DERDE EDITIE NAjaar 2008

EEN BETER NEDERLAND

Agnes KAnt: "ik ben geen schoothond"

zo maak je je buurt beter

Jan Marijnissen heeft alle vertrouwen in agnes kant 2 zo voor een beter nederland

Je bent eigenlijk meester jan in de rechten? “Ja, ik heb fiscaal recht gestudeerd marijnissen maar dat is te saai voor woorden. ­ Ik heb zelfs nog een jaar als fiscalist COVER gewerkt, maar daar was ik alleen maar bezig te bedenken hoe grote bedrijven zo veel mogelijk voordeel van onze fiscale wetgeving konden krijgen. Toen ben ik gaan nadenken MODEL wat echt leuk en zinnig was om te doen en ben ik bij de FNV gaan werken.”

FOTOGRAFIE AUKE VLEER Nog tijd voor leuke dingen? “Nou, wat dacht je van onze zoon Covermodel Ron Waarom de SP? Kyan die nu anderhalf is. Met hem Meyer (26) werkt als “Omdat de SP de enige partij is is het altijd leuk. En daarnaast ben die linkse idealen combineert met ik nog aanvoerder van een vrien- bestuurder bij FNV linkse daden.Ik ben sinds mijn denteam, waarbij ik links op het Bondgenoten en is twintigste al actief­ bij de SP in middenveld voetbal.” fractieleider van Heerlen, vooral bij het spreekuur de tien raadsleden van de sociale hulpdienst. En nadat fotografie: Ari Versluis & ­tellende SP-fractie we drie wethouders aan het College Ellie Uyttenbroek aan de van B & W hadden geleverd, in Heerlen. koos de fractie me twee jaar zij-kant geleden als fractieleider.”­

Meer dan tien keer heb ik de troonrede in de Ridderzaal bijgewoond. Dit jaar voor het eerst niet als fractievoorzitter. Zat ik eerder altijd recht tegenover de koningin, nu had ik een plaatsje helemaal aan de zijkant en zag ik de vorstin nu eens van een andere kant. Voor het verhaal dat ze voorlas, maakte het geen verschil. Wat u misschien niet weet is dat de tekst geschreven wordt door het kabinet en dat het staatshoofd de tekst ­alleen maar mag voordragen. Het resultaat is dan ook een ‘politiek’ stuk, en, zoals zo vaak bij dat soort stukken: het is vaag, algemeen en meest- al nietszeggend. Wanneer de koningin haar tekst zelf schrijft, gaat het in de meeste gevallen écht ergens over. Ik doel op de kerstboodschap die ze ons via radio en tv elk jaar doet toekomen. De oplossing? Laat Prinsjesdag – met de Gouden Koets, met de rijtoer en alle ceremonie – in stand, maar laat de minister-president in aanwezigheid van de koninklijke familie zijn eigen verhaal vertellen. Dat is wel zo eerlijk.

De overgrote meerderheid van de Nederlanders is blij met de Oranjes en wil daarom dat we een monarchie blijven. En, het moet gezegd, Beatrix doet het goed. Ik heb wel eens gezegd: ‘Als we ooit een republiek wor- den en de Lijst Oranje doet mee, dan maken ze grote kans dat ze de eerste ­president mogen leveren.’ Maar het blijft wel een raar gegeven. We hebben een volwassen democratie, maar ons staatshoofd mogen we niet kiezen. De koningin wordt zelfs niet benoemd door mensen die democra- tisch gekozen­ zijn. Het (toekomstige) staatshoofd wordt met een kroon- tje op geboren,­ en als de tijd daar is, bestijgt hij of zij de troon. Het is zo iets als dat de dynastie Michels het nationale voetbalelftal zou leiden; de SP-Kamerlid Arda Gerkens heeft genoeg van dubieuze sms-praktijken ­familie Balkenende het kabinet; of de clan Marijnissen de SP.

Maar, zoals gezegd, Beatrix verdient een compliment voor de wijze waarop ze haar taken vervult. Ook de rol van Willem-Alexander en Maxima wordt “GEEN ABONNEMENTEN door velen geprezen. En daarom is de monarchie voor de SP geen onder- werp om ons nu druk over te maken; er zijn belangrijkere zaken die onze aandacht vragen. AAN KINDEREN ONDER DE 16” Bijvoorbeeld het onderwijs. Dit schooljaar is de eerste commerciële basis- Ligt het aan SP-Tweede Kamerlid Arda school van start gegaan. Voor 12.500 euro per kind per jaar kunnen ouders­ Over wat voor ervaringen mailen hun kind nu naar een private school sturen. Dat is zo’n 100.000 euro Gerkens dan is het binnenkort afgelopen mensen jou? ­lesgeld per kind voor acht jaar basisonderwijs. Dat is natuurlijk alleen voor met oneerlijke streken in de sms-bizz. “Pas nog een man die vanuit het de grootverdieners, waaronder de mensen die beslissen over het onderwijs, buitenland naar zijn kinderen had weggelegd. En daarmee is nu ook in het basisonderwijs – in het middel- ge-sms’t en daardoor plotseling baar onderwijs hadden we al privaat gefinancierde scholen – de tweedeling Ze wil dat kinderen jonger dan 16 voortaan vergezeld gaan van een aan een ongewenst abonnement een feit. geen sms-diensten kunnen afnemen schriftelijke overeenkomst. En als vastzat. Kostte hem tachtig euro. zonder handtekening van ouders. iemand aantoonbaar moeite heeft En ik krijg meldingen van mensen Reeds in het begin van de jaren negentig zag ik in de VS waartoe het Tv-spotjes die sms-aanbiedingen gedaan om zich af te melden, maar die voor honderden euro’s worden ­bestaan van private schools leidt. Waren die scholen in het begin slechts doen van de categorie te-mooi-om- de sms’jes blijven komen, dan moet ­aangeslagen en een incassobureau voor de hele rijken, dat veranderde toen de overheid systematisch te waar-te-zijn moeten de kosten, de provider stoppen met kosten in op hun dak krijgen.” ­weinig investeerde in het onderwijs en de public schools daardoor snel voorwaarden en adresgegevens van rekening brengen.” in kwaliteit achteruit gingen. Steeds meer mensen uit de middenklasse de aanbieder even groot en lang in Hoe zit dat in andere landen? ­besloten daarom hun kinderen ook naar de private schools te brengen. beeld brengen als het ogenschijn- Je viel al eerder over ringtone “In ons omringende landen kun Maar door de hoge kosten zien de ouders zich genoodzaakt samen lijke koopje. En het moeilijk van aanbieders. Hoezo? je niet zomaar mondeling aan een minimaal drie banen te nemen. En daardoor zijn ze vaak van huis, een sms-dienst afkomen? Moet ook “Ze doen het voorkomen of je een abonnement komen. In België bij- met alle gevolgen­ van dien voor hun kinderen. ­afgelopen zijn. gratis ringtone krijgt. Maar daarbij voorbeeld moet je het abonnement zit je dan aan een abonnement vast. twee keer bevestigen. In de Verenig- Door jarenlange verwaarlozing van het onderwijs (te weinig geld, te wei- Hebben we nu alles genoemd, Kinderen en jongeren zijn daarvan de Staten kun je als minderjarige nig leerkrachten, te veel ondoordachte ‘vernieuwingen’, te grote klassen) Arda? vaak makkelijke slachtoffers.” geen abonnement afsluiten zonder is het algemene niveau gedaald. Nu zoeken de ouders die het zich kunnen “Nee. Ik wil ook dat diensten waar toestemming van de ouders. Dat wil permitteren een private uitweg om beter onderwijs voor hun kinderen te je langer aan vastzit dan drie Welke bedragen zijn hiermee de SP ook invoeren.” krijgen. Daardoor is nu tweedeling al vanaf zes jaar een feit, met dank aan maanden of meer dan honderd gemoeid? CDA, PvdA en VVD. euro kosten niet meer zonder “Het kan oplopen van tientallen tekst: Anthonie vermeer contract aan de man gebracht tot honderden euro’s.” fotografie: Alex wolf U begrijpt het al: Geen woord hierover in de troonrede. worden. Zulke aankopen moeten derde EDITIE • najaar 2008 3 Koopkrachtbarometer raakt Kamerlid Sadet Karabulut diep “Steeds meer mensen agnes kant vindt weten niet hoe ze de kabinetseis tot loonmatiging het moeten rooien” onfatsoenlijk. Pagina 4 Een half jaar geleden opende Kamerlid Sadet Karabulut de Koop- krachtbarometer op de SP-website. Van ruim duizend mensen die de meter invulden, hadden er bijna 800 flink ­ingeleverd. “Het leven is duurder geworden, boodschappen, de zorgverze­ kering maar ook de energierekening. Steeds meer mensen weten niet hoe ze het moeten rooien,” zegt Sadet. waar mensen je darmen het niet lekker op doen. Voor boodschappen betalen we ruim groepen: mensen met lagere in- elkaar kennen, vleeswaren hebben we geen geld.” Van zes procent meer dan vorig jaar. komens, chronisch zieken en al- ontstaat ouders die hun kinderen moeten De benzine is in prijs verdubbeld leenstaanden. Maar ook de modale vragen financieel bij te springen sinds 1996, diesel werd zelfs meer inkomens krijgen het steeds moei- gemeenschapszin: omdat ze het anders niet redden. dan twee keer zo duur. En de kos- lijker. ‘De sterkste schouders dra- in de buurt. En van stellen die door geldgebrek ten van het basispakket van de gen de zwaarste lasten’ is nóg zo’n zo veel zaken ter ontspanning heb- zorgverzekering verdubbelden, ten stokpaardje van het kabinet. Nou, Pagina 6 ben moeten inleveren, dat hun re- opzichte van het oude ziekenfonds het spijt me; dat zijn mooie woor- Er zijn treurige gevallen. Eenvader ­ latie op de klippen liep. “Bij ons is na invoering van het nieuwe stel- den maar ik zie dat helemaal ner- en een moeder die beiden fulltime het gewoon zover gekomen dat door sel in 2006. gens terug in daden. Het zoet vloeit zijn gaan werken om onder ande- het chronisch gebrek aan geld om eens rijkelijk naar de top terwijl de re de school van hun kinderen te iets leuks te doen ons huwelijk van nog “De regering belooft jaar na jaar mensen die de broekriem aldoor kunnen betalen. Maar nu hebben geen twee jaar zoveel spanningen kreeg beterschap,” zegt Sadet, “maar moesten aanhalen weer zuur ze geen tijd meer om een gezins- dat we tot de slotsom kwamen het op te ook nu wordt die belofte niet krijgen voorgeschoteld. Dat is leven op te bouwen. Zij schreven: ­geven ten einde beiden meer geld over| waargemaakt.­ De mensen met niet eerlijk.” “Onze gekoesterde deeltijdarbeid­ is ten te houden en wat meer ruimte te krijgen de laagste inkomens, ouderen, einde. Van samen vijftig uur werken zijn om eens wat leuks te doen.” ­alleenstaanden en chronisch tekst: daniël peters we naar tachtig uur gegaan en nog lijkt ­zieken en gehandicapten gaan er fotografie: Ari Versluis & voor onze portemonnee een maand soms Maar wat is er misgegaan? Zijn in 2009 weer op achteruit. Eigen- Ellie Uyttenbroek jan marijnissen is een week te veel te hebben.” Mensen de prijzen echt zo veel gestegen? lijk is dat heel raar: de economie trots op wat de SP die moeten bezuinigen­ op kleding- Sadet Karabulut: “Op veel vlak- is de afgelopen jaren opgebloeid in 14 jaar heeft geld of de sport van de kinderen, ken wel ja. De mensen geven het in en draait momenteel – ondanks de krant weg moeten doen of geen de Koopkrachtbarometer ook zelf de aangekondigde recessie – nog bereikt en vindt geld meer over hebben voor uitjes, aan: voedsel, benzine, gas en licht, steeds heel aardig. Bedrijfswin- dat zijn partij in vakanties, de leuke extra zaken. de zorgverzekering, gemeente­ sten zijn bovendien flink gegroeid. belastingen. Het is allemaal duuder Toch vallen de hardste klappen de regering had Er zijn ronduit schrijnende ­geworden. De prijzen stijgen maar opnieuw bij de meest kwetsbare moeten zitten. ­gevallen. Van mensen die geen de lonen­ en uitkeringen blijven Pagina 12 groente en fruit kunnen beta- hierbij achter.” len, die halverwege de maand ge- De barometer klopt. We zijn dit jaar noodzaakt zijn alleen maar rijst te 144 euro meer kwijt aan energie eten. “We eten goedkoop brood waar dan vorig jaar. En voor dagelijkse­ GROOTSTE ENQUêTE Hoe is het met ALLER TIJDEN Eerlijk delen? uw portemonnee? De SP hoort graag wat u er van vindt. ‘Na het zuur komt het zoet.’ Tot vervelens toe heeft de minister- 1. Bent u er de afgelopen jaren op vooruit gegaan? Hebt u meer te besteden? ­president deze belofte uitgesproken. Niet alleen zorg en onderwijs m ja m nee m geen verschil zouden op orde worden gebracht, ook de koopkracht van de mensen zou erop vooruit gaan. Maar veel mensen klagen over het uitblijven 2. Wat vindt u van de oproep tot loonmatiging van dit kabinet? m terecht m onterecht m geen mening van het ‘zoet’. Zij zeggen: “We houden elke maand een week over, die we niet kunnen betalen.” 3. Vindt u dat het kabinet voldoende doet voor de koopkracht van de mensen met lage- en middeninkomens? m ja m nee m geen mening Onze welvaart is de afgelopen jaren zich ontwikkeld heeft. Hebt u nu Het zou erg fijn zijn als ook u flink omhoog gegaan. Maar wordt meer te besteden dan een paar jaar de vragen hiernaast zou willen 4. Vindt u dat dit kabinet voldoende doet om de verrijking die welvaart wel eerlijk verdeeld? geleden? ­beantwoorden. aan de top aan te pakken? Of is sprake van (zelf)verrijking aan U kunt dat doen op onze websi- m ja m nee m geen mening de top, en hebben de werkers het De SP houdt deze en volgende te www.sp.nl, maar het kan ook nakijken? Mogen de lonen omhoog? maand de grootste enquête uit haar met de bon hiernaast. Vul hem in, 5. Vindt u dat de inkomensverschillen kleiner moeten worden? Of mogen we al blij zijn als de infla- geschiedenis. Deur aan deur, op scheur uit en stuur ‘m (gratis) op m kleiner moeten worden tie gecompenseerd wordt? ­stations, op de bouw, in kantines, naar SP, Antwoordnummer 30542, m gelijk moeten blijven De SP wil graag weten hoe u hier letterlijk overal krijgen mensen­ 3030 WB Rotterdam. m groter moeten worden tegenaan kijkt. En we willen ook vijf vragen voorgelegd. We willen Alvast hartelijk dank voor knip uit graag weten hoe uw koopkracht gewoon weten hoe het écht zit. uw moeite. en stuur 'm op! 4 zo voor een beter nederland

Agnes Kant is Jan Marijnissen opgevolgd als fractievoorzitter van de SP. Ze bruist van energie om Nederland een stuk beter te maken. Door onze welvaart eerlijker te verdelen en door mensen zich weer thuis te laten voelen in hun eigen wijk.

