitha detyrimet e veta ndaj qytetarëve për perspektivë më të mirë e keni abuzuar skajshmërish. Hallet e tyre, problemet reale të tyre nuk i keni dëgjuar vëmendshëm si zgjidhje, por vetëm si zgjedhje.

Më me dëshirë do ta kisha pritur dështimin tuaj të pashmangshëm për katër vjet qeverisje, për shkak të premtimeve të pabazuara dhe të pambajtura, se sa të shoh rrëzimin tuaj të shpejtë nga konfrontimi me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ne po e dimë saktë, u mësuam se lojërat politike të kryeministrit që ta luftojë të jashtmen dhe të brendshmen, dhe ta luftojë të brendshmen me të jashtmen, janë strategjia e tij për të mbuluar dështimin. Strategjia e tendosjes me largime e denoncime për ta humbur vëmendjen nga mungesa reale e zgjidhjes së problemeve të qytetarëve, është iluzion i një fitore afatshkurtër. Kësaj do t’i dalë boja shumë shpejt. Por, tendosja e shtetit me krijimin e tensioneve të tilla të panevojshme, deri edhe me miqtë tanë më të mëdhenj, si Shtetet e Bashkuara të Amerikës, është gabim jashtëzakonisht i rëndë, është llogari e bërë keq.

Kryeministër, orkestrimi i frymës antiamerikane, të cilën ju po e kultivoni aktualisht, mund të mendoni se taktikisht do ta mbani nën kontroll dhe do ta menaxhoni tërësisht, më vonë ndoshta keni menduar të paraqiteni edhe më proamerikan se ne tjerët, por qëndrimi personal juaji, imi, i kujtdo tjetër, është i parëndësishëm, mirëpo si kryeministër dhe Qeveri, qëndrimi ka shumë rëndësi. Rruga që keni zgjedhur duke e ndarë popullin në dysh, në amerikanë dhe antiamerikanë, po rrezikon vërtet ta bëjë çarjen e kohezionit tonë shoqëror në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Andaj, edhe qëllimi kryesor i kësaj seance të jashtëzakonshme është ky:

A mund të na tregoni çfarë po synoni të arrini me këtë qasje? A mund t’i garantoni qytetarët e Kosovës për sigurinë e tyre fizike dhe për mbrojtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial në gjithë hapësirën e territorit të Republikës së Kosovës? Çfarë garancie kanë qytetarët shqiptarë në shtëpitë e tyre në Veri të Kosovës? A mund të garantoni se me politikat që jeni duke i ndjekur aktualisht nuk largohen trupat amerikane nga Kosova? Cilët janë aleatët tuaj të rinj në këtë rrugëtim tuajin, nëse trupat amerikane largohen nga Kosova? Cila është alternativa tjetër e politikës suaj karshi partneritetit strategjik me Shtetet e Bashkuara të Amerikës?

Për të gjitha këto populli i Kosovës sot ka nevojë ta dëgjojë një përgjigje të qartë nga ju si kryeministër i vendit.

Të dashur qytetarë, Në vendin tonë të lirë ne mund të jemi të djathtë ose edhe të majtë, konservatorë liberalë ose komunistë, por Kosovën do të duhej ta kishim përtej ideologjive. Mund të jemi në pushtet ose në opozitë, mund të kemi vizione ose programe të ndryshme politike, mirëpo nuk duhet të harrojmë

11 që e kemi vetëm këtë shtet me interes nacional të qartë. Është e patolerueshme që ky shtet i ndërtuar me mund e sakrifica të na rrezikohet nga kushdo qoftë, aventurist politik, njerëz që nuk ia dinë peshën të arriturave të deritanishme, përfshirë marrëdhëniet tona të shenjta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Kryeministër, për fund, pavarësisht mendimit tuaj, ne nuk jemi armiqtë tuaj në këtë qeverisje, jemi opozitë. Por, me këtë qasje ju jeni duke u bërë kundërshtari kryesor i vetvetes dhe i shtetit të Kosovës dhe ne nuk jemi me juve. Faleminderit!

KRYETARJA: Në emër të Grupit Parlamentar të AAK-së, deputeti Rasim Selmanaj.

RASIM SELMANAJ: Të nderuar kolegë deputetë, I nderuar kryeministër, E nderuar kryeparlamentare, Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Sot Kosova e ka Qeverinë e re Kurti, e cila erdhi me premtimet për një koalicion të shpresës, duke krijuar kështu edhe pritje të mëdha nga qytetarët. Kjo qeveri edhe para se të formohej trumbetoi se e ka planin qeverisës, por doli se nuk e ka, madje as pas takimit në Prevallë.

Po ashtu, gjatë gjithë kohës ky koalicion thoshte se kanë strategji të qartë për dialogun me Serbinë, fatkeqësisht kjo strategji nuk ekziston dhe qeveria me qëndrime të ndryshme të partnerëve të krijon përshtypjen sikur iu ka humbur rruga midis oborri, siç thotë populli.

Kryeministër, unë personalisht nuk i jap të drejtë vetes ta kontestoj vullnetin e mirë që mund ta keni, por që ju e keni futur veten në një udhëkryq, kjo nuk do koment. Për më keq Kosova po rrezikon partneritetin me SHBA-në, uroj ta kem gabim, por kjo sot nuk është vetëm perceptim, por është një situatë e prekshme dhe deri diku shqetësuese.

Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Sot kur po flasim në këtë seancë të jashtëzakonshme, partnerët e koalicionit VV-LDK nuk kanë qëndrime të njëjta për taksën, as për dialogun, e as për atë reciprocitetin e shumëpërfolur të Albin Kurtit. Kur njeriu e fut veten në një udhëkryq pa shtegdalje, atëherë normalisht që do të ndodhin gabime në hapa dhe në veprime. Në vend që ju të negocioni për taksën, ju keni paralajmëruar heqjen e saj pa asnjë kundërvlerë që mendoj se keni gabuar dhe jeni treguar i pamatur dhe jokonsistent. Dhe, tani kryeministër, siç duket do të mbeteni pa argumentin më të fuqishëm në dialog me Serbinë, pa taksën, për të cilën ju do ta eliminoni, sepse vetë e keni hapur rrugën, sepse nuk besoj se ju mund t’i përballoni presionin për taksën.

12 I nderuar kryeministër, Zëvendësimi i taksës me reciprocitetin tashmë mbetet një dëshirë. Ju do të mbeteni pa taksë dhe pa reciprocitet, të cilin e keni proklamuar dhe, fatkeqësisht, edhe keni rrezikuar të mbeteni pa përkrahjen e miqve tanë ndërkombëtarë.

Të nderuar deputetë, si Kosovë ku gjendemi sot në raport me dialogun dhe me miqtë tanë ndërkombëtarë. Partnerët VV-LDK nuk kanë qëndrime të njëjta, u tregua edhe në këtë seancë për taksën e për reciprocitetin, e rrjedhimisht edhe për dialogun. Kosova fatkeqësisht nuk ka konsensus të brendshëm, madje as që ka pasur përpjekje serioze nga qeveria për ta rritur konsensusin e të gjitha forcave politike në vend. Së fundmi, një ide e ish-kryeministrit Ramush Haradinaj që të ketë një konferencë dyditore në Kosovë është për t’u përshëndetur dhe përkrahur. Nuk po mund të kuptoj pse nuk po mund të ulen bashkë në një takim të gjithë liderët tanë, kur nuk po e kanë asnjë problem të ulen me Vuçiqin e Bernabiqin. I ftoj të gjithë liderët politikë që t’i mënjanojnë teket dhe interesat e ngushta partiake dhe të bashkohen rreth një konsensusi të përbashkët për tema nacionale e me fokus të veçantë për dialogun me Serbinë. Çdo vonesë nga arritja e konsensusit do të jetë me pasoja për vendin. Sa herë jemi bashkuar, kemi fituar, kështu ishte me ushtrinë dhe Trepçën.

Krejt në fund, përballë miqve ndërkombëtarë duhet të jemi të sinqertë dhe unikë, kushdo që mendon se ata mund të mashtrohen, e ka shumë gabim. Kryeministër, nuk jeni më në opozitë, ju ftoj të jeni në funksion të detyrave dhe përgjegjësive kushtetuese dhe ligjore që i keni, mos ik prej përgjegjësive, dil përballë temave e merr vendime në qeveri, e lëri konferencat për shtyp. Faleminderit!

KRYETARJA: Në emër të Grupit Parlamentar Nisma-AKR, zoti Fatmir Limaj.

FATMIR LIMAJ: E nderuar kryetare e Kuvendit! I nderuar kryeministër, Kabinet qeveritar, Të nderuar kolegë deputetë, Seanca e sotme e jashtëzakonshme është e thirrur nga opozita, nga Partia Demokratike, mbi bazën e asaj siç është edhe në kërkesën e saj, nga shqetësimet e fundit në raportet mes Kosovës dhe miqve tanë ndërkombëtarë, me theks të veçantë Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Ka nevojë në Parlamentin e Kosovës vazhdimisht të tregohet roli dhe detyrat e Qeverisë së Republikës së Kosovës, megjithatë ato janë të shënuara bardh e zi në Kushtetutë dhe presupozohet ne si deputetë, të paktën, ne të parët duhet ta dimë mirë funksionimin e sistemit tonë shtetëror, atëherë një nga detyrat kryesore të Qeverisë së Republikës së Kosovës është: të zhvillojë, të kultivojë, të thellojë raportet me miqtë, me partnerët, duke vazhduar e avancuar, promovuar vlerat tona si shtet dhe aleancat tona. Po ashtu, detyrë e Qeverisë së Republikës së

13 Kosovës është të mbrojë interesat e vendit tonë në këto raporte. Ditëve të fundit ne kemi parë një situatë kaotike, kemi parë deklarata skandaloze nga zyrtarë të ndryshëm të Qeverisë. Kosova sot është para një momenti ku ka një qeveri që flet me shumë zëra, dhe nuk ka një zë, nuk ka thjesht çështje rrogash, e pagash, projektligje e mendime të ndryshme, por flet për gjëra, të cilat janë kardinalë, të rëndësisë të veçantë për vendin.

Sot, Kosova e ka një mazhorancë, e cila në çështjet kruciale flet me zëra të ndryshëm, me qëndrime të ndryshme. Sot, e kemi një qeverisje, e cila dëshiron edhe ka gojën plot për t’u thirrur në emër të kompetenca, të legjitimitetit e fuqisë kushtetuese dhe nuk është gatshme të marrë vendime, u ik vendimeve. Dhe, praktikisht si rezultat i mosmarrjes së vendimeve, sot u kthye qeverisja jonë në një gjendje kaotike dhe kemi ardhur deri aty sa zyrtarët tanë qeveritarë të nisen e të zbërthejnë teoritë e konspiracionit dhe të flasin në emër të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Zyrtarët tonë, të cilët krahasojnë largimin e trupave nga Kosova sikur me Afganistanin, krahasojnë Kosovën me Afganistanin, me Sirinë, imagjinoni. Në prononcimet e tyre publike, në statuse, në qëndrime, imagjinoni, kemi ardhur në një situatë ku ne sot vendin tonë, largimin e trupave nga Kosova e relativizojmë edhe e krahasojmë me Afganistanin. Harrojnë që Shtetet e Bashkuara të Amerikës në Afganistan nuk janë shkuar pse i ka thirrur populli i Afganistanit, po kanë shkuar ta luftojnë armikun në Afganistan. Harrojnë që populli i Afganistanit dhe qeveria e tij kërkojnë gjithqysh të largohen amerikanët nga Afganistani, të njëjtën gjë kërkojnë edhe nga Siria.

Ndërsa, në Kosovë ne e kemi ftuar me dekada ardhjen që të na ndihmojnë të çlirohemi dhe ky popull vazhdon ta ftojë ta ftojë që ta ndiejë sigurinë me prezencën e tyre këtu. Kosova ka kuptim nëse i kemi amerikanët dhe NATO-n këtu. Imagjinoni, pretendimet tona janë për të shkuar në NATO, këta thonë, s’ka gajle, se është hequr prej Afganistanit, është strategji amerikane... Amerikanët, mos harroni. ata janë duke thënë duhet larguar nga vendet armiqësore ku rrezikohet jeta e ushtarit amerikan. Ushtari amerikan dhe NATO në Kosovë është në shtëpinë e vet, ky është interesi ynë strategjik. Ky është vetë ekzistenca e shtetit të Kosovës, këto i kemi dëgjuar fatkeqësisht këto ditë dhe shqetësimi ynë, unë kështu e kam kuptuar këtë seancë, t’i bisedojmë këto tema. Ndaluni, njerëz, kujdes çka po flasim, jeni zyrtarë shtetërorë, janë të përcaktuara interesat tona strategjike që asnjë qeveri dhe asnjë përbërje e Parlamentit nuk mund t’i ndryshojë, janë interesa strategjike të këtij vendi, të këtij populli dhe askush këto nuk ka çka të diskutojë, s’ka këtu pozitë e opozitë në këtë temë.

Temë tjetër që po ashtu kemi dëgjuar ditëve të fundit, kanë nisur të dhënë edhe korridore dhe, shikoni, mos i përzini rrugët transitore me korridore! Rrugët transitore askush kurrkujt s’mund t’ia ndalë, secili vend ka mundësi të jetë transit i qarkullimit të njerëzve dhe të mallrave, rruga transitore edhe ne po shkojmë nëpër Serbi, Nish e deri në Vjenë, Minhen e kudo, është rrugë normale, por korridore? A dini çka është korridori? Lexoni historinë, korridori është një nga kryqëzimet e vazhdueshme të përgjakjes së këtij populli që ka kërkuar Serbia dalje në Adriatik.

14 A di çka domethënë korridori, po, ne e kemi ndërtuar Rrugën e Kombit që kam dëgjuar edhe këtu llafe e pallavra. Rrugën e Kombit e kemi ndërtuar, është korridor, është korridor për Kosovën e Shqipërinë dhe për NATO-n, për çdo vend tjetër është transit, për qarkullimin e lirë të qytetarëve e të mallrave.

Ju po doni t’i jepni korridor që qendra e Nishit dhe Rusisë të mund të depërtojnë e të vijnë prej Durrësit me anije e të kalojnë forcat ruse e serbe nëpër Kosovë, ky është korridori. Ju po doni korridorin ta shtini në diskutim, në marrëveshje të paqes ta futni korridorin. A e dini çka domethënë kjo? Po ju kujtoj më 1912 ka kërkuar Serbia, profesori i nderuar është këtu, e di më mirë se unë. Korridorin përmes Luginës së Drinit, për hekurudhë, për rrugë dhe 5 km siguri në atë korridor.

Ndalini këto farë deklaratash pa kripë, s’i ndihmojnë vendit.

Këtu u përmend një rezolutë, s’jemi duke biseduar këtu për dialogun, thirrni seancë e flasim, e ka bërë Parlamenti platformën, i ka krejt ato, por s’keni qenë ju, ju s’keni qenë, se keni qenë opozitë, s’keni dashur të shihni shtetin atëherë, e ka platformën 100 herë më shumë, kurrgjë s’thatë, shikoni, megjithatë 61 deputetët votuam edhe kundër ndarjes së territorit, edhe për çdo gjë, lexojeni platformën, por ju atëherë s’keni menduar për shtetin, ju sot, se për juve, siç po thoni, më 6 tetor është pavarësia e Kosovës, për juve ka filluar shteti më 6 tetor dhe me 3 shkurt. Veç unë nuk e di, Avdullahun ku po e leni këtë 6 tetor dhe 3 shkurt, edhe LDK-në, këtë s’po e di, se edhe para 6 tetorit Avdullahu ka qenë zëvendëskryeministër, Agimi, miqtë krejt këtu ministrat. Këta njerëz këtu ku po i leni para 6 tetorit, këta të LDK-së.

Mos kështu me këtë gjuhë urrejtje, nisjani njëherë mirë e funksiononi si shtet, si deputetë të këtij vendi, ndaleni këtë urrejtje, këtë gjuhë përçarëse, nuk shkon kjo kështu. Vendime merrni, është përgjegjësi juaja, opozita kritikon, i pëlqejnë a s’i pëlqejnë, por vendimet ju takojnë juve. A e vendosni, a e hiqni, a e vëni reciprocitetin, lëre çka mendon opozita, ti Rexhë, ju duhet të merrni vendime sot, e ne i vlerësojmë vendimet tuaja. Dhe, partneri juaj, ju me partnerin tuaj merrni vendime, por edhe LDK-ja të thotë ‘ne nuk jemi’ dhe të vazhdojmë kështu, nuk shkon. Ka ardhur koha për vendime. Sepse, mund të cenohemi, një vendim duhet marrë kjo qeveri dhe kjo mazhorancë, ju vendosni, është juaja përgjegjësia, se ju jeni duke rrahur gjoks, po thoni e kemi legjitimitetin, e ne jemi këtu për ta vlerësuar i drejtë apo i padrejtë. Shiko, ne si opozitë, letra e Presidentit Tramp në dhjetorin e 2018-ës ka treguar mjaft, por një pjesë e madhe as nuk e kanë lexuar, e s’e kanë kuptuar seriozisht. Nga letra e Presidentit Tramp që ka ardhur këtu, edhe nga opozita, edhe nga pozita, së pari nga ne si pozitë, por edhe nga ju si opozitë, sot jeni ju pozitë, unë po ju them mos bëni gabime, vlerësojeni. Kapini edhe vlerësojini gjërat ashtu siç duhet.

Për në fund, më ka pëlqyer një gjë, e lexova sot dhe dje, njëri nga zyrtarët e Qeverisë një gjë më ka pëlqyer, s’mundem pa e thënë, ky tha është “veç bishti i dardhës”, është e vërtetë, veç bishti i

15 dardhës, po kuku çka duhet të përbini, keni për ta parë, bëhuni gati ta përbini edhe dardhën. Unë e di që po tuteni, po s’keni qare, duhet marrë përgjegjësinë, është koha, kjo është detyra, kjo është qeveria. Koha është, të nderuar miq, ju të pozitës, mos i bëni gabimet e pozitës së kaluar, merrni përgjegjësitë. Vendimet i keni ju, ju sot çka bëni, ju s’keni guxim as andej, as këndej, as reciprocitet, as taksë, bëjeni njërën. Merreni njërin vendim e hapni rrugë, e tjetra, shikoni, edhe po dua ta përmbyll, logjika neokomuniste e grupeve, sekteve, harrojeni që mund ta prishni Kosovën me Amerikën, as me partnerët e tjerë, nuk mundeni ashtu, as ne, as kurrkush, s’mundet kurrkush këtë ta bëjë, mirëpo lëndim, rrënim, i papërgjegjësisë ose të flitet çka nuk duhet, veprimet të cilat po i shohim, po i lexojmë, nuk kanë dyshim që e kanë lënduar, nuk ka dyshim që kanë zbehur pozitat tona, dëmi është bërë, do ta shihni...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Faleminderit! Albert Kinolli nga Grupi 6+ e ka fjalën. Ju lus, fjalën deputetit Kinolli, a e ke kartelën, zoti deputet?

ALBERT KINOLLI: Faleminderit, e nderuar kryetare! I nderuar kryeministër, Kabinet qeveritar, Të nderuar kolegë dhe kolege deputete, Qytetarë të Republikës së Kosovës, Kosova mbi 20 vjet gëzon lirinë, jeton në demokraci dhe njihet si shtet sovran e demokratik, multietnik dhe i pavarur nga shtete të ndryshme anembanë botës. Falë Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe miqve tanë ndërkombëtarë, Kosova ka arritur për një kohë shumë të shkurtër të njihet si shtet i ri në botë, i cili ndërton stabilitet në rajon, zhvillon ekonominë e saj, të ngre kapacitetet e veta në çdo fushë dhe të kontribuojë për paqe të qëndrueshme në regjion dhe më gjerë.

Për një paqe të qëndrueshme në Ballkan nevojitet përkrahje e vazhdueshme e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Bashkimit Evropian dhe shteteve të tjera mike, të cilat gjithmonë ishin pranë nesh me këshillat e tyre dhe këtë rrugë duhet vazhduar edhe në të ardhmen, në mënyrë që të arrihet deri te një marrëveshje finale me Serbinë, e cila do të jetë e pranueshme për të dy shtetet me njohje reciproke.

Këshillat e miqve tanë ndërkombëtarë, në radhë të parë Shteteve të Bashkuara të Amerikës, si partner strategjik yni, duhet të respektohen edhe nga ana e Qeverisë dhe të zbatohen sepse ne mendojmë që raportet dhe përkrahja e aleatëve tanë, siç janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në asnjë moment, në asnjë mënyrë nuk guxojnë të vihen në pikëpyetje e as të rrezikohen marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve. Gjithashtu, ne si Grup Parlamentar 6+ mendojmë që kur është në pyetje interesi shtetëror apo nacional, duhet të kemi imunitet edhe brenda pozitës dhe

16 opozitës, si kemi ditur edhe në të kaluarën të veprojmë dhe të marrim vendime të rëndësishme për interesat e Kosovës, të koordinuara në radhë të parë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, dhe miqtë tanë të tjerë ndërkombëtarë. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Në emër të Qeverisë së Kosovës, fjalën e ka Kryeministri Kurti.

KRYEMINISTRI ALBIN KURTI: Të nderuar ministra e zëvendëskryeministra, Mbajtja e tarifës 100%, siç është, e pareciprocitet është pozicion ekstrem. Pra, të thuash “tarifë 100% edhe s’çaj kokën për reciprocitetein” është pozicion ekstrem. Edhe heqja e plotë dhe e menjëhershme e tarifës 100%, pa e vendosur e pa e përmendur fare reciprocitetin, po ashtu është pozicion ekstrem. Këto janë dy ekstreme.

Ne duhet të jemi kundër këtyre ekstremeve. Ne s’duhet të jemi ekstremistë, ne duhet të jemi normalë. Unë jam i bindur që ka një qëndrim normal, e ky është zëvendësimi i tarifës 100% me reciprocitetin dhe ka një qëndrim sublim normal, e ky është zëvendësimi gradual i tarifës 100% me reciprocitetin. Përgjatë këtij zëvendësimi gradual do të krijoheshin edhe masat e mirëbesimit për dialogun e ardhshëm. Po e ritheksoj nga seanca e kaluar, ose krejt, ose hiç, ose tash, ose kurrë, nuk bën. Pra, është e domosdoshme që të ikim prej këtyre pozicioneve ekstreme. Tash, ne në fushatë kemi garuar me reciprocitetin. Të gjithë ne që në fushatë kemi garuar me reciprocitetin dhe kemi marrë votat e qytetarëve, është e domosdoshme që për ndryshim të qëndrimit të kthehemi te qytetarët dhe minimumi i korrektësisë demokratike e thotë që ata që kanë ndërruar qëndrim duhet të kërkojnë referendum. Pra, është legjitime në politikë të ndryshosh qëndrim, por nëse para disa muajve kemi marrë votat e qytetarëve me një tezë, me një qëndrim bosht për një çështje të rëndësishme, atëherë e vetmja mundësi për të ndryshuar ajo nga pikëpamja e atij që do të ndryshojë është të kërkojë referendum për atë gjë, pra kthim te populli, sepse popullit ia kemi marrë votën për një gjë, e tash për të bërë një gjë tjetër do të duhej të riktheheshim tek ai.

Nuk bëhet fjalë për heqje të tarifës e për fillim të dialogut, kjo është gënjeshtër. Bëhet fjalë për heqje të tarifës e përmbyllje të dialogut me një marrëveshje të gatshme ndërmjet dy presidentëve. Unë jam i bindur që ka marrëveshje të gatshme dhe ajo çfarë po kërkohet është të thyhet Qeveria e Kosovës, të thyhem unë paraprakisht si kryeministër, në mënyrë që të marrë fuqi ai që në emër të Kosovës, nën negociata sekrete, ka bërë marrëveshje që tash të gatshme do ta servojë, jo për të filluar dialog, por për të mbyllur çfarëdo mundësie për dialog. Edhe vetëm 10% të ishin gjasat që ka marrëveshje të gatshme, ne duhet të jemi tejet të kujdesshëm. E unë jam i bindur që ka marrëveshje të gatshme. Ky është problemi. Ky është, siç thuhet “elefanti në dhomë”.

Nga shoqërimi dyvjeçar e gjysmë në sofrën e shkëmbimit territorial ka dalë një ujdi aty, por e keni vërejtur se çfarë po thotë presidenti i Serbisë, “Me kë të negocioj unë, me Kurtin në Bruksel, apo me Thaçin në Uashington?” Me fjalë tjera, ai po u thotë, edhe faktorëve

17 ndërkombëtarë, por edhe Kosovës, përcaktojeni cili. E për t’u përcaktuar ky i dyti në Uashington kërkohet që paraprakisht të thyhet ky i pari në Prishtinë. Kjo është! Është e thjeshtë, nuk është e komplikuar!

Pra, duhet të thyhet kurrizi i kësaj Qeverie, unë si kryeministër i ri, dhe më pastaj të thuhet “Në rregull, presidenti fitoi, marrëveshja në tavolinë dhe shampanja prapa...”. Mirëpo, unë them - Jo. Është gabim pozicioni ekstremist. As heqje tarife pa reciprocitet dhe as insistim në tarifë, duke mos u angazhuar për reciprocitet. Më tej, është evidente që mua nuk më pëlqen çfarë po ndodh, mirëpo ajo që mund të ndodhë po u hoq tarifa pa reciprocitet është pakrahisimisht më e dëmshme. Ai do të ishte një gabim i pafalshëm historik.

Kur është vënë tarifa, një herë 10%, e pastaj 100%, dy javë më vonë, në nëntorin e vitit 2018, nuk është vënë si pengesë për dialogun për shkëmbimin territorial, mirëpo ishte presidenti i Serbisë ai i cili tha, “pa u hequr kjo tarifë, unë nuk e filloj dialogun”, ama ndërkohë vazhduan negociatat sekrete.

Pra, është vetë presidenti i Serbisë ai i cili e futi veten në këtë kurth, e mbështeti veten në kënd, në mënyrë që të mos mundet të dialogojë. Mirëpo, në atë kënd kishte një rrugë alternative, megjithatë. E këto janë negociatat sekrete. Moti s’ka dialog, kurrë s’janë ndalë negociatat sekrete. Dialog s’ka moti e negociatat sekrete nuk janë ndalur asnjëherë. Edhe unë si kryeministër i Republikës së Kosovës kam shumë më shumë informacion tash, sesa kur isha lider i opozitës.

Më tej, të shkosh në Shtëpinë e Bardhë si president i Republikës, të qëndrosh disa ditë, të mos e takosh presidentin amerikan, të mos e takosh as zëvendës-presidentin amerikan, e të kthehesh pa marrëveshje politike, e të kthehesh pa ndonjë investim në ekonomi, është debakël.

Unë mendoj që ishte e turpshme shkuarja dhe kthimi i presidentit aktual pa u takuar as me të parin, as me të dytin dhe pa bërë as marrëveshje politike, e pa sjellë ndonjë investim ekonomik. Çfarë shpenzojmë ne me këtë president që pëson këso dështimesh. Të ishin të tij do ia bënim kollaj, por i bën në emër tonë, e qe besa edhe me paratë tona. Por, mbase siç kemi Qeveri të re duhet të kemi edhe president të ri.

Unë nuk jam anti-amerikan, unë jam kundër anti-amerikanëve. Por, më duhet ta them një gjë, presidenti është anti-evropian. Pikërisht, në kohën kur presidenti aktual i Kosovës deklarohet hapur si anti-evropian, disa më akuzojnë mua padrejtësisht për anti-amerikan. Ai vetë tha “jam anti-evropian”. Unë jam edhe pro-amerikan, edhe pro-evropian. Unë besoj në lidhjen transatlantike. Ai u deklarua si anti-evropian dhe filluan sulmet, akuzat e shpifjet për mua si anti- amerikan.

18 Pra, unë i dua edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës edhe Bashkimin Evropian, na nevojiten të dyja. Pa Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk ka NATO, pa NATO nuk ka siguri, as në Evropë, se lëre më në Ballkanin tonë, ndërkohë që Kosova është në Ballkan, në kontinentin evropian, e jo në kufi me Meksikën.

Presidenti aktual i Kosovës po sillet shumë më keq me Bashkimin Evropian sesa me Serbinë. Unë nuk jam dakord si kryeministër i Republikës me qasjen kur presidenti flet për Borelin, Lajçakun dhe Brukselin, më keq se sa për Daçiqin e Vuçiqin e Beogradit. Ky është gabim. Boreli, Lajçaku dhe Brukseli s’kanë kryer gjenocid në Kosovë, mos i ngatërroni këto dy gjëra.

Unë jam i gatshëm të shkoj në Uashington DC të Shteteve të Bashkuara të Amerikës si kryeministër me ekipin tim, bashkë edhe me kryeparlamentaren tonë, zonjën Vjosa Osmani, dhe t’i diskutojmë të gjitha çështjet. Kemi nevojë për një proces drejt një marrëveshjeje të pranueshme për Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Bashkimin Evropian dhe rajonin.

Të nderuar deputetë, E nderuar kryeparlamentare, I nderuar Kabinet qeverisës, Sot nuk është çështja te heqja e tarifës, por te heqja e reciprocitetit, sepse unë si kryeministër kam shprehur qëndrimin tim për heqjen e tarifës 100%, një herë si lëndë e parë, e pastaj plotësisht. Unë kam shprehur gatishmërinë time. Beteja po bëhet se si të hiqet reciprociteti, e reciprociteti buron nga barazia, dhe unë e dua barazinë. Lideri i opozitës tha që këtu nuk ka vend, tha për konservatorë liberalë dhe komunistë, besoj ka menduar për socialistë, ose socialdemokratë, si puna ime, sepse Lëvizja Vetëvendosje është subjekt socialdemokrat, nuk i përmendi ata fare. A do të thotë se s’ka vend për neve këtu? Është edhe Nisma socialdemokrate, të cilët ia kaluan pragun.

Pra, çështja është se si të braktiset reciprociteti, e jo se si të hiqet tarifa. Tarifa do të hiqet, por reciprociteti nuk guxon të braktiset. Neve dinjiteti, integriteti na buron nga brenda qenies sonë. Ne jemi falënderues e mirënjohës përjetë për rolin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në luftë e në paqe, për drejtësi e zhvillim dhe demokratizim, për mbrojtje e për siguri dhe me shumë mundësi edhe jetën ua kemi borxh, secili prej nesh. Ama, duhet ta kuptoni një gjë, dinjiteti vjen prej brenda, jo prej jashtë. Nuk të vjen dinjiteti prej lart, të vjen prej brenda. Për shkak se duhet të jetosh me dinjitet. Për shkak se duhet të kesh integritet. Dhe, në këtë kuptim, Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk na duan neve servilë. Është gabim të mendojë ndokush, se nëse ne jemi servilë, atëherë na duan më shumë. Ne kemi nevojë ta duam popullin e ta kemi respektin e tjetrit, por s’ka respekt të tjetrit pa vetërespekt.

19 Të nderuar deputetë, Jemi të përkushtuar si Qeveri e re për luftimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit të lartë. Po, kemi qenë një ditë në Prevallë, s’kemi fjetur atje, për dallim prej kohës kur shkohej disa ditë, apo edhe një javë në Banjsko të Bullgarisë. Pra, ne shkojmë në Prevallë të Prizrenit, e jo në Banjsko të Bullgarisë. Dhe, kemi marrë një mori vendimesh të rëndësishme në fare pak mbledhje, prej shkarkimit të tri bordeve të ndërmarrjeve publike tek grupi i ekspertëve që përgatit fillimin e vetingut në drejtësi, prej përgjysmimit të rrogave të Kabinetit qeveritar te ndërprerja e gjakderdhjes financiare nga kontratat e dëmshme, prej heqjes së ambasadorëve partiakë e të paligjshëm deri te riatdhesimi i katërmbëdhjetë konsujve të nderit, e tjera, e tjera...

Kjo prapa meje është Qeveria më e mirë e pasluftës. Është Qeveria më e ditur dhe më e ndershme e pasluftës. Kjo Qeveri u pengon njerëzve të korruptuar. Po ashtu, ka shumë xhelozi ndaj kësaj Qeverie, por ç’të bëjmë tash, populli e ka dashur këtë Qeveri, dhe e ka dashur shumë. Aq shumë e ka dashur populli këtë Qeveri sa që ai që ishte i pari u bë i treti, dhe fitoi Opozita. Prej shpalljes së pavarësisë, hera e parë që fiton opozita ishte tash. Milionët, në anën tjetër, po qindra mijëra njerëz në anën e duhur. Dhe, kjo Qeveri që populli e ka dashur kaq shumë tash, populli e do edhe më shumë, për shkak të vendimeve të drejta e të duhura që i kemi marrë.

Na lejoni të punojmë edhe për juve, për të gjithë juve, për familjet e fëmijët e juaj. E kemi edhe Projektligjin për Buxhetin 2020. Le të diskutojmë për zhvillimin, për demokracinë, për aspektin social, kundër korrupsionit. Nëse keni ndonjë ide kundër korrupsionit, jeni të mirëseardhur. Unë nuk e përjashtoj apriori që mund të keni ndonjë ide se si luftohet korrupsioni.

Dhe, jemi të hapur për të gjitha idetë, por jo për më shumë se ide. Meqenëse detyra e Qeverisë është të punojë, detyra e opozitës është të kritikojë, e unë besoj që ne po e bëjmë shumë më mirë detyrën se sa ju. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Për replikë e ka kërkuar fjalën zoti Bedri Hamza, në emër të Grupit Parlamentar të PDK-së.

BEDRI HAMZA: Faleminderit, zonja kryetare! Sinqerisht, prita një fjalim shumë më serioz prej kryeministrit, për një çështje shumë serioze. Me poezi nuk adresohen këto çështje serioze.

Ne dëshirojmë që Qeveria të ketë sukses, mirëpo të thotë që për 30 ditë të qeverisjes “është qeverisja më e mirë”, mbetet të shihet. Prisni! Uroj që të jetë mirë.

E përmendët që ka mosharmonizim ndërmjet partive opozitare. Po, jemi subjekte të pavarura politike, e kemi identitetin tonë, por kjo nuk është shumë shqetësuese. Është tepër shqetësuese

20 mungesa e harmonizimit të qëndrimeve unike të Qeverisë. Kjo është shqetësuese. Ju duhet t’i merrni vendimet.

Pastaj, e kalojmë edhe çështjen e tarifës/taksës dhe të reciprocitetit, a është e gatshme Qeveria? A ka platformë Qeveria për dialogun dhe për marrëveshjen finale?

Çështje tjetër, nuk mund ky vend të ketë as zhvillim ekonomik, as stabilitet politik, as progres, duke i sjellë në pikëpyetje projekte të caktuara, relacionet tona me partnerët tanë strategjikë. Edhe po e mbitheksoj për Partinë Demokratike, edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, edhe Bashkimin Evropian dhe vendet tjera demokratike që kanë kontribut në zhvillimin, lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, përtej këtyre dy grupacioneve. Të shkohet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kur të doni, zoti kryeministër, me presidentin vjen në Kuvend dhe diskutoni. Mirëpo, të shkohet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të takohesh me sekretarin e Shtetit, unë e konsideroj që është jashtëzakonisht punë e madhe dhe e mirë për këtë vend dhe ndihem tepër i lumtur. A shkon presidenti, a shkon kryeministri, apo cilido nga ministrat, apo cilido nga deputetët, po edhe shoqëria civile, nëse arrijnë të shkojnë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe ta kemi një prezantim të mirë të Kosovës, është fat për neve.

KRYETARJA: Replikë, në emër të Grupit Parlamentar të Nismës, Albulena Balaj-Halimaj.

ALBULENA BALAJ-HALIMAJ: Faleminderit, kryetare! Nuk mendoj se është mirë që një kryeministër, i cili proklamon politikë moderne, të dalë në foltore e të thotë që ia kaluam pragun Nismës, sepse po të ishte në pyetje, ose po të ishte pyetur kryeministri se cila parti do ta kalonte pragun, ai nuk do t’ia kalonte pragun as LDK-së që e ka aty. Është mirë ta pranoni që ju dhe partia juaj që keni bërë luftë që t’i pranoni votat e Serbisë, të cilën do t’ua përmendim sa herë që keni nevojë, jeni ankuar në çdo shkallë që ato vota “të kontrabanduara” e të helmuara të pranohen dhe të mohohet e drejta e dëgjimit të zërit të 42 mijë qytetarëve të Republikës së Kosovës këtu në Kuvendin e Kosovës.

KRYETARJA: Kryeministër, a dëshironi të përgjigjeni? Atëherë, vazhdojmë me deputetët. Hekuran Murati nga Lëvizja Vetëvendosje e ka fjalën.

HEKURAN MURATI: Meqenëse opozitës nuk po i pëlqejnë fort poezitë, unë po e vazhdoj me një mesele. “Ish kon njoni, tha, vozitke kerr të shtrenjtë dhe po e pyet një shok tash, shok jo, po kështu si i njohur, i largët, edhe po ia bën ‘Çka është puna jote, kah ti këtë kerr, kaq i suksesshëm?, ’e tha, ‘jam biznesmen’. Eh, shumë mirë, tha. ‘Çfarë biznesi bën?’. Tha: ‘Shes tokë’. ‘Mirë, domethënë ndonjë send me paluajtshmëri, ndërmjetësues, agjent...?’ ‘Jo, jo, - tha, e shes tokën që ma ka lënë baba”.

21 Është shumë lehtë të jesh qenë biznesmen i suksesshëm duke shitur tokë. E është shumë lehtë të jesh politikan i suksesshëm duke dhënë tokë. Organizon takime, cakton takime, gjen shokë sa të duash.

Fatkeqësisht, e kemi një president, i cili po pretendon se është politikan i suksesshëm dhe e ka nisur këtë farë rruge. Së pari e filloi me Malin e Zi. Procesi i demarkacionit me Malin e Zi, për të cilin njësoj sikur doli se ka marrëveshje sekrete, që janë mbajtur fshehur e nuk janë prezantuar asnjëherë Kuvendit, unë jam më se i bindur që ka një marrëveshje të tillë edhe për demarkacionin me Malin e Zi, i cili pastaj na u servua në këtë Kuvend dhe s’pati çare ky Kuvend pa e kaluar. Derisa kaloi u desh të zhvillohen kampanja tepër të egra, që anglisht, meqenëse po flasim për miqtë tanë amerikanë, e quajnë “fear mongering”, një fjalë e cila sqaron se çfarë bëjnë politikanë ose medie të caktuara, në rastet kur duke e frikësuar publikun me taktika frikësuese me skena të apokalipsit mundohen ta frikësojnë dhe ta bindin për ta arritur një qëllim të caktuar.

Njësoj, një gjë e tillë po mundohet të bëhet edhe tani në këtë proces. Kisha për t’i veçuar dy gjëra, domethënë nëpërmjet dy taktikave kryesisht, njëra ka të bëjë me trupat amerikane këtu në Kosovë, tjetra ka të bëjë me thuaja fondet që do të investoheshin në Kosovë. Sa i përket të parës, është një paradoks më vetvete kur thuhet se nëse nuk arrijmë të bëjmë marrëveshje të paqes do të tërhiqen trupat, se trupat janë pikërisht për atë. Pra, përderisa shteti i Kosovës është i kërcënuar prej shtetit serb, trupat amerikane do të jenë këtu, këtu s’ka kurrkush dilemë. Fakti i arritjes së një marrëveshjeje të paqes do të nënkuptonte pikërisht edhe tërheqjen e trupave, se s’do të kishte nevojë më. Pra, anglisht që i thonë “It would defeat the purpouse”. Pra, do të humbte nevoja për të pasur trupa më këtu.

Sa u përket senatorëve, ka senatorë të ndryshëm. Tash... si të them, është lehtë të jesh biznesmen i suksesshëm, nëse do të shesësh tokë. Shteti amerikan, Senati Amerikan, ka pasur senatorë që kanë qenë edhe kundër intervenimit të NATO-s. Apo jo? Nuk i kemi parë atëherë duke u cituar nëpër gazetat dhe nëpër mediat tona, duke e rrahur tupanin e alarmin, që një senator në Amerikë qenka kundër intervenimit të NATO-s. Ka fituar shumica. Pra, edhe tash shteti amerikan vazhdon të jetë aleat i përhershëm i shtetit tonë dhe shumica janë me neve. Ishte senatori Rend Pol, djali i ish-senatorit Ron Pol. Tash, për ata që nuk e dinë pak politikën, që s’kanë informata rreth politikës amerikane, Ron Pol ka qenë në partinë Liberterier, pra është i ekstremit të djathtë dhe ai në vazhdimësi është angazhuar, ka qenë edhe kundër intervenimit të NATO-s. Pra, nëse doni të citoni senatorë të tillë, po e citoni djalin e dikujt që është vazhdimësi e një politike që ka qenë edhe kundër intervenimit të NATO-s. Ju kisha lutur që të mos mundoheni të ndizni zjarre të tilla, sepse kjo mund të kthehet në dëm për shtetin tonë, për shkak se mund të fillojë si e tillë, pra me një “Tweet”, e pastaj mund të zgjerohet. Pra, mos u mundoni të ndizni zjarre të tilla, të cilat ju nuk mund t’i kontrolloni.

22 Tjetra, u përmend edhe puna e fondeve të “Millenium Challenge Corporation”. Për ata që nuk e dinë, fonde të tilla marrin kohë, kanë borde që i shqyrtojnë projektet, ka projekte të parafizibilitetit, të fizibilitetit, miratim nëpër borde, plane të zbatimit, të implementimit, zgjidhet ekipi implementues... Kjo mund të marrë vite të tëra. Pra, deri tash nuk ka asgjë zyrtare, kemi vetëm atë që e thashë në fillim për një hapje të një frike apokaliptike, se gjoja do të ndodhë diçka.

Nëse duam të kthehemi kur dikush, pra një situate të tillë kur dikush e ka acaruar situatën dhe i ka acaruar raportet me disa miq ose me organizata të tjera, mund t’i kthehemi rastit konkret. E kemi deputetin e nderuar, zotin Hamza, këtu. Ka qenë rasti me FMN-në. Pra, edhe atëherë kanë qenë, nëse s’gaboj, diku 150 milionë euro, apo jo? Kanë qenë në pyetje që është humbur programi me FMN-në, por nuk është se u bë nami. Edhe po të ishte çështja financiare këtu, është gabim të shtrohet në kontekstin financiar puna edhe integriteti territorial i vendit, se nuk është bërë me para kjo farë pune.

Sa i përket punës që u tha më herët, që ishin dashur opozita të flasë ndoshta për ta vlerësuar këtë punën e Qeverisë, sa i përket luftimit të korrupsionit e tutje, unë mendoj se pikërisht aty edhe është halli i kësaj opozite. Nëse s’gaboj, dy-tri ditë më herët e pashë një fotografi, e kishin mbajtur një takim liderët e opozitës edhe në tavolinë, për dallim prej herëve tjera, kur ka pasur mish, alkool e të gjitha të tjerat, pati veç nga një shishe ujë. Aty e kanë hallin këta, se e pamë edhe në medie, doli që Qeveria aktuale për një muaj ka harxhuar më pak sesa Qeveria e kaluar për një ditë për dreka zyrtare. Për një muaj ka harxhuar më pak se Qeveria e kaluar në baza ditore. Për më tepër, nuk është as Kuvendi imun ndaj kësaj. Unë sot e kisha... e shqyrtuam në Komisionin për Buxhet dhe Transfere raportin financiar të Kuvendit. Edhe ky institucion, që vitin e kaluar është udhëhequr prej zotit Veseli, për dreka zyrtare, kategoria për dreka zyrtare, për vitin e kaluar shpenzimi është 109 000 euro. Pra edhe një herë, halli është këtu edhe është kjo strategji për të ngritur frikë, për të shpërndarë panik, në mënyrë që të arrihet një qëllim i caktuar. E qëllimi i caktuar këtu tash nuk është qëllim më vetë tarifa, se u tha edhe prej kryeministrit që tarifa nuk është më çështje, ajo do të zëvendësohet me reciprocitet. Këtu çështja është se kush po i bëhet shok presidentit tonë, i cili është politikan në këmbimin dhe tregtimin e tokave. Kjo është! Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Replikë, zoti Kadri Veseli.

KADRI VESELI: Faleminderit! Nuk do të thosha replikë, më tepër do të thosha qartësim, pasi është edhe sekretari i Kuvendit. Të qartësohet deputeti, a ishin shpenzime të Kabinetit të kryetarit apo të Kuvendit, për dreka e darka, këtë. Pastaj, të qartësohet, se ka shumë rëndësi.

KRYETARJA: Deputeti Hekuran Murati e ka fjalën.

23 HEKURAN MURATI: Po! Për ta qartësuar, tash nëse hymë te Kabineti, janë edhe më të larta. Janë rreth 100 000 euro shpenzime të Kabinetit për udhëtime zyrtare.

KRYETARJA: Faleminderit! Tash, me Rregullore replikë dhe kundër-replikë, me kaq përfundon. Regjia, fjalën zotit Bedri Hamza, meqenëse e keni përmend edhe atë. Me Rregullore e kemi një replikë dhe një kundër-replikë. Jo, jo, unë ia dhashë fjalën për replikë, sepse për sqarime nuk ka të drejtë. Për replikë kishte të drejtë. Kishim kundër-replikë, e tani e ka fjalën Bedri Hamza, në qoftë se e dëshiron, meqenëse ia ka përmendur emrin. Unë thjesht po e respektoj Rregulloren. Zoti Bedri Hamza, e dëshironi fjalën? Urdhëroni, zoti Hamza!

BEDRI HAMZA: Kryetare! Ka qenë në të kaluarën, nën udhëheqjen e zotit Veseli ka qenë një... realisht opozitës i është dhënë shumë hapësirë. Mirëpo, po kthehem te çështja.

Unë kam pritur që realisht dikush tjetër, por jo fort, se s’besoj që e ka mbërri kohën e meseleve dhe e kupton drejt punën e meseleve, zoti Murati. Ky i përmend disa senatorë, është çështje serioze dhe po e shoh prej pozitës, edhe prej Qeverisë, që po dëshiron ta devijojë debatin me çështje periferike. Mendimi dhe qëndrimi ynë është se situata është serioze dhe duhet trajtuar në mënyrë serioze. Nuk mund ta injorojmë se çfarë thotë drejtori i inteligjencës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Të paktën, ky është qëndrimi ynë.

Sa i përket çështjes tjetër, që u referohet relacioneve me FMN-në, po i tregoj se nuk e di këtë çështje, nuk ka informacione, sepse kam qenë pjesë e negocimit të katër programeve me Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe besoj që Kosova në atë kohë ka ndërtuar relacione korrekte dhe nuk ka pasur asnjë humbje në këtë çështje dhe fondet prej FMN-së, po e sqaroj, gjithmonë janë kredi, nuk ka grant. Mund të jenë të kombinuara me grant me Bankën Botërore, ose dikë tjetër. Prandaj, kur të dojë diskutojmë për çështje tjera, por ne po thërrasim për një vendimmarrje, për një qëndrim të unifikuar të Qeverisë së vendit për çështje të rëndësishme për këtë vend dhe për ruajtjen e relacioneve me partnerët tanë strategjikë dhe mosdëmtimin e tyre...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Armend Zemaj nga LDK e ka fjalën.

ARMEND ZEMAJ: Të nderuar kolegë deputetë, Zonja dhe zotërinj, E dëgjova rastësisht dikë duke u kollitur këtu, s’e di para apo pas atje, dhe më ra në vëmendje “corona-virusi”, i cili besoj se do të duhej të ishte edhe temë serioze e trajtimit, edhe nga nivele qeveritare, edhe i deputetëve të Kuvendit të Republikës së Kosovës, si interes i mbrojtjes së shëndetit publik dhe i qytetarëve. Por, sido që të jetë, edhe seanca e thirrur sot e ka arsyen, sepse

24 kjo tregon që Kosova jo rrallë herë është përballur me politika selektive të veprimeve, sidomos të disa politikanëve që në rrethana të caktuara e kanë anashkaluar në thelb interesin strategjik të Kosovës, interes i proklamuar vite me radhë, jo vetëm si nevojë, por edhe si ideologji e këtij populli, që rruga integruese kalon vetëm nëpërmjet Uashingtonit e Brukselit, e jo nëpërmjet Moskës dhe Pekinit.

Politika refuzuese ndaj partnerëve ndërkombëtarë nuk ka ardhur si platformë nacionale e mbrojtjes së interesit të përgjithshëm të vendit tonë, por më shumë si polarizim pozicionesh në trekëndëshin institucional, Kuvend-Qeveri-Presidencë, nga të cilat me apo pa dashje janë involvuar edhe subjektet politike si pjesë përbërëse të organizimit kushtetues.

Dy vitet e Qeverisë së kaluar kanë përfunduar pa ndonjë rezultat të mirëfilltë në qasjen e drejtë të problemit të pazgjidhur mbi dialogun Kosovë-Serbi. Ikja nga përgjegjësitë kushtetuese për të marrë përsipër këtë proces kanë shkaktuar vakum institucional dhe mbi të gjitha edhe veprime kundër-kushtetuese, duke tentuar formimin e trupave paralele mbi Kuvendin dhe institucionet tjera kushtetuese. Kjo e krijoi situatën e mosbesimit të partnerëve strategjikë ndërkombëtarë, të cilët duke kërkuar bashkëpunim morën vetëm refuzim dhe mosmirënjohje për teke të interesave personale dhe të zhvatjes së Buxhetit të Republikës së Kosovës.

Në vazhdimësi nuk kishte reflektim mbi problemet e grumbulluara. Ndërsa, në anën tjetër, Serbia me avazin e vjetër të hegjemonizmit të saj shfrytëzoi pa ndalur lobimin intenziv për të dobësuar pozicionin politik të shtetit të ri të Kosovës, duke bërë shumë shtete që t’i tërheqin njohjet, si dhe duke e penguar Kosovën në anëtarësimin e saj në organizatat ndërkombëtare. Duke mos investuar në dialogun e brendshëm, veprimet filluan të marrin dimension tjetër të mosbashkëpunimit pozitë-opozitë. Por, edhe pozita e asaj kohe e fragmentarizuar dëshmoi përkushtimin e vetëm të saj, kur tentoi në mënyrë klandestine ta shfuqizojë Ligjin mbi dhomat e posaçme, kur në mënyrë të tërthortë dhe në prapavijë mbështetej edhe nga presidenti i vendit. Ky ishte tregues i qartë se dimensioni i marrëdhënieve me SHBA dhe BE do të hynte në një përkeqësim si asnjëherë më parë, nga i cili edhe filluan penalizimet ndaj Kosovës si ndërprerja e lobimit dhe mbështetjes, por edhe sponsorizimet e fuqishme, që ishin më parë për të marrë pjesë në iniciativat dhe takimet ndërkombëtare si palë e barabartë.

Edhe pse dështimi i iniciativës u mendua si mbushje mend se nuk mund të luhej me partneritetin ndërkombëtar, apo për t’u ikur obligimeve të marra si e drejtë ndërkombëtare, duke bërë për të menduar se shteti i Kosovës mbase edhe nuk do të ketë dhe nuk do të ekzistonte fare pa një mbështetje të fuqishme ndërkombëtare, çfarë edhe e kemi marrë deri më tani, për një kohë të shkurtër kjo ndryshoi, sepse më me rëndësi ishte gara për pozicionim të brendshëm dhe privilegje, sesa qasja ndaj problematikave të krijuara vite me radhë.

25 Të gjithëve na kujtohet gara për tarifën e vendosur pa e pyetur fare as Kuvendin e Republikës së Kosovës. E drejtë apo e padrejtë do ta vlerësojë koha, por ajo që dëshmohet është se gara për popullizëm edhe primat patriotik po i kushton këtij vendi dhe qytetarëve të saj. Kjo është parë dhe dëshmuar edhe për tema apo kauza, të cilat kanë ndryshuar menjëherë me ardhjen në pozita udhëheqëse të individëve të caktuar.

Andaj, a duhet të lejojmë edhe sot e kësaj dite veprime të këtilla? Unë mendoj që jo. Dhe, kjo jo është e arsyetueshme me besimin qytetar, të cilët kërkojnë stabilitet institucional, ekonomik e zhvillimor dhe perspektivë më të mirë për të jetuar e, mbi të gjitha, kërkojnë dhe besojnë që asnjëherë marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Amerikës nuk duhet të përkeqësohen, as të dobësohen. Qytetarët e Kosovës këto marrëdhënie i shohin si strategjike shekullore, që prej kohës së presidentit Wilson e deri më tani.

A duhet të shndërrohet tarifa në diçka që cenon këtë orientim dhe këto marrëdhënie? Unë besoj se jo. Arsyet politike të vënies së saj duhet të vendosen në një nivel tjetër të raportit bashkëpunues. Nuk duhet të lejojmë që barra e mosbashkëpunimit të bjerë vetëm mbi Kosovën, derisa armiqtë tanë punojnë në prapavijë për ta shfrytëzuar çdo momentum të përkeqësimit të këtyre raporteve. Duke e përfunduar këtë fjalë i bëj thirrje Qeverisë që të reflektojë mbi aktualitetin e krijuar. Nuk e kemi komoditetin e kohës, as të rrethanave ndërkombëtare, nga e cila ne mund të luajmë me kutin e injorimit të problemit dhe popullizmit selektiv, gjë që nuk është interes i qytetarëve të Republikës së Kosovës.

