1997 Jaargang 96

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

1997 Jaargang 96 1997-6 KNOB Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond BULLETIN * Walburg Druk Koninklijke Nederlandse INHOUD Oudheidkundige Bond Kasper va n Ommen Opgericht 7 januari 1899 'European comes here f'or ideas'. De Amerikaanse reis Beschermvrouwe H.K.H. Prinses Juliana. van Jan de Bic Leuveling Tjecnk in 1912 189 Bulletin Marie-Thcrèse van Thoor Tweemaandelijks tijdschrift van de KNOB, mede mogelijk Amsterdamse School in Parijs. Het Nederlandse paviljoen gemaakt door d e Rijksdienst voor d e Monumentenzorg e n d op de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Rijksdienst voor he t Oudheidkundig Bodemonderzoek. Industriels Modemes (1925) 204 Redactie Dirk J. de Vries prof. dr. M. Bock, Monumenten dcndroehronologisch gedateerd (7). Huizen 218 prof. dr. W.F. Denslagen, dr. C.M.J.M. van den Heuvel, Publicaties prof. drs. H.L. Janssen, Tessel Pollmann, Volkswoningbouw 1900-1945, een analyse dr. E. de Jong, van overlevingskansen (recensie Marinus Kooiman) 225 prof. dr . A.J.J. Mekking, prof. dr. K.A. Ottenheym (hoofdredacteur), Monumentenzorg drs. H. Sarfatij, Vijftig jaar Rijksdienst voor d e Monumentenzorg 22 7 prof. dr. ir. F.W. van Voorden, (Dirk J. de Vries) dr. DJ. de Vries (eindredacteur). Summaries 227 Kopij voor he t Bulletin: Gaarne t.a.v. dr . DJ d e Vries Auteurs 228 RDMZ Postbus 1001 3700 B A Zeist Summaries mw . drs. V.J.M.W. Vrijman Lay-out en vormgeving Walburg Druk Abonnementen Bureau KNOB, Mariaplaats 5 l 351 l LM Utrecht tel. 030-2321756 fax 030-2312951 Losse nummers voor zover no g verkrijgbaar ƒ 15,— Abonnement e n lidmaatschap KNOB: ƒ 75,-; ƒ 50,- (tot 27 j r e n 65+); ƒ 125,-(instelling etc.). Opzeggingen schriftelijk voor l november van het jaar. Druk Afbeeldingen omslag Walburg Druk Voorzijde: J.F. Staal, ingekleurde ontwerptekeningen van hel Postbus 22 2 Nederlandse paviljoen in Parijs, gedateerd 25.4.1924 7200 A E Zutphen (W/W, archief J.F. Staal). tel. 0575-541522. Achterzijde: Deur en korbeelslel op de tweede verdieping van Wijnstraat 113 Dordrecht (foto DJ. de Vries 1997). BULLETIN KNOB ISSN 0166-0470 Jaargang 96 , 1997. nummer 6 'European comes here for ideas' De Amerikaanse reis va n Ja d e Bi Leuveling Tjeenk in 1912 Kasper va n Ommen In zijn essay 'The M e t h o d o f Ariadne: tracing th e Lines o f cell een bezoek aan Amerika. Daar volgde een persoonlijke Influence between Some American Sources an d their Dutch ontmoeting met Louis H. Sullivan (1856-1924), de leermees- Recipients'' vergelijkt T . A . P . va n Leeuwen he t speuren naar ter van Purcell. Verder bezocht Berlage vele bouwwerken feiten en ontwikkelingen door de architectuurhistoricus met van ondermeer Sullivan, Henry H. Richardson (1838-1886) het volgen van de draad van Ariadne door Theseus in het la- en Frank Lloyd Wright (1867-1959).? byrint va n Knossos. I n he t geval va n d e Amerikaans-Neder- Wright bezocht op zijn beurt rond 1910 het Europese con- landse