Be There Be .Brussels

be there be .brussels

Activiteitenverslag 2019 1. INHOUDSOPGAVE

Inleiding ...... 4 Resultaten van Brussel ...... 5 Destination Management Afdeling : Culture & City Life...... 7 1. Opdrachten...... 8 2. Begroting & besteed budget...... 15 3. Rechtvaardiging ...... 17 Algemeen ...... 17 Product development...... 18 Europa...... 24 Arts & Creativity...... 32 Heritage...... 38 City Life...... 43 Discover the city...... 63 Cinema...... 65 Agenda.brussels en culturele communicatie...... 66 Onthaalkantoren...... 75 Tentoonstelling...... 78

Destination Management Afdeling : Association & Convention Bureau ...... 79 1. Opdrachten...... 80 2. Begroting & besteed budget...... 82 3. Rechtvaardiging ...... 83 Algemeen...... 83 Convention Bureau ...... 83 Vereniging...... 86

Sales & Marketing Afdeling...... 89 1. Opdrachten...... 90 2. Begroting & besteed budget...... 93 3. Rechtvaardiging ...... 95 Algemeen...... 95 Offline Communicatie...... 95 Digitale Communicatie ...... 97 Pers...... 100 Copywriting & Translations...... 106 Market intelligence...... 107 Sales & Promotion ...... 111 Internationale markten ...... 116

2 Introduction Events & Fairs Afdeling...... 127 1. Opdrachten...... 128 2. Begroting & besteed budget...... 134 3. Rechtvaardiging ...... 136 Algemeen...... 136 Event...... 136 Fair & Trade show...... 167 Exploitation ...... 180

Finance & Operation Afdeling...... 183 1. Opdrachten...... 184 2. Begroting & besteed budget...... 185 3. Human resources ...... 187 4. Rechtvaardiging ...... 188 Exploitation ...... 188 BIP ...... 188 Tram Experience...... 188 Advertising...... 189 Partnerschappen ...... 189 Box Office & Arsène 50 ...... 189

Inkomsten – Uitgaven – Algemene kosten ...... 191

Introduction 3 1. INLEIDING

Sinds 2017 voert visit.brussels het beheerscontract uit dat het met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft gesloten. In dit document, dat voor vijf jaar is ondertekend, wordt het kader voor de samenwerking tussen de partijen uiteengezet en worden de richtlijnen voor het optreden van de vzw vastgesteld.

Dit activiteitenrapport 2019 is ingedeeld volgens de artikelen van de beheersovereenkomst en geeft in detail alle uitgevoerde acties en de daarvoor uitgetrokken budgetten weer.

De door de acties behaalde resultaten kunnen worden vastgesteld. Deze resultaten zijn in lijn met die van voorgaande jaren: een stijging van de cijfers die tot zeer positieve resultaten hebben geleid.

Niet alle verkregen resultaten zijn kwantificeerbaar of meetbaar zoals het aantal toeristische bezoekers. Maar veel meer dan het toeristische bezoekersaantal weerspiegelen zij de verandering van het imago van Brussel zowel op internationaal als op nationaal niveau.

Brussel heeft zich geprofileerd als de meest kosmopolitische stad van Europa en de tweede kosmopolitische stad ter wereld. De stad is een ontmoetingsplaats voor culturen die openstaat voor de wereld, waar iedereen zich kan ontplooien, ongeacht zijn of haar persoonlijke ori- ëntaties en keuzes.

Bij visit.brussels geven we energie aan de stad waarin het hart van de wereld klopt, we creëren ervaringen voor zowel bezoekers als bewoners, we laten u van Brussel houden. RESULTATEN VAN BRUSSEL Over het algemeen doen de markten van de BRIC-landen het goed. Aan de andere kant werd hun totale groei (+6%) Overnachtingen vertraagd door de daling van de Indiase markt. Deze laatste heeft immers te lijden onder de sluiting van de route In 2019 zijn er 7,8 miljoen overnachtingen in officiële ac- Brussel-Mumbai die tot januari 2019 door Brussels Airli- commodaties geregistreerd (+6%). nes werd geëxploiteerd.

• Vrijetijdsovernachtingen: 47,5% van het totaal (+2% Er is ook een verdubbeling van het aantal Japanse over- vs. 2018) nachtingen (10e positie buitenlandse markt). • Zakelijke overnachtingen: 52,5% van het totaal (+9,5% vs. 2018) Naast de officiële overnachtingen zijn er 1,7 miljoen overnachtingen in Airbnb accommodaties. Deze registreer- Aandeel in Top 5 den een duidelijke stijging: +22% ten opzichte van 2018. het aantal buitenlandse 2018 2019 Ontwikkeling overnachtin- markten gen In totaal heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in Totaal 7.363.018 7.799.349 100% 6% 2019 dus 9,5 miljoen overnachtingen geregistreerd. Dit België 1.568.390 1.756.066 23% 12% betekent een groei van 8% ten opzichte van 2018. Frankrijk 799.356 844.596 11% 6% Spanje 522.333 527.585 7% 1% Bezettingsgraad: Duitsland 473.707 524.372 7% 11% De bezettingsgraad van de Brusselse hotels bedroeg Verenigde 485.889 508.079 7% 5% Staten 76,5% in 2019, een stijging van 1,9 punten ten opzichte Verenigd van 2018. 501.551 490.264 6% -2% Koninkrijk • Op weekdagen: 80,5 % (+0,9 punt) • In het weekend: 68,8% (+2 punten) De Duitse markt groeide met 11%. Deze stijging is groten- deels toe te schrijven aan het zakentoerisme. Duitsland We stellen vast dat de bezettingsgraad op weekendda- wordt de derde grootste buitenlandse markt en benadert gen meer blijft stijgen dan op weekdagen. Dezelfde trend het cijfer voor Spanje, waarvan de groei wordt afgeremd werd al in 2018 waargenomen. door een lichte daling van het aantal vrijetijdsovernachtingen. De Verenigde Staten consolideren hun plaats in de top vijf. Tot slot kan de daling van het aantal overnachtingen vanuit het Verenigd Koninkrijk (-2%) worden ver- klaard door de onzekerheid die verband houdt met Brexit.

Focus op verre markten:

2018 2019 Ontwikkeling

China 145.899 153.919 5% Brazilië 98.632 109.490 11% Rusland 86.902 97.985 13% India 69.352 64.735 -7% Totaal BRIC >> 400.785 >> 426.129 6% Japan 102.060 113.517 11%

Introduction 5 Musea en Attracties:

Volgens onze barometer, die de resultaten van ca. 40 instellingen samenbrengt, waren er in 2019 5,08 miljoen bezoekers aan musea en attracties. Dit betekent een toename van 14% van de groei ten opzichte van 2018. Alleen al de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten ontvingen 1,1 miljoen bezoekers, met name dankzij het succes van de tentoonstelling Dali/Magritte.

Tevredenheid van de bezoekers:

Onze online tevredenheidsenquête is in 2019 door 535 bezoekers ingevuld. Daaruit blijkt dat de algemene tevredenheid toeneemt:

• 91% van de bezoekers tevreden (+1 punt ten opzichte van 2018) • 91% van de bezoekers is bereid om Brussel aan te bevelen aan hun vrienden en familie (+3 punten ten opzichte van 2018).

De diversiteit van de monumenten en sites, het culturele belang van hun bezoek, het onthaal en de kwaliteit van de attracties en evenementen krijgen de hoogste scores.

6 Introduction Destination management

Culture & City life

Introduction 7 1. OPDRACHTEN

Art. 7 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging werkt aan een strategie gebaseerd op de City Life-thema›s, die essentieel zijn voor de ontwikkeling van city breaks. Deze thema’s, die verband houden met het dagelijkse leven in Brussel, evolueren constant, zodat zij nauwer aansluiten op de omgevingsrealiteit. Zij brengen bezoekers en bewoners met elkaar in contact. Daarbij kunnen de volgende voorbeelden worden aangehaald: • Het thema urban culture omvat alles wat onder de noemer cultuur 2.0 valt. De invulling ervan is vooral afgestemd op een stedelijk, trendy en gedigitaliseerd doelpubliek tussen 18 en 35 jaar. • Met het thema gastronomie wordt de waardering voor ons lokaal gastronomisch erfgoed gestimuleerd. Ook de volop evoluerende bierwereld komt aan bod, met de voorbereiding van de komst van de Belgian Beer World in de Beurs, in 2020 • Voor het thema sport is gekozen voor een verbeterde aanpak, met systematisch lobbywerk om op korte en middellange termijn nationale en internationale sportwedstrijden • te organiseren. • De LGBT-gemeenschap blijft meer dan ooit een prioritaire doelgroep. Ze was een van de eerste om massaal terug te keren naar Brussel en de hoofdstad wordt vandaag door die groep beschouwd als een van de meest ‘friendly’ bestemmingen. • Kinderen en gezinnen krijgen bijzondere aandacht. Het is de bedoeling om van Brussel een geliefkoosde bestemming te maken voor die doelgroep. Om scholen van over het hele land aan te trekken, wordt een pedagogisch aanbod uitgewerkt. Ook de ontwikkeling van een gericht aanbod voor gezinnen wordt aangemoedigd. • Bij de promotie wordt extra aandacht besteed aan duurzaamheid en ecotoerisme. Brussel is een van de hoofdsteden in Europa met de meeste groene ruimten per inwoner. Dat is een voordeel dat ten volle benut moet worden. • ( …)

Art. 8. van de beheersovereenkomst 2018-2023: Het concrete onthaal van de bezoekers is een van de voornaamste taken van de vereniging. Zij moeten kunnen rekenen op een kwaliteitsvol onthaal dat afgestemd is op hun verwachtingen. De vereniging stimuleert de samenwerking tussen het onthaal van visit.brussels en de partners die zich bezighouden met het onthaal van de bezoekers van Brussel (de logiessector, de musea en trekpleisters, ...). Art. 9. De vereniging verzorgt de communicatie rond en de Art. 12. Brussel heeft een uniek cultureel en architecturaal toeristische en culturele promotie van de manifestaties en erfgoed. De basis om dat te promoten is het project dat de evenementen die plaatsvinden op het grondgebied van het Brusselse Museumraad in 2016 opgestart heeft (Master Pie- Gewest. Dat gebeurt op basis van een affinity marketingstra- ces). Het erfgoed wordt internationaal gepromoot via grote tegie die afgestemd is op het Brusselse DNA. Langs die weg evenementen. tracht zij verscheidene groepen met een gemeenschappelijk interessegebied (stripverhalen, art nouveau/deco, jazz, sur- Art. 13. De vereniging heeft de taak om het maken van op- realisme, Europa, hedendaagse kunst, gastronomie, stedelij- names in het Gewest te vergemakkelijken en het Gewest te ke cultuur, …) of identitaire gemeenschappen (gezinnen, de promoten als aantrekkelijke locatie voor binnen- en buiten- LGBT-gemeenschap, mensen met een beperking, ...) te berei- landse producties via het merk “screen.brussels”. De vereni- ken door de troeven die Brussel voor hen te bieden heeft, in ging waakt over de optimale coördinatie van die opnames en de verf te zetten. over het imago dat naar het buitenland toe wordt verspreid.

Art. 10. Brussel heeft een zeer rijk artistiek en cultureel leven van een ongekende diversiteit, dat zich in het bijzonder on- derscheidt door zijn creatieve en eigentijdse inslag. De vereniging moet het zoveel mogelijk weerklank geven om het Gewest over de hele wereld een uitstraling te bezorgen.

Art. 11. De vereniging zet zich in voor de invoering van een culturele communicatiestrategie die aangepast is aan de Brusselse realiteit en beantwoordt aan de behoeften van zowel de culturele als de toeristische sector. Zij vervult in dat verband een rol als coördinator en organisator van culturele activiteiten. Die strategie wordt uitgewerkt in samenspraak met het Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) en het Brussels Kunstenoverleg (BKO), in nauwe samenwerking met een groot aantal Brusselse culturele operatoren. Ze wordt gefor- maliseerd via de ontwikkeling van het merk agenda.brussels.

destination culture management & city life 9 De doelstellingen voor 2019

Hieronder vindt u de DE DOELGROEP LGBT doelstellingen voor 2019 Het “LGBT-vriendelijke” imago van het Gewest werd interna- van de afdeling Culture tionaal gepromoot en versterkt in Brussel.

& City Life met enkele Om de bestemming internationaal te promoten heeft de concrete voorbeelden vereniging ter gelegenheid van de grote LGBT-evenementen (Pride, Demence anniversary, Girls Heart Brussels) de van de uitgevoerde aandacht getrokken van internationale journalisten die ge- acties. De rest van het specialiseerd zijn in dit thema. Deze manifestaties zijn van tevoren via reclamecampagnes in grote gespecialiseerde hoofdstuk gaat dieper media onder de aandacht gebracht. Ook richtten reclame- in op alle acties die de campagnes zich op «LGBT-plaatsen» in tien grote steden in afdeling heeft uitgevoerd. België, Duitsland, Frankrijk en Nederland. Elke actie heeft tot Daarnaast heeft de vereniging op ITB Berlijn een conferentie georganiseerd om de resultaten van de enquête over doel bij te dragen tot LGBT-toerisme te presenteren. Met het oog op Europride de verwezenlijking 2020 heeft de vereniging verder deelgenomen aan een workshop/conferentie in Wenen over LGBT-rechten in Eu- van de voor 2019 ropa en de Balkan. Tot slot heeft visit.brussels in het kader vooropgestelde van de World Pride een PR-evenement in New York georga- doelstellingen. niseerd. Om het LGBT-aanbod in Brussel te promoten heeft de vereniging een speciale folder ontworpen: be.rainbow, be.brussels. Deze is in samenwerking met haar partners verspreid. Bovendien heeft zij de belanghebbenden van de LGBT-sector op de hoogte gebracht van het culturele aanbod in Brus- sel en in samenwerking met de hotelsector een specifiek aanbod voor de gespecialiseerde touroperators ontwikkeld.

10 destination culture management & city life HET THEMA GASTRONOMIE DE DOELGROEP GEZINNEN Lekker eten en drinken maken integraal deel uit van het De vereniging wil van het Brussels Hoofdstedelijk Ge- dagelijkse leven van de Brusselaars. Het is onmiskenbaar west een favoriete bestemming voor kinderen en gezin- een belangrijke troef bij de ontwikkeling van het toeris- nen maken. Productie van gerichte communicatiemid- me. delen, contacten met de pers, invloedrijke bloggers en vloggers, updates van de website www.visit.brussels/ De vereniging ondersteunt het lokale aanbod om de aan- kids, verbetering van de verwijzingen daarop voor doel- trekkelijkheid van de bestemming te versterken. Zo werden groep, etc. In 2019 heeft visit.brussels haar inspanningen de basisproducten van de nationale gastronomie (choco- op dit gebied voortgezet. lade, frieten, bier, lokale keuken, ...) in de kijker gezet. Het label Brusselicious, dat de hoge kwaliteit voor het voet- Uiteraard is de vereniging doorgegaan met de ondersteu- licht brengt, heeft een permanent karakter gekregen. ning van de spelers in de sector in het kader van evenementen die zich op dit doelpubliek richten. Zij heeft met Om van de nationale gastronomie een echte stuwende name een haalbaarheidsanalyse van het «family friend- kracht voor de ontwikkeling van het toerisme te maken, ly»-label uitgevoerd en het aanbod van Brussel met dat heeft visit.brussels zich ook laten inspireren door de ervan andere grote steden vergeleken. varingen van andere steden. Hierbij heeft ze gebruik gemaakt van het internationale netwerk Réseau Délice, een uitwisselingsplatform dat de voordelen van culinaire uit- DE DOELGROEP SCHOLEN muntendheid wil benutten voor de ontwikkeling van een gebied. In dezelfde geest zet visit.brussels zich in om de communicatie met het schoolpubliek te versterken. Hiervoor Verder heeft visit.brussels gewerkt aan de ontwikkeling maakt de vereniging in het bijzonder gebruik van de van de Brusselse culinaire scène en aan de verjonging brochure «Schools», die werd geactualiseerd, herdrukt van het imago ervan door zich vooral te richten op opi- en per post verspreid onder ongeveer 4000 Belgische nieleiders en op evenementen met een jong en innovatief scholen (de drie gewesten samen). imago (Brussels Beer Fest, Brussels Cocktail Week, enz.). Bovendien begon ze een pop-up restaurant in samenwer- In de brochure wordt verwezen naar de site die meer in- king met hub.brussels. Deze evenementen zijn eveneens formatie biedt (www.schools.brussels). Er zal een rubriek gesteund door middel van gerichte promotieacties op de «tijdelijke evenementen» worden ontwikkeld. Ook zal vi- sociale netwerken. sit.brussels aanwezig zijn bij evenementen voor school- gaand publiek en is er een analyse gemaakt van de mo- Tot slot heeft de vereniging de onafhankelijke brouwers gelijkheid om de «scholen»-aanpak uit te breiden naar in het Gewest ondersteund, evenals evenementen en de buurlanden. voorzieningen die verband houden met de gastronomie, op verschillende locaties, zoals het Chocoladesalon of de jaarlijkse Choco-Pass van Choco-Story.

destination culture management & city life 11 HET THEMA DUURZAAM TOERISME DE DOELSTELLING ‘TOERISME VOOR IEDEREEN’ visit.brussels werkt al enkele jaren aan het imago van Brussel als een gewest dat zich bekommert om duur- De ontwikkeling van het aantal toeristen impliceert zaamheid en aan de sensibilisering van de spelers in de noodzakelijkerwijs de ontwikkeling van een aanbod dat sector, zodat de bestemming milieuvriendelijker wordt. voor iedereen toegankelijk is. In dit verband zijn verschillende acties uitgevoerd: visit.brussels werkt samen met GoodPlanet om het • Invoering van een toegankelijkheidslabel (voor ho- “Groene Sleutel”-label in Brussel te ontwikkelen tels, musea, enz.) in samenwerking met de vzw Ac- cess-I; Ze promoot de vele groene ruimten van het Gewest (par- • Verbetering van de toegankelijkheid van de door vi- ken, het Zoniënwoud, de Groene Wandeling, de speciale sit.brussels georganiseerde evenementen routes...) en benadrukt de link met het Droh!me Melting • Bewustmaking van de belanghebbenden in het toe- Park en het AfricaMuseum. risme en de cultuursector door de organisatie van rondetafelgesprekken en specifieke trainingen; Op het gebied van duurzaam toerisme is de communica- • Reflectie het thema toegankelijkheid, naar aanlei- tie richting het grote publiek gebaseerd op twee sleutel- ding van het internationale congres Destination For momenten: de lente met de groene ruimten en de bloei- All 2018, en de organisatie van een tweejaarlijks tijd en de maand september met de mobiliteit. professioneel evenement gewijd aan toegankelijk toerisme; De vereniging hecht een bijzonder belang aan het be- • Creatie van promotiemiddelen in braille in samen- vorderen van het fietstoerisme, met behulp van de vzw werking met de Brailleliga; Pro Vélo, met name via de voorlichtingscampagne Bike • Samenwerking bij de ontwikkeling van een pers- en for Brussels, de beurs Bike Brussels en de ontwikkeling TO-database; van een mobiele applicatie op basis van de kaartengids • Samenwerking met gespecialiseerde organisaties voor fietsers. om de toegankelijkheid voor personen met beperkte mobiliteit op plaatsen die matig toegankelijk of In het kader van de thematiek versterkt visit.brussels ontoegankelijk zijn (Hortamuseum, Atomium, enz.) de samenwerking met bedrijven en regionale overheden gericht te verbeteren; (Leefmilieu Brussel, Brussel Mobiliteit, GreenBizz...). • Deelname aan het project “Art Nouveau toeganke- Bovendien biedt de nieuwe passagiersterminal in de lijk”, geleid door de KU Leuven en explore.brussels; haven van Brussel, de Brussels Cruise Terminal, plaats • Integratie, op de website agenda.brussels, van in- aan riviercruiseschepen en evenementenboten. De ver- formatie over de toegankelijkheid van verschillende eniging streeft naar het creëren van synergieën om het plaatsen voor mensen met beperkte mobiliteit... riviertoerisme te ontwikkelen.

Tot slot blijft visit.brussels inzetten op een aanpak ge- HET THEMA URBAN CULTURE richt op milieubeheer en -prestaties. De vereniging heeft haar label van “Ecodynamische Onderneming” Dit thema omvat Geek & Pop culture en het nachtleven in vernieuwd, met als doel het behalen van drie sterren. Het het algemeen. Het is vooral gericht op een jong publiek: Eco Team heeft nieuwe acties uitgevoerd in samenwer- 18-35-jarigen. In 2019 werd de “Urban Culture Guide” king met de HR-afdeling en de Directie. Uiteraard werd geactualiseerd en herdrukt. Om dit thema te benadruk- bijzondere aandacht besteed aan het duurzame beheer ken is de website van visit.brussels geactualiseerd en van de evenementen die de vereniging organiseert. voorzien van meer informatie. Er is een samenwerking met andere thema’s opgezet (bijvoorbeeld het Street Art Parcours rond het thema Bruegel).

12 destination culture management & city life HET THEMA SPORT werd een activering opgezet. Het BIP-gebouw was in het geel gehuld. In 2019 heeft een groot deel van de aandacht van de ver- • Acties inzake “VIP-hospitality” Grand Départ 2019. eniging zich geconcentreerd op een belangrijk sportief • Om de inwoners van Brussel en de Belgen te infor- evenement: de organisatie van de Grand Départvan de meren en bewust te maken, werden voor en tijdens Tour de France, in samenwerking met de Stad Brussel. het evenement bannercampagnes op het grondgebied van het Gewest georganiseerd. Als vervolg op de in 2018 opgezette evenementen, die de • Op het Irisfeest in mei 2019 werd bekendheid gege- Grand Départ van de Tour de France aankondigden, zijn ven aan de Grand Départ 2019. er verschillende acties uitgevoerd. Het betrekken van alle 19 gemeenten bij het evenement Het Maison du Tour in Brussel was het hoofdkwartier door communicatie te verstrekken over deze gemeenten waar informatie werd gegeven rond de “Grand Départ via acties op verschillende kanalen (website, brochures, 2019 / Tour de France 2019”. Het was gevestigd in het enz.). Het beoogde doel was niet om het geheel aan ac- “Allianz”-gebouw in het centrum van Brussel. Het kantoor ties rond de Grand Départ in de Stad Brussel te centrali- werd gehuld in de kleuren van “Grand Départ 2019 - Tour seren, maar om de Grand Départ in alle 19 gemeenten te de France 2019” en de welkomstmedewerkers werden op- promoten en de ontdekking van het hele Gewest door de geleid om de juiste informatie te geven over zowel de Tour vele aanwezige bezoekers aan te moedigen. de France 2019 als over Brussel. Over het algemeen heeft de vereniging in synergie met de PERS- EN MEDIARELATIES GRAND DÉPART 2019: negentien gemeenten en de spelers in de sector gewerkt aan het verbeteren van de organisatie van sportevene- • Communicatiedragers, persrelaties, persberichten menten in Brussel en het aantrekken van nieuwe evene- voorafgaand aan het evenement (tot de zomer van menten. Ze was op verschillende niveaus betrokken bij de 2019). organisatie van het Europees Kampioenschap Volleybal, • Inrichting van de mediaruimte van het de 40ste editie van de 20 km van Brussel en het Memo- • Perscentrum in Brussels Expo. rial Van Damme. • Welkomststand op Brussels Expo voor +/- 2000 journalisten en media gedurende vijf dagen. In 2019 heeft visit.brussels ook contacten gelegd met de • “Welcome packs” die tijdens het evenement aan de stad Parijs in het kader van de Olympische Spelen van journalisten werden uitgedeeld. 2020 en een samenwerking met het Belgisch Olympisch • Een PR-evenement (receptie) voor +/- 1000 perso- en Interfederaal Comité (BOIC) overwogen. Tot slot werk- nen te visit.brussels samen met perspectief.brussels mee aan het joggingplan. COMMUNICATIE, PROMOTIE EN GASTVRIJHEID & ACTIVERING:

• Website “Grand Départ 2019” en sociale netwerken: visit.brussels heeft een meertalige website (FR - NL - EN) ontwikkeld voor de start van de Tour de France in Brussel op basis van de structuur van de website voor de Départ 2018. • Opzetten van activeringsacties op Facebook in het kader van de Grand Départ 2019. • 2019 was het jaar van het honderdjarig bestaan van de Gele Trui. Samen met ASO en de Stad Brussel

destination culture management & city life 13 DE CULTURELE COMMUNICATIE actualiteit te publiceren en om inhoud uit de Brusselse media te verspreiden, door middel van het smeden van (ART. 5, 9, 11, 14, 16 EN 22 VAN DE samenwerkingsverbanden. Een integratie met de tool BEHEERSOVEREENKOMST 2018-2023) spots.brussels van perspective.brussels is uitgevoerd.

In 2019 heeft de dienst culturele communicatie de websites www.agenda.brussels.be en www.arsene50.be herzien om de gebruikerservaring ervan te verbeteren. De grondig herziene site is uitgebreid gepromoot, met name op sociale netwerken. Het is de bedoeling om van agenda.brussels een kwaliteitslabel te maken, dat wordt AGENDA.BRUSSELS vermeld op alle (papieren of digitale) dragers die gebruik maken van de gegevens van de agenda. Op 17 april 2018 werd agenda.brussels, na een intermi- nisteriële conferentie, officieel de referentiesite en het Om het imago van Brussel als studentenstad te vers- referentiemerk voor de culturele communicatie in het terken, was het belangrijk om samen te werken met de Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De site wil het grote Brusselse instellingen voor hoger onderwijs en univer- publiek en de culturele actoren in Brussel een volledig siteiten. In het kader van de promotie van het culturele overzicht bieden van het culturele aanbod in het Brus- aanbod onder studenten, is de mogelijkheid onderzocht sels Hoofdstedelijk Gewest, in het Frans, Nederlands en om een kortingskaart of andere incentives te introduce- Engels. Agenda.brussels dient ook om de verschillende ren om met dat aanbod kennis te maken. instrumenten voor culturele communicatie van de gemeenschappen, gemeenschapscommissies en gemeenten te voeden, evenals de open gegevens van het Centrum voor Informatica van het Brussels Hoofdstede- ARSÈNE 50 lijk Gewest. De last-minute ticketdienst heeft zijn website volle- In 2019 zijn de ergonomie, de grafische vormgeving dig laten herontwerpen om deze ‘responsive’ te maken, en de toegankelijkheid van de website volledig her- d.w.z. geschikt voor alle apparaten. De gebruiker kan met zien, in overeenstemming met de aanbevelingen van één muisklik een ticket voor de halve prijs kopen, ook de organisatie AnySurfer, om de raadpleging met een vanaf zijn smartphone. Dit project is nauw verbonden mobiel apparaat te vergemakkelijken. De nieuwe ver- met de ontwikkeling van de algemene ticketverkoop en sie geeft voorrang aan de gebruikerservaring voor het het project agenda.brussels. front-endgedeelte en beoogt vereenvoudiging voor het back-endgedeelte (het extranet). De functionaliteiten In 2019 verliep de promotie van de Arsene 50-regeling «winkelwagen», «verlanglijst» en «meerdere aankopen» door middel van: werden toegevoegd, evenals de tool «spots.brussels», die alle culturele infrastructuren in het Brussels Gewest • De uitgifte van nieuwe flyers; samenbrengt. Tot slot is het CMS geoptimaliseerd om • De sociale netwerken; het werk van webmasters te vergemakkelijken. • Diverse publicaties en advertorials; • Een partnerschap met BRUZZ; Naast deze technische veranderingen was het stre- • Een jaarlijkse publicatie in Le Petit Futé, de Guide ven om een originelere, meer kwalitatieve inhoud te du Routard en de bijlage ‘Scènes’ van het dagblad ontwikkelen, met name om de vindbaarheid van de site Le Soir. te verbeteren. Het doel was om de door de actoren geleverde inhoud beter te controleren - en eventueel te herschrijven -, om algemene artikelen over de culturele

14 destination culture management & city life 2. BUDGET & BESTEED BUDGET:

BUDGET DE BASE Département Culture & City Life Année : 2019 REALISE Update du : 28-11-19 101% 0% 101% 0% MISSION 02: Soutien aux missions spécifiques liées au tourisme 4.086.000 3.791.000 Total 3.791.000 3.835.739 10.596 3.846.335 9.665 Programme 001: Actions Budget Ajustement Activité 08: Achat de biens non durables et de services 02.001.08.08.1211 B 3.815.000,00 3.635.000,00 3.635.000 3.698.930 4.961 3.703.891 -3.891 Activité 15: Subventions de fonctionnement et autres transferts de revenus aux institutions publiques régionales 02.001.15.01.4140 B 0,00 0,00 00000 Activité 27: Subventions de fonctionnement et autres transferts de revenus aux communes et CPAS 02.001.27.01.4322 B 0,00 53.000,00 53.000 42.582 5.300 47.882 5.118 Activité 34: Subventions de fonctionnement et autres transferts de revenus aux associations privées 02.001.34.01.3300 B 271.000,00 103.000,00 103.000 94.227 335 94.562 8.438 Dépenses Recettes Subside Personne en Dépenses Dépenses Recettes Recettes Titre Activité SAP charge Budget Ajustement Budget Ajustement SAP Budget Réel Engagments Engagé Disponible Budget Engagé Code BudgetRéel-recette 3.791.000 4.086.000 3.791.000 841.000 824.000 0 3.791.000 3.835.739 10.596 3.846.335 9.665 781.500 -849.558 3.796.000

Général 63.000 15.000 0 0 0 15.000 19.959 0 19.959 -4.959 0 0 15.000 Geert Cochez Frais de fonctionnement 8 200094 20.000 15.000 200094 15.000 19.959 0 19.959 -4.959 0 R-f 15.000 19.959 Geert Cochez Coordination 19 communes pour communication culturelle et tourisme 8 200458 43.000 0 200458 000000 0 Product development 725.000 760.000 505.000 545.000 0 760.000 855.800 601 856.401 -96.401 545.000 -584.938 760.000 Patricia Vergara Brussels Card 8 200086 420.000 450.000 0 200086 450.000 551.464 0 551.465 -101.465 0 V 450.000 551.464 Patricia Vergara Brussels Card recette 3 200471 0 500.000 535.000 200471 535.000 -574.237 0 Patricia Vergara Missions Extérieures C & CL 8 200459 20.000 20.000 200459 20.000 20.567 0 20.567 -567 0 0 R-f 20.000 20.567 Patricia Vergara Winter & Summer in Brussels 8 200087 50.000 75.000 200087 75.000 75.957 0 75.957 -957 0 0 R-e 65.000 65.256 Patricia Vergara Winter & Summer in Brussels recette 3 200472 5.000 10.000 200472 10.000 -10.701 V 10.000 10.128 Patricia Vergara Sales guides Europe USA BRIC Leisure 8 200089 10.000 10.000 200089 10.000 8.887 0 8.888 1.112 0 R-f 10.000 8.887 Patricia Vergara Brochure d'accès Brussels Airport et autres 8 200092 5.000 5.000 200092 5.000 3.807 0 3.807 1.193 0 R-f 5.000 3.807 Patricia Vergara Brochure be welcome be.brussels (Grand public) 8 200029 30.000 30.000 200029 30.000 28.316 0 28.316 1.684 0 R-f 30.000 28.316 Patricia Vergara visit.brussels TV 8 200031 30.000 10.000 200031 10.000 10.000 0 10.000 0 0 R-f 10.000 10.000 Patricia Vergara Plan sous main 8 200026 25.000 25.000 200026 25.000 24.151 539 24.690 310 0 R-f 25.000 24.151 Stéphanie VDBergh Brochure Events saisonnière agenda.brussels 8 200461 40.000 40.000 200461 40.000 39.129 0 39.129 871 0 R-f 40.000 39.129 Charlotte Quartiers & Diversité 8 200170 30.000 30.000 200170 30.000 29.608 0 29.608 392 0 R-f 30.000 29.608 Patricia Vergara Welcome packs and contests 8 200460 25.000 25.000 200460 25.000 24.319 61 24.379 621 0 R-e 25.000 24.319 Patricia Vergara Signalisation 8 200676 40.000 40.000 200676 40.000 39.597 0 39.597 403 0 R-e 40.000 39.597 Europe 140.000 140.000 0 0 0 140.000 137.836 8 137.844 2.156 0 0 140.000 Patrick Struelens Europe 8 200097 65.000 65.000 200097 65.000 66.700 4 66.704 -1.704 0 R-f 65.000 66.700 Patrick Struelens Expats 8 200099 55.000 55.000 200099 55.000 52.500 2 52.502 2.498 0 R-f 55.000 43.433 Hélène Brasero Europe Direct 8 200100 20.000 20.000 200100 20.000 18.635 3 18.638 1.362 0 R-f 20.000 18.635 Arts & Creativity 500.000 493.000 - - - 493.000 491.382 756 492.139 861 - - 493.000 Emma Osselaer Comics 8 200105 40.000 40.000 200105 40.000 39.685 1 39.686 314 0 R-f 40.000 39.685 Philippine Nicaise Mode & shopping 8 200124 20.000 20.000 200124 20.000 18.219 2 18.221 1.779 0 R-f 20.000 18.219 Guy de Bellefroid Design 8 200106 20.000 20.000 200106 20.000 18.500 0 18.500 1.500 0 R-f 20.000 18.500 Guy de Bellefroid Jazz 8 200107 95.000 60.000 200107 60.000 60.779 5 60.784 -784 0 R-f 60.000 60.779 Guy de Bellefroid Jazz 2019 8 200695 200.000 203.000 200695 203.000 199.948 748 200.696 2.304 0 A-j 203.000 199.948 Guy de Bellefroid Contemporary Art 8 200108 100.000 100.000 200108 100.000 102.109 0 102.109 -2.109 0 R-f 100.000 102.109 Guy de Bellefroid Performing Arts 8 200109 25.000 25.000 200109 25.000 27.030 0 27.030 -2.030 0 R-f 25.000 27.030 Guy de Bellefroid Cirque 2018 8 200669 0 25.000 200669 25.000 25.113 0 25.113 -113 0 A-n 25.000 25.113 Heritage 422.000 257.000 0 0 0 257.000 236.265 5.818 242.083 14.917 0 -27.726 257.000 Sophie Bouchard Histoire et patrimoine 8 200110 150.000 100.000 200110 100.000 99.762 183 99.945 55 0 R-f 100.000 99.762 Tineke De Waele 14-18 action 8 200343 0 200343 000000 0 0 Tineke De Waele 14-18 subside pouvoir locaux 27 200163 0 53.000 200163 53.000 42.582 5.300 47.882 5.118 0 R-w 53.000 42.582 Tineke De Waele 14-18 subside aux asbl 34 200342 121.000 68.000 200342 68.000 59.227 335 59.562 8.438 0 R-w 68.000 53.699 Tineke De Waele Surréalisme 8 200112 7.000 7.000 200112 7.000 6.960 0 6.960 40 0 R-f 7.000 6.960 Tineke De Waele Art Nouveau , Art Deco 8 200113 29.000 29.000 200113 29.000 27.734 0 27.734 1.266 0 R-f 29.000 27.734 Sophie Bouchard Folklore: Bal National 34 200111 115.000 0 200111 000000 0 0 City Life 1.453.000 1.359.000 4.000 0 0 1.359.000 1.363.524 77 1.363.601 60.399 0 -27.726 1.359.000 Olivier Marette Foodies 8 200114 110.000 106.000 200114 106.000 102.503 4 102.506 3.494 0 R-f 81.000 78.327 Olivier Marette Foodies 200114 0 A-a 25.000 24.175 Olivier Marette Foodies recette 3 200602 4.000 200602 0 -27.726 Kathleen Davisters Green 8 200120 25.000 25.000 200120 25.000 29.201 1 29.202 -4.202 0 R-f 25.000 29.201 Alisson Kids 8 200125 60.000 60.000 200125 60.000 53.367 64 53.430 6.570 0 R-f 60.000 53.367 Stéphanie VDBergh Urban & pop culture 8 200126 30.000 30.000 200126 30.000 34.550 3 34.553 -4.553 0 R-f 30.000 13.820 Frédéric Boutry LGBT 8 200132 85.000 60.000 200132 60.000 71.281 3 71.284 -11.284 0 R-f 60.000 71.281 Programme 001: Actions PageBudget 6 Ajustement Kathleen Davisters Tourisme pour tous 8 200135 25.000 25.000 200135 25.000 22.591 1 22.592 2.408 0 R-f 25.000 22.591 Frédérique Sport 8 200136 118.000 118.000 200136 118.000 115.711 0 115.712 2.288 0 R-f 118.000 115.711 Frédérique Tour de France 8 200689 1.000.000 935.000 200689 935.000 934.321 2 934.323 65.677 0 R-m 935.000 934.321 Discover the City 125.000 117.000 49.000 56.000 0 117.000 116.170 3 116.173 827 56.000 -66.636 117.000 Emilie Herssens Support au secteur 8 200140 30.000 30.000 200140 30.000 27.656 1 27.658 2.342 0 V 30.000 27.656 Emilie Herssens Visites guidées: promotion de l'offre 8 200139 35.000 35.000 200139 35.000 34.885 0 34.885 115 0 V 35.000 34.885 Charlotte Vente Visites individuelles 8 200146 15.000 5.000 200146 5.000 5.000 0 5.000 0 0 V 5.000 5.000 Charlotte Vente Visites individuelles recettes 3 200473 18.000 5.000 200473 5.000 -18.503 0 Emilie Herssens Vente visites HDV 8 200145 30.000 32.000 200145 32.000 33.569 0 33.569 -1.569 0 V 32.000 33.569 Emilie Herssens Vente visites HDV recettes 3 200475 30.000 50.000 200475 50.000 -47.748 0 Philippine Nicaise Greeters: promotion de l'offre 8 200153 15.000 15.000 200153 15.000 15.060 2 15.062 -62 0 V 15.000 15.060 Philippine Nicaise Greeters: promotion de l'offre recettes 3 200477 1.000 1.000 200477 1.000 -385 0 Cinema 125.000 125.000 50.000 50.000 0 125.000 118.667 0 118.667 6.333 50.000 -37.050 125.000 Pierrette Baillot filmoffice 8 200155 90.000 90.000 0 0 200155 90.000 83.667 0 83.667 6.333 0 R-e 40.000 37.185 Pierrette Baillot filmoffice recettes 3 200478 50.000 50.000 200478 50.000 -37.050 V 50.000 46.482 Pierrette Baillot BIFFF 34 200156 35.000 35.000 200156 35.000 35.000 0 35.000 0 0 R-e 35.000 35.000 Agenda.brussels et communication culturelle 96.000 130.000 0 0 0 130.000 128.019 1 128.020 1.980 0 0 130.000 Guy de Bellefroid Agenda.brussels: développement et promotion 8 200159 56.000 90.000 200159 90.000 88.732 1 88.733 1.267 0 A-l 40.000 35.493 Guy de Bellefroid 200159 200159 0 A-c 50.000 44.366 Guy de Bellefroid Newsletters agenda 8 200160 10.000 10.000 200160 10.000 4.780 0 4.780 5.220 0 V 10.000 4.780 Guy de Bellefroid Arsène 50: développement et promotion 8 200462 30.000 30.000 200462 30.000 34.506 0 34.506 -4.506 0 A-l 30.000 34.506 Bureau d'accueil 345.000 323.000 200.000 160.000 0 323.000 298.617 3.317 301.934 21.066 75.000 -80.893 328.000 Brochures et gifts 0 Brigitte De Clercq Vente brochures 3 200482 100.000 85.000 200482 85.000 -41.345 Brigitte De Clercq Machines à plan (10 machines) 8 200258 10.000 15.000 200258 15.000 7.618 0 7.618 7.382 0 V 15.000 7.618 Brigitte De Clercq Machines à plan (10 machines) 3 200595 200595 00 Brigitte De Clercq Objets et souvenirs bruxellois 8 200259 40.000 35.000 200259 35.000 32.675 0 32.675 2.325 0 V 40.000 32.675 Brigitte De Clercq Objets et souvenirs bruxellois recettes 3 200486 90.000 65.000 200486 65.000 -70.638 Bureaux d'accueil 0 Brigitte De Clercq Habillage des bureaux d'accueil 8 200251 20.000 20.000 200251 20.000 18.700 1.402 20.102 -102 0 R-f 20.000 18.700 Brigitte De Clercq Statistiques 8 200252 5.000 5.000 200252 5.000 4.122 25 4.146 854 0 R-f 5.000 4.122 Brigitte De Clercq Uniformes 8 200261 5.000 5.000 200261 5.000 2.236 1.843 4.079 921 0 R-f 5.000 2.236 Brigitte De Clercq Compteurs (fréquentation par heure) 8 200253 15.000 15.000 200253 15.000 3.896 48 3.944 11.056 0 V 15.000 3.896 Brigitte De Clercq Système ticketing Grand Place 8 200254 10.000 8.000 200254 8.000 3.655 0 3.655 4.345 0 V 8.000 3.655 Acceuil & missions externes 0 Brigitte De Clercq Club de la presse 8 200255 50.000 50.000 destination200255 50.000culture 50.016 0 50.016 -16 0 R-e 50.000 50.016 Marylin Nerinck Helpers 8 200256 40.000 20.000 management200256 &20.000 city life 19.50315 0 19.503 497 0 V 20.000 19.503 Marylin Nerinck Helpers 3 200596 10.000 10.000 200596 10.000 -10.254 0 Personnel et formations 0 Marylin Nerinck Interim & étudiants 8 200427 150.000 150.000 200427 150.000 156.194 0 156.194 -6.194 0 V 150.000 156.194 Exposition 92.000 72.000 33.000 13.000 0 72.000 69.502 14 69.516 2.484 13.000 -17.780 72.000 Communication et programmation 0 Benjamin Vella Communication expo 8 200264 45.000 45.000 200264 45.000 51.605 0 51.605 -6.605 0 R-f 35.000 40.137 Benjamin Vella Communication expo recettes 3 200598 25.000 10.000 200598 10.000 -15.393 V 10.000 11.468 Benjamin Vella Pédagogie & guide 8 200268 15.000 3.000 200268 3.000 3.278 0 3.278 -278 0 R-f 3.000 3.278 Benjamin Vella Pédagogie & guide recettes 3 200599 1.000 0 200599 00 0 0 Benjamin Vella Merchandising expo 8 200269 5.000 5.000 200269 5.000 710 0 710 4.290 0 V 5.000 710 Benjamin Vella Merchandising expo recettes 3 200600 0 0 200600 00 0 0 Benjamin Vella Evènements et stages expo 8 200275 10.000 7.000 200275 7.000 3.863 14 3.877 3.123 0 R-f 4.000 2.207 Benjamin Vella Evènements et stages expo recettes 3 200488 7.000 3.000 200488 3.000 -2.386 V 3.000 1.656 Benjamin Vella Cotisations (CBM, A&T, Educpass) 8 200463 2.000 1.000 200463 1.000 614 0 614 386 0 R-f 1.000 614

Exposition: contenu, maintenance et développements 0 Benjamin Vella Maintenance de l'exposition 8 200265 10.000 10.000 200265 10.000 7.747 0 7.747 2.253 0 R-f 10.000 7.747

Page 7 Programme 001: Actions Budget Ajustement Kathleen Davisters Tourisme pour tous 8 200135 25.000 25.000 200135 25.000 22.591 1 22.592 2.408 0 R-f 25.000 22.591 Frédérique Sport 8 200136 118.000 118.000 200136 118.000 115.711 0 115.712 2.288 0 R-f 118.000 115.711 Frédérique Tour de France 8 200689 1.000.000 935.000 200689 935.000 934.321 2 934.323 65.677 0 R-m 935.000 934.321 Discover the City 125.000 117.000 49.000 56.000 0 117.000 116.170 3 116.173 827 56.000 -66.636 117.000 Emilie Herssens Support au secteur 8 200140 30.000 30.000 200140 30.000 27.656 1 27.658 2.342 0 V 30.000 27.656 Emilie Herssens Visites guidées: promotion de l'offre 8 200139 35.000 35.000 200139 35.000 34.885 0 34.885 115 0 V 35.000 34.885 Charlotte Vente Visites individuelles 8 200146 15.000 5.000 200146 5.000 5.000 0 5.000 0 0 V 5.000 5.000 Charlotte Vente Visites individuelles recettes 3 200473 18.000 5.000 200473 5.000 -18.503 0 Emilie Herssens Vente visites HDV 8 200145 30.000 32.000 200145 32.000 33.569 0 33.569 -1.569 0 V 32.000 33.569 Emilie Herssens Vente visites HDV recettes 3 200475 30.000 50.000 200475 50.000 -47.748 0 Philippine Nicaise Greeters: promotion de l'offre 8 200153 15.000 15.000 200153 15.000 15.060 2 15.062 -62 0 V 15.000 15.060 Philippine Nicaise Greeters: promotion de l'offre recettes 3 200477 1.000 1.000 200477 1.000 -385 0 Cinema 125.000 125.000 50.000 50.000 0 125.000 118.667 0 118.667 6.333 50.000 -37.050 125.000 Pierrette Baillot filmoffice 8 200155 90.000 90.000 0 0 200155 90.000 83.667 0 83.667 6.333 0 R-e 40.000 37.185 Pierrette Baillot filmoffice recettes 3 200478 50.000 50.000 200478 50.000 -37.050 V 50.000 46.482 Pierrette Baillot BIFFF 34 200156 35.000 35.000 200156 35.000 35.000 0 35.000 0 0 R-e 35.000 35.000 Agenda.brussels et communication culturelle 96.000 130.000 0 0 0 130.000 128.019 1 128.020 1.980 0 0 130.000 Guy de Bellefroid Agenda.brussels: développement et promotion 8 200159 56.000 90.000 200159 90.000 88.732 1 88.733 1.267 0 A-l 40.000 35.493 Guy de Bellefroid 200159 200159 0 A-c 50.000 44.366 Guy de Bellefroid Newsletters agenda 8 200160 10.000 10.000 200160 10.000 4.780 0 4.780 5.220 0 V 10.000 4.780 Guy de Bellefroid Arsène 50: développement et promotion 8 200462 30.000 30.000 200462 30.000 34.506 0 34.506 -4.506 0 A-l 30.000 34.506 Bureau d'accueil 345.000 323.000 200.000 160.000 0 323.000 298.617 3.317 301.934 21.066 75.000 -80.893 328.000 Brochures et gifts 0 Brigitte De Clercq Vente brochures 3 200482 100.000 85.000 200482 85.000 -41.345 Brigitte De Clercq Machines à plan (10 machines) 8 200258 10.000 15.000 200258 15.000 7.618 0 7.618 7.382 0 V 15.000 7.618 Brigitte De Clercq Machines à plan (10 machines) 3 200595 200595 00 Brigitte De Clercq Objets et souvenirs bruxellois 8 200259 40.000 35.000 200259 35.000 32.675 0 32.675 2.325 0 V 40.000 32.675 Brigitte De Clercq Objets et souvenirs bruxellois recettes 3 200486 90.000 65.000 200486 65.000 -70.638 Bureaux d'accueil 0 Brigitte De Clercq Habillage des bureaux d'accueil 8 200251 20.000 20.000 200251 20.000 18.700 1.402 20.102 -102 0 R-f 20.000 18.700 Brigitte De Clercq Statistiques 8 200252 5.000 5.000 200252 5.000 4.122 25 4.146 854 0 R-f 5.000 4.122 Brigitte De Clercq Uniformes 8 200261 5.000 5.000 200261 5.000 2.236 1.843 4.079 921 0 R-f 5.000 2.236 Brigitte De Clercq Compteurs (fréquentation par heure) 8 200253 15.000 15.000 200253 15.000 3.896 48 3.944 11.056 0 V 15.000 3.896 Brigitte De Clercq Système ticketing Grand Place 8 200254 10.000 8.000 200254 8.000 3.655 0 3.655 4.345 0 V 8.000 3.655 Acceuil & missions externes 0 Brigitte De Clercq Club de la presse 8 200255 50.000 50.000 200255 50.000 50.016 0 50.016 -16 0 R-e 50.000 50.016 Marylin Nerinck Helpers 8 200256 40.000 20.000 200256 20.000 19.503 0 19.503 497 0 V 20.000 19.503 Marylin Nerinck Helpers 3 200596 10.000 10.000 200596 10.000 -10.254 0 Personnel et formations 0 Marylin Nerinck Interim & étudiants 8 200427 150.000 150.000 200427 150.000 156.194 0 156.194 -6.194 0 V 150.000 156.194 Exposition 92.000 72.000 33.000 13.000 0 72.000 69.502 14 69.516 2.484 13.000 -17.780 72.000 Communication et programmation 0 Benjamin Vella Communication expo 8 200264 45.000 45.000 200264 45.000 51.605 0 51.605 -6.605 0 R-f 35.000 40.137 Benjamin Vella Communication expo recettes 3 200598 25.000 10.000 200598 10.000 -15.393 V 10.000 11.468 Benjamin Vella Pédagogie & guide 8 200268 15.000 3.000 200268 3.000 3.278 0 3.278 -278 0 R-f 3.000 3.278 Benjamin Vella Pédagogie & guide recettes 3 200599 1.000 0 200599 00 0 0 Benjamin Vella Merchandising expo 8 200269 5.000 5.000 200269 5.000 710 0 710 4.290 0 V 5.000 710 Benjamin Vella Merchandising expo recettes 3 200600 0 0 200600 00 0 0 Benjamin Vella Evènements et stages expo 8 200275 10.000 7.000 200275 7.000 3.863 14 3.877 3.123 0 R-f 4.000 2.207 Benjamin Vella Evènements et stages expo recettes 3 200488 7.000 3.000 200488 3.000 -2.386 V 3.000 1.656 Benjamin Vella Cotisations (CBM, A&T, Educpass) 8 200463 2.000 1.000 200463 1.000 614 0 614 386 0 R-f 1.000 614

Exposition: contenu, maintenance et développements 0 Benjamin Vella Maintenance de l'exposition 8 200265 10.000 10.000 200265 10.000 7.747 0 7.747 2.253 0 R-f 10.000 7.747

Page 7

16 destination culture management & city life 3. RECHTVAARDIGING:

ALGEMEEN

Werkingskosten

De werkingskosten dekken onder andere de kosten voor de deelname aan congressen zoals de European Cities Marketing Conference, waarvan visit.brussels een actief lid is, evenals de kosten voor de organisatie van de visit.brussels Day voor toeristische en culturele partners.

coördinatie 19 gemeenten voor culturele communicatie en toerisme

In het kader van zijn beleid om de toe- de Louizalaan - en 5) de gemeenten ristische en culturele aantrekkelijkheid in het noordoosten van Brussel. van alle Brusselse gemeenten te optimaliseren, organiseert visit.brussels Op basis van de conclusies van de sinds 2016 rondetafelgesprekken met vijf werkgroepen die tijdens het rond- de schepenen voor Cultuur en Toerisme etafelgesprek van 25 april bijeen- van de 19 gemeenten. kwamen, werd een visienota over de ontplooiing van het toerisme op het In 2018 werden op 25 april en 19 sep- grondgebied van de 19 gemeenten tember rondetafelgesprekken georgani- van het Brusselse Gewest opgesteld. seerd met de gemeentemandatarissen Deze ontwerpnota werd besproken die verantwoordelijk zijn voor toerisme tijdens het rondetafelgesprek op 19 en/of cultuur. Het rondetafelgesprek september. Na de gemeenteraads- van 25 april (39 deelnemers) was be- verkiezingen zal de gewijzigde vi- doeld om te bepalen welke aantrek- sienota worden voorgelegd aan de kingspolen ontwikkeld zouden kunnen Conferentie van Burgemeesters en worden om de toeristische en culturele de nieuwe schepenen van Cultuur aantrekkingskracht van het Brusselse en Toerisme van de 19 gemeenten. Gewest in zijn geheel en van elke gemeente in het bijzonder te vergroten. In De andere thema’s die tijdens de dit kader kwamen vijf werkgroepen bij- rondetafelgesprekken aan bod kwa- een, met als thema de verschillende ge- men, waren het filmen in de verschil- bieden van het Gewest: 1) de gemeenten lende gemeenten (en de rol van de rond het Zoniënwoud - 2) de gemeenten screen.brussels Film Commission in het noordwesten van Brussel, tussen van visit.brussels), de toeristische de Basiliek van Koekelberg en de Heizel bewegwijzering in het Brusselse Ge- - 3) de gemeenten rond het kanaal - 4) west en het Actieplan 2019 van visit. de gemeenten met horecatrekpleisters brussels. aan de oostkant van de Kleine Ring en

destination culture management & city life 17 PRODUCT DEVELOPMENT De promotie gebeurt voornamelijk via webacties, maar ook op een klassieke manier via papieren flyers:

Brussels Card • Drukken van 77.000 exemplaren per jaar • Verdeling van de flyers via een gespecialiseerd net- Aangezien de Brussels Card een cultureel topproduct is werk dat onze musea optimaal promoot, zorgt visit.brussels • Affichagecampagnes in de stations tijdens het zo- voor de verkoop en de promotie bij touroperators, web- mer- en winterseizoen sites van derden of aangesloten partners. Elk jaar wordt • Affichagecampagne in augustus in het centrum van een specifieke informatiefolder gedrukt en verspreid via Brussel BHS of een andere gespecialiseerde verdeler voor de • Deelname ECM City-Cards expert Meeting - het de- doelgroep (jaarlijkse analyse). De verkoop aan particu- len van kennis en best practices + promotie van de lieren gebeurt via de website van de Brussels Card die kaart via hun website geïntegreerd is in de website van visit.brussels, alsook in • Webmarketingacties (Google adwords, Facebook de onthaalkantoren. ads) - jaarlijkse globale enveloppe. Er werd een pro- motievideo ontwikkeld en gepromoot. Er zijn 9 producten beschikbaar: 3 types van Brussels Card met telkens 3 mogelijke vervoersmogelijkheden en de combinatie Hop On-Hop Off. Eind 2019 werd een winkelwagensysteem ontwikkeld in een nieuwe e-shop zodat het mogelijk werd om aan deze 9 producten een externe opdrachten toegangskaartje voor het Atomium (+ mogelijkheid zonder wachtrij) en/of een treinticket vanaf de luchthaven visit.brussels is regelmatig aanwezig op specifieke eve- van Brussel toe te voegen. Dit systeem zal begin 2020 nementen op vraag van de organisatoren, en dit met een operationeel zijn. stand waar het culturele aanbod in de kijker wordt gezet. Deze aanvragen worden meestalop het laatste moment geformuleerd of door de subsidiërende instanties. De stand of plaats wordt meestal gratis aangeboden, maar de medewerkers en het promotiemateriaal moeten voorzien/geproduceerd worden: visuals, wedstrijdflyers, ...

En 2019 :

• Aanwezigheid op de Boekenbeurs (stand van het Ge- west en Stripfeest) • Welcome packs voor journalisten BOZAR • ….

18 destination culture management & city life VISIT.BRUSSELS DAY Winter & Summer in Brussels

De afdelingen Culture & City Life en Association & Con- visit.brussels ontwikkelt tijdens de winter- en zomerperi- vention organiseerden eind 2019 de 1e B2B-bijeenkomst odes seizoensgebonden minisites om het Brusselse aan- (DMC, PCO, culturele sector...) om het werk van visit. bod (hotels, musea, trekpleisters, restaurants enz.) in de brussels en het komende culturele jaar voor te stellen tij- kijker te zetten en de bezoekers te inspireren. dens een plenaire zitting en break-out sessies gedurende de hele dag. Het doel hiervan is de hoteliers te helpen om meer en aantrekkelijker packages te maken tijdens de periode van Deze bijeenkomst vervangt dus de bijeenkomst die Cul- lage hotelbezetting. Maar ook om ’calls to action’ te doen ture & City Life alleen voor de culturele partners organi- naar de websites en de aanbiedingen van de hotels. seerde. • Diverse wedstrijden: prijzen afhankelijk van het sei- Op 6 december vond in het BIP de derde editie van de zoen (overnachtingen, culturele tickets, restaurants, visit.brussels day plaats. vervoer) • Actualisering van de minisites www.summer.brussels De teams van visit.brussels verwelkomden bijna 200 en www.winter.brussels (3 talen) met de beste culture- partners voor een informatieve dag met discussies over le aanbiedingen in de zomer en winter (+ focus op het de toeristische aandachtspunten van 2020 en de toe- hotelaanbod via video’s over het globale aanbod en de komstige strategieën. Er werd een compleet programma diversiteit van de hotels) georganiseerd met 18 informatiesessies en “speeddates” • Het schrijven van seizoensgebonden artikelen om be- met de attachés en de persdienst. Op een informele- zoekers naar onze site te trekken via sociale netwerken: re bijeenkomst konden de teams van visit.brussels met “Top 10 boekwinkels”, “Top 5 hotels per thema”, “Brus- elke partner discussiëren tijdens een ontbijt, een lunch selse begraafplaatsen”, “kerstmarkten” ... en een middag met cocktails, samengesteld door nieuwe • Promotie in de gedrukte media of andere webacties spelers in de Brusselse gastronomie. (prioritaire markten en Belgische markt) • Zomer 2019: campagne “like a local / now.brussels” www.summer.brussels / www.now.brussels • Winter 2019: campagne “Brussels in winter. Choice is yours.” www.winter.brussels

destination culture management & city life 19 Sales Guide Europe USA De Sales Guide, die voornamelijk bric Leisure wordt gebruikt door de dienst Sales en de Foreign Markets Representati- De afdeling Culture & City Life is ver- ves, is bedoeld voor de prospectie en antwoordelijk voor de ontwikkeling actieve verkoop van de bestemming van de thema’s en de doelgroepen aan touroperators en agentschap- die van belang zijn voor het toeris- pen, maar ook aan zakelijke klanten. me in Brussel. De doelgroep van de groepen is zeer belangrijk. Daarom De algemene inhoud van de Sales is de ontwikkeling van een aanbod Guide wordt gedefinieerd in samen- voor hen noodzakelijk. De Sales Gui- werking met de afdelingen Sales. de, een in 2014 gecreëerde tool, is in 2019 volledig herzien. De gids was En 2019 : een interactief PDF-document en is • Verandering van formaat. Inter- nu een website geworden. actieve PDF > website • Actualisering van de inhoud in Deze website kan gemakkelijk wor- samenwerking met de culturele den bijgewerkt met informatie die partners gedurende het hele jaar door de cul- • Vertalingen materiaal voor BTO’s turele partners wordt verstrekt. Bo- Studie en opmaak van nieuwe vendien kunnen we nu het daadwer- aanbiedingen (vertalingen, foto’s kelijke gebruik van deze tool door enz.) externe gebruikers evalueren (via tracking). De site is vertaald in alle talen van onze prioritaire Europese markten.

