VERKIEZINGSBOODSCHAP GEZAMENLIJKE HUISARTSENORGANISATIES: INVESTEER FORS IN DE HUISARTSENZORG

Versterk de huisartsenzorg. Dat is de oproep van negen huisartsenorganisaties aan de politieke partijen die op 17 maart meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Corona heeft de urgentie ervan alleen maar verhoogd. De Dokter maakte een rondje langs de partijen. Centrale vraag: hoe willen jullie de (huisartsen)zorg versterken?

TEKST: CORIEN LAMBREGTSE // BEELD: KOEKEPEER

Verkiezingsboodschap huisartsenorganisaties De huisartsenzorg is de basis van de gezond- beschikbaarheid van betaalbare huisvesting ◼◼Vereenvoudig het stelsel en geef innovaties heidszorg in Nederland. Voor maar 15 euro per en op een toekomstbestendige inrichting de ruimte. Voer het Hoofdlijnenakkoord maand kunnen 17 miljoen mensen elke dag bij van de (huisartsen)spoedzorg. Huisartsenzorg zorg. Maak pre-concurren- de huisarts terecht. Om de huisartsenzorg in tiële afspraken tussen zorgverzekeraars de toekomst overeind te houden, zijn forse ◼◼Zorg goed voor de kwetsbare patiënt. en zorgverleners over een adequate (ICT-) investeringen nodig. Dat is de boodschap van Regel voldoende en adequate infrastructuur en zorg voor kwetsbare negen huisartsenorganisaties aan de poli- thuiszorg, eerstelijns- en ggz-bedden, groepen. Kom met een regionaal budget tiek. En die boodschap is vertaald naar drie verpleeghuizen en mogelijkheden voor voor Organisatie & Infrastructuur. concrete speerpunten: consultatie van de ggz en specialist ouderengeneeskunde. Faciliteer een De boodschap is ondertekend door ◼◼Houd de huisarts in de wijk. Maak het goede organisatie van de eerstelijnszorg de LHV, InEen, IOH (hoogleraren huisartsenvak en het praktijkhouder- in wijk en regio. Stimuleer gemeenten Huisartsgeneeskunde), Het Roer Moet schap aantrekkelijker. Verhoog het aantal en zorgverzekeraars om de ‘potjes bij Om, Huisartsopleiding Nederland, opleidingsplaatsen en zorg voor een goede elkaar te leggen’. LHOV (huisartsenopleiders), Lovah, spreiding over het land. Zet in op voldoende NHG en VPH.

