DOCSLIB.ORG

Filologiya Məsələləri, № 10 2018

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Filologiya Məsələləri, № 10 2018 Filologiya məsələləri, № 10 2018 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI M. FÜZULİ adına ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU FİLOLOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ № 10 Топлу Азярбайъан Республикасы Президенти йанында Али Аттестасийа Комиссийасы тяряфиндян рясми гейдиййа- та алынмышдыр (Filologiya elmləri bюлмяси, №13). Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийи Мятбу няшрлярин рейестриня дахил едилмишдир. Рейестр №3222. «Елм вя тящсил» Бакы – 2018 1 Filologiya məsələləri, № 10 2018 Ъурналын тясисчиляри: Азярбайжан Милли Елмляр Академийасы Ялйазмалар Институту вя «Елм вя тящсил» няшриййаты РЕДАКСИЙА ЩЕЙЯТИ: академик Иса Щябиббяйли, академик Васим Мяммядялийев, академик Теймур Кяримли, akademik Мющсцн Наьысойлу, akademik Низами Ъяфяров, АМЕА-нын мцхbир цзвц, ф.ü.е.д., проф. Ябцлфяз Гулийев, ф.ü.е.д., проф. Вилайят Ялийев, ф.ü.е.д., проф. Fəxrəddin Veysəlli, ф.ü.е.д., проф. Гязянфяр Казымов, ф.ü.е.д., проф. Рцфят Рцстямов, ф.ü.е.д., проф. Надир Мяммядли, ф.ü.е.д., проф. İsmayıl Məmmədli, ф.ü.е.д., проф. Мясуд Мащмудов, ф.ü.е.д., проф. Nizami Xudiyev, ф.ü.е.д., проф. Sevil Mehdiyeva, ф.ü.е.д., проф. Buludxan Xəlilov, ф.ü.е.д., проф. İlham Tahirov, ф.ü.е.д., prof. Əzizxan Tanrıverdiyev, ф.ü.е.д., проф. Мцбариз Йусифов, ф.ü.е.д., проф. Гязянфяр Пашайев, ф.ü.е.д., проф. Ябцлфяз Ряъябли, ф.ü.е.д., проф. Ъялил Наьыйев, ф.ü.е д., prof. Камиля Вялийева, ф.ü.е.д., prof. Азадя Мусайева, ф.ü.e.d. Paşa Kərimov, f.ü.f.d., dos. Нязакят Мяммядли Бурахылыша мясул: академик Теймур Кяримли Ряйчи: filologiya elmləri doktoru, professor Надир Мяммядли Филолоэийа мясяляляри. Бакы, 2018, № 10 ISSN 2224-9257 © ”Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2018 www. filologiyameseleleri. net 2 Filologiya məsələləri, № 10 2018 DİLÇİLİK PƏRVİZ İSMAYILOV filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu [email protected] YAZILI ABİDƏLƏRDƏ ŞƏXS ADLARI Açar sözlər: yazılı abidə, onomastika, antroponim, toponim, etnonim, memorativ, deskriptiv, dezedrativ. Key words: written monument, onomastics, antroponym, toponym, ethno- nym, memorative, descriptive, desedrative. Ключевые слова: письменный источник, ономастика, антропоним, то- поним, этноним, меморативный, дескриптивный, дезедративный. Türk dillərinə aid yazılı abidələrin leksik korpusu pratürk dilinin lü- ğət fondunu müəyyənləşdirmək üçün olduqca əhəmiyyətli materialdır. Hə- min materialın xronoloji ardıcıllıqla toplanması və qeydə alınmasına dair bu günə qədər xeyli işlər görülmüşdür. Abidələrin əksər hissəsini əhatə edən qə- dim türk lüğətində toplanmış sözlər qeydə alınmış, bu və ya digər cəhətdən nizama salınmışdır. Qeyd edilən lüğətin mənbələr haqqındakı bölməsində istifadə edilmiş abidələr haqqında müfəssəl məlumat verilir. Bu məlumatla tanışlıqdan aydın olur ki, lüğətin tərtibi prosesində Orxon-Yenisey abidələri, Altay abidələri (bura müxtəlif maddi-mədəniyyət əşyaları üzərindəki yazılar da daxildir), Mahmud Kaşğarinin lüğəti, uyğur yazıları, Kutadqu-bilik və xeyli sayda başqa mənbələrdən sözlərin toplanması və qeydə alınması işləri görülmüşdür. Bu baxımdan lüğət qədim türk