Hoe ziet de toekomst van Soest en Soesterberg er uit?

Inwoners van Soest en Soesterberg praten mee over de omgevingsvisie Hoe ziet de toekomst van Soest en Soesterberg er uit?

Onderzoeksbureau Opiniepijlers, september 2019 Inwoners van Soest en In opdracht van: LOS stadomland Soesterberg praten mee Samenstelling: Jeroen Balemans en Frank Bolder over de omgevingsvisie Interviews: Elsbeth Lelieveld, Mireille Begheijn, Rik Booltink, Hans Teunissen, Fred Eggink, Jeroen Balemans, Reinder Boeve

Infographics, ontwerp en opmaak: Louman & Friso ontwerpbureau Inhoud Inleiding ...... 6 Beschrijving van de werkwijze, achtergronden ...... 8 Welke thema’s zijn besproken? ...... 9 Uitwerking resultaten ...... 10

Kernkwaliteiten Soest ...... 11 Wonen – Wooncijfer...... 11 Wonen De top 4 van Soest ...... 11 Hoe ziet de Cultuur Kernkwaliteiten en vraagstukken ...... 12 Onderwijs Wat speelt er verder in Soest? ...... 18 toekomst Sport Woningbouw ...... 18 Gezondheid Energietransitie ...... 19 van Soest & Energietransitie Wijken ...... 21 Zorg Toerisme ...... 22 Soesterberg Mobiliteit Wat speelt er bij jongeren? ...... 23 Economie er volgens Bereikbaarheid Kernkwaliteiten Soesterberg ...... 25 Natuur Wonen – Wooncijfer...... 25 Landschap De top 3 van Soesterberg ...... 25 jou uit? Kernkwaliteiten en vraagstukken ...... 26 Toerisme Wat speelt er verder in Soesterberg? ...... 31 Samenleving Rademakerstraat ...... 31 Veiligheid Praat Winkelaanbod ...... 32 Duurzaamheid Woningbouw ...... 33 mee! Evenementen Energietransitie ...... 34 Landbouw Toerisme ...... 35 Klimaatadaptatie Jongeren ...... 35 Cultuurhistorie Wat speelt er bij jongeren? ...... 36 Milieu Technologie Bijvangst – relatie Soest / Soesterberg ...... 38 Data en informatie Beeld van de gemeente ...... 39 Samenwerking Burgerkracht Onderzoeksresultaten in een infographic ...... 40 Bosbouw Bodem 4 5 Omgevingsvisie inleiding

Inleiding Inleiding De interviews namen per inwoner ongeveer twintig minuten in beslag. In de gesprekken werd de mening van de inwoners van Soest in kaart gebracht, Hoe ziet de toekomst van Soest en Soesterberg er volgens jou uit? maar ook hun zorgen, wensen, belangen én de kansen die zij zelf zien. In oktober 2019 hebben 441 inwoners van Soest en Soesterberg antwoord Daarnaast werden de interviews gebruikt als informatieoverdracht, door gegeven op deze en meer specifieke vragen. De gemeente Soest werkt aan uitleg te geven over hoe de gemeente Soest in de periode een Omgevingsvisie voor de kernen Soest en Soesterberg en het buitenge- 2019-2020 wil komen tot een Omgevingsvisie en hoe bied van de gemeente. Om te komen tot een integrale langetermijnvisie op inwoners daarbij betrokken worden. de fysieke leefomgeving die aansluit op wat er leeft en speelt onder inwo- ners, heeft bureau Opiniepijlers op verschillende locaties straatgesprekken gevoerd. In de gesprekken kwamen thema’s aan bod als de identiteit van Tijdpad Omgevingsvisie Soest en Soesterberg, woonwensen voor de toekomst, gezond oud worden, Soest en Soesterberg Opiniepijlers vervult in de informatievergaring en ver- onbezorgd opgroeien, mobiliteit en de energietransitie. werking een neutrale rol. Onze interviewers legden in

De resultaten van deze gesprekken worden in dit rapport gepresenteerd 2021 De ontwerpvisie de gesprekken een directe relatie tussen opdrachtgever januari wordt behandeld in en dienen als input bij de verdere totstandkoming van de Omgevingsvisie. de gemeenteraad en inwoners. Dat stellen inwoners op prijs: de meeste Zo zullen ze onder andere verder worden uitgediept in een aantal langere mensen die we op straat aanspraken gaven graag hun 2020 Bijeenkomst. gesprekken en werkvormen met inwoners, professionals en andere sta- september Inwoners en gemeente denken mening en vonden het positief dat de gemeente wil luis- samen na over uitwerking van on- keholders. Het is goed om in dit verband op te merken dat het gaat om derdelen van de omgevingsvisie. teren naar wat er leeft en speelt onder de inwoners. juni uitspraken van mensen, dus om de beleving van inwoners van Soest en Iedereen kan via De interviews hebben geresulteerd in ruim 12.500 data- internet reageren Soesterberg. op de opgaven. gegevens; deze zijn verwerkt, geanalyseerd en samenge- Het is goed om in dit verband op te De interviews zijn gehouden in de periode van woensdag 9 oktober tot en vat. De resultaten kunnen ingezet worden voor vervolg- mei Openbare bijeenkomst met veel merken dat het gaat om uitspraken met dinsdag 22 oktober. De gesprekken zijn gevoerd op basis van open workshops om samen oplossingen stappen bij de totstandkoming van de omgevingsvisie voor de opgaven te bedenken. van mensen, dus om de beleving van vragen, met als belangrijkste vragen: wat maakt Soest en Soesterberg en zo bijdragen aan op maat gesneden communicatie en Met welke onder werpen gaan we april inwoners van Soest en Soesterberg. en uw directe leefomgeving (bv. uw wijk of straat) een fijne plek om te aan de slag? De opgaven voor de informatievoorziening, beter onderbouwde inhoudelijke visie worden op de projectsite ge- wonen? Wat is ervoor nodig om dat zo te houden, en welke aandachts- of publiceerd. keuzes, versterking van de kwaliteit van de plannen en verbeterpunten wilt u meegeven aan de gemeente? De focus tijdens de verbreding van het draagvlak. februari Drie bijeenkomsten over scenario’s en denkrichtingen. Met specialis- gesprekken lag op wat mensen zelf spontaan ter sprake brengen. In com- ten en publiek! binatie met enkele verdiepende vragen kregen we zo een beeld van wat inwoners zien als de belangrijkste kernkwaliteiten en vraagstukken voor de 2019 25 interviews met vertegen - november woor digers van ruim toekomst. 60 maatschappelijke groepen. In totaal werden 441 gesprekken gevoerd, verdeeld over straatgesprekken Het bureau Opiniepijlers interviewt 441 mensen op straat in diverse wijken van Soest en Soesterberg (391 respondenten: 315 in Soest oktober en in sportkantines. Interviews met vertegenwoor- en 76 in Soesterberg) en een aantal groeps- en individuele gesprekken met digers van maatschappelijke jongeren bij (sport)verenigingen in Soest en Soesterberg (50 respondenten). groepen.

