The New Place of Poland and Lithuania in Europe

The new place of Poland and Lithuania in Europe

The new place of Poland and Lithuania in Europe Lesson plan (English) Lesson plan (Polish) The new place of Poland and Lithuania in Europe

The Act of the Union of Krewo dated August 14, 1385. Source: Akt Unii w Krewie z 14 sierpnia 1385 roku, domena publiczna.

Link to the lesson

You will learn

to deﬁne what foreign policy was carried out by the Jagiellonians; to list what threats the rulers of Poland and Lithuania had to face; to explain how it happened that a ruler of Poland once again sat on the throne of Hungary; to describe why the myth of Poland as a bulwark of Christianity was born.

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

Entering the 15th century, Poland was a stable state. Its position was strengthened by the unions with Lithuania – the Union of Krewo (1385) and the Union of Horodło (1413). The political alliance of the two countries, despite the separateness of lands and societies, brought not only beneﬁts, but also challenges and problems.

The defeat of the common enemy – the State of the Teutonic Order in the Great War (1409– 1411), and in subsequent clashes, ensured relative peace at the northern borders. Nevertheless, relations between the two countries remained tense. A new conﬂict broke out in 1454, when there were anti‐Teutonic riots and when an act was issued on the incorporation of Prussia and Pomerania into the Crown (the Kingdom of Poland). The war, which lasted 13 years, ended in the victory of the king of Poland and conclusion of the Second Peace of Toruń Treaty (1466), which incorporated Pomerelia, Żuławy, and Warmia into the Polish state. Obtaining free access to the sea was of the greatest importance for Poland. Subsequent years were marked by disputes over the observance of the provisions of the peace treaty and attempts to regain the former power by the Teutonic Order. However, the defeat of the Order in the war with Poland in 1519–1525 ﬁnally resulted in Grand Master Albert of Prussia paying homage to the Polish king Sigismund I the Old, and, soon afterwards, Albert’s conversion to Protestantism and transformation of the monastic state into the secular Duchy of Prussia.

Back when ﬁghts against the Teutonic Order were still being waged, a new power began to emerge on the eastern borders of Lithuania, which soon became a threat not only to Lithuania, but also to the whole union. That was the Grand Duchy of Moscow. The growing position of Moscow was already visible in the middle of the century, but the real breakthrough occurred during the reign of Ivan III the Great (1462–1505). Given the passivity of the Grand Duchy of Lithuania, he began the process of ‘gathering Russian lands’ and creating a centralized state. By defeating the army of the Golden Horde in 1480, he became independent from the Mongols and began conquests of the surrounding duchies. It was only the cooperation of Polish‐Lithuanian forces that stopped the march of the Moscow troops and led to making peace.

Another threat that the Polish‐Lithuanian army had to address in the east were the Mongols, whose plundering expeditions affected the southern lands of the Grand Duchy of Lithuania. In the late 14th century, these old enemies plunged into internal struggles for power. Vytautas made an attempt to use this situation to his advantage. Unfortunately, his expedition ended in a defeat in the Battle of the Vorskla River of 1399. Relations with the Tatars became even more complicated when, after the disintegration of the Golden Horde, a new state was created – the Crimean Khanate (1427), which began plundering raids in Podolia that lasted nearly until the 18th century.

On the other hand, the Ottoman Empire did not threaten the Polish‐Lithuanian lands for a long time. This situation changed only after the engagement of the king of Poland and Hungary – Władysław of Varna – in the crusade against the Turks. The Turks defeated his troops at Varna (1444), and Władysław died in battle. In 1485, a new war with the Turks broke out, which lasted until 1503 and ended in the Polish Crown losing control over Moldova.

Task 1

Look carefully at the map of Poland and Lithuania in the 15th and 16th centuries, and then think what threatened the union of these two countries.

The Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania during the reign of Władysław II Jagiełło Source: Krysan Chariza i zespół, Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w okresie panowania Władysława Jagiełły, licencja: CC BY-SA 3.0. Exercise 1

Look at the seal of Dmitry Donskoy. Pay aenon to the phrase on the seal and the iconography on the reverse. Read the biographical note about the prince and complete the following task.

