UCHWAŁA NR XVI/171/2015 RADY MIEJSKIEJ W ŻUKOWIE

z dnia 27 października 2015 r.

w sprawie uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Żukowo zatwierdzonego Uchwałą Nr XLVI/828/2002 z dnia 9 października 2002 r. z późniejszymi zmianami.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1515) oraz na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 199 z późn. zm.), w związku z Uchwałą Nr XLV/537/2014 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo, zatwierdzonego Uchwałą Vr XLVI/828/2002 z dnia 9 października 2002 r. z późniejszymi zmianami, Rada Miejska w Żukowie: § 1. 1. Uchwala zmianę studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo zatwierdzonego uchwałą Nr XLVI/828/2002 z dnia 9 października 2002 r., zmienionego uchwałami Nr IX/195/2003 z dnia 25 czerwca 2003 r., Nr XXXVII/629/2005 z dnia 30 listopada 2005 r., Nr XXXVII/630/2005 z dnia 30 listopada 2005 r., Nr XLVII/772/2006 z dnia 9 października 2006 r., Nr XVIII/310/2008 z dnia 25 kwietnia 2008 r., Nr XXXII/344/2013 z dnia 26 kwietnia 2013 r. oraz Nr XXXIII/349/2013 z dnia 9 maja 2013 r. 2. Zmianę określoną w §1 ust. 1 zawierają załączniki do niniejszej uchwały: 1) tekst Zmiany studium stanowiący załącznik nr 1 - tekst ujednolicony: „Zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”; 2) rysunki Zmiany studium stanowiące załączniki nr 2 w następującym zakresie: - Załącznik nr 2A: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”, w skali 1:20 000, - Załącznik nr 2B: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 2. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”, w skali 1:20 000, - Załącznik nr 2C: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 2a. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Stan i ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego”, w skali 1:20 000, - Załącznik nr 2D: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 2b. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Stan i ochrona zasobów środowiska przyrodniczego”, w skali 1:20 000, - Załącznik nr 2E: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 2c. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. System komunikacji i infrastruktury technicznej”, w skali 1:20 000, - Załącznik nr 2F: rysunek ujednolicony: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Rysunek nr 3. Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo.”, w skali 1:10 000. 3. Rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag wniesionych do projektu zmiany studium stanowi załącznik nr 3 do uchwały. § 2. 1. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy Żukowo. 2. Zobowiązuje się Burmistrza Gminy Żukowo do przedstawienia Wojewodzie Pomorskiemu niniejszej uchwały wraz z załącznikami oraz dokumentacją prac planistycznych w celu oceny ich zgodności z przepisami prawa.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 1 § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Miejskiej w Żukowie

Witold Szmidtke

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 2 Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XVI/171/2015

Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r. Rada Miejska w Żukowie

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr …/…/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r. w sprawie uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Żukowo

Tekst ujednolicony "Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo"

Żukowo, 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 3 2

AUTORZY OPRACOWANIA:

Jerzy Żurawicz - Burmistrz Gminy Żukowo Wojciech Kankowski - Burmistrz Gminy Żukowo

ZESPÓŁ GENERALNEGO PROJEKTANTA STUDIUM:

Biuro Urbanistyczne arch. Maria Czerniak mgr inż. arch. MARIA CZERNIAK – generalny projektant, członek POIU nr G-032/2002

mgr inż. arch. LIDIA URBAŃSKA, członek POIU nr G-259/2009 mgr inż. arch. JUSTYNA SKOTARCZAK mgr inż. arch. EWELINA SZULC

ZAGADNIENIA SPOŁECZNO – GOSPODARCZE:

mgr GRAŻYNA WŁODARCZYK

INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA ORAZ TECHNICZNA:

Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego spółka akcyjna w Gdańsku mgr inż. JAN T. KOSIEDOWSKI – główny projektant

zagadnienia przestrzenne: dr inż. arch. GABRIELA REMBARZ – koordynacja, członek POIU nr G-126/2002 mgr inż. arch. MAGDALENA MIARA

system transportowy: mgr inż. ADAM SAWICKI inż. PIOTR SOBCZAK

zaopatrzenie w energię elektryczną: mgr inż. PIOTR BURKHARDT

zaopatrzenie w wodę, gaz, odprowadzenie ścieków i wód opadowych: mgr inż. ELŻBIETA PIOTROWSKA mgr inż. WOJCIECH PIOTROWSKI mgr inż. ANNA DOLATOWSKA mgr inż. MAGDALENA TOMCZYK tech. EWA CICHOCKA

OCHRONA ŚRODOWISKA:

mgr PAWEŁ SĄGIN

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 4 3

Zespół autorski zmiany studium stanowią: mgr inż. Piotr Gromelski mgr inż. Maria Bohutyn mgr inż. Sylwia Długosz mgr inż. Katarzyna Deptuła inż. Patrycja Giczewska mgr inż. Julita Alsztyniuk

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 5 4

WSTĘP ...... 9 MATERIAŁY WYJŚCIOWE, MATERIAŁY POMOCNICZE ...... 9

I. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 11 1. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENÓW ...... 11 1.1 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z POŁOŻENIA I POWIĄZAŃ GMINY Z OTOCZENIEM...... 11 1.1.1 INFORMACJE OGÓLNE ...... 11 1.1.2 ŻUKOWO W TRÓJMIEJSKIM OBSZARZE METROPOLITALNYM ...... 11 1.1.3 OTOCZENIE FUNKCJONALNE GMINY ŻUKOWO ...... 12 1.1.4 POWIĄZANIA PRZYRODNICZE Z TERENAMI SĄSIEDNIMI ...... 13 1.1.5 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ – KOMUNIKACJA DROGOWA I KOLEJOWA ...... 14 1.1.6 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 15 1.1.7 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNEJ – SZLAKI ROWEROWE I PIESZE 16 1.1.8 PLANOWANE ZAGOSPODAROWANIE W OTOCZENIU GMINY ŻUKOWO ...... 17 1.2 ISTNIEJĄCA STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA, ZAINWESTOWANIE I UŻYTKOWANIE TERENÓW ...... 19 1.2.1 INFORMACJE OGÓLNE ...... 19 1.2.2 ISTNIEJĄCA STRUKTURA FUNKCJONALNA ...... 22 1.3 DOTYCHCZASOWE I PLANOWANE PRZEZNACZENIA TERENÓW ...... 23 1.3.1 OBOWIĄZUJĄCE MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO...... 23 1.3.2 MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W TRAKCIE SPORZĄDZANIA ...... 24 1.3.3 STAN PLANOWANY ZABUDOWY WEDŁUG DECYZJI O WARUNKACH ZABUDOWY I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW...... 25 1.4 OCENA ZJAWISK ZACHODZĄCYCH W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY ...... 26 2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY ...... 27 2.1 STAN ŁADU PRZESTRZENNEGO, GŁÓWNE MOCNE STRONY I MOŻLIWOŚCI ORAZ PROBLEMY I ZAGROŻENIA ...... 27 2.2 WARUNKI W ZAKRESIE KSZTAŁTOWANIA OCHRONY ŁADU PRZESTRZENNEGO ...... 29 3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA, W TYM STANU ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKOŚCI I JAKOŚCI ZASOBÓW WODNYCH ...... 29 3.1 STRUKTURA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ...... 29 3.1.1 ŚRODOWISKO ABIOTYCZNE ...... 29 3.1.2 ŚRODOWISKO BIOTYCZNE ...... 31 3.2 STAN ŚRODOWISKA ...... 32 3.2.1 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO ...... 32 3.2.2 HAŁAS I WIBRACJE ...... 33 3.2.3 OBSZARY OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ...... 34 3.2.4 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ...... 34 3.2.5 STAN ZANIECZYSZCZENIA WÓD ...... 35 3.2.6 PRZEKSZTAŁCENIA LITOSFERY ...... 35 3.2.7 ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ...... 36 3.3 ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA ...... 37 3.3.1 GRUNTY ROLNE ...... 37 3.3.2 POTENCJAŁ AGROEKOLOGICZNY ...... 38 3.3.3 GOSPODARSTWA ROLNE ...... 40 3.3.4 GRUNTY ZMELIOROWANE ...... 40 3.4 LEŚNA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA ...... 40 3.5 ZASOBY WODNE ...... 42 3.5.1 WODY POWIERZCHNIOWE ...... 42

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 6 5

3.5.2 UJĘCIE WÓD POWIERZCHNIOWYCH ...... 42 3.5.3 UJĘCIA WÓD PODZIEMNYCH ...... 42 3.6 PRZYDATNOŚĆ ŚRODOWISKA DLA POTRZEB SPOŁECZNO – GOSPODARCZYCH ...... 43 3.6.1 POTENCJAŁ TRANSURBACYJNY ...... 43 3.6.2 POTENCJAŁ REKREACYJNY ...... 46 3.6.3 ZASOBY SUROWCOWE ...... 47 3.6.4 POTENCJAŁ AGROEKOLOGICZNY ...... 47 3.6.5 POTENCJAŁ WODNY ...... 47 4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO ...... 47 4.1 USTANOWIONE FORMY OCHRONY PRZYRODY ...... 47 4.1.1 REZERWAT PRZYRODY...... 47 4.1.2 OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU ...... 48 4.1.3 OTULINA TRÓJMIEJSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO ...... 48 4.1.4 OBSZARY NATURA 2000...... 49 4.1.5 UŻYTEK EKOLOGICZNY ...... 49 4.1.6 POMNIKI PRZYRODY ...... 49 4.2 PLANOWANE FORMY OCHORNY PRZYRODY ...... 51 4.3 OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA ...... 51 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ ...... 52 5.1 RYS HISTORYCZNY GMINY ...... 52 5.2 OPIS UKŁADÓW PRZESTRZENNYCH WSI I HISTORYCZNEJ ZABUDOWY ...... 52 5.3 OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW ...... 59 5.4 OBIEKTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW ...... 61 5.5 OBIEKTY ARCHEOLOGICZNE ...... 66 6. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA ...... 70 6.1 LUDNOŚĆ (DEMOGRAFIA) ...... 70 6.1.1 ZMIANY W ZALUDNIENIU MIASTA I GMINY PO 2000 ROKU ...... 70 6.1.2 CZYNNIKI WZROSTU LUDNOŚCI ...... 70 6.1.3 PROGNOZA POMIGRACYJNEGO ROZWOJU LUDNOŚCI DO 2025 ROKU ...... 73 6.2 MIESZKALNICTWO ...... 74 6.3 RYNEK PRACY ...... 76 6.4 USŁUGI DLA LUDNOŚCI ...... 77 7. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z gOSPODARKI LOKALNEJ ...... 82 8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA LUDNOŚCI I JEJ MIENIA ...... 85 8.1 ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE ...... 85 8.1.1 WYSTĄPIENIE POWAŻNYCH AWARII, WG REJESTRU ZAKŁADÓW, POTENCJALNYCH SPRAWCÓW POWAŻNYCH AWARII W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM ...... 85 8.1.2 INNE ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE ...... 85 8.2 ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA ...... 86 8.2.1 OBSZARY ZAGROŻONE POWODZIĄ ...... 86 8.2.2 OBSZARY ZAGROŻONE OSUWANIEM SIĘ MAS ZIEMNYCH ...... 87 8.2.3 EKSTREMALNE STANY POGODOWE...... 87 9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z POTRZEB I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY ...... 87 9.1 POTRZEBY ROZWOJU GMINY: ...... 87 9.2 MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY ...... 88 10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW ...... 88 10.1 STAN PRAWNY GRUNTÓW ...... 88 10.2 GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH ...... 90 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH ...... 91 12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA NATURALNYCH ZAGROŻEŃ GEOLOGICZNYCH ...... 91 13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 7 6

ORAZ ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH ...... 91 13.1 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN ...... 91 13.2 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZASOBÓW WÓD POZIEMNYCH ...... 93 14. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA TERENÓW GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH ...... 94 15. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU SYTEMU KOMUNIKACJI ...... 95 15.1 INFRASTRUKTURA DROGOWA ...... 95 15.2 INFRASTRUKTURA KOLEJOWA ...... 95 15.3 INFRASTRUKTURA ROWEROWA ...... 96 16. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA UPORZĄDKOWANIA GOSPODARKI WODNO –ŚCIEKOWEJ, ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI ...... 96 16.1 ZAOPATRZENIE W WODĘ ...... 96 16.2 ODPROWADZENIE I OCZYSZCZENIE ŚCIEKÓW ...... 98 16.2.1 USUWANIE ŚCIEKÓW SANITARNYCH ...... 98 16.2.2 ODPROWADZANIE I ZAGOSPODAROWANIE WODY OPADOWEJ ...... 99 16.3 ZAOPATRZENIE W CIEPŁO I GAZ ...... 99 16.4 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELETRYCZNĄ ...... 99 16.5 TELEKOMUNIKACJA ...... 100 16.6 GOSPODARKA ODPADAMI ...... 100 17. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZADAŃ SŁUŻĄCYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH ...... 101 17.1 ZADANIA RZĄDOWE SŁUŻĄCE REALIZACJI PONADLOKLALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH UMIESZCZONE W PROGRAMACH RZĄDOWYCH ...... 101 17.1.1 ZADANIA UMIESZCZONE W REJESTRZE ZADAŃ RZĄDOWYCH ...... 101 17.1.2 INNE PROGRAMY RZĄDOWE ...... 101 17.2 ZADANIA SAMORZĄDOWE OKREŚLONE PRZEZ SEJMIK WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO ..... 103 18. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO GMINY żUKOWO I INNYCH OPRACOWAŃ LOKALNYCH ...... 105 18.1 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO GMINY ŻUKOWO DO ROKU 2012 ..... 105 18.2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY ŻUKOWO NA LATA 2004-2013 ...... 107 18.3 WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNE GMINY ŻUKOWO NA LATA 2007 – 2013 ...... 107

II. CELE I KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY ŻUKOWO ...... 108 19. CELE I PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA ROZWOJU GMINY I MIASTA ...... 108 20. PRZESŁANKI ROZWOJU GMINY - PROGNOZY DEMOGRAFICZNE...... 109 21. KIERUNKOWA STRUKTURA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 111

III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO ...... 114 22. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW114 22.1 KORYTARZE EKOLOGICZNE – SZKIELET STRUKTURY PRZESTRZENNEJ GMINY - KIERUNEK ROZWOJU PROEKOLOGICZNEGO - OBSZARY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE ...... 115 22.2 STREFA NEGOCJACJI – KIERUNEK INTENSYWNEGO ROZWOJU WIELOFUNKCYJNEGO – KONTYNUACJA URBANIZACJI Z OBSZARÓW MIAST GDAŃSKA I GDYNI...... 117 22.2.1 OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO ...... 117 22.2.2 OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU GOSPODARCZEGO ...... 118 22.3 STREFA TOŻSAMOŚCI GMINY – KIERUNEK UMIARKOWANEGO ROZWOJU ...... 120 22.3.1 OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO ...... 120 22.3.2 OBSZARY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI – „ŻUKOWSKI KORYTARZ INWESTYCYJNY”121 22.3.3 OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO W OPARCIU O WALORY PRZYRODNICZE ...... 122 22.3.4 OBSZARY ROZWOJU ROLNICTWA W OPARCIU O WALORY AGROPRZYRODNICZE ...... 123 22.3.5 MIASTO ŻUKOWO ...... 125 23. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY ...... 128 23.1 PARAMETRY I WSKAŹNIKI ZAGOSPODAROWANIA I ZABUDOWY ...... 128

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 8 7

23.2 TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY...... 131 24. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO ...... 132 24.1 OBSZARY I OBIEKTY CHRONIONE NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE PRZYRODY ...... 132 24.2 OBSZARY I OBIEKTY WSKAZANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE PRZYRODY ...... 132 24.3 OCHRONA TERENÓW OTWARTYCH ...... 133 24.3.1 REGIONALNE KORYTARZE EKOLOGICZNE ...... 133 24.3.2 LOKALNE KORYTARZE EKOLOGICZNE ...... 134 24.3.3 KSZTAŁTOWANIE OSNOWY EKOLOGICZNEJ MIASTA ŻUKOWO ...... 134 24.3.4 WARUNKI PROEKOLOGICZNEGO ROZWOJU PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO ...... 135 25. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ ...... 136 25.1 ZABYTKI WPISANE DO REJRESTRU ZABYTKÓW ...... 136 25.2 ZABYTKI WPISANE DO GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW ...... 136 25.3 ZABYTKI ARCHEOLOGICZNE ...... 137 25.4 PARKI KULTUROWE...... 137 25.5 CMENTARZE ...... 137 25.6 DWORY, ZESPOŁY DWORSKO-PARKOWE i PAŁACOWO-PARKOWE ...... 138 25.7 DROGI ALEJOWE ...... 138 25.8 HISTORYCZNE UKŁADY PRZESTRZENNE WSI ...... 138 25.9 STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ ...... 139 25.10 ZASADY OCHRONY DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ ...... 141 26. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI ...... 141 26.1 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU KOMUNIKACJI DROGOWEJ ...... 141 26.2 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU KOMUNIKACJI KOLEJOWEJ ...... 143 26.3 KIERUNKI ROZWOJU SIECI TRAS ROWEROWYCH ...... 144 27. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 144 27.1 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ ...... 144 27.2 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY W ZAKRESIE ODPROWADZENIA ŚCIEKÓW SANITARNYCH ...... 145 27.3 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY W ZAKRESIE ODPROWADZENIA WÓD OPADOWYCH I REGULACJI STOSUNKÓW WODNYCH ...... 145 27.4 ZASADY ZAOPATRZENIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ ...... 146 27.5 ENERGIA ODNAWIALNA ...... 147 27.6 ZASADY ROZWOJU SIECI GAZOWA I POZYSKIWANIA CIEPŁA ...... 148 27.7 TELEKOMUNIKACJA ...... 148 27.8 ZASADY ODPROWADZENIA I UNIESZKODLIWIENIA ODPADÓW ...... 148 28. OBSZARY NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM ...... 149 29. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW RZĄDOWYCH ...... 151 30. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEPROWADZENIA SCALEŃ I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI, A TAKŻE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDAŻY POWYŻEJ 400 m2 ORAZ OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ...... 153 31. OBSZARY DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE...... 156 32. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ ...... 157 33. OBSZARY SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA POWODZIĄ ORAZ OBSZARY OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH ...... 158 33.1 OBSZARY SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA POWODZIĄ ...... 158 33.2 OBSZARY OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH ...... 158 34. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY158

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 9 8

35. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWIĄZUJĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 maja 1999 r. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY ...... 158 36. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI ...... 158 36.1 OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ ...... 158 36.2 OBSZARY WYMAGAJĄCE REHABILITACJI...... 159 36.3 OBSZARY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI ...... 159 37. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH ...... 159 38. OBSZARY PROBLEMOWE ...... 159 39. WNIOSKI DO ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, DO STRATEGII I PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO ...... 161

IV. UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ I SYNTEZĘ USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM ...... 162 40. INFORMACJE OGÓLNE ...... 162 41. OBJAŚNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ W STUDIUM ...... 162 42. SYNTEZA USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM ...... 165

SPIS RYSUNKÓW:

RYS. NR 1. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO, skala 1:20000 RYS. NR 2. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO, skala 1:20000 RYS. NR 2a. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO – STAN I OCHRONA ZASOBÓW DZIEDZICTWA KULTUROWEGO, skala 1:20000 RYS. NR 2b. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO – STAN I OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO, skala 1:20000 RYS. NR 2c. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO – SYSTEM KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, skala 1:20000 RYS. NR 3. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ŻUKOWO, skala 1:10000

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 10 9

WSTĘP

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo zostało sporządzone w 2002 r. w trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 15 z 1999 r., poz. 139 z późn. zm.) i uchwalone uchwałą nr XLVI/828/2002 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09.10.2002 r. ze zmianami do studium wprowadzonymi następującymi uchwałami:  nr IX/195/2003 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 25.06.2003 r. – dla obszaru wsi Leźno,  nr XXXVII/ 629/2005 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 30 listopada 2005 r.- dla fragmentów wsi Przyjaźń, , Glińcz,  nr XXXVII/ 630/2005 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 30 listopada 2005 r.- dla fragmentu wsi Borkowo,  nr XVLVII/772/2006 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09 października 2006 r. - dla fragmentu wsi Przyjaźń,  nr XVLVII/772/2006 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09 października 2006 r. - dla fragmentu wsi Skrzeszewo,  nr XVIII/310/2008 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 25 kwietnia 2008 r.

Obecna zmiana studium sporządzona została dla całego obszaru gminy i miasta Żukowa w trybie obowiązującej od 11 lipca 2003 r. ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z dnia 12 czerwca 2012 r. poz. 647 ze zm.) i nie stanowi rewizji podstawowych zasad i kierunków polityki przestrzennej gminy, określonych w dokumencie studium z 2002 r.. Jest związana głównie ze zmianą dynamiki procesów urbanizacji w zidentyfikowanych obszarach, przesądzeniami dotyczącymi inwestycji ponadlokalnych na obszarze gminy oraz aktualizacją stanu prawnego m.in. w zakresie: ochrony przyrody, ochrony zabytków oraz złóż surowców mineralnych.

Rada Miejska w Żukowie podjęła uchwałę Nr XLV/537/2014 z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo, zatwierdzonego uchwałą nr XLVI/828/2002 z dnia 9 października 2002 r. z późniejszymi zmianami. Zgodnie z powyższą uchwałą zmiana studium ma uwzględniać inwestycję celu publicznego w zakresie wprowadzenia przebiegu projektowanej linii elektroenergetycznej 400 kV Gdańsk Przyjaźń – Żydowo Kierzkowo oraz korektę linii elektroenergetycznej 400 kV Grudziądz-Pelplin-Gdańsk Przyjaźń.

MATERIAŁY WYJŚCIOWE, MATERIAŁY POMOCNICZE

1) Mapa topograficzna obszaru gminy Żukowo w skali 1:10000 z zasobu Wojewódzkiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Gdańsku – skany poszczególnych arkuszy w wersji numerycznej; CD nr: 355_2011; 2) Mapa topograficzna obszaru gminy Żukowo w skali 1:25000 z zasobu Wojewódzkiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej – skany poszczególnych arkuszy w wersji numerycznej; CD nr: 355_2011; 3) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo, uchwalonego uchwałą Nr XLVI/828/2002 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 9 października 2002 r., zmienionego uchwałami: Nr IX/195/2003 z dnia 25 czerwca 2003 r. dla obszaru wsi Leźno, Nr XXXVII/629/2005 z dnia 30 listopada 2005 r. dla fragmentów wsi Przyjaźń, Otomino, Glińcz, Nr XXXVII/630/2005 z dnia 30 listopada 2005 r. dla fragmentu wsi Borkowo, Nr XVLVII/772/2006 z dnia 9 października 2006 r. dla fragmentu wsi Przyjaźń, oraz dla fragmentu wsi Skrzeszewo, Nr XVIII/310/2008 z dnia 25 kwietnia 2008 r. dla fragmentu wsi Leźno – tekst jednolity oraz rysunki; 4) Projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo, w wersji przygotowanej do wyłożenia do publicznego wglądu, październik 2009 r., PRACOWNIA „G-P” S.C., 80-171 GDAŃSK, ul. Schuberta 2a, w tym w ramach projektu: a) część opisowa – uwarunkowania rozwoju i zagospodarowania przestrzennego, kierunki zagospodarowania przestrzennego i zasady polityki przestrzennej, synteza i uzasadnienie rozwiązań studium, b) część graficzna:  Uwarunkowania rozwoju i zagospodarowania przestrzennego, skala 1:20000,  Kierunki zagospodarowania przestrzennego i zasady polityki przestrzennej, skala 1:2000  Schemat rozwoju sieci infrastruktury technicznej w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, skala 1:20000,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 11 10

c) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”, Biuro Projektów i Wdrożeń Proekologicznych Proeko, Gdańsk, sierpień 2009 r., d) uzgodnienia i opinie instytucji i organów, do których został skierowany projekt studium, zgodnie z art. 11 pkt 6-8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, aktualnej na czas kierowania projektu do uzgodnień i opinii; 5) Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Żukowo dla potrzeb miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, Biuro Projektów i Wdrożeń Proekologicznych Proeko, Gdańsk, maj 2003 r.; 6) Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego gminy Żukowo, Biuro Projektów i Wdrożeń Proekologicznych Proeko, Gdańsk, grudzień 2008 r.; 7) Gmina Żukowo – miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego, Biuro Planowania Przestrzennego w Gdańsku, wrzesień 1991 r. z późniejszymi zmianami; 8) Analiza struktury funkcjonalno przestrzennej oraz ocena możliwości zagospodarowania części obszaru miasta Żukowo, Architektura, Gdynia, grudzień 2010 r.; 9) Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego; 10) Projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; 11) Uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; 12) Gminna ewidencja zabytków – w formie cyfrowej, mgr Olga Kitta, sierpień 2011 r.; 13) Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030; 14) Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, uchwalony uchwałą Sejmiku Województwa Pomorskiego Nr 1004/XXXIX/09 z dnia 26 października 2009 r.; 15) Uchwała Nr VII/59/2011 Rady Miejskiej w Żukowie w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zatwierdzonego uchwała Nr XLVI/828/2002 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 9 października 2002 r., z późn. zm.; 16) Wnioski o przystąpienie do opracowania zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo; 17) Wnioski złożone do projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo w związku z ogłoszeniem, obwieszczeniem i zawiadomieniem o przystąpieniu do sporządzenia studium; 18) Wykaz decyzji o warunkach zabudowy w latach 2008- 2012; 19) Inne (mapy zagrożeń powodziowych, mapy ewidencyjne gruntów dostępne na stronie starostwa powiatowego w Kartuzach https://83.17.249.146/webewid/index.php, strategia rozwoju gminy, plany odnowy miejscowości, plan gospodarki odpadami, projekty dróg, informacje dot. Kolei Metropolitalnej); 20) Koncepcja zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo – kwiecień 2012 r., 21) Materiały studyjne – wytyczne i postulaty konserwatorskie do miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo – mapa, skala 1:10000, A. Kostarczyk, 1977, 1987, 1991 r., 22) Materiały studyjne – wytyczne i postulaty konserwatorskie do miejscowego planu szczegółowego zagospodarowania przestrzennego wsi Żukowo, mapa – skala 1:2000; 23) Uchwała Nr XLV/537/2014 z dnia 29 kwietnia 2014 r. Rady Miejskiej w Żukowie w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zatwierdzonego uchwała Nr XLVI/828/2002 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 9 października 2002 r., z późn. zm.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 12 11

I. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENÓW 1.1 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z POŁOŻENIA I POWIĄZAŃ GMINY Z OTOCZENIEM 1.1.1 INFORMACJE OGÓLNE Gmina miejsko-wiejska Żukowo położona jest w środkowej części województwa pomorskiego, w powiecie kartuskim. Od północy i wschodu graniczy z miastem Gdynia i z miastem Gdańsk, od południa z gminą Kolbudy i z gminą Przywidz, natomiast od zachodu z gminą Somonino, , Przodkowo i Szemud. Powierzchnia gminy miejsko-wiejskiej Żukowo wynosi łącznie ok. 16 372 ha1, w tym powierzchnia miasta 474 ha, powierzchnia obszaru wiejskiego - 15898 ha. Liczba ludności w gminie wynosiła na koniec 2010 r. 29 462 osób, w tym w mieście 6 504 osób, w obszarze wiejskim 22 958 osób.2 Siedzibą gminy jest miasto Żukowo, które należy do najmłodszych miast w Polsce – Żukowo uzyskało prawa miejskie 01 stycznia 1989 r. Gmina Żukowo położona jest w obrębie kilku obszarów administracyjnych, geograficznych, przestrzennych i funkcjonalnych:  w środkowej części województwa pomorskiego, w powiecie kartuskim,  w Trójmiejskim Obszarze Metropolitalnym / w obszarze Aglomeracji Trójmiejskiej (punkt 1.1.2),  we wschodniej części Pojezierza Kaszubskiego,  w zlewni rzeki Raduni. 1.1.2 GMINA ŻUKOWO W TRÓJMIEJSKIM OBSZARZE METROPOLITALNYM W opracowaniu „Trójmiejski Obszar Metropolitalny 2009”3 Żukowo leży w Trójmiejskim Obszarze Metropolitarnym, w strefie tzw. metropolii funkcjonalnej, natomiast w „Planie Zagospodarowania Województwa Pomorskiego”4 – w strefie tzw. aglomeracji funkcjonalnej. Na podstawie analizy tych dokumentów stwierdza się, że pojęcia aglomeracji/metropolii dla obszaru Trójmiasta i obszaru otaczającego określają ten sam zakres przestrzenny, a pojęcia aglomeracja/metropolia/obszar metropolitalny są stosowane zamiennie, mimo różnic występujących w ich definiowaniu.5 Aglomeracja Trójmiasta jest postrzegana, jako kształtujący się obszar metropolitalny. Wg ww. dokumentów elementami składowymi aglomeracji / obszaru metropolitarnego są:  centrum aglomeracji (jądro) / centrum metropolii: Gdańsk, Gdynia, Sopot,

1 dane Starostwa Powiatowego w Kartuzach, Wydział Geodezji, luty 2012 r. 2 dane Głównego Urzędu Statystycznego – stan na 31.12.2010, dostępne na stronie www.stat.gov.pl 3 „Trójmiejski Obszar Metropolitalny 2009”, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Urząd Statystyczny w Gdańsku, Gdańsk 2011, 4 „Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego”, Załącznik do uchwały nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 października 2009 r. 5 wg „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego: Aglomeracja – zgrupowanie na znacznym obszarze jednostek osadniczych, w tym ośrodków, z których jeden lub więcej jest miastem (najczęściej wielkim miastem), charakteryzujące się intensywną zabudową, dużą gęstością zaludnienia; w ramach aglomeracji istotne są silne powiązania transportowe i funkcjonalne, które z racji koncentracji ludności skutkują intensywnym przepływem osób i towarów oraz znaczną wymianą usług; aglomeracja stanowi wspólny organizm, poprzez zintegrowanie systemów infrastruktury tworzących ją ośrodków i jednostek osadniczych oraz wzajemne wykorzystywanie potencjałów, którymi one dysponują; aglomeracja nie jest tożsama z obszarem metropolitalnym (choć może się z nią pokrywać), gdyż jej delimitacja wynika z własnych cech przestrzennych (koncentracja osadnictwa, zgrupowanie jednostek osadniczych, ośrodków) i abstrahuje od roli tego obszaru w sieci osadniczej ponadregionalnej; definicja ta, oparta na tradycyjnym, urbanistycznym rozumieniu aglomeracji, związana jest ściśle z opisem sieci osadniczej, tak więc nie jest tożsama z pojęciem określonym w art. 43 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2005 r., nr 239, poz. 2019 z późn. zm.). Obszar metropolitalny – obszar zdefiniowany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jako obszar wielkiego miasta oraz powiązanego z nim funkcjonalnie bezpośredniego otoczenia, ustalony w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. W odróżnieniu od aglomeracji definiowany wg kryterium bogactwa zestawu usług, w tym usług wyższego rzędu, których znaczenie w istotny sposób wyrasta ponad poziom regionalny (tzw. funkcje metropolitalne); obszar metropolitalny może być przestrzennie tożsamy z aglomeracją (jako bytem określonym wg kryteriów przestrzennych), obejmując jej całość, ale może również stanowić tę część aglomeracji, która wyłącznie grupuje funkcje metropolitalne; obszar metropolitalny jest więc terytorium, na którym kreuje się jakość zwana metropolią, ona z kolei stanowi element (węzeł) układu ponadregionalnego (krajowego, kontynentalnego, światowego).

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 13 12

 obszar funkcjonalny aglomeracji / metropolia funkcjonalna: miasta – Pruszcz Gdański, Rumia, Reda, Wejherowo, Tczew, gmina miejsko-wiejska Żukowo oraz gminy wiejskie – Pruszcz Gdański, Kolbudy, Szemud, Wejherowo, Kosakowo,  otoczenie aglomeracji / otoczenie metropolii: Hel, Jastarnia, Puck, Kartuzy, Władysławowo, gminy wiejskie – Puck, Luzino, Przodkowo, Kartuzy, Somonino, Przywidz, Trąbki Wielkie, Pszczółki, Suchy Dąb, Cedry Wielkie, Stegna, Tczew.

Obszar funkcjonalny aglomeracji, do którego należy gmina miejsko-wiejska Żukowo charakteryzuje:  wysoki stopień domknięcia funkcjonalnego relacji codziennych: miejsce zamieszkania – miejsca pracy, miejsce zamieszkania – tereny rekreacji codziennej, miejsca zamieszkania – miejsca częstych kontaktów usługowych (zwłaszcza w zakresie edukacji),  wspólne urządzenia komunalne infrastruktury technicznej (system miejskiej komunikacji zbiorowej, zintegrowana sieć wodociągowa, powiązane sieci kanalizacji i urządzenia oczyszczania ścieków, instalacje zaopatrzenia w ciepło i gaz oraz system utylizacji odpadów itp.),  wyższy w porównaniu z otoczeniem stopień urbanizacji mierzony wskaźnikami społecznymi, demograficznymi, ekonomicznymi i techniczno-przestrzennymi, znaczna gęstość zaludnienia i duża liczba mieszkańców,  rozwinięte funkcje gospodarcze, głównie produkcyjne (elektronika, przetwórstwo rolno-spożywcze, produkcja opakowań, maszyn i urządzeń), usługi podstawowe oraz uzupełniające dla metropolitalnych; lokalizacja funkcji komplementarnych dla Trójmiasta,  silny proces suburbanizacji – przemieszczania się dotychczasowych mieszkańców Trójmiasta na tereny sąsiednich gmin.6

W ramach tego obszaru można wyróżnić dwie struktury osadnicze:  ośrodki miejskie:  silne ośrodki powiatowe: Tczew, Wejherowo, posiadające liczne instytucje administracji powiatowej i subregionalnej, koncentrujące miejsca pracy,  ośrodki powiatowe o niepełnym wyposażeniu w standardowe usługi oraz rozwinięte funkcje produkcyjne: Pruszcz Gdański,  ośrodki miejskie nie będące siedzibami powiatów wyposażone w standardowe usługi oraz rozwinięte funkcje produkcyjne: Rumia, Reda,  ośrodki gminne wyposażone w usługi podstawowe: kultury, zdrowia, edukacji i handlu: Żukowo;  struktury suburbanizacji, tworzące strefę ekspansji terytorialnej miast:  gmina miejsko-wiejska Żukowo oraz gminy wiejskie: Pruszcz Gdański, Kolbudy, Szemud, Wejherowo, Kosakowo. Miasto Żukowo należy do uzupełniających, względem Trójmiasta, ośrodków w strukturze węzłowej obszaru aglomeracji i umieszczone jest w tej samej kategorii pośród miast o zróżnicowanym potencjale i funkcji, takich jak m.in. Tczew, Puck, Kartuzy, Nowy Dwór Gdański, Władysławowo. Rozwój gminy w kontekście aglomeracji następuje w dwóch kierunkach:  w układzie pasmowo węzłowym, wzdłuż głównych dróg,  w układzie strefowym – tereny suburbanizacji, przyległe do terenów miasta Gdańska i Gdyni.

W układzie węzłowo-pasmowym aglomeracji Żukowo ma status ośrodka krystalizującego sieć osadniczą, a w obrębie gminy występują obszary zakwalifikowane, jako strefy zurbanizowane mieszkaniowo-produkcyjno-usługowe (Gdańsk- Żukowo, -Żukowo) i mieszkaniowo-rekreacyjne (Żukowo-Kartuzy). „Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego” określa kierunki zagospodarowania przestrzennego ośrodków, stref i obszarów, w tym tych, w których zlokalizowana jest gmina Żukowo, a także wyznacza elementy, które obowiązkowo należy ująć w gminnych dokumentach planistycznych. Zagadnienia te zostały szczegółowo uwzględnione w poszczególnych częściach Studium. 1.1.3 OTOCZENIE FUNKCJONALNE GMINY ŻUKOWO Gmina Żukowo sąsiaduje z 8 gminami, w tym 2 gminami miejskimi: Gdynia i Gdańsk, oraz 6 gminami wiejskimi lub miejsko-wiejskimi: Kolbudy, Przywidz, Somonino, Kartuzy, Przodkowo, Szemud. W otoczeniu gminy Żukowo można wyróżnić kilka rodzajów zagospodarowania terenów sąsiednich. Od północnego-wschodu i wschodu gminę otaczają

6 „Plan zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego”, Załącznik do uchwały nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 października 2009 r., str. 144, 170

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 14 13

głównie tereny zurbanizowane lub tereny aktualnej intensywnej urbanizacji w granicach Miasta Gdynia i Gdańsk, w tym:  w sąsiedztwie miejscowości i obrębu geodezyjnego Chwaszczyno, na terenie miasta Gdyni zlokalizowane są dzielnice: Wiczlino, Kacze Buki i Dąbrowa, w których występują głównie zespoły zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej oraz tereny rekreacyjne,  od wschodu z miejscowością Chwaszczyno sąsiaduje dzielnica Wielki Kack, przez którą przebiega droga krajowa nr 20; wzdłuż drogi lokalizują się tereny i obiekty usługowe, produkcyjne i składowo-magazynowe,  w granicach miasta Gdańska, w sąsiedztwie jezior Wysockiego i Osowskiego, na styku obrębu geodezyjnego Chwaszczyno zlokalizowane są dzielnice Osowa i osiedla Nowy Świat i Barniewice; rozwija się tam intensywnie zabudowa mieszkaniowa jedno- i wielorodzinna,  w sąsiedztwie obrębu geodezyjnego Rębiechowo na terenie miasta Gdańsk zlokalizowane są dzielnice Bysewo, Rębiechowo, Kokoszki, zlokalizowany jest tu Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, a także tereny usługowe, produkcyjne i składowo-magazynowe,  do obszaru wsi Czaple przylega dzielnica przemysłowa Gdańska - Kokoszki,  do północno – zachodniego i zachodniego rejonu wsi Leźno przylegają zespoły zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na obszarze dzielnicy Kokoszki i dzielnicy Smęgorzyno. Dodatkowo do obszarów intensywnej urbanizacji zaliczyć można teren położony na północ i północny-zachód od obrębu geodezyjnego Chwaszczyno, w rejonie miejscowości Bojano, Karczemki i Dobrzewino, w gminie Szemud. W ostatnich latach intensywnie rozwija się na tym obszarze zabudowa mieszkaniowa, głównie jednorodzinna. W sąsiedztwie gminy Żukowo znajdują się znaczne kompleksy leśne. Od wschodu lasem otoczone są miejscowości (obręby geodezyjne) Leźno, Łapino Kartuskie, a miejscowość (obręb geodezyjny) tereny leśne otaczają od wschodu i południa. Cała południowa część gminy – obręby Łapino Kartuskie, Przyjaźń, Skrzeszewo Żukowskie – graniczy z terenami leśnymi gmin Somonino, Przywidz, Kolbudy. Na granicy gminy Żukowo znajduje się kilka jezior, które warunkują powstawanie w ich otoczeniu terenów atrakcyjnych dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów rekreacji indywidualnej. W rejonie miejscowości Łapino Kartuskie zlokalizowane jest Jezioro Łapińskie, natomiast w sąsiedztwie, na terenie gminy Kolbudy - zalew na rzece Raduni – w okolicy tych terenów rozwija się miejscowość Kolbudy Dolne oraz mniejsze osiedla i osady o charakterze mieszkaniowo-rekreacyjnym. W rejonie obrębu geodezyjnego Borkowo w sąsiedztwie grupy jezior: Karlikowskie, Sitno, Głębokie na terenie gminy Kartuzy, Jezioro Techlinka na terenie gminy Przodkowo również znajdują się tereny atrakcyjne dla rekreacji, lokalizuje się tu głównie zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i rekreacji indywidualnej (osady Sitno, Borowo). W rejonie miejscowości Miszewko, na terenie gminy Przodkowo znajduje się niewielkie jezioro Kczewskie, wokół którego rozwija się miejscowość Kczewo. Zachodnią część obrębu geodezyjnego zajmuje Jezioro Tuchomskie, które częściowo zlokalizowane jest na terenie gmin Przodkowo i Szemud. Wokół jeziora następuje intensywny rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej, w tym rozbudowa pobliskich miejscowości: Warzenko na terenie gminy Przodkowo oraz Warzno i Dobrzewino na terenie gminy Szemud. Jeziora Wysockie i Osowskie, położone po wschodniej stronie miejscowości Chwaszczyno, i ich otoczenie przyjmują inny charakter niż pozostałe tereny nadjeziorne – intensywna urbanizacja tych terenów zatraca ich charakter rekreacyjny – są to głównie tereny coraz intensywniejszej zabudowy mieszkaniowej jedno- i wielorodzinnej. Wyjątkiem jest teren położony na południe od Jeziora Osowskiego, na którym znajduje się strefa ochronna ujęcia wód podziemnych Osowa w Chwaszczynie – teren ochrony pośredniej. Pozostałe otoczenie gminy Żukowo, to jest jej zachodnie sąsiedztwo (na granicy obrębów geodezyjnych Miszewo, Miszewko, Małkowo) stanowią tereny rolnicze z zabudową siedliskową oraz mniejszymi zespołami zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na terenie gminy Przodowo.

1.1.4 POWIĄZANIA PRZYRODNICZE Z TERENAMI SĄSIEDNIMI7 Powiązania przyrodnicze z terenami otaczającymi, w tym terenami gmin sąsiednich wynikają z obiegu wody, cyrkulacji atmosferycznej i migracji roślin i zwierząt. Przestrzennie zadania te realizowane są w ramach dolin rzecznych – szczególnie wzdłuż doliny Raduni i jej dopływów, w obrębie systemów melioracyjnych i innych ekosystemów wodnych

7 na podstawie „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego”, Załącznik do uchwały nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 października 2009 r.; na podstawie „Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego gminy Żukowo”, Proeko Biuro projektów i wdrożeń proekologicznych, Gdańsk, grudzień 2008;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 15 14

w tym torfowiskowych, terenów leśnych i innych terenów aktywnych biologicznie, wchodzących w skład korytarzy i płatów ekologicznych o randze regionalnej, subregionalnej i lokalnej. W szczególności są to:  korytarz ekologiczny Doliny Raduni i Motławy o randze regionalnej, wyróżniony w sieci ekologicznej województwa, który przechodzi z południowo-zachodniego obszaru gminy Somonino, poprzez środkową część gminy Żukowo w kierunku południowo-wschodnim na teren gminy Kolbudy,  fragment płata ekologicznego stężycko-kartuskiego, wyróżnionego w sieci ekologicznej województwa, który obejmuje przede wszystkim tereny leśne w obrębie Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, w tym lasy w południowo-zachodniej części gminy Żukowo i sąsiadujące z nimi lasy w gminie Kartuzy,  korytarz ekologiczny przywidzki o randze regionalnej, wyróżniony w sieci ekologicznej województwa, który obejmuje między innymi tereny leśne w południowej części gminy Żukowo i poza granicami gminy, głównie w gminie Przywidz, na terenie Przywidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu,  korytarz ekologiczny Lasów Otomińskich, o randze subregionalnej/lokalnej, wyróżniony w sieci ekologicznej aglomeracji, który obejmuje tereny leśne w południowo-wschodniej części gminy w rejonie miejscowości Sulmin, oraz w sąsiedztwie gminy Żukowo – na terenach gminy Kolbudy i Miasta Gdańsk,  korytarz ekologiczny rzeki Strzelenki o randze subregionalnej/lokalnej, wyróżniony w sieci ekologicznej aglomeracji, obejmujący tereny leśne, semileśne, torfowiskowe i inne tereny aktywne biologiczne wzdłuż rzeki Strzelenki,  korytarz ekologiczny rzeki Kaczej o randze subregionalnej/lokalnej, wyróżniony w sieci ekologicznej aglomeracji, który nie obejmuje bezpośrednio terenu gminy Żukowo, natomiast poprzez przepływ wód jest z terenem ściśle powiązany. Dla ww. korytarzy ekologicznych „Plan zagospodarowania województwa pomorskiego” przewiduje między innymi warunki ich kształtowania tj.:  zachowywanie ciągłości przestrzennej i określenie w dokumentach planistycznych gmin dostatecznej szerokości,  wysoki stopień zachowania naturalnych warunków pokrycia terenu,  zagwarantowanie zmienności siedlisk i typów środowiska dogodnych do rozprzestrzeniania gatunków roślin i zwierząt,  zapewnienie niezbędnych warunków dla bytowania i wędrówek zwierząt oraz wypoczynku i rekreacji ludności.

Dodatkowo uzupełniające korytarze ekologiczne, pełniące ważną rolę w kształtowaniu powiązań to:  korytarz ekologiczny w północno – wschodniej części gminy - wzdłuż jeziora Osowskiego i jeziora Wysockiego, łączący się po stronie północno – wschodniej (na obszarze miasta Gdańska i miasta Gdyni) z kompleksem lasów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego i przechodzący w kierunku południowym w korytarz ekologiczny doliny rzeki Strzelenki,  korytarz ekologiczny w zachodniej części gminy Żukowo - wzdłuż doliny jeziora Tuchomskiego i dalej wzdłuż cieków wodnych i terenów leśnych i torfowiskowych, aż do doliny rzeki Słupiny.

Korytarze i płaty ekologiczne stanowią nie tylko ważny element powiązań przyrodniczych gminy z regionem, ale także mogą posłużyć do kształtowania przestrzeni gminy w sposób przemyślany i uporządkowany. W związku z tym zalecane jest ich zachowanie z ograniczeniami zabudowy tak, aby mogły stanowić podstawę tworzenia systemu terenów otwartych w gminie. 1.1.5 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ – KOMUNIKACJA DROGOWA I KOLEJOWA Na terenie gminy Żukowo wyróżniamy dość rozbudowaną sieć tranzytowych tras komunikacyjnych Pomorza o dużym znaczeniu:  droga krajowa nr 7 (Żukowo – Gdańsk – Warszawa - Chyżne), będąca częścią międzynarodowej drogi europejskiej E77; docelowo droga przebiegać ma trasą planowanej Południowej Obwodnicy Gdańska, której budowa rozpoczęła się w 2009 r.,  droga krajowa nr 20 (Szczecin – Miasto – Kościerzyna – Żukowo – Gdynia); planowana przebudowa trasy w ramach projektu Trójmiejskiej Obwodnicy Metropolitalnej wraz z Obwodnicą Żukowa,  droga wojewódzka nr 218 (Gdańsk – Chwaszczyno – Wejherowo – Krokowa),  droga wojewódzka nr 211 (Nowa Dąbrowa – Sierakowice – Kartuzy – Żukowo),  linia kolejowa nr 201 (Gdynia – Żukowo - Kościerzyna); planowana rewitalizacja wraz z uruchomieniem odcinka nieczynnej linii nr 229 w kierunku Kartuz, w ramach programu „Pomorska Kolej Metropolitalna”.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 16 15

Ponadto przez północną część gminy (okolice wsi Chwaszczyno) planowany jest przebieg korytarza drogi ekspresowej S6 (Trasa Kaszubska), która stanowić ma połączenie miasta Gdańska i Gdyni z trasą drogi krajowej Gdynia – Szczecin w ramach „północnego korytarza transportowego”. Obsługa transportu lotniczego realizowana jest poprzez Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, na styku granic administracyjnych pomiędzy gminą Żukowo i miastem Gdańsk. Lotnisko obecnie przechodzi proces rozbudowy, z którym związana jest również modernizacja „kolei kokoszkowskiej”, budowa Obwodnicy Metropolitalnej w celu usprawnienia systemu transportowego w relacji Trójmiasto – Kaszuby. 1.1.6 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ZAOPATRZENIE W WODĘ W zakresie zaopatrzenia w wodę gmina Żukowo powiązana jest z Miastem Gdańsk:  zlewnia rzeki Raduni, która częściowo zlokalizowana jest na terenie gminy Żukowo, zasila w wodę zbiornik wody „Straszyn”, stanowiący powierzchniowe ujęcie wody dla miasta Gdańska,  we wschodniej części wsi Chwaszczyno zlokalizowane są ujęcia wody „Osowa” wraz ze strefami ochrony bezpośredniej i pośredniej.

ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW W zakresie odprowadzania ścieków gmina Żukowo powiązana jest z miastem Gdańsk; ścieki z miejscowości: Żukowo, Borkowo, odprowadzane są do kolektora „Morena” i stamtąd do oczyszczalni „Wschód” na obszarze Gdańska. Gmina Żukowo przynależy do aglomeracji ściekowej Gdańska i w związku z tym ścieki z obszaru całej gminy mają być odprowadzane do systemu kanalizacyjnego miasta Gdańska.

GOSPODARKA ODPADAMI W zakresie gospodarki odpadami gmina Żukowo obsługiwana jest przez składowisko odpadów w Szadółkach w Gdańsku.

GAZOWNICTWO Przez obszar gminy Żukowo przechodzą następujące przesyłowe gazociągi wysokiego ciśnienia:  gazociąg DN 500 Gdynia – Włocławek,  gazociąg DN 300 Juszkowo – Gdynia,  gazociąg DN 150 Pępowo – Grzybno,  gazociąg DN 100 Pępowo – Żukowo. W sumie na terenie gminy zlokalizowanych jest ok. 51 km gazociągów przesyłowych wysokiego ciśnienia.

ELEKTROENERGETYKA Na obszarze wsi Leźno znajduje się stacja elektroenergetyczna Gdańsk I 400/220/110 kV, stanowiąca ważny obiekt zasilania elektroenergetycznego całego regionu. Do SE wprowadzone są:  napowietrzne linie energetyczne wysokiego napięcia (WN) 110 kV: Gdańsk I – Kokoszki, Gdańsk I – Wysoka oraz Gdańsk I – Lotnisko, Gdańsk I – Piecki oraz Gdańsk I – Gdańsk II, Gdańsk I – Czerwony Most oraz Gdańsk I – Straszyn Dolny, Gdańsk I – Miłobądz, Gdańsk I – Kiełpino, Gdańsk I – Rutki, Gdańsk I – Wielki Kack, Gdańsk I – Chwarzno,  napowietrzne linie energetyczne najwyższego napięcia (NN) 220 kV: Gdańsk I – Jasieniec (odcinek planowany do likwidacji), Gdańsk I – Żydowo,  napowietrzna linia energetyczna najwyższego napięcia (NN) 2x400 kV: Żarnowiec – Gdańsk Błonia. W zakresie planowanych inwestycji elektroenergetycznych, na obszarze gminy Żukowo planuje się przebudowę niektórych z istniejących linii, budowę nowych, a także budowę dodatkowych stacji elektroenergetycznych/Głównych Punktów Zasilających w tym między innymi:  budowa napowietrznej, dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Gdańsk Przyjaźń-Żydowo Kierzkowo,  planowana nowa linia 2x400kV, Grudziądz-Pelplin-Gdańsk Przyjaźń,  planowana nowa linia 2x400kV Żarnowiec-Gdańsk Przyjaźń,  wprowadzenie linii elektroenergetycznej 2x400 kV +220 kV w istniejącą linię elektroenergetyczną 2x400 kV Żarnowiec-Gdańsk Błonia,  budowa SE 400/110kV Gdańsk Przyjaźń,  budowa stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Miszewo wraz z liniami zasilającymi 110 kV,  budowa stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Chwaszczyno wraz z liniami zasilającymi 110 kV  przebudowa linii napowietrznej 110 kV nr 1431 relacji Gdańsk I – Rutki na linię dwutorową.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 17 16

Dodatkowo od strony gminy Szemud planowana jest budowa linii napowietrznej 110 kV relacji Gdynia Zielenisz – Żarnowiec, z włączeniem do linii 110 kV, przebiegającej przez gminę Żukowo.

Na obszarze objętym zmianą studium oznaczone zostały nieaktualne warianty przebiegów dwutorowych napowietrznych linii elektroenergetycznych najwyższych napięć oraz nieaktualna lokalizacja stacji elektroenergetycznej 400/110 kV Gdańsk Przyjaźń.

TELEKOMUNIKACJA Przez południową, wschodnią i zachodnią część gminy Żukowo przechodzą radiolinie do stacji radiowej w Chwaszczynie.

STACJA RADARU METEOROLOGICZNEGO W RĘBIECHOWIE Na terenie Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy (obręb Bysewo, dz. nr 2/1) zlokalizowana jest stacja radarowa, będąca elementem systemu radarów meteorologicznych POLRAD. System ten spełnia istotną rolę w Państwowej Służbie Hydrologiczno – Meteorologicznej stosownie do postanowień art. 104 ustawy z dnia 18 lipca 2010 r. – Prawo Wodne (Dz. U. 2012, poz. 145). Ze względu na lokalizację radaru wyznacza się dwie strefy, w obrębie których występują ograniczenia w sposobie realizowania inwestycji mogących znacząco oddziaływać na funkcjonowanie radaru, takich jak elektrownie wiatrowe lub wysokie maszty. I tak odpowiednio wyznacza się strefę w promieniu 5 km od usytuowania radaru, w której nie powinno się lokalizować pojedynczych turbin wiatrowych oraz strefę w promieniu 20 km od radaru, w której niewskazane jest lokalizowanie farm wiatrowych. OGRANICZENIA WYSOKOŚCIOWE WYNIKAJĄCE Z SĄSIEDZTWA PORTU LOTNICZEGO GDAŃSK IM. LECHA WAŁĘSY W związku z położeniem w bezpośrednim sąsiedztwie gminy Żukowo Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy, zgodnie z ustawą z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo Lotnicze (Dz.U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696) oraz rozporządzeniami do tej ustawy, w zagospodarowaniu terenu i zabudowie, należy uwzględnić następujące wymogi:  zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie warunków, jakie powinny spełniać obiekty budowlane oraz naturalne w otoczeniu lotniska, na terenie objętym zmianą studium obowiązują nieprzekraczalne ograniczenia wysokości zabudowy, określone w dokumentacji rejestracyjnej lotniska (rys. nr 1 Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo);  ograniczenie wysokości obiektu obejmuje także umieszczone na nim urządzenia, a w szczególności anteny, reklamy, a w przypadku dróg lub linii kolejowych – również ich skrajnie;  obiekty trudno dostrzegalne z powietrza, w tym napowietrzne linie, maszty, anteny, usytuowane w zasięgu powierzchni podejścia, powinny być niższe, o co najmniej 10 m;  obiekty o wysokości większej/równej 100 m nad poziomem terenu, muszą być zgłoszone Prezesowi Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz oznakowane (podstawa prawna – rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie sposobu zgłaszania oraz oznakowania przeszkód lotniczych Dz. U. Nr 130, poz. 1193 z późn. zmianami);  na nieruchomościach w rejonach podejść do lądowania zabrania się sadzenia i uprawy krzewów mogących stanowić przeszkody lotnicze (podstawa prawna – art. 87 ust. 7 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – prawo lotnicze Dz. U. z 2006 r., Nr 100, poz. 696 z późn. zm.);  w odległości do 5 km od jego granicy zabrania się budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych, które mogą stanowić źródło żerowania ptaków (podstawa prawna – art. 87 ust. 6 pkt. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze Dz. U. z 2006 r., Nr 100, poz. 696 z późn. zm.). 1.1.7 POWIĄZANIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNEJ – SZLAKI ROWEROWE I PIESZE Na obszarze gminy Żukowo można wskazać 3 trasy rowerowe, które łączą obszar gminy Żukowo z terenami gmin sąsiednich, a także innymi regionami, oraz kilka szlaków turystycznych o znaczeniu lokalnym i regionalnym. Wśród tras rowerowych identyfikuje się:  międzyregionalną trasę nr 15 relacji: Polanów - Kępice – Trzebielino – Kołczygłowy – Bytów –Sulęczyno – Chmielno – Kartuzy – Przodkowo (odgałęzienie do Gdańska) – Szemud – Wejherowo –Puck – Krokowa – Choczewo – Nowa Wieś Lęborska – Lębork – Cewice – Czarna Dąbrówka – Parchowo;  regionalną trasę nr 132 relacji Gdynia – Banino;  lokalną „Błękitną Trasę Rowerową” - ok. 34 km długości; swój początek ma w Gdańsku Osowej, a następnie przechodzi przez gminy: Żukowo (ok. 10 km), Przodkowo (ok. 14 km) oraz Kartuzy (ok. 8 km). Orientacyjne przebiegi tras rowerowych nr 15 i 132 zostały określone w „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego”, natomiast „Błękitny Szlak Rowerowy” został zidentyfikowany w opracowaniu pt.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 18 17

„Koncepcja zwiększenia i wykorzystania potencjału rozwojowego gminy Żukowo poprzez budowę szlaków rowerowych wraz z infrastrukturą”8. W opracowaniu tym przedstawiona została poza tym koncepcja lokalnej trasy rowerowej „Turystyczny szlak rowerowy w stronę Kaszub” we wschodniej i południowej części gminy, prowadzącej przez Nowy Świat, Barniewice, Rębiechowo, Czaple, Leźno, Sulmin, Niestępowo, Przyjaźń, , Otomino, do Żukowa z możliwością rozszerzenia zasięgu o inne obszary gminy i pozagminne.

Żukowo, będąc historycznie gminą o charakterze rolniczym, ma słabo rozwiniętą sieć szlaków turystycznych, a istniejące przebiegają przy granicach obszaru gminy. Wśród pieszych szlaków turystycznych wyróżniamy:  szlak „Źródła Marii” (czarny) – PTTK: długość 10,5 km , z czego ok. 2,2 km znajduje się na obszarze gminy Żukowo,  szlak „Wzgórz Szymbarskich” (czarny) – PTTK: długość 122,6 km, ok. 2,8 km przebiega przez południowo- wschodnią część gminy Żukowo,  szlak „Kartuski” (niebieski) – PTTK: długość 69,5 km, na terenie gminy Żukowo znajduje się ok. 18 kilometrowy odcinek szlaku,  szlak pieszo – konny „im. Daniela Chodowieckiego”: trasa o długości 283 km, na terenie gminy Żukowo przebiega przez miejscowości: Barniewice – Tuchom – Babi Dół,  „Szlak zabytków hydrotechniki”: przebiega od wsi Rutki na terenie gminy Żukowo do Pruszcza Gdańskiego, umożliwia poznanie zespołu elektrowni wodnych na rzece Raduni, wybudowanych w latach 1910 – 1937,  trasy Nordic Walking – STK Kaszuby (w zachodniej części gminy).

1.1.8 PLANOWANE ZAGOSPODAROWANIE W OTOCZENIU GMINY ŻUKOWO Gmina Żukowo graniczy z 8 gminami, w tym: od północy i wschodu z miastami Gdynia i Gdańsk, od południa z gminą Kolbudy i Przywidz, natomiast od zachodu z gminą Somonino, Kartuzy, Przodkowo i Szemud. Planowane zagospodarowanie na terenach przylegających do granicy gminy jest znane na podstawie aktualnych studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin sąsiednich, przy czym stopień aktualności oraz zakres szczegółowości materiałów jest zróżnicowany.

OBSZAR MIASTA GDYNI Obszar gminy Żukowo graniczy z południową częścią obszaru miasta, z trzema dzielnicami Gdyni: - na styku z dzielnicą Chwarzno- Wiczlino i większą częścią dzielnicy Dąbrowa, przylega do terenów leśnych i rolnych, nieprzewidywanych do rozwoju zabudowy, stanowiących strefę głównych powiązań przyrodniczych pomiędzy obszarami systemu przyrodniczego obu gmin (w tym rejonie na obszarze miasta Gdyni obowiązuje minimalny udział 80% powierzchni biologicznie czynnej), - na styku z południową częścią dzielnicy Dąbrowa przylega do terenów ograniczonego rozwoju mieszkalnictwa z przewagą zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (w tym rejonie na obszarze miasta Gdyni obowiązuje minimalny udział 40 - 60% powierzchni biologicznie czynnej), oraz do terenów produkcyjno – usługowych przy ul. Chwaszczyńskiej - na styku z dzielnicą Wielki Kack przylega do planowanych terenów produkcyjno – usługowych wzdłuż planowanej ul. Nowej Kielnieńskiej. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdyni9 wyznacza nowe tereny urbanizacyjne, a tym samym określa potencjalny rozwój miasta w następujących kierunkach:  kierunek Chwarzno – Wiczlino,  kierunek Chwaszczyno,  kierunek Kosakowo. W ramach wyznaczonych kierunków, na styku miasta Gdyni z gminą Żukowo planowane są następujące przedsięwzięcia:  na obszarze dzielnicy Chwarzno - rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; zaleca się stosowanie form zorganizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych,  wzdłuż drogi krajowej nr 20 oraz w rejonie przyległym do pn. – wsch. granicy Chwaszczyna - rozwój funkcji produkcyjno – usługowych, a na styku z kompleksami lasów TPK – rozwój mieszkalnictwa jednorodzinnego,  zachowanie terenów leśnych oraz terenów zieleni i zadrzewień wzdłuż dolin cieków wodnych; tereny te wskazane zostały jako ważne ciągi ekologiczne pomiędzy obszarami systemu przyrodniczego – powinny być kontynuowane na obszarze gminy Żukowo,

8 „Koncepcja zwiększenia i wykorzystania potencjału rozwojowego gminy Żukowo poprzez budowę szlaków rowerowych wraz z infrastrukturą”, CMT Consulting, Gdańsk, luty-marzec 2009 r.; 9 Uchwała nr XVII/400/08 Rady Miasta Gdyni z dnia 27 lutego 2008 r.;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 19 18

 wykształcenie lokalnego centrum usługowego w rejonie Kaczych Buków,  wykształcenie zespołu handlowo – usługowego dla kilku dzielnic w południowej części osiedla Dąbrowa,  przejście planowanej „Trasy Kaszubskiej” przez północną część miejscowości Chwaszczyno oraz lokalizację rozległego węzła drogowego na skrzyżowaniu z planowaną Obwodnicą Metropolitalną,  poprowadzenie regionalnej trasy rowerowej nr 133 relacji Gdańsk - Sopot - Gdynia - Kartuzy - Sulęczyno - Bytów w kontynuacji na terenie gminy Żukowo (proponowany przebieg wg rysunku nr 2-1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdynia wzdłuż planowanego przebiegu drogi krajowej nr 20) – aktualnie w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego trasa rowerowa nr 133 ma inny przebieg, natomiast z Gdyni do Banina przebiega regionalna trasa rowerowa nr 132. Gmina Żukowo wymieniana jest w Studium obok Sopotu i Gdańska w odniesieniu do pożądanej kooperacji w zakresie lokalizacji działalności unikalnych w skali aglomeracji, jak np. centrum kongresowe, giełda hurtowego handlu artykułami rolnymi, forum morskie, oraz takich przedsięwzięć jak rozbudowa obiektów targowych, nowe lokalizacje w dziedzinie szkolnictwa wyższego, o zasięgu ponadlokalnym.

OBSZAR MIASTA GDAŃSKA Obszar gminy Żukowo graniczy z zachodnią częścią obszaru miasta, z trzema dzielnicami Gdańska: Osowa, Matarnia i Kokoszki. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańska10 na obszarach stykowych z gminą Żukowo wskazano:  rozwój zabudowy mieszkaniowej na osiedlach Osowa, Barniewice, Kokoszki Mieszkaniowe, Klukowo Rębiechowo, z przewagą zabudowy o charakterze podmiejskim, willowym,  rozwój terenów o funkcjach przemysłowych w części dzielnicy Barniewice i Kokoszki Przemysłowe,  rozbudowę Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy, wraz ze wskazaniem terenów przyległych do potencjalnej lokalizacji parku technologicznego oraz rozwoju funkcji produkcyjno – usługowych; Studium wnioskuje również o uwzględnienie ograniczeń, wynikających z funkcji lotniska,  tereny biologicznie aktywne, tworzące miejski system terenów biologicznie aktywnych OSTAB; Studium zaleca kontynuację działań, prowadzących do utrzymania w Jeziorach Osowskim i Wysockim jakości wód przydatnych do kąpieli. W zakresie komunikacji drogowej studium miasta Gdańska wskazuje na:  przebieg planowanej trasy S6 („Trasa Kaszubska”) w pn. – zach. części dzielnicy Osowa, z kontynuacją przebiegu na obszarze Chwaszczyna,  rozbudowę krajowej drogi nr 7 do klasy GP,  uwzględnienie przebiegu ul. Nowatorów, która ma zastąpić trasę wylotową w ciągu ul. Słowackiego na obszarze projektowanej rozbudowy lotniska.

OBSZAR GMINY KOLBUDY Gmina Kolbudy przylega do obszaru gminy Żukowo od strony południowo – wschodniej i graniczy z miejscowościami Łapino i Przyjaźń. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kolbudy11, na obszarach stykowych z gminą Żukowo, wskazuje głównie na rozwój funkcji rekreacyjnych oraz na kontynuację ciągów ekologicznych. Są to m.in.:  rozwój funkcji rekreacyjnych w rejonach przyległych do jeziora Łapińskiego od strony południowo – zachodniej,  rozwój funkcji mieszkaniowej z zielenią w rejonie położonym pomiędzy jeziorem Łapińskim, a zbiornikiem Łapińskim,  kontynuacja ciągu ekologicznego obejmującego: jezioro Łapińskie wraz z otaczającym kompleksem leśnym, zbiornik Łapiński, a także rzekę Radunię z przyległymi terenami leśnymi,  przebieg szlaku turystycznego wzdłuż zachodniego brzegu jeziora Łapińskiego.

OBSZAR GMINY PRZYWIDZ Gmina Przywidz sąsiaduje z gminą Żukowo od strony południowej, obok gminy Kolbudy oraz Somonino. Według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Przywidz12 obszar na styku gmin zajmuje Przywidzki Obszar Chronionego Krajobrazu (głównie teren leśny).

OBSZAR GMINY SOMONINO

10 Uchwała nr XVIII/431/07 Rady Miasta Gdańska z dnia 20 grudnia 2007 r.; 11 Uchwała nr XXXV/322/2006 Rady Gminy Kolbudy z dnia 29 sierpnia 2006 r.; 12 Uchwała nr XLVIII/294/2010 Rady Gminy Przywidz osoby pełniącej funkcję organu gminy z dnia 17 marca 2010 r.;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 20 19

 Studium uwarunkowań i kierunkówo zagospodarowania przestrzennego Gminy Somonino13 na obszarach stykowych z gminą Żukowo, wskazuje na lokalizację rozległych kompleksów leśnych.

OBSZAR GMINY KARTUZY Gmina Kartuzy przylega do gminy Żukowo w rejonie miejscowości Borkowo i Babi Dół (obręb Glincz). W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kartuzy14, na obszarach sąsiedztwa z gminą Żukowo, wskazano:  umiarkowany rozwój funkcji mieszkaniowych i rekreacyjnych na obszarze wsi Sitno – obszar wskazany został jako problemowy z uwagi na zagrożenia środowiska przyrodniczego,  umiarkowany rozwój funkcji mieszkaniowych, produkcyjnych i usługowych na obszarze Mezowa, z zachowaniem niezainwestowanych podmokłych terenów łąkowych,  lokalizację kąpieliska nad jeziorem Karlikowskim w Borkowie i nad jeziorem Mezowskim w Dzierżążnie,  ciąg powiązań ekologicznych obejmujący rzekę Radunię i przyległe do niej tereny leśne, ze wskazaniem kontynuacji tego ciągu na obszarze gminy Żukowo.

OBSZAR GMINY PRZODKOWO Gmina Przodkowa przylega do gminy Żukowo od strony zachodniej. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Przodkowo15, w sąsiedztwie gminy Żukowo, wskazano rozwój zabudowy:  w miejscowości Warzenko,  wzdłuż dróg, prowadzących z Warzenka do Tokar, z Czeczewa do Tokar, z Tokar do Kczewa oraz ze Smołdzina do Żukowa i Borkowa. W studium uwzględniono również korytarz ekologiczny w otoczeniu doliny rzeki Słupiny oraz jeziora Tuchomskiego (wskazuje się na ograniczenie zabudowany w tym obszarze).

OBSZAR GMINY SZEMUD Gmina Szemud sąsiaduje z gminą Żukowo od strony północno – zachodniej. Do najważniejszych zagadnień, wymienionych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Szemud16 na obszarach stykowych z gminą Żukowo, należą:  kontrolowany rozwój mieszkalnictwa na osiedlach podmiejskich w rejonie wsi Dobrzewino i Bojano oraz wypełnianie istniejących struktur przestrzennych funkcjami usługowymi, powiązanymi z mieszkalnictwem,  lokalizacja planowanej „Trasy Kaszubskiej”, która przecina granicę administracyjną obu gmin na wysokości Dobrzewina.

1.2 ISTNIEJĄCA STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA, ZAINWESTOWANIE I UŻYTKOWANIE TERENÓW 1.2.1 INFORMACJE OGÓLNE Gmina Żukowo zajmuje ok 16 372ha17 powierzchni, z czego funkcjonalną przestrzeń, wg użytkowania gruntów stanowią:  obszary rolne - ok. 65,94% powierzchni gminy,  tereny leśne oraz zadrzewienia i zakrzaczenia - ok. 21,79% obszaru gminy,  grunty zabudowane i zurbanizowane - ok. 8,48% obszaru gminy,  grunty pod wodami (jeziora, stawy, rzeki oraz rowy ) - ok.1,62% obszaru gminy,  nieużytki - ok. 2,15% obszaru gminy,  tereny różne - ok. 0,01% powierzchni gminy.

Grunty leśne w większych kompleksach występują głównie w części południowej gminy. W części środkowej i północnej występują małe obszary leśne, w dużym rozproszeniu. Najbardziej zurbanizowane są obręby: Chwaszczyno, Banino, Tuchom, Pępowo i Borkowo oraz miasto Żukowo. W obrębach położonych w południowej części gminy dominuje zabudowa rozproszona i zlokalizowana głównie wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Wśród terenów wód powierzchniowych znajdują się największe jeziora w obrębach Chwaszczyno, Tuchom, Borkowo i Łapino Kartuskie. Funkcjonalną przestrzeń miasta Żukowo tworzą:

13 Uchwała nr XXXII/232/09 Rady Gminy Somonino z dnia 29 grudnia 2009 r.; 14 Uchwała nr XXVII/390/2005 Rady Miejskiej w Kartuzach z dnia 6 lipca 2005 r.; 15 Uchwała nr XXIII/325/09 Rady Gminy Przodkowo z dnia 22 października 2009 r.; 16 Uchwała nr VI/40/2011 Rady Gminy Szemud z dnia 30 marca 2011 r.; 17 dane Starostwa Powiatowego w Kartuzach, Wydział Geodezji, stan na luty 2012 r

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 21 20

 obszary rolne - ok. 47,23% powierzchni miasta,  tereny leśne oraz zadrzewienia i zakrzaczenia - ok. 3,83% obszaru miasta,  grunty zabudowane i zurbanizowane - ok. 44,68% obszaru miasta,  grunty pod wodami (jeziora, stawy, rzeki oraz rowy ) - ok.1,91% obszaru miasta,  nieużytki - ok. 2,34% obszaru gminy.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 22 21

Tabela nr 1. Zestawienie powierzchni terenów o różnym rodzaju użytkowania na obszarze miasta i gminy Żukowo18. Wyszczególnienie Gmina Żukowo – obszar Miasto Żukowo Gmina Żukowo - razem wiejski Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent Powierzchnia ogółem 15 896 ha 100% 470 ha 100% 16 364 ha 100,0% użytki rolne 10 482 ha 65,94% 222 ha 47,23% 10704 ha 65,4% grunty leśne oraz zadrzewienia i 3 464 ha 21,79% 18 ha 3,83% 3482 ha 21,28% zakrzaczenia tereny zabudowane 1 348 ha 8,48% 210 ha 44,68% 1556 ha 9,5% i zurbanizowane grunty pod wodami 258 ha 1,62% 9 ha 1,91% 267 ha 1,63%

nieużytki 342 ha 2,15% 11 ha 2,34% 353 ha 2,16 %

tereny różne 2 ha 0,01% 0 0 2 ha 0,01%

Na obszarze gminy znajduje się 27 miejscowości, w tym:  miasto Żukowo,  20 wsi obrębowych: Banino, Barniewice, Borkowo, Czaple, Chwaszczyno, Glincz, Leźno, Łapino Kartuskie, Małkowo, Miszewo, Miszewko, Niestępowo, Otomino, Pępowo, Przyjaźń, Rębiechowo, Skrzeszewo Żukowskie, Sulmin, Tuchom, Żukowo – wieś,  oraz dodatkowo 6 miejscowości: Babi Dół, Borowiec, , Nowy Świat, Nowy Tuchom, Rutki.

Tabela nr 2. Zestawienie podstawowych danych o miejscowościach w gminie Żukowo19 gęstość Liczba L.p. Obręb geodezyjny Powierzchnia zaludnienie mieszkańców ilość osób/km² 1 BANINO 780 ha 3065 393 2 BARNIEWICE (+BOROWIEC +NOWY ŚWIAT) 798 ha 547 69 3 BORKOWO (+RUTKI) 466 ha 1296 278 4 CHWASZCZYNO 1362 ha 3184 234 5 CZAPLE 297 ha 382 129 6 LEŹNO (+LNISKA) 1444 ha 1885 131 7 ŁAPINO KARTUSKIE (+WIDLINO) 798 ha 672 84 8 MAŁKOWO 566 ha 614 108 9 MISZEWKO (+DĄBROWA + NOWY TUCHOM) 509 ha 489 96 10 MISZEWO 417 ha 380 91 11 NIESTĘPOWO 571 ha 1193 209 12 GLINCZ (+BABI DÓŁ) 1406 ha 1292 92 13 OTOMINO 285 ha 428 150 14 PĘPOWO 730 ha 1439 197 15 PRZYJAŹŃ 1640 ha 1511 92 16 RĘBIECHOWO 392 ha 660 168 17 SKRZESZEWO ŻUKOWSKIE 1246 ha 1194 96 18 SULMIN 460 ha 500 109 19 TUCHOM 732 ha 1052 144 20 ŻUKOWO WIEŚ 999 ha 1017 102 21 ŻUKOWO MIASTO 474 ha 6300 1329 Razem: 16372 ha 29100 178

18 źródło danych: materiały Urzędu Gminy Żukowo, Referat Nieruchomości i Rolnictwa, wg: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa – 1 stycznia 2012 r.; 19 dane Starostwa Powiatowego w Kartuzach, Wydział Geodezji, stan na luty 2012 r.;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 23 22

1.2.2 ISTNIEJĄCA STRUKTURA FUNKCJONALNA Główne funkcje gminy Żukowo to: rolnictwo, leśnictwo, funkcje mieszkaniowe, funkcje produkcyjne i magazynowo – składowe, usługowe oraz funkcje rekreacyjne. Usługi związane z turystyką określa się jako funkcje niedostatecznie rozwinięte. Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się znaczny wzrost liczby przedsiębiorstw, przyspieszony rozwój gospodarki prywatnej oraz sieci usług. Gwałtowny wzrost liczby osiedli mieszkaniowych, a co za tym idzie przyrost liczby mieszkańców w gminie, niewątpliwie przyczynia się do wzrostu tempa przekształceń z gminy rolniczej w rolniczo – mieszkaniowo - usługową.

W strukturze funkcjonalnej gminy wyróżnić można następujące rejony:  Rejon centralny obejmuje miasto Żukowo i jego bezpośrednie sąsiedztwo, które stanowi centrum społeczne, usługowe i gospodarcze gminy. W mieście Żukowo zamieszkuje ok. 21,65% ogółu mieszkańców gminy. Znajduje się tu ok. 22,5% zasobów mieszkaniowych gminy (wg powierzchni użytkowej mieszkań). Obszar miasta charakteryzuje się dużym stopniem wypełnienia - tereny zurbanizowane zajmują około 44,6% obszaru. Rozwój terenów niezabudowanych następuje zarówno w kontynuacji zespołów istniejącej zabudowy, jak i w formie nowych osiedli powstających niezależnie od istniejącej struktury. W bezpośrednim oddziaływaniu przestrzennym miasta znajdują się wsie: Żukowo, Borkowo, Lniska (obręb Leźno), Rutki. Następuje w nich szybki rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, połączonej z zabudową o charakterze rekreacyjnym.  Rejon północny i północno-zachodni obejmuje wsie: Chwaszczyno, Tuchom, Nowy Tuchom, Miszewko, znajdujące się w strefie rozwoju gospodarczego – osadniczego ze względu na położenie w ciągu drogi krajowej nr 20 oraz w zasięgu oddziaływania gospodarczego miasta Gdańska i miasta Gdyni. Występują tu funkcje: mieszkaniowe (głównie jednorodzinne), usługowe, produkcyjne i magazynowo – składowe. Duże przedsiębiorstwa produkcyjne, magazynowe i składowe oraz związane z budownictwem koncentrują się wzdłuż drogi krajowej nr 20, w obrębie „Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego”, wskazanego w obowiązującym studium. W obrębie tego korytarza, w miejscowości Tuchom znajduje się podstrefa „Tuchom” Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, obejmująca teren zakładu „Danfoss”. W części wschodniej i zachodniej – wokół jeziora Tuchomskiego i Osowskiego prócz zabudowy mieszkaniowej występuje też zabudowa rekreacyjna. Łącznie, rejon północny skupia ok. 16,24 % mieszkańców gminy.  Rejon środkowy obejmuje wsie: Barniewice, Rębiechowo, Banino, Pępowo, Czaple, Miszewo i Małkowo znajdujące się w silnym oddziaływaniu przestrzennym i gospodarczym miast sąsiadujących, głównie miasta Gdańska. Rejon ten skupia ok. 22,24% mieszkańców gminy. W ostatnich latach następuje intensywny rozwój osiedli mieszkaniowych – jednorodzinnych na terenie wsi Banino, Pępowo, Czaple oraz Rębiechowo (zabudowa rozproszona), a także osiedli wielorodzinnych (Banino). Na terenie wsi Miszewo następuje intensywny rozwój funkcji usługowych, magazynowych i produkcyjnych wzdłuż drogi krajowej nr 20. Obszar wsi Małkowo to rejon lokalizacji zespołów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a wzdłuż drogi krajowej nr 20 - funkcji usługowych, magazynowych i produkcyjnych. Na terenie wsi Barniewice, na północ od lotniska, zgodnie z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przewidziane są tereny inwestycyjne pod zabudowę produkcyjną i usługową o pow. ok. 120 ha.  Rejon wschodni obejmuje wsie: Leźno, Sulmin, znajdujące się w silnym oddziaływaniu przestrzennym miasta Gdańska. Rejon ten skupia ok. 8,2% mieszkańców gminy. W ostatnich latach następuje rozwój terenów mieszkaniowych na terenie wsi Sulmin (podana liczba mieszkańców nie stanowi prawdziwego obrazu stanu zabudowy). Z racji położenia zabudowa w tym rejonie spełnia także częściowo funkcje rekreacyjne, a jej intensywność i gęstość jest ograniczona naturalnie przez uwarunkowania środowiska – występowanie skupisk zadrzewień, lasów, terenów podmokłych oraz bliskości rzeki Raduni. Zabudowa powstaje głównie na podstawie wydanych decyzji o warunkach zabudowy. W Leźnie tereny mieszkaniowe i mieszkalno – usługowe zostały wyznaczone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, między innymi na terenach położonych w sąsiedztwie drogi krajowej nr 7, ale nie zostały jeszcze zrealizowane. Poza zabudową mieszkaniową jednorodzinną przewiduje się tam również zabudowę wielorodzinną. Tereny, na których dopuszcza się zabudowę wielorodzinną zajmują tam powierzchnię około 50 ha. W sąsiedztwie Stacji Elektroenergetycznej w Leźnie przewidziano w obowiązującym planie również tereny przeznaczone dla zabudowy produkcyjnej i magazynowo- składowej.  Rejon południowy obejmuje wsie: Łapino, Otomino, Przyjaźń, Niestępowo, Skrzeszewo, Glincz. Występują tu największe przestrzenie obszarów rolniczych, z zabudową skupioną głownie w historycznych centrach wsi i wzdłuż dróg. Rozproszona zabudowa siedliskowa uzupełniana jest skupiskami rozwijającej się nowej zabudowy

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 24 23

mieszkaniowej jednorodzinnej, powstającej głównie w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy. Nowe zespoły zabudowy najliczniej występują w Niestępowie, Przyjaźni, Glinczu i w Otominie. Na południowym skraju tego rejonu występują tereny leśne, przechodzące w duże kompleksy na obszarze gmin Przywidz i Kolbudy. Obszary leśne w tym rejonie zajmują powierzchnię ok. 2000 ha, co stanowi ok. 60% powierzchni gruntów leśnych w gminie.

