De Vrije Fries

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

De Vrije Fries de vrije fries Jaarboek Uitgegeven door het Fries Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde en de Fryske Akademy Zesenzeventigste deel (1996) Redactie: J.M. Bos, Ph.H. Breuker, S. ten Hoeve, L.G. Jansma, G.Th. Jensma, J.A. Mol (secr.), P.N. Noomen, H. Spanninga (voorz.), R.H.C. Vos Redactieadres: Doelestraat 8 (Fryske Akademy) Leeuwarden 3 Op it omslach: Steedhâlder Hindrik Casimir (1612-1640) as lânskommandeur fan de Dútske Oarder mei it krús fan dy oarder (skilderij fan Wybrant de Geest, Ryksmuseum Amsterdam, A 533). Yllustraasje by it artikel fan Ph.H. Breuker oer 'It Fryske miei (ca. 1650) as manifestaasje fan dinastykfamyljebesef'. CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Vrije De Vrije Fries: jaarboek: zesenzeventigste deel (1996)/uitg. door het Fries Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde en de Fryske Akademy; red. J.M. Bos ... [et al.j.-Ljouwert [Leeuwarden]: Fryske Akademy.-III.-(Fryske Akademy; nr. 829) Met lit. opg. ISBN 90-6171-829-5 NUGI 641 Trefw.: Friesland; geschiedenis; opstellen/Friesland; jaarboeken. Grafisch Bedrijf Hellinga, Leeuwarden 1996 Nr. 829 4 Inhoud Personalia medewerkers en redacteuren 6 Artikelen 7 Corien Rattink Ontoelaatbare gezinnen in Leeuwarden, 1902-1940 7 Thomas Elsmann Ein unbekannter Ordo lectionum et horarum der Franeker Universität, (1675) 27 Ph.H. Breuker Pier Epes op it gastmiel fan prins Adel? 35 'It Fryske miei' (ca. 1650) as manifestaasje fan dinastyk famyljebesef D.W.Kok Een late roeping. Het leven van de historicus Furmerius 55 P. Valkema Blouw De eerste drukker van Leeuwarden: Joannes Petreius 67 Vibeke Michelsen A Frisian relief in Denmark 75 H. Schoort De uithoven van Ludingakerke op Texel 87 Panorama fan Fryslân 1995 109 Fryske kultuer (Geart de Vries) 109 Fryske taal- en letterkunde (Tineke Steenmeijer-Wielenga) 112 Monumintensoarch (S. ten Hoeve) 120 Skiednis (H. Spanninga) 125 Archeologische kroniek van Friesland over 1995 131 Jaarverslag van het Fries Genootschap 139 Aanwinsten Fries Museum 142 Schilderijen 1994 en 1995 142 Beeldhouwkunst 1994 en 1995 146 Prenten 1994 en 1995 146 Textiel en speelgoed 1994 en 1995 157 Archeologie 1994 164 Numismatiek 1994 en 1995 165 Verzetsmuseum 1994 en 1995 166 5 Personalia medewerkers en redacteuren J.M. Bos (1957), studeerde filosofie en middeleeuwse archeologie aan de Universiteit van Amsterdam (prom. 1988), universitair docent aan het Archeologisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen. Ph.H. Breuker (1939), studearre Nederlânsk en Frysk (prom. 1989), wittenskiplik amtner Fryske Akademy en bysûnder heechleraar Fryske taal- en letterkunde oan de Ryksuniversiteit Leiden en de Universiteit fan Amsterdam, publisearre oer literatuer, skiednis en nammekunde. Th. Elsmann (1958), Studium der Geschichte und Germanistik an der Universität Bremen (Promotion in Geschichte 1986), Forschungsstipendiat, Wissenschaftlichter Mitarbeiter an der Universität Osnabrück, Dozent an der Universität Bremen. S. ten Hoeve (1945), direkteur Frysk Skipfeartmuseum, publisearre oer lokale skiednis, tsjerkeskiednis, monumintensoarch, tsjerke-ynrjochting en ambachtskeunstners. L.G. Jansma (1943), studearre sosjology oan de Ryksuniversiteit Grins (prom. 1977 yn Rotterdam), wit­ tenskiplik direkteur Fryske Akademy, publisearre oer religieuze bewegingen en minderheden. Goffe Jensma (1956), studeerde geschiedenis (doet. ex. 1981) en filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij publiceerde onder andere over Friese geschiedenis. D.W. Kok (1930), studearre rjochten oan de Vrije Universiteit te Amsterdam (dokt. eks. 1954), wie fan 1972 oant 1989 wittenskiplik meiwurker oan de Provinsjale en Buma biblioteek te Ljouwert. Vibeke Michelsen (1926), studied history at the University of Copenhagen (M.A. 1957). From 1946 she was employed at the Danish National Museum, since 