Gminny Program Rewitalizacji Dla Gminy Szczucin Na Lata 2016-2026

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY SZCZUCIN NA LATA 2016-2026

Aktualizacja – styczeń 2020 r.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Zespół autorski: Zespół autorów pod kierownictwem mgr inż. Wojciecha Kuska

mgr inż. Agnieszka Bolingier mgr inż. Grzegorz Markowski mgr inż. Małgorzata Płotnicka mgr inż. Janusz Pietrusiak mgr inż. Agata Bechta mgr inż. Michał Drabek

Opieka ze strony Zarządu – mgr inż. Barbara Markiel i mgr inż. Janusz Pietrusiak

2 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Spis treści Wykaz skrótów i pojęć ...... 5

1. Wprowadzenie ...... 7 1.1. Wstęp ...... 7

2. Powiązania GPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Gminy...... 9 3. Ogólna charakterystyka Gminy Szczucin ...... 15 3.1. Sfera przestrzenno – funkcjonalna ...... 15

3.2. Sfera gospodarcza ...... 24

3.3. Sfera środowiskowa ...... 25

3.4. Sfera społeczna ...... 28

3.5. Sfera techniczna ...... 31

4. Podsumowanie etapu wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji ...... 35 4.1. Metodyka ...... 35

4.2. Pogłębiona analiza obszaru rewitalizacji ...... 47

4.2.1. Podobszar rewitalizacji 1 ...... 49

4.2.2. Podobszar rewitalizacji 3 ...... 52

4.2.3. Podobszar rewitalizacji 14 ...... 53

5. Założenia programowe ...... 56 5.1. Wizja ...... 56

5.2. Cele oraz kierunki działań ...... 57

5.3. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne ...... 58

5.4. Charakterystyka pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 77

5.5. Komplementarność GPR ...... 86

5.6. Szacunkowe ramy finansowe ...... 95

6. Zarządzanie GPR ...... 106 6.1. Opis struktury zarządzania realizacją GPR ...... 106

3 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

6.2. System monitowania i oceny...... 111

6.3. Aktualizacja GPR ...... 115

6.4. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach ...... 116

6.4.1. O ochronie praw lokatorów ...... 116

6.4.2. Komitet rewitalizacji ...... 117

6.5. Sposób realizacji GPR w zakresie planowania przestrzennego ...... 118

6.5.1. Niezbędne zmiany w SUiKZP ...... 118

6.5.2. Wskazanie MPZP koniecznych do uchwalenia lub zmiany ...... 118

6.6. Wskazanie czy na obszarach rewitalizacji ma zostać uchwalona SSR ...... 119

7. Partycypacja społeczna ...... 119 7.1. Zakres partycypacji społecznej ...... 119

7.2. Model włączenia interesariuszy w proces rewitalizacji ...... 122

7.2.1. Na etapie przygotowania oraz wdrażania ...... 122

7.2.2. Na etapie monitorowania i aktualizacji ...... 124

8. Spis tabel ...... 125 9. Spis rysunków ...... 126 Załącznik. Mapa podstawowych kierunków zmian funkcjonalno-przestrzennych.

4 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Wykaz skrótów i pojęć

Poniżej przedstawiono najważniejsze skróty:

 BDL GUS – Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego,  EFRR – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,  EFS – Europejski Fundusz Społeczny,  FS – Fundusz Spójności,  GPR– Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026,  GUS – Główny Urząd Statystyczny,  JST – jednostka samorządu terytorialnego,  RPO WM 2014 – 2020 – Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020,

Poniżej przedstawiono najważniejsze pojęcia:

 Rewitalizacja - to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe), integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji. Rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także kulturowych) i jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy (m.in. przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, właścicieli nieruchomości, organy władzy publicznej, etc.) tego procesu, w tym przede wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. Działania służące wspieraniu procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie (poszczególne działania pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np. transportową, energetyczną, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych i planistycznych).  Stan kryzysowy – stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer:

5 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- gospodarczej (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw), - środowiskowej (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia, ludzi bądź stanu środowiska), - przestrzenno-funkcjonalnej (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej), - technicznej (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska). - Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają mierniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju, w odniesieniu do wartości dla całej gminy.  Obszar zdegradowany – obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Dotyczy to najczęściej obszarów miejskich, ale także wiejskich. Obszar zdegradowany może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z podobszarów.  Obszar rewitalizacji – obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym, z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, lecz nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. W skład obszaru rewitalizacji mogą wejść obszary występowania problemów przestrzennych, takich jak tereny poprzemysłowe (w tym poportowe i powydobywcze), powojskowe lub pokolejowe, wyłącznie w przypadku, gdy przewidziane dla nich działania są ściśle powiązane z celami rewitalizacji dla danego obszaru rewitalizacji.

6 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

1. Wprowadzenie

1.1. Wstęp

Podstawą prawną Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 (GPR) jest ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1398 z późn. zm.). Zgodnie z jej zapisami rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji.

Ustawa wprowadza szereg wymagań co do zawartości samego dokumentu oraz etapów jego wdrażania. Pierwszym etapem było podjęcie przez Radę Miejską w Szczucinie uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin. Załącznikami tej uchwały są Diagnoza na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji Gminy Szczucin oraz mapa z wyznaczonymi obszarami bilansowymi.

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 składa się z kilku głównych części opisowych, tj.:

 Wprowadzenia  Powiązań GPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Gminy  Charakterystyki gminy, a w szczególności obszaru rewitalizacji  Założeń programowych  Sposobu realizacji i oceny GPR  Partycypacji społecznej

W dniu 16 czerwca 2017 r. podjęta została Uchwała Nr XXIX/337/17 Rady Miejskiej w Szczucinie w sprawie zmiany uchwały Rady Miejskiej w Szczucinie nr XXVII/326/17 z dnia 20 kwietnia 2017 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2023. W dniu 25.07.2017 r. dokument został wpisany do Wykazu Programów Rewitalizacji Województwa Małopolskiego. W 2019 r. rozpoczęto prace nad aktualizacją dokumentu – został zaktualizowany zgodnie z ustawą o rewitalizacji oraz zasadami aktualizacji GPR opisanymi w podrozdziale 6.3 niniejszego dokumentu. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 przyjęty został uchwałą Rady Miejskiej w Szczucinie.

7 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Aktualizację niniejszego dokumentu opracowano zgodnie z ustawą z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji, Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014–2020, wydanymi w dniu 02.08.2016 r. przez Ministra Rozwoju na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020.

Aktualizacja Gminnego Programu Rewitalizacji jest odpowiedzią na zmiany w zakresie aktualnej sytuacji na obszarze rewitalizacji i gminy oraz zdeterminowana jest poziomem zaangażowania podmiotów lokalnych w planowane działania, a także potrzebami i oczekiwaniami mieszkańców wyznaczonego obszaru rewitalizacji.

8 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

2. Powiązania GPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Gminy

Celem niniejszego rozdziału jest przedstawienie spójności GPR z obowiązującymi w Gminie Szczucin dokumentami strategicznymi i planistycznymi w szeroko rozumianym zakresie związany tematycznie z rewitalizacją.

Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014-2020 (Uchwała Nr XXXVI/391/14 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 26 czerwca 2014 r.)1

Strategia Rozwoju jest podstawowym dokumentem określającym wizję, misję cele strategiczne, cele operacyjne i finansowe oraz obszary rozwojowe Gminy Szczucin. Strategia posiada szeroki kontekst regionalny i ogólnopolski. Jej cele strategiczne są ściśle powiązane z dokumentami strategicznymi określającymi rozwój województwa małopolskiego i kraju.

Cele strategiczne:

 Gmina oferująca dobre warunki do założenia działalności gospodarczej, pozyskania inwestorów, którzy wykorzystują istniejące tereny inwestycyjne,  Poprawa stanu infrastruktury technicznej na terenie gminy z zachowaniem środowiska naturalnego,  Wykorzystanie potencjału przyrodniczo – kulturowego do promowania tradycji, zwyczajów i produktów lokalnych wśród gmin Powiśla Dąbrowskiego i województwa małopolskiego,  Zapewnienie możliwości kształcenia się przez całe życie oraz organizacja szkoleń poszerzających wiedzę mieszkańców.

Założenia Gminnego Programu Rewitalizacji wspierają osiągnięcie celów zawartych w Strategii, w szczególności w zakresie aktywizacji gospodarczej oraz społecznej.

Zakładane efekty wdrożenia Strategii Rozwoju Gminy Szczucin, to m.in.:

 Wykreowanie korzystnego wizerunku Gminy Szczucin w opinii obecnych i przyszłych mieszkańców,  Umocnienie przeświadczenia o atrakcyjności inwestycyjnej Gminy Szczucin,  Poprawa jakości życia mieszkańców,  Zmniejszenie emigracji mieszkańców gminy,  Uzyskanie poparcia społecznego dla procesów rozwojowych gminy,

1 http://bip.malopolska.pl/umigszczucin,a,947936,strategia-rozwoju-gminy-szczucin-na-lata-2014-2020.html

9 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Zwiększenie zakresu współpracy władzy samorządowej opartej na partnerstwie z samorządem powiatu dąbrowskiego, samorządem województwa małopolskiego, a także partnerami zewnętrznymi – potencjalnymi inwestorami.

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (Uchwała Nr XIX/177/2000 Rady Gminy w Szczucinie z dnia 28 grudnia 2000 r., Uchwała Nr XXX/306/05 Rady Gminy w Szczucinie z dnia 30 sierpnia 2005 r., Uchwała Nr XVIII/217/2012 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 27 września 2012 r.)2

Działania zaplanowane w ramach niniejszego dokumentu wpisują się w kierunki wyznaczone w Studium. Realizacja Gminnego Programu Rewitalizacji nie pociąga za sobą konieczności zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w przypadku działań programowych przewidzianych do realizacji na terenie miasta Szczucin. W przypadku sołectwa Skrzynka, w związku z planowanym utworzeniem Strefy Aktywności Gospodarczej zajdzie potrzeba zmiany przeznaczenia gruntów. Rada Miejska w Szczucinie podjęła Uchwałę Nr XXII/285/16 z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego” Gminy Szczucin (…). Prace nad zmianami są w toku, a projekt zmian obejmuje konieczne zmiany wynikające z planowanej do utworzenia Strefy aktywności gospodarczej w sołectwie Skrzynka.

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych i Rozwoju Społecznego Gminy Szczucin (Uchwała nr XII/105/08 Rady Gminy w Szczucinie z dnia 29 lutego 2008 r w sprawie uchwalenia Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych i Rozwoju Społecznego Gminy Szczucin na lata 2007-2020)

Niniejsza strategia jest podstawowym dokumentem programowym ukierunkowującym politykę społeczną Gminy. W opracowaniu przedstawiona jest wizja pożądanego ładu społecznego, cele strategiczne wyznaczające ramy dla tworzenia i wdrażania projektów realizacyjnych z zakresu rozwoju społecznego i pomocy społecznej. Gminny Program Rewitalizacji wspiera założenia Strategii (…) w sposób bezpośredni, m.in. poprzez ujęcie i kontynuację działań na rzecz utrzymania dobrej kondycji XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie oraz ubogacenia oferty spędzania wolnego czasu dla osób w każdym wieku poprzez tworzenie lub utrzymanie miejsc temu służących. W celach Strategii (…) mieści się również wyprowadzanie rodzin i osób samotnych z trudnej sytuacji życiowej dzięki utrzymaniu sprawnego działania systemu pomocy i opieki społecznej, zapobieganiu wykluczenia grup społecznych z aktywnego życia gminy i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy.

2 http://www.szczucin.pl/studium-gminy-szczucin.html

10 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Gminny Program Rewitalizacji zakłada wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszarów, które zostały za takie uznane m. in. poprzez nagromadzenie właśnie problemów natury społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, środowiskowej i technicznej, które bezpośrednio lub pośrednio wiążą się z celami wyznaczonymi w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych i Rozwoju Społecznego Gminy Szczucin.

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 (Uchwała Nr XVIII/240/16 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 25 lipca 2016 r.)3

Jest to dokument opracowany w celu realizowania konstytucyjnej zasady udzielania szczególnej pomocy rodzinie i dziecku.

Program zawiera kierunki działań zmierzających do tworzenia warunków dla prawidłowego funkcjonowania i wychowywania dzieci w rodzinach naturalnych. Celem programu jest przywracanie rodzinom zdolności do przezwyciężenia ich problemów opiekuńczo – wychowawczych przy współpracy samorządu i innych instytucji zajmujących się rodziną.

Zarówno w Gminnym Programie Wspierania Rodziny jak i w Gminnym Programie Rewitalizacji analizowane są podobne (często te same) dane statystyczne w zakresie problemów społecznych.

Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomani w Gminie Szczucin na 2019 rok (Uchwała Nr IV/20/18 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 28 grudnia 2018 r.)4 Program stanowi podstawę do praktycznej realizacji zadań i priorytetów ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowywaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Głównym celem Programu jest konstruowanie i realizacja lokalnej polityki przeciwdziałania uzależnieniom, w tym:  Zapobieganie rozwojowi problemów alkoholowych i innych zagrożeń społecznych w Gminie Szczucin,

3 http://bip.malopolska.pl/umigszczucin,a,1225433,uchwala-nr-xviii24016-rady-miejskiej-w-szczucinie-z-dnia-25-lipca-2016- r-w-sprawie-przyjecia-gminneg.html 4 https://bip.malopolska.pl/e,pobierz,get.html?id=2012045

11 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Ograniczenie populacji osób pijących ryzykownie i szkodliwie,  Zwiększenie skuteczności oddziaływań w zakresie profilaktyki problemów alkoholowych.

Gminny Program Rewitalizacji zakłada wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszarów, które zostały za takie uznane m. in. poprzez nagromadzenie właśnie problemów natury społecznej, do których należy zaliczyć problem uzależnień. Program osłonowy „Pierwszy dzwonek” (Uchwała Nr VI/63/15 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 21 maja 2015 r.)5

Program polega na udzieleniu wsparcia dla uczniów z rodzin wielodzietnych 4+ z Miasta i Gminy Szczucin w zakresie zwiększenia ich szans edukacyjnych. Pomoc jest przeznaczona dla uczniów z rodzin wielodzietnych na dofinansowanie zakupu artykułów edukacyjnych oraz pomocy dydaktycznych, w szczególności podręczników wymaganych według programu szkoły podstawowej, gimnazjum lub szkoły ponadgimnazjalnej na dany rok szkolny. Zarówno w Programie „Pierwszy dzwonek” jak i w Gminnym Programie Rewitalizacji analizowane są podobne dane statystyczne w zakresie problemów społecznych.

Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Szczucin na lata 2016–2023 z elementami Programu Ograniczenia Niskiej Emisji (Uchwała Nr XXI/279/16 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 30 listopada 2016 r.)6

Cele strategiczne Planu gospodarki niskoemisyjnej skupiają się w głównej mierze na ograniczeniu emisji dwutlenku węgla, zwiększenia efektywności energetycznej w budynkach i transporcie oraz zwiększeniu udziału odnawialnych źródeł energii w ogólnej produkcji energii.

Plan realizuje również cele w zakresie ochrony powietrza na terenie Gminy Szczucin, zakładając redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza. Nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy Planem gospodarki niskoemisyjnej a Gminnym programem rewitalizacji, jednakże pośrednio realizacja GPR będzie służyć poprawie efektywności energetycznej oraz jakości powietrza. Stanie się tak dzięki

5 http://bip.malopolska.pl/umigszczucin,a,973694,uchwala-nr-xxxvii42214-rady-miejskiej-w-szczucinie-z-dnia-11-wrzesnia- 2014-w-sprawie-przyjecia-progr.html 6 http://bip.malopolska.pl/umigszczucin,a,1218732,uchwala-nr-xvii23016-rady-miejskiej-w-szczucinie-z-dnia-20-czerwca- 2016-r-w-sprawie-przyjecia-planu-.html

12 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 zapewnieniu zgodności działań podejmowanych w ramach programu z Planem gospodarki niskoemisyjnej, poprzez uwzględnianie aspektów dotyczących zmniejszania zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych, zwiększania produkcji energii z OZE lub poprawy jakości powietrza, dążąc tym samym do osiągnięcia efektu synergii.

Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Szczucin na lata 2016 – 2030 (Uchwała Nr XXIV/307/2017 z dnia 22 lutego 2017 r.)7

Podstawę prawną opracowania projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe stanowi art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, zgodnie z którym wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń. Dokument sporządza się dla obszaru Gminy na okres co najmniej 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata. Ponadto, zgodnie z art. 18 ust 1 ustawy – Prawo energetyczne, do zadań własnych Gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:

 planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze Gminy,

 planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie Gminy,

 finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie Gminy, co znalazło również swoje odzwierciedlenie w zapisach dokumentu. Nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy Projektem założeń do planu zaopatrzenia w ciepło (…) i Gminnym Programem Rewitalizacji, jednakże jest on spójny z Planem gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Szczucin i w odniesieniu do jego celów realizacja GPR będzie służyć poprawie efektywności energetycznej oraz jakości powietrza.

Podsumowanie Z analizy strategicznych dokumentów lokalnych ujętych w Gminnym Programie Rewitalizacji można wciągnąć następujące wnioski:  stwierdza się, że GPR wspiera realizację celów analizowanych dokumentów na poziomie gminnym,  stwierdza się powiązanie założeń GPR z większością dokumentów strategicznych i planistycznych gminy,

7 https://bip.malopolska.pl/umigszczucin,a,1300041,uchwala-nr-xxiv3072017-z-dnia-22-lutego-2017-r-w- sprawie-przyjecia-projektu-zalozen-do-planu-zaopatr.html

13 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 nie zidentyfikowano obszarów sprzecznych z celami analizowanych dokumentów strategicznych.

14 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

3. Ogólna charakterystyka Gminy Szczucin

Niniejszy rozdział stanowi wstęp przybliżający charakterystykę Gminy Szczucin. Szczegółowe dane wskaźnikowe mieszczą się w opracowaniu „Diagnoza na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji Gminy Szczucin” stanowiącym załącznik do uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin. W kolejnych rozdziałach zostaną również przedstawione: metodyka wykonania, wnioski wykonanej diagnozy oraz szczegółowa i pogłębiona diagnoza obszaru rewitalizacji.

3.1. Sfera przestrzenno-funkcjonalna

Położenie i powierzchnia

Gmina miejsko – wiejska Szczucin położona jest w powiecie dąbrowskim, we wschodniej części województwa małopolskiego. Od zachodu Gmina Szczucin graniczy z Gminą Mędrzechów, od wschodu z województwem podkarpackim, od południa z Gminami Dąbrowa Tarnowska i Radgoszcz, natomiast od północy z województwem świętokrzyskim.

Rysunek 1. Gmina Szczucin na tle województwa małopolskiego i powiatu dąbrowskiego8.

8 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014-2020

15 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Szczucin jest gminą miejsko – wiejską typowo rolniczą, należącą obecnie do najsłabiej uprzemysłowionych w województwie małopolskim. Obszar Gminy Szczucin należy do dorzecza górnej Wisły. Od północy rzeka ta stanowi naturalną jej granicę.

Powierzchnia Gminy Szczucin wynosi 119 km2 (21,88% powierzchni powiatu). Obszar ten jest zamieszkiwany przez 13 436 osób. W skład Gminy wchodzi miasto Szczucin oraz następujące sołectwa: Borki, Brzezówka, Dąbrowica, Delastowice, Laskówka Delastowska, Lubasz, Łęka Szczucińska, Łęka Żabiecka, Maniów, Radwan, Skrzynka, Słupiec, Suchy Grunt, Świdrówka, Wola Szczucińska, Zabrnie, Załuże9.

Jest to teren równinny, choć jego centralną część stanowi nieco wyższy Garb Szczuciński, który tworzą wały wydmowe ułożone w kierunku wschód-zachód. Znaczne połacie Gminy Szczucin to tereny podmokłe, bagniste, zwłaszcza w bliskim sąsiedztwie małych, nie uregulowanych potoków. W środkowej części gminy zachowały się większe masywy leśne, będące pozostałościami Puszczy Sandomierskiej. Niemal całkowicie płaski teren przecinają liczne, niewielkie cieki wodne wpadające do Wisły. Największym ciekiem wodnym na terenie Gminy Szczucin jest rzeka Breń, która płynie równolegle do Wisły z zachodu ku wschodowi przez całą niemal szerokość gminy i przyjmuje niewielkie, lecz bardzo liczne dopływy (m.in. Rybnica, Smęgorzówka, Upust)10.

Fizjografia i środowisko

Według fizyczno – geograficznej regionalizacji Polski opracowanej przez prof. J. Kondrackiego obszar Gminy Szczucin położony jest w mezoregionie Nizina Nadwiślańska. Jest to mezoregion w południowej Polsce, północno – zachodnia część Kotliny Sandomierskiej, na pograniczu Wyżyny Małopolskiej i Podkarpacia Północnego i ma charakter pagórkowaty.

Północna część Gminy objęta jest strefą Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Wisły. Na powierzchnię tego obszaru składają się m.in. wody płynące – około 27%, grunty zadrzewione o charakterze zwartych krzewów i zarośli nadrzecznych – 31% i użytki rolne – 37% powierzchni. Pozostała powierzchnia to lasy i tereny zabudowane. Dominujące zbiorowiska roślinne to wikliny należące do zespołu Sallicetum triado – viminalis. Występują również zbiorowiska łęgu wierzbowo – topolowego Salici – Populetum. Wśród gatunków roślin spotyka się topolę białą, wierzbę kruchą i białą ale flora reprezentowana jest głównie przez roślinność szuwarową. W świecie zwierząt dominują

9 Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. 10 Program ochrony środowiska dla Gminy Szczucin na lata 2004-2015.

16 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 gatunki związane ze środowiskiem wodnym, szukające schronienia lub gniazdujące w najbliższym sąsiedztwie rzeki na łachach, wydmach, skarpach brzegów rzecznych, zaroślach wikliny itp. Większość żyjących tutaj zwierząt objętych jest ochroną gatunkową. Można spotkać takie gatunki jak: gągoł krzykliwy, tracz nurogęś, mewa mała i srebrzysta.

Opisywany obszar jest niezwykle cenny pod względem krajobrazowym, florystycznym i faunistycznym. Dolina Wisły odznacza się stosunkowo dużym stopniem naturalności zarówno krajobrazu jak i fitocenoz.

Na terenie Gminy znajduje się także jeden użytek ekologiczny (w Woli Szczucińskiej) oraz 10 pomników przyrody – starych drzew, zgromadzonych na terenie zabytkowego zespołu parkowego w Szczucinie. Brak jest obszarów NATURA 200011.

Na terenie Gminy w sołectwach Skrzynka i Słupiec występują następujące obszary i tereny górnicze12:

 Skrzynka Zachmielnie A (dz. 229; 230; 234/1; 235; 236; 239) – powierzchnia 18 166 m2, złoże: kruszywa naturalne, Nr rejestru 10-6/5/379  Słupiec Zachód (dz. 798) – powierzchnia 18 172 m2, złoże: kruszywa naturalne, Nr rejestru 10- 6/4/284  Słupiec (dz.799) – powierzchnia 18 655 m2, złoże: kruszywa naturalne, Nr rejestru 10-6/4/268  Słupiec – Podlesie (dz. 1279; 1280/1; 1281; 1283/1) – powierzchnia 19 919 m2, złoże: kruszywa naturalne, Nr rejestru 10-6/5/381.

Rolnictwo

Gleby występujące na terenie Gminy w większości zaklasyfikowane zostały do średnich i niższych klas bonitacyjnych. Duży odsetek użytków rolnych stanowią ziemie III, IV i V klasy bonitacyjnej. Zaledwie 11% powierzchni użytków rolnych Gminy posiada I klasę oraz 10% - II klasę bonitacyjną. Gleby VI klasy bonitacyjnej stanowią 5% powierzchni użytków rolnych.

W północnej części Gminy Szczucin występują głównie mady. Wytworzyły się w obrębie doliny Wisły, szerokim pasem ze wschodu na zachód a także na południu Gminy w obrębie potoków Breń i Upust. Są to mady rzeczne, mady pyłowe, ilaste i gliniaste często zalewane w obrębie wałów. W centralnej części Gminy w pasie o szerokości 2 – 4 km, o kierunku ze wschodu na zachód występują gleby rdzawe (skrytobielicowe) i bielicowe, wytworzone z piasków starych tarasów akumulacyjnych (piasków

11 Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Szczucin 12 Rejestr Obszarów Górniczych

17 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 słabogliniastych i gliniastych a także piasków luźnych). Znaczna część zajmują gleby brunatne wyługowane, wytworzone z piasków słabo gliniastych.

Na tym terenie uprawiane są przede wszystkim: zboża, ziemniaki i warzywa gruntowe. Według danych Powszechnego Spisu Rolnego z roku 2010 w strukturze obszarowej dominowały gospodarstwa o powierzchni 1 – 5 ha13.

Tabela 1. Struktura użytkowania gruntów na terenie Gminy Szczucin14.

Powierzchnia Udział w powierzchni ogólnej Rodzaj gruntów [ha] [%] Użytki rolne, w tym: 8 741 72,9 - grunty orne 6 353 53,0 - sady 302 2,5 - łąki 1 474 12,3 - pastwiska 612 5,1 Użytki leśne 1 478 12,3 Grunty zabudowane i zurbanizowane 419 3,5 Wody 374 3,1 Nieużytki 68 0,6 Pozostałe grunty 903 7,6 Powierzchnia Gminy Szczucin 11 983 100,0 Komunikacja15

Głównym szlakiem komunikacyjnym na terenie gminy Szczucin jest droga krajowa nr 73 o przebiegu: Wiśniówka – Tarnów – Pilzno – Jasło. Długość tej drogi w administracji GDDKiA Rejon w Tarnowie wynosi: 32,475 km, natomiast na obszarze gminy Szczucin długość tej drogi wynosi: 7,704 km. Ważną funkcję komunikacyjną pełni również droga wojewódzka nr 982 o nazwie: Szczucin – Sadkowa Góra – Jaślany. Droga ta stanowi pośrednie połączenie międzyregionalne w kierunku wschodnim, tj. łączy Szczucin z Mielcem i Tarnobrzegiem. Całkowita długość drogi wynosi 11,251 km.

Przez Szczucin przebiega linia kolejowa PKP, niemniej od 2000 r. gmina nie posiada czynnego połączenia kolejowego.

Funkcjonujący na terenie Gminy transport zbiorowy oparty jest na transporcie autobusowym, zabezpieczanym przez przedsiębiorców wykonujących usługi regularnych przewozów.

Dominującym typem transportu jest jednak transport indywidualny.

13 Powszechny Spis Rolny 2010. 14 Program ochrony środowiska dla Gminy Szczucin na lata 2004-2015. 15 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014-2020

18 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Infrastruktura edukacyjno-sportowa

Na terenie Gminy Szczucin działają następujące placówki oświatowe:

1) 2 zespoły szkolno-przedszkolne (Słupiec, Skrzynka), 2) 1 szkoła podstawowa wraz z oddziałem przedszkolnym (Zabrnie), 3) 2 szkoły podstawowe (SP w Borkach i SP w Szczucinie), 4) 5 przedszkoli (3 w Szczucinie, 1 w Borkach i 1 w Maniowie). Z tych 5 przedszkoli 2 są przedszkolami prywatnymi.

W Szczucinie ma również swoją siedzibę Powiatowe Centrum Edukacji i Kompetencji Zawodowych. Centrum to powstało na bazie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych, wcześniej Zasadniczej Szkoły Zawodowej, Technikum i Liceum.

W roku szkolnym 2014/2015 Powiatowe Centrum Edukacji i Kompetencji Zawodowych prowadziło rekrutację na kierunkach:

Liceum Ogólnokształcące:

 klasa humanistyczna z elementami prawa,  klasa turystyczna,  klasa matematyczno – informatyczna,  klasa biologiczno – chemiczna z elementami kosmetologii,  klasa sportowa,  klasa teatralna.

Technikum:

 technik mechanik,  technik teleinformatyk,  technik elektronik,  technik informatyk.

Zasadnicza Szkoła Zawodowa:

W zakresie Zasadniczej Szkoły Zawodowej uczniowie mogą kształcić się we wszystkich zawodach występujących na rynku pracy zgodnie z nową klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego. Warunkiem przyjęcia jest zawarcie umowy dotyczącej kształcenia praktycznego w zawodzie

19 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 z wybranym przez ucznia zakładem pracy. Jest to duży potencjał w zakresie nauki przygotowującej do zawodu.

Na koniec 2012 r. zanotowano 732 dzieci w szkołach podstawowych i 159 absolwentów. Szkoły podstawowe dysponują komputerami z dostępem do Internetu przeznaczonymi do użytku uczniów w ilości 92 sztuk, a na 1 komputer przypada 12,56 uczniów16.

Wyniki egzaminu gimnazjalnego przedstawione zostały w tabeli.

Tabela 2. Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2016 r.17

Język Część humanistyczna Część matematyczno-przyrodnicza nowożytny Język angielski Ilość Historia i Przedmioty Średnia % Placówka Język polski Średnia Matematyka Średnia - poziom uczniów WOS przyrodnicze - - wynik % % - wynik % % podstawowy - - wynik % wynik % wynik % Gimnazjum 82 71 62 66,5 49 54 51,5 66 61,3 Szczucin Gimnazjum 34 67 58 62,5 50 53 51,5 56 56,7 Borki Gimnazjum 19 65 54 59,5 46 51 48,5 47 51,7 Radwan Średnia 45 67,7 58 62,8 48,3 52,7 50,5 56,3 56,6 Pomimo bogatej oferty edukacyjnej brak jest w gminie placówki opiekuńczo-wychowawczej dla dzieci do lat trzech.