Schrok je toen Jan ging stoppen heden. Dat kan alleen maar als de als fractieleider? fractie je steunt. Ik weet dat ande- “Nee, Jan had me eerder al laten ren overwogen hebben zich ook weten dat er een moment zou kandidaat te stellen. Ik had dus ook komen waarop hij een stapje terug nee kunnen zeggen tegen het frac- zou doen. Hij heeft vier keer hernia tievoorzitterschap. Dan was er een gehad waardoor hij er langere tijd andere goede gekomen, want er zit- uit was. Maar wanneer hij zou op- ten goede mensen in de fractie. Jan stappen heeft hij nooit willen zeg- laat het allemaal goed achter. Er is gen, omdat het goede moment niet geïnvesteerd in mensen en er is een duidelijk was. De dag voor zijn ver- groot groepsvertrouwen. Of zoals trek zijn we gaan eten en toen zei Ronald van Raak het op de bewuste­ hij: 'Je weet dat ik er wel eens over vergadering zei: 'Het liefst hadden gedacht heb om een stapje terug we gehad dat Jan de beslissing niet te doen. Schrik niet, dat is morgen had hoeven nemen.' Maar ik krijg al.' We hebben er lang over door- een enorme boost energie van het gepraat. Het was ook voor Jan een vertrouwen dat we krijgen. moeilijke beslissing, met name om- En inderdaad,­ de sfeer is nu: we dat hij het gevoel had mensen in ­zullen wel eens laten zien wat de steek te laten. Als je zo iets te we kunnen!” horen krijgt staat je hart even stil en schieten er honderd vragen door Maar toen kwam de vakantie er je hoofd. Na de eerste schok is daar ­tussen en weg energie? toch eigenlijk op de eerste plaats de “Nee, dat gevoel heb ik goed vast­ dankbaarheid en het respect jegens gehouden. Ik voel de verantwoor­ Jan. Wat hij allemaal voor de partij delijkheid iedere dag. Ik weet wat gedaan heeft; de inzet, de opoffe- er van me verwacht wordt. De lat ringen, de zorgen, de spanning. Die ligt hoog, dat weet ik. Maar ik heb avond kon ik de slaap niet vatten.” de energie en het vertrouwen om de verwachtingen waar te maken.” En de volgende ochtend? “Jan heeft de fractie ingelicht. Dat Waar zet je het eerst je was voor iedereen schrikken. Ieder- tanden in? een besefte wat dit betekende: ons “De koopkracht houdt veel mensen boegbeeld, onze inspirator doet een bezig. Het kabinet heeft verbetering stap terug. Het was heel emotio- beloofd maar komt dat gewoon niet neel. Maar we stelden ons gerust na. Nu komen de meest kwetsbare met de gedachte dat hij in de frac- groepen in onze samenleving echt tie blijft. Bovendien blijft hij aan als in de problemen. De ouderen, men- partijvoorzitter.” sen met een uitkering, chronisch zieken en de gehandicapten gaan Wat kwam er los? er nog meer op achteruit. De koop- Langere stilte. Ze slikt. “Eerst veel krachtdiscussie gaat eigenlijk over Nieuwe SP-fractieleider emoties. Bij iedereen, ook bij Jan. de vraag: hoe verdelen we de wel- En de kwestie van hoe nu verder? vaart? Mensen zijn heel Daarna moest ik besluiten of ik me verontwaardigd omdat ze zich Agnes KAnt wilde kandideren als fractievoor­ scheel betalen aan de benzinepomp, zitter. Ik was in de ban van de terwijl de winsten van de olie- vraag: 'Besef ik goed waar ik aan maatschappijen nog nooit zo hoog begin?' En: 'Wil ik dit wel, wil ik ­waren. Of neem de thuiszorg. er écht voor gaan?' Dat had niet te Daar worden werkers onder druk ­maken met tijdsdruk die het op­ gezet om soms meer dan een vijfde levert of de vraag of ik het wel kan. deel van hun loon in te leveren. En Of je het kan, laat je gewoon zien. de bestuurders die daartoe beslo- Maar ik stond heel erg stil bij mijn ten, verdienen twee ton of meer. “Laten we man en de kinderen. Wat zou het Daar zijn veel mensen terecht boos voor hen betekenen om het gezin over. Het is allemaal­ terug te voeren ván te zijn? Ik heb het met ze over- op de marktwerking die er van de legd, en ze steunen me. Natuur- regering moest komen. De concur- lijk was er ook nog de vraag wat de rentie in de zorg gaat over de rug- fractie en de rest van de partij gen van de mensen die het werk de welvaart ervan zou vinden­ als ik me kandi- ­opknappen. Dat gaat me erg aan daat zou stellen.” het hart.”

Maar je wás toch de Het kabinet kan toch niets doen kroonprinses? aan de wereldwijde recessie? “Nee, daar doen we gelukkig niet “Nee. Maar ze kunnen wel dege- aan in de SP. Ik was fractiesecreta- lijk iets doen voor de koopkracht eerlijker ris en heb Jan wel eens bij debat- van de mensen. En dat doen is om ten vervangen. Ik ben tien jaar meerdere redenen verstandig. Ten ­Kamerlid. In die periode ben ik eerste om mensen meer lucht te steeds meer gaan doen en kreeg geven zodat ze beter rond kunnen steeds meer verantwoordelijk­ komen. Mogen zij ook een deel van delen” derde EDITIE • najaar 2008 5

de welvaart waar ze zelf hard voor heid niet negatief, tenzij de boos- geren die ze op straat tegenkomen. over arbeidsvoorwaarden. Nu is het werken? Ten tweede om de econo- heid met je op de loop gaat. Dat De jongeren zullen zich gewaar- DAT DIT KABINET zo: worden de Polen te duur? Dan mie een impuls te geven. En hoezo komt de scherpte en diepte in het deerd voelen. Zo voeden we het trekken we gewoon een blik recessie? Vergeet niet dat de Neder- debat niet ten goede. Maar dat heb onderling respect, door het onder- VRAAGT OM LOON- Roemenen open! Belachelijk toch?" landse economie nog groeit. We zijn ik tegenwoordig­ goed in de hand, linge begrip te vergroten. Het speel- MATIGING IS ZEER nu – als land – twee keer zo rijk als hoor. Mede dankzij de SP is die tuintje dat ze in een stageproject Lach je wel eens in Den Haag? twintig jaar geleden, alleen is die wachtlijst opgelost. hebben opgeknapt zal nooit hun ONFATSOENLIJK “Dagelijks, maar vooral tijdens de welvaart nooit eerlijk verdeeld. We Dat succes wil ik ook in onze strijd doelwit worden van vandalisme. fractievergaderingen. En thuis heb groeien nog steeds verder, en dat tegen de misstanden in de verpleeg- Trouwens, ze zullen helemaal niets ik twee meiden die nu de leeftijd is wat anders dan achteruitgang. huizen. Mensen die de hele dag in kapot maken want de buurt is ook hebben dat er veel met ze valt te Als SP hebben we voorgesteld de een poepluier liggen, ondervoed van hún. Zo voelen ze dat voortaan. land. De SP duikt weg achter ­lachen. Hun puberteit is voorbij BTW-verhoging niet door te raken, uitdrogen, in mensonwaar- Zo ook de zorg: De huisarts werkt de dijken… en er is volop ruimte voor samen laten gaan, het kabinet neemt dat dige toestand verkeren. Ik krijg in zijn buurt, net als de agent, net Omdat we tegen de oorlog in koken, samen shoppen, samen nu over. Dat is mooi, maar voor de veel brieven en mail met schrijnen- als de buurtzuster. De mensen ken- ­Afghanistan zijn, zouden we in kletsen. We kunnen elkaar in de koopkracht is het een druppel op de verhalen. Bijvoorbeeld over een nen elkaar dan beter. En ook dat is onze schulp kruipen en niet inter- maling nemen, maar ook heel seri- de gloeiende plaat. Er ís in Neder- man die in het ziekenhuis op ster- beter voor het begrip. Ze kennen nationaal willen samenwerken? eus praten. De jongste geeft graag land nog geen recessie en het is de ven lag. Hij smeekte om thuis te jouw achtergrond, dat leidt tot een Onzin. Integendeel, zou ik willen kledingadviezen. Zij is de mode- vraag of die er echt komt. Er komt mogen overlijden, maar er was geen betere aanpak. Weg met de ont- zeggen. Wij hebben altijd juist veel politie in huis. Soms zegt ze heel nog steeds meer geld binnen en zorg beschikbaar om zijn laatste menselijking, we moeten verder op oog gehad voor het buitenland en gedecideerd: Zo ga jij niet de deur het is oneerlijk dat de burger daar wens te vervullen. Ik kan daar niet menselijke schaal. De aanhoudende de oneerlijke verdeling van de wel- uit, mam. Op Lowlands zagen ze niets van ziet. Bovendien staan er in berusten! Deze mensen hebben fusies en de schaalvergroting heb- vaart wereldwijd. We zijn altijd hun moeder dit jaar weer eens in maatregelen tegenover die de koop- ons land opgebouwd, die verdienen ben de ziel uit organisaties gehaald. ­bezig met de vraag hoe kunnen we een heel andere rol, in gesprek met kracht verslechteren. Zoals bezuini- beter. Ik ben een waakhond, geen Hoog weet niet wat laag doet, en de wereld veiliger en eerlijker ma- een zaal vol jongeren over politieke ging op kinderopvang, afschaffing schoothond.” andersom. De patiënt, de cliënt, de ken? We zijn het gewoon niet eens prenten. Vonden ze érg leuk en van de aftrek van bijzondere ziekte- huurder, de bewoner betaalt met de militaire aanpak van de pro- verrassend.” kosten, eigen risico in de zorg. Waarom claimt de SP haar de prijs.” blemen in landen als Afghanistan Hupsakee, trek je portemonnee successen niet actiever? en Irak. Wij willen mensen helpen. Wat heb je tijdens je maar als burger.” “We doen het wel eens, maar mis- Het moet kleinschaliger? Bombarderen is daarbij meestal niet vakantie gedaan? schien zijn we daarin te bescheiden. Organiseer de zorg op buurtni- behulpzaam. Soms kan inzet van “Ons huis opgeknapt. Heerlijk ge- Het vorige kabinet Het gaat niet om ons maar vooral veau, dan krijg je zorg op maat. Is onze militairen helpen om de vrede schilderd. Ondertussen ging het beloofde zoet… om de zaken waarvoor we vechten. mevrouw Jansen wat depressief en te bewaren. Daarom steunden we denken gewoon door, want het den- “En nu heet het: vanaf 2009 wordt In de zomer hebben we een rapport ­bezorgd? Dan blijft de thuiszorgster de uitzending naar Congo, Kosovo, ken staat nooit stil. Het was heer- alles beter. Ook die belofte kunnen gepubliceerd naar aanleiding van na het aanbrengen van steunkou- Bosnië, Liberia en Zuid-Soedan. lijk om de tijd te hebben. Vooral de ze niet nakomen zolang er onvol- een eigen onderzoek naar de sala- sen nog wat langer om te praten. vrijheid om te kiezen wat je nou doende eerlijk wordt gedeeld. Het is rissen van de top in de thuiszorg. En is mevrouw de volgende dag De globalisering is op zichzelf ook eens gaat doen is fijn. Dan eens onbegrijpelijk waarom het kabinet Dat rapport sloeg in als een bom en ­vrolijk of heeft ze bezoek van haar een goede zaak. Onbekend maakt lekker onderuit in de tuin, dan daar niet voor kiest. Dat is wel heel leidde meteen tot een Kamermeer- kinderen, dan kan de extra aan- onbemind. De globalisering maakt eens hardlopen, dan eens een boek zuur." derheid die vóór een plafond in de dacht naar een ander. De thuis­ ons bekender met elkaar. Dat is ­lezen. Lekker elke ochtend wakker topinkomens is.” zorger kan haar of zijn kennis en dus goed. De kans op gewelddadi- worden in mijn eigen omgeving, intuïtie weer aanspreken. ge conflicten­ neemt daardoor af. Er hmmm. Hoewel eigen omgeving… Hoe kun je het graaien Zo’n aanpak maakt buurten veili- zijn echter ook negatieve kanten. Door dat schilderen was het huis IK BEN NIET ALLEEN aanpakken? ger en prettiger om in te wonen. Mensen hier-en-daar worden tegen ineens zó stijlvol geworden dat ik TELEURGESTELD “Op de eerste plaats door die onge- Het begint bij betrokkenheid. Dan elkaar uitgespeeld. En het interna- wel eens dacht: is dit mijn huis?" paste oproep tot loonmatiging te is je omgeving van jezelf, gá je er tionale bedrijfsleven hier-en-daar IN BOS, MAAR IN negeren. Wij vinden verder dat top- zelf over en spreek je elkaar meer zijn de lachende derden. De afspra- tekst Anthonie Vermeer en HET HELE KABINET bestuurders geen aandelen in het aan. Een buurt waarin mensen zich ken waarvan wij vinden dat je ze bert voskuil bedrijf mogen hebben. En er moet om elkaar bekommeren in plaats internationaal zou moeten maken, fotografie: Suzanne van de Kerk een einde komen aan het uitkeren van dat zij wegkijken. Zo organiseer worden niet gemaakt. Bijvoorbeeld Hoe kan dat met een sociaal- van de torenhoge bonussen en exit- je de solidariteit. Die is de laatste ­democratische Minister van premies. Verder zou het goed zijn jaren ver te zoeken. Meer markt- Financiën… als de topbestuurders ook gewoon werking en de uitholling van de “Ja, het is triest dat er met Wouter onder het CAO zouden vallen. Ze georganiseerde solidariteit hebben Bos niet méér in zit. De PvdA had zijn immers ook gewoon in dienst de mentaliteit van ikke-ikke-en-de- het wél beloofd. Mijn teleurstelling en kunnen zichzelf dan niet meer rest-kan-stikke gestimuleerd. Dat geldt niet specifiek Bos, maar het een hogere loonsverhoging geven heeft de overheid zelf gedaan. Daar- gehele kabinet. Het is gewoon een dan het personeel.” bij is de term ‘eigen verantwoor- voortzetting van het beleid van de delijkheid’ misbruikt om mensen vorige kabinetten, maar dan mét Wat wil je nog meer bereiken? op zichzelf terug te werpen, het ze de PvdA die nu de rol van de VVD “De SP wil de buurten in ons land lekker zelf uit te laten zoeken. De heeft overgenomen. De kiezers had- tot leven wekken. De buurt wordt ieder-voor-zich-mentaliteit heeft den vast iets anders verwacht. de plek waar de dingen georgani- de mensen uiteengedreven en op Het kabinet zegt: de BTW-verho- seerd en geregeld worden. Wij gaan zichzelf teruggeworpen. De SP wil ging gaat niet door en we schaffen vol voor de menselijke maat. In de een trendbreuk tot stand brengen. de WW-premie af, maar dan willen buurt kennen mensen elkaar en Door te werken met mensen die we wél loonmatiging. Pardon? Echt, kunnen ze dus iets voor elkaar ­elkaar kennen en zeker niet door te totaal ongepast! Het kabinet maakt betekenen. Niet organisaties helpen vertrouwen op grootschaligheid en mooie sier met het niet-doorgaan mensen, maar mensen helpen men- marktwerking. In de globaliseren- van slechte plannen, zoals de BTW- sen. Noem ik het UWV, dan weten­ de wereld hebben we goede grond verhoging. Maar dat is wel een erg mensen precies wat ik bedoel: ­onder de voeten nodig en vertrou- goedkope manier om te verhullen papieren, protocollen, regeltjes. wen in de publieke sector, de kern dat je niets te bieden hebt. De infla- Naar de persoonlijke situatie van van onze beschaving. Dat stelt ons tie neemt toe en ze pakken zelf de de mensen wordt amper gekeken. in staat de uitdaging van de toe- mensen in de portemonnee. Daar- De afstand is domweg te groot. En komst onbevreesd aan te gaan.” om vind ik dat de vakbonden wel de bureaucratische kolossen zijn degelijk flinke looneisen moeten te groot. Daar komen veel proble- De SP heeft mooie plannen. stellen. De financiële ruimte is er men uit voort. Ook in de zorg, in de Maar wie gaat dat betalen? Is bij de bedrijven.” ­arbeidsbemiddeling, in de jeugd- het allemaal wel betaalbaar? zorg, in de opvang van ouderen, “Wij hebben bij elk voorstel dat we Je staat bekend als een op school, op straat. doen een financiële onderbouwing. felle tante. In plaats van leerfabrieken, moe- Ook dit jaar hebben we weer een “Mensen kennen me als woordvoer- ten er veel meer kleinere scholen ­alternatieve begroting ingediend. der in de zorg. Daarin kom ik op komen, in de buurt. Wat is er nou We laten zien dat het allemaal men- voor mensen die in de steek leuker voor een VMBO-leerling dan selijker en socialer kan. Mét meer gelaten worden. Mensen die op een stagelopen in de eigen buurt? koopkracht en mét een sluitende wachtlijst stonden voor een hart- Bijvoorbeeld met klusjes in de wijk, begroting. Dat kán als je maar voor operatie. Er gingen patiënten dood fietsen repareren van omwonen- hetzelfde geld eerlijker en verstan- doordat de lijst te lang was. Dat is den, straten en huizen repareren of diger wilt verdelen.” heftig, emotioneel. Dat gáát dus renoveren, of ouderen wegwijs echt ergens over. Dan komt mijn maken op de computer. Dan komen Er wordt wel gezegd dat de SP strijdbaarheid los. Ik kán en wil de buurtbewoners ook in de school met de rug naar de wereld staat niet anders. Op zich vind ik fel- en krijgen ze meer zicht op de jon- en alleen oog heeft voor Neder- 6 zo voor een beter nederland Nooit meer de oude Vincent Als VN-militair liep Vincent Heinhuis in Bosnië eind 1995 een psychisch trauma op. Hij vindt dat Defensie zijn probleem en dat van veel lotgenoten zwaar onderschat. Want sinds zijn periode in voormalig Joegoslavië is zijn leven nooit meer geworden zoals het was. Zo maak je je buurt beter De SP denkt dat een beter Nederland begint bij een betere wijk. Daarom vijf voorbeelden van hoe het echt beter kan in de buurt waar je woont. Van daklozen die de wijk schoonmaken tot schoolkinderen die de tuintjes van ouderen verzorgen.

