zesde EDITIE NAjaar 2009

AGNES KANT: "MENSEN MET HOE POLITIEK HART VOOR AOW-LEEFTIJD PRIJSBEWUST HUN VAK OMHOOG? BENT U? INSPIREREN ME" KOLDER! DOE DE TEST 2 zo voor een beter nederland

WIN

EEN GRATIS HOE VERBETEREN WE WEEKEND LEUVEN! (2 pers.) ONS ONDERWIJS? Voor de SP valt of staat een Beter Nederland met goed onderwijs. Ons onderwijs móet beter. Hoe? Laat het ons weten! FOTOGRAFIE AUKE VLEER jan marijnissen Wie weet kunnen we uw voorstel aan de minister voorleggen. Prak- tische, duidelijk omschreven en haalbare ideeën maken kans op het winnen van een gratis, geheel verzorgd weekend voor 2 personen naar Leuven – vestigingsplaats van de eerste universiteit (opgericht in Zonder 1425) in de Nederlanden en de oud- ste nog bestaande katholieke uni- onderzoek LEUVEN FOTOGRAFIE JAMES VAN versiteit ter wereld. geen recht van spreken Hedwigepolder blijft

Oos ter Voor u ligt de zesde editie van de ZO-krant. De krant ver- sch Bergen eld schijnt in een oplage van bijna 1,5 miljoen en wordt door het e op Zoom hele land verspreid om u te informeren over hoe het beter kan in Nederland. Over kansen die we willen grijpen om een Dijk lek NEDERLAND rechtvaardige, veilige samenleving af te dwingen. Tijdens de ZO-verspreiding­ door leden van de partij komen wij met veel elde mensen in contact: in buurten, op stations, op het werk. Die Westersch contacten stellen onze mensen in staat om onderzoek te doen Verdronken land naar ‘de staat van het land’. In de gemeenteraden en in de van Saeftinghe Eerste en Tweede Kamer doen we daar ons voordeel mee. steken? Tijdens het buurten in de buurt in september en oktober staat Hedwige- vooral de vraag centraal: Vindt u dat we allemaal verplicht polder moeten doorwerken tot ons 67ste? Antwerpen wil dat Nederland de Wester­ schelde uitdiept, zodat grote zeeschepen haar Een volksvertegenwoordiger kan alleen maar het volk ver­ BELGIË Antwerpen tegenwoordigen als ‘ie daadwerkelijk onderzoek doet onder haven kunnen bereiken. En de commissie de mensen. Die onderzoeken leveren ons een schat aan infor- matie op, informatie die we systematiseren en omzetten in Nijpels wil de Hertogin Hedwigepolder onder acties, buiten en binnen de raden en Kamers. Het recht­ water zetten. SP-senator Kees Slager wil, net streekse contact met mensen levert ons ook het netwerk aan als veel Zeeuwse provinciegenoten, geen informanten waar we regelmatig contact mee houden om NRC 220409 / JF dingen uit te zoeken en te controleren. van beide.

Critici zeggen: “De SP luistert te veel naar de straat, in plaats van zelf na te denken.” Dat is misvatting. Wat we tot ons Kees Slager: “Eerst een misverstand de Belgen. De SP stemde tegen want crisis is. De SP vindt dat de eerste krijgen stimuleert ons denken, en inspireert ons. Nooit pikken opruimen: onterecht worden de grote schepen 70 kilometer door twee jaar eerst goed moet worden we alleen maar iets op om het vervolgens zo maar ergens in te verdieping en de ontpoldering in een bochtige rivier­ leiden, dat is onderzocht wat voor het Wester- brengen. We wegen de informatie, brengen bronnen bij elkaar één adem genoemd. Maar de Her- niet meer van deze tijd. Overal ter scheldegebied de gevolgen zijn en overdenken het geheel om het in perspectief te kunnen togin Hedwigepolder compenseert wereld liggen de containerhavens van uitdiepen en ontpolderen voor doorgronden en om te zetten in analyses, standpunten, eerdere uitbaggeringen. Schepen pal aan zee. In Rotterdam komen ­veiligheid en milieu. Daarnaast en eisen. worden steeds groter en liggen de grootste schepen­ niet verder dan moet in een maatschappelijk debat steeds dieper. Nu wil België wéér de Maasvlakte. België heeft in Zee- bepaald worden wat we willen met Voorbeelden? Mensen die het oneens zijn met de grootschalige een verdieping. Maar die is on­ brugge een uitstekende­ zeehaven. onze natuurlandschappen en land- sloop van hun huizen en de SP vragen daar samen met hen iets nodig. Wachten ze bij Vlissingen op Maar ja, Antwerpen en Zeebrugge bouwgronden. Want die mogen aan te doen. Mensen uit Zeeland die contact opnemen met ons hoog water, dan komen ze er ook. is net zoiets als Amsterdam en niet zondermeer verdwijnen.” MilieuAlarmTeam omdat het cadmium in de voormalige bier- Maar daar willen rederijen niet op Rotterdam.” kratten van Heineken daar een gevaar voor de omgeving bete- wachten.” Wie meer wil weten over deze kenen. Mensen die aangeven dat er geen speelgelegenheid is Natuurcompensatie voor kwestie gaat naar www.sp.nl/milieu voor hun kinderen en de partij vragen ervoor te zorgen dat Wat baggerwerk, dat dóe je toch uitbaggeren; waarom die er wel komt. voor je buren? leggen we die druk niet TEKST: ANTHONIE VERMEER “Liever niet! Want het milieu lijdt bij de Zuiderburen? ILLUSTRATIE: NRC Handelsblad Momenteel is de partij bezig met grote onderzoeken in alle eronder. Professor Saeijs, die over “België doet wel wat, hoor. Maar sectoren van de samenleving: onder politieagenten, verpleeg- dit onderwerp een proefschrift wij zijn het niet eens met de kundigen, gebruikers van de AWBZ, binnenschippers, jeugd- schreef, zegt het ook. Zijn angst natuurorganisaties.­ Die willen werkers, gevangenispersoneel. Het zijn onderzoeken waar voor ecologische schade lijkt te per se ontpolderen maar ze ver­ duizenden betrokkenen aan deelnemen, en daarom een goed worden bevestigd door onderzoek geten dat je dan cultuurlandschap beeld geven van wat er speelt. In deze editie van de ZO-krant naar de gevolgen van de tweede weggeeft. Zo wis je de sporen van kunt u lezen over de getalsmatige uitslagen en andere resul­ verdieping van de Westerschelde. het verleden­ en schitterende land- taten. Er zijn toen al onvoorziene proces- schappen uit. En Zeeuwen worden sen op gang gebracht. Het zou toch erg onrustig van dijken doorsteken. Zonder die onderzoeken zouden we zijn als vissen op het logisch zijn om de definitieve uit- In hun geschiedenis zijn 117 droge. En zonder die onderzoeken zouden we ook – naar ons slag van onderzoek daarnaar af dorpen en één stad weggespoeld. eigen oordeel – geen recht van spreken hebben. te wachten voor je eventueel Bovendien verdwijnt er steeds meer besluit te baggeren? Maar het landbouwgrond in Nederland, kabinet heeft al 'ja' gezegd tegen ­terwijl er een wereldwijde voedsel­ zesde editie • najaar 2009 3 HOE VERBETEREN WE AGNES KANT: "MENSEN ZIEN ONS ONDERWIJS? POLITIEK NIET ALS BONDGENOOT. De winnaar wordt aangewezen door werken met plezier in het onder- naal inkomen. Landen om ons heen wijs onbevoegd.­ De regering DAT KOMT door een deskundige jury onder voorzit- wijs. Het is een prachtvak, want zitten op gemiddeld 6% en Neder- accepteert dat omdat hogere eisen terschap van Kamerlid Jasper van wat is er nu mooier dan leerlingen land had dertig jaar geleden nog aan onderwijzend personeel meer DE GEVESTIGDE Dijk. Alleen concrete ideeën worden zien groeien als ze iets nieuws 8% over voor ons onderwijs. Steeds geld kost. Nederland zou minstens PARTIJEN." beoordeeld, dus te algemene sug- begrijpen? Maar het wordt steeds meer wordt onderwijs gezien als 6 miljard euro per jaar meer aan gesties als ‘meer geld uittrekken’ onaantrekkelijker; te grote klassen, lastige kostenpost dan als waarde- onderwijs moeten uitgeven. De SP Pagina 4 of ‘overbodige managers ontslaan’ te hoge werkdruk en een bemoei- volle investering. Terwijl geld ste- zegt: begin alvast met 2½ miljard.” dingen niet mee. Vooral praktische, zuchtig management. Het gevolg ken in onderwijs leidt tot minder op schoolniveau uitvoerbare ideeën is dat leraren hun leerlingen vaak schoolverlaters zonder diploma, Meedingen met voorkennis? Kijk zijn kansrijk. Veel succes! niet de persoonlijke aandacht en meer welzijn, minder ziekte, stiekem op: www.jaspervandijk.nl begeleiding kunnen geven die ze minder criminaliteit­ en een hoger Mail uw inzending vóór 10 novem- nodig hebben. nationaal inkomen. En het leraars- ber naar [email protected] Kijk je naar andere rijke landen dan vak zou weer aanzien krijgen, zodat blijkt Nederland onderaan te bun- het tekort­ aan leraren kan verdwij- Jasper van Dijk, SP-Kamerlid en gelen qua onderwijsuitgaven met nen. Nu is een kwart van de onderwijsspecialist: “Veel mensen een budget van 5% van het natio- docenten in het voortgezet onder- TEGENBEGROTING. EEN SOCIALER kunnen en dan weer een tijdje niet? moeite. De meesten zullen het in Denk eens wat dat betekent aan ieder geval niet kunnen NEDERLAND VOOR administratieve rompslomp. Een opbrengen en zeker niet als je niet HETZELFDE GELD. hoop gedoe ook met het UWV. Kun honderd procent fit bent. HET KAN! je weer aan de slag, kun je niet wat in Vergeet bovendien niet dat oude- deeltijd doen? – met die vraag zou- ren nu al een fors maatschappelijk Pagina 7 den veel ouderen worden achter- steentje bijdragen. Als vrijwilligers COVER volgd als de pensioenleeftijd bij hulpdiensten, bij sportvereni- omhoog gaat. Zonder dat er voor gingen, noem maar op. Als ONDERZOEKon­ HET GEVANGENISPERSONEEL AAN HET WOORD Wie weet beter welke verander ONDERZOEKingen het gevangeniswezen ten goede komen, de politi ek of het personeel? Wat de iemand meerwaarde in zit. Niet bezoldigd oppas van hunSP betreft klein moet de stem van het per- soneel meer worden DE LERAAR AAN HET WOORDgehoord in het debat over de gevangenissen. Zij we immers het beste wat er beter -ka ten In het debat over het onderwijs hebben jarenlang bestuur n, en vooral, wat er niet ders, politici en zelfbenoemdemoet deskundigen worden verslecht de boventoonerd. Het gevangenispersonee gevoerd. Wat de leraar vond, leek vaak van ondergeschiktl is in een enquête gevraagd naar voor de maatschappij, want onder- kinderen, waarmeebelang. ze dede werkdruk, druk de bezuinigingen, veil op celgebruik en resocialisatie. De resuligheid, meerpersoons- schokkend te noemen. Bijna dr taten zijn gerust De SP wil meer aandacht voor de stem van de leraar. iekwart van het gevangenis- Leraren weten immers alspersoneel geen ander stelt wat dat de de gevolgen samenleving onveiliger is van het beleid zijn in de klas.geworden Zij zien door wat hetonderwijsher- beleid van de afgelopen jar waaronder de bezuinigingen op he en, tussen zijn er veertigers en vijf- kinderdagverblijvenvormingen betekenenwegnemen. voor leerlingen, voor henzelf en t gevangeniswezen. voor de kwaliteit van het Vanonderwijs. het personeel zegt 93 pr bezuinigd kan worden. ocent dat er niet meer MODEL Duizenden leraren hebben de afgelopen maanden onze vragen beantwoord over alle aspecten van het werk, zoals tigers zonder werk. Niet voor de En velen zijn een werkplezier,groot werkdruk, schaalgrootte, deel zorgleerlingen, van de bureaucratie en salarissen. De resultaten zetten aan tot denken. Hoewel verreweg de meeste leraren positief zijn over werken in het onderwijs, zijn zij ook erg kritisch. Slechts een kwart van de leraren is trots op de kwaliteit werknemer, want die is het na jaren dag onmisbaar voorvan het onderwijs.de De helftverzorging van hen heeft minder plezier gekregen in het werk. Drie van de vier leraren hebben te maken met een te hoge werkdruk.