1959 one of the editors of the reference work Danmarks Kirker (The Churches of Denmark). JA. Mol (1954), studearre skiednis oan de Vrije Universiteit te Amsterdam (prom. 1991), wittenskiplik meiwurker Fryske Akademy; publisearre oer midsieuske skiednis. P.N. Noomen (1949), studearre midsieuske skiednis, Jânbouskiednis en Aldfrysk rjocht yn Grins; as wit­ tenskiplik meiwurker ferbûn oan de Fryske Akademy; publisearre oer midsieuske skiednis. Corien Rattink (1938), studeerde geschiedenis (MO-B) aan de Rijksuniversiteit Groningen; is werkzaam geweest in het onderwijs. H. Schoorl (1920), publiceerde sinds 1963 een groot aantal artikelen en boeken op historisch-geogra- fisch terrein, waaronder 't Oge. Het waddeneiland Callensoog onder de heren Van Brederode (1979), verkreeg in 1990 een eredoctoraat aan de Universiteit van Amsterdam. Hotso Spanninga (1954), studearre skiednis yn Grins (dokt. eks. 1981), learaar skiednis en ierdryks- kunde yn Dokkum; publisearre oer sosjale en politike skiednis. Tineke Steenmeijer-Wielenga (1946), studearre Nederlânsk (kand. eks. 1968) en Frysk (dokt. eks. 1970) oan de Ryksuniversiteit Utert; is konservator Frysk Letterkundich Museum en Dokumintaesjesintrum, en wurke mei oan de útjefte fan de sammele fersen fan Schurer, Postma en Troelstra. P Valkema Blouw, bibliograaf. Auteur van een reeks studies over het Noord- en Zuidnederlandse boek in de 16de eeuw. R.H.C. Vos (1941), studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Utrecht (doet. ex. 1970), direc­ teur Fries Museum, publiceerde onder meer over de vroege Italiaanse schilderkunst, het Renaissance- ornament, Lucas van Leyden en de schoolboekenillustrator Cornelis Jetses. Geart de Vries (1956), studearre skiednis mei byfak Frysk oan de Ryksuniversiteit Grins, en is sûnt 1981 as redakteur yn tsjinst by Omrop Fryslân. 6 Ontoelaatbare gezinnen in Leeuwarden, 1902-1940 C. Rattink Inleiding De Woningwet van 1902 wordt algemeen beschouwd als een mijlpaal in de sociale geschiedenis van ons land. Meer dan vijftig jaar was gediscussieerd over het woningvraagstuk en de rol van de overheid bij de oplossing ervan. Een belangrijke aanzet tot de discussie vormde een rapport uit 1854, opgesteld door het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Dit rapport was de uitkomst van een onderzoek in opdracht van koning Willem III naar de toestand van arbeiderswonin­ gen in Nederland. Het legde een direct verband tussen de slechte huisvesting, de erbarmelijke levensomstandigheden en het lage zedelijk peil van de arbeiders, en het zag verbetering van de arbeiderswoningen als eerste voorwaarde voor ver­ heffing van de laagste klasse. Na 1855 verschenen met zekere regelmaat geschriften over de noodzaak de huis­ vesting van arbeiders te verbeteren. Zij waren de neerslag van onderzoekingen van verschillende organisaties, zoals de Volksbond Vereeniging tegen Drankmisbruik en de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De Volksbond organiseerde in 1892 een enquête naar de huisvesting van arbeiders, 't Nut publiceerde in 1890 De Arbeiderswoningen in Nederland, een kritisch overzicht van wat er tot stand was gebracht aan verbeterde arbeiderswoningen, en in 1896 Het vraagstuk der volks­ huisvesting, waarin aanbevelingen werden gedaan voor wettelijke maatregelen met betrekking tot de volkshuisvesting. Goeman Borgesius, de indiener van de Woningwet, was overigens voorzitter van de Volksbond en hij had grote invloed in 't Nut. Alle onderzoeken wezen steeds weer in dezelfde richting: verheffing van de arbeiders zou niets uithalen als hun woningen niet drastisch verbeterd werden. In de tweede helft van de 19de eeuw waren er redenen genoeg om de huisvesting van de laagste klasse aan de orde te stellen. De urbanisatie begon in Nederland op gang te komen en de nieuwkomers in de steden moesten gehuisvest worden binnen de bestaande stadsgrenzen. De Vestingwet (1874) maakte het de steden mogelijk buiten hun grenzen