Exploratief Onderzoek Naar De Relatie Tussen De Specifieke Karakteristieken Van De Belgische Kust En De Interventies Uitgevoerd Door De Strandredders
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Opleiding Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen Academiejaar 2013 – 2014 Exploratief onderzoek naar de relatie tussen de specifieke karakteristieken van de Belgische kust en de interventies uitgevoerd door de strandredders Masterproef voorgelegd tot het behalen van de graad van Master in de Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen. Door: Sanne Benoot en Annelies Schoutteet Promotor: Prof. Dr. J. Bourgois Co-promotor: Prof. Dr. I. Tallir Woord vooraf WOORD VOORAF In het kader van onze opleiding Master in de Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen gingen wij, Sanne en Annelies, de uitdaging aan om een masterproef te schrijven. Als ervaren redders aan de Belgische kust kregen wij van Prof. Dr. Jan Bourgois de kans om onze kennis rond de reddingsdienst toe te passen in dit innovatief onderzoek. Op 16-jarige leeftijd besloten wij om de opleiding Redder Aan Zee te volgen. Daarna waren wij één van de vele cursisten die een vakantiejob kregen aangeboden binnen de reddingsdienst. Ondertussen hebben wij op 23-jarige leeftijd al heel wat ervaring en kennis kunnen opdoen in verband met de veiligheid op het strand en hoe deze gegarandeerd kan worden. Het was dan ook zeer boeiend om ons hier verder in te verdiepen. Wij willen in de eerste plaats onze promotor Prof. Dr. Jan Bourgois en co-promotor Prof. Dr. Isabel Tallir uitvoerig bedanken voor de begeleiding bij dit onderzoek. Zij stonden steeds paraat om ons te helpen bij het uitwerken van de literatuurstudie en het verwerken van de resultaten. Wij konden steeds rekenen op uitgebreide en opbouwende feedback waardoor wij tot dit mooi eindresultaat zijn gekomen. Als belangrijke factor binnen dit onderzoek mogen wij zeker de tien hoofdredders niet vergeten. Hun medewerking aan dit onderzoek was van cruciaal belang. Alle hoofdredders van de tien badsteden waren onmiddellijk bereid om even tijd vrij te maken voor ons. Zonder hen was dit onderzoek onmogelijk geweest. Ook het I.K.W.V. droeg haar steentje bij. An Beun zorgde ervoor dat wij de noodzakelijke gegevens verkregen om een kwalitatief werk af te leveren. Verder willen wij ook onze ouders en vrienden bedanken voor hun steun en voor het meermaals herlezen van dit eindwerk en de vele tips die zij ons hebben meegegeven. Dus aan iedereen die ons geholpen heeft, een welgemeende dankuwel! I Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF .................................................................................................................... I INHOUDSOPGAVE ................................................................................................................ III ABSTRACT ............................................................................................................................ VII LITERATUURSTUDIE ............................................................................................................. 1 1. VERDRINKING ............................................................................................................ 1 1.1. Definitie van verdrinking ........................................................................................ 1 1.2. Risicofactoren voor verdrinking .............................................................................. 3 1.3. Prevalentie van verdrinking wereldwijd .................................................................. 5 1.4. Prevalentie van verdrinking in België ..................................................................... 7 1.5. Preventie van verdrinking ....................................................................................... 9 2. DE STRANDREDDINGSDIENST AAN DE BELGISCHE KUST ........................... 14 2.1. Historiek ................................................................................................................ 14 2.2. Intercommunale Kustreddingsdienst West-Vlaanderen (I.K.W.V.) ..................... 15 2.3. Opleiding voor Redder aan Zee, georganiseerd door WOBRA ............................ 16 2.4. Taken van de redders ............................................................................................. 17 2.5. Communicatiekanalen van de redders ................................................................... 18 2.6. Hulp- en reddingsmiddelen ................................................................................... 19 2.7. Conclusie ............................................................................................................... 22 3. OVERZICHT VAN DE CLASSIFICATIE VAN DE STRANDEN: IMPACT VAN DE STRANDMORFOLOGIE EN OMGEVING OP DE STRANDVEILIGHEID .... 23 3.1. Inleiding ................................................................................................................. 23 3.2. Classificatiesystemen in verband met de morfologie van het strand .................... 24 3.3. Factoren die een invloed hebben of een gevaar betekenen voor de strandgebruikers .................................................................................................... 31 4. PROBLEEMSTELLING & ONDERZOEKSVRAGEN ............................................. 38 4.1. Probleemstelling .................................................................................................... 38 4.2. Onderzoeksvragen ................................................................................................. 38 METHODIEK .......................................................................................................................... 40 1. PROCEDURE .............................................................................................................. 40 1.1. Onderzoeksdesign ................................................................................................. 40 III Inhoudsopgave 1.2. Dataverzameling .................................................................................................... 40 1.3. Meetinstrumenten ......................................................................................................... 41 2. DATA ANALYSE ....................................................................................................... 43 2.1. Beschrijvende analyse ........................................................................................... 43 2.2. Statistische analyse ................................................................................................ 45 RESULTATEN ........................................................................................................................ 47 1. AANTAL INTERVENTIES LANGS DE BELGISCHE KUST, 2009-2013 .............. 47 1.1. Aantal en type interventies uitgevoerd door de strandredders in de bewaakte zones ............................................................................................................................... 47 1.2. Aantal en type interventies uitgevoerd door de strandredders in de bewaakte zones weergegeven per badstad ....................................................................................... 48 1.3. Aantal en type interventies uitgevoerd door de strandredders in de bewaakte zones weergegeven per reddingspost .............................................................................. 56 1.4. Verschil tussen de badsteden, meetmomenten en posten onderling voor het aantal interventies, redders dagelijks van dienst en redders per 100 meter ..................... 63 2. MORFOLOGIE VAN DE BELGISCHE KUST, ANNO 2013 ................................... 67 2.1. Morfologie en de specifieke logistieke kenmerken ............................................... 67 2.2. Morfologie en specifieke logistieke kenmerken per badstad ................................ 68 2.3. Relatie tussen de verschillende morfologische en specifieke logsitieke kenmerken van de bewaakte zones .......................................................................................... 73 3. INSCHATTING VAN DE GEVAREN, ONDERVRAAGD BIJ DE HOOFDREDDER, LANGS DE BELGISCHE KUST, ANNO 2013 .......................... 75 3.1. Inschatting van de mogelijke negatieve invloed van de menselijke, natuurlijke en structurele factoren op de veiligheid van de strandgebruikers .............................. 75 3.2. Verband tussen de inschatting van de negatieve invloed en het aantal uitgevoerde interventies ............................................................................................................ 79 4. VERBAND TUSSEN MORFOLOGISCHE, SPECIFIEKE LOGISTIEKE & METEOROLOGISCHE KENMERKEN EN HET AANTAL UITGEVOERDE INTERVENTIES, ANNO 2013 ................................................................................... 81 4.1. Verband tussen de morfologische & specifieke logistieke kenmerken en het aantal uitgevoerde interventies ........................................................................................ 81 4.2. Verband tussen de meteorologische kenmerken en het aantal interventies .......... 82 4.3. Invloed van het aantal redders per 100 meter bewaakte zone op het aantal uitgevoerde interventies, anno 2013 ...................................................................... 84 DISCUSSIE .............................................................................................................................. 85 1. INTERPRETATIE VAN DE RESULTATEN ............................................................. 85 IV Inhoudsopgave 1.1. Aantal interventies langs de Belgische kust .......................................................... 85 1.2. Morfologische en specifieke logistieke kenmerken van de bewaakte