)rogramma KOOR EN ORKEST VAN COLLEGIUM VOCALE Bach Cantates d Missa Brevis

DESINGEL 24 NOVEMBER 1996 Koor en Orkest van Collegium Vocale

muzikale leiding solisten Ingrid Schmithüsen, sopraan Sarah Connoly, alt Mark Padmore, tenor Peter Kooy, bas

Programma

Johann Sebastian Bach (1685-1750)

Nun komm der Heiden Heiland BWV 61 Missa Brevis in g groot BWV 236

Pauze

Schwingt euch freudig empor BWV 36 Nun komm der Heiden Heiland BWV 62

inleiding door Nicole van O pstal. 19.15 u u r. Foyer

begin concert 20.00 uur pauze om 20.50 uur einde concert 22.00 uur teksten en coördinatie deSingel druk Kopie Kopij J.S.Bach / © Johann Jakob Ihle, 1720 folkloristische Kaffee- en de Bauernkantate BW V 211 - 212. - 211 V BW Bauernkantate de en Kaffee- folkloristische en zijn er slechts 16 over, daaronder de bekende, enigzins enigzins bekende, de ee-derde daaronder tw over, 16 slechts slechts er is zijn en was) Kantor '23 sinds Leipzig in Bach 1729 en 1Z23 aar w tussen merendeel (het poneerde com bewaard. Van de profane cantates is zelfs meer verdwenen verdwenen meer zelfs is cantates profane de Van bewaard. "Kirchenmusic". van simpelweg of "dialogus" van Hoe dan ook, van de ruim driehonderd kerkcantates die Bach Bach die kerkcantates driehonderd ruim de van ook, dan Hoe gelegenheid bij "motetto", van hij sprak werken vroegere bij cantate titel de gebruikte zelf Bach genre. het in Bach Sebastian zijn Buxtehude Dietrich en Konzerte Geistliche zijn met Schütz niet. Zijn kerkcantates duidde hij aan met de term "concerto", "concerto", term de met Johann aan hij van duidde kerkcantates Zijn niet. voorgangers inente em de van twee slechts verw ant aan het oratorium en anderzijds als kam ercantate ercantate kam als anderzijds en oratorium het aan ant verw In Duitsland floreerde voornam elijk de kerkcantate; Heinrich Heinrich kerkcantate; de elijk voornam floreerde InDuitsland quasi als miniatuur-opera. als quasi het van af lijn directe in stamt Ze ontstond. Italië in eeuw m adrigaal en ontw ikkelde zich enerzijds als kerkcantate kerkcantate als enerzijds zich ikkelde ontw en adrigaal m Bach." wie durchschreitet Grenzen zten De cantate is een vocale com positie die begin zeventiende zeventiende begin die positie com vocale een is cantate De eine ist Abenteuer, ein ist Arie neue jede Kantate, neue Jede i u xrsise oatk mme idrbs n i let­ die n an e bis in ke wieder er e m im kenn Romantik Ich uns... expressivster zu bis für g eckun td n E e d n e g fre u a empfunden... nie noch ich habe wiederholte, Arbeiten seinen Kom ponisten, der die Skala von strengster Kontrapunktik Kontrapunktik strengster von Skala die der ponisten, Kom in sich er dass hätte, gearbeitet routiniert als jem Bach "Dass J HN SBSIN BACH SEBASTIAN OHANN Bachs zentrales Werk "Derin musikalische Dialog" 71pag. DieKantaten Harnoncourt, Nikolaus atts Missa .Cantates - De kerkcantates hadden hun vaste plaats in de Iutheriaanse het koor is zo goed als een vast gegeven (slechts 7 cantates liturgie. In Leipzig moest de kantor iedere zondag en op gebruiken geen koor). Het koraal ligt aan de basis van ieder bepaalde hoogdagen ( zo'n 59 keer per jaar dus) voor een werk, vaak als omkadering van het werk (groots opgezet muzikaal programma binnen de mis zorgen met naast begindeel en eenvoudig vierstemmig slot) - al wordt een motetten en koralen eveneens een cantate. Deze diende op cantate net zo goed ingeleid door een solostuk of door een de lectuur van het evangelie te volgen en ging aan het ser­ instrumentale introductie in de vorm van een ouverture of moen vooraf (al hield Bach zich niet altijd aan die volgorde concerto. en liet hij soms een cantate in twee delen horen of compo­ neerde hij dubbelcantates, een voor, een na het sermoen). De vier Missae Breves, waaronder deze van vanavond in g groot, BWV 236, behoren ongetwijfeld tot de mooiste vocale We mogen niet vergeten dat de tekst het eerste en belang­ composities uit de periode die Bach te Leipzig doorbracht. rijkste element van de cantate vormde, de muziek was slechts De relatieve onbekendheid van dit repertoire is te verklaren het vehikel om de vrome boodschap over te brengen. De vanuit zijn oorsprong. De vier missen zijn namelijk parodie­ tekst verwoordde het liturgisch thema van de dag en bestond missen; ze bestaan haast volledig uit muziek die Bach tevoren uit diverse elementen: al dan niet geparafraseerde passages voor zijn Duitse kerkcantates geschreven had en die hij aan uit de bijbel, koralen of vrije verzen van anonieme of toen de traditionele Latijnse teksten aanpaste. In de Bach-literatuur bekende dichters als Salomo Franck, Erdmann Neumeister en werden ze hierdoor eerder stiefmoederlijk behandeld, boven­ Christian Friederich Flenrici, beter gekend onderzijn pseudo­ dien wist men niet direct raad met hun hybride karakter. De niem Picander, een van de auteurs van Bachs Mattheus-passie. missen zijn immers noch geheel katholiek (want onvolledig, Bach verklankte enkel Kyrie en Gloria) noch echt lutheraans Formeel gezien lag het genre al zo'n vijftig jaar vast, maar (door het gebruik van het latijn dat normaal uit de protes- Bach zou Bach niet zijn als hij zich op stereotypen had laten tanste godsdienst werd geweerd). vastpinnen. Vooral met de werken uit de eerste Leipziger BW V 236 is waarschijnlijk voor 1742 ontstaan. Ze parodieert jaren creëerde hij niet alleen een opm erkelijk dens repertoire fragmenten uit de cantates BWV 17, 79, 138 en 179. maar ook een rijke vormentaal wars van ieder steriel schematisme. Bezetting, duur en structuur van de cantates verschillen wel eens: zo heeft het sublieme Ich habe genug BWV 82 maar één solist nodig, terwijl Nun ist das Heil und die Kraft BWV 50 beroep doet op een dubbel koor. Sommige cantates duren wel ruim 40 minuten, andere kortweg een kwartier. In de opeenvolging van de verschillende delen (aria- recitatief-koraal) toont Bach zich een ware puzzelmeester, die dezelfde stukjes telkens weer op verrassende manier combineert en integreert. Toch zijn er bepaalde constanten: Nun komm, der Heiden Heiland BWV 61 (Cantate voor de eerste adventszondag, eerste uitvoering 2 december 1714 in Weimar)