Rozwój przestrzenny i funkcjonalny gminy w ostatnich latach charakteryzuje się:  bardzo intensywnym rozwojem obszarów stykowych z Gdynią i z Gdańskiem, w tym w szczególności terenów na północ od rzeki Raduni,  bardzo intensywnym rozwojem obszarów położonych wzdłuż drogi krajowej nr 20 (Gdynia – Kościerzyna), szczególnie miejscowości: Chwaszczyno, Tuchom i Miszewko - w zakresie funkcji produkcyjno – usługowych, magazynowych i mieszkaniowych oraz miejscowości Banino i Pępowo w zakresie funkcji mieszkaniowych i mieszkalno – usługowych,  bardzo intensywnym rozwojem funkcji mieszkaniowych na obszarze wsi Pępowo, Przyjaźń i Czaple będących w zasięgu oddziaływania miasta Gdańska i miasta Żukowo,  wysokim stopniem rozproszenia nowo powstających zespołów zabudowy mieszkaniowej, szczególnie w rejonie południowym, z gorszą niż w innych rejonach dostępnością do usług oraz infrastruktury.

Gmina Żukowo jest atrakcyjna pod względem lokalizacji inwestycji dla inwestorów polskich i zagranicznych z uwagi na:  bezpośrednie sąsiedztwo Trójmiasta,  dobre, a w perspektywie usprawnione powiązania komunikacyjne z Aglomeracją Trójmiejską i z innymi rejonami Polski, a także z Europą – dzięki sąsiedztwu Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy,  wolne tereny do zainwestowania, atrakcyjniejsze cenowo od terenów trójmiejskich,  stale rosnący potencjał ludzki, z dużym udziałem osób młodych i aktywnych zawodowo,  wzrost napływu ludzi i kapitału,  sprzyjające warunki dla rozwoju obszarów o funkcjach mieszkaniowych, oraz działalności turystycznej i okołoturystycznej.

1.3 DOTYCHCZASOWE I PLANOWANE PRZEZNACZENIA TERENÓW 1.3.1 OBOWIĄZUJĄCE MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. Na obszarze gminy Żukowo obowiązują 332 (stan na luty 2012 r.) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Część z nich została sporządzona w oparciu o ustawę o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. Nr 15, poz. 139 z późniejszymi zmianami), natomiast część w oparciu o ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (tj. Dz. U. z dnia 12 czerwca 2012 r. poz. 647). Do części obowiązujących planów kolejnymi uchwałami zostały wprowadzane zmiany dotyczące zarówno niewielkich fragmentów jak i planów w całości. Łącznie Rada Miejska w Żukowie podjęła około 460 uchwał w sprawie uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub ich zmian. Ogółem obowiązujące plany miejscowe (wg stanu w lutym 2012 r.) obejmują powierzchnię około 2919 ha, co stanowi około 17,83% ogólnej powierzchni gminy. Największą powierzchnię terenów pokrytą obowiązującymi planami posiadają następujące obręby:  Banino – około 527,44 ha (67,6% pow. obrębu),  Czaple – około 183,25 ha (61,7% pow. obrębu),  Borkowo – około 20,61 ha (47,3% pow. obrębu),  Pępowo – około 276,02 ha (37,8% pow. obrębu),  Żukowo miasto – około 165,56 ha (34,9% pow. obrębu). Najmniejszą powierzchnię z obowiązującymi planami miejscowymi posiadają obręby Glincz (około 1,86%) i Łapino Kartuskie (około 2,40%). Sytuacja w gminie Żukowo w zakresie pokrycia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego jest zdecydowanie lepsza niż średnia w województwie pomorskim, która kształtuje się na poziomie 6% (wg stanu na początek 2006 r). Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują różne powierzchnie. Najmniejsze plany zostały sporządzone dla pojedynczych działek i obejmują powierzchnię około 700 m2. Największe obejmują powierzchnię nawet kilkuset hektarów (Banino – ok. 500 ha, Borkowo – ok. 200 ha, Barniewice – ok. 150 ha). Najmniejsze plany dotyczą głównie przeznaczenia pojedynczych działek dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i są sporządzane po rozpatrzeniu wniosku ich właścicieli. Największe, sporządzane z inicjatywy gminy, obejmują strefy

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 25 24

wielofunkcyjne. Poprzez uchwalenie planu, wprowadzenie kompleksowych rozwiązań komunikacyjnych oraz zasad kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów reguluje się ład przestrzenny. Stwarza się możliwość inwestowania na terenach dotychczas użytkowanych rolniczo, precyzując zasady podziału na działki budowlane i regulując parametry nowej zabudowy. Na terenach częściowo zagospodarowanych plany mają charakter „porządkujący”. Określają możliwości docelowego uzupełnienia zabudowy i jej przekształcania, wyznaczają tereny chronione przed zabudową oraz wskazują docelowy układ komunikacyjny. W obowiązujących planach największą powierzchnię przeznacza się dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami towarzyszącymi (łączenie około 57% ogólnej powierzchni pokrytej planami). Tereny przeznaczone dla produkcji i usług rzemiosła zajmują około 14,5%. Dla różnych form zieleni (parkowej, naturalnej, cmentarnej) oraz wód powierzchniowych przeznacza się około 9% powierzchni planów. Najmniejszą powierzchnię w obowiązujących planach miejscowych przeznaczono dla terenów obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych i hodowlanych – 0,1% łącznej powierzchni planów.

W większości obowiązujących planów miejscowych zawarte są ustalenia, dotyczące odprowadzania ścieków do sieci kanalizacji sanitarnej, która została zrealizowana jedynie częściowo. Ustalenie to na wielu terenach uniemożliwia realizację zabudowy, formalny odbiór budynków i ich eksploatację. W związku z tym, że termin realizacji kanalizacji sanitarnej na obszarach objętych tymi planami jest odległy w czasie, aby umożliwić zagospodarowanie terenów, przeprowadzane są zmiany planów w zakresie zasad odprowadzania ścieków. Dopuszczane są rozwiązania tymczasowe, w postaci zbiorników bezodpływowych. W części planów zmiany zostały już wprowadzone, a gmina jest w trakcie opracowania kolejnych zmian. Zestawienie liczby obowiązujących planów i ich powierzchni według obrębów zawiera Tabela nr 3. Tereny objęte obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego zostały oznaczone na rysunku nr 1 studium – Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego.

1.3.2 MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W TRAKCIE SPORZĄDZANIA Gmina Żukowo jest w trakcie sporządzania 45 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (dane z lutego 2012 r.). Część z nich to zmiany obowiązujących planów, część dotyczy nowych obszarów. Powierzchnia obszarów, dla których podjęto uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia planu wynosi ok. 1478 ha, w tym ok. 1056 ha to obszary, na których nie obowiązują jeszcze plany miejscowe. Przy założeniu, że plany te zostaną wkrótce uchwalone, powierzchnia gminy posiadająca obowiązujące plany miejscowe wzrośnie z 17,83% do około 24,28%. Wśród planów będących w trakcie opracowania część dotyczy korekty zasad odprowadzania ścieków na terenach, na których nie ma kanalizacji sanitarnej, a obowiązujące plany nie dopuszczają rozwiązań przejściowych w postaci zbiorników bezodpływowych. Część planów jest sporządzanych na wniosek właścicieli gruntów, po przeprowadzeniu analizy zasadności przystąpienia do sporządzenia zmiany planu. Zmiany te najczęściej dotyczą korekty przeznaczenia terenu, zasad podziału, parametrów zabudowy i zasad zagospodarowania terenu. Wśród planów w trakcie opracowania są również plany, których zadaniem jest regulacja stosunków wodnych, określenie stref ochronnych, korekta układu drogowego, czy zabezpieczenie terenów dla przestrzeni publicznych. Największą powierzchnię zajmują 3 plany opracowywane na terenach położonych wzdłuż istniejącej drogi krajowej nr 20, w obrębach Tuchom (ok. 200 ha), Miszewko (ok. 250 ha) i Miszewo, Małkowo, Pępowo (ok. 276 ha). Opracowanie tych planów ma na celu między innymi kompleksowe przygotowanie terenów dla inwestycji produkcyjno-usługowych, w kontynuacji istniejącego zagospodarowania. Zestawienie liczby obowiązujących planów i ich powierzchni według wsi zawiera Tabela nr 3.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 26 25

Tabela nr 3. Gmina Żukowo - zestawienie liczby i powierzchni miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - plany uchwalone i plany w trakcie sporządzania (do lutego 2012 r.). pow. pokryta pow. planami w trakcie liczba pow. liczba pokryta opracow. obręb pow. planów pokryta % planów planami (z wyłączeniem l.p. % geodezyjny (ha) obowiązu- planami w trakcie w trakcie terenów, na jących (ha) opracow. opracow. których (ha) obowiązują plany) (ha) 1 Banino 780 27 527,44 67,6 1 0,37 0 0 Barniewice (+Borowiec 2 +Nowy Świat) 798 3 200,61 25,1 1 13,7 13,7 1,7 Borkowo 3 (+Rutki) 466 6 220,61 47,3 2 56,47 38,37 8,2 4 Chwaszczyno 1362 47 335,63 24,6 15 254,36 75,42 5,5 5 Czaple 297 4 183,25 61,7 1 4,17 0 0 6 Leźno (+Lniska) 1444 20 235,06 16,3 1 1,85 0 0 Łapino Kartuskie 7 (+Widlino) 798 5 19,16 2,4 1 6,21 0 0 fragment planu dla 8 Małkowo 566 7 100,82 17,8 Miszewa 35,6 23,75 4,2 Miszewko (+Dąbrowa 9 +Nowy Tuchom) 509 21 60,82 11,9 2 249 216,42 42,5 10 Miszewo 417 12 11,81 2,8 1 232 220,19 52,8 11 Niestępowo 571 13 35,9 6,3 1 2,76 0 0 Glincz (+Babi 12 Dół) 1406 15 26,12 1,9 0 0 0 0 13 Otomino 285 9 92,59 32,5 0 0 0 0 1 + fragment planu dla 14 Pępowo 730 25 276,02 37,8 Miszewa 31,6 27,48 3,8 15 Przyjaźń 1640 18 133,16 8,1 0 0 0 0,0 16 Rębiechowo 392 19 34,79 8,9 1 41,88 41,88 10,7 Skrzeszewo 17 Żukowskie 1246 13 73,63 5,9 2 5,75 5,75 0,5 18 Sulmin 460 8 15,16 3,3 0 0 0 0 19 Tuchom 732 27 132,16 18,1 4 291,4 199,27 27,2 20 Żukowo wieś 999 38,87 3,9 114,17 110,09 11,0 21 Żukowo miasto 474 33 165,56 34,9 11 136,39 83,43 17,6 razem: 16372 332 2919,17 17,8 45 1477,68 1055,75 6,4

1.3.3 STAN PLANOWANY ZABUDOWY WEDŁUG DECYZJI O WARUNKACH ZABUDOWY I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW. Od 1 stycznia 2003 r. gmina Żukowo wydaje decyzje o warunkach zabudowy (DWZ) dla obszarów, które nie są objęte planami miejscowymi, pod warunkiem spełnienia wymogów zawartych w rozdz. 5 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z dnia 12 czerwca 2012 r., Poz. 647). Obowiązujące wymogi prawne w przypadku decyzji o warunkach zabudowy nakazują między innymi nawiązać funkcją, a także gabarytami nowej zabudowy, do zabudowy istniejącej w sąsiedztwie. Często wyklucza to możliwość ustalenia

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 27 26

warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla potencjalnych inwestycji, szczególnie w przypadku inwestycji o „nietypowych” funkcjach lub dużych gabarytach, takich jak: magazyn, zakład produkcyjny, osiedle mieszkaniowe, itp. Ograniczeniem dla wydawania decyzji są też przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dla inwestycji celu publicznego (cel publiczny rozumiany jest zgodnie z art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami) istnieje możliwość prowadzenia odrębnej procedury wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (DCP).

Od roku 2008 r. do stycznia 2012 r. Gmina Żukowo wydała - 3463 decyzji o warunkach zabudowy. Najwięcej decyzji dotyczyło Żukowa (477), Chwaszczyna (425) i Przyjaźni (408). Najwięcej inwestycji celu publicznego dotyczyło budowy sieci elektroenergetycznych, wodociągowych i gazowych.

Ruch inwestycyjny, obserwowany na terenie gminy Żukowo (badanie pod względem ilości wydawanych decyzji o warunkach zabudowy) jest bardzo duży, a liczba wydawanych DWZ i DCP stale rośnie. Pod względem przestrzennym najwięcej inwestycji na podstawie decyzji o warunkach zabudowy powstaje na obszarze Chwaszczyna, Przyjaźni oraz miasta i wsi Żukowo. W ostatnich latach do rejonów o największym ruchu budowlanym dołączyły obręby Leźno, Skrzeszewo i Barniewice. Najmniejszy ruch inwestycyjny związany z realizacją zabudowy na podstawie decyzji o warunkach zabudowy jest na terenie wsi: Czaple, Otomino i Małkowo. Wynika to głównie z faktu, że na dużej powierzchni tych obrębów obowiązują plany miejscowe i ruch inwestycyjny skupiony jest głównie na tych terenach. W analizowanym okresie największą liczbę inwestycji stanowią inwestycje dotyczące:  budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego,  budownictwa mieszkano – usługowego i usługowego,  zabudowy produkcyjnej i magazynowej. Coraz częściej notuje się przypadki wydawania decyzji o warunkach zabudowy dla kilku budynków na jednej działce budowlanej (miejscowości: Borkowo, Chwaszczyno, Małkowo, Przyjaźń, Niestępowo), a także zabudowy jednorodzinnej w formie domów szeregowych. Ponadto realizuje się inwestycje związane z prowadzeniem działalności gospodarczych (magazyny, składy, obiekty produkcyjne, budynki usługowe).

1.4 OCENA ZJAWISK ZACHODZĄCYCH W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY Zgodnie z wymogami art. 32 ust. 1 ustawy z dn. 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 12 czerwca 2012 r. poz. 647) w październiku 2006 r. została sporządzona: „Ocena zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy i ocena aktualności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”. Opracowanie to zostało przyjęte uchwałą Rady Miejskiej w Żukowie nr XLVIII/780/06 z dnia 26 października 2006 r. W odniesieniu do polityki planistycznej w dokumencie tym zawarto uwagi, w tym m.in.:  gmina Żukowo (...) powinna dążyć do jeszcze większego pokrycia powierzchni gminy planami,  z uwagi na procedury zamówień publicznych oraz długotrwały tryb sporządzania planów – granice planów powinny obejmować większe obszary,  część obszarów o atrakcyjnych dla inwestorów lokalizacjach (Chwaszczyno, Żukowo, Tuchom, Przyjaźń) nie posiada planów miejscowych,  plany miejscowe, sporządzane dla kilku działek w oddaleniu do istniejącej zabudowy powodują nadmierne koszty związane z realizacją infrastruktury,  w gminie Żukowo w sposób najbardziej dynamiczny rozwija się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Dotyczy to głownie obszarów zlokalizowanych na styku z Gdańskiem i Gdynią lub położonych w większej od nich odległości, lecz dobrze skomunikowanych,  na terenie gminy Żukowo w minimalnym stopniu realizuje się budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne, jednak zgodnie z uchwalonymi w ostatnich latach planami miejscowymi, rozwój zabudowy wielorodzinnej przewiduje się w Baninie, Leźnie i w Chwaszczynie,  obiekty inwentarskie w dawnych zakładach rolnych często nie są już wykorzystywane na pierwotne cele i będą ulegały przebudowie na inne funkcje. Większe obiekty produkcyjne, magazynowo – składowe, bazy transportowe lokalizowane są głownie wzdłuż pasa istniejącej drogi krajowej nr 20 (w Chwaszczynie, Tuchomiu, Miszewku). Rozwojowi funkcji produkcyjnych w tej lokalizacji sprzyjać będzie uchwalenie opracowywanych planów dla „Żukowskiego korytarza inwestycyjnego”, które obejmują tereny o łącznej powierzchni około 720 ha. Tereny przeznaczone dla produkcji i usług, o powierzchni około 120 ha przeznaczono też w planie w miejscowości Barniewice. Lokalizacja ta jest korzystna z uwagi na bliskie sąsiedztwo portu lotniczego,  z uwagi na położenie i dobry stan komunikacji gmina winna przeanalizować możliwość lokalizacji

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 28 27

wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Jest to zagadnienie, które z racji szybkiego rozwoju handlu wielkopowierzchniowego należałoby szczegółowo przeanalizować,  żywiołowo rozwijająca się urbanizacja, szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie Gdańska i Gdyni stanowić może zagrożenie dla środowiska przyrodniczego (szczególnie dla małych ekosystemów i korytarzy ekologicznych), środowiska kulturowego i dla krajobrazu. Problemem jest brak infrastruktury technicznej, szczególnie kanalizacji sanitarnej, w stosunku do tempa rozwoju zainwestowania.

2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY

2.1 STAN ŁADU PRZESTRZENNEGO, GŁÓWNE MOCNE STRONY I MOŻLIWOŚCI ORAZ PROBLEMY I ZAGROŻENIA Ład przestrzenny, w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, to takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno- estetyczne. Od stanu ładu przestrzennego w gminie zależy jakość życia mieszkańców, atrakcyjność gminy pod względem inwestycyjnym i turystycznym, stan ładu przestrzennego mówi pośrednio o stanie środowiska w tym przyrody i krajobrazu. W związku z tym, że gmina Żukowo położona jest zarówno w sąsiedztwie terenów zurbanizowanych Miast Gdyni i Gdańska, jak i terenów gmin o charakterze wiejskim, w tym leśnym i turystycznym, a teren gminy jest miejscem styku tych dwóch przestrzeni o odrębnej jakości i charakterze, kształtowanie ładu przestrzennego jest niezwykle trudne. Wzmacnia to jeszcze fakt, że na obszarze gminy ścierają się interesy zarówno jej obecnych i potencjalnych mieszkańców, szukających nierzadko niepowtarzalnego wiejskiego charakteru, otwartej przestrzeni i atrakcyjnego krajobrazu, jak i inwestorów, deweloperów, właścicieli ziemi, kładących nacisk na intensywniejszy rozwój. Pierwotny rolniczy charakter przestrzeni gminy, z licznymi wsiami tworzącymi dość regularną strukturę i jednym ośrodkiem miejskim, pod wpływem intensywnego rozwoju funkcji osadniczych, został w większej części zatracony. Obecnie postępująca urbanizacja (suburbanizacja) i lokalizacja wielu nowych inwestycji przekształciła znacznie tradycyjny krajobraz, zmieniając go nierzadko w krajobraz podmiejski lub produkcyjno usługowy. Samą gminę podzielić można na kilka charakterystycznych części, które mimo intensywnego zagospodarowywania wciąż jednak różnią się od siebie. Centrum gminy pozostaje miasto Żukowo, w którym mieszczą się funkcje administracyjne, oraz inne funkcje usługowe, wciąż podkreślające jego rangę. Jako ośrodek pomocniczy postrzegana jest wieś Chwaszczyno, położona w północnej części gminy, która intensywnie rozwinęła się w związku z bliskością Gdyni oraz lokalizacją na głównym szlaku komunikacyjnym. Dodatkowo w ostatnich latach podniosła się ranga wsi Banino, w której obserwuje się najbardziej intensywny rozwój struktur mieszkaniowych. Naturalny szkielet gminy tworzą przede wszystkim ciągi ekologiczne – korytarze dolin rzecznych (Raduni, Małej Słupiny i Strzelenki), które są widoczne w krajobrazie. Szkieletem infrastrukturalnym jest przede wszystkim sieć dróg rangi ponadlokalnej – dróg krajowych nr 7 i nr 20 w kierunkach północ południe i wschód zachód, przecinających się w Żukowie. Dodatkowo teren gminy jest przecięty licznymi istniejącymi i planowanymi korytarzami infrastruktury technicznej – głównie elektroenergetyki i gazownictwa. Ogólny podział terenu gminy można scharakteryzować w następujący sposób:  miasto Żukowo, które rozwija się jako miejski ośrodek gminny, z różnorodnością funkcji, w tym usługami z zakresu administracji,  północna, północno-wschodnia i środkowa część gminy – na północ od drogi krajowej numer 7 i na wschód od istniejącej drogi krajowej numer 20 to obszar intensywnej urbanizacji związanej z bliskością Gdańska i Gdyni – rozwija się tutaj zabudowa o zróżnicowanych funkcjach i formach, w tym zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, częściowo także wielorodzinna, zabudowa usługowa i produkcyjno składowa; nie można mówić tu o rozwoju czy rozroście poszczególnych miejscowości a raczej o rozwoju całych obrębów, (w tym przede wszystkim Banino, Chwaszczyno, ale także Czaple, Pępowo, Leźno),  wzdłuż drogi krajowej nr 20, wokół istniejących miejscowości: Małkowo, Miszewo, Miszewko, Tuchom oraz na zachód od drogi, rozwija się głównie zabudowa mieszkaniowa i rekreacji indywidualnej,  wzdłuż drogi krajowej nr 20, w szczególności po jej wschodniej stronie następuje intensywny rozwój zabudowy produkcyjnej i składowej,  wokół jezior, zlokalizowanych przy granicach z gminami ościennymi: Jeziora Wysockiego i Osowskiego, Tuchomskiego, Głębokiego i Sitno (poza obszarem gminy), w rejonach miejscowości Tuchom, Borkowo, Łapino, Sulmin, Nowy Świat z różną intensywnością rozwija się zabudowa mieszkaniowa i rekreacji indywidualnej, przy czym atrakcyjność tych terenów dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej z racji dużej wartości krajobrazu jest większa niż pozostałych terenów jednak rozwijają się one z różną intensywnością,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 29 28

 południowa część gminy jest dotychczas wykorzystywana rolniczo, z coraz intensywniej rozwijającą się zabudową mieszkaniową, która, jak w części północnej powstaje często w oderwaniu od istniejącej struktury,  południowa i południowo zachodnia część gminy, zachodni jej skraj, i południowo-wschodni skraj to tereny leśne wchodzące w skład obszarów chronionego krajobrazu, które wzmacniają atrakcyjność terenów sąsiednich.

Najistotniejsze na terenie gminy problemy i zagrożenia ładu przestrzennego to:  fragmentaryczny, ale intensywny rozwój nowej zabudowy, związany głównie z napływem mieszkańców z terenu Trójmiasta, szczególnie widoczny w części północnej gminy (okolice Banina, Pępowa, Chwaszczyna, Tuchomia, Miszewka itp.); skutkuje on powstawaniem indywidualnych zespołów zabudowy oderwanych od siebie przede wszystkim przestrzennie i funkcjonalnie, bez osadzenia ich na ogólnym szkielecie rozwoju gminy,  ‘ekstensywne konsumowanie krajobrazu’, które związane jest z ww. zjawiskiem, w tym przede wszystkim powstawaniem indywidualnych budynków lub grup budynków w znacznym rozproszeniu – powoduje zatracenie przestrzeni otwartej i dużych przestrzeni rolniczych, charakterystycznych dla gmin wiejskich i wiejsko-miejskich, zatracenie istotnych elementów krajobrazu i jego ciągłości; na dalszym etapie skutkuje to, lub może skutkować obniżeniem wartości częściowo skonsumowanej przestrzeni, mimo jej fizycznej przydatności do zasiedlenia i poszukiwaniem przez potencjalnych mieszkańców i inwestorów miejsc bardziej atrakcyjnych krajobrazowo,  powstawanie nowej zabudowy mieszkaniowej głównie w oparciu o podział indywidualnych terenów rolnych na niewielkie działki budowlane, z wydzielonym układem wewnętrznych dróg, w oderwaniu od historycznie ukształtowanej siatki powiązań przestrzennych i funkcjonalnych w gminie,  brak wykształconej i czytelnej polityki kształtowania przestrzeni i podziału funkcjonalnego gminy, skutkujące rozdrobnieniem funkcji i traktowania różnych obszarów jednakowo, bez indywidualnego spojrzenia na predyspozycje, potencjały i ograniczenia poszczególnych terenów,  chaotyczny rozwój funkcji, szczególnie widoczny wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych (w pasie Miszewko, Miszewo, Tuchom), który prowadzi do powstawania obok siebie obiektów o różnym przeznaczeniu, a więc także o różnych parametrach i formie zabudowy, na działkach o zróżnicowanej wielkości – częsty konflikt wymieszania zabudowy mieszkaniowej i produkcyjno-składowej,  powstawanie nowej zabudowy na podstawie uzyskania decyzji o warunkach zabudowy na obszarach, na których nie obowiązują miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, szczególnie w południowej części gminy, co owocuje powstawaniem nowej zabudowy, głównie mieszkaniowej, na terenach dotychczas wykorzystywanych rolniczo i pomiędzy tymi terenami, bez dostatecznego wyposażenia w infrastrukturę techniczną,  brak ciągłości w rozwoju zabudowy i brak kontynuacji rozwoju historycznie wykształconych ośrodków wiejskich, co skutkuje utratą tradycyjnego ładu, i zamiast wzmacniać – obniża ich rangę,  zatracenie historycznie ukształtowanych i funkcjonujących centrów wsi poprzez brak jasnego ich zdefiniowania, brak koncentracji zabudowy o odpowiedniej randze i funkcji na tych terenach, a także lokalizowanie poza tymi centrami obiektów dominujących funkcjonalnie i architektonicznie,  brak wyraźnego wyznaczenia obszaru centrum miasta Żukowo, brak koncentracji funkcji o określonej randze i charakterze, osłabiona jakość przestrzeni publicznych i historycznej zabudowy w centrum,  różnorodność form architektonicznych, występująca zarówno w całej gminie jak i w poszczególnych obrębach, miejscowościach, a nawet mniejszych skupiskach zabudowy, potęgująca wrażenie chaosu, w tym także brak wykształconego potencjalnego wzoru dla zabudowy czerpiącej z tradycji regionu, w tym przede wszystkim zabudowy mieszkaniowej i usługowej,  zły stan techniczny, niewykorzystanie obiektów i terenów o wartościach kulturowych, w tym obiektów wpisanych do rejestru zabytków,  intensywne zagospodarowanie terenów potencjalnie atrakcyjnych pod względem turystycznym, to jest w szczególności terenów nadjeziornych, które w istniejącym już stanie znacznie zmniejsza tę atrakcyjność poprzez zbyt intensywne i chaotyczne ich wykorzystanie, brak harmonii architektonicznej, obniżenie atrakcyjności krajobrazu,  braki w infrastrukturze lub wymuszony jej rozwój w wielu nieskoordynowanych ze sobą kierunkach, nie idących w kierunku stworzenia gminnego szkieletu infrastruktury, będącego podstawą działania i funkcjonowania gminy, ale służących do zaspokojenia doraźnych potrzeb, wynikających z bieżących działań inwestorów,  istniejące elementy infrastruktury (drogi główne) dzielące gminę, lub w samym mieście – powodujące znaczne ograniczenia w kształtowaniu centrum,  planowane zamierzenia infrastrukturalne szczególnie w zakresie komunikacji drogowej, które będą działały w dużej mierze w oderwaniu od układu lokalnego dróg, dzieląc przestrzeń gminy i zmieniając predyspozycje terenów do rozwoju poszczególnych funkcji. Główne mocne strony i potencjały w kształtowaniu ładu przestrzennego obszaru gminy to:  czytelne korytarze ekologiczne o randze regionalnej, subregionalnej i lokalnej, wymienione w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, które zlokalizowane na terenie gminy strukturalizują ją i dzielą na mniejsze jednostki,  zróżnicowanie ukształtowania terenu, w szczególności w południowej części gminy, które wraz z elementami

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 30 29

przyrodniczymi (zadrzewienia, aleje, śródpolne zagłębienia terenu trwale lub okresowo podmokłe, doliny, tereny torfowiskowe) urozmaicają krajobraz i są podstawą do kształtowania funkcji osadniczych w powiązaniu i ciągłości z terenami przyrodniczymi,  dobrze wykształcona sieć osadnicza i zróżnicowanie funkcji, która pozwala na potencjalne kształtowanie ośrodków o różnych dominujących cechach i charakterze,  występowanie terenów i obiektów o wartościach historycznych, w tym także wpisanych do rejestru zabytków, kształtujących i wzmacniających lokalną tożsamość, w tym także takich, które mogą być wzorem do kształtowania współczesnej architektury dla regionu, związanej z lokalną tradycją,  zachowana historycznie ukształtowana struktura przestrzenna obszarów wsi i miasta Żukowo, a także historyczne relacje pomiędzy nimi, będące elementem tradycji i tożsamości, na których można budować spójną współczesną przestrzeń gminy,  potencjał ludzki w tym tkwiący w stowarzyszeniach, instytucjach publicznych i indywidualnych mieszkańcach związanych z gminą lub poszczególnymi miejscowościami, rozumiejących lokalną tradycję i tożsamość i dbających o zachowanie ładu przestrzennego.

2.2 WARUNKI W ZAKRESIE KSZTAŁTOWANIA OCHRONY ŁADU PRZESTRZENNEGO Dla prawidłowego kształtowania warunków życia mieszkańców w zakresie wymagań funkcjonalnych, społeczno- gospodarczych, środowiskowych, kulturowych oraz kompozycyjno-estetycznych niezbędne jest stopniowe wzmacnianie lub tworzenie na nowo ładu przestrzennego, zarówno na terenie miasta jak i gminy, w tym w szczególności poprzez:  stworzenie sztywnego szkieletu kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej w oparciu o walory środowiska (regionalne korytarze i płaty ekologiczne, lokalne korytarze ekologiczne), system terenów otwartych oraz system komunikacji ponadregionalnej, regionalnej i lokalnej,  zabezpieczenie poprzez odpowiednie kształtowanie polityki przestrzennej w dokumentach planistycznych terenów chronionych przed zabudową, cennych pod względem krajobrazowych, środowiskowym, przyrodniczym,  zabezpieczenie terenów cennych pod względem przyrodniczym lub krajobrazowym poprzez tworzenie użytków ekologicznych, obszarów chronionego krajobrazu, obszarów przyrodniczo krajobrazowych, parków kulturowych lub innych form ochrony,  przywrócenie lub wykształcenie centrum gminy i miasta Żukowo, jako obszaru funkcjonalno-przestrzennego, skupiającego ośrodki kultury, administracji, usług, komercji oraz różnego rodzaju terenów publicznych i przestrzeni publicznych,  przywrócenie i zagospodarowanie centralnych rejonów wsi poprzez wprowadzenie odpowiednio zróżnicowanych funkcji i form zabudowy nawiązujących do tradycji regionu,  tworzenie przestrzeni publicznych o szerokim odbiorze, w tym w ramach terenów atrakcyjnych turystycznie – przestrzeni mogących służyć dla obsługi turystyki,  wykształcenie modelowego wzoru budynku w odniesieniu do architektury regionalnej, w szczególności w zakresie proporcji i materiałów,  wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego do kreowania czytelnych i jednoznacznych zespołów zabudowy i do kształtowania powiązań pomiędzy tymi zespołami,  kreowanie jasnych i czytelnych stref funkcjonalnych, szczególności w kontekście styku lub wymieszania zabudowy mieszkaniowej z terenami o funkcji przemysłowej, produkcyjnej i składowej.

3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA, W TYM STANU ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKOŚCI I JAKOŚCI ZASOBÓW WODNYCH 3.1 STRUKTURA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO20 3.1.1 ŚRODOWISKO ABIOTYCZNE Przestrzenny układ głównych elementów rzeźby terenu tworzą: wzniesienia czołowomorenowe, wysoczyzny moreny dennej, równiny sandrowe, rynny subglacjalne i doliny rzeczne, które są wyrazem zachodzących w plejstocenie procesów geomorfologicznych. W obrębie gminy Żukowo dominują rozległe, prawie jednorodne powierzchnie wysoczyzny morenowej falistej (deniwelacje do 5 m), pagórkowatej (deniwelacje 5-10 m) z licznymi małymi zagłębieniami wytopiskowymi oraz czołowej (tzw. moreny chwaszczyńskie i żukowskie). Zgrupowania wzniesień czołowomorenowych występują w północnej, centralnej i południowej części gminy, posiadają wysokości względne do kilkunastu metrów. Kulminacje tych wzniesień wyznaczają najwyższe punkty w gminie; wynoszą one:

20 wg.: „Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego gminy Żukowo”, Proeko, Gdańsk, grudzień 2008 r.,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 31 30

 186,9 m n.p.m. w zgrupowaniu moren chwaszczyńskich (zlokalizowany jest maszt przekaźnikowy RTV),  185,1 m n.p.m. w zgrupowaniu moren żukowskich,  164,8 m n.p.m. w zgrupowaniu moren leźnieńskich,  238,8 m n.p.m. w zgrupowaniu moren skrzeszewskich. Zasadniczy poziom wierzchowiny wysoczyzny morenowej rozpościera się na wysokości od ok. 160 m n.p.m. w północnej części gminy do ok. 220 m n.p.m. w części południowej. Ponadto w północnej części gminy, na południe od wzniesień czołowomorenowych koło Chwaszczyna występują powierzchnie równin sandrowych, położone na wysokości ok. 142 – 147 m n. p. m. Znaczne urozmaicenie struktury przyrodniczej wprowadzają rynny subglacjalne i doliny rzeczne, z których największe znaczenie ma Dolina Raduni, natomiast znaczenie bardzo duże: dolina Strzelenki, rynna Jeziora Tuchomskiego oraz Dolina Małej Słupiny. Rzeki Strzelenka i Mała Słupina wykorzystują rynny polodowcowe, co tłumaczy dużą dysproporcję pomiędzy parametrami cieków a znaczną wielkością form dolinnych. Istotne znaczenie przyrodnicze i krajobrazowe dla obszaru gminy mają także liczne wytopiskowe zagłębienia terenu, częściowo wypełnione wodami niewielkich jezior. Doliny w gminie Żukowo charakteryzują się średnią głębokością 20- 40 m, zróżnicowaną szerokością od ok. 150 m do 1,5 km i nachyleniem stoków 20-400.

Na obszarach morenowych podłoże tworzą przede wszystkim piaski słabogliniaste i gliniaste, gliny, rzadziej piaski luźne. W obrębie utworów piaszczysto-gliniastych, woda gruntowa występuje na zróżnicowanej głębokości. W dnach zagłębień o płytkim zaleganiu pierwszego poziomu wody gruntowej wykształciły się torfy. Na obszarze wzniesień czołowomorenowych, z powodu znacznych nachyleń powierzchni stokowych występuje znaczny spływ powierzchniowy, stwarzający na obszarach pozbawionych okresowo roślinności (agrocenozy) zagrożenie erozyjne. Na pozostałych terenach zagrożenie erozyjne gleb z powodu spływu powierzchniowego występuje głównie na stokach o spadku powyżej 10˚, uprawianych rolniczo. W obrębie wierzchowin wysoczyzn morenowych występują znaczne powierzchnie obszarów bezodpływowych oraz niewielkie zbiorniki wodne - tzw. oczka. Wśród gleb obszarów morenowych przeważają gleby brunatne wyługowane, brunatne kwaśne i pseudobielicowe. Wspólne cechy tych gleb to:  płytki poziom orno-próchniczny, nie przekraczający na stokach 15-20 cm miąższości (efekt zmywu powierzchniowego), a w położeniach płaskich 25 cm,  dwuczłonowa budowa (wierzchnia warstwa piaszczysta - dolna gliniasta), sprzyjająca odgórnemu oglejeniu,  silne zakwaszenie całego profilu,  mała zasobność w składniki odżywcze i niedobór mikroelementów,  ograniczona aktywność biologiczna. Sandry występujące w północno-wschodniej części gminy Żukowo to rozległe równiny o deniwelacjach w granicach kilku metrów, zbudowane głównie z materiału żwirowo-piaszczystego pochodzenia wodno-lodowcowego. Cechą charakterystyczną sandrów jest słabe wykształcenie odpływu powierzchniowego i duży dział obszarów bezodpływowych. Pierwszy poziom wody gruntowej występuje kilka - kilkanaście m p.p.t., tworząc z reguły ciągłe, swobodne zwierciadło. Stosunki wodne i zakwaszenie środowiska glebowego sprzyjają procesowi bielicowania gleb. W użytkowaniu sandrów w gminie Żukowo przeważają użytki rolne z dominacją gruntów ornych. Zbiorowiska leśne występujące na sandrach charakteryzują się małą żyznością i niską odpornością na obciążenie antropogeniczne – są to głównie monokulturowe lasy sosnowe.

W podłożu rynien polodowcowych i dolin rzecznych przeważają utwory organogeniczne - torfowe i mułowo – torfowe, rzadziej występują utwory piaszczyste i piaszczysto-żwirowe. Charakterystyczną cechą rynien subglacjalnych jest występowanie jezior rynnowych oraz linijne odwadnianie przez cieki i systemy rowów melioracyjnych terenów użytkowanych rolniczo, głównie jako łąki i pastwiska. Lokalnie w dolinach występują zbiorowiska leśne w postaci niewielkich zespołów leśnych - łęgów i olsów. Zbocza dolin zbudowane są z piasków, rzadziej z glin, w skutek czego powstają suche formy dolinne oraz zmyw powierzchniowy gleb próchniczych. Morfodynamika zboczy rynien i dolin hamowana jest w znacznym stopniu przez porastające je lasy. Natomiast na gruntach ornych znaczne jest ich zagrożenie erozyjne. Doliny, a zwłaszcza przepływające nimi rzeki umożliwiają przemieszczanie się diaspor wielu gatunków roślin, co powoduje wzbogacenie zbiorowisk roślinnych.

Na obszarze gminy występują liczne zagłębienia wytopiskowe, obejmujące w większości typowe tereny hydrogeniczne. Wiele zagłębień ma charakter bezodpływowy. W powierzchniowej budowie geologicznej zagłębień

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 32 31

występują torfy i utwory mułowo-torfowe. Wyróżniającą cechą zagłębień wytopiskowych są warunki klimatyczne – występują tu zastoiska chłodnego powietrza, inwersyjne układy termiczne i słabe przewietrzanie.

Gmina Żukowo położona jest prawie w całości w zlewni Raduni. Teren gminy zasila wody Raduni oraz jej dopływów: Strzelenki i Małej Słupiny. Na obszarze gminy występuje pięć jezior o powierzchni ponad 10 ha. Są to jeziora rynnowe: Tuchomskie, Osowskie, Wysockie, Głębokie i Łapińskie. Pod względem klimatycznym obszar gminy Żukowo jest typowy dla regionu klimatycznego Pojezierze Pomorskie, który charakteryzuje się: niską amplitudą roczną temperatury powietrza (ok. 20˚ C), dużymi opadami uzależnionymi od ekspozycji stoków (600-700 mm) oraz dużą liczbą dni pochmurnych. Rozkład głównych kierunków wiatrów jest zdominowany przez wiatry z sektora zachodniego (SW, W i NW prawie 45% występowań). 3.1.2 ŚRODOWISKO BIOTYCZNE Ekosystemy obszaru gminy Żukowo reprezentują trzy grupy układów:  zbiorowiska nawiązujące do naturalnych: torfowiskowe, szuwarowe, niektóre łąkowe i zróżnicowane ekosystemy leśne,  ekosystemy związane z krajobrazem wiejskim tj. pola, ugory, łąki, pastwiska, otoczenie zabudowań, ogrody i sady, podwórka,  ekosystemy terenów przekształconych antropogenicznie, zwłaszcza poeksploatacyjnych (bagry) oraz niektórych wiejskich i rekreacyjnych oraz związane z miejskim charakterem Żukowa - trawniki i skwery, roślinność ruderalna itp., Najbardziej wartościową grupę ekosystemów stanowią ekosystemy naturalne i seminaturalne – leśne (zostały opisane w punkcie 3.4), wodne i nadwodne (hydrogeniczne). Szczególne ważne są one ze względu na to, że dzięki nim realizują się powiązania przyrodnicze z terenami sąsiednimi – poprzez obieg wody, materii, cyrkulację atmosferyczną, migrację roślin i zwierząt.

Wartość ekosystemów hydrogenicznych wynika z ich znaczenia dla różnicowania środowiska przyrodniczego oraz z ich roli w funkcjonowaniu środowiska. Spośród tych ekosystemów najistotniejsze znaczenie dla funkcjonowania środowiska posiadają zespoły torfowisk oraz łąki i pastwiska. Na obszarze gminy Żukowo występują głównie niewielkie, zatorfione obniżenia terenu o powierzchni poniżej 1 ha, większe torfowiska występują rzadko. Łąki i pastwiska reprezentowane są przez zbiorowiska roślinne łąk, występują głównie wzdłuż cieków lub lokalnych zagłębień oraz wokół oczek wodnych, a najcenniejsze przyrodniczo łąki występują w dnie doliny Raduni. Nad zbiornikami i ciekami występują cenne zbiorowiska szuwarowe, z których największe powierzchnie zajmują szuwary trzcinowe (ciekawe zespoły w dolinie Strzelenki na południe od Rębiechowa). Szuwary turzycowe występują znacznie rzadziej. Mimo niewielkich pojedynczych powierzchni terenów o charakterze hydrogenicznym są one dodatkowo cenne, gdyż w szczególny sposób uzupełniają inne tereny naturalne, wzbogacając różnorodność biologiczną. Jednocześnie dzięki swojej lokalizacje wzdłuż cieków wodnych wchodzą w skład korytarzy ekologicznych, wzmacniając ich ciągłość. Część ekosystemów hydrogenicznych jest postulowana do włączenia w sieć obszarów cennych przyrodniczo, poprzez utworzenie użytków ekologicznych.

Ekosystemy nawiązujące do naturalnych są uzupełnione poprzez rozległe powierzchnie agrocenoz – gruntów ornych i ugorów. Piaszczyste i ubogie gleby uwarunkowały uprawę przede wszystkim zbóż ozimych np. żyta, oraz roślin okopowych – ziemniaków. Ograniczenie upraw zbożowych w ostatnich latach sprawiło, że wiele powierzchni jest obecnie ugorowanych. Ilość powierzchni agrocenoz z roku na rok zmniejsza się, ze względu na przeznaczanie ich dla lokalizacji zabudowy.

Zabudowie wiejskiej towarzyszą ogrody, sady i podwórka, ze stosunkowo ubogą pokrywą roślinną, z wyłączeniem terenów nadrzecznych, dla których roślinność z racji lepszych warunków glebowych jest bujniejsza. Skrajnym przykładem dewastacji pokrywy roślinnej są wyrobiska materiału piaszczystego i żwirowego całkowicie jej pozbawione lub z różnymi stadiami sukcesji roślinności ruderalnej.

Aby środowisko biotyczne funkcjonowało prawidłowo niezbędne jest zachowanie ciągłości poszczególnych ekosystemów i zbiorowisk i wpisanie ich w sieć powiązań lokalnych i regionalnych. W takim zakresie podstawową i nadrzędną wytyczną jest ochrona terenów leśnych i hydrogenicznych przed zainwestowaniem poprzez włączenie w sieć korytarzy i płatów ekologicznych, opisanych szczegółowo w punkcie 1.1.4 dotyczącym powiązań przyrodniczych. Dodatkowo, w ramach terenów zainwestowanych i przeznaczonych pod inwestycje, szczególnie na dawnych terenach rolnych, ważne

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 33 32

jest zachowanie powiązań przyrodniczych w skali mikro poprzez kształtowanie systemu terenów otwartych lub włączanie w system terenów zielonych na terenach przekształconych antropogenicznie.

3.2 STAN ŚRODOWISKA 3.2.1 ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Wg „Raportu o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2011 r.” celem oceny rocznej jakości powietrza za 2011 rok było wskazanie stref, dla których nie spełnione są standardy jakości powietrza, a także przedstawienie informacji o zakresie prowadzonego monitoringu powietrza na terenie województwa. W analizie danych wyjściowych powiat kartuski spełnia standardy jakości powietrza. Klasyfikacji dokonano na podstawie danych GUS, które dotyczyły emisji zanieczyszczeń pyłem i gazowych ogółem z zakładów szczególnie uciążliwych występujących w obszarze powiatu kartuskiego.

„Roczna ocena jakości powietrza w województwie pomorskim w 2007 r.” w strefie kartusko-kościerskiej prezentowała się następująco21:  klasyfikacja stref z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony zdrowia – klasy A dla poszczególnych zanieczyszczeń na obszarze strefy; poza klasą A:  PM10 – klasa C (niedotrzymane poziomy dla pyłu PM10 - dwie stacje SANEPID w Kościerzynie),  zagrożone jest osiągnięcie poziomu docelowego benzo(a)pirenu z terminem jego osiągnięcia w 2013 r. (stacja SANEPID w Kościerzynie),  O3 – zachowane są poziomy docelowe dla ozonu założone do osiągnięcia w roku 2010 w całym województwie pomorskim i zagrożone są poziomy celów długoterminowych dla ozonu ustalonych na rok 2020.  klasyfikacja stref z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony roślin – klasa A oraz zagrożone poziomy celów długoterminowych dla ozonu ustalonych na rok 2020.

Główne źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery na terenie gminy Żukowo stanowią:22  źródła ciepła indywidualnej i wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej (tzw. emisja niska) – kotłownie opalane węglem,  zanieczyszczenia komunikacyjne (emisja wzdłuż ciągów komunikacji samochodowej przebiegających przez obszar gminy),  emisja niezorganizowana pyłu z terenów pozbawionych roślinności i z terenów o nieutwardzonej nawierzchni ( dróg oraz dawnych wyrobisk surowców mineralnych),  emisje niezorganizowane pochodzące z ferm hodowlanych ( głównie w zakresie tlenków azotu oraz odorów),  napływ zanieczyszczeń z terenów zurbanizowanych aglomeracji trójmiejskiej oraz w mniejszym stopniu z sąsiednich gmin wiejskich. Biorąc pod uwagę rozmieszczenie punktowych źródeł zanieczyszczeń (kotłownie i paleniska w zabudowie mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej, stacje paliw) oraz dobre warunki przewietrzania można stwierdzić, że generalnie stan aerosanitarny gminy jest zadowalający. Zmiana sytuacji może nastąpić w przypadku wystąpienia większych zgrupowań, gdzie sumaryczna wielkość emitowanych zanieczyszczeń może stanowić źródło lokalnej uciążliwość w sezonie grzewczym.

Gorszy stan aerosanitarny występuje w rejonie tras drogowych o znaczeniu regionalnym: drogi krajowej nr 7 (Gdańsk – Żukowo), drogi krajowej nr 20 (Kościerzyna – Gdynia), drogi wojewódzkiej nr 211 (Żukowo– Kartuzy – Sierakowice), drogi wojewódzkiej nr 218 (Gdańsk – Wejherowo). Z analiz ruchu przeprowadzonych w 2000 roku wynika, że natężenie ruchu na drogach krajowych (nr 7 i nr 20) oraz drogach wojewódzkich (nr 211 i nr 218) wynosi odpowiednio: 9049 pojazdów/dobę i 9841 pojazdów/dobę oraz 8255 pojazdów/dobę i 8111 pojazdów/ dobę. Komunikacyjne zanieczyszczenia atmosfery mogą powodować niekorzystne zmiany wartości produkcyjnej gleb, wpływać niekorzystnie na roślinność przydrożną (drzewa, krzewy i roślinność zielną) oraz na zdrowie ludności zamieszkującej tereny w otoczeniu dróg .

21 „Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego Gminy Żukowo”, Proeko, Gdańsk 2008, 22 na podstawie “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego....”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 34 33

3.2.2 HAŁAS I WIBRACJE Na terenie gminy Żukowo wyróżnia się cztery typy źródeł hałasu:23  hałas komunikacyjny – w tym: drogowy i kolejowy,  hałas przemysłowy,  hałas osiedlowy,  hałas lotniczy, spowodowany przez ruch samolotów w Porcie Lotniczym Gdańsk im. Lecha Wałęsy (teren lotniska po rozbudowie przylegać będzie do granicy gminy Żukowo). Spośród ww. źródeł hałasu warunki akustyczne na terenie gminy pogarszają przede wszystkim: ruch kołowy wzdłuż głównych dróg przecinających obszar gminy, ruch pociągów (ruch na liniach kolejowych odbywa się obecnie w niewielkiej częstotliwości), ruch samolotów w Porcie Lotniczym Gdańsk, obiekty przemysłowe, w tym tereny eksploatacji kopalin. Tylko w niewielkim stopniu źródłem uciążliwości jest hałas osiedlowy, związany z zamieszkiwaniem ludzi na terenie gminy w mniejszych i większych skupiskach i lokalizacji na tych terenach usług obsługujących mieszkańców.

Dla drogi krajowej nr 20 w gminie Żukowo dostępne są dane z map akustycznych opracowanych przez GDDKiA z 2012 r. Dane dotyczące Żukowa stanowią część raportu „Mapy akustyczne dla dróg krajowych o natężeniu ruchu ŚDR powyżej 16 400 pojazdów na dobę”, który dotyczy poziomu i zakresu hałasu dla wybranych odcinków drogi krajowej Nr 20. Odcinki te stanowią nieprzerwany ciąg drogowy długości 0,300 km, prowadzący przez miejscowość Żukowo, na skrzyżowaniu dróg krajowych nr 20 i nr 7. Analizą akustyczną został objęty obszar samej drogi (ok. 30 m. szerokości) oraz pasy szerokości 1000 m ciągnące się wzdłuż obu stron drogi, co w sumie dało powierzchnię 0,53 km2.

Według zestawienia powierzchni obszarów eksponowanych na hałas oceniany wskaźnikiem LDWN na powierzchni 0,528 2 2 km występuje hałas poniżej 55dB, natomiast oceniany wskaźnikiem LDWN na powierzchni 0,485 km występuje hałas poniżej 50dB.

Występowanie uciążliwości związanych z hałasem powinno częściowo warunkować sposób zagospodarowania terenów przyległych, przede wszystkim, jeżeli chodzi o odpowiedni dobór funkcji. Port Lotniczy Gdańsk położony jest w sąsiedztwie wschodniej granicy gminy, w okolicach Banina i Rębiechowa. Pas startowy ma kierunek wschód-zachód, w związku z tym przeloty samolotów, odbywają się na niskiej wysokości nad terenami gminy. W najbliższych latach zaplanowano rozbudowę lotniska. Na terenie gminy nie wyznaczono obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska – taki obszar natomiast został wyznaczony na obszarze Miasta Gdańska. W raporcie oddziaływania na środowisko planowanej rozbudowy lotniska w Gdańsku wskazano na konieczność rozszerzenia istniejącego obszaru ograniczonego użytkowania, który miałby obejmować swoim zasięgiem także część osiedli mieszkaniowych m.in. na terenie Banina i Rębiechowa w gminie Żukowo.24 Według analiz akustycznych wykonanych dla potrzeb „Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Gdańska”25: „przeprowadzona analiza zasięgu stref oddziaływania hałasu wokół lotniska aglomeracji trójmiasta wykazuje, że wystąpią przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku w środowisku. Najbardziej istotnym problemem związanym z ponadnormatywnymi poziomami dźwięku jest pora nocy. W przypadku pory dziennej zagrożonym obszarem, w którym nie będą zachowane dopuszczalne poziomy dźwięku w pierwszym etapie rozbudowy, są tereny położone w odległości około 2 km od pasa startowego, natomiast w kolejnym etapie wzrostu ruchu lotniczego przekroczenia tego typu będą wstępowały w odległości około 3 km od pasa startowego. Jedynym możliwym rozwiązaniem będzie ograniczenie liczby startów i lądowań w porze nocy. W przypadku zmniejszenia liczby operacji w nocy zasięg uciążliwości hałasu lotniczego w nocy i w dzień może być zbieżny. W przypadku pory dnia przy dalszym wzrośnie ruchu lotniczego, oprócz rejonów obecnie narażonych na intensywny hałas lotniczy, nowymi obszarami objętymi nadmiernym hałasem, poza obszarem ograniczonego użytkowania będą rejony Banina i Piecek.” W „Programie ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Gdańska” proponowane są odpowiednie działania, mające na celu ograniczyć uciążliwości akustyczne, nie mniej jednak wschodnia część Banina i Rębiechowo nie są predysponowane dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej.

Dodatkowo przewiduje się, że uciążliwości akustyczne wokół głównych tras komunikacyjnych będą się zmieniać.

23 na podstawie “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego ...”, Proeko, Gdańsk 2008, 24 “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego Gminy Żukowo dla potrzeb studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego”, Proeko, Gdańsk 2008, 25 “Program ochrony Środowiska przed hałasem dla miasta Gdańska”, Uchwała Nr XLIV/1253/09 Rady Miasta Gdańska z dnia 30 grudnia 2009 r.,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 35 34

Na terenie gminy planowana jest realizacja Trasy Kaszubskiej – w klasie drogi ekspresowej oraz Obwodnicy Metropolitalnej Trójmiasta, które generowały będą dodatkowy hałas (przy czym realizacja tych dróg może przyczynić się do zmiany warunków akustycznych wzdłuż obecnych dróg krajowych). Szczególnie istotne może okazać się to w pasie terenu wzdłuż drogi krajowej nr 20 i planowanej obwodnicy metropolitalnej – dla tego terenu (okolice Małkowa, Miszewa, Miszewka, Tuchomia, Chwaszczyna) możliwość realizacji poszczególnych funkcji powinna uwzględniać przewidywane uciążliwości, w tym akustyczne. 3.2.3 OBSZARY OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA Dla drogi krajowej nr 20 w obrębie jej skrzyżowań:  z drogą powiatową nr 10212G Gdańsk – Miszewo w miejscowości Miszewo,  z drogą powiatową nr 10211G Przodkowo – Leźno, uchwałą XXXV/246/02 Rady Powiatu Kartuskiego z dnia 10 października 2002 r.26 wyznaczone zostały obszary ograniczonego użytkowania. Zasięg każdego obszaru liczony od osi drogi krajowej nr 20 wynosi po 89 m po obu jej stronach, i obejmuje teren po około 200 m wzdłuż drogi w kierunku północnym i południowym od środka skrzyżowania. Na obszarze wyznaczono (w rejonie skrzyżowań) dwa podobszary ponadnormatywnego oddziaływania hałasu o różnych uwarunkowaniach:  pierwszy o zasięgu 55m (do granicy izofony 60 dB dla pory dnia),  drugi o szerokości 34m, zawarty pomiędzy izofoną dla pory dnia, a izofoną 50 B dla pory nocy o zasięgu do 89m. Powierzchnia obszarów ograniczonego użytkowania wynosi 12,8 km2. Dla obszarów obowiązują ograniczenia użytkowania i zagospodarowania określone w ww. uchwale.

W najbliższych latach zaplanowano rozbudowę Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy. Zatwierdzony obszar ograniczonego użytkowania opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego Nr 49 z dnia 29 lipca 2002 r. - rozporządzenie nr 8/2002 wojewody pomorskiego z dnia 26 lipca 2002 r. dotyczy terenów w granicach miasta Gdańsk. Na terenie gminy Żukowo nie wyznaczono obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska. W raporcie oddziaływania na środowisko planowanej rozbudowy lotniska w Gdańsku wskazano na konieczność rozszerzenia istniejącego obszaru ograniczonego użytkowania, który miałby obejmować swoim zasięgiem także część osiedli mieszkaniowych m.in. na terenie Banina i Rębiechowa w gminie Żukowo. 3.2.4 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Źródłami promieniowania elektromagnetycznego na terenie gminy są przede wszystkim linie elektroenergetyczne wysokiego i najwyższego napięcia27 (110 kV, 220 kV, 400 kV), które przecinają stosunkowo gęsto teren gminy, i których zagęszczenie występuje w rejonie Stacji Elektroenergetycznej Leźno. Uciążliwości linii wysokiego i najwyższego napięcia mieszczą się z reguły w zasięgu pasów ograniczonego zainwestowania, o szerokościach wyznaczonych na podstawie odrębnych przepisów. W granicach gminy przewiduje się powstanie nowych linii najwyższego napięcia, które wraz z planowanymi stacjami GPZ „Miszewo”, GPZ „Chwaszczyno” i Stacji Elektroenergetycznej „Przyjaźń” oraz istniejącą infrastrukturą ograniczają możliwości zainwestowania terenów przyległych. Według badań wykonanych w 2006 r. pod linią wysokiego napięcia 220 kV, przebiegającą nad skrzyżowaniem dróg Chwaszczyno-Żukowo i Pępowo-Przodkowo nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów wartości pól elektromagnetycznych.28 Dodatkowo źródłem promieniowania elektromagnetycznego na terenie gminy są stacje telefonii komórkowej, jednak promieniowanie emitowane jest na dużych wysokościach, stąd nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia ludzi. Specyficznym obiektem stanowiącym źródło emisji promieniowania jest maszt antenowy Radiowo-Telewizyjnego Centrum Nadawczego w Chwaszczynie. Wg „Raportu o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2006 r. pomierzone wartości w otoczeniu masztu w Chwaszczynie nie przekroczyły wartości dopuszczalnych. Wg „Raportu o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2010 r.” na terenie całego województwo wykonano 600 pomiarów wartości PEM. „W trakcie prowadzonych przez WIOŚ w 2010 roku pomiarów na terenie województwa

26 Uchwała Nr XXXV/246/02 Rady Powiatu Kartuskiego z dnia 10 października 2002 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla trasy komunikacyjnej w obrębie skrzyżowań drogi krajowej Nr 20 Starogard Szczeciński - Gdynia z drogą powiatową Nr 10212 Miszewo - Gdańsk w miejscowości Miszewo oraz z drogą powiatową Nr 10211 Przodkowo – Leźno (Dziennik Urzędowy województwa pomorskiego Nr 23, poz. 234 z 2003 r.), 27 “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego ...”, Proeko, Gdańsk 2008, 28 „Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2006 r.”, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku, Gdańsk 2007,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 36 35

pomorskiego w żadnym punkcie pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów wartości pól elektromagnetycznych.”29 3.2.5 STAN ZANIECZYSZCZENIA WÓD Przez teren gminy Żukowo przepływają trzy ważniejsze rzeki: Radunia i jej dopływy: Mała Słupina i Strzelenka. Dla Raduni i jej dopływów badania stanu czystości wód prowadzone są systematycznie przez WIOŚ w Gdańsku („Raporty o stanie środowiska w województwie pomorskim”). Na przestrzeni ostatnich lat wody Raduni i jej dopływów uległy znaczącej poprawie - nastąpił spadek poziomu azotu ogólnego i związków fosforu, zwłaszcza w jej środkowym i dolnym biegu, oraz przy ujściu Małej Słupiny i Strzelenki. W całej zlewni Raduni również poprawił się stan sanitarny wód, ale nie w stopniu zadowalającym – wody na obszarze gminy Żukowo są generalnie w złym stanie.30

Wg „Raportu o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006 r.” wody Raduni i jej dopływów badane w 2006 r. w granicach gminy Żukowo:  nie spełniały wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb łososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych (zbyt wysoki, w stosunku do wymaganego, poziom azotynów i fosforu ogólnego),  nie są zanieczyszczone ani zagrożone zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych. Wg „Raportu o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2011 r.” kondycję wód powierzchniowych płynących województwa pomorskiego, monitorowanych na przestrzeni 2011 roku, określono na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r., w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2011.257.1545). Rzeka Radunia nie podlegała ocenie pod kątem wyników monitoringu diagnostycznego jcw powierzchniowych płynących. Według oceny eutrofizacji komunalnej w jcw płynących badanych na obszarze województwa pomorskiego w 2011 roku, rzeka Radunia od Strzelenki do Kanału Raduńskiego spełnienia wymogi dla obszaru chronionego kod PLRW200019486879.

Spośród jezior znajdujących się na obszarze gminy Żukowo, dotychczas badaniami objęto 6 zbiorników. Wody Jeziora Głębokiego, jezior Łapino Górne, Łapino Dolne, Wysockie i Osowskie badane były w 1992 r. – z uwagi na zmiany w zagospodarowaniu stan ten nie jest wiarygodny. Badania przeprowadzone na Jez. Tuchomskim w 2001 r. wykazały poprawę ich jakości do III klasy czystości (pod względem sanitarnym odpowiadały II klasie).

Stan zanieczyszczenia wód powierzchniowych warunkują przede wszystkim:  brak prawidłowej gospodarki ściekowej dla całego obszaru gminy,  gospodarka rolna - poprzez migrację w gruncie niezaabsorbowanych nadwyżek nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin lub też ich spływ powierzchniowy,  stosowanie przyobiektowych, bezodpływowych zbiorników gromadzenia ścieków i wywożenia wozami ascenizacyjnymi do oczyszczalni ścieków – technologia ta okazuje się być w praktyce nieefektywna.31 Najistotniejsze przekształcenia obiegu wody dotyczą:  powstania sztucznych zbiorników wodnych w obrębie wyrobisk poeksploatacyjnych złoża Borkowo I w rejonie miejscowości Czarne Błoto – Tuchom,  powstanie na Raduni oraz Strzelence obiektów hydrotechnicznych (elektrownie w Rutkach i Żukowie Młyn oraz w Lniskach), powodujących spiętrzanie wód w rzekach. 3.2.6 PRZEKSZTAŁCENIA LITOSFERY Do podstawowych przekształceń litosfery na obszarze gminy Żukowo należą:32  zniszczenia geomechaniczne spowodowane realizacją sieciowych elementów infrastruktury technicznej (gazociągi wysokiego ciśnienia, tereny komunikacyjne),  wyrobiska surowców mineralnych o różnym stopniu przekształcenia terenu,  geomechaniczne zniszczenia powierzchni terenu, obejmujące przede wszystkim przekształcenia przypowierzchniowej warstwy litosfery (deniwelacje, wykopy i nasypy związane z posadowieniem budynków

29 “Raport o stanie środowiska województwa w województwie pomorskim 2010”, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Gdańsk 2011 30 “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego Gminy Żukowo dla potrzeb studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego”, Proeko, Gdańsk 2008, 31 “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008, 32 “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 37 36

lokalizacją infrastruktury obsługującej zabudowę itp.),  przekształcenia i zniszczenia nawierzchni ziemi w obrębie terenów przemysłowo-składowych (utwardzenia, niwelacje, zanieczyszczenia),  przekształcenia powierzchni ziemi związane z rekreacją. Przekształcone tereny wymagają rekultywacji o kierunkach wynikających ze stopnia przekształcenia. W pierwszej kolejności dotyczy to wyrobisk po eksploatacji surowców, „dzikich” miejsc gromadzenia odpadów oraz terenów zniszczeń „przemysłowych”.

Dodatkowo na obszarze gminy występują tereny niszczone geomechanicznie, związane z rekreacyjnym użytkowaniem terenu. Najbardziej zagrożone w tej kategorii są wystromione zbocza rynien i dolin rzecznych (degradacja szaty roślinnej i gleby - wzmożone procesy erozyjne). Uwzględniając walory krajobrazowe, znaczny potencjał rekreacyjny i wzrastające zagospodarowanie terenu gminy zagadnienie to może stanowić istotne zagrożenie dla środowiska, szczególnie na terenach o potencjale turystycznym. 3.2.7 ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO33 Do podstawowych istniejących i potencjalnych zagrożeń środowiska przyrodniczego związanych z działalnością człowieka na terenie gminy Żukowo należą:  prowadzenie na terenach leśnych i nieleśnych melioracji osuszających, powodujących m.in. przesuszenie torfowisk, niszczenie cennych biotopów, zbiorowisk i stanowisk gatunków, ubożenie flory i fauny, osłabienie lasów, przesuszenie łąk, obniżenie poziomu lustra wody w jeziorach,  wzrost skażenia chemicznego terenu w wyniku intensyfikacji upraw rolnych i w konsekwencji kumulowanie się pestycydów w glebie, zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych, skażenie powietrza,  wzrost zanieczyszczenia terenu odpadami,  intensyfikacja gospodarki oraz intensywna urbanizacja pasm podmiejskich i wsi bez poszanowania zasobów środowiska przyrodniczego i otwartego charakteru przestrzeni, w tym także podział nieruchomości rolnych na niewielkie działki i masowe ich sprzedaż i zainwestowanie,  rozwój turystyki bez odpowiedniej infrastruktury, prowadzący do negatywnych zjawiska w szczególności na obszarach chronionych, przy czym wzrost natężenia turystyki i wzrost penetracji turystycznej obszaru gminy Żukowo może także spowodować procesy destrukcyjne środowiska,  rozwój zabudowy rekreacyjnej na małych działkach, który powoduje negatywne oddziaływanie na środowisko i na krajobraz,  rozwój zabudowy niezwiązanej z tradycją kaszubską i w ogólne tradycją budownictwa wiejskiego, który prowadzi do oszpecenia krajobrazu,  słaby rozwój sieci kanalizacji sanitarnej,  intensyfikacja ruchu samochodowego,  nasilenie hałasu lotniczego.

Obszarami o dużym nasileniu i wzroście obciążenia antropogenicznego na terenie gminy są przede wszystkim pasma wzdłuż dróg, to jest pasmo Gdynia – Chwaszczyno - Żukowo oraz oraz Gdańsk – Żukowo - Kartuzy. W tych pasmach występuje koncentracja zainwestowania produkcyjno-usługowego oraz mieszkalno-usługowego. Dodatkowo bardzo intensywnie rozwijają się miejscowości pomiędzy tymi pasmami (np. Pępowo, Banino). W ostatnich latach nastąpił wzmożony ruch inwestycyjny terenów wiejskich w południowej części gminy, to jest w okolicach miejscowości Przyjaźń, Skrzeszewo Żukowskie, Łapino, które do tej pory związane były przede wszystkim z rolnictwem. Nie wynika to z wyczerpania się możliwości inwestowania terenów położonych w północnej części gminy, ale raczej nadmiernego eksploatowania krajobrazu w tym rejonie, który staje się coraz mniej atrakcyjny środowiskowo, w szczególności do zamieszkania. W związku z tym w szczególności południowa część gminy wymaga wyjątkowej kontroli w zakresie kształtowania ładu przestrzennego, w tym także ochronę środowiska i wyposażenia w infrastrukturę.

33 na podstawie: “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 38 37

3.3 ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA 3.3.1 GRUNTY ROLNE Na obszarze miasta i gminy Żukowo rolniczą przestrzeń produkcyjną tworzą: użytki rolne, zadrzewienia i zakrzaczenia, nieużytki, wody. Użytki rolne zajmują łącznie powierzchnię 10 70434 ha, to jest ok. 66 % powierzchni miasta i gminy, w tym:  na obszarze wiejskim: 10 482 ha (co stanowi 66% powierzchni obszaru wiejskiego),  na obszarze miasta: 222 ha (co stanowi ok. 47 % powierzchni miasta). Największy udział w tych powierzchniach mają:  grunty orne: na obszarze wiejskim 8 127 ha, w mieście 147 ha,  łąki: na obszarze wiejskim 862 ha, w mieście 39 ha,  pastwiska: na obszarze wiejskim 995 ha, w mieście 17 ha,  grunty rolne zabudowane: na obszarze wiejskim 326 ha, w mieście 16 ha,  sady: na obszarze wiejskim 84 ha, w mieście 0 ha. Wśród obszarów rolniczych występują tereny podmokłe, oczka wodne, zadrzewienia - wskazane do ochrony jako elementy osnowy ekologicznej gminy i do wyłączenia z zainwestowania. W ostatnich latach udział użytków rolnych na terenie miasta i gminy maleje ze względu sukcesywne przeznaczanie gruntów pod zainwestowanie.

Na obszarze gminy występują kompleksy rolniczej przydatności gleb od 2 pszennego dobrego do 9 zbożowo – pastewnego słabego oraz kompleksy użytków zielonych od średnich do bardzo słabych. Największy udział w użytkach gruntów ornych mają kompleksy o umiarkowanej przydatności rolniczej:  kompleks 5 - żytni dobry: zajmuje ok. 36% ogólnej powierzchni użytków rolnych,  kompleks 6 – żytni słaby: zajmuje ok. 23% ogólnej powierzchni użytków rolnych,  kompleksy 2,3,4 – pszenny i żytni bardzo dobry zajmują łącznie ok. ok. 27% okólnej powierzchni użytków rolnych.

Użytki zielone reprezentują: użytki zielone średnie (2 z), użytki zielone słabe (3 z) o umiarkowanym potencjale agroekologicznym.

Pod względem bonitacji gleb występują głównie grunty rolne klasy IV i klasy V, VI. Mimo tradycyjnie rolniczego charakteru gminy grunty rolne klasy I- III zajmują niewielkie powierzchnie. W strukturze zasiewów dominuje uprawa zbóż – ok. 60 % zasiewów oraz rośliny okopowe – ok. 16,7 % (głównie ziemniaki). Wyraźne ograniczanie w ostatnich latach upraw zbożowych sprawiło, że wiele powierzchni jest aktualnie ugorowanych. Ugory pokrywa mieszana roślinność z gatunkami segetalnymi, ruderalnymi, część użytków rolnych, w tym w ramach terenów ugorowanych jest systematycznie przeznaczana pod zabudowę. Użytki zielone występują głównie w dolinach rzek: Raduni, Strzelenki i w obniżeniach terenowych. Są one przeważnie średniej jakości, o dość korzystnych warunkach pokarmowych i wodnych dla roślin (głównie V klasa).

W produkcji zwierzęcej dominuje: trzoda chlewna, bydło, drób.

34 źródło danych: materiały Urzędu Gminy Żukowo, Referat Nieruchomości i Rolnictwa, wg: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa – 1 stycznia 2012r.;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 39 38

Tabela nr 4. Struktura gruntów rolnych w gminie Żukowo.35

Wyszczególnienie Gmina Żukowo – obszar Miasto Żukowo Razem wiejski Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent Użytki rolne ogółem 10 482 ha 65,93% 222 ha 46,8% pow. 10 704 ha 65,9 % pow. pow. gminy miasta miasta i gminy w tym: grunty orne 8 127 ha 77,5 % pow. 147 ha 66,2 % pow. 8 274 ha 77,29 % uż. rolnych uż. rolnych pow. uż. w obszarze w mieście rolnych wiejskim

łąki 862 ha 9,3 % pow. 39 ha 17,57 % pow. 901 ha 8,42 % pow. uż. rolnych uż. rolnych uż. rolnych w obszarze w mieście wiejskim pastwiska 995 ha 12,24 % 17 ha 7,66 % pow. 1012 ha 9,45 % pow. pow. uż. uż. rolnych uż. rolnych rolnych w mieście w obszarze wiejskim sady 84 ha 1,03% pow. 0 ha - 84 ha 0,78 pow. uż. rolnych uż. rolnych w obszarze wiejskim

Tereny wykorzystywane dla produkcji rolnej zajmują 65,9% powierzchni gminy. Jest to znaczna powierzchnia, która oprócz funkcji gospodarczych stanowi również ważny elementy osnowy przyrodniczej gminy. W związku z postępującym rozwojem zainwestowania na obszarze miasta i gminy tereny rolnicze będą ulegały stopniowemu zmniejszeniu. Jest to spowodowane również tym, że tereny użytkowane rolniczo częściowo posiadają niekorzystne warunki agroekologiczne. W kształtowaniu zainwestowania w gminie utrzymanie zwartych kompleksów gruntów rolnych ma znaczenie dla środowiska przyrodniczego i krajobrazu. Zainwestowanie winno następować w nawiązaniu do istniejącej zabudowy, w sposób odśrodkowy. Ze względów przyrodniczych wskazane jest utworzenie powiązań przyrodniczych pomiędzy niewielkimi obszarowo, lokalnymi elementami osnowy ekologicznej. 3.3.2 POTENCJAŁ AGROEKOLOGICZNY36 Na obszarze gminy Żukowo występują kompleksy rolniczej przydatności gleb („zbiorcze typy siedliskowe rolniczej przestrzeni produkcyjnej”) od 2. - pszennego bardzo dobrego do 9. - zbożowo-pastewnego słabego oraz kompleksy użytków zielonych 2z. średnie i 3z - słabe i bardzo słabe.

Tabela nr 5. Powierzchniowy udział poszczególnych kompleksów przydatności gleb w gminie Żukowo KOMPLEKSY PRZYDATNOŚCI ROLNICZEJ 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 2z. 3z. powierzchnia [w ha] 276 54 2261 3515 2239 1115 74 120 939 693

% udziału w ogólnej 2,9 0,6 23,4 36,4 23,2 11,5 0,8 1,2 57,5 42,5 pow. użytków Źródło: Warunki przyrodnicze produkcji rolniczej woj. gdańskiego, 1982.

35 źródło danych: materiały Urzędu Gminy Żukowo, Referat Nieruchomości i Rolnictwa, wg: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa – 1 stycznia 2012 r.; 36 na podstawie: “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 40 39

Do grupy o największym potencjale agroekologicznym w gminie Żukowo należą kompleksy: 2. - pszenny dobry, 3. - pszenny wadliwy oraz 4. - żytni bardzo dobry. Kompleksy te zajmują prawie 27% wszystkich gruntów ornych, przy dominacji kompleksu 4. Kompleks 2. pszenny dobry charakteryzuje się gorszymi warunkami glebowymi, przeważają tu gleby zwięźlejsze i cięższe do uprawy. Gleby te nie należą jednak do gleb wadliwych, gdyż ujemne cechy występują w nich tylko w nieznacznym stopniu. Gleby kompleksu 3. - pszennego wadliwego obejmują gleby, które nie są zdolne do magazynowania większych ilości wody i w pewnych okresach wykazują jej niedobór. Takie układy stosunków wodnych powodują bardzo duże wahania plonów roślin, od wysokich w latach mokrych do bardzo niskich w latach suchych. W skład kompleksu 4. - wchodzą najlepsze gleby wytworzone z piasków gliniastych mocnych i gliniastych. Gleby 4. kompleksu zajmują w tej kategorii największą powierzchnię i to one decydują o potencjale agroekologicznym gminy.

Kompleksy o umiarkowanej przydatności rolniczej: 5. - żytni dobry, 6. - żytni słaby i 8. - zbożowo pastewny - stanowią razem największy odsetek gruntów (ponad 60%), występując w postaci rozległych płatów. Są to gleby, które te uważa się za typowo żytnio-ziemniaczane. Kompleks 8. zbożowo-pastewny obejmuje ułamkową część powierzchni gruntów ornych (0,8%) – są to gleby potencjalnie żyzne, ale wadliwe na skutek nadmiernego okresowego uwilgotnienia, plony są z reguły wyższe w latach suchych. Najmniejszy potencjał agroekologiczny charakteryzuje kompleksy: 7. - żytni bardzo słaby i 9. - zbożowo- pastewny słaby. Gleby kompleksu 7. są piaszczyste, ubogie w składniki pokarmowe, trwale za suche. W granicach gminy zajmują niespełna 13% gruntów. Gleby kompleksu 9. występują zaledwie na 1,2 % gruntów. Kompleks 2z. użytków zielonych średnich obejmuje łąki dwukośne o wydajności siana 2,5 - 3t z ha. Pastwiska mają wydajność wystarczającą na wyżywienie 2 krów przez 130 dni (Gleboznawstwo, 1981). Kompleks 3z. użytków zielonych słabych i bardzo słabych obejmuje użytki na glebach zbyt suchych lub zbyt wilgotnych. Jednokośne łąki dają plon około 1,5 t siana. Pastwiska mogą wyżywić 1 krowę w ciągu 120 dni. Kompleksy dotyczące użytków zielonych zaliczone zostały do grupy o umiarkowanym potencjale agroekologicznym.

