MAANDBLAD 128/129 WERKGELEGENHEID oktober/november 1988

Ir H.J. Jongen sr. Voorzitter Stichting Libertarisch Centrum

Het is interessant om te bezien hoe er thans over het mini- mumloon wordt gepraat. In het verleden werden wij vaak beticht van hardheid als we verklaarden dat afschaffing van dat minimumloon één van de beste middelen is om de werkgelegenheid te bevorderen. Zelfs al kon men geen speld tussen de redenering krijgen. Swaziland '88 De laatste tijd horen we echter regelmatig dat verlaging van deze loondrempel veel nieuwe arbeidsplaatsen kan scheppen. Het Nederlandse Nationale Planbureau heeft het nu uitgere- kend, en in de recente regeringsverklaring is gesproken over 15% verlaging. Allerlei andere percentages en varianten Freedom torch award worden genoemd. Zo is er bijvoorbeeld door het Nederlands komt naar Europa 5 Christelijk Werkgeversverbond, het NCW, uitgerekend dat deze 15% al een vergroting van de werkgelegenheid met 200.000 banen oplevert en dat er dan f 1.900.000.000 min- der aan uitkeringen hoeft te worden uitbetaald. U kunt begrijpen dat het volledig vrij laten van de afspraken die een werkgever met zijn nieuwe werknemers maakt, een Dus U bent nog veel grotere winst oplevert. Libertariër? 6 Grotere vrijheid geeft meer welvaart. Waarom gebeurt het dan niet onmiddellijk? Ik zie daarvoor twee redenen. Ten eerste is het minimumloon een praktisch middel voor po- litici, (en vakbonden) om aan het volk dat niet doordenkt, Een samenvatting van of niet de capaciteit heeft om het te begrijpen, aan te tonen de tien programmapunten wat zij allemaal gedaan en bereikt hebben. van het Communisme 10 Ten tweede vallen deze informatie op een vruchtbare bodem bij personen die werk HEBBEN. Want die zien natuurlijk een bedreiging in de mogelijkheid dat hun loon verlaagd zou kunnen worden. En uiteraard verzetten zij zich daartegen; zo nodig met geweld. Utopie 1 12 Dit is weer een duidelijk geval van een strijd tussen de "INS" tegen de "OUTS".. Net als dat met de meeste andere vergun- ningen het geval is. Of dat nu de licenties zijn voor medici of voor winkeliers of voor wie dan ook, het is steeds de strijd van degenen die goed zitten, tegen degenen die daarvoor als Mythe 9 14 een bedreiging worden gezien. Het is een goede zaak dat men werkt aan het verbeteren en behouden van de eigen positie. Het is echter een slechte zaak als men daarvoor gebruik maakt van de machtvan de over- heid en het daarvoor voor andere onmogelijk maakt om werk 15 te vinden of om hun beroep uit te oefenen. Los daarvan staat nog dat pp den duur ook de beschermde personen zelf in een dergelijk systeem slechter af zullen zijn. Beperking van vrijheid betekent altijd verlaging van welvaart. AGENDA

De bijeenkomsten in Schiedam worden, voor zover vallend op onze vaste avond (de eerste donderdag van elke maand) gehouden in: De Ark', Hargplein 101 in Schiedam-Noord, telefoon: 010-470.82.76. Voor info kunt u bellen met de redactie of het informatienum- mer voor de kring Rotterdam/Schiedam (na kantoor- uren).

De maandelijkse bijeenkomsten in België vinden plaats op de eerste woensdag van elke maand. Informatie hierover: redactie. „Vader, De maandelijkse bijeenkomsten van de kring Midden- duimzuigen is een victemless crime!" Nederland vinden op iedere tweede maandag van de maand plaats. Voor telefoon: zie informatie.

0.00-24.00 dagelijks: THE BLACK BOARD: De eerste Noorse Libertarische Database voor Bell 300/1200 en CCITT1200/2400 Tel.: 0947-2555561 (voor België 00).

29 oktober Libertarisch Studiecentrum. Bijeen- komst om 14.30 uur in 't Blazoen Osystr. 5 in Antwerpen; tel.: 03/231.00.26.

3 november Bijeenkomst kring Schiedam. Dhr. Ir. H.J. Jongen zal een verslag van de Conventie in Swasiland geven.

4 november Congres KNO in UTRECHT. Voor nadere gegevens zie ingesloten fol- der. INFORMATIE 1 december Bijeenkomst in Schiedam.

7-13 juli '89 International Libertarian Convention in Abonnement op de Vrijbrief (8 nrs./jaar elk nummer Parijs. 16 tot 20 p.) NEDERLAND: Aug. 1990 International Libertarian World Conven- f 50,00, abonneren doorstorting op bankrekening DE tion in Vancouver, Canada. VRIJBRIEF, Amrobank 46.24.31.320, (Giro 8238 AM R O Amsterdam) of per cheque aan Libertarisch Sluitingsdatum inzenden copy voor VB 1307 novem- Centrum, Antwoordnummer551,3100WSSchiedam. ber 1988. BELGIË: BF 900,00. Bank J. van Breda, Antwerpen nr. 645.1240465.64 of per cheque aan Libertarisch Centrum, Herenthalsebaan 109,2100 Deurne.

REDACTIE:W.vanHulten. Fr. Haverschmidtlaan 31,3116 J K Schiedam Tel.: 0104262724.

Kring Midden Nederland; Tel.: 03444-2121. SWAZILAND '88 ir. H.J. Jongen sr.

De wereldconventie van LIBERTARIAN INTERNA- Op zo'n moment blijkt weer dat veel ANC leden tegen TIONAL heeft dit jaar plaats gevonden in Mbabane, de macht van de blanke politici zijn, en dat zij zelf die de hoofdstad van het koninkrijk Swaziland. macht willen hebben. Een 150-tal deelnemers, afkomstig uit veel verschil- lende landen, ontmoetten elkaar van 7-13 augustus. Overigens blijkt dat er van de oude extreme apartheid nog maar weinig (maar nog te veel), over is. Het be- Swaziland is een mooi land en de regering wil werken drijfsleven is in feite al helemaal geïntegreerd. in de richting van een vrije economie. De vooruitgang De grote steen des aanstoots (en terecht) is de "groeps- is in dat land dan ook zichtbaar aan de groeiende wel- gebieden wet". Door deze wet moeten bepaalde rassen vaart onder de bevolking. in bepaalde gebieden wonen, en mogen niet in eikaars gebieden wonen. Je ziet dan ook posters en bumper- Zo dicht bij Zuid Afrika kon het niet anders of de stickers die pleiten voor een snelle afschaffing. Er zijn "apartheid" kwam uitgebreid ter sprake. op dit moment ook in de regering grote problemen We hebben in DE VRIJBRIEF al vaker over apartheid over de manier en de snelheid waarmee deze afschaf- geschreven. Het zal u dus niet verwonderen dat de dis- fing gerealiseerd zou moeten/kunnen worden. cussie niet ging tussen "voor" of "tegen". Alle liberta- riërs zijn er natuurlijk tegen. De discussies gingen voor- Het wordt ook steeds meer blanken duidelijk dat de al over "de manier waarop" er zo snel mogelijk een oude toestand op den duur helemaal niet meer bestaan einde aan deze ongewenste toestand kan komen. En kan. Alleen al door het groeiende aantal zwarten en dan niet een willekeurig einde maar een einde waarin gekleurden, waardoor de blanken steeds meer in de alle mensen in dat land op een vreedzame manier met minderheid komen, is dat puur door de aantallen niet elkaar kunnen samenleven. meer mogelijk. In het bedrijfsleven en in bestuursfuncties moeten er .Uiteraard kreeg veel aandacht "THE SOLUTION" van daarom steeds meer niet-blanken worden ingeschakeld. Leon Louw en Frances Kendall. (Waarschijnlijk weet u wel dat deze bestseller zowel in het Engels als in het Het is duidelijk dat eraan de apartheid een einde komt. Zuid Afrikaans te koop is bij het LIBERTARISCH De vraag blijft "hoe", "hoe snel", en "krijgen we dan CENTRUM. Het boek is niet alleen van belang omdat een menswaardige maatschappij". het een oplossing voor een belangrijk probleem aan- Het wegjagen van een dictator leidt niet automatisch draagt, maar ook om een goed inzicht te krijgen over tot een betere situatie. Kijk maar naar de vervanging wat er zich in Zuid Afrika heeft afgespeeld en nog af- van de Sjah door Khomeiny. Of naar de situatie in Afri- speelt. Zie elders in dit nummer voor een speciale aan- kaanse landen waar het kolonialen bewind is vervan- bieding). gen door zwarte dictatuur.