Sot duhet përgjegjësi dhe veprim lidershipi, i cili dëshmohet me ruajtjen e kësaj trashëgimie të miqësisë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vendet mike. Kështu e forcojmë edhe subjektivitetin e brendshëm, duke luftuar dukuritë negative, krimin e organizuar, korrupsionin, listë e cila është shumë e gjatë, duke e zhvilluar ekonominë dhe duke i fuqizuar institucionet vendimmarrëse. Kështu e forcojmë edhe subjektivitetin e jashtëm, duke pasur në krah Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Zoti Sejdi Hoxha nga PDK e ka fjalën.

SEJDI HOXHA: Faleminderit! Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Kolegë deputetë, Miq tanë ndërkombëtarë, Përfaqësues të mediave, Sinqerisht, nuk ka familje kosovare që nuk është e shqetësuar sot për paralajmërimet e bëra nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës për vendosjen e sanksioneve politike dhe ekonomike në Kosovë, e në veçanti shqetësim të madh përbën deklarata e senatorit Perdeu për rishikimin e

26 pranisë amerikane në Kosovë. Kjo deklaratë e senatorit u mbështet fuqishëm edhe nga djali i presidentit amerikan, Donald Trump.

Kryeministri Kurti po vazhdon që me injorancën e tij të deklarojë që prania e forcave amerikane në Kosovë nuk ka lidhje me tarifën 100%. Kryeministër, po harroni që ambasadori Grenell ka kohë që po u kërkon ta hiqni plotësisht tarifën ndaj mallrave serbe, në mënyrë që të vazhdojë dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për arritjen e një marrëveshjeje përfundimtare të paqes. Po aq sa po befasohem me ju, po befasohem edhe me pozicionin e partnerit tuaj në koalicion, Lidhjen Demokratike të Kosovës. Zëvendëskryeministri që vjen nga kjo parti dje doli me qëndrim të ndryshëm nga ju si kryeministër dhe deklaroi që Qeveria duhet të mblidhet sa më shpejt dhe ta heqë taksën, derisa kryetarja e Kuvendit është totalisht e heshtur për këtë temë.

Po çohuni, o zëvendëskryeministër, edhe merreni një vendim, jepjani një afat 48 orësh Lëvizjes Vetëvendosje që ta heq taksën. E nëse nuk e heq taksën, dilni nga koalicioni, nuk bëhet nami. Mos i rrezikoni raportet historike të ndërtuara me Shtetet e Bashkuara të Amerikës vetëm e vetëm për ta mbajtur pushtetin. Ky koalicion, kjo Qeveri, ende nuk e ka dorëzuar Programin e qeverisjes dhe Ligjin për Buxhetin në Kuvend. Ende nuk ka marrë asnjë vendim që jep shpresë për një jetë më të mirë të qytetarëve në Kosovë. Qytetarët ju kanë votuar si koalicion i shpresës, ndërsa ju me veprimet e juaja amatoreske që nga dita e parë e qeverisjes po dëshmoni se jeni koalicion i dështimit, varfërisë dhe izolimit të Kosovës.

Po dua t’jua rikujtoj rolin historik që kanë Shtetet e Bashkuara të Amerikës me Kosovën. Viti 1999 ishte viti i fundit i luftës në Kosovë. Kjo ishte koha më e rëndë për të gjithë qytetarët e Kosovës. Vetëm në malet e Bjeshkëve të Berishës ishin strehuar mbi 70 000 banorë, për të cilët çdo ditë rrezikohej edhe kafshata e fundit e bukës. Forcat serbe shkatërronin çdo gjë, vrisnin, masakronin gra, fëmijë e pleq. E për ta ndërprerë këtë gjenocid Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës i doli në ndihmë aleati i saj më besnik dhe më strategjik, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Po jua kujtoj datën 24 mars, e cila shënon fillimin e fushatës bombarduese ndaj forcave barbare serbe. Personi që kishte urdhëruar Aleancën Atlantike të fillonte operacionin ushtarak në Kosovë ishte presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Bill Klinton. Po, kush ishte gjenerali që nisi operacionet ajrore ndaj forcave serbe? Ishte po ashtu gjenerali i Ushtrisë Amerikane, Wesli Klark. Gjithashtu, jua rikujtoj datën 17 shkurt 2008, kur Kosova e ka shpallur zyrtarisht pavarësinë e saj, kush ishte garanci për shpalljen e pavarësisë? Cili ishte shteti më me ndikim në botë që menjëherë e njohu pavarësinë e Kosovës? Për këtë arritje historike të Kosovës sigurisht se e dini që rol kryesor patën Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Kush është shteti që po punon më së shumti për arritjen e paqes përfundimtare me Serbinë, për sjelljen e investimeve ekonomike në Kosovë, të cilat do të sigurojnë vende të reja pune dhe do të krijojnë mundësi për ta mbajtur rininë tonë këtu? Sigurisht se janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

27 Prandaj, kryeministër, thirri mendjes! Mos e merr më qafë një popull! Lëri mënjanë inatet politike dhe ruaje Kosovën dhe qytetarët e saj!

Nuk është çudi që ti e sjell Kosovën deri në këtë gjendje, sepse ti nuk e ke njohur as 17 Shkurtin, nuk i ke njohur as simbolet shtetërore, derisa je bërë kryeministër. Kur je bërë kryeministër, ia ke nis t’i njohësh.

Në mbyllje të fjalimit tim po dua t’jua rikujtoj fjalët që ua pati thënë pikërisht në këtë foltore kryetari i Partisë Demokratike të Kosovës, zoti Kadri Veseli, që nëse ju bëheni kryeministër, ju keni për ta sjellë Serbinë në Kosovë. Sinqerisht, me veprimet që po i bëni, çdo ditë e më shumë jeni duke e rritur ndikimin e Serbisë dhe Rusisë në Kosovë dhe jeni duke e dëmtuar partneritetin historik me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Dëgjova shumë fjalë nga deputetët që po e përmendin presidentin. Ka filluar ta ngucë lemza. Ju ka kërkuar të vijë në Kuvend dhe ta informojë Kuvendin dhe ju s’keni dashur. Nëse mësoheni të fshiheni prapa dështimeve tuaja të mëdha, prapa njerëzve të mëdhenj, kjo mendoj se është e pasinqertë. Faleminderit!

(Drejtimin e mbledhjes e merr nënkryetarja e Kuvendit, znj. Arbërie Nagavci.)

KRYESUESJA: Faleminderit! Nga Qeveria, fjalën e ka kërkuar ministri i Financave, zoti Besnik Bislimi.

MINISTRI BESNIK BISLIMI: I nderuar kryeministër, E nderuara kryeparlamentare, Të nderuar deputetë, Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Me deklarimet e deritanishme të disa prej sponsorizuesve të kësaj seance u tha shumëçka. Qeveria Kurti u sulmua për të gjitha dështimet e pasluftës në Kosovë.

Zoti Veseli nuk po mund ta kuptojë që Qeveria Kurti edhe pas 25 ditë pune në Qeveri nuk ka arritur t’i rrisë pagat e sektorit privat, nuk ka arritur ta ulë varfërinë dhe nuk i ka implementuar premtimet e bëra në fushatë. Gëzohem që zoti Veseli paska pasur këto pritje nga Qeveria Kurti, por më duhet t’ia rikujtoj që përmasat e dëmeve që i kanë shkaktuar ekonomisë së vendit, ndërmarrjeve publike, xhepave të qytetarëve, sistemit të drejtësisë, shëndetësisë dhe arsimit, por edhe vetë përpjekjeve të vendit për integrim janë aq të mëdha, e koha që kemi në dispozicion deri më tani aq e vogël për t’i korrur rezultatet, që i njëjti i paska pritur nga ne. Por, po ashtu dua ta siguroj që jemi duke punuar në atë drejtim.

28 Vetëm për këto 25 ditë pune kemi marrë aq shumë vendime, që kanë ndërprerë rrjedhjen e parasë nga shteti e te xhepat e një grupi të vogël individësh. Me shkarkime bordesh, me ndalje tenderësh, auditim kontratash, anulime shpronësimesh marramendëse, pezullime veprimesh, kemi arritur të ndalim shumë burime ilegale të pasurimit për një shtresë të vogël të individëve. E do të marrim edhe shumë më shumë vendime të tilla në javët e muajt në vijim. Hapësirat për keqpërdorim e plaçkitje dalëngadalë po ndalen, e shumë shpejt rastet do të orientohen edhe drejt prokurorisë.

Kur ta prezantoj Buxhetin e vitit 2020 do të ju njoftoj më shumë për të gjitha hapat që po ndërmarrim për t’i ndalur të gjitha këto keqpërdorime, e gjithë këtë korrupsion. Të jemi të qartë, nuk jemi duke punuar për ta ndalur një korrupsion që na është sjellë, apo që e kemi importuar, është fjala për një korrupsion, nepotizëm e keqpërdorim, që bart emra dhe mbiemra, kryesisht politikanësh dhe këtë do ta luftojmë. Por, të kuptohemi edhe për një gjë. Fakti që jemi ulur këtu në ulëset luksoze të Kuvendit nuk mund të na shërbejë si ombrellë për t’u mbrojtur nga drejtësia. Mendoj se nuk ka mënyrë më të mirë për të dëshmuar orientimin pro-evropian e pro-amerikan, se sa të qeverisësh mirë e pa korrupsion.

Të nderuar qytetarë, Një nga parafolësit nuk arriti ta përfundojë fjalimin e tij pa e përmendur 6 tetorin e 3 shkurtin, edhe pse në kontekst të palogjikshëm, por këto data janë shumë të rëndësishme për ta kuptuar se çka po debatohet sot këtu në Kuvend. Të mos harrojmë se ndryshimet e mëdha në qeverisje, që kanë filluar më 3 shkurt dhe lufta e pakompromis kundër së keqes, që ia ka zënë frymën si ekonomisë, ashtu edhe publikes, ka prodhuar shumë fitues. Këta fitues janë qytetarët e vendit dhe të gjithë ata që e duan një qeveri të drejtë e punëtore dhe një Kosovë në prosperitet. Por, fatmirësisht, ka prodhuar edhe një grup të vogël humbësish. Të vogël në numër, por të madh për nga shumat që po i humbin dhe do t’i humbasin. E keqja është se një pjesë e mirë e këtij grupi të vogël humbësish të mëdhenj janë të ulur sot këtu në Parlament dhe janë këto vendimet të Qeverisë Kurti që janë marrë deri sot dhe shumë të tjera që pritet të merren në të ardhmen e afërt, që po e tmerron këtë grup të vogël të humbësve të mëdhenj dhe është kjo që i ka bërë bashkë të gjithë këta, si ata që e kanë vendosur taksën, por duan ta heqin atë, si ata që e kanë vënë taksën dhe duan ta mbajnë, e si ata që e kanë vënë e s’e kanë idenë, as pse e kanë vënë, as çfarë duan të bëjnë me të. Por, kanë një të përbashkët, tmerrin nga forcimi i shtetit dhe kanë gjetur një pseudo- mburojë - prishjen e marrëdhënieve me Amerikën.

Të nderuar qytetarë të vendit, Tarifa prej 100% të mallrave të importuara nga Serbia dhe Bosnjë-Hercegovina është vendosur në fund të vitit 2018 dhe asnjëherë për 15 muaj nuk ka pasur kërcënime ndaj Qeverisë dhe kërkesa për heqjen e menjëhershme të saj. Nga të gjitha partitë pjesëmarrëse nëpër koalicione qeverisëse, vetëm një subjekt ka punuar konkretisht për heqjen e tarifës e zëvendësimin e saj me reciprocitet. Kjo është Lëvizja Vetëvendosje dhe Qeveria Kurti, dhe këtu është pengesa. Presioni

29 kundër Qeverisë Kurti, duhet ta themi troç, nuk ka filluar nga jashtë. Ky presion është eksportuar nga presidenti i vendit, si instrumenti i tij i fundit për t’u ringjallur politikisht dhe, mbase, edhe për ndonjë motiv tjetër edhe më të ulët. Ndërsa, fatkeqësisht ky presion është ushqyer edhe nga qëndrimi jo fort i unifikuar i vetë pjesëmarrësve të koalicionit qeverisës.

Të nderuar qytetarë, Nuk ka ama bash asnjë studim, prej të cilit mund të konkludohet se tarifa e ka dëmtuar ekonominë e Kosovës. Madje-madje, Qeveria Haradinaj na ka lodhur me deklarata se si bizneset vendore janë duke përfituar nga tarifa. Rrjedhimisht, është mirë që vendimi për heqjen e tarifës të zhvendoset komplet përtej kontekstit ekonomik, nuk ka të bëjë kjo kurrgjë me interesa ekonomike...

Është kryekëput politik dhe ne e dimë të gjithë se cili është synimi i heqjes së tarifës. Synimi është që dikush të ulet dhe ta nënshkruajë një marrëveshje, e cila veç është e gatshme.

Të nderuar deputetë të Kuvendit, Disa nga ju gaboni shumë nëse mendoni se, edhe pse jeni shumë anti-Kosovë, edhe nëse e keni rrjepur vendin në secilën anë e me secilin vendim, megjithatë mund të pastroheni duke u fshehur pas Amerikës. Nuk mund të jeni pro Amerikës nëse jeni kundër Kosovës. Një gjë ta keni të sigurt, Amerika i sheh keqpërdoruesit vetëm si keqpërdorues dhe batakçinj. E nëse e keqpërdorni miqësinë me ta për t’i mbuluar këto keqpërdorime, ata ju shohin edhe më keq se kjo. Faleminderit!

KRYESUESJA: Faleminderit, ministër Bislimi! Fjala për deputetin e AAK-së, Shkumbin Demalijaj. Zoti Demaliaj nuk është i pranishëm. Atëherë, Arbër Tolaj nga AAK.

ARBËR TOLAJ: E nderuar kryesuese, Kryeministër, Kabinet qeveritar, Deputetë, Qytetarë të nderuar të Kosovës, si dhe ju media të pranishme, Është vërtet shqetësuese domosdoshmëria që deputetët e Kuvendit të Republikës së Kosovës sot në këtë seancë të jashtëzakonshme ta diskutojnë situatën e rëndë, të krijuar ditëve të fundit me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, e cila u referohet edhe deklaratave të disa zyrtarëve amerikanë shtetërorë.

Askush nuk e ka menduar se në këtë kohë Parlamenti i Kosovës do të detyrohet të debatojë për dëmtimin që Qeveria Kurti u ka bërë raporteve me vendin mik, Shtetet e Bashkuara. Vërtet është për të ardhur keq se ky formacion qeverisës për një kohë relativisht të shkurtër të të qenët në krye

30 të vendit arriti t’i cenojë deri në këtë masë marrëdhëniet me aleatin tonë të përhershëm strategjik dhe ekonomik.

Si është e mundur që dikush nga krerët tanë politikë dhe ekzekutivë të guxojë t’i injorojë marrëdhëniet miqësore e vëllazërore me amerikanët, kur dihet botërisht se kjo marrëdhënie është shumë e veçantë dhe thuaja qenësore për shtetin tonë, Kosovën. Por, për herë të parë në historinë e kombit tonë doli dikush që të fillojë ta rrezikojë këtë raport, e kjo rrezikshmëri pashmangshëm derivon nga injoranca, papërgjegjësia, jofleksibiliteti, mungesa e sensit diplomatik dhe vizioni i hendikepuar i Qeverisë Kurti. Duket se nga entuziazmi i madh dhe vetëkënaqësia e pushtetit, kryeministri ka harruar se janë pikërisht Shtetet e Bashkuara, të cilat me mbështetjen edhe të shteteve tjera evropiane që në kohët më të vështira i dolën zot edhe UÇK-së, si dhe popullit të Kosovës, për të vazhduar me mbështetje të pakursyer edhe pas çlirimit, kuptohet nëpërmjet investimeve të shumta dhe ndihmesës së vazhdueshme në ruajtjen e qetësisë në Kosovë dhe rajon.

Pra, forcat amerikane për dy dekada garantuan paqe dhe stabilitet në Kosovë. Ato përkushtuan skajshmërisht që të ndihmojnë në Ushtrinë e Kosovës, e cila sot falë mbështetjes kontinuele që u kanë ofruar forcat ushtarake amerikane klasifikohet si ushtri me nivel të lartë profesional. Pra, jemi koshientë se shteti dhe populli amerikanë ishin mbështetësit tonë konstantë dhe pa asnjë kushtëzim. Rrjedhimisht, duhet të jemi të përgjegjshëm në moscenimin e marrëdhënieve ndërshtetërore, prandaj kryeministër kur flasim për Amerikën duhet të jemi tejet të kujdesshëm. Ti duhet të kesh parasysh se të gjithë ne i kemi borxh këtij vendi, prandaj detyrimet tona janë që t’i ruajmë me fanatizëm raportet me këtë shtet, sepse ata janë bashkudhëtarët tanë në të gjitha sfidat dhe proceset shtetndërtuese, nëpër të cilat ka kaluar vendi ynë.

Injoranca dhe kryeneçësia juaj në raport me Shtetet e Bashkuara ka bërë që ne sot të hyjmë në një fazë shumë të brishtë dhe të rrezikshme, njëkohësisht.

Deputetë të nderuar, Të gjithë ne jemi të vetëdijshëm se ngrirja e raporteve me aleatin tonë të përhershëm strategjik mund të ketë pasoja të paparashikuara për vendin tonë, Kosovën.

Në situatën në të cilën ndodhet vendi ynë, ne nuk guxojmë ta cenojmë këtë miqësi. I detyrohemi vendit dhe qytetarëve të Republikës së Kosovës që u besojnë pafundësisht Shteteve të Bashkuara që këtë marrëdhënie ta ruajmë, ta kultivojmë dhe ta vlerësojmë si të shenjtë. Ndaj, në këtë kontekst konsideroj se duhet të jemi shumë të kujdesshëm. Kosova në historinë e saj nuk njeh asnjë aleat më të fuqishëm e më të sinqertë në raport me qenien tonë kombëtare dhe shtetërore.

Është absurde nevoja që kjo marrëdhënie të jetë konstante, e gjithhershme dhe të kultivohet ndër breza, ngase pashmangshëm Shtetet e Bashkuara duhet të jenë partneri dhe bashkudhëtari ynë i

31 përhershëm. Kosova s’ka rrugë tjetër, pos të bashkëpunojë dhe bashkërrugëtojë me shtetet që në aspiratat e veta e kanë paqen dhe integrimin euroatlantik, e theksi domosdoshmërisht vihet në kooperativitetin me aleatin tonë, Shtetet e Bashkuara.

Të nderuar deputetë dhe qytetarë të Republikës së Kosovës, Është momenti i fundit që i gjithë spektri politik në Kosovë, gjithnjë sipas idesë së zotit Ramush Haradinaj, të unifikohet në të mirë të interesave nacionale. Andaj, në këtë kontekst, ju ftoj që të bashkohemi për ruajtjen e partneritetit me Shtetet e Bashkuara, ku Kosova do ta luajë rolin konstruktiv në politikbërjen shtetërore. Ne nuk e kemi luksin dhe komoditetin që t’i rrezikojmë marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara dhe urgjentisht duhet të ndërmarrim masa që raportet, që veçse janë cenuar me Shtetet e Bashkuara të sanohen dhe të intensifikohen njëkohësisht. Përndryshe, do ta humbim hapin, e si rrjedhojë do të jemi edhe të pafalshëm ndaj qytetarëve. Faleminderit!

KRYESUESJA: Faleminderit! Nga Nisma, fjalën e ka kërkuar Endrit Shala.

ENDRIT SHALA: Faleminderit! E nderuara kryesuese, Të nderuar kolegë deputetë, Anëtarë të Kabinetit qeveritar, Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Kryeministër, në seancën e kaluar kur diskutuam për masën 100% në fjalën time në emër të Nismës unë kërkova nga ju dhe Qeveria që ju udhëhiqni që të ndalosh me tendencat tuaja për mashtrim të popullit. Të ndalosh me veprimet tuaja dhe të Qeverisë që ju po e udhëhiqni dëmtimin e raporteve të Kosovës me miqtë e saj ndërkombëtarë, e sidomos me mikun me të madh të Kosovës, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

I nderuar kryeministër, Ju nuk ndaluat dhe ja ku jemi tash. Ende pa i bërë as dy muaj, Qeveria juaj me veprimet e juaja, marrëdhëniet e Kosovës me SHBA-në i keni sjellë në pikën më kritike, apo edhe siç po thonë, ose siç po deklaron edhe parteri juaj i koalicionit, LDK-ja, po citoj: “Marrëdhëniet me SHBA-në kanë hyrë në një fazë shumë delikate, por edhe kritike”.

Kryeministër, Kjo dinamikë e veprimeve tuaja në rrënimin e marrëdhënieve me SHBA-të është alarmuese dhe më askush nga ne nuk do të mund ta përjashtojë hipotezën që kjo dinamikë e veprimeve tuaja ta ndajë historinë e shtetit të Kosovës në epokën para rrënimit të marrëdhënieve të Kosovës me SHBA-në dhe në epokën e pas rrënimit të këtyre marrëdhënieve.

32 Nëse, siç po thotë edhe partneri juaj i koalicionit, LDK, marrëdhëniet me SHBA-në janë në fazë kritike dhe të ndërlikuara, atëherë ku duhet ta kërkojmë këtë përgjegjësi? Normalisht, përgjegjësinë e ka Qeveria juaj, por duke përfshirë edhe partnerin tuaj, LDK-në. Duke parë edhe sot qëndrimin tuaj, kryeministër, e që është totalisht në kundërshtim me qëndrimin e paraqitur nga LDK-ja, unë këtu sot në emër të Nismës dua ta shfaq edhe një dilemë, ta ngre edhe një dilemë për ministrat e LDK-së në Qeveri, për deputetët e kësaj partie, për zyrtarët tjerë të lartë të kësaj partie, të cilët po shprehin mospajtimet me qëndrimet tuaja, kryeministër Kurti.

Edhe një pyetje për ta, a është më e rëndësishme të mbeteni në Qeveri, apo të ruhen marrëdhëniet e mira me Shtetet e Bashkuara të Amerikës? Ju po deklaroni se marrëdhëniet apo ruajtja e këtyre raporteve të mira me SHBA-të është e rëndësishme dhe strategjike për Kosovën. Atëherë, pse po e lejoni edhe më tutje një përkeqësim të tillë të këtyre raporteve? Jemi në një momentum, kur më nuk mjafton vetëm deklarimi, por ju, të nderuar kolegë deputetë nga subjekti i LDK-së dhe ministrat dhe ekzekutivi i kësaj partie, duhet të nderoni.

Të nderuar deputetë, Qytetarë të Republikës së Kosovës, Ne të gjithë e dimë se shteti ynë ka nevojë për një progres, progres të përgjithshëm, ka nevojë për siguri, ka nevojë për zhvillim ekonomik, ngritje të mirëqenies sociale, por si do t’i realizojmë ne të gjitha këto politika, apo ju si do t’i realizoni këto premtime tuaja pa miqtë dhe pa mbështetësit e Republikës së Kosovës? Si do t’i realizoni këto, kryeministër, pa mbështetjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës?

Paralajmërimet e fundit nga SHBA-të për vendosjen e sanksioneve ndaj Kosovës, sanksione në fondet e MSS-së, sanksione në fondet e USAID-it, sanksione në përkrahjen e mëtutjeshme të Ushtrisë së Kosovës, e deri te deklaratat e senatorit Perdeu, ambasadorit Grenell dhe zyrtarëve të tjerë të lartë amerikanë për rishikimin edhe të pranisë ushtarake amerikane në vendin tonë, vijnë si rezultat i papërgjegjësisë dhe joseriozitetit tuaj, kryeministër, dhe të Qeverisë që ju po e udhëhiqni. Bile së fundmi, kryeministër, ky joseriozitet juaji ka degraduar deri në tallje. Disa partizanë me mendësi bolshevike që po të rrethojnë ty, kryeministër, zyrtarë qeveritarë, këshilltarët e juaj, zyrtarë të partisë suaj, ofendojnë dhe tallen me zyrtarët e shtetit amerikan, e në veçanti me zyrtarët dhe Administratën e presidentit Trump. Si duket, këta partizanët tuaj, kryeministër, në fakt janë apo unë po mendoj që janë duke e përjetuar atë triumfin ideologjik të tyre dhe nuk e kanë hallin për qytetarët e Kosovës dhe marrëdhëniet tona speciale dhe strategjike me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Kryeministër, As kjo mazhorancë e juaja tash, por as edhe një mazhorancë tjetër në të ardhmen, nuk do të mund dhe nuk do të lejohet asnjëherë, as nga ne, por mbi të gjitha as nga populli i Kosovës që

33 dikush të tentojë t’i dëmtojë marrëdhëniet speciale dhe strategjike që Kosova i ka me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Kryeministër, Ju asnjëherë e as sot, nuk e keni marrë seriozisht kërkesën e SHBA-ve dhe të presidentit Trump drejtuar Kosovës. Kosova duhet ta shfrytëzojë këtë mundësi, në të kundërtën ju dhe Qeveria që udhëhiqni ju duhet të jeni të vetëdijshëm për pasojat që do t’i vijnë Kosovës. Nëse e humb tash mundësinë për një marrëveshje finale me Serbinë, ju dhe Qeveria juaj, në vend se të shprehni mirënjohje për involvimin direkt të presidentit Trump dhe Administratës amerikane në dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, dilni me zëra hezitues. Por, ajo që është më e keqja, kryeministër, ata partizanët tuaj që i përmenda më lartë, përpos që shprehin zëra kundërshtues, kanë vazhduar dhe po vazhdojnë çdo ditë edhe shkrime ofenduese për ta, për zyrtarët e lartë amerikanë.

Të nderuar kolegë deputetë, Ne si Nismë Socialdemokrate mendojmë që iniciativës dhe këshillës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës për dialog, duhet t’i themi po pa hezitim. Dhe, tani është momenti i fundit që e gjithë Kosova, të gjitha subjektet politike, të flasin me një zë dhe t’u përgjigjemi Shteteve të Bashkuara të Amerikës - Po, ne pranojmë iniciativat dhe këshillat tuaja, që mundësojnë arritjen e një marrëveshjeje përfundimtare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila do të rezultonte me njohje reciproke dhe anëtarësim të Republikës së Kosovës në OKB: Faleminderit!

KRYESUESJA: Faleminderit! Fjalën e ka deputetja Mimoza Kusari-Lila.

MIMOZA KUSARI-LILA: Faleminderit, nënkryetare! I nderuar kryeministër, Të nderuar ministra të Kabinetit qeveritar, Të nderuar kolegë deputetë, Qytetarë të Republikës së Kosovës, Duke dashur t’i japim kuptim seancës së sotme, apo thirrjes për seancë, ende mungon argumenti apo boshti bazë i diskutimit të mirëfilltë nga deputetët e partive opozitare. Arsyeja është e nënkuptushme për shkak të qëndrimeve të tyre, që janë diametralisht të kundërta nga të gjithë ata që e kanë nënshkruar thirrjen për këtë seancë.

E para, se kërkuesit e kësaj seance kanë kërkuar, domethënë Partia Demokratike e Kosovës e kërkon seancën të diskutojnë prishjen e raporteve me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, përderisa e kanë të bazuar natyrisht në diplomacinë moderne në cicërima nga Tweeter-i, por nuk i kanë analizuar, ose nuk e kanë marrë parasysh, ose nuk e konsiderojnë, a ka pasur qëndrim zyrtar Ambasada amerikane në Kosovë, sikur ka pasur qëndrim zyrtar po i njëjti institucion dhe jo vetëm, në natën kur shumica e deputetëve të njëjtë që e kanë nënshkruar kërkesën për këtë seancë i kanë vendosur nënshkrimet për seancën e jashtëzakonshme për zhbërjen e Dhomës së

34 Veçantë të Gjykatës Speciale. Atëherë, nuk ka pas ardhur kërcënimi nëpërmjet “tweeter”-it, as mesazhi apo kërkesa se mund t’i tërheqin trupat amerikane nga senatorë amerikanë. Atëherë e kemi pasur ambasadorin amerikan, pastaj ambasadorin e Mbretërisë së Bashkuar, ambasadorin gjerman, që shumë qartë, drejt dhe saktë, në zyrat e grupeve parlamentare të partive parlamentare në Kuvendin e Kosovës kanë thënë se kjo është pika më e ulët e bashkëpunimit ndërmjet Republikës së Kosovës dhe vendeve aleate, vendeve të cilat kanë ndihmuar në çlirimin e Kosovës dhe vendeve të cilat kanë ndihmuar në shpalljen e Kosovës shtet i pavarur.

Ajo ka qenë shumë e qartë, ka qenë shumë mirë e thënë dhe ne natyrisht se e kemi kuptuar ashtu siç e kanë thënë.

Pika tjetër, a është Kosova subjekt i diskutimeve të cilat vijnë tash në raport me deklaratat e senatorëve, prapë po them përmes “tweeter”-it, apo duhet të jetë subjekt i diskutimit të letërkëmbimit të presidentit të vendit me Sekretarin e Shtetit. Dy letra të publikuara së fundmi në korrespodencën zyrtare të presidentit të Republikës në raport me po të njëjtin institucion, Dhomën e Veçantë të Gjykatës Speciale, të datës 29 nëntor 2019, dhe pastaj përgjigjja e sekretarit Pompeo, i cili ishte shumë i qartë në deklaratat të cilat i thotë presidentit të republikës, se ai bashkë me Administratën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës pret nga liderët dhe institucionet e Kosovës të mbajnë dhe të rrinë në qëndrimet të cilat i kanë pasur, përndryshe do të prezantojnë në njollë të përhershme në shtetin e Kosovës dhe orientimin tonë për drejtësi dhe natyrisht për vënien para drejtësisë të gjithë atyre që konsiderohen, apo për pastrimin e emrit të Kosovës.

Domethënë, keni pasur një letër zyrtare të sekretarit Pompeo drejtuar presidentit të Republikës së Kosovës. Tash ne këtu, prapë sikur edhe në seancën e kaluar për taksën, sot për raportet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, po i sillemi të njëjtës temë - temës së dialogut me Serbinë, duke e anashkaluar natyrisht “elefantin në dhomë” dhe rolin e presidentit. Por, kjo çfarë partitë opozitare po bëjnë është njësoj, prapë si ajo... po e lidh edhe unë me mesele, qe edhe një, tash po shkojmë kështu direkt, ka qenë ai që e kanë sharë të gjithë, “sarmë”. Edhe kush e ka sharë me “sarmë”, ai i ka rrahur. Një ditë njëri i thotë “O mish i bluar, o qepë, biber i kuq, e spec, e krejt çfarë shkon në sarmë...”. I thotë ky, “Po, po, veç e mbështille”.

Edhe ju krejt po i thoni, e thatë taksën, po e thoni raportin me SHBA-në, po diqysh ta mbështillni s’po guxoni. E kur e mbështillni këtë del që në këtë të mbështjellë është ajo marrëveshje të cilën një person, i cili zyrtarisht në hierarkinë e shtetit njihet si i pari i vendit, presidenti i vendit, e ka diskutuar e negociuar një marrëveshje, që është e konfirmuar prej diplomatëve që ia duan të mirën Kosovës, e cila përfshin një marrëveshje tepër të rrezikshme për Kosovën. Edhe tash çfarë po bëjmë? Hajde, tash po merremi rreth e rrotull kësaj Qeverie, qysh mund t’i shkaktojmë dëm me të gjitha mënyrat, në mënyrë që t’ia hapim rrugën atij. Mirë!

35 Tash mua po më intereson, prej Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, a janë për ta hequr, apo për ta mbajtur taksën? Se, sa e mbaj mend, Amerika është për ta hequr taksën, e para. E dyta, a e mbani mend ju në kohën e kryeministrit Haradinaj që u bë lajm që Amerika kur e ka një sinjal ta dërgon shumë saktë, mbajtja e vizës për ish-kryeministrin Haradinaj. Sa muaj kryeministrit nuk iu dha viza prej Shteteve të Bashkuara të Amerikës? Sa muaj ai nuk u ftua dhe nuk u lejua të shkojë në SHBA, me mesazh shumë të qartë për qëndrimin e SHBA-ve ndaj politikave të Qeverisë. Ekzistojnë mekanizma shumë të qartë, të cilët një shtet ia komunikon një shtetit tjetër qëndrimin e vet. Sot e keni deklaratën edhe të komandantit të NATO-s në raport me qëndrimin e trupave në Kosovë.

Cila është arsyeja për të shkaktuar mjegull dhe panik në popull për largimin e mbështetjes amerikane? Pse nuk është përfaqësuesi i Ambasadës amerikane në seancë? Unë e di se në seancat kur është diskutuar zhbërja e Dhomës së Veçantë të Gjykatës Speciale kanë qenë këtu, e kanë përcjellë me vëmendje. Unë e di se kur është diskutuar dialogu me Serbinë në plot instanca të ndryshme kanë qenë këtu dhe e kanë përcjellë me vëmendje. Unë e di se kanë ardhur e na kanë vizituar dhe na kanë dhënë mesazhe të qarta, secilën herë kur kanë pasur qëndrime të cilat kanë qenë, ose kanë menduar se janë në kundërshtim me interesin e Kosovës.

Së fundmi, çfarë kemi dëgjuar prej ambasadorit amerikan kanë qenë reformat e domosdoshme për rendin dhe për ligjin. Kanë qenë mesazhet e qarta që u janë dhënë mu këtyre deputetëve, ose përfaqësuesve të ish-Qeverisë për emërime të jashtëligjshme, për nepotizmin. Dhe, çfarë kanë qenë përgjigjet tuaja, qoftë si ish-ministra, qoftë si deputetë? - “I kanë zgjedhur institucionet legjitime të Kosovës, ne s’mund të ndërhyjmë”.

I dini mesazhet shumë të qarta të ambasadorit amerikan, të ambasadorit të Mbretërisë së Bashkuar, të ambasadorit gjerman mbi punësimet, mbi nepotizmin, mbi keqpërdorimin e parasë publike. As edhe një mesazh i vetëm i kësaj natyre nuk i ka ardhur Qeverisë së Republikës së Kosovës, as publikisht e as privatisht, dhe për këtë jemi të gjithë dëshmitarë. Mos përdorni standarde të dyfishta për të shkaktuar te njerëzit atë që natyrisht, në këtë stres, ose në këtë tension të paqartësive që vijnë edhe me situatën aktuale, por edhe coronavirusi mund të jetë një prej tyre, e rëndojnë më tepër.

Unë po e shoh këtë si një ngritje të nivelit të mbajtjes së presionit të qytetarëve dhe ky është nga ai diskutimi në “Pronto” - “Hajt se po u themi që po na thonë amerikanët...” me qeshje cinike. Domethënë, nga forma e trajtimit në kërcënimin 1.0 tash në avancim në 2.0, domethënë e keni bërë “upgrade” mënyrën se si komunikojmë në emër të amerikanëve, tash me “tweet”-a të dy senatorëve.

Pse nuk u deklarua, ose pse nuk u mor komenti i zotit Eliot Engel që udhëheq edhe Komitetin për Punë të Jashtme pranë Kongresit Amerikan? Pse nuk po deklarohet sekretari i Departamentit

36 të Shtetit, Majk Pompeo, njëjtë sikur është deklaruar në letërkëmbimin me presidentin? E kemi të qartë, të gjithë kërkojnë heqjen e taksës. Dhe dy partitë në koalicion e kanë dilemë, në fakt e kanë një mospërputhje dhe ajo është evidente dhe është publike. Një e kryeministrit që është “duhet të zëvendësohet me reciprocitet”, e dyta e zëvendëskryeministrit të parë, ose e Lidhjes Demokratike se duhet të hiqet pa reciprocitet, dhe kjo është e vetmja. Por, asnjë dilemë nuk ka në Kabinetin qeveritar për domosdoshmërinë e reformave, për rendin dhe ligjin, për luftën ndaj korrupsionit, për reformat ekonomike të domosdoshme për vendin, për transparencën që duhet të jetë për qytetarët dhe për kthimin e besimit.

Unë nuk jam prej atyre që them se Kosova është çliruar më 6 tetor, për arsye se e dimë që Kosova është çliruar më 12 qershor 1999, bashkë me forcat e NATO-s. Por, mua po më bën përshtypje sot prej disave që kryefjalën e patën “Shtetet e Bashkuara të Amerikës çlirimtare”, që po të njëjtit nga kjo foltore kryefjalën..., ose kur kanë pasur interes, e kanë pasur “Ushtria Çlirimtare e Kosovës, Ushtria Çlirimtare...” dhe në emër të tyre kanë gëzuar, ose janë munduar t’i kenë përfitimet e veta, sot “SHBA-ja”. Ju kisha lutur, nëse është një standard, ose një parim, ai parim le të mbetet. Ne e dimë që të gjithë bashkë kanë kontribuuar në çlirimin e Kosovës. Shtetet e Bashkuara të Amerikës pa diskutim janë aleati kryesor dhe strategjik, por as edhe një herë të vetme deri tash nuk e kemi pasur një situatë të rëndë çfarë jemi ballafaquar më herët. Me situata të njëjta jeni ballafaquar edhe ju po të njëjtit, as edhe një herë të vetme nuk keni ardhur të thërrisni seancë të jashtëzakonshme, e të thoni: “Ne e kemi rrezikuar partneritetin me SHBA-të, hajde të thërrasim seancë të jashtëzakonshme”. Cilado prej partive, a keni qenë pozitë, ose opozitë, a keni qeverisur? Në të kundërtën, është keqpërdorur në masën ekstreme, të mos keqpërdoren, le të ndalen.

E kemi shansin edhe mundësinë të tregojmë që jemi për unitet për dialog në raport me Serbinë dhe unë e di që sado të jetë armiqësia politike, asnjëherë nuk mund të jetë më e madhe sesa ajo që e kemi me Serbinë. Kurrë! Edhe refuzoj të besoj si deputete e Kuvendit të Kosovës, se ne ndërmjet vete mund të jemi më të armiqësuar sesa me Serbinë. Pra, të mos lejojmë që dikush të vijë të na tregojë se më e rëndësishme është agjenda e Vuçiqit ose e Daçiqit, sesa agjenda e Kosovës për të mirën dhe për të ardhmen e këtij vendi. Kjo seancë është tërësisht e panevojshme në rast se nuk e ka një konkludim të mirëfilltë për të mirën e Kosovës. Faleminderit!

KRYESUESJA: Faleminderit, zonja Kusari-Lila! Fjala për deputetin Frashër.

FRASHËR DEMAJ: Zonja kryesuese, Zoti kryeministër, Të nderuar kolegë deputetë, Të nderuar ministra, Zonja dhe zotërinj,

37 Në diskursin tonë politik ditëve të fundit janë tri çështje tepër të rëndësishme që përveç politikën, natyrisht që po e preokupojnë edhe opinionin publik. Tarifa, Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë tri çështje të cilat janë me shumë interes për Kosovën.

Në kohën kur Qeveria Haradinaj ia vuri taksën 100% Serbisë si masë politike, pothuajse të gjithë prej nesh i kemi duartrokitur, sepse Serbia e kishte ndërmarrë një ofensivë diplomatike kundër Kosovës me tendencë për çnjohje ndërkombëtare në raport me Kosovën dhe për pengimin e Kosovës në anëtarësimin në institucionet e rëndësishme ndërkombëtare, siç ishte UNESCO, INTERPOL-i dhe institucionet tjera.

Sidoqoftë, mbas dy-tre muajve do të duhej bërë një analizë e saktë e reflektimeve, qofshin ato pozitive, ose negative, të vënies së taksës. Do të duhej dalë me rezultate konkrete në qoftë se taksa më shumë po e dëmtonte imazhin e Kosovës në marrëdhëniet ndërkombëtare, apo po e ndihmonte atë. Gjithashtu, sipas informacioneve në terren, mbajtja për një kohë të gjatë e taksës në raport me Serbinë i dha mundësi edhe ekonomisë informale, edhe kontrabandës e madje, edhe paketimit të mallrave të Serbisë në vendet tona fqinje dhe futjen e tyre në Kosovë.

Sot kemi dallime sa i takon taksës. Dikush pretendon që është me rëndësi të hiqet e tëra, dikush tjetër ta zëvendësojë me reciprocitet dhe dikush që ta mbajë taksën pa e hequr. Mendoj që secili nga subjektet tona politike me qëndrimet e veta e ka një arsye, por që është tepër e rëndësishme që për Kosovën këto qëndrime të kishte mundësi që të harmonizoheshin, sidomos duke pasur parasysh që një pjesë e konsiderueshme e opozitës është për heqjen e taksës. Dhe, çfarë na duhet taksa në qoftë se ne i rrezikojmë marrëdhëniet jashtëzakonisht të mira me Shtetet e Bashkuara të Amerikës?

Çështja tjetër është miqësia e Kosovës me vendet e Bashkimit Evropian. Edhe këtu ka njerëz që mendojnë se ne më tepër duhet të jemi të afruar me Amerikën dhe të tjerët që duhet të jemi me Evropën. Por, një gjë s’duhet harruar. Territorialisht, Kosova është në Evropë dhe ne duhet t’i kemi marrëdhëniet jashtëzakonisht të mira me shtetet kryesore të Bashkimit Evropian, siç janë: Britania e Madhe, Gjermania, por edhe shtetet e tjera, të cilat edhe nuk janë shtete pjesë e Bashkimit Evropian, sepse Kosova ka nevojë për miqësi dhe ka nevojë që këto shtete që nuk e kanë njohur ta njohin subjektivitetin ndërkombëtar të Kosovës.

Kjo nuk nënkupton që Kosova e cenon miqësinë e përhershme dhe tradicionale me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Madje, ne s’po bëjmë asgjë tjetër, vetëm se do të duhej ta respektonim një fjali tepër të rëndësishme të thënë para nesh dhe të promovuar nga presidenti i Kosovës, Dr. Rugova, dhe elita intelektuale e politike e kohës, të cilët e proklamuan Kosovën si shtet të pavarur dhe sovran, të anëtarësuar në Bashkimin Evropian dhe në miqësi të përhershme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

38 Ne jo vetëm që s’po arrijmë ta avancojmë këtë marrëdhënie që na e lanë si amanet politik, por përkundrazi sot pa ndonjë ndryshim të madh po i dëmtojmë këto marrëdhënie me SHBA-të dhe me vendet e Bashkimit Evropian.

Kur flasim për marrëdhëniet e Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, atëherë është e pamundur që të mos kthehemi dhe të shohim pak historikun e këtyre marrëdhënieve. Ishin Shtetet e Bashkuara të Amerikës të cilat e përkrahën Kosovën në vitet 1989 - 1992, në kohën kur Serbia e suprimoi autonominë e Kosovës dhe ne rezistuam duke organizuar protesta dhe demonstrata të ndryshme. Shtetet e Bashkuara të Amerikës gjithashtu miratuan rezoluta të ndryshme në Senatin Amerikan dhe në Kongres në favor të çështjes së Kosovës. Prandaj, politikisht, them unë, nuk është e mençur që sot ne, domethënë me diskursin tonë politik t’i cenojmë këto marrëdhënie, qoftë edhe si replikë me senatorë dhe kongresmenë amerikanë. Them se duhet të jemi më të përgjegjshëm si përfaqësues të popullit të Kosovës.

Gjithashtu, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, duke u hapur rrugë përfaqësuesve të institucioneve të Kosovës, na krijuan mundësi shumë të mira që Kosova të bëjë sensibilizimin dhe ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës. Paramendoni ku do të ishim ne në qoftë se nuk do të na ndihmonin SHBA-të në sensibilizimin dhe ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës. Edhe lufta e vitit 1999 do të ishte e kotë. Shtetet e Bashkuara të Amerikës na ndihmuan që ta mundim edhe propagandën e Serbisë, e cila na paraqiste neve si njerëz pa kulturë dhe të paemancipuar. Shtetet e Bashkuara të Amerikës e sensibilizuan opinionin ndërkombëtar me dhunën dhe terrorin që po bënte Serbia gjatë viteve 1997 - 1999. Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si njëra nga fuqitë kryesore të NATO-s, vendosën për ta bombarduar Serbinë, e cila po e masakronte popullsinë në Kosovë.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës ishin një nga kontributorët kryesorë edhe në përpjekjet për krijimin e institucioneve të përkohshme vetëqeverisëse të Kosovës dhe pjesë shumë e rëndësishme e UNMIK-ut. Shtetet e Bashkuara të Amerikës gjithashtu dhanë kontributin e tyre dhe po japin në sigurinë e territorit të Kosovës dhe janë përgjegjësi numër një që e sigurojnë Kosovën nga ndonjë ndërhyrje eventuale nga jashtë.

Për t’i vënë kapak miqësisë që Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë promovuar në Kosovë, nuk duhet të harrojmë asnjëherë që SHBA-ja është sponsori kryesor i Pavarësisë së Kosovës. Dhe, në qoftë se SHBA-ja është sponsorizuesi kryesor i pavarësisë së Kosovës dhe si rezultat i marrëdhënieve të mira me SHBA-të kemi gëzuar gjithë këtë përkrahje, atëherë pse t’i vëmë në dyshime në marrëdhëniet që duhet të ketë Kosova me Shtetet e Bashkuara të Amerikës?

Tendenca e qarqeve të caktuara politike për protagonizëm politik e dëmton çështjen dhe i dëmton marrëdhëniet e Kosovës me Shtetet e Bashkimit Evropian dhe me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

39 Prandaj, unë nuk shoh dallime shumë të mëdha ndërmjet subjekteve politike brenda Kuvendit të Kosovës.

Fare në fund, dua të ju ftoj që t’i harmonizojmë qëndrimet tona brenda subjekteve politike, brenda grupeve parlamentare, të dalim unikë dhe të përgjegjshëm në raport me interesat dhe të ardhmen e Kosovës, vendit tonë, dhe qytetarëve të saj. Faleminderit!

KRYESUESJA: Faleminderit, zoti Demaj! Fjala për deputetin e PDK-së, zotin Abelard Tahiri.

ABELARD TAHIRI: Të nderuar deputetë, Ne thërrasim seancë të jashtëzakonshme për t’i debatuar relacionet e Amerikës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kryeministri i vendit del na flet për Hashim Thaçin. Ne thërrasim seancë të jashtëzakonshme për të diskutuar për taksën, kryeministri i vendit prapë na del e flet për Hashim Thaçin.

Pra, i kërkojmë kryeministrit të vendit dhe i tregojmë që presidenti po e pret qe tri ditë me radhë. Të mos frikohet, të mos zgërdhihet, shko takohu, koordinoji qëndrimet, koordinoje politikën e jashtme me presidentin. S’ke nevojë të frikësohesh. Herën e parë ke ndenjur 4 minuta, tash provo rri 14, besoj ka për të pëlqyer, se e shoh që e ke njëfarë lloj urrejtje edhe dashurie ndërmjet tij. Pra, rri pak më gjatë dhe e sheh çka del në fund.

Të nderuar deputetë, Në 20 vjetët të pasluftës, 12 vjet të shtetësisë, Kosova ka rrugëtuar si vend me një agjendë të qartë të partneritetit special me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Pra, sot do të duhej të kishim ditën e falënderimit për SHBA-në, e fatkeqësisht jemi mbledhur për shkak se kemi ditë paralajmërimi nga SHBA-të. Sot, ashtu si edhe dje, jemi tronditur, por jo edhe befasuar, për faktin se jo vetëm se raportet ndërmjet SHBA-ve dhe Kosovës nuk janë më siç kanë qenë, por ka devijuar plotësisht dhe fatkeqësisht për shkak të fajtorit të njohur, pra kryeministrit të vendit, Albin Kurti.

Një popull nuk i nënshtrohet një njeriut, kështu kishte qenë parulla me të cilën Albin Kurti protestonte në rrugë, duke i shëruar komplekset e veta. Pra, me veprimet e tij sot kryeministri i Kosovës, pikërisht Albin Kurti e ka marrë përsipër të na e dëshmojë se si një popull ia sheh sherrin pikërisht pra një njeriu, e ky njeri është Albin Kurti. Gjithmonë e kemi ditur se prototipi i Albin Kurtit është anti-amerikanizmi, por kurrë s’e kemi pritur se do të vijë dita që kjo do të ndodhë në realitet. Besonim se ky i di kufijtë, por paskemi qenë gabim, edhe pse na paralajmëroi për ditën që po vjen.

Dhe ja, sot erdhi dita që zyrtarët më të lartë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës paralajmërojnë shqyrtimin e pranisë amerikane në Kosovë. Erdhi dita kur SHBA-të paralajmërojnë ndalimin e

40 fondeve zhvillimore të qindra milionë dollarëve të destinuara për Kosovën. Pra, dita e sanksioneve, e nëpërmjet tyre dita e listimit të Kosovës, ngjashëm si Irani, Koreja e Veriut, Venezuela, e çdo vend tjetër që sponsorizohet nga Rusia e Kina. Veç ta imagjinosh një gjë të tillë është e frikshme dhe me pasoja. E tillë është për gjithsecilin që e di rrugën tonë si komb e orientimin tonë si shtet. Por, e tillë nuk është për kryeministrin tonë të gjithëdijshëm, që shtetin s’e njeh e kombin e fut në qorrsokak.

Të nderuar deputetë, Jua rikujtoj që kur presidenti Maduro sfidoi SHBA-të gjeti mbështetjen te Kuba, Rusia, Kina dhe Irani. Nuk ka garues tjetër që përpiqet t’i zëvendësojë SHBA-të jashtë këtyre vendeve. Sot po e shohim se Albin Kurti na e ka bërë të qartë se orientimi i tij kundër SHBA-ve me gjasë dëshiron ta orientojë drejt Kinës e Rusisë. Sot, Albin Kurti na e ka bërë të qartë se agjendë e tij është zhbërja e shtetit të Kosovës, sepse ai ka zgjedhur konfrontimin me shtetin mik të Kosovës, i cili ndihmoi më së shumti në fuqizimin dhe ndërtimin e këtij shteti.

Ky njeri, demagogu më i madh që ka pasur ndonjëherë Kosova, agjendën e tij anti-amerikane po e bën agjendë shtetërore të Republikës së Kosovës. Kundër vendit që mban primatin e demokracisë dhe nxit demokracinë anekënd globit, kundër vendit falë të të cilit ekziston OKB-ja, NATO, por padyshim edhe Bashkimi Evropian.

Pra, kundër vendit që i ka kuptuar drejt dhembjet tona si popull dhe ka marrë për mision shërimin e tyre. T’i shohësh zyrtarët më të lartë amerikanë teksa heqin dorë nga Kosova është një pamje pa precedent, e paimagjinuar nga populli i Kosovës, që Amerikën e sheh si shpëtim, siguri, mundësi dhe garanci për ekzistencën e shtetit tonë. Prandaj, sot qytetarët e Kosovës janë të fyer nga ky kryeministër mashtrues, që i ka këto sjellje në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Sot është fyer historia jonë kombëtare dhe aspektet vitale të saj. Është fyer Republika e ndërtuar me gjak e sakrificë. Sot mund të jetë gëzuar, pa dyshim, veç Albin Kurti dhe kundërshtarët e pavarësisë sonë. Sot, pra ka ardhur dita e përmbysjes më të madhe që kemi mundur ta përjetojmë si shoqëri. Prandaj, ne sot duhet ta konfrontojmë hapur e fuqishëm këtë aventurë të patakt. Prandaj, sot jo vetëm dorëheqje e këtij mashtruesi, por edhe përgjegjësi për rrugën ku e ka çuar Kosovën...

KRYESUESJA: Zoti Tahiri, ju lutem të keni kujdes për gjuhën parlamentare, është hera e dytë që e bëni të njëjtin gabim.

ABELARD TAHIRI: ...për një muaj qeverisje. Të nderuar deputetë,

41 Ashtu siç besojmë pjesa juaj më e madhe, unë si deputet, si qytetar, si prind dhe si njeri që ndaj hapësirën e quajtur Kosovë me afro dy milionë bashkëkombës të mi, nuk dua, nuk mund të pranoj dhe nuk mund të lejoj që raportet ndërmjet Kosovës dhe SHBA-ve të vijnë në gjendjen çfarë janë sot. Nuk ka kataklizëm më të madh për Kosovën dhe popullin e saj sesa të vijë puna që SHBA-të të vendosin sanksione ndaj nesh e të na braktisin tash, kur na duhen më së shumti. Nuk ka të ardhme, as zhvillim, as siguri, as demokraci për Kosovën pa popullin e saj, pa partneritetin strategjik me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Prandaj, besoj se është bërë mjaft e qartë se ky kryeministër nuk mund të jetë kryeministër anti- amerikan që qeveris shtetin më pro-amerikan në botë. Sot, ka ardhur dita t’i themi mjaft këtij kryeministri. Ka ardhur dita kur ne duhet t’ua bëjmë të qartë SHBA-ve se nuk do të lejojmë që lidhjet tona strategjike të merren peng nga një kryeministër, siç është tani Albin Kurti. Ka ardhur dita kur ky kryeministër duhet të shkojë në shtëpi, sepse dy milionë qytetarë mund të jetojnë pa një kryeministër si Albin Kurti, por në asnjë rrethanë të lejojnë dëmtimin e raporteve strategjike me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Prandaj, para se të vijë puna për ta bllokuar shtetin e pushtetin, ju ftoj ta bllokojmë kryeministrin!