Tereny o najlepszych warunkach agroekologicznych, ze względu na duży areał gleb wysokiej jakości (kompleksy 2 – 4) to przede wszystkim:37  południowo-wschodnia część obrębu geodezyjnego Tuchom,  środkowa część obrębów Miszewko i Małkowo,  wschodnia część obrębu Barniewice i środkowo-zachodnia część obrębu Banino,  tereny na północ i zachód od miasta Żukowo,  środkowo-wschodnia i północno-zachodnia część obrębu geodezyjnego Leźno,  obręb geodezyjny Przyjaźń (z wyłączeniem terenów leśnych),  tereny na południe i południowy-zachód od zabudowań wsi Skrzeszewo Żukowskie,  południowa część wsi Sulmin, południowa część obrębu geodezyjnego Łapino. O potencjalnej intensyfikacji produkcji rolnej stanowi nie tylko potencjał agroekologiczny gleb, ale także możliwość i potrzeba rozwoju rolnictwa w kontekście intensywnie rozwijających się funkcji osadniczych (głównie mieszkaniowych i produkcyjno – składowo - usługowych). W ostatnich latach na terenie gminy Żukowo obserwujemy coraz intensywniejsze zjawisko suburbanizacji – zabudowywane są tereny pozamiejskie, wokół wsi i osad, jednak zabudowa powstaje także na gruntach dotychczas wykorzystywanych rolniczo. Następuje intensywny podział tych gruntów na działki budowlane i przeznaczanie ich, głównie w planach miejscowych, na cele nierolnicze. W związku z tym można mówić, że realny potencjał agroekologiczny, mimo dużej przydatności gleb do rozwoju rolnictwa, w rzeczywistości uległ drastycznemu zmniejszeniu. Zjawisko takie występuje w największym nasileniu w północnej części gminy, w rejonie Banina, Tuchomia, Miszewa, częściowo także w rejonie Leźna. W takim kontekście do intensyfikacji gospodarki rolnej i utrzymania rolniczego użytkowania terenu wskazać należałoby tereny, które zdecydowanie utrzymują jeszcze taki charakter (rejon Przyjaźni, Łapina i Skrzeszewa – mimo występowania tutaj gleb o słabszym potencjale agroekologicznym, także częściowo rejon Leźna oraz na zachód od miasta Żukowo). Nie wyklucza to utrzymania funkcji rolnictwa w pozostałych częściach gminy.

37 wg “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 41 40

3.3.3 GOSPODARSTWA ROLNE Na obszarze gminy Żukowo w roku 2002 było łącznie 163838 gospodarstw rolnych, użytkujących 10 97839 ha użytków rolnych. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosiła 6,70 ha. Ilość gospodarstw rolnych na terenie gminy systematycznie się zmniejsza. 3.3.4 GRUNTY ZMELIOROWANE Największa kumulacja terenów zmeliorowanych występuje w dolinie rzeki Raduni, z naciskiem na okolice Sulmina oraz w dolinie rzeki Strzelenki. W wyniku przeprowadzenia melioracji nastąpiło przekształcenie warunków siedliskowych i zmiana rozmieszczenia naturalnych zbiorowisk roślinnych. Prowadzenie na terenach leśnych i nieleśnych melioracji osuszających, nie uwzględniających negatywnych skutków dla środowiska przyrodniczego w rezultacie powoduje pogłębianie się przesuszania terenu.

Ważne jest utrzymanie sprawności systemu melioracyjnego, który w wielu sytuacjach stanowi odbiorniki wody opadowej z terenów zurbanizowanych (rowy melioracji szczegółowej), co jest warunkiem bezpieczeństwa i przeciwdziała zalewaniu terenów niżej położonych w okresach roztopów i intensywnych opadów deszczu. Ze względu na problemy z ich utrzymaniem przez prywatnych właścicieli rowów, zaleca się ich przewłaszczenie (komunalizację). 3.4 LEŚNA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA Grunty leśne na obszarze gminy i miasta Żukowo zajmują powierzchnię około 3 546,740 ha. Wśród tych gruntów znajdują się również grunty przejściowo pozbawione roślinności leśnej. Lasy na terenie gminy i miasta zajmują powierzchnię 3446,1 ha. Lesistość gminy wynosi ok. 21%. Na obszarze samego miasta występuje 18 ha gruntów leśnych – lesistość miasta wynosi ok. 3,8%. Natomiast na obszarze wiejskim gminy Żukowo grunty leśne zajmują 3528,7 ha (w tym 3428,1 ha lasów) – lesistość obszaru wiejskiego wynosi ok. 21,5%.

Tabela nr 6. Grunty leśne (lasy) według form własności41 gmina Żukowo – obszar Miasto Żukowo gmina Żukowo (miasto wiejski i obszar wiejski) Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent Powierzchnia Procent powierzchni powierzchni powierzchni obszaru miasta Gminy wiejskiego Powierzchnia gruntów 3 528,7 ha 21 ,50 % 18 ha 3,80 % 3 546,7 21 % leśnych ogółem:

Powierzchnia lasów ogółem: 3428,1 ha -- 18 ha -- 3446,1 -- W TYM:

lasy publiczne Skarbu 2 753,20 ha 17,31 % 0,00 -- 2 753,20 ha 16,82 % Państwa:

grunty leśne prywatne 672,10 ha 4,22 % 10,70 ha 2,26 682,80 ha 4,17 % ogółem: grunty leśne gminne ogółem 2,80 ha (2,80 7,30 ha (7,30 10,10 ha (10,10 0,02 % 0,06 % (w tym lasy): ha) ha) ha)

lasy ochronne: 58,40 ha 0,37 % 0,00 0,98 58,40 ha 0,36 %

Biorąc pod uwagę produktywność (ok. 121 m3 pozyskanego drewna – grubizny w 2010 r.) i powierzchnię lasów, potencjał leśny w gminie Żukowo określić można jako mały.

38 dane Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 r., publikacja GUS, 39 dane Starostwa Powiatowego w Kartuzach na 31.12.2007 r. 40 dane GUS za rok 2010, www.stat.gov.pl 41 dane GUS za rok 2010, www.stat.gov.pl

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 42 41

Lasy Skarbu Państwa w gminie Żukowo należą do Nadleśnictwa Kolbudy i Nadleśnictwa Gdańsk, dla których obowiązują:  „Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Gdańsk na lata 2005-2014” (2005);  „Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Kolbudy na lata 2006-2015” (2006).

Część lasów należących do Nadleśnictwa Kolbudy, w obrębie leśnym Skrzeszewo, w zasięgu gminy Żukowo Decyzją Ministra Środowiska znak: DL.lp -0233-1/06 z dnia 13.01.2006 r. uznana została za lasy ochronne w następujących kategoriach:  lasy glebochronne,  lasy wodochronne,  lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej,  lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców. Wśród lasów na obszarze gminy występują:  lasy grądów i łęgów, z dużym udziałem sosny i świerka; lasy o największej produktywności biomasy; lasy te występują w rozproszeniu na obszarze całej gminy,  zbiorowiska dąbrów, ubogich lasów dębowo – bukowych z dużym udziałem sosny, o dużej produktywności biomasy,  bory mieszane (głównie w części północnej, z dominacją sosny i świerka, brak dębu),  kwaśna buczyna niżowa - zespół występuje na siedliskach uboższych i bardziej zakwaszonych niż grądy; w drzewostanie kwaśnych buczyn dominuje niemal wyłącznie buk; lasy takie występują w części południowej gminy,  łęgi jesionowo-olszowe, występujące lokalnie w dolinach rzek; drzewostan obejmuje olszę czarną oraz jesion wyniosły, w podroście występują krzewy (z wierzbą szarą, czeremchą i kruszyną pospolitą),  nasadzenia sosnowe na gruntach porolnych - posiadają duże znaczenie jako urozmaicenie krajobrazowe i ostoje dla zwierząt,  bory i brzeziny bagienne oraz olsy i zarośla wierzbowe – występują lokalnie na terenach o płytkim i bardzo płytkim poziomie wód gruntowych. Zbiorowiska leśne pełnią istotne funkcje przyrodnicze:  hydrologiczne (wzrost retencji, ograniczenie spływu, wyrównanie stanów wód),  glebotwórcze i gleboochronne (utrwalenie podłoża, ochrona przed erozją wodną i wietrzną),  klimatotwórcze (specyficzne warunki klimatyczne wnętrza lasu i jego otoczenia),  higieniczne (pochłanianie zanieczyszczeń atmosferycznych, dźwiękochłonność, ograniczenie spływu zanieczyszczeń do wód powierzchniowych),  ekologiczne (tworzenie nisz ekologicznych dla zwierząt oraz na stymulowaniu migracji roślin i zwierząt w różnych skalach przestrzennych,  krajobrazowe, wynikające ze znaczenia zbiorowisk leśnych dla kształtowania fizjonomii terenu. Ponadto lesistość terenów zwiększa jego potencjał turystyczny i krajobrazowy, a sąsiedztwo lasów – atrakcyjność zamieszkania na terenach przyległych. W szczególności jest to widoczne w rejonie obrębu geodezyjnego Borkowo – na południowy zachód od miasta Żukowo, gdzie sąsiedztwo dużych, ale także niewielkich kompleksów leśnych oraz jezior sprzyja rozwojowi rekreacji indywidualnej oraz zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Podobna sytuacja ma miejsce w rejonie obrębów geodezyjnych Sulmin, i częściowo Niestępowo, gdzie enklawy leśne wzmacniają potencjał krajobrazu i są doskonałym elementem przyciągającym nowych mieszkańców. Duże kompleksy leśne w południowej części gminy, a także na terenie gmin sąsiednich, prócz tego że spełniają ważną rolę w kształtowaniu regionalnych korytarzy ekologicznych, wzmacniają potencjał turystyczny i krajobrazowy wsi Skrzeszewo i Łapino Kartuskie oraz Przyjaźń. Tereny leśne w północnej części gminy, w tym w szczególności tereny otaczające gminę od zachodu oraz kompleksy leśne występujące wzdłuż korytarza ekologicznego rzeki Strzelenki spełniają głównie role higieniczne (ograniczają spływ zanieczyszczeń do wód, pochłaniają zanieczyszczenia atmosferyczne, chronią przed hałasem itp.) oraz wpływają pozytywnie na kształtowanie coraz bardziej zurbanizowanego krajobrazu gminy, eliminując lub łagodząc niektóre konflikty przestrzenne i tym samym podnosząc jakość życia mieszkańców. Z uwagi na to, że lesistość terenu gminy nie jest znacząca i pełnią one ważną rolę w kształtowaniu środowiska przyrodniczego, w tym krajobrazu i pozytywnie wpływają na kształtowanie jakości życia, lasy powinny być zachowane i chronione przed przeznaczeniem na cele nierolnicze i nieleśne.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 43 42

3.5 ZASOBY WODNE 3.5.1 WODY POWIERZCHNIOWE Potencjał wód powierzchniowych tworzą zasoby wodne rzek zlewni Raduni oraz jezior, przy czym przeważająca część gminy, z wyjątkiem niewielkiego północnego krańca, położona jest w zlewni rzeki Raduni. Rzeki: Radunia, Strzelenka42 (Strzelniczka43) i Mała Słupina44 (Supina45) stanowią śródlądowe wody powierzchniowe o własności publicznej, ustanowione na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. (Dz.U. z 2003r. Nr 16, poz. 149). Rzeka Radunia stanowi śródlądowe wody powierzchniowe istotne dla kształtowania zasobów wodnych i ochrony przeciwpowodziowej, a rzeki Strzelenka i Mała Słupina i Struga Chwaszczyno, na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17.12.2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, stanowią śródlądowe wody powierzchniowe istotne dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Natomiast Struga Sulmin znajduje się w wykazie Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych Województwa Pomorskiego, dotyczącym wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Zagospodarowanie terenów wzdłuż powierzchniowych wód publicznych powinno być zgodne z ustawą Prawo Wodne oraz warunkami umożliwiającymi utrzymanie cieków w należytym stanie techniczno-eksploatacyjnym.

W Rutkach i w Żukowie Młyn (na Raduni) oraz w Lniskach (na Strzelence) znajdują się elektrownie wodne.

Cechą charakterystyczną gminy jest bardzo duża liczba drobnych zbiorników wodnych tzw. oczek. Do największych jezior leżących w całości lub częściowo w granicach gminy Żukowo należą:  Jezioro Tuchomskie (jego wschodnia część),  Jezioro Głębokie (część południowa jeziora),  Jezioro Wysockie (część zachodnia jeziora),  Jezioro Osowskie (część zachodnia jeziora),  Jezioro Łapińskie (w całości). W bezpośrednim sąsiedztwie gminy leżą jeziora: Sitno, Karlikowskie, Kczewskie. Grunty pod wodami powierzchniowymi zajmują w gminie powierzchnię 26746 ha (w tym w mieście 9 ha). 3.5.2 UJĘCIE WÓD POWIERZCHNIOWYCH Wody Raduni i jej dopływów zasilają ujęcie powierzchniowe dla miasta Gdańska w Straszynie. W gminie Żukowo znajduje się część strefy ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej „Straszyn” z rzeki Raduni. Dla terenu strefy ochrony pośredniej obowiązuje Rozporządzenie Nr 1/2009 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 9 stycznia 2009 r. zmieniające Rozporządzenie Nr 3/2007 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 22 stycznia 2007 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej „Straszyn” z rzeki Raduni, gmina Kolbudy, woj. pomorskie. 3.5.3 UJĘCIA WÓD PODZIEMNYCH Na obszarze gminy Żukowo funkcjonuje 10 ujęć wód poziemnych zaopatrujących wiejski system zaopatrzenia w wodę oraz ujęcia wody „Osowa”- położone we wschodniej części wsi Chwaszczyno”, zaopatrujące w wodę miasto Gdańsk. Dla gminnych ujęć wód podziemnych ustanowiono tereny ochrony bezpośredniej określone w decyzjach o ich ustanowieniu lub w pozwoleniach wodno-prawnych. Tereny ochrony bezpośredniej są wygrodzone, a tym samym wyłączone z bezpośredniego oddziaływania, nie związanego z "ujmowaniem wody pracą urządzeń ściśle z tym związanych". W obrębie terenów ochrony bezpośredniej nakazuje się:  odprowadzanie wód opadowych w taki sposób, aby nie mogły one przedostać się do urządzeń służących do poboru wody;

42 Narodowy Gazeter Polski, Nazewnictwo Geograficzne Polski, Tom 1. Hydronimy, Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 43 Rozporządzenie Rady Ministrzów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną; 44 Narodowy Gazeter Polski, Nazewnictwo Geograficzne Polski, Tom 1. Hydronimy, Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 45 Rozporządzenie Rady Ministrzów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną; 46 dane wg: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa – 1 stycznia 2012;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 44 43

 zagospodarowanie terenu zielenią;  szczelne odprowadzenie ścieków z urządzeń sanitarnych, przeznaczonych do użytku osób zatrudnionych przy urządzeniach służących do poboru wody;  ograniczenie do niezbędnych potrzeb przebywanie osób nie zatrudnionych stale przy urządzeniach służących do poboru wody.

Dla ujęcia wody „Osowa” Rozporządzeniem nr 7/2006 Dyrektora Regionalnego Zarządu gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 8 listopada 2006 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wód podziemnych “Osowa” w Chwaszczynie, woj. pomorskie, ustanowiono strefę ochronną składającą się z terenu ochrony bezpośredniej i pośredniej. Teren ochrony bezpośredniej obejmuje ogrodzone grunty wokół dziewięciu studni. Na terenie ochrony bezpośredniej zakazuje się użytkowania gruntów na cele niezwiązane z eksploatacją ujęcia. Teren ochrony pośredniej obejmuje obszar o powierzchni 64,64 h, na terenie tym zakazuje się:  wprowadzania ścieków do ziemi i wód powierzchniowych, z wyjątkiem oczyszczonych wód opadowych odprowadzanych na podstawie pozwolenia wodno - prawnego,  rolniczego wykorzystania ścieków i osadów ściekowych oraz gnojowicy,  stosowania środków ochrony roślin innych niż dopuszczone do stosowania w strefach ochronnych ujęć wody,  stosowania wyższych niż zalecane dawek środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w strefach ochronnych ujęć wody,  lokalizowania składowisk odpadów komunalnych, niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i obojętne oraz obojętnych,  lokalizowania magazynów i rurociągów do transportu produktów ropopochodnych oraz magazynów substancji o których mowa w: o załączniku nr 11 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, o Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie wykazy substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej, o Rozporządzenia Ministra infrastruktury z dnia 7 października 2005 r. w sprawie towarów niebezpiecznych, których przewóz drogowy podlega obowiązkowi zgłoszenia,  urządzania obozowisk i parkingów, z wyjątkiem istniejących parkingów osiedlowych i przyulicznych oraz na terenie firm,  lokalizowania cmentarzy i grzebania zwłok zwierzęcych,  eksploatacji kopalin,  lokalizowania dodatkowych nowych ujęć wody podziemnej, w tym studni kopanych i wierconych, ujmujących górną czwartorzędową warstwę wodonośną (interglacjał eemski), z wyjątkiem studzien i otworów obserwacyjnych ujęcia “Osowa”,  budowy autostrad i dróg publicznych o znaczeniu ponadlokalnych, z wyjątkiem modernizacji dróg istniejących oraz dróg na istniejących osiedlach,  przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, których przewóz podlega obowiązkowi zgłoszenia.

3.6 PRZYDATNOŚĆ ŚRODOWISKA DLA POTRZEB SPOŁECZNO – GOSPODARCZYCH 3.6.1 POTENCJAŁ TRANSURBACYJNY47 Potencjał transurbacyjny gminy mówi o możliwościach i wskazaniach do rozwoju zabudowy i zainwestowania, w tym wprowadzania nowych terenów inwestycyjnych na terenach dotychczas niezainwestowanych. W gminie Żukowo nadal dominującą formą użytkowania terenu jest wykorzystanie rolnicze – użytki rolne stanowią ok. 65,4% powierzchni gminy. Część terenów posiada stosunkowo korzystne warunki agroekologiczne, natomiast postępująca urbanizacja, szczególnie północnej części obszaru gminy systematycznie co roku zmniejsza ilość terenów rolnych. Dodatkowo ok. 20% powierzchni terenu gminy stanowią lasy, które z uwagi na swoją wartość dla kształtowania krajobrazu i funkcje ekologiczne nie są predysponowane do przeznaczania na funkcje nieleśne. Dotychczasowe zainwestowanie osadnicze jeszcze kilkanaście lat temu skupione było przeważnie wyłącznie wokół ośrodków osadniczych, obecnie zagospodarowanie i zabudowa rozwinęła się i nadal rozwija wzdłuż układu komunikacyjnego, w szczególności dróg o znaczeniu regionalnym oraz wokół układów wiejskich, ale w dość dużym rozproszeniu.

47 opracowane z wykorzystaniem: “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 45 44

Oceniając warunki ekofizjograficzne dla zabudowy terenów niezainwestowanych i nieleśnych, uwzględniono między innymi:  warunki geologiczne posadowienia budynków,  stosunki wodne, a zwłaszcza głębokość pierwszego poziomu wody gruntowej,  spadki terenu,  warunki biotopoklimatyczne,  właściwości ekologiczne terenu (rolę ekosystemów w kształtowaniu środowiska),  ograniczenia prawne związane z występowaniem chronionych lub planowanych do ochrony zasobów środowiska przyrodniczego.

Większość wsi w gminie Żukowo charakteryzuje się występowaniem ograniczeń ekofizjograficznych dla ich rozwoju, wynikających przede wszystkim z lokalnego występowania gruntów nienośnych i podmokłych związanych z dnami dolin i rynien subglacjalnych oraz z występowania barier w postaci wystromionych zboczy dolinnych. Dodatkowo, biorąc pod uwagę pozostałe uwarunkowania, dla większości wsi na terenie gminy, a także dla samego Miasta Żukowo można określić dość wyraźne osadnicze progi ekofizjograficzne rozwoju przestrzennego, których przekraczanie jest niewskazane ze względów przyrodniczych, technicznych, ale także ekonomicznych. Ekofizjograficzne możliwości rozwoju miejscowości w gminie Żukowo – ważniejsze uwarunkowania i predyspozycje rozwojowe:  Banino: teren obrębu o stosunkowo dobrych warunkach dla lokalizacji nowej zabudowy, do wykluczenia z zabudowy predysponuje rejon korytarza ekologicznego rzeki Strzelenki, progi rozwojowe stanowią także obniżenia terenowe przez które przebiegają cieki wodne oraz obniżenia terenowe trwale lub okresowo podmokłe, które wraz z terenami leśnymi tworzą część lokalnego korytarza ekologicznego, przebiegającego w kierunku północ-południe,  Barniewice: progi rozwojowe występują w układzie północ - południe, głównie wzdłuż dwóch cieków wodnych, terenów podmokłych (lokalne korytarze ekologiczne) i terenów leśnych; te same progi ograniczają rozwój osiedla Nowy Świat, które może potencjalnie rozwijać się wzdłuż granicy z Miastem Gdańsk,  Borkowo: ograniczenie zainwestowania wzdłuż doliny rzeki Raduni oraz na północ powyżej drogi wojewódzkiej, wykluczenie zainwestowania na terenach leśnych i w bezodpływowych obniżeniach terenu; część zachodnia wskazana jako rejon o dużej atrakcyjności rekreacyjnej; specyfika tego terenu polega na występowaniu dużej ilości niewielkich kompleksów leśnych, które zwiększają jego wartość w kontekście rozwoju osadnictwa, przy czym tereny leśne powinny być wyłączone z zainwestowania,  Chwaszczyno:  obecnie najintensywniejszy rozwój w strefie centralnej wsi i w układzie promienistym – wzdłuż głównych dróg – ograniczony przez progi fizjograficzne w południowej części (tereny podmokłe, dolinki cieków wodnych, niewielkie kompleksy leśne, korytarz ekologiczny);  w ramach obrębu geodezyjnego Chwaszczyno występują także atrakcyjne tereny rozwojowe wzdłuż jezior Wysockiego i Osowskiego – uwarunkowaniem rozwoju są odrębne przepisy, obowiązujące na tym terenie, oraz kompleksy leśne występujące po zachodniej części jeziora;  przez północną część obrębu przechodzi fragment lokalnego korytarza ekologicznego (dolina cieku wodnego z terenami torfowiskowymi i podmokłymi) oraz inne tereny o znacznych ograniczeniach dla zainwestowania (tereny podmokłe, ekosystemy torfowiskowe, tereny leśne),  istotne ograniczenie rozwoju przestrzennego stanowić może planowany przebieg Obwodnicy Metropolitalnej i Trasy Lęborskiej i węzeł, znajdujący się w północno-wschodnim rejonie wsi  Czaple: ograniczenie zainwestowania części zachodniej obrębu geodezyjnego na terenach ekosystemów torfowiskowych, na terenach dolinnych, w korytarzu ekologicznym rzeki Strzelenki, progi ograniczenia zainwestowania wokół istniejących zabudowań wsi,  Glincz:  Nowy Glincz (na północ od mającego powstać węzła) – wskazany rozwój zainwestowania w kierunku wschodnim wzdłuż drogi do Przyjaźni i w kierunku południowym, próg rozwojowy od strony północnej, znacznym uwarunkowaniem rozwojowym dla tej miejscowości może być planowana droga główna, przebiegająca na południe od istniejących zabudowań;  Nowy Glincz (na południe od mającego powstać węzła) – ograniczenia rozwojowe wynikające w pólnocnej części z przebiegu planowanej drogi, w części południowej – tereny leśne, preferowany rozwój w kierunku południowym, z uwzględnieniem uwarunkowań,  Glincz - teren wokół otoczony zagłębieniami, dolinami i niewielkimi ciekami, wskazany rozwój zainwestowania wzdłuż istniejących zabudowań oraz wzdłuż drogi głównej;  Leźno: rozwój zabudowy niewskazany na południe od drogi krajowej ze względu na lokalizację SE oraz występowanie terenów zagrożonych woda powodziową o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% od rzeki Raduni, dodatkowe szczególne ograniczenia zainwestowania od przebiegu linii wysokiego napięcia, teren projektowanego

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 46 45

użytku ekologicznego „Torfowisko przejściowe i szuwary w Leźnie, występowanie ekosystemów torfowiskowych oraz zagłębienia dolinne przecinające teren, w północno-zachodniej części obrębu występują gleby o dużym potencjale agroekologicznym, predysponowane do zachowania rolniczego charakteru; preferowany rozwój na północny-zachód od istniejących zabudowań,  Łapino Kartuskie: preferowany rozwój zainwestowania wokół terenów już zainwestowanych (skupisk zabudowy Łapino – na południe od jeziora, Widlino – we wschodniej części obrębu) z uwzględnieniem potencjału agroekologicznego, ekosystemów torfowiskowych, ograniczeń rozwojowych ze względu na lokalizację jeziora tereny leśne i Przywidzki OChK,  Małkowo: ograniczenia zainwestowania w części południowej ze względu na występowanie kompleksów leśnych w obrębie planowanego OChK rynny Tuchomskiej i rzeki Małej Słupiny, progi rozwojowe ze względu na istniejące zagłębienia terenowe oraz preferowane ograniczenia rozwoju na terenach o wysokim potencjale agroekologicznym; preferowany rozwój w kierunku północno – wschodnim, ewentualnie południowo-zachodni, wzdłuż istniejących dróg,  Miszewko: wykluczenie zainwestowania w zachodniej części – tereny leśne w korytarzu ekologicznym rynny Tuchomskiej”, ograniczenia zainwestowania ze względu na planowany przebieg drogi – Obwodnicy Metropolitalnej; preferowany rozwój i dogęszczanie istniejących zabudowań w pierwszej kolejności wzdłuż drogi krajowej,  Miszewo: wykluczenie zainwestowania w zachodniej części, w korytarzu ekologicznym „rynny Tuchomskiej”; próg rozwojowy wyznaczony w części istniejącej zabudowy ze względu na wystąpienie doliny cieku wodnego; potencjalne ograniczenie zainwestowania ze względu na obszar kompleksów rolnych o wysokim potencjale agroekologicznym,  Niestępowo: wieś rozwijająca się tradycyjnie w układzie ulicowym, preferowane utrzymanie sposobu zainwestowania; liczne ograniczenia rozwoju osadnictwa w północnej i północno-wschodniej części obrębu (dolina rzeki Raduni wraz z obszarem zagrożonym wodą powodziową, ekosystemy torfowiskowe, ekosystemy leśne, teren doliny, preferowany rozwój w kierunku południowym, z uwzględnieniem ograniczenia rozwoju przebiegiem Obwodnicy Metropolitalnej,  Otomino: istotne ograniczenia w zainwestowaniu układające się liniowo w kierunku wschód-zachód: przebieg rzeki Raduni wraz z korytarzem ekologicznym, terenem zagrożonym wodą powodziową, ekosystemy torfowiskowe, kompleksy o wysokim potencjale agroekologicznym, oraz dodatkowo planowany przebieg Obwodnicy Metropolitalnej i obwodnicy Żukowa,  Pępowo: dość dobre warunki do zainwestowania, progi ekofizjograficzne wskazujące na ograniczenia w zainwestowaniu określone głównie we wschodnie części obrębu, związane z przebiegiem korytarza ekologicznego rzeki Strzelenki,  Przyjaźń: zabudowa lokalizowana tradycyjnie wzdłuż dróg – do Skrzeszewa i do Łapina, preferowana kontynuacja rozwoju zabudowy w takim układzie, występują progi rozwojowe w północnej części miejscowości, związane z przebiegiem cieku wodnego oraz w południowej części – związane z lokalizacja zbiornika wodnego i ekosystemu z nim związanego; ograniczenie zainwestowania ze względu na występowanie kompleksów o wysokim potencjale agroekologicznym wokół wsi (cały obręb); istotnym uwarunkowaniem rozwoju jest planowany przebieg obwodnicy Żukowa i Obwodnicy Metropolitalnej oraz związanego z tym przebiegiem węzła,  Rębiechowo: progi rozwojowe przebiegające w kierunku północ-południe, związane z przebiegiem rzeki Strzelenki, występowaniem terenów podmokłych, ekosystemów torfowiskowych, preferowany rozwój skoncentrowany wokół istniejących zabudowań wsi oraz ewentualna możliwość rozwoju w kierunku południowo-wschodnim do wsi Czaple,  Skrzeszewo: progi zainwestowana na północ od wsi Skrzeszewo, uwzględniające występowanie w bezpośrednim sąsiedztwie wsi licznych bezodpływowych zagłębień terenu, cieków wodnych, najbardziej preferowany rozwój poza tym obszarem – wzdłuż drogi Skrzeszewo Przyjaźń, oraz w południowej części wsi poza terenami zagłębień bezodpływowych, ekosystemów torfowiskowych i terenów,  Sulmin: ograniczone możliwości rozwoju z uwagi na tereny leśne w południowej części wsi i tereny dolinne, ekosystemy torfowiskowe w północnej części obrębu; rozwój zainwestowania wskazany w sąsiedztwie istniejącej zabudowy,  Tuchom: tradycyjnie zabudowa rozwijająca się w dwóch skupiskach – w rejonie jeziora i w północnej części obrębu, obecnie w dużym rozproszeniu, wzdłuż drogi krajowej; znaczne ograniczenie rozwoju stanowią uwarunkowania związane z bliskością jeziora – ekosystemy torfowiskowe, leśne, jezioro; preferowany rozwój zabudowy wzdłuż drogi oraz wokół istniejących skupisk, z poszanowaniem wysokiego potencjału agroekologicznego gruntów,  Żukowo: ograniczenia rozwoju na terenie miasta dotyczą przede wszystkim występowania dolin cieków wodnych, podmokłych dolin, ekosystemów torfowiskowych oraz doliny rzeki Małej Słupiny, o niekorzystnych warunkach dla lokalizacji zabudowy; przebieg przez południową część miasta rzeki Raduni również jest powodem oznaczenia na tym terenie osadniczych progów ekofizjograficznych rozwoju przestrzennego, przy czym rozwój ścisłego centrum miasta w pewnych miejscach może wymagać przekroczenia tych progów, poza terenem centrum postuluje się utrzymanie ograniczeń dla zabudowy; wskazane jest aby szczegółowe

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 47 46

uwarunkowania dla terenów miejskich, w tym uwzględnienie progów rozwoju odbywało się w zakresie niezbędnym dla utrzymania ciągłości terenów aktywnych biologicznie i rekreacyjnych, przepływu i retencji wód;  Żukowo – obszar wiejski (otoczenie miasta Żukowo) – otoczenie miasta charakteryzuje występowanie zróżnicowanych uwarunkowań i ograniczeń rozwoju:  w kierunku północnym, północno zachodnim tych ograniczeń jest niewiele, przy czym granicą rozwoju może być granica planowanego OChK Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej, obejmująca na północny-zachód od miasta tereny ekosystemów torfowiskowych, terenów dolinnych, podmokłych i cieków wodnych oraz ekosystemów leśnych;  północno –wschodnią barierę rozwoju stanowić może planowany przebieg Obwodnicy Metropolitalnej Aglomeracji Trójmiejskiej;  tereny położone na zachód od granic miasta znajdują się w obrębie planowanego OChK Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej - teren ekosystemów torfowiskowych, zagłębień terenu, dolin cieków i rzeki, ekosystemów leśnych, które w znaczący sposób ograniczają możliwości do zagospodarowania – preferowany ograniczony rozwój zagospodarowania wokół istniejących skupisk zabudowy (Żukowo Wieś), wzdłuż drogi,  teren na południowy-zachód od granic Miasta Żukowo – w obrębie geodezyjnym Borkowo – preferowane skupienie zabudowy wzdłuż dróg (na północ i południe od drogi, w ograniczonym zakresie) – progi ekofizjograficzne stanowią na północ od drogi wojewódzkiej tereny ekosystemów torfowiskowych i leśnych, natomiast na południe – dolina rzeki Raduni wraz z terenami zagrożonymi wodą powodziową,  teren na południe od miasta pomiędzy rzeką Radunią, a nieczynną linią kolejową – występują uwarunkowania ograniczające możliwość zainwestowania ze względu na występowanie ekosystemów torfowiskowych; dla terenu na południe od nieczynnej linii kolejowej – opisane w części dotyczącej Glincza,  na wschód od granic miasta, w tym na wschód od istniejącej linii kolejowej – występują wyraźne progi dla zainwestowania ze względu na przecinającą ten teren podmokłą dolinę i tereny leśne oraz planowany przebieg Obwodnicy Metropolitarnej – wskazane ograniczenie rozwoju.

Dla ważniejszych miejscowości na obszarze gminy osadnicze progi ekofizjograficzne zostały przedstawione w części rysunkowej, przy czym zakładają one najbardziej preferowany koncentryczny rozwój miejscowości, będący kontynuacją już istniejącego zainwestowania. W przypadku bardziej rozległego rozwoju dodatkowo każdorazowo powinny zostać wzięte pod uwagę uwarunkowania związane z przydatnością gruntów rolnych dla potrzeb rolnictwa, występowanie jakość ekosystemów w tym łąkowych i torfowiskowych, dolin rzecznych i cieków wodnych, możliwości przewietrzania i ciągłości terenów ważnych korytarzy ekologicznych, a także względy ekonomiczne i krajobrazowe. 3.6.2 POTENCJAŁ REKREACYJNY48 Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju funkcji rekreacyjnej wynikają z:  istnienia walorów środowiska przyrodniczego stwarzających podstawę do rozwoju rekreacji,  przydatności środowiska przyrodniczego dla rozwoju różnych form rekreacji, dostępności i ochrony walorów przyrodniczych,  ograniczenia rekreacyjnego wykorzystania środowiska przyrodniczego wynikające z jego naturalnej chłonności rekreacyjnej i stopnia antropogenicznego przekształcenia,  istnienia przestrzennych form ochrony środowiska przyrodniczego,  występowania warunków do pełnienia innych funkcji społeczno-gospodarczych.

Potencjał rekreacyjny środowiska przyrodniczego gminy Żukowo jest umiarkowany. Jest to wynikiem małych powierzchni i walorów przyrodniczych kompleksów leśnych oraz niskiej liczby i ogólnej powierzchni jezior, zlokalizowanych głównie na terenach przygranicznych. Na terenie gminy najbardziej identyfikowane są przyjeziorne rejony rekreacyjne:  rejon Jez. Tuchomskiego,  rejon Jez. Osowskiego i Wysokiego,  rejon Borkowa,  rejon Jez. Łapińskiego. Biorąc pod uwagę uwarunkowania ekologiczne i prawne, wszystkie rejony posiadają jednak ograniczone możliwości rekreacyjnego wykorzystania. Rejon Jeziora Tuchomskiego, jest obiektem najbardziej narażonym na presję, wynikającą z rekreacyjnego jego wykorzystania. Dodatkowo jest to teren postrzegany wciąż jako atrakcyjny dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej. Sytuację utrudnia również położenie na granicy dwóch gmin – Żukowo i Przodkowo, i jednoczesne intensywne zagospodarowywanie jeziora z obu stron (naturalnym i zalecanym sposobem zainwestowania dla terenów wzdłuż cieków

48 opracowane z wykorzystaniem: “Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego...”, Proeko, Gdańsk 2008,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 48 47

lub zbiorników wodnych jest zagospodarowanie jednostronne i pozostawienie przeciwległego brzegu jako terenu atrakcyjnego przyrodniczo i krajobrazowo). Użytkowanie rekreacyjne jeziora stwarzało także uciążliwości, wynikające z uprawniania sportów wodnych, dla wyeliminowania których w latach 1976-1999 obowiązywała wokół jeziora strefa ciszy (dziś kompetencje dla ustanowienia na powrót strefy ciszy wokół jeziora ma Starosta Kartuski). Teren wokół Jeziora Tuchomskiego narażony jest także na presję inwestycyjną związaną z realizacją zabudowy produkcyjno – składowej wzdłuż drogi krajowej. Dalsze zainwestowanie wokół jeziora wymaga zachowania progów osadniczych i korytarzy ekologicznych jako terenów wolnych od zabudowy, utrzymanie właściwej gospodarki wodno-ściekowej, ograniczenie lokalizowania funkcji produkcyjno-składowych w pobliżu jeziora, urządzenie zaplecza rekreacyjnego i zainwestowanie terenów z uwzględnieniem racjonalnego gospodarowania przestrzenią. Tereny wokół Jeziora Tuchomskiego wymagają także działań rewaloryzacyjnych służących poprawie jakości środowiska przyrodniczego.

Rejon Jezior Osowskiego i Wysockiego charakteryzuje się występowaniem istotnych barier fizjograficznych oraz znacznym stopniem zainwestowania rekreacyjnego - indywidualne domki letniskowe o zróżnicowanym standardzie na działkach położonych na stromym zboczu, sięgających prawie do brzegu jeziora. Możliwości wykorzystania rekreacyjnego terenów przyległych może być ograniczona ze względu na lokalizację stref ochronnych ujęcia wód podziemnych Osowa (bezpośredniej i pośredniej) oraz tereny leśne.

Dużą atrakcyjnością rekreacyjną wykazują się tereny w rejonie Borkowa i Jeziora Łapińskiego. Wymagają one przede wszystkim ograniczenia rozwoju indywidualnego zainwestowania, w celu zmniejszenia negatywnego oddziaływania na walory przyrodnicze, wyposażenie w elementy zagospodarowania rekreacyjnego i urządzenie przestrzeni rekreacyjnych. Ograniczenia rozwoju wynikają tu przede wszystkim z chłonności rekreacyjnej środowiska przyrodniczego (w przypadku Jeziora Łapińskiego wynikające z charakteru zbiornika). Wszelkie zainwestowanie rekreacyjne - kubaturowe powinno być lokalizowane na terenach o umiarkowanych spadkach (wartość progową stanowi 10˚), w pobliżu brzegów jezior o dobrej dostępności (nie bliżej niż 100 m od brzegu) oraz powinno spełniać kryteria neutralności krajobrazowej i normy w zakresie infrastruktury technicznej ochrony środowiska (gospodarka wodno-ściekowa, proekologiczne źródła ogrzewania itp.).

Dodatkowo na terenie gminy dużą atrakcyjność dla rekreacji posiadają ciągi dolinne, z uwagi na wybitne walory krajobrazowe i przydatność dla różnych form turystyki kwalifikowanej (turystyka piesza, rowerowa, konna, narciarstwo biegowe itp.). Na obszarze gminy Żukowo można wskazać trasy rowerowe oraz kilka szlaków turystycznych, które zostały opisane w punkcie 1.1.7. Rzeka Radunia przydatna jest też dla turystki kajakowej. 3.6.3 ZASOBY SUROWCOWE – zostały opisane w punkcie 13. 3.6.4 POTENCJAŁ AGROEKOLOGICZNY - został opisany w punkcie 3.3. 3.6.5 POTENCJAŁ WODNY – został opisany w punkcie 3.5.

4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 4.1 USTANOWIONE FORMY OCHRONY PRZYRODY 4.1.1 REZERWAT PRZYRODY W granicach gminy Żukowo zlokalizowany jest fragment rezerwatu przyrody “Jar Rzeki Raduni”, który został ustanowiony w 1972 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego nr 202 z dnia 23 czerwca 1972 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody. Granice rezerwatu obejmują teren o powierzchni 84,24 ha, zlokalizowany w Gminie Żukowo oraz w sąsiedniej gminie Somonino. Rezerwat obejmuje dno i strome zbocza doliny przełomowego odcinka Raduni, z meandrującą i tworzącą bystrza rzeką, o długości tego odcinka blisko 6 km. Dominują tutaj zbiorowiska leśne, w tym zbiorowiska grądów i łęgów olszowych oraz buczyn. Bardzo bogata jest flora roślin naczyniowych z licznymi gatunkami rzadkimi i chronionymi oraz gatunkami o podgórskim charakterze. Dla rezerwatu przyrody „Jar Rzeki Raduni” zarządzeniem nr 28/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 49 48

w Gdańsku z dnia 28 września 2012 r. został ustanowiony plan ochrony. Zakazy zawarte w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., Nr 92, poz. 880 z późn. zm.) oraz zakazy i ustalenia zawarte w zarządzeniu nr 28/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 28 września 2012 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu, obowiązują na terenie rezerwatu oraz na terenach sąsiednich w zakresie przestrzennym ustalonym w ww. przepisach.

W bliskim otoczeniu gminy Żukowo, w odległości ok. 0,4 km na południe od wsi Łapino, na obszarze gminy Przywidz, zlokalizowany jest rezerwat przyrody „Jar Reknicy”. 4.1.2 OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU Kartuski Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje zachodnie krańce gminy. Położony jest w centralnej części Pojezierza Kaszubskiego, między Kaszubskim Parkiem Krajobrazowym a Obszarem Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni. występuje tu środowisko przyrodnicze typowe dla młodoglacjalnych terenów pojeziernych, tj. rozcięta rynnami, sfalowana, miejscami pagórkowata wysoczyzna morenowa, w znacznym stopniu zalesiona, z licznymi jeziorami; położone we wschodniej części obszaru jeziora Głębokie (częściowo w gminie Kartuzy), Karlikowskie i Sitno są zbiornikami oligotroficznymi o dużej wartości przyrodniczej.

Otomiński Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje kompleksy leśne we wschodniej części gminy (na wschód od miejscowości Leźno). Położony jest we wschodniej części Pojezierza Kaszubskiego, określanego jako Wysoczyzna Gdańska jest w całości zalesiony (głównie lasy bukowe i bór sosnowy).

Przywidzki Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje południową część gminy. Rozciąga się wzdłuż dolin rzek Reknicy (dopływ Raduni) i Wietcisy (dopływ Wierzycy). Obszar ten charakteryzuje się urozmaiconym ukształtowaniem terenu (głębokie rynny, wzniesienia denno- i czołowomorenowe), dużym powierzchniowo udziałem lasów (głównie buczyny, miejscami dąbrowy) i znaczną jeziornością. Jeziora są w większości typu rynnowego. Na obszarze gminy Żukowo obszar ten obejmuje kompleks terenów leśnych położonych w południowej części wsi Skrzeszewo.

Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni – obejmuje dno i zbocza doliny rzeki Raduni, na odcinku od centralnej części Pojezierza Kaszubskiego (okolice Goręczyna), przez Żukowo i Kolbudy po Pruszcz Gdańsk. Dolina Raduni ma złożoną strukturę geomorfologiczną, tworzoną przez baseny i przełomy rzeczne. O prócz walorów geomorfologicznych i hydrograficznych istotne znaczenie ma zróżnicowanie florystyczne doliny i jej rola jako tzw. korytarza ekologicznego.

W/w obszary chronionego krajobrazu utworzone zostały na mocy Rozporządzenia Wojewody Gdańskiego Nr 5/94 z dnia 08.11.1994 r. (Dz. Urz. Woj. Gdańskiego Nr 27, poz. 139). Aktualnie na ich obszarze obowiązuje Uchwała Sejmiku Województwa Pomorskiego Nr 1161/XLVII/10 z dnia 28 kwietnia 2010 r. 4.1.3 OTULINA TRÓJMIEJSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO Trójmiejski Park Krajobrazowy utworzony został w 1979 r. Park obejmuje porośniętą lasami strefę krawędziową i fragmenty wierzchowiny wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego pomiędzy Gdańskiem, a Wejherowem, o powierzchni 19 930 ha. Park tworzą dwa rozległe kompleksy, które na obszarze Gdyni rozcina zurbanizowany pas terenu w rejonie Wielkiego i Małego Kacka. W celu ochrony środowiska Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka ustanowiono otulinę parku o powierzchni 16 542 ha. Podstawą funkcjonowania Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego oraz jego otuliny jest aktualnie Uchwała Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 27 kwietnia 2011 r. w sprawie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Trójmiejski Park Krajobrazowy znajduje się w minimalnej odległości ok. 0,7 km na wschód od granic gminy Żukowo. Otulina Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego obejmuje północno-zachodni fragmentu gminy Żukowo, tj. zachodnią część wsi Chwaszczyno, w tym Jeziora Osowskie i Wysockie wraz z otoczeniem oraz strefę ochronną ujęcia wód podziemnych „Osowa” w Chwaszczynie.

Wg ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. 2004 r., Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami) otulina stanowi strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczoną indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 50 49

4.1.4 OBSZARY NATURA 2000 Obszar Natura 2000 mający znaczenie dla Wspólnoty (projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk zatwierdzony w listopadzie 2007 r.) „Jar Rzeki Raduni” PLH 220011, który obejmuje przełomowy odcinek rzeki Raduni. Obszar w całości położony jest na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni i rezerwatu przyrody „Jar Rzeki Raduni”. Powierzchnia obszaru wynosi 87,71 ha. W obrębie obszaru wyróżniono 7 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Wśród nich dominują lasy o naturalnym charakterze, porastające zbocza wąwozu. Stwierdzono tu też występowanie 3 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Obszar odznacza się wysokimi walorami florystycznymi. Stwierdzono tu 537 gatunków roślin naczyniowych, w tym rzadkie i zagrożone oraz chronione prawnie w Polsce. Zagrożeniem dla wartości przyrodniczych tego obszaru jest brak otuliny, zrębowa gospodarka leśna, synantropizacja flory oraz duża penetracja turystyczna. Dla obszaru Natura 2000 obowiązują przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., Nr 92, poz. 880 z późn. zm.). Uszczegółowiające przepisy w odniesieniu do obszarów Natura 2000 wprowadza Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. z dnia 10 maja 2010 r., Nr 77, poz. 510). Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody dla obszaru Natura 2000, sprawujący nadzór nad obszarem sporządza projekt planu zadań ochronnych na okres 10 lat (projekt podlega ustanowieniu przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w drodze zarządzenia) i projekt planu ochrony (projekt podlega ustanowieniu przez ministra właściwego do spraw środowiska w drodze rozporządzenia). Na terenie rezerwatu „Jar rzeki Raduni” obowiązuje plan ochrony dla rezerwatu przyrody, ustanowiony zarządzeniem nr 28/2012 RDOŚ w Gdańsku z dnia 28 września 2012 r., w którym uwzględniony został zakres zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 „Jar Rzeki Raduni” PLH220011.

W bliskim otoczeniu gminy Żukowo, w odległości ok. 0,4 km na południe od wsi Łapino, na obszarze gminy Przywidz znajduje obszar Natura 2000 mający znaczenie dla Wspólnoty - „Dolina Reknicy” PLH 220008 (specjalny obszar ochrony siedlisk), o powierzchni 68,43 ha. 4.1.5 UŻYTEK EKOLOGICZNY Użytek ekologiczny „Przygiełka koło Miszewka” – obejmuje torfowisko wysokie o powierzchni 1,24 ha. Użytek położony jest w obrębie Miszewko, w lesie przy południowym brzegu jeziora Tuchomskiego. Użytek ustanowiony został Rozporządzeniem Nr 2/2003 Wojewody Pomorskiego z dnia 9 stycznia 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. z 2003 r. Nr 6, poz. 56), w rejestrze Wojewody Pomorskiego posiada nr 270.

Teren w granicach użytku powinien pozostać niezainwestowany. 4.1.6 POMNIKI PRZYRODY W gminie Żukowo za pomniki przyrody uznano:  31 pojedynczych drzew (w tym w mieście 6),  6 grup drzew (w tym 1 w mieście),  1 aleję (poza miastem),  4 głazy (poza miastem).

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 51 50

Tabela n r 7 . Pomniki przyrody w gminie Żukowo49 numer w rej. WKP obiekt chroniony obwód [m] położenie Miasto Żukowo 381 dąb szypułkowy 3,80 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 382 dąb szypułkowy 3,85 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 383 dąb szypułkowy 3,28 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 384 dąb szypułkowy 3,75 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 385 dąb szypułkowy 3,30 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 386 buk zwyczajny – 4 szt. 1,60 -2,10 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny 387 buk zwyczajny 3,60 ul. Parkowa, przy kanale Słupiny Gmina Żukowo – obszar wiejski 22 głaz 5,00 L. Orle, przy gospodarstwie 169 sosna zwyczajna 2,90 L. Babi Dół, obr. Skrzeszewo, oddział 910 172 głaz 25,00 Przyjaźń 60, na polu 200 m od wsi 203 dąb szypułkowy 4,10 Łapino, przy drodze do Przyjaźni 204 głaz 17,00 Widlino, 300 m od zabudowań 205 głaz 4,30 Przyjaźń, przy drodze do Łapina 555 lipa drobnolistna – 7 szt. 3,70 - 4,75 Leźno, park podworski 557 jesion wyniosły 3,76 Leźno, park podworski 561 dąb szypułkowy 4,85 Pępowo, park podworski 562 buk zwyczajny, dąb szypułkowy 4,18, 3,35 Pępowo, park podworski 563 dąb szypułkowy 3,83 Pępowo, park podworski 734 dąb szypułkowy 4,80 Łapino przy szkole 735 dąb szypułkowy 5,20 Łapino przy szkole 736 kasztanowiec biały 3,12 Przyjaźń przy plebani 737 lipa drobnolistna 3,20 Skrzeszewo, b. cmentarz ewangelicki 738 lipa drobnolistna 4,41 Skrzeszewo, b. cmentarz ewangelicki 794 dąb szypułkowy 3,57 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 5s 795 dąb szypułkowy 3,40 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 5l 796 dąb szypułkowy 3,50 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 5s 797 dąb szypułkowy 3,50 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 7c 798 dąb szypułkowy 3,50 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 7d 799 wiąz szypułkowy 2,28 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10d 800 dąb szypułkowy 3,80 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10n 801 dąb szypułkowy 4,20 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10k 802 dąb szypułkowy 3,80 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10k 803 dąb szypułkowy 3,50 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10k 804 buk zwyczajny 3,30 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10m 805 grab zwyczajny 2,08 L. Leźno, obr. Skrzeszewo, oddział 10m 868 dąb szypułkowy – 3 szt. 2,30 – 3,00 Borkowo, dz. 255, las prywatny 869 sosna zwyczajna – 3 szt. 2,00 – 2,14 Borkowo, dz. 255, las prywatny 1036 dąb szypułkowy 3,40 L. Borowiec, wieś Tuchom, oddział 245c 1037 dąb szypułkowy 3,15 L. Borowiec, obr. Skrzeszewo, oddz. 266a, na południe od wsi Małkowo 1045 aleja lipowa - 580 lip drobnolist. Droga Leźno-Pępowo 2030 brzoza brodawkowata 2,00 Borkowo, dz. nr 229/3 przy ul. Nowowiejskiej 2031 Klon pospolity – 8 szt 1,12 - 2,57 Borkowo, dz. nr 229/3 przy ul. Nowowiejskiej

Pomniki przyrody na obszarze gminy Żukowo ustanowione zostały różnymi rozporządzeniami Wojewody Gdańskiego od roku 1955, a na terenie miasta Żukowa w 1979 r. Na przestrzeni lat zasady gospodarowania w stosunku do pomników przyrody zmieniały się, zawierając odmiennie określone i zredagowane zakazy dotyczące postępowania wobec drzew

49 opracowane na podstawie „Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego podstawowego gminy Żukowo”, Proeko grudzień 2008, (aktualizacja – zespół autorski „Studium...”)

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 52 51

i głazów. 4.2 PLANOWANE FORMY OCHORNY PRZYRODY Według „Waloryzacji przyrodniczej gminy Żukowo” (2004) i „Opracowania ekofizjograficznego...” (2003) oraz „Aktualizacji opracowania ekofizjograficznego...” (2008) w gminie Żukowo proponowane jest utworzenie następujących terytorialnych form ochrony przyrody:  Rezerwat przyrody „Pępowskie Grądy”,  Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej,  zespół przyrodniczo-krajobrazowy (alternatywnie),  użytki ekologiczne.

Planowany Rezerwat przyrody „Pępowskie Grądy”: obejmuje fragment dobrze zachowanego, wielogatunkowego starodrzewia, z udziałem grabów, dębów i buków, położony we wschodniej części Pępowa, w lesie pomiędzy drogą prowadzącą do Leźna a droga prowadzącą do Żukowa. Utworzenie proponowanego rezerwatu „Pępowskie Grądy” może nastąpić w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Planowany Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej: obejmuje zachodni skraj gminy, na pograniczu z gminą Przodkowo - teren z układem rynien polodowcowych o bardzo dużej wartości ekologicznej i krajobrazowej, a w rejonie doliny Małej Słupiny o wartości krajobrazowej wybitnej. Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze uchwały sejmiku województwa.

Na fragmencie terenu planowanego OChK Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej, w rejonie doliny Małej Słupiny, na terenie o wybitnej wartości krajobrazu proponuje się utworzenie obszaru przyrodniczo-krajobrazowego, obejmującego obszar doliny w sąsiedztwie zespołu dawnej papierni, wpisanego do rejestru zabytków. Ustanowienie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego może nastąpić w drodze uchwały Rady Miejskiej w Żukowie, po uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska.

Planowane użytki ekologiczne:  Tuchomskie Moczary (torfowisko przejściowe),  Grąd i łąki w dolinie Raduni (dobrze wykształcony grąd na zboczu doliny i łąki ze storczykami na dnie),  Grąd koło Niestępowa (liczne gatunki chronionych roślin),  Torfowisko przejściowe i szuwary w Leźnie (oraz fragmenty olsów i zbiornik wodny),  Uroczysko w dolinie Strzelenki (roślinność wodna z masowo występującym wywłócznikiem kłosowym),  Torfowisko wysokie na północ od Żukowa (na torfowisku fragmentami bór bagienny, na obrzeżach szuwary turzycowe i pałkowe), Użytki ekologiczne ustanowić może Rada Miejska w Żukowie, po uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. 4.3 OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA Na obszarze gminy Żukowo występują elementy osnowy ekologicznej – stanowiące system terenów przyrodniczo aktywnych, przenikających ten obszar, umożliwiających przyrodnicze powiązania funkcjonalne. Istnienie i zachowanie tych elementów warunkuje utrzymanie równowagi ekologicznej środowiska przyrodniczego, wzbogaca jego strukturę przyrodniczą, funkcjonalną i estetyczną oraz urozmaica krajobraz w sensie fizjonomicznym. Na obszarze gminy Żukowo regionalne i lokalne najważniejsze elementy osnowy ekologicznej tworzą:  płaty ekologiczne dużych kompleksów leśnych: płat stężycko - kartuski  korytarze ekologiczne: Doliny Raduni i Motławy, przywidzki, Lasów otomińskich, oraz jako uzupełnienie korytarzy wyszczególnionych w „Planie zagospodarowania województwa...” doliny Małej Słupiny i rynny jeziora Tuchomskiego, rynny jezior Osowskiego i Wysockiego. Korytarze i płaty ekologiczne, stanowiące ważne powiązania przyrodnicze, zostały opisane w punkcie 1.1.4.

Lokalne składowe osnowy ekologicznej gminy Żukowo stanowią dodatkowo:  mikropłaty ekologiczne drobnych kompleksów leśnych i semileśnych oraz zadrzewień, w tym alei drzew;  mikropłaty ekologiczne hydrogenicznych zagłębień terenu z ekosystemami łąkowo-pastwiskowymi i torfowiskami oraz oczkami wodnymi, tereny hydrogeniczne z zaroślami i szuwarami. Wszystkie wymienione elementy systemu osnowy ekologicznej wymagają ochrony w sensie terytorialnym i jakościowym. W ich obrębie pożądane są działania pielęgnacyjne (podtrzymywanie aktualnego stanu), restytucyjne

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 53 52

(przywracanie naturalnego stanu struktur przyrodniczych) i rewaloryzacyjne (wzbogacenie ekologiczne lub zmiana charakteru struktur przyrodniczych).

Sieć korytarzy, płatów, mikropłatów i łączników ekologicznych umożliwia zachowanie trwałości i różnorodności biologicznej całego regionu oraz zachowania niewielkich powierzchniowo obszarów cennych przyrodniczo. Elementy środowiska mogą posłużyć do świadomego kształtowania przestrzeni gminy w sposób przemyślany i uporządkowany, zgodnie z wymogami ładu przestrzennego. W związku z tym powinny być w maksymalnym możliwym stopniu zachowane z ograniczeniami zabudowy i stanowić podstawę tworzenia systemu terenów otwartych na terenie gminy.

5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ 5.1 RYS HISTORYCZNY GMINY 50 Od najdawniejszych czasów obszar obecnej gminy Żukowo stanowił tereny atrakcyjne do osiedlania się. Służyły ku temu przede wszystkim: warunki przyrodnicze, w tym doliny rzek Raduni, Strzelenki, Małej Słupiny, mające miejscami charakter rzek „górskich”, a także sąsiedztwo dynamicznie rozwijającego się miasta Gdańska. Najstarsze informacje o osadnictwie dotyczą istnienia w Żukowie w IX-XI w. ośrodka politycznego, z którego prawdopodobnie pochodzi dynastia książąt wschodniopomorskich. Norbertanki do Żukowa sprowadził w 1210 r. Mściwoj I. Zakon przetrwał do 1834 r., kiedy to nastąpiła kasacja klasztoru przez zaborcę pruskiego. Do klasztoru Norbertanek należały wsie: Rębiechowo, Stary Glincz, Otomino, Babi Dół. Inne wsie i osady na obszarze obecnej gminy Żukowo należały do klasztoru Cystersów w Oliwie, do klasztoru Kartuzów w Kartuzach oraz do książąt pomorskich. W okresie po zajęciu Pomorza przez Krzyżaków w 1308 r. nie zaobserwowano znaczących zmian w strukturze osadniczej – jedyną nowo powstałą wsią, lokowaną na surowym korzeniu było Niestępowo. Pomorze wróciło do Polski po okresie wojny trzynastoletniej. Intensywny rozwój polskich wsi przypadł na okres panowania polskiego, tj. w latach 1466 – 1772. Na obszarze gminy zaczęły kształtować się duże folwarki: w Przyjaźni, Małkowie, Leźnie oraz mniejsze w Otominie i Starym Glinczu. Pod koniec XIX wieku w majątkach wprowadzano nowoczesne techniki gospodarowania i w związku z tym przebudowywano budynki gospodarcze, a w miejscu dawnych dworów budowano pałace otoczone nowymi założeniami parkowymi. W okresie międzywojennym część wielkich majątków została rozparcelowana i przekazana nowym mieszkańcom, którzy zaczęli budować niewielkie zagrody z drewnianym budynkiem mieszkalnym, oborą murowaną i drewnianą stodołą, na działkach od 2 ha do 10 ha – tzw. „poniatówki”. Obecnie znaczna część zabudowań w dawnych majątkach jest nieużytkowana, przedstawia sobą zły stan techniczny, niektóre budynki zostały rozebrane. Przykład prawidłowego użytkowania to pałac w Leźnie, zagospodarowany i użytkowany jako obiekt hotelowy. 5.2 OPIS UKŁADÓW PRZESTRZENNYCH WSI I HISTORYCZNEJ ZABUDOWY Czas lokacji wsi żukowskich przypada na okres Średniowiecza. Z tego okresu nie zachowały się żadne źródła kartograficzne, ślady pierwotnych układów widoczne są na mapie z XVIII w. Najstarsze zapisy dotyczą:  Żukowa (1201 r.)  Barniewic, Banina, Borkowa, Chwaszczyna, Czapli, Tuchomia i Tuchomka – XIII w.,  Starego Glińcza, Leźna, Łapina, Małkowa, Miszewka, Miszewa, Otomina, Pępowa, Przyjaźni, Skrzeszewa, Sulmina, Widlina – XIV w.,  Borowiec Młyn – XVI w.,  Borowiec Folwark i Babi Dół – XVIII w. Wsie przeważnie kształtowały się wokół owalnicowego układu dróg (Chwaszczyno, Skrzeszewo, Małkowo, Miszewo, Przyjaźń), bądź też jako układy wzdłuż drogi (Niestępowo). Powstające w późniejszych czasach założenia folwarczne spowodowały przekształcenia pierwotnych układów owalnicowych (w Skrzeszewie, Małkowie, Przyjaźni). W XIX w. w większości wsi na terenie gminy Żukowo znajdowały się założenia dworsko – folwarczne obejmujące: dwór otoczony parkiem, zabudowania gospodarcze, zagrody chłopskie i domy folwarczne. Najlepiej zachowane założenie dworsko – parkowe znajduje się w Leźnie. Dwory i pałace o różnym stopniu zachowania zlokalizowane są w Tuchomiu, Małkowie, Przyjaźni, Pępowie, Skrzeszewie, Starym Glinczu, Łapinie. Przy dawnych dworach i pałacach istniały parki – obecnie tylko niektóre z nich posiadają czytelny układ przestrzenny i zachowaną zieleń. Najwięcej zniszczeń układów przestrzennych wsi i zabudowy nastąpiło na obszarach sąsiadujących z Gdańskiem: w Baninie, Borowcu, Barniewicach, Sulminie, Łapinie. Poza zespołem poklasztornym Norbertanek w mieście Żukowo, na terenie gminy zachowały się liczne kościoły z różnych

50 na podstawie „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”, Studium wartości kulturowych” PPR „DOM”, sp z o.o., Starogard Gdański, maj 2002 r. mgr Regina Pernak.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 54 53

okresów historycznych, m.in. w Przyjaźni oraz Niestępowie. Gmina Żukowo jest bogata w elementy dziedzictwa kulturowego, które wraz ze środowiskiem przyrodniczym tworzą system o wyjątkowych wartościach. Do elementów dezintegrujących przestrzeń historyczna należą: przypadkowy układ podziałów parcelacyjnych pod powstającą zabudowę mieszkaniową jednorodzinna, brak nawiązania do tradycyjnych zasad lokalizowania zabudowy oraz zespoły zabudowy powstające w oderwaniu od istniejących tradycyjnych układów przestrzennych. W gminie występują ślady bogatego osadnictwa prehistorycznego. Prawie w każdym obrębie znajdują się stanowiska i obiekty archeologiczne. Stanowiska archeologiczne przed zabudową winny być poddane badaniom archeologicznym. W wielu miejscowościach w gminie występują wyjątkowe walory krajobrazowe, z szerokimi panoramami na dalekie obszary. Jednak dynamiczny rozwój nowych zespołów zabudowy, w oderwaniu od wiejskich układów ruralistycznych coraz częściej prowadzi do zakłócania tych wyjątkowych wartości krajobrazowych.

Inne, dobrze zachowane świadectwa kultury i historii w gminie to:  układ drogowy – w tym w części zachowane drogi alejowe,  obiekty inżynierskie: linie kolejowe (czynne i nieczynne), mosty, elektrownie, młyny, budowle inżynierii wodnej. Na elementy niematerialne składają się:  miejsca kultu religijnego – stuletnie kapliczki przydrożne (obsadzone drzewami) i kapliczki współczesne oraz liczne krzyże przydrożne (również obsadzone drzewami),  nieczynne cmentarze ewangelickie (zachowane tylko ślady w postaci zieleni i pozostałości nagrobków),  obyczaje i tradycja kaszubska, w tym haft kaszubski,  miejscowe nazwy zagród, które dały nazwy miejscowościom.

Tabela nr 8. OPIS UKŁADÓW HISTORYCZNYCH WSI, STAN ZACHOWANIA UKŁADÓW I ZABUDOWY.

1. Babi Dół (obręb Glincz) Opis historyczny Wieś założona w 1821 r. W 1880 r. wieś, leśnictwo i cegielnia, w powiecie kartuskim, niedaleko Żukowa i Stęgwałdu. Dawniej tereny wsi stanowiły posiadłość Klasztoru Norbertanek w Żukowie. Układ przestrzenny i struktura 6 km na południowy zachód od Żukowa, wzdłuż drogi nr 20. Wieś ma formę przysiółka. Po wschodniej stronie drogi zachowało się kilka zagród z 1 poł. XIX w., po zachodniej niewielki placyk i krzyż, dalej dwie zagrody nieco późniejsze. Stan zachowania, wnioski Cmentarz poewangelicki, zachowane groby, częściowo kultywowane - do zachowania i ochrony.

2. Banino Opis historyczny Od 1283 r. wieś przynależała do Klasztoru Cystersów w Oliwie. Osadnictwo i funkcje: pierwotnie wieś duchowna, później królewska z folwarkiem i dworem. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna z założeniem dworskim po południowej stronie drogi Rębiechowo - Miszewo. Sporadycznie w skupisku historycznego układu wsi zachowały się dawne zagrody. Stan zachowania, wnioski Założenie dworskie częściowo zniszczone, nowa zabudowa zakłóciła harmonię układu - wskazane do zachowania i ochrony. Zachowane budynki: dawna stajnia-obora, budynek gospodarczy (kamienno-ceglany) - wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Cennym elementem jest drzewostan parkowy - wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Drogi alejowe prowadzące do: Rębiechowa, Pępowa, Miszewa – nie zachowały się. Historyczne zagrody w centrum wsi i na obrzeżach - do zachowania i ochrony.

3. Barniewice Opis historyczny Pierwotnie wieś przynależała do Klasztoru Cystersów w Oliwie. Pierwsze wzmianki w 1220 r. Osadnictwo i funkcje: osada gospodarczo-folwarczna zarządzana przez klasztor. Od końca XVIII w. wieś królewska. Zabudowa wsi obejmowała: dwór, folwark, wieś folwarczną. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna z założeniem dworskim, położonym na stoku dolinnym. Założenie folwarczne położone przy drodze Borowiec – Owczarnia, po zachodniej stronie torów kolejowych. Stan zachowania, wnioski Założenia dworskie i folwarczne – przekształcone.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 55 54

Zachowane budynki w zespole: dawna stajnia, dwa magazyny, kuchnia dla inwentarza, obora – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Park – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Historyczna droga alejowa Barniewice – Rębiechowo – do zachowania i ochrony.

4. Borkowo Opis historyczny Pierwsze wzmianki o wsi w 1241 r. Lokacja na prawie chełmińskim w 1351 r. W XVII w. rozróżniano wsie: Borkowo Królewskie i Borkowo Szlacheckie. Od XVIII w. wieś królewska. Zabudowa obejmowała: dwór, folwark, wieś folwarczną. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna z rozproszoną zabudową zagrodową. Dostosowana do topografii terenu. Stan zachowania, wnioski Założenie dworskie – budynek gospodarczy, dwór, park, piwnica ziemna, stajnia, stodoła wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Budynek Szkoły Podstawowej, wiadukt kolejowy, budynek mieszkalny – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Teren o szczególnych walorach krajobrazowych i turystycznych.

5. Chwaszczyno Opis historyczny Pierwotnie wieś przynależała do Klasztoru Cystersów w Oliwie. Pierwsze wzmianki w 1283 r. Od 1301 r. do 1726 r. wsią zarządzali biskupi kujawscy. W 1726r. powstał kościół. W XIX w. osada składa się z dwóch zespołów zabudowy: Chwaszczyno-wieś i Chwaszczyno-folwark. Układ przestrzenny i struktura Wieś owalnicowa. Przy kościele cmentarz przykościelny, plebania. Cechą charakterystyczną wsi jest rozproszona zabudowa, pochodząca z 1 poł. XX w. Stan zachowania, wnioski Wieś w znacznym stopniu przekształcona, zachowała się część historycznej zabudowy oraz zagrody. Stan zachowania historycznej struktury układu wsi: średni – wskazany do zachowania i ochrony. Zachowane obiekty: - kościół pw. śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza z cmentarzem – wpisany do rejestru zabytków WKZ, - plebania, przedszkole, budynki mieszkalne, przy ul. Oliwskiej, w tym dawna poczta – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Zachowane dwie kapliczki murowane z początku XX w. – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Wskazana ochrona ekspozycji historycznego układu wsi i historycznej zabudowy.

6. Czaple Opis historyczny Pierwotnie wieś przynależała do Klasztoru Cystersów w Oliwie. Pierwsze wzmianki w 1283 r. W XVI w. znajdował się tu dwór szlachecki, 1789 r. folwark szlachecki. Układ przestrzenny i struktura Wieś folwarczna usytuowana przy drodze Rębiechowo – Leźno na terenie o urozmaiconej rzeźbie. Stan zachowania, wnioski Założenie dworsko-folwarczne całkowicie przekształcone. Zachowana historyczna droga alejowa z Czapli do Leżna i z Czapli do Lnisk – wskazana do zachowania i ochrony.

7. Glincz Opis historyczny Osada folwarczna istniejąca już przed 1311 r. Za czasów wielkiego mistrza krzyżackiego Karola z Trewiru (1311-1324) nabyły ją Norbertanki z Żukowa. W 1745 r. oprócz nowo wzniesionego dworu znajdowały się tu 4 domy mieszkalne. W 1880 r. wieś obejmowała 833 mórg powierzchni. We wsi były 4 domy mieszkalne. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna zlokalizowana na południe od drogi krajowej nr 20.

Stan zachowania, wnioski Dawny dwór nie istnieje.

8. Nowy Glincz (obręb Glincz) Opis historyczny Pierwotnie wieś należała do dóbr rycerskich w Sulminie.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 56 55

W 2 poł. XVI w. król podarował wieś klasztorowi Norbertanek w Żukowie. W roku 1789 była to wieś szlachecka z kilkoma niewielkimi folwarkami. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna z niewielką ulicówką od strony zachodniej. Stan zachowania, wnioski Zabudowa wzdłuż drogi mocno przekształcona. Założenie dworskie – do zachowania i ochrony. Zachowane obiekty: stajnia, park w zespole dworskim – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Szkoła Powszechna (obecnie Szkoła Podstawowa) – wpisana do gminnej ewidencji zabytków.

9. Leźno Opis historyczny Wieś lokowana na prawie chełmińskim, w późniejszym czasie wieś przekształciła się w królewszczyznę, daną w dożywocie „mężom zasłużonym”. W 2 poł. XIX w. wieś rycerska. Układ przestrzenny i struktura Wieś folwarczna usytuowana po obu stronach drogi prowadzącej do Pępowa. Po stronie południowej usytuowane założenie pałacowo-parkowe, którego elementy układu przestrzennego pochodzą z XVIII w. Po stronie północnej – zabudowa wiejska. Stan zachowania, wnioski Zespół pałacowo-parkowy – wpisany do rejestru zabytków WKZ. Zachowany historyczny układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Zachowane budynki mieszkalne – wpisane do gminnej ewidencji zabytków Budynek dworca kolejowego i gospodarczy przy dworcu – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Zachowana droga alejowa prowadząca do Pępowa – wpisana do ewidencji pomników przyrody WKP.

10. Lniska (obręb Leźno) Opis historyczny Osada rycerska z XV w. na prawie polskim ze wsią na prawie niemieckim. Pod koniec XVIII w. istniały tu: 19 budynków mieszkalnych, karczma nad rzeką Strzelenką, cegielnia, krzyż. Na początku XX w. duży majątek z dworem i parkiem oraz czterema budynkami gospodarczymi. W zachodniej części 5 zagród historycznych, usytuowanych wzdłuż drogi alejowej prowadzącej do Żukowa. Układ przestrzenny i struktura Wieś folwarczna usytuowana po południowej stronie drogi krajowe nr 7 Gdańsk – Żukowo, w dolinie rzeki Raduni. Stan zachowania, wnioski Dawny zespół folwarczny – nie zachował się. Zachowany budynek mieszkalny – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Zachowany fragment drogi alejowej prowadzącej do Czapli – wskazana do zachowania i ochrony. Wskazana ochrona doliny rzeki Raduni.

11. Łapino Kartuskie Opis historyczny Pierwotnie – dobra rycerskie. Zabudowania usytuowane przy północnym brzegu jeziora Łapińskiego. W roku 1884 r. funkcjonowała tu papiernia i fabryka papy. Układ przestrzenny i struktura Założenie folwarczne z dworem, parkiem i papiernią usytuowane na wysokim północnym brzegu jeziora Łapińskiego. Od południa niewielka ulicówka. Stan zachowania, wnioski Założenie dworsko-parkowe – zniszczone. Zachowane obiekty: Budynek gospodarczy, Szkoła Podstawowa, krzyż przydrożny – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Zachowane dwa dęby – pomniki przyrody w wykazie WKP Wskazana ochrona ekspozycji układu przestrzennego wsi.

12. Małkowo Opis historyczny Wieś lokowana na prawie chełmińskim. Pierwsze wzmianki w 1339 r. Od 1427 r. własność Zakonu Kartuzów w Kartuzach. W 1547 r. odnowiono przywilej sołecki na prawie chełmińskim. Pod koniec XIX w. istniało tu założenie dworsko-parkowe, budynki gospodarcze, gorzelnia

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 57 56

parowa, budynki robotników folwarcznych oraz 10 gospodarstw wiejskich. Układ przestrzenny Pierwotnie wieś o kształcie owalnicowym, przekształcona w wieś folwarczną. Na strukturę i struktura przestrzenną wsi składa się założenie dworsko-folwarczne z parkiem i budynkami gospodarczymi (budynki rozebrano). Stan zachowania, wnioski Zachowany historyczny układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Obiekty zachowane: dwór oraz park w zespole dworsko-parkowym – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Zachowane drogi alejowe – do zachowania i ochrony. Wskazana ochrona ekspozycji układu przestrzennego wsi oraz założenia dworsko- parkowego i zabudowy wiejskiej.

13. Miszewo Opis historyczny Wieś lokowana na prawie chełmińskim. Pierwsze wzmianki w 1339 r. W 1885 r. wieś stanowiła dobra rycerskie, które obejmowały: jeden majątek, 12 gospodarstw rolnych i 3 zagrody. Układ przestrzenny i struktura Owalnica zbudowana wokół dwóch oczek wodnych. Stan zachowania, wnioski Zachowane obiekty: budynek mieszkalny, budynek inwentarski, 2 stajnie, Szkoła Podstawowa oraz transformator – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

14. Miszewko Opis historyczny Powstało ok. 1400 r., osada rycerska na prawie polskim. Układ przestrzenny i struktura Niewielkie założenie folwarczne usytuowane pomiędzy drogą Chwaszczyno – Żukowo, a stawem. Stan zachowania, wnioski Założenie folwarczne – nie zachowało się.

15. Niestępowo Opis historyczny wieś lokowana na nowo wykarczowanym polu w 1338 r. przez osadników niemieckich. W 2 poł. XIX w. były to dobra rycerskie. Układ przestrzenny i struktura Wieś ulicowa zabudowana po obu stronach drogi Lniska – Sulmin. Stan zachowania, wnioski Zachowany historyczny układ przestrzenny wsi (od zespołu kościelnego do zabudowań szkolnych) – do zachowania i ochrony. Zachowany kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, cmentarz, kapliczka – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Zachowane obiekty: budynki mieszkalne, Szkoła Podstawowa, wieża ciśnień – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

16. Nowy Świat Opis historyczny W 1886 r. wybudowanie wchodziło w skład dóbr barniewickich, pod względem administracyjnym należało do powiatu kartuskiego. Układ przestrzenny i struktura kolonia. Stan zachowania, wnioski układ przestrzenny nie zachował się.

17. Otomino Opis historyczny Pierwotnie wieś należąca do Klasztoru Norbertanek w Żukowie. Pierwsze wzmianki w 1316 r. Do czasu wojen szwedzkich Otomino było dużą, dobrze zachowaną wsią. W czasie wojen wieś została zniszczona i przekształcona w folwark. Po kasacji zakonu norbertanek folwark został oddany w dzierżawę. Układ przestrzenny i struktura Założenie dworsko-parkowe oraz rozproszone zagrody w sąsiedztwie. Stan zachowania, wnioski Założenie dworsko-parkowe – do zachowania i ochrony Zachowane obiekty: dwór, park oraz ogrodzenie w zespole dworsko-parkowym – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

18. Pępowo Opis historyczny Wieś lokowana na prawie polskim, później dobra rycerskie na prawie niemieckim. W 1583 r. wieś dzieliła się na trzy części i stanowiła trzy osobne majątki. Układ przestrzenny i struktura Wieś folwarczna wzdłuż drogi Leźno – Przodkowo, park przylega do drogi alejowej prowadzącej do Banina.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 58 57

Stan zachowania, wnioski Budynek dawnego dworu (obecnie Szkoła Podstawowa) – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Park w założeniu dworsko-parkowym – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Założenie dworsko-parkowe – do zachowania i ochrony. Cmentarz rodowy – do zachowania i ochrony. Droga alejowa Leźno –Pępowo – Miszewo – pomnik przyrody wpisany do ewidencji WKP Droga alejowa do Żukowa – do zachowania i ochrony. Droga alejowa do Banina – nie zachowała się. Dawne zagrody przekształcone.

19. Przyjaźń Opis historyczny Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1349 r. – już w tym okresie była to jedna z większych, zagospodarowanych wsi (istniały tu gospoda, jatki piekarskie). W XVIII w. wieś stanowiła dobra rycerskie i posiadała: 9 zagród, folwark, karczmę i kościół ewangelicki. Kościół istniał tu już na początku XII w.. Obecny kościół zaś został wybudowany w XIV w, a przebudowany w 1611 r. W 1583 r. wieś dzieliła się na trzy części i stanowiła trzy odrębne majątki. Układ przestrzenny i struktura Pierwotnie prawdopodobnie układ owalnicowy z kościołem w zachodniej części planu, zatarty przez folwark, założony tu w XVIII w. Gotycki kościół przebudowany w XVIII w. i założenie dworsko-folwarczne z parkiem nadają tej wsi wysoka rangę pod względem struktury zabytkowej. Stan zachowania, wnioski Kościół parafialny pw. Św. Jana – wpisany do rejestru zabytków WKZ Zespół dworsko-parkowy z obiektami: dwór, budynek gospodarczy, stajnia, budynek urządzeń wodociągowych, transformator, park z aleją dojazdową – wpisany do gminnej ewidencji zabytków Cmentarz przykościelny, kostnica, ogrodzenie przykościelne – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Cmentarz poewangelicki – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Budynek mieszkalny, Przyjaźń 40 – wpisany do gminnej ewidencji zabytków Wskazana ochrona ekspozycji zespołu dworsko-parkowego oraz zabytkowych budynków.