De oplossing die in dit boek wordt beschreven is een Zuid Afrika is een heerlijk land met veel natuurlijke analogie van het Zwitserse kanton systeem. We leer- rijkdom en schoonheid. Ik hoop van harte dat de men- den dat er steeds meer mensen in die oplossing gaan sen daar een vreedzame toekomst tegemoet gaan. Dat geloven als de enige die op een vreedzame manier te ligt uiteraard op de eerste plaats bij de betrokkenen. realiseren is. Toch kunnen wij ook een heel klein beetje doen. En dat is op de eerste plaats te trachten echt te begrijpen Zover ik kan nagaan, zijn alle andere oplossingen er wat er zich daar afspeelt, en in gesprekken een vreed- alleen maar op gericht om de dictatuur van de tegen- zame oplossing aan te raden. woordige machthebbers te vervangen door een andere dictatuur. En die nieuwe dictatuur zal dan pas echt LEON LOUW was de eerste spreker en wel bij de ope- een bloedige dictatuur worden! nings braaivleis. Op een onderhoudende manier liet Zo waren ook een paar waarnemers van de ANC aan- hij zien dat wij thans, voor het eerst in de geschiede- wezig. Ik geloof dat ze door de open discussies wel nis van de mensheid, zitten in een "wereldwijde" re- een beetje overtuigd werden van de juiste methode en volutie. Omdat we er midden in zitten, is dit moeilijk de goede mogelijkheden als beschreven in het boek te onderkennen. Maar over de hele wereld is het tij in "THE SOLUTION". de richting van meer libertarisme. Uit een studie is ge- Ik was dan ook zeer verwonderd dat een ANC lid alsnog bleken dat dit aan de gang is in zeker 160 a 170 lan- opmerkte dat de enige weg tot een oplossing via een den. In een tiental landen is het nog niet merkbaar off gewapend conflict is. gaat het de andere kant op. Dit manifesteert zich vooral door het plaats vinden Opvallend is dat wat apartheid betreft er veel meer van: PRIVATISERINGEN, DEREGULATIES en over het probleem dan over de oplossing wordt gespro- VERDELEN VAN MACHT. Zelfs in Rusland en China ken! Haar boek geeft een oplossing, en er is nog nie- zijn dergelijke stromingen aan de gang. mand gekomen die een betere oplossing heeft. , de eerste presidents candidaat van FREDERIK VAN ZYL SLABBERT was de leider de Amerikaanse Libertarische Politieke Partij, hield van de oppositie in het Zuid Afrikaanse parlement. de eerste officiële lezing. Hij behandelde een aantal Hij pleit voor versnelde afschaffing van de restanten facetten van de Vrijheid. "Is een verhongerend mens van de apartheid en de vermindering van de macht wel vrij?" Daar valt over te twisten, maar zeker is dat van de centrale regering. Zowel regering als ANC wil- deze mens in een vrij land een grotere kans heeft om len de complete macht, en zolang ze dat willen, is het te overleven. gevaar van escalatie steeds aanwezig. Wat er zich in Zuid Afrika afspeelt, speelt zich ook op een andere ALBERT KOOPMAN is een management consultant manier af op wereldniveau. Ook daar is het streven uit Zuid Afrika die heeft aangetoond dat door het in- naar de macht zichtbaar, en is er veel te weinig aan- schakelen en laten meedenken van de (al of niet zwar- dacht voor de ideologische achtergronden. Van Zyl te) arbeiders de bedrijfsresultaten met sprongen om- Slabbert riep op om meer met elkaar te praten, te dis- hoog gingen. cussiëren en het respect voor ieder mens als individu uit te dragen. DAVID BOAZ, vice president van de CATO Thinktank STEVE PEJOVICH, Amerikaans professor, geboren vertelde over een studie die aantoont dat veel arme in Yugoslavië, directeur van het CENTER FOR FREE mensen gevangen zitten in de "sociale verzorgings-val". ENTERPRIS in Texas. Hij vergeleek verschillende eco- Door al die goedbedoelde regelingen zijn ze gedoemd nomische systemen, en stelde dat het beste systeem om er hun hele leven in te blijven. Hij gaf verschillen- datgene is dat het meest de innovatie bevordert. de suggesties voor verbetering. Eén ervan, is het af- Ook zette hij een paar interessante vraagtekens bij de schaffen van de minimumloon wet. Ook in Nederland recente escapades van Gorbatsjow in Rusland: blijken thans een aantal politici toegegeven te hebben a) meent de man wat hij verkondigd? dat dat inderdaad de werkeloosheid aanmerkelijk zou b) gaat hij succes hebben? verkleinen, maar dat het "politiek" erg moeilijk te verkopen is! Als hij zou menen wat hij zegt, zou hij integer zijn. Maar dan zou hij nooit op de plek zitten waar hij nu LOUISE TAGER is een juriste en professor in de rech- zit. Dus zal hij het niet menen. ten. Zij liet zien hoever de apartheid al is afgebroken Succes zal hij niet kunnen hebben in ditsowjetsysteem. en hoe er gewerkt wordt om de resterende wetten op Hij zegt dat hij het allemaal doet om het systeem te dit gebied af te schaffen. Een methode die zij onder versterken, en zal dus niet succesvol zijn. andere toepast, is deze wetten te herschrijven in een ROBERT POOLE, de directeur van de REASON particuliere organisatie. Te zorgen dat de apartheid er FOUNDATION, vertelde over de successen die reeds uit is, en ze dan als een betere wet aan de regering aan behaald zijn met privatiseringen op diverse plaatsen in te bieden. Dit heeft al heel goede resultaten afgewor- pen. de wereld. Alleen al in 1987 werd er voor 95 miljard dollar geprivatiseerd. Los daarvan staan nog projecten die vroeger door overheden gedaan zouden worden, MARK SWANEPOEL en DAVID MAPHULUMO ga- maar die nu vanaf het begin in particuliere handen ven een inzicht in het systeem: "JUSTICE FOR ALL". zijn. Het grootste daarvan is het Kanaaltunnel project Dit is een video cursus die in veel bedrijven in Zuid dat een bedrag van 11 miljard gulden gaat kosten. Afrika aan alle medewerkers wordt gegeven. Daarbij Het stemt tot tevredenheid om te constateren dat het wordt geleerd hoe de maatschappij werkt. Wat is socia- libertarisme in deze ontwikkeling een sleutelrol heeft lisme, kapitalisme, winst, aandelen, hoe werkt een be- drijf, enz. gespeeld, dit mag gerust eens wat vaker en duidelijker naar buiten worden gebracht. Deze cursus is mogelijk ook interessant voor bedrijven in Europa en we hopen er een volgende keer uitgebrei- BRUCE EVOY, vice-president voor internationale re- der op terug te komen. Er is een voorbeeld tape in het laties van LIBERTARIAN INTERNATIONAL gaf op bezit van het Libertarisch Centrum, dus als u snel be- zijn bekende wijze een twee uur durend seminar over langstelling hebt, neem dan contact op met de redac- tie. spreken in het openbaar. Met daarbij de nadruk op de spreektechnieken. Veel deelnemers vonden dit een FRANCES KENDALL sprak (uiteraard) over haar zeer interessante en nuttige ervaring. boek en over de resultaten die GROUNDSWELL reeds had behaald. Vooral het verspreiden van het idee via JIM JOHNSTON, senior economist bij Amoco en di- "house parties" (netalsTupperware!) is erg succesvol. recteur van het HEARTLAND INSTITUTE analyseer- de waarom bepaalde zaken wel en andere veel moeilij- Eén van de beste methodes om Zuid Afrika te helpen ker werden geprivatiseerd. Om zo snel mogelijk resul- is volgens Munger door er voor te zorgen dat de men- taten te halen, is het het beste om je aandacht te rich- sen daar zich zo goed mogelijk ontwikkelen. Alle men- ten op de makkelijker projecten. Het is verstandig ais sen. Hij heeft daarvoor georganiseerd dat er op grote je veranderingen te weeg wil brengen, ook te analyse- schaal boeken naar Zuid Afrika gestuurd worden. ren waarom de wereld is zoals ze is. HUBERT JONGEN, ikzelf, sprak als laatste over FRANK VORHIES, professor uit Zuid Afrika, legde F.I.O.T., Future In OurTime. Hoe heeft de maatschap- uit wat het belang is van het FREEDOM CHARTER pij zich gedurende ons leven ontwikkeld, en hoe ziet dat door de ANC zo vaak gehanteerd wordt. Ook al het er naar uit dat de verdere ontwikkeling gedurende zitten daar nogal wat socialistische wensdromen in, ons leven zal zijn. het ding bestaat, het wordt gehanteerd. We kunnen er De conclusie is dat uiteraard niemand in de toekomst niet omheen. Beter is het om de discussie in de rich- kan kijken. Maar ook dat de ontwikkeling gunstig ting te leiden van HOE we die gewenste toestanden kan/zal zijn voor een grotere vrijheid voor elk indivi- het beste kunnen verwezenlijken. du. De politici zullen zich daar tegen verzetten, maar In een later artikel hoop ik op dit Freedom Charter er is een heel grote kans dat veel mensen zich meer en nog eens terug te kunnen komen. Door een "panel" met LEON, LOUW, BOB POOLE meer ontwikkelen en gaan inzien wat er werkelijk aan en BILL KELSEY werden oplossingen aangedragen het gebeuren is. voor de plaatsen op deze wereld waar grote problemen De voordrachten en discussies stonden op een hoog zijn. Duidelijk werd aangetoond met een aantal voor- peil. Gedurende lunches, diners en zelfs bij het slui- beelden dat de situatie in een land bepaald wordt door tingsbanket werden de interessante gesprekken ver- het economisch politieke systeem dat er overheerst. volgd. We hebben heel veel geleerd op de meest pretti- Het is dan ook heel eenvoudig voorbeelden te laten ge manier. zien van de stelling: Hoe meer vrijheid, hoe meer rust en welvaart er in een land is. SAFARI. Al weer een onderwerp om nog eens op terug te ko- Vanaf donderdag tot zaterdag vertoefden we in het men! KR U GE R PARK. In dat "park", dat zo groot is als •NED MUNGER, een professor uit Californiè' vertelde heel Nederland, leeft een enorme verscheidenheid aan over de ontwikkeling van de houding van vooral de dieren. Verenigde Staten ten opzichte van Zuid Afrika. Net Het is een hele ervaring om bijvoorbeeld olifanten, gi- zoals de houding van de V.S. ten opzichte van Rusland raffen, impalas, buffels of neushoorns of luipaarden wordt bepaald door "angst", zo wordt de houding ten of leeuwen te zien in hun natuurlijke omgeving. Heel opzichte van Zuid Afrika bepaald door "schuld". Mo- wat anders dan in de mooiste dierentuin. Ook dit was gelijk geldt dit ook voor de houding van velen uit Ne- een ervaring die we node gemist zouden hebben. derland. FREEDOM TORCH AWARD komt naar Europa

