Dysgwyr Drws Nesa'
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
• www.ecorwyddfa.co.uk • Dilynwch ni ar facebook www.ecorwyddfa.co.uk Rhif: 467 Gorffennaf/Awst 2018 Pris:70c Dysgwyr drws nesa’ Llongyfarchiadau i Yankier Perez o Lanrug sy’n un o’r Yn byw y drws nesa i Yankier mae Davyth Fear, a oedd yn pedwar olaf yng nghystadleuaeth Dysgwr y Flwyddyn un o’r pedwar olaf yn yr un gystadleuaeth yn Eisteddfod yn yr Eisteddfod Genedlaethol yng Nghaerdydd fis Genedlaethol Abergwaun, nôl yn 1986. Roedd yn byw yn Awst. Ac y mae’n ddysgwr go arbennig, oherwydd pan Cheltenham hyd 1984, ond wedi graddio daeth i Fangor i gyrhaeddodd yma yn 2011 o Ciwba, Sbaeneg oedd ei gwblhau cwrs ymarfer dysgu, gan fynychu gwersi Wlpan iaith a phrin bod ganddo Saesneg, ac aeth ati i ddysgu’r yn Ysgol Dyffryn Ogwen. Roedd ei swydd gyntaf yn iaith honno a Chymraeg. Erbyn hyn mae’n Dechnegydd Ysgol Ardudwy, Harlech, cyn symud i swydd barhaol yn Fferyllyddol yn Ysbyty Gwynedd ac yn parhau gyda’i Ysgol Eifionydd, Porthmadog yn 1986. Yno y dechreuodd wersi Cymraeg. Cafodd ei enwebu gan Ceri Phillips, ei ddysgu Daearyddiaeth drwy gyfrwng y Gymraeg am y tro athrawes Gymraeg yn Ysbyty Gwynedd. Mae bellach cyntaf, cwta ddwy flynedd wedi dysgu’r iaith. yn briod â Lowri a chanddynt fab bychan, Luca, sy’n Dymunwn bob llwyddiant i Yankier a gobeithio y bydd ddisgybl yn Ysgol Gynradd Llanrug. yn dilyn yn olyniaeth lwyddiannus Stel Farrar ac Emma Chappel, Dysgwyr y Flwyddyn o’r fro. (gweler hefyd tudalen 5) • www.ecorwyddfa.co.uk • DYDDIAD A LLEOLIAD PLYGU’R ECO 2018 ECO’r Rhifyn Copi i law Bwndelu Ble Medi Sul 26 Awst Gwener 7 Medi Llanrug Wyddfa Hydref Sul 23 Medi Gwener 5 Hydref Penisarwaun Tachwedd Sul 21 Hydref Gwener 2 Tachwedd Llanberis Rhagfyr Sul 18 Tachwedd Gwener 30 Tachwedd Caeathro LLYTHYRAU RHODDION RHIF 467 Ariennir yn rhannol gan Gorff/Awst 2018 Lywodraeth Cymru Argraffwyd gan Apel Sain Ffagan £20 Glyn a Iona Richards, 5 Wasg Dwyfor Annwyl ddarllenwr, Tai Caradog, Deiniolen Penygroes 01286 881911 Mae Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru yn dathlu 70 mlwydd £50: Er cof am Ceridwen SWYDDOGION A GOHEBWYR oed eleni. Hoffem glywed eich atgofion o’r adeiladau neu am eich ymweliadau â’r Amgueddfa dros y blynyddoedd. Jones, Eryri, Llanrug. Straeon ac erthyglau Fuoch chi yn yr Amgueddfa yn y dyddiau cynnar? Ddaethoch chi i £20.00: Dennis a Mair ar e-bost i Sain Ffagan ar drip ysgol? Ydych chi’n gyn-aelod o staff? Davies, Llanberis, er cof Dafydd Whiteside Thomas Caiff yr Eisteddfod Genedlaethol ei chynnal yng Nghaerdydd fis Bron y Nant, Llanrug am y ddiweddar Dilys Wyn 01286 673515 Awst a braf byddai eich gweld yn Sain Ffagan. Dewch i rannu eich Morris, Deiniolen; Glyn [email protected] atgofion gyda ni. a Iona Richards, 5 Tai Amgueddfa pobl Cymru yw Sain Ffagan, ac rydym eisiau clywed CADEIRYDD Caradog, Deiniolen Y PWYLLGOR GWAITH eich stori chi. Gwyn Parri, Cynefin, Deiniolen. Gallwch hefyd rannu eich atgofion gyda ni ar y cyfryngau £10:00: Mairwen Baylis, Llanberis; Dienw Llanberis GOLYGYDD CHWARAEON cymdeithasol gan ddefnyddio #CreuHanes neu cysylltwch â Elen Richard Ll. Jones, 5 Y Ddôl, Bethel. Phillips, Curadur Hanes Cyfoes