6 7 Omgevingsvisie beschrijving van de werkwijze, achtergronden

Beschrijving van Beschrijving van de werkwijze, achtergronden Welke thema’s zijn besproken? de werkwijze, De informatie- en interviewtour is breed van start gegaan met publicaties in Primair doel van de interviews was om door achtergronden lokale- en regionale media. De gespreksronde met inwoners van Soest/Soes- middel van open vragen in kaart te brengen wat terberg werd ook aangekondigd via de online kanalen van de gemeente en Hoe ziet de inwoners spontaan noemen als de belangrijkste de gemeentepagina in de plaatselijke huis-aan-huiskrant. Tijdens de straat- toekomst kernkwaliteiten en aandachts-/verbeterpun- van Soest & gesprekken is gebruik gemaakt van de Discussiebus van Opiniepijlers, een ten voor de fsyieke leefomgeving van Soest en Soesterberg omgebouwde camper die dienst doet als duidelijk herkenbaar informatie- er volgens Soesterberg. In de loop van het gesprek werden en ontmoetingspunt en uitvalsbasis voor onze interviewers. De Discussiebus jou uit? enkele verdiepingsvragen gesteld om een helder- heeft twaalf dagen op verschillende locaties gestaan, om precies te zijn het Praat der beeld te krijgen van argumenten en overwe- centrum van Soest, de wijkwinkelcentra Zuid en Smitsveen, en winkelcen- mee! gingen. Indien nodig werd respondenten ook een trum Rademakerstraat in Soesterberg. kaart voorgelegd (zie afbeelding) als een geheu- De interviews werden bij of in de Discussiebus gehouden; met jongeren gensteuntje om hen te wijzen op onderwerpen Wonen Veiligheid werd gesproken in de verenigingsgebouwen van sportverenigingen in Soest • waar ze wellicht nog iets over wilden zeggen. Cultuur Duurzaamheid en Soesterberg. • Dankzij deze werkwijze werd een veelheid en een ruime variatie aan ge- Onderwijs • Evenementen sprekspartners bereikt: man, vrouw, werkend, gepensioneerd, laagopgeleid, Sport • Landbouw hoogopgeleid, tweeverdieners, alleenstaand, samenwonend. Deze gesprek- Gezondheid • Klimaatadaptatie ken hebben een betrouwbaar en representatief beeld opgeleverd van wat Energietransitie • Cultuurhistorie inwoners van de gemeente Soest (jong en oud) denken over hun fysieke Zorg • Milieu leefomgeving. Mobiliteit • Technologie Economie Data en informatie Leeftijdsopbouw respondenten • in relatie tot alle inwoners gemeente Soest Bereikbaarheid •Samenwerking Natuur •Burgerkracht CBS Opiniepijlers Landschap •Bosbouw % Toerisme •Bodem Samenleving •

20-29 30-39 40-49 50-64 65-79 >80 8 Leeftijdsgroep 9 Omgevingsvisie beschrijving van de werkwijze, achtergronden

Uitwerking resultaten Kern- Wonen – Wooncijfer kwaliteiten De resultaten van de 441 gesprekken zijn langs twee lijnen uitgewerkt. Inwoners van Soest en Soesterberg zijn over het algemeen erg tevreden Zowel voor Soest als Soesterberg benoemen we in eerste instantie de over hun fysieke leefomgeving. In beide plaatsen waardeert iets meer dan kernkwaliteiten van deze plekken: wat zijn de belangrijkste positieve kern- Soest de helft van de respondenten de woonkwaliteit/het woongenot van hun merken van Soest en Soesterberg? Het betreft hier kernkwaliteiten die spon- fysieke leefomgeving met het rapportcijfer acht. Dat zijn hoge waarderin- taan zijn genoemd door het merendeel van de respondenten en waar veel gen, k in vergelijking met de ongeveer 50 gemeenten en plaatsen waar inwoners het eerste aan denken als het om hun fysieke leefomgeving gaat. Opiniepijlers de afgelopen jaren vergelijkbare onderzoeken heeft uitge- In dit onderdeel lichten we ook de door de respondenten genoemde vraag- voerd. In deze eerdere onderzoeken schommelt de gemiddelde waardering stukken toe die nu spelen of in de toekomst mogelijk gaan spelen rondom doorgaans tussen een 6.5 en een 7.5. deze kernkwaliteiten. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om verbeterpunten, zorgen, kansen, ideeën en uitdagingen. Aansluitend daarop gaan we ook in op andere thema’s en vraagstukken die tijdens de gesprekken aan bod zijn De top 4 van Soest gekomen. Ofwel: wat speelt er verder in Soest en Soesterberg? De hoge waardering voor het wonen in Soest wordt bepaald door 4 kernkwaliteiten, die hieronder zijn gerangschikt in een top 4 (in volgorde van belangrijkheid).

1. Dorps, kleinschalig, sociaal, buurtgevoel, rustig, gezellig

2. Voorzieningen en winkelaanbod

3. Natuur, bos, recreatie, groen

4. Goede bereikbaarheid per auto en OV, centrale ligging in Nederland

10 11 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest

Wat vinden de • Ik ben aan Soest gehecht, dat betekent voor mij geborgenheid. inwoners van Soest? • Ben actief in de buurt, zit op de buurtapp en ga naar bijeenkomsten.