de Dokter 1/2021 17 il je dat je boodschap in Daar zijn we niet alleen in de verkiezingstijd, Den Haag doorkomt, dan maar ook in de jaren erna mee bezig.’ Meer weten moet je er vroeg bij zijn’, over de Tweede vertelt Margriet Niehof, ◼◼ INVESTERINGEN Kamerverkiezingen? ‘Wadviseur Public Affairs van de LHV. ‘Meer dan De hoofdboodschap van de negen huisartsen- een jaar geleden zijn we al met een kerngroep organisaties is dat er meer geïnvesteerd moet In het online Dossier Verkiezingen vanuit de negen huisartsenorganisaties gaan worden in de huisartsenzorg. ‘Alleen forse in- & huisartsenzorg 2021 vindt u de zitten om gezamenlijk een boodschap op te vesteringen helpen nog.’ Niehof: ‘Door de ver- volledige verkiezingsboodschap stellen. Dat lijkt vroeg, maar we wilden ons grijzing en ouderen die langer thuis wonen en het Overzicht Tweede Kamer verhaal op tijd bij de verkiezingsprogramma- neemt de zorgvraag toe. Tegelijkertijd groeit Verkiezingsprogramma, waarin de commissies hebben, zodat zij onze boodschap het tekort aan huisartsen, doktersassistenten, zorgparagrafen van de verschil- konden opnemen in hun teksten over zorg. triagisten en praktijkondersteuners. Dit is lende partijen zijn samenvat. Het begint met de verkiezingsprogramma’s, niet vol te houden. Daarom zijn er investe- die zijn de basis voor het nieuwe regeerak- ringen nodig. We geven in onze verkiezings- Op 8 maart vindt Het Grote Zorg- koord. Het is dus heel belangrijk dat duidelijk boodschap aan wat huisartsen concreet nodig debat plaats, online vanaf 19.30 is wat partijen met de zorg, en dus ook met de hebben. Denk aan meer opleidingsplaatsen, uur. Het debat met elf kandidaat- huisartsenzorg willen.’ voldoende huisvestingsmogelijkheden, een Kamerleden is mede-georgani- Het is volgens Niehof ook heel belangrijk toekomstbestendige inrichting van de spoed- seerd door de LHV. Aanmelden kan om de boodschap met meer partijen tege- zorg, voldoende thuiszorg en structureel via de LHV-website. lijk kracht bij te zetten. ‘Het geluid van de meer tijd voor kwetsbare patiënten.’ LHV wordt sterker als we samen met andere Zodra de nieuwe Tweede Kamerleden zijn ge- In februari 2021 hebben LHV en organisaties optrekken. In dit geval alle huis- ïnstalleerd en de portefeuilles zijn verdeeld, NHG in lijn van de verkiezings- artsenorganisaties, maar als het nodig is ook gaat Niehof op kennismakingstoer, al dan boodschap een schriftelijke reactie met alle eerstelijns organisaties. In coronatijd niet online. ‘Het lijkt erop dat er straks heel gegeven op de VWS-discussienota hebben we gezien dat er snel heel veel aan- wat nieuwe zorgwoordvoerders aantreden. Zorg voor de Toekomst, waarin dacht uitgaat naar de ziekenhuizen en de IC- De belangrijkste vraag is natuurlijk welke een beeld van de toekomstige zorg capaciteit. Maar de eerstelijns zorgverleners partijen samen de regering gaan vormen. wordt geschetst. Er is meer tijd staan wel in de frontlinie. Zij moeten ook Daar hangt veel van af. Hoewel, we zien in per patiënt nodig om het huisart- beschermd en gesteund worden. Dat belang alle verkiezingsprogramma’s dat er meer senvak goed te kunnen blijven moeten we steeds weer onder de aandacht aandacht nodig is voor preventie en dat de uitoefenen. brengen. Eén keer een boodschap brengen is huisartsenzorg moet worden versterkt. Onze niet genoeg, de kracht zit in de herhaling. We boodschap lijkt dus wel doorgekomen.’ ¶ U vindt alle informatie op moeten elke gelegenheid aangrijpen om ons www.lhv.nl/verkiezingen verhaal te vertellen en onszelf te laten zien. 18 de Dokter 1/2021 , D66 ‘Juiste zorg op juiste , VVD plek vraagt meer tijd ‘Slimmere zorg, voor de patiënt’ meer samenwerking, betere bekostiging’