a Chymunedol elen.phillips@ £5.00: Rhianwen Jones, (01248) 670115 amgueddfacymru.ac.uk Deiniolen; Mrs Nannie GOLYGYDD YR IFANC Cofion Evans, Plas Pengwaith, Marged Rhys Sioned Hughes, Llanberis, gynt o 26 [email protected] Ceidwad Hanes ac Archaeoleg, Amgueddfa Cymru Bryntirion, Penisarwaun; FFOTOGRAFFWR Gwyndaf Hughes, Hafan, Hefin Bryniog Jones, Llanrug (672221) Balaclava, Llanberis. [email protected] TREFNYDD HYSBYSEBION Rhian Elin George, Swn yr Engan, Gwersyll yr Urdd, Llangrannog, Brynrefail (01286) 872306 Llandysul . SA44 6AE ebost [email protected] 21 Mehefin 2018 TREFNYDD ARIANNOL Goronwy Hughes, Eithinog, 14 Afon Rhos, Llanrug (01286 674839) Annwyl gyfeillion Ysgrifennaf atoch i dynnu sylw at ddigwyddad y bydd Urdd Gobaith Cymru yn ei chynnal yn ystod TREFNYDD GWERTHIANT POST Olwen Hughes, Eithinog, 14 Afon Eisteddfod Genedlaethol Cymru yng Nghaerdydd fis Awst eleni. Rhos, Llanrug (01286 674839) Hiraethu am hafau hyfryd Llangrannog TREFNYDD BWNDELU Ar nos Iau, 9fed o Awst am 5.30yp ym Mhabell y Cymdeithasau (Y Senedd), Eisteddfod Genedlaethol Marian Jones, Minallt, 7 Bro Elidir, Caerdydd bydd trafodaeth banel yn rhannu atgofion a straeon am hafau a dreuliwyd yng Ngwersyll yr Dinorwig (870292) Urdd Llangrannog, boed hynny fel staff, swog neu breswyliwr. TREFNYDD DOSBARTHU Rydym hefyd yn estyn gwahoddiad cynnes i holl ddallenwyr y papur i ymuno yn y sgwrs drwy rannu Hefin Jones, Pantmwyn, Llanrug. eu straeon. Croeso i bawb ddod a lluniau ac atgofion a bydd posib i ni gofnodi’r rhain fel rhan o broses 01286 673838 archifo’r Urdd. GOHEBWYR PENTREFI Yn cadeirio fydd Angharad Mair gyda’r panel yn cynnwys Steffan Jenkins (cyn-gyfarwyddwr y DEINIOLEN: Nia Gruffudd (872133) gwersyll), Ian Gwyn-Hughes a nifer o gyn-wersyllwyr, swogs, staff ac enwogion eraill. BETHEL: Richard Ll. Jones, 5 Y Ddôl, Bethel. (01248) 670115 BRYNREFAIL: Mrs Lowri Prys Roberts- Os hoffech gadarnhau eich presenoldeb gellir gwneud hynny drwy ebostio [email protected] Williams, Godre’r Coed (870580) Fel y gwyddoch efallai, yn 2022 bydd yr Urdd yn dathlu ein canmlwyddiant felly dyma gyfle i edrych CAEATHRO: Rhiannon Roberts, yn ôl ac edrych ymlaen ... Cefn Rhos Isaf, Penrhos. [email protected] Diolch CEUNANT: Trystan a Sioned Larsen, Lowri Jones, Cyfarwyddwr Gwersyll yr Urdd Llangrannog Bodafon, Ceunant (650799) CWM-Y-GLO: Mrs Iris Rowlands, Glanrafon (872275) DINORWIG: Marian Jones, Minallt, Rheoliadau Diogelu Data 7 Bro Elidir, Dinorwig (870292) Daeth y Ddeddf Diogelu Data LLANBERIS: Eifion Roberts, hon i rym ar 25ain o Fai 2018. Swˆn-y-Gwynt (870740) Mae Pwyllgor Gwaith “Eco’r LLANRUG: Eryl Roberts, Peris, Diolch o Ddinorwig 56 Glanffynnon (675384) Wyddfa” wedi llunio polisi Derbyniwyd diolchiadau gan Marian Jones, Dinorwig, i bawb rheoli a diogelu data, ac wedi NANT PERIS: Kate Pritchard (872331) fu’n gyfrifol am gynnal yr “Eco” yn fisol ers dros bedwar cant a neu [email protected] penodi Swyddog Gwarchod hanner o rifynnau. Mae dyled y tim rheoli yn fawr i bawb sy’n PENISARWAUN: Katie Williams, Ty'n Data, sef Goronwy Hughes, Waen, Penisa'r-waun Ffôn 01248 671 622 helpu i ysgwyddo’r baich – gan gynnwys Marian ei hun, wrth [email protected] gwrs. “Eithinog”, 14 Afon Rhos, WAUNFAWR: Mrs Nan Roberts, Llanrug. Mae croeso i chwi Pantafon, Waunfawr (650570) gysylltu os am gopi o’r polisi. 