sözlərinin əsas korpusunu əhatə edən ən vacib mənbələrdən biridir [1]. Adı çəkilən lüğətə türk dillərinin qə- dim onomastik vahidləri də daxil edilmişdir. Bu vahidlərin lüğətdən seçilib çıxarılması və qədim türk onomastikonu kimi nəşr olunması da xüsusi adla- rın öyrənilməsi üçün yeni bir töhfə ola bilər. Türk dillərinin qədim onomasti- kası türkoloqların diqqət mərkəzində olan linqvistik tədqiqat abidələrindən biridir. Bu sahədə S.J.Malovun, İ.A.Batmanovun, S.Q.Klaştornının, L.Qum- ilyovun, T Canuzakov, H.N.Orkunun, Ə.Rəcəbovun, D.M.Nasilovun və baş- qalarının dəyərli tədqiqat işləri vardır. Son dövrlərdə qədim türk ono- mastikasına aid Azərbaycanda bir sıra fundamental tədqiqat işləri yerinə ye- tirilmişdir. Ə.Tanrıverdinin antroponimlərlə bağlı araşdırmaları isə xüsusi yanaşma metodu ilə seçilir və daha çox yazılı abidənin əhatə olunması baxı- mından diqqət cəlb edir [2]. 3 Filologiya məsələləri, № 10 2018 Qeyd etmək lazımdır ki, ayrı-ayrı abidələrin onomastik layının öyrə- nilməsinə aid bir sıra tədqiqatlar mövcuddur. Əgər ümumi türkologiya nöqteyi-nəzərindən məsələyə yanaşsaq, müxtəlif türkdilli dövlətlərdə belə araşdırmaların aparılmasını nəzərə almağın əhəmiyyətini aşkar hiss etmək olar. Fikrimizcə, qədim türk onomastikasına dair xüsusi biblioqrafiyanın hazırıanması da türkologiyanın praktik, aktual məsələlərindən biridir. Əgər keçmiş SSRİ-yə daxil olan türkdilli dövlətlərin müstəqillik qazanması milli dillərin, eləcə də milli mədəniyyətin öyrənilməsinə güclü pozitiv təkan ver- mişdirsə, türkoloji tədqiqatların mərkəzləşdirilməsi, əlaqələndirilməsi, eləcə də əməkdaşlığın qurulması istiqamətində fəaliyyət kifayət qədər ürəkaçan deyildir. Bu məsələdə əsas çatışmazlıq görülmüş işlərin yayılması, onların əldə olunub istifadə edilməsi ilə bağlıdır. Bununla belə, qədim türk ono- mastikası, o cümlədən də şəxs adları ilə bağlı tədqiqatların əhatə dairəsini genişləndirməyə, daha çox yazılı abidəni əhatə etməyə ciddi ehtiyac hiss olunmaqdadır. Bu cür tədqiqatlardan biri də ayrı-ayrı yazılı abidələrin ono- mastik qatı ilə bağlı araşdırmaların şərhini vermək, onları bir araya top- lamaqdır. Şübhəsiz ki, qədim türk onomastikasına dair fundamental işlərdə yerinə yetirilmiş və keçmiş tədqiqatlara istinadlar verilir. Zənnimizcə, bu istinadlar əsasında ilkin biblioqrafiyanın yaradılması mümkündür. Eyni za- manda əldə olan mənbələr əsasında da müəyyən şərh və məlumatları əhatə edəcək məqalələrin yazılması da vacibdir. Bu yazıda bir neçə tədqiqat işi barədə məlumatları bir yerə toplamaq, onlara münasibət bildirmək məqsədini qarşımızda qoymuşuq. V.U.Maxpirov 1980-ci ildə XI əsr yazılı abidəsi olan "Divani-lüət-it- türk" əsərində xüsusi adlar mövzusunda namizədlik dissertasiyası yazmışdır [3.6]. Qeyd edək ki, tədqiqatçının elmi rəhbəri N.A.Baskakov, rəsmi oppo- nenti T.Canuzakov türk dillərinin qədim onomastikasını öyrənmək sahəsində tanınmış türkoloqlar olmuşdur. Tədqqiatın elmi sambalının hesab edirəm ki, bir göstəricisi də budur. Adı çəkilən dissertasiya giriş, 4 fəsil, nəticə, ədəbiy- yat və əlavədən ibarət olmuşdur. Əlavədə xüsusi adların (antroponim, etno- nim və toponim) siyahısı verilmişdir. Qabaqcadan qeyd edək ki, yazılı abidə- lərin hər birinin onomastikonun tərtib edilməsi əhəmiyyətli və aktual məsələ- dir. Belə siyahılar