20. Rębiechowo Opis historyczny W 1209 r. wieś nadana Klasztorowi Norbertanek w Żukowie. Wieś pierwotnie lokowana na prawie polskim. Układ przestrzenny i struktura Wieś ulicowa zabudowana dwustronnie, nieregularnie. Obecnie podzielona granicą administracyjna pomiędzy gmina Żukowo a miastem Gdańsk. Stan zachowania, wnioski Kapliczka w rozwidleniu dróg prowadzących do Banina i Pępowa – wpisana do gminnej ewidencji zabytków Układ przestrzenny – do zachowania i ochrony

21. Rutki (obręb Borkowo) Opis historyczny Zespół elektrowni wodnej wybudowany w 1910 r. Układ przestrzenny i struktura Zespół położony pomiędzy stromymi brzegami rzeki Raduni. Zbiornik wodny powstał w wyniki spiętrzenia rzeki w jej naturalnym rozlewisku. Nad zbiornikiem przerzucony most kolejowy o konstrukcji kratowej. Budynek siłowni usytuowany na zakończeniu sztolni doprowadzającej wodę ze zbiornika wodnego do turbin. Na północ od zbiornika znajdują się wybudowane w tym samym okresie budynki mieszkalne i gospodarcze. Stan zachowania, wnioski Zespół elektrowni wodnej z zaporą wodną, basenem ze śluzami, warsztatami, budynkiem gospodarczym, budynkami mieszkalnymi, siłownią kaskadą w kanale burzowym – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Wiadukt kolejowy wraz z przepustem dla zwierząt – wpisane do gminnej ewid. zabytków.

22. Skrzeszewo Żukowskie Opis historyczny Wieś lokowana na prawie magdeburskim w 1349 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 59 58

Początkowo stanowiła jeden majątek, później podzielona na trzy oddzielne własności. W XIX w. składała się ze Skrzeszewa Królewskiego i Skrzeszewa Szlacheckiego. W części zachodniej istniał majątek rozbudowany pod koniec XIX w., po stronie wschodniej – wieś z kilkoma dużymi zagrodami i wieloma drobnymi zabudowaniami. Układ przestrzenny i struktura Układ przestrzenny wsi trudny do określenia. Prawdopodobnie była to wieś owalnicowa, lecz przez późniejsze nadania i podziały układ został zatarty. Struktura przestrzenna urozmaicona: - w założeniu dworsko-parkowym zachował się dwór i pozostałości parku, - zachowały się domy murowane ze ścianką kolankową i dachem półspadzistym, - w centrum wsi (dawne Skrzeszewo Szlacheckie) zachowane duże domy murowane, z dachem dwuspadowym oraz budynkami gospodarczymi o konstrukcji szachulcowej, występują tez mniejsze domy z cegły, z poddaszem drewnianym. Stan zachowania, wnioski Budynek dawnego dworu (obecnie Szkoła Podstawowa) – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Kapliczka kubaturowa – wpisana do gminnej ewidencji zabytków. Domy mieszkalne oraz budynki gospodarcze – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Leśniczówka, dawna chlewnia oraz transformator – wpisane do gminnej ewidencji zabytków Układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Droga alejowa do Borcza – do zachowania i ochrony. Wskazana ochrona ekspozycji historycznego układu przestrzennego wsi i zespołu dworsko parkowego.

23. Stara Piła Opis historyczny Zabudowania w XIX w, pod względem administracyjnym należała do powiatu kartuskiego. Układ przestrzenny i struktura Forma przysiółka. Stan zachowania, wnioski Zachowane obiekty: dworzec PKP (obecnie budynek mieszkalny), budynek gospodarczy dworca PKP – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

24. Sulmin Opis historyczny Wieś lokowana na prawie niemieckim w 1340 r. W 1 poł XIX w. przebudowano dwór i wybudowano oficynę dworską. Pod koniec XIX w. znajdował się tu park oraz ogrody wraz z grobowcem rodziny von Gralath. W okresie tym funkcjonowała szkoła ewangelicka, mleczarnia oraz hodowla owiec. Układ przestrzenny i struktura Dawna wieś folwarczna o planie nieregularnym dostosowanym do rzeźby terenu. Na najwyższym wzniesieniu w części północnej dawny kościół ewangelicki, na wschód od kościoła znajdował się nieistniejący już folwark. Stan zachowania, wnioski Kościół poewangelicki z końca XIX w. – wpisany do rejestru zabytków WKZ. Oficyna dworska – wpisana do gminnej ewidencji zabytków. Budynek Szkoły Podstawowej wraz z budynkiem gospodarczym – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Budynek mieszkalny Sulmin nr 6 – wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Cmentarz ewangelicki wraz z grobowcem – wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Droga alejowa w kierunku Leźna – do zachowania i ochrony. Droga alejowa z Niestępowa w kier. Gdańska (zachowany fragment) – do zachowania i ochrony. Wskazana ochrona ekspozycji historycznego układu przestrzennego wsi.

25. Tuchom Opis historyczny Wieś darowana Cystersom w Oliwie w 1283 r. Układ przestrzenny i struktura Dawna wieś folwarczna na planie nieregularnym, dostosowanym do rzeźby terenu. Zachował się dawny dwór oraz fragment ogrodzenia założenia dworsko-folwarcznego. Stan zachowania, wnioski Dawny dwór (obecnie Szkoła Podstawowa), fragment ogrodzenia – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

26. Tuchomek (obręb Tuchom) Opis historyczny Wieś darowana Cystersom w Oliwie w 1283 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 60 59

Na początku XX w. wybudowano dwór i zmodernizowano folwark. Układ przestrzenny i struktura Osada folwarczna. Stan zachowania, wnioski Zachowane obiekty: dwór, budynek mieszkalny oraz park w założeniu dworsko- parkowym – wpisane do gminnej ewidencji zabytków.

27. Widlino (obręb Łapino Kartuskie) Opis historyczny Pierwszy zachowany przywilej pochodzi z 1311 r., kiedy to wieś otrzymała prawa rycerskie. W XIX w. była posiadłością prywatną. Układ przestrzenny i struktura Dawna wieś folwarczna o kształcie prostokątnym, zabudowana symetrycznie na przecięciu dróg z Niestępowa do Łapina oraz z Przyjaźni do Łapina. Zachowany układ przestrzenny zbliżony do układu XVIII wiecznego. Stan zachowania, wnioski Układ przestrzenny wsi – do zachowania i ochrony. Droga alejowa do Łapina – do zachowania i ochrony.

28. Żukowo Opis historyczny Początki osadnictwa stałego: IX-X w. W 1210 r. założenie Klasztoru Norbertanek, sprowadzonych ze Strzelna. Klasztor pełnił funkcje gospodarcze (zarządzanie licznymi dobrami), oświatowe (szkoła dla panien), handlowe (ośrodek targowy). Nie powstało jednak miasto, dla którego uzyskano prawo lokacyjne w 1260 r. W 2 poł. XVIII w. w Żukowie istniało: 54 domów, młyn klasztorny nad Radunią, kuźnia, tartak i papiernia nad Małą Słupiną. Pod koniec XIX w. było już 138 domów i 1465 mieszkańców, istniała poczta, kolej Pruszcz-Kartuzy, szkoła fabryka papy, dwa młyny wodne, dwie kuźnie, szpital dla ubogich. W okresie międzywojennym powstała linia kolejowa Gdynia-Kościerzyna. Układ przestrzenny i struktura Zachowany zespół osadniczy o charakterze widlicy. Stan zachowania, wnioski Układ ruralistyczny wsi Żukowo – wpisany do rejestru zabytków WKZ. Zespół papierni wraz z urządzeniami, zespół klasztoru norbertanek, kaplica pw. Św. Jana Nepomucena oraz kościół pw. Św. Jana – wpisane do rejestru zabytków WKZ. Liczne obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Droga alejowa do Małkowa – do zachowania i ochrony.

Podany powyżej wykaz posłużył do sporządzenia „Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Żukowo” na lata 2012-2015 (przyjętego Uchwałą Nr XV/141/2011 z dnia 25 listopada 2011 r.). Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. wymogi „Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Żukowo” zostały uwzględnione w Studium. Powinny być również uwzględnione przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

5.3 OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW Tabela nr 9. Wykaz obiektów i zespołów wpisanych do rejestru zabytków województwa pomorskiego według stanu na 03.02.2012 r. Nr wpisu l.p. Miejscowość Obiekt do rejestru Data wpisu Uwagi zabytków Chwaszczyno Kościół pw. Św. Szymona i Judy 1 ul. Mickiewicza 5 1305 21.03.1990 Tadeusza wraz z cmentarzem działki nr: 712, 715 Leźno 45 Zespół dworsko-parkowy (dwór, 2 działki nr: 99/1, oficyna, obora ze stodołą, chlewnia 1137 10.12.1986 99/6, 99/7 i magazyn, park z aleją południową) Przyjaźń Zespół dworsko-parkowy (dwór, 3 działki nr: 101, 104, budynek gospodarczy, park z aleją 1138 10.12.1986 103/4 doprowadzającą) Kościół parafialny pw. Św. Jana 4 Przyjaźń 253 02.12.1961 Ewangelisty

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 61 60

Kościół poewangelicki (obecnie 5 Sulmin 851 11.10.1976 galeria) Zespół klasztoru norbertanek / zespół kościół parafialny p.w. predysponowany Żukowo 6 Wniebowzięcia NMP - kolegiata, 255 04.12.1961 do utworzenia ul. 3 Maja 4 dwa budynki klasztorne, mur parku klasztorny kulturowego Żukowo Kościół filialny pw. Św. Jana 7 515 20.02.1971 ul. Gdańska Chrzciciela Żukowo 8 Kaplica pw. Św. Jana Nepomucena 516 20.02.1971 ul. 3 Maja 4 zespół papierni i kanału rzeki Małej Żukowo Słupiny z zespołami urządzeń ul. Parkowa 7 wodnych (budynek młyna z 9 działki nr: 41, 49, 1233 25.06.1988 zespołem turbiny Francis'a, dom 39, 42, 43, 44, 46, dzierżawcy papierni, upust, 48/1, 48/2, 40, 50 przelew, jaz) strefa „A” pełnej ochrony konserw, strefa „B” ochrony konserw.; strefa „E” 10 Żukowo Układ ruralistyczny wsi Żukowo 1348 06.03.1991 ochrony ekspozycji zespołu zabytk., strefa „K” ochrony krajobrazu Cmentarzysko płaskie – wczesna Dec. 11 Banino 06.12.1972 epoka żelaza 233/Archeol. Cmentarzysko płaskie – wczesna Dec. 12 Niestępowo 06.12.1972 epoka żelaza 235/Archeol. Osada otwarta – stanowisko Dec. 13 Nowy Tuchom archeologiczne Grodzisko 23.12.1970 123/Archeol. wczesnośredniowieczne Punkt osadniczy – epoka kamienia Dec. 14 Nowy Glincz oraz cmentarzysko z wczesnej 30.09.1976 289/Archeol. epoki żelaza Dec. 15 Przyjaźń Punkt osadnictwa 01.10.1976 290/Archeol. Cmentarzysko płaskie – wczesna Dec. 16 Przyjaźń 01.10.1976 epoka żelaza 291/Archeol.

Według opracowania „Program Opieki nad Zabytkami gminy Żukowo na 2012 – 2015” obiekty postulowane do wpisu do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków to:  Rutki, zespół elektrowni wodnej,  Żukowo, młyn wodny przy ul. 3-go Maja.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 62 61

5.4 OBIEKTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW Poniżej przedstawiono wykaz obiektów znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków – według materiałów Urzędu Gminy Żukowo - stan na sierpień 2011r.

Tabela nr 10. Wykaz obiektów i zespołów znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków na obszarze miasta i gminy Żukowo: l.p. Miejscowość Obiekt Data powstania 1 Banino Budynek gospodarczy w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 2 Banino Park w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 3 Banino Stajnia w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 4 Barniewice Park w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 5 Barniewice Kuchnia dla inwentarza w zespole dworskim koniec XIX w. 6 Barniewice Magazyn w zespole dworskim koniec XIX w. 7 Barniewice Magazyn w zespole dworskim 4 ćw. XIX w. 8 Barniewice Obora w zespole dworskim koniec XIX w. 9 Barniewice Stajnia w zespole dworskim koniec XIX w. 10 Borkowo Szkoła Powszechna (obecna Szkoła Podstawowa) koniec XIX w. 11 Borkowo Wiadukt 1930 r. 12 Borkowo Budynek mieszkalny, ul. Kartuska 39 4 ćw. XIX w. 13 Borkowo Budynek gospodarczy w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 14 Borkowo Dwór w zespole dworskim 1 poł. XIX w. 15 Borkowo Park w zespole dworskim 1 poł. XIX w. 16 Borkowo Piwnica ziemna w zespole dworskim XIX/XX w. 17 Borkowo Stajnia w zespole dworskim 1833 r. 18 Borkowo Stodoła w zespole dworskim poł. XX w. 19 Chwaszczyno Cmentarz przykościelny 2 poł. XVIII w. Chwaszczyno 20 Dawna poczta (obecnie budynek mieszkalny) 1899 r. ul. Oliwska 69 21 Chwaszczyno Kapliczka koniec XIX w. 22 Chwaszczyno Kapliczka 1908 r. 23 Chwaszczyno Kościół pw. śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza 1726, 1875 r. Chwaszczyno 24 Budynek mieszkalny koniec XIX w. ul. Oliwska 98 Chwaszczyno 25 Budynek mieszkalny 4 ćw. XIX w. ul. Oliwska 102 Chwaszczyno 26 Budynek mieszkalny koniec XIX w. ul. Oliwska 141 27 Chwaszczyno Plebania 1 ćw. XX w. 28 Chwaszczyno Przedszkole XIX/XX w. 29 Glincz Szkoła Powszechna (Szkoła Podstawowa) ok. 1920 r. 30 Glincz Stajnia-magazyn w zespole dworskim 4 ćw. XIX w. 31 Glincz Park w zespole dworskim 2 poł. XIX w. 32 Leźno Budynek gospodarczy przy dworcu PKP 1914 r. 33 Leźno Dworzec PKP (obecnie budynek mieszkalny) 1914 r. Leźno 34 Budynek mieszkalny „Poniatówka” lata 30. XX w. ul. Akacjowa 2 Leźno 35 Budynek mieszkalny w kolonii pofolwarcznej ok. 1900 r. Al. Lipowa 30 36 Leźno Magazyn w zespole pałacowo-parkowym 4 ćw. XIX w. 37 Leźno Obora w zespole pałacowo-parkowym 4 ćw. XIX w. 38 Leźno Oficyna w zespole pałacowo-parkowym koniec XIX w.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 63 62

39 Leźno Ogrodzenie w zespole pałacowo-parkowym XIX/XX w. pocz. XVIII, 4 ćw. 40 Leźno Pałac w zespole pałacowo-parkowym XIX w. 41 Leźno Park w zespole pałacowo-parkowym XVIII/XIX w. 42 Lniska Budynek Mieszkalny koniec XIX w. Łapino Kartuskie 43 (w sąsiedztwie Krzyż przydrożny 1931 r. posesji 44,45) 44 Łapino Kartuskie Budynek gospodarczy 1908 r. 45 Łapino Kartuskie Szkoła Powszechna (obecnie Szkoła Podstawowa) 1906 r. 46 Małkowo Dwór w zespole dworsko-parkowym 2 poł. XIX w, 1923 47 Małkowo Park w zespole dworsko-parkowym 2 poł. XIX w. Miszewo 48 Stajnia 1913 r. nr 18 49 Miszewo Budynek inwentarski 1905 r. 50 Miszewo Budynek mieszkalny 1931 r. Miszewo 51 Stajnia 1 ćw. XX w. nr 30 52 Miszewo Szkoła Powszechna (obecnie Szkoła Podstawowa) XIX/XX w. 53 Miszewo Transformator 1916 r. Niestępowo 54 Budynek mieszkalny PKP ok. 1914 r. nr 10 Niestępowo 55 Budynek mieszkalny PKP ok. 1914 r. nr 8 Niestępowo 56 vis a vis dworca Budynek mieszkalny PKP ok. 1914 r. Stara Piła 57 Niestępowo Cmentarz parafialny 1935 r. 58 Niestępowo Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa 1904 r. 59 Niestępowo Szkoła Powszechna (obecnie Szkoła Podstawowa) 1910 r. Niestępowo 60 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Raduńska 31 Niestępowo 61 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Raduńska 49 Niestępowo 62 Budynek mieszkalny pocz. XX w. ul. Raduńska 74 63 Niestępowo Kapliczka 1905 r. 64 Niestępowo Wieża ciśnień 1914 r. Niestępowo 65 Budynek mieszkalny pocz. XX w. ul. Raduńska 22 66 Otomino Dwór w zespole dworsko-parkowym poł. XIX w. 67 Otomino Park w zespole dworsko-parkowym 2 poł. XIX w. 68 Otomino Ogrodzenie w zespole dworsko-parkowym XIX/XX w. 69 Pępowo Park w zespole dworsko-parkowym 2 poł. XIX w. ok. 1860 r, pocz. XX 70 Pępowo Dwór w zespole dworsko-parkowym (obecnie szkoła) w. 71 Przyjaźń Ogrodzenie kościelne 2 poł. XIX w. Przyjaźń 72 Budynek mieszkalny 1914 r. nr 40 73 Przyjaźń Cmentarz ewangelicki 2 poł. XIX w. 74 Przyjaźń Cmentarz przykościelny XVII w. 75 Przyjaźń Kostnica koniec XIX w. 76 Przyjaźń Kościół pw. Św. Jana XIV w., 1611 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 64 63

77 Przyjaźń Budynek gospodarczy w zespole dworsko-parkowym pocz. XX w. 78 Przyjaźń Budynek urządzeń wodociągowych w zespole dw.-park. pocz. XX w. 79 Przyjaźń Dwór w zespole dworsko-parkowym 1870 r. 80 Przyjaźń Park z aleją w zespole dworsko-parkowym XVIII, XIX w. 81 Przyjaźń Stajnia-chlewnia-obora w zespole dworsko-parkowym 1890 r. 82 Przyjaźń Transformator w zespole dworsko-parkowym 1 ćw. XX w. 83 Rębiechowo Kapliczka przydrożna 1899 r. 84 Rutki Przepust dla zwierząt w nasypie kolejowym 1930 r. 85 Rutki Wiadukt kolejowy 1930 r. 86 Rutki Budynek gospodarczy w zespole elektrowni wodnej lata 20. XX w. 87 Rutki Stróżówka w zespole elektrowni wodnej 1921 r. 88 Rutki Warsztaty w zespole elektrowni wodnej 1925 r. 89 Rutki Basen ze śluzami w zespole elektrowni wodnej 1910 r. 90 Rutki Kaskada na kanale burzowym w zespole elektrowni wodnej ok. 1910 r. 91 Rutki Zapora wodna w zespole elektrowni wodnej ok. 1910 r. Rutki 92 Budynek mieszkalny w zespole elektrowni wodnej lata 20. XX w. nr 51 A Rutki 93 Budynek mieszkalny w zespole elektrowni wodnej ok. 1910 r. nr 51 94 Rutki Siłownia w zespole elektrowni wodnej 1910 r. 95 Rutki Zespół elektrowni wodnej ok. 1910 r. Skrzeszewo 96 Budynek mieszkalny 1910 r. Żukowskie nr 1 Skrzeszewo 97 Budynek gospodarczy ok. 1900 r. Żukowskie nr 4 Skrzeszewo 98 Budynek mieszkalny 1910 r. Żukowskie nr 4 Skrzeszewo 99 Budynek mieszkalny XIX/XX w. Żukowskie nr 85 Skrzeszewo 100 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 101 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 102 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 103 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 104 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 105 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 106 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 107 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 108 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 109 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 110 Kamień graniczny 1 ćw. XX w. Żukowskie Skrzeszewo 111 Budynek mieszkalny 1909 r. Żukowskie nr 31 Skrzeszewo 112 Dawny budynek inwentarski (obecnie OSP) XIX/XX w. Żukowskie

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 65 64

Skrzeszewo 113 Dwór (obecnie Szkoła Podstawowa) ok. 1910 r. Żukowskie Skrzeszewo 114 Kapliczka 1907 r. Żukowskie Skrzeszewo 115 Leśniczówka 1915 r. Żukowskie Skrzeszewo 116 Transformator pocz. XX w. Żukowskie 117 Stara Piła Budynek gospodarczy przy dworcu PKP 1886 r. 118 Stara Piła Dworzec PKP (obecnie budynek mieszkalny) 1886 r. Sulmin 119 Budynek mieszkalny lata 30. XX w. nr 6 120 Sulmin Cmentarz ewangelicki 2 poł. XIX w. 121 Sulmin Grobowiec na cmentarzu ewangelickim 1890 r. 122 Sulmin Kościół ewangelicki (obecnie budynek mieszkalny i galeria sztuki) ok. 1880 r. 123 Sulmin Oficyna dworska (obecnie budynek mieszkalny) 1 poł. XIX w. 124 Sulmin Budynek gospodarczy przy Szkole Podstawowej ok. 1910 r. 125 Sulmin Szkoła Powszechna (obecnie Szkoła Podstawowa) ok. 1910 r. Tuchom 126 Budynek mieszkalny w zespole dworsko-parkowym 1938 r. (Tuchomek) Tuchom 127 Dwór w zespole dworsko-parkowym lata 20. XX w. (Tuchomek) Tuchom 128 Park w zespole dworsko-parkowym pocz. XX w. (Tuchomek) 129 Tuchom Ogrodzenie dworskie (obecnie Szkoły Podstawowej) XIX/XX w. 130 Tuchom Dwór (obecnie Szkoła Podstawowa) XIX/XX w. 131 Żukowo Cmentarz parafialny koniec XIX w. 132 Żukowo Cmentarz przy kościele pw. Św. Jana Chrzciciela 2 poł. XVIII w. 133 Żukowo Ogrodzenie kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela 2 poł. XIX w. 134 Żukowo Pomnik z figurą Matki Bożej lata 20. XX w. pocz. XIV w., 1604, 135 Żukowo Kościół parafialny (obecnie filialny) pw. Św. Jana Chrzciciela 1686 136 Żukowo Jaz w dawnym zespole papierni (obok młyna zbożowego) Przelew burzowy w dawnym zespole papierni (obecnie młyna 137 Żukowo zbożowego) 138 Żukowo Upust w dawnym zespole papierni, obok młyna zbożowego Budynek gospodarczy w dawnym zespole papierni (obecnie młyna 139 Żukowo XIX/XX w. zbożowego) Budynek mieszkalny w dawnym zespole papierni (obecnie młyna 140 Żukowo 1923 r. zbożowego) Dom dzierżawcy-młynarza w dawnym zespole papierni (obecnie XVIII/XX, XIX/XX 141 Żukowo młyna zbożowego) w. Kanał młyński z urządzeniami z urządzeniami wodnymi w dawnym 142 Żukowo XVI/XVII w. zespole papierni (obecnie młyna zbożowego) ok. 1600 r., XVIII, 143 Żukowo Papiernia (obecnie młyn zbożowy) XIX/XX Żukowo 144 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. 3 Maja 3 Żukowo 145 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. 3 Maja 1 Żukowo 146 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. 3 Maja 5 Żukowo 147 Magazyn zbożowy, obok biura 1897 r. ul. 3 Maja 9a

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 66 65

Żukowo Elewator zbożowy z budynkiem mieszkalnym w zespole młyna 148 1909 r. ul. 3 Maja 11 wodnego 149 Żukowo Kaplica cmentarna pw. Św. Jana Nepomucena 1754 r. Żukowo 150 Młyn wodny 1909 r. ul. 3 Maja 151 Żukowo Plebania w zespole klasztornym Norbertanek 152 Żukowo Altana ogrodowa w zespole klasztornym Norbertanek 1 ćw. XX w. 153 Żukowo Cmentarz przykościelny w zespole klasztornym Norbertanek XVII/XVIII w. 154 Żukowo Klasztor Norbertanek XIII, XIV, XV w. Kościół klasztorny Norbertanek pw. Wniebowzięcia NMP (obecnie 1209 r., XIII, XIV, 155 Żukowo kościół parafialny) XVII w. 156 Żukowo Ogrodzenie z bramą zespole klasztornym Norbertanek XVII, 2 poł. XIX w. Żukowo 157 Budynek gospodarczy ok. 1930 r. ul. Dworcowa 14 Żukowo 158 Budynek mieszkalny ok. 1930 r. ul. Dworcowa 14 Żukowo 159 Budynek gospodarczy ok. 1930 r. ul. Dworcowa 20 Żukowo 160 Budynek mieszkalny ok. 1930 r. ul. Dworcowa 20 161 Żukowo Dworzec PKP Żukowo Wschodnie 1930 r. Żukowo 162 Budynek mieszkalny 4 ćw. XIX w. ul. Gdańska 5 Żukowo 163 Budynek mieszkalny pocz. XX w. ul. Gdańska 12/14 Żukowo 164 Budynek gospodarczy 2 ćw. XX w. ul. Gdańska 14 Żukowo 165 Budynek gospodarczy 1 ćw. XX w. ul. Gdańska 19 Żukowo 166 Budynek mieszkalny 1 poł. XIX w. ul. Gdańska 19 Żukowo 167 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Gdańska 23 Żukowo 168 Budynek mieszkalny 4 ćw. XIX w. ul. Gdańska 24 Żukowo 169 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Gdańska 25 Żukowo 170 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Gdańska 31 Żukowo 171 Budynek mieszkalny ok. 1900 r. ul. Gdańska 32 Żukowo 172 Budynek mieszkalny ok. 1900 r. ul. Gdańska 57 Żukowo 172 Budynek mieszkalno-usługowy pocz. XX w. ul. Gdańska 63 Żukowo 174 Kino Reduta (obecnie Szkoła Podstawowa) 1905 r. ul. Gdańska 66 Żukowo 175 Budynek mieszkalny 1891 r. ul. Gdańska 68 Żukowo 176 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Gdyńska 17 Żukowo 177 Budynek mieszkalny ok. 1910 r. ul. Gdyńska 23 Żukowo 178 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Gdyńska 29 Żukowo 179 Budynek mieszkalno-usługowy 1947 r. ul. Gdyńska 39

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 67 66

Cmentarz z pomnikiem żołnierzy radzieckich poległych 180 Żukowo 1945–1950 r. w okolicach Żukowa w 1945 r. Żukowo 181 Plebania (obecnie budynek mieszkalno-usługowy) 2 poł. XIX w. ul. Klasztorna 1/2 Żukowo 182 Budynek mieszkalny pocz. XX w. ul. Klasztorna 3 Żukowo 183 Budynek mieszkalny XIX/XX w. ul. Klasztorna 4 Żukowo 184 Budynek mieszkalny (dawniej PKP) 1886 r. ul. Kościerska 12 Żukowo 185 Budynek mieszkalny 1910-1930 r. ul. Kościerska 2 Żukowo 186 Budynek mieszkalny 1913 r. ul. Kościerska 6 Żukowo 187 Budynek gospodarczy lata 30. XX w. ul. Kościerska 6 Żukowo 188 Budynek gospodarczy pocz. XX w. ul. Kościerska 10 Żukowo 189 Budynek mieszkalny 1886 r. ul. Kościerska 10 Żukowo 190 Budynek dworca PKP Żukowo Zachodnie 1886 r. ul. Kościerska 14 Żukowo 191 Budynek mieszkalny 1886 r. ul. Kościerska 16 Żukowo 192 Budynek mieszkalny 1 ćw. XX w. ul. Pożarna 11 Żukowo 193 Budynek mieszkalny 1932 r. ul. Pożarna 12 Żukowo 194 Budynek gospodarczy lata 30. XX w. ul. Pożarna 12 195 Żukowo Wiadukt kolejowy 1927 r. Układ ruralistyczny wsi (dawna wieś klasztorna), zespół osadniczo- 196 Żukowo 1210 r. krajobrazowy

Podany powyżej wykaz posłużył do sporządzenia Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Żukowo na lata 2012-2015 (przyjętego Uchwałą Nr XV/141/2011 z dnia 25 listopada 2011 r.) zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. Wymogi Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Żukowo powinny być uwzględnione przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W granicach zmiany studium znajduje się obiekt obszarowy figurujący w wojewódzkiej ewidencji zabytków – zespół dworsko-parkowy z folwarkiem w miejscowości Przyjaźń, który powinien zostać ujęty w gminnej ewidencji zabytków. 5.5 OBIEKTY ARCHEOLOGICZNE Tabela poniżej przedstawia wykaz stanowisk archeologicznych, sporządzony w oparciu o materiały Muzeum Archeologicznego w Gdańsku (październik 2008 r., aktualizacja listopad 2012 r.). Na rysunku nr 2a pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. Stan i ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego” przedstawiono strefy ochronne stanowisk archeologicznych, zgodnie z numeracją zastosowaną w tabeli poniżej.

Tabela nr 11. Wykaz obiektów i stanowisk archeologicznych Nr stano- wiska wg Miejscowość Rodzaj stanowiska Chronologia Uwagi oznaczenia na rysunku 1 2 3 4 5 1. Leźno osada otwarta wczesne średniowiecze

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 68 67

2. Lniska punkt osadnictwa późne średniowiecze 3. Lniska punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 4. Łapino - Mankocin osada otwarta (?) wczesne średniowiecze 5. Niestępowo osada otwarta średniowiecze 6. Niestępowo cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza decyzja 235/Archeol z dn. 06.12.1972 r. o wpisie do rejestru zabytków 7. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 8. Niestępowo punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 9. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 10. Niestępowo osada otwarta wczesna epoka żelaza 11. Niestępowo cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza 12. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 13. Niestępowo osada otwarta wczesna epoka żelaza i średniowiecze 14. Niestępowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 15. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 16. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 17. Niestępowo punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 18. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 19. Niestępowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 20. Niestępowo ślad osadnictwa wczesne średniowiecze 21. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 22. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 23. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 24. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 25. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 26. Sulmin punkt osadnictwa obiekt wielokulturowy 27. Sulmin punkt osadnictwa późne średniowiecze i okres nowożytny 28. Przyjaźń cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza dec. 291/Archeol z dn. 01.10.1976 r.o wpisie do rejestru zabytków 29. Przyjaźń punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia i wczesna dec. 290/Archeol z dn. epoka żelaza 01.10.1976 r. o wpisie do rejestru zabytków 30. Przyjaźń punkt osadnictwa epoka brązu 31. Barniewice osada otwarta wczesne średniowiecze 32. Dobrzewino - cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza Karczemki 33. Tuchom grodzisko wczesne średniowiecze dec 123/Archeol z dn. 23.12.1970 r. o wpisie do rejestru zabytków 34. Tuchom cmentarzysko płaskie, wczesna epoka żelaza punkt osadnictwa (osada?) 35. Tuchom cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza 36. Tuchom ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze (?) 37. Tuchom cmentarzysko kurhanowe epoka brązu (?) 38. Tuchom ślad osadnictwa późne średniowiecze 39. Tuchom ślad osadnictwa późne średniowiecze 40. Żukowo ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze 41. Miszewo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia i średniowiecze 42. Miszewo punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 43. Miszewo ślad osadnictwa okres wpływów rzymskich i średniowiecze 44. Miszewo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia i okres wpływów rzymskich 45. Banino ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 69 68

46. Borkowo osada otwarta młodsza epoka kamienia i wczesne średniowiecze 47. Borkowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia 48. Glincz osada otwarta młodsza epoka kamienia i epoka żelaza 49. Glincz punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 50. Glińcz punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze 51. Otomino ślad osadnictwa średniowiecze 52. Otomino osada otwarta okres wpływów rzymskich i średniowiecze 53. Otomino punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia i średniowiecze 54. Otomino punkt osadnictwa okres wpływów rzymskich (?) 55. Otomino punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 56. Przyjaźń punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 57. Przyjaźń punkt osadnictwa średniowiecze 58. Przyjaźń punkt osadnictwa średniowiecze 59. Żukowo cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza 60. Żukowo cmentarzysko płaskie i osada wczesna epoka żelaza otwarta i średniowiecze 61. Żukowo osada otwarta wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze 62. Żukowo ślad osadnictwa okres nowożytny 63. Żukowo ślad osadnictwa okres wpływów rzymskich i średniowiecze 64. Żukowo osada otwarta epoka brązu i wczesne 65. Żukowo osada otwarta (?) śepokaredniowiecze brązu 66. Żukowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 67. Żukowo osada otwarta wczesna epoka żelaza 68. Żukowo osada otwarta wczesne średniowiecze 69. Żukowo punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 70. Żukowo ślad osadnictwa wczesne średniowiecze 71. Żukowo osada otwarta wczesne średniowiecze 72. Żukowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia i wczesne średniowiecze 73. Żukowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 74. Żukowo osada otwarta (?) młodsza epoka kamienia (neolit) 75. Żukowo osada otwarta epoka brązu i średniowiecze 76. Żukowo ślad osadnictwa średniowiecze 77. Żukowo ślad osadnictwa średniowiecze 78. Żukowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia 79. Żukowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) i średniowiecze 80. Żukowo osada otwarta wczesne średniowiecze 81. Glińcz cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza dec. 289/Archeol. z dn.30.09.1976 r. o wpisie do rejestru zabytków 82. Żukowo osada otwarta młodsza epoka kamienia i średniowiecze 83. Żukowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 84. Żukowo punkt osadnictwa średniowiecze 85. Żukowo punkt osadnictwa średniowiecze 86. Żukowo ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 87. Żukowo punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia 88. Banino cmentarzysko płaskie wczesna epoka żelaza dec. nr 233/Archeol z dn.06.12.1972 r. o wpisie do rejestru zabytków 89. Banino osada otwarta wczesne średniowiecze 90. Banino punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 91. Banino punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 92. Banino osada otwarta okres wpływów rzymskich 93. Banino ślad osadnictwa okres wpływów rzymskich i wczesne 94. Czaple ślad osadnictwa średniowieczeokres wpływów rzymskich

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 70 69

95. Czaple ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 96. Czaple osada otwarta wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze 97. Czaple osada otwarta wczesne i późne średniowiecze 98. Barniewice ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia i wczesna epoka żelaza 99. Rębiechowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia 100. Rębiechowo osada otwarta epoka brązu 101. Rębiechowo ślad osadnictwa przełom er 102. Barniewice ślad osadnictwa okres wpływów rzymskich 103. Rębiechowo ślad osadnictwa średniowiecze 104. Rębiechowo punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 105. Rębiechowo cmentarzysko płaskie okres halsztacki 106. Rębiechowo osada otwarta obiekt wielokulturowy 107. Rębiechowo osada otwarta wczesne średniowiecze 108. Rębiechowo ślad osadnictwa epoka brązu 109. Rębiechowo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 110. Barniewice osada otwarta wczesna epoka żelaza 111. Chwaszczyno obozowisko epoka kamienia (mezolit) 112. Chwaszczyno ślad osadnictwa epoka brązu 113. Chwaszczyno ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 114. Chwaszczyno ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 115. Chwaszczyno osada otwarta wczesna epoka żelaza 116. Chwaszczyno osada otwarta młodsza epoka kamienia (neolit) 117. Chwaszczyno ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 118. Chwaszczyno osada otwarta epoka brązu 119. Chwaszczyno punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 120. Chwaszczyno ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 121. Chwaszczyno ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) 122. Chwaszczyno ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia (neolit) i epoka brązu 123. Chwaszczyno osada otwarta wczesna epoka żelaza 124. Leźno osada otwarta obiekt wielokulturowy 125. Leźno osada otwarta wczesna epoka żelaza 126. Leźno ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza i wczesne średniowiecze 127. Leźno osada otwarta obiekt wielokulturowy 128. Leźno punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 129. Leźno ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 130. Leźno osada otwarta wczesna epoka żelaza i okres 131. Leźno punkt osadnictwa wczesnaśredniowiecz epokany żelaza i wczesne średniowiecze 132. Niestępowo ślad osadnictwa okres wpływów rzymskich 133. Banino ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza i późne średniowiecze 134. Nowy Glińcz ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 135. Otomino punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia 136. Skrzeszewo osada otwarta wczesna epoka żelaza 137. Przyjaźń punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 138. Przyjaźń punkt osadnictwa późne średniowiecze 139. Skrzeszewo punkt osadnictwa średniowiecze 140. Skrzeszewo ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 141. Skrzeszewo punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 142. Skrzeszewo punkt osadnictwa młodsza epoka kamienia 143. Skrzeszewo ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza (cmentarzysko płaskie?) 144. Skrzeszewo osada otwarta wczesna epoka żelaza 145. Skrzeszewo ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 146. Skrzeszewo ślad osadnictwa młodsza epoka kamienia 147. Skrzeszewo punkt osadnictwa wczesna epoka żelaza 148. Przyjaźń ślad osadnictwa wczesna epoka żelaza 149. Przyjaźń punkt osadnictwa (osada?) obiekt wielokulturowy 150. Skrzeszewo punkt osadnictwa (osada?) młodsza epoka kamienia (neolit) 151. Chwaszczyno punkt osadnictwa wczesne średniowiecze 152. Niestępowo cmentarzysko płaskie okres wpływów rzymskich

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 71 70

W granicach zmiany studium znajduje się strefa ochrony stanowiska archeologicznego nr 25 AZP (13-41/89) oznaczona na rysunku studium nr 153 (RYS NR 2a).

6. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA

6.1 LUDNOŚĆ (DEMOGRAFIA) 6.1.1 ZMIANY W ZALUDNIENIU MIASTA I GMINY PO 2000 ROKU Tabela nr 12. Dotychczasowy rozwój ludności gminy miejsko-wiejskiej Żukowo w latach 2000-2010 przedstawiał się następująco: miasto obszar wiejski gmina lata osób dynamika osób dynamika osób dynamika 2000 5831 100,0 16156 100,0 21987 100,0 2005 6294 107,9 18708 116,8 25002 113,7 2010 6519 111,8 23124 143,1 29643 134,8

Tempo przyrostu ludności było znacznie wyższe na terenie wiejskim w porównaniu z miastem. Przyrost rzeczywisty ludności w mieście w latach 2000-2005 wyniósł 463 osoby, a w następnym pięcioleciu tylko 225 osób. Słabnące tempo przyrostu ludności miejskiej może wskazywać na to, że występują tu istotne progi rozwojowe np. brak uzbrojonych terenów, lub na powszechne tendencje społeczne, takie jak niechęć do osiedlania się w małych miastach, które tracą swoją atrakcyjność z uwagi na niedostatecznie rozwinięty rynek pracy. Zupełnie inaczej kształtuje się sytuacja na obszarze wiejskim gminy. W latach 2001-2005 ludność wsi wzrosła o 2552 osoby, w następnym pięcioleciu o 4587 osób. Poszczególne jednoroczne przyrosty ludności po 2005 roku podwoiły się; po 2000 roku ludność przyrastała średnio o 400 osób rocznie, zaś pod koniec dziesięciolecia już o ponad 900 osób rocznie ( w roku 2007 nawet ponad 1000 osób). Łącznie w ostatnim dziesięcioleciu ludność gminy miejsko-wiejskiej zwiększyła się o prawie 35%.

Wysokie tempo przyrostu ludności obserwuje się w gminach sąsiadujących z Trójmiastem (zwłaszcza w gminie Pruszcz Gdański), a samo zjawisko spontanicznej urbanizacji wyraża się nie tylko w przyroście mieszkań, głównie zabudowy indywidualnej, ale także w przenoszeniu się na te tereny działalności przemysłowej i usługowej – zjawisko to nazywane jest suburbanizacją. Wiąże się to oczywiście z wypieraniem z tego obszaru funkcji rolniczej, ale w wypadku gminy Żukowo najcenniejsze rejony produkcyjne rolnictwa zdają się nie kolidować z żywiołową urbanizacją.

Statystyka oficjalna nie obejmuje kategorii tzw. rezydentów, czyli takich osób, które wprawdzie mieszkają na terenie gminy, ale nie są w niej zameldowane na pobyt stały. Z różnych przyczyn, często formalnych, nie meldują się w nowym miejscu zamieszkania, ponieważ nadal korzystają z usług: przedszkola, szkoły, opieka lekarskiej itp. w mieście. Rzutuje to niekorzystnie na dochody gminy Żukowo (uszczuplone dochody z podatków PIT i CIT). Trudno jest oszacować liczbę ludności należącą do tej kategorii. Pogłębia się dezintegracja społeczna w gminie, obcy i miejscowi żyją obok siebie, ale nie tworzą wspólnoty lokalnej. 6.1.2 CZYNNIKI WZROSTU LUDNOŚCI Głównymi czynnikami wzrostu ludności są przyrost naturalny i migracje. Przyrost naturalny

Przyrost naturalny stanowi różnicę między liczbą urodzeń i liczbą zgonów. Na potrzeby niniejszego opracowania przeanalizowano szczegółowo dane z lat 2008-2010 (dane statystyczne z ostatniego roku – 2011 nie są jeszcze dostępne). Na podstawie tych danych, a także analizy danych wcześniejszych, od 2000 roku można jednoznacznie stwierdzić, że przebieg zjawiska urodzeń i zgonów w gminie Żukowo nie zmienia się co najmniej od 10 lat. Poziom urodzeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców jest relatywnie wysoki, powyżej 10 promili rocznie, poziom zgonów stosunkowo niewielki – oscyluje wokół 5 promili, w rezultacie przyrost naturalny kształtuje się dodatnio.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 72 71

Tabela nr 13. Ruch naturalny w gminie Żukowo na tle województwa pomorskiego oraz powiatu kartuskiego w roku 2010 (dane GUS). małżeństwa urodzenia zgony przyrost naturalny na 1000 ludności województwo pomorskie 6.1 12.0 8.7 3.4 powiat kartuski 6.9 16.0 6.8 9.2 gmina Żukowo 6.2 12.4 5.0 7.4

W województwie pomorskim gminy wiejskie powiatu kartuskiego wyróżniają się wysoką dynamiką rozwoju naturalnego (jest to jedyny taki powiat w województwie). Na tle gmin sąsiednich gmina Żukowo wyróżnia się nieco niższym poziomem wskaźnika urodzeń.

Tabela nr 14. Ruch naturalny i saldo migracji w gminie Żukowo w latach 2000 – 2010 (dane GUS). ruch naturalny saldo osób osób na 1000 ludności Rok migracji urodzenia zgony przyrost urodzenia zgony przyrost osób żywe naturalny żywe naturalny 2000 296 122 174 13.4 5.5 7.9 234 2005 313 147 166 12.5 5.9 6.6 571 2008 373 146 227 13.8 5,4 8.4 650 2009 348 138 210 12.4 4.9 7.5 674 2010 361 145 216 12.4 5.0 7.4 714

Ruch migracyjny Analiza danych, zawartych w tabeli powyżej, wskazuje na rosnące znaczenie migracji dla rozwoju demograficznego gminy Żukowo. O ile w roku 2000 udział przyrostu naturalnego w przyroście ludności ogółem wynosił 42,6 %, to w roku 2010 tylko 23,2%. Saldo roczne migracji wewnętrznych w okresie 10 lat wzrosło trzykrotnie, z 234 do 714 osób. Zasadniczy strumień migrantów kieruje się z miast, zwłaszcza z Gdańska i Gdyni na tereny wiejskie gminy z racji ich atrakcyjnego położenia. Bardzo wysoki udział migracji z miast w ostatnich latach – powyżej 80% ogółu napływu, notowały tylko trzy gminy w województwie: Pruszcz Gd., Szemud oraz wiejska część gminy Żukowo. Głównym stymulatorem napływu ludności wielkomiejskiej na teren gminy jest zorganizowany rynek nieruchomości, gdzie działają wyspecjalizowane agencje nieruchomości w powiązaniu z firmami deweloperskimi. Bogata oferta mieszkań i domów na sprzedaż lub wynajem przyciąga rzesze młodych ludzi, których potrzeby mieszkaniowe w wielkich miastach nie mogą być zaspokajane (z różnych powodów).

Tabela nr 15. Zmiany w rozmieszczeniu ludności zameldowanej na pobyt stały w latach 2008-2012 wg miejscowości51 lp. miejscowość ludność 30.09.2008 ludność 31.01.2012 zmiany w liczbie osób 1 Babi dół 311 308 -3 2 Banino 2330 3065 +735 3 Barniewice 214 185 -29 4 Borkowo 990 1076 +86 5 Borowiec 42 56 +14

51. Źródło: dane UG w Żukowie - Referat Ewidencji Ludności

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 73 72

6 Chwaszczyno 2803 3184 +381 7 Czaple 321 382 +61 8 Dąbrowa 88 113 +25 9 Glincz 919 984 +65 10 Leźno 1411 1495 +84 11 Lniska 321 390 +69 12 Łapino 419 441 +22 13 Małkowo 497 614 +117 14 Miszewko 296 319 +23 15 Miszewo 326 380 +54 16 Niestępowo 1112 1193 +81 17 Nowy świat 275 306 +31 18 Nowy Tuchom 58 57 -1 19 Otomino 353 428 +75 20 Pępowo 1175 1439 +264 21 Przyjaźń 1309 1511 +202 22 Rębiechowo 535 660 +125 23 Rutki 222 220 -2 24 Skrzeszewo 1122 1194 +72 25 Sulmin 454 500 +46 26 Tuchom 918 1052 +134 27 Widlino 222 231 +9 28 Żukowo - miasto 6240 6300 +60 29 Żukowo – wieś 906 1013 +111 Ogółem 26189 29096 +2907

Rozmieszczenie ludności wg miejscowości Przeanalizowano rozmieszczenie ludności w poszczególnych miejscowościach w okresie 30.09.2008 – 31.01.2012 (na podstawie danych UG w Żukowie). Analiza dotyczy tylko ludności zameldowanej na pobyt stały (tab. 3), w 29 miejscowościach, z wyróżnieniem miasta Żukowa i obrębu wiejskiego Żukowo – wieś. Wśród analizowanych miejscowości największy wzrost ludności odnotowano we wsi Banino – wzrost o 31.5%, w okresie zaledwie 3,5-letnim. Kolejna pod względem tempa rozwoju jest wieś Pępowo – wzrost o 22.5%, a dalej Chwaszczyno i Przyjaźń. Największy przyrost ludności, w liczbach bezwzględnych wystąpił w Baninie – o 735 osób oraz w Chwaszczynie o 381 osób. Przeciętnie po około 100 osób wzrosła ludność wsi obrębowych: Małkowo, Rębiechowo, Tuchom i Żukowo – wieś. Pozostałe miejscowości odnotowały przyrost rzędu kilkudziesięciu osób. Brak rozwoju ludności a nawet niewielki spadek wystąpił w małych miejscowościach: Babi Dół, Nowy Tuchom, Rutki, Widlino, a nieco więcej w Barniewicach. Konsekwencje spontanicznego procesu przemieszczania ludności są następujące:  postępująca koncentracja ludności w największych miejscowościach: Chwaszczynie i Baninie. Te dwie wsie razem z miastem Żukowo skupiają już obecnie ponad 40% ludności gminy. Rosnąca szybko liczba ludności Chwaszczyna i Banina oznacza potrzebę kształtowania tam silnego ośrodka usługowego dla mieszkańców, zwłaszcza uwzględniającego potrzeby oświatowe dzieci i młodzieży. Wsie Banino i Chwaszczyno, każda licząca ponad 3 tys. mieszkańców, pretendują powoli do roli małych

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 74 73

miasteczek, a z uwagi na dynamikę rozwojową są konkurencyjne dla miasta Żukowa jako centralnego ośrodka, obsługującego gminę.  wzrasta przeciętna gęstość zaludnienia, wyrażona wskaźnikiem osób na km². Już 3 miejscowości: Banino, Chwaszczyno i Niestępowo osiągnęły gęstość zaludnienia powyżej 200 osób/1 km², która charakteryzuje obszary zurbanizowane52, a wieś Pępowo jest bardzo blisko osiągnięcia takiego poziomu – 198 osób/km² w 2010 roku. 6.1.3 PROGNOZA POMIGRACYJNEGO ROZWOJU LUDNOŚCI DO 2025 ROKU Zindywidualizowana prognoza, została opracowana w 2008 roku przez PPR "DOM", dla obszaru gminy Żukowo z wyróżnieniem miasta. Przyjęto następujące założenia:  utrzymanie dzietności dla kobiet w gminie 1,54 dziecka urodzonego przez kobietę w wieku rozrodczym 15-49 lat,  stopniową poprawę jakości życia mieszkańców, co sprzyja wydłużeniu średniej długości trwania życia,  niezmienne saldo migracji w gminie plus 600 osób rocznie. Wyniki opracowanej prognozy na lata 2010-2025 zawierają tabele poniżej.

Tabela nr 16. Prognoza pomigracyjna rozwoju ludności gminy Żukowo do 2025 roku lata wyszczególnienie 2010 2015 2020 2025 1 ludność – osób 29235 33147 36966 40702 dynamika 100.0 113.4 126.4 139.2 2 grupy wieku w % 100.0 100.0 100.0 100.0 2.1 przedprodukcyjny 0-17 lat 24.5 22.0 20.3 19.2 2.2 produkcyjny 18-59/64 lata 64.7 65.3 64.6 62.9 2.3 poprodukcyjny 60/65 i więcej 10.8 12.7 15.1 17.9

Źródło: Oprac. Przedsiębiorstwo Projektowo – Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o ze Starogardu Gdańskiego, 2008.

Tabela nr 17. Prognoza pomigracyjna rozwoju ludności miasta Żukowo do 2025 roku wyszczególnienie lata 2010 2015 2020 2025 1 ludność – osób 6685 7102 7466 7767 dynamika 100.0 106.2 111.7 116.2 2 grupy wieku w % 100.0 100.0 100.0 100.0 2.1 przedprodukcyjny 0-17 lat 24.3 23.3 22.8 21.7 2.2 produkcyjny 18-59/64 lata 65.3 64.1 61.8 60.5 2.3 poprodukcyjny 60/65 i więcej 10.4 12.6 15.4 17.8 Źródło: Oprac. Przedsiębiorstwo Projektowo – Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o ze Starogardu Gdańskiego, 2008.

Indywidualna prognoza dla gminy Żukowo różni się od prognozy GUS53 (prezentowanej na stronie internetowej tej instytucji). GUS z niezrozumiałych powodów nie uwzględnia specyfiki obszarów podmiejskich położonych w aglomeracji dużych miast, chociaż jest to zjawisko powszechnie znane w Polsce od kilkunastu lat. Wg GUS – do 2025 roku nastąpi:  zatrzymanie rozwoju miast w powiecie kartuskim (chodzi o miasta Kartuzy i Żukowo),  ludność wsi wzrośnie tylko o 18,6% (w skali powiatu oznacza to przyrost o 18,1 tys. osób)

Prognoza indywidualna dla gminy Żukowo przewiduje: wzrost ludności, zarówno w mieście, jak i na wsi, a łączne zmiany na obszarze gminy to wzrost zaludnienia o 10 tys. osób, czyli o 39%; tempo wzrostu dwukrotnie wyższe, niż to proponuje GUS. Wyniki rzeczywiste rozwoju ludności do 2010 roku potwierdzają trafność założeń prognozy zindywidualizowanej

52 Drugim wymaganym wskaźnikiem w delimitacji obszarów zurbanizownaych jest wysoki (ponad 75%), udział ludności utrzymującej się ze źródeł nierolniczych. 53 Aktualnie GUS prezentuje na swojej stronie internetowej "Prognozę dla powiatów i miast na prawie powiatów oraz podregionów na lata 2011-2035"

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 75 74

opracowanej przez PPR "Dom".

Tabela nr 18. Odchylenia stanu rzeczywistego ludności od założeń prognozy w 2010 roku grupy wieku prognoza stan istniejący GUS odchylenia +/- osób 0-2 1022 1152 +130 3-5 1058 1197 +139 6 354 380 +26 7-12 2460 2495 +35 13-15 1334 1327 -7 16-17 923 896 -27 0-17 7151 7447 +296 18-59/64 18920 19089 +169 60/65 i więcej 3164 3107 -57 Ogółem 29235 29643 +408

Stan rzeczywisty wykazuje: nieco wyższą liczebność grup wieku przedprodukcyjnego i produkcyjnego oraz mniejszą – wieku poprodukcyjnego. Różnica w ogólnej liczbie ludności gminy + 408 osób jest niewielka i nieistotna, ale jeśli dynamika rozwoju ludności gminy w następnych 2-3 latach będzie równie wysoka lub wyższa to założenia prognozy na dalsze lata zdezaktualizują się i trzeba będzie powtórzyć jej opracowanie. 6.2 MIESZKALNICTWO Wielkość zasobów mieszkalnictwa rodzinnego w gminie wg GUS w 2010 roku przedstawiała się następująco:

Tabela. 19. Zasoby mieszkaniowe gminy gmina w tym miasto ogółem % ogółem % mieszkania 7652 100,0 1850 24,2 izby 36588 100,0 8893 24,3 pow. użytkowa w tys. m² 864,1 100,0 194,4 22,5

Tylko 24% zasobów mieszkaniowych znajduje się w mieście Żukowo, pozostałe na obszarze wiejskim gminy.

Tabela. 20. Wskaźniki zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych na tle województwa i powiatu w 2010 roku (dane GUS) przeciętna pow. mieszkania na pow. użytkowa osób na wyszczególnienie użytkowa 1000 ludności w m² na 1 osobę 1 mieszkanie 1 mieszkania na m² woj. pomorskie 322 24,1 2,89 69,7 powiat kartuski 249 24,4 4,02 97,9 gmina Żukowo 258 29,2 3,87 112,9 w tym 284 29,6 3,52 105,1 miasto Żukowo

Wskaźnik zaspokojenia potrzeb wyrażony liczbą mieszkań na 1000 mieszkań, kształtuje się, w gminie i mieście Żukowie poniżej średniej dla województwa, ale powyżej średniej dla powiatu kartuskiego (wiąże się to z przeciętną wielkością

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 76 75

rodzin, która na obszarach wsi kaszubskich jest wyższa niż w innych rejonach województwa). Przeciętna powierzchnia mieszkań jest dużo wyższa w mieście i gminie Żukowo w stosunku do województwa i powiatu kartuskiego. Także wskaźnik powierzchni użytkowej na 1 mieszkańca jest wysoki, zbliża się do wielkości 30 m² na 1 osobę (jest to wskaźnik lepszy o 22,8 % od średniej dla województwa). Jest to konsekwencją dominującego udziału budownictwa indywidualnego w mieście i gminie. Zabudowa wielorodzinna jest nieliczna. Techniczne wyposażenie mieszkań według danych statystycznych w 2010 roku przedstawia się następująco:

Tabela. 21. Techniczne wyposażenie mieszkań lokalizacja wyposażenie mieszkań miasto wieś wodociąg 99,4 96,6 łazienka 95,4 88,1 ustęp spłukiwany 97,2 89,5 centralne ogrzewanie 87,5 83,6 gaz z sieci 72,1 32,9

Zestawienie daje nazbyt optymistyczny obraz gminy. Wydaje się, że pod względem technicznym gmina posiada dobre wyposażenie mieszkań, tymczasem niedobory w zakresie kanalizacji sanitarnej są prawdziwą bolączką gminy, a odbiór ścieków komunalnych oparty jest na przydomowych szambach.

Zasoby komunalne mieszkań54 Zasób mieszkaniowy gminy tworzą lokale położone w budynkach stanowiących własność gminy, lokale niewykupione, w budynkach stanowiących współwłasność gminy oraz lokale, znajdujące się przy szkołach i ośrodkach zdrowia, mające charakter mieszkań służbowych. Rozmieszczenie gminnego zasobu mieszkaniowego:  70 lokali w budynkach komunalnych z tego: 16 lokali w Żukowie, 28 w Babim Dole, 4 w Baninie, 5 w Niestępowie, 6 lokali w Skrzeszewie, 4 w Łapinie, 3 w Rębiechowie, 2 w Widlinie, po 1 lokalu w Miszewku oraz Przyjaźni,  3 lokale w Żukowie, w budynkach częściowo wykupionych przez najemcę,  4 lokale przy ośrodkach zdrowia w Żukowie i Chwaszczynie,  9 lokali przy szkołach: w Miszewie, Niestępowie, Leźnie, Żukowie, Glinczu, Skrzeszewie i Sulminie. Gmina nie tworzy odrębnej puli lokali socjalnych, ale w każdej chwili może lokale komunalne przekwalifikować na tę kategorię. W latach 2010-2015 przewidziano zwiększenie zasobu gminnego z 86 do 88 mieszkań. Powstaje zasadniczy problem, czy gmina ma w przyszłości rozwijać zasoby komunalne (w strategii rozwoju nie podjęto tego tematu). Jest to sprawa kosztów i możliwości finansowych gminy – problem do dyskusji.

Dodatki mieszkaniowe Dla niezamożnych mieszkańców gmina wypłaca dodatki do czynszu, jako pomoc w kosztach utrzymania mieszkań. Według danych GUS w 2010 roku gmina Żukowo udzieliła pomocy tego typu 401 osobom, we wszystkich rodzajach własności mieszkań. Łącznie skierowano pomoc finansową do zaledwie 5% najemców, nie jest to duża skala pomocy.

Mieszkania oddawane do użytku Dzięki danym statystycznym możliwe jest przeanalizowanie struktury i wielkości nowego budownictwa mieszkaniowego, powstającego w gminie w ostatnich latach:

54 Opracowano na podstawie załącznika dla Uchwały Nr XLIII/716/2010/ Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 28 maja 2010 roku "Wieloletni program gospodarczy mieszkaniowym zasobem gminy Żukowo na lata 2010-2015"

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 77 76

Tabela. 22. Struktura budownictwa mieszkaniowego lata wyszczególnienia 2008 2009 2010

budynki nowe oddane do użytkowania, w tym: 293 224 359  mieszkalne – sztuk 263 205 326  pow. użytkowa mieszkań w m² 43627 32989 58117  pow. użytkowa na 1 budynek w m² 165,9 160,9 178,3

mieszkania oddane do użytku w budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych w tym:  ilości 266 204 368  przeznaczone na sprzedaż 16 10 80 lub wynajem  indywidualne 250 194 288

Efekty osiągane w budownictwie są znaczne; w okresie zaledwie 3 lat oddano do użytku 876 budynków, z tego 90,6% stanowiły budynki mieszkalne. Przeciętna wielkość nowych budynków mieszkalnych kształtuje się od 165 m² pow. użytkowej do prawie 180 m²; są to typowe budynki jednorodzinne. Liczba mieszkań nowych i rozbudowanych wynosiła 838, z tego 87,4% w budownictwie indywidualnym. W systemie deweloperskim zbudowano ponad 100 mieszkań, są to pozytywne zjawiska świadczące o tym, że rynek nieruchomości zaczyna sie rozwijać. Dostępność mieszkań na wynajem pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ludziom mniej zamożnym, których nie stać na własne mieszkanie (np. nie mogą uzyskać kredytu mieszkaniowego). Takiej kategorii mieszkań brakuje w dużych miastach, powszechnie występuje dążenie do pozyskiwania mieszkania na własność, za wszelką cenę. Wolny rynek w wynajmie mieszkań przyczynia się do zwiększenia mobilności przestrzennej społeczeństwa, ułatwia przenoszenie się ludzi w poszukiwaniu pracy. Głównym stymulatorem rozwoju budownictwa mieszkaniowego w gminie jest wysoka podaż, relatywnie tanich gruntów budowlanych. Ta oferta spotyka się z dużym popytem ze strony mieszkańców Trójmiasta. 6.3 RYNEK PRACY  Miejsca pracy Liczbę miejsc pracy w gminie szacuje się na około 11 tys. zatrudnionych, z tego:  w firmach małych, zatrudniających do 9 osób - ca 4,5 tys. osób,  w firmach średnich i dużych - ca 5,5 tys. osób,  w rolnictwie indywidualnym55 - 1,0 tys. osób, Statystyka podaje niewiele informacji o rynku pracy, co wynika z poniższej tabeli:

Tabela. 23. Pracujący w głównym miejscu pracy w 2009 i 2010. gmina miasto wieś pracujący wg płci 2009 2010 2009 2010 2009 2010 ogółem, 5917 5570 2191 2231 3726 3339 w tym:

 mężczyźni 3357 3050 1009 996 2348 2054  kobiety 2560 2520 1182 1235 1378 1285

O ile na rynku pracy w mieście przeważają kobiety - 53,9% w 2009 roku i 55,4% w 2010 roku, to na wsi jest odwrotnie. W 2010 roku nastąpił znaczący spadek pracujących mężczyzn i to w obszarze wsi (o ponad 300 osób). Najbardziej na brak miejsc pracy narzekają mieszkańcy wsi położonych na południu gminy (wsie rolnicze).  Bezrobocie Dane statystyczne dotyczą obszaru gminy miejsko-wiejskiej, bez podziału na miasto i wieś. Liczba bezrobotnych

55 Na terenie gminy funkcjonuje ok. 1,1 tys. gospodarstw rolnych indywidualnych - dane za 2010 rok

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 78 77

w gminie Żukowo w latach 2008-2010 systematycznie wzrasta, co obrazuje poniższe zestawienie:

Tabela. 24. Gmina Żukowo - Liczba bezrobotnych zarejestrowanych i stopa bezrobocia w latach 2008-2010 Dynamika Wyszczególnienie 2008 2009 2010 2010/2008

Bezrobotni zarejestrowani w tym: 419 710 897 214,1  mężczyźni 145 319 401 282,3  kobiety 274 391 496 181,0

Udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w %: - ogółem 2,4 3,9 4,7 x - mężczyźni 1,6 3,3 4,0 x - kobiety 3,2 4,4 5,4 x

Bezrobocie w gminie systematycznie rośnie, tylko w okresie 2008-2010 zwiększyło się ponad dwukrotnie, w grupie mężczyzn prawie trzykrotnie. Mimo tego stopa bezrobocia, mierzonego udziałem bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym kształtuje się nisko, od 2,4% w 2008 r. do 4,7% w 2010 r. Jest to poziom zbliżony do tego jaki obserwuje się w Gdańsku (3,7%) i Gdyni (3,5%).  Aktywność zawodowa Dane na temat aktywności zawodowej mieszkańców gminy uzyskuje się ze spisów powszechnych ludności. Aktualnie tj. w I kwartale 2012 GUS nie opublikował jeszcze wyników narodowego spisu powszechnego z 2011 (spis ostatecznie przeprowadzono metodą reprezentacyjną, niewykluczone więc, że wyniki zostaną zgeneralizowane i opublikowane tylko w skali województwa lub powiatów). Nie opublikowano też jeszcze wyników narodowego spisu rolnego z 2010 roku, co pozwoliłoby na zapoznanie się z informacjami na temat wielkości zatrudnienia w rolnictwie, dodatkowego zatrudnienia poza rolnictwem, źródeł utrzymania ludności. Takie dane w wypadku gminy Żukowo mają duże znaczenie informacyjne, ponieważ zjawisko dwuzawodowości jest tu powszechne. Według ostrożnych szacunków liczba aktywnych zawodowo mieszkańców gminy może wynosić obecnie 12,5-13,5 tys. osób, z tego około 1,0 tys. pozostaje na oficjalnie rejestrowanym bezrobociu oraz 0,5 - 1,0 tys. stanowią osoby zatrudnione dorywczo lub trwale niezainteresowane wykonywaniem jakiejkolwiek pracy. Tak więc liczba faktycznie zatrudnionych mieszkańców gminy kształtuje się na poziomie 10-11 tys. osób. Jaka część aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Żukowo dojeżdża do pracy w Trójmieście? Na to pytanie powinny odpowiedzieć badania komunikacyjne ruchu ulicznego, kolejowego itd. Wydaje się, że saldo dojazdów i wyjazdów do pracy dla gminy Żukowo nie jest wysokie. 6.4 USŁUGI DLA LUDNOŚCI  Ocena wyposażenia usługowego gminy w kategoriach jakości życia mieszkańców System obsługi gminy, w tym system obsługi ludności obejmuje szereg urządzeń usługowych, komercyjnych i publicznych, realizujących interes publiczny. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. istotę interesu publicznego wykłada w art. 2 pkt 4 w sposób następujący: "interes publiczny" – należy przez to rozumieć uogólniony cel dążeń i działań, uwzględniających zobiektywizowane potrzeby ogółu społeczeństwa lub lokalnych społeczności, związanych z zagospodarowaniem przestrzennym. Sferę publiczną lokalną tworzą urządzenia służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie zgodnym z art. 7 ustawy o samorządzie terytorialnym (artykuł mówiący o zadaniach własnych gminy). Są to minimum urządzenia dotyczące:  ochrony zdrowia,  pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,  oświaty, w tym: szkół podstawowych, przedszkoli i innych placówek oświatowo-wychowawczych,  kultury, w tym: bibliotek komunalnych i innych placówek upowszechniania kultury,  kultury fizycznej, w tym: terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,  targowisk i hal targowych,  utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,  cmentarzy komunalnych,  zasobu mieszkaniowego gminnego. Urządzenia usługowe zaliczone do sfery lokalnej publicznej: tworzą podstawowy ruszt wyposażenia usługowego

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 79 78

i są na ogół rozmieszczone proporcjonalnie do liczby mieszkańców miejscowości. Największa koncentracja usług podstawowych występuje w mieście Żukowo oraz we wsiach największych: Chwaszczynie i Baninie. Praktycznie wszystkie miejscowości w gminie wyposażone są w usługi podstawowe chociaż w małych wsiach są to tylko pojedyncze obiekty (remiza OSP, świetlica, sklep itp.). Skalę zapotrzebowania mieszkańców na usługi publiczne odzwierciedlają plany odnowy miejscowości (opracowane w latach 2009-2011), gdzie mieszkańcy zgłosili swoje potrzeby. Ich postulaty zostaną uwzględnione w studium. Sferę ponadlokalną tworzą instytucje finansowane przez samorząd powiatowy i wojewódzki oraz administrację rządową realizujące zadania w zakresie publicznej opieki zdrowotnej, kultury, szkolnictwa wyższego, placówek opiekuńczo- wychowawczych. Sfera urządzeń ponadlokalnych obejmuje obecnie tylko szkolnictwo ponadgimnazjalne finansowane przez samorząd powiatowy i występuje wyłącznie w mieście Żukowo. Ocena wyposażenia usługowego miasta obejmuje zarówno ilościowe zaspokojenie potrzeb społecznych, jak i dostępność do usług, o czym decyduje wielkość zasobów usługowych i ich przestrzenny rozkład w stosunku do miejsc zamieszkania.

 Edukacja Publiczna i Niepubliczna

Przedszkola56 W roku szkolnym 2010/1011 na terenie gminy działało 16 placówek wychowania przedszkolnego, zorganizowanych jako przedszkola lub punkty przedszkolne; wszystkie miały charakter placówek niepublicznych. Wychowaniem przedszkolnym objęto 616 dzieci. Poziom uczestnictwa dzieci z grupy wiekowej 3-5 lat wynosił 51,5% wg GUS, według Referatu Społecznego Urzędu Gminy – 64%. Wskaźnik jest wysoki (niezależnie od sposobu jego obliczania), ale niedostateczny w świetle zaleceń unijnych, które przewidują 90% uczestnictwa dzieci w przedszkolach. Rozmieszczenie przedszkoli przedstawia się następująco:  m. Żukowo – 3 obiekty,  Banino – 6 obiektów,  Chwaszczyno – 2 obiekty,  Niestępowo, Przyaźń, Pępowo, Skrzeszewo, Glincz – po 1 obiekcie. Zainteresowanie budową lub organizacją przedszkoli wyrazili mieszkańcy wsi: Leźno i Sulmin – w ramach przedsięwzięć projektowanych w tzw. planach odnowy miejscowości.

Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne W roku szkolnym 2010/2011 na terenie gminy działało 14 szkół podstawowych, z tego 13 finansowanych było przez samorząd gminny oraz 1 szkoła parafialna. Liczba oddziałów w szkołach podstawowych - 136, w gimnazjach - 52; pomieszczeń szkolnych odpowiednio 157 i 53. Warunki nauczania w szkołach są dobre, a oddziały szkolne nie są liczne.

Tabela. 25. Rozmieszczenie i wielkość szkół rodzaj szkoły miejscowość liczba uczniów dzieci w klasach 0 szkoła podstawowa Banino 340 74 szkoła podstawowa Borkowo 110 33 szkoła podstawowa57 Glincz 35 19 szkoła podstawowa Miszewo 66 21 szkoła podstawowa Niestępowo 138 25 szkoła podstawowa Pępowo 212 34 szkoła podstawowa Skrzeszewo 119 32 szkoła podstawowa58 Tuchom 35 14 szkoła podstawowa Żukowo 668 79

56 Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych za rok szkolny 2010/2011 – Referat Społeczny UG w Żukowie, opracowanie październik 2011. 57 Szkoła 3-letnia. 58 Szkoła 3-letnia.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 80 79

szkoła podstawowa Chwaszczyno 240 44 gimnazjum Chwaszczyno 159 - szkoła podstawowa Leźno 140 37 gimnazjum Leźno 81 - szkoła podstawowa Przyjaźń 162 24 gimnazjum Przyjaźń 152 - publiczne gimnazjum Żukowo 762 - szkoła podstawowa – Żukowo 73 10 parafialna razem - 3419 446

Struktura uczniów według rodzajów szkół: Szkoły podstawowe 2265 osób 66,2% Gimnazja 1154 osób 33,8% Razem 3419 osób 100,0%

Liczba 6-latków uczęszczających do klas zerowych, przy szkołach podstawowych to 446 osób, do przedszkoli uczęszcza zaś 50 dzieci z tej grupy. Sieć szkół w gminie jest dosyć gęsta, co zapewnia łatwy dostęp do szkół i pozwala na ograniczenie kosztownego dowozu uczniów (który finansuje gmina). Bilans uczniów na terenie gminy nie jest domknięty, ponieważ do szkół żukowskich uczęszcza 163 uczniów spoza gminy, natomiast aż 624 uczniów, zamieszkałych w gminie Żukowo pobiera naukę w szkołach zlokalizowanych poza jej granicami. Jest to wynik niedostatecznie rozwiniętej bazy lokalowej szkół, choć nie tylko, bo np. indywidualny dowóz dzieci do Gdańska czy Gdyni może być decyzją świadomie podjętą przez rodziców. Urząd Gminy dokłada wielu starań w celu lepszego zorganizowania szkół publicznych, a inwestycje dotyczące rozbudowy szkół traktowane są jako priorytetowe. Potrzeby w zakresie budowy i rozbudowy szkół zgłosili mieszkańcy wsi Banino (szkoła podstawowa i gimnazjum), Chwaszczyno (budowa obiektu na cele oświatowe), Przyjaźń (budowa sali gimnastycznej), Pępowo (rozbudowa szkoły), Glincz (rozbudowa szkoły) i Borkowo (budowa sali gimnastycznej).

Szkolnicwo ponadgimnazjalne Jest to szkolnictwo publiczne, finansowane przez samorząd powiatowy59. Szkoły te występują jako szkoły zawodowe i licea ogólnokształcące, wszystkie zlokalizowane są w mieście Żukowo.

Tabela. 26. Wykaz szkół ponadgimnazjalnych. rodzaje szkół szkoły liczba uczniów oddziały szkoły specjalne przysposabiające 1 27 4 do pracy zasadnicze szkoły zawodowe 1 324 10 licea ogólnokształcące 1 129 4 technika dla młodzieży 1 230 8 uzupełniające licea 1 33 2 ogólnokształcące dla dorosłych

Potrzeby szkolne mieszkańców gminy w zakresie szkolnictwa ponadgimnazjalnego zaspokajane są przez miejscowe

59 Dane dotyczące tego działu szkolnictwa pochodzą z opracowania "Edukacja i wychowanie w województwie pomorskim 2010/2011, Urząd statystyczny w Gdańsku 2011.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 81 80

szkoły w około 37% (uczestnictwo grupy 16-19 lat). Większość młodzieży prawdopodobnie korzysta ze szkół trójmiejskich.

 Opieka zdrowotna Na terenie gminy Żukowo działa samodzielny Publiczny ZOZ60, który zabezpiecza podstawową i specjalistyczną opiekę lekarską. Temu podmiotowi zarządzającemu podporządkowane są 3 przychodnie zdrowia: w Żukowie (rejonowa) oraz w Chwaszczynie i Baninie. Do dyspozycji mieszkańców pozostaje 1 karetka ratunkowa, podlegająca Szpitalowi Powiatowemu w Kartuzach. Według danych statystycznych w 2010 roku na terenie gminy działało: 7 zakładów opieki zdrowotnej, w tym 3 publiczne i 4 niepubliczne, zaś indywidualne praktyki lekarskie wykonywało 3 lekarzy w mieście Żukowo i 2 na wsi. W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej udzielono w 2010 - 100,5 tys. porad (głównie przez placówki podległe samorządowi terytorialnemu). Na terenie gminy działa 7 aptek, z tego 5 na terenie Żukowa, 1 w Baninie oraz 1 w Chwaszczynie (plus punkt apteczny). Średnio na 4941 mieszkańców gminy przypada 1 apteka (dane GUS).

 Opieka społeczna Pomoc społeczna koordynowana jest przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żukowie. Świadczenia pomocy społecznej, udzielone w 2010 roku:  gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej – 563,  osoby w gospodarstwach domowych, którym udzielono pomocy – 2045,  korzystających w ludności ogółem – 7%. Placówki wsparcia dziennego, sprawujące opiekę nad dziećmi i młodzieżą – 10, 176 miejsc, korzystających w roku sprawozdawczym – 222. Na terenie gminy znajdują się 4 prywatne domy opieki społecznej, dysponujące 102 miejscami dla pensjonariuszy; 2 obiekty w Żukowie, 1 w Glinczu. Ta forma opieki społecznej ma tendencję rozwojowe, występuje wzrost zapotrzebowania na miejsca opieki nad osobami w podeszłym wieku, z uwagi na starzenie się społeczeństwa.

 Obiekty kultury

Biblioteki Na terenie gminy działa Biblioteka Publiczna w Żukowie oraz jej 4 filie mieszczące się w Chwaszczynie, Baninie, Leźnie i Niestępowie. Łączny księgozbiór biblioteki i filii wynosi 41,9 tys. woluminów. Liczba wypożyczeń księgozbioru na zewnątrz to 39,6 tys. Liczba zapisanych czytelników wynosi 2353, z czego systematycznie korzysta około 2000 osób. Na terenie bibliotek i filii znajdują się kąciki czytelnicze, w których dodatkowo można skorzystać z czasopism i innych periodyków. W Chwaszczynie i Żukowie czytelnicy mogą skorzystać z czytelni internetowej. W każdej z tych placówek znajdują się po 3 ogólnodostępne komputery. Wskaźniki czytelnictwa, takie jak: liczba czytelników przypadających na 1000 mieszkańców gminy – 96, liczba osób przypadających na placówkę biblioteczną - 5929, nie należą do najwyższych w województwie.

Muzea W Żukowie istnieje tylko jedno muzeum – przy ul. 3 Maja znajduje się Muzeum Parafialne, w którym wystawiane są hafty kaszubskie i szaty liturgiczne. Na terenie gminy do niedawna działała galeria sztuki w miejscowości Sulmin (w budynku dawnego kościoła wpisanego do rejestru zabytków).

Obiekty sakralne Na terenie gminy znajdują się następujące parafie:  Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia NMP Żukowo ul. 3-go Maja 4  Parafia Rzymskokatolicka Miłosierdzia Bożego Żukowo, ul. Siostry Faustyny 1  Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Serca Pana Jezusa Niestępowo, ul. Raduńska 87  Parafia Rzymskokatolicka Niepokolanego Poczęcia NMP Banino, ul. Lotnicza 30  Parafia Rzymskokatolicka NMP Wspomożycielki Wiernych Skrzeszewo 79  Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Ewangelisty Przyjaźń, ul. Spacerowa 1  Parafia Rzymskokatolicka Św. Stanisława Biskupa Leźno 46

60 Według "Strategii rozwiązywania problemów społecznych gminy Żukowo na lata 2011-2015", oprac. Zespół Urząd Gminy Żukowo, Styczeń 2011.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 82 81

 Parafia Św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza Chwaszczyno, ul. Żeromskiego 1 Na jedną parafię przypada średnio 3 tys. mieszkańców gminy. Przy parafiach Wniebowzięcia NMP w Żukowie, w Chwaszczynie, Baninie, Leźnie, Niestępowie, Przyjaźni i Skrzeszewie znajdują się czynne cmentarze. Łączna powierzchnia cmentarzy wynosi 6 ha.

Potrzeby inwestycyjne w zakresie kultury zgłoszone przez mieszkańców wsi w ramach tak zwanych planów odnowy miejscowości:  Miszewo – adaptacja pomieszczeń na potrzeby biblioteki i biblioteki medialnej,  Pępowo – rozbudowa szkoły o bibliotekę,  Chwaszczyno – budowa biblioteki wraz z remizą OSP,  Tuchom – budowa świetlicy wiejskiej,  Rębiechowo – budowa świetlicy wiejskiej,  Sulmin – doposażenie świetlicy istniejącej,  Leźno – budowa sceny dla występów tanecznych,  Małkowo – budowa centrum kulturalno-sportowego. W mieście Żukowie należy rozpatrzyć projekt odbudowy historycznego amfiteatru (nad jeziorkiem). Podjęto już w tym kierunku kroki poprzez podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

 Handel detaliczny, Targowiska Od 2003 roku GUS nie publikuje żadnych informacji statystycznych na temat handlu detalicznego. Dane o handlu można jedynie uzupełnić ogólnymi szacunkami, które z konieczności nie są precyzyjne. Na terenie gminy zarejestrowanych jest 374 podmiotów gospodarczych, działających w handlu detalicznym. Oznacza to, że pow. sprzedażowa tego handlu nie przekracza 13-14 tys. m². Jest to w przeważającej części handel drobny, z przewagą handlu art. spożywczymi. Gmina Żukowo pozostaje pod wpływem oddziaływania trójmiejskich centrów handlowych (Real, Carrefour, Auchan, IKEA, Media Markt, itd.), zlokalizowanych wzdłuż trójmiejskiej obwodnicy, co w znacznym stopniu ogranicza rozwój handlu wielkopowierzchniowego na obszarze gminy. Niemniej jednak pojawiły się już dowody na to że handel wielkopowierzchniowy penetruje obszar gminy; świadczy o tym obecność 3 sklepów sieci "Biedronka" w Żukowie, Chwaszczynie i Baninie. Aktualnie inwestorzy tego typu handlu poszukują lokalizacji w małych miejscowościach, do 6 tys. mieszkańców, gdzie są skłonni inwestować w niewielkie sklepy o pow. 800-1200 m². Nie można wykluczać, że tendencje lokalizacyjne inwestorów mogą się odwrócić i wzrośnie ich zainteresowanie budową większych obiektów, stąd w studium należałoby wskazać lokalizacje także pod duże sklepy. W mieście Żukowie na terenie byłej bazy magazynowej GS funkcjonuje niewielkie, tymczasowe targowisko. Należy wyjaśnić problem stałej lokalizacji dla targowiska.

