<<

Inhalt

Abkürzungen 3 Glossar 9 Referenzen 25 Antimikrobielle Therapie 26 Antimikrobielle non-Suszeptibilität / Resistenz 29 Multiresistenz 30 Ambler Klassifikation von ß-Lactamasen 32 Besondere Klassifikationen 33 BSL (Bio-Safety Level, Biologische Schutzstufe) 33 Priority Pathogens (NIAID) / Bioterrorism Agents (000) 34 Select agents (Tier 1 BSATs) 34 UN 2814 (Infectious substances Meeting humans) 34 WHO Pandemie Alert Phases 35 Pandemie Severity Index (PSI) 36 Baltimore Klassifikation von Viren 36

Viren

Togaviridae [(+)ssRNAJ : Chikungunya Virusinfektion 41 Onyong-Nyong Virus: Onyong-Nyong Virusinfektion 43 : Semliki Forest Virusinfektion 44 : Ross River Virusinfektion 45 Mayaro Virus: Mayaro Virusinfektion 46 Rastern Equine Virus, Madariaga Virus: Rastern Equine Encephalitis, Madariaga Virusinfektion 47 Western Equine Encephalitis Virus: Western Equine Encephalitis 49 Venezuelan Equine Encephalitis Virus: Venezuelan Equine Encephalitis 50 : Sindbis Virusinfektion 52 Barmah Forest Virus: Barmah Forest Virusinfektion 53 Rubella Virus: Rubella Virusinfektion (Röteln), Congenitales Rubella Syndrom (CRS) 54

Flaviviridae [(+)ssRNA] : Dengue Virusinfektion 56 Japanische Encephalitis Virus: Japanische Encephalitis (JE) 59 West Nil Virus, : West Nil Virusinfektion, Kunjin Virusinfektion 61 : Usutu Virusinfektion 63 Murray Valley Encephalitis Virus: Murray Valley Encephalitis Virus Infektion, „Australien Encephalitis“ 64 Virus: Saint Louis Encephalitis 65 : Zika Virusinfektion 66 Gelbfieber Virus: Gelbfieber Virusinfektion 68 Wesselsbron Virus: Wesselsbron Virusinfektion Borne Encephalitis Virus (TBEV, inkl. CEEV, RSSEV): Tick Borne Encephalitis Virus Infektion (inkl. FSME) 71 : Alkhurma Virusinfektion...... 73 : Powassan Virusinfektion 74 Omsk Hemorrhagic Virus: Omsk Haemorrhagisches Fieber 76 Virus: Kyasanur Forest Disease 77 Hepatitis C Virus: Hepatitis C Virusinfektion 78

Picornaviridae [(+)ssRNA] Hepatitis A Virus: Hepatitis A Virusinfektion 80 Rhinovirus: Rhinovirus Infektion 82 Poliovirus: Poliovirusinfektion, Poliomyelitis 83 Enterovirus (non-Poliovirus / non-Rhinovirus), Coxsackievirus, Echovirus: Enterovirusinfektion (inkl. Coxsackieviren, Echoviren) Cardiovirus: Cardiovirus Infektion & Parechovirus: Parechovirus Infektion 9( XIV

Coronaviridae [(+)ssRNA] Coronaviren: Coronavirus Infektion...... 91 SARS-Coronavirus: Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)...... 92 MERS-Coronavirus: Middle East Respiratory Syndrome (MERS)...... 94

Caliciviridae [(+)ssRNA] Norovirus spp. (inkl. Norwalk Virus): Norovirus / Norwalk virus Infektion...... 97 Sapoviren (inkl. Sapporo virus): Sapovirus Infektion...... 99

Hepeviridae [(+)ssRNA] Hepatitis E Virus: Hepatitis E Virusinfektion...... 100

Astroviridae [(+)ssRNA] Astrovirus: Astrovirus Infektion...... 102

Retroviridae [ssRNA-RT] Humanes Immundefizienz Virus (HIV): HIV Erkrankung, akutes retrovirales Syndrom, AIDS...... 103 Human T-Lymphotropic Virus (HIEV): Adultes T-Zell Leukämie-Lymphom (ATLL), Tropische Spastische Paraparese (ISP)...... 106