müqayisəli təhlil aparmaq işini xeyli dərəcədə asanlaşdırır. Dissertasiyanın birinci fəsli "Divan"dakı antroponimlərə, ikinci fəsli etnonimlərə, üçüncü fəsli toponimlərə həsr olunmuş, dördüncü fəsil isə xüsusi adların formalaşmasının struktur-qramamtik xüsusiyyətlərini əhatə etmişdir. M.Kaşğarlının lüğətindəki xüsusi adların tərkibi bircinsli deyildir və əsas hissəsini türk mənşəli adlar (70 %) təşkil edir. Digər hissə ərəb və fars mənşəli antroponimlərdir. Ərəb və fars antroponimlərinin lüğətdə yer alması türk xalqlarının ərəb və farslarla qarşılıqlı əlaqələrinin güclü olduğunu təsdiqləyir. V.U.Maxpirov göstərir ki, XI əsrdə ərəb mədəniy- 4 Filologiya məsələləri, № 10 2018 yətinin türk xalqlarına təsiri güclü olduğundan, türklərdə uşaqların ərəb adları ilə adlandırılnması halları çox müşahidə olunur [3, səh. 6]. Biz bu qənaətdəyik ki, türklərin ərəb adlarını daşımasında İslamın həlledici rolu vardır və dini təsir əsrlər getdikcə qüvvətlənmişdir. Orta əsrlərdə və sonrakı dövrlərdə də ərəb adl- arının say çoxluğu qeydə alınır. Fikrimizcə, adlarda milliləşmə XX əsrin ortala- rından başlanmış və əsrin sonlarında güclənmişdir. Bu faktın Azərbaycan antro- ponim sistemi üçün doğruluğunu qəbul etmək olar. Təbii ki, faktın tam təsdiqi xüsusi araşdırma və hesablamalar tələb edir. V.Maxpirov tədqiqatında M.Kaşğarlının "Divan"ında qarışıq adların qeydə alındığını da göstərmişdir. Qarışıq adlar mürəkkəbliyi ilə seçilir. Ümu- mi adın komponentləri arasında həm ərəb, həm də türk mənşəli kompo- nentlər olur. Məsələn, Mizaməddin İsrafil Toğan Tekin, Muhəmməd Cakir Tonca Xan. Strukturca adın dörd komponentdən ibarət olması onun mürək- kəbliyinə və qədim türk antroponim sisteminin normalarından bir qədər kənara çıxdığını təsdiq edir. Biz belə hesab edirik ki, qədim türk antroponim sistemi üçün nümunə kimi verilmiş adların "Toğan Tekin", "Tonca Xan" kom- ponentləri daha böyük maraq doğurur. M.Kaşğarlının lüğətində qeydə alınan türk mənşəli adların əsas qismin- dən "ay", "alp", "aysa", "azak", "kaban /qaban", "gün" və s. appeyativlər iştirak edir. V.Maxpirov lüğətdəki antroponimləri motivləşmə mənbəyinə görə 3 qrupa bölmüşdür: 1) İthaf adlar (memorativlər); 2) Təsviri adlar (Deskritivlər); 3) Arzu adlar (dezederativlər) [3, səh. 9-10]. Müəllif belə hesab edir ki, me- morativlər ən qədim adlar sisteminə daxil olub, işıq və ulduz kultu ilə bağlıdır. Bu baxımdan tərkibində "ay" və "gün" komponenti olan antroponimlər daha geniş qat təşkil edir. M.Kaşğarinin lüğətində "Ay" qadın adı, XI əsrə aid başqa abidə - "Kutadqu bilik"də "Ay-Toldı", "Gün Toğdı" adları vardır. Tərkibində heyvan və quş adları olan antroponimlər də xüsusi qrup təşkil edir. Məsələn: Tonğa Xan, Boğra Qara Xan, Arslan xan və s. Daha sadə adlar tərkiblidir və adi adamların adlarını bildirir. Məsələn: As-qul qadın, Kapan - kişi adı, Turumtay, Toğrul və s. qəbilə və tayfa adları əsasında formalaşan (Komuk / Kumuk; kay); qohumlu terminləri ilə düzələnlər (Abi, Bekm, İnal öz və s.) [3, səh. 8-9]. Təsviri adlar fərdin müxtəlif müsbət keyfiyyətləri ilə bağlı formala- şır. Məsələn: Alp Aya (alp - qəhrəman, aya-ən yaxşı), Biliye Bek (müdrik bəy), İnanc Bek (inanılmış / inanılan / etibarlı bəy), Öndülmüş (təriflənmiş, mədh edilmiş), Yavlac Sarıc (Yavlac - möhkəm, sərt və ya yavlac - pis).
