PLANODNOWYMIEJSCOWOŚCI

STARY

2010–2018

GMINA UJAZD

Powiat strzelecki Województwo opolskie Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Plan Odnowy Miejscowo ści został opracowany metod ą ekspercko – partnersk ą, w ścisłym współdziałaniu z Gmin ą Ujazd. Metoda ekspercko – partnerska polegała na wykonywaniu cz ęś ci pracy w formie warsztatów z udziałem przedstawicieli Urz ędu Miejskiego, pracowników instytucji kultury, o światy, sołtysów, działaczy, a cz ęść przez ekspertów wykonuj ących analizy i syntezy materiałów wypracowanych w czasie spotka ń. W niniejszym opracowaniu wiele danych odnosi si ę do Gminy jako cało ści. Wiele instytucji nie prowadzi szczegółowych statystyk na poziomie sołectwa np. działalno ść gospodarcza, stopa bezrobocia. Plan Odnowy Miejscowo ści (POM) został opracowany na podstawie wytycznych Rozporz ądzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 roku, w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” obj ętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz. U. Nr 38, poz. 220) (z pó źniejszymi zmianami).

2 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Spis tre ści 1. Wst ęp...... 4 2. Wprowadzenie...... 8 3. Charakterystyka sołectwa Stary Ujazd...... 10 3.1. Poło Ŝenie...... 10 3.2. Historia...... 11 3.3. Okre ślenie przestrzennej struktury miejscowo ści oraz opis obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, sprzyjaj ącego nawi ązywaniu kontaktów społecznych...... 11 3.4. Środowisko i uwarunkowania przyrodnicze...... 14 3.5. Powierzchnia i ludno ść ...... 15 3.6. Rynek pracy i bezrobocie...... 15 3.7. Rolnictwo, le śnictwo...... 17 3.8. Usługi publiczne...... 20 3.9. Pomoc społeczna...... 20 3.10. Edukacja...... 21 3.11. Kultura, sport, rekreacja...... 21 3.12. Infrastruktura, komunikacja...... 22 3.13. Zasoby mieszkaniowe...... 23 3.14. Organizacje społeczne w Starym Uje ździe...... 23 3.15. Instytucje publiczne w Starym Uje ździe...... 23 4. Inwentaryzacja zasobów słu Ŝą ca ujęciu stanu rzeczywistego...... 24 5. Analiza SWOT dla sołectwa Stary Ujazd...... 27 6. Opis planowanych zada ń w ramach Planu Odnowy Miejscowo ści...... 29 6.1. Hierarchia celów strategicznych i operacyjnych w sołectwie Stary Ujazd...... 29 6.2. Opis szczegółowy zadania priorytetowego...... 30 7. Wykaz wniosków o dofinansowanie zło Ŝonych w latach 2004 – 2009 przez Gmin ę Ujazd...... 33 8. Powi ązanie Planu Odnowy Miejscowo ści z lokalnymi dokumentami strategicznymi...37 9. Wdra Ŝanie Planu Odnowy Miejscowo ści...... 37 10. Monitorowanie realizacji Planu Odnowy Miejscowości...... 37 11. Public Relations Planu Odnowy Miejscowo ści...... 37 12. Zako ńczenie...... 38 13. Bibliografia...... 39 14. Spis tabel...... 39 15. Spis ilustracji...... 39

3 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

1. Wst ęp. Niniejszy dokument został opracowany w celu stworzenia planu działa ń, jakie maj ą zosta ć podj ęte w miejscowo ści Stary Ujazd, w Gminie Ujazd, dla poprawy jako ści Ŝycia jej mieszka ńców w aspektach: społecznym, ekonomicznym i kulturowym. Idea odnowy wsi bierze si ę z przekonania, Ŝe odnowiona, doinwestowana i o Ŝywiona kulturowo wie ś odzyska swoj ą atrakcyjno ść jako miejsce zamieszkania, zapewni swoim mieszka ńcom godziwy standard i jako ść Ŝycia oraz zdoła zatrzyma ć młodzie Ŝ na miejscu. Plan Odnowy ma wi ęc charakter „planu małych kroków”, ale w kierunku wielkich celów. Te małe kroki, przy finansowym i organizacyjnym wsparciu gminy doprowadzi ć maj ą do trwałej poprawy miejscowych warunków Ŝycia. Wraz z malej ącym znaczeniem rolnictwa jako podstawowego źródła utrzymania ludno ści, ośrodki wiejskie musz ą zapewni ć mo Ŝliwo ść rozwoju działalno ści pozarolniczej – a co za tym idzie poprawi ć jako ść infrastruktury technicznej wsi, wła ściwie wykorzysta ć posiadane zasoby dziedzictwa kulturowego i walory przyrodnicze, ale tak Ŝe umo Ŝliwi ć mieszka ńcom zdobywanie nowych kwalifikacji zawodowych, poprawi ć dost ęp do nowoczesnych form komunikacji, czy wreszcie urozmaici ć ofert ę zagospodarowania czasu wolnego. Wszystkie te elementy maja wpływ na rozwój wsi, jako o środka Ŝycia gospodarczego i społecznego , warunkuj ą tak Ŝe mo Ŝliwo ści rozwijania funkcji turystycznych. Uwarunkowania Planu Odnowy Miejscowo ści polegaj ą na tym, Ŝe ma on zdecentralizowany, lokalny charakter, obejmuje ograniczony teren jednej miejscowo ści. Tworzenie Planu Odnowy sprzyja ocenie mocnych i słabych stron miejscowo ści a przez to przyjrzenie si ę mo Ŝliwo ściom oraz potencjalnym problemom, które mog ą si ę pojawi ć w przyszło ści. Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015 przyj ęta przez Rad ę Ministrów w dniu 27 czerwca 2006 r. jest podstawowym dokumentem okre ślaj ącym cele polityki rozwoju w Polsce. Strategia ta, w odniesieniu do obszarów wiejskich wyznacza priorytety krajowe, które s ą kompatybilne z priorytetami wspólnotowymi. Cele i priorytety Strategii Rozwoju Kraju b ędą realizowane poprzez działania wynikaj ące z podstawowych dokumentów rz ądowych, a przede wszystkim z Krajowego Programu Reform na lata 2005 – 2008 na rzecz realizacji Strategii Lizbo ńskiej. Wiod ące znaczenie będzie jednak mie ć realizacja Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013 i odpowiednich Regionalnych Programów Operacyjnych (dalej: „RPO”) oraz

4 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 1,2 (dalej: „PROW”). Strategia Rozwoju Kraju jest zbie Ŝna z zało Ŝeniami Krajowego Planu Strategicznego w odniesieniu do obszarów wiejskich, szczególnie w kontek ście odnowionej Strategii Lizbo ńskiej. Zało Ŝenia obydwu dokumentów znalazły swoje miejsce w przyj ętych działaniach przewidzianych do realizacji wła śnie w PROW na lata 2007 – 2013. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 b ędzie realizowany na terenie całego kraju. Według danych statystycznych obszary wiejskie w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi ą 93,2% powierzchni kraju, co potwierdza, Ŝe ich znaczenie z punktu widzenia społecznego, ekonomicznego i środowiskowego jest bardzo du Ŝe. Według Krajowego Rejestru Urz ędowego Podziału Terytorialnego Kraju (dalej: „TERYT”) tereny wiejskie definiowane s ą jako tereny poło Ŝone poza granicami administracyjnymi miasta, co oznacza, Ŝe s ą to gminy wiejskie lub cz ęś ci wiejskie gmin miejsko – wiejskich. Definicja wg TERYT-u w du Ŝej cz ęś ci odpowiada kryteriom i metodologii Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (dalej: „OECD”) czy Urz ędu Statystycznego Wspólnoty Europejskiej (dalej: „EUROSTAT”). Według kryteriów tych podmiotów obszarami wiejskimi s ą tereny o g ęsto ści zaludnienia do 150 osób (OECD) lub do 100 osób (EUROSTAT) na 1 km 2. Definicje te w ogólnym kontek ście maj ą umowny wymiar z uwagi na liczne zwi ązki funkcjonalne, gospodarcze i społeczne i nale Ŝy je traktowa ć umownie jako wska źniki. W zapisach PROW obszary wiejskie, to miejscowo ści znajduj ące si ę w granicach administracyjnych: 1. gmin wiejskich, 2. gmin miejsko – wiejskich z wył ączeniem miast powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców, 3. gmin miejskich z wył ączeniem miejscowo ści licz ących powy Ŝej 5 tys. mieszka ńców. PROW 2007-2013 w szerokim rozumieniu ma niebagatelny wpływ na obszary wiejskie i beneficjentów poprzez m.in. znacz ące współzale Ŝno ści środowiskowe, ekonomiczne i społeczne. Rzeczpospolita Polska okre śliła zadania w zakresie wspierania rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków pochodz ących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich okre ślonym w Rozporz ądzeniu Rady /WE/Nr 1698/2005 z 20 wrze śnia 2005r. w sprawie wspierania rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz rozwoju obszarów wiejskich /EFRROW – Dz. U. UE L 277 z 21 pa ździernika 2005r./ oraz w przepisach Unii Europejskiej wydanych w trybie tego

1 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspieraj ące wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa maj 2007 2 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa lipiec 2007