Kluby sportowe w gminie Szczucin to:

 Ludowy Klub Sportowy „Wisła” Szczucin,  Ludowy Klub Sportowy „Brzoza” Brzezówka,  Ludowy Klub Sportowy „Kłos” Słupiec,  Uczniowski Międzyszkolny Klub Sportowca JUNIS ze Szczucina (badminton na poziomie krajowym),  Dąbrowski Klub Karate TETSUI w Dąbrowie Tarnowskiej sekcja karate w Szczucinie.

Na terenie Gminy znajduje się nowoczesna hala sportowa. Hala jest pełnowymiarowa tzn., że mieści się w niej pełnowymiarowe boisko do piłki ręcznej, koszykowej i nożnej – halowej. Ponadto w środkowej części hali znajduje się boisko do piłki siatkowej a po przegrodzeniu hali na trzy części kotarami tworzymy trzy boiska treningowe do siatkówki lub koszykówki lub cztery boiska do

16 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020. 17 Dane Urzędu Miasta i Gminy Szczucin.

20 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 badmintona w sektorze C. Od strony wschodniej są trybuny, na których może przebywać około 300 osób18.

Przy Hali Widowiskowo Sportowej w Szczucinie znajduje się Orlik 2012 wyposażony w boisko do piłki nożnej, siatkówki oraz do gry w tenisa ponadto znajdują się też urządzenia rekreacyjno – rehabilitacyjne wyposażone w urządzenia sprawnościowe zapewniające pełen zakres ćwiczeń rekreacyjnych na górne partie ciała i nogi oraz zwiększenie wytrzymałości, poprawę elastyczności i krążenia. Znajdują się też przyrządy do ćwiczeń fitness na zewnątrz.

Przy Zespole Szkół w Borkach znajduje kompleks relaksacyjno-rehabilitacyjny, na którym zainstalowane są urządzenia sprawnościowe zapewniające pełen zakres ćwiczeń rekreacyjnych na górne partie ciała i nogi, zwiększenie wytrzymałości, poprawę elastyczności i krążenia. Znajdują się też przyrządy do ćwiczeń fitness na zewnątrz. Znajduje się także boisko sportowe wielofunkcyjne o nawierzchni poliuretanowej na którym jest boisko do gry w piłkę nożną, piłkę ręczną, koszykówkę oraz kort do tenisa ziemnego.

Przy Ludowym Klubie Sportowym „WISŁA” znajduję się boisko sportowe do piłki nożnej wraz z bieżnią.

Ochrona zdrowia

Na terenie Gminy Szczucin działa Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Szczucinie.

W obiekcie wykonywane są dwa świadczenia medyczne. Kontrakt obejmuje następujące usługi medyczne:

 Ambulatoryjną opiekę specjalistyczną,  Rehabilitację leczniczą.

Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Szczucinie posiada poradnię lekarza rodzinnego i pielęgniarki POZ, punkt analityczny i dobrze wyposażony dział fizykoterapii, a także poradnie specjalistyczne:

 Poradnię Gruźlicy i Chorób Płuc,  Poradnie Ginekologiczno-Położniczą,  Poradnie USG,  Poradnię - Echo serca.

Dla kobiet udostępniono opiekę, obejmującą edukację w zakresie planowania rodziny, pomocy w okresie ciąży i porodu oraz porad w zakresie pielęgnacji. Umowa firmy w zakresie lekarza rodzinnego

18 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020.

21 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 obejmuje prowadzenie edukacji zdrowotnej pacjenta, wystawianie zaświadczeń o stanie zdrowia a także analizowanie konsultacji wykonywanych w innych jednostkach. Do zakresu zadań wykwalifikowanej pielęgniarki w poradni należy promowanie zdrowia oraz profilaktyki chorób.

Przy GZOZ w Szczucinie działają ośrodki zdrowia w miejscowościach Brzezówka i Słupiec.

W Gminie działa również „Przychodnia Rodzinna” sp.j. świadcząca usługi medyczne w ramach świadczeń NFZ. Działają także gabinety stomatologiczne tj. Gminne Centrum Stomatologii S.P mające swą siedzibę Gminnym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Szczucinie oraz trzy prywatne gabinety stomatologiczne.

Kultura i sztuka

Kościół pw. św. Marii Magdaleny19

Kościół po raz pierwszy wzmiankowany jest w 1328 r. Obecny kościół wzniesiony został na miejscu dawnego, drewnianego. Prace przy budowie trwały od 1680 r. do pocz. XVIII w. Konsekracja świątyni miała miejsce w 1734 r. Po pożarze w 1795 r. został odbudowany, a w latach następnych rozbudowywany między innymi o boczne kaplice, wieżę oraz nawy boczne. W 1944 r. został poważnie uszkodzony w wyniku działań wojennych, całkowitemu zniszczeniu uległa wtedy wieża, którą odbudowano w latach 1959 – 60. Świątynia wzniesiona została w stylu barokowym i neobarokowym. Na szczególną uwagę zasługują obrazy: Matki Boskiej z Dzieciątkiem, Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej (II poł. XVIII w.), barokowy obraz Matki Boskiej Różańcowej ukazanej w asyście świętych (1714 r.) oraz Chrystus Ukrzyżowany i św. Maria Magdalena (ok. 1960 r.), których autorem jest Stanisław Westwalewicz.

Zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie Delegatura w Tarnowie obiekt wymaga ochrony unikatowych fresków i polichromii Karola Frycza poprzez prace konserwatorskie i renowacyjne ze względu na zniszczenia powodowane przez zawilgocenie obiektu oraz rozwój grzybów i pleśni powodujących zagrożenia dla zdrowia.

Muzeum Drogownictwa20

Muzeum powstało w 1982 roku, funkcjonuje, jako Wydział Historii Drogownictwa. Muzeum gromadzi wszelkie pamiątki związane z budownictwem drogowym. Bryła głównego budynku z dwiema wieżami i łukowym przęsłem przypomina formą most. Do zwiedzania przeznaczone są dwie ekspozycje:

19 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020. 20 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020.

22 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 zewnętrzna, na której można podziwiać maszyny i urządzenia, które niegdyś służyły drogowcom oraz wewnętrzna, która pokazuje eksponaty dotyczące budowy i utrzymania dróg i mostów, sposób pracy przy budowach w postaci scenek z figurami ludzkimi naturalnych rozmiarów, a także drogi i mosty w sztuce. Obok budynku, na niewielkim wzniesieniu zlokalizowany jest skansen maszyn drogowych, wybudowany w formie spiralnej alejki o długości ok. 1 km. Alejka wykonana jest z kostki brukowej, ma wbudowane oryginalne elementy dróg takie jak krawężniki, przepusty, kraty ściekowe itp.

W Szczucinie znajduje się również kamienna figura zwana "Markiem"21 – usytuowana jest przy ulicy św. Marka w Szczucinie. Wzniesiona w 1684 r. ma kształt wysokiej kolumny zwieńczonej kompozytowym kapitelem, na którym umocowana jest czworoboczna, ażurowa kapliczka z płaskorzeźbami świętych, nakryta daszkiem, ponad którym jest niewielka wieżyczka i krzyż. Legenda głosi, że została wzniesiona z okazji przeprawy wojsk Jana III Sobieskiego przez Wisłę w wyprawie na Wiedeń.

W Szczucinie znajdują się zabytki rodziny Boguszów22, która niegdyś zamieszkiwała Szczucin. Przy wyjeździe z miasta w kierunku Delastowic rozciągają się resztki zespołu dworskiego należącego w przeszłości do rodziny Boguszów. Na nowo zagospodarowanym obszarze wznosi się rozległy budynek dworu, wybudowany ok. 1917 r. na miejscu starszego, w którym przyszedł na świat Andrzej Rawicz Gawroński, sekretarz Komisji Edukacji Narodowej i lekarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Na miejscowym cmentarzu w Szczucinie, w otoczeniu pomników nagrobnych stoi neogotycka kaplica grobowa Boguszów. Wybudowano ją w 1877 r. Murowana i otynkowana, ozdobiona jest na narożach lizenami, arkadowym fryzem poniżej pasa gzymsu wieńczącego i trójkątnym szczytem z arkadami.

Cmentarz żydowski w Szczucinie23

Cmentarz żydowski w Szczucinie został założony w pierwszej połowie XIX wieku i znajduje się w lesie, po prawej stronie drogi wlotowej do miasta, w pobliżu Muzeum Drogownictwa. Do dziś na obszarze około 0,4 ha zachowało się kilkadziesiąt nagrobków, w formie macew zakończonych najczęściej półokrągło oraz stel, wykonanych z piaskowca, wapienia i marmuru. W zwieńczeniach płyt nagrobnych widoczne są typowe symbole, przedstawiające korony, lwy, świeczniki, błogosławiące dłonie. Część szczucińskich macew to pomniki o wysokim poziomie sztuki kamieniarskich i istotnych walorach artystycznych. Na jednej z macew zwraca uwagę świecznik, którego ramiona wyrzeźbiono w formie

21 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020. 22 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020. 23 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020.

23 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 gałązek, łącząc w ten sposób świece, jako ornament występujący na grobach żydowskich kobiet wraz z drzewem, alegorycznym symbolem przerwanego życia.

Instytucje społeczno-kulturalne24

Wiodącą instytucją społeczno-kulturalną w Szczucinie jest Samorządowe Centrum Kultury i Bibliotek, w skład którego wchodzą:

 Dom Kultury w Szczucinie,  Biblioteka Publiczna w Szczucinie,  Klub III Wieku,  4 punkty biblioteczne (w Borkach, Brzezówce, Delastowicach i Słupcu),  4 tzw. "objazdowe punkty biblioteczne".

Zajęcia świetlicowe prowadzone są w 6 miejscowościach: Maniów, Łęka Szczucińska, Suchy Grunt, Wola Szczucińska, Delastowice, Dąbrowica. Centrum prowadzi stałą działalność dla mieszkańców zorganizowaną m.in. w formie klubów i kół: Klub Nauczyciela Emeryta, Klub Osób Samotnych, Koło Hafciarskie, Koło Przyjaciół Biblioteki, Młodzieżowe Koło Przyjaciół Biblioteki, Koło Tradycji Ludowej w Słupcu, dziecięce kółka teatralno-recytatorskie, dziecięce kółka plastyczne, nauka gry na pianinie, Biblioteczne spotkania czwartkowe. „Ponadto na terenie gminy aktywnie działa zespół ludowy „Łęcanie” z siedzibą w Łęce Szczucińskiej”.

3.2. Sfera gospodarcza

Przedsiębiorczość

Liczba podmiotów gospodarczych rejestrowanych na terenie Gminy systematycznie rośnie, na co ma wpływ zwiększająca się aktywność gospodarcza mieszkańców. W 2015 r. na terenie Gminy zarejestrowanych było 446 aktywnych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.

24 Strategia Rozwoju Gminy Szczucin na lata 2014 – 2020.

24 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 3. Aktywne podmioty prowadzące działalność gospodarczą w Gminie Szczucin w 2015 r.25.

Liczba aktywnych podmiotów Udział procentowy w Obszar prowadzących działalność gospodarczą stosunku do Gminy [szt.] [%] Szczucin 232 52,0 Borki 16 3,6 Brzezówka 10 2,2 Dąbrowica 24 5,4 Delastowice 7 1,6 Laskówka Delastowska 3 0,7 Lubasz 15 3,4 Łęka Szczucińska 9 2,0 Łęka Żabiecka 1 0,2 Maniów 16 3,6 Radwan 14 3,1 Skrzynka 12 2,7 Słupiec 37 8,3 Suchy Grunt 8 1,8 Świdrówka 17 3,8 Wola Szczucińska 9 2,0 Zabrnie 10 2,2 Załuże 6 1,3 Gmina Szczucin 446 100,0 Najwięcej firm ulokowanych jest w mieście Szczucin - 52%.

3.3. Sfera środowiskowa

Jakość powietrza

Ocena jakości powietrza na terenie Gminy Szczucin przeprowadzona została w oparciu o wyniki monitoringu powietrza prowadzonego przez WIOŚ w Krakowie w roku 201526. Ocena jakości powietrza prowadzona jest corocznie, w celu uzyskania informacji o stężeniach zanieczyszczeń na obszarze poszczególnych stref. Informacje te pozwalają wskazać prawdopodobne przyczyny występowania ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń w określonych rejonach oraz pozyskać informacje o przestrzennych rozkładach stężeń zanieczyszczeń na obszarze strefy w zakresie umożliwiającym wskazanie obszarów przekroczeń wartości kryterialnych oraz określenie poziomów stężeń występujących na tych obszarach. Informacje o ocenie jakości powietrza pozwalają także przeprowadzić klasyfikację poszczególnych stref zgodnie z poniższymi kryteriami:

25 Dane Urzędu Miasta i Gminy Szczucin. 26 Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku, WIOŚ Kraków

25 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 klasa A – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych lub poziomów docelowych,

 klasa B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji,

 klasa C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe,

 klasa C2 – jeżeli poziom pyłu PM2,5 przekracza poziom docelowy,

 klasa D1 – jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego,

 klasa D2 – jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego.

Wielkości dopuszczalnych poziomów stężeń niektórych substancji zanieczyszczających w powietrzu określone są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1031 z późn. zm.).

Zgodnie z kryteriami, określonymi w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, województwo małopolskie zostało podzielone na trzy strefy:

 Aglomeracja Krakowska PL1201,

 miasto Tarnów PL1202,

 strefa małopolska PL1203.

Gmina Szczucin znajduje się w całości w strefie małopolskiej. Charakterystykę jakości powietrza dla gminy dokonano w odniesieniu do całej strefy, na podstawie opracowania „Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim za 2015 rok”. Klasy strefy małopolskiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w rocznej ocenie jakości powietrza za 2015 rok, z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia, przedstawiono w tabeli poniżej.

26 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 4. Klasy dla poszczególnych zanieczyszczeń strefy małopolskiej w 2015 r. – kryteria dla ochrony zdrowia27

Klasa strefy dla poszczególnych zanieczyszczeń Nazwa strefy SO2 NO2 CO C6H6 O3 PM10 PM2,5 As Cd Ni Pb B(α)P

Rok oceny

Strefa małopolska A A A A C C C A A A A C

2015

Ze względu na ponadnormatywne stężenia pyłu PM10, pyłu PM2,5, benzo(α)pirenu, oraz ozonu obszar strefy małopolskiej zaklasyfikowany został w klasie C. W związku z powyższym na terenie strefy w 2015 r. obowiązywały programy ochrony powietrza ze względu na przekroczenie poziomów dopuszczalnych pyłu PM10, pyłu PM2,5 oraz poziomu docelowego benzo(α)pirenu wraz z planem działań krótkoterminowych.

Podsumowując do głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza na terenie Gminy Szczucin można zaliczyć:

 źródła tzw. niskiej emisji, tj.: kotłownie lokalne, indywidualne paleniska domowe, emitory z zakładów użyteczności publicznej,

 zanieczyszczenia napływające spoza terenu Gminy (głównie z terenu miasta Tarnów), zgodnie z dominującym kierunkiem wiatru,

 źródła liniowe – infrastruktura transportowa zlokalizowana na analizowanym obszarze,

 pylenie wtórne z odsłoniętej powierzchni terenu.

Gospodarka wodno – ściekowa

Na terenie Gminy znajduje się oczyszczalnia ścieków z kolektorem zrzutowym do rzeki Wisły, a także sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami w miejscowościach Szczucin oraz częściowo Świdrówka i Lubasz (jedynie cztery gospodarstwa).

Gospodarka odpadami

Na terenie powiatu dąbrowskiego nie funkcjonuje spójny system gospodarki odpadami. Każda z gmin powiatu – w tym również i gmina Szczucin – prowadzi indywidualną politykę w zakresie zbiórki i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

27 Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku, WIOŚ Kraków

27 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Obecnie zbiórką odpadów segregowanych i nie segregowanych zajmuje się firma „KOM-ŁAR” z Woli Szczucińskiej, która została wyłoniona w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

3.4. Sfera społeczna

Demografia

Dane Urzędu Miasta i Gminy w Szczucinie wskazują, że na koniec roku 2015 ludność Gminy wynosiła 13 436 osoby. Najwięcej ludności zamieszkuje obszar miasta Szczucin – 4 254 osób co stanowi 31,7% łącznej ludności. W poniższej tabeli przedstawiono liczbę ludności zamieszkującą poszczególne sołectwa w Gminie Szczucin.

Tabela 5. Liczebność Gminy Szczucin w 2015 r.28.

Udział procentowy w Liczba mieszkańców Obszar stosunku do liczebności Gminy [os.] [%] Szczucin 4 254 31,7 Borki 794 5,9 Brzezówka 578 4,3 Dąbrowica 851 6,3 Delastowice 295 2,2 Laskówka Delastowska 218 1,6 Lubasz 888 6,6 Łęka Szczucińska 263 2,0 Łęka Żabiecka 102 0,8 Maniów 530 3,9 Radwan 654 4,9 Skrzynka 644 4,8 Słupiec 1 086 8,1 Suchy Grunt 507 3,8 Świdrówka 539 4,0 Wola Szczucińska 549 4,1 Zabrnie 491 3,7 Załuże 193 1,4 Gmina Szczucin 13 436 100,0 Gęstość zaludnienia Gminy jest stosunkowo wysoka i wynosi 113 osób/km². Liczba mieszkańców w ciągu ostatnich kliku lat utrzymuje się na stałym poziomie.

Na podstawie analizy wykształcenia mieszkańców Gminy Szczucin wynika, że najwięcej jest osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Na obszarze miejskim jest większy udział procentowy

28 Na podstawie danych Urzędu Miasta i Gminy Szczucin.

28 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 osób z wykształceniem wyższym, policealnym i średnim zawodowym oraz ogólnokształcącym niż na obszarze wiejskim.

Tabela 6. Wykształcenie mieszkańców Gminy w 2015 r. 29.

Gmina Udział Udział Poziom wykształcenia Obszar miejski Obszar wiejski Szczucin procentowy procentowy Wyższe 88 39 15,9 49 6,7 policealne i średnie 162 44 17,9 118 16,0 zawodowe średnie ogólnokształcące 112 39 15,9 73 9,9

zasadnicze zawodowe 416 99 40,2 317 43,1

gimnazjalne i poniżej 204 25 10,2 179 24,3

Rynek pracy i bezrobocie

Najwięcej zatrudnionych osób w Gminie jest w sektorze rolnictwa i leśnictwa, przy czym ilość miejsc pracy w rolnictwie w okresie zimowym jest mniejsza, co skutkuje tzw. ukrytym bezrobociem agrarnym.

Według danych GUS, Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej liczba bezrobotnych w Gminie Szczucin w ostatnim czasie spadła w porównaniu do lat ubiegłych. W tabeli poniżej zaprezentowano liczbę osób bezrobotnych w 2015 roku.

Tabela 7. Bezrobotni zarejestrowani wg płci z terenu Gminy Szczucin w 2015 r. 30.

Obszar miejski Obszar wiejski Razem

ogółem 246 736 982

mężczyźni 119 379 498

kobiety 127 357 484

W ogólnej liczbie osób pozostających bez pracy kobiety stanowią ok. 49%. W przypadku bezrobocia kobiet znaczenie może mieć fakt, że w Gminie Szczucin nie ma żłobków, a więc tylko niektóre młode mamy mogą powrócić na rynek pracy znajdując inne formy opieki nad dzieckiem.

29 Dane PUP Dąbrowa Tarnowska. 30 Dane PUP Dąbrowa Tarnowska.

29 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Pomoc społeczna

Pomoc socjalna dla mieszkańców Gminy Szczucin oferowana jest przez Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Formy pomocy oraz zakres działania Ośrodka określa ustawa o pomocy społecznej31. Do zadań MGOPS należy m. in. diagnozowanie potrzeb, pod kątem udzielania odpowiedniego wsparcia osobom i rodzinom, dzięki któremu będą mogły samodzielnie żyć, zaspokajać podstawowe potrzeby życiowe oraz wykorzystać możliwości rozwojowe. Ponad to działania MGOPS prowadzą do zapobiegania powstawaniu trudnych sytuacji życiowych oraz integrowania się ze środowiskiem. Usługi MGOPS skierowane są do osób i rodzin z takimi problemami jak: ubóstwo, sieroctwo, bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietność, bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, uzależnienia, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej. Należy zaznaczyć, że pomiędzy wskazanymi problemami często zachodzi związek przyczynowo – skutkowy nasilając tym samym skalę problemów.

Dominującym powodem przyznania świadczenia w 2015 r. wśród mieszkańców Gminy Szczucin było bezrobocie, w dalszej kolejności było ubóstwo, długotrwała choroba oraz niepełnosprawność.

Bezpieczeństwo publiczne

Na terenie Gminy Szczucin za bezpieczeństwo mieszkańców odpowiada Komisariat Policji podlegający Komendzie Powiatowej Policji z siedzibą w Dąbrowie Tarnowskiej. Komendant Powiatowy Policji podlega nadzorowi Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji.

Każdego roku na terenie Gminy rejestrowanych jest kilkadziesiąt zdarzeń związanych z naruszeniem przepisów prawa. Do najczęstszych zdarzeń wśród rejestrowanych są kradzieże, zdarzają się także akty wandalizmu. Ponadto rejestrowane są przypadki znęcania się nad rodziną, uszkodzenia ciała, uszkodzenia mienia oraz pobicia. Posterunek Policji w Szczucinie utrzymuje stałą współpracę z samorządem gminnym oraz Ośrodkiem Pomocy Społecznej.

Ochronę przeciwpożarową na terenie Gminy zapewnia Ochotnicza Straż Pożarna w Szczucinie, Słupcu, Borkach, Brzezówce, Laskówce Delastowskiej, Maniowie, Suchym Gruncie i Zabrniu.

31 Dz. U. 2004 nr 64 poz. 593.

30 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

3.5. Sfera techniczna

Mieszkalnictwo

Pod kątem mieszkaniowym Gmina Szczucin charakteryzuje się przede wszystkim budownictwem indywidualnym, w zabudowie jednorodzinnej, występuje także zabudowa szeregowa i wielorodzinna. W roku 2015 dostępnych było w Gminie 3 721 mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 345 869 m2. W ostatnich latach widoczny jest niewielki, ale stały przyrost liczby mieszkań i ich powierzchni.

Tabela 8. Zasoby mieszkaniowe na terenie Gminy Szczucin32.

2011 2012 2013 2014 2015 Mieszkania 3 590 3 620 3 654 3 687 3 721 [szt.] Izby 14 923 15 095 15 283 15 457 15 644 [szt.] Powierzchnia użytkowa mieszkań 328 779 332 625 336 840 341 295 345 869 [m2] Następuje także w Gminie wzrost przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania przypadającej na 1 osobę – na koniec 2015 r. było to 25,7 m2, przy przeciętnej powierzchnia mieszkania 93,0 m2.

Stan techniczny zasobów mieszkaniowych na terenie Gminy zależy w dużym stopniu od wieku oraz zasobności właścicieli. Znaczna część budynków w Gminie ogrzewana jest za pomocą indywidualnych źródeł ciepła, zasilanych tradycyjnymi paliwami, co ma niekorzystny wpływ na poziom niskiej emisji powodując zanieczyszczenie powietrza.

Największa koncentracja budynków zaplanowanych do termomodernizacji ze względu na poprawę stanu technicznego znajduje się na terenie miasta Szczucin33.

Kanalizacja i wodociągi

Gmina jest w 98% zwodociągowana, posiada własną stację uzdatniania wody, ujęcia głębinowe, sieć magistralną ze zbiornikami ciśnieniowymi, a także sieć rozdzielczą z przyłączami domowymi. Na terenie gminy znajduje się oczyszczalnia ścieków z kolektorem zrzutowym do rzeki Wisły, a także sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami w miejscowościach Szczucin oraz częściowo Świdrówka i Lubasz (jedynie cztery gospodarstwa).

32 Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. 33 Dane z Urzędu Miasta i Gminy Szczucin.

31 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 9 Korzystający z instalacji w % ogółu ludności w gminie Szczucin w latach 2009-201234.

Jednostka miary 2013 2014 2015 Korzystający z instalacji w % ogółu ludności Wodociąg % 92,0 93,9 94,0 Kanalizacja % 28,8 29,0 29,1 Obecnie Gmina Szczucin skanalizowana jest w około 29%. Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 38,4 km.

Sieć gazowa

Gmina Szczucin zaopatrywana jest w gaz ziemny przez PSG Sp. z o.o. Oddział w Tarnowie, która działa jako operator systemu dystrybucyjnego. Polska Spółka Gazownictwa, Oddział w Tarnowie nie posiada planów rozbudowy i modernizacji sieci zlokalizowanej w gminie Szczucin. Rozbudowa sieci uwarunkowana jest pojawieniem się nowych odbiorców, spełniających kryteria techniczne i ekonomiczne przyłączenia do sieci35.

Długość czynnej sieci w Gminie Szczucin wynosi 122 372 m.

Tabela 10 Sieć gazowa w gminie Szczucin w latach 2013 – 201536.

Jednostka 2013 2014 2015 długość czynnej sieci ogółem [m] 121 635 122 066 122 372 długość czynnej sieci przesyłowej [m] 750 750 750 długość czynnej sieci rozdzielczej [m] 120 885 121 316 121 622 odbiorcy gazu [gosp.] 1 405 1 422 1 436 odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem [gosp.] 844 865 885 zużycie gazu [tys.m3] 1 024,1 843,1 869,3 zużycie gazu [MWh] - 9 277,4 9 650,8 zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań [tys.m3] 728,0 660,9 664,0 zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań [MWh] - 7 274,9 7 371,0 ludność korzystająca z sieci gazowej [osoba] 5 050 5 067 5 048

34 Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. 35 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Szczucin na lata 2016- 2030 36 Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

32 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Sieć energetyczna

Dystrybutorem sieci elektroenergetycznych na terenie Gminy Szczucin jest TAURON Dystrybucja S.A. Oddział w Tarnowie.

Głównym punktem zasilania Gminy Szczucin w energię elektryczną jest stacja 110/15 kV Szczucin. Energia elektryczna dostarczana jest poprzez dystrybucyjną sieć średniego napięcia 15 kV, stacje SN/nN i sieć niskiego napięcia 0,4 kV.

Zapotrzebowanie na energię elektryczną w gminie Szczucin, jest w pełni pokrywane przez obecny system elektroenergetyczny.

Linia 220 kV planowana jest do modernizacji i przystosowania do pracy na napięciu 110 kV. Długość linii napowietrznych na terenie gminy, w podziale na poziom napięcia wynoszą:

 WN – ok. 13 km,  SN – 148 km,  nN – ok. 373 km.

Liczba przyłączy w roku 2015 wyniosła 3860 szt. o łącznej długości ok. 82 km. Na omawianym terenie zlokalizowanych jest 125 stacji SN/nN.37.

Sieć ciepłownicza

Zaopatrzenie na obszarze Gminy w energię cieplną na cele c.o. i c.w.u. oparte jest na wykorzystaniu kotłowni lokalnych oraz indywidualnych źródeł ciepła.

W gminie Szczucin gospodarstwa domowe, budynki użyteczności publicznej i usługowe zaopatrywane są w ciepło z indywidualnych kotłowni. Mieszkańcy gminy do celów grzewczych wykorzystują głównie węgiel (ponad 70%.) W przypadku jednostek gminnych/użyteczności publicznej dominującym paliwem jest gaz (ponad 70%).

Taka sytuacja przyczynia się do pogarszania się stanu i jakości powietrza atmosferycznego w Gminie poprzez tzw. niską emisję. Niewielką poprawę obserwuje się w sektorze mieszkaniowym, w którym następuje zamiana węgla kamiennego na rzecz paliw gazowych, oleju opałowego, drewna, odpadów

37 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Szczucin na lata 2016- 2030.

33 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 drzewnych i biomasy. Ponad to wzrasta wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, takich jak kolektory słoneczne oraz pompy ciepła w procesie przygotowania c.w.u.38.

Sieć telekomunikacyjna

Przewodowa sieć telefoniczna obejmuje swoim zasięgiem wszystkie sołectwa. Cały teren Gminy objęty jest także zasięgiem telefonii komórkowej. W Gminie Szczucin znajdują się cztery stacje bazowe sieci komórkowych (maszty Play, T- Mobile, Orange, Plus).

Internet dostarczany jest na obszar Gminy przez dostawców lokalnych, z sąsiednich gmin i miejscowości, a także przez dostawców krajowych. W Gminie znajdują się wyodrębnione miejsca z ogólnym dostępem do sieci internetowej, w których mieszkańcy mogą korzystać zarówno z dostępu do komputera jak i z Internetu.

38 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Szczucin na lata 2016- 2030

34 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

4. Podsumowanie etapu wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji39

Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji nastąpiło w ramach opracowywania „Diagnozy na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji Gminy Szczucin” stanowiąca załącznik do uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin W tym celu została zastosowana metodyka umożliwiająca identyfikację tych obszarów w obrębie Gminy, którą opisano poniżej.

4.1. Metodyka

Przygotowanie danych

Analiza czynników problemowych miała na celu identyfikację występowania obszarów zdegradowanych na terenie Gminy Szczucin, co pozwoliło na wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz w kolejnym kroku obszaru rewitalizacji.

Pierwszym krokiem przygotowującym do etapu zbierania danych była analiza uwarunkowań gminy, w tym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczucin oraz dokumentów o charakterze planistycznym i strategicznym. Kluczowym elementem diagnozy było wyodrębnienie jednostek pomocniczych, do analizowania problemów w obrębie Gminy. Obszar Gminy podzielono na 20 obszarów pomocniczych, dla których wykonano analizy.