Er is iets mis in het onderwijs. Als de omstandigheden niet ­werken wel eens zat en zal door de van partners, familieverbeteren, zullenen nog meer vriendenleraren de school de rug toe- keren. De kwaliteit van het onderwijs zal verder afnemen. Daarom is het hard nodig dat er eindelijk naar de leraar druk van het moeten alleen maar die vaak dezelfde kritischezelf wordt geluisterd. leeftijd In de serie ‘Aan het woord’ wor vloer gevraagd naar hun werkomdt mensen op de werk- HET GEVANGENISPERSONEEL serie verschenen onder andere ‘destandigheden. leraar’, ‘de zorg’, In deze DE LERAAR ‘de jeugdzorg’, ‘het gevangenispersoneel’, ‘de politie en ‘de schipper’. ’ sneller aftakelen. En niet voor de hebben of chronischIn de serie ziek ‘Aan het woord’ wordt ofmensen op deinvali werk- - AAN HET WOORD vloer gevraagd naar hun werkomstandigheden. In deze AAN HET WOORD serie verschenen onder andere ‘de leraar’, ‘de zorg’, ‘de jeugdzorg’, ‘het gevangenispersoneel’, ‘de politie’ MORGEN MOET HET BETER werkgever, want het verzuim onder de zijn. Met hun gratisen ‘de schipper’. mantelzorg MORGEN MOET HET BETER ouderen zal wegens ziekte en bles- houden ze de wachtlijsten korter. Op de cover: Jef van Dongen (62) nog net op tijd vervroegd uittreden. sures hoog zijn. Bovendien: in veel Alles bij elkaar zou dit weleens uit Haarlemmermeer, socioloog Ik zie om me heen veel mensen gespecialiseerd werk lopen oude- meer kunnen kosten dan door­ WAAROM DE SP en tot december 2008 wetenschap­ van rond de zestig jaar aftakelen en ren op een gegeven moment achter werken tot 67 jaar oplevert.” NOOIT ZOMAAR IETS pelijk medewerker bij TNO in Delft. ziek worden. Ook al worden men- doordat ze de technische en vak- ZAL ROEPEN. Hij zegt: “Inderdaad, 65 moet 65 sen ouder en blijven ze misschien inhoudelijke ontwikkelingen niet FOTOGRAFIE: blijven. In sommige gevallen zelfs langer fit: rond hun 65ste kampen meer kunnen bijhouden. En rond STUDIO EXACTITUDES Pagina 12 minder. Voor wie veertig jaar heeft mensen ook in toenemende mate je 65ste nog bijscholen? Dat gaat gewerkt is het wel genoeg. Ik wor- met kwalen. Wat moet een werk- héél moeilijk en zal vaak uitdraaien stel met tumoren in mijn lijf en kon gever met mensen die af en toe iets op verspilling van veel geld, tijd en

Werkgever Swinkels: 67 voor iedereen Stap te ver Martin Swinkels is mede-eigenaar van Van Rijsoort-Buigwerk in Klaaswaal. Het metaalbedrijf heeft zich gespecialiseerd in het buigen van alle soorten metaal en heeft 45 medewerkers.

Swinkels: “Medewerkers moeten vaak tillen en zijn vooral staand bezig. Vanzelfsprekend proberen we het werk te verlichten, bijvoorbeeld met hulpmiddelen zoals kranen en heftafels. Het is echter onvermijdelijk dat er lichamelijk veel van de medewerkers wordt gevraagd.” En daarom zegt hij: “Het kan toch niet de bedoeling zijn dat mensen pas met pensioen gaan als ze bijna versleten zijn? 65 jaar is genoeg. Er moet ook nog energie overblijven voor een prettige oude dag. Er zijn natuurlijk uitzonderingen. Als mensen zelf graag willen doorwerken en dit fysiek ook kunnen, is dat geen probleem. Maar om van iedereen te eisen om tot 67 door te werken is een stap te ver.” 4 zo voor een beter nederland FOTO: JOHANNES ABELING / HOLLANDSE HOOGTE Agnes vindt op straat de realiteit buiten de Haagse werkelijkheid, hier samen met haar fractiegenoot Ewout Irrgang

Zo’n eerste jaar als fractieleider moet een tropenjaar zijn. Toch zit Agnes energiek en fris achter het De inspiratie van Agnes Kant bureau in haar werkkamer. Wat be- treft haar nieuwe rol vond ze “het gedoe eromheen” wel wennen, er- kent ze. “De enorme media-aan- dacht, het feit dat alles zo wordt uit- vergroot, dat heb ik misschien wel een beetje onderschat.” Maar veel liever dan reflecteren hoe ze haar nieuwe rol persoonlijk heeft beleefd, De mensen wil ze praten over de zaken die haar drijven. “Het kan zo veel menselij- ker, beter en socialer. En er zijn veel mensen die midden in de samenle- ving staan die dat willen, en die ook in staat zijn aan te geven hoe dat zou kunnen. De SP wil dat graag van die ik ontmoet ze horen, en hun bondgenoot zijn. Ons politieonderzoek is een goed voorbeeld van de manier waarop wij dat willen doen.” De SP houdt op dit moment een gro- te politie-enquête; tot nu toe namen er al 8.500 agenten aan deel. “Onze geven reden om dit onderzoek te starten? Dat was vooral het gevoel dat de werkelijkheid zoals Den Haag die be- leeft niet de werkelijkheid is van de agent. Ik herinner me een debat met de minister. De minister hield glas- hard vol dat het aantal wijkagenten mij hoop toeneemt. Op papier klopt dat, maar in de praktijk niet! De agent heeft namelijk in de praktijk nooit tijd om “Als er iets is waar ik van kan genieten, dan is ’t het gevoel dat ik voor mensen een bond­ de buurt in te gaan, omdat hij of zij genoot kan zijn.” Agnes Kant – net een jaar fractieleider van de SP - hoeft niet lang na te allerlei andere dingen moet doen. Hetzelfde zie je bij prestatiecontrac- denken over de vraag wat ze het allerleukste vindt aan haar werk. “Ik praatte in Nova over ten, die inhouden dat agenten bij- ons politieonderzoek. De volgende dag kreeg ik reacties van agenten die zich helemaal in voorbeeld een X-aantal bonnen moe- ten uitschrijven. De minister zegt mijn verhaal herkenden. Op zo’n moment denk ik ‘yes!’. Mensen die met hart en ziel voor dat die contracten zijn afgeschaft, hun vak gaan. Ongelooflijk mooi vind ik dat.” maar ons onderzoek toont aan dat zesde editie • najaar 2009 5

in de praktijk in heel veel korpsen politieke noodzaak zou zijn”) en on- wordt er een wet behandeld van mij een fotoreportage en interview agenten wel degelijk die quota moe- De werkelijkheid zinnig (“Veel mensen boven de 63 voor menselijke thuiszorg. Die wet in Esta. En een beetje aandacht ten halen. Kortom: de werkelijkheid zullen nooit meer een baan vinden, regelt dat de vermarkting van de vinden ze wel leuk, als ’t maar niet van het kabinet is een papieren­ van het kabinet je drukt ze dus in een uitkering”). thuiszorg stopt. Daar moeten we de te veel wordt. werkelijkheid. Wij willen de maat- is een papieren PvdA toch hopelijk aan onze zijde Vrienden? Ja, daar heb ik soms schappelijke werkelijkheid laten Knokken vinden.” misschien wel te weinig tijd voor. zien. Het blootleggen van die kloof werkelijkheid, De gevolgen van het kabinetsbeleid Ik vind mensen ontzettend leuk tussen de papieren werkelijkheid Wij willen de in de zorg zijn voor veel mensen Kloof en zou best wat vaker met mensen van Den Haag en de werkelijkheid onmenselijk en hardvochtig, vindt Waar komt haar enorme gedreven- de diepte in willen gaan. En mis- in de samenleving is een rode draad maatschappelijke Agnes. “Ik ontmoette laatst een jon- heid eigenlijk vandaan? Wanneer schien klinkt het een beetje raar, in ons handelen. Je ziet die kloof werkelijkheid gen met een dwarslaesie. Alles was ontstond bij de jonge Agnes het maar mijn beste vrienden zitten in namelijk niet alleen bij de­politie, voor hem mooi geregeld, waardoor politieke engagement? “Toen ik een de partij. Hoe zij me zouden om- maar ook in de jeugdzorg, in het laten zien hij zelfstandig kon wonen. Als ge- jaar of tien was wilde ik sportleraar schrijven?” Agnes voelt zich niet onderwijs en op allerlei andere volg van nieuwe regels zou hij naar worden. Maar al vrij jong begon ik zo gemakkelijk bij het idee dat ze terreinen.” een verpleeghuis moeten, en dat me voor politiek te interesseren, zo zichzelf nu in de woorden van haar zou voor hem een enorme achter- rond mijn veertiende. Na mijn stu- vrienden moet typeren, maar durft Geweldig initiatief vinden. Het land en onze samen­ uitgang betekenen. Ik vind het echt dententijd werd ik actief. Toen al het na enig nadenken toch aan: Zulke onderzoeken zijn bij de SP leving zijn niet van de Haagse Kaas- verschrikkelijk om te zien hoe kwam die behoefte vooral voort uit “Een sociaal mens met een enorme geen afstandelijke exercities van- stolp maar van de mensen. Het gaat alles ontmenselijkt. We gaan met een constatering dat de er een kloof drive en af en toe een beetje gebrek achter het bureau. Agnes: “Ik her- ook niet om de Haagse werkelijk- die jongen natuurlijk knokken om was tussen politieke en maatschap- aan relativeringsvermogen.” inner me een bezoek aan een po- heid, maar om hún werkelijkheid. te zorgen dat hij zelfstandig kan pelijke realiteit. Ik ontdekte snel litiehuiskamer in Arnhem. Een We voeren daarom ook op andere blijven wonen.” dat de SP de partij voor mij was, en Inspiratie geweldig initiatief in de wijk Kla- terreinen grote onderzoeken en en- Het zoeken naar verbinding tussen werd actief in de lokale politiek.” Kent Agnes mensen van buiten de rendal. De politie heeft daar zoveel quêtes uit, zoals we nu bij de poli- politiek en samenleving moet nu politiek die een voorbeeld voor haar vertrouwen van de buurt dat ze van tie hebben gedaan. In de zorg, de misschien wel krachtiger worden “Hoe mijn gezin omgaat met mijn zijn? “Ja, dat zijn de mensen die ik veel mensen gewoon de huissleutels jeugdzorg, het onderwijs. Maar ook nagestreefd dan ooit, denkt Agnes. politieke leven? Ze weten niet tegenkom”, zegt ze, “mensen die krijgen. Stel je maar voor aan wie bijvoorbeeld bij de binnenvaart- Ze vindt het heel ernstig dat men- beter! Het combineren van werk zelf iets met hart en ziel doen. Daar jij je huissleutel zou toevertrouwen, schippers. Om te horen hoe zij sen de politiek niet meer als bond- en privé is overigens wel een stuk krijg ik mijn inspiratie van. Als ik dan moet je iemand echt vertrou- getroffen worden door de crisis en genoot zien. De gevestigde partijen makkelijker nu mijn dochters die mensen niet zou tegenkomen, wen. Toch loopt er een discussie wat daaraan gedaan zou kunnen hebben dat grotendeels aan zichzelf groter zijn. Soms doen ze ook een deed ik dit werk niet. Ik heb politie- over de vraag of die politiehuiska- worden. Bondgenoot zijn we name- te wijten, vindt ze. Te vaak worden beetje mee, want ze worden vaak agenten, leraren en mensen uit de mer open moet blijven of niet. Ik lijk uiteraard ook in de strijd om beloftes gebroken. En te vaak erva- gevraagd. Laatst bijvoorbeeld voor zorg ontmoet waarbij ik dacht ‘Yes, heb gezegd: ‘Het eerste wat je moet te voorkomen dat de crisis betaald ren mensen dat maatschappelijke ze bestaan!’. Daar ontleen ik hoop doen als ze de boel willen sluiten, is wordt door gewone mensen, terwijl problemen niet worden opgelost. aan. Je hebt een visie nodig over ons bellen.’ Wij gaan daar echt voor de veroorzakers buiten schot blij- Nu we ’t toch over de grotere poli- waar je heen wilt, maar je hebt ook liggen hoor, en zorgen dat die slui- ven.” tiek hebben: hoe staat Agnes eigen- “Mensen die zich hoop nodig dat het ergens toe kan ting niet doorgaat. Zo werken we Daarom is de SP ook een grote cam- lijk tegenover brede linkse samen- met hart en ziel leiden. Anders droogt het op.” eigenlijk altijd. We zijn niet alleen pagne tegen het verhogen van de werking? “Daar ben ik natuurlijk bezig met de strijd in de politiek, AOW-leeftijd gestart. Het idee om enorm voor!” zegt ze zonder aarze- inzetten voor Maak uitgebreider kennis met we willen samen met de mensen de AOW-leeftijd te verhogen noemt len, “als het om de PvdA gaat ben hun vak. Ze Agnes: www.agneskant.nl waar nodig actievoeren en strijden. Agnes ongewenst (“Mensen moe- ik negatief over wat ze bereiken in Bondgenoot zijn, mensen helpen ten kunnen vertrouwen op hun het kabinet, maar ik ben zeker niet bestaan! zij TEKST: PETER RUNHAAR het heft in handen te nemen, verworvenheden”), onnodig (“Het negatief over wat we samen zou- inspireren mij” opkomen voor wat zíj belangrijk is een drogreden dat verhogen een den kunnen bereiken. Binnenkort Agnes vindt op straat de realiteit buiten de Haagse werkelijkheid, hier samen met haar fractiegenoot Ewout Irrgang

