Geuzen Aan De Macht Gratis Epub, Ebook
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
GEUZEN AAN DE MACHT GRATIS Auteur: Bert Euser Aantal pagina's: 166 pagina's Verschijningsdatum: 2015-02-01 Uitgever: Stichting Politieke Academie EAN: 9789082286724 Taal: nl Link: Download hier Bert Euser is voorzitter van Nederland Lokaal en auteur van Geuzen aan de macht. Zij besloten, dat het uiteindelijk ging om God alleen, de genade alleen en de Heilige Schrift alleen. Al het andere beschouwden zij als wildgroei. Preekte Luther nog onderwerping aan het wereldse gezag 'cuius regio, illius religio' , Calvijn leerde, dat men zich in geweten tegen het gezag mocht verzetten, wanneer de gelovige oordeelde, dat het tegen Gods heilige wetten in handelde. Vandaar dat de Geuzen Calvijns leer omarmden en met de Spaanse overheersing ook de geestelijke macht van de paapse Kerk bevochten. In deze beweging vonden elkaar lagere edellieden die zich wilden ontdoen van het Spaanse juk, maar ook individuen van allerlei slag, die soms op grond van hun ketterse ideeën, soms vanwege ordinaire misdaden uit stad of dorp waren verjaagd, vaak op aanraden van de plaatselijke geestelijkheid. Maar ook economisch vormde Brabant in de late Middeleeuwen een van de belangrijkste gebieden van Europa. Haar handelssteden als ,s-Hertogenbosch en vooral Antwerpen vormden rond het economische zwaartepunt van Europa. Ook het gemiddeld aantal jaarlijkse doorvaarten via de Sont -zeestraat tussen Denemarken en Zweden- benadrukt de economische hegemonie van Holland in en rond de Oostzee, aangezien meer dan Hollandse schepen slechts concurrentie hadden van iets meer dan buitenlandse schepen. Met de Vrede van Münster stond de Spaanse koning het noordelijke deel van het hertogdom Brabant af aan de Verenigde Nederlandse Republiek. Staats-Brabant werd echter al voor gevormd; zij werd in deels bezet door geuzen, in aangesloten bij de Noordelijke Nederlanden door de Pacificatie van Gent en in werd een aantal van haar steden bezet door Hollandse troepen. Daarmee viel het noordelijke gedeelte van Brabant, ooit het centrum van de Bourgondisch- Habsburgse Nederlanden, vooral door Hollands toedoen ten prooi aan economische exploitatie en werd daarmee in alles behalve naam een wingewest. Historicus Guido de Bruin heeft belangrijk onderzoek gedaan, waarin hij de politieke, benarde situatie van Brabant ten opzichte van de Republiek heeft bestudeerd. Zijn werk heeft dan ook een grote waarde voor dit essay, aangezien de politieke achteruitgang van Brabant aan de hand van zijn onderzoek grotendeels verklaard kan worden. De centrale thesis wordt dan ook voor een deel aan de hand van zijn werk verklaard. De politieke marginalisatie van Brabant valt volgens de Bruin te verklaren aan een aantal belangrijke factoren, te beginnen bij het afwijzend karakter van Holland, dat Brabant geen positie van belang meer gunde toen het haar wonden van de jarige Oorlog likte. Bij elke poging die Brabant deed om als volwaardig gewest toe gelaten te worden, werd zij door Holland steevast gedwarsboomd. Breda en ,s-Hertogenbosch werden omringd met vestingwerken en hadden een groot garnizoen. De katholieke bevolking werd bij de uitoefening van haar geloof geterroriseerd door de protestantse overheersers, waardoor zij gedwongen werd hoge afkoopsommen te betalen en gedegradeerd werd tot een tweederangs, politiek onmondige massa. Het algemene beeld van Brabant tijdens en direct na de jarige Oorlog is zeer negatief, het is een geschiedenis die dan ook weinig boven wordt gehaald door zowel Hollandse als Brabantse historici. Er dient echter een kleine nuancering plaats te vinden. Deze is te vinden binnen de internationale context. Grensgebieden werden vaak veroverd en heroverd, waardoor de lokale bevolking altijd onder een andere vlag leefde en was vooral lokaal en regionaal georiënteerd; nationalisme speelde nog geen rol van belang. De vraag die zich dan aandient is; wat gebeurde er eigenlijk met veroverde gebieden? De algemene trend was dat gebieden eigenlijk moeiteloos van eigenaar wisselden. Het antwoord op deze vraag ligt vooral in de tijd waarin Brabant deel werd van de Republiek. Zij wilde namelijk de prinsen van Oranje niet te machtig maken, die al eerste adel van Zeeland waren en ook de baronie van Breda, het land van Cuijk en het markizaat van Bergen op Zoom in handen hadden. Dat Brabant haar Gouden Eeuw verloor verklaart Guido de Bruin dan ook vooral aan politiek gewin voor de Hollandse elite. De geschiedschrijving van Brabant loopt enorm achter op die van Holland en krijgt te weinig waardering in het onderwijs en in de wetenschap. De reden daarvoor is eenvoudig; het is een pijnlijk hoofdstuk in de Nederlandse geschiedenis voor zowel Brabantse als Hollandse historici. De jarige Oorlog was desastreus voor Brabant en de Zuidelijke Nederlanden; haar sterke politieke positie als brug tussen noord en zuid, poortwachter van de rivieren die een deel Europa met elkaar verbinden was gereduceerd tot een periferie die politiek onmondig was. Ook op economische gebied was haar rol van grootmacht vernietigd tot aanvulling op de Hollandse schatkist. De gevolgen hiervan waren immens; Brabant zou tot