Alexandri Politi De Cl. Reg. Scholarum Piarum ... Orationes Omnes
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Digitized by Google *# Digitized by Google ALEXANDRI POLI TJ DE CL. REG. SCHOLARUM PIARUM E T 1 N ACADEMIA PISANA HUMANIORUM LITTERARUM CELEBERRIMI %ROFESSORIS ORATIONES OMNES NUNC PRIMUM IN UNUM VOLUMEN COLLECTAE. FLORENTIAE ET SOC. •TYPIS ALLEGRINI , PISONI, Facultati Publica. an. cia io. cc. txxn. averardo.mediceo PATRICIO . FLORENTINO CENERIS . NOBILITATE . MAIORVM . GLORIA CVM.IN. PACIS TVM . IN . BELLI . ARTIBVS LONGE . SPECTATISSIMO PROBITATE , VERO . SVA . RFLLIGIONE AC . LIBER ALITATE SINGVLARIQVE.IN. DOCTOS .VIROS . BENEVOLENTIA OMNIBVS . PROBATISSIMO ALEXANDRI .POLITI SVMMI. ORATORIS. ET. IN . GRAECA . LATINAQVE ERVDITIONE AETATIS . SVAE. FACILE . PRINCIPIS ORATIONES . OMNES . NVNC . PRIMVM IN . VNVM . VOLVMEN . COLLECTAS VIRO LATINARVM . GRAECARVMQVE . LITTERARVM STVDIO . EXERCITATIONE ATQVE . SAPIENTIA CVM . PAVCIS . TEMPORIS . SVI . COMPARANDO E. A. EDITOR AD . GLORIAM . MEDICEI . NOMINIS . SEMPITERNAM DONAT . CONSECRATQVE. § * Digitized by Google 7 ..i r t Digitized by Googlle , V LECTORI SUO S. P. EDITOR. * ¥ ¥ 4 ¥ A A A A LEXANDER POLITUS autequam qua- draginta fere ab hinc annis e patrio Scho- A larum Piarum Collegio ad Graecas litteras in celeberrima Pifatia Academia tradendas immortali Principis fui Io. Gajlonis Medicet M. E. ea omnes D. beneficio vocaretur , apud fiorebat do- Brinae atque eruditionis laude quam adeptus erat , , Eufiatbii in Homerum commentariis a fe latine red- ditis illufiratis: quorum volu- , atque alterum jam men in lucem prodierat . Licet enim qua divinarum humanarumque rerum fingulari plane cognitione e aliis a iptis libris praeditus fiet , fe confer editifque Politus antea oflendifiet , in omnium tamen fermo- nibus verfabatur opus illud tunc Eufiatbianum , ex quo uno apparebat in elegantioris latinae linguae u- paucos in Graecis autem intelligendis atque fu f explicandis vix quempiam inter Italos parem repe * riri Polito: quem hac de pofie caufia , exteri quo- ac Philologum que Criticum , fapientijfimum prae- dicabant . At poftquam in Pifano Lyceo Graecae pri- mum linguae, mox humaniorum litterarum atque , adeo eloquentiae profefior creatus , munere aliquan- diu fuo fundus e(l Politus , ea ipfius in dicendo ' § 3 vis Digitized by Google VI vis copia elegantia ut gravis , , vifa eft , , difer- tits numeris demum omnibus aljolmus , Orator ju- re habitus fuerit. Hoc fcilicet eum nomine celebra- bant maxime qui in folemni jluditnhn iujhiura- , tione ipfum e Jhperiori loco quotannis dicentem au- viri i/i quolibet diebant , facultatum genere prae- jlantijjimi qui non folum de doClrina atque e- , & ditione verum de Oratoria etiam arte ac ve- ru , , ra latini fermonis elegantia reflijjime poterant pro- nunciare. Horum ille judicio gravijjimo confirma- tus atque hortationibus etiam impulfus quam in , , annis Academia Jiugulis babuijfet Orationem , eam typis committere, atque in lucem edere plerumque Quae ita imprejjae Oratio- confuevit . Jane feorjim nes quum in alias deinde Urbes atque remotas et- , iam regiones delatae, in aliorum aliae manus in- ciderent paullatim de Polito eloquen- , eam cjufque tia in eruditorum animis opinionem