Bunyavirales [(-)ssRNA] spp. (Hantaviren): Orthohantavirus Infektion, HFRS, HPS...... 108 Orthobunyavirus spp: Orthobunyavirus Infektion...... 111 Krim-Kongo haemorrhagisches Fieber Orthonairovirus: Krim-Kongo haemorrhagisches Fieber...... 113 Phlebovirus - Sandfly fever serocomplex (inkl. SFNV, TOSV, SFSV): Phlebotomus Fieber...... 115 Phlebovirus - Ritt Valley Fieber Phlebovirus: Ritt Valley Fieber (RVF)...... 117 Phlebovirus - : Adria Virusinfektion...... 119 Phlebovirus - SETS Phlebovirus: Severe Fever with Syndrome (SFTS)...... 120 Phlebovirus - Heartland Virus: Heartland Virusinfektion...... 122

Arenaviridae [(-)ssRNA] Lassa : Lassa Virusinfektion...... 123 : Lujo Haemorrhagisches Fieber (LUHF)...... 125 Lymphocytic choriomeningitis mammarenavirus: Lymphocytäre Choriomeningitis...... 126 Neuwelt / Tacaribe Komplex: Südamerikanische haemorrhagische Fieber...... 128

Rhabdoviridae [(-)ssRNA] Lyssavirus: Rabies (Tollwut)...... 131 Lyssavirus spp. (Übersicht)...... 134 Chandipura Vesiculovirus: Chandipura Virusinfektion...... 135 Vesicular Stomatitis Virusgruppe: Vesicular Stomatitis Virusinfektion...... 136

Filoviridae [(-)ssRNA] (inkl. Ebolavirus, Marburgvirus): Virus-Krankheit, -Krankheit...... 137

Paramyxoviridae [(-)ssRNAJ Parainfluenza Virus: Parainfluenza Virusinfektion...... 141 Masern Morbillivirus: Masern Virusinfektion / Rubeola...... 143 Mumps Rubulavirus: Mumps Virusinfektion, Parotitis epidemica...... 145 Henipa Virusgruppe (inkl. Hendra , Nipah henipavirus): Henipavirus Infektion...... 147

Pneumoviridae [(-)ssRNA] Respiratory Syncytial Virus: Respiratory Syncytial Virus (RSV) Infektion...... 149 Metapneumovirus: Metapneumovirus Infektion...... 151

Orthomyxoviridae [(-)ssRNA] Influenzaviren: Influenza Virusinfektion...... 152

Hepadnaviridae [dsDNA] Hepatitis : Hepatitis B Virusinfektion...... 156 XV

Deltaviren [(-)ssRNA] Hepatitis Delta Virus: Hepatitis D Virusinfektion...... 159

Herpesviridae [dsDNA] Human alphaherpesvirus 1 -2 (HHV1 -2) / Herpes Simplex Virus (HSV1 -2): Herpes Simplex Virusinfektion...... 161 Human alphaherpesvirus 3 (HHV3) / Varicella zoster Virus (VZV): Varicella zoster Virusinfektion, Varicella (Windpocken), Herpes Zoster (Gürtelrose)...... 164 Human gammaherpesvirus 4 (HHV4) / Epstein-Barr Virus (EBV): Epstein-Barr Virusinfektion, Mononucleosis infectiosa...... 167 Human betaherpesvirus 5 (HHV5) / Cytomegalovirus (CMV): Cytomegalovirus-1nfektion, Cytomegalie...... 169 Humanes Herpesvirus 6/7 (HHV6, HHV7): Exanthema subitum / Roseola infantum...... 171 Human gammaherpesvirus 8 (HHV8) / Kaposi’s Sarcoma Associated Herpesvirus (KSHV): Kaposi-Sarkom..... 173

Papillomaviridae [dsDNA] Humane Papillomaviren (HPV): Papillomavirus Infektion, Papillome (Warzen)...... 175