‘Een les die we in coronatijd hebben geleerd, is dat we ‘De digitalisering biedt beslissen. Het is belangrijk beter moeten zijn voorbereid zijn op crises. We zijn op de kans om medische dat huisarts en patiënt met ◼punten toch wel overvallen. Mondkapjes en andere persoon- ◼zorg te leveren die niet elkaar in gesprek gaan over lijke beschermingsmiddelen bijvoorbeeld, zouden we dichter tijd- en plaatsgebonden de behoeften van de patiënt bij huis moeten maken. is. Voor veel mensen is het en de mogelijkheden, en dan Tegelijk zijn er in coronatijd ook mooie dingen gebeurd. Veel makkelijk dat ze met een samen een beslissing nemen. zorgpartijen, ook de huisartsen, hebben flexibel en krachtig arts kunnen bellen, e-mailen De huisarts is onmisbaar om op de situatie gereageerd. Er is veel meer samengewerkt of beeldbellen. Dat scheelt te zorgen dat de patiënt de en er is een grote sprong gemaakt in de toepassing van in- tijd en gereis. Het gaat niet juiste zorg krijgt op de juiste novatieve technieken. Dat zijn ontwikkelingen die nieuwe alleen om jongeren, er zijn plek. Voorwaarde is dat we mogelijkheden bieden. ook digitale tools ontwikkeld toewerken naar een lagere In coronatijd hebben veel huisartsenpraktijken uit veilig- voor mensen met dementie normpraktijk, zodat huisart- heids- en gezondheidsoverwegingen langere consulten thuis en in het verpleeghuis, sen meer tijd hebben om in ingevoerd. Dat geeft de tijd om door te vragen en om samen zoals beeldbellen, digitale gesprek te gaan. met de patiënt tot beslissingen te komen. Aan de andere kant groepsactiviteiten en het on- Meer tijd voor de patiënt blijkt dat niet elke patiënt fysiek hoeft te worden gezien. Veel derhouden van contact met maakt het werk van de huis- klachten en vragen kunnen telefonisch worden opgelost. Er de mantelzorgers. Natuurlijk arts leuker. Daardoor zullen zijn voorbeelden van praktijken waar een huisarts telefoon- is digitale ondersteuning jonge mensen eerder voor dienst heeft en samen met de assistentes heel wat vragen niet altijd een oplossing. het huisartsenvak kiezen. afhandelt. Hetzelfde geldt voor beeldbellen. Voor de oudere Maar meer innovatie, minder Dat is hard nodig, gezien het generatie is het even wennen, maar voor jongeren is beeld- regels en meer samenwer- oplopende tekort. Ik heb me bellen iets heel gewoons. king is wel de kant die we op er persoonlijk voor ingezet Er zijn oplossingen nodig om de huisartsenzorg te verster- moeten. dat er dit jaar 20 huisartsop- ken, maar wat de VVD betreft gaat dat niet alleen om extra Regionale zorgplannen kun- leidingsplekken bijkomen, geld. Laten we investeren in technische oplossingen: slimme nen daarbij helpen. Het idee en dan vooral in krimpregio’s zorg. En wellicht is het mogelijk de zorg anders te organise- is om per regio de zorgbe- waar de nood het hoogst is. ren, spreekuren anders in te richten en de randvoorwaarden hoeften in kaart te brengen Daarnaast moeten we kijken te veranderen. Er zijn nu wetten en regels die de samenwer- en vervolgens met alle hoe het praktijkhouderschap king tussen huisartsen, wijkverpleging, ziekenhuizen en het zorgpartijen, de gemeente aantrekkelijker kan wor- sociaal domein bemoeilijken. Ook zou de bekostiging, nu en de zorgverzekeraar, te den gemaakt voor nieuwe per domein geregeld, veel meer om de patiënt zelf moeten kijken hoe in die behoeften generaties huisartsen. Want worden georganiseerd. Daar ligt een taak voor de politiek.’ ¶ kan worden voorzien. die willen een goede balans Meer samenwerking be- tussen werk en privé.’ ¶ tekent ook: meer samen de Dokter 1/2021 19 , CDA

‘Aanpakken , PVDA huisartsentekort’ ‘Structurele financiering voor langere consulten’