Po wykonaniu wstępnej oceny przystąpiono do zebrania danych. Niezwykle istotny na tym etapie był udział oraz zaangażowanie po stronie Urzędu Miasta i Gminy Szczucin, który był głównym źródłem danych oraz informacji. Dodatkowo dane pozyskiwano od jednostek Gminy (m.in. Miejsko – Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej), jednostek administracji zespolonej (m.in. Komisariat Policji w Szczucinie), Powiatowego Urzędu Pracy i innych, a także z nadrzędnych dokumentów strategicznych. Dane objęte ochroną danych osobowych, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1000 z późn. zm.) zbierano w formie zagregowanej do 20 obszarów analitycznych. W podziale obszaru gminy częściowo wzorowano się na podziale

39 Diagnoza na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

35 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 geograficznym, który najlepiej odzwierciedla zabudowę gminy, uwarunkowania przestrzenne oraz podział Gminy.

Tabela 11. Podział na obszary

Nr Powierzchnia Opis Liczba ludności obszaru (km2) Miasto Szczucin – ulice: Akacjowa, Armii Krajowej, Campingowa, Grabowa, Kościuszki, Lipowa, Mickiewicza, Parkowa, Piaski, Piesza, Polna, Powiśle, 1 Rudnickiego, Sadowa, Sienkiewicza, Spółdzielcza, 1832 3,96 Spokojna, Świętego Marka, Szkolna, Słowackiego, Topolowa, Wąska, Witosa, Wolności, Wspólna, Zajezierze Miasto Szczucin – ulice: 3 Maja, Batalionów Chłopskich, Cicha, Konopnickiej, Krasińskiego, 2 1274 1,43 Kwiatowa, Leśna, Nowa, Ogrodowa, Orzeszkowej, Piłsudskiego, Prusa, Różana, Skłodowskiej, Zakole Miasto Szczucin – ulice: 1 Maja, Bohaterów Września, Brzozowa, Dębowa, Dunajewskiego, Generała Sikorskiego, Jakuba Przyłuskiego, Jana Kościńskiego, Jarzębinowa, Jaśminowa, Kasztanowa, Kilińskiego, 3 1148 1,45 Klonowa, Kopernika, Krótka, Księdza Bracha, Matejki, Radomyślska, Rynek, Sosnowa, Świerkowa, Słoneczna, Targowa, Warzywna, Wiejska, Wiśniowa, Zacisze, Długa 4 Borki 794 7,82

5 Brzezówka 578 6,44

6 Dąbrowica 851 9,36

7 Delastowice 295 4,30

8 Laskówka Delastowska 218 2,39

9 Lubasz 888 10,56

10 Łęka Szczucińska 263 1,59

11 Łęka Żabiecka 102 1,20

12 Maniów 530 7,49

13 Radwan 654 8,64

14 Skrzynka 644 10,07

15 Słupiec 1086 15,77

16 Suchy Grunt 507 6,84

36 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

17 Świdrówka 539 2,80

18 Wola Szczucińska 549 4,61

19 Zabrnie 491 8,81

20 Załuże 193 3,83

Podział Gminy na obszary analityczne prezentuje poniższa mapa (natomiast mapa w skali 1:5000 wykonana na podstawie mapy zasadniczej stanowi załącznik do uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin)

Rysunek 2. Podział Gminy Szczucin na obszary analityczne.

Analiza danych

Z uwagi na nierówną liczbę mieszkańców w poszczególnych obszarach oraz różne uwarunkowania przestrzenne konieczne było przeliczanie większości danych na wskaźniki względne.

Do oceny każdego wskaźnika pod względem występowania stanu kryzysowego wykorzystano metodę skalowania problemów tj. nadawania im wartości od 0 do 4. Wartość 0 otrzymały wskaźniki, które są

37 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 korzystniejsze niż średnia dla miasta. W zależności od wskaźnika oznacza to wartość większą lub mniejszą od średniej. Następne skale przypisano kolejno:

 wartości do +/- 25% od średniej – skala problemu 1,  wartości od +/- 25% do 50% – skala problemu 2,  wartości +/- 50% do 75% – skala problemu 3,  wartości +/- 75% i więcej – skala problemu 4.

Zgodnie z ustawą o rewitalizacji i Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 – 2020, największą uwagę w diagnozie, powinno poświęcić się sferze społecznej i to ona powinna odegrać decydującą rolę w procesie wyznaczania obszaru zdegradowanego. Zgodnie z tymi zaleceniami spośród wszystkich przeanalizowanych danych wyznaczono najwięcej wskaźników społecznych – w liczbie 15, następnie 2 wskaźniki gospodarcze, 1 wskaźnik techniczny, 1 wskaźnik środowiskowy oraz 2 wskaźniki funkcjonalno-przestrzenne. Ze względu na duże zróżnicowanie i wieloraki charakter wskaźników w kolejnym kroku przeprowadzono ich wagowanie, tj. nadanie im odpowiedniej ważności. Przyjęto trzystopniową skalę wagowania. Spośród wszystkich wskaźników najwyższą wagę (o wartości 3) przyznano w największej liczbie wskaźnikom społecznym – są to cztery wskaźniki. Najwyższą wagę spośród problemów społecznych, nadano tym, które są powiązane bezpośrednio z aspektami dotyczącymi uzależnień, ubóstwa oraz przestępczością i bezpieczeństwem i wpływają najsilniej na odpowiednie funkcjonowanie społeczeństwa. Wagę – o wartości 3 - nadano również jednemu wskaźnikowi gospodarczemu powiązanemu bezpośrednio z problemem upadania/zawieszania działalności gospodarczych oraz wskaźnikowi środowiskowemu, ze względu na zły stan jakości powietrza i z nim związane potencjalne, groźne skutki zdrowotne. Ponadto, podwyższoną wagę – o wartości 2 - nadano wybranym problemom społecznym, związanymi z aspektami dotyczącymi bezrobocia, bezdomnością oraz przemocą w rodzinie. Pozostałym problemom przypisano wartość 1, która jest wartością bazową.

Wagowanie danych nie zmniejsza ważności poszczególnych problemów, a tym bardziej ich nie bagatelizuje. Dzięki zastosowanej metodzie, wszystkie dane, w mniejszym lub większym stopniu, wpływają na występowanie, rozmieszczenie oraz intensywność sytuacji kryzysowej i odzwierciedlają tym samym jej całkowite nagromadzenie. Wagowanie ma na celu uwydatnienie najważniejszych, z punktu widzenia rewitalizacji problemów społecznych. W tabeli poniżej zestawiono wskaźniki wraz z przypisanymi im wagami.

38 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 12. Zestawienie wykorzystanych wskaźników wraz z przypisanymi im wagami40.

Typ wskaźnika Lp. Nazwa wskaźnika Waga

1 Liczba osób, którym przyznano świadczenie z uwagi na alkoholizm w przeliczeniu na 100 osób 3 społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na bezradność w sprawach opiekuńczo- 2 1 wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 100 osób społeczny

3 Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na bezrobocie w przeliczeniu na 100 osób 2 społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na długotrwałą lub ciężką chorobę w 4 1 przeliczeniu na 100 osób społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na niepełnosprawność w przeliczeniu na 5 1 100 osób społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na trudności w przystosowaniu do życia po 6 1 zwolnieniu z zakładu karnego w przeliczeniu na 100 osób społeczny

7 Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na ubóstwo w przeliczeniu na 100 osób 3 społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na bezdomnosć w przeliczeniu na 100 8 2 osób społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na potrzebę ochrony macierzyństwa w 9 1 przeliczeniu na 100 osób społeczny

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na przemoc w rodzinie w przeliczeniu na 10 2 100 osób społeczny

Liczba stwierdzonych przestępstw ogółem w przeliczeniu na 100 osób wg faktycznego miejsca 11 3 zamieszkania społeczny

12 Liczba wydanych niebieskich kart w przeliczeniu na 100 osób 3 społeczny

13 Liczba organizacji pozarządowych w przeliczeniu na 100 osób 1 społeczny

14 Liczba osób potrzebujących placówki opiekuńczo-wychowaczej w przeliczeniu na 100 osób 1 społeczny

15 Stosunek osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przedprodukcyjnym 1 społeczny

40 Opracowanie własne w oparciu o Wytyczne Ministerstwa Rozwoju i Instytucji Zarządzającej na potrzeby „Diagnozy na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji Gminy Szczucin” stanowiąca załącznik do uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin.

39 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

16 Liczba zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej w przeliczeniu na 100 osób 3 gospodarczy

Liczba powstałych po 01.01.2015 r. podmiotów prowadzących działalnosć gospdoarczą w 17 1 przeliczeniu na 100 osób gospodarczy

18 Liczba budynków wymagajacych termomodernizacji w przeliczeniu na 100 osób 1 techniczny

Rozkład stężeń średniorocznych benzo(a)pirenu 19 3 [ng/m3] środowiskowy

20 Liczba instytucji społecznych w przeliczeniu na 100 osób 1 funkc.-przestrz.

21 Długość dróg w przeliczeniu na 100 osób 1 funkc.-przestrz.

Wyznaczenie (uzasadnienie wyboru) obszaru zdegradowanego

Obszar zdegradowany zgodnie z Wytycznymi jest to obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Wytyczne dopuszczają, by obszar zdegradowany był podzielony na obszary, w tym obszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z obszarów. Odnosząc się dalej do wytycznych stan kryzysowy jest to stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych, współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer niespołecznych:

 gospodarczej,  przestrzenno-funkcjonalnej,  technicznej,  środowiskowej.

Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają wskaźniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju danego problemu, w odniesieniu do wartości dla całego obszaru gminy.

Poniżej zamieszczono opis sposobu przeprowadzenia obliczeń sumarycznej wartości nagromadzenia negatywnych zjawisk:

Zastosowana metodyka obliczeniowa jest analogiczna dla wszystkich analizowanych wskaźników oraz wszystkich obszarów bilansowych. Możliwe jest zatem posłużenie się dowolnie wybranym wskaźnikiem, jako przykładowym. Jako przykładowy, wybrano wskaźnik nr 11:

40 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Obszar 1 – liczba ludności: 1832.

Gmina – liczba ludności: 13436.

Wskaźnik nr 11 - Liczba stwierdzonych przestępstw ogółem w przeliczeniu na 100 osób wg faktycznego miejsca zamieszkania, waga: 3.

Krok 1 – Zebranie danych ilościowych dotyczących wskaźnika w agregacji do wybranego obszaru bilansowego – wg danych pozyskanych za uprzejmością Komisariatu Policji w Szczucinie – na obszarze nr 1 odnotowano 36 przestępstw, a łącznie w całej gminie odnotowano ich 175.

Krok 2 – Obliczenie wartości wskaźnika w danym obszarze w przeliczeniu na 100 osób w następujący sposób: [liczba wszystkich udokumentowanych przestępstw na obszarze nr 1] podzielona przez [liczba osób na obszarze nr 1] pomnożone razy 100 osób:

36 / 1832 * 100 = 1,97

Uwaga: W przypadku dwóch wskaźników, tj. wskaźnika nr 15 „Stosunek osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przedprodukcyjnym” oraz wskaźnika nr 19 „Rozkład stężeń średniorocznych benzo(a)pirenu [ng/m3]” ze względu na ich charakter nie stosuje się przeliczenia na 100 osób.

Krok 3 – Obliczenie wartości wskaźnika dla całego obszaru gminy:

175 / 13436 * 100 = 1,30.

Krok 4 – Obliczenie skali (1-4) dla wskaźnika w zależności od odchylenia wartości wskaźnika w danym obszarze od wartości wskaźnika dla gminy:

Wskaźnik dla gminy 1,30 skala 1

Wskaźnik dla gminy + 25% 1,63 skala 2

Wskaźnik dla gminy + 50% 1,95 skala 3

Wskaźnik dla gminy + 75% 2,28 skala 4

Obliczona w kroku drugim wartość 1,97 mieści się w przedziale pomiędzy 1,95 a 2,28 zatem przyjmuje się skalę problemu o wartości 3.

Krok 5 – Wykonanie wagowania i obliczenie wartości wynikowej wskaźnika nr 11 na obszarze nr 1

[wartość wynikowa wskaźnika] = [wartość skali problemu] * [wartość wagowa wskaźnika] = 3 * 3 = 9.

41 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Krok 6 – wykonanie analogicznych działań dla pozostałych 20 wskaźników na obszarze nr 1.

Krok 7 – Obliczenie sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych na obszarze nr 1 poprzez sumę poszczególnych iloczynów wartości skali problemu i wartości wagowej wskaźnika dla obszaru nr 1 (dla obszaru nr 1 sumaryczne nagromadzenie negatywnych zjawisk wynosi 50).

Krok 8 – Wykonanie analogicznych działań dla pozostałych 19 obszarów bilansowych.

Krok 9 – Obliczenie średniej wartości sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych dla gminy (wynosi ono 36,05).

Krok 10 – Obliczenie wartości odchylenia, sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych dla każdego obszaru, od średniej wartości sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych dla gminy

[sumaryczne nagromadzenie zjawisk kryzysowych na obszarze nr 1] podzielone przez [średnia wartość sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych dla gminy].

50/36,05 = 1,387

Wyrażone procentowo: 138,7%.

Wybór obszaru zdegradowanego oparto na dwóch założeniach:

1) Spełnienie zapisów ustawy oraz wytycznych: a. Występowanie nagromadzenia problemów społecznych – tj. przynajmniej 3 wskaźniki, które osiągnęły poziom 2, 3 lub 4 w skali problemu, b. Występowanie przynamniej jednego problemu niespołecznego występującego w skali problemu 2, 3 lub 4. 2) Sumaryczna wartość nagromadzenia problemów dla obszaru wykazuje odchylenie powyżej wartości średniej dla gminy (stosunek wartości sumarycznego nagromadzenia zjawisk kryzysowych dla obszaru do wartości średniej dla gminy jest większy od 1 - wyrażone procentowo jako większe od 100%).

Wyniki obliczeń pozwoliły wyłonić obszary charakteryzujące się występowaniem stanu kryzysowego, w stosunku do całego obszaru Gminy Szczucin.

Podsumowanie tabelaryczne przeprowadzonej diagnozy

Poniższa tabela przedstawia odchylenia sumarycznej wartości nagromadzenia problemów obszarów od wartości średniej dla Gminy wraz z wyszczególnieniem obszarów analitycznych, które zostały wskazane jako te o największej koncentracji problemów.

42 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 13. Wyniki przeprowadzonej analizy obszarów w Gminie Szczucin pod kątem występowania problemów sfery społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej i przestrzenno-funkcjonalnej.

Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar analityczny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Skala problemu Liczba osób, którym przyznano świadczenie z 3 0 0 4 0 4 0 0 1 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 uwagi na alkoholizm w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na bezradność w sprawach opiekuńczo- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym

Sfera przyznano świadczenia z

Społeczna 0 0 0 0 0 1 4 0 0 2 0 0 1 0 0 4 0 0 2 0 uwagi na bezrobocie w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na długotrwałą lub 0 0 0 0 0 4 0 0 0 3 0 2 4 0 1 4 0 0 0 0 ciężką chorobę w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 4 0 2 1 4 4 0 0 0 4 uwagi na niepełnosprawność w przeliczeniu na 100 osób

43 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na trudności w przystosowaniu do życia po 0 0 0 4 0 0 0 0 4 0 0 0 0 4 4 0 0 0 0 0 zwolnieniu z zakładu karnego w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z 0 0 0 0 1 2 4 1 0 1 0 1 1 0 3 4 1 1 0 0 uwagi na ubóstwo w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 uwagi na bezdomność w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na potrzebę ochrony 0 0 0 0 0 4 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 macierzyństwa w przeliczeniu na 100 osób

Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na przemoc w 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 4 0 0 0 0 0 rodzinie w przeliczeniu na 100 osób

Liczba stwierdzonych przestępstw ogółem w przeliczeniu na 100 osób wg 3 0 4 0 0 0 0 0 1 2 3 0 1 2 0 1 0 0 0 0 faktycznego miejsca zamieszkania

Liczba wydanych niebieskich kart w przeliczeniu na 100 1 0 2 4 2 0 4 0 0 4 0 2 0 4 0 2 0 0 0 0 osób

44 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar Obszar analityczny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Skala problemu Liczba organizacji pozarządowych w 0 4 3 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 2 2 4 2 4 4 przeliczeniu na 100 osób

Liczba dzieci potrzebujących dostępu do żłobka w 0 1 0 1 0 0 0 0 2 1 3 0 1 1 1 0 2 0 0 1 przeliczeniu na 100 osób

Stosunek osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku 2 0 0 0 1 0 1 1 0 3 2 2 0 0 0 1 0 1 0 0 do osób w wieku przedprodukcyjnym

Liczba zawieszonych podmiotów działalności 2 4 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 4 3 0 0 0 0 0 gospodarczej w przeliczeniu na 100 osób

Liczba powstałych po 01.01.2015 r. podmiotów

Gospodarcza prowadzących działalność 4 3 0 4 4 4 4 4 4 1 0 2 3 4 2 4 3 4 1 0 gospodarczą w przeliczeniu na 100 osób

Liczba budynków wymagających 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 4 0 0 4 4 termomodernizacji w

Techniczna przeliczeniu na 100 osób

Rozkład stężeń średniorocznych 2 2 2 0 0 0 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 2 2 0 0 benzo(a)pirenu [ng/m3]

Środowiskowa

45 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Liczba instytucji społecznych 3 4 2 0 0 4 4 4 4 4 4 0 4 4 0 4 4 4 3 4 w przeliczeniu na 100 osób

funkcjonalna

Przestrzenno Długość dróg w przeliczeniu 4 4 4 4 2 2 1 1 3 4 0 3 0 2 2 3 4 4 0 0 na 100 osób Sumaryczna wartość nagromadzenia problemów dla obszaru (suma 50 34 39 41 20 50 50 17 27 52 32 22 32 58 55 55 30 24 16 17 poszczególnych iloczynów skali problemu i wagi wskaźnika) Odchylenie powyżej wartości średniej dla Gminy, gdzie wartość ta wynosi 138,70 108,18 113,73 138,70 138,70 144,24 160,89 152,57 152,57 94,31% 55,48% 47,16% 74,90% 88,77% 61,03% 88,77% 83,22% 66,57% 44,38% 47,16% 36,05 co stanowi punkt odniesienia % % % % % % % % % (100%) Nagromadzenie negatywnych zjawisk społecznych (min. trzech), oraz występowanie negatywnych zjawisk TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK gospodarczych, technicznych, środowiskowych i przestrzenno- funkcjonalnych

Obszar zdegradowany • • • • • • • • •

46 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Jak widać w powyższej tabeli obszary 1, 3, 4, 6, 7, 10, 14, 15, 16 w Gminie Szczucin spełniają wymagania co do występowania minimalnie 3 problemów społecznych i 1 z kategorii innych niż społeczne, przy jednoczesnym przekroczeniu odchylenia od wartości średniej dla Gminy.

4.2. Pogłębiona analiza obszaru rewitalizacji

Charakterystyka obszaru rewitalizacji

Kolejnym, ostatecznym już krokiem przeprowadzonej diagnozy było wytyczenie granic obszaru rewitalizacji. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji oraz Wytycznymi obszar rewitalizacji to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk. Nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy.

W wyniku delimitacji obszaru zdegradowanego wzięto pod uwagę szereg danych z różnych źródeł. Warunkiem wzięcia pod uwagę danych do analiz była możliwość odniesienia ich do każdego obszaru bilansowego z osobna. W wyniku przeprowadzonych obszernych analiz został przedstawiony obraz stanowiący punkt wyjścia do dalszej analizy polegającej na przyjrzeniu się poszczególnym problemom jeszcze głębiej, ocenie występujących lokalnych potencjałów i w konsekwencji prowadzącej do właściwej delimitacji obszaru rewitalizacji.

Wzięto pod uwagę szczególne – spełnienie przyjętych założeń do wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz potencjał do przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych. W tym celu przeanalizowano wszystkie zebrane dane w sposób bezwzględny, zebrano również informację na temat możliwych do realizacji inwestycji i już rozpoczętych prac.

Biorąc powyższe pod uwagę obszar rewitalizacji będzie stanowił Obszar nr 1, Obszar nr 3 oraz Obszar nr 14, co przedstawia poniższa mapa poglądowa (natomiast mapa w skali 1:5000 wykonana na podstawie mapy zasadniczej stanowi załącznik do uchwały Nr XXIII/292/17 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Miejsko – Wiejskiej Szczucin).

Wyznaczony obszar rewitalizacji odznacza się swoistym zestawem cech, świadczącym nie tylko o występujących na nim problemach, ale również przemawiającym za objęciem tych podobszarów programem rewitalizacji z uwagi na ich uwarunkowania lokalne i możliwy pozytywny wpływ na rozwój całej gminy. Identyfikację lokalnych potencjałów przedstawiono w niniejszym rozdziale w opisach poszczególnych trzech podobszarów, stanowiących obszar rewitalizacji.

47 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Rysunek 3. Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji na tle Gminy Szczucin.

Wybrany obszar rewitalizacji składa się z trzech obszarów – obszaru 1, obszaru 3 oraz obszaru 14. Łączna powierzchnia tych obszarów zajmuje ponad jeden tysiąc hektarów co stanowi 12,97% powierzchni Gminy. Zamieszkuje na niej 3 624 osób – 26,97% ludności Gminy.

Dane o powierzchni i ludności prezentuje poniższa tabela.

48 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 14. Powierzchnia oraz liczba ludności obszaru rewitalizacji.

Liczba Procent liczby Powierzchnia Procent powierzchni mieszkańców mieszkańców Obszar obszaru w stosunku do obszaru w stosunku do liczby [ha] powierzchni Gminy rewitalizacji mieszkańców Gminy [os.] 1 396 3,32% 1 832 13,64% 3 145 1,21% 1 148 8,54% 14 1007 8,44% 644 4,79% Obszar 1 548 12,97% 3 624 26,97% rewitalizacji

4.2.1. Podobszar rewitalizacji 1

Obszar nr 1 wyznaczonego obszaru rewitalizacji leży w miejscowości Szczucin i obejmuje ulice – Akacjową, Armii Krajowej, Campingową, Grabową, Kościuszki, Lipową, Mickiewicza, Parkową, Piaski, Pieszą, Polną, Powiśle, Rudnickiego, Sadową, Sienkiewicza, Spółdzielczą, Spokojną, Świętego Marka, Szkolną, Słowackiego, Topolową, Wąską, Witosa, Wolności, Wspólną i Zajezierze. Obszar jest zamieszkiwany przez 1 832 osoby, co stanowi 13,64% ludności Gminy. Jest to największy obszar pod względem liczby ludności. Posiada powierzchnię 3,96 km2, zajmując tym samym 3,32% powierzchni Gminy. Natomiast gęstość zaludnienia wynosi 462,24 os./km2.

Na podstawie „diagnozy czynników i zjawisk kryzysowych” zdiagnozowano występowanie następujących negatywnych zjawisk:

 Społecznych  Dużo osób objętych świadczeniami ze względu na alkoholizm,  Przestępczość,  Obciążenie demograficzne.  Gospodarczych:  Dużo zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej,  Mało nowych podmiotów działalności gospodarczej.  Technicznych:  Zły stan techniczny budynków.  Środowiskowych:  Zły stan jakości powietrza atmosferycznego.

49 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Przestrzenno- funkcjonalnych:  Mało instytucji społecznych.

Na terenie obszaru nr 1 zdiagnozowano występowanie problemu alkoholizmu. Aż 23% osób objętych świadczeniami ze względu na alkoholizm znajduje się na obszarze nr 1. Dodatkowo na obszarze nr 1 istnieje duży problem z przestępczością. Według danych Komisariatu Policji w Szczucinie na obszarze zostało stwierdzonych najwięcej przestępstw – 36, co stanowi aż 21% wszystkich stwierdzonych przestępstw w Gminie Szczucin. Co trzecim stwierdzonym przestępstwem na obszarze nr 1 była kradzież. Kolejnym negatywnym zjawiskiem społecznym jest tzw. „starzenie się społeczeństwa”. Na obszarze jest najwięcej osób w wieku poprodukcyjnym – 365 (co piąta osoba w wieku poprodukcyjnym mieszka na obszarze nr 1). Stosunek osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przedprodukcyjnym jest najwyższy ze wszystkich obszarów analitycznych i przewyższa aż o 31% średnią dla Gminy Szczucin.

W sferze gospodarczej został stwierdzony problem z dużą ilością zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej. Na obszarze nr 1 zostało zawieszonych aż 13 podmiotów (najwięcej ze wszystkich obszarów analitycznych) co stanowi aż 20% wszystkich zwieszonych podmiotów. Dodatkowo mała jest liczba nowych podmiotów. Po 1 stycznia 2015 roku powstało ich zaledwie 3, co stanowi zaledwie 4% wszystkich nowopowstałych podmiotów.

W sferze technicznej stwierdzony zły stan techniczny budynków. Na obszarze nr 1 znajduje się aż 64% budynków które zostaną poddane działaniom termomodernizacyjnym.

Stwierdzona została zła jakość powietrza atmosferycznego na podstawie przekroczenia stężeń średniorocznych benzo(a)piranu. Norma dla benzo(a)piranu wynosi 1,0 ng/m3, natomiast na obszarze nr 1 norma została przekroczona 4 krotnie i stężenie wyniosło 4,0 ng/m3.

Na obszarze nr 1 zlokalizowanych jest stosunkowo niewiele instytucji społecznych. Znajdują się tu zaledwie 4 instytucje i są to: : Gimnazjum im. Bohaterów Września w Szczucinie, Przedszkole Publiczne nr 1 w Szczucinie, Obiekt sportowy na ul. Rudnickiego i Obiekt sportowy na ul. Witosa. Na obszarze, jak i w całej gminie brakuje również żłobka. Jest to obiekt szczególnie ważny, który nie tylko zwiększyłby atrakcyjność obszaru jako miejsce do życia ale również wspomagałby rozwiązywanie problemy bezrobocia. Na obszarze 1 pomimo, że wskaźnik dotyczący problemu bezrobocia w przeliczeniu na 100 mieszkańców nie wykazywał stanu kryzysowego to patrząc na dane bezwzględnie, obszar 1 zamieszkiwało 45 bezrobotnych co było drugą wartością w gminie. Rozbudowa żłobka, na problem bezrobocia, może wpłynąć na dwa sposoby. Po pierwsze bezpośrednio, ponieważ stworzone zostaną

50 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 nowe miejsca pracy, po drugie pośrednio umożliwiając ponowna aktywność zawodową kobietą, które opiekują się dzieckiem.

Identyfikacja lokalnych potencjałów

Potencjałem obszaru nr 1 jest duża liczba podmiotów działalności gospodarczej. Na terenie obszaru znajduje się 91 podmiotów działalności gospodarczej m.in. Firma Produkcyjno – Handlowo – Usługowa DOM-PLUS, Firma Produkcyjno – Handlowo – Usługowa „AVANET", Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe „GEO-MONT", „ZŁOTY KŁOS" Piekarnia i Cukiernia. Warto zaznaczyć, że aktywność gospodarcza na obszarze nr 1 mimo istotnych problemów z zawieszanymi działalnościami gospodarczymi, wciąż może stanowić o sile tego obszaru i w przypadku odpowiednio podjętych działań rewitalizacyjnych może prowadzić do wzrostu atrakcyjności obszaru i do stworzenia nowych miejsc pracy.

Na terenie obszaru zlokalizowana jest również droga krajowa nr 73 i droga wojewódzka nr 982. Pomimo, iż występowanie drogi krajowej i wojewódzkiej powoduje uciążliwości dla mieszkańców, to jednocześnie może stanowić o potencjale rozwojowym dla lokalnej gospodarki.

Na obszarze nr 1 zlokalizowany jest również zabytkowy park. Obecnie jest on miejscem zdegradowanym, wymagającym przeprowadzenia prac konserwatorskich, które realizowane są poprzez rewaloryzację, odtworzenie i zachowanie układów zieleni, szpalerów oraz układu komunikacyjnego. Podjęcie odpowiednich działań pozwoli nie tylko na poprawę bezpieczeństwa ale stworzy również miejsce wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców i sprzyjać będzie ich integracji.

O potencjalne obszaru stanowi również duża koncentracja organizacji pozarządowych. Aż połowa organizacji z Gminy Szczucin jest zlokalizowana na terenie obszaru nr 1. Są to: Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły Podstawowej w Szczucinie, Uczniowski Międzyszkolny Klub Sportowy „JUNIS”, Stowarzyszenie Orkiestra Dęta przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Szczucinie, Stowarzyszenie Trzeźwościowe „NADZIEJA”, Ludowy Klub Sportowy „Wisła” Szczucin, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Diecezji Tarnowskiej, Stowarzyszenie „Szczucin Wschód” przy Radzie Dzielnicy Wschód, Stowarzyszenie „Nowoczesna Gmina Szczucin”, Dąbrowski Klub Karate „Tetsui”. Czynnie działające i aktywne organizacje pozarządowe mogą zrzeszać mieszkańców i prowadzić do ich integracji, pozwalają również na atrakcyjne zagospodarowanie wolnego czasu co jest szczególnie ważne dla osób, które mogą być dotknięte wykluczeniem społecznym.

51 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

4.2.2. Podobszar rewitalizacji 3

Obszar nr 3 wyznaczonego obszaru rewitalizacji leży w miejscowości Szczucin i obejmuje ulice – 1 Maja, Bohaterów Września, Brzozową, Dębową, Dunajewskiego, Generała Sikorskiego, Jakuba Przyłuskiego, Jana Kościńskiego, Jarzębinową, Jaśminową, Kasztanową, Kilińskiego, Klonową, Kopernika, Krótką, Księdza Bracha, Matejki, Radomyślską, Rynek, Sosnową, Świerkową, Słoneczną, Targową, Warzywną, Wiejską, Wiśniową, Zacisze i Długą. Obszar jest zamieszkiwany przez 1 148 osoby, co stanowi 8,54% ludności Gminy. Posiada powierzchnię 1,45 km2, zajmując tym samym 1,21% powierzchni Gminy. Natomiast gęstość zaludnienia wynosi 791,68 os./km2.