Polyomaviridae [dsDNA] Humane Polyomaviren (inkl. JC / BK Polyomavirus): Progressive Multifokale Leukencephalopathie (PME)...... 177

Adenoviridae [dsDNA] Adenovirus ssp.: Adenovirus Infektion...... 179

Poxviridae [dsDNA] Variola Virus: Variola Virusinfektion, Variola (Pocken)...... 181 Cowpox Virus (Kuhpocken Virus): Cowpox (Kuhpocken)...... 184 Virus (Affenpocken Virus): Monkeypox (Affenpocken)...... 185 Molluscum Contagiosum Virus: Molluscum contagiosum...... 187

Parvoviridae [ssDNA] Parvovirus BI 9: Erythema infectiosum / Ringelröteln...... 188 Bocaviren: Bocavirus Infektion...... 190

Reoviridae [dsRNA] Rotavirus: Rotavirus Infektion...... 191 Virus: Colorado Tick Fever (GTE)...... 193

Bakterien

Bacillales Bacillus anthracis: Milzbrand (Anthrax)...... 197 Bacillus cereus Gruppe: Bacillus cereus Intoxikation / Infektion...... 200 Listeria spp.: Listeriosis, Listerien-Meningitis...... 201

Staphylococcaceae Staphylococcus aureus (inkl. MSSA, MRSA, VISA, VRSA): Staphylococcus aureus Infektion / Intoxikation...... 203 Koagulase negative Staphylokokken (CoNS, inkl. S. epidermidis): CoNS / S. epidermidis Infektion...... 206 Staphylococcus saprophyticus: Staphylococcus saprophyticus Infektion...... 208

Streptococcaceae Streptococcus pyogenes (GAS: Gruppe A Streptococcus): Streptococcus pyogenes Infektion, Scharlach, post- Streptokokken Erkrankungen...... 209 Streptococcus agalactiae (GBS: Gruppe B Streptococcus): Streptococcus agalactiae / Gruppe B Streptococcus Infektion...... 212 Streptococcus dysgalactiae (Gruppe C/G Streptokokken): Streptococcus dysgalactiae Infektion...... 214 Streptococcus pneumoniae (Pneumokokken): Streptococcus pneumoniae Infektion...... 216 Streptococcus suis: Streptococcus suis Infektion...... 219 Viridans Streptokokken (inkl. Strept. anginosus Gruppe): Viridans Streprokokken Infektion...... 220 XVI

Enterococcaceae Enterococcus spp. (Enterokokken): Enterococcus Infektion...... 222

Aerococcaceae Aerococcus spp.: Aerococcus Infektion...... 224

Clostridiales Clostridium tetani: Tetanus (Wundstarrkrampf)...... 225 Clostridium botulinum: Botulismus...... 227 Clostridium perfringens: Clostridiale Myonekrose (Gasbrand), Enteritis necroticans...... 229 Clostridioides difficile: Clostridioides difficile Infektion (GDI), Pseudomembranöse Colitis...... 230 Peptostreptococcus spp.: Peptostreptococcus Infektion...... 233

Erysipelotrichia Erysipelothrix rhusiopathiae: Erysipeloid...... 235

Actinobacteria Corynebacterium diphtheriae, Diphtherietoxin kodierende Corynebacterium spp.: Diphtherie...... 236 Corynebacterium minutissimum: Erythrasma...... 239 Corynebacterium spp. (non-diphtherial): Corynebacterium Infektion...... 240 Nocardia spp.: Nocardiosis...... 241 Tropheryma whipplei: Morbus Whipple...... 243 Actinomyces spp.: Actinomyces-Infektion, Actinomycosis...... 244 Arcanobacterium haemolyticum: Arcanobacterium haemolyticum Infektion...... 246 Gardnerella vaginalis: Gardnerella vaginalis Infektion...... 247