Wie: Elly de Heus (55) de begeleiding. In dit geval­ heeft “Ik ben zelf verslaafd geweest, en om ze daarbij te steunen. Puntje ster die mij vroeg: Is het mogelijk Wat: zelfstandig adviseur wonen, een projectontwikkelaar zijn nek ik weet dus uit ervaring dat veel van kritiek: de politiek werkt een om een tuintje te adopteren, want zorg en welzijn, bedenkster van uitgestoken­ en dat traject onder- ­verslaafden snakken naar een zin- beetje stroperig. Ik moet helaas ik heb zes meisjes die de tuin- Resion, een combinatie van wonen steund. Maar ik vind eigenlijk dat volle dagbesteding. Naar een ritme.­ nog te vaak tien of vijftien mensen tjes niet mooi vinden. We hebben voor ouderen en maatschappelijke Den Haag veel actiever­ mag bijdra- Want geloof het of niet: ook ver- de straat op sturen, omdat ik geen ­meteen een bijeenkomst gepland, stage voor scholieren. gen aan de ontwikkelingskosten. slaafden en daklozen willen­ graag budget heb voor ze.” en die zes meisjes bleken al vijftien Jammer dat dat zo traag gaat. een bijdrage­ leveren aan de maat- kinderen. We begonnen met twee “Scholengemeenschap De Goudse Hopelijk wachten ze niet tot de schappij, en zich nuttig voelen. tuintjes leeg te halen en daar pot- Waarden in Gouda wilde een pro- trein al in volle vaart is, zodat ze Het project geeft een perspectief. bloemen en planten neer te zetten. ject op haar grond dat een meer- ­alleen nog maar mee hoeven liften We hebben nu 300, 350 mensen in Toen ging alles eigenlijk vanzelf; waarde zou hebben voor de stad. op het succes.” www.resion.nl tal van Haagse wijken­ werken. Ze een Marokkaanse opa kwam hel- Die school heeft een gigantisch ­lopen met knijpers rond in wijken, pen bij het tuinieren, een moeder ­potentieel aan dienstverleners, en bij de stations, openbare toiletten, kwam met drinken voor de kinde- ik legde al snel de link met oude- tuinen. Ook bij Madurodam trou- ren, iemand bracht ijsjes. Inmid- ren. Dat is een groep die buiten de wens. Dat heeft veel voordelen: de dels zijn er 22 kinderen die elke samenleving dreigt te vallen.“Het wijken zijn schoon ja, héél schoon woensdagmiddag zeven tuintjes concept is eigenlijk simpel: oude- zelfs, maar vooral: ze worden niet bijhouden. ren die iets willen doen waar ze meer met de nek aangekeken, en Het zijn potentieel lastige kinde- ­begeleiding bij nodig hebben, kun- ze krijgen­ waardering. Ze krijgen ren, laat ik het zo maar noemen. Er nen de servicedesk bellen. Wij weer eigenwaarde.­ Elke dag koken­ ­waren mensen die vanwege som- zorgen­ dan voor een leerling die ze voor elkaar, dus ze krijgen een mige kinderen uit de buurt wilden daarbij helpt. Dat kan van alles zijn: warme maaltijd. En ze krijgen 17½ ­verhuizen. Nu leren de kinderen persoonlijke verzorging, meegaan euro per dag betaald.­ Opvallend elkaar goed kennen, en de bewo- naar de huisarts, de was strijken, is dat het aantal auto-inbraken is ners van de wijk ook. Plus: ze voe- de krant voorlezen. Leerlingen moe- ­afgenomen. Ze gebruiken­ ook min- len verantwoordelijkheid, waar- ten een maatschappelijke­ stage van der, omdat ze moe zijn na zo’n dag. Wie: Marien van Delft (38) door je wangedrag voorkomt. De dertig uur doen, dus het potenti- Ik denk dat het ook zo goed gaat Wat: directeur stichting Welkom, kinderen wilden een beeldje laten eel is enorm groot. Maar een groot omdat wij de mensenaccepteren ­ ­bedenker project Bloemenbende maken, dus ik ging budget vragen voordeel is ook dat het generaties zoals ze zijn. Wepushen ­ niemand “Eigenlijk ontstond de Bloemen- bij degemeente.­ Goed idee, zeiden met elkaar in contact brengt. Twee om af te kicken of door te stro- bende toevallig. Ik had in de Haagse ze, dan kan de wethouder dat beeld jaar hebben we aan het protocol Wie: Bart Haneveld (46) men naar het volgende niveau. Moerwijk met jongeren gewerkt komen onthullen. Daarop heb ik gewerkt. Dat wilden we zorgvul- Wat: coördinator Clean River, Veel jongens kunnen die druk niet die samen met ouderen websites gezegd: Nee, niks geen wethou- dig doen, omdat de zorgverleners project waarin dak- en thuislozen­ aan, en vallen dan juist terug. Maar maakten. Een bewoonster zei: Dit der, dit is van de kinderen, laat ze natuurlijk onervaren zijn. Daar- en verslaafden wijken in ­natuurlijk, als iemand klaar is voor heeft mij uit mijn isolementgehaald ­ . Er zelf dat beeldje onthullen. Dit pro- om steekt de school veel energie in Den Haag schoon houden. de volgende stap, dan zijn we er was tegelijk een andere bewoon- ject gaat net lekker, we moeten het derde EDITIE • najaar 2008 7