Na podstawie „diagnozy czynników i zjawisk kryzysowych” zdiagnozowano występowanie następujących negatywnych zjawisk:

 Społecznych  Przestępczość,  Dużo wszczętych procedur „Niebieska karta”,  Mała liczba organizacji pozarządowych.  Gospodarczych:  Dużo zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej.  Środowiskowych:  Zły stan jakości powietrza atmosferycznego.  Przestrzenno-funkcjonalnych:  Mało instytucji społecznych,

Według danych Komisariatu Policji w Szczucinie na obszarze zostało stwierdzonych 31 przestępstw, co stanowi aż 18% wszystkich stwierdzonych przestępstw w Gminie Szczucin. Co trzecim stwierdzonym przestępstwem na obszarze nr 3 była kradzież. Dodatkowo na obszarze nr 3 działają tylko 2 organizację pozarządowe. Są to: Stowarzyszenie „Otwarte Serce” Rodziców, Opiekunów i Przyjaciół Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych oraz Stowarzyszenie „Wolontariat Św. Ojca PIO”.

W sferze gospodarczej został stwierdzony problem z dużą ilością zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej. Na obszarze nr 3 zostało zawieszonych aż 11 podmiotów (jedna z największych wartości ze wszystkich obszarów analitycznych) co stanowi aż 17% wszystkich zwieszonych podmiotów.

Stwierdzona została zła jakość powietrza atmosferycznego na podstawie przekroczenia stężeń średniorocznych benzo(a)piranu. Norma dla benzo(a)piranu wynosi 1,0 ng/m3, natomiast na obszarze nr 3 norma została przekroczona 4 krotnie i emisja wyniosła 4,0 ng/m3.

52 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Na obszarze nr 3 zlokalizowanych jest stosunkowo mało instytucji społecznych. Znajdują się tutaj tylko: Parafia Rzym.-Kat. Pw. Św. Marii Magdaleny, oraz instytucje niepubliczne, takie jak Przychodnia rodzinna (prywatna) na ul. Kościńskiego, Przedszkole niepubliczne „Bajkowa kraina”., oraz apteki na ul. 1 Maja i Rynek.

Identyfikacja lokalnych potencjałów

Na obszarze nr 3 potencjał stanowi duża liczba podmiotów działalności gospodarczej. Na terenie obszaru znajduje się 76 podmiotów działalności gospodarczej, m.in. Zakład Produkcyjno – Usługowo – Handlowy „EKO-TECH", Firma Handlowo – Usługowa, Stacja Paliw GIE -ES S.C., Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Usługowe „ARENA”. Jest to sytuacja bardzo podobna do sytuacji panującej na obszarze nr 1 gdzie również potencjał wynikający z prężnie działającej gałęzi gospodarki jest zagrożony duża liczbą podmiotów zawieszających działalność. Wskaźnik ten jest wartością alarmową, które wskazuje na konieczność podjęcia działań prewencyjnych tak aby nie zaprzepaścić potencjału.

Na terenie obszaru zlokalizowana jest również droga krajowa nr 73 i droga wojewódzka nr 982. Pomimo iż występowanie drogi krajowej i wojewódzkiej powoduje uciążliwości dla mieszkańców, to jednocześnie może stanowić o potencjale rozwojowym dla lokalnej gospodarki.

Atrakcję turystyczną obszaru stanowi zabytkowy Kościół św. Marii Magdaleny wraz z przylegającym do niego Rynkiem gdzie znajdują się nasadzenia drzew, tereny zielone oraz ławki gdzie mieszkańcy mogę spędzić czas wolny.

Znajduje się również na terenie obszaru nr 3 targowisko, które jest miejscem lokalnej przedsiębiorczości oraz sprzedaży lokalnych wyrobów co, może się również przekładać na ilość nowopowstających podmiotów gospodarczych. Wśród nowopowstałych podmiotów działalności gospodarczej aż co czwarty zlokalizowany jest na obszarze nr 3. Świadczy to o dobrych warunkach do rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, którą należy w dalszy kierunku nadal rozwijać. Warto dążyć do rozwijania tego potencjału poprzez rozbudowę oraz modernizację placu targowego.

4.2.3. Podobszar rewitalizacji 14

Obszar nr 14 wyznaczonego obszaru rewitalizacji obejmuje w całości sołectwo Skrzynka. Obecnie podobszar jest zamieszkiwany przez 644 osób, co stanowi 4,79% ludności Gminy. Posiada powierzchnię 10,07 km2, zajmując tym samym 8,44% powierzchni Gminy. Natomiast gęstość zaludnienia wynosi 63,95 os./km2.

53 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Na podstawie „diagnozy czynników i zjawisk kryzysowych” zdiagnozowano występowanie następujących negatywnych zjawisk:

 Społecznych  Dużo osób objętych świadczeniami ze względu na trudność w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,  Dużo osób objętych świadczeniami ze względu na przemoc w rodzinie,  Przestępczość,  Dużo wszczętych procedur „Niebieska karta”,  Mała liczba organizacji pozarządowych.  Gospodarczych:  Dużo zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej,  Mało nowych podmiotów działalności gospodarczej,  Przestrzenno-funkcjonalnych:  Mało instytucji społecznych,

Na terenie obszaru nr 14 zdiagnozowano występowanie problemu trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego. Aż 25% osób objętych świadczeniami ze względu na trudności w przystosowaniu do życia po zwolnienie z zakładu karnego znajduje się na obszarze nr 14. Również dużo osób jest objętych świadczeniami ze względu na przemoc w rodzinie. Aż 50% osób objętych świadczeniami ze względu na przemoc w rodzinie znajduje się na obszarze nr 14.

Według danych Komisariatu Policji w Szczucinie na obszarze zostało stwierdzonych 12 przestępstw. Połową stwierdzonych przestępstw na obszarze nr 14 była kradzież i groźba karalna. Kolejnym negatywnym zjawiskiem społecznym jest też duża liczba wszczętych procedur „Niebieskiej karty”. Dodatkowo na obszarze nr 14 nie są zlokalizowane żadne organizację pozarządowe.

W sferze gospodarczej został stwierdzony problem z dużą ilością zawieszonych podmiotów działalności gospodarczej. Na obszarze nr 14 zostało zawieszonych aż 10% wszystkich zwieszonych podmiotów w Gminie Szczucin. Dodatkowo mała jest liczba nowych podmiotów. Po 1 stycznia 2015 roku powstało ich 3 co stanowi zaledwie 4% wszystkich nowopowstałych podmiotów.

Stwierdzona została zła jakość powietrza atmosferycznego na podstawie przekroczenia stężeń średniorocznych benzo(a)piranu. Norma dla benzo(a)piranu wynosi 1,0 ng/m3, natomiast na obszarze nr 14 norma została przekroczona ponad 2 krotnie i emisja wyniosła 2,5 ng/m3.

54 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Na obszarze nr 14 zlokalizowanych jest mało instytucji społecznych. Jest zlokalizowana tyko Szkoła Podstawowa w Skrzynce.

Część obszaru nr 14 zlokalizowana jest w granicach obszaru i terenu górniczego „Zachmielnie Kruszbet B”, którego granice zostały ustalone decyzją Marszałek Województwa Małopolskiego z dnia 25.07.2017 r., znak: SR-IX.7422.55.2017.EM. Uwarunkowania związane z występowaniem na tym terenie obszaru górniczego, dotyczą w szczególności konieczności ochrony złoża kruszywa naturalnego „Zachmielnie Kruszbet” i możliwości wykonywania przez przedsiębiorcę uprawnień wynikających z posiadanej koncesji.

Identyfikacja lokalnych potencjałów

Na obszarze nr 14 potencjał stanowi duża liczba podmiotów działalności gospodarczej. Na terenie obszaru znajdują się następujące podmioty działalności gospodarczej m.in. Przedsiębiorstwo Wydobywczo – Produkcyjne Kruszbet. Przedsiębiorstwo Wydobywczo-Produkcyjne Kruszbet S.C., ArtProjekt24 Rękodzieło Artystyczne i Usługi Graficzne, „CARREPAIR". Mimo dużej liczby zawieszanych działalność podmiotów gospodarczych obszar ten ma szczególnie duży potencjał do rozwoju z uwagi na podjęte działania w celu utworzenia Strefy Aktywności Gospodarczej. Prowadzenia działań rewitalizacyjnych zapewni kontynuacje oraz rozszerzenie tych prac. Na terenie obszaru zlokalizowana jest również droga krajowa nr 73. Pomimo, iż występowanie drogi krajowej powoduje uciążliwości dla mieszkańców, to jednocześnie może stanowić o potencjale rozwojowym dla lokalnej gospodarki.

55 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

5. Założenia programowe

5.1. Wizja

Wizja stanowi obraz stanu, który pragnie osiągnąć wspólnota mieszkańców Gminy Szczucin, dążąc do realizacji celów strategicznych oraz wyznaczonych kierunków działań.

Objęty programem rewitalizacji obszar, dzięki realizacji przedsięwzięć oraz projektów rewitalizacyjnych jest obszarem atrakcyjnym w wymiarze społecznym, przestrzenno-funkcjonalnym, gospodarczym, technicznym i środowiskowym posiadając potencjał do dalszych korzystnych transformacji i zmierza ku nim przy jednoczesnym zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju.

Obszar rewitalizacji poprzez realizację przedsięwzięć oraz projektów rewitalizacyjnych stanie się obszarem atrakcyjnym pod względem gospodarczym, przestrzenno-funkcjonalnym, kulturowym i społecznym, przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Dzięki nowym rozwiązaniom poprawi się również jakość powietrza nad Gminą, co ma bezpośredni wpływ na poprawę jakości życia i zdrowia mieszkańców.

Na obszarze rewitalizacji powstanie wysokiej jakości przestrzeń publiczna, atrakcyjna dla rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. Dzięki inicjatywom podjętym przez lokalnych przedsiębiorców, powstaną punkty usługowe i handlowe, aktywizujące zawodowo i podnoszące poziom zatrudnienia mieszkańców zagrożonych ubóstwem, a tym samym ograniczające bezrobocie.

Dawny obszar koncentracji zjawisk negatywnych stanie się tętniącym życiem parkiem o dużej atrakcyjności rekreacyjnej, zachęcającym młodzież zagrożoną patologiami i wykluczeniem społecznym do aktywnego spędzania wolnego czasu, promującym zdrowy tryb życia. Zagospodarowanie terenów w centrum Gminy sprawi, że będzie to wysokiej jakości przestrzeń publiczna będąca miejscem rekreacji, wypoczynku i aktywności sportowej mieszkańców. Możliwość wspólnego korzystania z dostępnych atrakcji, a także uczestniczenia w licznie organizowanych imprezach kulturalnych i rozrywkowych będzie sprzyjała wzmacnianiu więzi społecznych oraz będzie przeciwdziałała wykluczeniu społecznemu.

Stworzenie na terenie Gminy Szczucin żłobka powoli niepracującym rodzicom podjąć aktywność zawodową. Przedsięwzięcie również spowoduje powstanie nowych miejsc pracy i stanie się miejscem gdzie najmłodsi mieszkańcy Gminy będą mogli spędzać czas.

56 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Realizacja działań rewitalizacyjnych zawartych w harmonogramie rzeczowo- finansowym przyczyni się do wyprowadzenia za stanu kryzysowego obszaru rewitalizacji i likwidacji negatywnych zjawisk tj. bezrobocia, przemocy w rodzinie, przestępczości czy też poprawie stanu technicznego budynków i poprawie jakości powietrza.

Razem działania te sprawią, że poprawi się sytuacja gospodarcza i materialna mieszkańców i przedsiębiorców. Mieszkańcy mają poczucie, że jakość ich życia poprawia się, a na przyszłość swoją i swojej Gminy patrzą z optymizmem.

5.2. Cele oraz kierunki działań

Głównym celem działań rewitalizacyjnych, objętych Gminnym Programem Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 jest poprawa jakości życia mieszkańców oraz przeciwdziałanie zdiagnozowanym problemom.

Cel ten zostanie osiągnięty poprzez realizację celów szczegółowych i kierunków działań, odpowiadającym głównym sferom procesu rewitalizacji, tj.: społecznej, przestrzenno-funkcjonalnej, gospodarczej, technicznej i środowiskowej.

Tabela 15. Cele szczegółowe oraz kierunki działań w poszczególnych sferach rewitalizacji.

Sfera procesu Cele szczegółowe Kierunki działań rewitalizacji 1.1. Zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców  Integrowanie lokalnej społeczności 1.2. Zapobieganie zjawisku starzenia  Zwiększanie możliwości podjęcia się społeczeństwa pracy zarobkowej 1.3. Zwiększenie aktywności społecznej  Stałe rozszerzanie oferty 1. Społeczna mieszkańców oraz możliwości edukacyjnej, wychowawczej aktywnego zagospodarowania wolnego kulturalnej czasu sportowo-rekreacyjnej  Zwiększanie poziomu 1.4. Eliminacja zjawisk o charakterze bezpieczeństwa publicznego przestępczym

57 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Sfera procesu Cele szczegółowe Kierunki działań rewitalizacji  Tworzenie i/lub utrzymywanie 2.1. Rozwój infrastruktury społecznej obiektów o znaczeniu kulturalnym, z uwzględnieniem różnych grup społecznym, rekreacyjno- 2. Przestrzenno- wiekowych sportowym funkcjonalna  Porządkowanie przestrzeni 2.2. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej pod kątem publicznej funkcjonalnym i estetycznym 3.1. Wzrost potencjału inwestycyjnego  Tworzenie warunków obszaru zachęcających inwestorów 3. Gospodarcza do prowadzenia działalności 3.2. Stworzenie nowych miejsc pracy gospodarczej  Modernizowanie budynków 4.1. Poprawa stanu technicznego w sposób zmniejszający ich 4. Techniczna i wydajności energetycznej budynków zapotrzebowanie na energię  Edukowanie na temat szkodliwości spalania odpadów w 5. Środowiskowa 5.1. Poprawa jakości środowiska indywidualnych paleniskach domowych

5.3. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Planowane do realizacji przedsięwzięcia nie mogłyby zostać głównymi założeniami programowymi Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin bez wcześniejszego zdiagnozowania i zgłębienia wiedzy na temat problemów na obszarze rewitalizacji, istniejących nań potrzeb oraz lokalnych potencjałów rozwoju. Program stanowi odpowiedź na pytania gdzie oraz jakie działania należy w pierwszej kolejności podjąć w celu wyprowadzenia ze stanu kryzysowego zdiagnozowanego obszaru rewitalizacji, przy jednoczesnym zapewnieniu pozytywnego wpływu dla całej społeczności Gminy.

Równoczesna realizacja działań w sferze społecznej, przestrzenno-funkcjonalnej, gospodarczej, technicznej i środowiskowej, obejmująca zarówno przedsięwzięcia infrastrukturalne, jak również działania miękkie ma na celu prowadzenie procesu rewitalizacji z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju.

W poniższej tabeli zaprezentowano wszystkie przedsięwzięcia podstawowe, które zaplanowano do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026. Działania te w najwyższym stopniu będą oferować kompleksowe rozwiązanie zdiagnozowanych problemów na obszarze rewitalizacji i w znaczący sposób wpłyną na osiągnięcie założonych celów niniejszego programu.

58 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1398 z późn. zm.) tabela podstawowych projektów rewitalizacyjnych zawiera w odniesieniu do każdego przedsięwzięcia:

 nazwę przedsięwzięcia,  podmiot realizujący,  obszar rewitalizacji,  szacowaną wartość,  okres realizacji,  planowane źródło finansowania.

W dalszej części rozdziału znajdują się szczegółowe opisy przedsięwzięć zawierające informacje w zakresie planowanych działań oczekiwanych rezultatów realizacji przedsięwzięcia.

59 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Tabela 16. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026.

Podmiot Obszar Szacunkowa wartość Okres realizacji Planowane źródło Lp. Nazwa przedsięwzięcia realizujący rewitalizacji [zł] [lata] finansowania Środki własne, RPO Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego 1. Gmina Szczucin Podobszar 1 6 000 000 2022–2023 WM 2021-2027, z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego środki MEN Środki własne gminy, powiatu i PCEiKZ, Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu RPO WM 2021-2027, 2. Gmina Szczucin Podobszar 1 5 000 000 2021–2026 krajobrazowego w Szczucinie NFOŚiGW, programy MKiDN, programy krajowe Środki własne, RPO Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego WM 2014-2020 / 3. Gmina Szczucin Podobszar 3 2 000 000 2021–2022 w Szczucinie RPO WM 2021-2027, PROW 2021-2027

Budowa Strefy Aktywności Gospodarczej w Gminie Środki własne, RPO 4. Gmina Szczucin Podobszar 14 11 547 978 2025–2026 Szczucin WM 2021-2027

Środki własne, RPO Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury WM 2021-2027, 5. i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność Gmina Szczucin Podobszar 1 3 500 000 2024–2025 Narodowy Program kulturalną i czytelniczą Rozwoju Czytelnictwa

60 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Podmiot Obszar Szacunkowa wartość Okres realizacji Planowane źródło Lp. Nazwa przedsięwzięcia realizujący rewitalizacji [zł] [lata] finansowania Środki własne, RPO Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących WM 2021-2027, 6. Gmina Szczucin Podobszar 1 2 000 000 2025–2026 przy ul. Witosa w Szczucinie Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej Środki własne, RPO Budowa skateparku w kompleksie sportowym 7. Gmina Szczucin Podobszar 1 500 000 2020–2022 WM 2014–2020 lub przy ul. Rudnickiego w Szczucinie RPO WM 2021-2027

Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej Środki własne, RPO 8. Gmina Szczucin Podobszar 1 2 940 000 2025–2026 w Szczucinie WM 2021-2027

SUMA 33 487 978

61 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Poniżej przedstawiono poglądowe mapy lokalizacji przedsięwzięć podstawowych na poszczególnych podobszarach rewitalizacji.

Rysunek 4 Poglądowa mapa lokalizacji przedsięwzięć podstawowych na podobszarach 1 i 3

Rysunek 5 Poglądowa mapa lokalizacji przedsięwzięcia podstawowego na podobszarze 14

62 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Poniżej przedstawiono opis planowanych działań w ramach podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych oraz oczekiwane rezultaty ich realizacji:

1. Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego.  Opis planowanych działań: Budynek przedszkola z częścią dla żłobka znajdować się będzie w sąsiedztwie Szkoły Podstawowej w Szczucinie, w otoczeniu zieleni i w miejscu, gdzie znajdują się także obiekty rekreacyjno- -sportowe. Będzie to obiekt spełniający wszystkie wymogi i kryteria jakie muszą spełniać obiekty, w których przebywają małe dzieci. Sale przedszkola i żłobka będą przestronne, bezpieczne, nowoczesne, wyposażone i dostosowane do potrzeb każdej z grup wiekowych. Obiekt będzie posiadał własną kuchnię wyposażoną w nowoczesny, profesjonalny sprzęt gastronomiczny dający możliwość przyrządzania posiłków dla wszystkich grup wiekowych dzieci. Jadłospis przygotowywany będzie w oparciu o tradycyjne i zdrowe potrawy. Po wybudowaniu budynku zagospodarowany zostanie plac zabaw dla dzieci z wydzieloną częścią dla dzieci żłobkowych. Na przedszkolnym placu zabaw znajdą się duże zestawy zabawowo–sprawnościowe. Przedszkole z częścią żłobkową będzie obiektem bezpiecznym, wyposażonym w nowoczesny system zabezpieczeń drzwi wejściowych oraz w rozbudowany system kamer monitorujących całodobowo jego otoczenie. Zakres budowy planowanego przedszkola i żłobka obejmuje:  8 oddziałów przedszkolnych dla 20-25 dzieci, 2 oddziały żłobkowe dla 15-20 dzieci, pomieszczenia towarzyszące,  pomieszczenia administracyjne i ogólnego przeznaczenia,  pomieszczenia związane z żywieniem,  pomieszczenia techniczne i gospodarcze.

 Cele realizowane przez działanie: 1.1. Zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców 1.2. Zapobieganie zjawisku starzenia się społeczeństwa 2.1. Rozwój infrastruktury społecznej z uwzględnieniem różnych grup wiekowych 3.2. Stworzenie nowych miejsc pracy

 Miejsce realizacji: Podobszar 1, ul. Rudnickiego 19

63 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- umożliwienie rodzicom i opiekunom dzieci podjęcia aktywności zawodowej, poprzez istnienie placówki opiekuńczej dla najmłodszych dzieci, - utworzenie nowych, dodatkowych miejsc pracy wynikające z potrzeby zatrudnienia personelu placówki, - zapobieganie starzeniu się społeczeństwa poprzez stworzenie rozwiązania zachęcającego do planowania rodziny, - zabezpieczenie potrzeb lokalnej społeczności w zakresie instytucji opiekuńczo – edukacyjnych dla małych dzieci, - zapewnienie dzieciom w wieku do lat 3 miejsc w instytucji opieki do czasu osiągnięcia poziomu rozwoju i umiejętności niezbędnych do edukacji przedszkolnej.  Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie – projekty te przyczynią się do stworzenia nowych miejsc pracy. Ponadto realizowane będą w różnych sferach (projekt nr 1 głównie oddziaływać będzie na sferę społeczną, projekt nr 2 także na sferę przestrzenno-funkcjonalną), ale na tym samym podobszarze rewitalizacji, dzięki czemu efekt ich oddziaływania będzie mocniejszy – osiągnięcie efektu synergii (tylko kompleksowe działania odnoszące się do wszystkich sfer: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej, spowodują osiągnięcie efektu synergii w oddziaływaniu na sytuację kryzysową), - Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego w Szczucinie – zarówno projekt nr 1, jak i projekt nr 3 przyczynią się do powstania nowych miejsc pracy – oddziaływanie na sferę gospodarczą, - Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą – realizacja projektów przyczyni się do rozwoju infrastruktury społecznej na terenie obszaru rewitalizacji. Projekty te wpłyną pozytywnie na dostępność mieszkańców do wiedzy i nauki. Przedszkole i SCKiB będą jednostkami, które będą mogły razem współpracować na rzecz rozwoju dzieci i promocji kultury w gminie, - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – projekty przyczynią się do rozwoju infrastruktury społecznej na obszarze rewitalizacji, przyczynią

64 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

się do poprawy jakości życia mieszkańców a także funkcjonalnego zagospodarowania przestrzeni publicznej, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – projekt nr 8, dotyczący odpowiedniego urządzenia terenu w infrastrukturę techniczną oraz drogową, realizowany będzie m.in. przy terenie planowanego przedszkola, w związku z czym będą to projekty wzajemnie się uzupełniające – komplementarne terytorialnie i powodujące uzyskanie efektu synergii.

2. Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie.  Opis planowanych działań:

W ramach projektu zostanie gruntownie odrestaurowany park, zostaną wykonane ścieżki, ścieżki dydaktyczne, ławeczki, oświetlenie. Powstanie muszla koncertowa oraz małe molo na stawie znajdującym się w parku. Na działce 559/1 wykonane zostaną cięcia sanitarne, ciecia korygujące, cięcia odmładzające, usunięcie starych drzew, zabiegi pielęgnacyjne, wykonanie małej architektury w parku, budowa alejek parkowych. Szacunkowy koszt projektu to 5 mln zł, przy czym zakres projektu dotyczący działki gminnej (560/2) wyniesie ok. 4 mln zł, a zakres projektu dotyczący działki powiatowej (559/1) wyniesie ok. 1 mln zł.

 Cele realizowane przez działanie: 1.1. Zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców 1.4. Eliminacja zjawisk o charakterze przestępczym 2.2. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej 3.2. Stworzenie nowych miejsc pracy 4.1. Poprawa stanu technicznego i wydajności energetycznej budynków 5.1. Poprawa jakości środowiska

 Miejsce realizacji: - Podobszar 1, ul. Wolności, działki nr 560/2 (własność gminy), 559/1 (własność powiatu).

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- promowanie aktywnego spędzania czasu wolnego mieszkańców na terenie odrestaurowanego parku,

65 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- utrzymanie miejsca organizacji spotkań integrujących mieszkańców, wydarzeń kulturalno- -sportowych, koncertów, festiwali, festynów, pikników, podniesienie bezpieczeństwa i eliminowanie zdarzeń o charakterze przestępczym poprzez oświetlenie miejsc przebywania ludzi po zmroku, - podniesienie atrakcyjności turystycznej obszaru, - ochrona i zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego oraz rewitalizacja obiektów o wartości historycznej i kulturowej, - umożliwienie dostępu do rekreacji i wypoczynku wśród mieszkańców obszaru, - utworzenie nowych miejsc pracy, co wpłynie na zmniejszenie bezrobocia m.in. dzięki zatrudnieniu osób zajmujących się pracami pielęgnacyjnymi, a także organizacją robót publicznych na terenie parku, - dbałość o zachowanie trwałości zabytku.

 Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego – projekty te przyczynią się do stworzenia nowych miejsc pracy. Ponadto realizowane będą w różnych sferach (projekt nr 1 głównie oddziaływać będzie na sferę społeczną, projekt nr 2 także na sferę przestrzenno-funkcjonalną), ale na tym samym podobszarze rewitalizacji, dzięki czemu efekt ich oddziaływania będzie mocniejszy – osiągnięcie efektu synergii (tylko kompleksowe działania odnoszące się do wszystkich sfer: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej, spowodują osiągnięcie efektu synergii w oddziaływaniu na sytuację kryzysową), - Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą – działalność SCKiB będzie mogła być wzbogacona o organizację imprez kulturalnych, edukacyjnych i innych, na terenie urządzonego, zabytkowego parku, np. koncerty/występy artystyczne w muszli koncertowej, - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – realizacja projektów przyczyni się do zwiększenia aktywności społecznej mieszkańców oraz możliwości aktywnego zagospodarowania ich wolnego czasu, ponadto projekty realizowane będą w swoim sąsiedztwie (ścisła komplementarność terytorialna), dzięki czemu ich efekty będą mocniejsze, - Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie – projekty przyczynią się do estetycznego i funkcjonalnego zagospodarowania przestrzeni publicznej

66 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

oraz poprawy dostępności do infrastruktury społecznej o charakterze sportowym, rekreacyjnym i wypoczynkowym, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – projekty przyczynią się do poprawy estetyki i funkcjonalności przestrzeni publicznych na podobszarze rewitalizacji.

3. Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego w Szczucinie.  Opis planowanych działań: W ramach projektu prowadzone będą prace odwadniające na terenie placu pod handel i zostaną wykonane parkingi. Wykonane zostanie utwardzenie placu, oświetlenie oraz podłączenie ujęcia wody. Ponadto planowana jest budowa szalet.

 Miejsce realizacji: - Podobszar 3, ul. Targowa

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- zwiększenie dostępności do infrastruktury technicznej placu wpłynie na utworzenie nowych miejsc pracy co skutkować będzie zmniejszeniem bezrobocia i m.in. zatrudnieniu osób zajmujących się pracami porządkowymi i organizacyjnymi, - ożywienie gospodarcze obszaru, - utrzymanie miejsca organizacji spotkań integrujących mieszkańców, - podniesienie poziomu bezpieczeństwa poprzez wykonanie oświetlenia miejsc przebywania ludzi po zmroku.  Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego – zarówno projekt nr 1, jak i projekt nr 3 przyczynią się do powstania nowych miejsc pracy – oddziaływanie na sferę gospodarczą,

67 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Budowa Strefy Aktywności Gospodarczej w Gminie Szczucin – zarówno projekt nr 3 jak i projekt nr 4 wpłyną na możliwość zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców i wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru rewitalizacji. Będą one miały oddziaływanie na zidentyfikowane problemy w sferze gospodarczej i przestrzenno-funkcjonalnej. - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – projekty pozytywnie wpłyną na sferę techniczną (uzbrojenie terenu, modernizacja obiektów) oraz przestrzenno-funkcjonalną (estetyczne i funkcjonalne zagospodarowanie terenów) na obszarze rewitalizacji, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – projekty przyczynią się do poprawy stanu technicznego i zagospodarowania przestrzennego obiektów i przestrzeni publicznych, ponadto wpłyną na zwiększenie potencjału inwestycyjnego obszaru rewitalizacji. 4. Budowa Strefy Aktywności Gospodarczej w Gminie Szczucin  Opis planowanych działań: Realizacja przedmiotowego projektu poprzez kompleksowe uzbrojenie terenu strefy pozwoli na przygotowanie obszarów inwestycyjnych w gminie do zakładania działalności gospodarczej. Powierzchnia przygotowanych terenów inwestycyjnych 4,03 ha.

 Cele realizowane przez działanie: 1.1. Zwiększenie aktywności zawodowej mieszkańców 2.2. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej 3.1. Wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru 3.2. Stworzenie nowych miejsc pracy

 Miejsce realizacji: - Podobszar 14, Sołectwo Skrzynka

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

 stworzenie warunków sprzyjających lokowaniu nowych inwestycji na terenie strefy aktywności gospodarczej w Gminie Szczucin,  ożywienie gospodarcze Gminy Szczucin,  zwiększenie potencjału rozwoju przedsiębiorczości – przyciągnięcie przedsiębiorstw,  zmniejszenie poziomu bezrobocia.