Mycobacteriaceae Mycobacterium tuberculosis Komplex: Tuberkulose (TB)...... 249 Mycobacterium leprae, M. lepromatosis: Lepra...... 254 Mycobacterium avium Komplex (MAC): Mycobacterium avium Komplex Infektion...... 257 Mycobacterium kansasii: Mycobacterium kansasii Infektion...... 259 Mycobacterium ulcerans: Mycobacterium ulcerans Infektion, Buruli Ulkus...... 260 Mycobacterium marinum: Mycobacterium marinum Infektion...... 262 Mycobacterium abscessus Komplex: Mycobacterium abscessus Infektion...... 263

Bacteroidales Bacteroides spp.: Bacteroides Infektion...... 265 Prevotella spp.: Prevotella Infektion...... 267

Neisseriales Neisseria meningitidis (Meningokokken): Meningokokken-Infektion, Meningokokken-Meningitis...... 268 Neisseria gonorrhoeae: Neisseria gonorrhoeae Infektion, Gonorrhoe, Gonoblennorrhoe...... 271 Kingella kingae: Kingella kingae Infektion...... 274 Eikenella corrodens: Eikenella corrodens Infektion...... 275

Spirochaetales Treponema pallidum pallidum: Syphilis...... 276 Treponema spp.:Treponematosen (inkl. Bejel, Frambösie, Pinta)...... 279 Borrelia spp.: Borrelia Infektion, Läuse- / Zecken-Rückfallfieber (LBRF, TBRF)...... 281 Borrelia burgdorferi Komplex: Lyme Borreliosis...... 284 Leptospira spp.: Leptospirosis...... 287 Brachyspira aalborgi: Intestinale Spirochaetosis...... 289

Brucellaceae Brucella spp.: Brucellosis...... 290

Bartonellaceae Bartonella spp. (inkl. Bartonella henselae): Bartonellosis, „Katzenkratz-Krankheit“...... 292 Bartonella quintana: Bartonella quintana Infektion (Schützengraben-Fieber)...... 294 Bartonella bacilliformis: Carrion-Krankheit / Oroya Fieber, Verruga peruana...... 295 XVII

Rickettsiaceae Übersicht: Spotted Fever Gruppe (SFG), Typhus Gruppe (TG): ...... 297 Rickettsia conorii: Mediterranean Spotted Fever (MSF)...... 299 Rickettsia africae: African Tick Bite Fever (ATBF)...... 300 Rickettsia japonica: Japanese spotted fever...... 301 Rickettsia rickettsii: Rocky Mountain Spotted Fever (RMSF)...... 302 Rickettsia akari: Rickettsia akari Infektion...... 304 Rickettsia prowazekii: Louse-Borne Epidemie Typhus (LBET), Fleckfieber...... 305 Rickettsia typhi: Endemischer Typhus / Muriner Typhus...... 307 Orientia tsutsugamushi: Tsutsugamushi Krankheit ()...... 309

Anaplasmataceae Ehriichia chaffeensis: Humane Monocytäre Ehriichiosis (HME)...... 311 Ehrlichia ewingii: Humane Ewingii Ehriichiosis (HEE)...... 313 Neoehrlichia mikurensis: Neoehrlichiosis...... 314 Anaplasma phagocytophilum: Humane Granulocytäre (HGA)...... 315 Neorickettsia sennetsu: Sennetsu Ehriichiosis...... 317