20 destination culture management & city life Brochure over de toegang hotelterminals tot Brussels Airport Om de zichtbaarheid van het toeris- Update van een toegangs- en infor- tische en culturele aanbod van Brus- matiebrochure voor passagiers die sel te vergroten heeft visit.brussels aankomen op Brussels Airport. Om- een contract afgesloten voor me- dat de vraag naar informatietools dia-aankopen via digitale terminals over Brussel op Brussels Airport in de ontvangstruimten van de hotels groot is en de hoeveelheid informatie van de vijfhoek. Op deze manier ho- die moet worden verstrekt zeer uitge- pen we de kwaliteit van de decentrale breid is, heeft de afdeling DM Cultu- ontvangst te verhogen en deze klant- re & City Life een brochure samen- gerichter te maken. Zo zal er op de gesteld voor de passagiers die op de terminals informatie verschijnen over luchthaven aankomen. Deze brochu- actuele grote festivals en evenemen- re bevat de belangrijkste informatie ten (Banad, Art Brussels, Stripfeest, om hen te helpen op een duidelijke enz.), over agenda.brussels en over en gebruiksvriendelijke manier hun de omgeving van het hotel (horeca, weg naar Brussel te vinden. Deze in- winkels). Daarnaast zal er op de ter- formatie wordt aangevuld met de top minals informatie verschijnen over 10 van niet te missen belevenissen in de congressen die door het Conven- Brussel. tion Bureau worden ondersteund, over de vertrektijden van vluchten en andere praktische zaken. Brochure be welcome be. brussels (algemeen publiek) onderlegger met stadsplan visit.brussels publiceert één keer per jaar een korte inspirerende gids ge- Op verzoek van de hotelsector publi- baseerd op de belangrijkste thema’s ceert visit.brussels 2 x per jaar een die het DNA van Brussel vormen. stadsplan op A3-formaat in de vorm Deze ‘be welcome be.brussels’ gids van onderleggers (blokken van 50 wordt verkocht in de onthaalkanto- vellen). Dit gratis plan wordt door vi- ren en wordt uitgedeeld in welcome sit.brussels rechtstreeks door de fe- packages bij wedstrijden en/of fam deratie verspreid aan de BHA- en de trips, persreizen enz. HORECA-leden.

En 2019 : Dit plan, met focus op de 5 wijken • Update met de grootste hoteldichtheid, bevat • Oplage: 22.000 FR - 4500 NL - 26.000 ook de zesmaandelijkse agenda van EN - 3000 DU - 3500 SP - 2000 IT de culturele hoogtepunten. • Vertalingen. • Oplage 2019: 560.000 ex. • Publicatie Spring/Summer - 2 versies - verschijnt op 1 april 2019 • Publicatie

destination culture management & city life 21 brochure seizoensgebonden BHS promotie toeristische en culturele distributie Ned. Limburg evenementen agenda. (Maastricht) brussels • Van 1/01 tot 28/02 (flyer WINTER 18-19) • Van 1/06 tot 31/08 (flyer SUMMER) Deze driemaandelijkse seizoens- • Van 1/12 tot 31/12 (flyer WINTER 19-20) brochure is bedoeld om actuele • 25.000 exemplaren evenementen onder de aandacht te • Brochure in het Nederlands brengen en te promoten en richt zich BHS promotie toeristische distributie Nord-Pas de Calais/ Rijsel Artois op Brusselaars en toeristen. De ver- Henegouwen spreiding ervan gebeurt in de hotels • Van 1/01 tot 28/02 (flyer WINTER 18-19) en op de culturele plaatsen, via de • Van 1/06 tot 31/08 (flyer SUMMER) gespecialiseerde netwerken, alsook • Van 1/12 tot 31/12 (flyer WINTER 19-20) in onze onthaalkantoren en de wel- • 30.000 exemplaren come packs (pers, winnaars van wed- • Brochure in het Frans strijden, fam trips, ...). Distributie in de onthaalkantoren van visit.brussels Distributienetwerken BHS Culture & Promotion Van 1/01 tot 28/02 (flyer WINTER 18-19) • FR: 2000 exemplaren Cultureel Brussel ZOA - cultureel • NL: 2000 exemplaren netwerk + toeristische distributie • EN: 3500 exemplaren Brussel Van 1/03 tot 31/05 (flyer SPRING) • Van 1/01/2019 tot 31/12/2019 • EN: 5000 exemplaren (flyer WINTER, SPRING, Van 1/06 tot 31/08 (flyer SUMMER) SUMMER, AUTUMN, WINTER) • FR: 5000 exemplaren • 94.000 exemplaren • NL: 2000 exemplaren • Brochure in het Engels • EN: 10.000 exemplaren Toeristische distributie Vlaanderen Van 1/09 tot 30/11 (flyer AUTUMN) • Van 1/01 tot 28/02 (flyer • EN: 5000 exemplaren WINTER 18-19) Van 1/12 tot 31/12 (flyer WINTER 19-20) • Van 1/06 tot 31/08 (flyer • FR: 1000 exemplaren SUMMER) • NL: 1000 exemplaren • Van 1/12 tot 31/12 (flyer • EN: 1000 exemplaren WINTER 19-20) • 56.000 exemplaren Verdeling: • Brochure in het Nederlands BHS promotie toeristische (1x/jaar): ZOA + BHS distributie Wallonië • Van 1/01 tot 28/02 (flyer WINTER 18-19) • Van 1/06 tot 31/08 (flyer SUMMER) • Van 1/12 tot 31/12 (flyer WINTER 19-20) • 41.000 exemplaren • Brochure in het Frans

22 destination culture management & city life wijken & diversiteit

• Kwantitatief onderzoek naar de identiteit van de 10 prioritaire wijken • Deelname aan de reflectie over de aantrekkelijkheid van de Europese wijk in een context van territoriale marketing • Updaten, drukken en verspreiden van de Wijkwandelingen (x 15) • Marketingcampagne universiteitswijk • Creëren van content over het ontdekken van Brussel met de tram via de gemeenten

welcome packs and contests

Contests: visit.brussels wordt voortdurend gevraagd om prijzen aan te bieden voor wedstrijden georganiseerd door partners, in ruil voor visibiliteit. Deze prijzen hebben de vorm van Brussels Cards, hotelovernachtingen, rondleidingen enz. De partners die dergelijke aanvragen indienen, zijn: de MIVB, de gedrukte media, de onlinemedia, de tv-zenders, maar ook de kabinetten ter ondersteuning van specifieke aanvragen.

Welcome Packs: een van de opdrachten van visit.brussels is om de expats die in Brussel aankomen te verwelkomen, hen zo veel mogelijk te informeren over de culturele activiteiten en de toeristische trekpleisters en van hen ambassadeurs van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te maken binnen hun netwerk in het buitenland.

De 9.000 welcome packs die wij per jaar produceren en die in september en februari worden uitgedeeld, bevatten: • Een welkomstwoord van visit.brussels en van het Commissariaat voor Europa (Expat Welcome Desk) • De brochure ‘be welcome. be brussels’ • Het kortingsbonnenboekje met een overzicht van de 63 culturele instellingen, toeristische trekpleisters, bars en rondleidingen. • Een promotiekaart voor de Greeters signalisatie • Een stadsplan • Een MIVB-plan Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest • Een sorteermemo bezit 52 bannermasten voor toeris- • Een folder van de Expat Welcome Desk. tische aanwijzingen om ‘toeristische plaatsen’, zoals musea of culturele Het belangrijkste product van het Expat Welcome Pack dat wij alleen voor instellingen, aan te duiden. deze doelgroep produceren is het kortingsbonnenboekje.

In 2019 werd een inspectiebezoek De Welcome Packs worden uitgedeeld door de werkgevers van de expats. Zo uitgevoerd om beschadigde masten bereiken we jaarlijks 3275 Erasmus-studenten, 2270 stagiairs van de Euro- te herstellen en defecte zeildoeken pese instellingen, 2050 werknemers van de instellingen en hun gezinnen, te verwijderen. 70 diplomaten, 100 personen bij EUROCONTROL, 1000 bij de NAVO, 200 expats via de Expat Welcome Desk, 100 journalisten via de Press Club en 100 tot 300 verenigingen.

destination culture management & city life 23 EUROPA: EUROPA IN BRUSSEL ACTIES DE PROMOTIE VAN ‘EUROPA IN BRUSSEL’ EEN STRATEGISCHE NOTA • Meer bezoekers naar de Europese wijk trekken. De definitie van de Euro- VOOR DE EUROPESE WIJK/ pese wijk is ruim en omvat ook het Jubelpark en de wijk van de Squares. RONDETAFELGESPREK: • De consumptie verhogen van het ‘Europese’ aanbod buiten de Europese EUROPEAN QUARTER wijk, in het bijzonder Mini-Europa en het culturele en toeristische aan- NETWORKING LUNCH & bod gericht op het thema Europa en de internationale vertegenwoordi- EVENT ging in Brussel. Om het imago en de aantrekkelijkheid van de Europese wijk te verbeteren, heeft visit.brussels het initi- DE PRODUCTIE VAN HET AANBOD ROND HET THEMA atief genomen om samen te werken ‘EUROPA’ STIMULEREN om een co-creatief proces op basis van consensus te ontwikkelen. Bij dit • Het ontwikkelen van samenwerkingsverbanden en concrete projecten proces waren alle belangrijke actoren tussen partners. betrokken: de Europese instellingen, • Advies verlenen aan de beleidsmakers over de productie/stedenbouw de kabinetten die verantwoordelijk in de wijk. zijn voor het imago van Brussel, de • De productie van de toeristische producten rond het thema van de EU/ gemeenten, de gewestelijke instel- Europa stimuleren. lingen (hub.brussels, MIVB, perspective.brussels, urban.brussels, Bij alle promotieactiviteiten wordt bijzondere aandacht geschonken aan de Commissariaat voor Europa), het Opendeurdag van de EU, wat een belangrijk evenement is voor de Europese Fonds Europese Wijk, bedrijfsver- wijk. enigingen, toeristische gidsen en “Greeters”, musea, buurtcomités en culturele organisaties. Van december 2018 tot juni 2019 vonden een bezoek aan de wijk en diepgaande discussies met de voornaamste belanghebbenden plaats. Daarna volg- den drie workshops waarin de vertegenwoordigers overeenstemming bereikten over een strategisch document voor de Europese wijk. Deze nota werd voorgelegd aan de onder- handelaars van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, samen met een verzoek om bijkomende financiering.

24 destination culture management & city life Tegelijkertijd werd bij alle deelnemende organisaties verzocht om officiële steun voor de nota. Deze strategische BEGELEIDING VAN FAM TRIPS, nota heeft inmiddels de steun gekregen van de overgrote WORKSHOPS EN PERSREIZEN meerderheid van de deelnemende organisaties en kan de Op 18 juni was de afdeling Europa aanwezig op de Brus- basis vormen voor een meer gecoördineerd beleid voor sels Leisure Experience voor de BRICS-landen en de de Europese wijk. . Verenigde Staten. Ze begeleidde een groep toeristische professionals uit de BRICS-landen en de Verenigde Sta- ten tijdens een bezoek aan de Europese wijk en nam ook CONFERENTIE/RONDETAFELGESPREK: deel aan workshops. Het Europateam begeleidde van 2 EUROPEAN QUARTER NETWORKING tot 4 mei ook een persreis naar de Europese wijk, inclu- LUNCH & EVENT sief deelname aan de Opendeurdag van de EU. Organisatie van twee rondetafelgesprekken in het kader van de werkgroep Toerisme in samenwerking met het Commissariaat voor Europa en voor de promotie van de CAMPAGNE OP SOCIALE NETWERKEN Europese wijk en het thema Europa met alle betrokken De zichtbaarheid van de Europese Wijk en het Feest van partners. De European Quarter Networking Lunches wer- Europa vergroten via betaalde campagnes op de FB-pa- den op 14/6/2019 en 27/9/2019 gehouden. De evene- gina van visit.brussels. In totaal werd 2000 euro geïn- menten vonden plaats in het Huis van de Europese Ge- vesteerd in deze campagnes, die gericht waren op het schiedenis en het War Heritage Institute en werden elk Jubelfestival, de Dag van de Meertaligheid en het Feest door ongeveer zeventig mensen bijgewoond. van Europa. Deze campagne bereikte 222.000 mensen en leverde 4800 engagements op.

ONTWIKKELING VAN EUROPA- RONDLEIDINGEN SAMENWERKING MET DE EU IN HET In 2019 is in samenwerking met Discover the City de bro- KADER VAN DE EUROPADAG chure Rondleidingen, waarin het aanbod wordt voorge- • Plaatsing van de caravan en verspreiding van infor- steld, opnieuw uitgegeven. Er zijn 5000 exemplaren van matie over het Irisfeest en toeristische informatie op gedrukt. het Schumanplein. • Uitwisseling van communicatieacties via persberichten, online aanwezigheid op de verschillende BROCHURE EUROPESE WIJK websites en reclame in de offline media. Een plattegrond met een Neighbourhood Walk door de • Huur van drie oldtimerbussen voor een pendeldienst Europese wijk werd in samenwerking met Discover the tussen de instellingen en de tentoonstelling ter gele- City herdrukt. Dit document is ook online beschikbaar. genheid van de 150ste verjaardag van de Brusselse Het Europateam heeft een oplage van 7000 exemplaren tram. gefinancierd, inclusief een vertaling in het Duits. Ze wordt onder andere verspreid in de musea van de Eu- ropese wijk, in de onthaalkantoren in de wijk en in Mi- ni-Europa.

destination culture management & city life 25 DE EXPATS

WG TOERISME een van de opdrachten van De WG Toerisme is het orgaan voor visit.brussels is om de expats communicatie rond het thema Euro- die in Brussel aankomen te pese wijk en de instellingen van de verwelkomen, hen zo veel Europese Unie. De werkgroep zorgt mogelijk te informeren over voor meer samenhang in het aanbod de culturele activiteiten en van de Europese Unie. Ze kwam in toeristische trekpleisters 2019 vier keer samen. en van hen ambassadeurs van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te maken binnen hun TOTEMS IN DE EUROPESE netwerk in het buitenland. WIJK Plaatsing van twee reclametotems in het Jubelpark en op het Jean Reyplein. Deze totems werden be- EXPAT WELCOME EVENTS dekt met zeilen met een selectie van In het kader van de verwelkoming culturele evenementen. van nieuwe stagiairs, nieuwe werknemers, internationale studenten De inhoud is gebaseerd op de cul- en echtgeno(o)ten van werknemers turele agenda van visit.brussels en van de Europese instellingen is vi- wordt 4 keer per jaar gewijzigd. In to- sit.brussels aanwezig met een stand taal zijn 180 evenementen, verspreid op het welkomstevenement van de over de vier publicaties, vermeld op Europese Commissie. visit.brussels de zeildoeken. organiseert ook presentaties (een vijftiental in de loop van het jaar), bij voorkeur in het bijzijn van een Gree- ter.

26 destination culture management & city life NEWSLETTER ‘BE EXPAT. BE BRUSSELS’ EEN WELCOME PACK VOOR DE EUROPESE Het opstellen en versturen van 11 nieuwsbrieven (in sa- PARLEMENTSLEDEN menwerking met het Commissariaat voor Europa) naar In 2019 vonden de Europese Parlementsverkiezingen 8355 geadresseerden met een openingspercentage van plaats. Dat betekent ook dat 766 Europese parlements- 19%. In overleg met de instellingen wordt de nieuwsbrief leden zich in Brussel vestigden voor een termijn van vijf als link opgenomen in hun interne communicatie of één jaar. visit.brussels heeft in samenwerking met het Com- of twee keer per jaar verstuurd met de mogelijkheid tot missariaat voor Europa aan al deze parlementariërs een inschrijving. De nieuwsbrief wordt ook gepubliceerd op welcome pack uitgereikt om hen te informeren over Brus- verschillende Facebook-pagina’s die specifiek op expats sel en hen uit te nodigen de stad te ontdekken en onder zijn gericht. de aandacht te brengen binnen hun netwerken. Het pakket bestond uit een (gerecyclede) kartonnen doos en be- Elke maand wordt in de nieuwsbrief een wedstrijd ge- vatte een boodschappentas, een lekkernij van chocolade organiseerd om expats te motiveren andere culturele en een reeks informatieve brochures over de hoofdstad. plaatsen te ontdekken. Deze wedstrijd wordt gevolgd door structurele thema’s zoals “News in Brussels”, be. Brusseleir, Europe in Brussel en een artikel van de Ex- PROJECT IN SAMENWERKING MET HET pat Welcome Desk. KLARAFESTIVAL: Zoals elk jaar zet visit.brussels zich in voor het promoten van het Klarafestival, een klassiek muziekfestival van in- EEN GESPONSORDE CAMPAGNE IN EEN ternationale faam, bij een publiek van expats. Deze pro- EXPAT-MEDIUM motieactie is uitgevoerd in goede samenwerking met The Er werd een eenjarig contract met The Bulletin afgeslo- Bulletin en Thee Brussels Times, waarmee een overeen- ten. Er werden 30 artikelen en 8 video’s in een reeks ge- komst werd gesloten. De promotie richtte zich meer spe- baseerd op de inhoud van het thema ‘Enjoy Brussels’ ge- cifiek op de Box - de kleinste concertzaal ter wereld - die publiceerd, met allerlei Brusselse onderwerpen. op verschillende locaties in Brussel werd geïnstalleerd. Een box in Schaarbeek was specifiek “gereserveerd” voor De artikelen bereikten ten minste 1.000.000 mensen, het expatpubliek. haalden ongeveer 3000 views per artikel en geneerden ongeveer 30.000 link.clicks. Ten tweede is een contract afgesloten met FrenchConnect om de Franse expats in de hoofdstad te bereiken. Er zijn twee populaire video’s over de Marollen en Flagey en verschillende artikelen in de nieuwsbrief van FrenchConnect verschenen, met speciale aandacht voor Parijzenaars en activiteiten voor kinderen.

destination culture management & city life 27 EUROPE DIRECT BRUSSELS

Opdracht

De opdracht van “Europe Direct Brussel” bestaat erin een dialoog aan te gaan met de burgers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en hen te informeren over Europese aangelegenheden om de Europese Unie dichter bij haar burgers te brengen. In 2019 werd speciaal nadruk gelegd op de Europese verkiezingen van mei 2019.

Communicatietools /Kanalen BROCHURE “EUROPA IN DE KLAS”: het gratis educatieve WEBSITE WWW.EUROPEDIRECT.BRUSSELS aanbod betreffende de Europese Verspreiding van informatie over de Europese actualiteit, over in Brussel ge- Unie in Brussel. organiseerde evenementen met een Europees thema en over het educatieve Distribution dans toutes les écoles aanbod van Europe Direct Brussels. primaires et secondaires de la région de Bruxelles-Capitale.

SOCIALE NETWERKEN: www.facebook.com/europedirectbrussels Het opzetten van gerichte campagnes over Europese thema’s en het promoten E MAILINGS van de acties van Europe Direct Brussels. Informatiebrieven aan leerkrachten en schooldirecties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest over het edu- CAMPAGNE OP HET BRUSSELSE RADIOSTATION BXFM catieve aanbod van Europe Direct Creatie en uitzending van 10 radio-items met als rode draad de invloed die Brussel. ` acties/besluiten van de EU kunnen hebben op verschillende terreinen die direct of indirect van invloed zijn op het leven van de Brusselse burgers. De items bestonden uit opgenomen en gefilmde interviews met burgers en/of initiatiefnemers van projecten, waarin de impact van Europese beslissingen op hun leven en/of beroepsactiviteiten naar voren kwam. Uitzending op BXFM en sociale netwerken tijdens de 10 dagen voorafgaand aan de Europe- se verkiezingen van mei 2019.

28 destination culture management & city life Acties gerich “onderwijs”

Rollenspel “In de huid van Europese parlementsleden” voor middelbare scholen Schoolactiviteiten die zijn ontwikkeld om jongeren bewust te maken van de Europese verkiezingen en de werking van het Europese wetgevingspro- ces. Rechtstreeks geïnspireerd op het rollenspel van het Parlamentarium. De scholieren worden uitgenodigd om Europees parlementslid te worden en te leren hoe ze onderhandelingen moeten voeren om de door hen gewenste toekomst op te bouwen. De deelnemers worden verdeeld over denkbeeldige politieke groeperingen. Ze werken samen en nemen moeilijke beslissingen, bijvoorbeeld over waterschaarste of de gevolgen van de technologische voor- uitgang.

Georganiseerd in verschillende klassen van het 6jaar<7 scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Opleiding ‘Europa in de klas’ voor studenten van de Haute Ecole pédagogique (Hogeschool Pedagogiek) Integratie van een opleidingsdag over het onderwijs in de Europese Unie in het lesprogramma van de Haute Ecole pédagogique Francisco Ferrer in Brus- sel voor de leerlingen in het 3e jaar van het lager onderwijs. Het programma richtte zich op de verschillende aspecten van de EU die met toekomstige leerlingen moeten worden behandeld (geschiedenis, geografie, werking, impact op het dagelijks leven, actuele zaken en uitdagingen); het onderwijsmateriaal over de EU dat beschikbaar is, inclusief de mogelijkheid om het te raadplegen en te bestellen; en het educatieve aanbod over de Europese Unie in Brussel (activiteiten, rondleidingen, bezoeken aan de instellingen, enz.). Een bezoek aan de grote vergaderzaal van het Europees Parlement en het Huis van de Europese geschiedenis stond ook op het programma.

Opleidingen ‘Europa in de klas’ voor Brusselse leerkrachten Organisatie van 3 opleidingsdagen over het onderwijs van de Europese Unie voor Franstalige en Nederlandstalige leerkrachten van scholen in het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest. Het programma: presentatie over de EU en hoe je dit onderwerp met leerlingen behandelt, presentatie van het pedagogische aanbod van Europe Direct Brussels, presentatie van het Erasmus+-programma en het samenwerkingsplatform eTwinning, en een middag met bezoeken en ontmoetingen met de onderwijsteams van het Europees Parlement en het Huis van de Europese geschiedenis.

destination culture management & city life 29 Informatiedag over Pedagogische animaties over Europese programma’s voor de Europese Unie voor lagere schoolpromotors scholen Organisatie van een informatieoch- Pedagogische animaties over ver- tend over verschillende Europese schillende aspecten van de Europese programma’s (bijv.: Erasmus+, eTwin- Unie voor klassen van het 5e en 6e ning, Epale, Europass, Europa voor leerjaar van de lagere school, duide- de burgers, Europe Direct, enz.) voor lijk en concreet met een aangepast promotors die vanwege hun func- taalgebruik en op een speelse matie als informatiepunt voor scholen nier. De activiteiten bestaan uit een kunnen fungeren. Voorbeelden van presentatie van de belangrijkste as- netwerken van promotors: verte- pecten van de Europese Unie (geo- genwoordigers van de onderwijs- grafie, geschiedenis, Europese sym- netwerken in de FWB: WBE, CECP, bolen, impact op het dagelijks leven) CPEONS, Segec, Felsi /inspectie- waardoor interactie met de leerlingen diensten/vertegenwoordigers belast mogelijk is (vraag- en antwoordses- met het onderwijs in de gemeenten sies, uitwisseling van meningen) en en provincies. Het doel was het uit- waarbij visuele hulpmiddelen, toet- wisselen van goede praktijken en sen in kleine groepen en quizzen in communicatiemateriaal gericht op teams worden gebruikt. scholen en het verkennen van mogelijke manieren van samenwerking tussen de verschillende Europese “Laten we samen praten over programma’s/regelingen en de pro- Europa” motors. Informatiestand van Europe Direct Brussels in het Egmontpaleis in Brussel om informatie te geven aan Onderwijsbeurs 600 scholieren van het 6e leerjaar EDUC is de beurs voor leermiddelen middelbaar onderwijs van Belgische en onderwijstools, met conferenties scholen. Zij wonen een lezing bij die en workshops onder leiding van on- exclusief voor hen wordt gegeven derzoekers en deskundigen rond on- door de minister van Buitenlandse derwerpen die verband houden met Zaken Didier Reynders. het onderwijs. Europe Direct Brus- sels nam deel aan dit evenement met een informatiestand om zijn educa- Schoolcompetitie “Sterrenklas” tief aanbod rond de EU te promoten Een online wedstrijd rond het thema (animaties, opleidingen, pedagogi- Europa voor het 5e en 6e leerjaar van sche tools), in samenwerking met de de Brusselse scholen. Doel: de jon- cel ‘Scholen’ van visit.brussels. gere generatie op een leuke en educatieve manier informeren en sen- sibiliseren voor het belang van het Europese project. Actie in samenwerking met de andere Nederlandstalige centra van Europe Direct in België.

30 destination culture management & city life Gerichte acties verschillende wijken/gemeenschap- den en gemeenten (gemeenteraads- “groot publiek” pen in de regio in de schijnwerpers te leden, schepenen, burgemeesters) zetten. Europe Direct Brussels heeft uitgenodigd voor een dagprogram- een quiz gehouden over de Europese ma van bezoeken aan de Europese Burgerdialoog “ citizen “ wijk en zijn met speciale nadruk op instellingen en ontmoetingen met Organisatie van een participerende de erfgoed Europese verkiezingen. vertegenwoordigers van de verschil- burgerdialoog in de vorm van een lende instellingen. (Commissie, Par- open discussie tussen burgers en lement, Comité van de Regio’s, Raad een ambtenaar van de Commissie Milieufestival van de Europese Unie). Het bezoek met als doel meer te weten te ko- Het Milieufestival van Brussel bracht gaf gelegenheid om te discussiëren men over de bezorgdheid van jonge meer dan 60 stands van verenigin- over de werkmethoden en de toe- Europeanen (18-25 jaar) over het gen samen om het groene gezicht gevoegde waarde van Europa voor milieubeleid. Deze dialoog was de van de hoofdstad onder de aandacht hun gemeenschap/regio/provincie. afsluiting van de serie soortgelijke te brengen en het publiek bewust Daarnaast bood de dag de mogelijk- dialogen die in 2019 in heel Europa te maken van het belang van mili- heid om in heel België contacten te werden georganiseerd door het di- eubescherming en de problematiek leggen. rectoraat-generaal Milieu van de Eu- van de opwarming van de aarde. De ropese Commissie (DG ENV). verenigingen boden een veelheid aan activiteiten aan voor het grote Uitreiking van de Europese publiek. Europe Direct Brussel heeft Talenlabels 2019 Europadag, speciaal VIP- aan het festival deelgenomen met Europe Direct Brussels heeft samen programma voor de Brusselse een informatie- en animatiestand met de Federatie Wallonië-Brussel burgers over het thema “Zero waste”. Er wer- de prijsuitreiking georganiseerd van Op de opendeurdag van de EU-in- den een animatie en publicaties ge- de Europese Talenlabels 2019, met stellingen in Brussel op 4 mei 2019 presenteerd over het optreden van een presentatie van de verschillende heeft Europe Direct Brussels in sa- de Europese Unie op het gebied van projecten. Het Europees Talenlabel is menwerking met het Europees Parle- milieubescherming, in het bijzonder bedoeld om innovatieve initiatieven ment en de Europese Commissie een over de richtlijn betreffende het ver- voor het onderwijzen en leren van groep Brusselse burgers bevoorrech- bod op plastic voorwerpen voor een- talen onder de aandacht te brengen te toegang tot de Europese instel- malig gebruik. Het onderwerp van de en te stimuleren. De prijs beloont lingen verleend. Op het programma: animatie was de levensduur van afval nieuwe methoden op het gebied van snelle toegang zonder wachtrij en in de natuur. taalonderwijs, draagt bij aan hun ver- bezoek aan de grote vergaderzaal van spreiding en bevordert zo de goede het Europees Parlement, rondleiding Andere acties praktijken. Door op lokaal en natio- door de Europese wijk en bezoek naal niveau innovatieve initiatieven aan de collegezaal van de Europese te ondersteunen, probeert het Label Commissie. Kennismaking met de Europese de kwaliteit van het taalonderwijs in instellingen voor lokale politici heel Europa te verbeteren. uit Brussel Irisfeest In het kader van een gezamenlijke ac- Het Irisfeest is het jaarlijkse feest van tie met de andere Europe Direct-cen- het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. tra in België en in samenwerking met Europe Direct Brussels nam deel de Europese Commissie en het Euro- door aanwezig te zijn op een stand pees Parlement hebben de “Europe die gedeeld werd met visit.brussels. Direct Information Centres” de loka- Hier waren animaties ontwikkeld om le afgevaardigden van Belgische ste-

destination culture management & city life 31 ARTS & CREATIVITY

jaar Stripmuseum. Op het program- strips ma: ontdekking van het Festival en een kijkje achter de schermen van Deelname aan het Internationaal het Stripmuseum plus een exclusieve Stripfestival in Angoulême in janu- ontmoeting met François Schuiten. ari 2019. Een informatiestand over ‘Brussel, Striphoofdstad’ en organi- Ondersteuning van het 100% Brus- satie van een wedstrijd om een week- selse project Blow Book van Crypte end in Brussel te winnen tijdens het Tonique (communicatie en distribu- Stripfeest (1089 inzendingen). tie). Blow Books zijn kleine boekjes die lijken op strips of manga. Ze wor- IPlaatsing van een advertorial den verkocht via automaten op ver- “Stripagenda voor de winter” in het schillende Brusselse locaties en op tijdschrift “ZOO le Mag”, het eer- internationale festivals. ste gratis stripmagazine in Frankrijk dat uitgedeeld wordt op de grootste Deelname aan het Stripfeest. Be- stripfestivals. heer van een informatiestand over ‘Brussel, Striphoofdstad’, verkoop Reclame-animatie “Sharing box” op van strip-merchandising uit onze de volgende beurzen: Boekenbeurs, toeristische diensten en ‘Sharing Made in Asia en Comic Con. box’-animatie. Deze animatie stelde mensen in staat om foto’s van zich- Partnerschap voor de uitwisseling zelf te maken en deze te delen op de van visibiliteit met de 48 uur van het sociale netwerken. Aan elke deel- stripverhaal. In 200.000 strips ver- nemer (720 deelnemers) werd met deeld in Franstalige Belgische en hun toestemming systematisch een Franse boekhandels werd een bijla- informatiemail gestuurd. ge ingevoegd ter promotie van het Stripfeest en Brussel als Striphoofd- Ondersteuning van de tentoonstel- stad. Deze bijlage verwees naar een ling “Robbedoes tijdens de bezet- wedstrijd op een webpagina om een ting” geproduceerd door experien- weekend in Brussel te winnen tij- ce.brussels als onderdeel van het dens het Stripfeest. Stripfeest.

Naar aanleiding van het succes van Filmen en uitzenden van een item de nieuwe stripbrochure werden ver- gewijd aan Strips in het kader van schillende herdrukken van de nieu- de Grande Balade Bruxelloise. Op we A5-gids “Brussel, striphoofdstad” het programma: promotie van het over de stripmuren (100 pagina’s) be- stripmuseum, de muurschilderingen steld. Talen: FR, NL, EN et DU. en de Brusselse stripsector in het algemeen. Organisatie van een persreis (10 journalisten: Frans, Italiaans en Tai- wanees) ter gelegenheid van de 10e verjaardag van het Stripfeest en 30

32 destination culture management & city life Mode & shopping • Samenwerking met Marie-Claire • 72 banners tijdens de ‘mo- België om Brusselse ontwerpers de’-maand in Brussel (oktober) in de schijnwerpers te zetten om e visibiliteit te verzekeren • Organisatie van verschillende van de mode-evenementen rondetafelgesprekken waarvoor die in deze periode in Brussel vooraanstaande actoren werden plaatsvinden: Brussels Fashion uitgenodigd (galeriehouders, Days, MAD Fashion Sales, Eth- ontwerpers, designers, vijfster- notendance Fashion Week Brus- renhotels, sterrenrestaurants, sels, expositie “Beautiful Lace & topbloemisten, enz.) Carine Gilson” in het Mode en • Samenwerking met Brussels Ex- Kant Museum clusive Labels voor het uitbren- • Tweede editie van de gids gen van hun folder. “Brussels by Designers” (zie hieronder/design) Design • en herdruk van de folder “Up- date be shopping, be brussels” • Publicatie van een tweede • Diverse modeartikelen op onze deel van de gids “Brussels siteweb agenda.brussels en so- by designers” Na het succes ciale netwerken (maand van de van de eerste editie publi- mode, zomer- en winterverkoop, ceert visit.brussels in samen- kerstcadeaus, vintage). werking met vier Brusselse • Opnames over het thema mode ontwerpers een tweede editie in de Dansaertwijk met RTL TVI van deze originele gids voor voor “La Grande Balade” liefhebbers van design, vorm- • Ontvangst van mode- en lifesty- geving en esthetiek. Door de le-influencers: ontmoeting met ogen van de vier makers laat ontwerpers in de Baljuwwijk en de gids je Brussel ontdekken bezoek aan hun ateliers (Lilu en en herontdekken. Voor deze VA Jewellery) + ontdekking van tweede editie vroeg visit.brus- de Baljuw- en Brugmannwijk. sels aan 3 meubelontwerpers Ontdekking van de Dansaertwijk (Alain Gilles, Lucile Soufflet, en ontmoetingen (Stijl, Icon, La- Julien Renault) en aan styliste belchic) + workshop bij Niyona Conni Kaminski om hun favo- • Persreis voor de modeshow van riete plekken te delen. De gids Lla Cambre (Vogue Mexico, Har- is verdeeld in 5 hoofdstukken per’s Bazaar, Vogue Italië, Jour- - restaurants, bars, hotels, win- nal du Textile, Ansinth) + verha- kels, culturele locaties - met na len op Instagram VB ieder hoofdstuk een portret van • Begeleiding van Japanse jour- een van de makers. Van de ge- nalisten, bezoek aan het atelier specialiseerde boekhandel en van Ludovic Lunetier het buurtcafé tot de concept- • Begeleiding van verschillende store: dankzij de gids ontdekt exclusieve Russische TO-groe- de lezer bijzondere plekken pen waar esthetiek en gezelligheid

destination culture management & city life 33 hand in hand gaan. “Brussels by designers” telt 128 pagina’s en is fraai vormgegeven met veel aandacht voor visuals. De gids is verkrijgbaar in boekhandels, wordt verspreid tijdens evenementen in Brus- sel en als geschenk uitgedeeld aan buitenlandse journalisten. • Ondersteuning voor de design- beurs COLLECTIBLE: Overna- me van 50% van de kosten van de bannercampagne en reclame via agenda.brussels. • Promotionele ondersteuning voor het evenement UPTOWN DESIGN: Deelname aan de financiering van posters langs de route. • Promotionele ondersteuning voor DESIGN SEPTEMBER Overname van 50% van de kosten van de bannercampagne. • Promotionele ondersteuning voor het evenement NATIO- NA(A)L ARTIST SUPERMAR- BARS JAZZ HOTSPOTS Several bars have a weekly jazz programme KET either as a concert or a jam session. JAZZ CLUBS Spread over Brussels you have 4 jazz 15 hotspots where you can join a live concert almost daily. 12 • Promotionele ondersteuning 10 1 13

9 © Lieve Bosmans GROTE MARKT 14 GRAND-PLACE 5 9. L’ARCHIDUC | RUE ANTOINE DANSAERT / voor de beurs MAKER FAIRE 11 3 ANTOINE DANSAERTSTRAAT 6 | 1000 BRU | 02-512.06.52 | WWW.ARCHIDUC.NET Known for their 5 pm jazz after-shopping on Saturdays as well as last-minute live 6 WETSTRAAT | RUE DE LA LOI announced concerts.

10. BÉGUIN | PLACE DU SAMEDI | Overname van 50% ZATERDAGPLEIN 12 | 1000 BRU | BRUSSELS. +32 (0)2 217.76.22 | WWW.CAFEBEGUIN.BE © Lieve Bosmans 4 Weekly jam sessions on Thursdays and regular live (jazz) concerts on other days. 1. JAZZ STATION | CHAUSSÉE DE LOUVAIN / LEUVENSESTEENWEG 193 | 1210 BRU | 11. CAFÉ FLORÉO | RUE DES RICHES CLAIRES 02-733.13.78 | WWW.JAZZSTATION.BE / RIJKEKLARENSTRAAT 19 | 1000 BRU | An old train station rebuilt to a lively jazz 02-514.39.05 | WWW.CAFEFLOREO.BE van de kosten van de banner- Weekly jam sessions on Wednesdays and centre with concerts, expos, educational programmes and good beer! regular live (jazz) concerts on other days.

12. CAFÉ ROSKAM | RUE DE FLANDRE / 2 VLAAMSESTEENWEG 9 | 1000 BRU |

LOUIZALAAN | AVENUE LOUISE 02-503.51.54 | WWW.CAFE-ROSKAM.BE Every Sunday they have a live jazz concert campagne. with mainly young talents, but also up-and- coming stars.

FLAGEYPLEIN PLACE EUGÈNE FLAGEYE 7 © Jean-Luc Goffinet

2. SOUNDS JAZZ CLUB | RUE DE LA TULIPE / TULPSTRAAT 28 | 1050 BRU | 02-512.92.50 | WWW.SOUNDSJAZZCLUB.BE VENUES A legendary place in Ixelles where different generations of local jazz musicians present These institutions have a regular new work before hitting the bigger stages. programme which includes various jazz concerts over the year.

7. FLAGEY | PLACE SAINTE-CROIX / HEILIG-KRUISPLEIN | 1050 BRU | 02-641.10.20 | © Lieve Bosmans WWW.FLAGEY.BE A renovated radio building with perfect 13. MONK | RUE SAINTE-CATHERINE / acoustics for music, they host the Brussels SINT-KATELIJNESTRAAT 42 | 1000 BRU | Jazz Festival and numerous jazz concerts 02-511.75.11 | WWW.MONK.BE throughout the year. They have swing dance sessions on Sundays and occasional live jazz concerts.

©Bernard Hansenne © Etienne Plumer 14. LA MACHINE | PLACE SAINT-GÉRY /

SINT-GORIKSPLEIN 2 | 1000 BRU |

3. THE MUSIC VILLAGE | RUE DES PIERRES / bring jazz to the stage once or twice

5. ANCIENNE BELGIQUE | BOULEVARD © J. Van Eycken The most central and traditional jazz club 15. SAZZ’N JAZZ | BOULEVARD

Known to be the biggest music venue of WWW.SAZZNJAZZ.BE

4. WALTER | RUE VAN LINT / the city centre that focuses on pop, rock, Weekly jam sessions on Tuesdays and

Enjoy Enjoy VAN LINTSTRAAT 43 – 45 | 1070 BRU | urban beats and global sounds and is regular live (jazz) concerts on other days.

many more... many & © Lieve Bosmans

WWW.WALTER.BRUSSELS developing a stronger presence for jazz

| | rava enrico | avishai yonathan cohen avishai

& A new exciting place bringing music each year.

| | duni elina | ORCW brahem anouar

& | RUE DE VERGNIES / MORE INFO: WWW.THEATREMARNI.COM INFO: MORE 8. THÉÂTRE MARNI ANOUAR BRAHEM © ARTHUR PERSET ANOUAR BRAHEM 50 the more experimental jazz projects in

a unique frame. 6. BOZAR- CENTRE FOR FINE ARTS | RUE DE VERGNIESSTRAAT 25 | 1050 BRU |

RAVENSTEIN / RAVENSTEINSTRAAT 23 | 02-639.09.82 | WWW.THEATREMARNI.COM All gigs start at 8.15 pm. 8.15 at start gigs All

E C M M C E 1000 BRU | 02-507.82.00 | WWW.BOZAR.BE A cosy theatre which regularly brings

MORE INFO: WWW.SAINTJAZZ.BE INFO: MORE

Kurt Rosenwinkel trio Rosenwinkel Kurt

14/09 The prestigious building with jazz to the stage in a warm and

Lorenzo Di Maio trio feat. Ultra Foniiki Orchestra Orchestra Foniiki Ultra feat. trio Maio Di Lorenzo 13/09

19 . 11 . 24 >

21 the magnificent Henry Le Boeuf Art friendly atmosphere.

Paolo Loveri trio + Alain Pierre acoustic duo duo acoustic Pierre Alain + trio Loveri Paolo 12.09

Catherine 4tet with Nicola Andrioli, Philippe Aerts & Antoine Pierre Antoine & Aerts Philippe Andrioli, Nicola with 4tet Catherine Nouveau hall welcomes a range of

Jazz Station Big Band feat. Emil Viklicky Viklicky Emil feat. Band Big Station Jazz 11/09

Fred Guédon, Vincent Bruyninckx & Jean-Louis Rassinfosse • Phil Phil • Rassinfosse Jean-Louis & Bruyninckx Vincent Guédon, Fred international stars and supports the local

Veronika Harcsa Quartet Quartet Harcsa Veronika 9 07/0

Houben-Wissels-De Haas • Alex Cavalière 5tet with Manu Bonetti, Bonetti, Manu with 5tet Cavalière Alex • Haas Houben-Wissels-De Belgian scene. Guillaume Vierset « Edges to Edges » » Edges to Edges « Vierset Guillaume 06/09

Champagne, Guillaume Vierset, Nicholas Yates, Alain Deval • Steve Steve • Deval Alain Yates, Nicholas Vierset, Guillaume Champagne, offer on offer

Gabor Gado trio feat. Airelle Besson Besson Airelle feat. trio Gado Gabor 04/09 21/09 I Botanique : Griboujazz (concert for kids): Thomas Thomas kids): for (concert Griboujazz : Botanique I 21/09

Ananke feat. Julien Tassin Julien feat. Ananke

international artists. artists. international 20/09 I Jazz Station: Joachim Caffonnette trio - Album release • • release Album - trio Caffonnette Joachim Station: Jazz I 20/09

has to to has V.U./E.R.: Patrick Bontinck, Koningsstraat 2-4 rue Royale - 1000 Brussels jazz rendezvous between Belgian scene and and scene Belgian between rendezvous jazz

MORE INFO: WWW.FLAGEY.BE INFO: MORE

music lovers! lovers! music year, to the guitar. An unmissable Brussels’ Brussels’ unmissable An guitar. the to year,

of different jazz trends. An essential event for all all for event essential An trends. jazz different of the season with a jazz festival dedicated, this this dedicated, festival jazz a with season the many idioms. idioms. many Brussels Brussels

a dialogue between generations and an exploration exploration an and generations between dialogue a After the summer holidays, Marni opens opens Marni holidays, summer the After has issued more than 1500 albums spanning spanning albums 1500 than more issued has

names share the bill with Belgian jazz players in in players jazz Belgian with bill the share names Manfred Eicher in Munich in 1969 which to date date to which 1969 in Munich in Eicher Manfred

THÉÂTRE MARNI THÉÂTRE

culture culture of Brussels’ most emblematic venues. International International venues. emblematic most Brussels’ of an independent record label founded by by founded label record independent an

#GUITAR EDITION) (16

The 33 The Saint Jazz Festival will take place in two two in place take will Festival Jazz Saint TH

of the trailblazing label ECM Records, Records, ECM label trailblazing the of

MARNI JAZZ FESTIVAL FESTIVAL JAZZ MARNI

Flagey celebrates the 50th anniversary anniversary 50th the celebrates Flagey

JAZZ STATION & BOTANIQUE & STATION JAZZ

See what what See 04 > 14.09.2019 14.09.2019 > 04

FLAGEY EDITION) (33

ECM 50 ECM

SAINT JAZZ FESTIVAL FESTIVAL JAZZ SAINT HIGHLIGHTS

21 > 24.11.2019 24.11.2019 > 21 20 > 21.09.2019 21.09.2019 > 20

RIVER JAZZ FESTIVAL (6TH EDITION) COMING UP >> 10 > 25.01. 2020 Théâtre Marni, Jazz Station, Espace Senghor JAZZUARY >> This festival offers an explosive glimpse of all the different aspects that make up the modern January is definitely the month to celebrate jazz jazz scene. Like a river, it cuts through cultures in Brussels with 3 notable scheduled events ! and genres. Discover this unique kaleidoscope orchestrated by the collaboration of these BRUSSELS JAZZ FESTIVAL (6TH EDITION) three venues! 9 > 18.01.2020 STÉPHANE GALLAND • MACHA GHARIBIAN TRIO (ALBUM Flagey RELEASE) • OR BAREKET QUARTET....

Brussels Jazz Festival celebrates its 6th edition MORE INFO: WWW.RIVERJAZZ.BE in 2020. This event has become THE annual gathering of jazz lovers in Brussels: discover rising stars or enjoy established names in the exclusive setting of this Art Deco former Find an updated schedule radio broadcasting headquarters. LEGNINI-PIERRE-REDMAN-BAREKET • MDC III • of all day to day concerts, BRUSSELS JAZZ ORCHESTRA • STÓCKS • ANTOINE PIERRE URBEX • CASIMIR LIBERSKI TRIO • COMMANDER highlights, an interactive map SPOON • NEUE GRAFIK ENSEMBLE • PORTICO QUARTET

• JAIMIE BRANCH FLY OR DIE II • MAKAYA MCCRAVEN • © OlivierLestoquoit and much more on ANTON EGER • ALFA MIST • LE RAVAGE D’ALI BABA MORE INFO: WWW.FLAGEY.BE

www.jazz.brussels ©Jos L. Knaepen 2015 © Philip Catherine DJANGOFOLLLIES (26TH EDITION) jazz.brussels 16 > 31.01. 2020 Enthusiastic crowds join top musicians to celebrate the mythical guitar hero, with sparkling musical encounters between young and old, tradition and innovation, all saluting © OlivierLestoquoit Django Reinhardt’s legacy. Discover Brussels’ MORE INFO: WWW.DJANGOFOLLLIES.BE vibrant jazz scene

supported by AUTUMN 2019 34 destination culture management & city life Jazz be.brussel-draagtassen • Agenda.brussels en Jazz.brus- • Marni Jazz Festival 2019: Affi- sels: Aandacht schenken aan alle chagecampagne in de openbare partnerevenementen op beide si- ruimte. Overeenkomst voor visibi- tes, in de concerten jazznieuws- liteit brieven en op Facebook-pagina’s. • River Jazz Festival 2019: Affi- Regelmatige promotie van be- chagecampagne in de openbare langrijke jazzconcerten en -eve- ruimte. nementen. • Brussels Jazz Festival 2019: Part- nerschap en bijlagen in de vakpers: Jazz News en Written in Mu- Contemporary Art sic. Persreis: • International Jazz Day 2019: Overeenkomst voor visibiliteit met EVENEMENTEN: Les Lundis d’Hortense, coördina- tor van het evenement in Brussel. Art Brussels • Jazzahead 2019: Financiering • Opzetten van een gratis pendel- van de dranken voor de Belgische dienst om een tiental culturele stand op de vakbeurs in Bremen locaties in de hoofdstad met (Duitsland) elkaar te verbinden + productie • Brussels Jazz Weekend 2019: van de bewegwijzering (platte- Bannercampagne in de openbare gronden en kartonnen totems) ruimte • Affichagecampagne op 100 • Brosella Festival: Bannercampag- verlichtingspalen tijdens “Art ne in de openbare ruimte Brussels” voor de 10 culturele • Jazzuary 2020: Bannercampagne partners in de openbare ruimte. Bijlagen • Persreis in samenwerking met de in de vakpers: Jazz News (FR) en persdienst (circa 20 journalisten) Jazzism (NL) . Belgische persbij- • Distributie van welcome packs lagen: BRUZZ en MAD. Campag- (Brussels by designers) nes op sociale netwerken • Zorgen voor de ontvangst van • Jazz Station: Overeenkomst voor de bezoekers in Thurn & Taxis visibiliteit voor het seizoen 2019- (toeristische informatie gedu- 2020 rende de hele beurs) • Lundis d’Hortense: Overeenkomst • Posters van 10 visuals voor ten- voor visibiliteit voor het seizoen toonstellingen in Thurn & Taxis 2019-2020 • Brochures Be.jazz-Be.Brussels: Poppositions Productie en distributie van 3 • Overeenkomst voor visibiliteit agendabrochures voor 2019 (1 per vier maanden).Grafisch ontwerp Brussels Gallery Weekend brochures van 2020. • Overeenkomst voor visibiliteit • Goodies: Productie van 200 • Medefinanciering van een af- speldjes “Brusselse gastrono- fichagecampagne op verlich- mie”. Productie van 300 be.jazz tingspalen

destination culture management & city life 35 • Persreis in samenwerking met dat de 12 grootste Brusselse samenwerking met het design- de persdienst partners en de Britse vakpers cluster samenbrengt (netwerken - sa- A performance affair menwerking met een persagent- Persreis Washington Post • Overeenkomst voor visibiliteit schap). Het resulteerde in de • Financiering, contacteren en be- komst van verschillende journa- geleiden van een journaliste voor Accessible Art fair listen en de publicatie van meer- het artikel “Brussels is the new • Medefinanciering van een af- dere artikelen - in samenwerking capital for contemporary art” + fichagecampagne op verlich- met de persdienst en het desig- bijbehorende artikelen in samen- tingspalen ncluster werking met de persdienst • Creatie van een video met de 10 Nationa(a)l Artist Supermarket hoogtepunten in de hedendaag- Brussels by designers 2019-2020 • Overeenkomst voor visibiliteit in se kunst voor het jaar 2019 • Co-productie en distributie van samenwerking met het design- • Welcome packs de gids 2019 in samenwerking cluster met de mode- en designclusters Belgisch Paviljoen op de 58ste Bi- (zie boven) Art on paper ënnale van Venetië • Persreis in samenwerking met • Overeenkomst voor visibiliteit Eerste fase van het project: Brus- de persdienst (op het paviljoen, de uitnodigin- sels Breakfast / residentie van de • Medefinanciering van een af- gen, de catalogus ...) ambassadeur in Berlijn in januari fichagecampagne op verlich- • Ontwerp en productie van “Bel- 2020 tingspalen gium in Venice”-draagtassen in • Het opzetten van een evene- samenwerking met de Direction ment dat de 12 grootste Brus- Brussels art summit des Arts plastiques en het Kun- selse partners voor hedendaag- • Overeenkomst voor visibiliteit stenpunt se kunst en podiumkunsten in • Financiering van het drukken • Netwerken ter plaatse / ver- contact brengt met de Duitse van een collectieve brochure spreiding van de gids “Brussels vakpers (networking) in samen- (Wiels, De Centrale, Bozar) by designers” werking met de persdienst, het • Paviljoen Vanhaerents voor de cluster podiumkunsten en onze Brussels I Love You (BILY) 58ste Biënnale van Venetië attaché in Berlijn • Overeenkomst voor visibiliteit • Overeenkomst voor visibiliteit • Projecten met video-items die gebruikt kunnen worden tijdens NECA / Stichting voor de Kunsten dit evenement en in de commu- / Brussels Art Guide OVERIG nicatie over het cluster over heel • Samenwerkingsovereenkomst 2020, in samenwerking met de JRSLM – Dimaxion map clusters Podiumkunsten en on- Mu in the city • Coördinatie en coproductie van linecommunicatie • Overeenkomst voor visibiliteit een frescoproject van de VUB, voor alle plannen van het jaar ULB en visit.brussels Opstellen en verspreiden van twee jaarlijkse persberichten met nieuws L’officiel des Arts / special over over hedendaagse kunst in samen- INTERNATIONAAL België werking met de persdienst • . Aankoop van een 4 pagina’s Brussels Breakfast / residentie van tellende advertorial “Brussels Verspreiding van informatie en pro- de ambassadeur in Londen whips up a Storm of Contempo- motie van de grootste tentoonstel- • Het opzetten van een evenement rary Art Shows this Autumn” in lingen en evenementen op de ver-

36 destination culture management & city life schillende mediakanalen van visit. Made in Scotland brussels (op beide sites, nieuws- • Drankje voor professionals en brieven, verzoeken van journalisten, de pers enz.) Festival van de Brigittines Schrijven van een artikel “Brussels’ • Overeenkomst voor visibiliteit best contemporary art hotspots” voor de website van visit.brussels Festival ‘Théâtres Nomades’ in samenwerking met online com- • Overeenkomst voor visibiliteit municatie Bruegelroute Voorlichting over de thematiek in sa- • Co-productie van de reizende menwerking met de Brussels Quality voorstelling “La Danse des An- academy (presentatie); visit.brus- ges Rebelles” om het street art sels dag; organisatie van 2 rondlei- parcours Bruegel in de Marollen dingen voor het personeel; bijdrage in de kijker te zetten aan het communicatieproject over de U-wijk, enz. Artonov • Persreis Persreis Keith Haring in samenwerking met de persdienst. Contredanse • Aankoop persbijlage Performing Arts Goodies : Propulse Festival • 300 speldjes “Brusselse gastro- • Welcome packs nomie” • Notitieboekjes en riemen Brussels Dance • Overeenkomst voor visibiliteit Social media : • Sponsoring van partnerevene- Performatik menten en grote evenementen • Overeenkomst voor visibiliteit op het gebied van de podiumkunsten D Festival • Overeenkomst voor visibiliteit Productie van een inspirerende video om de podiumkunsten onder de Dag van de dans : aandacht te brengen • Redactie en verspreiding van een flyer over de Brusselse pro- Cirque 2019 grammering Overeenkomst voor zichtbaarheid Kunstenfestivaldesarts : met de Hallen van Schaarbeek voor • Persreis hun festival HORS PISTES in het • Convention de visibilité kader van de campagne focuscircus. brussels

destination culture management & city life 37 HERITAGE nicatie kwam op de dag van het eve- Het Carolus V Festival maakt sinds nement ter plaatse om belangrijke 2015 deel uit van de Europese Kei- GESCHIEDENIS EN momenten vast te leggen die op so- zer Karelroute. Om deze reden wordt ERFGOED cial media zouden worden gedeeld. de programmering in het Spaans Een toename van 24.000 volgers vertaald. In december zal tijdens de op de Instagram-account van visit. algemene vergadering met alle leden IRISFEEST IN DE brussels maakte een versterking van worden nagedacht over manieren om GEMEENTEN de zichtbaarheid van de evenemen- deze route uit te breiden. De route ten en de online promotie mogelijk. omvat op dit moment 67 leden. In Het Irisfeest in de gemeenten open- De bestaande ‘fetedeliris’-account 2019 hebben we bovendien een po- de de deuren van 4 gemeenten om op Instagram werd overigens gewist sitieve evaluatie ontvangen van de nieuwe of onbekende bezienswaar- om te kunnen focussen op de alge- Raad van Europa, die onze certifice- digheden aan het grote publiek te mene account van het agentschap ring met drie jaar heeft verlengd. tonen en te promoten. De editie voor toerisme. van 2019 maakte de promotie van Ganshoren, Sint-Agatha-Berchem, BRUSSEL MET DE TRAM Koekelberg en Brussel-Stad moge- CAROLUS V FESTIVAL 2019 lijk. Elk van de gemeenten moest een festival van mei tot eind augustus Dit jaar hebben we samen met de tiental activiteiten voorstellen. Elk Université Libre de Bruxelles (sectie van hen zorgde voor de mogelijkheid Dit festival belicht de periode van de la Cambre) aan een project gewerkt. om nieuwe plaatsen te ontdekken of Renaissance, waarin Karel V een be- De studenten hebben een inventari- om een dag gratis toegang te krijgen langrijke figuur was. Verschillende satie gemaakt van alle tramlijnen in tot bepaalde musea, zoals in de Stad partners doen aan het festival mee, de hoofdstad en de architectonische Brussel, waar het mogelijk was om zoals de Ommegang, de Coudenberg, trekpleisters die zich in de buurt van het Riolenmuseum of de Garderobe Itinéraires, het Museum van de Stad de verschillende haltes bevinden. van Manneken Pis gratis te bezoe- en het Erasmushuis. Het festival trekt Een selectie van de tramlijnen met ken. De pictogrammen van vorig jaar zowel het grote publiek als een ni- de architectonische juweeltjes van (bedoeld om het publiek bewust te chepubliek dat naar de lezingen gaat. Brussel zal in 2020 beschikbaar maken van mensen met een beperk- visit.brussels zorgt voor de commu- zijn op de site van visit.brussels. te mobiliteit en de Facebook- of In- nicatie en de promotie van het festi- We hebben gewerkt aan teksten stagram-pagina’s van de deelnemen- val op de Spaanse markt. We sluiten die zijn aangepast aan het webfo- de locaties te promoten) werden op ons aan bij een distributiekanaal, rmaat en een fotoshoot uitgevoerd de site van visit.brussels opnieuw lanceren twee bannercampagnes en om deze locaties aantrekkelijk voor gebruikt. De activiteiten waren gratis schrijven berichten op sociale net- toeristen te maken. Deze aanpak en open van 10.00 tot 18.00 uur op werken. Verschillende campagnes op komt ook tegemoet aan de wens om zaterdag 4 mei 2019. visit.brussels Instagram en Facebook krijgen speci- de bezoekers uit het echte centrum heeft met WindBag samengewerkt ale aandacht. Vier activiteiten (rond- te lokken om hen het architecturale bij het opzetten van de activiteiten leidingen, Family Day Coudenberg, Brusselse erfgoed in de gemeenten en het begeleiden van de gemeen- de Ommegang en de overige activi- te laten ontdekken. Dit project wordt ten. visit.brussels houdt zich vooral teiten) worden uitgelicht. 1 miljoen uitgevoerd in samenwerking met de bezig met de communicatieaspec- mensen bereikt, via 3 miljoen weerga- dienst Discover the City. ten, die werden uitgebreid en nog ven door op het Belgische en Spaan- verder ontwikkeld zullen worden. Ie- se publiek te focussen. Er werden mand van de afdeling online commu- 40.000 mensen doorverwezen naar de site www.carolusfestival.brussels.

38 destination culture management & city life geheel leesbaarder wordt, met een JACQUES BREL ruimere opmaak. De nieuwe flyers komen meteen uit in dit nieuwe for- Ter gelegenheid van de 90e geboor- maat, terwijl de oude geleidelijk zul- tedag van Jacques Brel is dit jaar len worden aangepast. een nieuwe brochure verschenen. In onze toeristenbureaus is een route Om ze beter te promoten, hebben we beschikbaar waarmee belangstel- ook twee voorbeeldflyers ontwikkeld lenden meer over het leven van de waarin het concept wordt gepresen- zanger te weten kunnen komen om teerd. Deze zijn te zien in onze twee zo het aanbod van de Stichting Brel ontvangstkantoren. Ter verbetering uit te breiden. Deze uitgave vervangt van de verspreiding zijn de flyers de eerdere miniplattegrond en wordt ook beschikbaar op onze website en een gratis brochure (A5-formaat). kunnen ze worden gedownload.