• Ik wil iets terugdoen, geef nu taalles aan asielzoekers. Kernkwaliteiten en vraagstukken

Soest kan met 46.194 inwoners geen dorp genoemd worden maar de • Ik wil andere Soestenaren helpen, daarom ben ik vrijwilliger bij de Voedselbank. inwoners ervaren dat wel zo. Als respondenten dieper ingaan op dit punt ontstaat een beeld van een dorpse planologie, die wat rommelig is maar voor Soest wel werkt. Het dorpse karakter zou wat de respondenten betreft • We wonen in een leuke buurt, we doen elk jaar wel iets samen. behouden moeten blijven. Soest heeft geen behoefte, zeggen deze respon- denten, aan ‘stadse bouw’. Het dorpse en kleinschalige wordt ruim gewaar- deerd. Dat geldt ook voor de onderlinge sociale verbondenheid en een • Ik ben hier geboren en getogen, ik ken veel mensen. ons-kent-ons-mentaliteit. Zorgen zijn er op dit punt wel, omdat met name voor jongeren en senioren onvoldoende betaalbare woningen beschikbaar • In onze buurt wonen veel gelijkgestemde mensen. zouden zijn die hen in staat stellen om in Soest te blijven wonen. Dat gevoel leeft breed. Sommige respondenten refereerden ook aan het toewijzingssys- teem van huurwoningen, waarin Soestenaren in Soest geen voorrang hebben • Forenzendorp, staat open voor andere culturen. Gaat goed samen. t.o.v. inwoners van andere gemeenten in de regio. Een andere kwaliteit van Soest die werd genoemd is het buurtgevoel. Eén op de drie Soestenaren die we spraken woont al meer dan 35 jaar in Soest, de meesten op dezelfde plek. • Dorps in alles. Dat is hun vertrouwde omgeving waar ze samen met buren deelnemen aan activiteiten (barbecue, whats-appgroep) en ook hulp kunnen vragen als het nodig is. Dat is belangrijk voor inwoners, dat bepaalt mede de woonkwaliteit. • Dorps maar zonder hart. De gesprekken met inwoners van Smitsveen leveren een divers beeld op. Aan de ene kant wordt de multiculturele achtergrond van Smitsveen ge- noemd en gewaardeerd; aan de andere kant gaan gesprekken ook over een • Kom oorspronkelijk uit Amsterdam, maar ben altijd blij als ik in het schone en onveilig gevoel, aanwezigheid/afwezigheid van politie en vernielingen en rustige Soest kom. andere criminaliteit. De vraag of respondenten zich betrokken voelen bij de plek waar ze wonen, resulteerde in het volgende beeld: • Ik heb hier altijd gewerkt als verpleegster. Zou er nooit meer weg willen. Voelt u zich betrokken bij Soest?

Nee • Heel toegankelijk voor nieuwkomers. 18

Een 71 • Geluk dat ik in Soest mag wonen. beetje 11 %

12 Ja 13 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest

2. Het winkelaanbod in Soest wordt breed gewaardeerd. Dat geldt voor 3. De groene omgeving van Soest krijgt hoge cijfers, met name vanwege de bereikbaarheid (alles op loop- of fietsafstand) het aanbod en de ver- de recreatiemogelijkheden. Ook de functie van afvang van fijnstof wordt scheidenheid aan winkels in het centrum en in Soest-Zuid. Respondenten genoemd. Locaties die in het bijzonder worden genoemd zijn de Soester zien leegstand als een opkomend probleem. Ook is er enige zorg over de Duinen, De Eng en de polder. In één adem door worden bedreigingen ge- gewaardeerde weekmarkt in de winkelstraat. Lege plekken zijn volgens noemd. Met name woningbouw op De Eng en een rondweg door de polder respondenten een voorbode van verschraling. In een groot aantal gesprek- zijn voor veel respondenten een ‘no-go’. Anderzijds zijn er ook responden- ken is aangedrongen op een autoluwe winkelstraat. Verder maken respon- ten die vinden dat de gemeente ervoor moet waken niet door te slaan in denten opmerkingen over het ontbreken van een duidelijk centrum in Soest het willen beschermen van al het groen. De inwoners van Soest moeten ook met de daarbij horende levendigheid van terrassen etc. en vernieuwende ergens kunnen wonen en ondernemen. horecaconcepten. Een beperkte groep respondenten maakt zich zorgen over de toekomst van de bibliotheek, het museum en het theater.

• De groene omgeving behoort tot de kroonjuwelen van Soest.

• Soest heeft een ruim aanbod aan winkels, ik kan er bijna alles krijgen.

• Soest is een verzameling aan elkaar geplakte lintdorpen. • Ik ben helemaal geen actievoerder maar voor aantasting van het groen zou ik de

• Langgerekt dorp, eigenlijk zijn er twee Soesten. straat op gaan. • Dorp zonder ziel, drie lintdorpen naast elkaar.

• Stad zonder hart, aaneenrijging van buurtschappen. • Uitwaaien op de Soester Duinen, dan is mijn hele dag weer goed. • Lintdorp zonder gezellig centrum.

• We hebben veel winkels, wel jammer van de leegstand. • Het groen is het goud van Soest: bewaken! • De markt loopt leeg.

• De markt moet behouden blijven. • Behoud groen, niet bebouwen. Herbestem bedrijventerreinen naar woningbouw. • Durf één hart van Soest te creëeren.

• Alles is te versnipperd qua winkels. • We zijn doorgeslagen wat betreft bescherming van De Eng en de polder. We moeten • Nu twee centra, kies één plek om een centrum te ontwikkelen. Dat is ook het antwoord op leegstand. juist meer woningen bouwen. • Winkelstraat zou nog beter worden als het autoluw wordt.

• Erg groot, niet heel gezellig qua aankleding.

• Autoluwe winkelstraat, maak het knusser met terrasjes.

• De winkelstraat heeft zeven namen, dat is niet handig.

• Bibliotheken, theaters en musea zijn kwetsbaar voor bezuinigingen. 14 Ik maak me zorgen over de toekomst van deze voorzieningen. 15 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soest

“Ik ben aan Soest gehecht, betekent “Ben actief in de voor mij geborgen- buurt, zit op de app 4. De bereikbaarheid van Soest (met de auto) oogst alom waardering. In Kernkwaliteiten Soest heid.” en ga naar bijeen- dezelfde bewoordingen laten respondenten zich uit over de treinverbinding komsten.” met en Baarn. Parkeren en gebrek aan stallingsmogelijkheden voor “Veel winkels, goed fietsen bij station zijn voor diverse respondenten reden om toch aanbod, jammer van met de auto naar het werk te gaan. Verkeersdrukte is een minpunt. In de leegstand.” spits is op diverse plekken filevorming; smalle straten en soms ingewikkelde Dorps, klein- schalig, buurtgevoel. verkeerssituaties zijn onoverzichtelijk. “De groene “De markt Positief over aanbod winkels / omgeving behoort moet behouden weekmarkt. tot de kroonjuwelen blijven.” van Soest.” • We zijn heel positief over het fetspad door het bos. Goed bezig. Groene omgeving, bossen, natuur, duinen.

• Treinverbindingen zijn goed, ook frequent genoeg. “Uitwaaien op Bereikbaarheid Soest. de Soester Duinen, Centrale ligging. dan is mijn hele dag Treinverbindingen. weer goed.” • Parkeren bij station Soestdijk en stalling fetsen is te beperkt. We gaan toch maar met de auto naar het werk. “We zijn hier komen wonen omdat Soest zo “We zijn heel positief • We zijn hier komen wonen omdat Soest zo goed bereikbaar is. goed bereikbaar is.” over het fietspad door het bos. Goed bezig.”

