Atelier Grevelingen

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Atelier Grevelingen Atelier Grevelingen DN Urbland 1 2 Atelier Grevelingen februari 2009 2 3 4 Voorwoord Voor u ligt het verslag het Ontwerpatelier de start van het Ontwerpatelier dat twee Kunstgebouw is trots de initiatiefnemer de Grevelingen. dagen werd gehouden op De Punt aan te zijn geweest van het Ontwerpatelier Het atelier is onderdeel van het provinciale de Grevelingen. Twee dagen intensief de Grevelingen en dankt haar partners project de Zuid-Hollandse Vormgevings- brainstormen met een gezelschap van Groenservice Zuid-Holland, Nederlands prijs dat in 2008 West-Europa’s grootste specialisten uit verschillende disciplines: Instituut voor Ruimtelijke Ordening en zoutmeer de Grevelingen als thema had. landschap, water, ecologie, infrastructuur, Volkshuisvesting en DN Urbland voor de Studenten van de Zuid-Hollandse ontwerp- architectuur, kunst en toerisme. inspirerende samenwerking. opleidingen en young professionals die de laatste vijf jaar afstudeerden aan één van De deelnemers hebben zich onder andere Klaas Hoekstra deze opleidingen werden uitgenodigd deel gebogen over de manier waarop het land waarnemend directeur Kunstgebouw te nemen aan deze openideeën prijsvraag. en het water weer met elkaar kunnen worden verbonden en de wijze waarop De provincie Zuid-Holland steunde de potentie van het water kan worden met de vormgevingsprijs niet alleen uitgebuit (de onderwaterwereld zichtbaar de beginnende carrières van jonge maken en het creëren van Super- vormgevers maar leverde door de inzet dammen). Een ander belangrijk thema van de kunst- en ontwerpdisciplines dat was de identiteit van de Grevelingen: jaar ook een bijdrage aan de ontwikkeling Op welke manier kunnen de regionale van visie en beleid over de Grevelingen. cultuurhistorische kwaliteiten worden De jury constateerde onder andere gebruikt bij het verbinden van natuur met dat in veel ontwerpen economische, recreatie, wonen of werken? ecologische, recreatieve en andere omgevingsfactoren een rol speelden. De Met de ontwerpen uit het Atelier is naar gebruiksfunctie en de interactie tussen mijn mening een stap gezet op weg naar mens en natuur komt in veel ontwerpen een creatieve oplossing voor de toekomst terug als bepalende invalshoek. van de Grevelingen. Concrete aanbeve- lingen voor de korte en de lange termijn De ontwerpen van de (ex)studenten zijn hiervan het resultaat. vormden relevante referentiepunten bij 4 5 6 Conclusies en aanbevelingen In het Grevelingen atelier (als onderdeel • ontwerpen voor het verbinden van zin) zijn voorbeelden hiervan. Gebruik van de Zuidhollandse Vormgevingsprijs) land en water die als thema hebben maken van en versterken van de natuur- is door verschillende ontwerpdisciplines, het ‘overstijgen’ van de dijken; lijke kwaliteiten in het gebied, het heldere landschapsarchitecten, architecten, • het verbinden en ontsluiten van de zoute water, de (voorgenomen inzet op) kunstenaars en ruimtelijk vormgevers kernkwaliteiten in het gebied door de estuariene dynamiek en de mogelijke in gezamenlijkheid gebrainstormd over middel van het inrichten van een coalities tussen natuur en cultuur, een de ruimtelijke opgave en kansen voor Rondje Grevelingen en het creëren andere. En met als complement de nog dit grote en complexe gebied. Dat heeft van een informatienetwerk; sluimerende potentie van de Deltawerken bijzondere resultaten opgeleverd en er • meer aandacht voor het onderwa- in het Grevelingengebied. De rijkdom van zijn nieuwe contacten gelegd tussen terleven (Grevelingen als grootste dit palet en de ideeën voor inkleuring en vakmensen met een soortgelijke focus. zoutwateraquarium) en aanbrengen van reliëf, krijgt nog extra • de ontwikkeling van een wellness- dimensie bij een mogelijk perspectief om Ideeën en cultuurconcentratie op De Punt. de beide dammen permeabel te maken en Opvallend in het Grevelingen atelier was zelfs deels te slechten (Grevelingendam), de grote eensgezindheid ten aanzien Rode draad waardoor verbindingen mogelijk worden van de ruimtelijke ontwikkelingsmoge- Uit het extract van de ideeën kan een met het Volkerak of de zee. lijkheden. Alle deelnemers zagen grote verhaal worden opgemaakt dat gaat kansen in het exploreren van de door over de wenselijke en haalbare toekomst Het verdient aanbeveling om dit verhaal de organisatie aangedragen thema’s: voor de Grevelingen. De contouren verder uit te werken en vorm te geven. water, land en de relatie tussen beide. van dat Grevelingenverhaal zijn geënt Wij denken daarbij aan het maken van De rijkdom en diversiteit aan ideeën op de potenties van de genius locii en een kaderplan waarin de wenselijke weerspiegelt de potenties van het gebied. de sociale context; de eilandcultuur. ontwikkeling voor de Grevelingen en Het gaat daarbij om concrete projecten, Verbeteren van de samenhang op het de aangrenzende eilanden Goeree- acties en ontwerpen voor plekken, maar niveau van de randen van het meer Overflakkee en Schouwen-Duiveland, ook om voorstellen voor het brengen van (rondje Grevelingen) is zo’n contour. op het gebied van toerisme, recreatie samenhang in de ontwikkeling van het Ook de relaties met het achterland, en en natuur (Eco 2 doelstelling), wonen gebied. Er zijn ook ideeën ontwikkeld die het gebruik maken van het aanwezige en werken worden gedefinieerd in een aansluiten bij het programma Zicht op de potentieel in de lokale gemeenschappen samenhangende ruimtelijke structuur. In Grevelingen. Het gaat daarbij om: (lokale kracht, in sociale en economische zo’n planstructuur kunnen de ideeën uit het 6 7 8 atelier en andere bronnen, in het bijzonder Vervolgacties een inspirerend kaderplan dat de Zicht op Grevelingen, ‘landen’ en een plek Concreet geven wij ten aanzien van het samenhang aangeeft; krijgen en met elkaar in verband worden proces de volgende aanbevelingen: • werk de ideeën uit als onderdeel van gebracht. • geef de komende maanden met dit kaderplan; behulp van ideeën uit het atelier • koppel dit gebiedsontwerp bijvoor- Lokale verbinding een impuls aan de discussie met de beeld aan het uitvoerings-, investe- De portee van het atelier is ook dat burgerij over de mogelijke nieuwe rings- en innovatieprogramma dat over concrete ontwikkelingsideeën een ontwikkelingen; eind 2009 wordt opgesteld. dialoog ontstaat en gesprekken worden • dat kan door aandacht aan het gevoerd met de burgers, ondernemers en atelier te besteden in het Greve- bestuurders rond de Grevelingen. Zonder lingendebat, dat in het komend (sociaal en economisch) draagvlak zullen voorjaar georganiseerd wordt. innovaties al gauw op onbegrip of verzet Bij het debat zullen betrokken stuiten. bestuurders (van gemeenten, water- Daarbij is het wel wenselijk dat er schappen en provincies) aanwezig een aantrekkelijk en samenhangend zijn; perspectief wordt geschetst, dat verder • aansluitend op het debat kan een gaat en concreter is dan het blauwe tentoonstelling worden georga- boek van de Ontwikkelingsvisie Zicht niseerd die langs de betrokken op de Grevelingen. Het mag niet blijven gemeenten reist. Hiervoor kunnen bij losse ideeën. Zij moeten onderdeel burgers en ondernemers worden zijn van het concept van economie & uitgenodigd. Er kunnen ook presen- ecologie en passen in de landschappelijke taties gegeven aan raadscommissies kwaliteiten en de cultuur van het gebied. en plaatselijke lokaliteiten. Deze Het genoemde kaderplan, dat zo mogelijk acties kunnen worden begeleid met in