Zijn grootste vijand is tot op de dag Na zijn uitzendperiode duurt het Uiteindelijk komt Vincent bij een Vincent prijst zich gelukkig dat van vandaag de nacht. De spook- ruim tien jaar voordat Vincent onderdeelarts terecht. “Die legde Linda – toen zijn vriendin, nu zijn beelden uit Bosnië doemen steeds weet wat hij mankeert. Pas in 2006 er is nog altijd meteen de vinger op de zere plek. echtgenote – hem trouw is geble- weer op in de duisternis. Vaak pro- wordt de diagnose PTSS gesteld. De geen standaard Hij confronteerde me met mezelf. ven. Vincent weet dat bij negen- beert hij niet eens meer in slaap te eerste maatschappelijk werker van Hij stelde vragen waarop ik geen tig procent van zijn lotgenoten de komen. Meer dan eens ging hij ­ Defensie denkt dat hij ‘gewoon’ behandelmethode antwoord kon geven zonder tra- relaties zijn stukgelopen. “Veel ’s avonds achter de computer zitten overspannen is. “Toen ik net terug voor mensen die nen in m’n ogen te krijgen. Ik kon partners begrijpen de situatie niet en schrok ’s ochtends vroeg wakker was uit Bosnië, merkte ik dat ik niet eens meer uit m’n woorden of willen het niet begrijpen. Mijn met de afdruk van het toetsenbord niet meer dezelfde Vincent was. Ik hebben bloot­ ­komen.” vrouw is ruimdenkend en is zelf in zijn wang. had woede-uitbarstingen. Ik ging gestaan aan Vincent is inmiddels in behan- militair geweest.­ Dat is een voor- De korte periode van drie maanden ruzies uitlokken, niet alleen thuis deling bij het Sinaï Centrum in deel. Maar zij is een uitzondering in voormalig Joegoslavië was voor maar ook op straat. Zocht de con- wreedheden Amersfoort, een instelling voor­ op de regel.” Vincent – inmiddels 36 jaar – lang frontatie met de politie. Verder was behandeling van psychotrauma Vincent vindt dat Defensie de genoeg om het Post Traumatisch ik heel emotioneel en stond strak ten gevolge van oorlog, geweld ­problemen van veteranen met PTSS Stress Syndroom (PTSS) op te lopen. als een strijkplank. Maar ik had buitenwereld redelijk functioneert, of verlies. “Ik ben daar twee jaar­ zwaar onderschat. Het thema ver- De toenmalig soldaat eerste klasse geen idee wat ik mankeerde.” ­begint Vincent in te zien dat hijeen ­ bezig en ik ben inmiddels een stuk dient in zijn ogen veel meer aan- heeft in Bosnië ervaringen opge- Vincent verlaat in 1997 de dienst, ­serieus probleem heeft. De nachten stabieler geworden. Maar er is nog dacht. Hij denkt dat Defensie vreest daan die hem de rest van zijn leven omdat zijn contract ten einde is.­ worden steeds ondraaglijker. Alleen altijd geen standaard behandel- voor een afschrikwekkend effect zullen bijblijven. Dramatische Hij werkt vervolgens drie jaar als door veel, heel veel alcohol te methode voor mensen die hebben op potentiële militairen. “Er zijn beelden vol dood en verderf. Wat internationaal chauffeur. Zo goed drinken, lukt het hem in slaap ­­ blootgestaan aan wreedheden. Het nu al zesduizend vacatures, kun je Vincent precies heeft meegemaakt, en zo kwaad als het gaat. “Als je te komen. enige wat ze kunnen doen, is het ­nagaan. En hoe denk je dat ouders­ wil hij niet zeggen. Te pijnlijk, te op de weg binnen de lijntjes blijft, In 2004 wordt Vincent voor de effect van de symptomen vermin- reageren als ze weten dat hun confronterend. Het enige wat hij maakt het niet veel uit of je wat tweede keer uitgezonden, dit deren.” zoons of dochters dit syndroom kwijt wil, is dat hij getuige was van mankeert. Maar ik merkte dat ik keer als sergeant naar Irak. Daar Van de Nederlandse militairen kunnen oplopen bij uitzending ‘gebeurtenissen die niemand zich steeds meer concentratieproblemen lukt het niet langer zijn ziekte te die terugkeren uit oorlogsgebied naar Irak of Afghanistan?” in zijn ergste fantasie kan voor­ kreeg, thuis wel eens alle kasten ­camoufleren. Na drie maanden krijgt zo’n vijf procent last van het stellen’. ondersteboven flikkerde en soms wordt hij wegens plichtsverzuim PTSS. Dat komt neer op circa vijf- Om lotgenoten te steunen, heeft een halve nacht wegbleef. Maar het teruggestuurd­ naar Nederland. duizend mensen. Nog eens zo’n ­ Vincent met enkele anderen de heeft een hele tijd geduurd voordat “Volkomen terecht”, vindt Vincent. 15 duizend militairen lijden aan Stichting Veteranen voor Veteranen ik de ernst van de situatie inzag. “Door concentratieproblemen liet een lichtere vorm van het syn- opgericht. Wie met de stichting Alleen door veel, Kritisch naar jezelf kijken is altijd ik steken vallen. Ik zat bij de vlieg- droom.Tweede Kamerlid Remi in contact wil komen, kan mailen heel veel alcohol moeilijk. Ook van een psychiater operationele ondersteuning en was Poppe wil dat de begeleiding van naar [email protected]. wilde ik niets weten. Ik was toch verantwoordelijk voor de veiligheid de getraumatiseerden veel beter te drinken, lukt niet hartstikke gek?” van de kisten die boven Irak vlogen. wordt. De SP dient binnenkort een tekst: Arnold Aarts het hem in slaap In 2000 keert Vincent terug bij Maar ik had soms geen idee waar wetsvoorstel in om de zorg voor fotografie: WILLEM DE ROON ­Defensie, als chauffeur bij de ze vlogen. Dat is natuurlijk volledig deze groep weg te halen bij ­­te komen ­luchtmacht. Hoewel hij voor de onacceptabel.” Defensie.

Bestuurders zorgen vooral voor eigen portemonnee Zo maak je je buurt beter Salarissen ­vooral klein houden. En uit de han- de enigen­ die naar die jongens toe “In 2005 ben ik gaan nadenken over den van de politiek houden.” gaan. Onze mensen zijn – en dat is een alternatief voor de thuiszorg- www.welkomdenhaag.nl cruciaal – oprecht geïnteresseerd in organisaties. Die handelen steeds die jongeren. Wat mij keer op keer meer uit bedrijfseconomische­ mo- thuiszorg verbaast, en boos maakt, is dat er tieven. Stel: een terminale patiënt grenzen worden gesteld om in aan- moet gewassen worden. Dan sturen­ merking te komen voor hulp. De ze vaak iemand­ die alleen komt schuldhulpverlening bijvoorbeeld: om te wassen. Maar daar is na- ‘over de top’ je moet een adres hebben om daar- tuurlijk veel meer aan de hand. De in te kunnen. Maar júist uit angst werkzaamheden zijn opgeknipt in voor de deurwaarder schrijven ze ­handelingen. Dat maakt het werk Dat thuiszorgwerkers massaal worden onderbetaald is inmiddels zich niet thuis in. Zo maak je het voor de thuiszorger veel minder wel bekend. Dat hen desalniettemin het afgelopen jaar is gevraagd de meest kwetsbare, onzicht­bare leuk. Bovendien, dat lijkt misschien een deel van hun schamele loon in te leveren – of uit te kijken naar groep onmogelijk uit de proble- goedkoper, maar er moeten mana- een andere baan – is mede dankzij het Comité Zorg Geen Markt en men te komen. Daarom gaan wij de gers ingehuurd worden om die op- de SP, ook uitgebreid­ in het nieuws geweest. Maar wat weinigen straat op. Om de jongeren die door geknipte delen weer op elkaar af wisten, is dat er ook mensen in de thuiszorg zijn die rijk worden. iedereen vergeten worden, de jon- te stemmen. geren waar je niet mee kunt pron- Daarom werken wij bij Buurtzorg Uit het SP-onderzoek ‘Over de Top’ is gebleken dat maar liefst 64 ­ ken, erbij te nemen en perspectief Nederland in kleine teams van bestuurders van thuiszorgorganisaties in 2007 meer verdienden te geven.” maximaal twaalf mensen die sa- dan de Balkenendenorm van 186.000 euro. Dit zijn de bestuurders van www.streetcornerwork.eu men alle zorgtaken uitvoeren. Er is dezelfde thuiszorgorganisaties waar honderden gekwalificeerde thuis- geen leidinggevende die het heeft zorghulpen zijn gedegradeerd tot alfahulp, waarbij ze loonverlagin- Wie: Joost van Hienen (38) over quota of deadlines. Dat is voor gen tot 20 procent moesten slikken. Ter illustratie: een thuiszorgmede­­ ­ Wat: teamleider Streetcornerwork medewerkers veel leuker, en de werker met vaste betrekking verdient 1600 euro bruto. Een alfahulp Amsterdam klanten worden heel direct en ade- krijgt officieel 14 euro per uur, maar wordt niet doorbetaald bij ziekte, “Veel organisaties die voor jonge- quaat geholpen bij het hele pakket heeft geen vakantiegeld en moet de verzekeringen voor arbeidsonge- ren werken, zitten achter eenloket­ aan zorgvragen. We zijn begonnen schiktheid, werkloosheid en beroepsaansprakelijkheid – bij het te wachten tot de jongeren komen. in januari 2007, en nu zijn er al 45 omgooien van een vaas bijvoorbeeld – zelf betalen. De directeur van Maar ja, die jongens willen hele- teams. De ongeveer zeshonderd ­Amsterdam Thuiszorg kreeg echter zes ton mee bij zijn vertrek, maal niet naar loketten, naar in- medewerkers helpen zo’n 6000 à terwijl zijn bedrijf failliet ging. takegesprekken, en op wachtlijs- 7000 mensen per jaar. Onze klan- ten staan. Het is niet cool om hulp ten hebben ons in een onafhanke- Dit verschil in ‘beloning’ is des te vreemder omdat het niet de schuld te vragen. Bovendien: ze zijn zich lijk onderzoek het cijfer 9 gegeven, is van de thuiszorgwerkers dat zij loon moeten inleveren. Het waren er vaak helemaal niet van bewust dat zegt denk ik genoeg. Of de ma- de bestuurders die voor een te lage prijs op de aanbesteding inschreven, dat ze een probleem hebben, of dat nagers bij zorgverleners boos zijn? die nu moeten bezuinigen omdat zij het werk niet voor de geboden prijs er wel degelijk kansen zijn voor Nou, sommigen zijn een beetje ach- kunnen leveren. eenleven­ met betere vooruitzich- terdochtig, ja. Maar ach, dat zijn ten. Het is betreurenswaardig hoe vaak ex-verpleegkundigen. Ik nodig SP-Kamerlid Renske Leijten: “De financiële verhoudingen in de zorg­ weinig er eigenlijk met die jongens ze graag uit om weer de wijken in sector zijn volkomen zoek. Neem bijvoorbeeld zorgorganisatie Tante gepraat wordt. Onze medewer- te gaan.” Louise in Bergen op Zoom. Omdat de organisatie te laag heeft ingeschre- kers gaan de straat op. ‘s Avonds, Wie: Jos de Blok (48) www.buurtzorgnederland.com ven op de aanbesteding, kwam zij in de problemen en vroeg zij eerder in de wijken, in hun eigen gebied. Wat: wijkverpleegkundige, dit jaar aan 350 werknemers om loon in te leveren. Tegelijkertijd hield En dan praten met die jongens. Ge- directeur van Buurtzorg Nederland. tekst: Machiel Rebergen de gemeente 1,7 miljoen over door de ‘voordelige’ aanbesteding en woon praten­ en luisteren. Wij zijn fotografie: ROB VOSS kreeg een van de bestuurders ruim twee ton salaris.” 8 zo voor een beter nederland SP-Kamerlid Harry van Bommel FOTOGRAFIE ARI VER S LUI BEELDEN EN CIJFERS VAN EEN OORLOG De ceremonie bij het vertrek van het vliegtuig met de lichamen van twee omgekomen Nederlandse militairen. ANP PHOTO ARIEF RORIMPANDEY/AVDD “De oorlog in Afghanistan is aan de Tweede Kamer voorgesteld als een opbouwmissie. De verschrikkingen van die oorlog worden ons niet verteld. Er vallen honderden burgerdoden en elk jaar wordt het land onveiliger." Dat zegt SP-Tweede Kamerlid en buitenland- specialist Harry van Bommel. Niet iedereen is het met hem eens. Maar cijfers liegen niet. En foto’s zeggen meer dan duizend woorden.

Menselijk leed 3,1 miljoen Afghanen zijn op de vlucht geslagen. 2,8 miljoen van hen leven in het buitenland.

In de eerste zes maanden van dit jaar werden 700 burgers gedood.

Tot nu toe zijn er 17 Nederlandse militairen gesneuveld. 80 Nederlandse militairen raakten gewond van wie er minimaal 23 blijvend letsel overhouden.

Er zijn 5 miljoen Afghanen ondervoed, van wie er slechts 400.000 voedselhulp krijgen. Na een zelfmoordaanslag bij de Indiase ambassade in Kabul wordt geprobeerd een lichaam van een auto te halen. Financiële last Nederland Ruim 40 mensen werden gedood. AFP PHOTO/STR De kosten van de Nederlandse missie in de provincie Uruzgan zijn voor de periode 2006 – 2010 geraamd op 1,485 miljard euro. Dat is een veelvoud van de 170 miljoen aan ontwikkelingsgeld die ons land had uitgetrokken voor héél Afghanistan.

Financiële strop Nederland Het Nederlandse aandeel in de operatie bestaat uit twee periodes van elk twee jaar. Het eerste tijdsvak, van 1 augustus 2006 tot 1 augustus 2008, zou 340 miljoen euro hebben moeten kosten, maar blijkt uiteindelijk 680 miljoen euro te hebben gevergd. Daarom zijn de rekenmeesters van het Ministerie van Defensie alvast maar wat hoger gaan zitten: 640 miljoen euro voor de periode 1 augustus 2008 – 1 augustus 2010. Dus Nederland is twee keer duurder uit dan gedacht. Minimaal…

Nóg duurder Er komt nog meer bij. Zo is er 115 miljoen euro gereserveerd om in 2010 de manschappen en het materieel huiswaarts te verschepen. Oorlogsjournalist Arnold Karskens heeft berekend dat de oorlog in Afghanistan Nederland komt te staan op een kostenpost van 2 miljoen euro per dag. Hij nam bijvoorbeeld ook de kosten van nazorg voor nabestaanden, invaliden en getraumatiseerden mee in zijn rekensom. Defensieminister Van Middelkoop heeft het bedrag bevestigd.

SP wil onderzoek De SP ziet liever vandaag dan morgen dat de Algemene Rekenkamer de begroting én werkelijke uitgaven aan de missie in Uruzgan onder de loep neemt. Daarom heeft Harry van Bommel een verzoek ingediend. Mortuarium in Kabul: de voeten van het slachtoffer van een bomaanslag. Wordt vervolgd. EPA/ S. SABAWOON derde EDITIE • najaar 2008 9 column SP-Kamerlid farshad bashir FOTOGRAFIE ARI VER S LUI ONDER­HANDELEN DOE JE MET VIJANDEN

Gevliegerd heb ik nooit in mijn geboorteland Afghanistan, zoals de hoofdpersoon in het De ceremonie bij het vertrek van het vliegtuig met de lichamen van twee omgekomen Nederlandse militairen. Infanteriste Jaaike Brandsma heeft zojuist een medaille opgespeld gekregen prachtig verfilmde boek De Vliegeraar. ANP PHOTO ARIEF RORIMPANDEY/AVDD tijdens een ceremonie met 1600 Afghanistan-gangers in Den Bosch. Ik werd geboren in 1988, een jaar voordat de ANP Photos/Robert Vos Russen wegtrokken. Daarna brak de burger- oorlog uit. Ik weet nog dat ik eens op school zat toen er werd geschoten. We moesten onze tafels en stoeltjes in het midden van het ­klaslokaal zetten, zodat we niet door het glas getroffen zouden worden als er een treffer was. Maar vaak mocht ik niet eens naar school en mocht ik niet buitenspelen, dat was te gevaarlijk.