‘In coronatijd hebben taakherschikking, bijvoor- ‘De onzichtbare hand van de markt stuurt ons vaak de we geleerd dat er in de beeld door meer physicians verkeerde kant op. Het credo in Nederland was: beter ◼zorg veel meer kan worden assistants en verpleegkundig ◼goedkoop importeren, dan zelf duur produceren. Daar zijn we samengewerkt. En dat de specialisten in te zetten. in coronatijd flink tegen aangelopen. Basisvoorzieningen als IC- digitalisering oplossingen Actie 2: ondersteun en capaciteit, beschermingsmiddelen en testinfrastructuur moeten biedt, bijvoorbeeld in de stimuleer de digitalisering. op orde zijn. vorm van e-consulten en Actie 3: maak de huisart- Het goede nieuws is dat we ook hebben gezien dat samenwer- beeldbellen. We hebben senpraktijk aantrekkelijk. king tot veel betere resultaten leidt. Samenwerking in de zorg geleerd dat de zorg reserve- Onderzoek hoe praktijkhou- bleek dé sleutel tot het opvangen van de eerste coronagolf. We capaciteit nodig heeft, zowel ders beter kunnen worden zagen het niet alleen in de ziekenhuiszorg, maar veel breder. in menskracht als bedden en ondersteund. En actie 4: Zorgverzekeraars sturen op zoveel mogelijk gesprekken per uur middelen. zorg voor regelmatig overleg bij de huisarts, maar soms is een langer gesprek noodzakelijk. Die lessen helpen ons om met de gemeente. Huisart- Veel huisartsen zijn in coronatijd digitale consulten gaan doen, de zorg te verbeteren en sen besteden er veel tijd aan maar dat kan niet altijd en ook niet voor iedereen. Voor som- problemen op te lossen, ook om patiënten wegwijs te mige mensen blijft een face-to-face contact nodig. Vaak gaat in de huisartsenzorg. Ik heb maken in het sociaal domein. het om mensen die wat meer tijd nodig hebben. Daarom pleiten het zelf altijd over drie B’s: de Als gemeenten huisartsen wij voor structurele financiering van 20-minuten consulten en zorg moet beschikbaar, be- daarin ondersteunen levert als het nodig is langer dan 20 minuten. Dit doen we door in de taalbaar en bereikbaar zijn, dat tijd op. bekostiging de rol van de verzekeraar te beperken en door extra voor iedereen in Nederland. Elke regio vraagt andere geld voor de huisartsenzorg uit te trekken. De huisartsen willen meer oplossingen. Daarom is het Wij willen de regierol weghalen bij de zorgverzekeraar. Want tijd voor de patiënt, maar dat zo belangrijk om een ‘regio- samenwerken blijkt meer op te leveren dan concurrentie. In lukt alleen als het huisartsen- beeld’ te maken. Breng per een nieuwe samenwerkingsvorm krijgen naast ziekenhuizen tekort wordt aangepakt. In regio de zorgbehoeften in en patiënten ook huisartsen zeggenschap in de spreiding van december vorig jaar heb ik kaart en kijk vervolgens hoe essentiële zorg. En we willen de Mededingingswet aanpassen een actieplan gemaakt waar daarin kan worden voorzien. zodat alle zorgverleners in de eerste lijn ongehinderd kunnen ik me de komende periode Bijvoorbeeld door innovatie samenwerken. voor blijf inzetten. In dat plan en preventie, maar ook door De eerstelijnszorg in Nederland is een groot goed. Daarom wil- staan vier acties. Actie 1: zorg rigide regels aan te passen len wij dat er per wijk of dorp een eigen gezondheidscentrum voor meer opleidingsplaat- die oplossingen in de weg komt, waar de huisarts kan samenwerken met wijkverpleging, sen, met name in krimpre- staan.’ ¶ thuiszorg en fysiotherapeuten om de beste zorg te bieden en gio’s, en maak gebruik van waar de medisch specialist ook spreekuur kan komen houden.’ ¶

20 de Dokter 1/2021 , PVV ‘Meer tijd voor de patiënt levert alleen , SP maar winst op’ ‘Meer huisartsen opleiden, werkdruk omlaag’

‘De marktwerking in De PVV wil dat huisartsen ‘In coronatijd is bevestigd wat de SP al een hele tijd de zorg heeft ertoe genoeg tijd hebben voor zegt: in de zorg gaat het beter als er wordt samenge- ◼geleid dat er te veel acute hun steeds ouder wordende ◼werkt in plaats van geconcurreerd. zorg is weggesneden. Dat is patiënten. Dat vraagt om Wat in ons huidige stelsel steeds als onmogelijk werd gezien, de les die we in coronatijd langere consulten. Huisart- bleek nu ineens tóch mogelijk: zorgverzekeraars deelden hebben geleerd. Er zijn de af- sen zijn de poortwachter van de rekening, ziekenhuizen verdeelden patiënten, onnodige gelopen jaren vijf ziekenhui- de zorg, de vraagbaak voor bureaucratie ging overboord. Er kwam meer regie, al hebben zen, zestien intensive cares patiënten en daarmee van we gezien dat de regie op veel plekken juist nog beter kan. en negentien spoedeisende onschatbare waarde in ons Bovenal hebben we de cruciale rol van zorgverleners in onze hulpposten wegbezuinigd. zorgstelsel. Ook in de acute samenleving gezien en hoe belangrijk het is dat we hen veel Het is duidelijk geworden dat zorg spelen huisartsen een meer en beter gaan waarderen. er een apart gefinancierde belangrijke rol. Meer tijd voor de patiënt, daar staan wij helemaal achter. crisisreserve moet zijn, die Verschillende onderzoeken Juist in de huisartsenzorg. Er zijn al heel wat pilots geweest niet kan worden wegbezui- hebben aangetoond dat het die hebben aangetoond dat langere consulten zorgen voor nigd. niet alleen beter is voor de minder medicijnvoorschriften en minder doorverwijzingen De coronatijd heeft ook huisarts en de patiënt als de naar de specialist. Het contact tussen (huis)arts en patiënt is laten zien dat er nieuwe huisarts meer tijd kan nemen enorm belangrijk. Je kunt wel alles willen oplossen met pillen oplossingen mogelijk zijn. Ik voor een consult, maar dat en e-health, maar zorg is en blijft mensenwerk. vond het bijzonder te zien de zorg er over het geheel Meer tijd voor een patiënt geeft de ruimte om beter te hoe huisartsen zijn inge- genomen ook nog eens zoeken waar klachten vandaan komen, wat de onderlig- sprongen om het mogelijk te goedkoper door wordt. Met gende oorzaken zijn en hoe die kunnen worden aange- maken dat coronapatiënten meer tijd voor de patiënt pakt. Daarom moet het 15-minuten consult er wat ons betreft eerder naar huis kunnen slaan we twee vliegen in één nu echt komen. Dit betekent concreet dat de omvang van de vanuit het ziekenhuis. klap.’ ¶ normpraktijk omlaag moet. Daarmee kan ook de werkdruk Er is ook te veel op de van huisartsen worden verlaagd. Die is bijzonder hoog omdat huisartsenzorg beknibbeld. er te weinig huisartsen zijn, met name in krimpgebieden. Er zijn dus verschillende oplossingen nodig, afhankelijk van de situatie in een regio, maar er moeten in ieder geval ook meer huisartsen worden opgeleid.’ ¶