Load more

Recommended publications
  • BİRKAÇ SÖZ Foreword / Par L’Éditeur
    BİRKAÇ SÖZ Foreword / Par l’éditeur Merhaba saygıdeğer okur, kelimeleri ve kaynak gösterme gibi kurallarımız 2016 yılında 28 yaşına basan Millî Folklor dikkate alınmaktadır. Bu süreci geçen yazıların dergisi 109. sayısıyla ellerinizde. yazarlarının kimliğini belli eden kısımları çıka- Bu sayıda Prof. Dr. Ensar Aslan’a Armağan rılarak Yayın Kuruluna gönderilmektedir. Yılda bölümümüzün, TV Dizileri dosyamızı ve diğer dört kez toplanan Yayın Kurulu, ret, düzel- özlü yazılarımızın yanında, derleme, çeviri, kitap te ve hakeme gönderme şeklinde dergiye tanıtma konulu yazılarımızla birlikte ve 2016 uygunluk açısından üç seçenekten biri üzerin- yılı “Millî Folklor: Dün ve Yarın Yuvarlak Masa den karara varmaktadır. Reddedilen yazılar bir Toplantısı Sonuç Raporu” başlıklı yazımızın da daha değerlendirmeye alınmamakta, düzeltme ilginizi çekeceğini umuyoruz. istenen yazılar içinse yeni başvuru kuralla- Prof. Dr. Ensar Aslan’a Armağan rı uygulanmaktadır. Hakemlere gönderilmesi Dergimizin Danışma Kurulu Üyesi ve gereken yazılar içinse üç hakem belirlenmekte, Hakemi olarak halk bilimine ve dergimize çok ilk aşamada iki hakemin, gerekli durumlarda değerli hizmetleri olan Ahi Evran Üniversitesi ise üçüncü hakemin içerik açısından görüşü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ensar Aslan’ın resmî alınmaktadır. İncelemenin hiçbir aşamasında görevinden emekli olmasına istinaden 2016 Yayın Kurulu ve hakemler yazarın/yazarların, Bahar sayısını halk bilimine yapmış olduğu yazar/yazarlar da hakemlerin kimliği hakkında değerli katkılar dolayısıyla kendisine armağan bilgi edinememektedir. Yayın Kurulu ve hakem- etmeyi planladık ve Doç. Dr. Salahaddin Bekki ler hiçbir şekilde reddettikleri yazının kime ve Öznür Ceylan’ın değerli katkılarıyla Armağan ait olduğunu öğrenememektedir. Sadece olumlu Bölümünü hazırladık. Değerli katkıları için ken- görüş verdikleri yazıların yazarlarının kim oldu- dilerine teşekkür ederken, hocamızın emeklilik ğunu inceledikleri yazıları dergide yayımlanmış sonrasında da sağlıkla ve mutlulukla çalışmala- olarak gördükleri vakit öğrenebilmektedirler.
    [Show full text]
  • Azerbaijan on the International Arena
    Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan P R E S I D E N T I A L L I B R A R Y Azerbaijan on the international arena Azerbaijan - UN Azerbaijan – European Union Azerbaijan - Council of Europe Azerbaijan - OSCE Azerbaijan - UNESCO Azerbaijan – OIC Azerbaijan – Guam Azerbaijan - NATO 1 Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan P R E S I D E N T I A L L I B R A R Y Azerbaijan on the international arena Azerbaijan has been following an independent foreign policy since gaining independence in 1991. This policy aims at the strengthening and development of the state system and the protection of the national interests of Azerbaijan. Azerbaijan builds its foreign policy on the principle of respect to the international legal standards and norms, the state sovereignty and territorial integrity and the principles of nonintervention into the internal affairs. The foreign policy of Azerbaijan, adhering to these principles and speaking on behalf of the national interests targets such urgent issues as the risks and challenges to the national security and territorial integrity, sovereignty and independence of the republic and the prevention of the intervention of the Republic of Armenia. The major priorities of the foreign policy of Azerbaijan are the establishment of the regional peace and stability, the implementation of large transport and cooperation projects. The attraction of the foreign capital to the implementation of different projects on the development of the country's economics for more effective protection of the national interests plays a great role in the foreign policy of Azerbaijan in the present-day world.
    [Show full text]
  • Turkish Literature from Wikipedia, the Free Encyclopedia Turkish Literature
    Turkish literature From Wikipedia, the free encyclopedia Turkish literature By category Epic tradition Orhon Dede Korkut Köroğlu Folk tradition Folk literature Folklore Ottoman era Poetry Prose Republican era Poetry Prose V T E A page from the Dîvân-ı Fuzûlî, the collected poems of the 16th-century Azerbaijanipoet Fuzûlî. Turkish literature (Turkish: Türk edebiyatı or Türk yazını) comprises both oral compositions and written texts in the Turkish language, either in its Ottoman form or in less exclusively literary forms, such as that spoken in the Republic of Turkey today. The Ottoman Turkish language, which forms the basis of much of the written corpus, was influenced by Persian and Arabic and used the Ottoman Turkish alphabet. The history of the broader Turkic literature spans a period of nearly 1,300 years. The oldest extant records of written Turkic are the Orhon inscriptions, found in the Orhon River valley in central Mongolia and dating to the 7th century. Subsequent to this period, between the 9th and 11th centuries, there arose among the nomadic Turkic peoples of Central Asia a tradition of oral epics, such as the Book of Dede Korkut of the Oghuz Turks—the linguistic and cultural ancestors of the modern Turkish people—and the Manas epic of the Kyrgyz people. Beginning with the victory of the Seljuks at the Battle of Manzikert in the late 11th century, the Oghuz Turks began to settle in Anatolia, and in addition to the earlier oral traditions there arose a written literary tradition issuing largely—in terms of themes, genres, and styles— from Arabic and Persian literature.