68 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego w Szczucinie – zarówno projekt nr 3 jak i projekt nr 4 wpłyną na możliwość zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców i wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru rewitalizacji. Będą one miały oddziaływanie na zidentyfikowane problemy w sferze gospodarczej i przestrzenno-funkcjonalnej, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – projekty pozytywnie wpłyną na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji, poprzez odpowiednie uzbrojenie terenów i poprawę stanu infrastruktury technicznej, co przyczyni się do wzrostu potencjału inwestycyjnego tego obszaru. 5. Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą  Opis planowanych działań: Projekt umiejscowiony będzie na terenie miasta Szczucina na działce nr 336/1. Obiekt będzie sąsiadował ze Szkołą Podstawową, Halą Widowiskowo Sportową wraz z boiskami, planowanym do realizacji skateparkiem oraz Przedszkolem. Będzie to centrum rozwoju, sportu i rekreacji. Całkowita powierzchnia obiektu będzie wynosić około 900 m2. Projekt nowego i innowacyjnego Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek będzie miejscem dla ludzi, któremu przyświecać będzie hasło: „Przez ludzi tworzone dla ludzi”. Obiekt ten ma stać się miejscem spotkań oraz miejscem poszukiwań inspiracji spoza własnej głównej domeny kulturalnej. Będzie pełnić przede wszystkim funkcje:

. ośrodka edukacji artystycznej (kształcenia talentów),  ośrodka rozwoju czytelnictwa (biblioteka z salami dla grup czytelniczych),  organizatora sceny kulturalnej (wystawy, występy, festiwale, oprawa świąt),  centrum logistycznego dla inicjatyw innych podmiotów,  miejsca podtrzymywania lokalnych tradycji,  poszukiwacza nowych nisz, nieistniejących na lokalnej mapie kultury.

Projekt dotyczy budowy nowej biblioteki, a co za tym idzie stworzenia szerszej gamy działań około- czytelniczych. Biblioteka zyska nie tylko przestrzeń do podstawowej działalności, powstaną także nowe sale do prac z grupami czytelniczymi, które przyciągną swoją atrakcyjnością osoby dotąd niezainteresowane książką. Powstanie bogato wyposażony dział dziecięcy z kącikiem dla najmłodszych i miejscem dla matki z dzieckiem oraz czytelnia internetowa przystosowana dla osób

69 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 niepełnosprawnych. Funkcjonalne meble, regały z wolnym dostępem do książek, wygodne miejsce pracy i lektury oraz mini kawiarenka z kącikiem prasowym – to atuty nowoczesnej biblioteki. Powstaną pomieszczenia biurowe, socjalne, opracowania zbiorów i odpowiedni węzeł sanitarny. Biblioteka zyska salę widowiskową do spotkań autorskich, prelekcji, konkursów, wykładów, koncertów poetyckich i występów teatralnych. Powstanie sala do prób zespołu teatralnego, który nawiązywał będzie do tradycji sprzed 40 lat, kiedy przy szczucińskiej bibliotece działał teatr amatorski. Powstanie pracownia plastyczna do malarstwa, grafiki, rzeźby, decoupage wraz z możliwością eksponowania prac artystycznych inspirowanych literaturą. W sali tradycji ludowej dostępny będzie księgozbiór etnograficzny oraz materiały związane z tradycją regionu, stroje regionalne, palmy wielkanocne, wieńce dożynkowe itp. Obiekt będzie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, w związku z czym przyczyni się do przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu tej grupy mieszkańców obszaru rewitalizacji i całej gminy.

 Cele realizowane przez działanie: 1.3. Zwiększenie aktywności społecznej mieszkańców oraz możliwości aktywnego zagospodarowania wolnego czasu 2.1. Rozwój infrastruktury społecznej z uwzględnieniem różnych grup wiekowych

 Miejsce realizacji: - Podobszar 1, Szczucin, działka nr 333/1

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- stworzenie warunków do integracji społecznej i organizacji spotkań kulturalnych, takich jak wystawy artystyczne, przedsięwzięcia teatralne, koncerty, imprezy rozrywkowe, warsztaty artystyczne itp., - umożliwienie prowadzenia działań w dziedzinie wychowania, edukacji, upowszechniania kultury i sztuki oraz promowania gminy, - stworzenie warunków do aktywnego uczestnictwa lokalnej społeczności we współtworzeniu wartości kultury i jej upowszechniania, - stałe rozszerzanie oferty edukacyjnej, wychowawczej i kulturalnej.

 Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi:

- Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego – realizacja projektów przyczyni się do rozwoju infrastruktury społecznej

70 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

na terenie obszaru rewitalizacji. Projekty te wpłyną pozytywnie na dostępność mieszkańców do wiedzy i nauki. Przedszkole i SCKiB będą jednostkami, które będą mogły razem współpracować na rzecz rozwoju dzieci i promocji kultury w gminie, - Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie – działalność SCKiB będzie mogła być wzbogacona o organizację imprez kulturalnych, edukacyjnych i innych, na terenie urządzonego, zabytkowego parku, np. koncerty / występy artystyczne w muszli koncertowej, - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – projekty zlokalizowane są w swoim sąsiedztwie, łącznie przyczynią się do stworzenia wysokiej jakości infrastruktury społecznej o charakterze kulturalnym, sportowym, rekreacyjnym i artystycznym. Realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę społeczną (zwiększenie aktywności społecznej mieszkańców oraz atrakcyjności obszaru rewitalizacji jako miejsca zamieszkania), a także techniczną i przestrzenno-funkcjonalną, - Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie – projekty zlokalizowane są w swoim sąsiedztwie, łącznie przyczynią się do stworzenia wysokiej jakości infrastruktury społecznej, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – projekty będą komplementarne przede wszystkim terytorialnie – działania związane z poprawą stanu technicznego i poprawy funkcjonalności przestrzeni, przewidziane w projekcie nr 8, będą realizowane m.in. w pobliżu planowanej do budowy siedziby SCKiB w Szczucinie. Projekty wpłyną pozytywnie na przestrzeń obszaru rewitalizacji (jej funkcjonalność, estetykę, stan techniczny), a także na bezpieczeństwo i atrakcyjność tego miejsca dla mieszkańców.

6. Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie  Opis planowanych działań: Zakres rzeczowy inwestycji obejmował będzie modernizacje stadionu miejskiego i obiektów towarzyszących, w szczególności budynku, w którym mieścić się będą szatnie. Istniejący budynek będzie podlegał modernizacji (m.in. instalacja centralnego ogrzewania, izolacji). Końcowym efektem zadania będzie boisko lekkoatletyczne i piłkarskie wraz z zapleczem socjalnym (w tym budynek z wygospodarowanymi szatniami, magazynem na sprzęt, pokojem sędziowskim i odpowiednim zapleczem sanitarnym) oraz trybunami i oświetleniem. Projekt obejmuje powstanie boiska piłkarskiego trawiastego do piłki nożnej oraz pełnowymiarowego boiska treningowego do piłki nożnej o nawierzchni z trawy naturalnej wraz z wybiegami bocznymi i wybiegami za bramkami.

71 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Na terenie stadionu znajdzie się również bieżnia metrowa, rozbiegi do skoku w dal i trójskoku, zakupiony zostanie sprzęt do konkurencji biegowych oraz sprzęt startowo-pomiarowy. Obiekt urządzony będzie w ławki, kosze na odpady, piłkochwyty, ogrodzenie terenu. Projekt zakłada również wykonanie trybun na około 100 miejsc siedzących oraz modernizację budynku, w którym mieścić się będą szatnie i pomieszczenia zaplecza administracyjno-gospodarczego. Stadion będzie stanowił zaplecze treningowe dla wszystkich klubów z terenu gminy Szczucin, a także będzie to miejsce, gdzie wszyscy mieszkańcy będą mogli spędzać czas integrując się za sprawą sportu.

 Miejsce realizacji: - Podobszar 1, Szczucin, działki nr 550/7 i 487/5

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

 wzrost bezpieczeństwa użytkowania obiektów sportowych,  wzrost integracji społecznej poprzez stworzenie warunków do organizacji zajęć i imprez sportowych,  zwiększenie możliwości promowania zdrowego stylu życia,  poprawa stanu technicznego obiektów użyteczności publicznej oraz poprawa estetyki zagospodarowania przestrzeni publicznej,  obiekt jest odwiedzany przez zawodników drużyn sportowych i ich kibiców z całej gminy oraz powiatu – obecnie jest wizytówką niechlubną (zniszczony, wymagający modernizacji, projekt przyczyni się do tego, że obiekt będzie pozytywnie kojarzony przez gości gminy,  obecny stan budynku jest zły – budynek jest zawilgocony, występuje grzyb i pleśń, co negatywnie wpływa na zdrowie osób w nim przebywających (około 150 osób / zawodników z terenu gminy).  Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi:

72 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego – projekty przyczynią się do rozwoju infrastruktury społecznej na obszarze rewitalizacji, poprawy jakości życia mieszkańców, a także funkcjonalnego zagospodarowania przestrzeni publicznej, - Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie – realizacja projektów przyczyni się do zwiększenia aktywności społecznej mieszkańców oraz możliwości aktywnego zagospodarowania ich wolnego czasu, ponadto projekty realizowane będą w swoim sąsiedztwie (ścisła komplementarność terytorialna), dzięki czemu ich efekty będą mocniejsze, - Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego w Szczucinie – projekty pozytywnie wpłyną na sferę techniczną (uzbrojenie terenu, modernizacja obiektów) oraz przestrzenno- funkcjonalną (estetyczne i funkcjonalne zagospodarowanie terenów) na obszarze rewitalizacji, - Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą – projekty zlokalizowane są w swoim sąsiedztwie, łącznie przyczynią się do stworzenia wysokiej jakości infrastruktury społecznej o charakterze kulturalnym, sportowym, rekreacyjnym i artystycznym. Realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę społeczną (zwiększenie aktywności społecznej mieszkańców oraz atrakcyjności obszaru rewitalizacji jako miejsca zamieszkania), a także techniczną i przestrzenno-funkcjonalną, - Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie – realizacja projektów przyczyni się do wzrostu aktywności społecznej, w tym fizycznej, mieszkańców, wpłynie na integrację społeczności lokalnej, a także na poprawę funkcjonalności i estetyki przestrzeni publicznej, - Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji.

7. Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie  Opis planowanych działań: Zadanie obejmuje wykonanie skateparku wraz z uporządkowaniem terenu. Miejsce, na którym będzie usytuowany skatepark, to działka niezabudowana usytuowana przy ulicy Rudnickiego. Będzie to obiekt o niewielkich rozmiarach (powierzchnia ok. 20 arów), ale jego zagospodarowanie umożliwi spędzanie czasu na jeździe na deskorolce, rolkach czy rowerach BMX. Teren z kilkoma

73 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

małymi przeszkodami zostanie w całości wkomponowany w otoczenie z uwzględnieniem otaczającej go przyrody. Zostaną wykonane nasadzenia zieleni (trawniki, kwiaty, krzewy, drzewa). Projekt uwzględnia także wykonanie oświetlenia, alejek doprowadzających oraz małej infrastruktury (stojaki na rowery, ławeczki, kosze na odpady). Obiekt zlokalizowany będzie przy siłowniach zewnętrznych, boiskach sportowych Orlik i miejscach parkingowych.

 Cele realizowane przez działanie: 1.3. Zwiększenie aktywności społecznej mieszkańców oraz możliwości aktywnego zagospodarowania wolnego czasu 1.4. Eliminacja zjawisk o charakterze przestępczym 2.2. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej 3.1. Wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru

 Miejsce realizacji: - Podobszar 1, Szczucin, działka nr 391/1

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- zwiększenie możliwości promowania zdrowego stylu życia, - uatrakcyjnienie obiektu użyteczności publicznej i zwiększenie popytu na jego użytkowanie.  Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie – projekty przyczynią się do estetycznego i funkcjonalnego zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz poprawy dostępności do infrastruktury społecznej o charakterze sportowym, rekreacyjnym i wypoczynkowym, - Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą – projekty zlokalizowane są w swoim sąsiedztwie, łącznie przyczynią się do stworzenia wysokiej jakości infrastruktury społecznej, - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – realizacja projektów przyczyni się do wzrostu aktywności społecznej, w tym fizycznej, mieszkańców, wpłynie na integrację społeczności lokalnej, a także na poprawę funkcjonalności i estetyki przestrzeni publicznej,

74 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie – realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji.

8. Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie  Opis planowanych działań: Projekt zlokalizowany jest na obszarze rewitalizacji nr 1, na terenie, gdzie znajdują się budynki szkoły podstawowej, przedszkola, siedziba Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek, a także Hala Widowiskowo Sportowa z kompleksem boisk sportowych Orlik i siłownia plenerowa. Zadanie obejmuje budowę parkingu wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną na działce nr ewid. 333/1 oraz budowę kanalizacji deszczowej na działkach nr ewid. 333/1, 334/1, 336/1, 390, 335 wraz z budową instalacji elektrycznej zalicznikowej oświetlenia parkingu i terenu szkoły oraz budowę drogi wewnętrznej na działkach nr ewid. 335, 336/1, 334/1. W zakres zadania wchodzi również budowa zatoki autobusowej wraz z chodnikiem w ul. Rudnickiego w Szczucinie.

 Cele realizowane przez działanie: 2.2. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej 3.1. Wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru 5.1. Poprawa jakości środowiska

 Miejsce realizacji: - Podobszar 1, Szczucin, działki nr 333/1, 334/1, 336/1, 390, 335

 Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- zapewnienie odpowiedniego zaplecza infrastrukturalnego przy obiektach użyteczności publicznej, - zwiększenie bezpieczeństwa przy drodze i między budynkami (chodnik przy ul. Rudnickiego, zatoczka autobusowa, droga wewnętrzna).  Powiązanie projektu z innymi podstawowymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: - Budowa przedszkola publicznego 8-oddziałowego z częścią żłobkową w Szczucinie przy ul. Rudnickiego – projekt nr 8, dotyczący odpowiedniego urządzenia terenu w infrastrukturę techniczną oraz drogową, realizowany będzie m.in. przy terenie planowanego przedszkola (projekt nr 1), w związku z czym będą to projekty wzajemnie się uzupełniające – komplementarne terytorialnie i powodujące uzyskanie efektu synergii,

75 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku typu krajobrazowego w Szczucinie – projekty przyczynią się do poprawy estetyki i funkcjonalności przestrzeni publicznych na podobszarze rewitalizacji, - Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego w Szczucinie – projekty przyczynią się do poprawy stanu technicznego i zagospodarowania przestrzennego obiektów i przestrzeni publicznych, ponadto wpłyną na zwiększenie potencjału inwestycyjnego obszaru rewitalizacji, - Budowa Strefy Aktywności Gospodarczej w Gminie Szczucin – projekty pozytywnie wpłyną na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji poprzez odpowiednie uzbrojenie terenów i poprawę stanu infrastruktury technicznej, co przyczyni się do wzrostu potencjału inwestycyjnego tego obszaru. - Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą – projekty będą komplementarne przede wszystkim terytorialnie – działania związane z poprawą stanu technicznego i poprawa funkcjonalności przestrzeni, przewidziane w projekcie nr 8, będą realizowane m.in. w pobliżu planowanej do budowy siedziby SCKiB w Szczucinie. Projekty wpłyną pozytywnie na przestrzeń obszaru rewitalizacji (jej funkcjonalność, estetykę, stan techniczny), a także na bezpieczeństwo i atrakcyjność tego miejsca dla mieszkańców, - Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie – realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji, - Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie – realizacja projektów pozytywnie wpłynie na sferę techniczną i przestrzenno-funkcjonalną obszaru rewitalizacji.

Podsumowanie

Budowa przedszkola publicznego z częścią żłobkową umożliwi rodzicom i opiekunom dzieci podjęcie aktywności zawodowej oraz spowoduje utworzenie dodatkowych miejsc pracy. Rewitalizacja zabytkowego XVIII-wiecznego parku typu krajobrazowego spowoduje promowanie aktywnego spędzania czasu wolnego mieszkańców na terenie odrestaurowanego parku oraz podniesienie atrakcyjności turystycznej obszaru, a także przyczyni się do zachowania trwałości zabytku. Rozbudowa i przebudowa Placu Targowego wpłynie na utworzenie nowych miejsc pracy, co skutkować będzie

76 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 zmniejszeniem bezrobocia m.in. zatrudnieniu osób zajmujących się pracami porządkowymi i organizacyjnymi. Budowa siedziby Samorządowego Centrum Kultury i Bibliotek z przeznaczeniem pod działalność kulturalną i czytelniczą przyczyni się do wzrostu integracji społeczności lokalnej, zmniejszenia zagrożenia wykluczeniem społecznym oraz poprawy dostępności i jakości usług publicznych o charakterze społeczno-kulturalnym. Modernizacja stadionu i obiektów towarzyszących przy ul. Witosa w Szczucinie spowoduje wzrost bezpieczeństwa mieszkańców korzystających z tego obiektu, a także przyczyni się do poprawy estetyki przestrzeni i poprawy funkcjonalności i możliwości wykorzystania obiektu do celów sportowych, społecznych, kulturalnych. Budowa skateparku w kompleksie sportowym przy ul. Rudnickiego w Szczucinie będzie kolejnym przedsięwzięciem mającym na celu poprawę jakości życia mieszkańców, szczególnie ludzi młodych, a także poprawy dostępu do usług publicznych o charakterze sportowym. Zagospodarowanie terenu przy Szkole Podstawowej w Szczucinie wpłynie pozytywnie na estetykę przestrzeni publicznej oraz bezpieczeństwo poruszających się po tym terenie osób (szczególnie dzieci). Projekt ten poprawi sytuację obszaru rewitalizacji w sferze technicznej i przestrzenno-funkcjonalnej.

Przeprowadzone działania pozytywnie wpłyną na uporządkowanie przestrzeni publicznej pod względem funkcjonalnym i estetycznym oraz poprawią wizerunek obszaru rewitalizacji oraz tym samym całej Gminy, co spowoduje wzrost waloru turystycznego i potencjału inwestycyjnego, dzięki czemu dawny obszar koncentracji negatywnych zjawisk zmieni się w atrakcyjne i tętniące życiem miejsce. Obszar rewitalizacji stanie się strefą przyjazną zarówno dla osób ją odwiedzających, jak i pracujących i mieszkających w niej na co dzień.

5.4. Charakterystyka pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 oprócz podstawowych przedsięwzięć, uwzględnia także możliwość realizacji dodatkowych działań rewitalizacyjnych. Poniżej przedstawiono opis przedsięwzięć zgodnych z przyjętymi w niniejszym programie rewitalizacji kierunkami. Przegląd dodatkowych możliwych do podjęcia działań opracowano na podstawie analizy kierunków zawartych w opracowaniach strategicznych oraz planów inwestycyjnych Gminy. Przyjęto założenie, że dodatkowe dopuszczalne przedsięwzięcia muszą odpowiadać na zdiagnozowane negatywne zjawiska przedstawione w „Diagnozie służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Gmina Szczucin”.

77 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Charakterystykę pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć przedstawiono w podziale na poszczególne bloki tematyczne:

Działania nieinwestycyjne realizowane w ramach wsparcia finansowego ze środków EFS – blok ten wspiera dążenie do wysokiego poziomu zatrudnienia i wysokiej jakości miejsc pracy, poprawę dostępu do rynku pracy oraz mobilność geograficzną i zawodową pracowników. Ułatwia im dostosowanie się do zmian w przemyśle oraz w systemach produkcyjnych koniecznych dla zrównoważonego rozwoju. Zachęca do wysokiego poziomu kształcenia i szkolenia dla wszystkich oraz wspiera przechodzenie młodych ludzi z etapu kształcenia do etapu zatrudnienia, zwalcza ubóstwo, wzmacnia włączenie społeczne, oraz wspiera równość płci, niedyskryminację i równe szanse. Przewidziane działania:

 Festyn rodzinny

- Opis planowanych działań:

- Festyn rodzinny będzie odbywał się raz w roku. Będzie on zaadresowany do dzieci w wieku 1 – 6 lat i rodziców. W czasie festynu będą się odbywały: gry terenowe, konkursy, zabawy i działania edukacyjne. - Gry terenowe rozwijają znakomicie samodzielność, zaradność i inicjatywę, uczą współzawodnictwa i dyscypliny zespołowej. W grach terenowych będą brały udział zarówno dzieci jak i rodzice. - Planowane do realizacji są również konkursy logiczne, plastyczne i sportowe. Wzmocnią one integrację wśród dzieci oraz będą rozwijać ich umiejętność logicznego myślenia oraz sprawności fizycznej. - Zabawy i działania edukacyjne będą miały na celu zainteresowanie dzieci wiedzą związaną z ich otoczeniem. Przekazywane informację będą dotyczyły środowiska naturalnego, czy też lokalnej historii.

- Cele realizowane przez działanie:  Działanie ma na celu promocję nowopowstałego żłobka oraz informowanie rodziców o możliwości pozostawienia swoich dzieci w żłobku i przedszkolu podczas wykonywania pracy.

78 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Miejsce realizacji: - Obszar nr 1, ul. Rudnickiego 19. - Okres realizacji: - 2018-2026. - Współorganizatorzy: realizator Gmina Szczucin, Samorządowe Centrum Kultury i Bibliotek, Przedszkole w Szczucinie, organizacje pozarządowe. - Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- Promocja żłobka i przedszkola jako miejsca opieki dla najmłodszych dzieci dzięki któremu rodzice będą mogli podjąć aktywność zawodową, - Prowadzenie działań mających na celu integrację lokalnej społeczności, happening dla najmłodszych mieszkańców Gminy Szczucin gdzie będą mogli spędzić czas z rówieśnikami, - Rozwój wiedzy i umiejętności niezbędnych do edukacji, - Stymulowanie rodzin poprzez odpowiedni dobór atrakcji do wspólnej zabawy w rodzinnej atmosferze.

- Szacunkowe koszty: ok. 30 000 zł (montaż finansowy: 12 000 budżet gminy, 18 000 środki UE – w ramach EFS).

 „Mój park – Moja przestrzeń”

- Opis planowanych działań:

 Planowane działania są ukierunkowane na promocję parku jako miejsca spędzania wolnego czasu. Przewidziane do realizacją są: festyny, warsztaty, spotkania, wykłady i happeningi.  Festyny będą się składały z występów scenicznych lokalnych zespołów muzycznych, zabaw dla mieszkańców w każdym wieku i konkursów z nagrodami. Konkursy i zabawy będą związane z historią i charakterystyką parku.  Warsztaty plenerowe będą podzielone na dwa rodzaje, tj. warsztaty fotograficzne (zajęcia w plenerze, nauka obróbki zdjęć w programie graficznym, wystawa prac/katalog), warsztaty tworzenia questu – związanego tematycznie z historią parku.  Spotkania z pasjami – cykl spotkań z osobami starszymi o ciekawych zainteresowaniach, w tym aktorami, dziennikarzami itp.  Wykłady i zajęcia prozdrowotne, m.in. spotkania z geriatrą, psychologiem, dietetykiem, zajęcia z rehabilitantem w plenerze.

79 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Happeningi będą okazją do zaprezentowania prac plastycznych i fotograficznych prezentujących park. Pracę wystawione będą do widok publiczny.

- Cele realizowane przez działanie: - Promocja parku jako miejsca do spędzania czasu wolnego. Miejsce integracji dla osób w różnym wieku, - Poprawa integracji społecznej, - Prezentacja oferty kulturalnej prze jednostki organizacyjne Gminy Szczucin. - Miejsce realizacji: - Obszar nr 1, ul. Wolności. - Okres realizacji: - 2018-2026. - Współorganizatorzy: realizator Gmina Szczucin, Samorządowe Centrum Kultury i Bibliotek, organizacje pozarządowe. - Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

 Możliwość promocji spędzania czasu wolnego na terenie parku,  Powstanie miejsca spotkań dla mieszkańców w wieku poprodukcyjnym,  Wzrost atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej obszaru rewitalizacji,  Wzrost świadomości mieszkańców odnośnie Gminy Szczucin i utożsamiania się z lokalną historią.

- Szacunkowe koszty: ok. 100 000 zł (montaż finansowy: 25 000 budżet gminy, 75 000 środki UE – w ramach EFS).

 Festyn lokalnych przedsiębiorców

- Opis planowanych działań:  Podczas festynu będą promowane produkty lokalne gdzie będzie można zakupić oraz degustować lokalnych produktów takich jak: miód, alkohol, pieczywo, produkty mleczne i mięsne.  W trakcie festynu na stoiskach handlowych mają prezentować się również lokalni rzemieślnicy, producenci i artyści. Przedstawiając jak najszerszej paletę produktów tj. wyroby z drewna, wikliny, metalu, szkła, biżuterii i przedmiotów dekoracyjnych. - Cele realizowane przez działanie:

80 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Celem festynu jest przede wszystkim promocja produktów lokalnych, rzemiosła i twórczości rękodzielniczej. Prezentowanie lokalnych produktów będzie miało znaczenie w umacnianiu więzi społeczno – gospodarczych na terenie Gminy Szczucin. - Poprzez realizację działania nastąpi również promocja lokalnej przedsiębiorczości. - Miejsce realizacji: - Obszar nr 3, ul. Targowa. - Okres realizacji: - 2018-2026. - Współorganizatorzy: realizator Gmina Szczucin, Samorządowe Centrum Kultury i Bibliotek, organizacje pozarządowe. - Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

- Wykorzystanie potencjału lokalnej przedsiębiorczości. - Promocja lokalnych produktów żywnościowych, artystycznych i rzemieślniczych. - Realizacja festynu odbędzie się na terenie Targowiska co spowoduje promocję przedsiębiorców prowadzących tam działalność gospodarczą.

- Szacunkowe koszty: ok. 100 000 zł (montaż finansowy: 25 000 budżet gminy, 75000 środki UE – w ramach EFS).

 „Gmina Szczucin aktywuje” – wsparcie i promocja dla przedsiębiorców

- Opis planowanych działań:  Przedmiotem działania jest przeprowadzenie prac z zakresu marketingu terytorialnego, skierowanego na kompleksową promocję terenów inwestycyjnych.  W projekcie wykorzystane zostaną następujące kanały promocyjne takie jak: promocja bezpośrednia (konferencje), promocja zewnętrzna (billboardy, tablice na terenach, systemy reklamowe), promocja wydawnicza (foldery, płyty CD/DVD z prezentacją Gminy Szczucin oraz ich terenów inwestycyjnych), promocja w lokalnych mediach. - Cele realizowane przez działanie: - Działania mają na celu podniesienie poziomu inwestycji zewnętrznych na terenie obszaru rewitalizacji dzięki intensyfikacji, maksymalizacji efektywności oraz zasięgu podejmowanych działań promocyjno – informacyjnych.

81 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Stworzenie lepszych warunków do rozwoju MŚP, zwiększenie poziomu handlu zagranicznego poprzez internacjonalizację działalności, zwiększenie dynamiki rozwoju przedsiębiorstw oraz przyciąganie inwestorów zewnętrznych. - Miejsce realizacji: - Obszar nr 14, Sołectwo Skrzynka. - Okres realizacji: - 2018-2026. - Współorganizatorzy: Gmina Szczucin, PUP w Dąbrowie Tarnowskiej, organizacje pozarządowe - Uzasadnienie dla realizacji przedsięwzięcia:

 Przedmiotem działania jest przeprowadzenie szeroko zakrojonego programu z zakresu działań typu city marketing tj. ogólnopolskiej kampanii promocyjnej, łączącej w sobie cechy kampanii produktowej oraz kampanii wizerunkowej, jak również promocji ofert inwestycyjnych,  Prowadzenie działań promocyjnych dla Gminy Szczucin oraz terenów inwestycyjnych na obszarze rewitalizacji w skali ogólnokrajowej i europejskiej mających na celu zachęcenie przedsiębiorców do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Gminy,  Realizacja przedsięwzięć ukierunkowanych na stworzenie lepszych warunków do rozwoju MŚP, zwiększenie poziomu handlu zagranicznego poprzez internacjonalizację działalności, zwiększenie dynamiki rozwoju przedsiębiorstw, przyciąganie inwestorów zewnętrznych.

- Szacunkowe koszty: ok. 100 000 zł (montaż finansowy: 25 000 budżet gminy, 75 000 środki UE – w ramach EFS).

Integracja lokalnej społeczności, wspieranie rozwiązywania problemów społecznych, zawodowych i gospodarczych, rozwój infrastruktury społecznej – blok ten, poprzez organizację wydarzeń oraz imprez kulturalnych i sportowych, a także promocji wśród młodzieży zasad wolontariatu i uczestnictwa w działaniach organizacji pozarządowych, ma na celu walkę z marginalizacją i wykluczeniem społecznym, zwiększenie aktywności mieszkańców oraz możliwości aktywnego zagospodarowania wolnego czasu. Poprzez realizowanie kursów dla osób bezrobotnych, podnoszących zarówno umiejętności zawodowe, jak i kompetencje związane z poszukiwaniem pracy oraz organizowanie spotkań z psychologiem, w celu stałego wsparcia i motywacji osób dotkniętych problemem bezrobocia, które często borykają się z problemami alkoholowymi i biernością, ma na celu wzrost aktywizacji zawodowej mieszkańców obszaru rewitalizacji. Możliwe do podjęcia w ramach tego bloku działania:

82 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- urządzanie wydarzeń sprzyjających integracji społecznej i międzypokoleniowej mieszkańców oraz animacja rożnych form spędzania wolnego czasu. Propagowanie i wsparcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych wśród młodych i długotrwale bezrobotnych – ok. 80 tys. zł rocznie, w ramach środków własnych, Programu rozwoju obszarów wiejskich (program Lider); - utworzenie Gminnego Funduszu Inwestycyjno – Rozwojowego, który działając w powiązaniu z Lokalną Strefą Aktywności Gospodarczej zapewniałby pełną obsługę inwestycyjną mieszkańców gminy Szczucin, którzy chcą realizować pomysły na działalność gospodarczą, zainwestować własny kapitał, utworzyć firmę, uczestniczyć w innych projektach rozwojowych realizowanych na terenie gminy Szczucin – ok. 100 tys. zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach programu Samorządowa Polska, - Utworzenie Centrum Przedsiębiorczości i Aktywności Obywatelskiej, które przy współpracy z organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorcami i szkołami przygotowywałyby projekty związane z rozwojem gminy Szczucin, - Nawiązanie współpracy z zagranicznymi samorządami i innymi instytucjami, umożliwiając wymianę osób i doświadczeń – ok. 25 tys. zł rocznie przy udziale środków zewnętrznych w ramach Funduszu Wyszehradzkiego, - Rozbudowa Domu Kultury w Szczucinie. W ramach projektu ma zostać dobudowany budynek wraz z przewiązką do istniejącego ośrodka kultury – ok. 3,5 mln zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach RPO WM 2014-2020, - Stworzenie sieci szerokopasmowego Internetu na obszarze gminy z bezpłatnym dostępem w obiektach użyteczności publicznej – w ramach kosztów własnych operatora, - Poprawa stanu technicznego miasteczka komunikacyjnego na terenie Zespołu Szkół w Szczucinie. W celu wykorzystania placu do realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa uczniów, nauki prawidłowego poruszania się po drogach, jazdy na rowerze, przeprowadzania praktycznej części egzaminów na kartę rowerową, organizacji turnieju – Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego wykonane zostaną następujące prace: wymiana nawierzchni miasteczka, odnowa sygnalizacji świetlnej, odnowa skorodowanych znaków drogowych. Miasteczko służyć będzie nie tylko uczniom ale także mieszkańcom Gminy Szczucin, - Placówka Wsparcia Dziennego w Gminie Szczucin – kompleksowe działania dające dzieciom szansę aktywnego spędzania wolnego czasu, zachęcają do rozwijania swoich zainteresowań oraz umożliwiają lepszą socjalizację i integrację. Dzieci z Gminy miałyby możliwość uczęszczania na zajęcia wychowawcze i rozwojowe, a ich rodziny w integracji, w podnoszeniu kompetencji rodzicielskich. Przewidywany budżet na realizację działań to ok. 200 000,00 zł,

83 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Dostosowanie budynku szkoły PCEiKZ w Szczucinie do potrzeb osób niepełnosprawnych – zadanie będzie realizowane przez Powiat Dąbrowski/PCEiKZ w Szczucinie. Zadanie ma na celu dostosowanie budynku szkoły do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz budowa windy, wymiana drzwi i remont schodów. Realizacja zapewni odpowiednie warunki nauki i wychowania młodzieży. Realizacja nastąpi w okresie 2017–2020. Szacunkowy koszt to 400 000,00 zł. - Remont Sali gimnastycznej w PCEiKZ w Szczucinie – zadanie będzie realizowane przez Powiat Dąbrowski/PCEiKZ w Szczucinie. Zadania zakłada remont sali gimnastycznej. Realizacja zapewni odpowiednie warunki do nauki i wychowania młodzieży. Okres realizacji 2017–2020. Szacunkowy koszt to 300 000,00 zł.

Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa publicznego – blok ten, poprzez usprawnienie walki z przestępczością przeciwko mieniu i życiu, ma na celu podwyższenie poczucia bezpieczeństwa przez mieszkańców. W ramach tego bloku możliwa jest rozbudowa sieci monitoringu wizyjnego – przedsięwzięcie już zostało wykonane jednakże pozostaje możliwość rozbudowania sieci o dodatkowe punkty – ok. 20 tys. zł – w ramach środków własnych przy ewentualnym udziale środków zewnętrznych.

Rozwój infrastruktury technicznej oraz oferty służącej ochronie środowiska – blok ten, poprzez rozbudowę systemu wodno-kanalizacyjnego, poprawę warunków zbiórki odpadów, propagowanie wytwarzania energii z użyciem odnawialnych źródeł oraz wspieranie i rozwój szeroko pojętej efektywności energetycznej budynków, ma na celu poprawę jakości środowiska. Możliwe do podjęcia w ramach tego bloku działania:

- organizacja imprez, kampanii, spotkań prezentujących tematykę niskiej emisji i sposobów jej ograniczenia oraz źródeł finansowania działań – ok. 4 tys. zł rocznie, - uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej w celu zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska ściekami bytowymi – ok. 3 mln zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach Programu rozwoju obszarów wiejskich, WFOŚiGW w Krakowie, - zabezpieczenie pozostałych odpadów azbestowych zagrażających zdrowiu mieszkańców – ok. 500 tys. zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach RPO WM 2014–2020, WFOŚiGW w Krakowie, - ochrona terenów powodziowych przez inwestycje zapobiegające zagrożeniom – ok. 500 tys. zł w ramach w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach środków budżetu państwa.

84 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- termomodernizacja Zespołu Szkół w Szczucinie – ok. 4 mln zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach RPO WM 2014–2020, - termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Słupcu – ok. 1 mln zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach RPO WM 2014-2020, - termomodernizacja budynku OSP w Suchym Gruncie – ok. 700 tys. zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach Programu rozwoju obszarów wiejskich, - termomodernizacja budynku OSP w Zabrniu – ok. 360 tys. zł w ramach środków własnych przy udziale środków zewnętrznych w ramach Programu rozwoju obszarów wiejskich, - Rewitalizacja kościoła parafialnego w Szczucinie, koszt ok 3 000,00 zł.

Uporządkowanie przestrzeni publicznej pod kątem funkcjonalnym i estetycznym – blok ten, poprzez podejmowanie działań na rzecz poprawy poziomu estetycznego otoczenia i ładu przestrzennego, wpłynie pozytywnie na zagospodarowanie przestrzeni publicznej. Działaniami wspierającymi GPR w ramach tego bloku są:

- zagospodarowanie obszarów zielonych przy rzekach, jako miejsc do aktywnego spędzenia czasu – ok. 100 tys. zł w ramach środków własnych przy ewentualnym udziale środków zewnętrznych, - kontynuacja dotychczasowych działań dotyczących utrzymania dobrego standardu dróg – ok. 150 tys. zł rocznie w ramach środków własnych, - rozwój sieci komunikacji rowerowej w kierunku Słupca – ok. 1,74 mln zł. w ramach środków własnych przy udziale środków Zarząd Dróg Wojewódzkich, - Rewitalizacja zabytkowego XVIII wiecznego parku przy PCEiKZ w Szczucinie – realizatorem będzie Powiatu Dąbrowskiego/PCEiKZ w Szczucinie. Działanie zakłada: cięcia sanitarne, cięcia korygujące, cięcia odmładzające, usuniecie starych drzew, zabiegi pielęgnacyjne, wykonanie małej architektury w parku i budowę alejek parkowych. Inwestycja jest szczególnie ważna dla lokalnej społeczności i turystów oraz ma na celu dbałość o zachowanie trwałości zabytku. Realizacja nastąpi w okresie 2017–2020. Szacunkowy koszt to 1 000 000,00 zł.

Działania na rzecz poprawy klimatu inwestycyjnego w gminie – w ramach działania planuje się budowę Inkubatora Przedsiębiorczości na terenie SAG wraz z halą dla inkubowanych firm. Inwestycja będzie obejmowała:

- budowę sieci kanalizacji sanitarnej na terenie planowanej Strefy Aktywności Gospodarczej, - doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej,

85 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- odprowadzenie wód opadowych z sieci dróg oraz powierzchni utwardzonych poprzez urządzenia podczyszczające do rowu lub z wykorzystaniem zbiornika retencyjnego, - budowę drogi dojazdowej do Strefy Aktywności Gospodarczej, - doprowadzenie energii elektrycznej, - doprowadzenie gazu, - doprowadzenie sieci teletechnicznej, - wybudowanie budynku pełniącego funkcje częściowo hali produkcyjnej oraz częściowo funkcje biurowe o łącznej powierzchni ok.1000 m2, - budowę Inkubatora Przedsiębiorczości, - budowę dróg wewnętrznych, parkingu i zatoki do nawracania, - budowę oświetlenia dróg i parkingu.

5.5. Komplementarność GPR

Zgodnie z Wytycznymi oraz Ustawą, programy rewitalizacji muszą być opracowywane z zapewnieniem komplementarności w różnych wymiarach, a w szczególności należy zapewnić komplementarność w pięciu aspektach: przestrzennym, problemowym, proceduralno-instytucjonalnym, międzyokresowym i źródeł finansowania. W dalszej części rozdziału przedstawiono sposób w jaki w Gminnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 zapewniono komplementarność powyższych wymiarów oraz integrowanie się przedsięwzięć otrzymując efekt synergii.

Komplementarność przestrzenna – obszar rewitalizacji i obszar zdegradowany w Gminie Szczucin został wyznaczony po przeprowadzeniu dogłębnej i wieloaspektowej analizy wskaźnikowej, z wykorzystaniem opinii mieszkańców, dzięki czemu można mówić o trafności działań na danym terenie. Wszystkie podstawowe projekty rewitalizacyjne skupiają się na obszarze rewitalizacji i są z nim ściśle powiązane, odpowiadając na jego główne problemy. Realizacja przedsięwzięć wskazanych w programie rewitalizacji przyczyni się do poprawy warunków życia nie tylko na obszarze rewitalizowanym, ale również w całej Gminie, gdyż zdiagnozowane problemy nie tylko nie będą przenosić się na inne obszary, ale także ograniczą występowanie takich problemów jak bezrobocie i ubóstwo, bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych, brak wystarczającej liczby miejsc w przedszkolach i żłobkach, a także niski poziom nasycenia Gminy w obiekty o przeznaczeniu kulturalnym oraz sportowo – rekreacyjnym. Dodatkowo inwestycje w ogólnodostępną przestrzeń publiczną umożliwią wspólne korzystanie z dostępnych atrakcji, a także uczestnictwo w licznie

86 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 organizowanych imprezach kulturalnych, rozrywkowych i sportowych. Będzie to sprzyjało wzmacnianiu więzi społecznych między mieszkańcami całej Gminy oraz będzie przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszaru rewitalizacji.

Wzajemne dopełnianie się projektów podstawowych i przedsięwzięć uzupełniających oraz zaangażowanie lokalnej społeczności pozwoli na osiągnięcie efektu rewitalizacji widocznego na podobszarach rewitalizacji i uniknięcie wybiórczości inwestycji. Zindywidualizowane działania rewitalizacyjne wdrażane na wyznaczonych obszarach rewitalizacji wzajemnie będą się dopełniać przestrzennie, dzięki czemu efekty ich realizacji nie będą widoczne punktowo w pojedynczych miejscach, a na całym obszarze objętym kryzysem. Dostępność do powstałej infrastruktury oraz działań społecznych i kulturalnych dla wszystkich użytkowników zamieszkujących dany teren spowoduje, że z pozytywnych efektów rewitalizacji (ze względu na oddziaływanie Szczucina jako ośrodka centrotwórczego gminy) korzystać będą wszyscy mieszkańcy, bez względu na sytuację materialną. Taka sytuacja przyczyni się do wzrostu aktywności społecznej i integracji społeczności lokalnej na podobszarach rewitalizacji. Z drugiej strony komplementarność w wymiarze przestrzennym skutkuje ciągłą analizą następstw decyzji przestrzennych w skali całej gminy i jej otoczenia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku dwóch obszarów rewitalizacji zlokalizowanych w centrum gminy – Mieście Szczucin, który jest terenem najbardziej zdegradowanym społecznie. Komplementarność problemowa – w Gminie Szczucin projekty rewitalizacyjne uzupełniają się wzajemnie poprzez organizowanie, na rewitalizowanych terenach, działań o charakterze społecznym (integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym itp.). Zagospodarowanie terenów, objętych rewitalizacją, będzie miało odniesienie nie tylko do aspektów infrastrukturalnych, ale również gospodarczych (wzrost potencjału inwestycyjnego obszaru, co wesprze rozwój lokalnej przedsiębiorczości) oraz przestrzennych (np. uporządkowanie obszaru pod kątem funkcjonalnym i estetycznym). Dla każdego projektu wskazano, jakie będą rezultaty jego realizacji. Odpowiednia parametryzacja efektów końcowych pozwoli precyzyjnie dobrać wskaźniki osiągnięcia celów, określonych w programie rewitalizacji. Przedsięwzięcia zaplanowane w GPR dopełniają się tematycznie oraz skierowane są na osiągnięcie wspólnego celu – poprawy jakości życia mieszkańców i zapobieganie powstawaniu zdiagnozowanych problemów.

Komplementarność proceduralno-instytucjonalna – proces wdrażania GPR będzie przebiegał w sposób ciągły, od momentu jego uchwalenia przez Radę Miejską w Szczucinie, do roku 2026. Osobą odpowiedzialną za wdrażanie i realizację przyjętych w programie rewitalizacji założeń będzie Burmistrz Szczucina, który w celu sprawnej realizacji GPR, powołał Zespół Zadaniowy ds. Rewitalizacji. W jego

87 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 skład wchodzą pracownicy Urzędu Miasta i Gminy, którzy ze względu na kompetencje z zakresu wszystkich głównych aspektów rewitalizacji, zapewnią kompleksowość realizacji programu rewitalizacji. Do zadań Zespołu Zadaniowego ds. Rewitalizacji należy przede wszystkim na etapie realizacji: opracowanie systemu monitorowania i oceny GPR, przygotowanie procedur postępowania w sytuacji wykrycia nieprawidłowości w funkcjonowaniu programu rewitalizacji oraz sposobu ich naprawy w celu osiągnięcia wyznaczonych celów i zaplanowanych rezultatów, koordynowanie, monitorowanie oraz ocena GPR. W dalszej części programu rewitalizacji opisano szczegółowo instrumenty zarządzania i wdrażania, niezbędne do efektywnego wykorzystania narzędzi finansowych i instytucjonalnych. Zespół Zadaniowy ds. Rewitalizacji, dzięki możliwości bezpośredniego zlecania zadań jednostkom i podmiotom realizującym zadania rewitalizacyjne, będzie miał wpływ na usprawnienie, a tym samym przyspieszenie zarówno procedur administracyjnych, jak i wykonywania samych zadań. To z kolei przełoży się na realizację większej liczby projektów w krótszym czasie, co pozwoli wyeliminować ryzyko utraty dofinansowania za niezrealizowane zadania.

Komplementarność międzyokresowa – Gmina Szczucin szczególną uwagę zwraca na ciągłość programową. Wiele przedsięwzięć, związanych z realizacją strategii i programów rozwojowych na obszarze gminy, realizowanych w latach poprzednich od roku 2014, ma swoją kontynuację w okresie do 2020 roku. Jest to o tyle ważne, że wnioski z ewaluacji mogą posłużyć jako sygnalizacja zmian do wprowadzenia przy projektach programowanych na lata 2016-2026 zapisanych w GPR. Wynikają one z potrzeb zmian systemu wdrażania dla ich lepszego oraz bardziej efektywnego zarządzania.

Zadania, które były zrealizowane również obejmowały obszar rewitalizacji i również służyły poprawie stanu aktualnego w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej oraz środowiskowej.

W odniesieniu do wizji programowej niniejszego Gminnego Programu Rewitalizacji można odnaleźć komplementarność w zrealizowanych w latach ubiegłych przedsięwzięciach w ramach wsparcia finansowego EFS w ramach polityk spójności na lata 2017–2013.

DZIAŁANIA OŚWIATOWE

 Wyrównywanie szans edukacyjno-rozwojowych dzieci z klas I-III Szkół Podstawowych Gminy Szczucin

88 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet IX. Działanie: 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty - Okres realizacji projektu: 03.09.2012 r. do 31.12.2013 r. - Całkowita wartość projektu zgodnie z wnioskiem: 230 097,48 zł, Wartość projektów wg rozliczenia 208 365,80 zł - Projekt obejmował dodatkowe zajęcia edukacyjne dla dzieci. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (ubóstwo, wykluczenie społeczne).  Modernizacja oddziału przedszkolnego w Szkole podstawowej w Zabrniu w Gminie Szczucin - Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet IX. Działanie: 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty - Okres realizacji projektu: 01.01.2015 r. do 30.06.2016 r. - Całkowita wartość projektu: 87 270,05 zł - Projekt obejmował doposażenie i modernizację oddziału przedszkolnego w Zabrniu oraz budowę placu zabaw na terenie szkoły. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (ubóstwo, wykluczenie społeczne).  Poprawa warunków opieki i wychowania w placówkach wsparcia dziennego - Resortowy program dofinansowania standardów placówek wsparcia dziennego w 2013 roku - Środki z dotacji celowej Wojewody Małopolskiego - Okres realizacji projektu: 01.01.2015 r. do 30.06.2016 r. - Kwota: 37 525,00zł – dotacja celowa. - Dotacja została przeznaczona dla wsparcia dziennego pod nazwą Placówka Wsparcia Dziennego w Szczucinie na adaptację, remonty i prace wykończeniowe, w celu poprawy warunków opieki i wychowania w placówkach wsparcia dziennego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (ubóstwo, wykluczenie społeczne).  Dobra edukacja – lepsza przyszłość - Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet IX. Działanie: 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty

89 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Okres realizacji projektu: 2009–2011 r. - Kwota: 1 316 345,00 zł - Podniesienie umiejętności 160 uczniów w zakresie umiejętności matematyczno- przyrodniczych; podniesienie umiejętności 128 uczniów w zakresie posługiwania się j. angielskim z wykorzystaniem technologii komputerowych; zmniejszenie o 30 % liczby uczniów z wadami postawy oraz zwiększenie motywacji do nauki i aspiracji edukacyjnych uczniów. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (ubóstwo, wykluczenie społeczne).

DZIAŁANIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ

 Aktywni i potrzebni. Program aktywizacji zawodowej i społecznej w Gminie Szczucin - Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Priorytet : VII. Promocja integracji społecznej. Działanie : 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Poddziałanie : 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej - Kwota wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem: 77 002,21 zł - Okres realizacji 2008 r. - Zwiększenie aktywności zawodowej i społecznej osób długotrwale bezrobotnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, będącymi klientami pomocy społecznej. W ramach projektu wsparciem zostały objęte 10 rodzin. Doskonalenie kwalifikacji zawodowych i umiejętności pozwalających na ponowne wejście na rynek pracy, zwiększenie motywacji do działania i zaufania we własne siły, upowszechnienie pracy socjalnej w Gminie Szczucin. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne)  Aktywni i potrzebni. Program aktywizacji zawodowej i społecznej w Gminie Szczucin - Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Priorytet : VII. Promocja integracji społecznej. Działanie : 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Poddziałanie : 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej - Kwota wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem: 104 784,02 zł - Okres realizacji 2009 r. - Zwiększenie aktywności zawodowej i społecznej osób długotrwale bezrobotnych, będących klientami pomocy społecznej. W ramach projektu wsparciem objęto 25

90 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

osób. Doskonalenie kwalifikacji zawodowych i umiejętności pozwalających na ponowne wejście na rynek pracy, zwiększenie motywacji do działania i zaufania we własne siły, upowszechnienie pracy socjalnej w Gminie Szczucin. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne).  Twoja rodzina to siła nie jesteś sam - Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Priorytet : VII. Promocja integracji społecznej. Działanie : 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Poddziałanie : 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej - Kwota wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem: 4 648 396,95 zł - Okres realizacji 2010 – 2012 r. - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Lider Dąbrowa Tarnowska. W ramach projektu wsparciem zostały objęte osoby w wieku aktywności zawodowej (15-64 lat) zamieszkałych na terenie gminy, powiatu dąbrowskiego zagrożone wykluczeniem społecznym, korzystające z pomocy społecznej w szczególności z uwagi na ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność oraz osoby z otoczenia osób wykluczonych społecznie. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne).  Twoja rodzina to siła nie jesteś sam - Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Priorytet : VII. Promocja integracji społecznej. Działanie : 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Poddziałanie : 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej - Kwota wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem: 4 354 055,79 zł - Okres realizacji 2013 – 2015 r. - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Lider Dąbrowa Tarnowska. W ramach projektu wsparciem zostały objęte osoby w wieku aktywności zawodowej (15-64 lat) zamieszkałych na terenie gminy, powiatu dąbrowskiego zagrożone wykluczeniem społecznym, korzystające z pomocy społecznej w szczególności z uwagi na ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność oraz osoby z otoczenia osób wykluczonych społecznie. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne).

91 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

DZIAŁANIA Z ZAKRESU AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ

 Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie dąbrowskim (I) „Młodzi na start” - Program PO WER 2014-2020 Działanie 1.1 Wsparcie osób młodych pozostających bez pracy na regionalnym rynku pracy, 1.1.2. Wsparcie udzielane z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych - Okres realizacji 01.01.2015-30.06.2016 r. - Wartość projektu: 4 497 403,90 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem był Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczyło 24 osób. Projekt skierowany był do osób młodych, pozostających bez pracy na rynku pracy z powiatu dąbrowskiego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych m. in. Bezrobocie.  Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie dąbrowskim (II) „Młodzi na start” - Program PO WER 2014-2020 Działanie 1.1 Wsparcie osób młodych pozostających bez pracy na regionalnym rynku pracy, 1.1.2. Wsparcie udzielane z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych - Okres realizacji 01.01.2016–30.06.2017 r. - Wartość projektu: 3 059 749,93 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem jest Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczy 8 osób. Projekt skierowany jest do osób młodych, pozostających bez pracy na rynku pracy z powiatu dąbrowskiego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych m. in. Bezrobocia.  Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie dąbrowskim (III) „Młodzi na start” - Program PO WER 2014-2020 Działanie 1.1 Wsparcie osób młodych pozostających bez pracy na regionalnym rynku pracy, 1.1.2. Wsparcie udzielane z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych

92 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Okres realizacji 01.01.2017–30.07.2018 r. - Wartość projektu: 6 542 730,96 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem jest Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczy 7 osób. Projekt skierowany jest do osób młodych, pozostających bez pracy na rynku pracy z powiatu dąbrowskiego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych m. in. Bezrobocia.  Aktywizacja osób w wieku 30 lat i więcej pozostających bez pracy w powiecie dąbrowskim (II) „Szybki Start” - Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, Działanie 8.1 Aktywizacja zawodowa – projekty Powiatowych Urzędów Pracy - Okres realizacji 01.01.2016–30.06.2017 r. - Wartość projektu: 1 801 317,54 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem jest Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczy 8 osób. Projekt skierowany jest do osób młodych w wieku 30 lat i więcej, pozostających bez pracy na rynku pracy z powiatu dąbrowskiego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych m. in. Bezrobocia.  Aktywizacja osób w wieku 30 lat i więcej pozostających bez pracy w powiecie dąbrowskim (III) „Szybki Start” - Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, 8 Oś Priorytetowa Działanie 8.1 Aktywizacja zawodowa – projekty Powiatowych Urzędów Pracy - Okres realizacji 01.01.2017–30.06.2018 r. - Wartość projektu: 1 919 764,72 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem jest Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczy 4 osoby. Projekt skierowany jest do osób młodych w wieku 30 lat i więcej, pozostających bez pracy na rynku pracy z powiatu dąbrowskiego. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych m. in. Bezrobocia.

93 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 „Praca w zasięgu ręki” - SPORZL 2004-2006 Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia - Okres realizacji 01.03.2006–31.03.2008 r. - Wartość projektu: 1 891 183,05 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem był Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczyło 15 osób. Projekt skierowany był do osób długotrwale bezrobotnych z powiatu dąbrowskiego, zagrożone wykluczeniem społecznym. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne)  „Praca dla wszystkich” - Program Operacyjny Kapitał Ludzki. VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich. 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie (Europejski Fundusz Społeczny - Okres realizacji 01.01.2009–31.12.2013 r. - Wartość projektu: 13 904 739,92 zł - Projekt realizowany w partnerstwie z gminami powiatu dąbrowskiego. Liderem był Powiatowy Urząd Pracy, z terenu Gminy Szczucin uczestniczyło 139 osób. Projekt skierowany był do osób długotrwale bezrobotnych z powiatu dąbrowskiego, zagrożone wykluczeniem społecznym. - Komplementarność w zakresie rozwiązywania problemów społecznych (bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne).

Ponadto w ubiegłych latach zrealizowano inwestycje finansowane z innych źródeł zewnętrznych. Są nimi m.in.:

- Budowa Szkolnego placu zabaw przy Szkole Podstawowej im. A. Mickiewicza w Szczucinie, - Wymiana stolarki oraz remont instalacji centralnego ogrzewania w przedszkolu Publicznym nr 1 w Szczucinie, - Remont i modernizacja placu targowego w mieście Szczucin – program „Mój Rynek”, - Wymiana pokrycia dachowego, instalacji odgromowej oraz wykonanie częściowej termomodernizacji kominów i ścian wraz z wymianą okien w części dachowej na budynku Szkoły Podstawowej w Szczucinie,

94 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Modernizacja kotłowni węglowej na gazową kondensacyjną w budynku Gimnazjum i Szkoły Podstawowej w Szczucinie, - Grupa działań miękkich o charakterze społecznych.

Natomiast w odniesieniu do pozostałych przedsięwzięć wskazanych w GPR komplementarność można dostrzec m.in. w:

- inwestycjach z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, - pracach konserwatorskich, - budowy i remontów obiektów sportowych i rekreacyjnych, - modernizacji budynków, - zabezpieczania odpadów azbestowych, - w działaniach na rzecz zagospodarowania przestrzeni publicznej.

Ponadto, na obszarze rewitalizacji w Szczucinie odbywają się corocznie „Dni Szczucina” – impreza ponadlokalna, połączona z wiankami nad Wisłą. W ubiegłych latach Gmina prawie co roku korzystała z programu wojewódzkiego pn. „Konserwator”, w ramach którego zatrudniane były osoby długotrwale bezrobotne przy pracach konserwacji zieleni w zabytkowym parku w Szczucinie.

Komplementarność źródeł finansowania – projekty uwzględnione w Gminnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026 będą wspierane finansowo głównie ze środków EFRR, EFS, FS oraz środków krajowych bez ryzyka podwójnego dofinansowania. Przewidziane jest również wykorzystanie środków publicznych jednostek samorządu terytorialnego. Umiejętne łączenie i wykorzystanie wszystkich źródeł finansowania pozwoli na uzyskanie wymiernych i korzystnych efektów działań rewitalizacyjnych. W sposób bardziej szczegółowy źródła finansowania zostały opisane w rozdziale „Szacunkowe ramy finansowe”

Dzięki zaangażowaniu środków publicznych (składających się ze środków własnych gminy, jednostek podległych gminie, podmiotów z sektora finansów publicznych) następuje integracja finansowa zaplanowanych projektów podstawowych i przedsięwzięć uzupełniających.

5.6. Szacunkowe ramy finansowe

Indykatywne ramy finansowe Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczucin na lata 2016–2026 obejmują projekty podstawowe, które wynikają z planów projektowych Miasta i Gminy Szczucin, podległych jej jednostek organizacyjnych, jak również projektów zgłoszonych przez interesariuszy

95 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 rewitalizacji planujących ich realizację na obszarach rewitalizacji lub poza wyznaczonymi obszarami, ale wpływających na jego rozwój społeczno-gospodarczy.

Prowadzenie oraz realizacja zadań ujętych w GPR wymaga doboru odpowiednich źródeł finansowania, które będą odpowiadać zaplanowanym rezultatom i samym celom inwestycji.

Finansowanie procesu rewitalizacji umożliwia założenie zaangażowania różnorakich źródeł finansowania. Możliwymi źródłami są zarówno środki unijne, środki własne Gminy, poszczególnych interesariuszy jak i wiele innych. Należy jednak zauważyć, iż istotną wagę przy doborze środków finansowania inwestycji mają: właściwości prawne podmiotów, wielkość udziału we własności dóbr, możliwość zastosowania różnych instrumentów finansowych, dostępność i możliwość uruchomienia środków finansowych.

Środki publiczne krajowe

Część środków finansowych pochodzących z budżetu państwa zostanie zaangażowana w formie wkładu krajowego w projekty współfinansowane ze środków pomocowych UE, inicjatyw Komisji Europejskiej i innych. Również kierunkowe programy dotacyjne poszczególnych ministerstw mogą stanowić uzupełnienie finansowania działań dla podmiotów operujących na obszarze wsparcia. Programy krajowe z jakich mogą być finansowane przedsięwzięcia w ramach programu rewitalizacji to m.in.:

. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020, . Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, . Programy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, . Program Dziedzictwo Kulturowe, . Program Rozwój Infrastruktury Kultury, . Program Edukacja, . Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014–2020, . Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych, . Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020.

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020 (POIiŚ)41

41 https://www.pois.gov.pl/strony/o-programie/dokumenty/program-operacyjny-infrastruktura-i-srodowisko-2014-2020/

96 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Projekty rewitalizacyjne przewidziane do realizacji w GPR mogą także zostać dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020. Pomimo iż w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko nie przewidziano bezpośredniego wsparcia na rzecz rewitalizacji (tj. nie wydzielono odrębnych działań dedykowanych projektom rewitalizacyjnym), to zaplanowano przyjęcie rozwiązań promujących projekty powiązane z rewitalizacją. Preferencje dla projektów rewitalizacyjnych (tj. dedykowane kryteria wyboru projektów) przewidziane zostały w ramach następujących działań:

1. Działanie 1.3. Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach (projekty obejmujące głęboką kompleksową modernizację energetyczną budynków użyteczności publicznej, a także publicznych szkół artystycznych oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych). 2. Działanie 2.5. Poprawa jakości środowiska miejskiego (rekultywacja terenów zdegradowanych bądź zdewastowanych oraz remediacja terenów zanieczyszczonych, rozwój terenów zieleni w miastach i ich obszarach funkcjonalnych, inwentaryzacja terenów zdegradowanych i terenów zanieczyszczonych). 3. Działanie 8.1. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury (m.in. prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane przy obiektach i na obszarach zabytkowych i zespołach tych obiektów i w ich otoczeniu, rozbudowa, przebudowa i remont nie zabytkowej infrastruktury na cele działalności kulturalnej, edukacji artystycznej i archiwów, zakup trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej, ochrona i zachowanie zabytkowych ogrodów i parków, zabezpieczenie obiektów przed kradzieżą i zniszczeniem).