Më lehtë e kemi ta izolojmë të keqen në mesin tonë, se sa të jemi të izoluar të gjithë, pa përjashtim, për shkak të së keqes që e kemi në mesin tonë. Kjo ftesë në radhë të parë është për ju, të nderuar deputetë të Lidhjes Demokratike, sepse ju keni përgjegjësi qeverisëse. Nuk është kjo garë politike ndërmjet askujt, por është domosdoshmëri shtetërore e të gjithëve. Sot, nga mosveprimi nuk fiton askush, por më së shumti humb Republika jonë, prandaj kjo Qeveri duhet shpërbërë sa më parë që të jetë e mundur. Në të kundërtën, të nderuar kolegë deputetë, dua të risjell në kujtesën tuaj faktin se qytetërimet perëndimore e demokracia janë ngritur mbi një parim të thjesht - qeverisjen me pajtimin e të qeverisurve. Sot, është e qartë si drita, se të qeverisurit nuk e kanë pajtimin me Qeverinë e Republikës së Kosovës në kursin e saj anti-amerikan.

Të nderuar deputetë, Dua ta ndaj edhe një përvojë personale me ju. Në vitin 2018, sa e kam ushtruar pozitën e ministrit të Drejtësisë, në vizitën time në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në State Department dhe në Departamentin e Drejtësisë më është konfirmuar se nga Presidenca e presidentit Trump janë shkurtuar dhe janë përgjysmuar të gjitha fondet për asistenca të ndryshme për zhvillim ekonomik, për sundim të ligjit, për të gjitha shtetet që u kanë ndihmuar. Janë vetëm tri shtete të cilave nuk u janë përgjysmuar fondet, por përkundrazi, janë rritur, Izraeli, Gjeorgjia dhe Kosova. Dhe shihni sot, nga këto tri shtete të privilegjuara ku e ka sjellë vendin kryeministri i Republikës së Kosovës.

42 Pra, Kosova, nga vendi më i privilegjuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sot është kthyer në një vend që sanksionohet nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Faleminderit!

KRYESUESJA: Fjala për deputetin e AAK-së, zotin Daut Haradinaj. E ke tërhequr fjalën? Atëherë, deputeti Shkumbin Demaliaj.

SHKUMBIN DEMALIAJ: Faleminderit, nënkryetare e Kuvendit! Kryeministër Kurti, Kabinet qeveritar, Të nderuar kolegë deputetë, Medie, Fjalimi im sot do të jetë ndryshe nga ato kritikat e opozitarizmit.

Duke i paraparë zhvillimet e fundit të Qeverisë dhe nga ajo që zoti Kurti nga pesëmbëdhjetë vjet opozitarizëm ka hequr dorë nga të gjitha, mirëpo sot do të flasim për josinqeritetin e tij.

Albin Kurti qytetarëve të Republikës nuk është kah u tregon sinqerisht, jo vetëm atë se kush është, por nuk është kah u tregon se është edhe kah i mashtron, edhe nuk është duke folur sinqerisht me popullin e Kosovës. Albin Kurti duhet t’ia tregojë popullit të Kosovës raportin e tij me presidentin e Republikës, që e ka kurrqysh hiç. Albin Kurti si kryeministër duhet t’i tregojë qytetarit të Kosovës raportin e tij me partnerët ndërkombëtarë dhe SHBA-të, që është kurrqysh hiç. Albin Kurti duhet t’i tregojë qytetarit të Republikës së Kosovës raportin e tij me partnerin qeverisës, që e ka kurrqysh hiç. Albin Kurti duhet të na tregojë neve dhe qytetarit të Republikës së Kosovës ku e ka platformën për dialogun, që e ka kurrqysh hiç, dhe s’ka platformë hiç. Albin Kurti duhet të na tregojë, a janë deklarimet e ministrave të tij në raport me qytetarin e Kosovës qëndrime të partneritetit qeverisës me LDK-në dhe a janë qëndrime të Qeverisë, lidhur... se s’po dua t’i përmend me korridoret e deklaratat e tyre anti-amerikane. Albin Kurti të gjitha këto është kah i bën duke e fshehur më të madhen, sepse Albin Kurtin nuk është kah thërret kurrkush, as nuk është kah flet kurrkush me të nga bashkësia ndërkombëtare. Në momentin e parë që për qytetarin e Republikës nuk është duke e treguar sinqeritetin e tij, është kah i thotë, sot e mban taksën për ta mbuluar të drejtën e tij për të pasur qasje te miqtë tanë ndërkombëtarë, sepse ky me rastin e deklarimit të parë ka thënë se “unë taksën do ta heq pjesërisht”, po për pesëmbëdhjetë ditë, dy javë përfundimisht, sot na tha se duhet ta vendosim reciprocitetin gradualisht.

Atëherë, duhet t’ia pranojë qytetarit të Republikës, t’i thotë se “atë partneritet, atë reciprocitet, unë kam thënë në zgjedhje se do ta vendos paraprakisht, e pastaj do ta heq taksën”.

A ka hequr dorë nga ky premtim elektoral, zoti Kurti? Kur flasim për taksën, partneri qeverisës LDK-ja, po nganjëherë edhe anëtarët tjerë deputetë të Lëvizjes Vetëvendosje dalin e thonë se taksa ka qenë e keqe, ka qenë formale, kemi menduar... kemi duartrokitur, por e pamë që është e

43 keqe. Nuk e ka pasur të njëjtin presion zoti Haradinaj nga SHBA-të dhe miqtë ndërkombëtarë për heqje të taksës sikur e ka zoti Kurti, sepse ky është deklaruar që ka për ta hequr.

Taksa 100% për produktet serbe dhe boshnjake është vendosur para se të formohet Ushtria e Kosovës, Ligji për Ushtrinë. Nuk ka pasur presion prej Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe partnerët ndërkombëtarë, t’i thonë “Hiqe taksën, se s’ta bëjmë ushtrinë, zoti Haradinaj”. Ka qenë “Trepça” pjesë e tavolinës së dialogut, e kemi kthyer me ligj, ia kemi dhënë Kosovës në kohën e qeverisjes Haradinaj. Të gjitha këto që po ndodhin po mundoheni t’i fshihi para popullit të Kosovës.

Asnjë presion zoti Haradinaj s’e ka pasur lidhur me taksën. Ka pasur presion ta heqë në raport me marrëveshjet që janë rajonale, lidhur me zhvillimet e tregtisë së lirë e të lëvizjeve të mjeteve dhe transportit, jo presion që nuk vazhdon dialogu, sepse në kohën e zotit Haradinaj dialogu u ndërpre. Duhet të tregojë zoti Kurti se kurrkush këtë nuk është kah e thirr në dialog, as nuk është kah merret bash kurrkush me të, dhe taksën është duke mbajtur për inat të bashkësisë ndërkombëtare, pse nuk po e thërrasin në dialog. Ka thënë vetë, do t’i bashkërendoj punët me presidentin. Qe tri ditë e tha më herët, se s’po dua t’i përsëris gjërat, është kah e pret presidenti. Është e natyrës... nuk është individuale kjo. Thotë, ne e respektojmë presidentin si institucion, nuk e respektojmë si person. Edhe unë të respektoj ty prej sot si institucion, si kryeministër, se nëse teket individuale të individëve të caktuar që janë në pozita shtetërore duhet rreshtuar kështu në raport me qytetarin e Kosovës, ky është gabimi më i madh.

E tha Zoti Kurti se janë disa gjëra që ne duhet t’i vendosim me referendum. Nuk e kemi atë ligj, ku ta marrim? Kemi punuar në legjislaturën e kaluar, kanë rënë prej kombinimeve. Pati deputetë të caktuar, tha se kur e ka vendosur zoti Haradinaj taksën nuk i është dhënë viza amerikane. Bile, edhe kur është ndërtuar kjo Qeveri, zoti Haradinaj ka qenë si ish-kryeministër në detyrë në Amerikë. E sot, zotin Kurti as nuk e fton Amerika, as nuk po i thotë “hajde bisedojmë”, e këto temperamente që po i nxjerr janë teke individuale të tij në raport me bashkësinë ndërkombëtare, që sot e ndajnë Evropa dhe Amerika. Dihet kërkesat e Kosovës qysh duhet, janë edhe të natyrës institucionale, edhe ligjore, të integrimeve tona transatlantike.

U tha më herët se po mundoheni të bashkërendohemi për ta shfuqizuar rolin e UÇK-së. Sikur të mos kishte qenë UÇK-ja dhe populli i Kosovës, për kinezët Amerika nuk ka hyrë këtu. Por ka hyrë për UÇK-në dhe për popullin e Kosovës dhe ai bashkërendim i detyrave të përbashkëta dhe nga bashkërendimi i punëve të përbashkëta kemi ardhur deri këtu. Sot mos u merrni me historikun çfarë ka ndodhur, bile zoti Kurti është deklaruar se nuk do të kthehemi prapa, më 2019-tën. Sot po flisni se çka keni deklaruar dhe po flisni si opozitë, e keni kohën të merrni vendime. Zoti Thaçi është duke i zhvilluar bisedimet. E keni parë, e kam thënë edhe në medie. Dalin thonë, marrëveshjet që ia sjell Kosovës zoti Thaçi ne si Qeveri nuk do t’i pranojmë. E këndej ne nuk do ta prishim partneritetin me SHBA-të. Ato marrëveshje që zoti Thaçi ua ka

44 sjellë dhe do t’ua sjellë në Kosovë është kah i bën pikërisht me atë SHBA. Edhe zoti Grenell është pranë atyre marrëveshjeve, duke i shikuar mirë kush çka bën. Nëse janë dy Amerika për juve, për çka bëhet fjalë, është mirë të thuhet, se ne e dimë një Amerikë tjetër. Raportet me SHBA-në nuk guxojnë të vijnë në pyetje.

Duhet të merrni vendime, të merrni qëndrime. Anën deklarative e keni ndryshe, veprimet ndryshe. Mos i rrezikoni, se ju ka treguar z. Haradinaj se për çka është vendosur taksa. Nuk është vendosur për çështje të tjera, përpos agresionit të Serbisë. Ju e dini që atë ditë kur keni folur për taksën dhe në momentin e parë kur z. Kurti ka thënë dhe tash filloj ta heqë taksën, Sierra Leone e ka tërhequr njohjen e pavarësisë së Kosovës. e ai është agresioni, Serbia është e njëjta. As sot mos e ndërro taksën, për të lënë të marrësh pjesë në dialog, se s’kanë për të lënë. Por më mirë është të tregosh sinqeritetin qytetarëve të Kosovës, edhe t’u thuash unë jam këtu, përgjegjësi nuk po më jep askush, se s’di pse jam në Qeveri. Po unë i frikësohem edhe një çështje tjetër, se me një marrëveshje finale mund të mos vijë në Kuvendin e Kosovës dhe mund të kalojë një ndryshim rezolute në OKB. Faleminderit!

KRYETARJA: Deputetja Mirlinda Sopi e ka fjalën. Ju lutem, mikrofonin deputetes Mirlinda Sopi!

MIRLINDA SOPI-KRASNIQI: Faleminderit! E nderuar kryetare, I nderuar kryeministër, Të nderuar kolegë deputetë, Sot në këtë seancë po më vjen mirë që opozita është bashkuar në thirrjen time si e vetmja deputete nga radhët e opozitës që e ka bërë në seancën e kaluar, që taksa ndaj produkteve serbe dhe Bosnjë-Hercegovinës duhet të tërhiqet sa më parë, pikërisht për shkak të kësaj frike që kemi ngritur ne si AKR se do të dëmtohen marrëdhëniet bilaterale me Amerikën, e si duket tashmë kjo po ndodh. Sepse kemi konsideruar se është një rrezik i jashtëzakonshëm që Amerika të fillojë edhe të njohë raportet me Kosovën si të panevojshme.

Andaj seanca e thirrur sot për të diskutuar mbi zhvillimet e fundit dhe marrëdhëniet në mes të Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara është më se e duhur dhe e nevojshme. Po flasim për raportin më të rëndësishëm bilateral të Kosovës me Amerikën, rrjedhimisht këtu po flasim për sigurinë dhe mbrojtjen si shtet.

Për ne si Aleancë Kosova e Re, marrëdhënia e Kosovës me Shtetet e Bashkuara është e domosdoshme, madje e shenjtë. Ajo marrëdhënie është shtyllë e mbijetesës së Kosovës në arenën ndërkombëtare dhe garanci e sigurisë sonë. Qëndrimet e shprehur nga zyrtarë të lartë të administratës amerikane dhe nga senati amerikan që propozojnë largimin e trupave amerikane

45 nga Kosova dhe masat e ndërmarra për suspendimin e fondeve bilaterale ndaj Kosovës, janë shqetësuese dhe kërkojnë reagimin e Kuvendit, atë që po e bëjmë ne sot.

Për ne është jashtëzakonisht shqetësuese kjo heshtje totale e Qeverisë së Kosovës, madje ky reagim i ftohtë i kryeministrit Kurti kur tenton ta minimizojë rëndësinë dhe rolin e trupave amerikane në Kosovë. Duke e ditur mirë, sepse Kosova nuk është anëtare në OKB, Kosovën nuk e kanë njohur gati gjysma e shteteve të botës. Kosova është në marrëdhënie të ndërlikuar me Serbinë, prandaj prezenca e trupave amerikane në Kosovë është jetike për sigurinë e Kosovës dhe për sovranitetin dhe integritetin territorial të saj.

Duhet thënë shumë qartë dhe në mënyrë të drejtpërdrejtë, kërkesa për tërheqjen e trupave të SHBA-ve në Kosovë ka ardhur kryekëput për shkak të përgjigjes negative të Qeverisë së Republikës së Kosovës për largimin e taksës ndaj Serbisë. Pra, ushtarët amerikanë do të largohen nga Kosova, sepse Qeveria e Kosovës nuk pati guxim që të dëgjojë atë çfarë tha Shtetet e Bashkuara të Amerikës, dhe kjo nuk qëndron siç po deklarohet nga ana e Kryeministrit dhe Qeverisë, se trupat amerikane po tërhiqen nga Kosova si pasojë e tërheqjes nga Afganistani dhe Siria, sepse janë totalisht të kundërta.

Prandaj, ne si AKR dhe unë sot dua ta ritheksojë edhe një herë pozicionin tonë karshi taksës, ajo duhet të hiqet sa më parë, sepse Kosova duhet të vazhdojë në dialogun me Serbinë dhe duhet të shohim përpara në lidhjen e bashkëpunimeve bilaterale, gjithmonë në mbështetje të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Çdo tentativë tjetër për të shmangur dhe për t’i ikur procesit të udhëhequr nga Amerika është papërgjegjshmëri dhe nuk përkon me realitetin në Kosovë, madje është në kundërshtim edhe me vullnetin e popullit të Kosovës dhe është në kundërshtim me orientimin proamerikan të Kosovës. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Nënkryetarja e Kuvendit, Arbërie Nagavci e ka fjalën.

ARBËRIE NAGAVCI: Faleminderit e nderuar kryetare e Kuvendit! I nderuar kryeministër Kurti, I nderuar Kabinet qeveritar, Kolegë deputetë, Të dashur qytetarë, Nuk mendoj se ka qytetarë të Republikës së Kosovës që ka ndonjë dilemë rreth rolit dhe rëndësisë që kanë Shtetet e Bashkuara të Amerikës për lirinë e Kosovës, pavarësinë dhe ndërtimin e shtetit të Kosovës. Të gjithë e dimë rolin vendimtar të Shteteve të Bashkuara në realizimin e aspiratave të drejta të shqiptarëve, andaj dhe deklaratat e tipit se dikush po dëshiron të na prishë me SHBA-të, ose se kryeministri ka qasje joserioze e shpërfillëse duhet të jenë sa paradoksale aq edhe konfuze. Por kur kihet parasysh se nga kush vijnë këto deklarata, çka qëndron pas tyre e çka i lanë Kosovës për këto njëzet vjet, ato janë të qarta edhe për ne, e edhe

46 për qytetarët. Pra, e vërteta e tyre është te ajo se çfarë kanë humbur nga zgjedhjet e 6 tetorit dhe humbjet e tyre ishin në fakt fitore për popullin e Kosovës. Nga një vend i vjetër siç ishim për 20 vjet, kemi kaluar në një vend që është në shërbim të qytetarëve të vendit e për qytetarët e vendit.

Vetë thirrja e kësaj seance është sa e pakuptimtë, edhe më shumë kontradiktore.

Të nderuar kolegë deputetë, nënshkrues të kërkesës për thirrjen e seancës,

Ashtu siç ju parashtrua tashmë pyetja: a jeni për heqjen e tarifës pa kushte apo jo? Sepse nuk po kuptohemi. Nuk po dihet se çfarë po kërkoni. Keni nënshkruar një kërkesë, derisa keni qëndrime të kundërta për këtë çështje. Dhe këtë tarifën për të cilën po bëhet kaq presion e keni vendosur pikërisht ju Qeveria e PAN-it. Por tani jemi në një realitet të ri politik. Kosova e ka një qeveri të re, të drejtuar nga Kryeministri Kurti, i cili edhe ka prezantuar edhe para jush e edhe para qytetarëve një plan për ta hequr tarifën edhe sipas kërkesës së SHBA-ve dhe për ta zëvendësuar atë me reciprocitet. Që tarifa të hiqet duhet që në radhë të parë Serbia të ndalojë fushatën agresive dhe masat kundër Kosovës, andaj rrjedhimisht sot do të duhej që ne në këtë Kuvend të debatonim për mbështetjen e plotë që do të duhej t’i jepnim Qeverisë dhe kryeministrit Kurti në mbështetje të kësaj kërkese. Pra që ne të angazhohemi dhe të kërkojmë nga partnerët tanë që presioni të mos bëhet mbi Kosovën, por të kërkohet nga Serbia që të ndalet fushata për çnjohjen e Republikës së Kosovës.

Kjo në të vërtetë nuk do të ishte një mbështetje për kryeministrin dhe për Qeverinë Kurti, por do të ishte një mbështetje për Republikën e Kosovës.

Është e qartë se ju mund të mos e doni këtë Qeveri dhe nuk pritet që të doni e ta mbështesni, sepse mbështetja nga ana e juaj e kësaj Qeverie, që vetëm për katër javë e ka krijuar tashmë distancën e pafund nga ajo se çfarë ishit me ju dhe në krye kur ju e udhëhiqnit këtë Qeveri, do të ishte në fakt një akt kundër vetë veprimeve të juaja dhe një distancim nga vetja juaj. Një kapërcim i tillë i juaji do të ishte në të mirë të vendit, do të ishte edhe në të mitë të vetes suaj, nëse do të arrinit ta bënit këtë distancim. Por duket se kjo është e pamundur. Dëgjuam këtu deklarata të pavërteta, tendenca për të përhapur mjegull në rrugën e drejtë dhe të qartë të Qeverisë, por edhe kësaj radhe do të keni të njëjtin fat që e kishit më 6 tetor, madje një humbje edhe më të madhe, sepse sot të gjithë ata që për të gjitha këto vite vazhduan politikën e njëjtë, duke pranuar se Kosova vlen më pak se gjithçka tjetër, e duke goditur Qeverinë, në fakt po e forcojnë Serbinë.

Është mirë kolegë deputetë të jeni të përmbajtur e të kujdesshëm, të jemi secili prej nesh. Aleanca jonë strategjike me Shtetet e Bashkuara të Amerikës me vendet e BE-së dhe gjithë botën demokratike është me një rëndësi të madhe. Andaj edhe Qeveria e Kosovës do të bëjë çmos për të ruajtur dhe avancuar marrëdhëniet tona.

47

Duke qenë shumë mirënjohës ndaj partnerëve tanë ndërkombëtarë për mbështetjen e tyre të vazhdueshme, ne do ta heqim tarifën sapo të marrim konfirmimin nga Serbia se ajo do të ndalojë fushatën e saj të çnjohjes. Sikurse edhe të heqë barrierat e saj jotarifore për Kosovën, ashtu siç tashmë është bërë e ditur. Dhe, kjo do të krijonte një bazë të fortë për një dialog të mirëfilltë dhe marrëdhënie reciproke me Serbinë. Është fakt i pamohueshëm që Qeveria e Kosovës e përfaqëson legjitimitetin e qytetarëve dhe të politikës. Andaj dhe çdo veprim individual dhe jokushtetues nga Presidenti apo kushdo në procesin e bisedimeve me Serbinë do të dëmtojë dhe nënvlerësoj punën dhe përpjekjet e mëdha tonën dhe të partnerëve tanë ndërkombëtarë përfshirë SHBA-të, BE-në dhe Mbretërinë e Bashkuar për Kosovën si një republikë e pavarur, sovrane dhe me integritet të plotë.

Veprimet e pakoordinuara dhe pa autorizime kushtetuese, jo vetëm që prodhojnë pasoja negative, por janë edhe një përpjekje për të mbyllur hesape që janë nisur shumë moti kundër integritetit territorial e rendit kushtetues të Republikës së Kosovës. sot më shumë se për tarifën e më shumë se me dialogun Kosovë-Serbi, kemi të bëjmë me marrëveshjen e ashtuquajtur përfundimtare, e që duket se është veçse përfundimi i saj. Andaj, edhe ne duhet të kujdesemi për pozicionin tonë negociues, e jo të bëjmë punën e argatit e interesave të Serbisë. Pjesa e konsiderueshme e shteteve që e kanë njohur Kosovën, ashtu si edhe SHBA-të kanë folur e flasin gjithnjë për njohje të ndërsjellë. Por fatkeqësisht vënia e diskutimeve për kufijtë e Kosovës në tavolinën e negociatave me Serbinë është hapur nga vetë përfaqësuesit e Kosovës.

Pra, jo nga Serbia, as nga vendet e BE-së, as nga SHBA-të. U hap nga Presidenti i vendit. U hap nga Thaçi, i cili akoma edhe sot po vazhdon të tejkalojë kompetencat e veta, të rrezikojë interesat e vendit dhe të përçajë skenën politike e unitetin e vendit. Andaj, dilema nuk është për raportet me Amerikën dhe Evropën, nuk ka të bëjë asgjë me raportet e shtetit të Kosovës me aleatët tanë strategjikë, të cilat duhet të ruhen e të forcohen dhe ne jemi të angazhuar për këtë, por kemi të bëjmë me tendencën për të vazhduar me keqpërdorim dhe korrupsion, për të çfarë janë edhe gati për ndarje të Kosovës, për të cenuar interesin e vendit për interesa krejt personale. Raportet e Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, janë dhe duhet të mbeten të palëkundura dhe të përhershme. E vetmja gjë që po rrezikohet pas 6 tetorit e 3 shkurtit është streha e krimit dhe e korrupsionit të atyre që e kanë mbajtur peng Kosovën për njëzet vjet. Duke u bërë bashkë përreth Hashim Thaçit dhe që po punojnë për ndarjen e Kosovës, duke shpenzuar edhe para nga buxheti i shtetit, për të lobuar dhe për të fituar terren projekti i Serbisë për ndarje.

Askush s’po pyet pse gjithë ky siklet për taksën, pa reciprocitet. Askush s’po pyet se çfarë ka tutje pas heqjes së taksës? Kujt dhe për çfarë po iu ngutet? Kujt po i prishen planet e kujt pazaret? Jo më larg se sot, ministri serb Ivica Daçiq ka paralajmëruar se Serbia do të vazhdojë fushatën e çnjohjeve të Kosovës. Ai ka deklaruar: deri në mbërritjen e një marrëveshjeje apo kompromisi, pra ne nuk do të ndërpresim këtë fushatë. Dhe ne nuk dëgjuam asnjë deklaratë nga

48 Presidenti i Kosovës kundër këtyre veprimeve të Serbisë. Të mos dëgjojmë nga Presidenti, tashmë është edhe e pritur, por prandaj duhet të dëgjohet zëri i Kuvendit, i secilit deputet që bashkë me ruajtjen e raporteve me SHBA-të, për të cilët duhet të kujdesemi, duhet të kujdesemi edhe për respektimin e obligimeve tona kushtetuese për ruajtjen e sovranitetit dhe integritetit të vendit, për të cilin punuam bashkë me partnerët tanë, andaj edhe ju ftoj që në fund të këtij debati parlamentar, të gjithë të votojmë rezolutën që e propozoi shefi i Grrupit tonë parlamentar, z. Rexhepi. Faleminderit!

KRYETARJA: Besa Gaxherri nga LDK e ka fjalën.

BEA GAXHERRI: Të nderuar kolegë deputetë! E nderuara kryetare e Kuvendit të Kosovës, Zoti kryeministër, Që është kjo temë shumë serioze, po është. Por, që jemi ne joseriozë, po nuk jemi. Dhe kjo është një fatkeqësi shumë e madhe.

KRYETARJA: Regjia, ju lutem mikrofonin për deputeten! Tash rregullohet. Si duket, problem teknik. Jo, jo, Besa Gaxherrit nuk ia ndali mikrofonin kurrë.

Atëherë regjia, deputetja flet prej vendit të saj. Ju lutem mikrofonin ta aktivizoni. U rregullua?

BESA GAXHERRI: Po vazhdoj. Mendoj se i kemi bërë disa vite, edhe pse jemi shtet i ri, edhe pse legjislaturat ndryshohen e nuk janë gjithmonë deputetë prej mandatit të parë të kenë përvojë, megjithatë duhet ta tregojmë një seriozitet dhe një përvojë, në radhë të parë para qytetarëve tanë, që ata të kenë besim në ne, e pastaj për aleatët tanë, edhe për kundërshtarët tanë politikë. Fatkeqësisht, ne nuk po e bëjmë një gjë të tillë. Thirrja e kësaj seance urgjente, që është e drejtë e opozitës, brenda ditës, e thotë më shumë sesa çka do që themi ne.

Të nderuar kolegë deputetë, Raportet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kanë një histori, të cilat janë ndërtuar në kohën kur ne nuk ishim të pranuar, apo të shpallur si shtet i pavarur, nga një personalitet siç ishte Presidenti Rugova. Ai arriti jo si individ, po duke e bindur Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe çdo aleat shtet demokratik se populli i Kosovës është paqedashës, populli i Kosovës e meriton pavarësinë, populli i Kosovës e meriton aleancën me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe çdo shtet demokratik. Prandaj neve na mbetet vetëm t’i rinovojmë këto raporte, por jo t’i dëmtojmë. Dhe as t’i kthejmë në gjueti shtrigash mes partive politike raportet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Nuk po ju shkon për shtat të nderuar kolegë deputetë. S’kisha pasur qejf sot të diskutojmë këtë temë që është nacionale, në raportin pozitë-opozitë. Por, kështu e keni kërkuar sot edhe po ju them nuk po ju shkon për shtati, sepse pikërisht ky koalicion qeverisës ishte opozitë atëherë kur dikujt i shkoi mendja, juve faktikisht, në 12 të natës të mblidheni të zhbëni

49 Gjykatën Speciale dhe pikërisht këto dy parti politike, edhe pse Vetëvendosje ishte kundër atëherë për të pasur atë Gjykatë, ishte dhe raportet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës i ruajtëm, që pretendoj që edhe tash do t‘i ruajmë.

Kërkesat janë të qarta. Ne e kemi një problem. Një qeveri ka shkuar, ka dhënë dorëheqje për arsye të taksës dhe kërkesës që Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe BE-së ta tërheqin atë dhe ajo Qeveri ka shkuar për këtë arsye. Ne kemi premtuar se do ta shfuqizojmë, do ta pezullojmë taksën, dhe do ta vejmë në funksion reciprocitetin. Është kërkuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës që as reciprocitetin mos ta vejmë në funksion, edhe një gjë të tillë ne duhet ta bëjmë, për mendimin tim. Por, ne duhet të jemi të qartë kolegë deputetë, sot për këtë debat që po e bëjmë. A jeni të gatshëm ju si opozitë të pajtoheni dhe të votojmë rezolutën që Kushtetuta e vendit e obligon Kryeministrin e Republikës së Kosovës të përfaqësojë dialogun dhe Presidenti i Republikës së Kosovës duhet të tërhiqet nga përfaqësimi i dialogut, sepse ky Kuvend asnjë marrëveshje të cilën do ta nënshkruajë Presidenti nuk do ta votojë, sepse Kushtetuta nuk ia lejon. Dhe hajde të jemi seriozë, ta obligojmë Kryeministrin dhe Kryeministri sot duhet ta shfuqizojë taksën.

Ju lutem, sot duhet ta shfuqizojë taksën, se situata urgjente. Po na kërkon një mik, të cilit i besojmë, s’kemi arsye të mos i besojmë. Dhe duhet t’i besojmë vetvetes, sepse nuk kanë këto dy parti politike hipoteka kriminale që duhet të tuten të ulen në tavolinë. Duhet të ulemi në tavolinë z. Kryeministër! Duhet hequr taksën. Dhe duhet të ulesh në tavolinë dhe askush s’mund të ta imponoj që të nënshkruash një marrëveshje e cila e dëmton Kosovën. Sepse ne të nderuar kolegë deputetë, edhe Presidentin e respektojmë, por na ka frikësua shumë, të gjithëve, edhe juve si PDK se lëre më partitë e tjera. Na ka frikësuar, sepse është diskutuar e është folur e edhe ai vetë ka dalë në opinion, po përgatitet një marrëveshje për ndarjen e Kosovës, e të tjera. Prandaj, nëse Presidenti e ka seriozisht për Kosovën, le ta bëjë një hap prapa, ta respektojë Kushtetutën dhe ta ruajë vendin e tij dhe ne të fillojmë punën duke përfaqësuar dialogun urgjentisht me Kryeministrin e Republikës së Kosovës dhe me partnerin normal që e ka z. Kurti kësaj radhe. Nuk mund t’i ikën përgjegjësisë askush.

Ky Kryeministër nuk mund t’i ikën përgjegjësisë. Ky Kryeministër s’ka nevojë të vonojë, sepse z. Kryeministër, reciprociteti nuk është akt, reciprociteti është proces. Ai do të fillojë, por ai do të shkojë për të implementuar. Nuk është si taksa, një votim është, nuk është. Reciprociteti është proces që nëse nesër fillon, do i vyej një vit të aplikohet. Prandaj nuk kemi nevojë as të presim, as të frikësohemi. Ne duhet të fillojmë dialogun dhe duhet t’ua bëjmë me dije kundërshtarëve politikë, ndërkombëtarë dhe miqve ndërkombëtarë se Kosova ka Qeverinë kompetente, ka Kryeministrin kompetent, që është i gatshëm t’i përgjigjet thirrjes së Shteteve të Bashkuara të Amerikës. S’kemi nevojë të frikësohemi. Duhet të ulemi në tavolinë. Ne tavolinën s’kemi pse ta lëshojmë. Tavolina është aty, po askush s’mund të na detyrojë të bëjmë marrëveshje në dëm të Republikës së Kosovës.

50 Edhe këto farë politikat lokale brenda Kosovës, ne si parti politike me këso tema, kolegë të nderuar, po ju lutem edhe po ju ftoj, mos të bëjmë më. Kemi bërë deri tash, asnjë parti që të thuhet që valla, në përjashtim, edhe pse një diferencë e bën LDK-ja, megjithatë qe edhe LDK-në po e fus aty, kohën e kemi të piqemi, të jemi të pjekur politikisht, të veprojmë mirë politikisht, të unifikuar, t’i zgjidhim problemet me Serbinë, e ne këtu kemi çka të kritikojmë. Unë edhe pse jam mazhorancë, kam për ta përcjell këtë Qeveri, edhe Kryeministrin dhe kam për të pasur edhe unë kritika për politikën e brendshme.

Ju falënderoj në vëmendje dhe kërkoj nga ju sot që vërtet këtë rezolutë ta aprovojmë. Nëse ka nevojë, e keni farë propozimi, mund edhe ta ndryshojmë, ta kompletojmë e plotësojmë, por t’i lëmë më ato lojërat politike partiake me tema të tilla. Kosova ka nevojë për të gjitha partitë e veta. Sidomos po ju them juve opozita jeni shumë të rëndësishëm. Jeni shumë të rëndësishëm, nuk po e mohoj. Por, kur i hyjmë një teme të tillë, nuk mundemi pa u kthyer në histori. S’mund të harrojmë kush kemi qenë, sot u bëmë krejt të tjerë, kushdo qoftë. Edhe z. Kurti ka qenë një opozitë krejt ndryshe, pa marrë parasysh çka mendon z. Kurti, partia e tij, kushedi edhe votuesit. Z. Kurti ka marrë përgjegjësinë, është Kryeministër. Çka ka thënë dje dhe ka vepruar, ajo ka qenë tjetër. Sot ai duhet të punojë për Kosovën, për të gjitha partitë politike, për tërë popullin dhe nuk ka kohë të merret çka ka bërë dje, çka s’ka bërë dje. Kështu duhet të veprojmë. Faleminderit për vëmendjen!

KRYETARJA: Faleminderit! Nga PDK, fjalën e ka Memli Krasniqi.

MEMLI KRASNIQI: E nderuara kryetare! Të nderuar deputetë, Kabinet qeveritar, Fillimisht po e them një çështje se një prej deputetëve mashtroi edhe shpifi në foltoren e Kuvendit, qëllimisht, se si kryetar i Komisionit për financa e di, po tash duke u dëshmuar si një militant i ri i Vetëvendosjes dhe tentoi që të mashtrojë për disa shpenzime. Ju e dini dhe besoj mund t’ia dorëzoni edhe zyrtarisht Hekuranit shpenzimet. Qe ku i kam. Edhe s’po flasim për ato qindra mijëra euro që mashtroi, por për 26 mijë euro për gjithë vitin, për krejt kabinetin për këto shpenzime, edhe shpenzime të tjera. E vërtetë është që ka imunitet prej kësaj foltoreje, po nuk i bën nder të mundohet të keqpërdorë dhe të mashtrojë me disa informacione, sepse ju vetë po thoni sa e kemi marrë përgjegjësinë e pushtetin, kështu që do të keni kohë të shihni edhe vetveten se si do të reagoni.

Përndryshe, Kuvendi i Kosovës vetëm në kohën e z. Veseli ka filluar të jetë i pari transparent e t’i publikojë shpenzimet e sakta çdo tre muaj. Por, meqenëse ju drejtova juve kryetare, edhe juve personalisht, sepse mendoj që është shumë e rëndësishme, si zyrtarja në pozicionin më të lartë institucional, të partisë së dytë në pushtet, të flasësh edhe për këtë teme. Për këtë arsye do të ishte mirë që ta dinë edhe qytetarët se a është qëndrimi juaj i njëjtë me qëndrimin e grupit parlamentar

51 apo ka ndonjë dallim, sepse mendoj që, dhe nuk po e them me cinizëm, por mendoj që është me rëndësi t’ju dëgjojmë edhe juve. Ndryshe, ju po flisni edhe për tema të tjera, por për raportet Kosovë-Amerikë, e rrezikun, unë besoj që e meritojnë njerëzit që ju kanë votuar e që s’kanë qenë pak, t’ju dëgjojnë.

Për sa i përket temës së sotme, do të mundohem që t’i referohem kryesisht deklarimeve të deputetëve të ndryshëm të koalicionit qeverisës, kryesisht Vetëvendosjes, se prapë janë bërë merak sikurse në herën e kaluar, duke thënë; po s’i keni qëndrimet e njëjta. Është e vërtetë që s’i kemi qëndrimet e njëjta. S’i kemi pasur as në Qeveri, por atëherë ka qenë problem sepse atëherë nuk e kemi marrë vendimin që është dashur se s’kemi pasur qëndrime të njëjta.

Problemi është i njëjtë, po tashti kanë ndryshuar pozicionet; ju keni përgjegjësi që të merrni vendime. Rreziku i këtij vendi është pse ju të dyja palët që jeni në Qeveri s’keni qëndrime të njëjta. Ne s’kemi për të marrë asnjë vendim, ne do të flasim këtu dhe do t’i japim mendimet, rekomandimet tona dhe e kemi të drejtën e votës, por ju keni përgjegjësi që ta udhëhiqni këtë vend, dhe ju keni dallime, e besa as s’po keni guxim që të merrni vendime.

Dëgjuam nga deputetët e Vetëvendosjes sot, se si do të veprojnë SHBA-të, se si mendojnë SHBA-të. Ku e kanë marrë autorizimin që të flasin në emër të SHBA-ve, nuk po e kuptoj. Nuk po e di a vendosin këta për Amerikën apo ata zyrtarët që ne po i shohim për çdo ditë.

Bile një prej tyre, i cili s’e besoj që ka ndenjur dy ditë në odë, e ia nisi kinse këtu që të na tregojë mesele pa shije e palidhje. Kishte kompetenca që tua bëjë biografinë senatorëve, dhe të tregojë se kush është burrë i mirë e kush është më pak burrë i mirë. Mos more se në Kuvendin e Kosovës jemi, more kjo është marre kështu. Mos e degradoni more Kuvendin kështu.

Na tregoi disi se sa të parëndësishëm janë këta. Demek, s’bon të merren seriozisht këta, ndërkaq Sekretari aktual i Inteligjencës Kombëtare, i emëruar nga Donald Trump, a është i rëndësishëm ai? Dhe kjo vlen për të gjithë juve që u munduat që ta relativizoni. A është me rëndësi? Është ministër siç themi ne, po është pak më i rëndësishëm. D.m.th e menaxhon gjithë Inteligjencën Kombëtare, a është i rëndësishëm ai?

Edhe Mimoza u mundua që të tregojë mesele, çka s’dëgjon njeriu, por kjo është ende hidhërueshëm se s’e ka thirr presidenti në takim, si kryetare e Alternativës, a në fakt kjo kurset veç është duke i kryer, ato fillestare, të militantëve të Vetëvendosjes, ngase po shihet në llojin e diskursit që është duke e adresuar këtu. Ajo tha se sikurse të ishte puna serioze, do të fliste ambasadori. Atje janë duke folur senatorë, është duke folur drejtori i Inteligjencës Kombëtare. A e kuptoni hierarkinë ju apo jo? Ju po më flisni për ambasadorët. Deklarimet në tweeter, janë deklarime zyrtare, është qëndrim i Shtëpisë së Bardhë, jo tash po që tri vite. I dini besoj. Se po

52 tregoni sesi dini anglisht. Edhe ne e dimë ngapak, edhe ne e marrim vesh ngapak, e kemi lexuar në CNN, mund ta lexoni edhe ju meqë po e dini anglishten.

Dhe, pastaj do ta shihni se kur dikush të shkuan tweeter që e ka shenjën e kaltër, është deklarim zyrtar, pikë. Nuk mund të bëni ju shaka dhe të thoni: Valla hajt se në tweeter, ose jo valla janë kushërinj jo vajza të tezes ose djali i dajës, sepse dje kështu jeni sjellë. Keni bërë shaka me këto deklarime.

Po e adresoj edhe një çështje, ngase dy nga deputetët e Vetëvendosje e thanë, besa më duket edhe dikush tjerët.

Po e përmendi një iniciativë për ndryshimin e Ligjit për Gjykatën Speciale. E vërtetë është, ka pasur një iniciativë të tillë dhe ka përfunduar ku është nisë, një iniciativë. Pse nuk ka vazhduar tutje? Pikërisht për shkak se e kemi marrë parasysh kërkesën edhe kundërshtimin e SHBA-ve dhe të shteteve tjera të QUINT-it. D.m.th bëhuni edhe ju si ne, merrni parasysh ato kërkesa dhe këto kundërshtime edhe bëni veprimet që po kërkohen, sepse për atë jemi mbledhur sot këtu.

Pra, është e vërtetë ajo që po e thoni, por arsyeja pse është ndaluar ajo, është kjo që po ua them.

Për draft-rezolutën, mosni, mosni se ishte edhe modeste ajo farë draft-rezolute, plus që dy pikat e para ishin kështu gati 100% të kopjuara prej një draft-rezolute të mandatit të kaluar, por përveç asaj, ne s’kemi nevojë që të bëjmë draft-rezoluta që i përsërisin nenet e Kushtetutës, a po kuptoni. Kushtetuta është më e lartë se ligjet e lëre më rezolutat. Askush nuk guxon ta shkelë Kushtetutën, edhe ashtu.

Tema e sotme në fakt s’ka të bëjë me dialogun, se rezoluta është për dialogun. Nëse doni seancë për dialogun, thirreni sonte pas kësaj seance, nesër ose kur të doni, vijmë edhe ne edhe bëjmë rezolutë.

A nëse dëshironi rezolutë për m’i ruajtur raportet me amerikanët, atëherë mund të diskutojmë edhe për atë.

Problemi pse jemi mbledhur sot këtu, është realisht tendenca e kryeministrit për t’i shkatërruar raportet më të rëndësishme që i ka Republika e Kosovës, pra me Amerikën. Dhe, mbi të gjitha, lehtësia e frikshme e kryeministrit që ta injorojë këtë problem të jashtëzakonshëm. Lëreni pak pra temën e tarifës. Asnjë temë nuk është më e rëndësishme se rrezikimi i raportit strategjik të Kosovës me SHBA-të. Ju kryeministër, këtë jeni duke e bërë me vetëdije të plotë.

53 Jeni të rrethuar me njerëz që e urrejnë Amerikën. Prej zëvendëskryeministrit që e ke në të djathë e deri të këshilltarët politik që i ke zyrtarisht me deklarime publike kundër qeverive amerikane e veçanërisht kundër presidentit aktual Donald Trump.

Rreziku këtu është se ju keni ngarkesa ideologjike antiperëndimore, sepse me vite i keni quajtur amerikanët edhe kolonizatorë, edhe imperialistë, edhe neoliberalë, e neoimperialistë e çka jo, dhe tash, po i trajtoni si të tillë.

Këtu është frika për rrezikun që i kanoset Kosovës. Asnjë fjalë s’e thatë për pezullimin e 200 milionë dollarëve projekte ekonomike të Qeverisë amerikanë në kuadër të MCC. Asnjë fjalë për paralajmërimet zyrtare, tashmë për mundësinë e tërheqjes së trupave ushtarake amerikane. E ne për këtë temë e kemi thirrur këtë seancë të jashtëzakonshme.

Nëse mendoni se duke e futur kokën në zall si struc të tejkalohen këto probleme edhe këto rreziqe që i janë shkaktuar tashmë vendit, gabim e keni. E nëse je kaq i vendosur që të dalësh kundër Amerikës, qysh keni dalë me taksën që po thoni se i ke fituar zgjedhjet, provoje e dil në zgjedhje me qëndrim kundër amerikan edhe e sheh sa të mbështetë populli.

Mua nuk ma merr mendja që mund të marrësh mbështetje te shqiptarët e Kosovës, me qëndrime antiamerikane. Gati në të gjithë fjalimin tuaj, kryeministër, ishte rreth edhe për presidentin. E ke njëfarë fascinimi obsesiv me presidentin, edhe ju edhe deputetët tuaj në fakt.

E keni përmendur e në seancën e kaluar presidentin, e keni ftuar që të vijë urgjent, thua se ishte njeriu në Moskë, ndërkaq ai ishte në Uashington, aty ku ju thashë edhe atë, aty ku duhet të jetë.

Ke kërkuar takim me të, tash s’po shkon në takim që të koordinohesh. Që dy-tri herë, po e shohim që është duke ju thirrur. Hiqe këtë kompleks të inferioritetit dhe shko te presidenti, sepse e keni përgjegjësinë institucionale të dy. S’keni nevojë të bëheni shokë, veç koordinohuni për interesa të shtetit dhe të qytetarëve.

Shko në takim dhe i thoni shqetësimet që i keni, mos del veç në foltore këtu edhe nëpër intervista. Dy-tri orare t’i kish lënë sa e pamë në media, pse s’shkove në njërin bile, edhe thuaja këto shqetësime.

E përsërite sot se nuk je për qasje krejt ose hiq, tash ose kurrë. Çfarë do të thotë kjo? Për çfarë e keni fjalën? Çfarë dini ju, që ne nuk dimë? Ju e keni obligim që t’i raportoni Kuvendit nëse di për diçka të rrezikshme. Kush ju tha juve që ka marrëveshje të gatshme burrë? Me amerikanët s’keni folur, se po e shohim se në çfarë raportesh je me ta për momentin. Pra, më kë po flet a më kë po punon a? Më kë i ke zëvendësuar në fakt, amerikanët? Pse po spekuloni more për marrëveshje të gatshme? A dini ndokush?

54 Çfarëdo marrëveshje që bëhet, secili e dini që s’mund të kalojë pa ardhur që miratohet në këtë Kuvend të Kosovës me 2/3 e votave të deputetëve. E besa, ne si PDK, kemi propozuar që të kemi edhe referendum për marrëveshje. Pra, mos e frikësoni askënd, se ka marrëveshje s’ka marrëveshje. S’ka marrëveshje, ju e dini që s’ka.

Çfarëdo marrëveshje që bëhet, duhet të votohet këtu, s’ka marrëveshje pa u votuar këtu, bile edhe pa referendum. Dhe referendum duhet të ketë për marrëveshje dhe jo për tarifë, kryeministre. Si për tarifë kur është vendim i Qeverisë.

Krejt konspiracionin që e ndërtove sot ti këtu, sipas teje dole që amerikanët po duan të na mashtrojnë disi. Unë nuk po e di a keni këtu frikën apo jemi keqkuptuar. Nëse nuk u beson amerikanëve në marrëdhënie ndërkombëtare, kujt i beson. Ta kemi të qartë, zgjidhja duhet të gjendet me amerikanët dhe me evropianët së bashku, por zgjidhje për Kosovën pa amerikanët, unë nuk besoj që ka.

Nëse mendoni se është e mundshme, mendoj që është gabim, dhe jam i bindur se nuk ka shumë shqiptarë që mund t’ju mbështesin në këtë kurs konfrontimi me partnerin më strategjik.

Pra, kthjellu kryeministër! Kthjelluni se ju e dini që një popull nuk i nënshtrohet një personi.

KRYETARJA: Në qoftë se nuk doni kohë shtesë, meqenëse kërkuar deklarim, prej meje do ta dëgjoni gjatë seancës, po veç shkurt tash, z. nënkryetar.

Nuk ka ditë që nuk e kam përsëritur që nga dita ime e parë në politikë që marrëdhëniet me SHBA-të, për shtetin tonë janë ekzistenciale. Për të tjerat do të dëgjoni ndërkohë, pasi t’ju dëgjoj unë juve. Kryeministri e ka kërkuar fjalën.

KRYEMINISTRI ALBIN KURTI: Së pari, arsyeja pse në kuadër të kësaj seance folëm për dialogun dhe jo vetëm për raportet me SHBA-të, sepse në arsyetim referohet shumë qartë çështja e dialogut, thuhet: Për krijimin e kushteve institucionale për zhbllokimin e procesit të dialogut, thuhet t’i hapë rrugë dialogut.

Pra, arsyetimi është i tillë. D.m.th ky është arsyetimi.

Tjetra, unë s’them pa amerikanë, po presidenti po thotë pa evropianë. Këtu e kemi dallimin, është dallim i madh këtu. Unë them edhe amerikanët edhe evropianët. AI po thotë amerikanë pa evropianë. Unë mendoj që duhet të dyja.

Qëndrimi shumëfishtë më i rëndë për Brukselin sesa për Beogradin është problematik. Prandaj, natyrisht që ne e themi hapur se një gjë e tillë është e papranueshme.

55 Dhe krejt në fund, ju ma përshkruat që po ankohemi për faktin që opozita ka dallime, unë nuk jam ankuar.

KRYETARJA: Replikë ka kërkuar deputeti, Hekuran Murati, pastaj edhe deputetja, Mimoza Kusari. Deputeti Hekuran Murati, ju lutem, mikrofonin!

HEKURAN MURATI: Atëherë, veç për ta konfirmuar edhe një herë punën e shpenzimeve, ngase sot, d.m.th e kam të freskët, s’kam nevojë që të replikoj më tepër. Por, shpenzimet, vetëm të Zyrës së kryetarit, meqenëse po duam që t’i ndajmë kështu me kategori, janë 29 mijë e 174 euro e 75 centë për shtatë muaj.

Ta kemi parasysh, vitin e kaluar, Kuvendi në muajin e shtatë ka përfunduar, është shpërndarë.

Shpenzime të bufesë janë 63 mijë e 846 euro, që përkthyer në shifra, i bie rreth 14 mijë makiato e ujë brenda muajit, shpenzime.

Tash nëse duam që ta fusim edhe kabinetin e kryetarit, për bileta udhëtimi nga stafi mbështetës politik janë 20 mijë euro. Mëditje për udhëtime jashtë vendit janë 15 mijë dhe akomodim gjatë udhëtimit janë 19 mijë 942 euro e 72 centë. Faleminderit!

KRYETARJA: Njëherë për kryeministrin kundër-replikë, pastaj e keni 1 minutë për z. Hekuran Murati.

MEMLI KRASNIQI: Faleminderit! Pa dyshim që në arsyetim është përmendur dialogu, vetëm se diku rreth 80 % e arsyetimit është rreziku i prishje së raporteve me Amerikën, e ju folët diku 90 % për dialogun e diku 2 % për rrezikun e raporteve me Amerikën.

Pra, po e përsëris, as nuk thatë për suspendimin e fondeve të MCC-së, as nuk thatë për kërcënimet publike, se janë kërcënime, bile janë katastrofë nëse ndodhin o kryeministër, nëse tërhiqen trupat e Amerikës, dhe ju nuk iu referuat këtyre. Ndërkaq, baza e arsyetimit ka qenë kjo.

E dyta, unë nuk do të flasë për presidentin, se ju ftova që të shkoni dhe ju t’i sqaroni këto dallimi që i keni, por unë nuk besoj që kushdo që ka përgjegjësi institucionale, mendon që është ose-ose, është edhe-edhe, por ju mos u bëni ose-ose.

E treta, ajo për Vetëvendosjen, nëse keni dëgjuar me vëmendje, atëherë diku 3 deputetë tuaj ishin preokupuar pse po ka dallime opozita, dhe unë s’thashë që ju, po thashë deputetët tuaj.

KYRETARJA: Edhe 1 minutë tash për kundër-replikë për z. Murati.

56 MEMLI KRASNIQI: Është për keqardhje që ose s’po di që t’i lexosh numrat ose me qëllim prapë është duke keqinterpretuar, për të mos thënë diçka më keq.

Shpenzimet që tha se janë për vitin e kaluar, sepse ju e dini që roli i kryetarit dhe i Kryesisë deri në momentin kur të ndërrohet kryetari dhe Kryesia, dhe janë 29 mijë siç tha, pa 3 mijë të cilat janë për Javën e gruas, siç mund ta dijë Sekretari që e ke afër, po edhe ju.

Shpenzimet e bufesë nuk janë të kryetarit e të kabinetit, por janë të anëtarëve të Kryesisë, të kabinetit, të këshilltarëve, të grupeve parlamentare, të komisioneve, shpenzime për seanca, mbledhje të Kryesisë, reprezentacion, Sekretar dhe drejtorë. E keni të shkruar dhe ju nuk i lexuat qëllimisht.

Shpenzimet që thatë për bileta, janë edhe për biletat e Glaukut, të miat, të Avdullahut, të cilët kemi shkuar në atë turin nëse ju kujtohet të lobimit, bashkë me kryetaren e Kuvendit për sensibilizim të çështjes së liberalizimit të vizave. Dhe, këto janë të njëjtat edhe për mëditjet edhe për akomodim edhe të gjitha, dhe ju e dini, por me qëllim sot mashtruat.

KRYETARJA: Deputetja Mimoza Kusari. Replikë ishte z. Murati, kundër-replikë ishte z. Krasniqi. Më vjen keq, por Rregullorja e thotë ashtu. Deputetja Mimoza Kusari.

MIMOZA KUSARI- LILA: Faleminderit, kryetare! Unë nuk e di pse, Memli sa herë po e merr fjalën në këtë Kuvend, po mundohet në nivelin personal për t’u barazuar me oponentë politikë. Çfarëdo projeksioni që po mundohesh që të ma bësh Memli, nuk është me peshë tek unë, sepse jam e njëjta si para fushatës ose para zgjedhjeve, si pas, si tash.

Edhe kur më keni bërë ofertë që të hy listë me juve, edhe kur s’kam pranuar, edhe kur tash kur vazhdoj, mbetem me të njëjta vlera.

Sa i përket hidhërimit me presidentin, nuk e kam asnjë hidhërim personal. Të vetmen brengë për presidentin e Republikës së Kosovës, e kam si shumica e njerëzve normalë të këtij vendi, për marrëveshjet e dëmshme që ai mund t’i bëjë me Serbinë në raport me aventurat politike që i ka bërë dhe po vazhdon që t’i bëjë në shkëmbim të territoreve, në korrigjime të lehta të kufirit e kështu me radhë.

Asgjë tjetër, asnjëherë nuk kam ikur as të kaluarës as të sotmes, e besoj as në të ardhmen në raport me përvojën, në raport me përgjegjësinë publike. Por, në rast se e kemi të parin e vendit, i cili sipas pozicionit të tij apo sipas situatave që i ofrohen, merr qëndrim, e merr e lidhë Marko Gjuriqin prej Veriut dhe e sjellë zvarrë në Prishtinë, del para tij ose prapa tij edhe sjellët me buzëqeshje te ata që nënshkruajnë marrëveshje në rend me Marko Gjuriqin, flet për Vuçiqin e

57 për Daçiqin si mos më keq, del në kokë më kokë në Shtëpinë e Bardhë, dhe vjen e nuk na tregon asgjë se çfarë ka ndodhur. D.m.th këto janë brengat e mia.

Ndryshe, s’kam të bëjë personale as me ty as me askënd të PDK-së, e as me presidentin e vendit.

Jemi këtu për funksion publik edhe atij funksioni po mundohemi që t’i shërbejmë. Në rast se kjo po ju pengon dhe po mundohesh që të na gjuash në nivel personal, po më vjen keq, nuk do të ketë efekt as tash dhe asnjëherë tjetër.