wisselwerking, betoogt Van Leeuwen, is het van het tinent. O p uitnodiging va n d e germanist e n cultuurfilosoof grootste belang dat alle mogelijke lijnen gevolgd worden. Kuno Francke4 bracht hij een bezoek aan Duitsland. In Ber- Aan de reeds bestaande getuigenissen van Nederlandse archi- lijn werkte Wright op verzoek van de uitgever Ernst Was- tecten al s Berlage e n Va ' t Hoff ka n u ee nieuwe bron muth aan de publikatie van een portfolio van zijn werk met toegevoegd worden. In een reisdagboek van de architect Jan de titel Ausgeführte Bouten und Entwürfe. Naast deze in- d e Bi Leuveling Tjeenk, da t no g niet eerder i n d e openbaar- vloedrijke publikatie vervulde Berlage ee n sleutelrol me t be - heid geweest is , wordt ee n zeer informatief beeld geschetst trekking to t d e introductie va n he t werk va n Wright i n Neder- van de Amerikaanse architectuur in het begin van deze eeuw.2 'De wereld om ' Direct n a he t behalen va n zijn ingenieursdiploma aa n d e Technische Hogeschool t e Delft vertrok d e 27-jarige Ja n d e Bie Leuveling Tjeenk (1885-1940) voor een reis om de we- reld. Dit was toen nog een uitzonderlijke onderneming, maar de meer gebruikelijke Grand Tour, een reis naar Italië met een verblijf in Rome, had hij tijdens zijn studie al gemaakt. Deze reis zou via Amerika naar het Verre Oosten leiden, waar onder andere Japan, China en Singapore door hem be- zocht zouden worden. In de 19de eeuw was Amerika als cul- tuurdragende natie i n d e interessesfeer va n reizigers geko- men. Ook op het gebied van de architectuur trok Amerika aan het eind va n d e vorige e n he t begin va n deze eeuw sterk d e aandacht. O p zoek naar ee n nieuwe, va n d e historische stijlen verloste architectuur hoopten d e Europese architecten nieuwe inspiratie in het 'land van de onbegrensde mogelijkheden' te vinden. Omdat d e communicatiemiddelen i n deze periode nog niet ten volle ontwikkeld waren ontstond de behoefte om zich persoonlijk op de hoogte te stellen van de situatie zoals di e i n he t buitenland ontstaan was. E r ontstond ee n stroom aan persoonlijke contacten tussen Nederland e n Amerika, di e zijn hoogtepunt vond in de vriendschap tussen de architect William Gray Purcell (1880-1965) en H.P. Berlage. In 1906, tijdens ee n bezoek aa n Nederland, werden Purcell e n zijn vriend e n latere zakenpartner George Feick Jr . (1881-1945) door Berlage rondgeleid door onder andere d e Beurs va n Afb. 1. Architect Jan de Bie Leuveling Tjeenk (rechts) en een onhekende Amsterdam. I n 1911 bracht Berlage o p uitnodiging va n Pur- reisgenoot gefotografeerd tijdens zijn reis om de wereld. PAGINA'S 189-203 i go BULLETIN KNOB 1997-6 land, Zwitserland e n i Duitsland zelf. Ee n belangrijke ro l bouwwerken. Naast vele bekende namen, waaronder natuur- hierbij speelde Berlages beschrijving van de reis die hij door lijk Sullivan en Wright, zoekt Tjeenk ook contact met archi- Amerika ha d gemaakt e n di i 1913 uitgegeven werd bi j d e tecten die minder bekend waren, zoals