The phrase on the seal: “Seal of Grand Prince Dmitry Ivanovich”

The depicon of Saint Demetrius on the seal of Dmitry Donskoy...

served only to emphasize the care of the heavenly forces over the prince. emphasized the prince’s dependence on the Orthodox Church. indicated the knightly character of the prince and the care of the heavenly forces over him. Exercise 2

Look at the phrase and iconography on the seal. Then select below the correct deﬁnion of these foundaons of the prince’s power.

Legend of the obverse: Ivan, his love, lord of all Rus, Grand Prince. On the obverse: St. George. On the reverse: a two-headed eagle, the emblem of the emperors of Constannople.

The power of Ivan III the Great was based on the following three ideas:

the care of the saints, pride in the Tatar heritage, and political domination in Rus'. the care for the Roman Church, the imperial heritage, and political domination in Rus'. the care of the saints, imperial heritage, and political domination in Rus'. Exercise 3

Look at the map of the Ooman Empire’s development and answer the queson.

TERRITORIAL GROWTH OF THE OTTOMAN EMPIRE IN THE 15TH–17TH CENTURIES Source: Krysan Chariza i zespół, Wzrost terytorialny Imperium Osmańskiego w XV–XVII wieku, licencja: CC BY-SA 3.0.

Unl what century did signiﬁcant conquests of European lands last?

mid- 15th c. mid- 16th c. second half of the 17th c. mid- 14th c. Exercise 4

Read the oﬃcial liege document and mark in it the secons that indicate the dues of the liegeman – the hospodar. Did the Moldovan hospodars keep their word?

Select the appropriate parts of the text.

dues of a vassal

W imię Pana, amen. [...] My, Jan Stefan, z Bożej łaski pan ziemi mołdawskiej, oznajmiamy [...] ponieważ z woli Boga jesteśmy władcą ziemi mołdawskiej, staramy się postępować według zwyczaju przodków naszych. I jak przodkowie nasi [...] byli przyjaznym najznakomitszym panom królom i świetnej Koronie Polskiej [...] to my w sposób podobny postępujemy. [...] z całym krajem naszym [...] będziemy okazywać wierność i posłuszeństwoJego Miłości, a po nim przyszłym królom i świętej Koronie Polskiej. Obiecujemy – my i nasi synowie i ich następcy [...] zachowywać wobec Jego Królewskiej Mości i przyszłych królów i Korony Polskiej wierność i służebność i posłuszeństwo i żadnego innego pana nie będziemy sobie szukać [...] [obiecujemy] wszystkimi siłami bronić ziemi podległej Jego Miłości, przeciw każdemu wrogowi [...] i doradzać jego miłości [we wszystkim]. [...] Obiecujemy również nigdy nie sprzeciwiać się [woli] Jego Miłości i następców jego i Korony Polskiej [...] Nie będziemy nigdy wojny żadnej zaczynać ani pokoju zawierać bez wiedzy Jego Królewskiej Mości.

Task 2

Look carefully at the family tree of the Jagiellonian dynasty and then do the exercise.

Exercise 5

Fill the gaps.

Vytautas, brother, Władysław III of Poland, Jadwiga of Poland, Louis II of Hungary, Gediminas, Sigismund I the Old, over 45, Queen of Poland, Alexander Jagiellon, 1526, Lithuania, Poland, Algirdas, Grand Dukes, Bohemia and Hungary, Sigismund II Augustus, Bona, three

The founder of the dynasty from which the future king of Poland came was ...... His two sons – ...... and Kęstus – ruled Lithuania as ...... Aerwards, power passed into the hands of their cousins – Jagiełło and ...... Jagiełło sat on the Polish throne thanks to his marriage with ...... , who performed the funcon of ...... Aer the death of Władysław II Jagiełło, ...... became king, and, aer his death at Varna, his ...... Casimir IV Jagiellon. At the me when he assumed the throne, he also held power in ...... as Grand Duke. He ruled the longest of the enre dynasty. He was the king of Poland for ...... years. His wife was Elizabeth of Austria, with whom he had thirteen children. She is called the mother of kings because ...... of them became kings of ...... These were John I Albert, ...... , and Sigismund I the Old. The eldest of her sons, Władysław, assumed the throne of ...... Aer him, power was taken by ...... , whose death in ...... in the Bale of Mohács ended the reign of the Jagiellons in these countries. The last but one ruler from the Jagiellonian dynasty on Polish throne, ...... , reigned for a record-breaking period of 42 years. His most famous wife was ...... from the Italian House of Sforza. It was from this relaonship that the last Jagiellonian, king of Poland, was born. His name was ...... , and he died in 1572.