    [Show full text]
  • “Kitab-I Dedem Korkut” in Turkish Folklore of the 20Th Century
    The Tale of the Epic Cycle of “Kitab-i Dedem Korkut” in Turkish Folklore of the 20th Century Tatiana A. Anikeeva Until very recent times, some tales related to the medieval epic cycle of “The Book of Dede Korkut” continued to exist on the territory of modern Turkey and the South Caucasus. These include, first of all, the tale of Bamsi Beyrek, which proceeded its further existence within the framework of a completely different, much later genre of Turkish traditional literature – the hikâye. Turkish folk narrative form called hikâye which is a special genre of Turkish folk literature. It has been existing for a long time mainly in the South of Turkey and in the Eastern Turkey since the Middle Ages. Hikâye is a prose text that includes folk songs and verses, that can be transmitted orally by story-tellers-aşiks or meddahs in coffee houses. The main peculiarity of this genre is its existence both in oral and written traditions at the same time; this genre occupies a borderline between oral and literary traditions. These are prosaic texts of novelistic or fantastic content that once were performed exclusively in oral form; sometimes they are often folklorized versions of literary plots widely known in the Middle East, or, as in the case of the tale of Bamsi Beyrek, are the part of a large epic cycle (“The Book of Dede Korkut”). These folk narratives include the stories of the prosaic version of the epic legend about Köroğlu, which has become widespread in Asia Minor and well-known in the Caucasus, the Middle East and Central Asia, as well as a number of other plots, such as “Ilbeylioğlu”, a story about Shakh-Ismail (“Şah-Ismail”), “Celali Bey ile Mehmet Bey”, “Kirmanşah”, etc.
    [Show full text]
  • ALPAMYSH Central Asian Identity Under Russian Rule
    ALPAMYSH Central Asian Identity under Russian Rule BY H. B. PAKSOY Association for the Advancement of Central Asian Research Monograph Series Hartford, Connecticut First AACAR Edition, 1989 --------- ALPAMYSH: Central Asian Identity under Russian Rule COPYRIGHT 1979, 1989 by H. B. PAKSOY All Rights Reserved Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Paksoy, H. B., 1948- ALPAMYSH: central Asian identity under Russian rule. (Association for the Advancement of Central Asian Research monograph series) Includes bibliographical references (p. ) Includes index. 1. Soviet Central Asia--History--Sources. 2. Alpamish. 3. Epic Literature, Turkic. 4. Soviet Central Asia--Politics and Government. I. Title. II. Series. DK847.P35 1989 958.4 89-81416 ISBN: 0-9621379-9-5 ISBN: 0-9621379-0-1 (pbk.) AACAR (Association for the Advancement of Central Asian Research) Monograph Series Editorial Board: Thomas Allsen (TRENTON STATE COLLEGE) (Secretary of the Board); Peter Golden (RUTGERS UNIVERSITY); Omeljan Pritsak (HARVARD UNIVERSITY); Thomas Noonan (UNIVERSITY OF MINNESOTA). AACAR is a non-profit, tax-exempt, publicly supported organization, as defined under section 501(c)(3) of the Internal Revenue Code, incorporated in Hartford, Connecticut, headquartered at the Department of History, CCSU, 1615 Stanley Street, New Britain, CT 06050. The Institutional Members of AACAR are: School of Arts and Sciences, CENTRAL CONNECTICUT STATE UNIVERSITY; Nationality and Siberian Studies Program, The W. Averell Harriman Institute for the Advanced Study of the Soviet Union, COLUMBIA UNIVERSITY; Mir Ali Shir Navai Seminar for Central Asian Languages and Cultures, UCLA; Program for Turkish Studies, UCLA; THE CENTRAL ASIAN FOUNDATION, WISCONSIN; Committee on Inner Asian and Altaistic Studies, HARVARD UNIVERSITY; Research Institute for Inner Asian Studies, INDIANA UNIVERSITY; Department of Russian and East European Studies, UNIVERSITY OF MINNESOTA; THE NATIONAL COUNCIL FOR SOVIET AND EAST EUROPEAN RESEARCH, WASHINGTON D.C.
