Les 7 Meuses © WBT – Bruno D’Alimonte wandeltochten onvergetelijke 20 Inhoudstafel

AMSTERDAM ROTTERDAM ANTWERPEN BRUSSELS Inleiding ���������������������������������������������������������������������� 4 HOOFDSTEDELIJK GEWEST NEDERLAND

VLAANDEREN MAASTRICHT ���������������������������������������������������� De grote routes 6 LEUVEN R0 KEULEN D AKEN yl e E25 E313 Provincie Waals-Brabant Mouscron 3 2 WAALS-BRABANT Waterloo E40 E Wavre Waver N29 E40 ���������������������������������������������� s 1 Villers-la-Ville 8 cau N48 R0 N50 t A8 e Ottignies - Louvain-la-Neuve N7 nn Herve Se 2 Waterloo �������������������������������������������������������� 12 N60 N91 N69 N25 N4 Liège Meer van Meer van Tournai Mehaigne Gileppe Eupen Nivelles Luik N68 Provincie Henegouwen RIJSEL Doornik N56 Nijvel 1 N80 CALAIS Gembloux E42 N61 Verviers E42 e 3 Ellezelles �������������������������������������������������������� 16 N6 Meus HENEGOUWEN E19 A54 N5 7 LUIK 8 4 Frameries ���������������������������������������������������� 20 E42 Malmedy Namur N90 Huy 9 Meer van Spa Robertville Mons re e E42 La Louvière amb Namen rth 10 5 Bergen S Ou Aywaille Meer van Virelles ����������������������������������������������������������� 24 E19 Butgenbach R5 N90 Stavelot N40 R3 Charleroi 6 Amblève 4 E411 Durbuy Provincie Luik AMIENS Meuse PARIJS N4 N97 E 18 a 6 Les Avins ����������������������������������������������������� 28 BORDEAUX Thuin u N62

d

’ H N92 eur Ciney N63 7 Botrange ������������������������������������������������������� 32 e Vielsalm NAMEN Dinant E25 8 19 Sart-lez-Spa ���������������������������������������������� 36 N40 N97 Marche-en- N89 9 Sedoz �������������������������������������������������������������� 40 Famenne La Roche-en- N68 FRANKRIJK Meren van ijke N53 Rochefort N4 Ardenne tedel 10 Eau d’Heure 13 Oos the Xhoffraix ������������������������������������������������������ 44 N5 Our GIVET LUXEMBURG DUITSLAND N99 N86 17 elijke 5 Meer van 20 N40 West Provincie Luxemburg the ChimayVirelles Our 11 Stuwdam van Saint-Hubert N30 Bastogne ����������������������������������������������������� 48 Ry de Rome 14 Le ss 16 Bastogne 12 Botassart ������������������������������������������������������ 52 e N95 N89 11 13 Nisramont ��������������������������������������������������� 56 14 Redu ���������������������������������������������������������������� 60 15 Vresse-sur- N40 GROOTHERTOGDOM 15 Rochehaut �������������������������������������������������� 64 Semois 12 Neufchâteau Bouillon Semoi LUXEMBURG 16 Saint-Hubert ��������������������������������������������� 68 s N85

17 Tavigny ����������������������������������������������������������� 72 E411 N87 Arlon 18 Wéris ��������������������������������������������������������������� 76

N83 Virton LUXEMBURG Provincie Namen METZ N82 NANCY 19 Celles ��������������������������������������������������������������� 80 LYON MARSEILLE 20 Nismes ����������������������������������������������������������� 84 DUDELANGE

0 5 10 15 20 25 km Agenda ���������������������������������������������������������������������� 88

Onze overige publicaties ������������������������ 90 AMSTERDAM ROTTERDAM ANTWERPEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST NEDERLAND

VLAANDEREN MAASTRICHT LEUVEN R0 KEULEN D AKEN yl e E25 E313 Mouscron 3 2 WAALS-BRABANT Waterloo E40 E Wavre Waver s N29 E40 cau N48 R0 N50 t A8 e Ottignies - Louvain-la-Neuve N7 nn Herve Se N60 N91 N69 N25 N4 Liège Meer van Meer van Tournai Mehaigne Gileppe Eupen Nivelles Luik N68 RIJSEL Doornik N56 Nijvel 1 N80 CALAIS Gembloux E42 N61 Verviers E42 e N6 Meus HENEGOUWEN E19 A54 N5 7 LUIK 8 E42 Malmedy Namur N90 Huy 9 Meer van Spa Robertville Mons re e E42 La Louvière amb Namen rth 10 Bergen S Ou Aywaille Meer van E19 Butgenbach R5 N90 Stavelot N40 R3 Charleroi 6 Amblève 4 E411 Durbuy AMIENS Meuse PARIJS N4 N97 E 18 a BORDEAUX Thuin u N62

d

’ H N92 eur Ciney N63 e Vielsalm NAMEN Dinant E25 19 N40 N97 Marche-en- N89 Famenne La Roche-en- N68 FRANKRIJK Meren van ijke N53 Rochefort N4 Ardenne tedel Eau d’Heure 13 Oos the N5 Our GIVET LUXEMBURG DUITSLAND N99 N86 17 elijke 5 Meer van 20 N40 West the ChimayVirelles Our Stuwdam van Saint-Hubert N30 Ry de Rome 14 Le 16 sse Bastogne

N95 N89 11

15

Vresse-sur- N40 Semois 12 Neufchâteau GROOTHERTOGDOM Bouillon Semoi LUXEMBURG s N85

E411 N87 Arlon

N83 Virton LUXEMBURG METZ N82 NANCY LYON MARSEILLE DUDELANGE

0 5 10 15 20 25 km

3 Legende en pictogrammen

Vertrek/aankomst

Afstand van de wandeling

Geraamde duur van de wandeling

Moeilijkheidsgraad van de wandeling (gemakkelijk, gemiddeld, moeilijk)

Thema kasteel

Thema water

Thema fauna

Thema flora

© WBT - Bruno D’Alimonte © WBT Thema geologie

Thema herdenking

4 Thema natuur Wandelliefhebbers, deze brochure wordt uw rode draad voor tochten naar nieuwe avonturen

Grote routes, kastelen, ongewone locaties, erfgoed, ge- schiedenis, adembenemende landschappen, leuke dor- pen… Er zijn evenveel thema’s als routes. En waarom uw wandeling niet verlengen met een cultureel bezoek, een proeverij van streekspecialiteiten of een overnachting in een lokaal logies?

Een complete en originele manier om Wallonië te be- zoeken tijdens een daguitstap of een weekend… alleen, als koppel, met uw gezin… in de zomer en in de winter… met klein of groot budget.

Het moeilijkste wordt kiezen uit het aanbod!

Wij wensen u alvast leuke ontdekkingen toe…

5 De Grote-Routepaden en de Grote Routes

Wallonië biedt eindeloze mogelijkheden voor wandelaars die kiezen voor grote routes van meerdere dagen, in lijn of in de vorm van een circuit. Het is ook mogelijk een deel van deze grote routes te volgen tijdens de wandelingen die u op de volgende pagina’s worden voorgesteld.

1. DE GROTE-ROUTEPADEN (GR)

Bijna 60 jaar terug werd de Vereniging van GR-paden opgericht. Zij biedt wandelaars een netwerk van meer dan 5.000 km bewegwijzerde paden in Wallonië en Brussel! Haar doel? Het wandeltoerisme promoten, aanmoedigen en gemakkelijker maken.

Daartoe heeft de vereniging meerdaagse routes, dagwandelingen (15 tot 25 km) en speciale wandelingen voor gezinnen (7 tot 10 km) uitgewerkt.

Download gratis de GPX-tracks or schaf u de topogidsen aan die te koop zijn via hun website: www.grsentiers.org

De bewegwijzering van de GR-paden is per- manent en gestandaardiseerd. Maak u dus geen zorgen over zoekwerk. De GR-paden in lijnvorm zijn bewegwijzerd met witte en rode horizontale strepen. Sinds 2017 worden de - Olivier Legardien © WBT Streek-GR (met een lus van meerdere dagen) progressief bewegwijzerd met gele en rode Bewegwijzering van de GR-paden horizontale strepen.

De niet te missen GR-paden

• GR-pad van de trappistenabdijen (290 km) Neemt u mee van de ene naar de andere abdij voor een ontdekking van de trappistenbieren van Chimay, Rochefort en Orval. De route is opgesplitst in twee stukken: Orval-Rochefort (116 km) en

Rochefort-Chimay (174 km). Ze doorkruist - Olivier Legardien © WBT de Venen en de bossen van Chimay, volgt de oevers van de Maas en loopt verder door de Famenne en het Ardense massief. Volg de • Door de wouden van specifieke bewegwijzering van het GR-pad het land van Chimay (178 km) van de trappistenabdijen : Deze route in een kader van 90.000 hectare groen heeft negen bivakken en refuges met de kleuren van het bos. De wandelaar kan er dus voor kiezen om de nacht avontuurlijk door te brengen in de wouden!

Download hier de GPX-track en de topogids: Download hier de GPX-track en de topogids: www.grsentiers.org www.grsentiers.org > GR Abbayes Trappistes > La Grande Traversée de la Forêt du Pays de Chimay 6 2. DE GROTE ROUTES DOOR DE ARDENNEN (GTA)

• La Transardennaise (160 km) • La Transgaumaise (140 km) Verbindt La-Roche-en-Ardenne met Bouillon Neemt u mee voor een ontdekking van de en doorkruist de schitterende valleien van de ‘Belgische Provence’ en verbindt de Gaume Lesse, de Ourthe en de Semois, in 7 etappes: in België met Lorraine in Frankrijk in 6 La Roche-en-Ardenne - Sprimont (Sainte- etappes: Virton - Torgny – Montmédy (F) – Ode) - Saint-Hubert - Nassogne - Mirwart - Orval - Ste Cécile – Izel – Virton. Daverdisse - Paliseul – Bouillon. • Le Sentier des Vallées de l’Ourthe • La Transfamenne (57 km) et du Laval (105 km) Volgt de Transardennaise met vertrek in Route in stervorm, gevormd door 5 lussen Nassogne om La Roche-en-Ardenne te van 17 tot 27 km, met vertrek in Sainte- bereiken in 3 etappes: Nassogne - Marche-en- Ode (Domaine de Beauplateau), in het Famenne - Marcourt - La Roche-en-Ardenne. natuurpark van de twee Ourthes.

Meer info: www.gta.be

3. NOG MEER GROTE ROUTES

• Escapardenne - Eislek Trail (106 km) • Tussen Lesse en Lomme (78 km) Tussen Kautenbach (Luxemburg) en La Driedaagse route door het Grote Woud Roche-en-Ardenne. De grensoverschrijden- van Saint-Hubert met 3 voorziene de route volgt een tracé dat bewegwijzerd bivakken. Er zijn 16 verbindingen met is in de twee richtingen en is opgesplitst in dorpen in de omgeving waar men de nacht 5 etappes: Kautenbach (L) – Clervaux (L) – kan doorbrengen in een gîte. Voor een Asselborn (L) – Houffalize – Nadrin – La wandeling van enkele uren kan een deel van Roche-en-Ardenne. het parcours gevolgd worden.

Meer info en bestelling van topogidsen: Meer info en mobiele app www.escapardenne.eu “Promenades à la carte”: www.lagrandeforetdesainthubert.be

Al deze routes kunnen vrij bewandeld worden of met een packageformule, met of zonder vervoer van de bagage.

Meer info en prijzen: www.europaventure.be www.ardennes-rando.com ©PNDO

• Kunstpaden (120 km) • Santiago de Compostela Grote lus bezaaid met 40 kunstwerken De grote bedevaartroutes die sinds de waaronder artistieke schuilplaatsen, jaren 1990 herzien werden, volgen tal van gerealiseerd door Belgische en buitenlandse weggedeeltes van de GR. De wegen naar kunstenaars doorheen de Valleien van Compostela staan bekend als wegen zonder Smaken en Geuren (Ciney, Gesves, Hamois, grenzen, niet in de tijd en niet in de ruimte. Havelange, Ohey, Somme-Leuze). Kortere lussen bieden circuits tussen 10 en 15 km Meer info en bestelling van topogidsen: voor gezinnen. www.st-jacques.be

Meer info en downloaden van de GPX-tracks: www.sentiersdart.be 7 © MTPVBW 8 9,5 Villers-la-Ville en eenwoud van een abdij De grootsheid 1 Thema

wandeling ervaart u de sereniteit van de omgeving... de van sereniteit ude ervaart wandeling hele de bossen: mooie in ingekapseld ware het als liggen Villers-la-Ville van Abdij de van ruïnes De In de 13 de In deze wandeling is verbazingwekkend. is wandeling deze erfgoed als apotheose: de verscheidenheid van uitzonderlijk een en zones vochtige weilanden, bomen, Hoogstammige mangrove. kleine een tot verbouwd hebben onversaagd bevers de die beek een U volgt vallei. kleine een in u belandt en afdaling steile Een Tangissart. en Roche La dorpen afgelegen en vredige de unaar route de brengt bos het van rand de Aan vijvers. en valleien langs gespreid liggen korenbloemen of narcissen landschap: het in aflezen men kan bos het van rijkdom De schaduw. en licht van spel een weg de op beuken hoge de projecteren kerkschip groot een Zoals bos. prachtig een door verwelkomd uwordt en domein haar Verlaat macht. vroegere haar van steeds nog vandaag getuigen ruïnes haar maar Revolutie, Franse de tijdens ze vernield werd 1789 In wereld. christelijke de van abdijen grootste de van een Villers-la-Ville e eeuw stichtte de orde van Cîteaux in in Cîteaux van orde de stichtte eeuw TE BEZOEKEN

100 m 14 km ABDIJ VAN VILLERS-LA-VILLE HERGÉ MUSEUM De Abdij van Villers, gesticht in 1146, Een niet te missen stripverhaalbezoek in is een van de meest prestigieuze getuigen België! Ontdek het leven en het werk van van het leven van de cisterciënzermonniken. de geniale Belgische auteur Georges Remi, De majestueuze ruïnes vertonen verschil- de geestelijke vader van Kuifje. lende architectuurstijlen. Profiteer van www.museeherge.com uw bezoek om de microbrouwerij en de wijngaard van de Abdij te ontdekken! www.villers.be 15 km MUSÉE L Het universitair museum van Louvain-la- 10 km Neuve of het Musée L nodigt u uit om zijn PROVINCIAAL DOMEIN uitgebreide interdisciplinaire verzamelingen LE BOIS DES RÊVES te ontdekken. Via 5 thema’s toont het Het domein Le Bois des Rêves, gelegen parcours van het museum de weg die elke tussen de bossen, biedt een vrijetijdsinfra- schepper en uitvinder aflegt. structuur voor het hele gezin (wandelpaden, www.museel.be MTB-pistes, zwembad, speelplein, visvijver…). www.boisdesreves.be

Hergé Museum © Nicolas Borel – Atelier Christian de Portzamparc de Portzamparc Christian – Atelier Borel © Nicolas / Moulinsart 2018 © Hergé

BLIJVEN SLAPEN

GÎTE “LE CHALET DE LA JONCQUIÈRE” GASTENKAMERS “LE TRY LOGIS” Rue de l’Abbaye 39 - 1495 Villers-La-Ville Rue du Try 19 - 1495 Sart-Dames-Avelines www.chaletdelajoncquiere.weebly.com www.letrylogis.be

GÎTE “LE BOCAGE” GASTENKAMERS “AU 1001 NUITS” Rue de Sart 90A - 1495 Villers-la-Ville Avenue des Hêtres 13 - 1495 Villers-la-Ville www.gitesdewallonie.be www.au1001nuits.be 9 10 Banc 11 9 La Roche 18 12 19 Tangissart 17

8 Ruisseau de Gentissart 16

20 13 Ruisseau Pirot 14 Moulin de Chevelipont 7 15

5 6

. Abbaye de Villers-la-Ville P 1 2 Maison du Tourisme 4

3 Chapelle

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 9,5 3.15 u

10 VERTREK EN PARKING Syndicat d’Initiative van Villers-la-Ville Rue de l’Abbaye 53 1495 Villers-la-Ville

STAP VOOR STAP

1 Vertrek aan het Syndicat d’Initiative: 11 Volg het pad dat uitsteekt boven de passeer onder de spoorlijn. spoorlijn, naar links.