Agnes in touw voor een beter Nederland, samen met anderen actievoerend en strijdend. FOTO: ROB VOSS FOTO: ROB FOTO: BAS STOFFELSEN FOTO: BAS STOFFELSEN / HOLLANDSE HOOGTE SPIERTZ FOTO: BERT 6 zo voor een beter nederland

allemaal zien ze hun werk de vernie- ling ingaan door bureaucratie, ver- markting en bezuiniging.­ Ten koste van zowel werknemers als hun cli- ënten. En dat geeft soms ook onder- linge spanningen,­ zegt buschauffeur­ Mienk Graatsma: “Dit voorjaar werd van de ene op de andere dag het ta- rief voor de nachtbus in Amsterdam ruim verdubbeld. Chauffeurs hoor- den het pas een dag van tevoren en reizigers was niets verteld. Dus mid- den in de nacht confronteer je pas­ sagiers daarmee. Vind je het gek dat je dan agressie krijgt?”

Gelukkig tetteren de roze geklede mannen van De Flamingo’s vrolijkheid in de tent. En voor wie dan nog woede voelt om de oneerlijke kabinetsplannen (zoals chronisch zieken er in inkomen op achteruit laten gaan!) is daar Agnes Kant. Zij zegt dat ze het er niet bij laat zitten en dat de SP vol ideeën zit hoe het beter en socialer kan.

Aan u het woord een feestje van democratie van SP’ers voor SP’ers? Nee hoor, er zijn vanmiddag zat Interviewer Jan Marijnissen – hier in gesprek met ex-leraren – hoort steeds dat mensen hun werk de vernieling in zien gaan door bureaucratie, vermarkting en bezuinigingen. mensen die nog niet eerder contact hadden met de SP. Zij tekenen voor het eerst in hun leven een petitie, podium mensen uit verschillende Wit krijgt burgers aan de lijn die bellen de Troontelefoon, of spreken sectoren. Zo bevraagt hij huisarts geschrokken zijn van wat ze van- een Kamerlid aan. Uit verontwaar­ Manifestatie tegen Hans over zijn werk anno 2009. middag tijdens de Troonrede te ho- diging over de kabinetsboodschap Dokter Hans: “Ik heb een pracht- ren kregen. Jan: “Mensen voelen van vanmiddag. vak, maar de overheid maakt ’t wél dreiging in hun bestaanszekerheid.­ verschraling moeilijk. We willen laagdrempelig Zoals een mevrouw in de WAO.Ze werken, maar marktwerking maakt hoort dat de zorgpremie stijgt en dat lastig. Er wordt bijvoorbeeld haar inkomen daalt. Opvallend is “Veel mensen 60 miljoen euro op ons gekort en hoeveel mensen vinden dat de ban- dan wordt dat bedrag later weer als ken de crisis behoren te betalen.” zijn kwaad op worst voorgehouden. Die kunnen Kamerlid Arda Gerkens legt de tele- deze regering” we terugverdienen door, zoals de foon neer en zegt: “Dit was iemand minister wil, de goedkoopste medi- die zich er geel aan ergert dat het cijnen voor te schrijven. Slecht voor kabinet allerlei nieuwe commissies AAN de patiënten.” en denktanks wil instellen. Zij is die Op het podium bijvoorbeeld Werner Van het vraaggesprek met Esther besluiteloosheid goed zat. Wie kan van Katwijk van vereniging Ouders uit de jeugdzorg word je geenszins haar ongelijk geven?” & Coo. Hij is CDA’er, maar van begin vrolijker. Zij zegt dat de jeugdzorg En wat heeft Kamerlid Manja Smits tot eind bij de manifestatie. Ook hem niet voldoende kan leveren door- voor gesprekken aangenomen? is het niet ontgaan dat in de inter- dat werknemers driekwart van hun Manja: “Mensen balen van de views van Jan mensen ongeacht hun U HET werktijd kwijt zijn aan bureau­ onrechtvaardigheid waarmee dit politieke kleur zeggen dat ze de ver- cratie. ‘Georganiseerd wantrouwen’ kabinet bezuinigt. Ik kreeg ook een schraling van maatschappelijke voor- noemt ze het. belletje van iemand die voorstelde zieningen zat zijn. Dat het mis gaat Geïnterviewde leraren zeggen even- om bedrijven die sociaal zijn voor met Nederland als keuzes niet op in- eens dat de overheid werknemers hun werknemers te belonen met houd worden gemaakt maar aan de hinderlijk voor de voeten loopt, belastingvoordeel en bedrijven die markt worden overgelaten. geld verspilt aan dure hervormin- dat niet doen juist zwaarder te be- Hij hoopt dat we met z ’n allen op WOORD gen en managers, en bezuinigt op lasten. Vind ik interessant. En apart tijd het gezonde verstand laten zege- de verkeerde zaken. Jan Marijnis- was de man van veertig die zijn vieren. En, zegt hij: “Met de nadruk sen vraagt waarom ze dat pikken, is 93-jarige opa uitlegde wat de rege- op sámen, dus ook met SP. Sterker Prinsjesdag 2009. Het hoefgetrappel van de het niet de hoogste tijd voor verzet? ring wil met de AOW. Zei die opa: nog, laat de SP eens regeringsverant- Een gepensioneerde leraar: “Vijftien ‘Oh, gaan we weer terug naar de woordelijkheid nemen.” paarden voor de koninklijke koets was amper jaar lang al wordt van bovenaf op- Middeleeuwen? Gewoon doorwer- Jan: “Een mooiere afsluiting had ik verstomd toen op Het Plein een volksfeestje gelegd wat je wel en niet mag in de ken totdat je op een dag doodvalt.’ me niet kunnen wensen. De SP in de klas. Zonder overleg krijg je tegen Dat klonk grappig, maar het ís pure regering – doen we!” begon. De SP was gastheer, iedereen was je zin een programma te draaien. boosheid. Veel mensen zijn kwaad welkom. Er viel een beste noot te kraken over Daar word je apathisch van. En dat op deze regering.” Jammer dat u er niet bij was? de regerings-plannen.­ slaat ook over op de actiebereid- Bezoek alsnog Aan u het woord op heid; velen denken ‘het zal mijn tijd Ook in de tent is boosheid troef. De www.sp.nl wel duren’". Een voormalig lerares: thuiszorgster, de werker in het “Inderdaad, alles wat je zegt is zin- gevangeniswezen, de buschauffeur, TEKST: ANTHONIE VERMEER Nee, majesteit is niet te spreken grote tent waar na de Troonrede de loos. Daarom ben ik maar gestopt.” de jeugdverzorger, de politieagent; FOTOGRAFIE: BAS STOFFELSEN over de regering. Hoe de ploeg van onderdanen­ van majesteit hun zeg- Balkende het in zijn hoofd haalt om je konden doen. Ondertussen gaan er massaal het gelag van de crisis door de Met Sjaak Bral als gevatte spreek- getekende­ petitielijsten rond tegen gewone man te laten betalen? stalmeester op het podium en de de verhoging van de AOW-leeftijd. En waarom belangrijke poten onder opzwepend vrolijke klanken van En Kamerleden vragen bezoekers onze beschaving wegzagen; band De Flamingo’s lijkt het wel een wat ze van de kabinetsplannen vin- onderwijs en gezondheidszorg. feestje. Tomatensoep, koeken, den. Onder hen Harry van Bommel: Van de ratten! Laat de koningin in aardige gastheren en –vrouwen “Onderschat niet wat hier gebeurt. de Troonrede eindelijk horen dat getooid in vrolijke actiesjerpen. En Er zijn hier mensen die voor het het gepruts van Balkenende c.s. dan mag je je óók nog laten fotogra- eerst een handtekening zetten; hun ook háár te gortig is? Nee, tot ons feren op een neptroon. Leuk toch? eerste politieke daad. Daarom is het spreekt een boze, gewone Neder- En oh ja, vanzelfsprekend een goed goed dat we hier staan. Dit is een lander die op de gelegenheidstroon gesprek! Maar daar vergaat je wel- manier om mensen de kans te is gaan zitten van de SP-manifes­ licht de lol. Want het gesprek van geven zich te laten horen.” tatie Aan u het woord op het Plein in de dag is de Miljoenennota en de Ondertussen werken zijn collega’s Den Haag. Daar verzamelden zich gevolgen van de regeringsplannen. daaraan door de Troontelefoon te honderden belangstellenden bij de Jan Marijnissen interviewt op het beantwoorden. Kamerlid Jan de zesde editie • najaar 2009 7 Begroten & Begroten De Miljoenennota van het kabinet versus de tegenbegroting van de SP. Hoe houd je ze uit elkaar? Vergelijk vijf belangrijke posten. Schrik niet hoe premier Balkenende (CDA) en zijn minister van Financiën, Bos (PvdA), met uw geld omgaan.

kabinet

Opbrengst: l 1 miljard direct en een veelvoud op termijn Investering: l 0,00 De SP investeert 2 miljard euro extra in werkgelegenheid.­ Mensen met Het kabinet zet geen nieuwe stappen om meer werkgelegenheid te een baan hebben geld te besteden, dus werk is goed voor economisch Economie creëren en zo de economie op gang te brengen. Vreemd is dat het herstel. De investering helpt mensen aan de slag in bijvoorbeeld de kabinet in de Miljoenennota alvast aankondigt dat de stimulerings­ bouw van nieuwe verpleeghuizen,­ nieuwbouw en isolatie van woningen aanjagen maatregelen voor 2010 à 4,2 miljard in 2011 nog maar 673 miljoen en het opknappen van scholen. euro zullen bedragen.

Besparing: l 20 miljoen in 2010 en meer op termijn Besparing: l 0,00 De SP wil de hypotheekrenteaftrek behouden. Die is belangrijk om ook Ook de Miljoenennota van 2009 rept niet over het ‘H-woord’. mensen met minder geld een kans te bieden op een eigen huis. ­Afschaffing of aanpassing, het kabinet wenst er niet over te praten, Maar huishoudens met een hypotheek van meer dan een miljoen euro Hypotheek hoewel de hypotheekrenteaftrek­ jaarlijks 12 miljard euro kost. Daarvan mogen maximaal € 1.000.000,- aftrekken. Dus geen belasting­voordeel gaat bijna de helft naar 7 procent van de huizenbezitters:­ de mensen meer bóven het miljoen. Voor de andere huishoudens verandert er met de hoogste inkomens en de hoogste hypotheken. niets. In de jaren daarna wordt dat hypotheekbedrag geleidelijk renteaftrek afgebouwd tot 350.000 euro.