5 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

rozporz ądzenia moc ą ustawy z 7 marca 2007r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich /Dz. U. Nr 64 poz.427/. W ramach priorytetowych kierunków wsparcia obszarów wiejskich 2007 – 2013 zdefiniowano cztery osie: - O ś 1 – poprawa konkurencyjno ści sektora rolnego i le śnego, - O ś 2 – poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich, - O ś 3 – jako ść Ŝycia na obszarach wiejskich i ró Ŝnicowanie gospodarki wiejskiej, - O ś 4 – Leader. Instrumenty dost ępne w ramach poszczególnych osi wzajemnie si ę uzupełniaj ą. W ramach Osi 3 „Jako ść Ŝycia na obszarach wiejskich i ró Ŝnicowanie gospodarki wiejskiej” bardzo dobitnie podkre ślana jest jako ść Ŝycia społeczno ści wiejskiej rozumianej nie tylko z punktu widzenia ekonomicznego, ale przede wszystkim, a mo Ŝe głównie, uwzgl ędniaj ąca jej atuty pozaekonomiczne takie jak to Ŝsamo ść , przestrzenna integralno ść oraz zbiór wszystkich funkcji Ŝyciowych jak np. praca, wypoczynek, rekreacja, kultura, sport, turystyka, itp. Ponadto w ramach Osi 3 akcentuje si ę inicjatywy oddolne społeczno ści wiejskich zmierzaj ące w konsekwencji do integracji wsi, zachowania i odbudowania jej to Ŝsamo ści oraz rozbudzenia, b ądź reaktywowania zapisanych w przekazach i zwyczajach tradycji kulturowych. W ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (m.in. Polityki Spójno ści, Wspólnej Polityki Rolnej) wyst ępuj ą wspólne obszary, których zidentyfikowanie stworzyło konieczno ść wypracowania tzw. linii demarkacyjnej w celu ograniczenia realizacji okre ślonych typów projektów do poszczególnych programów operacyjnych. Podstawowym kryterium jest warto ść projektu, a w PROW-ie dodatkowo ograniczenie terytorialne i wyszczególnienie beneficjentów. Wydane na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 z 7 marca 2007r. ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427) Rozporz ądzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” obj ętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz. U. Nr 38, poz. 220) okre śliło jako wymóg posiadanie dokumentu pn. „Plan Odnowy Miejscowo ści” (dalej: „POM”). Plan Odnowy Miejscowo ści stanowi mał ą strategi ę działania sołectwa Stary Ujazd w sferze poprawy jako ści Ŝycia poprzez osobiste zaanga Ŝowanie jego mieszka ńców, pobudzenie ich odpowiedzialno ści za własn ą przyszło ść i dum ę z mo Ŝliwo ści

6 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

samospełnienia si ę. Przygotowania do budowy tego dokumentu poprzedzone były licznymi spotkaniami i rozmowami z pracownikami Urz ędu Miejskiego oraz liderami lokalnej społeczno ści, zebraniami wiejskimi oraz gromadzeniem i analiz ą dokumentów b ędących własno ści ą Urz ędu Miejskiego w Uje ździe.

7 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

2. Wprowadzenie. Plan Odnowy Miejscowo ści jest dokumentem, który umo Ŝliwia staranie si ę aktywnych społeczno ści lokalnych o pozyskanie dodatkowych funduszy ze źródeł zewn ętrznych na: - rozwój społeczno – ekonomiczny obszarów wiejskich, - aktywizacj ę ludno ści wiejskiej poprzez wsparcie inwestycyjne na realizacj ę projektów zwi ązanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej – utrzymanie, odbudow ę i popraw ę stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi oraz podniesienie atrakcyjno ści turystycznej obszarów wiejskich. Opracowanie POM-u, jego uchwalenie oraz wdro Ŝenie jest podstaw ą ubiegania si ę o pomoc finansow ą z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (dalej: „PROW 2007 – 2013”) z Osi 3: „Jako ść Ŝycia na obszarach wiejskich i ró Ŝnicowanie gospodarki Wiejskiej”. W ramach działania Osi 3 „Odnowa i Rozwój Wsi” pomoc finansow ą mog ą uzyska ć projekty dotycz ące: 1. budowy, przebudowy, remontu lub wyposa Ŝania budynków pełni ących funkcje rekreacyjne, sportowe i społeczno – kulturalne, w tym świetlic i domów kultury; z wył ączeniem szkół, przedszkoli i Ŝłobków, 2. budowy, przebudowy, remontu lub wyposa Ŝenia obiektów małej architektury, 3. budowy, przebudowy lub remontu obiektów sportowych, ście Ŝek rowerowych, szlaków pieszych, placów zabaw, miejsc rekreacji, przeznaczonych do u Ŝytku publicznego, 4. zakupu towarów słu Ŝą cych przedsi ęwzi ęciom zwi ązanym z kultywowaniem tradycji społeczno ści lokalnych oraz tradycyjnych zawodów; 5. zwi ązanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, sprzyjaj ących nawi ązywaniu kontaktów społecznych, ze wzgl ędu na ich poło Ŝenie oraz cechy funkcjonalno – przestrzenne, w szczególno ści poprzez odnawianie lub budow ę placów parkingowych, chodników lub o świetlenia ulicznego; 6. urz ądzania i porz ądkowania terenów zielonych, parków lub innych miejsc wypoczynku; 7. budowy, przebudowy lub remontu małej infrastruktury turystycznej; 8. zagospodarowania zbiorników i cieków wodnych w celu wykorzystania ich do rekreacji lub w celu poprawy estetyki miejscowo ści; 9. rewitalizacji budynków zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków lub obj ętych wojewódzk ą ewidencj ą zabytków, u Ŝytkowanych na cele publiczne oraz obiektów małej architektury, odnawiania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych i miejsc pami ęci;

8 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

10. zakupu i odnawiania obiektów charakterystycznych dla danego regionu lub tradycji budownictwa wiejskiego i ich adaptacji na cele publiczne; 11. budowy, przebudowy, remontu lub wyposa Ŝania budowlanych przeznaczonych na cele promocji lokalnych produktów i usług, w szczególno ści pawilonów, punktów wystawowych, sal ekspozycyjnych lub witryn; 12. odnawiania elewacji zewn ętrznych i dachów w budynkach architektury sakralnej wpisanych do rejestru zabytków lub obj ętych wojewódzkiej ewidencj ą zabytków i cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków; 13. wyburzenia i rozbiórki zdewastowanych obiektów budowlanych w celu uporz ądkowania terenu w miejscowo ści, je Ŝeli niemo Ŝliwe jest ich odnowienie i dalsze u Ŝytkowanie –w zakresie koniecznym do realizacji operacji wymienionych w pkt 1 – 12; 14. zakupu materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich; 15. zakupu sprz ętu, materiałów i usług, słu Ŝą cych realizacji operacji.

Realizacja POM-u, oprócz mo Ŝliwo ści korzystania z funduszy strukturalnych i innych zewn ętrznych źródeł finansowania prowadzi do: − zdynamizowanego rozwoju społeczno – gospodarczego miejscowo ści dzi ęki pojawiaj ącym si ę nowym mo Ŝliwo ściom podejmowania działa ń rozwojowych, − wzrostu atrakcyjno ści Ŝycia społeczno – kulturalnego, − wdra Ŝania pozytywnych zmian akceptowanych przez mieszka ńców, − aktywizacji społeczno ści lokalnej (wzrost to Ŝsamo ści z miejscem zamieszkania i stopnia integracji mieszka ńców wokół działania na rzecz własnego środowiska – miejscowo ści), − wzrostu warto ści maj ątku komunalnego (nieruchomo ści), − stworzenie lokalnego forum wymiany informacji i doświadcze ń.

9 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

3. Charakterystyka sołectwa Stary Ujazd. 3.1. Poło Ŝenie. Stary Ujazd, to jedno z sołectw miejsko – wiejskiej Gminy Ujazd, le Ŝą cej w południowo – wschodniej cz ęś ci województwa opolskiego na wschód od Góry Św. Anny. , jako jednostka podziału administracyjnego powstała moc ą uchwały ówczesnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 6 grudnia 1974 r.

Rysunek 1 Poło Ŝenie miejscowo ści Stary Ujazd

Gmina Ujazd le Ŝy w powiecie strzeleckim. Zgodnie z Uchwał ą Nr VIII/34/2003 Rady Miejskiej w Uje ździe z dnia 25 marca 2003 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Ujazd – gmina obejmuje miasto Ujazd wraz z osiedlem Goj oraz terytoria sołectw: 1. , 2. Jaryszów z przysiółkiem Kolonia Jaryszowska, 3. Klucz z przysiółkiem Wapiennik, 4. z przysiółkiem Wydzierów, 5. , 6. Olszowa z przysiółkami: Janków, Komorniki i Ksi ęŜ y Las, 7. z przysiółkiem , 8. Stary Ujazd z przysiółkami: Ferdynand i Kopanina, 9. Zimna Wódka z przysiółkami: Buczki i Wesołów.

Sołectwo Stary Ujazd zlokalizowane jest w środkowo – zachodniej cz ęś ci gminy. Sąsiaduje z sołectwami Jaryszów, Zimna Wódka i miastem Ujazd.

10 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Sama Gmina Ujazd s ąsiaduje z nast ępuj ącymi gminami: w cz ęś ci północnej , w zachodniej Le śnica, na południu K ędzierzyn – Ko źle, we wschodniej z nale Ŝą cymi do województwa śląskiego gminami: Rudziniec i Toszek. Stary Ujazd zajmuje powierzchni ę 855,34 ha i jest czwartym co do wielko ści sołectwem gminy. Sama Gmina Ujazd nale Ŝy do najmniejszych gmin województwa opolskiego i zajmuje obszar 83,3 km 2, co stanowi niecały procent powierzchni województwa (0,9%) i ok.11% powierzchni powiatu. Rejon ten cechuje stosunkowo słabe zaludnienie. Ludno ść gminy zamieszkuje we wsiach o dosy ć lu źnej zabudowie. Na 1 km 2 przypada w gminie 76 osób (dwukrotnie mniej ni Ŝ w powiecie strzeleckim) – wska źniki te są ró Ŝne dla poszczególnych sołectw – najludniejsze, a zarazem obszarowo najwi ększe jest miasto Ujazd – stolica gminy.

3.2. Historia.

Stary Ujazd jak i pozostałe wsie z gminy, posiada metryk ę średniowieczn ą. Stary Ujazd w XIII w. figurował jako Uje ździec. Nazwa nawi ązuje prawdopodobnie do objazdu dokonanego przez ksi ęcia opolskiego Kazimierza I – za zgod ą biskupów wrocławskich – by na tym terenie osadzi ć kolonistów niemieckich lub polskich na prawie niemieckim. W pocz ątkach XX w. Stary Ujazd liczył ponad tysi ąc mieszka ńców, spo śród których zdecydowana wi ększo ść podawała j ęzyk polski jako j ęzyk ojczysty, a tylko nieliczna grupa deklarowała j ęzyk niemiecki jako ojczysty, b ądź dwuj ęzyczno ść, ale te Ŝ w śladowych ilo ściach. W 1926r. otwarta została w Starym Uje ździe i jedyna na Ziemi Ujazdowskiej, a ostatnia w powiecie strzeleckim mniejszo ściowa szkoła polska dla 29 dzieci. W czasie mi ędzywojnia do starego Ujazdu przyje ŜdŜał Polski Teatr Amatorski ze Strzelec Opolskich. Od 1923r. istniała tutaj terenowa komórka powiatowego oddziału Zwi ązku Polaków w Niemczech. W roku 1936 władze niemieckie zmieniły nazw ę miejscowo ści z Alt Ujest na Alt Bischofstal.