Chor Rezitativ (bas) Nun komm, der Heiden Heiland, Siehe, ich stehe vor der Tür und klopfe an. So jemand meine Der Jungfrauen Kind erkannt, Stimme hören wird und die Tür auftun, zu dem werde ich Des sich wundert alle Welt: eingehen und das Abendm ahl mit ihm halten und er mit mir. Gott solch Geburt ihm bestellt. Arie (sopraan) Rezitativ (tenor) Öffne dich, mein ganzes Herze, Der Heiland is gekommen, Jesus kömmt und ziehet ein. Hat unser armes Fleisch und Blut Bin ich gleich nur Staub und Erde, An sich genommen Will er mich doch nicht verschmähn, Und nimmet uns zu Blutsverwandten an. Seine Lust an m ir zu sehn, O allerhöchstes Gut, Dass ich seine Wohnung werde. Was hast du nicht an uns getan? O wie selig werd ich sein! Was tust du nicht Noch täglich an den Deinen? Choral Du kommst und lässt Dein Licht Amen, Amen! Mit vollem Segen scheinen. Komm, du schöne Freudenkrone, Bleib nicht lange. Arie (tenor) Deiner wart ich mit Verlangen. Komm, Jesu, komm zu deiner Kirche Und gib ein selig neues Jahr! Befördre deines Nam ens Ehre, Erhalte die gesunde Lehre Und segne Kanzel und Altar! Missae in g groot BWV 236