Bezuiniging: l 250 miljoen Kosten: l 0,00 Het kabinet blijft beweren dat iedereen tot 67 jaar moet door­werken De SP vindt verhoging van de AOW-leeftijd ongewenst en onnodig. Door om de AOW te kunnen betalen. Zware beroepen krijgen geen mogelijk- toenemende belasting­inkomsten, bijvoorbeeld uit ­pensioenen, blijft heid om eerder met pensioen te gaan. Ook heeft het kabinet besloten de AOW met 65 jaar prima betaalbaar.­ Dat heeft óók het Centraal tegemoetkoming op de AOW komend jaar met 26 euro te verlagen en Planbureau­ berekend. Bovendien moeten duurdere arbeidsongeschikt- AOW de AOW zelf te bevriezen. Vanaf 2011 wordt daarnaast de toeslag voor heid- of werkloosheidsuit­keringen ook twee jaar doorbetaald­ worden als de partner van de gepensioneerde verlaagd. de AOW-leeftijd naar 67 gaat. Op dit moment zijn 650.000 55-plussers afhankelijk van zo’n uitkering. Verhoging van de pensioenleeftijd kan dus onmogelijk veel geld opleveren. De SP bevriest de AOW in 2010 niet.

Opbrengst: l 0,00 Opbrengst: l 900 miljoen Het kabinet weigert solidariteit tussen de hoge en lage inkomens te De salarissen aan de top zijn de laatste jaren te hard gestegen. De ver- organiseren. Vroeger hadden we zelfs een toptarief van 72% voor de houding met de inkomens van gewone werknemers is volledig zoek. In superrijken. Dit is in de laatste decennia met meer dan 20% verlaagd. de bankwereld, de bouw en industrie verdienen topmensen nog steeds Belasting­- Mede daardoor zijn de inkomensverschillen groter geworden. tonnen, terwijl werknemers de last van de crisis mogen dragen. De SP wil daarom een extra belastingschijf van 60 procent over wat mensen heffing méér verdienen dan 181.000 euro per jaar (De Minister-presidentnorm.)

Bezuiniging: l 240 miljoen Kosten: neutraal De premie voor de zorgverzekering gaat ook dit jaar weer omhoog. De SP maakt de zorgpremie inkomensafhankelijk. Hierdoor kunnen de Het kabinet doet daar niets aan. Sterker nog, door kabinetsmaatregelen zorgtoeslag en het eigen­ risico worden afgeschaft en kan de nominale verschraalt het basispakket nog eens. Balkenende IV bezuinigt op premie worden verlaagd tot 400 euro per jaar. Daarnaast wordt een de huisartsenzorg en verhoogt tegelijkertijd de eigen bijdrage voor percentuele werknemerspremie van ongeveer­ 5 procent ingevoerd met een bezoek aan de eerste hulppost in het ziekenhuis. Daarnaast wordt een vrijstelling voor salarissen tot 16 duizend euro. Dus met een mini- Zorg er wéér bezuinigd op thuiszorg: de zorgkantoren krijgen minder geld. mum inkomen betaal je per maand maximaal € 33,25. Deze wijzigingen Inrichtingen voor Sterk Gedragsgestoorde­ Licht Verstandelijke zijn ook gunstig voor de middeninkomens. Zij profiteren van de veel Gehandicapten moeten ook inleveren, hoewel personeelsgebrek daar lagere nominale premie terwijl zij op dit moment nauwelijks zorg­ nu al leidt tot het te lang op hun kamer opsluiten van mensen. toeslag ontvangen. Mensen met hoge inkomens gaan meer betalen, maar dat is ook rechtvaardig omdat zij enorm geprofiteerd hebben van de invoering van het huidige zorgstelsel.

SP- tegenbegroting Houd wie niets kan missen uit de wind “Het kabinet komt met de bood- pleegster die de afgelopen jaren crisis”, zegt hij. De crisis kost alleen een grotere bijdrage van de schap dat de crisis de schuld van bonus op bonus stapelden en Nederland inmiddels 1000 euro hoge inkomens. Dat heet nou soli- iedereen is en dat we met z’n allen­ ongeoorloofde financiëlerisico’s ­ per persoon en dat is veel geld, dariteit.” moeten betalen voor het her- namen met de kredietcrisis tot vindt ook Ewout. Maar met een wat stel, ongeacht de dikte van onze gevolg. “Maar het zijn wel die eerlijker verdeling kunnen de men- Het kan eerlijker, verstandiger en portemonnee. Dat is oneerlijk”, mensen van wie de bedrijven nu sen die het niet kunnen missen uit socialer dan wat het kabinet in de zegt Kamerlid­ Ewout Irrgang, de over de kop gaan en die op zoek de wind worden gehouden, kan de Miljoenennota voorspiegelt. Kijk ­financieel specialist van de Tweede moeten naar ander werk. En het werkgelegenheid weer groeien en maar naar de SP-tegenbegroting­ ­Kamerfractie van de SP en de zijn ook die mensen die minder kan de Nederlandse economie weer van Ewout op www.sp.nl opsteller van de SP-tegenbegroting.­ te besteden hebben omdat Balken­ op gang getrokken worden. Volgens Ewout waren het niet de ende en Bos vinden dat iedereen Ewout: “Wij investeren 2 miljard TEKST: DANIËL PETERS metselaar, metaalarbeider­ of ver- gelijk moet meebetalen aan de euro in werkgelegenheid en vragen 8 zo voor een beter nederland

Eindelijk was ‘één van hen’ aan de macht: Lula, kind uit een straatar- Brazilië me familie, begonnen als schoen- poetser, en opgeklommen tot me- taalarbeider, vakbondsleider en ten slotte boegbeeld van één van Bra- ziliës grootste oppositiepartijen, de Arbeiderspartij­ (PT). VAN SCHOENPOETSER Vier keer deed Lula mee aan de presidentsverkiezingen. Driemaal verloor hij nipt in de tweede ronde. De vierde keer was hem er alles aan gelegen om te winnen. Tijdens zijn campagne (foto 1) besloot hij TOT PRESIDENT zich sterker dan voorheen te rich- ten op de groepen die hem altijd notoir wantrouwden: het bedrijfs- In 2002 werd Luis Inácio ‘Lula’ da Silva gekozen tot president leven en de financiële wereld. Zijn van Brazilië. Lula’s verkiezing leidde tot een explosie van euforie, toon werd gematigder, hij zocht niet de polemiek maar de toenade- vooral bij veel ‘gewone’ Brazilianen. ring. Lula werd een bruggenbouwer FOTO: ALEX MAJOLIPHOTOS / MAGNUM FOTO: &NBSP / HOLLANDSE HOOGTE ALEXANDRE / HOLLANDSE HOOGTE FOTO: SASSAKI 1: Lula tijdens de campagne in 2002 2: “Esperança é Lula” ofwel “Hoop is Lula” 3: Lula bezoekt het stadje Sobral tijdens de Fome Zero Campagne FOTO: RODRIGO BALEIA / WpN FOTO: RODRIGO FOTO: HOLLANDSE HOOGTE FOTO: RODRIGO BALEIA / WpN FOTO: RODRIGO 4: Lula ontmoet Obama tijdens de G8 in Italië, 2009 en geeft hem een voetbalshirt van het Braziliaanse elftal. 5: “Pra parar a corrupçao, tem que tirar o chefao!”: Om de corruptie te beëindigen moeten we de chef eruit gooien zesde editie • najaar 2009 9

‘avant Obama’. De tactiek werkte: kelijke prestatie is de manier waar- en werd zelfs herkozen als presi- Lula werd gekozen (foto 2) en er op hij Brazilië op het internationale­ dent. Maar ook in zijn tweede ter- brak een dagenlang carnaval uit in toneel vertegenwoordigt. Hij zit bij mijn blijft het rommelen. Lula voelt Brazilië. alle internationale fora die ertoe zich gedwongen om ‘ zaken te doen’ De verwachtingen waren ex- doen (foto 4), en ontvangt veel lof met vertegenwoordigers uit de tra- AOW- treem hooggespannen. Lula, als voor de wijze waarop hij Brazilië ditionele politiek. Zonder hen is het vertegenwoordiger van de anti- als sterke, onafhankelijke verte- regeren met een meerderheidscoali- ­corruptiepartij PT, zou eindelijk genwoordiger van de niet-westerse tie eenvoudigweg niet mogelijk. het vastgeroeste politieke stelsel ­wereld een stem weet te geven. Er is – niet in de laatste plaats uit de leeftijd gaan veranderen. President Lula Helaas, Lula’s presidentschap kent PT – zware kritiek op Lula vanwege ging pragmatisch aan de slag en ook sombere kanten. In 2005 brak zulke manipulaties (foto 5). Maar bij wist grote successen te boeken op plotseling een enorm corruptie- de meeste gewone Brazilianen is hij het gebied van onderwijs en armoe- schandaal uit rondom Lula’s tweede nog steeds razend populair. Zij voe- debestrijding. Veel arme Brazilia- man, José Dirceu. Vooral binnen len aan den lijve wat zijn beleid omhoog? nen zijn er de afgelopen jaren reëel de PT – een partij met meer dan teweeg brengt, kunnen voor het op vooruit gegaan, onder andere 800.000 actieve leden – heerste ver- eerst hun kinderen naar school door grote campagnes, zoals het slagenheid. De schone Arbeiders- sturen (foto 6) en zien kansen die ze anti-hongerprogramma ‘Fome Zero’ partij bleek tot ontzetting van veel vroeger niet hadden. Hun Lula geeft De cijfers (foto 3). Voor zijn sociaal-econo­ ‘militantes’ van binnenuit zwaar hen hoop, met een hoofdletter H. mische prestaties wordt Lula door vervuild te zijn. Lula overleefde de velen geroemd. Een tweede opmer- schandalen wonder boven wonder TEKST: PETER RUNHAAR zeggen: kolder!

Het kabinet strooit met leugens en halve waarheden over de voorgenomen verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar. SP-Kamerlid Paul Ulenbelt maakt gehakt van de drog­redeneringen achter het idee.

De vergrijzing maakt de AOW toch onbetaalbaar? Paul Ulenbelt: “Het aantal AOW’ers stijgt, maar die groeiende groep 65-plussers laat óók de inkomsten uit belastingen over pensioenen fors stijgen. Die belastingopbrengsten zijn voldoende om het stij- gende aantal AOW-uitkeringen te betalen. Minister Donner en het Centraal Plan Bureau geven toe dat deze berekening klopt.”

Minister Donner zegt: we krijgen gebrek aan arbeidskrachten als we de AOW-leeftijd niet verhogen. “De minister zou beter eerst de 50-plussers aan de bak kunnen helpen die op dit moment langs de kant staan. Nu werken twee op 3: Lula bezoekt het stadje Sobral tijdens de Fome Zero Campagne de drie mensen tussen 60 en 65 jaar niet. Van de 64-jarigen werkt nog maar 13%. De overgrote meerderheid is afgedankt of arbeids­ ongeschikt. Als we deze mensen aan een baan helpen, is het dus helemaal niet noodzakelijk om de AOW-leeftijd te verhogen.”

Maar de VVD en D’66 houden vol dat toekomstige generaties de rekening betalen als we de AOW-leeftijd niet verhogen. “Door de AOW-leeftijd wél te verhogen schuif je de rekening juist door naar later. De werkende mensen van nu betalen de rekening, doordat zij twee jaar lang minder AOW ontvangen. Dit is dus een onvrijwillige bijdrage van ruim 23.000 euro. Daarbij komt dat één op de drie 60-plussers niet werkt en vaak een uit­kering ontvangt, bijvoorbeeld een bijstands- of WAO-uitkering. Door een verhoging van de AOW-leeftijd zullen de werkende mensen in de toekomst deze uitkeringen twee jaar langer moeten ophoesten. En zoals ik eerder al zei; de stijgende AOW- ­uitgaven worden gedekt door de stijgende belastinginkomsten uit pensioenen. De ouderen betalen dus zelf gewoon mee.”