Tot slot hebben een twintigtal lo- MONUMENTEN EN caties in de maand mei een nieuwe LANDSCHAPPEN: levering gekregen. De hoeveelheden INFORMATIEBROCHURES zijn afhankelijk van hun specifieke behoeften (een paar honderd exem- We hebben het enkele jaren geleden plaren voor minder bezochte plaat- aangevatte werk voor de opwaarde- sen en een paar duizend voor zeer ring van het erfgoed voortgezet. Ter populaire attracties, zoals de kathe- herinnering: het is de bedoeling kor- draal). De flyers zijn in het algemeen te fiches op te stellen die op een aan- populair, maar sommige locaties be- trekkelijke manier het verhaal van de stellen ze bijzonder vaak bij, zoals belangrijkste erfgoedsites van het de kathedraal die in 2019 maar liefst Gewest vertellen, en geïllustreerd 30.000 exemplaren ontving (alle for- zijn met oude iconografie. Er zijn maten, talen en kinderdocumenten nu meer dan dertig folders, met be- bij elkaar geteld). langrijke monumenten zoals bijvoorbeeld de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Za- velkerk, Thurn & Taxis of het domein van Tervuren (AfricaMuseum). Deze folders zijn allemaal beschikbaar in drie talen: Frans, Nederlands en En- gels. Kinderen profiteren ook, dit jaar bijvoorbeeld met een flyer over het gezinspark Rood Klooster.

Deze documenten moeten ook regelmatig worden bijgewerkt of aangepast aan de wensen van de partners. Zo is naar aanleiding van enkele verzoeken besloten om het formaat te wijzigen en over te stappen op 6 in plaats van 4 bladzijden, zodat het

destination culture management & city life 39

ious purposes (courts, chancellery, hotel for travellers) before being being before travellers) for hotel chancellery, (courts, purposes ious

Théâtre Royal de la Monnaie Monnaie la de Royal Théâtre of much of the Brussels region today. region Brussels the of much of

certain events. certain - var served building the century, 18th the of end the at abolished was

highly standardised façades. This is still the general landscape landscape general the still is This façades. standardised highly

Hospice 7, 1000 Brussels | Sainte-Catherine stop | Only accessible during during accessible Only | stop Sainte-Catherine | Brussels 1000 7, Hospice portant institution under the Ancien Régime. After the Ancien Régime Régime Ancien the After Régime. Ancien the under institution portant

with real “neoclassical streets” with a rectilinear layout and and layout rectilinear a with streets” “neoclassical real with Former Beguinage and Grand Hospice (or “Institut Pachéco”) | Rue du Grand Grand du Rue | Pachéco”) “Institut (or Hospice Grand and Beguinage Former

- im an Council, Sovereign Brabant the of services the housed inally

architecture. The Brussels region would thus become adorned adorned become thus would region Brussels The architecture.

The Palace of the Nation Nation the of Palace The

- orig It Parliament. Federal the to home is

will be dedicated to housing. to dedicated be will public spaces, the style soon began to be used for domestic domestic for used be to began soon style the spaces, public

The last residents of the institute left in 2017; in the future, the site site the future, the in 2017; in left institute the of residents last The building complexes were designed with a view to redeveloping redeveloping to view a with designed were complexes building

certain events. certain

exclusively affected prestigious districts where monumental monumental where districts prestigious affected exclusively

Hotel Errera : Rue Royale 14 – 1000 BRU | Palais stop | Only accessible during during accessible Only | stop Palais | BRU 1000 – 14 Royale Rue : Errera Hotel

While the beginnings of neoclassicism in Brussels almost almost Brussels in neoclassicism of beginnings the While © KIKIRPA The former Beguinage Beguinage former The

Flemish Government. Flemish

Hotel Errera is currently the residence of the Minister-President of the the of Minister-President the of residence the currently is Errera Hotel Rue Maes Rue

urban property belonging to the same abbey. The splendidly restored restored splendidly The abbey. same the to belonging property urban

a long, white stone balustrade wall to the Hotel Grimbergen, another another Grimbergen, Hotel the to wall balustrade stone white long, a

the new district -, it was used as a city refuge. It was connected by by connected was It refuge. city a as used was it -, district new the

and invited religious institutions to contribute to the development of of development the to contribute to institutions religious invited and

authorities who governed our regions at the time were short of money money of short were time the at regions our governed who authorities

tury. Built under the responsibility of Grimbergen Abbey - the Austrian Austrian the - Abbey Grimbergen of responsibility the under Built tury. which reduced everything to ashes except the outer walls. outer the except ashes to everything reduced which

The Hotel Errera Errera Hotel The - cen 18th late the from example beautiful another is built by the architect Joseph Poelaert following a serious fire in 1855, 1855, in fire serious a following Poelaert Joseph architect the by built

- re was It sides. other the on galleries pedestrian three and trance

the festivities of 21 July (Belgian National Day) and until the end of August. of end the until and Day) National (Belgian July 21 of festivities the

- en the at passageway a with portico a spectators: of comfort the for

Royal Palace : Place Royale - 1000 BRU | Royal stop | Open to the public after after public the to Open | stop Royal | BRU 1000 - Royale Place : Palace Royal THE ‘COMMONPLACE’ NEOCLASSICAL STREET NEOCLASSICAL ‘COMMONPLACE’ THE

four sides of this theatre-temple originally featured covered spaces spaces covered featured originally theatre-temple this of sides four

a French architect; the surrounding area was built concurrently. The The concurrently. built was area surrounding the architect; French a

a single building with a clearly neoclassical façade! neoclassical clearly a with building single a

1000 Bruxelles / Brussel Brussel / Bruxelles 1000 – 2-4 Koningsstraat, / Royale Rue visit.brussels, – Bontinck P. : V.U. / E.R.

built from 1817 to 1819, was constructed according to the plans of of plans the to according constructed was 1819, to 1817 from built

when the royal district was created at the end of the 18th century - into into - century 18th the of end the at created was district royal the when ends from 2pm to 6pm. to 2pm from ends

just after the French bombardment of the city, the current building, building, current the city, the of bombardment French the after just

brought together several private mansions - some of which were built built were which of some - mansions private several together brought - week and 5pm to 9am from Friday to Tuesday from Open | stop Sainte-Marie

Replacing an initial theatre built at the very end of the 17th century, century, 17th the of end very the at built theatre initial an Replacing result of a wave of construction and transformation that over time time over that transformation and construction of wave a of result Maison des Arts de Schaerbeek : Chaussée de Haecht 147 - 1030 BRU | | BRU 1030 - 147 Haecht de Chaussée : Schaerbeek de Arts des Maison

(AND THE SQUARE OF THE SAME NAME) SAME THE OF SQUARE THE (AND h Ryl Palace Royal The is the sovereign’s current place of work. It is the the is It work. of place current sovereign’s the is

COMMUNITY FACILITIES: LE THÉÂTRE ROYAL DE LA MONNAIE MONNAIE LA DE ROYAL THÉÂTRE LE FACILITIES: COMMUNITY

> Station Europe – pl. de Luxembourg 100 , 1047 BRU 1047 , 100 Luxembourg de pl. – Europe Station > it as the Place Royale. Place the as it

- spir same the in and time same the at designed were - buildings many

> BIP - rue Royale 2-4, 1000 BRU 1000 2-4, Royale rue - BIP > Place des Martyrs des Place

The park The and its surroundings - the layout of the streets as well as as well as streets the of layout the - surroundings its and

Town Hall - Grand-Place, 1000 BRU 1000 Grand-Place, - Hall Town >

centres: information Tourism Saint-Jacques-sur-Coudenberg church Saint-Jacques-sur-Coudenberg

www.visit.brussels

in this area, a real trademark of neoclassicism. of trademark real a area, this in

religious building. It is still possible to see the main urban features features urban main the see to possible still is It building. religious

last Beguine houses - and highlighting the new hospice and the old old the and hospice new the highlighting and - houses Beguine last

neoclassical style, gradually clearing the space - also destroying the the destroying also - space the clearing gradually style, neoclassical

19th century. The entire district was immediately redeveloped in the the in redeveloped immediately was district entire The century. 19th

in the gardens of the former Beguinage, was constructed in the early early the in constructed was Beguinage, former the of gardens the in

helping the needy. The Grand Hospice building as it appears today, today, appears it as building Hospice Grand The needy. the helping

Administration was created and took over the work of the beguines in in beguines the of work the over took and created was Administration

century Gothic church. At the end of the 18th century, the Hospice Hospice the century, 18th the of end the At church. Gothic century

church is a 17th century reconstruction based on the 13th and 14th 14th and 13th the on based reconstruction century 17th a is church

cessively small chapel, all surrounded by an enclosure. The current current The enclosure. an by surrounded all chapel, small cessively Maison des Arts Arts des Maison of the city, was the first neoclassical district in Brussels. in district neoclassical first the was city, the of

- ex the replacing church a and Beguines the for accommodation as the Place des Martyrs Martyrs des Place the in the lower part part lower the in EN with along district, royal The

de stad voor het beheerplan van de Arts” des “Maison The “Béguinage” gradually grew to include a chapel, houses used used houses chapel, a include to grew gradually “Béguinage” The . the called centre cultural

sick and performed certain manual activities such as wool work. work. wool as such activities manual certain performed and sick 1947, was bought by the municipality of Schaerbeek and became a a became and Schaerbeek of municipality the by bought was 1947, day to Friday from 8am to 8pm. to 8am from Friday to day

nun was not subject to the strict rules of life. They took care of the the of care took They life. of rules strict the to subject not was nun Unesco-zone. until owners successive by occupied building, The property. huge the - ERFGOEDWEDSTRIJD Mon Open | stop Palais | BRU 1000 - 1 Ducale Rue : Academies the of Palace

guines’ from the middle of the 13th century; this particular type of of type particular this century; 13th the of middle the from guines’ urbanisation would transform the atmosphere and destroy much of of much destroy and atmosphere the transform would urbanisation

Royal Academy of Sciences, Letters and Fine Arts of Belgium. of Arts Fine and Letters Sciences, of Academy Royal - ‘be by occupied was Beguinage, the as known still site, This

Elk jaar wordt er een wedstrijd Progressive area. quiet and green a in but wall, city destroyed recently

Royale and Rue Montagne de la Cour. la de Montagne Rue and Royale

can best be appreciated from a short distance. It is now the seat of the the of seat the now is It distance. short a from appreciated be best can AND THE GRAND HOSPICE, OR “INSTITUT PACHÉCO” “INSTITUT OR HOSPICE, GRAND THE AND Pavilion”, the family wanted to settle not far from the old town and the the and town old the from far not settle to wanted family the Pavilion”,

square was originally a semi-enclosed space, accessible only via Rue Rue via only accessible space, semi-enclosed a originally was square

metrical, regular character of the façade and its horizontal orientation orientation horizontal its and façade the of character regular metrical, WORSHIP AND PUBLIC CHARITY: THE FORMER BEGUINAGE BEGUINAGE FORMER THE CHARITY: PUBLIC AND WORSHIP

gehouden ter promotie van de “Malibran the with case the was As family. Eenens-Terlinden the by

tower; its remarkable features included its peristyle and pediment. The The pediment. and peristyle its included features remarkable its tower;

- sym The time! short a for 1828... of end the at there moved who ange, In Schaerbeek, there was also an old, luxurious private mansion owned owned mansion private luxurious old, an also was there Schaerbeek, In

in the almost perfect extension of the Grand-Place and the Town Hall Hall Town the and Grand-Place the of extension perfect almost the in

- Or of William ruler Dutch of son the for 1828 and 1823 between built

Erfgoeddag, die op 18 april wordt www.lamonnaie.be : tours Guided | stop Jacques-sur-Coudenberg church Jacques-sur-Coudenberg NEOCLASSICISME located temple neoclassical real a ,

as Thursday afternoon from 4.30pm to 6.45pm. to 4.30pm from afternoon Thursday as

La Monnaie Royal Theatre : Place de la Monnaie - 1000 BRU | De Brouckère Brouckère De | BRU 1000 - Monnaie la de Place : Theatre Royal Monnaie La

h Plc o te Academies the of Palace The , flanked by the “Royal Stables”, was was Stables”, “Royal the by flanked ,

Saint- now contained eight symmetrically arranged mansions and and mansions arranged symmetrically eight contained now every day from 8am to 1pm and Wednesday afternoon from 2pm to 4pm, as well well as 4pm, to 2pm from afternoon Wednesday and 1pm to 8am from day every

old buildings were used as foundations for the new square. This square square This square. new the for foundations as used were buildings old gehouden. In 2019 konden twee We hebben een nieuwe Open | stop Idalie | BRU 1050 – 168 d’Ixelles Chaussée : Hall Town Ixelles sacré de la Patrie”. la de sacré

www.lachambre.be | Open house on July 21. July on house Open | www.lachambre.be

the area was filled and raised, and in some places the remains of the the of remains the places some in and raised, and filled was area the

on August 25, 1830, following the dissemination of the tune of “Amour “Amour of tune the of dissemination the following 1830, 25, August on Palace of the Nation : Entrance: 13, Rue de Louvain - 1000 BRU | Visit : : Visit | BRU 1000 - Louvain de Rue 13, Entrance: : Nation the of Palace

in 1731, destroying the prestigious Coudenberg Palace. In the 1770s, 1770s, the In Palace. Coudenberg prestigious the destroying 1731, in winnende koppels het erfgoed van themabrochure samengesteld hall town Ixelles which led to the country’s independence. Patriotic momentum erupted erupted momentum Patriotic independence. country’s the to led which

Place Royale Place recovered from the fire that damaged it it damaged that fire the from recovered the how was This The site is known as the starting point of the Belgian Revolution, Revolution, Belgian the of point starting the as known is site The

Brussel ontdekken. Het ene koppel over de neoklassieke stijl, die in independence. country’s the before just od, - peri Dutch the during Orange of William for residence royal a as used

created in a real showcase of power! power! of showcase real a in created

The Palace of the Nation Nation the of Palace The

was van Franse afkomst en het andere Brussel in veel gebouwen en op thus were surroundings its and park adjacent the Royale, Place The

to form a gigantic complex, the majority of which was neoclassical. neoclassical. was which of majority the complex, gigantic a form to

Royal Palace Palace Royal kwam uit Duitsland. De wedstrijd veel plaatsen te bewonderen is. on built were hectares dozen several century, 18th the of end the At

wordt overdag uitgezonden via de Deze brochure in 4 talen (Frans, DISTRICT ROYAL THE OF EXAMPLE THE NEIGHBOURHOODS:

©Thomas1608

sociale netwerken. Het evenement Nederlands, Engels en Duits) is design. T-shaped

panels and a fixed upper part or transom, which resembled a a resembled which transom, or part upper fixed a and panels

ano in the lobby and two busts depicting the two lovebirds. two the depicting busts two and lobby the in ano

ment, etc. The highly characteristic windows consisted of two two of consisted windows characteristic highly The etc. ment,

- telt elk jaar veel deelnemers. We beschikbaar in onze onthaalkantoren pi a as such life, couple’s the of testimonies contains still interior The

- pedi balcony, a with - decorated most the usually was ing,

- build the of part central or span, axial The etc.). balcony,

hebben zeer enthousiaste reacties en is een voorproefje van een nieuw community. the for buildings include to suburbs Brussels

white, with some blue stone elements (window surrounds, surrounds, (window elements stone blue some with white,

municipal authorities in 1849, when there was a perceived need for the the for need perceived a was there when 1849, in authorities municipal

facade was most often made of bricks coated and painted in in painted and coated bricks of made often most was facade

ontvangen naar aanleiding van deze tweejaarlijks evenement dat gewijd is the by bought was It Bériot. de Charles violinist the husband, second

two roof sections were now parallel to the street. This same same This street. the to parallel now were sections roof two

jestic building was built by the famous singer Maria Malibran and her her and Malibran Maria singer famous the by built was building jestic

Facade cornices gradually replaced the gabled facade - the the - facade gabled the replaced gradually cornices Facade

“Malibran Pavilion” “Malibran - ma this ,

weekenden. Dankzij deze wedstrijd aan deze stijl, de “Brussels Biennale Neoclassical Brussels the as known still Sometimes changed!

time when the countryside was all around... the situation has definitely definitely has situation the around... all was countryside the when time

symmetry and its general simplicity. general its and symmetry

bieden we toeristen de mogelijkheid - Neoclassic”, die in oktober 2020 a from pavilion pleasure former a is Ixelles in hall town current The

Neoclassicism is recognisable by its absolute respect for for respect absolute its by recognisable is Neoclassicism

MAISON DES ARTS IN SCHAERBEEK IN ARTS DES MAISON

THE NEO-CLASSICAL STYLE NEO-CLASSICAL THE onze stad te ontdekken. Ze wordt gehouden. THE AND HALL TOWN IXELLES THE BUILDINGS: COMMUNAL

krijgen daarnaast accommodatie OR ADMINISTRATIVE BECOME HAVE THAT HOUSES COUNTRY en maaltijden in restaurants aangeboden, en bovendien een TWEEDE WERELDOORLOG rondleiding over de Grote Markt en Ter gelegenheid van de 75ste omgeving. verjaardag van de bevrijding van Brussel werd deelgenomen aan een reeks bijeenkomsten die UNESCO door het War Heritage Institute De grotre UNESCO-balade werden georganiseerd. Deze visit.brussels heeft samen met RTL- ontmoetingen resulteerden in een TVI aan het programma “La Grande nationaal programma over dit thema, Balade bruxelloise” meegewerkt. We waarbij een reeks evenementen in hebben de nadruk gelegd op het door Brussel werd gepland. Zo hebben de UNESCO erkende erfgoed. Op we op onze website een pagina dit moment staan er 9 monumenten gemaakt met een presentatie over en tradities op de lijst van Unesco, de oorlog in Brussel en over de zowel materieel als immaterieel. De herdenkingsplechtigheden die in de opnames vonden plaats op de Grote stad hebben plaatsgevonden, met Markt en in het Zoniënwoud, maar name in de maand september. we hebben ook het andere erfgoed opgesomd, zoals de Meyboom, het bier, de Horta-huizen, enz. Het programma werd op zaterdag 5 oktober uitgezonden en op zondag 6 oktober herhaald.

In het kader van Unesco is visit. brussels betrokken bij het werk van

40 destination culture management & city life Bannercampagne: een gezamenlijke BRUEGEL campagne voor alle tijdelijke tentoonstellingen in het najaar, In 2019 wordt in Brussel waaronder die in de Koninklijke de 450ste verjaardag van Bibliotheek (KBR) en de Hallepoort. het overlijden van Pieter Actie op sociale netwerken met Bruegel de Oude herdacht. De een itemvideo over Bruegel om de schilder was zeer productief activiteiten van het hele jaar onder in de periode die hij in Brussel de aandacht te brengen. doorbracht. Hij schilderde er de meeste van zijn schilderijen Bruegel Meets Street Art en ligt begraven in de Het straatkunstcollectief Farm Kapellekerk. Verschillende Prod werd geselecteerd om 11 plaatsen in het centrum van muurschilderingen te maken. De Brussel hebben een link met kunstwerken bevinden zich in Bruegel. het centrum van Brussel, van de Hallepoort tot aan de Kapellekerk, Activiteiten in het algemeen en zijn stuk voor stuk geïnspireerd Het drukken van een brochure met op een schilderij van Bruegel. Alle alle activiteiten rond Pieter Bruegel muurschilderingen zijn in een die in Brussel plaatsvinden (in NL, brochure opgenomen in de vorm van FR, EN en DE). Dit varieert van een routebeschrijving. Hierin leggen tentoonstellingen tot rondleidingen. de kunstenaars uit hoe ze zich door In de brochure werd het street-art- Bruegel hebben laten inspireren. Er project aangekondigd. Tegelijkertijd zijn ook andere straatkunstprojecten werd dezelfde informatie online aan toegevoegd, zoals die van Bozar op de website gezet: www.bruegel. en de KBR. brussels. Om het project te lanceren vonden Bovendien werd op 17 januari een op 13 juni een vernissage en een persbericht verstuurd om dit thema nationale persconferentie plaats in te lanceren. Een tweede persbericht het Centre Culturel Bruegel. Onze werd in het najaar verstuurd, toen perscontacten hebben eveneens verschillende tentoonstellingen een persbericht ontvangen dat nog voor bezoekers geopend geheel aan het street art parcours waren. Persreis van 3 tot 5 april was gewijd. Op Facebook wordt het in samenwerking met Toerisme straatkunstproject met een kleine Vlaanderen. 67 deelnemers uit 10 video gepromoot. verschillende landen: FR, NL, DE, UK, IT, ES enz. bezochten Bozar Uitwisseling van visibiliteit met en de Kapellekerk en woonden het Detours Festival. Tijdens het een presentatie bij over de weekend organiseerde dit festival tentoonstelling in de Koninklijke een reeks dansvoorstellingen Bibliotheek en de Hallepoort, enz. die verband hielden met de muurschilderingen in de Marollen: “La danse des anges rebelles”.

destination culture management & city life 41 14-18 – subsidie lokale surrealism overheden De brochure over het surrealisme Administratieve afsluiting van de is geactualiseerd omdat het René laatste projecten die pas eind 2018 Magritte Museum in november 2019 of begin 2019 zijn afgerond. De defi- een uitbreiding heeft gekregen. nitieve dossiers werden onderzocht Het huis naast dat van Magritte is en afgesloten. Het merendeel van de door het museum aangekocht om dossiers had geen recht op de twee- daar een uitbreiding over abstracte de tranche of het resterende bedrag kunst te openen. Er werd een nieuwe vanwege het niet-uitvoeren van be- oplage gemaakt en de brochure is in paalde projecten. het Spaans vertaald.

Het budget werd gebruikt om de vol- Daarnaast werd een internationale gende projecten af te ronden: persreis georganiseerd in verband • Gemeente Watermaal-Bosvoorde met de tijdelijke tentoonstelling • Bravo Discovery Dali x Magritte van de Koninklijke • Gemeente Schaarbeek Musea voor Schone Kunsten. Deze • Brukselbinnenstebuiten tentoonstelling kwam namelijk tot • Korei stand na jarenlange inspanningen • Cegesoma omdat de werken afkomstig zijn van • Cinematek de andere kant van de Atlantische • Arkadia Oceaan. Aan de reis deden een • Gemeente Sint-Gillis twintigtal buitenlandse en ongeveer • Gemeente Koekelberg 50 Belgische journalisten mee. • Koninklijk Museum voor Scho- ne Kunsten van België art nouveau, art deco • Pro Velo • Gemeente Sint-Pieters-Woluwe • Erfgoed van Schaarbeek. BRUSSELS ART NOUVEAU & ART DECO FESTIVAL Opstellen van een einddossier met Persreis gericht op de Duitstalige alle projecten die visit.brussels de markt in samenwerking met Toeris- afgelopen jaren heeft ondersteund. me Vlaanderen en Thalys. In totaal Het ging daarbij vooral om het 11 journalisten voor 2 dagen (13 & vermelden van alle projecten per jaar 14/02). en van alle acties ter bevordering Op het programma: bezoek aan de van de herdenking van de Eerste Villa Empain, de hotels Tassel, Sol- Wereldoorlog. vay en Hallet en het Autriquehuis, bezoek aan Bozar en tot slot een concert. Individueel bezoek van een jour- nalist aan de uitgever van het tijdschrift Art Deco tijdens het Banad festival om een artikel te schrijven over de komende editie.

42 destination culture management & city life BRUSSELS, drink! BORDEAUX. Zoals elk jaar is er een bannercam- CITY LIFE Deze wedstrijd heeft tot doel de pagne gepland van 04/02/2019 tot productiekwaliteit en het huis- 17/02/2019. Vanaf dat moment kan foodies bereide karakter te stimuleren er ook gereserveerd worden. Het thema ‘gastronomie’ is onderver- voor dit product dat zeer ken- deeld in twee belangrijke pijlers: de merkend is voor onze nationale opwaardering van een rijk en gevari- keuken. BROCHURE ART NOUVEAU eerd gastronomisch erfgoed, dat het • Promotionele ondersteuning op EN ART DÉCO verdient om nieuw leven te worden de Chocoladebeurs (bannercam- ingeblazen, en de stimulering van de pagne februari 2019). De brochure is aangevuld met infor- opkomst en de ondersteuning van matie over enkele instellingen, zoals nieuwe innovatieve actoren in alle Ons aanbod ontwikkelen door ons de Koninklijke Musea voor Kunst en disciplines die voortvloeien uit het te laten inspireren door het beste Geschiedenis, met de Wolferszaal, thema. wat elders beschikbaar is en het Horta-Lambeaux Paviljoen. • Deelname aan het Délice-net- De oplage voor onze onthaalkanto- Ondersteuning van het lokale aan- werk, waarin fijnproeverssteden ren bedraagt 6000 exemplaren. bod uit de hele wereld zijn verenigd. Onze aantrekkelijkheid behouden en Nieuw mandaat als Voorzitter versterken door te werken aan onze van het netwerk tot eind 2022. ARTONOV-FESTIVAL basisproducten: Belgische keuken, chocolade, frieten. Het imago van onze culinaire troe- Het Artonov-festival is een interdis- • Het label Brusselicious bestaat ven versterken om een meer ver- ciplinair festival met optredens op sinds 2017 en bekroont de bes- nieuwend gezicht te presenteren. Art Nouveau- en Art Deco-locaties. te adressen van de Belgische • Ondersteuning van de actoren visit.brussels zorgde voor een ban- keuken (restaurants en frituren) en evenementen die een jong nercampagne aan het begin van het in Brussel. Het is een enorm en vernieuwend imago van onze festival, voor de promotie via sociale succes en wordt op grote schaal gastronomie uitstralen: Onder netwerken en voor de ontvangst van verspreid in de hotels en infor- meertravail Brussels Beer Fest journalisten tijdens het festival. matiekantoren van visit.brussels. en Brussels Cocktail Week, twee Het aantal adressen met het label evenementen die elk jaar een Brusselicious neemt toe. flinke groei laten zien. RTL TVI - LA GRANDE • De wedstrijd voor de beste gar- • Samenwerken met de persdienst: BALADE nalenkroket, die in 2018 met veel het opzetten van persreizen op succes werd gelanceerd, is in maat voor bepaalde buitenland- Samenwerking met RTL om een 2019 opnieuw gehouden, onder se gastronomische journalisten. programma te maken over Art voorzitterschap van chef-kok • Begeleiding vansustainabl de Nouveau en Art Deco. De opnames Lionel Rigolet. Deze keer werd programmering van onze eigen vonden plaats in de Villa Empain en de wedstrijd in het openbaar ge- concepten/evenementen zo- de focus lag op de hoogtepunten houden tijdens het festival eat! als de Tram Experience en eat! van de Art Nouveau- en Art BRUSSELS. Deco-gebouwen in Brussel. Het programma werd uitgezonden op zaterdag 26/10 en zondag 27/10.

destination culture management & city life 43 sustainable tourism menten- en congressector. De index is wereldwijd het enige programma Het ontwikkelen en in zijn soort. stimuleren van duurzaam toerisme is voor visit. In 2019 neemt Brussel de 13e plaats brussels een prioriteit in op de lijst met 58 steden, vóór geworden. De initiatieven steden als Ljubljana, Helsinki, Bar- worden uitgebreid: celona, Oslo en Lyon. Vanaf 2020 internationale positionering, zal het actieplan van visit.brussels samenwerking en promotie, gebaseerd zijn op de criteria van de bewustmakingsacties GDS-Index om de positie van Brus- gericht op de partners sel op gebied van duurzaamheid te en medewerkers, enz. verbeteren. Duurzaamheid staat meer dan ooit centraal in het huidige denken. BRUSSELS REGIONAAL COMITÉ VOOR ONTWIKKE- LINGSSAMENWERKING GLOBAL DESTINATION SUSTAINABILITY INDEX visit.brussels neemt deel aan de vergaderingen van het Brussels De GDS-Index is een prestatieverbe- Regionaal comité voor Ontwikke- teringsprogramma dat erop gericht is lingssamenwerking. Dit maakt een om de congresindustrie, evenemen- uitwisseling van informatie mogelijk tenplanners en MICE-aanbieders te tussen de Brusselse instellingen die bewegen om verantwoordelijke prak- direct of indirect verbonden zijn met tijken toe te passen, te bevorderen en de ontwikkelingslanden, alsmede te erkennen. Het is een partnerschap een dialoog tussen deskundigen en van verschillende belanghebben- de andere politieke niveaus in Bel- den dat is opgericht en goedgekeurd gië. De Brusselse ontwikkelingssa- door IMEX, MCI, ICCA en European menwerking concentreert zich op 4 Cities Marketing. partnerregio’s: de regio Rabat-Salé- Kénitra in Marokko, de stadsprovin- De GDS-Index gebruikt 70 indica- cie Kinshasa in de DRC, de gemeen- toren die de bestemmingen op vier telijke agglomeratie Chennai in India belangrijke gebieden beoordelen: en het district Paramaribo in Surina- milieuprestaties, sociale presta- me, waarvoor een ontmoeting met vi- ties, prestaties van leveranciers en sit.brussels werd georganiseerd. prestaties op het gebied van be- stemmingsmanagement. Het werk is . afgestemd op het Programma 2030 GREEN KEY en omvat de 17 VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. In te- GoodPlanet, Inter-Environnement genstelling tot andere standaarden Wallonie (IEW), visit.brussels, Brus- en classificaties is de GDS-Index sels Hotels Association (BHA) en speciaal ontwikkeld voor de evene- Brussels Special Venues (BSV)

44 destination culture management & city life bundelen hun krachten om de ont- • Deelname en mede-organisatie wikkeling van het milieulabel Green van de persconferentie in The ONLINEPROMOTIE Key in Brussel te versterken. Green Hotel Key is het internationale duurzaam- • Organisatie van 2 workshops bij Schrijven en actualiseren van heidskeurmerk waarbij nu meer dan visit.brussels voor hotels, B&B’s, webartikelen die de groene en 2700 bedrijven in 56 landen over de jeugdherbergen, evenementen- duurzame kant van Brussel be- hele wereld zijn aangesloten. Het is locaties, musea en attracties lichten: “Brussel in bloei”, “Terug een initiatief van de Foundation for • Promotie op de BeMuseum Con- aan het werk in duurzaam Brussel: Environmental Education (FEE) en ference om de museumsector de grote evenementen!”, “Ontdek wordt jaarlijks toegekend aan toe- bewust te maken van de aanpak Brussel per fiets”, “Green Key”, ristische voorzieningen, hotels, bed • Actualisering van de labels op de “Fietsvriendelijke accommoda- and breakfasts, jeugdherbergen, internetsite en in de Let’s Meet; ties”, enz. conferentiecentra en attracties. Het • Integratie van de Brusselse la- label wordt verleend op basis van bels op de nieuwe nationale site evaluatiecriteria voor algemeen mili- www.green-key.be OFFLINEPROMOTIE eubeheer, afval-, water- en energie- • Afzonderlijke acties uitgevoerd beheer, beheer van groene ruimten, door GoodPlanet en IEW. Schrijven en actualiseren van arti- van voedsel, milieueducatie, mobili- kelen met de nadruk op de groene teit, enz. Door middel van deze kwa- en duurzame kant van Brussel voor liteitscriteria beoogt het programma DE BRUSSELSE de volgende publicaties: Let’s Meet, de duurzame ontwikkeling binnen WATERDAGEN Sales Guide, plattegronden, thema- de toeristische infrastructuur te be- dossiers, enz. vorderen. Green Key geeft een reële Op 22 maart wordt overal ter wereld meerwaarde aan de bestemming en Wereldwaterdag gevierd. In Brussel haar aantrekkelijkheid voor toeris- werden van zondag 17 tot zondag ten. Ook draagt het keurmerk bij aan 24 maart de “Brusselse Waterdagen” de versterking van het imago van het gehouden. Dit evenement wordt ge- Gewest als duurzame bestemming. organiseerd door Leefmilieu Brus- Een dergelijke aanpak richt zich ten sel, Coördinatie Zenne en een vijf- slotte op het ondersteunen van het tigtal verenigingen, gemeentelijke concurrentievermogen van de Brus- en gewestelijke partners en belicht selse KMO’s en stelt de toeristische het blauwe erfgoed van Brussel. In spelers in staat zich in te zetten voor Brussel werden meer dan vijftig ac- een concreet duurzaam project. tiviteiten (musea, wandelingen, activiteiten voor kinderen, waterdorpen, In 2019 telt Brussel in totaal 35 toe- enz.) georganiseerd. In 2019 namen ristische gelegenheden (accommo- 6500 Brusselaars en 1500 leerlin- daties en andere locaties) met een gen deel aan deze activiteiten. Als Green Key-label (20% van de hotel- partner van het evenement zorgt kamers). visit.brussels voor de promotie van de activiteiten via agenda.brussels, Specifieke acties in 2019: nieuwsbrieven, Greeters, onthaal- • Deelname aan de vergaderingen kantoren en een persbericht. van het begeleidingscomité en de jury

destination culture management & city life 45 MEDIA-ACTIES INTERNE BEWUSTWORDING La grande balade bruxelloise In de loop van het jaar worden er voor Filmen en uitzenden van een item de teams van visit.brussels voor- gewijd aan de groene en duurzame lichtingsacties georganiseerd. Bijv.: kant van Brussel in het kader van Dikketruiendag, “Bike Experience” het programma “La grande balade in het kader van de Mobiliteitsweek, bruxelloise” van RTL-TVI. Samen- zero waste-workshop tijdens de Eu- werking met Pro Velo voor het on- ropese week van de Afvalverminde- derdeel ambassadeur/interview. Op ring, het aanbieden van duurzame het programma: aandacht voor het goodies (waterflessen, herbruikbare Ter Kamerenbos en de groene ruim- sandwichverpakkingen) of de mo- ten in het algemeen, voor fietsen als gelijkheid om Billy Bike-fietsen te manier om het groen te ontdekken, testen, enz. Voorheen werden deze en de ad hoc brochures van visit. acties op Yammer aangekondigd, nu brussels. worden ze door de interne communicatie aangemoedigd. Marie-Claire Samenwerking met het tijdschrift Marie-Claire België om de Brusselse ontwerpers in de kijker te zetten en kennis met hen te maken door middel van een fietsroute.

Facebook Brussels Community City Guide Samenwerking met Facebook in het kader van de Brussels Commu- nity City Guide die met de Face- book-communities tot stand werd gebracht. De belichte thema’s: mobiliteit, duurzaamheid, toegankelijkheid, vrijwilligerswerk, cultuur, enz.

46 destination culture management & city life In een context die steeds FIETSVRIENDELIJKE “fietsvriendelijker” wordt, heeft ACCOMMODATIE visit.brussels nieuwe initiatieven Het fietstoerisme in Europa is een ontwikkeld om het fietstoerisme sector die blijft groeien en inspeelt aan te moedigen. Bovendien is op een trend waar veel vraag naar is. visit.brussels gevraagd om onder Steeds meer etablissementen bie- leiding van het Gewest deel te den speciale diensten aan voor fiet- nemen aan de ontwikkeling van stoeristen en creëren zo een netwerk ideeën over mobiliteit. van “fietsvriendelijke” accommodaties in Brussel. Vanaf nu promoot visit.brussels deze accommodaties, BROCHURE “BRUSSEL MET die bepaalde diensten en voorzie- DE FIETS” ningen aanbieden die voorzien in de De kaartengids “Brussel met de fiets” behoeften van de fietsers en klanten. (be bike be. brussels), die in 2017 Het betreft een erkenning van visit. werd gepubliceerd in samenwerking brussels zelf. met Pro Velo, bevat 8 thematische routes. Aan de hand daarvan kan In samenwerking met Pro Velo heeft iedereen de verschillende omgevin- visit.brussels een vragenlijst voor de gen verkennen en de diversiteit van accommodaties opgesteld. Deze was de Brusselse wijken van dichtbij er- bedoeld om na te gaan of ze geschikt varen. Bezoekers vinden er ook alle waren voor fietsers en of ze klanten informatie die ze nodig hebben om die Brussel met de fiets wilden ont- de hoofdstad in hun eigen tempo te dekken tevreden konden stellen. verkennen (toeristische informatie- en fietsverhuurpunten, locaties voor Verschillende criteria worden beoor- kleine reparaties, enz.). deeld, zoals: • Ligging in de buurt van de ge- In 2019 zijn er acties uitgevoerd om westelijke fietsroutes (GFR’s), de promotie van de brochure te verbe- van een Villo!-station, enz. teren en de verspreiding te vergroten: • Beschikken over een beveiligde • Onder de aandacht brengen in parkeerplaats of fietsenstalling specifieke webartikelen over • Beschikken over een oplaadpunt fietsen voor elektrische fietsen • Verspreiding via de onthaal- • Reparatiegereedschap aanbie- kantoren en het Maison du Tour den (pomp, schroevendraaier, (Brussels Grand Départ) bandenplakkers, enz.) • Distributie tijdens evenementen • De mogelijkheid bieden om en persacties in het kader van bidons te vullen het Brussels Grand Départ (bijv.: • Aanbieden van een vers en vita- Vendée) minerijk ontbijt • Gebruik van een deel van de in- • Het aanbod voor fietstoerisme houd en de aandachtspunten promoten (fietskaarten, begelei- voor de nieuwe informatiezuil de fietstochten, enz.); van het AfricaMuseum • Promotie op de stand tijdens de beurs Bike Brussels.

destination culture management & city life 47 Bedrijven die deel willen uitmaken BIKE EXPERIENCE van het netwerk van “fietsvriendelij- Als onderdeel van de Mobiliteits- ke accommodaties” kunnen het hele week organiseerde visit.brussels sa- jaar door een vragenlijst invullen. vi- men met Pro Velo een “Bike Experi- sit.brussels neemt contact met hen ence” voor haar medewerkers. “Bike op om de informatie te controleren en Experience” is een bewustmakings- brengt vervolgens een bezoek aan de actie en een actie om mensen in het accommodatie. zadel te helpen. Tijdens deze korte training kregen zo’n 15 collega’s de In 2019 hadden 24 accommodaties mogelijkheid om in Brussel op de de erkenning “fietsvriendelijke ac- fiets te stappen, hun angst voor het commodatie”: 14 hotels, 1 aparthotel, verkeer te overwinnen en in alle rust 7 logies bij de bewoner, 1 toerisme- door de stad te leren fietsen. verblijf en 1 jeugdherberg..

VILLO! BIKE BRUSSELS visit.brussels is sinds 2016 betrok- Deelname aan en ondersteuning ken bij de vergaderingen van het Vil- van de beurs Bike Brussels voor het lo!-gebruikerscomité. Hierdoor kan derde achtereenvolgende jaar. Bike zij de ontwikkeling van het systeem Brussels is veel meer dan een fiets- op de voet volgen en aanbevelingen beurs. Dankzij de steun van Brussel doen op het gebied van toerisme. Mobiliteit biedt de beurs elke bezoeker de mogelijkheid alle mobili- teitsoplossingen die in België wor- EUROVELO 5 den aangeboden te ontdekken. Bike EuroVelo 5 is een 3900 kilometer Brussels werd gehouden in Thurn & lange Europese fietsroute die van Taxis van vrijdag 20 tot maandag 23 Londen naar Brindisi loopt en 7 lan- september, midden in de Mobiliteits- den doorkruist: het Verenigd Konink- week, en verwelkomde bijna 10.000 rijk, Frankrijk, België, Luxemburg, bezoekers. In ruil voor publiciteit Duitsland, Zwitserland en Italië. (bannercampagne, promotieflyers in visit.brussels is lid van het coördi- de onthaalbureaus, nieuwsbrieven natiecomité van EuroVelo 5 (NECC) en website) kreeg visit.brussels een dat op nationaal niveau wordt be- stand op de beurs en mocht mee- heerd door Pro Velo. Voor Brussel doen aan een forum tijdens het sym- is het een kans om zichzelf te posi- posium “Mobiliteit in de stad van tioneren als een “fietsvriendelijke” morgen”, georganiseerd door BECI etappestad. Er worden verschillende en Brussel Mobiliteit, waar we in sa- promotieacties georganiseerd, zoals menwerking met het CIBG de Smart het maken van een advertentie voor City/Tourism-initiatieven hebben Brussel op de kaart van EuroVelo gepresenteerd. waar alle fietsroutes op staan, en de promotie van Brussel op de website van EuroVelo. In 2019 nam visit. brussels deel aan de aanbesteding om de EuroVelo Conference in 2020

48 destination culture management & city life te mogen organiseren, die helaas “SMART MOBILITY HUB”- niet succesvol was. WORKSHOPS IN THURN & TAXIS Thurn & Taxis wordt een participa- WORKSHOPS EN “GOOD tieve en visionaire wijk. Hier zal zich MOVE”-STRATEGIE een brede waaier van activiteiten Mobiliteit is voor het Gewest van concentreren en mobiliteit is een vitaal belang. Met Good Move lan- prioritair thema. Extensa en BECI ceert de regering een dynamisch en willen hieraan meehelpen door een participatief proces voor de ontwik- aantal complementaire en innova- keling van het nieuwe Gewestelijk tieve structurele oplossingen te Mobiliteitsplan, dat een reglemen- ontwikkelen. visit.brussels nam deel taire waarde zal hebben. Samen met aan 5 workshops met daarin een pa- het Gewest zet visit.brussels zich nel van actoren in mobiliteit om sa- in om deze Good Move-strategie te men de contouren van een ‘Smart versterken door deel te nemen aan Mobility Hub’ in Tour & Taxis vorm te verschillende workshops en verga- geven. Het doel? De behoeften iden- deringen. Er werden aanbevelingen tificeren om concrete mobiliteitsop- gedaan met betrekking tot de toe- lossingen te testen en de dynamiek ristische mobiliteit, in het bijzonder en toegankelijkheid van de site te wat betreft de toegankelijkheid voor verbeteren. PBM’s en het toezicht op de touring- carsector. LAGE-EMISSIEZONE Sinds 1 januari 2018 is het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest een lage-emissiezone (LEZ). visit.brussels verspreidt de communicatie van Leefmilieu Brussel en informeert partners en bezoekers over dit onderwerp. visit.brussels ondersteunt ook de aanbevelingen van de sector in dit verband.

destination culture management & city life 49 kids KIDSGAZETTE De Kidsgazette verschijnt twee keer per jaar in een oplage van +/- 30.000 exemplaren en biedt een culturele SUPERVLIEGSUPERMOUCHE agenda voor kinderen met het culturele aanbod (ten- SuperVliegSuperMouche is een duurzaam, poëtisch en toonstellingen, voorstellingen, workshops, evenemen- gezellig stadsfestival. Het nam op 8 en 9 juni 2019 zijn ten, enz.) in Brussel voor kinderen van 0 tot 99 jaar. Voor intrek in het Park van Vorst en bood de 25.000 bezoe- de inhoud en promotie van deze publicatie is een samen- kers een gevarieerd programma van voorstellingen en werking tot stand gebracht. visit.brussels is zichtbaar workshops (acrobatiek, straattheater, muziek, locatie- dankzij de reclame op de 4de cover en het logo in het kunst, bars en kleine restaurants, enz.). Het evenement editoriaal. is lokaal verankerd dankzij de actieve samenwerking met sociale, culturele en artistieke organisaties in Sint-Gil- lis en Vorst. visit.brussels ondersteunde het evenement VAKANTIESALON met een Facebook-campagne en het drukken van 1000 visit.brussels had een stand op het Vakantiesalon van T-shirts voor de vrijwilligers. Brussel die van 7 tot 10 februari 2019 op Brussels Expo werd gehouden. Voor deze gelegenheid ontwikkelde visit.brussels een ‘kids’-product, dat werd uitgedeeld aan BABY CORNER EN KIDS CORNER de bezoekers van de stand. Vervolgens werd het aange- De Baby Corner en Kids Corner zijn in 2017 door visit. boden in de onthaalkantoren van de Grote Markt en in brussels ontwikkeld. Een groot prieel biedt plaats aan het BIP. Het gaat om ansichtkaarten geïllustreerd door verschoontafels, een hoekje met fauteuils voor borstvoe- de kunstenares Chloé Perarnau met de “must sees” en ding en een kleine ontspanningsruimte voor kinderen “must-do’s” van Brussel. (lage tafels en stoelen, tekenmateriaal, memoryspel). De Corners worden regelmatig geïnstalleerd op evenementen in Brussel. In 2019 werd de Kids Corner geïnstalleerd LA GRANDE BALADE tijdens het Irisfeest, het Festival Théâtres Nomades, het In samenwerking met RTL-TVI en WebProductie werd in Stripfeest en I Love Science. Dit initiatief wordt zeer op Brussel een serie tv-items opgenomen voor la Grande prijs gesteld. Balade, gepresenteerd door Sandrine Corman. Een van de afleveringen had als thema “Kinderen in Brussel”. visit.brussels heeft verschillende locaties en mensen voorgesteld die aan deze video’s konden bijdragen. De opnames voor de kinderen vonden plaats in het Kinder- museum en de sprekers waren Kathleen Lippens, de op- richter van het museum, en Pauline Dijon, redactrice van het gezinsblog “Mon bébé à Bruxelles”. Bij deze gelegenheid werden enkele leuke tips voor kinderen gedeeld, zoals Botakids of de Family days in Bozar.

50 destination culture management & city life PROMOTIE VAN AANBOD scholen den in Vlaanderen en Wallonië (het VOOR KINDEREN: gewone kleuter-, basis- en secun- NIEUWSBRIEVEN, SOCIALE dair onderwijs). Aan deze zending NETWERKEN EN WEBSITE SCHOOLTOERISME (15-25 JAAR) was een wedstrijd verbonden (prijs: Visit.brussels schenkt het hele jaar In samenwerking met de afdeling de winnende klas krijgt van visit. door aandacht aan het culturele aan- Sales, ontwikkeling van een pakket brussels de schoolexcursie cadeau). bod voor kinderen: via webartikelen, met een selectie van museumbezoe- De overige exemplaren werden ver- Facebook-campagnes of bijlages bij ken, attracties en bedrijfsbezoeken spreid op de EDUC-beurs of tijdens nieuwsbrieven (nieuwsbrief van vi- voor schoolgroepen (hoger secun- bijeenkomsten met docenten. sit.brussels of agenda.brussels) en dair onderwijs en universiteiten/ho- ook in meer specifieke communica- gescholen). Het product werd voor In het kader van de ontwikkeling van tie voor expats (expat-newsletter of het eerst gepresenteerd op de toe- het pakket voor schooltoerisme voor artikelen in FrenchConnect). ristische beurs World Travel Market 15- tot 25-jarigen is de brochure ook London in november 2019. Afhanke- in het Engels vertaald. In het bijzonder werden er voor de lijk van de feedback zal het product volgende evenementen campagnes geleidelijk worden aangepast en/of op de sociale netwerken gevoerd: aangevuld. WEBSITE SCHOOLS • Visueel Festival Visuel Ook heeft visit.brussels sinds 2017 • Couleur Café-festival Na de voorbereiding van dit pak- een kleine website ontwikkeld (www. • Herfst in Brussel ket werden nieuwe contacten met ecoles.brussels), waar de verschil- enkele bedrijven in Brussel gelegd lende activiteiten en bezoekmoge- De volgende webartikelen zijn ver- met als doel om hun aanbod voor be- lijkheden voor schoolgroepen nauw- schenen: zoeken van schoolkinderen beter te keuriger worden beschreven. De site • Shopping kids benutten (Mivb, Vertaaldiensten van is beschikbaar in 3 talen (FR, NL, • Brunch kids de EU, Leefmilieu Brussel, enz.), of EN). Deze database kan doorzocht • Winter in Brussel om te zien hoe een aanbod voor be- worden aan de hand van enkele cri- zoeken ontwikkeld zou kunnen wor- teria zoals onderwerp, taal of leeftijd den (Spullenhulp, NMBS, enz.). van de leerlingen. De website wordt ERFGOEDBROCHURES één of twee keer per jaar door een VOOR KINDEREN externe dienstverlener geüpdatet. In In samenwerking met de dienst Erf- BROCHURE SCHOOLS 2019 werd de update in februari uit- goed heeft visit.brussels twee kleine Sinds 2017 geeft visit.brussels een gevoerd. brochures opgesteld waarin hoog- brochure uit met het educatieve tepunten uit het Brusselse erfgoed aanbod van musea en attracties in worden gepresenteerd. De brochu- Brussel, gericht op schoolgroepen. res zijn geschreven in eenvoudige Deze brochure wordt elk jaar bijge- taal en prachtig geïllustreerd door werkt. De brochure “Educatief aan- de kunstenares Chloé Perarnau. In bod en animaties in Brussel” is in de tekst worden de geschiedenis en de zomer geactualiseerd. Er werden de kenmerken van de locaties toege- 5750 exemplaren gedrukt (2300 FR licht. Ze worden op de corresponde- en 3450 NL). rende locaties ter beschikking van de bezoekers gesteld. Tot op heden Ongeveer 4000 exemplaren werden zijn er twee brochures gepubliceerd: per post naar scholen in het Brussels de Hallepoort en Sint-Goedele. Hoofdstedelijk Gewest verstuurd, maar ook naar een aantal grote ste-

destination culture management & city life 51 EDUC DAYS urban & pop culture visit.brussels nam ook dit jaar weer deel aan de EDUC Days, die van 21 tot 23 november in Brussels Expo wer- Pijler pop culture den gehouden. De EDUC Days vertegenwoordigen de Belgische onderwijsbeurs. Ze is bedoeld voor professionals in het kleuter-, basis- en middelbaar onderwijs of AANWEZIGHEID OP GESPECIALISEERDE voor iedereen die geïnteresseerd is in onderwijs. Het is EVENEMENTEN.. een nationale, tweetalige beurs (Frans, Nederlands). De Festival van Angoulême (januari) bezoekers van de beurs kunnen aan workshops deelne- Deelname aan de beurs bij uitstek van de Europese strip men, lezingen bijwonen, netwerken en nieuwe trends & pop culture. Het doel is om Brussel te positioneren ontdekken. als een essentiële bestemming voor elke liefhebber van deze thema’s. Ter gelegenheid van de EDUC days had visit.brussels Activering van de “sharingbox” en verspreiding van de een stand om de brochure Schools en de website www. brochure Agenda strip & pop culture en van de partner- ecoles.brussels te presenteren. Enkele partners werden brochures. uitgenodigd om zich bij visit.brussels aan te sluiten om hun op scholen gerichte aanbod te presenteren. Vakantiesalon Terbeschikkingstelling van de brochure Agenda strip & Voor de beurs van 2019 had visit.brussels een kleine ani- pop culture op de stand van visit.brussels. matie ontwikkeld: deelnemers moesten een reeks vragen beantwoorden. Op die manier ontdekten ze een idee voor Anima een schoolreisje dat zou kunnen passen bij de behoeften Actie “Welcome to Brussels” voor de leden van de (thema, competentie, enz.) van hun klas. internationale jury van het festival: rondleiding door Iedereen die bij de stand van visit.brussels langskwam de Flageywijk (erfgoed, gastronomie, strips, enz.) en kreeg tijdens de editie van 2019 een goodie in de vorm overhandiging brochure Agenda strip & pop culture bij van een klein krijtpakket. de balie van het evenement.

Comic Con Brussels (februari) / Boekenbeurs (maart) RECLAMEBIJLAGEN EN ARTIKELEN IN / Made In Asia (maart) VAKBLADEN Activering van de “sharing box”, teaser van het Stripfeest. Sinds 2017 plaatst visit.brussels reclamebijlagen in en- Verspreiding van de brochure Agenda strip & pop culture. kele tijdschriften voor onderwijsprofessionals. In 2019 .Actie “Welcome to Brussels” voor de internationale werden deze reclamebijlagen geplaatst in het tijdschrift gasten van de festivals “Boekenbeurs” en “Made in Asia”: EDUCPASS (5 edities van Educpass News per jaar). Het rondleiding (erfgoed en strips) en goodiebags. doel van deze bijlagen is het promoten van de website (www.ecoles.brussels) en van het educatieve aanbod Stripfeest van onze partners (musea en attracties in Brussel). Opwaardering en branding van de ‘Geek’-zone van de In augustus 2019 publiceerde visit.brussels een artikel beurs. Ontwikkeling van nieuwe ‘geek & pop culture’- en van 2 pagina’s in het Italiaanse tijdschrift Didatour (www. ‘street art’-activiteiten met de nieuwe Brusselse partners didatour.it). (Bours’o POP)

ACTIES OP SOCIALE MEDIA Nadruk op stedelijke inhoud tijdens push-campagnes: Anima, Comic Con Brussels, Boekenbeurs, enz.

52 destination culture management & city life Pijler street art & urban

Productie van een video “be urban” met een mix van straatkunst en nachtleven. Het doel van de video is om aandacht te schenken aan de ervaringen van een groep internationale influencers die een weekend in Brussel doorbrengen: gastronomie, tentoonstellingen, rondleidingen, dansavonden, enz. De video wordt vooral uitgezonden op de sociale netwerken en tijdens vrijetijdsbeurzen (WTM, Angoulême, enz.).

La Grande Balade – Street art : in deze op RTL TVI uitgezonden reclame werd aandacht geschonken aan dit opkomende toeristische thema in Brussel. De focus lag eerst op het MIMA en daarna werd een “Street art”- rondleiding in de Kanaalwijk gevolgd. De doelgroep van dit programma is voornamelijk nationaal en lokaal.

Video “Bruegel meets Street art”: deze film, geproduceerd in samenwerking met de afdeling “Heritage” van visit.brussels, promoot de route van Bruegel-muurschilderingen die door Brusselse straatkunstenaars zijn gemaakt in het kader van het herdenkingsjaar rond de schilder, die 450 jaar geleden overleed.

Persreis “Urban culture” onder leiding van de afdeling “press” van visit.brussels. Het doel van de reis is om verschillende tentoonstellingen rond dit thema aan internationale journalisten voor te stellen: Punk Graphics in het ADAM Brussels Design Museum, Keith Haring in het BOZAR Paleis voor Schone Kunsten en Obsessions in het MIMA.

destination culture management & city life 53 Pijler Nightlife lgbt BETROKKENHEID BIJ DE ‘COMMUNITY’ Van electro underground en hiphop (SPORTVERENIGINGEN tot techno, de vele facetten van het INTERNATIONALE E.D.) Brusselse nachtleven zijn een be- PROMOTIE • Ondersteuning van het inclusie- langrijke toeristische trekpleister. • Pro-actieve ontvangst van ge- ve waterpoloteam Manneken- Wat de opgezette promotieacties be- specialiseerde journalisten fish voor deelname aan de Gay treft, ligt de nadruk ook hier vooral (Pride, La Demence verjaardag, Games (materiaal). op de ervaringen van de bezoeker: Girls Heart Brussels ) met de • Organisatie van een PR-evene- video, instameet, socialemedia-ac- persdienst - april, mei, oktober, ment voor de Gay Games in Pa- tivatie e.d. En niet te vergeten de november rijs in het kader van het Brussels zichtbaarheidsacties in het Gewest • 2 reclamecampagnes voor DE- Bear Project met het team van (Belgian posters, banners e.d.) als- MENCE WEEKEND (april + ok- Mannekenfish. ook de organisatie van persreizen tober) met gespecialiseerde media en de • 1 reclamecampagne voor PRI- aankoop van advertentieruimte in de DE (februari, maart, april) BETROKKENHEID BIJ DE gespecialiseerde pers. • 1 reclamecampagne voor de HOTEL- EN HORECASECTOR Bear Pride (augustus tot okto- EN DE BRUSSELSE LGBT- Resultaten: ber) GEMEENSCHAP • Verjaardag van Fuse Paleis 13- • 2 reclamecampagnes voor Logistieke ondersteuning voor de 27/04 - 10.000 bezoekers Weekend Girls Heart Brussels organisatie van ‘Les Visites Particu- • Amelie Lens - Le Cerle / Ato- • 3 reclamecampagnes ‘have you lières’, terugkerende inclusieve cul- mium: 400 personen voor het plan your after party yet’ met de turele evenementen (10 per jaar). evenement, Youtube: 2.262.000 cultuursector door middel van views affichage op LGBT-plaatsen in • Avonden Hangar 29/09 en 10 grote steden (België, Duits- 16/11: Meer dan 2500 bezoe- land, Frankrijk, NL , enz.) GAY MAP : kers per event • Ondersteuning bij de creatie be brussels be yourself: 3 edities per • Rave Rebels Paleis 12 - 11/10: en realisatie van een nieuw jaar. 14.000 bezoekers. Brussels queer magazine, KET, dat in een oplage van 10.000 exemplaren is verspreid op LGBT-plaatsen in Brussel en België, maar ook in 10 grote steden in Europa (Amsterdam, Rotterdam, Luik, Parijs, Keulen, enz.). • Bevordering en afronding van het Europese onderzoek naar LGBT-toerisme

54 destination culture management & city life toerisme voor iedereen ACCESS-I Dit jaar is visit.brussels nog een stap Het jaar 2019 werd gekenmerkt verder gegaan om de toegankelijk- door een nieuwe publicatie; meer heid van het festival eat! BRUSSELS promotie; meer toegankelijke drink! BORDEAUX en het Stripfeest evenementen bekroond met een te verbeteren. Na een audit door vzw certificering; betrokkenheid Plain-Pied werd de Access-i-certifi- bij Europese en internationale cering voor deze twee evenementen netwerken, en nieuwe behaald. Access-i biedt betrouwbare samenwerkingsverbanden. en kwalitatieve informatie over de mate van toegankelijkheid van een gebouw of evenement. Mensen met HANDY EVENTS GUIDE specifieke behoeften kunnen hierop Om personen met beperkte mobiliteit vertrouwen om al hun reizen met een tijdens evenementen zo goed moge- gerust hart te plannen. lijk te ontvangen, heeft visit.brussels een praktische gids ontworpen voor de organisatie van openluchteve- BROCHURE nementen die toegankelijk zijn voor “TOEGANKELIJKE MUSEA personen met beperkte mobiliteit: de EN TOERISTISCHE “Handy Events Guide - Sleutels tot ATTRACTIES IN BRUSSEL” toegankelijke evenementen”. Deze be accessible be. brussels gids is geproduceerd in samenwer- In de brochure ‘be accessible be. king met AMT Concept (handy.brus- brussels’, die eind 2018 werd gerea- sels) en Access-i. Het boekje is onli- liseerd, staan een vijftigtal musea en ne beschikbaar in drie talen (FR, NL, toeristische attracties vermeld die EN) en is opgezet in de vorm van een toegankelijk zijn voor personen met praktische checklist die kan worden beperkte mobiliteit. De activiteiten gebruikt voor elk evenement dat in in deze brochure bieden iedereen de toekomst in de openbare ruim- de mogelijkheid om toegankelijke te wordt georganiseerd. Het is in de plaatsen te ontdekken en zich op eerste plaats gericht op spelers die een dynamische en creatieve ma- actief zijn in de evenementensector, nier de museumcollecties eigen te zoals adverteerders, organisatoren maken. De brochure werd opgesteld van evenementen en evenementen- in samenwerking met de Brusselse bureaus, maar ook op sitemanagers Museumraad, Attractions & Touris- en -eigenaren. me en AMT Concept. De gratis uitgave is beschikbaar in FR-NL-EN- DU in de onthaalkantoren van visit. brussels (Grote Markt en BIP).

