Haya Van Someren-Downer Vrouw Voor Vrijheid En Democratie

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Haya Van Someren-Downer Vrouw Voor Vrijheid En Democratie ENTATIECêNTAI ,• .• POL.ITI~I\~; EIL • haya van someren-downer • nederlands identiteitsbesef • liberale volkspartij Liberaal Reveil is een uitgave van de Prof.Mr. B.M. Teldersstichting INHOUDSOPGAVE Redactie drs. J.A. Weggemans (voorzitter) Fatwa's, relativisme en mensenrechten J.J. van Aartsen dr. R. Braams P.B. Cliteur 127 prof.mr.dr. P.B. Cliteur dr. K. Groenveld drs. B.R.A. Gijzel Nederland en Europa drs. J.A. de Hoog A. Szàsz 129 drs. J.F. Hoogervorst mw ir. L.J. Kolft (eindredacteur) drs. H.H.J. Labohm Tot de volgende zomer!? T.P. Monkhorst H.A.L. van Hoof 131 prof. dr. U. Rosenthal prof.ir. J.J. Sterenberg mr.drs. S.E. van Tuij/1 van Seraos­ Haya van Someren-Downer kerken Vrouw voor Vrijheid en Democratie Reóactieadres H. Wiegel 133 Koninginnegracht 5fil Pllu/ cliteu 2514 AE "s-Gravenhage telefoon: 070-3631948; fax: 070-3631951 Nederlands identiteitsbesef: Wenken voor het schrijven van artikelen voor Liberaal Reveil zijn op het redactie­ dynamisch en omstreden fenomeen adres verkrijgbaar S. W. Couwenberg 137 Abonnen-.tenadministratie Mevrouw M.P. Moene Nude 54c Meer aandacht voor de ondernemers 6702 ON Wageningen telefoon: 08370-27655 in het Midden- en Kleinbedrijf Giro 240200 t.n.v. "Stichting Liberaal Reveil" te Wageningen P.M. van Nieuwenhuyzen 150 De abonnementsprijs 16 nrs.) bedraagt f 55,00 per jaar. Voor jongeren onder de 27 jaar is de prijs f 30,-. Losse nummers f 9,50. Geen progressieve maar een Abonnementen worden automatisch verlengd, tenz1ï het abonnement voor 1 december b1ï de abonne­ liberale volkspartij is nodig mentenadministratie is opgezegd. M.H. K.lijnsma 155 Technische~: E. Bottinga-Lindhout "We hebben nog wel wat te kiezen, Dtuk: Roeland Druk 8 . V. maar het zijn andere dingen" Advedentie>~ A.P. Visser en E.F. van Splunter 160 Advertentietarieven op aanvraag beschikbaar Bestuur Brandstofheffing kritisch mr. J.J. Nouwen (voorzitter) onder de loep genomen prof. dr. J.A.A. van Doorn H. Keuken en H.H.J. Labohm 166 drs. L.M.L.H.A. Hermans mw W.P. Hubert-Hage mr. H.E. Koning Boekbespreking drs. P.J.H.M. Lwïten (secretaris) drs. M. Rutte De biograaf als beeldhouwer? drs. J. W.A. M. Verlinden Enkele correcties G. Voerman 169 © De auteursrechten liggen bij de uitgever ISSN 0167-0883 U./Jel'flal Reveil nummer 4 1994 Fatwa's, relativisme en mensenrechten De fatwa (doodvonnis) uitgeroepen over de gelegd begrijpen, maar dat is toch niet Bengaalse schrijfster Taslima Nasrin con­ meer relevant voor een moderne pluralis­ fronteert ons weer eens op harde wijze met tische samenleving. het feit dat mensenrechten, in de zin van Als tweede is er de beknotting van de wat daaronder in de Westerse wereld vrijheid van meningsuiting. Vnïheid van wordt verstaan, niet over de gehele wereld meningsuiting is een principe dat juist bete­ gemeengoed zijn. Het door de regering van kenis heeft voor impopulaire opvattingen. Bangladesh tegen haar uitgevaardigde ar­ Er zijn grenzen aan natuurlijk. Iemand die restatiebevel is een gotspe, in het b1ïzonder ten onrechte "brand" roept in een volle wanneer organisaties en groeperingen die schouwburg kan zich niet met een beroep fl'UI cliteur • beloningen hebben uitgeloofd voor het op de vrijheid van