The Hunt for Vipers in the Woods of Fontainebleau De
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
DE JACHT OP ADDERS IN HET BOS VAN FONTAINEBLEAU THE HUNT FOR VIPERS IN THE WOODS OF FONTAINEBLEAU Ron Bronckers Ron Bronckers Oude Kerkstraat 38 Oude Kerkstraat 38 6227 SR Maastricht. 6227 SR Maastricht Er zijn veel plekken in Frankrijk die een There are many places in France that have rijke geschiedenis hebben op het gebied a rich history in the hunt for vipers but none van de jacht op adders, maar geen plek of them is as well-known as the woods of is zo bekend als het bos van Fontaine- Fontainebleau. This article roughly cov- bleau. Dit artikel bestrijkt grofweg de pe- ers the period between 1840 and 1920 riode 1840-1920 en toont ons een aantal and shows us a few original papers on this dat hier betrekking op heeft. De vertaling subject. The translation of the old French van de oude Franse teksten – zinsbouw en texts was as close as possible to the origi- woordkeuze – werd zo getrouw mogelijk nal with respect to both sentence structure aan het origineel weergegeven. and choice of words. Bos van Fontainebleau The woods of Fontainebleau Het 25.000 ha grote bos ligt ca. 65 km ten The 25.000 ha forest is located approx. 65 zuidoosten van Parijs in het departement km South-East of Paris in the department Seine-et-Marne en was ooit exclusief be- Seine-et-Marne and was once exclusively stemd voor het koningshuis als jachtge- meant as hunting ground for the Royal bied. Tegenwoordig is het bos voor ieder- Family. Nowadays the forest is open to the een toegankelijk en vinden jaarlijks zo’n public and every year around 12 million twaalf miljoen bezoekers hun weg naar people find their way to this green oasis. deze groene oase. In het midden van dit The city of Fontainebleau with its famous gebied ligt de stad Fontainebleau met zijn castle is located in the middle of this region. beroemde kasteel. De landschappen en The landscapes and heights are very divers het reliëf zijn erg divers en de aanwezig- and the presence of sandstone rocks at- heid van zandsteenrotsen met verschillen- tracts many mountaineers. It is the typical de omvang trekken veel klimliefhebbers. terrain where the aspis viper (Vipera aspis Het is het soort terrein waar de Aspisadder aspis) feels at home although not in the (Vipera aspis aspis) zich ook thuis voelt, al same numbers as before. zal dit niet meer in de enorme aantallen zijn van weleer. The hunt for vipers Below I have listed a number of quotes and De adderjacht articles from books (B), magazines (M) and Onderstaande treft men een aantal cita- newspapers (N) that deal with the hunt for ten en artikelen aan – die handelen over vipers in the forest, or Department of Fon- de jacht op adders in het bos of arrondis- tainbleau. LITTERATURA SERPENTIUM 2014 94 JAARGANG/VOLUME 34 NUMMER/NO.2 Afbeelding 1: Deze illustratie van Claverie toont het vangen van adders in het bos van Fontainebleau in de 19e eeuw. Het gegeven dat de adders levend werden meegenomen suggereert dat ze nog een doel dienden. Figure 1: This engraving by Claverie shows the catching of vipers in the woods of Fontainebleau in the 2nd half of the 19th century. The fact that the vipers were kept alive indicates they still served a purpose (Coll. R.J.C. Bronckers). sement van Fontainebleau – zoals die te (B) Paul Domet (1873) – Histoire de la vinden zijn in boek (B), tijdschrift (T) en forêt de Fontainebleau (p. 184-185) krant (K). In the old days the vipers were plenty in (B) Paul Domet (1873) – Histoire de la Fontainebleau and the accident frequent. forêt de Fontainebleau (p. 184-185) Under the reign of the first emperor doctor Vroeger waren de adders talrijk in Fontai- Paulet, the castles physician, came up with nebleau, en de ongevallen frequent. Onder a plan to exterminate them and he offered het Eerste Keizerrijk bedacht dokter Paulet, a reward for every head that was brought arts van het kasteel, het plan om hen te ver- to him. Since then his work, which was delgen, en bood een premie aan voor elke funded by yearly advance payments from kop die men hem bracht. Sindsdien werd the castle, was continued by his successor, zijn werk, dat met jaarlijkse voorschotten uit doctor Bardout. de schatkist van de heerschappij vergoed One adder was worth a premium of 30 cen- werd, voortgezet door zijn opvolger, dokter times. We found the bills 1841, 1842, 1843, Bardout. Voor een adder werd een premie and the average of the heads that were van 30 centimes betaald. Wij vonden de brought during that period, rose to eight rekeningen voor 1841, 1842, 1843, en het hundred in one year. During the February gemiddelde van de gecontroleerde koppen revolution the City replaced the old Civil steeg, gedurende