Nëse e kemi marrë votën edhe besimin e qytetarëve që ta shtymë interesin e vendit, këtë po mundohemi që ta bëjmë.

Më trego ti me siguri të plotë, që e di që ai president është duke punuar vetëm për të mirën e Kosovës, e jo për të mirën e vetës ose nxjerrjen e vetës me çfarëdo argumenti që ai duke u prezantuar në SHBA ose kudo tjetër.

KRYETARJA: Kundër-replikë, Memli Krasniqi.

MEMLI KRASNQI: Mimoza ose nëse do po ju them znj. Kusari-Lila, e bëjmë njëfarë distancomi, edhe pse njihemi, kemi bashkëpunuar dikur moti, unë kurrgjë personale me asnjërin prej juve që jeni këtu s’kam.

Me dikë kam shoqëri më shumë me dikë më pak, po në kuptimin e deklarimeve të mia politike, kurrë mos i merrni personale, d.m.th sepse as që lodhem për atë punë. Përndryshe, dallime kemi, është e vërtetë, e ju po thoni që s’keni ndërruar. Të përgëzoj nëse mundesh që t’ia mbushësh mendjen dikujt që s’keni ndërruar prej kohës kur ke qenë në AKR, pastaj me LDK-në, me herët me PDK-në s’po ju them se ke qenë këshilltare profesionale thua, edhe tashti me Vetëvendosjen.

Kur i ke thënë jo Vetëvendosjes, se nuk ta kanë pranuar emrin, edhe tani kur i ke thënë po që s’jua ka pranuar emrin. Në rregull është, kujt të mundesh ia mbush mendjen. Ndërkaq dallime kemi, po. Dallimi edhe presidenti ka me ty po besoj, nëse ai e paska ngrehë, unë s’e di që e ka ngrehë, po nëse e ka ngrehë ai Gjuriqin zvarrë në Prishtinë, ju keni pirë kafe me të në Tiranë. E për çka keni pirë e për çka keni folur, është punë që e dini.

Përndryshe, më shumë i besoj, jam i prirë t’i besoj atij që s’i ndërron qëndrimet edhe siglat se aty...

KRYETARJA: Deputeti Daut Haradinaj e ka fjalën.

58 DAUT HARADINAJ: Faleminderit, kryetare! Në fakt, nuk pata menduar që flas, por u nxita pak edhe prej debatit. Po shoh që ka konteste ose konstatime se opozita nuk është unike rreth taksës. Është e vërtetë.

Nuk kemi qenë edhe kur kemi qenë në Qeveri, por për dallim prej debatit të kaluar, disa kolegë të mi të Qeverisë aktuale ose të pozitës, tash po e konfirmojnë se taksa paska ndihmuar, dhe për këtë do ta përgëzoja edhe kryeministrin, i cili e pranoi disa herë, të paktën ndarjen e Kosovës, ose idenë.

U fol këtu për raportet ndërmjet presidentit dhe kryeministrit, partive politik parlamentare. Unë me sytë e mi e kam parë kryetarin e LDK-së, Isa Mustafën bashkë me Lutfi Hazirin, në takim me presidentin Thaçi, dhe i kam parë të gjithë kryetarët e partive politike parlamentare, përjashto në këtë rast të Vetëvendosjes, i cili është kryeministër.

Po ashtu, nuk e di sa është e vërtetë, por unë kam parë një kërkesë të presidentit të Republikës së Kosovës që ka kërkuar t’i drejtohet Parlamentit të Kosovës, rreth takimit në SHBA.

Siç duket aty ka pasur një gabim procedural apo si është konstatuar nuk e di, por që nuk e kemi dëgjuar akoma. Por, ajo që është fakt i pamohueshëm, qasja e kryeministrit në raport me taksën, nuk jam duke e kritikuar Arben, se ju e keni votuar presidentin si parti politike, edhe nëse s’gaboj dy herë, një herë si kryeministër e një herë si president, përjashto kryetaren e Kuvendit. Dhe, nuk e di se a keni bërë mirë apo keq, por ju e dini, ata që e kanë votuar e dinë.

Të kthehemi për atë që jemi duke folur. Qasja e kryeministrit të Republikës së Kosovës në raport me taksën ka qenë e gabueshme dhe e kemi thënë publikisht se është vet-izoluar në raport me miqtë tanë me aleatët tanë, sepse nuk e ka negociuar heqjen e taksës me përfaqësuesin e presidentit Trump, por e ka negociuar me disa zyrtarë të BE-së, të cilët akoma nuk e kanë njohur pavarësinë e Kosovës.

Tërheqja e paraleles mes këtyre dy adresave që për mua të dyja janë të rëndësishme, por a është Brukseli apo Uashingtoni, gjithmonë është Uashingtoni. Ndërsa mos qëndrimi unik i koalicionit aktual, qoftë për heqje apo mosheqje e ka sjellë situatën deri në këtë pikë ku jemi tash, që më kryeministri i Kosovës nuk e ka mandatin e plotë që të flasë në emër të Qeverisë, dhe ata zotërinjtë atje e dinë shumë mirë, për këtë arsye edhe refuzojnë të kontaktojnë me të, pavarësisht se a ju shkruan ky letra apo nuk ju shkruan letra. A ju bën ofertë për heqje të taksës apo nuk ju bën.

Nuk po hy edhe në detaje që të tregoj që di ende më shumë, por mendoj që ideja që sot këtu, t’ia gjuash topin se kinse opozita nuk është unike, opozita po kritikon, për shembull më pëlqej shumë Arbërie Nagavci, e pati fjalimin perfekt, s’ia kisha hequr asnjë pikë dhe asnjë presje, vetëm se i

59 kisha thënë se te rezoluta s’pajtohem, e kemi Kushtetutën dhe është krejtësisht e qartë se çfarë kemi qitur në këtë letër, janë përgjegjësi të ndara.

Kur vijmë te fundi, me ju thënë sinqerisht, d.m.th, unë nuk jam fortë ithtar i këtyre se amerikanët tërhiqen apo nuk tërhiqen, kriza po shihet që ekziston edhe është reale. I njëjti njeri që e ka vendosur atë taksë, ka arritur që në atë periudhë, pas vendosjes së taksës që ta marrë pëlqimin për krijimin e ushtrisë.

Kjo ka ndodhur, sepse kemi qenë unik, kemi qenë të bashkuar edhe kemi argumentuar. Këtë argumentim të taksës tonë që e kemi vendosur bashkë, duhet të shkojmë edhe ta argumentojmë, me e sjellë profitin në favor të Republikës së Kosovës.

Nuk do të mund ta ndalni z. Thaçi, as me debate parlamentare as me konferenca për shtyp, as me këto diskutime interne që po bëhen. E vetmja rrugë është të takohmi të gjithë së bashku dhe ta sjellim një qëndrim të përbashkët, dhe të shkojmë t’i lusim ata zotërinjtë që vendosi, t’u themi se kjo është oferta jonë finale, e kundërta s’do të ketë ndonjë produkt të madh.

Sinqerisht, nuk ia dua të keqën as kësaj Qeverie e asnjë zyrtari të institucioneve, por qasja nga fillimi ose direkt mashtrimin që ua kanë bërë se do ta heqim taksën, e ka sjellë Albin Kurtin në këtë pozitë. Ai u ka premtuar, ka thënë ma hiqni Ramush Haradinajn se unë e kryej këtë punë dhe përfundimi po shihet se ku jemi.

KRYETARJA: Kryeministri i vendit e ka fjalën.

KRYEMINISTRI ALBIN KURTI: Së pari, qëndrimi im është i qartë, është një gjë tjetër që nuk është vendim. Është zëvendësim i tarifës 100% me reciprocitet me Serbinë, dhe këtë e kam shtrirë edhe në kohë, që jo të bëhet gjithçka nga njëra pala e të pritet se çfarë po bën pala tjetër.

Unë kam shprehur gatishmërinë që prej datës 15 mars deri më datë 1 prill, pasi të hiqet tarifa për lëndën e parë që e importojmë nga Serbia, të shohim se Serbia a po e ndalë fushatën e vet kundër pavarësisë së Kosovës dhe a po fillon t’i heqë barrierat jotarifore, mirëpo derisa nuk ka një vendim të Qeverisë, ngelet vendimi paraprak.

Unë do të dëshiroja që të ketë vendim të Qeverisë.

Ndërkaq, sa për atë që unë ankohem për ndonjë politikan të Kosovës, te ndërkombëtaret, harrojeni, ajo është gënjeshtër. Kushdo që ju ka thënë, ju ka gënjyer.

KRYETARJA: Daut Haradinaj e ka fjalën.

60 DAUT HARADINAJ: S’ke nevojë të bëhesh nervoz, a je duke i dëgjuar deputetët e koalicionit tënd çka po thonë. Dëgjoj, kur ke shkuar në Berlin, edhe kur i je zgërdhirë Bernabiqit, edhe kur ke folur me atë tjetrin, me të gjitha këto, ju ke thënë jo një herë, po disa herë, jo vetëm ti, po ke pasur edhe të shoqëruar edhe kolegë të tjerë. Nuk ke bërë mirë, se nuk është problem individi, as aktori politik. Urdhëro, merri vendimet vetë, pra, se në fund e sheh, të njëjtit do të të çojnë, mos ke marrak, nuk jemi këtu për të rrejtur askënd. Tek e fundit, është përgjegjësi juaja, ti merri vendimet.

KRYETARJA: Kryeministër!

KRYEMINISTRI ALBIN KURTI: Mos e ndërroni temën, kush ju ka thënë që unë ankohem te ndonjë lider opozitar ose deputet opozitar, e më duhet ta heq tarifën ose diçka të ngjashme, ju ka rrejtur, kjo është tema. S’ankohem unë për këtu, opozitën këtu, te ndërkombëtarët, jo. Flas për Serbinë, edhe kurrë s’i zgërdhihem Bernabiqit, asnjë zyrtari të Serbisë, absolutisht s’është e vërtetë. Jo, nuk është e vërtetë, unë jam duke shikuar atje çka po flet ai që është në podium, nuk është e vërtetë, nuk është e vërtetë. E sa për tema të tjera, janë tema të tjera. Dështimi për të argumentuar një insinuatë, nuk mund të kompensohet me kalim në temë tjetër, tregoje burimin kush të ka thënë që unë jam ankuar për zotin Haradinajn si opozitar për të hequr tarifën, kurrë hiç.

KRYETARJA: Fjalën e ka deputeti Dimal Basha, më vjen keq zoti Haradinaj, po Rregullorja na tregon kështu. Më fal, kërkoj falje Dimal, një minutë Arben Gashi, replikë me zotin Haradinaj.

ARBEN GASHI: Faleminderit! Zoti Haradinaj, sa i përket takimit të kryetarit të LDK-së me titullarët e institucioneve, mendoj se është sjellje e përgjegjshme përball institucioneve, qoftë ai presidenti, kryeministri apo kushdo. Dhe, sa i përket çështjes së seancës, të cilës ju referuat edhe kryetares, edhe LDK-së, si duket presidenti qëllimisht kërkesën për seancë e ka bërë që të mos mbahet seanca dhe t’i drejtohet popullit nëpërmjet mediave dhe jo nëpërmjet Kuvendit apo nëpërmjet përfaqësuesve të tyre. Kjo shihet qartazi qysh në kërkesën e seancës nga sekretari i Presidencës që i drejtohet sekretarit të Kuvendit që është e paprecedent, sekretari i Kuvendit nuk mund të thërrasë seanca.

Pastaj shkon më tutje, ku e njofton kryetaren e Kuvendit që do të mblidhet Kuvendi në ora 15:00 dhe do të ketë një adresim ndaj Kuvendit. Nuk mund ta njoftojë kryetaren e Kuvendit, por duhet t’i kërkojë që ta thërrasë Kuvendin dhe të njoftojë që është seancë e jashtëzakonshme nëse kërkon nga kompetencat e veta që të jetë seancë e jashtëzakonshme. Pra, nuk po hyj në elaborime më të detajuar për këtë çështje, sepse e kam një çështje tjetër që mendoj se është e rëndësishme.

61 Dhe, çështja që unë mendoj se është e rëndësishme, je duke e zhvendosur në kohë krijimin e ushtrisë me taksën. Pra zhvendosja në kohë mund të krijojë edhe keqkuptime. Taksa si e tillë sot, apo tarifa sot, me tarifën kur është vendosur apo me kohën kur është aprovuar vendimi për formimin e Ushtrisë së Kosovës, janë dy kohë të ndryshme, pra gjërat kanë agravuar për keq, pra është përkeqësuar situata në këto raporte dhe mendoj se duhet të jemi të përgjegjshëm në këto rrethana. Nuk duhet t’i krahasojmë dy gjëra të pakrahasueshme, ne jemi në një situatë në të cilën jemi, po pajtohemi të gjithë që është situatë e ndjeshme dhe delikate në raportet me Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pa pasur nevojë t’i ndajmë dhe duhet të jemi konstruktivë në këto sjellje që i bëjmë. Faleminderit!

KRYETARJA: Zoti Haradinaj, e ka fjalën, një minutë.

DAUT HARADINAJ: Mirë, po tregohem i sinqertë, nuk po i replikoj kryeministrit, meqenëse nuk paskam të drejtë. Nuk e thashë se procesi i transformimit të FSK-së me ligj e në ushtri të rregullt nuk është një akt që është votuar këtu, është një proces shumë i gjatë. Ju e dini që kemi pasur diskutime jo një herë, po disa herë, të paktën prej vitit 2013 kemi tentuar ta bëjmë edhe me ligj, po nuk kemi mundur, bile e mbaj në mend personalisht, kam pasur iniciativë dhe në marrëveshje me ish- kryeministrin Mustafa në atë kohë jemi detyruar ta tërheqim.

Nuk u ankova pse liderët politikë janë takuar me presidentin, nuk u ankova pse kryetarja e Kuvendit ka gjetur që nuk është proceduralisht e rregullt kërkesa për t’iu drejtuar seancës. Këto janë krejt çështje që sekretaria edhe mund t’i konstatojë.

Ne të gjithë e dimë që taksa, e thashë në fillim ka kontribuua me një ide, që mendoj se është përtej Kosovës që e ka adresë Beogradin...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Faleminderit! Vetëm t’ju njoftoj, zoti deputet, meqenëse e ngritët çështjen e adresimit të presidentit. Deputeti Gashi e sqaroi shumë mirë, mirëpo ne sot kemi marrë vendim unanim në Kryesinë e Kuvendit që ta ftojmë në një orar që do të dakordohet ndërmjet dy institucioneve, sepse besoj të gjithë e dini dhe pajtoheni që Kuvendin e Kosovës nuk mund ta urdhërojë askush, vetëm Kuvendi vendos për Kuvendin. Fjalën e ka deputeti Dimal Basha, kërkojmë falje, Dimal, që të lamë pak të pritësh.

DIMAL BASHA: Faleminderit, kryetare! Faleminderit Kabinet qeverisës, I nderuar kryeministër, Të nderuar deputetë e deputete,

62 Të nderuar qytetarë të Republikës, U fol këtu për makiato, mua po më vjen keq qysh ende s’i ka bërë një muaj ditë Qeveria e re dhe argumentohet kush ka pirë më shumë makiato, kush ka hëngër dreka e darka. Besa, ne e dimë qe 20 vjet kemi mbetur vendi më i varfër dhe kemi fëmijët më të pamençur si pasojë e qeverisjeve të këqija. Sa për dijeni, 73%, e di që ju qeshet, po pasojat janë fëmijët. 73% e fëmijëve tanë nuk mbërrin të nxjerrin kontekstin e një leximi që e bëjnë nëpër shkolla, kjo është pasojë e krejt asaj ku keni qenë ju pjesëtarë, e para.

E dyta, keni ardhur të flisni për rrezikun me miqësinë me SHBA-në. Ku mbeti rreziku me BE-në, e përmendi kryeministri, askush nuk doli prej opozitës të thotë që, po, ka qenë gabim presidenti që e trajtoi BE-në si armike në këtë proces duke e ditur që jetojmë mes Evropës.

Tjetra, po ta kishit dashur ju kaq shumë Amerikën, qytetarët nuk e kanë harruar ende krejt çfarë keni bërë për Ligjin për Gjykatën Speciale. Ku mbeti Amerika atëherë, për të njëjtit njerëz jemi duke folur.

Paradoksalisht, është seanca e dytë e jashtëzakonshme ku njerëzit që nuk pajtohen mes vete japin nënshkrimet të bëjnë seancë të jashtëzakonshme, edhe pse kanë qëllime të kundërta.

Qëndrimi ynë është i thjeshtë, kryeministri po thotë që të bëhemi bashkë e ta implementojmë reciprocitetin, për shkak se jemi kundër Serbisë, do të thotë, situata ku jemi ne sot na ka sjellë presidenti, jo Amerika, e kërkesa jonë të bëhemi bashkë si pozitë e opozitë është për ta vënë reciprocitetin, të dalim bashkë në mbrojtje të prodhuesve vendorë e të qytetarëve tonë. Nuk është duke kërkuar askush masa shtesë. Serbia nuk e njeh shtetin tonë, ju e dini shumë mirë, jeni pjesë e lavdishme e një ushtrie çlirimtare që keni marrë pjesë, nuk e njeh shtetin, po do ta njehë tregun tonë, taksa ka qenë e qëlluar atëherë, kryeministri dhe ne të tjerët e kemi përkrahur.

Mirëpo, reciprociteti është princip barazie, këtë na e mëson Amerika, domethënë ta trajtosh barabartë, ne nuk jemi duke kërkuar më shumë. Serbia s’e njeh tregun, letërnjoftimet kur dalin qytetarët tanë në Serbi i japin letër që u ka hupur letërnjoftimi, ata sillen nëpër Serbi si qytetarë të humbur, çka ka keq, veç le të dalë opozita, le të tregojë çka ka keq që ne t’i trajtojmë ata njëjtë qytetarët, e të mos i mbrojmë qytetarët tonë, masa reciprociteti, tabelat e veturave nuk i njeh. Unë s’po kuptoj pse tash ne duhet t’u japim atyre avantazh, pse ju keni dalë kundër pozitës në mbrojtje të Serbisë. Ne jemi duke kërkuar reciprocitet, çka bën Serbia, po bëjmë edhe ne, pe heqim taksën, taksa e ka pasur efektin e vet, ka përfunduar kjo.

Lufta në këtë Kuvend nuk bënë të dalë që do të shpëtojmë Serbinë, se e kemi shtet fqinj që nuk na njeh, fatkeqësisht, po e kërkon veç tregun, ku kërkon t’i shesë edhe ne ato mallra edhe pse s’e njeh Republikën e Kosovës, mallrat mund të hyjnë këtu, e ata nuk i njohin mallrat që prodhuesit tonë donë t’i dërgojnë atje.

63 Nuk po besoj që ne s’duhet dalë kundër bashkë agresionit që e bën Serbia ndaj nesh, domethënë pse ne nuk mund të bëhemi bashkë e të dalim kundër Serbisë me masa reciprociteti, këtë po e thotë kryeministri. Mos harroni, unë e di që jeni pjesë shumë më e madhe në histori e shumë më të gjatë, Vasfije Krasniqi Goodman ishte këtu para 2-3 ditësh, atë dhunën që është përdorur kundër saj ne nuk jemi duke thënë të bëjmë të njëjtën, po ne jemi duke kërkuar drejtësi, barazi. Presidenti nuk ishte këtu. Presidenti ditën kur ajo mbajti fjalim organizonte mbledhje me parti. Unë mendoj që s’ka pasur dhunë më të tmerrshme se që ka ndodhur ajo.

Mos harroni, ne kemi deputetë këtu në mesin tonë që ua kanë vrarë anëtarët e familjes dhe tash ju thoni hiqni krejt, le Serbinë të abuzojë me shtetin e Kosovës, nuk ka lidhje, shkojmë në bisedime, ne jemi duke thënë hajde të bëhemi të barabartë, për këtë barazi na mëson edhe Amerika.

Amerika të mëson të jesh i barabartë, për ata që janë shkolluar atje i njohin vlerat e Amerikës. Problemi është që, siç e ceku, tha Vuçiqi nuk po do të bisedojë me kryeministrin Kurti, por veç me presidentin Thaçi, domethënë janë dy faktorë që kanë bërë përçarjen në këtë Kuvend. Tash përgjigjja për krejt neve duhet të jetë e thjeshtë: o të rreshtohemi pas kryeministrit që ne i besojmë më shumë, qytetarët që ia kanë dhënë mandatin dhe ky ka mandat kushtetues, vetë zoti Krasniqi foli për kushtetutshmërinë, Kushtetuta, vendimi i Gjykatës Kushtetues thotë: Qeveria i udhëheq bisedimet, kryeministri.

Zoti Veseli seancën e kaluar tha, edhe bërtitke sa mundte, ndaju Albin prej Serbisë, po zoti Veseli, veç daje një herë atë kolegun tënd prej Vuçiqit, aty është problemi. Janë dy rryma, arsyeja ku jemi ne sot nuk është kryeministri, është presidenti i vendit, as Amerika. Presidenti i vendit na ka sjellë këtu ku ne nuk po merremi vesh. Tash pyetja është të rreshtohemi dhe ta respektojmë Kushtetutën, a të shkojmë pas Hashim Thaçit? Problemi është edhe me disa deputetë që kanë rënë në lajthitje të këtij mashtrimi, nuk bën të mashtrohemi, se presidenti nuk ka mandat, presidenti të dijë vendin e vet, ne shkojmë e flasim pastaj.

Ta duash Amerikën, e kemi thënë përpara, duhet dashur Kosovën fillimisht, jo Hashim Thaçin. Aty ku bini ndesh me ligjet, Kushtetutën e interesat e këtij vendi, rreshtohuni pas Kushtetutës, jo pas njerëzve. Realiteti i njerëzve duhet të jetë pas ligjeve, pas vendit, jo pas individëve. Keni mbërritur deri sot nëpër ato pozita duke u rreshtua pas tyre, jo më, ka ndërruar edhe Qeveri, edhe qëndrimet dhe tash strategjia është të rreshtohemi pas njërit, pas pozitës që e kemi pasur edhe premtim elektoral, të dy partitë që janë pozitë e kanë pasur premtim elektoral. U kemi premtuat qytetarëve që do të vihet reciprociteti, ku principi i barazisë, çka na bën Serbia neve, edhe na t’ua bëjmë atyre, prandaj s’ka më çka tërheqim këtu.

Kështu që, për fund, janë dy çështje, të rreshtohemi pas individit që i ka hapur temat e shkëmbimeve të kufirit, është i vetmi që shkon atje, bisedon pa mandat, ose të rreshtohemi pas

64 kryeministrit e pozitës, që e ka pasur premtim elektoral, po gjithashtu e ka mandat kushtetues, e ne nuk zgjedhim a të respektohet Kushtetuta a jo, është detyrim i secilit prej nesh. Faleminderit!

KRYETARJA: Replikë, Memli Krasniqi.

MEMLI KRASNIQI: Faleminderit! A po e sheh more kryeministër, çka u ke bërë njerëzve të tu, po thuaju bile të mos piskasin në foltore se na i shurdhuan veshët, se nuk i dëgjon askush më shumë nëse piskasin.

Foli për Kushtetutë, po ia përsëris çka kam thënë në seancën e kaluar. Në Bruksel për qejf mund të shkojë kryeministri kur të do, për të negociojë çfarëdo marrëveshje nuk mundet pa ia nënshkruar presidenti i Republikës së Kosovës, sipas Ligjit për marrëveshje ndërkombëtare. Llafe po, të negociohet jo, kështu që mos e keni more këtë preokupim, çka ju ke bërë, more, këtyre njerëzve, veç për Hashim Thaçin, asgjë tjetër nuk dinë të flasin, veç presidenti, presidenti, nuk është veç Kosova president, po ai veç një pozitë e ka, ti e ke një, Vjosa e ka një... Të tjerat i kemi do më të vogla. Hiqeni, more, prej mendjes Hashim Thaçin, se s’po ju lë të flini, po ju ‘diftohet’ natën, po më duket. Lëreni, more, se kemi probleme të tjera. Po doni të na prishni me Amerikën, andej po më arsyetoheni , Hashim Thaçi. Edhe plus duke dashur të na mbani ‘ders’ këtu, dhe çudi që s’na kallëzuat edhe ndonjë mesele.

Dëgjoni! Jeni shumë të palogjikshëm çka po thoni. Dy-tri herë e përsëritët, është një marrëveshje shumë e dëmshme për Kosovën, e favorshme për Serbinë, po nuk po do ta bëjë Serbia pa e hequr taksën. A jeni duke e dëgjuar veten? Po nëse ka marrëveshje, qysh po spekuloni e po bëni konspiracione ju, që qenka e mirë për Serbinë, e keqe për Kosovën, çka mërzitet more Vuçiqi për taksë. A po e shihni sa jeni të palogjikshëm?

Nëse ka marrëveshje që po i konvenuaka Serbisë, çka lodhen ata për taksë? Unë sinqerisht kam pritur që ju mund të keni një mendim politik, po qe nja një muaj jeni në Qeveri, e gjashtë muaj jeni përgatitur të jeni në Qeveri, e ende rezononi me logjikën e protestave dhe fjalimeve që i keni bërë nëpër këto protesta si opozitarë, kurrë s’kisha besuar. Bash gjynah po më vjen, prej Kosovës më shumë sesa prej juve, përndryshe.

KRYETARJA: Kundër-replikë Dimal Basha. Po veç një sqarim, meqenëse z. nënkryetar prapë më përmende. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë mbi ligjet. Quhet “hierarki e akteve juridike”. Profesorë doktorët në grupin tuaj parlamentar e dinë këtë punë. Dhe vendimi i Gjykatës Kushtetuese që ka interpretuar dispozitat kushtetuese është mbi ato dispozitat të Ligjit për marrëveshje ndërkombëtare që ju po i përmendni.

Le të flasë Dimal Basha, pastaj mund ta marrësh fjalën.

65 DIMAL BASHA: Faleminderit, kryetare! S’u përgjigj askush ndaj pyetjes sime: Pse ne nuk bën të bëjmë veprimet e njëjta që i bën Serbia ndaj Kosovës? Ka shumë rëndësi të dilet të thuhet: pse ne nuk po bëka të qesim tarifa, ose t’i marrim ata t’u japim letra që u ka humbur letërnjoftimi, qysh na e bën Serbia neve? D.m.th. kjo i bie të jetë reciprocitet. E para!

D.m.th. le ta tregojnë pse s’po bëka reciprociteti. Tjetra, neve nuk na kanë bërë njerëzit, për shkak se shumë, shumë prej tyre kanë ndërtuar karriera duke u shkuar njerëzve përmbas. Unë nuk jam bërë deputet duke i shkuar Albinit, po duke i qëndruar lojal vendit. Edhe ju qëndroni lojal ligjeve dhe Kushtetutës, edhe s’keni për të gabuar kurrë. Faleminderit!

KRYETARJA: Nënkryetar, një minutë të më përgjigjesh mua, meqenëse e kërkove fjalën.

MEMLI KRASNIQI: Ju e dini fare mirë, se edhe jeni eksperte e fushës. Kërkesa në Gjykatën Kushtetuese si është bërë dhe asnjë kontestim nuk e kemi për atë kërkesë. Aty janë kërkuar interpretime të neneve të caktuara. P.sh. si kërkues nuk keni pyet të interpretoni nenin që thotë Presidenti e udhëheq politikën e jashtme. S’keni kërkuar hiç.

Po të duan, dhjetë deputetë mund ta dërgojnë, ose siç e parasheh Kushtetuta, tani mund të marrin edhe një përgjigje çka do me thënë ajo. Po unë isha duke folu për Ligjin për marrëveshje ndërkombëtare, edhe ai aktgjykim nuk e ka shpallur këtë ligj, se aktgjykimet e Gjykatës mund të zhbëjnë nene të caktuara dhe ligji që po jua them unë, neni shtatë. Qe Albulena po dëgjon me vëmendje, kjo e di ligjin, po s’po flet më për ligje. Kjo e specifikon qartë. Për disa çështje, një prej tyre janë marrëveshjet që kanë të bëjnë me sovranitet e të tjera, bile për marrëveshje financiare duhet të merrni autorizim te Presidenti. Ashtu keni lypur edhe autorizim para dy-tri ditësh për do marrëveshje financiare. E njëjta vlen edhe për këtë.

KRYETARJA: Në fakt, zoti nënkryetar, meqenëse kam punuar edhe vetë në atë kërkesë, mund ta konfirmoj që kemi kërkuar që të sqarohen kompetencat e të gjitha institucioneve kushtetuese në raport me dialogun me Serbinë dhe e vlerësojmë që Gjykata tashmë e ka bërë këtë një herë e mirë shumë të qartë, që Qeveria dhe vetëm Qeveria e udhëheq dialogun.

Po flas për dialogun me Serbinë. Kurse Presidenti, sipas atij vendimi të Gjykatës Kushtetuese, ka rol konsultativ, por jo udhëheqës. Por, ju po thoni dhjetë deputetë kanë të drejtë të çojnë kërkesën për ta interpretuar. Në fakt, nuk kanë. Sipas nenit 113, dhjetë deputetë mund ta çojnë ndonjë vendim të Kuvendit në Gjykatën Kushtetuese. Në qoftë se ka ndonjë të tillë që e vlerësoni, natyrisht mund ta shfrytëzoni këtë të drejtë.

Fjalën e ka deputeti Haxhi Avdyli nga LDK, përgatitet pastaj Blerta Deliu.

66 HAXHI AVDYLI: E nderuar kryetare e Kuvendit! I nderuar kryeministër, I nderuar Kabinet qeveritar, Të nderuar deputetë, Qytetarë, Jo si deputet, por edhe si qytetar i marr me shumë shqetësim lajmërimet për dëmtimin e partneritetit strategjik me Shtetet e Bashkuara. Edhe atëherë, edhe çdo deklaratë e senatorëve, edhe atëherë kur ata nuk kanë të drejtë që të thuhet që Kosova nuk po punon për paqen, sepse Kosova ishte dhe është shteti që më së shumti ka punuar për paqen, e shpeshherë edhe në dëm të saj. Por, në të njëjtën kohë, unë mendoj që shumica këtu pajtohemi që është edhe e pakuptueshme dhe indinjuese deklaratat e panevojshme, antievropiane, antigjermane, antifranceze të Presidentit. Edhe atëherë kur e dimë që proamerikanizmi është i njëjtë me proevropianizmin, sepse ky është një koncept i njëjtë euroatlantik dhe nuk do të thotë që të jesh proamerikan duhet të jesh patjetër antievropian.

Në të njëjtën kohë, askush dhe asnjë vendim, as të Kuvendit, as me rezolutë, as me mandat nuk i është dhënë Presidentit që të jetë apo t’i eliminojë shtetet më të forta evropiane nga dialogu, nga të marrit me Kosovën, sepse kontributi i Shteteve të Bashkuara të Amerikës është shumë i madh, por nuk mund ta injorojmë edhe kontributin e shteteve evropiane, të cilat, si në luftë, si pas luftës, kanë dhënë një kontribut në konsolidimin e shtetit të Kosovës.

Ndërsa sa i përket asaj që po akuzohet Evropa për mosliberalizim të vizave, unë mendoj që ne duhet ta akuzojmë vetveten, para Evropës, sepse ka qenë faji ynë dhe mbetet një pjesë e madhe e fajit tonë që Kosova sot nuk është e liberalizuar në aspektin e vizave me qytetarët tanë për udhëtim jashtë Kosovës. Unë mendoj që është faj i të gjitha partive, por kryesisht fajtor kryesor ka qenë qeveria e parë pas pavarësisë, Qeveria Thaçi, e cila ka instaluar korrupsionin, nepotizmin, keqqeverisjen, e cila ishte në kontradiktë të thellë me vlerat evropiane dhe amerikane. Po ashtu, ishin edhe ato dëmtimet që janë bërë gjatë dialogut, i cili ishte një dialog i paplanifikuar, një dialog pa plan, pa strategji, pa rrugë, i cili ka degraduar dhe e ka vendosur Kosovën në një pozitë jo të favorshme. Veçanërisht, ne mund të themi që Kosova ka qenë në një pozitë shumë të favorshme në të kaluarën, edhe pas shpalljes së pavarësisë, e veçanërisht pas vendimit apo verdiktit të Gjykatës Ndërkombëtare për ligjshmërinë e Pavarësisë së Kosovës.

Ne sot jemi në defansivë dhe mendoj që ne tani duhet të dalim nga kjo defansivë dhe një prej mënyrave për të dalë nga kjo është heqja e taksës. Gjithmonë kjo taksë duhet të jetë në të mirë të vendit dhe taksa duhet të shërbejë që Kosova të ngrihet në arenën ndërkombëtare në raport me miqtë tanë ndërkombëtarë. Por, një gjë nuk po mund ta kuptoj nga diskutimet e sotme, veçanërisht nga kolegët e mi nga AAK-ja, të cilët po vajtojnë për dëmtimin e partneritetit me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe në të njëjtën kohë po kërkojnë të mos hiqet taksa. Këtu ka një kontradiktë. Mendoj që ata është dashur që ta pranojnë, meqenëse po ju dhemb kjo prishje e

67 partneritetit, është dashur ta heqin taksën apo ta pezullojnë, siç ka kërkuar edhe partneri i tyre në pushtet në të kaluarën, pezullimin e taksës për disa muaj.

Mendoj që këto janë në kontradiktë dhe duhet të sqarohet si të ruhet ky partnerit, derisa Shtetet e Bashkuara po kërkojnë me ngulm që të hiqet taksa. Mendoj që përveç heqjes së taksës, është shumë e nevojshme të eliminohen apo të merren vendime që të mos kemi marrëveshje të dëmshme për vendin, pazar me territore, korrigjime të lehta, shkëmbime, të cilat, pa marrë parasysh se çfarë partie janë politikanët, apo kanë qenë në të kaluarën, nuk duhet të lejohen, sepse kjo do ta zhbënte ekzistencën e shtetit tonë, luajtja me kufij apo prekja në sovranitetin dhe integritetin e vendit.

Mendoj që tash është koha që ne të veprojmë, gjithmonë në konsulta të brendshme të të gjitha partive, normalisht edhe në konsulta me miqtë tanë, të cilët kanë kontribuar shumë në arritjen e Kosovës të deritashme dhe mendoj që zgjidhjet janë në horizont, janë zgjidhje të kapshme, nuk jemi shumë larg, përveç AAK-së, e cila ka një qëndrim strikt për mosheqjen e taksës dhe mendoj që me një marrëveshje të ndërsjellë ne mund të arrijmë që ta eliminojmë këtë pengesë në avancimin e mëtutjeshëm edhe të dialogut, por gjithmonë duhet të kemi parasysh që asnjë marrëveshje dhe asnjë dialog nuk mund të prodhojë dhe nuk do të duhet të prodhuar asnjë cenim të Kushtetutës së Kosovës, e cila është sovraniteti dhe integriteti.

E në të kaluarën, kemi pasur deklarata të ndryshme nga numri një i shtetit, i cili ka folur edhe për korrigjim, për korrigjim të lehtë, ka folur edhe për komunat dhuratë të Rankoviqit dhe derisa këto nuk sqarohen, mendoj që ne duhet si Kuvend të punojmë që të mos i lëmë në duar këtij autoriteti institucional që të marrë pjesë në vendimmarrjen për shtetin tonë, sepse këto deklarata kanë shqetësuar secilin qytetar, por edhe neve si përfaqësues të tyre, sepse këto janë ato të cilat mund të na bëjnë shumë më të dobët sesa një reciprocitet, i cili mund të jetë edhe i arsyeshëm, edhe i domosdoshëm në raport me Serbinë. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Deputetja Blerta Deliu e ka fjalën.

BLERTA DELIU-KODRA: Faleminderit, e nderuar kryetare! Të nderuar kolegë deputetë, Përfaqësues të mediave, Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Natyrisht që prej fillimit të kësaj seance u befasova me qasjen e partive në pushtet, të cilat u munduan gjatë gjithë kohës ta minimizojnë një problem serioz dhe shumë të rëndë që e ka aktualisht Republika e Kosovës në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Sikur po harrojnë këto parti që gjatë kohës sa kanë qenë në pushtet dhe këta deputetë kanë thirrur seanca për çështje të cilat nuk kanë qenë aspak të përafërta, me çështjen të cilën po e diskutojmë sot si deputetë të Parlamentit të Republikës së Kosovës.

68 Prandaj e konsideroj shumë të nevojshme që është thirrur kjo seancë si dhe që është iniciuar nga Partia Demokratike dhe që është mbështetur nga të gjithë deputetët e partive opozitare, sepse është krejt normale që paralajmërimet e fundit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe tërheqja e trupave si dhe ndërprerja e fondeve të Programit për Zhvillim paraqesin shqetësim për qytetarët e Republikës së Kosovës.

Situata në të cilën ne ndodhemi aktualisht është përshkallëzimi më i rëndë i raporteve në historinë e marrëdhënieve SHBA-Kosovë. Aq më keq, kur ky presion vjen nga një shtet aleat që e ka përkrahur 100 për qind shtetndërtimin dhe paqen në Kosovë. Dhe tani çdo ditë e më shumë po shtohen zërat në Shtëpinë e Bardhë se ky raport po vihet në pikëpyetje, duke u kthyer një gjuhë të ultimatumeve dhe duke u kthyer në një gjuhë të kërcënimeve, siç e kemi dëgjuar edhe gjatë ditëve të kaluara nga aleatët tanë.

Dje dhe sot, edhe në media, edhe në rrjetet sociale, kemi dëgjuar deklarata të ndryshme prej atyre që flasin për seriozitetin e çështjes e deri te zërat se tërheqja e trupave nuk do të ndodhë dhe zëra të tjerë që e kontestojnë edhe vetë figurën e përfaqësuesit Grenell, duke thënë se Grenell nuk qenka amerikan. Këto deklarata skandaloze të përfaqësuesve të kabinetit Kurti, dhe kjo mendësi antiamerikane e njerëzve që e rrethojnë Kurtin, është tejet e rrezikshme për vendin dhe për qytetarët e Republikës së Kosovës.

Për më tepër, të nderuar kolegë deputetë, Një kryeministër i cili i ik përgjegjësisë së tij dhe po rrezikon interesin nacional të Kosovës, duke përdorur një raport në të cilin është investuar më shumë se 30 vjet nga të gjithë aktorët, përfshirë lobin shqiptar, përfshirë të gjithë shqiptarët kudo që janë, por edhe miqtë dhe aleatët tanë që e kanë ndihmuar Kosovën në këtë raport ndërmjet Kosovës dhe SHBA-së.

Ky dështim i Qeverisë për t’i shpërfillur kërkesat e një partneri si Amerika do t’i kushtojë Kosovës, ashtu siç do t’i kushtojë edhe kjo qasje që ne sot e pamë nga dy partitë, të cilat janë në pushtet dhe të cilat kanë qëndrime diametralisht të ndryshme me njëri-tjetrin.

Të nderuar kolegë deputetë, Dje jemi informuar se kjo qasje shpërfillëse e Qeverisë Kurti ka çuar edhe në ndërprerjen e disa projekteve. Janë projekte milionëshe, të cilat i kanë ndihmuar këta qytetarë të Republikës së Kosovës, këta të rinj dhe të reja të cilat ndër vite kanë përfunduar nga këto fonde të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Dhe sado që sot prej kolegëve deputetë u tha që nuk është çështja serioze, ky është një sanksion i madh që po ndodh ndaj Kosovës. Dhe jo vetëm ndaj Kosovës, është sanksion i madh që po ndodh ndaj qytetarëve të këtij vendi, të cilët po privohen për t’i përthekuar, për t’i përqafuar këto fonde të Amerikës, e të cilat natyrisht kanë qenë shumë të nevojshme për rininë, për të rinjtë dhe të rejat tona. D.m.th. të rinjtë dhe të rejat e këtij vendi, për të cilët një shtet si Amerika ka investuar ndër vite, po e humbin mundësinë e përfitimit të këtyre

69 projekteve, e kryeministri, i cili e ka marrë besimin po nga këta të rinj dhe nga këto të reja, s’po i dëgjon fare zërat me të cilët ka folur gjatë gjithë fushatës zgjedhore, e u ka premtuar se do të angazhohet fuqishëm për prosperitetin e tyre.

Të nderuar kolegë deputetë, Kosova nuk mundet asnjëherë të paramendojë progresin e saj as politik, as ekonomik, as atë ushtarak e as atë kulturor, pa mbështetjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Djemtë dhe vajzat e Kosovës që shërbejnë në Forcat e Armatosura të Kosovës, që na bëjnë krenarë të gjithëve, pozitë e opozitë asnjëherë nuk do të mund të ishin të avancuar dhe kjo Forcë nuk do të mund të reformohej asnjëherë pa mbështetjen dhe përkrahjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. E sot, sot Kryeministri me kaq papërgjegjësi, e vë në pikëpyetje një raport, i cili jo vetëm që është serioz dhe i rrezikshëm, por është edhe një mendjelehtësi e Kryeministrit në raport me këtë qasje të re që ai e ka shpërfaqur ditëve të fundit. Natyrisht që janë krejt të natyrshme reagimet, edhe shqetësimet, edhe të deputetëve si përfaqësues të zgjedhur, edhe të qytetarëve të Republikës së Kosovës, të cilët gjatë këtyre ditëve nuk kanë lënë mundësi pa na telefonuar dhe pa kërkuar sqarime se çfarë po ndodh me raportet e Qeverisë së Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Këto reagime janë të natyrshme, sidomos kur kthehemi te qëndrimi i përfaqësuesit të Lidhjes Demokratike të Kosovës, i cili dje ishte në takim, z. Skender Hyseni. Ai e thotë qartë edhe qëndrimin e z. Grenell në rrjete sociale, Arben, dhe të lutem mos ironizo derisa ta përfundoj qëndrimin tim. Edhe pse Amerika nuk mund t’i ndihmojë Kosovës ose Qeverisë së Kosovës, e cila nuk po arrin të mbrohet nga vetvetja, përkatësisht nga sjelljet e papërgjegjshme të Qeverisë dhe të liderëve të saj. Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk mund të vazhdojnë të investojnë qindra miliona dollarë për ushtri dhe projekte të tjera zhvillimore në një vend në të cilin Qeveria punon kundër interesave të qytetarëve të saj. Është ky qëndrim i z. Hyseni që e shpërfaqi pas takimit me përfaqësuesin Grenell.

Prandaj, një thirrje si kjo, z. kryeministër, më tepër do të duhej të ishte një alarm për secilën Qeveri normale që merr votat e qytetarëve të Republikës së Kosovës. Për më tepër çdo tendencë juaja për të tentuar për të minuar rolin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në dialog është e rrezikshme për vendin, ashtu siç është e rrezikshme edhe qasja juaj, kryeministër, për ta rikthyer këtë proces të dialogut në pikën zero, ashtu siç ju po tentoni të bëni.

Albin Kurti duhet ta kuptojë sa më parë që është kryeministër i këtij vendi, se ka marrë besimin e këtyre qytetarëve të Kosovës dhe janë krejt të kota, janë krejt të pasinqerta, janë retorike deklaratat e tij se amerikanët janë partnerë të pazëvendësueshëm. Në vend të këtyre deklaratave retorike, Kurti do të duhej të marrë përgjegjësinë e t’i trajtojë me seriozitet të gjitha kërkesat dhe të mos rrënojë një raport, në të cilin, e thashë, që është investuar ndër vite. Me këtë qasje,

70 kryeministri nuk është i vetëdijshëm se në çfarë risku po e vendos fatin e Republikës së Kosovës dhe po e vendos fatin e qytetarëve të saj.

Para mbylljes së fjalës sime, Presidenti i Kosovës, zoti Hashim Thaçi, përfaqëson politikën e jashtme dhe do të duhej z. kryeministër që t’i gëzoheshit secilit takim që ai e ka dhe përfaqëson shtetin e Kosovës, edhe në nivelet më të larta, e jo e kundërta, ashtu siç po ndodh tash e një kohë të gjatë. Krejt në fund, z. Kryeministër, jam e bindur që do ta gëzoni gjithë përkrahjen dhe gjithë mbështetjen, edhe nga ne deputetët e Partisë Demokratike të Kosovës në rast se ju ftoheni nga Amerika dhe shkoni, jo vetëm në Amerikë, por edhe në vende dhe nivele të tjera për të përçuar mesazhin e shtetit të Kosovës.

KRYETARJA: Deputeti Arben Gashi, replikë.

ARBEN GASHI: Faleminderit! Zonja Deliu, tash po mendojmë që shumë urgjentisht duhet ta thërrasim z. Hyseni në strukturat partiake për t’i kërkuar llogari. Ndoshta edhe pak që ta përgëzojmë për bashkëpunim, sepse e paska informuar opozitën më mirë se neve, kështu do ta kem parasysh këtë çështje shumë të ndjeshme.

Por, gjithsesi, vendimmarrja është këtu në Kuvend dhe ne vendosim bashkërisht me votën tonë, por gjithsesi po më pëlqen që opozita është e informuar me të gjitha zhvillimet në kohë reale dhe besoj se kjo do të jetë shumë pozitive. Ndoshta edhe në fund të seancës me një votim pozitiv për qëndrimet tona të përbashkëta. Faleminderit!

KRYETARJA: Kundër-replikë, Blerta Deliu.

BLERTA DELIU-KODRA: Faleminderit, zoti Gashi! Në fakt, unë e thashë që ishte qëndrim i tij zyrtar në rrjetet sociale. Prandaj, unë konsideroj që një personalitet si z. Hyseni nuk ka pasur nevojë t’i shtojë ose t’i heqë diçka deklaratës së përfaqësuesit special Grenell.

KRYETARJA: Qëndrim i tij, po, por këtu votojmë ne, e jo ai. Fjalën e ka Bekë Berisha.

BEKË BERISHA: Të nderuar deputetë, Kryetare e Kuvendit, I nderuar kryeministër, Së pari, nuk e kam pasur ndërmend të flas, por po nxitem prej fjalimeve. Këtij deputetit të Vetëvendosjes që po pyet se pse nuk bën të kemi reciprocitet me Serbinë, sa i përket Aleancës nuk do të ketë edhe nuk besojmë dhe nuk do të ketë, e për këtë jo që jemi kundër, por nuk do të

71 ketë, e për më shumë mund ta pyesësh LDK-në, jeni në koalicion dhe ju tregojnë ata se pse nuk do të ketë reciprocitet apo pse nuk duhet të ketë.

Zoti kryeministër, atë deklaratën ‘Amelika’, ‘Amelika’. Nuk po të del bash ‘Amelika’, ‘Amelika’, po goxha serioze është kjo punë. Tjetra, ‘kolupcioni’, ‘kolupcioni’, që po mundohesh të na fusësh të gjithëve në një thes edhe të na tregosh për korrupsion, prit sa të pëlcet pak, për shembull, kthehu në të djathë aty sa të kërcet dhe do ta shohësh se çfarë është ‘kolupcioni’ pastaj, të tregoj edhe pak.

Nëse Hashim Thaçi është i keq, kryeministër, më dëgjo mua se Hakiun e ke aty tërë ditën. Sikur ta kisha ministër Blerim Rekën, i cili jep deklarata për t’i lëshuar korridor Serbisë, sikur t’i kishim borxh ne këtij njeriu diçka, por të do të flasim në një seancë të posaçme që e kemi thirrur, nuk do të isha kujtuar të flas për Hashim Thaçin asgjë, fillimisht do të shikoja nëse ky njeri a është i Kosovës, a përfaqëson interesa të Kosovës, a i kujtohet e kaluara jonë, apo është i Maqedonisë apo i Hashim Thaçit, është yti ose i LDK-së.

Ende një fjalë prej teje nuk e kem dëgjuar për të. Nuk ia kemi pasur me borxh atë deklaratë, bile e rikonfirmonte edhe një herë, tha po, është ide imja.

Momentumin që të nxirret diçka nga taksa e keni humbur ju me Vjosa Osmanin. Keni mundur të nxirrni diçka, sikur të kishit dashur, mirëpo u fuqizua Hashim Thaçi, ka shkuar dhe e ka marrë momentumin dhe tani ai shkon në Uashington.

Ndërkaq, ju për inati të Hashim Thaçit, jeni bërë me BE-në. Kur u bëre Albin Kurti me BE-në, kur ju nuk e keni votuar MSA-në. E mbaj në mendje që s’e keni votuar, e tash u bëtë me të.

Ne kemi shkuar në shtëpi për taksën, nëse dikush ka dilema, Aleanca po thotë kështu ose ashtu, kur ishim ne aty, e kemi vendosur taksën dhe kemi shkuar në shtëpi pikërisht për taksën, edhe e kemi mbajtur dhe e mbajmë atë qëndrim.

Tha dikush, se mos e kemi ndërruar qëndrimin, jo, të përkrahim në atë aspekt. Madje, do të doja më shumë që ju të qëndroni drejt të mos na bëni nervoz me kësi fjalime të komedianëve që i ke këta djemtë e ri. Pra, kam pasur dëshirën më të madhe që kur të keni të drejtë t’ju dal në ndihmë dhe të kemi unitet, je shqiptar, je i këtij vendi edhe jeni kryeministër, por jo t’i ndërroni fjalët dhe të përgjigjen e të jeni korrekt me deputetët.

Ti z. Albin Kurti, kryeministër i Kosovës, na treguat këtu se si i keni kursyer diku rreth 200 euro që s’keni pirë kafe. Dëmin që mund ta shkaktoni ju, duke e ruajtur që të mos i pish ato kafe, mund të humbasin miliona ose miliarda ose jetë njerëzish. Kafe pini sa të doni, qaja, hani bukë,

72 pi verë, kjo nuk është problematike, por mos e minimizo këtë çështje për të cilin po flasim sot, me kësi gjëra, jo ne e ruajtëm kafen e të tjera, meqë këto nuk janë interesante. Faleminderit!

KRYETARJA: Për propozim ta jap fjalën tani, veç një herë zëvendëskryeministri Haki Abazi e ka kërkuar fjalën.

ZËVENDËSKRYEMINISTRI HAKI ABAZI: Faleminderit, kryetare! Nënkryetare! Zoti kryeministër, Kabinet qeveritar, Të nderuar deputetë, Qytetarë të Kosovës, Është njëfarë ekuacioni, goxha kompleks kjo puna ta duash Amerikën për të mos e llogaritur çështjen se çfarë i keni bërë vendit ju. E para, që ta duash Amerikën duhet dashur vendin tënd.

Asnjë fjalë sot ende nuk e dëgjuam për Nezir Mehmetajn, i cili është duke u mbajtur në burg në Serbi. Asnjë fjalë nuk e dëgjuam sot për fushatën e Serbisë, si deputetë që e keni marrë besimin e qytetarëve gjëja e parë për të cilën do të duhej të angazhoheshit është t’i dërgoni mesazh edhe Uashingtonit, edhe Berlinit, edhe Londrës edhe Brukselit për ta ndalur fushatën e Serbisë ndaj Kosovës.

D.m.th. që ta duash Amerikën, duhet ta duash vendin tënd edhe të kesh pozicion ndaj vendit tënd, së pari. Ju e keni dëshmuar që nuk i keni në hall 150 mijë të rinj që ua keni sjellë punën të ikin nga ky vend. Ju e keni dëshmuar që i keni manipuluar edhe konkurset publike për punësim, e i keni lënë minatorët e rinj rrugëve me premtime të kota. Ju e keni dëshmuar që noterët e ministrit, prej vendeve evropiane janë detyruar të kthehen në riprovim. Nuk bën të na shisni moral me procese të cilat janë të manipuluara fund e krye. Duhet të dëgjohen miqtë për proceset një nga një, e jo të kapeni për gjëra të cilat tentojnë që ta frikësojnë qytetarin. Qytetari ka kaluar shumë më shumë sesa ju në 20 vjetët e fundit. Janë shumë të qëndrueshëm e më të mirëkuptueshëm, e atë e kanë treguar edhe në zgjedhje. Me atë kredi që e keni pasur, keni dalë dhe i kanë marrë votat. Qytetari nuk frikësohet prej kërcënimeve se prishet Amerika me Kosovën. Duhet t’i tregohet qytetarit pse keni kreditë që t’ju besojnë. Pse jeni pak më të sinqertë se pas 20 vjetësh veprime të pasinqerta ndaj vendit. A është bërë liberalizimi i vizave pas demarkacionit? Të gjithë ju duhet të ballafaqoheni me ata qytetarë të cilëve ju keni premtuar, rregullisht një pas një.

Tregojuni noterëve që i keni endur poshtë edhe lart nëpër provime, e sot ata nuk pranohen nga asnjë shtet i Unionit Evropian. Këtu është sinqeriteti. Nuk është fjala e frikës e as manipulimit me fjalën publike, e as me akuza të pabazuara, sepse për ato duhet të ekzistojë një prokurori dhe një gjykatë, e jo deputeti brenda. Tregojuni qytetarëve pse i kemi marrëdhëniet e këqija me

73 Unionin Evropian, kur ju kanë lënë jashtë Strategjisë së Zgjerimit, përderisa të gjitha shtetet e tjera të Ballkanit janë në Strategji të Zgjerimit, apo në faza të ndryshme të hapjes së kapitujve për negocim, ndërkaq juve ju kanë lënë, do të thotë, ju kanë mashtruar sipas fjalorit famoz të presidentit, të cilin po doni ta mbroni, por ai duhet të jetë president i unitetit dhe jo president i një partie politike, e cila vjen këtu që ta mbrojë atë për qëndrimet e tij.