meningsuiting van ver­ doden van de schrijfster niet worden ver­ volging vrijwaren. Maar juist om het moge­ volgd. lijk te maken dat de Bijbel, de Koran, de grondwet en allerlei andere min of meer 7 Ten aanzien van de vele kanten aan deze heilige teksten worden bekritiseerd, is het zaak is het verstandig een paar onderschei­ principe van de vrijheid van meningsuiting dingen te maken. Allereerst is er het pro­ gemeengoed geworden. Vrijheid van me­ bleem van de strafbaarheid van godslas­ ningsuiting heeft namelijk vooral betekenis tering. In Bangladesh is dat kennelijk het wanneer het om heikele zaken gaat; wan­ 0 geval. Dat is een twijfelachtige zaak, want neer heilige principes in het geding zijn. De ware vrijheid van godsdienst en levensover­ vrijheid om te zeggen waar iedereen het tuiging zou met zich mee moeten brengen toch wel mee eens is, is in feite overbodig. dat men ook het recht heeft zich in nega­ Voltaire zei: ik ben het in alles wat u tieve zin uit te laten over een bepaalde schrijft met u oneens, maar ik zal ervoor ;s godsdienst. Het een is zelfs niet goed denk­ blijv_en strijden dat u het mag blijven zeg­ baar zonder het ander. De vrijheid van gen. Dat is de ware tolerantie die het recht godsdienst brengt met zich mee dat een op vrijheid van meningsuiting van ons christen mag zeggen dat de Koran een vraagt. verwerpe!Jïk boek is. Diezelfde vrijheid van Nergens op de wereld bestaat een vol­ 60 godsdienst brengt met zich mee dat een ledige, in de zin van onbeperkte, vrijheid moslim moet kunnen zeggen dat de Bijbel van godsdienst en levensuiting en nergens een verwerpe!Jïk boek is. En een overtuigd bestaat een volledige vrijheid van menings­ atheïst moet op basis van diezelfde vrij­ uiting. Ten aanzien van de vnïheid van heid van godsdienst en levensovertuiging godsdienst past Nederland bijvoorbeeld 166 (art. 6 van de Grondwet; art. 18 van de enige bescheidenheid, omdat wij nog Universele Verklaring van de Rechten van steeds een verbod van godslastering ken­ de Mens) kunnen zeggen dat zowel de nen (art. 247 Wetboek van Strafrecht). Op Koran als ook de Bijbel voor hem geen basis hiervan wordt weliswaar zelden een nastrevenswaardige normen bevat. Dat vervolging in gang gezet (het laatste be­ dergelijke uitingen door gelovigen als "las­ roemde proces is het Ezelproces tegen terlijk" worden ervaren en als strafwaardig Gerard Reve uit 1966) en de mogelijkheid 169 worden gezien kan men in het licht van de tot veroordeling bestaat alleen onder zeer intolerantie die met name de monothe ïs• stringente voorwaarden (het moet gaan om tische godsdiensten aan de dag hebben opzettelijk kwetsende uitingen), maar het 127 ~ Uber~~el Reveil nummer 4 1994 - bestaat nog wel en alleen dat al zou ons vindt hier een halt, ook het wijsgerig utilis­ tot terughoudendheid in ons commentaar me. Het utilisme is een bepaalde benade­ moeten brengen. Heel anders ligt dat met ring in de ethiek die uitgaat van de al­ het laatste aspect van de kwestie Nasrin gemene regel dat we het grootste geluk · dat ik aan zou willen snijden. voor het grootste aantal moeten realiseren. Als derde is er namelijk de kwestie dat In het algemeen is dat een zinnige theorie de overheid in landen die worden geken­ die overeenkomt met common sense. Het merkt door de grote invloed van fundamen­ zou echter tot onaanvaardbare resultaten talisme geen effectieve actie