    [Show full text]
  • A Comparative Analysis of the Concepts of Holy War and the Idealized Topos of Holy Warrior in Medieval Anatolian and European Sources
    T.C. BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ A COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CONCEPTS OF HOLY WAR AND THE IDEALIZED TOPOS OF HOLY WARRIOR IN MEDIEVAL ANATOLIAN AND EUROPEAN SOURCES Master’s Thesis CEREN ÇIKIN SUNGUR İSTANBUL, 2014 T.C. BAHÇEŞEHİR UNIVERSITY GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES DEPARTMENT OF HISTORY Supervisors: Prof. Dr. Heath W. LOWRY & Ass. Prof. Dr. Derya GÜRSES TARBUCK To my beloved Can, for all his kindness and support… ACKNOWLEDGEMENTS First and foremost, I must thank my research supervisors, Professor Heath W. Lowry and Assistant Professor Derya Gürses Tarbuck for giving me the chance to work together and the opportunity to study at Bahçeşehir University. Without their support and assistance this thesis could not even exist as an idea. I would also like to thank Associate Professor Dr. Fikret Yılmaz for making me question certain matters on the military warfare of the early Ottomans I had not noticed before. I also have to thank Professor Paul Latimer from Bilkent University for his assistance and for lighting my path to an understanding of European history with his advice. ABSTRACT A COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CONCEPTS OF HOLY WAR AND THE IDEALIZED TOPOS OF THE HOLY WARRIOR IN MEDIEVAL ANATOLIAN AND EUROPEAN SOURCES Ceren Çıkın Sungur History Supervisors: Prof. Dr. Heath W. Lowry & Ass. Prof. Derya Gürses Tarbuck June, 2014, 199 pages Claims of holy war characterized the Middle Ages in both Muslim Anatolia and Christian Europe, where soldiers on both sides were portrayed as holy warriors. Named gazis, akıncıs, alps, chevaliers and knights, they came from the elite military classes. Literary depictions of these men as holy warriors were fundamentally idealized topoi created by writers who were patronized by or were close to those in power.
    [Show full text]
  • 103 TURKISH LITERATURE in JAPANESE Oğuz BAYKARA*
    İ.Ü. Çeviribilim Dergisi, Sayı: 6 (2-2012) s. 103-133 I.U. Journal of Translation Studies, Issue: 6 (2-2012) p. 103-133 103 TURKISH LITERATURE IN JAPANESE Oğuz BAYKARA* Abstract This article gives an account of Turkish works translated into Japanese between 1925 and 2012. It is also an attempt to provide some answers, especially to the question concerning the reasons of the lack of interest for Turkish literature in Japan. The first part of this article sets out the theo- retical framework. The second part outlines the literary exchange between Japan and Turkey. The third part presents the data collected regarding the published Turkish literature in Japanese by surveying the authors, publishers, translators and translated works as well as scrutinizing the translation activity and the forces that triggered it. The final part evaluates the position of the translated Turkish literature in the Japanese polysystem, based on the data obtained from this research. Key Words: Polysystem Theory, Turkish Literature in Japanese, literary exchanges and relations, central/marginal positions. Özet Bu makalede 1925-2012 yılları arasında Türk edebiyatından Japonca- ya çevrilen eselerler ele alınmaktadır. Makale aynı zamanda Japonya’da Türk edebiyatına olan ilginin neden marijinal düzeyde olduğu sorusuna da yanıt aramaktadır. İlk bölümde çalışmanın kuramsal çerçevesi belirlenmiş- tir. İkinci bölüm Japonya ve Türkiye arasındaki edebi alış-verişi özetler. Üçüncü bölümde Japoncaya çevrilen Türk edebiyatı üzerinde yaptığımız araştırmalardan elde edilen veriler sunulmuştur. Veriler toplanırken sadece çevrilen eserler, yazarlar, çevirmenler ve yayınevleri değil, aynı zamanda çeviri etkinliği ve onu tetikleyen güçler de göz önünde bulundurulmuştur. Dördüncü bölümde ise elde edilen veriler temel alınarak, Japon diline ak- tarılan Türk edebiyatının Japon çoğuldizgesi içindeki konumu üzerinde bir değerlendirme yapılmaktadır.