2 Volg er rechtover de stijgende 12 Aan het kruispunt volgt u de hoofdweg verharde weg. naar rechts.

3 Ter hoogte van een kapel (chapelle des 13 Steek de overweg over. Affligés), slaat u linksaf. 14 Ter hoogte van de molen van Chevelipont, 4 Verlaat de weg aan de bosrand en volg volgt u de grote weg links over 100 m. links een brede weg. 15 Neem rechts de stijgende weg. 5 In het bos gaat u naar rechts. 16 U komt in Tangissart: doorkruis het dorp 6 Aan het kruispunt volgt u de weg naar rechts. die afdaalt naar de vijver, naar links. 17 Neem links een doodlopende straat 7 Ter hoogte van de vijver neemt u met op het einde een steil pad: daal af de stijgende weg naar links. in de vallei.

8 U komt op een verharde weg: sla linksaf 18 Beneden in de vallei volgt u de loop van naar La Roche. de beek naar links.

9 In het dorp verder rechtdoor. 19 Ter hoogte van een didactisch bord over bevers, volgt u links het stijgende pad. 10 Sla linksaf, Rue du pont de bois: rechts van een goed ziet u een pad. 20 Kruispunt van wegen in een naaldbomenbos: volg de weg recht voor u (geen bewegwijzering). Hij leidt naar de ruïnes van de abdij.

DIDACTISCHE BORDEN FR

OPENBAAR VERVOER TEC lijnen 27 Gembloux-Marbais en 588 Nivelles-Fleurus

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIES 155 m Syndicat d’Initiative 105 m 105 m Rue de l’Abbaye 53 - 1495 Villers-la-Ville 071/87.98.98 www.villers-la-ville.net Villers-la-Ville Tangissart Villers-la-Ville

11 2

Deze wandeling volgt de sporen van het slagveld

© WBT - D. Vasilov Vasilov - D. © WBT van Waterloo, van Braine-l’Alleud tot Genappe, van Plancenoit tot Mont-Saint-Jean.

Vanaf de Heuvel met de Leeuw ontdekt u een golvend landschap dat helemaal niet lijkt op de “droefgeestige vlakte” die Victor Hugo beschreef... Waterloo Wellington profiteerde van dit reliëf om zijn manschappen beschutting te bieden en de aanval van de Fransen te bemoeilijken. U wandelt op grond In het hart van die op 18 juni 1815 werd vertrappeld door de 35.000 paarden van de cavalerie en werd omgewoeld door de veldslag het vuur van 500 kanonnen! Een verschrikkelijke veldslag waarbij bijna 200.000 soldaten elkaar bevochten met als inzet de toekomst van Europa. Thema Kort nadat u deze velden van de herinnering hebt doorkruist, komt u terecht in mooi kreupelhout 14 met een overvloed aan leven. Aan de bosrand ontdekt u de Ferme du Chantelet, de boerderij die het hoofdkwartier was van de commandant van de Franse cavalerie, Maarschalk Ney. Het is de voorbode van het HK van Napoleon, gevestigd in de Ferme Du Caillou. Op het einde van de wandeling ontdekt u de Ferme de Goumont (of Hougoumont), een versterkte boerderij die het toneel was van bloedige gevechten.

12 TE BEZOEKEN

4 km 4 km MEMORIAAL 1815 EN MICROBROUWERIJ EN MUSEUM DE HEUVEL MET DE LEEUW VAN DE FERME DE MONT-ST-JEAN De Heuvel met de leeuw is een Deze historische plaats heeft verschillende herdenkingsmonument van de Slag van bestemmingen gekregen. De boerderij Waterloo. Hij werd aangelegd tussen 1823 herbergt een museum dat hulde brengt aan en 1826, op de plaats waar de Prins van haar chirurgische functie tijdens de slag van Oranje gewond werd. Op het einde van Waterloo, maar ze bevat ook een brouwerij de 226 treden krijgt men een uitzonderlijk waar men het ‘Waterloo’ bier produceert, panorama van het slagveld. Aan de voet naast een distilleerderij. van de heuvel laat het Memoriaal 1815 u de www.fermedemontsaintjean.be laatste veldslag van Napoleon herbeleven via een innovatieve scenografie. 15 km www.waterloo1815.be FONDATION FOLON 8 km In de Kasteelhoeve te midden van het WELLINGTON MUSEUM schitterende park Solvay in La Hulpe, toont Het museum belicht op een didactische de Stichting Folon het grafisch werk van manier de rol en de betrokkenheid van elke deze talentvolle kunstenaar. natie die in het conflict verwikkeld was en www.fondationfolon.be het behandelt ook de gevolgen ervan. www.museewellington.be

Wellington Museum © WBT - Bruno D’Alimonte - Bruno D’Alimonte © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “RENIPONT” GASTENKAMERS “VILLA TIFFANY” Route du Ry Beau Ry 7A - 1380 Lasne Chemin Mamour 26 - 1420 Braine l’Alleud www.waterloo-tourisme.com www.villatiffany.be

BED & BREAKFAST “UXBRIDGE COTTAGE” HOTEL “LE CÔTÉ VERT” **** Chaussée de Bruxelles 214 - 1410 Waterloo Chaussée de Bruxelles 200G - 1410 Waterloo www.uxbridgecottage.com www.cotevert.be 13 2 . Monument aux Belges . Couvent de Fichermont La Marache 1 Braine-l’Alleud P Ferme de la Papelotte . 3 . Butte du Lion

15

. Ferme de Goumont 14 13 . Ferme de la Belle Alliance

Colonne Victor Hugo . . Monument aux Prussiens 4 La Marache Hanogrune 5 Plancenoit 6

12

11

10 7

9 . Ferme du Chantelet

Dernier Quartier Général de Napoléon .

8

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING Geen bewegwijzering, vergeet 14 4.15 u dus uw plaatselijke wandelkaart niet.

14 VERTREK EN PARKING Kruispunt van de Chaussée de Charleroi en de Route du Lion – 1410 Waterloo

STAP VOOR STAP

prikkeldraad en neem dan rechts de 1 Vertrek aan het kruispunt van de Chaussée Sentier de Chantelleux. Ga tot de Ferme du de Charleroi en de Route du Lion, tussen Chantelet en steek de binnenplaats over het Monument voor de Belgen en dat om bij de aangrenzende mooie barokke voor de Hannoveranen. Met de rug naar kapel te komen. de Leeuw trekt u naar het Couvent de Fichermont via de Rue de la Croix. 8 Volg de weg tot aan de rijksweg N5. Sla rechtsaf en neem het fietspad naar 2 Aan het Klooster van Fichermont gaat het laatste hoofdkwartier van Napoleon. de straat verder naar links. 500 m verder neemt u rechts de Chemin des 9 Iets verder passeert u voorbij de Ferme Catamouriaux. du Hameau du Roi.

3 Nadat u de Ferme de la Haie bent 10 Sla vervolgens rechtsaf in de Chemin gepasseerd, komt u aan de Route de la de la Maison du Roi. Marache. Ga naar rechts tot aan de Saint- Roch kapel. Sla linksaf in de Chemin de 11 Na ongeveer 400 m, naar links in de La Marache die u verlaat om links de Rue Avenue du Trianon. Babeau te nemen en nadien rechts de 12 Neem rechts de Avenue de Fontainebleau Chemin de Plancenoit. die u naar de Rue de la Bâchée brengt. Sla 4 U komt uit op de verharde weg van linksaf en voor de rotonde ziet u rechts Camuselle waar u rechts naar het een mooie stenen kapel. Neem de Rue aux Monument van de Pruisen trekt. Iets Loups waar 500 m verder de Chemin de la verder, ter hoogte van de rotonde, neemt Belle-Alliance op uitmondt. u links de Chemin de Lanternier in de 13 U komt aan de Chaussée de Charleroi, richting van de Place de Plancenoit. naast de Ferme de la Belle-Alliance. 5 Steek de Place de Plancenoit over en u Links ziet u de Victor Hugo zuil en er komt aan de Rue du Mouton die u links bijna rechtover het Monument met de volgt. gewonde Adelaar. Steek de grote weg heel voorzichtig over. 6 Steek de Rue d’Anogrune over en ga er rechtover naar de site Vivaqua om 14 Neem aan de overzijde de Chemin de la de Chemin du Moulin Tas te volgen die Piedsente van Braine-l’Alleud die de naam enkele meters verder de Sentier du Vieux Chemin de Plancenoit krijgt. Manand wordt. 15 Sla rechtsaf in de Chemin des Vertes 7 Sla linksaf in de Sentier des Flamands, Bornes naar de Heuvel met de Leeuw. tussen twee weiden afgezoomd met

DIDACTISCHE BORDEN OPENBAAR VERVOER FR, NL en EN TEC lijn 3, Braine-l’Alleud, Genappe, Louvain-la-Neuve

HOOGTEVERSCHIL

130 m 130 m 120 m INFORMATIES Waterloo Tourisme Butte du Lion Plancenoit Butte du Lion Chaussée de Bruxelles 218 - 1410 Waterloo 02/352.09.10 www.waterloo-tourisme.com 15 3 © WBT - Pierre Pauquay - Pierre © WBT

Zacht golvende heuvels omringen Ellezelles, een landelijk gebied waar de zoetheid van het leven zichtbaar is in de gehuchten van westelijk Ellezelles Henegouwen.

De streek van het Pays des Collines is biologisch en geografisch belangrijk. Volg het nieuwe Wandeling in het knooppuntennetwerk en ontdek een schitterende hart van de heuvels omgeving tijdens deze bucolische wandeling. Wanneer u het dorp achter u laat, kronkelt de weg te midden van de weiden. Voortdurend volgen Thema ontdekkingen: bij elke bocht een nieuw panorama, een nieuw groots landschap. Tal van paden 12,9 werden heropend en hertekend door de weiden: zij vormen het levende spoor van een erfgoed dat het Natuurpark een nieuw leven heeft gegeven. De streek van Ellezelles is een van de leukste om te voet te verkennen en dat is te danken aan het vredige landelijke karakter en een aardige natuur…

16 TE BEZOEKEN

MAISON DU PAYS DES COLLINES HET PAD VAN HET VREEMDE Een uil met de naam ‘Blanche Dame’ gidst Er gebeuren vreemde dingen in het dorp de bezoeker langs een spektakelparcours Ellezelles, in het hart van het Pays des van 40 minuten. In de zalen ontdekt u de Collines. Met vertrek aan het Maison du Pays schoonheid van de wallenlandschappen, des Collines doorkruist u het dorp Ellezelles waar kunstenaars, ambachtslieden en en vertrekt u voor een ontmoeting met producenten de tradities van een vruchtbare fantastische en onwaarschijnlijke creaturen. streek voortzetten. De nieuwe technologieën www.ellezelles.be hebben zich gemengd met de verbeelding om u onder te dompelen in de opwindende wereld van lokale verhalen en legendes. 8 km www.paysdescollines.be ECOMUSEE DU PAYS DES COLLINES Terug naar de jaren 1950! Het Ecomusée 1 km of getuigenismuseum van het Pays des BRASSERIE DES LÉGENDES Collines, gewijd aan het plattelandsleven, Deze brouwerij, opgericht in 2006, omvat de en zijn spel voor verschillende generaties, Brasserie des Géants en de Brasserie Quinti- de ‘Echos du Temps’, laten u totaal nieuwe ne, twee verschillende productie-eenheden. ervaringen beleven. www.auchaudrondeslegendes.be www.ecomusee.eu

Brasserie Quintine © Brasserie Quintine © Brasserie

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING EN GÎTE “LA FERME DÔRLOÛ” GASTENKAMER Vieux moulin 48 - 7890 Wodecq “AU MONT DES COLLINES” www.fermedorlou.be Mont 16 - 7890 Ellezelles www.aumontdescollines.be GÎTE “AU CŒUR DES COLLINES” Camp et Haie 47 - 7890 Ellezelles GASTENKAMER www.aucoeurdescollines.be “LA DOUCEUR DE LA MICLETTE” Miclette 12B - 7890 Ellezelles www.ladouceurdelamiclette.be 17 15 Ellezelles 24 P

44 Camp et Haies 41 Place à l’Aulnoit 43

Ruisseau d’Hubermont

Bois d’Hubermont Ruisseau de Ribaucourt

2 Sémenil 90 21 45 Arbre-Saint-Pierre 46 14 5 Petit Hameau Grand Monchau 4

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 12,9 4.40 u Volg de knooppunten

18 VERTREK EN PARKING Maison du Pays des Collines Ruelle des Ecoles 1 7890 Ellezelles

STAP VOOR STAP

Het knooppuntennetwerk is vrij eenvoudig te volgen: elke kruising heeft een nummer en een bordeauxrode richtingwijzer die het nummer van de volgende kruising (knooppunt) aangeeft en de bewegwijzering naar de volgende genummerde kruisingen.

Volg dus de hierna opgegeven knooppunten als wandelroute. De afstand tussen elke wegwijzer is opgegeven tussen elk nummer.

Vertrek aan knooppunt 15 – wandel 100m - punt 24 – wandel 2,59 km - punt 44 – wandel 460m – punt 43 … en zo verder!

VERTREK- KNOOPPUNT 15 0,1 24 2,59 44 0,46 43 2,7 4

0,1

2 0,15 21 0,33 14 2,05 90 0,14 46 0,41 45 0,4 5

2,38

41 0,91 24 0,1 15 EINDE

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 10, Ath-Ellezelles

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIES 105 m 55 m 55 m La Maison du Pays des Collines Ruelle des Ecoles 1 - 7890 Ellezelles Volg de knooppunten 068/54.46.00 Ellezelles Petit hameau Ellezelles www.ellezelles.be

19 20 © WBT - Ricardo de la Riva 15 Frameries naar groen Van zwart 4 Thema GR ‘Sentier des Terrils’! de van gedeelte ueen volgt wandeling deze Tijdens industrieel verleden. bewogen een door is getekend dat landschap Het zijn geweldige doorgangen geworden in dit te vervoeren. steenkool de om werden gebruikt die spoorlijnen oude langs Frameries naar terug keert U flora. en fauna overvloedige een voor geworden rust van oases terrils de zijn vandaag steenafval: het berkenbos mooi een bedekt helling de Op opklimt. u waar l’Héribus, van (steenberg) terril de door lijken verpletterd die huisjes kleine unaar weiden en velden brengen bos het van rand de Aan bedekt. kolenmijn oude een dat berkenbos een in pad het kronkelt Verderop mijn. de van die en boeren de van die werelden: twee tussen vormde grens de destijds dat Ciply naar plattelandswegen ulangs wandelt RAVeL de na Kort eeuw. 19e de in Borinage de in steenkoolontginning de van epos het reflecteert monster stalen Dit Pass. het ubij bent hier oprijst: u boven meter 100 die schachtbok de naar Ga groen en bucolisch ogen. vandaag die Borinage, de van mijnlandschappen oude de langs kronkelt die wandeling deze Volg TE BEZOEKEN

PASS, WETENSCHAPPELIJK 6 km AVONTURENPARK SITE VAN LE GRAND-HORNU Unieke attractie met interactieve Bezienswaardig: de oude steenkolenmijn, tentoonstellingen en boeiende animaties door Unesco opgenomen als Werelderf- om wetenschap op een andere manier goed en door Wallonië erkend als Uitzon- te ontdekken. derlijk Erfgoed, het CID, Centrum voor www.pass.be Innovatie en Design, en het MAC’s, het Museum voor hedendaagse kunsten van de Federatie Wallonië-Brussel. 4 km www.grand-hornu.eu HUIS VAN GOGH Het Maison du Marais werd ooit bewoond door Vincent Van Gogh. Het huis is 10 km momenteel gewijd aan deze kunstenaar en GRAND LARGE zijn werk. De RAVeL die langs deze jachthaven www.maisonvangogh.mons.be passeert, is een ideaal vertrekpunt voor wandelingen of fietstochten. Profiteer er ook van om u te amuseren en te ontspannen in het waterrecreatiecentrum Lago Mons Piscine du Grand Large ! www.lago.be