Hub Jongen Deze "AWARD" wordt een in de twee jaar uitgereikt Ik was dan ook "flabbergasted" toen bij de uitreiking aan iemand die door de leden van LIBERTARIAN IN- mijn naam werd genoemd. TERNATIONAL wordt erkend voor zijn bijzondere Het bleek uit de toespraak van Vince Miller dat onder bijdrage aan het streven naar wereldwijde vrijheid. andere mijn activiteiten voor de Europese libertarische beweging zo zeer gewaardeerd werden dat ik als win- Op de wereldconventie in Stockholm in 1986 werd de naar uit de bus gekomen was. award uitgereikt aan Leon en Frances Louw. Toen ik probeerde te vertellen dat ik dat alleen maar kon, dankzij Riet, werd ik in de rede gevallen, ik kreeg Het was bekend dat dit jaar deze award in Swaziland gelijk, en ook Riet werd een award uitgereikt. weer zou worden toegekend. Ook was bekend van een aantal personen dat ze een goede kans maakten. Ik weet bij deze dingen nooit goed hoe je daar op moet Mijn naam werd genoemd samen met bekende perso- reageren. Ik vind het helemaal niet nodig om een award nen waaronder Marshall Fritz, Robert Lefevre en Bob te krijgen. Ik doe al dat werk omdat ik het op de eer- Poole. Ik was er dan ook van overtuigd dat de prijs ste plaats heel belangrijk werk vind voor mijn eigen zou gaan naar één van deze drie, in het bijzonder naar toekomst en voor de toekomst van de mensheid. En Bob Polle voor zijn werk in de R E ASO N FOUNDA- omdat ik dat dan bovendien nog graag doe ook. TION en op het gebied van privatiseringen. En toch vind je het fijn. Je krijgt een gevoel van trots, omdat je gaat geloven dat je het pok echt verdiend hebt, en dankbaarheid, omdat je die erkenning waar- Te koop deert. En dat is gewoon een fijn gevoel. APARTEMENT in NEVERS Het belangrijkste is echter dat deze award een bijdra- 5 loopminuten van de Loire en 5 minuten van sta- ge levert aan het doel dat ons zo na aan het hart ligt. tion. Indeling: 2 kamers, keuken, badkamer, alles Namelijk het bereiken van een VRIJE WERELD,waar nieuw gerenoveerd. Prijs f 75.000,-- Brieven onder geweld is uitgebannen en waar alle mensen in vrede en nummer881271 aan LIFHAS Postbus 680,3100 welvaart met elkaar zullen samenleven. AR Schiedam.

LIJERTARISCHJ30EKCENTRUM Te koop Postbus 336 - 2100 AH Heemstede BOUWGROND plm. 1500 kwm, met BOUWVERGUNNING Bezoeken? Informatie? 60 km ten westen van Parijs, met goed bewoonbare Bel 023 - 290941 noodwoning (4 kamertjes, keuken, douche, nieuwe serre) en schuren. Prijs f 145.000,-- Brieven onder „Specialist in vrijheid sinds 1975!" nummer 881272 aan LIFHAS, postbus 680,3100 AR Schiedam.

DUS U BENT LIBERTARIER?