te bouwen, maar zolang de gemeenten zich niet inspanden voor betere huisvesting van de arbeiders, bracht dat nauwelijks soelaas. De toename van de stedelijke bevolking had tot gevolg dat alles wat maar op een huis leek, bewoond was. We zullen zien dat in Leeuwarden de hoge bezettingsgraad van het woningbe­ stand een probleem vormde bij de uitvoering van de Woningwet. De bevolkings­ groei in de steden was mede oorzaak van de erbarmelijke woonomstandigheden van een hele maatschappelijke klasse. Mensen woonden in donkere, vochtige kelders of woonden met velen in een- of tweekamerwoningen. Koken, eten, slapen, wassen gebeurden in hetzelfde vertrek. Water moest men vaak van elders halen, en ver­ schillende gezinnen deelden één wc; of de plaatsing van het toilet, bijvoorbeeld in de keuken, riep ernstige hygiënische bezwaren op. Veel huizen lagen in sloppen en stegen waar geen of nauwelijks zonlicht kwam en waar het vuil zich gemakkelijk ophoopte. De Vrije Fries, LXXVI (1996) 7-26 7 Afb. 1. Onbewoonbaar verklaarde woningen bij het Bagijneklooster. Topografisch- historische atlas Gemeentearchief Leeuwarden. Foto Dikken en Hulsinga In het debat over de volkshuisvesting hebben hygiënisten, artsen die strijd voer­ den voor de verbetering van de openbare hygiëne, een belangrijke rol gespeeld. Zij toonden aan dat er een relatie lag tussen de uiterst onhygiënische toestanden in de steden en de verspreiding van besmettelijke ziekten. Hun onderzoek naar de ver­ spreiding van cholera maakte duidelijk dat deze ziekte zich niet beperkte tot de volksklasse.1 Het werd dus de moeite waard te streven naar verbetering van de leef­ omstandigheden. In de Woningwet van 1902 bleef het aspect van de volksgezond­ heid een rol spelen. Gezondheidscommissies kregen onder meer als taak gemeen­ tebesturen te adviseren over onbewoonbaarverklaring. De hygiënisten
Recommended publications
  • Folk, Fä Och Fynd
    ACTA ARCHAEOLOGICA LUNDENSIA SERIES IN 8°, No. 64 Folk, fä och fynd REDAKTÖRER BIRGITTA HÅRDH & LARS LARSSON UPPÅKRASTUDIER 12 Tryckt med bidrag från Gyllenstiernska Krapperupsstiftelsen och Ebbe Kocks Stiftelse. In den tryckta upplagan finns följande uppgifter: Omslagsbild: Völund eller Flygaren från Uppåkra. Förgyllt vikingatida beslag. Foto: B. Almgren, LUHM © Instituionen för Arkeologi och Antikens historia Grafisk form: Stilbildarna i Mölle/Frederic Täckström, sbmolle.com Tryck: Elanders Fälth & Hässler, Värnamo 2013 Distribution: HT-skriftserier, www.ht.lu.se ISBN 978-91-89578-54-8 ISSN 0065-0994 INNEHÅLL FÖRORD 7 Michaela Helmbrecht Figures, foils and faces – fragments of a pictorial world. Anthropomorphic images from the Vendel Period and Viking Age found at Uppåkra 9 Birgitta Hårdh Uppåkras vendeltida rektangulära fibulor 33 Iohannes Miaris Sundberg En praktfull kontinental silverfibula 51 Lothar Schulte Fibeln und andere Kleinigkeiten aus dem kaiserzeitlichen Uppåkra 57 Ola Magnell, Adam Boethius & Johan Thilderqvist Fest i Uppåkra. En studie av konsumtion och djurhållning baserad på djurben från ceremonihus och vapendeposition 85 Lars Larsson Rich women and poor men. Analyses of a cemetery at Önsvala in the hinterland of Uppåkra 133 T. Douglas Price Human Mobility at Uppåkra. A Preliminary Report on Isotopic Proveniencing 163 Karl-Magnus Lenntorp Ur det förgångna, Uppåkra 2000 177 Manuel Gabler, Immo Trinks, Wolfgang Neubauer, Erich Nau, Thomas Zitz, Alois Hinterleitner, Håkan Thorén First large-scale geophysical archaeological prospection at Uppåkra 191 Maria Åkesson Vägar kring Uppåkra 209 Figures, foils and faces – fragments of a pictorial world Anthropomorphic images from the Vendel Period and Viking Age found at Uppåkra Michaela Helmbrecht Abstract Figures, foils and faces – fragments of a pictorial world Anthropomorphic images from the Vendel Period and Viking Age found at Uppåkra This contribution presents the Vendel Period and Viking Age objects carrying human images from Uppåkra.