Toen ik negen was zijn we uit Afghanistan gevlucht. Mijn vader, die jour- nalist was bij een krant, werd namelijk vervolgd. Net als in De Vliegeraar gingen mijn vader, mijn broer en ik op de vlucht. Met de trein, lopend en in vrachtwagens. Als jongetje vond ik het vooral spannend en avontuurlijk. Ik zag heel ander dingen dan in het grauwe Kabul en Herat uit mijn jeugd. Als jongetje van negen wist ik natuurlijk nog maar weinig van debewogen ­ geschiedenis van Afghanistan. Dat is een geschiedenis van vooral veel strijd. Door de eeuwen heen hebben buitenlandse mogendheden gepro- beerd in te grijpen. Vaak werden binnenlandse strijdende partijen vanuit het buitenland gesteund. Maar men heeft niets geleerd van deze geschie­ denis. Ook nu is men weer Afghanistan binnengevallen en weer kost het vele mensenlevens. Van de militairen, maar vooral van de burgerslacht­ offers. En steeds blijft het land na het militaire ingrijpen in een diepere ­ellende achter. Er lijkt geen oplossing te zijn. Of toch wel? Slachtoffers van een Taliban-aanslag op een politiebureau in de provincie Nangarhar. Stephen Dupont/Contact Press De afgelopen maanden maakte ik samen met collega-Kamerleden Harry van Bommel, Krista van Velzen, Remi Poppe en Arjan Vliegenthart een toer door Nederland. Onze boodschap was: laten we Afghanistan steunen door de oorlog te stoppen. Met vijftienhonderd Nederlandse militairen kun je immers weinig beginnen in Afghanistan dat bijna twintig keer zo groot is als Nederland. Alleen al de provincie Uruzgan, waar ons leger actief is, is net zo groot als Nederland.

We moeten Afghanen zeker niet in de steek laten, maar de huidige werk- wijze zorgt ervoor dat de buitenlandse militairen onderdeel worden van de problemen. De Taliban krijgen nu meer steun, ze zijn groter geworden en hebben een steeds grotere gebied onder de controle. Het aantal burger- slachtoffers neemt steeds meer toe. Samen met mijn collega’s zeg ik: we kunnen Afghanen de democratie niet opdringen met geweld, we kunnen ze niet dwingen te emanciperen en zich te ontwikkelen. Dat moeten ze zelf doen. Het enige wat wijkunnen ­ doen is ze daarbij zoveel mogelijke helpen met de middelen die wij heb- ben. Niet met militairen maar wel door middel van echte ontwikkelings- hulp, daar waar het kan. De enige oplossing is om te stoppen met de ­oorlog en te gaan onderhandelen met de opstandelingen. Dus ook met de Taliban.

Onderhandelen doe je immers niet met je vrienden, maar met je vijanden. Met de groeiende steun uit de bevolking voor onderhandelingen en de steeds luider wordende roep om rust en vrede wordt de kans op succes ook groter. Laten we lessen trekken uit de geschiedenis en het militaire­ pad verlaten. Dan kan Kabul misschien weer die bruisende stad worden zoals hij was in het begin van De Vliegeraar. Een stad waaruit je niet hoeft Amerikaanse mariniers blazen een deurslot op tijdens een offensief in Garmsir. weg te vluchten. En heel misschien kan ik daar dan nog eens een vlieger Tyler Hicks/The New York Times oplaten, waarop heel groot het woord “vrede” staat geschreven. 10 zo voor een beter nederland SP-Kamerlid Van Leeuwen geschokt door armoe-camping Mensen die geen kant uit kunnen. Ze wonen al jaren op het vervallen terrein van camping Nooit Gedacht aan de Gageldijk in Maarssen. Tegen woekerhuren die oplopen tot 500 euro per maand, wonen ze in verkrotte stacara- vans. En nu moeten ze weg want de nieuwe ­eigenaar wil er dure chalets bouwen. Zonder de bewoners te herhuisvesten. De gemeente laat deze mensen barsten. Eén van de bewo- ners: “Hier vooraan houdt Nederland op.” “HIER HOUDT NEDERLAND OP” Het terrein ligt aan de schitteren- De voormalige eigenaar eiste huur- crimineel gedrag een slechte naam Kan het slechter? Helaas wel. De ­gezegd dat hij met een shovel hun de Maarsseveense Plassen. Aan de bedragen alsof het gezinswoningen gaven. Dat is verleden tijd, maar ­bewoners is de wacht aangezegd, woning zou platwalsen met huis- ­Gageldijk prijken kapitale wonin- betrof, oplopend tot vier-, vijfhon- de bewoners in de achttien over- ook al zijn ze kansloos om op korte raad en inzittenden erbij. Deze be- gen voor een land-waar-het-leven- derd euro per maand. Ondertus- gebleven caravans houden last van termijn elders onderdak te vinden. dreiging wordt namens Topparken goed-is-decor. Dat maakt de situatie sen deed hij niets aan onderhoud het stigma op een ‘aso’-camping te Op 1 januari van dit jaar is het ontkend door Tiben Jongewaard die extra schrijnend. en verpauperden de caravans en wonen. De helft van de huishou- park in handen gekomen van zich drie keer per week op het park Wat is er aan de hand? Camping het terrein. De bewoners protes- dens heeft een kostwinner met ­Residènce Maarsseveense Plassen laat zien. Ook ontkent hij dat Top- Nooit Gedacht is een woonplek teerden, maar konden geen vuist een laag betaalde baan. De andere BV dat onder een andere BV hangt: parken mensen met gênant lage geworden voor mensen die op de maken omdat de gemeente zei dat helft heeft een uitkering wegens­ Topparken. Dit bedrijf wil luxe cha- oprotpremies tracht uit te kopen. reguliere woonmarkt geen kans ze geen woonrechten hadden. De arbeidsongeschiktheid of ouder- lets bouwen. De bewoners werden Maar even later ontdekken we dat maakten. Permanente bewoning keuze was: zich laten uitbuiten dom. Niemand­ heeft hier een cent gemaand het terrein voor 1 sep- een 40-jarige vrouw met een psychi- van de caravans is niet toegestaan, ­als huurder van lekke, verzakte, te makken. Dus is het des te erger tember te verlaten. Toen de mees- atrische achtergrond door deze ­ maar de gemeente gedoogt het. ­beschimmelde caravans waarvan dat de belastingdienst geen huur- te bewoners lieten weten hier zelfde Jongewaard is afgescheept Sterker nog, ze verwees woning­ de meeste geen warm water en gas toeslag wil verstrekken omdat ze de geen gehoor­ aan te kunnen geven, met vijfhonderd euro. zoekenden naar de camping. hebben. Of dakloos worden. behuizing niet erkent. Om dezelfde ­werden ze volgens eigen zeggen Alleenstaanden, maar ook gezinnen In de loop der jaren zijn er passan- reden onderwerpt de huurcommis- ­bedreigd. Een medewerker van Bewoner Lex Gerritsen zegt dat ook met kinderen. ten geweest die de camping door sie de krotten niet aan inspectie. Topparken zou meermalen hebben hij een oprotpremie aangeboden

In deze verwaarloosde stacaravan woont sinds 1999 de Dochter Amanda is ontwaakt in haar piepkleine kamer, Angelique maakt ontbijt klaar. Zonder warm water is het Amanda gaat naar school. Ze zit in Havo 4 en wil familie Gerritsen; Lex (39), Angelique (34), Amanda (16) waarin alleen een bed past. Toen ze hier kwam wonen, improviseren geblazen in het keukentje, waar de strijd bedrijfseconomie gaan studeren. Ze laat zich niet kisten en Mark-Ricardo (14). Het krot lekt, heeft verzakte vloeren verloor ze veel vriendinnen die van hun ouders niet naar tegen schimmels een bij voorbaat verloren strijd is. door het imago dat kleeft aan het wonen op Nooit en is niet aangesloten op gas. Huur: 440 euro per maand. de caravan mochten. Zolang ze hier woont kleeft het De vochtigheidsgraad is enorm, want de caravan lekt en Gedacht. Haar broer was niet tegen het stigma bestand Maar ze hebben geen keuze (zie tekst boven). stigma ‘aso’ aan haar, weet Amanda. kiert aan alle kanten. en is door gedragsproblemen in een internaat terecht gekomen.

Angelique maakt de wc gereed voor haar gasten. De Lex reageert zich af. Hij kan niet voluit trainen want SP-Tweede Kamerlid Hans van Leeuwen komt op bezoek Angelique toont aan een geschokte Hans van Leeuwen stortbak zit niet aan de waterleiding. De geiser in de doordat de doorgezakte vloer aan het rotten is, moet hij bij de familie Gerritsen om met eigen ogen te zien hoe de belabberde staat van het plafond dat bij fikse regenbuien badkamer is niet aangesloten op gas, dus een warme het gewicht van de halters beperken om niet door de mensonterend de leefsituatie is van de bewoners op lekt als een vergiet. douche is er niet bij. bodem van de caravan te zakken. Nooit Gedacht. derde EDITIE • najaar 2008 11

kreeg. Als hij met zijn vrouw en het gebeurt vaker. Gemeenten twee kinderen van 16 en 14 ­vertrok, zitten met een dubbele pet op ­ kreeg hij 1300 euro.Gerritsen: ­ “En want ze moeten de regels hand- die fooi is de enige handreiking­ haven maar zwichten al gauw geweest. Niemand doet wat. Ik voor het prestige van een luxe ­betaal belasting – ja ook gemeente- park. Daarom moet de centrale lijke – maar de gemeente doet overheid zulke zaken regelen. Wandelen met helemaal niets! Terwijl ook wij­ Ik heb minister Cramer meer- negen jaar geleden­ hierheen zijn dere malen gevraagd om hel- verwezen door diezelfde gemeente. dere regels te stellen. Zij schuift We woonden op een flat toen ik de verantwoordelijkheid echter ­arbeidsongeschikt werd. Ik kwam constant af naar gemeenten en in de Wajong wegens een jeugd­ provincie. Dat deed ze ook toen Paul psychose. Om een lang verhaal kort ik het haar na mijn bezoek aan te maken: ik kon de huur niet be- Nooit Gedacht weer opnieuw had talen en we werden eruit gezet. Nu voorgelegd.” leven we van iets meer dan duizend Daar hebben de bewoners niets euro per maand – met twee school- aan. Dat realiseert Van Leeu- gaande pubers – en betaal ik voor wen zich: “De gemeente faalt en deze bouwval 440 euro per maand. ­accepteert feodale toestanden en Ulenbelt Iedereen hier op het park is sinds doet alsof de bewoners rechteloos januari ten einde raad; sommige zijn." Hans van Leeuwen heeft mensen wonen hier langer dan inmiddels met wethouder Erik Voor deze rubriek trekken SP-Kamerleden hun twintig jaar. Mijn zoon kon het niet van Esterik (PvdA) gesproken. wandelschoenen aan en lopen een politiek getinte route meer aan. Hij begon weg te lopen, De wethouder gaf aan het jam- gekke dingen te doen, en zit nu mer te vinden dat de gemeente in een jeugdinternaat. Zelf ben ik het terrein niet heeft kunnen op. Ik heb stress, voel me ziek, heb kopen. ­allerlei kwaaltjes en ben de hele Voor de verslaggever van ZO dag doodmoe. Mijn vrouw ook. Dit houdt Van Esterik de deur is onmenselijk.” ­gesloten. Hij laat een mede­ “HIER HOUDT NEDERLAND OP” SP-Kamerlid Hans van Leeuwen werkster koeltjes zeggen: “Wij heeft tijdens een werkbezoek aan zullen als gemeente niet inhoude- Nooit Gedacht het onthutsende lijk op de zaak ingaan omdat het ­verhaal van de familie Gerritsen en hier een privaatrechtelijke situatie lotgenoten op de camping ­betreft.” gehoord. Hij zegt geschokt te zijn: “De situatie van deze mensen is tekst: anthonie vermeer ­onvoorstelbaar. Zulke behuizing fotografie: alex wolf deugt niet qua hygiëne,­ gezondheid en brandgevaar.­ Bewoners van regu- liere huurwoningen zouden direct elders een woning krijgen toege­ “Met wandelen ben ik begonnen en. “We lopen dus door het cou- gestuurd worden met een jeugd- wezen.” na de dood van mijn moeder. Ik lisselandschap, dat heet zo,” zegt loontje. Daar vecht ik al mijn hele Van Leeuwen weet dat er een wild- was toen 24, mijn vader was al der- Paul Ulenbelt die stevig doorstapt leven tegen.” groei aan luxe chaletparken gaande tien jaar daarvoor overleden. Mijn en erg geniet. We zijngestart ­ bij is. Hij stelt: “Wegpesten om daarna moeder heeft mijn zus en mij het station van Goor, dan links- Dan lopen we het laatste stukje het grote geld te kunnen verdienen, ­alleen opgevoed. Ik had een heel af gegaan langs de slapende reus van onze elf kilometer lange wan- goede band met haar. Nog steeds van de Eternitfabriek gelopen, deling. Als we op het terras van kan het zijn dat, als ik in de auto toen het kanaal overgestoken en café De Ster in het centrum van aan haar denk, de tranen me in de bospaadjes in gegaan. Steeds Goor een vooroorlogs geprijsd bier- de ogen schieten. Na haar overlij- heel afwisselend. Terwijl hij zijn tje vatten, zegt Paul Ulenbelt tevre- den zat ik thuis te tobben. Toen ­voorhoofd afveegt, vertelt Paul den: “Het lekkerste van het wan- dacht ik: ik ga er uit, ik ga lopen. Ulenbelt onderweg: “Van huis delen is natuurlijk het pilsje na En ik merkte dat er iets gebeur- uit ben ik psycholoog, maar die afloop.” de in mijn hoofd. Het raakt leeg, ­titel gebruik ik weinig. Sommige de muizenissen verdwijnen, het mensen, is me gebleken, kijken teksT: Bert voskuil ruimt op in mijn hoofd”. toch heel raar tegen dat vak aan. fotografie: berry stokvis Sindsdien is Paul Ulenbelt, Tweede Die denken nog steeds dat je in infographic: Kamerlid van de SP, een gedre- ­iemands hoofd kunt kijken, SchwAndt producties ven wandelaar geworden. Speci- terwijl ik maar gewoon arbeids­ aal voor ZO heeft hij met zijn GPS psycholoog ben.” Amanda gaat naar school. Ze zit in Havo 4 en wil Lex is dagelijks bezig om dakloosheid te voorkomen, een prachtige wandeling met een bedrijfseconomie gaan studeren. Ze laat zich niet kisten het hoofd boven water te houden en een betere woning politiek tintje uitgezet rond Goor. Nadat we het uit 1389 stammen- door het imago dat kleeft aan het wonen op Nooit te vinden. Daarnaast besteedt hij met Angelique veel “Ik ben hier vlakbij geboren in de statige landgoed Weldam met Gedacht. Haar broer was niet tegen het stigma bestand zorg aan Mark-Ricardo die van Jeugdzorg niet meer mag Haaksbergen. Als we naar mijn zijn prachtig aangelegde siertui- en is door gedragsproblemen in een internaat terecht thuiskomen zolang er geen andere woning is. opa en oma in Deventer gingen, nen hebben bezocht, wandelen we gekomen. ­reden we altijd door Goor. Ja, langs de tweede brug over het kanaal­ de Eternitfabriek. Mijn studie en over en stappen we door een mijn jarenlange werk bij de vak- ­weide- en akkerlandschap naar de bond hebben alles te maken met ­bomenrijke begraafplaats. “Ik heb de werkomstandigheden en de altijd gedacht dat ik niet oud zou ­verschrikkingen die asbest kunnen worden. Dus niet ouder dan mijn aanrichten. Ik ben in mijn vak- jong overleden vader. Maar ik wil- bondtijd nauw betrokken geweest de wel mijn zoon volwassen zien bij de oprichting van het asbest- worden. Dat is gelukt, dus ik heb fonds, een initiatief van de SP.” niets meer om voor te leven,” zegt hij met duidelijke zelfspot. Dan We lopen op één van de weinige corrigeert hij zichzelf: “Nee, toch snikhete dagen van deze zomer­ niet. Voor mijn dood wil ik per se over lommerrijke bospaadjes, geregeld hebben dat jongeren van Angelique toont aan een geschokte Hans van Leeuwen De boodschap van de bewoners aan de terreineigenaar langs de rivier en langs uitgestrek- 18 tot 21 die volwassen werk doen, de belabberde staat van het plafond dat bij fikse regenbuien en aan de gemeente is duidelijk: liever hier gebrekkig te weilanden, die onderbroken ook volwassen betaald worden. Het lekt als een vergiet. bivakkeren dan creperen op straat. worden door mooie bomenpartij- is zo’n waanzin dat ze naar huis 12 zo voor een beter nederland