samenspraak met lokale partijen wordt een huis-aan-huis krant; opgesteld, kan hierin een belangrijke • breng de meest veelbelovende trekkersrol vervullen. ideeën uit het atelier en bestaande beleid- en plankaders bijeen in 8 9 10 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Bronvermelding 95 Colofon 97 Conclusies en aanbevelingen 7 1. Inleiding 13 Bijlagen: A Deelnemerslijst 2. Opgave 16 B Brochure ZHVP 2.1 Ontwikkeling van de delta 16 2.2 Visies voor Delta en Grevelingen 21 3. Inspiratie (dag 1) 25 3.1 Analyse 25 3.2 Thematiek 29 4. Ideeën (dag 2) 35 4.1 Grevelingenprofielen 35 4.2 Cultuurrecreatie 43 4.3 Superdam 47 4.4 Aquarium 57 4.5 Waterland 63 4.6 Lokale kracht 69 4.7 Groene dorpen 73 4.8 Grevelingenroutes 77 4.9 Stap naar de horizon 89 10 11 12 1. Inleiding Aanleiding en doel oplossingsrichtingen en concrete project- Kunstgebouw Stichting Kunst en Cultuur voorstellen voor de integrale aanpak van Zuid-Holland heeft het initiatief genomen de opgaven voor de Grevelingen op de om een ontwerpatelier te organiseren, lange en korte termijn. Specifiek ging het waarbij deelnemers uit kunst- en ontwerp- om projecten die, in samenhang met de disciplines ideeën ontwikkelen voor de ecologie, bijdragen aan verbetering van Grevelingen; een groot zoutwater meer de economie van de Grevelingen. op de grens van Zuid-Holland en Zeeland. Aanleiding hiervoor was de Zuid-Hol- Vraagstelling landse Vormgevingsprijs 2008 (brochure De ontwikkeling van de Grevelingen zie bijlage B) die in het teken stond van kent anno 2008 een aantal problemen. diezelfde Grevelingen. Teruglopend toerisme en recreatie, Naast Kunstgebouw was Groenservice een afnemende economische groei en Zuid-Holland nauw betrokken bij het werkgelegenheid, vergrijzing en achter- ontwerpatelier. Groenservice Zuid-Holland uitgang van de waterkwaliteit, zijn de (GZH) is verantwoordelijk voor de grootste zorgen van de direct betrokken uitvoering van de Ontwikkelingsvisie Zicht partijen. op de Grevelingen die in 2006 is vastge- In de Ontwikkelingsvisie Zicht op de steld door het Natuur- en Recreatieschap Grevelingen zijn diverse opgaven gedefi- de Grevelingen. Zicht op Grevelingen nieerd voor de toekomstige ontwikkeling vormde het denkraam voor
Recommended publications
  • Kaart Natura 2000-Gebied Grevelingen
    Natura 2000-gebied #115 kaartblad 4 Grevelingen 67000 68000 69000 70000 71000 72000 73000 74000 75000 76000 g Weg Sint terin Dijk Krammerzicht We Oude Weg Polder Slikweg de Tille dijk Bouwlust Nieuwe-Tonge La nd sedijk Polder he Klinkerland 25 Polder Klinkerlandse Weg 't Anker rlandsc Eben-Haëzer Lage e Dijk Zeedijk noordse Tilse Klinkerlandse Klink Battenoordse Dijk Sl Batte 414000 Pl 51 414000 Tonisseweg Battenoord Katendrecht Oostendesche Dijk Korte Tilse Weg Tilse Pl 50 Bou Lust De Bouwstee Straalenburg Schenkelweg Lange dse Watering Jachthaven 2 Polder het Oudeland Polder Biermansweg Polder Battenoord Oudelan -1 Pannenweg Lage 26 -1 Pl 49 Weg Gemeente Huize Grietje Oostflakkee Havenweg (Gemeentehuis te Oude-Tonge) Weg Zeldenrust Oudelandsche Zonne-Hoeve De Pannenstee Oostende Oudelandsche van Oude-Tonge Blauwe Pl 48 Maranatha 27 Wilhelmina hoeve 413000 Weg 413000 2 Groene 36 Battenoord Kreek Stationsweg De Tille Tilseweg -2 -1 Sl -1 37 N59 Tweede Polder Terlon 35 38 Magdalenapolder Pl 47 Blaakweg Sl Bouwlust 39 Polder het -2 -2 Sl Weg -1 Polder Magdalenapolder OudelandseOudeland van Oude-Tonge Mag IJsbaan Km kreek Gemeente Middelharnis Batten 34 oord dalena weg Polder 412000 412000 -2 N59 -2 Eerste Groene 2 Dijk Sl Magdalenadijk Le Frans 29 Dijk Sl Magdalena Sl Spuikom N498 Pl 46 Molenpolder Sl -10 landse 30 -16 Helledijk -15 -5 Zuider Oude-Tonge Polder ZuiderlandseWeg Zuiderland Sl Mijn Eiland -13 33 Sl -12 Zuiveringsinst Polder Zuiderlandse Kreek Zeedijk Jacob -3 Sl St Pl 45 Heeren polder Pl 44 Bungalowpark Schinkelweg -6 De Eendracht