Dwight H. Perkins. Rotterdamse uitgeverij Brusse onder d e titel Amerikaan.iche Me t Perkins knoopt Tjeenk ee n vriendschappelijk contact aa n Re is lierinne ringen. en de bewondering voor zijn werk is groot. Naar aanleiding van dit boek kwam een ware stroom bezoe- Uit de dagboeknotities blijkt dat Tjeenk voor het afvaren kers o p gang di e allen d e architect Wright wensten t e ontmoe- naar Amerika contact heeft gehad met Berlage en de Amster- ten o f i n ieder geval zijn bouwwerken wilden bezichtigen. Z o damse architect J.A. van Straaten. Ook blijkt Tjeenk goed op ontmoette Robert va n ' t Hoff (1887-1979) i n 1914 W r i g h t de hoogte va n d e bevindingen di e Berlage over di t land opge- persoonlijk i n Chicago. Over deze ontmoeting schreef Wright tekend had. Tjeenk kende enkele artikelen van Berlage waar- later: ' A young Dutch patriot Va n ' t Hoff made hi s appearan- uit diens bewondering voor me t name Wright naar voren c e i n Chicago very early i n m y da an d look home something kwam. Berlage zal Tjeenk mogelijk ook mondeling op de of what hè then saw there on the Chicago prairie.'6 Het mee- hoogte gebracht hebben van zijn indrukken over de Ameri- gebrachte kreeg uiteindelijk ee n plaats i n d e vorm va n twee kaanse architectuur. He t staat vast da t Berlage zelfs enkele villa's di e i n 1916 t e Huis te r Heide gebouwd werden.7 introductiebrieven aan Tjeenk meegaf die het bezoek aan de Andere architecten di e Wright niet eens i n eigen persoon architecten die Berlage zelf in Amerika ontmoet had voor zouden ontmoetten, zoals Ja n Wils (1891-1972) e n Hendrik Tjeenk zouden vergemakkelijken. Ook Van Straaten, die in Wouda (1885-1947), namen in hun architectuur veel kenmer- Amerika op een architectenbureau gewerkt had, g a f hem der- ken van de stijl van Wright over, in het geval van Wils in zo gelijke brieven mee. He t i s goed mogelijk da t Tjeenk te r grote mate dat hij ook wel Frank Lloyd Wils genoemd werd. voorbereiding ook het artikel 'Bouwkunst in Amerika' van de Meestal wordt bij de navolging van Wright in Nederland Amerikaanse architect Frank M. Andrews in het tijdschrift opgemerkt da t e r me name sprake wa s va n imitatie va n d e De Bouwwereld van 1911 gelezen heeft. In deze tekst gaf uiterlijke kenmerken va n d e architectuur, terwijl d e achterlig- Andrews een korte uiteenzetting van de moderne Amerikaan- gende ideologie va n Wrights 'Organic Architecture' veelal se architectuur, met name met betrekking tot de ontwikkeling onbegrepen bleef.x Wright zelf leek ee n ander oordeel toege- van d e skyscraper. Zeker heeft hi j oo k Berlage's 'Voordracht daan toen hij schreef: '(Holland is) one of the truly indepen- over Amerika' gelezen, di e begin 1912 d o o r he t tijdschrift dant Democracies o n earth, sh e ha s suffered an d shared much Architectunt afgedrukt werd. Z o goed mogelijk voorbereid that is to be the soul of the new world-order. Someday com- zette Tjeenk op maandag 3 j u n i voet op Amerikaanse bodem. mon to us all.