Keywords

Homage, privilege, tsar, khan, sultan

Glossary

Teutonic Order

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: Teutonic Order

Krzyżacy – zakon rycerski, sprowadzony na Mazowsze przez Konrada Mazowieckiego w 1226 r., jego pełna nazwa brzmi: Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie.

Homage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Homage

Hołd lenny – uroczysta ceremonia podczas której wasal składał przysięgę posłuszeństwa i wierności swojemu seniorowi. Jednym z najsłynniejszych był hołd pruski z 1525 r. wielkiego mistrza krzyżackiego.

Privilege

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Privilege

Przywilej – prawa nadawane przez władcę określonej grupie społecznej (szlachcie, duchowieństwu) obowiązujące na danym terenie lub w całym kraju.

Personal union

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Personal union

Unia personalna – związek dwóch lub więcej państw posiadających wspólnego władcę przy zachowaniu odrębności państwowej.

Samogia

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Samogitia Żmudź – region na Litwie (historycznej i współczesnej). Był często najeżdżany przez zakon krzyżacki.

Golden Horde

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Golden Horde

Złota Orda – nazwa państwa mongolskiego istniejącego między XIII a XVI w.

Tsar

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Tsar

Car – tytuł monarchy wywodzący się z tytułu cesarza używany w Rosji, Bułgarii i Serbii.

Khan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Khan

Chan – tytuł władców u dawnych ludów mongolskich i tureckich.

Sultan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Sultan

Sułtan – tytuł władcy używany w wielu państwach muzułmańskich. Początkowo oznaczał głównodowodzącego całym wojskiem kalifa. Lesson plan (English)

Topic: The new place of Poland and Lithuania in Europe

Target group

5th‐grade students of elementary school

Core curriculum

5th‐grade students of elementary school.

VII. Poland in the fourteenth and ﬁfteenth centuries. Pupil:

1 ) describes the territorial development of the Polish state in the fourteenth and ﬁfteenth centuries;

4 ) explains the causes and evaluates the consequences of the Polish union with the Grand Duchy of Lithuania;

5) characterizes achievements in the ﬁeld of internal and foreign policy of the Jagiellonians in the ﬁfteenth century;

6 ) organizes and puts in time the most important events related to Polish‐Teutonic relations in the fourteenth and ﬁfteenth centuries.

General aim of education

Students learn about the threats Poland and Lithuania had to face in the 15th century.

Key competences

communication in foreign languages; digital competence; learning to learn.

Criteria for success The student will learn:

deﬁne what foreign policy the Jagiellonians were leading; exchange with which threats the rulers of Poland and Lithuania had to face; explain how it happened that the ruler of Poland once again sat on the throne of Hungary; describe why the myth of Poland was born as a bulwark of Christianity.

Methods/techniques activating discussion. expository talk. exposing ﬁlm. programmed with computer; with e‐textbook. practical exercices concerned.

Forms of work

individual activity; activity in pairs; activity in groups; collective activity.

Teaching aids

e‐textbook; notebook and crayons/felt‐tip pens; interactive whiteboard, tablets/computers.

Lesson plan overview

Before classes

1. The students recall the history of the Polish‐Teutonic struggles and the rule of Władysław Jagiełło.

Introduction

1. The teacher gives the students the subject, the purpose of the lesson and the criteria for success. 2. Then he explains that today's topic is a difﬁcult subject, but its internalizing will allow students to understand events in Europe and Poland more easily in subsequent centuries.