in de twintigste eeuw een arm deel van Nederland blijven. Ook de culturele splitsing van het hertogdom Brabant in een Nederlands deel en het deel wat nu België vormt, had grote gevolgen. De contrareformatie deed veel Zuidelijke Nederlanders vluchten naar de Hollandse steden. Het verlies van kennis, kapitaal en mankracht bezegelde het lot van Brabant. Voor vervolgonderzoek zou het dan ook interessant zijn om te onderzoeken hoe groot de rol van migratie van Zuidelijke Nederlanders was op de Hollandse hegemonie; hebben toch de Brabanders de sterke positie van Holland geschapen? Daarnaast, wat beter past in de aanvulling van dit onderzoek is om te onderzoeken waarom de Brabantse bevolking deze uitbuiting en bezetting van de Hollanders eeuwenlang pikten. Waarom kwamen zij niet massaal in opstand? Wellicht was er dan met buitenlandse, wellicht Franse, interventie een nieuwe Brabantse staat ontstaan, een vroege voorloper van België. De conclusie is dan ook helder: de jarige Oorlog had op politiek, economisch en religieus gebied een zeer negatieve invloed op de positie van Brabant. Deze keerzijde van de Vaderlandse Opstand met een belangrijke rol voor Brabant zou dus ook beter belicht moeten worden. Het is dan ook logisch dat de Brabanders opgelucht waren toen koning Lodewijk Napoleon hen hun eer, geweten en religie teruggaf. Bruin, Guido de. Den Haag versus Staats-Brabant: Ijzeren vuist of fluwelen handschoen? Low Countries Historical Review, volume , issue 4 Gorisse, Cock e. Boeken Geuzen aan de macht. Geuzen aan de macht. Op werkdagen voor besteld, volgende dag thuisbezorgd. In winkelmandje. Andere edities. Gratis bezorging van al uw bestellingen. Altijd de laagste prijs voor nieuwe Nederlandstalige boeken. Verlengde retourtermijn: ruilen of retourneren tot 10 januari Koop lokaal, ook online! Bekijk winkelvoorraad. Samenvatting Samenvatting Bij de gemeenteraadsverkiezingen van kregen lokale partijen meer dan 30 procent van de stemmen. Met meer dan wethouders leveren zij intussen al meer bestuurders dan alle landelijke partijen. In zijn boek Lokale Leiders, de opkomst van de geuzendemocratie voorspelde Bert Euser deze ontwikkeling. Met zijn eigen lokale partij Echt Voor Albrandswaard was hij een van de voorlopers in de lokale beweging. In behaalde hij een 'landslide' overwinning met een kwart van de stemmen en bij de daaropvolgende verkiezing zelfs een derde. In dit boek beschrijft hij hoe het de vele lokale partijen, die door hun overwinningen zitting namen in het bestuur van hun gemeente, is vergaan. Met als grote vraag: is het ze gelukt om te doen wat ze beloofden: een democratische omwenteling, door niet vóór maar samen met de burgers van hun gemeente vorm te geven aan het lokale bestuur? Euser constateert op grond van gesprekken met tientallen lokale bestuurders dat het wel degelijk kan. Volgens hem is er geen enkele reden om burgers op te roepen om méér te participeren: dat doen ze namelijk al, zelfs politiek. Waren de geuzen terroristen of vrijheidsstrijders? De koning, Margaretha, de Consultá en de hoge adel waren woedend, er zouden geen concessies meer worden gedaan en de meerderheid van de lage adel wilde er evenmin iets van weten. Het Compromis werd ontbonden en de hoge adel zwoer in meerderheid opnieuw trouw aan de koning. Een penning met gemengd karakter zoals de beeltenis van Philips II en geuzensymboliek is dan niet goed denkbaar meer. Daaruit wordt geconcludeerd dat deze penning in de voorzomer van is ontstaan. Van der Meer zie onder bronvermelding noemt nog een andere uitvoering en wel in goud, die aan de graaf van Hoorne zou hebben toebehoord. Deze is vrijwel identiek aan Jonghelincks geuzenpenning, maar heeft volle punten tussen de woorden in de omtekst. Er is geen twijfel aan de authenticiteit van de penning, maar de vraag blijft of hij daadwerkelijk is gedragen door Hoorne, die immers al in op bevel van Alva geëxecuteerd werd. Wellicht is deze derde geuzenpenning ook door Jonghelinck of een bevriende medailleur gegoten. De kwestie wie de medailleur van de tot nu genoemde penningen was, is niet echt opgelost. Dat Jonghelinck een geuzenpenning medailleerde staat vast en dat het in ieder geval de eerstgenoemde was is aannemelijk. Er is echter nog geen exacte beschrijving van diens geuzenpenning gevonden; voorts halen vanaf de late 17e eeuw auteurs vroegere bronnen aan zonder echte controle. Uit de 16e eeuw zijn afbeeldingen — schilderijen, gravures et cetera — bekend van personen die geuzenpenningen aan een lint dragen. In veel gevallen zijn de details van de penning zo summier dat zelfs al niet kan worden geconcludeerd of het nu de als eerste hier besproken of de als tweede besproken penning betreft. De hieronder afgebeelde zilveren gegoten en nabewerkte penning wordt ook wel 'halve maan van Boisot' genoemd, omdat de watergeuzen onder bevel van Lodewijk van Boisot een dergelijke penning aan hun hoeden droegen bij het ontzet van Leiden in De penning is ongeveer 35 mm groot. De oorsprong van deze tekst komt uit Antwerpen en omgeving in Volgens de overlevering liepen de thuiskomers van een hagenpreek door de straten van Antwerpen, roepende 'Zilveren manen op de mouw, liever Turks dan Papauw'.