Recommended publications
  • Staal, J .F. , Kropholler A.J. En Staal-Kropholler M. / Archief
    Nummer Toegang: STAX Staal, J .F. , Kropholler A.J. en Staal- Kropholler M. / Archief Het Nieuwe Instituut (c) 2000 This finding aid is written in Dutch. 2 Staal, J .F. , Kropholler A.J. en Staal-Kropholler STAX M. / Archief STAX Staal, J .F. , Kropholler A.J. en Staal-Kropholler 3 M. / Archief INHOUDSOPGAVE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF......................................................................5 Aanwijzingen voor de gebruiker.......................................................................6 Citeerinstructie............................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen.........................................................................6 Archiefvorming.................................................................................................7 Geschiedenis van het archiefbeheer............................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer.............................................................8 Staal, Jan Frederik.....................................................................................8 Kropholler, Alexander Jacobus..................................................................9 Staal-Kropholler, Margaret......................................................................13 Bereik en inhoud............................................................................................17 Verwant materiaal..........................................................................................18 BESCHRIJVING
    [Show full text]
  • Jan Frederik Staal
    Jan Frederik Staal Jan Frederik Staal (Amsterdam, 28 février 1879 - là, 8 avril 1940) était un architecte néerlandais. Staal s'est établi en 1902, avec Alexander Kropholler (1881-1973), comme architecte dans l'entrepreneur hollandais de son père, Staal et Haalmeyer. À partir de 1903, ils ont conçu des bâtiments, qui ont également été construits par l'entrepreneur de son père. Certains bâtiments conçus par Staal et Kropholler sont les bureaux de la compagnie d'assurance-vie " De Utrecht " à Amsterdam et Leeuwarden. En 1910, la coopération entre Staal et Kropholler a été rompue et Staal a commencé à exécuter ses projets dans le style de l’école d’Amsterdam. Les villas du parc Meerwijk à Bergen (1917-1918) furent ses premiers bâtiments dans ce style. D'autres créations de Staal sont la vente centrale de fleurs à Aalsmeer , un bâtiment de 12 étages avec le surnom de Skyscraper à Amsterdam , le pavillon hollandais de l' Exposition des arts décoratifs et industriels de 1925 à Paris , le bâtiment principal du journal De Telegraaf (de nos jours de Kas-Bank) sur le Nieuwezijds Voorburgwal à Amsterdam, les Koopmansbeurs à Rotterdam et diverses maisons à Amsterdam Rivierenbuurt . La conception du concours de Staal pour un opéra sur la place Museumplein à Amsterdam n'a pas été réalisée: bien que son entrée ait été préférée en 1920, l'opéra n'a pas été réalisé. Plus tard, il a utilisé des motifs pour sa vente aux enchères de fleurs et son bâtiment Telegraaf. Staal est un architecte néerlandais très important qui a progressé organiquement de l'architecture de l'école d'Amsterdam à la Nouvelle Objectivité.
    [Show full text]
  • 1997 (Mcmxcvii) Jaarboek 89
    NEGENENTACHTIGSTE JAARBOEK VAN HET GENOOTSCHAP Amstelodamum AMSTERDAM 1997 Vormgeving: Aljc Olthof(t) C5 1 Iarry N. Sierman Productie: Drukkerij Nauta H v, Zutphen A B N .k hl R 0 is sponsor van Genootschap Amstelodamum . .._. --- --._-.--- NEGENENTACHTIGSTE JAARBOEK AMSTELODAMUM INHOUD 6 GENO OTSCHAP AMSTELODAMUM: bestuur,adrcssen 7 Zevenennegentigste Jaarverslag, lopende over het jaar 1996 9 Verslag van de penningmeester over het zevenennegentigste boekjaar 11 M.HELL ‘Kennen, respecteren ende gehoorsamen’. Amsterdamse schouten en hun ambt 43 c.LESGER Migranten in Amsterdam in de achttiende eeuw. Residentiële spreiding en positie in de samenleaing 69 D.EEKEN Het kantoorgebouw van verzekeringsmaatschappij de ‘Utrecht’ aan het Damrak 9’ I.MATTHEY Een standbeeld voor Sweelinck 122 I..SCHOEWERT De ontstaansgeschiedenis van de IJ-tunnel ‘47 G.YAi\'THULL De Jan Roodenpoortstorcn herbouwd? 161 KRONIEK VAN AMSTERDAM OVER 1996 samengesteld door Margriet de Roever Jaarboek Xc,, Am.~telodamum [r997] GENOOTSCHAP AMSTELODAMUM BESCHERMHEER MR.S.PATIJN hur~emeestrrvan Amsterdirm BESTCUR PROF.DR.W.H.VROObl F.H.AMENDE voorzitter pennqyeestrr gekozen I 6 maart 197X Qredend ,999 gekozen 26 nmrt I 979 - afiredend I 997 PROF.DR.W.F.HEINEMEIJER MR.J.H.VAN DEN HOEK OSTENDE tweede voorzztter gekozen zz,/èbruari 1963 - gfiredend I 999 gekozen3ooktoher 1970 -~firedendzooo MEVR.DRS.R.E.KISTEMAKER PROF.DR.P.H.M.GERVER gekozen j aprtl I 9X6 - ufiredend I 998 hlEVR.DR.W.CHR.PIETERSE gekozen 26 smart 198X -~~/iuedendzooo gekozen 26 maart 199~ - ajiredend I 997 MR.M.G.B.EVERS DRS.G.V.4N DER PLAS tmrrde secretarts gekozen5 uprzl~9Hh-rrfttrrd~nd~99X ADRESSEÌi REDACTIE Genootschap Amstelodamum E.O.G.Haitsma Mulier Voorzitter: prof.