    [Show full text]
  • Dil Və Ədəbiyyat Language and Lıterature Языкилиtераtура
    ISSN 2518-7538 AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ DİL VƏ ƏDƏBİYYAT LANGUAGE AND LITERATURE ЯЗЫКИЛИTЕРАTУРА X CİLD, № 1, 2020 VOL X, № 1, 2020 ТОМ X, № 1, 2020 Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Rəyasət Heyətinin 30 aprel 2010-cu il tarixli iclasında (protokol № 10 R) dövri elmi nəşr kimi təsdiq edilmişdir. Dil və Ədəbiyyat Baş redaktor fil.e.d., prof.Zeynalova Sevinc – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı Baş redaktorun müavini fil.e.d., prof.Əliyeva Həmidə – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı Məsul katib fil.f.d., dos.Allahverdiyeva Aytən– Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı Korrektor Aslanova Xatirə – Elm Ģöbəsi, Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı REDAKSİYA HEYƏTİ: 1. fil.e.d., prof.Abdullayev Sərxan – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 2. fil.f.d.,dos.Əhmədov Fazil – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 3. fil.e.d., prof.Məmmədov Azad – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 4. fil.f.d., dos.Həsənov Seyfəl – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 5. fil.e.d., prof.Xəlilli Şahin – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 6. fil.f.d., dos.İbrahim Ülfət – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 7. fil.f.d., dos.Qəribova Jalə – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 8. fil.e.d.Sadıqova Gülnarə – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 9. fil.e.d., prof.Vəliyeva Nigar – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 10. fil.e.d., prof.Cahangirov Fikrət –Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 11. fil.f.d., dos. İmanova Sevda – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 12. fil.e.d., prof.Cəfərova Leyla – Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan, Bakı 13. fil.e.d., prof.Mahmudov Məsud – Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA), Azərbaycan, Bakı 14.
    [Show full text]
  • 6 X 10.5 Three Line Title.P65
    Cambridge University Press 978-0-521-51949-6 - The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern World Baki Tezcan Index More information Index Abaza Hasan Pasha, 215–216 effects of survival of brother on, 71 Abaza Mehmed Pasha, 162, 173, 213 fratricide, 64 Abdulhalim¨ Karayazıcı, 65, 66, 143–148, Mehmed Pasha (Sokolluzade) and, 108 150–151 Mustafa Agha and, 110–111 Abdullah Efendi, 169 Mustafa Efendi and, 118 Abdurrahim¨ family, 5, 220 Osman II and, 115 Abou-El-Haj, Rifa’at Ali, 9, 34, 217, pious acts of, 70 219 rebellions and, 71, 120n22 absolutism, 80, 213 Safavid wars, 131–132 appointments, royal power of, 55 Sun’ullah Efendi and, 70 army and, 152, 180 warrior sultan tradition and, 120 conservatives and, 49, 53 Ahmed III, 197n18, 222–223, 225 constitutionalists and, 48–59 Ahmed Pasha (deputy grand vizier), 167, 169 court politics and, 114 Ahmed Pasha (Etmekcizade). See definition of, 54, 80 Etmekcizade Ahmed Pasha divine law and, 29, 53, 157 Akarlı, Engin, 41 historiography and, 215 alcohol, 66, 67(fig), 174 liberals and, 49, 53 Aleppo, 15, 95, 104, 132, 148–149, 159–160, long wars and, 180 162, 178n85, 189, 212 market economies and, 80 Algeria, 223–224 Mehmed III, 65 Ali Agha, 171, 172 Murad III, 97 Ali Bey, 121 Murad IV, 214 Ali Efendi (Sarı), 37–38, 121. See also Mustafa I, 77, 109 Mullah Ali Mustafa II, 43–44, 219 Ali Pasha (d. 1511), 101 Osman II, 80–81, 109, 116, 128–141, 153 Ali Pasha (1581–1621), 110, 111, 132–136, political authority and, 44 137 public law and, 47, 48 alps, qualities of, 84–85 sciences and, 29, 241 ambassador reports, reliability of, 113 Second Empire and, 150 Amcazade Huseyin¨ Pasha, 219 social mobility and, 53, 54–55, 58 ancien regime´ , 191, 194, 226 ulema and, 29, 44, 169, 171 Andrews, Walter, 1, 4, 191 Age of Beloveds, The, 1, 4 Ankara, Battle of (1402), 88 agriculture, 17, 80, 88, 197, 231 .Seealso army timars absolutism and, 152, 180 Ahizade Huseyin,¨ 74 administrators of, 80 Ahmed Bey.