Promotheus de Grieg 1987 Vertaling: H. Jelgerhuis

Aangezien wij in een wereld van ideeën en principes Dan pas kunnen wij de menselijke noodzaak tot be- leven zou hetgeen vreemde gedachte zijn om af en toe gripsvorming vereenvoudigen door in basisprincipes te de grondslagen, waarop wij onze filosofie baseren nog gaan denken. eens onder de loupe te nemen (Ayn Rand definieerde filosofie als: de kunst om problemen op te lossen). Wij erkennen ongetwijfeld, dat ons geestelijk overle- ven (en daarmede ook ons lijfelijke) afhankelijk is van Waarschijnlijk was het , die in de zesti- ons vermogen om de werkelijke gebeurtenissen, die in ger jaren het woord "Libertariër" bedacht en nu zijn ons leven plaats vinden op te merken en te bepalen wij dan aanhangers die een nieuwe groep ideeën bestu- welke principes daaraan ten grondslag liggen. Door de- deren. ze principes in de toekomst te projecteren en daarbij te Gezien in de totaliteit van onze levensloop - van kind speculeren op welke gebeurtenissen hoogstwaarschijn- tot volwassene - zijn wij waarschijnlijk filosofisch ge- lijk plaats zullen vinden, kunnen wij een voorspelling zien allemaal "teenagers". Wij zullen waarschijnlijk maken van onze toekomstmogelijkheden. niet eerder tot volle wasdom komen, voordat onze er- varingen ons harden door het vuur van vele beproevin- Zo af en toe is het zeker verstandig deze basisprinci- gen. Momenteel lijden wij aan onze groeistuipen, waar- pes, die onze filosofie vorm geven, nog eens te bezien, aan elk denkvermogen onderhevig is. Velen raken geïn- leder mens heeft een filosofie. Het kan zijn, dat het teresseerd in het "gebruik" van de ideeën en proberen helemaal niet lijkt op wat hij denkt dat het is. Het kan de "officiële theoriën" zodanig aan te passen dat daar- best zijn, dat het helemaal niet lijkt op wat hij hoopt uit een rechtvaardiging ontleend kan worden voor dat het is, of wenst dat het is, of wat hij van anderen iemands eigen grillen en om te vermijden aan een vol- meent dat ze zullen denken. wassen beredeneerde zelfdiscipline te moeten voldoen. Iemands filosofie is datgene waar hij zo van overtuigd Als wij de kunst leren verstaan om de vele onduidelijk- is, dat zijn denken en zijn doen en laten er door be- heden in de wereld uit te pluizen, ontdekken wij ook heerst worden. Of, zoals Gustave Le Bon opmerkte: de grondslagen, die deze tegenstellingen verklaren. "Een mens handelt niet volgens zijn verstand, maar naar zijn karakter". Dit maakt het voor ons in één keer Laat mij daarom - zonder speciale voorkeur (in een onmogelijk om ons te verschuilen achter onder voor- poging die personen, die een bepaalde volgorde van be- stellen van ons verstand, onze hoge l .Q. of ons lidmaat- langrijkheid zouden voorstaan te vlug af te zijn) - deze schap van het Mensa Genootschap. H et verlangt daar- basisgedachte de revue laten passeren. entegen van ons, dat wij onze aandacht richten op on- ze karaktervorming, dat wil zeggen op onze erkende (6 dec. 1886-30 oct. 1968) principes, onze filosofie, om onze problemen in posi- was de schrijfster van het inspirerende DISCOVERY tieve zin met succes op te leggen en met vruchtbare OF FREEDOM en droeg uiterst belangrijke begrippen gevolgen in de toekomst; kortweg de ontwikkeling van aan zonder welke woorden als "vrijheid" niet goed ge- ons verstandelijk vermogen. ïnterpreteerd zouden kunnen worden. De mislukking om van dit boek voorgeschreven lesmateriaal in het De Libertarische beweging groeide uit de geestelijke onderwijs te maken, heeft de weg geëffend voor niets- verwantschap en de onderlinge band van vijf mensen, zeggende definities en vervagende verdraaiingen, waar- allen tijdgenoten en min of meer vrienden van elkaar. mede hedendaagse begrippen worden beladen. (Wellicht is het beter te spreken van kennissen aange- zien de aard van hun onderlinge binding niet altijd Er zijn oorspronkelijk 5.000 exemplaren van Discovery vriendelijk kon worden genoemd). of Freedom gedrukt en daarmede is eigenlijk het hele verhaal verteld; van de kwaliteit van de lezers, die er- Aangetrokken als zij tot elkaar waren door hun geeste- door aangetrokken werden zowel als van het belang lijke standpunten zijn zij: Rose Wilder Lane, Isabel van de ideeën, die het uitdroeg. Paterson, Leonard Read, Orval Watts en de jongste Zij benadrukte dat: "in verschillende talen dezelfde van deze groep, Ayn Rand, waarschijnlijk de grondleg- woorden verschillende betekenis hebben" en maakt gers van "de beweging". daarbij onderscheid tussen de Europese opvatting van Door de voornaamste van hun schitterende bijdragen vrijheid, voor zover door de overheid toegestaan wordt steeds in gedachten te houden, zal het u veel makke- en de Amerikaanse opvatting, waarin vrijheid een on- lijker blijken anderen te betrekken bij onze pogingen vervreemdbaar bezit is van iedereen. om een vrijere wereld voor ons allen te bewerkstelligen. Het is de persoonlijke beheersing van de menselijke le- ("Het leven, dat u redt zou wel eens uw eigen leven vensgeest, die niet is los te maken van het leven zelf kunnen zijn"). en aan iemand anders gegeven worden De Europese opvatting van vrijheid (hoe ruim ook ge- Orval Watts vertelde, dat hoewel deze vijf mensen zien) is geen volledige erkenning van de persoonlijke geestelijk in principe op dezelfde golflengte zaten en vrijheid. In de Declaration of Independence (Onafhan- elkaar regelmatig ontmoetten, je het eigenlijk met geen kelijkheidsverklaring) werd het (Engelse) Gouverne- van hen erg lang kon uithouden. Hun geestelijke acti- ment in de toenmalige koloniën onwettig verklaard en viteiten waren vaak zó intens, dat het soms irritant het kostte de toenmalige Amerikanen 12 jaar om tot werd en ook wel agressief tengevolge van hun niet af- overeenstemming te komen over een regeringsvorm en latende pogingen om een bepaald punt uit te diepen toen alleen nog maar onder voorbehoud van enkele of de anderen van het belang ervan te overtuigen, om- grondwettelijke bepalingen onder de (eigenlijk ver- dat zij het als verstandelijk verplichtend beschouwden. keerde) naam "Bill of Rights" (Wet op de Rechten). Ieder van deze vijf mensen droeg bij aan de grondbe- Men had veel beter de naam "Bill of Prohibitions" ginselen van zowel het Objectivisme als het Libertaris- (Wet van Verboden) kunnen kiezen. In deze wet verbie- me. Ondanks de heftige meningsverschillen tussen de den de Amerikaanse burgers aan de leden van de Ame- hedendaagse aanhangers van het Objectivisme en van rikaanse regering dwangmaatregelen tegen de burgers het Libertarisme, hebben verstandelijke ideeënuitwis- te gebruiken. Het laat de Amerikaanse burgers vrij, vrij selingen tussen deze vijf grote geesten, waarschijnlijk om zelf te beslissen en verantwoording te nemen voor de basisgedachten voor deze beide bewegingen aange- wat zij doen. dragen. "Als de Amerikanen ooit vergeten, dat het de Ameri- kaanse Regering NIET is toegestaan om een vreedza- Deze ideeën zijn voor ons de leidraad in onze eigen me burger te weerhouden of te dwingen iets te doen ontwikkeling, zo ook voor hen, voor wie deze ideeën zonder zijn vrijwillige medewerking; als de Amerikaan- van vrijheid nieuw zijn. Hoewel zeer velen aan de ver- se burger ooit zijn natuurlijke vrijheid als een gunst zou dere verbreiding van deze ideeën hebben bijgedragen, beschouwen van de mensen in de regering, zowel in is het zeer belangrijk om de uitgangspunten van de vijf Washington als in de Staten, dan gaat deze poging om duidelijk te onderkennen, omdat zij ons eigen denken de mensenrechten op aarde te grondvesten te loor". ten dienste kunnen zijn om op het juiste spoor te blij- (Het is de filosofie, die het mogelijk maakte dat het ven bij alle pogingen om de elementaire grondgedach- Amerikaanse Experiment op zo'n dramatische manier ten te kleineren of op te blazen. de aandacht trok in de hele wereld. Deze toestand van persoonlijke vrijheid bestond in manier om wereldproblemen op te lossen zoals Wea- Amerika vanaf 1550 tot ongeveer 1932. In dat jaarvol- ver's Mainspring of Human Progress. Beide boeken trok zich in de Verenigde Staten een revolutie waar- vormen samen een goede introductie tot de kennisver- bij geen schot gelost werd en die daarom door 90% meerdering die u krijgt door regelmatig "The Freeman" van de bevolking niet werd opgemerkt. Dat was toen te lezen. de Verenigde Staten heimelijk een socialistische rege- Doordat Leonard Read volhardde in zijn mening dat ring kregen onder presidentschap, van Franklin D. oplossingen voor problemen een religieuze grondslag Roosevelt. Sindsdien werd het hiervoor genoemde be- hadden verwijderde het hem geleidelijk van de andere grip van vrijheid stelselmatig en snel uitgehold. De vier geestverwanten, maar dat doet niet af aan zijn grote Amerikaan bevindt zich heden ten dage in de positie verdiensten en aan het belang van de FEE heden ten waarin de overheid regeert door intimidatie van de dage verricht. (F.E.E.-Irvington-on-Hudson, New burgers in elk onderdeel van hun leven. De burgers York 10533). hebben verantwoordelijkheid ingeruild voor afhanke- lijkheid en de kracht van deze mensen is in elkaar (1885-1961) schreef als haar be- geklapt. De Amerikanen zijn het WEL vergeten"). langrijkste bijdrage het meesterlijke GOD OF THE MACHINE. Zij toonde aan, dat er een parallel bestond Het is in deze tijd wellicht noodzakelijk om de mening tussen het lichamelijke en het handelen van de mens van Rose Wilder Lane te herhalen, dat vrijheid slechts en daarmede had zij een grote invloed op Ayn Rand's een afgeleide is van verantwoordelijkheidsgevoel en "Atlas Shrugged". Zij waren jarenlang goede vriendin- op geen andere manier te verkrijgen is. Als u daaraan nen en hun grote geestesproducties droegen waarden de erkenning wilt toevoegen, dat verantwoordelijkheid en inzichten aan waar voor de rest van ons erg onze ook betekent "voor de kosten betalen" dan krijgt u best zou moeten doen om onze waardering tot uitdruk- meteen duidelijk inzicht in de krankzinnige gang van king te brengen. zaken om ons heen. Het is tevens een duidelijk bewijs van het ongelooflijk belang om haar boek te lezen, en Die weetgierige geesten, die trachten één van de drie ook het MAINSPRING of HUMAN PROGRESS.zoals grote taboes van deze tijd te doorgronden; Geloof, Henry G radyWeaver het boek noem de nadat hij Rose's Politiek en Sex, zullen enorm gestimuleerd worden boek (met haar toestemming) had herschreven. door "God of the Machine", terwijl ook een zekere methodiek te ontwaren valt. Het boek beperkt zich LEONARD READ (1989-1983) stelde vast dat zonder tot het taboe van de Politiek. Het draagt werkelijk literatuur als basis niet één beweging zich kan ontwik- fundamentele verklaringen aan van maatschappelijke kelen. Hij beschouwde het als een van zijn voornaam- controles, die de keuze van vrijheid bepalen voor de ste taken boeken te verzamelen, die ideeën over vrij- gelukkige of ongelukkige leden van de maatschappij, heid behandelden. Er bleken er in de vijftiger jaren die door hun politieke leiders in vrijheid of slavernij maar bijzonder weinig van te bestaan en dat werd aan- gevoerd worden. leiding tot het vormen van een stichting voor de vor- Zoals Rose Wilder Lane het beschreef is de geschiede- ming van kennis en begrip van vrijheid. nis één doorlopende herhaling van de strijd van de mens voor vrijheid. "God of the Machine" is een ver- Hij richtte de Stichting voor Economisch Onderwijs handeling, die problemen tracht op te lossen terwijl op (Foundation for Economie Education - F.E.E.) die het de meest aannemelijke gevolgen belicht van poli- heden ten dage seminars organiseert waarin een lans tieke onderdrukking. wordt gebroken voor economische vrijheid, privé eigen- Aan hen, die er werkelijk belang in stellen om "de we- dom, het vrije marktsysteem, het verlies en winst sys- reld te redden" of een overeenkomstige andere "kruis- teem en minimale overheidsbemoeienis. Daarnaast tocht" willen ondernemen, worden de kansen op suc- geeft zij een maandblad uit "The Freeman". (Hiervan ces voorspeld en tevens worden belangrijke begrippen wordt op aanvraag gratis een proefexemplaar toege- aangedragen voor de ware maatschappelijke hervor- zonden en als u toch schrijft, vraag dan ook om de mer. brochure "Not Yours to give" - gratis, maar een dona- De leringen uit het boek zijn dan ook een interessant tie in geld is altijd welkom, want al het werk wordt middel voor het opstellen van toekomstverwachtingen. bekostigd uitgiften en boekverkopen). Omdat ieder mens bepaalde toekomstverwachtingen Het oorspronkelijke streven van Leonard Read is uit- moet kunnen maken is dit een onmisbaar boek om in gegroeid tot een veelomvattende bron van boeken van de huidige wereld overeind te blijven. vele schrijvers, die de zaak van de vrijheid steunen. Als u het boek leest zult u zelf in staat blijken te zijn De filosofie van Leonard Read wordt benadrukt door de uitkomst van een confrontatie van een Hitler met de titel van zijn boek "ANYTHING THAT'S PEACE- de hele wereld te voorspellen. Als Hitler dit boek had FUL" en het is een uitstekende inleiding voor zijn gelezen (als zijn zelfopgeblazenheid het hem al had toe-