Is de uitzonderingsregeling voor mensen met een zwaar beroep geen lichtpuntje? “Het enige wat minister Donner zegt, is dat er een uitzondering gaat gelden voor mensen die in een zwaar beroep werken op het moment dat ze 65 jaar worden en zij ook nog eens veertig jaar in een zwaar beroep hebben gewerkt. Vrijwel alle mensen die een zwaar beroep hebben zijn al voor hun 65ste gestopt. Stratenmakers, metselaars, timmermannen of schoonmakers zijn al lang met vervroegd pensioen of zitten in de WAO. Deze regeling gaat dus vrijwel voor niemand gelden. Bovendien is het maar een tijdelijke regeling. Dit gaat vooral de mensen uit deze groep die vervroegd met pensioen willen geld kosten. Zij krijgen namelijk twee jaar later AOW en zullen dus met hun pensioenregeling deze twee jaar zelf moeten betalen. Het gaat om meer dan 2 duizend euro. Dat kan alleen maar door extra premie te betalen of pensioen in te leveren”

65 blijft 65 – de actie gaat door, kijk maar op www.sp.nl

TEKST: FETSE VISSER FOTO: ALESSANDRO ALESSIO D'AMICO / HOLLANDSE HOOGTE FOTO: ALESSANDRO 6: Dankzij Lula kunnen gewone Brazilianen voor het eerst hun kinderen naar school sturen. 10 zo voor een beter nederland ZELFTEST Antwoorden

1 – A De stichtingskosten voor een 4 – C Een wijkagent verdient gemid- minder risico op malaria én krijgen sociale huur­woning zijn gemiddeld deld 2500 euro bruto per maand. ze geen mazelen, die soms dodelijk 150.000 euro, inclusief grondprijs. In juli 2009 werd aan ex-Kamer­ kunnen zijn. HOE POLITIEK Ongeveer 50 mille wordt niet te- leden, -staatssecretarissen en -mi- rugverdiend met de verhuur van de nisters totaal 387.120 euro aan 7 – B De best betaalde ziekenhuis- woning, dus dat zijn de kosten per wachtgeld uitgekeerd. (Zonder bestuurder in 2008 was de directeur woning. Een JSF-gevechtsvliegtuig sollici­tatieplicht!) SP-Kamerlid van het Martini Ziekenhuis in PRIJSBEWUST gaat Nederland volgens de laatste Ronald van Raak wil deze regeling Groningen. Hij kreeg 645.807 euro, berekeningen 72 miljoen euro voor ex-­politici versoberen en de mede door een ontslagvergoeding kosten. bevoor­rechting afschaffen. van maar liefst 4 ton. Een verpleeg- kundige kost inclusief werkgevers- 2 – C TNT-topman Peter Bakker 5 – B Vorig jaar maakten gemeen- lasten gemiddeld 40.000 euro per BENT U? vindt dat postbodes bij zijn bedrijf ten en UWV 906 miljoen euro over jaar. 15% loon moeten inleveren. Zelf naar commerciële reïntegratiebu- Je kunt een euro maar één keer besteden… verdiende hij vorig jaar ruim 88 keer reaus die mensen aan het werk Politiek is kiezen. In het uitgeven van geld zoveel als een postbode: 2,3 mil- moeten helpen. De resultaten van joen euro. Een postbezorger ver- deze bureaus zijn bedroevend. De maakt het kabinet behoorlijk malle keuzen. diende per 1 april 2008 ongeveer loonkosten van een jongere werk- Uw score Ten koste van gewone mensen, zoals altijd. 2000 euro bruto per maand. Dat is nemer voor een werkgever liggen op jaarbasis 26.000 euro (inclusief inclusief kosten voor bijvoorbeeld Voor elk goed antwoord Bent u prijsbewuster dan onze regering? vakantietoeslag). begeleiding tussen de 30.000 tot noteert u een punt. Doe de test. 45.000 euro per jaar. 3 – C Bureau Jeugdzorg gebruikt 0 – 1 punt: 3,2 miljoen van de personeelskos- 6 – B De Nederlandse regering o jee, u laat boodschappen doen 1. Hoeveel sociale huur wonin- dat nu door het UWV en gemeen- ten voor de huur van interim-mana- geeft jaarlijks 33 miljoen euro uit toch zeker wel aan anderen over! gen kunnen worden gebouwd ten aan commerciële reïnte­ gers. Een gezinsvoogd met 5 jaar aan ‘praatsubsidie’ voor het NCDO. (Of zit u soms in het kabinet?) voor één JSF-gevechtsvliegtuig? gratiebedrijven wordt besteed? ervaring verdient gemiddeld 2805 De SP zou met het geld liever A. 1440 B. 1660 C. 1880 A. Tussen 10.000 en 20.000 euro per maand (36.465 euro per mensen in ontwikkelingslanden 2 – 3 punten: B. Tussen 20.000 en 30.000 jaar inclusief vakantietoeslag). De helpen. Kinderen kunnen voor het is een begin. U kent dus een 2. Hoeveel postbodes kunnen C. Tussen 30.000 en 40.000 jeugdzorg kamp al jaren met wacht- slechts € 2,65 ingeënt worden paar zorgwekkende keuzes van worden betaald van het salaris lijsten. 88 gezinsvoogden kunnen tegen de mazelen én een muskie- onze regering. Nu wilt u er vast (2008) van TNT-topman Peter 6. Hoeveel kinderen in ontwik- 1320 kinderen helpen. tennet krijgen. Hiermee lopen ze wel meer weten! Blijf ze in de Bakker? kelingslanden kunnen een vaccin gaten houden, Balkenende c.s. A. 8 B. 28 C. 88 tegen mazelen en een muskie- tennet krijgen voor het geld dat 4 – 5 punten: 3. Hoeveel hulpverleners kunnen wordt uitgegeven aan ‘draagvlak- het begint u behoorlijk te dagen er aangesteld worden van wat activiteiten’ door de Nationale hoe verantwoord er met belasting- Bureau Jeugdzorg uitgeeft voor Commissie voor internationale geld wordt omgesprongen. Blijf interim-managers? samenwerking en Duurzame vooral scherp de media volgen op A. 23 B. 52 C. 88 Ontwikkeling (NCDO)? dit punt, zodat u in 2011 (of eer- A. 1 miljoen der) weet wat u te doen staat in het 4. Hoeveel wijkagenten hadden B. 12,5 miljoen stemhokje. in juli 2009 kunnen worden aan- C. 30 miljoen gesteld voor het wachtgeld van 6 – 7 punten: voormalige Tweede Kamerleden, 7. Hoeveel verpleegkundigen ze maken u weinig wijs, die ministers en staatssecretarissen in kunnen er worden aangenomen dames en heren van de neo­- dezelfde maand? voor het salaris van de Voorzitter libe­rale politiek. Bent u wellicht A. 23 B. 92 C. 155 van Raad van Bestuur bij SP’er? Nee? Nou, u bent van het Martini-ziekenhuis in harte welkom want u bent politiek 5. Hoeveel werkloze jongeren kun- Groningen? zeer (prijs)bewust! FOTO: PATRICK POST / HOLLANDSE HOOGTE FOTO: PATRICK nen aan het werk voor het geld A. 9 B. 16 C. 25 Luid protest tegen ontslag en salariskorting van postbodes (vraag 2).

Onze zorg Door Erik Varekamp zesde editie • najaar 2009 11 Jong actievoeren ROOD, Jong in de SP, is met 2500 leden de tweede politieke jongerenorganisatie van Nederland, na de SGP. In actievoeren staan de SP-jongeren al jaren nummer 1. Een paar roemruchte wapenfeiten.

Opgejaagd wild Op een maandagochtend eind juni 2008 schuift een groep ROOD-jongeren een aantal megaspeakers richting de ingang van het ministerie van Jeugd en Gezin in Den Haag. Even later is een oorverdovend gezoem te horen. Zo verzet ROOD zich tegen de mosquito, een kastje dat een irritant hoog geluid maakt, alleen hoorbaar voor jongeren. De afgelopen jaren zijn er in verschillende steden zo’n vijfhonderd geplaats om hangjeugd te verjagen. Eva Gerrebrands, ROOD-voorzitter: “Die gemeenten verplaatsen het pro- bleem, maar lossen het niet op. Ze treffen er bovendien jongeren mee die geen overlast veroorzaken.­ Het voortjagen van jongeren met pieptonen bewijst dat het jeugdbeleid in Nederland failliet is.” De acties van ROOD hebben effect. Minister Ter Horst waarschuwt gemeenten dat het gebruik van de mosquito wellicht onwettig is en varen MET noemt het een zwaktebod. Er komt geen verbod, maar meerdere gemeen- ten hebben inmiddels begrepen dat een pieptoon geen oplossing biedt tegen gehang van jongeren. In Nijmegen, Groningen, Beek en delen van Amsterdam gaat de mosquito uit. In andere gemeenten weet ROOD het plaatsen van mosquito’s te voorkomen. Voor particulier gebruik wordt het kastje wél verboden. remi poppe Kampioen huisjesmelken Hugo Scheuer is één van de beruchtste huisbazen van Amsterdam. Hij In deze rubriek trekken Kamerleden hun wandelschoenen aan. Maar ­betaalt energierekeningen niet en stort geen borg terug. Gedupeerden die Remi Poppe neemt liever de boot dan de benenwagen. naar de huurcommissie gaan, raken hun huis kwijt en worden bedreigd. Reden genoeg voor ROOD-Amsterdam om hem in 2008 tot “huisjesmelker van het jaar” uit te roepen. Mede hierdoor groeit zijn slechte reputatie “Moet je die kleurschakeringen zien dankzij de SP-acties werd de bouw Remi en zijn vrouw Machteld gere- onder studenten én politie. Scheuer wordt uiteindelijk wegens fraude boven de Oosterschelde. Dat grijs, stilgelegd. geld een maaltje bijeensteken als de aangehouden en raakt zijn huizen kwijt. dat twee keer per dag verandert met “Het is weer hetzelfde principe: zeebodem is drooggevallen. Eva: “We houden de verkiezing sinds 2003, inmiddels in 24 steden. Er zijn eb en vloed. Zó mooi.” mengen van chemisch en ander Wordt Remi Poppe als 71- jarige de afgelopen jaren verschillende huurbazen failliet gegaan nadat wij hun SP-kamerlid Remi Poppe (71) is ­verboden afval met grond of huis- niet moe van die eeuwigdurende strapatsen hadden onthuld.” lyrisch als hij achter het stuurwiel vuil, net zolang tot je onder de vast- strijd tegen alles wat fout gaat in van zijn Rampart staat en behendig gestelde vervuilingnormen komt. de maatschappij? “Nee,” zegt hij Jeugduitbuiting de boot door het water van de En het gaat maar door, vooral door- vol overtuiging, “in het leven krijg SP-jongeren struinen gedurende de vakantiemaanden van 2009 kiosken Krabbenkreek bij St. Annaland laat dat we met Cramer een minister je niks voor niks. Daarom moet je en eettentjes in stations af op zoek naar uitbuitingspraktijken jegens jong klieven. De kunstschilder, die hij op milieu hebben die de ballen niet ­actievoeren. Dat doen we nog steeds personeel. Soms verschijnen ze aangekondigd, soms ook niet. Tijdens deze eens was voordat hij de actiepolitiek snapt van afvalverwerking. En ze met de SP; die partij is geen doel op zogenoemde flexinspectie komen met regelmaat discriminatie en nul­ in ging, komt weer helemaal boven. laat het aan de vrije markt over. zich, maar gewoon een gereedschap urencontracten aan het licht. Later als we lunchen in de kombuis Maar als je de markt zijn gang laat om een iets betere wereld te ver- ROOD rukt in 2007 voor het eerst uit voor flexinspectie. Dan langs super- zal hij zeggen: ”Elk uitzicht door gaan, dan bind je de kat op het krijgen. Van dat gevecht ben ik nog markten. Eva: “Er bleek veel mis. In een aantal winkels werden jongeren die patrijspoorten is een schilde­ spek. Dan gaan de afvalverwerkers lang niet moe.” niet doorbetaald bij ziekte. Of ze zaten op nulurencontracten en werden rijtje.” mengen natuurlijk. Omdat minister ’s ochtends terwijl ze naar hun werk fietsten afgebeld of halverwege de Remi Poppe geniet met volle teugen Cramer er niet tegen optreedt, kan Wat heeft Remi Poppe nog meer te dag naar huis worden gestuurd. Werknemers die hun 18de verjaardag van het Zeeuwse water en het bij- ze wat mij betreft beter aftreden.” vertellen? www.remipoppe.nl of ga vierden, werden ontslagen omdat ze te duur waren geworden.” zondere kustlandschap, waar vele naar www.sp.nl en lees alles over Het misbruik van de flexwet wordt door de SP-Kamerfractie aangekaart bij zandplaten zijn drooggevallen. Remi vertelt uitgebreid over de het MilieuAlarmTeam. de verantwoordelijke ministers. Met succes: op aandringen van de SP zijn “Vorige week zwom er nog een mossel- en oestercultuur. Ook over op leeftijd discriminerende teksten in vacatures bij het CWI nu verboden. bruinvis vlak naast ons schip. kokkels en alikruiken. De kleine TEKST: BERT VOSKUIL Maar: “Onze inspectie gaat door, want nog steeds worden veel jongeren als Prachtig toch.” Het geeft hem extra smakelijke zeevruchten, waarvan FOTOGRAFIE: BERRY STOKVIS wegwerppersoneel behandeld.” motivatie om die pracht te behou- den. “Neem nu dat uitdiepen van Meer weten over ROOD - of lid worden? www.rood.sp.nl de Westerschelde als vaarroute naar Antwerpen; door uitgraven krijg je TEKST: DANIËL PETERS extra stroming waardoor er geen FOTOGRAFIE: ARCHIEF ROOD slibvorming meer ontstaat op de ­bodem. Dan krijg je een woestijn- achtige bodem, want er kan niets op groeien. Dus hebben strand­ lopers zoals de scholekster geen voedsel meer, als zandplaten bij laag water droogvallen. Ook zouden we nog prachtige boerenlandschappen onder water moeten zetten, als zogenaamde natuurcompensatie voor dat uitgraven. Onzin!” Na een rustige zomer (“Ik heb maar eens een extra lang ouwe-lullen-re- ces genomen.”) is de accu weer op- geladen op het Zeeuwse water. Zelfs tijdens zijn vaarvakantie was zijn schip de Brindabella het commando- centrum van een milieuactie.­ Toen in Ommen zwaar vervuilde grond werd ontdekt, werd Remi Poppe gebeld. Hij stuurde zijn mede­ werkers direct naar Ommen om FOTO: ROB VOSS FOTO: ROB SP-jongeren inventariseren misstanden onder jeugdig personeel. te kijken en actie te voeren. Mede Op Zeeuwse wateren laadt Remi zich op voor de strijd om een betere maatschappij. 12 zo voor een beter nederland SP ONDERZOEKT Nooit zomaar wat roepen