    [Show full text]
  • The Ecology O F the Estuaries of Rhine, Meuse and Scheldt in The
    TOPICS IN MARINE BIOLOGY. ROS. J. D. (ED.). SCIENT. MAR . 53(2-3): 457-463 1989 The ecology of the estuaries of Rhine, Meuse and Scheldt in the Netherlands* CARLO HEIP Delta Institute for Hydrobiological Research. Yerseke. The Netherlands SUMMARY: Three rivers, the Rhine, the Meuse and the Scheldt enter the North Sea close to each other in the Netherlands, where they form the so-called delta region. This area has been under constant human influence since the Middle Ages, but especially after a catastrophic flood in 1953, when very important coastal engineering projects changed the estuarine character of the area drastically. Freshwater, brackish water and marine lakes were formed and in one of the sea arms, the Eastern Scheldt, a storm surge barrier was constructed. Only the Western Scheldt remained a true estuary. The consecutive changes in this area have been extensively monitored and an important research effort was devoted to evaluate their ecological consequences. A summary and synthesis of some of these results are presented. In particular, the stagnant marine lake Grevelingen and the consequences of the storm surge barrier in the Eastern Scheldt have received much attention. In lake Grevelingen the principal aim of the study was to develop a nitrogen model. After the lake was formed the residence time of the water increased from a few days to several years. Primary production increased and the sediments were redistributed but the primary consumers suchs as the blue mussel and cockles survived. A remarkable increase ofZostera marina beds and the snail Nassarius reticulatus was observed. The storm surge barrier in the Eastern Scheldt was just finished in 1987.
    [Show full text]
  • Half a Century of Morphological Change in the Haringvliet and Grevelingen Ebb-Tidal Deltas (SW Netherlands) - Impacts of Large-Scale Engineering 1964-2015
    Half a century of morphological change in the Haringvliet and Grevelingen ebb-tidal deltas (SW Netherlands) - Impacts of large-scale engineering 1964-2015 Ad J.F. van der Spek1,2; Edwin P.L. Elias3 1Deltares, P.O. Box 177, 2600 MH Delft, The Netherlands; [email protected] 2Faculty of Geosciences, Utrecht University, P.O. Box 80115, 3508 TC Utrecht 3Deltares USA, 8070 Georgia Ave, Silver Spring, MD 20910, U.S.A.; [email protected] Abstract The estuaries in the SW Netherlands, a series of distributaries of the rivers Rhine, Meuse and Scheldt known as the Dutch Delta, have been engineered to a large extent. The complete or partial damming of these estuaries in the nineteensixties had an enormous impact on their ebb-tidal deltas. The strong reduction of the cross-shore tidal flow triggered a series of morphological changes that includes erosion of the ebb delta front, the building of a coast-parallel, linear intertidal sand bar at the seaward edge of the delta platform and infilling of the tidal channels. The continuous extension of the port of Rotterdam in the northern part of the Haringvliet ebb-tidal delta increasingly sheltered the latter from the impact of waves from the northwest and north. This led to breaching and erosion of the shore-parallel bar. Moreover, large-scale sedimentation diminished the average depth in this area. The Grevelingen ebb-tidal delta has a more exposed position and has not reached this stage of bar breaching yet. The observed development of the ebb-tidal deltas caused by restriction or even blocking of the tidal flow in the associated estuary or tidal inlet is summarized in a conceptual model.