    [Show full text]
  • Kwartierstaat Van Der HEIJ Blad 1
    Kwartierstaat van der HEIJ * ca 1575 Franeker Anna MATTHIJS * 1563 Kantens, Eemsmond, Groningen Cornelis van WALSWEER Aencke WILCKES Lou STOFFELS Jaen ALLESDR Lieuwe DOUWES 676∞677 63 662 6 ∞ ca 1600 657 656 0 08-04-163 Sneek * 1603 Franeker + 17-07-1678 Tjerkwerd Abraham WALSWEER Antje CHRISTOPHORUS Antje Pyter RIEMERSMA * ca 1600 Huins Antje LOUWS * ca 1631 Oppenhuizen + 20-04-1670 Oppenhuizen Botte ROSIER ~ 11-01-1624 Langweer + 18-04-1670 Oppenhuizen Sijuerttije UIJLCKESDR Pieter LIEUWESZN ~ 23-08-1618 Langweer Uijlke CLAASES Uijlke Auck CLAASES Auck Pier RINKES Pier 336 338 ∞ 339 DRAGER Frans 331 329 330 ∞ ca 1635 328 ∞ a 1655 Idzegahuizen, Heeg 1-1644 c 07-0 ngweer Trijntje WALSWEER Trijntje er La Sijte RIEMERSMA Langwe Antje BOTTES * 1669 Oppenhuizen + 31-01-1716 Langweer Douwe PYTTERS * 01-10-1654 Langweer + 05-1707 ten Dijken 362 363 Wybe DOUWES Wybe Claaske UILKES Claaske 3 68 Johannes FEDDES Johannes Jetske SIPKES 3 Ymck DURCKS Ymck 70 Klaas SYTZES Workum 29-08-1670 ~ Rinke PIERS Rinke Vroukjen Workum 14-11-1675 ~ Maijke FRANSES Maijke Jan BLEEKER 168 ∞ 169 ∞ 165 29-07-1660 164 8 ca 168 Huins, Jorwerd eer w Pyter SYTSES ~ 23-07-1671 Huins, Jorwerd g Oosterend 1675 ca * an PYTERS Pytie L Maria JANSDR * ca 1700 + 21-11-1773 Sloten Botte DOUWESZ * 18-12-1698 Langweer + 16-09-1778 Sloten Jeltje JELGERS * Fernwoude * Pieter EELKES Pieter 1 Nanne FERDINANTS 80 * Exmorra * 1 Antje SIKKES Antje 81 18 + vr 04-1736 Gaast 04-1736 vr + 2 55 WYBES Douwe 1 ∞ 1 9 83 73 1 54 5-1 8 1 -0 um 2 4 ∞ 3 17 ork JOHANNES Trijntje 4- 5 W Hinke CLAZES
    [Show full text]
  • Toelichting VERSIE 2.0 15 Januari 2019.Docx
    Bestemmingsplan SWF - 8 dorpen noord en bedrijventerrein Wommels Augustus 2020 Status: Ontwerp 1 16 januari 2019 TOELICHTING 2 Inhoudsopgave HOOFDSTUK 1 Inleiding ........................................................................................................................ 5 1.1 Aanleiding .................................................................................................................................... 5 1.2 Stukken bij het plan ..................................................................................................................... 5 1.3 Ligging en begrenzing plangebied .............................................................................................. 6 1.4 Huidig planologisch situatie ......................................................................................................... 6 1.5 Leeswijzer .................................................................................................................................... 7 HOOFDSTUK 2 Planbeschrijving ........................................................................................................... 9 2.1 Functionele structuur ................................................................................................................... 9 2.2 Verkeersstructuur ...................................................................................................................... 10 2.3 Stedenbouwkundige opzet .......................................................................................................
