STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
WÓJT GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI
TEKST JEDNOLITY
Załącznik nr 1 do uchwały nr ___/___/____ Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia ______2021 r.
UWAGA Zmiany w tekście studium z 2000 r. wprowadzone w 2021 r. wyróżniono w następujący sposób: – fragmenty teksu uchylane zostały przekreślone, – fragmenty teksu dodane zostały zapisane czcionką pochyłą.
1 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
SPIS TREŚCI
CZĘŚĆ I...... 7 WSTĘP...... 7 1.Dokument podstawowy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski...... 7 2.Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski...... 7 3.Cel zmiany...... 7 4.Zakres zmiany...... 7 CZĘŚĆ II...... 11 STUDIUM WARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI...... 11 WPROWADZENIE...... 11 (1) Uwagi formalne...... 11 (2) Charakterystyka merytoryczna tematu...... 11 (3) Autorzy opracowania studium z 2000 r...... 12 (4) Autorzy opracowania zmiany studium z 2020 – 2021 r...... 13 1. UWARUNKOWANIA I WYTYCZNE KRAJOWE I REGIONALNE...... 14 1.1. Ustalenia ogólne...... 14 1.2. Regionalna charakterystyka gminy...... 16 1.3. Wytyczne krajowe i regionalne...... 18 (1) Dokumenty krajowe...... 18 (2) Dokumenty regionalne...... 20 (3) Główne wytyczne regionalne...... 22 1.4. Kierunki rozwoju przestrzennego wynikające z uwarunkowań...... 27 2. UWARUNKOWANIA, POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY...... 29 2.1. Uwarunkowania rozwoju gminy...... 29 2.2. Dokumenty strategiczne gminy...... 30 2.3 Potrzeby i możliwości rozwoju gminy...... 32 Wnioski wynikające z analizy ekonomicznej:...... 32 Wnioski wynikające z analizy społecznej:...... 33 Wnioski wynikające z analizy środowiskowej:...... 34 Prognoza demograficzna...... 35 Możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci infrastruktury komunikacyjnej, technicznej i społecznej...... 36 Bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę...... 37 Obliczenie chłonności obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno- przestrzennej w granicach jednostki osadniczej...... 41 Oszacowanie chłonności obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę ...... 42 Łączna chłonności obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalnej oraz obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę...... 42 Wynik bilansu – zestawienie zapotrzebowania na nową zabudowę z chłonnością terenów przeznaczonych pod zabudowę...... 43 3.ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE...... 46 3.1. Wprowadzenie...... 46 3.2. Przyrodniczy System Gminy Międzyrzec Podlaski...... 47 3.2.1. Zasady delimitacji...... 47 3.2.2. Delimitacja i funkcje Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG)...... 47 3.2.3. Ogólne kierunki zagospodarowania przestrzennego Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG)...... 48 (1) Obszar węzłowy...... 48 (2) Węzły ekologiczne...... 49 (3) Obszary łącznikowe...... 49 (4) Tereny pozostałe (poza PSG gminy Międzyrzec Podlaski)...... 50 3.3. Kierunki zagospodarowania w chronionej zlewni Piszczki...... 50 3.4. Obszar wysokiej ochrony wód podziemnych...... 50 3.5. Gleby chronione...... 51 3.6. Obszary Natura 2000...... 51 4.ŚRODOWISKO KULTUROWE...... 52
2 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
4.1. Wstęp...... 52 4.2. Rozpoznanie. Potencjał środowiska kulturowego...... 52 4.2.1. Stan zachowania zasobów zabytkowych...... 52 4.2.1.1. Archeologia...... 52 (1) Zabytki archeologiczne wpisane do rejestru zabytków...... 53 (2) Zabytki archeologiczne ujęte w gminnej ewidencji zabytków...... 53 4.2.1.2. Zabytkowe układy obronne...... 56 4.2.1.3. Układy urbanistyczne. Zespoły dworsko – parkowe i pałacowo – parkowe. Zabytki architektury i budownictwa...... 56 (1) Układy urbanistyczne oraz ruralistyczne...... 56 (2) Zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków...... 58 (3) Zabytki nieruchome ujęte w gminnej ewidencji zabytków...... 59 4.2.2. Wykaz zabytków prawnie chronionych...... 71 (1)zabytki objęte ścisłą ochroną konserwatorską...... 71 poprzez wpis do rejestru zabytków...... 71 c. cmentarz wojenny w Tuliłowie...... 72 (2)zabytki objęte pośrednią ochroną konserwatorską...... 72 , tj figurujące w ewidencji dóbr kultur:...... 72 4.3. Ogólne założenia ochrony wartości kulturowych w poszczególnych strefach...... 72 (1) Obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków, objęte ścisłą ochroną konserwatorską 72 (2) Obiekty i obszary wpisane do gminnej ewidencji zabytków, objęte pośrednią ochroną konserwatorską...... 73 (3) Obszary obserwacji archeologicznej (OW)...... 73 (4) Obszar ochrony krajobrazu kulturowego...... 74 (5) Obszary dopuszczalnych przekształceń...... 74 4.4. Wartości kulturowe niematerialne...... 75 4.5. Nowa zabudowa...... 75 5. STRUKTURA TERENÓW – OBSZARY OTWARTE...... 76 5.1. Uwarunkowania rozwoju gminy w zakresie struktury obszarów otwartych...... 76 (1) Uwarunkowania wynikające z charakteru krajobrazu i głównych cech morfologicznych terenów:...... 76 (2) Uwarunkowania wynikające z istniejącej struktury użytkowania obszarów otwartych gminy:...... 76 (3) Uwarunkowania przestrzenne związane z rolniczą przestrzenią produkcyjną:...... 76 (4) Uwarunkowania związane z potrzebą ochrony i rozwoju lasów:...... 77 (5) Uwarunkowania sprzyjające rekreacyjno – turystycznemu wykorzystaniu obszarów otwartych:...... 77 (6) Uwarunkowania wynikające z układu dolin rzecznych:...... 77 (7) Uwarunkowania wynikające z potrzeb ochrony powierzchni ziemi:...... 77 (8) Uwarunkowania związane z wymaganiami ochrony obszarów i obiektów przyrody o różnej randze, do których należą:...... 78 5.2. Kierunki kształtowania struktury przestrzennej obszarów otwartych gminy...... 78 (2) Obszary rolnicze...... 78 a. obszary redukcji funkcji rolniczej...... 79 b. obszary rozwoju funkcji rolniczej...... 79 c. obszary rozwojowe dla funkcji rolniczej z agroturystyką...... 80 d. zasady gospodarki przestrzennej...... 80 (3) Obszary leśne...... 80 a. lasy istniejące...... 80 b. zalesienia...... 80 c. funkcja rekreacyjna lasów...... 81 (4) Obszary rekreacyjne...... 81 a. rejon rekreacyjny południowo - wschodni...... 81 b. rejon rekreacyjny południowo - zachodni...... 82 c. rejon rekreacyjny południowy...... 82 (5) Kultura przestrzenna obszarów otwartych...... 82 a. doliny rzek...... 82 b. parki, ogrody, zadrzewienia...... 83 c. tereny dyharmonijne dysharmonijne i zdewastowane...... 83 (6) Obszary wyłączone – urbanizowane przeznaczone do zainwestowania...... 83 (7) Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach otwartych...... 83 1. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów rolnych oznaczonych wyróżnikiem
3 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
literowym „R”:...... 83 2. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów dolin rzecznych, łąk i pastwisk oznaczonych wyróżnikiem literowym „RZ”:...... 85 3. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów lasów oznaczonych wyróżnikiem literowym „LS”:...... 86 6. STRUKTURA TERENU TERENÓW – OBSZARY URBANIZOWANE PRZEZNACZONE DO ZAINWESTOWANIA...... 87 6.1 Cele i szanse urbanizacji...... 87 6.2. Uwarunkowania rozwoju i zagospodarowania...... 87 (1) Klasyfikacja uwarunkowań urbanizacyjnych...... 88 (2) Czynniki ograniczające urbanizację...... 88 (3) Czynniki sprzyjające urbanizacji...... 88 (4) Czynniki rozwoju rekreacji...... 89 (5) Urbanizacja wsi...... 89 6.3. Kierunki rozwoju i zagospodarowania – koncepcja...... 90 (1) Zasady ogólne...... 90 (2) Obszary zabudowy zagrodowej, oznaczone wyróżnikiem literowym „RM”...... 95 (3) Obszary zabudowy mieszkaniowej, oznaczone wyróżnikiem literowym „M”...... 96 (4) Obszary usług publicznych, oznaczone wyróżnikiem literowym „UP”...... 98 (5) Obszary aktywności gospodarczej, oznaczone wyróżnikiem literowym „AG”...... 99 (6) Obszary produkcji zwierzęcej, oznaczone wyróżnikiem literowym „PZ”...... 101 (7) Obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW, oznaczone wyróżnikiem literowym „FV”...... 101 (8) Obszar urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW, oznaczony wyróżnikiem literowym „BG” ...... 102 (9) Cmentarze, oznaczone wyróżnikiem literowym „ZC”...... 103 (10) Złoża surowców, Tereny górnicze, Obszary górnicze, oznaczone wyróżnikiem literowym „PG”...... 104 7.STRUKTURA TERENÓW – KOMUNIKACJA...... 106 7.1. Uwarunkowania...... 106 (1) Linia kolejowa E-20 / CE-20...... 106 (2) Komunikacja autobusowa...... 106 (3) Drogi – powiązania zewnętrzne...... 106 (a) Drogi krajowe:...... 106 (b) Drogi wojewódzkie:...... 106 (4) Drogi powiatowe – powiązania lokalne (bliskie)...... 107 (5) Drogi gminne – bezpośrednia obsługa wsi...... 108 (6) Drogi wewnętrzne – bezpośrednia obsługa terenów...... 110 (7) Problemy komunikacyjne gminy...... 110 7.2. Kierunki rozwoju...... 110 (1) Układ drogowy...... 110 (a) Drogi krajowe...... 111 (b) Drogi wojewódzkie...... 111 (c) Drogi powiatowe...... 112 (d) Drogi gminne...... 112 (e) Warunki techniczne dróg...... 112 (f) Drogi pożarowe, dojazdy pożarowe...... 112 (2) Szlaki rowerowe i ciągi piesze...... 112 8. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA...... 113 8.1. Zaopatrzenie w wodę...... 113 8.2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków...... 113 8.3. Ciepłownictwo. Gazyfikacja...... 114 8.4. Gospodarka odpadami...... 115 8.5. Regulacja stosunków wód powierzchniowych...... 115 8.6. Telekomunikacja...... 116 8.7. Elektroenergetyka...... 116 8.8. Odnawialne źródła energii...... 117 9. USTALENIA UZUPEŁNIAJĄCE...... 119 9.1 Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych...... 119 9.2 Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej, obszary szczególnego
4 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych...... 119 9.3. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej...... 120 9.4. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny ...... 120 9.5. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej...... 120 9.6. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji...... 120 9.7. Obszary zdegradowane...... 120 9.8. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych...... 121 9.9. Obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie...... 121 9.10. Obszary lokalizacji zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej...... 121 9.11. Inne obszary problemowe...... 121 10. WARUNKI REALIZACJI...... 122 10.1. Przedmiot realizacji...... 122 10.2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego...... 122 10.3. Inne opracowania planistyczne i studialne...... 123 10.4. Działalność koordynacyjna i promocyjna...... 123 CZĘŚĆ III...... 124 UZASADNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ...... 124 1. Uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań...... 124 2. Synteza ustaleń studium...... 125
5 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Spis treści: Tekst: Wprowadzenie • Uwarunkowania i wytyczne regionalne • Strategia rozwoju gminy • Środowisko przyrodnicze • Środowisko kulturowe • Struktura terenu - obszary otwarte • Struktura terenu - obszary urbanizowane • Struktura terenu - komunikacja • Infrastruktura techniczna • Warunki realizacji Załączniki:
Zał. 1: Struktura terenu - schemat studium Zał. 2: Do rozdz. 1.: Wytyczne regionalne Zał. 3: Do rozdz. 4.: 1) Strefy stanowisk archeologicznych 2) Wykaz obiektów zabytkowych
Rysunki (1: 25 000):
Rys. 1: Środowisko przyrodnicze Rys. 2: Środowisko kulturowe Rys. 3: Struktura terenu Rys. 4: Infrastruktura terenu Rys. 5: Plansza zbiorcza
6 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
CZĘŚĆ I WSTĘP
1. Dokument podstawowy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski (zwane dalej „studium”) zostało opracowane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej w Warszawie – Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie. Studium w 2000 roku sporządzone zostało zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późn. zm.). Studium przyjęte zostało uchwałą Nr XXII/144/2000 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 15 grudnia 2000 roku w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy”. 2. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski (zwana dalej „zmianą studium” lub „studium”) opracowana została przez firmę „ABRYS” Pracownia Architektoniczna Arkadiusz Bojczuk z siedzibą w Białej Podlaskiej. Podstawą opracowania jest uchwała Nr XXVI/200/17 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 30 stycznia 2017 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Międzyrzec Podlaski. Zmianę studium sporządzono zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r., poz. 293 z późn. zm.). 3. Cel zmiany Głównym celem zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski jest aktualizacja uwarunkowań oraz dostosowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego obszarów leżących na obszarze gminy do zaistniałych od czasu uchwalenia studium w 2000 r. zmian przestrzennych, zmienionych uwarunkowań oraz dostosowanie dokumentu do aktualnie obowiązujących przepisów prawa. 4. Zakres zmiany Zakres zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski obejmuje: 1) aktualizacje i wskazanie obszarów wynikających ze stanu istniejącego zainwestowania oraz z uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych: a) pokazanie istniejących kompleksów gruntów rolnych z podziałem na grunty klasy III i grunty pozostałych klas IV, V, VI, b) pokazanie istniejących lasów, c) pokazanie istniejących dolin rzecznych, łąk, pastwisk, d) pokazanie istniejących wód otwartych, rzek, zbiorników, e) pokazanie istniejących cmentarzy, f) określenie kolejowych terenów zamkniętych,
7 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
g) wyznaczenie obszarów szczególnego zagrożenia w zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1 % wyznaczonych na podstawie map zagrożenia powodziowego opublikowanych dnia 22 października 2020 r. i udostępnionych pod adresem http://wody.isok.gov.pl, h) pokazanie sąsiadującego z gminą od północnego zachodu obszaru Natura 2000 PLB 140002 „Dolina Liwca”, i) aktualizacja wykazu i umiejscowienia obiektów wpisanych do rejestru zabytków; 2) aktualizacje układu istniejącej sieci dróg: a) droga krajowa nr 2 i droga krajowa nr 19, b) droga wojewódzka nr 806, c) drogi powiatowe, d) drogi gminne; 3) aktualizacje układu planowanej sieci dróg: a) ukazanie przebiegu planowanej autostrady A2 wraz z węzłami i miejscami obsługi podróżnych – według wariantu 4+4a+4 ustalonego w wydanej w dniu 20.12.2011 r. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, b) ukazanie przebiegu planowanej drogi ekspresowej S19 wraz z węzłami i miejscami obsługi podróżnych – według wariantu 3 rekomendowanego do realizacji ustalonego we wniosku z dnia 06.07.2011 r. o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, c) ukazanie przebiegu planowanej wschodniej obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego w ciągu drogi wojewódzkiej nr 813 Międzyrzec Podlaski - Parczew - Ostrów Lubelski - Łęczna, d) ukazanie części planowanych korekt przebiegu dróg powiatowych i gminnych związanych z planowaną autostradą A2, planowana drogą ekspresową S19 lub wynikających z ustaleń studium miasta Międzyrzeca Podlaskiego; 4) aktualizacje układu istniejącej i planowanej sieci infrastruktury technicznej: a) istniejący gazociąg wysokiego ciśnienia fi 700 ze stacją redukcyjno-pomiarową gazu wraz z planowaną korektą przebiegu związaną z planowaną autostradą A2, b) istniejące linie wysokiego napięcia WN 110 kV, c) planowana nowa linia wysokiego napięcia WN 110 kV relacji GPZ Radzyń Podlaski –GPZ Międzyrzec Podlaski, d) lokalizację nowej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV relacji odgałęziającej się w miejscowości Pościsze od istniejącej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV w kierunku północnym w kierunku planowanej autostrady A2, e) lokalizacja nowych stacji GPZ 110 kV w miejscowościach Krzewica i Rzeczyca; 5) aktualizacja istniejącej struktury obszarów: a) obszary o przeważającej zabudowie zagrodowej, b) obszary zabudowy mieszkaniowej, c) obszary usług publicznych, d) obszary aktywności gospodarczej, e) obszary produkcji zwierzęcej,
8 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
f) istniejące cmentarze, g) złoża surowców, h) tereny górnicze, i) obszary górnicze, j) obiekty komunikacyjne, k) obiekty infrastruktury technicznej. 6) zmiany w strukturze obszarów: a) obszary zabudowy zagrodowej, b) obszary zabudowy mieszkaniowej, c) obszary usług publicznych, d) obszary aktywności gospodarczej, e) obszary produkcji zwierzęcej, f) obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. W zakresie zmian zmodyfikowano tekst studium wprowadzając w wyróżnionych miejscach korekty lub całkowicie nowe brzmienie poszczególnych sformułowań lub całych części tekstu lub też usuwając zbędne części tekstu. Ponadto w tekście studium dodano ryciny: Ryc. 1. Położenie gminy Międzyrzec Podlaski na tle Polski, województwa lubelskiego i powiatu bialskiego, Ryc. 2. Schemat struktury przestrzennej obszaru gminy Międzyrzec Podlaski, Ryc. 3. Fragment mapy Struktura Funkcjonalno – Przestrzenna Kierunki Rozwoju Przestrzennego z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego. W zakresie zmian części tekstowej anulowano dotychczasowe załączniki do tekstu studium z 2000 r., tj.: Zał. 1: Struktura terenu - schemat studium Zał. 2: Do rozdz. 1.: Wytyczne regionalne Zał. 3: Do rozdz. 4.: 1) Strefy stanowisk archeologicznych 2) Wykaz obiektów zabytkowych W zamian w odpowiednich miejscach tekstu studium dodano tabele zawierające wykazy: Tabela A – Wykaz zabytków wpisanych do rejestru „C” zabytków archeologicznych województwa lubelskiego z obszaru gminy Międzyrzec Podlaski Tabela B – Wykaz stanowisk archeologicznych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski Tabela C – Wykaz zabytków wpisanych do rejestru „A” zabytków nieruchomych województwa lubelskiego z obszaru gminy Międzyrzec Podlaski Tabela D – Wykaz obiektów zabytkowych ujętych gminnej ewidencji zabytków z obszaru
9 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
gminy Międzyrzec Podlaski Dodatkowo w odpowiednich miejscach tekstu studium dodano tabele zawierające wykazy: Tabela E – Wykaz udokumentowanych złóż surowców mineralnych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski Tabela F – Wykaz terenów górniczych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski Tabela G – Wykaz obszarów górniczych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski
W zakresie zmian części graficznej studium anulowano dotychczasowe rysunki z 2000 r., tj.: Rys. 1: Środowisko przyrodnicze Rys. 2: Środowisko kulturowe Rys. 3: Struktura terenu Rys. 4: Infrastruktura terenu Rys. 5: Plansza zbiorcza
W ramach zmiany studium w 2021 r. wykonano dwie nowe plansze stanowiące część graficzną studium, w tym rysunek studium, które stanowić będą załączniki nr 2 i nr 3 do uchwały uchwalającej studium, tj.: Załącznik nr 2 – Uwarunkowania Załącznik nr 3 – Kierunki zagospodarowania przestrzennego
10 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
CZĘŚĆ II STUDIUM WARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI
WPROWADZENIE (1) Uwagi formalne Niniejsze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski zostało opracowane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej w Warszawie – Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie, na zlecenie Zarządu Gminy Międzyrzec Podlaski. Podstawą formalną była umowa Zarządu z Instytutem zawarta dnia 13 sierpnia 1999 r. (w oparciu o przeprowadzony przetarg). Studium sporządzono zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 r. (z późniejszymi zmianami - tekst jednolity z dnia 22 lutego 1999 r., Dz. U. nr 15, poz. 139), art. 6. Opracowanie zostało wykonane w czterech etapach: 1) Etap I - Zebranie i analiza materiałów, 2) Etap II - Uwarunkowania rozwoju przestrzennego, 3) Etap III - Kierunki rozwoju przestrzennego, 4) Etap IV - Dokument finalny. Prezentowane opracowanie jest efektem prac etapu IV - dokumentem finalnym, zawierającym "ustalenia" Studium. Składa się ono z niniejszego tekstu ustaleń oraz pięciu rysunków w skali 1:25 000 (jak w Spisie treści), które stanowią łącznie integralną, wzajemnie dopełniającą się całość. Ustalenia były wyłożone w dniach od 11.05.2000 r. do 31.05.2000 r. do zaopiniowania organów właściwych do uzgadniania miejscowych planów zagospodarowania, wojewodą, zarządem województwa, zarządami gmin sąsiednich i innymi zainteresowanymi instytucjami. Opinie były w zasadzie pozytywne. Wskazane brakujące elementy (np. planowane linie WN) uzupełniono. Opracowanie kwalifikuje się do uchwalenia. Dokumentem równoległym, opracowanym przez Instytut w oparciu o aneks do umowy jw. jest Strategia rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski. Jest to opracowanie niezależne, skoordynowane merytorycznie z elaboratem studium gminy oraz materiałami strategii rozwoju województwa lubelskiego. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski zostało opracowane została opracowana przez zespół autorski firmy „ABRYS” Pracownia Architektoniczna Arkadiusz Bojczuk z siedzibą w Białej Podlaskiej. (2) Charakterystyka merytoryczna tematu Rozwój gminy Międzyrzec Podlaski, a w konsekwencji kierunki jej zagospodarowania przestrzennego można prognozować i planować według dwóch scenariuszy: — scenariusza ograniczonego rozwoju Wschodniej Polski i relacji międzynarodowych Wschód – Zachód oraz — scenariusza dynamicznego rozwoju stosunków Wschód – Zachód i w konsekwencji zwiększonej dynamiki rozwoju tej części kraju. W obu przypadkach są to uwarunkowania zewnętrzne o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju gminy. Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że oba scenariusze to zarazem długookresowa sekwencja rozwoju. Obecna sytuacja jest zbliżona do scenariusza
11 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity pierwszego. Są jednak podstawy do przyjęcia scenariusza drugiego jako perspektywy rozwoju tej części kraju. Perspektywiczny rozwój gminy musi zatem uwzględniać obie sytuacje i uzależniać od nich zagospodarowanie. Dostosowywać rozwój do realiów sytuacji obecnej, szukając w nim optymalnych korzyści dla gminy, ale zarazem nie zamykać możliwości rozwoju znacznie bardziej dynamicznego, jakiego w tym rejonie można i należy oczekiwać w bliższej lub dalszej przyszłości. A na pewno nie można go wykluczać, biorąc pod uwagę wyjątkowe potencjały gminy leżącej na skrzyżowaniu dwóch głównych szlaków – korytarzy komunikacyjnych o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. Aktywizacja tych korytarzy, utworzenie na ich kierunkach planowanych tras najwyższych klas – autostrady A2, trasy drogi ekspresowej S19 i europejskiej kolei szybkiej zmodernizowanej linii kolejowej E-20 / CE-20 sprawi, że obszar gminy znajdzie się w strefie szczególnej aktywizacji gospodarczej. Wskazywane w planie województwa "pasmo inwestycyjne", obejmujące większość terytorium gminy, stanie się realną ofertą inwestycyjną. Prawie cały obszar gminy Międzyrzec Podlaski w obowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego znajduje się na przebiegu Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T w korytarzu sieci bazowej (związanej z drogą krajową nr 2 oraz projektowaną autostradą A2) oraz sieci kompleksowej (związanej z projektowaną drogą S19). Pod względem struktury funkcjonalno-przestrzennej układ drogowy (główne powiązania komunikacyjne) gminy Międzyrzec Podlaski stanowi jeden z elementów infrastruktury technicznej wzmacniające spójność ponadregionalną. Gmina Międzyrzec Podlaski jest więc wyjątkowym tematem obszarem w skali regionu. Wymaga szczególnego podejścia planistycznego: ostrożnego, realnego planowania rozwoju w najbliższym etapie, ale zarazem przygotowania możliwie wielkiej oferty pod lokalizację różnych form biznesu i osadnictwa w dalszej przyszłości. Perspektywy rozwojowe gminy nie powinny kolidować z jej obecnym umiarkowanym rozwojem, opartym o tradycyjne w większości formy gospodarki. Obecny rozwój i zagospodarowanie muszą się jednak liczyć również z perspektywami wzrostu gminy, nie powinny niszczyć tych szans, a nawet ich ograniczać. Co więcej, już obecnie należałoby otwierać możliwości rozwoju w mniejszej stosunkowo skali – w strukturach obecnych wsi, jak też na niektórych obszarach nowych, zwłaszcza związanych z miastem Międzyrzecem Podlaskim, jak i obecnie funkcjonującymi trasami na kierunkach rozwojowych. Należy się bowiem liczyć z tym, że aktywizacja rozwoju będzie następowała powoli w oparciu o istniejące potencjały. Trendom tym należałoby dać szansę już obecnie, stymulować je, m. in. poprzez oferty terenowe pierwszego etapu sporządzonych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Na takich uwarunkowaniach, takiej "filozofii" rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski oparto koncepcję jej rozwoju i zagospodarowania przestrzennego w prezentowanym Studium. Mamy nadzieję, że stanie się ona podstawą racjonalnej gospodarki przestrzennej – „rozwoju zrównoważonego" gminy, uwzględniającego nie tylko doraźne potrzeby i możliwości, ale też potencjały i szanse, które będą narastać w przyszłości. Powinno to znaleźć wyraz w nowym planie nowych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego gminy, opracowanym z uwzględnieniem ustaleń studium sporządzanych w sposób nienaruszający ustaleń studium. (3) Autorzy opracowania studium z 2000 r. Projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski został wykonany przez zespół lubelskiego Zakładu IGPiK w składzie: dr Henryk Ponikowski (Uwarunkowania i wytyczne regionalne), dr Jan Polski (Strategia rozwoju), mgr Zbigniew Borchulski (Środowisko przyrodnicze), mgr inż. arch. Barbara Brylak - Szymczak (Środowisko kulturowe), mgr inż. Jan Niedźwiedź (Struktura terenu – obszary otwarte), doc dr arch. Romuald Dylewski i mgr inż. arch. Małgorzata Żurkowska (Struktura terenu – obszary urbanizowane), inż. arch. Andrzej Link (Struktura terenu – komunikacja), mgr inż. Zdzisław Lechus (Infrastruktura techniczna).
12 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Prace komputerowe, graficzne i administracyjne: mgr Ełżbieta Gołębiowska, mgr inż. Małgorzata Osmulska - Paprota, mgr inż. arch. Małgorzata Żurkowska, tech. Elżbieta Mazurek, mgr Zuzanna Pizoń. Koordynację opracowania sprawował dr Henryk Ponikowski. Nadzór merytoryczny nad całością opracowania pełnił doc. dr arch. Romuald Dylewski (także autor Wprowadzenia i Warunków realizacji). (4) Autorzy opracowania zmiany studium z 2020 – 2021 r. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski opracowana została przez firmę „ABRYS” Pracownia Architektoniczna Arkadiusz Bojczuk z siedzibą w Białej Podlaskiej. Zmianę studium przygotował zespół w składzie: główny projektant – mgr inż. architekt Arkadiusz Bojczuk (uprawnienia urbanistyczne nr 1595, zaświadczenie Nr WA-257/KW/135/2014 Okręgowej Izby Urbanistów zs w Warszawie) projektant – mgr inż. architekt Andrzej Lemieszek komunikacja, infrastruktura techniczna – inż. Piotr Bojczuk ochrona środowiska i przyrody – mgr geografii Przemysław Bojczuk analiza potrzeb i możliwości rozwoju gminy – mgr inż. Inga Kulicka asystentka projektanta – inż. Katarzyna Juśkiewicz asystent projektanta – Dawid Wysocki
13 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
1. UWARUNKOWANIA I WYTYCZNE KRAJOWE I REGIONALNE 1.1. Ustalenia ogólne Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ponosi odpowiedzialność za kształt lokalnego ładu przestrzennego. Dokumentem polityki przestrzennej gminy, sporządzonym w oparciu o uwarunkowania i potrzeby lokalne, ale z uwzględnieniem uwarunkowań i potrzeb wyższego rzędu - wojewódzkich i regionalnych jest Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na obszarze gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, które należy do zadań własnych gminy. Podstawowym aktem prawnym w tym względzie jest ustawa z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 89, poz. 415 z późn. zm.). W części dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, art. 6 ust. 2 stanowi, że "zarząd gminy sporządza studium uwzględniając uwarunkowania, cele i kierunki polityki przestrzennej państwa na obszarze województwa" z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r. poz. 293 z późn. zm.). Dokument studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, podlega zaopiniowaniu przez instytucje upoważnione do tego na podstawie odrębnych przepisów. W szczególności Studium winno być zgodne ze strategią rozwoju województwa i wojewódzkim planem zagospodarowania przestrzennego. Studium sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych gminy w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego. Studium nie jest aktem prawa miejscowego jednak ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych, które muszą być sporządane w sposób nienaruszający ustaleń studium. Studium sporządza się uwzględniając zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy. W związku z reformą obecnym kształcie administracji publicznej w Polsce, na obszarze województwa realizowana jest więc polityka przestrzenna: >Interregionalna kreowana przez rząd i centralne organy państwa a kierowana do regionów z punktu widzenia interesu państwa. Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej państwa, wyrażonej w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, należy do zadań Rady Ministrów. Za realizację tej polityki na obszarze województwa odpowiada wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów. Należy podkreślić, że rozwój państwa to głównie rozwój regionów realizujących zadania publiczne, zgodne jednak ze strategicznymi celami polityki państwa. >Intraregionalna kreowana i realizowana przez regionalną administrację samorządową z punktu widzenia interesu regionu i społeczności lokalnych. Wprowadzone ostatnio zmiany kompetencji organów administracji publicznej wskazują, że kształtowanie Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej w województwie należy do zadań samorządu województwa. Uwarunkowania rozwoju w zakresie gospodarki przestrzennej wskazują więc na konieczność uwzględniania w koncepcjach rozwoju gminy studium gminy: polityki przestrzennej państwa i administracji samorządowej szczebla regionalnego, jako organów polityki przestrzennej w województwie, realizujących ponadlokalne cele i programy rozwoju. W tym względzie niezbędne jest więc, przy uwzględnieniu zasady subsydiarności, współdziałanie administracji publicznej na wszystkich poziomach władzy.
14 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Ład przestrzenny i rozwój gospodarczy gminy wynika więc nie tylko z lokalnych uwarunkowań, ale także wytycznych czy wskazań regionalnych i krajowych. Formalno - prawne regulacje w tym zakresie zawiera Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 1999 r. (Dz. U. nr 15, poz. 139 z dnia 25 lutego 1999 r.). W studium gminy dużej wagi nabierają więc uwarunkowania i wytyczne regionalne, które należy rozpoznać i w miarę możności w pełni uwzględnić.
15 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
1.2. Regionalna charakterystyka gminy Gmina Międzyrzec Podlaski położona w północnej części województwa lubelskiego sąsiaduje z gminami województwa lubelskiego: Biała Podlaska, Drelów, Kąkolewnica i Trzebieszów oraz gminami Huszlew, Olszanka i Zbuczyn Poduchowny położonymi w województwie mazowieckim. Szczególne znaczenie dla gminy ma sąsiedztwo miasta Międzyrzeca Podlaskiego. Gmina położona w dorzeczu rzek: Krzna, Krzna Północna, Krzna Południowa, Piszczka i Złota Krzywula obejmuje korytarz ekologiczny o randze krajowej. Lasy położone głównie w południowo-wschodniej części gminy stanowią 27 % jej powierzchni i są kwalifikowane do objęcia statusem „Obszaru Chronionego Krajobrazu". Rzeka Krzna łączy się z rzeką Wieprz oddanym do użytku w 1961 r. Kanałem Wieprz-Krzna. Kanał ten, wymagający modernizacji, ma ważne znaczenie w kształtowaniu stosunków wodnych województwa lubelskiego. Powiązana gospodarczo z miastem Międzyrzecem Podlaskim gmina Gmina Międzyrzec Podlaskim zajmuje powierzchnię 261 km kw. i liczy ponad 10 tys. 10,5 tys. mieszkańców. Głównym źródłem utrzymania blisko 70 % ludności jest rolnictwo. Teren Obszar gminy to jednak słabej jakości grunty rolne, które zajmują ponad 65 % 63,9 % jej terytorium. Głównie są to gleby IV i V klasy. Jedynie we fragmentach występują gleby II i III klasy.
Ryc. 1. Położenie gminy Międzyrzec Podlaski na tle Polski, województwa lubelskiego i powiatu bialskiego (źródło: gov.stat.pl).
16 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Analizowany obszar Obszar gminy leży na skrzyżowaniu dwóch istniejących i projektowanych tras komunikacyjnych o znaczeniu nie tylko regionalnym, ale również krajowym i międzynarodowym. Na kierunku wschód-zachód jest to magistrala kolejowa linia kolejowa E-20 / CE-20, drogowa droga krajowa nr 2 oznaczona międzynarodowym symbolem E-30 i projektowana autostrada A2. Na kierunku północ-południe to droga krajowa nr 19 a w perspektywie trasa szybkiego ruchu droga ekspresowa S19. Na terenie obszarze gminy dla projektowanej autostrady na osi wschód-zachód, planowane są zjazdy planowany jest węzeł z drogą ekspresową S19 w okolicach wsi Łukowisko, z którego nie jest zaplanowana obsługa ruchu lokalnego. Na obszarze gminy docelowa droga ekspresowa S19 posiada istniejący węzeł z drogą krajową nr 2 na gruntach wsi Zaścianki tuż przy północno-wschodniej granicy miasta Międzyrzeca Podlaskiego. Kolejny istniejący węzeł docelowej drogi ekspresowej S19 z drogą wojewódzką nr 806 znajduje się na obszarze miasta Międzyrzeca Podlaskiego w pobliżu wsi Rzeczyca. W sąsiedztwie gminy Międzyrzec Podlaski planowane są jeszcze dwa węzły drogi ekspresowej S19. Na północy ok. 6 km od granicy gminy w pobliżu wsi Mszanna w gminie Olszanka oraz na południu tuż za granicą gminy w pobliżu wsi Grabowiec w gminie Kąkolewnica. Dzięki tym trasom i węzłom teren obszar gminy Międzyrzec Podlaski jest ważnym regionalnym pasmem przyśpieszonego rozwoju. Procesy integracji europejskiej wzmacniają znaczenie komunikacyjne i rozwojowe tego obszaru. Gmina dobrze wyposażona jest w infrastrukturę techniczną. Przez jej teren obszar przebiega linia wysokiego napięcia 110 kV, linia światłowodowa oraz gazociąg magistralny, umożliwiające zaspokojenie potrzeb i rozwój gminy. Większość miejscowości wyposażona jest w sieć wodociągową, a częściowo i kanalizację.
Ryc. 2. Schemat struktury przestrzennej obszaru gminy Międzyrzec Podlaski.
17 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
1.3. Wytyczne krajowe i regionalne (1) Wskazania krajowe - ogólne (1) Dokumenty krajowe Podstawą formalnych wytycznych regionalnych są wskazania wynikające z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. Opracowania planistyczne tej koncepcji zawierają dokumenty: Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej państwa wyraża się głównie w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. Dokumentami o znaczeniu krajowym aktualnymi w okresie uchwalania studium w 2000 r. były: „Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju", Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa, październik 1999, „Podstawy naukowo - badawcze polityki przestrzennego zagospodarowania kraju", Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa, wrzesień 1997, Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju. Strategiczne problemy rozwoju i zagospodarowania przestrzennego makroregionu środkowo-wschodniego, Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, zeszyt 14, Warszawa 1997. W materiałach tych – wprawdzie z punktu widzenia gminy bardzo ogólnych – istnieją zawarte były jednak ustalenia, które można odnieść odniesiono bezpośrednio do analizowanego obszaru obszaru gminy. Potwierdzają one fakt, iż gmina leży w regionie lubelskim w zasięgu: „Lublina - miasta o znaczeniu europejskim - potencjalnego europolu", jedynego po prawej stronie Wisły i jednego z dziewięciu europoli w Polsce, dwóch korytarzy komunikacyjnych o znaczeniu międzynarodowym, tj. trasy o kierunku wschód – zachód: Moskwa – Międzyrzec Podl. Podlaski – Warszawa – Berlin oraz trasy o kierunku północ – południe: Białystok – Lublin – Rzeszów z przedłużeniem na kraje bałtyckie i bałkańskie. Fakty te, w swoich skutkach formalnie potwierdzają i wzmacniają podstawy polityki rozwoju gminy w strukturze krajowej i regionalnej. Dokumentami krajowymi aktualnymi w okresie sporządzania zmiany studium były: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) – załącznik do uchwały nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r. (Monitor Polski z 2012 r., poz. 252), Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 (aktualizacja) – załącznik do uchwały nr 121 Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2013 r. (Monitor Polski z 2013 r., poz. 641), Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) – załącznik do uchwały nr 8 Rady Ministrów z dnia 14 lutego 2017 r. (Monitor Polski z 2017 r., poz. 260), Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020” – załącznik do uchwały nr 7 Rady Ministrów z dnia 15 stycznia 2013 r. (Monitor Polski z 2013 r., poz. 73), Strategia Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.) – załącznik do uchwały nr 6 Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2013 r. (Monitor Polski z 2013 r., poz. 75),
18 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesności – załącznik do uchwały nr 16 Rady Ministrów z dnia 5 lutego 2013 r. (Monitor Polski z 2013 r., poz. 121), Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa” na lata 2012–2020 – załącznik do uchwały nr 163 Rady Ministrów z dnia 25 kwietnia 2012 r. (Monitor Polski z 2012 r., poz. 839), Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022 – załącznik do uchwały nr 67 Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 2013 r. (Monitor Polski z 2013 r., poz. 377), Strategia "Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko - perspektywa do 2020 r." – załącznik do uchwały nr 58 Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2014 r. (Monitor Polski z 2014 r., poz. 469), Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030 – dokument przyjęty przez Radę Ministrów dnia 17 września 2019 r. (Monitor Polski z 2019 r. poz. 1060), Krajowy Program Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2019-2022– dokument przyjęty przez Radę Ministrów dnia13 sierpnia 2019 r. (Monitor Polski z 2019 r. poz. 808), Polityka ekologiczna państwa 2030 – dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 lipca 2019 r. w trybie obiegowym, Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.). Według powyższych dokumentów (głównie KPZK2030) gmina Międzyrzec Podlaski, na tle kraju jest położona w następujących pasmach i obszarach: uzupełniające powiązanie funkcjonalne w kierunku międzynarodowym wschodnim Warszawy – metropolii o znaczeniu europejskim, które podlega rozwojowi w kierunku powiązań krajowym, międzynarodowym i globalnym w zakresie gospodarczym, sektora B&R, społecznym, edukacyjnym, symbolicznym, w tym kulturowym, uzupełniające rozwojowe wewnętrzne powiązanie funkcjonalne południe – północ Lublina – metropolii krajowej z Białymstokiem – ośrodka krajowego pełniącego niektóre funkcje metropolitarne, obszar objęty rozwijaniem powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami położonymi na obrzeżach, wymagających wspierania rozwoju wspomagających spójność wewnętrzną kraju, obszar intensywnych działań polityki regionalnej dotyczącej współpracy przygranicznej korytarz wschód – zachód (korytarz II Berlin – Warszawa – Moskwa) Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T, który na obszarze gminy występuje z postaci transportu kolejowego i drogowego, linia kolejowa konwencjonalna 120 – 200 km/h, stanowiąca jeden z głównych elementów sieci transportowej, autostrada zachód – wschód i droga ekspresowa południe – północ, stanowiące jedne z głównych elementów sieci transportowej, obszar wymagający szczególnego wsparcia ze strony polityki regionalnej,
obszar w zasięgu europejskiego obszaru koncentracji działalności i przepływów, obszar działań restrukturyzacyjnych na obszarach depopulacyjnych dotyczących miast i obszarów wiejskich,
19 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
obszar zwiększenia dostępu do usług podstawowych, w tym komunikacyjnych, obszar objęty wspieraniem rozwoju powiązań funkcjonalnych o podstawowym znaczeniu dla rozwoju miast i regionów peryferyjnych, wiejskie obszary funkcjonalne wymagające wsparcia procesów rozwojowych, obszar koncentracji wskaźników wskazujących najgorszy dostęp do usług publicznych, obszar koncentracji walorów przyrodniczych – biocentrum lądowe – dolina rzeki Krzny, korytarz ekologiczny ECONET (wg IOŚ 1996) – dolina rzeki Krzny, korytarz ekologiczny sieci łączącej obszary Natura 2000 (wg Zakładu Badania Ssaków, PAN Białowieża 2006) – pas przebiegający głównie przez obszary leśne gminy z północnego zachodu w kierunku południowego wchodu, obszar wspólny dla obydwu sieci – obszar funkcjonalny krajowej hierarchicznej sieci uwzględniającej prototypowe systemy ponadlokalnych korytarzy ekologicznych – obszary leśne w południowo-wchodniej części gminy, obszar dolin rzek wylewających i obszar podtopień – dolina rzeki Krzny, obszar potencjalnych ograniczeń zabudowy i podwyższenia standardów budowlanych na obszarach zagrożonych w dolinach rzek wylewających – dolina rzeki Krzny, obszar potencjalnych złóż gazu łupkowego, mogących podlegać ochronie. Należy zauważyć, że w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 nastąpiło odejście od modelu rozwoju w pasmach (nie spełniającego roli rozwojowej a gównie rolę tranzytową), na rzecz rozwoju sieciowego na całym obszarze kraju, skoncentrowanym w węzłach sieci, którymi są główne miasta jako krajowe ośrodki wzrostu, których powiązania funkcjonalne w kierunku międzynarodowym zachód – wschód oraz w kierunku krajowym i dalej międzynarodowym południe – północ przebiegają i krzyżują się na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski, co w dalszym ciągu podkreśla wyjątkowe położenie gminy na tle polskiej przestrzeni.
(2) Dokumenty regionalne Przy opracowaniu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, podstawowym dokumentem regionalnym w zakresie uwarunkowań i wytycznych regionalnych, jest plan zagospodarowania przestrzennego województwa. Plan wojewódzki powinien uwzględniać w szczególności koncepcję polityki przestrzennego zagospodarowania kraju odniesioną do regionu, tj. wskazującą uwarunkowania, cele i kierunki polityki przestrzennej państwa na obszarze województwa. Polityka regionalna i przestrzenna województwa, zgodnie z ustawą o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998 r. (Dz. U. nr 91, poz. 576 z dnia 18 lipca 1998 r.) oraz ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 15, poz. 139 z dnia 25 lutego 1999 r.) wynika więc ze strategii rozwoju województwa oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Jak dotychczas nowe województwo lubelskie nie posiada jednolitych tekstów takich dokumentów. W związku z tym wykorzystano w szczególności opracowania Biura Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej w Białej Podlaskiej (patrz: zał. 2). Przyjmuje się więc, że aktualne i oficjalne wytyczne regionalne dla gminy Międzyrzec Podlaski zawarte są głównie w: Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej w województwie wyraża się głównie w planie zagospodarowania przestrzennego województwa.
20 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Dokumentami o znaczeniu regionalnym wykorzystanymi przy opracowywaniu studium w 2000 r. były: Studium zagospodarowania przestrzennego województwa bialskopodlaskiego. Etap I - Uwarunkowania, cele i kierunki polityki przestrzennej, Biuro Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej, Biała Podlaska, kwiecień 1997. Studium zagospodarowania przestrzennego województwa bialskopodlaskiego. Synteza, Biuro Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej, Biała Podlaska, 1997. Tereny inwestycyjne województwa bialskopodlaskiego, Biuro Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej, Biała Podlaska. Co warto wiedzieć o zagospodarowaniu przestrzennym województwa bialskopodlaskiego, Biuro Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej, Biała Podlaska, 1996.