    [Show full text]
  • Veilig Veerkrachtig Vitaal Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2010-2015+
    Veilig Veerkrachtig Vitaal Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2010-2015+ Versie voor behandeling in provinciale staten en besturen waterschappen December 2010 Ontwerp-Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2010-2015+ Maart 2010 Veilig Veerkrachtig Vitaal Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2010-2015+ Versie voor behandeling in provinciale staten en besturen waterschappen Stuurgroep Zuidwestelijke Delta in samenwerking met de Adviesgroep Zuidwestelijke Delta December 2010 g - levin iden en tit m ei Economisch sa t Ecologisch vitaal veerkrachtig r g u e u Nationale b t i l e u wateropgave d c re g gi in on el ale ikk gebiedsontw Klimaatbestendig en veilig Samenvatting: balans veilig, veerkrachtig en vitaal herstellen Een veilige, veerkrachtige en vitale zuidwestelijke delta. In de stilstaande, zoete of zoute wateren die zo ontston- Voor een betere balans tussen veilig, veerkrachtig en Dat is wat de provincies, waterschappen en ministeries, den ging de kwaliteit van het water echter sterk achter- vitaal, bevat het programma twee typen acties: verenigd in de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta, als ideaal uit, met negatieve gevolgen voor recreatie, visserij en • Gebiedsprogramma’s voor herstel van het watermilieu, voor ogen staat. landbouw. Het Volkerak-Zoommeer heeft problemen met waarborgen van de veiligheid en verbeteren van leef- blauwalgen, stankoverlast, vissterfte en momenten van omgeving en economie. Dat betekent: onvoldoende geschikt water voor beregening. In de • Deltathema’s waar de stuurgroep zich op richt om vol- • Veilig: voldoende beschermd tegen overstromingen, Oosterschelde, die zijn getijdenritme behield, verdwij- gende stappen richting het ideaal van een veilige, ook wanneer de verwachte klimaatverandering meer nen intergetijdengebieden door erosie van de zand- veerkrachtige en vitale delta voor te bereiden.
    [Show full text]
  • The 'Voordelta', the Contiguous Ebb-Tidal Deltas in the SW
    Netherlands Journal of Geosciences — Geologie en Mijnbouw |96 – 3 | 233–259 | 2017 doi:10.1017/njg.2016.37 The ‘Voordelta’, the contiguous ebb-tidal deltas in the SW Netherlands: large-scale morphological changes and sediment budget 1965–2013; impacts of large-scale engineering Edwin P.L. Elias1,∗, Ad J.F. van der Spek2 & Marian Lazar3 1 Deltares USA, 8601 Georgia Ave., Suite 508, Silver Spring, MD 20910, USA 2 Deltares, AMO, P.O. Box 177, 2600 MH Delft, The Netherlands 3 Rijkswaterstaat, Sea and Delta, P.O. Box 556, 3000 AN Rotterdam, The Netherlands ∗ Corresponding author. Email: [email protected] Manuscript received: 20 December 2015, accepted: 9 September 2016 Abstract The estuaries in the SW Netherlands, a series of distributaries of the rivers Rhine, Meuse and Scheldt known as the Dutch Delta, have been engineered to a large extent as part of the Delta Project. The Voordelta, a coalescing system of the ebb-tidal deltas of these estuaries, extends c.10 km offshore and covers c.90 km of the coast. The complete or partial damming of the estuaries had an enormous impact on the ebb-tidal deltas. The strong reduction of the cross-shore directed tidal flow triggered a series of morphological changes that continue until today. This paper aims to give a concise overview of half a century of morphological changes and a sediment budget, both for the individual ebb-tidal deltas and the Voordelta as a whole, based on the analysis of a unique series of frequent bathymetric surveys. The well-monitored changes in the Voordelta, showing the differences in responses of the ebb-tidal deltas, provide clear insight into the underlying processes.