    [Show full text]
  • Besluit Van Het College Van Burgemeester En Wethouders Van
    Nr. 264601 31 oktober GEMEENTEBLAD 2019 Officiële uitgave van de gemeente Waadhoeke Besluit van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Waadhoeke houdende regels omtrent de afvalstoffenverordening (Uitvoeringsbesluit Afvalstoffenverordening gemeente Waadhoeke) Burgemeester en wethouders van de gemeente Waadhoeke overwegende; dat de Afvalstoffenverordening gemeente Waadhoeke 2018 de aanwijzing van de inzameldienst en andere inzamelaars, het gebruik van inzamelmiddelen en –voorzieningen en plaats en wijze van inzameling overlaat aan een regeling bij uitvoeringsbesluit; dat het in het belang van een doelmatige verwijdering van afvalstoffen wenselijk is nadere regels te stellen omtrent plaats en wijze waarop afvalstoffen kunnen worden overgedragen of ter inzameling aangeboden aan de bij dit besluit aan te wijzen inzameldienst en andere inzamelaars, als bedoeld in de Afvalstoffenverordening gemeente Waadhoeke 2018; gelet op het bepaalde in artikel 3, lid 1, artikel 4, lid 1a, artikel 5, artikel 7, lid 1, artikel 9 en artikel 10, lid 1 van de Afvalstoffenverordening gemeente Waadhoeke 2018, vastgesteld door de gemeenteraad op 2 januari 2018; Besluiten: vast te stellen de navolgende aanwijzingsregeling van de inzameldienst, inzamelplaats en andere inzamelaars voor de inzameling van bepaalde categorieën afvalstoffen en hieraan regels voor het gebruik te verbinden: Artikel 1 Aanwijzing inzameldienst Als inzameldienst belast met de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen wordt aangewezen: B.V. Fryslân Miljeu Noordwest onderdeel van N.V. Fryslân Miljeu (opererend onder handelsnaam Omrin) statutair gevestigd te Leeuwarden. Artikel 2 Aanwijzing andere inzamelaars Als inzamelaars belast met de inzameling van bepaalde bestanddelen van huishoudelijke afvalstoffen worden aangewezen: a. Gemeentelijke buitendienst van de gemeente Waadhoeke voor het op afroep separaat inzamelen van grof huishoudelijk afval en grof tuinafval; b.
    [Show full text]
  • Genealogysk Jierboek 1991
    GENEALOGYSK JIERBOEK 1991 ûnder redaksje fan Ype Brouwers, Reid van der Ley, Douwe J. van der Meer, Pieter Nieuwland en Hein Walsweer Genealogysk Wurkferbân fan de Fryske Akademy Ljouwert, 1991 Nr. 736 © Fryske Akademy - Ljouwert/Leeuwarden CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Genealogysk Jierboek 1991 / ûnder redaksje fan Ype Brouwers ... [et al.]. - Ljouwert [Leeuwarden]: Genealogysk Wurkferbân fan de Fryske Akademy. - Yll. - (Fryske Akademy; nr. 736) ISBN 90-6171-736-1 SISO 902.5 UDC 929.5(492.71) NUGI 647 Trefw.: genealogie; Friesland. Printe by Grafysk Bedriuw 'Fedde Dykstra B.V.', Ljouwert. Fan dit boek mei neat fermannichfâldige en/of iepenbier makke wurde troch printsjen, fotokopiearjen, it meitsjen fan mikrofilm of op hokker oare wize dan ek, sûnder dat de útjouwer yn 't foar syn tastimming jûn hat. YNHALD side K.P. de Boer Seis generaasjes Holtrop 7 Jacob van Sluis en D.J. van der Meer Het geslacht Hemsterhuis 30 Petronella J.C. Elema en Rijpema, een Fries-Groningse familie 45 Reid van der Ley Dr. ir. Johan Genealogie Roorda - P.N.L. van Eysinga Roorda van Eysinga 80 Melle Koopmans, Garypster Wiarda's, Reid van der Ley en neiteam en komôf 114 Hein Walsweer D.J. van der Meer Lijst van dorpen en steden (1701-1706) 139 Reid van der Ley Friezen in Groningen (1739-1762) 148 Fryske Rie foar Heraldyk Wapenregistratie 170 SEIS GENERAASJES HOLTROP Doe't ik in jiermennich lyn by famyljeûndersyk ûntduts, dat de frou fan myn rjochtstreekse foarfaar Egbert Meines in Holtrop wie, krige ik omtinken foar dizze fa- mylje. Ik ha der mei nocht oan arbeide om de tûken út Grinslân en Fryslân, dy't ta de- selde famylje hearre.
