Rzeka w Gminie

180 km W południowej części jeziora Drawsko w Zatoce Plaża, przy miejskiej plaży w Czaplinku rozpoczyna się szlak kajakowy rzeką Drawą. Trasa szlaku kieruje się na północ ku środkowej części jeziora z największą wyspą Bielawą. Wzdłuż wschodniego brzegu rozlokowane są campingi i ośrodki wypoczynkowe. Po kolei są to: Camping „U Jacka”,

Camping „Drawtur”, O.W. „Omega”, O.W. „Kusy Dwór. Na wysokości O.W. „Kusy Dwór” zlokalizowana jest szkółka jeździecka z pokojami do wynajęcia – Kołomąt 1, Kazimierz

Trenka tel. (094) 375 56 58.

179,0 km Na wysokości Campingu „Drawtur” i O.W. „Omega” znajduje się największa głębia jeziora Drawsko osiągająca 83 m głębokości.

177,0 km Po wschodniej stronie położona jest duża Zatoka Ptasia z 5 wyspami. Na przeciw po płd. – zach. stronie jeziora znajduje się wpływ do dwóch długich zatok: Henrykowskiej i Rękawickiej. W końcu Zatoki Rękawickiej usytuowany jest Camping „Wajk” oddalony o 1,5 km od wioski Piaseczno.

176,0 km Szlak kajakowy mija rozległy Półwysep Drawski rozdzielający Zatokę Ptasią od

Zatoki Drahimskiej.

175,0 km U podstawy Zatoki Drahimskiej, na przesmyku między jeziorami Drawsko i Żerdno, rozciąga się letniskowa wioska . Przez wioskę przepływa z jeziora

Żerdno (Srebrne, pow. 192 ha, gł. 35 m, dł.3,1 km) do jeziora Drawsko rzeka Drawa.

Wpływając rzeką Drawą pod prąd na jezioro Żerdno można uatrakcyjnić trasę spływu. Przy zach. Brzegu jeziora Żerdno, na lewo od wypływu Drawy znajduje się pole biwakowe

Henryka Sułka tel. 0 602 501 205, (094) 375 88 10. Nieco dalej 20 m od brzegu jeziora, też w wiosce Stare Drawsko usytuowane jest gospodarstwo agroturystyczne Wiesławy

Arciuszkiewicz. W połowie długości jeziora przy północnym brzegu zlokalizowany jest czynny cały rok O.W.Nad Srebrnym. Przy płn. – wsch. Brzegu u ujścia rzeki Drawy do jeziora Żerdno, u podnóża Spyczynej Góry, położona jest niewielka wioska Żerdno. Namioty można rozbić na łące gospodarza w centrum wioski. Przez wioskę na wierzchołek góry prowadzi ścieżka przyrodnicza Spyczyna Góra – Jezioro . Na jednym z wierzchołków

Spyczynej Góry (203 m n p m) znajduje się drewniana wieża widokowa. Z wieży rozciąga się panorama na jezioro Żerdno, fragment jeziora Drawsko i Komorze oraz dolinę Drawy.

W wiosce Żerdno zlokalizowane jest gospodarstwo agroturystyczne Rajmunda Soszalskiego

„Hacjenda”, tel. 0 604 140 683. W połowie południowego brzegu rozciąga się na wysokim zboczu mała wioska letniskowa Nowe Drawsko. Przy brzegu jeziora znajdują się dwa gospodarstwa agroturystyczne: „Chata Toniego” Bożeny, oraz „Justynianka”. W wiosce Stare

Drawsko atrakcję turystyczną stanowią ruiny zamku wzniesionego przez Zakon Joannitów około 1360 r. W sezonie letnim działa tam w nich muzeum historyczne "Zamek Drahim.