    [Show full text]
  • Getijdencentrale Brouwersdam
    Getijdencentrale Brouwersdam Deltatechnologie impuls voor regionale economie Getijdencentrale Brouwersdam De provincies Zuid-Holland en Zeeland, De provincies, Rijkswaterstaat en gemeenten willen Rijkswater staat en de gemeenten Goeree- het getijde op de Grevelingen voor een goede waterkwaliteit herstellen. Daarmee willen zij tevens de Overflakkee en Schouwen-Duiveland zetten gebiedsontwikkeling op en rond het meer een impuls zich in voor de bouw van een getijdencentrale geven. Het getijde verdween met de bouw van de Brouwersdam in 1971. Een doorlaat in de dam moet het op de Brouwersdam en een testcentrum voor getijde weer terugbrengen. Het zuurstofrijke zeewater dat turbines op de Grevelingendam. Samen met onder invloed van eb en vloed op zee dan weer het meer kan instromen, verbetert de condities voor natuur, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke (water)recreatie, toerisme en visserij en de regionale organisaties willen zij meerdere publieke economie als geheel. en private belangen tegelijkertijd dienen. Duurzame energie opwekken Resultaat: een nieuw icoon van de Nederlandse Bijkomend voordeel van een doorlaat in de Brouwersdam is dat die kan worden vormgegeven als een getijden- deltatechnologie met regionale, landelijke én centrale: turbines die elektriciteit opwekken uit de internationale uitstraling. waterstroom door de dam. Een getijdencentrale in de Brouwersdam kan naar verwachting groene stroom produceren voor alle circa vijftigduizend huishoudens op Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland. De centrale levert zo een bijdrage aan het regeringsbeleid voor duurzame groei én aan de ambitie van de beide gemeenten om op termijn energieneutraal te zijn. TESTCENTRUM GREVELINGENDAM Naast de getijdencentrale werken de twee provincies samen met het Rijk en het bedrijfsleven aan de realisatie van een ‘Testcentrum Grevelingendam’.
    [Show full text]
  • Wader Research in the Delta of the Southwest Netherlands
    -26- WADER RESEARCHIN THE DELTAOF THE SOUTHWESTNETHERLANDS by HenkBcpfisf cmd Pcfrick Meire Introduction The Delta-area in the southwestern part of the Netherlands has been formed gradually by the estuaries of the rivers Rhine, Meuse and Scheldt during the last 2000-3000 years. After the storm-flood of 1953, when large parts of the area were inundated and over 1800 people were killed, the Dutch government decided to dam up five of the seven estuaries, the so called "Delta Plan". The Westerschelde and the Nieuwe Waterweg will remain open because these are the entrances of the ports of Antwerpen and Rotterdam respectively. Four estuaries have already been dammedup and changed frc• salt or brackish tidal areas into stagnant lakes. The present situation frc• north to south is (Figure 1): an open, but very small, harbour mouth (Nieuwe Waterweg), two fresh water lakes (Brielse Meer and Haringvliet), a salt water lake (Grevelingen), an open salt estuary (0osterschelde, a brackish lake (Veerse Meer) and an open salt to brackish estuary (Westerschelde). In the original Delta Plan the Oosterschelde would also have been dammedup, after which all enclosed estuaries would be chaDged into fresh water lakes. As a result of changed views regarding the environment and fisheries, this decision has been changed. In 1985 the Oosterschelde will be closed by means of a storm-surge barrier. As a result of this the tidal a•plitude will decrease frc• 3.1 to 2.7 m. In addition, in the eastern part of the estuary secondary dams will be constructed, which will cause a direct loss of tidal areas (Figure 1).
    [Show full text]
  • The 'Voordelta', the Contiguous Ebb-Tidal Deltas in the SW
    Netherlands Journal of Geosciences — Geologie en Mijnbouw |96 – 3 | 233–259 | 2017 doi:10.1017/njg.2016.37 The ‘Voordelta’, the contiguous ebb-tidal deltas in the SW Netherlands: large-scale morphological changes and sediment budget 1965–2013; impacts of large-scale engineering Edwin P.L. Elias1,∗, Ad J.F. van der Spek2 & Marian Lazar3 1 Deltares USA, 8601 Georgia Ave., Suite 508, Silver Spring, MD 20910, USA 2 Deltares, AMO, P.O. Box 177, 2600 MH Delft, The Netherlands 3 Rijkswaterstaat, Sea and Delta, P.O. Box 556, 3000 AN Rotterdam, The Netherlands ∗ Corresponding author. Email: [email protected] Manuscript received: 20 December 2015, accepted: 9 September 2016 Abstract The estuaries in the SW Netherlands, a series of distributaries of the rivers Rhine, Meuse and Scheldt known as the Dutch Delta, have been engineered to a large extent as part of the Delta Project. The Voordelta, a coalescing system of the ebb-tidal deltas of these estuaries, extends c.10 km offshore and covers c.90 km of the coast. The complete or partial damming of the estuaries had an enormous impact on the ebb-tidal deltas. The strong reduction of the cross-shore directed tidal flow triggered a series of morphological changes that continue until today. This paper aims to give a concise overview of half a century of morphological changes and a sediment budget, both for the individual ebb-tidal deltas and the Voordelta as a whole, based on the analysis of a unique series of frequent bathymetric surveys. The well-monitored changes in the Voordelta, showing the differences in responses of the ebb-tidal deltas, provide clear insight into the underlying processes.