deze tijd, tot achthon- lists and a decision of the Town Council of derd voor één jaar. Tijdens de Februarirevo- Fontainebleau dated July 5, 1848 awarded LITTERATURA SERPENTIUM 2014 95 JAARGANG/VOLUME 34 NUMMER/NO.2 Afbeelding 2: : Edmond Pelletier in actie. Links: De Adderdoder wacht op het juiste moment om de wervels (wervelkolom) te breken van het smerige beest. Rechts: Verrast bij de uitgang van zijn hol, wordt het dier gewurgd door de stok van de Adderdoder. Figure 2: Edmond Pelletier in action. On the left (translated): The Viper killer waits for the right moment to breaks the spine of this foul creature. On the right (translated): Surprised when leaving its den, the animal is strangled by the stick of the Viper Killer (Coll. R.J.C. Bronckers). lutie verving de stad de oude Civiele lijsten, these expenditures a credit of 150 Francs, en een beslissing van de Gemeenteraad a decision that was extended every year van Fontainebleau, d.d. 5 juli 1848, kende ever since. The credit was soon raised to aan deze uitgaven een krediet toe van 150 250 Francs. Twenty-five centimes was paid franc, een beslissing die sindsdien elk jaar for every adder, and 10 centimes for every verlengd werd. Het krediet bedroeg snel young still in the mother’s womb. The total daarna 250 franc. Voor elke adder werd credit was hardly ever used. In 1853 the civ- 25 centimes betaald; voor de jongen, nog il service of the Emperor paid 50 cents for in de buik van hun moeder, 10 centimes. every head of these impressive creatures. Het totale bedrag werd zelden verbruikt. In The yearly expenditures rose on average 1853 betaalt het ambtenarenapparaat van to 350 Francs and the number of vipers, as de Keizerlijke civiele lijstbewakers 50 cent checked by both the forest keeper as the per kop van deze ontzagwekkende dieren. City to approximately Fifteen hundred. De jaarlijkse uitgaven stegen, gemiddeld, tot driehonderdvijftig franc, en het aantal The last remaining man, at this moment, adders, gecontroleerd zowel door de bos- to continue this exceptionally useful work wachters als door de stad, tot ongeveer is a local man, mister Barage. He turned vijftienhonderd. the hunt for vipers into a true business, singlehandedly he consumes nearly all the De laatstovergebleven enkeling, op dit mo- credit set by the City Council. Additionally ment, om dit zo buitengewoon nuttige werk he sells a large number of these animals voort te zetten, is een man van de streek, to pharmacists who use the body fat for a LITTERATURA SERPENTIUM 2014 96 JAARGANG/VOLUME 34 NUMMER/NO.2 de heer Barage. Hij heeft van de jacht op therapeutic ailment, or to anyone interested de adder een echte onderneming gemaakt; who take the animals alive. He is known un- hij verslindt, helemaal in zijn eentje, nage- der the name Tueur de vipères. Thanks to noeg al het krediet dat akkoord bevonden these measures the woods of Fontaineb- is door de Gemeenteraad. Hij verkoopt bo- leau is now the forest in France with the vendien een groot aantal van deze reptielen least number of vipers. But note how a bad ofwel aan apothekers, die van het vet een reputation holds; even today thousands of therapeutische balsem maken, ofwel aan people still firmly believe they are taking a nieuwsgierigen, die ze levend meenemen. big risk when they step of one of our exten- Hij is bekend onder de naam Tueur de vipè- sive paths. res. Dankzij deze maatregelen, is het bos van Fontainebleau nu het meest beboste (M) Le Petit Journal, January 25, 1865 land van Frankrijk waar we de minste ad- (p.1) ders tegenkomen. Maar zie hoe een slechte reputatie moeilijk verdwijnt: zelfs vandaag The hunt for vipers! de dag, zijn duizenden mensen ervan over- tuigd dat ze een ernstig risico lopen, als ze *** een stap buiten onze uitgestrekte paden zetten. Last year, using long sticks, a total of 160.00 vipers were killed in Fontainebleau. (T) Le Petit Journal, 25 januari 1865 (p.1) *** De jacht op adders! (M) Le Journal illustré, October 8, 1876 (p. 322) *** Chronicle of the week Vorig jaar, werden met lange stokken The vipers are darlings in comparison to 160.0001 adders gedood in Fontainebleau. the wild Africans yet Heizler hunts them mercilessly in Fontainbleau. A good guy *** this Heizler who met with our friend Clav- erie the next day, in the middle of the forest (T) Le Journal illustré, 8 oktober 1876 (p. 322) near the rocks of Saint-Germain, hunting Kroniek van de week for the reptiles. Armed with a pair of tongs and a fork he glides through the bushes De adders zijn snoesjes vergeleken met de and when he spots a viper,.. .Crack! It is wilde Afrikanen, maar toch voert Heizler caught, strangled and beheaded in less in Fontainebleau een meedogenloze jacht time than it takes to describe this.