W całej perspektywie realizacji GPR należy mieć na uwadze również środki publiczne uruchamiane w ramach funduszy inwestycyjnych lub instrumentów zwrotnych oferowanych przez spółki Skarbu Państwa np. Bank Gospodarstwa Krajowego czy Polskie Inwestycje Rozwojowe S.A.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 (PROW 2014-2020)42

Opracowany został na podstawie przepisów Unii Europejskiej, w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 oraz aktów delegowanych i wykonawczych Komisji Europejskiej. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej, Program jest

42 http://www.minrol.gov.pl/Wsparcie-rolnictwa/Program-Rozwoju-Obszarow-Wiejskich-2014-2020

97 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 wkomponowany w całościowy system polityki rozwoju kraju, w szczególności poprzez mechanizm Umowy Partnerstwa. Umowa ta określa strategię wykorzystania środków unijnych na rzecz realizacji wspólnych dla UE celów określonych w unijnej strategii wzrostu „Europa 2020 - Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych danego państwa członkowskiego.

Celem głównym PROW 2014–2020 jest poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich.

Programy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego43

Projekty przewidziane do realizacji dotyczące ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego (zarówno materialnego, jak i niematerialnego), rozwoju infrastruktury kulturalnej, a także wspierania aktywności kulturalnej mieszkańców mogą zostać wsparte w ramach różnego rodzaju Programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Program Dziedzictwo Kulturowe (PDK)44 (zasadniczym celem programu jest ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego w kraju i za granicą, wspieranie działalności muzeów, jak również popularyzacja kultury ludowej). O wsparcie finansowane w ramach tego priorytetu mogą się ubiegać: samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność gospodarczą, a także kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne.

Program Rozwój Infrastruktury Kultury (PRIK)45 (zasadniczym celem programu jest wsparcie infrastruktury oraz poprawa funkcjonowania podmiotów prowadzących działalność kulturalną, domów kultury, jak również szkół i uczelni artystycznych). O wsparcie finansowe w ramach tego priorytetu mogą się ubiegać m.in. samorządowe instytucje kultury (z wyjątkiem domów i ośrodków kultury oraz centrów kultury i sztuki, a także bibliotek w skład których wchodzą powyższe instytucje), jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, jak również kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne.

43 http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy-ministra/programy-mkidn-2017.php 44 http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy-ministra/programy-mkidn-2017.php 45 http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy-ministra/programy-mkidn-2016/rozwoj- infrastruktury-kultury/infrastruktura-kultury.php

98 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Program Edukacja (PE)46 (zasadniczym celem tego programu jest rozwijanie kreatywności oraz ekspresji twórczej, a także podnoszenie kompetencji artystycznych i medialnych społeczeństwa). W ramach powyższego priorytetu możliwe jest dofinansowanie zadań edukacyjno- animacyjnych dla wszystkich grup wiekowych, jak również wydarzeń artystycznych dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia.

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020 (FIO)47

Różnorodne działania społeczne o charakterze społecznym ukierunkowane na rozwój społeczeństwa obywatelskiego, jak również budowę kapitału społecznego oraz stymulowanie aktywności społecznej mieszkańców mogą zostać wsparte w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014–2020. Program ten jest instrumentem finansowanym ze środków budżetu państwa, adresowanym do podmiotów sektora społecznego (pozarządowego). Głównym celem przedmiotowego programu jest zwiększenie poziomu zaangażowania obywateli i organizacji pozarządowych w życie publiczne.

Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS)48

Różnego rodzaju działania społeczne ukierunkowane na zaspokajanie szeroko rozumianych potrzeb osób w podeszłym wieku, mogą zostać dofinansowane za pośrednictwem Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020. Podstawowym celem tego programu jest poprawa poziomu i jakości życia osób starszych (osób w wieku powyżej 60 lat) dla godnego starzenia się poprzez aktywność społeczną. Przedmiotowy program adresowany jest przede wszystkim do organizacji oraz instytucji prowadzących działalność na rzecz osób w podeszłym wieku (w tym osób niepełnosprawnych lub osób o ograniczonej sprawności ruchowej) przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury społecznej, a także ścisłej współpracy z jednostkami samorządowymi (placówkami kulturalno-oświatowymi).

Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER 2014-2020)49

PO WER stanowi odpowiedź na wyzwania i jednocześnie instrument realizacji Strategii Europa 2020. Program uwzględnia stojące przed Europą długofalowe wyzwania związane z globalizacją, rozwojem ekonomicznym, jakością polityk publicznych, zjawiskami demograficznymi, czy inwestycjami w kapitał ludzki.

46 http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy-ministra/programy-mkidn-2016/edukacja/edukacja- kulturalna.php 47 http://www.pozytek.gov.pl/P,FIO,2014-2020,1189.html 48 https://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne-starzenie/rzadowy-program-asos/ 49 https://www.power.gov.pl/

99 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Poszczególne obszary wsparcia PO WER:

 Rynek pracy,  Ubóstwo, wykluczenie i integracja społeczna,  Adaptacyjność przedsiębiorstw i pracowników,  Edukacja,  Szkolnictwo wyższe,  Dobre rządzenie,  Wsparcie osób młodszych,  System ochrony zdrowia,  Innowacje społeczne, ponadnarodowość i programy mobilności.

Zgodnie z projektem Umowy Partnerstwa Europejski Fundusz Społeczny w latach 2014-2020 będzie współfinansował krajowy program operacyjny dotyczący rozwoju kompetencji i umiejętności, włączenia społecznego oraz dobrego rządzenia oraz 16 regionalnych programów operacyjnych. Kształt Programu i jego zakres wynika z doświadczeń z realizacji programów operacyjnych w poprzednich perspektywach finansowych: 2004-2006 oraz 2007-2013 i stanowi kontinuum logiki przyjętej w realizacji przedsięwzięć z Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce.

Jego nadrzędnym celem jest wzrost poziomu zatrudnienia oraz spójności społecznej, a także poprawa funkcjonowania administracji publicznej. Na realizację tego programu została przeznaczona kwota w wysokości 4 419,3 mln euro.

Środki publiczne regionalne

Kolejnym źródłem wsparcia finansowego są środki regionalne. Zaliczyć można do nich m.in.:

. Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020, . Programy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

100 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 (RPO WM 2014– 2020)50

Działania rewitalizacyjne, ujęte w Gminnym Programie Rewitalizacji, zarówno infrastrukturalne, jak i społeczne, w głównej mierze będą finansowane ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.

W celu realizacji inwestycji wsparcie będzie możliwe z Osi priorytetowej 11 – Rewitalizacja przestrzeni regionalnej.

Główne wsparcie realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych zapewni:

 Działanie 11.2 – Inwestycje Odnowa obszarów wiejskich  Działanie 11.3 – Fundusz rewitalizacji i odnowy małopolski.

W ramach działania 11.2 zadania z zakresu odnowy obszarów wiejskich koncentrować się będą na inwestycjach, których realizacja prowadzić będzie do rozwiązywania zdiagnozowanych problemów społecznych. Podejmowana interwencja przyczyni się do realizacji celu działania poprzez wzmocnienie potencjału placówek świadczących zróżnicowane usługi społeczne, na które zapotrzebowanie zostało zidentyfikowane na obszarach problemowych. Istotne będzie także prowadzenie działań mających na celu aktywizację gospodarczą tych terenów. Ponadto współfinansowane będą przedsięwzięcia dotyczące estetyzacji, zarówno przestrzeni publicznych, jak i obiektów użyteczności publicznej oraz budynków mieszkaniowych – z uwzględnieniem ich modernizacji energetycznej. Jako element szerszych przedsięwzięć wsparte będą mogły zostać zadania dotyczące polepszenia dostępności obszarów objętych procesami odnowy oraz stanu podstawowej infrastruktury komunalnej na tych terenach.

Wspierane będą działania inwestycyjne służące rozwiązywaniu zdiagnozowanych problemów społecznych, tj.:

- przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastrukturalnych z przeznaczeniem na cele społeczne, - budowa, przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastruktury kultury, - działania prowadzące do ożywienia gospodarczego rewitalizowanych obszarów,

50 http://www.rpo.malopolska.pl/o-programie/zapoznaj-sie-z-prawem-i-dokumentami/regionalny-program-operacyjny- 2014-2020

101 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- zagospodarowanie przestrzeni publicznej na cele społeczne, - modernizacje, renowacje budynków użyteczności publicznej poprawiające ich estetykę zewnętrzną, - modernizacje, renowacje części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych.

Grupę docelową stanowią mieszkańcy i użytkownicy rewitalizowanych obszarów.

Beneficjentami są:

- jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, - jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego posiadające osobowość prawną, - instytucje kultury, - osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki, - partnerzy społeczni i gospodarczy (w tym organizacje pozarządowe), - kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, - spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, Towarzystwa Budownictwa Społecznego, - parki narodowe i krajobrazowe, - PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, - inne jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, - szkoły wyższe, - przedsiębiorcy, - administracja rządowa.

Natomiast w ramach działania 11.3 powołany zostanie fundusz, który przy pomocy instrumentów finansowych wspierać będzie projekty z zakresu rewitalizacji miast oraz odnowy obszarów wiejskich. Zwrotna forma finansowania umożliwi z jednej strony pomoc w zakresie trwałych inwestycji w miastach i na obszarach wiejskich, a z drugiej – ze względu na zwrotny charakter – pozwoli na wielokrotne wykorzystywanie środków RPO.

Przy pomocy instrumentów finansowych wspierane będą działania inwestycyjne służące rozwiązywaniu zdiagnozowanych problemów społecznych, tj.:

- przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastrukturalnych z przeznaczeniem na cele społeczne, - budowa obiektów infrastrukturalnych z przeznaczeniem na cele społeczne,

102 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- działania prowadzące do ożywienia gospodarczego rewitalizowanych obszarów (np. zagospodarowanie przestrzeni na cele gospodarcze), - zagospodarowanie (przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja) przestrzeni publicznej na cele społeczne (np. place, skwery, parki), - modernizacje, renowacje budynków użyteczności publicznej poprawiające ich estetykę zewnętrzną, - modernizacje, renowacje części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych, tj. odnowienie elementów strukturalnych budynku (dachy, fasady, okna i drzwi w fasadzie, klatki schodowe i korytarze, windy).

Beneficjentami są:

- jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, - jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego posiadające osobowość prawną, - partnerzy społeczni i gospodarczy (w tym organizacje pozarządowe), - inne jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, - przedsiębiorcy.

Programy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW)51

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie jest samodzielną instytucją finansową posiadającą osobowość prawną oraz jednym z podstawowych ogniw krajowego systemu finansowania ochrony środowiska. Osobowość prawna stanowi o stabilności działania niezbędnej do realizacji ustawowych i strategicznych zadań Funduszu. Dzięki bliskiej współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami ochrony środowiska i bankami Fundusz ma szczególne możliwości efektywnego działania na rzecz realizacji wojewódzkiego programu ochrony środowiska oraz finansowania projektów ukierunkowanych na ochronę środowiska. Fundusz stanowi ponadto istotne źródło dofinansowywania projektów środowiskowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO) i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Rok rocznie WFOŚiGW wyznacza Listę zadań priorytetowych dotyczą następujących priorytetów:

- Priorytet I: Ochrona i zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi, - Priorytet II: Racjonalne gospodarowanie odpadami i ochrona powierzchni ziemi, - Priorytet III: Ochrona atmosfery,

51 https://www.wfos.krakow.pl/srodki-krajowe/dziedziny-finansowania

103 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

- Priorytet IV: Ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów, - Priorytet V: Inne priorytety.

Na liście zadań umieszczane są projekty niezbędne do dofinansowania w konkretnym roku. Na tej liście znajdują się również zadania z zakresu rewitalizacji regionu.

Fundusz dysponuje następującymi instrumentami finansowymi:

- pożyczki i kredyty, - dopłaty do kredytów, - dotacje, - umorzenia, - działalność kapitałowa.

Środki publiczne Jednostek Samorządu Terytorialnego (ŚPJST)

Zaangażowanie finansowe Gminy w zadania związane z rewitalizacją, określone w Wieloletniej Prognozie Finansowej, będzie komplementarnym źródłem finansowania miejskich inwestycji publicznych. Działania inwestycyjne realizowane przez Gminę Szczucin zostaną wpisane do WPF jeżeli obejmą okresem realizacji okres obowiązywania WPF. Obok inwestycji publicznych, lokalne środki Gminy mogą stanowić udział w inwestycjach wspólnot mieszkaniowych, czy stanowić np. zabezpieczenie wkładu własnego w projektach zarówno społecznych jak i infrastrukturalnych realizowanych przez organizacje pozarządowe. Wielkość środków angażowanych przez Gminę w działania rewitalizacyjne będzie zmienna, zależna od prowadzonej polityki inwestycyjnej i społeczno-gospodarczej oraz możliwości budżetu Gminy i spółek gminnych.

Środki prywatne (ŚP)

Środki prywatne osób fizycznych i sektora biznesu w różnym stopniu i czasie będą angażowane na obszarze wsparcia. Zależne to będzie od możliwości samych inwestorów jak i uwarunkowań zewnętrznych np. preferencji w określonych instrumentach finansowych i programach społeczno- gospodarczych na poziomie lokalnym i krajowym.

Środki sektora organizacji pozarządowych (ŚSOP)

Ważnym, z punktu widzenia efektów społecznych procesu rewitalizacji, jest kapitał, którym dysponuje lub który jest na ten cel pozyskiwany przez organizacje działające w ramach trzeciego sektora. Organizacje pozarządowe występujące w roli grantodawców mogą dysponować środkami publicznymi i prywatnymi. To źródło finansowania ma szczególne znaczenie m.in. dla nieformalnych grup

104 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 społecznych. Przy pomocy niewielkich często środków finansowych pozyskiwanych w formie mikrograntów np. przez grupy nieformalne, realizowane są małe projekty, spełniające konkretne oczekiwania, budujące społeczny kapitał zmian i tożsamość lokalną.

Przedstawiciele wszystkich trzech sektorów, tj. publicznego, biznesu i organizacji pozarządowych, uczestnicząc w procesie rewitalizacji, mogą występować zarówno w roli donatora jak i beneficjenta środków finansowych. Taki mechanizm ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie systemu finansowania procesu rewitalizacji, stwarza szansę wzajemnego dopełniania wachlarza inicjatyw, poprawia efektywność i trwałości tego procesu.

Ramy finansowe GPR

Ramy finansowe i planowane źródło finansowania znajdują się w zestawieniu tabelarycznym w rozdziale 5.3. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne.

105 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

6. Zarządzanie GPR

6.1. Opis struktury zarządzania realizacją GPR

Proces wdrażania GPR jest przedsięwzięciem złożonym, wymagającym odpowiedniego przygotowania informacyjnego, stałej komunikacji z otoczeniem oraz wspólnych wysiłków wielu instytucji, organizacji i osób, w szczególności Zespołu Zadaniowego ds. Rewitalizacji oraz Komitetu Rewitalizacji. Dla zagwarantowania, że przyjęte postanowienia będą konsekwentnie realizowane, zapewnione zostały warunki organizacyjne i instytucjonalne do ich wdrażania oraz weryfikacji.

Podmioty odpowiedzialne

Proces rewitalizacji podlega operatorowi, którym jest Gmina Szczucin. Powołany został Zespół Zadaniowy ds. Rewitalizacji, który jest komórką funkcjonującą w obrębie Urzędu Miasta i Gminy, odpowiedzialną za zarządzanie programem rewitalizacji, czyli za jego wdrażanie i monitoring. Ponadto do 3 miesięcy od uchwalenia GPR powołany zostanie Komitet Rewitalizacji, który będzie składać się z przedstawicieli Rady Miejskiej, Urzędu Miasta i Gminy i jej jednostek organizacyjnych oraz innych nieformalnych partnerów procesu rewitalizacji. Komitet ten ma stanowić forum dialogu opiniującego realizację GPR. Z kolei na poziomie poszczególnych zadań, odpowiedzialnymi za rewitalizację – „operatorami projektów” są podmioty wskazane do ich wdrożenia, czyli właściciele infrastruktury podlegającej rewitalizacji lub jednostki odpowiedzialne za daną sferę polityki gminnej.

Przytoczone podmioty w ramach procesu wdrażania i monitorowania GPR pełnić będą wskazane w tabeli poniżej funkcje związane z zarządzaniem programem rewitalizacji.

Tabela 17. Funkcje wskazanych podmiotów względem zarządzania GPR.  Ocena realizacji zadań. Burmistrz Miasta  Wprowadzanie ewentualnych działań zaradczych. i Gminy  Nadzór nad pracami Zespołu Zadaniowy ds. Rewitalizacji.  Organizowanie zasobów na rzecz realizacji działań zapisanych w GPR.  Aktualizowanie zapisów GPR.  Stały monitoring działań podejmowanych w ramach realizacji.  Analizowanie wyników monitoringu oraz sytuacji na obszarze objętym Zespół Zadaniowy ds. rewitalizacją. Rewitalizacji  Zbieranie propozycje zmian do GPR.  Sporządzanie okresowych sprawozdań z realizacji GPR.  Planowanie i zlecanie okresowej oceny i ewaluację GPR.  Monitorowanie możliwości pozyskania dofinansowania na realizację zadań uwzględnionych w GPR.

106 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Umożliwianie szeroko pojętej partycypacji społecznej.  Prowadzenie konsultacji społecznych z mieszkańcami Gminy – w tym organizowanie cyklicznych spotkań z mieszkańcami oraz cyklicznych Pełnomocnika ds. ankietyzacji. Rewitalizacji  Upowszechnienie założeń GPR wśród mieszkańców Gminy.  Wspieranie partnerów w poszukiwaniu zewnętrznych środków na realizację przedsięwzięć wpisujących się w założenia GPR.  Upowszechnianie wśród lokalnej społeczności informacji na temat postępów w realizacji założeń GPR.  Określanie standardów bieżącego monitorowania wdrażania GPR (wprowadzanie niezbędnych zmian do procedury monitoringu).  Rekomendowanie zmian do GPR.  Opiniowanie sprawozdań z realizacji GPR.  Tworzenie warunków do współpracy i koordynacji działań rewitalizacyjnych. Komitet Rewitalizacji  Wdrażanie założeń GPR oraz koordynowanie procesów w podobszarach rewitalizacji.  Platforma do wymiany opinii nt. podobszarów rewitalizacji, ich potrzeb i zmian zachodzących na ich terenie.  Diagnozowanie zaistniałych problemów w podobszarach.  Promowanie założeń i efektów realizacji zadań w ramach podobszarów.  Opiniowanie propozycji zmian w ramach podobszarów.  Poszukiwanie nowych Partnerów do realizacji istotnych przedsięwzięć.  Inicjowanie partnerstwa do realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych.  Monitorowanie rezultatów działań/projektów oraz przekazywanie Koordynatorowi ds. monitoringu i oceny programu rewitalizacji informacji o uzyskanych rezultatach. Operatorzy projektów  Przekazywanie informacji nt. realizowanych zadań wpisujących się w założenia GPR.  Przekazywanie statystyk i danych niezbędnych dla celów monitoringowych programu rewitalizacji.  Zebranie informacji od wszystkich podmiotów, w tym odpowiednich wydziałów Urzędu Miasta i Gminy, na temat stanu zaawansowania realizowanego projektu oraz porównywanie tych danych z założeniami Koordynator ds. GPR, dotyczącymi harmonogramu, kosztów realizacji i osiągniętych monitoringu i oceny produktów. programu rewitalizacji  Podsumowywanie rezultatów osiągniętych w projektach.  Sporządzanie raportu o stanie realizacji celów założonych w procesie rewitalizacji.  Sporządzanie analiz finansowych i budżetowych. Koordynator ds.  Przekazywanie Pełnomocnikowi ds. Rewitalizacji oraz Burmistrzowi budżetu i finansów Miasta i Gminy wyników analiz realizacji zadań.

107 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

 Przekazywanie informacji nt. realizowanych zadań wpisujących się w założenia GPR.  Przekazywanie statystyk i danych niezbędnych dla celów monitoringowych programu rewitalizacji.  Zgłaszanie wniosków dotyczących zmian w GPR. Partnerzy programu  Zgłaszanie propozycji projektów rewitalizacyjnych dotyczących rewitalizacji podobszarów.  Włączanie się w realizację zadań wpisujących się w GPR.  Zgłaszanie Zespołowi Zadaniowemu ds. Rewitalizacji trudności lub dodatkowych potrzeb związanych z wdrażanymi zadaniami uwzględnionymi w GPR.

Wdrażanie projektów rewitalizacyjnych nie ma szans powodzenia bez udanej współpracy, efektywnego współdziałania oraz wzajemnego uzupełniania się działań różnych podmiotów z sektorów: społecznego, gospodarczego i publicznego. W związku z tym określenie zasad i sposobów współuczestnictwa interesariuszy jest kluczowym elementem osiągnięcia zgodności podejmowanych działań z potrzebami i oczekiwaniami społeczności lokalnej, ograniczenia występowania konfliktów oraz kosztów ich rozwiązywania, a także jest podstawą tworzenia się współczesnych form samoświadomości społecznej.

Współpraca międzysektorowa w realizacji zapisów Gminnego Programu Rewitalizacji odbywać się będzie w kilku zintegrowanych wymiarach: 1. MERYTORYCZNYM – poprzez wspólne podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów, opiniowanie, realizowane przede wszystkim na poziomie Komitetu Rewitalizacji i/lub Zespołu Zadaniowego. 2. ORGANIZACYJNYM – polegającym na angażowaniu specyficznych i unikalnych zasobów oraz kompetencji charakterystycznych dla danego sektora i wzajemnym ich uzupełnianiu podczas realizacji wspólnych projektów. 3. FINANSOWYM – opierającym się na współudziale finansowym wszystkich partnerów poprzez zapewnienie wkładu własnego w realizację określonych przedsięwzięć i wykorzystanie koncepcji partnerstwa (w tym np. publiczno-prywatnego).

System obiegu informacji oraz środków finansowych

Realizacja działań i wdrażanie całościowego programu rewitalizacji opiera się w bardzo dużym stopniu na współpracy wielu podmiotów oraz wymianie informacji pomiędzy nimi, co schematycznie przedstawiono na rysunku poniżej.

108 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Rysunek 6. Kluczowe elementy systemu obiegu informacji w procesie zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji.

W system zaangażowany będzie także Burmistrz Szczucina oraz Rada Miejska, do których należeć będzie podejmowanie ostatecznych decyzji w zakresie ewentualnych modyfikacji GPR (szczegółowy opis przedstawiono w części dotyczącej monitoringu).

Główną rolę w przygotowaniu odpowiednich wniosków aplikacyjnych odegrają pracownicy Urzędu Miasta i Gminy, którzy będą odpowiedzialni za pełen nadzór nad realizacją zadań, których Beneficjentem będzie Gmina. GPR otwarty jest jednak na partnerów prywatnych i ich uczestnictwo w programie rewitalizacji, dlatego też już na tym etapie przewiduje się odpowiednie instrumenty, nie tylko w odniesieniu do przedsięwzięć gminnych, ale również prywatnych.

109 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Rysunek 7 Czynniki kontrolne systemu finansowania w procesie zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji.

Harmonogram rzeczowo-finansowy zarządzania programem rewitalizacji

Założono, że Gminny Program Rewitalizacji będzie dokumentem długookresowym, obejmującym okres wdrażania zaplanowanych działań, dzięki czemu wskazane przedsięwzięcia rewitalizacyjne są możliwe do zrealizowania w horyzoncie czasowym dokumentu. Przyjęcie takiego podejścia jest zgodne z zaleceniami planistycznymi oraz pozwala na dostosowanie do aktualnych potrzeb i oczekiwań mieszkańców oraz wytycznych wynikających z perspektyw finansowych UE. Przyjęto, że będzie to dokument strategiczny skoncentrowany terytorialnie i komplementarny problemowo, tj. mający przeciwdziałać fragmentaryzacji działań w celu wyprowadzenia podobszarów rewitalizacji z sytuacji kryzysowej. Harmonogram wdrażania dokumentu przedstawia tabela nr 17.

Tabela 18 Harmonogram wdrażania dokumentu

Podmiot/osoba Koszty Działanie Czas realizacji odpowiedzialna zarządzania według Uchwalenie Gminnego Programu Burmistrz Miasta i Gminy 2017 Kosztów Rewitalizacji własnych Uchwała Rady Miejskiej o zasadach według wyznaczania składu oraz zasadach Burmistrz Miasta i Gminy II kw. 2017 Kosztów działania Komitetów Rewitalizacji własnych Konsultacje społeczne dotyczące Uchwały według Rady Miejskiej o zasadach wyznaczania Burmistrz Miasta i Gminy II kw. 2017 Kosztów składu oraz zasadach działania Komitetu własnych Rewitalizacji

110 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

według Powołanie Komitetu Rewitalizacji dla Burmistrz Miasta i Gminy II kw. 2017 Kosztów Gminnego Programu Rewitalizacji własnych Spotkania Komitetu Rewitalizacji: według zwoływane celem prac nad Komitet Rewitalizacji 2017–2027 Kosztów przygotowaniem, prowadzeniem i oceną własnych Gminnego Programu Rewitalizacji Spotkania Komitetu Rewitalizacji: według zwoływane celem monitoringu i ewaluacji Burmistrz Miasta i Gminy 2019–2027 Kosztów Gminnego Programu Rewitalizacji własnych

6.2. System monitowania i oceny

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin jest dokumentem obejmującym okres 10 lat, w ciągu których, ze względu m. in. na czynniki zewnętrzne, założenia GPR oraz sposobu ich realizacji mogą ulegać zmianom. W celu kontrolowania tych zmian i nadania im odpowiedniego kierunku służyć będzie system monitoringu programu rewitalizacji, na który składać się będą 2 poziomy:

1. Monitoring poszczególnych działań/projektów. 2. Monitoring całego GPR.

Dla ukazania stopnia realizacji oraz wyników długofalowych, założono ciągły monitoring, obrazujący trafność przeprowadzonego planowania. W celu dokonania oceny zachodzących zmian wyróżniono 3 płaszczyzny monitorowania, które pozwolą na przedstawienie zarówno krótkookresowych, materialnych produktów projektów i działań, jak i długookresowych rezultatów, przekładających się na jakość życia w Gminie Szczucin. Zgodnie z opisanymi wcześniej założeniami monitoring ten odbywać będzie się na trzech płaszczyznach:

Rysunek 8. Płaszczyzny monitoringu GPR.

111 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Ocena fazy produktów

Dotyczy poszczególnych projektów i działań, dla których każdorazowo dobierane będą odpowiednie wskaźniki monitorowania postępu ich realizacji.

Ocena oddziaływania krótkoterminowego

Odnosi się do osiągniętych rezultatów w wyniku realizacji sumy projektów i działań na danym terenie. W tym celu wykorzystane będą wskaźniki przedstawione w dalszej części niniejszego podrozdziału.

Ocena długofalowego oddziaływania

Ma na celu pokazanie zmian, jakie nastąpiły dzięki realizacji wszystkich działań i projektów zaplanowanych w ramach GPR. Ze względu na charakter GPR, który ma wymiar głównie społeczny, opinia beneficjentów o efektach rewitalizacji powinna mieć zasadnicze znaczenie w ocenie całego programu rewitalizacji. Ze względu na trudności związane ze zmierzeniem wskaźników odnoszących się do jakości np. oferowanych usług, najlepszym sposobem ich pomiaru będą cyklicznie przeprowadzane ankietyzacje wśród mieszkańców Gminy. Zawartość ankiety powinna być opracowywana przez Zespół Zadaniowy ds. Rewitalizacji wraz z Komitetem Rewitalizacji w stałych odstępach czasu, np. raz w roku.

Wskaźniki monitorowania

W poniższej tabeli przedstawiono zestaw wskaźników odnoszący się w znacznej mierze do oceny rezultatów GPR w stosunku do przyjętych celów.

Tabela 19 Zestaw wskaźników monitoringu realizacji celów GPR.

Sfera procesu Cele szczegółowe Wskaźnik monitorujący Oczekiwany trend rewitalizacji Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na Spadek bezrobocie w przeliczeniu na 1.1. Zwiększenie aktywności 100 osób zawodowej mieszkańców Liczba osób, którym przyznano świadczenia z uwagi na 1. Społeczna Spadek ubóstwo w przeliczeniu na 100 osób Stosunek osób w wieku 1.2. Zapobieganie zjawisku poprodukcyjnym w stosunku starzenia się społeczeństwa Spadek do osób w wieku przedprodukcyjnym

112 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Sfera procesu Cele szczegółowe Wskaźnik monitorujący Oczekiwany trend rewitalizacji Liczba organizowanych wydarzeń społecznych, kulturowych, sportowo- Wzrost 1.3. Zwiększenie aktywności rekreacyjnych w społecznej mieszkańców przeliczeniu na 100 osób oraz możliwości aktywnego zagospodarowania wolnego Liczba organizacji czasu. pozarządowych w przeliczeniu Wzrost na 100 osób

Liczba stwierdzonych 1.4. Eliminacja zjawisk o przestępstw ogółem w charakterze przestępczym przeliczeniu na 100 osób wg Spadek faktycznego miejsca zamieszkania Liczba nowopowstałych lub wyremontowanych 2.1. Rozwój infrastruktury Wzrost społecznej obiektów infrastruktury z uwzględnieniem różnych opiekuńczo-edukacyjnej grup wiekowych. Liczba instytucji społecznych w Wzrost 2. Przestrzenno- przeliczeniu na 100 osób funkcjonalna Liczba instytucji społecznych (lub o przeznaczeniu 2.2. Zagospodarowanie publicznym, w tym obiekty Wzrost przestrzeni publicznej. sportowo-rekreacyjne, kulturowe i inne) w przeliczeniu na 100 osób Liczba zawieszonych podmiotów działalności Spadek gospodarczej w przeliczeniu na 100 osób 3.1. Wzrost potencjału Liczba powstałych po inwestycyjnego obszaru. 3. Gospodarcza 01.01.2015 r. podmiotów prowadzących działalność Wzrost gospodarczą w przeliczeniu na 100 osób 3.2. Stworzenie nowych Liczba wakatów Wzrost miejsc pracy.