wordt onder­ kunnen voeren wanneer we het toepassen nomen tegen fanatici die oproepen tot de op de gevallen van Nasrin en Rushdie. Een dood van schrijvers als Nasrin en Rushdie. uti!J'st zou kunnen zeggen: "Wat maakt die Hier dient onze lankmoedigheid en welwil­ ene schrijver nu uit op het grote geheel? Er lende houding tegenover andere culturen staan handelsbelangen op het spel, het halt te houden. We stuiten hier op de gren­ welbevinden van grote groepen mensen. zen van zowel het cultuurrelativisme als Waarom dat in gevaar brengen met Prin­ het utilisme. zipienreiterei in zulke individuele en uit­ • · 8Zàsz• Het cultuurrelativisme is het standpunt zonderlijke gevallen?" Een typisch utilis­ dat er vanuit gaat dat elke cultuur haar tische houding zou ook de volgende zijn: eigen waarden en normen heeft en dat het "Waarom zouden we ons druk moeten geen pas geeft voor buitenstaanders van maken over twee individuen als er zoveel die cultuur om daarover een afwijzend ander onrecht op de wereld bestaat dat oordeel te formuleren. 's Lands wijs, kwantitatief veel vaker voorkomt en zeker 's lands eer. Wie zijn wij om hun normen af zo erg is (denk aan vrouwenmishande- te wijzen? Tot op zekere hoogte is dat een ling) ?". Daarop luidt het antwoord dat een te respecteren standpunt. In allerlei zaken minimale kern van waarden en normen niet als begrafenisrituelen, kleding, godsdien­ mag worden geschonden en dat wanneer stige rituelen is het een verstandig liberale die in het geding is een calculerende hou­ houding uit te gaan van het "'s lands wijs, ding niet meer zo voor de hand ligt. Utilis­ 's lands eer". Aan die houding zijn echter me kan, net als cultuurrelativisme, voor een grenzen te stellen, namel!ïk wanneer in een hoop zaken een betrouwbaar richtsnoer bepaald land ernstige inbreuken worden vormen, maar het heeft een grens. Die gepleegd op een minimale kern van univer­ grens is in gevallen als die van Nasrin be­ sele fundamentele waarden. Het is niet reikt. eenvoudig om in abstracta limitatief aan te geven wat tot die minimale kern behoort. Ik Het voorgaande heeft een belangrijke prak· neig ertoe vrijheid van meningsuiting, vrij­ tische consequentie: dat ook de Nederland· heid van godsdienst en levensovertuiging, se overheid zich niet terughoudend mag het principe van gelijke behandeling daartoe opstellen in het veroordelen van fundamen· te rekenen, evenals respect voor lichamelij­ talistische prakt1ïken als waarvan hier spra· ke integriteit (en op grond daarvan een ke is. In het diplomatieke verkeer moet een afwijzing van het toebrengen van ver­ krachtige verwerping plaatsvinden van de minkingen zoals vrouwenbesnijdenis) en het abjecte praktijken van het islamitisch en menselijk leven (en op grond daarvan een ander fundamentalisme, zelfs wanneer dat afwijzing van het oproepen tot moord op onze handelsbelangen of andere belangen individuen). Men heeft deze rechten in zou schaden. allerlei naoorlogse codificaties en mensen­ rechtenverklaringen wel in verband ge­ bracht met een respect voor de menselijke • prof.mr.dr. P.B. Cliteur is universitair waardigheid. Wanneer deze in het geding is hoofddocent Encyclopedie van de rechts­ dient onze welwillende houding tegenover wetenschap Rijksuniversiteit Leiden, bJï• pluralisme en het cultuurrelativisme dus een zonder hoogleraar in de filosofie TU Delft grens te vinden.