• Zou zonde zijn als er treinstations moeten verdwijnen.

• De milieujongens hebben het teveel voor het zeggen en houden een rondweg door de polder tegen.

• Er komen in de spits steeds meer fles. We wachten op een rondweg, maar wanneer komt die?

• In Soest-Zuid staan vaak fles. Een tunnel onder het spoor lost dit probleem op.

• De gemeente moet meer doen aan luchtkwaliteit vanwege de toenemende verkeersdruk.

16 17 Omgevingsvisie inleiding

• Meer sociale woningbouw en betere spreiding sociale woningen zou beter zijn voor integratie

en saamhorigheid.

• Soest moet zichzelf blijven en niet stads worden. Alleen bouwen in sociale zin.

• Meer bouwen voor starters en senioren.

Wat speelt er Woningbouw • Veel bouwen: er mogen wel 1000 woningen bij. verder in Soest? Zoals hierboven al is geschetst: woningbouw leeft breed in Soest. Aan de ene kant omdat veel inwoners van mening zijn dat er voor jongeren en • Bouw betaalbare woningen, nu komen er alleen dure villa’s bij. senioren niet voldoende betaalbare woningen beschikbaar zijn; aan de andere kant omdat elke discussie over woningbouw een bedreiging kan zijn • Meer woningen voor senioren, ook voor de doorstroming. voor de Eng en het buitengebied. Respondenten zien zeker dat er gebouwd moet worden (voor de goede doelgroepen) maar waar? Op de vraag waar

in Soest 500 woningen gebouwd kunnen worden ziet een kleine groep • Er zijn in Soest zeker mogelijkheden voor inbreiding. Herbestemming van bedrijfspanden of kansen voor één grote wijk; andere opties krijgen meer steun: verdeeld over Soest bijvoorbeeld en in plaats van bedrijfsvastgoed, dat wordt herbestemd revitalisering van ouderen bedrijventerreinen is ook een optie. of vervangen door woningbouw.

• De tijd van de grote nieuwe woonwijken is voorbij.

Waar zou u 500 woningen bouwen in Soest?

Waar maakt me niet uit, als het maar niet ten koste van de natuur gaat In een nieuwe wijk Energietransitie 10 17

In Soest heerst enige scepsis over de plannen om Nederland van het gas af % te koppelen. De helft van de respondenten is het eens met de plannen om 26 Verdeeld over van het gas af te koppelen. In andere gemeenten waar we vergelijkbaar 47 Soest onderzoek hebben gedaan (ongeveer vijftien) liggen deze percentages Leegstaand hoger (rond 70%) Als het gaat om de animo voor duurzame energieopwek- bedrijfsvastgoed, bedrijfsvastgoed king binnen de gemeentegrenzen geven veel respondenten de voorkeur aan herbestemmen zonnepanelen (66% is daar voorstander van) boven windmolens (12%). Als mogelijke locatie voor zonnepanelen worden met name daken op bedrijfs- en maatschappelijk vastgoed genoemd. Voor windmolens zijn locaties langs de Eem genoemd en langs de A28. In de categorie ‘weet niet’ betreft het vooral inwoners die onvoldoende op de hoogte zeggen te zijn om daar een mening over te kunnen geven.

18 19 Omgevingsvisie Soest – energietransitie Omgevingsvisie Soest – wijken

Wat vindt u er van dat Nederland Vindt u dat er in de gemeente ruimte van het gas gaat? moet komen voor zonnepanelen/parken en windmolens? Niet mee eens 25 Niet mee eens 22

% 50 Mee eens % Weet 12 25 niet 66*) Mee Weet eens niet Wijken

*) van deze groep kiest een grote meerderheid voor zonnepanelen In enkele wijken zijn opmerkingen gemaakt over voorzieningen, veiligheid, en tegen windmolens. overlast en handhaving. In de wijk Soestdijk was speelgelegenheid voor kinderen een onderwerp dat vaker voorbij kwam. In Boerenstreek ging het over voorzieningen, met name een wijkcentrum. “We missen een ontmoe- tingscentrum”, zei een wijkbewoner. “Het was ooit een plan maar daar is helaas niets van terecht gekomen.” • Vergroen platte daken en combineer dat met zonnepanelen. In de wijk Smitsveen ging het in veel gesprekken over overlast. De onder- werpen in deze quotes zijn in meerdere gesprekken aan de orde gesteld.

• Maak werk van energietransitie, leg zonnepanelen aan bij AH, basisscholen,

sportaccommodaties etc. • Veel drugs jongeren naast seniorenfat. Klachten niet serieus genomen.

• Veel mensen weten nauwelijks wat energietransitie inhoudt. Het is hard • Smitsveen multicultureel, kleurrijk. Is leuk, maar geeft ook problemen. nodig om dat veel beter uit te leggen.

• Er is veel mis in Smitsveen, we melden dat wel maar dat is nutteloos, we over-

• We willen geen windmolens. Als het niet anders kan, dan maar langs de wegen nu om te verhuizen. snelweg.

• Ik ben bedreigd in de lift. Ik durf nu ’s avonds niet meer de straat op.

• De politie doet zijn best maar kan ook weinig doen. Mijn voorstel: een vaste

persoon die feeling heeft met jongeren.

• Auto-inbraken Smitsveen. Politie komt wel, maar voelt toch niet goed.

• Voor de jeugd is er niets, gevolg: problemen in Overhees en Smitsveen.

20 21 Omgevingsvisie Soest – toerisme

Toerisme Wat speelt er Wat speelt er bij jongeren? bij jongeren? Door een kleine groep respondenten is gewezen op de kansen voor toeris- Jongeren in Soest praten positief over hun woonplaats. De woonkwali- me. Soest heeft veel te bieden (geschiedenis, natuur) maar in de reacties teit waarderen ze (net als hun ouders en grootouders) met een acht. Het klinkt door dat dat nu onvoldoende gebeurt of dat het in ieder geval niet nieuws over Soest volgen ze via relevante social media-groepen en kanalen. zichtbaar is. Deze inwoners hebben de indruk dat toerisme nauwelijks prio- Hun betrokkenheid bij Soest is groot. Ze noemen onder andere: veel vrien- riteit heeft bij de gemeente. den, leuke sportverenigingen waar je elkaar treft, alles op de fiets kunnen doen, alles is dichtbij (boodschappen, sport, werk). Soest omschrijven ze als: dorps, mooie omgeving, veilig op straat, saamhorig, mooie historische gebouwen, lekker tempo - niet te gehaast, goed OV, goede scholen, goed bereikbaar maar de files nemen toe.