Grand Large © Visitmons - Gregory Mathelot Mathelot - Gregory © Visitmons

BLIJVEN SLAPEN

JEUGDHERBERG VAN BERGEN GASTENKAMER “AU PETIT DRAGON” Rampe du Château 2 – 7000 Mons Rue de la Genièvrerie 49 – 7022 Hyon www.lesaubergesdejeunesse.be www.aupetitdragon.be

GASTENKAMER “LA CHRYSALIDE” HOTEL “LE DREAM” **** Rue de l’Espinette 231 – 7033 Cuesmes Rue de la Grande Triperie 17 – 7000 Mons www.lachrysalidemons.be www.hoteldream.be 21 Cuesmes 15 Pique-nique

14 13 Flénu Terril Héribus RAVeL 18 16

RAVeL 17 12

RAVeL 11

RAVeL

P Le PASS 10 1 9 8 Ciply

Les Rogneaux

RAVeL 7

2 6 Frameries

3 RAVeL 4 Terril Belle Couple La Bouverie

5 Noirchain

39 ROCHEFORT

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING Villers-sur-Lesse 15 4.30 u RAVeL 38

22 RAVeL RAVeL La Lesse

La Lomme 170

Eprave Lessive 171

Départ 172

Arrivée Départ Han-sur-Lesse La Lesse Parking

159 DépartArrivée 158 Arrivée Domaine des GrottesParking de Han

Parking

Château Lavaux-Sainte-Anne VERTREK EN PARKING Parking van het Pass Rue de Mons 3 7080 Frameries

STAP VOOR STAP

1 Ga naar de ingang van het Pass en wandel 10 Sla rechtsaf en wandel langs langs het lange gebouw naar de oude de afsluitingen. spoorlijn (lijn 98C), die een RAVeL is geworden. 11 Ga rechtdoor, Chemin de Bavay. 12 Iets voorbij de spoorwegbrug gaat u 2 In Frameries steekt u de weg over om verder te gaan op de RAVel. rechtdoor naar de terril van l’Héribus. 13 Een variante laat u toe om via brede 3 De route komt uit op een weg die naar de ‘zoning’ leidt, draai rechtsaf. houten trappen de top van de terril te bereiken (heen & terug). Neem nadien het 4 Steek de grote baan over en neem de Rue pad naar rechts waar de GR-markeringen du Chêne (GR® tracé), naar Noirchain. soms moeilijk te vinden zijn.

5 Sla linksaf en wandel langs de 14 Aan de voet van de terril neemt u een weg begraafplaats. U stapt op de oude en verlaat u de GR-bewegwijzering: Romeinse heirweg van Brunehaut. ga verder naar rechts.

6 Passeer onder de autosnelweg. 15 Neem links de Rue Hector Delanois over de spoorwegbrug en volg verder de 7 In het gehucht Ciply neemt u links aanwijzingen RAVeL 98. de Sentier des Gallies. 16 Sla linksaf in de Rue de Ciply. 8 De GR® komt uit op de Rue des Robiniers. Volg links het pad (GR) dat door een 17 Juist voor de spoorwegbrug neemt u berkenbos kronkelt. rechts de RAVeL.

9 Steek de grote baan over en neem de weg 18 Aan de splitsing van de RAVeL kiest u er rechtover. voor links, richting Le Pass.

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 1, Mons-Saint-Ghislain

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE 110 m Syndicat d’Initiative 70 m 70 m Grand-Place 1 - 7080 Frameries 065/51.55.46

Frameries Terril Heribus Frameries www.sipt-frameries.be

23 24 © WBT - Pierre Pauquay 15,9 Virelles van deVogels In hetKoninkrijk 5 Thema’s het GR-pad van de trappistenabdijen! van gedeelte ueen volgt wandeling deze Tijdens vallei. de in biodiversiteit voor zorgen wouden gemengde en bossen de in plekken open Beken, kabbelt. weiden de door lui Blanche Eau de waar plaats magische een Vaulx, gehucht het van deel lage het uin belandt weg aangename een Via Lompret. dorp het van ingang de aan bevond, ijzersmelterij een eeuw 19e de in zich waar Filature’, ‘La plaats de unaar wandeling de brengt lus tweede de In flora. gevarieerde zeer een met kalkgrond op u voet zet Chimay, van bossen grote de door wegen de Op te leven. rust alle in om toelaat fauna gevleugelde de die milieus twee reiken: bossen grote de aan tot zones vochtige de hoe men ziet Virelles, van verwijdert zich men zodra Van vijvers. uitgestrekte met tooit zich landschap het terwijl vogels, de van gezang uitbundige het door stappen uw u tussen hoort route de Langs Chimay! rond zich natuur de toont weelderig Hoe TE BEZOEKEN

DE AQUASCOPE VAN VIRELLES 4 km In de Aquascope van Virelles maakt de LOMPRET bezoeker een reis van de mooiste vijver Het dorp Lompret, aan de oever van de van Wallonië naar de toppen van de rivier, is ontstaan op de plaats van een bomen… tijdens een 100% natuur dag! oude feodale burcht. Lompret is lid van De Aquascope van Virelles laat u op een de vereniging van ‘Mooiste Dorpen van ludieke manier de ‘echte natuur’ ontdekken. Wallonië’ en toont nog steeds zijn silhouet De uitdaging voor de Aquascope bestaat en woningen uit de 18e en 19e eeuw. erin om in een natuurreservaat toerisme, natuurbescherming en sensibilisering voor 18 km natuur en milieu te combineren. LES LACS DE L’EAU D’HEURE www.aquascope.be Op de site van de ‘Lacs de l’Eau d’Heure’ vindt u natuur, voorzieningen en 1 km openluchtactiviteiten voor sportliefhebbers, DE VLINDERSCHUUR gezinnen en toeristen: bezoek aan de Een grote serre met tropische bloemen stuwdam, Laser Game, Aqua Golf, Bike Park, en planten waar u ongeveer 30 soorten een balneotherapiecentrum, gelegenheid levende exotische vlinders kunt ontdekken. om te baden, elektrische steps, paddle, www.lagrangeauxpapillons.com waterski, zeilwagens… www.lacsdeleaudheure.be

De Vlinderschuur © WBT - Bruno D’Alimonte © WBT

BLIJVEN SLAPEN

GEMEENTELIJKE CAMPING VAN CHIMAY*** BED & BREAKFAST “LE PETIT CHAPITRE” Allée du Prince 1 - 6460 Chimay Place du Chapitre 5 - 6460 Chimay www.chimaycamping.be www.lepetitchapitre.be

GÎTE “AUX PEUPLIERS” HOTEL DE FRANC BOIS*** Rue Neuf-Maisons 8 - 6462 Vaulx-lez-Chimay Courtil Au Martias 18 - 6463 Lompret www.auxpeupliers.be www.hoteldefrancbois.be 25 7 Petit Ferrière

6 8

9 10 5 11 Etang de Virelles 1 Bois de Blaimont

P 13 12

14 16 GR des 15 Pique-nique 23 Trappistes 4 3 2 21 Virelles 22 17 L’Eau Blanche Vaulx 20 La Filature Banc 18

19

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 15,9 5.20 u

26 VERTREK EN PARKING Oude ijzersmelterij van het bos van Blaimont of langs de vijver van Virelles. Rue du Lac - 6461 Virelles

STAP VOOR STAP

1 Aan de oude ijzersmelterij Blaimont 13 Ter hoogte van de bewegwijzeringsborden volgt u de weg over enkele meters om volgt u nu links de wandeling ‘Promenade onmiddellijk links een pad te volgen dat du Bois de Blaimont’, bewegwijzerd met door een weide loopt. een blauwe ruit.

2 In het centrum van Virelles volgt u de Rue 14 Terug naar de kleine weg. Sla rechtsaf. Lapeau. 15 Kort nadat u over de oude spoorlijn 3 Rechtdoor, nog steeds in de Rue Lapeau. bent gestapt die een nieuwe RAVeL is geworden, volgt u het pad links: u bent nu 4 De route zwenkt af naar rechts, naar een op het GR®-pad van de trappistenabdijen. weg die beneden een eerste vijver loopt. 16 Het pad is steil en eindigt bij de ingang 5 Steek de grote weg over en neem de weg van het dorp Lompret. Volg de straat er rechtover. Iets voorbij het monument naar rechts. van de vliegers die sneuvelden in 1944, volgt de route een pad aan de linkerzijde. 17 Steek de brug over en u komt bij de oude Filature. 6 Neem de Route de Petit Ferrière. Sla rechtsaf. 18 Ga verder op de weg naar rechts.

7 Nadat u over een mooi bruggetje bent 19 De route komt uit op de weg naar het gestapt, gaat u opnieuw het bos in, aan de gehucht Vaulx. Volg hem naar rechts. rechterkant. 20 Kort voorbij de kerk, slaat u linksaf en 8 Op het einde van de weg rechtsaf. neemt u een weg die afdaalt naar de vallei.

9 Ter hoogte van een didactisch bord gaat u 21 Net voorbij de brug over de rivier slaat u rechts naar de grote weg. linksaf en volgt u de Eau Blanche.

10 Neem de weg aan de linkerkant en volg 22 Het pad verlaat de vallei en klimt met hem enkele honderden meters. scherpe bochten naar de top.

11 Aan het kruispunt neemt u rechts de 23 Steek de nieuwe RAVeL over en neem het stijgende weg. pad aan de overzijde.

12 Volg de weg rechts die in het bos loopt.

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 156c, Chimay - Couvin

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE 230 m 230 m Syndicat d’Initiative 188 m Rue de Noailles 6 - 6460 Chimay 060/21.18.46 www.visitchimay.be Virelles Lompret Virelles

27 28 © Claude Noël 14,9 Les Avins Condroz De romantische 6 Thema’s dorpen die zich koesteren in bucolische valleien. bucolische in koesteren zich die dorpen schitterende langs verloopt terugkeer De Hoyoux. Le van Kasteel het van site prachtige de nog ook bovendien met plattelandsbeeld gedroomd een is Het weiden. de door kronkelt weg De loofbomen. met bos een door trekt en RAVeL de route de verlaat kilometer een Na Havelange. naar uvolgt die RAVeL ude wacht Daar velden. uitgestrekte u naar leidt bochten scherpe met weg mooie Een u oversteekt. die rivier de door omringd gehucht het is Tibiémont nog oude riviergedeeltes en roestige sluizen. In men ziet daar en Hier exploitatie. oude de van vindt u sporen waar Hoyoux, de langs weg fraaie een via Condroz, de van hart het in door dringt route De voorbij… traag tijd de loopt Avins Les In sereniteit uit. ademt Condroz de van platteland het rivier: kastelen, karaktervolle dorpen en een bucolische geheime langs umee neemt wandeling Deze TE BEZOEKEN

6 km 18 km KASTEEL VAN MODAVE CITY GAMES Schitterend gebouw uit de 17e eeuw, Ontdek Huy op een originele manier ingeplant op een rotsplateau, geklasseerd met animaties die geïnspireerd zijn door als ‘Belangrijk Erfgoed’ van Wallonië. videospelletjes. Voorzien van uw smartphone, Het kasteel kijkt neer op de vallei en biedt wandelt u door de straten van Huy die een een fraai panorama van de Condroz. speelterrein zijn geworden. Groepen nemen www.modave-castle.be het tegen elkaar op via opdrachten die zij moeten vervullen op verschillende plaatsen. 18 km www.ichallenge.be FORT ET MÉMORIAL DE HUY De site, gebouwd tussen 1818 en 1823 op de 18 km plaats van een oud kasteel, is vooral bekend COLLEGIALE KERK NOTRE-DAME DE HUY voor haar Museum van het Verzet en de Deze gotische kerk mag uitpakken met een Concentratiekampen. prestigieuze kerkschat die tentoon staat www.huy.be in de crypte uit 1066. Vier middeleeuwse reliekschrijnen, 4 stukken Maas-email, middeleeuwse beelden, oud textiel, edelsmeedkunst uit Huy en Luik vormen de uitzonderlijke rijkdom van de kerkschat. www.huy.be

Kasteel van Modave © WBT - J.-P. Remy - J.-P. © WBT

BLIJVEN SLAPEN

GÎTE “LA PETITE PRAIRIE” GASTENKAMER “LES AUGUSTINS” Rue Elmer 18 - 4577 Strée Rue des Augustins 28 - 4500 Huy www.lapetiteprairie.be www.lesaugustins.be

GASTENKAMER “AUX 4 SAULES” HOTEL-BOERDERIJ Rue Surroyseux 30 - 4577 Modave VAN HET KASTEEL VAN AHIN*** www.aux4saules.be Chaussée de Dinant 14 - 4500 Huy www.hotelduchateau.be 29 2 Tibiémont

3

Les Communes 4 RAVeL 1 Les Avins Carrière 16 P

15 Le Roua Le Hoyoux 5 14 RAVeL

13

6 Petit-Avin 12

RAVeL

7

Château du Hoyoux 11 8 Retour (raccourci) Banc RAVeL

Ruissau du Neuf Moulin Ferme

9

10 La Pyramide

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,9 4.15 u

30 VERTREK EN PARKING Kerk van les Avins Rue du Monument - 4560 Les Avins (Parking rechtover de gemeenteschool)

STAP VOOR STAP

1 Aan de kerk daalt u de trappen af naar het 9 Kort na een grote boerderij, aan het pad langs de Hoyoux, dat u naar rechts kruispunt met een sculptuur, neemt u de volgt. weg links.

2 In het gehucht Tibiémont gaat u over 10 Ter hoogte van de ‘Pyramide’ linksaf. de Hoyoux en daarna de heuvel op langs een rijweg. 11 Wandel langs het Château du Hoyoux en door het mooie park. 3 Verder rechtdoor. 12 Terugkeer naar Petit-Avin: steek de 4 Op de top steekt u de weg over Hoyoux over en ook de brug van en gaat u rechtdoor verder. de RAVeL. Keer terug naar de weg tussen de punten 6 en 5. 5 Neem de weg links die afdaalt naar de vallei. 13 Rechtsaf op de helling (geen bewegwijzering). 6 Passeer onder de brug van de RAVeL en neem het steile pad. Volg de groene weg 14 Ter hoogte van een portaal daalt het naar links, richting Havelange. pad af tussen de weiden en bereikt de oevers van de Hoyoux die u volgt op de 7 Verlaat de RAVeL ter hoogte van het bord linkeroever. ‘Havelange’ en neem links het pad door het bos. 15 Het pad komt samen met de Rue des Communes die u volgt. 8 Aan de rand van het bos gaat u verder op de weg die afdaalt naar het mooie 16 Verder rechtdoor: op het einde van platteland, naar rechts (kortere weg de doodlopende straat daalt een pad af mogelijk via de weg links). naar het dorp Les Avins.

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 126a. Huy – Havelange

INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Maison du Tourisme Terres de Meuse Quai de Namur 1 – 4500 Huy 170 m 150 m 150 m 085/21.29.15 www.terres-de-meuse.be Les Avins RAVeL Les Avins

31 7 © eastbelgium.com - D. Ketz - D. © eastbelgium.com

Deze wandeling in het hart van de Hoge Venen leidt naar de Noir Flohay, een bizar ‘eiland’ te midden van een vegetale zee: dit is waarschijnlijk Botrange het echte hoogste punt van het land

Vertrekkend aan het Signal de Botrange dringt Magie op de de weg door in de venen en de grote stilte. Via de GR® komt u in de Waalse venen, de parel van het Hoge Venen reservaat. Aan de horizon verschijnt een eiland te midden van de gele oceaan, de Noir Flohay! Thema Ga links het nauwelijks zichtbaar pad op: het leidt u naar de befaamde ‘skeletbomen’. Kort daarna, 12,7 aan de rechterkant, loopt de brandgang verder naar het zuiden.