In 2019 zijn er gerichte acties uitgevoerd om de promotie van de brochu-

destination culture management & city life 55 re te verbeteren en de verspreiding te PICO’S CUP vergroten: In juni kwamen bijna 230 kinderen van Belgische, Franse en Luxem- • Promotie via mediaplatform Bar- burgse speciale scholen naar het rierefrei Erleben op de Duitstali- terrein van Sportcity (SPW) voor ge markt een kennismaking met de gehandi- • Verspreiding tijdens de Open- captensport in het kader van de 5e deurdag van vzw Action Parkin- editie van de Pico’s Cup. son in april in Flagey Sinds enkele jaren krijgen kinde- • Verspreiding tijdens de Pico’s ren van 6 tot 13 jaar met motorische Cup in juni in SportCity problemen tijdens de Pico’s Cup de • Verspreiding tijdens de Wodies mogelijkheid om gratis aangepas- (World Osteoarthritis Day Inter- te sporten uit te proberen. Het is national Events) in september in een speciale dag die gewijd is aan Square sportworkshops (volleybal, basket- • Verspreiding tijdens de bal, boogschieten, hockey, enz.) en ENAT-conferentie (European een voetbaltoernooi. Het evenement Network for Accessible Tourism) heeft de volgende doelstellingen: ‘TAD-The Advisory Board’ in no- promoten van sport bij jongeren met vember bij Visit Flanders. een beperking, ontmoetingen mogelijk maken, diversiteit stimuleren en de jongeren enthousiasmeren voor BARRIEREFREI ERLEBEN sport en buitenschoolse activiteiten. Promotie van Brussel in “Barrierefrei visit.brussels ondersteunt dit evene- Erleben” op de Duitstalige markt. Dit ment via goodies, sponsoring, uitle- nieuwe marketingproduct omvat een nen van materiaal, advies en aanbe- vakblad, een website, pr-activitei- velingen. ten en deelname aan commerciële beurzen. Het doel van “Barrierefrei Erleben” is het promoten van toeris- BANAD FESTIVAL tische bestemmingen en aanbiedin- visit.brussels ondersteunt het pro- gen die toegankelijk zijn voor men- gramma voor de integratie van per- sen met een handicap. De feedback sonen met beperkte mobiliteit en de van deze actie is positief. Meer dan organisatie van rondleidingen die 170 contacten lieten blijken dat ze toegankelijk zijn voor personen met graag de brochure “be accessible be. beperkte mobiliteit tijdens het Brus- brussels” over toegankelijke musea sels Art Nouveau & Art Deco Festival en toeristische attracties in Brussel (BANAD) en werkt samen met Explo- wilden ontvangen. re.Brussels. Naar aanleiding van de betrokkenheid van visit.brussels bij dit project zullen in 2020 verschillende activiteiten worden aangeboden aan mensen met een handicap.

56 destination culture management & city life SYNDIGAY EUROPEAN NETWORK FOR Een project om LGBT-winkels en ACCESSIBLE TOURISM -bars in het centrum van Brussel be- (ENAT) wust te maken en te integreren werd visit.brussels is sinds 2016 lid van uitgevoerd door visit.brussels, Syn- ENAT - het Europees netwerk voor digay, AMT Concept (Brussel voor toegankelijk toerisme. ENAT heeft Allen) en de Stad Brussel, met steun als doelstelling de toegankelijkheid van verschillende bedrijven. Het van de toeristische sector te verbe- doel van dit project is om de integra- teren door de huidige kennis te con- tie van personen met beperkte mobi- solideren en de verschillende acto- liteit binnen deze etablissementen ren de kans te geven hun kennis te te verbeteren en het nachtleven in- bundelen. De organisatie heeft bij- clusiever te maken. na 200 geregistreerde leden uit 28 landen, die meer dan 150 nationale, Europese en mondiale organisaties HOSPITALITY.BRUSSELS vertegenwoordigen. visit.brussels heeft samen met de cluster hospitality.brussels een trai- In 2019 wordt een nieuw door Euro- ning georganiseerd over de toegan- pa gefinancierd ERASMUS+-project kelijkheid van toerisme, evenemen- ontwikkeld: TAD - The Ability Advi- ten en cultuur voor mensen met een sor. Het is bedoeld om studenten en beperkte mobiliteit. Deze training onthaalmedewerkers een trainings- die in mei in Sleep Well plaatsvond programma te bieden om de toegan- stelde de twee agentschappen in kelijkheid in de toeristische sector staat om hun expertise te bundelen. te verbeteren. Het programma werd in november gepresenteerd bij Vi- sit Flanders. Het gaf visit.brussels de kans om haar ervaringen op het gebied van toegankelijkheid in de toeristische sector met anderen te delen.

INTERNATIONALE ORGANISATIE VOOR SOCIAAL TOERISME (ISTO) Nauwere banden met het ISTO om vanaf 2020 een uitwisselingsplatform over toegankelijk toerisme te ontwikkelen.

destination culture management & city life 57 sport

• Door het aantal grote sportevenementen te verhogen, draagt visit.brussels bij aan de verbetering van het imago van Brussel en aan de groei van het aantal bezoekers van het Brussels Gewest • visit.brussels brengt het permanente aanbod rond het thema en de in Brussel aanwezige evenementen onder de aandacht en verspreidt deze informatie onder een gespecialiseerd en een breder geïnformeerd publiek • visit.brussels streeft ernaar om permanent contact te onderhouden met de actoren op het terrein in verband met het thema en om synergieën en samenwerkingsverbanden met en tussen de actoren te ontwikkelen om het Brusselse aanbod te verbeteren. • visit.brussels begeleidt de organisatoren in het Brussels Hoofdstede- lijk Gewest en bevordert hun contacten binnen de verschillende actieve diensten • visit.brussels promoot sportevenementen bij de inwoners van Brussel en biedt hen mogelijkheden er kennis mee te maken.

KALENDER VAN DE ONDERSTEUNDE EN BEOOGDE ACTIES IN 2019

Datum Evenement - Realisatie Sport Plaats Specifieke kenmerken Organisatie 06-01-19 7e manche AP veldrijden Veldrijden Campagne city banners 16-01-19 Loting Volleybal Atomium Organisatorische ondersteuning Europees kampioenschap volleybal Organisatie City Banners Chocolade, Smurfen Animatie Gerbaud-chocolade & Welcome bags Communicatie ondersteuning sociale netwerken en web 26-01-19 Festival de la Mer Zeilen W-S-L Rondleiding & cadeaus 29-03-19 Symposium tv-rechten Sportbusi- Zinneke-zaal 1e congres ness visit.brussels Ondersteuning organisatie plaatsen en receptie & cadeaus sprekers 01-04-19 Hockey Uccle World League Zichtbaarheidscampagne en gratis tickets voor Brusselse jongeren

58 destination culture management & city life 19-05-19 20 km Brussel verjaardag Lopen Extra activatie 40 jaar ter plaatse Receptie BIP City banners 01-06-19 Pico's Cup Gehandicap- W-S-P Zichtbaarheid, geschenken, tensport communicatieve en ondersteuning organisatie 02-06-19 Brussels MVD Movie Gewest Atletiek Film over Brussel en de MVD

09-06-19 Voetbalwedstrijd 1986 CREE Voetbal W-S-L Actie tickets en promotie Départ Tdf 06-09-19 MVD Atletiek Gifts invités Galadiner 09/09 au Europees kampioenschap volleybal Volleyball Paleis 12 City Banners 23/09/19 Activatie Vlaggen Zichtbaarheid Tickets Gastvrijheid Chocolade gasten & Welcome Packs 07-09-19 EcoTrail Lopen City Banners sept-19 Arch 2 Arch Enduroman Ultra-triatlon Londen Aankomst Parijs (rennen, zwem- men, fietsen) sept-19 RUSG Voetbal Sint-Gillis Biologisch afbreekbare poncho’s verkocht voor Stichting 26-12-19 Manneken Pis Corrida Lopen Brussel City Banners Outfits int. toernooi Kituro Rugby Schaarbeek

destination culture management & city life 59 TOUR DE FRANCE dossier ontvangen en er was ook De Stad Brussel mocht de start van In deze overeenkomst van enkele geen begroting gecommuniceerd. de Ronde van Frankrijk in 2019 or- tientallen pagina’s worden de moda- ganiseren. Deze ‘Grand Départ’ vond liteiten van de samenwerking tussen Op 19/03/2018 werd een basis- plaats in juli 2019. De eerste etappes de Stad en ASO vrij nauwkeurig be- voorstel voor samenwerking tussen van de Ronde van 2019 werden in de schreven. Deze overeenkomst omvat Stad - Gewest / BME –visit.brus- 3 gewesten van ons land gereden, een reeks contractuele verplichtin- sels voorgelegd. Deze basis voor met 2 etappes voor Brussel. gen die de organiserende stad moet samenwerking vloeit voort uit voor- naleven. De organiserende stad moet afgaande besprekingen tussen BME De Ronde van Frankrijk is een van de handelen volgens de instructies van en visit.brussels. Ze is als volgt ge- meest gewaardeerde en ook een van ASO en elke goedkeuring vooraf aan structureerd: de meest gemediatiseerde sporteve- ASO voorleggen. 1. Het Brussels Hoofdstedelijk Ge- nementen ter wereld. De Tour is gewest verklaart dat het de intentie richt op het grote publiek. België, de De Stad Brussel heeft de organisa- heeft om de Stad Brussel/BME wielersport en de Ronde van Frank- tie van de Grand Départ 2019 en de te steunen in haar eigen ver- rijk zijn nauw met elkaar verbonden. uitvoering van en de controle op de plichtingen en in hun verplich- Eddy Merckx (ambassadeur van de verplichtingen van de overeenkomst tingen met betrekking tot de Grand Départ 2019) is ongetwijfeld gedelegeerd aan BME (Brussels overeenkomst tussen ASO en de een van onze bekendste en meest Major Events vzw). Stad Brussel. Het betreft onder- gewaardeerde kampioenen ter we- steuning en samenwerking voor reld; 2019 was het jubileumjaar van Deze verplichtingen zijn in 2018 van een evenement dat door de Stad zijn eerste overwinning (50 jaar). De start gegaan, ter gelegenheid van de en BME wordt “beheerd”. Het Gele Trui vierde in 2019 in Brussel Grand Départ van 2018 in de Vendée, Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn 100ste verjaardag ... Pays de la Loire (Noirmoutier). en visit.brussels nemen geen enkele verantwoordelijkheid ASO (Amaury Sport Organisation) Op 29/08/2017 heeft de Stad Brus- voor het evenement (volledig of heeft de organisatie van de Grand sel, via haar burgemeester, de heer gedeeltelijk). Départ 2019 bij overeenkomst en Philippe CLOSE, een schriftelijk 2. Voor 2018 zal een reeks speci- tegen een vergoeding van 5 miljoen verzoek om financiële steun voor fieke acties door visit.brussels/ euro toevertrouwd aan de Stad Brus- de Grand Départ 2019 ingediend het Brussels Hoofdstedelijk sel. bij de heren Vervoort en Vanhengel, Gewest worden ondersteund of respectievelijk Minister-president uitgevoerd, zoals een promotie- en Minister van Begroting van het stand tijdens de Grand Départ, Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In een boekje voor de pers, een dit verzoek werd geen enkel gewenst promotiefilm en twee recepties. bedrag of noodzakelijke actie ver- De uitvoering ervan gebeurt on- meld. der het toezicht van BME. BME/ de Stad Brussel neemt bepaalde Op dinsdag 16/01/2018 werd in Brussel een persconferentie gehouden; de visuele identiteit van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd opgenomen in de visual, naast de logo’s van de Stad Brussel en de Ronde van Frankrijk. Op dat moment was nog geen enkel samenwerkings-

60 destination culture management & city life acties voor haar rekening, waar- Op 19/03/2018 mailde visit.brus- bij bepaalde onderdelen recht- sels de door de BME goedgekeurde streeks verband houden met de samenwerkingsbasis. Na die datum activiteiten of acties die door vi- hebben talrijke werkvergaderingen sit.brussels worden uitgevoerd. met de BME en de teams van visit. In 2019 zal het Brussels Hoofdste- brussels, en ook enkele gedachte- delijk Gewest/visit.brussels verant- wisselingen met ASO, ons in staat woordelijk zijn voor: gesteld om een gebudgetteerd sa- • Het Maison du Tour zoals hier- menwerkingsvoorstel voor 2018- onder beschreven 2019 te formuleren, dat aan de Rege- • Pers- en mediaondersteuning ring van het Brussels Hoofdstedelijk van ASO en BME zoals hieron- Gewest is gecommuniceerd, en dat der beschreven is opgebouwd volgens 6 “acties”. • Een reeks communicatieacties die inherent zijn aan of recht- Deze samenwerking is gebaseerd op streeks verband houden met de het zowel budgettair als organisato- organisatie van de Grand Départ risch ondersteunen, via visit.brus- 2019 in Brussel. Zie details hier- sels, van een deel van de acties die onder. nodig zijn voor een geslaagde uit- 4. visit.brussels zal ook meewer- voering van de Grand Départ 2019 ken aan het evenement van 2019 en van de promotiecampagne die in op basis van de verantwoorde- juli 2018 in de Vendée van start is lijkheden die verbonden zijn aan gegaan. Deze acties zijn ofwel vol- haar dagelijkse kernactiviteiten. gens afspraak door ASO opgelegd 5. Het logo van het Brussels aan de Stad Brussel, ofwel zijn inhe- Hoofdstedelijk Gewest zal op rent aan de professionele organisa- alle communicatie-elementen tie van een dergelijk evenement. worden vermeld, naast de logo’s van de Grand Départ 2019 en de Stad Brussel. Het Gewest zal daarnaast protocollair bij het evenement worden betrokken. 6. Aanwezigheid van visit.brussels/Gewest in het COPIL van het evenement. 7. Wekelijkse werkvergaderingen visit.brussels/BME. VOORSTEL VOOR SAMENWERKING - 5 ACTIES IN 2018 visit.brussels heeft de samenwerking gestructureerd in 5 effectieve “acties”. Alle acties zijn tot een goed einde gebracht, zowel kwalitatief als organisatorisch.

Deze acties hebben het mogelijk gemaakt om het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest voor het voetlicht te brengen en tegelijkertijd bepaalde vaardigheden te ontwikkelen, zoals het toeristische onthaal, de promotie van de bestemming en de ondersteuning van internationale organisaties.

2018 : • ACTIE 1 / begin juli 2018: GRAND DEPART 2018 – VENDEE, Permanentie en perscentrum / Fan Park • ACTIE 2 / eind juli 2018: AANKOMST PARIJS CHAMPS-ÉLYSÉES 2018 / Overdracht, receptie Presidentiële Tribune • ACTIE 3 / september 2018: Eat! Brussels • ACTIE 4 / september 2018: Beurs BIKE Brussels • ACTIE 5 / oktober 2018 / OFFICIËLE VOORSTELLING Ronde 2019 - Palais des Congrès Parijs

62 destination culture management & city life DISCOVER THE CITY plaatse (onthaalbureaus, Brussels card, distributienetwerken, enz.) ONDERSTEUNING VAN DE • Online B2C-campagne Vueling SECTOR Spaanse markt • Organisatie van rondleidingen • Promotie gruppenreise-navi, rond het stripthema (Stripfeest) Bus Fahrt, Bus Ziele en Club • Organisatie van rondleidingen Ziele groepsrondleidingen in de noordelijke gemeenten • Promotie van rondleidingen (Irisfeest & Brussel Welkom) in het Stadhuis: drukken van • Organisatie van rondleidingen flyers; verspreiding van flyers; op Bright brochures en promotieposters; • Organisatie van rondleidingen aanwezigheid in de Brussels op 150 jaar Tram Card; reclame in de brochure • Organisatie van rondleidingen van de Brusselse Museumraad, tijdens de 100 dagen van de en het kortingenboekje van Grand Départ en tijdens het visit.brussels. Feest van de Fiets • Organisatie van workshops voor de rondleidingensector VERKOOP INDIVIDUELE • Vereenvoudiging van de BEZOEKEN reservering van rondleidingen • Verkoop in de onthaalkantoren (kaartverkoop) en (betaalde of gratis) • Tests van rondleidingen en onlineticketing van 97 expertisemissie producten. • B2C- en B2B-informatie en • Verkoop van 252 Banad- mediaspecifieke inhoudelijke pakketten. bewerking

VERKOOP BEZOEKEN RONDLEIDINGEN: STADHUIS PROMOTIE VAN HET Raamcontract met 4 partners (13 AANBOD gidsen) voor de organisatie van • Facebook-campagne voor de 420 publieke rondleidingen, 80 rondleidingen in het Stadhuis privérondleidingen voor de Stad • Facebook-campagne voor Brussel en 65 privérondleidingen de BANAD-rondleidingen voor groepen. (internationaal pakket) • Ontwerp en verspreiding brochure aanbod Striprondleidingen • Ontwerp en verspreiding brochure rondleidingenaanbod Europese wijk • Promotie bij bezoekers ter

destination culture management & city life 63 GREETERS: PROMOTIE VAN HET AANBOD • Digitale publiciteits- en conversiecampagne in de Routard (03/04 - 15/05/2019)): 9056 pageviews en 8340 unieke bezoeken. Gemiddelde doorgebrachte tijd 2’49’’: uitstekend • Opname van een video in Watermaal-Bosvoorde met een Greeter op de fiets. Conversiecampagne, ontdekking van wijken, mogelijkheid voor rondleidingen op de fiets. • Realisatie van verschillende video’s, publiciteits- en conversiecampagne op sociale netwerken om verschillende doelgroepen (verschillende leeftijden, expats, jongeren, NL/FR/EN) te bereiken. • Organisatie van de International Greeter Day met de Greetersgemeenschap. • Organisatie van ontdekkingen van Brussel (culturele plaatsen, verschillende wijken, enz.) ) en van een teambuilding voor het team van Greeters. • Ontdekking van Brusselse culturele plaatsen: La Fonderie, experience.brussels. • Samenwerkingen met de Europese instellingen: Vé- lomai - fietstochten voor ambtenaren, presentaties voor stagiairs (Europese Commissie, Europees Par- lement, Raad e.d.), stand op de Opendeurdag, zichtbaarheid op Discover EU, greet voor EPSO, interview en focus op een Greeter-ambtenaar binnen de instellingen in de nieuwsbrief van de Europese Commis- sie, verspreiding van folders in de welcome packs voor stagiairs enz. • Samenwerking met het tijdschrift The Bulletin en bepaalde Brusselse musea: organisatie van bezoeken voor expat-lezers in Schaarbeek (bezoek aan Schaarbeek + Train World), Jette (bezoek van Jet- te + ADAM design museum), Molenbeek (bezoek aan Molenbeek + MIMA), Vorst (bezoek aan Vorst + WIELS). • Ontvangst van Erasmus in samenwerking met St-Louis, Francisco Ferrer en de VUB. • Greeters voor de HoReCa-sector in samenwerking met de Quality Academy. • Samenwerking met de ontvangsten en Coucou Brus- sels. • Ontwikkeling van content op Instagram en storytel- ling. • Rebranding met het nieuwe logo van de International Greeters Association.

64 destination culture management & city life CINÉMA FILMOPNAMES • 309 ondersteunde projecten. filmoffice • 1311 draaidagen (beste prestatie sinds het begin van onze statis- De afdeling screen.brussels film tieken in 2007). commission heeft de taak om het • Enkele internationale persoon- maken van opnames in het Gewest lijkheden die in de regio films te vergemakkelijken en het Gewest hebben opgenomen: de actrices te promoten als aantrekkelijke Karin Viard, Monica Belluci en locatie voor binnen- en buitenlandse Marion Cotillard, de acteurs Oli- producties. Daarom neemt ze deel aan vier Gourmet, Elie SemounAdam grote filmevenementen in de sector, Driver, Gérard Depardieu en Be- zowel in het buitenland als in Brussel, noît Poelvoorde en de regisseurs waar ze onder meer de internationaal Leos Carax en Bas Devos. gerenommeerde festivals ondersteunt. • Betere geografische spreiding, met minimaal 2 projecten in elk van de 19 gemeenten. PROMOTIE EN EVENEMENTEN • Toename van het aantal projec- • Promotie van het imago van ten met een potentieel sterke im- Brussel tijdens grote internati- pact in termen van imago, zoals onale evenementen (Berlinale, speelfilms en series. Filmfestival van Cannes, Film- festival Venetië). • Promotie van het Gewest als aan- BIFFF trekkelijke locatie voor filmopna- 37ste editie van het unieke Festival men (slogan Brussels, Queen of van de Fantastische Film (BIFFF), locations). een festival met een gevestigde in- • Relaties met de 19 gemeenten: ternationale reputatie en bijna 900 organisatie van een rondetafel- ingezonden films. In 2019 bezochten gesprek “filmopnames”. meer dan 150 internationale gasten, • Voortzetting van initiatieven ruim 200 journalisten en meer dan voor eco-verantwoordelijke film- 50.000 toeschouwers het festival! opnames en ‘green shooting’. De zichtbaarheid van visit.brussels • Promotie van films en series als partner wordt ook verzekerd door waarin Brussel voorkomt (Ghost de aanwezigheid van het BIFFF op Tropic in Cannes, Unité 42 - alle toonaangevende internationale tweede seizoen, Undercover - festivals voor Fantastische Films ter tweede seizoen, Black-Out enz.). wereld. • Steun voor voorvertoningen van films die in de regio zijn opgenomen (Duelles, Lola vers la mer, enz.). • Steun voor filmfestivals die in de regio worden georganiseerd: BIFFF, BSFF, Elles tournent/Da- mes draaien, BRIFF, enz.

destination culture management & city life 65 AGENDA.BRUSSELS EN CULTURELE COMMUNICATIE agenda, ontwikkeling en promotie agenda.brussels

In april 2018 hebben het Brussels Hoofdstedelijk Ge- Versterking van het team west, de Federatie Wallonië-Brussel, de Vlaamse Ge- meenschap, de Franse Gemeenschapscommissie (CO- Indiensttreding van een voltijdsmedewerker begin 2019: COF) en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) Coördinator culturele communicatie tijdens de Interministeriële Conferentie voor Cultuur toegezegd dat ze in het kader van de promotie van het Indienstreding van een medewerker voor 3/5-functie culturele aanbod in het Brussels Gewest nauwer gaan eind 2019: Adviseur digitale content samenwerken en dat ze een gemeenschappelijke culturele communicatiestrategie zullen ontwikkelen om de internationale ambitie van Brussel als culturele stad te DE WEBSITE VAN AGENDA.BRUSSELS versterken. KRIJGT EEN MAKE-OVER! Naar aanleiding van de samenwerkingsovereenkomst Naar aanleiding van dit besluit werd agenda.brussels van 2018, en op basis van de aanbevelingen van RAB/ officieel het referentiemerk en de referentiewebsite voor BKO, zijn de ergonomie, de grafische aspecten en de toe- culturele communicatie in het Brussels Hoofdstedelijk gankelijkheid van de website verbeterd met het oog op Gewest; visit.brussels kreeg de opdracht om een ge- de herpositionering in een algemene context van opti- meenschappelijke culturele communicatiestrategie voor malisering van de culturele communicatie. Brussel te ontwikkelen. Planning : De vereniging werkt aan de invoering van een culturele • 05/18 – 06/19: ontwikkeling van de nieuwe website communicatiestrategie die aangepast is aan de Brus- • 06/19: interne gebruikerstesten selse realiteit en beantwoordt aan de behoeften van de • 08/19: nieuwe site is technisch operationeel culturele sector. In dat verband vervult ze een regierol in • 09/19: de officiële lancering van de site de communicatie van de culturele activiteiten in Brus- sel. Die strategie wordt uitgewerkt in samenspraak met Het doel is: het Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) en het Brussels • De site zo toegankelijk mogelijk te maken voor zo- Kunstenoverleg (BKO), in nauwe samenwerking met een veel mogelijk mensen (+ anysurfer) groot aantal Brusselse culturele operatoren. • Het culturele aanbod op agenda.brussels aantrekkelijker en informatiever te maken voor de eindge- Agenda.brussels wil het grote publiek en de culturele bruiker, de participatie te stimuleren en de gebrui- actoren in Brussel een volledig overzicht bieden van het kers aan te moedigen een breder cultureel aanbod te culturele aanbod in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ontdekken dat over taal- en gemeenschapsgrenzen in het Frans, Nederlands en Engels. De site heeft ook als heengaat. doelstelling om de verschillende instrumenten voor cul- • De uitwisseling van gegevens tussen visit.brussels turele communicatie van de gemeenschappen, gemeen- en de Franstalige en Nederlandstalige actoren op schapscommissies en gemeenten te voeden, evenals de het gebied van culturele communicatie, de Gemeen- open gegevens van het Centrum voor Informatica van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

66 destination culture management & city life schappen, de Gemeenschaps- 3. Redactionele strategie de operatoren geleverde inhoud te commissies en de 19 gemeenten • Volledigheid: database van verrijken, algemene artikelen over van het Brussels Hoofdstedelijk ALLE culturele evenementen de culturele actualiteit te publiceren Gewest te optimaliseren. • Uitgebreide redactionele richten inhoud uit de Brusselse media lijn te verspreiden door middel van het De nieuwe front-end richt zich op de • Positionering: minder institutio- aangaan van samenwerkingsverban- gebruikerservaring, door het raad- nele en formele toon, bereidheid den. plegen per smartphone te vergemak- om een taalgebruik en frasering kelijken, de anysurfer-standaarden te ontwikkelen die in lijn is met CONCRETE ACTIES te respecteren en zoekopdrachten te de culturele wereld optimaliseren met behulp van recen- • Geoptimaliseerde conversietun- Herschrijven en verrijken van de te en beproefde tools zoals Algolia. nel met online winkelen door de culturele operatoren aange- Daarnaast is Arsene50.brussels, • Herverzekering (institutionele leverde inhoud de last-minute ticketdienst, geïnte- site, partnerschappen, neutrali- greerd. teit, enz.) Ontmoetingen met de media en operatoren die zich in Brussel bezighou- De 4 pijlers van de nieuwe digitale 4. Functionele verrijking den met culturele communicatie om strategie: • Verbetering van de interne zoek- redactionele of multimediale inhoud machine van de site te verkrijgen en/of te delen. 1. Ergonomische optimalisatie • Integratie in persoonlijke agen- Zie bijlage professionele kalender: • Vereenvoudiging van de inde- da vanaf mobiel (toevoeging aan Be Culture, BRUZZ, BX1, IPM, Lan- ling in rubrieken de agenda van de smartphone) wy, Muntpunt, Rossel, RTBF, Super- • Optimalisatie van de formulering • Optimalisatie van het telefoon- miro, tonight.brussels, enz. en de titels van de categorieën boek • Verticale (scrollen) en horizon- Publicatie van redactionele artike- tale (swipen) crossnavigatie len: [Netflix-like] NIEUWSBRIEF AGENDA. • 09/19: Strips in Brussel • Gedifferentieerde mobiele & BRUSSELS: NIEUW • 10 > 11/19: Wat valt er te bele- desktop-ervaringen GRAFISCH ONTWERP ven in de universitaire wijk? • Diepgaande optimalisatie van Naar aanleiding van de nieuwe • 12/19: Jazz in Brussel - Jaz- het CMS vormgeving van de website agenda. zuary brussels wilde visit.brussels de gra- 2. Gebruikersgerichte/UX-strategie fische vormgeving van de nieuws- • De internetgebruiker staat cen- brief van agenda.brussels herzien traal om de nieuw ingevoerde identiteit • Het begrip “zoeken en vinden consistent te communiceren. van de parel” in de complete database De ontwikkeling van een originele- • Invoering van een verlanglijst re, meer kwalitatieve inhoud voor de • Catalogus van evenementen website agenda.brussels waarbij de functie ‘filteren en sorteren’ aan de wensen van de Naast deze technische veranderin- internetgebruiker wordt overge- gen is een originelere, meer kwalita- laten tieve inhoud ontwikkeld, met name • Inclusief: toegankelijkheid en om de vindbaarheid van de site te Anysurfer-navigatie verbeteren. Het doel is om de door

destination culture management & city life 67 DE ONTWIKKELING VAN DE DATABASE De database agenda.brussels bevat informatie over culturele evenementen (concerten, voorstellingen, tentoonstellingen en andere culturele evenementen die openstaan voor het publiek) en instellingen (plaatsen en organisatoren: theaters, musea, culturele centra, culturele operatoren, enz.).

Er is een strategie uitgewerkt om de database agenda.brussels als uniek toe- gangskanaal voor het volledige Brusselse culturele aanbod te versterken en om het gebruik van de gegevens door derden te bevorderen om op die manier de verspreiding van het culturele aanbod te maximaliseren.

De database wordt gevuld door de culturele sector en de organisatoren van evenementen via • Een coderingsformulier dat beschikbaar is op het extranet (1881 actieve gebruikers) • Geautomatiseerde gegevensstromen afkomstig van grote culturele operatoren. De invoer van deze gegevens is met name ontwikkeld voor:

• Ancienne Belgique • Cinema Palace • Théâtre Marni • Beursschouwburg • Koninklijk Circus • De Munt • Kruidtuin • deBuren • Muntpunt • BOZAR • Flagey • Nationaal Theater • Brussels Expo • De Hallen van Schaarbeek • VGC – N22 • Cinematek • Kaaitheater • Cinema Aventure • Kinepolis • Cinema Nova • KVS (tijdelijk opgeschort)

Een export van gegevens van agenda.brussels is opgezet met de volgende partners:

• Arsene50.brussels • Gemeente Sint-Gillis (in ontwikke- • Passeport365 • Article27 ling) • perspective.brussels • be.brussels • Gemeente Ukkel (in ontwikkeling) • Plurio Net • BX1 (in ontwikkeling) • Gemeente Watermaal-Bosvoor- • Pointculture • Brusselslife.be de (in ontwikkeling) • Publiq (evenals de partners van Pu- • Gemeente Anderlecht • Brusselse Museumraad bliq: BRUZZ, Muntpunt, e.d.) • Gemeente Oudergem • Culture.be • STIB • Gemeente Etterbeek (in ontwikke- • Demandezleprogramme • visit.brussels ling) • IGOTO • marolles.brussels (in ontwikkeling)

Bovendien is de database van agenda.brussels gratis toegankelijk via open data op de website opendatastore.brussels van het CIBG.

68 destination culture management & city life SAMENWERKING MET DE Optimalisatie van de gegevensex- SAMENWERKING MET DE 19 CULTURELE OPERATOREN port: bv. invoering van een nieuw GEMEENTEN formaat voor gegevensuitwisseling visit.brussels ontwikkelt voortdu- met Publiq visit.brussels vervolgt en ontwikkelt rend de invoer van gegevens in de de partnerschappen met de 19 Brus- database van agenda.brussels via Organisatie van informatiesessies selse gemeenten om een betere kwa- het solide Brusselse netwerk van of coderingstrainingen voor de liteit en een ruimere verspreiding culturele centra, gemeenschapscen- nieuwe partners van de informatie te garanderen. tra, cultuurhuizen, bibliotheken, ver- • 18/03/19 presentatie van agen- enigingen, enz. da.brussels aan het netwerk La De gedachte is dat de 19 gemeen- Concertation ten zich ertoe verbinden om agen- CONCRETE ACTIES • 3/04/19 presentatie van agenda.brussels te gebruiken als enig da.brussels aan de partners van kanaal voor het indienen van het Nieuwe partners benaderen arsene50.brussels culturele aanbod in het Brussels Ontmoetingen met communicatie- • 9/05/19 training agenda.brus- Hoofdstedelijk Gewest. agenda. verantwoordelijken en analyseren sels bij de VGC brussels wordt voor de 19 Brussel- van mogelijke samenwerkingen • 2/12/19 presentatie van agen- se gemeenten dus de leverancier • Zie bijlage Professionele kalen- da.brussels aan het P.O.C.-net- van alle gegevens betreffende de der werk. Brusselse evenementen. • Ingebruikname van een nieuwe geautomatiseerde import met visit.brussels belooft om elke Brus- het Théâtre Marni selse gemeente gratis en recht- • Analyse van een nieuwe in- streeks toegang te verlenen tot voerstroom met Wolubilis haar database. Op die manier zal elke gemeente de gestructureerde De culturele operatoren ontmoeten gegevens die voor haar van belang die al gebruik maken van agenda. zijn, kunnen opvragen om ze via de brussels nodige IT-ontwikkelingen te integre- Optimalisatie van geïmporteerde ge- ren in haar verschillende communi- gevens: catiekanalen (website, applicaties, • Zie bijlage Professionele ka- publicaties, enz.). Het doel van deze lender: bijv. BOZAR, Hallen van aanpak is om het delen van inhoud Schaarbeek en het geïntegreerde beheer van de informatieverzameling te stimule- Een auteursrechtelijke overeen- ren. Door gebruik te maken van de komst laten ondertekenen door de database agenda.brussels zullen de partners waarmee een automatische culturele operatoren in elke gemeen- datastroom is opgezet te rechtstreeks content leveren aan de website van hun gemeente en Versterking van het gedeelde merk zullen ze profiteren van een betere agenda.brussels: sluiten van een verspreiding van hun programma via overeenkomst waarbij de verschil- de eigen websites van visit.brussels lende gebruikers zich ertoe verbin- en, eventueel, via de vele externe den het merk agenda.brussels te ver- websites die door agenda.brussels melden en/of te verwijzen naar de “gevoed” worden, zoals PointCulture, referentiesite www.agenda.brussels Publiq, enz.

destination culture management & city life 69 CONCRETE ACTIES COMMUNICATIECAMPAGNE | brochure in het Frans Presentatie van de nieuwe opdracht versterking van agenda. • Nederlands Limb. (Maas- van visit.brussels op het gebied van brussels als herkenbaar en tricht): 25.000 exemplaren | culturele communicatie gemeenschappelijk merk door brochure in het Nederlands • 13/02/19: ronde tafel van de te wijzen op de uitgebreide • Nord-Pas de Calais/Rijsel Schepenen voor Cultuur en Toe- culturele agenda Artois Henegouwen: 30.000 risme exemplaren | brochure in het • 9/10/2019: Conferentie van Een sterke, aantrekkelijke en co- Frans Burgemeesters herente merkidentiteit wordt op- • Onthaalkantoren visit.brussels • 11/12/2019: ronde tafel van de gebouwd om het bestaande merk • Frans: 8000 exemplaren Schepenen voor Cultuur en Toe- “agenda.brussels” te versterken als • Nederlands: 5.000 exempla- risme toonaangevend merk voor het gro- ren • Feb. tot dec. 2019: Individuele te publiek en als hét merk voor de • Engels: 24.500 exemplaren ontmoetingen met de verant- Brusselse culturele communicatie • De culturele agenda van de on- woordelijken voor cultuur en dat naar de uitgebreide culturele derlegger met stadsplan communicatie van elke gemeen- agenda verwijst. • De digitale culturele agenda op te (zie bijlage Professionele ka- Er werd een communicatiecampag- de schermen van Belgian Pos- lender) ne opgezet om het merk agenda. ters brussels te versterken als het her- • Koekelberg, Keizer Karellaan Opzetten van partnerschappen met kenbare en gemeenschappelijke (toegang Brussel E40) de 19 gemeenten van het Brus- merk dat verwijst naar de officiële • Ukkel, Calevoet/Alsemberg- selse Gewest. Zes gemeenten zijn culturele agenda. Het doel is om het sesteenweg al akkoord gegaan en hebben een merk agenda.brussels beter bekend • Oudergem, Delta (toegang overeenkomst ondertekend voor de te maken en te verankeren bij het Brussel E411) ontsluiting van de gestructureerde grote publiek. • Anderlecht, Bergensesteen- gegevens van agenda.brussels om weg (tegenover Ikea) deze te integreren in de verschillen- CONCRETE ACTIES • Flagey (tijdelijk buiten wer- de communicatiekanalen van de ge- Sinds september 2019, met de lan- king) meenten: cering van de nieuwe website van • Op 26/09 werd een persbericht • Anderlecht - opgezet agenda.brussels, is overeengeko- verstuurd om de nieuwe website • Oudergem - opgezet men dat de communicatiedragers van agenda.brussels aan te kon- • Etterbeek - in ontwikkeling van visit.brussels die culturele ac- digen • Ukkel - in ontwikkeling tiviteiten promoten een onderteke- • Tegelijkertijd werden verschil- • Sint-Gillis - in ontwikkeling ning van agenda.brussels moeten lende advertenties aangekocht • Watermaal-Bosvoorde - in ont- vermelden. Het gaat met name om: bij een aantal media, zoals: Ros- wikkeling • Banners sel, IPM Group, The Bulletin, Le • Persbanners Petit Futé en Nouvelles de danse • Seizoensbrochures EVENTS • Op 2/10 werd in de B2B-nieuws- • Distributienetwerk BHS brief ‘Culture & City Life’ van vi- Culture & Promotion sit.brussels de nieuwe website • Brussel: 94.000 exemplaren | van agenda.brussels aangekon- brochure in het Engels digd • Vlaanderen: 56.000 exempla- • Er werd een digitale commu- ren | brochure in het Neder- nicatiecampagne opgezet om lands de website agenda.brussels te • Wallonië: 41.000 exemplaren promoten, het aantal bezoeken

70 destination culture management & city life te verhogen en de verblijfsduur een gemeenschappelijke culturele communicatie in brussel op de site te verlengen. Om dit doel te bereiken is het noodza- Overlegcomité “Culturele communicatie” kelijk om gebruik te maken van technieken voor webredactie In overeenstemming met de aanbevelingen in de samenwerkingsnota “ge- (SEO - Search Engine Optimi- meenschappelijke culturele communicatiestrategie voor Brussel/agenda. sation) en digitale campagnes brussels” (april 2018) heeft visit.brussels verschillende acties opgezet om voor media-aankoop (SEA - Se- het overleg te structureren en de samenwerking te optimaliseren. arch Engine Advertising). Voor de SEA-campagne van 12/19 > Er is een overlegcomité opgericht dat elk kwartaal bijeenkomt, waarin de 01/20 gaat het meer bepaald om: belangrijkste Brusselse actoren op het gebied van culturele communicatie • De pagina’s taggen en de zijn vertegenwoordigd: Brussels Kunstenoverleg, BRUZZ, BX1, Muntpunt, Google Analytics-rapportage PointCulture, Publiq, Réseau des Arts à Bruxelles, RTBF, visit.brussels, VRT configureren & Federatie Wallonië-Brussel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Franse en • Aanmaken van Google Ads- Vlaamse Gemeenschapscommissies, Franse Gemeenschap, Commissie van en Facebook-accounts de Vlaamse Gemeenschap en Vlaamse Gemeenschap. Het comité is op 4 juni • Creatie van doelgroepen en 24 september 2019 bij elkaar gekomen. Het doel is om een gezamenlijk • Bannerontwikkeling traject te ontwikkelen naar een gemeenschappelijke culturele communica- • Creatie van digitale campag- tiestrategie voor Brussel, namelijk: het overleg optimaliseren, synergieën nes voor media-aankoop stimuleren en concrete partnerschappen ontwikkelen.

De rondetafelconferentie van 4 juni 2019 was gericht op: Kerncijfers van agenda.brussels • Presenteren van en herinneren aan het historisch overzicht: Cijfers: Google Analytics: • RAB/BKO-dynamiek en het cultuurplan (2009) • 1.497.637 sessies (tot • 6e staatshervorming (2014) 31/10/2019) • Interministeriële Conferentie voor Cultuur (2018) • Gebruikers: 1.008.076 (tot • Nieuwe opdracht voor visit.brussels op het gebied van culturele 31/10/19) communicatie • Page views: 4.001.936 (tot • Presenteren van de rol in culturele communicatie van alle aanwezige ac- 31/10/19) toren • Database: 19.050 evenementen • Vaststellen van de prioriteiten die moeten worden behandeld voor een (tot 31/10/2019) gemeenschappelijke culturele communicatie in het Brussels Gewest • Thematische nieuwsbrie- • Vaststellen van de projecten en thema’s van samenwerking voor de ko- ven: 82.992 abonnees (tot mende jaren 31/10/2019) • Het definiëren van een thema voor het eerste netwerkevenement: cultu- • Facebook-pagina: 48.699 likes | rele communicatie met de jongere generaties - Youth For Culture 50.439 volgers De rondetafelconferentie van dinsdag 24 september 2019 was gericht op: • De voortgang van de strategische doelstellingen presenteren: de nieuwe website van agenda.brussels • Het programma voor het netwerkevenement – Youth For Culture laten va- lideren • De agenda voor de volgende rondetafelconferentie vaststellen

destination culture management & city life 71 Namiddag van bezinning en co-creatie “Youth for Cultu- Middagprogramma Youth For Culture re” • Realisatie en presentatie van de resultaten van een kwalitatief onderzoek naar de culturele communica- Tijdens de eerste rondetafel van het overlegcomité “cul- tie gericht op jongeren en de culturele participatie turele communicatie” (4/06/19) werd de culturele com- van jongeren in Brussel. municatie gericht op jongeren en de culturele partici- • Keynotes patie van jongeren aangemerkt als een prioritair thema • De generaties Y, Z en Alpha voor de Brusselse culturele sector. Naar aanleiding van • Jeugdcultuur en toekomstige trends (2030) dit verzoek heeft visit.brussels, in samenwerking met • Rondetafelgesprekken RAB/BKO, op dinsdag 26 november 2019 een middag • Presentatie van de verschillende projecten/ontwik- van bezinning en co-creatie georganiseerd. Dit evene- kelde ideeën ment markeerde de start van het initiatief “Youth For • Netwerkborrel Culture”, een proces van co-creatie tussen de culturele sector en de jongere generaties.

Het evenement werd bijgewoond door vertegenwoordigers van de volgende instellingen: • Instellingen van de rondetafel Culturele Commu- nicatie: Brussels Kunstenoverleg, BRUZZ, BX1, Muntpunt, PointCulture, Publiq, Réseau des Arts à Bruxelles, RTBF, visit.brussels, VRT & Federatie Wal- lonië-Brussel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Fran- se en Vlaamse Gemeenschapscommissies, Franse Gemeenschap, Commissie van de Vlaamse Gemeen- schap en Vlaamse Gemeenschap • Deskundigen: Trendwolves, Wiels, vzw Toestand, Lasso, Activ’Ados, Museomix, Brussels Studies In- stitute, 20Something • Jongeren: Ambassadeurs van maatschappelijke zelfexpressie

72 destination culture management & city life P.O.C.-netwerk

In het kader van de gemeenschappelijke culturele communicatiestrategie voor Brussel heeft agenda.brussels de krachten gebundeld met Be Culture om samen het P.O.C.-netwerk (Press Officers for Culture) te beheren. Op die manier kunnen uitwisselingen op sectoraal niveau worden gestimuleerd. Het P.O.C.-netwerk is meer dan 10 jaar geleden door het communicatiebureau Be Culture opgericht. Het komt elk kwartaal bijeen en vertegenwoordigt ongeveer 60 Brusselse culturele organisaties, 25 niet-Brusselse organisaties en een dertigtal onafhankelijke professionals op het gebied van culturele communicatie.

• Be Culture • Kaaitheater • Parcours asbl • Beursschouwburg • Kunstenfestivaldesarts • PointCulture • Kruidtuin • KVS • RAB/BKO • BOZAR • La Charge du Rhinocéros • ROSAS • BRAFA • La Concertation • RTBF • Brussels Museums • De Hallen van Schaarbeek • SparkleBox • Brussels Philharmonic • La Maison du Spectacle – La • Theater Le 140 • CARACAScom Bellone • Théâtre de la Vie • Centre Wallonie-Bruxelles • De Munt • Théâtre de Poche • Cinematek • De Stad Brussel • Théâtre Royal des Galeries in • Comédie Claude Volter • Magic Land Théâtre Brussel • Brusselse Circusschool • Les Brigittines • Théâtre des Martyrs • Espace Catastrophe • Les lundis d’Hortense • Koninklijk Theater Warandepark • Espace Magh • Les Riches Claires • Théâtre Le Boson • Filem’On • Moussem Nomadisch Kunsten- • Théâtre le Rideau de Bruxelles • Flagey centrum • Théâtre Les Tanneurs • Boghossian Stichting - Villa Em- • Muntpunt • Nationaal Theater pain • Museum van Elsene • Théâtre Océan Nord • Growfunding • Joods Museum van Brussel • Théâtre Varia • Hiros • Museum van de Stad Brussel • visit.brussels • Jeunesses Musicales • Muziekpublique • Wolubilis • Bruxelles

De betrokkenheid bij het P.O.C.-netwerk stelt agenda.brussels in staat zijn rol als bemiddelaar/netwerkfacilitator te ontwikkelen en het overleg tussen de verschillende actoren en tussenpersonen die actief zijn in de culturele communicatie te versterken. Op die manier worden synergieën gestimuleerd, samenwerkingen ontwikkeld en de communicatie van het Brusselse culturele aanbod geoptimaliseerd.

De eerste bijeenkomst van het P.O.C die samen werd georganiseerd door Be Culture en agenda.brussels vond plaats op maandag 2 december 2019 in BOZAR.

Op het programma: • Voorstelling van de mede-organisatie van de volgende P.O.C.-vergaderingen door Be Culture en agenda.brussels • Keynotes: Hakima Darmouch , Culture RTBF • Netwerken

destination culture management & city life 73 arsene 50 : ontwikkeling en promotie

Acties en ontwikkelingen 2019

Organisatie van een Arsene50-ontbijt (03/04/2019): tig nieuwe culturele actoren verwelkomen. En bovendien we hebben onze culturele partners uitgenodigd voor een kregen we op die manier de mogelijkheid onze aanbie- ontbijt om onze nieuwe Arsene50-website en de ver- dingen en voorgestelde categorieën veelzijdiger te ma- koopontwikkelingen te presenteren. Voor de verschillen- ken. Bijvoorbeeld: minicruises in Brussel en omgeving, de partners was het daarnaast een goede gelegenheid gastronomische wandelingen, enz. om elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. Nieuw visueel communicatieplan met advertentiebijla- Rubriek over de evenementen op Arsene 50 (sinds gen in de geschreven media zoals The Bulletin, het sup- 09/05/2019): in het kader van de Culturele Agenda pre- plement ‘Arts de la scène’ van de kranten La Libre en Le senteren we een tweemaandelijkse radiorubriek op Ra- Soir, BRUZZ, e.d. En ook de voorbereiding en lancering dio Campus. Het doel is om de verschillende evenemen- van een digitale campagne in de vorm van een video die ten en aanbiedingen te presenteren die via de website zal worden uitgezonden in bioscopen en op de sociale van Arsene 50 worden verkocht. netwerken. We hebben onze marktverkenning naar nieuwe partners opnieuw geactiveerd. Hierdoor konden we meer dan der-

Kerncijfers Arsene 50:

Totaal aantal verkochte plaatsen: 44.076

74 destination culture management & city life ONTHAALKANTOREN

BROCHURES EN GIFTS ONTHAAL- bevatte namelijk ideeën voor restau- gebieden: JC Decaux Airport, Metro- KANTOREN rants, bars en winkels en bood inspi- store/MIVB en NMBS/Clearchannel ratie voor het Brusselse erfgoed. Diverse brochures zijn te koop in de Exploitatie onthaalkantoren van visit.brussels: Productie en uitvoering De planmachines zijn gekalibreerd be.welcome, be.bike, thematische mi- Na een aanbesteding kreeg het Zwit- om de gehele diversiteit van de Brus- niplannen, de City Map. serse bedrijf Josstech de opdracht selse miniplattegronden te kunnen om de planmachines te produceren. verwerken. Deze themaplattegron- PLANMACHINES Deze machines zijn op maat gemaakt den werden door de dienst Culture op basis van het formaat van de mi- & City Life van visit.brussels uitge- Projectbeschrijving en voornemens niplattegronden die al enkele jaren werkt. De gekozen thema’s horen tot Het project werd in 2015 gelanceerd in Brussel bestaan en die een credit- het Brusselse DNA: Jazz, Surrealis- en omvatte de ontwikkeling en in- cardformaat hebben. De planmachi- me, Art Nouveau & Art Deco, Strips, voering van een netwerk van Brus- nes werden door de firma Kuehne + Kuifje, Marc Sleen, Brel, Victor Hugo, selse automaten voor stadsplatte- Nagel vanuit Zwitserland naar Brus- Karel V, Brusselicious, Europa, Shop- gronden op strategische locaties. De sel vervoerd. De installatie van de ping, Green, Sport, LGBT, Brussels automaten verspreidden zowel alge- planmachines werd verzorgd door de for Kids, enz. mene plattegronden van Brussel als firma Mozer. themaplattegronden die interessant De miniplattegronden waren be- zijn voor de bestemming, zoals Strip- De apparaten zijn geplaatst op sites schikbaar in de onthaalkantoren van verhalen of Art Nouveau. die veel bezoekers trekken: visit.brussels en via de planmachi- • Luchthaven van Brussel-Natio- nes van het project. Dit netwerk is ontwikkeld zodat toe- naal/Zaventem in de aankomstzo- risten dag en nacht hun weg kunnen ne (Bagagebanden). Op een plek Einde van het project en ontmante- vinden in Brussel, zelfs wanneer de waar toeristen tijd hebben omdat ling van de machines toeristische informatiepunten zijn ze op hun koffers wachten De laatste twee jaar zijn sterk ge- gesloten zijn of op plaatsen waar • Station Brussel-Zuid (twee ap- kenmerkt door de opkomst van een geen fysiek informatiepunt is. paraten), het belangrijkste inter- groene golf. Deze golf ging gepaard Het doel van het project was het ver- nationale station van het land en met een verandering van de politieke beteren van het onthaal en de erva- Station Brussel-Centraal (één ap- verhoudingen in Brussel na de ge- ring van bezoekers die in Brussel paraat), het belangrijkste station meentelijke en gewestelijke verkie- aankomen en rondlopen. van het land qua aantal passagiers zingen en met een bewustwording • In de belangrijkste metrostations bij de vereniging van haar verant- Het was zowel op nationale als inter- van het Brusselse Gewest: Heizel, woordelijkheid voor het milieu. visit. nationale bezoekers gericht. Elke au- De Brouckère, Rogier, Naamse- brussels wil zich inzetten voor een tomaat beschikte over maximaal 14 poort en Beurs duurzame aanpak door het aantal verschillende themaplattegronden • En tenslotte in het belangrijkste afdrukken van haar promotie-instru- waarin meerdere onderwerpen wer- winkelcentrum van de hoofdstad: menten te verminderen. Aangezien den behandeld die voor de hoofd- City 2. de voorraad miniplattegronden was stad als zeer belangrijk gelden. Via opgeraakt, besloten we om te stop- de themaplannen wilde visit.brus- Voor al deze locaties is een partner- pen met dit soort drukwerk en ons sels er ook voor zorgen dat de bezoe- schapsovereenkomst en een akkoord te richten op meer milieuvriendelijke kers Brussel op een originele manier over een financiële bijdrage afge- formaten door tegelijkertijd het aan- zouden ontdekken Elke plattegrond sloten met de beheerders van deze tal afdrukken te verminderen en de

destination culture management & city life 75 digitalisering van communicatieka- STATISTIEKEN & TELLINGEN nalen te bevorderen. In juli 2018 werd een systeem om Omdat de planmachines niet meer bezoekers te tellen geïnstalleerd in geschikt waren voor de printforma- de onthaalkantoren (Grote Markt en ten waar visit.brussels nu voor kiest, Bip). Het systeem maakt het moge- heeft de firma Mozer ze in mei 2019 lijk nuttige informatie te verzamelen ontmantel om het beheer en gebruik van de onthaalkantoren te verbeteren en om BRUSSELSE VOORWERPEN EN op basis van de geregistreerde gege- SOUVENIRS vens rapporten op maat te genereren en bezoekstatistieken op te stellen In de twee onthaalkantoren worden boeken, gidsen, voorwerpen en andere kwaliteitssouvenirs te koop UNIFORMEN aangeboden. Deze artikelen houden verband met thema’s die door visit. De Tourism Advisors dragen het hele brussels onder de aandacht worden jaar een uniform met het stempel van gebracht. visit.brussels.

INRICHTING VAN DE ONTHAAL- TICKETINGSYSTEEM KANTOREN GROTE MARKT visit.brussels concentreert haar pro- Installatie van een wachtrijbeheer- motie op twee seizoenen: de winter systeem in het onthaalkantoor op de en de zomer: de onthaalkantoren Grote Markt. krijgen daarom de kleuren van deze twee seizoenen. ONTHAAL EN EXTERNE OPDRACH- TEN PERSCLUB

Het CNA (Center for Networking Al- liance) beheert sinds 2011 de Press Club Brussels Europe. Het doel van deze Club is om een dynamisch platform te bieden voor ontmoetingen en dialoog tussen journalisten en vertegenwoordigers uit de sociaal-culturele, economische, wetenschappelijke, diplomatieke en politieke wereld. visit.brussels werkt samen met het CNA om het imago van Brussel te ontwikkelen en te promoten en om Brussel te presenteren als het belangrijkste communicatieknooppunt in Europa.

76 destination culture management & city life EXPOSITION

HELPERS TENTOONSTELLING Daarnaast waren we ook zichtbaar in de vrijetijdsbrochures (365.be, In juli en augustus breidt visit.brus- COMMUNICATIE EXPO Riebedebie) en in uitgaven voor sels het onthaal van toeristen uit leerkrachten (Onderwijs en Ont- door plaats te nemen in containers In 2019 werd de zichtbaarheid van spanning, EducPass News, Efficient die door de vzw Play op verschillen- experience.brussels verzekerd op Trendy Tourism, Nationaal School- de plaatsen in de stad worden geïn- straat, in de media, op de sociale reis Magazine). stalleerd: de sfeer is ontspannen en netwerken en in het toeristische en de toeristen komen in contact met de culturele netwerk van Brussel. In Tot slot hebben we het in 2018 ge- Brusselaars. de loop van het jaar zijn er verschil- starte promotiepartnerschap met de lende evenementen georganiseerd, Brusselse Museumraad voortgezet. UITZENDKRACHTEN & STUDEN- waardoor er een uitgebreide com- Dankzij al deze inspanningen is het TEN mumnicatie kon plaatsvinden over: aantal bezoekers in 2019 met 25% • Het project Time Capsule (lan- gestegen ten opzichte van 2018. De onthaalkantoren zijn 363 dagen ceringen live op BRUZZ, ra- per jaar open, 7 dagen per week. Om diospots, persartikelen, ver- ervoor te zorgen dat de toeristen zo spreiding van flyers, affiches, goed mogelijk worden ontvangen, banners, enz.) wordt het team van onthaalmede- • De gratis toegang vanaf 1 mei ter werkers het hele jaar door uitgebreid gelegenheid van de 30ste ver- met studenten en uitzendkrachten. jaardag van het Brussels Hoofd- stedelijk Gewest • De integratie van nieuwe video’s met het thema “Brusseleir” in de permanente tentoonstelling • De Museum Night Fever in samenwerking met de Bibliotheca Wittockiana • Onze deelname aan de Brussels Museums Nocturnes in samenwerking met het MigratieMuse- umMigration

MERCHANDISING EXPO voor een originele samenwer- BIJDRAGEN (CBM, A&T, EDUC- king met Cinematek: zo ontstond PASS) Une nouvelle gamme de goodies een gemeenschappelijke peda- durables et originaux a vu le jour. gogische activiteit • Bijdrage aan de Brusselse Mu- Ils remportent un succès indéniable • Voor het eerst werd experien- seumraad (effectief lid sinds dit tant auprès des familles que des visi- ce.brussels opgenomen in het jaar) teurs en groupe. programma van het Stripfeest, • Educpass-bijdrage dankzij de tijdelijke tentoon- • Bijdrage Attractions & Tourisme EVENEMENTEN EN STAGES EXPO stelling Robbedoes en Brussel • Bijdrage Toeristische Attracties tijdens de Bezetting De agenda van onze tentoonstelling • Nog een primeur dit jaar: het ONDERHOUD VAN DE EXPO wordt gekenmerkt door evenemen- Picture! Festival. Ter gelegen- ten die de creativiteit en de diver- heid van deze eerste editie van • Allriskverzekering van de ge- siteit van het culturele en vereni- het festival, dat aan illustratie westmaquette gingsaanbod van Brussel onder de is gewijd, maakte kunstenares • Productie van specifieke be- aandacht brengen. Cécile Barraud de Lagerie in de wegwijzering voor de gewest- entreehal van de tentoonstelling maquette • De Museum Night Fever stelde het permanente fresco “FLORA • Aankoop van klein materiaal ons in staat om de rijkdom van NOVA” (drukknoppen, lampen) de Bibliotheca Wittockiana in • Ook dit jaar opende experience. de kijker te zetten. In één enkele brussels haar deuren voor Place KASSASYSTEEM, TICKETS, ENZ. avond konden de 2400 bezoe- aux enfants kers genieten van een zeer aty- • In het najaar namen we deel aan • Betaling van de licentie voor pisch artistiek programma de Brussels Museums Noctur- het kassasysteem • Het Irisfeest, dat dit jaar in het nes in samenwerking met het • Productie van toegangstickets teken stond van het 30-jarig gloednieuwe MigratieMuseum- bestaan van het Gewest, was de Migration. Animaties, muziek en aanleiding om te starten met een ontmoetingen hebben experi- periode met gratis toegang tot ence.brussels veranderd in een experience.brussels. Bovendien plaats van gezelligheid en delen, werden 9 nieuwe video’s over waar je het “Brussel van de an- buitengewone Brusselaars in de deren” kunt ontdekken. permanente tentoonstelling opgenomen Tot slot waren we aanwezig op de • experience.brussels heeft de Onderwijsbeurs en het Vakantie- Kunstberg Stage Mont des Arts salon, waar we originele animaties actief ondersteund. Deze editie hebben vertoond om de bekendheid van de stage was de aanleiding van onze activiteiten te vergroten.

