Fornmanna Sögur :, 5. B
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
' : J . — l » T ; F * J :í-.^^?^^\^r:^-::=^^r-:sy-^^-^^^^^^ -'':.'-:-;--'.:^ -'i:; ::-.->;;. t.\ K- rj s FORNMANNA SÖGUR, EPTIR GÖMLUM HANDRITUM UTGEFNAR AÐ TILHLUTUN HINS KONUNGLIGA NORRÆNA FORNFRÆÐA FELAGS. Uiðar orSi kveÖr cngi niaíSr. FjölstdnnsmáU FIMTA BINDI. Saga Ólafs konúngs hins helga Önnur deild. 1í\aupm«nnaí)0fit, isso. Pn;nr.aSnr í cnni Poppsku pvt'ntsmiöju. 3 í 1 SAGA ÓLAFS KONÚNGS HINS HELGA. w EPTIR GÖMLUM SKINNBOKUM UTGEFIN AD TILHLUTUN HINS KONÚNGLIGA NORRÆNA FORNFRÆÐA FELAGS- SÍÐARt DEíLD. Iíaupittatt«aí)0fu , 1830. PrentuÖ i eiuii P oppsh u prciitsmií^ju- 1 S a g a Ó 1 a f s k o n u n g s h e 1 g a. 162. Kapituli, Au tíSindi spuríust í Noreg, at Knútr kon- úngr ávó her saman dvígan í DanmörÍk, ok pat með, at hann œtlaði at halda liði því öllu til Noregs ok legg]a par land undir sikj en er slíkt spuröist, þá vurðu Olafi kontjngi því .verri menn til taks, ok fékk hann lítit lið aí höndum; konúngsmenn talubu um Jetta sln í millum, {)a kvað Sighvatr: Ut býðr allvaldr sveitum Englands, en vær fengum, lítt sé ek lofðúng dttast, lið-fæð* ok skip smærrij ráÖ eru Ijtít, ef láta landsmenn konúng Jíenna, lætr^ einorö fe firða, íerð liðþrota verða. Olafr konúngr átti hirðstefnu en stundum hús- |>íng við lið sitt öUt, ok spurði menn sína i'áÖs, hvatpeimpættiráðligast: purfu vœr ekki at dyl- jast viS, segir konúngr, atKni'tr konúngr mun koma ok vitja vor í sumar, ok hefir hann her mikinn, sem þhr munið spurt hafa, en vœr höf- lií fæm, JL i; aviltr, L. 5 BlNDI, f " " 2 162-163 K, um lið lítit at svk búnu til niols við lið hans, eu landsídlk er oss nú ekki trúligt. En ræðu kon- úngs svaramenn, er hann ortiorða á, en her er sagt fx'a |)ví, er Sighvair sagði: Fleira* getr, en frýju fjandr leggr oss til handa, verð ek fyrir æðru orði allvalds, enn fe gjaldaj hvárrskal-, |)egn |)(jLt Jjurfi* pengils vina gengi, [halda sik frá slíku, sikh'ngs^ hafa myklu, 163. pat sumar gjörðust J>au tíSindi á líálogalandi, atHárekr or pjdttu minntist pess, at Asraundr Grankelsson' haf&i rœnta ok barða húskarla hans5 bjd hann skip, er hannáttij tví- tugsessu, er flautfyrir bæ'' hans tjaldat ok pilit, gjörði hannpatorð á, at hann œtlaði atfara suÖr tilprándheims. Okeitthvert kveld gekktlárekr til skips með húskarla sína, ok hafði nær átta- tígi manna, reyru Jieirum ndttina ok kvamu er mornaði til bæjar Grankels, sldgu peir hríng um bœin, ok veittusíðan atgaungu, ok lögðueld í húsin^ brann^ Grankell inni ok menn hans, en sumir voru úti drepnirj létust par alls 30 manna. FdrHárekr heimeptir patverk; oksatat (Iivarfa, Ji svílc If- Fj L. *) aipp (UÍfs, 7Í ;) hvelfa ; hvarflH, K ;) sja ffl,'^*aeng5t, Ð, H, /C, 5. fmr^ni^ hiAreft; Grarn- UUspn,; /icr A. •) fi^a heldr 0>}'O if^r hyrjat aptr T'.. 1 163-164 K. - 3 húi sínu. Ásmundr var meSOlafikonúngi. Var pat bæði um pá menn, er á Hálogalandi voru, at enginn beiddi Hárek bóta iyri verk pat, enda bauS hann engar. 