Dokumentami o znaczeniu regionalnym i wojewódzkim aktualnymi w okresie sporządzania zmiany studium były: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego – załącznik do uchwały nr XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r. (Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2015 r. poz. 5441), Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 roku) – załącznik do uchwały nr XXXIV/559/2013 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 24 czerwca 2013 r., Regionalna Strategia Innowacji Województwa Lubelskiego do 2020 roku – załącznik do uchwały nr XLIX/794/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 31 października 2014 r., Strategia Polityki Społecznej Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 – załącznik do uchwały nr XXXVI/493/2017 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 18 grudnia 2017 r., zmienionej uchwałą nr XLV/655/2018 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 13 listopada 2018 r., Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w Województwie Lubelskim na lata 2019-2022, przyjęty uchwałą Nr IX/160/2019 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 2 września 2019 r., Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2020-2023 z perspektywą do roku 2027, przyjęty uchwałą r XII/201/2019 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 3 grudnia 2019 r. Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2022 wraz z aktualizacją przyjęty uchwałą Nr IV/98/2019 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 11 marca 2019 r., Program Ochrony Środowiska Przed Hałasem Dla Województwa Lubelskiego, Lublin, luty 2019 r., Program ochrony powietrza dla strefy lubelskiej, Lublin 2013, Program ochrony powietrza dla strefy lubelskiej z wyłączeniem planu działań krótkoterminowych ze względu na przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu – załącznik do uchwały nr XXII/315/2016 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 14 października 2016 r., Aktualizacja „Programu ochrony powietrza dla strefy lubelskiej ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 z uwzględnieniem pyłu PM2,5” – załącznik do uchwały nr XXXV/482/2017 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 20 listopada 2017 r.,
21 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 – załącznik do uchwały Nr XXI/355/2015 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 101 marca 2015 r., Program Strategicznego Rozwoju Transportu Województwa Lubelskiego , Lublin 2017, Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w województwie lubelskim – załącznik do uchwały nr XLVII/744/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 14 lipca 2014 r., Program rozwoju turystyki w województwie lubelskim do 2020 roku z perspektywą do 2030 – załącznik do uchwały Nr CCXXXVI/4630/2017 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 12 grudnia 2017 r., Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla terenu województwa lubelskiego na lata 2012 – 2032, Lublin, listopad 2011 r, Aktualizacja Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla terenu województwa lubelskiego na lata 2016-2032, Lublin 2016 r. Program Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii dla Województwa Lubelskiego – załącznik do uchwały nr XLI/623/2014 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 3 lutego 2014 r., Program rozwoju energetyki dla województwa lubelskiego – załącznik do uchwały nr CCXLVI/3054/09 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 14 lipca 2009 r., Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2017 roku, Lublin 2018, mapy zagrożenia powodziowego opublikowane dnia 22 października 2020 r. i udostępnione pod adresem http://wody.isok.gov.pl, Prognoza Rozwoju Województwa Lubelskiego 2007–2020, MRR,
(3) Główne wytyczne regionalne Analiza dokumentów i opracowań planistycznych regionalnych oraz pism instytucji i urzędów szczebla wojewódzkiego wskazuje, że analizowany obszar gminy objęty opracowaniem nie posiada istotnych ograniczeń i barier rozwojowych, które mogłyby stanowić zasadnicze przeszkody w rozwoju i zagospodarowaniu przestrzennym. Przeciwnie, Studium wojewódzkie wskazuje, że obszar ściśle powiązany z pasmem infrastruktury wschód -zachód obejmując całe pasmo subregionalne: Międzyrzec Podlaski, Biała Podlaska, Zalesie i Terespol, w sposób szczególny wskazuje na koncentrację „terenów inwestycyjnych" w gminie Międzyrzec Podlaski. Regionalne wytyczne do rozwoju i zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski, wynikające ze "Studium zagospodarowania przestrzennego województwa bialskopodlaskiego", zostały zawarte formalnie w piśmie Biura Studiów Przestrzennych i Polityki Regionalnej w Białej Podlaskiej, nr B.S.II-8311/15/99 z dnia 15.03.1999 r. Syntetyzując dokumenty, pisma i opracowania można wskazać głównie następujące wytyczne i zalecenia dla rozwoju i zagospodarowania gminy Międzyrzec Podlaski: a. teren gminy to pasmo podwyższonej aktywności gospodarczej, ściśle powiązane z pasmem infrastruktury wschód - zachód generującym warunki do przyśpieszonego rozwoju, b. gmina położona jest na skrzyżowaniu istniejących i projektowanych szlaków komunikacyjnych krajowych i międzynarodowych w relacji wschód-zachód (Moskwa - Międzyrzec Podl. – Warszawa – Berlin oraz w relacji północ-południe (Białystok - Lublin - Rzeszów i dalej w kierunku na kraje bałtycki i kraje bałkańskie), c. należy rezerwować tereny pod uwzględniane w planach nowe trasy drogowe i kolejowe o randze krajowej i międzynarodowej, w tym skrzyżowania wielopoziomowe dla ruchu tranzytowego,
22 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
kołowego i kolejowego, d. w celu ograniczenia wjazdów na trasy tranzytowe należy uzupełnić i rozbudować system dróg lokalnych, e. przy głównych korytarzach transportowych należy przewidywać odpowiednie odsunięcie linii zabudowy. f. w celu usprawnienia ruchu tranzytowego należy przewidzieć budowę ciągów rowerowych i pieszych dla podstawowego układu komunikacyjnego, g. należy utrzymać wysokie wymagania w zakresie zagospodarowania terenu, m. in. poprzez nierozpraszanie zabudowy, jej koncentrację i zachowanie odpowiedniej ilości przestrzeni otwartej między skupiskami zabudowy, h. na obszarze gminy występują tereny o wysokich , walorach przyrodniczych, które mogą wzmacniać jej atrakcyjność. Obszar południowo - wschodniej części gminy wraz z łąkami położonymi w dolinie rzeki Krzny przewidziany jest do objęcia ochroną w ramach projektowanego Bialskopodlaskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, i. szczególnej ochrony zasobów przyrody wymaga cała dolina rzekiKrzny, stanowiącej korytarz ekologiczny o randze krajowej. Wyznacza to podwyższone wymogi w stosunku do lokalizacji inwestycji i usług na tym terenie. Należy wyłączyć z zabudowy tereny zalewowe rzeki Krzny. j. użytkowanie terenu gminy powinno być zgodne z zasadami ekorozwoju. Znajdują się tu dwa projektowane rezerwaty przyrody (Dębina Halasowska i Starorzecze Krzny). Użytkowanie tych obszarów winno być ściśle kontrolowane i zabezpieczone przed wprowadzaniem funkcji przyrodniczo niewłaściwych, w tym zabudowy. Wskazane jest przeznaczenie tych terenów na zielone obszary otwarte, k. prawie cały teren gminy położony jest na obszarze o wysokich wymogach ochrony wód podziemnych. W związku z tym, szczególny nadzór ochrony środowiska wymaga budowy oczyszczalni ścieków i odpowiednio zabezpieczonych wysypisk śmieci, l. niezbędna jest ochrona kulturowych walorów gminy. Na obszarze gminy charakterystyczna jest drewniana architektura budownictwa wiejskiego, ł. w planach rozwoju należy uwzględniać silne związki lokalne i wzajemne oddziaływania i powiązania funkcjonalno-przestrzenne gminy i miasta Międzyrzec Podlaski. Gmina jest zapleczem żywnościowym i surowcowym dla miasta Międzyrzeca Podlaskiego, które generuje rynek pracy dla gminy. Wskazane uwarunkowania i wytyczne regionalne zostały w miarę możności uwzględnione w proponowanych kierunkach rozwoju i zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski.
W opracowaniu zmiany uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski uwzględniono wnioski Zarządu Województwa Lubelskiego wynikające z Planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego (przyjętego uchwałą nr XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r.; Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2015 r. poz. 5441).
23 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Ryc. 3. Fragment mapy Struktura Funkcjonalno – Przestrzenna Kierunki Rozwoju Przestrzennego z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego (PZPWL) określa ustalenia o charakterze obligatoryjnym i fakultatywnym. Część obligatoryjna PZPWL obejmuje: • w wymiarze ogólnym: zasady ogólne i szczegółowe (rozdz. Vl.1) – określające warunki kształtowania zagospodarowania struktur funkcjonalno-przestrzennych województwa, kierunki działań (rozdz. Vl.3) - stanowiące katalog skoordynowanych (usystematyzowanych) przedsięwzięć (działań) zapewniających lub sprzyjających realizacji celów rozwojowych sfer zagospodarowania i obszarów funkcjonalnych; • w wymiarze szczegółowym: przestrzenne warunki realizacji regionalnej polityki rozwoju (rozdz. Vl.3) - określające sposób realizacji oraz miejsce lokalizacji lub preferencje dla lokalizacji działania w przestrzeni, inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym (rozdz. VIII). W strukturze funkcjonalno-przestrzennej województwa lubelskiego (rozdz. Vl.2, rys. 4) gmina Międzyrzec Podlaski położona jest w obszarze gospodarki hodowlanej o charakterze mozaikowym łąkowe-leśno-polnym . W związku z tym przyjmuje się zasadę nadrzędności działań służących utrzymaniu i wzmacnianiu ich funkcji podstawowych (wiodących) oraz preferencje rozwojowe, nakazujące zachowanie naturalnych wartości zasobów rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz zrównoważony rozwój gospodarki rolnej i funkcji towarzyszących. Przez teren gminy Międzyrzec Podlaski przebiegają główne powiązania transportowe oparte o drogi krajowe i wojewódzkie oraz: linię kolejową, dla których przyjmuje się zasadę
24 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021 wzmacniania ich funkcji poprzez rozwój infrastruktury transportowej zapewniającej sprawność powiązań komunikacyjnych, minimalizującej zagrożenia bezpieczeństwa publicznego oraz kolizje z elementami regionalnej sieci ekologicznej. Na terenie gminy znajdują się elementy obszarów o wiodącej funkcji przyrodniczej, takie jak kluczowe ekosystemy leśne cechujące się dużym stopniem naturalności, dla których obowiązuje zasada podporządkowania wszelkiej działalności utrzymaniu wartości przyrodniczych. Występują tutaj również korytarze ekologiczne stanowiące elementy pasmowe, dla których obowiązuje zasada przyporządkowania wszelkich działań utrzymaniu ciągłości powiązań ekologicznych pomiędzy elementami węzłowymi układu naturalnego. Gmina Międzyrzec Podlaski położona jest w obszarach funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym (rozdz. Vll.1, rys. 19): „wiejskim obszarze funkcjonalnym wymagającym wsparcia procesów rozwojowych” i „przygranicznym obszarze funkcjonalnym” (w strefie zewnętrznej) o oraz w obszarach funkcjonalnych o znaczeniu regionalnym (rozdz. Vll.2, rys.20): „gospodarki hodowlanej” i „Polesie ze strefą oddziaływania Kanału Wieprz-Krzna”. Dla obszarów tych, jako wiodące kierunki zagospodarowania PZPWL wskazuje: 1) wzmacnianie powiązań funkcjonalnych (transportowych, teleinformatycznych, społeczno-gospodarczych) z lokalnymi ośrodkami rozwoju, 2) stworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości związanej z produkcją rolną i wykorzystywaniem walorów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego w turystyce, 3) zwiększenie dostępności w relacjach krajowych i regionalnych (poprawa dostępu do usług, sieci transportowych i telekomunikacyjnych), 4) rozbudowę infrastruktury logistycznej, 5) modernizację (remeliorację) Kanału Wieprz-Krzna obejmującą: – uszczelnienie koryta kanału, – udrożnienie sieci rowów nawadniających , 6) rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, 7) rozwój bazy przetwórstwa rolno-spożywczego, 8) rozwój energetyki odnawialnej z wykorzystaniem biomasy, zasobów wodnych i instalacji fotowoltaicznych, 9) zalesianie stref wododziałowych, 10) gospodarkę hodowlaną, 11) rozwój usług obsługi rolnictwa, 12) produkcję biomasy dla celów energetycznych, 13) rozwój bazy przetwórstwa rolno-spożywczego; 14) zwiększanie możliwości retencyjnych obszaru dla realizacji działań w ramach pakietu strategicznej interwencji Obszary ochrony i kształtowania zasobów wodnych. Na terenie objętym zmianą studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski znajdują się zadania inwestycyjne celu publicznego o znaczeniu wojewódzkim (rozdz. VIII) obejmujące: 1) melioracje użytków rolnych w miejscowości Halasy (lista 1, poz. 621) – zadanie inwestycyjne umieszczone w MasterPlanie dla obszaru dorzecza Wisły;
25 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
2) odbudowę i rewitalizację systemu wodnego Kanału Wieprz - Krzna – etap II, element 1 w km 71+000 – 139+890 – Zad. III "Odbudowa i uszczelnienie koryta Kanału Wieprz - Krzna wraz z budowlami w km 71+000 – 139+890 (lista 2, poz. 99) – zadanie inwestycyjne uwzględnione w MasterPlanie dla obszaru dorzecza Wisły. Ponadto w obszarze gminy identyfikuje się inne zadania inwestycyjne celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym (rozdz. VIII) obejmujące: 1) budowę autostrady A2 na odcinku gr. województwa – Biała Podlaska – Kukuryki – gr. państwa – zadanie inwestycyjne umieszczone w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025); 2) budowę drogi ekspresowej S19 gr. województwa – Międzyrzec Podlaski – Lubartów – Lublin – Kraśnik – gr. województwa – zadanie inwestycyjne umieszczone w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025), przedsięwzięcie uwzględnione w Kontrakcie Terytorialnym dla Województwa Lubelskiego; 2) modernizację linii kolejowej nr 2/E20, C-E20 Warszawa - Terespol - gr. państwa z dostosowaniem do prędkości 141 – 160 km/h – zadanie inwestycyjne umieszczone w Master planie dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 r., Krajowym Programie Kolejowym do 2023 roku oraz w Dokumencie lmplementacyjnym do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.), przedsięwzięcie uwzględnione w Kontrakcie Terytorialnym dla Województwa Lubelskiego). Zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1073) Zarząd Województwa Lubelskiego przystąpił do sporządzenia audytu krajobrazowego. W związku z tym w odniesieniu do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie formułuje się wniosków i rekomendacji, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 4a i ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy do czasu uchwalenia przez Sejmik Województwa Lubelskiego przedmiotowego dokumentu.
26 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
1.4. Kierunki rozwoju przestrzennego wynikające z uwarunkowań Kierunki rozwoju przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski wynikają z uwarunkowań i priorytetów rozwoju zawartych w Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego oraz przygotowywanej strategii rozwoju województwa lubelskiego. W dokumentach tych wskazuje się na: krajowych i regionalnych dokumentach strategicznych. 1. Trendy globalizacji gospodarki światowej. Priorytetem rozwoju w tym zakresie winno być dążenie do wspomagania konkurencyjności regionów oraz rozwój metropolii, które byłyby generatorem transferu innowacji. W tym względzie należy oczekiwać: metropolizacji rozwoju, przyśpieszenia procesów rozwojowych a jednocześnie zaostrzenia się problemów społecznych, wzrostu roli i znaczenia czynnika ludzkiego (drenaż kadr), wzrostu terytorialnych systemów innowacyjnych w tym innowacyjności organizacyjnej.
2. Procesy integracji z Unią Europejską. W tym względzie wskazuje się na konieczność dostosowania infrastruktury technicznej i ekonomicznej do standardów europejskich oraz stworzenie sprawnego mechanizmu finansowania rozwoju z wykorzystaniem środków przedakcesyjnych, krajowych i lokalnych. Procesy dostosowawcze dotyczą szczególnie wschodniej granicy Polski, która będzie zewnętrzną granicą Unii Europejskiej. 3. Zmiany ustrojowe, które dotyczą decentralizacji państwa i finansów publicznych oraz umacniania roli samorządów. 4. Zmiany makroekonomiczne i strukturalne oraz międzyregionalne i wewnątrzregionalne zróżnicowania rozwoju. Wskazane w tym względzie uwarunkowania i kierunki rozwoju wymuszają zmniejszenia redystrybucyjnej roli Centrum i wzrostu znaczenia budżetów własnych. Główny kierunek działania władz regionalnych i lokalnych sprowadza się więc do rozwiązywania problemów luki ekologicznej i przeludnienia agrarnego przy jednoczesnym przewidywanym wysokim wzroście zasobów pracy oraz zachowania tożsamości lokalnej. Należy oczekiwać też zmniejszenia obszarów patologii społecznej. Polityka regionalna jako element polityki strukturalnej państwa, winna zatem sprowadzać się do pomocy regionom słabszym. Niezbędne staje się, przeciwdziałanie Centrum marginalizacji obszarów zapaści.
Reasumując, kierunki Kierunki rozwoju gminy wyznacza: rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności gminy Międzyrzec Podlaski, w tym rozwój sieci logistyczno-transportowej, telekomunikacji i ochrony środowiska, rozbudowa i dywersyfikacja bazy ekonomicznej gminy w tym rozwój pozarolniczej przedsiębiorczości mieszkańców gminy i tworzenie warunków do rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz pobudzanie atrakcyjności inwestycyjnej gminy w celu napływu kapitału i inwestorów zewnętrznych, efektywność działań zorientowanych na rozwój pozarolniczy. Wiąże pozarolniczy, co wiąże się to z koniecznością wyznaczenia strefy obszarów aktywności gospodarczej, jako obszarów ofertowych dla potencjalnych inwestorów, pożądane jest rozwijanie szerokiej i profesjonalnej promocji gminy oraz marketingu lokalnego, w celu przyciągania inwestorów zewnętrznych, rozwój aktywizacji zasobów ludzkich w tym rozwój potencjału edukacyjnego i zwiększenie mobilności zawodowej, czyli rozwój szkolnictwa średniego zawodowego, kształcenia ustawicznego i szkolenie kadr administracji publicznej, kierunkiem szczególnym powinno być zwiększenie atrakcyjności gminy dla jakości życia, by m. in. spełniać wymagania stawiane w tym zakresie przez Unię Europejską w tym
27 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
w szczególności podwyższanie wskaźników mieszkaniowych do poziomu dorównującego wskaźnikom występującym na obszarze Unii Europejskiej . wskazane jest podnoszenie konkurencyjności i innowacyjności gminy nie tylko wobec potencjalnych konkurentów tj. gmin sąsiadujących, w tym miasta Międzyrzeca Podl. Podlaskiego, ale także na arenie regionalnej i krajowej, a do pewnego stopnia też – międzynarodowej z uwagi na bliskie przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. rozwój współpracy międzynarodowej, w tym transgranicznej administracji publicznej i bezpośredniej współpracy podmiotów gospodarczych, kształtowanie nowej struktury rozwoju gminy w oparciu o wielofunkcyjną rolę miasta Międzyrzeca Podlaskiego jako ponad lokalnego ośrodka obsługi; w planach rozwoju należy wziąć pod uwagę związki lokalne i wzajemne oddziaływania miasta i gminy.; rozwój na obszarze gminy odnawialnych źródeł energii.
28 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
2 STRATEGIA ROZWOJU GMINY 2. UWARUNKOWANIA, POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY
2.1. Strategia a studium Strategia rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski jest opracowaniem odrębnym, choć skoordynowanym ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Zadaniem strategii jest wskazanie ogólnych społeczno -gospodarczych uwarunkowań, racji i kierunków rozwoju. Zadaniem Studium jest zaś - wskazanie uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uwzględniających ustalenia rozwojowe strategii. Tak więc rozwój i zagospodarowanie przestrzenne gminy są wzajemnie uwarunkowane.
Celem niniejszego rozdziału jest ogólne wskazanie wspólnych uwarunkowań, uwzględnionych zarówno w koncepcji zagospodarowania, jak też strategii rozwoju. Pełniejsza koncepcja rozwoju gminy jest przedmiotem finalnego dokumentu strategii (jw.).
2.2Uwarunkowania rozwoju 2.1. Uwarunkowania rozwoju gminy Analiza stanu posiadania i położenia gminy Międzyrzec Podlaski wskazuje następujące uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego i kierunki rozwoju obszaru gminy:
1. Obszar gminy między projektowaną autostradą i szlakiem kolejowym, tj. większość obszaru gminy określona została w studium województwa bialskopodlaskiego jako „pasmo inwestycyjne" (w "Koncepcji Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju" - „pasmo przyspieszonego rozwoju"); 1. Prawie cały obszar gminy Międzyrzec Podlaski – zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego – znajduje się na przebiegu Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T w korytarzu sieci bazowej (związanej z drogą krajową nr 2 oraz projektowaną autostradą A2) oraz sieci kompleksowej (związanej z projektowaną drogą S19, tworzących układ drogowy stanowiący jeden z elementów infrastruktury technicznej wzmacniających spójność ponadregionalną. 2. Przyjmuje się, że osiami pasma przyspieszonego rozwoju w obszarze gminy są:
• projektowana autostrada A2;
• istniejąca droga krajowa nr 2;
• projektowana trasa droga ekspresowa S19;
• częściowo szlak kolejowy linia kolejowa E-20 / CE-20; 3. Strefami rozwoju perspektywicznego są przede wszystkim rejony wpływów tych szlaków. Tu oferta rozwoju będzie szczególnie atrakcyjna. Wyznacza się w ten sposób trzy rejony węzłów:
• węzeł A2 i S19 (największy potencjał – pod warunkiem powiązania węzła poprzez drogi lokalne z obszarem gminy);
• węzeł S19 i droga nr 2;
• węzeł S19 i kolej linia kolejowa E-20 / CE-20. 4. Oferowane tereny, po wyeliminowaniu terenów nieprzydatnych do inwestycji i chronionych mogą być przeznaczone pod biznes i osadnictwo; 5. Szansą urbanizacyjną gminy jest również rekreacja. Wyznacza się trzy główne jej rejony oparte na strefach przyrodniczych:
29 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
• w kompleksach lasów (obszar zwartego kompleksu);
• w dolinie północnego odcinka Krzny;
• w rejonie żwirowni. Najważniejszym kierunkiem rozwoju perspektywicznego gminy będzie więc jej urbanizacja oparta na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych, wyznaczających tereny obszary przeznaczone dla miejskich form zabudowy i działalności gospodarczej oraz w rejonie istniejącego ośrodka miejskiego, generującego rozwój gminy. Ustalenia strategiczne - patrz: "Strategia rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski", IGPiK, 2000. W zakresie zmiany studium dokonano aktualizacji istniejącej struktury obszarów, w ramach której na planszy graficznej (Załączniku nr 2 Uwarunkowania) pokazano istniejące obszary: a) obszary o przeważającej zabudowie zagrodowej, b) obszary zabudowy mieszkaniowej, c) obszary usług publicznych, d) obszary aktywności gospodarczej, e) obszary produkcji zwierzęcej, f) istniejące cmentarze, g) złoża surowców, h) tereny górnicze, i) obszary górnicze, j) obiekty komunikacyjne, k) obiekty infrastruktury technicznej.
2.2. Dokumenty strategiczne gminy Dokumentami strategicznymi o znaczeniu gminnym aktualnymi w okresie sporządzania zmiany studium były: 1) Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2014-2020, 2) Strategia Rozwoju Powiatu Bialskiego na lata 2018-2026 Powiat bialski – brama pomiędzy Wschodem a Zachodem – załącznik do uchwały Nr VI/38/2018 Rady Powiatu w Białej Podlaskiej z dnia 28 lutego2019 r.; 3) Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2017-2023 – załącznik do uchwały Nr XXXIII/242/17 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 29 września 2017 r.; 4) Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2017-2020 – załącznik do uchwały nr XXXIII/241/17 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 29 września 2017 r.; 5) Program Ochrony Środowiska dla Międzygminnego Związku Komunalnego w Międzyrzecu Podlaskim – załącznik do uchwały nr XXXV/171/2005 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 15 września 2005 r.; 6) Plan gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Międzyrzec Podlaski – załącznik do uchwały Nr XIV/119/16 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 29 stycznia 2016 r.;
30 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
7) Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2018 – 2032 – załącznik do uchwały nr XXXVIII/296/18 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 28 lutego 2018 r.; 8) Raport o stanie gminy Międzyrzec Podlaski za rok 2019; Międzyrzec Podlaski, lipiec 2020 r.; 9) Analiza Potrzeb i Możliwości Rozwoju Gminy Międzyrzec Podlaski wraz z bilansem terenów przeznaczonych pod zabudowę sporządzona w ramach prac nad projektem zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządzanej na podstawie uchwały nr XXVI/200/17 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 30 stycznia 2017 r.
31 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
2.3 Potrzeby i możliwości rozwoju gminy
Niniejszy rozdział zawiera wnioski z opracowania „Analiza potrzeb i możliwości rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski”, sporządzonego zgodnie z wymogami art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945, z późn. zm.), który stanowi materiał planistyczny do sporządzenia projektu Studium. Sporządzenie w/w opracowania wynika z konieczności uwzględniania w dokumencie studium, uwarunkowań wynikających w szczególności z potrzeb i możliwości rozwoju gminy, które powinny być określone z uwzględnieniem analiz ekonomicznych, środowiskowych i społecznych, prognoz demograficznych, możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci infrastruktury komunikacyjnej, technicznej i społecznej, służących realizacji za dań własnych oraz wykonanego bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę. Celem wykonania Analizy potrzeb i możliwości rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski było uzasadnienie zmian dokonanych w Studium w zakresie przeznaczenia nowych terenów pod zabudowę, w tym w szczególności poprzez uwzględnienie bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę.
Wnioski wynikające z analizy ekonomicznej: 1. Sukcesywnie zwiększające się dochody budżetu gminy stwarzają szansę na rozwój gospodarczy gminy, w tym w zakresie inwestycji wpływających na jakość życia mieszkańców; z poziomu lokalnego najistotniejsze znaczenie mają dochody własne gminy, w tym w szczególności pochodzące od osób prawnych, fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej, gdyż ich wysokość uzależniona jest bezpośrednio od zamożności mieszkańców oraz rozwoju i kondycji ekonomicznej przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą na terenie gminy. 2. Wzrost dochodów własnych gminy (z podatków) stanowić może o rozwoju mieszkalnictwa oraz innych funkcji na nowych terenach inwestycyjnych, wyznaczonych w sposób racjonalny i uzasadniony istniejącymi potrzebami. 3. Niekorzystne pozostają proporcje pomiędzy wydatkami inwestycyjnymi, stanowiącymi ok. 17,3% wydatków ogółem a bieżącymi wydatkami z budżetu gminy. Średnioroczne wydatki inwestycyjne w wysokości 4,6 mln zł stanowią kwotę zbyt niską i nie zapewniają w wystarczającym stopniu realizacji potrzeb inwestycyjnych na terenie gminy. W celu realizacji zadań inwestycyjnych gmina zmuszona jest do korzystania z zewnętrznych środków finansowych (pożyczki, dofinansowania z funduszy unijnych itp.). 4. Rozwój funkcji inwestycyjnych na terenie gminy powinien odbywać się na terenach wyposażonych w infrastrukturę techniczną oraz przy utwardzonych drogach, w szczególności na terenach zwartych struktur przestrzennych, co w istotny sposób może wpłynąć na bilans dochodów i wydatków gminy (wzrost dochodów bez większych nakładów na infrastrukturę). 5. Rolniczy charakter gminy determinuje jakość gruntów rolnych wskazanych do rolniczego użytkowania – preferowane jest utrzymanie tego kierunku rozwoju gospodarczego gminy przy jednoczesnym stworzeniu dogodnych warunków przestrzennych dla modernizacji gospodarstw rolnych, w tym wielkotowarowych. 6. Dynamika rozwoju działalności gospodarczej na terenie gminy jest wysoka, na co wpływ ma dogodne położenie gminy na skrzyżowaniu istniejących i projektowanych tras komunikacyjnych o znaczeniu nie tylko regionalnym, ale również krajowym i międzynarodowym. Dzięki w/w trasom gmina Miedzyrzec Podlaski jest ważnym regionalnym pasmem przyśpieszonego rozwoju. Procesy integracji europejskiej
32 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
wzmacniają znaczenie komunikacyjne i rozwojowe tego obszaru – kierunki rozwoju przestrzennego gminy powinny uwzględniać podaż nowych uzbrojonych terenów inwestycyjnych stwarzających dogodne warunki dla rozwoju działalności gospodarczej. 7. Wskazana jest dywersyfikacja w kierunku działalności pozarolniczej jako alternatywnych źródeł dochodów dla mieszkańców gminy, wykorzystując strategiczne położenie komunikacyjne gminy, bliskość wschodniej granicy Państwa, ale także plany rozwojowe na terenie gminy dotyczące budowy autostrady A2, drogi ekspresowej S19, a także wschodniej obwodnicy miasta Międzyrzec Podlaski (w ciągu drogi wojewódzkiej 813). 8. Wzrastające od lat dochody mieszkańców gminy oraz dochody osiągane przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą wskazują na sukcesywną poprawę poziomu życia mieszkańców gminy. 9. W ostatnich latach obserwuje się wyraźne tendencje wzrostowe w zakresie rozwoju pozarolniczych działalności gospodarczych. Należy zatem przyjąć, że polityka przestrzenna gminy polegająca na udostępnianiu terenów inwestycyjnych przeznaczonych do realizacji usług i przemysłu pozostaje aktualna. Udostępnianie, a w konsekwencji zagospodarowywanie takich terenów jest czynnikiem determinującym zachowania ludności w zakresie zatrudniania się i wpływa na procesy migracyjne. Niewątpliwie korzystnym zjawiskiem może być osiedlanie się ludności napływowej, znajdującej zatrudnienie w zakładach pracy lokalizowanych na terenie gminy.
Wnioski wynikające z analizy społecznej: 1. Wyzwaniem dla polityki rozwoju gminy jest zahamowanie niekorzystnych trendów demograficznych, w tym przez przyciąganie nowych (napływowych) mieszkańców gminy m.in. poprzez udostępnienie atrakcyjnych terenów inwestycyjnych oraz stworzenie dogodnych warunków dla zamieszkiwania. 2. Stopniowe starzenie się społeczeństwa, generujące wiele problemów, w grupie której wymienia się m.in. zmniejszanie zasobu siły roboczej, osłabienie lokalnego kapitału ludzkiego, a także pogarszanie struktury rynku pracy. 3. Dostęp do podstawowych usług publicznych na terenie gminy jest niewystarczający - brak obiektu użyteczności publicznej, świadczącego funkcje administracyjne, w tym społeczne o charakterze lokalnym. 4. Brak reprezentacyjnego i funkcjonalnego centrum Gminy, które stanowiłaby wizytówkę gminy Międzyrzec Podlaski. Wszelkie usługi lokalne koncentrują się w mieście Międzyrzec Podlaski. 5. Na terenie gminy brak jest placówek zapewniających opiekę dla dzieci w wieku do lat trzech. Wskazany jest rozwój żłobków, klubów dziecięcych w większych miejscowościach gminy, a także infrastruktury sportowej. Wskazany jest rozwój usług społecznych o znaczeniu ponadlokalnym. 6. Analiza rozmieszczenia istniejących podstawowych usług z dziedziny edukacji wskazuje na niewystarczającą w stosunku do istniejących potrzeb gminy ilość miejsc dla dzieci w wieku przedszkolnym. Liczba dzieci, w wieku przedszkolnym z roku na rok wzrasta, jednak liczba oferowanych miejsc nadal jest niewystarczająca, czego skutkiem jest niewystarczający stopień upowszechnienia edukacji przedszkolnej na terenie gminy Międzyrzec Podlaski. W 2017 roku odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w wieku 4-6 lat wyniósł 84% natomiast dzieci w wieku 3-4 lata 41%. Tego rodzaju placówki mają ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju dziecka, ale i dla organizacji życia pracujących rodziców (m.in. obniżenie kosztów prywatnej opieki nad
33 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
dzieckiem). Ułatwiają także kobietom powrót do pracy zawodowej po urlopie macierzyńskim. 7. Od 2013 roku systematycznie zmniejsza się liczba osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej. 8. Brak mieszkań socjalnych oraz znikoma ilość mieszkań komunalnych. Zasoby mieszkań komunalnych są niewystarczające w stosunku do potrzeb mieszkaniowych tych mieszkańców gminy, którzy znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. 9. Analiza zasobów mieszkaniowych wykazała niedostateczny standard mieszkań – duży udział mieszkań małych i o niskim wyposażeniu w urządzenia sanitarno-technicznym. 10. Ruch budowlany na terenie gminy jest wysoki – w okresie 2010 -2017 oddano do użytkowania 405 budynków, z których 227 budynków (56%) stanowiły budynki mieszkalne. W latach 2010-2018 wydano łącznie 1089 decyzji o warunkach zabudowy, średnio 121 decyzji rocznie Najwyższą aktywność inwestycyjną cechują się miejscowości: Rzeczyca, Zaścianki, Rogoźnica, Tuliłów i Pościsze. 11. Sieć drogowa na terenie gminy jest dobrze rozwinięta, wymaga natomiast znacznych nakładów finansowych na utwardzenie dróg gruntowych oraz bieżące naprawy nawierzchni. Na obszarze gminy łączna długość sieci dróg wynosi około 260 km, w tym drogi gminne stanowią 46% całkowitej długości dróg w gminie, drogi powiatowe 40%; pozostałe to drogi krajowe i wojewódzkie. Najgorszą sytuację zaobserwowano w zakresie dróg gminnych. Łączna ich długość w gminie wynosi około 120 km, 38% (45,01 km) to drogi utwardzone a 62% (74,79 km) to drogi nieutwardzone. Spośród dróg utwardzonych 39% wymaga interwencji – pilnych modernizacji lub remontów, natomiast udział dróg nieutwardzonych wymagających interwencji kształtuje się na poziomie 91%. Łącznie 72% dróg gminnych wymaga podjęcia prac. 12. Wyposażenie zabudowy w infrastrukturę wodociągową korzystniejsze aniżeli w powiecie bialskim i w regionie lubelskim, o czym świadczy udział ludności korzystających z sieci wodociągowej wyższy o blisko 10% aniżeli w powiecie i o 1,6% niż w regionie. W celu niegenerowania kosztów na rozbudowę infrastruktury technicznej istotne znaczenie w rozwoju przestrzennym gminy będzie miało skupianie zabudowy na terenach uzbrojonych poprzez wypełnianie luk w ciągach zwartej zabudowy oraz jej rozwój w bezpośrednim sąsiedztwie istniejących ciągów zabudowy. 13. Sieć kanalizacyjna obsługująca jedynie miejscowość Bereza. Wobec braku kanalizacji stosowane są zbiorniki bezodpływowe oraz przydomowe oczyszczalnie ścieków, które są uzupełnieniem istniejącego systemu kanalizacji sanitarnej. Istniejąca zabudowa rozproszona winna korzystać z indywidualnej infrastruktury w szczególności w zakresie odprowadzania ścieków (szczelnych zbiorników na ścieki bytowe lub przydomowych oczyszczalni ścieków). 14. Sieć gazowa obsługująca zaledwie 2 odbiorców. 15. Korzystne położenie komunikacyjne. 16. W polityce przestrzennej gminy należy uwzględnić rozwój infrastruktury OZE, co ma szczególne znaczenie w kontekście ochrony środowiska przyrodniczego gminy.
Wnioski wynikające z analizy środowiskowej: 1. Na terenie gminy nie występują większe bariery związane z warunkami geologiczno- inżynierskimi, jak i z rzeźbą terenu dla rozwoju osadnictwa - niewskazane pod lokalizację zabudowy jest dolina rzeki Krzny, z uwagi na zagrożenie powodziowe, jak również pełnioną funkcję ekologiczną – podstawowy ciąg przemieszczania się elementów biologicznych w gminie, uznany w Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET jako
34 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
obszar łącznikowy znaczenia krajowego o nr 47k, a także obniżenia terenu, zazwyczaj pokryte gruntami organicznymi. 2. Wskazana jest ochrona terenów leśnych przed antropopresją, w tym przed fragmentaryzacją lasów. 3. Ochronie przed nierolniczym i nieleśnym zagospodarowywaniem podlegają tereny gruntów leśnych i rolnych – w pierwszej kolejności należy zagospodarowywać tereny o niskich klasach bonitacyjnych oraz grunty rolne położone w obrębie zwartych struktur przestrzennych. 4. Wskazane jest zalesianie gruntów nieprzydatnych dla rolnictwa – nieużytki i grunty o najniższych klasach bonitacyjnych. 5. Z uwagi na wysokie walory środowiska przyrodniczego należy unikać zagospodarowywania terenów pod funkcje mogące pogorszyć jego jakość. 6. Podniesienie atrakcyjności turystycznej gminy przez udostępnianie terenów inwestycyjnych, umożliwiających realizację inwestycji z zakresu usług turystyki i rekreacji powinien być jednym z głównych celów polityki przestrzennej realizowanej w dokumencie jakim jest Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski.
Prognoza demograficzna Prognozy demograficzne stanowią bardzo ważne dane wyjściowe, wpływające na planowanie rozwoju gminy. Najbardziej aktualną prognozą zmiany liczby ludności, jest opracowana w sierpniu 2017 r. przez GUS „Prognoza ludności dla gmin na lata 2017-2030”, która została sporządzona w oparciu o wcześniejsze długoterminowe założenia „Prognozy ludności Polski na lata 2014-2050” oraz „Prognozy dla powiatów i miast na prawie powiatu na lata 2014-2050”. Według opracowania „Prognozy ludności dla gmin na lata 2017-2030” wynika, iż do roku 2019 liczba ludności gminy będzie stopniowo maleć, co odpowiada aktualnemu trendowi demograficznemu, by od roku 2020 odwrócić tendencję spadkową i zamienić ją na wzrostową. W perspektywie 2030 r. gmina osiągnie poziom 10 576 mieszkańców, co spowoduje, że liczba mieszkańców w porównaniu do roku 2017 zwiększy się o ok. 36 osób tj. o 0,34%. W celu oszacowania liczby ludności gminy do roku 2047 przyjęto, iż w latach 2031 – 2047 liczba ludności będzie się zwiększać średnio o 3 osoby w każdym roku. Przyjęta wartość jest uśrednionym przyrostem liczby ludności w latach 2017 – 2030 w gminie Międzyrzec Podlaski, wyliczonej na podstawie „Prognozy ludności dla gmin na lata 2017 – 2030”. Prognozuje się, iż w roku 2047 gminę będzie zamieszkiwać 10 627 mieszkańców, o 51 osób więcej aniżeli w roku 2017. Prognozę demograficzną przeprowadzono także na podstawie opracowania pn. „Prognoza ludności do 2050 roku dla powiatów oraz miast na prawach powiatu” opracowanej przez Główny Urząd Statystyczny”. Szacuje się, że w ciągu 30 lat liczba ludności gminy Międzyrzec Podlaski zmniejszy się o ok. 240 osób. Szacuje się, iż w roku 2047 liczba ludności gminy Międzyrzec Podlaski będzie wynosić ok. 10 307 osób. Należy podkreślić, iż w analizie wykorzystano prognozę demograficzną GUS sporządzoną dla powiatu bialskiego obejmującą tereny wiejskie (17 gmin wiejskich), które cechują się różnymi uwarunkowaniami rozwojowymi i krajobrazowymi. Wynik uzyskany w wariancie dla powiatów ma charakter wyłącznie poglądowy i nie uwzględnia planowanych działań inwestycyjnych na poziomie krajowym czy też regionalnym, jak również specjalnych programów prorodzinnych, które z pewnością mogą się przyczynić do wzrostu liczby mieszkańców w gminie Międzyrzec Podlaski.
35 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Mając na uwadze, iż w najbliższym czasie na terenie gminy Międzyrzec Podlaski pojawią się nowe czynniki, które w sposób znaczący ograniczą odpływ ludności, a wręcz przeciwnie, należy sądzić, iż spowodują ich napływ, do dalszych analiz przyjęto prognozę demograficzną do roku 2047 sporządzoną na podstawie przeanalizowania tendencji zmiany ludności wynikającej z opracowania pn. „Prognoza ludności dla gmin na lata 2017-2030”, która wydaje się być prognozą obarczoną mniejszym błędem. Zakłada ona, iż na terenie gminy Międzyrzec Podlaski liczba ludności zwiększy się o ok. 51 osób i w roku 2047 będzie wynosić 10 627 mieszkańców.
Możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci infrastruktury komunikacyjnej, technicznej i społecznej Budżet gminy Międzyrzec Podlaski jest wysoki na tle innych jednostek samorządowych o podobnej wielkości i zasobach. Korzystna struktura dochodów i wydatków budżetu (w tym wielkość wydatków inwestycyjnych wynosząca w 2017 r. 8,5 mln zł) powoduje również, że gmina posiada duże możliwości w zakresie rozwoju nowej infrastruktury technicznej, komunikacyjnej i społecznej. Powyższe powoduje, że gmina dysponuje środkami finansowymi na przeznaczania nowych terenów inwestycyjnych pod rozwój zabudowy. Kierunki przeznaczenia nowych terenów pod zabudowę powinny wynikać przede wszystkim z istniejącego zapotrzebowania oraz być uzasadnione istnieniem szczególnych korzyści społeczno-gospodarczych dla rozwoju gminy. Uwzględniając możliwości finansowe gminy w zakresie realizacji nowej infrastruktury obsługującej tereny inwestycyjne należy założyć: 1) nowe tereny inwestycyjne służące rozwojowi mieszkalnictwa (wskazywane w studium) powinny być obsługiwane przez istniejące już sieci infrastruktury technicznej oraz posiadać dostęp do istniejącej sieci dróg – wskazywanie nowych terenów powinno służyć wypełnieniu „plomb” w istniejących strukturach osadniczych lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie, 2) zgodnie z wynikami analizy oraz strategią samorządu gminy dążącą do rozwoju przedsiębiorczości w gminie, w tym rozwoju działalności pozarolniczej, pożądane przeznaczanie terenów pod rozwój usług i produkcję, powinien dotyczyć obszarów posiadających dobry dostęp do infrastruktury drogowej i podstawowej infrastruktury technicznej celem zmniejszenia do minimum przyszłych nakładów inwestycyjnych w tym zakresie, 3) rozwój infrastruktury społecznej w zakresie jej niedoborów wynikających z niniejszej analizy, a także z przyszłych potrzeb, które będą następować wraz z rozwojem gminy powinien odbywać się z wykorzystaniem istniejących w pełni niezagospodarowanych zasobów nieruchomości komunalnych, 4) rozwój nowej zabudowy na terenach niewyposażonych w infrastrukturę komunikacyjną i techniczną powinien służyć wyłącznie wykorzystaniu największych pozarolniczych potencjałów rozwojowych gminy, w tym dla rozwoju infrastruktury służącej produkcji i dystrybucji energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii. Przy tych założeniach rozwoju zagospodarowania gminy, mając również na uwadze sukcesywny coroczny wzrost dochodów budżetu gminy i utrzymanie tej tendencji w kolejnych latach, wydatki inwestycyjne gminy związane z rozwojem infrastruktury technicznej i komunikacyjnej nie obciążą zbytnio jej budżetu. Możliwości finansowe gminy w perspektywie 2047 roku ocenia się jako wystarczające do zrealizowania kierunków rozwoju przestrzennego określonych w studium, w zakresie wynikającym z przeprowadzonych w niniejszym dokumencie analiz..
36 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę Wykonanie bilansu zgodnie z art. 10 ust. 5 w/w ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym polega kolejno na: 1) sformułowaniu maksymalnego w skali gminy zapotrzebowania na nową zabudowę, wyrażonego ilością powierzchni użytkowej, w podziale na poszczególne funkcje zabudowy; 2) oszacowaniu chłonności położonych na terenie gminy, obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych, rozumianej jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy wyrażonej w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na poszczególne funkcje zabudowy; 3) oszacowaniu chłonności, położonych na terenie gminy, obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, innych niż wymienione w pkt 2 rozumianej jako możliwość lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy wyrażonej w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na poszczególne funkcje zabudowy; 4) porównaniu maksymalnego w skali gminy zapotrzebowania na nową zabudowę, o którym mowa w pkt 1oraz chłonności o której mowa w pkt 2 i 3, a następnie, gdy maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na nową zabudowę: a) nie przekracza sumy powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy – nie przewiduje się lokalizacji nowej zabudowy poza obszarami, o których mowa w pkt 2 i 3, b) przekracza sumę powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy – bilans terenów pod zabudowę uzupełnia się o różnicę tych wielkości wyrażoną c) w powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy, i przewiduje się lokalizację nowej zabudowy poza obszarami, o którym mowa w pkt 2 i 3, maksymalnie w ilości wynikającej z uzupełnionego bilansu.
Bilans terenów wykonano z następującymi założeniami 1) danymi wyjściowymi dla przeprowadzonego bilansu są dane dotyczące liczby nieruchomości wydzielonych ewidencyjnie lub możliwych do wydzielenia ewidencyjnego (na skutek scaleń i podziałów), których kształt geometryczny i inne uwarunkowania umożliwiają zabudowę i które mogłyby być zabudowane; 2) określenie zapotrzebowania na nową zabudowę w gminie dokonano dla perspektywy czasowej do roku 2047 r.; 3) zapotrzebowanie na nową zabudowę o funkcji mieszkaniowej uwzględniono z założeniem utrzymania, w perspektywie do roku 2047 liczby mieszkańców na poziomie 10 627 i osiągnięciu wskaźnika 2,88 osoby na jedno mieszkanie), co daje 3811 mieszkań – zakładany stan gospodarstw domowych w 2047 r. uzasadnia przyjęcie, że w kolejnych latach rokrocznie oddawanych w gminie do użytkowania będzie ok. 29 nowych budynków mieszkalnych, co odpowiada aktualnemu ruchowi budowlanemu; 4) określenie maksymalnego zapotrzebowanie na nową zabudowę, wyrażone w ilości powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy: a) średnia wielkość powierzchni zabudowy usług publicznych do powierzchni
37 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej na obszarach wiejskich zapewniającej optymalną obsługę gminy wynosi ok. 10% (wartość przyjęta na podstawie analiz porównawczych struktury zabudowy w gminach o podobnych cechach i funkcjach z uwzględnieniem wytycznych planowania urbanistycznego wskazywanych w literaturze), b) średnia wielkość powierzchni zabudowy usługowo-produkcyjnej i produkcyjnej, w ramach obszarów aktywności gospodarczej, do powierzchni zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej na obszarach wiejskich zapewniającej optymalną obsługę gminy wynosi ok. 40% (wartość przyjęta na podstawie analiz porównawczych struktury zabudowy w gminach o podobnych cechach i funkcjach z uwzględnieniem wytycznych planowania urbanistycznego wskazywanych w literaturze oraz potrzeb inwestycyjnych gminy); 5) chłonność terenów dla realizacji nowej zabudowy w gminie na obszarach o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostek osadniczych, nie objętych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przyjęto w oparciu o określenie liczby nieruchomości (lub możliwych do wydzielenia nieruchomości na skutek scaleń i podziałów), predysponowanych do pełnienia określonych funkcji, na których możliwe byłoby ustalenie warunków zabudowy: a) dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej o powierzchni użytkowej 185 m2 (przy założeniu realizacji na działce budowlanej jednego budynku mieszkalnego o powierzchni 135 m2 oraz budynku gospodarczego/garażowego o powierzchni 60 m2), b) dla zabudowy zagrodowej o powierzchni użytkowej 415 m2 (przy założeniu realizacji na działce budowlanej jednego budynku mieszkalnego o powierzchni 135 m2 oraz dwóch budynków gospodarczych/garażowych o łącznej powierzchni 280 m2 lub zabudowy wyłącznie gospodarczej (3 budynków gospodarczych) w ramach rozwijania istniejącej zabudowy w gospodarstwach rolnych), c) dla zabudowy usługowej, usługowo-produkcyjnej i produkcyjnej o powierzchni użytkowej stanowiącej 60% powierzchni terenu nieruchomości; 6) chłonność terenów dla realizacji nowej zabudowy w gminie na terenach objętych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przyjęto w oparciu o określenie liczby nieruchomości (lub możliwych do wydzielenia nieruchomości), które mogą być zabudowane z uwzględnieniem ustalonych w planie średnich parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenów dla poszczególnych funkcji. Szacunkowe maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na nową zabudowę, z uwzględnieniem zawartych w studium analiz, wyrażone w ilości powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy, w perspektywie 2047 r., przedstawia się następująco: 1) dla zabudowy mieszkaniowej - prawdopodobne jest powstanie 174 nowych budynków mieszkalnych, w perspektywie do 2047 r. (wraz z towarzyszącą jej zabudową gospodarczą, w tym garażową), co wskazuje na zapotrzebowanie w ilości 32 190 m 2 powierzchni użytkowej. Z uwagi na wzrost udziału budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego jako najbardziej pożądanej przez mieszkańców formy zabudowy miejscowości, znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Międzyrzec Podlaski i funkcjonalnie z nim połączonych, w grupie której wymienia się: Berezę, Tuliłów oraz Rzeczycę wskazuje się zapotrzebowanie wyznaczenia nowych terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w ilości 48 710 m 2 powierzchni użytkowej.