    [Show full text]
  • Leven En Werk Van Stedenbouwkundig Architecte Lotte Stam-Beese
    'Want de grond behoort ons allen toe' : leven en werk van stedenbouwkundig architecte Lotte Stam-Beese Citation for published version (APA): Oosterhof, J. (2018). 'Want de grond behoort ons allen toe' : leven en werk van stedenbouwkundig architecte Lotte Stam-Beese. Technische Universiteit Eindhoven. Document status and date: Gepubliceerd: 06/11/2018 Document Version: Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record Please check the document version of this publication: • A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website. • The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review. • The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers. Link to publication General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.
    [Show full text]
  • Museological Institutions and the Construction Of
    UNIVERSITY OF CALIFORNIA Los Angeles The NAi Effect: Museological Institutions and the Construction of Architectural Discourse A dissertation submitted in partial satisfaction of the requirements for the degree Doctor of Philosophy in Architecture by Sergio Miguel Figueiredo 2014 © Copyright by Sergio Miguel Figueiredo 2014 ABSTRACT OF THE DISSERTATION The NAi Effect: Museological Institutions and the Construction of Architectural Discourse by Sergio Miguel Figueiredo Doctor of Philosophy in Architecture University of California, Los Angeles, 2014 Professor Dana Cuff, Chair While historically, institutions shaping architectural discourse have been primarily academic, recently, architecture museums and institutes have emerged as increasingly influential platforms in furthering architectural debate. As nexus of architectural knowledge, these institutions have become particularly operative in contemporary society, primarily by involving a wide audience. By not only engaging the concerns of a broad audience, but allowing a broad audience to engage with the stakes, processes and concerns of architecture, architecture museums have effectively democratized the architectural discipline, inevitably altering architecture’s perception, blurring its boundaries and exploring new territories for presentation, reflection, and discussion. This dissertation attempts to precisely elucidate the question of how architecture museums have continued to impact the production and consumption of architecture, particularly as primary ii interfaces between the interiority
    [Show full text]
  • Arthur Staal / Architect [1907-1993]
    Arthur Staal / Architect [1907-1993] Local Heroes 17 Arthur Staal / Architect [1907-1993] Introduction. Local Heroes 17 As a little boy growing up in Amsterdam, I remember being fascinated by Arthur Staal a number of remarkable buildings, including the parking garage with Architect circular ramps on Marnixstraat (Europarking by Piet Zanstra), the Amsterdam building on the Overtoom with Volkswagens displayed in a window box (Autopon by Ben Ingwersen) and the tall building on ‘legs’ across the IJ Author (Shell tower by Arthur Staal). Furthermore me and my comrades had a Marcel Lok playground under De Poort building on Hugo de Grootkade (by Cees March 2020 van der Bom & Wouter Ingwersen), a care home with a passageway with huge concrete ‘corbusian’ columns. For me, as a boy, Amsterdam was Editor naturally a city with canal houses and impressive ‘old’ buildings (such as Menora Tse the Rijksmuseum) and the ‘new’ buildings as mentioned above. These early fascinations have probably led me to pursue architecture, shaping New photography me into the architect I am today. Bart van Hoek Arthur Staal in 1936. The idea of devoting an issue of Local Heroes to the work of Arthur Staal Photography has been around for a long time. I was motivated by the observation that Arthur Staal Archive (HNI) Staal’s work does not always receive its due recognition and, in my City Archives Amsterdam opinion, is deserving of greater appreciation. His built legacy is City Archives Amstelveen vulnerable. Many of his buildings have since been demolished or Marcel Lok modified – even “mutilated”, in the words of Staal – to the extent that the Menora Tse original qualities are no longer present, and his intentions are no longer Sandra Guarda legible.