8 gestaan) en als hij de gevolgtrekkingen had begrepen, geld weer ingang te doen vinden in een wereld met dan was hij gewoon huisschilder gebleven. ongedekt overheids-papiergeld en een ondermijnende Het is een onweerstaanbare kracht, die wordt vernie- onderwijsvorm, die zulk soort geld aanprijst als de tigd als het tegen een niet verplaatsbaar lichaam op- enige officiële mogelijkheid voor de overheid om de botst. Maar hiermede draag ik al conclusies voor u aan economie aan de politiek ondergeschikt te maken. zonder dat u de kans hebt gehad dit boeiende verhaal Zonder de strikte zelfbeheersing, die van goud uitgaat, te lezen. hebben politici vrij spel en zal het moeilijk zijn eerlij- ke politici te vinden. Ook het begrip, dat het essentiële element van maat- schappelijke terugval net zozeer een noodzakelijk on- Orval Watts werd hoofd van de Economische afdeling derdeel voor een succesvolle ontwikkeling van de kwa- van het Northwood Institute te Michigan, een hoge- liteit van mensen is, wordt aan dit boek ontleend. U school die voornamelijk wordt bekostigd door het be- zult aanwijzingen tegenkomen, die u leren, dat maat- drijfsleven, dat van de studenten, die zij later als ma- schappijhervormingen worden bewerkstelligd door nagers hoopt te zullen aantrekken, een zekere mate persoonlijke vorming en haast nooit via wettelijke re- van gezond verstand vraagt. Orval Watts invloed in an- gelingen tot stand komen. Stel u eens voor wat een dere economische afdelingen van de hogeschool waren enorm voordeel dit is voor hen, die op een oprechte eveneens van opmerkelijk belang. Zijn kundigheid als manier proberen manieren te vinden om de wereld adviseur maakte dat hij vele andere hogescholen kon nog fijner te maken voor henzelf en hun naasten. Stel u bezoeken in zijn vele pogingen weer wat gezondere de gevolgen ervan eens voor. opvattingen te brengen op deze door politieke indoc- Isabel Paterson las enorm veel ze was dan ook beroeps- trinatie overheerste scholen voor hoger onderwijs. halve recensent. Ze had een opmerkelijke bibliotheek en had de gewoonte om wat zij belangrijke boeken AYN RAND (2-2-1905/6-3-1983) was de jongste van vond weg te geven aan mensen van wie zij dacht, dat het vijftal en was, zoals we dat allemaal eigenlijk zijn, het mensen waren, die bepaalde opinies naar voren de begunstigde van de meningen en de ontwikkelin- konden brengen. Of zij gaf ze aan hen, waarvan zij gen van de vier eerder genoemde tijdgenoten. Buiten meende dat ze de moeite waard waren hun geest te haar wereldberoemde meesterwerk "Atlas Shrugged" verruimen. (zo beroemd, dat een recensie slechts uit 3 woorden Als u inziet hoe haar vele lezen bijdroeg aan de vor- zou moeten bestaan: "Moet u lezen") zijn er twee veel ming van haar geestelijke normen, dan moet u wel tot kortere werken van haar, die van cruciaal belang zijn. de ontdekking komen, dat voornamelijk zelfstudie de Het zijn twee verhandelingen. De ene is een brochure sleutel vormt voor maatschappelijke veranderingen en "Textbook of Americanism" geheten en bevat een be- niet de indoctrinatie van kerk of staat, waarbij de waar- knopte verklaring van de belangrijkste tegenstelling in heid geweld aangedaan wordt als dat de betrokken in- de hedendaagse wereld: Individualisme versus Collec- stantie past. Door "God of the Machine" te lezen zult tivisme. De tweede verhandeling van bijna universeel u uw eigen behoefte aan sociale betrokkenheid kun- belang is opgenomen in het boek "The , the nen begrijpen, al was het alleen maar "om de anderen Anti-lndustrial Revolution". Het is getiteld "The van je af te houden". Comprachicos". In dit Spaanse woord zult u wellicht "de kinderkopers" herkennen en misschien bent u be- John Chamberlain (die zegt aan Isabel Paterson zijn kend met de Europese geschiedenis zo'n 200 jaar gele- eigen ontwikkeling te danken te hebben) schreef een den toen men kinderen verkocht aan kermisklanten, inleiding in haar boek: "De basisfilosofie van het ka- die de kinderlichamen misvormden waardoor ze als pitalisme begint al met de verhouding van de mens dwergen en gedrochten opgroeiden. Op kermissen dien- ten opzichte van het Universum? Hier kunt u lezen, den ze dan als amusement voor het domme volk, dat waarom het Amerikaanse vrijheidssysteem (vóór de zich aan hen vergaapte. Ayn Rand schreef over de mis- Amerikaanse Revolutie van 1932-nopt van de schrij- vorming van de kindergeest door het van overheidswe- ver) kon werken en waarom collectivisme niet werkt ge beheerste openbare onderwijssysteem. en niet kan werken. "God of the Machine" is het eer- Om een overzicht van haar werk te willen geven is ge- ste duidelijke werkstuk van goed onderbouwd politiek woon te hoog gegrepen. Laat mij volstaan met te zeg- denken, dat sinds eeuwen het licht heeft gezien". gen, dat het lezen en bestuderen en verwerken in uw eigen normstelling beslist noodzakelijk is om werkelijk ORVAL WATTS (geboren omstreeks 1894) is de eer- mens te zijn. Als u "Atlas Shrugged" geen drie keer ste mens, die het ondernam om (vermoedelijk) het gelezen hebt, dan hebt u het eigenlijk NIET gelezen. eerste Amerikaanse leerboek over de vrije markt-eco- nomie te schrijven. Het boek is momenteel niet meer De belangrijkste les, die er uit te trekken valt is waar- in druk, maar het is waarschijnlijk de eerste poging schijnlijk wel het standpunt, dat de moraliteit thuis om het vrije ondernemerschap en door goud gedekt hoort onder de wetenschappen en niet bij het mystie- ke. Dit wordt in haar werken duidelijk naar voren ge- uitgedragen werden en die de brede filosofische basis bracht en geeft daardoor een uiterst scherp antwoord vormden waar wij nu op steunen, gelezen - of sterker op de misvormingen, die de hedendaagse zogenaamde nog - eigen gemaakt te hebben blijft kwetsbaar en wijsgeren aandragen met hun ontwijkende variaties weerloos tegen de aantijgingen van hen, die uw hande- op: " .... ieder van ons heeft zijn eigen persoonlijke len graag in hun voordeel zagen veranderen door met moraal". Bedenkt u zelf maar wat dit kan betekenen. slinkse vervormingen op uw verstandelijke ik in te wer- ken. U zult merken, dat u uzelf veel tijd bespaart als u "in Als u eenmaal de grondbeginselen, die door deze gees- principes" leert te denken want: "niets dat in princi- telijke voorouders duidelijk zijn gemaakt, hebt begre- pe fout is kan in de praktijk goed zijn". Als u deze pen dan pas zult u in staat zijn het hoofd te bieden boeken dus leest zult u vanzelf de meest elementaire aan de vele stormen en harde winden (vaak alleen loze principes leren aannemen. Deze zullen werkelijk gaan lucht) van de geestelijke orkanen die u bestormen. Dit fungeren als uw maatstaf voor de beoordeling van late- is een bedrevenheid, die u moet bezitten om te kun- re schrijvers, die trachten andere ideologiën aan uw nen overleven, want alleen natuurwetten en niet door denken op te dringen. Lees dus de vier genoemde boe- mensen opgelegde dwangmaatregelen bepalen uw toe- ken, die nog verkrijgbaar zijn, bestudeer de redenerin- komst. gen tot het begrip een deel van uzelf geworden is. Weet wat je weet en weet dat je het weet. Daarmede De meeste boeken die in dit artikel worden genoemd legt u de basis voor uw geestelijk zelfvertrouwen. zijn verkrijgbaar bij: "Laisser-Faire Book"-532Broad- way 7th Floor New York, NY 10012-3956 USA. Of Om Libertariër te zijn of te worden zonder de begrip- bij het libertarisch Boekcentrum. pen, die door deze reuzen van het karakteren verstand Een samenvatting van de tien programmapunten van het Communisme, zoals uiteengezet door Karl Marx in het Communistisch Manifest, 1848.