3.3. Okre ślenie przestrzennej struktury miejscowo ści oraz opis obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, sprzyjaj ącego nawi ązywaniu kontaktów społecznych..

Krajobraz oraz struktur ę przestrzenn ą miejscowo ści kształtowały zarówno samo poło Ŝenie, jak i lokalna historia. Na terenie sołectwa zachowały si ę historyczne struktury osadnicze . Zabudowa wsi reprezentuje tzw. ulicówk ę. Teren miejscowo ści to ponad 855 ha, jednak ponad 80% stanowi ą grunty rolne pod uprawami. Zabudowania s ą skupione przy lokalnych drogach, w szczególno ści ulicy Szkolnej i Czterdziestolecia. Okolice Ko ścioła, szkoły, OSP to miejsca o szczególnym

11 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszka ńców, sprzyjaj ące nawi ązywaniu kontaktów społecznych. Funkcje miejsca spotka ń i miejsca organizacji ró Ŝnego rodzaju zaj ęć , sprzyjaj ących integracji mieszka ńców i kultywowaniu tradycji lokalnych spełnia remiza OSP. Wymaga ona jednak remontu.

Rysunek 2 Obszar miejscowo ści o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszka ńców,

Źródło: Internet Lokalizacja wsi jest bardzo ładna i podkre śla jej zalety spokoju i rekreacji. Wzdłu Ŝ wioski płynie potok Jordan. Z jednej strony wsi teren jest pagórkowaty, a z drugiej równinny. Za wiosk ą rozci ągaj ą si ę lasy, a cała cz ęść mieszkalna skupiona jest w w ąwozie.

Rysunek 3 Stary Ujazd z lotu ptaka.

Źródło: www.ujazd.pl

12 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Zdj ęcia lotnicze terenu wokół miejscowo ści Stary Ujazd pokazuj ą, i Ŝ zabudowaniom towarzysz ą pola uprawne i ł ąki, ulokowane cz ęsto na zboczach wyniesie ń. Na terenie wsi dziedzictwo kulturowe wi ąŜ e si ę głównie z gospodark ą roln ą oraz zabudowaniami folwarcznymi. Zabudowania folwarczne , w tym istniej ące w Starym Uje ździe powstawały w dobrach ko ścielnych i klasztornych, zbli Ŝony do folwarków charakter miały tak Ŝe zabudowania sołtysie. Na ich dynamiczny rozwój miało wpływ rosnące zapotrzebowanie na zbo Ŝe. Do ko ńca XVIII w. folwarki były podstaw ą znaczenia gospodarczego i politycznego szlachty. Na zabudowania wchodz ące w skład folwarku składały si ę obory, stajnie, stodoły oraz domy mieszkalne ustawione najcz ęś ciej wokół prostok ątnego majdanu. Zabytki kultury nie s ą na terenie Starego Ujazdu bogato reprezentowane. W ewidencji zabytków nieruchomych figuruj ą m.in. stare domostwa z pocz ątku XX w. i przełomu XIX i XX w. Obiekty kultury sakralnej to kapliczka z pierwszej połowy XIX w., wpisana do ewidencji zabytków gminnych, usytuowana poza wsi ą w otoczeniu starych lip. Wewn ątrz znajduje si ę ludowy obraz Chrystusa Bolesnego oraz ko ściół p.w. św. Michała Archanioła. W Starym Uje ździe znajduje si ę 10 stanowisk archeologicznych ze śladami osadnictwa z ró Ŝnych epok, w tym: z neolitu, epoki kamiennej, czy kultury łu Ŝyckiej. Główn ą dominant ę przestrzenn ą miejscowo ści stanowi nowo wybudowany ko ściół pod wezwaniem Św. Ducha, konsekrowany w 1992r. Kościół powstał w niecałe pi ęć lat dzi ęki du Ŝym staraniom ksi ędza proboszcza Wernera Szyguli oraz du Ŝemu zaanga Ŝowaniu finansowemu i rzeczowemu parafian 3.

Rysunek 4 Panorama miejscowo ści

Źródło: www.ujazd.pl

3 Studium uwarunkowa ń i kierunków…, Ujazd 2007 ; Ryszard Morawiec Ziemia Ujazdowska..., 1997

13 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

3.4. Środowisko i uwarunkowania przyrodnicze. Miejscowo ść le Ŝy w zasi ęgu klimatu umiarkowanego, kontynentalnego. Obszar ten nale Ŝy do najcieplejszych w kraju, a okres wegetacyjny jest jednym z najdłu Ŝszych w Polsce. W obr ębie poszczególnych wsi gminy wyst ępuj ą lokalne zró Ŝnicowania klimatyczne zwi ązane z ukształtowaniem terenu - na terenie w ąskiego odcinka wsi Stary Ujazd, jako rejonu zlokalizowanego w obszarze dolinnym potoku Jordan, zachodz ą niekorzystne zjawiska inwersyjne, zalegaj ą masy chłodnego powietrza, utrzymuje si ę du Ŝa wilgotno ść a teren jest mało nasłoneczniony. Dla rozwoju miejscowo ści du Ŝe znaczenie maj ą specyficzne uwarunkowania terenu , za które odpowiadaj ą tu obrze Ŝa wyniesienia Chełmu rozci ęte gł ębokimi erozyjnymi dolinami potoku Jordan . Teren wsi Stary Ujazd, poło Ŝony w zasi ęgu masywu Chełmu, wyró Ŝnia si ę Ŝyw ą, urozmaicon ą rze źbą terenu, co obok dolin rzecznych stanowi istotny walor krajobrazu . Niezalesione obszary wierzchowinowe w Starym Uje ździe zapewniaj ą rozległe panoramy widokowe . Na terenie Starego Ujazdu, w północnej cz ęś ci wsi, wody Jordanu zasila jego najwi ększy lewobrze Ŝny dopływ , ze źródliskiem w Zimnej Wódce. Powy Ŝej uj ścia tego dopływu zlokalizowany jest du Ŝy zespół rybackich stawów hodowlanych. Małe zbiorniki wodne mo Ŝna znale źć tak Ŝe na obrze Ŝu zabudowy oraz w obr ębie terenu osadniczego wsi Stary Ujazd. Cało ść zabudowy wsi koncentruje si ę powy Ŝej podmokłego dna doliny Jordanu, który biegnie tu kilkoma korytami, na obszarze zachodniego, łagodnie nachylonego zbocza doliny. Wschodnie zbocze jest bardziej strome, z cz ęsto ostr ą kraw ędzi ą erozyjn ą, rozcinan ą prostopadle przez liczne dolinki tworz ące malownicze w ąwozy lessowe i rozdoły dolinne o urwistych zboczach. Cz ęść tych w ąwozów mieszka ńcy wsi wykorzystuj ą jako drogi polne prowadz ące do wschodnich obszarów miejscowo ści, rozło Ŝonych wokół zabytkowego traktu Drogi Starostrzeleckiej. Zachodni ą cz ęść sołectwa odwadnia bezimienny ciek uchodz ący bezpo średnio do rzeki Kłodnicy. W obr ębie podmokłych i mokrych odcinków dolin spotka ć mo Ŝna m.in. trzcin ę pospolit ą, skrzyp bagienny, ponikło błotne, oczeret jeziorny, turzyc ę nibyciborowat ą, turzyc ę dziobkowat ą oraz dobrze wykształcone zbiorowiska szuwarowe. Zbocza w ąwozów lessowych w Starym Uje ździe porastaj ą szpalery jesionów wyniosłych, wzdłu Ŝ drogi śródpolnej prowadz ącej z Ujazdu do Starego Ujazdu znale źć mo Ŝna ci ąg starych nasadze ń wierzb. Na uwag ę w miejscowo ści zasługuj ą orzechy włoskie Juglans regia rosn ące w przysiółku Kopanina. Głównym czynnikiem zanieczyszczania środowiska w gminie jest emisja pyłów i gazów do atmosfery. Szczególnie zanieczyszczaj ą atmosfer ę lokalne kotłownie w ęglowe, lecz mimo przebudowy wielu kotłowni na olejowe – problem nie jest rozwi ązany z przyczyn głównie ekonomicznych.

14 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

3.5. Powierzchnia i ludno ść . Powierzchnia ewidencyjna Starego Ujazdu wynosi 855,34 ha i zamieszkuje go 628 mieszka ńców.

Tabela 1 Liczba ludno ści w miejscowo ści Stary Ujazd i Gminie Ujazd. 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Stary Ujazd 639 637 636 638 633 631 631 628 616 608 605 Gmina 6402 6446 6387 6354 6324 6337 6319 6285 6278 6298 6304 Źródło: Dane Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

Ruch ludno ści na opisywanym terenie spowodowany jest podstawowymi procesami demograficznymi takimi jak: ruch naturalny wynikaj ący z liczby urodzin i zgonów oraz ruch migracyjny wynikaj ący z przemieszczania si ę ludno ści. Generalnie wska źnik przyrostu naturalnego dla całej gminy w tym dla sołectwa Stary Ujazd jest ujemny 4. Uwarunkowania demograficzne nie s ą korzystne dla perspektywicznego rozwoju sołectwa. Wg danych GUS – u z 2003r. opublikowanych w postaci prognozy demograficznej w województwie opolskim, nast ąpi spadek liczby mieszka ńców o ok. 17 – 18% do 2030 r. Prognozy te s ą pesymistyczne, jednak patrz ąc na obecne tendencje nale Ŝy oczekiwa ć, Ŝe liczba ludno ści w całej Gminie Ujazd utrzyma si ę w granicach ok. 6 tys. mieszka ńców 5, co dla sołectwa Stary Ujazd oznacza odpowiednio liczb ę ok. 600 osób. Według danych Narodowego Spisu Powszechnego 2002 6 dla terenu całej Gminy Ujazd zaledwie 3% mieszka ńców ma wyŜsze wykształcenie przy średniej wojewódzkiej ponad 8%. Rzutuje to negatywnie na obraz miejscowo ści jednak jest nadzieja, Ŝe poziom ten zdecydowanie b ędzie ulegał poprawie mi ędzy innymi dzi ęki istniej ącej na terenie gminy Strefie Aktywno ści Gospodarczej 7. Charakterystyczn ą cech ą tego rejonu jest dwuj ęzyczno ść , któr ą z uwzgl ędnieniem sołectwa Stary Ujazd na obszarze całej gminy deklaruje ponad dwa tysi ące osób.