    [Show full text]
  • 201401 Om 'E Ald Toer, Skoalle- En Doarpskrante Fan Easterwierrum
    Fan ‘e redaksje. De earste krante fan 2014, wer fol mei fan alles oer ús doarpke Easterwierrum. Nico’s kollumn nimt ús wer mei it ferline yn en de politike partijen besykje ús waarm te meitsjen foar de lokale ferkiezings yn maart. Tige de muoite wurdich om der ris efkes goed foar sitten te gean. In soad wille mar wer mei dizze krante. Om ‘e Ald Toer Het redactieadres Doarpsstrjitte 39, 9021CK Easterwierrum E-mailadres: [email protected] Als u de keuzemogelijkheid hebt; graag kopij digitaal aanleveren. Verschijningsdatum volgende Om ‘e Ald Toer: Maart 2014 Kopij inleveren vóór 6 maart 2014 Om ‘e Ald Toer, november ’15 Aginda Sneon 11 jannewaris ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Tiisdei 28 jannewaris biljerten in de Tysker oanfang 20:00 oere. Tiisdei 11 febrewaris biljerten in de Tysker oanfang 20:00 oere. Tiisdei 25 febrewaris biljerten in de Tysker oanfang 20:00 oere. Sneon 8 maart ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Tiisdei 11 maart biljerten in de Tysker oanfang 20:00 oere. Sneon 10 maaie ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Sneon 12 juli ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Sneon 3 septimber ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Sneon 8 novimber ald papier om 10:00 oere oan de dyk. Tankbetsjûging Lâns dizze wei, wolle wij betankje foar de kaarten en it meilibjen út it doarp, nei it ferstjerren fan ûs soan Durk. It hat ús tige goed dien. H.en T. v. d. Sloot. Om ‘e Ald Toer, november ’15 Nijs fan Doarpsbelang Ferkearsremjend plato.
    [Show full text]
  • Leegstand En Herbestemming in Fryslân
    De Oude Kaart van Nederland leegstand en herbestemming in Fryslân Leeuwarden februari 2008 uitvoerder project: Drents Plateau Postbus 117 9400 AC Assen tel. 0592 30 59 30 www.drentsplateau.nl auteur: drs. Peter Karstkarel partnerorganisatie: Hûs en Hiem J.W. Frisostraat 1 8933 BN Leeuwarden tel. 058 2337930 www.husenhiem.nl kantoor landelijk project: Dorp, Stad & Land Postbus 29129 3001 GC Rotterdam tel. 010 280 9445 www.dorpstadenland.nl coördinator landelijk project: dr. GerhardMark van der Waal secretaris landelijk project: Hilde Harmsen uitgevoerd in opdracht van: Rijksadviseur voor het Cultureel Erfgoed, prof. drs. Fons Asselbergs vormgeving omslag: Sander Boon respondenten en anderen die betrokken waren bij de verstrekking en verzameling van informatie worden hierbij hartelijk bedankt voor hun hulp ii Leegstand en herbestemming in Fryslân INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING ............................................................................................................v VOORWOORD ............................................................................................................. vii 1. INLEIDING ............................................................................................................1 1.2 Doel ...................................................................................................................1 1.3 Afbakening ..........................................................................................................2 1.4 Vraagstelling .......................................................................................................3
    [Show full text]