Kyrie (sopraan, alt) (koor) Domine Deus, Rex coelestis, Kyrie eleison. Deus Pater omnipotens. Christe eleison. Domine Fili unigenite, Kyrie eleison. Jesu Christe. Domine Deus, Agnus Dei, Gloria Filius Patris. (koor) Qui tollis peccata mundi, Gloria in excelsis Deo. miserere nobis. Et in terra pax Qui tollis peccata mundi, hominibus bonae voluntatis. suscipe deprecationem nostram Laudamus te, Qui sedes ad dextram Patris, benedicimus te, miserere nobis. adoram us te, glorificamus te. (tenor) Quoniam tu solus Sanctus, (bas) tu solus Dominus, Gratias agim us tibi tu solus Altissimus propter magnam gloriam tuam. Jesu Christe.

(koor) Cum Sancto Spiritu in gloria Dei Patris. Amen. De Thomaskirche van Leipzig hrl (koor) Choral (tenor) Arie Choral (sopraan, alt) (sopraan, Choral Chor Erster Teil Erster S (Cantate voor de(Cantatevoor eerste adventszondag) uiirt rupirt ak e Herren! dem dankt triumphieret, Jubilieret, Gross ist der König der Ehren. der König der ist Gross Springet, Singet, Ganz freudenreich erschallen, freudenreich Ganz Cythara in Saiten die Zwingt In steter Liebe wallen. mein, Liebe steter In Bräutgam wunderschönen Dem Jesulein, mit möge ich Dass Musica süsse die lasst Und nach. Jesu auch Herz ein folgt So allgemach. Treugeliebtes sein W enn sie den Bräutigam erblicket, Bräutigam den sie enn W entzücket. Braut eine es wie Gleich bestellt. ihm Geburt solch Gott Die Liebe zieht mit sanften Schritten Schritten sanften mit zieht Liebe Die chwingt freudig euch empor BWV 36 BWV empor euch freudig chwingt Des sich wundert alle Welt: alle wundert sich Des erkannt, Kind Jungfrauen Der Heiland, Heiden der komm, Nun Sternen, erhabnen den zu por em euch freudig ingt Schw Es naht sich selbst zu euch der Herr der Herrlichkeit. der Herr der entfernen, euch weit zu selbst nicht sich sich naht darf Es Schall der ein, haltet Doch Ihr Zungen, die ihr itzt in Zion fröhlich seid. fröhlich Zion in itzt ihr die Zungen, Ihr De handtekening van Bach als Kantor In Leipzig Choral (koor) Choral Arie (sopraan) Arie Choral (tenor) Choral Arie (bas) Arie Z me n i Ewigkeit. in und Immer Geist, heilgen dem Gott, sei Lob Geschrei, ein solches ihm ist So Lob sei Gott, seinm ein'gen sohn, ein'gen seinm Gott, sei Lob g'ton, Vater dem Gott, sei Lob verehrt. Majestät Gottes Wird weiter Teil weiter Das er im Him m el selber hört. selber el m Him im er Das darbei, Geist der nur schallet Denn Stimmen schwachen gedämpften, mit Auch n n a kak lic enthalt, Fleisch krank das uns In Gottsgewalt ewig dein Dass Fleisch, im Sieg den hinaus Führ gleich. Vater dem bist du Der ein! mir bei rein; Zieh Herzen einem m in dich Vor W illkom m en, werter Schatz! werter en, m illkom W Die Lieb und Glaube machet Platz Platz machet Glaube und Lieb Die Nun komm, der Heiden Heiland BWV 62 (Cantate voor de eerste adventszondag, eerste uitvoering 3 december 1724 in Leipzig)