Recommended publications
  • 9789089535993.Pdf
    alies pegtel Haya van Someren -Downer liberaal activiste Dit boek is tot stand gekomen met financiële steun van de Haya van Somerenstichting Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautoma- tiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te achterhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. © 2015 Alies Pegtel Afbeelding omslag: Haya Downer in de Tweede Kamer, 19 december 1961 © Spaarnestadphoto Ontwerp omslag en binnenwerk: Bart van den Tooren isbn 9789089535993 nur 680 www.uitgeverijboom.nl Voor Marjan, mijn mentor INHOUD VOORAF 9 I EEN AMSTERDAMS MEISJE IN OORLOGSTIJD - 1926-1945 13 II VOLOP VOORUIT - 1945-1959 34 III OMHELSD DOOR DE TELEVISIE - 1959-1964 67 IV EEN MOEDER IN DE KAMER - 1965-1969 94 V MEVROUW DE PARTIJVOORZITTER -1969-1974 126 VI ONDER LIBERALEN - 1975-1980 158 NAWOORD 193 BRONNEN EN LITERATUUR 197 PERSONENREGISTER 201 VOORAF ie een bezoek brengt aan het Binnenhof, wordt ontvangen in de Haya van Someren-Downer-zaal. Een levensgrote foto op de Wwand toont een energieke dame van middelbare leeftijd, groen mantelpak, handtas in de hand. Bezoekers vragen zich soms af wie toch die kordate dame is met dat korte blonde kapsel, die wel iets heeft van de Britse premier Margaret Thatcher.
    [Show full text]
  • KOPSTUKKEN VAN DE Vormgeving Omslag: Van Osch Studio © 1988 by Uitgeverij Unieboek Postbus 97, 3990 DB Houten ISBN 90 269 4354 7 NUGI 642/654
    LIBERALISME IN NEDERLAND BIBLIOTHEEK RU GRONINGEN 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 0688 4288 KOPSTUKKENVAN DE VVD KOPSTUKKEN VAN DE Vormgeving omslag: Van Osch Studio © 1988 by Uitgeverij Unieboek Postbus 97, 3990 DB Houten ISBN 90 269 4354 7 NUGI 642/654 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publis­ her. De uitgever heeft getracht de rechthebbenden op copyright van de in dit boek opgenomen foto's te bereiken. Mocht men desalniettemin menen rech­ ten op foto's te doen gelden, dan wordt men verzocht contact op te nemen met de uitgever. INHOUD Woord vooraf 7 Ten geleide 9 M.F. Westers D.U. STIKKER - Een zakenman in de politiek 11 HJ.L. Vonhoff P.J. OUD- De vroege laatbloeier 20 M.F. Westers A.N. MOLENAAR- Bescheiden liberaal van formaat 37 J.G. Bruggeman H. vAN RIEL - Een ouderwetse liberaal 42 HJ.L. Vonhoff E.H.T. ToxoPEUS- Een Heer uit Breda 51 W J.A. van den Berg K. vAN DER POLS - Voorzitter tussen oud en nieuw 62 T. Thalhammer W.J. GEERTSEMA- Een liberaal denker 83 F. Korthals Altes HAYA VAN SOMEREN - De geïnspireerde liberale aanvoerster 91 A.D. Huysman H. WIEGEL - Maakte van de VVD eerst recht een volkspartij 109 5 F.L.M. Lafort F. KORTHALS ALTES- De organisator 122 ].H.C.