• Creëer meer toeristische mogelijkheden, een theetuin bijvoorbeeld. Bij de minpunten worden vaker genoemd: • Leegstand bedrijfspanden, maak daar woningen van. • Meer historisch besef gewenst, niet zomaar alles slopen. • Heel veel camerabeveiliging. • Veel forenzen nemen nu nog de auto, terwijl ze maar 15 km naar het werk moeten. Kan dat niet duurzamer (met een snelle e-bike, bv). • Paleis Soestdijk, maak er geen kermis van / geen pretpark.* Denk aan mogelijkheden met leasing / het aantrekkelijker maken van fietsgebruik. • Laat gemeente werk maken van betaalbare woningen. Ik merk in eigen • We hebben zoveel om te laten zien, maar dat gebeurt niet. Ik mis beleid. omgeving ook dat er voor senioren niet voldoende woningen zijn. • Denk eens aan appartementen met alle zorg onder een dak. • Ik mis in Soest een bioscoop. * Paleis Soestdijk ligt in de gemeente Baarn. • Kijk naar werkgelegenheid in Soest. Er wonen volgens mij best veel forenzen. Dat zorgt voor veel verplaatsingen. • Meer kansen voor toerisme. Paleis Soestdijk?

Een van de vragen was: Waar zou je actie voor voeren? • Minder auto’s door Soest. • Handen af van de natuur en bossen (de Eng, Soester Duinen). • Sluipverkeer uit Soest (richting ) verbannen • Behoud historische panden, niet alles zomaar willen verbouwen • Minder auto’s in het centrum, betaald parkeren.

22 23 Omgevingsvisie Soest – wat speelt er bij de jongeren?

• Er zwerft heel veel plastic rond. Meer vuilnisbakken. Kern- Wonen – Wooncijfer • Herintroductie van schoolzwemmen? kwaliteiten • Uitgaansgelegenheid/activiteiten voor jongeren Net als in Soest geven inwoners van Soesterberg mooie cijfers aan de kwali- teit van hun fysieke leefomgeving. Iets minder dan de helft van de inwoners Als je 1 miljoen euro zou mogen besteden om iets te Soesterberg waardeert het woongenot van Soesterberg met een 8. Een 7 wordt ook verbeteren in je woonplaats, waar zou je dat aan uitgeven? vaak genoemd. Dat zijn hoge cijfers, in vergelijking met de ongeveer 50 • Woonwijk voor jongeren. gemeenten en plaatsen waar Opiniepijlers de afgelopen jaren vergelijkbare • Sport voor iedereen. onderzoeken heeft uitgevoerd. In deze eerdere onderzoeken schommelt de • Meer AED’s. gemiddelde waardering doorgaans tussen een 6.5 en een 7.5. • SO Soest mag niet verloren gaan. • Johan Cruijf courts. • Minder auto’s in de binnenstad, duurzamer maken. De top 3 van Soesterberg • Opknappen winkelstraat, niet één lange winkelstraat, maar zorg De hoge waardering voor het wonen in Soesterberg wordt bepaald door voor terrasjes en wat meer afwisseling. 3 kernkwaliteiten, die hieronder zijn gerangschikt in een top 3. • Centrum opknappen. • Ontmoetingsplekken voor jongeren. 1. Dorps, kleinschalig, sociaal, buurtgevoel, rustig, gezellig

Wat voor vrijwilligerswerk zou je willen doen? 2. Natuur, bos, recreatie, groen • Een festival voor senioren organiseren. • Bij een sportvereniging, dierenpension, kinderboerderij helpen. 3. Bereikbaarheid • Voetbaltraining aan kinderen geven. • Straattheater. • Mantelzorger voor mijn oma. • Senioren helpen met boodschappen.

24 25 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soesterberg Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soesterberg

Wat vinden de • Wonen is hier heel fjn, dat geeft automatisch meer betrokkenheid. inwoners van Soesterberg? • Mijn hele familie woont hier, het is een warm nest.

• Iedereen staat voor je klaar in Soesterberg.

• Is en blijft een gezellig dorp met goede sociale controle. Kernkwaliteiten en vraagstukken.

Inwoners van Soesterberg (6.663 inwoners) roemen hun dorp om een • Wel heel veel senioren. aantal redenen: overzichtelijk, kleinschalig, sociaal, sterk buurtgevoel, rustig en gezellig. Deze waarden zijn volgens de respondenten uit Soesterberg belangrijk om te koesteren: laten we houden wat we hebben en daar past • Je leert elkaar snel kennen. voor een aantal inwoners het verdwijnen van de ijsbaan, de kermis en het dorpshuis niet bij. In de gesprekken klinkt door dat de Linde, het nieu- we ontmoetingscentrum (dorpshuis) door bewoners kennelijk niet wordt • Sociale samenhang, maar hoe lang nog? gezien of omarmd als dorpshuis. Het zit veel inwoners hoog dat het oude dorpshuis is verdwenen. Meerdere inwoners spreken over het litteken van • Veel forenzen, minder samenhang. Soesterberg.

Inwoners geven in de gesprekken aan dat ze genoemde voorzieningen zien • Reuring verdween met het vertrek van de Amerikanen. als onderdeel van de sociale cohesie in het dorp. Ruim gewaardeerd wordt het dorpse en kleinschalige, ook het sociale contact, het buurtgevoel en een ons-kent-ons-mentaliteit. Familiebanden binnen Soesterberg worden in dat • Soesterberg bleef trekken. Ik ben er geboren, toen weggegaan, nu ben ik terug. verband ook genoemd, en een enkele keer de cohesie die past bij een kerk- gemeenschap. Een andere kwaliteit van Soesterberg is het buurtgevoel dat in veel gesprekken aan de orde is gesteld. Eén op de drie inwoners woont al langer dan 35 jaar in Soesterberg.

De vraag of respondenten zich betrokken voelen bij de plek waar ze wonen, resulteerde in het volgende beeld: De natuur rond Soesterberg wordt zeer gewaardeerd door inwoners Voelt u zich betrokken bij Soesterberg van Soesterberg. Wandelen, fietsen, de hond uitlaten, hardlopen, al deze activiteiten kunnen in de directe omgeving worden gedaan. Natuur en het Nee groene karakter wordt vaak genoemd in combinatie met woningbouw; de 18 Oude Tempel staat bovenaan de lijst van onderwerpen die inwoners willen beschermen. Niet alleen het bouwplan, ook de gang van zaken rond dit % plan, komen diverse keren aan de orde in de gesprekken. Bewoners spreken Een 21 beetje van een “onzuiver spel” en een “onbetrouwbare overheid”. Enkele ande- 61 Ja re inwoners breken juist een lans voor woningbouw op de Oude Tempel.