3.6. Rynek pracy i bezrobocie .

Od momentu akcesji Polski do Unii Europejskiej, a nawet wcze śniej, liczba osób migruj ących za prac ą poza granice kraju ro śnie, tym samym nie daj ąc rzeczywistego obrazu stanu bezrobocia w Starym Uje ździe oraz w całej gminie.

4 Dane statystyczne GUS, Dane USC w Uje ździe, Studium uwarunkowa ń…, Ujazd 5 Prognoza demograficzna na lata 2003-2030 Główny Urz ąd Statystyczny, Warszawa 2004 6 Narodowy Spis Powszechny, GUS 2002r 7 Strefa poło Ŝona jest na północ od Autostrady A-4 z przeznaczeniem pod lokalizacj ę inwestycji. 100 ha w SAG znajduje si ę w Specjalnej Strefie Ekonomicznej – Podstrefie Gliwice

15 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Rejestrowany poziom bezrobocia w gminie wynosi ok. 15%, przy czym grup ę dominuj ącą stanowi ą kobiety. Od kilku lat notuje si ę spadek poziomu bezrobocia w gminie. Po du Ŝym nasileniu tego zjawiska na pocz ątku XXI wieku, w szczególno ści w 2002 r., obecnie liczba osób pozostaj ących oficjalnie bez pracy powróciła do poziomu z końca lat 90-tych XX wieku. Kształtowanie si ę poziomu bezrobocia w gminie na dzie ń 31 maja 2010 r. przedstawia poni Ŝsza tabela.

Tabela 2 Liczba bezrobotnych w Gminie Ujazd i Powiatu Strzeleckiego na dzie ń 31 maja 2010 r.

Liczba bezrobotnych W tym z prawem do Udział bezrobotnych w ogólnej Ogółem Ludno ść zasiłku liczbie mieszka ńców Razem Kobiet Razem Kobiet 184 112 21 12 2,92 6298 2442 1303 298 148 3,17 76921 Źródło: Dane Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

Według stanu na dzie ń 31 maja 2010 r. w Gminie Ujazd liczba bezrobotnych wynosiła ogółem 184 osoby, w tym 112 kobiet. Prawo do zasiłku miało jedynie 21 osób. W ka Ŝdym z sołectw gminy, w tym w Starym Uje ździe mo Ŝna zaobserwowa ć w ostatnim okresie minimalny wzrost liczby pracuj ących. Mieszka ńcy gminy zatrudnienie znajduj ą przede wszystkim w sektorze publicznym. Głównym pracodawc ą na tem terenie jest administracja samorz ądowa i podległe jej szkolnictwo. W dalszej kolejno ści plasuje si ę przemysł. Na terenie sołectwa Stary Ujazd zarejestrowanych jest ł ącznie 13 podmiotów gospodarczych,

Tabela 3 Struktura prowadzonej działalno ści gospodarczej placówki handlowe i gastronomiczne 3 produkcja wyrobów przemysłowych 0 produkcja wyrobów spo Ŝywczych 0 budownictwo 5 usługi transporowe 2 zakłady produkcyjno usługowe 3 Źródło: Dane Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

Mieszka ńcy Starego Ujazdu znajduj ą tak Ŝe zatrudnienie u pracodawców działaj ących na terenie pozostałych miejscowo ści gminy, w tym w mie ście Ujazd: • Zakład Rolny Ujazd Sp. z o.o.,

16 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

• Spółka „Agrocentrum” Sp. z o.o., • Produkcja Usługi Handel „Trak” Sp. j., • Zakład Produkcyjno -Usługowy „Pyka” Sp. j. • Bank Spółdzielczy w Le śnicy Oddział w Uje ździe, • Odlewnia śeliwa w Uje ździe, • NZOZ „Med. – Ujazd”, • Ośrodek Pomocy Społecznej, • Gminy Zarz ąd O światy, • Urz ąd Pocztowy, • Posterunek Policji, • Przedszkole, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, • Miejsko – Gminny O środek Kultury z Bibliotek ą Publiczn ą. • Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej.

Przedsi ębiorcy inwestuj ący na terenie Starego Ujazdu mog ą korzysta ć z ulg w postaci zwolnie ń z podatku od nieruchomo ści, jakie wprowadziła Gmina Ujazd w 2003r. - uchwała w sprawie dla przedsi ębiorców realizuj ących nowe inwestycje polegaj ące na uruchomieniu działalno ści produkcyjnej lub usługowej pod warunkiem utworzenia co najmniej 3 nowych miejsc pracy.

3.7. Rolnictwo, le śnictwo. Stary Ujazd, podobnie jak pozostałe miejscowo ści gminy jest rejonem typowo rolniczym. W sołectwie grunty rolne pod uprawami zajmuj ą powierzchni ę 711,27 ha tj. ponad 80% całej powierzchni Starego Ujazdu. Wyró Ŝnikiem jest wysoka w skali województwa warto ść rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Wyst ępuj ące obszary o bardzo korzystnych warunkach przyrodniczo-glebowych s ą podstaw ą dla intensywnej produkcji rolnej i opartego na niej przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego. Poło Ŝenie gminy w pobli Ŝu Górno śląskiego Okr ęgu Przemysłowego oraz miast Województwa Opolskiego stwarza szans ę zaopatrzenia tych ośrodków w produkty Ŝywno ściowe, zwłaszcza dla du Ŝych i średnich gospodarstw specjalistycznych, ukierunkowanych na: rolnictwo ekologiczne, ogrodnictwo, sadownictwo, upraw ę ziół i ro ślin przemysłowych oraz firm zajmuj ących si ę przetwórstwem.

17 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Tabela 4 U Ŝytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych. Ogółem W tym gospodarstwa indywidualne WYSZCZEGÓLNIENIE w ha w odsetkach w ha w odsetkach OGÓŁEM 6425,27 100,0 6064,02 100 UŜytki rolne 6047,97 94,1 5696,07 93,9 grunty orne 5461,96 85,0 5127,23 84,6 w tym: odłogi 201,98 3,1 201,98 3,3 ugory 56,47 0,9 56,47 0,9 sądy 11,09 0,2 11,09 0,2 łąki 357,23 5,6 345,67 5,7 pastwiska 217,69 3,4 212,08 3,5 Lasy i grunty le śne 95,68 1,5 94,40 1,6 Pozostałe grunty 281,62 4,4 273,55 4,5 Źródło: NSR 2002, GUS 2003

Po wzgl ędem jako ści gleb Gmina Ujazd została podzielona na 4 strefy - sołectwo Stary Ujazd le Ŝy w obr ębie strefy centralnej , gdzie gleby zaliczane s ą do autogenicznych, pyłowe, powstałe na utworach lessowych b ądź gliniaste na pokrywach morenowych o wysokich klasach bonitacyjnych. W Starym Uje ździe dominuj ą gleby brunatne i płowe klasy IIIa .

18 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Tabela 5 Powierzchnia i struktura gruntów rolnych wg klas bonitacyjnych.

Powierzchnia Powierzchnia % udział gruntów Wyszczególnienia ogólna gruntów rolnych pod rolnych pod

[w ha] uprawami uprawami RII RIIIa RIIIb RIVa RIVb RV RVI

Balcarzowice 600,4064 106,1372 17,68% – – 0,1100 0,5257 15,0081 39,3063 51,1871 Jaryszów 705,1072 389,0324 55,17% 0,8100 130,5444 90,5536 51,2371 42,3768 66,1171 7,3934 Klucz 551,6976 223,2243 40,46% 7,0444 170,3121 38,1530 7,3128 – 0,3750 0,0270 Niezdrowice 505,5940 166,3441 32,90% – – – 24,0790 54,0409 44,2223 44,0019 Nogowczyce 401,8867 163,7365 40,74% – – 15,0491 18,8490 58,8342 62,2298 8,7744 Olszowa 1 345,6318 800,2530 59,47% – 67,1344 97,2623 201,4169 166,9339 253,2764 14,2291 Sieroniowice 652,9556 509,6942 78,06% – – 10,9429 22,8361 56,6599 249,0118 170,2435 Stary Ujazd 855,3426 711,2687 83,16% 396,4257 276,4683 32,7853 4,6700 0,5097 0,4097 – Zimna Wódka 1 222,0248 721,8113 59,07% 23,5840 194,1050 99,5701 136,6032 148,7178 101,5077 17,7235 Miasto Ujazd 1 475,2800 987,6437 66,95% 209,5882 398,3170 202,4948 88,9265 38,7379 37,2304 12,3489 Razem: 8 315,9267 4 779,1454 57,47% 637,4523 1236,8812 586,9211 556,4563 581,8192 853,6865 325,9288 % udziału 100,00% 13,34% 25,88% 12,28% 11,64% 12,17% 17,86% 6,82%

Źródło: Studium uwarunkowa ń i kierunków…, Ujazd 2007

19 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Warunki uprawy ro śli uwa Ŝa si ę w Starym Uje ździe za bardzo dobre.

Tabela 6 Zestawianie gospodarstw rolnych poło Ŝonych na terenie Gminy Ujazd (w wybranych sołectwach). Miejscowo ść 1.01 ha – 5 ha 5.01 ha – 10 ha < 10ha Stary Ujazd 75 14 12 Źródło: Dane Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

Powierzchnia ł ąk na terenie sołectwa stanowi ok. 4,78% powierzchni ogólnej, pastwiska zajmuj ą 2,88%. Lasy stanowi ą znaczny obszar Gminy Ujazd, lecz ich rozmieszczenie nie jest równomierne - w Starym Uje ździe lasy zajmuj ą niewielki obszar.