    [Show full text]
  • Haya Herdacht in De Eerste -Kamer
    Haya herdacht in de Eerste -Kamer ~ door Op 18 november 1980 sprak de voorzitter van de Eerste van het lidmaatschap van de Tweede Kamer. In deze Henk Krol Kamer, prof. dr. Th. L. M. Thurlings bet volgende In functie legde zij zich in het bijzonder toe op de problemen Memoriam uit: van onderwijs, van cultuur en van het omroepbestel. In 1968 legde zij het lidmaatschap van de Tweede Kamer Een week later werd in de Eerste Kamer opnieuw een In neer om zich beter aan haar gezin te kunnen wijden, Memoriam uitgesproken, dit keer door voorzitter Thur­ hetgeen overigens niet betekende dat zij de politiek lings in verband met het overlijden van Haya van vaarwel zegde. In 1969 immers werd zij gekozen tot Someren, voorzitster van de VVD-fractie in de Eerste voorzitter van de VVD, welk ambt zij bekleedde tot Kamer. 1975. In 1974 werd mevrouw Van Someren lid van de "Op 12 november jl. overleed na een moedig gedragen Eerste Kamer. In 1976 nam zij het voorzitterschap van ziekte het lid dezer Kamer mevrouw Haya van Someren haar fractie op zich. Voorts was zij onder meer lid van in de leeftijd van 54 jaar. Haar overlijden betekende het de provinciale staten van Zuid-HoUand en van de einde van _een markante Joopbaan in de Nederlandse Rijnmondraad. politiek. Dë laatste maanden baarde het ons reeds zorgen dat haar gezondheidstoestand het haar niet meer toeliet Mevrouw Van Someren was een politica in hart en haar werkzaamheden in deze Kamer uit te oefenen. Toch nieren. Haar strijdbare geest, intelligentie, doorzettings­ heeft het droeve bericht van haar overlijden velen van ons vermogen en grote belangstelling voor de publieke zaak, nog verrast.
    [Show full text]
  • Ledenraadpleging Tweede Kamerverkiezingen 2017
    LEDENRAADPLEGING TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN 2017 adviseren van politiek talent. Hierdoor bestaat er vaak In de samenstelling van de lijst is onder andere rekening Niet in de laatste plaats is het Hoofdbestuur dankbaar- Uw stem is ook nu over een lange reeks van jaren zicht op de ontwikkeling gehouden met kennis, kunde, ervaring, opleiding en ach- heid verschuldigd aan de kandidaten op de lijst. Door hun van mogelijke kandidaten. Uiteraard houdt de PSC re- tergrond. Ook is rekening gehouden met de nodige diver- bereidheid kunnen we invulling geven aan onze belang- van groot belang! kening met de bestaande profielen voor volksvertegen- siteit en geografische spreiding. Voorts speelt de goede rijkste taak als politieke partij: het beschikbaar maken De kandidatenlijst voor de verkiezingen van de Tweede woordigers van de VVD. In het kader van de integriteit is mix tussen zittende kandidaten en nieuwe kandidaten van gemotiveerde volksvertegenwoordigers. Kamer wordt vastgesteld door u als VVD lid. Op 15 maart van alle kandidaten het overleggen van een Verklaring een belangrijke rol voor de toekomst. De advieslijst moet 2017 gaan wij naar de stembus om een nieuwe Tweede Omtrent het Gedrag (VOG) voor politieke ambtsdragers dan ook als een samenhangend geheel worden beoor- Kamer te kiezen. Het is van groot belang dat de VVD mee- verplicht gesteld. deeld en niet slechts als een “optelsom” van individuele doet met een sterke, weloverwogen, lijst met kandidaten. personen. Na de verkiezingen moet de kandidatenlijst ga- Met bewindspersonen is door het Hoofdbestuur ge- rant staan voor een optimaal functionerende VVD Fractie Het Hoofdbestuur heeft zich bij de opstelling van de ad- sproken over hun bereidheid om op de kandidatenlijst in de Tweede Kamer, waarin alle noodzakelijke disciplines vieslijst laten adviseren door de Permanente Scouting plaats te nemen.