Enterobacteriaceae Escherichia coli (inkl. EPEC, ETEC, El EC, EHEG / STEG /VTEC): Escherichia coli Infektion...... 318 Shigella spp.: Bakterielle Dysenterie, Shigellosis...... 322 Plesiomonas shigelloides: Plesiomonas shigelloides Infektion...... 324 Salmonella enterica Serovare, Salmonella bongori: Non-typhoidale Salmonellosis (NTS), Nahrungsmittel- Intoxikation...... 325 Salmonella enterica enterica ser. Typhi (Salmonella typhi): Typhus abdominalis...... 327 Salmonella enterica enterica ser. Paratyphi (Salmonella paratyphi): Paratyphus...... 329 Yersinia enterocolitica: Yersinia enterocolitica Infektion...... 331 Yersinia pseudotuberculosis: Yersinia pseudotuberculosis Infektion...... 333 : Yersinia pestis Infektion (Pest)...... 334 Klebsiella pneumoniae: Klebsiella pneumoniae Infektion...... 337 Klebsiella granulomatis: Granuloma inguinale, Donovanosis...... 339 Raoultella spp.: Scombroid Syndrom, Raoultella Infektion...... 340 Enterobacter spp.: Enterobacter Infektion...... 342 Citrobacter spp.: Citrobacter Infektion...... 343 Edwardsiella spp.: Edwardsiellosis...... 344 Cronobacter spp.: Cronobacter Infektion...... 345 Serratia spp.: Serratia Infektion...... 346 Proteus spp.: Proteus Infektion...... 347 Morganella spp.: Morganella Infektion...... 348 Providencia spp.: Providencia Infektion...... 349

Francisellaceae Francisella tularensis: Tularaemie...... 350

Coxiellaceae Coxiella burnetii: Q-Fieber, Coxiellosis...... 353

Vibrionaceae Vibrio cholerae: Vibrio cholerae Infektion, Cholera...... 355 Vibrio spp.: Vibrio Infektion, Vibriosis...... 358

Campylobacterales Campylobacter spp.: Campylobacter-Infektion / Campylobacteriosis...... 359 Helicobacter pylori: Helicobacter pylori Infektion...... 361

Pasteurellaceae Pasteurella spp.: Pasteurellosis...... 363 Haemophilus influenzae: Haemophilus influenzae Infektion...... 364 Haemophilus ducreyi: Chancroid...... 366 XVIII

Haemophilus parainfluenzae: Haemophilus parainfluenzae Infektion...... 367 Aggregatibacter spp.: Aggregatibacter Infektion...... 368

Flavobacteriaceae Capnocytophaga spp.: Capnocytophaga Infektion...... 369 Elizabethkingia spp.: Elizabethkingia Infektion...... 370

Fusobacteriales Streptobacillus spp., Spirillum minus: Streptobacillosis, Spirillosis...... 371 Fusobacterium spp.: Fusobacterium Infektion...... 373

Chlamydiales Chlamydia trachomatis: Trachom, Lymphgranuloma venereum, Chlamydien-Urethritis, Chlamydien-Konjunktivitis 374 Chlamydophila pneumoniae: Chlamydophila pneumoniae Infektion...... 376 Chlamydophila psittaci: Ornithosis...... 377

Proteobacteria (ohne nähere Einordnung) Pseudomonas spp. (inkl. Pseudomonas aeruginosa): Pseudomonas Infektion...... 378 Moraxella spp. (inkl. M. catarrhalis): Moraxella Infektion...... 380 Acinetobacter spp.: Acinetobacter Infektion...... 381 Aeromonas spp.: Aeromonas Infektion...... 384 Stenotrophomonas maltophilia: Stenotrophomonas maltophilia Infektion...... 385 Legionella spp.: Legionellosis, Legionella-Pneumonie, Pontiac-Fieber, Pittsburgh-Pneumonie...... 386 Burkhoideria cepacia: Burkholderia cepacia Infektion...... 388 Burkholderia gladioli: Burkholderia gladioli Infektion...... 390 Burkholderia malle!: Rotz / Glanders...... 392 Burkholderia pseudomallei: Melioidosis...... 394 Ralstonia spp.: Ralstonia Infektion...... 396 Bordetella pertussis, B. parapertussis: Pertussis (Keuchhusten), Parapertussis...... 397 Bordetella spp.: Bordetella Infektion...... 399 Achromobacter spp.: Achromobacter Infektion...... 400

Mycoplasmataceae Mycoplasma pneumoniae: Mycoplasma pneumoniae Infektion...... 401 Mycoplasma spp., Ureaplasma spp.: Mycoplasma Infektion, Ureaplasma Infektion...... 403