 Obiekty sportu, rekreacji i zieleni wypoczynkowej Na terenie gminy znajdują się następujące obiekty sportowe:  stadion sportowy pełnowymiarowy (w rozbudowie) w Żukowie,  hala sportowo-widowiskowa w Żukowie,  14 boisk wiejskich znajdujących się na terenie sołectw: Chwaszczyno, Tuchom, Rębiechowo, Banino, Małkowo, Pępowo, Leźno, Rutki, Niestępowo, Sulmin, Przyjaźń, Glincz, Skrzeszewo i Żukowo-wieś. Zgłoszone przez mieszkańców potrzeby programowe:  Otomino – budowa boiska sportowego,  Pępowo – zagospodarowanie parku, utworzenie osiedlowych terenów rekreacyjno-sportowych, budowa placu zabaw,  Tuchom – budowa placu zabaw,  Chwaszczyno – modernizacja boisk i placów zabaw, zagospodarowanie małego parku w centrum wsi,  Borkowo – budowa placu zabaw i boiska sportowego,  Glincz - budowa placu zabaw i boiska sportowego,  Małkowo – rekultywacja boiska, rozbudowa placu zabaw,  Miszewo – wykształcenie obszaru przestrzeni publicznej,  Przyjaźń – budowa boiska sportowego, wraz z budynkiem obsługi, budowa placu zabaw i ścieżek rowerowych,  Leźno – budowa placu zabaw w Czaplach, budowa boiska sportowego w Leźnie, zorganizowanie miejsc wypoczynku w parku w Leźnie, budowa ścieżek rowerowych,  Banino – budowa placu zabaw, boisk sportowych, ścieżek rowerowych, uporządkowanie i zagospodarowanie

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 83 82

parku,  Skrzeszewo – rewitalizacja parku z XIX wieku, założenie ogrodu dydaktycznego przy szkole podstawowej, doposażenie boiska piłkarskiego i budowa placu zabaw,  Rębiechowo – remont boiska sportowego, zagospodarowanie działki 86/3 jako terenu rekreacyjnego,  Widlino – budowa boiska sportowego, zagospodarowanie terenu wokół stawu,  Sulmin – utworzenie parku na działce 12/10, budowa placu zabaw, doposażenie boiska. Gmina nie posiada żadnego basenu pływackiego. Wydaje się, że projekt budowy nowej szkoły w Baninie winien uwzględnić taką inwestycję.

7. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z GOSPODARKI LOKALNEJ  Liczba i struktura własności podmiotów gospodarki narodowej Opracowano na podstawie danych o podmiotach gosp. narodowej, wpisanych do systemu REGON. Uzyskano też dane najnowsze obejmujące informacje za rok 2011. Dane rejestru REGON nie obejmują indywidualnego rolnictwa. Aż 74% podmiotów zlokalizowanych jest w obszarze wiejskim gminy, a tylko 26% w mieście. Jednocześnie podkreślić należy, że 94% zarówno tych, zlokalizowanych na wsi, jak i w mieście to podmioty najmniejsze zatrudniające poniżej 9 osób.

Tabela. 27. Przyrost liczby podmiotów gospodarczych i zmiany w strukturze ich własności – gmina Żukowo w latach 2008 – 2011 (dane GUS). wyszczególnienie lata dynamika 2008 2009 2010 2011 podmioty gosp. narod. ogółem, 2646 2875 3201 3378 127,7 w tym:  sektor publiczny 37 39 39 39 105,4  sektor prywatny 2609 2836 3162 3339 128,0 w tym:  spółki handlowe 227 233 262 289 127,8  spółki handlowe z 40 40 43 41 102,5 udziałem kapitału zagranicznego  osoby fizyczne prowadzące 2609 2836 2589 2714 104,0 działalność gospod. wskaźniki na 1000 ludności61:  podmioty gosp. ogółem 95,7 100,8 108,6 bd  osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 94,4 99,4 107,3 bd

Rozwój gospodarczy gminy na tle województwa pomorskiego i powiatu kartuskiego (tab.2) przedstawia się niezwykle korzystnie, w szczególności dotyczy to miasta Żukowo. Pod względem wskaźników ogółu podmiotów gosp. lokalnej, liczonego na 1000 ludności, miasto prześcignęło nie tylko województwo i powiat, ale dorównuje swoim największym sąsiadom: Gdańskowi i Gdyni. Dowodem dużej prężności sektora prywatnego lokalnej gospodarki jest fakt, że tylko w 2011 roku wpisano do rejestru REGON 403 nowe jednostki (wprawdzie wyrejestrowano 169 jednostek, ale i tak bilans dla gminy jest dodatni).

61 GUS nie podał jeszcze danych o ludności w 2011 roku, nie można obliczyć wskaźnika

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 84 83

Tabela. 28. Wskaźniki obrazujące rozwój gospodarczy gminy na tle powiatu i województwa w 2010 roku (dane GUS) na 1000 mieszkańców wyszczególnienie podmioty gosp. ogółem osoby fizyczne prowadzące dział. gosp.

województwo pomorskie 116,1 86,5 powiat kartuski 90,4 74,2 miasto Gdańsk 142,3 96,8 miasto Gdynia 143,4 102,8

gm. Żukowo 108,0 73,3  m. Żukowo 131,8 102,2  w. Żukowo (obszar wiejski poza miastem) 101,3 83,2

 Struktura funkcjonalna podmiotów Struktura funkcjonalna gospodarki lokalnej w obszarze miasta i wsi jest podobna. Dominuje szeroko pojęty sektor usług - ponad 60% wszystkich podmiotów należy do niego. Drugi z kolei jest sektor obejmujący przemysł i budownictwo - skupiający ponad 30% podmiotów. Na podstawie tej charakterystyki można stwierdzić, że już obecnie gospodarka gminy Żukowo ma charakter usługowo-przemysłowy.

Tabela. 29. Struktura funkcjonalna gospodarki w latach 2010-2011 (dane GUS). Gmina Miasto Obszar wiejski

2010 2011 2010 2011 2010 2011

Rolnictwo, leśnictwo łowiectwo, rybactwo  razem 122 123 19 20 103 103  % 3,8 3,6 2,2 2,3 4,4 4,1 Przemysł i budownictwo  razem 1043 1102 261 256 782 846  % 32,5 33,2 30,4 29,6 33,4 33,7 Usługi  razem 2036 2153 579 590 1457 1563  % 63,7 63,7 67,4 68,1 62,2 62,2 Podmioty gospodarczy  razem 3201 3378 859 866 2342 2512  % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Dane z rejestru REGON pozwalają również na bliższe rozpoznanie działalności, zlokalizowanych w gminie. Są one najczęściej powiązane ze specyfiką strefy podmiejskiej dużych miast ponieważ produkcja i usługi ukierunkowane są na potrzeby Trójmiasta.

Tabela. 30. Gmina Żukowo - Liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON wg sekcji PKD w gminie Żukowo w latach 2010-2011 (dane GUS). 2010 2011 Zmiany A. Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 122 123 +1 B. Górnictwo i kopalnictwo 4 5 +1 C. Przetwórstwo przemysłowe 498 510 +12

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 85 84

D+E. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię i gaz 22 23 +1 oraz dostawa wody F. Budownictwo 541 564 +23 G. Handel hurtowy i detaliczny 753 771 +18 H. Transport, gospodarka magazynowa i łączność 247 244 -3 I. Hotele i restauracje 71? 86 +15? J. Informacja i komunikacja 63 82 +19 K. Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 81 82 +1 L. Obsługa nieruchomości 42 54 +12 M. Nauka i technika 229 268 +39 N. Działalność w zakresie usług administrowania 83 89 +6 i działalność wspierająca O. Administracja publiczna, obrona narodowa, 11 10 -1 obowiązkowe ubezpieczenie społeczne P. Edukacja 98 98 0 Q. Opieka zdrowotna i opieka społeczna 133 160 +27 R. Kultura, rozrywka i rekreacja 45 46 +1 S. Pozostała działalność komunalna, społeczna i 158 163 +5 indywidualna Ogółem 3201 3378 +177

Wśród działalności usługowych najbardziej rozwinięty jest segment firm, związanych z handlem hurtowym i detalicznym, w którym działa aż 753 jednostki, co stanowi 22,3% ogółu firm. W grupie działalności produkcyjnej przeważa przemysł przetwórczy, w którym funkcjonuje 510 firm tj. 15,1% ogółu podmiotów. Profile działalności są różnorodne: produkcja mebli i wyrobów z drewna, metali, chemikaliów, produkcja maszyn i urządzeń, odzieży, art. spożywczych. W sekcji C obejmującej budownictwo występują duże firmy zarówno ogólnobudowlane jak i wykonujące specjalistyczne roboty budowlane - działa tu 564 jednostek, 16,7% całego zbioru firm.

 Struktura wielkości podmiotów gospodarki lokalnej Z tabeli 5 wynika, że liczba dużych firm zarówno w mieście, jak i na wsi jest dość mała, a to one stabilizują rynek pracy. Firm największych, zatrudniających ponad 250 osób jest tylko 5, z czego 3 znajdują się w mieście. Dominują firmy najmniejsze, o zatrudnieniu do 9 osób, jest to 94% ogółu firm w gminie.

Tabela. 31. Struktura wielkości podmiotów gosp. wg ilości zatrudnionych (dane GUS). Podmioty według Gmina Miasto Wieś klas wielkości 2010 2011 2010 2011 2010 2011 0-9 osób 3017 3179 808 815 2209 2364 10-49 159 172 38 38 121 134 50-249 20 22 10 10 10 12 250-999 4 4 3 3 1 1 1000 i więcej 1 1 - - 1 1 Podmioty ogółem 3201 3378 859 866 2342 2512

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 86 85

8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA LUDNOŚCI I JEJ MIENIA 8.1 ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE62 8.1.1 WYSTĄPIENIE POWAŻNYCH AWARII, WG REJESTRU ZAKŁADÓW, POTENCJALNYCH SPRAWCÓW POWAŻNYCH AWARII W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Do obiektów stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa ludności i jej mienia należą (w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej z późniejszymi zmianami):  zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej (pożar, wybuch) - nie występują na obszarze gminy Żukowo,  zakłady o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej (pożar, wybuch) - nie występują na obszarze gminy Żukowo.

Zgodnie z „Raportem o stanie środowiska w województwie pomorskim 2010” w rejonie Banina występuje jedno punktowe źródło potencjalnych poważnych awarii (niezakwalifikowany do grupy o dużym lub zwiększonym ryzyku). 8.1.2 INNE ZAGROŻENIA TECHNOLOGICZNE Wg „Programu ochrony środowiska powiatu kartuskiego na lata 2008-2011, z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012- 1015” ryzyko wystąpienia poważnych awarii na terenie powiatu, w tym także gminy Żukowo dotyczy następujących obiektów i terenów:  zakłady stosujące w instalacjach technologicznych amoniak:  UNILEVER, Banino – 11,2 tony,  zakłady i podmioty przetwarzające inne substancje niebezpieczne:  „Ashland” – Miszewo – styren 224 Mg/rok i aceton 5,5 Mg/rok,  Damet, Tuchom – mossanol L 30 000 litrów,  podmioty magazynujące gaz propan butan,  stacje paliw,  stacje i podmioty zajmujące sie dystrybucja gazu LPG do tankowania pojazdów samochodowych (bez dystrybucji benzyn i olejów napędowych),  przydomowe punkty handlu gazem propan butan,  transport samochodowy: etyliny, oleju napędowego i gazu propan-butan (do stacji paliw), oleju opałowego (do kotłowni), gazu propan-butan w butlach, amoniaku i innych związków toksycznych,  transport kolejowy – paliw płynnych,  gazociągi wysokiego ciśnienia i gazociągi średniego ciśnienia ze stacjami redukcyjnymi.

Przewozy materiałów niebezpiecznych, w tym transport drogowy oraz kolejowy paliw płynnych i gazowych do stacji paliw i podmiotów zajmujących się dystrybucją gazu, stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa ludności i jej mienia w sytuacjach awaryjnych. W „Raporcie o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006 r.” do głównych kierunków transportu materiałów niebezpiecznych w województwie pomorskim w 2006 r. należała linia kolejowa Gdynia – Żukowo – Kościerzyna, natomiast w aktualnym „Raporcie o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2010 r.” brak aktualnej informacji na ten temat. Zagrożenia pożarowe o różnym stopniu w zależności od rodzaju zabudowy i przeznaczenia zabudowy, przy czym największe zagrożenie występuje w:  budynkach mieszkalnych wielorodzinnych wybudowanych w przed II poł. XX w. (palne stropy, więźba dachowa i klatki schodowe),  opustoszałych budynkach, budynkach w złym stanie technicznym,  obiektach produkcyjnych.

Ponadto zagrożenia mogą stanowić między innymi:  napowietrzne linie energetyczne wysokich i najwyższych napięć i stacje GPZ, stacje elektroenergetyczne, w sytuacji zerwania oraz w bezpośrednim sąsiedztwie w czasie funkcjonowania, na skutek promieniowania

62 opracowane przy wykorzystaniu „Programu ochrony środowiska powiatu kartuskiego na lata 2008 – 2011, z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012 – 2015” oraz „Raportu o stanie środowiska w województwie pomorskim 2010”

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 87 86

elektromagnetycznego,  możliwość rozprzestrzenienia się przez sieć kanalizacyjną i ogólnospławną skażeń spowodowanych np. wyciekami substancji ropopochodnych,  możliwość rozprzestrzenienia się uwolnionych substancji przez cieki,  wysokie budowle np. kominy oraz instalacje technologiczne i zbiorniki technologiczne w zakładach produkcyjnych, oraz budowle inżynieryjne, w tym mosty, wiadukty i maszty antenowe,  Port Lotniczy Gdańsk powodujący zagrożenie hałasem; zagrożenie hałasem lotniczym (liczone jako średnie) jest niewielkie, ale nie wyklucza występowania nawet znacznych okresowych uciążliwości akustycznych - zwłaszcza w świetle nasilania się ruchu lotniczego w porcie lotniczym w ostatnich latach oraz jego rozbudowy; zagrożenie może wystąpić w przypadku katastrofy samolotu.

W zagospodarowaniu przestrzennym należy uwzględnić potencjalne zagrożenia, mogące wystąpić w szczególności w sąsiedztwie obiektów produkcyjnych i urządzeń technicznych. 8.2 ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA63 Do istotnych zagrożeń naturalnych należą: powodzie, ruchy masowe wierzchniej warstwy litosfery oraz ekstremalne stany pogodowe. Dwóm pierwszym zjawiskom można przeciwdziałać przez świadome kształtowanie zagospodarowania przestrzeni w postaci zabezpieczeń przeciwpowodziowych, ochronę przed zabudową terenów zagrożonych powodzią oraz stabilizację stoków narażonych na ruchy masowe. Ekstremalne stany pogodowe powodują natomiast okresową destabilizację społeczno-gospodarczą, a przeciwdziałanie im polega na sprawnej organizacji społeczności zamieszkującej dany teren. 8.2.1 OBSZARY ZAGROŻONE POWODZIĄ Ochrona przed powodzią podlega regulacjom ustawy Prawo wodne, z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późniejszymi zmianami). Do dnia 18. marca 2011 roku ustawa regulowała zasady wyznaczania obszarów bezpośredniego zagrożenia powodziowego. Obszary te były wyznaczane między innymi w Studiach ochrony przeciwpowodziowej. W dniu 18 marca 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła obowiązek sporządzania map zagrożenia powodziowego dla obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Na mapach tych wyznacza się między innymi obszary szczególnego zagrożenia powodzią. Zmiana ustawy zniosła tym samym obowiązek wykonywania Studiów ochrony przeciwpowodziowej, zastępując je mapami zagrożenia powodziowego. Pojęcie obszarów bezpośredniego zagrożenia powodziowego zastąpiła pojęciem obszarów szczególnego zagrożenia powodziowego. Obszary szczególnego zagrożenia powodzią zgodnie z art. 9 ust 1 pkt 6c ustawy Prawo wodne są to:  obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat,  obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat,  obszary między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy i przymuliska (...... ) stanowiące działki ewidencyjne,  pas techniczny, w rozumieniu art. 36 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. W 2003 roku, zostało sporządzone opracowanie p.t. „Określenie granic obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych rzek: Raduni, Motławy, Martwej Wisły, Rozwójki i Bielawy od wody o prawdopodobieństwie pojawiania się 1% dla terenów zurbanizowanych, od wody o prawdopodobieństwie pojawiania się 1%, 10% dla pozostałych terenów”. Obszar gminy położony jest częściowo w zasięgu rzeki Raduni wymienionej w wyżej wymienionym opracowaniu. W punktach kontrolnych na rzece Raduni określone zostały rzędne wody o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% (woda stuletnia - prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat) i 10% (woda dziesięcioletnia - prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat) oraz przedstawiony został zasięg obszarów zalewowych wodą powodziową o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% i 10%.

63 na podstawie: „Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe Gminy Żukowo dla potrzeb studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego”, Proeko 2008

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 88 87

8.2.2 OBSZARY ZAGROŻONE OSUWANIEM SIĘ MAS ZIEMNYCH Zagrożenie morfodynamiczne na obszarze gminy ma znaczenie lokalne i głównie potencjalne. Duże wysokości względne i nachylenia zboczy dolin stwarzają zagrożenie morfodynamiczne zwłaszcza przy występowaniu naprzemian warstw utworów piaszczystych i gliniastych. Potencjalne zagrożenie potęgować mogą niewłaściwe lokalizacje obiektów, brak roślinności na stokach i występowanie sztucznych podcięć zboczy (skarp). Wg „Rejestracji i inwentaryzacji naturalnych zagrożeń geologicznych na terenie całego kraju (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk oraz innych zjawisk geodynamicznych)” oraz informacji Starostwa Powiatowego w Kartuzach na terenie gminy Żukowo nie występują zarejestrowane tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi. 8.2.3 EKSTREMALNE STANY POGODOWE Powszechnym zagrożeniem w warunkach środowiska przyrodniczego Polski są ekstremalne stany pogodowe, takie jak: bardzo silne wiatry, długotrwałe, intensywne opady deszczu lub śniegu. Szczególnie niebezpieczne mogą być te ostatnie – nawalne lub długotrwałe opady deszczu lub śniegu, połączone z roztopami, które przyczyniają się do wzrostu zagrożenia powodziowego. Zapobieganie ekstremalnym stanom pogodowym nie jest możliwe, natomiast możliwe jest zabezpieczanie lub kształtowanie zabudowy i zagospodarowania przestrzennego w taki sposób, który minimalizowałby negatywne skutki ekstremów pogodowych. Likwidacja ewentualnie powstałych szkód jest kwestią organizacji.

9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z POTRZEB I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY Gmina Żukowo, za sprawą korzystnej lokalizacji w pobliżu miast Trójmiasta i na szlakach komunikacyjnych rozwija się bardzo dynamicznie. Przyrost liczby ludności w ostatnich latach związany jest głównie z migracją mieszkańców z terenów miejskich i osiedlania się ich na terenie gminy Żukowo. Zainteresowanie inwestorów natomiast, szczególnie w zakresie lokalizacji funkcji związanych z produkcją, składami i magazynami, mówi o dużej atrakcyjności tych terenów i ich konkurencyjności w stosunku do droższych gmin miejskich Gdańska i Gdyni, oraz bardziej oddalonych od Trójmiasta gmin wiejskich. Prócz tego, że dynamiczny rozwój rodzi nowe możliwości, w tym zapewnienia lepszych warunków pracy i życia, rodzi także problemy, w tym te związane z zaspokojeniem niezbędnych potrzeb oraz oczekiwań obecnych i potencjalnych mieszkańców i inwestorów. 9.1 POTRZEBY ROZWOJU GMINY: Potrzeby w zakresie rozwoju gminy obejmują zarówno potrzeby mieszkańców (rdzennych jak i nowych), jak i ogólne potrzeby funkcjonalne, w tym w szczególności:  konieczność rozwoju usług publicznych (w zakresie usług edukacji, kultury, rekreacji) w związku z dynamicznie rosnącą liczba ludności,  potrzeba wykreowania jasnej i czytelnej polityki rozwoju (kontynuowanej w studium uwarunkowań, strategii rozwoju oraz innych dokumentach o charakterze ogólnogminnym i miejscowym) która z jednej strony dawałaby szansę korzystania z możliwości jakie daje napływ nowych mieszkańców i inwestorów, z drugiej natomiast dawałaby możliwość przewidywania, kierowania tym procesem w sposób zgodny z definicją rozwoju zrównoważonego, ochroną walorów w szczególności przyrodniczych i kulturowych oraz kształtowania rozwoju wizerunku,  rozwój infrastruktury, poza systemem infrastruktury ogólnokrajowej lub regionalnej (dróg i sieci) – jako niezbędnego narzędzia do przyciągania inwestorów i do porządkowania rozwoju przestrzennego – uzupełnienie braków, w tym w zakresie infrastruktury sanitarnej, dróg, ścieżek rowerowych, poprawa stanu dróg, w tym pomiędzy poszczególnymi miejscowościami w gminie,  potrzeba ochrony krajobrazu, w tym nawiązanie w kształtowaniu przestrzeni do tradycji kształtowania zabudowy na obszarach wiejskich oraz zachowanie terenów otwartych i ciągłości korytarzy i płatów ekologicznych,  uzupełnienie braków w zakresie infrastruktury turystycznej, w tym w zakresie obsługi różnych form ruchu turystycznego (informacje turystyczne, bazy noclegowe) oraz rekreacji weekendowej, świątecznej i letniej, zabezpieczenie terenów nadjeziornych dla rekreacji,  kreowanie strefy centrum gminy i miasta, jako terenów usług kulturalno-rekreacyjnych, administracyjnych i komercyjnych, wzmacniających znaczenie Żukowa zarówno w gminie jak i w regionie, w tym w aglomeracji Trójmiejskiej.

Najważniejsze potrzeby rozwoju gminy Żukowo zostały zaznaczone w Strategii rozwoju społeczno – gospodarczego gminy Żukowo do roku 2012, i zawarte w trzech głównych priorytetach rozwojowych – zostało to opisane w punkcie 17.1.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 89 88

9.2 MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY Szczególne możliwości dla rozwoju gminy stwarzają:  bezpośrednie sąsiedztwo Trójmiasta,  bliskość autostrady A1 i międzynarodowego Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy;  bardzo dobre powiązania komunikacyjne z miastami Aglomeracji Trójmiejskiej, rozbudowane i zmodernizowane w perspektywie najbliższych lat;  środowisko przyrodnicze gminy, tworzące stosunkowo zróżnicowany krajobraz i korytarze ekologiczne naturalnie strukturalizujące gminę;  bogate środowisko kulturowe, miejsca o wyjątkowym krajobrazie i historyczne obiekty kultury;  stosunkowo dobry stan środowiska i dobre warunki do zamieszkania,  dobra sytuacja socjalno – bytowa mieszkańców gminy,  rosnący poziom rozwoju podmiotów gospodarczych poza rolnictwem,  znaczne powierzchnie terenów przygotowane od strony planistycznej pod zainwestowanie;  planowana odbudowa linii kolejowej: Wrzeszcz – Kokoszki – Stara Piła – Żukowo – Kartuzy, która przyczynić się może do: zmniejszenia ruchu samochodowego (jako środka transportu w dojazdach do pracy) oraz poprawy spójności regionu w zakresie komunikacji.

Możliwości rozwoju gminy dotyczą między innymi:  rozwoju usług, rzemiosła, produkcji i komercji w ramach Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego oraz terenów przyległych do Gdańska,  rozwoju bazy logistycznej w ramach terenów zlokalizowanych w rejonie Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy,  dalszego rozwoju bogatej i różnorodnej oferty mieszkaniowej, dostępnej zarówno dla rdzennych mieszkańców jak i dotychczasowych mieszkańców terenów miejskich – Gdyni i Gdańska, zmieniających miejsce zamieszkania,  rozwoju przedsiębiorczości bazującej na potencjale mieszkańców gminy i w oparciu o Trójmiejski rynek zbytu,  restrukturyzacji gospodarki rolnej w odpowiedzi na potrzeby mieszkańców Trójmiasta jako odbiorców,  rozwoju turystyki krajoznawczej i weekendowej, w tym w ramach tras rowerowych i konnych łączących teren gminy z trójmiastem oraz szlaków kajakowych na rzece Raduni, oraz w oparciu o walory środowiska przyrodniczego i cenne obiekty kultury, w tym historyczne założenie miasta Żukowa,  zwiększenia znaczenia miasta Żukowa w aglomeracji poprzez realizację przedsięwzięć o skali regionalnej, we współpracy z Gdynią i Gdańskiem,  ukształtowanie czytelnej i jednoznacznej tożsamości, odrębnej od tożsamości sąsiednich miast, bazującej na historycznym kształtowaniu się struktury gminy, w tym także na tradycji i kulturze kaszubskiej.

10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW 10.1 STAN PRAWNY GRUNTÓW Stan własności na obszarze miasta i gminy Żukowo przedstawiono w poniższej tabeli:

Tabela nr 32. Gmina Żukowo. Stan prawny gruntów (stan w dniu 01.01. 2012 r.). Grunty Pow. Grunty Wyszczególnienie gruntów Rodzaj leśne oraz Grunty ogólna Użytki zabud. i Nieużyt- Tereny L.p. wchodzących w skład grupy jednostki zadrzew. i pod gruntó rolne zurbani- ki różne lub podgrupy rejestrowej terytor. zakrzacze wodami w zowane nia w ha 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 grunty SP z wyłączeniem Miasto 1 25 8 34 w użytkowanie wieczyste, Gmina 244 2857 139 184 64 2 3490 w tym: Razem 245 2857 164 192 64 2 3524 grunty wchodzące w Miasto 1.1 skład Zasobu Własności Gmina 56 1 42 2 101 Rolnej Skarbu Państwa 1 Razem 56 1 42 2 101 grunty w zarządzie Miasto Państwowego 1.2 Gmina 62 2848 1 2 58 2 2973 Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Razem 62 2848 1 2 58 2 2973 grunty w trwałym Miasto 1.3 zarządzie państwowych. Gmina 6 1 83 5 95

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 90 89

jednostek organizacyjnych Razem 6 1 83 5 95 gr. zasobu Miasto 22 1 23 nieruchomości Skarbu 1.4 Gmina 71 5 16 9 3 104 Państwa z wył. gr. przekaz. w trwały zarząd Razem 71 5 38 10 3 127 pozostałe grunty SP Miasto 1 3 7 11 1.5 spośród gruntów Gmina 49 2 39 126 1 217 zaliczanych do 1 grupy Razem 50 2 42 133 1 228 grunty SP przekazane Miasto 2 14 16 w użytkowanie wieczyste, Gmina 19 5 119 143 w tym: Razem 21 5 133 159 grunty SP Miasto w użytkowaniu 2.1 Gmina 4 3 6 13 wieczystym osób fizycznych Razem 4 3 6 13 2 grunty SP w Miasto 1 1 użytkowaniu wieczystym 2.2 Gmina 1 73 74 państwowych os. prawnych Razem 1 74 75 grunty SP w Miasto 2 13 15 2.3 użytkowaniu wieczystym Gmina 14 2 40 56 pozostałych osób Razem 16 2 53 71 grunty spółek SP, Miasto przedsiębiorstw państwowych 3 Gmina 1 1 i innych państwowych osób prawnych Razem 1 1 grunty gmin i zw. międzygm. Miasto 22 8 44 1 2 77 z wyłączeniem gruntów Gmina 86 5 300 4 5 400 przekaz. w użytkowanie, w tym: Razem 108 13 344 5 7 477 grunty gminnego zas. Miasto 22 8 40 1 2 73 nieruchomości z wył. 4.1 Gmina 71 3 285 5 364 gruntów przekazanych w 4 trwały zarząd Razem 93 11 325 1 7 437 grunty gmin i zw. Miasto 2 2 4.2 gminnych gminnym Gmina 15 2 15 32 jedn. organ. Razem 15 2 17 34 pozostałe grunty spośród Miasto 2 2 4.3 gruntów zaliczanych do Gmina 4 4 4 grupy Razem 2 4 6 grunty gmin i związków Miasto 10 1 12 23 międzygminnych przekazane Gmina 3 1 10 14 w użytkowanie wieczyste, w tym: Razem 13 2 22 37 grunty gmin i ich Miasto 1 4 5 związków w 5.1 Gmina 1 2 3 użytkowaniu wieczystym osób fizycznych Razem 2 6 8 5 grunty gmin i ich Miasto 1 1 związków w 5.2 Gmina użytkowaniu wiecz. spółdz. mieszkaniowych Razem 1 1 grunty gmin i ich Miasto 9 1 7 17 związków w 5.3 Gmina 2 1 8 11 użytkowaniu wieczystym pozostałych osób Razem 11 2 15 28 6 grunty osób fizycznych, Miasto 172 9 103 6 290

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 91 90

w tym: Gmina 9820 592 698 70 269 11449 Razem 9992 601 801 70 275 11739 grunty osób fizycznych Miasto 92 6 2 4 104 6.1 wchodzące w skład Gmina 8406 492 80 23 205 9206 gospodarstw rolnych Razem 8498 498 82 23 209 9310 grunty osób fizycznych Miasto 80 3 101 2 186 6.2 nie wchodzące w skład Gmina 1414 100 618 47 64 2243 gospodarstw rolnych Razem 1494 103 719 47 66 2429 Miasto 1 1 7 grunty spółdzielni Gmina 4 4 Razem 5 5 Miasto 13 4 3 20 grunty kościołów 8 Gmina 58 5 1 64 i związków wyznaniowych Razem 71 9 4 84 Miasto 1 1 9 grunty powiatów Gmina 9 9 Razem 10 10 inne grunty nie będące Miasto 2 6 8 przedmiotem własności 10 Gmina 252 3 62 3 320 i władania osób Razem wymienionych powyżej 254 3 68 3 328 Miasto 222 18 210 9 11 470 Razem Powierzchnia Gmina 10482 3464 1346 258 342 2 15894 Razem 10704 3482 1556 267 353 2 16364

Na obszarze gminy Żukowo dominują dwie formy własności:  własność osób fizycznych, w których użytkowaniu znajduje się ok. 11 739 ha, to jest ok. 71,7% ogółu gruntów w gminie, w tym 2429 ha to grunty nie wchodzące w skład gospodarstw rolnych; dodatkowo w użytkowaniu wieczystym osób fizycznych znajduje się ok. 21 ha);  własność Skarb Państwa, który posiada 3 524 ha, co stanowi ok. 21,5% powierzchni gminy. Wśród gruntów Skarbu Państwa największą powierzchnię zajmują grunty w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – 2973, czyli ok. 84,3% ogółu gruntów Skarbu Państwa. Grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, zlokalizowane są w obrębach: Przyjaźń, Leźno, Sulmin, Banino, Skrzeszewo, Barniewice, Łapino i zajmują powierzchnię 101 ha, co stanowi ok. 2,87% gruntów Skarbu Państwa. Grunty kościołów i związków wyznaniowych o powierzchni 84 ha stanowią 0,5% powierzchni gminy. Własność gminy Żukowo, nie oddana w wieczyste użytkowanie to grunty o powierzchni 477 ha, czyli ok. 2,9% powierzchni gminy, z czego 77 ha znajduje się w mieście, a pozostałe 400 na pozostałym terenie. Największe powierzchnie niezainwestowanych gruntów komunalnych znajdują się na obszarze wsi: Rębiechowo, Chwaszczyno, Tuchom (nad brzegiem jeziora Tuchomskiego), Bukowo, Skrzeszewo, Miszewo, Sulmin, Przyjaźń. 10.2 GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH Na obszarze gminy Żukowo terenami zamkniętymi są tereny, przez które przebiegają linie kolejowe. Tereny te ustalone zostały w decyzji nr 45 Ministra Infrastruktury z dnia 17 grudnia 2009 r., w sprawie ustalenia terenów, przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych (Dz. Urz. MI nr 14 poz. 51 z późn. zm.). Są to:  Banino – działki nr: 89, 91, 92;  Barniewice – działki nr: 242/2, 258, 259/2, 260, 261, 285;  Borkowo – działki nr: 5, 6, 7, 13, 14, 30, 33, 34, 50, 81, 82, 85/1, 86, 87, 102, 103, 108, 111, 119, 121, 127, 131, 132, 133, 135, 136, 137, 139/1, 142/1, 187, 193, 194;  Glincz- działki nr: 23/1, 223/1, 280/1, 295;  Leźno – działka nr 51;  Niestępowo – działki nr: 24/1, 43, 81/1, 82/1, 98, 114, 120/1, 160, 171, 277/1;  Otomino – działki nr: 57, 76;  Pępowo – działki nr: 67, 208;  Przyjaźń – działka nr: 26;  Rębiechowo – działki nr: 38, 43, 44, 45, 48, 49, 50, 52, 55, 56, 58, 63/1, 64, 197;  Żukowo miasto – działki nr: 418/5, 648/5, 648/7, 746/1, 746/2, 904/1, 904/2, 1206/2, 1213.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 92 91

Dla wyżej wymienionych terenów zamkniętych nie ustanowiono stref ochronnych. Wzdłuż terenów kolejowych obowiązują strefy ochronne zgodnie z Ustawą z dnia 28 marca 2003 r., o transporcie kolejowym (tj. Dz.U. Nr 19 poz. 115 z 2007 r. z późniejszymi zmianami) oraz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. (Dz.U. Nr 153 poz. 955). Zgodnie z Ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dla terenów zamkniętych nie sporządza się miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ustala się jedynie ich granice oraz granice ich stref ochronnych. Wyjątkiem są tereny zamknięte, ustalane przez ministra właściwego do spraw transportu, jednak zgodnie z art. 3 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy uchwalanie miejscowych planów dla terenów zamkniętych nie należy do zadań własnych gminy.

11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH

Na terenie gminy Żukowo występują następujące tereny i obiekty podlegające ochronie na podstawie przepisów odrębnych:  formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. 2004 r., Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami) – wyszczególnione w punkcie 4.1. uwarunkowań Studium,  zabytki w rozumieniu ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568, z późniejszymi zmianami) – wyszczególnione w rozdziale 5 uwarunkowań Studium o pkt 5.3. - obiekty wpisane do rejestru zabytków, o pkt 5.4 - obiekty znajdujące się w gminnej ewidencji zabytków, o pkt 5.5 – obiekty archeologiczne,  inne zabytki wymienione w art. 6 ust 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - chronione na podstawie tej ustawy (np. cmentarze, parki),  grunty rolne i leśne – chronione na podstawie ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. nr 121, poz. 1266 z późniejszymi zmianami),  złoża kopalin - chronione na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z dnia 5 sierpnia 2011 r. Nr 163 poz. 981),  wody powierzchniowe i podziemne oraz strefy ochronne ujęć wody - chronione na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2001 r. nr 115, poz. 115 z późniejszymi zmianami).

12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA NATURALNYCH ZAGROŻEŃ GEOLOGICZNYCH Na terenie gminy Żukowo nie występują naturalne zagrożenia geologiczne.

13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN ORAZ ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH 13.1 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN Zgodnie z „Inwentaryzacją złóż i wyrobisk kopalin stałych oraz składowisk odpadów na obszarze miasta i gminy Żukowo” (1995, 2005) cały obszar gminy pokryty jest warstwą osadów czwartorzędowych (ok. 150 – 200 m). Na przeważającym obszarze gminy występuje wysoczyzna morenowa z licznymi wzgórzami o genezie morenowej lub kemowej. Na powierzchni obszaru gminy występują utwory plejstoceńskie reprezentowane przez piaski i żwiry akumulacji lodowcowej z głazami, gliny zwałowe oraz piaski i żwiry akumulacji wodnolodowcowej. Surowce gminy stanową głównie piaski i żwiry, mniejsze znaczenie mają surowce ilaste ceramiki budowlanej. Na obszarze gminy wyznaczono też dwa rejony perspektywiczne dla kruszywa drobnego i dwa rejony perspektywiczne dla surowców ilastych.

Aktualnie wydane zostały koncesje na wydobywanie kopalin dla następujących złóż:  Borowiec I Pole A, PPH „Polgravel” Sp. z o.o. – koncesja ważna do 19.12.2021 r.;  Skrzeszewo II, p. Zygmunt M. – koncesja ważna do 2013 r.;  Niestępowo II, Katarzyna R. , Transport Ciężarowy – koncesja ważna do 27.11.2015r.;  Glincz, PPHU GABREX Gabriel R.- koncesja ważna do 31.12.2022 r.; złoże czynne,  Skrzeszewo Żukowskie III, PUH VIKA Kazimierz W.- koncesja ważna do 31.12.2014 r.

Wg danych udostępnianych przez Państwowy Instytut Geologiczny oraz bazy Geologa Wojewódzkiego w Gdańsku na

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 93 92

terenie gminy Żukowo wydobycie kopalin odbywa się dodatkowo dla następujących złóż:  Przyjaźń, RB Zakład Usług Budowlanych Sp. z o.o., - koncesja ważna do 31.12.2040 r.,  Skrzeszewo Żukowskie II, Mariusz M. Produkcja Prefabrykatów Betonowych MARJON, koncesja ważna do 31.12.2021 r.,  Glincz I – Zbigniew K., ZRYW-POL – koncesja ważna do 30.06.2020 r.,  Glincz IV - Zbigniew K., ZRYW-POL – koncesja ważna do 05.04.2019 r.

Tabela. 33. Zestawienie złóż o zasobach udokumentowanych i zarejestrowanych na obszarze gminy Żukowo:64 Charakterystyka złoża Nr na Rodzaj wielkość zasobów kategoria Nazwa złoża mapie kopaliny geologiczne rozpoznania uwagi przemysłowe bilansowe /stan wydobycia I Żukowo Elżbietowo piasek - nieeksploatowane lokalne, zasoby wg karty rej. - 30,06 tys. ton – nie ujęte w bilansie II Barniewice I piaski i żwiry 1 243 tys. t - rozpoznane w kat. C1 III Borowiec piaski i żwiry 52 234 tys. t - rozpoznane w kat. C1, C2, zaniechane IV Borowiec Pole Banino piaski i żwiry 7 382 tys. t zaniechane

V Borowiec I Pole A piaski i żwiry 11 382 tys. t 10042 tys. t eksploatowane; koncesja ważna złoże czynne. do 19.12.2021 r.; VI Przyjaźń piaski i żwiry 1 938 tys. t rozpoznane koncesja ważna w kat. C1, do 31.12.2040 r. eksploatowane VII Niestępowo II piaski i żwiry 545 tys. t rozpoznane koncesja ważna w kat. C1; do 27.11.2015 r. złoże czynne, nie eksploatowane VIII Skrzeszewo II piaski i żwiry 192 tys. t złoże czynne koncesja ważna do 2013 r. do 2013 r.

IX Skrzeszewo Żukowskie II piaski i żwiry 101 tys. t rozpoznane koncesja Starosty w kat. C1, Powiatowego zagospodarowane w Kartuzach do 31.12.2021 r. X Skrzeszewo Żukowskie III piaski i żwiry eksploatowane; koncesja Starosty złoże czynne Powiatowego w Kartuzach do 31.12.2014 r. XI Żukowo Wieś piaski i żwiry 223 tys. t rozpoznane w kat. C1 XII Bysewo surowce 1 810 tys. m3 - zaniechane ilaste XIII Glincz piaski i żwiry 469 tys. t rozpoznane koncesja Starosty w kat. C1; Powiatowego w eksploatowane; Kartuzach do złoże czynne. 31.12.2022 r.

64 wg „Aktualizacja opracowania ekofizjograficznego...”, Proeko, Gdańsk 2008; uzupełnienie i aktualizacja granic na podstawie danych z Państwowego Instytutu Geologicznego, dostępnych na stronach geoportal.pgi.gov.pl oraz http://baza.pgi.gov.pl - Centralna Baza Danych Geologicznych oraz system InfoGeoSkarb, bazy danych Geologa Wojewódzkiego w Gdańsku

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 94 93

XIV Glincz I rozpoznane koncesja Starosty w kat. C1, Powiatowego zagospodarowane w Kartuzach do 30.06.2020 r. XV Glincz II rozpoznane w kat. C1

XVI Glincz III rozpoznane w kat. C1 XVII Glincz IV rozpoznane koncesja Starosty w kat. C1 Powiatowego w Kartuzach do 5.04.2019 r. XVIII Glincz V rozpoznane w kat. C1

W granicach zmiany studium zlokalizowane są złoża kruszywa naturalnego - piasku:  Złoże Skrzeszewo Żukowskie II,  Złoże Przyjaźń I, na których dopuszczono eksploatację.

Tabela. 34. Zestawienie obszarów perspektywicznych występowania kopalin na obszarze gminy Żukowo65

Oznacze Rodzaj Rodzaj i wiek Wytypowano Forma nie (wg Miejscowość opracowania Ocena zasobów kopalin na podstawie występowania rys.) geologicznego piaski drobne wierceń A Sulmin sprawozdanie 500 tys. ton pokładowe plejstocen zwiadowczych surowce ilaste dla ceramiki wierceń B Niestępowo sprawozdanie 2000 tys. m3 pokładowe grubościennej zwiadowczych plejstocen surowce ilaste dla ceramiki wierceń C Niestępowo sprawozdanie 2000 tys. m3 pokładowe grubościennej zwiadowczych plejstocen piaski drobne D Elżbietowo wizji lokalnej sprawozdanie 300 tys. ton gniazdowe plejstocen

13.2 UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZASOBÓW WÓD POZIEMNYCH Gmina Żukowo w zakresie zasobu wód podziemnych posiada wysoki potencjał. Wynika on z zasobów wód czwartorzędowych, eksploatowanych w ujęciach na terenie gminy, a także z położenia gminy w całości w obrębie kredowego zbiornika wód, zaliczonego do głównych zbiorników wód podziemnych w Polsce - GZWP nr 111 „Subniecka Gdańska”. „Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych w utworach górnokredowych Subniecki Gdańskiej” przyjęta została przez Ministra Środowiska decyzją DGkdh/4791-6607-20- 15/6607/07/MJ z dnia 31.07.2007 r. Dokumentacja obejmuje ustalenie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP 111 Subniecka Gdańska wg stanu na czerwiec 2006 r. Są to:  zasoby odnawialne - 4062 m³/h;  zasoby dyspozycyjne - 2570 m³/h;  powierzchnia obszaru bilansowego - 1800 km². Obszar ochronny zbiornika dotychczas nie został ustanowiony.

Zasoby wód powierzchniowych i podziemnych winny podlegać ochronie przed zanieczyszczeniami.

65 wg „ Aktualizacji Opracowania ekofizjograficznego...” PROEKO, grudzień 2008 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 95 94

Wody zbiorników podziemnych mogą być w przyszłości źródłem zaopatrzenia w wodę pitną wysokiej jakości. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA TERENÓW GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH

Wg „Aktualizacji opracowania ekofizjograficznego podstawowego gminy Żukowo” tereny i obszary górnicze zostały ustalone dla następujących rejonów eksploatacji złóż:

V Borowiec I Pole A piaski i żwiry koncesja ważna do 19.12.2021 r.; VII Niestępowo II piaski i żwiry koncesja ważna do 27.11.2015 r. złoże nieeksploatowane VIII Skrzeszewo II piaski i żwiry koncesja ważna do 2013 r. - obszar i teren górniczy nie został ujęty w części dot. kierunków zagospodarowania przestrzennego

X Skrzeszewo Żukowskie III piaski i żwiry koncesja Starosty Powiatowego w Kartuzach do 31.12.2014 r. XIII Glincz piaski i żwiry koncesja Starosty Powiatowego w Kartuzach do 31.12.2022 r.

Ponadto wg danych udostępnianych przez Państwowy Instytut Geologiczny oraz bazy Geologa Wojewódzkiego w Gdańsku na terenie gminy Żukowo występują obszary i tereny górnicze związane z wydobyciem następujących złóż:

VI Przyjaźń piaski i żwiry koncesja ważna do 31.12.2040 r.

IX Skrzeszewo Żukowskie II piaski i żwiry koncesja Starosty Powiatowego w Kartuzach do 31.12.2021 r.

XIV Glincz I piaski i żwiry koncesja Starosty Powiatowego w Kartuzach do 30.06.2020 r.

XVII Glincz IV piaski i żwiry koncesja Starosty Powiatowego w Kartuzach do 5.04.2019 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 96 95

14. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU SYTEMU KOMUNIKACJI 14.1 INFRASTRUKTURA DROGOWA UKŁAD POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH Gmina oraz miasto Żukowo współtworzą Trójmiejski Obszar Metropolitalny, który pełni ważną funkcję powiązań transportu drogowego o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. Obecnie przez obszar gminy Żukowo przebiegają dwie drogi krajowe:  droga krajowa nr 7: Żukowo – Gdańsk – Elbląg – Warszawa – Chyżne,  droga krajowa nr 20: Stargard Szczeciński – Miasto – Kościerzyna – Żukowo – Gdynia. Regionalną strukturę transportu drogowego tworzą m.in.:  droga wojewódzka nr 211: Nowa Dąbrowa – Czarna Dąbrówka – Żukowo (prowadząca m.in. do Kartuz),  droga wojewódzka nr 218: Gdańsk – Chwaszczyno – Wejherowo – Krokowa,  droga powiatowa nr 1900G: Przodkowo – Miszewo – Pępowo – Leźno,  droga powiatowa nr 1901G: Miszewo – Gdańsk,  droga powiatowa nr 1903G: Kobysewo – Smołdzino – Żukowo,  droga powiatowa nr 1929G: Lniska – Przyjaźń – Łapino - Kolbudy,  droga powiatowa nr 1930G: Lniska – Niestępowo – Gdańsk,  droga powiatowa nr 1416G: (Szemud) – Kłosówko – Miszewo,  droga powiatowa nr 1902G: Tuchom – Rębiechowo,  droga powiatowa nr 1926G: Borowo – Babi Dół,  droga powiatowa nr 1928G: Babi Dół – Skrzeszewo – (Marszewska Góra), Ogółem sieć drogowa na obszarze gminy Żukowo ma długość ponad 511 km, w tym:  drogi krajowe – 33,3 km,  drogi wojewódzkie – 8,5 km,  drogi powiatowe – 45,2 km,  drogi gminne – 424,9 km. Do kluczowych inwestycji w zakresie układu ponadlokalnego należą:  planowana budowa odcinka trasy drogi krajowej S6 – Trasy Kaszubskiej, stanowiąca nowe połączenie miasta Gdańska i Gdyni z trasą drogi krajowej Gdynia – Szczecin, w ramach „północnego korytarza transportowego”;  planowana Obwodnica Metropolitalna, zwana też Obwodnicą Trójmiasta Bis, łącząca Chwaszczyno (węzeł na projektowanej Trasie Kaszubskiej) z Południową Obwodnicą Gdańska (S7 – w trakcie realizacji),  Obwodnica miasta Żukowa (w ramach kolejnego etapu budowy Obwodnicy Metropolitalnej), łącząca drogę krajową nr 7 w węźle „Lniska” z drogą krajową nr 20 w węźle „Glincz” – wskazany wariant pełnej Obwodnicy Żukowa, przedłużony i powiązany z drogą wojewódzką nr 211, prowadzącą do Kartuz. UKŁAD POWIĄZAŃ WEWNĘTRZNYCH Podstawowy układ drogowy w gminie tworzy 98 dróg gminnych oraz 381 ulic. Zaś podstawowy układ drogowy w mieście tworzą 84 ulice. Szkielet komunikacyjny na terenie miasta Żukowa zbudowany jest w oparciu o krzyżujące się drogi krajowe nr 7 i nr 20, które jednocześnie stanowią trasę przejazdową dla podróżujących z Gdańska bądź Gdyni w kierunku Kartuz i Kościerzyny, lub odwrotnie. Układ ten uzupełniony jest o drogę wojewódzką nr 211 (kierunek Kartuzy) oraz miejską sieć uliczną. Na obszarze gminy Żukowo funkcjonuje sieć transportu zbiorowego w postaci linii autobusowych. Usługi przewozowe świadczone są przez czterech przewoźników: Zakład Komunikacji Miejskiej Gdynia, Zakład Komunikacji Miejskiej Gdańsk, PKS Gdańsk, Przewozy Autobusowe „Gryf”. 14.2 INFRASTRUKTURA KOLEJOWA Przez obszar gminy Żukowo przechodzą trasy linii kolejowych:  linia kolejowa nr 201: Gdynia – Kościerzyna, znaczenia regionalnego (jednotorowa, niezelektryfikowana),  linia kolejowa nr 229: Pruszcz Gdański – Żukowo – Kartuzy – Sierakowice, znaczenia regionalnego (linia nieczynna),  linia kolejowa nr 234: Gdańsk Osowa – Gdańsk Kokoszki – Stara Piła, znaczenia lokalnego (linia nieczynna). W ramach I etapu programu „Pomorska Kolej Metropolitalna”, który swoim zasięgiem obejmuje cały obszar województwa pomorskiego, przewidziana jest odbudowa sieci kolejowych przewozów regionalnych poprzez rewitalizację nieczynnej od 1945 roku Kolei Kokoszkowskiej oraz budowę odcinka łączącego południowe dzielnice Miasta Gdańska z Portem Lotniczym im. Lecha Wałęsy oraz linią kolejową Gdynia – Kościerzyna. Planuje się również modernizację linii kolejowej nr 201, która obejmować ma m.in. naprawę torów, peronów, wiaduktów, urządzeń sterujących. W okolicy

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 97 96

miejscowości Glincz przewiduje się odbudowę połączenia linii kolejowych 201 i 229 oraz uruchomienie linii 229 w kierunku Kartuz. Docelowo zakłada się elektryfikację linii oraz ruch szynobusów co godzinę w relacji Gdańsk – Kartuzy – Kościerzyna. W ramach programu „Pomorska Kolej Metropolitalna” proponuje się alternatywną lokalizację istniejącego przystanku kolejowego Żukowo Wschodnie - przeniesienie go w okolicę wiaduktu kolejowego, przecinającego istniejącą drogę krajową nr 20 (centralna część miasta Żukowa). Zaleca się pozostawienie istniejących peronów w razie potrzeby ponownego wykorzystania w przyszłości. 14.3 INFRASTRUKTURA ROWEROWA Na obszarze gminy Żukowo można wskazać 3 trasy rowerowe, które łączą obszar gminy Żukowo z terenami gmin sąsiednich, opisane w części 1.1.7. W ramach zadań realizowanych na zlecenie Urzędu Gminy Żukowo, w 2009 roku powstała „Koncepcja zwiększenia i wykorzystania potencjału rozwojowego gminy Żukowo poprzez budowę szlaków rowerowych wraz z infrastrukturą”. Dokument szczegółowo objaśnia zasady polityki rozwoju oraz promocji sieci szlaków rowerowych na terenie gminy. Poza kierunkami i trasami obecnie użytkowanymi przez turystów, koncepcja wskazuje również główne braki obecnie funkcjonującej sieci, do których należą przede wszystkim:  znikoma liczba szlaków rowerowych w gminie Żukowo,  brak trasy rowerowej łączącej główne miejscowości gminy, wraz z ich atrakcjami turystycznymi,  brak powiązań z trasami rowerowymi Trójmiasta.

W ramach projektu „System tras rowerowych dla Gdańska” (STeR), opracowanego w 2011 r. przez Biuro Rozwoju Gdańska, zorganizowano warsztaty w celu określenia zasad współpracy z gminami sąsiednimi, m.in. z gminą Żukowo. Spotkanie zakończyło się ustaleniami66:  przewidywane połączenie trasy rowerowej z Gminy Żukowo z dzielnicą Gdańska Osowa – ul. Kielnieńska oraz ul. Chełmińska, długość odcinka ok. 610 m do granicy gminy,  kontynuacja trasy rowerowej od ul. Bysewskiej (Gdańsk) poprzez Czaple, Leźno, Lniska do projektowanej trasy w miejscowości Przyjaźń,  przewidywane połączenie także ul. Oliwską od granicy miasta Gdańska do ronda w miejscowości Chwaszczyno,  Banino – Rębiechowo: połączenie ścieżki rowerowej w Gdańsku ul. Nowatorów z parkingiem w Rębiechowie (przystanek kolei metropolitalnej wraz z pętlą autobusową w Baninie),  w przyszłości, w przypadku likwidacji bocznicy na trasie starej kolei Leźno – Żukowo, możliwość wykorzystania istniejącego nasypu na ścieżkę rowerową,  propozycja połączenia pętli autobusowej w Baninie, poprzez ul. Tuchomską z Miszewkiem oraz Tuchomem i trasą rowerową przebiegającą od ul. Kielnieńskiej po wschodniej stronie Gminy Żukowo.

15. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA UPORZĄDKOWANIA GOSPODARKI WODNO – ŚCIEKOWEJ, ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI 15.1 ZAOPATRZENIE W WODĘ Zasoby wody występujące na obszarze gminy są znaczne i w wystarczającym stopniu zaopatrują gminę w wodę pitną. Na terenie gminy Żukowo zlokalizowane są: Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 111 „Subniecka Gdańska” oraz Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 113 „Zbiornik Międzymorenowy Żukowo”. Z zasobów wód powierzchniowych i wód podziemnych na terenie gminy korzysta również miasto Gdańsk:  zlewnia rzeki Raduni występująca na obszarze gminy Żukowo zasila w wodę zbiornik wody „Straszyn”,  we wschodniej części wsi Chwaszczyno znajduje się ujęcie wody „Osowa” wraz ze strefą ochrony bezpośredniej i pośredniej. Ponadto na terenie gminy funkcjonuje 10 ujęć wody z poziomu trzeciorzędowego i czwartorzędowego. Są to ujęcia w miejscowościach: Banino, Chwaszczyno, Leźno, Łapino, Małkowo, Niestępowo, Pępowo, Przyjaźń, Skrzeszewo oraz Sulmin. Woda pitna rozprowadzana jest wodociągami grupowymi, które zaopatrują w wodę ok. 80% mieszkańców gminy. Wodociągi posiadają:  miasto Żukowo  Banino, Rębiechowo, Miszewo, Barniewice, Nowy Tuchom,

66 na podstawie „System Tras Rowerowych dla Gdańska” aneks 4 pt. „Współpraca z gminami ościennymi”, opracowanego w 2011 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 98 97

 Chwaszczyno, Tuchom, Nowy Świat,  Leźno, Czaple, Lniska,  Niestępowo,  Pępowo,  Przyjaźń, Mała Przyjaźń, część obrębu Łapino Kartuskie,  Skrzeszewo, Glincz, Otomino.

ZESTAWIENIE ISTNIEJĄCYCH UJĘĆ WODY:  BANINO  Studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność 60 m³/h. Występują niewielkie nadwyżki wody.  CHWASZCZYNO  2 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=44 m³/h, wydajność studni nr 2=86 m³/h.  Zbiornik wody czystej o poj. 300 m³.  Występują niewielkie nadwyżki wody.  LEŹNO  2 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=22,2 m³/h, wydajność studni nr 2=93 m³/h.  ŁAPINO  2 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=25 m³/h, wydajność studni nr 2=30,3 m³/h.  Występuje niedobór wody.  MAŁKOWO  3 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=37 m³/h.  Wydajność studni nr 2=37 m³/h.  Wydajność studni nr 3=85 m³/h.  Występują niewielkie nadwyżki wody.  NIESTĘPOWO  1 studnia głębinowa i stacja uzdatniania.  Wydajność studni 31 m³/h.  Występuje niedobór wody.  PĘPOWO  4 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=14,6 m³/h.  Wydajność studni nr 2=33,2 m³/h.  Wydajność studni nr 3=18 m³/h.  Wydajność studni nr 4=41 m³/h.  Występują niewielkie nadwyżki wody.  PRZYJAŹŃ  1 studnia głębinowa i stacja uzdatniania.  Wydajność studni 26 m³/h.  Występują niewielkie nadwyżki wody.  SKRZESZEWO  2 studnie głębinowe i stacja uzdatniania.  Wydajność studni nr 1=35,5 m³/h, wydajność studni nr 2=36 m³/h.  Występuje niedobór wody.  SULMIN  1 studnia głębinowa i stacja uzdatniania.  Wydajność studni 26 m³/h.  Występują niewielkie nadwyżki wody.

Długość sieci wodociągowej wynosi około 380 km, w tym około 18 km na terenie miasta, pozostała sieć – na obszarach wiejskich. Liczba przyłączy wodociągowych – 7213, w tym 1431 w mieście, pozostałe na obszarach wiejskich (stan na 31.12.2011). Miejska sieć wodociągowa doprowadza wodę dla około 97% mieszkańców miasta Żukowo.

Ilości wody pobrane z ujęć w 2011 r.:

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 99 98

 przez gospodarstwa domowe i indywidualne gospodarstwa rolne – 888,3 tys. m³  na cele produkcyjne inne – 119,0 tys. m³  na cele własne – 320,3 tys. m³

Dobowa zdolność produkcyjna ujęć wody wynosi 4259 m³/d.

WNIOSKI I PODSUMOWANIE:  zasoby wód podziemnych w pełni mogą zabezpieczyć potrzeby mieszkańców gminy Żukowo,  sieć wodociągowa w gminie nie zapewnia zasilania w wodę ok. 20% mieszkańców,  infrastruktura wodociągowa w samym mieście Żukowo jest dość dobrze rozwinięta,  wskazuje się na konieczność dalszej rozbudowy sieci wodociągowej w gminie dla zaopatrzenia w wodę terenów przeznaczonych pod zabudowę. 15.2 ODPROWADZENIE I OCZYSZCZENIE ŚCIEKÓW 15.2.1 USUWANIE ŚCIEKÓW SANITARNYCH Ścieki z obszaru miasta i gminy Żukowo odprowadzane są do Gdańskiego Systemu Kanalizacyjnego, a następnie do oczyszczalni „Wschód” na terenie miasta Gdańska - na podstawie porozumienia komunalnego pomiędzy miastem Gdańsk a miastem i gminą Żukowo z dnia 22 września 1995 r. Przepustowość oczyszczalni jest wystarczająca dla przejęcia całości ścieków z Gminy Żukowo. Systemem sieci kanalizacji sanitarnej objęte są następujące obszary:  system kanalizacji sanitarnej w obrębie centralnej części wsi Chwaszczyno – ścieki z głównej przepompowni ścieków odprowadzane są kolektorem tłocznym Ø 200 do kanalizacji sanitarnej w dzielnicy Gdańsk – Osowa;  system kanalizacji sanitarnej w obrębie miasta Żukowo - ścieki odprowadzane są kolektorem tłocznym Ø 400/500 do kanalizacji sanitarnej miasta Gdańska po wschodniej stronie wsi Czaple;  system kanalizacji na części obszaru wsi Banino – ścieki odprowadzane są kolektorem tłocznym Ø 200 do kolektora tłocznego Ø 400 Żukowo – Czaple;  system kanalizacji sanitarnej w obrębie wsi Leźno – ścieki odprowadzane są kolektorem tłocznym Ø 200 do kolektora tłocznego Ø 400 Żukowo – Czaple;  system kanalizacji sanitarnej w obrębie wsi Borkowo – ścieki odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej miasta Żukowo. Liczba przyłączy do sieci kanalizacji sanitarnej wynosi 3025, w tym 1538 w mieście, pozostałe na obszarach wiejskich (stan na 31.12.2011). Ilość odebranych ścieków w 2011 roku wynosiła 386,6 tys. m³, w tym:  251,6 tys. m³ z gospodarstw domowych i indywidualnych gospodarstw rolnych,  135,0 tys. m³ z jednostek działalności produkcyjnej. Ilość ścieków odbieranych taborem asenizacyjnym wynosiła w 2011 roku:  4,10 tys. m³ z obszaru miasta,  19,7 tys. m³ z obszarów wiejskich. Istniejący system kanalizacji sanitarnej nie jest wystarczająco rozbudowany dla obsługi całej gminy. Kanalizacja obsługuje około 5 % mieszkańców terenów wiejskich i 99 % mieszkańców miasta Żukowo. Długość istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej na terenach gminy wynosi około 57 km, na terenie miasta – około 30km. Część obszarów Gminy Żukowo położona jest w granicach strefy ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej „Straszyn” z rzeki Raduni. Część terenów położonych jest w granicach bezpośredniej strefy ochronnej ujęcia wody „Osowa”. Obowiązują na nich zakazy i ograniczenia, w tym związane z odprowadzaniem ścieków sanitarnych określone w przepisach odrębnych. Na obszarach położonych w strefie ochronnej (otulinie) Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego również obowiązują zakazy i ograniczenia określone w Uchwale Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 27 kwietnia 2011 r. w sprawie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Z powyższych względów uporządkowanie i rozbudowa istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej jest niezbędna.

WNIOSKI I PODSUMOWANIE:  pokrycie terenów gminy systemem kanalizacji sanitarnej nie jest wystarczające,  ze względu na duże koszty eksploatacyjne wywozu ścieków sanitarnych wozami asenizacyjnymi, na terenie gminy wskazana jest rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej,  konieczna budowa sieci kanalizacji sanitarnej, szczególnie w obszarach zabudowanych i przewidywanych pod zabudowę, a usytuowanych w pobliżu ujęć wody lub w strefie ochrony pośredniej,  obserwuje się bardzo dobre pokrycie siecią kanalizacji sanitarnej terenów miasta Żukowa,  rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej pozwoli na uporządkowanie odprowadzenia ścieków w sposób

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 100 99

systemowy z całego obszaru, a także umożliwi rezygnację z korzystania ze zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni, które nie zapewniają pełnej kontroli nad sposobem odprowadzania ścieków z poszczególnych posesji,  rozbudowa i modernizacja systemu kanalizacji sanitarnej ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia możliwości dalszego rozwoju gminy w zakresie ochrony środowiska, w tym wód powierzchniowych i zapewnienia dobrych warunków sanitarnych. 15.2.2 ODPROWADZANIE I ZAGOSPODAROWANIE WODY OPADOWEJ W nowych dzielnicach Żukowa wybudowano kanały deszczowe oraz trwa budowa kanalizacji deszczowej. Zlewnie skanalizowane są zaopatrzone w urządzenia do podczyszczania wód opadowych. W pojedynczych przypadkach stosowane są zbiorniki retencyjne oraz infiltracyjne podziemne. Rowy melioracji szczegółowej w wielu miejscach stanowią odbiornik wody opadowej z terenów zurbanizowanych (w większości osiedli mieszkaniowych). W owej sytuacji utrzymanie rowów formalnie spoczywa na właścicielach pól, po których płyną, przy czym w rzeczywistości obserwowana jest duża niechęć do tego obowiązku – rowy w obrębie prywatnych pól często odbierają wody opadowe z pobliskich osiedli mieszkaniowych. Zaleca się „komunalizację” rowów. 15.3 ZAOPATRZENIE W CIEPŁO I GAZ Zgodnie z ustaleniami Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego gmina Żukowo położona jest w północno – centralnym rejonie energetycznym województwa. Wybranymi wskaźnikami celów gospodarki energetycznej jest obniżenie zapotrzebowania na ciepło poprzez realizację programów termo modernizacyjnych budynków mieszkalnych, usługowych i użyteczności publicznej musi wynieść co najmniej 18%, obniżenie udziału węgla w bilansie paliw w województwie do wartości 39% oraz zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w zaspokojeniu ogólnego zapotrzebowania w ciepło w województwie do wartości w gminach wiejskich do 50%. Gminne dokumenty „energetyczne” (obecnie Założenia do planu zaopatrzenia gminy w ciepło, energię elektryczna i paliwa gazowe) powinny być spójne z dokumentami planistycznymi („Studia…” i plany miejscowe). Uwzględnia się w nich przede wszystkim: zastępowanie węgla kamiennego biomasą w urządzeniach grzewczych małej mocy i niskiej, sprawności, rozwój rozproszonych źródeł energii cieplnej i elektrycznej (w tym pracujących w skojarzeniu) oraz gazu, utrzymanie i rozwój istniejących oraz budowę nowych systemów sieciowej dystrybucji ciepła.

Przez obszar gminy Żukowo przebiegają 4 gazociągi przesyłowe wysokie ciśnienia, o łącznej długości 51 km. Są to:  gazociąg DN 500 relacji Gdynia – Włocławek,  gazociąg DN 300 relacji Gdynia – Juszkowo,  gazociąg DN 150 relacji Pępowo – Grzybno,  gazociąg DN 100 relacji Pępowo – Żukowo. Gazociągi rozdzielcze średniego i niskiego ciśnienia o długości ok. 190 km zaopatrują w gaz miasto Żukowo oraz wsie: Banino, Barniewice, Borkowo, Chwaszczyno, Czaple, Leźno, Lniska, Miszewo, Niestępowo, Otomino, Pępowo, Przyjaźń, Rębiechowo, Sulmin. Zapotrzebowanie na ciepło w gminie wynosi 472 027 GJ (45 MW) do 588 769 GJ (54,5 MW). Perspektywiczne zapotrzebowanie na gaz to 12 766 m³ (60% potrzeb) aż do 16 032 m³ (100% potrzeb). Na obszarach pozbawionych sieci gazowej podstawowym paliwem jest węgiel , w małym stopniu olej opałowy oraz energia elektryczna. Zasilanie miasta Żukowo w gaz realizowane jest z gazociągu wysokiego ciśnienia DN 100 relacji Pępowo – Żukowo poprzez stację redukcyjną zlokalizowaną w północnej części miasta. 15.4 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELETRYCZNĄ Zaopatrzenie w energię elektryczną gminy realizowane jest poprzez istniejącą infrastrukturę elektroenergetyczną. SYSTEMY ZWENĘTRZNE (o znaczeniu ponadlokalnym)  linie wysokich napięć należące do ENERGA – OPERATOR SA, Oddział w Gdańsku, tj.:  linia WN – 110 kV Nr 1424 relacji Gdańsk I – Miłobądz,  linia WN – 110 kV Nr 1432 relacji Gdańsk I – Kiełpino,  linia WN – 110 kV Nr 1431 relacji Gdańsk I – Rutki,  linia WN – 110 kV Nr 1440 relacji Gdańsk I – Chwarzno,  linia WN – 110 kV Nr 1403 relacji Gdańsk I – Wielki Kack,  linia WN – 2x110 kV Nr 1446 relacji Gdańsk I – Kokoszki,  linia WN – 2x110 kV Nr 1410/1420 relacji Gdańsk I –Lotnisko i Nr 1410 Gdańsk I – Wysoka,  linia WN – 2x110 kV Nr 1409 relacji Gdańsk I –Lotnisko i Nr 1411 Gdańsk I – Wysoka,  linia WN – 2x110 kV Nr 1423 relacji Gdańsk I – Czerwony Most i Gdańsk I – Straszyn Dolny. W zagospodarowaniu terenów położonych wzdłuż tych linii, należy uwzględnić zalecane pasy technologiczne

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 101 100

o ograniczonej możliwości zabudowy. Szerokość takiego pasa wynosi 40m (po 20 m od osi linii);  linie najwyższych napięć należące do PSE Operator S.A., w którego imieniu działa PSE-Północ S.A. tj.:  linia NN-220kV relacji Żydowo – Gdańsk I,  linia NN-220kV relacji Gdańsk I – Jasieniec,  linia NN-2x400kV relacji Żarnowiec – Gdańsk Błonia. W zagospodarowaniu terenów położonych wzdłuż tych linii, należy uwzględnić zalecane pasy technologiczne o ograniczonej możliwości zabudowy. Szerokość takiego pasa wynosi:  dla linii 220kV – 50m (po 25 m od osi linii),  dla istniejącej linii 2x400kV – 80m (po 40m od osi linii),  dla istniejącego odcinka trójtorowej linii 2x400kV+220kV – wprowadzenie do stacji Gdańsk I – 60m (po 30m od osi linii),  dla planowanej linii 2x400kV – 70m (po 35m od osi linii). Na obszarze gminy zlokalizowane są także stacje elektroenergetyczne:  „Gdańsk I” – 400/220/110kV w Leźnie – własność PSE Operator S.A.,  „Rutki” – 110kV/15 kV w Rutkach – własność ENERGA Operator S.A.

W zakresie planowanych inwestycji elektroenergetycznych, na obszarze gminy planuje się przebudowę niektórych z istniejących linii, budowę nowych, a także budowę dodatkowych stacji elektroenergetycznych/Głównych Punktów Zasilających. Są to m.in. :  budowa napowietrznej, dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Gdańsk Przyjaźń-Żydowo Kierzkowo,  planowana nowa linia 2x400kV, Grudziądz-Pelplin-Gdańsk Przyjaźń,  planowana nowa linia 2x400kV Żarnowiec-Gdańsk Przyjaźń,  wprowadzenie linii elektroenergetycznej 2x400 kV +220 kV w istniejącą linię elektroenergetyczną 2x400 kV Żarnowiec-Gdańsk Błonia,  budowa SE 400/110kV Gdańsk Przyjaźń,  budowa stacji transformatorowej 110/15kV GPZ Miszewo wraz z liniami zasilającymi 110 kV,  budowa stacji transformatorowej 110/15kV GPZ Chwaszczyno wraz z liniami zasilającymi 110 kV  przebudowa linii napowietrznej 110 kV nr 1431 relacji Gdańsk I – Rutki na linię dwutorową. Dodatkowo od strony gminy Szemud planowana jest budowa linii napowietrznej 110 kV relacji Gdynia Zielenisz – Żarnowiec, z włączeniem do linii 110 kV, przebiegającej przez gminę Żukowo.

Na obszarze objętym zmianą studium oznaczone zostały nieaktualne warianty przebiegów dwutorowych napowietrznych linii elektroenergetycznych najwyższych napięć oraz nieaktualna lokalizacja stacji elektroenergetycznej 400/110 kV Gdańsk Przyjaźń.

SYSTEMY WEWNĘTRZNE (o znaczeniu lokalnym) Przez obszar gminy przebiegają napowietrzne oraz kablowe sieci elektroenergetyczne SN-15kV i nn.-0,4kV, którymi zarządza ENERGA – OPERATOR SA, Oddział w Gdańsku, Zakład Dystrybucji Kartuzy, ul. 3-go Maja 83-300 Kartuzy. Odbiorcy w gminie Żukowo zaopatrywani są w energię elektryczną poprzez kilkadziesiąt stacji transformatorowych 15kV/0,4kV.

Na terenie gminy Żukowo nie ma zlokalizowanych elektrowni wiatrowych, natomiast w miejscowości Rutki znajduje się przepływowa elektrownia wodna należąca do Energa Hydro Sp. z o.o. 15.5 TELEKOMUNIKACJA Na obszarze gminy Żukowo znajdują się liczne obiekty infrastruktury telekomunikacyjnej o znaczeniu regionalnym:  stacja linii radiowych w Chwaszczynie (strefa ochronna ograniczona jest do granic działki tego obiektu),  radiolinie,  dalekosiężne kable telefoniczne,  kabel optotelekomunikacyjny międzystrefowy,  kabel optotelekomunikacyjny strefowy. Na terenie gminy mogą znajdować się sieci i urządzenia telekomunikacyjne nie wykazane na mapach. 15.6 GOSPODARKA ODPADAMI Na terenie gminy Żukowo nie istnieje zakład unieszkodliwiania odpadów. Wszystkie odpady komunalne odbierane od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Żukowo, poddawane są unieszkodliwianiu poza terenem Gminy, tj. w Zakładzie Utylizacyjnym Sp. z o.o. w Gdańsku – Szadółkach,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 102 101

ul. Jabłoniowa 55. Na terenie Gminy nie funkcjonują instalacje do unieszkodliwiania odpadów – odpady poddawane poszczególnym procesom unieszkodliwiania, przekazywane są poza teren Gminy. Zasady odprowadzania odpadów komunalnych z obszaru miasta i gminy Żukowo obowiązują według Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2018 (Załącznik do Uchwały Nr 415/XX/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 czerwca 2012 roku w sprawie wykonania "Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2018" DZ. URZ. WOJ. 2012.2490, ogłoszony: 2012-07-18) Zgodnie z ww. uchwałą w województwie pomorskim wyznaczono 7 regionów gospodarki odpadami. Miasto i gmina Żukowo zostały zaliczone do Regionu Szadółki, które jest odbiorcą odpadów komunalnych z miasta i gminy Żukowo. Roczna szacowana produkcja odpadów komunalnych w gminie Żukowo to ok. 9000 ton w roku 2011. Wywóz odpadów na składowisko w Szadółkach prowadzony jest na podstawie porozumienia zawartego w 2002 r. z Miastem Gdańsk.

ODPADY TECHNOLOGICZNE Odpady technologiczne obejmują następujące rodzaje odpadów:  odpady z przetwórstwa i usług – ok. 8200 Mg/a, w tym 125 Mg/a odpadów niebezpiecznych,  odpady zwierzęce z ubojni- ok. 10 Mg/a,  odpady medyczne – ok. 6-7 Mg/a (unieszkodliwiane termicznie w spalarni przy Gdańskim Centrum Rehabilitacji w Dzierżążnie),  odpady budowlane – ok. 500- 700 Mg/rok (w tym 50 – 60 Mg odpadów zawierających azbest); odpady odbierane są przez różne specjalistyczne przedsiębiorstwa z obszaru gmin Żukowo i Kartuzy oraz z Trójmiasta.

16. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZADAŃ SŁUŻĄCYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH 16.1 ZADANIA RZĄDOWE SŁUŻĄCE REALIZACJI PONADLOKLALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH UMIESZCZONE W PROGRAMACH RZĄDOWYCH 16.1.1 ZADANIA UMIESZCZONE W REJESTRZE ZADAŃ RZĄDOWYCH Wykaz zadań rządowych służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych dla terenu województwa pomorskiego został wyszczególniony w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego. Na terenie gminy Żukowo nie występują zadania rządowe, wpisane do Rejestru Zadań Rządowych prowadzonego przez ministra właściwego w sprawach budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej oraz umieszczonego w wojewódzkim rejestrze zadań rządowych prowadzonym przez wojewodę pomorskiego. 16.1.2 INNE PROGRAMY RZĄDOWE W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego uwzględniono zadania rządowe, służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych, zapisane w programach uchwalonych przez Radę Ministrów, ale nie wpisane do rejestru programów zawierających zadania rządowe, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Zadania takie są określone w:  Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013 (PO „IŚ”),  Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka na lata 2007–2013 (PO „IG”),  Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych,  Program Ochrony Brzegów Morskich,  Program budowy dróg krajowych na lata 2008-2012,  Master plan dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 roku,  Przygotowanie i wykonanie przedsięwzięć Euro 2012.

W ramach ww. programów na obszarze gminy Żukowo przewidziano: l.p. nazwa zadania/inwestycji nazwa programu lokalizacja w gminie, uwagi 1. Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych Infrastruktura i Środowisko zarządzanych przez PGL LP na lata 2007–2013; Oś priorytetowa II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi 2. Zakupy sprzętu do szybkiej oceny ryzyka w przypadku Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju wystąpienia poważnej awarii, organizacja systemu Infrastruktura i Środowisko

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 103 102

monitoringu dynamicznego przeciwdziałania na lata 2007–2013; poważnym awariom, w tym organizacja systemu i sieci Oś priorytetowa III teleinformatycznych Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska 3. Doskonalenie stanowisk do analizowania i Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju prognozowania zagrożeń Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa III Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska 4. Wsparcie techniczne ratownictwa ekologicznego Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju i chemicznego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa III Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska 5. Wdrożenie nowoczesnych technik monitorowania Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju powietrza, wód i hałasu poprzez zakupy aparatury Infrastruktura i Środowisko kontrolno pomiarowej i analitycznej dla sieci na lata 2007–2013; laboratoriów Inspekcji Ochrony Środowiska. Oś priorytetowa III Doskonalenie systemu zapewnienia jakości poprzez Zarządzanie zasobami organizację laboratoriów wzorcujących i przeciwdziałanie i referencyjnych dla potrzeb wzmocnienia systemu zagrożeniom środowiska zarządzania jakością środowiska i ocen efektów ekologicznych programu. ETAP I 6. Opracowanie planów ochronnych dla obszarów Natura Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju, 2000 na obszarze Polski Infrastruktura i Środowisko w tym dla terenu gminy na lata 2007–2013; Żukowo obszaru Natura Priorytet V Ochrona 2000 „Jar rzeki Raduni” przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych 7. Rozwój infrastruktury państwowego organu Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju zarządzania ruchem lotniczym Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VI Drogowa i lotnicza sieć TEN-T 8. Budowa sieci telekomunikacji GSM-R zgodnie z NPW Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju ERTMS Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VII Transport przyjazny środowisku 9. Infrastruktura dostępu drogowego i kolejowego Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju do wschodniej części Portu Gdynia Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VII Transport przyjazny środowisku 10. Krajowy System Bezpieczeństwa Morskiego (KSBM) Program Operacyjny dotyczy województwa – Etap I Infrastruktura i Środowisko pomorskiego na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VII Transport przyjazny środowisku 11. Kolej Metropolitalna w Trójmieście – etap I Program Operacyjny m. Gdańsk, m. Gdynia, Infrastruktura i Środowisko gm. Żukowo

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 104 103

na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VII Transport przyjazny środowisku Na straży bezpiecznej drogi – doposażenie jednostek Program Operacyjny dotyczy województwa Państwowej Straży Pożarnej w sprzęt do ratownictwa Infrastruktura i Środowisko pomorskiego technicznego na drogach woj. lubuskiego, na lata 2007–2013; zachodniopomorskiego i pomorskiego Oś priorytetowa VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe Rozwój systemu automatycznego nadzoru nad ruchem Program Operacyjny dotyczy terenu całego kraju drogowym (budowa centralnego systemu do Infrastruktura i Środowisko automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym) na lata 2007–2013; Oś priorytetowa VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe Gazociąg Włocławek – Gdynia Program Operacyjny pomorskie Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013; Oś priorytetowa X Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł Budowa nowej linii: Kolej Metropolitalna Master plan dla transportu m. Gdańsk, m. Gdynia, w Trójmieście, obejmująca odcinki nowo budowane kolejowego w Polsce do gm. Żukowo oraz odcinki modernizowane 2030 roku Budowa Kolei Metropolitalnej w Trójmieście – etap I Przygotowanie i wykonanie m. Gdańsk, m. Gdynia, przedsięwzięć Euro 2012 gm. Żukowo

16.2 ZADANIA SAMORZĄDOWE OKREŚLONE PRZEZ SEJMIK WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Wykaz zadań samorządu województwa obejmujących obszar gminy Żukowo sporządzono na podstawie Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, uchwalonego uchwałą Nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 października 2009 r. w sprawie zmiany planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego (Dz. Urz. Woj Pom. z 2009 r., Nr 172, poz. 3361).