    [Show full text]
  • Foraminiferal Community Response to Seasonal Anoxia in Lake Grevelingen
    Foraminiferal community response to seasonal anoxia in Lake Grevelingen (the Netherlands) Julien Richirt, Bettina Riedel, Aurélia Mouret, Magali Schweizer, Dewi Langlet, Dorina Seitaj, Filip Meysman, Caroline Slomp, Frans Jorissen To cite this version: Julien Richirt, Bettina Riedel, Aurélia Mouret, Magali Schweizer, Dewi Langlet, et al.. Foraminiferal community response to seasonal anoxia in Lake Grevelingen (the Netherlands). Biogeosciences, Eu- ropean Geosciences Union, 2020, 17 (6), pp.1415-1435. 10.5194/bg-17-1415-2020. hal-02514878 HAL Id: hal-02514878 https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02514878 Submitted on 9 Oct 2020 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. Distributed under a Creative Commons Attribution - NoDerivatives| 4.0 International License Biogeosciences, 17, 1415–1435, 2020 https://doi.org/10.5194/bg-17-1415-2020 © Author(s) 2020. This work is distributed under the Creative Commons Attribution 4.0 License. Foraminiferal community response to seasonal anoxia in Lake Grevelingen (the Netherlands) Julien Richirt1, Bettina Riedel1,2, Aurélia Mouret1, Magali Schweizer1, Dewi Langlet1,3, Dorina Seitaj4, Filip J. R. Meysman5,6, Caroline P. Slomp7, and Frans J. Jorissen1 1UMR 6112 LPG-BIAF Recent and Fossil Bio-Indicators, University of Angers, 2 Boulevard Lavoisier, 49045 Angers, France 2First Zoological Department, Vienna Museum of Natural History, Burgring 7, 1010 Vienna, Austria 3Univ.
    [Show full text]
  • Strategisch Ontwikkelplan Grevelingen 2020-2030
    Strategisch Ontwikkelplan Grevelingen 2020-2030 1 Strategisch Ontwikkelplan Grevelingen 2020-2030 2 Gebied Grevelingen - Zuidwestelijke Delta Opdrachtgever Bestuurlijk Overleg Grevelingen Opgesteld door Gemeente Schouwen-Duiveland Gemeente Goeree-Overflakkee Provincie Zeeland Rijkswaterstaat Staatsbosbeheer April 2020 Inhoud 3 4 Inhoud 7.2.2.2 Natuurwaarden 27 7.2.2.3 Natura 2000 27 7.2.2.4 Instandhouding en medegebruik 31 1 Aanleiding 7 7.2.2.5 Conclusie 31 1.1 Status van het rapport Ontwikkelplan Grevelingen 8 7.2.3 Recreatie 31 2 De opgave voor dit rapport 9 7.2.3.1 Huidig recreatief aanbod 31 3 Scope ontwikkelplan 9 7.2.3.2 Huidige bezoekers Grevelingen: Brouwersdam en Grevelingendam 33 4 Het gebied de Grevelingen 11 7.2.3.3 Conclusie 35 5 Positionering van het gebied 12 7.2.4 Visserij 35 6 Context 13 7.2.4.1 Oestervisserij 35 7 Analyse 14 7.2.4.2 Sportvisserij 36 7.1 Beleidsmatige analyse 14 7.2.4.3 Interdisciplinaire werkgroep ‘Nieuwe kansen Grevelingen’ 36 7.2 Functionele analyse 19 7.2.4.4 Conclusie 36 7.2.1 Ruimtelijke kwaliteit 19 8 Trends en ontwikkelingen 39 7.2.1.1 Dammen en dijken 21 8.1 Terugbrengen van getij 39 7.2.1.2 Nollen, gorzen, slikken en inlagen 23 8.2 Klimaatverandering en zeespiegelstijging 39 7.2.1.3 De kreken en havenkanalen 23 8.3 Recreatietrends 41 7.2.1.4 Sedimentatie en erosie 24 8.4 Uitdagingen en kansen visserij 42 7.2.1.5 De kerken en torens 24 9 Knelpunten 44 7.2.1.6 Vergezichten en open ruimte 24 9.1 Ruimtelijke kwaliteit 44 7.2.1.7 Cultuurhistorie 25 9.2 Natuur 45 7.2.1.8 Beplanting 25 9.3 Recreatie
    [Show full text]
  • Re-Opening a Dam for Nature, Energy and Recreation, Lake Grevelingen - NL