Tregojuni qytetarëve pse ambasadori amerikan ka insistuar në publikimin e raportit për rastin e qytetarëve turq, edhe kush është fajtori prapa këtij procesi, i cili ka denigruar kredibilitetin e institucioneve tona të sigurisë.

Tregojuni qytetarëve drejt edhe ballafaqohuni me faktet, të cilat secili ambasador jua ka drejtuar gishtin.

Tregojuni qytetarëve pse në raportet e Departamentit të Shtetit jemi përmendur në kohën kur keni qeverisur ju për korrupsion dhe krim të organizuar. Këto janë ato që e prishin raportin dhe e zvogëlojnë rëndësinë e shtetit tonë.

Në fund, me pak përsëritje të ministrit të Financave, kjo zhurmë edhe këto tentime janë që të ndalohet procesi i reformave. Janë që të ndalohet mundësia që ta shohë qytetari se çfarë i keni bërë këtij vendi që 20 vjet. Me dhjetëra miliona kontrata të cilat i keni nënshkruar që të bëhet gjakderdhje financiare dhe të kolapsohet shteti financiarisht.

Për dy kyçje dhe një mbikalim keni paraparë 49 milionë euro investim. Me këto fakte duhet të ballafaqoheni me qytetarin, e jo me kërcënime e ‘fake news’ të dilni e të krijoni situata, ku qytetari mund të vërë pikëpyetje.

Edhe një gjë tjetër të fundit, për Amerikën ku kam jetuar 13 vjet, z. Krasniqi. Është një fushatë elektorale dhe ka një sistem lobimi, të cilin duhet ta kuptojmë mirë. Nuk kam hedhur unë fotografi as të Nënës Terezë e as të Ibrahim Rugovës prej zyrës kur merr pozita. Faleminderit!

KRYETARJA: Bedri Hamza, për replikë e ka fjalën.

BEDRI HAMZA: Faleminderit, kryetare! Zoti zëvendëskryeministër, e përmende fjalën manipulim, ndërkaq ju jeni manipulanti më i madh, edhe manipulove më së shumti. Tutje, i the edhe i bartte përgjegjësitë diku tjetër, ku tash i keni përgjegjësitë ju në qeverisje. Nuk mund t’i kryejmë ne punët tuaja, duhet t’i kryeni ju.

Sa i përket gjendjes financiare, zoti zëvendëskryeministër e keni marrë gjendjen me më shumë se 5 % bilanc bankar në raport me Bruto produktin vendor. E keni marrë gjendjen me 17 % të nivelit të borxhit publik. Nuk mund t’i dëgjoni ju këto fjalë se je i pasinqertë.

74

Unë e di që je shumë anti-PDK, këtë e kuptoj, por qysh e di që je anti-PDK, e di që nuk je Vetëvendosje fare, sepse rastësisht keni hyrë aty. Ke pritur në dyert e partive politike, kush po ju merr dhe t’ju fusë në lista. Mos i ik temës edhe mos ikni nga tema. Tema e sotme është tema kryesore. Mos i cenoni raportet me partnerët strategjikë, edhe me SHBA-në, sepse kur të cenohen raportet me SHBA-në, cenohen raportet edhe me BE-në, edhe me të gjithë partnerët tanë gjithandej globit.

Ju referuat çështjeve, jo lirimit, jo deklaratave, është pjesë e punës të Qeverisë, edhe puna e kontratave. Çdo kontratë që ka bazë, që ka shkelje, që ka tejkalime ligjore, duhet të shqyrtohet. Po edhe vendimet të cilat i keni marrë, i keni marrë në kundërshtim me ligjin, në kundërshtim me procedurat, edhe shumë raste do t’i humbni në gjykata, po ju siguroj për këtë.

KRYETARJA: Memli Krasniqi e ka fjalën.

MEMLI KRASNIQI: Këta janë të pafytyrë, d.m.th. se kjo është ‘me gjuajt gurin e me fshehë dorën’. D.m.th. del aty, fol pa lidhje, shpif, akuzon, edhe pastaj shkon dhe e mbyll derën atje rrugës, nuk ka fytyrë që të dëgjojë as dy minuta bre, dy minuta.

Këtë po e them, kryetare, që ta kuptojnë njerëzit që janë duke na përcjellë, se ata nuk e shohin që Qeveria iku, e kanë Glaukun këtu kujdestar, po ata që duhet t’i dëgjojnë këto fjalë që desha t’i them, po ua ruaj për herën tjetër. Por, vetëm një çështje është me rëndësi që ta dimë; Haki Abazi është aksident, në politikë është aksident. Ai është rastësisht aty ku është.

Unë nuk do të mund ta shpjegoj kurrë se si është e mundshme që Albin Kurti e ka bërë zv.kryeministër. Unë e kuptoj që janë aksident disa deputetë këtu që janë dalë, kanë ardhur si prej qiellit, në Vetëvendosje nuk mund ta bënin as listën, i kanë futur edhe tashti janë bërë deputetë. Këta janë aksident, po ky është aksidenti kryesor.

Ky është njeriu, secila organizatë joqeveritare në Kosovë e di që të vetmen punë e ka pasur që t’i keqpërdorë fondet e OJQ-ve, e veçanërisht të Fondacionit Rockefeller. Andaj, është mirë që ai të na tregojë, mirëpo ia bëjmë më vonë ndonjë pyetje, meqë e kemi bërë tashti zv. kryeministër, pse nuk është më në atë fondacion? Kush i ka bërë denoncime dhe kush i ka bërë aktakuza? Cilave prej OJQ-ve, antiqeveritare edhe ato, për keqpërdorime të fondeve.

Po, për Haki Abazin kemi ende, po e presim kur të na kthehet, jo sa nuk është këtu. Ndoshta ka fytyrë që herën tjetër të vijë e të dëgjojë deri në fund, po gjërat që do t’ia themi, unë që do t’ia them, jo që s’do t’i pëlqejnë, por nëse mund ta çojë kokën edhe pas asaj dite, s’di çfarë të them. Do t’ia tregojmë të gjitha, bash të gjitha do t’ia tregojmë.

75 KRYETARJA: Vetëm ta sqaroj që Qeveria na njoftoi që kanë mbledhje urgjente në orën 20:00, për shkak të situatës së jashtëzakonshme, tash pas shpalljes së pandemisë për koronavirusin nga ana e OBSH-së. Pra, kjo është arsyeja pse u larguan. Rexhep Selimi e ka fjalën. REXHEP SELIMI: Faleminderit, kryetare! Unë nuk e kam kërkuar fjalën për ndonjë replikë. Normalisht ju e sqaruat që Qeveria ka mbledhje tash në orën 20:00 për shkak të koronavirusit dhe për shkak të masave që duhet merren urgjentisht, e besoj që opinioni duhet ta dijë këtë.

Por, meqë është ora 20:00 e darkës dhe meqë po shohë që janë edhe 14 folës, me mirëkuptimin e shumicës, do të kërkoja që ndoshta, nëse nuk ka ndonjë kundërshtim edhe thirrësi i kësaj seance, që të reduktohen fjalimet nga 10 minuta në 5 minuta.

KRYETARJA: Vetëm ta shohim se a kemi kuorum për të votuar për propozimin e z. Selimi. Ju lutem, zilen, se mund të ketë deputetë atje prapa. Zilen, regjia!

Grupi Parlamentar i LDK-së, ju lutem, a po deklaroheni se a jeni pro propozimit që 5 minuta të mbahen fjalimet? Merreni fjalën, z. Zemaj edhe propozoje se nuk po ju dëgjojnë të tjerët.

ARMEND ZEMAJ: Zonja kryetare, Çështja është e rëndësishme, deputetëve opozitarë duhet t’u lejohet që ta shfrytëzojnë maksimumin e kohës sipas Rregullores së Punës së Kuvendit.

KRYETARJA: I kemi 65 deputetë prezentë. Urdhëroni z. Hamza, në qoftë se dëshironi që të prononcoheni.

BEDRI HAMZA: Kryetare, do të thotë, më së paku është trajtim jo i barabartë mes deputetëve, nëse këtë fazë të seancës tash e reduktojmë diskutimin nga 10 minuta në 5.

Disa e kemi përdorur të drejtën nga 10 minuta, e tani dikujt t’i cenohet e drejta që të mund të flasë vetëm 5 minuta, kështu që ne jemi të vendosur dhe kërkojmë që secili deputet të ketë kohën sipas Rregullores së Punës së Kuvendit.

KRYETARJA: Jo, jo, vetëm mua më duhet që t’ju dëgjoj se cili është qëndrimi juaj, në momentin kur të sillet një propozim. Zoti Selimi, edhe një herë e kërkuat fjalën.

REXHEP SELIMI: Shumë dakord jam. Unë e kërkova fillimisht mirëkuptimin për të qenë më racional, përndryshe edhe unë nuk do të doja asnjëherë ta cenoja të drejtën e kujtdo për të folur aq sa i takon. Kështu që, e tërheq propozimin.

KRYETARJA: Mirë, atëherë vazhdojmë me nga 10 minuta.

76 Po s’e kërkuat! Edhe një herë z. Zemaj fjalën. E ka një propozim.

ARMEND ZEMAJ: Kryetare, do të kisha propozuar 45 minuta, sa një orë mësimi, pauzë.

KRYETARJA: Meqenëse është vonë, a ta shkurtojmë në 30 minuta, z. deputet? Po meqenëse është vonë, i kemi edhe mbi 10 deputetë që e kanë kërkuar fjalën. Atëherë, po mbesim me propozimin e z. Zemaj, në qoftë se jeni dakord, për 45 minuta pauzë.

Zonja Haxhiu, a jeni për të vazhduar apo s’po ju pëlqen koha prej 45 minutash? Ju po doni të vazhdohet debati. D.m.th. opozita është që të vazhdohet debati. Ju z. Selimi? Z. Hamza, urdhëroni, deklarohuni për propozimin e zotit Zemaj.

BEDRI HAMZA: Zonja kryetare, pauzë 30 minuta, nëse është e mundur.

KRYETARJA: Po, 30 minuta, shumë mirë. Faleminderit! 30 minuta pauzë.

* * *

77 Vazhdimi i mbledhjes, pas pauzës Mbledhjen e drejton kryetarja e Kuvendit, znj. Vjosa Osmani.

Mungon një pjesë e shkurtër e incizimit

... me tarifën dhe prej seancës së fundit pothuajse kemi pasur zhvillime si në politikën e brendshme, ashtu dhe në atë ndërkombëtare, dhe jemi sot këtu ku jemi. Besoj që deri më tash nuk kemi pasur ndonjë ide të qartë se çka do të bëhet në lidhje me problemin që kemi pasur, problemi më i madh që sa më shumë që po kalon koha aq më shumë po rrezikohet që raportet tona me partnerë strategjikë mund të kalojnë në një nivel që ndoshta në Kosovë askush nuk do t’i dëshironte. Gjithashtu, jam i sigurt që askush në Kosovë nuk e do këtë, Lidhja Demokratike e Kosovës e ka shprehur mendimin e vet për heqjen e taksës dhe pa asnjë kusht tjetër, për shkak se sipas kryeministrit kemi një lloj dualizmi mes Bashkimit Evropian të qasjes dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Këtu ndoshta nuk është edhe ashtu siç thuhet, për shkak se mendoj se Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Aleanca Veriatlantike janë një pjesë, bëjnë pjesë në një pakt, në shtetet demokratike dhe të njëjtat kanë kontribuuar shumë për atë se ku jemi ardhur ne deri tash si Kosovë. Pak më herët pati këtu leksione të llojeve të ndryshme, pati edhe mesele, edhe një lloj shkapërderdhje në mes të temës dhe të fokusit pse jemi ne sot këtu për herën e dytë në seancë të Kuvendit, normalisht që nuk po pretendoj të mbaj leksione historike, por unë mendoj që edhe ne këtu si deputetë të Kuvendit të Kosovës dhe i gjithë populli i Kosovës është mirë që çdo ditë të kujtojmë dhe të rikujtojmë që kanë qenë Shtetet e Bashkuara të Amerikës që me një vendim që ka qenë i paprecedent dhe që nuk ka ndodhur asnjëherë në histori të fillojë një fushatë të bombardimeve për 78 ditë, edhe kur pastaj disa shtete të Bashkimit Evropian, fatmirësisht pak prej tyre kërkonin ndalimin e tyre, neve na kujtohen gjeneralët amerikanë që dërgonin trupa shtesë dhe aeroplanë ushtarakë shtesë.

Kjo, të nderuar deputetë, nuk ka shumë kohë që ka ndodhur, janë 20 vjet që kanë kaluar prej kësaj dite dhe ne duhet të vazhdojmë t’ia rikujtojmë vetes që janë pikërisht Shtetet e Bashkuara të Amerikës që neve na kanë çliruar bashkë me Ushtrinë Çlirimtare dhe kemi ardhur sot këtu ku jemi. Po dua të përfundoj fjalimin duke e konsideruar që megjithatë fokusi dhe çështja nuk është prej asaj që ne po diskutojmë gjithë kohën këtu, ka çështje shumë periferike, të cilat janë marrë gjatë gjithë seancës sot deputetët, unë mendoj që kohë për të humbur nuk kemi, i bëj thirrje edhe Kryeministrit të Kosovës, edhe Kabinetit qeveritar që përmes raporteve, diplomacisë dhe politikës së jashtme të jenë më aktivë. E përmendi më herët kryeministri, tha se do të shkojmë edhe në Uashington, unë mendoj që në Uashington nuk ka edhe shumë kohë, nuk pret edhe koha shumë, të jesh atje është sa më afër syve, më afër zemrës, sepse në politikë nevojitet një kohezion, i cili është edhe shumë normal. Unë e ftoj edhe një herë kryeministrin që konform Kushtetutës, konform të gjitha ligjeve që janë në fuqi në Kosovë të bëjë fokusim në kapërcimin e

78 kësaj situate dhe komplet energjinë dhe dinamikën ta përcaktojë në këtë drejtim, ashtu siç e parasheh Kushtetuta e vendit tonë. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Deputeti Fitim Uka e ka fjalën.

FITIM UKA: E nderuar kryetare e Kuvendit të Kosovës! Të nderuar deputetë, Sot spektakli opozitar qenka zhvendosur në një shkallë tjetër, ani pse me qëndrime plotësisht kontradiktore dhe të mirënjohura tashmë për opinionin publik, opozita bëhet bashkë me një koordinim deri në unison dhe synon që të shtojë presionin mbi Qeverinë, duke dobësuar ndjeshëm pozicionin tonë në raport me Serbinë.

Tashmë njëra palë akuzon qeverinë për rrezikimin e marrëdhënieve me Shteteve të Bashkuara të Amerikës, duke kërkuar heqjen e taksës, ndërkaq një pjesë tjetër e opozitës kërkon mbajtjen e taksës me ngulm. Këtë e dëshmoi edhe debati i sotëm. Pra, është e qartë që cilido veprim dhe vendim i kësaj qeverie do të shkaktojë një reaksion pakënaqësie, dhe duke e njohur opozitën e sotme, prapë do të jenë bashkë për të mbrojtur një qëndrim të ri që mjafton të jetë kundër asaj që prodhon qeveria. Prandaj, mesazhe të tilla dykuptimshme e bëjnë të qartë edhe qëllimin e seancës së sotme, por edhe misionin e opozitës. Praktikisht ky mision mund të definohet në dy rreshta: zhvendosje e vëmendjes nga problemet reale dhe pengim i pakompromis i punës së Qeverisë, por kush janë ata që akuzojnë për prishjen e raporteve me Shtetet e Bashkuara të Amerikës? Edhe për ata që kanë kujtesë afatshkurtër, por edhe për ata që kanë qenë dëshmitarë të secilës deklaratë, situatë a vendim, ia vlen të kujtojmë që ata që po flasin e bërtasin sot, janë ata që deri dje kanë qenë kryefjala e secilit raport të Departamentit të Shtetit amerikan. Kur Ambasada Amerikane në Kosovë thërriste për luftimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit, klientelizmit dhe favorizimit të skajshëm, a thua kujt i është drejtuar dhe kujt i është referuar. A thua për kë e kishte fjalën? A nuk është ky dëm që ka ndodhur tash e 20 vjet, a e ka dëmtuar kjo qasje raportin e Kosovës me Amerikën.

Ku ka qenë opozita e sotme? Ku ka qenë ky entuziazëm për debat i opozitës, atëherë kur presidenti aktual promovonte idenë e copëtimit të Kosovës?! Apo për të qenë kundër Qeverisë Kurti, ju dhe pranoni të jeni me ata që e promovojnë shkëmbimin e territoreve. Do të thotë, kjo nuk i dëmton aspak raportin e Kosovës me Amerikën. Pastaj, se kush janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës për një pjesë të opozitës së zëshme sot, tregojnë më së miri përgjimet e Klanit Pronto. Mes tjerash, aty ka një pasues të artë kur presidenti aktual i Republikës e fton të dërguarin e tij që të bëjë pak hajgare me përfaqësuesit e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Ja, ky është serioziteti juaj në raport me Shtetet e Bashkuara. Kemi parë dhe qenë dëshmitarë edhe të keqpërdorimeve të ndryshme të fondeve të MCC-së nga njerëz të afërt me pushtetin e kaluar, por nuk e di nëse kjo i dëmton raportet me Amerikën, apo jo. Mbi të gjitha kemi parë e dëgjuar edhe deklaratat e ambasadorëve të SHBA-së në Kosovë për mirëmbajtjen e raporteve Kosovë-Amerikë në vitet e

79 kaluara, “thikë pas shpine për Amerikën”, kështu i kishte cilësuar ambasadori Delavi disa pazare të natës që janë edhe një lloj specialiteti i opozitës.

E, kjo, po, i ka dëmtuar raportet me Amerikën.

Prandaj, pesha e veprimit është shumëfish më e madhe se sa pesha e fjalës. Asnjë deklaratë sot nuk e dëmton raportin me Amerikën më shumë se secili veprim juaji që është dokumentuar në 20 vjetët e fundit. Prandaj, ju keni ngufatur debatin parlamentar dhe e keni bërë të pamundshme për të diskutuar në lidhje me problemet reale të vendit tonë. Ju e keni minuar dhe bllokuar mundësinë që këtu të diskutojmë për atë që jemi votuar, dhe mbi të gjitha për atë që dhemb më së shumti: mungesën e perspektivës së të rinjve të këtij vendi që ikin si pasojë e keqqeverisjeve të kaluara. Në vend të kësaj, ne duhet të luftojmë edhe në një seancë tjetër se kush është më proamerikan. Prandaj, në garën e famshme se kush është më proamerikan më duhet t’ju them që më pro amerikan nuk ju bëjnë dot deklaratat, por veprimet. Mirënjohjen tonë për Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kemi treguar dhe e tregojmë për çdo ditë, me vepra dhe punë. Vepra dhe punë janë edhe kursimi i parasë publike, çrrënjosa e krimit dhe korrupsionit. Kjo edhe mund të mos ju pëlqej juve si opozitë, por merr vlerësimin maksimal nga Amerika dhe çdo vend tjetër demokratik. Meqë Shteteve të Bashkuara të Amerikës i detyrohem edhe një pjesë të shkollimit tim, e di fare mirë se për këdo që ndjehet dhe është amerikan, drejtësia, barazia dhe puna e sinqertë së bashku me dinjitetin janë shenja identifikuese. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Floretë Zejnullahu, urdhëro!

FLORETË ZEJNULLAHU: Faleminderit, kryetare! Të nderuar deputetë të Republikës së Kosovës, Të dashur qytetarë, Jemi mbledhur sot në këtë seancë të jashtëzakonshme të thirrur nga opozita me iniciativën e Partisë Demokratike të Kosovës rreth zhvillimeve të fundit politike në Kosovë, konkretisht për diskutimin e gjendjes së krijuar me SHBA-në pas qëndrimeve të Qeverisë Kurti kundër heqjes në tërësi të taksës.

Të nderuar qytetarë të Kosovës, Atë që e thashë më lart, e di që nuk do ta besonte askush nga ne, që të flasim për një mesazh të qartë të mikut dhe aleatit kryesor të Kosovës, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për heqjen e taksës dhe qëndrimin kundër të Qeverisë së Kosovës. Deklarimet e Senatorit amerikan Dejvid Perju për rishikimin e prezencës ushtarake amerikane në Kosovë për shkak të veprimeve të pamatura të qeverisë tonë është e pabesueshme. Prania ushtarake amerikane në Kosovë nuk mund të kufizohet vetëm në siguri për vendin tonë, por është më shumë se kaq, siguron të ardhmen e vendit, të ardhmen perëndimore dhe euroatlantike të Kosovës. Kosova nuk dëshiron dhe nuk njeh orientim tjetër përveç atij perëndimor me Amerikën udhëheqëse. Lidhja e kombit

80 tonë me Amerikën jo që është e veçantë, por është jetike dhe e pazëvendësueshme për vendin tonë. Nuk ka kryeministër dhe as njeri tjetër që do të mund të rrezikojë e të cenojë raportet e Kosovës me SHBA-në. Askush nga ne nuk do të mendonte, e lëre më të flitet për këtë temë nga një senator apo dikush tjetër në Amerikë për tërheqjen e forcave ushtarake dhe sanksioneve ndaj Kosovës.

Të nderuar qytetarë të Republikës së Kosovës, Qeveria Kurti me veprimet e fundit të pamenduara mirë e ka vënë në pikëpyetje prezencën ushtarake amerikane në Kosovë. Ka vënë në pikëpyetje edhe ndihmën ekonomike dhe politike për Kosovën, ka bërë që të jemi temë për marrëdhëniet tona me SHBA-në. Krijimi i kësaj situate vjen nga mungesa e përvojës profesionale dhe qeverisëse nga qeveria aktuale. Shihet qartë se Qeveria nuk ka një plan qeverisës, andaj në njëfarë mënyre po blejnë kohë, duke u thirrur në taksë e reciprocitet. Jo që s’po duan ta largojnë, po s’po dinë çka të bëjnë më tutje. Nuk kanë guxim të merren me tema të mëdha.

Të nderuar deputetë, Qeveria e Republikës së Kosovës nuk guxon të cenojë raportet tona me shtetin amerikan, nuk guxon të vërë në pikëpyetje të ardhmen e shtetit tonë. Kjo qeveri sa më shpejt duhet të ndërrojë qasjen, të mos sillet me arrogancë ndaj zyrtarëve të shtetit amerikan. Kjo gjuhë e urrejtjes nga zyrtarët e Vetëvendosjes ndaj Amerikës, nuk është tjetër veç orkestrim i atyre që nuk ia dëshirojnë të mirën këtij vendi. Po thonë se nuk jemi servilë, po kush po na flet për servilizëm. Po silleni si të ishit pronarë të kokave bërthamore, populli i Kosovës nuk është servil, nuk ka qenë as në kohë më të vështira, por di ta respektojë mikun e vet.

Atë që e fituam me dituri e me luftë, nuk do të lejojmë që një kryeministër apo kushdo tjetër të na e humbë. Të na e humbë përkrahjen amerikane në proceset e sotme dhe të ardhme. Ju me kokëfortësinë dhe paditurinë tuaj politike, përveçse rrezikimit të raporteve me partnerët strategjikë dhe aleatët kryesorë, jeni duke i bërë një nder vetëm armiqve tonë dhe atyre që nuk ia duan të mirën Kosovës. Në çdo proces që ka kaluar vendi ynë për 20 vjetët e fundit ju ishit kundër, edhe sot kur të gjithë kërkojnë marrje të vendimeve në përputhje me kërkesat e miqve tanë, ju prapë jeni kundër, por dallimi tash është më i madh, i kundërshtimit tuaj në të kaluarën prej atij të sotmit. Ky kundërshtim është me pasoja, kur dje ishit në opozitë dhe nuk ju merrnim seriozisht, sot jeni me përgjegjësi kryesore shtetërore.

Por, prapë ky qëndrim juaji nuk na çuditë pse ju jeni kundër, ju e keni lehtë se ndoshta keni edhe shtetësi të tjera e pasaporta të tjera dhe keni mundësi të dilni e të jetoni jashtë Kosovës. Por, bashkëmoshatarët e mi, rinia, populli në përgjithësi, çka do të ndodh me ata? Jeni ju pikërisht që e izoluat Kosovën me veprime dhe kauza të paqena. Ishit ju ata që vepronit kundër Amerikës dhe me kauza të rreme për pak vota për pushtet. Tani prapë ju jeni bllokada e këtij vendi, e rinisë, e

81 zhvillimit ekonomik. Në vend që të ecim drejt integrimeve euroatlantike, ju po na ktheni prapa, po na rrezikoni ardhmërinë.

Kryeministër, kërkesa ime është e qartë, sikurse që është vullneti i këtij populli, me asnjë çmim nuk guxojmë ta rrezikojmë partneritetin tonë me SHBA-në. Prandaj, si njëra ndër përfaqësueset e popullit të Kosovës, ju them që ta largoni taksën, qysh sot, sepse madje jeni edhe vonë, ndërroni qasje.

Në fund, po e përmbyll me një thënie që gjyshi im kohëve të fundit po e përsërit shpesh: “Kur opinga bëhet këpucë, mjerë për atë zaman”. Faleminderit!

KRYETARJA: Haxhi Shala e ka fjalën! Haxhi Shala nuk është këtu, Veton Berisha!

VETON BERISHA: E nderuar zonja kryetare! I nderuar Kabinet qeveritar, Kolegë deputetë, Qytetarë të Republikës së Kosovës, Gjithë ju të pranishëm, Fillimisht më lejoni që të përgëzoj Qeverinë e Republikës së Kosovës për masat e ndërmarra sonte për mbrojtje nga pandemia, tanimë pandemi coronavirus dhe shpresoj që këto masa të kontribuojnë që të largohen sa më shpejt, në mënyrë që jeta e njerëzve të funksionojë normalisht.

Të nderuar deputet, Unë jam një prej deputetëve të nënshkruar për iniciativën për këtë debat parlamentar dhe do ta jap mendimin tim për të arsyetuar pse e kam mbështetur këtë iniciativë. E para, se ruajtja e miqësisë së përhershme me SHBA-në, e sipas mendimit tim, edhe me vendet e Bashkimit Evropian për Kosovën dhe ne si shtetas të Republikës së Kosovës është tepër e rëndësishme dhe mendoj që ai që e mohon këtë fakt, mendoj që nuk ia dëshiron të mirën Kosovës dhe mund të jetë edhe injorant. Unë besoj se as pozita dhe as opozita nuk e dëshirojmë prishjen e raporteve as me SHBA-në dhe as me Bashkimin Evropian. Vendimi i Qeverisë së Republikës së Kosovës për rritjen e 100% të taksës ndaj Serbisë dhe Bosnjës e Hercegovinës këto ditë ka nxitur kërkesa të shumta të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, por edhe të disa vendeve të Bashkimit Evropian për ta tërhequr atë. Fillimisht ngritja e taksës u kuptua se ishte kundërpërgjigje ndaj Serbisë që Kosova po i bën politikës së shtetit të Serbisë kundër anëtarësimit të Kosovës në Interpol dhe fushatës së nisur nga shteti i Serbisë për tërheqjen e njohjeve të Kosovës dhe mendoj se kishte efekt, sepse për asgjë tjetër bota e riktheu vëmendjen nga Kosova, e në veçanti Shtetet e Bashkuara të Amerikës u përqendruam dhe morëm përgjegjësi për të qenë këmbëngulës në arritjen e marrëveshjes finale në mes të Kosovës dhe Serbisë dhe për këtë mendoj se jemi me fat.

82 Mirëpo, gjatë kalimit të temave rigoroze ndaj kësaj takse dhe presionit ndërkombëtar për heqjen e taksës, edhe elementi taksë gradualisht duhet të menaxhohet mençur nga Qeveria e Republikës së Kosovës, në mënyrë që të arrihet qëllimi dhe interesat jetike të Kosovës, por edhe duke i ruajtur ngushtë marrëdhëniet tona me SHBA-në dhe Bashkimin Evropian. Ne pra, duhet menduar me logjikë të shëndoshë dhe duke u bashkërenduar përkrah aleatëve tanë, me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vendet e BE-së, që kanë një kontribut të çmuar për të arriturat e Kosovës, sot fuqi këto me rëndësi parësore dhe strategjike. Ftoj të gjithë juve, në veçanti Qeverinë e Kosovës për ruajtje të partneritetit me SHBA-në, pasi që populli kosovar është i angazhuar maksimalisht për të qenë partner i vendosur përkrah SHBA-së në drejtim të zhvillimeve demokratike, ruajtjes së stabilitetit, paqes, prosperitetit në rajonin tonë dhe me gjerë, konsolidimit të ekonomisë së tregut, të luftës kundër terrorizmit, mbrojtjes së të drejtave të njeriut, e të tjerë.

Ndërtimi i shtetit të Republikës së Kosovës ka filluar me lobimin ndërkombëtar, e në veçanti me Amerikën qysh nga Rambujeja dhe Parisi. Pavarësia e plotë e shtetit tonë varet shumë nga lobimi ndërkombëtar. Unë jam i bindur se nëse pyesim sovranin, të gjithë do të jenë në mbrojtje të partneritetit amerikan dhe BE-së. Gjithashtu, edhe unë si shumica prej nesh këtu vërtet nuk po ndjehemi mirë për trajtimin jo të drejtë dhe shumë të neglizhuar nga BE-ja dhe trajtimi jo i barabartë i Kosovës me vendet e tjera të Ballkanit, e sidomos në mosdhënien e liberalizimit të vizave ndaj Kosovës, element ky i lëvizjes së lirë, parim kyç i krijimit të Bashkimit Evropian, ku një vend siç është Kosova në zemër të Bashkimit Evropian nuk i lejon qytetarët të lëvizin të lirë pa viza në zonën Shengen. Po e theksoj, sepse ky element për më shumë i thjeshtë e ka pozicionuar Kosovën që të besojmë më shumë në SHBA-në, se sa në Bashkimin Evropian.

Për të mbyllur fjalimin tim, mendoj se Kosova dhe udhëheqësit, si nga pozita, opozita dhe ne nga partitë e komuniteteve pakicë në Kosovë, duhet të jemi unikë në mbrojtjen e interesave të Kosovës dhe ky unifikim duhet të jetë i tillë, siç ishte në Rambuje, Vjenë, Paris e në konferenca të tjera me interes për shtetin tonë. Faleminderit për vëmendje!

KRYETARJA: Deputeti Arbër Rexhaj e ka fjalën.

ARBËR REXHAJ: Faleminderit, kryetare! Përshëndetje, e nderuar kryetare! Përshëndetje, të nderuar ministra, Përshëndetje, të nderuar qytetarë, Para se të filloj pra të hyj në temë, veçse po dua t’u përgjigjem deputetëve të Nismës, të cilët e akuzuan Lëvizje Vetëvendosje në lidhje me Listën serbe, kur dihet se Nisma është sot këtu në Kuvend falë heshtjes së blerë të Listës serbe me aprovimin e Beogradit zyrtar.

83 E, si duket Hashim Thaçin e kanë pasur ndërmjetësues, tash nuk e di çfarë borxhi po i kthen Nisma Thaçit, e përmes tij edhe Serbisë, por pragu i Nismës nuk duhet e nuk mund të bëhet prag edhe i shtetit të Kosovës drejt ndarjes. Pak më parë këtu u potencua që kryeministri i Republikës së Kosovës, pra Albin Kurti, duhet të takohet me Presidentin e Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, edhe unë jam dakord parimisht për këtë. Fundja, Kosova është shtet demokratik dhe Republikë parlamentare, por para disa minutash Presidenti i Republikës, pra zoti Thaçi, e ka shkruar një status në profilin e tij në Facebook dhe ka thënë kështu, unë i kam marrë vetëm pesë pika. E para, për Kryeministrin e Republikës së Kosovës, presidenti tregon haptazi që ka, pra kompleks inferioriteti, sepse sa herë që është takuar, sidomos kohëve të fundit me të, edhe pse është takuar pak, ka treguar se ky kryeministër po i prish planet e tij për shkëmbim të territorit ose ndarje të Kosovës. Dhe, e para thotë kështu: “i frustruar vazhdon gënjeshtrat dhe mashtrimet”. Kjo është pika e parë ku e përmend presidenti Kurtin, ndoshta në ndërdije, në aspektin frojdian, ai ka pasur mendim për vetveten. Pra, duke dashur që t’i atribuojë karakteristika të veçanta zotit Kurti, ai në fakt ka folur për vetveten, sepse ne e dimë se kush është gënjeshtari më i madh në Kosovë. 200 mijë vende të reja të punës ka thënë.

Nën dy, “frikacak dhe djallëzor”, përçan, pra në institucionet e Republikës së Kosovës. Kush është frikacak, Thaçi që më kujtohet në legjislaturën e kaluar pati dashur ta shfuqizojë shpejt e shpejt Gjykatën Speciale këtu, pra ky president i Republikës së Kosovës na i thotë kryeministrit tonë ‘frikacak’.

Nën tre, “ përqesh dhe saboton shtetin”. Kush po e përqesh dhe kush po e saboton shtetin? Kjo qeveri apo Presidenti, i cili bën marrëveshje sekrete me shtetin serb, edhe ku i dalin në sfond tashmë kur e kemi qeverinë ne.

Nën katër, “i padinjitet”. Paramendojeni, Presidenti i Republikës së Kosovës i drejtohet Kryeministrit të Republikës me fjalën “i padinjitet”. Kush? Ai që ka udhëhequr në tri legjislatura, pra në tri mandate me pozicione të ndryshme shtetin e Kosovës, ku ky shtet është në buzë të greminës në aspektin ekonomik, arsimor, dhe në të gjitha instancat e tjera institucionale.

Pra, kush është i padinjitet dhe kultura ime nuk më lë t’i them atij ndonjë gjë tjetër. Dhe, e fundit po angazhohet për shkatërrimin e aleancave historike. Ne edhe kulturalisht, edhe historikisht, ekonomikisht, në të gjitha aspektet kemi qenë bashkë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, por nuk e mohojmë edhe rolin kyç të Bashkimit Evropian, ndërsa ai, pra, është përçarës, i cili edhe e mohon dhe dëshiron ta përçajë spektrin në të gjitha mënyra, madje-madje flet, edhe i cili e ka njohur këtë President, unë më së shumti çfarë kamë dëgjuar është që ai është përçarësi më i madh. E tashmë skena politike në Kosovë është e kontaminuar me të pavërteta, tiketime, linçime, kapërcyell kundër vendimit të Qeverisë së Kosovës. pas njëzet vjet që qeverisjeve në Kosovë, kemi një subjekt politik, Lëvizjen Vetëvendosje dhe Lidhjen Demokratike, e cila po qeveris së pari herë në Kosovë. Temat si dialogu, taksa, shkëmbimi i territoreve, marrëveshjet me Serbinë,

84 kanë qenë në tavolinë. Këto tema nuk janë tonat. Ato i kemi gjetur edhe i kemi trashëguar. Këto tema janë tuajat. Këto janë të bëmat e juaja ku Kosova është në rrafshin e politikës së jashtme, këtu pra ku është tash, falë jush.

Normalisht tash ne kemi fituar, sepse jemi të përkushtuar që ta luftojmë korrupsionin dhe krimin institucional, të hapim vende të reja të punës si dhe ta zhvillojmë ekonomikisht Kosovën. Taksa nuk ka qenë në programin tonë. Atë sigurisht që do ta heqim, por sipas programit dhe mënyrës, duke e zëvendësuar me reciprocitet të plotë tregtar, ekonomik dhe politik. Vetëm në këtë mënyrë Republika e Kosovës është e barabartë përballë Serbisë, e cila po e përdorë tërë arsenalin e saj diplomatik kundër Kosovës, kundër sovranitetit dhe integritetit të saj territorial.

Ne kemi fituar. Normalisht që për shumë është dhembje, prandaj e gjithë kjo konoton në frustrim, shfryrje kundër nesh. Deri në një masë, unë personalisht mund ta kuptoj, sepse vetë kam qenë opozitar, por përtej kësaj, tregon se tashmë u është ndalur në njëfarë forme zhvatja, korrupsioni dhe mbi të gjitha paraja të cilën e keni keqpërdorur në të gjitha instancat institucionale. S’po flas vetëm për këtë Qeveri, por për shumë qeveri të cilat edhe kanë kaluar.

Njëri prej deputetëve këtu në Kuvend të Kosovës, pyeste kush je ti Albin. Ai është mirë të dalë në një lagje të qytetit, ku jeton ose fshat të Kosovës, edhe ta pyes se kush është Kryeministri i Republikës së Kosovës dhe ju tregon. Për njëzet vjet, Lëvizja Vetëvendosje ka qenë konsistente në veprimin e saj. Nuk ka më pyetje më kush je ti Albin. Albini është Kryeministër i këtij vendi.

Njëri prej liderëve të opozitës, tha mos u kthe nga Brukseli, nëse tradhton. Njëzet vjet në bashkëqeverisje këto parti politike ku Kosovën e ka sjellë buzë kolapsit ekonomik, ndër vendet më të varfra në botë, vendi i dytë më i ndotur, në fund pragu prej PISA, e s’po flas t’i numëroj të bëmat e kësaj Qeverie. Temë kryesore e kanë pasur dialogun, shkëmbin e territoreve, ndarjen e territoreve, ndërsa ai lider çirret duke u thirrur në tradhti. Pra hajde po bëjmë pyetjen: Kush është tradhtar? A e gjejmë tradhtarin? Qysh ka qenë ajo vepra: Shtatë persona ndjekin autorin. Cili është tradhtari këtu? Ose dilni edhe para qytetarëve, tregoni, thoni Albin Kurti është tradhtar i vendit, a po ju beson ndokush. Pra, thoni lirisht, dilni, edhe shihni përgjigjen e qytetarëve. Sigurisht që do t’ju tallin e do t’ju përqeshin e do t’ju nënçmojnë në kuptimin ironik të fjalës.

Këto normalisht për dikë çka thash, mund t’i duket si një lloj shfryrje, mirëpo përnjëmend kur lexova statusin e Presidentit të Republikës, normalisht edhe qasjen që e pata në këtë diskurs për të folur këtu para jush, unë e ndërrova, sepse përnjëmend Presidenti i Republikës së Kosovës duhet të ketë respekt për Kryeministrin e Republikës së Kosovës, pavarësisht a i pëlqen apo nuk i pëlqen. Pra, duhet ta respektojë institucionin e Kryeministrit.

Dhe në fund, pas gjithë kësaj, sigurisht neve na duhet uniteti përballë Serbisë. Taksa për lëndën e parë do të hiqet dhe gradualisht do të duhej të zëvendësohej me reciprocitet. Nëse kemi mend si

85 deputetë që kanë dhënë mandatin, ne do të duhej të bashkoheshim e të mos e lejojmë askënd që në kurriz dhe në histori të Kosovës, ta ndajë atë në territore, ta shkëmbejë, apo të japë territore. Faleminderit!

KRYETARJA: Kush? Pse a ta ka përmendur emrin? Cilit fjalim? Të seancave të kaluara nuk vlejnë, vetëm në këtë seancë në qoftë se i referohet diskutimit. Kryetarin e partisë? E ka përmendur Presidentin e vendit, kryetar tjetër kanë.

Fjalën e ka deputeti Bekim Haxhiu. Nuk mund ne t’i mbajmë përmendësh kështu, në mend fjalimet e deputetëve të seancave të kaluara. Në qoftë se dëshironi në emër të Grupit Parlamentar të reagoni në emër të partisë suaj, mundem që menjëherë tash pas Bekim Haxhiut, po për fjalime të seancave të kaluara, s’mund tash ne të japim replika.

BEKIM HAXHIU: Faleminderit, e nderuar kryetare! I nderuar Kabinet qeveritar, Të nderuar kolegë deputetë, Të nderuara media, Qytetarë të Republikës së Kosovës, Sot është 11 marsi. Është dita e demonstratave të vitit 1981. Është dita e vrasjes së intelektualit dhe patriotit dhe heroit të madh, Kadri Kadriu. Andaj, të nderuar kolegë deputetë, për të nderuar veprën e gjithë atyre burrave që kanë rënë në demonstratat e vitit 1981 dhe në luftën çlirimtare, kërkoj nga ju që t’i nderojmë me një minutë nderim.

(Mbahet një minutë heshtje)

Lavdi!

E fillova me nderim për ata që ranë në vitin 1981 dhe për ata që ranë në luftën e fundit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, sepse liria jonë i ka rrënjët në gjakun e dëshmorëve dhe martirëve të këtij vendi. U desh shumë mund, sakrificë edhe gjak për ta gëzuar lirinë, edhe ta kemi këtë shtet. Hiç më pak patriotë se ne nuk kanë qenë as ata burra që luftuan me Shaban Polluzhën e Azem Bejtën, e ata liridashës në kohën e Perandorisë Osmane sesa ne. Por atëherë nuk e kishin aleancë Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Të gjitha ato përpjekje për liri dhe për çlirim dhe për pavarësi nuk u realizuan, sepse nuk i kishim Shtetet e Bashkuara të Amerikës, nuk e kishim NATO-n përkrahës tanë dhe nuk e kishim Bashkimin Evropian përkrahës tanë. Sot po rrezikohen seriozisht këto raporte. Prandaj edhe e kemi ftuar këtë seancë, sepse nuk janë vetëm brengë e opozitës.

Raportet tona me Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë brengë e çdo qytetari të Republikës së Kosovës. Nuk është koha për tallje me Amerikën, as nuk është koha z. Dimal të mësojmë ne

86 Amerikën, as të tregojmë z. Murati mesele pa kripë. Edhe kur të bëhet kulleri të kallëzojë mesele. A e di çka i bie kjo? Kjo i bie hajde babë t’i tregoj mezhdat. Ama unë po të tregoj ty që tupani rreth për atë që ka vesh. Nëse ti je shumë i brengosur se po shkon ndonjë copë e territorit të Kosovës, e ke ministrin këtu që po do t’ia çel korridorin deri në Durrës Serbisë. Jo, jo, ia keni çelur ju, se unë ia kam mbyllur, unë ia kam mbyllur Serbisë. Edhe të gjithë ata që kanë rënë në vijën e frontit. Ki durim!

Thatë ka marrëveshje të gatshme me Amerikë. Nëse ka, Kryeministri le të shkojë. Për atë e ka marrë pushtetin, të shkojë të dialogojë. Nëse ju frikësoheni se Amerika bën marrëveshje të keqe me Kosovën, ju tregoni. Mes një marrëveshje që e bën Amerika dhe një marrëveshje që e bën Borelli e Lajçaku, unë i besoj Trumpit dhe Grenellit.

Me kë jeni ju? A jeni me Amerikën, a jeni me Lajçakun dhe Borellin? Pse po i ndryshoni kontekstet? Thoni Presidenti është kundër Evropës. Kur tha Presidenti që është kundër Evropës? Kur tha? Jo, jo. Kuptojeni se s’ka thënë ashtu. Po manipuloni. Ashtu qysh po doni ta mësoni Amerikën. Sepse situata nuk është të talleni. Situata është shumë serioze. Bashkimi Evropian nuk ka qëndrim unik për Kosovën. Prandaj s’kemi liberalizim të vizave. Hajde le ta dëshmojë Bashkimin Evropian se është unik për Kosovën, le ta bëjë liberalizimin e vizave. Kriterin e kemi plotësuar, demarkacionin e kemi votuar. Edhe ju që e keni kundërshtuar, sot e keni harruar. E keni harruar. Nuk e keni as në program. E kam parë programin e Qeverisë. Këtu e keni djegur Kuvendin. Këtu e keni djegur Kuvendin, keni mbajtur mijëra protesta. Mirë që ka ndryshuar Kryeministri, ndryshoni edhe ju ngapak, përshtatuni. E dëgjova me vëmendje debatin e juaj sot, edhe seriozisht erdha në pikëpyetje kush është pozitë, kush është opozitë këtu? Kush është Qeveri, kush është Kuvend? Qohen ministrat edhe i kritikojnë deputetët pse rrinë ulur në karrige. Në kolltukë tha jeni ju. Kush kë e monitoron këtu? Kuvendi Qeverinë, apo Qeveria Kuvendin? Qohet këtu Haki Abazi, zëvendëskryeministri flet për korrupsion. S’ka lënë fond pa e zhvatur deri sot ku ka punuar. 17 drejtorë të bordeve i keni shkaktuar, edhe 14 diplomatë. A e keni bërë ndonjë kallëzim penal për ndonjë prej tyre?

Zoti zëvendëskryeministër, nëse ke vetëm një fakt për një euro të keqpërdorur të parasë publike, dërgojeni në prokurori. Mos ejani të na tallni këtu. Zgjedhjet janë kryer më 6 tetor, ju keni fituar 25 për qind të besimit qytetar, jo 100 për qind. 75 për qind të qytetarëve kanë votuar për tjerat parti. Çka po ju pengon koloriti i opozitës? Nuk është problemi te koloriti i opozitës. Është te moskoordinimi i pozitës. Kjo situatë vjen nga këtu, sepse pozita s’është e koordinuar.

Kryeministri u dalë ka mbajtur konferencë për shtyp me do biznesmenë. S’i ka marrë ministrat e kabinetit qeveritar. As sot s’ka vendimmarrje në Qeveri për taksën. Ka veç deklarime. Nuk ka vendimmarrje. Amerika po kërkon vendimmarrje. Jeni të paaftë të menaxhoni. Po thoni cili është qëndrimi i opozitës. Mbajmë qëndrime ne, një e themi kështu, një. Cili të pëlqen, merre një. Në ju pëlqeftë te PDK-ja, qe ku e keni. S’ju pëlqen te PDK-ja, qe ku është AAK-ja, Nisma. Kemi

87 plotë. Nuk dini të udhëhiqni, a i keni bërë dyzet ditë në Qeveri. Nuk ka buxhet, s’ka ardhur ende buxheti, nuk ka ardhur programi. Po flet për kolltukë ministri, a po harron që ai ministri i tij, tre kolltukë i ka ndërruar për një muaj, tri palë fotele koleg i ka ndërruar ky i yti, tri palë fotele për një muaj.

Ministrja paska shkuar, se e kritikonte abuzimin me paranë publike, hop veç shkon i merr me kerr të shtetit në çerdhe. Kemi folur, se populli ju ka besuar se keni për të ndryshuar diçka për të mirë. por, deri sot përveç vendimeve populiste, hakmarrëse, nuk kemi bërë asgjë në interes të qytetarëve. Qytetari pret t’ia realizosh programin. Unë nuk qejf Albin Kurtin ta rrëzojë Amerikën, se e rrëzon Kryeministrin e shtetit tim. Tashti shteti për të cilin kemi luftuar ta kemi. Po kam qejf ta rrëzojë qytetari me votë, për shkak të mospërmbushjes së premtimeve të tij. Po lavdërohet se po e bën do firma, do militantë të tij nga 350 euro pagën miminale. Ka harruar që duhet në Këshillin Ekonomiko-Social të merret vendim ai bashkë me sindikatat ta bëjnë pagën minimale qysh ua ka premtuar në fushatë. Për premtimet e fushatës, ju mbajmë përgjegjës prej kohës që keni fituar pushtetin.

Më 26 dhjetor është bërë betimi i deputetëve, edhe ende nuk e kemi një seancë normale. Unë i kam bërë disa pyetje parlamentare për disa prej ministrave, për disa tema shumë të rëndësishme. E një po e përmendi, vetëm për mbylljen e shkollave në Komunën e Kamenicës, që po e pres të vijë në vend, e ta diskutojmë me ministren e Arsimit. Ose për ngecjen e shtatores së legjendës së futbollit, Fadil Vokrri. Që 14 muaj e kemi votuar buxhetin, edhe Ministria s’është duke e realizuar.

Të kthehemi te temat e qytetarëve, por duhet të mbajmë partneritetin me Amerikën. Po dua të pyes Glaukun edhe Mimozën. A është Vlora Çitaku e korruptuar? Sepse e keni shkarkuar. Cila është arsyeja pse e keni shkarkuar. Përgjigjuni të dy se qytetarëve u intereson, sepse është përfaqësuesja dhe prezantuesja më e mirë e Kosovës në Kombet e Bashkuara.

KRYETARJA: Po. Njëherë Shkumbin Demaliaj në emër të Grupit Parlamentar të AAK-së, pastaj do të kthehem te deputetët për replikë.

SHKUMBIN DEMALIAJ: I nderuar koleg deputet Arbër Rexhaj! Keni bërë një përvojë tash besoj si deputet.

KRYETARJA: Dy minuta i ka kjo replikë.

SHKUMBIN DEMALIAJ: Sa merreni me qëndrimet edhe si i drejtohemi kryeministrit, më mirë është ndoshta t’i drejtohesh ti me të njëjtat pyetje. Jo vetëm kryeministrit, po edhe zëvendëskryeministrit, se kur po e thërrasin amerikanët në telefon, zëvendëskryeministri po kallëzon që ka qenë në gjumë. Kur ka dalë këtu, z. Kurti ka thënë unë në shkoj në dialog me 12-

88 13 burra, po këtë nuk është duke e thirrur askush as vetëm, o burrë. Ku ka të shkojë ky? Ky s’ka për të shkuar në dialog kurrë. Po flisni për atë reciprocitetin duke e shpikur ujin e nxehtë. Ka për t’ju thirrur lëvizja e reciprocitetit edhe një muaj, e ju kurrë s’keni për të guxuar për ta përmendur. Unë kam thënë keni për t’u fshehur nëpër shtëpi kur t’ju përmendet ky premtim, se tallje nuk mund të bëjmë. E ka bërë dikush taksën, e keni nënçmuar atë vendim, priteni tash Amerikën se ka për t’ju ndrequr. Me Amerikën nuk bëhet hajgare, t’i thuash po edhe jo. I keni thënë po, po e rreni. Ne i kemi thënë jo, taksën nuk e heqim. E kemi marrë ndoshta ndëshkimin se nuk është ashtu. Po rrimë në qëndrime tona, po kemi qenë të sinqertë dhe të vërtetë me partnerin. Amerika nuk i njeh njerëzit joseriozë dhe rrencat. Kjo është dallimi në mes neve. Kur t’i thuash po, po, jo, jo. Ti as po, as jo. Hip se të vrava, zbrit se të vrave, me mesele. Faleminderit!

KRYETARJA: Arbër Rexhaj, kundër-replikë një minutë.

ARBËR REXHAJ: Unë nuk kam çka e pyes kryeministrin e vendit tim, sepse e di se kush është, edhe fatmirësisht që e kemi, sepse tashmë po vijnë ditë të mira për vendin, e për Republikën tonë. Kur ju e keni vendosur taksën 100 për qind, jeni shtyrë në mes vete, po megjithatë ju kujtohet Shkumbin, atëbotë që ne si Lëvizje Vetëvendosej patëm qenë pro taksës, për arsye të parandalimit të shkëmbimeve të territoreve dhe nuk jemi pishman në këtë farë pune hiç. Arsyeja pse në njëfarë forme, po mendojmë që ta zbatojmë gradualisht reciprocitetin sigurisht që ka të bëjë edhe për çështje të shkëmbit të territoreve dhe këtë duhet thënë troç. Pra, ju jeni më afër linjës, po jeni më egër dhe më linçues karshi Lëvizjes Vetëvendosje.

KRYETARJA: I kemi njëherë dy deputetë të tjerë për replikë ndaj fjalimit tuaj. Hekuran Murati fillimisht. Hekurani ka replikë ndaj fjalimit të Bekim Haxhiut.

HEKURAN MURATI: Çështja dhe tema janë serioze dhe normal që në këtë Kuvend diskutohet në mënyrë serioze dhe me argumente, por unë nuk mund ta marrë seriozisht një person sikur z. Haxhiu, i cili u pat prezantuar si doktor shkence dikur më herët, e për dëshmi e pat prezantuar njëfarë diplome prej një universiteti Corllins University prej Karaçi Pakistan, pa qenë kurrë në Pakistan. Kështu që i kisha lutur edhe kolegët e tjerë deputetë mos të merren me të se nuk është serioz.

KRYETARJA: Kundër-replikë Bekim Haxhiu. Një minutë.

BEKIM HAXHIU: Faleminderit Hekuran që po e jep mundësinë edhe më shumë të diskutojmë. Veç po ta kujtoj, se je i ri këtu, po ta rikujtoj është mandati im i katërt si deputet, me numrin 109 që katër herë, jo duke rrejtur, e duke mashtruar, duke manipuluar si ti, po duke i dalë në ballë çdo qytetari, në çdo kërkesë, në çdo nevojë dhe të gjitha jam krenar prej ditës kur kam shkua në klasë të parë, e deri te titulli doktor shkence dhe profesor në universitet, dhe të gjitha titujt shkencorë dhe publikimet. Uroj t’i arrish jo me manipulime si këtu, edhe të shohim sa mandate ke për të

89 fituar. Keq e ke nisur. Çka ke folur sot, ke rrejtur. Je mashtrues dhe manipulant, duke filluar prej atyre faturave të kryetarit, që the 109. Për fat e patën numrin tim, por dolën që janë të pavërteta. Je një manipulues dhe mashtrues ordiner.

KRYETARJA: Ministri i Punëve të Jashtme, zoti Konjufca e ka fjalën.