Kevin Cullinane Uit: Voluntaryist april '88 Vertaling: Barry Bravenboer "In elke combinatie zijn deze drie supermachten per- I. Afschaffing van grondeigendom en aanwending van manent in oorlog... Het is een strijd met beperkte doe- alle grondhuur voor algemene doeleinden. len tussen twee strijders die geen materiële reden heb- A. Niemand kan in de VS grond bezitten (zie de Free- ben om te vechten en niet door enig echt ideologisch dom School definitie van eigendomsrecht), d.w.z. de verschil worden gescheiden." staat heeft de uiteindelijke zeggenschap en kan grond George Orwell, "De theorie en praktijk van Olichar- afpakken als het daartoe besluit, 'in het algemeen be- gisch Collectivisme." 1984 lang'. Deze gedeeltelijke analyse van het Communistisch Ma- B. Bijna alle grond is politiek ingedeeld. Deze beslis- nifest werd aanvankelijk geïnspireerd door een verlan- singsregels dwingen een zogenaamde eigenaar de grond gen de schokkende bewering van George Orwell te tes- te gebruiken zoals de politici voorschrijven, tenzij hij ten dat de drie supermachten van de 20ste eeuw "niet een speciaal privilege van ze kan verkrijgen. door enig echt ideologisch verschil worden gescheiden". C. ledere eigenaar moet elk jaar een bedrag aan de staat Zou het waar kunnen zijn, vroegen wij ons af, dat tus- betalen, anders wordt hij van zijn grond verdreven. (De sen het Soviet rijk en de Verenigde Staten, bijvoor- Marxisten noemen dit grondhuur, de VS burgers noe- beeld, de verschillen niet liggen in de principes (ideo- men dit onroerendgoedbelasting, maar duidelijk is dat logie) maar in de nuances? In onze analyse van de tien alleen een eigenaar iemand van zijn land kan verwijde- 'programmapunten' en vergelijkbare VS politiek von- ren). den we dat, hoewel er aanzienlijke verschillen zijn in de mate van uitvoering van de macht, alle drie super- II. Een stevige progressieve inkomstenbelasting. machten de theorie onderschrijven van staatszeggen- A. Deze stelling werd in de VS in 1913 aangenomen schap over de levens en aktiviteiten.ook over de eigen- via het Zestiende Amendement van de grondwet. dommen, van hun 'loyale en gehoorzame burgers. Het belang van dit stuk neemt toe wanneer het wordt III. Afschaffing van alle erfrechten. bezien in het licht van de gevoerde buitenlandse poli- A. Onze eigen successie- en schenkingsrechten plus de tiek van de drie supermachten. onroerendgoedbelasting hebben het erg moeilijk ge- (De Romeinse cijfers gevens Marx's stellingen aan. De maakt om de toegenomen rijkdom over te dragen van hoofdletters geven de huidige toepassing in de VS aan, een generatie op de andere. Veel welgestelde Amerika- en het zal de lezer niet moeilijk vallen om de overeen- nen hebben, in een poging een groter deel van hun rijk- komst met België en/of Nederland te zien (red.). dom voor hun erfgenamen te bewaren, een 'deal' met

10 de staat gemaakt, door middel van stichtingen. Op de- B. Alle landbouwgrond in de VS staat onder toezicht ze manier doen zij vrijwillig afstand van hun eigen- van het Ministerie van Landbouw, het Agentschap voor domsrecht, in ruil voor het privilege het te beheren, hen Bodembeheer, en ook de provinciale landbouwschap- gegund door de staat. (Privileges die eenvoudig kunnen pen. worden ingetrokken wanneer het eigendomsrecht C. Alle 'open land' en bossen die niet onder toezicht wordt afgeschaft. van het Ministerie van Landbouw staan, worden ge- controleerd door het Ministerie van Binnenlandse Za- IV. In beslagname van de eigendommen van emigran- ken, Bureel grondbeheer. Het gaat hierbij om 7

11 UTOPIE 1 DE UTOPIE VAN HET ECHTPAAR MYRDAL: SOCIALE RASSEN HYGIËNE

Bewerking: W. van Hulten

In 1987 overleed de Nobelprijswinnaar Economie, Gunnar Myrdal, nadat enkele jaren daarvoor zijn vrouw Alva Myrdal al was overleden. Ook in de Nederlandse pers werd in tal van artikelen zijn lof bezongen als grondlegger van de Zweedse welvaartstaat. Minder positieve aspekten kwamen daarbij ooknu,niet of nauwelijks aan bod, zoals zijn pleidooi - in de jaren dertig - voor rassenhygiëne. Daarover verscheen van de hand van Mattias Bengtsson in '/deer om Frihet' in 1985 een artikel, waarvan hier een samenvatting wordt gegeven.