38 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
2) 2. dla zabudowy zagrodowej - prawdopodobne jest powstanie 696 nowych budynków mieszkalnych oraz 1392 budynków gospodarczych (garażowych) w ramach zabudowy zagrodowej nowej lub rozbudowywanej na działkach dotychczas niezabudowanych w perspektywie do 2047 r., co wskazuje na zapotrzebowanie w ilości 288 840 m 2 powierzchni użytkowej (oszacowano w oparciu o istniejące tendencje oraz przewidywany wzrost zamożności właścicieli największych gospodarstw rolnych). Zapotrzebowanie na tereny zabudowy mieszkaniowej w perspektywie do roku 2047 stanowi sumę zapotrzebowanie na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zabudowę zagrodową i kształtuje się na poziomie 321 030 m2. 1) dla zabudowy usług publicznych - przyjmuje się zapotrzebowanie w ilości wynikającej z zaspokojenia potrzeb nowej zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej: 32 103 m2 powierzchni użytkowej, tj. 10% z 321 030 m2 z zapotrzebowania na powierzchnię użytkową zabudowy mieszkalnej i zagrodowej. Z uwagi na potrzebę kształtowania centrum usługowego gminy w miejscowości Zaścianki (z uwagi na korzystne położenie komunikacyjne oraz bliskość miasta Międzyrzec Podlaski) wskazuje się potrzebę wyznaczenia dodatkowego zapotrzebowania na tereny zabudowy usług publicznych, w ilości 92 065 m2 powierzchni użytkowej - na obszarach spełniających podane wcześniej założenia wynikające z możliwości finansowania inwestycji infrastrukturalnych przez samorząd gminy. 2) dla zabudowy produkcyjno-usługowej oraz produkcyjnej - przyjmuje się zapotrzebowanie na nową zabudowę produkcyjną i produkcyjno-usługową, w ramach obszarów aktywności gospodarczej, wynikającą z potrzeby udostępnienia nowych terenów inwestycyjnych w ilości: 128 412 m2 powierzchni użytkowej, tj. 40% z 321 030 m2 z zapotrzebowania na powierzchnię użytkową zabudowy mieszkalnej i zagrodowej. Potrzeba wyznaczenia nowych terenów usługowo – produkcyjnych oraz produkcyjnych wynika z nowych perspektyw rozwojowych, w tym podniesienia konkurencyjności i atrakcyjności inwestycyjnej gminy m.in. dzięki planom budowy autostrady A2 oraz drogi ekspresowej S19. Niemniej należy stwierdzić, iż brak jest możliwości określenia bezpośredniej zależności pomiędzy liczbą ludności, a wielkością powierzchni terenów produkcyjno-usługowych i produkcyjnych. Zabudowa tego typu ma bezpośredni wpływ na jakość życia mieszkańców gminy, nie jest jednak wprost proporcjonalnie związana z sytuacją demograficzną, ponieważ zapotrzebowanie na różne rodzaje usług, produkcji nie korespondują z liczbą ludności na danym terenie. Zapotrzebowanie na tereny produkcyjno-usługowe i produkcyjne jest wynikiem założeń polityki przestrzennej władz gminy, strategii rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski oraz indywidualnych wniosków mieszkańców gminy i podmiotów działających na jej terenie. Mając na względzie podniesienie konkurencyjności i atrakcyjności inwestycyjnej gminy, jak również zmiany gospodarcze ostatnich lat, niezbędne jest znaczne powiększenie powierzchni terenów inwestycyjnych w relacji do zapotrzebowania na tego typu tereny. W obszarze głównych ciągów komunikacyjnych wskazuje się potrzebę lokalizacji nowej zabudowy produkcyjnej i produkcyjno - usługowej w ramach obszarów aktywności gospodarczej w dodatkowej ilości 6 309 056 m2 powierzchni użytkowej, co odpowiada ok. 1052 ha, stanowiąc ok. 4% powierzchni gminy Międzyrzec Podlaski. Dla terenów produkcyjnych w zakresie produkcji zwierzęcej nie wyznacza się zapotrzebowania na nowe tereny. Powiększenie powierzchni przeznaczonej do lokalizacji gospodarstw wysokotowarowych w zakresie produkcji zwierzęcej podyktowane jest głównie potrzebą dalszego rozwoju istniejących gospodarstw wysokotowarowych, co wynika z dużej terenochłonności tychże inwestycji. Zakłada się, że rolnictwo pozostanie nadal jednym z głównych kierunków rozwoju gminy. Organizacja produkcji rolnej będzie się opierać na efektywnych gospodarstwach rodzinnych. Przewiduje się utrzymanie wiodących kierunków specjalizacji produkcji rolnej, w tym w zakresie produkcji zwierzęcej.
39 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Dla obszarów urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100kW nie oblicza się zapotrzebowania na nowe tereny. Dopuszczenie lokalizacji OZE wynika z ustaleń Strategii Rozwoju Gminy Międzyrzec Podlaski, która w ramach celu strategicznego pn. „Ochrona środowiska, efektywność energetyczna oraz gospodarka niskoemisyjna” wskazuje cel operacyjny pn. „Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną”. Potrzeba wyznaczenia terenów urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł fotowoltaicznych o mocy przekraczającej 100kW ma na celu przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu będącą konsekwencją m.in. zanieczyszczeń gazowych i pyłowych wprowadzanych do powietrza, przyczyniając się do poprawy konkurencyjności lokalnej gospodarki poprzez zmniejszenie energochłonności sektora publicznego, zmniejszenie zapotrzebowania na energię a także dywersyfikację źródeł energii w kierunku energii odnawialnej.
Przedstawione powyżej wyniki zapotrzebowania na nową zabudowę są obarczone błędem wynikającym przede wszystkim z uwagi na trudne do przewidzenia efekty procesów rozwojowych, w szczególności koncentrujących się na działaniach służących rozwojowi funkcji gospodarczych gminy. Zgodnie z wcześniejszym założeniem uzasadnione jest zwiększenie zapotrzebowania na nową zabudowę w stosunku do wyniku analizy o dopuszczalne 30%, co szczegółowo przedstawia tabela poniżej.
Tabela. Prognozowane maksymalne zapotrzebowanie na tereny zabudowy do 2047 r. Wielkość parametru Wielkość parametru Rodzaj parametru prognozowana na prognozowana na 2047r. rok 2047+30% Prognozowana liczba ludności 10 627 osób 13 815 osób Prognozowana powierzchnia użytkowa zabudowy :
• zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna 32 190 m2 41 847 m2
• zabudowa zagrodowa 288 840 m2 375 492 m2
• zabudowa usługowa (usługi publiczne) 32 103 m2 41 734 m2
• zabudowa produkcyjna i produkcyjno - usługowa 128 412 m2 166 936 m2 Prognozowana powierzchnia zabudowy ogółem 472 345 m2 626 009 m2
Źródło: Opracowanie własne
40 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Obliczenie chłonności obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w granicach jednostki osadniczej Miejscowością, która nie posiada zwartej, w pełni wykształconej struktury przestrzenno- funkcjonalnej jest Dołhołęka. Zabudowa tej miejscowości posiada strukturę silnie rozproszoną. W granicach miejscowości brak jest gminnej sieci wodociągowej, istniejąca zabudowa posiada własne ujęcia wody - studnie głębinowe
Tabela. Szacowana chłonność poszczególnych obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej dla lokalizacji nowej zabudowy
Chłonność obszarów Liczba nieruchomości dla realizacji nowej istniejących lub możliwych zabudowy w powierzchni Funkcja zabudowy Obszar do wydzielenia użytkowej i przeznaczenia pod nową zabudowę [m2] zabudowa zagrodowa Bereza 18 7470 Halasy 6 2490 Jelnica 16 6640 Pościsze-Kol. Wolańska 20 7470 Koszeliki 15 6225 Kożuszki 10 4150 Krzewica 30 12450 Krzymoszyce 3 1245 Łuby 5 2075 Łukowisko 25 10375 Łuniew 16 6640 Manie 22 9130 Misie 20 8300 Przychody 20 7470 Puchacze 21 8715 Rogoźnica 17 7055 Rogoźnica Kolonia 5 2075 Rogoźniczka 7 2905 Rudniki 1 415 Rzeczyca 7 2905 Sawki 6 2490 Sitno 19 7885 Strzakły 16 6640 Tłuściec 9 3735 Tuliłów 16 6640 Utrówka 7 2905 Wólka Krzymowska 8 3320 Zasiadki 24 9960 Zaścianki 11 4565 Zawadki 13 5395 Żabce 16 6640 Razem: 422 175 130 zabudowa mieszkaniowa Bereza 1 185 jednorodzinna Halasy 5 925 Rzeczyca 41 7585 Tuliłów 72 13320 Wysokie 9 1665 Zaścianki 13 2405 Razem: 141 26085 zabudowa usługowa (usługi Jelnica 3 7148 publiczne) Rogoźnica 3 2351 Rogoźniczka 1 941 Razem: 7 10 440 Źródło: opracowanie własne
41 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, iż mimo występujących rezerw terenowych, realizacja zabudowy nie zawsze będzie mogła być zrealizowana z uwagi na: —geometrię działek uniemożliwiających zabudowę – najczęściej są zbyt wąskie, —niesprzyjające lokalne warunki gruntowo – wodne, —niesprzyjające sąsiedztwo, —nieuregulowane własności niektórych nieruchomości, —rolnicze użytkowanie gruntów i brak zainteresowania właścicieli nieruchomości zmianą przeznaczenia. Zgodnie z powyższym zakłada się, że ok. 30% istniejących rezerw terenowych nie zostanie zagospodarowana zgodnie z przeznaczeniem określonym w Studium. Do dalszych obliczeń przyjęto możliwość wykorzystania rezerw terenowych w wielkości rzędu 70%.
Oszacowanie chłonności obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę Jedynym obowiązującym na terenie gminy miejscowym planem wyznaczającym tereny zabudowy jest plan przyjęty Uchwałą nr XXVIII/164/2009 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 10 lutego 2009 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski, części miejscowości Zaścianki. Plan ten obejmuje niewielki, bo zajmujący ok. 14,9 ha obszar (ok. 0,06% powierzchni gminy), położony przy drodze krajowej nr 2 (Świecko –Terespol) i nr 19 (Kuźnica – Barwinek).
Tabela. Szacowana chłonność terenów wyznaczonych w planie pod nową zabudowę. Liczba Chłonność obszarów Powierzchnia nieruchomości dla realizacji nowej terenu wolna od istniejących zabudowy Funkcja zabudowy zabudowy lub możliwych w powierzchni użytkowej do wydzielenia i przeznaczenia pod [ha] [m2] nową zabudowę zabudowa usługowa 2,37 - 18 960 (usługi niepubliczne) zabudowa produkcyjna, składy i 3,84 - 30 720 magazyny Źródło: Opracowanie własne.
Łączna chłonności obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalnej oraz obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę Ostatnim krokiem oszacowania chłonności obszarów, zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jest zsumowanie chłonności obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej oraz obszarów objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (położonych poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej).
42 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Tabela. Chłonność obszarów dla realizacji nowej zabudowy na obszarach o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej oraz na obszarach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego Chłonność obszarów Chłonność obszarów Łączna chłonność o pełni wykształconej objętych miejscowymi obszarów dla realizacji zwartej strukturze planami nowej zabudowy Funkcja terenu zabudowy funkcjonalno- zagospodarowania w powierzchni użytkowej przestrzennej przestrzennego 2 2 [m2] [m ] [m ] zabudowa zagrodowa 175 130 *122 591 - 175 130 *122 591 zabudowa mieszkaniowa 26 085 *18 259 - 26 085 *18 359 jednorodzinna zabudowa usługowa 10 440 *7 308 - 10 440 *7 308 (usługi publiczne) zabudowa usługowa - 18 960 18 960 (usługi niepubliczne) zabudowa produkcyjna, składy - 30 720 30 720 i magazyny Źródło: Opracowanie własne. *Chłonność pomniejszona o 30% przyjęta do dalszych obliczeń
Wynik bilansu – zestawienie zapotrzebowania na nową zabudowę z chłonnością terenów przeznaczonych pod zabudowę Zgodnie z metodologią wykonania bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę, zawartą w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w kolejnej tabeli przedstawiono porównanie zapotrzebowania na nową zabudowę z wyznaczoną chłonnością obszarów, z uwzględnieniem możliwości zwiększenia zapotrzebowania o 30%, zgodnie z dopuszczeniem wynikającym z w/w ustawy.
Tabela. Wyliczenie zapotrzebowania na wyznaczenie nowych terenów pod zabudowę
Zapotrzebowanie Łączna chłonność Zwiększone Zapotrzebowanie na na nową obszarów o 30 % wyznaczenie nowych zabudowę dla realizacji Funkcja terenu zapotrzebowanie terenów pod w powierzchni nowej zabudowy zabudowy na nową zabudowę zabudowę użytkowej w pow. użytkowej 2 2 2 [m2] [m ] [m ] [m ] występuje w ilości zabudowa zagrodowa 288 840 375 492 122 591 252 901 m2
zabudowa mieszkaniowa 32 190 41 847 występuje w ilości: 18259 2 jednorodzinna 34 097* 48 710* 64 548 m * zabudowa usługowa 32 103 41 847 występuje w ilości: 7 308 2 (usługi publiczne) 64 446** 92 065** 126 604 m ** Tereny aktywności gospodarczej (zabudowa 128 412 166 936 występuje w ilości: 49 680 produkcyjno-usługowa 4 416 339*** 6 309 056*** 6 426 312 m2*** i zabudowa produkcyjna) * zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową jednorodzinną wynikającą z bliskiego położenia względem miasta Międzyrzec Podlaski – „sypialnia miasta”; ** zapotrzebowanie na nową zabudowę usługową wynikającą z potrzeby kształtowania centrum usługowego gminy mieszczącego funkcje administracyjne, oświatowe i kulturalne, uzupełnione funkcjami usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego; *** zapotrzebowanie na nową zabudowę produkcyjno-usługową i zabudowę produkcyjną wynikające z korzystnego położenia komunikacyjnego, predestynującego gminę do rozwoju terenochłonnych funkcji
43 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
produkcyjnych i produkcyjno – usługowych.
Zgodnie z obliczeniami przedstawionymi w powyższej tabeli, stwierdzono, że istnieją aktualnie podstawy do wyznaczania nowych terenów zabudowy poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej oraz obszarami przeznaczonymi pod zabudowę w planach miejscowych, m.in. w przypadku: 1) zabudowy zagrodowej, w ilości 252 901 m2 powierzchni użytkowej, co odpowiada ok. 244 ha, stanowiąc ok. 0,9% powierzchni gminy Międzyrzec Podlaski.1 2) zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - w ilości 64 548 m2 powierzchni użytkowej, co odpowiada ok. 70 ha, stanowiąc ok. 0,2% powierzchni gminy Międzyrzec Podlaski2. Potrzeba wyznaczenia nowych terenów zabudowy mieszkaniowej z uwagi na wzrost udziału budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego jako najbardziej pożądanej przez mieszkańców formy zabudowy miejscowości znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Międzyrzec Podlaski i funkcjonalnie z nim połączonych, w grupie której wymienia się: Berezę, Tuliłów oraz Rzeczycę; 3) usług publicznych - w ilości 126 604 m2 powierzchni użytkowej, co odpowiada ok. 21 ha, stanowiąc ok. 0,08% powierzchni gminy Międzyrzec Podlaski. Wyznaczenie nowych terenów zabudowy usługowej wynika z niewystarczającego dostępu do podstawowych usług publicznych oraz z potrzeby kształtowania centrum usługowego gminy mieszczącego funkcje administracyjne, oświatowe i kulturalne, uzupełnionego funkcjami usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego; 4) terenów aktywności gospodarczej tj. zabudowy produkcyjnej i produkcyjno - usługowej - w ilości 6 426 312 m2 powierzchni użytkowej, co odpowiada ok. 1071 ha, stanowiąc ok. 4% powierzchni gminy Międzyrzec Podlaski. Potrzeba wyznaczenia nowych terenów aktywności gospodarczej wynika z ogromnych predyspozycji gminy do rozwoju funkcji produkcyjnych i produkcyjno – usługowych z uwagi na jej strategiczne położenie komunikacyjne. Do lokalizacji terenów zabudowy produkcyjno - usługowej i produkcyjnej najbardziej predestynują obszary w sąsiedztwie miejscowości: Zaścianki, Wysokie, Rogoźnica Kolonia, Rogoźniczka, w sąsiedztwie projektowanej autostrady A2 i drogi ekspresowej S19 oraz na terenach „brownfield” po byłym lotnisku polowo- szkolnym w Krzewicy.
Otrzymane wyniki analizy dotyczące chłonności terenów inwestycyjnych, wynikające z charakterystyki istniejących struktur funkcjonalno-przestrzennych i przeznaczenia terenów w obowiązującym miejscowym planie, a także zapotrzebowania na nową zabudowę pozwalają na przyjęcie następujących wniosków: 1) tereny zabudowy położone w obszarze wykształconych zwartych struktur osadniczych nie są w stanie zaspokoić potrzeb mieszkaniowych gminy w perspektywie do roku 2047, zarówno zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej jak i zabudowy zagrodowej; 2) rolniczy charakter gminy powoduje, że przyszłe potrzeby mieszkaniowe ludności gminy zaspakajane będą głównie poprzez realizację zabudowy zagrodowej. Zgodnie z wynikami bilansu wskazuje się na możliwość wyznaczenia nowych terenów zabudowy zagrodowej poza obszarami zwartej struktury zabudowy w ilości pozwalającej na realizacje 252 901 m2 powierzchni użytkowej zabudowy; 3) wynik bilansu wskazuje na możliwość wyznaczenia nowych terenów zabudowy
1 Obliczenie powierzchni terenów zabudowy zagrodowej w ha zostało oszacowane w oparciu o założenie, że średnia powierzchnia nieruchomości stanowiącej zabudowę zagrodową w gminie Międzyrzec Podlaski wynosi 4000 m2. 2 Obliczenie powierzchni terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w ha zostało oszacowane w oparciu o założenie, że średnia powierzchnia nieruchomości stanowiącej zabudowę mieszkaniową jednorodzinną w gminie Międzyrzec Podlaski wynosi 2000 m2.
44 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
mieszkaniowej jednorodzinnej poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej w ilości pozwalającej na realizację 30 840 m2 oraz dodatkowej powierzchni zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w ilości 48 710 mv powierzchni użytkowej zabudowy, która zgodnie z założeniami powinna być zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Międzyrzec Podlaski, w granicach miejscowości: Bereza, Tuliłów i Rzeczyca. Wskazane tereny stanowią skutek zwiększenia ich atrakcyjności ze względu na bliskie położenie względem miasta Międzyrzec Podlaski „sypialnia miasta”. Należy zauważyć iż w ostatnich latach tj. od 2016 roku do chwili obecnej odnotowuje się większą liczbę wydanych decyzji o warunkach zabudowy dotyczącą zabudowy mieszkaniowej jednorodzinne niż zabudowy zagrodowej. Jest to związane z dynamicznym rozwojem obszarów znajdujących się w bezpośrednim bądź bliskim sąsiedztwie miasta Międzyrzec Podlaski, gdzie dominującą funkcją staje się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna; 4) potrzebę wyznaczenia nowych terenów usług publicznych o znaczeniu ogólnogminnym, na wschód od istniejącego węzła drogi ekspresowej S19 z drogą krajowa nr 2 (miejscowość Zaścianek), w ramach centrum usługowego gminy mieszczącego funkcje administracyjne, oświatowe i kulturalne, uzupełnione funkcjami usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego; 5) uzasadnione i zgodne z wynikami przeprowadzonego bilansu należy przyjąć ustalenie w projekcie zmiany studium nowych terenów zabudowy produkcyjno-usługowej oraz produkcyjnej, związanych z potrzebą kształtowania centrum aktywności gospodarczej w gminie oraz terenów inwestycyjnych wyznaczonych w sąsiedztwie głównych szlaków komunikacyjnych i na terenach „brownfield” po byłym lotnisku polowo-szkolnym w Krzewicy. Potrzeba wyznaczenia nowych terenów zabudowy poza obszarami o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej, w ilości 6 426 312 m2 powierzchni użytkowej zabudowy; 6) uwzględniania potrzeb inwestycyjnych zgłaszanych przez inwestorów w zakresie wyznaczenia terenów produkcyjnych w zakresie produkcji zwierzęcej, pozwalających na rozwój istniejących gospodarstw wysokotowarowych, co wynika z dużej terenochłonności tychże inwestycji.; 7) analiza potrzeb rozwojowych gminy wynikająca ze strategii rozwoju gminy (tj. Cel Strategiczny 3: Ochrona środowiska, efektywność energetyczna oraz gospodarka niskoemisyjna) wskazuje na konieczność dywersyfikacji i rozbudowy potencjału gospodarczego. Jednym z kierunków nowych gałęzi gospodarki będzie produkcja energii z odnawialnych źródeł energii – farmy fotowoltaiczne powyżej 100 kW, co ma na celu przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu będącą konsekwencją m.in. zanieczyszczeń gazowych i pyłowych wprowadzanych do powietrza, przyczyniając się do poprawy konkurencyjności lokalnej gospodarki poprzez zmniejszenie energochłonności sektora publicznego, zmniejszenie zapotrzebowania na energię a także dywersyfikację źródeł energii w kierunku energii odnawialnej.
45 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
3. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE (patrz: rys. 1 - Środowisko przyrodnicze) 3.1. Wprowadzenie Polityka przestrzenna gminy Międzyrzec Podlaski musi uwzględniać wiele uwarunkowań środowiskowych i przyrodniczych, które obecnie, a także w przyszłości będą determinować jej zagospodarowanie i rozwój. Wartości i zasoby przyrodnicze z jednej strony i wynikająca z prawa ekologicznego ich ochrona z drugiej strony oraz rewaloryzacja, poprawa walorów zdegradowanych i unaturalnienie przekształconych rejonów - będą przez wiele lat wytyczną zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Na obszarze gminy (ale również w pobliżu) – w oparciu o dotychczasowe uwarunkowania prawne – występuje szereg różnorodnych form ochrony środowiska o randze ponadgminnej i regionalnej, co jednocześnie oznacza określone ograniczenia wykorzystania przestrzeni przyrodniczej lub poszczególnych jej sfer. Jednak delimitacja tych obszarów, a także zasady zagospodarowania w znacznej części dotyczyły skali regionalnej. Obserwujemy ponadto zjawisko „nakładania" się obszarów i rygorów ochronnych. Jednocześnie w skali gminy, szczególnie zasady wykorzystania i zagospodarowania muszą odznaczać się większą precyzją i szczegółowością, czyli „przystawać" do gminnych warunków i możliwości społeczno - gospodarczego rozwoju. Wymaga to z jednej strony zweryfikowania – a w wielu przypadkach – uszczegółowienia dotychczasowych zapisów ochronnych, wskazania sposobów rozwiązywania problemów i zagrożeń wewnętrznych, ujawniania zjawisk i mechanizmów, które mogą funkcjonować w przyszłości; z drugiej strony studium przyrodnicze musi wyznaczyć konkretne funkcje terenu z uwzględnieniem naturalnej odporności na antropogenne przekształcenia, często wspomaganej techniką, a także zakreślić granice przestrzenne, strukturalne i funkcjonalne działalności antropogennej. Oznacza to, że w strukturze przyrodniczej gminy wyróżniono obszary:
— o różnym znaczeniu dla funkcjonowania środowiska i przyrody w skali lokalnej i regionalnej,
— cechujące się różną odpornością na użytkowanie i zagospodarowanie przestrzenne,
— predystynowane predestynowane do rozwoju funkcji: budownictwa, przemysłu, rolnictwa, leśnictwa i innych,
— przeznaczone do rekultywacji i poprawy funkcjonowania, np.: hydrosfery, środowiska biotycznego, a także sprecyzowano główne wytyczne polityki przestrzennej i sozologicznej w krótkim i długim przedziale czasowym.
46 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
3.2. Przyrodniczy System Gminy Międzyrzec Podlaski 3.2.1. Zasady delimitacji Uwzględniając lokalne wartości i zasoby środowiska przyrodniczego wyodrębniono Przyrodniczy System Gminy (PSG) Międzyrzec Podlaski. Powstał on jako rezultat szczegółowej analizy walorów i funkcjonowania środowiska i przyrody w skali gminy, z uwzględnieniem naturalnych mechanizmów i procesów zachodzących w biosferze, a także modyfikowanych działaniem człowieka. PSG składa się z trzech typów terenów obszarów: 1) przyrodnicze obszary węzłowe, czyli kluczowe dla środowiska i przyrody, obejmujące tereny najcenniejsze, których istnienie w stanie niezmienionym (niezdegradowanym) warunkuje funkcjonowanie przyrody i stałe zasilanie i wzbogacanie krajobrazów i środowiska kulturowego w pulę genową (populacje i gatunki fauny i flory); generalnie są to fragmenty o najmniejszym stopniu przekształcenia, 2) węzły ekologiczne, obejmujące tereny wspomagające poprzednie w charakterystyczne tylko dla nich walory i zasoby przyrody i środowiska związane np. ze środowiskiem wodnym, leśnym, łąkowym, itp. 3) obszary łącznikowe, a więc korytarze i sięgacze ekologiczne, którymi odbywa się przemieszczanie, wymiana, wzbogacanie i zasilanie wyżej wymienionych terenów w różnorodne gatunki fauny i flory, ale również wód powierzchniowych i podziemnych, elementów topoklimatycznych. Jest to więc przyrodniczy „szkielet" gminy, w obrębie którego odbywają się procesy i zjawiska decydujące o stanie, walorach i zasobach przyrody. Należy rozumieć, iż jest to niezbędne minimum przestrzeni gminy, którego zachowania wymaga funkcjonowanie środowiska w skali lokalnej i regionalnej, z możliwością zachowania niezbędnych warunków życia mieszkańców gminy. Uchwalenie przez Radę Gminy „Studium ..." oznacza, że granice PSG i podane zasady zagospodarowania przestrzennego są podstawą wszystkich opracowań planistycznych dla gminy. Jednocześnie wszelkie zmiany dotyczące granic i funkcjonowania PSG – powinny stanowić podstawę do aktualizacji „Studium ...". 3.2.2. Delimitacja i funkcje Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) (1) Przyrodniczy obszar węzłowy - to rozległy kompleks Lasu Międzyrzeckiego, tylko we fragmencie występujący na obszarze gminy; jest to mozaika ekosystemów leśnych, torfowiskowych, bagiennych i dolinnych, których walory i zasoby będą decydować o jakości środowiska, przyrody i krajobrazu w gminie i regionie. Dominującymi funkcjami obszaru są i powinny pozostać leśnictwo i ochrona środowiska, zaś uzupełniającymi – rolnictwo (hodowla), wypoczynek sobotnio - niedzielny, a w wydzielonych enklawach – ograniczone, wiejskie osadnictwo. (2) Węzły ekologiczne - w omawianym obszarze wydzielono 5 tego typu fizjocenoz: a. "Las Wroniec Woroniec" – zlewnia bezimiennego cieku spod wsi Swory, lewostronnego dopływu Krzny; chociaż w obszar gminy wchodzi skrawkiem, ma istotne znaczenie dla stabilizacji stosunków wodnych i walorów przyrody żywej związanych z ekosystemem leśnym, z udziałem środowisk wodno – bagienno – torfowiskowych. Dla ochrony walorów przyrodniczych i roli obszaru w strukturze przyrodniczej wskazana jest dominacja funkcji leśnej. b. "Las Dubicz" – zwarty kompleks leśny, który pełni rolę wodochronną w zlewni Piszczki i Krzny. Cenne przyrodniczo i hydrograficznie torfowiska. Podstawowa funkcja to leśnictwo, uzupełnione rekreacją.
47 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity c. "Las Dębina" – podstawowy dla PSG węzeł ekologiczny; kompleks leśny o charakterze wodochronnym, projektowany rezerwat przyrody "Dębina Halasowska". Dominująca funkcja ekologiczna i ochrony stosunków wodnych. d. "Las Zabirów" – położony w strefie źródliskowej strug zasilających Krzymoszę. Ważna rola regulacyjna w procesie krążenia wody i zasilania systemu przyrodniczego w gatunki leśne. Należy utrzymać te funkcje terenu. e. "Las Okopy – Rezy" – o roli i znaczeniu podobnym do przedstawionego wyżej. Funkcja ochronna w zlewni Krzny Północnej skorelowana z leśną. (3) Obszary łącznikowe – wyodrębniono jako korytarze ekologiczne i sięgacze ekologiczne. a. Korytarz ekologiczny "dolina Piszczki" spełniający rolę łącznikową terenów sąsiednich – na północ od granic gminy oraz włączających w system przyrodniczy węzły ekologiczne "Las Dubicz" i "Las Dębina". Funkcja łącznikowa polega na utrzymaniu drożności i swobodnego przemieszczania gatunków i populacji fauny i flory, a ponadto bezpośredniego oddziaływania na tereny wierzchowinowe. Obecnie i w przyszłości należy utrzymać rolę przyrodniczą doliny Piszczki. b. korytarz ekologiczny Krzny Północnej – Krzny, to dolinny obszar o funkcji ponadregionalnej, regionalnej i Przyrodniczego Systemu Gminy; w tym ostatnim przypadku łączy bezpośrednio obszar węzłowy i węzły ekologiczne "Las Wroniec Woroniec" i "Las Okopy – Rezy". Ważne znaczenie łącznika jest podstawą prawidłowego funkcjonowania PSG. c. korytarz ekologiczny Krzny Południowej – o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym. Należy zachować jego funkcję. d. korytarz ekologiczny Kanału Wieprz – Krzna – w ramach którego odbywa się przemieszczanie gatunków i populacji z obszaru węzłowego w rejon miasta, a także oddziaływanie na rolnicze obszary południowe gminy. e. korytarz ekologiczny "Dolina Krzymoszy" o mniejszej roli w skali gminy, ze względu na peryferyjne położenie (w większości strefa granicy zachodniej gminy); "włącza" w PSG węzeł ekologiczny "Las Zabirów". f sięgacze ekologiczne – to liniowe (strugi wodne, strumienie) i powierzchniowe (niewielkie zagajniki, zakrzaczenia) pasma, w obrębie których odbywa się "wędrówka" fauny i flory, zasilania wodnego i wymiany elementów topoklimatycznych. Należy dążyć do zachowania funkcji łącznikowej. 3.2.3. Ogólne kierunki zagospodarowania przestrzennego Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) (1) Obszar węzłowy
— utworzenie Bialskopodlaskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu,
— realizacja ustaleń zawartych w Planach Urządzania Lasu w odniesieniu do lasów państwowych i uproszczonego planu urządzania lasu dla lasów prywatnych, zgodnie z unormowaniami dotyczącymi trwale zrównoważonej gospodarki leśnej,
— wyodrębnienie lasów ochronnych, szczególnie o funkcji ochrony wód w zlewni Krzny, klimatu lokalnego w gminie i mieście,
— docelowo dążenie do zalesień enklaw śródleśnych w ramach programu gminnego i wojewódzkiego zwiększania lesistości,
— w planie gospodarki leśnej należy ustalić, jako jeden z ważniejszych – docelowy program przebudowy drzewostanów w kierunku zgodności z siedliskami leśnymi,
48 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
— w planach infrastruktury i komunikacji należy wykluczyć przebiegi urządzeń i tras; traktowanie ich jako barier ekologicznych jest formą ochrony przed degradacją kompleksu poprzez dzielenie go na mniejsze, wyizolowane fragmenty,
— zachowanie naturalnego obiegu wody w obszarach bagiennych i podmokłych - zupełny zakaz odwadniania,
— całościowe wdrażanie zasad gospodarki łowieckiej, jako elementu szeroko rozumianej ochrony środowiska przyrodniczego. (2) Węzły ekologiczne — opracowanie i realizacja ustaleń planów urządzania lasu i uproszczonych planów urządzania lasów, — wzbogacanie bioróżnorodności kompleksów leśnych, — gospodarowanie, w oparciu o zasady racjonalnej gospodarki leśnej, — dolesienia w ramach gminnego programu i przebiegu granicy polno -leśnej, — zupełny zakaz eksploatacji surowców mineralnych, nawet w przypadku lasów prywatnych, — szczególna ochrona siedlisk bagiennych, torfowiskowych, co oznacza zakaz prowadzenia robót odwadniających, — wykorzystanie kompleksów jako lasów do penetracji: rekreacji sobotnio- niedzielnej, pozyskiwania runa, — ochrona przed przebiegiem tras komunikacyjnych i linii napowietrznych, — utworzenie obszarów chronionych: rezerwatów przyrody, lasów ochronnych. (3) Obszary łącznikowe — w okresie docelowym poprawa stanu jakościowego wód rzecznych, — zwiększanie zasobów wód powierzchniowych przez: • możliwość budowy zbiorników retencyjnych, stawów hodowlanych, oczek wodnych, w oparciu o specjalistyczny program retencji, • zaniechanie odwadniania dna dolin rzecznych, • spowalnianie odpływu powierzchniowego: budowa ziemnych wałów podpiętrzających wodę w korycie, — w okresie docelowym dążenie do naturalnego reżimu rzecznego, w tym szczególnie możliwości wylewu cieku podczas wezbrań wiosennych (roztopowych) i letnich, — stałe zwiększanie bioróżnorodności w dolinie: odtwarzanie roślinności łęgowej i olsowej, — naczelną zasadą zagospodarowania przestrzennego powinno być utrzymanie drożności terenów dla swobodnego przemieszczania się fauny i flory poprzez: • zakaz prowadzenia trwałych barier ekologicznych w postaci grobli, wałów i nasypów drogowych, kolejowych i innych, • zakaz budowy w dnie doliny i w strefie przyzboczowej, • łąkowe i pastwiskowe użytkowanie terasy zalewowej, a zamiana ich na grunty orne tylko w przypadku zdegradowania gleb pochodzenia organicznego, • ochronę strefy dolinnej przed niekontrolowanym składowaniem odpadów
49 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
komunalnych i z gospodarstw rolnych, • zakończenie tworzenia obiektów prawnie chronionych: rezerwatów przyrody i użytków ekologicznych i rzeczywista ich ochrona przed oddziaływaniem antropogennym. (4) Tereny pozostałe (poza PSG gminy Międzyrzec Podlaski) — tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej należy chronić przed zabudową rozproszoną niekontrolowanym rozwojem zabudowy rozproszonej, a strefę na północ od miasta, gdzie występują gleby chronione, uwzględnić w zagospodarowaniu przestrzennym z zachowaniem unormowań wynikających z ustawy przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych, — obszary poeksploatacyjne wymagają prowadzenia stałej rekultywacji; proponuje się kierunek leśny rekultywacji, a w przypadku odpowiednich warunków hydrogeologicznych – rekultywację wodną, — z punktu widzenia ochrony środowiska i przyrody wskazuje się obszary, których zabudowa nie powoduje znaczących konfliktów: • pas wzdłuż trasy: Międzyrzec Podlaski – Tłuściec – Krzewica, • strefę wysoczyzny Piszczki na północ od miasta, • rejon przykanałowy w sąsiedztwie wsi Bereza, • część gminy na północ od Krzny w kierunku wsi Rogoźnica i Manie. 3.3. Kierunki zagospodarowania w chronionej zlewni Piszczki — aktualne są wszystkie ustalenia dotyczące węzła ekologicznego „Las Dębina" i korytarza ekologicznego „Dolina Piszczki", — kanalizowanie istniejących i proponowanych układów osadniczych jako sposób ochrony przed zanieczyszczeniem wód podziemnych i rzeki Piszczki, — docelowo zwiększanie lesistości: dolesienia, zalesienia, zakrzaczenia, pasy zieleni izolacyjnej, — retencja powierzchniowa, przetamowania koryta Piszczki, wzbogacanie roślinności w dolinie cieku, — nie lokalizowanie ujęć wysokowydajnych w bezpośrednim sąsiedztwie cieku, — doprowadzenie docelowo do oczyszczania wszystkich ścieków (oczyszczalnie grupowe i indywidualne), — ochrona przed lokalizacją wysypisk, wylewisk, składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych, — rekultywacja wyrobisk poeksploatacyjnych, — możliwość lokalizacji wytwórczości o niewielkim stopniu agresywności w stosunku do wód i powietrza z jednocześnie wysokimi standardami zabezpieczeń przed migracją w środowisku glebowym i wodnym. 3.4. Obszar wysokiej ochrony wód podziemnych Jest to fragment na obszarze gminy regionalnego zbiornika wód podziemnych o wysokich zasobach i jakości, którego ochrona przed degradacją jakościową i ilościową jest ważnym zadaniem gospodarki wodnej; w części pokrywa się z wyżej omówioną zlewnią chronioną rzeki Piszczki, przeto należy stosować te same zasady zagospodarowania przestrzennego z dodatkowymi ustaleniami:
50 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
• budowa zbiorników retencyjnych na Piszczce i Krznie Południowej, jako element oddziaływujący oddziałujący na stabilizację zasobów wodnych, • opracowanie i wdrożenie programu systemowej gospodarki wodnej z uwzględnieniem następujących wytycznych: a. równoprawne traktowanie wszystkich użytkowników zasobów; próba ustalania priorytetów w zaopatrzeniu w wodę zawsze będzie powodować pomijanie "mniej ważnych" potrzeb w danym momencie, a więc należytej dbałości o ochronę zasobów, b. łączne traktowanie wód podziemnych i powierzchniowych w bilansie wodnym, co powinno wymuszać dbałość o stan jakościowy wód, c. priorytetem w gospodarce wodno - ściekowej musi być poprawa stanu sanitarnego cieków powierzchniowych i wszystkie działania ochronno - techniczne z tym związane (m. in. kanalizacja, oczyszczanie, pasy roślinności ochronnej w dolinach, fitomelioracje i inne), d. stałe zwiększanie retencji powierzchniowej i inne działania zmierzające do zatrzymania wody w zlewni Piszczki i Krzny; w planach miejscowych należy uwzględniać możliwość zamiany przeznaczenia gruntów rolnych na stawy hodowlane, oczka i zbiorniki w dolinach i zagłębieniach terenowych, rekultywację wodną obszarów zdegradowanych, budowę rozlewisk i podpiętrzanie wody w korytach cieków, e. ekonomizowanie procesu gospodarki wodnej, z uwzględnieniem rachunku ekonomicznego przed zatwierdzaniem planu zagospodarowania przestrzennego i wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy; np. zabudowa rozproszona podnosi koszty gospodarowania wodą, uniemożliwia kanalizowanie, podraża oczyszczanie ścieków itp. 3.5. Gleby chronione — Unormowania prawne dotyczące ochrony gleb (ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych) utrudniają zmianę przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze, a także wyłączenie gruntów z produkcji rolnej, co wymaga w procesie planistycznym wyznaczenia stref występowania gleb chronionych i określenia w nich zasad zagospodarowania przestrzennego – wskazane są: • ochrona przed nadmiernym rozszerzaniem intensywnej zabudowy na nowych terenach, czyli nie wyznaczanie nowych terenów zabudowy ponad tereny wynikające z opracowanego bilansu terenów przeznaczonych pod zabudowę, • "dogęszczanie" zabudowy istniejącej, • wyznaczanie w planach miejscowych działek pod zabudowę rolniczą – zagrodową, mniejszych niż wielkości progowe, wynikające ze wspomnianej ustawy (0,5 ha i 1,0 ha), • ochrona przed eksploatacją surowców, nawet na potrzeby właścicieli działek, • ochrona przed erozją wodną i eoliczną (pasy, szpalery, żywopłoty, agrotechnika), a także: — ochrona przed dzikimi wysypiskami, wylewiskami i wysypiskami zorganizowanymi w ramach gminnego lub powiatowego programu zagospodarowania odpadów, — zachowanie terenów podtopionych, oczek wodnych jako naturalnych zbiorników retencji wodnej. 3.6. Obszary Natura 2000 Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski nie występują obszar Natura 2000. Na obszarach sąsiednich gmin Zbuczyn i Olszanka znajduje się graniczący na niewielkim odcinku z północno-zachodnią granicą gminy Międzyrzec Podlaski obszar Natura 2000 PLB 140002 „Dolina Liwca”.
51 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
4. ŚRODOWISKO KULTUROWE (patrz: rys. 2 - Środowisko kulturowe) 4.1. Wstęp Jednym z komponentów współtworzącym środowisko człowieka są zasoby dziedzictwa kulturowego, rozumiane jako trwałe elementy zagospodarowania obszaru, bądź struktury przestrzenne o walorach historycznych, zabytkowych, estetycznych czy artystycznych. Stanowią one istotny element tożsamości, świadczący o ciągłości działalności i dorobku społeczności lokalnej. Ujęcie problematyki dziedzictwa kulturowego we współczesnym opracowaniu planistycznym pozwala na kreację nowych walorów estetycznych i innych, kontynuujących cechy przestrzenne środowiska, podnoszących wartości układu urbanistycznego (lub ruralistycznego), jego kompozycyjności czy zabudowy. Rozpoznanie i ocena zasobów stwarza uporządkowany zbiór informacji, który służy sporządzeniu studium zagospodarowania i kierunków rozwoju gminy. Problematyka ta jest opracowana była w 2000 r. w oparciu o wykonane na zlecenie Urzędu Gminy "Studium wartości kulturowych gminy Międzyrzec Podlaski" autorstwa mgr Anety Semeniuk (1999 r.). Rozdział ten został zaktualizowany na podstawie: 1) obwieszczenia nr 1/2020 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z dnia 22 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego i do rejestru zabytków archeologicznych województwa lubelskiego; 2) zarządzenia nr 106.2015 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków; 3) zarządzenia nr 99.2017 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie wyłączenia obiektów z gminnej ewidencji zabytków; 4) zarządzenia nr 24.2019 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie wyłączenia obiektów z gminnej ewidencji zabytków; 5) zarządzenia nr 13.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wyłączenia obiektu z gminnej ewidencji zabytków; 6) zarządzenia nr 18.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 2 marca 2020 r. w sprawie włączenia obiektów do gminnej ewidencji zabytków; 7) zarządzenia nr 22.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 18 marca 2020 r. w sprawie wyłączenia obiektu z gminnej ewidencji zabytków.
4.2. Rozpoznanie. Potencjał środowiska kulturowego. 4.2.1. Stan zachowania zasobów zabytkowych 4.2.1.1. Archeologia — grodzisko w Przyłukach Problematyka archeologiczna winna być przedstawiona w odrębnym elaboracie opracowanym przez specjalistów tych zagadnień. Jest to obowiązujący wymóg Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków. Wykaz stref występowania stanowisk archeologicznych stanowi załącznik nr 1 do niniejszego rozdziału (patrz: zał. 3.1)
52 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
(1) Zabytki archeologiczne wpisane do rejestru zabytków Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski występuje jeden zabytek archeologiczny wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego położony w miejscowości Dołhołęka – grodzisko tzw. „Horodyszcze” lub „Okopy”, z wałem ziemnym otoczonym fosą, nr rej. C/22, wykazany w tabeli A Tabela A - Wykaz zabytków wpisanych do rejestru „C” zabytków archeologicznych województwa lubelskiego z obszaru gminy Międzyrzec Podlaski Wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków archeologicznych województwa lubelskiego według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.opracowano na podstawie obwieszczenia nr 1/2020 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wLublinie z dnia 22 stycznia 2020 r.
Lp. Miejscowość Obiekt Nr rejestru
grodzisko tzw. „Horodyszcze” lub „Okopy”, z wałem ziemnym C/22 1. Dołhołęka otoczonym fosą, wg opisu w decyzji
(2) Zabytki archeologiczne ujęte w gminnej ewidencji zabytków Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski występują stanowiska archeologiczne ujęte w gminnej ewidencji zabytków, których szczegółowy wykaz ujęty został w tabeli B.
Tabela B – Wykaz stanowisk archeologicznych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski Wykazano stanowiska archeologiczne ujęte w gminnej ewidencji zabytków (zarządzenie nr 106.2015 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków oraz oraz ujęte w Archeologicznym Zdjęciu Polski (AZP).
Uwaga: liczby porządkowe w poniższej tabeli odpowiada oznaczeniom liczbowym naniesionym w części graficznej studium: na planszy Uwarunkowania i na planszy Kierunki zagospodarowania przestrzennego.
obszar Nr stan. na Nr stan. Lp. Miejscowość* dodatkowe Informacje AZP obszarze w miejsc. 1 Bereza 62-83 17 2 grodzisko wczesno- 2 Dołhołęka 60-83 1 1 średniowieczne wpisane do rejestru zabytków 3 Dołhołęka 60-83 7 2
4 Dołhołęka 60-83 8 3
5 Halasy 60-83 9 2
6 Halasy 60-83 10 3
7 Halasy 60-83 13 4
8 Jelnica 62-82 1 1
9 Jelnica 62-82 13 2
10 Kożuszki 59-82 4 1
53 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
obszar Nr stan. na Nr stan. Lp. Miejscowość* dodatkowe Informacje AZP obszarze w miejsc. 11 Kożuszki 59-82 8 2
12 Kożuszki 59-82 9 3
13 Kożuszki 59-82 13 4
14 Krzewica 60-82 1 1
15 Krzewica 60-82 2 2
16 Krzewica 60-82 5 3
17 Krzewica 60-82 6 4
18 Krzewica 60-82 7 5
19 Krzewica 60-82 8 6
20 Krzewica 60-82 9 7
21 Krzewica 60-82 10 8
22 Krzewica 60-82 11 9
23 Łuby 59-82 5 1
24 Łuby 59-82 6 2
25 Łuby 59-82 7 3
26 Łuby 59-82 11 4
27 Łukowisko 59-83 1 4
28 Łukowisko 59-83 13 5
29 Łukowisko 59-83 37 6
30 Łukowisko 59-83 38 7
31 Łukowisko 59-83 39 8
32 Łukowisko 60-83 6 1
33 Łukowisko 60-83 14 2
34 Łukowisko 60-82 4 3
35 Łuniew 59-82 10 1
36 Łuniew 60-82 12 2
37 Łuniew 60-82 13 3 Manie 38 60-83 15 1 (cz. wsi zwana Budy-Kolonia) 39 Manie 60-83 16 1
40 Manie 60-83 17 2
41 Misie (Lasy) 62-82 5 1
42 Misie (Lasy) 62-82 12 2
43 Pościsze 61-82 8 1 Pościsze 44 62-82 8 1 (cz. wsi zwana Starowieś)
54 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
obszar Nr stan. na Nr stan. Lp. Miejscowość* dodatkowe Informacje AZP obszarze w miejsc. 45 Rudniki 61-84 3 2
46 Rudniki 62-84 6 3 Rzeczyca 47 62-83 20 1 (cz. wsi zwana Przeciętka) 48 Rzeczyca 62-83 21 1
49 Rzeczyca 62-83 22 2
50 Rzeczyca 62-83 40 6
51 Rzeczyca 62-83 41 7
52 Rzeczyca 63-83 6 3
53 Sawki 62-82 9 1
54 Sawki 62-82 11 2
55 Strzakły 62-82 2 1
56 Strzakły 62-82 3 2
57 Strzakły 62-82 4 3 Strzakły 58 61-82 3 1 (cz. wsi zwana Zagościniec) 59 Tłuściec 60-82 3 1
60 Tuliłów 62-83 12 3
61 Tuliłów 62-83 13 4
62 Tuliłów 62-83 14 5
63 Tuliłów 62-83 15 6
64 Tuliłów 62-83 16 7
65 Tuliłów 62-83 33 10 częściowo na gruntach 66 Tuliłów 62-83 34 11 miasta Międzyrzec Podlaski częściowo na gruntach 67 Tuliłów 62-83 35 8 miasta Międzyrzec Podlaski 68 Tuliłów 62-83 36 9
69 Wólka Krzymowska 61-82 6 1
70 Wólka Krzymowska 61-82 7 2
71 Wólka Krzymowska 61-82 9 3
72 Wysokie 61-84 4 1
73 Wysokie 62-83 5 2
74 Zasiadki 60-83 11 1 Międzyrzec Podlaski na gruntach miejscowości 75 61-83 3 4 (Zaścianki) Zaścianki Międzyrzec Podlaski na gruntach miejscowości 76 61-83 4 5 (Zaścianki) Zaścianki Międzyrzec Podlaski) na gruntach miejscowości 77 61-83 5 6 (Zaścianki) Zaścianki
55 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
obszar Nr stan. na Nr stan. Lp. Miejscowość* dodatkowe Informacje AZP obszarze w miejsc. 78 Wysokie 61-83 6 3
79 Wysokie 61-83 17 4
80 Wysokie 62-83 32 5 Międzyrzec Podlaski na gruntach miejscowości 81 61-83 1 1 (Zaścianki) Zaścianki częściowo na gruntach 82 Zaścianki 61-83 13 3 miasta Międzyrzec Podlaski 83 Zaścianki 61-83 11 2
84 Zaścianki 61-83 10 1
85 Żabce 61-83 2 1 Zahajki na gruntach miejscowości 86 63-84 5 15 (Utrówka) Utrówka * W wykazie w ewidencji AZP mogą wystąpić różnice w aktualnie obowiązującym nazewnictwie miejscowości.