    [Show full text]
  • Emotie in De Politiek
    r - - Jaarboek Parlementaire Geschiedenis ^ 2003 Emotie in de politiek / Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2003 Emotie in de politiek Jaarboek Parlementaire Geschiedenis Emotie in de politiek Redactie: C.C. van Baaien W. Breedveld J.W.L. Brouwer P.G.T.W. van Griensven J.J.M. Ramakers W.R Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Sdu Uitgevers, Den Haag Foto omslag: Roel Rozenburg Vormgeving omslag en binnenwerk: Wim Zaat, Moerkapelle Zetwerk: Wil van Dam, Utrecht Druk en afwerking: A-D Druk BV, Zeist © 2003, Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Alle rechthebbenden van illustraties hebben wij getracht te achterhalen. Mocht u desondanks menen aanspraak te maken op een vergoeding, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de uitgever (www.sdu.nl). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. isbn 90 12 09 9 6 7 6 issn 15 6 6 -5 0 5 4 Inhoud Ten geleide 7 Artikelen 11 Retnieg Aerts, Emotie in de politiek. Over politieke stijlen in Nederland sinds 1848 12 Rady B. Andeweg en Jacques Thomassen, Tekenen aan de wand? Kamerleden, kiezers en commentatoren over de kwaliteit van de parlementaire democratie in Nederland 26 Carla van Baaien, Cry if I want to? Politici in tranen 36 Ulla Jansz, Hartstocht en opgewondenheid. Kamerdebatten over mensenrechten in de koloniën rond 1850 47 Marij Leenders, ‘Gesol met de rechten van vervolgde mensen.’ Emoties in het asieldebat 1938-1999 57 Carla Hoetink, Als de hamer valt.
    [Show full text]
  • Ed Nijpels: Van Snelle Carrièremaker Naar Brokkenmaker, Ruziezoeker En Onbezonnen Schooljongen
    Ed Nijpels: van snelle carrièremaker naar brokkenmaker, ruziezoeker en onbezonnen schooljongen Een frameanalyse van Ed Nijpels in vier Nederlandse kranten Noor de Kort Master Journalistiek en Media (Journalistiek) Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam 2 maart 2020 Begeleider: Pauline van Romondt Vis Tweede lezer: Eline Huiberts Woordenaantal: 21.205 Inhoudsopgave Journalistiek verslag .............................................................................................................. 4 Inleiding ................................................................................................................................. 6 Theoretisch kader .................................................................................................................. 9 Nieuwsframing ................................................................................................................... 9 Soorten frames .................................................................................................................10 Medialogica en personalisering .........................................................................................12 Context .................................................................................................................................16 De politieke situatie in de jaren 80 ....................................................................................16 De verhouding tussen politiek en media ............................................................................20
    [Show full text]
  • PDF Van Tekst
    De engel en het beest Frits Bolkestein bron Frits Bolkestein, De engel en het beest. Prometheus, Amsterdam 1990 Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/bolk008enge01_01/colofon.php Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. 4 ‘L'homme n'est ni ange ni bête, et le malheur veut que qui veut faire l'ange fait la bête.’ (Blaise Pascal, pensée 358) Ik draag dit boek op aan de nagedachtenis van Koos Rietkerk en Annelien Kappeyne van de Coppello, voorzitter en ondervoorzitter van mijn eerste fractie. Frits Bolkestein, De engel en het beest 5 Voorwoord Dit boek bundelt 20 artikelen en twee toespraken waarvan ik de meeste gedurende de laatste paar jaren heb geschreven of gehouden. Bijzonderheden hierover staan in de Verantwoording. Een enkel ouder artikel heb ik opgenomen omdat ik meende dat het onderwerp nog actueel was. Sommige artikelen zijn iets gewijzigd of aangevuld maar dat heeft hun strekking onverlet gelaten. Drie artikelen zijn niet eerder gepubliceerd: ‘Economische macht’ dateert van 1987; ‘Naar een nieuw Europa’ heb ik voltooid in juli van dit jaar, mij baserende op informatie die vóór 1 juni beschikbaar is gekomen; en de inleiding, ‘De politiek als beroep’. Ik heb dit laatste artikel vooral geschreven om uiteen te zetten waarom ik het bedrijfsleven heb verlaten voor de politiek. Die vraag wordt mij namelijk vaak gesteld. Ik ben de overeenkomst met uitgeverij Prometheus om dit boek te laten verschijnen aangegaan voordat ik fractievoorzitter werd. De meningen die ik in deze artikelen naar voren heb gebracht weerspiegelen niet noodzakelijk het standpunt van de VVD.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/196003 Please be advised that this information was generated on 2021-10-01 and may be subject to change. [9] harm kaal A friendly match: sport and political culture in the Netherlands between the 1950s and the 1970s 216 In the spring of 2018, Theo Engelen published his first novel aimed at an adult audience. In Marathon Theo, himself an avid long-distance runner, tells the story of a middle-aged man who runs his first marathon. While braving the elements the runner reflects on two major issues that define his life. As always, given a certain degree of overlap between the main character and the author, it is tempting to look for autobiographical el- ements in the novel, but I will resist the temptation (for one thing, the book was not yet available at the time of writing). What I will try to do, however, is to explore how, as Theo has done in his novel, sport has been used to tell stories, in my case within the sphere of politics. To argue that sport and politics are closely connected is to state the ob- vious.1 That said, very few historians have offered a critical reflection on the multifaceted nature of this connection, but the American sport his- torian Allen Guttmann (2003) is one of them. He identifies four basic per- spectives. The first one concerns the role sports have played in fascist and communist regimes, for instance in terms of political propaganda.