26 27 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soesterberg Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soesterberg

Soesterberg heeft volgens hen behoefte aan woningbouw, zodat de jonge De bereikbaarheid van Soesterberg (met de auto) en de centrale ligging generatie er ook kan blijven wonen én om de voorzieningen in het dorp op worden hoog gewaardeerd. Minder wordt het als het OV ter sprake komt. peil te houden. Beperkte toegang tot het bos en weinig speelgelegenheid in Vanuit Soesterberg kan Soest per bus alleen worden bereikt via de recht- de natuur voor kinderen wordt als minpunt genoemd. In dit verband wordt streekse verbinding op Amersfoort, tenzij gebruik wordt gemaakt van de ook de suggestie van een kinderboerderij gedaan. buurtbus, waar enkele respondenten zich positief over uitlaten, maar die wel minder frequent rijdt op Soest. En diverse inwoners gaan niet meer met het OV sinds diverse haltes in het dorp zijn ingeruild voor één centrale bus- halte bij ’t Zwaantje. Ze pakken de auto om naar hun werk te gaan. • Prachtige bossen, supermooie natuur.

• Geweldig buitengebied. Na een dag hard werken, laad ik daar mijn batterij op. • Midden in Nederland, wat willen we nog meer.

• Ik zou actie gaan voeren als de natuur wordt bedreigd. • Dichtbij snelwegen, je kunt snel alle kanten op.

• Soesterberg heeft behoefte aan woningbouw, maar dat mag niet ten koste gaan • Goede busverbinding op Amersfoort. van het groen.

• Er is steeds weer een discussie over bereikbaarheid, een goede busverbinding

met Soest is heel belangrijk.

• De busverbindingen in Soesterberg sluiten niet goed aan daarom ga ik vaker

met de auto.

28 29 Omgevingsvisie kernkwaliteiten Soesterberg

“Het is en blijft een Kernkwaliteiten Soesterberg gezellig dorp met Wat speelt er Rademakerstraat goede sociale verder in controle.” “Mijn hele familie De Rademakerstraat komt in vrijwel alle gesprekken in Soesterberg aan de woont hier, het is een warm nest.” Soesterberg? orde. De rode draad is: onoverzichtelijk door geparkeerde auto’s, onhandi- ge in- en uitrit van het parkeerplein voor de supermarkt, de hoge snelheid van auto’s en verkeersonveiligheid voor fietsers en voetgangers. “Prachtige bossen, supermooie natuur.” Dorps, kleinschalig, buurtgevoel • Geen overzicht Rademakerstraat door geparkeerde auto’s.

“Ik zou actie gaan Natuur, bos, recreatie, groen “Midden in Nederland, wat voeren als de natuur • Rademakerstraat is een drama. wordt bedreigd.” willen we nog meer?” Bereikbaarheid • Is er wel goed nagedacht over de inrichting van de Rademakerstraat? “Goede busverbinding op Amersfoort.” • Regelmatig aanrijdingen of bijna-aanrijdingen tussen fetsers/brommers/auto’s

onder andere op de Rademakerstraat.

• Onveilig door onoverzichtelijke kruispunten, haal de hagen bij kruispunten weg.

• Soesterberg mist een hart, een dorpsplein.

30 31 Omgevingsvisie Soesterberg – winkelaanbod Omgevingsvisie Soesterberg – woningbouw

Winkelaanbod Woningbouw

Het winkelaanbod wordt door veel respondenten beperkt genoemd. Er is Woningbouw is een thema in Soesterberg. Jongeren en senioren die kleiner maar één supermarkt, zeggen enkele inwoners. Verder speelt dat bepaal- willen wonen hebben moeite om betaalbare woonruimte te vinden. Dat de branches niet zijn vertegenwoordigd en dat er behoefte is aan meer en leeft breed in Soesterberg. Aan de andere kant zijn de locaties onderwerp diversere horeca. van gesprek, omdat woningbouw schuurt met de natuur.

• Er is maar één supermarkt. • Kan er ook worden gebouwd zonder dat de natuur en het groen wordt bedreigd?

• Het winkelaanbod is beperkt. • Er wordt gebouwd voor import, niet voor eigen mensen.

• Ik moet voor mijn sokken naar Soest. • Waar blijven woningen voor starters? En voor senioren?

• Er zou wel wat meer horeca mogen komen. • Benut andere mogelijkheden om te bouwen (niet op de Tempel) want woning-

bouw is best belangrijk voor Soesterberg.

32 33 Omgevingsvisie Soesterberg – energietransitie Omgevingsvisie Soesterberg – toerisme - jongeren

• Benut duurzame energiekansen, ik hoor er niets over van de gemeente.

• Zonnepanelen op de daken en en veldjes met windmolens, mits geen overlast

omwonenden

• Gebruik de daken voor zonnepalen en het vliegveld voor windenergie

• Offer geen grote ruimtes op, daken zijn prima geschikt voor zonnepanelen

• Gebruik het vliegveld voor zonne-energie en de industrieterreinen voor

Energietransitie windenergie

In Soesterberg zijn drie van de vijf respondenten positief over de plannen om Nederland van het gas af te koppelen. Een kwart van de respondenten is ronduit negatief. Respondenten hebben aangegeven dat zonnepanelen (66%) verreweg de voorkeur genieten, boven windmolens (14%). Als locatie voor zonnepanelen Toerisme worden daken genoemd en de startbaan van het vliegveld (zonneweide). Voor windmolens worden als locaties genoemd: bedrijven- en industrie- Het vliegveld en de daarmee verbonden geschiedenis komt in veel gesprek- terreinen, het vliegveld en de A28. ken aan de orde. Het museum op het vliegveld wordt een paar keer ge- noemd als blikvanger, maar als het gaat om de lokale geschiedenis liggen er Wat vindt u er van dat Nederland meer kansen in Soesterberg. Iemand zegt: “Soesterberg heeft een geweldi- van het gas gaat? ge geschiedenis maar er wordt te weinig mee gedaan.”

Niet mee eens 24 • De rijke geschiedenis moet beter worden getoond. % Mee Weet 16 60 eens • Zonde van het cultuurhistorisch erfgoed dat niemand daar weet van heeft. niet

Vindt u dat er in de gemeente ruimte moet komen voor zonnepanelen/parken en windmolens? Jongeren Niet mee eens 15 Door inwoners en door jongeren zelf is gewezen op het ontbreken van voorzieningen voor jongeren. Met name worden een jongerencentrum en Weet een uitgaansgelegenheid genoemd. Sportverenigingen zijn belangrijk voor niet 17 % jongeren en zijn voldoende voorhanden. 68*) Mee eens

*) van deze groep kiest een grote meerderheid voor zonnepanelen en tegen windmolens.

