Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 Het Staatsarchief Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam The Netherlands hdl:10622/ARCH04602 © IISG Amsterdam 2020 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 Inhoudsopgave Archief Woongroep Staatsliedenbuurt............................................................................................... 3 Archiefvorming....................................................................................................................................3 Inhoud en structuur............................................................................................................................3 Raadpleging en gebruik.....................................................................................................................5 Verwant materiaal.............................................................................................................................. 5 Lijst..................................................................................................................................................... 5 Het Staatsarchief 2 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt Archiefnummer ARCH04602 Archiefvormer Het Staatsarchief Periode 1974–2015 Omvang 4 m. Taal lijst Dutch Taal materiaal Dutch Archiefvorming Geschiedenis De krakers in de Staatsliedenbuurt waren vanaf 1974 actief onder de naam Woongroep Staatsliedenbuurt. De naam had te maken met de Woongroep van de Amsterdamse Aktie Partij (AAP) die in 1974 deelnam aan de gemeenteraadsverkiezingen. De Woongroep vormde in de jaren zeventig en tachtig een van de grootste en meest hecht georganiseerde kraakgroepen van Amsterdam. Vanaf 1978 had de Woongroep het vooral gemunt op het gemeentelijk woningdistributiebeleid en de Gemeentelijke Dienst Herhuisvesting. Honderden woningen werden gekraakt en jarenlang door de autoriteiten met rust gelaten. Hierdoor was de Woongroep in staat in de buurt een eigen infrastructuur op te bouwen van cafés, theaters, een gereedschapsuitleen, festivals, een drukkerij, de bakfietsverhuur, een kindercrêche, een radio- en televisiestation, een gezondheidscentrum etc. Behalve met de problematiek van de buurt hielden de krakers van de Woongroep zich ook intensief bezig met kraakzaken in andere delen van de stad. In 1980 waren krakers uit de Staatsliedenbuurt betrokken bij alle grote conflicten die de kraakbeweging in het middelpunt van de belangstelling plaatsten. Rond 1984, toen het kraken in de rest van Amsterdam al op zijn retour was, bleef de Woongroep verzet plegen tegen het woonbeleid van de gemeente. Er ontstond een heftige confrontatie met het gemeentebestuur. Een en ander leidde onder andere tot de uitzetting van burgemeester Van Thijn en de dood van kraker Hans Kok. De Staatsliedenbuurt groeide midden jaren tachtig uit tot een van de meest beruchte stadswijken van Nederland. Eind jaren tachtig viel de Woongroep ten prooi aan een grimmig intern conflict wat zorgde voor een snelle ineenstorting van de kraakactiviteiten in de Staatsliedenbuurt. Geschiedenis archiefbeheer Het Staatsarchief is opgericht in 1991 in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt. Vandaar die naam. In mei 2000 is het archief ondergebracht op het Internationaal Instituut voor Sociale geschiedenis. Een aantal vrijwilligers begon enthousiast alle op zolder opgeborgen pakketjes actieverleden bij elkaar te brengen. Honderden (voormalige) krakers en kraaksters hebben in de afgelopen jaren met hun verstofte stapeltjes bijgedragen aan de totstandkoming van het Staatsarchief. In totaal beslaat het achief zo'n 90 strekkende meter papier, zo'n 6000 affiches, 1500 foto's en honderden uren kijk- en luisterplezier op videobanden en audiotapes; ook onze kraakgarderobe met bijpassende bescherming en bewapening mag gezien worden. Oude signatuur: SAVRZ002 Inhoud en structuur Inhoud In de collectie van de Woongroep Staatsliedenbuurt zijn behalve stukken over de interne organisatie, zoals notulen en logboeken, ook tal van interne dossiers over diverse onderwerpen die in de loop der jaren de gemoederen bezighielden. In het archief zijn ook gevoegd stukken van externe organisaties die zich met het kraken in de Staatsliedenbuurt bezighielden, onder andere het Wijkcentrum, gemeentelijke instanties (Bureau Bestuurscontacten, GDH), politie Het Staatsarchief 3 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 en justitie, politieke partijen (o.a. CPN en PvdA). Verder zijn in deze collectie verschillende onderzoeksrapporten over de krakers van de Staatsliedenbuurt en de huisvestingsproblematiek. In aanvulling op de verzameling van en over de Woongroep zijn in deze collectie tevens alle kraak- en andere buurtacties opgenomen vanaf het moment dat de Woongroep eind jaren tachtig uit beeld