4.2.1.2. Zabytkowe układy obronne Na terenie obszarze gminy nie występują zabytkowe układy obronne.
4.2.1.3. Układy urbanistyczne. Zespoły dworsko – parkowe i pałacowo – parkowe. Zabytki architektury i budownictwa. (1) Układy urbanistyczne oraz ruralistyczne a. Żadna z miejscowości gminy Międzyrzec Podlaski nie ma zabytkowego układu urbanistycznego ani ruralistycznego.
W rejestrze zabytków A (obiekty nieruchome) pow. bialskiego w woj. lubelskim figurują 4 obiekty: •architektury i budownictwa - 1, •parki i cmentarze - 2, •stanowiska archeologiczne - 1. W ewidencji dóbr kultury - 419 pozycji (dane te pochodzą z "Centralnej ewidencji dóbr kultury i rejestru zabytków w Polsce" w świetle zasobów Ośrodka Dokumentacji Zabytków w Warszawie - ODZ, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Warszawa, 1999). b. Zespoły dworsko - parkowe: — zespół dworski w Rogoźnicy: a. dwór murowany z połowy XIX w., b. stodoła murowana z połowy XIX w., c. resztki parku krajobrazowego z połowy XIX w. — zespół dworski w Zawadkach: d. dwór drewniany z końca XIX w., e. budynek gospodarczy z początku XX w. 4.2.1.4. Zabytki techniki: —kuźnia drewniana z 1926 r. w Misiach. 4.2.1.5. Zabytki sakralne: —kaplica pod wezwaniem św.Antoniego Padewskiego w Krzymoszycach, murowana z końca XIX w.,
56 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
—dawna plebania w Łukowisku, drewniana z końca XIX w., —kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Wólce Krzymowskiej, murowana z 1907 r., —kaplica pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli w Zawadkach, murowana z 1858 r. 4.2.1.6. Cmentarze —cmentarz powstańczy w Maniach, —cmentarz wojenny w Tuliłowie. 4.2.1.7. Budownictwo ludowe - domy mieszkalne, obiekty gospodarcze (spichrze, stodoły, obory) zagrody we wsiach: Bereza 12 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. - lata 30. XX w., Jelnica 7 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. - lata 20. XX w., Koszelki 5 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. - lata 30. XX w., Kożuszki 2 obiekty drewniane z początku XX w., Krzewica 10 obiektów drewnianych z lat 20. XX w., Krzymoszyce 10 obiektów drewnianych z okresu: połowa XIX w. - początek XX w., Łukowisko 10 obiektów drewnianych z 1918 r., Łuniew 8 obiektów drewnianych z lat 1916 -1924, Manie 4 obiekty drewniane z przełomu XIX i XX w., Misie 11 obiektów drewnianych z lat 1890 - 1926, Pościska Droga 2 obiekty drewniane z początku XX w., Pościsze 2 obiekty drewniane z lat 1926 i 1935, Pościsze Starowieś 10 obiektów drewnianych z okresu: połowa XIX w. - początek XX w., Przychody 5 obiektów drewnianych z początku XX w., Rogoźnica 2 obiekty drewniane z lat 1925 i 1929, Rogoźniczka 2 obiekty drewniane z końca XIX w., Rudniki 1 obiekt drewniany z około 1860 r., Rzeczyca 19 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. -1926 r., Sawki 12 obiektów drewnianych z lat 1898-1921, Sitno 1 obiekt drewniany z początku XX w., Strzakły
57 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
17 obiektów drewnianych z lat 1869 - 1927, Tłuściec 10 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. -1930 r., Tu l iłów 9 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. -1927 r., Utrówka 1 obiekt drewniany z 1927 r., Wólka Krzymowska 10 obiektów drewnianych z okresu: 2 połowa XIX w. - początek XX w., Wysokie 4 obiekty drewniane z okresu: 2 połowa XIX w. - początek XX w., Zasiadki 5 obiektów drewnianych z lat 1911 - 1920, Zaścianki 1 obiekt drewniany z 1927 r., Zawadki 2 obiekty drewniane z 1911 r. i 1922 r., Żabce 9 obiektów drewnianych z okresu: koniec XIX w. -1926 r., Uwaga: Dokładny opis obiektów, pochodzący z opracowania wymienionego we wstępie "Studium wartości kulturowych...", stanowi załącznik nr 2 do niniejszego rozdziału (patrz: zał. 3.2.). Przy opracowywaniu planów miejscowych ten opis należy zweryfikować.
(2) Zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków Na obszarze gminy występują dwa obiekty kubaturowe i trzy cmentarze wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego, ujęte w tabeli C. Tabela C – Wykaz zabytków wpisanych do rejestru „A” zabytków nieruchomych województwa lubelskiego z obszaru gminy Międzyrzec Podlaski wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. opracowano na podstawie obwieszczenia nr 1/2020 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z dnia 22 stycznia 2020 r.
Lp. Miejscowość Obiekt Nr rejestru Nr ewid. działki
cmentarz wojenny z 1915 r., zajmujący działkę A/1611 29 1. Krzewica wskazaną w decyzji, w granicach wg zał. mapy cmentarz powstańców z 1831 r., wraz 331 A/1342 2. Manie z drzewostanem, w obrębie działki wskazanej w dec., w gran. wg zał. planu leśniczówka, w obrębie działki wskazanej w dec., A/1358 562/2 3. Puchacze w gran. wg zał. planu budynek plebanii przy kościele parafialnym A/1663 402 (w granicach 4. Puchacze pw. św. Barbary (parafia Dołha), na działce murów wskazanej w dec., wg zał. mapy zewnętrznych) cmentarz wojenny niemiecko-austriacki z I wojny A/1339 450 5. Tuliłów świat., wraz z drzewostanem, w obrębie działki wskazanej w dec., w gran. wg załączników
58 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
(3) Zabytki nieruchome ujęte w gminnej ewidencji zabytków Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski występują obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków, których pełny wykaz (wraz ze stanowiskami archeologicznymi) przedstawiono w tabeli D. Poniżej wyszczególniono ilość obiektów ujętych w gminnej ewidencji zabytków znajdujących się w poszczególnych miejscowościach obejmującą obiekty budowlane (budynki, budowle, obiekty małej architektury, bez stanowisk archeologicznych): – Bereza – 8 obiektów, – Jelnica – 4 obiekty, – Koszeliki – 6 obiektów, – Kożuszki – 7 obiektów, – Krzewica – 7 obiektów, – Krzymoszyce – 12 obiektów, – Łuby – 1 obiekt, – Łukowisko – 9 obiektów, – Łuniew – 6 obiektów, – Manie – 5 obiektów, – Misie – 6 obiektów, – Pościsze – 7 obiektów, – Przychody – 3 obiekty, – Puchacze – 8 obiektów, – Rogoźnica – 11 obiektów, – Rogoźnica Kolonia – 3 obiekty, – Rogoźniczka – 5 obiektów, – Rudniki – 2 obiekty, – Rzeczyca – 3 obiekty, – Sawki – 6 obiektów, – Strzakły – 7 obiektów, – Tłuściec – 3 obiekty, – Tuliłów – 10 obiektów, – Utrówka – 2 obiekty, – Wólka Krzymowska – 4 obiekty, – Wysokie – 4 obiekty, – Zasiadki – 3 obiekty, – Zawadki – 6 obiektów, – Żabce – 5 obiektów,
59 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Tabela D – Wykaz obiektów zabytkowych ujętych w gminnej ewidencji zabytków z obszaru gminy Międzyrzec Podlaski wykaz zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków opracowano na podstawie: 1)__zarządzenia nr 106.2015 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie założenia gminnej ewidencji zabytków; 2)__zarządzenia nr 99.2017 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie wyłączenia obiektów z gminnej ewidencji zabytków; 3)__zarządzenia nr 24.2019 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie wyłączenia obiektów z gminnej ewidencji zabytków; 4)__zarządzenia nr 13.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wyłączenia obiektu z gminnej ewidencji zabytków; 5)__zarządzenia nr 18.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 2 marca 2020 r. w sprawie włączenia obiektów do gminnej ewidencji zabytków; 6)__zarządzenia nr 22.2020 Wójta Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 18 marca 2020 r. w sprawie wyłączenia obiektu z gminnej ewidencji zabytków.
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 77 DOM 1 ćw. XX w. BEREZA Bereza nr 66 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 78 KRZYŻ 1 ćw. XX w. BEREZA Bereza, 224 Wojewódzka PRZYDROŻNY naprzeciw nr Ewidencja 49 Zabytków 76 KAPLICZKA pocz. XX w. BEREZA Bereza nr 72 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 75 KAPLICZKA pocz. XX w. BEREZA Bereza, 418 Wojewódzka PRZYDROŻNA naprzeciw nr Ewidencja 90 Zabytków 74 DOM 1 ćw. XX w. BEREZA Bereza nr 115 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 73 DOM pocz. XX w. BEREZA Bereza nr 133 370 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 72 KAPLICZKA pocz. XX w. BEREZA Bereza nr 139 376 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 71 KAPLICZKA pocz. XX w. BEREZA Bereza 171 408 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 23 CMENTARZYSK wczesne BEREZA Bereza 1 Wojewódzka O średniowiecze Ewidencja Zabytków 22 ŚLAD nieokreślona BEREZA Bereza 3 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 34 ŚLAD wczesne BEREZA Bereza 17 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 35 OSADA wczesne BEREZA- Przeciętka 20 Wojewódzka średniowiecze PRZECIĘTKA Ewidencja Zabytków 45 ŚLAD okres nowożytny BUDY KOLONIA Budy Kolonia 14 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków
60 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 39 OBOZOWISKO neolit DOŁHOŁĘKA Dołhołęka 7 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 40 OBOZOWISKO neolit DOŁHOŁĘKA Dołhołęka 8 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 41 ŚLAD epoka kamienia HALASY Halasy 6 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 42 OBOZOWISKO neolit HALASY Halasy 10 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 44 ŚLAD starożytność HALASY Halasy 13 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 81 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. JELNICA Jelnica nr 156 224 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 79 KAPLICZKA 1948 r. JELNICA Jelnica nr 124 555 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 10 CMENTARZYSK okres nowożytny JELNICA Jelnica 13 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków 80 KAPLICZKA JELNICA Jelnica 227 - pas Wojewódzka PRZYDROŻNA (środek wsi) drogowy Ewidencja Zabytków 235 SZKOŁA ok. 1925 r. JELNICA Jelnica 75 162 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 86 DOM 1 ćw. XX w. KOSZELIKI Koszeliki nr 24 157 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 82 DOM 1 ćw. XX w. KOSZELIKI Koszeliki nr 9 136 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 85 KAPLICZKA pocz. XX w. KOSZELIKI Koszeliki nr 23 156 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 87 KRZYŻ 2 ćw. XX w. KOSZELIKI Koszeliki, 112, pas Wojewódzka PRZYDROŻNY naprzeciw nr drogowy Ewidencja 43 Zabytków 84 DOM 1 ćw. XX w. KOSZELIKI Koszeliki nr 10 137 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 83 OBORA 1 ćw. XX w. KOSZELIKI Koszeliki nr 9 135 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 90 SPICHLERZ 1 ćw. XX w. KOŻUSZKI Kożuszki 73/5 Wojewódzka między nr 21 a Ewidencja 22 Zabytków 94 KRZYŻ 1 ćw. XX w. KOŻUSZKI Kożuszki nr 24 165 Wojewódzka PRZYDROŻNY Ewidencja Zabytków 93 KAPLICZKA 1948 r. KOŻUSZKI Kożuszki nr 4 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 91 KOŚCIÓŁ PW. l. 1936-56 KOŻUSZKI Kożuszki 63 37/6 Wojewódzka NIEP. POCZĘCIA Ewidencja NMP Zabytków
61 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 89 DOM 1 ćw. XX w. KOŻUSZKI Kożuszki, 73/5 Wojewódzka między nr 21 a Ewidencja 22 Zabytków 88 DOM 1 ćw. XX w. KOŻUSZKI Kożuszki nr 43 26/7 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 70 ŚLAD epoka kamienia, KOŻUSZKI Kożuszki 13 Wojewódzka OSADNICZY starożytność Ewidencja Zabytków 92 KAPLICA pocz. XX w. KOŻUSZKI Kożuszki nr 63 37/6 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 69 ŚLAD okres nowożytny KOŻUSZKI Kożuszki 8 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 65 CMENTARZYSK okres nowożytny KOŻUSZKI Kożuszki 4 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków 68 ŚLAD okres nowożytny KOŻUSZKI Kożuszki 9 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 95 DOM 1937 r. KRZEWICA Krzewica nr 89 Wojewódzka 13 Ewidencja Zabytków 101 KRZYŻ 2 ćw. XX w. KRZEWICA Krzewica nr 118/2 Wojewódzka PRZYDROŻNY 54 Ewidencja Zabytków 100 CMENTARZ ok. 1915 r. KRZEWICA Krzewica 29 Wojewódzka WOJENNY Ewidencja Zabytków 99 KAPLICZKA 1927 r KRZEWICA Krzewica nr 254 Wojewódzka PRZYDROŻNA 55 Ewidencja Zabytków 98 DOM ok. 1925 r. KRZEWICA Krzewica nr 254 Wojewódzka 55 Ewidencja Zabytków 97 DOM 1 ćw. XX w. KRZEWICA Krzewica 31 149 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 96 DOM 1 ćw. XX w. KRZEWICA Krzewica nr 136 Wojewódzka 28 Ewidencja Zabytków 50 ŚLAD okres nowożytny KRZEWICA Krzewica Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 51 ŚLAD średniowiecze KRZEWICA Krzewica 10 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 52 ŚLAD wczesne KRZEWICA Krzewica 9 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 54 KURHAN okres nowożytny KRZEWICA Krzewica 2 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 55 CMENTARZYSK okres nowożytny KRZEWICA Krzewica 5 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków 56 CMENTARZYSK okres nowożytny KRZEWICA Krzewica 6 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków
62 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 57 ŚLAD późne KRZEWICA Krzewica 7 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 53 OSADA późne KRZEWICA Krzewica 8 Wojewódzka średniowiecze Ewidencja Zabytków 102 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 20 Wojewódzka nr 42 Ewidencja Zabytków 111 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 48 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 2 Ewidencja Zabytków 110 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 48 Wojewódzka nr 2 Ewidencja Zabytków 109 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 37 Wojewódzka nr 29 Ewidencja Zabytków 108 KAPLICA 1945 r. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 55/1 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 107 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 58 Wojewódzka nr 10 Ewidencja Zabytków 106 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 59 Wojewódzka 12a Ewidencja Zabytków 105 DOM pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 60 Wojewódzka nr 12 Ewidencja Zabytków 104 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce, 25 Wojewódzka PRZYDROŻNA obok nr 18 Ewidencja Zabytków 103 KAPLICZKA 1959 r. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 20 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 42 Ewidencja Zabytków 20 ŚLAD okres rzymski KRZYMOSZYCE Krzymoszyce 10 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 112 KAPLICZKA pocz. XX w. KRZYMOSZYCE Krzymoszyce, 558 Wojewódzka PRZYDROŻNA poza wsią Ewidencja Zabytków 236 KAPLICZKA 1950 r. KRZYMOSZYCE Przy drodze 21/2 Wojewódzka PRZYDROŻNA przez wieś, Ewidencja obok posesji Zabytków nr 17 9 ŚLAD epoka kamienia LASY Lasy 12 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 3 ŚLAD epoka kamienia LASY Lasy 5 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 66 ŚLAD okres nowożytny ŁUBY Łuby 11 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 62 ŚLAD wczesne ŁUBY Łuby 7 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków
63 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 63 ŚLAD okres nowożytny ŁUBY Łuby 6 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 64 ŚLAD okres nowożytny ŁUBY Łuby 5 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 128 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. ŁUBY Łuby, obok nr 165 Wojewódzka PRZYDROŻNA 24 Ewidencja Zabytków 121 DOM 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 151/10 Wojewódzka 45 Ewidencja Zabytków 120 DOM 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 156/1 Wojewódzka 55 Ewidencja Zabytków 119 KAPLICZKA 1909 r. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 117 Wojewódzka PRZYDROŻNA 66 Ewidencja Zabytków 118 DOM 1912 r. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 117 Wojewódzka 66 Ewidencja Zabytków 117 KRZYŻ 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko, 60/5 Wojewódzka PRZYDROŻNY droga do Ewidencja starowsi Zabytków 116 DOM 2 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 45/1 Wojewódzka 80 Ewidencja Zabytków 115 DOM 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 46/1 Wojewódzka 78 Ewidencja Zabytków 114 KRZYŻ 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 57/5 Wojewódzka PRZYDROŻNY 79 Ewidencja Zabytków 60 ŚLAD wczesne ŁUKOWISKO Łukowisko 1 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 61 ŚLAD wczesne ŁUKOWISKO Łukowisko 13 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 58 ŚLAD wczesne ŁUKOWISKO Łukowisko 37 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 59 OSADA wczesne ŁUKOWISKO Łukowisko 38 Wojewódzka średniowiecze Ewidencja Zabytków 38 ŚLAD neolit ŁUKOWISKO Łukowisko 2 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 113 DOM 1 ćw. XX w. ŁUKOWISKO Łukowisko nr 57/5 Wojewódzka 79 Ewidencja Zabytków 124 KAPLICZKA ŁUNIEW Łuniew, obok 142 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 21 Ewidencja Zabytków 67 ŚLAD okres nowożytny ŁUNIEW Łuniew 10 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 48 ŚLAD okres nowożytny ŁUNIEW Łuniew 13 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków
64 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 49 ŚLAD epoka kamienia ŁUNIEW Łuniew 12 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 123 KAPLICA 2 ćw. XX w. ŁUNIEW Łuniew 138/15 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 125 DOM 1936 r. ŁUNIEW Łuniew nr 36 76 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 126 DOM 1924 r. ŁUNIEW Łuniew nr 35 77 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 127 DOM 1 ćw. XX w. ŁUNIEW Łuniew nr 30a 70/3 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 122 DOM 1 ćw. XX w. ŁUNIEW Łuniew nr 18 138/7 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 129 KAPLICZKA pocz. XX w. MANIE Manie nr 4 379/1 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 130 KAPLICZKA pocz. XX w. MANIE Manie, obok 416/1 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 21 Ewidencja Zabytków 131 CMENTARZ 1831 r. MANIE Manie 331 Wojewódzka WOJENNY Ewidencja Zabytków 46 ŚLAD epoka kamienia MANIE Manie 16 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 132 STODOŁA 1 ćw. XX w. MANIE Manie nr 65 259 wyłączono 20.12.2017 r. 133 KRZYŻ 1 ćw. XX w. MANIE Manie, obok 277 Wojewódzka PRZYDROŻNY nr 49 Ewidencja Zabytków 134 KAPLICZKA 1934 r. MANIE Manie, 203 Wojewódzka PRZYDROŻNA naprzeciw nr Ewidencja 78 Zabytków 47 ŚLAD epoka kamienia MANIE Manie 17 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 137 KAPLICZKA 1854 r. MISIE Misie, obok nr 797 Wojewódzka PRZYDROŻNA 119a Ewidencja Zabytków 139 KAPLICZKA 1 ćw. XIX w. MISIE Misie, obok nr 965 Wojewódzka PRZYDROŻNA 88a Ewidencja Zabytków 138 DRÓŻNICZÓWKA pocz. XX w. MISIE Misie nr 140 965/2 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 136 STODOŁA 1 ćw. XX w. MISIE Misie, obok nr 701/4 Wojewódzka 138 Ewidencja Zabytków 135 KAPLICZKA pocz. XX w. MISIE Misie, obok nr 696 Wojewódzka PRZYDROŻNA 139 Ewidencja Zabytków 237 KAPLICZKA pocz. XX w. MISIE Misie 732 Wojewódzka PRZYDROŻNA (Starowieś), Ewidencja Zabytków
65 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 140 KAPLICA 1937 r. POŚCISZE Pościsze, 45/2, 46 Wojewódzka obok nr 63 Ewidencja Zabytków 19 CMENTARZYSK okres nowożytny POŚCISZE Pościsze 8 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków 141 DOM 2 ćw. XX w. POŚCISZE Pościsze nr 54 34 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 142 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. POŚCISZE Pościsze nr 51 29 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 5 OSADA wczesne POŚCISZE Pościsze 8 Wojewódzka średniowiecze, STAROWIEŚ Starowieś Ewidencja okres nowożytny Zabytków 147 KAPLICZKA pocz. XX w. POŚCISZE Pościsze 595/2 Wojewódzka PRZYDROŻNA STAROWIEŚ Starowieś, (droga) Ewidencja obok nr 5 Zabytków 143 DOM 1 ćw. XX w. POŚCISZE Pościsze 571 wyłączono STAROWIEŚ Starowieś nr 18.03.2020 r 45 144 KAPLICZKA pocz. XX w. POŚCISZE Pościsze 572 Wojewódzka PRZYDROŻNA STAROWIEŚ Starowieś nr Ewidencja 45 Zabytków 145 KAPLICZKA pocz. XX w. POŚCISZE Pościsze 595/2 Wojewódzka PRZYDROŻNA STAROWIEŚ Starowieś nr (droga) Ewidencja 20 Zabytków 146 DOM 1911 r. POŚCISZE Pościsze 1389 Wojewódzka STAROWIEŚ Starowieś nr Ewidencja 20 Zabytków 150 DOM 1 ćw. XX w. PRZYCHODY Przychody nr 43/3 Wojewódzka 92 Ewidencja Zabytków 148 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. PRZYCHODY Przychody nr 68/10 Wojewódzka PRZYDROŻNA 15 Ewidencja Zabytków 149 KAPLICZKA pocz. XX w. PRZYCHODY Przychody nr 43/3 Wojewódzka PRZYDROŻNA 92 Ewidencja Zabytków 190 KAPLICZKA pocz. XX w. PUCHACZE Puchacze 500 Wojewódzka PRZYDROŻNA obok nr 13 Ewidencja Zabytków 216 STODOŁA 1 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 86/2 Wojewódzka Stara Wieś nr Ewidencja 109 Zabytków 217 SPICHLERZ 1 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 86/2 Wojewódzka Stara Wieś nr Ewidencja 109 Zabytków 220 DAWNY DWÓR w pocz. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica 1 442/4 Wojewódzka zespole dworskim Ewidencja Zabytków 158 DOM 2 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 24/4 Wojewódzka Stara Wieś nr Ewidencja 98 Zabytków 157 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 325 Wojewódzka PRZYDROŻNA Stara Wieś, Ewidencja obok nr 31 Zabytków 156 POMNIK 1979 r. ROGOŹNICA Rogoźnica - 6/32 Wojewódzka POLEGŁYM W Stara Wieś Ewidencja LAT. 1939-45 Zabytków
66 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 222 OBORA w zespole pocz. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica 1 442/4 Wojewódzka dworskim Ewidencja Zabytków 221 PARK w zespole 4 ćw. XIX w. ROGOŹNICA Rogoźnica 1 442/4 Wojewódzka dworskim Ewidencja Zabytków 215 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 137/2 Wojewódzka PRZYDROŻNA Stara Wieś nr Ewidencja 14 Zabytków 159 KRZYŻ 1 ćw. XX w. ROGOŹNICA Rogoźnica - 101/5 Wojewódzka PRZYDROŻNY Stara Wieś nr Ewidencja 103 Zabytków 238 KAPLICZKA 1930 r. ROGOŹNICA Rogoźnica 27 114/2 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 152 DOM 1 ćw. XX w. ROGOŹNICZKA Rogoźniczka 53/1 Wojewódzka nr 30 Ewidencja Zabytków 151 DOM 1 ćw. XX w. ROGOŹNICZKA Rogoźniczka 36/5 Wojewódzka nr 29 Ewidencja Zabytków 153 DOM 1 ćw. XX w. ROGOŹNICZKA Rogoźniczka 56/5 Wojewódzka nr 36 Ewidencja Zabytków 155 KAPLICZKA pocz. XX w. ROGOŹNICZKA Rogoźniczka 225 (pas Wojewódzka PRZYDROŻNA drogowy) Ewidencja Zabytków 154 OBORA 4 ćw. XIX w. ROGOŹNICZKA Rogoźniczka 31/4 Wojewódzka nr 41 Ewidencja Zabytków 14 ŚLAD neolit RUDNIKI Rudniki 1 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 160 BUDYNEK pocz. XX w. RUDNIKI Rudniki nr 2 81 Wojewódzka SZKOŁY Ewidencja Zabytków 13 ŚLAD epoka brązu RUDNIKI Rudniki 3 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 15 ŚLAD okres nowożytny RUDNIKI Rudniki 6 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 24 OSADA kultura trzciniecka RUDNIKI Rudniki 4 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 161 KAPLICZKA pocz. XX w. RUDNIKI Rudniki, obok 74 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 3 Ewidencja Zabytków 37 ŚLAD epoka brązu RZECZYCA Rzeczyca 22 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 162 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. RZECZYCA Rzeczyca, ul. 1073 Wojewódzka PRZYDROŻNA Polna nr 4 Ewidencja Zabytków 21 ŚLAD wczesne RZECZYCA Rzeczyca 6 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 163 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. RZECZYCA Rzeczyca, ul. 471 Wojewódzka PRZYDROŻNA Krzywa nr 4 Ewidencja Zabytków
67 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 164 KAPLICZKA 1923 r. RZECZYCA Rzeczyca, ul. 670 Wojewódzka PRZYDROŻNA Prosta nr 60a Ewidencja Zabytków 36 ŚLAD starożytność RZECZYCA Rzeczyca 21 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 167 DOM 1 ćw. XX w. SAWKI Sawki nr 19a 77 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 6 ŚLAD okres nowożytny SAWKI Sawki 9 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 168 DOM 1 ćw. XX w. SAWKI Sawki nr 21 1107/2 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 166 DOM 1 ćw. XX w. SAWKI Sawki nr 8 58 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 165 KRZYŻ 1941 r. SAWKI Sawki, obok nr 76 (pas Wojewódzka PRZYDROŻNY 9a drogowy) Ewidencja Zabytków 169 DOM 1 ćw. XX w. SAWKI Sawki nr 22 1105/1 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 8 OSADA okres nowożytny SAWKI Sawki 11 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 170 STODOŁA 1 ćw. XX w. SAWKI Sawki nr 19a 77 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 174 DOM pocz. XX w. STRZAKŁY Strzakły nr 21 446 wyłączono 19.02.2020 r. 1 ŚLAD okres nowożytny STRZAKŁY Strzakły 2 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 2 ŚLAD późne STRZAKŁY Strzakły 3 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 173 DOM pocz. XX w. STRZAKŁY Strzakły nr 19 760 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 171 KAPLICZKA pocz. XX w. STRZAKŁY Strzakły nr 370 Wojewódzka PRZYDROŻNA 89a Ewidencja Zabytków 16 ŚLAD starożytność STRZAKŁY Strzakły 3 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 175 KAPLICA 1957 r. STRZAKŁY Strzakły 763 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 176 KAPLICZKA pocz. XX w. STRZAKŁY Strzakły, 679 Wojewódzka PRZYDROŻNA naprzeciw nr 9 Ewidencja Zabytków 177 DOM 1 ćw. XX w. STRZAKŁY Strzakły nr 7 467/1 wyłączono 19.03.2019 r. 4 ŚLAD epoka kamienia STRZAKŁY Strzakły 6 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków
68 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 11 CMENTARZYSK okres nowożytny STRZAKŁY Strzakły 4 Wojewódzka O Ewidencja Zabytków 172 KRZYŻ 1930 r. STRZAKŁY Strzakły nr 49 740 Wojewódzka PRZYDROŻNY Ewidencja Zabytków 239 SZKOŁA ok. 1935 r. STRZAKŁY Strzakły 89a 312 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 240 KAPLICZKA 4 ćw. XIX w. STRZAKŁY Przy drodze 855 Wojewódzka PRZYDROŻNA przez wieś, na Ewidencja skraju wsi Zabytków 178 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. TŁUŚCIEC Tłuściec 507/4 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 179 KAPLICZKA pocz. XX w. TŁUŚCIEC Tłuściec nr 80 312 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 241 KAPLICZKA ok. 1925 r. TŁUŚCIEC Przy drodze 499 Wojewódzka PRZYDROŻNA lokalnej, obok Ewidencja posesji nr 12 Zabytków 187 KAPLICZKA pocz. XX w. TULIŁÓW Tuliłów, 739 Wojewódzka PRZYDROŻNA naprzeciw nr Ewidencja 10 Zabytków 33 ŚLAD epoka kamienia TULIŁÓW Tuliłów 16 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 32 OSADA starożytność TULIŁÓW Tuliłów 15 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 30 ŚLAD wczesne TULIŁÓW Tuliłów 14 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 29 ŚLAD starożytność, TULIŁÓW Tuliłów 13 Wojewódzka OSADNICZY wczesne Ewidencja średniowiecze Zabytków 28 OSADA okres rzymski TULIŁÓW Tuliłów 12 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 26 ŚLAD epoka brązu TULIŁÓW Tuliłów 10 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 27 ŚLAD wczesne TULIŁÓW Tuliłów 11 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 186 DOM 1 ćw. XX w. TULIŁÓW Tuliłów nr 10 605 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 189 KAPLICZKA 1839 r. TULIŁÓW Tuliłów nr 64 376 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 188 KAPLICZKA pocz. XX w. TULIŁÓW Tuliłów, pd. 741/1 Wojewódzka PRZYDROŻNA część wsi Ewidencja Zabytków 185 DOM 2 ćw. XX w. TULIŁÓW Tuliłów nr 15 617/4 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 184 POZOSTAŁOŚCI 4 ćw. XIX w. TULIŁÓW Tuliłów 617/1 Wojewódzka PARKU Ewidencja DWORSKIEGO Zabytków
69 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 183 KRZYŻ 1 ćw. XX w. TULIŁÓW Tuliłów, 809 Wojewódzka PRZYDROŻNY naprzeciw nr Ewidencja 37 Zabytków 182 KRZYŻ pocz. XX w. TULIŁÓW Tuliłów, 573/1 Wojewódzka PRZYDROŻNY naprzeciw nr Ewidencja 36 Zabytków 181 KAPLICZKA pocz. XX w. TULIŁÓW Tuliłów, w 533 Wojewódzka PRZYDROŻNA pobliżu nr 27 Ewidencja Zabytków 180 CMENTARZ 1915 r. TULIŁÓW Tuliłów 480 Wojewódzka WOJENNY Ewidencja Zabytków 218 KAPLICA 2 ćw. XX w. UTRÓWKA Ultrówka, 83 Wojewódzka obok nr 17 Ewidencja Zabytków 219 KRZYŻ - MPN - 2003 r. (odnowa) UTRÓWKA Ultrówka - las 298/3 Wojewódzka POWSTAŃCOM Ewidencja 1863 r. Zabytków 191 POMNIK 1937 r. WÓLKA Wólka 673 Wojewódzka KRZYMOWSKA Krzymowska, Ewidencja zach. skraj wsi Zabytków 193 DOM 4 ćw. XIX w. WÓLKA Wólka 450 Wojewódzka KRZYMOWSKA Krzymowska Ewidencja nr 42 Zabytków 18 CMENTARZYSK okres nowożytny WÓLKA Wólka 7 Wojewódzka O KRZYMOWSKA Krzymowska Ewidencja Zabytków 17 ŚLAD starożytność WÓLKA Wólka 6 Wojewódzka OSADNICZY KRZYMOWSKA Krzymowska Ewidencja Zabytków 192 KAPLICA 1907 r. WÓLKA Wólka 673 Wojewódzka KRZYMOWSKA Krzymowska Ewidencja Zabytków 242 KAPLICZKA 1857 r. WÓLKA Obok posesji 228 Wojewódzka PRZYDROŻNA KRZYMOWSKA nr 9 Ewidencja Zabytków 202 KAPLICZKA 1879 r. WYGNANKA Wygnanka nr 308 Wojewódzka PRZYDROŻNA 60 Ewidencja Zabytków 204 KAPLICZKA 1915 r. WYGNANKA Wygnanka 281/1 Wojewódzka PRZYDROŻNA (stara droga) Ewidencja Zabytków 203 KAPLICZKA ok. 1800 r. WYGNANKA Wygnanka 1147 Wojewódzka PRZYDROŻNA (stara droga) Ewidencja Zabytków 194 DOM 1 ćw. XX w. WYSOKIE Wysokie, ul. 64/5 Wojewódzka Rudnicka Ewidencja obok nr 71 Zabytków 195 KAPLICZKA pocz. XX w. WYSOKIE Wysokie, ul. 53 Wojewódzka PRZYDROŻNA Rudnicka nr Ewidencja 55 Zabytków 12 ŚLAD epoka kamienia WYSOKIE Wysokie 4 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 25 ŚLAD wczesne WYSOKIE Wysokie 5 Wojewódzka OSADNICZY średniowiecze Ewidencja Zabytków 197 KAPLICZKA pocz. XX w. WYSOKIE Wysokie, obok 173 (pas Wojewódzka PRZYDROŻNA ul. Rudnicka drogowy) Ewidencja 27a Zabytków
70 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Nr Inne formy Identy 2 Czas 1 Obiekt: 3 Miejscowość: 4 Adres: Działka: stanowiska ochrony fikator powstania: w AZP: / uwagi: 196 FIGURA 1 ćw. XX w. WYSOKIE Wysokie, 53 Wojewódzka CHRYSTUSA Rolnicza nr 7 Ewidencja Zabytków 43 ŚLAD epoka brązu ZASIADKI Zasiadki 11 Wojewódzka OSADNICZY Ewidencja Zabytków 198 KAPLICZKA pocz. XX w. ZASIADKI Zasiadki nr 55 796 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 199 KAPLICZKA pocz. XX w. ZASIADKI Zasiadki, na 71 Wojewódzka PRZYDROŻNA końcu wsi Ewidencja Zabytków 200 KRZYŻ 1915 r. ZASIADKI Zasiadki, obok 102 Wojewódzka PRZYDROŻNY nr 19 Ewidencja Zabytków 201 DOM 1 ćw. XX w. ZASIADKI Zasiadki nr 15 421 wyłączono 20.12.2017 r. 206 OBORA 1957 r. ZAWADKI Zawadki nr 28 302 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 223 KRZYŻ 1940 r. ZAWADKI Zawadki nr 7 130 Wojewódzka PRZYDROŻNY Ewidencja Zabytków 209 KRZYŻ 2 ćw. XX w. ZAWADKI Zawadki Wojewódzka PRZYDROŻNY Ewidencja Zabytków 207 DAWNY DWÓR pocz. XX w. ZAWADKI Zawadki nr 27 303/1 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 205 KAPLICZKA 1 ćw. XX w. ZAWADKI Zawadki nr 24 250 Wojewódzka PRZYDROŻNA Ewidencja Zabytków 208 KRZYŻ 1 ćw. XX w. ZAWADKI Zawadki, 305 Wojewódzka PRZYDROŻNY zach. kraniec Ewidencja wsi Zabytków 214 KAPLICA 1857 r. ŻABCE Żabce, 775/3 Wojewódzka naprzeciw nr Ewidencja 32 Zabytków 213 KRZYŻ 1947 r. ŻABCE Żabce nr 75 364/2 Wojewódzka PRZYDROŻNY Ewidencja Zabytków 212 KAPLICZKA pocz. XX w. ŻABCE Żabce, obok 896 Wojewódzka PRZYDROŻNA nr 41 Ewidencja Zabytków 211 OBORA pocz. XX w. ŻABCE Żabce 38/28 Wojewódzka Ewidencja Zabytków 210 STODOŁA 1 ćw. XX w. ŻABCE Żabce nr 38/28 Wojewódzka Ewidencja Zabytków
4.2.2. Wykaz zabytków prawnie chronionych Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski występują wprowadza się strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obiekty zabytkowe: (1) zabytki objęte ścisłą ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru zabytków
71 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
a. grodzisko Przyłuki, b. cmentarz powstańczy w Maniach, c. cmentarz wojenny w Tuliłowie. a. leśniczówka w Puchaczach, b. budynek plebanii przy kościele parafialnym pw. św. Barbary (parafia Dołha) w Puchaczach c. cmentarz powstańców z 1831 r., wraz z drzewostanem w Maniach, d. cmentarz wojenny niemiecko-austriacki z I wojny świat., wraz z drzewostanem w Tuliłowie, e. cmentarz wojenny z 1915 r. w Krzewicy. (2) zabytki objęte pośrednią ochroną konserwatorską , tj figurujące w ewidencji dóbr kultur: a. Krzymoszyce: kaplica pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego, murowana z końca XIX w. b. Rogoźnica: — zespół dworski: — dwór murowany z połowy XIX w., — stodoła murowana z połowy XIX w., — pozostałości parku krajobrazowego z połowy XIX w. c. Wólka Krzymowska: —kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, murowana z 1907 r. d. Zawadki: kaplica pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli, murowana z 1858 r., zespół dworski: dwór murowany z końca XIX w., budynek gospodarczy, drewniany z początku XX w.
4.3. Ogólne założenia ochrony wartości kulturowych w poszczególnych strefach (1) Obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków, objęte ścisłą ochroną konserwatorską (ad pkt 4.2.2(1)) Obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków, tzn. figurujące w wykazie zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków województwa lubelskiego muszą być wprowadzone do planów zagospodarowania przestrzennego. Obiekty te powinny być zachowane w swojej formie zewnętrznej i wewnętrznej. Wszelkie zmiany zagospodarowania (w tym wtórne podziały działek) oraz prace inwestycyjne i remontowe prowadzone przy obiekcie lub w obrębie obszaru ochrony konserwatorskiej wymagają określenia odrębnych warunków konserwatorskich postępowania określonego w przepisach o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Ww. prace podlegają uzgodnieniu z Wojewódzkim Oddziałem Służby Ochrony Zabytków w Lublinie - Delegatura w Białej Podlaskiej. wojewódzkim konserwatorem zabytków. Dotyczy to również otoczenia obiektów i obszarów podlegających ścisłej ochronie konserwatorskiej. Przekształcenia otoczenia są dopuszczalne przy zachowaniu generalnej zasady "nie szkodzenia zabytkowi" – tzn. ochrony zabytków i widoków (ekspozycja, panoramy) z nich i na nie.
72 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
(2) Obiekty i obszary wpisane do gminnej ewidencji zabytków, objęte pośrednią ochroną konserwatorską
(ad pkt 4.2.2.)2))
Ewidencja konserwatorska to ewidencja dóbr kultury nie wpisanych do rejestru zabytków - będąca w posiadaniu Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Lublinie - Delegatura w Białej Podlaskiej. Obiekty i obszary wpisane do gminnej ewidencji konserwatorskiej zabytków powinny być wprowadzone do planów zagospodarowania przestrzennego. Obiekty te powinny być objęte ochroną konserwatorską w zakresie wyglądu zewnętrznego i kompozycji przestrzennej. Wszelkie zmiany zagospodarowania terenu oraz prace prowadzone przy obiekcie (w tym również rozbiórki) wymagają określenia odrębnych warunków konserwatorskich. muszą spełniać wymogi określone w przepisach o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz wymagają określenia w planach miejscowych lub decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu szczególnych warunków ochrony konserwatorskiej. Działalność inwestycyjna podlega opiniowaniu przez Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków w Lublinie - Delegatura w Białej Podlaskiej - na etapie ustalania warunków realizacji inwestycji. Opinii urzędu konserwatorskiego powinny też podlegać przekształcenia bezpośredniego otoczenia tych obiektów. (3) Obszary obserwacji archeologicznej (OW) Obszary obserwacji archeologicznej są to obszary, na których występuje duże nasycenie stanowisk archeologicznych (wyznaczane przez służby archeologiczne Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zgodnie z AZP – Archeologicznym Zdjęciem Polski). W obrębie tych obszarów większe zamierzenia inwestycyjne, m. in. związane z budową obiektów wielkokubaturowych, inwestycje liniowe oraz inne, związane z pracami ziemnymi i przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu (np. melioracje, niwelacje, budowy zbiorników wodnych) muszą być zgłaszane do Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Lublinie –Delegatura w Białej Podlaskiej - na etapie uzgadniania projektów decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w celu uzyskania warunków i wytycznych konserwatorskich dla przedmiotowych inwestycji. spełniać wymogi określone w przepisach o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz wymagają określenia w planach miejscowych lub decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu szczególnych warunków ochrony konserwatorskiej. Powyższe dotyczy także związanych z inwestycjami - wszelkich prac ziemnych prowadzonych na terenie lub w bezpośrednim sąsiedztwie głównych stanowisk archeologicznych (zaznaczonych na mapie nr 2). W przypadku prowadzenia sieci liniowych infrastruktury technicznej, związanych z pracami ziemnymi (drogi, wodociągi, gazociągi, telefony, melioracje, itd.) zamiaru przeprowadzenia prac ziemnych związanych z budową inwestycji kubaturowych lub liniowych, niezbędne jest uwzględnienie nadzoru archeologicznego i w razie konieczności przeprowadzenia wyprzedzających badań wykopaliskowych. W obszarach charakteryzujących się dużym nasyceniem śladów osadnictwa pradziejowego i wczesnośredniowiecznego, obowiązuje konieczność niezwłocznego zawiadamiania Zarządu Gminy i Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Lublinie - Delegatura w Białej Podlaskiej o znalezieniu przedmiotów posiadających cechy zabytku (np.: naczynia ceramiczne, szklane, kafle, narzędzia z kamienia i metalu, fragmenty murów – ujawnionych podczas prowadzonych robót ziemnych i budowlanych (zgodnie z art. 22 ustawy o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r., z późniejszymi zmianami). Osoby znajdujące te przedmioty obowiązane są zabezpieczyć odkryty przedmiot i wstrzymać wszelkie roboty mogące go uszkodzić lub zniszczyć - do czasu wydania odpowiednich zarządzeń przez Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie.
73 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
W obszarach obserwacji archeologicznej w przypadku znalezienia przedmiotów posiadających cechy zabytku obowiązują zasady postępowania uregulowanie w przepisach o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. (4) Obszar ochrony krajobrazu kulturowego Obszar chronionego krajobrazu kulturowego jest to obszar, na którym licznie występujące obiekty kulturowe są harmonijnie wpisane w naturalny krajobraz. W celu zachowania i podkreślenia tożsamości kulturowej stref należy: — zachować istniejące obszary zabudowy wsi, — zachować istniejącą kulturowo wartościową zabudowę wsi wraz z jej otoczeniem (układ działek, sposób ich zagospodarowania, istniejąca zieleń), — ustanowić lokalne (gminne) wytyczne dotyczące form architektonicznych nowej zabudowy. Wytyczne te powinny być wprowadzane do ustaleń planów miejscowych (w ramach wymogów art. 10. ust. 4, 6 i 8 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 r., z późniejszymi zmianami). Powinny one dotyczyć w zasadzie każdej wsi indywidualnie i określać, w miarę potrzeby, nawiązujące do tradycji miejsca zasady: — lokalizacji siedliska, — sytuowania budynków na działce, — ich wysokości, brył, gabarytów – skali, — formy (wysokiego) dachu, — kształtu otworów drzwiowych, okiennych, — detali architektonicznych, — materiałów elewacyjnych, — ogrodzeń (płotów, bram), — małej architektury wsi (studnie, kapliczki, krzyże, oświetlenie). Obszary ochrony krajobrazu kulturowego wyznaczono dla zespołów zabudowy w miejscowościach: – Krzymoszyce – Wólka Krzymowska, – Strzakły – Pościsze (Starowieś) – Sawki, – Rudniki – Sitno – Utrówka. (5) Obszary dopuszczalnych przekształceń Należy zachować relikty zabudowy drewnianej (historycznej). Na rozległych obszarach gminy poza wyznaczonymi strefami ochronnymi zasady kształtowania zabudowy mogą być mniej rygorystyczne. Istotne jest jednak uwzględnienie zasady harmonijnego kształtowania krajobrazu kulturowego. Ewentualne nowe inwestycje, mogące zakłócić harmonię kulturową, muszą być lokalizowane w miejscach nieeksponowanych, a w ich zagospodarowaniu należy uwzględnić sposób wpisania w otaczający pejzaż (np. obsadzanie komponowaną zielenią).
74 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
4.4. Wartości kulturowe niematerialne Należy chronić wszelkie przejawy działalności kulturowej i kulturotwórczej, przetrwałe tradycje obrzędowe, plastyczne, ewentualnie strój ludowy oraz współczesne formy kontynuacji tradycji lokalnych. W tym celu należy zapewnić możliwość rozwijania działalności znajdujących się na terenie gminy twórców ludowych poprzez urządzanie przeglądów, festiwali i innych zorganizowanych form oraz popieranie inicjatyw istniejących tu instytucji kulturotwórczych.