78 destination culture management & city life Destination management

Association & Convention Bureau 1. OPDRACHTEN:

Art. 29 van de beheersovereenkomst 2018-2023: het Convention Bu- reau ontwikkelt de sector van de grote congressen en beurzen door zijn commerciële aanpak te richten op de Brusselse expertisecentra. Bij het binnenhalen van evenementen wordt rekening gehouden met de mogelijkheden die zij inhouden om positieve effecten voor het Gewest teweeg te brengen. Het komt erop aan een globale ontwikkelingsstrategie voor de bestemming uit te diepen. Daarvoor steunt het Convention Bureau op een intern partnerschap met de toeristische attachés van visit.brussels in het buitenland en op een extern partnerschap met onder meer impulse.brussels, Innoviris en hub.brussels.

Art. 30 van de beheersovereenkomst 2018-2023: het Convention Bu- reau zet een systeem op om de leidende expertisecentra en de sector van de internationale beurzen en congressen te observeren en te onderzoeken om zich krachtdadig te blijven profileren binnen deze sectoren, te speuren naar evenementen die naar Brussel gehaald moeten worden of er ingevoerd dienen te worden en de opkomst van nieuwe sleutelsectoren op te volgen. Dat onderzoekswerk moet gebeuren in synergie met het Research & Development-team en met onze gewestelijke partners Innoviris, impulse.brussels, Leefmilieu Brussel en hub.brussels.

Art. 31 van de beheersovereenkomst 2018-2023: de vereniging ver- leent het Gewest uitstraling en versterkt zijn internationale imago als internationale hoofdstad van beurzen en congressen.

Art. 32 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging beoogt de volgende doelgroep te bereiken: de internationale verenigingen evenals de beroepsmensen uit de ‘Meetings Industry’, en dan meer bepaald de organisatoren van congressen, beurzen, conferenties en incentives en de verschillende actoren uit die sector. CIJFERS 2019:

• Bezettingsgraad / week: 80,5% (vs. 79,6% in 2018, hetzij + 0,9 punten) • Aantal professionele bezoekers (eerste 11 maanden 2019): 1,95 miljoen (+6,65% vs. 2018) • 3,72 miljoen overnachtingen, of + 8,5% vs.2018 met Frankrijk, Duitsland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk als belangrijkste markten. • Nationale en internationale vergaderingen: 763 (op 1 na belangrijkste stad ter wereld in de UIA- ranking) • Impact op de economie: 898 miljoen euro/jaar • Impact op de werkgelegenheid: 20.040 banen • Aantal nieuwe internationale verenigingen die in Brussel zijn geregistreerd: 91 2. BUDGET & BESTEED BUDGET:

OPDRACHT 02: Steun voor specifieke missies in verband met toerisme 712.000 789.000 Total 789.000 793.764 Programma 001: Acties Begroting Aanpassing Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten 02.001.08.09.1211 B 600.000,00 637.000,00 637.000 635.404 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gewestelijke overheidsinstellingen 02.001.15.01.4140 B 52.000,00 122.000,00 122.000 128.507 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gemeenten en OCMW's 02.001.27.01.4322 B 0,00 0,00 00 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 60.000,00 30.000,00 30.000 29.852 Uitgaven Uitgaven Uitgaven Ontvangsten Ontvangsten Datum Titel Activiteit SAP Begroting Aanpassing Begroting Aanpassing Begroting Reëel

712.000 789.000 129.000 122.000 0 789.000 793.764

Algemeen 15.000 15.000 0 0 15.000 16.069 Elisabeth Van Ingelgem Werkingskosten 8 200182 15.000 15.000 200182 15.000 16.069 Convention 462.000 549.000 62.000 62.000 0 524.000 554.678 Olivier Nussbaum Bid Book & site inspection 8 200178 20.000 20.000 200178 20.000 18.703 Olivier Nussbaum Site Inspection 8 200184 0 2.000 200184 2.000 1.656 Philippo Ardito Mediaplan 8 200185 45.000 45.000 200185 45.000 46.282 Christelle Juan Congres Incubator 8 200194 110.000 130.000 200194 130.000 133.244 Antoine Mariage Congres Incubator 34 200195 60.000 30.000 200195 30.000 29.852 Virginie Lurkin MIVB 15 200189 52.000 122.000 200189 122.000 128.507 Virginie Lurkin Brussels Expo Partnerschap 3 200165 52.000 52.000 200165 Sandrine Plantoir Welcome Brussels 8 200190 30.000 55.000 200190 55.000 56.774 Sandrine Plantoir Welcome Brussels 200190 Anne Reynens Champion's Programme 8 200180 75.000 75.000 200180 75.000 72.955 Champion's Programme 3 200180 5.000 5.000 Anne Reynens Advisory board 8 200354 10.000 10.000 200354 10.000 8.456 Olivier Nussbaum Fam Trip 8 200181 25.000 25.000 200181 25.000 23.527 Antoine Mariage Inkomsten Fam Trip 3 200622 5.000 5.000 200622 Antoine Mariage Onthaalbrochures 8 200192 10.000 10.000 200192 10.000 10.647 Antoine Mariage Externe missies welcome congres 8 200455 25.000 25.000 200455 25.000 21.737 Association 235.000 225.000 67.000 60.000 0 225.000 223.016 Perrine Bowe European Association Summit - Brussel 8 200173 90.000 95.000 200173 95.000 88.536 Perrine Bowe Inkomsten European Association Summit - Brussel 3 200481 67.000 60.000 200481 Perrine Bowe European Association Summit - Parijs/Londen 8 200166 5.000 5.000 200166 5.000 4.034 Jan Lichota Virtueel plateforme/One Stop Shop 8 200174 10.000 10.000 200174 10.000 6.964 Jan Lichota Internationale alliantie en partnerschappen 8 200175 60.000 60.000 200175 60.000 63.748 Jan Lichota International Association Club 8 200456 70.000 55.000 200456 55.000 59.735

Page 1

destination association 82 management & convention 3. RECHTVAARDIGING:

ALGEMEEN:

WERKINGSKOSTEN:

De teams van het Convention & Association Bureau namen deel aan verschillende educatieve evenementen in de sector, waardoor ze internationale klanten konden ontmoeten om de aangeboden diensten te testen en te verfijnen: ICCA-workshops, ICCA-congres, ECM Sum- mer School, PCMA, ASAE. De Business Development Experts verdedigden ook verschillende kandidaturen in het buitenland.

CONVENTION BUREAU :

BID BOOK : om het congres te promoten, ook internationaal, maar ook om een deel van de kosten te dekken die verband houden In 2019 verwerkte het Convention Bureau 90 aanvra- met het vervoer en de accommodatie van internationale gen. Deze 90 ingediende kandidaturen vertegenwoordi- sprekers en/of om de deelnemers een echte Brussel- gen een potentieel voordeel voor de bestemming van € se ervaring te bieden door middel van activiteiten zoals 253.747.441 of 1.150.235 dagen/deelnemers. Tientallen chocoladeworkshops, bierworkshops en rondleidingen. leads worden op dit moment benaderd om mogelijk te lei- 11 verzoeken zijn in 2019 afgerond. den tot toekomstige aanvraagdossiers. Geschatte impact van de congressen die de steun zullen ontvangen uit het ondersteuningsprogramma: CONGRES INCUBATOR 155.971.550 €

Om het Brussels Hoofdstedelijk Gewest internationaal te Van januari tot december 2019 organiseerden we tech- laten schitteren, biedt Brussel een volledig programma nische bezoeken voor dossiers die belangrijke voordelen aan voor de ondersteuning van congressen, beurzen en zouden bieden voor de bestemming. 38 technische be- professionele tentoonstellingen, die bij voorkeur betrek- zoeken vertegenwoordigen een spin-off van 83.739.300 king hebben op een of meer van de door het Convention euro voor de bestemming, wat 370.800 deelnemers op- Bureau (CVB) gedefinieerde expertisecentra, met name: levert. Life Sciences & BioPharma, ICT, Sustainability & Clean- Tech, Media & Creative Industries, Business Services, MEDIAPLAN: inclusief een financieringsfonds. 102 aanvragen voor het ondersteuningsprogramma wer- In 2019 heeft het Convention Bureau de in 2018 inge- den aan de jury voorgelegd, 83 werden aanvaard. De 19 voerde communicatiestrategie (waarbij de voorkeur werd afgewezen aanvragen voldeden niet aan de vooraf vast- gegeven aan digitale middelen boven papier) voortgezet, gestelde criteria. voornamelijk in samenwerking met het bureau Connec- • Tien van hen hebben financiële steun ontvangen uit ted Concepts, dat een strategie voor 2018-2020 heeft de subsidies opgesteld. • 73 aanvragen konden de ter beschikking gestelde diensten ontvangen Aanwezigheid op de website van Eventonline website gedurende het hele jaar Er wordt financiële steun verleend aan non-profitorga- nisaties, instellingen die congressen organiseren die Promotie van de bestemming in Cannes om het congres voldoen aan de vooraf vastgestelde criteria en die geen van de Franse notarissen, dat in 2019 in Brussel wordt winst maken met de georganiseerde evenementen. Deze gehouden, te promoten. subsidies kunnen de kosten dekken die worden gemaakt Aanwezigheid van de Welcome Expert van het Conventi- on Bureau.

destination association 83 management & convention MIVB: CHAMPION’S PROGRAMME :

Met deze subsidie konden we een ver- De derde avond van de ‘Ambassadors voersbewijs aanbieden aan bezoekers, Night’ op 30 januari 2019 in het Trammu- deelnemers, exposanten en organisatoren seum was een groot succes. 150 gasten van het evenement Seafood, LabelExpo en uit de academische wereld, de wereld van Busworld 2019 (nieuwe tentoonstelling). wetenschap, nieuwe technologieën en de politiek waren aanwezig. 17 winnaars, afkomstig uit onze 5 expertisecentra, ont- PARTNERSCHAP BRUSSELS vingen een Award voor het internationale EXPO congres dat ze in 2019 op de bestemming organiseerden. Deze congressen werden Brussels Expo neemt deel voor 2/3 en elk door meer dan 500 deelnemers bijge- visit.brussels voor 1/3 in de financiering woond, waarvan 30% buitenlanders, en van de MIVB-vervoersbewijzen die wor- vonden plaats gedurende 2 dagen. den aangeboden aan de organisatoren van Seafood en LabelExpo, zodat ze hun Het 4e Ambassadeursgala is al gepland deelnemers aan deze twee professionele voor 29 januari 2020 op een nieuwe loca- beurzen gratis tickets kunnen aanbieden. tie in het Brussels Gewest - de Silo. Het is een evenement dat wordt verwacht en dat steeds meer wordt erkend door ons lokale WELCOME BRUSSELS : netwerk van ambassadeurs en onze voor- keurspartners. De in 2019 ondernomen acties in het kader van het beleid voor het onthaal van groe- Onze bevoorrechte Ambassadeurs zijn pen, hadden betrekking op meer dan 119 uitgenodigd om de partnerevenementen evenementen van 30 tot 30.000 personen. van visit.brussels bij te wonen, zoals bij- Dit vertegenwoordigt 1.289.515 congres- voorbeeld een exclusieve deelname aan dagen en 119.360.222 € aan voordelen de kleuren van het team van visit.brussels voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. tijdens de 20 km van Brussel, een VIP-uitnodiging aan de voet van het Atomium Hieronder vindt u enkele kerncijfers van tijdens het Grand Départ van de Tour de het onthaal in 2019: France 2019 in Brussel, een uitnodiging • 27 conciërgedesks en/of desks voor voor het Horta-museum, het Afrikamuse- toeristische informatie op Brussels um en de tentoonstelling “So British” van Expo, SQUARE of andere congreslo- Autoworld. caties • 113 acties waardoor deelnemers plan- Deze activiteiten zijn bedoeld om onze nen hebben ontvangen. Ambassadeurs te bedanken voor het uit- • 3 banners in de stad stekende werk dat ze doen om onze be- • Aanwezigheid van 62 congressen in de stemming in de schijnwerpers te zetten, meeting calendar maar ook om hen de bestemming te leren • 5 recepties op het Stadhuis kennen zodat ze deze onder de aandacht kunnen brengen als ze naar het buiten-

destination association 84 management & convention land reizen. En bij het verwelkomen van hun collega’s of ADVISORY BOARD : congresleden in Brussel. Het doel van deze commissie is het Convention Bureau Realisatie van videogetuigenissen van onze ambassa- in staat te stellen na te gaan of de toegepaste strategie deurs die Brussel als congresstad in de kijker zetten. aan de vraag van onze klanten voldoet en deze te laten Deze video’s worden breed verspreid op onze website en bekrachtigen. Het vernemen van meningen en advies tijdens bepaalde evenementen. Sommige Ambassadeurs van internationale industrieleiders (PCO’s, internationale krijgen de video voor de promotie op hun professionele verenigingen, bedrijfsleven) zal ons in staat stellen om de website - Ziekenhuizen belangrijkste trends in de congres- en vergaderindustrie nauwgezet te volgen en beter te begrijpen hoe Brussel Uitbreiding van het ambassadeursnetwerk via contacten internationaal wordt ervaren, en om te werken aan de ont- met universiteiten en ziekenhuizen en aanwezigheid op wikkeling van onze positionering voor de komende jaren. bepaalde congressen. Netwerkactiviteiten tussen de Am- In het kader van de transformaties die bij visit.brussels bassadeurs werken steeds beter en bieden ons nieuwe worden doorgevoerd, kunnen de geïmplementeerde stra- kansen. tegieën door de leden worden geëvalueerd en aan onze verschillende directies worden doorgegeven. Momenteel zijn er 150 artsen, academici, zakenmensen en leden van internationale verenigingen Ten tweede kan deze advisory board het mogelijk maken om belangrijke klanten samen te brengen, hen te binden We verwelkomen gemiddeld meer dan 20 nieuwe ambas- aan Brussel en van hen echte ‘ambassadeurs’ voor de be- sadeurs per jaar. stemming te maken.

De Advisory board bestaat uit een tiental internationale leiders.

De samenstelling van de Advisory board kan relatief flexibel zijn, afhankelijk van de onderwerpen die aan de orde komen.

Er worden vergaderingen van de Advisory Board georganiseerd in Brussel of tijdens bepaalde internationale reisbeurzen.

Als onderdeel van de oprichting van een Advisory board eind 2018 Bestuur (CAB) bij visit.brussels, werden 3 vergaderingen georganiseerd in 2018 en 2019.

In 2019 organiseerden we de 2e editie van een Career Day met de aanwezigheid van 150 bachelor- en master- studenten in Toerisme en 12 professionals uit onze toe- rismeberoepen. Dit is een bijeenkomst waar studenten antwoord krijgen op eventuele vragen over hun toekomstige carrière. Het evenement zou in 2020 uitgebreid kunnen worden, met name met het team van Strategie.

destination association 85 management & convention FAMTRIPS : VERENIGING:

In 2019 zijn er verschillende famtrips en sales missions georganiseerd met als doel om potentiële klanten te laten EUROPEAN ASSOCIATION SUMMIT – kennismaken met Brussel, in het bijzonder: BRUSSEL: • Organisatie van een famtrip voor een groep buyers uit de Verenigde Staten De jaarlijkse bijeenkomst van internationale verenigin- • Sales missions : gen, de European Association Summit heeft zijn status • USA: Washington DC, Philadelphia, New York, als belangrijk internationaal evenement op zijn gebied Chicago, Montreal, Toronto bevestigd. De editie van 2019 bevestigde dat wijziging • Duitsland: Berlijn, Hamburg van de datum van het vorige jaar een juiste strategische beslissing was.

ONTHAALBROCHURES: Programma en deelname

In 2019 heeft het Convention Bureau verschillende ont- De editie van 2019 duurde 2 dagen, met een programma haalbalies opnieuw gebouwd van gerecycleerd materi- van meer dan 20 sessies gericht op casestudy’s van in- aal om de ontvangst van toeristen tijdens internationale ternationale verenigingen, aangevuld met thematische congressen en tentoonstellingen in Brussel te verzeke- workshops op juridisch gebied en het terrein van perso- ren. De aankoop van een holovice is gedaan om de ont- neelsontwikkeling. De deelname was vergelijkbaar met haalbalies en stands op MICE-beurzen te animeren. Met de vorige editie en met bijna 200 mensen. deze tool kunt u belangrijke bezienswaardigheden van de bestemming in 3D bekijken. Gerichte partnerschappen

Er heeft een verdieping van de bestaande partnerschap- EXTERNE WELCOME-MISSIES OP pen plaatsgevonden, waarbij de bijdrage van de door de CONGRESSEN: partners beoogde inhoud is bevestigd. Deze partners zijn in Brussel gevestigde organisaties die nauw verbonden Onthaalmedewerkers worden ingehuurd om deelnemers zijn met het beroep. Onder hen zijn de Internationale te verwelkomen op congressen, beurzen en vakbeurzen Unie van Verenigingen (UIA), de Federatie van Europe- op bestemming a. De aangeboden diensten zijn als volgt: se en Internationale in België gevestigde Verenigingen het geven van toeristische, praktische informatie; de weg (FAIB), deEuropean Society of Association Executives helpen vinden, het openbaar vervoer; het verwelkomen (ESAE), en andere internationale partners als PCMA en van de deelnemers op de luchthaven van Brussels Air- ICCA. port, in het congrescentrum.

destination association 86 management & convention VIRTUEEL PLATFORM / ONESTOPSHOP:

Het Association Bureau heeft samen met hub.brussels en de brussels.commissioner de kandidatuur van Brussel voor het hoofdkwartier van de vereniging E-Sports Euro- pe voorbereid . Het bidbook kreeg de hoogste waardering van het selectiecomité, dat Brussel koos als zetel van de Europese vereniging.

Aan zes verenigingen uit verschillende continenten en sectoren werd informatie en hulp geboden bij het opzetten van een hoofdkantoor in Brussel. Slotsessie tijdens de European Association Summit 2019 Het Association Bureau nam deel aan de seminaries en workshops georganiseerd door de FAIB, ESAE en 1819, EUROPEAN ASSOCIATION SUMMIT - en aan conferenties met een hoog opkomstpercentage PARIJS/LONDEN van internationale verenigingen.

In 2019 richtten de activiteiten zich op een markt: De promotie van de mogelijkheden voor internationale activiteiten bij internationale verenigingen en de orga- Promotie in het Verenigd Koninkrijk nisatie van evenementen gebeurde uitwisselingen via webinars die door het netwerk van Europa Café in Polen Het Association Bureau, in samenwerking met hub.brus- werden georganiseerd. sels en diverse in Brussel aanwezige partners (Groupe S, KOAN Law, Interel), organiseerde een seminarie in Lon- Het Association Bureau heeft zijn logistieke steun ver- den voor het doelpubliek van internationale verenigingen leend voor het tweede seminarie over artificiële intelli- met als doel Brussel te presenteren en de mogelijkheden gentie en de fundamentele rechten, dat in het Europees en praktische aspecten van de vestiging van het hoofd- Economisch en Sociaal Comité werd georganiseerd. kantoor van de internationale vereniging in Brussel toe te lichten. In het kader van de lancering van het alumninetwerk van het programma Executive Master in International Associ- ation Management, georganiseerd door de Solvay Brus- sels School of Economics and Management, was visit. brussels de belangrijkste partner van het eerste evenement van het netwerk.

Het Association Bureau was de technische partner van het FAIB-onderzoek bij de sector van internationale verenigingen dat om de 5 jaar wordt uitgevoerd en nam deel aan de voorbereiding ervan voor de volgende editie.

destination association 87 management & convention INTERNATIONALE ALLIANTIE Deelname aan evenementen die nauw ver- EN PARTNERSCHAPPEN: band houden met de activiteiten van het Association Bureau In 2019 werden de volgende activiteiten uitgevoerd: Promotie van Brusseltijdens de workshop Europe Today met ASAE en Kellen in Partnerschap GAHP - Global Associati- Washington D.C., de promotie van de action Hubs Partnership viteiten tijdens de European Association Summit in Brussel en tijdens de jaarlijkse Voortzetting van het partnerschap tussen conferentie van de American Society of As- Brussel, Dubai, Singapore en Washington sociation Executives (ASAE) in de Verenig- D.C. op basis van de uitwisseling van inde Staten. formatie en best practices van de bestemmingen met als lokale basis en doelgroep de internationale verenigingen. INTERNATIONAL ASSOCIATION Gerichte partnerschappen CLUB :

Vernieuwing van het partnerschap met Het Association Bureau heeft de plannen PCMA om Brussel te promoten op evene- voor de ontwikkeling van de nieuwe infor- menten in Columbus, alsook ondersteu- matie-, opleidings- en netwerkruimte voor ning bij de ontwikkeling van het program- de internationale verenigingen in Brussel ma van de European Association Summit gewijzigd. 2019. De contacten met de verenigingen werden, Voortzetting van het partnerschap met via ontmoetingen met een educatief doel, ESAE - European Society of Association georganiseerd tijdens het Association Sum- Executives - voor de promotie van Brussel mer Event in juli (verschillende locaties bij de kaderleden van internationale ver- tussen het stadscentrum van Brussel en de enigingen in Brussel en Europa. Louizawijk) en het Association Winter Event in december (Oudergemlaan 63 en Europese Eerste conferentiepartner van de Round wijk). Table Europe van de Unie van Internati- onale Verenigingen georganiseerd in november 2019 in Brussel.

destination association 88 management & convention Sales & marketing 1. OPDRACHTEN:

OFFLINE COMMUNICATIE :

Art. 47 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging verspreidt een sterk en positief imago van Brussel en voert coherente communicatie in alle campagnes en promotieacties. De visuele identiteit en de toon van de communicatie moeten duidelijk identificeerbaar en herkenbaar zijn en afgestemd op de city marketing van het Gewest. Het imago van Brussel dat wordt uitgedragen, moet in de lijn liggen van de identiteit van de stad en moet de troeven uitspelen: het aanbod aan cultuur en evenementen, het erfgoed, de toegankelijkheid, de gastronomie, de logeermogelijkheden, het kosmopolitische karakter, ... Dat imago moet de affinity-aanpak kracht bijzetten en in de lijn liggen van de city marketing van het Gewest (en het merk ‘be.brussels’). Het actualiseert het imago en de identiteit van het Gewest en zijn merken om een sterke positionering in een geïntegreerde marketingstrategie te waarborgen.

Art. 56 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging beheert een foto- en videotheek van Brussel en werkt deze bij, voor verschillende doeleinden: illustraties voor websites en brochures, blik- vangers voor berichten op sociale netwerken, verkooptools voor voorstellingen gericht op professionals, materiaal ten behoeve van de pers, ...

Art. 61 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging com- mercialiseert mediaruimte en biedt ze aan voor sponsors van door de vereniging georganiseerde producten en evenementen om de evenementen en acties te versterken met eigen inkomsten van de vereniging.

DIGITALE COMMUNICATIE:

Art. 48 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging be- steedt aandacht aan de ontwikkeling van de digitale strategie door de opkomst van open data in het Brussels Gewest in het kader van de smart cities te verzekeren. Ze stelt zich met het oog op die nieuwe uitdaging op als een volwaardige verstrekker van inhoud, zowel op toeristisch als op cultureel vlak. Ze geeft ontwikkelaars en alle Brusselse actoren toegang tot die gegevens. Ze ontwikkelt nieuwe digitale marketingtools zoals: content marketing, automation marketing, tracking, gerichte retar- geting, inzameling van gerichte gegevens, vlotte integratie van sociale netwerken. Ze verbetert de doorverwijzing naar de sites en doet het verkeer ernaar toenemen. De websites van visit.brussels vormen een van de belangrijkste bronnen van informatie en kunnen potentiële bezoekers overtuigen om voor het Gewest te kiezen. Art. 58 van de beheersovereenkomst 2018-2023: In kunnen bedienen. De vereniging zorgt voor het opstellen, de toeristische sector is men zich zeer bewust van het de herwerking en de vertaling van de toeristische inhoud belang van de sociale netwerken als communicatie- en van de websites om het imago en de aantrekkingskracht deelkanalen. De vereniging stelt Brussel en het Brussel- van het merk ‘Brussel’ te versterken. se aanbod (musea, trekpleisters, evenementen, cultuur, gastronomie, ...) aantrekkelijk en boeiend voor en volgt MARKET INTELLIGENCE: de sociale netwerken (Facebook, Twitter, Instagram, You- Tube, LinkedIn, Wiki) dagelijks op. Ze zet campagnes op Art. 46 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De om meer bezoekers naar die sociale netwerken te lokken vereniging verbetert haar kennis en begrip van de toe- (Facebook ads, Twitter ads, Instagram, …). Ze start acties ristische MICE- en vrijetijdssector, zodat ze haar acties op met key influencers van de sociale media (Instagram- kan optimaliseren. Haar rol bestaat dus uit het produce- mers, …). ren en verwerven van de noodzakelijke informatie. Deze functie staat centraal in de strategie om de vereniging om PERS: te vormen tot een ‘data centric’-organisatie. Zo kunnen de partners van de vereniging beschikken over een optima- Art. 50 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De le kennis van de toeristische en culturele activiteiten in vereniging zet zich in om het Gewest bij de pers zo ruim Brussel. mogelijk te promoten als toeristische bestemming. Ze stelt dossiers en perscommuniqués op voor nationale Art. 54 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De en internationale media en organiseert persreizen rond vereniging meet de verwezenlijking van alle voormelde voor het Gewest belangrijke thema’s, die verband houden opdrachten op basis van prestatie-indicatoren. met culturele en vrijetijdsevenementen, congressen en de actualiteit (nieuwe tentoonstellingen, nieuwe musea, Belangrijkste prestatie-indicatoren: ontwikkelingen, ...). Er worden nauwe contacten onderhouden in Brussel, in samenwerking met de kantoren van • Aantal MICE-/vrijetijdsovernachtingen en aankom- visit.brussels in het buitenland en andere partners, zo- sten als hub.brussels en de toeristische sector. De vereniging • Bezettingsgraad past haar werkwijze aan om flexibel en efficiënt te kunnen • Tevredenheidsniveau van de bezoekers inspelen op de toenemende digitalisering en de snellere • Aantal bezoekers van de musea en trekpleisters verspreiding van informatie (blogs, vlogs, influencers op • Impactstudies over de naamsbekendheid van Brussel sociale netwerken, ...). • Spreiding van de evenementen over de 19 gemeenten.

COPYWRITING & TRANSLATIONS: Art. 60 van de beheersovereenkomst 2018-2023: On- dersteuning van start-ups. De vereniging vangt start- Art. 57 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De ups op die actief zijn in de Brusselse toeristische sector vereniging versterkt haar meertalige inhoud in 8 ta- en ondersteunt ze, als aanvulling op de diensten van het len (Frans, Nederlands, Duits, Engels, Spaans, Italiaans, cluster Hospitality dat onder het BAOB valt. Op termijn Chinees en Portugees). De website wordt gedetailleerd ontwikkelt de vereniging samen met dat cluster een ge- in de drie prioritaire talen (Nederlands, Frans en Engels) meenschappelijke strategie voor de ondersteuning van ontwikkeld en meer beknopt in de andere talen, om de- start-ups. verschillende prioritaire markten zo goed mogelijk te

sales & marketing 91 Art. 66 van de beheersovereenkomst 2018-2023: verband neemt de vereniging deel aan de economische, Ontwikkeling van een ‘kwaliteitsplan’ op basis van de prinselijke en staatsmissies die bij de ontwikkelde strate- feedback van de toeristen. De vereniging ontwikkelt gie passen. een kwaliteitsplan dat ervoor moet zorgen dat de dienstverlening aan de toeristen in Brussel voldoet aan hun Art. 52 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De ve- verwachtingen. Ze behandelt klachten die rechtstreeks reniging brengt de actoren op het terrein samen rond of door middel van een online vragenlijst geuit zijn en gemeenschappelijke communicatieacties. Ze brengt zorgt voor de terugkoppeling ervan met de partners. Ze het Brussels toeristisch aanbod samen om meer impact ontwikkelt sensibiliserings- en opleidingssessies voor te kunnen hebben op de buitenlandse markten door haar de actoren van het Brussels toerisme. partners acties tegen een gereduceerd tarief voor te stellen. Daarnaast kiest ze voor een gepersonaliseerde Art. 73 van de beheersovereenkomst 2018-2023: benadering van de actieve partners om de inherente Samenwerking. De vereniging ontwikkelt een verre- behoeften van de verschillende Brusselse sectoren te gaande samenwerking met de hotelsector en de erkende bepalen. toeristische logies, zodat ze coherent en complemen- tair kunnen optreden. Brussel moet haar aanbod van INTERNATIONALE MARKTEN: toeristische logies verrijken en diversifiëren. Om aan de groeiende behoeften van de toeristen tegemoet te ko- Art. 67 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De ve- men, is het nodig de ontwikkeling van het hotelwezen en reniging beschikt over ’toeristische attachés’ of externe van alternatieve toeristische logies in Brussel (apartho- agentschappen op haar prioritaire markten (Frankrijk, tel, toerismeverblijf, logies bij de bewoner, jeugdherber- Duitsland, Groot-Brittannië, Nederland, Spanje, Italië, gen, camping) te steunen. Het is absoluut noodzakelijk Verenigde Staten, BRIC-landen). Het is hun taak om dat de sector van de toeristische logies zich kwalitatief onze bestemming op hun respectieve markt te commer- en kwantitatief blijft ontwikkelen en een vooraanstaande cialiseren en te promoten. Deze aanwezigheid heeft tot plaats kan innemen in de initiatieven van de vereniging, doel om de interactie met de lokale toeristische actoren zowel op haar website als via gerichte promotieacties. In te vergemakkelijken. De toeristische attachés en het per- samenspraak met de actoren op het terrein moeten ten soneel van de externe agentschappen zijn rechtstreeks aanzien van die doelgroep sensibiliserings-, informatie- afhankelijk van het Brussels hoofdkantoor en vervullen en begeleidingsinitiatieven worden gelanceerd. hun taken onder toezicht van het hoofdkantoor, dat ondersteuning biedt. Ze werken ook samen met de econo- SALES & PROMOTION : mische attachés van Brussels Invest & Export en de economische, diplomatieke en toeristische attachés van de Art. 49 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De andere gewesten om bepaalde gemeenschappelijke dos- vereniging maakt van de optimalisering van proactieve siers te behandelen. Daarnaast stellen de toeristische commerciële vrijetijds- en MICE-acquisitie op nabije attachés en de externe agentschappen een lijst op van en buitenlandse markten een prioriteit, net zoals van de journalisten die kunnen bijdragen aan de promotie van inventarisatie van de resultaten van elk uitgevoerd initia- het Gewest; zij vermelden daarop de affinitaire thema’s tief op basis van vooraf bepaalde prestatie-indicatoren. die op hen van toepassing zijn: toerisme, business, kunst De initiatieven zijn hoofdzakelijk gericht op de twaalf en cultuur, gastronomie, ... prioritaire markten: België, Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland, Nederland, Spanje, Italië, Verenigde Staten, Brazilië, Rusland, India en China. De acties zijn bedoeld om het Gewest te profileren als een topbestemming voor de organisatie van vergaderingen en congressen en om de groei van het vrijetijdstoerisme te verzekeren. In dat

92 sales & marketing 2. BUDGET & BESTEED BUDGET: OPDRACHT 02: Steun voor specifieke missies in verband met toerisme 3.720.000 3.580.000 Total 3.580.000 3.686.652 Programma 001: Acties Begroting Aanpassing

Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten 02.001.08.10.1211 B 3.720.000,00 3.580.000,00 3.580.000 3.686.652 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gewestelijke overheidsinstellingen 02.001.15.01.4140 B 0,00 0,00 00 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gemeenten en OCMW's 02.001.27.01.4322 B 0,00 0,00 00 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 0,00 0,00 00 Uitgaven Uitgaven Uitgaven Ontvangsten Ontvangsten Datum Titel Activiteit SAP Begroting Reëel Begroting Aanpassing Begroting Aanpassing

3.720.000 3.580.000 252.000 216.000 3.580.000 3.686.652

Algemeen 20.000 15.000 0 0 15.000 17.136 Fréderic Trauwaen Werkingskosten 8 200037 20.000 15.000 200037 15.000 17.136 Offline Communication 530.000 530.000 50.000 50.000 0 530.000 528.484 Zoé Hutchinson Algemene overzichtsbrochure & bijlage Leisure & Mice (BtoB) 8 200024 100.000 100.000 200024 100.000 100.011 Philippe Op de Beeck Welcome pack (merchandising) 8 200033 0 200033 00 Zoé Hutchinson Foto- en videotheek 8 200039 50.000 50.000 200039 50.000 48.891 Alice Cornet Culturele en evenementenaffichage (Banners) 8 200038 50.000 50.000 200038 50.000 50.223 Alice Cornet Inkomsten Culturele en evenementenaffichage (Banners) 3 200483 50.000 50.000 200483 Zoé Hutchinson City Marketing Region 8 200397 330.000 330.000 200397 330.000 329.359 Digital Communication 930.000 920.000 12.000 0 0 920.000 1.036.262 Olivier Vandekerchove Servers 8 200055 80.000 80.000 200055 80.000 75.936 Olivier Vandekerchove Ontwikkeling en integratie van sites 3 200511 12.000 0 200511 Olivier Vandekerchove Digitale ontwikkelingen en portaal visit.brussels 8 200051 290.000 280.000 200051 280.000 403.644 Manuel Carbonell Sociale netwerken en Social ads Leisure 8 200066 180.000 180.000 200066 180.000 187.095 Manuel Carbonell Sociale netwerken en Social ads Mice 8 200059 30.000 30.000 200059 30.000 21.459 Olivier Vandekerchove SEO -SEA (Leisure & Mice) 8 200065 300.000 300.000 200065 300.000 296.429 Bart Vanderhasselt Newsletters 8 200061 50.000 50.000 200061 50.000 51.701 Press 285.000 295.000 0 0 0 295.000 337.864 Martha Meeze Ontvangst van buitenlandse journalisten 8 200067 0 0 200067 00 Martha Meeze Persreizen Frankrijk 8 200440 20.000 20.000 200440 20.000 23.090 Martha Meeze Persreizen VK 8 200441 20.000 20.000 200441 20.000 21.009 Martha Meeze Persreizen Duitsland 8 200442 20.000 20.000 200442 20.000 30.972 Martha Meeze Persreizen Spanje 8 200443 20.000 20.000 200443 20.000 24.417 Martha Meeze Persreizen Nederland 8 200444 15.000 15.000 200444 15.000 17.249 Martha Meeze Persreizen Italië 8 200445 15.000 15.000 200445 15.000 19.801 Martha Meeze Persreizen VS 8 200446 25.000 25.000 200446 25.000 23.406 Martha Meeze Persreizen (andere) 8 200447 40.000 40.000 200447 40.000 41.048 Martha Meeze Persacties & blogger acties 8 200448 80.000 80.000 200448 80.000 106.081 Martha Meeze Monitoring, Press Clipping en Abonnementen 8 200069 30.000 40.000 200069 40.000 30.791 Copywriting & Translations 110.000 90.000 0 0 0 90.000 84.842 Dimitri Woussen Vertalingen voor de websites 8 200451 90.000 70.000 200451 70.000 67.160 New Manager Opleidingen webwriting 8 Page 1 200453 20.000 20.000 200453 20.000 17.683 Market intelligence 350.000 230.000 0 0 0 230.000 182.839 Simon Detemmerman Statistieken Events 8 200071 20.000 20.000 200071 20.000 45.603 Simon Detemmerman Statistieken Leisure 8 200073 20.000 20.000 200073 20.000 18.125 Simon Detemmerman Statistieken Mice 8 200072 20.000 20.000 200072 20.000 9.736 Simon Detemmerman Marktstudies 8 200074 60.000 60.000 200074 60.000 36.595 Simon Detemmerman Kwaliteitsbarometer/ tevredenheid van bezoekers 8 200079 20.000 30.000 200079 30.000 30.539 Simon Detemmerman Sensibilisatie van de actoren 8 200080 20.000 20.000 200080 20.000 9.556 Nora Claes CRM 8 200082 110.000 30.000 200082 30.000 29.918 Simon Detemmerman Incubators start-ups toerisme 8 200678 80.000 30.000 200678 30.000 2.767 Sales & promotion 590.000 600.000 110.000 125.000 0 600.000 603.722 Laurence Dogné Staats-, prinselijke en economische missies (incl. PPS) 8 200041 30.000 30.000 200041 30.000 30.679 Laurence Dogné Communicatietools 8 200429 90.000 90.000 200429 90.000 92.828 Laurence Dogné Partenarschappen Transporteurs 8 200325 80.000 80.000 200325 80.000 79.976 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 8 200548 175.000 175.000 200548 175.000 173.618 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 8 200548 00 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 3 200604 55.000 70.000 200604 Laurence Dogné Acties Leisure MM (incl PPS) 8 200549 125.000 135.000 200549 135.000 136.456 Laurence Dogné Acties Leisure MM (incl PPS) 3 200605 45.000 35.000 200605 België Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 8 200203 50.000 50.000 200203 50.000 50.104 Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 3 200606 0 10.000 200606 Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 3 200605 10.000 10.000 200605 Bruno Bin Acties Leisure BE (incl PPS) 8 200207 40.000 40.000 200207 40.000 40.061 Internationale markten 905.000 900.000 80.000 41.000 0 900.000 895.504 Frankrijk Leatitia Leroy Acties Mice FR (incl PPS) 8 200554 70.000 70.000 200554 70.000 69.922 Leatitia Leroy Acties Mice FR (incl PPS) 3 200611 15.000 12.000 200611 Leatitia Leroy Acties Leisure FR (incl PPS) 8 200555 30.000 30.000 200555 30.000 30.664 Leatitia Leroy Acties Leisure FR (incl PPS) 3 200612 5.000 2.000 200612 Leatitia Leroy Werkings- en huurkosten FR 8 200556 25.000 25.000 200556 25.000 21.103 VK Symeon Vasileiadis Acties Mice VK (incl PPS) 8 200561 50.000 50.000 200561 50.000 55.785 Symeon Vasileiadis Acties Mice VK (incl PPS) 3 200615 10.000 7.000 200615 Symeon Vasileiadis Acties Leisure VK (incl PPS) 8 200562 40.000 40.000 200562 40.000 31.637 Symeon Vasileiadis Acties Leisure VK (incl PPS) 3 200616 5.000 0 200616 Symeon Vasileiadis Werkings- en huurkosten VK 8 200466 20.000 15.000 200466 15.000 17.504 Duitsland Hans Kremer Acties Mice D (incl PPS) 8 200217 45.000 45.000 200217 45.000 43.483 Hans Kremer Acties Mice D (incl PPS) 3 200618 5.000 5.000 200618 Hans Kremer Acties Leisure D (incl PPS) 8 200565 35.000 35.000 200565 35.000 35.944 Hans Kremer Acties Leisure D (incl PPS) 3 200619 5.000 5.000 200619 Hans Kremer Werkings- en huurkosten D 8 200566 15.000 15.000 200566 15.000 15.146 Spanje Nuria Lopez Acties Mice SP (incl PPS) 8 200567 20.000 20.000 200567 20.000 21.440 Nuria Lopez Acties Mice SP (incl PPS) 3 200620 5.000 3.000 200620 Nuria Lopez Acties Leisure SP (incl PPS) 8 200568 45.000 45.000 sales200568 & marketing45.000 45.68093 Page 2 New Manager Opleidingen webwriting 8 200453 20.000 20.000 200453 20.000 17.683 Market intelligence 350.000 230.000 0 0 0 230.000 182.839 Simon Detemmerman Statistieken Events 8 200071 20.000 20.000 200071 20.000 45.603 Simon Detemmerman Statistieken Leisure 8 200073 20.000 20.000 200073 20.000 18.125 Simon Detemmerman Statistieken Mice 8 200072 20.000 20.000 200072 20.000 9.736 Simon Detemmerman Marktstudies 8 200074 60.000 60.000 200074 60.000 36.595 Simon Detemmerman Kwaliteitsbarometer/ tevredenheid van bezoekers 8 200079 20.000 30.000 200079 30.000 30.539 Simon Detemmerman Sensibilisatie van de actoren 8 200080 20.000 20.000 200080 20.000 9.556 Nora Claes CRM 8 200082 110.000 30.000 200082 30.000 29.918 Simon Detemmerman Incubators start-ups toerisme 8 200678 80.000 30.000 200678 30.000 2.767 Sales & promotion 590.000 600.000 110.000 125.000 0 600.000 603.722 Laurence Dogné Staats-, prinselijke en economische missies (incl. PPS) 8 200041 30.000 30.000 200041 30.000 30.679 Laurence Dogné Communicatietools 8 200429 90.000 90.000 200429 90.000 92.828 Laurence Dogné Partenarschappen Transporteurs 8 200325 80.000 80.000 200325 80.000 79.976 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 8 200548 175.000 175.000 200548 175.000 173.618 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 8 200548 00 Laurence Dogné Acties Mice MM (incl PPS) 3 200604 55.000 70.000 200604 Laurence Dogné Acties Leisure MM (incl PPS) 8 200549 125.000 135.000 200549 135.000 136.456 Laurence Dogné Acties Leisure MM (incl PPS) 3 200605 45.000 35.000 200605 België Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 8 200203 50.000 50.000 200203 50.000 50.104 Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 3 200606 0 10.000 200606 Laurence Dogné Acties Mice BE (incl PPS) 3 200605 10.000 10.000 200605 Bruno Bin Acties Leisure BE (incl PPS) 8 200207 40.000 40.000 200207 40.000 40.061 Internationale markten 905.000 900.000 80.000 41.000 0 900.000 895.504 Frankrijk Leatitia Leroy Acties Mice FR (incl PPS) 8 200554 70.000 70.000 200554 70.000 69.922 Leatitia Leroy Acties Mice FR (incl PPS) 3 200611 15.000 12.000 200611 Leatitia Leroy Acties Leisure FR (incl PPS) 8 200555 30.000 30.000 200555 30.000 30.664 Leatitia Leroy Acties Leisure FR (incl PPS) 3 200612 5.000 2.000 200612 Leatitia Leroy Werkings- en huurkosten FR 8 200556 25.000 25.000 200556 25.000 21.103 VK Symeon Vasileiadis Acties Mice VK (incl PPS) 8 200561 50.000 50.000 200561 50.000 55.785 Symeon Vasileiadis Acties Mice VK (incl PPS) 3 200615 10.000 7.000 200615 Symeon Vasileiadis Acties Leisure VK (incl PPS) 8 200562 40.000 40.000 200562 40.000 31.637 Symeon Vasileiadis Acties Leisure VK (incl PPS) 3 200616 5.000 0 200616 Symeon Vasileiadis Werkings- en huurkosten VK 8 200466 20.000 15.000 200466 15.000 17.504 Duitsland Hans Kremer Acties Mice D (incl PPS) 8 200217 45.000 45.000 200217 45.000 43.483 Hans Kremer Acties Mice D (incl PPS) 3 200618 5.000 5.000 200618 Hans Kremer Acties Leisure D (incl PPS) 8 200565 35.000 35.000 200565 35.000 35.944 Hans Kremer Acties Leisure D (incl PPS) 3 200619 5.000 5.000 200619 Hans Kremer Werkings- en huurkosten D 8 200566 15.000 15.000 200566 15.000 15.146 Spanje Nuria Lopez Acties Mice SP (incl PPS) 8 200567 20.000 20.000 200567 20.000 21.440 Nuria Lopez Acties Mice SP (incl PPS) 3 200620 5.000 3.000 200620 Nuria Lopez Acties Leisure SP (incl PPS) 8 200568 45.000 45.000 200568 45.000 45.680 Nuria Lopez Acties Leisure SP (incl PPS) 3 Page 2 200621 5.000 0 200621 Nuria Lopez Werkings- en huurkosten SP 8 200569 25.000 25.000 200569 25.000 27.224 Nederland Hélène Visser Acties Mice NL (incl PPS) 8 200573 25.000 25.000 200573 25.000 26.162 Hélène Visser Acties Mice NL (incl PPS) 3 200623 5.000 2.000 200623 Hélène Visser Acties Leisure NL (incl PPS) 8 200574 35.000 35.000 200574 35.000 35.965 Hélène Visser Acties Leisure NL (incl PPS) 3 200624 5.000 3.000 200624 Hélène Visser Werkings- en huurkosten NL 8 200575 25.000 25.000 200575 25.000 22.737 Italië Ursula Jone Gandini Acties Mice I (incl PPS) 8 200577 30.000 30.000 200577 30.000 26.798 Ursula Jone Gandini Acties Mice I (incl PPS) 3 200625 5.000 2.000 200625 Ursula Jone Gandini Acties Leisure I (incl PPS) 8 200578 40.000 40.000 200578 40.000 42.432 Ursula Jone Gandini Acties Leisure I (incl PPS) 3 200626 5.000 0 200626 Ursula Jone Gandini Werkings- en huurkosten I 8 200579 25.000 25.000 200579 25.000 21.804 Verenigde Staten Anousjka Schmidt Acties Mice VS (incl PPS) 8 200231 75.000 75.000 200231 75.000 75.000 Anousjka Schmidt Acties Mice VS (incl PPS) 3 200627 5.000 0 200627 Anousjka Schmidt Acties Leisure VS 8 200232 35.000 35.000 200232 35.000 37.465 Brazilië Anousjka Schmidt Actie Mice en Leisure (BZ) 8 200225 55.000 55.000 200225 55.000 51.608 Rusland Anousjka Schmidt Actie Mice en Leisure (RU) 8 200582 30.000 30.000 200582 30.000 30.000 India Anousjka Schmidt Actie Mice en Leisure (IN) 8 200242 50.000 50.000 200242 50.000 50.000 China Anousjka Schmidt Actie Mice en Leisure (CN) 8 200244 60.000 60.000 200244 60.000 60.000

Page 3

94 sales & marketing 3. RECHTVAARDIGING:

ALGEMEEN:

WERKINGSKOSTEN:

De werkingskosten dekken onder andere de kosten voor de deelname aan congressen zoals de European Cities Marketing Conference, waarvan visit.brussels een actief lid is, evenals de kosten voor de organisatie van de visit. brussels Day, die voor de toeristische en culturele partners is bedoeld.

OFFLINE COMMUNICATIE:

ALGEMENE BROCHURE & AANVULLING VRIJE TIJD & MICE (B2B):

In het kader van de internationale promotie van het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest ontwikkelt visit.brussels tools om op een aantrekkelijke en smaakvolle manier de internationale troeven van het Gewest in de kijker te zetten. Met het oog hierop ontwikkelen we promotietools zoals de Let’s Meet, de City Map, de onderlegger met stadsplan en de actieplannen.

FOTO- EN VIDEOTHEEK:

Aanvulling en beheer van de fototheek van visit.brussels naargelang de behoeften van de verschillende clusters. Fotografische dekking van alle evenementen die in Brussel plaatsvinden. Aankoop van afbeeldingen ter illustratie van de intern gemaakte brochures.

CULTURELE EN EVENEMENTIËLE AFFICHAGE (BANNERS):

Branding city marketing en visit.brussels programmeren bannercampagnes voor evenementen en/of shows van derden. Het doel is om visit.brussels geleidelijk aan en systematisch te associëren met alle grote culturele manifestaties of evenementen in Brussel. Dit gebeurt met het oog op de harmonisering van het imago van het toeristische en culturele aanbod in Brussel, in overeenstemming met de city marketing van het Gewest.

sales & marketing 95 CITY MARKETING REGION : Hal met bagagebanden - Brussels South Charleroi Air- port Digital Avenue - Luchthaven van Brussel-Nationaal Op dezelfde manier als op de luchthaven van Brussel zul- Aanwezigheid op de digitale schermen boven de bagage- len we ons richten op de winter- en zomerperiode en op banden. Digitale schermen stellen ons in staat om sneller twee andere hoogtepunten van de agenda voor 2020. en tegen lagere kosten van beeld te wisselen. De impact van de boodschap zal dankzij de animatieschermen gro- Locatie Hal met bagagebanden ter worden. In de loop van het jaar hebben we voor de zo- Formaat 3m2 meren winterperiode 4 wijzigingen van het beeldmateri- aal gepland, en twee extra wijzigingen afhankelijk van de Aantal zijden 3 in terminal 1 + 2 in terminal 2 jaarlijkse culturele actualiteit. Aantal bereikte 304.684 per maand, d.w.z. 100% personen van de "aankomende" passagiers. Locatie Digital Avenue (bagageband) Formaat Horizontale schermen van 85 inch Scrolling 5m2 - Station Brussel-Zuid Deze netwerken bevinden zich onderaan de trappen naar Duur van de spot 10 sec. de Thalys-perrons en in de Eurostar-zone. Aantal spots/ronde 6 Aantal zijden 10 Locatie Thalys-zone Verlicht frame Aantal bereikte per- 1.050.000 per maand d.w.z. Aantal zijden 4 sonen 100% van de "aankomende" passagiers. Locatie Eurostar-zone Digital Premium SOV 17% (gegarandeerd minimum) Aantal zijden 2 Aantal bereikte per- 319.000 per maand sonen

96 sales & marketing DIGITALE COMMUNICATIE:

KPI’S IN CIJFERS:

Websites:

De sites van visit.brussels werden in 2019 in totaal 7,4 miljoen keer bezocht en er werden 17,5 miljoen pagina’s bekeken. Het domein visit.brussels telt 9,3 miljoen pageviews, agenda.brussels 4,8 miljoen en Arsene50 1,2 miljoen, de rest zijn sites bedoeld voor specifieke acties. SERVERS:

Sociale netwerken: • Centralisatie en hosting van alle websites en andere digitale diensten bij één webhostingprovider. Alle Dankzij het grote aantal acties in 2019 met betrekking tot diensten van visit.brussels, agenda.brussels, backof- influence marketing en dankzij de groei van onze sociale fice, arsene50, enz. worden bij Net7 gehost. netwerken hebben we meer dan 10 miljoen ‘engagements’ • Hosting van diverse diensten die verband houden met en een ‘community’ van 220 miljoen personen bereikt. onze infrastructuur, waaronder een CDN bij Amazon en Imgix, waardoor een betere distributie van beeldin- In termen van ‘video views’ heeft visit.brussels de grens houd over de hele wereld mogelijk is. van 15 miljoen views overschreden.

In 2019 telden we voor alle netwerken samen meer dan 850.000 volgers, wat een toename van de ‘community’ met 140K fans betekent ten opzichte van 2018.

sales & marketing 97 DIGITALE ONTWIKKELINGEN EN PORTAAL SOCIALE NETWERKEN EN SOCIAL ADS VISIT.BRUSSELS VRIJE TIJD

Het portaal van visit.brussels heeft een groot aantal web- • Brussel en zijn aanbod (musea, trekpleisters, evene- sites binnen de Hippo CMS-structuur ontwikkeld en ge- menten, cultuur, gastronomie...) op een aantrekkelijke ïntegreerd. Als voorbeeld noemen we experience.brus- en boeiende manier in de kijker zetten en dagelijk- sels, tram.experience, EAT.brussels, Stripfeest, Carolus V se monitoring van de sociale netwerken (Facebook, Festival, Greeters, Mixity, Irisfeest, EAS, Brussels Card, Twitter, Instagram, YouTube, Dailymotion, Flickr, Lin- theatercaféfestival ‘Bruxelles sur scène’, Bright Festival kedIn, Wiki). en tal van andere die dienen om de webcommunicatie- • Implementatie van meer dan 400 campagnes om het middelen te centraliseren en consistent te maken. aantal bezoekers van visit.brussels op zijn sociale • Alle sites samen genereerden het afgelopen jaar bijna netwerken te vergroten (Facebook-ads, Twitter-ads, 7 miljoen sessies en meer dan 16 miljoen pageviews Instagram, Youtube, ...). In 2019 werden bijna 420 • Ontwikkeling van de nieuwe website van Arsene50 en miljoen mensen door een van onze publicaties be- Agenda.brussels reikt, waarvan 28 miljoen door videoviews • Opzetten van een studie en opstellen van het bestek • Uitbreiding en versterking van acties met key influen- voor de transformatie van het digitale ecosysteem van cers op het gebied van sociale netwerken (instagram- visit.brussels met de steun van Belly & Brain en De- mers, youtubers, ...) loitte. • Uitvoering van acties in samenwerking met ‘key influencers’ en talrijke audiovisuele projecten om Brus- sel aantrekkelijk te maken. • Oprichting van een account en opvolging van het grootste Chinese sociale netwerk Wechat/Weibo met de hulp van een extern bureau gespecialiseerd in de Chinese markt.

98 sales & marketing SOCIALE NETWERKEN EN SOCIAL ADS MICE

Brussel en zijn zakelijk aanbod op een aantrekkelijke en boeiende manier in de kijker zetten en de sociale netwerken (Facebook, LinkedIn) dagelijks monitoren.

DIGITALE MARKETINGACTIES

Verbetering van de verwijzing van sites en verhoging van het verkeer dat ze genereren. De websites van visit.brussels zijn een van de belangrijkste informatiebronnen en stimulansen voor de potentiële bezoekers van het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest. Daarom zijn er aanzienlijke inspanningen geleverd om het aantal bezoekers en sessies te verhogen en de duur van de sessies te verlengen door middel van zowel SEO-campagnes als betalende campagnes (Google Display, Adwords, ...).

Opvolging van de SEO en aankoop van digitale ruimte voor verschillende acties zoals de Brussels Card, Eat Brussels, Stripfeest, Summer in Brussels...

Uitvoeren van seizoensacties voor de Italiaanse, Franse, Engelse, Spaanse en Belgische markt door middel van specifieke digitale marketingcampagnes. Voorbeelden: de actie ‘Summer in Brussels’ met de lancering van de webapp Now.brussels, de uitzending van Chef’s Night Out van Vice Munchies in Brussel en Winter in Brussels met de campagne Unexpected Brussels.

NEWSLETTERS

• Licenties en credits voor het versturen van meer dan 300 nieuwsbrieven en het opstellen van formulieren voor de B2B- en B2C-polen van visit.brussels. • B2C-verzending van culturele nieuwsbrieven vanuit Agenda en Arsene50, goed voor in totaal meer dan 3 miljoen verzendingen. • Aankoop van een nieuw systeem voor massamailing en voor de creatie van formulieren gesynchroniseerd met onze CRM voor heel visit.brussels via Clickdi- mension.

sales & marketing 99 PERS: ONTVANGST VAN BUITENLANDSE JOURNALISTEN:

PERSREIZEN: KPI’S IN CIJFERS: In 2019 behandelde de persdienst aanvragen van bijna 1000 journalis- • Bijna 11.000 perscontacten via de da- ten. We hebben in goede samenwerking met de clustermanagers een tabase. twintigtal grote persreizen georganiseerd over de volgende thema’s: • Verzending van bijna 200 persberich- Strips, jazz, Europa, Art Nouveau, Art Deco, LGBTQI+, nachtleven, po- ten. diumkunsten, hedendaagse kunst, Tour de France enz. Vervolgens • Publicatie van meer dan 1500 offline hebben we ook een honderdtal spontane persreizen georganiseerd, en online artikelen in België zoals bijvoorbeeld over mode, de tentoonstelling Dali x Magritte, Film- • Publicatie van meer dan 300 offline fare (Anushka Sharma) enz. We hebben regelmatig samengewerkt met en 600 online artikelen in het buiten- de culturele (RMBA, BOZAR,...) en institutionele partners (kanselarij land van de Minister-president, ambassades, hub.brussel,...). De vereniging • Contactpersoon en woordvoerder van heeft dus aan de meest uiteenlopende wensen voldaan (toeristische en de nationale en internationale pers culturele nieuwigheden, evenementen op het gebied van “Vrije tijd” en gedurende 365 dagen “Meetings & Conventions” ). Wat betreft blogs, vlogs en andere influen- • Organisatie van een tiental perscon- cers op de sociale netwerken hebben we ons in 2019 gericht op grote ferenties profielen (de reis van Anushka Sharma bijvoorbeeld). • Organisatie van een vijftiental grote persreizen • Verwerking van aanvragen van ongeveer 1000 journalisten • Meer dan 100 interviews en journalistieke bijdragen.

100 sales & marketing VOORBEELDEN VAN PERSARTIKELEN: :

PERSREIZEN FRANKRIJK TRAX - FRANKRIJK FRANKRIJK - LE MONDE

SUNDAY TIMES - VK

PERSREIZEN VK THE TELEGRAPH

sales & marketing 101 WALLPAPER - VK

WDR - DUITSLAND

PERSREIZEN DUITSLAND REISEN - DUITSLAND

PERSREIZEN SPANJE EL CORREO - SPANJE

EL PAIS - SPANJE

PERSREIZEN NEDERLAND VOLKSKRANT

102 sales & marketing PERSREIZEN ITALIË RAI UNO - ITALIË ISOLA24H - ITALIË

CHOWHOUND - VS

PERSREIZEN VS SCULPTURE MAGAZINE

EL PAIS - SPANJE PERSREIZEN (ANDERE) INDIA - FILMFARE

sales & marketing 103 PERSACTIES & BLOGGERACTIES

In 2019 hebben we Brussel in de nationale en internationale pers gepromoot als een dynamische en kosmopolitische regio. Persberichten (bijna 200!) en persrelaties (circa 100 interviews en journalistieke bijdragen) werden steeds gekoppeld aan zakentoerisme (trends, cijfers, congres- ENKELE ARTIKELEN/ sen, beurzen, ...) en vrijetijdstoerisme (nachtleven, cultuur, gastronomie, REPORTAGES IN DE BELGISCHE ...). Voor grote evenementen van visit.brussels (I Love Science Festival, PERS: Stripfeest, Eat! BRUSSELS drink! BORDEAUX, Focus Circus, Bruxelles sur scènes, Bright Brussels Festival of Light ) werden persconferenties gehouden. De leden van de persdienst van visit.brussels traden op als HET NIEUWSBLAD gesprekspartners voor allerlei persvragen, als woordvoerders in de media en als Brusselse experts voor journalisten. Er werden dit jaar in Bel- gië bijna 1500 artikelen over Brussel als toeristische bestemming in de gedrukte media gepubliceerd, en 1500 artikelen online.

RTL

LA DERNIÈRE HEURE

104 sales & marketing DE TIJD HET LAATSTE NIEUWS

LA LIBRE

VRT BRUZZ

RTBF BX1

sales & marketing 105 MONITORING, PRESS CLIPPING EN COPYWRITING & TRANSLATIONS : ABONNEMENTEN

Er werd een nieuw contract gesloten met een monito- ringbureau voor de nationale en internationale pers om VERTALINGEN VOOR DE WEBSITES: het effect van acties of evenementen beter te meten. Het OPLEIDING WEBWRITING: bureau stuurt regelmatig verslagen over de grote evenementen van visit.brussels en artikelen die overeenstem- De dienst Copywriting & Translations werd in januari men met de verschillende thema’s die vooraf door visit. 2017 opgericht binnen de afdeling Sales & Marketing. De brussels zijn bepaald (met betrekking tot de evenemen- dienst verzorgt de redactie, het herschrijven, de vertaling ten, de clusters en de expertisecentra). Deze verslagen en het proeflezen van alle inhoud van de verschillende si- passen in het kader van een algemeen beleid van gege- tes en minisites die door visit.brussels worden gecreëerd vens- en resultatenconsolidatie dat gelijktijdig door de en beheerd. Daarnaast is ze verantwoordelijk voor de dienst Market Intelligence wordt uitgevoerd. vertalingen voor alle departementen van visit.brussels, de menu’s voor de Tram Experience, de overeenkomsten en contracten, de persartikelen, de officiële programma’s, de brochures, de commerciële tools (Sales Guide, Let’s Meet), de miniplannen, de uitnodigingen, de e-mails naar leveranciers en partners enz.