Was je opgelucht na je besluit om op te stappen 'Balkenende als fractieleider? “Ja, in de eerste plaats – maar dat wilde de SP klinkt misschien overdreven voor beslist niet in de buitenstaander – omdat ik ­gewoon een hele kluif aan dat werk de regering en had. Ik geef het je te doen: veertig Bos was het jaar in de frontlinie bij de SP. Eerst op lokaal niveau in Noordoost- daarmee eens.' ­Brabant natuurlijk en daarna veer- tien jaar als fractieleider in Den Haag, bezig met de komst van de SP in de Kamer, de opbouw, organi­ Ben jij handig dan? satie. En ik was natuurlijk ook poli- “Ja, hallo, ik ben bankwerker! tiek eindverantwoordelijk. Ik kan We hadden vroeger alleen maar wel zeggen dat ik opgelucht ben ­meubels in huis staan die ik zelf dat ik niet meer al die verantwoor- had gemaakt. Die zijn nog 25 jaar delijkheid hoef te dragen. meegegaan zelfs.” Maar ik ben zeker ook opgelucht over hoe de leiderschapswissel is Je zei net dat de leiderschaps- verlopen, vlekkeloos mogen we wel wissel in de fractie vlekkeloos zeggen, met grote eensgezindheid is verlopen, maar we hebben binnen de fractie en binnen de par- toch gelezen dat je liever een tij. En ik vind het ook goed voor de leider uit een jongere generatie, SP dat iemand anders na veertien bijvoorbeeld uit je eigen klasje jaar het gezicht van de partij wordt. had willen hebben. Dus hier zit een gelukkig mens.” “Nou Agnes komt ook uit mijn klas- je hoor. Ik heb heel lang, intensief Heb je wel eens slapeloze en goed met Agnes samengewerkt, nachten gehad van je politieke zij is immers jarenlang fractie­ bezigheden? secretaris geweest. Nee, dat verhaal “Daar heb ik wel een tijdje last van komt uit het dagblad De Pers. Ik gehad. Vooral als fractievoorzit- heb ooit in een interview met hen, ter in de gemeenteraad van Oss, de toen het over mijn opvolging ging, ­periodes dat ik bijvoorbeeld mijn gezegd dat het misschien goed zou algemene beschouwingen moest zijn een generatie over te slaan en voorbereiden, waren zwaar. Ik iemand uit de jonge garde als lei- werkte er natuurlijk nog veertig der te kiezen. Maar toen was er nog uur naast en was ook afdelings­ geen sprake van dat ik op korte ter- voorzitter, dus ik ging veel de mijn zou vertrekken. En stel nou wijken in. Dan was het een hele dat ik nog zeven jaar aan de leiding kunst om goede algemene beschou- zou hebben gestaan, dan was mijn wingen te schrijven. En daar lag ik opvolger uiteindelijk misschien wel eens wakker van. Maar toen ik wel heel iemand anders geweest. naar Den Haag ging was ik inmid- Maar ik heb nooit een voorkeur dels zeer ervaren in de gemeente- ­uitgesproken­ voor één persoon.” politiek, ik was voor mijn gevoel beslist geen groentje, dus sinds die Misschien niet uitgesproken, tijd slaap ik prima.” maar je had toch wel een voorkeur? Ondanks al die “Natuurlijk had ik een voorkeur, verantwoordelijkheden?­ namelijk voor Agnes. Omdat zij “Nou, om eerlijk te zijn, ik heb wel ­gepokt en gemazeld is in de poli- tijden gehad dat ik ’s nachts na een tiek, ze de hele fractie kent, ze ­ uur slaap wakker schrok. Je bent in zelf ook veel mensen heeft opgeleid je hoofd altijd met politiekbezig. ­ en ze echt enorm veel naam heeft Je laat eigenlijk geen dingen toe ­verworven op het terrein waar ze Geen zwart gat die daar van afwijken. Zelfs als je verantwoordelijk voor was: de zorg. eens een avond in het theater zit, En van groot belang was dat andere ben je in de pauze, maar eigenlijk leden van de fractie, die over­wogen voor Jan Marijnissen ook gedurende­ de voorstelling aan zich kandidaat te stellen voor het het malen over die politiek, schiet leiderschap, zich gerustgesteld er een idee door je hoofd, denk voelden toen ze hoorden dat Agnes je aan iets wat nog moetworden­ ervoor zou gaan. Het vertrouwen ­aangepakt.­ Zoals een profvoet­baller in haar is binnen de fractie heel ­altijd bezig is met die volgende wed- groot.” strijd, als het een goede prof is.” Zijn er nog andere mensen En nu ben je ineens met heel van wie jij dacht dat ze het wel “ver­trouwen andere zaken bezig? zouden kunnen? “Ik heb afgelopen zomer voor het “Ja, die vraag is me natuurlijk heel eerst weer eens klussen in huis vaak gesteld: Wat als u iets overkomt? ­opgeknapt, tot groot genoegen van Ik heb altijd gezegd dat ook men- sen als Harry van Bommel en Jan de Wit de fractie prima zouden in Agnes kunnen leiden. Maar er zijn er ook heel veel uit de nieuwe lichting die 'Het is goed voor ­talent hebben.” de SP dat er na Waar ben jij trots op als 14 jaar een ander scheidend fractieleider? is groot” gezicht komt.' “Ik ben trots op heel veel dingen. We hadden eind augustus fractie- weekend en daar zaten zestig men- sen, Kamerleden en medewerkers mijn vrouw en mijzelf overigens. bij elkaar. Ik ben zo trots als ik zie Jan Marijnissen, het gezicht van de SP, nam onverwacht voor vriend Ik heb onze hal opgeknapt en de in wat voor harmonie en met wat keuken geschilderd. Dat was ont- voor toewijding die mensen samen- en vijand het moeilijke besluit om af te treden als fractievoorzitter. zettend ontspannend. Ik werk dan werken voor een beter Nederland. Hij maakte plaats voor Agnes Kant en verdween uit de spotlights. ook keihard door en doe alles zoals Maar ik ben ook trots op wat de het hoort, netjes schuren, schoon­ SP de afgelopen veertien jaar heeft Maar van lege dagen is geen sprake. maken en lakken.” ­bereikt. Neem bijvoorbeeld par- derde EDITIE • najaar 2008 13 tijpolitieke benoemingen, het feit dat een Kamerlid van een bepaalde partij bijna automatisch een baan krijgt als directeur of voorzitter van een of andere commissie of ergens in de semi-publieke sector. Toen wij in de Kamer kwamen was dat de normaalste zaak van de wereld, het was een code binnen de partij- en. Maar dankzij onze felle kritiek daarop is die praktijk inmiddels wel in de verdomhoek geschoven. En toen wij begonnen in Den Haag, was bijvoorbeeld ook kritiek op uit- zending van Nederlandse militai- ren naar allerlei conflicten in het buitenland uit den boze. Dat waren onze jongens, die diende je onvoor- waardelijk te steunen. En dat is ook zo, maar dat betekent niet dat er geen serieuze afweging gemaakt­ mag worden of het wel nuttig is om militairen te sturen, wat het doel eigenlijk is van hun missie. Dat gebeurt­ nu mede omdat wij dit ­bespreekbaar hebben gemaakt. De SP was de eerste die begon over de kwaliteit van de publie- ke sector, over hoe belangrijk het is duurzaam te blijven investeren in onderwijs­ en zorg bijvoorbeeld. En wij waren de eersten die wezen op de zeer schadelijke effecten van marktwerking in diezelfde publie- ke sector. De groeiende scepsis in de samenleving, maar ook in de poli- tiek, over vermarkting van allerlei zaken waar we met z’n allen toe- gang toe zouden moeten hebben, is mede een gevolg van het steeds maar weer aankaarten van die Maar de SP heeft toch ook nooit met PvdA en SP samen in een houders zitten: Eindhoven, Tilburg, Je hebt nu natuurlijk zeeën schadelijke effecten door de SP.” wel eens de wet overtreden en regering zou gaan zitten. Vervol- Heerlen, Haarlem, Groningen, van tijd, totaal lege dagen. ergens ingebroken? gens moest hij dus kiezen tussen de ­Nijmegen. Daar besturen we met “Nou, dat valt heel erg mee. Ik ben Oké, maar dat zijn veranderde “Zeker, Remi Poppe brak in bij Eter- PvdA en de SP. De SP eiste dat het succes. Helaas hebben we in de pro- natuurlijk nog steeds Kamerlid. tendensen waar de SP een be- nit in Goor, de asbestproducent. nieuwe kabinet een aantal van de vincies nergens kunnen doordrin- Ik help Agnes met inwerken, met langrijke rol in heeft gespeeld. Maar Remi nam een fotograaf mee verslechteringen, waar de voorgaan- gen tot de besturen, maar dat was de nieuwe zaken die zij als fractie- Maar zijn er ook concrete suc- en had geen bivakmuts op. Ze had- de kabinetten-Balkenende voor ver- vooral het gevolg van de halsstar- voorzitter tegenkomt. Ik ben nog cessen waar je trots op bent? den hem kunnen arresteren, hij antwoordelijk waren, eruggedraaidt­ rige houding van andere partijen steeds partijvoorzitter, wat ook nog “We hebben het asbestfonds, waar kon zo ter verantwoording geroe- zouden worden. En wij hadden wel een hele verantwoordelijkheid is. Remi Poppe en Bob Ruers verant- pen worden. Maar dankzij Remi meer op ons verlanglijstje staan. En ik vind dat ik die fractie niet al- woordelijk voor waren. Er is kunnen we nu zeggen dat asbest Dat wilde Balkenende allemaal niet. leen kan laten, ik wil al die nieuwe eindelijk het begin van een niet meer gebruikt mag worden. De PvdA was echter wel bereid om ­Kamerleden van dienst zijn, zodat klokkenluiderfonds,­ waar mensen Dus we mogen Remi op onze blote­ huid en haar in te leveren om maar Op dit moment is zij niet de fouten hoeven te maken als Krista van Velzen en Ronald van knieën danken dat hij die strijd op het pluche te komen. Toen heeft mijn gezondheid die wij allemaal gemaakt hebben in Raak jaren voor gevochten heb- heeft voortgezet en nooit heeft Balkenende Bos het vel over de oren het verleden.” ben. Dankzij ons is in verschillende opgegeven. getrokken. Daarom komt er nu bij- goed. Dat is wel publieke sectoren de Balkenende- Ikzelf heb ook na vijftien jaar voorbeeld geen onderzoek naar de anders geweest. Dat klinkt als een stevig norm ingevoerd: bestuurders bij ­actievoeren voor schone lucht de steun aan de oorlog in Irak, en ook programma, kan dat dan wel de publieke omroepen, bij thuis- poort geblokkeerd bij Diosynth, het geen referendum over het nieuwe met je gezondheid? zorginstellingen en bij corporaties smerigste bedrijf van Brabant. Dat Europese Verdrag. Eigenlijk blijft “Op dit moment gaat het goed mogen niet meer verdienen dan de mocht ook niet, maar de pers was daarom nu alles bij het oude. Het die al voor de verkiezingen hadden met mijn gezondheid. Dat is wel premier. We streden jarenlang voor erbij, we deden het open en bloot. is een kabinet van pappen en nat- bepaald dat zij de SP niet binnen eens anders geweest. Ik heb vier een verbod van clustermunitie, dat Iedereen kon mij ter verantwoor- houden geworden. Geen plan voor zouden laten. Dat blijkt althans uit keer een hernia gehad en een keer er afgelopen voorjaar vrijwel vol- ding roepen, maar dat deed nie- echte verbetering van de zorg, het reconstructies en opmerkingen van een dotterbehandeling. Ik heb die ledig kwam. Zo kan ik nog wel een mand, want iedereen vond dat we onderwijs of de wijken. Geen oplos- betrokken politici achteraf. ­signalen toch serieus willen nemen tijd doorgaan.” groot gelijk hadden. Het gevolg was sing voor de groeiende armoede, Het feit dat we geen burgemees- en niet willen spotten met mezelf dat Diosynth 40 miljoen gulden in- geen verkleining van de enorme ter leveren is overigens een ander en met de partij. Want het was niet Je hebt respect voor alle Kamer- inkomensverschillen. verhaal. Ik kan zo met de minis- meer verantwoord eigenlijk, als je leden, zeg je. Dus je zou ook Zo is het gegaan, zo zijn de feiten. ter van Binnenlandse Zaken bellen het beste wil voor de partij. Ik ben koffie gaan drinken met Geert En dat is jammer. De SP was de en vragen om vijf steden waar de niet opgestapt op een moment dat Wilders of Rita Verdonk? Of in grote winnaar van de verkiezingen SP een burgemeester kan leveren. het niet anders kan, maar op een vroeger tijden Hans Janmaat, ik ben er trots op en had natuurlijk in de regering Op grond van onze grootte zou- moment dat ik dacht dat het ‘t bes- van de Centrum Democraten? gemoeten. Maar daar ga je zelf niet den wij recht hebben op een aan- te was voor de partij en voor mij. “Ik houd en hield voor iedereen de dat we door ons over. Een meerderheid in de tal burgemeesterposten. Maar wij Als ik nog zeven jaar doorgekund deur open, ook voor Hans Janmaat het asbestfonds Tweede Kamer moet dat ook willen, zijn van mening dat benoeming van had, dus nog deze Kamerperiode en mevrouw Schuurman. Ik heb je moet een coalitie kunnen sluiten. burgemeesters door de Kroon niet en de volgende, als mijn gezond- nog aan ze moeten denken afgelo- hebben gekregen. Dat gaat niet als je buitengesloten van deze tijd is. Wij vinden dat de heid dat had toegelaten, had ik het pen zomer toen de discussie over wordt. PvdA en SP hadden voor de ­gemeenteraad moet bepalen wie gedaan. Mijn lichaam vertelde me de roerige jaren tachtig oplaai- verkiezingen al samen moet optrek- burgemeester wordt en niet het echter dat dat niet verstandig zou de, en dan vooral aan het gebeur- vesteerde om de productie schoner ken. Ik heb dat Bos toen ook voor- kabinet. En je wordt onderdeel van zijn. Maar ik ben dus nog lang niet de in Kedichem1. Ik vind dat die te maken en het nu een voorbeeld- gesteld, maar die wilde dat niet. dat hele stelsel van partijen die met pensioen.” ­zogenaamde antifascisten zich daar bedrijf is op milieugebied.” Voor hem telde maar één ding: hij elkaar posten gunnen, waar het schandelijk hebben misdragen, met wilde premier worden…” helemaal niet meer over kwaliteit tekst: Daniël Peters en dramatische gevolgen. Dat krijg je Nogal wat mensen zeggen het gaat. Ik vind daarentegen wel dat bert voskuil als je je van het volk vervreemdt. jammer te vinden dat de SP Er wordt ook vaak gezegd dat de SP vertegenwoordigd moet zijn fotografie: Suzanne van de Kerk Wij hebben ons altijd gedistantieerd niet de moed had om in de de SP het besturen uit de weg in de Sociaal-Economische Raad of van dit soort acties. Sterker nog, wij regering te gaan zitten na de gaat. De SP is nu de derde partij in de Raad van State, belangrijke werden er ook slachtoffer van, om- verkiezingen van 2006. in ledental­ en in Tweede Kamer­ politieke adviesorganen. Daar moet dat de dames en heren van mening “Ik kan me goed voorstellen dat zetels, maar ze levert geen het SP-geluid inmiddels wel toe waren dat wij geen kritiek mochten mensen zo iets zeggen. Ik vind het burgemeesters of andere doordringen. Ik heb de verantwoor- hebben op de gebrekkige integratie zelf ook heel jammer dat het niet bestuurders. delijke bewindslieden in ieder geval 1 Waar mevrouw Schuurman door in dit land.” gelukt is. Maar Balkenende heeft “We leveren wél bestuurders. We te kennen gegeven dat wij daar de het optreden van demonstranten haar openlijk verklaard dat het CDA hebben in veel grote steden wet- mensen voor klaar hebben staan.” been verloor. 14 zo voor een beter nederland Arda Gerkens: “Op straat bereik je meer dan vanachter je bureau”