de Dokter 1/2021 21 MIRJAM BIKKER, CHRISTENUNIE ‘Aandacht is de sleutel

voor goede zorg’ , GROENLINKS ‘Geen nieuwe pilots, maar een nieuwe norm’

‘Alle mensen zijn Het belangrijkste is dat men- ‘De zorg moet het hebben van samenwerking. Niet van kwetsbaar, maar zeker sen zorg krijgen die nodig efficiency-denken, marktwerking en concurrentie. Dat ◼de mensen in de verpleeg- en zinvol is. Dat vraagt een ◼heeft de coronacrisis duidelijk laten zien. Het leek allemaal huizen en de gehandicapten- goed zorgnetwerk in de wijk, heel efficiënt georganiseerd, maar uiteindelijk was er geen zorg. Dat heeft corona nog veel meer aandacht voor buffer om een crisis als deze op te vangen. En dat hebben we weer scherper laten zien. We preventie en ook veel meer geweten. Het ergste is dat de mensen die het meest kwets- hebben ook opnieuw gezien aandacht voor mensen met baar zijn er het meest onder lijden. hoe belangrijk de mensen dementie die langer thuis De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat het zorgstelsel zijn die in de zorg werken wonen, want dat worden er beter moet. Geen op winst gerichte zorgverzekeraars, maar en hoe belangrijk het is om steeds meer. publieke zorgfondsen. Bekostiging op basis van de behoefte buffers te hebben, zodat de De huisarts heeft een belang- van de populatie in een regio, in plaats van bekostiging op zorg in een crisis kan worden rijke rol in het zorgnetwerk basis van productie. En zeker ook meer tijd voor de patiënt, opgeschaald. Dat zijn lessen in de wijk, maar kan die rol want dat is voor iedereen goed nieuws. Voor huisartsen: die we vast moeten houden. alleen vervullen als hij meer hun werkdruk gaat omlaag. Voor patiënten: zij krijgen meer Goede zorg vraagt meer ondersteuning krijgt, bij- aandacht en betere zorg. Voor premiebetalers: de kosten van tijd voor de patiënt. Wat de voorbeeld van praktijkonder- de zorg gaan omlaag doordat klachten vaker in de eerste lijn ChristenUnie betreft: meer steuners voor ggz-proble- worden opgelost, in plaats van in de tweede lijn. aandacht voor de patiënt. matiek en voor chronische De zorg is een publiek goed waar iedereen recht op heeft. Aandacht is de sleutel voor zorg. Dat moet dus mogelijk Daarom is het belangrijk dat de overheid de regie herneemt goede, passende zorg. worden gemaakt. Ook moet en de normen stelt. Er zijn al genoeg pilots geweest, nu is er Zowel voor de huisarts als de het eenvoudiger worden om een beleidsbeslissing nodig die ‘meer tijd voor de patiënt’ patiënt is het fijn als er meer samen te werken, binnen het structureel mogelijk maakt. En er zijn publieke zorgfond- rust in het spreekuur zit en er zorgnetwerk en ook met het sen nodig die deze beleidsbeslissing vervolgens uitvoeren, tijd is voor een echt gesprek. sociale domein. Bijvoorbeeld in samenwerking met de zorgpartijen in de regio. Want de Bijvoorbeeld over de vraag doordat er per wijk een plan situatie in Groningen is nu eenmaal anders dan in . of een bepaalde behandeling wordt gemaakt. Het doel is De zorgprofessionals weten zelf het beste wat er in hun regio wel of niet zinvol is. dat mensen zo snel mogelijk nodig is, wat de oplossingen zijn en hoe zij willen samenwer- Het zou kunnen dat meer tijd de juiste zorg krijgen, zo ken. Dat hebben we in de coronatijd kunnen zien. Laten we in de eerste lijn kosten be- dicht mogelijk bij huis.’ ¶ die lessen benutten.’ ¶ spaart in de tweede lijn, maar dat is niet het eerste doel.