Copywriting & Translations heeft de artikelen voor de website van visit.brussels vertaald in het Frans, Neder- lands, Engels, Duits, Spaans en Italiaans, en sinds 2018 ook in het Portugees (Braziliaans). De dienst zorgde ook voor specifieke vertalingen in het Chinees en Arabisch.

De website van visit.brussels wordt voortdurend bijgewerkt en weerspiegelt de permanente veranderingen en nieuwe trends. Er moeten dus voortdurend teksten en vertalingen gemaakt worden, waarbij dezelfde werkme- thode wordt gevolgd: schrijven, vertalen, proeflezen en optimaliseren van de inhoud, aangepast aan de specifieke kenmerken van de markten. Het doel is om de content op de nationale en internationale markten zichtbaar en toegankelijk te maken overeenkomstig onze promo- tiestrategie.

Om de impact van de website in de verschillende talen te vergroten, is het ook van cruciaal belang om de medewerkers op te leiden in webwriting-technieken en in de moderne technologische tools die de referencering op de verschillende zoekmachines dankzij relevante inhoud bevorderen.

De afdeling heeft ook de vertaaltool TRADOS aange- schaft om enerzijds tijdwinst te boeken bij het schrijven

106 sales & marketing en vertalen en anderzijds de consistentie bij het vertalen Intern blijft het doel van de dienst het verbeteren van de van terugkerende teksten te garanderen. Zodra de trai- kennis van en het inzicht in de toeristische sector (zowel ning voor deze tool aan de dienst is gegeven, kan dit pro- business als vrije tijd), en in de nationale en internatio- gramma voor het optimaliseren van vertalingen gebruikt nale trends, teneinde de strategieën en de daaruit voort- worden. vloeiende acties zo goed mogelijk te kunnen aanpassen.

De consistentie van de redactionele stijl en de redactionele lijn is in 2019 verbeterd dankzij het herschrijven van grote delen van de website in een moderne, dynamische, STATISTIEKEN EVENTS : toegankelijke en gebruiksvriendelijke stijl, overeenkomstig de specifieke kenmerken van de gewestelijke iden- Voor de evenementen van visit.brussels en voor de be- titeit - het Brusselse DNA - en het merkimago dat visit. langrijkste partnerevenementen (Pride, ...) maakt het brussels wil uitdragen. De redactionele lijn is ook geop- Market Intelligence-team één rapport met een volledige timaliseerd met betrekking tot de specifieke kenmerken analyse van de volgende gegevens: van de doelgroep(en), zowel wat betreft de relevantie van de inhoud als de afstemming ervan op deze verschillen- • Aantal bezoekers van het evenement, op basis van de doelgroepen. We hebben voor elke taal duidelijker een door Proximus verstrekte gegevens specifieke stijl gedefinieerd (bijvoorbeeld: het gebruik • Prestaties van de website die aan het evenement is van de u-vorm in het Frans en het Duits, en van de je- gewijd, in termen van bezoekersaantal vorm in het Nederlands). • Prestaties van de communicatie op de sociale netwerken MARKET INTELLIGENCE : • Media-aandacht van het evenement (aantal artikelen en waardering) STATISTIEKEN EVENTS (BIG DATA) • Geschatte uitgaven van de deelnemers op de bestem- STATISTIEKEN VRIJE TIJD (AANKOPEN EN EIGEN ming REALISATIES) STATISTIEKEN MICE (MKG EN ANDERE) Wat het bezoekersaantal betreft, verstrekt de operator MARKTONDERZOEK (AFFINITY MARKETING EN Proximus een analyse op basis van het aantal personen COMMUNICATIE) dat met zijn netwerk is verbonden in het gebied dat door het evenement wordt bestreken. Deze gegevens maken INCUBATORS START-UPS TOERISME het mogelijk om te weten hoeveel mensen er op de verschillende tijdstippen van het evenement aanwezig zijn Het werk en de taken van de economische onderzoeks- en vanwaar ze afkomstig zijn. dienst, of het nu gaat om het verzamelen of het analyseren van gegevens, gebeuren in een geest van luisteren Nieuw: dit jaar heeft de dienst een programma aange- en uitwisseling, enerzijds met onze toeristische partners schaft om de totale uitgaven van niet-Brusselse deel- Toerisme Vlaanderen en Wallonie Belgique Tourisme, nemers tijdens hun komst naar een in Brussel georgani- anderzijds met de experts in de domeinen die onder de seerd evenement te schatten. bevoegdheid van het departement vallen (universiteiten, gewestelijke instanties, ...), en tot slot met de sector in zijn geheel, vooral vertegenwoordigd door zijn beroeps- organisaties. Deze uitwisseling is bedoeld als tweerich- tingsverkeer: de onderzoeksdienst houdt rekening met de prioriteiten en kennis van deze partners en voorziet hen van informatie en analyses die zij voor hun eigen activiteiten kunnen gebruiken.

sales & marketing 107 TOERISTISCHE BAROMETER VAN HET STATISTISCHE STUDIES BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST: De afdeling dient als referentie intern en ook voor de hele Dit jaar heeft het Market Intelligence-team zijn aanbod sector, met name de onderzoekers, de hoteliers en de cul- van barometers verbeterd en aangevuld met een weke- turele sector. De afdeling behandelt elk jaar honderden lijkse monitoring van de hotelbezetting. verzoeken en vragen.

Deze nieuwigheden geven dus een vollediger beeld van Het Market Intelligence-team houdt zich daarom voort- de ontwikkelingen op het gebied van overnachtingen in durend op de hoogte van de toeristische ontwikkelingen Brussel. in de wereld en in Brussel. Het team verbetert regelmatig de gegevens waarover het beschikt. De gegevens zijn daarnaast allemaal beschikbaar op het Open Data-platform van het Gewest (opendatastore. Daarnaast zijn dit jaar ad-hocstudies verricht of voortge- brussels). Deze cijfers kunnen dus gemakkelijk worden zet (zie hieronder). gebruikt voor de ontwikkeling van toepassingen door derden.

De volgende barometers zijn nu beschikbaar: STATISTISCHE STUDIES • Barometer van de hotelsector (gegevens verstrekt door MKG) Naast de reeds vermelde barometers maakt visit.brussels • Barometer van de overnachtingen (gegevens ver- regelmatig analyses van de verschillende markten. strekt door de FOD Economie) • Barometer van de musea en trekpleisters (gegevens Twee studies, die vorig jaar waren gestart en betrekking rechtstreeks verzameld bij de musea en trekpleisters) hadden op specifieke segmenten, zijn afgerond: • Barometer van de rondleidingen (gegevens rechtstreeks verzameld met een steekproef onder de orga- • Een onderzoek naar het gedrag en de indrukken van nisatoren van rondleidingen) de bezoekers van de Brusselse musea. • Barometer van de overnachtingen in particuliere woningen (gegevens verstrekt door AirDNA) • Een onderzoek naar de reisvoorkeuren en -gewoon- ten van LGBT-reizigers.

Dit jaar zijn nieuwe studies gestart, voornamelijk ter ondersteuning van segmentatie-activiteiten in het kader van de digitale transformatie van visit.brussels. In dit verband noemen we twee onderzoeken, het ene is gericht op een beter begrip van de culturele behoeften van de Brusselaars en het andere op een beter begrip van de culturele behoeften van niet-Brusselse bezoekers.

108 sales & marketing STATISTIEKEN MICE EUROPESE BENCHMARKING

Het Market Intelligence-team verzamelt re- visit.brussels is vertegenwoordigd in de werkgroepen gelmatig informatie over de professionele voor onderzoek en statistiek van verschillende inter- evenementen die in Brussel worden georga- nationale organisaties, met name ECM en TourMIS. De niseerd. Deze informatie is bijzonder belang- deelname aan deze werkgroepen en het bijwonen van de rijk, aangezien ze vervolgens wordt gebruikt evenementen die zij organiseren bieden vooral de moge- voor de belangrijkste internationale ranglijs- lijkheid om: ten (UIA en ICCA), waarin Brussel bijzonder goed is gerangschikt. • Cijfers te krijgen over de belangrijkste Europese steden In samenwerking met het Convention Bureau • Kennis te nemen van de innovatieve praktijken van ge- zijn ook enquêtes uitgewerkt om meer inzicht lijkaardige afdelingen in de rest van Europa te krijgen in de ervaringen van de bezoekers • In contact te treden met toonaangevende specialisten van professionele evenementen in Brussel. op het gebied van onderzoek en data-analyse • Deel te nemen aan discussies over de verbetering van de bestaande tools.

Daarnaast is dit jaar op de website van visit.brussels een rapport gepubliceerd over de vergelijking tussen de belangrijkste toeristische cijfers van Brussel en die van een dertigtal andere Europese steden.

KWALITEITSBAROMETER / TEVREDENHEID VAN BEZOEKERS

Elke maand peilt visit.brussels via haar website de meningen van de bezoekers van Brussel; ze publiceert vervolgens de resultaten van deze enquête en stuurt ze door naar de toeristische sector.

Sinds vorig jaar wordt een nieuw platform gebruikt om meer flexibiliteit te bieden bij het beheer van de enquête en de analyse van de resultaten.

Deze resultaten worden elke maand naar bijna 500 actoren in de toeristische sector in Brussel gestuurd.

Daarnaast is een onderzoek gestart in samenwerking met het bureau Connected Concepts, dat het Convention Bureau ondersteunt in zijn communicatie.

sales & marketing 109 SENSIBILISATIE VAN DE ACTOREN CRM :

De sensibilisatie van de actoren gebeurt op uiteenlopen- In 2017 implementeerde visit.brussels een nieuwe de manieren en heeft verschillende doelstellingen. CRM-oplossing op basis van de software Microsoft Dy- namics. Alle gegevens en contacten met de professionele Het opleidingsprogramma, Brussels Quality Academy, partners van visit.brussels zijn daarom overgebracht naar heeft als doelstelling het onthaal en de toeristische erva- dit platform, dat nu de contacten van de hele organisatie ring voor zakelijke en recreatieve reizigers te verbeteren centraliseert (bijna 100.000 contacten). door personeel en vrijwilligers aan te moedigen samen te werken om van elk bezoek een positieve ervaring te Deze database wordt dus dagelijks door het personeel maken. Het programma biedt regionale kennis en heeft van visit.brussels gebruikt om de interacties met hun Bel- de benodigde knowhow om gedenkwaardige service-er- gische en buitenlandse contacten te beheren. Overigens varingen te kunnen leveren. In 2019 werd een dertigtal wordt er een nieuwe e-mailingtool geïnstalleerd, die in sessies over uiteenlopende onderwerpen aan professi- het CRM is geïntegreerd. onals uit de sector gegeven, mede om een groot panel (personeel van hotelrecepties, gidsen, enz.) kennis te In dit kader heeft visit.brussels ook gewerkt aan de aan- laten maken met nieuwe tentoonstellingen en attracties passing aan de normen die noodzakelijk is voor de toe- in Brussel. passing van de nieuwe Europese regelgeving (AVG). Dankzij de adviezen van een op dit gebied gespeciali- Trainingen over de bestemming worden ook gegeven aan seerd advocatenkantoor voldoet visit.brussels nu aan de leden van horecaopleidingen, zowel aan professionals uit nieuwe Europese bepalingen op dit vlak. Ook is een DPO de hotelsector als aan werkzoekenden die een opleiding (“Data Protection Officer”, ofwel Functionaris Gegevens- tot receptionist volgen. bescherming) door de GOB aangesteld om toe te zien op de verzameling en het gebruik van persoonsgegevens Onlangs is er een nieuwe werknemer in dienst getreden door de organisatie. bij visit.brussels om deze opdracht op zich te nemen. Zij is begonnen met de toepassing van een nieuwe strategie en heeft nieuwe communicatiemethoden ingevoerd.

Inspiratie- en specialisatiesessies voor de toerismebe- roepen maken nu eveneens deel uit van het programma, net als de deelname aan de Career Day om studenten te inspireren.

Dit jaar zijn er besprekingen gevoerd over de kwestie van de logies die officieel bij de GOB zijn geregistreerd, en zijn er acties ondernomen om de logies te herwaarderen en de bewustwording te vergroten.

110 sales & marketing SALES & PROMOTION : STAATSBEZOEKEN, PRINSELIJKE MISSIES & ECONOMISCHE MISSIES:

KPI’S IN CIJFERS: Organisatie van de prinselijke missie in China: B2B-workshops Vrije tijd (Beijing/Shanghai) in samenwerking met Wallonie-Belgique Tourisme. Het doel van de dienst was het opzetten Totaal: 20 Belgische partners van meer dan 30 verschillende acties (beurzen, workshops, sales calls, sales Beijing, 18 november missions, economische of prinselijke mis- • Doelgroep: Chinese touroperators sies, promotiecampagnes...). Dit doel is • Formaat: B2B-workshops met bierworkshop bereikt. • Presentatie: Belgium, a hub for accessing the European travel market

De dienst Sales had zich ook tot doel ge- Shanghai, 20 november steld om een tevredenheidsniveau van • Doelgroep: Chinese touroperators 8/10 bij haar partners te bereiken. Alle • Formaat: B2B-workshops met bierproeverij acties van de dienst zijn geëvalueerd en het tevredenheidsniveau is bereikt. Het evenement in Beijing bracht 54 professionals uit de toeristische sector samen en er waren 6 nationale media aanwezig; in Shanghai waren 49-professionals aanwezig.

sales & marketing 111 COMMUNICATIETOOLS VOOR ONZE Acties TUSSENPERSONEN IN HET BUITENLAND • Acties in Portugal en Spanje met Toerisme Vlaande- ren om de TO’s die de programma’s voor de Brazili- visit.brussels heeft aan verschillende acties deelgeno- aanse markt aanbieden te overtuigen Brussel in de men om de bestemming bij buitenlandse professionals te reisroutes op te nemen promoten. De doelstellingen waren: • Sales Mission in de Verenigde Staten in april • Brussel promoten bij lokale professionals (klassieke • ATM-beurs in Dubai met 5 partners in april => 30 en niche-TO’s, onafhankelijke agentschappen (ni- afspraken geregeld voor de partners (consultant ter che/luxury), OTA, enz.) plaatse) + 25 concrete aanvragen voor Brussel. Het • Nog meer werken aan de ‘Merkbewustwording’ van agentschap heeft er na de beurs bovendien voor Brussel gezorgd dat er 10 bijlagen over Brussel in de pro- • Beter inzicht in de werking en de behoeften van de gramma’s van de touroperators werden opgenomen. markten Tijdens de 4 beursdagen werden 90 afspraken be- • Brussel promoten als een ‘must do’-bestemming, als vestigd en vonden 50 bezoeken aan de stand plaats, hoofdstad van Europa en België, zodat professionals waaruit een twintigtal mogelijkheden zijn voortge- de stad niet langer zien als een ‘stop over’, maar als vloeid. een bestemming voor die hun klanten moeten bezoe- • Sales mission in Brazilië in augustus (3 partners). ken • Sales mission in Rusland in september (9 partners) • De Brusselse partners de mogelijkheid bieden zich • Sales mission in India (3 partners) aan een publiek van buitenlandse professionals te verkopen en op te komen voor het professionaliteit van de Brusselse sector • Ervoor zorgen dat de buitenlandse professionals de tools die visit.brussels ter beschikking stelt (diensten/documentatie/video’s) kennen en gebruiken. • Zorgen voor leads voor de bestemming in TO-brochures en voor meer aanwezigheid op TO- en OTA-sites • De concrete aanvragen van de agentschappen ter plaatse beantwoorden en verwerken. •

112 sales & marketing PARTNERSCHAPPEN ACTIES MICE MM TRANSPORTEURS visit.brussels heeft deelgenomen aan verschillende workshops voor Als onderdeel van de barter met Brussels meerdere markten: Airlines voerde visit.brussels in oktober • M&I met 7 partners in april een mediacampagne uit om de verkoop • M&I met 3 partners in augustus van de Hi Belgium Pass tijdens de feest- • Meeting Space Autumn met 5 partners in september dagen te stimuleren en de zichtbaarheid • Meeting Space Spring met 5 partners in maart van Brussel als toeristische bestemming te vergroten. Deze evenementen combineren drie dagen lang workshops en networ- Datum van de campagne: 03/10/2019 tot king. De organisatie zorgt ervoor dat bij elke editie 95% van de deelne- 30/11/2019. mers nieuw is.

Communicatietools: De dienst Sales ondersteunde partners bij de organisatie van hun fam • Native ads trip op de prioritaire markten. Al naargelang de relevantie van de aan- • Banneradvertenties op reissites die vraag kan visit.brussels een culturele activiteit, een themarondleiding, gericht zijn op mensen die geïnteres- een maaltijd of een workshop verzorgen. seerd zijn in reizen • Publicatie van inhoud op relevante Daarnaast heeft visit.brussels op de internationale MICE- en Leisu- reissites gericht op een vrouwelijk re-beurzen (Imex,IBTM, WTM) netwerkevenementen georganiseerd. publiek Sites: Vanitatis - El Confidencial, visit.brussels heeft MICE-sales missions opgezet met partners in Duits- El viajero Fisgón land en het Verenigd Koninkrijk (oktober) en de Verenigde Staten (de- • Wedstrijd op Instagram cember).

In het kader van de presentatie van hun nieuwe cabine organiseerde Brussels Airlines in samenwerking met visit.brussels in februari een fam trip met 170 reisagenten en managers van reisonderne- mingen uit 8 landen.

sales & marketing 113 ACTIES LEISURE MM • Op de Franse markt was visit.brussels in mei aanwezig op de CE- beurs in Parijs, samen met 3 partners. We hadden 42 afspraken met Brussels Experience Leisure nieuwe contacten, waarvan 5 concrete aanvragen. De afdeling Sales & Promotion is begon- • En ook ondersteuning via een fam trip met touringcarbedrijf Note- nen met het ambitieuze project om een Car in oktober om meer groepen uit Noord-Frankrijk naar Brussel te topevenement op te zetten waar professi- lokken. onals uit het vrijetijdstoerisme van de 11 • Op de Britse markt heeft visit.brussels deelgenomen aan een webi- prioritaire markten samenkomen. Ze doet nar voor reisagenten uit deze markt. dit met de hulp van medewerkers van vi- • Op de Spaanse markt, actie met Booking Fax, een digitaal marke- sit.brussels en adviseurs voor de buiten- tingplatform voor reisbureaus en TO’s in Spanje dat promotie- en op- landse markten: Frankrijk, Duitsland, Ne- leidingsdiensten aanbiedt. Verzending op 26/03/2019 naar 18.451 derland, het Verenigd Koninkrijk, Italië, agenten: aantal weergaven: 3238 (17,5%), aantal klikken: 337 (1,8%). Spanje, Brazilië, India, Rusland, China • Op de Italiaanse markt, deelname aan een BTM-workshop - Pollina en de Verenigde Staten, ofwel in totaal 80 in mei en organisatie van een wedstrijd met Brussels Airlines. meertalige klanten. • Op de Duitse markt: • Post tour voor VPR (vereniging van aanbieders van pakketrei- Doel van het evenement: de bestemming zen per bus) in mei “Brussel” door middel van originele acti- • Productie van 3 bijlagen in de brochures van touroperators: viteiten tot leven brengen! Haffermann Reisen, Uberland en GTW.

Afhankelijk van de interesses van elk van de Europese gastheren waren er op maat gemaakte programma’s samengesteld: Architectuur/Street Art, bier - of lifesty- le-workshop of de Europese wijk per fiets ontdekken. Een workshop met meer dan 30 Brusselse partners en een gala-avond maakten ook deel uit van het programma.

114 sales & marketing BELGIË

MICE-ACTIES:

Het Salesteam was aanwezig op 3 evenementen op de Belgische MICE-markt. Het doel van onze aanwezigheid was om Brussel te promoten bij de Belgische professionals (voornamelijk bedrijven) en er ook voor te zorgen dat de Belgische professionals onze diensten/documentatie gebruiken en kennen. Deze acties op de Belgische markt hadden veel succes bij onze partners die zich op de lokale markt willen profileren. Op het gebied van overnachtingen is België is onze belangrijkste markt met 61% van de overnachtingen die voortvloeien uit zakelijke overnachtingen.

• 1 BBT Online-workshop ( in juni) met 10 partners • Inspiration Benelux (in februari) en september met 8 partners • Break The Ice Forum (in januari) met 3 partners • Cvent Connect met 2 partners van 8 tot 11 juli. De beurs combineert ontmoetingsmomenten met lezingen over de zakelijke en verenigingsmarkt. We hadden 18 geplande afspraken en dit leverde 4 tot 5 kansen op. Onze stand is tijdens de beurs ongeveer 40 keer bezocht.

LEISURE-ACTIES

Dit budget wordt gebruikt om de bestemming te promoten door touroperators persoonlijk te verwelkomen (An- tares, Go Real Europe, Mosa DMC...). Het geld wordt ook gebruikt voor het organiseren van wedstrijden in het kader van onze communicatieactiviteiten.

De professionals uit de toeristische sector hebben daar- door de mogelijkheid de bestemming te ontdekken.

sales & marketing 115 INTERNATIONALE MARKTEN: gestelde doelen te bereiken. Spanje en Italië hebben meer aandacht besteed aan de zakelijke/vrijetijdssector, met inachtneming van de opgelegde doelstel- KPI’S IN CIJFERS: lingen.

Ontwikkelen en onderhouden van een database met ge- De toeristische attachés wordt ook verzocht om de grote kwalificeerde contacten (Mice & Leisure) en plannen van beurzen (IMEX Frankfurt, IBTM Barcelona, WTM Londen, minstens één ontmoeting of jaarlijks onderhoud met hen. ITB Berlijn, FITUR Madrid, TTG Rimini) bij te wonen en daarbij te zorgen voor een gevulde afsprakenagenda. In 2019 beschikken de attachés en consultants over 14.994 gekwalificeerde contacten die in overeenstem- De 6 Europese attachés hebben elk deelgenomen aan ming zijn met de AVG. Het betreft 12.460 contacten op de hoofdbeurs voor hun respectievelijke markt met een prioritaire markten in Europa en 2534 contacten op de vooraf geplande agenda met afspraken. BRIC- en VS-markten.

De toeristische attachés voor Europa moeten op hun pri- FRANKRIJK: oritaire markt ten minste drie acties uitvoeren: MICE-ACTIES: • organisatie van een groot evenement (MICE of vrije tijd) in aanwezigheid van zes tot vijftien partners en • Deelname aan de beurs Pure Meetings & Events. Dit dertig gekwalificeerde klanten; is een ontmoetingsdag voor Franse evenementorga- De 6 Europese attachés hebben elk een groot evene- nisatoren en internationale dienstverleners. Tijdens ment georganiseerd op hun respectievelijke markten, deze workshop komt een beperkt aantal exposanten samen met Brusselse partners. Per evenement waren samen tijdens persoonlijke en/of vooraf vastgelegde gemiddeld 6 partners en 30 klanten aanwezig. ontmoetingen. • Doelgroep: MICE - Top 500 van Franse bedrijven, • organisatie van een Brussels Meeting Experience of agentschappen en verenigingen een Brussels Trade Experience in Brussel, in aanwe- • Data: 21/03/2019 zigheid van minstens vijftig Brusselse partners en • Partners: 6 partners aanwezig tien gekwalificeerde klanten; • Afspraken: 24 afspraken voor visit.brussels met 5 Samen met de afdeling Sales & Promotion hebben concrete aanvragen en 11 aanvragen zonder spe- we een Brussels Trade Experience georganiseerd. In cifieke datum. totaal namen 80 gekwalificeerde klanten uit 11 prioritaire markten aan het programma deel. Een work- • visit.brussels organiseerde in Parijs voor het eerst shop met meer dan 30 Brusselse partners en een een Secret dinner over de MICE-sector. Het Secret gala-avond maakten ook deel uit van het programma. dinner was bedoeld om Brussel tijdens een event in een origineel kader onder de aandacht te brengen. • maandelijkse B2B-afspraken maken in hun respec- Om een verrassingseffect te creëren werd het mys- tievelijke markten (exclusief beurzen en workshops), terie rond het evenement tot op het laatste moment met een minimum van 20 gekwalificeerde klanten per in stand gehouden voor zowel de gasten als de part- maand. ners. De toeristische attaché heeft ook prospectie De attachés voor Frankrijk, Duitsland, het Verenigd gedaan om de MICE-database uit te breiden. Koninkrijk en Nederland werden bijgestaan door een lokale consultant om nieuwe MICE-contacten in de verschillende expertisecentra te werven. Na deze samenwerking is een reeks afspraken gemaakt om de

116 sales & marketing LEISURE-ACTIES:

• Deelname aan een netwerkevent/bierworkshop (Lille + Straatsburg) met de aanwezigheid van 6 partners in Lille. Doelstellingen: • Promotie van Brussel als trendy stad bij Franse touroperators, reisagenten, touringcarbedrijven, agentschappen en bedrijven • De Brusselse partners de mogelijkheid bieden zich aan een publiek van Franse professionals te verkopen en de professionaliteit van de Brusselse sector te onderstrepen. • Ervoor zorgen dat de Franse professionals de diensten/documentatie van visit. brussels kennen en gebruiken • Onze klanten een 100% Brusselse ervaring bieden via het thema bier en Belgi- sche gastronomie. • Deelname aan de internationale fam trip van Brussels Experience Leisure in juni met 9 professionals uit de toeristische sector.

sales & marketing 117 • Samenwerking met Cercle Music voor de realisatie van het electroconcert van Amélie Lens op 15/07 aan de voet van het Atomium. Om een optimale ervaring voor de toeschouwers te creëren, werden slechts 3.000 mensen toegelaten. De media-impact op sociale netwerken was fenomenaal.

Een paar cijfers over de show:

Volledige Facebook-statistieken

De toeristische attaché heeft ook pros- Demografische pectie gedaan om de Leisure-database uit gegevens Facebook te breiden.

WERKINGS- EN HUURKOSTEN:

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Frankrijk gevestigde toeristische attaché.

118 sales & marketing GROOT-BRITTANNIË:

MICE-ACTIES:

• visit.brussels organiseerde een City Workshop in Londen met 6 partners (7/05) • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de MICE-database uit te breiden.

LEISURE-ACTIES VK:

• Deelname aan de Brussels Experience Leisure in juni met 9 buyers. • Deelname aan de Gem workshop (ETEOA) in november zonder partner. Deze workshop werkt op basis van afspraken en stelde ons in staat om 20 kwalitatieve contacten te ontmoeten. • Deelname aan de Eurostar Networking Party in november zonder partner. • De attaché was in november ook aanwezig op de World Travel Market, een van ‘s werelds grootste beurzen voor vrijetijdstoerisme. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de Leisure-database uit te breiden.

WERKINGS- EN HUURKOSTEN:

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Groot-Brittannië gevestigde toeristische attaché.

sales & marketing 119 DUITSLAND:

MICE-ACTIES:

• Organisatie van het evenement “Be dining, be networking, be brussels”, in Berlijn op 4 april met 2 partners. Dankzij deze actie kregen we de kans om 16 professionals uit de toeristische sector te ontmoeten. • Organisatie van het evenement “be bbq, be beer, be brussels” in Frankfurt op 20 mei met 10 partners. Dit evenement vond in de marge van de IMEX-beurs plaats. • De attaché was in mei ook aanwezig op de IMEX-beurs. IMEX is een van de grootste beurzen voor zakentoerisme ter wereld. • De attaché was aanwezig op de Summer Summit van de Destinations Circle op 25 en 26 september in Frankfurt. Visit.brussels is lid van de Destinations Circle, een vereniging van Duitse vertegenwoordigers van belangrijke congres- en evenemen- tenbestemmingen in Europa, Zuid-Amerika, Azië, Afrika en het Midden-Oosten. Deze vereniging stelt de Duitse organisatoren van evenementen in staat om te profiteren van de vele mogelijkheden en voordelen van een directe samenwerking met congres- en toeristenbureaus. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de MICE-database uit te breiden. Hij werd ondersteund door de aanwerving van een MICE-consultant voor een jaar.

LEISURE-ACTIES

• Deelname aan de Brussels Experience Leisure met 9 buyers . • Deelname aan de RDA-beurs in Keulen op 3 en 4 juli. Deze beurs richt zich op Duit- se aanbieders van pakketreizen en touringcarbedrijven. Installatie van een stand van visit.brussels met aanwezigheid van 4 Brusselse partners. • Deelname aan de “Herbstmesse” van VPR. visit.brussels is lid van VPR, een vereniging van TO’s gespecialiseerd in groepsreizen per touringcar, waardoor we rechtstreeks met deze gespecialiseerde TO’s kunnen communiceren. • Organisatie van een networking Dinner in Keulen op 28 november met partners. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de Leisure-database uit te breiden.

WERKINGS- EN HUURKOSTEN

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Duits- land gevestigde toeristische attaché.

120 sales & marketing SPANJE:

MICE-ACTIES:

• Organisatie van een kookworkshop in Madrid op 7 november. We waren aanwezig met Brussels Airlines en een DMC. Dankzij de workshop hebben we 20 kwalitatieve contacten ontmoet (bedrijven en agentschappen). Na een presentatie van de bestemming maakten de deelnemers culinaire creaties. Deze activiteit werd zeer gewaardeerd omdat het de mogelijkheid bood om in een ontspannen sfeer zakelijke contacten te leggen. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de MICE--database uit te breiden.

LEISURE-ACTIES

• Deelname aan de Brussels Experience Leisure met 9 buyers. • Organisatie van een workshop in Madrid op 23 oktober met 8 partners. Deze actie heeft ons in staat gesteld om 40 gekwalificeerde buyers te ontmoeten. Daarnaast is er een wedstrijd georganiseerd. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de Leisure-database uit te breiden.

WERKINGS- EN HUURKOSTEN

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Spanje gevestigde toeristische attaché.

NEDERLAND:

MICE-ACTIES:

• Deelname aan diverse Global Site Meetings • Organisatie van een site inspection voor ITB Holland (20 februari) • Deelname aan de Business Traveller & Mice Fair zonder partner (9/09) • Deelname aan The Next Event zonder partner (18/09) • Deelname aan de beurs Management Support Event zonder partner (14/11) • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de MICE--database uit te breiden. Zij is ondersteund door een extern bureau dat onze database verrijkt.

LEISURE-ACTIES

• Deelname aan de Vakantiebeurs van Utrecht met 2 partners en een stand van 6 m² in de B2B-zone. visit.brussels had de mogelijkheid om haar database voor pers en

sales & marketing 121 handel-NL uit te nodigen, dus 50 contacten naar aanleiding van de actie en 15 concrete aanvragen (9 - 10/01). Tijdens de beurs organiseerden we een netwerkmo- ment met WBT om onze contacten te bedanken. • Deelname aan de Brussels Experience Leisure met 9 partners (juni) • Deelname aan Bus-Idee-dag (31/10), een beurs voor touringcarbedrijven. • Organisatie van een netwerkevenement in Amsterdam op 10/12 voor de handelssector. • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de Leisure-database uit te breiden.

WERKINGS- EN HUURKOSTEN

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Neder- land gevestigde toeristische attaché.

ITALIË:

MICE-ACTIES:

• Organisatie van een Summer networking event in Milaan. Netwerkavond waarop de attaché zijn MICE- & Leisure-contacten uitnodigde (26/09) • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de MICE-database uit te breiden. Ze werd ondersteund door de aanwerving van een MICE-consultant voor een jaar

LEISURE-ACTIES:

• Deelname aan de Brussels Experience Leisure met 9 partners (juni) • De toeristische attaché heeft ook prospectie gedaan om de Leisure-database uit te breiden. • Deelname aan workshops op de luchthaven van Venetië en Bari (8/02) • Deelname aan de BMT-beurs in Napels als bezoeker (23 - 23/03) om kennis te maken met TO’s, reisbureaus, enz. • Deelname aan de Caldana-workshops in Varese, Verona en Bergamo (27 – 28/03) • Deelname aan de TTG-beurs als bezoeker om kennis te maken met TO’s, reisbureaus, enz. (8/10) • Organisatie van een “Aperitivo” op het kantoor van visit.brussels voor de Leisure- en MICE-contacten van de attaché (8/05)

WERKINGS- EN HUURKOSTEN: :

Financiering van de werkingskosten in verband met de aanwezigheid van een in Italië gevestigde toeristische attaché.

122 sales & marketing VERENIGDE STATEN: LEISURE-ACTIES:

MICE-ACTIES: Gunning van het contract: een extern bureau vertegenwoordigt visit.brussels in New York en is verantwoorde- Gunning van het contract: een extern bureau vertegen- lijk voor de promotie van de bestemming op de Ameri- woordigt visit.brussels in New York en is verantwoorde- kaanse markt. lijk voor de promotie van de bestemming op de Ameri- kaanse markt. Actieplan TRADE

Kickoff meeting van het Een vergadering houden met het team van Actieplan MICE programma visit.brussels om de trends in de sector te presenteren en de activiteiten van het jaar Kickoff meeting van het Een vergadering houden met het team van te bevestigen. programma visit.brussels om de trends in de sector te presenteren en de activiteiten van het jaar ‘Most wanted’-lijst handel Actualiseren van de lijst van touroperators te bevestigen. die de verkoop van pakketten kunnen stimuleren. 'Most wanted'-lijst MICE Een lijst opstellen met de verkoopdoelstel- lingen voor 40 verenigingen en bedrijven, Sales calls Proactief bellen naar touroperators die met speciale aandacht voor de voor Brussel Brussel niet verkopen of die beperkte pro- kenmerkende expertisecentra. ducten verkopen. Focus op het bevestigen van nieuwe programma’s en routes die zijn Sales calls & genereren van Genereren, volgen en kwalificeren van opgenomen in online productlijsten of leads leads in de Verenigde Staten & Canada brochures. namens visit.brussels, inclusief de IC- CA-kwalificatie. Fam trips Identificeren van prospects voor een fam trip die een onmiddellijk potentieel voor Sales Mission Een sales mission met partners organiseren, productuitbreiding bieden. met gegarandeerd 12 tot 15 afspraken in vijf dagen Reporting Leveren van 12 maandelijkse rapporten met een overzicht van de verkoopactiviteiten Ondersteuning van vakbeurzen Evalueren en aanbevelingen geven over en resultaten van de voorgaande maand verkoop-, marketing- en reclamemogeli- en een overzicht van de activiteiten voor jkheden in de markt. In samenwerking met de komende maand. Organiseren van een het team van visit.brussels een B2B-event maandelijkse conference call tussen het organiseren tijdens IMEX America voor 12 team van visit.brussels en de accountmana- tot 15 VIP meeting planners. Organiseren ger van DCI Trade. van de logistiek van het evenement, beheren van het uitnodigingsproces en bieden van ondersteuning ter plaatse tijdens het Specifieke actie: evenement. Fam trips Vier tot vijf «top»-prospects uit de vereni- Vertegenwoordiging bij USTOA (United States Tour Ope- gingswereld identificeren voor een fam trip, afhankelijk van de geschiedenis van het rators Association) programma en hun potentieel voor Brussel. Rapportage Leveren van 12 maandelijkse rapporten met een overzicht van de verkoopactiviteiten en resultaten van de voorgaande maand en een overzicht van de activiteiten voor de komende maand. Organiseren van een maandelijkse conference call tussen het team van visit.brussels en de accountmana- ger van DCI MICE.

Specifieke acties: • SMU @ New York City (24 – 26/03) • C-Vent Connect (8 – 11/07) • ASAE Annual Meeting (10 – 13/08) • M&I The Americas (25 – 28/08) • IMEX America (10 – 12/09)

sales & marketing 123 BRAZILIË: Actieplan MICE

Site inspection Organisatie van een specifieke site inspec- MICE- & TRADE-ACTIES: tion voor MICE-agenten die al in Europa zijn voor een zakelijke beurs Gunning van het contract: een extern bureau vertegen- MICE-lunch São Paulo Ontwikkeling, coördinatie, uitnodigingen en uitvoering van een MICE-netwerklunch van woordigt visit.brussels in Sao Paulo en is verantwoorde- visit.brussels in Sao Paulo lijk voor de promotie van de bestemming op de Brazili- Ondersteuning van vakbeurzen Ondersteuning bij deelname aan een aanse markt. beurs/organiseren van ontmoetingen met de sector tijdens beurzen Actieplan TRADE Rapportage Opstellen van een maandelijks verslag met alle informatie over de activiteiten van de Ondersteuning van vakbeurzen Ondersteuning bij deelname aan een lopende maand beurs/organiseren van ontmoetingen met Opleidingen Organisatie van opleidingen in de regio de sector tijdens beurzen São Paulo ILT (Travel Week) Deelname aan de beurs via een geza- Aanwezigheid van een MICE Ontwikkeling van een Q&A in samenwer- menlijke stand met een andere Europese Account Manager king met visit.brussels die voor de antwoor- bestemming den zorgt. Specifieke vragen worden naar Opleidingen Organisatie van opleidingen in de regio visit.brussels gestuurd São Paulo Sales calls Realiseren van minimaal 10 sales calls per Acties met partners zoals Visit Bestuderen van de mogelijkheden voor maand Flanders eventuele partnerschappen Speciale evenementen van Organisatie van speciale events van visit. visit.brussels brussels om de bestemming te promoten in de handelssector RUSLAND: High-end fam trip Ontwikkeling, coördinatie, werving, uitvoering en deelname aan de luxe/high-end MICE- & LEISURE-ACTIES: fam-trip Niche-mogelijkheden Analyseren en ontwikkelen van nichemo- Gunning van het contract: een extern agentschap verte- gelijkheden genwoordigt visit.brussels in Moskou en is verantwoor- Rapportage Opstellen van een maandelijks verslag met delijk voor de promotie van de bestemming op de Russi- alle informatie over de activiteiten van de lopende maand sche markt. Partnerschap met AVIAREPS zal met visit.brussels samenwer- visit.brussels ken voor elke voorgestelde partnerschap- Actieplan MICE sactiviteit Sales Calls Realiseren van sales calls met nieuwe en Begrotingsbeheer Begrotingscoördinatie en -analyse; sturen bestaande klanten van maandelijks verslag naar visit.brussels MICE-nieuwsbrief Productie van een maandelijkse nieuws- Optreden als vertegenwoordi- De commercieel vertegenwoordiger van brief om de sector te inspireren en de ger van visit.brussels (in-mar- Aviareps zal zich als visit.brussels presen- verkoop te stimuleren ket) bij officiële evenementen teren tijdens de evenementen/acties die in Brazilië worden georganiseerd Deelname aan workshops/ Deelname aan een van de grote en beurzen gerenommeerde evenementen voor de Sales calls Realiseren van minimaal 15 sales calls per MICE-sector maand Samenwerking met lokale Organisatie van een B2B-evenement in Aanwezigheid van een Trade Ontwikkeling van een Q&A in samenwer- MICE-partners samenwerking met een lokale MICE-partner Account Manager king met visit.brussels die voor de antwoor- om zakelijke klanten aan te trekken den zorgt. Specifieke vragen worden naar visit.brussels gestuurd Fam trip Identificeren van prospects (agentschappen & bedrijven) voor een fam trip naar Gezamenlijke promoties Gezamenlijke promotie met Agaxtur en BWT Brussel (onderhandeld in 2018, afgerond in 2019). Database Bijwerken van de B2B-database MICE

124 sales & marketing Actieplan TRADE CHINA:

Sales Calls Realiseren van sales calls met nieuwe en bestaande klanten MICE- & LEISURE-ACTIES: Trade-nieuwsbrief Productie van een maandelijkse nieuwsbrief om de sector te inspireren en de Gegund contract: een extern bureau vertegenwoordigt verkoop te stimuleren visit.brussels in Beijing en is verantwoordelijk voor de Sales mission Organisatie van een sales mission met partners in Moskou/St. Petersburg om de promotie van de bestemming op de Chinese markt. promotie van Brussel te stimuleren. Fam Trips Identificeren van prospects (touroperators) Actieplan TRADE voor een fam trip naar Brussel Gezamenlijke promotie Gezamenlijke promotie met Profi.Travel in • Organisatie van een fam trip in Brussel met 6 samenwerking met Visit Flanders. Promotie van Brussel als startpunt voor reizen met top-touroperators, OTA’s en niche-agentschappen. meerdere bestemmingen in België/Europa • Organisatie van een workshop/seminar in Brussel Werkinstrumenten in het Ontwikkelen van werkinstrumenten die aan voor 6 Chinese partners: opleidingen, werkgroepen Russisch de markt en de doelgroep zijn aangepast en en speeddating om de Chinese markt bij de Brussel- die zijn vertaald in het Russisch. se partners te introduceren. Database Bijwerken van de B2B-database Trade • Deelname aan de ITB-beurs in Shanghai met een Presentaties Organiseren van presentaties over Brussel stand van visit.brussels voor de handelssector om deze te inspireren en de verkoop te stimuleren • Gezamenlijke promoties met handelspartners om programma’s voor individuele reizigers en kleine groepen te ontwikkelen INDIA: • Aandacht besteden aan de wholesalers CYTS en Hu- ayuan International Travel Service. MICE- & LEISURE-ACTIES: • Halfjaarlijkse rondetafelconferentie en opleidingsse- minar voor TO’s in samenwerking met plannings- en Gunning van het contract: een extern bureau vertegen- marketingmanagers om informatie over markttrends woordigt visit.brussels in Mumbai en is verantwoordelijk te delen. voor de promotie van de bestemming op de Indiase markt. Actieplan MICE Actieplan MICE & TRADE • Organisatie in samenwerking met een luchtvaart- • Ontwikkeling van aan de markt aangepaste werkin- maatschappij van een MICE fam trip in Brussel ge- strumenten richt op middelgrote en grote bedrijven en agent- • Maandelijkse rapportage schappen. • Realiseren van sales calls voor MICE/trade • Deelname aan de IT&CM MICE-beurs als bezoeker • Opstellen van een ‘most wanted’-lijst MICE en regel- • Ontwikkelen van werkinstrumenten die aan de markt matig contact onderhouden met de agentschappen zijn aangepast en in het Chinees zijn vertaald • Actualisering van sociale netwerken • Organisatie van een fam trip met 5 high-end klanten (luxueuze FIT-agenten) • Organisatie van een MICE-fam trip met 3 tot 5 MI- CE-bureaus • Organisatie van een sales mission met partners in Mumbai & Delhi • Organisatie van 4 “City Trade trainingsseminars” • Organisatie van verschillende ‘Lunch & Learn’-evenementen op het hoofdkantoor van Aviareps

sales & marketing 125

Events & Fairs 1. OPDRACHTEN:

Art. 64 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging organiseert en werkt mee aan evenementen die het imago van het Gewest versterken. Die evenementen zijn rechtstreeks gelinkt aan de affinitaire thema’s uitgewerkt door de toeristische dienst, zoals strips, erfgoed, gastronomie, geek & pop culture, ... Om die evenementen meer naamsbekendheid te geven, zet ze zich in om de evenementen met een sterk merk dat samenhangt met Brussel en gemakkelijk herkenbaar is voor de Belgische en buitenlandse doelgroepen, te ontwikkelen, naar het voorbeeld van toonaangevende evenementen in het Gewest zoals het Irisfeest, het Stripfeest en eat! BRUSSELS drink! BORDEAUX of het Lichtfestival... Daarnaast vergroot ze de naamsbekendheid van bestaande evenementen die door andere Brusselse organisaties worden georganiseerd, door materiële en financiële middelen (coproductie) en/of advies te verlenen, afhankelijk van het beschikbare budget.

Om de opdrachten van art. 64 van de beheersovereenkomst uit te voeren, vervult het team de volgende taken:

• Sterke identiteiten ontwikkelen die intrinsiek verbonden zijn met Brussel en die gemakkelijk herkenbaar zijn voor Belgische en buitenlandse doelgroepen, zoals nu al het geval is voor drie beken- de evenementen in het Gewest: het Irisfeest, het stripfeest en eat! Bright Brussels Festival of Light, het Irisfeest, het Stripfeest en eat! BRUSSELS, drink! BORDEAUX. De marketing ontwikkeld rond het imago van deze drie evenementen wordt uitgebreid naar andere evenementen waarvoor visit.brussels verantwoordelijk is. • De toeristische promotie verzorgen via de evenementen door ze te gebruiken als uitstalraam van het beleid inzake affinity marketing, in nauw overleg met de afdeling Culture & City Life • De evenementen internationaliseren door 20 tot 40% buitenlands publiek te bereiken, zonder evenwel het basispubliek over het hoofd te zien: de Brusselaars. • In nauw overleg met de directie Culture & City Life; de bekendheid ontwikkelen van bestaande evenementen die door andere Brusselse structuren worden georganiseerd, door materiële en financiële middelen te verstrekken en/of advies te geven. • Coördinatie en logistieke ondersteuning bieden voor een reeks ca- teringevenementen georganiseerd door de afdeling en de andere diensten van visit.brussels. EVOLUTIES EN NOODZAKELIJKE ACTIES DIE DAARUIT VOORTVLOEIDEN: De dienst is gestabiliseerd en versterkt met twee medewerkers met een contract voor onbepaalde tijd. Deze versterking ging gepaard met nieuwe opdrachten: de Digitale Lente, 150 jaar Tram en de tweede editie van het I Love Science Festival.

Art. 65 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De vereniging zorgt ervoor dat Brussel aanwezig is op een aantal beurzen in België en in het buitenland. Met het oog daarop levert ze inspanningen om de aanwezigheid van het Gewest en zijn partners op alle beurzen te optimaliseren. Ze analyseert de impact van de verschillende beurzen en stelt aanbevelingen op voor de partners, de betrokken overheidsinstellingen en de Regering.

Om de opdrachten van art. 65 van de beheersovereenkomst uit te voeren, vervult het team de volgende taken voor elke beurs/elke salon: • Onderhandelen en ondertekenen van het contract met de organisatoren van de beurs/salon • Coördineren van het ontwerp, de montage, de demontage en het transport van de stand • De partnerships voor de stands beheren. • Coördineren en verzorgen van de catering voor de beurzen en sa- lons waarvoor visit.brussels verantwoordelijk is.

In 2019 uitgevoerde acties voor de toeristische beurzen: • De aanwezigheid van visit.brussels en van de partners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest optimaliseren. • Voor ITB hebben we vastgehouden aan de in 2018 uitgebreide standoppervlakte om nog 2 à 3 partners meer te kunnen verwelkomen: • Na de lancering van het ‘beurs’-programma in oktober 2019 behaalden we eind december een inschrijvingsgraad van 110% voor onze beurzen in 2020. We hebben keuzes moeten maken. De efficiëntie van de aanwezigheid van de partners op beurzen verhogen in samenwerking met de diensten Sales & Convention: • Om een optimale en gevarieerde vertegenwoordiging van de betrokken sectoren te bereiken en al onze partners de

events 129 mogelijkheid te bieden hun diensten onder In 2019 hebben we mogelijke ‘packages’ en tariferingen de aandacht te brengen, hebben we in 2020 gecreëerd voor commercialisering ervan in 2020. De re- de partners verdeeld over alle activiteiten van sultaten zullen te zijner tijd worden geanalyseerd. Fairs, Convention en Sales. • De ROI verhogen voor de partners in samenwerking Art. 83. van de beheersovereenkomst 2018-2023: De met de diensten Sales & Convention: vereniging verbindt zich ertoe om bijzondere aandacht • De bestaande beurzen en de resultaten van deze te schenken aan de ontwikkeling van eigen middelen ter analyses voor visit.brussels en de partners ana- aanvulling op de door het Gewest toegekende middelen. lyseren. Deze analyses stellen ons in staat om het nut te evalueren om bepaalde beurzen of ac- Om de opdrachten van art. 83 van de beheersovereen- tiviteiten al dan niet te herhalen. Bijvoorbeeld: komst uit te voeren, vervult het team de volgende taken: de uitgebreide oppervlakte op ITB, verandering van locatie op WTM, enz. • Installaties exploiteren die de begroting van de ver- • Onderzoeken en analyseren van interessante eniging kunnen aanvullen met eigen inkomsten. beurzen: op verzoek van enkele partners heb- • Partnerschapsovereenkomsten ondertekenen met de ben we in 2019 de beurs IFTM Top Resa in Parijs media om de evenementen van de vereniging efficiënt bezocht; en we hebben besloten om in septem- te promoten. ber 2020 een deelname te testen met een kleine groep partners. Na afloop zal een analyse worden gemaakt. • Ontwikkelen van ‘netwerkmomenten’ voor partners (‘s avonds op de stand of niet) in samenwerking met de kantoren of consultants in het buitenland. In 2019 hebben we bijvoorbeeld de stands van de MICE- en de toeristische beurzen geanimeerd met thematische ‘happy hours’, en consequenter dan in 2018. Tot grote tevredenheid van de partners en de bezoekers. We hebben daarnaast ook het concept ‘Food Tour’ gelanceerd op Imex US en IBTM Barcelona (Mi- ce-beurzen - culinaire/toeristische ontdekking met zorgvuldig uitgekozen klanten).

In 2019 ondernomen acties voor de beurzen “Imago van Brussel”: Bij deze beurzen is het belangrijk om het imago van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te promoten, met de gewestelijke ministers en de Brusselse operatoren als ambassadeurs. De kostprijs van deze beurzen stijgt elk jaar door het groeiende succes van een aantal ervan, maar de subsidies blijven onveranderd. Het is daarom noodzakelijk om een andere bron van inkomsten te vinden.

130 events Naast de acties die TRANSVERSALE ACTIES IN 2019 UITGEVOERD DOOR in het kader van de DE AFDELING EXPLOITATION: beheersovereenkomst • Zorgen voor de catering en de ontvangst van de deelnemers bij de exploitatie van het BIP worden uitgevoerd, • In dit kader hebben we de samenwerking met de kleine Brusselse voert de afdeling gastronomische spelers versterkt en hen gepromoot bij onze klanten • Animaties voorzien in het BIP en het BIP kenbaar maken aan het transversale Brusselse, Belgische en internationale publiek, in het bijzonder door acties uit: het organiseren van evenementen voor een breed publiek, zoals af- terworks, Frunch of deelname aan Brusselse evenementen. • Op verzoek van de projectmanagers van visit.brussels voerden we een consultancy- en organisatieopdracht uit voor alle cateringge- relateerde evenementen. De dienst Exploitation is transversaal en werkt op verzoek van de andere medewerkers. • De dienstverlening en logistiek voor de exploitatie van de “Tram Ex- perience” coördineren tot aan de tijdelijke sluiting ervan in mei 2019 • De bardienst coördineren en verzekeren op grote evenementen die door visit.brussels worden georganiseerd.

TRANSVERSALE ACTIES IN 2019 UITGEVOERD DOOR DE AFDELING LOGISTIEK:

• Technische en logistieke coördinatie van evenementen georganiseerd in het BIP • Opzet van de zalen, technische en logistieke coördinatie van de seminaries die in het BIP worden georganiseerd • Zorgen voor de levering van de brochures voor de dienst Welcome • Het voorraadbeheer van de brochures coördineren • Zorgen voor de logistiek en het opzetten van beurzen voor de afdeling Conventions • Het transport en de logistiek verzekeren voor de grote evenementen in Brussel.

events 131 Algemeen werd de De evenementen van visit.brussels worden voortaan ingedeeld in verschillende categorieën, waarvan de twee activiteitenportefeuille belangrijkste de grote toeristische evenementen zijn van de afdeling Events (Bright Brussels, Irisfeest, Belgian Pride, eat! BRUS- SELS drink! BORDEAUX en het Stripfeest) en de evene- & Fairs van visit. menten met toeristisch potentieel (zoals het I Love Sci- brussels uitgebreid ence Festival en de Digitale Lente). met twee nieuwe In termen van grote toeristische evenementen verwel- evenementen: de komden zij bijna 170.000 buitenlandse toeristen. De hoofdprijs ging naar de Belgian Pride, die meer dan 40% Digitale Lente, 150 buitenlandse toeristen verwelkomde. jaar Tram, en met een nieuwe beurs: We Are visit.brussels organiseerde voor de derde keer het Bright Brussels Festival of Light, dat bijna twee keer zoveel Real Estate in Brussels mensen samenbracht als de vorige editie: 200.400 be- Expo. zoekers genoten van het lichtspektakel in de hoofdstad. Het Irisfeest profiteerde van een speciale editie met het 30-jarig bestaan van het Gewest in combinatie met de viering van 150 jaar Brusselse Tram: Ondanks het som- bere weer trok het evenement 136 bezoekers.

Er is een nieuw en nauwkeuriger systeem ingevoerd om het aantal bezoekers van het Stripfeest en EAT te tellen. Dit telsysteem zorgde voor een daling van het bezoekersaantal van beide evenementen in vergelijking met 2018. Het Stripfeest trok 86.500 bezoekers en 93.200 mensen brachten een bezoek aan eat! BRUSSELS, drink! BOR- DEAUX. Dat zijn nog steeds grote aantallen.

132 events De Belgian Pride zette het momentum van 2018 voort en consolideerde zijn bezoekersaantal, dat stabiel blijft op 90.000 personen. Dit aantal wordt ongetwijfeld on- derschat omdat de hele binnenstad van het Gewest feest viert, niet alleen de Kunstberg, waar de organisatie een podium heeft gezet, maar ook in het stadscentrum en in en rond de cafés in de Sint-Jacobswijk.

Tot slot trokken het I Love Science Festival en de Digi- tale Lente samen 20.000 bezoekers.