ubique excita runt ut qnicumque amoenioribus praefertim dele- , gabuntur litteris quidquid in boc genere profe- , cupidijjime inquirerent . Itaque ctum ab eo fuijfet , rem Politus litterarum amatoribus gratijjimam fe- cit, cum anno « 742 . ocio ex Orationibus fuis Ro- in lucem prodire una mae imprejjus ju/Jit , cum duobus in Euftathium ad Dionyjium Periegetam com- mentariorum fuorum libris ; multoque majorem ab eruditis hominibus gratiam iniit, cum quartior alias praeterea Philippo M. Benedinio Lucenji typographo duodecim co concejjit Orationes fias , ut Jimul ab in lu- pojjetit: quod anno » . contigit Quam- cem edi 746 . obrem cum ante viginti annos e vivis ereptus eji Po- litterarum Patriae litus, boc a Florentinis cum , tum ut quan- quoque amor pojlulare omnino -vifus efl , Digitized by GoogIin doquidem nullas jam Politus fcribere in pofleram poterat quas antea Orationes , Jaltem fcripferat in veluti atque edendas paraverat , unum corpus colle flas imprimendas omnes curarent quid- y ipfi , & pertinebat quid ad Politum Oratorem y uno eodem- que comprehensum volumine eruditorum oculis exhi- Florentiuis diu caute deliberan- berent . Verum , & duodecim interea quae ex Benediniana tibus y , offi- Wratislaviae anno ». cina prodierant Orationes y 1755 iterum imprimendas curarunt Germani , iifque , ut panegyricam addi- auflior ipfarum effit numerus , quam in Francifci I. Rom. Imp. derunt Orationem y laudem anno 1746 . Politus vulgaverat: has vero XIII. Orationes notis quibusdam iilaftrarunt , mul- illitis initio Politi vita operibus ta voluminis de , , . Horum diligentia licet iner- laudibus praefati , tiae dejtdiaeque nos arguere videatur , tamen eo accidit quo clarius revera jucundior nobis y certiuf- que ex ea perfpicbntts quid de Oratoria Politi prae- aliae atque adeo Jiantia cultiores gentes fentiant , ac li- quid de ea nos quoque prudentius fentire , berius praedicare poffiimts. Cum enim animadvertis de litteris praefertim differens exponen- mus , quae non ea ple- da ftbi Politus argumenta propofuit , nova aut Jingttlaria aut ex penitio- rumque aut , , illius quae tantum nunc in pretio ha- re quadam , Critices £r Pbilojbpbiae cognitione effi pe- betur y y potius veritate ac prudenti tita gravitate , , y fed quodam communium ceteroquiit rerum deleflu com- facile iutelligimus quid in Polito Orato- mendari y Germanis hominibus aliis proba- re a y exterifque illi fcilicet Oratoriam tum maxime fuerit . Veram dicendi artem quam ex vete- facultatem , eamque , hauferat Politus rum Oratorum affidua leflione , VIII pexere ac fingttlarcm praefertim qua quum feri- fuf , , beret Latmi Jermonis cajlitatem atque , ufus eft Latini Oratoris potijjima elegantiam , ex qua fere laus petenda videtur. De quo fane pojlremo cum nobis gravior entia agitur , ex eo Germanorum fent quo majus prae ceteris jam omnibus ceufetur , , eruditi gentis illius homines Jludium atque operam in eo ponunt ut Latinos aureae aetatis Scriptores , imitentur i ut propterea quinam ab optimis illis exemplaribus longius quinam propius , abfent , prae ceteris quoque redtjjime pojjint judicare . diligentius Haec pojlquam paullo perpendimus , ju- fta repreheujione carere jam non pojjc viji nobis Ju- nius nijt de plane quas nan- , omnibus , Jbli fortajje cifci Politi Orationibus colligen- facile poteramus , dis cdendifque cogitaremus: ut nempe Florentini ho- minis clartjfimi quotquot Juperfant Orationes , ex Flo- rentinis aliquando typis prodirent . Hoc igitur ad- grc//i tandem fumus : atque ut temporum quoque ratio habeatur tribus ac decem quae Wratislaviae , , imprejjae Orationem praemijimus fuerant , jam ab anno Florentiae Polito 1709. habitam , iterumque anno 1723. imprcjjam qua probandum Orator , Juf cepit longe breviorem eire optimarum omnium ar- tium quam vitae curfum. Quintodecimo autem lo- co ac deinceps quinque fubjecimus Panegyricas 0- rationes Politus , quibus in Pifano Lyceo quinque illujlrium Etruriae Urbium laudes celebravit: qua- rum quae duae pojlremae Oratore paucis funt , ante menfibus anni 1752. in lu- fundo , fub finem cem Liburni prodierunt . Novum enim hoc pojlremis annis ceperat Politus qui, ut opti- confilium , ad mas facultates comparandas adolefcentum animi in- am- - . - . fl Digitized by Google in flammarentur , ipfa fludiorum inflaaratione vix opportunius quidpiam ejse pojje arbitrabatur , quam Jt coram aaolefcentibus ipfls eae laudarentur Ur- quarum laudes ex litterarum dotforumque ho- bes , minum gloria maxime penderent quod in caufla videtur ut etiam fuifle , quae Etrufci ad Urbium pertinere ea fluaritm laudes putabant , non criti- modo expendere Oratorum potius more corum , fled efferre Po itus voluerit : ne flcilitet minus feliciter arum ageretur minus jucun- Ulter caufla , Ji flortafle da auditoribus nonnullis patriae fluae laudatio con- tingeret . Itaque novendecim quotquot flcilicet aut in , edidit Politus lucem , aut ad umbilicum faltcm per- complebitur duxit , Orationes editio haec noflra . Quarum feries atque argumenta in proxima pagina exhibentur . Vale mi Ledor fave. , , & . Digitized by Google . .. - St I N D E • X i. • • • r . rv> r>> ORATIONU M.' * { RATIO I. Breviorem longe ejje optimarum omni- artium um m quam humanae vitae curfum. Pag. i. II. De Litterarum Graecarum necejft- tate. II. III. De liberalium omnium artium ac < doflrinarum ad eloquentiam necef- fitatc 5 1. IV. De litterii humanioribus 73. V. De univcrfo difciplinarum orbe . 93. VI. De laudibus Lotbaringicis it Medi ceis. 11 5. VII. De optimorum ftudiorum ajjiduitate . IJX. VIII. De leBionis ajjiduitate. 147. i IX. De reflo ordine fiudiorum. 167. X. De humanarum difciplinarum ad Re- ligionis Chrijiianae ufum opportu- nitate . 183. XI. De laudibus Academiae . Pifanae t 109. \ XII. De laudibus Urbis Pifanae. 117. XIII. De nobilitate Litterarum 249. XIV. De laudibus Francifci I. Imperato- ris . 273. ORA- Digitized by Gooole , . XII' ORATIO XV. De laudibus Volaterranis 299. XVI. De laudibus Liburnenfibus 325. J XVII. De laudibus Samminiatenftbuf, 349. XVIII. De laudibus Arretinis. 367. XIX. Dt laudibus Cortonen/ibus 3 8 1 ' * *l ( nigitbftfily C^nnglp I ORATI O I. BREVIOREM I.ONGE ESSE OPTIMARUM OMNfJM ARTIUM , QUAM HUMANAE VITAE CURSUM. UUM ab Eloquentiae laudibus ftudia verten- tis anni cflem feliciter aufpicaturus , ut , Cquid dicendo poflcm ,- ad eam artem, cujus incre- Q dibilis vis eft ad animos hominum permo- vendos, optimos adolefcentes excitarem , Sereniftime Princeps , fummi Etrufcae linguae moderatores