22 de Dokter 1/2021 , SGP ‘Afspraken in de regio over eerstelijnszorg en taakverdeling’ , 50PLUS ‘Preventie houdt de zorg betaalbaar’

‘Liefdevolle, professio- wordt intensiever. Daarom ‘Het is nu al moeilijk om voldoende, goed opgeleide ar- nele zorg en onder- is het belangrijk dat huis- beidskrachten voor de zorg te vinden, in de toekomst ◼steuning zijn van onschatbare artsen meer tijd krijgen ◼wordt dat nog moeilijker. De arbeidsmarkt wordt steeds waarde en verdienen hogere voor hun patiënten. Zodat krapper, terwijl er steeds meer oudere mensen zullen komen waardering. Dat hebben we ze bijvoorbeeld een goed die zorg nodig hebben. Daar moeten we nu op anticiperen. door de coronacrisis opnieuw gesprek kunnen hebben over De coronapandemie heeft laten zien dat de druk op de zorg ontdekt. De SGP pleit voor behandel(on)mogelijkhe- te groot kan worden. Tegelijkertijd hebben we gezien dat een structureel hoger salaris den en keuzes in de laatste er heel veel meer mogelijk is als er in de zorg beter wordt voor verpleegkundigen en levensfase. samengewerkt. Er gebeuren dingen die voorheen nooit kon- verzorgenden en betere Juist huisartsen hebben de den, zowel op het gebied van samenwerking als van e-health. ondersteuning van mantel- afgelopen jaren de conse- Daar moeten we in blijven investeren. zorgers. quenties ervaren van de Het is van groot belang dat de huisarts meer tijd krijgt voor In de coronacrisis ontdek- wachtlijsten voor verpleeg- de patiënt, ook in het kader van preventie. De huisarts is voor ten zorgaanbieders nieuwe huizen, ggz en jeugdzorg. veel mensen een vertrouwenspersoon. Hij of zij kan met manieren om zorg en hulp te Het aanpakken van de pro- patiënten in gesprek gaan over wat zij nodig hebben om hun blijven bieden. Tegelijkertijd blemen in andere zorgsecto- gezondheid en welbevinden te verbeteren, juist ook om ziek- werden ook de kwetsbaarhe- ren helpt óók om de druk op tes te voorkomen. De huisarts kan mensen helpen de juiste den in de zorg bloot gelegd: de huisartsenzorg te verlich- zorg en hulp te vinden, zo mogelijk binnen het zorgnetwerk een knellend personeels- ten. Daarom wil de SGP naast in de wijk of buurt. tekort en ongekende druk meer tijd voor de cliënt en Investeringen in preventie verdienen zich terug. Misschien op mantelzorgers. Cruciale patiënt dat gemeenten, zorg- niet direct, maar wel op de langere termijn. Inzet op pre- voorzieningen zoals de IC- verzekeraars en zorgaanbie- ventie is de enige manier om het zorgstelsel in de toekomst capaciteit bleken te weinig ders samen afspraken maken. betaalbaar te houden. Dat vraagt dus een visie voor de lange ‘vet op de botten’ te hebben. Over de organisatie van de termijn, ook van de politiek en de zorgverzekeraars. Als de De samenwerking tussen eerstelijnszorg in de wijk en zorgverzekeraars er zelf niet mee komen, moet de politiek de de zorgdomeinen bleek te regio, de herverdeling van opdracht geven veel meer werk te maken van preventiepro- haperen. We waren sterk af- taken tussen de eerste lijn en gramma’s. Dat begint bij meer tijd voor de patiënt.’ ¶ hankelijk van het buitenland de tweede lijn en over zorg voor medicijnen en hulpmid- op afstand/ e-health. Daar delen. Deze kwetsbaarheden hoort vanzelfsprekend ook vragen structurele antwoor- een adequate financiering den. van de huisartsenzorg bij.’ ¶ Het aantal kwetsbare men- sen neemt toe, de zorgvraag de Dokter 1/2021 23 , PARTIJ VOOR DE DIEREN ‘Meer preventie, meer tijd en betaalbare huisvesting’ , DENK ‘Tijd om te investeren in de zorg’