3.8. Usługi publiczne.

Na terenie sołectwa nie funkcjonuj ą publiczne o środki zdrowia. Potrzeby mieszka ńców w tym zakresie, zaspokajane s ą przez jeden Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Med.- Ujazd”. Najbli Ŝszy szpital znajduje si ę w Strzelcach Opolskich. Mieszka ńcy maj ą dost ęp do zlokalizowanej na terenie gminy apteki. Usługi bankowe dla mieszka ńców sołectwa świadczy Bank Spółdzielczy w Le śnicy oddz. Ujazd, a pocztowe Urz ąd Pocztowy w Uje ździe. Wi ększo ść pozostałych usług zapewnia miasto powiatowe Strzelce Opolskie. Urz ąd Dzielnicowy Policji działa w mie ście Ujazd, na terenie sołectwa działa jednostka terenowa OSP. Na terenie sołectwa funkcjonuje cmentarz.

3.9. Pomoc społeczna.

Na terenie gminy działa O środek Pomocy Społecznej organizuj ący pomoc i świadcz ący usługi dla najubo Ŝszych mieszka ńców i znajduj ących si ę w trudnej sytuacji Ŝyciowej.

Tabela 7 Liczba podopiecznych pomocy społecznej w poszczególnych sołectwach i mie ście. ś

cze ń Miejscowo ść i ść i rodziny i Liczbarodzin Liczbaosób wrodzinach Bezrobocie Wielodzietno ć niepełne Niepełnospra wno choroby alkoholizm Zasiłkistałe Zasiłki okresowe Zasiłki jednorazowe i pomocw naturze obiady Usługi opieku Ujazd 49 157 25 16 23 6 6 110 230 41 - Stary Ujazd 20 81 7 9 7 3 - 34 44 21 - Jaryszów 11 31 5 4 5 - - 33 39 4 3 Sieroniowice 9 19 5 3 3 2 1 12 24 4 - Zimna Wódka 16 39 7 3 11 4 - 37 34 6 3 Klucz 4 13 2 2 1 - - 4 15 6 - Źródło: Dane Własne Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

20 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

3.10. Edukacja.

W Starym Uje ździe znajduje si ę Szkoła Podstawowa b ędąca fili ą Szkoły Podstawowej w Uje ździe. Znajduje si ę tutaj równie Ŝ Przedszkole Publiczne b ędące fili ą Przedszkola Publicznego w Uje ździe. Gimnazjum w Uje ździe swoim obwodem obejmuje wszystkie dzieci w Gminie.

Tabela 8 Liczba dzieci w Szkole Podstawowej w Starym Uje ździe 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Liczba dzieci 27 24 24 24 19 15 liczba nauczycieli 2 2 2 2 2 2 Źródło: Dane Urz ędu Miasta i Gminy Ujazd

Placówki te utrzymuje i prowadzi Gmina Ujazd. Te aktualnie funkcjonuj ące zapewniaj ą optymalne warunki do realizacji zada ń o światowych gminy. Szkoły s ą wyremontowane, wyposa Ŝone w pracownie komputerowe, sale gimnastyczne. Powa Ŝnym problemem będzie nadchodz ący ni Ŝ demograficzny i wzrost kosztów utrzymania placówek8. Usługi o światowe ponadgimnazjalne świadczone s ą głównie w Strzelcach Opolskich oraz w K ędzierzynie Ko źlu. Z uwagi na ni Ŝ demograficzny stan ten jest wystarczaj ący.

3.11. Kultura, sport, rekreacja.

Mieszka ńcy sołectwa korzystaj ą z oferty kulturalnej i sportowo – rekreacyjnej dost ępnej dla terenu całej Gminy Ujazd. Działa tutaj Biblioteka Publiczna wchodz ąca w struktury Miejsko – Gminnego O środka Kultury. W Bibliotece działa Punkt Informacji Europejskiej oraz czytelnia internetowa „Ikonka”. MG O środek Działalno ści Kulturalnej prowadzi wiele cyklicznych imprez kulturalno – edukacyjnych przez cały rok, m.in. zabawy dla seniorów, imprezy z okazji Dnia Babci i Dziadka, wspólne wyjazdy do opery w Bytomiu i do operetki w Gliwicach, stałe konkursy recytatorskie poezji śląskiej – „Młodzie Ŝ recytuje poezj ę śląska” w j ęzyku niemieckim, warsztaty kroszonkarskie, konkursy literackie przybli Ŝaj ące tradycje i obrz ędy Ziemi Ujazdowskiej – „Jak to piyrwyj boło”. Ponadto konkursy fotograficzne – „Ziemia Ujazdowska w obiektywie” popularyzuj ące i promuj ące gmin ę, konkursy plastyczne, majówki, spotkania z ciekawymi lud źmi. Organizowane s ą doŜynki Gminne, konkursy „ Śląskie Śpiewanie”, konkursy bo Ŝonarodzeniowe na kartki, szopki i stroiki świ ąteczne oraz spotkania świ ąteczne mniejszo ści niemieckiej.

8 Strategia Krainy Św. Anny i dane Urz ędu

21 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Oprócz tak bogatego kalendarza imprez prowadzone s ą cykliczne i stałe formy działalno ści kulturalnej.

Tabela 9 Wykaz dost ępnych obiektów sportowych.

Miejscowo ść Dost ępne obiekty sportowe

1 Balcarzowice Plac sportowy 2 Jaryszów Stadion sportowy klubu piłkarskiego z budynkiem administracyjno – socjalnym 3 Klucz Brak obiektów sportowych 4 Niezdrowice Stadion sportowy klubu piłkarskiego 5 Nogowczyce Brak obiektów sportowych 6 Olszowa Plac sportowy boisko przyszkolne 7 Sieroniowice Boisko przyszkolne 8 Stary Ujazd Plac sportowy (w bezpo średnim s ąsiedztwie terenów zabudowanych wsi, ale administracyjnie w granicach miasta Ujazd) 9 Zimna Wódka Boisko sportowe boisko przyszkolne 10 miasto Ujazd Zespół boisk przyszkolnych stadion sportowy plac sportowy na osiedlu gliwickim Źródło: Studium Uwarunkowa ń ……, Ujazd 2007

Na terenie całej gminy jest ok. 51 km tras rowerowych. Przez Stary Ujazd przebiega trasa nr 16 Gliwice – Korfantów.

3.12. Infrastruktura, komunikacja.

Miejscowo ść nie posiada czynnego poł ączenia kolejowego posiada natomiast bardzo dogodne poł ączenie komunikacyjne i rozbudowan ą infrastruktur ę w zakresie transportu drogowego. Stan techniczny sieci jest jednak niezadowalaj ący, bo przewa Ŝaj ą drogi stare, budowane pod inne potrzeby komunikacyjne. Przez Stary Ujazd przebiega droga powiatowa: nr 1455 O relacji Ujazd - Zimna Wódka - Olszowa. Źródłem zaopatrzenia sołectwa w wod ę pitn ą jest uj ęcie gł ębinowe Zimna Wódka, na które składaj ą si ę dwie studnie oraz Stacja Uzdatniania Wody.

22 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

W Starym Uje ździe funkcjonuje sie ć kanalizacyjna, z której ścieki odprowadzane są do oczyszczalni ścieków w Uje ździe. Ścieki odprowadzane s ą równie Ŝ do zbiorników bezodpływowych. Prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych, cho ć tylko niewielka cz ęść stanowi surowiec wtórny. Odpady z terenu sołectwa s ą wywo Ŝone na składowisko w Krasowej w Gminie Le śnica. Sołectwo jest bardzo zadbane, mieszka ńcy szczególn ą uwag ę zwracaj ą na czysto ść . Wie ś jest w cało ści zelektryfikowana. Nie wyst ępuj ą na razie alternatywne źródła energii. Na terenie miejscowo ści nie ma scentralizowanych systemów ciepłowniczych. Potrzeby cieplne zaspakajaj ą lokalne kotłownie pracuj ące na paliwie w ęglowym, cho ć wiele jest te Ŝ kotłowni pracuj ących na paliwie ekologicznym. Na terenie miejscowo ści nie ma gazoci ągów, z których gaz dystrybuowany byłby dla indywidualnych odbiorców.

3.13. Zasoby mieszkaniowe.

Na terenie sołectwa nie wyst ępuj ą komunalne ani spółdzielcze zasoby mieszkaniowe, jedynie: zabudowa mieszkaniowa zagrodowa, mieszkaniowa jednorodzinna i mieszkaniowa jednorodzinna z usługami.

3.14. Organizacje społeczne w Starym Uje ździe. Na terenie Starego Ujazdu działaj ą: • Grupa Odnowy Wsi, • Towarzystwo Społeczno – Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim – koło w Starym Uje ździe, • Zwi ązek Emerytów i Rencistów, • Ludowy Zespół Sportowy „Stary Ujazd”, • Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna.

3.15. Instytucje publiczne w Starym Uje ździe.

- Filia Przedszkola Publicznego - Filia Szkoły Podstawowej

23 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

4. Inwentaryzacja zasobów słu Ŝą ca uj ęciu stanu rzeczywistego. Podczas zebrania wiejskiego sołectwa Stary Ujazd, mieszka ńcy dokonali inwentaryzacji zasobów swojego sołectwa. Ocenie poddano kilka czynników, tj. - infrastruktur ę i otoczenie, - kultur ę i rekreacj ę, - gospodark ę, - społeczno ść lokalna. Poproszono równie Ŝ mieszka ńców o wypowiedzenie si ę, co ich zdaniem jest najpilniejsze do zrobienie w sołectwie i czym wyró Ŝnia si ę sołectwo. Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd zawiera wykaz tych elementów, które mog ą lub b ędą wykorzystane do jego rozwoju okre ślonego w Planie Odnowy Miejscowo ści.

Tabela 10 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – infrastruktura i otoczenie .