    [Show full text]
  • ABSTRACT Title of Dissertation: a WORLD for ALL and NONE: DE
    ABSTRACT Title of Dissertation: A WORLD FOR ALL AND NONE: DE STIJL, MODERNISM, AND THE DECORATIVE ARTS Devon Quinn Zimmerman Doctor of Philosophy 2020 Dissertation directed by: Professor Steven Mansbach, Department of Art History and Archaeology In October 1917, the first issue of the journal De Stijl was printed in the Netherlands under the editorial leadership of Theo van Doesburg. The publication became a nexus around which a core group of progressive artists, architects, and designers were brought together. They all shared a similar goal: to be a platform through which a new aesthetic would be declared, one that would diagnose and resolve the social, cultural, and metaphysical conditions that had led to the First World War. The group’s vision was totalizing, meant to encompass all forms of art, from armchairs to architecture. This dissertation explores the position of the decorative arts within De Stijl’s utopian project. The decorative arts were the bellwether of many of the principal social, cultural, and political problems that modernity brought to the fore. As a result, the polemics that emerged from the decorative arts profoundly informed the development of De Stijl’s artistic praxis and theoretical framework during the formative years of the group. By acknowledging the origins of many of De Stijl’s intellectual and aesthetic positions within the decorative arts, this dissertation aims to present a renewed perspective on the group’s formal projects in interior design, stained glass, and furniture. By rooting the work of these artists within the instrumental role of the decorative arts, this dissertation gives needed attention to these essential, yet undertheorized aspects of De Stijl’s utopian project to provide new insights into one of the most prominent artistic movements of the interwar period.
    [Show full text]
  • Piet De Vries Een Beeldhouwend Architect
    PIET DE VRIES EEN BEELDHOUWEND ARCHITECT Rienk Terpstra Piet de Vries een beeldhouwend architect WIJDEMEER | STICHTING PIET DE VRIES | 2017 Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt NUR 648 door steun van: ISBN/EAN 978 949 205 234 6 Piet de Vries Stichting Tenzij anders vermeld zijn tekst, foto’s en Stichting De Grote Zuidwesthoek afbeeldingen © Stichting Piet de Vries Ottema-Kingma Stichting Boelstra-Olivier Stichting Tekst Rienk Terpstra Boersma-Adema Stichting Adviezen Hans de Vries Herbert Duintjer Fonds Grafisch ontwerp Gert Jan Slagter P.W. Janssen’s Friesche Stichting Druk Drukkerij Douma, Dokkum Gemeente Leeuwarden - Zadelfonds Gemeente Súdwest Fryslân Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar Wetterskip Fryslân gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, Abe Bonnema Stichting opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Gemeente Tytsjerksteradiel uitgever. De uitgever heeft geprobeerd van alle afbeeldingen de rechthebbenden te achterhalen en in te lichten. In geval de vermelding van eigenaar of copyright desondanks onjuist of onvolledig is, wordt de eventuele rechthebbende verzocht contact op te nemen met de uitgever. Foto frontispice: Piet de Vries (1980). Foto Ronald Hoeben Afbeeldingen voorplat: J.L. Hooglandgemaal, Stavoren Afbeeldingen achterplat: Zwembad De Groote Wielen, Leeuwarden 7 Voorwoord 72 7. De oorlogsjaren 9 1. De jonge jaren in Fryslân 72 Zomerhuisjes 73 Oorlogsschade 10 De bouwkundige opleiding in Leeuwarden 74 Stilstand na 1942 12 2. Leermeesters in Amsterdam 75 8. Traditionalisme aan het begin van de jaren vijftig 12 Architectenbureau Gratama & Versteeg 75 Leeuwarder hotels en restaurants 13 Architectenbureau Elte & Mastenbroek 77 Hotels en restaurants in de provincie 15 Architectenbureau Eduard Cuypers 77 Andere projecten 78 Schoonheidscommissies, BNA en docentschap 17 3.