‘Meer inzetten op over wat het beste is voor ‘Het is duidelijk dat er in de zorg geïnvesteerd moet preventiebeleid, dat is patiënten. Daar moet de worden. We zijn niet in staat gebleken om een crisis als ◼de les van corona. De Partij prioriteit liggen in plaats van ◼deze pandemie op te vangen. Kijk naar de stille ramp in de voor de Dieren was hier altijd bij geld en tijd. verpleeghuizen, het tekort aan IC-bedden… De prikkels voor al groot voorstander van. Wij willen dat er meer tijd concurrentie hebben averechts gewerkt. Wat dat betreft, zijn We zien dat coronaklachten komt voor de patiënt. Dat er dingen die structureel anders moeten. relatief vaker heftig zijn bij geeft de huisarts en patiënt De eerste lijn, met name de huisartsenzorg, moet worden mensen die bijvoorbeeld ruimte om de onderliggende versterkt. De huisarts heeft een belangrijke spilfunctie in de overgewicht hebben of in problemen te begrijpen en zorg. Hij is een vertrouwenspersoon, iemand waar mensen een omgeving met slechte om de patiënt te begelei- niet alleen met hun medische problemen aankloppen, maar luchtkwaliteit wonen. den naar een gezondere ook met sociale en maatschappelijke problemen. Zeker in De hele leefomgeving zou leefstijl. Concreet betekent achterstandswijken. Consulten van 10 minuten zijn te veel ons moeten stimuleren om dit dat de normpraktijk voor rigide. We hebben het altijd over maatwerk in de zorg. Geef gezonde keuzes te maken. huisartsenpraktijken moet professionals vertrouwen, laat hen zelf bepalen wat nodig is. Ook moeten zorgsystemen worden verlaagd en huis- Daar moeten zorgverzekeraars in de contractering ruimte meer worden ingericht op artsen de ruimte krijgen om voor bieden. effectieve leefstijlinter- extra personeel aan te trek- We hebben in coronatijd ontdekt dat er ook veel digitaal venties en begeleiding. ken of taken te herverdelen. kan. Een website als Thuisarts.nl zou veel meer bekendheid Bijvoorbeeld door hier meer Een probleem dat ook moeten hebben, zodat mensen op internet betrouwbare aandacht aan te besteden in moet worden aangepakt, medische informatie vinden als ze een klacht hebben. Dat de opleidingen en door de is dat huisartsenpraktij- zou heel veel ongerustheid en misverstanden schelen. Daar vergoedingensystematiek ken uit stadscentra wor- ligt nog wel een uitdaging. hierop aan te passen. den verdreven, omdat de Investeren in de huisartsenzorg betekent wat ons betreft De afgelopen tijd is duidelijk huisvesting onbetaalbaar dat het aantal opleidingsplaatsen verder omhoog moet. Dat gebleken hoe waardevol wordt. Dat speelt zeker in de er voldoende en betaalbare huisvesting beschikbaar is voor de tomeloze inzet van alle grote steden. Om de zorg huisartsenpraktijken. En dat we de prikkels voor concur- huisartsen is geweest in de voor iedereen toegankelijk rentie afschaffen en de samenwerking tussen zorgverleners bestrijding van de coronacri- te houden, maken wij ons bevorderen.’ ¶ sis. Wij willen dat huisartsen er sterk voor dat er ook in meer zeggenschap krijgen steden huisartsenpraktijken over hun werk, zodat zij zelf kunnen blijven.’ ¶ beslissingen kunnen nemen