Obok zamkowych ruin stoi neogotycki kościół p.w. Wszystkich Świętych wzniesiony w latach 1869 – 70. Przy ruinach zamku rozpoczyna się i kończy pieszo – rowerowa ścieżka przyrodnicza Spyczyna Góra – Jezioro Prosino o długości 16,5 km. Trasa ścieżki oznakowanej stylizowana sylwetką czapli biegnie od Starego Drawska, przez Żerdno, punkt widokowy na Spyczynej Górze, Kuźnice Drawską z czaplińcem, , nad rezerwat ornitologiczny „Jezioro Prosino”. W południowej części Starego Drawska przy brzegu jeziora

Drawsko usytuowane jest gospodarstwo agroturystyczne Czesława Chochoła tel. (094) 375 47

55, z możliwością rozbicia namiotu. Niedaleko od gospodarstwa zlokalizowana jest gospoda

„Podzamcze”. W północnej części wioski, przy brzegu jeziora przed O.W. „Aquarius” znajduje się miejsce biwakowe na prywatnym terenie pani Maleszy. Nieopodal usytuowana jest restauracja „Drahim”. Ponadto w wiosce umiejscowione są dwa sklepy spożywcze. Na wysokości Starego Drawska szlak kajakowy kieruje się na zachód.

174,0 km Dociera na wysokość płd. – wsch. brzegu Wyspy Bielawy (pow. 79,5 ha). Można dopłynąć do widocznego pomostu i niestrzeżonego kąpieliska. Na wysokości pomostu, w pobliżu zwalonego czteropiennego buka, pomnika przyrody o obwodzie pnia 7,9 m rozpoczyna się ścieżka przyrodnicza „Wyspa Bielawa”. Trasa pieszej ścieżki o dł. 4 km oznakowana stylizowaną sylwetką kormorana przemierza obszar niemal całej wyspy. W płn. części wyspy na wzniesieniu 138,8 m n p m znajduje się wieża obserwacyjna. 173,0 km Nieopodal zachodniego brzegu Wyspy Bielawy usytuowana jest Wyspa Samotna z kolonią kormoranów. W tym rejonie zbiegają się trasy kajakowe zmierzające z różnych zakątków jeziora.

171,5 km Z prawej strony za dwoma wysepkami: Środkową i Zachodnią u wpływu do długiej i wąskiej zatoki położona jest osada Szymalów. Za zgodą właściciela można rozbić namioty.

171,0 km W środkowej części podstawy Zatoki Rzepowskiej wypływa z jeziora Drawsko rzeka Drawa. Ujście oznakowane jest dużym białym rombem. Od ujścia Drawa płynie wolno przez porośnięte nadwodną roślinnością, obniżenie terenu.

170,0 km Drawa wpływa do rynnowego jeziora Rzepowo (pow. 39,5 ha, gł. 5 m, dł. 1,4 km) otoczonego wysokimi przeważnie nie zalesionymi pagórkami. Na wysokości wioski

Rzepowo, jeziorną tafle wody przedziela okresowo zalewana grobla z drogą łączącą dwa przeciwległe brzegi.

169,0 km We wschodniej części jeziora przy wiejskim kąpielisku znajduje się wypływ

Drawy. Wartki nurt wody kieruje się głęboką dolinką o wysokich brzegach.

168,5 km Na skaraju wioski Rzepowo, po lewej płd. – zach. stronie umiejscowione jest gminne pole biwakowe, wyposażone w ławy, stoły, zadaszenie i sanitariat. Prąd rzeki jest w tym miejscu dość wartki, a dno kamieniste. W Rzepowie odległym od Czaplinka o 13 km można rozpocząć spływ kajakowy rzeką Drawą, jeżeli z powodu zbyt wysokiej fali na jeziorze Drawsko podróż kajakiem jest zbyt niebezpieczna. Zaraz za polem biwakowym pod drogowym betonowym mostem rzeka gwałtownie zwęża się i przyśpiesza. Pełno tu pokaźnych rozmiarów głazów granitowych. Tuż za mostem, z lewej strony, przy rzece zlokalizowany jest jeden z dwóch sklepów spożywczych w wiosce Rzepowo. Przy sklepie umiejscowione jest gospodarstwo agroturystyczne Elżbiety Danielewskiej, Rzepowo 5, tel.

692 282 719. Przy gospodarstwie stawy hodowlane, hodowla strusi i wszelakiego ptactwa.

Można wypożyczyć kajaki na spływ. Za mostem po prawej stronie stoi na wzgórku neogotycki kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1870 r. za świątynią rozciąga się przypałacowy park z XIX w, z dwoma potężnymi świerkami, pomnikami przyrody. Od mostu Drawa płynie zmiennym, krętym nurtem wśród łąk i nieużytków.