Infrastruktura i otoczenie

Zasób Charakterystyka zasobu, jakim dysponuje sołectwo

Poło Ŝenie, 1. blisko ść drogi krajowej nr 88 i Autostrady A4 z dwoma w ęzłami oraz dróg komunikacja, ponad lokalnych dost ęp do 2. rozwini ęta komunikacja i ł ączno ść z du Ŝymi miastami le Ŝą cymi w pobli Ŝu aglomeracji miejskiej

1. drogi lokalne wymagaj ące modernizacji Drogi i chodniki 2. niewystarczaj ąca ilo ść chodników 3. brak utwardzonych dróg dojazdowych do gruntów rolnych

1. widoczne na ka Ŝdym kroku dbanie o czysto ść w gminie 2. brak kanalizacji burzowej Sie ć wod. – kan., 3. oczyszczalnia ścieków w pobliskim Uje ździe gaz, czysto ść 4. prowadzona selektywna zbiórka odpadów komunalnych 5. zmodernizowane o świetlenie

Tereny 1. blisko ść Strefy Aktywno ści Gospodarczej inwestycyjne

24 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Tabela 11 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – środowisko, kultura, gospodarka.

Ś rodowisko przyrodnicze

Zasób Charakterystyka zasobu, jakim dysponuje sołectwo

1. ciekawe poło Ŝenie geograficzne

2. malowniczo ukształtowany teren Walory 3. dobry klimat krajobrazowe 4. lasy 5. wąwozy lessowe, jary

Rzeki 1. du Ŝa ilo ść rzek i potoków 2. dolina potoku Jordan do zagospodarowania

Flora i fauna 1. fauna – gatunki pospolite i niezagro Ŝone

Kultura i rekreacja

Zasób Charakterystyka zasobu, jakim dysponuje sołectwo

1. brak zabytkowych obiektów kultury sakralnej i architektonicznej Obiekty kultury i 2. krzy Ŝe przydro Ŝne i kapliczki obiekty chronione 3. stanowiska archeologiczne 4. punkty widokowe przy drodze starostrzeleckiej

1. piel ęgnowanie gwary śląskiej 2. piel ęgnowanie tradycji i obyczajów w dwuj ęzycznych obrz ędach, festynach, zabawach i piknikach 3. organizowanie spotka ń mieszka ńców integruj ących sołectwo Tradycje, z ró Ŝnych tytułów np. Babski Comber, spotkania opłatkowe, Dzie ń Seniora, obrz ędowo ść i Darcie Pierza, itp. obyczaje 4. organizowanie odpustów i kiermaszy 5. silnie piel ęgnowane tradycje obrz ędowo ści religijnej 6. o Ŝywienie lokalnych tradycji poprzez warsztatowe szycie oryginalnych strojów ludowych

Tereny i obiekt 1. du Ŝa ilo ść ście Ŝek rowerowych rekreacyjne i 2. brak tablic informuj ących o walorach przyrodniczych terenu

25 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD sportowe 3. niezagospodarowane tereny w cz ęś ci rekreacyjno – sportowej „Jordanek” 4. brak placu zabaw dla dzieci

Gospodarka

Zasób Charakterystyka zasobu, jakim dysponuje sołectwo

1. blisko ść Strefy Aktywno ści Gospodarczej Przedsi ębiorczo ś, 2. wysokie bezrobocie praca 3. brak ludzi wykształconych w gminie 4. niewielka ilo ść podmiotów gospodarczych daj ących zatrudnienie

1. gleby o wysokiej klasie bonitacyjnej Gleby i rolnictwo 2. dobre zagospodarowanie u Ŝytków rolnych 3. wzorowo prowadzone gospodarstwa rolne

Instytucje publiczne na 1. Publiczne Przedszkole –filia Przedszkola z Ujazdu terenie sołectwa 2. Szkoła Podstawowa b ędąca fili ą Szkoły Podstawowej w Uje ździe

Miejsca noclegowe, pola 1. brak miejsc noclegowych namiotowe, 2. rozwijaj ąca si ę mała gastronomia agroturystyka, gastronomia 3. brak gospodarstw agroturystycznych

Tabela 12 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – społeczno ść lokalna.

Społeczno ś ć l o k a l n a

Zasób Charakterystyka zasobu, jakim dysponuje sołectwo

1. Grupa Odnowy Wsi 2. Towarzystwo Społeczno – Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim – koło Organizacje w Starym Uje ździe pozarz ądowe 3. OSP 4. Koło Gospody ń Wiejskich 5. LZS „Stary Ujazd”

Miejsca spotka ń 1. boisko sportowe mieszka ńców 2. remiza OSP sołectwa 3. Szkoła Podstawowa

26 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

5. Analiza SWOT dla sołectwa Stary Ujazd.

Dla prawidłowego okre ślenia kierunków rozwoju, w ka Ŝdym planie strategicznym nale Ŝy w pierwszej kolejno ści zdiagnozowa ć posiadane zasoby i mo Ŝliwo ści oraz ocenić stan aktualny. W planowaniu strategicznym funkcjonuj ą ró Ŝne metody przedstawiania sytuacji obecnej i oceny uwarunkowa ń rozwojowych - jedn ą z najcz ęś ciej stosowanych jest analiza SWOT. SWOT jest skrótem od pierwszych liter angielskich wyrazów: „Strenghts”, „Weaknesses”, „Opportunities” i „Threats”, które w j ęzyku polskim oznaczaj ą: „Silne strony”, „Słabe strony”, „Szanse” i „Zagro Ŝenia”. Analiza SWOT jest to metoda diagnozy sytuacji społeczno ści lokalnej: S – Strengths – silne strony, atuty – zasoby sołectwa W – Weaknesses – wady, słabe strony – zasoby sołectwa O – Opportunities – okazje, mo Ŝliwo ści, szanse – otoczenie sołectwa T – Threats – trudno ści, zagro Ŝenia – otoczenia sołectwa W celu uzyskania jasnej analizy traktuje si ę atuty i słabe strony jako czynniki wewn ętrzne, punkt widzenia społeczno ści lokalnej, na które społeczno ść ma wpływ, a okazje i zagro Ŝenia jako czynniki zewn ętrzne, znajduj ące si ę w bli Ŝszym i dalszym otoczeniu gminy. Głównym celem analizy SWOT jest okre ślenie aktualnych i perspektywicznych pozycji sołectwa na tle otoczenia.

Tabela 13 Analiza SWOT dla sołectwa Stary Ujazd.

Silne strony Słabe strony • malowniczy, pagórkowaty teren, • słaba przedsi ębiorczo ść wąwozy lessowe, jary • niezagospodarowany wolny czas dzieci • bogata szata ro ślinna i młodzie Ŝy • wie ś otoczona lasami • brak miejsca spotka ń dla mieszka ńców • ludno ść posługuj ąca si ę regionaln ą • niezagospodarowane miejsca do gwar ą rekreacji • mo Ŝliwo ść korzystania ze ście Ŝki • brak gastronomii i miejsc noclegowych rowerowej • Du Ŝy odpływ migracyjny ludno ści w • wie ś typowo rolnicza urodzajne ziemie celach zarobkowych (szczególnie • silny kult tradycji religijnych poprzez młodzie Ŝy) odpusty, kiermasze, rocznice • Ni Ŝ demograficzny • istnieje wi ęź mi ędzypokoleniowa • Wysokie bezrobocie • pr ęŜ nie działaj ące organizacje społeczne: LZS, OSP, TSKN • promocja OSP • du Ŝa wiedza rolnicza i do świadczenie wła ścicieli gospodarstw • dost ępno ść komunikacyjna wioski • Lokalizacja wsi w pobli Ŝu w ęzła autostrady

27 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Szanse Zagro Ŝenia • budowa zbiornika retencyjnego mi ędzy • Wysokie zarobki za granic ą powoduj ące Ujazdem i Starym Ujazdem odpływ młodzie Ŝy ze wsi • dost ęp do funduszy unijnych i środków pozarz ądowych

Ładnie ukształtowany teren i malownicze walory środowiska przyrodniczego s ą wzmacniane poprzez mo Ŝliwo ść ubiegania si ę o środki unijne. Ponadto szansa, jak ą daje budowa zbiornika retencyjnego w bliskim s ąsiedztwie miejscowo ści w du Ŝym stopniu podnosi silne strony sołectwa. Silna strona sołectwa, jak ą jest urodzajna ziemia i przewa Ŝaj ące rolnictwo nie zlikwiduje słabych stron, które mogłyby by ć jego szans ą np. brak gastronomii i miejsc noclegowych. Mo Ŝna szuka ć dodatkowej szansy dla sołectwa np. agroturystyki i dobrego promowania. Na podstawie warsztatów strategicznych mieszka ńcy sołectwa okre ślili wizj ę rozwoju ich miejscowo ści: Miejscowo ść blisko natury, sportu i rekreacji. Nast ępuje rozwój rolnictwa z poszanowaniem środowiska naturalnego. Mieszka ńcy s ą zintegrowani, dbaj ą o zachowanie tradycji i obyczajów, korzystaj ą z bogatej oferty rekreacyjnej i sportowej. Wioska oferuje dla osób przyjezdnych wypoczynek w otoczeniu pi ękna przyrody, jak równie Ŝ rozwini ętą baz ę noclegow ą i gastronomiczn ą.

28 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

6. Opis planowanych zada ń w ramach Planu Odnowy Miejscowo ści.

6.1. Hierarchia celów strategicznych i operacyjnych w sołectwie Stary Ujazd.

W czasie zebra ń wiejskich mieszka ńcy uznali, Ŝe priorytetowym celem dla sołectwa Stary Ujazd jest stworzenie mieszka ńcom bardzo dobrych warunków Ŝycia oraz zapewnienie rozwoju i odnowy miejscowo ści. Przyjmuj ąc cel priorytetowy jako nadrz ędny, ustalono nast ępuj ące cele operacyjne, które w latach 2007 – 2013 realizowane b ędą poprzez konkretne zadania inwestycyjne.