32 TE BEZOEKEN

1 km 6 km HET MAISON DU PARC NATURE BOTRANGE KASTEEL VAN REINHARDSTEIN Het Huis van het Natuurpark, gelegen op Dit kasteel uit de 14e eeuw dat bijna het hoogste punt van België, organiseert 150 jaar verwaarloosd werd, kent een evenementen, eco-pedagogische activiteiten buitengewone tweede jeugd sinds een en begeleide wandelingen van maart tot historicus er verliefd op werd. Het kasteel november. Men kan hier ook tochten maken is vandaag volledig heropgebouwd en men met een elektrische fiets of step en in de bezoekt het met een rondleiding van een winter langlaufen. uur. U wandelt er tussen wapenuitrustingen, www.botrange.be schilderijen en wandtapijten, en ontdekt de belangrijkste vertrekken (ridderzaal, 16 km wachterszaal, kapel, leefruimtes). MEER VAN BÜTGENBACH www.reinhardstein.net Op en rond het meer van Bütgenbach, ge- vormd door de stuwdam van de Warche, is 8 km een waaier recreatieve en sportactiviteiten MEER VAN ROBERTVILLE mogelijk in openlucht. Op de oever biedt het De site van Robertville-les-Bains biedt mooie zandstrand VENNtastic Beach vermaak het publiek een zwembassin in openlucht, voor groot en klein: bewaakte zwemzone, omgeven door een zonnig grasveld en een trampoline, waterfietsen, kajak, speelplein. strand met fijn zand voor de kinderen. www.ostbelgien.eu www.robertville.be

Kasteel van Reinhardstein © WBT - S. Wittenbol © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING ANDEREGG VAKANTIEDORP “LE VAL D’ARIMONT” Bruyères 4 - 4950 Waimes Chemin du Val 30 - 4960 Malmedy www.campinganderegg.be www.val-arimont.be

ETAPPEGITE VAN OVIFAT WELLNESSHOTEL Rue des Charmilles 69 - 4950 Ovifat “DOMAINE DES HAUTES FAGNES” **** www.gitesdetape.be Rue des Charmilles 67 – 4950 Ovifat www.dhf.be 33 Barrière . 7 C Le Noir Flohay . Grande Fagne

B Pont 9 6 . Panneau Caillebotis Sentier

5 4 La Helle La Helle 8 Borne Caillebotis . Panneau Vers la Baraque-Michel 10 Caillebotis

B Les Wez

Panneau . 11 Panneau didactique Fagne wallonne C N 676 2 3 Croix de Lorraine

1 Signal de Botrange P

N 676 . Panneau 12 Maison du Parc-Botrange

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 12,7 3.30 u

34 VERTREK EN PARKING Signal de Botrange Route de Botrange 133 4950 Waimes

STAP VOOR STAP

1 Aan de parking steekt u de grote weg 7 Bij het verlaten van de dennen daalt een over en gaat u naar het podium waar pad af naar rechts, ter hoogte van een u het panorama van de Venen kunt barrière. bewonderen. 8 U komt bij het vlonderpad dat 2 De route zwenkt naar links en vermijdt u volgt naar links. een verboden zone (barrière). 9 Ga over de Marie Anne Libert brug, 3 U komt uit op een brede weg. klim op de berm en volg de GR®. Ga naar rechts en op het einde van de weg ontdekt u het eerste vlonderpad. 10 Ter hoogte van het bord (kaart van de Hoge Venen), neemt u de GR® 4 Kruispunt in T-vorm van vlonderpaden. naar rechts langs de Waalse Venen. Sla rechtsaf en ga langs de oude grenspaal. 11 Ga verder naar rechts waar u een lange GR®-weg ziet in rechte lijn. 5 Om de Noir Flohay te bereiken, vertakt zich links een pad. Het is te vinden 12 Ter hoogte van het bord slaat u rechtsaf ter hoogte van een overloop van en keert u terug naar het Signal vlonderpaden. Het is ook mogelijk verder de Botrange. te gaan op de vlonderpaden en de Helle te vervoegen (blauw op de kaart).

6 Het pad kringelt door de venen en komt bij de Noir Flohay waar u een prachtig landschap krijgt voorgeschoteld.

DIDACTISCHE BORDEN FR, NL en DE

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 394 (Eupen-Bullingen) en lijn 390 (Verviers-Rocherath). INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Office du tourisme - Bureau de Botrange

693 m 636 m 693 m Route de Botrange 133b - 4950 Waimes 080/44.73.00 580 m www.ostbelgien.eu Botrange Noir Flohay Pont Botrange

35 8 © WBT – P. Pauquay – P. © WBT Van een klein beekje dat geboren wordt op de Venen, groeit de Hoëgne uit tot een rivier met een romantisch maar ook onstuimig karakter!

Als er iets is dat u tijdens deze wandeling niet zult Sart-lez-Spa vinden, dan is dat een rechte lijn! Het gaat u zelfs bijna duizelen wanneer u probeert de opeenvolging van bochten te volgen die de plagerige rivier Schuim aan de maakt. Ga over een houten brug en kijk neer op een watervalletje of wandel op een vlonderpad voet van de Venen om een vochtige zone te doorkruisen. Het plezier valt niet te ontkennen: de leuningen en de keien op de weg zijn gepatineerd door de vele wandelaars Thema die hier passeerden sinds de inauguratie in 1899 door koningin Marie-Henriette! De landschappen 11,4 vertonen sombere of heldere tinten, al naargelang de rivier bossen of heide doorkruist. Aan de Pont du Centenaire komt u bij ‘la Vecquée’, een oude weg die door het veenlandschap loopt. Een meer open landschap vergezelt u naar Solwaster, een Ardens dorp in een natuuromgeving, tussen venen en bossen.

36 TE BEZOEKEN

4 km 7 km MEER VAN WARFAAZ PETER-DE-GROTEBRON, Zijn rand is geasfalteerd zodat vissers IMMERSIA EN JOAN MIRÒ een gemakkelijke toegang hebben. De Peter-de-Grotebron is de belangrijkste Tal van wandelpaden, een speelplein, bron van Spa en huisvest ook de Dienst verhuur van waterfietsen en verschillende voor Toerisme. Ontdek er alle troeven restaurants zijn beschikbaar in de omgeving van de Kuurstad en zijn omgeving dankzij van het meer. virtuele realiteit (Immersia). Bezoek er ook www.liegetourisme.be de permanente tentoonstelling gewijd aan de Spaanse meester Joan Miró. 6 km www.spatourisme.be THERMEN VAN SPA Profiteer van de zeer uitgebreide voorzieningen die de tradities van thermische behandelingen combineren met moderne wellness. www.thermesdespa.com

Thermen van Spa © WBT - J. Jeanmart - J. © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “PARC DES SOURCES” LA CABANE DU BOIS DORMANT Rue de la Sauvenière 141 - 4900 Spa Avenue Peltzer de Clermont 26 - 4900 Spa www.campingspa.be www.lacabaneduboisdormant.be

DOMEIN CORSENDONK SOL CRESS SILVA HOTEL SPA-BALMORAL**** Spaloumont 5 - 4900 Spa Route de Balmoral 33 - 4900 Spa www.corsendonkhotels.com www.silvahotelspabalmoral.be

GASTENKAMER “L’ETAPE FAGNARDE” Avenue Dr Pierre Gaspar 14 - 4900 Spa www.ef-spa.be 37 Solwaster

9 8 Pique-Nique

7 Maison Fagne

Vieil arbre 10 Fagnes 6

1 P Pont Michel Thorez Croix du Tapeu bois domanial de la Hoëgne

Cascade Léopold II

Sart-Station 2 5

RAVeL La Hoëgne La Vecquée

RAVeL Cokaifagne

4 3 Pont du Centenaire Pique-Nique

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 11,4 3.45 u

38 VERTREK EN PARKING Parking “Au Pont de Belleheid” Roquez 49 4845 Jalhay-Sart

STAP VOOR STAP

1 Van op de parking, aan de andere kant van 6 Na een lang stuk door de venen en de de doorwaadbare plaats, laat een poortje bossen met naaldbomen daalt u af in u binnen in de vallei. een meer open landschap. Ga verder rechtdoor. 2 Aan de Leopold-waterval passeert u langs een schuilplaats. Het pad loopt verder 7 Kort na het Maison Fagne, daalt u verder langs de rivier. naar Solwaster.

3 Het pad komt uit op de Pont du 8 Ter hoogte van een picknickzone slaat Centenaire, aan de rechterkant. Ga links u linksaf. verder. 9 De route verlaat de weg en neemt links 4 Ga aan de overzijde de brede weg vol een pad door levende hagen. stenen op naar de bewegwijzering met gele ruit. Over enkele honderden meters is 10 Kort voorbij een dode boom verlaat u de bewegwijzering groen. de bewegwijzering met gele ruit om er rechtover het GR®-pad te volgen dat 5 Kort voorbij de poel zwenkt de route afdaalt naar de Pont Michel Thorez. naar links.

OPENBAAR VERVOER TEC, ligne 744 Spa - Stavelot - Trois-Ponts

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE

560 m Office du Tourisme Pouhon Pierre le Grand 460 m 460 m Rue du Marché 1A - 4900 Spa 087/79.53.53 Pont Croix du Tapeu Pont www.spatourisme.be

39 40 © WBT – P. Pauquay 14,6 beek De betoverende Sedoz 9 Thema kwartsiet in de bedding van de Amblève. de van bedding de in kwartsiet blokken grote Quarreux’, de ‘Fonds de fenomeen: opmerkelijk een nog verschijnt wandeling de van einde het Op omgeving. ongerepte haar vanwege bijzonder even al Chefna, de brengt, beek andere een ubij die afdaling schitterende een van voorbode de is Het Ville-au-Bois. gehucht verloren het verschijnt doortocht lange een Na (water)bekkens. zijn door kenmerkt zich dat riviertje het van loop de volgt pad mooie Het op. elkaar volgen watervalletjes en bruggetjes houten te volgen: bergbeek schalkse de probeert en kronkelt pad Het verrukkelijk. Ninglinspo de oogt meters eerste de Vanaf heen trekt. wandeling deze waar riviertjes twee inwerpen, zich Chefna de en Ninglinpso de waar vallei diepe een Amblève de tekende Remouchamps bij Dicht TE BEZOEKEN

6 km 10 km GROTTEN VAN REMOUCHAMPS MONDE SAUVAGE De spectaculaire zalen van de Grotten SAFARI PARC IN AYWAILLE van Remouchamps werden geopend voor Met een treintje of uw eigen voertuig toeristen in 1828. U ontdekt hier: ruime volgt u een circuit van 16 km, zoals een galerijen die prachtig geboetseerd zijn echte Afrikaanse safari. Giraffen, olifanten, door de natuur; een zaal die ontdekt werd nijlpaarden, neushoorns en nog veel meer in 1912, de Kathedraal, 40 meter hoog; soorten leven in halve vrijheid in een een onderaardse rivier met subtiele LED- natuurlijk decor. U bezoekt nadien de Zuid- verlichting; een magische terugkeer met Amerikaanse zone met haar Mayatempel, een bootje. koepel en volières. Ontdek ook de beren, de www.lesgrottes.be grote roofdieren, het apeneiland, de lemuren en de struisvogels. www.mondesauvage.be 14 km FORESTIA Forestia is een park dat gewijd is aan begrip voor de natuur. Beleef een onvergetelijke dag met het dierenpark, het avonturenparcours en de vele andere verrassingen. www.forestia.be

Grotten van Remouchamps © Les Grottes de Remouchamps Grottes © Les

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING EDEN GÎTE “AU CHAT-MOINEAU” Rue de Trois-Ponts 90A - 4920 Aywaille Rue Lombry 52 - 4920 Aywaille www.ovatourisme.be www.accueilchampetre.be

GASTENKAMER ROYAL HÔTEL RESTAURANT BONHOMME*** “A L’OMBRE DU TILLEUL” Rue de la Reffe 26 – 4920 Remouchamps Fond de la ville 3 - 4920 Aywaille www.hotelbonhomme.be www.hotes.be 41 N 633

L’Amblève 1 . Panneau Nonceveux P 2 Sedoz La Chaudière

15

3 Bain de Diane Liaison vers b. 22 Bain de la Point de vue Loutre Le Ninglinspo Druet 4 . Panneau Panneau 5 6 La Porallée Le Blanche Pierre

N 633 Fonds de Quarreux

13 14

Quarreux

12

10 11 . Panneau Cabane de l’orpailleur

N 633 . Panneau Mine d’or La Chefna 9 Ville-au-Bois 7 . Panneau 8

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,6 4.20 u

42 VERTREK EN PARKING Parking van Sedoz Route de Sedoz 4920 Aywaille

STAP VOOR STAP

1 Aan de parking volgt u wandeling nr. 21, 7 Bij het verlaten van Ville-au-Bois verlaat u bewegwijzerd met een blauwe rechthoek. de weg en gaat u verder op een pad langs de ontspringende Chefna, rechteroever. 2 Aan de waterval van la Chaudière: neem de loopbrug naar de andere oever 8 Verlaat de weg om rechts een pad van de Ninglinspo. te volgen dat zich verbergt in een sparrenbos. 3 De wandeling langs de beek laat u 20 houten bruggetjes passeren! 9 De route daalt en volgt de bergbeek. U passeert langs een oude goudmijn. 4 De tocht komt op een bredere weg gedurende enkele meters. Verlaat hem en 10 Iets voorbij de hut van de goudzoekers neem het veel steilere pad, voorzien van komt u op een kleine weg. kabels, op de rechteroever van de beek. 11 Volg hem tot aan het kruispunt. 5 Ter hoogte van La Fourche verlaat u Ga rechts omhoog (kleine weg) naar wandeling 21 (die naar het uitkijkpunt de huizen van Quarreux. Drouet leidt, blauw op de kaart) en neemt u de verbindingsweg naar wandeling 12 Ter hoogte van de huizen slaat u linksaf 22, gelegen op de rechteroever van de in de Rue de Quarreux die afdaalt met Blanche Pierre beek. scherpe bochten. 13 Steek de grote weg over en volg hem over 6 Kort voorbij de grenspaal van La Porallée vervoegt u wandeling nr. 22 50 m naar links. (bewegwijzering rode ruit) en neemt 14 Passeer onder de spoorweg naar rechts u rechts een lange bosweg. en u komt bij de site van de Fonds de Quarreux.

15 Op het einde van de straat neemt u de grote weg die u terugvoert naar Sedoz.

DIDACTISCHE BORDEN FR, NL, EN en DE

OPENBAAR VERVOER TEC, lijnen 11b en 48 (halte in het dorp Nisramont). INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Maison du Tourisme

450 m Ourthe-Vesdre-Amblève

170 m 170 m Rue de Louveigné 3 - 4920 Aywaille 043/84.35.44

Sedoz Ville-aux-Bois Sedoz www.ovatourisme.be

43 10 © WBT – P. Pauquay – P. © WBT

Tussen steile rotsen en bergbeken volgt deze lange en prachtige wandeling de diepe vallei van Xhoffraix de Warche. Xhoffraix ligt op een hoogplateau en beschermt zich tegen het barre klimaat met hoge hagen. Van dat plateau storten zich bergbeken naar beneden: u Panoramisch bent hier in het hart van een streek die u boeiende tochten belooft. Al zeer snel, na een bocht, ontdekt droombeeld u de vallei van de Warche die u bereikt langs een steil pad. U gaat een kleine canyon in die u naar de Thema’s voet van het Kasteel van Reinhardstein voert. Daar klimt een muilezelpad naar de toppen. Boven begint 13,8 de route te kringelen, te spelen met het reliëf. Maar tegelijk krijgt u fantastische panorama’s te zien van de smalle vallei. Verderop gaat het pad steil naar beneden, naar de Camping du Moulin. De laatste helling, langs de beek van Le Coreu, voert u naar Xhoffraix, waar deze veeleisende tocht eindigt.