164. Knútr liinn ríki drd saman her sinn, ok helt lil Limafjarðar, en er hann var paðan búinn, J)á sigldi hann |)aðan öllu li^i sínu til , Noregs, fór skyndiliga, ok lá ekki viö land aust- an fjarðar, sigldi pá yfírFoldinay ok lagði hann at krafði ögöum , og far fínga 5 koma bændr ofan ok hcldu fíng við Knút, var hann par tek- inn til konúngs yfir land allt, ok setti hann far menní sýslur, en hann tók gjöld af bdndum, mælti engimaðr í mdti honum. Olafrkonúngr var þ'd 1 Túnsbergi, er her Kniits konúngs ft>r hit ytra um Foldina^ Knútr íór J)á norðr meS landi, koma fátil hans menn or h^röðum ok ^áttutSu allir honum hlýöni. Knútr lá fá í Eykundasundi nokkura hríS, |>á kom til hans Erlíngr Skjálgsson meÖ liö sitt, Jia bundu |>eir Knútr konúngr og Erlíngr vináttu sína enn af nýju, var pat í heitum viS Erlíng af hendi Kmíts konúngs, at hann skyldi hafa land allt til forrá'Sa milli StaSs ok Rýgjarbits'. Síðan íór Knútr norðr leiðar sinnar, er pat skjótast frá at segja ferðum hans, athann létti eigi fyrr enn hann kom nor'ðr í prondheim, ok hélt til Niðardss^ stefndi hann pá í prondheimi átta ') Kygjarbotz, B; Ryjarliíts, E. A2 4 164-165 fylkja píng, ok var á J)ví píngi Knútr lil kon- úngs tekinn um allanNoreg. pdrir hunclrhaföi farit or Danmörku meS Knúti konúngi, ok par var Ilárekr or pjdttu kominn; gjörðust þeiv póviv lendir menn Knúts konúngs, ok bundu svardögum^ konúngr gaf Jjeím sLórar veizlur, ok f^kk Jeim finnferí, okgaf|)eim gjafir stórar á J)at ofan; alla lenda raenn, er til hans vildu snúast, gæddi hann bæöi at veizlum ok lausaf^, lét J)d alla hafa meira ríki enn peir höföu áSr* 165. Knútr konúngr hafði ]agt land allt undir sik í Noregi; fá átti hanu fíng fjölment liSi af bæSi af sínu ok landsmönnum , |)á lýsti Knútr konúngr yfir |)ví 5 at hann vill gefa Há- koni jarli, frœndasínum, atyfirsóknland pat allt, hafði unnit í ferS peirri pat fylgSi er hann , ok J)v{, at hann leiddi í hásæti hjá sér HörSa-Knút, son sinn, ok gaf honum konúngsnafnok parmeS Danaveldi. Knútr konúngr tók gisla af öllum lendum mönnum ok stórbóndum, tók sonu eSr brœör eSr aSra frændr, eSr pá er peim voru kærastir, ok honum póttu bezt tilfallnir , festi Knútr konúngr svá trnnaS manna vi8 sik, sem nú var sagt. En er Hákon jarl hafSi tekit vi5 ríki í Noregi, pá rböst til lags meS honumEinar pambaskelfir, hans, mágr tók hann J)á upp veizlur allar, pær er hann hafSi fyrr haft, pá er jarlar réSu fyri Noregi. Knútr konúngr gaf Einari stórar gjafir, ok batt hann í kærleikum við sik, svá at Einar skyldi vera mestr maSr : 165-166 K. - 5 ok göfgaslr dlíginna^ manna í Noregi, [ef eigi er jarl til ebr son hans', meðan hans vald væri yfir Noregi, ok lét pat fylgja, at honum þótxi hann bezt tilfallinn at vera tignarmaðr ok bera tignarnafn íNoregi, ef eigi væri jarl tiJ, eðr son hans Eindriéi, fyrir ættar sakir ok alls íuinarsj J)au heit JjóttuEinari mikils verS, ok het par í mói trúnaði sínum; htífst nú af nýju höföíngs- ' skapr Einars'. 