    [Show full text]
  • Gekregen! Aanwinsten Van De Staat 1990-2010
    Gekregen! Aanwinsten van de Staat 1990-2010 Onder redactie van Fransje Kuyvenhoven Amsterdam University Press Dit boek is tot stand gekomen met fnanciële steun van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Omslagillustratie: Margareta Svensson Ontwerp omslag en binnenwerk: Magenta Ontwerpers, Bussum ISBN 978 90 8964 299 8 e-ISBN 978 90 4851 399 4 NUR 640 © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed / Fransje Kuyvenhoven / Amsterdam University Press, 2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden ver- veelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zon- der voorafgaande schrifelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 jº het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wetelijk verschuldig- de vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uit- gave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. De uitgeverij heef ernaar gestreefd alle copyrights van in deze uitgave opgenomen illustraties te achterhalen. Aan hen die desondanks menen alsnog rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen
    [Show full text]
  • Second-Wave Feminism in Dutch Universities: Revisiting the Work of Feminist Scholars and Its Consequences +LVWRULHV for Dutch Architectural History
    $UFKLWHFWXUDO Hoekstra, R. 2020. Second-Wave Feminism in Dutch Universities: Revisiting the Work of Feminist Scholars and Its Consequences +LVWRULHV for Dutch Architectural History. Architectural Histories, 8(1): 13, pp. 1–17. DOI: https://doi.org/10.5334/ah.374 RESEARCH ARTICLE Second-Wave Feminism in Dutch Universities: Revisiting the Work of Feminist Scholars and Its Consequences for Dutch Architectural History Rixt Hoekstra University of Twente, NL [email protected] This article charts the emergence and development of feminist architectural history in the Netherlands by focusing on the activities of six women whose work spans the 20th century. In doing so, it not only situ- ates their experiences in the context of second-wave feminism within Dutch academia, but it also stresses the historical and geographical specificities concerning feminism’s impact in the field of architecture. I argue that interdisciplinarity and the connection between grassroots activism and scholarship were defin- ing characteristics of feminist architectural history in the Netherlands. Moreover, I show how the work of these figures has contributed to the formation of two major areas of interest in the field: gendered analyses of the private sphere and of domesticity, and the ‘herstory’ approach of writing the histories of ‘forgotten’ women into the canon of Dutch architectural history. Both these approaches remain of great relevance for architectural history in the country. Introduction of four Dutch feminist scholars of the built environment: Fourth-wave feminism not only entails the recognition the art historians Wies van Moorsel (b. 1935), Ellen van that feminism itself has come of age, but also draws atten- Kessel (b.