Chor Arie (bas) Nun komm, der Heiden Heiland, Streite, siege, starker Held! Der Jungfrauen Kind erkannt, Sei vor uns im Fleische kräftig. Des sich wundert alle Welt: Sei geschäftig, Gott solch Geburt ihm bestellt. Das Vermögen in uns Schwachen Stark zu machen! Arie (tenor) Bewundert, o Menschen, dies grosse Geheimnis: Rezitativ (sopraan, alt) Der höchste Beherrscher erscheinet der Welt. Wir ehren diese Herrlichkeit Hier werden die Schätze des Himmels entdecket, Und nahen nun zu deiner Krippen Hier wird uns ein göttliches Manna bestellt, Und preisen mit erfreuten Uppen, O Wunder! Die Keuschheit ward gar nicht beflecket. Was du uns zubereit'; Die Dunkelheit verstört' uns nicht Rezitativ (bas) Und sahen dein unendlich Licht. So geht aus Gottes Herrlichkeit und Thron Sein eingeborener Sohn. Choral Der Held aus Juda bricht herein, Lob sei Gott, dem Vater, ton, Den Weg mit Freudigkeit zu laufen Lob sei Gott, seinm ein'gen Sohn, Und uns Gefallne zu erkaufen. Lob sei Gott, dem heiligen Geist, O heller Glanz, o wunderbarer Segensschein! Immer und in Ewigkeit. Philippe Hereweghe / © Alvaro Yanez 'culturele ambassadeur van Vlaanderen' samen met Collegium Vocale in Vocale met Collegium samen Vlaanderen' van Criticism, ambassadeur Music 'culturele and Dramatic of Syndicate het persoonlijkheid door musicale 1990’ als het jaar Mu­ van Oude bekroond het van werd Hij directeur Saintes. in Festival artistiek ziek Herreweghe Philippe is 1982 Sinds 'Europese musicus van het jaar 1991 ' door de Belgische muziekpers en en muziekpers Belgische de 1991door ' jaar het van musicus 'Europese Virgin, Mundi, Harmonia voor (opgenomen enz. Weill, Kurt 12 van op to 1993. Astrée). en Ricercar vioolconcer- Schönberg de van Gorii, Lunaire van Pierrot requiem het Bruckner, van E klein in Cesualdo, Mis van motetten Kerstorato­ het requiem, Faurés en klein van B in Mis de Bach, van motetten en passies ge rium, een bloemlezing van het franse Grand Motet, de versie uit 1893 1893 uit versie de Motet, Grand franse het van bloemlezing een rium, beslaan. repertoire gevarieerd en uitgebreid zeer een die geschreven, Bijzonder vermeldingswaard zijn de Verpers van Monteverdi, de volledi­ de Monteverdi, van Verpers de zijn naam zijn op vermeldingswaard Bijzonder opnames aantal belangrijk en groot instrumenten. een historische reeds op heeft Hij repertoire het van pre-romantische 1991 en in uitvoering de hij doel romantische als met richtte op Champs-Elysées Champs-Elysées des des Orchestre het Théâtre het met samenwerking Orkest. N het DR en orkest Lyon, de Concertgebouw­ d'Opéra Orchestre Orchestra, Chamber Scottish i i e edne atiietvn e esml uiu Olqe in Oblique, Musique ensemble het van gastdirigent leidende de is Hij het als orkesten Frei­ traditionele naast Enlightment, of dirigeren, Age te The Köln, re­ hij Barockorchester wordt Concerto burger om Vocale Collegium uitgenodigd en Royale gelmatig Chapelle La Naast spelen. ten Philippe Herreweghe dirigeert ook orkesten die op historische instrumen­ historische te op die orkesten repertoire ook een dirigeert om hedendaags. Herreweghe tot Philippe mogelijk renaissance hem van reikt dat voor het exploreren maakte Ensemble Vocal De oprichting van in 