44 TE BEZOEKEN

7 km 12 km KASTEEL VAN REINHARDSTEIN BAUGNEZ 44 HISTORICAL CENTER Museum, initiatie in boogschieten, Museum van de Slag om de Ardennen valkenspektakel, middeleeuwse maaltijden… in Malmedy. www.reinhardstein.net www.baugnez44.be

7 km 20 km MALMUNDARIUM MEER VAN DE GILEPPE Dit voormalige klooster is vandaag gewijd Bezoek aan de stuwdam, wandelingen, aan herinneringen, kunst, geschiedenis en speelplein, panoramisch restaurant, cultuur. Een must in de Oostkantons. avonturenparcours in de bomen… www.malmundarium.be www.gileppe.com

Baugnez 44 Historical Center © WBT - David Samyn - David © WBT

BLIJVEN SLAPEN

JEUGDHERBERG VAN MALMÉDY GASTENKAMER Route d’Eupen 36 - 4960 Malmedy “LA FERME D’ARIMONT” www.lesaubergesdejeunesse.be Chemin de la Cense 22 - 4960 Malmedy www.fermedarimont.be GEZINSCAMPING Rue des Bruyères 19 - 4960 Malmedy HOTEL www.campingfamilial.be “LA MANUFACTURE DE MALMEDY” **** Route de Waimes 19b - 4960 Malmedy www.manufacturedemalmedy.be

45 N 68

3 Le Bayehon 2 1 P . Table pique-nique Xhoffraix 4 5 8 Abri 6 Reinhardstein Mont 7 14

La Warche

N 68 Banc 9 Le Côreu Carrière 13

La Warche

Camping 12

11 10

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 13,8 4.40 u

46 In de zomer van 2019 wordt de groene ruit van de bewegwijzering vervangen door een blauwe rechthoek. VERTREK EN PARKING Parking bij de kerk Rue Curé Beckmann 4950 Xhoffraix

STAP VOOR STAP

1 Aan de parking neemt u de Rue Renier de 8 Passeer de Nez Napoléon, een mooi Brialmont en helemaal beneden de Ruelle uitzichtpunt op de vallei. du Petit Village. Het nieuwe parcours met blauwe rechthoek gaat verder langs de 9 Verder rechtdoor. Het pad rechts daalt Rue Renier de Brialmont (zie kaart) en rechtstreeks af naar de Warche. nadien de Rue Large Voie (na punt 3). 10 Sla rechtsaf op een bredere weg: begin van de daling. 2 Ga verder rechtdoor. 11 Volg de hoofdweg die sterk afdaalt tot 3 Bij het verlaten van het straatje slaat u linksaf (Rue de la Borbotte) om onmiddellijk aan de rivier. rechts de Rue Large Voie te nemen. 12 Ter hoogte van de Camping du Moulin, steekt u de Warche over en neemt u 4 Volg de weg naar rechts. rechts de Route de la Carrière. 5 In de vallei steekt u de brug voor u over en neemt u het pad langs de Warche. 13 Kort nadat u rond de steengroeve bent gegaan, steekt u de Côreu over en klimt 6 Volg niet het stijgend pad links maar u onmiddellijk naar links langs de beek: het pad dat rechts de oevers volgt van het pad is uitgehold. de Warche die u iets verder oversteekt. Voorbij de brug forse helling. 14 Tijdens de stijging neemt u het pad rechts dat naar Xhoffraix klimt. 7 Tijdens de stijging volgt u het pad naar rechts.

OPENBAAR VERVOER TEC, lijn 397 Malmedy – Mont

INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Maison du Tourisme des Hautes Fagnes - Cantons de l’Est 520 m 500 m 500 m Place Albert 1er 29a - 4960 Malmedy 080/33.02.50 www.ostbelgien.eu

Xhoffraix Reinhardstein Xhoffraix

47 48 © WBT - Joseph Jeanmart 16,5 de herinnering De wandeling van Bastogne 11 Thema namen zijn gegrift van de gesneuvelde Amerikaan charmant. Van het Mardasson monument waarin de onmiskenbaar streek de oogt landschap, het in zijn zichtbaar gevechten de van afdrukken nog er Hoewel 1944 het grote Duitse offensief hebben gestopt. van winter verschrikkelijke de in er Amerikanen de toen ingegaan geschiedenis de is Bastogne de stad van de universele broederschap. broederschap. universele de van stad de tot uitgegroeid is Bastogne maar strijd, felle de door getekend is streek de van landschap Het -28 graden. van temperatuur ijzige een bij verdedigden positie hun compagnie Amerikaanse een van soldaten de waar Jacques’ ‘Bois het van rand de uaan komt landschap, wallen mooie het langs Verder, burgerslachtoffers. en oud-strijders alle aan hulde brengen beuken en eiken dennen. De 3 bosjes met berken, lijsterbessenbomen, 50 de op geplant werden bos dit van bomen 4.000 De vrede. de aan opgedragen landschapswerk prachtig een Paix’, la de ‘Bois het naar uleiden stappen uw wanneer duren blijft emotie De Bizory. en Neffe zoals passeert, nu men die dorpjes vreedzame de in voorstellen gevechten verschrikkelijke de moeilijk zich kan Men Bastogne. van platteland rustige het unaar gaat soldaten, se e verjaardag van de Slag om de Ar de om Slag de van verjaardag - - - TE BEZOEKEN

MARDASSON 2 km Dit memoriaal, gebouwd als hulde BASTOGNE BARRACKS aan de 76.890 Amerikaanse soldaten Een informatiecentrum over de Tweede die sneuvelden tijdens de Slag om de Wereldoorlog vond onderdak in de Ardennen, is het uithangbord van de stad. Bastogne Barracks. U ontdekt er ook een Het grondplan is een Amerikaanse ster die reparatieatelier van militaire voertuigen. herinnert aan allen die hun leven gaven Bezoek hier ook het 101e Airborne Museum voor onze vrijheid. waar tal van voorwerpen uit die tijd zijn www.bastogne-tourisme.be samengebracht. www.bastogne-barracks.be

700 m BASTOGNE WAR MUSEUM Dit museum dompelt u onder in de realiteit van de Tweede Wereldoorlog en de Slag om de Ardennen. In dit gebouw met een gedurfde hedendaagse architectuur, ontdekt u het leven van vier personages aan de hand van historische voorwerpen, multi-sensoriële 3D mise-en- scènes en getuigenissen. www.bastognewarmuseum.be

Bastogne War Museum © WBT - J.P Remy - J.P © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING DE RENVAL*** DOMEIN VAN DE BIZONBOERDERIJ Rue de Marche 148 - 6600 Bastenaken Recogne – 6600 Bastogne www.campingderenval.be www.fermedesbisons.be

BED & BREAKFAST GÎTE “LA BOVIRE” “SANTA FE – LUTREBOIS” Rue de Neufchâteau 78 - 6600 Bastogne Lutrebois 11 – 6600 Bastogne www.labovire.be www.santafelutrebois.be 49 14 13 15

16 RAVeL Foy

Chemin des Pélerins

RAVeL

12 Bois Jacques 11 Le Bois de la Paix 10 17 Pique-nique 9 RAVeL

8

RAVeL Bizory 7

18 6

Musée Bastogne War Museum P Le Mardasson 1 Pique-nique RAVeL 2 4 RAVeL 5 3 RAVeL Neffe Bastogne

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 16,5 4.30 u

50 VERTREK EN PARKING Mardasson Herdenkingsmonument Route de Bizory 1 6600 Bastogne

STAP VOOR STAP

1 Aan het Mardasson monument laat u het 12 Sla rechtsaf om nu de bewegwijzering met grote beeld van het kussende koppel groene ruit te volgen (Wandeling van de rechts liggen en volgt u de weg door de Chemin des Pélerins). velden (Wandeling van Le Bois de la Paix). 13 Kort voorbij een klein vliegveld voor 2 Neem niet de grote weg maar het rechts modelvliegtuigen slaat u linksaf. gelegen tracé van de RAVeL tot in Neffe. 14 Steek de RAVeL over om links een weg te 3 In Neffe gaat u naar de kapel en er nemen die door een mooi bos zal lopen. rechtover neemt u de richting Bizory. 15 U komt bij het dorp Foy. Ga rechtdoor 4 Op de helling volgt u rechts de weg die langs de hoofdstraat van het dorp. afdaalt naar de grote weg. 16 Sla linksaf. 5 Daar gaat u onmiddellijk links omhoog naar de kleine verkavelingsweg. 17 Kort nadat u de RAVeL hebt gekruist, waar zich het herdenkingsmonument 6 Aan het kruispunt slaat u linksaf bevindt van de Compagnie E, volgt u naar Bizory. de weg die parallel loopt met de RAVeL en waar u de bewegwijzering terugvindt 7 In het dorp, ter hoogte van het bord met van de wandeling van Le Bois de la Paix de wandelingen, volgt u de weg richting (blauw-en-witte rechthoek). ‘Bois de la Paix’. 18 De weg draait rond de steengroeve om 8 Sla rechtsaf via een kleine rijweg. verderop uit te komen aan de ingang van 9 Sla af naar links en u komt in het het Bastogne War Museum. Bois de la Paix.

10 Ga er rond naar rechts.

11 De bewegwijzering laat het bos achter zich en volgt een weg die leidt naar de Chemin des Pélerins.

OPENBAAR VERVOER TEC lijn 17, Houffalize - Bastogne

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE 540 m 460 m 460 m Maison Du Tourisme du Pays de Bastogne Place Général Mc Auliffe 60 - 6600 Bastogne 061/26.76.11

Bastogne Bois de la Paix Bastogne www.bastogne-tourisme.be

51 52 © WBT - JP Remy 13,3 Botassart stroomt… Waar eenrivier 12 Thema’s de Semois. van oevers de langs wandeling mooie deze voor decor het vormt Hij geïnspireerd. fotografen en landschapsschilders wat heel al heeft Géant’ du Tombeau ‘Le naam de met riviermeander De mooie wandeling afsluit. deze wat Semois, de van bijriviertje een Ruisseau, Grand ude volgt terugkeer de Bij bergroutes. mooiste de met aankan concurrentie de dat pad vooruitspringend een langs gebeurt afdaling De mooi perspectief biedt van de eeuwenoude stad. een die op, panoramatoren de doemt bos het van verlaten het Bij Bouillon. boven heuveltoppen de naar spiraalvormig pad het klimt l’Epine de Moulin de Aan schilderij. impressionistisch een wel lijkt Het groen. fosforescerend tot blauw van rivier de van tinten de variëren zonnestralen de Onder zien. algen groene de van draden de duidelijk laat water heldere Het schitterend. is Semois de langs weg De ontdekken. rivier authentieke u een zult streek, de in elders zoals net Hier, Semois. de van oevers de naar struiken dorre langs pad het kringelt hieruit Van omringt. hem die groen van gordel de met samen te observeren, Semois de helderblauwe hemel toe de prachtige meander van de laat Botassart van uitzichtpunt het Op

TE BEZOEKEN

10 km 11 km DIERENPARK VAN BOUILLON BURCHT VAN BOUILLON Het Dierenpark van Bouillon herbergt EN ZIJN VALKENSHOW 80 verschillende soorten dieren, zowel uit De burcht waarvan de oorsprong te vinden de lokale fauna als meer exotisch, die u kunt is in de 7e eeuw, kan bezocht worden. bewonderen tijdens een wandeling langs de U kunt er ook een roofvogelballet bijwonen. 2 km lange route door het bosrijke park. www.bouilloninitiative.be www.parcanimalierdebouillon.be 13 km 10 km SEMOIS AVENTURE ARCHEOSCOOP GODFRIED Kom in een groene omgeving en op een VAN BOUILLON veilige manier verschillende activiteiten Dit spektakelparcours doet beroep op het uitproberen, zoals een rappelafdaling beste van de technologie om u de eerste of een deathride. Alles wordt in het kruistocht te laten herbeleven, in de sporen werk gesteld om u een leuk maar ook van hertog Godfried en de duizenden sensationeel moment te laten beleven langs mannen die naar Jeruzalem trokken. het avonturenparcours. Kom met uw gezin www.archeoscopebouillon.be of met vrienden. www.semois-aventure.com

Bouillon, de Semois © WBT - J.L.Flémal © WBT

BLIJVEN SLAPEN

JEUGDHERBERG VAN BOUILLON GÎTES LE “TI” BOU DE REFUGE Route du Christ 16 - 6830 Bouillon Rue Bernifalouche 6 – 6832 Sensenruth www.lesaubergesdejeunesse.be www.letibouderefuge.be

CAMPING HALLIRU HOTEL PANORAMA*** Halliru 1 - 6830 Bouillon Rue Au-dessus de la ville 25 - 6830 Bouillon www.bouillon.be www.panoramahotel.be 53 Sensenruth

Botassart 5 La Semois Panorama 1 P 15 5

5 3 13 Moulin du Rivage 14 2 5 Le Grand Ruisseau Pique-nique GR16

Tombeau du Géant

GR16

GR16 Moulin de l’Epine La Semois 12 4 5 Panorama 7 7 7 La Semois 7 6 8 Belvédère

7 Bouillon 7 Abbaye de Clairefontaine

Pique-nique 9 7 Pique-nique 11 10

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 13,3 3.10 u

54 VERTREK EN PARKING Le Tombeau du Géant Moulin du Rivage 6833 Bouillon

STAP VOOR STAP

1 Op de parking van het uitzichtpunt 9 U arriveert aan de voet van de Pont de van Le Tombeau du Géant volgt u Poulies: neem niet de weg naar de abdij het lager gelegen pad dat naar links maar volg rechts de parallelweg. de helling afgaat. 10 Volg rechts de vooruitspringende weg. 2 Het komt uit op een weg: sla af naar links en ga verder naar beneden. 11 Neem de weg die leidt naar de Abdij van Clairefontaine. 3 U komt bij de Moulin du Rivage. Verlaat de bewegwijzering nr. 5 (die u terugvindt 12 Terugkeer naar punt 4 (Moulin de l’Epine) op het einde van het parcours) en volg waar u opnieuw de GR16 neemt tot aan de bewegwijzering van de GR16. Steek de de Moulin du Rivage via de oevers van de beek over en sla onmiddellijk rechtsaf naar Semois. de oevers van de Semois. 13 Au Moulin du Rivage volgt u deze keer de bewegwijzering van wandeling nr. 5 4 De GR bereikt de Moulin de l’Epine. Ter hoogte van de weg neemt u deze keer van Botassart: volg de loop van de Grand wandeling nr. 7 (rode ruit) die aan Ruisseau. de overkant een steil pad volgt. 14 Kruispunt van wegen. Steek de beek over en volg links de stijgende weg naar 5 Kort na het uitzichtpunt wordt het pad minder steil en gaat rechts over in een weg. Botassart. 15 Ga links van de kapel van Botassart en u 6 U komt uit op een holle weg. Ga verder naar links. komt bij het uitzichtpunt van Le Tombeau du Géant. 7 Neem rechts het pad naar de panoramatoren.