4.5. Nowa zabudowa W celu zachowania i podkreślenia tożsamości kulturowej obszaru i ochrony krajobrazu kulturowego wsi, często charakteryzującego się specyficznym stylem budownictwa ludowego, wskazane jest ustanawianie lokalnych (miejskich, gminnych) gminnych wytycznych dotyczących form architektonicznych nowej zabudowy. Wytyczne te powinny być wprowadzane jako ustalenia planów miejscowych. W wytycznych należy uwzględniać przede wszystkim ogólną zasadę kształtowania nowej zabudowy w harmonii z historyczną i tradycyjną zabudową oraz tradycyjnym krajobrazem kulturowym; niedopuszczanie do powstawania architektury kulturowo bezstylowej, duchowo obcej miejscu i tradycji rejonu (jest to nb. też ogólny kierunek polityki przestrzennej państw Unii Europejskiej, odnoszący się do zachowania dziedzictwa i tożsamości kulturowej obszarów urbanizowanych tych państw; jedna z wytycznych Komisji Unii Europejskiej zawartych m. in. w tzw. "Zielonej Karcie" Unii, wydanej w Brukseli w 1990 r., jak też w "Nowej Karcie Ateńskiej" z 1998 r. ). W wytycznych, opracowanych w wyniku odrębnych badań form zabudowy zabytkowej i wartościowej kulturowo na obszarze gminy, należy ustalić przede wszystkim ogólną zasadę kształtowania zabudowy w harmonii z tradycyjnym krajobrazem kulturowym gminy. Zakłada się, że wytyczne jw. będą dotyczyć przede wszystkim wsi starych o tradycyjnej bazie osadniczej, a zwłaszcza ich rejonów, w których zachowane są wątki zabudowy tradycyjnej. Rejony, w których dominują nowe siedliska można traktować mniej rygorystycznie pod warunkiem, że nie będą one zakłócały krajobrazu miejsca (np. będą mniej eksponowane, przesłonięte drzewami itp.).
Uwaga: Uszczegółowienie podstawowych informacji i zasad dotyczących środowiska kulturowego - patrz: Studium wartości kulturowych gminy Międzyrzec Podlaski", autor: mgr Aneta Semeniuk, 1999 r. (opracowanie wykonane na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Międzyrzec Podlaski).
75 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
5. STRUKTURA TERENÓW – OBSZARY OTWARTE (patrz: rys. 3 - Struktura terenu) 5.1. Uwarunkowania rozwoju gminy w zakresie struktury obszarów otwartych (synteza) Obszary otwarte obejmują przeważającą część obszaru gminy. Obszary te użytkowane są jako pola uprawne, łąki i pastwiska, lasy, wody otwarte, zadrzewienia, tzw. nieużytki i inne. Rola obszarów otwartych w strukturze obszarów terenów nie ogranicza się do funkcji produkcyjnych. Tworząc podstawę funkcjonowania rolnictwa i leśnictwa stanowią jednocześnie: — bazę przyrodniczą gminy, — walory krajobrazu, — potencjalne środowisko rozwoju nowych funkcji użytkowych, np. turystyki, — rezerwę terenów pod inwestycje. Złożona rola obszarów otwartych – w tym szczególnie rosnąca ranga ochrony przyrody i krajobrazu, warunkująca rozwój zrównoważony - determinują uwzględnienie w pracy nad studium gminy kilku grup uwarunkowań. (1) Uwarunkowania wynikające z charakteru krajobrazu i głównych cech morfologicznych terenów: — gmina położona jest w nizinnym, płaskim krajobrazie o charakterze rolniczym, — główne urozmaicenie równinnego krajobrazu stanowi mozaika lasów i pasma dolin rzecznych. (2) Uwarunkowania wynikające z istniejącej struktury użytkowania obszarów otwartych gminy: — w strukturze użytkowania terenów dominują tereny rolne, zajmujące 65,8% 63,9 % ogółu powierzchni gminy, — drugą ważną formę użytkowania terenu terenów stanowią lasy, których udział wynosi ok. 25,3% 27,2 % ogółu powierzchni gminy, — grunty pozostałe – głównie zabudowa i tereny komunikacyjne (drogi, linia kolejowa) - zajmują ok. 8,9 % powierzchni gminy; planowana autostrada, droga ekspresowa i aktywizacja gospodarcza gminy wpłynie na zmianę dotychczasowych proporcji użytkowania terenów. (3) Uwarunkowania przestrzenne związane z rolniczą przestrzenią produkcyjną: — wśród gleb, które stanowią podstawę rolnictwa, przeważają klasy bonitacyjne IV i V, — gleby najbardziej urodzajne, częściowo zaliczane do ustawowo chronionych występują głównie w środkowo – północnym rejonie gminy, gdzie przeważają gleby klasy III i IV, — w trakcie ustalania kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, na cele nierolnicze należy przeznaczać przede wszystkim nieużytki i grunty o możliwie najniższej przydatności rolniczej, — znaczna część gleb najsłabszych powinna podlegać sukcesywnym zalesieniom, — realizacja projektowanej autostrady i drogi ekspresowej spowoduje pasmowe ograniczenia w prowadzeniu niektórych upraw, w tym warzywnych i sadowniczych.
76 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
(4) Uwarunkowania związane z potrzebą ochrony i rozwoju lasów: — lasy zajmują ok. 25 % 27,2 % powierzchni gminy i podlegają ochronie przed zmianą użytkowania, — największy kompleks leśny tworzy Las Międzyrzecki we wschodniej części gminy, na pozostałym obszarze lasy są rozdrobnione, — występuje korzystna tendencja do zalesiania najsłabszych gruntów rolnych i tym samym do wzrostu lesistości gminy - tendencję tę należy utrzymać, — potrzeby zalesieniowe na obszarze gminy są znaczne, według Informatora przyrodniczego woj. bialskopodlaskiego z 1997 r. szacuje się je na 2600 ha, czyli aż ok. 10 % powierzchni całej gminy. (5) Uwarunkowania sprzyjające rekreacyjno – turystycznemu wykorzystaniu obszarów otwartych: — duży udział lasów, w tym rozległy kompleks Lasów Międzyrzeckich, z ustalonym szlakiem spacerowym, — malownicza dolina Krzny i paru mniejszych cieków wraz z naddolinnym osadnictwem wiejskim w rustykalnym krajobrazie, — mało skażone i dość urozmaicone środowisko przyrodnicze, — typowo rolniczy charakter krajobrazu, odpowiedni dla promocji agroturystyki, — wyrobiska żwirowni we wsi Bereza - do wspólnego wykorzystania z miastem Międzyrzec Podlaski w celu budowy ośrodka obszarów rekreacyjno-turystycznych (tzw. „Międzyrzeckie Jeziorka”), — dobra dostępność komunikacyjna ze wszystkich głównych kierunków (Warszawa, Lublin, Białystok), — obsługa rekreacyjna tranzytowych tras komunikacyjnych: istniejący hotel "Konar", planowany MOP I Łukowisko przy autostradzie, ewentualnie ośrodek "Żwirownia". planowane miejsca obsługi podróżnych przy autostradzie i drodze ekspresowej, ewentualnie obszary rekreacyjno-turystyczne tzw. „Międzyrzeckie Jeziorka” na obszarze żwirowni. (6) Uwarunkowania wynikające z układu dolin rzecznych: — główną rzeką na obszarze gminy jest Krzna, która w zachodniej części płynie jeszcze w rozdzieleniu na Krznę Północną i Krznę Południową, łączy się także z Kanałem Wieprz - Krzna, — trzy mniejsze cieki wodne: Krzymosza, Piszczka i Złota Krzywula płyną z północy i wpadają do Krzny, — rzeki i ich doliny są obszarami o szczególnym znaczeniu ekologicznym i krajobrazowym, wymagają też szczególnej ochrony przed zabudową, przed przesuszaniem, przed zmianą przeznaczenia z łąkowo - pastwiskowego na grunty orne i na wybranych odcinkach mogą wymagać szczególnych zasad kształtowania. (7) Uwarunkowania wynikające z potrzeb ochrony powierzchni ziemi: — w trakcie rozwiązywania problemów zabudowy wsi, rozwoju infrastruktury i układów komunikacyjnych, niezbędne jest oszczędne korzystanie z terenów potrzebnych dla planowanych inwestycji,
77 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
— na terenach obszarach eksploatacji złóż kopalin (wieś Bereza, Rzeczyca i inne) należy bezwzględnie stosować środki ograniczające szkody w środowisku: racjonalizacja wydobycia, sukcesywna rekultywacja (np. rekultywacja celowa o kierunku rekreacyjnym). (8) Uwarunkowania związane z wymaganiami ochrony obszarów i obiektów przyrody o różnej randze, do których należą: — użytki ekologiczne,
— rezerwat "Liski" — 11 pomników przyrody (drzewa i głazy narzutowe), — korytarz ekologiczny doliny Krzny systemu ECONET, — lasy ochronne w sąsiedztwie rezerwatu „Liski" i „Dębina Halasowska", — zlewnia chroniona Piszczki, — projektowane rezerwaty: „Dębina Halasowska" i „Starorzecze Krzny", — projektowany Bialskopodlaski Obszar Chronionego Krajobrazu, — sąsiadujący z obszarem gminy rezerwat "Liski" – znajdujący się na terenie gminy Drelów pomiędzy miejscowościami Bereza i Utrówka, — sąsiadujący z obszarem gminy od północnego zachodu obszar Natura 2000 PLB 140002 „Dolina Liwca”. 5.2. Kierunki kształtowania struktury przestrzennej obszarów otwartych gminy (1) Uwagi ogólne Zgodnie z uwarunkowaniami przyrodniczymi i potrzebami ochrony wartości przyrodniczych i krajobrazowych wyznacza się obszary otwarte gminy Międzyrzec Podlaski, które na przeważającej powierzchni są i powinny nadal pozostać niezabudowane, z nieliczną rozproszoną zabudową zagrodową kolonijną. Obszary te, mimo konieczności wyznaczenia w perspektywie znacznych terenów obszarów inwestycyjnych, obejmują przeważającą część terenu obszaru gminy i stanowią podstawową bazę funkcjonowania rolnictwa i leśnictwa, a równocześnie tworzą potencjał przyrodniczy i krajobrazowy gminy oraz atrakcyjne środowisko rozwoju funkcji rekreacyjno - turystycznej. Wyznaczone obszary otwarte użytkowane jako: pola uprawne, lasy, łąki i pastwiska, wody otwarte, zadrzewienia, obszary rekreacyjne i inne, podlegają ochronie przed nieracjonalnym użytkowaniem, w tym przed nieplanowaną, rozproszoną zabudową niekontrolowanym rozwojem zabudowy rozproszonej. W trakcie realizacji zadań urbanizacyjnych w obrębie wyznaczonych obszarów inwestycyjnych niezbędne jest oszczędne korzystanie z terenów. Za szczególnie ważny element struktury obszarów otwartych gminy uznaje się doliny Krzny i jej dopływów oraz Lasy Międzyrzeckie. (2) Obszary rolnicze Funkcja rolnicza, oparta o rolnicze tradycje terenu obszaru, częściowo też dobre gleby, pozostaje zachowana na przeważającym obszarze gminy, przy dopuszczeniu redukcji tej funkcji w wybranych rejonach dla celów inwestycyjnych i rozwojowych. W związku z tym wyróżnia się w gminie następujące typy rolniczej przestrzeni produkcyjnej: — obszary rozwojowe dla funkcji rolniczej,
78 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
— obszary rozwojowe dla funkcji rolniczej i agroturystycznej, — obszary stopniowej redukcji funkcji rolniczej na rzecz urbanizacji. a. obszary redukcji funkcji rolniczej Rolnicze wykorzystanie przestrzeni pozostanie ważną funkcją gminy, zmniejszoną jednak o znaczne tereny obszary inwestycyjne, gdzie funkcja rolnicza wraz z przewidywanymi, ale trudnym do sprecyzowania w czasie postępem urbanizacji, będzie stopniowo ograniczana. Stwierdzić należy, że strefy inwestycyjne wyznaczone z obszarów rolniczych w tzw. paśmie podwyższonej aktywności gospodarczej obejmują z reguły grunty o niskiej urodzajności i nie kolizyjne przyrodniczo. Do terenów obszarów inwestycyjnych powodujących ograniczenie funkcji rolniczej należą nowe obszary aktywności gospodarczej i usług publicznych: — rejon Krzewica – Łukowisko – Dołhołęka – jako teren obszar inwestycyjny związany z węzłem autostrady A2 z drogą ekspresową S19, pod warunkiem powiązania węzła poprzez drogi lokalne z obszarem gminy, —rejon Żabce – Tuliłów związany z zachodnim biegunem rozwojowym Międzyrzeca Podlaskiego Zaścianki na północ od obwodnicy miasta Międzyrzeca Podlaskiego w ciągu drogi krajowej nr 2 i na zachód od obwodnicy miasta Międzyrzeca Podlaskiego w ciągu drogi krajowej nr 19,
—rejon na północ od obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego - ze względu na gleby klasy III i IV występujące pomiędzy Piszczką a lasem Dubica, w tym obszarze wyznaczony warunkowo, —rejon Nowa Wieś - Rogoźnica - Manie oraz Rogoźniczka - Kolonia Rogoźniczka, Wysokie – Zaścianki – Rogoźnica Kolonia – Rogoźnica – Rogoźniczka, związany ze wschodnim biegunem rozwojowym miasta Międzyrzeca Podlaskiego i gminy Międzyrzec Podlaski, wzdłuż drogi krajowej nr 2, — rejon Rzeczyca – biegun rozwojowy w powiązaniu z PKP drogą ekspresową S19. Do inwestycji eliminujących lub silnie ograniczających funkcje rolnicze należy też planowana budowa autostrady i trasy drogi ekspresowej z obwodnicą oraz obwodnice miasta Międzyrzeca Podlaskiego. Do obszarów inwestycyjnych powodujących ograniczenie funkcji rolniczej, należą nowe obszary zabudowy mieszkaniowej wyznaczone w miejscowościach: Bereza, Rzeczyca, Tuliłów, Wysokie. Do obszarów inwestycyjnych powodujących częściowe ograniczenie funkcji rolniczej należą nowe obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW wyznaczone w miejscowościach: Dołhołęka, Łukowisko, Krzewica, Żabce, Halasy, Zaścianki, Koszeliki, Zawadki. Do obszarów inwestycyjnych powodujących częściowe ograniczenie funkcji rolniczej należą nowe obszary produkcji zwierzęcej wyznaczone w miejscowościach: Dołhołęka, Łukowisko, Łuniew, Krzewica, Wólka Krzymowska, Kolonia Wolańska, Halasy, Zaścianki, Manie, Koszeliki. Z pewnym ograniczeniem funkcji rolniczej wiąże się również rozwój funkcji rekreacyjnych oraz zalesianie gruntów rolnych, co jednak związane jest z pozytywnym oddziaływaniem na środowisko, a pośrednio – na produktywność rolnictwa. b. obszary rozwoju funkcji rolniczej Wśród rozległych terenów obszarów rolnych nie przeznaczonych do urbanizacji należy wyróżnić rejony najlepszych gleb (klasy III i częściowo IV), uznając je z tego względu za ważne tereny obszary rozwojowe rolnictwa. Należą do nich, zgodnie z treścią mapy przeglądowej klasyfikacji gruntów 1: 10 000, następujące obszary:
79 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
─ grunty PGR wsi Halasy, wsi Tłuściec Zaścianki i Żabce – duże obszary położone po obu stronach doliny Piszczki (na północ i północny – zachód od miasta Międzyrzeca Podlaskiego), ─ grunty wsi Tuliłów i Zaścianki, położone u zachodnich granic Międzyrzeca Podlaskiego, ─ grunty wsi Bereza, położone w środkowej i wschodniej części wsi, ─ grunty wsi Tłuściec, położone w środkowej części wsi, po obu stronach drogi krajowej nr 2, ─ niewielkie fragmenty gruntów wsi: Dąbrowa, Zasiadła Dołhołeka, Koszeliki, Krzewica, Kolonia Wolańska, Łuby, Łukowiska, Misie, Pościsze, Przyłuki, Zasiadki, Zawadki. c. obszary rozwojowe dla funkcji rolniczej z agroturystyką W najbardziej atrakcyjnej krajobrazowo i przyrodniczo części gminy związanej z doliną Krzny i Lasami Międzyrzeckimi uzasadnione wydaje się promowanie agroturystyki jako ważnego uzupełnienia funkcji rolniczej (zgodnie z treścią pkt 3). d. zasady gospodarki przestrzennej Obszary użytków rolnych podlegają ochronie przed nieplanowaną zabudową niekontrolowanym rozwojem zabudowy rozproszonej i powinny trwale pozostać obszarem otwartym, pełniąc funkcje produkcyjne, a ponadto ekologiczne i krajobrazowe – istotne m. in. w agroturystyce: Z wielu względów, także ekologicznych i marketingowych, uzasadnione wydaje się promowanie w gminie metod tzw. rolnictwa ekologicznego. Aby nie destabilizować środowiska przyrodniczego gminy istotne jest zachowanie umiaru w chemizacji rolnictwa, racjonalizacja melioracji wodnych, wprowadzanie zalesień i zadrzewień (śródpolnych, przywodnych). (3) Obszary leśne Lasy zajmują ok. 25 % 27,2 % powierzchni gminy i podlegają ustawowej ochronie przed zmianą użytkowania. Poza produkcją drewna i produktów ubocznego użytkowania lasu, znaczenie terenów obszarów leśnych przejawia się w korzystnym wpływie na: — równowagę przyrodniczą, — warunki życia człowieka, — ochronę gleb, wód, flory i fauny, — funkcje turystyczno - wypoczynkowe, — krajobraz. a. lasy istniejące Największy kompleks leśny tworzą Lasy Międzyrzeckie, na pozostałym obszarze gminy lasy są w miarę równomiernie rozdrobnione. Ochrona lasów istniejących wynika z prawnego zobowiązania ich właścicieli do trwałego utrzymywania lasów, nie umniejszania ich walorów ekologicznych i funkcji ochronnych oraz do zapewnienia ciągłości użytkowania. Wszelkie wyłączania powierzchni leśnej na cele nieleśne, związane np. z budową tras komunikacyjnych (autostrada, obwodnica Międzyrzeca Podlaskiego, trasa ekspresowa) powinny być ograniczone do niezbędnego minimum. Wzmożona ochrona przed przeznaczaniem na cele nieleśne dotyczy lasów ochronnych. Za takie zostały uznane duże połacie Lasów Międzyrzeckich i Las Dębina ze względu ma ich funkcje wodochronne. b. zalesienia Niezależnie od ochrony lasów istniejących, ważnym kierunkiem polityki przestrzennej gminy
80 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021 powinno być utrzymanie – występującej już – korzystnej tendencji do wzrostu lesistości gminy, polegającej na zalesianiu najsłabszych gruntów rolnych. Zgodnie z ustawą o lasach do zalesiania mogą być przeznaczone: nieużytki, grunty rolne nieprzydatne do produkcji rolniczej, lotne piaski i wydmy, grunty położone przy źródliskach rzek, na wododziałach, wzdłuż brzegów rzek i zbiorników wodnych, tereny po eksploatacji piasku, żwiru, gliny, torfu. Wielkość i rozmieszczenie zalesień określa krajowy program zwiększania lesistości opracowywany przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, a sposób realizacji ustala miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. c. funkcja rekreacyjna lasów Tereny Obszary leśne, szczególnie w wyznaczonych rejonach rekreacyjnych wzdłuż doliny Krzny i Lasy Międzyrzeckie, powinny pełnić ważne funkcje rekreacyjne, ograniczone jednak ilościowo i jakościowo względami ochrony lasów. Zasięg i charakter tej funkcji wymaga też ustaleń z właścicielami lasów. (4) Obszary rekreacyjne Turystyka – gałąź gospodarki wykazująca coraz większą dynamikę rozwoju -stanowi nowe wyzwanie dla wielu gmin, w pewnym stopniu także dla gminy Międzyrzec Podlaski. Wyróżniające się walory środowiska przyrodniczego, szczególnie w leśno - rolnej strefie doliny Krzny, krajobraz, kultura wsi, tworzą nie zawsze uświadamiane i odkryte walory, które mają znaczenie w promocji tzw. agroturystyki. Stanowi ona pewną szansę w różnicowaniu lokalnej gospodarki i ograniczeniu ukrytego bezrobocia w rolnictwie. Rozwój wespół z miastem Międzyrzec Podlaski ośrodka rekreacyjno – turystycznego obszarów rekreacyjno- turystycznych (tzw. „Międzyrzeckie Jeziorka”) w oparciu o żwirownię i wyrobiska we wsi Bereza jest także szansą na rozszerzenie oferty turystycznej poza agroturystykę. Gmina, poszukując nowego, opartego na gospodarce rynkowej rozwiązania dla rozwoju turystyki, może to osiągnąć opracowując "program aktywizacji turystyki", który byłby podstawą do szczegółowych rozwiązań w planach zagospodarowania przestrzennego wybranych fragmentów gminy. Problematyką tą zajmują się także krajowe i regionalne urzędy, agencje i komisje odpowiedzialne za aktywizację turystyki i z nimi, jak również z sąsiednimi gminami należy współpracować. Przeprowadzone na etapie studium analizy pozwalają na sformułowanie generalnych kierunków turystycznego zagospodarowania gminy, harmonijnych z ustaleniami innych dziedzin planowania przestrzennego. W oparciu o walory środowiska przyrodniczego i krajobrazu gminy, wyznacza się trzy rejony najbardziej predystynowane predestynowane do rozwoju funkcji rekreacyjno -turystycznej: ─ rejon południowo - wschodni oparty o Lasy Międzyrzeckie i dolinę Krzny, ─ rejon południowo - zachodni oparty o dolinę Krzny oraz lasy i wsie naddolinne, ─ rejon południowy oparty o zrekultywowane wyrobiska żwirowani we wsi Bereza i kompleks Lasów Międzyrzeckich. a. rejon rekreacyjny południowo - wschodni Rozległe, zróżnicowane siedliskowo Lasy Międzyrzeckie stykające się w tym rejonie z naturalną doliną Krzny stanowią odpowiednią bazę przyrodniczą do rozwoju agroturystyki. Do promocji tej funkcji najlepiej nadają się istniejące wsie położone na styku lasów z doliną rzeki lub osady śródleśne. Zgodnie z tym, jako ośrodki agroturystyczne w rejonie rekreacyjnym południowo - wschodnim, proponuje się szereg wsi i osad, które w swym sąsiedztwie, jak i w obszarze zainwestowania zawierają znaczne rezerwy rozwojowe. Do tych wsi należą: ─ Sitno,
81 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
─ Rudniki lub Rudniki – Wysokie, ─ Puchacze (łącznie w powiązaniu ze wsią Dołha w gminie Drelów), ─ Utrówka. b. rejon rekreacyjny południowo - zachodni Rejon ten leży po obu stronach doliny Krzny Północnej. Wzdłuż osi krajobrazowej, jaką stanowi rzeka, rozciąga się mozaika lasów, pól i łąk wraz ze skupionym osadnictwem wiejskim. Ośrodkami rozwoju agroturystyki mogą być następujące wsie: ─ Tuliłów – podmiejska wieś położona pod lasem i nad rzeką, ─ Sawki – wieś między lasem a doliną Krzny, ─ Jelnica – nadrzeczna wieś z możliwością uzupełnienia o funkcje agroturystyczne na obu jej biegunach, ─ Starawieś - podobnie jak Jelnica, ─ Pościsze – część wsi zw. Starowieś – podobnie jak Jelnica, ─ Strzakły – wieś pomiędzy doliną Krzny a jej lokalnym dopływem, w krajobrazie rolniczym, ─ Krzymoszyce - położone wśród mozaiki leśno – łąkowo – polnego krajobrazu, ─ Wólka Krzymowska – jw. nad rzeczką Krzymoszą, ─ inne, dalej od Krzny położone wsie: Pieczysko, Misie, Strzakły – część wsi zw. Zalasek. c. rejon rekreacyjny południowy W rejonie tym należałoby przeprowadzić rekultywację terenów po eksploatacji żwiru z przeznaczeniem na użytkowanie wyrobisk, zwłaszcza zalanych wodą i zwałowisk, w celach rekreacyjnych, podobnie jak zamierza to uczynić miasto Międzyrzec Podlaski na obszarze sąsiedniej "Żwirowni" żwirowni (Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Międzyrzeca Podlaskiego - tekst, rozdz. 5). (obszary rekreacyjno- turystyczne tzw. „Międzyrzeckie Jeziorka”). W oparciu o układ wyrobisk, lasów, strefy brzegowej lasu i w oparciu o wieś Bereza można tam lokalizować dwa ośrodki rekreacyjno - turystyczne: — Bereza – północna, — Bereza – środkowa. (5) Kultura przestrzenna obszarów otwartych Należy podnosić kulturę kształtowania przestrzeni gminy, w tym krajobrazu otwartego, rozłogów pól, dolin rzecznych, obrzeży lasów, terenów wypoczynkowych, parków i ogrodów, co wiąże się ze stosowaniem kryteriów jakościowych w planowaniu przestrzennym i architekturze krajobrazu. Kryteria te przejawiają się przez szereg ustaleń studium, niektóre jednak wymagają jeszcze zaakcentowania: a. doliny rzek Obszarami otwartymi o szczególnym znaczeniu ekologicznym i krajobrazowym są doliny Krzny i jej dopływów. Z tego względu muszą być poddawane podwyższonym wymogom w zakresie dyscypliny przestrzennej. Niedopuszczalne jest zabudowywanie dolin, przeznaczanie łąk i pastwisk na użytkowanie orne, stosowanie melioracji bezwzględnie odwadniających doliny. Na wybranych odcinkach, jak ośrodki rekreacyjne, wsie letniskowe, wskazane jest stosowanie szczególnych zasad kształtowania krajobrazu dolin rzek.
82 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021 b. parki, ogrody, zadrzewienia Należy kontynuować i rozwijać tradycje zakładania parków, ogrodów i różnego typu zadrzewień. Wśród nasadzeń należy preferować gatunki rodzime, długowieczne, także miododajne (lipy, klony, wierzby). c. tereny dyharmonijne dysharmonijne i zdewastowane Tereny dysharmonijne, jak wyrobiska poeksploatacyjne, zaśmiecone obrzeża lasów, dróg i inne podobne tereny podlegają obligatoryjnej rekultywacji i uporządkowaniu. Zalecanym sposobem rekultywacji żwirowni w rejonie wsi Bereza jest zagospodarowanie rekreacyjne w kierunku obszarów rekreacyjno-turystycznych (tzw. „Międzyrzeckie Jeziorka”). (6) Obszary wyłączone – urbanizowane przeznaczone do zainwestowania W celu zaspokojenia potrzeb związanych z rezerwacją terenów obszarów inwestycyjnych w obrębie przebiegającego przez gminę obszaru podwyższonej aktywności gospodarczej, wydziela się z terenów obszarów rolniczych kilka stref inwestycyjnych. Znajdują się one poza wyznaczonymi obszarami chronionymi, obejmują też z reguły grunty o niższej przydatności rolniczej. Wyjątkiem jest teren inwestycyjny przy północno - zachodniej granicy Międzyrzeca Podlaskiego wyznaczony warunkowo ze względu na występowanie dobrych gleb klasy III i IV. Zakłada się, że nowe zainwestowanie terenu obszaru nie będzie zbytnio uciążliwe dla środowiska i zostanie dopełnione strukturami biologicznie czynnymi (zieleń towarzysząca, zieleń ochronna). Planowane w rejonie gminy duże inwestycje komunikacyjne, zwłaszcza budowa autostrady i drogi ekspresowej wiążą się nie tylko z trwałą aneksją gruntów rolnych, ale też z powstawaniem barier ekologicznych. Jakkolwiek autostrada omija drogi te omijają najcenniejsze przyrodniczo rejony gminy, jej ich budowa musi być związana z szerokim stosowaniem obudowy biologicznej i innych metod minimalizacji negatywnego oddziaływania. Nowe obszary przeznaczone do zainwestowania: – obszary aktywności gospodarczej wyznaczone w miejscowościach: Krzewica, Łukowisko, Dołhołęka, Żabce, Zaścianki, Wysokie, Rogoźnica Kolonia, Rogoźnica, Rogoźniczka, – obszar usług publicznych wyznaczony w miejscowości Zaścianki, – obszary zabudowy mieszkaniowej wyznaczone w miejscowościach: Bereza, Rzeczyca, Tuliłów, Wysokie, – obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW wyznaczone w miejscowościach: Dołhołęka, Łukowisko, Krzewica, Żabce, Halasy, Zaścianki, Koszeliki, Zawadki, – obszary produkcji zwierzęcej wyznaczone w miejscowościach: Dołhołęka, Łukowisko, Łuniew, Krzewica, Wólka Krzymowska, Kolonia Wolańska, Halasy, Zaścianki, Manie, Koszeliki.
(7) Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach otwartych W studium ustala się poniższe zasady lokalizacji zabudowy na obszarach otwartych.
1. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów rolnych oznaczonych wyróżnikiem literowym „R”: 1) obowiązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy z zastrzeżeniem poniższych zapisów;
83 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
2) obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, natomiast na obszarach znajdujących się w granicach Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko; 3) możliwe jest wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz przeznaczonych pod zalesienie; 4) ustala się możliwość lokalizacji uzbrojenia terenu, urządzeń melioracji wodnych, urządzeń turystycznych; 5) w granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią – w zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1% obowiązują zasady postępowania uregulowane w przepisach Prawa wodnego. 6) ustala się możliwość lokalizacji budowli rolniczych, z wyłączeniem obszarów znajdujących się w granicach Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG); 7) ustala się możliwość lokalizacji przedsięwzięć tworzonych między innymi przez budynki inwentarskie o wielkości obsady w maksymalnej liczbie dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP) zależnej od zachowania odległości od budynków zawierających funkcję mieszkalną, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej obiektów sportowych i terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz z wyłączeniem obszarów znajdujących się w granicach Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG): a) w odległości do 100 m – obsada do 40 DJP, b) w odległości od 100 do 210 m – obsada DJP równa odległości wyrażonej w metrach (1 DJP = 1 m), b) w odległości powyżej 210 m – obsada nie większa niż 210 DJP; 8) ustala się możliwość pozostawienia i rozwoju występującej na tych obszarach istniejącej rozproszonej zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych, z dopuszczeniem agroturystyki, na wyznaczonych dla tej zabudowy odrębnych terenach, pod poniższymi warunkami: a) zakaz lokalizacji nowych budynków mieszkalnych, z wyjątkiem budynków, które zastąpią istniejące budynki mieszkalne przeznaczone do rozbiórki, b) dopuszcza się możliwość rozbudowy istniejących budynków mieszkalnych o nie więcej niż 50% powierzchni zabudowy i nadbudowę takich budynków o nie więcej niż jedną kondygnację, c) dopuszcza się możliwość rozbudowy, nadbudowy budowy nowych budynków inwentarskich, składowych, magazynowych, gospodarczych i garażowych uzupełniających istniejąca zabudowę, d) dopuszcza się możliwość budowy budowli rolniczych; 9) ustala się możliwość pozostawienia i rozwoju występującej na tych obszarach istniejącej rozproszonej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, na wyznaczonych dla tej zabudowy odrębnych terenach, pod poniższymi warunkami: a) zakaz lokalizacji nowych budynków mieszkalnych, z wyjątkiem budynków, które zastąpią istniejące budynki mieszkalne przeznaczone do rozbiórki, b) dopuszcza się możliwość rozbudowy istniejących budynków mieszkalnych o nie więcej niż 50% powierzchni zabudowy i nadbudowę takich budynków o nie więcej niż jedną kondygnację, c) dopuszcza się możliwość rozbudowy, nadbudowy i budowy nowych budynków
84 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
gospodarczych i garażowych uzupełniających istniejąca zabudowę, 10) dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 0,5 oraz minimalny 40% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 11) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki mieszkalne – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m, c) budynki gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę mieszkaniową jednorodzinną – jedna kondygnacja nadziemna oraz 7 m; 12) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-,dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 13) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 14) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach terenów rolnych „R” z uwzględnieniem granic Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
2. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów dolin rzecznych, łąk i pastwisk oznaczonych wyróżnikiem literowym „RZ”: 1) obowiązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy z zastrzeżeniem poniższych zapisów; 2) obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, natomiast na obszarach znajdujących się w granicach Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko; 3) możliwe jest wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej oraz infrastruktury technicznej; 4) ustala się możliwość lokalizacji uzbrojenia terenu, urządzeń melioracji wodnych, urządzeń turystycznych; 5) w granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią – w zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1% obowiązują zasady postępowania uregulowane w przepisach Prawa wodnego. 6) ustala się możliwość pozostawienia i rozwoju występującej na tych obszarach, z wyłączeniem dolin rzecznych, istniejącej rozproszonej zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych, z dopuszczeniem agroturystyki, na wyznaczonych dla tej zabudowy odrębnych terenach, pod poniższymi warunkami: a) zakaz lokalizacji nowych budynków mieszkalnych, z wyjątkiem budynków, które zastąpią istniejące budynki mieszkalne przeznaczone do rozbiórki, b) dopuszcza się możliwość rozbudowy istniejących budynków mieszkalnych o nie więcej niż 50% powierzchni zabudowy i nadbudowę takich budynków o nie więcej niż jedną kondygnację, c) dopuszcza się możliwość rozbudowy, nadbudowy budowy nowych budynków
85 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
inwentarskich, składowych, magazynowych, gospodarczych i garażowych uzupełniających istniejąca zabudowę, d) dopuszcza się możliwość budowy budowli rolniczych; 7) dla zabudowy zagrodowej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 0,5 oraz minimalny 40% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 8) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki mieszkalne – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m; 9) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-,dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 10) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 11) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach terenów dolin rzecznych, łąk i pastwisk „RZ” z uwzględnieniem granic Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
3. Zasady lokalizacji zabudowy na obszarach terenów lasów oznaczonych wyróżnikiem literowym „LS”: 1) obowiązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy z zastrzeżeniem poniższych zapisów; 2) obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko; 3) możliwe jest wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej oraz infrastruktury technicznej; 4) ustala się możliwość lokalizacji uzbrojenia terenu, urządzeń melioracji wodnych, urządzeń turystycznych; 5) w granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią – w zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1% obowiązują zasady postępowania uregulowane w przepisach Prawa wodnego. 6) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach terenów lasów „LS” z uwzględnieniem granic Przyrodniczego Systemu Gminy (PSG) nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
86 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
6. STRUKTURA TERENU TERENÓW – OBSZARY URBANIZOWANE PRZEZNACZONE DO ZAINWESTOWANIA (patrz: rys. 3 - Struktura terenu) 6.1 Cele i szanse urbanizacji Cele rozwoju urbanizacji gminy Międzyrzec Podlaski – jak to wskazano w rozdz. 1 i 2 – wynikają przede wszystkim z polityki przestrzennej województwa (będącej rozwinięciem "Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju", RCSS, 1999, dla regionu lubelskiego), odniesionej do tej gminy. państwa zawartej w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 oraz z polityki przestrzennej województwa wynikającej z Planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego. Szansą, jaką ta polityka przestrzenna kreuje, są potencjalnie znaczne możliwości rozwoju inwestycji (nierolniczych) na obszarze gminy, w "pasmach wzmożonego rozwoju", tworzonych przez międzynarodowe i krajowe arterie komunikacyjne: autostradę A2, drogę ekspresową S19 i drogę krajową nr 2 oraz szlak kolejowy E-20 / CE-20. W rezultacie niemal cały obszar gminy pomiędzy projektowaną autostradą na północy, a szlakiem kolejowym na południu został wskazany w planie województwa jako "pasmo inwestycyjne". Obszar całej gminy związany korytarzem transportowym oraz z krajowym, międzynarodowym i globalnym powiązaniem funkcjonalnym sieci rozwojowej krajowych ośrodków wzrostu, objęty jest „podstawowym pasmem wzmożonej aktywności gospodarczej” oraz obszarem strukturalnym „podwyższonej aktywności gospodarczej – obsługi ruchu międzynarodowego”. Celem działu "Obszary urbanizowane przeznaczone do zainwestowania" jest zatem określenie jakie konkretnie tereny obszary może i powinna oferować gmina pod inwestycje, pod jakie inwestycje i w jakiej kolejności czasowej zwłaszcza pod inwestycje pierwszego etapu. Jest to równoznaczne z programem urbanizacji gminy w przewidywanym okresie (ok. 20 lat).
6.2. Uwarunkowania rozwoju i zagospodarowania W zakresie zmiany studium dokonano aktualizacji istniejącej struktury terenów, w ramach której na planszy graficznej (Załączniku nr 2 Uwarunkowania) pokazano istniejące obszary: a) obszary o przeważającej zabudowie zagrodowej, b) obszary zabudowy mieszkaniowej, c) obszary usług publicznych, d) obszary aktywności gospodarczej, e) obszary produkcji zwierzęcej, f) istniejące cmentarze, g) złoża surowców, h) tereny górnicze, i) obszary górnicze, j) obiekty komunikacyjne, k) obiekty infrastruktury technicznej.
87 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
(1) Klasyfikacja uwarunkowań urbanizacyjnych Racjonalne wyznaczenie obszarów oferowanych pod ewentualną urbanizację powinno być oparte o analizę dwóch przeciwstawnych grup czynników: — czynników negatywnych z punktu widzenia urbanizacji, tj. takich, które wykluczają w swoim zasięgu urbanizację, bądź ją w zasadniczym stopniu ograniczają – warunkują oraz — czynników pozytywnych z tegoż punktu widzenia, tj. takich, które urbanizacji sprzyjają w mniejszym lub większym stopniu. (2) Czynniki ograniczające urbanizację Są to przede wszystkim czynniki przyrodnicze bądź kulturowe, które są podstawą wyznaczenia możliwie trwałej struktury "obszarów otwartych" gminy (patrz: rozdz. 5: "Struktura terenu terenów – obszary otwarte"). Do tej grupy zaliczyć należy: — przyrodnicze obszary prawnie chronione: rezerwaty przyrody, obszary chronionego krajobrazu itp, — doliny rzek i cieków, m. in. jako elementy korytarzy i ciągów ekologicznych, ale też obszary zalewowe, lub o złych warunkach posadowienia, — obszary nieodpowiednie do urbanizacji ze względów hydrologicznych (np. zlewnie czy zbiorniki podziemne chronione), — lasy i tereny przewidziane do zalesienia, — obszary względnie najlepszych gleb, — inne obszary otwarte, które należałoby zachować, — obszary nieodpowiednie do urbanizacji ze względów społeczno -gospodarczych (np. tereny intensywnej gospodarki rolnej), — obszary niewskazane do urbanizacji ze względów kulturowych (ochrona zabytków, ochrona krajobrazu). W sumie obszar gminy jest pokryty bogatą strukturą terenów niesprzyjających urbanizacji. W obszarze tym można jednak również wskazać tereny względnie niekonfliktowe z tego punktu widzenia. (3) Czynniki sprzyjające urbanizacji Są to czynniki, jak wyżej wspominano, sprzyjające aktywności urbanizacyjnej, tj. zwiększające atrakcyjność inwestycyjną terenów znajdujących się w zasięgu ich oddziaływania. Do czynników tych należą przede wszystkim: — bliskość i łatwość powiązania z trasami rangi międzynarodowej i krajowej, po pierwsze rejon węzła autostrady A2 i trasy drogi ekspresowej S19 – pod warunkiem powiązania węzła poprzez drogi lokalne z obszarem gminy, — bliskość i łatwość powiązania z węzłem trasy drogi ekspresowej S19 i drogi krajowej nr 2, — bliskość innych ważniejszych skrzyżowań tras S19 i węzłów drogi ekspresowej S19 zlokalizowanych w pobliżu gminy oraz ważniejszych skrzyżowań drogi krajowej nr 2, w granicach gminy, — łatwość obsłużenia obszaru transportem kolejowym, powiązania bocznicami, ze szlakiem E-20 / CE-20 (dotyczy to szczególnie inwestycji przemysłowych i składowych), — bliskość i dobre powiązania z miastem Międzyrzecem Podlaskim, szczególnie dobre
88 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
powiązania z jego centrum, usługami i miejscami pracy (dotyczy to zwłaszcza inwestycji mieszkaniowych), — korzystne środowisko otoczenia (głównie dla inwestycji mieszkaniowych), — dobre warunki posadowienia budynków. W większości są to czynniki sprzyjające różnym formom inwestycyjnym, zarówno biznesu (komercyjnego, produkcyjnego itp.), jak i osadnictwa (mieszkań, usług itp.) Szczególny potencjał w tym zakresie zdaje się mieć oś trasy drogi ekspresowej S19 od węzła z autostradą (pod warunkiem powiązania węzła poprzez drogi lokalne z obszarem gminy) do węzła z drogą krajową nr 2 oraz sąsiedztwo miasta Międzyrzeca Podlaskiego. (4) Czynniki rozwoju rekreacji Uwarunkowania rozwoju rekreacji są w większości odmienne od wymienionych w pkt (3). Ich decydującym czynnikiem jest atrakcyjność rekreacyjna środowiska, w tym zwłaszcza: — bliskość wód powierzchniowych – rzek, zalewów, dolin rzecznych, — bliskość większych lasów, — piękny krajobraz, — zdrowe środowisko, — atrakcje kulturowe - bliskość zabytków itp. Wszystko to w odpowiedniej na potrzeby rekreacji wielkości, łatwo dostępne, a przy tym odpowiednio odporne na zagrożenia (działanie niszczące) rekreacji. Gmina nie jest rejonem o szczególnych walorach rekreacyjno -turystycznych, jest tu jednak stosunkowo sporo miejsc, gdzie ta funkcja ma warunki i szanse rozwoju. Są to: — rejon lasów i dolnej Krzny w południowo – wschodniej części gminy (projektowany obszar chronionego krajobrazu), — rejon doliny Krzny w południowo - zachodniej części gminy, — fragmenty rejonu doliny Piszczki (północna część gminy), — fragmenty terenów w pobliżu zalewów Żwirowni żwirowni (południowa część gminy, rejon Berezy). Każdy ze wskazanych rejonów stwarza inne szanse rozwoju funkcji rekreacyjnych, co powinno być wzięte pod uwagę przy ustalaniu programów rozwoju. (5) Urbanizacja wsi Niezależnie od potencjalnych możliwości wyznaczenia większych terenów obszarów inwestycyjnych, bądź w uzupełnieniu do tych obszarów, szanse stosunkowo znacznego rozwoju - urbanizacji ma większość wsi w gminie, pod warunkiem ich dobrego powiązania komunikacyjnego z ośrodkami rozwoju. We wsiach tych celowe jest wyznaczenie obszarów pod rozwój funkcji nierolniczych, w odpowiednim do wielkości wsi i ich lokalnych możliwości zakresie.
89 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
6.3. Kierunki rozwoju i zagospodarowania – koncepcja (1) Zasady ogólne Zakłada się, że rozwój urbanizacji gminy Międzyrzec Podlaski będzie się kształtował w powiązaniu funkcjonalnym z miastem Międzyrzec Podlaski, na zasadach właściwych dla rozwoju strefy podmiejskiej ("aglomeracji") miasta większego. Centrum usługowe miasta obecnego pozostanie nadal równocześnie głównym centrum usługowym dla gminy, niezależnie od funkcji lokowanych w obszarze gminy. Pozwoli to na zwiększenie siły łącznego potencjału gminy i miasta, jego rangi w strukturze regionu. Równolegle w studium wyznacza się nowy duży obszar usług publicznych zlokalizowany na wschód od istniejącego węzła drogi ekspresowej S19 z drogą krajowa nr 2, w którym zlokalizowane zostanie centrum usługowe gminy mieszczące funkcje administracyjne, oświatowe i kulturalne, uzupełnione funkcjami usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego. Uwzględniając przedstawione wyżej cele i uwarunkowania proponuje się jako ofertę kierunków zagospodarowania przestrzennego istotnych dla rozwoju gminy zainwestowane i przeznaczone do zainwestowania obszary: —wybrane rejony pod obszarowo większą urbanizację typu biznes (przemysł, składy itp.) oraz osadnictwo (mieszkania, usługi itp.), —rejony i miejscowości pod rozwój funkcji rekreacyjnych – ośrodków i wsi rekreacyjnych (agroturystyka), —miejscowości, wsie, gdzie wskazane jest wydzielenie terenów pod funkcje – miejsca pracy nierolniczej, terenowo mniejsze, wbudowane w strukturę istniejących wsi. a) obszary zabudowy zagrodowej, b) obszary zabudowy mieszkaniowej, c) obszary usług publicznych, d) obszary aktywności gospodarczej, e) obszary produkcji zwierzęcej, f) obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. Ponadto w kierunkach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić wynikające z uwarunkowań obszary zainwestowane i przeznaczone do zainwestowania: a) cmentarze, b) złoża surowców, c) tereny górnicze, d) obszary górnicze, Wszystkie trzy grupy propozycji wrysowano orientacyjnie na mapę gminy (rys. 3: Struktura terenu, rys. 5: Plansza zbiorcza). W następnych punktach rozdziału (pkt 2-5) przedstawiono proponowane oferty rozwojowe gminy w kolejności wagi społecznej i gospodarczej. powyżej wymienione obszary pokazano planszy graficznej – Załączniku nr 3 Kierunki zagospodarowania przestrzennego.