    [Show full text]
  • Landelijk, Topstukken Amsterdamse School INHOUDSOPGAVE
    Expertmeeting 2015 Inventarisatie gebouwen voor UNESCO traject Optie 3 - Landelijk, topstukken Amsterdamse School INHOUDSOPGAVE 1. Scheepvaarthuis 7. De Bijenkorf (Den Haag) 13. Postkantoor (v.m.) Raaks 19. Dr. H. Bavinckschool in Hilversum 8. Poortgebouw begraafplaats 2. Het Schip Esserveld 14. Monument Tjerk Hiddesz de Fries 20. Fabritiusschool 3. Piet Kramerbrug (Brug 400) 9. Voormalig schoolgebouw 15. Openbare bibliotheek in Heerlen 21. ‘t Reigersnest 4. De Dageraad 10. Dienst RO/EZ 16. De Herrezen Jager 22. Radio Kootwijk 5. Gereformeerde Kerk Andijk 11. Vensterschool Stadspark 17. Tribune sportpark 23. Sint Josephkerk 24. Kantoorgebouw Scheepvaartver- 6. Park Meerwijk 12. Oosterkerk 18. Rembrandtschool in Hilversum eeniging Zuid INHOUDSOPGAVE 25. Justus van Effencomplex 31. Laboratorium voor Microbiologie 32. Laboratorium voor 26. Watertoren Tuinbouwplantenteelt 27. Veterinair Anatomisch Instituut Utrecht 33. Roeiclub, zwembad 28. Post- en telegraafkantoor 34. Noorder Sanatorium 29. Paviljoen Wilhelminapark 30. Schip van Blaauw Scheepvaarthuis Adres Prins Hendrikkade Amsterdam Staat Ingrijpende verbouwingen voor Grand Hotel Amrâth Amsterdam Opdrachtgever NV Kantoorgebouw ‘Het Scheepvaarthuis’, opgericht door zes rederijen. Oorspronkelijke functie Kantorencomplex voor rederijen Relatie tot volkshuisvesting Huidige functie Hotel Betrokken architect/en Johan Melchior van der Mey, Pieter Lodewijk Kramer en Michel de Klerk Betrokken kunstenaars Aanvang en oplevering 1913-1916 Eigenaar Soort monument Rijksmonument Monumentnummer 4158 Stijlzuiverheid Beschrijving Amsterdamse school Het is onder critici algemeen aanvaard dat met de bouw van het Scheepvaarthuis het startschot klonk van de Amsterdamse School-beweging. Talloze kunstenaars die bij de bouw betrokken waren, zouden daarna om Van der Mey, Kramer en De Klerk heen blijven cirkelen, bijvoorbeeld via het genootschap Architectura et Amicitia en de redactie van het tijdschrift Wendingen.
    [Show full text]
  • Jan Frederik Staal in Amsterdam. the Project of the Opera House As Reconstruction of Urban Space in the Museumplein
    JAN FREDERIK STAAL IN AMSTERDAM. THE PROJECT OF THE OPERA HOUSE AS RECONSTRUCTION OF URBAN SPACE IN THE MUSEUMPLEIN ALESSANDRO DALLA CANEVA* Resumo: Em 1925, o arquiteto holandês Jan Frederik Staal participou num concurso nacional para a construção da Ópera no Museumplein de Amesterdão. O projeto deveria representar os valores artísticos e culturais de toda a nação. O objetivo deste artigo é apresentar a relação entre a História do lugar e o projeto, identicando, nesse sentido, a continuidade entre o acontecimento do projeto e as razões da construção da cidade histórica. Na cidade histórica holandesa, é possível identicar os princípios que constituem as ferramentas essenciais para a compreensão do projeto do teatro enquanto fenómeno impactante no espaço. Neste sentido, o projeto mostra a forte tendência para a continuidade e consistência com a História e as características do país. Palavras-chave: Memória; História; Espaços públicos; Identidade. Abstract: In 1925, Dutch architect Jan Frederik Staal takes part to a national competition for the construction of an Opera House in the Museumplein in Amsterdam. e project should represent the artistic and cultural values of the entire nation. e aim of this contribution is to investigate the relationship between the history of the place and the project, thus identifying a continuity between the happening of the project and the reasons of the construction of the historical city. In the Dutch historical city, it is therefore possible to identify the founding principles that make up the theoretical framework that is essential to the understanding of the happening of the project of the theater. In this sense, the project shows a strong tendency to move in continuity and consistency with the history and the features of the country.
    [Show full text]