4.1. Poprawa stanu Liczba budynków 4. Techniczna technicznego i wydajności poddanych Wzrost energetycznej budynków. termomodernizacji

Liczba budynków 5.1. Poprawa jakości 5. Środowiskowa poddanych Wzrost środowiska. termomodernizacji

113 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Sfera procesu Cele szczegółowe Wskaźnik monitorujący Oczekiwany trend rewitalizacji Liczba zainstalowanych Wzrost instalacji OZE

Powiązanie monitoringu projektu i monitoringu programu rewitalizacji

Monitoring projektów prowadzony będzie na bieżąco głównie przez podmiot odpowiedzialny za jego realizację, a okresowo (co 2 lata) także przez Koordynatora ds. monitoringu i oceny programu rewitalizacji wchodzącego w skład Zespołu Zadaniowego ds. Rewitalizacji. Zadaniem Koordynatora będzie zebranie informacji od wszystkich podmiotów realizujących projekty i działania (w tym wydziałów UMiG) na temat stanu zaawansowania realizowanego projektu oraz porównanie tych danych z założeniami GPR dotyczącymi harmonogramu, kosztów realizacji i osiągniętych produktów. Istotne będzie tu terminowe wypełnienie zadań określonych harmonogramem wdrożenia GPR, przy czym równolegle oceniane będą harmonogramy poszczególnych przedsięwzięć.

Na bieżąco porównywane będą założenia finansowe projektów z faktycznie ponoszonymi nakładami. Koordynator ds. budżetu i finansów będzie odpowiedzialny za sporządzanie analiz tak, aby zapobiec pojawieniu się problemów z utrzymaniem płynności finansowej, zarówno na poziomie projektów, jak i całego GPR. Koordynator ds. budżetu i finansów przekaże Pełnomocnikowi ds. Rewitalizacji oraz Burmistrzowi Miasta i Gminy wyniki analizy realizacji zadań do odpowiedniej oceny i wprowadzenia ewentualnych działań zaradczych.

Po zakończeniu realizacji projektu (w czasie przewidzianym na osiągnięcie jego rezultatów, nie później niż 2 lata od realizacji) podmioty odpowiedzialne za projekty przekażą Koordynatorowi ds. monitoringu i oceny programu rewitalizacji informację o uzyskanych rezultatach w formie sprawozdania. Będzie ono zawierać m.in. wykaz osiągniętych wskaźników produktu oraz ostatecznie poniesione nakłady. Na tej podstawie Koordynator dokona podsumowania rezultatów osiągniętych w projektach danej sfery.

Raz na trzy lata Koordynator ds. monitoringu i oceny programu rewitalizacji sporządzi raport o stanie realizacji celów założonych w procesie rewitalizacji. Raport zawierać będzie porównanie osiąganych wartości ze stanem wyjściowym GPR, obserwując jednocześnie trendy i natężenie zmian. Raport będzie co trzy lata przedstawiany na forum Komitetu Rewitalizacji.

Monitoring finansowo – czasowy powinien obejmować skutki wdrożenia projektów i ich wpływ na budżet, a zwłaszcza płynność finansową Gminy.

114 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

6.3. Aktualizacja GPR

W przypadku stwierdzenia, że GPR wymaga zmiany, Burmistrz występuje do Rady Miejskiej z prośbą o jego zmianę. Do wniosku załączona zostaje opinia Komitetu Rewitalizacji, nie jest jednak ona wiążąca. Zmiana Gminnego Programu Rewitalizacji następuje w trybie, w jakim on jest uchwalany, tj.:

1. Złożenie przez Burmistrza wniosku do Rady Miejskiej o zmiany w GPR z opisem zmian i uzasadnieniem. 2. Podjęcie uchwały Rady Miejskiej o przystąpieniu do sporządzenia aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji. 3. Dokonanie aktualizacji dokumentu. 4. Konsultacje społeczne projektu zaktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji. 5. Wystąpienie Burmistrza o zaopiniowanie projektu zaktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji przez instytucje wymienione w art. 17 ust. 2 pkt. 4 ustawy o rewitalizacji. Zmiana GPR nie wymaga uzyskania wspomnianych tu opinii ani przeprowadzenia konsultacji społecznych, jeżeli nie dotyczy ona listy planowanych podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych wraz z ich opisami oraz jeżeli uchwała w sprawie ustanowienia na obszarze rewitalizacji Specjalnej Strefy Rewitalizacji nie wymaga zmiany. 6. Wprowadzenie zmian w aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji, pochodzących z konsultacji społecznych i uzyskanych opinii. 7. Przedłożenie Radzie Miejskiej przez Burmistrza projektu zaktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji.

Istnieje również możliwość wprowadzenia zmian do GPR z uwagi na zgłoszenia przez interesariuszy zewnętrznych przedsięwzięć, które planują realizować, a które mogą przyczynić się do rozwiązania problemów na obszarze rewitalizowanym oraz do podniesienia jakości życia mieszkańców. W tym celu opracowany został specjalny formularz, który udostępniany jest przez Urząd Miasta i Gminy (karta projektu). Wszystkie zgłaszane przedsięwzięcia zostaną zgromadzone oraz ocenione przez Komitet Rewitalizacji pod kątem możliwości ujęcia ich w dokumencie. Zgłoszone przedsięwzięcia zostaną zweryfikowane pod kątem zgodności z celami rewitalizacji, możliwości ich wpływu na eliminację lub ograniczenie zjawisk negatywnych, zdiagnozowanych na zdegradowanych obszarach oraz ich wykonalności. Jeżeli zgłoszone przedsięwzięcia spełnią w najszerszym zakresie wszystkie wymagane kryteria, mogą zostać ujęte w Gminnym Programie Rewitalizacji.

115 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

6.4. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach

6.4.1. O ochronie praw lokatorów

Ustawa wyznacza rozwiązania mające na celu zapewnienie terminowego rozpoczęcia i przeprowadzenia niezbędnych robót budowlanych poprawiających stan komunalnego zasobu mieszkaniowego z poszanowaniem praw lokatorów. W tym celu zmodyfikowane zostały ogólne zasady dotyczące możliwości czasowego przeniesienia lokatora gminnego zasobu mieszkaniowego, zobowiązując lokatora do opróżnienia tego lokalu na czas realizacji robót budowlanych wynikających z GPR. W sytuacji, gdy takie przeniesienie jest niezbędne do prowadzenia tych robót, Burmistrz zawiadamia o tym lokatora na piśmie, wskazując mu termin opróżnienia lokalu (co najmniej 60 dni) oraz lokal zamienny, spełniający standardy opisane w przepisach chroniących lokatorów (tj. ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie Gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego). Po zakończeniu realizacji robót budowlanych lokator co do zasady uprawniony jest do powrotu do zajmowanego pierwotnie lokalu. Następuje to w ramach trwającego stosunku najmu (nie wymaga podpisania kolejnej umowy). Jedynie w określonych w ustawie przypadkach prawo to nie będzie mu przysługiwało – wtedy gdy z uwagi na przebudowę albo zmianę sposobu użytkowania lokal nie nadaje się do dalszego zamieszkania. Powrót do pierwotnego lokalu nie będzie również następował, jeżeli zgody na to nie wyrazi sam lokator. Wówczas Burmistrz zaproponuje lokatorowi podpisanie nowej umowy najmu dotyczącej lokalu, którego standard nie będzie gorszy niż zajmowany pierwotnie. Co więcej, zawarcie takiej umowy może nastąpić jeszcze przed opróżnieniem lokalu, co pozwoli uniknąć podwójnej przeprowadzki (której koszty pokrywa Gmina).

Z rozwiązaniami opisanymi powyżej łączy się szczególny tryb uzyskania rozstrzygnięcia stanowiącego podstawę do opróżnienia lokalu mieszkalnego w przypadku gdy jest to niezbędne do przeprowadzenia omówionych już robót budowlanych. W przypadku, gdy lokator nie opuści w terminie lokalu mieszkalnego, Burmistrz występuje do wojewody z wnioskiem o wydanie (w trybie postępowania administracyjnego) nakazu opróżnienia lokalu. Wojewoda wydaje tę decyzję w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku nadając jej, na wniosek Burmistrz, rygor natychmiastowej wykonalności w przypadku udowodnienia, że rygoru takiego wymaga interes gospodarczy Gminy. Od decyzji tej, jak od każdego rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym, lokatorowi służy odwołanie, zaś jej wykonanie następuje w oparciu o przepisy regulujące postępowanie egzekucyjne w administracji, przy czym ustawa przewiduje termin 30 dni na przeprowadzenie egzekucji. Ponieważ orzeczone w tym trybie opróżnienie lokalu z natury ma charakter czasowy (wyłącznie na czas prowadzenia robót budowlanych,

116 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 lokatora przenosi się do lokalu zamiennego, zaś po zakończeniu robót budowlanych zachowuje on wszystkie prawa wynikające z opisanych we wcześniejszym rozdziale regulacji, przede wszystkim będąc uprawnionym do powrotu do pierwotnie zajmowanego lokalu.

Zapisy GPR oraz zadania przewidziane w nim do realizacji nie wprowadzają konieczności zmiany zapisów w Uchwale nr XXIII/264/13 Rady Miejskiej w Szczucinie z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie uchwalenia programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy w latach 2013-2017.

6.4.2. Komitet rewitalizacji

Ustawa przewiduje obowiązek powołania organu o funkcji opiniodawczo – doradczej – Komitetu Rewitalizacji. Komitet nie stanowi nowego organu Gminy, lecz podmiot, który nie dysponuje żadnymi uprawnieniami władczymi. Zadaniem Komitetu jest dostarczanie w procesie rewitalizacji opinii i stanowisk, które mają pomóc Gminie w prawidłowym ukształtowaniu jego przebiegu. Na forum Komitetu możliwe jest również prowadzenie dyskusji na temat planowanych rozwiązań, sposobu ich realizacji oraz ewaluacji rewitalizacji. Komitet stanowi organizacyjny łącznik między organami Gminy a pozostałymi interesariuszami rewitalizacji, stanowiąc jeden ze środków zapewnienia partycypacyjnego charakteru rewitalizacji.

Pierwszym etapem na drodze do powołania Komitetu jest określenie przez Radę Miejską, w formie uchwały, zasad wyznaczania składu oraz zasada działania Komitetu Rewitalizacji. Podejmując uchwałę, Rada Miejska musi kierować się dwiema wytycznymi: po pierwsze, wziąć pod uwagę funkcję, zadania i uprawnienia Komitetu, po drugie zaś zapewnić wyłanianie członków Komitetu przez przedstawicieli grup interesariuszy. Pierwsza z przesłanek dotyczy zarówno zasad wyznaczania składu Komitetu, jak i zasad jego funkcjonowania. Druga z przesłanek – zapewnienie wyłaniania przez interesariuszy ich przedstawicieli – pozwala na przekazanie grupom interesariuszy inicjatywy w zakresie wskazania kandydatów do Komitetu, co wzmocni partycypacyjny charakter tego ciała.

Obowiązkiem Burmistrza jest wydanie na podstawie uchwały dotyczącej Komitetu zarządzenia, w którym powołuje Komitet Rewitalizacji, wskazując konkretnych członków tego Komitetu, zgodnie z wytycznymi zawartymi w uchwale Rady Miejskiej. Obsługę organizacyjną Komitetu Rewitalizacji zapewnia Burmistrz. Jest on zatem zobowiązany do zapewnienia środków gwarantujących funkcjonowanie Komitetu i wykonywanie jego zadań, takich jak przykładowo miejsce spotkań.

Ustawa zawiera wyłącznie jedną zasadę działania Komitetu. W przypadku, gdy Komitet Rewitalizacji zajmuje stanowisko w drodze głosowania, przedstawiciele Gminy, gminnych jednostek

117 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 organizacyjnych, w tym gminnych osób prawnych, nie biorą udziału w głosowaniu, jeżeli dotyczy ono projektów dokumentów, których opracowanie jest zadaniem Burmistrza.

Komitet Rewitalizacji zostanie powołany do 3 miesięcy od dnia podjęcia uchwałą Gminnego Programy Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026.

6.5. Sposób realizacji GPR w zakresie planowania przestrzennego

6.5.1. Niezbędne zmiany w SUiKZP

Skutkiem uchwalenia GPR jest obowiązek dostosowania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy do ustaleń programu rewitalizacji. Postępowanie to ma na celu zmianę studium tak, aby nie występowały między nimi sprzeczności.

Istnieje konieczność zmiany w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczucin w związku z planowanym utworzeniem Strefy aktywności gospodarczej w sołectwie Skrzynka. Rada Miejska w Szczucinie podjęła Uchwałę Nr XXII/285/16 z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego” Gminy Szczucin (…). Prace nad zmianami są w toku, a projekt zmian obejmuje konieczne zmiany wynikające z planowanej do utworzenia Strefy Aktywności Gospodarczej w sołectwie Skrzynka.

6.5.2. Wskazanie MPZP koniecznych do uchwalenia lub zmiany

Ustawa o rewitalizacji wprowadza szereg zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, które dotyczą przede wszystkim narzędzi planistycznych stosowanych w rewitalizacji

W art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, do ogólnych zasad planowania i zagospodarowania przestrzennego dodano:

- konieczność zapewnienia udziału społeczeństwa w pracach nad aktami planistycznymi, - wymóg zachowania jawności i przejrzystości procedur planistycznych, - konieczność uwzględniania zapotrzebowania ludności na wodę.

Powyższe zmiany podkreślają rosnącą rolę partycypacji społecznej w planowaniu, również w kontekście dokumentów planistycznych tworzonych na potrzeby rewitalizacji. Uwzględnianie zapotrzebowania na wodę stanowi odpowiedź na wyzwania związane z postępującą zmianą klimatu.

118 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Działki przeznaczone na budowę SAG są położone w miejscowości Skrzynka i posiadają numery: 980, 1004, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1017/1, 1017/2, 1017/3, 1018.

Pozostałe projekty nie powodują potrzeby wprowadzenia zmian w SUiKZP oraz MPZP Gminy Szczucin.

6.6. Wskazanie czy na obszarach rewitalizacji ma zostać uchwalona SSR

Ustanowienie w drodze uchwały Specjalnej Strefy Rewitalizacji możliwe jest wyłącznie w przypadku uchwalenia przez Radę Miejską Gminnego Programu Rewitalizacji, który przewiduje ustanowienie takiej Strefy. W takim przypadku Burmistrz zwraca się do Rady Miejskiej z wnioskiem o podjęcie uchwały wskazując obszar rewitalizacji lub wybrany podobszar, dla którego ma być ona uchwalona. We wniosku należy ponadto określić:

- czy zastosowane mają być rozwiązania przewidziane w art. 25 ustawy (tj. zakaz wydawania decyzji o warunkach zabudowy), - szczegółowe rozwiązania dotyczące zasad udzielania dotacji, o których mowa w art. 35 ust. 2 ustawy.

Uchwała w przedmiocie ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji, jako akt prawa miejscowego, podlega regulacjom dotyczącym ogłaszania aktów normatywnych. Uchwała w przedmiocie ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji przyjmowana jest dla całości obszaru rewitalizacji, którego wyznaczenie nastąpiło wcześniej na mocy odrębnej uchwały Rady Miejskiej lub dla całego podobszaru rewitalizacji. Czasowy zakres obowiązywania Specjalnej Strefy Rewitalizacji ustalono w ustawie o rewitalizacji na 10 lat. Termin ten należy liczyć od dnia wejścia w życie uchwały ustanawiającej Strefę.

GPR nie przewiduje przyjęcia Specjalnej Strefy Rewitalizacji dla obszaru rewitalizacji.

7. Partycypacja społeczna

7.1. Zakres partycypacji społecznej

Rewitalizacja jest procesem prowadzonym przez jego interesariuszy, tj. w szczególności mieszkańców obszaru zdegradowanego, właścicieli nieruchomości, lokalnych przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, grupy nieformalne, organy władzy publicznej, potencjalnych inwestorów etc.

W związku z powyższym, kluczową rolę w procesie rewitalizacji odgrywa właściwie zaprojektowany proces partycypacji. W niniejszym rozdziale przedstawiono podstawowe zagadnienia dotyczące pojęcia partycypacji, korzyści jakie ona daje, stosowanych powszechnie modelów partycypacji

119 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 publicznych, a także opisano szczegółowo zastosowane działania partycypacyjne, służące jak najlepszemu przeprowadzeniu procesu rewitalizacji w Gminie Szczucin.

Partycypacja – ujęcie teoretyczne

Pojęcie partycypacji można zdefiniować jako mniej lub bardziej bezpośrednie uczestnictwo obywateli w życiu społecznym, publicznym i politycznym. W zależności od rodzaju uczestnictwa wyróżnia się trzy główne rodzaje partycypacji: społeczną, publiczną oraz indywidualną.

Partycypacja społeczna polega głównie na podejmowaniu działań jednostek na rzecz społeczności, w której żyją lub do której przynależą. Szczególnie chodzi tu o aktywną działalność osób w organizacjach pozarządowych, lokalnych grupach czy też wolontariat.

Drugim rodzajem partycypacji jest partycypacja publiczna, która polega na angażowaniu się jednostek w działania instytucji władzy państwowej oraz podległym im organizacjom sektora publicznego. Partycypacja publiczna obejmuje cztery kategorie uczestnictwa obywateli w życiu wspólnot politycznych: aktywność publiczną, angażowanie obywateli, partycypację wyborczą i partycypację obowiązkową np. poprzez konieczność płacenia podatków.

Trzeci typ partycypacji to partycypacja indywidualna polegająca na podejmowaniu codziennych wyborów przez jednostkę i przez to wyrażanie jej własnych oczekiwań co do rodzaju społeczeństwa w którym chce żyć. Ten rodzaj partycypacji może objawiać się poprzez np. stosowanie zasad odpowiedzialnej konsumpcji, ofiarowanie datków pieniężnych na rzecz organizacji charytatywnych.

Kiedy mówimy o aktywnym uczestnictwie mieszkańców w procesie tworzenia GPR jest wtedy mowa o partycypacji publicznej. Kiedy natomiast mówimy o wdrażaniu GPR mogą występować pozostałe formy partycypacji.

Partycypacja publiczna – korzyści

Zapewnienie możliwości udziału różnych grup interesariuszy danej społeczności przynosi wiele korzyści. Dla zwykłych obywateli uczestnictwo w procesie partycypacji oznacza, że ich potrzeby i interesy efektywniej przebiją się do świadomości władz i zostaną uwzględnione przy podejmowaniu decyzji. Przyjmuje się założenie, że obywatele to „lokalni eksperci”, dysponujący szczegółową wiedzą na temat konkretnych problemów w swoim otoczeniu, a nierzadko posiadający również sprecyzowane pomysły na to, jak je rozwiązać. Łączenie wiedzy i perspektyw różnych osób i stron w trakcie procesu planowania prowadzi zwykle do sformułowania propozycji kreatywnych rozwiązań, które są trwałe, ponieważ opierają się na podstawie opinii i doświadczeń stron oraz – przede wszystkim – powstały za

120 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026 zgodą osób, których będą dotyczyć. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że osoby, które brały udział w procesie planowania, będą poczuwać się do wspólnej odpowiedzialności za sprawy publiczne. Budowanie chęci i gotowości do uczestnictwa w dialogu i poszukiwania konsensusu poprawia relacje pomiędzy zaangażowanymi stronami. Pojawia się szansa nawiązania osobistych relacji, które ułatwiają przyszłą komunikację. Wszyscy mogą uzupełniać luki w wiedzy, poznając argumenty i punkty widzenia innych uczestników. Uczestnicy wyrabiają umiejętności negocjacyjne, które przydadzą im się w przyszłości. Każdy uczestnik może być wysłuchany i uzyskać zrozumienie innych stron bez względu na to, czy jest osobą odpowiedzialną za podejmowanie decyzji, zwykłym obywatelem, czy kimś innym. Zatem partycypacja przynosi pożytek lokalnej demokracji i sprawia, że proces wdrażania wspólnie podejmowanych decyzji przebiega szybciej, sprawniej i efektywniej.

Modele partycypacji

Już w definicji rewitalizacji zastrzeżono, że stanowi ona proces prowadzony przez interesariuszy. W dalszej części przepisów ogólnych w ustawie doprecyzowano, że rewitalizację realizuje się z zapewnieniem aktywnego udziału interesariuszy na każdym etapie, w definicji zastrzegając, że ten aktywny udział stanowi istotę partycypacji społecznej. Przepis art. 5 ustawy o rewitalizacji wprowadza ponadto ogólną charakterystykę partycypacyjnego przygotowania, prowadzenia i oceny procesu rewitalizacji, wskazując na szczególne formy zapewnienia partycypacji. Zgodnie z tą regulacją, ma ona polegać na:

1. poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami, 2. prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie rewitalizacji, w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu, 3. inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji, 4. zapewnieniu udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji, 5. wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji,

121 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

7.2. Model włączenia interesariuszy w proces rewitalizacji

7.2.1. Na etapie przygotowania oraz wdrażania

Pierwszy etap włączenia interesariuszy w proces rewitalizacji gminy polegał na właściwym zidentyfikowaniu odbiorców GPR z terenu Gminy Szczucin i wypracowaniu metod dotarcia do każdej z grup odbiorców.

Głównymi interesariuszami w procesie rewitalizacji Gminy Szczucin są:

 Mieszkańcy,  Przedsiębiorcy/pracodawcy,  Organizacje pozarządowe (NGO),  Eksperci,  Administracja samorządowa,  Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,  Instytucje oświatowe,  Kościoły/Związki wyznaniowe,  Spółdzielnie mieszkaniowe/wspólnoty mieszkaniowe/zarządcy nieruchomości.

Podczas prac nad GPR uwzględniono zasady współpracy i partnerstwa w odniesieniu do interesariuszy z obszaru gminy. Metodyka opracowania dokumentu opiera się na zasadzie planowania otwartego z udziałem podmiotów zaangażowanych w procesy rewitalizacji oraz z udziałem potencjalnych odbiorców GPR. Założenie to wynika z faktu, iż warunkiem zbudowania dokumentu planistycznego mającego szanse powodzenia jego realizacji jest uspołecznienie procesu prac nad nim. Polega to przede wszystkim na zaangażowaniu interesariuszy w proces opracowywania GPR w sposób interaktywny i wypracowaniu form społecznego współdziałania w zakresie programowania kierunków działań rewitalizacyjnych oraz określenia sposobów ich realizacji.

Jednocześnie, aktywny udział przedstawicieli Urzędu Miasta i Gminy Szczucin w pracach nad przygotowaniem GPR, pozwolił na spełnienie istotnego z punktu widzenia planowania strategicznego kryterium zgody i reprezentacji społecznej. Pozwala to mieć nadzieję, że poprzez aktywny udział w pracach nad przygotowaniem dokumentu, społeczność lokalna jest silniej umotywowana do jego wdrożenia oraz osiągnięcia oczekiwanych rezultatów.

122 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

Informacje zebrane od mieszkańców podczas etapu przygotowawczego wykorzystano do wyznaczenia obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Szczucin. Na podstawie art. 11 ust. 3 w związku z art. 6 ustawy o rewitalizacji przeprowadzone zostały konsultacje społeczne projektu uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Szczucin.

Celem badania ankietowego było poznanie opinii wszystkich grup interesariuszy na temat aktualnych potrzeb w zakresie rewitalizacji problemowych obszarów Gminy oraz oczekiwanych działań mających na celu ich ożywienie społeczno-gospodarcze. Ankieta miała charakter jednorazowy i poza wyżej wymienionymi etapami badania nie wystąpiły inne formy ankietyzacji. W celu ułatwienia analizy danych ankietowych, wyniki ankiet papierowych zostały dodane do ankiet badania online.

Projekt GPR

Konsultacjom społecznym poddany był projekt niniejszego dokumentu, na każdym etapie jego powstawania. W ramach konsultacji zbierane były uwagi w formie tradycyjnej oraz elektronicznej. W dniach 18.02.2017 r. – 19.03.2017 r. odbyły się konsultacje społeczne dotyczące założeń Gminnego Programu Rewitalizacji. Interesariusze rewitalizacji mogli zgłaszać swoje uwagi, opinie, sugestie w formie pisemnej na formularzu zgłaszania uwag (drogą elektroniczną, korespondencyjną lub osobiście w UMiG Szczucin) oraz ustnej. Przeprowadzona została także ankieta oraz spotkanie otwarte w dniu 07.03.2017 r. w Sali narad w budynku Urzędu Miasta i Gminy w Szczucinie. Informacje podsumowujące przeprowadzone spotkanie, ankietyzację i cały proces konsultacji społecznych, zostały zamieszczone na stronie internetowej gminy, w BIP oraz na tablicy ogłoszeń UMiG Szczucin. W dniu 25.07.2017 r. uchwalony przez Radę Miejską w Szczucinie dokument został wpisany do Wykazu Programów Rewitalizacji Województwa Małopolskiego. W 2019 r. rozpoczęto prace nad aktualizacją dokumentu. Projekt aktualizacji GPR został poddany konsultacjom społecznym (na podstawie art. 17 ust. 2 pkt. 3 i w związku z art. 6 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji) w dniach 14.10.2019 r. – 13.11.2019 r. Konsultacje przeprowadzone zostały w formie pisemnej i ustnej oraz przeprowadzone zostało spotkanie otwarte dla interesariuszy rewitalizacji w dniu 12.11.2019 r. Udział w spotkaniu wzięło 11 osób (mieszkańców gminy, przedsiębiorców i przedstawicieli sektora społecznego w tym organizacji pozarządowych). Informacje podsumowujące przeprowadzone spotkanie, ankietyzację i cały proces konsultacji społecznych zostały zamieszczone na stronie internetowej gminy, w BIP oraz na tablicy ogłoszeń UMiG Szczucin.

123 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

7.2.2. Na etapie monitorowania i aktualizacji

Szczegółowe zasady monitorowania oraz aktualizacji zawarto w rozdziale poświęconym „Zarządzaniu GPR”. Niezwykle istotne jest aby interesariuszy rewitalizacji nie pomijać nie tylko w procesie wdrażania GPR ale również na etapie monitorowania i aktualizacji samego dokumentu.

Jako jednostkę pomocniczą powołano Zespół ds. Rewitalizacji i to do jego zadań należeć będzie monitorowanie oraz ocena wdrażania celów rewitalizacji zgodnie z przyjętymi wskaźnikami realizacji. Zasadne jest jednak, aby prowadzone prace oraz przygotowany raport, został skonsultowany z Komitetem Rewitalizacji, który oceni czy zmiany wymagają szerszej konsultacji z mieszkańcami, np. w formie spotkań, wywiadów lub ankiety.

Interesariusze będą mogli uzyskiwać informacje z wykonania poszczególnych przedsięwzięć i celów GPR. Planuje się również włączyć interesariuszy w ocenę prowadzonego procesu rewitalizacji oraz możliwość wnoszenia swoich opinii i pomysłów np. poprzez ponowne przeprowadzenie ankietyzacji (na etapie tworzenia raportu), która pozwoli na zdiagnozowanie zmiany w sposobie postrzegania gminy i jej problemów po zrealizowaniu części działań rewitalizacyjnych, oraz podczas spotkań.

124 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

8. Spis tabel

Tabela 1. Struktura użytkowania gruntów na terenie Gminy Szczucin...... 18

Tabela 2. Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2016 r...... 20

Tabela 3. Aktywne podmioty prowadzące działalność gospodarczą w Gminie Szczucin w 2015 r...... 25

Tabela 4. Klasy dla poszczególnych zanieczyszczeń strefy małopolskiej w 2015 r. – kryteria dla ochrony zdrowia ...... 27

Tabela 5. Liczebność Gminy Szczucin w 2015 r...... 28

Tabela 6. Wykształcenie mieszkańców Gminy w 2015 r...... 29

Tabela 7. Bezrobotni zarejestrowani wg płci z terenu Gminy Szczucin w 2015 r...... 29

Tabela 8. Zasoby mieszkaniowe na terenie Gminy Szczucin...... 31

Tabela 9. Korzystający z instalacji w % ogółu ludności w gminie Szczucin w latach 2009-2012...... 32

Tabela 10. Sieć gazowa w gminie Szczucin w latach 2013 – 2015...... 32

Tabela 11. Podział na obszary ...... 36

Tabela 12. Zestawienie wykorzystanych wskaźników wraz z przypisanymi im wagami...... 39

Tabela 13. Wyniki przeprowadzonej analizy obszarów w Gminie Szczucin pod kątem występowania problemów sfery społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej i przestrzenno- -funkcjonalnej...... 43

Tabela 14. Powierzchnia oraz liczba ludności obszaru rewitalizacji...... 49

Tabela 15. Cele szczegółowe oraz kierunki działań w poszczególnych sferach rewitalizacji...... 57

Tabela 16. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016–2026...... 60

Tabela 17. Funkcje wskazanych podmiotów względem zarządzania GPR...... 106

Tabela 18 Harmonogram wdrażania dokumentu ...... 110

Tabela 19 Zestaw wskaźników monitoringu realizacji celów GPR...... 112

125 Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Szczucin na lata 2016-2026

9. Spis rysunków

Rysunek 1. Gmina Szczucin na tle województwa małopolskiego i powiatu dąbrowskiego...... 15

Rysunek 2. Podział Gminy Szczucin na obszary analityczne...... 37

Rysunek 3. Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji na tle Gminy Szczucin...... 48

Rysunek 4. Poglądowa mapa lokalizacji przedsięwzięć podstawowych na podobszarach 1 i 3 ...... 62

Rysunek 5. Poglądowa mapa lokalizacji przedsięwzięcia podstawowego na podobszarze 14 ...... 62

Rysunek 6. Kluczowe elementy systemu obiegu informacji w procesie zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji...... 109

Rysunek 7. Czynniki kontrolne systemu finansowania w procesie zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji...... 110

Rysunek 8. Płaszczyzny monitoringu GPR...... 111

126