2 • www.ecorwyddfa.co.uk • Cofeb wedi ei cholli o gopa’r Wyddfa Ddeng mlynedd yn ôl yn 2008 a chyda bendith awdurdodau a Tybed os gŵyr rhywrai yn yr ardal hon rhywbeth am dynged y Phrif Weithredwr y Parc Cenedlaethol ar y pryd, Mr Aneurin gofeb? Boed y wybodaeth yn eildwym neu yn brofiad personol. Phillips, mentrodd Cymdeithas y Dywysoges Gwenllïan godi Fe’i lluniwyd gan Ieuan Rees, Llandybie, sy’n artist a llythrennwr llechfaen ar gopa’r Wyddfa i gofnodi Llywelyn Ein Llyw Olaf a’i adnabyddus. ferch Gwenllïan a hynny ar fan uchaf ei diriogaeth fel Arglwydd Os oes gennych unrhyw wybodaeth medrwch gysylltu â’r Eryri. Y bwriad gwreiddiol oedd gosod y gofeb yn Hafod Eryri Gymdeithas trwy anfon e-bost i’r cyfeiriad isod neu ffonio 07980 ond nid oedd hynny’n bosibl. 567824 Bu’r gofeb yn gwneud ei lle ar y copa am ddeng mlynedd er y bu E-bost: [email protected] raid ei glanhau o graffiti rhyw dair blynedd yn ôl Ffurfiwyd Cymdeithas y Dywysoges Gwenllian yn 1996 i gofio Erbyn heddiw, a rhywdro ynghanol y gaeaf diwethaf, diflannodd Gwenllian, unig blentyn Llywelyn ap Gruffydd. Fe’i cipiwyd, yn y gofeb hon yn llwyr ac i ble yr aeth, ni wyddys! Nid oes ôl naw mis oed, yn dilyn llofrudiaeth ei thad, gan y Brenin Edward fandaliaeth, a thebyg bod y gofeb wedi syrthio o’i lle neu wedi I a’i chludo i Briordy Sempringham yn swydd Lincoln. Yno, bu’n ei thynnu a bod rhywun neu rywrai wedi ei chymryd. Cafwyd byw y gweddill o’i bywyd fel lleian a thebyg na chafodd erioed gwybodaeth gan y Parc Cenedlaethol bod rhywun wedi ei gweld wybod am ei thras. Bu farw yn 1337. rhywdro yn ystod y gaeaf, ond adroddiad annelwig braidd yw hwn, ger yr hen stablau sydd ar lwybr Llanberis ar dop Allt Goch, ond sawl mis yn ôl bellach. Yn ystod y mis aeth heibio…. • Gwell hwyr na hwyrach, a gwell hwyrach na dim o gwbl! Do, galluogi rhai clybiau i barhau gyda chymorth cynghorau lleol. Amser o’r diwedd daeth datganiad ynglŷn â Ffordd Osgoi Caernarfon. a ddengys beth a ddigwydd yn ein bro ni. Rhagwelir y bydd y gwaith yn cychwyn fis Tachwedd eleni ar gost o • Dadlau mawr am y rhaglen ‘Question Time’ a ddarlledwyd o £135 miliwn dros gyfnod o dair mlynedd. Gaernarfon. Ar wahân i Leanne Wood, doedd gan yr un o’r aelodau • Llywodraeth Cymru yn cysidro gwahardd smocio y tu allan, eraill ar y panel unrhyw gysylltiad â’r ardal nac â Chymru (onibai megis ar dir ysgolion, ysbytai ac mewn parciau a chaeau chwarae. Y iddynt fod ar eu gwyliau yn Llandudno rywbryd). Roedd yn amlwg gobaith yw y bydd y ddedfwriaeth wedi ei chwblhau erbyn 2019. hefyd mai prin oedd y bobl leol yn y gynulleidfa, a dangoswyd fod un Plismona’r rheoliadau newydd fydd y broblem, fel mae unrhyw un aelod wedi ei ‘blannu’ yno i fod yn llais asgell dde. sydd wedi ymweld ag Ysbyty Gwynedd yn sylweddoli: er gwaethaf • Llywodraeth Westminster yn parhau i balu ‘mlaen efo Brexit sy’n y rhybuddion ‘Dim Ysmygu’, mae cleifion (amryw mewn cadeiriau creu rhaniadau o fewn y Blaid Geidwadol sydd mewn grym, heb olwyn) yn eistedd y tu allan i fynedfa’r ysbyty yn creu cymylau o fwg.