167,0 km Z prawej strony uchodzi do Drawy mały dopływ Miedznik.

165,5 km Rzeka przepływa przez obszar lasów i dalej łąk, miejsce występowania orlika krzykliwego i kani rudej.

165,0 km Dopływa leniwym nurtem w szpalerze przybrzeżnych olsz do 3 metrowej wysokości stopnia wodnego z nieczynną zastawką w Głęboczku. Przy stopniu wodnym, z prawej strony stoi nieczynny 4 – kondygnacyjny ryglowy młyn wodny z 1895 r. Przy młynie teren prywatny należący do

Pani Danielczyk, Głęboczek 5, tel. (094) 375 86 30. za zgodą właścicielki można po stronie młyna rozbić namioty. Kajaki obok stopnia wodnego trzeba przenieść z lewej strony 20 m. Dopływając do brzegu przed stopniem wodnym można skorzystać ze specjalnie zbudowanego dla wodniaków drewnianego pomostu. W dole za stopniem wodnym rzeka szeroko rozlewa się. Kajaki można spuścić z drewnianego pomostu, lub bezpośrednio z piaszczystego brzegu. Za młynem wodnym Drawa płynie wartko zachodnim obrzeżem niedużej letniskowej wioski Głęboczek położonej w pobliżu ujścia rzeki do jeziora Krosino.

164,8 km Przepływa pod drogowym mostem o betonowych przyczółkach, stalowym przęśle i nawierzchni z drewna. W korycie rzeki pod mostem, 3 rzędy drewnianych kołków. Należy płynąć z lewej strony. Droga po moście prowadzi na płn. – zach. do odległej o 3 km letniskowej wioski Cieszyno położonej nad jeziorem Siecino. Za mostem rzeka przepływa przez podmokły teren porośnięty olszami i uchodzi do dużego jeziora Krosino (pow. 177,2 ha, gł. 17,2m, dł. 3,7 km, szerokość 700 m). Z prawej strony przy płn. końcu jeziora kilkadziesiąt metrów od ujścia, znajduje się dogodne miejsce do krótkiego postoju – niestrzeżone kąpielisko.

163,3 km Z lewej strony przy płn. – wsch. brzegu jeziora u podnóża wysokiego, zalesionego brzegu znajduje się Camping INTERNATURA z piaszczystym kąpieliskiem, przy którym stoi należący do campingu blaszany hangar o zielonych ścianach i czerwonym dachu, w którym można bezpłatnie przechować kajaki na czas pobytu na campingu.

162,0 km Z środkowej części jeziora Krosino widać w kierunku płd. – zach. wieże wybudowanego w 1936 r. przez hitlerowców ośrodka szkolenia partyjnego i organizacji młodzieżowej – „Ordensburg Crösinsee” („Twierdza zakonna nad jeziorem Krosino”).

Obecnie mieści się tu polska jednostka wojskowa w Budowie – dzielnicy Złocieńca.

Południowa część jeziora położona jest w otoczeniu lasów.

161,1 km W południowej części jeziora rzeka Drawa wypływa leniwym niemalże stojącym nurtem, uregulowanym kanałem. Z prawej strony w pobliżu ujścia z jeziora, przystań i plaża wojskowa na terenie jednostki wojskowej Budowo. Wstęp na teren wojskowy jedynie za zgodą dowódcy garnizonu, tel. (094) 367 18 55. W odległości 1200 m od ujścia w pobliżu płd. – zach. końca jeziora

Krosino kolejna plaża z pomostami. Biwakować można za zgodą dowódcy garnizonu.

160,5 km Dość szerokim korytem pośród nadwodnych ogrodów grążela żółtego i rzadziej grzybienia białego, Drawa dopływa do poligonowego mostu z metalowych kratownic. Pod mostem rzeka przyśpiesza płynąc po kamienistym dnie. Należy płynąć środkową częścią nurtu ze względu na wystające kołki i kamienie. Za mostem przy wysokiej piaszczystej skarpie z lewej strony, wody rzeki tworzą małe rozlewisko o piaszczystym dnie. Znajduje się tu przeprawa czołgowa i miejsce dogodne do krótkiego postoju oraz kąpieli.