90 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
(2) Oferta urbanizacyjna a. Rejon węzła A2/S19 Przyjmując, iż będzie to węzeł najwyższej w regionie lubelskim rangi (skrzyżowanie międzynarodowej autostrady z trasą ekspresową o podobnym znaczeniu), atrakcyjność lokalizacji w jego rejonie będzie szczególnie duża. Stąd propozycja oferty stosunkowo dużych terenów pod możliwe do zlokalizowania tu inwestycje: —Teren Ul - w rejonie wsi Łukowisko, na północ od projektowanej autostrady i na zachód od trasy S19, z możliwym przeznaczeniem na różne formy biznesu, w tym - przemysł, składy itp., —Teren U2 - w rejonie wsi Łuniew - Krzewica, na południe od projektowanej autostrady,zmożliwością przeznaczenia również naróżne formy biznesu, ale także osadnictwa, tj. mieszkań, usług, dla obsługi nowych funkcji terenów Ul i U2. b. Rejon węzła S19 / droga nr 2 Atrakcyjność lokalizacyjna tego rejonu jest teoretycznie niższa niż rejonu poprzedniego węzła rangi (drogi w sumie niższej klasy), ale wzmocniona bliskością miasta, stwarza podobną siłę przyciągania. Proponuje się tuofertę trzech rejonów: —Teren U3 - w rejonie wsi Żabce, na południe od drogi nr 2, przyjmując, iż nie będzie to kolidować z ruchem na tej trasie (o wymaganych parametrach trasy ekspresowej - konieczne drogi odbarczające); możliwe różne formy biznesu i osadnictwa. —Teren U4 - też w rejonie wsi Żabce, na północ od drogi nr 2 i na zachód od trasy S19, z warunkami i przeznaczeniem jak teren U3. —Teren U5 - pomiędzy trasą S19 a doliną rzeki Piszczki, na północ od drogi nr 2; osią inwestycyjną terenu jest istniejąca droga nr 19 na odcinku wyłączonym z trasy ekspresowej, powiązana bezpośrednio z główną ulicą miasta Międzyrzeca - ul. Warszawską. c. Rejon przy trasie nr 2, powiązany z miastem Powiązane z miastem Międzyrzec Podlaski są pośrednio wszystkie tereny inwestycyjne gminy wskazane wyżej, dominują w nich jednak potencjały związków z węzłami komunikacyjnymi. Oferta tego punktu wskazuje tereny powiązane również z trasą, położone blisko węzła S19/2, ale dominującą racją jego wyznaczenia jest organiczne powiązanie ze strukturą miasta, z jego centrum. Jest to tak poważny potencjał atrakcyjności inwestycyjnej i funkcjonalnej, że obszar wskazuje się mimo stosunkowo bardzo dobrych gleb (III, IV klasa), które w zasadzie powinny być chronione. Są to: —Teren U6 - obejmujący pola wsi Zaścianki, między doliną rzeki Piszczki po zachodniej stronie, a ciekiem i lasami po stronie wschodniej. Teren w większości kwalifikuje się pod funkcje osadnicze (mieszkania, usługi, ale też nieuciążliwy biznes). Jest bezpośrednio powiązany z miastem Międzyrzec, jego centrum, stanowi jego naturalny kierunek rozwoju. —Teren U7 - położony w rejonie wsi Wysokie na północ od drogi nr 2, u wlotu ul. Brzeskiej, jest również bezpośrednio powiązany z miastem. Granicząc od północy z zespołem leśnym stanowi potencjalnie korzystną ofertę pod funkcje osadnicze. d. Rejony podmiejskie powiązane z drogą nr 2 Są to rejony mniej oczywiste komunikacyjnie, stosunkowo znacznie oddalone od węzłów tras głównych (A2, S19) i pośrednio związane z miastem. Niemniej ich odległość od miasta i tych tras jest jeszcze korzystna, mogą być więc traktowane jako szansa, ewentualnie dalsza, pod lokalizację różnych funkcji urbanizacyjnych. Tereny tej grupy leżą przy trasie nr 2, na wschód od miasta, są to:
91 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
—Teren U8 - stanowiący znacznej powierzchni pasmo terenów w rejonie wsi Rogoźnica - Nowa Wieś - Manie, prostopadłe w stosunku do drogi nr 2, położone większości na północ od tej drogi, oraz w części na południe od niej, wzdłuż istniejącego kompleksu leśnego (od strony zachodniej) i łąk cieku wodnego (od wschodu). Południowy segment terenu graniczy z doliną rzeki Krzny. Całość terenów może być przeznaczona w perspektywie pod funkcje osadnicze, część południowa, nad rzeką Krzną - również na rekreację. Zakłada się, że program inwestycyjny nie będzie kolidował z funkcją komunikacyjną drogi nr 2. —Teren U9 - w rejonie wsi Rogoźniczka, również po obu stronach drogi nr 2. Kwalifikuje się także pod perspektywiczne funkcje osadnicze i rekreacyjne. Pod rekreację zwłaszcza teren położony na południe od drogi nr 2. e. Rejon skrzyżowania S19 / kolej Potencjał inwestycyjny, rozwojowy rejonu tego skrzyżowania wynika z faktu powiązania ważnej krajowej trasy ekspresowej z terenami o stosunkowo łatwych możliwościach obsługi kolejowej stąd rejon nadaje się na lokalizację obiektów przemysłowych, składowych itp. W rejonie tym proponuje się: —Teren U10 - w sąsiedztwie wsi Rzeczyca, na południe od torów szlakowych kolei, przy wiadukcie trasy S19. f. Etapowanie realizacji głównych ofert urbanizacyjnych Przedstawione w punktach a - e oferty rozwojowe gminy dotyczą perspektyw, prawdopodobnie dalszych jej rozwoju. Przedwczesne ich otwieranie może być zagrożeniem dla gospodarki (rolnej) środowiska i ładu przestrzennego w obszarze gminy - prowadzić do rozpraszania zabudowy i utraty szans racjonalnego rozwoju perspektywicznego. Dlatego też tereny te należy traktować jako perspektywiczne rezerwy rozwojowe, otwierane w miarę pojawiania się większych inwestycji, zwłaszcza związanych z rozwojem tras komunikacyjnych i ruchów tranzytowych międzynarodowych. Wskazuje się jednak również tereny, które mogłyby być brane pod uwagę jako ewentualne tereny rozwojowe gminy w bliższym etapie. Są to (jak oznaczono na rysunku): —teren U5, —teren U6 - część południowa, —teren U7 - część zachodnia. Są to przede wszystkim tereny związane przestrzennie z miastem Międzyrzecem, stanowiące do pewnego stopnia obszar jego podmiejskiej ekspansji. I tu jednak zakłada się, że będą one otwierane po dobrym przygotowaniu programowym i planistycznym, stopniowo, w miarę pojawiania się realnych potrzeb i możliwości ich racjonalnego zagospodarowania. (3) Oferta rekreacyjna a. Ośrodki rekreacyjne Jeden większy lub dwa mniejsze ośrodki rekreacyjne można będzie utworzyć w południowej części Żwirowiska, w kontynuacji planowanego ośrodka miejskiego na sąsiednim terenie. Orientacyjne miejsce ośrodków oznaczono na rysunku, są to: —Tereny: T1 i T2 - w rejonie wsi Bereza; główną atrakcją rekreacyjno - turystyczną ośrodków będą powstałe tu zbiorniki wodne, sąsiedztwo większego, miejskiego ośrodka turystyczno – rekreacyjnego Żwirowni oraz pobliskie lasy. Program ośrodków T1 i T2 powinien być przedmiotem specjalistycznego opracowania ewentualnie łącznie z miejskim ośrodkiem Żwirowisko. b. Wsie rekreacyjne — w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu
92 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Bialskopodlaski Obszar Chronionego Krajobrazu, w południowo - wschodniej części gminy, obejmujący większe obszary leśne (rozciągające się też na gminy sąsiednie), w tym wschodni (w gminie) odcinek doliny Krzny, są atrakcyjną bazą dla rozwijania funkcji rekreacyjnej we wsiach położonych w tym rejonie. Zakłada się, że będzie to stopniowe przekształcanie wsi o dominującej funkcji rolniczej we wsie rolniczo – rekreacyjne ("letniskowe"). Ten kierunek restrukturyzacji może dotyczyć następujących wsi, ich terenów i rejonów: — Teren R1 - rejon wsi Wysokie, na północnej strome doliny Krzny, w sąsiedztwie OChK, — Teren R2 - rejon wsi Rudniki, po południowej stronie doliny Krzny, w strukturze OChK, — Teren R3 - rejon wsi Sitno, jw., — Teren R4 - rejon wsi Puchacze, jw., — Teren R5 - rejon wsi Utrówka - o charakterze śródleśnym. c. Wsie rekreacyjne — w rejonie doliny Krzny, odcinek zachodni Ten rejon gminy okazuje się być także wystarczająco zasobny w wartości rekreacyjne, by wsie położone w jego granicach miały szanse rozwoju tej funkcji, jako funkcji początkowo - uzupełniającej, w przyszłości ewentualnie dominującej. Restrukturyzację w tym kierunku proponuje się dla następujących wsi i ich rejonów, po północnej stronie doliny: — Teren R6 - rejon wsi Tuliłów, — Teren R7 - rejon wsi Sawki, — Teren R8 - rejon wsi Starowieś , — Teren R9 - rejon wsi Krzymoszyce, — Teren R10 - rejon wsi Wólka Krzymowska. Oraz po strome południowej: —Teren R11 - rejon wsi Jelnica, —Teren 12 - rejon wsi Misie, —Teren R13 - rejon wsi Strzakły, —Teren R14 - rejon wsi Zalasek. (4) Rozwój istniejących wsi Perspektywy rozwojowe gminy, szanse lokalizacji na jej terenie inwestycji oferujących miejsca pracy, zapewne będą też stymulować stopniową restrukturyzację istniejących wsi (nie tylko tych mających szanse rozwoju funkcji rekreacyjnej). Wszystkie wsie gminy Międzyrzec Podlaski powinny mieć warunki restrukturyzacji funkcjonalno - przestrzennej, zmierzającej ku: —poprawie standardu wyposażenia w infrastrukturę społeczną (oczywiście także - techniczną), —zwiększeniu możliwości wyboru miejsc pracy, w tym rozwoju przedsiębiorczości (nierolniczej czy nie bezpośrednio rolniczej) na obszarze samych wsi, niezależnie od szans większych inwestycji w gminie lub w kooperacji z nimi, —podniesieniu jakości życia m. in. przez poprawę ładu przestrzennego struktur wsi, podniesienie kultury przestrzennej. Wymaga to wskazania terenów rozwojowych w każdej niemal wsi, przeznaczonych nie tyle na zwiększone osadnictwo (liczby domów czy mieszkańców), ale jego uzupełnienia w tereny i obiekty usługowe, produkcyjne (nierolnicze), rekreacyjne itd. Uzupełnienia te i procesy
93 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
restrukturyzacyjne powinny być realizowane niezależnie od ewentualnych większych inwestycji na wyznaczonych obszarach (na rys. "Struktura terenu" wskazano wstępne propozycje w tym zakresie). Szczególną szansę rozwojową powinny mieć przy tym wsie możliwie dobrze skomunikowane, mające warunki pełnienia funkcji ośrodków obsługi wsi mniejszych w ich rejonach. Propozycje terenowe w tym zakresie pokazano na rysunkach. (5) Etapowanie realizacji całości programu Zasady etapowania realizacji ofert urbanizacyjnych podano w pkt 2f. Podobne zasady powinny dotyczyć całości zamierzeń programowych. W przypadku perspektyw rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski- co jeszcze raz należy podkreślić - racjonalne etapowanie realizacji ofert inwestycyjnych ma kluczowe znaczenie. Przedwczesne wskazania planistyczne mogą doprowadzić do żywiołowych działań parcelacyjnych i w efekcie -zaprzepaszczenia szans planowanego rozwoju i destrukcji gospodarki obszarów. Przedstawiony w poprzednich punktach tego rozdziału program urbanizacji gminy należałoby podzielić przynajmniej na dwie grupy z punktu widzenia etapowania jego realizacji: — Etap I, tj. możliwość sukcesywnego wprowadzania propozycji w życie, zaczynając już obecnie, może dotyczyć: •programu rekreacyjnego ośrodków i wsi (pkt (3) a, b, c) oraz •programu restrukturyzacji funkcjonalno - przestrzennej wsi (pkt(4)). — Etap II powinien dotyczyć większych ofert inwestycyjnych, zawartych w pkt (2) - tj. wielkich zamierzeń o znaczeniu ponadlokalnym związanych z rozwojem planowanych tras komunikacyjnych – krajowych i międzynarodowych i zależny od nich. • Można natomiast brać pod uwagę wydzielenie z etapu II niektórych terenów związanych raczej z rozwojem miasta Międzyrzeca i je wprowadzić do realizacji w odpowiednim okresie (pośrednim); tereny te scharakteryzowano w pkt 2f i oznaczono na rysunku. Planowana aktywność inwestycyjna I etapu powinna być uwzględniona w planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego gminy (w myśl przygotowanej nowej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym - "planie rozwoju" gminy). Propozycje II etapu powinny pozostać jako ustalenia perspektywiczne polityki przestrzennej gminy, zawarte w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego" i być wprowadzane do planu gminy stopniowo, w miarę pojawiania się zainteresowanych inwestorów. Wskazane jest jednak, by były one uwzględnione w planie województwa oraz w odpowiednich informatorach promocyjnych gminy (folderach dla potencjalnych inwestorów).
94 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Poniżej określono dla poszczególnych obszarów i terenów ustalenia dotyczące zmian w przeznaczeniu terenów, określające dopuszczalny zakres i ograniczenia tych zmian oraz ustalenia dotyczące kierunków i wskaźników dotyczących zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w szczególności określające minimalne i maksymalne parametry i wskaźniki urbanistyczne. Poniższe ustalenia należy traktować jako wytyczne, które należy uwzględnić w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Poniższe wartości ograniczone liczbowo mogą zostać w ustaleniach opracowywanych w przyszłości planów miejscowych zawężone lecz nie mogą być rozszerzane. Granice i wielkość obszarów i terenów wyznaczonych w studium należy traktować jako wskazanie kierunków rozwoju zabudowy, przy czym mogą one być w opracowywanych w przyszłości planach miejscowych zawężane lub doprecyzowane (ze względu na granice podziałów geodezyjnych, parametry dróg lub inne uwarunkowania). Wyznaczone ramach studium obszary i tereny przeznaczone pod zabudowę: mogą być w opracowywanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zawężone – tzn. pozostawione w dotychczasowym użytkowaniu rolniczym i leśnym jeśli będzie to uzasadnione ochroną gruntów rolnych, leśnych, rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ochroną przyrody, ochroną środowiska, wpływem na ruch drogowy lub będzie to wynikało z obowiązujących przepisów odrębnych.
(2) Obszary zabudowy zagrodowej, oznaczone wyróżnikiem literowym „RM” Ustalenia studium dla obszarów zabudowy zagrodowej: 1) na obszarach zabudowy zagrodowej ustala się możliwość wyznaczenia terenów zabudowy zagrodowej z gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych, agroturystyki, świadczonych dla rolnictwa usług i rzemiosła, z dopuszczeniem wyznaczenia terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, świadczonych dla mieszkańców usług i rzemiosła oraz terenów łączących wymienione przeznaczenia; 2) na obszarach zabudowy zagrodowej dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do stałego pobytu ludzi takie jak: domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze, mieszkania chronione, domy seniora, domy rencisty, domy opieki społecznej, domy pomocy społecznej, domy dla bezdomnych, hotele robotnicze dla pracowników rolnictwa, pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych od uciążliwych obiektów zabudowy zagrodowej o których mowa w pkt 14; 3) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 i 2 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 4) ustala się zasadę strefowania zabudowy zagrodowej, tj.: a) w strefie frontowej terenu należy lokalizować budynki mieszkalne, gospodarcze i garażowe, b) w strefie środkowej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe i składowe oraz budowle rolnicze takie jak: silosy na zboże i pasze itp., c) w strefie tylnej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe, składowe, inwentarskie oraz budowle rolnicze takie jak: zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonkę, komory fermentacyjne, zbiorniki biogazu itp.; 5) ustala się możliwość lokalizacji różnych typów zabudowy wolnostojącej oraz zwartej,
95 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
tj. bliźniaczej, szeregowej, grupowej, zblokowanej, atrialnej, itp.; 6) dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 0,5 oraz minimalny 40% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 7) dla zabudowy usług i rzemiosła ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 1,2 oraz minimalny 20% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 8) dla zabudowy zamieszkania zbiorowego ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 1,2 oraz minimalny 50% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 9) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki mieszkalne jednorodzinne, usługowe, rzemieślnicze i łączące te funkcje oraz budynki zamieszkania zbiorowego – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m; c) budynki gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zamieszkania zbiorowego – jedna kondygnacja nadziemna oraz 7 m; 10) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 11) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 12) dla zabudowy zagrodowej i agroturystyki obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (40 DJP); 13) dla zabudowy mieszkaniowej, usług i rzemiosła oraz zamieszkania zbiorowego obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 5 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (5 DJP); 14) obowiązuje zachowanie stref izolacyjnych składających się z gęstej zieleni wysokiej i średniej izolującej tereny uciążliwych obiektów zabudowy zagrodowej od terenów zamieszkania zbiorowego; 15) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach zabudowy zagrodowej nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
(3) Obszary zabudowy mieszkaniowej, oznaczone wyróżnikiem literowym „M” Ustalenia studium dla obszarów zabudowy mieszkaniowej: 1) na obszarach zabudowy mieszkaniowej ustala się możliwość wyznaczenia terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, z dopuszczeniem świadczonych dla mieszkańców usług i rzemiosła oraz terenów łączących wymienione przeznaczenia; 2) na obszarach zabudowy mieszkaniowej dopuszcza się możliwość pozostawienia istniejącej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej tworzącej zespół zabudowy w miejscowości Halasy; 3) na obszarach zabudowy mieszkaniowej dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do stałego pobytu ludzi takie jak: domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze, mieszkania
96 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
chronione, domy seniora, domy rencisty, domy opieki społecznej, domy pomocy społecznej, domy dla bezdomnych, pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych od uciążliwych obiektów zabudowy zagrodowej o których mowa w pkt 16; 4) na obszarach zabudowy mieszkaniowej dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do czasowego pobytu ludzi takie jak: hotele, motele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska i inne obiekty przeznaczone do krótkotrwałego zakwaterowania, pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych od uciążliwych obiektów zabudowy zagrodowej o których mowa w pkt 16; 5) ponadto ustala się możliwość pozostawienia i rozwoju występującej na tych obszarach istniejącej zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych, z wyznaczeniem dla niej odrębnych terenów lub terenów umożliwiających ewentualne jej przekształcenie w kierunku przeznaczenia wymienionego w pkt. 1, z dopuszczeniem agroturystyki, z zakazem lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz uwzględniających zasadę strefowania zabudowy, tj.: a) w strefie frontowej terenu należy lokalizować budynki mieszkalne, gospodarcze i garażowe, b) w strefie środkowej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe i składowe oraz budowle rolnicze takie jak: silosy na zboże i pasze itp., c) w strefie tylnej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe, składowe, inwentarskie oraz budowle rolnicze takie jak: zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonkę, komory fermentacyjne, zbiorniki biogazu itp.; 6) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 - 5 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 7) ustala się możliwość lokalizacji różnych typów zabudowy wolnostojącej oraz zwartej, tj. bliźniaczej, szeregowej, grupowej, zblokowanej, atrialnej, itp.; 8) dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 0,5 oraz minimalny 40% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 9) dla zabudowy usług i rzemiosła ustala się intensywność zabudowy od 0,5 do 2 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 10) dla zabudowy zamieszkania zbiorowego ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 1,2 oraz minimalny 50% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 11) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki mieszkalne jednorodzinne, usługowe, rzemieślnicze i łączące te funkcje oraz budynki zamieszkania zbiorowego – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki mieszkalne wielorodzinne – w stanie istniejącym bez zmian, c) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m; d) budynki gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę mieszkaniową jednorodzinną – jedna kondygnacja nadziemna oraz 7 m;
97 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
12) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 13) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 14) dla zabudowy mieszkaniowej, usług i rzemiosła oraz zamieszkania zbiorowego obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 5 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (5 DJP); 15) w odniesieniu do istniejącej pozostawionej zabudowy zagrodowej i agroturystyki obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (40 DJP); 16) obowiązuje zachowanie stref izolacyjnych składających się z gęstej zieleni wysokiej i średniej izolującej tereny uciążliwych obiektów zabudowy zagrodowej od terenów zamieszkania zbiorowego; 17) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach zabudowy mieszkaniowej nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. (4) Obszary usług publicznych, oznaczone wyróżnikiem literowym „UP” Ustalenia studium dla obszarów usług publicznych: 1) na obszarach usług publicznych ustala się możliwość wyznaczenia terenów zabudowy usług administracji, kultury i oświaty z dopuszczeniem usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego oraz terenów łączących wymienione przeznaczenia; 2) na obszarach zabudowy usług publicznych dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do stałego pobytu ludzi takie jak: internaty, domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze, mieszkania chronione, domy seniora, domy rencisty, domy opieki społecznej, domy pomocy społecznej, domy dla bezdomnych; 3) na obszarach zabudowy usług publicznych dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do czasowego pobytu ludzi takie jak: hotele, motele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska i inne obiekty przeznaczone do krótkotrwałego zakwaterowania; 4) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 -3 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 5) ustala się możliwość lokalizacji różnych typów zabudowy wolnostojącej oraz zwartej, tj. bliźniaczej, szeregowej, grupowej, pierzejowej, zblokowanej, atrialnej, itp.; 6) dla zabudowy usług administracji, kultury i oświaty, usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 2 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 7) dla zabudowy zamieszkania zbiorowego ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 1,2 oraz minimalny 50% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 8) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki usług administracji, kultury i oświaty, usług niepublicznych nieuciążliwych, handlu i rzemiosła nieuciążliwego i łączące te funkcje oraz budynki zamieszkania zbiorowego – trzy kondygnacje nadziemne oraz 15 m,
98 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
b) budynki magazynowe i garażowe obsługujące funkcje podstawowe – dwie kondygnacje nadziemne oraz 7 m; 9) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 10) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska; 11) obowiązuje zakaz chowu i hodowli zwierząt; 12) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach usług publicznych nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
(5) Obszary aktywności gospodarczej, oznaczone wyróżnikiem literowym „AG” Ustalenia studium dla obszarów aktywności gospodarczej: 1) na obszarach aktywności gospodarczej ustala się możliwość wyznaczenia terenów zabudowy obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, budynków biurowych, socjalnych, technicznych, usług, rzemiosła, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej oraz terenów łączących wymienione przeznaczenia; 2) na obszarach aktywności gospodarczej dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do stałego pobytu ludzi takie jak: hotele robotnicze pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych o których mowa w pkt 17; 3) na obszarach aktywności gospodarczej dopuszcza się również możliwość wyznaczenia terenów pod jednostkowe obiekty zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do czasowego pobytu ludzi takie jak: hotele, motele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska i inne obiekty przeznaczone do krótkotrwałego zakwaterowania, pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych o których mowa w pkt 17; 4) na terenach wymienionych w pkt. 1 możliwa jest lokalizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, pod warunkiem wyznaczenia stref izolacyjnych o których mowa w pkt 17; 5) obszary aktywności gospodarczej należy traktować również jako obszary rozmieszczenia obiektów handlowych bez ograniczeń powierzchni sprzedaży (czyli o powierzchni sprzedaży zarówno powyżej 2000 m kw., jak i 400 m kw.); 6) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 -6 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 7) ponadto ustala się możliwość pozostawienia, bez rozwoju i bez rozszerzenia terytorialnego występującej na tych obszarach istniejącej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, z wyznaczeniem dla niej odrębnych terenów lub terenów umożliwiających ewentualne jej przekształcenie w kierunku przeznaczenia wymienionego w pkt. 1 oraz uwzględniających wyznaczenie stref izolacyjnych o których mowa w pkt 17; 8) ponadto ustala się możliwość pozostawienia i rozwoju (z wyłączeniem lokalizacji nowych budynków mieszkalnych) występującej na tych obszarach istniejącej zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych, z wyznaczeniem dla niej odrębnych terenów lub terenów umożliwiających ewentualne jej przekształcenie w kierunku przeznaczenia wymienionego w pkt. 1, z zakazem lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, uwzględniających wyznaczenie stref izolacyjnych
99 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
o których mowa w pkt 17 oraz uwzględniających zasadę strefowania zabudowy, tj.: a) w strefie frontowej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze i garażowe, b) w strefie środkowej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe i składowe oraz budowle rolnicze takie jak: silosy na zboże i pasze itp., c) w strefie tylnej terenu należy lokalizować budynki gospodarcze, garażowe, składowe, inwentarskie oraz budowle rolnicze takie jak: zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonkę, komory fermentacyjne, zbiorniki biogazu itp.; 9) ustala się możliwość lokalizacji różnych typów zabudowy wolnostojącej oraz zwartej, tj. bliźniaczej, szeregowej, grupowej, zblokowanej, atrialnej, itp.; 10) dla zabudowy obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, usług, rzemiosła, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 2 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 11) dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 0,5 oraz minimalny 40% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 12) dla zabudowy zamieszkania zbiorowego ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 1,2 oraz minimalny 50% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 13) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki produkcyjne, składowe, magazynowe, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej oraz usługowe, rzemieślnicze, mieszkalne i łączące te funkcje oraz budynki zamieszkania zbiorowego – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m; c) budynki gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę mieszkaniową jednorodzinną – jedna kondygnacja nadziemna oraz 7 m; 14) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 15) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 16) obowiązuje zakaz lokalizacji nowej zabudowy mieszkaniowej; 17) obowiązuje zachowanie stref izolacyjnych składających się z gęstej zieleni wysokiej i średniej izolującej tereny uciążliwych obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, budynków technicznych, usług, rzemiosła, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej od terenów nie powiązanych z nimi budynków mieszkalnych, biurowych i zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do okresowego pobytu ludzi; 18) w odniesieniu do istniejącej pozostawionej zabudowy zagrodowej obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (40 DJP); 19) w odniesieniu do pozostałych funkcji obowiązuje ograniczenie chowu i hodowli zwierząt do maksymalnej wielkości obsady w liczbie 5 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (5 DJP);
100 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
20) delimitacja terenów z ewentualnym rozdzieleniem różnych funkcji ustalonych i dopuszczonych w obszarach aktywności gospodarczej nastąpi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
(6) Obszary produkcji zwierzęcej, oznaczone wyróżnikiem literowym „PZ” Ustalenia studium dla obszarów produkcji zwierzęcej: 1) na obszarach produkcji zwierzęcej ustala się możliwość wyznaczenia terenów zabudowy obiektów produkcji zwierzęcej w gospodarstwach hodowlanych i ferm zwierząt gospodarskich oraz obsługujących je składów, magazynów, budynków biurowych, socjalnych, technicznych, usług, rzemiosła, obsługi produkcji rolnej oraz terenów łączących wymienione przeznaczenia; 2) na terenach wymienionych w pkt. 1 możliwa jest lokalizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko; 3) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 4) ustala się możliwość lokalizacji zabudowy wolnostojącej; 5) dla zabudowy obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, budynków biurowych, socjalnych, usług, rzemiosła, obsługi produkcji rolnej ustala się intensywność zabudowy od 0,2 do 2 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 6) ustala się maksymalną wysokość zabudowy: a) budynki produkcyjne, składowe, magazynowe, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej oraz usługowe, rzemieślnicze, mieszkalne i łączące te funkcje – dwie kondygnacje nadziemne oraz 12 m, b) budynki inwentarskie, składowe, magazynowe oraz gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę zagrodową – dwie kondygnacje nadziemne oraz 10 m; c) budynki gospodarcze i garażowe obsługujące zabudowę mieszkaniową jednorodzinną – jedna kondygnacja nadziemna oraz 7 m; 7) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 8) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem sąsiadujących terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 9) obowiązuje zakaz lokalizacji zabudowy mieszkaniowej i zamieszkania zbiorowego; 10) nie obowiązują ograniczenia chowu i hodowli zwierząt z zastrzeżeniem ograniczeń, które mogą wynikać z przepisów z dziedziny ochrony środowiska, ochrony wód, ochrony powietrza, ochrony przyrody, przepisów regulujących odległości ze względu na uciążliwość zapachową, itp.
(7) Obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW, oznaczone wyróżnikiem literowym „FV” Ustalenia studium dla obszarów urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich stref ochronnych
101 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. 1) ustala się lokalizację terenów zespołów ogniw fotowoltaicznych (elektrowni słonecznych, farm fotowoltaicznych) produkujących energię na cele komercyjne o mocy przekraczającej 100 kW, na obszarach wyznaczonych w studium na planszy graficznej (Załącznik nr 3 Kierunki zagospodarowania przestrzennego), 2) dopuszcza się lokalizację obsługujących tereny składów, magazynów, budynków biurowych, socjalnych i technicznych; 3) na terenach wymienionych w pkt. 1 możliwa jest lokalizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko; 4) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 5) dla zabudowy urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 1 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 6) ustala się maksymalną wysokość zabudowy budynków i obiektów kubaturowych – dwie kondygnacje nadziemne oraz 8 m, 7) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 8) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem sąsiadujących terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 9) obowiązuje zakaz lokalizacji zabudowy mieszkaniowej i zamieszkania zbiorowego; 10) strefy ochronne obszarów urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW (zespołów ogniw fotowoltaicznych, elektrowni słonecznych, farm fotowoltaicznych) związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, pokrywają się z granicami tych obszarów, w związku z czym ewentualne oddziaływania i immisje odnawialnych źródeł fotowoltaicznych nie mogą przekraczać terenu ich lokalizacji; 11) na obszarach urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW, na części których wyznaczono równolegle obszary aktywności gospodarczej lub obszary produkcji zwierzęcej obowiązują ustalenia właściwe dla każdego z tych obszarów, uwzględniane w zależności od wybranej do realizacji funkcji obiektów.
(8) Obszar urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW, oznaczony wyróżnikiem literowym „BG” Ustalenia studium dla obszaru urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW, a także jego strefy ochronnej związanej z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. 1) wyznacza się lokalizację terenu istniejącej biogazowni rolniczej o mocy 1,2 MW w miejscowości Zaścianki, na obszarze wyznaczonym w studium na planszy graficznej (Załącznik nr 3 Kierunki zagospodarowania przestrzennego), 2) dopuszcza się lokalizację obsługujących tereny składów, magazynów, budynków biurowych, socjalnych i technicznych;
102 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
3) na terenach wymienionych w pkt. 1 możliwa jest lokalizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko; 4) w zakresie niezbędnym do funkcjonowania terenów zabudowy wymienionych w pkt 1 możliwe jest także wyznaczenie terenów komunikacji transportowej drogowej, infrastruktury technicznej oraz zieleni i rekreacji; 5) dla zabudowy urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW ustala się intensywność zabudowy od 0,1 do 1 oraz minimalny 10% udział powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej; 6) ustala się maksymalną wysokość zabudowy budynków i obiektów kubaturowych – dwie kondygnacje nadziemne oraz 8 m, 7) ustala się możliwość przekrycia budynków dachami płaskimi lub stromymi jedno-, dwu- lub wielospadowymi o nachyleniu połaci pod kątem do 45 st.; 8) obowiązuje nakaz ochrony przed hałasem sąsiadujących terenów chronionych zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w szczególności terenów zabudowy mieszkaniowej; 9) obowiązuje zakaz lokalizacji zabudowy mieszkaniowej i zamieszkania zbiorowego; 10) obowiązuje zachowanie stref izolacyjnych składających się z gęstej zieleni wysokiej i średniej izolującej tereny uciążliwych obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, budynków technicznych, usług, rzemiosła, obsługi transportu drogowego, obsługi produkcji rolnej od terenów nie powiązanych z nimi budynków mieszkalnych, biurowych i zamieszkania zbiorowego przeznaczonego do okresowego pobytu ludzi; 11) strefa ochronna obszaru urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW (istniejąca biogazownia) związana z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, pokrywa się z granicami tego obszaru, w związku z czym ewentualne oddziaływania i immisje nie mogą przekraczać terenu tej lokalizacji; 12) na obszarze urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW, na którym wyznaczono równolegle obszar aktywności gospodarczej obowiązują ustalenia właściwe dla tego obszaru, uwzględniane w zależności od wybranej do realizacji funkcji obiektów; 13) studium nie przewiduje wyznaczania nowych terenów pod biogazownie.
(9) Cmentarze, oznaczone wyróżnikiem literowym „ZC” Ustalenia studium dla obszarów cmentarzy: 1) ustala się utrzymanie terenów istniejących cmentarzy z możliwością ich powiększania w kierunku terenów otwartych z kształtowaniem terenów cmentarzy jako terenów o założeniu parkowym; 2) dopuszcza się lokalizację wyłącznie obsługujących tereny cmentarzy magazynów, budynków domów przedpogrzebowych, kaplic, budynków biurowych, socjalnych i technicznych; 3) należy zapewnić odpowiednią powierzchnię grzebalną, w tym miejsca przeznaczone na groby ziemne i murowane oraz ewentualnie miejsca do składania zwłok i szczątków w katakumbach i kolumbariach oraz powierzchnię zieleni o charakterze izolacyjnym i dekoracyjnym, w szczególności trawniki, żywopłoty, krzewy i drzewa; 9) obowiązują ograniczenia lokalizacji budynków mieszkalnych w strefach ochrony sanitarnych w odległości od granic cmentarzy wynikające z przepisów dotyczących cmentarzy.
103 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
(10) Złoża surowców, Tereny górnicze, Obszary górnicze, oznaczone wyróżnikiem literowym „PG” Na wyznaczonych w studium na planszy graficznej (Załącznik nr 3 Kierunki zagospodarowania przestrzennego) obszarach złóż surowców, terenach górniczych i obszarach górniczych obowiązują zasady zagospodarowania i działalności wynikające w szczególności z przepisów Prawa geologicznego i górniczego, przepisów Prawa ochrony środowiska oraz przepisów o ocenach oddziaływania na środowisko.
Szczegółowe wykazy udokumentowanych złóż surowców mineralnych oraz terenów górniczych i obszarów górniczych według stanu na dzień 31.07.2020 r. ujęto w poniższych tabelach.
Tabela E – Wykaz udokumentowanych złóż surowców mineralnych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski
Lp. ID konturu Nazwa złoża Kopalina główna
1 14559 Żabce kruszywa naturalne 2 1942 Halasy surowce ilaste ceramiki budowlanej 3 7414 Łukowisko IV kruszywa naturalne 4 7086 Łukowisko I kruszywa naturalne 5 9045 Łuniew kruszywa naturalne 6 14359 Żabce I kruszywa naturalne 7 14360 Żabce II kruszywa naturalne 8 4203 Zadworne kruszywa naturalne 9 19677 Łukowisko V kruszywa naturalne 10 8479 Sitno kruszywa naturalne 11 2587 Puchacze kruszywa naturalne 12 5042 Międzyrzec Podlaski kruszywa naturalne 13 19183 Żabce III kruszywa naturalne 14 11544 Rudniki kruszywa naturalne 15 10849 Rogoźnica kruszywa naturalne 16 15739 Łuniew 1 kruszywa naturalne 17 4448 Bereza kruszywa naturalne 18 2595 Łukowisko II kruszywa naturalne 19 18160 Krzewica kruszywa naturalne 20 18478 Krzewica I kruszywa naturalne 21 7579 Łukowisko III kruszywa naturalne 22 10880 Łukowisko III.1 kruszywa naturalne
104 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Tabela F – Wykaz terenów górniczych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski
Lp. ID konturu Numer archiwalny Nazwa przestrzeni
11 136576 10-3/10/922 Krzewica I 2 9849 10-3/5/367a Rogoźnica 3 138283 10-3/10/974/b Żabce III Pole B 4 135443 10-3/4/283a Łukowisko II - 1 5 140617 10-3/11/1031 Bereza I 6 7595 10-3/8/692 Łuniew 1 7 136665 10-3/10/925 Krzewica 8 138279 10-3/10/974/a Żabce III Pole A 9 133166 10-3/1/63b Sitno - 2 10 140340 10-3/11/1026 Łukowisko V
Tabela G – Wykaz obszarów górniczych występujących na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski
Lp. ID konturu Numer archiwalny Nazwa przestrzeni
1 8211 10-3/8/692 Łuniew 1 2 136575 10-3/10/922 Krzewica I 3 135442 10-3/4/283a Łukowisko II - 1 4 10718 10-3/5/367a Rogoźnica 5 138282 10-3/10/974/b Żabce III Pole B 6 140616 10-3/11/1031 Bereza IV 7 140339 10-3/11/1026 Łukowisko V 8 136664 10-3/10/925 Krzewica 9 133165 10-3/1/63b Sitno - 2 10 138278 10-3/10/974/a Żabce III Pole A
105 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
7. STRUKTURA TERENÓW – KOMUNIKACJA (patrz: rys. 3 - Struktura terenu) Istniejący system transportowy gminy Międzyrzec Podlaski zapewnia możliwości zewnętrznych powiązań komunikacyjnych (kolejowych i drogowych) obszaru gminy poprzez przebiegającą równoleżnikowo linię kolejową E-20 / CE-20 relacji Warszawa – Terespol oraz układ dróg krajowych i wojewódzkich. Obsługę lokalną i powiązania bliskie zapewnia układ dróg powiatowych i gminnych oraz wewnętrznych. 7.1. Uwarunkowania (1) Kolej (1) Linia kolejowa E-20 / CE-20 Przez obszar gminy przebiega linia kolejowa E-20 / CE-20 z zachodu (Warszawa) w kierunku wschodniej granicy kraju (Terespol). Przewozy pasażerskie i towarowe mogą być realizowane pośrednio poprzez stację kolejową położoną w obszarze miasta Międzyrzeca Podlaskiego. Obsługa ruchu pasażerskiego w zakresie bliskich powiązań odbywa się poprzez dwa przystanki kolejowe położone w obszarze gminy, są to: przystanek Misie w zachodniej części gminy oraz Sitno położony na wschód od miasta Międzyrzec Podlaski. Niewielkie obszary gminy, przy zachodniej i wschodniej jej granicy mogą być obsługiwane przez przystanki położone poza granicą gminy, w bezpośrednim jej sąsiedztwie, tj. Brzozowica na zachodzie i Szachy na wschodzie. Linia kolejowa stanowi element dzielący obszar, utrudniający powiązania drogowe części północnej z niniejszymi enklawami południowymi. (2) Komunikacja autobusowa W zakresie przewozów pasażerskich, zasadniczym środkiem dla bliskich i dalekich powiązań zewnętrznych jest sieć linii autobusowych przebiegających przez obszar gminy, łączących go z miastem Międzyrzec Podlaski, gdzie znajduje się siedziba władz gminnych oraz z sąsiednimi miastami powiatowymi: Radzyń Podlaski, Łuków, Siedlce, Łosice, a przede wszystkim z Białą Podlaską – siedzibą powiatu, do którego należy gmina. Dworzec autobusowy znajduje się w Międzyrzecu Podlaskim, a przystanki autobusowe rozmieszczone są w rejonach skupisk sieci osadniczej gminy. (3) Drogi – powiązania zewnętrzne Przez obszar gminy przebiegają następujące drogi stanowiące dalekie powiązania w skali kraju i regionu. (a) Drogi krajowe: • Droga krajowa nr 2 relacji: zachodnia granica państwa (Świecko) – Poznań -Warszawa – wschodnia granica państwa (Terespol). W obszarze gminy obecną klasę drogi można ocenić jako klasę G (droga gówna). Istniejące natężenia ruchu nie przekraczają poziomu dopuszczalnego. Docelowa jej klasa to droga główna ruchu przyspieszonego (GP). • Droga krajowa nr 19: północna granica państwa (Budzisko) (Kuźnica Białostocka) – Białystok – Lublin – Rzeszów (nominalnie jako droga ekspresowa S19). – południowa granica państwa (Barwinek) Obecnie klasę drogi, którą obecnie w obszarze gminy można ocenić jako klasę G (droga gówna). Istniejące natężenia ruchu nie przekraczają poziomu dopuszczalnego. Docelowa jej klasa to droga ekspresowa S19, której trasa będzie przebiegała częściowo nowym korytarzem, a częściowo pokrywającym się z korytarzem obecnym. Po wybudowaniu drogi ekspresowej S19 obecna (b) Drogi wojewódzkie: • Droga wojewódzka nr 806 relacji: Łuków – Międzyrzec Podlaski. Docelowa klasa tej
106 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
drogi do droga główna G. Obecne parametry drogi nie spełniają w pełni wymogów niezbędnych dla dróg o tej funkcji. • Droga wojewódzka nr 813 relacji: Międzyrzec Podlaski – Parczew – Ostrów Lubelski – Łęczna, nie przebiega przez obszar gminy, lecz pełni funkcje powiązania jej ze środkową częścią województwa. Zaplanowana została jednak budowa zachodniej obwodnicy miasta Międzyrzec Podlaski w ciągu drogi wojewódzkiej nr 813, której fragment będzie przebiegał przez miejscowość Wysokie na terenie gminy Międzyrzec Podlaski, gdzie będzie włączony do drogi krajowej nr 2. Docelowa klasa tej drogi do droga główna G. • Zaplanowana nowa doga wojewódzka, która powstanie w wyniku przebudowy i rozbudowy drogi krajowej nr 19, po wybudowaniu planowanej drogi ekspresowej S19, do której będzie ona równoległa. (4) Drogi powiatowe – powiązania lokalne (bliskie) Lokalne powiązania odległych obszarów gminy oraz bliskie powiązania z obszarami otaczającymi stanowią przede wszystkim drogi powiatowe. Przez obszar gminy przebiegają następujące drogi powiatowe lub ich odcinki: Droga nr 02316 (odcinek) relacji: Olszanka - Korczówka - Krzewica -Krzymoszyce, Droga nr 02317 (odcinek) relacji: Prochenki - Mostów - Huszlew, Droga nr 02318 relacji: Międzyrzec Podlaski - Huszlew - Łuzuki, Droga nr 02320 relacji: Halsy - Żabce, Droga nr 02324 (część) relacji: Rogoźnica - Kownaty, Droga nr 02325 relacji: Rogoźnica - Zasiadki, Droga nr 02326 (odcinek) relacji: Zawadki - do drogi nr 02131, Droga nr 02327 (dwa odcinki) relacji: Rogoźnica - Żerocin,Droga nr 02328 (odcinek) relacji: Zahajki - Żerocin - Witoroż - Korczówka, Droga nr 02330 relacji: Wysokie - Sitno - Szachy, Droga nr 02331 relacji: Międzyrzec Podlaski - Krzymoszyce, Droga nr 02332 relacji: Pościsze - Jelnica - Misie Lipinki, Droga nr 02333 relacji: Międzyrzec Podlaski - Brzozowica Mała, Droga nr 02355 (odcinek) relacji: Międzyrzec Podlaski - Szóstka -Bezwolą Droga nr 02356 (odcinek) relacji: Rzeczyca - Wygnanka, Droga nr 02395 (odcinek) relacji: Dębowierzchy - Strzakły - Pościsze, Droga nr 02398 relacji: Łuniew - Łukowisko - Manie. • droga powiatowa nr 1001L relacji: Międzyrzec Podlaski – Brzozowica Mała, • droga powiatowa nr 1002L relacji: Pościsze – Jelnica – Misie, • droga powiatowa nr 1003L relacji: Obelniki – Dębowierzchy – Strzakły – Pościsze, • droga powiatowa nr 1004L relacji: Międzyrzec Podlaski (ul. Tuliłowska) – Krzymoszyce – gr.woj., • droga powiatowa nr 1005L relacji: Krzewica – Krzymoszyce, • droga powiatowa nr 1006L relacji: (Olszanka) gr.woj. – Kożuszki – Krzewica, • droga powiatowa nr 1007L relacji: (Próchenki) gr.woj. – Kożuszki – gr.woj. (Mostów – Huszlew), • droga powiatowa nr 1008L relacji: Łuniew – Łukowisko – Manie – dr. kraj. 2,
107 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
• droga powiatowa nr 1009L relacji: Manie – Żabce, • droga powiatowa nr 1010L relacji: Międzyrzec Podlaski (ul. Drohicka) – Zasiadki – gr. woj. (Huszlew), • droga powiatowa nr 1011L relacji: Rogoźnica – Zasiadki, • droga powiatowa nr 1012L relacji: (Kownaty) gr.woj. – Rogoźnica, • droga powiatowa nr 1013L relacji: Rogoźnica – Żerocin, • droga powiatowa nr 1014L relacji: Zawadki – dr. pow.1015L, • droga powiatowa nr 1111L relacji: Wólka Plebańska – Witoroż – Zahajki, • droga powiatowa nr 1114L relacji: Sławacinek Nowy – Porosiuki – Sokule – Dołha – Sitno – Wysokie, • droga powiatowa nr 1119L relacji: Sitno – Szachy, • droga powiatowa nr 1126L relacji: Międzyrzec Podlaski (ul. Berezowska) – Szóstka – Ostrówki – Bezwola – Wohyń, • droga powiatowa nr 1127L relacji: Rzeczyca – Wygnanka. (5) Drogi gminne – bezpośrednia obsługa wsi Jest to układ obsługujący, zapewniający dojazdy do terenów zabudowy – wiążący z układem dróg powiatowych i w niektórych przypadkach stanowiący połączenia pomiędzy sąsiednimi wsiami. Na obszarze gminy znajdują się następujące drogi gminne: • droga gminna nr 100288L relacji: Krzymowskie – Rogoźnica, • droga gminna nr 101435L relacji: Bereza – Zahajki, • droga gminna nr 101474L relacji: Zasiadki – gr. woj., • droga gminna nr 101475L relacji: Zasiadki – gr. woj., • droga gminna nr 101476L relacji: Misie - granica gminy Kąkolewnica Wschodnia, • droga gminna nr 101477L relacji: Łuniew – gr. woj., • droga gminna nr 101478L relacji: Rzeczyca - Brzozowica Duża, • droga gminna nr 101479L relacji: Rzeczyca - Wygnanka koło łąk , • droga gminna nr 101480L relacji: Rogożniczka - Kol. Rogożniczka – Rogożniczka, • droga gminna nr 101481L relacji: Kol. Rogożnica – dr. pow. 1013L, • droga gminna nr 101482L relacji: Rogożnica - Kol.Rogożnica – dr. kraj. 2, • droga gminna nr 101483L relacji: dr. kraj. 2 - Wysokie – gr. m. Międzyrzec Podl., • droga gminna nr 101484L relacji: Żabce - Pościsze Dąbrowa - Pościsze Nowawieś, • droga gminna nr 101485L relacji: dr. kraj. 2 - Tłuściec, • droga gminna nr 101486L relacji: dr. kraj. 2 - Tłuściec (Podleś.), • droga gminna nr 101487L relacji: Wólka Krzymowska – Tłuściec, • droga gminna nr 101488L relacji: Zaścianki Cegielnia – Żabce, • droga gminna nr 101489L relacji: Halasy – dr.k raj. 19, • droga gminna nr 101490L relacji: Zaścianki Cegielnia - Halasy PGR – dr. kraj. 19, • droga gminna nr 101491L relacji: dr. kraj. 19 - Dołhołęka – dr. pow. 1008L,
108 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
• droga gminna nr 101492L relacji: Dołhołęka – dr. kraj. 19, • droga gminna nr 101493L relacji: dr. kraj. 19 - Łukowisko – dr. kraj.1 9, • droga gminna nr 101494L relacji: dr. kraj. 19 - Nowe Łukowisko – dr. kraj. 19, • droga gminna nr 101495L relacji: Przychody - Misie - Kol. Strzakły, • droga gminna nr 101496L relacji: Kol. Strzakły – Kol. Misie – Misie, • droga gminna nr 101497L relacji: Kol. Misie – Misie, • droga gminna nr 101498L relacji: Przychody - Grabowiec – dr. gm. 101761L, • droga gminna nr 101499L relacji: Misie – Strzakły, • droga gminna nr 101500L relacji: Jelnica – dr. woj. 806, • droga gminna nr 101501L relacji: Sawki - Tuliłów – Pościsze, • droga gminna nr 101502L relacji: Pościsze Starowieś – Krzymoszyce, • droga gminna nr 101503L relacji: dr. pow. 1001L – dr. pow. 1002L, • droga gminna nr 101504L relacji: Krzymoszyce – wieś, • droga gminna nr 101505L relacji: Wólka Krzymowska – wieś, • droga gminna nr 101506L relacji: Wólka Krzymowska - Kolonia Wolańska – Pościsze, • droga gminna nr 101507L relacji: Krzewica – Dołhołęka, • droga gminna nr 101508L relacji: Łuby - Kol. Łuby, • droga gminna nr 101509L relacji: Przyłuki – Zasiadki, • droga gminna nr 101510L relacji: Przyłuki – dr. pow. 1008L, • droga gminna nr 101511L relacji: Manie - Manie Starowieś, • droga gminna nr 101512L relacji: Zaścianki – dr. pow. 1010L, • droga gminna nr 101513L relacji: Koszeliki – dr. pow. 1008L, • droga gminna nr 101514L relacji: Koszeliki – Zawadki, • droga gminna nr 101515L relacji: Zawadki – dr. pow. 1012L, • droga gminna nr 101516L relacji: Rogożnica Nowawieś - Rogożnica Starawieś, • droga gminna nr 101517L relacji: Kol. Rogożniczka – gr. gminy Biała Podlaska, • droga gminna nr 101518L relacji: Puchacze – dr. pow. 1013L, • droga gminna nr 101519L relacji: Puchacze – dr. pow. 1013L, • droga gminna nr 101520L relacji: Sitno – gr. gminy Drelów, • droga gminna nr 101521L relacji: Sitno - Międzyrzec Podlaski, • droga gminna nr 101522L relacji: Rzeczyca - Rzeczyca (Przeciętka) – gr. gminy Kąkolewnica, • droga gminna nr 101523L relacji: Rzeczyca dr. gm. 101478L – dr. gm. 101522L, • droga gminna nr 101524L relacji: Tuliłów – Żabce, • droga gminna nr 101525L relacji: dr. pow. 1004L – dr. gm. 101524L, • droga gminna nr 101526L relacji: dr. pow. 1004L – dr. gm. 101531L, • droga gminna nr 101527L relacji: dr. gm. 101485L – dr. kraj. 2,
109 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
• droga gminna nr 101528L relacji: dr. gm. 101527L – dr. gm. 101527L, • droga gminna nr 101529L relacji: dr. gm. 101527L – dr. gm. 101487L, • droga gminna nr 101530L relacji: Kol. Rogożnica - Rogożnica Starowieś, • droga gminna nr 101531L relacji: Kol. Tuliłów – dr. pow. 1004L, • droga gminna nr 101532L relacji: Sawki – Tuliłów, • droga gminna nr 101533L relacji: Sitno – dr. pow. 1114L, • droga gminna nr 101534L relacji: Rudniki - Kol. Rudniki, • droga gminna nr 101535L relacji: Wysokie – dr. pow. 1114L, • droga gminna nr 101536L relacji: Strzakły – Kol. Strzakły, • droga gminna nr 101537L relacji: Halasy – Kol. Halasy, • droga gminna nr 101537L w m. Zaścianki. (6) Drogi wewnętrzne – bezpośrednia obsługa terenów Jest to układ dróg wewnętrznych (nie posiadających statusu dróg publicznych) uzupełniających drogi gminne zapewniający dojazdy do terenów zabudowy, pół, łąk i lasów. Na obszarze gminy znajdują się drogi wewnętrzne przeważnie będące własnością gminy, drogi śródpolne, drogi śródleśne oraz zakładowe i prywatne. (6) (7) Problemy komunikacyjne gminy Z przeprowadzonego ogólnego rozpoznania stanu obsługi komunikacyjnej gminy z punktu widzenia zaspokojenia potrzeb jej mieszkańców wynikają następujące wnioski: — Drogi zaliczone do układu dróg krajowych i wojewódzkich nie posiadają jeszcze wymaganych dla nich parametrów. Dodatkowe utrudnienia stanowią: kolizyjne skrzyżowania z drogami podrzędnymi oraz występujące odcinki obudowane, stanowiące bezpośrednią obsługę ciągnącej się wzdłuż nich zabudowy. Sytuację łagodzi fakt, że drogi te nie są jeszcze nadmiernie obciążone ruchem. — Układ dróg powiatowych generalnie ma charakter układu promienistego, wychodzącego z obszaru miasta Międzyrzeca Podlaskiego. W układzie tym brak powiązań na kierunku wschód – zachód, szczególnie w północnej części gminy. — Parametry techniczne i stan nawierzchni dróg powiatowych i gminnych w wielu przypadkach wymaga poprawy. — Kolej Transport kolejowy nie może być wykorzystywana wykorzystywany przez mieszkańców jako środek codziennych dojazdów z uwagi na oddalenie skupisk zabudowy od przystanków kolejowych. Nieliczni mogą korzystać głównie z dojazdów do Międzyrzeca Podlaskiego i ewentualnie Białej Podlaskiej. 7.2. Kierunki rozwoju (1) Układ drogowy Celem rozwoju systemu komunikacji drogowej jest zrealizowanie zhierarchizowanego układu drogowego zapewniającego: — przeprowadzenie dróg układu międzynarodowego, krajowego i wojewódzkiego w sposób gwarantujący uzyskanie właściwych im parametrów technicznych oraz zabezpieczenia przed zagospodarowaniem terenów z nimi sąsiadujących, pogarszającym warunki eksploatacji dróg, a także właściwe powiązanie ich z układem dróg niższych klas;
110 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
— sprawne powiązanie obszaru gminy ze stanowiącym jej centrum usługowo - administracyjne miastem Międzyrzec Podlaski oraz sąsiednimi miastami powiatowymi: Białą Podlaską, Łukowem, Radzyniem Podlaskim, Siedlcami i Łosicami; — skomunikowanie obszaru gminy z jednostkami układu osadniczego w gminach sąsiednich; — powiązania drogowe pomiędzy poszczególnymi obszarami gminy i bezpośrednią obsługę komunikacyjną terenów zabudowy zagrodowej oraz potencjalnych zespołów zabudowy mieszkaniowej i usługowo -produkcyjnej.