W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego umieszczono zadania samorządu województwa służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych zawarte w programach rozwoju województwa uchwalonych przez Sejmik Województwa Pomorskiego:  Wieloletni Program Inwestycyjny Województwa Pomorskiego 2007–2013,  Program Małej Retencji Województwa Pomorskiego do roku 2015,  Program udrażniania rzek województwa pomorskiego,  Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego,  Programu rozwoju dróg wodnych Delty Wisły i Zalewu Wiślanego – Pętla Żuławska Międzynarodowa Droga Wodna E-70.

l.p. nazwa zadania/inwestycji nazwa programu lokalizacja w gminie, opis, uwagi 1. Budowa infrastruktury szerokopasmowej Wieloletni Program całe województwo, w tym gmina regionalnej sieci informacyjnej Inwestycyjny Województwa Żukowo "Pomorska Siec Szerokopasmowa" Pomorskiego 2007–2013, inwestycja ujęta także w otwartym Oś priorytetowa 2. zestawieniu projektów Regionalnego Społeczeństwo wiedzy Programu Operacyjnego dla województwa pomorskiego na lata 2007-20013, określającym projekty możliwe do sfinansowania w ramach RPO WP, według przyjętych kryteriów 2. Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 211 Wieloletni Program droga wojewódzka nr 211 Kartuzy Kartuzy – Żukowo i drogi powiatowej nr Inwestycyjny Województwa Żukowo,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 105 104

1903G Kobysewo – Żukowo Pomorskiego, droga powiatowa nr 1903G Kobysewo- stanowiących dostęp do Trójmiasta – Oś priorytetowa 4. Regionalny Żukowo etap I system transportowy inwestycja ujęta w otwartym zestawieniu projektów Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa pomorskiego na lata 2007-20013, określającym projekty możliwe do sfinansowania w ramach RPO WP, według przyjętych kryteriów 3. Zintegrowany System Informacji Wieloletni Program całe województwo, w tym gmina Turystycznej Województwa Inwestycyjny Województwa Żukowo Pomorskiego Pomorskiego, Oś priorytetowa 6. Turystyka i dziedzictwo kulturowe 4. Radunia (zlewnia) Program małej retencji zlewnia rzeki Raduni, dla województwa pomorskiego wg „Programu Małej retencji...”67 do roku 2015 planowane obiekty małej retencji nie będą lokalizowane w gminie Żukowo 5. Radunia Program udrażniania rzek obiekty w rejonie miejscowości województwa pomorskiego Lniska, Rutki, Żukowo, wg „Planu udrażniania rzek...”68 zlewnię rzeki Raduni, z racji na gęstą zabudowę progową, wyłączono z programu udrażniania 6. Strzelniczka69 Program udrażniania rzek obiekty w rejonie miejscowości województwa pomorskiego Lniska, Rębiechowo wg „Planu udrażniania rzek...” zlewnię rzeki Raduni, z racji na gęstą zabudowę progową, wyłączono z programu udrażniania

7. Mała Słupina Program udrażniania rzek Żukowo województwa pomorskiego wg „Planu udrażniania rzek...” zlewnię rzeki Raduni, z racji na gęstą zabudowę progową, wyłączono z programu udrażniania

Zadania ujęte w Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Pomorskiego 2007-2013, stanowiącym jedno z głównych narzędzi realizacji Strategii Województwa Pomorskiego, określającym projekty możliwe do finansowania w ramach programu, według przyjętych kryteriów 8. Budowa infrastruktury szerokopasmowej RPO WP całe województwo, w tym gmina regionalnej sieci informacyjnej Żukowo „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” inwestycja ujęta także Wieloletni Program Inwestycyjny Województwa Pomorskiego 2007– 2013, Oś priorytetowa 2. Społeczeństwo wiedzy (pkt 1. w tabeli)

67 Program małej retencji dla województwa pomorskiego do roku 2015, przyjęty uchwałą nr 365/XXIV/04 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 14 czerwca 2004 r., oraz zaktualizowany uchwałą nr 787/137/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 05 sierpnia 2007 r., 68 Program udrażniania rzek województwa pomorskiego, przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Pomorskiego nr 355/24/04 z dnia 14 czerwca 2004 r. 69 Strzelenka

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 106 105

9. Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 211 RPO WP przebudowa ww. drogi na odcinku 12 – etap I Kartuzy – Żukowo km (Kartuzy–Żukowo) 10. Rewitalizacja i modernizacja tzw. RPO WP kolej Kościerzyna – Gdynia, na który „Kościerskiego Korytarza Kolejowego” składają się następujące odcinki: a) odcinek linii kolejowej nr 201 Kościerzyna – Gdańsk Osowa od km 137,0 do km 188,3 b) odcinek linii kolejowej nr 201 Gdańsk Osowa – Gdynia Główna od km 188,3 do km 204,3 11. Budowa Centrów Informacji RPO WP powiaty: kartuski, kościerski, Turystycznej – Bramy bytowski, lęborski, chojnicki Kaszubskiego Pierścienia

17. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO GMINY ŻUKOWO I INNYCH OPRACOWAŃ LOKALNYCH 17.1 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO GMINY ŻUKOWO DO ROKU 2012 W strategii rozwoju Żukowa określono cele i priorytety społeczno-gospodarczego rozwoju miasta i gminy w perspektywie 10-letniej oraz wyznaczono zadania i przedsięwzięcia służące urzeczywistnieniu tych celów. Strategia rozwoju opracowana została metodą ekspercką przy szerokich konsultacjach społecznych w roku 2002. Uchwała Rady Miejskiej w Żukowie zatwierdzająca strategię nosi numer XLIV/760/2002 z dn. 25.07.2002.

ANALIZA SWOT70: Mocne strony gminy  dobra komunikacja z Trójmiastem,  wolne obszary do zagospodarowania,  potencjał ludzi z dużym udziałem osób młodych i aktywnych zawodowo,  atrakcyjność historyczna miasta Żukowa i wielu wsi na terenie gminy. Przytoczono 4 główne atuty gminy (autorzy wymienili ich 20). Słabe strony gminy  mała ilość stowarzyszeń i organizacji społecznych,  nieuporządkowany rozwój budownictwa mieszkaniowego,  zły stan części dróg,  brak infrastruktury turystycznej. Przytoczono 4 główne czynniki spośród 18.

Wizja rozwoju gminy Żukowo: Gmina zintegrowanych, aktywnych mieszkańców, o rozwiniętej gospodarce, sprawnym rolnictwie i wysokiej jakości warunkach życia.

W strategii wyróżniono 3 priorytety rozwojowe:  Integrowanie oraz pobudzanie aktywności i zaradności osobistej mieszkańców gminy;  Stwarzanie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, restrukturyzacji rolnictwa i podniesienie atrakcyjności turystycznej gminy;  Zapewnianie wysokiej jakości środowiska naturalnego, dbałość o ład przestrzenny i bezpieczeństwo mieszkańców.

70 Przytoczony tekst jest w całości cytatem ze Strategii Rozwoju Gminy Żukowo; oprac. Przedsiębiorstwo Projektowo – Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o ze Starogardu Gdańskiego.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 107 106

Priorytet pierwszy obejmuje cele ukierunkowane na zwiększenie integracji społecznej gminy, wzrost solidarności wzajemnej mieszkańców, stworzenie systemu stałego dokształcania młodzieży i dorosłych oraz systemu organizacji czasu wolnego. Zadania służące realizacji celów przewidziane w strategii:  powołanie gminnego ośrodka inspirującego i koordynującego działalność kulturalno-sportowo-rekreacyjną,  dostosowanie obiektów szkolnych we wsiach do prowadzenia lokalnej działalności kulturalno-sportowej,  dokończenie budowy i sprawne funkcjonowanie centralnego ośrodka sportowo-rekreacyjnego w Żukowie,  rozwijanie tożsamości lokalnej mieszkańców ukształtowanej wokół tradycji kaszubskiej przewidziano poprzez:  zagospodarowanie historycznego centrum miasta Żukowo w sąsiedztwie zabytkowych kościołów,  utrwalenie elementów architektury regionalnej w nowych osiedlach,  naukę języka i tradycji kaszubskiej,  wykształcenie centrum handlowo-usługowego w Żukowie.

Priorytet drugi obejmuje cele zmierzające do aktywizowania lokalnej gospodarki w szczególności produkcji przemysłowej i usług rzemieślniczych, turystyki, rolnictwa. Ważniejsze zadania realizacyjne ukierunkowane na realizację tych celów to:  rozwój infrastruktury technicznej w obrębie planowanego Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego,  prowadzenie stałej promocji w zakresie rozwoju przedsiębiorczości,  rozwój produkcji i usług, zlokalizowanych przy skupiskach budynków mieszkalnych,  utrzymywanie stałej rezerwy terenów uzbrojonych,  udostępnienie alternatywnych dróg dojazdowych do Trójmiasta,  podniesienie atrakcyjności turystycznej gminy ukierunkowanej na dostęp wypoczynku codziennego i świątecznego ludności dużych miast poprzez: stworzenie systemu oznakowanych ścieżek i szlaków turystyczno-historycznych, powiązanych z formami regionalnymi, zagospodarowaniu plaż i kąpielisk nad jeziorami, rozbudowę bazy noclegowej pod potrzeby turystów odwiedzających Gdańsk,  restrukturyzację gospodarki rolnej z ukierunkowaniem jej na potrzeby trójmiejskiego rynku zbytu i rozwój dodatkowych źródeł dochodu (głównie działania promocyjne i szkoleniowe dla rolników).

Priorytet trzeci obejmuje cele strategiczne związane z ochrona środowiska naturalnego, dbanie o wysoką jakość tego środowiska, dbałość o ład przestrzenny i bezpieczeństwo mieszkańców. Wśród działań zmierzających do realizacji celów wymieniono:  rozwój budownictwa mieszkaniowego w różnorodnych formach organizacyjnych z dominacją zabudowy jednorodzinnej zorganizowanej w osiedla; zadania towarzyszące wymienione w tekście: kompleksowa aktualizacja mpzp, sukcesywne uzbrajanie terenów w infrastrukturę techniczną, budowa i modernizacja dróg i ciągów pieszych, rozwijanie usług publicznych i terenów zielonych wraz z nową zabudową mieszkaniową, zwiększenie dostępności do mieszkań dla osób niezamożnych  wzrost dbałości o środowisko naturalne gminy, poprzez rozwijanie systemów ochrony przyrody, ochronę przed zanieczyszczeniami i hałasem; jako przedsięwzięcie publiczne wymienia się rozbudowę gminnego sytemu oczyszczania nieczystości płynnych i wód opadowych, wzrost jakości wody pitnej, zwiększenie ilości terenów zielonych w mieście, zorganizowanie objazdu centrum Żukowa dla towarowego ruchu tranzytowego. Wprawdzie strategia nie wyróżnia odrębnej grupy celów, dotyczących gospodarki przestrzennej, to prawie każdy z wymienionych celów generalnych i szczegółowych musi być realizowany poprzez przedsięwzięcia zawierające określony aspekt przestrzenny. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy wkracza w strategię gospodarowania przestrzenią, chociaż nie odnosi się do tego wprost. Wizja rozwoju gminy Żukowo przyjęta w strategii nie zrealizowała się w takim wymiarze, jak to zakładano:  nastąpił szybszy rozwój ludności tak, że planowaną liczbę mieszkańców – 26 tys. osób gmina osiągnęła już w 2006 roku (a nie w 2012 r.)  nastąpił dynamiczny rozwój zakładów produkcyjnych i usługowych w obrębie korytarza inwestycyjnego, wzdłuż drogi krajowej nr 20,  rozwój budownictwa mieszkaniowego, zwłaszcza indywidualnego dla nowych mieszkańców (napływających przede wszystkim z Trójmiasta) wystąpił we wszystkich miejscowościach, ale główne koncentracji miały miejsce w Chwaszczynie, Baninie oraz w Żukowie. Niedostateczne było finansowanie sektora publicznego na rzecz rozbudowy infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja, zaopatrzenie w gaz) i drogowej. Zabrakło wsparcia dla wysiłków gminy ze strony funduszy zewnętrznych (wojewódzkich, unijnych). Władze gminy skoncentrowały się na poprawie warunków nauczania w szkołach (w tym, na remontach i rozbudowie bazy lokalnej szkół) zwiększyły wskaźnik uczestnictwa dzieci w placówkach opieki

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 108 107

przedszkolnej, podjęły też działania na rzecz organizacji czasu wolnego – powstają nowe obiekty sportu i rekreacji w tym: boiska przyszkolne. Nie zrealizowano sztandarowych przedsięwzięć inwestycyjnych w mieście tj.:  budowy centrum handlowo-usługowego,  budowy centrum kultury w sąsiedztwie zabytkowych klasztorów.

Te inwestycje pozostają nadal w sferze projekcji. Perspektywa czasowa strategii właśnie dobiega końca, co wymusza zweryfikowanie przyjętych założeń rozwoju i sporządzenie nowego dokumentu, bliższego obecnym realiom.

17.2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY ŻUKOWO NA LATA 2004-2013 Plan rozwoju lokalnego dla gminy Żukowo na lata 2004 – 2013 przyjęty został uchwałą Rady Miejskiej w Żukowie Nr XXVII/493/2004 z dnia 28 grudnia 2004 roku, w sprawie uchwalenia Planu Rozwoju Lokalnego dla Gminy Żukowo na lata 2004-2013, zmienioną uchwałę Uchwałą Rady Miejskiej w Żukowie nr XII/199/07 z dnia 26 października 2007r. Plan nie został udostępniony. 17.3 WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNE GMINY ŻUKOWO NA LATA 2007 – 2013 Wieloletni plan inwestycyjny Gminy Żukowo na lata 2007 – 2013 przyjęty został uchwałą Rady Miejskiej w Żukowie nr XI/186/07 z dnia 28 września 2007 r. Wieloletni Plan Inwestycyjny stanowi dokument zawierający wykaz zadań inwestycyjnych zatwierdzonych przez Radę Miejską na okres 7 lat. Lista priorytetowych zadań zgłoszona do realizacji na terenie gminy w okresie 2007 do 2013 obejmuje:  budowę publicznej szkoły podstawowej i gimnazjum oraz sali sportowej wraz z boiskami i zagospodarowaniem terenu w Baninie,  rozbudowę szkoły podstawowej w Skrzeszewie,  budowę sali gimnastycznej przy zespole publicznego gimnazjum i szkoły podstawowej w Przyjaźni,  budowę kanalizacji sanitarnej w Pępowie,  budowę sieci kanalizacji sanitarnej w Borkowie,  budowę ulic osiedlowych w Chwaszczynie,  budowę dróg osiedlowych na Osiedlu Nowym w Żukowie wraz z odwodnieniem (etap 1),  budowę sieci kanalizacji sanitarnej w Baninie ul. Tuchomska – Miszewko ul. Diamentowa,  budowę oczyszczalni ścieków w Przyjaźni wraz z budową systemu wodno – kanalizacyjnego w obszarze dociążającym oczyszczanie,  budowę centrum kulturalno – sportowego w Małkowie,  budowę chodników w Przyjaźni od szkoły w kierunku Skrzeszewa, wraz ze ścieżką rowerową,  budowę parku rekreacyjnego w Żukowie,  przygotowanie Urzędu Gminy w Żukowie do elektronicznego obiegu dokumentów i elektronicznej archiwizacji,  budowę kompleksu kulturalno – sportowego w Żukowie "nad jeziorkiem",  rozbudowę kanalizacji sanitarnej wsi Żukowo pod Elżbietowo,  budowę kanalizacji sanitarnej w Chwaszczynie – etap 1c.

Plan inwestycyjny jest w trakcie realizacji. Prawdopodobnie nie wszystkie zadania uda się zrealizować do 2013 roku.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 109 108

II. CELE I KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY ŻUKOWO

18. CELE I PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA ROZWOJU GMINY I MIASTA

Położenie gminy miejsko-wiejskiej Żukowo w obszarze metropolitarnym, w obszarze aglomeracji, w bezpośrednim sąsiedztwie dużych ośrodków miejskich Gdyni i Gdańska i jej ścisłe powiązanie funkcjonalne i infrastrukturalne z tymi ośrodkami, wymaga określenia szczególnego zakresu celów, odpowiadającego randze występujących uwarunkowań. Jako cele rozwoju gminy, zgodne z wizjami zawartymi w Strategii rozwoju gminy Żukowo do roku 2012, jak i z analizami pod kątem istniejących uwarunkowań i tendencji rozwojowych określa się: A. PODNIESIENIE RANGI MIASTA ŻUKOWO:  jako miasta wspomagającego rozwój obszaru metropolitalnego,  jako ośrodka gminnego, obsługi mieszkańców, sterującego rozwojem miasta i gminy we współpracy z gminami sąsiednimi, nadzorującego rozwój gminnych ośrodków wspomagających i funkcji rozwojowych,  jako ośrodka o zdefiniowanej tożsamości, związanej w wykorzystaniem walorów kulturowych i przyrodniczych, oraz tradycji kaszubskiej. B. PODNIESIENIE RANGI GMINY ŻUKOWO  jako gminy współtworzącej obszar metropolitalny, w szczególności w zakresie dotyczącym rozwoju gospodarki także na skalę ponadlokalną, proponującej zróżnicowaną ofertę inwestycyjną i bogatą ofertę miejsc pracy,  jako atrakcyjnego miejsca zamieszkania dla istniejących i potencjalnych mieszkańców gminy, w tym osób szukających możliwości tworzenia indywidualnych gospodarstw domowych w zintegrowanej społeczności lokalnej,  jako atrakcyjnego miejsca rekreacji weekendowej dla mieszkańców Trójmiasta i okolic,  jako Wrót Kaszub – terenu atrakcyjnego turystycznie, promującego kulturę kaszubską i wprowadzającego w rejon wschodnio i południowokaszubski, z jego całym bogactwem historycznym, kulturowym i przyrodniczym.

W celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju gminy oraz realizacji celów, przyjmuje się następujące założenia kształtowania struktury funkcjonalnej, przestrzennej, społecznej i gospodarczej gminy:  tworzenie podstaw niekonfliktowego i racjonalnego rozwoju i wykorzystania przestrzeni, poprawy ładu przestrzennego oraz podniesienia atrakcyjności środowiska zurbanizowanego, poprzez m.in.:  zahamowanie niekontrolowanej urbanizacji - chaotycznego, ekstensywnego, nieracjonalnego i nieekonomicznego z punktu widzenia gminy inwestowania na jej obszarze,  wzmacnianie tożsamości miasta i gminy zwłaszcza na obszarach umiarkowanego rozwoju gospodarczego i osadniczego, wokół lokalnych ośrodków koncentracji, w obszarach wiejskich o wyjątkowych walorach przyrodniczych i agroprzyrodniczych,  wykorzystanie dla celów inwestycyjnych w pierwszym rzędzie rezerw terenowych na obszarach zainwestowanych oraz wykorzystanie obszarów najbardziej przydatnych pod względem warunków infrastrukturalnych, o korzystnych powiązaniach komunikacyjnych (istniejących i planowanych) z obszarami zewnętrznymi, szczególnie w obrębie obszaru Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego i drogi Miszewko – Rębiechowo - Gdańsk (drogi powiatowej nr 1901),  tworzenie spójnych wizji rozwojowych dla obszaru gminy, poszczególnych jej rejonów, w tym także wykorzystywanie lokalnej identyfikowanej tradycji w kształtowaniu zarówno struktury przestrzennej jak i wzorców architektury,  zabezpieczenie terenów dla nowych odcinków dróg, których realizacja pozwoli na zmniejszenie ruchu komunikacyjnego w mieście oraz będzie częściowo wyznacznikiem nowych ram w kształtowaniu struktury funkcjonalno-przestrzennej,  wykorzystywanie terenów zielonych, o randze regionalnej, subregionalnej i lokalnej, w tym w szczególności korytarzy ekologicznych, do tworzenia szkieletu struktury funkcjonalnej i przestrzennej obszaru, w tym także jako terenów buforowych przeciwdziałających powstawaniu konfliktów funkcji oraz terenów integracji;  tworzenie warunków bezpieczeństwa i zaspokojenia potrzeb mieszkańców, wzrostu integracji społecznej, identyfikacji i satysfakcji mieszkańców z miejsca zamieszkania, poprzez m.in.:  zabezpieczenie terenów dla rozwoju funkcji administracji i zarządzania kryzysowego,  rozwój zabudowy mieszkaniowej, z wykorzystaniem w pierwszej kolejności obszarów wyposażonych

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 110 109

w infrastrukturę techniczną lub położonych w jej pobliżu,  kształtowanie ośrodków usługowych (koncentracji usług), tworzących obszary przestrzeni publicznych - w sposób zapewniający możliwość integracji mieszkańców oraz ożywienie kulturalne i społeczne, w celu ograniczenia migracji ludności do miejskich ośrodków usługowych,  wyodrębnienie i ukształtowanie w obrębie każdej wsi terenów lokalnej aktywności – terenów ogólnodostępnych i publicznych, takich jak centra wsi, tereny sportowe, tereny zielone, w tym związanych z występowaniem usług o charakterze publicznym, dających możliwość integracji mieszkańców i uczestniczenia w szerszym zakresie w życiu lokalnym,  przygotowanie od strony planistycznej i technicznej obszarów na cele działalności gospodarczej, której rozwój przyczyni się do rozwoju gospodarczego miasta i gminy, stworzy miejsca pracy, zasili budżet gminy podatkami od prowadzonej działalności,  rozwój terenów rekreacyjnych w oparciu o rejony o wartościach przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych;  zapewnienie ciągłości i trwałości ekologicznych systemów gminy z zachowaniem ich powiązania z zewnętrznymi systemami osnowy ekologicznej, poprzez m.in.:  ochronę przed zabudową dolin jezior, rzek i cieków, stanowiących obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych zarówno w skali gminy jak i regionu,  zachowanie lokalnych systemów osnowy ekologicznej (ciągi dolin, obniżenia terenów, tereny zieleni miejskiej, tereny hydrogeniczne, grupy zadrzewień, ekosystemy torfowiskowe, tereny trwale lub okresowo podmokłe itp.) i ich łączenie tak, aby tworzyły zwarte systemy, w tym system będący podstawą realizacji terenów otwartych na terenie gminy i miasta.

19. PRZESŁANKI ROZWOJU GMINY - PROGNOZY DEMOGRAFICZNE

Stały wzrost ekonomiczny i demograficzny obszaru gminy Żukowo stanowi o procesach urbanizacyjnych, a mechanizmy rynkowe w nieunikniony sposób przyspieszają te procesy.

Przesłanki rozwoju funkcjonalno przestrzennego gminy Żukowo wynikają wprost z istniejącej struktury i potencjalnych możliwości rozwoju przestrzennego w związku z:  korzystnym położeniem geograficznym,  budową układu drogowego i planowanymi węzłami drogowymi (Chwaszczyno, Miszewo, Żukowo) na obwodnicy Metropolitalnej,  bliskością Portu Lotniczego im. L. Wałęsy w Gdańsku,  planowaną budową Kolei Metropolitalnej łączącej śródmieścia Gdańska, Gdyni i Sopotu z Portem Lotniczym im. L. Wałęsy w Gdańsku,  budową układu kolejowego poprawiającego dostępność do Trójmiasta i modernizacja linii kolejowych nr 201 Gdynia – Kościerzyna, jako inwestycji głównej w kolejowych powiązaniach regionalnych i komplementarnej w stosunku do Kolei Metropolitalnej,  planowanym centrum logistycznym w Barniewicach,  społecznymi predyspozycjami kreowania rozwoju gospodarczego,  planowanym rozwojem infrastruktury technicznej w gminie,  warunkami umożliwiającymi uzyskanie wysokiego standardu życia i jakości środowiska przyrodniczego i antropogenicznego. Na podstawie zaobserwowanych zjawisk, ruchu inwestycyjnego (istniejące zagospodarowanie, decyzje administracyjne, obowiązujące plany miejscowe) można wyznaczyć potencjalną strefę dynamicznego rozwoju we wschodniej część obszaru gminy Żukowo, zwaną w dalszej części studium strefą negocjacji.

Przyjętymi miernikami tendencji rozwojowych, w oparciu o analizy rozwoju przestrzennego, demograficznego i gospodarczego, są:  dynamika wzrostu liczby mieszkańców w rozłożeniu na miasto i wsie,  dynamika wzrostu liczby podmiotów gospodarczych,  dane dotyczące bezrobocia,  dynamika wzrostu dochodów budżetowych na jednego mieszkańca,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 111 110

 dynamika rozwoju przestrzennego na podstawie analizy wydanych decyzji administracyjnych, prawa miejscowego oraz wniosków do studium.

Długookresowa prognoza rozwoju ludności na lata 2011-2035 oprac. GUS71 w odniesieniu do metropolii przewiduje utrzymanie następujących trendów rozwojowych:  spadek liczby mieszkańców Trójmiasta o 46 tys. osób tj. o 6,3% w stosunku do stanu z 2011 roku,  wzrost zaludnienia w obszarze otaczającym (powiaty: gdański, kartuski, wejherowski i pucki) o 119 tys. osób tj. o 24,2%, z tego: przyrost ludności na wsi o 88 tys. osób; oznacza to wzrost zaludnienia wsi o 29,8% w stosunku do 2011 roku.

Źródło: Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2011 - 2035, GUS Warszawa, oprac. 2011.

Założenia te są zgodne z trendami rzeczywistego rozwoju ludności, obserwowanymi w tej części województwa pomorskiego od kilkunastu lat. Prognoza pomigracyjna rozwoju ludności powiatu kartuskiego (oprac. GUS) na lata 2011- 2035 zakłada:  dla miast (Żukowo i Kartuzy) - niewielki spadek zaludnienia z 21,5 tys. osób do 20,3 tys. osób; dynamika - 94,6,  dla ludność wsi - wzrost ludności z 97,6 tys. osób do 124 tys. osób; dynamika - 127,1. Większość z zakładanego przyrostu ludności wiejskiej (o 26,4 tys. osób) nastąpi w gminie Żukowo, ponieważ pozostałe gminy wiejskie w powiecie kartuskim nie rozwijają się tak dynamicznie – są położone w dalszej odległości od Trójmiasta.

71 Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2011 - 2035, GUS Warszawa, oprac. 2011.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 112 111

Źródło: Prognoza dla powiatów i miast na prawie powiatu oraz podregionów na lata 2011 - 2035, GUS Warszawa, oprac. 2011.

Zmiany w strukturze funkcjonalnych grup wieku, rzutujące na rozwój społeczno-gospodarczy powiatu:  grupy przedprodukcyjne - 0-17 lat: przyrost liczebności tej grupy będzie notowany w latach 2011-2025 - z 30,7 tys. osób do 32,9 tys. osób, po czym nastąpi spadek liczby dzieci i młodzieży. Oznacza to okresowe zwiększenie zapotrzebowania na placówki opiekuńczo-wychowawcze (żłobki, przedszkola) oraz szkoły różnych typów (szkoły podstawowe, gimnazja, licea, szkoły zawodowe) w skali powiatu kartuskiego,  grupa produkcyjna - 18-59/64 lata72 - liczebność grupy produkcyjnej będzie wzrastać w całym prognozowanym okresie, czyli do 2035 roku. Przyrost ludności w wieku produkcyjnym z 74,3 tys. osób do 85,3 tys. osób zapowiada presję aktywnych zawodowo mieszkańców na rynek pracy, zarówno rynek lokalny jak i wielkomiejski. Oznacza to potrzebę tworzenia nowych miejsc pracy, w różnych formach działalności gospodarczej, w sektorze prywatnym i publicznym. Zwiększy się też zapotrzebowanie na różne formy budownictwa mieszkaniowego,  grupa poprodukcyjna - 60/65 i więcej lat w prognozowanym okresie ulegnie podwojeniu - z 14,0 tys. osób w 2011 roku do 30,0 tys. osób w 2035 roku. Rodzi to dylemat opieki nad starszymi osobami; ważne będzie utrzymanie modelu wielopokoleniowych rodzin, wspólnie zamieszkałych, (problem wiąże się z wielkością nowych mieszkań, utrzymanie zabudowy jednorodzinnej jako przeważającej formy budownictwa pozwala zachować taki model rodziny). We wcześniejszych studiach planistycznych dla gminy Żukowo korzystano z wyników prognozy demograficznej, opracowanej indywidualnie przez PPR "DOM" ze Starogardu Gd. (wyniki prognozy zamieszczono i omawiano w rozdziale "Uwarunkowania" do niniejszego studium). Horyzont czasowy tej prognozy ustalono na 2025 rok, a wyjściowe założenia sformułowano na podstawie wyników spisu powszechnego ludności z 2002 roku. Prognoza ta przewidywała znaczny wzrost zaludnienia gminy, do ok. 40 tys. osób w 2025 roku, w tym: miasto Żukowo do 7,8 tys. osób. Założenia prognozy są generalnie zbieżne z założeniami prognozy GUS-u, aczkolwiek biorąc pod uwagę rzeczywiste tempo rozwoju ludności gminy w ostatnich latach wydaje się prawdopodobne, że planowaną liczbę mieszkańców - 40 tys. osób, gmina osiągnie wcześniej, to jest już za 8-10 lat, a więc ok. 2020 roku. Celowe byłoby opracowanie nowej prognozy demograficznej dla gminy Żukowo, na podstawie wyników spisu powszechnego z 2011 roku.

20. KIERUNKOWA STRUKTURA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

72 - Uwaga: GUS nie mógł uwzględnić w prognozie zmian dot. przedłużenia aktywności zawodowej ludności do 67 lat, ponieważ zasadnicze poprawki do ustawy emerytalnej zostały wprowadzone dopiero w 2012 roku.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 113 112

Uzasadnieniem wyboru kierunków zagospodarowania gminy ustalonych w studium jest zapobieżenie niekontrolowanej suburbanizacji obszaru gminy. Punktem wyjścia do kształtowania polityki przestrzennej na terenie gminy Żukowo jest ocena istniejącego i przesądzonego w miejscowych planach oraz prawomocnych decyzjach administracyjnych zagospodarowania przestrzennego. Dla wzmocnienia założeń oraz realizacji celów przyjętych w studium, w tym kreowania i kontynuacji zrównoważonego rozwoju, przeprowadzono strukturalizację funkcjonalno – przestrzenną obszaru gminy, która między innymi pozwoliła na wyznaczenie obszaru przyrodniczo-krajobrazowego, stanowiącego nadrzędny szkielet, przenikający cały obszar gminy oraz dwóch stref funkcjonalno – przestrzennych, identyfikujących różne uwarunkowania i przesłanki w zakresie kierunku i intensywności rozwoju gminy. Ustalenie w studium zasięgu obszaru przyrodniczo - krajobrazowego wzmocni system obszarów cennych przyrodniczo i krajobrazowo, w tym terenów otwartych, związanych z przebiegiem przez obszar gminy ważnych regionalnych, subregionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych (w tym dolin rzecznych: doliny rzeki Raduni i Strzelenki). Strukturalizacja obszaru gminy jest podstawą do formułowania polityki przestrzennej według dwóch następujących stref:

a) strefy negocjacji – wyznaczającej kierunek intensywnego rozwoju wielofunkcyjnego – kontynuacji urbanizacji z obszarów miast Gdańska i Gdyni. Strefa ta obejmuje obszar północno – wschodni gminy, wraz z miejscowościami: Banino, Pępowo, Leźno, oraz częściowo Chwaszczyno, jako ośrodkami wspomagającymi dla miasta Żukowo i miejscowościami Barniewice i Czaple, w których także przewiduje się dynamiczny rozwój gospodarczy,

b) strefy tożsamości – wyznaczającej kierunek umiarkowanego rozwoju. Strefę tę charakteryzuje stabilizacja rozwoju, opartego o walory agroprzyrodnicze, krajobrazowe i tradycję miejsca; Strefa tożsamości obejmuje obszar zachodni i południowo - zachodni gminy, wraz z miastem Żukowo i ośrodkiem wspomagającym – Przyjaźń oraz Chwaszczyno, a także miejscowościami Niestępowo, Otomino, Skrzeszewo Żukowskie, Łapino, Glincz, Rutki, Borkowo, Małkowo, Miszewo, Miszewko i Tuchom.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 114 113

Obie strefy – tożsamości i negocjacji wyłaniają się dość czytelnie w swoim zasięgu przestrzennym, szczególnie poprzez istniejące elementy środowiska przyrodniczego i ograniczenia w zagospodarowaniu wynikające z naturalnych progów ekofizjograficznych oraz barier związanych z istniejącym i planowanym przebiegiem tras komunikacji drogowej. W strefie negocjacji widoczne są tendencje aktywnego, intensywnego rozwoju osadniczego i gospodarczego, związanego z migracją mieszkańców i przedsiębiorców z Trójmiasta. Na obszarze tym dominują funkcje mieszkaniowe w tym jedno- i wielorodzinne, usługowe dopełniające strukturę mieszkaniową oraz produkcyjno-usługową i magazynową, w rejonach związanych z Portem Lotniczym im. Lecha Wałęsy oraz pozostałymi terenami produkcyjnymi. Rozwój tego terenu poprzez powiązania ludnościowe, przestrzenne oraz infrastrukturalne, nie może odbywać się bez porozumienia pomiędzy gminą Żukowo, a miastami Gdańskiem i Gdynią. Strefę tożsamości identyfikuje się jako strefę umiarkowanego rozwoju funkcji osadniczych, usługowych i usługowo- produkcyjnych, mieszkaniowych, turystyczno – rekreacyjnych i rolniczych, z wyróżnieniem miasta Żukowa jako ośrodka gminnego, historycznie związanego z regionem Kaszub. Wielofunkcyjny, a jednocześnie stabilny i umiarkowany rozwój w tej strefie opiera się o potencjał miejsca i indywidualne predyspozycje poszczególnych terenów lub całych obszarów, a jego celem jest kreowanie czytelnego i jednoznacznego wizerunku gminy Żukowo jako Wrót Kaszub.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 115 114

III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO

21. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW

Kierunkowa struktura zagospodarowania przestrzennego opisana w punkcie 21 w odniesieniu do zidentyfikowanych stref tożsamości i negocjacji, stanowi podstawę dalszego, szczegółowego identyfikowania obszarów, dla których w „Studium...” ustala się kierunki rozwoju gminy.

Szkielet struktury funkcjonalno -przestrzennej, jakim jest obszar przyrodniczo - krajobrazowy nie jest związany z podziałem na strefy, opisanym w pkt. 21, to jest z podziałem obszaru gminy na strefę tożsamości i negocjacji, lecz jest od niej niezależny. Oznacza to, że obszar przyrodniczo-krajobrazowy przenika przez obie te strefy i należy go rozpatrywać jako całość i dążyć do zachowania jego ciągłości w obu strefach. Obszar przyrodniczo-krajobrazowy stanowi szkielet, który dopełniają w strefach pozostałe, następujące obszary rozwoju przestrzennego gminy, w których „Studium...” ustala dominujące przeznaczenie (funkcje), kierunki rozwoju i zasady zagospodarowania tj.:  w strefie negocjacji: o obszary dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego, o obszary dynamicznego rozwoju gospodarczego,  w strefie tożsamości: o obszary rozwoju osadniczego i gospodarczego, o obszary rozwoju przedsiębiorczości – „Żukowski korytarz inwestycyjny”, o obszary rozwoju osadniczego w oparciu o walory przyrodnicze, o obszary rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyrodnicze. Dla każdego obszaru sporządzono w studium odrębną charakterystykę, z wyszczególnionymi funkcjami dominującymi, funkcjami dopuszczonymi oraz dodatkowo funkcjami wykluczonymi, w zależności od potrzeb. Wyszczególnienie na danym obszarze dominujących funkcji nie oznacza realizacji zagospodarowania lub zabudowy wyłącznie w zgodności z tymi funkcjami. Przesądza natomiast o preferencjach i kierunkach rozwoju, które w sposób oczywisty wzmocnią charakter i walory danego obszaru. Funkcje w poszczególnych obszarach zostały ustalone nie tylko na podstawie uwarunkowań i analiz predyspozycji terenów, ale także na podstawie obowiązujących ustaleń w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz w decyzjach administracyjnych, przesądzających o ich występowaniu. Oznacza to, że funkcje określone jako dominujące będą najczęściej tymi, które ilościowo będą przeważały na danym obszarze i będą narzucać typ i charakter obszaru w ogólności, nie zaś jednostkowych terenów przeznaczonych dla realizacji zagospodarowania i zabudowy. Jest możliwe zatem, aby na danym obszarze rozwijały się funkcje inne niż wymienione, w tym funkcje wyszczególnione jako dopuszczone, jednak powinno to zostać szczegółowo przeanalizowane na etapie analizy dotyczącej zasadności przystąpienia do sporządzenia planu, przy szczególnym uwzględnieniu charakteru obszaru w którym teren się znajduje i przy uwzględnieniu niezbędnych standardów dla funkcji dominujących. W „Studium…” w celu ograniczenia możliwości powstawania konfliktów, ustala się dla poszczególnych obszarów funkcje, które są wykluczone na danym obszarze. Wykluczenie to nie dotyczy istniejącego lub przewidzianego w miejscowych planach przeznaczenia terenu. Na terenie całej gminy obowiązuje zasada rozwoju przestrzennego polegająca na koncentracji zabudowy w lokalnych ośrodkach i wzdłuż dróg w oparciu o dostęp do infrastruktury technicznej.

Granice pomiędzy poszczególnymi obszarami są jednoznaczne wtedy, kiedy wynikają z istniejących linii podziałów na działki lub użytki np. leśne, z przebiegu infrastruktury technicznej, w tym drogowej lub przebiegają po innych granicach unormowanych prawnie. Jeżeli nie ma przesłanek, według których dany teren, położony na granicy obszarów, mógłby być zakwalifikowany do danego obszaru wyznaczonego w „Studium…”, wówczas przesądzenie powinno nastąpić na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 116 115

21.1 KORYTARZE EKOLOGICZNE – SZKIELET STRUKTURY PRZESTRZENNEJ GMINY - KIERUNEK ROZWOJU PROEKOLOGICZNEGO - OBSZARY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE

Charakterystyka obszarów. Obszary przyrodniczo krajobrazowe zostały wyznaczone w oparciu o istniejące walory środowiska przyrodniczego. Obejmują swoim zasięgiem tereny cenne pod względem przyrodniczym, w tym tereny objęte ochroną zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, korytarze ekologiczne, tereny dolin rzecznych (Raduni, Strzelenki, Małej Słupiny) ich części użytkowane rolniczo, ekosystemy łąkowe, torfowiskowe i podmokłe, tereny dużych kompleksów leśnych i płaty ekologiczne mniejszych kompleksów leśnych, tereny wód powierzchniowych rzek i jezior i inne tereny otwarte oraz związane z tymi terenami rejony lokalizacji istniejącej i planowanej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zabudowy.

Obszary stanowią szkielet struktury przestrzennej i funkcjonalnej zarówno dla gminy jak i miasta Żukowo. Ich określenie ma na celu: - zapewnienie ciągłości i trwałości systemu powiązań ekologicznych na obszarze gminy, - zachowanie regionalnych, subregionalnych i lokalnych systemów osnowy ekologicznej (ciągi dolin, obniżenia terenów, tereny zieleni miejskiej, grupy zadrzewień, ekosystemy torfowiskowe) i ich łączenie tak, aby tworzyły zwarte systemy, w tym system będący podstawą realizacji terenów otwartych na terenie gminy i miasta, - umocnienie pod kątem racjonalnego wykorzystania walorów środowiska i utrzymania równowagi przyrodniczej, - utrzymanie powiązania systemu korytarzy ekologicznych o randze regionalnej, subregionalnej i lokalnej na terenie gminy, z systemami poza jej granicami, - zapewnienie terenów dla niekubaturowych funkcji o charakterze ekologicznym, rekreacyjnym, turystycznym, sportowym, - podtrzymanie naturalnego charakteru ciągów dolinnych rzek i jezior, stanowiących obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych zarówno w skali gminy jak i regionu, - zapewnienie swobody przepływu wód i zabezpieczenie terenów niezbędnych dla jej retencjonowania.

 Funkcje dominujące: rozwój niekubaturowych funkcji rekreacyjnych, turystycznych i sportowych oraz terenów rolnych, wód i zieleni, w tym lasów i dolesień.  Funkcje dopuszczone: - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, - mieszkalnictwo jednorodzinne, - zabudowa zagrodowa, w tym agroturystyka - zabudowa usługowa z zakresu turystyki i rekreacji. Rozwój funkcji dopuszczonych, w tym innych niż wyszczególnione może nastąpić w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 117 116

 Funkcje wykluczone: - inne usługi niż dopuszczone, - produkcja, w tym wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW, - składy i magazyny, - mieszkalnictwo wielorodzinne.

 Zasady zagospodarowania wynikające z odrębnych przepisów, prawa powszechnie obowiązującego oraz prawa lokalnego: - dla obszarów i obiektów objętych ochroną na podstawie przepisów o ochronie przyrody. obowiązują przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym ustawa o ochronie przyrody, oraz przepisy odrębne, w tym rozporządzenia dotyczące ustanowienia form ochrony przyrody, uchwały sejmiku województwa, plany ochrony itp. wymienionych m.in. w części I Uwarunkowania, punkcie 4.1. - ograniczanie zagospodarowania do stabilizacji istniejącego i planowanego w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zainwestowania, - ochrona gruntów rolnych i leśnych – zachowanie dotychczasowego użytkowania ze szczególnym uwzględnieniem gruntów klas I ÷III.

 Zasady zagospodarowania wynikające z prowadzonej gospodarki zasobami wodnymi: - utrzymanie i ochrona systemu naturalnych cieków i zbiorników wodnych, - rozwój systemu przepływu i retencjonowania wód, odbudowa i modernizacja małej retencji w połączeniu z prawidłową melioracją użytków zielonych dla wyrównania przepływu w rzekach, - wyłączenie z zabudowy terenów zmeliorowanych, hydrogenicznych, bagien i torfowisk z dopuszczeniem lokalizacji zbiorników retencyjnych w niezbędnym zakresie, - zachowanie naturalnych zbiorników retencyjnych, takich jak tereny podmokłe i nieuregulowane cieki, - racjonalizacja gospodarowania spływami opadowymi z obszarów sąsiednich w celu ograniczenia szybkiego ich odprowadzania do wód otwartych.

 Inne wytyczne w zakresie zasad zagospodarowania terenu i zabudowy - do uwzględnienia przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego: - utrzymanie tradycyjnej gospodarki łąkowej, w celu wzmocnienia ekosystemów półnaturalnych w rejonie dolin rzecznych, - rekultywacja terenów po nieczynnych kopalniach, tzw. bagrów, pod kątem przywrócenia ich naturalnym ekosystemom lub wykorzystania ich dla celów rekreacyjnych, - wzmacnianie struktury przyrodniczej obszaru poprzez wyłączenie z zabudowy terenów bagien, torfowisk, oczek wodnych, zadrzewień śródpolnych i innych terenów naturalnych i seminaturalnych, - wyłączenie spod zainwestowania dna i zbocza form dolinnych ze względu na niesprzyjające warunki fizjograficzne, płytkie zalegania pierwszego poziomu wody podziemnej, zróżnicowane, często niekorzystne warunki klimatyczne i znaczne nachylenie terenu na zboczach, - rozwój funkcji kubaturowych wyłącznie na podstawie obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub w obrębie istniejących struktur osadniczych – jako uzupełnienie struktur, w zgodzie z kompozycją danego układu przestrzennego oraz gabarytami i formą architektoniczną tworzącej go zabudowy, - rozwój funkcji przy uwzględnieniu relacji widokowych pomiędzy cennymi elementami otwartego krajobrazu naturalnego, w tym formami dolinnymi oraz elementami układów osadniczych.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 118 117

21.2 STREFA NEGOCJACJI – KIERUNEK INTENSYWNEGO ROZWOJU WIELOFUNKCYJNEGO – KONTYNUACJA URBANIZACJI Z OBSZARÓW MIAST GDAŃSKA I GDYNI 21.2.1 OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO

Charakterystyka obszarów. Obszary dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego, zaliczone do strefy negocjacji – intensywnego wielofunkcyjnego rozwoju, zlokalizowane są we wschodniej części gminy Żukowo, w kontynuacji już urbanizujących się obszarów, w sąsiedztwie z Gdańskiem i Gdynią. Od zachodu granicę tworzy projektowana Obwodnica Metropolitalna, od południa rzeka Radunia, natomiast od północy węzeł Chwaszczyński Trasy Kaszubskiej i nowe tereny inwestycyjne na styku z miastem Gdynia. Obszary dynamicznego rozwoju tworzą ośrodki koncentracji usług w miejscowościach Chwaszczyno, Banino - Rębiechowo, częściowo Miszewo i Miszewko, Pępowo, Czaple, Leźno. Kierunkiem rozwoju obszarów jest dalszy rozwój funkcji mieszkaniowych, usługowych, produkcyjnych i magazynowo - składowych i koncentracja usług obsługi mieszkańców w ośrodkach sieci osadniczej. Głównym celem polityki przestrzennej wyrażonej w kierunkach zagospodarowania przestrzennego obszarów jest wykorzystanie dla nowego zainwestowania rezerw terenowych na obszarach już zainwestowanych oraz wykorzystanie obszarów najbardziej przydatnych pod względem warunków infrastrukturalnych, o korzystnych powiązaniach komunikacyjnych (istniejących i planowanych) z obszarami zewnętrznymi, szczególnie wzdłuż drogi Miszewko – Banino - Rębiechowo - Gdańsk (drogi powiatowej nr 1901G).

 Funkcje dominujące: - mieszkalnictwo jednorodzinne, - usługi, - produkcja, - magazyny i składy.

 Funkcje dopuszczone: - mieszkalnictwo wielorodzinne w obrębach Chwaszczyno, Banino i Leźno, - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa. Dopuszcza się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 119 118

21.2.2 OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU GOSPODARCZEGO

Charakterystyka obszarów. Obszary dynamicznego rozwoju gospodarczego występują we wschodniej części gminy Żukowo, w kontynuacji urbanizacji miasta Gdańska i Gdyni. Są częścią strefy negocjacji położonej między projektowaną Obwodnicą Metropolitalną, a wschodnią granicą gminy, w rejonie miejscowości: Chwaszczyno, Barniewice - Rębiechowo, Czaple, a także wzdłuż drogi powiatowej nr 1901 relacji Miszewko – Banino - Rębiechowo - Gdańsk i na terenach położonych w rejonie Leźna, wzdłuż drogi krajowej nr 7. Kierunkiem rozwoju obszarów jest rozwój funkcji usługowych, produkcyjnych i magazynowo - składowych. Głównym celem polityki przestrzennej wyrażonej w kierunkach zagospodarowania przestrzennego obszarów jest wykorzystanie dla zainwestowania rezerw terenowych na obszarach już zainwestowanych oraz wykorzystanie obszarów najbardziej przydatnych pod względem warunków infrastrukturalnych, charakteryzujących się korzystnymi powiązaniami komunikacyjnymi (istniejącymi i planowanymi) z obszarami zewnętrznymi.

Są to obszary położone: - wzdłuż drogi Gdańsk Osowa – Chwaszczyno (ul. Kielnieńskiej), - wzdłuż drogi Gdynia – Chwaszczyno i w rejonie węzła drogowego „Chwaszczyno”, z uwagi na powiązania komunikacyjne z Obwodnicą Trójmiasta oraz dostęp do Trasy Kaszubskiej i Obwodnicy Metropolitalnej w węźle „Chwaszczyno”, - wzdłuż drogi Miszewko – Banino - Rębiechowo - Gdańsk (drogi powiatowej nr 1901G), z uwagi na powiązania komunikacyjne z Obwodnicą Trójmiasta oraz dostęp do Obwodnicy Metropolitalnej przez węzeł „Miszewo”, - w rejonie miejscowości Barniewice, z uwagi na położenie w rejonie Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku i możliwość powiązania drogowego z Obwodnicą Trójmiasta poprzez węzeł „Owczarnia”, - w rejonie miejscowości Czaple, z uwagi na położenie w rejonie Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy i możliwość powiązania drogowego z Obwodnicą Metropolitalną przez węzeł „Miszewo”, - wzdłuż drogi krajowej nr 7, w rejonie Leźna, z dostępem do Obwodnicy Metropolitalnej przez węzeł „Przyjaźń”. Dynamika rozwoju gospodarczego gminy oraz samego obszaru może być związana m.in. z rozwojem funkcji produkcyjno - magazynowych, składowych i usługowych w rejonie Barniewic, na obszarze ponad 100 ha. Takie ukierunkowanie zagospodarowania przestrzennego stworzy potencjalną ofertę dla lokalizacji strefy ekonomicznej i równocześnie centrum innowacyjności w gminie Żukowo. W „strukturze okołowęzłowej” wystąpią rejony aktywności gospodarczej, rozwijające się w związku z dostępnością drogową i możliwością wjazdu z węzłów na Obwodnicę Metropolitalną i Trasę Kaszubską. Ze względu na atrakcyjną dostępność drogową i infrastrukturalną oraz położenie wzdłuż drogi krajowej nr 7 przewiduje się rozwój funkcji usługowych i produkcyjnych w Leźnie. Na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego przewiduje się potencjalną lokalizację usług wielkopowierzchniowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 i powyżej 2000 m2 w rejonie Leźna, Miszewa, Miszewka i Chwaszczyna.

 Funkcje dominujące: - produkcja, - usługi, - magazyny-składy.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 120 119

 Funkcje dopuszczone: rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa.

Dopuszcza się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 121 120

21.3 STREFA TOŻSAMOŚCI GMINY – KIERUNEK UMIARKOWANEGO ROZWOJU 21.3.1 OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO

Charakterystyka obszarów. Obszary rozwoju osadniczego i gospodarczego położone są w zachodniej i południowo - zachodniej części gminy, w strefie tożsamości, o kierunku umiarkowanego rozwoju. Zasięg przestrzenny obszarów od zachodu ogranicza sąsiedztwo korytarza ekologicznego – obszaru przyrodniczo - krajobrazowego, od północy barierę stanowi planowana Trasa Kaszubska, od wschodu planowana Obwodnica Metropolitalna, a od południa i południowego – zachodu droga wojewódzka nr 211 w rejonie miejscowości Rutki (w obrębie geodezyjnym Borkowo), Obwodnica Metropolitalna i Obwodnica Żukowa. W obszarach rozwoju osadniczego i gospodarczego przewiduje się rozwój gminy w kierunku wykształcenia tożsamości związanej z regionem, miastem i tradycją kaszubską. Miasto Żukowo w granicach administracyjnych, mimo że występuje jako część obszaru rozwoju osadniczego i gospodarczego, posiada indywidualną charakterystykę, opis funkcji i wytyczne w zakresie zasad zagospodarowania terenu i zabudowy, które znajdują się w odrębnym fragmencie opisu „Studium...”. Również odrębnie dla miasta sporządzono rysunek nr 3. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo”. Kierunek umiarkowanego rozwoju ustala się w celu dopełnienia i kształtowania struktur osadniczych, w tym koncentracji usług i zabudowy mieszkaniowej w obszarze miasta i wokół lokalnych ośrodków. Poprzez umiarkowany rozwój rozumie się tworzenie dogodnych warunków dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, wzrost integracji społecznej, identyfikacji i satysfakcji mieszkańców. Koncentracje funkcji osadniczych występują w mieście Żukowie - ośrodku gminnym (wg odrębnych ustaleń dla miasta zawartych na końcu opisu strefy tożsamości) oraz w miejscowościach: Chwaszczyno, Tuchom, Miszewko, Miszewo, Małkowo, Rutki (obręb geodezyjny Borkowo), Otomino, i w rejonie miejscowości Glincz. Dla terenów położonych wzdłuż drogi relacji Gdynia-Żukowo (istniejącej drogi krajowej nr 20) zgodnie z dotychczasową polityką przestrzenną gminy, na obszarze identyfikowanym jako Żukowski Korytarz Inwestycyjny, ustala się kontynuację rozwoju funkcji produkcyjnych i usługowych. Na obszarze położonym po zachodniej stronie drogi Żukowo – Gdynia (istniejącej drogi krajowej nr 20) ustala się rozwój funkcji produkcyjnych i usługowych polegający wyłącznie na ewentualnym dopełnieniu istniejących struktur bezpośrednio przy drodze, bez wnikania w głąb obszaru. W zachodniej i południowej części obszaru rozwoju osadniczego i gospodarczego, w sąsiedztwie korytarza przyrodniczo – krajobrazowego i na obszarze między miastem Żukowo i rzeką Radunią, a Obwodnicą Żukowa i Obwodnicą Metropolitalną ustala się rozwój funkcji mieszkalnictwa jednorodzinnego, rekreacji, turystyki i usług w zakresie obsługi mieszkańców i turystów. W części południowej obszar rozwoju osadniczego i gospodarczego nakłada się na obszar rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyronicze. Są to kierunki równorzędne rozwoju struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy, przy czym rozwój tego obszaru powinien opierać się o racjonalne wykorzystanie przestrzeni, w tym koncentrację zabudowy wzdłuż istniejących struktur i dróg, z pozostawieniem możliwości rozwoju funkcji rolnictwa i wykorzystania walorów krajobrazowych sąsiedztwa.

 Funkcje dominujące: - mieszkalnictwo jednorodzinne, z wyjątkiem Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego, - produkcja, magazyny, składy w Żukowskim Korytarzu Inwestycyjnym i w dopełnieniu istniejących struktur

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 122 121

po zachodniej stronie drogi Żukowo – Gdynia (istniejącej drogi krajowej nr 20), oraz potencjalnie w rejonach aktywności okołowęzłowej w Chwaszczynie, Miszewie, w rejonie węzła „Glincz” i węzła „Żukowo”, - usługi w zakresie obsługi mieszkańców i turystów.

 Funkcje dopuszczone: - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa. Zakłada się rozwój innych funkcji dopuszczonych w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, lokalizacji tych funkcji w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: - mieszkalnictwo wielorodzinne (nie dotyczy miasta Żukowo w granicach administracyjnych), - wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

21.3.2 OBSZARY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI – „ŻUKOWSKI KORYTARZ INWESTYCYJNY”

Charakterystyka obszarów. Obszar rozwoju przedsiębiorczości – „Żukowski Korytarz Inwestycyjny” położony jest między drogą relacji Gdynia – Żukowo (istniejącą krajową nr 20), a projektowaną Obwodnicą Metropolitalną. Od północy ograniczony jest granicą obrębu geodezyjnego Chwaszczyno, a od południa kończy się w rejonie węzła Miszewo. Zgodnie z dotychczasową polityką przestrzenną gminy w obszarze Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego ustala się kontynuację rozwoju funkcji produkcyjnych i usługowych. Jednocześnie na tym samym obszarze nie wyklucza się innych funkcji osadniczych, przy czym konflikty przestrzenne i funkcjonalne dla poszczególnych terenów proponuje się rozstrzygać w szerszej skali, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Ze względu na występujące konflikty funkcji (w tym produkcyjnych, magazynowo- składowych z funkcją mieszkaniową) obszar ten zaliczono do obszarów problemowych.

 Funkcje dominujące: - usługi, - produkcja, - magazyny-składy  Funkcje dopuszczone: - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa.

Dopuszcza się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.  Funkcje wykluczone: - mieszkalnictwo wielorodzinne, - wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 123 122

21.3.3 OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO W OPARCIU O WALORY PRZYRODNICZE

Charakterystyka obszarów. Obszary rozwoju osadniczego w oparciu o walory przyrodnicze znajdują się w „Strefie tożsamości gminy” i charakteryzują się umiarkowanym rozwojem struktur osadniczych wokół lokalnych ośrodków w obszarach wiejskich, zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie korytarzy ekologicznych, obszarów atrakcyjnych krajobrazowo, kompleksów leśnych i jezior. Obszary te obejmują następujące tereny: - rejon jeziora Tuchomskiego i tereny na zachód od istniejącej drogi krajowej nr 20 w kierunku Małkowa, sąsiadujące z planowanym Obszarem Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej, - rejon miejscowości Borkowo, w sąsiedztwie jezior Karlikowskiego (poza granicami gminy), Głębokiego i Sitno (poza granicami gminy), w otoczeniu Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej oraz w bliskości obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni, - rejon miejscowości Łapino Kartuskie w sąsiedztwie jeziora Łapińskiego, sąsiadujący z Przywidzkim Obszarem Chronionego Krajobrazu, - rejon miejscowości Sulmin, w otoczeniu lasów Otomińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Kierunki rozwoju osadniczego w parciu o walory przyrodnicze ustala się w celu: - stworzenia podstaw niekonfliktowego rozwoju i wykorzystania przestrzeni, poprawy ładu przestrzennego oraz podniesienia atrakcyjności ukształtowanych struktur osadniczych, - tworzenia warunków zaspokojenia potrzeb mieszkańców, wzrostu integracji społecznej, identyfikacji i satysfakcji mieszkańców z miejsca zamieszkania, oraz zaspokajania potrzeb bezpieczeństwa, - osiągnięcia stabilizacji rozwoju w zakresie dominujących funkcji, ze względu na ograniczoną chłonność środowiska przyrodniczego, - podtrzymania tradycji rozwoju struktur osadniczych w oparciu o produkcję rolną i rekreację oraz relację przestrzenną tych struktur w odniesieniu do terenów otwartych, - zapewnienia terenów dla niekubaturowych funkcji o charakterze ekologicznym, rekreacyjnym, turystycznym, sportowym.

 Funkcje dominujące: - mieszkalnictwo jednorodzinne, w tym agroturystyczne, z wykluczeniem zabudowy szeregowej, - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa, - usługi dla mieszkańców i turystów, w tym usługi sportu i rekreacji wraz z miejscami noclegowymi w motelach, zajazdach, pensjonatach, hotelach, - rekreacja, - usługi turystyki i sportu.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 124 123

 Funkcje dopuszczone: Dopuszcza się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: - usługi inne niż funkcje dominujące, - produkcja, w tym wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW, - składy i magazyny, - mieszkalnictwo wielorodzinne.

21.3.4 OBSZARY ROZWOJU ROLNICTWA W OPARCIU O WALORY AGROPRZYRODNICZE

Charakterystyka obszarów. Obszar rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyrodnicze znajduje się w „Strefie tożsamości gminy” i obejmuje tereny zlokalizowane w południowej części gminy Żukowo, poniżej rzeki Raduni. Na obszarze tym przeważają warunki i tendencje dla rozwoju funkcji rolniczych, produkcji spożywczej i hodowli zwierząt. Rozwój powinien odbywać się poprzez ustabilizowanie gospodarki rolnej oraz kształtowanie i koncentrację struktur osadniczych wokół lokalnych ośrodków w obszarach wiejskich. Obszar stymuluje rozwój gminy w kierunku wykształcenia tożsamości związanej z regionem, miastem i tradycją kaszubską, w kontekście prowadzonej działalności rolniczej i produkcji rolno-hodowlanej. Rozwój osadnictwa powinien odbywać się wokół lokalnych ośrodków i wzdłuż dróg wiejskich, pod warunkiem równoległego rozwoju infrastruktury technicznej n tym obszarze. Głównym celem rozwoju tego obszaru jest osiągnięcie stabilizacji w zakresie dominującej funkcji rolnictwa i podtrzymania tradycji rozwoju struktur osadniczych w oparciu o produkcję rolną i relację przestrzenną tych struktur w odniesieniu do terenów otwartych.

Przyjaźń i Skrzeszewo Żukowskie jako ośrodki koncentracji funkcji osadniczych przejawiają tendencje rozwojowe w kierunku równoległego rozwoju produkcji rolnej i mieszkalnictwa jednorodzinnego. Rozwój Łapina Kartuskiego związany jest dodatkowo z rozwojem funkcji rekreacyjnych wokół jeziora – w obszarze rozwoju osadniczego w oparciu o walory przyrodnicze. Pozostałe miejscowości, położone na północ od Obwodnicy Metropolitalnej i Obwodnicy Żukowa znajdują się jednocześnie w obszarze rozwoju osadniczego i gospodarczego. Rozwój obszaru rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyrodnicze zabezpieczyć może dodatkowe źródła dochodu związane z agroturystyką, przetwarzaniem wyprodukowanej u siebie żywności oraz produkcją żywności ekologicznej. Zakłada się przebudowę sektora rolniczego - rozwój gospodarstw rolnych, wysokowydajnych farm produkcyjnych, która mogłaby służyć zaopatrzeniu rynku ponadlokalnego, w tym rynku Trójmiejskiego.

 Funkcje dominujące: - rolnictwo, ogrodnictwo, produkcja rolna, w tym zabudowa zagrodowa, - usługi w zakresie podstawowym dla obsługi mieszkańców koncentrowane w lokalnych ośrodkach, - mieszkalnictwo jednorodzinne, w tym agroturystyczne, z wykluczeniem zabudowy szeregowej, koncentrowane w lokalnych ośrodkach lub wzdłuż dróg.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 125 124

Tendencje rozwojowe, mimo kreowanego kierunku rolniczego, wskazują na nieunikniony rozwój gospodarczy i osadniczy w obszarach położonych na północ od projektowanej Obwodnicy Żukowa, wokół głównego ośrodka obsługi i węzłów komunikacyjnych tworzących potencjalne struktury okołowęzłowe.

 Funkcje dopuszczone: - usługi turystyki i rekreacji, - usługi sportu. Dopuszcza się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku, gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: - usługi inne niż dominujące i dopuszczone, - produkcja, w tym wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW, - składy i magazyny, - mieszkalnictwo wielorodzinne.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 126 125

21.3.5 MIASTO ŻUKOWO Gmina i miasto Żukowo położone są w Trójmiejskim Obszarze Metropolitarnym, w strefie tzw. metropolii funkcjonalnej, natomiast w „Planie Zagospodarowania Województwa Pomorskiego” – w strefie tzw. aglomeracji funkcjonalnej. Miasto Żukowo należy do uzupełniających, względem Trójmiasta, ośrodków w strukturze węzłowej obszaru aglomeracji. Rozwój gminy w kontekście aglomeracji następuje w dwóch kierunkach:  w układzie pasmowo węzłowym, wzdłuż głównych dróg,  w układzie strefowym – tereny suburbanizacji, przyległe do terenów miasta Gdańska i Gdyni. W układzie węzłowo-pasmowym aglomeracji Żukowo ma status ośrodka krystalizującego sieć osadniczą, a w obrębie gminy występują obszary zakwalifikowane jako strefy zurbanizowane mieszkaniowo-produkcyjno-usługowe (Gdańsk- Żukowo, Chwaszczyno-Żukowo) i mieszkaniowo-rekreacyjne (Żukowo-Kartuzy).

Miasto Żukowo pełni w obszarze metropolitalnym następujące funkcje:  ośrodka rozwoju funkcji metropolitalnych komplementarnych w miastach aglomeracji,  ośrodka usług miejskich oraz funkcji usługowych o charakterze ponadlokalnym, głównie w zakresie handlu, administracji, sportu i rekreacji.

Miasto Żukowo położone jest w centralnej części gminy, w strefie tożsamości gminy w ramach obszaru rozwoju osadniczego i gospodarczego i obszaru przyrodniczo-krajobrazowego. Miasto Żukowo stanowi ciągły przestrzennie układ osadniczy, tworzący zwarty obszar miejski (zabudowy) oraz powiązaną z nim strefę zurbanizowaną. Jako ośrodek miejsko – gminny pełni rolę centrum społecznego, usługowego i gospodarczego gminy. Na obszarze miasta Żukowo obowiązują miejskie zasady zagospodarowania, które dotyczą: - preferencji regeneracji (odnowy) nad zajmowaniem nowych obszarów pod zabudowę - intensyfikację procesów urbanizacyjnych na obszarach już zagospodarowanych, tak aby minimalizować ekspansję zabudowy na nowe tereny, - restrukturyzacji i rewitalizacji obszarów zdegradowanych w celu odzyskania atrakcyjności obszaru miasta, a w szczególności jego centrum, w celu podejmowania działalności gospodarczej oraz inwestycyjnej z wykorzystaniem istniejącego potencjału kulturowego i zachowaniem funkcji symbolicznych oraz przyrodniczych obszaru, w procesie jego adaptacji do nowych funkcji. Obszar miasta Żukowo w granicach administracyjnych należy traktować jednoznacznie z granicami obszaru zwartej zabudowy (w odniesieniu do zasad zagospodarowania w OChK Doliny Raduni w rozdziale 24.1.) Oznacza to, że w pasie o szerokości 100 m od rzeki, w Obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni, dopuszcza się zabudowę na zasadach określonych w Uchwale Nr 1161/XLVII/10 z dnia 28 kwietnia 2010 r. Sejmiku Województwa Pomorskiego.

W zakresie rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej miasta Żukowo należy rozróżnić:  lokalizacje funkcji koncertujących się wokół centrum miasta,  lokalizacje funkcji dopełniających strukturę miejską,  uzupełnienie struktury miejskiej terenami zieleni.

W zakresie rozwoju centrum miasta ustala się: - kreowanie centrum miasta Żukowo (plac publiczny, rynek itp.) wraz ze zmianą istniejącego ponadlokalnego układu drogowego rozcinającego miasto na obwodowy układ drogowy - Obwodnicy Żukowa i lokalizacją ratusza miejskiego, - rozwój centrum miasta o tereny położone przy projektowanym przystanku kolejowym i tereny istniejącej koncentracji usług w rejonie ul. Gdyńskiej do terenów sportowo rekreacyjnych, powiązanych układem ciągów pieszych, placów i zieleni miejskiej, - zabezpieczenie terenów dla rozwoju funkcji administracji i zarządzania kryzysowego, - dalszy rozwój usług publicznych i komercyjnych połączonych z lokalizacją przestrzeni publicznych, w tym ratusza miejskiego, - rewitalizację zespołów i obiektów zabytkowych, w kierunku funkcji usługowych, w tym centrum kulturowego lub funkcji mieszkaniowo – usługowych, - kształtowanie spójności obszaru miejskiego poprzez stworzenie sieci terenów i ciągów publicznych,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 127 126

- lokalizacja centrum społeczno - kulturowego w rejonie istniejącego historycznego założenia zespołu klasztornego Norbertanek z 1209 r. w Żukowie, - lokalizacja zespołu zabudowy usługowej wraz z targowiskiem w rejonie centrum miasta w kontynuacji rozwoju funkcji miejskich nad rzeka Radunią.

W zakresie dopełnienia struktury miejskiej ustala się:  dopełnienie istniejącej struktury terenami o funkcjach mieszkalnictwa i usług,  wzbogacenie osiedli mieszkaniowych wielorodzinnych i jednorodzinnych w zieleń miejską/osiedlową, urządzone skwery i parki, place zabaw dla dzieci, stanowiące miejsca integracji i tworzenia więzi społecznych,  dążenie do koncentrowania usług osiedlowych w zespołach usługowych obejmujących też tereny zieleni urządzonej, place i inne tereny publiczne – jako miejsc integracji społecznej.

W zakresie terenów zieleni ustala się:  zrealizowanie gminnego centralnego zespołu obiektów i urządzeń sportowo – rekreacyjnych,  kształtowanie spójności obszaru poprzez stworzenie sieci terenów i ciągów publicznych,  uzupełnianie innych funkcji terenami zieleni urządzonej,  dopełnienie centrum miasta o tereny kultury, sportu i rekreacji.

 Funkcje dominujące w centrum miasta: - usługi, - administracja, - mieszkalnictwo, - zieleń urządzona.  Funkcje dominujące w dopełnieniu struktury funkcjonalno - przestrzennej miasta: - mieszkalnictwo, - usługi, - produkcja, - magazyny i składy, - zieleń.

 Funkcje dopuszczone: Zakłada się rozwój innych funkcji w przypadku zaistnienia przesądzeń w zakresie praw nabytych w prawomocnych decyzjach administracyjnych, lokalizacji tych funkcji w obowiązujących planach miejscowych lub w przypadku gdy rozwój zagospodarowania dotyczy modernizacji lub uzupełnienia zabudowy w ramach istniejących struktur.

 Funkcje wykluczone: wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

Granice pomiędzy terenami wyznaczonymi na rysunku zmiany Studium..., w strukturze funkcjonalno przestrzennej miasta, są jednoznaczne wtedy, kiedy wynikają z istniejących linii podziałów na działki lub użytki np. leśne, z przebiegu infrastruktury technicznej, w tym drogowej lub przebiegają po innych granicach unormowanych prawnie. Jeżeli nie ma przesłanek, według których dany teren, położony na granicy mógłby być zakwalifikowany do danego terenu wyznaczonego w „Studium…”, wówczas przesądzenie powinno nastąpić na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dominujące na danym terenie przeznaczenie lub wyszczególnienie dominujących funkcji nie oznacza realizacji zagospodarowania lub zabudowy wyłącznie w zgodności z tymi funkcjami. Przesądza natomiast o preferencjach i kierunkach rozwoju, które w sposób oczywisty wzmocnią charakter i walory danego terenu. Funkcje określone jako dominujące będą najczęściej tymi, które ilościowo będą przeważały na danym terenie i będą narzucać typ i charakter terenu w ogólności, nie zaś jednostkowych terenów przeznaczonych dla realizacji zagospodarowania i zabudowy. Jest możliwe zatem, aby na danym terenie rozwijały się funkcje inne niż wymienione, w tym funkcje wyszczególnione jako dopuszczone, jednak powinno to zostać szczegółowo przeanalizowane m.in. na etapie analizy dotyczącej zasadności przystąpienia do sporządzenia planu, przy szczególnym uwzględnieniu charakteru terenu i przy uwzględnieniu niezbędnych standardów dla funkcji dominujących.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 128 127

W „Studium…” w celu ograniczenia możliwości powstawania konfliktów, ustala się dla poszczególnych terenów funkcje, które są wykluczone na danym terenie. Wykluczenie to nie dotyczy istniejącego lub przewidzianego w miejscowych planach przeznaczenia terenu.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 129 128

22. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY 22.1 PARAMETRY I WSKAŹNIKI ZAGOSPODAROWANIA I ZABUDOWY Parametry i wskaźniki dotyczące zagospodarowania i użytkowania terenów, dla poszczególnych stref i obszarów oraz dla miasta Żukowo, zostały określone w tabeli poniżej.

wielkość działki budowlanej powierzchnia zabudowy na powierzchnia biologicznie wysokość zabudowy w m w m2 działce w % czynnej w % wielkość działki dla zabudowy powierzchnia zabudowy dla dla zabudowy realizowanej wysokość dla zabudowy realizowanej zgodnie z zasadami zabudowy realizowanej zgodnie z zgodnie z zasadami realizowanej zgodnie z zasadami korytarze wymienionymi w punkcie 22.1 jako zasadami wymienionymi w punkcie wymienionymi w punkcie wymienionymi w punkcie 22.1 jako ekologiczne – modernizacja lub uzupełnienie 22.1 jako modernizacja lub 22.1, nie mniejsza niż 50% modernizacja lub uzupełnienie szkielet struktury obszary istniejących struktur uzupełnienie istniejących struktur istniejących struktur przestrzennej przyrodniczo- do uszczegółowienia na etapie do uszczegółowienia na etapie do uszczegółowienia na etapie gminy kierunek krajobrazowe analiz przedprojektowych wg zasad analiz przedprojektowych wg zasad analiz przedprojektowych wg zasad rozwoju zawartych w tekście pod tabelą lub zawartych w tekście pod tabelą zawartych w tekście pod tabelą lub proekologicznego zgodnie z obowiązującymi lub zgodnie z obowiązującymi zgodnie z obowiązującymi

miejscowymi planami miejscowymi planami miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego zagospodarowania przestrzennego zagospodarowania przestrzennego mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo mieszkalnictwo jednorodzinne - zabudowa wolnostojąca: 800- - zabudowa wolnostojąca do 25%, jednorodzinne: do 12 m, 1500 m2 - zabudowa bliźniacza: do 30% - zabudowa wolnostojąca mieszkalnictwo wielorodzinne - zabudowa bliźniacza: 400-800 m2 zabudowa szeregowa: do 40% nie mniej niż 50% do 15 m, a dla Leźna na północ od - zabudowa szeregowa: 200-400 m2 - zabudowa bliźniacza: nie drogi GP do 17m, mieszkalnictwo wielorodzinne – mniej niż 40% dla pozostałych funkcji do 15 m, obszary mieszkalnictwo wielorodzinne – nie do 30% zabudowa szeregowa: nie a dla Leźna na północ od drogi GP dynamicznego ustala się strefa negocjacji mniej niż 30% – do 17 m, rozwoju usługi – do 40% gminy 2 wysokość nie dotyczy urządzeń osadniczego usługi - nie mniejsza niż 400 m mieszkalnictwo pozostałe funkcje - nie ustala się i obiektów technologicznych i gospodarczego wielorodzinne – nie mniej pozostałe funkcje - nie ustala się w zabudowie usługowej niż 30% i produkcyjnej,

usługi – nie mniej niż 20%

pozostałe funkcje - nie ustala się

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 130 129

obszary nie ustala się nie ustala się nie mniej niż 20%, do 18 m (wysokość nie dotyczy dynamicznego urządzeń i obiektów rozwoju technologicznych w zabudowie gospodarczego usługowej i produkcyjnej), mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo mieszkalnictwo jednorodzinne do - zabudowa wolnostojąca 800- - zabudowa wolnostojąca do 25% jednorodzinne: 10 m, a dla Chwaszczyna do 12 m, 1500 m2 - zabudowa bliźniacza: do 30% - zabudowa wolnostojąca - zabudowa bliźniacza: 400-800 m2 nie mniej niż 50% dla pozostałych funkcji do 12 m obszary rozwoju usługi – do 40% - zabudowa bliźniacza: nie (wysokość nie dotyczy urządzeń 2 osadniczego usługi - nie mniejsza niż 400 m mniej niż 40% i obiektów technologicznych i gospodarczego pozostałe funkcje - nie ustala się w zabudowie usługowej pozostałe funkcje - nie ustala się usługi – nie mniej niż 20% i produkcyjnej),

pozostałe funkcje - nie ustala się mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo mieszkalnictwo jednorodzinne – - zabudowa wolnostojąca 800- - zabudowa wolnostojąca do 25% jednorodzinne: do 10 m, 1500 m2 - zabudowa bliźniacza: do 30% - zabudowa wolnostojąca obszary rozwoju - zabudowa bliźniacza: 400-800 m2 nie mniej niż 50% dla pozostałych funkcji do 15 m przedsiębiorczości usługi – do 40%, - zabudowa bliźniacza: (wysokość nie dotyczy urządzeń 2 – „Żukowski usługi - nie mniejsza niż 400 m nie mniej niż 40% i obiektów technologicznych pozostałe funkcje - nie ustala się strefa tożsamości korytarz w zabudowie usługowej pozostałe funkcje - nie ustala się gminy inwestycyjny” usługi – nie mniej niż 20% i produkcyjnej),

pozostałe funkcje - nie ustala się mieszkalnictwo jednorodzinne od mieszkalnictwo – do 20% mieszkalnictwo nie mniej do 10 m, obszary rozwoju 800 do 2000 m2 niż 50% osadniczego w 2 oparciu o walory usługi - nie mniejsza niż 600 m pozostałe funkcje nie mniej przyrodnicze niż 40% pozostałe funkcje – nie ustala się

mieszkalnictwo jednorodzinne od mieszkalnictwo – do 20% mieszkalnictwo nie mniej do 10 m, obszary rozwoju 800 do 2000 m2 niż 50% wysokość nie dotyczy urządzeń i rolnictwa obiektów technologicznych w 2 w oparciu o walory usługi nie mniejsza niż 600 m pozostałe funkcje nie mniej zabudowie związanej z produkcją agroprzyrodnicze niż 40% rolną, pozostałe funkcje - nie ustala się

mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo jednorodzinne: mieszkalnictwo mieszkalnictwo jednorodzinnej - Miasto Żukowo - zabudowa wolnostojąca 800- - zabudowa wolnostojąca, jednorodzinne: do 12 m,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 131 130

1500 m2 bliźniacza – do 30% zabudowa wolnostojąca, dla pozostałych funkcji do 20 m. - zabudowa bliźniacza: 400-800 m2 - zabudowa szeregowa: do 40% bliźniacza - nie mniej niż zabudowa szeregowa: 200-400 m2 40% mieszkalnictwo wielorodzinne – zabudowa szeregowa – mieszkalnictwo wielorodzinne – nie do 30% nie mniej niż 30% ustala się usługi – do 40% mieszkalnictwo 2 usługi - nie mniejsza niż 400 m wielorodzinne – nie mniej pozostałe funkcje - nie ustala się niż 30% pozostałe funkcje - nie ustala się pozostałe funkcje nie mniej niż 20% Dopuszcza się inne niż wymienione w powyższej tabeli wskaźniki i parametry urbanistyczne, które mogą być uszczegółowiane na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Podczas sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zaleca się stosowanie następujących generalnych zasad ustalania parametrów i wskaźników urbanistycznych:  wysokość zabudowy jest wiążąca o ile w sąsiedztwie terenu lokalizacji nowej zabudowy nie dominuje zabudowa o innych parametrach; w takim wypadku za zasadne uznaje się nawiązanie wysokością zabudowy do zabudowy istniejącej,  kontynuacja wysokości zabudowy istniejącej w tradycyjnie ukształtowanych strukturach osadniczych,  ochrona stref ekspozycji zespołów i obiektów zabytkowych,  utrzymanie istniejących powiązań widokowych, relacji widokowych pomiędzy krajobrazem otwartym, a zabudową,  kontynuacja kompozycji układów przestrzennych zespołów zabudowy w zakresie lokalizacji dominant, osi widokowych, otwarć widokowych, zamknięć kompozycyjnych,  dostosowanie wysokości zabudowy do warunków ukształtowania terenu, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony ciągów i otwarć widokowych na obniżenia dolin rzecznych,  wysokości zabudowy dla funkcji produkcyjnych, w tym produkcji związanej z rolnictwem powinna wynikać z zastosowanych technologii produkcji, o ile nie występują inne ograniczenia wysokości zabudowy, w tym związane z bliskością Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy lub uwarunkowaniami konserwatorskimi,  podkreślanie odmiennymi parametrami, np. wysokością zabudowy obiektów o funkcjach prestiżowych, ważnych części miasta, dzielnic,  intensyfikacja zabudowy w centrum miasta i w pozostałych ośrodkach sieci osadniczej, w których występuje koncentracja usług, na terenach już zainwestowanych – umożliwiająca lokalne zwiększenie wysokości zabudowy, powierzchni zabudowy, zmniejszenie powierzchni działki,  wysokości zabudowy powinny być zgodne z przepisami odrębnymi z zakresu prawa lotniczego,  projektowane obiekty o wysokości przekraczającej 50 m podlegają obowiązkowi zgłoszenia do Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP. Parametry i wskaźniki urbanistyczne nie dotyczą realizacji inwestycji celu publicznego.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 132 131

22.2 TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY Na obszarze gminy Żukowo występują tereny, które mogą być wyłączone spod zabudowy na podstawie przepisów odrębnych:  objęte ochroną na podstawie ustawy o ochronie przyrody,  proponowane do objęcia ochroną na podstawie ustawy o ochronie przyrody,  objęte ochroną na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,  obszary szczególnego zagrożenia powodzią,  lasy, grunty rolne klasy I-III na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych,  wody otwarte, na podstawie ustawy prawo wodne,  w strefie ochrony pośredniej ujęcia wody Straszyn,  w strefie ochrony bezpośredniej i pośredniej ujęcia wody Osowa. Możliwość zabudowy ww. terenów może nastąpić tylko wówczas jeżeli dopuszczają to przepisy odrębne.