    Re-opening a dam for nature, energy and recreation, Lake Grevelingen - NL Re-opening a dam for nature, energy and recreation, Lake Grevelingen - NL 1. Policy Objective & Theme SUSTAINABLE USE OF RESOURCES: Preserving coastal environment (its functioning and integrity) to share space SUSTAINABLE ECONOMIC GROWTH: Balancing economic, social, cultural development whilst enhancing environment 2. Key Approaches Integration Ecosystems based approach Technical 3. Experiences that can be exchanged The central and two regional governments (Zeeland and Zuid Holland) have produced a plan which determines how the 8km long Brouwersdam can be partially opened in order to restore the water quality of Lake Grevelingen. The opening of the dam with be used for the generation of sustainable tidal energy and coupled to improved natural areas, increased safety and enhanced socio-economic benefits. 4. Overview of the case The waters of Lake Grevelingen have deteriorated since they were cut off from the North Sea. This has negatively affected the tourist attraction of the lake and its biodiversity. The dam will be breached to allow salt-water intrusion and better connectivity between the lake and the shallow waters of the seawards delta area.. A tidal energy generator will be built into the opening as well as a lock to enhance social aspects. 5. Context and Objectives a) Context Decades ago, the Grevelingen and other inlets in the southwest of the Netherlands, together formed the outlets of the Rhine, Meuse, Waal and Scheldt rivers into the North Sea. The difference between low and high tide was around 2.5 metres. On 1 February 1953, the dykes burst during a heavy storm with the loss of over 1500 lives.
    [Show full text]
  • Rapport Vis in De Grevelingen
    Vis in de Grevelingen K. Didderen W. Lengkeek E.G.R. Bakker J. Tummers (RAVON) A. Gmelig Meyling (ANEMOON) Vis in de Grevelingen K. Didderen, W. Lengkeek, E.G.R. Bakker, J. Tummers, A. Gmelig Meyling Status uitgave: definitief Rapportnummer: 20-328 Projectnummer: 20-0740 Datum uitgave: 30 januari 2021 Foto's: Udo van Dongen / Karin Didderen / Wouter Lengkeek / Bureau Waardenburg bv Projectleider: K. Didderen Tweede lezer: N. Van Kessel/ M.Dorenbosch Opdrachtgever: Staatsbosbeheer Afdeling projecten Marieke de Gast/ Sander Terlouw Referentie opdrachtgever: E5411007 LIFE-lP C3-6 Visonderzoek Grevelingen Akkoord voor uitgave: drs. W.M. Liefveld Paraaf: Graag citeren als: Didderen, K., W. Lengkeek, E.G.R. Bakker, J. Tummers, A. Gmelig Meyling, 2021. Vis in de Grevelingen. Bureau Waardenburg Rapportnr. 20-328. Bureau Waardenburg/RAVON/ANEMOON, Culemborg. Trefwoorden: vis, kustwateren, estuaria, kraamkamer, vismigratie Bureau Waardenburg bv is niet aansprakelijk voor gevolgschade, alsmede voor schade welke voortvloeit uit toepassingen van de resultaten van werkzaamheden of andere gegevens verkregen van Bureau Waardenburg bv. Opdrachtgever hierboven aangegeven vrijwaart Bureau Waardenburg bv voor aanspraken van derden in verband met deze toepassing. © Bureau Waardenburg bv / Staatsbosbeheer Dit rapport is vervaardigd op verzoek van opdrachtgever en is zijn eigendom. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden d.m.v. druk, fotokopie, digitale kopie of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtgever hierboven aangegeven en Bureau Waardenburg bv, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Lid van de branchevereniging Netwerk Groene Bureaus. Het kwaliteitsmanagementsysteem van Bureau Waardenburg bv is gecertificeerd door EIK Certificering overeenkomstig ISO 9001:2015.
    [Show full text]