Tabela 14 Cele strategiczne i operacyjne sołectwa Stary Ujazd - zadania. Cel Źródła Cel operacyjny Lata Koszt szczegółowy finansowania 1. poprawa - Budowa chodników 2008 – 2015 500 000,00zł Bud Ŝet gminy, - Modernizacja dróg 2008 – 2015 1 000 000,00zł środki unijne infrastruktury technicznej 2. poprawa - Modernizacja zabytkowej 2010 – 2013 80 000,00zł Bud Ŝet gminy, kapliczki środki unijne, infrastruktury - Przebudowa i 2008 – 2010 środki bud Ŝetu miejscowo ści modernizacja świetlicy 600 000,00zł pa ństwa stra Ŝackiej na świetlic ę wiejsk ą, budowa wiaty rekreacyjnej oraz zagospodarowanie terenu wokół budynku OSP - Remont przedszkola wraz 2009 – 2013 200 000,00zł z termomodernizacj ą - Modernizacja groty przy 2010 - 2018 50 000,00 ko ściele 3. poprawa - Oznakowanie i 2009 – 2015 600 000,00zł Bud Ŝet gminy, rozbudowanie tras środki unijne, w zakresie rowerowych środki bud Ŝetu kultury, sportu, - Budowa i modernizacja 2009 – 2013 200 000,00zł pa ństwa placu zabaw, turystyki - poprawa jako ści Ŝycia 2009 – 2015 80 000,00zł i rekreacji mieszka ńców poprzez zwi ększenie organizowanych festynów i kiermaszów propaguj ących integracj ę społeczno ści lokalnej

Maj ąc na uwadze powy Ŝsze cele operacyjne, ustalono, Ŝe w latach 2008 – 2013 b ędzie realizowane zadanie z celu szczegółowego nr 2, tj. Przebudowa i modernizacja świetlicy stra Ŝackiej na świetlic ę wiejsk ą, budowa wiaty rekreacyjnej oraz zagospodarowanie terenu wokół budynku OSP.

29 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

6.2. Opis szczegółowy zadania priorytetowego.

Zadanie obejmuje przebudow ę poddasza w istniej ącym budynku w celu uzyskania funkcji świetlicy wiejskiej oraz budow ę wiaty drewnianej dla celów rekreacyjno – kulturalnych, ponadto przewiduje si ę wykonanie robót w zakresie nawierzchni wokół obiektu. Planowana inwestycja prowadzona jest w obiekcie zlokalizowanym w Starym Uje ździe, przy ul. Wiejskiej na dz. nr 340, 350, 351. Istniejący budynek jest obiektem Ochotniczej Stra Ŝy Po Ŝarnej, wolnostoj ący, niepodpiwniczony, dwukondygnacyjny z poddaszem uŜytkowym, wykonany w technologii tradycyjnej. Poddasze u Ŝytkowane jest jako świetlica OSP.

Rysunek 5 Budynek OSP w Starym Uje ździe – stan istniej ący

Źródło: Inwentaryzacja na potrzeby projektu budowlanego

Wokół obiektu znajduj ą si ę tereny o nawierzchni trawiastej i utwardzonej w postaci doj ść pieszych, placów manewrowych i parkingu dla samochodów osobowych. Świetlica mieszcz ąca si ę dotychczas w budynku OSP z uwagi na obecny stan nie pozwala mieszka ńcom sołectwa na odbywanie cz ęstych spotka ń. W zwi ązku z potrzeb ą dostosowania świetlicy do poziomu świetlicy wiejskiej nale Ŝy m.in. przebudowa ć ścianki wewn ętrzne, wymieni ć stolark ę okienn ą i drzwiow ą oraz wykona ć stosowne roboty elektryczne. Konieczna jest tak Ŝe wymiana instalacji wodno – kanalizacyjnej oraz doposa Ŝenie kuchni w niezb ędne urz ądzenia i sprz ęt.

30 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Rysunek 6 Świetlica wiejska – stan istniej ący

Źródło: Inwentaryzacja na potrzeby projektu budowlanego

W istniej ącej przestrzeni poddasza OSP zaprojektowano: pomieszczenie biurowe, pomieszczenie na zebrania wiejskie uzupełnione o aneks kuchenny i garderob ę. Na parterze znajduj ą si ę pomieszczenia OSP wraz z sanitariatem ogólnodost ępnym. Istniej ącą klatk ą schodow ą zapewniony jest dost ęp do pomieszcze ń poddasza. Zakres prac remontowych: - wykonanie ścianek działowych z płyt kartonowo – gipsowych, - obudowanie elementów drewnianych dwoma płytami GKF, - wykonanie posadzek z płytek ceramicznych, - pomalowanie ścian, - wykonanie o świetlenia ściennego – kinkiety, - wykonanie podł ączenia wody i kanalizacji do aneksu kuchennego, - wykonanie klap dymowych w klatce schodowej, - wykonanie wydzielonego doj ścia do przestrzeni poddasza nad j ętkami. Prace budowlane nie powoduj ą ingerencji w elementy konstrukcyjne budynku.

31 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Przedsi ęwzi ęcie obejmuje równie Ŝ budow ę wiaty drewnianej dla celów rekreacyjno – kulturalnych, co umo Ŝliwi przeprowadzanie ró Ŝnego rodzaju spotka ń wiejskich na świe Ŝym powietrzu i w zdecydowany sposób poprawi jako ść Ŝycia mieszka ńcom.

Rysunek 6 Projektowana wiata

Źródło: Projekt budowlany Zako ńczeniem prac przy obiekcie b ędzie uło Ŝenie kostki brukowej wokół budynku i wiaty, co poprawi wygl ąd estetyczny obiektu. Projektowane zagospodarowanie działki przewiduje: - utwardzenie wjazdów do gara Ŝy zlokalizowanych w parterze budynku, kostk ą betonow ą o gr. 8 cm, oraz wykonanie doj ść pieszych z kostki betonowej o gr. 6 cm, - wykonanie wiaty – altany za budynkiem OSP słu Ŝą cej do organizowania spotka ń i imprez wiejskich. Realizacja obiektu nie koliduje z zieleni ą i z elementami uzbrojenia podziemnego oraz nie powoduje zmian w ukształtowaniu terenu.

Łączny koszt przedsi ęwzi ęcia zaplanowano na 508 199,36 PLN brutto, w tym zakup sprz ętu i wyposa Ŝenia za kwot ę 71 031,45 PLN.

32 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

7. Wykaz wniosków o dofinansowanie zło Ŝonych w latach 2004 – 2009 przez Gmin ę Ujazd. Ujazd aktywnie aplikuje o fundusze zewn ętrzne, maj ące wspiera ć rozwój miasta i gminy, w tym szczególnie rozbudow ę niezb ędnej infrastruktury. W okresie 2004 - 2009 gmina zło Ŝyła kilkana ście wniosków o dofinansowanie, wi ększo ść z sukcesem.

Tabela 15 Wykaz wniosków o dofinansowanie 2004 - 2009.

Program Finanse projektu Całkowita L.p Wnioskodawca Tytuł projektu Kwota Krajowy Zagraniczny warto ść otrzymana w zł zadania 1 2 3 4 5 6 7

ROK 2004 Gmina Ujazd Remont i wyposa Ŝenie szkoły oraz Remont Publicznej Szkoły 1. świetlicy (PAOW – Komponent B2 408392,69 171.524,00 Podstawowej w Olszowej Edukacja) Gmina Ujazd Przebudowa drogi celem stworzenia szlaku pieszego oraz ście Ŝki rowerowej w ramach SAPARD fundusz przedakcesyjny 2. 128.501,04 64.250,52 infrastruktury komunikacji lokalnej UE na potrzeby ruchu turystycznego w Starym Uje ździe Gmina Ujazd Budowa kanalizacji sanitarnej w SAPARD fundusz przedakcesyjny 3. 1.884.067,18 758.401,97 Uje ździe – etap II, centrum” UE Gmina Ujazd Budowa kanalizacji sanitarnej w SAPARD fundusz przedakcesyjny 4. Uje ździe – etap II, zlewnia 1.360.649,03 538.094,34 UE przepompowni PS-1 Gmina Ujazd Budowa kanalizacji sanitarnej dla SAPARD fundusz przedakcesyjny 5. 3.319.185,97 969.744,73 wsi Niezdrowice UE Gmina Ujazd Przebudowa drogi gminnej ul. SAPARD fundusz przedakcesyjny 6. 556.123,33 271.051,07 Gliwickiej Niezdrowicach UE

33 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Gmina Ujazd Oświatowa subwencja Wykonanie wentylacji dla jednostek 7. mechanicznej w Publicznej Szkole samorz ądu 36.835,29 18.417,00 Podstawowej w Uje ździe terytorialnego – 1 % rezerwy Gmina Ujazd Budowa drogi zbiorczej w Strefie ZPORR – Priorytet 3 Rozwój 8. Aktywno ści Gospodarczej (SAG) lokalny, działanie 3.1 Obszary 2252326,65 1912301,64 Olszowa – Sieroniowice – etap I wiejskie Gmina Ujazd Terenowy Fundusz Budowa drogi dojazdowej do Ochrony Gruntów gruntów rolnych Zimna Wódka – 2.166.087,78 9. Rolnych w 980.300,00 Ujazd województwie

opolskim Gmina Ujazd Uzbrojenie terenu Strefy ZPORR– Priorytet 3 Rozwój

10. Aktywno ści Gospodarczej (SAG) lokalny, działanie 3.1 Obszary

Olszowa wiejskie 4.079.222,49 3.466.733,50 ROK 2005 Gmina Ujazd Remont i modernizacja Publicznej Kontrakt dla 1. Szkoły Podstawowej w Zimnej Województwa 149347,23 74.600,00 Wódce Opolskiego Gmina Ujazd Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja Adaptacja istniej ącego budynku sektora Ŝywno ściowego oraz szkoły podstawowej na cele 2. rozwój obszarów wiejskiej 2004- 1.347.732,83 450.000,00 kulturalno-społeczne wsi 2006", działanie 2.3 „Odnowa wsi Niezdrowice oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego Gmina Ujazd ZPOOR działanie 3.2 Rozwój 0,00 lokalny Obszary podlegaj ące restrukturyzacji Obecnie Budowa kanalizacji sanitarnej i 3. Data zło Ŝenia: 04.03.2005 4092809, 16 wniosek na sieci wodoci ągowej dla wsi Klucz li ście rezerwowej w MRR