8 Aan de belvedère volgt de route de weg rechts die met scherpe bochten afdaalt naar Bouillon.

OPENBAAR VERVOER lijn TEC 45, Bouillon-Menuchenet

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE 340 m 340 m Syndicat d’Initiative 240 m Esplanade Godfroid 1 - 6830 Bouillon 061/46.42.02 Botassart Bouillon Botassart www.bouilloninitiative.be

55 56 © WBT - Peripleties 14,7 meer van eengroot De eenzaamheid Nisramont 13 Thema Nisramont verwacht u! verwacht Nisramont van meer Het België? van landschappen ongerepte meest der een van eenzaamheid ude Zoekt natuur. mysterieuze de op zijn verliefd die aan mensen altijd Landschappen met meren fascineren en trekken Escapardenne! de van gedeelte ueen volgt wandeling deze Tijdens verstoren. tocht prachtige deze komt verkeersgeluid enkel geen weg, enkele geen er: is beloning de maar stappen, 2 uur nog om vraagt Ourthe oostelijke de van oevers de via terugkeer De Engreux. nabij te bereiken oever andere een om af paden steile daalt trappen, beklimt rotsen, U passeert bergmeren. de van of Noorden Hoge het van meren de van die sferen, andere uin brengt volgt, Ourthe de van oevers de enkel niet die route, Deze natuur. ongerepte een van beelden van aaneenschakeling een toont volgt, Nisramont van meer het van oevers de dat pad Het opsnuiven. avontuur beetje een is dat gaan, Ardenne’ ‘Haute de Naar TE BEZOEKEN

KAJAK, WATERFIETS EN PADDLE 16 km Op het meer van Nisramont. BURCHT VAN LA ROCHE-EN-ARDENNE www.ardenneaventures.com Ontdek deze feodale burcht waarvan enkel nog ruïnes resten. Het gebouw 12 km met schietgaten en kerkers op de rotsige STRAND VAN MABOGE uitloper van de Diester, dompelt u onder in Baden in de rivier, kinderspelen, cafetaria, een middeleeuwse sfeer. kajakken… www.chateaudelaroche.be www.luxembourg-belge.be 15 km 14 km WILDPARK VAN LA ROCHE-EN-ARDENNE MUSEUM VAN DE SLAG OM DE ARDENNEN Ontdek langs het bosparcours de Dit museum spitst zich toe op de rol die dieren van het Ardense woud. Herten, de Britten hebben gespeeld tijdens deze vossen, moeflons, everzwijnen maar ook episode van de Tweede Wereldoorlog. Op boerderijdieren leven hier in biotopen die een oppervlakte van 1500 m2 ontdekt u een sterk aanleunen bij hun natuurlijk milieu zaal met wapens, persoonlijke bezittingen www.parc-gibier-laroche.be van de soldaten en uitrusting die gevonden werd op het terrein. www.batarden.be

La Roche-en-Ardenne ©WBT - Dominik Ketz ©WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING BENELUX*** LES CABANES DE RENSIWEZ Rue de Harzé 24 - 6980 La-Roche-en-Ardenne Rensiwez 1 - 6663 Mabompré www.campingbenelux.be www.lescabanesderensiwez.be

LE FLORÉAL HOSTELLERIE LA CLAIRE FONTAINE**** Avenue de Villez 6 - 6980 La Roche-en-Ardenne Vecpré 64 - 6980 La Roche-en-Ardenne www.florealgroup.be www.clairefontaine.be 57 Filly Barrage de Nisramont Escaliers2 N 843 Lac 1 de Nisramont P N 843

3 Escaliers Banc . Panorama Pique-nique 11

12 Abri 4 . Panneau didactique

L’Ourthe Orientale

Câbles Centre ADEPS 8 9 7

6 Pont (échelle à poissons) 5

L’Ourhe Occidentale

Engreux

Pont (Nasse de Berbret) 10

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,7 5.00 u

58 VERTREK EN PARKING Stuwdam van Nisramont Rue du Barrage 6983 Nisramont

STAP VOOR STAP

1 Ter hoogte van de parking, kort na de 8 Het pad stijgt naar links en komt bij rotonde, volgt u de weg links langs de de weg van het ADEPS-centrum. elektrische installaties van de stuwdam. 9 Steek de weg over om onmiddellijk rechts 2 Ga niet over de stuwdam maar neem de weg te nemen die bewegwijzerd is met het pad dat links stijgt via de trappen. houten barrières. Hij daalt af naar rechts over 50 m en zwenkt dan naar links langs 3 Kort na het eerste panorama volgt u de oostelijke Ourthe. het pad dat naar rechts loopt. 10 Steek de stuwmeerbrug ‘Nasse de 4 Aan ‘Laid Thier’, ter hoogte van het Berbret’ over en neem onmiddellijk didactische bord, volgt u het pad naar het pad rechts, langs de linkeroever rechts (de variante van de Escapardenne - van de Ourthe. Eislek Trail neemt de andere weg, links). 11 Volg het stijgend pad en negeer het pad 5 Kort na een moeilijk gedeelte rechts naar de oever van de rivier. (aanwezigheid van kabels), komt u bij de Ourthe die u volgt op de rechteroever. 12 Kort voorbij de schuilplaats daalt het pad steil en met scherpe bochten naar de brug 6 Steek de stuwmeerbrug (vistrap) over van de rivier Kwai waar u over gaat. Keer en sla rechtsaf. terug naar de stuwdam via een minder 7 Ga rechtdoor. moeilijk pad.

DIDACTISCHE BORDEN FR, NL en DE

OPENBAAR VERVOER TEC, lijnen 11b en 48 (halte in het dorp Nisramont). INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Maison du Tourisme du Coeur de l’Ardenne, au fil de l’Ourthe & Aisne 410 m 410 m 390 m 390 m Place du Marché 15 - 6980 La Roche-en-Ardenne 084/36.77.36 Barrage Pont Pont Barrage www.coeurdelardenne.be

59 14 © WBT – P. Pauquay – P. © WBT

Echt opwindend om deze schalkse Lesse te volgen! De rivier, mooi door zijn zuiverheid en ontembaar vanwege zijn onstuimige loop, verleidt Redu en betovert de wandelaars.

Het gekabbel van de rivier en de zang van de vogels De charme van begeleiden uw stappen. Aan de oevers van de Lesse heerst magie: er zouden kleine wezens gewoond een Ardense hebben. Deze kabouters die men afhankelijk van de streek Nutons, Sotês of Lûtons noemt, zouden rivier zich bekommerd hebben om de bewoners van het land. In ruil voor bepaalde werkzaamheden van Thema de kabouters, plaatsten de bewoners voedsel op de rotsen. Allicht zult u geen Nutons ontmoeten 13,6 tijdens uw wandeling, maar misschien wel reeën, hindes, sperwers…

Tijdens deze wandeling volgt u een gedeelte van de grote route ‘Entre Lesse et Lomme’.

60 TE BEZOEKEN

REDU 6 km Sinds 1984 is Redu hét boekendorp van EURO SPACE CENTER België. Dit typisch Ardense dorp met huizen Themapark dat u laat dromen over de ruimte. in natuursteen en omringd door bossen, U trekt naar de grenzen van de Melkweg en heeft een hele metamorfose ondergaan. ontdekt een ander facet van onze planeet Houdt u van lezen, sluit u dan aan bij de Aarde. Een plezierig en leerrijk avontuur voor (ongeveer) 200.000 boekenliefhebbers uit het hele gezin. (Gesloten voor werken van de hele wereld die jaarlijks Redu bezoeken. 1/09/2019 tot 30/06/2020). www.redu-villagedulivre.be www.eurospacecenter.be

MUDIA Begrijpen, leren en zich amuseren zijn de sleutelwoorden van dit nieuwe en ongewone kunstmuseum. In deze context biedt het een ludiek, digitaal en hightech parcours waarbij u niet passief blijft. Met video’s, geanimeerde taferelen, spelletjes en ludieke tests in 20 zalen krijgt u een andere kijk op kunst en de evolutie ervan. En uw kinderen ook! www.mudia.be

Euro Space Center © WBT – JP Remy © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “LA CLUSURE” **** HOTEL “LE FOURNIL” *** Chemin de la Clusure 30 - 6927 Bure (Tellin) Place de l’Esro 58 - 6890 Redu www.parclaclusure.be www.hotel-restaurant-redu.be

GASTENKAMER “LA LUNE D’OR” HOTEL “LA BARRIERE DE TRANSINNE” *** Rue de Hamaide 70A - 6890 Redu Rue de la Barrière 4 - 6890 Transinne www.lalunedor.be www.barrieredetransinne.be 61 10 11 4 Sèchery

P Redu 1 2 4

Centre ESA 3 La Lesse 14 4

4

12 9 La Roche aux Chevaux 4 4 4 13 6 4 Lesse La Lesse 8 Pique-nique 4 La Lesse 4 5 7 L'Our

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 13,6 4.00 u

62 VERTREK EN PARKING Saint-Hubertkerk Place de l’Esro 6890 Redu

STAP VOOR STAP

1 Aan de kerk neemt u de Rue de Transinne 8 De route keert terug naar de Lesse: waar zich rechts de Dienst voor Toerisme ga over de brug. bevindt. 9 Aan de Pont des Cochettes gaat u naar 2 Bij het verlaten van het dorp slaat u de linkeroever. rechtsaf ter hoogte van een kruis en neemt u de weg door de velden. 10 De weg komt uit op de grote weg die van Daverdisse komt: volg hem rechts en steek 3 Ga rechtdoor. De weg verdwijnt in een bos de rivier over. met naaldbomen. 11 Kort voorbij de brug komt de route op een 4 Aan de voet van de afdaling komt u bij de weg rechts die deze keer de rechteroever oevers van de Lesse. Neem niet de brug van de Lesse volgt tot aan de Pont des over de rivier maar sla rechtsaf. De route Cochettes. volgt de oevers tot in het gehucht Lesse. 12 Ga naar de brug van punt 9. Deze keer 5 Ga verder rechtdoor langs de huizen neemt u de weg die naar links stijgt, van Lesse. naar de Roche aux Chevaux.

6 Ter hoogte van de bivaklocatie steekt 13 Neem links de weg die met scherpe u de rivier over en komt u bij de bochten stijgt naar de ESA-site. bewegwijzering van wandeling nr. 4 en de bewegwijzering ‘Entre Lesse et 14 Aan de ingang van het station slaat u Lomme’ (groen). rechtsaf in de straat die u terugbrengt naar het centrum van Redu. 7 Na de helling slaat u rechtsaf en volgt u de weg.

OPENBAAR VERVOER TEC, lijn 61 Libramont - Redu

INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL Office du Tourisme 370 m 370 m Place de l’Esro 60 - 6890 Redu 250 m 061/65.66.99 www.redu-villagedulivre.be Redu Lesse Redu

63 64 © WBT – Pierre Pauquay 11,2 panorama grootsheid van een De duizelingwekkende Rochehaut 15 Thema heeft haar woeste karakter volledig behouden… volledig karakter woeste haar heeft land het van rivieren mooiste de van Een verlaten. te paden platgetreden de neemt moeite de wie aan meanders mooiste haar onthult Semois De wandeling is verrassend… de van einde het ladders: laatste de naar Terug brengt, een zeer aangenaam vakantieplaatsje. Poupehan u naar die te komen weg gemakkelijke een bij om ladder de Beklim wijzen. hemel de naar die beklimt ladders eerste ude voor vallei de op uitzicht het van Profiteer omgeving. ongerepte zijn door verfraaid degelijk, wel er is het Nee, Semois? de van naderen het bij te verdwijnen pad het Lijkt katten. wilde en vossen herten, van afdrukken de met samen smelten voetstappen Uw bossen. de in door route de dringt Rochehaut van steenworp een Op doorkruisen. Ardennen de die wegen alle voor mooiste meanders en biedt een fraai tegengewicht haar Semois de toont Poupehan en Bouillon Tussen

TE BEZOEKEN

400 m 5 km ATTELAGE ARDENNAIS RÉCRÉALLE De vallei van de Semois is het kader Recreatiecentrum aan de rand van de voor ongewone tochten met een koets Semois. Activiteiten: kajak, verhuur van in de Ardense bossen. Deze ‘zachte’ MTB en elektrische fietsen, minigolf, tochten brengen u langs dwarswegen zwemzone erkend door het Waalse gewest, naar rivierovergangen en panoramische klimmuur… uitzichtpunten. www.recrealle.com www.attelage-ardennais.be 11 km 1 km PONT DE CLAIES AGRI-MUSÉE In Laforêt wordt in de zomer een bijzondere Het Agri-Musée is een getuigenismuseum brug gebouwd over de Semois. Ze bestaat van het boerenleven in vroegere tijden. uit gevlochten panelen van berken- en Het biedt een scenografisch parcours hazelaartakken en de pijlers rusten op de vol emoties, voorouderlijke kennis en wil rivierbedding. Deze voetgangersbrug, de bouwen aan een toekomst in harmonie met laatste in haar soort in de vallei, wordt elk het verleden. jaar half juni opgebouwd en in september www.agrimusee.be weer afgebroken. www.luxembourg-belge.be

Pont de Claies © MT Ardenne namuroise © MT Ardenne

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “ÎLE DE FAIGNEUL” *** L’AUBERGE DE LA FERME Rue de la Chérizelle 54 - 6830 Rochehaut Rue de la Cense 12 - 6830 Rochehaut www.iledefaigneul.com www.aubergedelaferme.com

GASTENKAMERS “L’ORCHIDÉE” HOTEL “AU NATUREL DES ARDENNES” ** Chemin des falloises 33 - 6830 Rochehaut Route de Alle 4 - 6830 Rochehaut www.lorchidee-rochehaut.net www.aunatureldesardennes.be 65 Rochehaut 3 6 2 5 1 P 43 4 7

43 8 Pique-nique Frahan 18 43 9

La Semois Echelles 10 17 26 16 La Semois

11 26 La Semois

26

14 26

15 Pique-nique 13 Poupehan 12

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING

11,2 3.00 u 43 en 26

66 VERTREK EN PARKING Panorama van Frahan en de Semois Route de Alle 3 6830 Rochehaut

STAP VOOR STAP

1 Aan het uitzichtpunt neemt u de grote 11 Het pad komt bij een kleine weg die langs weg naar de kerk. de campings loopt.

2 Aan de kerk neemt u de Rue des Moissons. 12 Neem de weg naar Poupehan. Volg hem rechtdoor tot aan de kerk. 3 Volg de Chemin des Falloises. 13 Neem rechts de straat naar de kerk. 4 Volg de straat aan de overkant. Ga verder stijgend naar links, Rue de 5 De route gaat rechtdoor verder langs la Rochette. het dierenpark, Chemin de Remifontaine. 14 Ga verder op de kleine steile weg omhoog. 6 Neem in het bos de weg naar rechts. 15 Boven, ter hoogte van een kruis, 7 Voorbij de schuilplaats wordt de weg neemt u de weg recht voor u. een pad: de afdaling is uitgesproken 16 Verlaat de hoofdweg om het pad te en glibberig. volgen naar rechts. Het leidt naar het punt 8 U komt bij de ongerepte oevers van waar de twee wandelingen samenkomen. de Semois: volg het pad naar rechts. 17 U komt bij de Balade des Echelles 9 Het pad stijgt onmiddellijk, komt bij een (nr. 43, de ladderwandeling): u zult er loopbrug en dan bij een eerste ladder. 3 beklimmen.

10 Het pad stijgt op de helling. Boven op de 18 Bij het verlaten van het bos volgt u de rotsen, recht voor u, ontdekt u de route Chemin des Falloises die u terugbrengt van wandeling 26 die u gaat volgen. naar het dorp. Het pad is gemakkelijker.

OPENBAAR VERVOER lijn TEC 45, Bouillon-Menuchenet

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE

380 m 380 m Syndicat d’Initiative Rue Albert Raty 83 - 5550 Vresse-Sur-Semois 180 m 061/29.28.27 www.vresse-sur-semois.be

Rochehaut Poupehan Rochehaut

67 16 © WBT – P. Pauquay – P. © WBT

Deze wandeling laat u binnendringen in de ziel van het grote groen. Het woud van Saint-Hubert is Saint-Hubert een hymne aan het ongerepte leven. Voorbij de ‘Fagne de la Doneuse’ begint een weelderige vallei waarin een beek haar weg zoekt. De afdaling naar het dal is lang, maar wordt Verlaten muzikaal begeleid door het geklater van de beek wegen die van de rotsen stroomt. Onderweg wandelt u langs een berkenbos, het ‘Boulaie du Rouge Poncé’, een natuurreservaat dat een type bos toont dat ooit Thema de hele Ardennen bedekte, voor de streek werd drooggelegd voor de productie en exploitatie van 19,8 naaldbomen. Iets verder laat het observatorium van la Bilaude toe, met een beetje geluk, om de bosfauna te observeren. Via de vallei van de Masblette verdwijnt de route in de wereld van de stilte… Tijdens deze wandeling volgt u een gedeelte van de Transardennaise.