In 2018 bezochten ongeveer 547.000 mensen een evenement dat werd georganiseerd of gecoproduceerd door visit.brussels. In 2019 profiteerden de cijfers van de sterke stijging van het Lichtfestival en van de dynamiek van de andere evenementen van visit.brussels die jaar na jaar sterker worden. Meer dan 600.000 mensen bezochten Bright Brussels, I Love Science, het Irisfeest, de Pride, het Stripfeest en het restaurantfestival EAT. 2. BUDGET & BESTEED BUDGET :

OPDRACHT 02: Steun voor specifieke missies in verband met toerisme 5.290.000 5.720.000 Total 5.720.000 5.722.609 19.858 Programma 001: Acties Begroting Aanpassing Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten 02.001.08.11.1211 B 5.234.000,00 5.664.000,00 5.664.000 5.666.609 19.858 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gewestelijke overheidsinstellingen 02.001.15.01.4140 B 0,00 0,00 000 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gemeenten en OCMW's 02.001.27.01.4322 B 0,00 0,00 000 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 56.000,00 56.000,00 56.000 56.000 0 Uitgaven Uitgaven Uitgaven Ontvangsten Ontvangsten Datum Titel Activiteit SAP Begroting Aanpassing Begroting Aanpassing Begroting Reëel Verplichtingen

5.290.000 5.720.000 1.596.000 1.827.000 0 5.720.000 5.722.609 19.858

Algemeen 20.000 25.000 0 0 25.000 25.676 0 Micha Kapetanovic Werkingskosten 8 200095 20.000 25.000 200095 25.000 24.164 2.390 Event 3.758.000 4.137.000 1.221.000 1.422.000 0 4.137.000 4.361.084 19.825 Vincent Tutino festival of light 2019 8 200321 405.000 435.000 0 200321 435.000 434.615 0 Vincent Tutino festival of light 2019 200321 Vincent Tutino Inkomsten festival of light 2019 3 200629 60.000 96.000 200629 Vincent Tutino festival of light 2020 8 200643 225.000 225.000 200643 225.000 225.016 1 Vincent Tutino Eindejaarsverlichting (handel) 8 200422 80.000 80.000 0 200422 80.000 80.000 0 Vincent Tutino Eindejaarsverlichting 8 200654 100.000 0 200654 000 Vincent Tutino Irisfeest 8 200279 650.000 710.000 0 200279 710.000 707.080 3.116 Vincent Tutino Inkomsten Irisfeest 3 200500 236.000 310.000 200500 Jean-Loup Vandewiele The Belgian Pride 8 200291 115.000 155.000 0 200291 155.000 192.122 952 Jean-Loup Vandewiele Inkomsten The Belgian Pride 3 200501 0 140.000 200.000 200501 vincent Tutino AWARDS + JOBDAY + CAREERDAY 8 200188 65.000 65.000 200188 65.000 67.579 0 Vincent Tutino Stripfeest 8 200311 650.000 650.000 0 200311 650.000 655.781 318 Vincent Tutino Inkomsten Stripfeest 3 200502 230.000 230.000 200502 Vincent Tutino Stripfeest : activiteit 34 34 200319 56.000 56.000 200319 56.000 56.000 0 Jean-Loup Vandewiele Eat Brussels 8 200331 720.000 760.000 200331 760.000 952.046 13.976 Jean-Loup Vandewiele Eat Brussels 200331 Jean-Loup Vandewiele Inkomsten Eat Brussels 3 200503 480.000 510.000 200503 Vincent Tutino Sinterklaas 8 200301 30.000 30.000 200301 30.000 16.108 1.461 Jean-Loup Vandewiele Theatercaféfestival van Brussel 8 200423 30.000 55.000 200423 55.000 58.613 0 Jean-Loup Vandewiele Theatercaféfestival van Brussel 3 200645 10.000 15.000 200645 Jean-Loup Vandewiele Familiefeest 8 200636 77.000 0 200636 000 Jean-Loup Vandewiele Familiefeest 3 200646 5.000 0 200646 Jean-Loup Vandewiele Vuurwerkfestival 8 200637 10.000 10.000 200637 10.000 8.223 0 Vincent Tutino Wetenschapsfestival 8 200672 300.000 300.000 200672 300.000 300.224 0 Vincent Tutino Inkomsten Wetenschapsfestival 3 200673 60.000 60.000 200673 Jean-Loup Vandewiele 100 jaar TRAM 8 200682 245.000 350.000 200682 350.000 350.237 0 Jean-Loup Vandewiele Digitale Lente 8 200693 0 256.000 200693 256.000 257.411 0 Jean-Loup Vandewiele Digitale Lente 3 200694 0 6.000 200694 Fair & trade show 1.317.000 1.366.000 195.000 235.000 0 1.366.000 1.283.802 32 Pascale Capitaine MIPIMActiviteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten 8 200369 233.000 215.000 200369 215.000 208.800 32 Pascale Capitaine Inkomstenaan privéverenigingen MIPIM 3 200648 02.001.34.01.3300 B 56.000,0034.000 56.000,00 25.000 200648 56.000 56.000 0 Page 1 Pascale Capitaine REALTY 8 200437 40.000 40.000 200437 40.000 26.364 0 Pascale Capitaine Inkomsten REALTY 3 200649 3.000 3.000 200649 Pascale Capitaine MAPIC 8 200438 30.000 25.000 200438 25.000 31.700 0 Pascale Capitaine Inkomsten MAPIC 3 200650 5.000 0 200650 Pascale Capitaine Batibouw 8 200592 70.000 75.000 200592 75.000 63.753 0 Pascale Capitaine Inkomsten Batibouw 3 200590 22.000 32.000 200590 Pascale Capitaine Boekenbeurs 8 200593 30.000 30.000 200593 30.000 21.507 0 Pascale Capitaine Vakantiesalon 8 200205 15.000 15.000 200205 15.000 14.781 0 Pascale Capitaine Inkomsten Vakantiesalon 3 200490 1.000 200490 Pascale Capitaine FITUR 8 200679 30.000 36.000 200679 36.000 35.797 0 Pascale Capitaine Inkomsten FITUR 3 200640 14.000 200640 Pascale Capitaine ITB (PPP) 8 200213 54.000 55.000 200213 55.000 56.237 0 Pascale Capitaine Inkomsten ITB (PPP) 3 200493 11.000 20.000 200493 Pascale Capitaine IMEX 8 200214 150.000 170.000 200214 170.000 168 904 0 Pascale Capitaine Inkomsten IMEX 3 200494 0 35.000 44.000 200494 Pascale Capitaine Brussels Day 8 200436 360.000 360.000 200436 360.000 303.955 0 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Inkomsten Brussels Day 3 200651 15.000 15.000 200651 Pascale Capitaine Label Expo/busworld 8 200434 20.000 20.000 0 200434 20.000 19.361 0 Pascale Capitaine Seafood 8 200371 10.000 10.000 0 200371 10.000 7.849 0 Pascale Capitaine WTM (PPP) 8 200219 80.000 90.000 0 200219 90.000 79.622 0 Pascale Capitaine Inkomsten WTM (PPP) 3 200495 0 17.000 19.000 200495 Pascale Capitaine Beurs Mice IMEX America 8 200236 65.000 65.000 0 200236 65.000 65.137 0 Pascale Capitaine Inkomsten Beurs Mice IMEX America 3 200497 0 21.000 30.000 200497 Pascale Capitaine IBTM 8 200221 130.000 160.000 0 200221 160.000 180.036 0 Pascale Capitaine Inkomsten IBTM 3 200496 0 32.000 32.000 200496 Exploitatie 195.000 192.000 180.000 170.000 0 192.000 52.046 0 Terrry Vermandel Event BIP 8 200006 30.000 30.000 200006 30.000 6.812 0 Terrry Vermandel Inkomsten Event BIP 3 200506 30.000 30.000 200506 Terrry Vermandel Frunch 8 200008 60.000 70.000 200008 70.000 26.313 0 Terrry Vermandel Inkomsten Frunch 3 200508 60.000 70.000 200508 John Catteau Regering 8 200374 10.000 10.000 200374 10.000 9.300 0 John Catteau Nationaal Restaurant 8 200015 25.000 12.000 200015 12.000 9.621 0 John Catteau Inkomsten Nationaal Restaurant 3 200512 20.000 0 200512 John Catteau Extern Event 8 200674 70.000 70.000 200674 70.000 0 0 John134 Catteauevents Inkomsten Extern Event 3 200675 0 70.000 70.000 200675

Page 2 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 56.000,00 56.000,00 56.000 56.000 0 Pascale Capitaine REALTY 8 200437 40.000 40.000 200437 40.000 26.364 0 Pascale Capitaine Inkomsten REALTY 3 200649 3.000 3.000 200649 Pascale Capitaine MAPIC 8 200438 30.000 25.000 200438 25.000 31.700 0 Pascale Capitaine Inkomsten MAPIC 3 200650 5.000 0 200650 Pascale Capitaine Batibouw 8 200592 70.000 75.000 200592 75.000 63.753 0 Pascale Capitaine Inkomsten Batibouw 3 200590 22.000 32.000 200590 Pascale Capitaine Boekenbeurs 8 200593 30.000 30.000 200593 30.000 21.507 0 Pascale Capitaine Vakantiesalon 8 200205 15.000 15.000 200205 15.000 14.781 0 Pascale Capitaine Inkomsten Vakantiesalon 3 200490 1.000 200490 Pascale Capitaine FITUR 8 200679 30.000 36.000 200679 36.000 35.797 0 Pascale Capitaine Inkomsten FITUR 3 200640 14.000 200640 Pascale Capitaine ITB (PPP) 8 200213 54.000 55.000 200213 55.000 56.237 0 Pascale Capitaine Inkomsten ITB (PPP) 3 200493 11.000 20.000 200493 Pascale Capitaine IMEX 8 200214 150.000 170.000 200214 170.000 168 904 0 Pascale Capitaine Inkomsten IMEX 3 200494 0 35.000 44.000 200494 Pascale Capitaine Brussels Day 8 200436 360.000 360.000 200436 360.000 303.955 0 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Brussels Day 200436 Pascale Capitaine Inkomsten Brussels Day 3 200651 15.000 15.000 200651 Pascale Capitaine Label Expo/busworld 8 200434 20.000 20.000 0 200434 20.000 19.361 0 Pascale Capitaine Seafood 8 200371 10.000 10.000 0 200371 10.000 7.849 0 Pascale Capitaine WTM (PPP) 8 200219 80.000 90.000 0 200219 90.000 79.622 0 Pascale Capitaine Inkomsten WTM (PPP) 3 200495 0 17.000 19.000 200495 Pascale Capitaine Beurs Mice IMEX America 8 200236 65.000 65.000 0 200236 65.000 65.137 0 Pascale Capitaine Inkomsten Beurs Mice IMEX America 3 200497 0 21.000 30.000 200497 Pascale Capitaine IBTM 8 200221 130.000 160.000 0 200221 160.000 180.036 0 Pascale Capitaine Inkomsten IBTM 3 200496 0 32.000 32.000 200496 Exploitatie 195.000 192.000 180.000 170.000 0 192.000 52.046 0 Terrry Vermandel Event BIP 8 200006 30.000 30.000 200006 30.000 6.812 0 Terrry Vermandel Inkomsten Event BIP 3 200506 30.000 30.000 200506 Terrry Vermandel Frunch 8 200008 60.000 70.000 200008 70.000 26.313 0 Terrry Vermandel Inkomsten Frunch 3 200508 60.000 70.000 200508 John Catteau Regering 8 200374 10.000 10.000 200374 10.000 9.300 0 John Catteau Nationaal Restaurant 8 200015 25.000 12.000 200015 12.000 9.621 0 John Catteau Inkomsten Nationaal Restaurant 3 200512 20.000 0 200512 John Catteau Extern Event 8 200674 70.000 70.000 200674 70.000 0 0 John Catteau Inkomsten Extern Event 3 200675 0 70.000 70.000 200675

Page 2

events 135 3. RECHTVAARDIGING:

ALGEMEEN:

WERKINGSKOSTEN:

Deze post wordt gebruikt om de lopende uitgaven van de evenementenpijler te dekken, zoals de aankoop van klein materiaal, specifieke kleding zoals veiligheidsschoenen of werkkledij, ondersteuning door uitzendkrachten, re- presentatiereizen enz.

EVENT : BRIGHT BRUSSELS FESTIVAL OF LIGHT 2019

Het Bright Brussels, Festival of Lights wordt sinds 2017 uitgebaat door visit.brussels. Het concept van het evenement is als volgt: op basis van een projectoproep en de beslissing van een jury die door de vereniging bijeen is gebracht, wordt een serie lichtinstallaties geselecteerd. Deze jury is samengesteld uit vertegenwoordigers van de Brusselse design- en ontwerpwereld. Ze selecteert de werken die door de kandidaat-kunstenaars worden gepresenteerd op basis van vier criteria: de kwaliteit van het project (esthetisch en technisch), de integratie in de stedelijke context (met als doel een samenhangend traject dat is aangepast aan de omgeving), de technische haalbaarheid en uiteraard de naleving van het budget. Het traject wordt vastgesteld door visit.brussels en houdt rekening met de technische en stedenbouwkun- dige beperkingen van de geselecteerde sites, in goede samenwerking met de betrokken gemeenten en politie- zones.

1.de editie van 2019

In de drie jaar dat het evenement door visit.brussels wordt georganiseerd is het steeds bekender geworden en is het aantal bezoekers sterk gestegen. De route van 2019 (Kanal-Centre Pompidou > Sint-Katelijnewijk) belichtte een onlangs gerenoveerde wijk. De bezoekers konden op het traject zowel kunst als erfgoed ontdekken. Van 14 tot 17 februari 2019 trok het festival langs de hele route 200.400 bezoekers. Deze cijfers, die elk jaar aanzienlijk stijgen, worden door onze partner Proximus berekend op basis van het aantal mobiele telefoons dat tijdens de openingstijden verbinding maakt met het netwerk. Hier-

136 events bij wordt rekening gehouden met twee beperkingen: het transitverkeer (mensen die minder dan 30 minuten in het BRIGHT BRUSSELS FESTIVAL OF LIGHT gebied verblijven) en het functionele verkeer (telefoons 2020 die steeds weer getraceerd worden in het gebied, zoals van mensen die in de wijk wonen of werken) worden niet Naast de organisatie van het Lichtfestival van dit jaar, be- in de cijfers opgenomen. Ook het aantal toeristen is sterk reidt visit.brussels ook de editie van volgend jaar voor, gestegen: 42.000 toeristen bezochten het evenement, met name wat de oproep voor artistieke projecten betreft. vergeleken met 27.000 in 2018. In dat opzicht wordt een specifiek bedrag beschikbaar gesteld om een projectoproep te lanceren en een Brus- Het communicatieplan voor het evenement, met een totale selse jury samen te stellen om de werken te selecteren waarde van 200.000 euro, was ambitieus en zorgde voor die in de volgende editie van het festival aan bod zullen een uitstekende zichtbaarheid op de sociale netwerken. komen. De jury kwam op 6 december 2019 bijeen en se- Het Bright Festival bereikte namelijk meer dan 6.400.000 lecteerde een reeks werken waarvoor overeenkomsten mensen via de sociale netwerken (Facebook). Bovendien zijn gesloten met Belgische en internationale kunste- steeg het aantal bezoekers aan de website met 25%. De naars. Meer dan 140 projecten werden ter beoordeling Facebook-pagina van het evenement toont aan dat er nu aan de jury voorgelegd. een grote community bestaat die geïnteresseerd is in het evenement. Dit communicatieplan maakte daarnaast postercampagnes in de stad mogelijk evenals samenwerkingsverbanden met verschillende media zoals de RTBF EINDEJAARSVERLICHTING (La Une, La Deux, La Première en Vivacité), le Soir, De Morgen en Bruzz. Na een akkoord met het kabinet dat belast is met mobiliteit en openbare werken, werd besloten om het budget In 2019 werd voortgeborduurd op de editie van 2018 met voor de eindejaarsverlichting toe te wijzen aan het dos- de nieuwe locatie die was gewijzigd ten opzichte van sier voor 150 jaar Tram. de periode 2013-2017 en die de route veel stedelijker maakt, dichter bij de winkels. Het evenement is nog meer binnengedrongen in het historische centrum van Brussel door nieuwe locaties in te nemen (de Sint-Gorikshallen, het Sint-Katelijneplein en het plein van de Zwarte Toren), naast de plaatsen die al in 2018 in gebruik waren, zoals de Vismarkt, de Handelskaai of de Nieuwe Graanmarkt. Om de voor het toerisme rustigere periode van het jaar te overbruggen, werd beslist om deze editie van het Bright Festival in februari te organiseren, en meer bepaald rond de symbolische datum van Valentijnsdag. Deze beslissing had een belangrijke invloed op de aandacht van de pers voor het evenement.

Tot slot, wat het evenement op artistiek vlak betreft, werden 14 werken aan het publiek voorgesteld. Vier daarvan zijn door Belgische kunstenaars gemaakt, twee ervan bevinden zich in een binnenruimte. Het betrof gehuurde lichtinstallaties waarvan een aantal specifiek voor het evenement waren gemaakt, door verschillende Belgische en buitenlandse bedrijven en kunstenaars.

events 137 IRISFEEST:

De 30e editie van het Irisfeest, het feest van het Brus- sels Hoofdstedelijk Gewest, gaf aandacht aan twee belangrijke herdenkingsdagen: de 30ste verjaardag van de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de 150ste verjaardag van de oprichting van de Brusselse tram. Voor deze gelegenheid duurde het programma van het Irisfeest vijf dagen en omvatte het enkele festiviteiten in het kader van het 150-jarig bestaan van de tram. Het evenement begon met de festiviteiten ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de tram en werd afgesloten met het Irisfeest.

Zoals elk jaar bracht het Irisfeest de brede waaier van activiteiten onder de aandacht die in dit0 Brusselse gewest constant georganiseerd worden, in zeer uiteenlopende domeinen zoals cultuur, de verenigingswereld, sociale en sportieve initiatieven, het economische domein en de Brusselse instellingen.

Tussen 1 en 5 mei werden verschillende evenementen georganiseerd:

Woensdag 1 mei

Tramoptocht: optocht met bijna 40 trams tussen de Ko- ningsstraat en de Regentschapsstraat, van de oudste tot de meest ongewone, van paarden- tot de 3000- en 4000-trams. Na de optocht had het publiek de kans om aan boord te stappen van historische trams uit het begin van de 20ste eeuw. Deze trams reden tussen de haltes Legrand en Sint-Maria.

Donderdag 2 mei

• Bruxelles-Brussel, een tocht door de stad: Luc Ja- bon, de Brusselse scenarioschrijver, regisseur en do- cumentairemaker, presenteerde een voorproefje van zijn nieuwste documentaire in de prestigieuze Henri Le Bœufzaal in Bozar. In de film staat zijn geboortes- tad centraal. • Rondleidingen aan boord van een oude tram: 2 uur lang leidden professionele gidsen het publiek door de wijken van Brussel.

138 events Vrijdag 3 mei • Feest in het Park: meer dan 100 Brusselse verenigingen stelden op een interactieve, ludieke en on- • Electro Night: fans van elektronische muziek luister- conventionele manier hun activiteiten voor. Sport, den naar sets van Laura de Greef, Stereoclip, Ofen- cultuur of erfgoed, … er was voor elk wat wils, voor bach, Nora en Pure en Claptone. In het eerste deel van jong en oud. De verenigingen werden gegroepeerd de avond werd een DJ-wedstrijd georganiseerd, dat per themadorp. Zo waren er onder andere het We- werd gewonnen door Paul Dust. De programmering tenschapsdorp (samenwerking met innoviris.brus- van deze avond kwam tot stand in samenwerking met sels), het Discover the City Dorp, het Universiteits- het evenementenbureau Kurated By, dat ook de pro- dorp (samenwerking met ULB) en het Publieke grammering van het Dour Festival verzorgt. Dorp (samenwerking met talent.brussels). Ook • Rondleidingen aan boord van een oude tram de straatkunst werd in de kijker gezet door middel van verschillende voorstellingen en opvoeringen Zaterdag 4 mei (16 kunstenaars en gezelschappen uit binnen- en buitenland). • Het Irisfeest in de gemeenten: Op een groot aantal • Brussels Swings: Flagey en Cinematek stelden geheime plaatsen of plaatsen die gewoonlijk gesloten een retrospectief samen met als titel «Bruxelles à zijn voor het publiek werden buitengewone bezoeken l’Ecran». Deze cyclus van films reisde door de tijd en aangeboden in de gemeenten Ganshoren, Sint-Aga- ging terug naar het allereerste begin van de stomme tha-Berchem, Koekelberg en Brussel-Stad. film, met Brussel als een expressief filmdecor. In het • Open dag van de Europese instellingen: Op deze dag kader van dit retrospectief werd in Flagey de docu- had het publiek de ideale gelegenheid om deze symbo- mentaire «Brussels Swings» vertoond. lische gebouwen te ontdekken. Door middel van openbare debatten, rondleidingen en ludieke activiteiten Van 1 tot 5 mei viel er veel te ontdekken over de Europese Unie. • Het Europees Kampioenschap voor de beste • Iris Food Corner: Er stonden veertig foodtrucks in de trambestuurder: In deze wedstrijd streden gemengde Koninklijke wijk en op de Kunstberg, om de grootste teams van trambestuurders uit 25 Europese steden lekkerbekken te laten genieten van gerechten met tegen elkaar. Ze moesten 6 proeven afleggen, waaron- uiteenlopende smaken. der een hindernissenparcours. • Tentoonstelling van historische trams: Op het Ko- • Concert 100% Made in Belgium en vuurwerk: Het pu- ningsplein: een tentoonstelling van buurtspoorwe- bliek kon genieten van de concerten van Blu Samu, gtrams uit het begin van de 20e eeuw en de onthul- L’Or du Commun, Girls in Hawaii en Todiefor. Deze ling van een maquette van de nieuwe Brusselse tram avond, met zeer eclectische muzikale kleuren en die in 2020 in gebruik zal worden genomen. samengesteld uit 100% Belgische kunstenaars, werd • Experience.brussels: de meeslepende tentoonstel- in stijl afgesloten met een groots vuurwerk. ling in het BIP opende ook vijf dagen lang gratis haar deuren voor het publiek. Zondag 5 mei • Brusseleir: de Lokettenzaal van het BIP werd veranderd in een bioscoopzaal met de vertoning van de • Het Irisfeest in het Brusselse parlement was een documentaireserie «Brusseleir». De kijker maakte in gelegenheid om een historisch gebouw in het hartje deze documentaires kennis met 15 (buiten)gewone van de stad en het stadsleven te ontdekken, en zich Brusselaars en ging op ontdekkingstocht door Brus- tegelijkertijd te amuseren. Op het programma: bezoek sel aan de hand van hun dagelijks leven en passies. aan de grote vergaderzaal en de commissiezalen, • Intimate Audrey is een tentoonstelling over het le- cursus «Brusseleir», rock- en swingdanslessen, zero ven van Audrey Hepburn, die werd opgezet door haar waste-workshops en een tentoonstelling over de de- zoon Sean Hepburn Ferrer, om te herdenken dat ze mocratie en de architectuur van de parlementen. On- 90 jaar geleden in Brussel werd geboren. De lance- geveer 720 mensen woonden het evenement bij. ring vond plaats ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van het Gewest.

events 139 Maandag 6 mei («vrije» dag) THE BELGIAN PRIDE

Arkhane : Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Na- De 24e editie van de Belgian Brussels Pride vond voor tuurwetenschappen vierde de dertigste verjaardag van het derde opeenvolgende jaar plaats in de wijk van de het Gewest met de opening van de nieuwe tentoonstel- Kunstberg, na de aanleg van de voetgangerszone. Dit ling “Arkhane”. Deze is gewijd aan de ontdekking van evenement is in de loop der tijd een vaste waarde gewor- een nieuw soort dinosaurus, waarvan het skelet van een den op de Belgische agenda en bracht op zaterdag 18 mei exemplaar tot 31 maart 2020 te zien is in de Galerij van 2019 meer dan 100.000 mensen samen in het hartje van de Evolutie van het museum. de hoofdstad.

Enkele cijfers: De Belgian Brussels Pride stond een week lang in het teken van tal van activiteiten, het weekend rond IDAHOT, • Bezoekersaantal op woensdag: 54.100 personen de Ihsane Jarfi-dag, een feestweekend in de Rainbow Vil- (onderzoek op 1/5 van 10.00 tot 18.00 uur in de lage en tot slot de Pride, het hoogtepunt van het festival. zone van het Paleizenplein, het Warandepark, het Koningsplein en het Centraal Station) De Belgian Brussels Pride bestaat voornamelijk uit twee • Bezoekersaantal op vrijdag: 34.350 personen (on- activiteiten: derzoek op 3/5 van 18.00 tot 01.00 uur in de zone van het Paleizenplein, het Warandepark, het Ko- • De Pride Parade, bestaande uit ongeveer dertig ningsplein en het Centraal Station) wagens die een vastgesteld parcours volgen onder • Bezoekersaantal op zaterdag: 21.400 personen (on- toezicht van de politie, in het centrum van Brussel. derzoek op 4/5 van 10.00 tot 24.00 uur in de zone De Parade gaat na de openingstoespraak van start, in van het Paleizenplein, het Warandepark en het Ko- aanwezigheid van de politieke verantwoordelijken. De ningsplein) grote regenboogvlag wordt doorgegeven aan het pu- • Bezoekersaantal op zondag: 26.550 personen (on- bliek. De praalwagens en meer dan 80 delegaties te derzoek op 5/5 van 10.00 tot 20.00 uur in de zone voet volgen de vlag door de straten van het centrum van het Paleizenplein, het Warandepark en het Ko- van Brussel. ningsplein) • De Pride Village op de Kunstberg verwelkomt een • Totaal aantal aanwezigen exclusief 1 mei: 82.300 tiental foodtrucks, een veertigtal verenigingen en personen. Women’s Square. Het Albertineplein verandert in een • Totaal aantal aanwezigen inclusief 1 mei: 136.400 Pride stage waarop verschillende gay-friendly ar- personen. tiesten en deelnemers tot middernacht de Brusselse • Herkomst van de bezoekers: 47% uit Brussel, 29% in- diversiteit vieren. ternationaal en 24% uit de rest van België • Evaluatie van de website: 797.208 page OPDRACHTEN VAN VISIT.BRUSSELS: views/235.734 unieke gebruikers/91,27% Bel- gische bezoekers • Alle nodige maatregelen nemen om de vereiste en • Evaluatie van de sociale media: 2.573.585 reach op noodzakelijke administratieve vergunningen en toe- de Facebookpagina / 889.600 reach op het Face- latingen te verkrijgen voor de Pride, in het bijzonder book Event / 800.989 reach op de gesponsorde van het Gewest en de Stad, de politie en de hulp- campagnes diensten. • Aanwezigheid van het evenement in de pers: 54 ge- • Coördineren en controleren van de veiligheids- publiceerde artikels (waardering: 334.101€. maatregelen van de Belgian Brussels Pride voor en tijdens de Parade. • Coördineren van de technische infrastructuur voor de Village (stands, podia, sanitaire voorzieningen, bars enz.) en de ontvangst van de handelaars in hun

140 events zones. • Eén of meerdere persberichten sturen naar de gespecialiseerde pers en naar de Belgische bureaus voor toerisme in het buitenland. • Een mediaplan voorstellen (aankoop van ruimte in de gespecialiseerde pers). • Gelabeld publiciteitsmateriaal voorstellen (via reclame in tijdschriften en op het internet). • Exploitatie van de bars en het zoeken naar commer- ciële partners (bier, frisdranken enz.).

AWARDS + JOBDAY + CAREERDAY : visit.brussels Awards Ceremony & Networking Night :

De uitreiking van de visit.brussels Awards is een niet te missen evenement voor de Brusselse toeristische sector. Visit.brussels beloont elk jaar de beste toeristische initiatieven die hebben bijgedragen tot de internationale faam van het Gewest en tot de verbetering van de kwaliteit van het onthaal van de bezoekers, en dit in 9 verschillende categorieën.

Tijdens de ceremonie van de visit.brussels Awards 2019, gepresenteerd door Stéphanie Coerten, werden de negen winnaars in KANAL gehuldigd. De netwerkavond verwelkomde bijna 400 genodigden.

De projecten die in 2019 werden beloond (voor hun acties in 2018): • Evening Experience 2018 : FESTEN • Most Noted Exhibition 2018: De Smurf Experience • International Event 2018: Festival UP! – Internatio- nale Circusbiënnale • International Congress & Fair 2018: TALES@home – Talking About Language and Emotions at Home • Best Gastronomic Concept 2018: De wereld rond in 183 gerechten • New Event & Touristic Location 2018: KANAL – Centre Pompidou • Hotel Newcomer 2018: Harmon House • Public Initiative 2018: Renovatie van station Beurs • Unexpected & Original Concept 2018: Magritte. Ato- mium meets Surrealism

events 141 Sinds de oprichting in STRIPFEEST:

2010 is het Stripfeest STRIPFESTIVAL uitgegroeid tot het niet • De aanwezigheid van de auteurs op de signeersessie tijdens het te missen evenement in festival is een belangrijke troef voor het evenement. De groeiende de sector en voor alle wens van de grote uitgevers om zich bij het evenement aan te sluiten, heeft het mogelijk gemaakt om meerdere signeersessies aan te stripliefhebbers. Jong bieden met tot 250 auteurs per dag. In de loop der dagen verwel- en oud, liefhebbers of komde het festival gedurende het weekend bijna 400 verschillende auteurs. stripfanaten, allen delen ze • Naast de trouwste grote uitgevers en onafhankelijke uitgevers van de passie voor de negende het stripfeest konden de bezoekers ook rekenen op de aanwezigheid van uitgeverij Delcourt-Soleil. In totaal waren 34 uitgevers aanwezig kunst en ontmoeten in de tenten van het Stripfeest. ze elkaar elk jaar rond • België is bijzonder trots op zijn stripverhalenerfgoed, maar veel andere landen kunnen ook een mooi palmares voorleggen. Zo waren 22 de vele activiteiten die buitenlandse culturele vertegenwoordigingen aanwezig in het Inter- worden aangeboden. nationaal Paviljoen om hun werken te laten ontdekken en om samen te genieten van een bevoorrecht moment. De 10e editie van het • Zoals elk jaar bood het festival ook dit jaar een reeks gratis work- Stripfeest vond plaats shops en activiteiten aan, met de medewerking van verschillende verenigingen en gespecialiseerde fanclubs: Brick Live (Lego), Flas- van 13 tot 15 september sh Raccoon, Fanwars 501st Guarrison, Atelier 24 enz. in het Warandepark, • Verzamelaars, snuisteraars en liefhebbers konden op zoek gaan naar een ontbrekend nummer, een vergeten juweeltje herontdekken BOZAR (show en of gewoon hun bibliotheek aanvullen op de stripmarkt. lezingen), het BIP en • Zoals elk jaar waren de gratis rondleidingen die speciaal voor het evenement werden georganiseerd een groot succes, met een toe- het BELvue museum name van het aantal deelnemers. Deze rondleidingen nemen het (tentoonstellingen) publiek te voet of met de fiets mee door de Brusselse straten om de schatten te ontdekken die de stad het hele jaar door op stripvlak te en rond de Kunstberg bieden heeft. (Balloon’s Day Parade). .

142 events VERTONING EN SPEKTAKEL IN BOZAR: een werkboekje konden ze bovendien een speels en didactisch onderzoek doen naar Vooraanstaande auteurs, specialisten, verschillende thema’s (ecologie, geschie- uitgevers en journalisten hielden om de denis, burgerschap enz.). beurt voordrachten voor een volle zaal. Zo namen François Schuiten en de voort- TENTOONSTELLINGEN: zetters van de serie Blake en Mortimer deel aan een speciale conferentie over Kinderen in het Verzet (BELvue museum) het legendarische duo. Lili Sohn, Juliette De tentoonstelling is speels en aange- Boutant, Thomas Mathieu en Aude Mer- past aan een jong publiek (8-12 jaar). Ze milliod legden de geheimen bloot van de is gebaseerd op de reeks “Kinderen in het relatie tussen vrouwen en de wereld. Verzet” van Benoît Ers en Vincent Dug- omier en belicht op een didactische ma- In samenwerking met uitgeverij Le Lom- nier de belangrijkste thema’s gelinkt aan bard presenteerden de Youtubers Bapt&- de Tweede Wereldoorlog en het Verzet in Gael een uniek spektakel in de vorm van Frankrijk en België. Een schattenjacht liet een tekenbattle met het publiek. kinderen in de huid kruipen van een ver- zetsstrijder: naarmate de tentoonstelling ATOMIUMPRIJS: vorderde, moesten ze puzzels oplossen om een geallieerde piloot terug naar En- In 2017 werd in het kader van de 8e editie geland te krijgen. op het Stripfeest voor het eerst de Ato- miumprijs voor Stripverhalen uitgereikt. Een coproductie van Le Lombard en het In september 2017 werden zeven prijzen, Stripfeest (visit.brussels) - van 7 augus- voor een totaalbedrag van 100.000 euro, tus tot 3 november 2019. uitgereikt in BOZAR. De zoon van Kuifje (BELvue museum) Voortbouwend op dit succes heeft het De tentoonstelling «De Zoon van Kuif- Stripfeest het evenement voortgezet en je» riep de sfeer van Doel en Rwanda op, voor de derde keer maar liefst acht prij- dankzij de originele tekeningen van Je- zen uitgereikt voor een totaalbedrag van roen Janssen. Deze Belgische auteur, in 95.000 euro. De ceremonie werd opgeluis- 2018 winnaar van de Adhemar-prijs, toont terd door «cartoonvideo’s» van de auteur via zijn schetsboeken een ware schat, Clark. De peetmoeder van deze derde edi- maar tegelijkertijd is het ook een labo- tie was Catherine Meurisse, illustratrice, ratorium: hij noteert nauwkeurig de ver- perstekenares en schrijfster van Franse schillende getuigenissen die hij tijdens strips. zijn onderzoek verzamelde, vergezeld van schetsen. DAG VOOR SCHOLIEREN: Een coproductie met het Stripfeest (visit. In 2019 opende het Stripfeest op vrijdag- brussels) Stripgids - van 13 tot 22 sep- ochtend voor het eerst zijn deuren voor tember. meer dan 3000 leerlingen van Brusselse scholen. In samenwerking met de aan- Robbedoes en Brussel tijdens de bezet- wezige grote uitgevers konden ze in de ting (experience.brussels) tenten of in pop-upklassen deelnemen Deze tentoonstelling legt een verbinding aan een grote reeks activiteiten en work- tussen de stripserie “Hoop in Bange Da- shops met stripauteurs. Met behulp van gen” en historische documenten die ge-

events 143 tuigen van de verzetsdaden van het tijd- STRIPFEEST – ACTIVITEIT 34 schrift Robbedoes en zijn hoofdredacteur Jean Doisy. Een ideale gelegenheid om Balloon’s Day Parade – zondag 15 september 2019 de mooiste tekeningen van Emile Bravo uit de albums van de serie “Hoop in Ban- Deze parade is geïnspireerd op de Macy’s Day Parade op ge Dagen” te ontdekken. En daarnaast om Thanksgiving in New York. De Brusselse versie van deze meer te weten te komen over het tijdschrift parade van gigantische ballonnen, opgeblazen met heli- Robbedoes, waarvan de publicatie tijdens um of lucht, stond helemaal in het teken van de stripver- de Tweede Wereldoorlog wegens verzets- halen. activiteiten werd opgeschort. De Balloon’s Day Parade wordt elk jaar georganiseerd Een coproductie van het Stripfeest (visit. tijdens het weekend van het stripfeest, in samenwer- brussels), het Brussels Parlement, Dupuis king met Beegroupe, en trekt bijna 35.000 toeschouwers en experience.brussels - van 13 septem- langs het parcours en bij het opblazen van de ballonnen. ber tot 28 november 2019. De stripreuzen werden opgeblazen op het Paleizen- Enkele cijfers: plein, waarna een lus werd gemaakt rond de wijk van de Kunstberg. De toeschouwers konden dit indrukwekkende • 100 000 bezoekers spektakel bijwonen vanaf 10 uur ‘s morgens en konden • 34 uitgevers aanwezig genieten van fanfares en animatie (majorettes, acrobaten, • Bijna 100 activiteitenstands vendelzwaaiers, ...) vanaf 15 uur ‘s middags. • Meer dan 300 auteurs voor signeersessies Enkele cijfers: • 459.095 page views op de website • 3.997.838 reach op Facebooken • 15 gigantische ballonnen, waaronder twee nieuwe: di- 504.900 engagements nosaurus Dolly en held Toto! • Perswaarde van € 406.189 • 1.000 m³ helium en meer dan 250 vrijwilligers om de ballonnen vast te houden • Een 500 meter lange parade • Parcours van 2,5 uur rond de Kunstberg • Meer dan 35.000 toeschouwers langs het parcours

144 events EAT! BRUSSELS, DRINK! BORDEAUX : PROGRAMMA

Van 5 tot 8 september 2019 bracht het Festival eat! BRUSSELS, drink! BORDEAUX de liefhebbers van lekker eten en drinken samen. Kaas- en dessertproeverijen, ontmoetingen met de topchefs van de hoofdstad, workshops van de Ecole du Vin de Bordeaux: de chefs en de wijnbouwers hebben het beste van zichzelf gegeven om de bezoekers te verwelkomen.

Voor de 8e editie nodigde het festival opnieuw een selectie van de beste Brusselse chef-koks uit: Alang Wi- chaiphum (Old Boy), Alex Joseph (Rouge Tomate), Al- exandre Cardoso (Les Caves d’Alex), Cédric Callenaere (Aux Armes de Bruxelles), Cédric Mosbeux (Fernand Obb Delicatessen), Denis Delcampe (Le Tournant), Dirk Myny (Les Brigittines), Francesco Cury & Ugo Federico (Racines & Le Petit Racines), Georges Baghdi Sar (My Tannour), Glen Ramaekers & Julie De Block (Humphrey), Nathan Urbanowiez & Guillian Mollet (Sanzaru), Olivier Isabelle Arpin, Jean-Philippe Watteyne (The 1040), Vanklemput (Viva M’Boma), Paul Delrez (La Guinguette Kamo Tomoyasu (Kamo), Karen Torosyan & Cassandre Er- en Ville), Pierre Baeyens & Jonathan Delhière (Gus), Si- colini (Bozar Restaurant), Karin Burton (Lou Fèrri), Kenzo mona El Harar (Kitchen 151), Toshiro Fujii (Toshiro), Va- Nakata (Gramm), Kevin Lejeune (La Canne en Ville), Lau- lerio Borriero (SAN Sablon) et Yoth Ondara (Crab Club). re Genonceaux (Brinz’l), Luigi Ciciriello (La Truffe Noire), Verschillende Brusselse chef-patissiers en gerenommeerde kaasmeesters vervolledigden het menu van het festival: Nikolas Koulepis (Pâtisserie Nikolas Koulepis), Anaïs Gaudemer (Cokoa), Manuel Garcia (Garcia), Ya- sushi Sasaki (Pâtisserie Sasaki), Julien Hazard (Julien Hazard Affineur), Véronique Socié (La Fruitière), Hélène & Lara Milan (Le Comptoir du Samson) et Etienne Boissy (From Comptoir).

Het festival is ook een gelegenheid voor de bezoekers om de diversiteit van de verschillende internationale keukens in Brussel te ontdekken. In het Internationale Dorp vestigden zich 15 partnersteden, -provincies en -regio’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, op uitnodiging van de minister van Buitenlandse Zaken en brussels.international: Het Federale District van Brazilië (Brasilia), Boeda- pest, Chennai, Kiev, de Europese metropool Rijsel, Ljubl- jana, het woiwodschap Mazovië, het district Paramaribo, Peking, Quebec, de regio Rabat-Salé-Kénitra, Seoel, de provincie Sichuan, Sofia, Xi’an.

events 145 De Bordeauxwijnen, essentiële partners van het festival, hebben zich opnieuw aangesloten bij het Brusselse culinaire evenement. Voor de gelegenheid kwamen bijna 50 Bordeaux-wijnbouwers en wijnhandelaars in Brussel bijeen om hun passie te delen en de geheimen en nieuwe trends van hun wijnen te onthullen.

De bezoekers konden ook live de Brusselse wedstrijd voor de Beste Garnaalkroket volgen en deelnemen aan workshops als opmaat naar de Brussels Cocktail Week. Verschillende Brusselse barmannen maakten hun op- wachting: Boupinh Lam (Mizaru Cocktail Bar), Euthy- me Matsos (Chemistry & Botanic’s), Manuel Fernandez (Green Lab), Louis Weert (Alice Cocktail Bar), Christop- her Ducat (The Modern Alchemist), Pierre Milour (Chez Ta Mère), Elodie Caron (Jeux d’Hiver), Marc Mathieux (The Black Sheep), Yen Pham (Yi Chan) en Andrea Pe- truzzi (Cipiace). Verschillende beroemde cocktails stonden in de schijnwerpers en elke cocktail werd in een klassieke en een vernieuwde versie aangeboden.

COMMUNICATIE

Ter promotie van het festival is met verschillende belangrijke mediapartners een communicatieplan opgesteld ter waarde van € 250.000. • Schrijvende pers: verzending van thematische persberichten, redactionele inhoud in verschillende nationale media (De Morgen, Bruzz, Vivacité, La Premiè- re, RTBF, Le Soir, enz.) • Sociale netwerken: communicatiecampagnes via verschillende sociale netwerken om het evenement en de programmering te promoten • Affichage: twee bannercampagnes aan de verlichtingspalen in de hele Gewest, 40x60 en 80x120 affiches, CityPlay-campagne, verdeling van flyers enz. • Traditionele media: radio- en televisiecampagnes.

146 events OPDRACHTEN VAN VISIT.BRUSSELS

• Opwaardering van de horecasector in het kader van de toeristische promotie van een evenement met behulp van de affinity marketingstrategie van visit.brussels, in overleg met de afdeling Culture & City Life • Het evenement internationaliseren door 20 tot 40% buitenlands publiek te bereiken. • De bekendheid van het evenement vergroten. THEATERCAFÉFESTIVAL: 1. Onlinecampagnes:

Het Brusselse theatercaféfestival is toe • Bijwerken van de inhoud van de website die is gewijd aan zijn vierde editie. aan het festival (www.bruxellessurscenes.be) • Specifieke campagnes op de sociale netwerken Het festival, genaamd «Bruxelles sur • Creatie van een promotiefilm die wordt uitgezonden scènes», brengt hulde aan de lokale op de sociale netwerken cultuur, die de harten van de inwoners en • Verzending van 2 persberichten de wijken van de hoofdstad doet bruisen. 2. Ontwerp van passen en verkoop via een online ticket- In 2016 werden in 15 theatercafés 4 dagen balie en via de theatercafés. shows aangeboden. Sinds vorig jaar is het festival aangepast en verlengd. Dit jaar 3. Offlinecampagne vond het plaats van 1 tot 30 november en deden 13 theatercafés mee. Het concept • Ontwerp en verspreiding van 9000 programmabro- is hetzelfde gebleven: de locaties bieden chures die worden verspreid in een distributienetwerk, een programmering, die voor de gelegen- in de deelnemende theatercafés en in de kantoren van heid is uitgebreid, om beter bekend te visit.brussels worden en een ander publiek te bereiken. • Productie van 1500 passen Op het programma staat een rijk aanbod • Affichage van beachflags voor de deelnemende thea- aan shows met een combinatie van mu- tercafés tijdens de actie ziek, humor, theater, poëzie, jazz en po- • 60 banners aan verlichtingspalen langs de Brusselse ppenkast in een uiterst gezellige sfeer. Kleine Ring • Productie van 40x60 cm affiches en verspreiding via verschillende affichagenetwerken (500 frames) en in de deelnemende theatercafés (50) • Specifieke persconferentie op 24/10/2019 • Mediapartnerships met de RTBF (10.000 euro in de afrekening voor Vivacité Brussel en Waals-Brabant, La Première en het web)

Verkoop van passen: • 574 verkochte passen in totaal • 134 passen op uitnodiging voor de verschillende georganiseerde wedstrijden • Globale toename van het aantal toeschouwers.

148 events VUURWERK IN LAKEN: I LOVE SCIENCE FESTIVAL

Vuurwerk in Laken verlichtte de hemel van A. Het Festival de hoofdstad tot vijf keer toe op zaterdag 27 juli en 3, 10, 17 en 24 augustus. Het ILSF, het festival voor wetenschap en evenement vond plaats op de Heizel, aan technologie voor iedereen in Brussel de voet van Paleis 5 en het Atomium. De tweede editie van het I Love Science Festival vond plaats van vrijdag 26 tot en Het festival wordt georganiseerd in met zondag 28 april 2019 in Paleis 1 van samenwerking met de Stad Brussel; visit. Brussels Expo. Dit festival heeft als doel- brussels was enkel verantwoordelijk voor stelling om gedurende 3 dagen vele acti- de communicatie (affichagecampagne, viteiten op één plaats in Brussel samen te website en sociale netwerken). brengen om wetenschap en technologie bij jongeren, het schoolpubliek en het gro- Enkele cijfers: te publiek te promoten.

• Aantal bezoekers: 50.000 mensen op Veel spelers op het gebied van weten- de 5 data schapspromotie waren aanwezig om lu- • Evaluatie van de website : 69 129 dieke en interactieve activiteiten aan te page views bieden. Op het programma stonden ex- • Evaluatie van de sociale media: perimenten, laboratoria, animaties, con- 751.000 reach op de Facebook-pagi- ferenties, rondetafelgesprekken, shows, na / 1.300.000 reach op het Facebook workshops en tentoonstellingen, om te il- Event / 2.245.000 reach op de ges- lustreren hoe de wetenschap het dagelijks ponsorde campagnes leven beïnvloedt.

Het publiek kon kennismaken met vooraanstaande wetenschappelijke instellingen in ons land, deelnemen aan verschillende activiteiten of een glimp opvangen van het unieke concept van de science trucks, die voor een tweede editie in Bel- gië zijn samengekomen.

events 149 B. De editie van 2019

• Data en uren: • Vrijdag 26 april 2019 van 9 tot 16 uur • Zaterdag 27 april 2019 van 10 tot 18 uur • Zondag 28 april 2019 van 10 tot 18 uur • Plaats: Paleis 1 in Brussels Expo & BOZAR • Aantal bezoekers: • Volgens de cijfers van Proximus: 15.000 mensen op de drie dagen.

150 events PROGRAMMA:

Enkele indicatieve cijfers voor het programma van deze editie 2019:

• 50 exposanten aanwezig • 4 aangeboden voorstellingen • 3 experimentele wandelingen • 10 conferenties • 31 workshops • 10 science trucks voor Paleis 1 • 204 didactische en ludieke stands • 11.572 m² aan activiteiten • Niet inbegrepen de activiteiten in BOZAR die waren gewijd aan de raakvlakken tussen kunst en wetenschap.

De thema’s van de activiteiten waren gevarieerd. Enkele voorbeelden van stands die aanwezig waren:

• Elektriciteit ontdekken • Drone-ervaringen • In de huid van een bij • De kracht van planten • Een mobiliteitstest in de openbare ruimte • Hoofd in de sterren • Oog voor diabetes • Maak je eigen radio-ontvanger • Opstijgen in paragliding dankzij virtual reality • Ontdekking van de code • Katalysatoren en actieve kool: groene chemie in het dagelijks leven • Ontleed de stad, maak de stad • …

events 151 PETER-METER: Matière Grise. Hij werd door de Europese Unie uitgeroepen tot beste Franstalige Nieuw: dit jaar mochten we 3 grote hoofd- wetenschapsjournalist van alle catego- rolspelers uit de wereld van de weten- rieën media. Hij is gepassioneerd door de schap verwelkomen. Voor deze tweede overdracht van kennis en geeft regelmatig editie hadden we de eer dat een meter en lezingen over de popularisering van we- twee peters het I Love Science Festival tenschap en wetenschapsjournalistiek. vertegenwoordigden. COMMUNICATIEPLAN: Véronique Dehant is zowel hoofd van de dienst Referentiesystemen en planetolo- Het communicatieplan voor het eve- gie van de Koninklijke Sterrenwacht van nement omvatte een totale waarde van België als buitengewoon hoogleraar aan 150.000 euro en zorgde voor een goede de Universiteit van Leuven. Ze ontving zichtbaarheid op sociale netwerken. Ten verschillende prijzen, waaronder in 2003 opzichte van 2018 is het engagement na- de Descartesprijs van de Europese Unie. melijk verdrievoudigd en de views van de Ze is ook verantwoordelijk voor de instru- video’s zijn ook verdrievoudigd vergeleken menten van verschillende ruimtemissies. met de eerste editie (met 310.928 views).

Nathan Uyttendaele is een professional Voor de website zien we een toename in de popularisering van de wetenschap van 34% van het aantal bekeken pagina’s en youtuber/influencer op de twee kana- (70.350 page views). Het communicatie- len «La statistique expliquée à mon chat» plan maakte postercampagnes in de stad en «Chat sceptique», die samen 300.000 mogelijk en daarnaast samenwerkings- abonnees hebben. Tot grote vreugde van verbanden met verschillende media zoals internetgebruikers maakt hij verschillen- RTBF (Ouftivi) en Bruzz. de onderwerpen vanuit een wiskundig oogpunt toegankelijk.

En tot slot Patrice Goldberg, auteur, jour- nalist, scenarioschrijver, regisseur enz. en bovenal verantwoordelijk voor het populaire-wetenschappelijke tv-programma

152 events C. Feedback

Pers:

In vergelijking met 2018 was de impact in de pers iets lager. Het feit dat andere wetenschappelijke evenementen die verband hielden met digitale technologie (waaronder de Digitale Lente) op hetzelfde moment plaatsvonden, werkte helaas sterk in ons nadeel. Idealiter zouden de Digitale Lente en het I Love Science Festival moeten fuseren om de impact ervan te maximaliseren.

Wat de pers betreft, is het duidelijk dat de media zich steeds minder vaak verplaatsen. Dit wordt ook bevestigd door de journalisten. De samenwerking met de RTBF via Ouftivi en onze peter Patrice Goldberg (Matière Grise) verliep goed en moet worden voortgezet.

Website: Sociale netwerken:

events 153 “150 jaar Tram” was 150 JAAR BRUSSELSE TRAM de gelegenheid om HET CONCEPT het ontstaan van de Van 1 tot 5 mei stond, in samenwerking met het Irisfeest, mobiliteit in het Brussels de Brusselse tram in de spotlights tijdens talrijke evene- Hoofdstedelijk Gewest menten en activiteiten in het hart van het Gewest. te vieren, het openbaar In samenwerking met de MIVB en het Trammuseum werk- vervoer en de dynamiek te visit.brussels aan de technische en logistieke uitvoering van het evenement, ontwikkelde de programmering van ons Gewest te en zorgde voor publiciteit en media-aandacht. promoten en het Gewest internationaal in het HET VERLOOP zonnetje te zetten. Het 150-jarig bestaan van de Tram was een zeer succesvol evenement waarbij de opkomst de verwachtingen overtrof. Het evenement trok in vier dagen meer dan 130.000 bezoekers met een piek op woensdag 1 mei (Tramoptocht) en zaterdag 4 mei (Europees Kampioen- schap voor Trambestuurders). Deze cijfers worden door onze partner Proximus berekend op basis van het aantal mobiele telefoons dat tijdens de openingstijden verbinding maakt met het netwerk. Hierbij wordt rekening gehouden met twee beperkingen: het transitverkeer (mensen die minder dan 30 minuten in het gebied verblijven) en het functionele verkeer (telefoons die steeds weer getraceerd worden in het gebied, zoals van mensen die in de wijk wonen of werken) worden niet in de onderstaande cijfers opgenomen.

Ook wat het aantal toeristen betreft laten de cijfers een groot succes zien, met meer dan 25% toeristen op 1 mei en bijna 40% op zaterdag 4 mei.

154 events COMMUNICATIE Een aanzienlijk deel van het budget werd verder geïnvesteerd in twee belangrijke Voor het communicatieplan is nauw sa- posten die essentieel zijn voor een goed mengewerkt tussen de MIVB en visit. verloop van het evenement: logistiek brussels. Beide partijen hebben in de en veiligheid. De tentoonstelling van de promotie van het evenement geïnvesteerd buurtspoorwegtrams op het Koningsplein via parallelle en aanvullende kanalen. en de constructie van de maquette van de Tram New Generation op de binnenplaats De MIVB voerde van 09/04 tot 05/05 van de BIP waren het resultaat van nauw- een grote communicatiecampagne uit op gezette en uitgebreide logistieke werk- de affichagenetwerken in de metro-, bus- zaamheden (afsluiting van de straten, en tramstations; in de online en gedrukte plaatsing van de tenten en buurtspoor- media; en op de trams zelf, die bedrukt wegtrams met kraanmachines, aanleg waren in de kleuren van het evenement. van tramsporen op het Koningsplein). De beveiliging van de monumentale Binnen visit.brussels werden de commu- buurtspoorwegtrams en van de maquette nicatiebudgetten van het Irisfeest en de van de nieuwe tram was ook een belang- 150ste verjaardag van de tram samenge- rijke begrotingspost. voegd. De waarde hiervan, 100.000 euro, zorgde voor een aanzienlijke slagkracht. Het programma bestond uit vier onderde- 150 jaar Tram heeft via sociale netwer- len: de onthulling van de maquette van ken (voornamelijk Facebook) meer dan de Tram New Generation, de tentoonstel- 150.000 mensen bereikt en de website ling van oude trams op het Koningsplein, voor de festiviteiten van het Irisfeest de Optocht van oude trams van de halte heeft over de periode 28/04/2019 - Legrand naar Sint-Maria en het Europees 05/05/2019 meer dan 30.000 unieke be- Kampioenschap voor de beste trambe- zoekers geregistreerd. Het communicatie- stuurder (in samenwerking met het Duit- plan maakte ook postercampagnes in de se bedrijf TRAM EM) stad mogelijk (affiches 60x40, banners, Cityplay-netwerk, flyers) evenals samenwerkingsverbanden met verschillende media zoals de RTBF, Le Soir, de VRT en Bruzz.

events 155 Het verloop: DE PROGRAMMERING • Ceremonie Legrand – Paleizenplein Inwijding van de maquette van de Tram op de historische route New Generation op 30 april 2019 • Optocht van trams Koningsplein – Sint-Maria – Koningsplein Op 30 april hebben we in samenwerking • Tentoonstelling van buurtspoorweg- met de MIVB een maquette op ware groot- trams in de Koningsstraat te van de «Tram New Generation» T5000 • Tentoonstelling onder een tent op het ingehuldigd in aanwezigheid van koning Paleizenplein en presentatie van de Philippe, minister-president Rudi Ver- maquette van de T.5000-tram van de voort, de Brusselse minister van Mobili- MIVB teit Pascal Smet, de Brusselse minister • Intensief verkeer van historische van Begroting en Financiën Guy Vanhen- trams tussen Legrand en Sint-Maria, gel, en Philippe Close, burgemeester van gratis toegankelijk voor het grote pu- de Stad Brussel. bliek Deze maquette werd neergezet naast een van de wagons van de eerste tram die in Op het Koningsplein werd een tentoon- Brussel rondreed, onder een transparante stelling van buurtspoorwegtrams georga- tent op de binnenplaats van het BIP. niseerd:

De Optocht van 1 mei 2019 • Stoomtramstellen (jaren 1887, 1904, 1908 en 1910) met inbegrip van een Historische trams (paardentrams, stoom- rijdende stoomlocomotief die korte trams enz.) hebben rondgereden door de ritten van enkele tientallen meters stad over het historische tracé van de maakte eerste tram in Brussel tussen het Ter Ka- • Eerste elektrische motorrijtuigen merenbos en de Sint-Mariakerk. (1890, 1910 en 1934) De parade bestond uit 40 tramstellen die • Moderne motorrijtuigen (1935, 1936 representatief waren voor vroeger en nu en 1954) in de Koningsstraat en de Regentschaps- straat: Het publiek kon in een tentoonstelling • Voorste wagon in een tent meer te weten komen over de • 4 paardentrams (periode 1869-1888) trams van vroeger en vandaag. Deze ten- - paardentram nr. 7 uit 1869 onder toonstelling was het ontmoetingspunt voorbehoud van de resultaten van de voor het grote publiek, met gratis toegang expertise van het KIK gedurende het hele evenement. • 10 vooroorlogse voertuigen ‘40 - ‘45 • 8 tramwagons die representatief zijn voor de tweede helft van de 20e eeuw • 4 trams die momenteel in dienst zijn op het MIVB-net • 7 historische dienstvoertuigen • 3 dienstvoertuigen die momenteel in dienst zijn op het MIVB-net • 2 interventievoertuigen van de MIVB.

156 events De shuttlediensten

Na de parade werden de trams van de Optocht ter beschikking gesteld van het publiek. Er werd een route tussen Sint-Maria en Legrand voorgesteld.

Europees kampioenschap voor trambestuurders, een initiatief van de MIVB

Het Europees kampioenschap is een jaarlijks terugkerend evenement dat sinds 2012 hulde brengt aan de beste Eu- ropese trambestuurder: 25 delegaties van 18 verschillende nationaliteiten doen mee. De doelstellingen zijn: • Het stimuleren en bevorderen van modern en interessant openbaar vervoer, waarbij ook de gaststad wordt gepromoot • Het creëren van een gemeenschapsgevoel: mensen verbinden door middel van spel, vermaak en informatie • Het uitwisselen van ervaringen tussen trambestuurders en managers van verschillende netwerken • Het ontwikkelen van de professionaliteit van trambestuurders en het respect voor het beroep vergroten.

Het programma omvatte: • Een publieksevenement met een presentatie van de teams • Een wedstrijd bestaande uit zes proeven met trams uit het netwerk van de gaststad • De medaille-uitreiking • Familievermaak.

events 157 BERICHTEN IN DE PERS a. Nationale pers

158 events b. Internationale pers

events 159 De eerste editie van DE DIGITALE LENTE: de Digitale Lente, DE EDITIE VAN 2019 geïnspireerd op het • Van 22 tot zondag 24 maart 2019 voorbeeld van Montréal, • In Tour & Taxis en Kanal bood allerlei gevarieerde • Aantal bezoekers: • 350 personen bij het openingsconcert activiteiten die geheel • 5000 mensen in Kanal gratis waren. Zo gaf het Het communicatieplan voor het evenement, met een totale waarde van Brussels Philharmonic 100.000 euro, was ambitieus en zorgde voor een uitstekende zichtbaar- een concert met heid op de sociale netwerken. De Digitale Lente bereikte met de eerste editie namelijk meer dan 137.000 mensen via sociale netwerken (Face- verschillende composities book) en de website werd bijna 17.000 keer bezocht. De Facebook-pagi- die waren gegenereerd na van het evenement stelt ons in staat om te stellen dat er nu een grote community geïnteresseerd is in het evenement. Het communicatieplan door kunstmatige maakte ook postercampagnes in de stad mogelijk evenals samenwer- intelligentie en waren kingsverbanden met verschillende media zoals RTBF, Le Soir en Bruzz. er tentoonstellingen Tot slot de programmering van het evenement: er werden 13 virtual re- en ‘augmented reality’- ality-animaties aan het publiek gepresenteerd en er waren 5 workshop- ruimtes voor het geven van een inleiding in codering. Zowel jong als oud experimenten binnen de was hierover erg enthousiast. Daarnaast was er een tentoonstelling over muren van Kanal-Centre het thema digitale kunst ingericht, er werd een filmprojectie over de ontmoeting tussen robots en ouderen getoond en er vond een rondetafel- Pompidou. Daarnaast gesprek plaats met professionals en amateurs binnen de sector om te stonden er sessies op het discussiëren over de rol van digitalisering in de maatschappij. programma om te leren Deze editie van de Brusselse Digitale Lente werd op een fantastische coderen of een eigen manier geopend met een spectaculaire avond in het Hôtel de la Poste op de site van Thurn & Taxis. Meer dan 40 muzikanten van het Brus- videogame te maken. sels Philharmonic gaven een concert met verschillende composities die waren gegenereerd door kunstmatige intelligentie, geïnspireerd door beroemde klassieke componisten als Beethoven of Stravinsky en componisten van filmmuziek zoals John Williams en Hans Zimmer.

Het elektronische compositiesysteem van het Luxemburgse bedrijf AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist) is voor dit evenement gebruikt om technologie in te zetten voor cultuur.

160 events HET PROGRAMMA IN DETAIL:

De volgende animaties werden tijdens het weekend in Kanal-Centre Pompidou getoond:

Abscisse - Digitale Garage Dankzij een wetenschappelijk gevalideerde, holografische installatie kon het publiek de veranderende hersengolven van iemand uit het publiek in real time waarnemen via een elektro-encefalogram (eeg). Een zeldzame kans om het onzichtbare te zien... Artiesten: Bots Conspiracy Productie: Les Garages Numériques Wetenschappelijke begeleiding: Ohme & Charline Urbain

Digitaal ten dienste van webseries– RTBF La websérie « La théorie du Y », créée par la RTBF, a rencontré un suc- cès mondial grâce à son univers connecté ! Le public a pu découvrir les dessous de sa production, et comment le digital a contribué à son déve- loppement.

Cinéma VR - PRINTEMPS NUMÉRIQUE DE MONTRÉAL De webserie “La théorie du Y”, gemaakt door RTBF, heeft dankzij zijn verbonden universum wereldwijd succes geboekt! Het publiek kon ontdekken wat er achter de schermen van deze productie gebeurt en hoe de digitalisatie heeft bijgedragen aan de ontwikkeling ervan.

VR Cinema - DIGITALE LENTE VAN MONTREAL Het publiek werd uitgenodigd voor een 360° cinematografische reis door verschillende universa, waarbij het wonderlijke en sensationele ervaringen beleefde.