1977 en later van het European European het van later en 1977 in Royale Chapelle La van Bach. oprichting opna­ De de van aan cantates meewerken volledige lieten de van hem me die Leonhardt Gustav en noncourt studentenjaren zijn Tijdens diploma. zijn hij psychiatriestu- behaalde en dokters- 1975 In aan. dies Herreweghe Philippe vatte geboortestad, zijn richtte hij Collegium Vocale op en werd opgemerkt door Nikolaus Har­ Nikolaus door opgemerkt werd en op Vocale Collegium hij richtte Na zijn pianostudies bij Marcel Gazelle aan het conservatorium van Gent, van het conservatorium aan Gazelle Marcel bij pianostudies zijn Na P hilippe Herreweghe hilippe Ingrid Schmithüsen, sopraan Mark Padmore, tenor Ingrid Schmithüsen legt zieh in het bijzonder toe op het Lied, oratorium Mark Padmore werd geboren in Londen. Hij verwierf een beurs voor koor­ en werken die ze samen met hedendaagse componisten instudeert. Reeds zang aan het King's College te Cambridge en behaalde in 1982 met onder­ als studente aan het conservatorium van Keulen verenigde zij deze schijn­ scheiding een diploma muziek. baar zo verschillende genres en stijlen op een vanzelfsprekende wijze. Voor de opera vertolkte hij Jason in Charpentiers Médée (Straatsburg Caen, Ook haar leraars Gregory Foley en Dietrich Fischer-Dieskau moedigden Parijs, Lissabon en New York), Amalta in Llncoronazione di Poppea (Teatro haar aan om met haar stem te spelen en te experimenteren, de bijzon­ Comunale te Rrenze), Vitaliano in Handels Ciustino (Göttingen Festival), Ba- derheden ervan te ontdekken en nieuwe eigen wegen te betreden. jazet in Handels Tamerlano (Covent Garden Festival), Purcells King Arthur Flaar uitgebreide discografie getuigt van haar voortdurende streven om (Théâtre du Châtelet, Parijs en de Royal Opera House, Covent Carden) en de haar uitdrukkingsmogelijkheden te verrijken in een breed repertoire dat rol van Admete in een nieuwe productie van Alceste van Gluck voor de gaat van Monteverdi over Bach, Mozart, Schubert tot Wolf, Berg en De­ Scottish Opera en Opéra de Nice. bussy. Een typisch voorbeeld zijn de opnames van Arnold Schönbergs Als concertzanger was hij te gast op vele van de meest prestigieuze festivals, kamermuziekuitvoering van Gustvav Mahler's Lied von der Erde of Euro­ waaronder Aix-en-Provence, Edinburgh, BBC Proms, Ludwigsburg Salzburg pese volksliederen in verschillende bewerkingen van onder meer Brit­ Ravinia, Tanglewood en Mostly Mozart, New York Hij maakte opnames van ten, Janacek en Bartok. een uitgebreid en gevarieerd repertoire onder leiding van belangrijke diri­ Ingrid Schmithüsen werkt sedert vele jaren artistiek samen met de pia­ genten waaronder Christie (Messiah, Médée en King Arthur), Norrington (Fairy nist en kamermuzikant Thomas Palm, het Cherubini Kwartet, het Auryn Queen), Hickox (missen van Haydn), Christophers (Esther van Handel), Osson- Kwartet, het Ensemble Modem, het Ensemble Köln, de klavecinist Gerald ce (Briséîs van Chabrier) en Herreweghe (Schütz en Bach). Hambitzer, en daarnaast met de ensembles II Concertino Köln, Concerto Recente engagementen omvatten Missa Solemnis van Beethoven in Parijs, Köln, Musica Antiqua Köln en anderen. Wenen, Aix en Caen, de Johannespassie