160,2km Na rozwidleniu wodnych dróg, szlak kajakowy skręca w prawo w rozległe trzcinowisko. Główny, szeroki nury rzeki prowadzi prosto, na płd. do jeziora Wilczkowo

(pow. 304 ha gł.26 m., dł.4,2 km), ale jest zamknięty dla ruchu turystycznego ze względu na bobrowe żeremie. Krętą i wąską wstęgą wody, przez labirynt szuwarów szlak kajakowy dociera do drugiego rozwidlenia odnóg rzeki. Kieruje się prosto no zachód. Płynąc w lewo na południe, można wpłynąć na pobliskie odległe o 1 km jezioro Wilczkowo.

159,6 km Wśród trzcin rosnących wzdłuż brzegu i nadwodnych grążeli żółtych, szlak kajakowy przedostaje się pod drogowym mostem ze stalowych kratownic. Po moście przebiega gruntowa droga.

159,4 km Kolejny most na trasie spływu posiada konstrukcję betonową a nawierzchnię asfaltową. W pobliżu mostu, z prawej strony, stoi nowo wzniesiony kościół usytuowany na obrzeżu jednostki wojskowy i dzielnicy mieszkaniowej Budowo. Od mostu rzeka wije się w otoczeniu trzcin, wierzbowych krzaków i olsz, szeroką doliną.

157,3 km Przed betonowym mostem z metalowymi balustradami na obrzeżu miasta Złocieńca rzeka płynie leniwie zakolami szeroką doliną. Brzegi niskie porośnięte trzciną i wierzbowymi

łozami. Za mostem rzeka rozlewa się szeroko. Brzegi stają się wyższe. Otwiera się widok na centrum miasta z wieżą kościoła. W nurcie wolno sunącej wody rośnie strzałka wodna i grążel żółty.

156,9 km Szeroko rozlaną rzeką, o prawie stojącej wodzie, uciążliwą do przepłynięcia ze względu na gęsto rosnące wodorosty szlak kajakowy dociera do charakterystycznego budynku Stanicy Wodnej w Złocieńcu. Z lewej, płd. - wsch. strony, wzdłuż brzegu drewniany pomost o długości 100 metrów ułatwia dopłynięcie, przycumowanie i wydostanie się na brzeg. Stanica Wodna, ul. 11-listopada 40, dysponuje hotelem, restauracją i wypożyczalnią kajaków na spływy. Przed stanicą, przy brzegu Drawy umiejscowione jest gminne pole biwakowe. Stanica stanowi dogodne miejsce do rozpoczęcia i zakończenia spływu. Przy wejściu do budynku stanicy stoi tablica z tekstem następującej treści:

„ Ziemia Złocieniecka gościła ks. Karola Wojtyłę – Papieża Jana Pawła II w czasie wędrówek rzeką Drawą.

-15.07.1955 – 03.08.1955 – spływ z Czaplinka do Krzyża.

- 31.07.1961 – 15.08.1961 – przyjazd do Złocieńca, dwa biwaki, składanie kajaków, początek wędrówki na jezioro Drawsko, a później spływ do Piły.

- Lipiec 1967 kolejny spływ Drawą.

Każdy dzień rozpoczynał się Mszą św. przy ołtarzu z kajaków lub wioseł, a kończył śpiewami i modlitwą przy ognisku. W ostatni wieczór ks. Karol Wojtyła podsumowywał spływ. Na podstawie zebranych wspomnień uczestników wypraw kajakowych, opisywanych w książce

„Zapis drogi ”, praca zbiorowa, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 1999.” Stanica

Wodna leży w bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowego centrum miasta usytuowanego na wysokim brzegu doliny Drawy. Na starym rynku stoi dziewiętnastowieczny ratusz, a za nim kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, wzniesiony w XV wieku, w stylu gotyckim. Do naszych czasów zachowało się oryginalne krzyżowo-żebrowe sklepienie w prezbiterium. Strzelista neogotycka wieża świątyni przykryta ośmiobocznym piramidalnym hełmem pochodzi z 1875 roku. Za kościołem na skraju wysokiej skarpy doliny Drawy tkwią fundamenty zamku

Wedlów z XIV wieku. Na rynku, przy ratuszu znajduje się punkt węzłowy 5 szlaków rowerowych:

- zielonego „ Jezioro Kańsko ” – dł. 16,6km

- niebieskiego „ Dookoła jeziora Siecino ” – dł. 38,9km

- czarnego „ Dolina Wąsawy ” – dł. 30,7km

- czerwonego „Drawa ” – dł. 60,7km

- żółtego „ Góra Lisica ” – dł. 28,7km

Złocieniec i Połczyn Zdrój łączy trasa rowerowa o dł. 27km. Turyści piesi mogą dotrzeć do

Złocieńca dwoma szlakami pieszymi:

- zielonym „ Szlak Wzniesień Moreny Czołowej ”

- czarnym „ Szlak Przyrodniczy Drawskiego Parku Krajobrazowego ”

Poza Stanicą Wodną, bazą noclegową w Złocieńcu dysponują:

- Schronisko Młodzieżowe – Internat Zespół Szkół, ul. 1Dywizji W.P.8, tel. (094) 3671835

Informacji turystycznych w mieście udzielają:

- Centrum Informacji Turystycznej, ul. Stary Rynek6, tel. (094) 3670348

- Dyrekcja Drawskiego i Ińskiego Parku Krajobrazowego, ul. Dworcowa13 tel./ fax. (094)

3673544, e-mail: [email protected], www.zlocieniec.gawex.pl/dipk ;

Za Stanicą Wodną, na wysokim płd. brzegu Drawy usytuowany jest staromiejski rynek z ratuszem i kościołem. Nad nurtem rzeki przerzucono drewniany most z metalowymi balustradami po którym można przedostać się do przyzamkowego parku z piękną grabową aleją. Pozostałością zamku Wedlów z przełomu XIII i XIV wieku są fundamenty, tkwiące na wysokim lewym brzegu tuż za mostkiem.

156,4km Kolejną przeszkodę na trasie spływu stanowi spiętrzenie wody po młynie wodnym, przy betonowym, drogowym moście. Kajaki należy przenieść 50m. z lewej strony, przez asfaltową ulicę St. Staszica i po żużlowej ulicy Cegielnianej. Za budynkiem mieszkalnym z prawej strony ulicy Cegielnianej, a przed betonowym mostkiem na dopływie Drawy, rzece

Wąsawie, należy zejść ku nurtowi wody. Przy otynkowanej wieży transformatorowej, z jej prawej strony, obok ujścia Wąsawy można zwodować kajaki. Drawa trochę przyśpiesza i płynie w odkrytym płaskim terenie.

155,4 km Płaski teren przegradza wysoki nasyp dawnej linii kolejowej Złocieniec – Połczyn

Zdrój. Drawa przepływa pod kamiennym wiaduktem o trzech półkoliście sklepionych przęsłach. Za wiaduktem, lewy, płd. skłon pradoliny Drawy, wznosi się coraz wyżej. Drawa przepływa pod betonowym drogowym mostem przy glinianych wyrobiskach Zakładu

Ceramiki Budowlanej w Złocieńcu. Zmierza na zachód, nieregularną, malowniczą doliną o lekko nachylonych, wąskich zboczach odkrytym bezleśnym terenie. Nurt wody wolny.

Miejscami wzdłuż brzegów rosną trzciny.

152,8 km Kolejny betonowy most drogowy, wsparty na 6 betonowych filarach, na obrzeżu wioski Rzęśnica, rozrzuconej w pobliżu płd. lewego brzegu Drawy. W odległości 800 metrów sklep spożywczy. Pod mostem w środkowej części nurtu tkwią drewniane kołki. Za mostem rzeka przyśpiesza. Z lewej strony piaszczysty brzeg, dogodne miejsce do zatrzymania się lub wodowania.

Po moście lokalna droga prowadzi na północ do oddalonej o 2 km, wioski Darskowo.

Znajduje się tu barokowy kościół po. św. Piotra i Pawła wzniesiony w 1788 roku. W głębi

XVIII wiecznego, krajobrazowego parku stoi rokokowy pałac zbudowany w latach 1775-1780. W wiosce sklep spożywczy.