Immersio, Muted, Atlas: drie ervaringen van uitgebreide werkelijkheid. De voor het eerst samen voorgestelde projecten Immersio, Muted en Atlas combineerden virtuele realiteit, muzikale performance, beeldende kunst, augmented reality en mixed reality. Deze artistieke projecten hebben een poëtische taal en een gevoelige benadering van virtuele werelden die doorlopen in de werkelijkheid gemeen. Het is aan de bezoeker om er een persoonlijke ervaring te beleven. Immersio dompelde de bezoeker onder in een droom bestaande uit tast- bare en alledaagse elementen. Van Montreal tot Athene, van de markt op het Vossenplein tot Bozar, leerde de bezoeker met eigen vleugels vlie- gen om terug te keren naar de werkelijkheid. Met Muted volgde het publiek een jeugdherinnering in gewichtloosheid. In dit niet-lineaire verhaal is het aan ieder van ons om onze eigen reso- nantie te vinden.

events 161 Met Atlas werd de bezoeker naar een te bouwen wereld ling van het Institut Supérieur Industriel de Bruxelles getransporteerd. Hij kon een medium kiezen: reuzenbou- (IRISIB), om tussen zee en bergen te glijden dankzij deze wer of minutieuze ontdekkingsreiziger. Door van mixed leuke en verrijkende ervaring! reality naar virtual reality over te gaan kon de bezoeker een tijdloze en organische omgeving ontdekken. Een reis rond de wereld - IMAGINE360 Dankzij Imagine360 kon het publiek deelnemen aan ver- Abstrak - 4ELEMENTS schillende onvergetelijke ervaringen in de straten van Dit interactieve werk is een bewerking van de reeks ver- Montreal, Sharjah en verschillende ontwikkelingslanden. kreukelde macrofotografische beelden van kunstenaar André Boucher. De reflecties van licht op een gekreukt Van gamer tot maker: maak je eigen videogame - WE metaalachtig materiaal roepen de kromming van het uni- ARE CODERS versum op. De interactieve aanpassing evolueert door de Het jonge publiek kon leren hoe je games kunt coderen. bewegingen van het publiek te volgen die het reliëf, de Tijdens deze workshop kregen de kinderen de kans om kleur en de compositie in real time transformeren. over programmeren te leren door met Scratch een mollen- game te maken. Scratch is ontworpen door Lifelong Kin- 14.12.2017: † Netneutraliteit in de Verenigde Staten † - dergarten. Het is een programmeertaal waarmee kinderen Singularité(s)/Tech kunnen programmeren en interactieve media, zoals ver- De toeschouwer werd naar het Luxemburgplein in Brus- halen, spelletjes en animaties, kunnen delen met mensen sel gebracht. Hij zit in het gras. Het is tijd voor de lunch- over de hele wereld. Zo leren ze creatief te denken, samen pauze. Aan zijn voeten: een broodje, een appel, een boek te werken en systematisch te redeneren. en een iPhone. De toeschouwer kruipt in de huid van een digitale vrijheidsactivist op 14 december 2017. Het Code N Play is een slechte dag: Netneutraliteit is net ingetrokken in Kinderen van 8 tot 12 jaar konden hun eigen computer de Verenigde Staten. Hij geeft zich over aan dromen en bouwen en kleine robotjes langs een ontworpen route lei- visioenen die hem van Brussel naar het Londen brengen den. Bovendien maakten ze via andere activiteiten kennis in de jaren ‘90, van een nachtclub tot een choreografie met de logica van computers. van drones. Een poëtische reis naar de kern van de bur- gerproblematiek van onze tijd. The Coding Club Met behulp van spelletjes die alle leden van het gezin bij Immersive Playground - DEMUTE & HLO elkaar brengen, biedt The Coding Club de mogelijkheid De toeschouwer kroop in de huid van een DJ en creëer- om kennis te maken met computercode. Zo kun je de rol de een ongelooflijke elektronische muziekset. Dat lukte van codering in de toekomst beter begrijpen en besef je door het publiek om hulp te vragen bij het creëren van hoe belangrijk dit leergebied op dit moment is. De Co- unieke geluiden met van lichtkubussen. ding Club maakt jongeren daarnaast bewuster van nieuwe technologieën en bevordert onderwijs op dit gebied, Dive in Music – DEMUTE met inbegrip van software- en hardwareprogrammering, Uitgerust met de eerste virtual reality-audiokoptelefoon multimedia, het maken van computerspelletjes, websites dompelde het publiek zich onder in het hart van de muzi- en andere toepassingen. kanten en ontdekte de muziek op een unieke manier. BeCode - CODE LABZ ParaFlowVR - LARAS – IRISIB Code, programmering en ontwikkeling staan regelmatig Een duik in de virtuele realiteit met ParaFlowVR, de pain de schijnwerpers. Toch blijven deze termen voor veel raglidingsimulator ontworpen door de onderzoeksinstel- mensen een raadsel. BeCode stelde voor om de wereld van code te ontdekken via een leuke introductie, gegeven

162 events door een team van trainers die op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen. Met behulp van spelletjes die alle leden van het gezin bij elkaar brengen, biedt BeCode de mogelijkheid om kennis te maken met computercode. Zo kun je de rol van codering in de toekomst beter begrijpen en besef je hoe belangrijk dit leergebied op dit moment is.

Gluon Education Onder leiding van deskundigen, wetenschappers, kunstenaars of ontwerpers kon het publiek zijn eigen digitale oplossingen ontwikkelen met onder meer lasersnijders, 3D-printers en virtual reality. Deze workshops hebben de jongere generatie ook bewustgemaakt van de duurzame oplossingen die door nieuwe technologieën worden gegenereerd.

Projection : Human Archives Het was mogelijk om Nao te observeren, een humanoïde robot die probeert een relatie met mensen, patiënten of ziekenhuisbewoners tot stand te brengen. Door deze projectie te laten circuleren, kon de toeschouwer zien hoe de robot kon socialiseren of menselijke houdingen kon naboot- sen, hij ging tot de kern van de dagelijkse activiteiten van de patiënt.

Rondetafelgesprek - “Een digitale wereld: wordt het beter of slechter?” De digitalisering dringt ons dagelijks leven binnen. Smartphones, in- ternetgebruik, sociale netwerken, gps en domotica-assistenten zijn nu partners of zelfs hulpmiddelen in ons leven. De verschillende sprekers (Hughes Bersini, Ségolène Martin, Philippe Beaudouin, Nadine Khou- zam, Alain Heureux, Léa Rogliano) probeerden het publiek bewust te maken van de voordelen en uitwassen van deze nieuwe situatie. Daarna kregen zij het woord om ideeën uit te wisselen tijdens een vraag-en-ant- woordsessie.

events 163 FEEDBACK

In de pers:

164 events events 165 De mening van de partners: Affichage • Juliette Bibas (ATLAS, IMMERSION en MUTED): • Verspreiding van flyers in netwerken - 5000 tussen “We hebben aan veel 100% VR-evenementen deel- 8 en 24 maart genomen met een groot gebrek aan openheid en di- • Bannercampagne – 100 zijden van 4 tot 24 maart versiteit, het was fantastisch om het podium vol met • Schermcampagne CITY PLAY en scherm ICONIQ DE gezinnen en kinderen te zien! ” BROUCKERE – van 10 tot 24 maart • Campagne van: • Lise Ninane (GLUON): “We zijn erg blij dat we deze • A0 – 200 zijden van 1 tot 24 maart zichtbaarheid bij het publiek hebben gehad en dat • A2 – 75 zijden van 1 tot 24 maart we de andere digitale spelers in Brussel hebben kun- • 120 X 160 – 35 zijden van 1 tot 24 maart nen ontmoeten. Zo hebben we veel nieuwe contacten • 2m2 – 30 zijden van 18 tot 23 maart kunnen leggen voor toekomstige projecten. ”

• Christine Kotarakos (THE CODING CLUB): “Jullie hebben een prachtige prestatie geleverd, namens ons hele team dank ik jullie voor deze onberispelijke organisatie. Het was voor ons een weekend vol leuke ontmoetingen, zowel met de jongeren die aan onze workshops meededen als met hun ouders en de andere exposanten. Een mooi initiatief dat zeker voor herhaling vatbaar is. ”

• Mehdi Benboubakeur (Directeur van de Digitale Len- te van Montréal): “Namens mijzelf, het team van de Digitale Lente en haar raad van bestuur wil ik jullie er hartelijk voor bedanken dat jullie in zo’n korte tijd de uitdaging van de organisatie zijn aangegaan. Het is een groot succes voor deze eerste editie van de Digi- tale Lente van Brussel. We vertrekken met veel emo- tie en hebben het gevoel dat we hebben bijgedragen aan het nog dichter bij elkaar brengen van Montreal en Brussel. ”

• Gilles Bredas (hub.brussels in Montreal): “Het was een genoegen om met jullie mee te doen aan dit project dat de vriendschap en samenwerking tussen mijn team en het team van Digitale Lente nog meer versterkt. ”

166 events FAIR & TRADE SHOW :

MIPIM (PALAIS DES FESTIVALS IN CANNES – 12-15 MAART 2019):

In maart brengt de grootste internationale vastgoed- markt de meest invloedrijke spelers in alle sectoren van het professionele vastgoed - kantoren, woningen, winkels, gezondheid, sport, logistiek - samen voor een on- geëvenaarde toegang tot de grootste vastgoedontwik- kelingsprojecten en internationale kapitaalbronnen. Het concept ‘Belgisch paviljoen’ werd in 2014 gecreëerd om een maximale zichtbaarheid te verzekeren dankzij een gemeenschappelijke aanwezigheid, uitstraling, marketing en communicatie onder de naam ‘Surreal Estate’ (samenwerking met Gent, Antwerpen, Awex en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is aanwezig met een stand die de belangrijkste vastgoedprojecten van het Gewest samenbrengt. Het organiseert ook conferenties en projectoproepen, in samenwerking met de betrokken Brusselse actoren: hub.brussels (Invest & Export), sau-msi.brussels, perspective.brussels, citydev.brussels en urban.brussels

Statistieken 2019

Stand • 26.750 unieke bezoekers • 1880 Belgische bezoekers • 14.014 bezoeken aan het Belgische paviljoen (83% buitenlanders) Conferentie • 245 aanwezigen op de conferentie van donderdag 14 maart • 23 internationale deelnemers, dus bijna 10% van de aanwezigen kwam uit het buitenland

events 167 REALTY (KNOKKE - 19-20 SEPTEMBER Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is al vele jaren een 2019): partner van Realty. Naar aanleiding van de verhuizing van Realty naar Knokke (september 2019) en gezien Realty is in de afgelopen 10 jaar de belangrijkste bijeen- de komst naar Brussel van de beurs We are Real Estate komst van vastgoedprofessionals in de Benelux gewor- (mei 2019), heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, den. na overleg met de verschillende deelnemende ION’s, besloten om de deelname aan Realty te beperken en geen Realty 2019 markeert een belangrijke ontwikkeling: de stand te nemen. Wel werd er een bijeenkomst van één uur transformatie naar een nieuwe generatie van vastgoede- georganiseerd om de belangrijkste vastgoedprojecten venementen met een grotere focus op vastgoedbeslis- van het Gewest voor te stellen, in samenwerking met de sers op een zeer exclusieve locatie waar wereldberoemde betrokken Brusselse operatoren: sau-msi.brussels, city- deskundigen hun visie delen. dev.brussels en slrbb-ghm.brussels. Op deze manier was het mogelijk om het begrotingssaldo te gebruiken voor Realty, de Real Estate Summit van België, zal de plaats een actievere deelname aan We Are Real Estate. zijn waar u de in-house expertise van wereldberoemde experts krijgt. Het ontmoetingspunt waar publieke en pri- Statistieken 2019 : vate partijen op een transparante manier kunnen communiceren. • 1946 professionals uit de vastgoedsector • Meer dan 1.000 particuliere beleggers Het concept: 2-daags evenement (B2B) in Knokke op een • 39 exposanten exclusieve locatie. • Een honderdtal deelnemers aan de conferentie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Beperkt tot 50 exposanten en 3.000 bezoekers.

Exposanten reserveren een onthaalstand van 24 tot 48 m2. Alle exposanten zijn verplicht om tijdens een sessie van 15 minuten een actuele kwestie te behandelen. De presentaties van de exposanten moeten door een geselecteerde raad worden gevalideerd op relevantie.

168 events WE ARE REAL ESTATE (BRUSSELS EXPO – De doelgroep: 22-23 MEI 2019) Institutionele beleggers, zakelijke gebruikers en alle vastgoedprofessionals die op zoek zijn naar informatie We Are Real Estate is de vastgoedbeurs die afgelopen over de nieuwste trends in de sector. mei in Brussel plaatsvond. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest was aanwezig met een stand, die werd uitgebaat door de verschillende be- We Are Real Estate brengt de vastgoedsector samen trokken ION’s: sau-msi.brussels, citydev.brussels, slrbb- in zijn hotspot in Brussel. We Are Real Estate gebruikt ghm.brussels, urban.brussels, hub.brussels. een nieuwe en innovatieve aanpak, gebaseerd op een Er werd een conferentie van een uur georganiseerd om de diepgaand marktonderzoek onder belangrijke vastgoe- belangrijkste vastgoedprojecten van het Gewest te pre- dprofessionals, en richt zich op de volgende 3 hoofdele- senteren in samenwerking met sau-msi.brussels, citydev. menten: : brussel en slrbb-ghm.brussels. Deze conferentie werd gevolgd door een drankje in de • Leren stand van het Gewest. De inhoud is de basis van het evenement. Twee dagen van korte en gerichte presentaties, allemaal volgens hetzelfde schema, afgewisseld met toes- Statistieken 2019 : praken en debatten. • Investeren • 1953 professionals uit de vastgoedsector Bedrijven en institutionele beleggers worden uitge- • 55 exposanten nodigd om te ontdekken wat de Belgische vastgoed- • Ongeveer 50 mensen hebben de presentatie van het markt te bieden heeft. BHG bijgewoond • Netwerken In geen enkele sector zijn bedrijven afhankelijker van netwerken dan in de vastgoedsector. Elke avond worden alle deelnemers - exposanten en bezoekers - uitgenodigd om mee te doen aan de buzz, met eten en drinken dat de hele nacht door beschikbaar is.

events 169 MAPIC (PALAIS DES FESTIVALS CANNES – 13-15 NOVEMBER 2019) (IMAGO VAN BXL):

MAPIC is het belangrijkste evenement om het beste van de internationale markt voor retailvastgoed te ontdekken. 8.400 internationale deelnemers uit 78 landen, meer dan 2.100 retailers, 2.500 ontwikkelaars, 1.000 investeerders en andere belangrijke spelers uit de sector. Meer dan 100 conferenties en pitching sessies onder leiding van meer dan 200 experts. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is aanwezig met een stand die de belangrijkste commerci- ële vastgoedprojecten van het Gewest samenbrengt. Het organiseert ook conferenties, in samenwerking met de betrokken Brusselse actoren: hub.brussels (Atrium – In- vest&Export). In het deel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ontvingen we de Stad Brussel, de Grondregie en AG Real Estate, dat verschillende Brusselse projecten presenteerde. Ook nieuw dit jaar: we deelden onze stand met de AMCV die aanwezig was met verschillende Waal- se steden.

Statistieken 2019 :

• Meer dan 8200 deelnemers uit 80 landen: • • 2200 merkontwikkelaars • • 1200 investeringsmaatschappijen • Meer dan 750 exposanten • 180.000 zakelijke afspraken

170 events BATIBOUW (BRUSSELS EXPO – 21 FEBRUARI TOT 3 MAART 2019) (IMAGO VAN BXL)

BATIBOUW is de grootste Belgische beurs voor de bouw-, renovatie- en woonsector voor professionals en particulieren. Visit.brussels coör- dineert de aanwezigheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat deelneemt aan de beurs om allerlei informatie over de aankoop, leningen, vergunningen en subsidies voor renovatie of nieuwbouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verstrekken. Dit dankzij de aanwezigheid van en in samenwerking met citydev.brussels, het Woningfonds, Leefmilieu Brussel, Brussel Huisvesting, urban.brussels, hub.brussels (Ecobuild) en homegrade. Op de website www.brusselsatbatibouw.brussels vindt u een toolbox met alle praktische links naar de Brusselse actoren.

Voor de editie van 2019 hadden we een stand van 120 m² met dezelfde locatie als in 2018 in de linkerbovenhoek van Patio 12.

Wat betreft het bezoekersaantal was het de hele dag druk en de opkomst is niet gedaald.

Dit jaar hebben we geen wedstrijd gepland zoals tijdens de vorige edities, maar hebben we ons gericht op een grotere zichtbaarheid tijdens de beurs met een campagne van 37 zijden uit het excellentienetwerk. Door deze campagne konden 5 van de 6 deelnemende partners beschikken over 7 zijden met hun eigen visuele gedeelte en twee zijden waren gewijd aan een algemene aankondiging van de stand.

Op vrijdag 22 februari, de tweede professionele dag, werd van 18 tot 20 uur een borrel georganiseerd door hub.brussel (Ecobuild).

Tot slot hebben we op de stand een groene wand aangebracht om de bijzonder groene kant van Brussel te benadrukken.

Statistieken 2019 :

• 256 958 bezoekers • 57.701 professionals • 199 257 algemeen publiek • 11% Brussel - 30% Wallonië - 57% Vlaanderen - 2% buitenlands • 90% van de bezoekers heeft een concreet renovatieproject (67,30%) of bouwproject (32,70%) • 81 % van de bezoekers start zijn project binnen het jaar.

events 171 BOEKENBEURS (THURN & TAXIS - BRUSSEL - 14-17 FEBRUARI 2019) (IMAGO VAN BXL):

De ‘Boekenbeurs van Brussel’, een grote boekhandel in het hart van Europa, bestaat al vijftig jaar en is uitgegroeid tot een belangrijk cultureel evenement. Deze beurs, op de historische site van Thurn & Taxis, brengt alle spelers uit de boekenwereld samen. visit.brussels coördineert de stand van het Brussels Hoofdstedelijk Ge- west en deelt deze met BSE, de Directie Monumenten en Landschappen. Alle publicaties over het Brussels Hoofd- stedelijk Gewest en zijn erfgoed zijn er te koop.

Statistieken 2019 :

• 252 exposanten • 17.500 m2 • 72.000 bezoekers

VAKANTIESALON (BRUSSELS EXPO - BRUSSEL - 7-10 FEBRUARI 2019) (LEISURE): visit.brussels nam deel aan het 61e Vakantiesalon, in samenwerking met andere Brusselse verenigingen en toeristische trekpleisters (explore.brussels, Choco Sto- ry, Turpitour, experience.brussels, de Kruisboogschie- ters van Sint Joris) om de bestemming te promoten. Het Vakantiesalon is het grootste B2C-evenement voor het toerisme in België, met 100.000 bezoekers en bijna 800 exposanten uit meer dan 50 landen! Bovendien bezoch- ten132 journalisten de verschillende paleizen (48 Ne- derlandstalige en 84 Franstalige). Het themaland was Italië.

Statistieken 2019

• 100.117 bezoekers (voornamelijk uit Brussel (20%)) • 800 bestemmingen • 350 exposanten • 132 journalisten

172 events FITUR (IFEMA - MADRID - 23-27 JANUARI 2019) (LEISURE):

Fitur (Feria Internacional de Turismo) is een van de grootste toerisme- beurzen van Spanje en richt zich zowel tot professionals als tot particulieren. 48% van de professionele bezoekers komt uit Europa, 15% uit de Verenigde Staten, 7% uit Afrika, 10% uit Azië en 2% uit het Midden-Oos- ten. De eerste drie dagen zijn voorbehouden voor professionals. De daaropvolgende twee dagen opende Fitur ook zijn deuren voor het grote publiek. visit.brussels deelde de stand met visit.flanders onder de noemer: Bélgica: Flandes y Bruselas.

Statistieken 2019 :

• 10.490 exposanten en co-exposanten op een oppervlakte van 66.000 m2 • 142.642 bezoekers/professionele deelnemers uit 165 landen/regio’s (24,2% Hotels & Accommodation, 14,3% Tour operators/Tra- vel Agencies, 7,2% Trade Associations, 2,8% Incentives, Meetings & Congresses, 0,7% Travel Media, 8% Leisure & Culture) • Meer dan 110.000 bezoekers van het grote publiek.

ITB (MESSE BERLIJN - BERLIJN - 6-10 MAART 2019 (LEISURE):

ITB (Internationale Tourismus Börse) is ‘s werelds grootste toeristische beurs die zich zowel tot professionals als tot het grote publiek richt. Er nemen veel Duitse touroperators aan deel en de beurs wordt beschouwd als een goede manier om de markten van Oost- en Centraal-Europa aan te boren. De eerste drie dagen van de beurs zijn voorbehouden voor professionals en de volgende twee dagen opent ITB zijn deuren voor het grote publiek.

Statistieken 2019 :

• 180 landen • 10.000 exposanten • 160 000 m2 • 9 partners van visit.brussels • Grote aankopers verzekerd • 113.500 professionele bezoekers (27% touroperators, 18% reisbureaus, 13% logiesverstrekkers, 42% overig) • 160.000 bezoekers in totaal

events 173 IMEX (FRANKFURT MESSE - FRANKFURT - 21-23 MEI 2019) (MICE)::

IMEX is een van de belangrijkste MICE-beurzen in Europa en richt zich tot internationale bedrijven, bureaus en verenigingen. Het hosted buyers programma is uniek; het brengt bijna 4.000 potentiële klanten samen, die samen vooraf ongeveer 65.000 afspraken maken. De deelnemers ontmoeten er klanten uit de hele wereld, zij het voornamelijk uit Europa. visit.brussels voorziet in de stand meerdere presentaties over Brussel als bestemming voor groepen hosted buyers, en organiseert bovendien een happy hour.

Animatie over het thema «summer/garden party» op woensdagavond met DJ en violist van de Folies Bourgeoises en bereiding van cocktails door het cateringteam van visit.brussels.

Statistieken 2019 :

• 18 Brusselse partners op een stand van 107,5 m2 • 455 gescande contacten op de stand van visit.brussels • 80 vooraf gemaakte afspraken via het platform van IMEX Frankfurt (3 agenda’s) • 12 groepspresentaties in de stand • Meer dan 170 aanwezige landen • 3430 exposanten • 3817 Hosted Buyers (agentschappen, grote zakelijke klanten, verenigingen, zelfstandige planners, enz.) • 3976 Trade-Visitors (agentschappen, grote zakelijke klanten, verenigingen, zelfstandige planners, enz.)

BRUSSELS DAY :

Het budget werd gebruikt om twee acties voor het jaar 2020 voor te bereiden, namelijk de organisatie van de Brussels Days in Tokio in het kader van de Olympische Spelen van juli 2020 en een tweede editie van de Brussels Days in Dubai in december 2020 in het kader van de Wereldtentoonstelling.

174 events LABEL EXPO (BRUSSELS EXPO – 24-27 Statistieken 2019 : SEPTEMBER 2019) (IMAGO VAN BRUSSEL) • 600 exposanten Labelexpo is een van de grootste internationale beurzen • 37.903 professionele bezoekers uit 140 landen van Brussel. Het is een vakbeurs voor etiketten (druk- • 39.752 m² technieken) en verpakkingen. Gedurende 4 dagen komen 30.000 deelnemers van over de hele wereld samen. visit. Enquêtes brussels werkt samen met de organisatoren van het evenement en met Brussels Expo om het hele aspect “mobiliteit” Er was tijdens de 4 dagen een jobstudent aanwezig in rond het evenement te organiseren. Brussels Expo om onder de bezoekers en exposanten onderzoek te doen naar hun tevredenheid over de bestem- Vanuit verschillende delen van het centrum van de stad ming. worden drie shuttles ingelegd naar Brussels Expo en Brussels Airport, er wordt een taxizone georganiseerd enz. We hebben op die manier 124 reacties geregistreerd met visit.brussels stelt een informatiebrochure over de shuttle- de volgende resultaten: dienst en de bezienswaardigheden op, evenals goede tips voor het Brussels Gewest. Deze brochure wordt verspreid onder alle deelnemers ter plaatse en in de hotels in Brus- sel. De vereniging heeft ook een informatie- en verkoop- stand voor enkele toeristische producten.

events 175 BUSWORLD (BRUSSELS EXPO – 18-23 Enquêtes OKTOBER 2019) (IMAGO VAN BRUSSEL) Er was tijdens de 3 dagen een jobstudent aanwezig in Busworld begon in 1971 en vond dit jaar voor het eerst in Brussels Expo om onder de bezoekers en exposanten on- Brussel plaats om een duurzame groei van exposanten en derzoek te doen naar hun tevredenheid over de bestem- bezoekers te behouden. ming.

In 2019 vierde Busworld zijn 25e editie. Met bijna 50 jaar We hebben op die manier 125 reacties geregistreerd, af- ervaring is dit de oudste en bekendste autobus- en tou- komstig van bezoekers met 48 verschillende nationalitei- ringcarbeurs. In 2001 werd Busworld International over de ten (!), die de volgende resultaten opleverden: hele wereld geëxporteerd en telt nu zes zusterbeurzen die verschillende regio’s bestrijken.

Statistieken van de beurs van 2019:

• 511 exposanten uit 37 landen • 39.798 bezoekers uit 143 landen • 79.000 m²

SEAFOOD (BRUSSELS EXPO - BRUSSEL - 7-9 MEI 2019) (IMAGO VAN BRUSSEL): Statistieken van de beurs van 2019:

Seafood Expo Global / Seafood Processing Global is de • 2020 exposanten uit 89 landen grootste zeevruchtenbeurs ter wereld. Deze beurs is een • 29.288 professionele bezoekers uit 155 landen unieke kans voor professionele inkopers van vis om zaken • 40.625 m² te doen met visleveranciers uit de hele wereld. visit.brussels werkt samen met de organisatoren van het evenement en met Brussels Expo om het hele aspect “mobiliteit” rond het evenement te organiseren.

Vanuit verschillende delen van het centrum van de stad worden vijf shuttles ingelegd naar Brussels Expo en Brus- sels Airport, er wordt een taxizone georganiseerd enz. visit.brussels stelt een informatiebrochure over de shuttle- dienst en de bezienswaardigheden op, evenals goede tips voor het Brussels Gewest. Deze brochure wordt verspreid onder alle deelnemers ter plaatse en in de hotels in Brus- sel. De vereniging heeft ook een informatie- en verkoop- stand voor enkele toeristische producten.

176 events WTM (World Travel WTM (EXCELL LONDON – LONDEN – 4-6 NOVEMBER Market) is de grootste 2019) (LEISURE) B2B-beurs voor het Het is een internationale beurs die in het bijzonder gericht is op de En- gelstalige markt (Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten en Common- vrijetijdstoerisme, die wealth). DMC’s, touroperators, de hotelsector, de evenementensector, de vraag en aanbod in de groepsleiders en de autocarondernemingen zijn er aanwezig. Visit.brussels heeft op de beurs een happy hour georganiseerd. reissector samenbrengt. Dinsdagavond animatie over het thema “Winter in Belgium “, in samenwerking met Wallonie Belgique Tourisme, met DJ en saxofonist van de Folies Bourgeoises en de bereiding van cocktails door het cateringteam van visit.brussels.

Statistieken 2019 :

• 13 Brusselse partners op een stand van 69 m² • 328 gescande contacten op de stand van visit.brussels • 40 vooraf gemaakte afspraken (2 agenda’s) • Meer dan 180 aanwezige landen • 5000 exposanten • 50.000 bezoekers • 9850 hosted buyers • 31.932 professionele bezoekers

events 177 SALON IMEX AMERICA (SANDS EXPO – LAS VEGAS – 10-12 SEPTEMBER 2019) (MICE)

IMEX America is de Amerikaanse tegenhanger van IMEX Frankfurt en wordt door de sector beschouwd als de belangrijkste beurs in Noord-Amerika. Deze beurs richt zich vooral tot bedrijven, internationale agentschappen en verenigingen en AMC’s, en biedt exposanten de mogelijkheid om internationaal zaken te doen. Het is de ideale gelegenheid om inkopers uit Noord-Amerika en de rest van de wereld te ontmoeten. visit.brussels heeft een “IMEX Food Tour” georganiseerd, een netwerkevenement voor de bedrijfs- en vereni- gingssector. Op verzoek van visit.flanders hebben we samengewerkt om bezoekers een gemeenschappelijke stand aan te bieden.

Statistieken 2019 :

• 13.500 deelnemers • 3500 exposanten • 4226 Hosted Buyers (H.B.) • 76.000 vooraf geprogrammeerde afspraken • 11 exposanten (8 Brussel + 3 Vlaanderen) op een stand van 65 m² • 230 gekwalificeerde bezoekers op de stand

178 events IBTM World is een IBTM WORLD (FIRA BARCELONA - BARCELONA - van de belangrijkste 19-21 NOVEMBER 2019) (MICE) beurzen in de MICE- Het hosted buyers-programma is uniek; het brengt bijna 4.000 potentiële klanten samen, die samen van tevoren ongeveer 80.000 afspraken maken. sector en richt zich De deelnemers ontmoeten er klanten uit de hele wereld, zij het voornamelijk tot internationale uit Europa. visit.brussels plant op de stand presentaties over de bestemming voor de groepen van hosted buyers en organiseert netwerkontbijten voor bedrijven, zeer gerichte MICE-klanten. agentschappen en Woensdagavond animatie over het thema “Winter in Belgium” met DJ en vio- verenigingen. list van de Folies Bourgeoises en bereiding van cocktails door het cateringteam van visit.brussels.

Statistieken 2019 :

• 82 landen • 5600 exposanten • 13.764 deelnemers • 8673 hosted buyers en Trade-bezoekers • 17 partners van visit.brussels op een stand van 103 m2 • 260 gekwalificeerde bezoekers op de stand.

events 179 EXPLOITATION :

EVENT BIP :

Het hele jaar door worden in het BIP verschillende evenementen georganiseerd om dit gebouw tot leven te brengen voor het Brusselse publiek.

FRUNCH

Elke vrijdagmiddag, de hele zomer lang, staat Frunch voor drie foodtrucks, live muziek, een bar en een ideale plek om te ontspannen in het hartje van Brussel, op het Konings- plein en op de binnenkoer van het BIP. Dankzij dit concept wil visit.brussels deze wijk van de bovenstad nieuw leven inblazen, zodat zowel de Brusselaars als de toeristen er volop van kunnen genieten. Dankzij dit evenement leeft dit gebouw ook 5 maanden.

REGERING

Elke donderdag komt de Regering van het Brussels Hoofd- stedelijk Gewest samen in de Leopoldszaal van het BIP. Onze taak bestaat erin hen te verwelkomen en hun vergaderzaal + catering te organiseren.

RESTO NATIONAL :

De samenwerking met het evenement Bal National & Resto National werd in 2018 gewijzigd en blijft in 2019 hetzelfde. visit.brussels is nu sponsor en niet langer co- producent.

Deze samenwerking omvat twee belangrijke aspecten: • Betaling door visit.brussels van een reeks communi- catiemiddelen ten bate van de vzw Bal National • Het delen van expertise via onze medewerkers die gespecialiseerd zijn in het uitbaten van bars voor een groot publiek.

180 events events 181

Finance & operation 1. OPDRACHTEN:

De voornaamste opdracht van de dienst Financiën & Boekhouding bestaat erin een volledige boekhouding te voeren overeenkomstig de wet van 2 mei 2002 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk en de organieke ordonnantie van 23 februari 2006 houdende de bepalingen die van toepassing zijn op de begroting, de boekhouding en de controle (OOBBC). De algemene rekening van visit.brussels bestaat uit de jaarrekeningen (de economische interpretatie van de activiteiten) en de uitvoe- ringsrekening van de begroting, die informatie geeft over de wijze waarop de begro- tingsmachtigingen worden gebruikt.

De algemene boekhouding wordt gevoerd volgens de gebruikelijke regels van dubbel boekhouden. Ze strekt zich uit tot alle activa en rechten van de boekhoudkundige entiteit, evenals haar schulden, verplichtingen en verbintenissen van allerlei aard.

De analytische boekhouding maakt het mogelijk de verschillende activiteiten van de boekhoudkundige entiteit op te volgen, met name om de subsidies te rechtvaar- digen.

Tot slot wordt de begrotingsboekhouding gevoerd in samenhang met de algemene boekhouding. Dit maakt een permanente follow-up van de uitvoering van de begroting mogelijk in termen van uitgaven en ontvangsten.

Art. 77 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De begrotingsvooruitzichten bestaan uit:

• de begroting waarin de vereniging haar inkomsten en haar uitgaven raamt, tijdens het jaar waarvoor het is opgesteld; • in voorkomend geval, een plan met maatregelen dat het mogelijk maakt het begrotingsevenwicht te handhaven; • een investeringsplan ter rechtvaardiging van de afschrijvingslasten van de goederen waarvan de aankoop tijdens het lopende jaar is gepland. De vereniging past die begrotingsvooruitzichten aan in functie van de subsidie die geboekt is op de algemene uitgavenbegroting van het Gewest.

Art. 84 van de beheersovereenkomst 2018-2023: De begroting moet worden voorgesteld in evenwicht. De vereniging verbindt zich ertoe haar begrotingsevenwicht te garanderen. Dat evenwicht moet ook in ESR-termen bereikt worden, behoudens afwijking toegestaan door de minister. 2. BUDGET & BESTEED BUDGET:

OPDRACHT 02: Steun voor specifieke missies in verband met toerisme 2.155.000 ######### Total 1.780.000 1.822.264 Programma 001: Acties Begroting Aanpassing Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten 02.001.08.12.1211 B 2.005.000,00 1.745.000,00 1.710.000 1.758.771 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gewestelijke overheidsinstellingen 02.001.15.01.4140 B 150.000,00 70.000,00 70.000 63.493 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gemeenten en OCMW's 02.001.27.01.4322 B 0,00 0,00 00 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 0,00 0,00 00 Uitgaven Uitgaven Uitgaven Ontvangsten Ontvangsten Datum Titel Activiteit SAP Begroting Aanpassing Begroting Aanpassing Begroting Reëel

2.155.000 1.815.000 3.130.000 2.470.000 0 1.780.000 1.882.264

Algemeen 15.000 10.000 0 0 10.000 7.563 Majid Riahi Werkingskosten 8 200204 15.000 10.000 200204 10.000 7.563 Exploitation 920.000 560.000 1.300.000 880.000 0 560.000 449.132 Daphnée Baekelmans Verhuur BIP 8 200355 180.000 180.000 0 200355 180.000 130.258 Daphnée Baekelmans Inkomsten verhuur BIP 3 200505 0 470.000 500.000 200505 John Catteau BIP Intern 8 200017 30.000 0 200017 00 John Catteau Inkomsten BIP Intern 3 200635 0 40.000 200635 John Catteau Tram Experience 8 200016 560.000 310.000 0 200016 310.000 255.380 John Catteau Inkomsten Tram Experience 3 200513 0 790.000 380.000 200513 John Catteau Tram Experience : Besturing van de tram 15 200167 150.000 70.000 0 200167 70.000 63.493 Advertising 5.000 0 280.000 260.000 0 0 0 Annick Sas Inkomsten onderleggers met stadsplan 3 200514 0 30.000 20.000 200514 Annick Sas Inkomsten Let's Meet 3 200515 0 120.000 90.000 200515 Jolanda van Beek Partnerschappen en sponsors 8 200021 5.000 0 200021 00 Jolanda van Beek Inkomsten Partnerschappen en sponsors 3 200516 0 130.000 150.000 200516 Partnerschap 65.000 45.000 40.000 30.000 0 20.000 9.154 Majid Riahi Lidmaatschap 8 200002 30.000 20.000 0 200002 20.000 9.154 Jolanda van Beek Barters Brussels Airlines 8 200542 20.000 20.000 0 200542 00 Jolanda van Beek Inkomsten Barters Brussels Airlines 3 200518 0 20.000 20.000 200518 Majid Riahi Verzendkosten 8 200168 15.000 5.000 0 200168 00 Majid Riahi Inkomsten Verzendkosten 3 200521 0 20.000 10.000 200521 Boxoffice et Arsene 50 1.150.000 1.200.000 1.510.000 1.300.000 0 1.190.000 1.356.415 Koen Van Gysel Boxoffice 8 200018 900.000 940.000 200018 940.000 1.053.715 Koen Van Gysel Inkomsten Boxoffice 3 200522 0 1.200.000 1.000.000 200522 Koen Van Gysel Arsene50 8 200019 240.000 250.000 200019 250.000 302.700 Koen Van Gysel Inkomsten Arsene50 3 200523 0 290.000 280.000 200523 Koen Van Gysel Brussels Card Licence Fee 8 200164 10.000 10.000 200164 00 Koen Van Gysel Inkomsten Brussels Card Licence Fee 3 200633 0 20.000 20.000 200633

Page 1

finance & operation 185 finance & 186 operation 3. HUMAN RESOURCES

visit.brussels heeft zijn Human Resources-team versterkt met de komst van een Hoofd HR om het Directiecomité te ondersteunen in het project voor digitale transformatie dat in 2020 zal worden uitgerold. Dit project ondersteunt de implementatie van een nieuwe organisatie op basis van een meer transversale structuur die optimaal gebruik maakt van de middelen om de nieuwe visie en opdrachten van visit.brussels beter te kunnen dienen. Binnen dit kader zijn de waarden van de organisatie gedefinieerd met de bijdrage van alle medewerkers.

Het Human Resources-team heeft ook nieuwe projecten kunnen lanceren in verband met de invoering van de flexibele werktijden dankzij de herziening van het arbeidsreglement, d.w.z. de registratie van de werktijden met een gespecialiseerd instrument dat het mogelijk maakt de informatie over aanwezigheid en afwezigheid te concentreren en dat een grotere flexibiliteit biedt aan de werknemers.

De afdeling Human Resources zet haar opleidingsbeleid voort en in 2019, in het verlengde van 2018, heeft visit.brussels de nadruk gelegd op het verbeteren van de taalvaardigheid (NL, FR, EN, ES) door tijdens elke lunch per groep een opleiding aan te bieden. Er zijn ook andere opleidingen opgezet, zoals die over het gebruik van onze It-tools (Office 365) en nog een aantal over onderwerpen die specifiek zijn voor elke afdeling (ongeveer 8525 uur aan formele en informele opleidingen voor het personeel).

In het kader van zijn beleid inzake de werkgelegenheid voor jongeren zet visit.brussels zijn samenwerking met ACTIRIS voort voor de CPE Youth Guarantee-contracten. visit.brussels heeft zijn samenwerking met de SFPME versterkt om stagiairs te verwelkomen in het kader van stages in bedrijven. In 2019 nam de vzw twee stagiairs aan.

In het kader van haar mobiliteitsbeleid heeft visit.brussels haar mobiliteit verbeterd door bedrijfswagens af te schaffen en het‘cash for car’-systeem toe te passen. Ook is zachte mobiliteit aangemoedigd en is er een toename van het aantal collega’s die met de fiets naar kantoor komen.

finance & operation 187 4. RECHTVAARDIGING:

EXPLOITATIE: Voor het zevende seizoen heeft de Tram Experience aan een reeks prestigieuze Belgische chef-koks gevraagd om menu’s VERHUUR VAN BIP: samen te stellen die volledig in lijn zijn met een bepaald seizoen. visit.brussels verhuurt verschillende zalen die uitgerust zijn met multimedia voor Dit jaar is uitzonderlijk: in overleg met de evenementen, conferenties, recepties, MIVB zijn we in de laatste vijf maanden werkruimtes, ... Deze prestigieuze en ge- van 2019 tijdelijk gestopt met de Tram zellige binnenruimtes zijn geschikt voor Experience in verband met het onderhoud maximaal 250 personen. Er is ook een en de restauratie van de tram cateringservice beschikbaar voor klanten die dat wensen. Lijst van de chef-koks die in 2019 hebben meegewerkt aan de Tram Experience: TRAM EXPERIENCE & TRAM EXPERIENCE - BESTUREN VAN • Lionel Rigolet TRAM: • Maxime Maziers • Racines 7e seizoen

De meeste chef-koks stellen hun menu’s vandaag samen op basis van de seizoenen. Ook consumenten houden steeds meer rekening met de seizoensgebonden- heid en de herkomst van de producten die ze consumeren, zowel thuis als op restaurant. Dit is meer dan alleen een modetrend. Deze bekommernissen maken het mogelijk om onze ecologische impact te verminderen en de smaak te maximaliseren van de producten die in het hoogseizoen geteeld en geoogst worden. Er gaat niets boven de smaak van een wintertruffel met zijn betoverende geuren, een asperge die de zonnige voorjaarsdagen aankondigt of een tomaat uit volle grond die op het einde van de zomer rijp wordt geplukt!

finance & 188 operation ADVERTISING : BARTERS BRUSSELS AIRLINES :

Partnerschap met Brussels Airlines. We krijgen aantrek- ONDERLEGGER MET kelijke tarieven voor vliegtickets in ruil voor mediaruimte STADSPLAN: en zichtbaarheid voor Brussels Airlines.

De uitgave van de onderleggers met stadsplan voor hotels en hun klanten VERZENDKOSTEN: maakt de verkoop van advertentieruimte en de promotie van bepaalde evenemen- Voor de verzending van bepaalde hoeveelheden brochu- ten mogelijk. res vragen wij een bijdrage in de verzendkosten.

BOX OFFICE & ARSÈNE 50 : LET’S MEET :

De bijbel voor de huur van zalen in Brus- BOXOFFICE – ARSÈNE 50 : sel en aanverwante diensten. Capaciteit, locatie, parking en andere diensten die De Ticketing-service (Arsene 50 + Box Office) heeft tot gebundeld worden voorgesteld in één en- doel de reservatie van tickets voor culturele evenemen- kele brochure en in de ‘venue finder’ op de ten in Brussel te vergemakkelijken voor alle potentiële website. Deze brochure wordt vervolgens klanten. visit.brussels ontvangt een commissie op de breed verspreid onder de Meeting-profes- tickets die verkocht worden via onze ticketing-software. sionals.

BRUSSELS CARD LICENCE FEE : PARTNERSCHAPPEN EN SPONSORS: Aangezien de Brussels Card een cultureel topproduct is dat onze musea optimaal promoot, zorgt visit.brussels Deze dienst optimaliseert het producten voor de verkoop en promotie aan touroperators, websites evenementenaanbod van visit.brussels van derden of aangesloten partners. Elk jaar wordt een voor adverteerders. De dienst zoekt part- flyer met specifieke informatie over de kaart gedrukt en ners voor evenementen georganiseerd verspreid via BHS of een andere gespecialiseerde ver- door visit.brussels en onderhoudt contac- deler voor de beoogde doelgroep (jaarlijkse analyse). ten met hen. De verkoop aan particulieren gebeurt via de website van Brussels Card die geïntegreerd is in de website van visit. brussels, alsook in de onthaalkantoren. PARTNERSCHAPPEN: De software die door visit.brussels werd ontwikkeld voor het beheer van de verkoop van de Brussels Card wordt LIDMAATSCHAPPEN: gebruikt door de Brusselse Museumraad (die eigenaar is van de Brussels Card). Deze laatste betaalt een licentie Bijdrage-/lidmaatschapskosten voor de aan visit.brussels voor het gebruik van deze software. leden van visit.brussels aan verschillende verenigingen in het kader van hun opdrachten.

finance & operation 189

Globale cijfers

Inkomsten, uitgaven & algemene kosten 1. INKOMSTEN:

BASISBUDGET Departement Ontvangsten Jaar: 2019 GEREALISEERD Bijgewerkt op: 1280

Ontvangsten Basisbudget Budgetaanpassing SAP budget Reëel Verschil

€ in K€ € in K€ MISSIE 01: Algemene financiering 12.413.400 12413 12.518.400 12518 -12.453.000 -11.988.257 -464.743 0 Programma 001: Algemene financiering afkomstig van GOB 01.001.01.01.4610 12.053.400 12053 12.118.400 12118 10010101 -12.053.000 -11.711.000 -342.000 0 Activiteit 01: Algemene toelage

R-a Werkingstoelage van GOB aan VB (BT) 1.520.000 1520 1.520.000 1520

R-b Werkingstoelage van GOB aan VB (RV) 10.373.400 10373 10.373.400 10373

R-1s Werkingstoelage van GOB aan VB (EV) 100.000 100 100.000 100

R-1d Werkingstoelage van GOB aan VB (BT) 60.000 60 60.000 60

R-1m Werkingstoelage van GOB aan VB (TF) 0 65.000 65 0 Activiteit 01: Algemene toelage

0 Werkingstoelage van de Stad aan VB 0 0 0 Programma 003: Algemene financiering afkomstig van de FWB 01.003.01.01.4924 75.000 75 0 10030101 0 0 0 0 Activiteit 01: Algemene toelage

0 Werkingstoelage van de FWB aan visit.brussels voor Jazz 25.000 25 0

Werkingstoelage van de FWB aan visit.brussels voor 0 Culturele communicatie 50.000 50 0 0 Programma 004: Specifieke financiering afkomstig van de federale regering 01.004.01.01.4940 145.000 145 260.000 260 10040101 -260.000 -139.957 -120.043 0 Activiteit 01: Algemene toelage

Werkingstoelage van de FOD aan VB voor A-d Europ Direct en Maribel 145.000 145 260.000 260 Programma 005: Specifieke financiering afkomstig van de EC 01.005.01.01.3910 40.000 40 40.000 40 10050101 -40.000 -37.300 -2.700 Activiteit 01: Algemene toelage

Werkingstoelage van de EC Ondersteuning aan visit.brussels voor Europ Direct 40.000 40 40.000 40 Programma 006: Specifieke financiering afkomstig van de COCOF 01.006.03.01.4911 25.000 25 25.000 25 10060301 -25.000 -25.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van de COCOF Culturele communicatie 25.000 25 25.000 25 Programma 007: Specifieke financiering afkomstig van de Vlaamse Gemeenschap 01.007.03.01.4925 50.000 50 50.000 50 10070301 -50.000 -50.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Werkingssubsidies van de VG Culturele communicatie 50.000 50 50.000 50 Programma 008: Specifieke financiering afkomstig van de VGC 01.008.03.01.4912 25.000 25 25.000 25 10080301 -25.000 -25.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Werkingssubsidies van de VGC Culturele communicatie 25.000 25 25.000 25

MISSIE 02: Specifieke financiering 10.674.462 10674 0 Programma 001: Specifieke financiering afkomstig van GOB 02.001.03.01.4610 9.671.000 9671 9.856.000 9856 20010301 -10.442.000 -9.921.000 -521.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-e specifieke acties (RV) 5.081.000 5081 5.081.000 5081

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-f specifieke actie (SG) 2.220.000 2220 2.000.000 2000

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-x Bruxelles sur scène (RV) 15.000 15

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-s specifieke actie (EV) 900.000 900 900.000 900

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-g Brussels Days (PS) 15.000 15 150.000 150

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-d I Love Science Festival (300-60) (BT) 240.000 240 240.000 240

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-p het plaatsen van verlichting in de wijken (AM) 80.000 80 80.000 80

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-l acties in samenwerking met HUB (PS) 135.000 135 135.000 135

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-h Het Internationaal dorp (PS) 0 70.000 70

Subsidies van GOB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor R-m specifieke actie Ronde van Frankrijk (SG) 1.000.000 1000 935.000 935

Subsidies van GOB aan VB met betrekking tot specifieke acties voor R-o Digitale Lente (RV) 0 250.000 250 0 Programma 01: Opname van reserves van voorgaande jaren 02.001.03.02.0820 121.000 121 121.000 121 20010302 -121.000 0 -121.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten R-w Overbrenging 14-18 121.000 121 121.000 121 0 Programma 002: Specifieke financiering afkomstig van de gemeenten 02.002.03.01.4822 178.000 178 300.000 300 20020301 -300.000 -400.000 100.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van de gemeenten aan VB met betrekking tot specifieke acties voor A-a het toerisme m.b.t. Stad Brussel 160.000 160 300.000 300

Subsidies van de gemeenten aan VB met betrekking tot specifieke acties voor A-f het Familiefeest (Schaarbeek) 18.000 18 0 0 Programma 003: Specifieke financiering afkomstig van de geconsolideerde organen 02.003.03.01.4640 375.462 375 368.983 368 20030301 -369.000 -426.317 57.317 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

R-t Subsidies geco’s afkomstig van ACTIRIS 375.462 375 368.983 368

192 chiffres globaux Programma 004: Specifieke financiering afkomstig van de geconsolideerde organen 02.004.03.01.4640 0 0 20040301 0 0 0 Activiteit 04: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies Maribel-contracten 0 0 0 Programma 005: Specifieke financiering afkomstig van de FWB 02.005.03.01.4924 175.000 175 278.000 278 20050301 -278.000 -298.000 20.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van de FWB aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor A-j Jazz 2019 175.000 175 203.000 203

Subsidies van de FWB aan VB met betrekking tot specifieke acties voor A-n Focus Circus 0 25.000 25

Subsidies van de FWB aan VB met betrekking tot specifieke acties voor A-c Culturele communicatie 0 50.000 50 0 Programma 006: Specifieke financiering afkomstig van de COCOF 02.006.03.01.4911 84.000 84 30.000 30 20060301 -40.000 -24.000 -16.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van de COCOF aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor A-m het theatercafé (FL) 30.000 30 30.000 30

Subsidies van de COCOF aan visit.brussels met betrekking tot specifieke acties voor 0 het familiefeest (CF) 54.000 54 0 0 0 0 0 0 Programma 008: Specifieke financiering afkomstig van de VGC 02.008.03.01.4912 70.000 70 70.000 70 20080301 -70.000 -62.000 -8.000 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten

Subsidies van de VGC aan VB met betrekking tot specifieke acties voor A-l culturele communicatie (PS) DR 70.000 70 70.000 70 MISSIE 03: Eigen ontvangsten V Programma 001: Verkoop 6.043.000 6043 5.534.000 5534 0 Activiteit 03: Algemene niet-fiscale ontvangsten 0 Verkoop aan bedrijven 03.001.03.01.1611 DR 2.229.200 2229 1.983.600 1983 30010301 -1.986.000 -3.071.351 1.085.351

0 Verkoop van eventtickets aan vzw’s ten behoeve van huishoudens en aan particulieren 03.001.03.02.1612 DR 3.343.800 3343 2.975.400 2975 30010302 -2.978.000 -2.632.938 -345.062

0 Verhuur van ruimtes van VB binnen de sector van de openbare administratie 03.001.03.10.1620 DR 470.000 470 500.000 500 30010310 -500.000 -108.638 -391.362

0 Barterovereenkomsten en uitzonderlijke producten 03.001.03.11.1611 DR 0 0 30010311 0 0 0 0 Terugwinning van personeelskosten 03.001.03.13.1140 DR 75.000 75 75.000 75 30010313 -75.000 -44.184 -30.816

0 Terugbetaling van werkingskosten van voorgaand jaar 03.001.03.16.1211 DR 0 0 30010316 0 -226 226 0 Terugbetaling van vergoeding 03.001.03.17.1111 DR 0 0 30010317 0 -19.125 19.125

Algemene totale ontvangsten DR 29.130.862 29130 29.076.383 29075 -29.612.000 -28.996.037 -615.963

Algemene totale uitgaven DR 29.007.104 29009 28.878.464 28879 28.956.000 28.936.758 19.242

Verschil DR 123.758 121 197.919 196

chiffres globaux 193 2. UITGAVEN:

BASISBUDGET Departement Uitgaven

Jaar: 2019 GEREALISEERD Bijgewerkt op:

Uitgaven Basisbudget Budgetaanpassing SAP Budget Reëel Verschil Opmerking

in € in K€ MISSIE 01: Beheer van personele en materiële middelen 13.044.104 13045 13.183.464 13184 13.184.000 13.177.073 6.927 Programma 001: Personeel Activiteit 07: Lonen en sociale lasten, vergoedingen in natura Uitbetaalde brutolonen 01.001.07.01.1111 6.874.624 6875 6.874.228 6874 10010701 6.875.000 6.874.989 11 Werkgeversbijdragen betaald aan de RSZ 01.001.07.02.1120 2.309.652 2310 2.309.519 2309 10010702 2.309.000 2.308.984 16

Andere vergoedingen (sociale abonnementen, diverse toelagen en premies enz.) 01.001.07.03.1112 1.328.355 1329 1.328.278 1328 10010703 1.329.000 1.328.976 24

Vergoedingen in natura (tegemoetkoming openbaar vervoer, tussenkomst in maaltijdcheques enz.) 01.001.07.04.1140 575.473 576 611.439 611 10010704 611.000 610.957 43

Betaalde sociale lasten (kinderbijslagen, kraamgeld enz.) 01.001.07.05.1131 0 0 10010705 0 0 0 Totalen programma 001 11.088.104 11090 11.123.464 11122 0 11.124.000 11.123.906 Werknemer 10.712.642 10.718.481 Culture & City Life 2.501.265,77 2.531.266,46 Convention & Association 926.279,95 921.316,98 Sales & Marketing 3.308.933,06 3.234.416,79 Events 1.442.851,99 1.457.430,40 Operating & Financial 2.533.310,92 2.574.050,45 ACS 375.462 368.983 Culture & City Life 102.938,40 64.039,68 Convention & Association 31.836,24 31.836,24 Sales & Marketing 33.109,20 33.109,20 Events 207.578,16 207.578,16 Operating & Financial 0,00 32.420,00

Programma 002: Algemene kosten Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten, betaling van indirecte belastingen

Consumptieve bestedingen (water, gas, elektriciteit) 01.002.08.01.1211 10.000 10 10.000 10 10020801 10.000 10.000 0

Operationele uitgaven met betrekking tot onderhoud 01.002.08.02.1211 244.000 244 190.000 190 10020802 190.000 189.564 436 Personeelsvormingen 01.002.08.05.1211 110.000 110 110.000 110 10020805 110.000 109.999 1

Honoraria, verzekerings- en bankkosten 01.002.08.06.1211 386.000 386 500.000 500 10020806 500.000 500.000 0 Uitgaven met betrekking tot het voertuigenpark 01.002.08.07.1211 120.000 120 90.000 90 10020807 90.000 89.929 71

Telecom- en IT-beheeruitgaven 01.002.08.08.1211 387.000 387 467.000 467 10020808 638.000 635.373 2.627 Verplaatsings- en vertegenwoordigingskosten 01.002.08.11.1211 75.000 75 60.000 60 10020811 60.000 60.000 0 Benodigdheden en consumptiegoederen 01.002.08.12.1211 75.000 75 85.000 85 10020812 85.000 85.000 0

Diverse werkingsuitgaven 01.002.08.13.1211 80.000 80 80.000 80 10020813 80.000 80.000 0 Diverse taksen en belastingen (excl. btw) 01.002.08.04.1250 3.000 3 2.000 2 10020804 2.000 1.017 983 Activiteit 11: Investeringen

Aanschaf van IT-materiaal (hardware en software) 01.002.11.01.7422 221.000 221 221.000 221 10021101 56.000 55.731 269

Inrichting gebouwen 01.002.11.02.7422 149.000 149 149.000 149 10021102 143.000 140.567 2.433 Activiteit 12: Huur van onroerende goederen 0 Huur onroerend goed 01.002.12.01.1212 96.000 96 96.000 96 10021201 96.000 95.987 13 Totalen programma 002 1.956.000 1956 2.060.000 2060 2.060.000 2.053.167 7 0 0 0 MISSIE 02: Ondersteuning van de specifieke missies op het vlak van toerisme 0 0 0 Programma 001: Acties 15.963.000 15963 15.695.000 15695 15.772.000 15.759.685 12.315 Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten, betaling van indirecte belastingen 0 0 0 Culture & City Life 02.001.08.08.1211 3.815.000 3815 3.635.000 3635 20010808 3.700.000 3.700.000 0

Convention & Association 02.001.08.09.1211 600.000 600 637.000 637 20010809 637.000 636.544 456

Sales & Marketing 02.001.08.10.1211 3.720.000 3720 3.580.000 3580 20010810 3.580.000 3.580.000 0

Events 02.001.08.11.1211 5.234.000 5234 5.664.000 5664 20010811 5.676.000 5.675.882 118

Operating & Financial 02.001.08.12.1211 2.005.000 2005 1.745.000 1745 20010812 1.745.000 1.744.999 1 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere overdrachten van inkomsten aan gewestelijke overheidsinstellingen

Overdracht van inkomsten aan MIVB voor Tram Experience 02.001.15.01.1221 202.000 202 192.000 192 20011501 192.000 192.000 0 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere overdrachten van inkomsten aan gemeenten en OCMW’s Subsidies aan lokale overheden 02.001.27.01.4322 0 53.000 53 20012701 53.000 42.582 10.418 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere overdrachten van inkomsten aan particuliere verenigingen Subsidies toegekend aan vzw’s 02.001.34.01.3300 387.000 387 189.000 189 20013401 189.000 187.678 1.322 Algemene totale uitgaven 29.007.104 29009 28.878.464 28879 28.956.000 28.936.758 19.242

194 chiffres globaux 3. ALGEMENE KOSTEN :

93% OPDRACHT 02: Steun voor specifieke missies in verband met toerisme 1.956.000 2.068.000 Total 2.068.000 1.921.555 Programma 001: Acties Budget Ajustement Activiteit 08: Aankoop van niet-duurzame goederen en diensten 02.001.08.09.1211 B 1.956.000,00 2.068.000,00 2.068.000 1.921.555 Activiteit 15: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gewestelijke overheidsinstellingen 02.001.15.01.4140 B 0,00 0,00 00 Activiteit 27: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan gemeenten en OCMW's 02.001.27.01.4322 B 0,00 0,00 00 Activiteit 34: Werkingssubsidies en andere inkomstenoverdrachten aan privéverenigingen 02.001.34.01.3300 B 0,00 0,00 00 Uitgaven Uitgaven Uitgaven Ontvangsten Ontvangsten Datum Titel Activiteit SAP Begroting Aanpassing Begroting Aanpassing Begroting Reëel

1.956.000 2.068.000 0 0 0 2.068.000 1.921.555

Algemeen 1.956.000 2.068.000 0 0 0 2.068.000 1.921.555 Gregory Ghyssens Verbruikskosten (water, gas, elektriciteit) 8 200528 10.000 10.000 200528 10.000 10.000 Gregory Ghyssens Werkingskosten met betrekking tot onderhoud 8 200529 244.000 190.000 200529 190.000 189.564 Bruno Leman Personeelsopleidingen 8 200530 110.000 110.000 200530 110.000 109.999 Gregory Ghyssens Uitgaven voor erelonen, verzekeringen en bankkosten 8 200531 386.000 500.000 200531 500.000 367.793 Gregory Ghyssens Uitgaven in verband met het wagenpark 8 200532 120.000 90.000 200532 90.000 89.929

Philippe Coppens Uitgaven voor telecommunicatie en IT-beheer 8 200533 387.000 467.000 200533 467.000 635.373 Gregory Ghyssens Verplaatsings- en representatiekosten 8 200534 75.000 60.000 200534 60.000 60.279 Gregory Ghyssens Toebehoren en verbruiksgoederen 8 200535 75.000 85.000 200535 85.000 85.000 Gregory Ghyssens Diverse werkingsuitgaven 8 200536 80.000 80.000 200536 80.000 71.497 Vanessa Busiau Veiligheidspreventie VB 8 200680 8.000 200680 8.000 8.819 Gregory Ghyssens Diverse heffingen en belastingen (met uitzondering van btw) 8 200537 3.000 2.000 200537 2.000 1.017 Gregory Ghyssens Aankoop van materiaal 8 200540 221.000 221.000 200540 221.000 55.731 Gregory Ghyssens Aankoop van materiaal 8 200540 Gregory Ghyssens Inrichting van gebouwen 8 200655 149.000 149.000 200655 149.000 140.567 Gregory Ghyssens Huurgeld gebouwen 8 200538 96.000 96.000 200538 96.000 95.987 E.R. / V.U. : P. BONTINCK - visit.brussels, RUE ROYALE / KONINGSSTRAAT, 2-4 - 1000 BRUXELLES / BRUSSEL