34 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Gmina Ujazd ZPOOR działanie 3.2 Rozwój 0,00 lokalny Obszary podlegaj ące Budowa kanalizacji sanitarnej i restrukturyzacji Obecnie 4. sieci wodoci ągowej dla wsi Data zło Ŝenia: 04.03.2005 4092750,16 wniosek na Olszowa li ście rezerwowej w MRR ZPOOR działanie 3.1 Rozwój 0,00 Budowa kanalizacji sanitarnej i Gmina Ujazd lokalny Obszary wiejskie sieci wodoci ągowej dla wsi 4092750,16 5. Data zło Ŝenia: 31.05.2005 Wniosek Olszowa odrzucony Gmina Ujazd Budowa kanalizacji sanitarnej i ZPOOR działanie 3.1 Rozwój 0,00 6. sieci wodoci ągowej dla wsi lokalny Obszary wiejskie 3927789,26 Wniosek Sieroniowice-etap II Data zło Ŝenia: 31.05.2005 odrzucony ROK 2006 Gmina Ujazd Województwo Opolskie, „Budowa drogi dojazdowej oraz reprezentowane przez 1. kanalizacji sanitarnej i sieci 997.554,80 700.000,00 Marszałka wodoci ągowej w SAG Olszowa” Województwa Grzegorza Kubata Gmina Ujazd Kontrakt wojewódzki „Wymiana posadzki w sali dla Województwa 2. gimnastycznej w Publicznej 141196 70598,00 Opolskiego na lata Szkole Podstawowej w Uje ździe” 2005-2006 Gmina Ujazd Budowa kanalizacji sanitarnej dla ZPORR, działanie 3.1, Rozwój 3. 3535574,19 2837093,35 wsi Sieroniowice-etap I” lokalny, obszary wiejskie ROK 2008 Gmina Ujazd Modernizacja boiska sportowego Regionalny Program Operacyjny Projekt na li ście 1 w Uje ździe wraz z rozbudow ą 3 522 157,11 Województwa Opolskiego rezerwowej infrastruktury towarzysz ącej ROK 2009

35 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

Gmina Ujazd Przebudowa budynku Stra Ŝy Po Ŝarnej na świetlic ę wiejsk ą wraz z zapleczem kuchennym Program Rozwoju Obszarów 1. 1264329,54 314 535,00 oraz zagospodarowaniem terenu Wiejskich na lata 2007-2013 wokół budynku w miejscowo ści Klucz. Miejsko Gminny Wykonanie ocieplenia hali Ośrodek sportowej w Jaryszowie wraz z Program Rozwoju Obszarów 2. Działalno ści budow ą wiaty drewnianej i 389 010,20 291 757,00 Wiejskich na lata 2007-2013 Kulturalnej zagospodarowaniem terenu wokół w Uje ździe budynku. Rzymskokatolicka Wymiana cz ęś ci elementów Parafia p.w. Św. konstrukcyjnych drewnianej Program Rozwoju Obszarów 3 Andrzeja Apostoła w wi ęź by dachu wraz z wymian ą 1 264 329,54 500 000 Wiejskich na lata 2007-2013 Uje ździe pokrycia dachu oraz odnowienie elewacji ko ścioła

36 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

8. Powi ązanie Planu Odnowy Miejscowo ści z lokalnymi dokumentami strategicznymi.

Plan Odnowy Miejscowo ści sołectwa Stary Ujazd jest spójny z ni Ŝej wymienionymi dokumentami: 1. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Ujazd 2000r., 2. Strategia Rozwoju Powiatu Strzeleckiego 2004r., 3. Plan Rozwoju Lokalnego 2004r., 4. Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, 5. Plan Gospodarki Odpadami, 6. Plan Ochrony Środowiska, 7. Inne Programy Gospodarcze i Plany m.in. WPI.

9. Wdra Ŝanie Planu Odnowy Miejscowo ści. Wdro Ŝenie Planu Odnowy Miejscowo ści sołectwa Stary Ujazd rozpocznie si ę po podj ęciu przez Rad ę Miejsk ą w Uje ździe uchwały w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowo ści. Odpowiedzialnym za wykonanie uchwały jest Burmistrz. Ponadto POM zostanie zatwierdzony do realizacji uchwał ą zebrania wiejskiego. W celu sprawnego i efektywnego realizowania projektów zawartych w zatwierdzonym POM, w sołectwie działa ć b ędzie lokalna Grupa Odnowy Wsi.

10. Monitorowanie realizacji Planu Odnowy Miejscowości. Do monitorowania i oceny efektywno ści i wdra Ŝania Planu Odnowy Miejscowo ści sołectwa Stary Ujazd, słu Ŝyć b ędą dane systematycznie gromadzone analizowane i interpretowane. Monitoring obejmuje: 1. monitoring finansowy, tzn. wielko ści wydatkowanych środków, 2. monitoring rzeczowy tzn. efekty mierzalne danego zadania. Monitoring finansowy pomo Ŝe w porównywaniu faktycznie wydatkowanych środków w stosunku do planu. Monitoring rzeczowy zobrazuje i umo Ŝliwi ocen ę stanu wdra Ŝania w stosunku do ustalonych celów. Szczegółowe zasady monitorowania POM-u ustali Burmistrz w drodze stosownego zarz ądzenia.

11. Public Relations Planu Odnowy Miejscowo ści. Nadrz ędnym celem komunikacji społecznej w Planie Odnowy Miejscowo ści sołectwa Stary Ujazd jest szeroka informacja, która w tym szczegółowym przypadku aktywizuje jeszcze wi ększ ą liczb ę odbiorców obszaru Stary Ujazd i zach ęca niezdecydowanych do wł ączenia si ę w nurt wspólnego działania, wspólnej pracy i uto Ŝsamiania si ę z grup ą, aby nie zosta ć

37 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

odrzuconym na margines Ŝycia wiejskiego. Z uwagi na stosunkowo niedu Ŝą społeczno ść mieszka ńców sołectwa Stary Ujazd informacja mo Ŝe mie ć form ę: • komunikacji bezpo średniej, poprzez np. spotkania Burmistrza na zebraniach wiejskich lub w czasie przyjmowania stron, niejako przy okazji rozmowy telefonicznej, poprzez poczt ę elektroniczn ą, informacj ę od charyzmatycznych i znacz ących w społeczno ści osób, • komunikacji społecznej po średniej, poprzez m.in. ulotki, plakaty, afisze, gazetk ę gminn ą lub gazetki szkolne, stronę internetow ą.

12. Zako ńczenie. Plan Odnowy Miejscowo ści sołectwa Stary Ujazd jest dokumentem otwartym tzn. w zale Ŝno ści od potrzeb i warunków finansowych mo Ŝe by ć ka Ŝdorazowo aktualizowany. Pozwoli to na bie Ŝą ce kreowanie nowych rozwi ąza ń jeszcze gł ębiej angaŜuj ących lokaln ą społeczno ść albowiem to mieszka ńcy wsi s ą ko ńcowymi beneficjentami tego Planu. Przy budowaniu niniejszego Planu wykorzystano m.in.: • materiały i informacje uzyskane od pracowników Urzędu Miejskiego w Uje ździe, • informacji innych jednostek samorz ądu terytorialnego, • materiały z Powiatowego Urz ędu Pracy i Głównego Urz ędu Statystycznego, • rozmowy z sołtysem, radnymi i mieszka ńcami. Przeprowadzone konsultacje społeczne w Starym Uje ździe pozwoliły na wykonanie analizy SWOT oraz dostarczyły materiałów niezb ędnych do opisu i scharakteryzowania zamierzonych projektów. Niezb ędne informacje do budowania Planu uzyskano wykorzystuj ąc informacje z zebra ń wiejskich.

38 Plan Odnowy Miejscowo ści – STARY UJAZD

13. Bibliografia.

1. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspieraj ące wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa maj 2007. 2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa lipiec 2007. 3. Obszary wiejskie w 2005r. – GUS 2006r. 4. Wojewódzka Strategia w zakresie polityki społecznej na lata 2007 – 2020. 5. Studium Uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ujazd; Ujazd 2007. 6. Prognoza demograficzna na lata 2003-2030 Główny Urz ąd Statystyczny, Warszawa 2004. 7. Narodowy Spis Powszechny 2002.

14. Spis tabel. Tabela 1 Liczba ludno ści w miejscowo ści Stary Ujazd i Gminie Ujazd...... 15 Tabela 2 Liczba bezrobotnych w Gminie Ujazd i Powiatu Strzeleckiego na dzie ń 31 maja 2010 r...... 16 Tabela 3 Struktura prowadzonej działalno ści gospodarczej...... 16 Tabela 4 U Ŝytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych...... 18 Tabela 5 Powierzchnia i struktura gruntów rolnych wg klas bonitacyjnych...... 19 Tabela 6 Zestawianie gospodarstw rolnych poło Ŝonych na terenie Gminy Ujazd (w wybranych sołectwach)...... 20 Tabela 7 Liczba podopiecznych pomocy społecznej w poszczególnych sołectwach i mie ście...... 20 Tabela 8 Liczba dzieci w Szkole Podstawowej w Starym Uje ździe...... 21 Tabela 9 Wykaz dost ępnych obiektów sportowych...... 22 Tabela 10 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – infrastruktura i otoczenie...... 24 Tabela 11 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – środowisko, kultura, gospodarka...... 25 Tabela 12 Inwentaryzacja zasobów sołectwa Stary Ujazd – społeczno ść lokalna...... 26 Tabela 13 Analiza SWOT dla sołectwa Stary Ujazd...... 27 Tabela 14 Cele strategiczne i operacyjne sołectwa Stary Ujazd - zadania...... 29 Tabela 15 Wykaz wniosków o dofinansowanie 2004 - 2009...... 33

15. Spis ilustracji. Rysunek 1 Poło Ŝenie miejscowo ści Stary Ujazd...... 10 Rysunek 2 Obszar miejscowo ści o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszka ńców,...... 12 Rysunek 3 Stary Ujazd z lotu ptaka...... 12 Rysunek 4 Panorama miejscowo ści ...... 13 Rysunek 5 Budynek OSP w Starym Uje ździe – stan istniej ący...... 30 Rysunek 6 Projektowana wiata...... 32

39