Rassenhygiëne vindt niet, zoals momenteel vrij alge- Bevolkingskwaliteit meen wordt aangenomen, zijn oorsprong in Nazi-Duits- In het zevende hoofdstuk behandelt hij de vragen be- land. Dat twee Zweedse Nobelprijswinnaars in de der- treffende 'de sociale politiek en de kwaliteit van de tiger jaren ook pleitten voor rassenhygiënische maatre- bevolking'. Myrdal stelt dat de ontwikkeling grotere gelen is minder bekend. Het boek 'Kris i befolknings- eisen zal stellen aan het 'bevolkingsmateriaal' en dat fraagan' ('Crisis in het bevolkingsvraagstuk') is uitgege- daarom het 'kwaliteitsvraagstuk' steeds belangrijker ven in 1934 en werd geschreven door Gunnar en Alva wordt. Het citaat waarmee dit artikel wordt ingeleid Myrdal. Het boek 'Kris i befolkningsfraagan' bestaat is te vinden in de rubriek: steriliseringsvraagstuk. Een uit acht hoofdstukken met samen ca. 300 pagina's tweede bijdrage tot verhoging van de kwaliteit is, vol- tekst. In het eerste hoofdstuk vinden we een historisch gens Myrdal, een verbeterde voedingstoestand, een overzicht betreffende de wetenschappelijke en ideolo- oplossing van het probleem van de woning-hygiëne, gische discussie over het bevolkingsvraagstuk. Het socialisering van de gezondheidszorg, veranderingen in tweede hoofdstuk gaat over'algemene bevolkingstheo- het onderwijs zowel als rationalisering van de beroeps- riën'. Myrdal gaat hier in op diverse theoriën, zoals de keuze. Het slothoofdstuk behandelt vooral de veran- samenhang tussen bepaalde geboortecijfers, bevol- deringen die in het familieleven moeten plaatsvinden kingsgrootte en dergelijke fenomenen. Ook becriti- zodat het bevolkingsvraagstuk kan worden opgelost. seert hij diverse ideeën over de puur kwalitatieve kant De geschiedenis van het familieleven en de collectieve van het bevolkingsprobleem getypeerd door intelligen- kinderopvoeding zijn hieruit voorbeelden. tie en sociale klasse, of erfelijkheid en milieu. Een letterlijk citaat uit Myrdal's boek: Het derde hoofdstuk geeft enige actuele tendensen 'In dit hoofdstuk is het onze taak om vooral in de vorm van de Zweedse bevolkingsontwikkeling in de dertiger van bepaalde voorbeelden een meer concreet voorbeeld jaren. De daling van het geboortecijfers wordt vanuit te geven van de politieke maatregelen, die in eerste in- verscheidene aspecten geanalyseerd. In het vierde stantie genomen kunnen worden ten dienste van een hoofdstuk tracht hij de vraagstukken betreffende de kwaliteitsverhoging van het menselijk materiaal. Op toekomstige bevolkingsvraagstukken aan te geven. In het volgende niveau ligt vanzelfsprekend de radicale het vijfde hoofdstuk geeft hij een overzicht van de le- wegzuivering van ernstig gehandicapten, wat bereikt vensstandaard als een belangrijkste oorzaak van het kan worden door sterilisering. Er zijn twee vraagstuk- dalen van het geboorteoverschot. In het zesde, zeven- ken, die elkaar kruisen wat betreft de sterilisering, een de en achtste hoofdstuk zet hij de politieke maatrege- rassenhygiënisch en een sociaal-pedagogisch. Het ras- len uiteen die vereist zijn om te verhinderen dat de sen-hygiënisch vraagstuk is moeilijk: bevolking zal uitsterven. Het zesde hoofdstuk bevat Welke individuen moeten als zo onbetwijfelbare slech- het voorstel tot het instellen van een 'economisch ver- te dragers van erfelijke eigenschappen beschouwd wor- zorgingsplan' dat werk en inkomsten moet garande- den, dat zij zich niet mogen voortplanten? Bij voor- ren. keur zou men op deze manier alle soort lichamelijke

12 en geestelijke minderwaardigheid in de bevolking wil- het boek, de bekendheid van de schrijver, zowel inter- len uitroeien, zowel zwakzinnigheid als psychische nationaal als in Zweden, mijn kennisvan de politieke ziekten, zowel lichamelijke ziekten als slechte karak- stromingen van de jaren dertig in Duitsland, de werke- tereigenschappen... lijke inhoud van het boek tesamen met vooral de ge- Men komt intussen veel verder als men de tweede re- beurtenissen in het huidige Zweden, bezorgt mij steeds den voor sterilisering mede in beschouwing neemt, de sterkere koude rillingen'. sociaal-pedagogische. Deze sociaal-pedagogische reden voor sterilisering brengt vanzelfsprekend een uitbrei- Een belangrijk boek? ding van het toepasbare gebied met zich mee en ook Ja, vooral omdat het een soort beschrijving van de toe- een gering erfelijkheidsrisico zal als grondslag voor ste- komst geeft. Gunnar en Alva Myrdal waren invloedrij- rilisering geaccepteerd worden.... ke intellectuelen, die in hoge mate de sociaal-democra- Wat vooral de verwijdering van de ongeschikte kinder- tische reform politiek beïnvloeden. Een groot deel van opvoeders door beperking van de voortplantingsvrij- die ideeën en praktische voorstellen die Myrdal ook heid betreft, zal dat zeker niet zo volledig gelukken een reeks ideeën over het opnemen van vluchtelingen als men zou wensen. De maatschappij zal er in de toe- uit andere landen: slechts de hoogbegaafden zouden komst toe komen er genoegen mee te nemen dat in toegelaten mogen worden. Voorts moest de maatschap- een groter aantal gevallen de kinderen van ongeschikte pij niet alleen het inkomen controleren maar ook de ouders en daardoor van schadelijke milieu-invloeden uitgaven, de wijze van wonen en ook het voldoende gescheiden worden. woonruimte hebben. Een van hun argumenten is dat homosexueel gedrag veroorzaakt wordt door een te- Zelfs na invoering van de kennis van het steriliseren kort aan woonruimte. Voor de opvoeding van kinde- en ook na een toekomstig doorgevoerde uitbreiding ren moet men getraind personeel hebben. Als een van deze kennis samen met de aanvulling die in dit vrouw een aangeboren aanleg voor het opvoeden van opzicht aangegeven is, zullen we wel rekening moeten kinderen heeft, dan moet ze daarin verder getraind houden met een wel bijna constante hoeveelheid im- worden en de zorg voor 8 tot 10 kinderen krijgen. becielen, moreel gestoorden of in een ander opzicht In het artikel van Mattias Bengtsson, waarvan dit een erfelijk zwaar belaste individuen in de bevolking'. samenvatting is, trekt Mattias parallellen tussen de si- tuatie in het huidige Zweden en de theorieën van het Bengtsson schrijft dan zelf: echtpaar Myrdal. De overeenkomsten zijn soms angst- 'Voor mij is het boek 'Crisis in het bevolkingsvraag- aanjagend. Wel wordt de boodschap van de welvaarts- stuk' reeds sedert mijn schooltijd een begrip geweest. staat in een andere verpakking gebracht. Het is zeker een van de meest bekende politieke publï- 'Zij die tegenwoordig de collectivistische oplossingen katies van naam in Zweden. Het herlezen van dit boek verdedigen, gebruiken als regel het individualistische werd een van mijn schokkende ervaringen, zoniet de argument: 'Wij moeten weten wat U doet, zodat we U ergste. De combinatie van mijn vroegere indruk van kunnen helpen als U in moeilijkheden komt!'

Afgesproken: We spannen tegen de moedermaatschappij een kort geding aan wegens kindermishandeling.

13 MYTHE 9 Vrije handel bevooroordeelt de rijken en benadeelt de armen FEIT: Protectionisme legt een zware belemmerende belasting op alle consumenten.

Voorstanders van protectionisme beweren, dat de eni- ge consementen die voordeel hebben van een hoger gewaardeerde dollar, uitsluitend de rijke consumenten zijn, die het zich kunnen permitteren "boodschappen- reïsjes" naar Europa te maken. Deze rijke consumen- ten profiteren volgens deze redernering, ten koste van de Amerikaanse werkgelegenheid. Het voordeel van de vrije handel blijkt echter niet beperkt te blijven tot luxe consumptiegoederen. In feite beslaan de meest beschermde artikelen -staal, auto's, suiker en textiel - een veel groter percentage van het loon van de lager betaalde arbeider. Luxe artikelen zijn zelden onderhevig aan importbe- perkingen en niemand hoeft naar het buitenland (bui- „ Verantwoord jezelf, Jansen! ten de V.S.!) om geld te besparen op geïmporteerde Ik hoor, datje geen last meer hebt van auto's, suiker of textiel. Zulke noodzakelijke behoef- je maagzweer. Te weinig stress, Jansen?' ten zijn voor iedereen tegen een lage prijs te koop als de dollar hoog genoteerd staat en alle import vrijelijk mogelijk is.

Protectionisme, in plaats van de armen te bevoordelen, legt juist de zwaarste lasten bij de lage inkomensgroe- pen, die bijna hun gehele inkomen moeten uitgeven aan de eerste levensbehoeften, juist die welke be- schermd worden.

In "Quarterly Review" de Zomeruitgave van de New Yorkse Federal Reserve Board van 1985, wordt ge- schat, dat de protectionistische importbeperkingen een extra belasting legt van 66% op de lonen van de lage-inkomensgroepen met een jaarinkomen van $7000 tot $9350. De vergelijkbare belasting voor de hoogste inkomensgroepen met een inkomen van $58000 en meer was slechts 5%.