166. p(5rarinn hot maör, ok var kallaSr loftúnga íslenzkr at kyni, hann var skartsmaíir mikill ok skáld gott, hann hafði verit meS kon- úngum eSr öðrum hÖfS/ngjum, hann var meS Knúti konúngi, ok hafÖi ort um hann lofkvæfei, ok var pat flokkr; en er Knútr konúngr vissi at hann haföi ort flokk um hann, jþá varö hann reiðr mjök, ok bað hann yrkja um sik drápuum daginn eptir, |)á ev konúngr sæti yfir boröum, en ef hann gjörði eigi svá, pá sagÖi konúngr, at píJrarinn skyldi uppi hánga fyri dirfð síaa, pá er hann hafði ort dræplíng um KniU konúng, pdrarinn orti pá stef í, ok setti í kvæðit, ok jdk nokkurum vísum, ok er {)etta stef Knútr verr grund, sem gætir Grikkland* himinríkis% Knútr kondngr launaði vel kvæðit, ok er sú drápa kölluð Höfuðlausn. [pdrarinn orti abra drápu umKnútkonúng, er kölluð er Tögdrápa^'j í|)eirr.i di ápu er sagt frá Jessum ferðum Knúts //fO- V, eiít hlaiS { /ríí [ t/. i hin. lUr byrjar aptrC* *)GrikItl»nd», hiji* ^)lLÍmínnki, A/n, l'ugdvupu, E, 2', A. konúngs, er hann fdrsunnan frá Danmörk til Noregs', ok erpetta einn stefja bálkr: Knútr var^ und stílar, fiiðnænjr; meö lið fdr mjök mikit minn vinr ]3Ínnig; færði or firSi fíra' gramr Lima út tílítinn otr heims flota. Ygðu EgSir aubbeiðis* för svángs^ sigrlana [sökk runnr* mjökj allt var gulli grams [liÖ búit'', var sjtín^ sögu slíks ríkari. Ok fyri Lista liSu fram viSir' há gjálbrs'°íhaf hart kolsvartir; byggt var innan allt brimgaltai', suSr*'' [sum skriSu'', sund; Eykund'^^ ^^rrálb.viFlLÍn, þylirgleyint urA, cr, P, C, J7, K, s) íljnr, B, U *) öibei^i,:^, C, T>, H, K, 5. svans, C, D, , r, A", 5. 6) sökrammír, 7/m. skip fiamit, B, //, A', S. •) sen, K í») 7/cV sleppr um sinn. 'OJ hafgjalfrs C, Iitiinndyjft, //; haggjnlí'rs, F, 'x) Jjnmgallnr, Am, '^) everá', /), sæ skíá"uni, hin, Eykunda, Í^í«. , '7 166 K, Ok fjrir fornan^ friö menn liðu liaug Hjar-nag1a = liaust', griÖfaslir^ ; • stdrir* fyrir J)á er SlaS stafn klif* drifu^ varat eySilig^, auÖbeiöirs ! för. Knáttu súðir^ svángs mjök lúugar byr-rökn*° bera brim dyr' ' fyrír Slim svá liÖu sunnan svöl heims völur^* at kom norÖr í Nið nýtr herflýtir. pá gaf sínum snjallr gjörvallaa Noreg nefa ujdtr [vegr Jóta^' $ ok"* gaf sínum, segi ek J)at, megi [dagsi djúpliga' * Danmörk svana. i) novifiMi, S, Iljiuiiælnj C. *) hvasl, ?iin. "^) si.V- faslír, L. «) slóð", L; stór, hin. skiif, C. auóilíg Z?j aRtyilIg, C, ") örbeídís, hin. suOv, 7?, C. ^^) lUiku, C. » ') kölíl, C. *^) valir, B, K, K. ^») vegjóln, 7í, C, .S'. I veg jótra, F, L; vcgluotnr, S'>, S. »') Jals I JL dökksalar (tlökkvalarj II) 27, //, K, L^ S; dal djúpsala, C, ö I ; dags djúpsalti, Z-, i I 9 166-167 Hér getr pess, at peim var sjdn sögu rikari um fer8 Knúts, er J)etta kvaS; pdrarinn hrdsaéi |)ví, at hann hefði verit í ferö meS Knúti kon- úngi, er hann kom í Noreg. 167. Menn peir er Olafr konúngr hafSi sent austr í Gautland eptir skipum sínum, |)á fdru Jíeir meö pau skip, er peim fdttu bezt, en brendu hin, ok höfðu með sér reíða ok annann varnaS, er konúngr átti ok menn hans. peir sigldu austan, pá er fieir spur'ðu at Knútr var farinn norðríNoreg, sigldu|)á austan um Eyra'- sund, ok SV& norSr til Víkrinnar ok svá a fund Olafs konúngs, ok færðu honum skip sín, var hann pá í Túnsbergi.