je op straat meer bereikt dan van- achter een bureau.”

1993 - 1999: jongerenwerker De Koog, Noord-Scharwoude In 1993 gaat Arda aan de slag als programmeur annex jongerenwer- ker bij cultureel jongerencentrum De Koog. Dat heeft een podium voor duizend man, 120 vrijwilligers en is de enige jongerenvoorziening in de wijde omtrek. Hier ligt later de aanleiding om SP-lid te worden. Arda: “In 1996 werd ik coördinator. Er brak een zware tijd aan, want Arda doceerde Nederlands op dezelfde school waar ze haar Havo-diploma het gemeentebestuur was niet van had behaald plan om ons de middelen te geven SP-Kamerlid Arda Gerkens groeide op in die we nodig hadden. Dat het voor dáár achter die tafel stond Arda Tagrijn. In september 1986 krijgt veel mensen tussen 12 en 25 jaar deelnemers in te schrijven voor de ze na een concert een vreselijk het groene Bussum. Het ouderlijk huis was dé plek was om maatschappelijk bij protestacties tegen het studiefi- ­bericht: Michael­ Poyé, een rusti- vrijstaand en had negen kamers. Haar in te dragen als vrijwilliger en tevens nancieringssysteem. Arda: “De één ge, vaste bezoeker­ van de Tagrijn is van de straat te zijn, leek ze te ont- ging erop vooruit, de ander niet. Ik op het station doodgestoken door 1992 overleden vader stemde VVD. Moeder gaan. Ik heb er wakker van gelegen woonde nog thuis en kreeg ineens nazistische skinheads. Reden: zijn stemde christelijk. Hoe kwam Arda bij de SP en om gejankt. Zat ik met de wet- geld dat ik niet nodig had. Anderen hippieachtige look. Arda: “Deze houder redelijk en aangenaam te moesten duur bijlenen om rond te ­onverdraagzaamheid mócht ik niet terecht? We volgen het spoor terug. praten, zei hij tegen de krant glas- ­komen. Dat vond ik onrechtvaardig, accepteren. Nota bene kort na de hard dat De Koog maar dicht moest. dus deed ik vanuit de studenten- moord op Kerwin Duinmeijer, die Ik werd woedend. Dacht ook: als ík raad waar ik lid van was graag mee. was omgebracht door een vriend 2002 – heden: Tweede Kamer wethouder was… Maar dacht ook: ­Tijdens de demonstratie in Den van Michaels moordenaar. Ik kwam Als SP’er ben je niet zomaar parle- In deze periode deed ik mijn eer- als je het beter weet moet je het Haag werd ik voor het eerst met met Peter Peek van de Tagrijn in mentariër. Het is een levenswijze, ste SP-actie. In de winkelrijke ook maar gaan dóen. Daarom wilde geweld geconfronteerd. De ME actie. Na overleg met Michaels ou- je gaat er vol voor met heel je hart. ­Javastraat werd er op zaterdag na ik lid worden van een actiegerichte ­begon zonder­ enige waarschu- ders richtten we de Stichting werken Daarom ga ik op vakantie graag sluitingstijd geen vuilnis opgehaald. partij en belde ik de SP.” wing op demonstranten in te hak- aan verdraagzaamheid op en zamel- ver weg, naar plekken waar ik geen Dus de bewoners zaten het hele ken. Mijn toenmalige vriend kwam den 75 duizend gulden in voor een krant kan tegenkomen. Anders ga weekend in de rotzooi. Dat waren 1983 - 1989: lerarenopleiding, ­onder een politiepaard. Ik wist te monument bij het station. Drie jaar ik toch werken. Deze zomer zat ik ze zat en de winkeliers kregen niets Diemen ontkomen door mezelf tegen een later kon voormalig prinses Irene in Alaska. Ik had een laptop mee gedaan bij de gemeente. Toen heb- “Hier begon het actievoeren,” zegt viskar te drukken. Daarvóór dacht het kunstwerk onthullen. De on- voor mijn hobbyfotografie. Kon ik ben we een handtekeningactie op- Arda. Sinds ze hier Nederlands ik altijd: 'Waar twee knokken, verdraagzaamheid verdween niet, het niet laten even naar het nieuws gezet. Groot succes: vierhonderd en godsdienst studeerde is er veel hebben twee schuld.' Maar dit klop- maar tóch gaf het me voldoening te kijken en daarna Kamervragen handtekeningen in een paar uur en veranderd. Toen heette het geen te écht niet.” Er is nog een confron- om op te staan en luid te zeggen dat te stellen. 'Je bent toch niet aan het de wethouder ging gelijk om. Voort- ­Hogeschool Holland maar Vrije tatie met redeloos­ geweld. In dit ontoelaatbaar was. Zodat nie- werk hè?' zei Jeroen, mijn man. aan werd de straat zaterdagmiddag Leergangen. En de kantine had Hilversum doet Arda vrijwilligers- mand kon zeggen dat ze niet wisten ­Gelukkig weet hij waar het om schoongemaakt. Toen leerde ik dat geen restaurantmeubilair. Kijk, werk bij jongerenpodium wat er aan de hand was. Zo zie ik gaat. Ik heb hem bij Milieudefensie trouwens ook de rol van de SP.” leren kennen en hij heeft ongeveer mijn kijk op de wereld. Anders kon 1977 - 1983: middelbare school hij dit misschien niet volhouden Godeline (thans Wellant II met een partner die vaak ’s avonds college), Bussum en in het weekend weg is. Maar wat Na de Mavo (‘ik deed geen huis- er ook gebeurt: aan het eind van de werk, hobbelde gewoon mee’) dag zijn Wytze van 7½ en Guus van stroomde Arda door naar de Havo. 5 het belangrijkst. Pas als ik denk: Haar lerares Nederlands ronselde 'zo, die liggen weer veilig en haar voor de leerlingenraad. Arda: gezond in bed', kan ik me weer op “Daar leerde ik organiseren. Na een het werk richten.” tijdje zat ik ook in de Medezeggen- schapsraad en had voor het eerst 1995 - 2001: stadsdeelraad spreek- en adviesrecht. Mijn lerares Zeeburg, Amsterdam Nederlands, Ans van der Heijden Arda wijst naar de derde verdieping begeleidde me. Zij is sowieso van een flat aan de J.C. van Epen- belangrijk voor me geweest, net als straat in het Amsterdams stadsdeel maatschappijleraar Gerrit Sipkes. Zeeburg: “Hier woonde ik fantas- Beiden besteedden veel aandacht tisch. Een gezellige buurt, maar ik aan debat en standpuntverdedi- heb ook verloedering meegemaakt ging over maatschappelijke onder- en gezien wat er met een wijk werpen. Inspirators, deze leraren. gebeurt als vandalisme oprukt, de Op mijn 25ste kwam ik hier weer­ geluidsoverlast toeneemt en nie- terug als lerares Nederlands. Maar mand zich ervoor verantwoordelijk de schoolleiding vond het imago en voelt. Het was voor mij een reden aantal inschrijvingen belangrijker om mee te helpen aan de oprich- dan de leerlingen. Daarom had ik ting van een SP-kerngroep waar- het na één jaar gezien.” mee we twee zetels­ in de deelraad behaalden. Arda bij haar voormalig ouderlijk huis in Bussum. van zetel naar wieg derde EDITIE • najaar 2008 15

renner. Hij moet aan allerlei ver- wachtingen voldoen, maar het lukt hem uiteindelijk nooit. Ik zag het van tevoren aankomen. Mentsjov is een ontzettend goede renner, maar­ ik denk dat hij de winnaarsmen­ SPORTZOMER taliteit mist. Ja, ik ben een groot wielerliefhebber. Vanaf de dag Met het Europees voetbalkampioenschap, Wimbledon, de Tour de dat mijn vader me als kleine jongen meenam naar het criterium France en de Olympische Spelen kon de sportliefhebber afgelopen van Hilvarenbeek. Zo’n peloton zomer zijn hart ophalen. Ook Tweede Kamerleden van de SP genoten met allemaal­ kleurige shirts en de lucht van leer en vet. Prachtig met volle teugen. Welke prestatie maakte de meeste indruk? vond ik het.”

Emile Roemer: “De halve finale van de waterpolovrouwen tijdens Agnes Kant: “De prestatie van competitie van de Vrije Universiteit. gemaakt over het aantal medailles de Olympische Spelen. In de poule langeafstandszwemmer Maarten We spelen twintig wedstrijden per dat Nederland even zou halen. Alsof hadden ze nog van Hongarije ver- van der Weijden vond ik heel bij- jaar en ik ben altijd superfanatiek.” er geen concurrenten zijn enalsof ­ zonder. Een gouden medaille op de er geen omstandigheden zijn die

AMILIEALBUM Olympische Spelen na het over- Renske Leijten: “De beslissende een prestatie beïnvloeden. Zo werd winnen van zo’n zware ziekte. Dat tijdrit van de Tour de France. Een Vos tijdens de wegwedstrijd bevan- menselijke deel van zijn verhaal man-tegen-man-gevecht waarbij gen door de kou. Wie houdt daar spreekt me erg aan. Het mooist niemand steun heeft van zijn ploeg. nou rekening mee? Dat je in Peking vind ik nog dat hij na zijn overwin- Het was natuurlijk heel spannend, wordt bevangen door de kou?”