worden bijgehouden. Zo kunnen hebben we kennelijk genoeg vol- Een politieke partij die geen onderzoek doet, kent de werkelijkheid we laten zien hoe druk we zijn. De gens Ter Horst.” niet, kan dus niet oordelen en niet serieus genomen worden. Eerst bonnen moeten drie keer geteld worden, het aantal aanhoudingen Het is duidelijk welke kant ‘t op de feiten en cijfers kennen, dán pas een standpunt innemen. Daarom wordt twee keer bijgehouden.” moet met de politie: de bezuini­ gaan SP’ers de buurten in en staan ze bij bedrijven aan de poort. De gingen kunnen niet doorgaan, het Door de bureaucratie en het gebrek­ mes moet in de bureaucratie. En partij startte dit jaar onderzoeken bij de jeugdhulpverlening, op aan uitvoerende agenten krijgen politieposten in de wijk moeten scholen, bij de politie, in de ouderen- en gehandicaptenzorg en in enorme gebieden in Nederland blijven of worden (her)opgericht, gevangenissen. Aantal deelnemers: 26.000. geen of vertraagd politiehulp: “Er zodat het er veel meer worden in is één auto met twee man beschik- plaats van minder. baar voor het hele uitgestrekte ­gebied Nieuwkoop, Ter Aar, Kaag en Braasem. Als die auto iemand aan- Onderzoek onder 1.500 jeugdhulp­ houdt in verband met rijden onder verleners invloed is er een paar uur voor het Kind de dupe van papiermolens hele gebied geen politiewagen meer “We worden bedolven onder op straat. Dus kan er geen politie regeltjes en formulieren. Ze gaan op andere meldingen reageren.” er vanuit dat werken met men- sen hetzelfde is als sleutelen in een ­garage: vervang het onderdeel en alles loopt weer. Het kind staat niet centraal maarde regels. Er MOET Politiemensen geproduceerd worden”, schrijft een jeugdhulpverlener. balen als Ruim acht op de tien de hulpver­ wijkpost leners zeggen in de enquête van SP-Kamerlid Marianne Langkamp dicht moet dat zij door administratieve romp- slomp te weinig tijd voor het kind hebben. Ruim 60 procent zegt dat de controledruk van het manage- Helemáál balen de agenten ervan ment bij de jeugdzorg te groot is dat de wijkagenten zich steeds en maar liefst 80 procent heeft veel minder in de buurten kunnen laten last van de controledruk door de zien. Er zijn er sowieso te weinig en overheid, in dit geval de provincie. ze krijgen amper tijd om de straat Een schrijnende situatie: “Welopen ­ op te gaan. Het sluiten van politie- hier vaak te leuren met kinderen. wijkposten veroorzaakt veel boos- Vorige week gaf een moeder met

FOTO: DANIEL COHEN heid onder agenten die vinden dat drie kinderen (12, 8 en 5 jaar), van De politie is teveel bezig met administratieve verplichtingen er juist méér posten moeten wie twee autistisch, aan dat ze ’t komen. En de SP is het met hen niet meer aankon. Zelf is ze ook eens. autistisch en suïcidaal. Ze gaf was “De jeugd is geen handelswaar!!!” werknemers en de kwaliteit van de jaren geen idee heeft van wat er bang dat ze de kinderen iets zou schrijft een hulpverlener over dienstverlening aan. Met verstrek- gaande is in hun werk. Want er is Uit de enquête blijkt dat politie- aandoen. Zijn kinderen niet veilig marktwerking in de jeugdzorg. Of kende gevolgen voor Nederland. een groot tekort aan agenten die agenten nog steeds trots zijn op bij hun moeder, dan moet er direct neem die ene agent: “Alles moet gewoon de straat op kunnen, zeg- hun werk, maar zes van de tien een plek voor ze gezocht worden. tegenwoordig maar geaccepteerd gen zij: “Personeel werkt op de ver- geven aan dat het werkplezier de worden onder het mom van: ‘Je Onderzoek onder 10.000 politieagenten keerde momenten op de verkeerde laatste jaren wel is afgenomen. En wist dat je de pispaal van de maat- Te veel generaals, te weinig plaatsen. Te veel managers, te veel ruim 40 op de 100 denken na over schappij werd’” En een gevange- soldaten ondersteunende afdelingen en te een andere baan omdat de werk- nismedewerker: “De politiek en de “We lopen met verouderde weinig uitvoerende agenten. Kort- druk zo hoog is en het salaris laag, “Verpleging publieke opinie zijn alleen maar wapens en gaan in stinkende kleren om, veel generaals en te weinig wat vooral de minister erg kwa- ­gericht op opsluiten, pure vergel- de straat op”, schrijven twee van soldaten.” lijk wordt genomen. Om te spre- is toch geen ding dus. Politici hebben euro­ de maar liefst 10.000 agenten die En dat kleine aantal ‘soldaten’ is ken met een geënquêteerde: “Het lopende tekens in hun ogen. Toch komt het de politie-enquête van SP-Kamerlid ook nog eens uren bezig met het ­salaris aanpassen op een niveau wat niet bij hen op dat recidive uitein­ Ronald van Raak invulden. En tóch invullen van stapels papierwerk: hoort bij de functie. Bij DAF (niets bandwerk?” delijk duurder is.” wil minister Ter Horst van Binnen- “Ik ben anderhalf uur bezig met ten nadele van de mensen) verdient In de SP-enquêtes schrééuwen landse Zaken de politie miljoenen de administratieve verwerking van ­ men in de verfspuitstraat ongeveer­ dienstverleners het uit: we zetten extra korten, wat uiteindelijk tot de diefstal van een pakje kauw- 300 tot 400 euro meer als een Pleegzorg kon ze één nacht opvan- geld en personeel verkeerd in. het vertrek van nog 4.000 agenten gom.” Een ander schrijft: “De poli- gemiddelde brigadier. Vanuit het gen, maar de volgende dag zaten Toenemende bureaucratie en werk- zal leiden. Het is tekenend voor de tieorganisatie is een cijfermachine werk gezien staat en valt alles bij de kinderen gewoon de hele dag bij druk tasten de motivatie van politiek, die volgens de agenten al geworden. Alles moet in drievoud het gebrek aan personeel. Maar dat ons op kantoor totdat we een plek

De SP levert de voorzitter voor het parlemen- regelen van de overheid, zoals het tair onderzoek naar de crisis in het financiële steunen van de banken. Dus eind Parlementair stelsel. ZO-krant belt hem en vraagt: wanneer 2010 komen we met conclusies.” gaat de klus beginnen, Jan de Wit? Deel 1 kun je toch overslaan? onderzoek Iedereen weet al hoe de crisis Jan: “Het eerste deel van het kijken we dan welke maatregelen is veroorzaakt. onderzoek loopt tussen december we kunnen nemen om een volgen- “Nee, hoor. We weten er in de en februari.­ Dan achterhalen we de crisis te voorkomen. Het twee- Nederlandse situatie het fijne niet hoe het financieel stelsel zo heeft de deel loopt tot september 2010. van. De commissie kijkt puur naar kunnen ontsporen. En natuurlijk Daarin onderzoeken we de maat- ons land. Wij hebben bijvoorbeeld zesde editie • najaar 2009 13

Een bijzondere gebeurtenis openen, want daar moet een collega levert vijf mails, drie telefoontjes bij zijn. En die zijn er niet in de late Nooit zomaar wat roepen en vier formulieren op. Dan kun je dienst. Dus moet het bijstandsteam je voorstellen hoe druk het is als er komen maar voordat die er is, is het meerdere bijzondere gebeurtenis- te laat. Je trekt dus die deur open, sen zijn per dag. Help! Nachtwerk!” tegen de regels in, want je wil die Zeker de helft van de respondenten man beschermen.” heeft minder plezier in het werk door werkdruk en bureaucratie. Bijna negen van de tien zeggen dat ze moeite hebben hun werk goed te doen omdat ze het zo druk heb- 93% zegt dat het ben. Driekwart van de ouderenver- gevangeniswezen zorgers zegt dat er de afgelopen ja- ren minder handen aan het bed zijn niet meer kan gekomen. Opmerkelijk is dat ook bezuinigen hier, zoals bij de politie, veel werk- nemers melden dat er niet naar hun klachten en suggesties wordt