MINISTRI GLAUK KONJUFCA: E nderuar kryetare e Kuvendit të Kosovës, znj. Vjosa Osmani! E nderuara nënkryetare e Kuvendit, Të nderuar zëvendëskryeministra, Të dashur kolegë ministra që jeni të pranishëm në këtë seancë, Të dashur deputetë të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Të them të drejtën, opozita e mandatit të kaluar ka mund së paku të thërrasë këso seance qysh e keni thirrur ju sot. Ka mund të thërrasë seancë kur qëndrimi zyrtar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Partinë Demokratike të Kosovës në vitin 2017 ka qenë thikë pas shpine. Ky ka qenë në një rast qëndrimi zyrtar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës për një veprim të PDK-së. Qëndrimi zyrtar i Mbretërisë së Bashkuar për atë veprim të PDK-së ka qenë: Kosova është në fazën më të rrezikshme prej vitit 1998 në raport me bashkësinë ndërkombëtare. Unë veç po citoj, edhe unë veç po tregoj qëndrime zyrtare, në daç të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në daç të Mbretërisë së Bashkuar, në daç të krejt bashkësisë ndërkombëtare.

Ky vend është shkëputur prej një Qeverie të cilës Shteteve të Bashkuara të Amerikës janë refuzuar vizën edhe kryeministrit. A e di çka i bie ajo? Ajo i bie më keq se mos të të presë. Më keq se mos me të prit është.

D.m.th. opozita diku njëzet herë ka pasur raste të thërrasë këso seance qyshe e keni thirrur ju. Por, nuk e kemi thirrur asnjë seancë me titull të tillë veç për një arsye, se nuk duam të fitojmë me goditje të ulëta. Për besë po. Ne me këso goditje kurrë nuk jemi marrë. Në momentin atë natë kur SHBA-ja ka thënë thikë pas shpine për juve, të nesërmen Vetëvendosja kishte mundur të thërrasë një seancë të thotë thikë pas shpine SHBA-ja, u prishën raportet, kjo është një situatë dramatike, hajdeni. Nuk bëjmë ne kështu. Pse s’bëjmë? Sepse qytetarët Daut, qytetarët e Kosovës janë aq të vetëdijshëm, e aq të mençur sa të mos blejnë këso kopalla kaq të ulëta sa kjo e sotme. Përderisa ne flisnim këtu, z. Pompeo, përderisa ne flisnim këtu e përcolla një prezantim shumë interesant të raportit për vitin 2019 për Kosovën. Ne flisnim këtu për SHBA-të, z. Pompeu e prezantojë raportin e vet për vitin 2019. Ai raport ishte për juve, raporti i vitit 2019, sepse kjo Qeveri e ka marrë detyrën prej 3 shkurtit të këtij viti, ndërkaq ai raport flet për të bëmat tuaja.

A doni t’ju tregoj se çfarë thotë? Qëndrimi zyrtar i SHBA-ve, meqë po doni për SHBA-të, çfarë mendojnë për juve, meqenëse ne paskemi ardhur dhe i paskemi prishur raportet me ta. Raporti

90 thotë kështu: Në vitin 2019, zyrtarët më të lartë të korruptuar të Kosovës vazhdojnë të mbeten të pandëshkuar.

Ky është raporti i shtetit amerikan i State Departmentit për vitin 2019. S’besoj, por faleminderit shumë Arben! Nuk kam kurrfarë dyshimi që do të jetë krejt raport tjetër.

Konstatimi i dytë shumë i rëndësishëm i Departamentit të Shtetit; gjyqësori është i kapur. Në vitin 2019, gjyqësori është i kapur. A janë këto qëndrime zyrtare të shtetit amerikan? A është ky raporti i shtetit amerikan.

E treta dhe shumë e rëndësishme: Serbët të manipuluar nga Beogradit edhe kanë presione të gjithë ata për ta lëshuar FSK-në, për ta lëshuar Policinë e Kosovës, bashkë me zgjedhjet e manipuluara në pjesën e Veriut të Kosovës.

Unë i nxora këtë të tria si thekset më të rëndësishmet të raportit më të vlefshëm që del në botë, sa i përket Kosovës, është për secilin vend, ky është raport i SHBA-ve për Kosovën, edhe Memli, këtu mund t’i gjesh të gjitha konstatimet se çfarë keni bërë ju në vitin 2019. Tash, a me thirr seancë për këtë punë Memli, dhe të themi; shihe ti si na i paskeni prishur ju marrëdhëniet me SHBA-të.

Dëgjoni! Kjo nuk është temë e re, të mos mendoni se keni shpikur diçka. Vetëvendosja prej vitit 2005 është përballur me këtë diskurs tuajin, prej vitit 2005, dhe mos më detyroni tani që t’ua numëroj 100 ngjarje, si kjo e sotme. Sa herë që keni folur ju për Vetëvendosjen, që po na i prishë marrëdhëniet me SHBA-të, 100 herë keni folur kështu. Dhe, cili është përfundimi? Përfundimi është vota e qytetarëve. Kjo tregon se sa ju besojnë juve qytetarët në këto shpifje.

Tjetra. Dëgjoni! Zgjedhjet në Serbi janë më 26 prill, edhe Vuçiqit, Kamish, i vyen një fitore e madhe elektorale, po i vyen atij, e fort penalti e ka nëse hiqet tarifa pa asgjë, penalit e fortë do të ishte kjo. Ai kënaqet në fushatë elektorale atje, është fitore e jashtëzakonshme për të pastaj.

Tarifa nuk duhet të hiqet pa asgjë. Nuk mund të hiqet. Duhet të zëvendësohet me reciprocitet, me kërkesë për barazi të Kosovës. Serbia i vendos Kosovës masa jotarfiore, barriera jotarifore, nuk na i njeh shumë prej dokumenteve. Serbia duhet t’i njohë ato dokumente në mënyrë që të kërkojë treg në Kosovë. Që t’i kërkojnë ato qindra-miliona euro që po i dëshiron hazër. Nuk ka hazër. Askund në botë nuk ka hazër.

Nëse Serbia dëshiron të ketë tregti me Kosovën, duhet të kemi reciprocitet. Reciprociteti është parimi më i pranueshëm edhe më i ushtrueshëm në marrëdhëniet mes shteteve, në marrëdhëniet ndërkombëtare, sepse ti aplikon masa në bazë të të cilave dëshiron të përfitosh në mënyrë të barabartë dhe përfitimi të jetë i dyanshëm. Ky është parimi i reciprocitetit.

91 Çfarë po kërkoni ju? Ju po kërkoni që të hiqet ajo, Serbia t’i fitojë 500 milionë, e t’i fitojë hazër, e Vuçiqi më 26 prill, dhe të thotë; e nënshtrova Kosovën. Nuk mundet të shkojë kjo hazër dhe duhet ta kuptoni këtë gjë.

KRYETARJA: Emrin, ia ka përmendur së pari z. Daut Haradinajt, replikë.

DAUT HARADINAJ: Faleminderit, Glauk! Edhe është gjynah që të mos jesh ende në Aleancë ti, se fjalë për fjalë, të gjitha që i the, pajtohem me to. Veç në gjë nuk e thatë, për atë natën e famshme, sepse dhe në ymyt tëndin është llogaritur dhe keni munguar gjatë rrugës. Dhe, nuk e di se çfarë motivi të shtyri që nuk more pjesë në Kryesi që të bëhet kuorumi. Jo nuk ke hy, dhe për të gjitha të tjerat jam dakord me ty, i shkëlqyeshëm e ke qenë.

I përmende milionat, me të gjitha jam dakord me ty që Serbia i përfiton, ishalla pajtohet edhe zv.kryeministri Hoti edhe Haki Abazi, të dytë me juve, po ashtu edhe partnerët tuaj të koalicionit. Pra, ju keni problem brenda, nuk keni problem me neve.

Ju e keni të drejtën e vendimmarrjes, unë përgëzoj për guximin edhe qëndrimin e deritanishëm.

KRYETARJA: Bekim Haxhiun, e di që e ka përmend.

BEKIM HAXHIU: Faleminderit! Glauk, për mua nuk është aspak e rëndësishme se kush fiton në Serbi më 26 prill. Ti ndoshta e ke atë merak që ndërrohet Vuçiqi me Daçiqin, për mua si Viçiqi si Daçiqi, cili të fitojë është njëjtë ajo punë, dhe nuk më ka interesuar fare.

Mua dhe qytetarëve të republikës na intereson ruajtja e partneritet me SHBA-të. Kot thirresh në atë seancë, sepse e kemi dëgjuar Amerikën, prandaj që të mos rrezikojmë raportet me SHBA-të, jemi tërhequr nga ajo kërkesë. Edhe Gjykata Speciale është votuar me kërkesën e Amerikës. I kemi ruajtur raportet, për dallim prej juve që seriozisht jeni duke i rrezikuar.

Ju po mendoni që edhe kur të largohet ushtari i fundit amerikan prej këtu, do të thoni; jo, jo hajt se këta kthehen, s’e kanë seriozisht. Kuptojeni seriozitetin e situatës. Ju pyeta se a është Vlora Çitaku e korruptuar, sepse na ka përfaqësuar denjësisht në përfaqësimit e saj si ambasadore dhe ju e keni shkarkuar?

Përgjigjuni qytetarëve edhe partisë suaj që i kanë dalë në mbrojtje asaj dhe jo juve.

KRYETARJA: Ministri Konjufca e ka fjalën.

92 MINISTRI GLAUK KONJUFCA: Po ju përgjigjem direkt meqë e bëre si pyetje. Dy vendimet e mia të para kanë pasur të bëjnë me aplikimin e ligjit në Ministrinë e Punëve të Jashtme.

Vendimi i parë ka qenë kthimi i 14 konsujve, të cilët kanë shkuar totalisht në mënyrë të paligjshme edhe pa konkurs në MPJ.

Çdo kallëzim penal e ka bërë deri tash Sindikata e MPJ-së dhe ka bërë mirë. Kallëzimet penale janë, varet prej vullnetit të prokurorëve.

Tjetra, sa u përket shtatë të tjerëve në të cilat bën pjesë edhe ambasadorja jonë në Uashington, zonja Vlora Çitaku, ligji...

KRYETARJA: Vazhdojeni fjalën, ju lutem!

MINISTRI GLAUK KONJUFCA: Ligji e thotë qartë edhe shprehimisht: Ambasadorët dhe udhëheqësit e misioneve diplomatike të cilët hyjnë në mandatin e dytë janë të paligjshëm. Pra, të zgjedhurit, të emëruarit politik që nuk janë të karrierës, kur ta kryejnë mandatin i parë, kthehen, edhe nuk kemi përgjegjësi ndaj tyre. Edhe ambasadorja Çitaku është në mandatin e dytë, pra është jashtë ligjit.

Vendimet e mia nuk ka qenë pse këta janë të korruptuar apo të pakorruptuar, vendimet e mia kanë qenë në përputhje me zbatimin e ligjit, i cili thotë: Një shef diplomatik i misionit, i cili e ka tejkaluar mandatin e parë, është i jashtëligjshëm.

Andaj, unë kam marr vendimi për ta kthyer ligjshmërinë në MPJ. Kjo nuk flet për kualitetin e punës të këtyre ambasadorëve. Për atë çështje mund ta hapim një debat tjetër. Mbajmë interpelancë, mbajmë debat parlamentar, nuk është problem, dhe ju tregoj për punën e secilit se çfarë ka bërë mirë e çfarë nuk ka bërë mirë.

Por, sa i përket këtyre, këta i kam marrë si vendime vetëm se pse e kam lexuar sakët edhe drejtë ligjin i cili e ushtron veprimtarie e tij mbi ta.

KRYETARJA: Memli Krasniqi ka replikë.

MEMLI KRASNIQI: Glauk, u mundove që ta citosh njëfarë raporti, atë që ta ka shkruar në mesazh ndonjë këshilltar i yti, dhe s’e dite t’ia thuash emrin raportit. Që tri herë ju pyeta dhe s’po ia dini emrin raportit. Nëse do të tregoj, po thuaju atyre këshilltarëve që ta shkruajnë. E vërtetë është që është publikuar sot.

93 E dyta, a jeni duke e dëgjuar vetën se çfarë jeni duke folur. O Glauk, ju njëmend kurrë s’e ka pasur atë farë vesin që ta gjuash vet molotovin, ju më shumë i keni shti të tjerët, po ti s’ke goditë me fjalë, e po na thau neve se ne s’kemi goditur kështu a? Po ju more keni goditë çfarë ju ka dalë përpara, ju e keni kallë oborrin e këtij Kuvendi.

Ju e keni kallë ndërtesën e kësaj Qeverie, ku e keni sot shefin e partisë shef. S’ka gjë që bëhet e që s’bëhet që s’e keni bërë, hapur e fshehur.

Unë po e di se a keni parë vetën dhe a po e dëgjonin vetën se çfarë jeni duke folur sot këtu. Del në foltore dhe thua ne s’godasim. O Glauk, 34 seanca të jashtëzakonshme i keni thirrur për tre muaj. Sikur të ishte gjendje lufte s’i kishit thirru 34. Kjo është veç seanca e dytë, dhe për temë jashtëzakonisht të rëndësishme.

Nuk e di a ishit këtu kur ta shpjegova; është e vërtetë që ka pasur iniciativë për Gjykatën Speciale, dhe pse e kemi ndalur, sepse i kemi dëgjuar amerikanët. Ne po të themi ty edhe shefit tënd, dëgjojini amerikanët. Dëgjojini amerikanët, se nuk janë amerikanët imperialistë dhe kolonizator qysh i keni konsideruar me vite, qysh po i quajnë edhe sot kolegët tuaj, se janë kolegë tuaj, se i ke në kabinet të kryeministrit.

Amerikanët janë shpëtimtarët dhe partnerët kryesorë strategjikë të popullit tonë edhe të këtij shteti, i cili nuk besoj, e unë pajtohem me të gjithë ata që mendojnë kështu, që do të ekzistonte sikur të mos ishin ata. Ndërkaq, këto janë kopalla me zgjedhje të Serbisë e me gjëra të tjera.

Kapeni, shtrëngohuni, vendosni, nëse s’guxoni, lëshoni rrugë për ata që guxojnë, por mos u mundoni që të na shisni pallavra këtu.

KRYETARJA: Faleminderit! Në radhë është deputetja Marigona Geci.

MARIGONA GECI: Faleminderit! E nderuara kryetare e Kuvendit, Të nderuar qytetarë të Republikë së Kosovës, Të nderuar deputetë, Anëtarë të kabinetit qeveritar,

Kushtetuta e vendit tonë është akti më i lartë juridik i Republikës së Kosovës. Kjo Kushtetutë rregullon edhe fushëveprimet e presidentit, ashtu edhe të kryeministrit. Në bazë të Kushtetutës sonë janë të rregulluara të gjitha, duke përfshirë edhe dialogun me vendet fqinje.

Mos na i komplikoni marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara të Amerikën dhe Bashkimin Evropian, për inate personale dhe partiake.

94

Për ta kuptuar sovranitetin e vendit tonë, mjafton që t’i lexojmë disa nene të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe të kuptojmë se Republika e Kosovës është një dhe e pandashme.

Neni 1, paragrafi 1, thotë: Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik dhe i pandashëm. Neni 2, paragrafi 2, thotë: Sovraniteti dhe integriteti territorial i Republikës së Kosovës, është i pacenueshëm, i patjetërsueshëm dhe i pandashëm dhe mbrohet me të gjitha mjetet e përcaktuara me këtë Kushtetutë dhe lig.

Presidenti i Kosovës duhet ta lexojë Kapitullin V të Kushtetutës, gjegjësisht, nenet 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90 dhe 91, dhe të mos kërkojë kompetenca shtesë, sepse nuk i lejon Kushtetuta.

Edhe kryeministri i Republikës së Kosovës duhet ta lexojë kapitullin VI të Kushtetutës dhe të mos i tejkalojë dhe të mos i shkelë nenet 92 deri nenin 101 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës.

Të dy këta udhëheqës, ta dinë se në kapitullin V dhe VI të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, ndërlidhen mes vete, andaj lexoni me vëmendje dhe koordinohuni në bazë të kompetencave që jua lejon kjo Kushtetutë. Koordinohuni në bazë të kësaj Kushtetute, e mos dilni para bashkësisë ndërkombëtare, sikur presidenti të ishte president i një shteti tjetër dhe kryeministri të ishte kryeministër i një shteti tjetër.

Të gjithë ne duhet ta kemi parasysh nenin 4, paragrafi 7 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, i cili thotë: Republika e Kosovës ka institucionet e veta për mbrojtjen e rendit kushtetues, sovranitetit dhe integritetit territorial të Republikës së Kosovës.

Pra, kushdo që cenon rendin kushtetues, sovranitetin dhe integritetin territorial të Republikës së Kosovës, ballafaqohet me autoritetet kushtetuese, institucionale, demokratike, të kësaj Republike. Faleminderit!

KRYETARJA: Deputeti Haxhi Shala e ka fjalën.

HAXHI SHALA: Faleminderit, kryetare! Të nderuar kolegë deputetë, I nderuar Kabinet qeveritar, SHBA-ja duhet të mbetet aleati ynë i afërt i shtetit. Veprimet politike të udhëhequra nga ju, pra të ashtuquajtura Qeveri e shpresës, Vetëvendosje-LDK, në mos seriozitetin tuaj dhe mos koordinimin tuaj mes vete dhe fare pak koordinim me Zyrën e presidentit të vendit, keni krijuar

95 të paktën dy apo tri pozicione të ndryshme politike zyrtare, duke shkaktuar mjegull dhe raporte të zbehta karshi SHBA-ve.

Pra, keni krijuar raporte të zbehta me shtetet mike të Republikës së Kosovës.

Pra, në referenca të moskoordinimit të politikave institucionale të vendit nga ju, vjen suspendimi i investimeve nga Amerika e sidomos nëse vihet në pyetje edhe heqja e trupave amerikane nga Kosova.

Këtu, vlen ta rikujtojmë vullnetin e mirë të deritanishëm të BE-së karshi Kosovës, e që në këtë mes kjo sjellje ndaj SHBA-ve, na dëmton shumë. Në fakt, kjo situatë e krijuar, mua personalisht nuk më habitë fare, sepse duke e njohur të kaluarën e kryeministrit aktual dhe duke e ditur qëndrimin e tij të kaluar nda Amerikës dhe proceseve nëpër të cilat ka kaluar Kosova për të qenë shtet i pavarur edhe sovran.

E dimë të gjithë që kryeministri nuk e ka përkrahur as Rambujenë, as dialogun dhe statusin e Kosovës, procese këto që kishin mbështetjen e plotë të SHBA-ve. E ajo që më shumti më habitë në këtë mes, është sjellja e LDK-së me qëndrimet e tyre si parti, duke qenë pjesë e koalicionit qeverisës.

Ata po harrojnë se do të jenë bartësit kryesor të këtij kaosi diplomatik të krijuar nga Qeveria.

Mua më ka pëlqyer shumë sot qëndrimi i kryetarit të Grupit Parlamentar të LDK-së, z. Arben Gashi, i cili ka pasur një fjalim jashtëzakonisht të mirë, një qëndrim jashtëzakonisht të mirë, por LDK-ja duhet të veprojë.

Të përgëzoj shumë për qëndrimin e LDK-së edhe për fjalimin, por nevojiten veprimet tuaja në këtë rast.

Njëkohësisht, dua të replikoj pak edhe me kryetarin e Komisionit për Buxhet, sepse kryetari i Komisionit për Buxhet, sot ka marrë sqarime nga Sekretari i Parlamentit për të gjitha shpenzimet. Dhe, të gjitha shpenzimet i ka arsyetuar me vendimet e Kryesisë së Kuvendit të Kosovës, kurse sot e keqpërdori foltoren këtu, dhe ato shpenzime të cilat i ka bërë zyra e kryetarit të Parlamentit ose deputetët në udhëtime zyrtare, ato kanë qenë të gjitha me vendime të Qeverisë.

Unë s’mund t’i them qysh i thanë kolegët e tjerë deputetë me atë fjalorin e tyre, por sot e ka keqpërdoru foltoren. Sqarimet për shpenzimet e Kuvendit të Kosovës, e buxhetit të Kuvendit, ai i ka marrë sot sqarimet në Komisionin për Buxhet.

96 Njëkohësisht, kisha kërkuar nga deputeti, emrin s’po ia di atij atje që foli për nxënësit budalla. Kisha kërkuar nga ia që të del në foltore dhe t’ju kërkojë falje mësimdhënësve të Kosovës, sepse është një ofendim jashtëzakonisht i madh i cili i është bërë mesë dhjetëra-mijëra mësimdhënësve të Kosovës, sot.

Në qoftë se ka nxënës budalla në Kosovë, fajin e kanë mësimdhënësit tanë. Kështu që nuk është marre që deputeti të del dhe të kërkojë falje, sepse këtu ka pasur emocione të mëdha në këtë foltore dhe ka ofenduar klasën intelektuale tonë, mësimdhënësit tanë. Faleminderit!

KRYETARJA: Replikë, Arben Gashi!

ARBEN GASHI: Faleminderit, e nderuar kryetare! Zoti Shala, unë jam përfaqësues i LDK-së, kryetar i Grupit Parlamentar. Vendimit që i marrim ne si LDK edhe si koalicion, e kemi Avdullahun të ngarkuar për t’i zbatuar në Qeveri, kështu që e ka për detyrë që qëndrimet e LDK-së t’i zbatojë në Qeveri.

Avdullah, është detyrë që të është ngarkuar, besoj që do ta kryesh me respekt dhe me dinjitet. Punë të mbarë, suksese!

KRYETARJA: Dimal Basha, replikë!

DIMAL BASHA: Faleminderit, kryetare! Veç një sqarim, për shkak se nuk bën të manipulohet me fjalët që thuhen në Kuvend, fundja janë të regjistruara.

Unë e ceka, thashë se kemi fëmijë të pamençur. Nuk është faji i fëmijëve është faji i një sistemi të keq arsimor, ku qeveritë kanë investuar në autostrada, që i kemi autostradat më të mira në Evropë, e shkollat më të këqija në botë.

D.m.th. është problemi i investimeve të gabueshme, prioriteteve të këqija që i kanë pasur këto qeveri.

Prandaj, për fëmijët e pamençur, fëmijët kurrë s’i kanë fajet, është sistemi i keq, rrjedhimisht është arsimi i keq që e kemi pasur edhe kurrë s’ka qenë prioritet për këtë shoqëritë dhe për të gjitha qeveritë e kaluara. Faleminderit!

KRYETARJA: Kundër-replikë, një minutë Haxhi Shala.

HAXHI SHALA: Asgjë nuk kërkova nga ai, po ky prapë gaboi. Tha ka fëmijë të pamençur. Mirë është të kërkojë falje. Gjëja më e vogël që ia kam kërkuar si deputet.

97

Ka fëmijë të paditur, po të mençur nuka fëmijë, se nuk lindin fëmijë të pamençur, kurse të pa ditur mund të ketë. Mirë është që kërkojë prapë falje.

KRYETARJA: Besoj është e qartë që deputeti e ka fjalën për nivelin e mësimnxënies, që sipas Bankës Botërore nxënësit te ne kanë diku rreth 5-7 vite prapa me nivelin e mësimnxënies. Është raport shumë i mirë i Bankës Botërore, i cili duhet të lexohet dhe inkurajon Kosovën që të investojë në kapitalin njerëzor.

Deputeti Alban Hyseni e ka fjalën. Është temë me rëndësi. Deputeti Alban Hyseni.

ALBAN HYSENI: Faleminderit, kryetare e Kuvendit! I nderuar kabinet qeveritar, Kolegë deputetë, Është mandati im i parë si deputet në Kuvendin e Republikës, dhe si i tillë e kam pritur që do të ishte një seancë ndryshe ose një mbarëvajtje ndryshe e procedurave dhe e procesit, mirëpo për fat të keq më duhet të them që deputetët e Kuvendit, përveç mungesës së disiplinës në vazhdimësi po tregojnë edhe injorancë e po tregojnë edhe pakujdesi me sjelljet e tyre.

Deri tash, në shumë raste përmendem edhe doktorët e shkencës e prej tyre dëgjuam sharje e sjellje që jo vetëm nuk janë ose nuk përkojnë me gjuhën parlamentare, po as me atë të rrugës.

Për të filluar lidhur me temën për të cilën jemi mbledhur që të diskutojmë sot, më duhet të filloj e të them që dështimi lidhur me procesin e negociatave me Serbinë, e rrjedhimisht edhe dështimi i qeverisjeve të tilla që kemi pasur deri më tani, na kanë sjellë në prag e buzë shkëmbit territorial, çështje për të cilën është diskutuar gjerë e gjatë, e të cilën opozita e di edhe më mirë, për shkak se e kanë ngarkuar dhe përgatitur vetë. Kjo është dëshmuar edhe më mirë atëherë kur presidenti, të cilit po kërkohet që të mos i referohemi, mirëpo nuk kemi adresë tjetër më të saktë, më të drejtë e më të mirë për të këqijat që i kanë ndodhur këtij vendi, përveç atij, prezantoi dhe paraqiti idenë e tij për shkëmbim territorial ose, siç e quante ai, “korrigjim i kufijve”.

Po shihet qartë dhe besoj që nuk duhet argumentuar më gjatë që këndvështrimi, respektivisht qëndrimi për dialogun nuk është i unifikuar as brenda, as subjekteve politike në Republikën e Kosovës, e lëre më me Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Unë besoj që pikërisht këtu edhe ka filluar iniciativa e kryeministrit në mënyrë që të unifikojë faktorin e brendshëm, duke ftuar në cilësinë e kryeministrit Presidentin e Republikës, si dy prej institucioneve thuajse më të rëndësishme në Republikë, për të unifikuar politikën e tyre të jashtme edhe qëndrimet e tyre në mënyrë që vendi të përfaqësohet si i unifikuar, pavarësisht dallimeve që kemi nga brenda në arenën e jashtme dhe si i tillë, pra të jetë paraqitje sa më e dinjitetshme.

98 Takimet e presidentit, në anën tjetër, të ftuara mes liderëve partiakë, duke anashkaluar kështu kryeministrin e duke e përbuzur institucionin, i cili është i krijuar me legjitimitet të plotë të sovranit përmes votës së drejtpërdrejtë drejt tij dhe drejt subjekteve politike, ka qëllime dashakeqëse e përçarëse. Kjo përveç që nuk unifikon faktorin politik nga brenda, edhe po e dobëson pozicionin tonë si shtet e si shoqëri nga jashtë. Inatet personale të opozitës, dashakeqësia e vazhdueshme e kontraverse janë hipokrizi në vete, tash e sa seanca që marr pjesë në këtë Kuvend kemi në vazhdimësi thirrje për heqje të taksës me votë të subjekteve që janë edhe kundër, edhe për heqje, e në anën tjetër kemi edhe anasjelltas, pra kur subjektet nuk kërkojnë heqje të taksës e u japin votat subjektet politike që kanë qëndrime prapë të ndryshme me njëra-tjetrën.

Tash për të përmbyllur fjalimin besoj që serviliteti juaj nuk është partneritet. Pra, tentativa për përfitime partiake e opozitëbërje fatale të dëmshme, ngritje të një individi e ulje të një shoqërie apo pozicioni të një shoqërie dhe shtetit të tërë është vazhdimësi e politikave të opozitës që sot e kemi. Mirëpo, ka një dallim: qeverisjes tuaj i ka ardhur fundi, ndërsa tani kemi qeverisje të re, me kryeministër të ri, e në anën tjetër kemi opozitë të re me mendësi të vjetër. Unë kisha sugjeruar që të bëjë një ‘update’ opozita. SHBA-ja dhe populli amerikan nuk kanë ardhur në Kosovë për një popull servil e të nënshtruar, ata kanë ardhur te ne, sepse vlerat e tyre i kanë gjetur pikërisht në mesin tonë, e tash nuk po i gjejnë më. Por, populli jonë si popull liridashës me atdhedashuri, janë pikërisht vlerat për të cilat do të duhej dhe angazhohet edhe populli amerikan. Andaj, filloni e silluni si të tillë. Unë ju falënderoj edhe një herë, pra për rastin dhe mundësinë e dhënë, ju bëj thirrje që të votojmë rezolutën e propozuar nga shefi i Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, si dhe të mbyllim këtë debat. Faleminderit!

KRYETARJA: Endrit Shala, një minutë!

ENDRIT SHALA: Kryetare, faleminderit! Unë dua të ndërlidhem edhe një herë me atë që shefi i grupit parlamentar e tha. Unë pres nga ju si kryetare e Kuvendit të kërkoni nga deputeti i mazhorancës, në këtë rast i cili i ka ofenduar dhjetëra-mijëra nxënës të Republikës së Kosovës. Nëse edhe ju pajtoheni, por fëmijët e mi edhe fëmijët e shumicës së Kosovës nuk janë budallenj qysh po i quani ju, në këtë rast dikush nga ju këtu nga mazhoranca tha që fëmijët dhe nxënësit e Republikës së Kosovës janë budallenj.

Nxënësit dhe rinia e Republikës së Kosovës nuk janë budallenj, ne të gjithë këtu pajtohemi që institucionet tona duhet të punojnë më shumë për rritjen e cilësisë të arsimit në Kosovë, por kurrkush nuk ka të drejtë që mijëra mësimdhënës, të cilët çdo ditë punojnë dhe tentojnë të ngritin arsimimin te fëmijët tonë, dikush këtu brenda nesh t’i quajë ata të padijshëm edhe budallenj. Edhe njëkohësisht një, po s’kam kohë, por më vonë e shfrytëzoj për deputetin tjetër që paska pasur diçka... (Ndërprerje nga regjia)

99 KRYETARJA: Deputeti Elmi Reçica e ka fjalën.

ELMI REÇICA: Faleminderit, kryetare! Qytetarë të nderuar të Kosovës, E dimë që keni shqetësime të shumta dhe një nga shqetësimet që ia ka sjellë kjo qeveri dhe veçanërisht ky kryeministër është edhe çështja për të cilën është thirrur kjo seancë e jashtëzakonshme.

Kolegë deputetë, Kabinet qeveritar, Adresimi është kryesisht për kryeministrin, se ai përfaqëson qeverinë, ndërsa të tjerët janë veç numra. Ai gati se sillet sikur të jetë në njëfarë pike të Vetëvendosjes atje, me juve si zëvendës apo çka jeni, ministra. Dhe këtë e ka dëshmuar edhe në komunikimin me ju, edhe qëndrimet se çfarë i keni ju dhe çfarë i ka ai. Dhe, cilat qëndrime në fund janë ato, të cilat edhe prezantohen, por njëfarë mënyre edhe triumfojnë. Seanca e jashtëzakonshme, po përpiqeni ta devijoni, do të ketë kohë nëse kjo qeveri ka jetëgjatësi që të diskutohen të gjitha çështjet, edhe ato të kaluarës, edhe ato të tashmes, edhe ato çfarë do t’i bëni ju, sa të jeni këtu dhe sa ta drejtoni këtë vend.

Mirëpo, kjo seancë e jashtëzakonshme është thirrur për të diskutuar para se gjithash dhe për të kundërshtuar fuqishëm dhe me vendosmëri të lartë veprimet e këtij kryeministri të papërgjegjshëm në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe ky ka qenë qëllimi dhe për këtë është thirrur kjo seancë. Mund të diskutojmë edhe çështje të tjera, por duhet të lëmë herë tjetër, mos diskutoni për presidentin, takojeni presidentin ata që e kanë për detyrë dhe për obligim. Mos diskutoni për shkëmbim territoresh, ka rezolutë këtu. Partia Demokratike e Kosovës ka pasur qëndrime të qarta absolutisht, edhe për shkëmbime, edhe për pushtetin e mesëm, edhe për çdo gjë tjetër sa i përket Kosovës. Këtë mund ta diskutojmë, se s’ka ardhur ende asgjë për të votuar. Ato të cilat kanë ardhur dhe janë votuar, dihet se cila parti, se cili grup parlamentar, se cili deputet çfarë ka votuar.

Nuk është kjo për diskutim, sonte është për diskutim vetëm raporti me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe për këtë e kemi thirrur këtë seancë dhe për këtë kemi kërkuar dhe kërkojmë përgjigje dhe përgjegjësi. Mbi çdo pikëpamje politike, mbi çdo rreshtim politik, mbi çfarëdo interesi politik partiak, e mbi çdo interes popullist nuk duhet lejuar të cenohen raportet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ky shtet është boshti i lirisë dhe i pavarësisë së Kosovës, është aleati kryesor dhe më i rëndësishmi që ka pasur ndonjëherë kombi shqiptar, jo vetëm Kosova, jo vetëm shteti i Kosovës.

Ka shumë fakte, argumente, janë përmendur, do të përmenden. Do të thuhen dhe do të fuqizohen se çfarë raporte dhe çfarë ka bërë ky shtet për ne, mirëpo këto raporte të shkëlqyera me aleatin më të fuqishëm ditëve të fundit dhe jo vetëm ditëve të fundit, por specifikisht ditët e fundit, janë

100 cenuar nga eksponentë dhe qarqe të lidhura drejtpërdrejt me kryeministrin Kurti, të cilat po i kualifikojnë këto raporte si raporte serviliteti e me kualifikime negative nga më të ndryshme.

Qëndrimet dhe aktivitetet tuaja politike kanë prodhuar një moment shumë të rrezikshëm dhe shumë të papranueshëm. Kryeministër, keni polarizuar..., kryeministri ka polarizuar skenën politike në vend, me veprimet dhe diskursin e tij, vërtet jeni duke e polarizuar edhe më tej dhe më rëndë skenën politike, kjo nuk i shërben interesit shtetëror, interesit kombëtar, ju jeni duke përfaqësuar dhe udhëhequr Qeverinë e Kosovës në mënyrë të papërgjegjshme, por nuk është në pyetje vetëm Qeveria e Kosovës, nuk është në pyetje vetëm Lëvizja Vetëvendosje, aty janë edhe Partia Demokratike e Kosovës, janë të gjithë qytetarët e Kosovës, është mbi atë që sot prezantohet dhe mbi atë me të cilën sot diskutohet.

Keni degraduar raporte ndërinstitucionale, asnjëherë më parë raportet ndërinstitucionale nuk kanë qenë në nivel më të ulët edhe raportet brenda qeverisë, jeni duke shënuar praktika të shëmtuara të komunikimit në jetën politike. Keni marrë përgjegjësi shtetërore dhe institucionale, prandaj silluni dhe veproni si institucionalistë, si qytetarë dhe jo si anarkistë. Nëse nuk mund të arsyetohen në këto aktivitete, në të cilat parimet tuaja janë vetëm deklarata, diçka tjetër thuhet, krejt diçka tjetër veprohet. Pra, prapa juve qëndron drama e polarizimit të skenës politike, përkeqësimi të raporteve dhe komunikimit me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, e pranisë së ndjenjës antiamerikane brenda qarqeve më të afërta tuaja, këto janë fakte dhe për këtë kemi kërkuar që të diskutohet.

Paralajmërimet e njëpasnjëshme për vendosjen e sanksioneve ndaj Kosovës nga ana e zyrtarëve të Shteteve të Bashkuara të Amerikës janë si pasojë dhe si rezultat i veprimeve tuaja politike të papërgjegjshme. Jeni duke ndjekur një politikë, e cila na shpien në një situatë të pafavorshme dhe rrënuese për të ardhmen e Kosovës. Politikat e saja qeverisëse, politikat e kësaj qeverisje po paraqesin rrezik për interesin e përditshëm shtetëror e kombëtar. Ju po tregoheni dhe po dëshmoni se nuk keni gatishmëri për t’u përballur me përgjegjësi dhe sfida shtetërore. Ju jeni duke e dëmtuar perspektivën e qytetarëve të Republikës së Kosovës, duke dëmtuar interesin e shtetit të Kosovës. Populli i Kosovës është përcaktuar dhe rreshtuar fuqishëm për kah vlera amerikane dhe perëndimore, përfshirë edhe Bashkimin Evropian dhe shtetet më të rëndësishme që i prin atij shteti të përbashkët, në të cilin ne synojmë të jemi pjesë. Ky orientim dhe këtë përcaktim të drejtë të kombit shqiptar nuk do të mund ta ndryshojë asnjë mentalitet dhe asnjë kastë politike, ngase janë orientime, përcaktimet dhe vlerat e përbashkëta që na lidhin ngushtë e përgjithmonë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe me vendet kyçe të Bashkimit Evropian.

Prandaj, e kemi detyrim dhe obligim shtetëror e kombëtar që bashkërisht si përfaqësues politikë e si popull t’i kundërshtojmë dhe t’i ndalim projeksionet e rrezikshme politike të kësaj qeverisje të dhunshme që po sjell pasoja për vendin. Në këto kundërshtime nuk përjashtohet as mundësia e manifestimit qytetar, në mënyrë që t’i mbrojmë këto vlera dhe ta mbrojmë këtë shtet. Është e

101 domosdoshme dhe është e pakundërshtueshme dhe do të duhej të jetë e tillë për të gjithë, përfshirë të gjithë ata që e duan këtë vend dhe, të cilët kanë marrë pjesë aktive në krijimin e këtij realiteti çfarë është sot. Faleminderit!

KRYETARJA: Replikë, Arben Gashi, në emër të LDK-së.

ARBEN GASHI: Faleminderit, e nderuar kryetare! Deputeti Reçica si duket vazhdon të ketë të njëjtin shqetësim lidhur me deklaratat e Kryeministrit Kurti, qofshin ato nëpërmjet videove apo deklarata në konferenca. Mendoj se si Lidhje Demokratike e Kosovës ne kultivojmë mendime ndryshe, dhe të drejtën e shprehjes, por ajo çka na e bazojmë qëndrimin tonë është qëndrimet e qeverisë, pra vendimet e qeverisë. Vendimet e qeverisë janë ato mbi të cilat ne bazojmë orientimin tonë strategjik dhe mënyrën se si po qeveriset vendi. Pra, nuk ka të bëjë se si flet zoti Kurti privatisht ose si ka folur diku në një konferencë për media, sepse ai tha dhe vetë sot këtu në këtë foltore se ai është mendimi i tij dhe jo vendim i Qeverisë.

Sa i përket bashkëpunimit dhe koordinimit, mendoj se çështja për të cilën po flasim është të jetë serioze dhe e rëndësishme, por që në të njëjtën kohë kërkon trajtim po ashtu serioz, bashkëpunim serioz në mes të LDK-së dhe Vetëvendosjes si partnerë qeverisës dhe në të njëjtën kohë kërkon informim dhe bashkëpunim edhe me partitë opozitare. Pra, është një çështje komplekse, të cilën ne angazhohemi si Lidhje Demokratike e Kosovës, është një frymë e bashkëpunimit që ne e kultivojmë brenda Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe po ashtu synojmë ta kultivojmë edhe me opozitën në Kuvend dhe po ashtu, në të njëjtën kohë jemi të gatshëm edhe t’i dëgjojmë kritikat edhe t’i shohim këndvështrimet, edhe pakënaqësitë, dhe këto t’i marrim dhe t’i kthejmë në politika aktive, të cilat janë të pranueshme për Kuvendin dhe për qytetarët e Kosovës. Pra, zoti Reçica, si përfundim mund të them se ne nuk kemi në plan që t’ia kontrollojmë kryeministrit deklaratat e tij, por normalisht që i kemi vendime të përbashkëta dhe ato janë detyrim ...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Kundër-replikë, Elmi Reçica!

ELMI REÇICA: Faleminderit, kryetare! Nuk është kundër-replikë, vetëm desha që t’ia them zotit Gashi atë çfarë ne po e shohim. Nuk po futemi tash brenda raporteve dhe veprimeve e vendimeve që merren atje ku merren, por ne çfarë po shohim dhe ato që po i shohim vërtet janë për t’u shqetësuar. Do të kemi një opozitë si e kemi, por megjithatë kemi qëndrime ku mund të diskutojmë dhe bisedojmë bashkë për shumë çështje edhe të koordinohemi. Nuk po i shohim këto te qeveria dhe kjo është ajo çfarë unë e thashë si shqetësim. Faleminderit!

KRYETARJA: Faleminderit! Fitore Pacolli e ka fjalën!

102 FITORE PACOLLI: Faleminderit, kryetare e Kuvendit! Të nderuar deputetë, Duke parë reagimin e Partisë Demokratike për fjalën e ministrit të Punëve të Jashtme rreth raportit dhe fjalëve fyese, të cilët i përdori kryetari i këtij grupi parlamentar, unë e shoh të rëndësishme që e vlen edhe një herë ta përsërisim raportin, gjetjet e raportit edhe t’ ju informojmë më saktë se cili është imazhi që ju keni ndërtuar për Kosovën në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe qytetarëve t’i informojmë ata se çka mendon Amerika për mënyrën se si është qeverisur Kosova.

Raporti e ka emrin “2019 Human Rights Report” dhe është prezantuar sot nga Sekretari amerikan i Departamentit të Shtetit. Në këtë raport Shtetet e Bashkuara të Amerikës e shprehin shqetësimin e tyre për gjendjen në Kosovë që ka mbizotëruar gjatë vitit 2019. Në pjesën kur flet për Kosovën, ky raport nxjerr si çështje kryesore mungesën e lirisë së shprehjes, vë në pah kufizimet e tepruara ndaj mediave dhe përfshin dhunën dhe kërcënimet ndaj gazetarëve, e sulmet po ashtu ndaj pakicave etnike ose komuniteteve të tjera. Raporti thekson se mediat po ashtu hasën në vështirësi të madhe në marrje të informacionit nga qeveria, kjo flet për institucione të shtetit të Kosovës, të cilat në vitin 2019 ishin të mbyllura për mediat, pra nuk jepnin informacione të caktuara, të cilat mediat i kërkonin.

Raporti i kushton rëndësi të veçantë korrupsionit që ka bërë qeveria e kaluar dhe mosndëshkimit. Raporti thotë se u raportuan raste të zyrtarëve të lartë të përfshirë në korrupsion dhe shumë prej tyre vazhduan punën dhe ushtronin pozicionet në sektorin publik. Po ashtu, raporti i Departamentit të Shtetit thekson se strukturat gjyqësore u nënshtroheshin ndërhyrjeve politike në emërime të diskutueshme dhe mandate të paqarta, kjo flet shumë qartë për mënyrën se si është qeverisur Republika e Kosovës dhe për imazhin që shteti jonë ka në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe sidomos në administratën e shtetit amerikan. Dhe, mendoj se para se ta ngrini zërin këtu, kinse po shqetësohemi për marrëdhëniet e Kosovës me Amerikën, është mirë të brengoseni për këtë çështje së pari.

Nuk është vetëm ky raport, ka plot raporte të tjera. Në të gjitha raportet ndërkombëtare prej shpalljes së pavarësisë e deri më tani qeveritë e Kosovës gjithmonë janë cilësuar si qeveri të korruptuara, ku në mes të tyre ka pasur edhe krim të organizuar. Në secilin raport konsiderohet se Kosova ka problem serioz me korrupsionin, njëjtë Freedom House. Ajo shton edhe më tutje e cilëson Kosovën regjim hibrid, me tendenca të lëvizë drejt regjimit autoritar dhe shteti është cilësuar sikur është rendit mes shteteve, si: Mongolia, Uganda e Senegali.

Pra, ky është imazhi që ju i keni ndërtuar Kosovës jashtë shtetit, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe në shtetet e Bashkimit Evropian. Për më tepër, Rezoluta e Parlamentit Evropian, një institucion që përkrah Kosovën, flet qartë për shqetësimin që ka ndaj kapjes së shtetit që ka ndodhur në vitet 2018-2019. Njëjtë edhe strategjia e fundit e Bashkimit Evropian e përsërit se

103 është shqetësim. Pra, këto janë brengat kryesore që ne duhet të merremi dhe duhet t’i adresojmë. U përsërit këtu, disa deputetë thanë që me Qeverinë Kurti imazhi i Kosovës do të përmirësohet, më nuk do të kemi imazh të tillë as në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, as në Evropë. Nuk do të ketë më këso raporte, të cilat e cilësojnë Kosovën në rendin e fundit sa i përket luftimit të korrupsionit, krimit të organizuar edhe mungesën e lirisë së mediave dhe çështje të tjera.

Edhe, duke e pasur parasysh mënyrën se qysh keni qeverisur, po habitem se si e merrni guximin e të flisni për mbrojtjen e shtetit të Kosovës dhe të shqetësoheni për marrëdhëniet e shtetit të Kosovës me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ne e dimë, edhe qytetarët e dinë se askush nuk i ka bërë dëm më shumë Kosovës se sa Hashim Thaçi dhe PDK-ja. Presidenti i vendit e dini që e ka për detyrë për ta mbrojtur sovranitetin dhe integritetin territorial, por këtë detyrë ai ka kohë që nuk e bën. Presidenti është në të njëjtën linjë me Vuçiqin, ne të gjithë e dimë që Vuçiqi nuk ka hequr dorë nga programi i paraardhësit të tij, përndryshe nga ai, ai synon ta realizojë këtë program përmes rrugëve diplomatike, e për këtë po i ndihmon Presidenti i Republikës së Kosovës. Presidenti i Republikës së Kosovës pavarësisht çmimit që do ta paguajë Kosova, e ka në plan ta ruajë veten, atij i intereson vetëm vetja e tij dhe nuk i intereson fare Kosova.

Në vitin 2011 duhet përkujtuar disa veprime, të cilat i keni marrë që janë tejet të dëmshme për Kosovën, Hashim Thaçi bashkë me PDK-në e futën Kosovën në dialog teknik pa parime e pa përgatitje konkrete dhe kështu përfunduam në një dialog politik, tejet të dëmshëm për Kosovën. Në të njëjtin vit presidenti dhe PDK-ja i bën dëmin e radhës Kosovës, i paketuan në mënyrë të mirë dhe u munduan që t’ia shesin popullit fusnotën, pra fjalën “Republikë” e zëvendësuan me fusnotë, e vendosën po ashtu edhe themelet e Zajednicës dhe kjo u bë vetëm një muaj pasi u shfuqizua reciprociteti i plotë që kishim atë kohë me Serbinë. Thanë se do të shkrihet sikur një fjollë bore, por ajo qëndroi aty siç e vendosën. Ende është aty dhe në secilin diskutim, secilën tryezë rajonale e ndërkombëtare fusnota mbetet aty, fjala “Kosovë” ka fusnotën afër në vend që të kishte fjalën “Republikë”.

Presidenti nuk u ndal me kaq, vazhdoi tutje, solli marrëveshje, si: Marrëveshjen për demarkacionin e kufirit me Malin e Zi dhe si çmim paguam, dhamë tokë, falëm tokë dhe liberalizimin e vizave nuk e morëm asnjëherë. Kishte bërë edhe marrëveshje sekrete, të cilën e morëm vesh pak ditë më parë, e cila ia ndalonte FSK-së qasjen në Veri të Mitrovicës bashkë me Vuçiqin dhe Frederika Mogerinin tentoi shumë shpejt ta sjellë një marrëveshje, e cila sipas tij ishte kompromis shumë i dhimbshëm për vendin. Pra, kështu e paraqiste ai, por fatmirësisht kjo dështoi. Po ashtu, njëjtë sikurse tani edhe në atë kohë bënin panik. Na prezantonin afate urgjente, të cilat shtetet tona aleate thoshin se janë afate artificiale.

Pra, nuk ishin afat të cilat ekzistonin, por ju i shpiknit ato. Presidenti ka shkuar edhe më tutje. Me paratë e qytetarëve të Kosovës ka paguar lobistë për të fituar përkrahje për ndarjen e Republikës së Kosovës. Kjo çështje nuk është diskutuar këtu në Kuvend, por është diskutuar në Parlamentin

104 e Britanisë, nga deputetët britanikë, të cilët e kanë ngritur këtë çështje si shqetësim dhe ky është një shqetësim që ne duhet ta kemi parasysh.

Ne sot kemi një President i cili në vend se të sjellë njohje, ai shkon në Amerikë dhe na sjell çnjohje. Dokumenti zyrtar për tërheqjen e njohjes për Kosovën nga Sierra Leone vë në pah një çështje shumë serioze, që është çështja e statusit të Republikës së Kosovës. A nuk e kemi mbyllur këtë çështje në vitin 2008. Unë mendoj se po, po Presidenti ynë e ka rihapur këtë çështje. Ka filluar të diskutojë. Kjo është gjë që duhet të shqetësohemi. E shihni tani ku e ka sjellë Presidenti shtetin tonë. Përderisa Vuçiqi po lobon për çnjohje, Thaçi e ka hapur çështjen e statusit të Kosovës, edhe po vazhdon të diskutojë të ardhmen e shtetit, të ardhmen e Republikës së Kosovës.

Sot Kryeministri i vendit në vend se të mbrohet nga sulmet që mund t’i vijnë nga jashtë, Kryeministri po duhet të mbrohet dhe të mbrojë Kosovën nga vendimet e rrezikshme që mund t’i vijnë nga brenda, dhe nga Presidenti. Prandaj, nuk është mirë që të bëni panik dhe të shpikni çështje dhe të dezinoformoni qytetarët e Republikës së Kosovës, por është mirë që të ndalemi dhe të diskutojmë se çka ka ndodhur deri më tani dhe cila është rruga që ta ndjekim përpara, sepse.

KRYETARJA: Deputeti Uran Ismaili. A replikë Bedri Hamza, në emër të Grupit.

BEDRI HAMZA: Faleminderit, zonja kryetare! Nuk e di deputetja Pacolli m’u drejtua, po punë e saj, e sa i përket raportit unë them që edhe në raportet e ardhshme, edhe në raportet vijuese ka për të pasur vend për përmirësim. Edhe duhet marrë shumë seriozisht, edhe në pikat ku identifikohen si pika të dobëta, të gjithë ne të koncentrohemi të punojmë, po sidomos Qeveria, që në raportet e ardhme të jenë më të mira.

Sa i përket çështjes së mediave, nuk do të thotë se te çështja e mediave komplet e ka rolin veç pozita, po ka edhe opozita, sepse sidomos po ta ngucësh një figurë të caktuar të Vetëvendosjes, krejt Vetëvendosja i lëshohet në qafë edhe në mal e qet.

Sa i përket qeverisjes, merre bre, merreni rastin e Prizrenit. Merreni shiheni rastin e Prizrenit. Edhe kur flisni për korrupsionin, për nepotizmin, për shumë kontrata në vepër, merreni shiheni qysh keni qeverisur në Prishtinë kur keni qenë ju Vetëvendosja e qysh jeni duke qeverisur ju në Prizren.

Sa i përket kapjes së shtetit, unë e kam thënë në fjalimin e parë në këtë mandat. Në emër të çkapjes së shtetit, ju keni për të kapur shtetin. Këtë e ka treguar më së miri rasti juaj me emërimin e bordit të Trepçës. E keni shkarkuar një anëtar, brenda javës e keni kthyer të njëjtin. Edhe ju them të drejtën, politikë janë ata që i keni vendosur. Në Trepçë kanë qenë. I njoh mirë

105 Te imazhi, po unë besoj që në këtë mandat ka për të ndërruar imazhi i këtij vendi, po do të ndërrohet pozitivisht. Se ka për t’i munguar këtij vendi gazi lotsjellës, ka për t’i munguar molotovi, kanë për t’i munguar sulmet ndaj institucioneve dhe sulmet ndaj demokracisë.

Sa i përket pjesës tjetër. Ju lutem, thirreni presidentin, diskutoni.

KRYETARJA: Po, e kemi thirrur. Kundër-replikë Fitore Pacolli.

FITORE PACOLLI: Kështu, unë për besë tashti po e kuptoj se sa shumë u lënduar kur e përmendëm Raportin e Departamentit të Shtetit. Se kjo përnjëmend e solli këtu tamam atë që si na sheh shteti amerikan, që kemi qenë një shtet me një qeveri të korruptuar, pa liri të mediave, dhe tani kemi ndryshuar. Dhe unë pajtohem me ty që raportet të cilat do të vijnë do të jenë shumë më të mira. Do të flasin për ndryshime pozitive që kanë për të ndodhur në këtë vend dhe për çkapje të shtetit, jo për kapje siç ja keni bërë ju. Pra Raporti i Departamentit të Shtetit e pasqyroi të vërtetën. Sekretari i Shtetit doli dhe foli në momentin kur këtu mbanim seancën dhe e cilësonim sikur raportet tona me Amerikën po prishen. Ata theksuan se në të vërtet Qeveria e Kosovës në vitin 2019.

KRYETARJA: Uran Ismajli e ka fjalën.

URAN ISMAJLI: Faleminderit shumë! Nuk po di qysh po i lexojnë këto raportet amerikane, po më duket veç me nga një sy. Jo me të dy sytë, jo me pa të gjithë situatën e plotë. Mirëpo, kjo është çka është.

Të nderuar deputetë, Të nderuar qytetarë, Seanca e sotme është thirrur për shkak të një interesi kombëtar, edhe kemi konsideruar se kjo del përtej kufijve partiakë. Kemi konsideruar se është marrëdhënie me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, është një trashëgimi më e madhe sesa politikat ditore.

Sot Albin Kurti, kryeministër i Republikës së Kosovës është duke u sjellë me gjendjen në Kosovë si një fëmijë që kur i jep një çekan, gjithçka i duket si gozhdë që duhet të goditet. Ai po tenton që në çdo situatë të krijojë konflikt, duke besuar se kështu i rritet popullariteti dhe kështu e polarizon shoqërinë më shumë. Albin Kurti përmes qasjes polarizuese ka krijuar një traditë të rrezikshme të mendimit politik në Kosovë, që e percepton Amerikën si imperialiste, që tregton me tokat tona. Militantët e Lëvizjes Vetëvendosje kanë filluar të flasin se Amerika na paska ndihmuar për interesa të tyre, e jo për t’i zgjatur dorën një populli të vogël e të ekspozuar përballë një makinerie të pamëshirshme gjendocidale, fashiste të Serbisë.