Realization

1. The teacher begins the discussion by asking students how they would describe Poland under the rule of Władysław Jagiełło? What place did Poland have in union with Lithuania? What threats and opportunities do you see during his reign?. 2. Then the teacher asks students to familiarize with the interactive map from Task 1 and consider the question contained in it. He makes sure that it has been correctly made and gives feedback and outlines the international situation of Poland and Lithuania in the 15th‐16th centuries. The teacher focuses primarily on showing threats. 3. The teacher divides the students into 4 groups and each one is assigned a different threat (1 - the state of the Teutonic Order, 2 - the Grand Duchy of Moscow, 3 - the Golden Horde and Crimean Khanate, 4 - the Ottoman Empire) and then asks them to prepare information on the relations that Poland and Lithuania had over the centuries with these countries. Additionally, the lecturer can create a group that will prepare relations with the Kingdoms of Hungary and the Czech Republic. 4. The students present the effects of their work - in the presentations they should focus on showing the growing power of neighbors and the threats that in the years to come they created to the states of the Union. 5. Students look at the illustrations depicting the seals of the rulers of the time (Exercise 1 and Exercise 2) and do their tasks on their basis. Based on the map showing the development of the Ottoman Empire, they answer the question from Exercise 3. The teacher makes sure that the tasks have been correctly done and gives feedback.

Summary

1. The teacher explains that Poland under the Jagiellonian rule has become one of the largest and strongest countries in Central Europe, but many times poorly conducted foreign policy brought damage, contributing even to the deaths of the Jagiellonian dynasty members (Władysław Warneńczyk). 2. Students do Exercise 4 - they mark the duties of Moldovan hospodars towards the ruler of the Republic. Then - after getting acquainted with the Jagiellon family tree (Task 2) - they solve Exercise 5. 3. The teacher assesses the students' work during the lesson, taking into account their input and commitment. For this purpose, he may prepare an evaluation questionnaire for self‐assessment and evaluation of the teacher's work and other students.

Homework

1. The teacher sets homework (it is not an obligatory part of the script): Consider what the Jagiellonian dynasty policy in the ﬁfteenth century looked like? Did they use all the opportunities they had to take power?.

The following terms and recordings will be used during this lesson

Terms

Teutonic Order Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Teutonic Order

Krzyżacy – zakon rycerski, sprowadzony na Mazowsze przez Konrada Mazowieckiego w 1226 r., jego pełna nazwa brzmi: Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie.

Homage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Homage

Privilege

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Privilege

Przywilej – prawa nadawane przez władcę określonej grupie społecznej (szlachcie, duchowieństwu) obowiązujące na danym terenie lub w całym kraju.

Personal union

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Personal union

Unia personalna – związek dwóch lub więcej państw posiadających wspólnego władcę przy zachowaniu odrębności państwowej.

Samogia

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Samogitia Żmudź – region na Litwie (historycznej i współczesnej). Był często najeżdżany przez zakon krzyżacki.

Golden Horde

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Golden Horde

Złota Orda – nazwa państwa mongolskiego istniejącego między XIII a XVI w.

Tsar

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Tsar

Car – tytuł monarchy wywodzący się z tytułu cesarza używany w Rosji, Bułgarii i Serbii.

Khan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Khan

Chan – tytuł władców u dawnych ludów mongolskich i tureckich.

Sultan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Sultan

Sułtan – tytuł władcy używany w wielu państwach muzułmańskich. Początkowo oznaczał głównodowodzącego całym wojskiem kalifa.

Texts and recordings

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu The new place of Poland and Lithuania in Europe

Temat: Nowe miejsce Polski i Litwy w Europie

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa V szkoły podstawowej.

VII. Polska w XIV i XV wieku. Uczeń:

1) opisuje rozwój terytorialny państwa polskiego w XIV i XV wieku;

4) wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Wielkim Księstwem Litewskim;

5) charakteryzuje dokonania w dziedzinie polityki wewnętrznej i zagranicznej Jagiellonów w XV wieku;

6) porządkuje i umieszcza w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko‐krzyżackimi w XIV i XV wieku.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się z zagrożeniami, z jakimi musiała się zmierzyć Polska i Litwa w XV w.

Kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w językach obcych; kompetencje informatyczne; umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu Uczeń nauczy się:

deﬁniować jaką politykę zagraniczną prowadzili Jagiellonowie; wymieniać z jakimi zagrożeniami musieli mierzyć się władcy Polski i Litwy; wyjaśniać jak to się stało, że władca Polski ponownie zasiadł na tronie Węgier; opisywać dlaczego narodził się mit Polski jako przedmurza chrześcijaństwa.