68 TE BEZOEKEN

2,5 km 7 km VLIEGVELD DOMEIN VAN LE FOURNEAU SAINT-MICHEL Beleef een unieke ervaring op het vliegveld Neem een duik in het Waalse plattelandsleven van Saint-Hubert! De zweefvliegtuigen, van vroeger dankzij het erfgoed dat werd sportvliegtuigen en ULM die boven het ingeplant op deze natuursite: woningen, een mooie woud van Saint-Hubert vliegen, school, een kapel… Ontdek ook het museum zullen groot en klein kunnen bekoren. en de gebouwen die getuigen zijn van de www.sainthubert-airport.com vroegere ijzerindustrie. www.fourneausaintmichel.be 4 km WILDPARK 13 km Kom het woud en zijn dieren ontdekken. MIRWART Dit is een must voor natuurliefhebbers en Een van de ‘Mooiste Dorpen van Wallonië’. gezinnen die de fauna, de flora maar ook de Mirwart heeft zijn oude allure behouden met folklore van de streek willen ontdekken. In zijn vakwerkhuizen, zijn oude gebouwen in een uitzonderlijk kader vindt u multimedia- natuursteen en baksteen, zijn smalle straat- zalen, uitkijkplaatsen, een ‘bistrot de terroir’ jes en zijn kasteel dat een erfenis is uit de en nog veel meer. 10e eeuw. U kunt ook het Provinciaal Domein www.foretdesainthubert-tourisme.be en zijn viskwekerij bezoeken of wandelingen maken in een uitzonderlijke omgeving. www.beauxvillages.be

Wildpark © WBT - Bruno D’Alimonte © WBT

BLIJVEN SLAPEN

JEUGDHERBERG VAN CHAMPLON GASTENKAMER “GAUSSIGNAC” Rue de la Gendarmerie 3 - 6971 Champlon Rue de l’Eglise 37 - 6870 Hatrival www.lesaubergesdejeunesse.be www.gaussignac.be

CAMPING “EUROPACAMP” HOTEL “L’AUBERGE DU SABOTIER” *** Europacamp 3 - 6870 Saint-Hubert Grand-Rue 21 – 6870 Awenne www.camping-europacamp.be www.aubergedusabotier.be 69 GTA

9 Observatoire de Le Rabani 10 Bilaude 11 7 6

5 12 Fagne du Rouge Poncé 13 GTA 8 La Masblette

Forêt du roi Albert

4 3

14 N89

Fagne de la Doneuse Carrefour du Sapin-Fi 1

P N89 2

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 19,8 5.20 u

70 VERTREK EN PARKING Toegankelijk via de N89 (afrit 25 op de E411) naar Saint-Hubert. Verlaat de weg aan km 49 ‘Centre national de vol à voile’. Neem de richting aan de tegenovergestelde kant van het Centrum. Na 1,2 km komt u aan een T. Parkeer uw voertuig hier. Er staat hier een bord met vertrekpunten voor wandelingen. Vertrekpunt: ‘Sapin Fi’.

STAP VOOR STAP

1 Van op de parking volgt u de bosweg 9 Eenmaal boven, neemt u de weg links. (naar het vliegveld) over 100 meter. 10 Tijdens de afdaling draait u kort na het 2 Sla linksaf via een brede weg die afzakt jachtpaviljoen af naar rechts. naar de Fagne de la Doneuse. 11 Voor Le Fourneau Saint-Michel volgt u 3 Volg de weg rechts en passeer een brug. de weg links.

4 In de bocht verlaat u de hoofdweg en 12 Ga naar de vallei van la Masblette. volgt u een andere weg naar links. 13 Voor de doorwaadbare plaats draait u af 5 Rechts ziet u de Fagne du Rouge Poncé: naar rechts en volgt u de brede weg die doorkruis het reservaat op vlonderpaden, stijgend de beek vergezelt. een omweg die de moeite loont. 14 Op de top steekt u de stenen brug over 6 Neem de bosweg links: na 50 meter via de weg links. opnieuw naar links.

7 Volg de weg naar links: opzij bevindt zich de observatiesite van la Bilaude.

8 In de vallei verlaat u de weg om rechts een weg te nemen die stijgend langs een beek loopt.

OPENBAAR VERVOER TEC, lijn 5/2 Saint-Hubert – Nassogne (halte in Mormont, op 5 km van Le Fourneau-Saint-Michel)

HOOGTEVERSCHIL

375 m 375 m INFORMATIE 275 m Maison du Tourisme de la Forêt de Saint-Hubert Place du Marché 15 - 6870 Saint-Hubert Sapin-Fi Bilaude Sapin-Fi 061/61.30.10 www.foretdesainthubert-tourisme.be

71 17

© WBT - Pierre Pauquay - Pierre © WBT Deze wandeling in het grensgebied van het land, volgt de sporen van een gigantisch project uit de 19e eeuw: de verbinding van de Maas met de Moezel, dwars door het Ardense massief!

Vanuit Tavigny wandelt u in onbekend gebied, Tavigny gekenmerkt door eindeloze landschappen. Wanneer u kort voorbij Buret de RAVeL kruist, maakt u een kleine sprong op Luxemburgs grondgebied om Wandeling in naar de overblijfselen van het kanaal te gaan. Van 1821 tot 1831 begonnen de werken van een gedurfde onbekend land droom: de Maas verbinden met de Moezel. Het project was gigantisch: via de Ourthe en de Sure moesten 200 sluizen worden gebouwd om een Thema hoogteverschil van 684 meter te dichten. 300 kilometer bermen moesten gekanaliseerd worden, 14,6 ondergrondse doorgangen moesten gegraven worden in de rotsen om onder het Ardense massief te passeren! In 1830 stelden de Revolutie en de Belgische onafhankelijkheid een einde aan het grootse project. Deze weinig gekende wandeling volgt de overblijfselen van het oude kanaal van Bernistap, getuigen van de menselijke activiteit van gisteren en vandaag.

72 TE BEZOEKEN

6 km 13 km HOUFFA CROQUET CITY BRASSERIE D’ACHOUFFE Ludiek spel voor het hele gezin. Ontdek de Volg de kabouters met de rode mutsen stad Houffalize op een originele manier via tot aan de Brasserie d’Achouffe, op 10 spelzones. enkele kilometers van Houffalize en www.luxembourg-belge.be maak kennis met de Ardense wereld van het bierbrouwen. Ontdek de fabricatiegeheimen van het beroemde Chouffe bier! 6 km www.achouffe.be HOUTOPIA Perfect voor een uitstap met het gezin, want Houtopia is volledig gewijd aan kinderen van 2 tot 12 jaar. Het bezoek, zonder schoenen, doet beroep op de 5 zintuigen, dankzij een nieuw concept. Liefst 80 zintuiglijke ervaringen worden aangeboden aan uw kroost zodat de kinderen de wereld rondom hen kunnen ontdekken. www.houtopia.be

Brasserie d’Achouffe ©WBT - Denis Erroyaux ©WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING DU VIADUC GÎTE “LA GRANGE DU BOUT DU CHEMIN” Route de La Roche 53 - 6660 Houffalize Sommerain 66 - 6661 Houffalize www.campingviaduc.ea29.com www.lagrangeduboutduchemin.be

VAYAMUNDO HOUFFALIZE COCOON HÔTEL DU COMMERCE**** Rue Ol Fosse d’Outh 1 - 6660 Houffalize Rue du Pont 10 - 6660 Houffalize www.vayamundo.eu www.cocoonhotels.eu 73 Vissoule Tavigny P 1 N 838 2

3

18

Banc 4

5 17 Pique-nique Bernistap

N 838

6

7 Buret Ancien canal Réserve naturelle

RAVeL 16

15

8

RAVeL Borne 263 9 13

RAVeL 14

12 Réserve naturelle 10 Banc

Hoffel Pique-nique Nord 11

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,6 4.10 u

74 VERTREK EN PARKING Kerk van Tavigny - 6662 Houffalize (Parking beneden aan de kerk waar het bord met wandelingen staat).

STAP VOOR STAP

1 Beneden aan de kerk neemt u 11 Beneden illustreren grote zwart-wit foto’s de hoofdweg. het verleden van het dorp. Ter hoogte van deze esplanade neemt u het kleine 2 Aan het begin van de helling neemt u pad dat in de vallei (natuurreservaat) de rechts de weg door de velden. sporen zal volgen van het oude kanaal. 3 U komt op een grote weg: ga verder 12 Het pad stijgt en verlaat de vallei. rechtdoor. Neem de kleine weg naar links. 4 Kruispunt: ga rechtdoor op de weg naar 13 Sla rechtsaf op een brede weg die het dorp Buret. fungeert als grens. 5 Op het kruispunt neemt u de weg links 14 Sla linksaf op de weg en passeer iets naar Buret. verder onder de RAVeL. 6 In Buret verder naar links. 15 Ter hoogte van een bandenhandelaar 7 Volg de hellende straat links. brengt een pad aan de rechterkant u opnieuw naar het oude kanaal. 8 Steek de RAVeL over. 16 Via een pad volgt u de oevers van het 9 Ter hoogte van paal 263 slaat u kanaal tot in Bernistap. rechtsaf en na enkele meters onmiddellijk naar links. 17 Op het einde van het kanaal slaat u af naar rechts om onmiddellijk links de weg te 10 U komt op de weg die naar het centrum nemen die begint achter de boerderij. leidt van het Luxemburgse dorp Hoffel. Blijf op deze weg. 18 In de diepte van de vallei steekt u de piepjonge Ourthe over en neemt u de brede weg die u terugvoert naar Tavigny.

DIDACTISCHE BORDEN FR, NL, DE

OPENBAAR VERVOER TEC, lijn 18 Bastogne – Houffalize - Montleban

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE 380 m 380 m Syndicat d’Initiative 360 m 350 m 2 Place de Janvier 45 - 6660 Houffalize Tavigny Hoffel Bernistap Tavigny 061/28.81.16 www.tourisme.houffalize.be

75 18

© WBT – P. Pauquay – P. © WBT Vanuit Wéris, gelegen in de Famenne, trekt de wan- deling oostwaarts om de Col du Rideux te beklim- men waar u in de Ardennen komt. De landschappen zijn dan ook zeer gevarieerd. Niet verwonderlijk dat deze streek een officiële erkenning kreeg als Wéris ‘Famenne-Ardenne UNESCO Global Geopark’. Niemand blijft ongevoelig voor de charmes van Wéris, want naast zijn megalitische erfgoed is Grootse het ook nog een van de ‘Mooiste Dorpen van Wallonië’. Met vertrek aan de kerk wandelt u langs landschappen plattelandswegen die u naar de legendarische megalithische stenen voeren zoals (het duivelsbed) Le Lit du Diable of de Pierre Haina. De route trekt dan Thema verder naar de Col du Rideux: op de top ontvouwt zich een van de mooiste landschappen van de 14,7 Ardennen. De afdaling naar het ‘verloren’ gehucht Lignely is steil en stopt slechts aan de oever van de Aisne. U steekt de rivier over en volgt een moeilijk hellend pad naar Mormont. De terugkeer verloopt via Fanzel waar de laatste heuvel begint van de hoogtes van Wéris. Via haarspeldbochten daalt u af naar het dorp dat zich koestert in zijn landschap van heuvels en bossen.

76 TE BEZOEKEN

500 m 9 km HET MEGALIETENHUIS DURBUY Dit is het vertrekpunt voor een Durbuy is een klein stadje met een ontdekking van het dorp, de streek en de onmiskenbare charme. Het nestelt zich megalithische site van Wéris. Dit gezellige in de meanders van de Ourthe en het onthaalcentrum, gelegen op de Place verkeersvrije historische centrum toont een Arsène Soreil, herbergt een museum over doolhof van smalle en bochtige geplaveide dolmens en menhirs, en hun bouwers: straatjes, afgezet met oude woningen in de eerste landbouwers-veetelers van het lokale natuursteen. Erfgoed en natuur gaan neolithicum, 5000 jaar geleden. wonderwel samen in het kleinste stadje van www.megalithes-weris.be de wereld, met zijn groene omgeving, zijn anticlinale rots, de rotspunt met het kasteel, 7 km het Vormsnoeipark… HET LABYRINT VAN DURBUY www.durbuy.be Elke zomer bieden het reuzenlabyrint van maïs en zijn acteurs een ongewoon en telkens verschillend spektakel. www.lelabyrinthe.be

Durbuy © WBT – JP Remy © WBT

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “AUX FRÊNES” HOTEL “LA PASSERELLE” *** Basse Commène 40 - 6940 Barvaux – Durbuy Rue Chêne à Han 1 - 6940 Grandhan www.camping-aux-frenes.be www.la-passerelle.be

GASTENKAMER LA MAISON CAERDINAEL *** “LA FERME DE DURBUY” Rue des Récollectines 4 - 6940 Durbuy Warre 72 - 6941 Durbuy (Warre) www.maisoncaerdinael.be www.fermededurbuy.com 77 4 Heyd

5 . Col du Rideux Morville 3 Lignely 6 Lit du Diable . 2 Dolmen . Pierre Haina

8 7 1 9 Wéris P 11 13 10 Refuge du 15 . Panneau Brocard 12 Mormont Fanzel 14 N 876 18 L’Aisne Pas-Bayard 17

16

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,7 4.30 u

78 VERTREK EN PARKING Vertrek : Rue du Mont - 6940 Wéris Parking : Rue du Broux - 6940 Wéris

STAP VOOR STAP

1 Op het plein waar zich de informatiebor- 9 Het komt uit in Mormont. Neem de Rue du den bevinden, neemt u de Rue du Mont. Batty die stijgend naar het centrum loopt en ga rond het plein. 2 Ter hoogte van een bocht verlaat u de bewegwijzering met een blauw kruis. 10 Op de top van het plein slaat u rechtsaf Links gaat u over de beek en neemt u (Rue de la Salle) en neemt u het pad door de weg die links afdaalt en waar u de een weide. bewegwijzering met groene ruit ziet. 11 Neem de straat die afdaalt naar Fanzel. 3 Tijdens de afdaling neemt u de verharde weg rechts. 12 U gaat door het centrum en over de Aisne (wandelingenbord). Op deze plaats volgt 4 Hij komt uit op een weg die leidt naar de u de groen-en-witte bewegwijzering Col du Rideux. Sla rechtsaf en doe een (wandeling 13). laatste klim. 13 Ga aan de overzijde verder in de Rue 5 Op de heuvel kiest u voor de weg links des Affruts die met scherpe bochten die afdaalt naar Ligneuly en nu volgt u de stijgt door de velden en dan in het bos bewegwijzering rood en wit (wandeling 12). verdwijnt.

6 In het gehucht, rechtdoor (bord 14 Volg verder de helling via de weg rechts. doodlopende straat): de weg versmalt en zakt af in de vallei. 15 Kruispunt van wegen en top van de heuvel. Draai linksaf waar u de 7 In de vallei van de Aisne volgt u de grote bewegwijzering met een blauw kruis vindt. weg links over enkele honderden meters. 16 Na een lang recht stuk draait de route af 8 In het gehucht Les Forges volgt u rechts naar rechts, aan de rand van het bos. de kleine weg tussen twee huizen en u gaat over de Aisne. Het pad zal steil 17 Steek de grote weg over en ga verder worden. in de Rue Passage Bayard. 18 Steek opnieuw de grote weg over waar de Rue de Marlaine u terugbrengt naar het centrum van Wéris. DIDACTISCHE BORDEN FR, NL

OPENBAAR VERVOER TEC, lijn Barvaux – Wéris, lijn 11/3

INFORMATIE HOOGTEVERSCHIL

360 m Office du tourisme Place aux Foires 25 - 6940 Durbuy 260 m 260 m 180 m 086/21.24.28 www.durbuy.be Wéris Col du Rideux Fanzel Wéris

79 19 © WBT – P. Pauquay – P. © WBT Van Celles, een van de ‘Mooiste Dorpen van Wallonië, tot Furfooz, toont de Lesse haar mooie meanders langs de kliffen en rotstoppen van Chaleux. Een sterk contrast met de grote vlaktes Celles met bucolische dorpen van de Naamse Condroz… Vanuit Celles volgt u de kruisweg naar de Ermitage. Boven is het uitzicht schitterend en valt de Een bucolisch bouwkundige homogeniteit van het dorp op. De kleine valleitjes van de dorpen Lavis en Gendron platteland herbergen een gevarieerde fauna en flora. U wandelt op een kalkbodem die zich kenmerkt door weiden met geurige bloemen. Verderop, naar Gendron- Thema Gare toe, weerklinkt in het bos de echo van het murmelen van de Lesse. Was ze nog onstuimend 18,2 in de Ardennen, hier doet ze het rustiger aan en kabbelt ze lui door het landschap. Van Chaleux, een doodlopend gehucht, brengt de route u naar een prachtig uitzichtpunt en naar het dorp Furfooz. Zijn huizen in kalksteen voegen nog een idyllisch beeld toe aan de mooie wandeling. En als kers op de taart verschijnt het sprookjesachtige Kasteel van Vêves.