(a) Drogi krajowe — Autostrada A2 relacji: zachodnia granica państwa (Świecko) - Września -Konin – Poznań – Warszawa – wschodnia granica państwa (Kukuryki) o przebiegu wg koncepcji wykonanej w ramach materiałów lokalizacyjnych. W obszarze gminy przewidywany jeden węzeł z drogą ekspresową nr 19, według wariantu 4+4a+4 ustalonego w wydanej w dniu 20.12.2011 r. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W obszarze gminy przewidywany jest jeden węzeł z drogą ekspresową S19 w okolicach wsi Łukowisko, z którego niestety nie jest zaplanowana obsługa ruchu lokalnego. Wskazana byłaby korekta tego rozwiązania umożliwiająca sprowadzenie ruchu tranzytowego z autostrady A2 poprzez węzeł z drogą ekspresową S19 i w możliwie najbliższym sąsiedztwie tego węzła powiązanie z siecią dróg lokalnych obsługujących obszary przeznaczone pod rozwój osadnictwa i biznesu. — Droga krajowa nr 19 – docelowo droga ekspresowa S19 relacji: północna granica państwa -Budzisko - Suwałki - Białystok - Lublin - Kraśnik – Rzeszów. (Kuźnica Białostocka) – Białystok – Lublin – Rzeszów – południowa granica państwa (Barwinek). Droga prowadzona po częściowo w istniejącym szlaku korytarzu z korektami przebiegu - obejściem wsi Łukowisko Nowe oraz obwodnicą miasta Międzyrzeca Podlaskiego. (obejściem wsi Halasy i Łukowisko w północnej części gminy) według wariantu 3 ustalonego w wydanej w dniu 19.10.2012 r. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Poza opisanym wyżej planowanym węzłem z autostradą proponowane są istnieją węzły z drogą krajową nr 2 oraz z drogą wojewódzką nr 806. W stanie obecnym w rejonach przebiegu istniejącej drogi przez teren zabudowy powinny być wyeliminowane wyjazdy indywidualne, a na pozostałym przebiegu ograniczone do minimum skrzyżowania z drogami niższych klas. — Droga krajowa nr 2 klasy Gp (jako droga towarzysząca autostrady A2), „droga główna ruchu przyspieszonego GP” (jako niepłatna droga alternatywna dla docelowo płatnej autostrady A2), relacji: zachodnia granica państwa - Świecko - Poznań - Warszawa -Terespol - granica państwa. Warszawa – Terespol. Droga przebiega po istniejącym szlaku. Należy dążyć do ograniczenia elementów kolizyjnych, tj. ograniczenia wjazdów indywidualnych w obszarach zabudowanych poprzez budowę dróg serwisowych oraz zminimalizowania skrzyżowań z drogami niższych klas.
(b) Drogi wojewódzkie — Droga wojewódzka nr 806 klasy „droga główna G" relacji: Łuków – Międzyrzec Podlaski. Droga przebiega po istniejącym szlaku., z proponowaną korektą przeprowadzenia jej pod wspólnym wiaduktem drogi S19 z limą kolejową, — Droga wojewódzka nr 813 klasy "G" „droga główna G" relacji: Międzyrzec Podlaski – Parczew – Ostrów Lubelski – Łęczna, nie przebiega przez obszar gminy, lecz stanowi jej powiązanie ze środkową częścią województwa. Zaplanowana została budowa zachodniej obwodnicy miasta Międzyrzec Podlaski w ciągu drogi wojewódzkiej nr 813, której fragment będzie przebiegał przez miejscowość Wysokie na terenie gminy Międzyrzec Podlaski, gdzie będzie włączony do drogi krajowej nr 2.
111 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
(c) Drogi powiatowe Drogi powiatowe wg wykazu zamieszczonego w części uwarunkowania o klasach "Z" i "L" głównie „dróg lokalnych L” oraz w części „dróg zbiorczych Z”. Wskazuje się drogi powiatowe jako posiadające istotne znaczenie w układzie drogowym gminy. Proponuje się wyznaczenie drogi zbiorczej (w klasie Z), przebiegającej łukiem na kierunku zachód - wschód, od drogi nr 806 w miejscowości Strzakło i dalej przez Pościsze - Starowieś, Dąbrowę, Żabce, Halsy, Zaścianki, Manie, Nową Wieś, do drogi krajowej nr 2. (d) Drogi gminne Przyjmuje się istniejący układ dróg gminnych z dostosowaniem go do przyjętego modelu rozwoju gminy. Przewiduje się możliwość korekt i uzupełnień układu tych dróg w rejonach rozwojowych funkcji mieszkaniowych i produkcyjno - usługowych, mających na celu właściwą ich obsługę komunikacyjną. Zakłada się konieczność korekt układów dróg obsługujących i budowę dróg serwisowych w rejonach przebiegu dróg krajowych. (e) Warunki techniczne dróg Warunki techniczne wskazanych wyżej dróg (pkt la - 1d) powinny być zgodne z ich kategoryzacją i klasyfikacją i ustaleniami Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, z 1999 r., oraz z przepisami, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, a także innymi przepisami prawa (ustawa o drogach publicznych z 1985 r., Prawo budowalne).. Dotyczy to szerokości dróg w liniach rozgraniczających, warunków skrzyżowań, warunków obudowy, ochrony środowiska itp. (f) Drogi pożarowe, dojazdy pożarowe Do określonych terenów i obiektów budowlanych należy zapewnić odpowiednie drogi pożarowe lub dojazdy pożarowe wymagane zgodne z warunkami oraz o parametrach określonych w przepisach odrębnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej. (2) Szlaki rowerowe i ciągi piesze a. Wskazuje się dwa rodzaje szlaków rowerowych: funkcjonalne i rekreacyjne. — szlaki funkcjonalne prowadzą wzdłuż dróg z rejonów aktywizacji miejsc zamieszkania do pracy i usług w Międzyrzecu Podlaskim, — szlaki rekreacyjne przebiegające przez obszary otwarte w kierunku rejonów rekreacji:
- wschodniego (Rl R2, R3, R4 i R5),
- zachodniego (R6,R7, R8, R9, R10, R11 i R12) południowego, południowo – wschodniego i południowo – zachodniego, oraz w kierunku północnym wzdłuż rzeki Piszczki, do obszarów leśnych i łąkowych. Szczegółowe wyznaczenie szlaków rowerowych powinno być dokonane w planie zagospodarowania przestrzennego gminy. b. Szlaki Ciągi piesze wyznaczone być powinny (w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego gminy) na analogicznych kierunkach jak szlaki rowerowe (pkt a), z odpowiednią między nimi izolacją. c. Warunki techniczne szlaków rowerowych i ciągów pieszych powinny być również zgodne z odpowiednimi zapisami Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 1999 r. (jak w pkt 1e). przepisami.
112 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
8. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA (patrz: rys. 4 - Infrastruktura techniczna)
Uwzględniając uwarunkowania stanu istniejącego i podjętych już decyzji, jak też przyjęte w niniejszym studium kierunki rozwoju funkcjonalno – przestrzennego gminy, ustala się w zakresie infrastruktury technicznej co następuje. 8.1. Zaopatrzenie w wodę a. Adaptowanie i przygotowanie funkcjonującego już zorganizowanego systemu zaopatrzenia w wodę w postaci wodociągów wiejskich do projektowanej zapewniających obsługę zaplanowanych w niniejszym studium strategii rozwoju funkcjonalno - przestrzennego obszarów rozwojowych gminy. Kierunkiem podstawowym będzie preferowanie polityki zabezpieczającej dostawę wody o odpowiedniej jakości i ilości oraz jej racjonalne wykorzystywanie dla celów bytowo – gospodarczych i przeciwpożarowych mieszkańców wsi oraz produkcji rolniczej. b. Istniejące już ujęcia wody i stacje wodociągów wiejskich, zakładów produkcyjnych i podmiotów gospodarczych pozostawia się do dalszej eksploatacji dla celów komunalnych i produkcyjnych, z zachowaniem warunków eksploatacyjnych ustanowionych pozwoleniami wodno - prawnymi dla tych obiektów. c. Dalszym kierunkiem rozwoju i uwarunkowaniem będzie rozszerzenie zasięgu obsługi na wsie nie posiadające zorganizowanego systemu zaopatrzenia w wodę oraz modernizacja istniejących i projektowanych nowych stacji wodociągowych z instalowaniem urządzeń nowoczesnych technologii w postaci zestawów hydroforowych z pompami zapewniającymi zapewniających minimalne i racjonalne zużycie energii elektrycznej w celu obniżania kosztów opłat za użytkowanie wody. d. Powiązanie systemu wodociągowego wsi gminy z systemem wodociągowym miasta Międzyrzeca Podlaskiego, głównie wsi i nowych terenów obszarów przeznaczonych do urbanizacji położonych w bliskim sąsiedztwie miasta. Zapewni to m. in. niezawodność dostawy wody w warunkach specjalnych, tj. awaryjnych, obrony cywilnej, kryzysowych, nieszczęśliwych wypadków bez konieczności budowy studni awaryjnych w tych wsiach. e. Opracowanie projektów stref ochronnych nowych ujęć wody, które znajdować się będą w obszarze gminy (w oparciu o Dz. U. nr 116 z dnia 16 grudnia 1991 r., poz. 504) oraz projektów ich zagospodarowania. i utrzymanie ustanowionych stref ochronnych istniejących ujęć wody w miejscowościach Halasy, Rogoźnica i Rzeczyca oraz uwzględnienie w planach miejscowych obowiązujących w tych strefach zakazów, nakazów i ograniczeń w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody. f. Kierunkiem rozwoju będzie konieczność opracowania kompleksowego programu ochrony wód podziemnych i powierzchniowych całego obszaru gminy Międzyrzec Podlaski, w tym terenów obszarów sąsiadujących i związanych z miastem Międzyrzec Podlaski. 8.2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków sanitarnych a. Podstawowym kierunkiem rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy będzie konieczność usunięcia dysproporcji pomiędzy stanem istniejącym i rozwojowym systemu wodociągowania obszarów wiejskich a stanem rozwoju odprowadzania i oczyszczania ścieków sanitarnych powstających proporcjonalnie do zużywanej wody. Powinny powstać zorganizowane systemy przewodowe gminnej kanalizacji sanitarnej wiejskie oraz miejską i gminne oczyszczalnie ścieków sanitarnych o wysokim stopniu oczyszczania.
113 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity b. Dalszym kierunkiem rozwoju będzie projektowanie i realizacja oczyszczalni ścieków i systemów przewodowych odprowadzania we wsiach mających potencjalne możliwości rozwoju gospodarczego i przestrzennego. Koniecznością jest maksymalne ograniczenie ilości zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych do wartości określonych w Dz. U. nr 116 z dnia 16 grudnia 1991 r., co warunkowało będzie możliwości uzyskiwania pozwoleń wodno - prawnych wodnoprawnych na odprowadzanie wód pościekowych do odbiorników (tj. wód powierzchniowych rzek i ścieków wodnych o bardzo małych przepływach znajdujących się w obszarze gminy). c. Dokonanie porozumień z miastem Międzyrzec Podlaski w zakresie możliwości podłączenia wsi będących w bliskim sąsiedztwie miasta do ogólnomiejskiego systemu kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków miasta Międzyrzeca Podlaskiego (w podobny sposób jak to miało miejsce w przypadku wsi Wysokie). Dotyczy to terenów obszarów dla pierwszego etapu realizacji oraz obszarów nowej urbanizacji. d. W pozostałych wsiach, w zabudowie rozproszonej, o niskim stopniu urbanizacji, w odległych miejscach od sieci gminnej kanalizacji przewodowej sanitarnej i wiejskich gminnych oczyszczalni ścieków należy stosować indywidualne oczyszczalnie przydomowe ścieków z drenażem rozsączającym, pod warunkiem odprowadzania do gruntu wód pościekowych wyłącznie bytowo -komunalnych. e. Dla zabudowy zwartej istniejącej oraz nowych terenów obszarów urbanizacji znacznie oddalonych od miasta wyznacza się rejony lokalizacji grupowych oczyszczalni ścieków (oznaczonych symbolem RNO). Uściślenie lokalizacji nastąpi w planach miejscowych. f. Kierunkiem wynikającym bezpośrednio z przepisów prawa ochrony środowiska będzie konieczność utylizacji i zagospodarowania ścieków gnojowicowych pochodzących z produkcji hodowlanej przez ich gospodarcze wykorzystanie, z warunkiem pozyskania decyzji administracyjnej zezwalającej na rolnicze wykorzystanie ścieków. Nie będzie możliwe odprowadzanie ścieków gnojowicy do systemu kanalizacji ścieków komunalnych i wiejskich oczyszczalni ścieków. g. Konieczne jest opracowanie programu gospodarki ściekowej, skoordynowanego z ekologicznymi uwarunkowaniami rozwoju, z uwzględnieniem standardów polskiego i europejskiego prawa ochrony środowiska. 8.3. Ciepłownictwo. Gazyfikacja. a. Z uwagi na ekologiczne uwarunkowania i ochronę środowiska przed zanieczyszczeniami powietrza ze źródeł ciepła, opalanych obecnie różnymi nośnikami energii, podstawowym kierunkiem powinno być pełne zgazyfikowanie wszystkich wsi i terenów obszarów nowourbanizowanych przeznaczonych pod zabudowę gazem ziemnym przewodowym, z kierunku zasilania wynikającego z programu gazyfikacji północnego obszaru województwa lubelskiego. Dostarczanie gazu na potrzeby bytowo - gospodarcze i ogrzewanie mieszkań. b. Adaptuje się i przeznacza się do dalszej eksploatacji istniejący gazociąg magistralny wysokiego ciśnienia Ø 700 o znaczeniu ogólnokrajowym, wraz z ustaloną jego 40. metrową po obu stronach strefą bezpieczeństwa, wolną od zabudowy oraz odgałęzienie wysokiego ciśnienia i stację redukcyjno – pomiarową wys. ciś./śr. ciś. wysokiego ciśnienia / średniego ciśnienia zlokalizowaną w obszarze gminy, w sąsiedztwie granicy miasta Międzyrzeca Podlaskiego. c. Kierunkiem rozwoju będzie konieczność wykonania odpowiedniego planu uciepłowienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe obszaru całej gminy lub jej części wynikającego z nowej przepisów ustawy Prawo energetyczne, zawarte w Dz. U. nr 54 z dnia 4 czerwca 1997 r., poz. 348. . d. Preferuje się wykorzystywanie na potrzeby pozyskiwania energii cieplnej źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych tj. słońca, wiatru, wód powierzchniowych, gruntu.
114 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
źródeł energii, w szczególności słońca, wód powierzchniowych, gruntu i biomasy. e. Nie wyklucza się innych źródeł wykorzystywania energii do ogrzewania mieszkań, takich jak: olej opałowy, gaz bezprzewodowy propanowo- butanowy propan - butan, węgiel o lepszych parametrach, biogaz, o ile nie będzie to naruszało powszechnie obowiązujących przepisów. f. Kotłownie należące do jednostek organizacyjnych winny posiadać decyzje o dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, które wydawane są na podstawie operatów ochrony powietrza. g. Preferuje się ogrzewanie indywidualne z wykorzystaniem wysokoefektywnych instalacji bezemisyjnych lub emitujących do powietrza substancje w wielkościach poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów określonych w przepisach o ochronie środowiska. 8.4. Gospodarka odpadami a. Głównym ustaleniem kierunkowym w zakresie gospodarki odpadami jest istniejącego wysypiska gminnego do wielkości odpowiedniej potrzebom gminy i miasta Międzyrzeca Podlaskiego, pod warunkiem nie zwiększania jego uciążliwości (ponad wielkość określoną w obecnie obowiązującym planie gminy) i działań minimalizujących ilość powstających odpadów. Oznaczenie na rysunku: NU. obowiązek postępowania z odpadami w sposób określony w obowiązującym regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie oraz obowiązujących planach gospodarki odpadami. b. Dalszym kierunkiem rozwoju gospodarki odpadami na składowisku oraz wyznaczonych punktach odbioru śmieci powinna być selektywna segregacja odpadów oraz ich dalsze wykorzystywanie gospodarcze jako surowców wtórnych. c. Konieczne jest opracowanie wieloletniego programu gospodarczego wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych z dostosowaniem do wymagań ustawy o odpadach, zawartych w Dz. U. nr 96 z dnia 27 czerwca 1997 r., poz. 592 oraz wymagań prawnych Unii Europejskiej dotyczących odpadów, zawartych w Dyrektywie nr 91/156/EWG z dnia 18marca 1991 r. d. Zapewnienie utylizacji odpadów pochodzących z opakowań po substancjach trujących oraz utylizacji zwierząt padłych przez wyznaczenie odpowiedniego kwartału składowania na wysypisku dla ww. celów. e. Adaptuje się wyznaczoną strefę ochronną wysypiska pod warunkiem opracowania planu zagospodarowania strefy. b. Obowiązuje czasowe gromadzenie odpadów w indywidualnie urządzonych do tego celu miejscach. Zbiorcze kontenery do selektywnej zbiórki odpadów należy umieszczać na ogólnodostępnych terenach przy ciągach komunikacyjnych. c. Odpady czasowo gromadzone będą odbierane od właścicieli nieruchomości przez wyspecjalizowane firmy lub przekazywane do punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK), a następnie przekazywane do instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, w tym instalacji komunalnych (dotychczasowych regionalnych instalacjach do przetwarzania odpadów komunalnych RIPOK). d. Zgodnie z przyjętym Programem usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2018 – 2032, głównym celem jest: usunięcie do końca 2032 roku z terenu Gminy Międzyrzec Podlaski wyrobów zawierających azbest. Wyroby zawierające azbest usunięte przez specjalistyczne firmy po tymczasowym składowaniu na terenie gminy docelowo będą unieszkodliwione poprzez składowanie na istniejących składowiskach odpadów zawierających azbest na terenie województwa lubelskiego. 8.5. Regulacja stosunków wód powierzchniowych
115 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity a. W celu zabezpieczenia odpowiedniego stanu ekosystemu obszarów wód powierzchniowych oraz ich bezpośredniego oddziaływania na tereny sąsiednie wraz z terenami przewidywanymi do wypoczynku i rekreacji, kierunkiem podstawowym będzie opracowanie kompleksowego programu ochrony wód powierzchniowych, głównie Kanału Wieprz - Krzna oraz rzek, cieków wodnych i rowów melioracyjnych. b. Program jw. winien zawierać wymagania wynikające bezpośrednio z przepisów prawa ochrony środowiska oraz obowiązków wynikających z alarmowych poziomów stężeń zanieczyszczeń, głównie pochodzących z wiejskich oczyszczalni ścieków. c. Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych, które nie zawierają substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających wartości dopuszczalne przepisami odrębnymi – poprzez zapewnienie warunków infiltracji tych wód, rozsączenie tych wód do gruntu lub ich retencjonowanie powierzchniowe lub podziemne. d. Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych, które zawierają substancje zanieczyszczające w ilościach przekraczających wartości dopuszczalne przepisami odrębnymi w sposób określony powyżej lecz po odpowiednim oczyszczeniu w urządzeniach oczyszczających.
8.6 Elektroenergetyka i telekomunikacja
8.6. Telekomunikacja
a. Podstawowym kierunkiem rozwoju będzie konieczność opracowania planu zaopatrzenia w energię elektryczną gminy, wynikającego z nowej ustawy Prawo energetyczne, zawarte w Dz. U. nr 54 z dnia 4 czerwca 1997 r., poz. 348. b. Adaptuje się istniejące i wprowadza projektowane linie energetyczne WN-110 kV (patrz rysun ek). Adaptuje się też układ sieci średniego napięcia SN-15 kV. c. Dla linii WN-110 kV rezerwuje się pas techniczny wolny od zabudowy o szerokości 40 m. Linie SN-15 kV będą napowietrzne. W wykonaniu kablowym przewiduje się realizację linii SN na terenach o skoncentrowanej zabudowie mieszkaniowej i usługowej. d. Kierunkiem rozwoju w telekomunikacji będzie rozbudowa istniejącego systemu łączności w obszarze gminy przez instalowanie nowych central telefonicznych oraz nowych sieci telefonicznych w wykonaniu napowietrznym i kablowym. urządzeń i sieci telekomunikacyjnych, zapewniających łączność telekomunikacyjną przewodową i bezprzewodową, w szczególności szerokopasmowy dostęp do internetu. 8.7. Elektroenergetyka 1) Podstawowe kierunki rozwoju elektroenergetyki muszą być zgodne z „projektem założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” opracowanym zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 833 z późn. zm.). 2) Studium zachowuje istniejące dystrybucyjne napowietrzne i doziemne linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia 110 kV, średniego napięcia 15 kV, niskiego napięcia 0,4 kV oraz stacje transformatorowe 15/0,4 kV, z możliwością ich przebudowy, rozbudowy i budowy nowych odcinków linii napowietrznych i doziemnych oraz głównych punktów zasilania, nowych stacji transformatorowych 15/0,4 kV i 110/15kV, w tym linii i stacji obsługujących odnawialne źródła energii. Studium przewiduje realizację doziemnych linii średniego i niskiego napięcia w szczególności na terenach o skoncentrowanej zabudowie mieszkaniowej i usługowej oraz obowiązkowo na obszarach ochrony zabytków. 3) Studium wyznacza lokalizację nowej napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV relacji GPZ Radzyń Podlaski – GPZ Międzyrzec Podlaski.
116 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
4) Studium wyznacza lokalizację nowej napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV relacji odgałęziającej się w miejscowości Pościsze od istniejącej napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV w kierunku północnym w kierunku planowanej autostrady A2. 5) Studium wyznacza lokalizację nowych stacji 110 kV w miejscowościach Krzewica i Rzeczyca. 6) Studium wyznacza strefy ochronne – ograniczeń w sposobie użytkowania terenu – pod liniami napowietrznymi: średniego napięcia 15 kV o szerokości 15 m (po 7,5 m od osi linii po obu jej stronach), wysokiego napięcia 110 kV o szerokości 40 m (po 20 m od osi linii po obu jej stronach), w których ustala się ograniczenia: a) zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych oraz budynków i budowli przeznaczonych na stały pobyt ludzi, b) zakaz sadzenia i utrzymywania drzew, krzewów i roślinności przekraczającej 3 m wysokości, zalesienia terenów rolnych mogą być prowadzone wyłącznie po uzgodnieniu z zarządcą linii, c) zakaz składowania materiałów i parkowania pojazdów, d) korzystanie z nieruchomości w strefach ochronnych możliwe jest w sposób zgodny z aktualnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi linii elektroenergetycznych, e) do linii musi być zapewniony dostęp w celu wykonywania prac eksploatacyjnych. 8.8. Odnawialne źródła energii Zgodnie z Programem Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii dla Województwa Lubelskiego nadrzędnym celem jest "Racjonalne wykorzystywanie zasobów odnawialnych źródeł energii rozwoju społeczno-gospodarczego regionu". Celami szczegółowymi są 1. Zwiększenie bezpieczeństwa i zaspokojenie potrzeb energetycznych mieszkańców. 2. Wzrost znaczenia sektora energetycznego regionu poprzez specjalizację gospodarki w produkcji energii ze źródeł odnawialnych. 3. Rozwój działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich i dywersyfikacja produkcji rolniczej w kierunku energetycznym. 4. Ochrona środowiska i kształtowanie wizerunku regionu przyjaznego środowisku. 5. Wzrost innowacyjności gospodarki opartej na wiedzy i nowoczesnych technologiach.
Zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Lubelskiego: mocną stroną lubelskiego rynku innowacji jest duży potencjał w regionie do produkcji odnawialnych źródeł energii (energia słoneczna, wietrzna, wodna, biomasa itd.)
Zgodnie z Strategii Rozwoju Gminy Międzyrzec Podlaski, jednym z celów strategicznych i operacyjnych jest Wpieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną:
– wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej i w sektorze mieszkaniowym,
– montaż urządzeń pozyskujących energię ze źródeł odnawialnych,
– inne inwestycje mają cena na celu promowanie efektywności energetycznej, strategii niskoemisyjnych dla wszystkich terytoriów oraz działań adaptacyjnych
117 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu, wykorzystanie kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe oraz korzystania z odnawialnych źródeł energii.
Poza nielicznymi przypadkami indywidualnych instalacji oraz poza jednym przypadkiem biogazowni rolniczej o mocy 1,2 MW, która rozpoczęła działalność w miejscowości Zaścianki w 2013 roku, na terenie gminy Międzyrzec Podlaski brak większych odnawialnych źródeł energii.
Na terenie gminy preferowane powinno być wykorzystywanie na potrzeby pozyskiwania energii – odnawialnych źródeł energii, w szczególności słońca, wód powierzchniowych, gruntu oraz biomasy.
Studium wyznacza obszary urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (FV – fotowoltaicznych) o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. W Studium przyjmuje się, iż maksymalny zasięg ewentualnych stref ochronnych tj. obszar ograniczenia w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu od urządzeń fotowoltaicznych wytwarzających energię o mocy powyżej 100 kW, nie będzie wykraczał poza tereny wyznaczone pod lokalizację tego typu urządzeń. Ponadto na wszystkich obszarach zainwestowanych i przeznaczonych do zainwestowania przewiduje się wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w formie mikroinstalacji oraz indywidualnych instalacji o mocy nie przekraczającej 100 kW, wykorzystujących energię słoneczną, gruntową i biomasę. Studium wyznacza obszar urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (BG – istniejąca biogazownia) o mocy przekraczającej 100 kW, a także jego strefę ochronną związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. W Studium przyjmuje się, iż maksymalny zasięg strefy ochronnej tj. obszar ograniczenia w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu od istniejącej biogazowni, nie będzie wykraczał poza teren wyznaczony pod lokalizację tego typu urządzeń. Studium nie przewiduje wyznaczania nowych terenów pod biogazownie oraz elektrownie wiatrowe.
118 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
9. USTALENIA UZUPEŁNIAJĄCE Rozdział ustalenia uzupełniające dodano aby zadośćuczynić wymogom ustawowym i zamieścić w studium dodatkowe informacje, których ono dotychczas nie zwierało. 9.1 Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych Na obszarze gminy występują udokumentowanych złoża kopalin, które pokazano na rysunkach Uwarunkowania rozwoju i Kierunki zagospodarowania oraz ujęto w części IV w tabeli D – Wykazy udokumentowanych złóż surowców mineralnych oraz terenów górniczych i obszarów górniczych. 9.2 Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej, obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych Na obszarze gminy zostały wyznaczone obejmujące dolinę rzeki Krzny granice obszarów szczególnego zagrożenia powodzią w zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1% – wyznaczone na podstawie map zagrożenia powodziowego opublikowanych dnia 22 października 2020 r. i udostępnionych pod adresem http://wody.isok.gov.pl. W granicach obszarów szczególnego zagrożenia powodzią obowiązują zasady postępowania, w tym zakazy uregulowane w przepisach Prawa wodnego. W granicach obszarów szczególnego zagrożenia powodzią ustala się zakaz lokalizowania nowych obiektów budowlanych na terenach, które nie są zagospodarowane natomiast na terenach już zabudowanych ustala możliwość remontów, rozbudowy, nadbudowy istniejących już obiektów budowlanych (bez nowych budynków mieszkalnych) z zastrzeżeniem uzyskania pozwolenia wodnoprawnego wymaganego przepisami Prawa wodnego. Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią adaptuje się zapisy Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego: – „Wdrażane plany zarządzania ryzykiem powodziowym stanowić będą podstawę prawidłowego zagospodarowywania obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Zabudowa hydrotechniczna rzek będzie znacznie ograniczona, a zagospodarowanie dolin rzek będzie kształtowane w taki sposób, aby zwiększyć swobodne przepływy i rozlewanie się wód powodziowych, co obejmie także ochronę terenów zalewowych przed zabudową i zmiany kierunków użytkowania terenu. Zapewniona zostanie ciągłość systemu infrastruktury przeciwpowodziowej (głównie wały i poldery). Właściwie prowadzona regulacja stosunków wodnych znacząco przyczyni się do kompleksowej ochrony obszarów zainwestowanych oraz zmniejszenia ryzyka wystąpienia powodzi lub suszy na obszarach produkcji rolnej. Odpowiednie urządzenie przestrzeni, w tym przede wszystkim budowa sieci zbiorników retencyjnych o funkcji przeciwpożarowej sprzyjać będzie poprawie bezpieczeństwa w tym zakresie.” (IV. Założenia Polityki Przestrzennej Województwa; 1. Wizja rozwoju zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego; Bezpieczeństwo klimatyczno- energetyczne i publiczne) – „Rewaloryzacja dolin rzecznych oznacza: sukcesywną likwidację zabudowy substandardowej znajdującej się na terenach zalewowych(...)” (VI. Polityka Przestrzennego Zagospodarowania Województwa; 3. Kierunki rozwoju przestrzennego; 3.2. Rozwój zagospodarowania przestrzennego województwa; 3.2.2. Środowisko przyrodnicze; Jakość środowiska) Na obszarze gminy nie występują obszary osuwania się mas ziemnych.
119 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
9.3. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej. Na obszarze gminy nie występują obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych. Na obszarze gminy nie wyznacza się obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości. Na obszarze gminy wyznacza się obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży bez żadnych ograniczeń (a więc również powyżej 400 m2 oraz powyżej 2000 m2). Obszary te pokrywają się z obszarami aktywności gospodarczej. Lokalizacja obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 może nastąpić wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na obszarze gminy nie wyznacza się obszarów przestrzeni publicznej. 9.4. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny Zmiana studium nie obejmuje takich obiektów lub obszarów. 9.5. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej. Na obszarze gminy nie występują obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.U. z 2015 r. poz. 2120). 9.6. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji. Na podstawie Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2017-2023 na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski wyznaczono obszar rewitalizacji, który został podzielny na 5 podobszarów: 1) sołectwo Halasy (cała miejscowość Halasy oraz północno-zachodni fragment miejscowości Zaścianki położony po obu stronach drogi krajowej nr 19); 2) sołectwo Rogoźnica (cała miejscowość Rogoźnica); 3) sołectwo Rzeczyca (cała miejscowość Rzeczyca); 4) sołectwo Strzakły (cała miejscowość Strzakły); 5) sołectwo Żabce (miejscowość Żabce z wyłączeniem jej fragmentu w zachodniej części miejscowości po obu stronach drogi krajowej nr 2). Poza wyżej wymienionym obszarem rewitalizacji na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski nie wyznacza się innych obszarów wymagających przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji. 9.7. Obszary zdegradowane Na podstawie Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2017-2023 na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski wyznaczono obszar zdegradowany, który został podzielny na 10 podobszarów:
120 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
1) sołectwo Halasy (cała miejscowość Halasy oraz północno-zachodni fragment miejscowości Zaścianki położony po obu stronach drogi krajowej nr 19); 2) sołectwo Koszeliki (cała miejscowość Koszeliki); 3) sołectwo Puchacze (cała miejscowość Puchacze); 4) sołectwo Rogoźnica (cała miejscowość Rogoźnica); 5) sołectwo Rzeczyca (cała miejscowość Rzeczyca); 6) sołectwo Sawki (cała miejscowość Sawki); 7) sołectwo Strzakły (cała miejscowość Strzakły); 8) sołectwo Tłuściec (cała miejscowość Tłuściec oraz fragment miejscowość Żabce położony w zachodniej części miejscowości po obu stronach drogi krajowej nr 2); 9) sołectwo Wysokie (cała miejscowość Wysokie); 10) sołectwo Żabce (miejscowość Żabce z wyłączeniem jej fragmentu w zachodniej części miejscowości po obu stronach drogi krajowej nr 2).);
9.8. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych. Na obszarze gminy występują tereny kolejowe, które zgodnie z Decyzją nr 3 Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 24 marca 2014 r. w sprawie ustalenia terenów przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych (Dz.U. z 2014 r. poz. 25) są terenami zamkniętymi. Granice tych terenów pokrywają się z granicami działek, na których zlokalizowana jest infrastruktura kolejowa oraz będących we władaniu zarządcy linii kolejowej. Dla terenów kolejowych zamkniętych nie wyznacza się stref ochronnych. 9.9. Obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie. Na obszarze gminy nie występują ww. obszary. 9.10. Obszary lokalizacji zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Na obszarze gminy nie wyznacza się ww. obszarów i nie dopuszcza się lokalizacji zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. 9.11. Inne obszary problemowe Na obszarze gminy nie występują ww. obszary.
121 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
9. WARUNKI REALIZACJI 10. WARUNKI REALIZACJI (patrz: rysunki 1-5) 9.1 Przedmiot realizacji 10.1. Przedmiot realizacji Przedmiotem realizacji, tj. kreowania gospodarki przestrzennej w obszarze gminy Międzyrzec Podlaski jest dokument Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W skład dokumentu Studium będącego załącznikami do uchwały uchwalającej studium wchodzą: — tekst studium : "Ustalenia" (niniejszy), — rysunki studium: 1 - 5 (1:25 000). Załącznik nr 1 – niniejszy tekst studium, oraz załączniki graficzne (rysunki): Załącznik nr 2 – Uwarunkowania; Załącznik nr 3 – Kierunki zagospodarowania przestrzennego; Tekst i rysunki jw. stanowią integralną, uzupełniającą się wzajemnie całość. 9.2. Plany zagospodarowania przestrzennego 10.2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Polityka przestrzenna gminy zawarta i przyjęta w dokumencie Studium powinna być realizowana przede wszystkim poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. (1) Pierwszym opracowaniem planistycznym, jakie należałoby wykonać po uchwaleniu przez Radę Gminy Studium, powinien być: — plan zagospodarowania przestrzennego całej gminy, w skali 1:10 000. Plan ten, który można traktować jako aktualizację planu dotychczasowego, powinien uwzględnić, odpowiednio uszczegóławiając, wszystkie ustalenia przestrzenne Studium. Po wejściu w życie nowej ustawy o planowaniu przestrzennym, jaka jest przygotowywana do uchwalenia w Sejmie (o ile w ostatecznej formie nie będzie odbiegała od projektu rządowego ze stycznia 2000 r.), plan gminy w skali 1:10 000 będzie miał cechy "planu ogólnego" i będzie nazwany "planem rozwoju" gminy. Oparty też będzie ściśle na zasadach rozwoju i zagospodarowania przyjętych w Studium. (2) Wskazane jest również, zwłaszcza w myśl projektu nowej ustawy, objąć planami w szczegółowych skalach (1:1000, 1:2000) główne tereny przeznaczone do rozwoju, stanowiące oferty rozwojowe w pierwszym etapie. Zaliczyć do nich należałoby przede wszystkim: —ośrodki turystyczno - rekreacyjne Tl i T2 w rejonie wsi Bereza, —wsie o funkcjach rekreacyjnych R1 - R14, —większe wsie rozwojowe, —nowe tereny rozwojowe w sąsiedztwie miasta Międzyrzeca: U5, U6 i U7 oraz teren U 10, w miarę narastających potrzeb, w odpowiedniej kolejności, nie wszystkie na raz (prowadziłoby to do niepożądanego rozpraszania zabudowy). — —Uwaga: pozostałe tereny rozwojowe, stanowiące ofertę perspektywiczną, nie powinny być
122 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021 aktywizowane wcześniej, nie należy też obejmować ich planami szczegółowymi, prowadziłoby to bowiem do zniszczenia ich perspektywicznych potencjałów rozwojowych. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego powinny być sporządzone w pierwszej kolejności główne dla terenów przewidzianych do intensywnego rozwoju, położonych wokół miasta Międzyrzec Podlaski, przy węzłach drogowych autostrady A2 i drogi ekspresowej S19 oraz wzdłuż drogi krajowej nr 2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego powinny objąć przede wszystkim: — tereny zabudowy zagrodowej, — tereny zabudowy mieszkaniowej, — tereny usług publicznych, — tereny aktywności gospodarczej, — tereny produkcji zwierzęcej, — tereny urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. 9.3 Inne opracowania planistyczne i studialne 10.3. Inne opracowania planistyczne i studialne (1) Przyjmując, że koncepcja Studium zakłada znaczny rozwój funkcji rekreacyjno - turystycznej w gminie, jako funkcji w istocie nowej, uzupełniającej tradycyjne rolnictwo, wskazane są działania wspomagające jej rozwój. Należy do nich przede wszystkim opracowanie: — szczegółowego programu rozwoju funkcji rekreacyjnej oraz — szczegółowych koncepcji urbanistycznych rozwoju głównych ośrodków rekreacyjnych (poprzedzających plany miejscowe w szczególnych skalach), zwłaszcza Tl i T2, tworzonych na bazie żwirowni w rejonie Berezy, ale również, najbardziej potencjalnie atrakcyjnych wsi przeznaczonych na tę funkcję. Koncepcje te powinny mieć charakter opracowań studialnych, stanowiących podstawę dalszych prac planistycznych. Wymóg taki jest uzasadniony nietypowością tej funkcji i jej stosunkowo dużym znaczeniem w nowej strukturze gminy. (2) Pożądane jest również opracowanie szczegółowych operatów dotyczących lokalizacji budowy i zagospodarowania zbiorników małej retencji wód powierzchniowych w gminie. Małe zbiorniki wodne mogą zwiększyć znacznie atrakcyjność rekreacyjną i osadniczą obszarów, powinna być im zatem poświęcona szczególna uwaga. Wskazane jest, by były to opracowania hydrotechniczne i krajobrazowo – planistyczne. (3) Niezbędne jest wykonanie opracowań wskazanych w rozdziale 8, dotyczących infrastruktury technicznej w gminie. 9.4 Działalność koordynacyjna i promocyjna 10.4. Działalność koordynacyjna i promocyjna 1) Zakłada się, że Urząd Gminy będzie pełnił funkcje koordynacji rozwoju obszaru, w oparciu o wytyczne strategii gminy i ustalenia Studium. Koordynacja ta powinna objąć nie tylko regulację działań inwestycyjnych, ale także inicjatywę, inspirację i wspomaganie racjonalnego rozwoju. 2) Wskazane jest w tym celu m. in. opracowanie Informatora o gminie, jej potencjałach i warunkach rozwojowych. Powinien to być rodzaj atrakcyjnie wydanego folderu, 2-3 języcznego wielojęzycznego, wskazującego oferty inwestycyjne gminy i przeznaczonego zarówno dla inwestorów zewnętrznych, jak i mieszkańców gminy, zainteresowanych jej rozwojem.