Protozoen

Plasmodium spp.: Malaria...... 409 Babesia spp.: ...... 414 Toxoplasma gondii: Toxoplasmosis...... 416 Cryptosporidium spp.: Cryptosporidiosis...... 418 Cyclospora cayetanensis: Cyclosporiasis...... 420 Cystoisospora belli: Cystoisosporiasis...... 422 Sarcocystis spp.: Sarcocystosis...... 424 Blastocystis spp.: Blastocystosis...... 425 Balantidium coli: Balantidiasis...... 426 Leishmania spp.: Leishmaniasis...... 428 Trypanosoma cruzi: Chagas Krankheit...... 431 Trypanosoma brucei: Afrikanische Trypanosomiasis, „Schlafkrankheit”...... 433 Giardia intestinalis: Giardiasis...... 436 Trichomonas vaginalis: Trichomoniasis, Trichomonas Infektion...... 438 Dientamoeba fragilis: Dientamoebiasis...... 440 Amoebozoa (inkl. Entamoeba histolytica): Intestinale Amoebiasis, invasive Amoebiasis...... 441 Übersicht: Freilebende Amoeben (inkl. Acanthamoeba spp., Balamuthia mandrillaris, Sappinia pedata, Naegleria fowleri)...... 444 Amoeben Keratitis (AK) 444 Granulomatöse Amoeben Encephalitis (GAE) 446 XIX

Primäre Amoeben (RAM)...... 447

Fungi (Pilze)

Basidiomycota Malassezia spp.: Pityriasis versicolor...... 451 Cryptococcus spp. / Filobasidiella spp.: Cryptococcosis...... 453 Trichosporon spp.: Trichosporonosis, Piedra...... 455 Rhodotorula spp.: Rhodotorula Infektion...... 457

Ascomycota Pneumocystis jirovecii: Pneumocystis jirovecii Infektion / Pneumocystosis...... 458 Blastomyces spp.: Blastomycosis...... 460 Emmonsia spp., Emmonsia-Iike Fungi (inkl. Emergomyces spp., Chrysosporium spp.): Emmonsia Infektion, Emergomycosis, Adiaspiromycosis...... 462 Paracoccidioides brasiliensi: Paracoccidioidomycosis...... 464 Lacazia loboi: Lacaziosis...... 466 Coccidioides spp.: Coccidioidomycosis...... 468 Histoplasma capsulatum: Histoplasmosis...... 470 Sporothrix spp.: Sporotrichosis...... 472 Scedosporium spp., Pseudallescheria spp., Madurella spp.: Eumycetom, Maduramycosis, Scedosporiosis / Pseudallescheriasis...... 473 Scopulariopsis spp. / Microascus spp.: Scopulariopsis Infektion...... 475 Fusarium spp.: Fusariosis...... 476 Candida spp.: Candidiasis...... 478 Geotrichum spp.: Geotrichosis...... 481

Schimmelpilze Aspergillus spp.: Aspergillosis...... 482 Penicillium spp. / Talaromyces spp.: Penicillium / Talaromyces Mycosis, Penicilliosis...... 485 Paecilomyces spp.: Paecilomycosis...... 487 Dematiaceae (Schwärzepilze): Phaeohyphomycosis, Tinea nigra...... 488 Dematiaceae - Chaetothyriales: Chromoblastomycosis...... 490 Exserohilum spp. / Setosphaeria spp.: Exserohilum / Setosphaeria Infektion...... 492

Zygomycota Mucormycotina, Entomophthoromycotina: Mucormycosis, Entomophthoramycosis...... 493

Dermatophyten Trichophyton spp., Epidermophyton spp., Microsporum spp.: Tinea, Dermatophytosis...... 495

Microsporidia Microsporidia: Microsporidiosis...... 497

Mesomycetozoea Rhinosporidium seeberi: Rhinosporidiosis...... 498

Helminthen (Würmer)

Nematoda (Fadenwürmer) Trichinella spp.: Trichinellosis...... 503 Trichuris trichiura: Trichuriasis...... 505 Capillaria spp.: Intestinale Capillariasis, Hepatische Capillariasis...... 507 Ascaris lumbricoides: Ascariasis...... 509 Baylisascaris spp.: Baylisascariasis...... 511 Lagochilascaris minor: Lagochilascariasis...... 512 Enterobius vermicularis: Enterobiasis...... 514 Anisakis spp.: Anisakiasis...... 515 Toxocara spp.: Toxocariasis...... 517 XX