24 de Dokter 1/2021 , FVD ‘Minder geld naar Europa, meer naar de zorg’ ESTHER VAN FENEMA, NLBETER ‘Meer tijd voor preventie en leefstijl’

‘Door de bezuinigin- De eerste lijn kan veel zorg ‘Het publieke stelsel lijdt onder enorme bureaucratie, gen in de publieke overnemen die nu in de zie- gebrek aan vertrouwen in en waardering voor profes- ◼sector, de laatste tien jaar, kenhuizen wordt gegeven. ◼sionals. Er is te weinig aandacht voor mensen. We zien het in is de zorg zo ‘efficiënt’ ge- De kracht van de huisart- de zorgsector, het onderwijs en andere publieke organisaties. worden dat we bij een ramp senzorg is de persoonlijke Maar daar zitten dus wel de professionals die de samenleving al een capaciteitsprobleem relatie met de patiënt. Dat overeind houden, ook in coronatijd. hebben en bij een pandemie vraagt om kleinschaligheid: Om het systeem te veranderen, moet je in Den Haag zijn. dus helemaal. De zorg heeft kleine groepspraktijken, Daarom hebben we NLBeter opgericht. Beleid en regels kun- reservecapaciteit nodig die geen grote gezondheids- nen niet alleen door beleidsmakers aan de tekentafel worden je kunt inzetten als het nodig centra. Die kleinschaligheid bedacht. Je hebt er mensen voor nodig die de praktijk ken- is, zoals je in vredestijd een maakt het vast ook leuker nen. leger nodig hebt. voor jonge huisartsen om Meer tijd voor de patiënt is een goed idee. Maar laat professi- Tegelijkertijd is er een praktijken over te nemen. onals vooral zelf bepalen welke patiënt meer tijd nodig heeft. enorme bureaucratie ont- Daar hoort zeker meer tijd De ene patiënt is met een snel telefonisch of e-consult prima staan. Het probleem is dat voor de patiënt bij. Het is geholpen, de andere patiënten heeft een langer consult er te weinig mensen uit de sowieso onmenselijk dat er nodig. Het verdienmodel mag daarbij geen enkele rol spelen. praktijk in de politiek zitten. in de zorg op minuten wordt Uit pilots is trouwens wel gebleken dat als een huisarts meer Maar hoe kun je beleid voor afgerekend. Laat huisartsen tijd voor een patiënt heeft, er minder vaak wordt doorverwe- de gezondheidszorg maken zelf bepalen hoeveel tijd een zen naar het ziekenhuis. zonder kennis en ervaring uit patiënt nodig heeft en die Wij vinden dat er veel meer aandacht en tijd nodig is voor de praktijk? Waar blijven de tijd in redelijkheid declare- preventie en leefstijl. De kloof tussen rijk en arm, tussen artsen, verpleegkundigen, ren. gezond en minder gezond, is schandalig groot geworden. Zie techneuten en de onderne- Er gaat heel veel geld naar het aan de mensen die de dupe worden van corona. Huisart- mers in de volksvertegen- Europa, massa-immigratie en sen vormen het hart van de zorg. Zij kunnen ook op het ge- woordiging? het klimaat. Wat een enorme bied van preventie veel meer betekenen. Zeker als ze daarin De huisartsen hebben verspilling. Als we daarmee worden ondersteund door de GGD. Wij willen dat huisartsen een belangrijke rol in de ophouden, is er geld genoeg de verantwoordelijkheid, verplichting én het bijpassende Nederlandse gezondheids- voor investeringen in de budget krijgen om in hun praktijk preventieprogramma’s te zorg: als poortwachter en zorg, het onderwijs, het organiseren en leefstijladvies te geven.’ ¶ vertrouwenspersoon. De leger, de politiek. Daar moet huisartsenzorg en de eer- onze prioriteit liggen: in stelijns zorg in het algemeen eigen land.’ ¶ worden steeds belangrijker.

de Dokter 1/2021 25