Protectionisme blijkt dus een uitermate belemmeren- de belasting te zijn van de minderbedeelden. „Hij is al 10 jaar bij onze zaak en /f hij heeft nog steeds geen naam gemaakt!

14 88-09-29 AYN RAND: ATLAS SHRUGGED. LOTERIJ ZONDER NIETEN

Goed nieuws! Atlas Shrugged zal worden uitgegeven Wilt U, fiscaal aftrekbaar, een gokje wagen met kans in het Nederlands. op 1 miljoen? Reeds meerdere jaren ligt eenvertaling te wachten om Er zijn twee mogelijkheden: als echt boek op de markt gebracht te worden. Dit gaat nu gebeuren, zodat we binnen een jaar dit meesterwerk A. Door via Van Lanschot Bankiers obligaties Neder- in de Nederlandse taal in de boekwinkels hopen te zien. land Kanker Instituut gefinancierd te kopen. Atlas Shrugged zal door de uitgeverij Christian Mor- genstern worden uitgegeven. Jaarlijks betaalt U over een minimum van f25.000 6,75 % rente, vast voor 10 jaar, is f1687,50 be- Deze uitgave zal het voor een grote groep lezers aan- lastingaftrekbare rente per jaar. Tussentijds kunt trekkelijk maken om het boek te gaan lezen of te her- U er tegen 100°/o vanaf. U krijgt daar voor terug lezen. 25 x 117 : 275.000 is 1% kans dat U 1 miljoen Atlas Shrugged heeft al het leven van veel personen (niet belastingvrij) ontvangt. verrijkt, en we zijn er blij mee dat dit binnenkort voor Dat is een beter % dan de Staatsloterij. nog veel meer personen mogelijk wordt. Naar aanleiding van verzoeken die ik al kreeg: Wij zullen u via de VRIJBRIEF regelmatig op de hoogte blijven houden, en als u suggesties of ideeën voor de B. Wilt U Uw kans groter maken zonder het bedrag verspreiding hebt, stellen wij het op prijs deze te mo- te verhogen kunt U in een pool meedoen (de op- gen vernemen. brengst deelt U dan natuurlijk ook). ledere deelnemer doet mee in eenheden van f25.000 en betaalt aan de pool jaarlijks zijn/haar AYN RAND: WE THE LIVING. aftrekbare rente. Valt er een prijs in de pool, krijgt ieder in verhouding van zijn deel. Het boek: WE THE LIVING, is reeds vroeger in het Nederlands uitgegeven onder de titel: DE VRIJHEID Voor het opzetten, samenbrengen, administreren, GLOORDE. bijhouden etc. vraagt T.l.S. 5% van de brutowinst Dit eerste boek van Ayn Rand is nog steeds de moeite (dat is x keer 1 miljoen minus alle rentebetalin- van het lezen meer dan waard. Ook voor deze tijd geeft gen). het nog steeds een goed beeld van het misdadige col- lectivisme. Een ander alternatief is natuurlijk de obligatie gewoon kopen. U legt nu ca. f 1.000 op tafel en over 117 maan- Reeds in 1942 is dit boek in Italië verfilmd. Maar heel den krijgt U dat geld weer terug. vlug na het verschijnen werd de film door Benito Mus- Tussentijds kunt U ze weliswaar ook op de beurs kwijt, solini verboden. maar dan is het niet zeker tegen welke koers. Sommi- Het schijnt dat deze persoon de film eerst toeliet om- gen kopen via Luxemburg. dat hij dacht dat de slechtheid van het "communisti- Zij menen dat zij dan geen belasting over de uitkering sche" systeem er in tot uitdrukking werd gebracht. hoeven te betalen. Dat is natuurlijk ieder zijn eigen Het bleek echter snel dat ook het fascistische stelsel verantwoordelijkheid! van Mussolini onder dezelfde, te veroordelen, collecti- vistische stelsels viel. Toen moest de film natuurlijk Wilt U meer informatie over de mogelijkheden of over worden verboden. het ontvangen van dit soort Flash info's, schrijf of fax mij dan even. De film is toen jarenlang ergens in een kluis weggedo- ken geweest. Enkele jaren geleden is hij herontdekt. Met vriendelijke groeten, Thans heeft AN G ELI KA FILMS de wereldwijde rech- ir. L.H.M. Jongen ten voor de vertoning van deze film verworven. Bin- nenkort zal de film, nu van Engelse ondertitels voor- zien, in bioscopen worden vertoond. Door de bank zal aan LIFHAS een percentage van de Ook dit is weer goed nieuws. verkochte obligaties worden geschonken.

15 ^^^^^HH^^^HH^^HH^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^H ^^^^^^^M9!n!MtS^BÊn!ÊnSMM!i!nnn^^M

ir. L.H.N. Jongen

GOUD? Wat is er aan de hand met de goudprijs? Enige tijd ge- kocht hebben. Dat betekent dat er nu goud op teden $440 per ounce en nu $395. Wat zegt dat en de markt is verkocht (en gekocht), terwij! die wat moeten we er mee? productie nog gemaakt moet worden in de toe- Attereerst de redenen waarom er minder kopers zijn komst. !n ieder geva! geeft dat weer minder aan- en "men" denkt dat het niet za! stijgen: bod in de toekomst. 1. Doordat de otieprijzen daten, terwij! oüe een ad 3. Op vee! ptaatsen tijken de (weretd)probtemen groot dee! van onskostenpakketuitmaakt,-direct wat optosbaarder: de Derde Weretd schutden tij- vanwege verwarming, vervoer etc., - indirect van- ken wat minder nijpend, de oortogen tijken wat wege de energie-factor in vee! productie-proces- minder heftig, noemt u maar op. Het aantat wa- sen: tijkt het atsof vee! producten niet in prijs stij- pens dat die Derde Weretd tanden nog steeds gen of goedkoper worden, want een beiangrijk van ontwikketingsgetden kopen is echter niet onderdee) van de kostprijs daait. gedaatd. En zouden ze die nu echt atteen voor 2. Er wordt meer goud gedoiven dan tot voor de parades witten gebruiken? tk durf er niet op te taatste jaren gebeurde. gokken. 3. Goud atsveitigheid, tijkt minder hard nodig omdat er steeds minder onrust zou zijn in de weretd. . Kortom, van de voorgaande argumenten vooreen goud- prijsdaiing btijft bij nader inzien minder over dan het ad 1. Terwijt de inftatie nog gemiddetd 2-3°/o is in de markt-sentiment ons zou doen getoven. industrieianden, en stijgend, betekent dat met Wat is er dan nog meer? constante (i.p.v. gedaatde) otieprijzen sne! hoge- Stet dat we na de economische opteving een (normate) re cijfers. De tage infiatiecijfers geven een enigs- recessie zouden krijgen. Ontogisch is dat niet en inder- zins vertekend beetd. Voora! ais we naar de enor- daad, zat er dan eerder interesse voor obtigaties zijn, me toenames van de geidhoeveetheid kijken, zijn dan voor goud. Ats overheden niet te vee) ingrijpen in dat voorbodes voor inf tatie. de huidige economische gang van zaken, ben ik niet Trouwens over die geidhoeveetheid: ais je de$- zo bang voor een recessie. Atthans niet in het komend schuid van de V.S. zou meten in de hoeveeiheid jaar. goud die de V.S. beschikbaar heeft, kun je uit- rekenen wat een goudprijs zou moeten zijn,wi! Samengevat: tk ben nog steeds van mening dat met je die schutd gtad trekken. De "tnt. Bank Credit "goud-beteggingen" goede zaken gedaan kunnen wor- Anatist" komt dan op een geta! van ca. $1.000 den. per ounce; tegen de huidige $395 is er dus nog we! wat stijging mogeüjk! Een aandachtspuntje is de kwestie dat het Amerikanen ad 2. inderdaad wordt er nu meer goud gedotven dan misschien verboden zat worden om Zuid-Afrikaanse vroeger. Dat kan echter nog nauwetijks meer goudmijn-aandeten te kopen. Dit nieuws is votgens winstgevend gedaan worden ais je atie kosten mij at grotendeets in de aandeetkoersen verwerkt. Hier- meeteit. Dus is er een timiet aan wat er tegen de bij zou ik witten schrijven: het zit at in de koers, of huidige prijzen gedotven kan worden. Wat een het wet of niet gebeurt weet niemand, maar er zutten extra factor in dit verband is, is dat veei goud- eerder verrassingen zijn die, vanaf nu, tot stijging teiden mijnen hun toekomstige productie reeds nu ver- dan tot dating.