    [Show full text]
  • Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014 Het geld regeert Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014 Het geld regeert Redactie: Carla van Baalen Hans Goslinga Alexander van Kessel Jan Ramakers Hilde Reiding Jouke Turpijn Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Nijmegen Boom – Amsterdam Foto omslag: Minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, op weg van het ministerie van Algemene Zaken om de begroting aan te bieden aan de Tweede Kamer, 17 september 2013. [Foto: anp/Evert-Jan Daniëls] Vormgeving: Boekhorst design, Culemborg © 2014 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isbn 978 90 8953 374 6 nur 680 www.uitgeverijboom.nl Inhoud Ten geleide 7 Artikelen Arjo Klamer en Paul Teule, Van kwantiteit naar kwaliteit. Hoe één enkel cijfer zo 13 machtig werd en wat de politiek daaraan moet doen Peter van Griensven en Johan van Merriënboer, De vinger aan de pols. Parlement en 23 begrotingsrecht 1814-2014 Christianne Smit, Van ‘de hatelijkste aller belastingen’ tot een ‘daad van 35 rechtvaardigheid’. De strijd om een inkomstenbelasting in Nederland, 1842-1893 Eric Janse de Jonge, Het budgetrecht in de Verenigde Staten, Engeland en Nederland. 45 Betekenis en actuele stand van zaken Hilde Reiding, Compromis en confrontatie. Over de ontwikkeling en het gebruik van 55 de begrotingsrechten van het Europees Parlement Tom Schuringa, ‘Dus alweer een raad…’ Het politieke belang van de Economische 69 Raad (1933-1950) als adviescollege Ronald Kroeze, Corruptie in de Nederlandse politieke geschiedenis.
    [Show full text]
  • Streven En Strategie
    STREVEN EN STRATEGIE De ontwikkeling van het begrip volkspartij in de VVD in de periode 1942-1982 Tom Leijte, september 2017 STREVEN EN STRATEGIE De ontwikkeling van het begrip volkspartij in de VVD in de periode 1942-1982 Eindscriptie master Geschiedenis Begeleider: prof. dr. H. te Velde Tweede lezer: dr. A.P. van Veldhuizen Faculteit Geesteswetenschappen Universiteit Leiden Tom Leijte, september 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3 Voorwoord .............................................................................................................................................. 4 Inleiding ................................................................................................................................................... 6 1. Volkspartij voor Vrijheid en Doorbraak (1942-1963) ........................................................................ 12 1.1 Oud en de PvdA, een ongelukkig huwelijk .................................................................................. 12 1.2 Vestiging van een volkspartij ...................................................................................................... 17 1.3 De volkspartij in strategie ........................................................................................................... 24 1.4 Liberale doorbraak .....................................................................................................................