OTO: ARDA'S F F OTO: ARDA'S ning aandacht heeft gevraagd voor omdat Carlos Sastre moest probe- Arda liet zich in 1965 voor mensen die kanker hebben of kan- ren zijn voorsprong in het alge- Ronald van Raak: “Het magi- het eerst horen. ker hebben overwonnen. Hij heeft meen klassement vast te houden. sche moment van Denis Mentsjov Ja, ik vond het mooi dat het hem in de Tour de France. De comple- 1965 - 1989: ouderlijk huis lukte. Ik had meer met een heel te Rabobank-ploeg heeft het hele Meerweg, Bussum ­bescheiden jongen als Sastre dan jaar toegewerkt naar het moment Arda wijst naar de zijkant van het met de arrogantie van Cadel Evans. statige, losstaande pand uit 1900. Die riep heel lang van tevoren dat loren, maar voor deze halve finale Daar op de eerste verdieping, die hij de Tour zou winnen, dat wekt hadden die meiden zich helemaal ene van negen kamers was van geen sympathie op. Het wielren- opgepompt. Puur door doorzet- haar. Ze woonde hier met haar nen is bij mij met de paplepel inge­ tingsvermogen en het voorop zet- ouders, plus haar dertien maanden goten. Mijn vader zorgde er tijdens ten van het teambelang hebben ze oudere broer Pieter.­ “Hoewel mijn de vakantie bijna altijd voor dat we die wedstrijd gewonnen. Een groot ouders rechts stemden, hebben zij ergens waren waar een etappe werd verschil met de olympische voetbal- me het sociale meegegeven. Mijn gehouden. Ik weet vooral dat het ploeg of de hockeyheren. Daar zit- vader was fel tegen­ klassendenken. heel lang wachten was en dat de ten veel te veel egotrippers bij, die Voor hem was iedereen gelijkwaar- willen laten zien hoe fantastisch ze dig en dat droeg hij uit. Hij had zijn. Dat is funest voor het leveren een reisbureau en reisagentschap- van een goede prestatie. Voor mij pen. Bij ons kwam ambassade­ laten zien dat je sport kunt gebrui- was het duel met Hongarije dé wed- personeel over de vloer, maar ook ken als inzet voor het goede doel. strijd van het toernooi, want daarna de timmerman of elk ander. Ook Het geeft aan wat voor type mens was ik ervan overtuigd dat ze goud door elkaar heen. De deur stond hij is. Of ik zelf iets heb met zwem- zouden winnen. Ze zaten in een altijd voor iedereen open. Hoor- men? Nee, helemaal niet. Ik ben overwinningsroes en hadden zoveel de mijn moeder dat je alleen zou zelfs gestopt met de triatlon, omdat dat Mentsjov­ sterk genoeg was om zelfvertrouwen opgedaan dat het zijn tijdens sinterklaas of kerst, ik zo’n hekel had aan zwemmen. in een bergetappe te ontsnappen. niet meer mis kon gaan.” dan was je die dag bij ons welkom. Fietsen en hardlopen gaan me wél Maar toen het op de Alpe d’Huez Waren er zelfs cadeautjes voor je. goed af.” moest gebeuren, viel hij terug. Een TEKST: ARNOLD AARTS Er werd altijd méér gekookt, voor renners dan in een flits langskwa- persoonlijk drama voor hem, maar FOTOGRAFIE: PIM RAS EN ANP onverwacht bezoek. Samen delen Jasper van Dijk: “Het briljante men. Voor ons als kinderen was het ik geniet van de tragiek van zo’n en iedereen­ gelijkwaardig, kreeg ­afstandschot van Wesley Sneijder hoogtepunt de reclamekaravaan die ik mee van thuis. En toen ik ouder tegen Frankrijk, de 4-1. Ik vond met cadeautjes strooide.” werd sloten mijn politieke opvat- het EK-voetbal sowieso geweldig. tingen daarbij aan; ik dacht links. ­Nederland speelde grandioos en­ Jan Marijnissen: “Voor mij was het Mijn vader stemde VVD, mijn moe- versloeg toplanden als Italië en hoogtepunt de gouden medaille van der GPV. Zij heeft een lokale belan- Frankrijk. Dat was voor mij een wielrenster Marianne Vos tijdens genpartij opgericht omdat ze vond de Olympische Spelen. Ik vond het dat landelijke partijen te ver af ­namelijk symboliserend hoe het stonden van de lokale problemen. thuisfront en de journalistiek Ook dat heb ik van mijn ouders: medailles van haar eisten toen ze heb je een mening, dóé er dan iets naar Peking ging. In plaats van een mee. Kom in beweging! Eigenlijk sporter te complimenteren of aan erg SP. Niet voor niets is mijn moe- te sporen, werd van haar niets VOOR LID der later lid geworden van de SP.” anders verwacht dan drie gouden WORD plakken. En toen ze de wegwed- Arda neemt ons mee naar het strijd en tijdrit niet won, werd ze ­nabijgelegen natuurgebied Het min of meer ter verantwoording ­Lagieskamp en wijst op een sloot. geroepen. Daarom vond ik het “Nu is het water helder, maar toen ­werkelijk fantastisch toen ze bij had het een rare witte kleur. Er haar laatste onderdeel alsnog goud stak een pijp in waar water uit- won. Het is van de gekke dat van kwam. Ik wist als 8-jarige zeker: ­tevoren een calculatie wordt dat was gif. Dat moest stoppen! DELENWORD LID VAN DE SP EN DOE MEE Dus ging ik handtekeningen opha- grote verrassing, daarom ben ik ook VOOR EEN BETER NEDERLAND. len. In een mum had ik tien hand- laag geëindigd­ in de pool die we bij tekeningen. Maar toen kwam ik de SP hadden. Er deden zo’n 130 JE ONTVANGT IEDERE MAAND GRATIS bij een man die zei dat hij bioloog mensen mee die een euro hadden HET BLAD TRIBUNE, MET MOOIE was en zelf ging kijken. Vond hij ingelegd. De opbrengst ging naar ARTIKELEN UIT DE SAMENLEVING. gif, dan zou hij zijn handtekening een goed doel. Ik dacht dat ik de ­geven. Ik schok me rot! Als het pool realistisch had ingevuld door ALS LID BEN JE WELKOM VOOR EEN nou geen gif was? Ik stopte gelijk Nederland niet hoog in te schatten. RONDLEIDING IN DE TWEEDE KAMER. met de actie en ben niet meer Dat was een dure vergissing. Ja, ik terug geweest bij die man. Maar houd erg van voetbal. Ik kan het EN NOG VEEL MEER VOORDELEN! ik was er vroeg bij, hè?” zelf ook wel aardig, ik mag niet kla- gen over m’n kwaliteiten. Met wat MELD JE AAN OP WWW.SP.NL OF TEKST: ANTHONIE VERMEER andere SP’ers hebben we een zaal- VUL DE BON IN AAN DE ACHTERKANT. FOTOGRAFIE: ALEX WOLF voetbalteam dat meedoet aan de van zetel naar wieg SP_AD_ledenwerf_sept08.indd 2 19-09-2008 15:32:04 CITATEN LINKS EN RECHTS De tomatensoep van Wouke van Scherrenburg “Al smeer je lippenstift op een varken, het blijft een varken.” Obama countert terug op Palin’s ‘ik ben een pitbull met lippenstift’, maar verliest poenen, noem maar op. De hoe- bouillon, 1 citroen, 1 scheut de stem van Marianne Thieme (Partij voor de Dieren). veelheden zijn zo gul dat we die, ­olijfolie. zelfs met een huis vol gasten, niet “We kunnen niet eeuwig de waarheid over onszelf voor onszelf verbergen.” op krijgen. En die heerlijke in de Snijd de groenten in grove stukken John McCain houdt het desondanks zelf al een heel tijdje vol. Franse zon gestoofde groenten en doe ze met de andere ingredi- weggooien doet een mens natuur- ënten in een grote pan met een “Je bent financieel afhankelijk van sponsors en daarmee beïnvloedbaar. lijk niet. Soep bleek de oplossing.” bodempje water. Breng het geheel Wat Verdonk doet is niet illegaal, maar wel ondoorzichtig.” aan de kook en laat het met een SP-Kamerlid Ronald van Raak is niet fier op Rita ‘Trots op Nederland’ Verdonk De hoeveelheden groenten deksel op de pan 5 minuten prut- doen er niet toe, kies ze naar telen. Haal de pan van het vuur “Het moet een soort Vogelaar-project in het groot worden.” smaak: rijpe tomaten, courgettes, en pureer de groentemassa met CDA-Kamerlid Joop Atsma helpt de Nederlandse kandidatuur voor de n de Boer FOTOGRAFIE J oa rode paprika’s, uien, een paar een staafmixer. Olympische Spelen in 2028 om zeep. tenen knoflook. Wouke van Scherrenburg, Italiaanse of Provençaalse grill- “Lekker met beboterd grof vol­ “De tentakels van de SP omklemmen de PvdA totaal.” de blonde politieke verslageef- kruiden, 1 rode peper, 1 fles korenbrood,” zegt Wouke, VVD-Kamerlid Paul de Krom bewijst dat er ook binnen zijn partij mensen met ster van Den Haag Vandaag ­tomatensap, 3 blokjes kippen- “bon appétit!” visie zijn. vroeg altijd zó scherp door dat wijlen Pim Fortuyn haar eens “Afspraken met christen-democraten? Dat is scheten laten in een netje.” boos toebeet: “Ach mens, ga PvdA-voorman Jaap Burger (1904-1986) is er al een halve eeuw vóór toch koken!” Wouter Bos ingestonken. De SP sneed het kokkerellen iets “En de PvdA? Die laat zich in het CDA-pak naaien.” vriendelijker aan bij Wouke en Seksuele voorlichting van Agnes Kant tijdens de Algemene Beschouwingen. dat leverde ons een mooi toma- tensoeprecept op. Wouke: “In de ­zomermaanden brengen onze Als een Peijnenburgkoek wordt mensen iets lekkers voorgehouden, Franse buren ons manden vol ze kunnen er alleen niet bij. goede gaven uit hun moestuinen. Agnes Kant is tijden de Algemene Beschouwinge tegen koekhappen in de Kamer. Tomaten, courgettes, uien, pom-

Die Humberto Tan toch. Ging het andere foto hebben uitgekozen. liefst als SP’er door het leven, Maar ik had geen diepere maar durft dat niet te zeggen. gedachten of zo.” Dus communiceert hij het stiekem in een boekreclame. En wij maar denken dat je aan Toch, Humberto? iets héél belangrijks dacht. Wat vind jij er eigenlijk toe doen? SP, wie had dat nou verwacht? “Nou de algemene dingen. Recht- “Maar het is ook niet zo. Die SP vaardigheid, een eerlijke kans voor staat voor sportboeken die ik iedereen in de maatschappij.” aanprijs.” Wat kan de SP leren van de TRIK En zo stiekem solliciteren sportwereld? naar een plek op “Zuinig zijn met je krachten en de SP-verkiezingslijst!­ pieken op de juiste momenten. “Nee hoor. Ik heb niks met de SP.” Liefst één keer per vier jaar, net beunt Jan bij? zoals de Olympiërs.” Hoe kan dát nou? Volgens het dagblad Spits krijgt Eh, ik ben a-politiek. Wie is eigenlijk je favoriete Jan Marijnissen het de komende SP’er? tijd extra druk. Het gratis

FOTOGRAFIE ALEX WOLF Nogal een peinzende blik op die “Die heb ik niet. Maar ik wens verspreide blad meldt: Marijnissen foto. Waar dacht je aan? Agnes Kant natuurlijk wel heel is nog wel Kamerlid en landelijk HUMBERTO TAN “Ja somber, hè. Ik zou zelf een veel succes.” partijvoorzitter van GroenLinks.

JA, ik word lid van de SP. Ik machtig de SP om per kwartaal onderstaand bedrag af te schrijven van mijn rekening. Jan Marijnissen over sudoku Ik ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuws- en ledenblad De Tribune het Churchill Museum gratis in de bus. We krijgen dan toch een Natio- honderden mensen soms weken­ kwartaalbijdrage  5,– (minimum)  7,50  10, –  12,50  15,– anders  naal Historisch Museum. Ik heb onafgebroken samengewerkt in de daar de afgelopen jaren voor strijd tegen de nazi’s. Zoalsbekend, ­ naam ­gepleit omdat het een bijdrage Londen is zwaar getroffen door is aan meer historisch besef en­ de Duitse bommenwerpers.­ Naast

WORDEN roepnaam voorletters m/v historische kennis. Om inspiratie de ontelbare rooms is het muse- op te doen voor dat museum heb um gewijd aan Churchill zelf. Het adres ik heel wat andere bezocht. In mei geeft een overzicht van zijn bewo- was ik in Londen in Tate Modern, gen leven; zijnopkomst, ­ succes TE het British Museum maar ook in en val. Ook veel van zijn beroem- postcode plaats het Churchill-museum­ en de war de uitspraken zijn er te vinden. rooms. Een echte aanrader. Wel Zoals: ‘Het beste argument tegen telefoon geboortedatum even eerst een biografie­ over de democratie is een conversatie van man lezen (bijvoorbeeld die van vijf minuten met een gemiddelde­ LID Sebastian Haffner). stemgerechtigde.’ Tsja, niet in alle e-mail rekeningnummer opzichten een fijne man, wel een Het is een kunststuk als je het bijzonder museum. datum handtekening museum weet te vinden. Het ligt ergens verscholen tussen Trafalgar Churchill Museum & Cabinet OM Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot Square, Buckingham Palace en het War Rooms, King Charles Street, 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen af aan ROOD. House of Parliaments. Vanaf de Londen. weg ga je een trapje af en kom je Stuur deze bon in envelop zonder postzegel naar: in de kelders waar tijdens de WO Dagelijks open van SP, Antwoordnummer 30542, 3030 WB Rotterdam II de war rooms waren. Alles is 09.30 tot 18.00 uur. U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of nog in staat van toen. Je waant je Entree: 12 pond

BON een e-mail aan de SP: (010) 243 55 40, [email protected] ZO OKTOBER 2008 helemaal in die tijd. Hier hebben kinderen tot 16 gratis.