106 Sot, në këtë retorikë militante, idealet e vlerës, idealet e lirisë, vlerat e demokracisë dhe parimet humanitare nuk luajtën fare rol në ndërhyrje vendimtare dhe jetike amerikane në Kosovë.

Është hera e parë që në Kosovë po përdoren argumente të Rusisë e të Kinës, që janë munduar vazhdimisht të deligjitimojnë ndërhyrjen amerikane në Kosovës, se kinse ndërhyrja është bërë për interesa amerikane, e jo për t’i mbrojtur shqiptarët e Kosovës. Në këtë aventurë të rrezikshme të Albin Kurtit, ai nuk është i pari e as i fundit politikan në botë që famën e tij mundohet ta krijojë me armiq të jashtëm e të brendshëm.

Konfrontimi i Albin Kurtit me Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk është histori e re. Ai po mundohet që luftën e tij me Amerikë, ta paraqes më shumë si mospajtim me Presidentin Trump dhe politikat e tij. Po, në fakt, Albin Kurti problemin e ka me Shtëpinë e Bardhë. Ai e kundërshtoi Rambujenë e Klintonit, pavarësinë e Bushit, konsolidimin e Obamës dhe sot po kundërshton finalizimin e dialogut të Trump-it. Pra shihet qartë që nuk është problemi vetëm te Presidenti Trump, por problemi qëndron te Kryeministri Albin Kurti.

Dallimi prej kohës kur ishte ai në opozitë, është se tani është Kryeministër i Kosovës, dhe po e institucionalizon politikën e tij konfrontuese që e detyron popullin të zgjedhë midis tij dhe Shteteve te Bashkuara të Amerikës.

Po i dëgjoj shumë këtu duke folur për qeverisjes. Shiko! Ne nuk kemi ardhur që të flasim për qeverisjes, dhe nuk i dëshirojmë të keqe kësaj qeverisje. Një Qeveri e mirë e shtyn shtetin në drejtim të duhur. Dhe parimi jonë i politikës është që më shumë e duam shtetin tonë sesa rivalitetin politik me juve. Mirëpo, duhet të pritni që të keni pak suksese. Ato suksese ende s’i keni. Ndoshta do të vijnë, ndoshta nuk do të jenë, por duhet të pritni pak para se t’i reklamoni. E thash këtë për të kuptuar se seanca e sotme nuk është thirrur se po kemi nevojë ta kritikojmë Qeverinë, por nga rreziku që jeni duke ia sjellë Kosovës.

Rezultatet e mbështetjes amerikane dihen. Çlirimi i Kosovës, liria, paqja, pavarësia dhe shtetndërtimi. Duhet kujtuar se ishin avionët B-52 që e gjunjëzuan Beogradin dhe e bombarduan Serbinë gjithandej. Duhet kujtuar një citat ku Presidenti Klinton filloi fjalimin e famshëm: bashkëkombësit e mi amerikanë sot forcat tona iu bashkuan aleatëve të NATO-s kundër forcave serbe, përgjegjëse për brutalitetin në Kosovë. Filluan bombardimet e NATO-s, por a përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Vazhdoi mbështetja amerikane me këmbësori në Kosovë, me kolona të gjata me ushtarë, me tanke zhurmëmadhe e kërcënuese i ndoqën forcat serbe nga Kosova. Por a përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Filloi ndërtimi i kampeve amerikane në Kosovë, si një sinjal i qartë për Serbinë e Rusinë, jemi këtu të gatshëm t’u përgjigjemi në emër të Kosovës. ushtarët amerikanë janë në Kosovë që kosovarët të jenë në paqe. A përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Paqja ishte fituar, por pavarësia ende jo. Me një qartësi, ashtu siç dinin vetëm presidentët amerikanë, popullit të Kosovës iu konfirmua se nuk jeni të vetëm.

107 Gjatë vizitës në Shqipëri në vitin 2007, Presidenti Bush dërgoi sinjalin e qartë për këdo që dyshonte. Citati: gjatë kësaj kohe, më shpejt sesa që mendohet duhet të thuhet se është pritur mjaft, Kosova është e pavarur. Në vitin 2007, citati i Presidentit Bush. A përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Shpallja e pavarësisë krijoi sfida të reja. Kush do ta pranonte Kosovën e cila luftohej në arenën ndërkombëtare nga Serbia dhe Rusia. SHBA-të me po të njëjtën mbështetje filluan ofensivën e njohjeve nga shtetet dhe organizatat ndërkombëtare. Ishte e qartë për politikën ndërkombëtare në të gjithë botën, Kosova kishte mbrojtjen dhe mbështetjen amerikane. A përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Me rritjen e influencës ruse në Ballkan, është parë një tendencë që të minohen arritjet e SHBA-ve në rajon. Shtetet e Ballkanit janë rreshtuar me SHBA-në, apo me Rusinë?

Anëtarësimin e Malit të Zi në NATO, Ministria e Punëve të Jashtme Ruse e quajti konfrontim të hapur, duke dashur që të ndalojë shtetet që t’i përgjigjen pozitivisht thirrjes amerikane. Përkundër kërcënimit rus, Maqedonia prapë vendosi që t’i bashkohet Aleancës Veriatlantike dhe vazhdoi zgjerimin e NATO-s. A përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Jo! Kosova çdo ditë përfiton miliona dollarë amerikanë në asistencë teknike që kontribuon në zhvillimin ekonomik, reformimin e sistemit të drejtësisë, zbatimin e ligjit dhe luftimin e korrupsionit. Reforma ushtarake e FSK-së është e pamundur të paramendohet pa asistencën, financimin dhe furnizimin me armë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. A përfundoi misioni i SHBA-ve me kaq? Qytetarët mendojë se ende misioni i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë nuk ka përfunduar. Dallimi është se kemi një Kryeministër i cili sillet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës ashtu, duke u dërguar sinjale të qarta se misioni i tyre në Kosovën sovrane ka përfunduar.

Të nderuar qytetarë, Ka shumë shtete që janë pavarësuar, po më pastaj janë futur në spirale të dhunës dhe sot popujt e tyre bredhin brigjeve të deteve. Konfliktet dhe konfrontimet nuk ndodhin asnjëherë për një ditë të vetme. Ato vijnë si rezultat i serive të politikave të gabuara. Prandaj Kosova nuk bën përjashtim. Të mos e gënjejmë veten me iluzionin e paqes! Kosova është vend paqësor vetëm për shkak të investimeve të prezencës dhe mbështetjes amerikane.

Sot po shoh pjesëtarë të Qeverisë që bëhen arrogantë, nënvlerësojnë praninë e trupave amerikane. Disa po thonë që 600 trupa nuk garantojnë asgjë. Më lejoni t’ju rikujtojë se në Amerikë, se amerikanët me 600 trupa në Siri, arritën ta parandalojnë konfliktin në mes të Turqisë, kurdëve dhe Sirisë. Tërheqja e atyre 600 trupave prodhoi krizë të re të refugjatëve, me pamje tmerruese, efektet e të cilës po ndihen edhe në Evropë.

Për vetëm një muaj qeverisje, Albin Kurti ka arritur që Kosovën ta zhvendosë nga lista e shteteve partnerë të SHBA-ve, në listën e shteteve me të cilat Amerika po prish marrëdhënie. E dëgjova Kryeministrin kur deklaroi se arsyeja e tërheqjes së trupave nuk është taksa. Më lejoni t’ju

108 rikujtojë kryeministër që Amerika ka mbi 30 mijë trupa në Gjermani. Ka mbi 10 mijë trupa në Itali dhe ka mbi 500 trupa në Norvegji, atje ku e vizitoni shpesh. Amerika ka trupa në mbi 150 vende të botës. Amerika po e tërheq prezencën vetëm nga shtetet ku trupat amerikan nuk janë të mirëpritura apo ndihen të rrezikuara. Populli i Kosovës i mirëpret ushtarët amerikanë. Problemi është te Qeveria dhe Kryeministri. Sot jemi në fillim të një krize. Sanksionet amerikane tashmë kanë filluar. Është në duart e këtij Kryeministri që gjërave t’ju japë kahe pozitive ose ato të përkeqësohen.

Dy senatorë për të cilët pash se këtu nuk kanë respekt, po është edhe një drejtor i 17 organizatave të inteligjencës, përfshirë edhe FBI-në, kanë kërkuar tërheqjen e trupave amerikane nëse Kosova nuk e konsideron SHBA-në partner të tyre. Konflikti ynë me SHBA-në ka filluar të eskalojë, nga sanksionet ekonomike për tërheqje të 200 milionë dollarëve, kemi kaluar në ultimatume që kërcënojnë sigurinë kombëtare. Është obligim i Qeverisë që përmes vendimeve racionale ta forcojnë marrëdhënien me SHBA e jo ta dobësojnë atë.

KRYETARJA: Deputeti Artan Abrashi e ka fjalën.

ARTAN ABRASHI: Faleminderit! Mirëmbrëma të gjithëve! E nderuar kryetare e Kuvendit, I nderuar zëvendëskryeministër, Të nderuar deputetë, Duke pasur parasysh këtë mbledhje maratonike, unë do të jem i shkurtër. Shumjë kolegë këtu, përfshire edhe parafolësin u thirrën në një urgjencë, në një krizë nacionale, historike e ku ta di unë se çka. Porse për mua edhe kjo seancë e Kuvendit nuk është gjë tjetër veçse vazhdimësi e episodi të opozitës, të një seriali të dështuar tash e sa kohë po e përcjell.

Po, sidoqoftë, ne do ta respektojmë këtë të drejtë të opozitës për të na torturuar psiqikisht edhe në këto orë të vona të natës. Thirrja e kësaj seance pikë së pari është bërë nga subjektet të cilat kanë qëndrime diametralisht të kundërta sa i përket taksës. Sa i përket taksës, përfshirë edhe sa i përket dialogut. Kjo është për t’u çuditur, por unë nuk do të përsëritem, meqenëse shumë çështje që u shtruan këtu tashmë edhe u konsumuan nga kolegët bashkëbisedues. Por, është e qartë se pikat përbashkuese e të gjithë këtyre natyrisht se është Qeveria e Republikës së Kosovës, një Qeveri e dalë nga vota e lirë demokratike, e cila ndryshoi gjendjen në Kosovë. Sido që të jetë, pash këtu edhe sulme nga radhët e pozitës. Mua më vjen keq, sidomos nga z. Krasniqi i cili tash e dy apo tri seanca vazhdon të sulmojë deputetë të cilët kanë marrë për herë të parë mandatin dhe kjo është për keqardhje. Është me të vërtet për keqardhje. Thua ti se dikush ka pikur nga qielli, dhe asnjëherë vetë nuk ka qenë për herë të parë deputet. Kjo është për keqardhje.

109 Por, sido që të jetë, unë e kam një pyetje, a vlen kjo puna e personazheve aksidentalë në Kuvendin e Kosovës edhe për grupin parlamentar të PDK-së? Pothuajse gjysmën e grupit parlamentar të PDK-së, përfshirë edhe kolegët në të majtë, e në të djathtë janë për herë të parë deputetë të Kuvendit të Kosovës. A janë aksidente politike? A janë? Ta dimë! Edhe për juve, aksidente politike, deputetë të cilët kanë ardhur për herë të parë. Por sidoqoftë, kjo ndoshta e shpërfaq edhe një problem të brendshëm që ndoshta kolegët e kanë brenda partie. Pra, e shpërfaq këtë problem, që ndoshta është edhe e kuptueshme, sepse unë njoh, kam edhe miq brenda Partisë Demokratike të Kosovës. Kam shumë. Edhe veç një pyetje e kam. Sa prej anëtarëve të devotshëm të subjektit të juaj është dashur të shtyhen gjithandej strukturave, lagjeve dhe fshatrave dhe komunave të Kosovës veç për t’i nxjerrë disa nga aksidentet politike që janë në këtë Kuvend. Jam shumë kureshtarë ta di. Sa? Sa njerëz të sinqertë keni shtypur për t’i nxjerrë aksidentet politike. Jo, kjo, sepse nuk ka nevojë kështu të trajtohet një koleg duke pasur parasysh që 6 tetori ka prodhuar një rezultat elektoral që ka përfshirë pothuajse të gjitha subjektet politike.

Mbi 50 për qind e Kuvendit të Kosovës është i përfaqësuar me deputetë të rinj, kjo është gjë e mirë, ka freskim të Kuvendit, ka freskim të skenës politike dhe kjo gjë është për t’u përshëndetur. Sido që të jetë, kjo seancë ka të bëjë me krijimin e një frike artificiale dhe të panevojshme. Kjo është fakt. U tha këtu se janë pezulluar dhe suspenduar projekte dhe donacione amerikane me vlera qindra miliona euro, po ende e kam të paqartë se a kemi ndonjë njoftim zyrtar për këtë gjë. Cilat projekte janë suspenduar, cilat janë arsyet? Sepse mbi bazën e asaj që e njohim, duke e pasur parasysh edhe në nivelin qendror, po edhe në pushtetet lokale të cilat kanë përfituar nga këto donacione, kriteri kryesor për anulimin e këtyre mjeteve, kryesisht është korrupsioni dhe keqpërdorimi të cilat janë hasur në raporte me nivelet e ndryshme të pushteteve.

Prandaj ta dimë cilat janë arsyet dhe sa projekte e sa para janë anuluar, apo është vetëm një propagandë, një spekulim të cilin tash e sa kohë ne po dëgjojmë në Kuvend. Për keqardhje. Pastaj, njoftimi për tërheqjen e trupave dhe mbylljen e kampit ushtarak Bonstill. A ka mundësi ta dimë, a kemi ndonjë konfirmim zyrtar të shtetit amerikan për këtë gjë, apo kemi thjeshtë opinione, por, të cilat edhe unë si deputet mund të japë opinione, porse nuk do të thotë që Qeveria, edhe pse i takoj pozitës i mbështet ato. Por, a kemi ndonjë qëndrim zyrtar të Departamentit Amerikan për këtë punë, sepse pikërisht në kohën kur është publikuar ky lajm, në mbrëmje ka pasur ardhje të reja të përforcime të trupave amerikane. Pra, këtu diçka nuk është në rregull.

Pse po krijohet një panik publik i panevojshëm? Pse po synohet të frikësohet qytetari i Republikës së Kosovës? Pak po mjafton kjo pasiguria që po e shkakton një pandemi e shpallur në nivel global, tash se duhet ne t’i nënshtrohemi edhe një farë lloj kërcënimi këtu që është orkestrim pikë së pari vendor më shumë sesa ndërkombëtar, dhe ta kemi plus ekstra njëfarë lloj frike të braktisjes. Ta merr mendja që nesër menjëherë pas këtij debati, tanket dhe autoblindat

110 serbe ke për t’i parë në Shatërvan të Prizrenit. Po, ju lutem! Ju lutem mos manipuloni me qytetarët e këtij vendit dhe mos krijoni skena, situata të paqena. Është abuzim me detyrën e deputetit të cilin e gëzoni.

Heqja e taksës. Ka deputetë të subjekteve të ndryshme të cilat janë menjëherë për heqja të taksës, pavarësisht pozitë apo opozitë. Është e drejta e tyre që ta kenë një qëndrim të tillë, porse po ashtu këtu ka edhe deputetë të njëjtë të cilët janë kategorikisht kundër idesë së ndryshimit të kufijve. Çka nëse njëra i paraprin tjetrës? A është menduar kjo punë? Cila është më e rëndësishme në këtë rast? Heqja e taksës apo mbrojtja e integritetit territorial të Republikës së Kosovës.

Sido që të jetë, jemi deputetë të Kuvendit të Kosovës. Lojaliteti jonë, besnikëria jonë, betimi i cili është bërë në këtë Kuvend, është bërë për sovranitetin, integritetin territorial, rendin kushtetues dhe karakterin unitar të Republikës së Kosovës. Jashtë këtyre gjërave, ne nuk kemi obligime të tjera. Prioritete për ne janë këto. Dhe ju lutem, mos të abuzojmë edhe një herë me çështjen e tërheqjes së trupave ndërkombëtare. Deri vonë e kemi pasur, është mbyllur kampi i KFOR-it gjerman, ka shumë trupa gjermane të cilat tashmë janë larguar prej Kosovës. ka shumë trupa britanike të cilat janë larguar prej Kosovës. trupa holandeze, trupa portugeze dhe të mos vazhdoj kështu me radhë. Por se si është prezantuar kjo nga qeverisja e kaluar, a e mbani mend? Si shenjë e përmirësimit të nivelit të sigurisë në Kosovë. Dhe papritmas sot sajohen situata të paqena duke u bazuar në disa deklarata të cilat shprehin mendimet dhe qëndrime personale të dikujt, pa qenë qëndrim zyrtar i Departamentit Amerikan, dhe ne këtu duhet të terrorizohemi. Më vjen keq. Unë uroj që kështu në të ardhmen nuk do të vazhdohet, ndonëse i takon dhe është në të drejtën e opozitës që t’i shtrojnë edhe temat të cilat nuk qëndrojnë dhe janë të paqena. Ju faleminderit!

KRYETARJA: Replikë. Memli Krasniqi e pastaj Uran Ismaili. Të dyve ju ka përmendur. Po të dyve. Memlin e kemi nënkryetar, kështu që po i japim pak përparësi.

MEMLI KRSNIQI: Jo, jo, mos bë hajgare!

KRYETARJA: Të dytë keni të drejtë replike, me radhë.

MEMLI KRASNIQI: Faleminderit! I nderuar deputet, Po më vjen keq që qenke prekur shumë prej asaj që unë thash aksidente politike. Kjo është e vërtetë që në secilën legjislaturë ndodhen do deputetë aksidentalisht bëhen deputetë. Dhe krejt ju e dini, se unë i di edhe diskutimet e grupit të juaj, që aty për diku shtatë a tetë veta ju vetë thoni që aksidentalisht janë bërë deputetë. Po ti mos e merr për vete! Se për ty s’kam menduar.

111 Edhe, për sa i përket cilat janë masat ekonomike, pyete Kryeministrin nëse e shihni ndonjëherë. Nëse flet ndonjëherë me juve, kur të vjen në grup parlamentar t’ju tregojë çka të flisni, pyeteni cilat janë masat se ai e di. Përndryshe, kemi pasur raportime dje edhe të personave deri diku edhe publik të cilët kanë treguar për ndalimin e projekteve të financuara nga qeveria amerikane, edhe për tërheqjen e stafit ndërkombëtar prapa. Ju po thoni a e ka konfirmuar Departamenti i Shtetit. O zotëri, kur ta konfirmon Departamenti i Shtetit, atëherë veç i sheh ti duke ecur trupat amerikane. Problemi është qysh të parandalohen, se janë duke ua futur gishtin në sy senatorë e përfaqësues të shtetit amerikan, duke i thënë mund t’i heqim trupat. Ti po pret të ta konfirmojnë. Kur ta konfirmojnë, bëhet vonë. Kjo seancë është thirrur për t’ju thënë mos e sillni punën deri aty. Përndryshe, për sanksione ka folur edhe i dërguar special i Presidentit Trump për dialogun Kosovë-Serbi, që është edhe drejtor aktual i inteligjencës, jo drejtor, po sekretar aktual i Inteligjencës Kombëtare. Nëse ai të thotë që s’kemi arsye ta ndihmojmë Kosovën ekonomikisht, nuk punon për interesat e qytetarëve, atëherë normalisht që duhet shqetësuar. Unë po çuditem qysh ju nuk po shqetësoheni. Përndryshe, as nuk e komentoj më këtë idenë tuaj që taksa është duke e mbrojtur territorin e Kosovës. D.m.th. veç kur po ju dëgjoj që po mundoheni që ta lidhni që kjo taksë e ka mbrojtur çfarëdo marrëveshjeje, unë po dua të qeshi.

KRYETARJA: Deputet a dëshiron kundër-replikë? Deputeti, Artan Abrashi. Jo. Në rregull! Uran Ismaili për replikë e ka fjalën. Uran Ismaili e ka fjalën. Regjia ju lutem!

URAN ISMAILI: Duhet t’i rregulloni këto, Sekretar! Faleminderit! Kështu, unë e dëgjova deputetin që foli edhe tha, nuk kemi njoftime zyrtare. Realisht, unë nuk po e di më se çfarë të konsideroj burime zyrtare, çka po konsideroni ju që janë burime zyrtare. A duhet të vihet me një vulë të madhe katrore të nxihet gjysma e fletës dhe t’u themi se ky është qëndrimi zyrtar.

Del qëndrimi zyrtar prej drejtorit të Agjencisë së Inteligjencës, ju s’e merrni parasysh. Vjen kryeministri këtu, nuk tregon. Nuk tregon a i kanë thënë që do ta suspendojnë apo jo. Tash s’po di kë...Presidentit nuk i shkoni në takim. Thirrni Skënder Hysenin, ju tregon. S’ka mbetur tjetër më. Nuk po e di se kujt po dëshironi që t’i besoni. Ne s’po dimë se ku të marrim informata, ku mund t’ju tregojmë juve që qëndrimet amerikane janë zyrtare. Ju s’po doni t’i pranoni.

E dëgjova një arsyetim shumë interesant, tha; kanë shkuar trupat gjermane. A po përgatiteni që do të shkojnë trupat amerikane? A jeni duke e përgatitur situatën? Në qoftë se jeni duke menduar që do të shkojnë trupat amerikane, është mirë të dilni dhe të tregoni, të thoni, dëgjo; është në pamundësinë tonë që ta ndalim, nuk mund ta ndalim.

Në qoftë se mendoni që nuk është e vërtetë dhe nuk do të shkojnë, atëherë pyetja ime tjetër është; a e shkarkoni kryeministrin në qoftë se shkojnë 100-200 trupa amerikane? A mbani përgjegjës?

112 Pra, ose duhet ta mbani përgjegjës që nuk do të shkojnë, ose duhet ta mbani përgjegjës që kanë shkuar. Pra, ju askund nuk po e ngulni. D.m.th. nuk po e lini askund qel, gjithkah jeni duke e lënë, ku është shtiza e juve? Në çfarë vendi i keni parimet tuaja?

Pra, në këto probleme të cilat ju nuk po arrini të mësoni qëndrimet zyrtare, paramendojeni sesa vështirë për neve si opozitë është që të kuptojmë. Ajo çfarë jemi duke parë ne, është insistimin amerikan që kryeministri Kurti është në kursin e gabuar në konfrontim me SHBA-të.

KRYETARJA: Kundër-replikë, Artan Abrashi.

ARTAN ABRASHI: Shikoni, ju po kërkoni qëndrime zyrtare, kur unë kërkova se a ka ndonjë njoftim zyrtar lidhur me këtë çështje, po definitvisht është shumë e gabuar që ju të merrni qëndrime dhe të thirrni seanca, të cilat kryesisht bazohen spekulime opozitare.

Një parti politike e cila thirret se 10 vjet ka qeverisur me vendin, dhe në fund të marrë iniciativa politike duke u bazuar në spekulime, është me të vërtetë për keqardhje. Po, a pajtohemi me këtë punë? Definitivisht do të dëshiroja që ta kishim z. Skënder Hysenin këtu në sallë, s’është deputet i Kuvendit të Kosovës. Na qenka goxha njëfarëlloj personi këtu, i cili po ta diktuaka politikën e këtij vendi, por vërtetët duhen këtu sqarime. Sidoqoftë, të njëjtën gjë është duke e bërë edhe opozita, e cila është duke komunikuar me kanale jozyrtare, edhe me Grenellin vetëm që ta degradojë procesin kundër Qeverisë...

KRYETARJA: Replikë, Grupi Parlamentar i LDK-së, se e keni përmendur një zyrtar tonin shumë të respektuar. Arben Gashi e ka fjalën, në emër të grupit parlamentar, kur përmendet LDK-ja.

ARBEN GASHI: Faleminderit, kryetare! Besoj se partia opozitare dhe partneri i koalicionit, po mundohen që sillen rreth figurës madhështore të z. Hyseni, po ai ka qenë i ngarkuar special me një mision, po ju bën të fala, i kupton shqetësimet tuaja, por bashkërisht besoj që do tua sqarojë kur të kthehet, të gjitha qëndrimet zyrtare.

Megjithëse, ka provuar që tua sqarojë në distancë me anë të mjeteve moderne të komunikimit. Për ata që s’e kanë kuptuar, me siguri që në takime bilaterale do tua sqarojë deri në detajin e fundit. Pra, mendoj se shqetësimi juaj lidhur me deklarimet e z. Hyseni, do të merren seriozisht në konsideratë dhe nëse ju e konsideroni të nevojshme, mund tua sjellim z. Hysenin edhe në grupin parlamentar në mënyrë që tua bëjë një brifing të shkurtër për atë se çfarë ka ndodhur gjatë këtyre ditëve përgjatë kësaj vizite të rëndësishme në SHBA. Faleminderit!

KRYETARJA: Tash, kanë kërkuar kundër-replika ndaj z. Gashi. Njëherë ka kundër-replikë, Artan Abrashi, pastaj ju.

113 ARTAN ABRASHI: Nuk kam dyshim që mund të jetë person markant derisa i tejkalon të gjitha nivelet e përfaqësimit institucional të Republikës së Kosovës, dhe shkon atje me misione me të vërtetë shumë të mëdha, por sidoqoftë, kjo çështje mbetet që të sqarohet. Mirëpo, duhet ta kemi parasysh që pikërisht këto forma me anë të të cilave veprohet sot në Republikën e Kosovës, ku mundohen të gjenden kanale jozyrtare për komunikim në nivel të lartë të përfaqësimit të State Departamentit të SHBA-ve, që të çohen informacione të gabuara të cilat e njollosin Qeverinë e Republikës së Kosovës, që të krijohen drejtime të gabuara edhe të dialogut, këta njerëz, mbi bazën e ligjeve të Republikës së Kosovës, duhet të hetohen. Këta, duhet të heton. Këta persona duhet të hetohen për shkak të situatave të cilat po i krijojnë në dëm të interesit nacional të Republikës së Kosovës. Ju faleminderit!

KRYETARJA: Uran Ismaili, një minutë kundër-replikë ndaj Arben Gashit, sepse të tjerat përfunduan.

URAN ISAMILI: Në rregull! E dëgjova deputetin e Lëvizjes Vetëvendosje, duke thënë që njerëzit të cilët kanë kontakte me zyrtarë amerikanë, duhet të hetohen. Pra, është e çuditshme kjo retorike që i konsideron armiq të vendit zyrtarët amerikanë, që në qoftë se dikush flet me ta, duhet të hetohen meqë po japin diçka në Amerikë që nuk duhet të dihet, e para.

E dyta, shiko, z.Kurti është kryeministër i vendit, dhe i ka të gjitha mundësitë që të kontaktojë dhe besoj edhe ka dërguar letra.

Qëndrimi amerikan është i qartë. Ai ka qenë në konferenca të ndryshme, nuk është takuar nga zyrtarët amerikanë. Nuk kemi ne faj pse s’po e takojnë. Nuk kemi ne faj pse s’po e takojnë. Mos u mundoni që ta thoni neve, që ju po dërgoni informata. Çfarë lloj mund t’i dërgojmë ne shefit të Inteligjencës amerikane për Albin Kurtin? Shaka po bëni këtu? Paranoja, apo? Arben, a deshe të thuash diçka?

KRYETARJA: Jo, jo po e mbyllim këtë debat. Veç pak! Daut Haradinaj në emër të grupit parlamentar e ka kërkuar fjalën. S’ka lidhje se kë e ka përmendur, ka pasur kundër-replikë. Po e përfundojmë këtë debat, ju kisha lutur. Po, Daut mund të vazhdoni, dy minuta.

DAUT HARADINAJ: Faleminderit! D.m.th. vetëm për korrektësi, meqë kur përmenden grupet parlamentare opozitare, grupet është shumës.

Unë e dëgjova edhe kryeministrin më herët kur në një konferencë për shtyp tha: Ka qenë qëndrim imi personal. Natyrisht se është edhe kryetar i VV-së.

114 Ne e kemi këtu përfaqësuesin e LDK-së në Qeveri, zv/kryeministrin dhe nuk do të ishte e tepërt që edhe ne ta dëgjonin pak se çfarë mendon edhe ky rreth këtyre diskutimeve, sot nuk e dëgjuam. E përgëzoj për durimin që na ka dëgjuar deri tash. E që të hetohen zyrtarët se kush më kë takohet është çështje tjetër.

KRYETARJA: Avdullah Hoti e ka fjalën.

ZËVENDËSKRYEMINISTRI AVDULLAH HOTI: U informova! Faleminderit, kryetare e Kuvendit! I nderuar, zv/kryeministër, Të nderuar deputetë, Jam munduar që t’i përcjell të gjitha diskutimet, sinqerisht, dhe unë e kuptoj edhe insistimin e opozitës, kemi qenë në të njëjtën pozitë pak më herët. Disa çështje, nganjëherë edhe kur kemi pasur të drejtë i kemi bërë më të mëdha sesa në realitet kanë qenë.

Kauza e juaj dhe kjo seancë me të drejtë është thirru nga ju. Kam përshtypjen që po shkoni paksa në ekstreme kur po deklaroni për rrezikun ekstrem të marrjes së masave nga Qeveria e SHBA-ve. Ndoshta edhe partnerët tanë të koalicionit, edhe këta po shkojnë në ekstremin tjetër.

E vërteta është kjo, që tash, edhe fjalimet e kolegëve të mi nga Qeveria, edhe të deputetëve edhe të grupit tim parlamentar, të partisë sime në fakt, edhe të partnerëve, po i ekzagjerojnë disa gjëra.

Vërtetë më 6 tetor ka ndodhur një ndryshim, ka fituar opozita. Opozita e deridjeshme i ka fituar zgjedhjet. Ky është ndryshimi që ka ndodhur. Por, as nuk ka ndodhur revolucion asnjë gjë s’ka ndodhur. As nuk ka filluar historia më datë 6 tetor. Kjo është e vërtetë.

Tash, ne kemi një marrëveshje të koalicionit, e cila është publike. Është prezantuar nga kryeministri Kurti në këtë seancë, e keni materialin të shtypur me vete dhe në atë marrëveshje është që taksa do të zëvendësohet me reciprocitet, kështu është dhe ne do t’i përmbahemi asaj marrëveshjeje.

Por, tani komunikimin që e kemi të vazhdueshëm me partnerët tanë, kërkesë e tyre është që taksa të hiqet menjëherë, dhe ne t’i përgatisim masat e reciprocitetit, të cilat do të vendosen në dakordim të plotë me partnerët tanë. Ky është qëndrimi ynë si partner qeverisës.

Taksa hiqet menjëherë, ne punojmë në evidentimin e të gjitha masave që duhet t’i ndërmarrim karshi Serbisë, por do të ndërmerren, atëherë kur të darkodrohemi me partnerët tanë.

Unë besoj, që sikurse taksa tash që nuk është duke i shërbyer shtetit të Kosovës, asnjë masë nuk i shërben shtetit të Kosovës nëse nuk dakordohet me partnerët ndërkombëtare.

115 Pozicionin tonë e di edhe partneri ynë qeverisë edhe kryeministri e di. Situata është serioze, atë që shumica prej jush e thatë, sa i përket mbështetjes edhe partneritetit që kemi me SHBA-të.

Unë mendoj që duhet ta marrim me shumë seriozitet këtë çështje, të ulemi ta analizojmë. Ne si partner qeverisës, në ditët e ardhshme duhet të kemi takime intensive për të gjetur një gjuhë të përbashkët sesi mund të lëvizim përpara. Rrugë të mesme nuk ka, edhe me Amerikën edhe pa Amerikën, nuk ka. Nuk ka alternativë tjetër, përveçse ta ruajmë këtë partneritet.

Edhe një gjë, më lejoni t’ju them në emër të Lidhjes Demokratike të Kosovës, ne jemi në këtë Qeveri që ta ruajmë kursin pro evropian dhe pro amerikan të këtij vendi. Nuk do të lejojmë asnjë ndryshim tjetër të kursit të institucioneve të Kosovës, përkitazi me këto orientime. Mos ta keni atë merak fare.

Unë e kuptoj debatin që e kemi pozitë-opozitë. Do të kemi debat shumë më të thellë tash kur të vijmë te buxheti. Ministri i Financave, vërtetë do t’i prezantojë plot telashe e probleme po edhe sfida që i kemi gjetur te buxheti, edhe te programi qeverisës, po ta bëjmë debatin atje, Dhe, në këtë temë, ju garantoj që jemi të gjithë bashkë, pozitë dhe opozitë.

Partneritet të qëndrueshëm me SHBA-të, dhe ju garantoj që çdo veprim i Qeverisë, do të supordinohet ndaj këtij dhe ju garantoj që do të gjejmë gjuhë të përbashkët në këtë drejtim. Faleminderit!

KRYETARJA: Zëvendëskryeministri Haki Abazi e ka fjalën.

ZËVENDËSKRYEMINISTRI HAKI ABAZI: T’i fal disa minuta, Arben. E para, e lexova nga mediat e afërta me PDK-në, që z. Krasniqi ka dërguar fyerje në drejtim timin. Unë u detyrova të dal se e kishim takimin e Qeverisë për Coronavirus, u ktheva natyrisht.

Nuk është që s’kam fytyrë, kam fytyrë edhe kam dinjitet z. Krasniqi edhe do ta shikosh atë punë në vazhdimësi me punën e Qeverisë. E di që është e rëndë, po tash je deputet edhe duhet ta respektosh institucionin.

Kur flet para publikut duhet të kesh përgjegjësi edhe ta matësh fjalën publike, është shumë e rëndësishme. Kjo kulturë nuk zëvendësohet me asgjë. Një gjë që është shumë e rëndësishme e që s’e përmend shumë shpesh, kemi dy letra; një letër që presidenti i vendit ia ka dërguar Sekretarit Pompeu, dhe një letër që gjithashtu Sekretari Pompeu ia ka kthyer presidentit të Kosovës.

Ndërlidhja e Gjykatës Speciale me marrëveshjen është çështja thelbësore në këtë diskutim. Mund të flisni për konsekuencat siç është tarifa, siç janë masat eksperimentuese që presidenti i ka marrë

116 që ta riinstalojë veten përbrenda, por pesha e historisë nuk matet me tarifë, pesha historisë matet me vendimet e rëndësishme që janë bërë për këtë vend gjatë gjithë kohës, e kur është lejuar që për interesa individuale të prehet të copëtohet vendi dhe të denigrohet integriteti i funksionimit të institucioneve. Kjo peshë është shumë e rëndësishme.

Ju përmenda me radhë se pse nuk keni kredibilitet, sepse për 15 vjet e keni sjellë vendin në situatë, kur mendoni që popullin duhet ta frikësoni sa herë që dikush ka mundësinë që ta lëshojë një fjalë kudo nëpër media. Është fushatë elektorale në SHBA. Janë lobistët të cilët tentojnë që të orientojnë çështje në drejtime të ndryshme. Nëse doni, shkoni studioni këtë sistem në Amerikë që ta shihni sesi funksion.

Unë dua ruaj kulturën e gjuhës parlamentare, sepse është e vetmja formë kur largohet zhurma të kuptohet në fakt se me çka po ballafaqohemi si shtet. As nuk është interes i VV-së dhe as i LDK- së e i asnjë lideri, është interesi i vendit që duhet të mbrohet me dinjitet, dhe përpara premtimeve që ne të gjithë u japim qytetarëve kur dalim që ta marrim votën e tyre.

Ky është nivel, standard kulturë politike të cilën nuk guxojmë që sa herë të na teket të gjuajmë fjalë edhe të bëjmë akuza të pabaza.

Unë ju kërkoj juve edhe secilit që është këtu që çka do që keni informacion, drejtoni me argumente dhe fakte në gjykatë, prokurori e ku do që dëshironi, dhe jo me insinuata edhe me tentime për të paketuar fjalë denigruese ndaj individëve që përfaqësojnë popullin, përfaqësojnë demokraci në këtë vend.

Po ju përsërisë edhe një herë, këto dy letra janë qenësore e thelbësore që të kuptohet problemi. Presidenti i ka dërguar kërkesë z. Pompeu që ta shkurtojë formën e formën e veprimit të Gjykatës Speciale, duke bërë arsyetime me çështjen e vizave dhe forma të tjera të arsyetimit, dhe i është kthyer nga z. Pompeu me shumë qartësi që ajo nuk mund të preket.

Ndërkaq, tani kemi hyrë në një fazë tjetër, dhe pyetja e qartë për secilin këtu është; a jemi me Qeverinë që ka legjitimitetin e plotë të funksionimit, përkrahjen e plotë të qytetarëve apo jemi në një terr informativ, ku na ka futur presidenti me eksperimentet e tija të cilat i ka bërë në vazhdimësi? Nëse ndarja është kështu, e që unë jam i bindur që është kështu, atëherë edhe vendimi i secilit prej nesh duhet të jetë; duam t’i takojmë territ që as ju nuk e dini se çfarë është biseduar dhe çfarë po bisedohet edhe me cilat parametra po tenton presidenti pa e bërë koordinimin dhe kohezionin e brendshëm politik, për të arritur aty ku Kosova vazhdon të funksionojë sipas vendimit për shpalljen e pavarësisë së saj.

117 Vendoseni para qytetarit vetën me përgjegjësi se cilës anë doni t’i takoni, atyre që nuk duan të flasin hapur me institucionet dhe të mos koordinohet apo një Qeveri e cila e ka shumë të qartë sesi duhet të ecet përpara.

Veç sa e mora një informacion që besoj është e vlefshme për juve që një autobus i kosovarëve duke udhëtuar nga Austria për në Kosovë, është goditur kur autobusi ka kaluar nëpër territorin e Serbisë.

Këto janë sulme të cilat ne nuk mund t’i injorojmë sepse ata janë qytetarë tonë, dhe veprimet e Serbisë janë ato që duhet të gjykohen e jo veprimet e qartë e transparente dhe analizat që i ka bërë kryeministri me ekipin e tij për formën se si duhet të realizohet premtimi dhe marrëveshja e koalicionit të përbashkët me LDK-në.

Është e kotë që tentohet të futen pyka ndërmjet LVV-së dhe LDK-së, duke u thirrur edhe duke u fshehur prapa deklaratave të cilat as nuk i dini e as nuk i njihni mirë, po i lexoni në interpretimin politik të një opozite që nuk ka kredibilitet. Duhet të prisni që si opozitë, ta ndërtoni bindjen te qytetari që vërtetë e keni për të mirën e këtij vendi. Faleminderit!

KRYETARJA: Gazmend Bytyçi nga PDK e ka fjalën. Duhet ta kërkoni fjalën për replikë. Memli Krasniqi e ka fjalën.

MEMLI KRASNIQI: Haki Abazi, ata që kanë fytyrë ju shikojnë në sy kur të flasin, nuk i bëhen bisht kryeministrit kur të jep urdhër çohuni se shkuam.

Çohuni se shkuar, e erdhe këtu e lëshove një vagon fjalë edhe u çove e ece. Nuk je duke më shikuar në sy se pak i vogël, e s’jam duke të parë as unë juve prej foltores, po dal të kallëzoj pastaj më vonë aty se çfarë kam për të thënë, të gjithën.

Ty, faktet për zhvatje e për korrupsion t’i ka dërguar shoku yt, tash zv/ministër që e ke në Qeveri. A jeni pajtuar apo s’jeni pajtuar për ato kallëzime penale, ato janë publike se e keni sharë njëri-tjetrin poshtë e lart, ai ty pak më shumë, se këtyre herëve nuk flisje. Po, për ato fonde të OJQ-ve, se çka ke bërë ti, mua ma merr mendja e dinë shumë, po kush nuk e di, ma merr mendja do ta marrë vesh shpejt, jo prej meje. Nuk je aq i rëndësishëm ti pse je bërë zëvendëskryeministër që ta humb kohën unë me ty. T’i po më tregon këtu mu qysh duhet të flas, qe dy javë ditë ke ardhur për herë të parë në Kuvend të Kosovës. Faleminderit prej besimit të qytetarëve, e pesta herë jam i zgjedhur deputet këtu dhe ndoshta më zgjedhin ndonjëherë nëse pahiri vendos edhe një herë të dal.

Nuk mund t’i të flasësh për kredibilitet këtu. Për çfarë kredibiliteti ke për të na treguar ua ti neve e të na mbash ders, kur domethënë nuk e ke ngul, siç thotë populli “bigën kurrë në një vend”, por

118 e ke ndërruar sipas sezoneve dhe sipas stinëve. Herë ke qenë me Vetëvendosje, herë me FER, herë me Shpendin, herë me Dardanin, herë me Albinin, herë me atë tjetrin.

Unë i respektoj dhe i konsideroj kredibil ata njerëz që nuk lëvizin dhe ata njerëz që nuk i ndërrojnë fjalët.

Përndryshe, paranojë bre u është bërë presidenti, u mbyta duke ju thënë, paranojë, ëndërr jeni duke e parë. Lëreni presidentin, ose thirreni këtu le të vijë të flasim me të për krejt temat që po i ngrehni, e jo ju flitni e nuk keni guxim të shkoni në takim. E për relativizim të fushatës në Amerikë, kjo është absurde çka je duke thënë, se mu harxhuan sekondat. Atje ka fushatë, por ka edhe shtet, ka president, ka Qeveri, ata janë duke e folur këtë çka po e themi ne sot.

KRYETARJA: Bedri Hamza, në emër të grupit.

BEDRI HAMZA: Faleminderit, kryetare e Kuvendit! Sa i përket ligjëratës dhe leksionit për kulturë politike nga zoti Abazi, besoj që më së pakti ka kredibilitet të mbajë leksione dhe ligjërata për kulturë politike në këtë Kuvend, sepse besoj që ai një herë fillimisht për vete duhet ta mësojë kulturën politike, duhet të ketë konsistencë në jetën edhe veprimet e tij gjatë gjithë kohës, e për t’u dhënë pastaj leksion të tjerëve.

Kur flet për qytetarët dhe për besimin qytetar, të lutem fol në proporcion me fuqinë e botës. Nuk i përfaqëson ti këtu 100% të qytetarëve të Kosovës, por i keni 25% të votave.

Sa i përket përvojës, ta tha edhe zoti Krasniqi dhe po ta përsëris, po ke përvojë të gjatë politike se gati i ke bërë nja tre muaj, e në Qeveri e ke nja një muaj ditë.

E sa i përket, më herët e përmende pse ne nuk kemi bërë diçka për lirimin e Nezir Mehmetit, Qeveria duhet ta bëjë këtë, po zoti Abazi po ta përkujtoj, po më vjen keq që më detyrove të ta përkujtoj, që kur kemi qenë në Qeveri ne kemi kontribuar në lirimin e babës tënd, dhe ti e di këtë.

KRYETARJA: Deputeti Gazmend Bytyqi e ka fjalën.

GAZMEND BYTYQI: Faleminderit! Përshëndetje për të gjithë, E nderuar kryetare, Po i drejtohem edhe nënkryetares, Unë e kam një shqetësim për mënyrën se si është duke u zhvilluar dhe mbarëvajtja e seancës së këtij Kuvendi.

119 Në fakt, që nga data 3 shkurt, se po e përmendni shpesh, keni filluar në mënyrë jokorrekte ta menaxhoni seancën. Deputetëve të opozitës shpeshherë po ua kujtoni çka kanë të drejtë të flasin dhe që të kthehen në pikën e rendit të ditës, sidomos nënkryetarja e Kuvendit. Pra, sot qëllimisht e keni zhvendosur debatin nga pika e rendit të ditës për të cilën është thirrur. Pra, lejuat që të zhvillohet një debat nga deputetët e pozitës për politikat tona të brendshme. Kjo seancë e Kuvendit nuk është thirrur as për shkarkimet e bordeve, as çfarë ka ndodhur në qeverisjet e kaluara.

Ju kemi thënë shpesh se po ju dëgjojmë edhe juve, duke i përmendur datat kur janë kryer zgjedhjet, kur është bërë Qeveria, urime për hair ju qoftë, punoni, këtu do të jemi edhe ne si opozitë që të kërkojmë që premtimet e juaja të realizohen. Do të kërkojmë dhe do të votoj edhe për vetingun, do të votoj edhe për Ligjin antimafia, sepse e dua këtë vend ndoshta më shumë se ju, sepse jemi të votuar nga qytetarët e këtij vendi për t’i përfaqësuar dhe për t’i mbrojtur interesat e tyre. Po pres që ta ndalni këtë retorikë demagogjike të opozitarëve të kaluar për akuzat e vazhdueshme për tradhtarë, akuza të vazhdueshme për kriminelë dhe ky diskurs politik publik, që vazhdimisht ka qenë këtu, ka bërë që të helmohet opinioni ynë i qytetarëve. Pra, me këtë rast që të humbet besimi i të rinjve në këtë Kuvend dhe në institucione.

E çka prita unë sot? Unë prita që të kem informacione më shumë nga kryeministri i vendit për këtë çështje që edhe unë e konsideroj shumë serioze. Ajo çka dëgjova nga kryeministri, po edhe nga deputetët e pozitës, është që çështja nuk qenka fare serioze, qenkan disa deklarime ndoshta të parëndësishme, disa i thanë me humor, disa i thanë me tallje, po unë dua t’jua rikujtoj një deklaratë të presidentit Tramp para disa kohe, i cili pati thënë: “Se luftërat mund të ndodhin shpesh dhe në çdo vend. Madje e përmendi një vend që lufta mund të ndodhin edhe në Ballkan, pse? Sepse liderët ballkanas janë kokëfortë dhe euforikë”. Prandaj, asnjëri nga ne nuk e dëshiron një çështje të tillë, po nëse na ndodh diçka e ngjashme, kam përshtypjen se e keni harruar që jemi në vijën e parë të zjarrit edhe s’kemi askënd para nesh. Nëse humbim aleatë, s’do të kemi askënd edhe pas nesh.

Këto 30 vjet të kaluara secili nga ne kemi dëgjuar deklaratat e zyrtarëve të ndryshëm amerikanë, nga ambasadorë, senatorë, kongresmenë, sekretarë shteti, deri te presidentë për përplasjen e tyre me armiqtë tanë. Është e rrallë kjo që është duke ndodhur tani. Kemi përplasje të Qeverisë apo të politikave të këtyre zyrtarëve me Qeverinë tonë. Nuk është Qeveri vetëm juaja, po është Qeveri e qytetarëve të Republikës së Kosovës.

Ishte shqetësuese edhe pjesa e kryeministrit, po edhe e deputetëve që vazhduan me këtë pjesën, prapë të retorikës të opozitës, madje duke akuzuar edhe personalitete, si presidenti i Republikës së Kosovës, zoti Hashim Thaçi. E kuptoj që ju është bërë opsesion, u fol edhe për peshën dhe përgjegjësinë historike. Më lejoni të ndaj një kujtim apo një insert të jetës sime, përvojës time, pikërisht me presidentin e Republikës së Kosovës, zotin Hashim Thaçi.

120 Ishte kohë lufte, unë si një ushtar i zakonshëm i këtij vendi më ra detyra ta bëja njërën nga përcjelljet, ta marr nga malet e Sharrit për ta dërguar deri në kufirin e Maqedonisë, ishte kohe e periudhës së Rambujesë dhe në njërën nga bazat e tona ku ne pushuam, shumë prej ushtarëve, po edhe unë i pyeta: - A keni frikë nga përgjegjësia historike? A e dini cila ishte përgjigja e tij, flas për vitin ‘99, në fshatin Greme, buzë maleve të Sharrit, tha: - Po, kam frikë nga përgjegjësia historike, por kam garanci nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës se ne do të fitojmë, kjo luftë do të përfundojë me fitoren tonë.

Ne të gjithë besuam në të, ne të gjithë besuam në të gjithë aktorët politikë të asaj kohe. Çka ndodhi tutje, erdhi procesi i Vjenës, edhe pakoja e Ahtisarit, u shpall pavarësia po nga ky president, po nga ata aktorë politikë.

Tashmë jemi në rastin e tretë, kujt duhet t’i besojmë? A duhet t’u besojmë atyre që i kanë mohuar këto dy procese, e t’ia besojmë të tretën, apo çka?

Në fund, nuk po kuptoj edhe diçka. Pse është kjo frikë e madhe e kryeministrit apo e kësaj qeverisje që të shkojë dhe të hyjë në bisedime në Uashington. Nëse nuk i besojmë ne Uashingtonit, atëherë nuk di se kujt do të mund t’i besojmë. Nëse kemi frikë nga ata, atëherë kemi frikë nga vetja, kemi frikë nga inferioriteti ynë për të qeverisur me vendin dhe me qytetarët e Republikës së Kosovës.

Dëgjova nga kolegët deputetë edhe për lojalitetin ndaj vendit, këta kolegë prej deputeti, edhe prej qyteti, folën pak edhe për vlera demokratike, folën edhe pak për ëndrrën amerikane, folën edhe për lojalitetin. Lojalitet ndaj këtij vendit është të punosh dhe të luftosh për çdo ditë, jo vetëm kur ty të konvenon, jo vetëm kur ti je në pushtet, nuk është lojalitet qoftë të akuzosh, nuk është lojalitet të ikësh nga vendi bash kur vendi ka nevojë për të.

Gjatë kësaj kohe, sepse u treguan edhe mesele, u folën për poezi, e kemi profesorin e letërsisë këtu, zoti Kujtim, janë dy poezi monumentale që flasin për atdheun, është ajo e Arapit, të dyja e dinë çfarë thonë? Ato thonë që ‘atdheu është dhimbje’ dhe ‘atdheun duhet ta duam dhe të punojmë vazhdimisht për të’.

KRYETARJA: Deputeti Eman Rrahmani e ka fjalën.

EMAN RRAHMANI: E nderuar kryetare, Të dashur qytetarë, Të nderuar deputetë, Është përmendur nga deputetët e opozitës tash e pozitës të qeverisë së kaluar se mos i bëni gabimet të cilat i kemi bërë ne në mandatin e kaluar. Po, ne nuk do t’i bëjmë gabimet që i keni bërë ju dhe na vjen shumë mirë që i keni kuptuar që keni bërë shumë gabime. Po, ju keni bërë

121 gabime tash e 20 vjet dhe po vazhdoni të gaboni edhe sot duke penguar punën e Qeverisë, duke ndihmuar në krijimin e një fryme jo të mirë për vendin. Gabim e keni pasur atëherë, gabim e keni edhe sot dhe me këtë mendësi gabim do ta keni edhe nesër.

Është hera e parë që thuajse të gjitha ambasadat kanë përshëndetur formimin e një qeverie të pakorruptuar. Populli i ka besuar Albin Kurtit për kryeministër dhe ne do të vazhdojmë ta mbështesim ashtu sikurse populli në këtë rrugë, në këtë rrugëtim.

Sot kemi ndryshime nga një Qeveri, ku për dreka dhe darka ka shpenzuar madje edhe Fondin e rezervave shtetërore, në një qeveri ku i ka kthyer shpresën popullit për vetëm një muaj qeverisje.

Sulmet tuaja se Qeveria Kurti po i dëmton marrëdhëniet me SHBA-në janë të pavërteta. Cili nga ju mund të gjejë vetëm një deklaratë të kryeministrit që ka kundërshtuar apo ka prishur marrëdhëniet me SHBA-në. Përkundër kësaj kemi shumë deklarata të presidentit Thaçi kundër Bashkimit Evropian, mirëpo ju as dje, as sot dhe asnjëherë nuk reaguat për këto deklarata. Tashmë është e kuptueshme që qëndrimi në opozitë është shumë i vështirë, e sidomos kur nga vendimet e Qeverisë prekeni thuajse të gjithë ju, duke filluar nga shkarkimi i bordeve, nga shkarkimi i konsujve, nga shkarkimi i ambasadorëve, nga anulimi i noterëve e shumë veprime e vendime të tjera.

Më herë njëri nga ish-ministrat tha se po i prishim marrëdhëniet me SHBA-në dhe po orientohemi kah Rusia dhe Kina. U përmendën edhe korridore, e meqë u përmendën korridore, mua m’u kujtuan nja dy fotografi të korridoreve, m’u kujtua fotografia e presidentit Thaçi në korridor me presidentin Putin, e po ashtu m’u kujtua edhe fotografia e njerëzve të afërt të presidentit me Medvedevin.

Besoj që fotografitë e tregojnë edhe orientimin se kush kah e si po shkon. Njëri nga parafolësit që kem qenë kolegë në Asamblenë e Kuvendit Komunal të Prishtinës për dy vjet e gjysmë, e që është Uran Ismajli, se nuk po më dëgjon, po më duket, po e shoh që dy seanca është duke u treguar mjaft aktiv këtu, mirëpo për dy vjet e gjysmë në Kuvendin Komunal të Prishtinës nuk e kam dëgjuar asnjëherë të marrë fjalën dhe të flasë për problemet e qytetarëve të Prishtinës. E kam një pyetje për të, a është reflektim nga të qenit nga pozitë në opozitë, apo është për shkak të pagës që në Kuvendin Komunal është 200 euro, e këtu në Parlamentin e Kosovës e kalon 1000 euro. Kështu që besoj që ka reflektuar për shkak të kalimit nga pozita në opozitë dhe jo nga kjo e dyta. Faleminderit!

KRYETARJA: A e doni fjalën për replikë? Jo! Atëherë deputetja Eliza Hoxha e ka fjalën. Po s’po e kërkon fjalën deputet, replikë dy minuta Uran Ismajli.