van Bach in Kings College te Cam­ bridge en de Royal Festival Hall te Londen, het requiem van Mozart met Richard Hickox in de cathedraal van Gloucester en cantates en de mis in B Sarah Connolly, alt klein van Bach met het Collegium Vocale onder leiding van Philippe Sarah Connolly werd geboren in Yorkshire en studeerde zang en piano Herreweghe. aan het Royal College of Music waar ze een beurs en talrijke prijzen voor In de loop van het komende seizoen zal hij o.a. de titelrol in Hippolyte et zang won. Momenteel studeert zij bij David Mason en Gerald Martin Aricie van Rameau vertolken in het Palais Gamier te Parijs, de kerstcantates Moore. In 1994 won zij de tweede prijs in het onderdeel opera van de en de Johannespassie van Bach (Evangelist) met Herreweghe en Collegium Wedstijd van 's Hertogenbosch. Vocale, Messiah met het Northern Sinfonia en The Sixteen en de Mattheus- Sarah Connolly vertolkte Verdi s Requiem met het Filharmonisch Orkest passie (Evangelist) met het Gabrieli Consort. van Bergen, Mozarts Requiem met de London Mozart Players, Bach cantates met Collegium Vocale onder leiding van Philippe Herreweghe in Madrid, M ilaan en België, Gloria e Imaneo van Vivaldi op het Lufthansa Peter Kooy, bas Baroque Festival, St Theresa mis van Haydn met het London Philharmonie Peter Kooy, geboren in 1954, begon reeds op zesjarige leeftijd te zingen Orchestra en Joan of Arc van Honegger met het Royal Liverpool Philhar­ in het koor van zijn vader. In 1974 begon hij muziek te studeren aan het monic Orchestra onder leiding van Libor Pesek. In 1994 nam zij deel aan conservatorium van Utrecht met viool als hoofdvak. Zijn voorkeur voor het Janacek Weekend in het Barbican waar zij The Diary of One Who vokale muziek werd steeds meer uitgesproken, zodat hij omschakelde Disappeared zong. naar een zangstudie. In 1980 verwierf hij zijn diploma als solist bij Max In de loop van dit seizoen zal Sarah Connolly, naast de tournee met Col­ van Egmond aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. legium Vocale, haar debuut maken in het Concertgebouw met de partij Zijn concertactiviteiten voerde Peter Kooy doorheen heel Europa, naar Ja­ van Die Dame in Hindemith s Cardillac, voor het eerst in Australië zingen pan, Israel, Zuid-Amerika en de Verenigde Staten. Hij zong onder leiding in Dream of Gerontius van Elgar onder leiding van Edo de Waart, en van dirigenten als Philippe Herreweghe, Gustav Leonhardt, Roger Norring- zingen in het Kerstoratorium met het Aarhus Symphony Orchestra en in ton. , Frans Brüggen en Sigiswald Kuijken - om slechts enke­ Handels Messiah met I fiamminghi. le te noemen. Zijn omvangrijk repertoire omvat erken van Heinrich Schütz Naast haar concertactiviteiten is Sarah Connolly ook een veelgevraagde tot Kurt Weil en wordt gedocumenteerd door talrijke opnames; zangeres voor opera. Naast concerten wijdt Peter Kooy zich ook aan het onderwijs. Sedert 1989 is hij leraar zang aan het conservatorium van Hilversum en Hannover. Uit Amsterdam, Cent, Leipzig Parijs, Ussabon en Tokyo kwamen uitnodi­ gingen voor master classes. Peter Kooy is daarnaast ook artistiek advi­ seur van het Ensemble Vocal Europeen. Collegium Vocale Koor en Orkest Collegium Vocale