  • 35 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    35 bus dienstrooster & lijnkaart 35 Franeker Station Bekijken In Websitemodus De 35 buslijn (Franeker Station) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Franeker Station: 05:51 - 16:51 (2) Sneek Busstation: 06:08 - 17:46 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 35 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 35 bus aankomt. Richting: Franeker Station 35 bus Dienstrooster 24 haltes Franeker Station Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 05:51 - 16:51 dinsdag 05:51 - 16:51 Sneek, Busstation 19 Doctor Boumaweg, Sneek woensdag 05:51 - 16:51 Sneek, Prins Hendrikkade donderdag 05:51 - 16:51 1 Prins Hendrikkade, Sneek vrijdag 05:51 - 16:51 Sneek, Boeierstraat zaterdag Niet Operationeel 23 Leeuwarderweg, Sneek zondag Niet Operationeel Sneek, Nij Nazareth Leeuwarderweg, Sneek Scharnegoutum, Rotonde Provinciale Weg Zwettewei, Scharnegoutum 35 bus Info Route: Franeker Station Scharnegoutum, Legedyk Haltes: 24 14 Legedyk, Scharnegoutum Ritduur: 52 min Samenvatting Lijn: Sneek, Busstation, Sneek, Prins Scharnegoutum, Warinxvliet Hendrikkade, Sneek, Boeierstraat, Sneek, Nij Legedyk, Scharnegoutum Nazareth, Scharnegoutum, Rotonde Provinciale Weg, Scharnegoutum, Legedyk, Scharnegoutum, Boazum, Boazum Warinxvliet, Boazum, Boazum, Boazum, Yndyk, 39 Waltawei, Boazum Wiuwert, Wiuwert, Britswert, Froonackerdyk, Easterlittens, Wammert, Easterlittens, Easterlittens, Boazum, Yndyk Baard, Baard, Winsum, Busstation, Winsum, 2 Yndyk, Boazum Tsjerkebuorren, Winsum, Hervormde Kerk, Winsum, Kleasterdyk, Wjelsryp, Wjelsryp, Wjelsryp,
    [Show full text]
  • Leeuwarder Courant
    No. 39. 182eJaargang. Woensdag 15 Februari 1933. LEEUWARDER COURANT. Abonnement: Per d"e maanden voor Leeuwarden ’1.25. Buiten Advertentiën: Uit Friesland van I—3 regels 80 cent. elke regel 1-90. N-Indie 1.90. Overige landen volgens posttarief. meer 20 cent. Van buiten Friesland van I—3 regels 95 cent. elke regel f4,^ franco/ op dagen voorafgaande Lf wliike nummers en bewusnummers voor geplaatste advertentie5 et. meer 25 cent. In het Zaterdaesnummer en aan Telefoon: Administratie 3241 Redactie 31.9. Deze feestdagen 5 cent per regel meer. Reclames (ook Zaterdags) uit tóoK op’ courant dagelüks. behalve Zon-en feestdagen. HitgavederJ^. V.de Friesland 50 et per regel alleenstaande 60 et. p. regel. Buiten Friesland Dr rhünt (v/h. Leeuwarder QoaraatT Erven Koumans Smeding), te Leeuwarden. resp. 55 en 65 et. p. regel Minimum p. recl. 10 regels. Incassokosten 13 et k«faal uitm 3 bladen, Oplaag ruim 21,000 exemplaren. pit nummer bestaat HOOFDBLAD wan FRIESLAND Overzicht. tüd geleden al eens op gewezen, dat deze ge- Het departement van Defensie en de S.D.A.P. schiedenis ons land als koloniale mogendbeid met BINNENLAND. Naar het „Volk" meldt, heeft op het departe- Buitenlandsch zijn overgroote belangen van Defensie een mededeeling gecircu- in bet verre Oosten Het stoomgemaal bij Lemmer buiten werking. ment voor een conflict met Japan?— niet onverscLillig kan laten. Gaat Japan voort leerd, welke door alle leden van het daar werk- Genere het personeel geparafeerd, week. De Volkenbond met de tot dusver gevolgde politiek dan moet Ged. Staten hebben heden last gegeven zame moest worden ne beslissende — provinciaal stoomgemaal Lemmer stop te waarin, is goed ingelicht, gezegd werd, terng.
    [Show full text]
  • Easterwierrum Ennnn Daar Gaat ‘Ie Dan Weer!