122 URAN ISMAJLI: Po, ai gjysmën e fjalive e pati për mua, asgjë nuk tha tjetër. Qyteti i Prishtinës, nuk e di çka foli për mua po e dëgjova që foli për Prishtinën, po mendoj që qyteti i Prishtinës e ka parë qeverisjen e Lëvizjes Vetëvendosje. Shumë prej drejtorëve të cilët sot i ke deputetë këtu, e kanë gjymtuar këtë qytet, i kanë krijuar këtij qyteti të mos ketë asnjë lloj perspektive, qoftë në ambient, qoftë në edukim, qoftë në zhvillim ekonomik apo gjithçka tjetër.

Prandaj, kur zyrtari i Lëvizjes Vetëvendosje flet për qeverisjen në Prishtinë, realisht veç ua rikujton qytetarëve të Prishtinës se çfarë gabimi të madh kanë bërë kur ju kanë votuar dhe çka i keni bërë Prishtinës gjatë tërë asaj kohe, duke e përdorur vetëm si platformë politike për t’u zgjedhur deputet. Krejt drejtorët tuaj, të cilët i keni pasur në Prishtinë, i keni bërë deputetë, pra pse i keni bërë, sepse keni shfrytëzuar kapacitetin e qytetit të Prishtinës, besimin e qytetarëve të Prishtinës, të cilët ja u kanë dhënë për qeverisje në Prishtinë, e çka keni bërë ju, e keni shfrytëzuar vetëm si kapital politik për t’u katapultuar edhe të bëheni deputetë.

Prandaj, një qeverisje e dështuar, për të cilën ende nuk keni kërkuar falje, mendoj që do të kërkoj, besoj që mund ta bëjmë edhe një seancë edhe për atë punë. Faleminderit!

KRYETARJA: Kundër-replikë Eman Rrahmani.

EMAN RRAHMANI: Faleminderit, kryetare! Po më vjen shumë mirë, është hera e parë ...

KRYETARJA: Ju kisha lutur, kolegë, vazhdo, sepse 45 sekonda të mbetën.

EMAN RRAHMANI: Më vjen shumë mirë që është hera e parë që e dëgjoj Uran Ismajlin që flet për Prishtinën pas dy vjet e gjysmë qëndrim në Kuvendin Komunal të Prishtinës.

Uran Ismajli, edhe pse nuk po dëgjon, po tregoj që ti në seancat e Kuvendit Komunal ke ardhur veç kur të ka kërkuar Shpend Ahmeti për t’ia bërë kuorumin për t’i marrë ndërmarrjet publike, dhe asnjë seancë e asnjë fjalë, asnjëherë nuk e ke thënë në Kuvendin Komunal. Kështu që mua po më vjen mirë që je bërë kaq aktiv dhe shpresoj të vazhdosh kështu. Faleminderit!

KRYETARJA: Vetëm t’i sqarojmë procedurat, në Rregullore të Kuvendit, në kundër-replikë edhe kur ta përmendë emrin pas kundër-replikës, nuk ke të drejtë. Besoj që do të keni rast herëve të tjera të përgjigjesh. Deputetja Eliza Hoxha e ka fjalën.

ELIZA HOXHA: E nderuar kryetare e Kuvendit, Anëtarë të qeverisë, Të nderuar kolegë deputetë,

123 Të nderuar qytetarë të Kosovës, Po marr shkas të flas për një çështje shumë të ngushtë, e që të kthehem përsëri në temën, për të cilën është thirrur seanca e sotme. U tha këtu dhe, në fakt, u ofenduan mijëra të rinj dhe fëmijë të Kosovës si të pamençur, të mos them budallenj.

Sa e sa miliarda dollarë të taksapaguesve amerikanë kanë mundësuar rritën tonë shoqërore dhe profesionale në universitetet më prestigjioze amerikane, ku shpesh vetë të rinjtë amerikanë nuk kanë mundësi studimi. Po të ishin aq të pamençur, sigurisht që nuk do të kishin mundësi të jenë pjesë e këtyre programeve.

Kujtoj TLP-në, Fellow Ships të ndryshme “fullbreit bursat Work end trawell” dhe produktin e këtyre investimeve dhe mundësive amerikane për të rinjtë kosovarë sot e keni edhe brenda këtij Kuvendi. Shumë nga ju sot e falënderuat shtetin amerikan për mundësinë e studimeve atje. Ngritja e kapaciteteve njerëzore në fusha të ndryshme ka ndihmuar zhvillimin ekonomik, ka mundësuar vetëpunësimin, gjenerimin e vendeve të reja të punës dhe tregun e lirë ekonomik. Andaj, taksa e vendosur dikur, edhe pse si një mjet ekonomik dhe pozicion politik, si ndëshkim për fushatën negative të Serbisë ndaj Kosovës, kishte kuptim për një periudhë, por kur ajo u shndërrua në qëllim politik, kjo ishte edhe arsyeja ku Qeveria e atëhershme pati dy kurse paralele, me ç’rast edhe ndodhën zgjedhjet e jashtëzakonshme.

Ka qenë fare e ditur që cilado të jetë kombinatorika e Qeverisë së re që do të vijë pas zgjedhjeve të 6 tetorit, detyra e parë dhe problemi i parë me të cilin do të ballafaqoj kjo Qeveri do të ishte pikërisht heqja e taksës pa kushte. U tha shumë shpesh këtu sot, opozita thërret seancë të jashtëzakonshme, edhe pse i kanë qëndrimet e ndryshme, për mua të ndryshmet janë vlerë dhe ta them shumë sinqerisht që ne si opozitë e kemi komoditetin të kemi qëndrime të ndryshme dhe të vazhdojmë me integritet t’i mbajmë ato, por që bëhemi bashkë për një të mirë më të madhe publike dhe interes shteti për të diskutuar për to bashkë me ju, por ju nuk e keni këtë. Sepse ju e keni marrë votën që të qeverisni dhe t’i merrni vendimet së bashku. Mund t’i mbani mendimet ndryshe, por duhet t’i harmonizoni qëndrimet dhe vendimet, sepse populli pret nga ju.

Nuk e kuptoj gjithë këtë hezitim kundrejt një kërkese të shtetit amerikan, i cili ndër vite ka qëndruar pranë nesh, kujtoj edhe në të ’90-ta, edhe Ushtria Çlirimtare e Kosovës ka qenë e bashkërenduar me ta, edhe paslufta, çlirimi, krijimi i institucioneve të reja të Kosovës, shpallja e pavarësisë së Kosovës. Pse sot ky hezitim që të mos i besojmë 100% kërkesës amerikane për heqje të taksës, pse? Unë nuk e di arsyen dhe këtë arsye duhet ta jepni ju.

Për mua ka vetëm një përgjigje, e vetmja parti politike, e cila nuk ka të drejtë morale ta heq taksën është Lëvizja Vetëvendosje. Prandaj, mundohen që të qesin kushte, të blejnë kohë dhe t’i ikin përgjegjësisë.

124 Sot për shkak të kryeneçësisë suaj dhe mosushtrimit të përgjegjësive që keni marrë me votën e qytetarit, programet e ndryshme zhvillimore për të rinjtë e Kosovës, për shtetin e Kosovës që lidhen me energjinë, mjedisin, qëllimet e mileniumit dhe shumë të tjera që kanë ndikim lokal dhe global, janë pezulluar totalisht. Si është e mundur që pas gjithë këtyre viteve bashkërenditje me miqtë tanë amerikanë, misioni amerikan në Kosovë të shndërrohet na sanksione amerikane për Kosovën. Për besë, për mua si pjesëtare e kësaj shoqërie që kam kaluar nëpër krejt këto procese si civil është për turp. Kjo e bie këtë vend në një situatë që ne të jemi para të gjithëve mosmirënjohës për gjithë këtë besueshmëri dhe për gjithë këtë ndihmë që na është dhënë ndër këto vite. Faleminderit!

(Drejtimin e mbledhjes e merr nënkryetarja e Kuvendit, znj. Arbërie Nagavci.)

KRYESUESJA; Faleminderit, zonja Hoxha. Fjala për deputetin Liburn Aliu, le të përgatitet zonja Besa Ismajli-Ahmeti.

LIBURN ALIU: Seanca e sotme, pra pas gjithë këtyre diskutimeve të shumta, po del sigurisht të jetë një lloj diskutimi i pafund, pa ndonjë rezultat, i cili më shumë po shpërfaq siklete se sa që realisht po nxjerr diçka konkrete të mirë.

Çka po ndodh sot? Ajo çka ndodh sot në Qeverinë e Kosovës dhe në Kosovë përmes qeverisjes së tanishme, është ajo e cila çdo ditë po e krijon sikletin e vazhdueshëm tek ata që dikur ishin në qeverisje. Sa më shumë që po ecën koha, çdo javë e më tepër po fillon të kthehet mbarë çdo gjë kudo, në cilëndo fushë në shoqërinë tonë dhe kur kthehet diçka mbarë, i bie që e mbrapshta të vërehet dhe të hiqet. Ky është cenim i drejtpërdrejtë i interesit të atyre që kanë qenë deri dje. Pra, te të gjithë gradualisht qeverisja e re po arrin, po arrin dhe çdo të keqe rend, një nga një, kudo që është po e ndrydh, po e thanë, po e heq dhe po e kthen të mbarën, ky është sikleti, ky është problemi. Të gjithë ju po e dini që secilën prej jush dita-ditës po i afrohet qartësimi dhe përgjegjësia që do t’ju kërkohet për atë se çka ka ndodhur deri tash. Në çdo fushë të shoqërisë tonë kemi dëme tepër të thella që donë kohë derisa të riparohen, por ja që po riparohen, edhe në politikën e jashtme, edhe në marrëdhëniet edhe me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, edhe me Bashkimin Evropian, edhe me të gjitha.

Të gjitha këto raporte, të cilat e kanë dëmtuar edhe imazhin e Kosovës, ai imazh ku Kosova përfytyrohet si vend i krimit të organizuar dhe i korrupsionit, e që ka filluar të ndryshojë, ju po përpiqeni këtë rrugë ta ndalni.

Pra, në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës marrëdhënia është duke u rregulluar, vërtet nuk ka qenë e mirë, raportet që janë përmendur këtu tregojnë: ju e keni dëmtuar këtë marrëdhënie. Po ashtu e keni dëmtuar dhe po vazhdoni ta dëmtoni marrëdhënien edhe me BE-në.

125 Të gjithë ato investime dhe dëme mbase janë kompromise të shumta, të cilat, në fund të fundit, do të duhej të ishin edhe të konsideroheshin si një avantazh.

Sot në diplomacinë tonë, karshi vendeve të Bashkimit Evropian dhe të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ju të gjithë këtë punë sikur po hiqni dorë dhe po e shkatërroni pa asnjë dhimbje. Pra, kot është, e tëra është kot, gjithçka është e qartë, është tejet e qartë që marrëveshjen për të cilën po synoni të krijoni hapësirë, është në perëndim e sipër dhe personi që do ta bëjë këtë marrëveshje është në perëndim e sipër, po doni t’i jepni jetë dhe t’i vazhdoni jetën dikujt që po shkon dhe po i takon të kaluarës. Në këtë vend po fillon diçka e re.

Prandaj, duhet ta keni të qartë, mos u bëni pengesë edhe më tej, t’i lëmë hapësirë, do të kemi edhe dialog, do të kemi edhe dialog me Serbinë, do të ulemi bashkë të gjithë e të flasim, nuk ka nevojë të bëhen këto punë fshehtas, nuk ka nevojë të vihet te marrëveshjet, të cilat nuk e dimë për çka bëhet fjalë dhe në fund të dalim para aktit të kryer, ku na shkojnë pjesët e territorit dhe pastaj tërë këtë ta arsyetojmë me faktor ndërkombëtar e krejt. Harroni, po kujtoni se edhe ne po harrojmë që jeni takuar edhe ju me Putinët e me krejt ata me radhë që gradualisht e keni sjellë këtë situatë deri në këtë vend, por ja që po i vjen fundi kësaj, qysh po i vjen fundi edhe i këtij debati, po përfundon ky debat prapë pa diçka konkrete, sikur ai debati i kaluar dhe qysh po e shoh, me kësi debate, kësi soji, do të përpiqeni të na e merrni kohën këtu ne deputetëve, po për ndryshe, puna në këtë vend nuk do të ndalet, sado që bëni dhe sillni debate të tilla.

KRYESUESJA: Faleminderit, zoti Aliu! Fjala është për deputeten Besa Ismajli Ahmeti. I fundit i lajmëruar për fjalë është deputeti Ferat Shala. Zonja Ismajli fjala për ju.

BESA ISMAJLI-AHMETI: Faleminderit! Në fakt, nuk do ta merrja fjalën as tani, sikur që kisha mundësi të replikoja me shumë fjalime, por ja që ishin pa besë, nuk përmendej askund fjala “besë” dhe as nuk ishte në ndonjë bazë dhe kështu që mbeta gjithë ato kundërmendime t’i mbaj në një fjalim.

Po nuk di nga t’ia filloj, nga LDK-ja apo nga VV-ja, por po besoj që do të duhet ta bëja nga LDK-ja, si përgjegjësja kryesore e kësaj situate. Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, ka deklaruar se kjo është një situatë delikate, shumë serioze, në anën tjetër ka thënë se nuk ka një taksë dhe nuk ka një reciprocitet që cenon marrëdhëniet tona a raportet tona me SHBA-në, a është ashtu?

Në anën tjetër, pse pra pati nevojë që ju të dërgoni një emisar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës për të takuar Grenellin, për të blerë kohë, për të shtyrë përpara inercionin apo për të shtyrë përpara agjendën e Qeverisë Kurti.

126 Gjithashtu edhe zëvendëskryeministri në deklarimet e tij na tha që në mbledhjen e Qeverisë do të kërkojë heqjen e taksës, gjë që nuk ndodhi. Atëherë pse ky prolongim, çfarë po ndodh. Ne i dimë se me retorika nuk mund të ndreqim as t’i mirëmbajmë marrëdhëniet, kahu i veprimeve mendoj se është bërë shumë i qartë.

Gjithashtu për zotin zëvendëskryeministër, zoti Avdullahun, i cili thotë se, në fakt, serioze janë shqetësimet e opozitës, por jo edhe aq shumë. Mund të pajtohem, antiamerikanizmi është çështje serioze edhe jo aq shumë, megjithatë jetojmë në demokraci dhe njerëzit mund të kenë mendime të lira, ne e kemi instaluar tashmë si diskurs shoqëror që është në rregull përderisa ajo nuk instalohet në institucione. Por mendoj se më keq se kaq mund të jetë vetëm nëse antikosovizmi instalohet diku atje, ku deri më tash një Qeveri, si kjo e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për 30 vjet minimum s’ka lënë Qeveri për pa u kacafytur për ne, për Kosovën dhe sot erdhi dita që Kosova të kacafytet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Po u kthehem kolegëve të mi, të cilët deklaruan se kanë studiuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të cilët të gjithë ju referua raporteve. Si një lexuese e rregullt dhe jo vetëm, por edhe kontribuuese e të gjitha atyre raporteve, duhet t’ju tërheq vërejtjen të dalloni rekomandimin nga kërcënimi. Nëse raporte që ju cituat keni gjetur diku se ka një kërcënim për sanksione apo për tërheqje të trupave, ne vërtet atëherë KSA-së do ta deklaronim si të panevojshme.

Të gjitha ato raporte, të cilat ju iu referuat, janë raportime të rregullta, të monitorimit të punës në Kosovë, të cilat shoqërohen jo vetëm me rekomandime si të dilet nga situata, por edhe me ngritje të kapacitetesh, me mbështetje, aty ku është deklaruar se ka një ngecje në procese në zbatim të ligjit, është investuar nga të njëjtit për të fuqizuar ligjin, aty ku është deklaruar se ka korrupsion, janë dhënë masa, fonde dhe mbështetje të fuqishme antikorrupsion dhe këtu ka një dallim të madh.

Raporti i të drejtave të njeriut, raport të cilin shumë kush në shoqërinë civile dhe qytetarët e Kosovës e presin hasret vit për vit, në atë raport, në fakt, që është i rregullt, nuk është i jashtëzakonshëm sikur ky, fjala më e rëndë e cila i referohet është se Kosova po i shmang zotimet e veta për sundimin e ligjit, sidomos në seksionet ku flitet për korrupsionin dhe sundimin e ligjit dhe këtu ka një dallim të madh.

Do të doja shumë që kolegët e mi kur t’u referohen këtyre raporteve së paku t’i kenë lexuar dhe t’i kenë lexuar me një mendim kritik dhe vetëm më pas të bëjnë analogji të tilla. Ne e kuptojmë se udhëzimet për fjalimet tuaja kanë qenë kryekëput të apatizoni seriozitetin e gjendjes në të cilën ndodhemi dhe atë duke iu referuar presidentit krejt panevojshëm dhe duke referuar një të kaluare institucionale të mëhershme, për të cilën të gjithë kemi marrë veprime për ta adresuar.

127 Derisa për zotin Albin Kurti thoni se duhet të shkojmë çfarë ka ndodhur nga 6 tetori dhe përpara, do të thotë nga 6 tetori dhe këndej, opozitës i referoheni si diçka që nuk ka një kredibilitet për të folur apo për të vepruar, e po gaboheni shumë, sepse ne e kemi kredibilitetin jo vetëm për të folur, por edhe për të vepruar, sepse ka dëshmuar me kohë dhe ka dëshmuar edhe tash si opozitë, edhe përpara se të dalë në opozitë me reforma dhe me demokratizimin e brendshëm që ka bërë, gjëra këto të cilat po e shohim se janë duke u ngushtuar dhe duke u ngufatur në Kosovë.

Ka disa pika diskutimesh, por nuk do të doja t’iu referoja të gjithave, por ju lutem, ata të cilët, në fakt, ndahen në dy taborë, ata që një nga kolegët e juaj tha është “hier mongoring”, në fakt mbjellin frikë, mendoj se më të rrezikshëm janë ata të cilët apatizojnë, relativizojnë një rrezik, i cili është këtu, të cilin e shohim të gjithë dhe për të cilët qytetarët janë shumë të brengosur.

Ju lutem, ne sot ju kemi ftuar që t’ju flisni qytetarëve dhe jo opozitës, që të flisni për marrëdhëniet dhe diskursin e orientimin e Kosovës dhe të mos flisni për presidentin. Nëse doni të flisnim për presidentin keni adresa të tjera, po mendoj se ky skajtizëm, ky largim, kjo shmangie e qëllimshme nga ky diskutim mendoj se jo më larg se në seancën tjetër, kur të presim veprime, të tjera do të jenë deklarata nga të cilat vetë ju do të distancoheni dhe do t’ ju vije keq për këto që i keni bërë dhe i keni thënë sonte. Faleminderit.

(Drejtimin e mbledhjes e merr kryetarja e Kuvendit, znj. Vjosa Osmani.)

KRYETARJA: Arben Gashi, replikë në emër të Grupit Parlamentar të LDK-së.

ARBEN GASHI: Faleminderit, e nderuar kryetare! Meqenëse edhe jemi në fund të seancës dhe meqenëse kolegët nga Partia Demokratike si duket nuk ua kanë shpjeguar qartë deputetëve të vetë të rinj rolin e LDK-së në të paktën tri dekadat e fundit dhe raportet e saj me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, po detyrohem t’ia shpjegoj, për shkak se u diskutua disa herë rreth zotit Skender Hyseni, si një përfaqësues i Lidhjes Demokratike, i cili ka shkuar për vizita zyrtare, duke përfaqësuar kryetarin e LDK-së dhe LDK- në, jo Qeverinë, nuk ka shkuar në emër të Qeverisë, as nuk ka folur në emër të Qeverisë, pra janë raporte të veçanta që Lidhja Demokratike e Kosovës i ka të paktën tash e tri dekada me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, a e quani ‘i dërguar’, e quani ‘emisar’, e quani ‘i deleguar’ nuk ka shumë rëndësi. E rëndësishme është që zoti Hyseni ka qenë me një detyrë të caktuar, të paracaktuar nga kryetari i LDK-së, në raportet partiake të LDK-së me institucionet dhe me subjekte të ndryshme të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Pra, mendoj se kjo lehtësisht e kuptueshme dhe po ashtu rëndësia e raporteve të Lidhjes Demokratike të Kosovës me partnerë të vet të jashtëm, këtë rast u parafrazuan më shumë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, por edhe me vendet e Bashkimit Evropian, aq sa janë historike, aq janë edhe të thella dhe janë të rëndësishme për shtetin e Kosovës. Pra, ne marrim dhe dërgojmë

128 mesazhe direkt dhe po ashtu kur kem nevojë, kemi edhe përfaqësuesit tanë zyrtarë, si kryetarin e Kuvendit apo zëvendëskryeministrin dhe të tjerët që merren në baza ditore në komunikim dhe bashkëpunim...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Kundër-replikë ka të drejtë vetëm deputetja. Kundër-replikë deputetja Besa Ismajli.

BESA ISMAJLI-AHMETI: Jo, veç një këshillë për kolegun, e di që e di se PDK-ja e njeh mirë LDK-në qe tri dekada, mirëpo kush është LDK-ja kemi qejf ta shohim që po i tregon Vetëvendosjes, se ne po kemi pak vështirësi të dimë kush është kush këtu, veç Vetëvendosjes tregoi, se ne të gjithë të qartë e kemi kush është LDK-ja. Faleminderit!

KRYETARJA: I fundit deputeti Ferat Shala e ka kërkuar fjalën.

FERAT SHALA: E nderuar kryetare, Kabinet qeveritar, Të nderuar deputetë, Për periudhën e krijimit të institucioneve e deri më sot, në këta muaj natyrshëm rrjedh pyetja ku jemi si institucione, si Qeveri, si Parlament në raport me sfidat e vendit. Ende nuk kemi buxhet të miratuar, ende nuk kemi program qeveritar, ende nuk kemi asnjë agjendë të asnjë natyre qoftë, as agjendë politike, as ekonomike, as të sigurisë e as shëndetësore për popullin. Çka kemi aktualisht, çka keni punuar deri më sot, përjashto agjendën e shkarkimeve hakmarrëse e populliste, bash asgjë për shtetin s’keni lëvizur pozitivisht këto ditë.

Përkundrazi, po izoloni dhe sabotoni çdo agjendë ekonomike, politike e të sigurisë. Për agjendën politike dhe raportet me partnerët strategjikë nuk po e zgjas, se u fol shumë, po shkurt ju them, sjellja e Qeverisë dhe e kryeministrit me këtë trimëri, nëse është trimëri e nuk është e përzier, e dashtë Zoti të mos jetë e përzier, sepse është e dëmshme për vendin, jashtëzakonisht është sfiduese.

Për agjendën zhvillimore po ju ilustroj shkurtimisht izolimin socio-ekonomik që po i bëni vendit. Për shembull, vetëm suspendimi i programit Sfidat e Mileniumit apo MSS ka reflektim qindra milionësh në ekonominë shoqërore dhe zhvillimore të Kosovës. Po kush do të përfitonte nga ky fond? Kategoritë më nevojtare të Kosovës. Në kuadër të fondit ishin të planifikuara renovimi i 2 600 shtëpive sociale e familjare të Kosovës, 2 600 shtëpi të nevojtarëve do të revitalizoheshin, do të fasadoheshin, do të ndërroheshin dyer e dritare dhe do të bëheshin funksionale dhe të shëndetshme për ata nevojtarë. 25 objekte shumëkatëshe në shtatë komuna të Kosovës kanë qenë të programuara që të rinovohen dhe të adaptohen për banim. Mbi 2 milionë dollarë grande për

129 biznese që udhëhiqen nga gratë. Mbi 3 milionë euro investime dhe grande për problematikat mjedisore në Kosovë, të cilat sot vendi ka më shumë se gjithçka tjetër nevojë. Mbi 20 milionë euro grande për energjinë, mbi 4 milionë euro janë grande për informimin publik, mbi 5 milionë euro janë grande dhe subvencione për ristrukturimin e administratës, që tashmë është bërë katrahurë nga fuzionimi i ministrive, pa asnjë plan, pa asnjë koncept, pa asnjë analizë dhe pa asnjë rekomandim institucional.

Pra, këto grande do të ju duheshin edhe juve, e më shumë qytetarëve e atyre që me shumë mund i prisnin. Pra, çka është kjo politikë e suspendimeve të fondeve që vijnë nga partnerët tanë strategjikë? Kush përfiton nga kjo politikë apo nuk keni nevojë fare, as për partnerët e as për këto politika e as për këto fonde?

Jam thellë i bindur, se qytetarët kanë nevojë, edhe për fondet e tyre, edhe për partnerët tanë strategjikë. Faleminderit!

KRYESUESJA: Fjala për kryetaren e Kuvendit, zonja Vjosa Osmani-Sadriu.

VJOSA OSMANI-SADRIU: Po tentoj sa më shkurt, meqenëse premtova në fillim që do të flas pas deputetëve.

Të nderuar deputetë, Unë në fakt pajtohem që kjo është çështje shumë me rëndësi. Marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe miqve tanë shpëtimtarë gjithnjë ka qenë, siç e përmenda në fillim të kësaj seance, ekzistenciale. Pra, as nuk do ta kishim shtetin, as nuk do ta kishim paqen, as nuk do ta kishim Ushtrinë, as nuk do t’i kishim njohjet, as nuk do ta kishim lobimin për anëtarësim në Bankë Botërore, në FMN, e në çdo organizatë tjetër ku jemi, sepse në ato që s’jemi është pikërisht pse nuk e kemi pasur sa duhet koordinimin me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. As nuk do t’i kishim milionët e miliardat që e realizuan mbijetesën tonë ekonomike nga ‘99-ta e tutje, as nuk do t’i kishim bursat, më vjen mirë që u përmendën, sepse unë vërtet mendoj që eksporti i edukimit, pra shkollimi i kuadrove kanë qenë ndër ndihmat më të mëdha për procesin tonë të shtetndërtimit.

Por, një gjë që sot e di sigurt që e kemi, është që në Qeverinë tonë nuk ka anti-amerikanë, këtë e di sigurt. U përmendën këtu qëndrime të ndryshme edhe natyrisht, që siç e përmendi kolegu im nga LDK-ja, për shkak të demokracisë së brendshme që e kultivojmë, mund të kemi nuanca. Por, këtu në vend të deklaratave është me rëndësi të punojmë me dokumente që janë votuar, sepse si Kuvend na ka hije ta bëjmë pikërisht këtë. Zëvendëskryeministri e përmendi një marrëveshje për bashkëqeverisje. Natyrisht që ka pasur zhvillime në ndërkohë, por unë po e përmend Programin Qeverisës, i cili është votuar unanimisht nga të gjithë ministrat dhe përfaqësuesit, edhe të

130 Vetëvendosjes, edhe të LDK-së. Dhe, si Kuvend unë punoj me këtë dokument e jo me deklarata. Do të vijë në ndërkohë, besoj edhe zyrtarisht.

Tek dialogu me Serbinë, ky dokument që është votuar nga të gjithë ministrat, edhe të Vetëvendosjes, edhe të LDK-së, thotë kështu: Qeveria e Republikës së Kosovës do të angazhohet për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë përmes dialogut dhe në frymën e parimit të reciprocitetit. Pra, është votuar nga të gjithë.

Dialogu me Serbinë udhëhiqet nga kryeministri mbi bazën e mandatit kushtetues dhe i raporton Kuvendit në baza të rregullta për procesin e dialogut, është votuar unanimisht nga të gjithë ministrat. Pra, nuk është që kryeministri po i ik dialogut.

Zëvendësimi i tarifave doganore për mallrat nga Serbia dhe Bosnjë-Hercegovina me masa të reciprocitetit të plotë është votuar nga të dyja partitë. Dhe, ne si Kuvend e kemi për detyrë të punojmë me këtë dokument.

Por, zonja dhe zotërinj, historia edhe e vjetër, edhe e re, e Republikës së Kosovës e dëshmon një gjë shumë qartë, që Kosova kurrë nuk ka pasur sukses pa i pasur Shtetet e Bashkuara të Amerikës në krah, kurrë në asnjë rast. Prandaj, edhe unë mendoj që dialogu me Serbinë duhet të zhvillohet mbi dy premisa parimesh themelore, shumë të thjeshta por të njëjtën kohë substanciale.

E para, të mbrohen interesat e vendit dhe e dyta, të mbrohen miqësitë me shtetet shpëtimtare. Pra, është e para dhe e dyta, jo e para ose e dyta, duhet me shkua të dyja bashkë, sepse e para s’mundet pa të dytën, po as e dyta pa të parën. Sepse, pajtohem këtu me disa kolegë, që nuk mund të pretendosh të paraqitesh, as si pro-amerikan kur e zhvat, e shkel, çdo interes të vendit. Tash, besoj nuk kam nevojë të flas për të kaluarën, edhe për thikën pas shpine, edhe për shumë raste të tjera, sepse zonja dhe zotërinj, kur LDK-ja dhe Vetëvendosja kanë qenë opozitë në mandatin e kaluar i kanë dalë zot këtij vendi edhe e kanë mbrojtur pro-amerikanizmin, kur të tjerët dëshironin ta ngulisnin këtë thikë pas shpine. Pra, e kemi bërë këtë edhe kur kemi qenë në opozitë e të jeni të sigurt që duhet dhe do ta bëjmë edhe tash që jemi në Qeveri.

Tjetër, besoj që është tepër me rëndësi që secili prej nesh të ndihmojmë që të kultivohen raporte të respektit reciprok ndërmjet institucioneve. Rrjedhimisht, në përputhje të plotë me procedurat ne sot e kemi përgatitur ftesën për presidentin e vendit, që të vijë këtu e t’i adresohet Kuvendit. Për fat të keq, komentari i Kushtetutës sonë e sqaron që presidenti nuk i raporton Kuvendit, edhe pse e kemi zgjedhur, për fat të keq. Rrjedhimisht, ne nuk do të kemi mundësi, as t’i bëjmë pyetje, as të bëjmë komente... pra, thjesht do të duhet ta dëgjojmë. E për fat të keq sërish, presidenti i cili do të duhej të ishte simbol i unitetit e për të cilin vërtet do të kisha dëshirë të mos flisja, sikur të mos e kishte uzurpuar e kidnapuar këtë proces të dialogut në mënyrë kundërkushtetuese, sot e

131 quan kryeministrin e vendit, një institucion tjetër, “përpëlitës, i frustruar, gënjeshtar, mashtrues, frikacak, djallëzor, përçarës, sabotues, manipulues, e tjera, e tjera...” , një institucion që do të duhej ta përfaqësonte unitetin e popullit i drejtohet kështu institucionit tjetër, me të cilin ka detyrim kushtetues që të konsultohet për tema që kanë të bëjnë me politikën e jashtme.

Unë mendoj që kjo fare nuk i kontribuon arritjes së unitetit, për të cilin ne të gjithë po flasim. E tash unitet neve na duhet në politikën e jashtme në përgjithësi, që nënkupton, nën një - dialogu me Serbinë, si çështje më urgjente dhe natyrisht, raportet me çdo shtet tjetër, po më primare raportet dhe miqësia e përhershme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për të cilin duhet të kontribuojmë secili prej nesh. Në këto tema duhet të jemi bashkë, e kemi përsëritur sa e sa herë, por ka ardhur koha ta dëshmojmë, edhe në temën e dialogut me Serbinë, edhe tek tema e raporteve me Shtetet e Bashkuara të Amerikës me Bashkimin Evropian dhe tash edhe me Mbretërinë e Bashkuar si shtet jashtë Bashkimit Evropian. I kemi vërtet të domosdoshme, sepse shteti ynë nuk mundet pa ta. Shteti ynë nuk mundet pa ta!

Prandaj edhe apeli im sot, natyrisht se është për të gjithë, për të gjithë, që të ulemi dhe ta gjejmë gjuhën e përbashkët që i mbron këto dy parime, edhe interesin e vendit, por edhe miqësitë me këto shtete, në mënyrë që bashkë me ta pastaj ta shtyjmë interesin e vendit përpara. Natyrisht që mua më duhet të potencoj që ne kemi besim të plotë 100% në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe përfaqësuesit e saj, në secilin prej tyre. Por, për shkak të një të kaluare të hidhur, sidomos kësaj të kaluar rreth dy vite e gjysmë ku u hapën tema që për fat të keq rrezikuan integritetin territorial dhe sovranitetin e vendit, nuk kemi besim në presidentin e vendit. Dhe, ky është sot problemi në dialog. Ky është sot problemi i pakapërcyeshëm, edhe tek çështja e tarifës, edhe tek të tjerat.

Në qoftë se, presidenti do ta respektonte rolin e tij kushtetues dhe në qoftë se Qeveria do ta udhëhiqte dialogun, ashtu siç e kërkon edhe vendimi i Gjykatës Kushtetuese, ne do ta kishim secilën garancë që nuk do të preket, as integriteti territorial, nuk do të preket as parimi i unitaritetit të shtetit, nuk do të preket as sovraniteti e as çështje të tjera. Për faktin që kemi një uzurpim të këtij procesi nga dikush që nuk ka të drejtë kushtetuese ta bëjë këtë, e detyron secilin deputet racional sot këtu në Kuvend që të ngre edhe çështjen e rolit të tij. Mua, madje më vjen shumë mirë që ka pasur deputetë jashtëzakonisht të përgatitur, edhe nga PDK në mandatin e kaluar, që vazhdimisht e kanë ngritur zërin kundër prekjes së integritetit territorial, madje kanë qenë shumica dërmuese. Por, kur ne kemi tentuar ta miratojmë një rezolutë në Kuvendin e Kosovës, që në radhë të parë ka ritheksuar rolin prijës të Qeverisë së Kosovës në dialogun Kosovë - Serbi dhe në radhë të dytë, i ka konfirmuar vijat e kuqe. Ne nuk e kemi pasur përkrahjen tuaj. Ne vinim këtu 58 deputetë dhe ju na thoshit, kur të bëheni 61 vijmë edhe ne në sallë. Pra, as për rikonfirmim të parimeve kushtetuese nuk bëheshit bashkë me ne.

132 Por, të nderuar kolegë, e kemi shansin sot. Është një rezolutë para nesh, e cila rithekson parimet jetike të Kushtetutës sonë dhe tregon cili është vullneti kushtetues e politik i këtij Kuvendi. S’po flasim këtu për teknika e procedura, po flasim për vullnet politik, i cili nën një - rikonfirmon që Qeveria udhëheq dialogun dhe askush tjetër, dhe nën dy - që në përputhje me Kushtetutën dhe aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese nuk mund të udhëheq bisedimet ndonjë institucion tjetër.

I paprekshëm mbetet sovraniteti shtetëror, integriteti territorial dhe karakteri shtetëror unitar i Republikës së Kosovës. Kush është kundër një gjuhe të tillë? Jam e bindur që asnjëri prej jush. Pse atëherë nuk përkrahet kjo rezolutë? Cili është problemi? A po thoni, që duhet Qeveria me marrë përsipër? Ja ku e kemi dokumentin. Të gjithë ne me vullnetin tonë politik po i themi Qeverisë “Vetëm ti ke të drejtë ta udhëheqësh dialogun”. Pse jo? Këtë e keni kërkuar tërë ditën, hajde tash ta votojmë!

Do të ishte mirë, që të votohet kjo rezolutë, sepse njerëzve që mund ta kenë të paqartë se çfarë roli kanë në dialogun Kosovë - Serbi do t’ua jepte përgjigjen e tyre përfundimtare, por edhe për një çështje tjetër - për shkak se në konferencë për shtyp, presidenti i vendit tha: Jam takuar me liderë politikë, ata përfaqësojnë 90 deputet ë. - dhe aludoi që këta 90 deputetë në njëfarë mënyre kanë qëndrime të unifikuara me të.

Po e bëj të qartë, zoti president, jo në emrin tim. Unë nuk jam ndër 90 deputetët që e përkrah qëndrimin tënd, sepse je duke e mbajtur të fshehtë. Je duke e mbajtur të fshehtë dhe askush nuk mundet në emër të deputetëve të Kuvendit të Kosovës t’i japë atij përkrahje, përderisa e uzurpon procesin në mënyrë kundërkushtetuese, askush! Dhe, kushdo që ka tentuar ta bëjë këtë në të kaluarën, ka dështuar.

E fundit, për Qeverinë unë mendoj që tarifa duhet të hiqet, por po e shpjegoj për cilën arsye. Tarifa duhet të hiqet, por duhet të hiqet në të njëjtën kohë me presidentin prej rolit të tij të uzurpuar. Në të njëjtën kohë, sepse në momentin kur hiqet ai hiqet edhe rreziku prej marrëveshjeve të rrezikshme. Bashkë duhet me u heq të dyja, në mënyrë simultante, sepse kështu mbrohet, zonja dhe zotërinj, edhe interesi i vendit, edhe marrëdhëniet me miqtë tanë.

Është edhe një arsye tjetër, po aq e rëndësishme. Tarifa duhet të hiqet që kjo Qeveri të vazhdojë t’ia prishë strofullën krimit, që kjo Qeveri të vazhdojë t’ia prishë planet të gjithë atyre, që tërë karrierën e tyre politike nuk menduan asgjë tjetër, pos si ta shpëtojnë lëkurën e tyre. Kjo Qeveri duhet të vazhdojë, prandaj është edhe esenciale që të gjendet gjuha e përbashkët ndërmjet të gjithë neve që e kemi marrë besimin qytetar, edhe për mbrojtjen e vendit, edhe për mbrojtjen e miqësive. Pra, edhe njëra, edhe tjetra, sepse kurrë nuk ka ndodhur që të shkojmë vetëm me njërën dhe vetëm me tjetrën. Faleminderit!

(Duartrokitje)

133 KRYESUESJA: Faleminderit, zonja Osmani! Kryetarja e Parlamentit nuk ka përmendur asnjë emër të deputetëve, kështu që së fundmi iu përgjigj për fjalë edhe deputetja Teuta Haxhiu nga AAK-ja.

TEUTA HAXHIU: Shumë faleminderit, e nderuara kolegia ime, nënkryetarja e Kuvendit, zonja Nagavci!

Është pas dymbëdhjetëve tash, vërtet u bë pak vonë, por gjithë këto orë të vona me vëmendje e dëgjova dhe në fund të fundit për kryetaren.

Kryetare, sinqerisht kisha dashur me e ditë nëse Kushtetuta e vendit dhe rezoluta që ku shkruan, së pari për rezoluta, cilado rezolutë, vetëm me më tregua a është obligative, nuk e kam gjetur kurrë, se kam insistuar vazhdimisht për shumë rezoluta që janë votuar këtu në Kuvend për çështje të ndryshme. E kam pasur me interes për cilëndo Qeveri, për çështjen e të pagjeturve më tepër, me e ditë se janë obligative dhe vazhdimisht më është thënë se nuk janë obligative për Qeverinë.

Kisha dashur ta di, së pari si dokument a është më i vlefshëm një rezolutë apo Kushtetuta e vendit? Dhe, në fund të fundit, krejt çka po dua të di unë, a po kërkoni prej opozitës me ju ndihmua ta udhëhiqni dialogun apo s’po e di rolin... Çka po lypni? Po, nisjani bre! Nisjani, more! Shkoni në dialog.

Në fund të fundit, sot të flitet këtu aq shumë është përmendur emri i presidentit, të cilin ne fuqishëm e kemi kundërshtuar në atë kohë, e ju përnjëmend LDK-ja keni bërë çmos me veprimet, e dini fort mirë, prej kryeministrit Mustafa e komplet krejt grupi, paqetë, e keni votuar. Dhe tash, çka me ju thënë ne juve?

Tash, ai person është të cilin po tentoni përmes ekranit me ju dëgjua. Jo more, mos na maltretoni. Ne nuk jemi kah themi që ai është më i mirë se ia që ka qenë, absolutisht. Të njëjtin qëndrim e kemi si gjithmonë, nuk i luajmë parimet ne. Ne s’kemi luajt asnjëherë. Në parime po luani dhe ju po tentoni me u dukë krejt persona të tjerë nga e kaluara. Kur po ju konvenon po thoni “i kemi 30 vjet jetë politike”, kur s’po ju konvenon po thoni “e kemi veç një vit, ose veç një ditë...”, siç po thotë Vetëvendosja, “veç një ditë jetë politike”, sepse ia kanë nisë rishtazi nga fillimi.

Me një fjalë, mos na maltretoni. Filloni, shkoni në dialog. Po, dialogoni more edhe brenda më së pari!

A po lypni ndërmjetësim prej neve me ju bashkua e me u takua me Hashim Thaçin apo çka? Me zor ne nuk mund të bëjmë kurrgjë. Ne çka po kërkojmë? Po kërkojmë një unitet për interesin nacional dhe normalisht, kryeministri Haradinaj ka ftuar të gjitha subjektet politike. I jepni aty

134 mendimet dhe bëhuni unikë për interesin nacional të vendit, por jo për interesa të asnjë subjekti politik.

Për t’i dilet zot vendit duhet vërtet, jo vetëm të flitet, po edhe të qëndrohet në fjalët të cilat paraprakisht mund t’i sjellë një dokument. Thjesht, Kushtetuta e vendit mendoj që, bile ju më së shumti, kryetare, e dini që është instanca më e lartë dhe nuk mund të flasim për një rezolutë që është më e vlefshme, konsideroj, se sa të gjitha qëndrimet që janë të qarta në Kushtetutën e vendit për secilin rol, të secilit institucion në vete.

Dhe tash në fund, mos kërkoni diçka më shumë prej rolit opozitar, se sa që duhet ta ketë opozita. Vërtet tepër, tepër gjatë ka shkuar këtu dhe në fund të fundit vetëm se u përmend me qindra herë emri i presidentit Thaçi, që për neve krejt e kotë ishte.

(Drejtimin e mbledhjes e merr kryetarja e Kuvendit, znj. Vjosa Osmani.)

KRYETARJA: Faleminderit, zonja deputete! Ndoshta nuk e ke problem në qoftë se prej këtu e jap sqarimin që e kërkuat.

Natyrisht, se Kushtetuta është mbi çdo akt tjetër juridik. Unë fola për vullnet politik. Rezolutat e Kuvendit sqarojnë vullnet politik, asgjë tjetër.

E dyta, unë dua ta përshëndes nga këtu iniciativën e kryeministrit Haradinaj, por ftesat janë për subjektet politike, kështu që besoj se nga secili lider do të merrni ose jo përgjigje, është çështje tjetër.

Të fundit e ftoj zotin Rexhep Selimi edhe një herë, në qoftë se dëshiron për tekstin e rezolutës. Jo, jo, e keni edhe ju pas Rexhep Selimit. Të fundit e keni fjalën ju.

Iniciuesi e merr fjalën i fundit, ende s’e kemi përfunduar. Zotëri nënkryetar, ky është sugjerimi që e kam prej administratës, në qoftë se ju dëshironi i parafundit me e marrë fjalën, nuk ka problem. Mirëpo, unë do t’i qes në votim çdo propozim që vjen.

REXHEP SELIMI: Memli, ulu! Dëgjo pak. Nëse ke fjalë, ke të drejtë...

KRYETARJA: Ju keni folur disa herë... Dëgjo...

REXHEP SELIMI: Unë kam projekt-rezolutë, jam i detyruar me e realizua. Ke durim pak, se... nëse ke rezolutë, e ke radhën.

Atëherë, të nderuar deputetë, sot... (Debat në sallë)

135 KRYETARJA: Sipas sqarimeve... Më fal zoti Selimi, vetëm një sekondë. Sipas sqarimeve të administratës, propozimi i mocionit flet i fundit, pra nuk do të jetë zoti Selimi i fundit.

(Debat në sallë)

Mirë, zoti Selimi, nuk besoj që ka nevojë. Tekstin të gjithë e keni përpara. Vetëm në qoftë se doni me bë thirrje për votim, nuk besoj që ka nevojë edhe një herë të lexohet në tërësi.

REXHEP SELIMI: Jo, atëherë nëse doni...

KRYETARJA: Urdhëro! Është shpërndarë tek të gjithë deputetët.

REXHEP SELIMI: Memli, o Memli, çka po kërkon prej meje unë të dëgjoj. Çfarë po do?

(Debat në sallë)

Ani de, mos u sikletos, e preke të kuqen dhe e hedhim në votim.

(Debat në sallë)

Atëherë, dëgjoni t’ua sqaroj pra. Unë këtu dola, sepse jam i vetmi që kam propozuar rezolutë. Unë këtu dola, sepse ju keni ardhur qe dy herë dhe s’keni sjellë rezolutë. Në daçi ua lexoj, në daçi s’ua lexoj. Megjithatë, sipas procedurës kryesuesja është e detyruar me e qit rezolutën në votim. Nëse keni, ju nxirreni. Nëse s’keni, shkoni në shtëpi. Pra, është e thjeshtë kjo punë.

Jo, jo, të lutem shumë! Keni qe sa orë që rrini këtu, është hera e dytë që vini, vini pa rezolutë, vini në debat, se çka keni thënë e çka s’keni thënë, është temë tjetër.

(Debat në sallë)

Megjithatë, unë kërkoj edhe një herë nga kryesuesja...

KRYETARJA: Vetëm ta sqaroj edhe një herë. Zoti Selimi nuk propozon rezolutë si propozues i seancës, ose i debatit, por si propozues i mocionit. Kjo propozohet si mocion, i cili... Jo, jo, mocion kanë të drejtë me propozua, kurse ju e propozoni si propozues të debatit parlamentar, çfarë do që keni. Ju do ta keni fjalën e fundit.

Ky është sqarimi i administratës. Pra, zoti Selimi po propozon mocion. Ky është mocioni i tyre.

136 REXHEP SELIMI: Atëherë, nëse është kështu, unë propozoj që kjo projekt-rezolutë të kalojë në votim dhe unë pres bashkë me deputetët tanë që ju ta votoni. Nëse ju pëlqen votojeni, nëse s’ju pëlqen mos e votoni. Kaq kisha unë për fillim. Faleminderit!

(Ndërprerje e incizimit)

KRYETARJA: Të nderuar deputetë, në fund e ka fjalën zoti Bedri Hamza në emër të propozuesit, ose zoti Kadri Veseli fjalën.

KADRI VESELI: Faleminderit shumë! I falënderoj të gjithë kolegët deputetë për qëndrimin deri tani në këto orë të vona.

Zonja kryetare, Kisha pasur dëshirë... Arben, ty të kam pasur gjithmonë konsulent për Rregullore, por këtë herë gabove, se kryetares t’i tregosh, sekretarin s’është mirë ta vini në pozicion të keq, e pastaj ta arsyetoni. Ka pasur të drejtë kryetari i Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje ta propozojë një mocion procedrual, por jo rezolutë. Po atëherë kur e kuptoi se gabim, mos e vini Administratën në pozicion të keq asnjëherë, se është shantazh, ta kemi parasysh.

Respektojeni Rregulloren, aq më tepër ju edhe paraqiteni alamet juriste, duhet ta keni parasysh se njerëzit kanë besim më shumë se sa unë, se sa kur kam qenë unë kryetar. Rregullorja është e shkurtër, të respektohet kjo pjesë. Në qoftë se do të kishte mocion procedural prej fillimit, i thoshte lexoje rezolutën. Po ti thuaj “mocion procedural”, e pastaj futet edhe rezoluta dhe kjo pjesa që është.

Megjithatë, kjo është çështje në fund të fundit e moralit të secili e udhëheq formën e vet. Unë kam bërë disa gabime aty, të cilat i kam bërë shpesh. Është se secili e merr përgjegjësinë për vete, nuk dua të futem në atë, po rikthehem te kjo pjesa e seancës që e kemi.

Kur e kemi thirrur këtë seancë kemi menduar më tepër që është një shqetësim. Është shqetësim kombëtar. Për besë, jo në luftë politike, se do të kemi edhe seanca tjera, kemi kërkuar interpelancë, do të kemi seanca tjera në të cilat keni për t’i thirrur, dhe ndoshta e paska shkruar Zoti kështu të mos merremi vesh, për arsye se në seancën e sotme ka qenë një shans për pozitën që ta përdorë opozitën. Në këtë rast, po të isha kontra i kisha thënë “shumë mirë, e keni këtë shqetësim, po ndal, ne nuk jemi anti-amerikanë” Ne jemi pro-amerikanë deri në fund, më shumë se ju. Por, na thoni këto shqetësime për të na siguruar se kemi informacion këtë-këtë... edhe mos u frikësoni. S’keni për çfarë të frikësoheni. Mos e keni gajle për këtë punë që largohet asnjë trupë amerikane, as nuk do të ketë asnjë sanksion ekonomik.

137 Dëgjo, kjo ka qenë. Edhe nuk e kishim dramatizuar, por forma, gjuha e cila është përdorur këtu, e cila thërret për fund të opozitës, në njëfarë forme unë e kuptoj luftën politike dhe ju duhet, se e vjetra po perëndon, e reja po vjen. Edhe aq më tepër ky është një konstrukt majtist, i cili e ka thënë gjithmonë në ‘45-tën, kështu ka ardhur në pushtet me lugë të arit që kanë pasur për t’i dhënë popullit, po pastaj në ‘90-tën e dimë të gjithë si ka përfunduar në kolaps.

Sido që të jetë, kishte qenë më mirë të na përdornin pak më shumë neve si pozitë në këtë rast, në këtë seancë. Për fjalë të nderit, s’ka qenë kjo seancë për luftë politike. Është një shqetësim bukur shumë serioz, të cilin e kemi. Kryeministri edhe Qeveria, pushteti na u përgjigj neve, na jeni përgjigjur mirë, e kam kuptuar mesazhin. S’po doni, në kuptimin thjesht të na shkatërroni me dinjitet në çdo aspekt, sa të mundni.

Sido që të jetë, qytetarët janë ata në fund çka vendosin, por përgjigjet Kosovës nuk iu dhanë, njerëzve që janë në veri nuk u shatë, sovranitetit nuk i dhatë. Po, e shohim! E paska shkrua,r edhe një herë po e ripërsësris, kështu Zoti. E shohim ngadalë. A veç që kemi pasur ne ëndërr, a krejt e kemi stisë këtë farë pune, se po duam, na ka rrokur malli për të ardhur në pushtet. Unë e thashë edhe në fillim të fjalës hyrëse, për besë kemi dëshirë katër vjet të ju shohim në pushtet, për arsye se pritshmëritë i keni rritur shumë. Kjo çka e thatë edhe sot, do t’ua bëni njerëzve xhenet. Keni për t’ua sjellë barazinë, keni për t’u sjellë mirëqenie sociale, keni për t’u sjellë drejtësinë, keni për t’i shkatërruar hajnat.

Në rastin e Prishtinës nuk ka treguar se e keni bërë njëjtë me ato 72 dosjet. Në rastin e Departamentit të Shtetit, po rikthehem, dëgjo: Në probleme, kjo e keqja është te natyra jonë, jo imi i mirë, i yti i keq. Po pse po i lë në Prizren tre drejtorë, katër drejtorë, pesë drejtorë të korruptuar. Po hiqi! Unë i kam hequr para fushatës elektorale e kurrkush s’më ka thënë. I kam hequr vetë. Departamenti i Shtetit e parasheh...

(Ndërprerje nga regjia)

KRYETARJA: Ia vazhdo fjalën, të lutem!

KADRI VESELI: Nuk është mirë që kryetarit të opozitës t’ia ndalni fjalën. Unë po e përfundoj me kaq.

KRYETARJA: Nuk të është ndalur fjala, por është harxhuar koha.

KADRI VESELI: Puna e mbarë na qoftë! Nuk ka rezolutë prej neve si propozues, iniciues të kësaj seance, për arsye se nuk i krijuat fare kushtet. Vazhdoni me këtë formë, të cilën e keni zgjedhur. Nuk është e mirë. 12 vjet kemi qenë në pushtet. Nuk është e mirë.

138 A mendoni se na zmbrapsni, në kuptimin na frikësoni, ajo pjesë është e juaja si mendoni ju, veç Zotit edhe nderit i frikësohemi. Kemi për të qenë përgjegjës ndaj qytetarëve. Kemi për të ju ndihmua ku ta keni mirë. Ku e keni mirë do të përpiqemi të ju ndihmojmë, po në këtë formë s’po na lini as mundësi të ju ndihmojmë, as të ju kallëzojmë çka kemi bërë nganjëherë ne gabime, mos i bëni ju, as për të menduar për të ecur përpara. Po, mirë është si sonte, ajo që është kryesore, orientimi euroatlantik qenka i të gjithëve përbashkët dhe dhëntë Zoti trupat amerikane nuk largohen. MCC-a projekti qindra milionësh si është projekti i gazsjellësit që është shumë me rëndësi për mirëqenien e qytetarëve, pikërisht projekt që ul kostot dhe ai është shumë i mirë. Le të qëndrojnë në Kosovë. E vazhdojmë këtë luftën politike të cilën e kemi, pozitë dhe opozitë. Faleminderit! Natën e mirë!

(Duartrokitje)

KRYETARJA: Po shkojmë drejt në votim të mocionit të propozuar nga zoti Selimi. Po e shoh që opozita po largohet në këto momente.

(Ndërprerje e incizimit)

Ju lutem, regjia i bini ziles, sepse ka edhe disa deputetë mbrapa.

(Ndërprerje e incizimit)

Të nderuar deputetë, Meqenëse i kemi vetëm 57 deputetë në sallë, s’kemi kuorum të mjaftueshëm. Do ta vazhdojmë këtë seancë në një moment tjetër, për të cilin do të dakordohet Kryesia.

E përgatiti: Njësia për Transkriptim dhe Lekturë

139