34 35 Omgevingsvisie Soesterberg – jongeren

• Ik ga naar Amersfoort, maar liever zou ik samen met jongeren uit mijn

dorp iets doen.

• De sport doet het goed in Soesterberg; verder is er voor jongeren eigenlijk

niets te doen.

• Als ik geld had zou ik activiteiten voor jongeren organiseren.

• Laat jongeren zelf een festival organiseren. Eén van de vragen was: Wat zou je willen veranderen? • Denk aan jongeren en senioren zonder auto die nog wel in de grotere plaatsen willen komen • Een keer een festival door jongeren zelf georganiseerd • Geen hagen bij kruispunten, betere verlichting • Benut andere mogelijkheden om te bouwen (niet op de Tempel) want woningbouw is belangrijk voor Soesterberg Wat speelt er Wat speelt er bij jongeren? • Zoek een oplossing voor Rademakerstraat bij jongeren? Jongeren in Soesterberg praten over hun dorp in dezelfde woorden als hun Waarvoor zou je actie willen voeren? ouders en grootouders. Dorps, samenhang, sociaal en ons kent ons. Ook zij • Openbaar vervoer / bereikbaarheid geven een acht als cijfer voor de woonkwaliteit. • Verkeersveiligheid in de Rademakerstraat • Behoud van landgoed de Oude Tempel Als pluspunten noemen ze: • Je hoeft niet op kamers Waar zou je een miljoen aan uitgeven om iets te verbeteren in • Veel onderlinge verbondenheid Soesterberg? • Kleinschalig • Het winkelgebied • Voor een dorp best veel voorzieningen • OV • Mooi dorp, dicht bij de natuur • Verkeersveiligheid • Ik ben heel positief over de sportmogelijkheden; er zou nog wel een • Behoud plekken met historische waarde fitnesscentrum bij mogen. • Meer activiteiten voor jongeren

Bij de minpunten noemen ze vooral het ontbreken van een ontmoetings- plek, de verkeerssituatie op de Rademakerstraat en de gang van zaken rond het bouwplan op de Oude Tempel.

36 37 Bijvangst Relatie Soest / Soesterberg Beeld van de Beeld van de gemeente gemeente Soesterberg over Soest: In één op de tien gesprekken zijn opmerkingen gemaakt over de gemeente. • Je gaat niet zo snel naar Soest vanwege de bult De meeste positief, onder andere over het betrekken van de bevolking bij • Soest kijkt niet over de bult, te veel verdwenen het opstellen van de omgevingsvisie, een deel ook kritisch. Deze inwoners • In Soest kan meer dan in Soesterberg zeggen met name dat de gemeente onvoldoende terugkoppelt waardoor • We zitten tussen wal en schip. In 1926 werd al gesproken om bij sommige inwoners het beeld bestaat dat de gemeente niet goed luistert naar de gemeente te gaan.... We zijn op Zeist gericht en haar eigen gang gaat.

Rond het nieuwe dorpshuis in Soesterberg bijvoorbeeld hangt een negatief Soest over Soesterberg: beeld dat niet wordt bepaald door de nieuwe voorziening maar vooral door • Benauwd tussen twee snelwegen het inleveren van voorzieningen en door het onvermogen van de gemeente • Mooi groen - althans, zo wordt dat gevoeld door veel inwoners - om de bevolking mee • Hartstikke mooi, paarden, weiland te nemen en draagvlak te zoeken. • Soester Duinen Over dit punt wordt door andere inwoners van Soesterberg gezegd dat de • Mix van locals en import gemeente altijd klaar staat; in één van de gesprekken spreekt een inwoner • Mooie omgeving van gezeur. Zij vindt dat inwoners van Soesterberg moeten ophouden met • Heerlijk wandelen zeuren en de gemeente een kans moeten geven. Het gevoel dat we er bij • Museum is een aanwinst hangen in Soesterberg is niet terecht, de gemeente doet de laatste jaren echt zijn best, zegt een ander.

38 39 “Ik ben aan Soest gehecht, betekent “Ben actief in de voor mij geborgen- buurt, zit op de app Kernkwaliteiten Soest heid.” en ga naar bijeen- komsten.”

“Veel winkels, goed aanbod, jammer van leegstand.” Hoe ziet de toekomst Dorps, klein- schalig, buurtgevoel. van Soest en Soesterberg er uit? “De groene “De markt Positief over aanbod winkels / omgeving behoort moet behouden weekmarkt. tot de kroonjuwelen blijven.” van Soest.” In oktober 2019 hebben 441 inwoners van Soest en Soesterberg antwoord gegeven op deze vraag. De gemeente Soest werkt aan een Omgevingsvisie voor de kernen Soest en Soesterberg Groene omgeving, bossen, natuur, duinen. en het buitengebied van de gemeente. Om de komen tot een langetermijnvisie die aansluit op wat er leeft en speelt onder inwoners, is de gemeente op verschillende locaties op straat in “Uitwaaien op Bereikbaarheid Soest. de Soester Duinen, gesprek gegaan met inwoners. In de gesprekken kwamen thema’s aan bod als de identiteit Centrale ligging. dan is mijn hele dag Treinverbindingen. van Soest en Soesterberg, woonwensen voor de toekomst, gezond oud worden, onbezorgd weer goed.” opgroeien, mobiliteit en de energietransitie.

“We zijn hier komen wonen omdat Soest zo “We zijn heel positief Leeftijdsopbouw respondenten goed bereikbaar is.” over het fietspad door in relatie tot alle inwoners gemeente Soest het bos. Goed bezig.”

CBS Opiniepijlers %

“Het is en blijft een Kernkwaliteiten Soesterberg gezellig dorp met 20-29 30-39 40-49 50-64 65-79 >80 goede sociale Leeftijdsgroep controle.” “Mijn hele familie woont hier, het is een warm nest.”

Inwoners van Soest en Soesterberg geven de woonkwaliteit het cijfer 8. Dat is hoog. Ter vergelijking: bureau Opiniepijlers, dat de “Prachtige bossen, straatgesprekken namens de gemeente supermooie heeft gevoerd, heeft in meer dan 50 natuur.” Dorps, kleinschalig, gemeenten vergelijkbare onderzoeken buurtgevoel gedaan, en noteerde daarbij een gemiddel- de van 6.5 tot 7.5.