Tereny proponowane w zmianie studium do wyłączenia spod zabudowy na etapie sporządzania miejscowych planów to:  regionalne i subregionalne korytarze ekologiczne, w tym korytarze dolin rzecznych w obszarach przyrodniczo- krajobrazowych w zakresie naturalnych lub seminaturalnych ekosystemów, z wyjątkiem uzasadnionych dopuszczeń wynikających z kierunku rozwoju tych obszarów,  lokalne korytarze ekologiczne, obejmujące m.in. lasy, zadrzewienia, aleje drzew, parki, tereny wód otwartych, cieki wodne, rzeki, jeziora, tereny hydrogeniczne, trwale lub okresowo podmokłe obniżenia terenu, tereny roślinności zaroślowej i szuwarowej, łąki, bagna, torfowiska, doliny cieków, w tym dna i zbocza tych dolin, oraz doliny bezciekowe.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 133 132

23. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 23.1 OBSZARY I OBIEKTY CHRONIONE NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE PRZYRODY Obszary i obiekty objęte ochroną na podstawie przepisów o ochronie przyrody zostały wymienione i scharakteryzowane w części I Uwarunkowania w punkcie 4.1. Na obszarze gminy Żukowo występują:  rezerwat przyrody „Jar Rzeki Raduni”  Kartuski Obszar Chronionego Krajobrazu  Otomiński obszar Chronionego Krajobrazu  Przywidzki Obszar Chronionego Krajobrazu  Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni  Obszar Natura 2000 „Jar Rzeki Raduni” PLH 220011  użytek ekologiczny „Przygiełka koło Miszewka”  pomniki przyrody (31 pojedynczych drzew (w tym w mieście 6), 6 grup drzew (w tym 1 w mieście), 1 aleję (poza miastem), 4 głazy (poza miastem). Ponadto dla zabezpieczenia Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka, wyznaczono jego otulinę, która obejmuje północno-wschodnią część gminy.

Zasady ochrony przyrody w stosunku do obszarowych i obiektowych form ochrony przyrody określone zostały w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, w tym w ustawie o ochronie przyrody, oraz w przepisach odrębnych, w tym rozporządzeniach dotyczących ustanowienia form ochrony przyrody, uchwałach sejmiku województwa, planach ochrony itp. wymienionych m.in. w części I Uwarunkowania, punkcie 4.1.

Ponadto obszarowe formy ochrony przyrody wchodzą w skład korytarzy ekologicznych – obszarów przyrodniczo- krajobrazowych wyznaczonych w studium, dla których w studium stosuje się dodatkowe zasady zagospodarowania, wytyczne, ograniczenia, o których mowa w punkcie 22.1 (Obszary przyrodniczo-krajobrazowe) oraz 24.3 (korytarze ekologiczne), ile nie stoją one w sprzeczności z obowiązującymi dla obszarów i obiektów chronionych przepisami.

W obszarze miasta korytarz ekologiczny stanowi część Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni, który obejmuje dno i zbocza doliny rzeki Raduni i jest dla miasta wybitnym walorem funkcjonalno - przestrzennym i krajobrazowym. Granice obszaru miasta Żukowo, w obrębie którego obowiązują miejskie zasady zagospodarowania, należy traktować jednoznacznie z granicami obszaru zwartej zabudowy. Odnosi się to również do zasad zabudowy w pasie o szerokości 100 m od rzeki, w Obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Raduni, na który powołują się przepisy Uchwały Nr 1161/XLVII/10 z dnia 28 kwietnia 2010 r. Sejmiku Województwa Pomorskiego.

23.2 OBSZARY I OBIEKTY WSKAZANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE PRZYRODY W związku z uwarunkowaniami, przedstawionymi w części I studium na obszarze gminy Żukowo planuje się obszarowe formy ochrony przyrody, tj.:  Rezerwat przyrody „Pępowskie Grądy”,  Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej,  użytki ekologiczne: o użytek ekologiczny Tuchomskie Moczary (torfowisko przejściowe), o użytek ekologiczny Grąd i łąki w dolinie Raduni (dobrze wykształcony grąd na zboczu doliny i łąki ze storczykami na dnie), o użytek ekologiczny Grąd koło Niestępowa (liczne gatunki chronionych roślin), o użytek ekologiczny Torfowisko przejściowe i szuwary w Leźnie (oraz fragmenty olsów i zbiornik wodny), o użytek ekologiczny Uroczysko w dolinie Strzelenki (roślinność wodna z masowo występującym wywłócznikiem kłosowym), o użytek ekologiczny Torfowisko wysokie na północ od Żukowa (na torfowisku fragmentami bór bagienny, na obrzeżach szuwary turzycowe i pałkowe). Utworzenie rezerwatu „Pępowskie Grądy” może nastąpić w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 134 133

Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, natomiast wyznaczenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej może nastąpić w drodze uchwały sejmiku województwa.

Ponadto, zgodnie z częścią I Uwarunkowania proponuje się na fragmencie terenu planowanego OChK Doliny Małej Słupiny i Rynny Tuchomskiej, w rejonie doliny Małej Słupiny, utworzenie obszaru przyrodniczo-krajobrazowego, obejmującego obszar doliny w sąsiedztwie zespołu dawnej papierni, wpisanego do rejestru zabytków oraz w kierunku północno-zachodnim – wzdłuż rzeki. Rejon ten odznacza się wyjątkowymi walorami krajobrazowymi, widokowymi i estetycznymi, związanymi przede wszystkim z rzeźbą terenu, występowaniem ekosystemów torfowiskowych i naturalnym charakterem rzeki Małej Słupiny. Utworzenie zespołu przyrodniczo krajobrazowego może nastąpić w drodze uchwały Rady Miasta Żukowo, po uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. Granice obszaru do objęcia taką formą ochrony powinny zostać wyznaczone na etapie sporządzania projektu uchwały, na drodze dodatkowych analiz, lub na podstawie wytycznych z opracowań przyrodniczych, obejmując przede wszystkim teren doliny rzeki Małej Słupiny.

W celu wzrostu efektywności ochrony przyrody i kształtowania osnowy ekologicznej dla terenów identyfikowanych jako cenne pod względem przyrodniczym, zasługujących na ochronę, dla pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej, proponuje się wprowadzanie nowych, indywidualnych form ochrony przyrody, w tym użytków ekologicznych, ustanawianych na podstawie uchwały Rady Miasta. Taką formą ochrony można objąć w szczególności:  śródpolne i śródleśne oczka wodne,  bagna, torfowiska,  kępy drzew i krzewów,  siedliska przyrodnicze, stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów,  enklawy naturalnych i półnaturalnych ekosystemów. 23.3 OCHRONA TERENÓW OTWARTYCH System terenów otwartych w gminie tworzą elementy przyrodniczo aktywne naturalne i półnaturalne tereny zielone, podmokłe, wody powierzchniowe, łąki i torfowiska itd., które składają się na korytarze i płaty ekologiczne o różnych skalach i rangach. Głównym ich zadaniem jest utrzymanie równowagi biologicznej, w tym różnorodności świata żywego i enklaw ekologicznych, bogactwa gatunków, różnorodności warunków siedliskowania, utrzymania trwałości czasowej oraz przestrzennej ekosystemów. Spełniają one swoje szczególne zadania zarówno w terenach niezainwestowanych, gdzie wzmacniają strukturę przyrodniczą, urozmaicają i identyfikują krajobraz, jak i na terenach inwestycyjnych, gdzie powinny tworzyć szkielet kształtowania struktury przestrzennej. 23.3.1 REGIONALNE KORYTARZE EKOLOGICZNE Regionalne i subregionalne korytarze ekologiczne opisane zostały w części I. Uwarunkowania, punktach 1.1.4 oraz 4.3, na podstawie opracowania ekofizjograficznego oraz Planu zagospodarowania województwa pomorskiego. W granicach gminy Żukowo znajdują się następujące korytarze ekologiczne o randze regionelnej, subregionalnej i ważniejsze lokalne:  korytarz ekologiczny Doliny Raduni i Motławy o randze regionalnej,  fragment płata ekologicznego stężycko-kartuskiego,  korytarz ekologiczny przywidzki o randze regionalnej,  korytarz ekologiczny Lasów Otomińskich, o randze subregionalnej/lokalnej,  korytarz ekologiczny rzeki Strzelenki o randze subregionalnej/lokalnej,  korytarz ekologiczny rzeki Kaczej o randze subregionalnej/lokalnej,  korytarz ekologiczny w północno – wschodniej części gminy - wzdłuż jeziora Osowskiego i jeziora Wysockiego,  korytarz ekologiczny w zachodniej części gminy Żukowo - wzdłuż doliny jeziora Tuchomskiego. W studium korytarze ekologiczne znalazły się w ramach obszarów przyrodniczo-krajobrazowych, wyznaczonych na rysunku nr 2. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”. Podstawowe zasady zagospodarowania tych obszarów zostały zawarte w części III Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo w punkcie 22.1. Ponadto dla systemu ww. korytarzy ustala się:  zachowanie szerokości korytarzy w ramach obszarów przyrodniczo-krajobrazowych,  zachowanie ciągłości przestrzennej korytarzy, w tym wysoki stopień zachowania naturalnych lub seminaturalnych warunków pokrycia terenu,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 135 134

 zapewnienie niezbędnych warunków dla bytowania i wędrówek zwierząt oraz wypoczynku i rekreacji ludności,  ograniczenie zabudowy do uzupełnień w ramach istniejącej i przewidzianej w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zabudowy, zgodnie z zasadami określonymi w punkcie 22.1,  ochrona elementów osnowy ekologicznej w tym w szczególności: oczek wodnych i torfowisk, zadrzewień, alei drzew, trzcinowisk, den i zboczy dolin cieków i dolin bezciekowych. 23.3.2 LOKALNE KORYTARZE EKOLOGICZNE Na rysunku pt „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” w ramach obszarów przyrodniczo-krajobrazowych, poza korytarzami o randze regionalnej i subregionalnej, zostały oznaczone tylko nieliczne korytarze o znaczeniu lokalnym, stanowiące charakterystyczne łączniki pomiędzy korytarzami o charakterze regionalnym i subregionalnym lub będące oczywistą kontynuacją tych korytarzy w przestrzeni gminy. Nie mniej jednak na obszarze gminy Żukowo znajduje się sieć korytarzy ekologicznych o charakterze lokalnym, łączących tereny cenne przyrodniczo i będących podstawą kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej terenów inwestycyjnych w skali mikro, poza wyznaczonym w „Studium...”obszarem przyrodniczo-krajobrazowym.

Do elementów, które tworzą lokalne korytarze ekologiczne zaliczyć należy przede wszystkim:  lasy, zadrzewienia śródpolne, śródpolne zakrzaczenia,  aleje drzew, parki, zieleń cmentarną,  tereny wód otwartych, cieki wodne, rzeki, jeziora, stawy,  tereny hydrogeniczne, otoczenia cieków wodnych, trwale lub okresowo podmokłe obniżenia terenu,  tereny roślinności zaroślowej i szuwarowej, łąki, bagna, torfowiska,  doliny cieków, w tym dna i zbocza tych dolin, oraz doliny bezciekowe.

Tereny te proponuje się w zmianie studium do wyłączenia spod zabudowy m.in. poprzez:  wykluczenie terenów naturalnych lub seminaturalnych z lokalizacji zainwestowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego,  zachowanie tych terenów w stanie naturalnym lub włączenie ich ogólnodostępnych terenów zielonych lub terenów zielonych towarzyszących zabudowie, terenów zieleni urządzonej, terenów rekreacyjnych,  zachowywanie, pielęgnowanie i eksponowanie szczególnie wartościowych terenów lub obiektów, mikropłatów leśnych, terenów podmokłych, cennych okazów drzew, alei itp.,  powiązanie elementów pomiędzy sobą poprzez kreowanie łączników w postaci terenów do zagospodarowania zielenią, zadrzewień, zalesień itp., w celu tworzenia ciągłych struktur przyrodniczych i krajobrazowych. 23.3.3 KSZTAŁTOWANIE OSNOWY EKOLOGICZNEJ MIASTA ŻUKOWO Podstawową zasadą kształtowania osnowy ekologicznej miasta, która decyduje także o jego strukturze przestrzennej, jest zachowanie ciągłości terenów przyrodniczo aktywnych w granicach miasta oraz powiązanie tych terenów z systemem korytarzy ekologicznych w gminie. Zostało to uwzględnione na rysunku nr 2. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo”, gdzie południowa, południowo-wschodnia i południowo-zachodnia część miasta znalazły się w obrębie obszaru przyrodniczo-krajobrazowego, identyfikowanego także jako regionalny korytarz ekologiczny. Na rysunku nr 3. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo” uszczegółowiono lokalny zasięg korytarzy ekologicznych na terenie miasta, wyróżniając tereny zieleni, w tym tereny zieleni jako uzupełnienie innych funkcji. Tereny kształtujące osnowę ekologiczną miasta tworzą w szczególności:  korytarze ekologiczne rzeki Raduni oraz Rzeki Słupiny wraz z terenami przyległymi, w tym częściowo obszary szczególnego zagrożenia powodzią,  lokalne korytarze ekologiczne wzdłuż cieków lub doliny bezciekowe,  mikropłaty ekologiczne drobnych kompleksów leśnych i semileśnych, zadrzewienia, aleje drzew, zgrupowania drzew i krzewów,  drobne zbiorniki wodne, tereny hydrogeniczne, torfowiska,  tereny zieleni miejskiej, parki, skwery, zieleńce, zieleń przycmentarna.

W ramach korytarzy ekologicznych – terenów przyrodniczo–krajobrazowych na terenie miasta przewiduje się:  pozostawienie na terenach zielonych enklaw naturalnych i półnaturalnych ekosystemów,  realizowanie terenów zieleni urządzonej, w tym parków, zieleńców, skwerów, boisk itp.,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 136 135

 realizację niekubaturowych funkcji związanych z rekreacją, wypoczynkiem,  realizację kubaturowych funkcji, niezbędnych dla obsługi terenów rekreacyjnych, na terenach zieleni, będących jednocześnie terenami funkcji sportu i rekreacji, które zostały m.in. oznaczone na rysunku 3. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo”,  realizację ciągów pieszych, rowerowych, udrożnienie szlaków turystycznych. 23.3.4 WARUNKI PROEKOLOGICZNEGO ROZWOJU PRZESTRZENNEGO GMINY ŻUKOWO Proekologiczny rozwój przestrzenny gminy Żukowo oznacza:  racjonalny rozwój zabudowy w tym zagospodarowywanie w pierwszej kolejności terenów wokół istniejących struktur, uzupełnienia zabudowy w ramach tych struktur, ograniczenie rozwoju zabudowy o rozproszonym charakterze,  wyznaczanie nowych terenów inwestycyjnych przede wszystkim w oparciu o dostęp do infrastruktury technicznej oraz dróg,  wyznaczanie nowych terenów inwestycyjnych w nawiązaniu do tradycji lokalizacji zabudowy na obszarze gminy, w tym do zasady lokalizacji zabudowy wzdłuż dróg,  efektywne wykorzystanie terenów inwestycyjnych we wsiach, uzupełnienie istniejących struktur zabudowanych,  dostosowanie charakteru i intensywności rozwoju do przyjętego podziału gminy na strefę negocjacji (intensywnego rozwoju) i tożsamości (umiarkowanego rozwoju),  intensyfikacja zabudowy na obszarze miasta Żukowo, efektywne wykorzystanie miejskich terenów inwestycyjnych,  dostosowanie zakresu terytorialnego rozwoju zabudowy do funkcji ekologicznych, zasobów i chłonności środowiska przyrodniczego,  ochrona korytarzy i płatów ekologicznych o randze regionalnej, subregionalnej i lokalnej,  rewitalizacja terenów historycznych założeń wiejskich i terenu historycznego centrum miasta Żukowo,  ograniczenie zabudowy terenów naturalnych i seminaturalnych, włączenie tych terenów do sieci korytarzy ekologicznych, zachowanie naturalnych zbiorników retencyjnych, takich jak tereny podmokłe i nieuregulowane cieki, racjonalna gospodarka spływami opadowymi,  ograniczenie zabudowy terenów rolniczych, w szczególności w południowej części gminy, ze szczególnym uwzględnieniem gleb klasy I-III.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 137 136

24. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ

Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu:  zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie,  zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków,  udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków,  przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granicę,  kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków,  uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska.

Przy sporządzaniu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo uwzględniono gminną ewidencję zabytków oraz „Program opieki nad zabytkami gminy Żukowo na lata 2012 – 2015”. (oprac. 2011 r.). Na ich podstawie, oraz na podstawie materiałów uzyskanych z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, ustalono zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, które należy uwzględnić przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W ustaleniach planów zasady te należy szczegółowo weryfikować i precyzować uwzględniając lokalne uwarunkowania.

Głównym celem ustalonych w Studium zasad ochrony dziedzictwa kulturowego jest ochrona i rewaloryzacja krajobrazu kulturowego gminy, poprzez działania zmierzające do:  zachowanie dziedzictwa kulturowego jako ważnego elementu dla rozwoju gospodarczego gminy i dla budowania tożsamości jego mieszkańców,  rewaloryzacji krajobrazu kulturowego gminy,  kształtowania spójnej przestrzeni gminnej sieci powiązań kulturowo-przyrodniczych,  kształtowanie struktur przestrzennych w oparciu o przesłanki historyczne,  ochrony charakterystycznych elementów krajobrazu kulturowego gminy,  ekspozycji najcenniejszych elementów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy. 24.1 ZABYTKI WPISANE DO REJRESTRU ZABYTKÓW Na obszarze gminy Żukowo znajdują się zespoły i obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego wymienione w tabeli nr 9 w punkcie 5.3. uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego. Podlegają one ochronie na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. Ustawa ta oraz inne przepisy odrębne regulują również zasady zagospodarowania zabytków wpisanych do rejestru zabytków oraz ich otoczenia. Poza obiektami wpisanymi do rejestru zabytków zgodnie z „Programem Opieki nad Zabytkami gminy Żukowo na 2012 – 2015” postulowane do wpisu do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków są następujące obiekty znajdujące się w gminnej ewidencji zabytków:  Rutki - zespół elektrowni wodnej,  Żukowo - młyn wodny przy ul. 3-go Maja. 24.2 ZABYTKI WPISANE DO GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW Poza zabytkami wpisanymi do rejestru zabytków województwa pomorskiego, do gminnej ewidencji zabytków wpisane są obiekty i zespoły wymienione w tabeli nr 10 w punkcie 5.4. uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego. Dla zespołów i obiektów zabytkowych znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków należy ustalić w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zasady ochrony, biorąc pod uwagę w zależności od indywidualnych uwarunkowań:  skalę i formę architektoniczną obiektów,  formę i rodzaj pokrycia dachu,  wystrój elewacji budynków, w tym rozmieszczenie i wielkość otworów okiennych i drzwiowych, rodzaj stolarki, detal architektoniczny,  występowanie zabytkowych elementów małej architektury (ogrodzenia, pomniki, rzeźby),  stan zachowania pierwotnie użytych materiałów,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 138 137

 możliwość przystosowania obiektów zabytkowych do nowych funkcji. Ponadto w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy określić zasady i warunki dotyczące rozbiórki obiektów zabytkowych oraz zasady wymiany technicznie zużytych elementów budynków (np. stolarki okiennej i drzwiowej). 24.3 ZABYTKI ARCHEOLOGICZNE Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami zabytek archeologiczny to „zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem”. Wykaz zabytków archeologicznych (obiektów i stanowisk archeologicznych) zawarto w tabeli nr 11 w punkcie 5.5. uwarunkowań. Wśród obiektów i stanowisk wymienionych w tabeli znajdują się cmentarzyska płaskie i kurhanowe, osady otwarte, ślady osadnictwa i punkty osadnictwa. Sześć z nich została wpisana do rejestru zabytków województwa pomorskiego. Dla ochrony zabytków archeologicznych należy ustalić w miejscowych planach zasady i warunki zagospodarowania i zabudowy, zgodnie z przepisami szczególnymi. Wszelkie plany i projekty inwestycyjne w obrębie stref ochrony archeologicznej, wymagają uzgodnienia z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Gdańsku, który określi inwestorowi w wydanym pozwoleniu zakres niezbędnych do wykonania archeologicznych badań ratowniczych wyprzedzających proces zainwestowania terenu. Dla stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestry zabytków województwa pomorskiego oraz obiektów archeologicznych o własnej formie krajobrazowej (np. grodziska, kurhany) należy uwzględnić możliwość ich trwałego zachowania i ewentualnego wykorzystania do celów dydaktycznych i turystycznych.

24.4 PARKI KULTUROWE Na terenie gminy nie ustanowiono parku kulturowego, jednak Zespół Klasztorny Norbertanek w Żukowie posiada walory predysponujące go do objęcia tą formą ochrony. Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, park kulturowy tworzy się w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Park kulturowy można utworzyć poprzez uchwałę Rady Miejskiej, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. 24.5 CMENTARZE Na terenie gminy Żukowo znajdują się następujące zabytkowe cmentarze:  Babi Dół – cmentarz poewangelicki,  Chwaszczyno – cmentarz przykościelny (wpisany do gminnej ewidencji zabytków oraz wpisany wraz z kościołem do rejestru zabytków),  Niestępowo – cmentarz parafialny (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Pępowo – cmentarz rodowy,  Przyjaźń – cmentarz ewangelicki (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Przyjaźń – cmentarz przykościelny (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Sulmin – cmentarz ewangelicki (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Żukowo – cmentarz parafialny (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Żukowo – cmentarz przy kościele św. Jana Chrzciciela (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Żukowo – cmentarz przykościelny w zespole klasztornym Norbertanek (wpisany do gminnej ewidencji zabytków),  Żukowo - cmentarz z pomnikiem żołnierzy radzieckich poległych w okolicach Żukowa w 1945 r. (wpisany do gminnej ewidencji zabytków). W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy ustanowić ochronę cmentarzy, jako miejsca kultu i tradycji oraz określić zasady i warunki ich zagospodarowania, biorąc pod uwagę, w zależności od indywidualnych uwarunkowań, stan zachowania zieleni cmentarnej, historycznych ogrodzeń i pomników.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 139 138

24.6 DWORY, ZESPOŁY DWORSKO-PARKOWE i PAŁACOWO-PARKOWE Na terenie gminy Żukowo znajduje się następujące założenia dworsko-parkowe z zachowanym historycznym układem zabudowy i elementami założenia parkowego, które wskazuje się do objęcia ochroną:  Leźno - zespół pałacowo-parkowy (pałac, oficyna, obora ze stodołą, chlewnia i magazyn, park z aleją południową) wpisany do rejestru zabytków; ogrodzenie zespołu wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Przyjaźń- zespół dworsko-parkowy (dwór, budynek gospodarczy, park z aleją doprowadzającą) wpisany do rejestru zabytków; budynek urządzeń wodociągowych, stajnia-chlewnia-obora, i transformator wpisane do gminnej ewidencji zabytków,  Banino – zespół dworski (budynek gospodarczy, stajnia i park wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Barniewice – zespół dworski (park, kuchnia dla inwentarza, 2 magazyny, obora, stajnia wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Borkowo – zespół dworski (budynek gospodarczy, dwór, park, piwnica ziemna, stajnia, stodoła wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Glincz (Glincz Nowy) – zespół dworski (stajnia i park wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Małkowo – zespół dworsko-parkowy (dwór i park wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Otomino – zespół dworsko-parkowy (dwór, park i ogrodzenie wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Pępowo – zespół dworsko-parkowy (dwór i park wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Skrzeszewo Żukowskie – zespół dworsko-parkowy (dwór - obecnie szkoła podstawowa, wpisana do gminnej ewidencji zabytków), zachowały się pozostałości parku,  Tuchomek – zespół dworsko-parkowy (budynek mieszkalny, dwór i park wpisane do gminnej ewidencji zabytków),  Tuchom – dwór i ogrodzenie dworskie (obecnie Szkoła Podstawowa) wpisane do gminnej ewidencji zabytków).

Założenie pałacowo-parkowe w Leźnie jest wpisane do rejestru zabytków. Najcenniejsze elementy pozostałych założeń są wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Dla zespołów wymienionych powyżej oraz ich bezpośredniego sąsiedztwa należy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ustalić zasady ochrony uwzględniające w zależności od lokalnych uwarunkowań:  historyczną kompozycję przestrzenną zabudowy i zieleni,  możliwość wprowadzenia nowej zabudowy, w nawiązaniu do zabudowy historycznej i jej układu przestrzennego,  możliwość zrewaloryzowania zniszczonych założeń parkowych i zieleni komponowanej,  możliwość zachowania obiektów zabytkowych, w tym małej architektury, 24.7 DROGI ALEJOWE Część dróg zlokalizowanych na terenie gminy to aleje i szpalery drzew o historycznym przebiegu. Najważniejsze z nich to:  droga alejowa z Tuchomia do Chwaszczyna (fragment istniejącej drogi krajowej nr 20),  drogi alejowe z Barniewic do Rębiechowa i z Barniewic do Borowca,  droga alejowa z Leźna do Pępowa (pomnik przyrody),  droga alejowa z Pępowa do Kczewa,  droga alejowa z Miszewa do Małkowa i z Małkowa do Żukowa,  droga alejowa z Pępowa do Żukowa,  droga alejowa z Przyjaźni do Niestępowa i z Przyjaźni do Starej Piły,  droga alejowa z Przyjaźni do Czapielska,  droga alejowa z Czapli do Leźna,  droga alejowa ze Skrzeszewa Żukowskiego do Borcza (gmina Somonino). Aleje i szpalery drzew wymagające objęcia ochroną w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wyznaczone zostały na rysunku nr 2a. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego – stan i ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego”. Przy sporządzaniu planów miejscowych należy zachować trasy przebiegu dróg alejowych oraz określić zasady ochrony drzewostanu. 24.8 HISTORYCZNE UKŁADY PRZESTRZENNE WSI

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 140 139

Na terenie gminy Żukowo znajdują się historyczne układy przestrzenne, obejmujące obszary o bardzo dobrze zachowanej historycznej strukturze przestrzennej wsi i zabytkowej zabudowie. Zostały one wymienione i opisane w tabeli nr 8 w punkcie 5.2. uwarunkowań. Historyczne układy przestrzenne zostały też oznaczone na rysunku nr 2a. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego – stan i ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego”. Przy sporządzaniu planów miejscowych obejmujących tereny historycznych układów przestrzennych należy określić zasady zagospodarowania i zabudowy ustalając w zależności od lokalnych uwarunkowań:  ochronę historycznej kompozycji przestrzennej, historycznych podziałów katastralnych, historycznego układu zabudowy, historycznej zabudowy i zieleni komponowanej,  ochronę zasadniczych elementów struktury przestrzennej,  kontynuowanie tradycyjnego sposobu zabudowy historycznie wykształconego układu ruralistycznego, poprzez lokalizację nowych siedlisk i zabudowań wzdłuż historycznych ciągów komunikacyjnych oraz wzdłuż nowych ciągów komunikacyjnych wpisujących się w teren,  zabudowę działek zgodnie z historycznie wykształconą tradycją,  nawiązanie do historycznej linii zabudowy,  dostosowanie nowej zabudowy do historycznej kompozycji urbanistycznej w zakresie skali i brył zabudowy,  nakaz stosowania materiałów budowlanych i kolorystyki tradycyjnie używanych w regionie,  zakaz wprowadzania zabudowy, której forma, rozwiązania funkcjonalne, symbolika oraz detal architektoniczny charakterystyczne są dla obszarów miejskich. 24.9 STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ Dla szczególnie cennych historycznych układów przestrzennych (układów ruralistycznych wsi lub ich fragmentów, założeń dworsko-parkowych) lub obiektów zabytkowych, w tym zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków, wyznaczono strefy ochrony konserwatorskiej: strefę B ochrony konserwatorskiej, strefę ochrony ekspozycji i ochrony krajobrazu. Dla ujednolicenia pojęć przedstawiono definicje stref:  strefa B ochrony konserwatorskiej – ochrona pośrednia; obszar obejmujący czytelne, lecz nie dominujące historyczne zagospodarowanie, charakterystyczne w skali lokalnej; częściowo wypełniony oryginalną lub przekształconą zabudową historyczną z możliwymi ubytkami lub uzupełnieniami nową zabudową;  strefa ochrony ekspozycji – obszar widoczności układów zabudowy i dominant oraz elementów naturalnych; teren objęty ochroną konserwatorską, zapewniającą ekspozycję obszarów z określonych kierunków widokowych;  strefa ochrony krajobrazu - teren objęty ochroną konserwatorską; obszar obejmujący historycznie ukształtowane formy pokrycia terenu, w szczególności zieleń o wartościach przyrodniczych wraz z obiektami architektonicznymi, podlegające ochronie poprzez utrzymanie ukształtowania i ustalonych elementów oraz ograniczenie swobody przekształceń obszaru.

Strefy ochrony konserwatorskiej zostały wyznaczone w następujących miejscowościach:  Chwaszczyno – strefa ochrony ekspozycji historycznego układu wsi i zabudowy historycznej, w tym obiektów i zespołów wpisanych do rejestru zabytków,  Leźno – strefa ochrony ekspozycji zespołu dworsko-parkowego wpisanego do rejestru zabytków,  Łapino Kartuskie – strefa ochrony ekspozycji historycznego układu przestrzennego,  Małkowo – strefa ochrony ekspozycji historycznego układu przestrzennego wsi, w tym parku będącego częścią zespołu dworsko-parkowego,  Przyjaźń – strefa ochrony ekspozycji zespołu dworsko-parkowego oraz obiektów wpisanych do rejestru zabytków,  Skrzeszewo Żukowskie – strefa ochrony ekspozycji historycznego układu przestrzennego wsi, w tym zespołu dworsko parkowego,  Sulmin – strefa ochrony ekspozycji obiektu wpisanego do rejestru zabytków oraz historycznego układu ruralistycznego, w tym obiektów znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków,  Tuchom – strefa ochrony ekspozycji zespołu dworsko – parkowego położonego nad Jeziorem Tuchomskim,  Żukowo – strefa ochrony ekspozycji i strefa ochrony krajobrazu zespołu osadniczo-krajobrazowego dawnej wsi Żukowo wpisanego do rejestru zabytków, oraz strefa ochrony krajobrazu obszaru dawnej papierni i kanału rzeki Słupnicy (Słupiny), wpisanego do rejestru zabytków. Granice stref na rysunku studium zostały wyznaczone orientacyjnie i należy je uszczegółowić na etapie sporządzania

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 141 140

miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Dla terenów znajdujących się w strefach ochrony konserwatorskiej – ochrony ekspozycji i ochrony krajobrazu, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy ustalić zasady zagospodarowania i zabudowy, nawiązując w zależności od lokalnych uwarunkowań do tradycyjnych podziałów na działki oraz do tradycyjnych zasad kształtowania terenów zieleni – parków, skwerów, zieleni naturalnej, szpalerów drzew oraz zabudowy. Przy sporządzaniu planów należy również:  w miarę możliwości stworzyć warunki ekspozycji panoram widokowych z tras komunikacyjnych na szczególnie interesujące obiekty krajobrazowe i kulturowe,  kształtować krajobraz w sposób zapewniający harmonijny rozwój miejscowości, zgodny z historycznymi zasadami zabudowy i rozplanowania wsi,  wskazać rejony zakazu zabudowy lub ograniczenia wysokości zabudowy w oparciu o analizy krajobrazu,  określić zasady zabudowy w nawiązaniu do historycznego osadnictwa, z wykorzystaniem jego elementów.

Dla terenów położonych w strefie B ochrony konserwatorskiej należy uwzględnić utrzymanie wybranych elementów istniejących oraz częściowe ograniczenie swobody kształtowania elementów nowych, a w szczególności:  utrzymanie zasadniczego układu ulic i placów,  utrzymanie historycznej zasady podziałów parcelacyjnych,  utrzymanie istniejącej zabudowy o wartości historycznej,  utrzymanie historycznej kompozycji wybranych obiektów z dostosowaniem elementów nowych do kompozycji istniejącej,  zachowanie kompozycji układów zieleni wraz z koniecznością uzupełniania ubytków i kontrolą dosadzeń,  nawiązanie w nowej zabudowie do zasad historycznej kompozycji zespołu i typu zabudowy sąsiadującej.

Dla wyróżnionych stref ochrony ekspozycji i ochrony krajobrazu w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić poniższe zasady zagospodarowania obszarów położonych w tych strefach: Chwaszczyno:  zachowanie widoków na wpisany do rejestru zabytków kościół, w tym w szczególności z dróg relacji Gdańsk – Bojano, drogi z Barniewic (ul. Mickiewicza), oraz z ul. Wiejskiej,  zachowanie kościoła jako dominanty w historycznym układzie urbanistycznym; Leźno:  utrzymanie istniejących historycznie widoków na zespół dworsko-parkowy lub poszczególne obiekty z drogi zbiorczej i z alei doprowadzającej, wpisanej jako część zespołu do rejestru zabytków,  pozostawienie przedpola ekspozycji parku dworskiego od strony południowej alei doprowadzającej,  pozostawienie relacji widokowych pomiędzy terenem stawu i zieleni po wschodniej stronie zespołu dworsko- parkowego, a zespołem dworsko parkowym,  utrzymanie historycznych relacji przestrzennych pomiędzy zespołem dworsko parkowym wpisanym do rejestru zabytków, a historycznym układem urbanistycznym oznaczonym na rysunku studium, w zakresie powiązań widokowych i komunikacyjnych; Łapino Kartuskie:  utrzymanie cennych powiązań widokowych pomiędzy historycznym układem przestrzennym a Jeziorem Łapińskim,  utrzymanie historycznie ukształtowanego widoku na układ przestrzenny z drogi zbiorczej Przyjaźń - Kolbudy,  zachowanie relacji widokowych pomiędzy obiektami historycznego układu przestrzennego a terenami zieleni,  utrzymanie wizualnego charakteru strefy przybrzeżnej Jeziora Łapińskiego i ekspozycji na jezioro; Małkowo:  utrzymanie roli parku jako dominanty funkcjonalnej w strukturze wsi,  utrzymanie relacji funkcjonalno-przestrzennych pomiędzy istniejącą i planowaną zabudową a parkiem,  utrzymanie charakteru widoku z drogi prowadzącej do skrzyżowania z drogą relacji Chwaszczyno - Żukowo, Przyjaźń:  utrzymanie istniejących historycznie widoków wzdłuż dróg na zespół zabytkowy i obiekty zabytkowe, w tym widoku z drogi prowadzącej do Przyjaźni z zachodu, na park dworski,  utrzymanie relacji widokowych pomiędzy zespołem zabytkowym a terenem znajdującym się na południe od niego – Jeziorem Przyjaźń,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 142 141

 utrzymanie relacji widokowych pomiędzy z kościołem, wpisanym do rejestru zabytków, a terenem założenia dworsko parkowego i terenem otwartym, Skrzeszewo Żukowskie:  utrzymanie charakteru przestrzennego głównych widoków z dróg prowadzących do miejscowości,  utrzymanie widoków z dróg prowadzących z północy i ze wschodu na park i zabudowania stanowiące część dawnego zespołu dworsko-parkowego,  utrzymanie relacji widokowych pomiędzy zabudową wsi a lasem, stanowiącym tło obecnego i przyszłego zagospodarowania Sulmin:  utrzymanie istniejących widoków wzdłuż dróg na obiekt zabytkowy – kościół poewangelicki wpisany do rejestru zabytków,  utrzymanie relacji widokowych pomiędzy obiektami wpisanymi do gminnej ewidencji zabytków, i widoków na te obiekty z historycznie ukształtowanych dróg,  utrzymanie przedpola ekspozycji obiektu zabytkowego w części obejmującej dolinę, będącą również częścią korytarza ekologicznego,  utrzymanie ekspozycji biernej – z zespołu zabytkowego i terenu przyległego, ograniczonego historycznym układem dróg, na dolinę, będącą częścią korytarza ekologicznego, Tuchom:  zachowanie istniejących widoków wzdłuż dróg na zespół dworsko parkowy lub poszczególne jego obiekty,  utrzymanie powiązań widokowych terenu zespołu dworsko – parkowego z krajobrazem otwartym – doliny rzeki Strzelenki oraz Jeziorem Tuchomskim,  utrzymanie relacji widokowych od strony jeziora na strefę przybrzeżną Jeziora Tuchomskiego, Żukowo:  ochrona ekspozycji układu historycznego oraz doliny Raduni z drogi relacji Żukowo – Kościerzyna,  utrzymanie wzajemnych relacji widokowych pomiędzy zespołem osadniczo-krajobrazowym wpisanym do rejestru zabytków a doliną rzeki Raduni,  zachowanie przedpola ekspozycji klasztoru Norbertanek, wpisanego do rejestru zabytków, na wschód od drogi relacji Żukowo-Kościerzyna,  utrzymanie lokalnych powiązań widokowych w obrębie zespołu osadniczo-krajobrazowego wpisanego do rejestru zabytków i w najbliższym otoczeniu, w tym relacji widokowych pomiędzy poszczególnymi obiektami historycznymi oraz widoków na obiekty i zespoły z ulic i ciągów pieszych,  utrzymanie widoku na panoramę miasta Żukowo od strony wschodniej i północno-wschodniej,  utrzymanie widoku na zespół osadniczo-krajobrazowy i obiekty wpisane do rejestru zabytków, od strony południowej i południowo - wschodniej – wzdłuż rzeki Raduni,  utrzymanie otwartego charakteru doliny rzeki Słupiny. 24.10 ZASADY OCHRONY DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ Na obszarze gminy Żukowo nie wyznacza się chronionych terenów ani obiektów kultury współczesnej.

25. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI 25.1 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU KOMUNIKACJI DROGOWEJ Potrzeby i zadania w zakresie rozwoju infrastruktury drogowej gminy wynikają przede wszystkim z:  wzrostu ruchu komunikacyjnego wewnątrz Aglomeracji Trójmiejskiej (wyjazdy codzienne do i z miejsca zatrudnienia poza gminą Żukowo, korzystanie z usług pobliskich dużych miast – Gdańska, Gdyni, Sopotu),  intensywnie rozwijającej się infrastruktury komunikacyjnej gmin sąsiednich, a przede wszystkim gminy Gdańsk i Gdynia (m.in. Obwodnica Metropolitalna),  wzrostu ruchu komunikacyjnego w kontekście rekreacji i wyjazdów weekendowych poza miejsce zamieszkania (Kaszuby jako atrakcyjne miejsce wypoczynku dla mieszkańców Trójmiasta),  rozwoju motoryzacji i rozwoju ruchu komunikacyjnego wewnątrz gminy Żukowo (dojazdy do miejsc zatrudnienia na obszarze gminy),  założeń poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Perspektywiczny podstawowy układ drogowy na terenie gminy Żukowo tworzą:

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 143 142

 planowana Obwodnica Metropolitalna - rozbudowa regionalnego korytarza transportowego, który tworzy droga krajowa nr 20 wraz z planowaną obwodnicą miasta Żukowo. Najbardziej prawdopodobny Wariant IA, tzw. „wariant czerwony” z przebiegiem Obwodnicy Metropolitalnej po wschodniej stronie obecnej drogi krajowej nr 20, z węzłami w: Chwaszczynie, Miszewie, Żukowie, łączący się z Obwodnicą Trójmiasta w węźle Straszyn,  planowana Trasa Kaszubska (odcinek lęborski) w ramach realizacji północnego korytarza transportowego (droga krajowa S6 Lębork - Chwaszczyno). Najbardziej prawdopodobny Wariant IIA2 (równoważny wariant IIA1) mający swój początek na węźle Chwaszczyno (Obwodnica Metropolitalna),  planowana ul. Nowa Kielnieńska w klasie drogi głównej przyspieszonej (GP), w ramach realizacji Trasy Kaszubskiej i Obwodnicy Metropolitalnej. Poprowadzenie głównej osi komunikacyjnej Gdańsk - Lębork w śladzie tzw. planowanej Trasy Kaszubskiej,  planowane podłączenie DW211 do planowanej Obwodnicy Żukowa i w dalszej części do DK20 w klasie drogi głównej (G), w ramach realizacji Obwodnicy Żukowa - poprowadzenie głównej osi komunikacyjnej Gdańsk - Kartuzy Obwodnicą Żukowa z pominięciem centrum miasta Żukowa,  planowany łącznik Miszewo-Rębiechowo, który jest niezbędny w związku z intensywnym rozwojem budownictwa mieszkalnego na terenie wsi Banino. Przejmie on rolę „małej obwodnicy Banina”, łącząc Obwodnicę Metropolitalną w węźle Miszewko z terenem w rejonie Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy. Wskazane przejęcie kategorii drogi powiatowej nr 1901. Planowana droga na parametrach klasy drogi zbiorczej (Z) włącza się w planowany układ dróg zbiorczych w granicach Miasta Gdańska.  istniejący ponadlokalny układ sieci drogowej:  droga krajowa nr 7: – ze wskazaniem na obniżenie klasy drogi z głównej przyspieszonej (GP) do zbiorczej (Z) na odcinku: węzeł Lniska – Żukowo, w przypadku realizacji Obwodnicy Żukowa w ciągu drogi krajowej nr 7. Zmiana w klasyfikacji drogi i priorytetowych osi komunikacyjnych w stosunku do najbardziej prawdopodobnego Wariantu IA Obwodnicy Metropolitalnej na odcinku węzeł Lniska - Żukowo. – ze wskazaniem na zmianę lokalizacji pasa drogowego na odcinku od granicy gmin Żukowo - Gdańsk do Stacji Elektroenergetycznej Gdańsk I – odcinek ok. 2km.  droga krajowa nr 20 (obniżenie klasy drogi z głównej przyspieszonej do zbiorczej Z na odcinku: węzeł Chwaszczyno – Żukowo, w przypadku realizacji Obwodnicy Metropolitalnej). Włączenie DK 20 do układu lokalnego na wysokości ul. Rdestowej w Gdyni,  droga wojewódzka nr 218 klasy zbiorczej,  droga wojewódzka nr 211 klasy głównej,  istniejący lokalny układ drogowy (drogi powiatowe i gminne):  droga powiatowa nr 1901G Gdańsk - Banino - Miszewo – ze wskazaniem na obniżenie klasy drogi z głównej (G) do zbiorczej (Z) jako kontynuacji ciągu obecnej ulicy Słowackiego i planowanej w klasie drogi zbiorczej (Z) ulicy Nowatorów,  droga powiatowa nr 1902G Tuchom - Rębiechowo  droga powiatowa nr 1900G Przodkowo – Miszewo – Pępowo – Leźno,  droga powiatowa nr 1930G Lniska – Niestępowo – Gdańsk,  droga powiatowa nr 1903G Kobysewo – Smołdzino – Żukowo  droga powiatowa nr 1928G Babi Dół – Skrzeszewo Żukowskie – Marszewska Góra,  droga powiatowa nr 1929G Lniska – Przyjaźń – Łapino – Kolbudy,  droga powiatowa nr 1416G: (Szemud) – Kłosówko – Miszewo,  droga powiatowa nr 1902G: Tuchom – Rębiechowo,  droga powiatowa nr 1926G: Borowo – Babi Dół,  droga powiatowa nr 1928G: Babi Dół – Skrzeszewo – (Marszewska Góra),  droga gminna nr 157004 Chwaszczyno - Czarne Błota,  droga gminna nr 157005 Chwaszczyno - Rębiechowo,  droga gminna nr 157011 Nowy Tuchom - Nowy Świat,  droga gminna nr 157051 Przyjaźń - Skrzeszewo Żukowskie  droga gminna nr 157020 Banino - Żukowo,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 144 143

 droga gminna nr 157014 wraz z przedłużeniem do Barniewic droga gminną nr 157013 ze wskazaniem na rezerwę terenu pod ulicę lokalną jako przedłużenie ul. Nowej Meteorytowej prowadzącej do węzła Owczarnia Obwodnicy Zachodniej Trójmiasta,

W zakresie rozbudowy Portu Lotniczego Gdańsk im. L. Wałęsy planowana jest także budowa węzła przesiadkowego o randze krajowej i międzynarodowej obejmującego: dworzec lotniczy, przystanek Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, przystanki autobusowe dla linii miejskich oraz parkingi lotniskowe, w tym typu Park&Ride. Rozwój układu drogowego z uwzględnieniem dostępu do Portu lotniczego im. Lecha Wałęsy z kierunku gminy Żukowo w rejonie Rębiechowa.

Główny układ uliczny na terenie miasta Żukowa tworzyć będą:  ul. Gdyńska (droga powiatowa po obniżeniu rangi),  ul. Kościerska (droga powiatowa po obniżeniu rangi),  ul. Gdańska (od skrzyżowania z ul. Kościerską – droga wojewódzka),  ul. Armii Krajowej w połączeniu z planowanym rondem na skrzyżowaniu z ul. Gdyńską – przedłużenie ulicy w kierunku wschodnim oraz połączenie z planowaną Obwodnicą. Ponadto niezbędne jest uzupełnienie istniejących układów komunikacji w zakresie obsługi terenów rozwojowych. Realizacji dodatkowych połączeń istniejących ulic w szczególności wymaga północna część miasta Żukowa, w okolicy Osiedla Nowego, po obu stronach ulicy Gdyńskiej (przewidywanej jako droga zbiorcza). Przewiduje się modernizację, przebudowę lub lokalizację nowego układu drogowego z kierunku drogi krajowej nr 7 (z włączeniem w rejonie ul. Spokojnej i ul. Jana Pawła II) w kierunku przejazdu przez linię kolejową nr 201 w północno-wschodniej części miasta (z włączeniem w rejonie tzw. "dawnych zakładów drobiarskich"). Układ obejmujący przejazd przez linię kolejową nr 201 w północno-wschodniej części miasta, w zakresie kontynuacji istniejącego przebiegu drogi i modernizacji przebiegu w przypadku budowy Obwodnicy Metropolitalnej, lub uproszczenie przebiegu wraz z realizacją bezpośredniego przejazdu przez tory i włączenia do ulicy Polnej. Orientacyjne alternatywne kierunki przebiegu przedstawione na rysunku nr 3. pt. „Kierunki rozwoju przestrzennego miasta Żukowo”. Zaleca się kształtowanie nowej zabudowy w sposób, który w maksymalny sposób umożliwi wykorzystanie istniejącej infrastruktury komunikacyjnej oraz infrastruktury technicznej.

25.2 KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU KOMUNIKACJI KOLEJOWEJ Planowane działania w zakresie rozwoju sieci kolejowej w obszarze metropolitalnym oraz w rejonie gminy Żukowo, wynikają z:  poprawy spójności regionu w zakresie infrastruktury komunikacyjnej,  potrzeby usprawnienia istniejącej sieci kolejowej w kontekście połączeń Trójmiasto – Kaszuby,  rozwoju gospodarczego i potrzeb turystyki. Planowane działania w kierunku rozwoju infrastruktury dla ruchu pasażerskiego opierają się przede wszystkim na programie „Pomorska Kolej Metropolitalna” (wieloletnie zamierzenie Samorządu Województwa Pomorskiego), który w ramach pierwszego etapu zakłada realizację linii kolei metropolitalnej poprzez:  odbudowę/modernizację linii kolejowej: Gdańsk Wrzeszcz – Kokoszki – Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, a następnie podłączenie się do istniejącej linii kolejowej nr 201 w kierunku Gdyni oraz w kierunku Żukowa,  odbudowę połączenia linią kolejową nr 229 z Glincza w kierunku Kartuz,  modernizację linii kolei nr 201 Gdynia Główna – Kościerzyna, jako głównej w kolejowych powiązaniach regionalnych,  modernizację/budowę nowych przystanków kolejowych. Docelowo zakłada się elektryfikację linii oraz ruch szynobusów co godzinę w relacji Gdańsk – Kartuzy – Kościerzyna. Ponadto w ramach przewidywanego rozwoju gospodarczego gminy w rejonie Leźna i turystyki na obszarze gminy Żukowo, przewiduje się odbudowę i modernizację linii kolejowej nr 229 i nr 234 na trasie Glincz – Stara Piła – Gdańsk Kokoszki, z możliwością podłączenia jej do trasy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w rejonie węzła Karczemki.

Modernizacja linii kolejowej w sąsiedztwie rezerwatu „Jar Rzeki Raduni” nie może negatywnie wpłynąć na cele ochrony rezerwatu, zgodnie z ustaleniami zarządzenia nr 28/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 28 września 2012 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 145 144

25.3 KIERUNKI ROZWOJU SIECI TRAS ROWEROWYCH Na obszarze gminy przewiduje się przeprowadzenie regionalnej trasy rowerowej nr 132 (relacji Gdynia – Banino) i międzyregionalnej trasy nr 15 (prowadzącej z obszaru miasta Gdańska do Gdyni do Przodkowa oraz terenów rekreacyjnych Pojezierza Kaszubskiego: Kartuzy – Sulęczyno – Bytów i dalej w kierunku województwa zachodniopomorskiego, a także z Przodkowa w kierunku północnym: Wejherowo – Krokowa - Choczewo – Lębork).

Przebieg tras rowerowych w granicach gminy Żukowo:  regionalna trasa rowerowa nr 132 – z Gdyni w kontynuacji ul. Rdestowej planowanym przebiegiem drogi zbiorczej, wzdłuż drogi gminnej śladem „Błękitnej Trasy Rowerowej” drogami gminnymi nr 157007, 157005 i 157012 do Banina,  międzyregionalna trasa rowerowa nr 15 - z Gdańska wzdłuż drogi powiatowej nr 1901G do Miszewa, drogami gminnymi przekraczając Obwodnicę Metropolitalną, przez teren Miszewka do drogi powiatowej nr 1900G i dalej w kierunku Przodkowa. Planuje się utrzymanie przebiegu „Błękitnej Trasy Rowerowej” relacji Gdańsk Osowa – Sianowo, która na terenie gminy Żukowo przebiega od granicy z miastem Gdańsk drogą gminną nr 157007, aż do obecnej drogi nr 20, a następnie w kierunku północno – zachodnim do Jeziora Tuchomskiego i drogami gminnymi wzdłuż Jeziora Tuchomskiego w kierunku południowym do granicy gminy.

W 2009 r. gmina Żukowo opracowała „Koncepcję zwiększenia i wykorzystania potencjału rozwojowego gminy Żukowo poprzez budowę szlaków rowerowych wraz z infrastrukturą”, która określa potencjalne kierunki działań dotyczących rozwoju infrastruktury rowerowej. Poza ww. szlakami rowerowymi przewiduje się wytyczenie i realizację nowej trasy rowerowej we wschodniej części gminy, prowadzącej z Nowego Świata przez m.in. Barniewice, Rębiechowo, Czaple, Leźno, Sulmin, Niestępowo, Przyjaźń, Glincz, Otomino, do Żukowa. Trasa prowadzić powinna przez atrakcyjne krajobrazowo i interesujące kulturowo miejsca w gminie, i przewidywać rozbudowane szlaki w południowej i południowo-zachodniej części gminy, w rejonie Żukowa, Glincza, Babiego Dołu, Rutek, Borkowa i Jaru Raduni. Trasa powinna łączyć się z trasami rowerowymi na obszarach gmin sąsiednich oraz z międzyregionalną i regionalną trasą rowerową. Istnieje potrzeba przeprowadzenia trasy rowerowej wzdłuż obecnej drogi krajowej nr 20 łączącej Chwaszczyno, Tuchom, Miszewo, Miszewko i Żukowo, stanowiącej ważne powiązanie funkcjonalno – przestrzenne dla codziennego ruchu mieszkańców. Sieć dróg rowerowych powinna być systematycznie uzupełniana, w tym o połączenia wzdłuż dróg pomiędzy poszczególnymi miejscowościami i terenami rekreacyjnymi.

26. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 26.1 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ Miejscowości gminy Żukowo zaopatrywane są w wodę z 10 ujęć podziemnych z poziomu trzeciorzędowego i czwartorzędowego. Przy wszystkich ujęciach znajdują się stacje uzdatniania wody. Obserwuje się, że istniejąca sieć wodociągowa nie zapewnia zaopatrzenia w wodę ok. 20% mieszkańców gminy. Cele i zasady rozwoju infrastruktury wodociągowej na terenie gminy Żukowo obejmują przede wszystkim:  zapewnienie wszystkim mieszkańcom gminy, punktom usługowym i produkcyjnym dostępu do urządzeń zaopatrujących w wodę, o jakości zgodnej z obowiązującymi normami,  zapewnienie niezawodności w dostawie wody. Z racji gwałtownego przyrostu liczy ludności na terenie gminy w ostatnich latach, niezbędna jest rozbudowa oraz modernizacja istniejącej sieci wodociągowej, szczególnie w części północnej i zachodniej gminy (strefa negocjacji), gdzie znajdują się następujące ujęcia wody:  w Małkowie,  w Chwaszczynie,  w Baninie,  w Leźnie. Rozważa się także możliwość zasilania z gdańskiego ujęcia wody „Osowa”, położonego na obszarze wsi Chwaszczyno. W południowej części gminy (strefa tożsamości i umiarkowanego rozwoju) proponuje się rozbudowę ujęć oraz modernizację stacji uzdatniania wody w miejscowościach:

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 146 145

 Skrzeszewo,  Przyjaźń,  Niestępowo,  Łapino,  Sulmin, a także połączenie ich siecią wodociągową w jeden układ, tak by umożliwić współpracę w/w ujęć. Z analizy wydajności istniejących ujęć wody wynika, że jedynie wieś Pępowo ma znaczne nadwyżki wody, z uwagi na rozbudowę ujęcia wody w ostatnim czasie.

26.2 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY W ZAKRESIE ODPROWADZENIA ŚCIEKÓW SANITARNYCH Ścieki z obszaru miasta i gminy Żukowo prowadzane są do Gdańskiego Systemu Kanalizacyjnego, a następnie do oczyszczalni „Wschód” na terenie miasta Gdańska – na podstawie porozumienia komunalnego z dnia 22 września 1995 r. Zorganizowane systemy kanalizacyjne istnieją jedynie na obszarze:  miasta Żukowa,  wsi Chwaszczyno,  wsi Banino,  wsi Leźno,  wsi Borkowo.

Pozostała część gminy nie jest objęta systemem zbiorczej kanalizacji sanitarnej, ścieki najprawdopodobniej odprowadzane są indywidualnie do bezodpływowych zbiorników przydomowych. Zasady rozwoju infrastruktury w zakresie odprowadzenia ścieków sanitarnych obejmują przede wszystkim:  zorganizowane odprowadzanie i oczyszczanie ścieków z gospodarstw domowych, obejmujące co najmniej 90% mieszkańców gminy (obecnie wskaźnik ten wynosi 5% terenów wiejskich oraz 99% miasta),  zorganizowane odprowadzanie i oczyszczanie ścieków z terenów usługowych, zakładów produkcyjnych i przemysłowych,  działania zmierzające do znacznej poprawy jakości wód płynących, stojących oraz wód podziemnych, a szczególnie głównych zbiorników wód podziemnych poprzez radykalne zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych do wód i gruntu.

Dla rozproszonej zabudowy, odległej od głównych tras kanalizacji sanitarnej, dla których realizacja sieci kanalizacji jest mało opłacalna ekonomicznie i technicznie dopuszcza się indywidualne i grupowe systemu odprowadzenia ścieków w zakresie:  stosowania zbiorników bezodpływowych, przy czym po wybudowaniu zbiorczej kanalizacji sanitarnej wszystkie obiekty należy obowiązkowo podłączyć do sieci, a zbiorniki bezwzględnie zlikwidować,  odprowadzenia ścieków do przydomowych oczyszczalni ścieków, z odprowadzeniem wód do cieków (z zachowaniem obowiązujących przepisów) lub do gruntu (o ile warunki gruntowo – wodne na to pozwalają) wyłącznie w przypadku pojedynczych siedlisk rolniczych.

Powyższe ustalenia nie dotyczą terenów położonych w strefie ochrony pośredniej ujęcia wody Straszyn z rzeki Raduni. 26.3 ZASADY ROZWOJU INFRASTRUKTURY W ZAKRESIE ODPROWADZENIA WÓD OPADOWYCH I REGULACJI STOSUNKÓW WODNYCH Układ hydrogeniczny gminy Żukowo tworzą: rzeka Radunia oraz jej dopływy: Mała Słupina i Strzelenka. W dolinach tych rzek występują miejscami tereny podmokłe i zmeliorowane, odwadniane rowami i ciekami do nich uchodzącymi. W dolinach rzek obserwuje się zagrożenie powodziowe i wysoki poziom wód gruntowych. Wody opadowe odprowadzane są w sposób zorganizowany jedynie w części miasta Żukowo oraz wzdłuż fragmentu drogi krajowej nr 20 w miejscowości Chwaszczyno. Powołując się na „Program małej retencji województwa Pomorskiego do roku 2015”, przewiduje się:  odbudowę, remont i budowę nowych progów korekcyjnych w rzekach,  odbudowę istniejących systemów nawodnień,  odbudowę, budowę i modernizację stawów rybnych, zbiorników retencyjnych i przeciwpożarowych oraz małych budowli piętrzących.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 147 146

Na terenie gminy Żukowo przewidywana jest lokalizacja zbiorników retencyjnych w rejonie Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy, w tym na terenie gminy Żukowo zbiorniki: Rębiechowo 1, Rębiechowo 2 oraz zbiornik retencyjny w ramach modernizacji PKM, oznaczone na rys. 2c „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo. System komunikacji i infrastruktury technicznej”.

Proponuje się lokalizację zbiornika przeciwpowodziowego wraz z zaporą na rzece Małej Słupinie po zachodniej stronie miasta Żukowa oraz zbiornik rekreacyjno – retencyjny na rzece Strzelence na wysokości miejscowości Czaple. ZBIORNIK RETENCYJNY NA STRZELENCE Obszar przewidywany do wykorzystania na zbiornik retencyjny został wskazany na rysunku nr 2. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo” oraz na rysunku nr 2c. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego – system komunikacji i infrastruktury technicznej”. Rzeczywista pojemność zbiornika powinna być ustalona w fazie koncepcji takiego zbiornika w powiązaniu z analizą przepływów w ciekach i wielkością zlewni. Wstępne szacowania potrzebnej objętości wskazują na wartość około 300 – 700 tysięcy m3. Przyjęcie przyszłościowe pojemności umożliwi rezygnacje z budowy zbiornika Rębiechowo 2, który jest planowany tylko dla 1 dopływu. Pozostałe dopływy głównej Strzelenki i dopływy boczne obsługują zlewnie wielokrotnie większą od zlewni zbiornika Rębiechowo 2.

ZBIORNIK RETENCYJNY NA MAŁEJ SŁUPINIE Obszar przewidywany do wykorzystania na zbiornik retencyjny został wskazany na rysunku nr 2. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo” oraz na rysunku nr 2c. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego – system komunikacji i infrastruktury technicznej”. Rzeczywista pojemność powinna być ustalona w fazie koncepcji takiego zbiornika w powiązaniu z analizą przepływów w ciekach i wielkością zlewni. Wstępne szacowania potrzebnej objętości wskazują na wartość około 500 tysięcy m3.

Dodatkowo zaleca się przewłaszczenie rowów melioracyjnych szczegółowych, które przyjmują wody opadowe z pobliskich terenów osiedli mieszkaniowych, w celu poprawy standardu ich utrzymania (obowiązek będzie spoczywał na gminie, nie zaś na prywatnych właścicielach pobliskich pól). 26.4 ZASADY ZAOPATRZENIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ Systemy zewnętrzne Przez teren gminy Żukowo przebiega gęsta sieć linii przesyłowych wysokiego napięcia oraz najwyższego napięcia. Ponadto zlokalizowane są stacje elektroenergetyczne:  SE w Leźnie – Gdańsk I,  GPZ w Rutkach (przy przepływowej elektrowni wodnej). Na terenie gminy Żukowo planowana jest budowa: a) stacji elektroenergetycznej Gdańsk Przyjaźń 400/110 kV – wymagana powierzchnia terenu ok. 15 ha; na przedpolu stacji należy przewidzieć teren na posadowienie konstrukcji słupowych pod wprowadzenie planowanych linii NN, b) stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Miszewo wraz z liniami zasilającymi 110 kV, c) stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Chwaszczyno wraz z liniami zasilającymi 110 kV

Ponadto, na obszarze gminy Żukowo planowana jest budowa/przebudowa linii: a) planowana linia dwutorowa 2x400kV od planowanej stacji Gdańsk Przyjaźń w kierunku Żarnowca, tor 3 i 4; planowana linia będzie przebiegać częściowo równolegle do trasy istniejącej linii 110kV, a dalej równolegle do trasy istniejącej linii 2x400kV relacji Żarnowiec – Gdańsk I – Gdańsk Błonia po jej zachodniej stronie, przy czym odległość pomiędzy osiami linii planowanej i istniejącej powinna wynosić co najmniej 50m, b) planowana linia dwutorowa 2x400kV stanowiąca połączenie planowanej stacji Gdańsk Przyjaźń ze stacją Żarnowiec i Gdańsk Błonia; Na odcinku pokrywającym się z trasą istniejącej linii 220kV będzie to linia trzytorowa: 2x400kV + 220kV; c) planowana budowa napowietrznej, dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Gdańsk Przyjaźń-Żydowo Kierzkowo; d) planowana linia dwutorowa 2x400kV po nowej trasie ze stacji Gdańsk Przyjaźń w kierunku nowej stacji elektroenergetycznej Pelplin i dalej przez Grudziądz Węgrowo do Jasińca, e) przebudowa linii napowietrznej 110 kV nr 1431 relacji Gdańsk I – Rutki na linię dwutorową.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 148 147

Od strony gminy Szemud planowana jest budowa linii napowietrznej 110 kV relacji Gdynia Zielenisz – Żarnowiec. Projekt przebiegu linii jest na etapie koncepcji, a włączenie linii do istniejącego układu nastąpi tuż przy granicy gminy Żukowo i gminy Szemud. Dla planowanych linii zaleca się przewidzieć pasy technologiczne: a) dla planowanych dwutorowych linii elektroenergetycznych 2 x 400 kV pas technologiczny o szerokości 70 m (po 35 m od osi linii w obu kierunkach); b) dla odcinków, na których planowane są dwie linie elektroenergetyczne dwutorowe pas technologiczny o szerokości 110 m, odległość pomiędzy osiami linii winna wynosić 40 m; c) dla odcinków, na których planowane dwutorowe linie elektroenergetyczne 2 x 400 kV przebiegać będą równolegle do istniejącej linii 110 kV, należy zachować odległość pomiędzy osiami linii 40 m.

Systemy wewnętrzne Prognozowane zapotrzebowanie mocy na terenie Gminy Żukowo w szczycie jesienno-zimowym wyniesie ok. 18 MW, łącznie z terenami przyległymi zasilanymi z GZP-tów zlokalizowanych na terenie gminy ok. 35 MW. Wskazane jest zwiększenie pewności zasilania systemu rozdzielczo – odbiorczego, poprawa sprawności i dostosowanie istniejących obiektów sieciowych do wymagań ochrony środowiska poprzez modernizację i budowę linii przesyłowych i stacji 110/15 kV. 26.5 ENERGIA ODNAWIALNA Analiza stanu i kierunki rozwoju OZE (Odnawialnych Źródeł Energii) dla gminy Żukowo opracowane zostały w oparciu o analizy i wytyczne następujących dokumentów: - Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020, Załącznik nr 1 do uchwały nr 458/XXII/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 24 września 2012 r., - Raport Metropolitalnego Subregionalnego Zespołu Roboczego w ramach aktualizacji SRWP – luty 2012, - Raport Tematycznego Zespołu Roboczego – Zasoby Naturalne – grudzień 2011, - Program rozwoju elektroenergetyki z uwzględnieniem źródeł odnawialnych w Województwie Pomorskim do roku 2025 – sierpień 2010, - Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego – październik 2009, - Ustawa Parlamentu Europejskiego dot. Pakietu Klimatycznego tzw. „Pakiet 3x20" – grudzień 2008 w zakresie:

ograniczenia do 2020 roku emisji CO2 o 20%, zmniejszenia zużycia energii o 20%, oraz wzrost zużycia energii z odnawialnych źródeł z obecnych 8,5% do 20%, - Strategia Rozwoju Gminy Żukowo.

Elektrownie wiatrowe Wyklucza się na obszarze gminy Żukowo wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem energii wiatru o mocy przekraczającej 100 kW.

Mała energetyka wodna (MEW) Pomimo faktu, że Województwo Pomorskie, w tym gmina Żukowo, w odniesieniu do pozostałych regionów kraju charakteryzuje się znacznym potencjałem energii wód powierzchniowych, nie przewiduje się gwałtownego wzrostu produkcji energii elektrycznej w małych elektrowniach wodnych. Wynika to z tego, że większość możliwych do wykorzystania pod budowę MEW budowli hydrotechnicznych została już zagospodarowana, a pozostałe wolne obiekty w większości wymagają remontów, adaptacji lub gruntownej przebudowy – zgodnie z: „Program rozwoju elektroenergetyki z uwzględnieniem źródeł odnawialnych w Województwie Pomorskim do roku 2025”.

Fotowoltaika Wykorzystanie rozwiązań fotowoltaicznych jest najbardziej istotne w przypadku odbiorów o małej mocy, zlokalizowanych poza zasięgiem obecnej sieci przesyłowej (np. inteligentne znaki drogowe, automatyczne stacje pogodowe, układy łączności, rozwiązania wspomagające dla domowych systemów grzewczych itp.). Udział fotowoltaiki w bilansie potrzeb energetycznych gminy Żukowo jest i będzie niewielki, tym niemniej rozwiązania te są o tyle interesujące, że jest to bardzo często najbardziej efektywne ekonomicznie rozwiązanie dla takich, jak podano wyżej odbiorów. Należy tu wspomnieć o możliwości podejmowania współpracy przez odbiorców z dostawcami energii takimi jak ENERGA S.A. w zakresie technologii smart Eco tj. pomocy przy instalacji i eksploatacji kolektorów słonecznych, pomp ciepła i systemów kompensacji mocy biernej.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 149 148

Biogazownie W gminie Żukowo należy rozpatrywać możliwość instalacji nowoczesnych kompleksów agroenergetycznych. W tym zakresie należałoby podjąć współpracę z Instytutem Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, która realizuje projekt obejmujący szerokie spektrum zadań niezbędnych do opracowania modelowych kompleksów agroenergetycznych, wykorzystujących najnowocześniejsze technologie otrzymywania biogazów i urządzeń do kogeneracyjnego wytwarzania ciepła i prądu w małej i rozproszonej skali. Jak wynika z oficjalnych dokumentów rządowych w tym np.: programu rozwoju biogazowi rolniczych opracowanego w Ministerstwie Gospodarki z dnia 7 lutego 2008, biomasa jest i będzie podstawowym zasobem energii odnawialnych, a przyszłościowy kierunek to biogazownie rolnicze wykorzystywane lokalnie. Realizacja tego programu stanowić ma przełom w energetycznym wykorzystaniu biomasy w Polsce [źródło: Z. Kamieński, Ministerstwo Gospodarki, Czysta Energia, marzec 2008]. Rezultaty projektu nakierowane są na przyszłe wdrożenia w jednostkach samorządu terytorialnego i u odbiorców indywidualnych.

Pompy ciepła Na terenie gminy Żukowo występują dobre warunki gruntowo – wodne, co ma znaczący wpływ na możliwość zastosowania pomp ciepła. Wykorzystanie pomp ciepła jest jak najbardziej zasadne w przypadku odbiorców o małym zapotrzebowaniu na ciepło (domy jednorodzinne lub domy w zabudowie bliźniaczej). W przypadku odbiorców o zwiększonym zapotrzebowani na ciepło (np. budynki wielorodzinne, budynki użyteczności publicznej, budynki przemysłowe), najprawdopodobniej konieczne będzie zastosowanie biwalentnego źródła energii. Powierzchnia działki, może stanowić znaczne ograniczenie. W przypadku zbyt małej powierzchni, jedynym dolnym źródłem dla pomp ciepła, może być kolektor pionowy, jednak jego cena może znacznie zniechęcać Inwestorów do montażu tego rodzaju źródła ciepła. W przypadku zastosowania pomp ciepła, należy wziąć pod uwagę zwiększenie zapotrzebowania na energię elektryczną w stosunku do innych rodzajów ogrzewania. 26.6 ZASADY ROZWOJU SIECI GAZOWA I POZYSKIWANIA CIEPŁA Realizacje celów gospodarki energetycznej w gminie należy osiągnąć poprzez sukcesywne zastępowanie paliw kopalnych (przede wszystkim węgla) w kotłowniach lokalnych i indywidualnych źródłach ciepła spalaniem i zgazowywaniem biomasy stałej (słoma, drewno odpadowe, rośliny energetyczne), szczególnie na terenach wiejskich, i gazem systemowym z uwzględnieniem uwarunkowań technicznych.

Konieczna dalsza rozbudowa sieci gazowych. 26.7 TELEKOMUNIKACJA Na obszarze gminy Żukowo znajdują się liczne obiekty infrastruktury telekomunikacyjnej o znaczeniu regionalnym:  stacja linii radiowych Chwaszczynie (strefa ochronna w granicach działki obiektu) oraz radiolinie,  dalekosiężne kable telefoniczne,  kabel optotelekomunikacyjny międzystrefowy,  kabel optotelekomunikacyjny strefowy.

Przewiduje się kontynuację rozbudowy sieci telekomunikacyjnych i teleinformatycznych w celu objęcia całej gminy zintegrowanym systemem telekomunikacyjnym połączonym z systemami sieci wojewódzkiej i krajowej z zachowaniem wymogów ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Dla zwiększenia dostępności sieci internetowej i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, zakłada się postępujący rozwój szerokopasmowego dostępu do Internetu, rozwój sieci bezprzewodowych, a także wspieranie budowy systemu nieodpłatnego dostępu do Internetu. 26.8 ZASADY ODPROWADZENIA I UNIESZKODLIWIENIA ODPADÓW Na terenie gminy Żukowo nie istnieje i nie przewiduje się budowy zakładu unieszkodliwiania odpadów. Zasady odprowadzania odpadów komunalnych z obszaru miasta i gminy Żukowo obowiązują według Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2018 (Załącznik do Uchwały Nr 415/XX/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 czerwca 2012 roku w sprawie wykonania "Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2018" DZ. URZ. WOJ. 2012.2490, ogłoszony: 2012-07-18) Zgodnie z ww. uchwałą w województwie pomorskim wyznaczono 7 regionów gospodarki odpadami. Miasto i gmina Żukowo zostały zaliczone do regionu gospodarki odpadami komunalnymi składowiska Szadółki, które jest odbiorcą odpadów komunalnych z miasta i gminy Żukowo.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 150 149

Roczna szacowana produkcja odpadów komunalnych w gminie Żukowo to ok. 9000 ton w roku 2011. Wywóz odpadów na składowisko w Szadółkach prowadzony jest na podstawie porozumienia zawartego w 2002 r. z Miastem Gdańsk.

27. OBSZARY NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM

Obszarem, na którym rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym jest obszar całej gminy Żukowo. Poniżej wymienione zostały niektóre inwestycje, planowane na terenie gminy Żukowo (przewidywane w dokumentach gminnych, przygotowane do realizacji pod względem formalnym lub finansowym, lub trakcie realizacji). Inwestycje celu publicznego o których mowa w ustawie o gospodarce nieruchomościami, niewymienione w tekście studium, należy lokalizować stosownie do pojawiających się potrzeb i możliwości.

Infrastruktura drogowa:  budowa, przebudowa, remonty, modernizacje dróg gminnych (w miejscowościach Banino, Borkowo, Chwaszczyno, Leźno, Małkowo, Miszewo, Miszewko, Przyjaźń, Otomino, Lniska, Pępowo, Tuchom, Rębiechowo, Skrzeszewo, Sulmin, Żukowo oraz pomiędzy miejscowościami),  budowa chodnika ścieżki rowerowej i zatoczki autobusowej na trasie Leźno – Czaple,  budowa ścieżek rowerowych wzdłuż dróg w sołectwie Leźno, w Przyjaźni  budowa, modernizacja chodników (w Leźnie, Niestępowie, Otominie, Pępowie, Przyjaźni, Tuchomiu, Rębiechowie, Sulminie, Widlinie, Żukowie),  przebudowa układu komunikacyjnego centrum wsi Sulmin. Infrastruktura techniczna – wodociągowa – zaopatrzenie ludności w wodę:  rozbudowa sieci wodociągowej na terenie gminy (w miejscowościach Chwaszczyno, Glincz, Pępowo, Tuchom, Przyjaźń, Skrzeszewo Żukowskie, Widlino, Żukowo),  budowa przepompowni wody w Borkowie,  budowa stacji uzdatniania wody w Przyjaźni. Infrastruktura techniczna – kanalizacja sanitarna – gromadzenie, przesyłanie, oczyszczanie, odprowadzania ścieków:  budowa i rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy (w miejscowościach Banino, Borkowo, Chwaszczyno, Czaple, Glincz, Leźno, Lniska, Małkowo, Miszewo, Miszewko, Otomino, Pępowo, Przyjaźń, Rębiechowo, Skrzeszewo Żukowskie, Sulmin, Widlino) Infrastruktura techniczna –kanalizacja deszczowa, regulacja przepływu wód, ochrona przed powodzią, regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych:  regulacja stosunków wodnych w mieście Żukowo - budowa kanalizacji deszczowej, regulacja cieków wodnych,  budowa otwartego zbiornika retencyjnego na Strzelence (ranga ponadlokalna),  budowa suchego zbiornika retencyjnego na Małej Słupinie,  budowa kanalizacji deszczowe we wsiach sołectwa Leźno,  rewitalizacja zbiornika buforowego przy ul. Pałacowej w Małkowie,  budowa kanalizacji deszczowej w Rębiechowie,  zabezpieczenie przed podtapianiem drewnianego kościoła w Niestępowie położonego w rozwidleniu rzeki Raduni. Infrastruktura techniczna – inna:  oświetlenie miejsc publicznych, dróg (w miejscowościach Banino, Borkowo, Chwaszczyno, Glincz, Leźno, Małkowo, Otomino, Pępowo, Przyjaźń, Tuchom, Rębiechowo, Sulmin, Widlino),  budowa monitoringu miejsc publicznych w Chwaszczynie, monitoring wsi i miejsc publicznych w Pępowie. Opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami:  zagospodarowanie terenów nadrzecznych w ramach rewitalizacji układu ruralistycznego wsi Żukowo wpisanego do rejestru zabytków pod numerem 1348. Obiekty usług publicznych (budowa i utrzymanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji...szkół publicznych, publicznych obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczo- wychowawczych):  budowa Ratusza,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 151 150

 budowa szkoły podstawowej i gimnazjum oraz sali sportowej z boiskami i zagospodarowaniem terenu w Baninie,  rozbudowa szkoły podstawowej i gimnazjum w Chwaszczynie,  rozbudowa/budowa szkoły podstawowej i gimnazjum w Leźnie,  rozbudowa zakładu opieki zdrowotnej w Baninie,  rozbudowa szkoły w Borkowie,  budowa budynku na cele oświatowe w Chwaszczynie,  rozbudowa szkoły podstawowej w Glinczu,  budowa przedszkola w Leźnie,  budowa świetlicy wiejskiej pełniącej funkcje salki gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Miszewie,  adaptacja pomieszczeń mieszkalnych przy Szkole Podstawowej w Miszewie na potrzeby biblioteki i biblioteki multimedialnej,  rozbudowa szkoły w Pępowie o bibliotekę z czytelnią i 2 sale lekcyjne,  budowa świetlicy wiejskiej wraz z parkingiem,  budowa świetlicy wiejskiej w Tuchomiu,  budowa świetlicy wiejskiej w Rębiechowie,  urządzenie placu przed świetlicą na potrzeby parkingu i bazy sportowo - rekreacyjnej w Skrzeszewie Żukowskim,  zagospodarowanie terenu szkoły podstawowej w Skrzeszewie Żukowskim - rozbudowa placu zabaw,  założenie ogrodu dydaktycznego przy Szkole Podstawowej w Skrzeszewie Żukowskim,  utworzenie małego przedszkola w Skrzeszewie Żukowskim,  remont budynku szkoły, zagospodarowanie strychu szkoły w Sulminie,  budowa przedszkola w Sulminie,  wyposażenie świetlicy wiejskiej w Sulminie,  modernizacja zakładu opieki zdrowotnej w Żukowie,

Obiekty sportowe:  budowa Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu wraz zapleczem i amfiteatrem w Żukowie „Nad Jeziorkiem”,  budowa obiektów sportowo-rekreacyjnych, ścieżek rowerowych w Baninie,  adaptacja budynku starej remizy OSP w Baninie na budynek administracyjny dla terenów sportowo – rekreacyjnych (do 2012),  pozyskanie terenów oraz budowa boiska sportowego i placu zabaw w Borkowie (do 2014),  budowa sali gimnastycznej w Borkowie (2012-2015),  budowa i modernizacja boisk ogólnodostępnych w Chwaszczynie,  budowa boiska sportowego w Glinczu (do 2011),  adaptacja istniejącej drogi w Leźnie obok boisk sportowych na tor asfaltowy do jazdy na wrotkach (latem), nartach i sankach (zimą) (do 2014),  remont budynku wielofunkcyjnego w Leźnie poprzez zwiększenie powierzchni w budynku Remizy Strażackiej i obiekty sportowego (do 2015),  remont dwóch płyt boiskowych trawiastych o powierzchni 1,1 ha (boisko sportowe) i 0,8 ha (osiedle domków jednorodzinnych Leźno boisko) (do 2012),  wybudowanie boiska typu „ORLIK” lub podobnego w tym lekkoatletycznego na terenie przyszkolnym w Leźnie (do 2015),  rekultywacja boiska sportowego w Małkowie,  budowa centrum kulturalno – sportowego w Małkowie,  budowa boiska ogólnodostępnego wraz z zakupem nieruchomości pod inwestycję w Otominie,  budowa osiedlowych terenów rekreacyjno-sportowych w Pępowie,  budowa boiska sportowego przy szkole podstawowej w Pępowie,  budowa sali gimnastycznej w Przyjaźni wraz z zapleczem dydaktycznym i parkingiem oraz pomieszczeniem dla organizacji pozarządowych,  rozbudowa boiska przy szkole w Przyjaźni, wraz z realizacją ogrodzenia i odwodnienia,  budowa budynku socjalnego przy boisku gminnym w Przyjaźni wraz z doprowadzeniem mediów oraz wykonanie oświetlenia, drogi dojazdowej oraz zagospodarowania terenu,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 152 151

 budowa sieci gazowej w Przyjaźni,  budowa biblioteki wraz z rozbudową remizy w Chwaszczynie,  wykonanie ogrodzenia i niwelacja płyty boiska w Rębiechowie,  wyposażenie boiska piłkarskiego w ławki i wiaty dla drużyn sportowych w Skrzeszewie Żukowskim,  wykonanie piłko chwytów na boisku sportowym w Sulminie,  budowa boiska sportowego w Widlinie,  modernizacja boiska w Niestępowie. Obiekty służące obronności i bezpieczeństwu państwa, służące zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego:  budowa Centrum Zarządzania Kryzysowego,  modernizacja budynku OSP w Skrzeszewie Żukowskim wraz z budową pomieszczeń socjalnych,  modernizacja budynku OSP w Żukowie, wraz z realizacją sal wielofunkcyjnych.