Metody/techniki kształcenia

aktywizujące dyskusja. podające pogadanka. eksponujące ﬁlm. programowane z użyciem komputera; z użyciem e‐podręcznika. praktyczne ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

praca indywidualna; praca w parach; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

e‐podręcznik; zeszyt i kredki lub pisaki; tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie przypominają sobie historię zmagań polsko‐krzyżackich oraz rządy Władysława Jagiełły.

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu. 2. Następnie wyjaśnia, że dzisiejszy temat jest zagadnieniem trudny, ale jego przyswojenie pozwoli uczniom łatwiej zrozumieć wydarzenia w Europie i Polsce w kolejnych stuleciach.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję, pytając uczniów, jak opisaliby Polskę pod rządami Władysława Jagiełły? Jakie miejsce miała ona w unii z Litwą?. 2. Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie zapoznali się z interaktywną mapą z Polecenia 1 i zastanowili się nad zawartym w nim pytaniem. Upewnia się, że zostało ono poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej oraz zarysowuje sytuację międzynarodową Polski i Litwy w XV‐XVI wieku. Skupia się przede wszystkim na pokazaniu zagrożeń. 3. Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy i każdej przydziela inne zagrożenie (1 - państwo zakonu krzyżackiego; 2 - Wielkie Księstwo Moskiewskie; 3 - Złota Orda i Chanat Krymski; 4 - Imperium Osmańskie), a następnie prosi, by przygotowali informacje dotyczące relacji, jakie Polska i Litwa miały na przestrzeni wieków z tymi państwami. Dodatkowo może stworzyć 5 grupę, która przygotuje relacje z Królestwami Węgier i Czech. 4. Uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy - w prezentacjach powinni skupić się na pokazaniu rosnącej potęgi sąsiadów i zagrożeniach, jakie na przestrzeni kolejnych lat stwarzały one państwom unii. 5. Uczniowie oglądają ilustracje przedstawiające pieczęci ówczesnych władców (Ćwiczenie 1 oraz Ćwiczenie 2) i na ich podstawie uzupełniają zadania. Na podstawie mapy przedstawiającę rozwój Imperium Osmańskiego odpowiadają na pytanie z Ćwiczenia 3. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel wyjaśnia, że Polska pod rządami Jagiellonów stała się jednym z największych i najsilniejszych państw Europy Środkowej, ale niejednokrotnie źle prowadzona polityka zagraniczna przynosiła szkody, przyczyniając się nawet do śmierci przedstawicieli dynastii Jagiellonów (Władysław Warneńczyk). 2. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 4 - zaznaczają obowiązki hospodarów mołdawskich wobec władcy Rzeczpospolitej. Następnie - po zapoznaniu się z drzewem genealogicznym rodu Jagiellonów (Polecenie 2) - rozwiązują Ćwiczenie 5. 3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów .

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Zastanów się, jak wyglądała polityka dynastyczna Jagiellonów w XV w.? Czy wykorzystali oni wszystkie nadarzające się okazje do objęcia władzy?.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teutonic Order

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: Teutonic Order

Krzyżacy – zakon rycerski, sprowadzony na Mazowsze przez Konrada Mazowieckiego w 1226 r., jego pełna nazwa brzmi: Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie.

Homage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Homage

Privilege

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Privilege

Przywilej – prawa nadawane przez władcę określonej grupie społecznej (szlachcie, duchowieństwu) obowiązujące na danym terenie lub w całym kraju.

Personal union

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Personal union

Unia personalna – związek dwóch lub więcej państw posiadających wspólnego władcę przy zachowaniu odrębności państwowej.

Samogia

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Samogitia Żmudź – region na Litwie (historycznej i współczesnej). Był często najeżdżany przez zakon krzyżacki.

Golden Horde

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Golden Horde

Złota Orda – nazwa państwa mongolskiego istniejącego między XIII a XVI w.

Tsar

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Tsar

Car – tytuł monarchy wywodzący się z tytułu cesarza używany w Rosji, Bułgarii i Serbii.

Khan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Khan

Chan – tytuł władców u dawnych ludów mongolskich i tureckich.

Sultan

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Sultan

Sułtan – tytuł władcy używany w wielu państwach muzułmańskich. Początkowo oznaczał głównodowodzącego całym wojskiem kalifa.

Teksty i nagrania

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu The new place of Poland and Lithuania in Europe