Het Collegium Vocale werd opgericht in 1970 op initiatief van Philippe sopranen 1 Sirkka Uisa Kaakinen Herreweghe, en was in de jaren zeventig het eerste vocaal ensemble dat Edwige Cardoen de nieuwe stijlprincipes m.b.t de interpretatie van de oude muziek op de Lut Van de Velde violen vocale muziek ging toepassen. Dominique Verkinderen Allesandro Moccia Zeer snel al toonden musici als Gustav Leonhardt, Ton Koopman en Nicolaus Susan Hamilton Corrado Masoni Harnoncourt belangstelling voor hun werk. Dit resulteerde in een inten­ Roberto Anedda sieve samenwerking, zowel in concert als op plaat. Hiervan getuigt o.m. alten Andreas Preuss de integrale opname van de Bachcantates bij Telefunken en Thamos van Beat Duddeck Adrian Chamorro Mozart met het Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v Nicolaus Harnoncourt. Jan Zwerver Thérèse Kipfer Het Collegium Vocale heeft een belangrijke bijdrage geleverd tot de her­ Betty Van den Berghe Attilio Motzo ontdekking van het polyfone repertoire van componisten zoals Lassus en Martin Van der Zeijst Sweelinck. Verder hebben zij zich speciaal toegelegd op het Germaanse altviolen barokrepertoire. Sedert vele jaren voeren zij de passies en cantates van tenoren Cathérine Puig J.S. Bach uit en hebben deze ook op plaat gezet. Nicolas Bauchau Nadine Davin Het discografisch palmares van het Collegium Vocale omvat intussen meer Markus Schuck Jean-Luc Thonnerieux dan 50 titels. Tot de belangrijkste plaatopnames behoren alle grote werken Uwe Schulze van Bach: Matthäus Passion, Johannes Passion, Motetten, voor Warren Trevelyan-Jones celll Harmonia Mundi- France, Hohe Messe, Weihnachts Oratorium evenals de André Berkvens Ageet Zweistra Lutherse Missen voor Virgin Classics; verder de Maria-Vespers van Monteverdi, Harm-Jan Schwitters het Requiem van Gilles (Archiv), de Schöpfung van Haydn (Accent), de Mis in bassen c-m o ll van Mozart en recent Elias en Paulus van Mendelssohn. Robert Van der Vinne contrabas Het Collegium Vocale was reeds te zien op alle belangrijke Europese podia Frits Van Huile Tom De Vaere en heeft een uitgebreide en bijzonder succesvolle tournee gemaakt Pieter Coene doorheen de V.S. Bart Vandewege orgel Ook op scène kon men het Collegium Vocale reeds verscheidene malen Paul Van den Berghe Herman Stinders aan het werk zien, zo o.m. in Antwerpen en Parijs (Armide van Lully), in Brussel (Dido 8 Aeneas van Purcell en Medeamaterial van Pascal Dusapin), concertmeester hobo en in Innsbruck (Dido 8 Aeneas van Purcell o.l.v. René Jacobs). Marcel Ponseele Naar aanleiding van hun 25 jarig bestaan maakte het Collegium Vocale Taka Kitazato een belangrijke tournee in maart 1995 met de integrale uitvoering van de Bach Missen (Warschau-Brussel-Londen-Parijs-Praag.) Het Festival van Vlaan­ fagot deren Gent stond eveneens in het teken van 25jaar Collegium Vocale met Philippe Miqueux een hele reeks concerten waarbij het ensemble, behalve door zijn vaste dirigent Philippe Herreweghe, tevens door I. Fischer, S. Kuijken en P. Van Nevel gedirigeerd werd. Voor het komende seizoen staan o.a. een uitgebreide toemee (Frankrijk, Duitsland, Zwitserland) en heropname van Bach's h-moll Messe op het programma, een concert op de Londense BBC Proms, een toemee door­ heen Italië en Spanje met de Adventskantates van Bach, en een toemee in Zuid-Amerika (Argentinië, Brazilië, Uruguay). Het Collegium Vocale werd in 1993 samen met Philippe Herreweghe tot Cultureel Ambassadeur van Vlaanderen aangesteld. Sinds december 93 is het Collegium Vocale koor in residentie in de Singel. Het Collegium Vocale geniet de steun van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Ministerie van Cultuur. "knack" DOET IETS VOOR DE KUNST $ Gemeentekrediet Nationalee Loterij ■ ■ Agfa De Morgen deSingel wordt betoelaagd door de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van de Provincie Antwerpen deSiüge

HOOFDINCANC EN BESPREEKBUREAU Desguinlei 25 . 2018 Antwerpen tel. 03/248.38.00 . fax 03/248.28.28

i ADMINISTRATIE Jan Van Rijswijcklaan 155 . 2018 Antwerpen tel. 03/244.19.20 . fax 03/244.19.59