FOTO: INGE YSPEERT / HOLLANDSE HOOGTE FOTO: INGE YSPEERT geluisterd. Te weinig tijd voor de jongeren, luidt de meest gehoorde klacht onder jeugdhulpverleners Niet voor niets zegt 93 procent van de ondervraagden dat er geen cent Onderzoek onder 500 man gevangenis- meer bezuinigd kan worden op het voor ze gevonden hadden. Deze kin- werking gaat ook zeker geen uit- ­uiten. Ze klinken alleen nog massa- personeel gevangeniswezen. Er moet juist deren krijgen vanwege hunautisme ­ komst bieden. Integendeel ler, want 10.000 verplegers en ver- Zó maken we Nederland onnodig geïnvesteerd worden in de begelei- bij geen enkele instelling opvang; zorgers vulden­ de enquête in. onveilig ding van gedetineerden. Want het de problematiek is te zwaar. Daar- Het personeel wordt gek van de “Als wij in Nederland minder crimi- is niet de bedoeling dat ze na terug- om heeft een collega de kinde- Onderzoek onder 10.000 verpleegkun- voortdurende eis om verantwoor- naliteit willen, moeten gedetineer- keer in de maatschappij direct weer ren een dag thuis opgevangen. Dit digen en verzorgenden ding, van bijna iedere stap die ze den niet de hele dag achter de deur, met de politie in aanraking komen. weekeind hebben we een vakantie- Minder tijd voor patiënten zetten. “Je moet al bijna iemand daar wordt niemand beter van. huis geregeld en groepsleiding inge- “Ik ben tegen tijdklokken. De tijd in dienst hebben, puur om te Arbeid en onderwijs zijn belang- kocht. Maar na het weekeind moe- die je voor iemand nodig hebt ver- registreren. rijk. Hoe meer je een gedetineerde De enquêteresultaten bewijzen hoe ten we weer in onderhandeling met schilt per dag. Als iemand griep afpakt hoe gefrustreerder hij er uit groot de kloof is tussen de poli- instellingen om te vragen of ze deze heeft, heb je meer tijd nodig voor komt en kans loopt terug te val- tiek – maar ook vaak het manage- kinderen kunnen opvangen” de verzorging dan op een dag dat “Managers len in de criminaliteit”, omschrijft ment – en de werkvloer. Politici en Het onderzoek in de jeugdhulpver- iemand lekker in zijn vel zit. Het een van de deelnemers het grootste managers komen nauwelijks op de lening loopt nog, maar een aantal is geen lopende band werk.” Het luisteren niet probleem in de gevangenissen. De werkvloer en luisteren niet naar conclusies is reeds duidelijk: zolang zijn voor SP-Kamerlid Renske Leij- naar suggesties recidive is in Nederland de afgelo- werknemers.­ Werknemers raken personeel de tijd niet krijgt om kin- ten geen nieuwe klachten die het pen jaren explosief gestegen; 7 op verstikt in bureaucratie en onzin­ deren en ouders te helpen, blijven personeel in de gehandicapten- en van werknemers” de 10 veroordeelden komen weer in nige maatregelen. de wachtlijsten bestaan. En markt- ­ouderenzorg in haar onderzoek aanraking met justitie. Dus kun je concluderen dat ons land onveiliger Er is ook onderzoek gedaan is geworden door de bezuinigingen onder leraren in basis- en voort- Verpleegkundigen: "Onze klachten en suggesties worden niet gehoord" op het gevangeniswezen, zegt drie- gezet onderwijs en onder binnen- kwart van het personeel. vaartschippers. Alle onderzoeken op de werkvloer worden dit najaar Uit de enquête van SP-Kamerlid gepubliceerd in een serie ‘Aan het Krista van Velzen blijkt dat de woord’. De rapporten zijn op te penitentiair inrichtingswerkers zich vragen via www.sp.nl ­gedegradeerd voelen tot ‘sleutel- draaiers’, zoals ze het zelf noemen. TEKST: DANIËL PETERS “We worden robots, deur open en dicht en geen tijd meer voor nood- zakelijk contact met gedetineerden. Zij krijgen daarom ook vaker ‘nee’ te horen wat weer agressieverhoONDERZOEK- HET GEVANGENISPERSONEEL AAN HET WOORD ONDERZOEKWie weet beter welke veranderingen het gevangeniswezen gend is”, schrijft eenten goede komen,bewaarder. de politiek of het personeel? Wat de SP betreft moet de stem van het personeel meer worden gehoord in het debat over de gevangenissen. Zij weten DE LERAAR AAN HET WOORD ng bestuur- In het debat over het onderwijsimmers hebben het beste jarenla wat er beter kan, en vooral, wat er niet Het grote gebrek aanmoet worden personeel verslechterd.ventoon ders, politici en zelfbenoemde deskundigen de bo schikt gevoerd. Wat de leraar vond,Het leek gevangenispersoneel vaak van onderge is in een enquête gevraagd naar belang. de werkdruk, de bezuinigingen, veiligheid, meerpersoons- celgebruik en resocialisatie. De resultaten zijn gerust leidt ook in de gevangenissen tot De SP wil meer aandacht voorschokkend de stem te vannoemen. de leraar. Bijna driekwart van het gevangenis- personeel stelt dat de samenlevingn onveiliger is Leraren weten immers als geen ander wat de gevolgesher- van het beleid zijn in de klas.geworden Zij zien door wat hetonderwij beleid van de afgelopen jaren, onveilige situaties.vormingen betekenen voorwaaronder leerlingen, de voor bezuinigingen henzelf en op het gevangeniswezen. voor de kwaliteit van het Vanonderwijs. het personeel zegt 93 procent dat er niet meer bezuinigd kan worden. e Duizenden leraren hebben de afgelopen maandenerk, onz zoals vragen beantwoord over alle aspecten van hetrlingen, w werkplezier, werkdruk, schaalgrootte, zorglee n tot bureaucratie en salarissen. De resultaten zetten aaitief zijn Meer man opdenken. Hoeweléén verreweg cel, de meeste lerarenwas positisch. ook een over werken in het onderwijs, zijn zij ook erg kr liteit Slechts een kwart van de leraren is trots op de kwaezier van het onderwijs. De helft van hen heeft minder pl aren hebben te bezuinigingsmaatregel.gekregen in het werk. Drie van de vier ler Maar aan maken met een te hoge werkdruk. gheden niet Er is iets mis in het onderwijs. Als de omstandi het voorschriftverbeteren, zullen dat nog meer lerarenminimaal de school rde afnemen. rug toe- twee keren. De kwaliteit van het onderwijs zal verde jk naar de leraar Daarom is het hard nodig dat er eindeli bewaarderszelf samen wordt geluisterd. zo’n cel mogen

In de serie ‘Aan het woord’ wordt mensen op de werk- openen, kan niet vloeraltijd gevraagd naar hun werkomstandigheden.worden In deze vol- HET GEVANGENISPERSONEEL serie verschenen onder andere ‘de leraar’, ‘de zorg’, DE LERAAR ‘de jeugdzorg’, ‘het gevangenispersoneel’, ‘de politie’ en ‘de schipper’. erk- daan: “Die celgenotenIn de serie ‘Aan het woord’ wordt mensen hadden op de w ze ruzie AAN HET WOORD vloer gevraagd naar hun werkomstandigheden. Ing’, de AAN HET WOORD serie verschenen onder andere ‘de leraar’, ‘de zorpolitie’ ‘de jeugdzorg’, ‘het gevangenispersoneel’, ‘de en ik liep alleenen ‘de schipper’. op de afdeling. Ik MORGEN MOETMORGEN HET MOET BETER HET BETER

FOTO: GERLO BEERNINK / HOLLANDSE HOOGTE sla alarm, maar mag de deur niet

een heel ander systeem van huizen Waar worden de verhoren staan niet onder ede. Zoveel Is dit onderzoek moeilijker dan zen om tot goede conclusies te financieren dan de VS. En zo zijn afgenomen? mensen zijn de dupe van de de onderzoeken en enquêtes uit kunnen komen.” er veel meer zaken onvergelijkbaar “In het gebouw aan het het Plein in crisis, dan zoek je toch zeker het verleden? met andere landen. Hoe heeft het Den Haag dat speciaal is ingericht met het zwaarste geschut naar “Dit is inderdaad heel gecompli- Wat gaat er met de conclusies bij ons mis kunnen gaan, dát is de voor parlementaire onderzoeken­ de waarheid? ceerd. Niet alleen is de materie heel gebeuren? vraag. En hoe kunnen wíj herhaling en enquêtes.” “De fractievoorzitters van de partij- ingewikkeld, maar het is ook ui- “We leggen het rapport voor aan de voorkomen. En natuurlijk zullen al en kozen voor parlementair onder- terst politiek.­ De tegenstelling tus- Tweede Kamer. Die beslist uiteinde- bestaande rapporten daar een rol in Waarom geen parlementaire zoek. Maar krijgen we het gevoel sen coalitie­ en oppositie kan opspe- lijk welke van de aanbevolen kunnen spelen.” enquête in plaats van onder- dat mensen niet volledig mee­ len. Dus moet ik zorgvuldig te werk maatregelen­ worden overgeno- zoek? Mensen mogen nu hun werken, dan kunnen we altijd nog gaan om de commissie bijeen te men.” mede­werking weigeren en overgaan op enquête.” houden en de juiste strategie te kie- 14 zo voor een beter nederland

Arda: “Ik werkte in een kroeg en zag de excessen van drankmisbruik”

De stappende Kamerleden strijken neer bij café De Gooth, een bruine kroeg in een oud pand op de Boter- markt, met een bescheiden spijs- kaart. Een favoriet van Renske. “Hier zaten we altijd met actieve SP-jon- geren. We bereidden ons dan voor op aankomende acties. Bijvoorbeeld tegen discriminatie bij uitgaansgele- genheden of vóór opname van Haar- lem in het NS-nachtnet. En steeds was ook weer de vraag hoe Haarlem aangenamer kan worden voor jonge- ren. Arda heeft gelijk dat deze stad veel cultuur biedt. Maar voor 13- tot 17-jarigen is er weinig, te kort aan ontmoetingsplek.” Sharon: “In 2005 vroegen we in een jongerenenquête wat missen jullie? Toen bleken culturele jeugdactivitei- ten onbetaalbaar te zijn geworden. Vlnr: Arda, Renske en Sharon. In café Koops blijkt dat zij tijdens het uitgaan en feestjes die éne openingszin liever niet horen: "Hé, jij zit toch in de Tweede Kamer…" Ga je met een gezin naar een kinder- voorstelling voor bepaalde leeftijd, dan betalen ook ouders en begelei- nodig; een investeerder met meer- ders de volle mep. Dus komt een derheidsbelang van de overheid. uurtje jeugdtheater voor een modaal Stappen met Renske, Arda en Sharon Bedoeld voor gezonde bedrijven die gezin op zestig euro. Maar alternatie- geen bankleningen krijgen. Onder ven zijn er niet.” leiding van een door de Kroon aan- Arda: “In Zuid-West Haarlem waren gestelde directeur. Begon ik hier een veel hangjongeren. Het wijkgebouw jaar geleden over, dan kreeg ik bood kinderdisco, maar voor kids tot reacties alsof ik iets heel ergs zei. 13 jaar. De hangjongeren klopten Het idee was maar eng; andere daar aan en zeiden wij willen ook ZELFS SCHERP partijen schamperden over teveel disco. Maar met die leeftijd is het staatsinmenging. Maar inmiddels is niet te beheersen; daar heb je profes- er serieuze interesse.” sionals voor nodig.” Ze vertelt dat ze als ondernemend Renske: “Ik baal ervan dat jongeren kunstenaar al belangstelling had voortdurend in één adem worden voor economie. Tot twee jaar gele- genoemd met rottigheid: hangen, den runde ze in Haarlem haar overlast veroorzaken, drankmisbruik MET EEN fotokunstbedrijf Sciamachie. Vier en geweld. Wel stigmatiseren, maar jaar woonde ze in deze stad. Bij een verder niet kijken naar wat er dan tweedehands kledingzaak op de aan de hand is.” Botermarkt duikt ze tussen de Sharon: “Vroeger was er wel geld kledingrekken – “Hier kocht ik voor dit soort zaken. Alles is gemini- altijd mijn kleren!” maliseerd en dus kom je niet meer BORREL OP Arda speurt mee tussen het textiel. aan preventie toe. Het geloof als Zij zegt: “Winkelen, daar ben ik dol overheid om ergens voor te staan op. Ik kwam in 2001 naar Haarlem ontbreekt. Dan creëer je dus ook voor de leuke winkels, maar vooral geen voorwaarden om iets van deze ZO had wel eens zin in een verzetje en nodigde drie SP-Kamerleden om de cultuur. In veel steden zijn samenleving te kunnen maken. Minister Hirsch Ballin heeft een keer voor een avondje uit. Plaats van handeling: Haarlem. De drie stappers: tegen me gezegd: maar mevrouw Arda Gerkens (44) – import Haarlemse sinds 2001, gaat minder dan Gesthuizen, u verwacht veel te veel van Renske baalt er- de overheid. Schaamteloos! 1x per maand uit en bezoekt dan een popconcert of de schouwburg. van dat jongeren Overigens denk ik wel dat als jonge- Sharon Gesthuizen (33) – export Haarlemse sinds 2007, gaat 1x per 2 ren overlast veroorzaken in uitgaans- vaak in één adem gebieden er bijna altijd alcohol in het weken uit en gaat dan dansen. En Haarlemse ‘mug’ Renske Leijten (30) worden genoemd spel is.” - gaat 1x per week naar de kroeg. Arda: “Inderdaad, ik werkte vroeger met rottigheid. in een kroeg en heb de nodige exces- sen gezien.” Renske: “Teveel drinken is maat- Voor Renske mag in een rondje moeten meer stoppen in preventie, Sharon: “Dus dat krijgt zo’n gezin er kleinere, niet-doorsnee podia weg- schappelijk te goed geaccepteerd. Haarlem psychiatriemuseum Het professionele hulp laagdrempelig dan bij; een moeder vol schuldgevoel bezuinigd. Hier in Haarlem gebeurt We spreken elkaar niet meer aan op Dolhuys niet ontbreken. Een mooi maken, zonder wachtlijsten. Veel tegenover het kind en pedagogische wel veel. Ik kwam hier al graag toen wangedrag.” startpunt, achter het station bij psychisch zieken kunnen blijven schade voor een jonge tiener.” ik nog in Bussum woonde. Het Patro- Arda: “En dát komt doordat men- het idyllische park Staten Bolwerk. functioneren met de juiste begelei- naat is mijn favoriete uitgaan. Het sen elkaar niet kennen. Maar in mijn “Weet je dat ik hier als kind in dit ding. Maar juist daarin is erg bezui- Sharon zegt, wandelend door het beste optreden dat ik er ooit zag was wijk ken ik wel veel mensen. Ik doe park nog gespeeld heb? Realiseerde nigd, zodat teveel mensen onnodig park Statenbolwerk: “Ik heb dorst. van Bauhaus; hele tent op z’n kop. Ik daar moeite voor; stap bijvoorbeeld me toen natuurlijk helemaal niet afglijden. Vaak wordt dan naar hen Laten we ergens wat gaan drinken kan daar helemaal in opgaan. op nieuwe buren af. En dankzij de hoe mooi het hier is. Laatst viel het gekeken met een blik van eigen- waar je ook kunt dansen. Oh, zit dat Over popmuziek gesproken; ik werk kinderen kom ik in contact met me op, toen ik naar dit museum schuld-dikke-bult. Wie geluk heeft er hier niet in op woensdagavond? nu aan een voorstel tegen zwart­ andere ouders.” ging. Het is geweldig hoe je hier kan rekenen op de helpende hand Jammer. Op de dansvloer kan ik goed handel in concertkaartjes. Er worden Sharon: “Heel belangrijk: elkaars kunt ervaren wat schizofrenie is of van partners, buurtgenoten of fami- uit mijn dak gaan, even alles verge- enorme woekerwinsten op gemaakt ­gezicht of naam te kennen. Sinds hoe andere psychiatrische aandoe- lie. Maar die kunnen dit niet zonder ten. Kan ik wel gebruiken, want ik en dat moet stoppen. Bij een optre- mijn verhuizing naar Den Haag voel ningen voelen. Zo kun je van een professionele ondersteuning. Fami- had vandaag moeite me los te rukken den van Take That bleek ruim van ik meer anonimiteit en mis ik bij- donkere isoleercel de deur achter je lieleden worden verplicht om zorg van mijn werk- zó diep zat ik in het tevoren één van de leden ziek te zijn. voorbeeld de buurvrouw die me dicht trekken, héél beklemmend. te geven, tot 12-jarigen aan toe. In schrijven van een voorstel voor Hoewel de kaartjes konden worden altijd begroette als ik op vakantie Vroeger werden deze mensen af­ Den Helder ken ik een moeder van heroprichting van de nationale geretourneerd kwam een vijfde deel was geweest of een tijdje weg was geschreven, nu niet. Toch vind ik wie de 16-jarige dochter met school investeringsbank. Die is het vorige van de uitverkochte zaal niet op­ geweest. Zoiets kleins gaf me gevoe- dat we er in de geestelijke gezond- is gestopt, omdat ze voor haar chro- decennium afgeschaft, maar blijkt dagen. Dan weet je genoeg.” lens van veiligheid en thuiskomen.” heidszorg nog lang niet zijn; we nisch zieke moeder moest zorgen.” door de economische crisis hard zesde editie • najaar 2009 15