123 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
CZĘŚĆ III UZASADNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZA USTALEŃ STUDIUM
1. Uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań Studium przyjęte zostało uchwałą Nr XXII/144/2000 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 15 grudnia 2000 roku w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy”. Podstawą opracowania zmiany studium jest uchwała Nr XXVI/200/17 Rady Gminy Międzyrzec Podlaski z dnia 30 stycznia 2017 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Międzyrzec Podlaski. Głównym celem zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski jest aktualizacja uwarunkowań oraz dostosowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego obszarów leżących na obszarze gminy do zaistniałych od czasu uchwalenia studium w 2000 r. zmian przestrzennych, zmienionych uwarunkowań oraz dostosowanie dokumentu do aktualnie obowiązujących przepisów prawa. Na obszarze gminy wykonano aktualizację i wskazanie obszarów wynikających ze stanu istniejącego zainwestowania oraz z uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych, aktualizację wykazu i umiejscowienia obiektów wpisanych do rejestru zabytków; pokazanie zasięgu wielkiej wody o prawdopodobieństwie 1 %, aktualizację układu istniejącej sieci dróg, aktualizację układu planowanej sieci dróg, aktualizację układu istniejącej i planowanej sieci infrastruktury technicznej. W zakresie zmian zmodyfikowano tekst studium wprowadzając w wyróżnionych miejscach korekty lub całkowicie nowe brzmienie poszczególnych sformułowań lub całych części tekstu lub też usuwając zbędne części tekstu. Ponadto w tekście studium dodano ryciny ukazujące położenie gminy Międzyrzec Podlaski na tle Polski, województwa lubelskiego i powiatu bialskiego, schemat struktury przestrzennej obszaru gminy Międzyrzec Podlaski oraz fragment mapy Struktura Funkcjonalno – Przestrzenna Kierunki Rozwoju Przestrzennego z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego. W zakresie zmian części tekstowej anulowano dotychczasowe załączniki do tekstu studium z 2000 r. W zamian na końcu tekstu studium dodano rozdział IV zawierający tabelaryczne wykazy obiektów wpisanych do rejestru zabytków, w tym wykaz zabytków wpisanych do rejestru „A” zabytków nieruchomych województwa lubelskiego i wykaz zabytków wpisanych do rejestru „C” zabytków archeologicznych województwa lubelskiego, obiektów zabytkowych ujętych gminnej ewidencji zabytków, stanowisk archeologicznych, udokumentowanych złóż surowców mineralnych, terenów górniczych oraz obszarów górniczych. W zakresie zmian części graficznej studium anulowano dotychczasowe rysunki z 2000 r. W ramach zmiany studium w 2020 r. wykonano dwie nowe plansze stanowiące część graficzną studium, w tym rysunek studium, które stanowić będą załączniki nr 2 i nr 3 do uchwały uchwalającej studium, tj.: Załącznik nr 2 – Uwarunkowania Załącznik nr 3 – Kierunki zagospodarowania przestrzennego
124 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
2. Synteza ustaleń studium Rozwój gminy Międzyrzec Podlaski, a w konsekwencji kierunki jej zagospodarowania przestrzennego można prognozować i planować według dwóch scenariuszy: — scenariusza ograniczonego rozwoju Wschodniej Polski i relacji międzynarodowych Wschód - Zachód oraz — scenariusza dynamicznego rozwoju stosunków Wschód - Zachód i w konsekwencji zwiększonej dynamiki rozwoju tej części kraju. W obu przypadkach są to uwarunkowania zewnętrzne o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju gminy. Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że oba scenariusze to zarazem długookresowa sekwencja rozwoju. Obecna sytuacja jest zbliżona do scenariusza pierwszego. Są jednak podstawy do przyjęcia scenariusza drugiego jako perspektywy rozwoju tej części kraju. Perspektywiczny rozwój gminy musi zatem uwzględniać obie sytuacje i uzależniać od nich zagospodarowanie. Dostosowywać rozwój do realiów sytuacji obecnej, szukając w nim optymalnych korzyści dla gminy, ale zarazem nie zamykać możliwości rozwoju znacznie bardziej dynamicznego, jakiego w tym rejonie można i należy oczekiwać w bliższej lub dalszej przyszłości. A na pewno nie można go wykluczać, biorąc pod uwagę wyjątkowe potencjały gminy leżącej na skrzyżowaniu dwóch głównych szlaków – korytarzy komunikacyjnych o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. Aktywizacja tych korytarzy, utworzenie na ich kierunkach planowanych tras najwyższych klas – autostrady A2, drogi ekspresowej S19 i zmodernizowanej linii kolejowej E-20 / CE-20 szybkiej sprawi, że obszar gminy znajdzie się w strefie szczególnej aktywizacji gospodarczej. Prawie cały obszar gminy Międzyrzec Podlaski – zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego – znajduje się na przebiegu Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T w korytarzu sieci bazowej (związanej z drogą krajową nr 2 oraz projektowaną autostradą A2) oraz sieci kompleksowej (związanej z projektowaną drogą S19, tworzących układ drogowy stanowiący jeden z elementów infrastruktury technicznej wzmacniających spójność ponadregionalną. Gmina Międzyrzec Podlaski jest więc wyjątkowym obszarem w skali regionu. Wymaga szczególnego podejścia planistycznego: ostrożnego, realnego planowania rozwoju w najbliższym etapie, ale zarazem przygotowania możliwie wielkiej oferty pod lokalizację różnych form biznesu i osadnictwa w dalszej przyszłości. Perspektywy rozwojowe gminy nie powinny kolidować z jej obecnym umiarkowanym rozwojem, opartym o tradycyjne w większości formy gospodarki. Obecny rozwój i zagospodarowanie muszą się jednak liczyć również z perspektywami wzrostu gminy, nie powinny niszczyć tych szans, a nawet ich ograniczać. Co więcej, już obecnie należałoby otwierać możliwości rozwoju w mniejszej stosunkowo skali – w strukturach obecnych wsi, jak też na niektórych terenach nowych, zwłaszcza związanych z miastem Międzyrzecem Podlaskim, jak i obecnie funkcjonującymi trasami na kierunkach rozwojowych. Należy się bowiem liczyć z tym, że aktywizacja rozwoju będzie następowała powoli w oparciu o istniejące potencjały. Trendom tym należałoby dać szansę już obecnie, stymulować je, m. in. poprzez oferty terenowe pierwszego etapu. Na takich uwarunkowaniach, takiej "filozofii" rozwoju gminy Międzyrzec Podlaski oparto koncepcję jej rozwoju i zagospodarowania przestrzennego w prezentowanym Studium. Mamy nadzieję, że stanie się ona podstawą racjonalnej gospodarki przestrzennej – „rozwoju zrównoważonego" gminy, uwzględniającego nie tylko doraźne potrzeby i możliwości, ale też potencjały i szanse, które będą narastać w przyszłości. Powinno to znaleźć wyraz w nowych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego gminy, opracowanych w sposób nienaruszający ustaleń studium. Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ponosi odpowiedzialność za kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na obszarze gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, które należy do zadań
125 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity własnych gminy. Studium sporządza się uwzględniając zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy. W Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 nastąpiło odejście od modelu rozwoju w pasmach (nie spełniającego roli rozwojowej a gównie rolę tranzytową), na rzecz rozwoju sieciowego na całym obszarze kraju, skoncentrowanym w węzłach sieci, którymi są główne miasta jako krajowe ośrodki wzrostu, których powiązania funkcjonalne w kierunku międzynarodowym zachód – wschód oraz w kierunku krajowym i dalej międzynarodowym południe – północ przebiegają i krzyżują się na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski, co w dalszym ciągu podkreśla wyjątkowe położenie gminy na tle polskiej przestrzeni. W opracowanej zmianie studium zostały uwzględnione wnioski wynikające z Planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego w zakresie przewidzianych zmian i aktualizacji dokumentu. Wnioski powyższe muszą być również uwzględniane przy kolejnych zmianach i aktualizacjach studium, a w pełnym zakresie przy sporządzaniu całościowej zmiany i aktualizacji studium, która ze względu na zmieniające się uwarunkowania powinna zostać przeprowadzona w najbliższym czasie. Kierunki rozwoju przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski wynikają z uwarunkowań i priorytetów rozwoju zawartych w krajowych i regionalnych dokumentach strategicznych. Kierunki rozwoju gminy wyznacza: rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności gminy Międzyrzec Podlaski, w tym rozwój sieci logistyczno-transportowej, telekomunikacji i ochrony środowiska, rozbudowa i dywersyfikacja bazy ekonomicznej gminy w tym rozwój pozarolniczej przedsiębiorczości mieszkańców gminy i tworzenie warunków do rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz pobudzanie atrakcyjności inwestycyjnej gminy w celu napływu kapitału i inwestorów zewnętrznych, efektywność działań zorientowanych na rozwój pozarolniczy; wiąże się to z koniecznością wyznaczenia strefy aktywności gospodarczej, jako obszarów ofertowych dla potencjalnych inwestorów, pożądane jest rozwijanie szerokiej i profesjonalnej promocji gminy oraz marketingu lokalnego, w celu przyciągania inwestorów zewnętrznych, rozwój aktywizacji zasobów ludzkich w tym rozwój potencjału edukacyjnego i zwiększenie mobilności zawodowej, czyli rozwój szkolnictwa średniego zawodowego, kształcenia ustawicznego i szkolenie kadr administracji publicznej, kierunkiem szczególnym powinno być zwiększenie atrakcyjności gminy dla jakości życia, wskazane jest podnoszenie konkurencyjności i innowacyjności gminy nie tylko wobec potencjalnych konkurentów tj. gmin sąsiadujących, w tym miasta Międzyrzeca Podlaskiego, ale także na arenie regionalnej i krajowej, a do pewnego stopnia też – międzynarodowej, rozwój współpracy międzynarodowej, w tym transgranicznej administracji publicznej i bezpośredniej współpracy podmiotów gospodarczych, kształtowanie nowej struktury rozwoju gminy w oparciu o wielofunkcyjną rolę miasta Międzyrzeca Podlaskiego jako ponad lokalnego ośrodka obsługi; w planach rozwoju należy wziąć pod uwagę związki lokalne i wzajemne oddziaływania miasta i gminy; rozwój na obszarze gminy odnawialnych źródeł energii.
126 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Analiza stanu posiadania i położenia gminy Międzyrzec Podlaski wskazuje następujące uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego i kierunki rozwoju obszaru gminy: Prawie cały obszar gminy Międzyrzec Podlaski – zgodnie z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego – znajduje się na przebiegu Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T w korytarzu sieci bazowej (związanej z drogą krajową nr 2 oraz projektowaną autostradą A2) oraz sieci kompleksowej (związanej z projektowaną drogą S19, tworzących układ drogowy stanowiący jeden z elementów infrastruktury technicznej wzmacniających spójność ponadregionalną. Przyjmuje się, że osiami pasma przyspieszonego rozwoju w obszarze gminy są: projektowana autostrada A2; istniejąca droga krajowa nr 2; projektowana droga ekspresowa S19; częściowo linia kolejowa E-20 / CE-20;
Strefami rozwoju perspektywicznego są przede wszystkim rejony wpływów tych szlaków. Tu oferta rozwoju będzie szczególnie atrakcyjna. Wyznacza się w ten sposób trzy rejony węzłów: węzeł A2 i S19 (największy potencjał – pod warunkiem powiązania węzła poprzez drogi lokalne z obszarem gminy); węzeł S19 i droga nr 2; węzeł S19 i linia kolejowa E-20 / CE-20.
Oferowane obszary, po wyeliminowaniu obszarów nieprzydatnych do inwestycji i chronionych mogą być przeznaczone pod biznes i osadnictwo. Szansą urbanizacyjną gminy jest również rekreacja. Wyznacza się trzy główne jej rejony oparte na strefach przyrodniczych: w kompleksach lasów (obszar zwartego kompleksu); w dolinie północnego odcinka Krzny; w rejonie żwirowni.
Najważniejszym kierunkiem rozwoju perspektywicznego gminy będzie więc jej urbanizacja oparta na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych, wyznaczających obszary przeznaczone dla miejskich form zabudowy i działalności gospodarczej oraz w rejonie istniejącego ośrodka miejskiego, generującego rozwój gminy. Polityka przestrzenna gminy Międzyrzec Podlaski musi uwzględniać wiele uwarunkowań środowiskowych i przyrodniczych, które obecnie, a także w przyszłości będą determinować jej zagospodarowanie i rozwój. Wartości i zasoby przyrodnicze z jednej strony i wynikająca z prawa ekologicznego ich ochrona z drugiej strony oraz rewaloryzacja, poprawa walorów zdegradowanych i unaturalnienie przekształconych rejonów - będą przez wiele lat wytyczną zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Uwzględniając lokalne wartości i zasoby środowiska przyrodniczego wyodrębniono Przyrodniczy System Gminy (PSG) Międzyrzec Podlaski. Powstał on jako rezultat szczegółowej analizy walorów i funkcjonowania środowiska i przyrody w skali gminy, z uwzględnieniem naturalnych mechanizmów i procesów zachodzących w biosferze, a także modyfikowanych działaniem człowieka. Jednym z komponentów współtworzącym środowisko człowieka są zasoby dziedzictwa
127 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity kulturowego, rozumiane jako trwałe elementy zagospodarowania obszaru, bądź struktury przestrzenne o walorach historycznych, zabytkowych, estetycznych czy artystycznych. Rozpoznanie i ocena zasobów stwarza uporządkowany zbiór informacji, który służy sporządzeniu studium zagospodarowania i kierunków rozwoju gminy. Problematyka ta była opracowana w oparciu o wykonane na zlecenie Urzędu Gminy "Studium wartości kulturowych gminy Międzyrzec Podlaski" autorstwa mgr Anety Semeniuk (1999 r.). Problematyka ta musi być jednak poddana aktualizacji po sporządzeniu przez gminę wymaganej ustawowo „gminnej ewidencji zabytków”. Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski wprowadza się strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obiekty zabytkowe objęte ścisłą ochroną konserwatorską, objęte pośrednią ochroną konserwatorską, obszary obserwacji archeologicznej, obszar chronionego krajobrazu kulturowego oraz obszary dopuszczalnych przekształceń. Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski określa się obszary otwarte: obszary otwarte rolnicze obejmujące obszary redukcji funkcji rolniczej, obszary rozwoju funkcji rolniczej, obszary rozwojowe dla funkcji rolniczej z agroturystyką, obszary otwarte leśne obejmujące lasy istniejące, zalesienia, funkcje rekreacyjne lasów, obszary rekreacyjne obejmujące rejon rekreacyjny południowo – wschodni, rejon rekreacyjny południowo – zachodni, rejon rekreacyjny południowy, zasady kształtowania kultury przestrzennej obszarów otwartych, w tym doliny rzek, parki, ogrody, zadrzewienia, tereny dysharmonijne i zdewastowane,
Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski określa się obszary przeznaczone do zainwestowania: rejon węzła autostrada A2 / droga ekspresowa S19, rejon węzła droga ekspresowa S19 / droga krajowa nr 2, rejon przy drodze krajowej nr 2, powiązany z miastem, rejony podmiejskie powiązane z drogą krajową nr 2, rejon skrzyżowania drogi ekspresowej S19 / linia klejowa E-20 / CE-20, ośrodki rekreacyjne, wsie rekreacyjne: w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu, w rejonie doliny Krzny, odcinek zachodni, istniejące rozwojowe tereny wsi,
Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski określa się obszary i kierunki rozwoju komunikacji: linia kolejowa E-20 / CE-20, drogi krajowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe – powiązania lokalne (bliskie), drogi gminne – bezpośrednia obsługa wsi, drogi wewnętrzne – bezpośrednia obsługa terenów, szlaki rowerowe i ciągi piesze.
128 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski określa się kierunki rozwoju infrastruktury technicznej: zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, ciepłownictwo, gazyfikacja, gospodarka odpadami, regulacja stosunków wód powierzchniowych, telekomunikacja, elektroenergetyka, odnawialne źródła energii.
Ponadto w studium zawarto ustalenia uzupełniające aby zadośćuczynić wymogom ustawowym i zamieścić w studium dodatkowe informacje, których ono dotychczas nie zwierało: występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych. wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej, obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych. obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej; obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny – zmiana studium nie obejmuje takich obiektów lub obszarów. obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.U. z 2015 r. poz. 2120) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych. inne obszary problemowe, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie.
Polityka przestrzenna gminy zawarta i przyjęta w dokumencie Studium powinna być realizowana przede wszystkim poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, które powinny być sporządzone w pierwszej kolejności główne dla obszarów przewidzianych do intensywnego rozwoju, położonych wokół miasta Międzyrzec Podlaski, przy węzłach drogowych autostrady A2 i drogi ekspresowej S19 oraz wzdłuż drogi krajowej nr 2. Powinny one obejmować przede wszystkim: tereny zabudowy zagrodowej, tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny usług publicznych, tereny aktywności gospodarczej, tereny produkcji zwierzęcej, tereny urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu.
129 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
ZAŁĄCZNIKI
— Struktura terenu - schemat studium — Zał. do rozdz. 1: Wytyczne regionalne — Zał. do rozdz. 4: — Strefy stanowisk archeologicznych — Wykaz obiektów kulturowych
Struktura terenu Zał. 1 Perspektywa Schemat syntezy studium
130 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Zał.2 Do rozdz. 1: Uwarunkowania i wytyczne regionalne Wytyczne regionalne (kopia)
GMINA MIĘDZYRZEC PODLASKI Uwarunkowania rozwoju Gmina Międzyrzec Podlaski jest położona w środkowo-zachodniej części województwa bialskopodlaskiego. Przez jej południowe tereny przepływa równoleżnikowo rzeka Krzna. Południowo-wschodnią część obszaru gminy stanowią kompleksy lasów proponowane do ob jęcia ochłoną w ramach projektowanego Bialsko podlaskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W strukturze gospodarki dominującą funkcją jest rolnictwo, stanowiące źródło utrzymania ok. 69% ludności Walory agroekologiczne rolniczej przestrzeni produkcyjnej są niskie (60,7 punktu w skali 100 punktowej). Dominują gleby klas IV i V. W okolicy Halasów występują gleby II i III klasy bonitacyjnej. Gospodarka rolnicza oraz leśna posiada silne powiązania z miastem, stanowiąc zaplecze surowcowe dla zakładów przetwórstwa płodów rolnych, przemysłu drzewnego. Z zachodu na wschód przecinają gminę międzynarodowe szlaki komunikacyjne: magistrala kolejowa K-3O i drogowa E-30 Berlin -Warszawa - Moskwa. Droga krajowa nr 19 Białystok- Lublin przebiega w kierunku północ-południe, krzyżując się ze szlakiem międzynarodowym w siedzibie gminy Międzyrzecu Podlaskim. Przez północną część gminy projektowany jest przebieg autostrady A-2, z węzłem zjazdowym we wsi Łukowisko. W zakresie wyposażenia w infrastrukturę techniczną sieć wodociągową posiada 13 wsi w północnej części gminy. Przewidziana jest budowa wodociągu w pozostałych miejsco- wościach w zachodniej i południowo-zachodniej części gminy. Oczyszczalnia ścieków funkcjonuje w Halasach (wykorzyst. w 50%). Przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego i średniego ciśnienia. Przez gminę przebiega linia światłowo-dowa, Wskaźnik gęstości telefonicznej wynosi 5ab./100M. Możliwości i kierunki rozwoju Rolnictwo i leśnictwo Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi rolnictwa w gminie Międzyrzec Podlaski jest rosnący poziom wyposażenia w infrastrukturę techniczną. W gminie znajdującej się w strefie żywicielskiej Międzyrzeca Podlaskiego, rozwijana jest uprawa warzyw i owoców, a ponadto chów trzody chlewnej i drobiu, jako surowców dla miejscowych zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego. Na terenie projektowanego obszaru chronionego krajobrazu występują duże obszary leśne. Gospodarka leśna musi mieć racjonalny charakter. Winna być podporządkowana dążeniu do utrzymania dobrego stanu zdrowotnego i sanitarnego lasu, uzyskania urozmaiconego składu gatunkowego drzewostanów, zbliżonego do naturalnych, charakterystycznych dla regionu. Przemysł i rzemiosło Na terenie gminy funkcjonuje duży zakład przemysłu odzieżowego ,,lpaco" w miejscowości Wysokie, położony przy międzynarodowej trasie E-30. Inne zakłady są związane z przetwórstwem rolno-spożywczym i drzewnym (mieszalnie pasz, młyny, tartaki). Łatwa dostępność infrastruktury transportowej i rozbudowująca się infrastruktura komunalna jest bodźcem do tworzenia drobnych zakładów przetwórczych. Gmina posiada możliwości rozwoju w zakresie przetwórstwa surowców mineralnych. Złoża iłów występują w okolicy Tłuśćca, a w Berezie złoża kruszywa budowlanego. W planie zago- spodarowania przestrzennego gminy Międzyrzec Podlaski duże rezerwy terenów inwestycyjnych istnieją w Rzeczycy. Rekreacja i obsługa ruchu turystyczne Duży kompleks lasów w południowo-wschodniej części gminy oraz zbiorniki wodne po wyrobiskach żwirownia w Berezie stanowią potencjalne tereny rekreacyjne dla mieszkańców miasta i gminy oraz turystów odwiedzających Międzyrzecczyznę . Gmina posiada atrakcyjne tereny przy trasie E-30 i drodze krajowej Nr 19 Białystok-Lublin do inwestowania w usługi związane z obsługą ruchu samochodowego. Bilans terenów istniejąca projekt. zabudowa mieszk. 774,60 ha 317,10 ha przemysł i usługi 71,85 ha 44,83 ha
131 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Zał. 3.1 Do rozdz. 4: Środowisko kulturowe Strefy występowania stanowisk archeologicznych na terenie gminy Międzyrzec Podlaski (kopia) Źródło: Studium wartości kulturowych gminy Międzyrzec Podlaski, Aneta Semeniuk, 1999
STREFY WYSTĘPOWANIA STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH NA TERENIE GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI
1. Łuby st. I Łuby st. II. ślady osadnictwa: okres nowożytny Łuby st. IV ślady osadnictwa: okres nowożytny ślad osadnictwa: starożytność 2. Łuby st. III ślady osadnictwa: okres nowożytny . ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze Kożuszki st. II ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny Łuniew st. I ślady osadnictwa: okres nowożytny 3. Kożuszki st. I ślady osadnictwa: okres nowożytny Kożuszki st. III cmentarzysko: okres nowożytny XIX w. 4. Kożuszki st. IV ślady osadnictwa: okres nowożytny ślady osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza ślady osadnictwa: starożytność 5. Łuniew st. II ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny ślad osadnictwa: paleolit schyłkowy-mezolit ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza Łuniew st. III ślady osadnictwa: okres nowożytny Krzewica st. I ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny Krzewica st. II skarb monet: okres rzymski po 180 r. n.e. Krzewica st. III kurhan: okres nowożytny? Krzewica st. IV cmentarzysko: okres nowożytny 1915 r. Krzewica st. V cmentarzysko: okres nowożytny XIX w. osada?: wczesne średniowiecze XI-XII w. Krzewica st. VI ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny ślad osadnictwa: starożytność osada: wczesne średniowiecze XI-XH w. Krzewica st. VII ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny ślad osadnictwa: epoka brązu-wczesna epoka żelaza ślad osadnictwa: starożytność ślad osadnictwa: nieokreślona ślady osadnictwa: wczesne średniowiecze VII-VIII w. osada: wczesne średniowiecze XI-XII w. wieś: późne średniowiecze-okres nowożytny Krzewica st. VIII ślady osadnictwa: wczesne średniowiecze XI-XII w. wieś: późne średniowiecze-okres nowożytny Krzewica st. IX ślady osadnictwa: okres nowożytny 7. Wólka Krzymowska st. I ślad osadnictwa: starożytność Wólka Krzymowska st. II cmentarzysko: okres nowożytny Wólka Krzymowska st. III ślad osadnictwa: neolit 8. Krzymoszyce st. I ślad osadnictwa: okres rzymski 9. Pościsze st. I cmentarzysko: okres nowożytny
132 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
10. Strzakły-Zagościniec st. I ślad osadnictwa: starożytność 11. Pościsze-Starowieś st. I osada: późne średniowiecze XV w. osada: okres nowożytny XV-XVIII w. 12. Strzakły st. I ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza Strzakły st. II ślad osadnictwa: okres nowożytny ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza 13. Strzakły st. III ślad osadnictwa: późne średniowiecze 14. Lasy st. I cmentarzysko: okres nowożytny ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza Lasy st. II osada?: epoka brązu-epoka żelaza 15. Sawki st. I ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza ślady osadnictwa: późne średniowiecze XIV-XV w. Sawki st. II osada: okres nowożytny XVII-XVIII w. 16. Jelnica st. I osada: okres nowożytny XVII-XVIII w. Jelnica st. II skarb monet: okres nowożytny XVII w. 17. Tuliłów st. I cmentarzysko: okres nowożytny ślad osadnictwa: epoka brązu Tuliłów st. II ślad osadnictwa: nieokreślony Tuliłów st. III ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze osada: okres rzymski osada: wczesne średniowiecze XI-XIII w. Tuliłów st. IV ślady osadnictwa: nieokreślone ślad osadnictwa: wczesna epoka żelaza ślady osadnictwa: starożytność osada: wczesne średniowiecze XI-XIII w. Tuliłów st. V ślady osadnictwa: okres nowożytny Tuliłów st. VI ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze Tuliłów st. VII ślad osadnictwa: starożytność 18. Rzeczyca st. II ślad osadnictwa: epoka kamienia-epoka żelaza 19. Rzeczyca st. I ślady osadnictwa: epoka brązu-wczesna epoka żelaza 20. Przeciętka st. I ślad osadnictwa: starożytność ślad osadnictwa: wczesna epoka żelaza-okres rzymski Rzeczyca st. III osada: wczesne średniowiecze 21. Bereza st. II ślady osadnictwa: wczesne średniowiecze 22. Bereza st. III ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze 23. Bereza st. I ślad osadnictwa: nieokreślony Łukowisko st. IV cmentarzysko: wczesne średniowiecze grób: nieokreślony osada?: starożytność ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze VIII-IX w. ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze XIII w. ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny Łukowisko st. V ślady osadnictwa: epoka kamienia osada: epoka brązu (kultura łużycka) ślady osadnictwa: okres lateński ślady osadnictwa: okres rzymski
133 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
osada: wczesne średniowiecze (V-XI w.) ślad osadnictwa późne średniowiecze-okres nowożytny Łukowisko st. VI ślady osadnictwa: wczesne średniowiecze VIII-X w. ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny Łukowisko st. VII ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze VIII-X w. osada: wczesne średniowiecze XIII w. Łukowisko st. VIII ślad osadnictwa: wczesne średniowiecze VIII-X w. ślady osadnictwa: późne średniowiecze-okres nowożytny 24. Łukowisko st. I ślad osadnictwa: mezolit-neolit Łukowisko st. II ślady osadnictwa: okres nowożytny grodzisko: wczesne średniowiecze IX-X w. 25. Dołhołęka st. I obozowisko: neolit-wczesna epoka brązu Dołhołęka st. II obozowisko: neolit-wczesna epoka brązu Dołhołęka st.III ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu obozowisko: późny neolit-wczesna epoka brązu 26. Halasy st.II ślad osadnictwa: starożytność Halasy st. III ślady osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu 27. Halasy st. IV obozowisko: neolit-wczesna epoka brązu 28. Manie st. I ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu 29. Budy-Kolonia ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu 30. Manie st. II ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu 31. Zasiadki st. I osada: starożytność 32. Międzyrzec Podl. st. V (poza ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu miastem) Międzyrzec Podl. st. VI (j.w.) osada: epoka żelaza 33. Międzyrzec Podl. st. IV (jw.) ślad osadnictwa: epoka kamienia-wczesna epoka brązu 34. Wysokie st. I ślad osadnictwa: epoka brązu 35. Rudniki st. II obozowisko: paleolit schyłkowy-mezolit 36. Rudniki st. III ślad osadnictwa: okres nowożytny
134 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Zał. 3.2 Do rozdz. 4: Środowisko kulturowe
Wykaz obiektów zabytkowych gminy Międzyrzec Podlaski (kopia)
Źródło: Studium wartości kulturowych gminy Międzyrzec Podlaski, Aneta Semeniuk, 1999
WYKAZ OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH
OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW
TULIŁÓW Cmentarz wojenny z I wojny światowej
PRZYŁ UKI / DOŁHOŁĘKA Grodzisko
POZOSTAŁE OBIEKTY I ZESPOŁY ZABYTKOWE ZNAJDUJĄCE SIĘ W EWIDENCJI KONSERWATORSKIEJ
BEREZA Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., ok. 1930 Kapliczka III, mur., ok. 1940 Kapliczka IV, mur., 1959
HALASY Pozostałości zespołu folwarcznego: — Spichlerz, mur., k. XIX — Obora I, mur., k. XIX — Obora II, mur., k. XIX — Pozostałości kompozycji ogrodowej
JELNICA dawny Urząd Gminy /nr 75/, ob. przedszkole, mur., 1 ćw. XX Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., pocz. XX Kapliczka III, mur., 1948
KOSZELIKI Kapliczka, mur., pocz. XX
KOŻUSZKI Zespół kościoła par.p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP — Kościół, mur., 1937 — Kaplica, drewn., XIX/XX — Plebania, drewn., pocz. XX Kapliczka, mur., 1948
KRZEWICA Szkoła, drewn., 1907 Kapliczka, mur., pocz.XX Cmentarz epidemiczny Cmentarz wojenny z I wojny światowej
KRZYMOSZYCE Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., okres międzywojenny
135 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Kapliczka III, mur., 1959 Kaplica p.w. św. Antoniego Padewskiego, mur., 1948
ŁUBY Miejsce Pamięci Narodowej
ŁUKOWISKO Kapliczka, mur., pocz. XX
ŁUNIEW Kaplica, mur. ok. 1950 Kapliczka, mur., okres międzywojenny
MANIE Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., po 1945 Kapliczka III, mur., 1954 Nagrobek, mur., 1925 Cmentarz powstańców z 1831
MISIE Dawna szkoła, drewn., pocz. XX Dom dróżnika, drewn., XIX/XX Kapliczka I, mur., pocz. XIX Kapliczka II, mur., 1854 Kapliczka III, mur., pocz. XX
KOL. MISIE Kapliczka, mur., pocz. XX
POŚCISZE Kapliczka I, mur., ok. 1910 Kapliczka II, mur., pocz. XX Kapliczka III, mur., ok. 1936 Kapliczka IV, mur., 1958 Kaplica p.w. MB Kodenskiej, mur., 1937
PRZYCHOD Y Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., po 1945
PUCHA CZE Kapliczka, mur., pocz. XX
ROGOŹNICA NOWA WIEŚ Kapliczka, mur., po 1945
ROGOŹNICA STARA WIEŚ Kapliczka, mur., po 1945 Zespół dworsko-ogrodowy: 1) d. Rządcówka, mur., 1 poł. XIX 2) Stodoła, kam., 2 poł. XIX 3) Pozostałości kompozycji ogrodowej
ROGOŹNICZKA Kapliczka, mur., XIX
136 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
KOL. ROGOŹNICA Kapliczka, mur., pocz. XX
KOL. ROGOŹNICA /GRUDY/ Kapliczka, mur., pocz. XX
RUDNIKI d. Szkoła, drewn., okres międzywojenny Kapliczka, mur., k. XIX
RZECZYCA Kapliczka I, mur., pocz. XX /ul. Krzywa/ Kapliczka II, mur.. 1928 /ul. Prosta/ Kapliczka III, mur., 1954 /ul. Prosta/
STRZAKŁY Szkoła, mur., 1938 Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., 1903 Kaplica p.w. MB Królowej Polski, mur., 1.50-te XX Cmentarz epidemiczny
TŁUŚCIEC d. Szkoła, drewn., pocz. XX Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., pocz. XX Kapliczka III, mur., okres międzywojenny Cmentarz epidemiczny
TULIŁÓ W Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., okres międzywojenny Kapliczka III, mur., 1 ćw. XX Cmentarz wojenny z I wojny światowej
WÓLKA KRZYMOWSKA Kaplica p.w. MB Nieust. Pomocy, mur., 1907 Cmentarz epidemiczny
WYSOKIE Kapliczka I, mur., 2 poł. XIX Kapliczka II, mur., pocz. XX
ZASIADKI Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., pocz. XX
ZAŚCIANKI Kapliczka, mur., pocz. XX
ZA WADKI Pozostałości zespołu dworskiego: d. dwór, drewn., k. XIX /dom nr 27/ Obora, mur., okres międzywojenny Budynek gosp., drewn., pocz. XX
137 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Kapliczka, mur., pocz. XX
ŻABCE Pozostałości zespołu dworsko-ogrodowego: 1. Obora, mur., k. XIX 2 Stodoła, mur.-drewn., k. XIX 3. Pozostałości kompozycji ogrodowej Kaplica p.w. św. Andrzeja Boboli, mur., XIX /l858?/ Kapliczka I, mur., pocz. XX Kapliczka II, mur., pocz. XX
BUDOWNICTWO LUDOWE
BEREZA Zagroda nr 19: Dom. drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Dom nr 43, drewn., pocz. XX Zagroda nr 49: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 53, drewn., pocz. XX Dom nr 60, drewn., pocz. XX Dom nr 61, drewn., pocz. XX Zagroda nr 79: Dom, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Obora I, drewn., pocz. XX Obora II, drewn., pocz. XX Dom nr 82, drewn., pocz. XX Zagroda nr 88: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Obora, drewn., pocz. XX Dom nr 91, drewn., pocz. XX Zagroda nr 100: Dom, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 110, drewn., pocz. XX Dom nr 112, drewn., pocz. XX Dom nr 115, drewn., pocz. XX Dom nr 118, drewn., pocz. XX Dom nr 121 drewn., okres międzywojenny Dom nr 133, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 135: Dom, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Dom nr 148, drewn., pocz. XX
JELNICA Dom nr 27, drewn., pocz. XX Dom nr 40, drewn., okres międzywojenny Dom nr 68, drewn., okres międzywojenny Dom nr 83, drewn., okres międzywojenny
138 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Dom nr 91, drewn., 1935 Dom nr 102, drewn., okres międzywojenny Dom nr 108, drewn., pocz. XX Dom nr 116, drewn., pocz. XX Zagroda nr 126: Stodoła, drewn., ok. 1920 Obora, drewn., 1917 Dom nr 127, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 144: Dom, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny Stodoła nr 146, drewn., okres międzywojenny Stodoła nr 150, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 156: Dom, mur., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny
KOSZELIKI Dom nr 1, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 5: Dom, drewn.. pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Zagroda nr 8: Dom, drewn., ok. 1920 Stodoła, drewn., ok. 1920 Zagroda nr 9: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 10: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 13: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 25: Dom, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny
KOŻUSZKI Dom nr 19, drewn., okres międzywojenny Dom nr 37 /ob.szkoła/, drewn., pocz. XX Dom nr 43, drewn., pocz. XX Dom nr 46, drewn., pocz. XX Dom nr 47, drewn., pocz. XX Dom nr 48, drewn., pocz. XX Dom nr 49, drewn., pocz. XX Dom nr 50, drewn., pocz. XX Zagroda nr 59: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 62, drewn., okres międzywojenny
KRZEWI CA Dom nr 5, drewn., ok. 1920 Dom nr 13, drewn., 1937
139 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Dom nr 23, drewn., pocz. XX Zagroda nr 24: Dom, drewn., ok. 1918 Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 28, drewn., ok. 1918 Dom nr 31, drewn., ok. 1917 Dom nr 36, drewn., pocz. XX Dom nr 41, drewn., pocz. XX Dom nr 56, mur., okres międzywojenny Dom nr 57, drewn., pocz. XX Zagroda nr 69: Stodoła, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny
KRZYMOSZYCE Dom nr 1, drewn., pocz. XX Dom nr 4, drewn., pocz. XX Spichlerz nr 8, drewn., k. XIX Zagroda nr 9: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Spichlerz z wozownią, drewn., pocz. XX Dom nr 10, drewn., k. XIX Zagroda nr 12: Dom, drewn., 1925 Spichlerz, drewn., 1925 Dom nr 12a, drewn., XIX/XX Zagroda nr 14: Stodoła, drewn., ok. 1920 Stodoła ze spichlerzem, drewn., 1920 Spichlerz nr 15, drewn., 1934 Stodoła nr 16, drewn., pocz.XX Spichlerz nr 18, drewn., pocz. XX Spichlerz nr 20, drewn., 1.20-te XX Stodoła nr 25, drewn., k. XIX Spichlerz nr 26, drewn., pocz. XX Zagroda nr 27: Dom, drewn., 1947 Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 28, drewn., k. XIX Zagroda nr 29: Dom, drewn. , 1914 Stodoła, drewn., ok. 1914 Dom nr 30, drewn., k. XIX Dom nr 31, drewn., k. XIX Dom nr 32, drewn., 1890 Zagroda nr 36: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Stodoła z drewutnią, drewn., pocz. XX
Ł UKO WIS KO Dom nr 32, drewn., po 1910 Dom nr 42, drewn., po 1910 Dom nr 45, drewn., po 1910 Dom nr 46, drewn., po 1910
140 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Dom nr 47, drewn., po 1910 Dom nr 50, mur., okres międzywojenny Dom nr 52, mur., okres międzywojenny Dom nr 54, drewn., k. XIX Dom nr 55, drewn., 1918 Dom nr 57, drewn., 1918 Dom nr 59, drewn., 1918 Dom nr 62, drewn. , 1918 Dom nr 66, drewn. , 1918 Dom nr 72, drewn., po 1910 Dom nr 73, drewn., po 1910 Dom nr 75, drewn., po 1910 Dom nr 77, drewn., po 1910 Dom nr 78, drewn., 1932 Dom nr 80, drewn., po 1910
ŁUNIE W Dom nr 1, drewn., okres międzywojenny Spichlerz nr 3, drewn., okres międzywojenny Dom nr 6, drewn., okres międzywojenny Dom nr 9, drewn., okres międzywojenny Dom nr 17, drewn., ok. 1920 Dom nr 18a, drewn., ok. 1920 Dom nr 26, drewn., okres międzywojenny Dom nr 28, drewn., 1 ćw. XX Zagroda nr 35: Dom, drewn.. 1924 Stodoła, drewn., 1924 Dom nr 36, drewn.. 1 ćw. XX
MANIE Stodoła nr 4, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 50: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 51, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 52: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 57, drewn., okres międzywojenny Dom nr 61, drewn., okres międzywojenny Dom nr 62, drewn., okres międzywojenny Stodoła nr 63, drewn., okres międzywojenny Dom nr 75, drewn., okres międzywojenny Dom nr 80, drewn., okres międzywojenny Dom nr 81, drewn., okres międzywojenny
MISIE Dom nr 54, drewn., pocz. XX Dom nr 56, drewn., pocz. XX Dom nr 68, drewn., l.40-te XX Stodoła nr 74, drewn., okres międzywojenny Dom nr 75, drewn., pocz. XX Zagroda nr 80: Dom, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX
141 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Zagroda nr 83: Dom, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Zagroda nr 122: Dom, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Dom nr 124, drewn., pocz. XX Dom nr 128, drewn., 1948 Dom nr 138, drewn., okres międzywojenny Stodoła nr 139, drewn., pocz. XX
POŚCISZE Dom nr 2, mur., okres międzywojenny Dom nr 9, drewn., okres międzywojenny Dom nr 11, drewn., pocz. XX Dom nr 15, drewn., okres międzywojenny Dom nr 20, mur., 1911 Dom nr 24, drewn., XIX/XX Dom.nr 29, drewn., pocz. XX Dom nr 32, drewn., pocz. XX Dom nr 33, drewn., 1930 Dom nr 34, drewn., pocz. XX Dom nr 35, drewn., 2 poł. XIX Dom nr 36, drewn., k. XIX Dom nr 39, drewn., pocz. XX Zagroda nr 43: Obora, drewn., k. XIX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 45, drewn., ok. 1930 Dom nr 54, mur., ok. 1930 Dom nr 59, mur., ok. 1930 Spichlerz nr 67, drewn., 1931 Dom nr 74, drewn., 1930 Dom nr 78, drewn., pocz. XX Dom nr 80. drewn., k. XIX Dom nr 105, drewn., ok. 1930
PRZYCHODY Dom nr 40, drewn., pocz. XX Dom nr 60, drewn., okres międzywojenny Dom nr 76, drewn., pocz. XX Dom nr 110, drewn., pocz. XX Dom nr 111, drewn., pocz. XX
PUCHACZE Dom nr 30, drewn., okres międzywojenny Dom nr 31, drewn., okres między woj enny Dom nr 37, drewn., XIX Dom nr 41, drewn., okres międzywojenny
ROGOŹNICA NOWA WIEŚ Dom nr 1, drewn., okres międzywojenny Dom nr 3, drewn., pocz. XX Dom nr 7, drewn., pocz. XX Dom nr 12, drewn., pocz. XX Dom nr 14, drewn., okres międzywojenny
142 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Dom nr 18, drewn., pocz. XX Dom nr 23, drewn., pocz. XX Zagroda nr 26: Dom, drewn., pocz. XX Obora, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Zagroda nr 31: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 36, drewn., pocz. XX Dom nr 42, drewn., pocz. XX Dom nr 45a, drewn., okres międzywojenny Dom nr 46, drewn., okres międzywojenny Dom nr 48, drewn., pocz. XX Zagroda nr 54: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 61, drewn., okres międzywojenny
ROGOŹNICA STARA WIEŚ Dom nr 98, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 109: Dom, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny Dom nr 112, drewn., okres międzywojenny
ROGOŹNICZKA Dom nr 21, drewn., pocz. XX Dom nr 23, drewn., pocz. XX Dom nr 29, drewn., pocz. XX Dom nr 30, drewn., 1917 Spichlerz nr 35, drewn., pocz. XX Dom nr 38, drewn.,XIX/ XX Spichlerz nr 42. drewn., okres międzywojenny Dom nr 48. drewn., okres międzywojenny
RUDNIKI Stodoła nr 3, drewn., pocz. XX Dom nr 4, drewn., 1860 Dom nr 8, drewn., okres międzywojenny Dom nr 10, drewn., okres międzywojenny Dom nr 12, drewn., okres międzywojenny Obora nr 14, drewn., pocz. XX
RZECZYCA ul. Gościniec Dom nr 22, drewn., pocz. XX Zagroda nr 28 Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 30, drewn., pocz. XX Dom nr 32, drewn., pocz. XX Dom nr 40, drewn., l.40-te XX Dom nr 54, drewn., pocz. XX Dom nr 60, drewn., pocz. XX Dom nr 70, drewn., pocz. XX
143 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity ul. Krzywa Zagroda nr 3: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 4, drewn., pocz. XX Dom nr 9, drewn., pocz. XX Zagroda nr 16: Dom, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Dom nr 19, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 23: Dom, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Dom nr 27, drewn., pocz. XX ul. Olszowa Dom nr 6, drewn., pocz. XX Zagroda nr 8: Dom, drewn., pocz. XX Obora, drewn., pocz. XX Zagroda nr 10: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 12, drewn., pocz. XX Dom nr 13, drewn., okres międzywojenny Dom nr 18, drewn., pocz. XX ul. Polna Dom nr 1, drewn., pocz. XX Dom nr 2, drewn., pocz. XX Dom nr 3, drewn., okres międzywojenny ul. Prosta Dom nr 1, drewn., pocz. XX Dom nr 15, drewn., pocz. XX Dom nr 19, drewn., pocz. XX Dom nr 30, drewn., 1924 Dom nr 42, drewn., pocz. XX Dom nr 48, drewn., pocz. XX
SAWKI Zagroda nr 1: Dom, drewn., ok. 1922 Spichlerz, drewn., ok. 1922 Dom nr 2, drewn., ok. 1918 Zagroda nr 3: Dom, drewn., ok. 1920 Spichlerz, drewn., ok. 1920 Obora, drewn., ok. 1920 Zagroda nr 5: Dom, drewn., 1902 Spichlerz, drewn., ok. 1902 Stodoła, drewn., XIX/XX Dom nr 6, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 7; Dom, drewn., 1902 Spichlerz, drewn., 1930 Dom nr 8, drewn., ok. 1920 Spichlerz nr 15, drewn., okres międzywojenny
144 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
Zagroda nr 19: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 20: Dom, drewn., okres międzywojenny Spichlerz, drewn., okres międzywojenny Stodoła nr 21, drewn., pocz. XX Zagroda nr 27: Dom, drewn., 1919 Stodoła I, drewn., 1919 Stodoła II, drewn., 1919 Spichlerz, drewn., ok. 1920 Zagroda nr 28: Dom, drewn., ok. 1920 Spichlerz, drewn., ok. 1920
SITNO Dom nr 1, drewn., okres międzywojenny Dom nr 8, drewn., okres międzywojenny Dom nr 50, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 55: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 57, drewn., pocz. XX
STRZAKŁY Dom nr 4, drewn., 1935 Zagroda nr 7: Dom, drewn., 1928 Spichlerz, drewn., 1928 Dom nr 8, drewn., pocz. XX Spichlerz nr 16, drewn., 1 ćw. XX Zagroda nr 19: Dom, drewn., 1894 Spichlerz, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., ok. 1920 Dom nr 20, drewn.,ok. 1925 Zagroda nr 21: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., ok. 1900 Dom nr 22, mur., okres międzywojenny Zagroda nr 23: Dom, drewn., 2 poł. XIX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 24, drewn., 1 ćw. XX Spichlerz nr 25, drewn., pocz. XX Zagroda nr 26: Dom, drewn., pocz. XX Obora, drewn., 1 ćw. XX Spichlerz, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 28, drewn., 1903 Obora nr 25, drewn., pocz. XX Dom nr 31, drewn., XIX Dom nr 33, drewn., okres międzywojenny Dom nr 34, drewn., XIX/XX Dom nr 37, drewn., pocz. XX
145 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Zagroda nr 50: Dom, drewn., 1932 Spichlerz, drewn., 1937 Spichlerz nr 54, drewn., k. XIX Dom nr 86, drewn., pocz. XX Spichlerz nr 87, drewn, 1 ćw. XX Zagroda nr 90: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 91, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 94 /Kolonia/, drewn., ok. 1930 Spichlerz nr 94 /Kolonia/, drewn., pocz. XX
TŁUŚCIEC Zagroda nr 11: Dom, drewn., pocz. XX Spichlerz, drewn., pocz. XX Dom nr 14, drewn., pocz. XX Spichlerz nr 69, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 86, drewn., pocz. XX
TULIŁÓW Dom nr 28, drewn., 1926 Zagroda nr 34: Dom, drewn., 1922 Stodoła, drewn., 1922 Stodoła nr 42, drewn., 1937 Zagroda nr 44: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., pocz. XX Dom nr 56, drewn.,pocz. XX
UTRÓWKA Dom nr 8, drewn., pocz. XX Dom nr 11, drewn., okres międzywojenny Dom nr 19, drewn., pocz. XX
WÓLKA KRZYMOWSKA Stodoła nr 5, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 10: Dom, drewn., pocz. XX Obora, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 13, drewn., okres międzywojenny Dom nr 15, drewn., okres międzywojenny Dom nr 20, drewn., 1931 Dom nr 21, drewn., okres międzywoj enny Dom nr 27, drewn., okres międzywojenny Dom nr 28, drewn., okres międzywojenny Dom nr 29, drewn., okres międzywojenny Dom nr 31, drewn., okres międzywoj enny Dom nr 33, drewn., okres międzywojenny Dom nr 36, drewn., pocz. XX Dom nr 37, drewn., okres międzywojenny Dom nr 38, drewn., pocz. XX Dom nr 42, drewn., pocz. XX
146 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst jednolity 2021
WYSOKIE Dom nr 26, drewn., pocz. XX Dom nr 27, drewn., pocz. XX Dom nr 28, drewn., 2 poł. XIX Dom nr 34, drewn., XIX/XX Dom nr 36, drewn., okres międzywojenny Dom nr 37, drewn., okres międzywojenny Dom nr 38, drewn., okres międzywojenny Dom nr 39, drewn., okres międzywojenny Dom nr 42, drewn., okres międzywojenny Dom nr 43, drewn., okres międzywojenny Dom nr 44, drewn., okres międzywojenny Zagroda nr 47: Dom, drewn., okres międzywojenny Stodoła, drewn., okres międzywojenny Dom nr 48, drewn., pocz. XX Zagroda nr 51: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., 1 ćw. XX Spichlerz, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 52, drewn., okres międzywojenny
ZASIADKI Dom nr 1, drewn., pocz. XX Dom nr 5, drewn., pocz. XX Dom nr 6, drewn., pocz. XX Dom nr 15, drewn., 1911 Dom nr 18, drewn., pocz. XX Stodoła nr 20, drewn., 1 ćw. XX Zagroda nr 21: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., 1 ćw. XX Obora, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 22, drewn., pocz. XX Zagroda nr 23: Dom, drewn., pocz. XX Stodoła, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 26, drewn., pocz. XX Dom nr 30, drewn., pocz. XX Dom nr 32, drewn., pocz. XX Dom nr 35, drewn., pocz. XX Stodoła nr 38, drewn., 1 ćw. XX Stodoła nr 40, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 41, drewn., okres między wojenny Zagroda nr 43: Dom, drewn., okres międzywojenny Obora, drewn., okres międzywojenny Dom nr 48, drewn., ok. 1910 Dom nr 51, drewn., okres między wojenny Dom nr 55, drewn., pocz. XX Dom nr 96, drewn., pocz. XX
ZAŚCIANKI Dom nr 2, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 4, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 7, drewn., 1 ćw. XX
147 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI tekst z 2000 r. + zmiana z 2021 r. – tekst jednolity
Dom nr 23, drewn., 1 ćw. XX
ZAWADKI Dom nr 18, drewn., pocz. XX Dom nr 21, drewn., pocz. XX Zagroda nr 25: Dom, drewn., 1911 Stodoła, drewn., 1 ćw. XX Dom nr 29, drewn., 1 ćw. XX Stodoła nr 31, drewn., 1 ćw. XX
ŻABCE Dom nr 9, drewn., pocz. XX Dom nr 10, drewn., okres międzywojenny Dom nr 11, drewn., pocz, XX Dom nr 17, drewn., pocz. XX Dom nr 23, drewn., pocz. XX Dom nr 38, drewn., pocz. XX Dom nr 43, mur., okres międzywojenny Dom nr 49, mur., okres międzywojenny Dom nr 51, mur., okres międzywojenny
148