    [Show full text]
  • Culture of Azerbaijan
    Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan P R E S I D E N T I A L L I B R A R Y CULTURE OF AZERBAIJAN CONTENTS I. GENERAL INFORMATION............................................................................................................. 3 II. MATERIAL CULTURE ................................................................................................................... 5 III. MUSIC, NATIONAL MUSIC INSTRUMENTS .......................................................................... 7 Musical instruments ............................................................................................................................... 7 Performing Arts ....................................................................................................................................... 9 Percussion instruments ........................................................................................................................... 9 Wind instruments .................................................................................................................................. 12 Mugham as a national music of Azerbaijan ...................................................................................... 25 IV. FOLKLORE SONGS ..................................................................................................................... 26 Ashiqs of Azerbaijan ............................................................................................................................ 27 V. THEATRE,
    [Show full text]
  • World Bank Document
    33581 THE WORLD BANK GROUP 2004 A THE WORLDBANKGROUP Headquarters 1818 H Street, N.W. Washington, D.C. 20433, U.S.A. NNUAL Public Disclosure AuthorizedPublic Disclosure Authorized Telephone: (202) 473-1000 Facsimile: (202) 477-6391 Website: www.worldbank.org M EETINGS Cable Address World Bank: INTBAFRAD IFC: CORINTFIN THE WORLD BANK GROUP IDA: INDEVAS OF MIGA: MIGAVEST THE B SUMMARY PROCEEDINGS OARDS Public Disclosure AuthorizedPublic Disclosure Authorized OF 2004 ANNUAL MEETINGS G OVERNORS OF THE OARDS OF OVERNORS B G Public Disclosure AuthorizedPublic Disclosure Authorized Summary Proceedings Washington D.C. October 3, 2004 Public Disclosure AuthorizedPublic Disclosure Authorized 3645_p00i-viii_FrontMatter.pdf 8/24/05 9:30 AM Page i THE WORLD BANK GROUP 2004 ANNUAL MEETINGS OF THE BOARDS OF GOVERNORS SUMMARY PROCEEDINGS WASHINGTON D.C. OCTOBER 3, 2004 3645_p00i-viii_FrontMatter.pdf 8/24/05 9:30 AM Page ii 3645_p00i-viii_FrontMatter.pdf 8/24/05 9:30 AM Page iii INTRODUCTORY NOTE The 2004 Annual Meetings of the Boards of Governors of the World Bank Group, which consists of the International Bank for Reconstruc- tion and Development (IBRD), International Finance Corporation (IFC), International Development Association (IDA), Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA) and International Centre for the Settlement of Investment Disputes (ICSID), held jointly with that of the International Monetary Fund, took place on October 3, 2004 in Washington D.C. The Honorable Lim Hng Kiang, Governor of the Bank and the Fund for Singapore, served as the Chairman. The Summary Proceedings record, in alphabetical order by member countries, the texts of statements by Governors, the reports and resolu- tions adopted by the Boards of Governors of the World Bank Group.
    [Show full text]
  • Akademik Musa Əliyevin Həyatı, Fəaliyyəti Və Dövrü)
    0 Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyasinin 70 illiyinə həsr olunur Almaz ÜLVĠ ELMĠN HAQQ ÇIRAĞI (akademik Musa Əliyevin həyatı, fəaliyyəti və dövrü) BAKI – 2015 1 AMEA Rəyasət Heyətinin qərarı ilə nəĢr olunur Elmi məsləhətçi: Akif ƏLĠZADƏ, akademik AMEA-nın Prezidenti Elmi redaktor: Ġsa HƏBĠBBƏYLĠ, akademik AMEA-nın vitse-prezidenti Rəyçi: Ġbrahim QULĠYEV, akademik AMEA-nın vitse-prezidenti Redaktoru: Ġsmayıl MƏMMƏDLĠ, fil.e.d., professor Kitabda akademik Musa Əliyevin həyatı, elmi, elmi- təşkilatı, ictimai və dövlət xadimi kimi fəaliyyəti, eləcə də dövründən bəhs olunur. ĠSBN 978-9952-495-95-9 ©”Elm” nəĢriyyatı ©Almaz Ülvi 2 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının yaranmasının 70 illiyinə ithaf olunur 3 Ön Söz Əvəzi Tarix boyu yerin-göyün yeddi qat dərinliklərindəki sehr – sirr dolu möcüzələr elmin gücü ilə kəşf olunub. Elə möcüzələr özü də elmi uğurların nəticəsidir. Milli elm kəhkəşanımızın ənginliklərində sayrışan topa-topa ulduzların işığı – alim ömrünün, alim əməyinin nuru əsrlərdir ki, bütün həyatımızı, dünyamızı öz sehrinin ağuşuna alıb. Bəli, elm qədimdən bəri az qala zaman- dan da sürətli yol qət edib. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının 70 ilinin zirvəsindəki dərinliklərin sirrinə bələd olmaq üçün yolu- muza çıraq kimi bir iz seçdik: akademik Musa Əliyevin ömrünə - həyatının enişli-yoxuşlu yollarına, elmi uğur- larına, elmi-təşkilatı qüdrətinə nəzər salmaqla həm də akademiyanın ilk onilliklərinə ekskurs etməli və sonrakı uğurlarımızın o illərdəki özülünün şahidi olduq. Bir alim ömrünə-taleyinə yazılan səhifələri vərəqləməklə ruhunu yad etdik və o illəri gözümüzdə, könlümüzdə bir daha yaşadıq, öyrəndik. Unudulmaz şəxsin fəaliyyəti müstəvisində həm akademikin öz ömrü – taleyi, həm də yaşadığı tarixin ictimai – siyasi ab-havası, XX əsr milli elm tarixində açılan hər yeni səhifənin bünövrə daşının qoyulması, XXI əsrə daşınan elmi-nəzəri təcrübələr bu kitabımızın qayəsi oldu.
    [Show full text]