verdween. Over de volgende onderwerpen zijn meer uitgebreide dossiers in deze collectie opgenomen: Kraakspreekuur Financiën Kraakstaat en overige buurtperiodieken Kasko-groep (van Limburgstirumstraat / Van Beuningenstraat) Gekraakte distributie, interviews met krakers van distributiewoningen Kraakcafé Rioolrat Festival de Staatsliedengreep Alan Reeve Buurttribunaal en uitzetting burgemeester Van Thijn EHBA “De Witte Duim” (Eerste Hulp bij Akties) De Witte Jas, gezondheidscentrum Zaal 100 Dossier werkgroep kerk en buurt + preken Ricus Dullaert Wicca / vrouwenhuis Bewonersgroep “Geen geweld, geen ontruimingen” Comité politieoptreden Staatsliedenbuurt Archief Theo van der Giessen met agenda's, adressenboeken en processtukken Bewonersgroep van Boetzelaerstraat/Groen van Prinstererstraat Werkgroep JongerenhuisvestingBlok 1, Van Beuningenstraat Zie tevens de overige collecties met betrekking tot de Woongroep Staatsliedenbuurt: Politieke Vleugel van de Kraakbeweging (PVK) (SAVRZ005) Tegengas (SAVRZ006) Gereedschapuitleen De Blauwe Duim (SAVRZ007) Ontruiming van de Schaepmanstraat en de dood van Hans Kok, 1985 – 1987 (SAVRZ009) Ordening De collectie is hoofdzakelijk ontsloten op geografisch onderwerp, niet op de personen of organisaties die aan de collectie hebben bijgedragen. Op deze wijze hebben we getracht de structuur van de beweging, waar je identiteit minder bepaald werd door je achternaam dan door de plek waar je woonde, zo goed mogelijk vast te houden. Groot voordeel is dat de titels in de catalogus ook inderdaad verwijzen naar datgene wat gesuggereerd wordt. Zo bevat b.v. de verzameling van de Indische Buurt alleen materiaal van en over de Indische Buurt en niet de krantjes waar men op geabonneerd was of materiaal van de acties waar men buiten de buurt aan deelnam. In 2018 is de collectie in EAD geconverteerd en met andere collecties van het IISG geïntegreerd. Bewerking Uit php geconverteerd in EAD in 2018 Onderwerpen Land van herkomst Netherlands Het Staatsarchief 4 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 Thema's Housing Youth and students movements Riots, revolutions and protests Materiaaltype Archival material Ephemera Raadpleging en gebruik Raadpleging Vrij Aanbevolen citeerwijze Archief Woongroep Staatsliedenbuurt, inventory number ..., International Institute of Social History, Amsterdam Verwant materiaal Verwante archieven Politieke Vleugel van de Kraakbeweging (PVK) (SAVRZ005 - ARCH04605) Tegengas (SAVRZ006 - ARCH04606) Gereedschapuitleen De Blauwe Duim (SAVRZ007 - ARCH0407) Ontruiming van de Schaepmanstraat en de dood van Hans Kok, 1985 – 1987 (SAVRZ009 - ARCH04609) Lijst Doos 001 Doos 001 Map 1.1 Diversen 1976.1976. : map met administratie, correspondentie, notulen, pamfletten Trefwoorden: actiegroepen, buurtactie, drugdealers, jongerenhuisvesting, kraken, leegstand, ontruiming, speculatie Geografisch onderwerp: Amsterdam{Van Beuningenstraat 30}{Van Hogendorpstraat 113}{Van der Duijnstraat 11}{Van der Duijnstraat 9}{van Hogendorpstraat 124}{van Hogendorpstraat 73} Personen: As, Frans van; Diemen, Thea van; Giessen, Theo van der; Gitsels, Margot; Goozen; Nijdam, Janine; Swaak, Wil; Zandvliet, Thea; Zwoll, Peter van Organisaties: ANJV; Bakfietsencoöperatie; Bond Huisvestingsnood; Gemeente Amsterdam, Dienst Herhuisvesting; Holding, de; Kraakpandendienst; Steuncomité Pensioenaktie Mijnwerkers; Streetcornerwork; Werkgroep Huisvestingsverband; Wijkcentrum Staatslieden- en Hugo de Grootbuurt; Witte Brug; gemeente Amsterdam, Bouw- en Woningtoezicht; Koevoet, de vergulde; woongroep AAP; Doos 001 Doos 001 Map 1.2 Aktie tot behoud van de Prinsessekerk.1976. enquettes en vragenlijsten, notulen, pamfletten. Trefwoorden: buurtactie, leefbaarheid Het Staatsarchief 5 Archief Woongroep Staatsliedenbuurt 1974–2015 Geografisch onderwerp: Amsterdam[van Hallstraat]{Prinsessekerk} Personen: Bakker, Jarig Organisaties: Wijkcentrum Staatslieden- en Hugo de Grootbuurt; Prinsessekerkgroep Doos 001 Doos 001 Map 1.3 Klachten inzake politieoptreden.1976. dossiers. Trefwoorden: horizontale verkoop, huisvredebreuk, knokploegen, kraakacties, mishandeling, politieoptreden Geografisch onderwerp: Amsterdam[Afrikanerplein]{Jacob van Lennepstraat 110-2}{Plantage Lepellaan 1}{Van Beuningenstraat 13-2}{Van der Duijnstraat 9} {Wittenstraat 32-1} Personen: Barends, Wouter; Boissevain, Mike; Brouwer, Martin; Doerga; Giessen, Theo van der; Goozen; Hoogeboom, Ton Organisaties: Metropool Doerga BV; Woongroep Kinkerbuurt; buro Warmoesstraat (Amsterdam); Doos 001 Doos 001 Map 1.4 Wijkkrant: aanval op woongroep met commentaar van Theo + reactie van Thea.1976. tijdschriftartikelen, getikte teksten. Trefwoorden: jongerenhuisvesting, kraken, oplichting Geografisch onderwerp: Amsterdam=Staatsliedenbuurt{van Hogendorpstraat 51-71} Personen: Giessen, Theo van der;