Za mostem przy brzegu rzeki rosną w zmiennych odległościach wierzbowe krzewy. Po 700 metrach od mostu, Drawa przepływa obok położonego na lewym brzegu, zadrzewionego obszaru. Umiejscowiony jest tu zdziczały przypałacowy park z dębami, bukami, lipami, klonami, świerkami i kasztanowcami. Za parkiem stoi niewidoczny od strony rzeki niepozorny pałac wybudowany z czerwonej cegły. 148,7 km Do Drawy uchodzi prawobrzeżny dopływ – rzeka Kokna.

148,0 km Przy prawym brzegu, tuż za drewnianą kładką przerzuconą nad mostem Drawy, zlokalizowana jest na skraju lasu polana – miejsce biwakowe Czubajka. Polanę otacza barierka z drewnianych żerdzi. Przy brzegu dwa pomosty, a na polanie duża drewniana wiata,

ławy i stoły oraz sanitariat. Dalej Drawa płynie zakolami. Przepływa przez niezbyt rozległy obszar leśny i wydostaje się na bezleśny obszar łąk i pól.

145,0 km Za betonowym mostem drogowym po którym biegnie asfaltowa droga łącząca wioski Suliszewo i Dalewo znajduje się przy lewym, piaszczystym brzegu dogodne miejsce do rozbicia namiotów i do rozpoczęcia lub zakończenia spływu. Teren należy do hodowcy koni Jana Bencin mieszkającego w odległym o 1,5km. Suliszewie 79 (drugi dom z lewej strony idąc od rzeki). Wioska Suliszewo położona na płd. od betonowego mostu na Drawie należała na początku XVI wieku do Borków. W centrum wioski stoi na niewielkim wzgórku kościół p.w. Chrystusa Króla zbudowany, pierwotnie w XVIII wieku jako budowla ryglowa.

W wyniku przeprowadzonego w 1977 roku remontu konstrukcję szkieletową zastąpiono murowaną z cegły. Na płd. – zach. skraju wioski usytuowany jest XIX wieczny zespół pałacowo – parkowy. Stara aleja kasztanowców zmierza obrzeżem parku do eklektycznego pałacu z końca XIX wieku. W parku o powierzchni 8 ha. rosną piękne okazy dębów, buków, grabów, wiązów i świerków. Na skraju folwarku, przy drodze do pałacu uwagę przyciągają potężne łodygi i kwiatostany barszczu Sosnkowskiego (Heracleum). Przy pałacu mieszkają artyści Tadeusz Milcz rzeźbiący w drewnie i jego syn rzeźbiący w porożu. W Suliszewie hafciarstwem-haftowane krajobrazy, zajmuje się Halina Kaczmarska i Teresa Szłapak.

W wiosce znajdują się dwa sklepy spożywcze. Na prawym brzegu Drawy w odległości 1km. od betonowego, drogowego mostu na rzece ulokowana jest nieduża wioska Dalewo. Do 1413 roku należała do Wedlów. Z początkiem XVI wieku przeszła w posiadanie Borków. Od strony rzeki rozciąga się XIX wieczny park krajobrazowy o powierzchni 5,5 ha., z okazałymi grabami, dębami, klonami, kasztanowcami i bukami. Na tle parkowego drzewostanu ciekawie prezentuje się bryła pałacu pochodzącego z 1920 roku. Naprzeciw pałacu na wzniesieniu, obok potężnego dębu i klonu, stoi murowany, otynkowany kościół p.w. św. Stanisława Kostki z przełomu XVIII/XIX wieku. W wiosce znajduje się sklep spożywczy. Za mostem, wzdłuż nurtu rosną przy brzegu wierzbowe zarośla i pojedyncze olsze. Płaską, szeroką, rzeczną dolinę, ograniczają od południa i północny łagodne skłony wysokich morenowych wypiętrzeń. W oddali, od strony płd. – zach. i zachodniej pojawia się od czasu do czasu dominująca nad miastem Drawsko Pomorskie, wieża gotyckiego kościoła.

135,5 km Wpływając do 12 tysięcznego Drawska Pomorskiego – siedziby Starostwa, rzeka rozwidla się. Główny szeroki nurt kieruje się prosto na zachód. W lewo pod kątem prostym, na południe skręca znacznie węższa odnoga. Szlak kajakowy podąża głównym nurtem pośród miejskiej zabudowy.