27A. OBSZARY NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM Przez teren gminy Żukowo przebiegać będą projektowane dwutorowe napowietrzne linie elektroenergetyczne 400 kV Gdańsk Przyjaźń–Żydowo Kierzkowo, Grudziądz-Pelplin-Gdańsk Przyjaźń oraz wprowadzenie linii elektroenergetycznej 2x400 kV +220 kV w istniejącą linię elektroenergetyczną 2x400 kV Żarnowiec-Gdańsk Błonia stanowiące inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, krajowym. Ostateczne przebiegi będą wynikowymi uwarunkowań zewnętrznych determinujących przebiegi linii elektroenergetycznych, w szczególności wynikających z uwarunkowań środowiskowych i społeczno-ekonomicznych. Ponadto w granicach zmiany studium planowana jest budowa stacji elektroenergetycznej 400/110 kV Gdańsk Przyjaźń.

28. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW RZĄDOWYCH

W studium, w części I. Uwarunkowania pt. „Uwarunkowania wynikające z zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych”, zostały uwzględnione i wyszczególnione zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych, wymienione w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, przy czym na etapie sporządzania studium na terenie gminy Żukowo nie występują zadania rządowe, wyszczególnione w Rejestrze zadań Rządowych. Do poszczególnych zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych, wymienionych w części I. Uwarunkowania, określono obszar, którego zadanie dotyczy, zgodnie z jego charakterystyką w odpowiednich programach. Poza zadaniami, ujętymi w Planie zagospodarowania województwa pomorskiego, na terenie gminy Żukowo przewidywane są inne inwestycje, które zaliczyć można do kategorii inwestycji służących osiąganiu ponadlokalnych celów publicznych, w tym dotyczące infrastruktury. Ponadto w zakresie omawianych zadań dopuszcza się także inne, niewymienione w studium inwestycje, służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych, które mogą być realizowane w miarę aktualizacji programów rządowych lub samorządowych. Jako obszar rozmieszczenia inwestycji określa się obszar całej gminy Żukowo. Poniżej wymienione są inwestycje o znaczeniu ponadlokalnym przewidywane na terenie gminy. Wykaz nie uwzględnia niektórych wymienionych w programach rządowych lub samorządowych, które dotyczą ogólnych założeń programowych przewidzianych dla większego obszaru (np. województwa lub kraju) – inwestycje te pozostają aktualne i są uwzględnione w części I. studium. Pominięte są także inwestycje zrealizowane na etapie sporządzania zmiany studium.

INWESTYCJE Z ZAKRESU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO DROGOWEGO I KOLEJOWEGO  planowana budowa odcinka trasy drogi krajowej S6 – Trasy Kaszubskiej, stanowiąca nowe połączenie miasta Gdańska i Gdyni z trasą drogi krajowej Gdynia – Szczecin, w ramach „północnego korytarza transportowego”;  budowa planowanej Obwodnicy Metropolitalnej, zwanej też Obwodnicą Trójmiasta Bis, łącząca Chwaszczyno (węzeł na projektowanej Trasie Kaszubskiej) z Południową Obwodnicą Gdańska (S7 – w trakcie realizacji),  budowa Obwodnicy miasta Żukowa (w ramach kolejnego etapu budowy Obwodnicy Metropolitalnej), łącząca drogę krajową nr 7 w węźle „Lniska” z drogą krajową nr 20 w węźle „Glincz”  przebudowa drogi wojewódzkiej nr 211 Kartuzy – Żukowo i drogi powiatowej nr 1903G Kobysewo – Żukowo stanowiących dostęp do Trójmiasta – etap I  Pomorska Kolej Metropolitalna, obejmująca odcinki nowo budowane oraz odcinki modernizowane,  rewitalizacja i modernizacja tzw. „Kościerskiego Korytarza Kolejowego”,

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 153 152

INWESTYCJE W ZAKRESIE ŁĄCZNOŚCI PUBLICZNEJ I SYGNALIZACJI  budowa infrastruktury szerokopasmowej regionalnej sieci informacyjnej "Pomorska Sieć Szerokopasmowa" INWESTYCJE W ZAKRESIE SYSTEMU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ:  planowana linia 2x400kV Żydowo-Gdańsk Przyjaźń,  planowana nowa linia 2x400kV Gdańsk Przyjaźń – Żarnowiec,  budowa SE 400/110kV Gdańsk Przyjaźń w sąsiedztwie wsi Przyjaźń,  budowa stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Miszewo wraz z liniami zasilającymi 110 kV,  budowa stacji transformatorowej 110/15kV GPZ Chwaszczyno wraz z liniami zasilającymi 110kV,  przebudowa linii napowietrznej 110 kV relacji Gdańsk I – Rutki na linię dwutorową,  budowa od strony gminy Szemud linii napowietrznej 110 kV relacji Gdynia Zielenisz – Żarnowiec, z włączeniem do linii 110 kV, przebiegającej przez gminę Żukowo,  budowa zbiorników retencyjnych na rzece Strzelence; INWESTYCJE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA  opracowanie planów ochronnych dla obszarów Natura 2000 – na terenie gminy Żukowo obszar Natura 2000 „Jar Rzeki Raduni” INWESTYCJE W ZAKRESIE INWESTYCJI PRODUKCYJNYCH I KOMERCYJNYCH  Zintegrowany System Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego, Budowa Centrów Informacji Turystycznej – Bramy Kaszubskiego Pierścienia

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 154 153

29. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEPROWADZENIA SCALEŃ I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI, A TAKŻE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDAŻY POWYŻEJ 400 M2 ORAZ OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ

Na obszarze gminy Żukowo wyznacza się obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: a) obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2, z podziałem na obszary:  obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 i powyżej 2000 m2: – w obrębie geodezyjnym Miszewo, na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego, w obrębie terenu objętego opracowaniem „miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części wsi Małkowo, Miszewo i Pępowo – obszary położone przy drodze krajowej nr 20. tzw. Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego w gminie Żukowo”. – w obrębie geodezyjnym Miszewko, na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego, w obrębie terenu objętego opracowaniem „miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części wsi Miszewko – obszar położony przy drodze krajowej nr 20. tzw. Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego w gminie Żukowo”, na północ od drogi powiatowej 1901, – w obrębie geodezyjnym Leźno, na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego.  obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 i poniżej 1000 m2: – w mieście Żukowo, na zachód od istniejącej drogi krajowej nr 20, w rejonie zlokalizowanym przy północnej granicy miasta (teren objęty uchwałą nr L/843/2010 z dnia 29 października 2010 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia planu) – w mieście Żukowo, w rejonie ulic Miłosza i Książąt Pomorskich (istniejąca lokalizacja, nie wymagająca przystąpienia do sporządzenia planu), – w obrębie geodezyjnym Chwaszczyno, w obszarze rozwoju osadniczego i gospodarczego, na północ od drogi wojewódzkiej 218 i na zachód od istniejącej drogi krajowej nr 20, – w obrębie geodezyjnym Banino, na południe od drogi powiatowej 1901, na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego (na terenie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – lokalizacja wymagająca zmiany planu), – w obrębie geodezyjnym Borkowo, w rejonie ul. Leśnej i ul. Kartuskiej (istniejąca lokalizacja, zgodna z obowiązującym planem miejscowym). Lokalizacja wielkopowierzchniowych obiektów handlowych powinna być uszczegółowiona na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

b) dwa obszary przestrzeni publicznych, o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne. Granice obu obszarów oznaczono na rysunku nr 3 „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo”. Granice te powinny być zweryfikowane i ustalone w oparciu o analizy przeprowadzone zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W ramach przeprowadzonej analizy dopuszcza się objęcie wyznaczonych obszarów przestrzeni publicznych kilkoma miejscowymi planami, z których każdy obejmowałby wybrany spójny wewnętrznie fragment. Obszarami przestrzeni publicznych objęte zostały tereny szczególnie ważne pod względem kulturowym, przyrodniczym i przestrzennym, na których znajdują się zarówno istniejące i potencjalne tereny publiczne, jak i tereny położone w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Pierwszy z obszarów zlokalizowany jest w rejonie ul. Gdyńskiej i ul. Dębowej, pomiędzy osiedlem Wybickiego i osiedlem Nowym, a od północnego zachodu sąsiaduje z terenami sportowo- rekreacyjnymi. Poza bezpośrednim sąsiedztwem ul. Gdyńskiej, jest to obszar w znacznej większości niezabudowany. Rada Miejska w Żukowie już podjęła uchwałę w sprawie przystąpienia do sporządzenia planu dla tego terenu. Drugim obszarem przestrzeni publicznej jest obszar położony w rejonie ul. Gdyńskiej, Gdańskiej i Kościerskiej. Jest to obszar, w którym mieszają się tereny otwarte z terenami o funkcjach usługowych, mieszkaniowych i magazynowo-składowych. Uporządkowanie struktury funkcjonalno- przestrzennej i wyodrębnienie czytelnych granic przestrzeni publicznych oraz ustalenie zasad ich

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 155 154

zagospodarowania powinno nastąpić na etapie opracowania planów miejscowych. W gminie Żukowo, poza wyznaczonymi obszarami przestrzeni publicznych, znajdują się również inne przestrzenie publiczne, takie jak na przykład drogi, place, centra miejscowości, ogólnodostępne tereny rekreacyjne, jednak nie określa się dla nich obowiązku opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Na obszarze gminy Żukowo nie wyznacza się obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, to jest na podstawie: a) Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, b) Ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze, c) Ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, d) Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, e) Ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, f) Ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zagospodarowaniu nieruchomości Skarbu Państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej. Na obszarze gminy Żukowo nie wyznacza się obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości. Dopuszcza się przeprowadzenie scalenia i podziału, o ile wykazana zostanie zasadność takiej procedury.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 156 155

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 157 156

30. OBSZARY DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE

Poza obszarami, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w gminie Żukowo znajdują się obszary, dla których opracowanie planów miejscowych byłoby wskazane. Plany te będą opracowywane w zakresie przestrzennym i w kolejności uzależnionej od potrzeb i indywidualnych uwarunkowań. Do obszarów dla których gmina zamierza sporządzić miejscowe plany należą między innymi obszary problemowe oznaczone na rysunku nr 2 pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo” symbolami OP1 – OP7. Obszary te zostały wyznaczone z uwagi na występujące na nich konflikty interesów, czy uwarunkowania, które nie mogą być rozstrzygnięte na poziomie opracowania Studium gminy. Na części terenów znajdujących się w obszarach problemowych zostały opracowane miejscowe plany, lub podjęte zostały uchwały w sprawie przystąpienia do ich sporządzenia lub zmiany planów obowiązujących. W pozostałej części zagospodarowanie odbywa się na podstawie wydawanych decyzji o warunkach zabudowy lub decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Opracowanie planów miejscowych na tych terenach pozwoli to na wykształcenie wspólnej koncepcji programowo – przestrzennej z uwzględnieniem możliwości rozwoju infrastruktury technicznej oraz szerokiego zakresu uwarunkowań. Rozwiązań na etapie planów miejscowych wymagają również tereny związane z planowanym układem komunikacji drogowej o znaczeniu regionalnym, w tym tereny węzłów Chwaszczyno, Miszewo, Lniska, Żukowo i Glincz. Zagospodarowanie tych terenów nie powinno odbywać się na podstawie decyzji o warunkach zabudowy, w przypadku których analizie podlega jedynie bezpośrednie sąsiedztwo. W opracowywanych planach, należy uwzględnić koncepcje drogowe i zachować niezbędne rezerwy terenowe. Należy też wykształcić nowe zasady prawidłowego funkcjonowania struktur okołowęzłowych. Opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wskazane jest również dla obszarów planowanych otwartych zbiorników retencyjnych na rzekach Strzelence i Słupinie oraz dla ich bezpośredniego sąsiedztwa. Ich opracowanie zabezpieczy niezbędne rezerwy terenowe dla realizacji zbiorników, a także określi zasady zagospodarowania terenów przyległych. Zgodnie z „Program opieki nad zabytkami gminy Żukowo na lata 2012 – 2015” priorytetowym zadaniem w celu ochrony i rewaloryzacji krajobrazu kulturowego gminy jest „opracowywanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w szczególności dla obszarów o dużym nasyceniu obiektami zabytkowymi (w tym weryfikacja obowiązujących w zakresie aktualizacji zagadnień związanych z ochroną zabytków) oraz dla obszarów wskazanych do ochrony w studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy”. Wskazane jest również opracowywanie planów miejscowych na terenach przyległych do terenów zurbanizowanych w celu podniesienia ich atrakcyjności dla potencjalnych inwestorów oraz dla zachowania ciągłości zabudowy i przeciwdziałania rozproszeniu zabudowy na terenach rolniczych, pozbawionych infrastruktury i dróg.

Gmina Żukowo jest gminą, w której powierzchnia gruntów rolnych i leśnych przeważa nad powierzchnią gruntów budowlanych. W przypadku realizacji zabudowy na terenach rolnych i leśnych niezbędne jest wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, które podlega regulacjom ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Zgodnie z art. 7 wyżej wymienionej ustawy, dla przeznaczenia na cele nieleśne gruntów leśnych i nierolnicze gruntów rolnych najwyższych klas, wymagane jest uzyskanie zgody odpowiednich organów, a zmiany przeznaczenia dokonuje się w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Zatem zabudowa na terenach o gruntach wymagających zgodny na zmianę przeznaczenia nie może się odbywać na podstawie decyzji o warunkach zabudowy, gmina zamierza sporządzić dla nich miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W studium wyznacza się obszary dla opracowania planów, w wyniku których nastąpi zmiana przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Są to obszary, dla których wg studium:  obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,  gmina zamierza sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego przeznaczenie oraz obszary dla których gmina opracowuje miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Plany dla poszczególnych obszarów będą sporządzane etapami, w zależności od potrzeb.

Gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla planowanych inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym:  budowa napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Gdańsk Przyjaźń-Żydowo Kierzkowo;

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 158 157

 budowa napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Grudziądz-Pelplin-Gdańsk Przyjaźń.  wprowadzenie linii elektroenergetycznej 2x400 kV +220 kV w istniejącą linię elektroenergetyczną 2x400 kV Żarnowiec-Gdańsk Błonia  budowa stacji elektroenergetycznej 400/110 kV Gdańsk Przyjaźń Na rysunku studium wskazano schematy przebiegów projektowanych linii oraz lokalizację stacji. W sporządzanych dla projektowanych linii miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, należy wyznaczyć granice pasów technologicznych (2x35 m od osi linii) oraz zawrzeć zapisy ustalające ograniczenia w zabudowie i zagospodarowaniu terenów.

31. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ

Na całym obszarze gminy Żukowo dopuszcza się możliwość kontynuacji funkcji związanych z produkcją rolną, w szczególności w obszarze rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyrodnicze oraz w obszarach przyrodniczo- krajobrazowych. Poziom stosowanych nowoczesnych technologii produkcji stanowi o konkurencyjności części gospodarstw na rynku europejskim. Większość mniejszych gospodarstw rolnych posiada dodatkowe źródła dochodu związane głównie z agroturystyką. Jednak największym potencjałem dla rozwoju rolnictwa jest duża chłonność trójmiejskiego rynku zbytu na sprzedaż lokalnych produktów rolnych. W zakresie rozwoju działalności rolniczej zakłada się dalszy rozwój rolnictwa ekologicznego. Krajobraz rolniczy należy kształtować z poszanowaniem naturalnych elementów krajobrazu. Należy w miarę możliwości zachować oczka wodne i mokradła, śródpolne wraz z pasem terenu nieornego wokół nich, w celu umożliwienia rozwoju naturalnych zbiorowisk roślinnych. Należy również stworzyć warunki ostojowe dla zwierząt, w tym poprzez utrzymanie zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych, z zaleceniem zwiększenia ich powierzchni poprzez umożliwienie ich naturalnego rozwoju na miedzach, wokół oczek wodnych i na innych obszarach nienadających się do uprawy rolniczej. W dolinach rzek i obniżeniach terenu wskazana jest kontynuacja gospodarki łąkowej. Na gruntach rolnych, w szczególności na gruntach niskich klas dopuszcza się wprowadzanie dolesień z wykorzystaniem gatunków drzew zgodnych siedliskowo i geograficznie z uwzględnieniem uwarunkowań krajobrazowych w tym zasad ochrony krajobrazu w strefach ochrony ekspozycji zespołów zabudowy historycznej.

Na terenie gminy Żukowo planuje się kontynuację produkcji leśnej. Wskazane jest również powiększanie terenów leśnych poprzez dolesienia, szczególnie w obszarze przyrodniczo-krajobrazowym, w celu poprawy stanu ekologicznego lasów i kształtowania walorów krajobrazowych. Dla obszarów leśnych ustala się: – pielęgnację i rewaloryzację na terenach, gdzie występuje niezgodność drzewostanu z siedliskiem, – przebudowę drzewostanu w strefach brzegowych lasów podlegających degradacji w wyniku intensywnej penetracji rekreacyjnej, – wprowadzenie zadrzewień lub zalesień pomiędzy rozdrobnionymi terenami leśnymi. W studium nie wyznacza się szczegółowo terenów leśnych. Większe powierzchnie leśne zlokalizowane są w obrębie obszarów przyrodniczo-krajobrazowych i stanowią część korytarzy ekologicznych o znaczeniu regionalnym. Na pozostałych obszarach zlokalizowane są lasy, w tym na pojedynczych działkach leśnych, które stanowią ważny element systemu ekologicznego terenów zurbanizowanych i otwartych terenów rolniczych. Z uwagi na ważną rolę lasów w środowisku, lasy ochronne winny być zachowane i chronione przed przeznaczeniem na cele nieleśne. Dopuszcza się zmianę przeznaczenia lasów na cele nieleśne tylko w wyjątkowych przypadkach, przy czym priorytetem powinno być zachowanie przeznaczenia leśnego.

W studium nie wyznacza się szczegółowo obszarów w których planuje się zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Zmiana przeznaczenie będzie następowała w zależności od potrzeb, w ramach procedury związanej z opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Wskazane jest w pierwszej kolejności opracowywanie planów miejscowych na terenach przyległych do terenów zurbanizowanych, w celu podniesienia ich atrakcyjności dla potencjalnych inwestorów oraz dla zachowania ciągłości zabudowy i przeciwdziałania rozproszeniu zabudowy na terenach rolniczych, pozbawionych infrastruktury i dróg.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 159 158

32. OBSZARY SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA POWODZIĄ ORAZ OBSZARY OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH 32.1 OBSZARY SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA POWODZIĄ Obszary szczególnego zagrożenia powodzią zostały wyznaczone na podstawie opracowania pt. „Określenie granic obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych rzek: Raduni, Motławy, Martwej Wisły, Rozwójki i Bielawy od wody o prawdopodobieństwie pojawiania się 1% dla terenów zurbanizowanych, od wody o prawdopodobieństwie pojawiania się 1%, 10% dla pozostałych terenów”. Ich zasięg przestrzenny oznaczono na rysunku nr 2. pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo." Granice obszarów szczególnego zagrożenia powodzią należy uwzględnić przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią obowiązują zasady zagospodarowania zgodne z ustawą Prawo Wodne. 32.2 OBSZARY OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH Wg „Rejestracji i inwentaryzacji naturalnych zagrożeń geologicznych na terenie całego kraju (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk oraz innych zjawisk geodynamicznych)” oraz informacji Starostwa Powiatowego w Kartuzach na terenie gminy Żukowo nie występują zarejestrowane tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi. Potencjalnym, lokalnym osuwiskom można przeciwdziałać poprzez świadome kształtowanie środowiska, w tym właściwą lokalizację obiektów, stabilizację stoków, w tym wprowadzanie roślinności ograniczającej erozję zboczy.

33. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY

W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego obowiązujących do czasu sporządzenia zmiany studium określono filary ochronne w następujących złożach kopalin: - Borowiec I Pole A, - Skrzeszewo II, - Skrzeszewo Żukowskie II („pasy ochronne”), - Przyjaźń. Filary ochronne mogą zostać wyznaczone w pozostałych udokumentowanych złożach kopalin, w zależności od uwarunkowań oraz występowania obiektów lub obszarów podziemnych i powierzchniowych wymagających ochrony, zgodnie z obowiązującymi przepisami. W studium nie wyznacza się szczegółowo obiektów i obszarów wymagających ww. ochrony.

34. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWIĄZUJĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 MAJA 1999 R. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY

Na terenie gminy Żukowo nie występują wyżej wymienione obszary.

35. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI 35.1 OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ Obszarami wymagającymi przekształceń na terenie gminy Żukowo są:  tereny zainwestowane przeznaczone dla rozbudowy nadrzędnego układu drogowego oraz tereny znajdujące się w sąsiedztwie tego układu, a w szczególności tereny okołowęzłowe. Na terenach tych nie będzie możliwa kontynuacja istniejącego sposobu użytkowania lub sposobu użytkowania wyznaczonego w obowiązujących planach miejscowych. Zagospodarowanie tych terenów w miarę postępu prac drogowych będzie dostosowywane do nowych funkcji i rozwiązań przestrzennych.  teren planowanego przystanku kolejowego w Żukowie. Nowy przystanek kolejowy planowany jest w centrum miasta Żukowa, na terenie zurbanizowanym, w rejonie skrzyżowania z istniejącą drogą krajową nr 20. Lokalizacja nowego przystanku kolejowego na tym terenie spowoduje przekształcenia struktury funkcjonalnej nie tylko w rejonie samego przystanku, ale i w otoczeniu.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 160 159

Będzie również wymagała dostosowania systemu powiązań pieszych w mieście.  tereny nieczynnych zakładów produkcyjnych i hodowlanych. Na części terenów, na których ustała aktywność gospodarcza znajdują się zabudowania o różnym stanie technicznym. Tereny te wymagają przekształceń funkcjonalnych, w tym związanych z likwidacją istniejącej zabudowy, której stan techniczny nie pozwala na modernizację i wykorzystanie do nowych funkcji.  teren zespołu dawnej papierni przy ul. Parkowej. Teren wymaga przekształcenia w kierunku stworzenia centrum kulturowego, z wykorzystaniem potencjału, jaki stwarzają obiekty zabytkowe.  obszar przestrzeni publicznej wyznaczony na rysunku nr 3 pt. „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Żukowo”.  z uwagi na potrzebę wykształcenia centrum historyczno-kulturowego, oraz administracyjno-usługowego, przekształceniu powinna ulec część miasta Żukowa, o największych walorach kulturowych i potencjale przyrodniczym dla stworzenia czytelnie zagospodarowanych przestrzeni publicznych oraz usług o znaczeniu lokalnym i metropolitalnym; przekształcenia będą dotyczyły zarówno układu przestrzennego jak i poszczególnych obiektów, w tym obiektów zabytkowych, będą się wiązały również z docelową zmianą klasyfikacji drogi krajowej przebiegającej przez centrum miasta.  teren planowanego zbiornika retencyjnego wód opadowych i roztopowych na rzece Strzelence w obrębach geodezyjnych Czaple, Rębiechowo i Banino. W przypadku realizacji zbiornika retencyjnego zalaniu ulegną tereny podmokłych łąk. Zbiornik poza rolą obiektu infrastruktury będzie mógł również pełnić funkcje rekreacyjne. Pojawi się również możliwość uaktywnienia w kierunku rekreacji terenów sąsiednich. 35.2 OBSZARY WYMAGAJĄCE REHABILITACJI Na obszarze gminy Żukowo znajdują się następujące tereny wymagające rehabilitacji w celu ochrony i odnowy wartości kulturowych i ekologicznych, a także w celu uaktywnienia i poprawy jakości przestrzeni:  tereny kolejowe, które będą wymagały rehabilitacji, w tym uaktywnienia dworców i przystanków kolejowych oraz remontem wiaduktów, w związku z planowanym uaktywnieniem nieczynnych linii kolejowych w ramach usprawnienia systemu transportowego w relacji Trójmiasto – Kaszuby). 35.3 OBSZARY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI Obszarami wymagającymi rekultywacji na terenie gminy Żukowo są:  tereny pokopalniane – wyrobiska, po zakończeniu prac związanych z eksploatacją surowców mineralnych,  tereny „dzikich” składowisk odpadów,  zanieczyszczone i utwardzone tereny nieczynnych zakładów produkcyjno-składowych i hodowlanych,  tereny zniekształcone w wyniku niekontrolowanego i nadmiernego wykorzystania rekreacyjnego, w tym związanego z brakiem infrastruktury rekreacyjnej. Obszary te powinny być rekultywowane zgodnie z wyznaczonymi kierunkami zmian w strukturze przestrzennej. Należy je dostosować do nowych funkcji, z uwzględnieniem stopnia zniekształcenia oraz uwarunkowań przyrodniczo- krajobrazowych otoczenia. Rekultywację można prowadzić poprzez uaktywnienie biologiczne terenów, wprowadzanie zadrzewień, zakrzewień, a w miejscu wyrobisk również zbiorników wodnych. Należy likwidować nielegalne składowiska odpadów, które mogą stać się źródłem skażenia gleby. Należy również zapobiegać dalszym dewastacjom poprzez racjonalne i kontrolowane wykorzystanie zasobów środowiska, a także zachowanie wymaganych planami miejscowymi powierzchni biologicznie czynnych.

36. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych zostały opisane w Uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego w punkcie 10.2.

37. OBSZARY PROBLEMOWE Na terenie gminy wyznaczono obszary problemowe, w obrębie których występują szczególne zjawiska lub konflikty z zakresu gospodarki przestrzennej. Obszary te zaleca się do opracowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, przy czym na części obszarów obowiązują już plany miejscowe, a na części plany są w trakcie opracowania. Zalecenie może być realizowane w całości lub dla części obszaru problemowego, jednakże zawsze na podstawie indywidualnych analiz dotyczących całego obszaru problemowego objętego zaleceniem.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 161 160

OP1 - główne pasmo rozwoju przedsiębiorczości - obszar ograniczony istniejącą oraz planowaną trasą drogi krajowej nr 20 (w tym obszar Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego)

Obszar problemowy OP1 położony jest w strefie tożsamości w obszarze rozwoju przedsiębiorczości w Żukowskim Korytarzu Inwestycyjnym, w którym powinny dominować funkcje usług, produkcji i magazynów. Silne tendencje rozwojowe funkcji osadniczych w miejscowościach Miszewo, Miszewko i Tuchom wskazują na konieczność rozstrzygnięcia konfliktu pomiędzy funkcją mieszkaniową, a produkcyjno-składową w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

OP2 - obszar w rejonie miejscowości Chwaszczyno i jeziora Osowskiego - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy terenu

Obszar problemowy OP2 położony jest w strefie negocjacji na obszarze dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego. Na przeważającej części wyznaczonego obszaru obowiązują miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, w stosunku do których inwestorzy i właściciele nieruchomości składają wnioski o zmianę zasad zagospodarowania i warunków urbanistycznych . Ponadto rozpoczęto również procedurę planistyczną dla obszaru w rejonie planowanego węzła „Chwaszczyno”. Zaleca się rozstrzygnięcie złożonych problemów rozwojowych dla tego obszaru w miejscowym planie, w którym priorytetom inwestycyjnym w zakresie rozwiązań nadrzędnego układu drogowego zostaną podporządkowane inne planowane zamierzenia.

OP3 - obszar w rejonie Nowy Świat i jeziora Wysockiego - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy terenu

Obszar problemowy OP3 położony jest w strefie negocjacji na obszarze dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego. Istniejący stan zagospodarowania obszaru i planowane we wnioskach złożonych do zmiany studium zagospodarowanie wymaga uporządkowania i ustalenia indywidualnych wskaźników i parametrów urbanistycznych, z uwzględnieniem rozwoju infrastruktury technicznej na tym obszarze.

OP4 - obszar w rejonie miejscowości Leźno na południe od drogi krajowej nr 7 - korytarz technologiczny, tereny zagrożone powodzią - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy terenu

Obszar problemowy OP4 położony jest w strefie negocjacji na obszarze dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego. Ze względu na dostępność drogową i infrastrukturalną oraz położenie wzdłuż drogi krajowej nr 7 przewiduje się rozwój funkcji usługowych i produkcyjnych – w sąsiedztwie drogi oraz mieszkaniowych – w głębi obszaru. Na obszarze przewiduje się również lokalizację usług wielkopowierzchniowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 400 m2 i powyżej 2000 m2, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zasady zabudowy i zagospodarowania terenu muszą być podporządkowane uwarunkowaniom przyrodniczo – krajobrazowym i ograniczeniom wynikającym z przebiegu korytarzy technologicznych. Na obszarze częściowo obowiązują miejscowe plany, a pokrycie planami powinno zostać uzupełnione o obszar położony nad rzeką Radunią.

OP5 - obszar w rejonie miejscowości Łapino- rozwój terenów rekreacyjnych - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy terenu

Obszar problemowy OP5 położony jest w strefie tożsamości gminy w obszarze rozwoju funkcji osadniczych w oparciu o walory przyrodnicze. Obecnie obszar ten jest wykorzystywany rolniczo, widać jednak tendencją przekształcania terenów rolniczych w rejonie jeziora na funkcje związane z rekreacją. Ze względu na ochronę walorów miejsca, w rejonie miejscowości Łapino Kartuskie, zaleca się opracowanie wspólnej koncepcji programowo – przestrzennej pod kątem rozwoju funkcji rekreacyjnych i mieszkaniowych, z uwzględnieniem rozwoju infrastruktury technicznej na tym obszarze.

OP6 - obszar w rejonie miejscowości Rutki - lokalizacja przedłużenia projektowanej południowej obwodnicy Żukowa i węzła drogowego Glincz - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy terenu

Obszar problemowy OP6 położony jest w strefie tożsamości na obszarze rozwoju osadniczego, w rejonie miejscowości Rutki. Problemy występujące na obszarze wskazują na konflikt funkcji mieszkaniowej, walorów historycznych i przyrodniczych miejsca z funkcjami rozwoju gospodarczego, wynikający z położenia przy drodze nr 211 i skrzyżowaniu z przedłużeniem obwodnicy Żukowa. W celu przesądzenia o dominujących funkcjach zaleca się rozstrzygnięcie konfliktu funkcjonalnego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,. Występowanie silnych uwarunkowań

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 162 161

przyrodniczych (w tym bliskość rezerwatu przyrody „Jar Rzeki Raduni” i obszaru Natura 2000) tworzy ograniczenia dla przedsięwzięć, które mogłyby być zagrożeniem dla środowiska i ograniczenia nowych inwestycji, w tym wynikające z Zarządzenia nr 28/2012 Regionalnego Dyrektora ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 28 września 2012 r. oraz ustawy o ochronie przyrody. Rozstrzygnięcie priorytetów i zabezpieczenie przed zagrożeniami może nastąpić jedynie na podstawie opracowania spójnej koncepcji zagospodarowania terenu w miejscowym palnie zagospodarowania przestrzennego. Jest to niezbędne dla zachowania wartościowej pod względem tożsamości kulturowej tej części obszaru gminy Żukowo.

OP7 - obszar na styku z Gdańskiem, na wschód od miejscowości Barniewice i od linii kolejowej nr 211 - obszar ustalenia zasad zagospodarowania i zabudowy, w tym obsługi komunikacyjnej

Obszar problemowy OP7 położony jest w strefie negocjacji na obszarze dynamicznego rozwoju gospodarczego w zakresie funkcji produkcyjno magazynowych, składowych i usługowych. Jest to obszar potencjalnej oferty dla lokalizacji strefy ekonomicznej i równocześnie centrum innowacyjności w gminie Żukowo. W zdecydowanej przewadze na obszarze obowiązuje miejscowy plan, który przesądza o dominacji kierunkowych funkcji. Jedynie na niewielkim fragmencie obszaru nie obowiązuje plan miejscowy. Zaleca się objecie tego obszaru miejscowym planem, w którym powinno się zagwarantować prawidłową obsługę drogową przez powiązanie z układem drogowym Gdańska i węzłem drogowym „Owczarnia”.

38. WNIOSKI DO ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, DO STRATEGII I PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO

1) Wyznaczenie w Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju granic obszaru metropolitalnego i sporządzenie planu zagospodarowania obszaru metropolitalnego, z udziałem miast i gmin wchodzących w skład metropolii oraz marszałka województwa, dla racjonalnej współpracy i współdziałania w zakresie planowania przestrzennego, a w tym rozwoju terenów osiedleńczych, rozwoju układów transportu i infrastruktury technicznej, ochrony środowiska i krajobrazu, rozmieszczenia usług poziomu metropolitalnego. 2) Dokonanie rozstrzygnięć w zakresie rozwoju układu drogowego i polityki transportowej w powiązaniu układem drogowym i kolejowym oraz transportem publicznym gminy Żukowo. 3) Uwzględnienie roli gminy Żukowo, jako ośrodka o wykształconej kaszubskiej tożsamości i o bogatej ofercie turystyczno- rekreacyjnej oraz tworzonego ośrodka kulturowego w Żukowie. 4) Uwzględnienie roli i ponadlokalnego znaczenia terenów w rejonie Barniewic, jako terenów tworzących potencjalną ofertę lokalizacji strefy ekonomicznej i równocześnie centrum innowacyjności w gminie Żukowo. 5) Kontynuacja na obszarach gmin i miast sąsiadujących z gminą Żukowo, wyznaczonych w studium korytarzy ekologicznych - obszarów o cennych walorach przyrodniczych i krajobrazowych. 6) Zabezpieczenie środków na wsparcie rozwoju infrastruktury technicznej w gminnie w rewanżu realizacji sieci przesyłowych o znaczeniu ponad lokalnym przechodzących przez obszar gminy Żukowo.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 163 162

IV. UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ I SYNTEZĘ USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM

39. INFORMACJE OGÓLNE

Opracowanie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Żukowo, zwane Studium, jest wypełnieniem ustawowego obowiązku określenia polityki przestrzennej, w tym zasad zagospodarowania przestrzennego terenu gminy. Zgodnie z art. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, opracowanie studium jest zadaniem własnym gminy, realizowanym przez Burmistrza na mocy ustawy o samorządzie gminnym. Studium określa politykę przestrzenną dla całego obszaru gminy w granicach administracyjnych uwzględniając zasady określone w koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo zostało sporządzone w 2002 r. w trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 15 z 1999 r., poz. 139 z późn. zm.) i uchwalone uchwałą nr XLVI/828/2002 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09.10.2002 r. ze zmianami do studium wprowadzonymi następującymi uchwałami:  nr IX/195/2003 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 25.06.2003 r. – dla obszaru wsi Leźno,  nr XXXVII/629/2005 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 30 listopada 2005 r.- dla fragmentów wsi Przyjaźń, Otomino, Glińcz,  nr XXXVII/630/2005 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 30 listopada 2005 r.- dla fragmentu wsi Borkowo,  nr XVLVII/772/2006 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09 października 2006 r. - dla fragmentu wsi Przyjaźń,  nr XVLVII/772/2006 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 09 października 2006 r. - dla fragmentu wsi Skrzeszewo,  nr XVIII/310/2008 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 25 kwietnia 2008 r. Obecna zmiana studium sporządzona została dla całego obszaru gminy i miasta Żukowo w trybie obowiązującej ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z dnia 12 czerwca 2012 r. poz. 647 ze zm.)

40. OBJAŚNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ W STUDIUM

Obecna zmiana studium nie stanowi rewizji podstawowych zasad i kierunków polityki przestrzennej gminy, określonych w dokumencie studium z 2002 r., ale jest związana głównie ze zmianą dynamiki procesów urbanizacji w zidentyfikowanych obszarach, przesądzeniami dotyczącymi inwestycji ponadlokalnych na obszarze gminy oraz aktualizacją stanu prawnego m.in. w zakresie: ochrony przyrody, ochrony zabytków oraz złóż surowców mineralnych. Dokonanie zmiany Studium było uzasadnione: 1) wnioskami o zmianę przeznaczenia i zagospodarowania terenów na sposób inny, niż to zostało określone w kierunkach rozwoju w dotychczas obowiązującym Studium; 2) zmianami w zainwestowaniu terenów, stanie zagospodarowania, stanie ludności, które nastąpiły od 2002 r., w tym znacznym rozproszeniu nowej zabudowy, 3) zmianami w aktach prawnych odnoszących się do wymogów ochrony przyrody, dziedzictwa kulturowego oraz w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; 4) nowymi koncepcjami dotyczącymi przebiegu dróg o znaczeniu ponadlokalnym; 5) nowymi koncepcjami dotyczącymi zasad obsługi w zakresie infrastruktury technicznej - głównie kanalizacji sanitarnej. Główne uwarunkowania mające wpływ na rozwój zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Żukowo dotyczą położenia i powiązań gminy z otoczeniem, co skutkuje bezpośrednio w dynamicznym wzroście liczby ludności, ilości podmiotów gospodarczych oraz intensywną urbanizacją tego terenu.

Gmina miejsko-wiejska Żukowo położona jest w środkowej części województwa pomorskiego, w powiecie kartuskim. Od północy i wschodu graniczy z miastem Gdynia i z miastem Gdańsk, od południa z gminą Kolbudy i z gminą Przywidz, natomiast od zachodu z gminą Somonino, Kartuzy, Przodkowo i Szemud. Powierzchnia gminy miejsko-wiejskiej Żukowo wynosi łącznie ok. 16 372 ha73, w tym powierzchnia miasta 474 ha,

73 dane Starostwa Powiatowego w Kartuzach, Wydział Geodezji, luty 2012 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 164 163

powierzchnia obszaru wiejskiego - 15898 ha. Liczba ludności w gminie wynosiła na koniec 2010 r. 29 462 osób, w tym w mieście 6 504 osób, w obszarze wiejskim 22 958 osób.74 Siedzibą gminy jest miasto Żukowo, które należy do najmłodszych miast w Polsce – Żukowo uzyskało prawa miejskie 01 stycznia 1989 r. Gmina Żukowo położona jest w obrębie kilku obszarów administracyjnych, geograficznych, przestrzennych i funkcjonalnych:  w środkowej części województwa pomorskiego, w powiecie kartuskim,  w Trójmiejskim Obszarze Metropolitalnym / w obszarze Aglomeracji Trójmiejskiej (punkt 1.1.2),  we wschodniej części Pojezierza Kaszubskiego,  w zlewni rzeki Raduni.

Gminę miejsko-wiejska Żukowo należącą do obszaru funkcjonalnego aglomeracji i tworzącą strefę ekspansji terytorialnej miast sąsiednich (Gdańska i Gdyni) charakteryzuje:  silny proces suburbanizacji – przemieszczania się dotychczasowych mieszkańców Trójmiasta na teren gminy,  wysoki stopień domknięcia funkcjonalnego relacji codziennych: miejsce zamieszkania – miejsca pracy, miejsce zamieszkania – tereny rekreacji codziennej, miejsca zamieszkania – miejsca częstych kontaktów usługowych (zwłaszcza w zakresie edukacji),  wspólne urządzenia komunalne infrastruktury technicznej (system miejskiej komunikacji zbiorowej, zintegrowana sieć wodociągowa, powiązane sieci kanalizacji i urządzenia oczyszczania ścieków, instalacje zaopatrzenia w ciepło i gaz oraz system utylizacji odpadów itp.),  wyższy w porównaniu z otoczeniem stopień urbanizacji mierzony wskaźnikami społecznymi, demograficznymi, ekonomicznymi i techniczno-przestrzennymi, znaczna gęstość zaludnienia i duża, wciąż wzrastająca liczba mieszkańców,  rozwinięte funkcje gospodarcze, głównie produkcyjne (elektronika, przetwórstwo rolno-spożywcze, produkcja opakowań, maszyn i urządzeń), usługi podstawowe oraz uzupełniające dla metropolitalnych; lokalizacja funkcji komplementarnych dla Trójmiasta.

Pierwotny rolniczy charakter przestrzeni gminy Żukowo, z licznymi wsiami tworzącymi dość regularną strukturę i jednym ośrodkiem miejskim, pod wpływem intensywnego rozwoju funkcji osadniczych, został w większej części zatracony. Obecnie postępująca urbanizacja (suburbanizacja) i lokalizacja wielu nowych inwestycji przekształciła znacznie tradycyjny krajobraz, zmieniając go nierzadko w krajobraz podmiejski lub produkcyjno usługowy. Samą gminę podzielić można na kilka charakterystycznych części, które mimo intensywnego zagospodarowywania wciąż jednak różnią się od siebie. Centrum gminy pozostaje miasto Żukowo, w którym mieszczą się funkcje administracyjne, oraz inne funkcje usługowe, wciąż podkreślające jego rangę. Jako ośrodek pomocniczy postrzegana jest wieś Chwaszczyno, położona w północnej części gminy, która intensywnie rozwinęła się w związku z bliskością Gdyni oraz lokalizacją na głównym szlaku komunikacyjnym. Dodatkowo w ostatnich latach podniosła się ranga wsi Banino, w której obserwuje się najbardziej intensywny rozwój struktur mieszkaniowych. Naturalny szkielet gminy tworzą przede wszystkim ciągi ekologiczne – korytarze dolin rzecznych (Raduni, Małej Słupiny i Strzelenki), które są widoczne w krajobrazie. Szkieletem infrastrukturalnym jest przede wszystkim sieć dróg rangi ponadlokalnej – dróg krajowych nr 7 i nr 20 w kierunkach północ południe i wschód zachód, przecinających się w Żukowie, jednak struktura ta ulegnie zmianie po realizacji Obwodnicy Metropolitalnej, Trasy Kaszubskiej oraz Obwodnicy Żukowa w ciągu drogi krajowej nr 7. Dodatkowo teren gminy jest przecięty licznymi istniejącymi i planowanymi korytarzami infrastruktury technicznej – głównie elektroenergetyki i gazownictwa. Ogólny podział terenu gminy można scharakteryzować w następujący sposób:  miasto Żukowo, które rozwija się, jako miejski ośrodek gminny, z różnorodnością funkcji, w tym usługami z zakresu administracji,  północna, północno-wschodnia i środkowa część gminy – obszar intensywnej urbanizacji związanej z bliskością Gdańska i Gdyni – w całych obrębach (w tym przede wszystkim Banino, Chwaszczyno, ale także Czaple, Pępowo, Leźno) rozwija się zabudowa o zróżnicowanych funkcjach i formach, w tym zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, częściowo także wielorodzinna, zabudowa usługowa i produkcyjno składowa;  wzdłuż drogi krajowej nr 20, wokół istniejących miejscowości: Małkowo, Miszewo, Miszewko, Tuchom oraz na zachód od drogi, rozwija się głównie zabudowa mieszkaniowa i rekreacji indywidualnej,

74 dane Głównego Urzędu Statystycznego – stan na 31.12.2010, dostępne na stronie www.stat.gov.pl

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 165 164

 wzdłuż drogi krajowej nr 20, w szczególności po jej wschodniej stronie następuje intensywny rozwój zabudowy produkcyjnej i składowej,  wokół jezior, zlokalizowanych przy granicach z gminami ościennymi, w rejonach miejscowości Tuchom, Borkowo, Łapino, Sulmin, Nowy Świat z różną intensywnością rozwija się zabudowa mieszkaniowa i rekreacji indywidualnej, przy czym atrakcyjność tych terenów dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej z racji dużej wartości krajobrazu jest większa niż pozostałych terenów jednak rozwijają się one z różną intensywnością,  południowa część gminy jest dotychczas wykorzystywana rolniczo, z coraz intensywniej rozwijającą się zabudową mieszkaniową, która, jak w części północnej powstaje często w oderwaniu od istniejącej struktury,  południowa i południowo zachodnia część gminy, zachodni jej skraj, i południowo-wschodni skraj to tereny leśne wchodzące w skład obszarów chronionego krajobrazu, które wzmacniają atrakcyjność terenów sąsiednich.

Potencjał transurbacyjny gminy mówi o możliwościach i wskazaniach do rozwoju zabudowy i zainwestowania, w tym wprowadzania nowych terenów inwestycyjnych na terenach dotychczas niezainwestowanych, co dzieje się nieustannie. W gminie Żukowo statystycznie nadal dominującą formą użytkowania terenu jest wykorzystanie rolnicze – użytki rolne stanowią ok. 65, 4% powierzchni gminy, jednak dominacja tej funkcji jest coraz mniej rozpoznawalna, z racji dużego rozproszenia nowopowstałej zabudowy. Część terenów posiada stosunkowo korzystne warunki agroekologiczne, natomiast postępująca urbanizacja, szczególnie północnej części obszaru gminy systematycznie, co roku zmniejsza ilość terenów rolnych. Kierunkowanie procesów inwestycyjnych jest niezbędne dla zachowania czytelnego charakteru przestrzeni gminy.

Gmina Żukowo, przede wszystkim za sprawą lokalizacji w pobliżu miast Trójmiasta i na szlakach komunikacyjnych rozwija się bardzo dynamicznie. Przyrost liczby ludności w ostatnich latach związany jest głównie z migracją mieszkańców z terenów miejskich i osiedlania się ich na terenie gminy Żukowo. Zainteresowanie inwestorów natomiast, szczególnie w zakresie lokalizacji funkcji związanych z produkcją, składami i magazynami, mówi o dużej atrakcyjności tych terenów i ich konkurencyjności w stosunku do droższych gmin miejskich Gdańska i Gdyni, oraz bardziej oddalonych od Trójmiasta gmin wiejskich. Prócz tego, że dynamiczny rozwój rodzi nowe możliwości, w tym zapewnienia lepszych warunków pracy i życia, rodzi także problemy, w tym te związane z zaspokojeniem niezbędnych potrzeb oraz oczekiwań obecnych i potencjalnych mieszkańców i inwestorów, oraz zagrożenia związane z nadmierną eksploatacją krajobrazu, ekspansją i rozproszeniem zabudowy i zobowiązaniami finansowymi gminy wynikającymi z uchwalanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Potrzeby w zakresie rozwoju gminy obejmują zarówno potrzeby mieszkańców (rdzennych jak i nowych), jak i ogólne potrzeby funkcjonalne, w tym w szczególności:  potrzeba wykreowania jasnej i czytelnej polityki rozwoju (kontynuowanej w studium uwarunkowań, strategii rozwoju oraz innych dokumentach o charakterze ogólno gminnym i miejscowym), która z jednej strony dawałaby szansę korzystania z możliwości, jakie daje napływ nowych mieszkańców i inwestorów, z drugiej natomiast dawałaby możliwość przewidywania, kierowania i sterowania tym procesem w sposób zgodny z definicją rozwoju zrównoważonego, ochroną walorów w szczególności przyrodniczych i kulturowych oraz kształtowania wizerunku,  konieczność rozwoju usług publicznych (w zakresie usług edukacji, kultury, rekreacji) w związku z dynamicznie rosnącą liczba ludności,  rozwój infrastruktury, poza systemem infrastruktury ogólnokrajowej lub regionalnej (dróg i sieci) – jako niezbędnego narzędzia do przyciągania inwestorów, porządkowania rozwoju przestrzennego i kontroli nad nowym zainwestowaniem – uzupełnienie braków, w tym w zakresie infrastruktury wodociągowej, sanitarnej, drogowej, ścieżek rowerowych, poprawa stanu dróg,  potrzeba ochrony krajobrazu, w tym ograniczenie rozproszenia zabudowy, nawiązanie w kształtowaniu przestrzeni do tradycji kształtowania zabudowy na obszarach wiejskich oraz zachowanie terenów otwartych i ciągłości korytarzy i płatów ekologicznych,  uzupełnienie braków w zakresie infrastruktury turystycznej, w tym w zakresie obsługi różnych form ruchu turystycznego (informacje turystyczne, bazy noclegowe, szlaki turystyczne) oraz rekreacji weekendowej, świątecznej i letniej, zabezpieczenie terenów nadjeziornych dla rekreacji,  kreowanie strefy centrum gminy i miasta, jako terenów usług kulturalno-rekreacyjnych, administracyjnych i komercyjnych, wzmacniających znaczenie Żukowa zarówno w gminie jak i w regionie, w tym w aglomeracji Trójmiejskiej.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 166 165

Uzasadnieniem wyboru kierunków zagospodarowania gminy ustalonych w studium jest zapobieżenie niekontrolowanej suburbanizacji obszaru gminy. W tym celu przeprowadzono identyfikację i waloryzację istniejącego zagospodarowania na obszarze gminy, dzieląc ją na strefy a następnie przypisując obszarom w strefach kierunki zagospodarowania odpowiadające strategicznym celom polityki przestrzennej gminy.

41. SYNTEZA USTALEŃ PROJEKTU STUDIUM

Dla wzmocnienia założeń oraz realizacji celów przyjętych w studium, w tym kreowania i kontynuacji zrównoważonego rozwoju, przeprowadzono strukturalizację funkcjonalno – przestrzenną obszaru gminy, która między innymi pozwoliła na wyznaczenie obszaru przyrodniczo-krajobrazowego stanowiącego nadrzędny szkielet, przenikający cały obszar gminy oraz dwóch stref funkcjonalno – przestrzennych, identyfikujących różne uwarunkowania i przesłanki w zakresie kierunku i intensywności rozwoju gminy. Ustalenie w studium zasięgu obszaru przyrodniczo - krajobrazowego wzmacnia system obszarów cennych przyrodniczo i krajobrazowo, w tym terenów otwartych, związanych z przebiegiem przez obszar gminy ważnych regionalnych, subregionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych (w tym dolin rzecznych: doliny rzeki Raduni i Strzelenki). Strukturalizacja obszaru gminy jest podstawą do formułowania polityki przestrzennej według dwóch następujących stref: a) strefy negocjacji – wyznaczającej kierunek intensywnego rozwoju wielofunkcyjnego – kontynuacji urbanizacji z obszarów miast Gdańska i Gdyni. Strefa ta obejmuje obszar północno – wschodni gminy, wraz z miejscowościami: Banino, Pępowo, Leźno, oraz częściowo Chwaszczyno, jako ośrodkami wspomagającymi dla miasta Żukowo i miejscowościami Barniewice i Czaple, w których także przewiduje się dynamiczny rozwój gospodarczy, b) strefy tożsamości – wyznaczającej kierunek umiarkowanego rozwoju. Strefę tę charakteryzuje stabilizacja rozwoju, opartego o walory agroprzyrodnicze, krajobrazowe i tradycję miejsca; Strefa tożsamości obejmuje obszar zachodni i południowo - zachodni gminy, wraz z miastem Żukowo i ośrodkiem wspomagającym – Przyjaźń oraz Chwaszczyno, a także miejscowościami Niestępowo, Otomino, Skrzeszewo Żukowskie, Łapino, Glincz, Rutki, Borkowo, Małkowo, Miszewo, Miszewko i Tuchom. Kierunkowa struktura zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do zidentyfikowanych stref tożsamości i negocjacji, stanowi podstawę dalszego, szczegółowego identyfikowania obszarów, dla których w „Studium...” ustala się kierunki rozwoju gminy. Niezależny obszar przyrodniczo-krajobrazowy stanowi szkielet, który dopełniają w strefach pozostałe, następujące obszary rozwoju przestrzennego gminy,  w strefie negocjacji: o obszary dynamicznego rozwoju osadniczego i gospodarczego, o obszary dynamicznego rozwoju gospodarczego,  w strefie tożsamości: o obszary rozwoju osadniczego i gospodarczego, o obszary rozwoju przedsiębiorczości – „Żukowski korytarz inwestycyjny”, o obszary rozwoju osadniczego w oparciu o walory przyrodnicze, o obszary rozwoju rolnictwa w oparciu o walory agroprzyrodnicze. Dla wszystkich obszarów „Studium...” ustala dominujące przeznaczenie (funkcje), kierunki rozwoju i zasady zagospodarowania.

OBSZARY PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE – NIEZALEŻNE OD PODZIAŁU NA STREFY Obszary przyrodniczo krajobrazowe zostały wyznaczone w oparciu o istniejące walory środowiska przyrodniczego. Obejmują swoim zasięgiem tereny cenne pod względem przyrodniczym, w tym objęte ochroną, korytarze ekologiczne, tereny dolin rzecznych i inne tereny otwarte oraz ekosystemy naturalne i seminaturalne. Ich określenie ma przede wszystkim zapewnić ciągłości i trwałości systemu powiązań ekologicznych na obszarze gminy, zachować regionalne, subregionalne i lokalne systemy osnowy ekologicznej połączone z systemami poza granicami gminy, utrzymać równowagę przyrodniczą, zapewnić tereny dla niekubaturowych funkcji o charakterze ekologicznym, rekreacyjnym, turystycznym, sportowym, podtrzymać naturalny charakteru ciągów dolinnych rzek i jezior, zapewnić swobodę przepływu wód i zabezpieczyć tereny niezbędne dla jej retencjonowania.

OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO – STREFA NEGOCJACJI

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 167 166

Kierunkiem rozwoju obszarów jest dalszy rozwój funkcji mieszkaniowych, usługowych, produkcyjnych i magazynowo - składowych i koncentracja usług obsługi mieszkańców w ośrodkach sieci osadniczej. Głównym celem polityki przestrzennej wyrażonej w kierunkach zagospodarowania przestrzennego obszarów jest wykorzystanie dla nowego zainwestowania rezerw terenowych na obszarach już zainwestowanych oraz wykorzystanie obszarów najbardziej przydatnych pod względem warunków infrastrukturalnych, o korzystnych powiązaniach komunikacyjnych (istniejących i planowanych) z obszarami zewnętrznymi, szczególnie wzdłuż drogi Miszewko – Banino - Rębiechowo - Gdańsk (drogi powiatowej nr 1901G). Rozwój tego obszaru jest bezpośrednio związany z sąsiedztwem Gdańska i Gdyni, a kierunki wyrażone w studium przewidują intensywniejsze wykorzystanie poszczególnych terenów.

OBSZARY DYNAMICZNEGO ROZWOJU GOSPODARCZEGO – STREFA NEGOCJACJI Kierunkiem rozwoju obszarów jest rozwój funkcji usługowych, produkcyjnych i magazynowo - składowych. W Studium przewiduje się wykorzystanie dla zainwestowania rezerw terenowych na obszarach już zainwestowanych oraz wykorzystanie obszarów najbardziej przydatnych pod względem warunków infrastrukturalnych, charakteryzujących się korzystnymi powiązaniami komunikacyjnymi (istniejącymi i planowanymi) z obszarami zewnętrznymi. Studium przewiduje koncentrację funkcji usługowych, produkcyjnych i magazynowych na tych obszarach, szczególnie predysponowanych dla lokalizacji tych funkcji, w celu stworzenia atrakcyjnej i jednoznacznej oferty inwestycyjnej.

OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO I GOSPODARCZEGO – STREFA TOŻSAMOŚCI Kierunek umiarkowanego rozwoju został ustalony w celu dopełnienia i kształtowania struktur osadniczych, w tym koncentracji usług i zabudowy mieszkaniowej w obszarze miasta i wokół lokalnych ośrodków w zachodniej części gminy oraz w części przyległej od południa do doliny rzeki Raduni. Umiarkowany rozwój na tych obszarach znaczy przede wszystkim tworzenie dogodnych warunków dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, wzrost integracji społecznej, identyfikacji i satysfakcji mieszkańców oraz rozwój obszaru zgodnie z tożsamością i tradycją miejsca. Zakres przewidywanych dominujących funkcji uwzględnia przede wszystkim potrzeby obecnych i przyszłych mieszkańców w zakresie osadnictwa, usług i zapewnienia miejsc pracy.

OBSZARY ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI – „ŻUKOWSKI KORYTARZ INWESTYCYJNY” – STREFA TOŻSAMOŚCI Zgodnie z dotychczasową polityką przestrzenną gminy w obszarze Żukowskiego Korytarza Inwestycyjnego ustala się kontynuację rozwoju funkcji produkcyjnych i usługowych. Jednocześnie na tym samym obszarze nie wyklucza się innych funkcji osadniczych, przy czym konflikty przestrzenne i funkcjonalne dla poszczególnych terenów proponuje się rozstrzygać w szerszej skali, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Ze względu na występujące konflikty obszar ten zaliczono do obszarów problemowych.

OBSZARY ROZWOJU OSADNICZEGO W OPARCIU O WALORY PRZYRODNICZE – STREFA TOŻSAMOŚCI Obszary rozwoju osadniczego w oparciu o walory przyrodnicze charakteryzują się umiarkowanym rozwojem struktur osadniczych wokół lokalnych ośrodków w obszarach wiejskich, zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie korytarzy ekologicznych, obszarów atrakcyjnych krajobrazowo, kompleksów leśnych i jezior. Na tym obszarze proponuje się przede wszystkim stabilizację rozwoju i ścisłe powiązanie funkcji osadniczych ze środowiskiem przyrodniczym.

OBSZARY ROZWOJU ROLNICTWA W OPARCIU O WALORY AGROPRZYRODNICZE – STREFA TOŻSAMOŚCI Na obszarze przeważają warunki dla rozwoju funkcji rolniczych, produkcji spożywczej i hodowli zwierząt. Rozwój powinien odbywać się poprzez ustabilizowanie gospodarki rolnej oraz kształtowanie i koncentrację struktur osadniczych wyłącznie wokół lokalnych ośrodków w obszarach wiejskich. Obszar stymuluje rozwój gminy w kierunku wykształcenia tożsamości związanej z regionem, miastem i tradycją kaszubską, w kontekście prowadzonej działalności rolniczej i produkcji rolno-hodowlanej. Rozwój osadnictwa powinien odbywać się pod warunkiem równoległego rozwoju infrastruktury technicznej. Głównym celem rozwoju tego obszaru jest podtrzymanie tradycji rozwoju struktur osadniczych w oparciu o produkcję rolną i relację przestrzenną tych struktur w odniesieniu do terenów otwartych.

MIASTO ŻUKOWO Miasto Żukowo położone jest w centralnej części gminy, w strefie tożsamości gminy w ramach obszaru rozwoju osadniczego i gospodarczego i obszaru przyrodniczo-krajobrazowego. Miasto Żukowo stanowi ciągły przestrzennie układ

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 168 167

osadniczy, tworzący zwarty obszar miejski (zabudowy) oraz powiązaną z nim strefę zurbanizowaną. Jako ośrodek miejsko – gminny pełni rolę centrum społecznego, usługowego i gospodarczego.

W zakresie rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej miasta Żukowa rozróżnia się w studium:  lokalizacje funkcji koncertujących się wokół centrum miasta,  lokalizacje funkcji dopełniających strukturę miejską,  uzupełnienie struktury miejskiej terenami zieleni.

W zakresie rozwoju centrum miasta ustala się w studium: - kreowanie centrum miasta Żukowa (plac publiczny, rynek itp.) wraz ze zmianą istniejącego ponadlokalnego układu drogowego rozcinającego miasto na obwodowy układ drogowy - Obwodnicy Żukowa i lokalizacją ratusza miejskiego, - rozwój centrum miasta o tereny położone przy projektowanym przystanku kolejowym i tereny istniejącej koncentracji usług w rejonie ul. Gdyńskiej do terenów sportowo rekreacyjnych, powiązanych układem ciągów pieszych, placów i zieleni miejskiej, - zabezpieczenie terenów dla rozwoju funkcji administracji i zarządzania kryzysowego, - dalszy rozwój usług publicznych i komercyjnych połączonych z lokalizacją przestrzeni publicznych, w tym ratusza miejskiego, - rewitalizację zespołów i obiektów zabytkowych, w kierunku funkcji usługowych, w tym centrum kulturowego lub funkcji mieszkaniowo – usługowych, - kształtowanie spójności obszaru miejskiego poprzez stworzenie sieci terenów i ciągów publicznych, - lokalizacja centrum społeczno - kulturowego w rejonie istniejącego historycznego założenia zespołu klasztornego Norbertanek z 1209 r. w Żukowie, - lokalizacja zespołu zabudowy usługowej wraz z targowiskiem w rejonie centrum miasta w kontynuacji rozwoju funkcji miejskich nad rzeka Radunią.

W zakresie dopełnienia struktury miejskiej ustala się w studium:  dopełnienie istniejącej struktury terenami o funkcjach mieszkalnictwa i usług,  wzbogacenie osiedli mieszkaniowych wielorodzinnych i jednorodzinnych w zieleń miejską/osiedlową, urządzone skwery i parki, place zabaw dla dzieci, stanowiące miejsca integracji i tworzenia więzi społecznych,  dążenie do koncentrowania usług osiedlowych w zespołach usługowych obejmujących też tereny zieleni urządzonej, place i inne tereny publiczne – jako miejsc integracji społecznej.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 169 Załącznik Nr 2a do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 170 Załącznik Nr 2b do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 171 Załącznik Nr 2c do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 172 Załącznik Nr 2d do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 173 Załącznik Nr 2e do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 174 Załącznik Nr 2f do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 175 Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr XVI/171/2015 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 27 października 2015 r.

Rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag wniesionych do projektu zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo.

Projekt zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo wraz z prognozą oddziaływania na środowisko został wyłożony do publicznego wglądu w dniach od 12.08.2015 r. do 08.09.2015 r. w siedzibie Urzędu gminy Żukowo, ul. Gdańska 52, 83-330 Żukowo. Dyskusja publiczna nad przyjętymi w projekcie zmiany studium rozwiązaniami odbyła się w dniu 08.09.2015 r. o godzinie 14.00 w sali nr 10 (sala konferencyjna) w siedzibie Urzędu Gminy w Żukowie, ul. Gdańska 52, 83-330 Żukowo. W wyznaczonym terminie do dnia 02.10.2015 r. do projektu zmiany studium wpłynęły trzy uwagi. Wszystkie uwagi zostały nieuwzględnione. Uwaga nr 1 - nieuwzględniona. Zgłaszający uwagę: Arkadiusz Krawcewicz ul. De Gaulle'a 15/4, 80-261 Gdańsk reprezentowany przez adwokata Rafała Bednarczyka KA ul. Jana Uphagena 31/1, 80-237 Gdańsk Uwaga została złożona dnia 24.08.2015 r. Treść uwagi do projektu zmiany studium: I. Wnioskodawca podnosi, iż planowany przebieg linii elektroenergetycznej 400 kV został wyznaczony wbrew istotnym zastrzeżeniom związanym zarówno z ukształtowaniem terenu przeznaczonym pod inwestycję, jaki i charakterystyką występującego tam środowiska naturalnego oraz pomników przyrody. Zainteresowany wskazuje poniższe kwestie do dogłębnej analizy: 1. Położenie inwestycji w części na terenie Przywidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; 2. Występowanie pomników przyrody np. lip drobnolistnych, kasztanowców białych, co implikuje konieczność uzyskania zgody właściwego organu na możliwość ingerencji w tym zakresie; 3. Występowanie chronionych gatunków roślin i zwierząt, co również implikuje konieczność uzyskania zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zniszczenie danego siedliska; 4. Gniazdowanie pary bielików oraz 6 gniazd bociana czarnego na terenie sąsiadującej z obszarem inwestycji gminy Przywidz. Zgodnie z obowiązującymi przepisami odległość okresowej strefy ochronnej obejmuje swym zasięgiem fragment gminy Żukowo, w tym fragment jednej z projektowanych linii; 5. Pojawienie się okresowych niedogodności podczas realizacji inwestycji m.in. silnych emisji hałasu, powstania odpadów przemysłowych i zniszczeń w środowisku naturalnym; 6. Zmniejszenie siedlisk roślin i zwierząt wskutek realizacji inwestycji; 7. Brak możliwości kompleksowej analizy skutków realizacji projektowanej inwestycji na środowisko naturalne ze względu na prowadzoną stale inwentaryzację przyrodniczą. II. Zarzut dotyczący zbyt małej odległości linii elektroenergetycznej od budynków mieszkalnych oraz negatywnych skutków oddziaływania elektromagnetycznego. III. Uwagi dotyczące Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia przedmiotowej inwestycji. Uwaga nie została uwzględniona zgodnie z poniższym wyjaśnieniem: AD. I. Przy sporządzaniu projektu zmiany studium wraz z prognozą oddziaływania na środowisko dokonano analizy kwestii wyszczególnionych w uwadze. W odniesieniu do zagadnień poruszonych w piśmie, stwierdzono, iż:

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 1 AD. 1. Realizacja inwestycji, jaką jest budowa linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia oraz stacji, jest inwestycją celu publicznego, w związku z tym zgodnie z przepisami ustawy o ochronie przyrody zakazy obowiązujące w obrębie przedmiotowego obszaru chronionego jej nie dotyczą. Jednak nie oznacza to, że realizacja planowanej inwestycji odbędzie się bez żadnej kontroli i oceny wpływu na poszczególne elementy środowiska. W prognozie oddziaływania na środowisko przeanalizowano wpływ na wszystkie komponenty środowiska i nie stwierdzono wystąpienia znacząco negatywnych oddziaływań. O możliwości realizacji inwestycji przesądzą w ostateczności wyniki oceny oddziaływania na środowisko oraz ustalone na jej podstawie warunki realizacji, zapisane i skonkretyzowane w decyzji środowiskowej. AD. 2. Pomniki przyrody występują w granicach zmiany Studium, ale nie występują w obrębie planowanych inwestycji. Na obecnym etapie planowania, przy tak wyznaczonych schematach lokalizacji inwestycji, nie przewiduje kolizji z pomnikami przyrody. AD. 3. Inwestor jest świadomy wymogów prawnych dotyczących gatunków chronionych. Jeżeli zajdzie konieczność złamania, któregoś z zakazów obowiązujących w stosunku do chronionych gatunków roślin lub zwierząt, konieczne będzie uzyskanie odstępstwa od zakazów od właściwego Dyrektora Ochrony Środowiska. AD. 4. W zasięgu analizowanego terenu nie występują ustanowione strefy ochronne ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania ptaków. Na terenie sąsiedniej gminy Przywidz stwierdzono gniazdowanie pary bielików i trwają prace związane z wyznaczeniem w rejonie gniazda strefy ochronnej. Dla określenia sposobu wykorzystania terenu planowanych inwestycji przez gatunki strefowe i oceny ewentualnych kolizji, niezbędne jest wykonanie inwentaryzacji przyrodniczej na trasie planowanych linii elektroenergetycznych oraz opracowanie Raportów oddziaływania na środowisko. Na etapie oceny oddziaływania na środowisko (raportu) zostaną przeanalizowane wszystkie możliwe warianty i rozwiązania technologiczne prowadzenia inwestycji tak, aby ich realizacja i eksploatacja nie wpływała znacząco negatywnie na gniazdujące w jej pobliżu gatunki ptaków. W przypadku konieczności przejścia projektowanej inwestycji przez ustanowione strefy chronione konieczne będzie uzyskanie zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku na odstąpienie od zakazów obowiązujących w strefach ochrony. AD. 5. Hałas może pojawić się na etapie realizacji planowanej inwestycji związany np. z pracą maszyn (hałas, emisja spalin, pyłów). Oddziaływania te będą krótkookresowe i ograniczone do obszaru planowanej inwestycji. Wszystkie odpady, jakie powstaną w czasie robót budowlanych będą odpowiednio magazynowane i zutylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami. W prognozie przeanalizowano wpływ na wszystkie komponenty środowiska i nie stwierdzono wystąpienia znacząco negatywnych oddziaływań. O możliwości realizacji inwestycji przesądzą w ostateczności wyniki oceny oddziaływania na środowisko oraz ustalone na jej podstawie warunki realizacji, zapisane i skonkretyzowane w decyzji środowiskowej. AD. 6. Wskutek realizacji planowanych inwestycji może dojść do uszczuplenia siedlisk zwłaszcza na obszarach leśnych – zajęcie terenu pod stację, drogi dojazdowe, plac budowy oraz stanowiska słupów (w okresie budowy będą to oddziaływania krótkoterminowe; po fazie budowy zmiany będą odwracalne, a struktura i funkcjonowanie szaty roślinnej oraz właściwości terenu powinny powrócić do stanu biologicznie czynnego). W przypadku likwidacji drzewostanu lub płatów siedliska, zwłaszcza dla posadowienia słupów i lokalizacji stacji, skutki mogą być nieodwracalne – jednak są to oddziaływania nieuniknione przy realizacji tego typu inwestycji. AD. 7. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie „informacje zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko powinny być (…) dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu oraz etapu przyjęcia tego dokumentu w procesie opracowywania projektów dokumentów powiązanych z tym dokumentem.” W prognozie do projektu zmiany Studium przeanalizowano wpływ na wszystkie komponenty środowiska planowanych inwestycji i nie stwierdzono na obecnym etapie wystąpienia znacząco negatywnych oddziaływań. O możliwości realizacji inwestycji przesądzą w ostateczności wyniki oceny oddziaływania na środowisko oraz ustalone na jej podstawie warunki realizacji, zapisane i skonkretyzowane w decyzji środowiskowej. Prognoza oddziaływania na środowisko jako element strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na etapie sporządzania dokumentu Studium ma jedynie charakter ostrzegawczy, sygnalizujący i nie może jednoznacznie przewidzieć negatywnych skutków planowanych inwestycji. Sporządzona prognoza nie ustanawia przepisów prawnych, nie jest wiążąca dla obywateli, ani dla samej gminy. Na etapie

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 2 sporządzania prognozy skutków ustaleń oddziaływania na środowisko projektu dokumentu sygnalizuje się możliwość wystąpienia zagrożeń, zaś likwidacja bądź ich zmniejszenie możliwe jest dopiero na późniejszych etapach, np. na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowych i pozwolenia na budowę. AD. II. Pas technologiczny projektowanej inwestycji został wyznaczony w oparciu o obowiązujące przepisy prawne. Wszelkie oddziaływania linii, w tym oddziaływanie elektryczne, oddziaływanie magnetyczne oraz hałas zamykają się w granicach pasa technologicznego, to jest w pasie szerokości 70 m (2 x 35 m). Należy zwrócić uwagę na fakt, że w sąsiedztwie projektowanych stacji oraz linii elektroenergetycznych znajdują się tereny leśne. Najbliższe zabudowania znajdują się w odległości około 750 metrów. AD. III. Nie dotyczy zakresu i treści zmiany studium. Uwaga nr 2 - nieuwzględniona. Zgłaszający uwagę: Mariusz Michniak, Skrzeszewo Żuk. 138, 83-331 Przyjaźń Uwaga została złożona dnia 22.09.2015 r. Treść uwagi do projektu zmiany studium: Wniosek o rozszerzenie złoża kopalin o całość działek nr 182, 184/6, 184/13, 184/14, 1843/2 w miejscowości Skrzeszewo z powodu planowanego dalszego wydobycia złoża. Uwaga nie została uwzględniona, zgodnie z poniższym wyjaśnieniem: Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uwzględnia się uwarunkowania wynikające w szczególności z występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych. Poszerzenie terenu złoża na całość wnioskowanych działek nie jest uzasadnione, ponieważ na wnioskowanym terenie nie występują udokumentowane złoża kopalin, tereny czy obszary górnicze. Studium nie jest dokumentem wyznaczającym granice złóż, a uwzględniającym przedmiotowe granice w oparciu o przepisy z zakresu prawa geologicznego i górniczego. Niezależnie od powyższego, w projekcie zmiany studium uwzględnione zostały uwarunkowania w oparciu o odpowiednie decyzje Starosty Kartuskiego – tj. na części wnioskowanego terenu znajduje się teren górniczy, obszar górniczy oraz udokumentowane złoże kopaliny. Uwaga nr 3 - nieuwzględniona, bezprzedmiotowa. Zgłaszający uwagę: Marian Flisik, ul. Gdańska 24 A, 83-330 Żukowo Uwaga została złożona dnia 02.10.2015 r. Treść uwagi do projektu zmiany studium: Prośba o zmianę układu drogowego na wschodniej granicy działki nr 363/2 w Żukowie oraz o zmianę na rysunku nr 3 Kierunki rozwoju przestrzennego miasta Żukowo przeznaczenia działki nr 378/2 z terenów zagrożonych powodzią na tereny o funkcji mieszkalnej. Uwaga nie została uwzględniona, zgodnie z poniższym wyjaśnieniem: Nieruchomości położone są poza granicami zmiany studium.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 3 Uzasadnienie Podstawę formalnoprawną wywołania uchwały jest uchwała intencyjna Nr XLV/537/2014 Rady Miejskiej w Żukowie z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żukowo, zatwierdzonego uchwałą nr XLVI/828/2002 z dnia 9 października 2002 r. z późniejszymi zmianami. Planowana inwestycja polegająca na budowie dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Grudziądz – Pelplin – Gdańsk Przyjaźń wynika z Planu w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną opracowanego przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator S.A. (obecnie Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.). Zgodnie z programem inwestycja zakwalifikowana została do grupy bezpieczeństwa pracy sieci związanej ze strategią zmiany napięcia sieci – likwidacja ograniczeń sieciowych wynikających ze wzrostu zapotrzebowania na energię, potrzeby zwiększenia pewności zasilania oraz regulacji napięcia i mocy biernej, jak również sprzęganiem sieci 400 i 220 kV. Realizacja inwestycji przełoży się wprost na poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju, w szczególności województwa pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Realizacja projektowanej linii 400 kV wiąże się z likwidacją istniejącej linii 220 kV. Powyższe natomiast wpisuje się Politykę energetyczną Polski do 2030 r. opracowaną i przyjętą przez Ministerstwo Gospodarki. Planowana inwestycja stanowi inwestycję celu publicznego w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.) Zgodnie art. 10 ust. 2 pkt. 7 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r. poz. 199 z późn. zm.) „W studium uwzględnia się w szczególności obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1”. Specyfika projektowanej inwestycji wiąże się z wprowadzeniem ograniczeń przestrzennych oraz prawnych wynikających między innymi z charakteru liniowego tej inwestycji, czy konieczności ustanowienia pasa technologicznego o szerokości 35 m na każdą stronę od osi linii. Najlepszą formą prawnego umocowania przedmiotowej inwestycji w przestrzeni gminy jest ujęcie jej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Konieczność zastosowania trybu planu wynika również z obowiązujących przepisów z zakresu ochrony gruntów rolnych i leśnych. Przepisy te narzucają konieczność uzyskania zgody właściwych organów na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Specyfika inwestycji oraz terenów przez które przechodzi projektowana linia wymusza taką konieczność, zaś przedmiotowe zgody można uzyskać jedynie w procedurze planu miejscowego. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 4 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r. poz. 199 z późn. zm.) „Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych”. Wobec powyższego, wprowadzenie przedmiotowej inwestycji w planie miejscowym wymaga podjęcia niezbędnych działań przy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Budowa linii 2x400kV relacji Grudziądz – Pelplin – Gdańsk Przyjaźń służy poprawie bezpieczeństwa energetycznego kraju, w tym województw: pomorskiego i kujawsko-pomorskiego w ramach realizacji celów przyjętych w Polityce energetycznej Polski do 2030 roku. Inwestycja wpisuje się również w zalecenia Unii Europejskiej w zakresie rozbudowy i modernizacji sieci przesyłowych. Dodatkowo stanowić będzie łącznik miedzy połączeniami transgranicznymi z Litwą i Niemcami. Inwestycja jest odpowiedzią na rosnące potrzeby w zakresie energii elektrycznej w ujęciu regionalnym i krajowym, jak również potrzebę zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej.

Id: D2199030-2908-49F3-A178-1B9E2C06930B. Podpisany Strona 1