    SPUL WIKE 2016 EASTERWIERRUM ENNNN DAAR GAAT ‘IE DAN WEER! Do dochst dit jier foar it earst of foar de twadde kear mei oan de aldermoaiste wike fan it jier: Spulwike! Tegearre mei oare bern út Littenseradiel gean we allegear spultsjes dwaan dy’t mei beroppen te meitsjen ha en do bist der by! Spulwike is dit jier net op it keatsfjild, mar rjochts neist de Tysker. Foar beide dagen moast iten en in beker meinimme, wy soargje foar drinken. Tiisdeis en tongersdeis ite we mei ús allen op it fjild, nim wol in panne mei! En ast leaver net mei de hannen ytst, ek bestek. Smar dy foar dast nei Easterwierrum komst efkes yn mei sinnebrân en nim dit ek mei yn’e tas, nim by hyt waar wat sâlte dropkes mei en ferjit net om wat ekstra klean mei te nimmen foar ast wiet wurdst... De bern út Littenseradiel ha wy ferdield oer twa groepen. Dit is tige belangryk om te ûnthâlden, oars binne jimme straks op de ferkearde dei yn Easterwierrum! Op moandei 18 july en tiisdei 19 july wurde Op woansdei 20 july en tongersdei 21 july de bern ferwachte dy’t sitte op in skoalle út wurde de bern ferwachte dy’t sitte op in ien fan de folgjende doarpen: skoalle út de ûndersteande doarpen: Winsum, Itens, Wommels, Easterein, Weidum, Wiuwert, Baard, Boazum, Hilaard, Kûbaard, Reahûs en Wjelsryp. Easterlittens, Jorwert, Mantgum, Spannum en Easterwierrum. Beide dagen wurdsto om 9.30 oere ferwachte op it fjild neist de Tysker yn Easterwierrum. Op moandei en woansdei hâlde we op om 15.30 oere.
    [Show full text]
  • Open Akkercomplexen in Friesland
    OPEN AKKERCOMPLEXEN IN FRIESLAND Een interdisciplinair onderzoek naar verspreiding, genese en gebruik (1640-1830), met een detailstudie van de ikkers van Westergeest. Jeroen Wiersma 1 OPEN AKKERCOMPLEXEN IN FRIESLAND Een interdisciplinair onderzoek naar verspreiding, genese en gebruik (1640-1830), met een detailstudie van de ikkers van Westergeest. Groningen, november 2013 Auteur: Jeroen Wiersma Onder Begeleiding van: prof. dr. ir. Th. (Theo) Spek (hoogleraar Landschapsgeschiedenis, RUG) Tweede lezer: dr. Oebele Vries (Universitair docent Oudfries en Friese Geschiedenis RUG) Deze masterscriptie is geschreven in het kader van de masteropleiding Landschapsgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), Faculteit der Letteren. VOORWOORD De masterscriptie die voor u ligt is geschreven in het kader van de masteropleiding Landschapsgeschiedenis. Deze master heb ik gevolgd aan de Rijksuniversiteit Groningen, nadat ik aan dezelfde universiteit mijn Bachelor in Geschiedenis had behaald. Al vanaf het derde studiejaar heeft de regionale agrarische geschiedenis mij weten te boeien. Tijdens mijn masteropleiding ben ik vooral geïnteresseerd geraakt in de bodemkunde als bron voor onderzoek. Het bestuderen van de open akkercomplexen in Friesland, met speciale aandacht voor de ikkers van Westergeest heeft mij de mogelijkheid geboden om meer thuis te raken in de regionale agrarische geschiedenis, en tevens ervaring op te doen met de praktische kant van de bodemkunde. Graag wil ik mijn begeleider prof. dr. ir. Theo Spek bedanken voor alle inspirerende contactmomenten en ondersteunende commentaren. Dankzij zijn kennis van zaken die hij op enthousiaste manier met mij heeft gedeeld ben ik tot aan de eindstreep gemotiveerd gebleven. Het was dr. Oebele Vries die mij heeft geïntroduceerd in de boeiende geschiedenis van Westergeest en omstreken.
    [Show full text]
  • Het Verhaal Van Smallingerland-Webversie
    University of Groningen Het verhaal van Smallingerland van den Wittenboer, Shera; Spek, Theo; Wiersma, Jeroen; Borsen, Oscar; Van der Meer, Foppe IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2018 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): van den Wittenboer, S., Spek, T., Wiersma, J., Borsen, O., & Van der Meer, F. (2018). Het verhaal van Smallingerland: Landschapsbiografie - Atlas Kernkwaliteiten. Rijksuniversiteit Groningen/Kenniscentrum Landschap. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license. More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne- amendment. Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal.
    [Show full text]