80 TE BEZOEKEN

2 km 10 km KASTEEL VAN VÊVES PROVINCIAAL DOMEIN Met zijn mooie torens en zijn interieur VAN CHEVETOGNE met fraai houtwerk lijkt het Kasteel van Strekt zich uit over meer dan 550 Vêves ontsnapt uit een sprookje. Het hectare en telt heel wat ongewone wordt overigens beschouwd als een van plaatsen (speelpleinen die wel decors de mooiste middeleeuwse kastelen van van avonturenfilms lijken, een Hobbit hut, België. Tussen 1969 en 1979 werd het Japanse pagodes, het Nature Extraordinary gerestaureerd en vandaag staat het open Museum, …). voor het publiek. www.domainedechevetogne.be www.chateau-de-veves.be

6 km PARK VAN FURFOOZ Het park nodigt u uit om zijn natuur, zijn archeologisch en geologisch erfgoed te ontdekken tijdens een gezinswandeling (4 km) die steeds de Lesse blijft volgen. Een afspraak met een archeologische site en een natuurreservaat. www.parcdefurfooz.be

Kasteel van Vêves © FT Province de Namur © FT Province

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “PARADISO” HOTEL “LE SAINT HADELIN” *** Les praules - 5560 Hulsonniaux Route de Neufchâteau 21 - 5561 Celles www.campingparadiso.be www.lesainthadelin.be

GASTENKAMER EN GÎTES HOTEL “LA CLOCHETTE” *** “LA FERME DES BELLES GOURMANDES” Rue de Vêves 1 - 5561 Celles Rue de Camp Romain 20 – 5500 Furfooz www.laclochette.be www.lafermedesbellesgourmandes.weebly.com 81 19 Celles

18 P 1 2 16

17 15 Furfooz . Château de Vêves 3 Vêves Aiguilles de Chaleux Pique-nique 13 Lavis 14 Chaleux La Lesse 4 5 Réserve naturelle La Lesse

Gendron-Gare 6 12 11 10 8 9 7 Gendron

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 18,2 5.00 u

82 VERTREK EN PARKING Collegiale kerk Saint-Hadelin van Celles Cachette 5561 Houyet STAP VOOR STAP

1 Op het kerkplein neemt u de trappen 12 Ga van de brug naar links en volg de naar de Ermitage (bewegwijzering oevers van de Lesse, linkeroever. rode driehoek). 13 In het gehucht Chaleux, ter hoogte van 2 In de Rue de l’Ermitage volgt u het strandje, volgt u het pad dat naar de de weg links. spoorbrug leidt en die u toelaat de Lesse over te steken. De route volgt de rivier, 3 Aan het kruispunt gaat u rechtdoor en u deze keer langs de rechteroever. volgt nu de bewegwijzering met blauwe driehoek, richting Lavis. 14 Passeer onder de spoorwegbrug en klim onmiddellijk naar rechts op een hellende 4 In het dorpscentrum slaat u linksaf, weg vol stenen. Route de Soinne. 15 De route komt in Furfooz. Neem de straat 5 In de bocht volgt u de weg door aan de overzijde: volg de bewegwijzering de velden. met gele driehoek. 6 Neem de weg naar Gendron, 16 Verlaat de weg om rechts een brede weg Rue sur le Mont. door de velden te volgen. 7 Ter hoogte van de kerk volgt u nu de 17 Neem de weg die naar het Kasteel bewegwijzering met gele driehoek. van Vêves leidt, 300 m lager gelegen 8 Ga verder in de Rue du Plantis, richting (bewegwijzering rode driehoek). Gendron-Gare. 18 In de bocht verlaat u de weg om rechts 9 Iets verder verlaat u de weg om rechts een weg te volgen die naar de heuvelkam een andere weg te nemen die in het leidt. kreupelhout verdwijnt. 19 Sla af naar rechts om via deze landweg 10 Het pad snijdt de bochten af van de weg Celles te bereiken. naar Gendron-Gare.

11 Passeer onder de spoorlijn en steek de Lesse over (bewegwijzering blauwe driehoek).

OPENBAAR VERVOER Treinstation van Gendron-Gare

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE

150 m 150 m Office du Tourisme Rue de la Station 21A - 5560 Houyet 082/22.32.14

80 m www.tourismehouyet.be

Celles Chaleux Celles

83 20

© WBT – P. Pauquay – P. © WBT Wie zou denken dat men in Wallonië zuiderse we- gen kan verkennen? Deze verbazende wandeling brengt u naar het ‘Pays des Eaux Vives’, het land van de snelstromende wateren.

Welkom in het Zuiden, in Nismes… Hier verwarmt de Nismes zon de kalkbodem waardoor zich een weelderige flora kan ontwikkelen. Het ‘Bois de la Tienne aux Pauquîs’ en zijn dennen lijken trouwens aan beetje Een totaal op de ‘garrigue’, dat typisch Provençaals landschap. Voorbij Dourbes volgt u de vallei van de Viroin. De andere omgeving rivier is weergaloos helder. Langs de oevers worden de elzen afgewisseld met open plekken, begroeid met gras. U wandelt door een helder bos. Bij het Thema’s panorama van de ‘Roche aux Faucons’ hebt u, met een beetje geluk, kans om de oude stoomtrein van 14,7 de 3 Valleien te zien voorbij tuffen. Het uitzicht lijkt wel een prentkaart. Bij het naderen van Nismes ontdekt u de verrassende site van de ‘Fondry des Chiens’. En deze natuurlijke afgrond vormt meteen het eindpunt van de wandeling.

Tijdens deze wandeling volgt u paden van de weg naar Compostela.

84 TE BEZOEKEN

4 km 10 km DE SPOORLIJN VAN DE 3 VALLEIEN ESPACE ARTHUR MASSON Maak een reis door de tijd met een echte Het spektakelparcours ‘Trignolles’ is een stoomtrein die u meeneemt door de valleien klank- en lichtspel met 11 scènes waarbij van de Viroin en de Boven-Maas. dialogen in het Waals de evolutie van het www.cfv3v.be plattelandsleven in de Ardennen evoqueren in de periode 1930-1960. De Espace biedt ook een animatie van een uur voor groepen 4 km in een klas uit 1932 met de naam: ‘De school GROTTEN VAN NEPTUNE van weleer’ Ga ondergronds en bewonder het werk van www.espacemasson.be de natuur. Wandel door de grotten en langs de paden van de zone die als Natura 2000 11 km werd geklasseerd. De apotheose is een ECOMUSÉE DU VIROIN schitterend klank- en lichtspel terwijl u op De verzameling van dit getuigenismuseum de ondergrondse rivier vaart. bevat vooral werktuigen, machines en www.grottesdeneptune.be affiches over plattelandsberoepen. Tijdens uw bezoek ontdekt u de verschillende traditionele beroepen: houthakker, klompenmaker, smid... www.ecomusee-du-viroin.be

De Spoorlijn van de 3 Valleien © Bernard Carbonneaux © Bernard

BLIJVEN SLAPEN

CAMPING “ARDINAM” *** GÎTES DU MOULIN Try des Baudets 1 - 5670 Olloy-sur-Viroin Rue du Ternia 34/38 - 5670 Treignes www.ardinam.be www.gitesdumoulin.be

VAKANTIEDORP VAN OIGNIES HOTEL “LE MELROSE” ** Rue du village de vacances 13 Rue Albert Grégoire 33 - 5670 Nismes 5670 Oignies-en-Thiérache www.lemelrose.be www.ardennen-online.com 85 6 8

5 Tienne aux Pauquîs 7 Dourbes 4 Réserve naturelle 9 10 GR Roche à Lomme La Haute Roche Pique-nique 3 11 L’Eau Blanche Chemin de fer

GR L’Eau Noire 12 2 15 GR Liaison : H Les Sangles 14 16 1 13 Nismes P 17 Chemin de fer Roche aux Faucons Les Abannets Le Viroin

22 18 Réserve naturelle 21 20 19 Fondry des Chiens

MOEILIJKHEIDSGRAAD BEWEGWIJZERING 14,7 5.00 u

86 VERTREK EN PARKING Office du Tourisme de Viroinval Rue Vieille-Eglise 5 5670 Nismes STAP VOOR STAP

1 Aan het Office du Tourisme volgt u de Rue 12 Op de top van de stevige helling volgen Bassidaine naar de rotonde. Daar neemt u de GR® en de Compostela bewegwijzering rechts de Rue Saint-Roch. het dalende pad aan de rechterkant.

2 Neem er rechtover de Rue de la Station, 13 Aan de voet van de afdaling slaat richting Dourbes. u rechtsaf. De weg leidt naar een steengroeve (bewegwijzering gele ruit). 3 Steek de overweg over en ga rechtdoor omhoog naar de boerderij 14 Kort voorbij de steengroeve komt de (bewegwijzering groene rechthoek). route bij een spoorwegbrug. Neem rechts het pad dat er langs loopt 4 Laat de boerderij rechts liggen en ga (verbindingsparcours). verder in het bos links. 15 Steek de Viroin over. Bij het verlaten van 5 Ga verder langs de hellende weg. de spoorwegbrug gaat u onmiddellijk links 6 Rechts daalt de groene bewegwijzering omhoog langs het steile pad. af naar de Roche à Lomme. Ga rechtdoor 16 Op de top van de heuvel neemt u links de naar de blauw-en-witte bewegwijzering weg die u naar de site van de Roche aux (verbindingsparcours). Faucons voert. (bewegwijzering gele ruit). 7  Volg de weg links, Rue de Tienne-du-Loret 17 Uitzichtpunt van de Roche aux Faucons. (blauw-en-witte bewegwijzering). 18 De weg draait af naar links, om de parking 8 Sla rechtsaf en ga naar het centrum van van de Fondry des Chiens te bereiken. Dourbes, via de Rue de Fagnolle. 19 Kort na de Fondry des Chiens daalt de 9 Wandel verder naar de kerk en route naar een kleine weg. neem het pad links langs de kerk (GR® bewegwijzering). 20 Neem de Rue Saint-Joseph naar Nismes.

10 U bereikt een kleine weg die naar de 21 Steek de brug links over. Haute Roche leidt. 22 Ga op de andere oever naar het Office du 11 Kort na de Haute Roche (klimsite), gaat u Tourisme, gevestigd in een oude molen. langs de brug en verder rechtdoor langs de Viroin.

OPENBAAR VERVOER TEC lijn express 56, Namur - Couvin

HOOGTEVERSCHIL INFORMATIE

160 m 160 m Office du Tourisme Rue Vieille-Eglise 5 - 5670 Nismes 060/31.16.35 120 m www.viroinval.be

Nismes Viroin Nismes

87 Ontdek al de wandelevenementen in onze agenda

die regelmatig wordt geüpdatet op onze website:

walloniebelgietoerisme.be/wandelagenda © WBT - Pierre Pauquay - Pierre © WBT Een realisatie van Wallonie Belgique Tourisme (WBT) asbl Verantwoordelijke uitgever: M. Vankeerberghen, Afgevaardigd Bestuurder van WBT, Grasmarkt, 25-27 – 1000 Brussel • Coördinatie: Dienst Producten – S. Burgeon - K. Bronselaer • Omslagfoto: Les 7 Meuses © WBT – Bruno D’Alimonte – Lompret © WBT – Bruno D’Alimonte • Concept en opmaak: Lielens • Inhoud: Pierre Pauquay • Gedrukt in mei 2019 • Alle inlichtingen in deze brochure werden verzameld met de grootste zorg maar worden louter ter informatie gepubliceerd. Deze brochure is in geen enkel geval contractueel en de aansprakelijkheid van de uitgever kan niet ingeroepen worden. Voor alle vergissingen, onopzettelijke weglatingen of latere wijzigingen kan Wallonie Belgique Tourisme asbl niet aansprakelijk worden gesteld.

Het gebruik van alcohol is gevaarlijk voor de gezondheid. Consumeer en geniet met mate. Depotnummer: D/2019/9186/31 Zin in nog meer ontdekkingen? Voor elk van onze thema’s kunt u onze publicaties op papier doorbladeren of ze online downloaden zodat u alles bij de hand hebt om een succes te maken van uw uitstap.

NATUUR EN LOGIES

Heerlijk fietsen in de Ardennen Ontdek 20 niet te missen fietscircuits in Wal- lonië en trek door bossen en platteland, langs waterlopen en kastelen of ontdek charmante steden. walloniebelgietoerisme.be/fietsen

Wallonië, golfbestemming Bijna 40 golfparcours in Wallonië wachten op liefhebbers van het witte balletje. walloniebelgietoerisme.be/golf

Kaart met de camperplaatsen Ontdek onze publieke zones en campings in het zuiden van België, waar aangepaste plaatsen zijn voorzien voor campers. walloniebelgietoerisme.be/motorhomes

CULTUUR Echte Ardennen en Waalse Steden Met haar 88 kortingsbonnen is de brochure Echte Ardennen en Waalse Steden de niet te missen brochure om uw vakantie, weekend of daguitstap in Wallonië voor te bereiden. walloniebelgietoerisme.be/echteardennen

Wallonië, land van kastelen Langs uitgestippelde autoroutes kunt u heel wat kastelen ontdekken. Voor elk van deze circuits wordt een fiets- en een wandelroute aangeboden rond een befaamd Waals kasteel. walloniebelgietoerisme.be/kastelen

Ontdek 22 Waalse steden Charmante stadjes, culturele of kunststeden… Deze boekjes bieden een reeks activiteiten en niet te missen bezoeken. Ze staan vol leuke lokale adresjes en gastronomische tips om ten volle te kunnen genieten tijdens uw verblijf in een van de Waalse steden. walloniebelgietoerisme.be/steden STREEK EN KNOWHOW

Smullen in Wallonië Langs Waalse wegen zijn de gelegenheden om gevarieerd en lekker te smullen nooit ver weg. Ontdek 28 smulroutes die u uitnodigen voor ontmoetingen met gepassioneerde producenten die fier zijn op hun streek. smulleninwallonie.be

De Bierroute van Wallonië België is bekend voor zijn kwaliteitsbieren. Op deze kaart vindt u de Waalse brouwerijen die kunnen bezocht worden. Stippel zelf uw route uit! smulleninwallonie.be

De Wijn- en stokerijroute Wallonië positioneert zich steeds meer als wijn- en sterkedrankenproducent. Ontdek hier de Waalse wijngaarden en distilleerderijen die u langs deze route kunt bezoeken. smulleninwallonie.be

GR-pad van de Trappistenabdijen Het pad verbindt de 3 Waalse abdijen. De route is opgesplitst in twee trajecten: Orval-Rochefort (116 km) en Rochefort-Chimay (174 km). smulleninwallonie.be

Bedrijfsbezoek Deze brochure biedt een kennismaking aan met Waalse ondernemers die u hun knowhow laten ontdekken. bedrijfsbezoek.be

BUITENGEWOON

15 tochten om buitengewoon Wallonië te ontdekken Uw kinderen houden van de openlucht en verras- singen? Ontdek onze buitengewone gezinswan- delingen in Wallonië. walloniebelgietoerisme.be/buitengewoon

91 .be © WBT - Bruno D’Alimonte © WBT walloniebelgietoerisme .nl