“Ik zou actie gaan Natuur, bos, recreatie, groen “Midden in 8 voeren als de natuur Nederland, wat Soest en Soesterberg oogsten deze waarde- wordt bedreigd.” willen we nog meer?” ring aan de volgende kernkwaliteiten Bereikbaarheid

Soest: Soesterberg: “Goede 1 Dorps, kleinschalig, sociaal, 1 Dorps, overzichtelijk, sociaal, busverbinding op buurtgevoel, rustig, gezellig fijne buurt, rustig, Amersfoort.” 2 Voorzieningen en winkelaan- 2 Natuur, bos, recreatie, groen bod 3 Bereikbaarheid, centrale 3 Natuur, bos, recreatie, groen ligging in Nederland 4 Goede bereikbaarheid per 40 41 auto en trein, centrale ligging in Nederland Vraagstukken Soest Vraagstukken Soesterberg

Wonen Natuur Wonen Mobiliteit Onvoldoende betaalbare woningen voor jongeren en senioren Brede zorg over bouwactiviteiten in De Eng en de polder Druk van woningbouw op de groene omgeving OV is beperkt

• “Meer sociale woningbouw en betere spreiding sociale • “Het groen is het goud van Soest: bewaken!” • “Soesterberg heeft behoefte aan woningbouw, maar niet ten • “Er is steeds weer een discussie over bereikbaarheid, een goede woningen zou beter zijn voor integratie en saamhorigheid.” koste van het groen.” busverbinding met Soest is heel belangrijk.” • “Behoud groen, niet bebouwen. Herbestem bedrijventerreinen • “Bouw betaalbare woningen, nu komen er alleen dure villa’s naar woningbouw.” Aanbod betaalbare woningen voor jongeren / senioren • “De busverbindingen in Soesterberg sluiten niet goed aan bij.” • “Er wordt gebouwd, voor import, niet voor eigen mensen.” daarom ga ik vaker met de auto.” • “De Eng behouden, niet te veel doen in de polder.” Niet iedereen voelt zich veilig in Smitsveen (hangjeugd, kleine • “Waar blijven woningen voor starters? En voor senioren?” Verkeer criminaliteit • “Absoluut geen rondweg door de polder.” Rademakerstraat onoverzichtelijk, door de inrichting van • “De politie doet zijn best maar kan ook weinig doen.” Mobiliteit Voorzieningen parkeerplekken en ontsluiting supermarkt Ontbreken van voorzieningen voor de jeugd (jongerencentrum, • “Smitsveen multicultureel, kleurrijk. Is leuk, maar geeft ook Filevorming op diverse plekken in de spits, op smalle straten, • “Is er wel goed nagedacht over de inrichting van de Radema- uitgaansgelegenheid) problemen.” niet altijd overzichtelijk. kerstraat?” • “Ik ga naar Amersfoort, maar liever zou ik samen met jongeren • “De gemeente moet meer doen aan luchtkwaliteit vanwege de Soest is een dorp zonder hart uit mijn dorp iets doen.” • “Rademakerstraat is een drama.” toenemende verkeersdruk.” • “Stad zonder hart, aaneenrijging van buurtschappen.” • “We hadden een goed functionerend dorpshuis.” • “Veel hardrijders in de straat.” • “In Soest-Zuid staan vaak files. Een tunnel onder het spoor • “Dorp zonder ziel, drie lintdorpen naast elkaar.” lost dit probleem op.” • “We zijn veel kwijtgeraakt (door Soest): kermis, dorpshuis, Energie

Voorzieningen Parkeren auto’s en stallen fietsen bij station Soestijk ijsbaan, verenigingsleven dood.” Nauwelijks steun voor windmolens

Leegstand • “Parkeren bij station Soestdijk en stalling fietsen is te beperkt. Winkelaanbod/ horeca is beperkt • Voor windmolens is alleen plaats aan de A28 en langs de Eem • “Nu twee centra, kies een plek om een centrum te ontwikkelen. We gaan daarom toch maar met de auto naar het werk.” • “Er is maar één supermarkt.” Dat is ook het antwoord op leegstand.” Woningbouw • “Er zou wel wat meer horeca mogen komen.” Autoluw centrum Vraag naar woningen blijft. Maar waar? Voorkeur voor Toerisme • “Winkelstraat zou nog beter worden als het autoluw wordt.” verdelen over Soest en herbestemming bedrijfsvastgoed Meer aandacht voor lokale geschiedenis Zorgen over toekomst bibliotheek / museum / theater • “Er zijn in Soest zeker mogelijkheden voor inbreiding.” • “De rijke geschiedenis moet beter worden getoond.” • “Bibliotheken, theaters en musea zijn kwetsbaar voor • “Herbestemming van bedrijfspanden of revitalisering van bezuinigingen. Ik maak me zorgen over de toekomst van ouderen bedrijventerreinen is ook een optie.” • “We moeten museumbezoekers naar het dorp lokken.” deze voorzieningen.” Energie Natuur Horeca Helft van de respondenten zegt ja tegen energietransitie, de Zorgen om de natuur • “Weinig aanbod qua gezelligheid, er is ruimte voor andere helft weet het nog niet of is negatief • “De groene omgeving, woningbouw moet op plekken waar het meer horeca.” • “Vergroen platte daken en combineer dat met zonnepanelen.” de natuur niet raakt.” Winkelstraat • “Maak werk van energietransitie, leg zonnepanelen aan bij • “Groen moet je koesteren. Er wordt zoveel gebouwd dat de • “Leegstand van winkels, rommelig indeling.” AH, basisscholen, sportaccommodaties etc.” balans zoek is..” • “We missen een plein met terrassen.” • “We willen geen windmolens. Als het niet anders kan, dan • “Stel het bos meer open, het Is nu van het leger. Honden moeten maar langs de snelweg.” daar los kunnen lopen.” Toerisme Soest heeft veel te laten zien (natuur en historie) maar toont • “Veel mensen weten nauwelijks wat energietransitie inhoudt. • “Als ik een miljoen had zou ik het besteden aan een kinderboer- het te weinig. Het is hard nodig om dat veel beter uitleggen.” derij.”

• “We hebben zoveel om te laten zien, maar dat gebeurt niet. Ik mis beleid.” Behoefte aan meer activiteiten op dit gebied

• “Creëer meer toeristische mogelijkheden, ik mis bijvoorbeeld een theetuin.”

• “Openluchtzwembad moet er komen voor de jeugd.”

• “Er zijn te weinig uitgaansgelegenheden (zeker voor 16-17 jaar).”

• “Ik ben bang dat wordt bezuinigd op cultuur.”

42 43