Dioctophyme renale: Dioctophymiasis...... 519 Eustrongylides epp.: Eustrongylidiasis...... 520 Ancylostoma epp., Necator epp. (Hakenwürmer): Ancyloetomiaeie, Necatoriaeie...... 521 Angioetrongylue epp.: Angioetrongyliaeie...... 523 Strongyloidee epp.: Strongyloidiaeie...... 525 Trichoetrongylue epp.: Trichoetrongyliaeie...... 527 Gnathoetoma epp.: Gnathoetomiaeie...... 528 Thelazia epp.: Thelaziaeie...... 530 Dracunculue medineneie: Dracunculiaeie...... 531

Filarien (i.e.S. Filariidae, Onchocercidae) Wuchereria bancrofti, Brugia epp.: Lymphatieche Filariaeie...... 533 Maneoneila epp.: Maneonelliaeie...... 535 Loa loa: Loiaeie, Calabar-Schwellung...... 537 Onchocerca volvulue: Onchocerciaeie („Flueeblindheit“)...... 539 Dirofilaria epp.: Dirofilariaeie...... 541

Trematoda (Saugwürmer) Schietoeoma epp.: Schietoeomiaeie...... 543 Trichobilharzia epp., Auetrobilharzia epp., Gigantobilharzia epp.: Cercarien Dermatitie...... 546 Faeciolopeie bueki: Faeciolopeiaeie...... 547 Faeciola epp.: Faecioliaeie...... 548 Echinoetoma epp.: Echinoetomiaeie...... 550 Heterophyee heterophyee: Heterophyiaeie...... 551 Metagonimue epp.: Metagonimiaeie...... 552 Opiethorchie epp., Clonorchie eineneie: Opiethorchiaeie, Clonorchiaeie...... 553 Dicrocoelium dendriticum: Dicrocoeliaeie...... 555 Paragonimue epp.: Paragonimiaeie...... 556 Nanophyetue ealmincola: Nanophyetiaeie...... 558

Ceetoda (Bandwürmer) Taenia eaginata, T. aeiatica: Taeniaeie eaginata, Taeniaeie aeiatica...... 559 Taenia eolium: Taeniaeie eolium, Cyeticercoeie, Neurocyeticercoeie...... 561 Taenia epp. („Hundebandwurm” Larven): Coenuroeie...... 563 Echinococcue epp.: Echinococcoeie...... 564 Hymenolepie epp.: Hymenolepiaeie...... 567 Diphyllobothrium epp.: Diphyllobothriaeie...... 569 Spirometra epp.: Sparganoeie, Spirometroeie...... 571 Dipylidium caninum: Dipylidiaeie...... 572

Arthropoden (Gliederfüßer)

Sarcoptee ecabiei (Krätzemilbe): Scabiee (Krätze)...... 577 Trombiculidae (Laufmilben): Trombiculiaeie...... 579 Demodex epp. (Haarbalgmilben): Demodicoeie...... 580 Cimicidae (Plattwanzen): Cimicoeie („Bettwanzen” / „Bedbug“ Befall)...... 581 Tunga penetrane: Tungiaeie...... 583 Fliegenmaden: Myiaeie...... 584 Pediculidae, Phthiridae (Läuee): Pediculoeie, Phthiriaeie...... 585 Pentaetomida: Pentaetomiaeie...... 587

Prione

Prione (Allgemein)...... 591 Prione: Creutzfeldt-Jakob-Krankheit (CJK; vCJD, nvCJD, iCJD)...... 592 Prione: Kuru...... 594 XXI

Sonstige Erreger

Pythium insidiosum: Pythiosis...... 599 Vandellia spp.: Vandellia Befall...... 600

Indices

Erkrankungsindex...... 605 Erregerindex...... 625