    [Show full text]
  • RUG/DNPP/Repository Boeken/VVD/2008/Zestig Jaar
    Inleiding Kleio heeft lange tijd weinig oog gehad voor de liberalen. Waar het verleden van andere politieke stromingen veelvuldig is geboekstaafd, is de belangstelling voor de liberale historie in het algemeen betrekkelijk gering geweest. Dat lag in de eerste plaats aan de liberalen zelf. Zeker in de twintigste eeuw was hun verhouding tot de eigen geschiedenis problematisch. Massapartijen als de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, de Rooms-Katholieke Staatspartij en deAnti-RevolutionairePartij,diedepolitieke exponent van hun zuil waren, hadden het een stuk eenvoudiger. Bij jubilea legden zij uitgebreid hun verwor- venheden in gedenkboeken vast. Daarbij richtten deze partijen de blik niet alleen op het verleden, maar ook op de toekomst. De behaalde successen werden in het licht geplaatst van de grote idealen die de emancipatiebeweging nastreef- de. Deze geschiedschrijving had zo een duidelijke functie: zij moest mobiliseren, de partij een zingevend verleden verschaffen, de bewustwording en inspiratie van de achterban bevorderen, het zelfvertrouwen en het gevoel van innerlijke 1 kracht versterken. In liberale kringlagditallemaalgeheelanders.Hetindividualistisch ingestelde liberalisme had immers weinig op met organisatie en verzuiling.2 Bovendien was voor hen de eigen geschiedschrijving geen pepmiddel, maar eerder het tegendeel. Na de glorietijd, tot ongeveer 1900, raakten de verdeelde liberalen in politiek opzicht in toenemende mate in de verdrukking door de opkomende antirevolutionairen, katholieken en sociaal-democraten. ‘Over hen is geen verhaal te vertellen van glorieuze machtsopbouw, zoals over de confessionelen en socialisten, maar van gestaag afkalven van politieke macht’, aldus de histo- ricus Piet de Rooy.3 De liberale stroming werd zo wellicht een onaantrekkelijk onderzoeksobject, niet alleen voor de liberalen zelf – ‘huishistoricus’ Henk Vonhoff is wellicht de uitzondering die de regel bevestigt4 –, maar ook voor het academische historische metier.
    [Show full text]
  • Nu Dan Echt Een Volkspartij
    Nu dan echt een Volkspartij. Het succes van de VVD in de jaren zeventig en begin jaren tachtig verklaard. Masterscriptie Leon Scholten 6003524 Dr. Pepijn Corduwener Master Geschiedenis van politiek en maatschappij 2020-2021 Universiteit Utrecht 21 juni 2021 Aantal woorden: 13.557 Samenvatting De vraag in dit onderzoek was: Waarom groeide de VVD sterk in de jaren zeventig en het begin van de jaren tachtig? Onder de nieuwe kiezers waren veel katholieken, jongeren en voorheen op de PvdA stemmende mensen. De historiografie behandelt voornamelijk het individu Hans Wiegel, met name zijn stijl en ideologische oppervlakkigheid, de ontzuiling die zich in deze periode voortzette en de polarisatie tussen PvdA en VVD. In dit onderzoek werden de verschillende verklaringen voor het succes in samenhang onderzocht. Als eerste werd behandeld de ideologie van de VVD. Dit gebeurde met behulp van het begrip catch-all party van Kirchheimer. De VVD werd in grote mate een catch-all party. Als tweede was de partijorganisatie onderwerp van onderzoek. Dit vond plaats aan de hand van het concept electoral professional party van Panebianco. Dit is een variant van de catch-all party met aandacht in het speciaal voor de professionalisering van de partijorganisatie. De VVD was grotendeels een electoral professional party geworden. Parallel daaraan werd het toen pas een moderne politieke partij in plaats van een kiesvereniging. Het derde onderwerp was politieke personalisatie volgens Rahat en Kenig, die als gevolg van catch-all kan worden gezien. De VVD personaliseerde sterk, wat die partij een voordeel gaf ten opzichte van andere partijen. De ideologie was het belangrijkst voor het succes.
    [Show full text]