Arda: “Het soort woningbouw kan moraal. Mensen hebben het druk, de aandacht te geven die ze nodig in hun portemonnee getroffen of Renkse: “Inderdaad. Hoor ik bij de helpen. Je moet elkaar tegenkomen nemen geen tijd voor elkaar en hun hebben. Met alle gevolgen van dien. weten niet waar ze heen moeten. groenteboer op zaterdag over en een gemeenschappelijke ruimte omgeving. Het kabinet predikt nor- En ’t afkopen met dure cadeautjes Maar je trekt óók de buurt uit zaken die tot mijn dossier horen hebben. Dan bedoel ik niet het trap- men en waarden, maar roept nóg bij je kinderen kweekt ook bepaald elkaar. dan zal ik ook actie ondernemen. penhuis, maar een binnenplaats, harder werken, werken, werken. Zie geen sociale burgers. Hoezo nor- Gelukkig is de SP in actie gekomen, En bij andere zaken bel ik een ander speelgelegenheid, gezamenlijke tuin. bijvoorbeeld dat iedereen tot zijn men en waarden? waardoor ondermeer een advocaat SP-Kamerlid.” Al spreek je elkaar niet, je kent el- 67ste door zou moeten werken. Van Ander staaltje verharding: in een nu een zaak tegen dat bedrijf heeft Arda: “Als Kamerlid voor de SP heb kaar in ieder geval van gezicht. Dat ouders wordt verlangd dat ze bei- Haarlemse buurt heeft verhuur- aangespannen. Maar een deel van je nu eenmaal verantwoordelijkheid creëert vertrouwen en respect. den werken, zodat mensen steeds bedrijf Aham de maandhuur van het kwaad is natuurlijk al geschied.” te dragen voor alles wat er gaande En ik vind het belangrijk de ouders minder tijd hebben voor elkaar en 600 euro binnen één jaar opgetrok- Sharon: “Onder andere door wat je is in Nederland. Dus buiten het hui- te kennen van de klasgenoten van hun kinderen. Daardoor de buren ken naar 1100 à 1200 euro. Er zijn net zei: in zo’n buurt komen veel selijk leven ben ik óf bezig voor de mijn kinderen. Daarom ben ik klas- niet kennen, zich niet kunnen bin- mensen vertrokken omdat ze ’t niet mensen die het wel kunnen betalen: kinderen óf voor de politiek. Eerlijk senouder, ook al heb ik het vrese- den aan hun leefomgeving en daar konden betalen, anderen kochten drukke tweeverdieners die de tijd gezegd probeer ik het wel te mijden lijk druk. Maar uitgerekend dat de nodige moeite voor doen, zelfs het dan maar omdat ze geen snel nauwelijks hebben om dezelfde op feestjes. Als ik lekker sta te druk-hebben bepaalt de heersende tijd tekort komen om hun kinderen alternatief zagen. Mensen worden investering in de buurt te doen als genieten van een band en iemand de vorige bewoners.” zegt he, zit jij niet in de Tweede Renske leidt Arda en Het gezelschap verkast naar café Kamer? dan zeg ik het liefst ja, maar Sharon door haar favoriete Koops. Deze keuze van Sharon ligt nu niet.” park: Het Staten Bolwerk op steenworp afstand van rivier het Renske: “Oh, wat herken ik dat. Ik Spaarne. In het oude, authentieke zit nog wel eens op de tribune van café zegt Sharon tussen het nippen voetbalclub Haarlem. De derde helft aan een glaasje vuurwater dat ze is minstens zo leuk als de wedstrijd, zich tijdens het uitgaan nooit hele- maar dan wil ik liever niet over maal kan afsluiten voor politieke politiek praten. Jij zit toch in de zaken: “Ik zat laatst op een feestje, Kamer… het is bepaald niet mijn waar een ondernemer uit Arnhem favoriete begin van een gesprek.” vertelde dat hij van de gemeente krediet had gekregen. Toen dacht ik: Arda, Renske en Sharon hebben hun Sharon: “Op de moeten ambtenaren na de harde les eigen profielpagina op www.sp.nl dansvloer ga ik van verkeerd beleggende overheden waarop ze ook kritische columns nog wel gaan over de leningen? Toen publiceren. uit mijn dak en ik later eenzelfde bericht hoorde vergeet alles” over Hengelo heb ik er wel met TEKST: ANTHONIE VERMEER die gemeente over gebeld." FOTOGRAFIE: TOUSSAINT KLUITERS

De tomatensoep van Jack Wouterse Of hij van koken houdt? “Nou en kas? Ga dan vlak voor sluitingstijd WIN EEN BOEIEND of!” roept Jack Wouterse enthou- naar de markt. Daar heb je de beste siast. De 52-jarige acteur, meest tomaten én de groenteboer wil zijn bekend als hoofdrolspeler in de tv- spullen kwijt. Krijg je dus toptoma- DAGJE DEN HAAG! serie Grijpstra & De Gier en met een ten voor de helft of minder van de hele trits filmrollen op zijn naam, prijs.” Knip de achterpagina van deze krant af en hang ‘m als poster achter zegt: “Tomatensoep daar ben ik dol uw raam. Hangt u uw poster duidelijk zichtbaar aan uw raam, dan op, vooral in de zomer. Het succes Soep van Jack bent u straks misschien één van de 25 geselecteerden die we trakteren van een goede soep zit ‘m in de to- Ingrediënten: 2 kilo tomaten, 1 liter op een geheel verzorgd dagje Den Haag. Inclusief: een lunch, rondlei- maten. Héél belangrijk om die met bouillon, 1 ui, 1 teentje knoflook, ding door het Tweede Kamergebouw, een ontmoeting met Kamerle- zorg te kopen. Neem nooit zomaar boter, bruine suiker, peper, zout. den en een diner. Vanzelfsprekend zijn uw reiskosten voor onze reke- van die gribustomaten uit de kas. Fruit een gesnipperde ui (groot) en ning. Voel en ruik eraan en kies stevige een geperst teentje knoflook in een bruine suiker (of minder/meer naar tomaten die een beetje zoet ruiken. beetje boter. Ontvel de tomaten, smaak) toe en pureer. Die de massa Spelregel: Leden van Provinciale Staten, wethouders, gemeenteraadsle- Je kunt er een gehaktballetje door- verwijder harde stukjes en pitten. in de bouillon en laat nog even trek- den en afdelingsbestuurders van de SP zijn van deelname uitgesloten. doen of eens kippenbouillon nemen Snijd de tomaten in kleine stukjes. ken. Zout en peper toevoegen naar voor de variatie. En zit je krap bij Doe ze bij elkaar, voeg een eetlepel smaak.

cryptogram Bonusladder 1 JA, ik word lid van de SP. Ik machtig de SP om per kwartaal onderstaand bedrag af te schrijven van

2 3 4 5 6 N

7 8 mijn rekening. Ik ontvang het boek Tegenstemmen Wie graaide (met drie nieuwe hoofdstukken) en bovendien 9 krijg ik elke maand het nieuws- en ledenblad hoeveel? Tribune gratis in de bus. 10 11 12    RDE kwartaalbijdrage 5,– (minimum) 7,50 10, – 13 Crispin Davis, Reeds Elsevier:  12,50  15,– anders  14 15 16 6, 7 miljoen euro naam 17 18 Gilbert Mitler, Fortis: 19 20 roepnaam voorletters m/v 5,79 miljoen (waarvan 4,2 miljoen 21

ontslagvergoeding) WO E adres

Donald Shepard, Aegon: Horizontaal postcode plaats 5,1 miljoen euro 9. Chirurg zet het mes in ziekenhuiskosten. (20) - 10. Die blanke kerel presenteert een talkshow. (8) - 11. Italiaans auteur op de milieuvriendelijke toer. (3) - 12. Aardgas- en T D Floris Waller, Corporate Express: aardolieproducent heeft weggepakt. (3, ook afk.) - 13. Agenten rellen wat af! telefoon geboortedatum 4,3 miljoen, waarvan (2, afk.) - 14. Ook legaal zijn de regels maar zozo. (8 en 3,5) - 15. Afstandsmaat van de Nederlandse oorlogsvloot. (2, afk.) - 16. Internationale coalitie hangt zwaar aan het 2,1 miljoen afkoopsom e-mail rekeningnummer been. (4) - 19. Resultaat van het stemgedrag is eczeem. (18) - 21. De partijstaf wordt Jacques van den Hoeven, getraind volgens militaire traditie. (14) datum handtekening 2 miljoen euro Verticaal 1. De formateur bouwt regeringen en kastjes. (12) - 2. Bedrieglijke verkoopstrategie brengt ook heersers ten val. (11) - 3. (Geen) korte staking van verpleegkundigen. Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot (9) - 4. Wat doet een militair verdedigingswerk op de golfbaan? (6) - 5. Controleren 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen af aan ROOD. zij de boekhouding van de kwekerij? (12) - 6. Den Helder is het fundament van de zeemacht. (11) - 7. Uit de weg! Hier is een vrouwentijdschrift. (4) - 8. In het kiesbureau Stuur deze bon in envelop zonder postzegel naar: luidt het advies: ‘Kies plaatselijk!’ (10 en 4,6) - 10. Kennislessen? Alleen op woensdag. SP, Antwoordnummer 30542, 3030 WB Rotterdam (2, afk.) - 17. In Zuid-Aziatisch land nog steeds populair, deze fotoprojectie. (5 en U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of een e-mail aan de SP: (010) 243 55 40, [email protected] BON OM LI OM BON Bron: vereniging van effectenbezitters. 2,3) - 18. Natuurlijke brandstof is het gevolg van winderigheid. (6) - 20. Gerrit zwemt ZO na j aar 2009 stroomopwaarts in het geld, bij Fortis/ABN-Amro. (4) blijft De leeftijd waarop je recht hebt op AOW moet 65 blijven. 65STEUN DE OPROEP VAN DE SP OP WWW.65BLIJFT65.NL

65RAAMPOSTER