นิพนธ์ต้นฉบับ455
ระบาดวิทยาและผลกระทบของ Synthetic Cannabinoids
ณัฐกฤตา ทุมวงศ์*
บทคัดย่อ Synthetic cannabinoids สารสงั เคราะห์ ที่ออกฤทธิ์ คล้ายกญั ชา พบรายงานกว่า 240 ชนิด ใน 65 ประเทศ ทั่วโลก ในด้านการแพทย์ ถูกน ามาทดลองเพื่อรักษาโรคในหลายกลุ่มอาการ เช่น กลุ่มโรคทางเดิน อาหาร,กลุ่มโรคจิต,กลุ่มโรคหัวใจ เป็นต้น ในทางกลับกัน นักออกแบบยาเสพติด ได้พัฒนาจนกลายเป็น ผลิตภัณฑ์ ที่มีรูปแบบที่หลากหลาย เพื่อหลีกเลี่ยงการบังคับใช้กฎหมาย โดยมีชื่อทางการค้าที่แตกต่างกัน ออกไป เช่น K2, Spice, Moon rock, Ninja,ฯลฯ โดยผลิตภัณฑ์ มีทั้งรูปแบบ เกลือขัดผิว สมุนไพร เครื่องเทศ เป็นต้น การน าไปใช้เพื่อการเสพติดจึงก่อให้เกิดผลกระทบทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และพบรายงานการ เสียชีวิตอีกด้วย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อทบทวนองค์ความรู้เกี่ยวกับ Synthetic cannabinoids โดยการ ทบทวนวรรณกรรม จากฐานข้อมูล PubMed และ Science direct โดยใช้ค าค้น Synthetic cannabinoids ทั้ง ยัง ได้สืบค้นสถานการณ์จาก เว๊ปไซด์ด้านยาเสพติดของหน่วยงานรัฐบาลในสหรัฐอเมริกา ออสเตเรีย และ ยุโรปบางประเทศ ผลการศึกษา พบว่า บทความที่เกี่ยวข้องทั้งหมด จ านวน 489 บทความ และมีความเกี่ยวข้อง จ านวน 41 บทความ โดยในการสังเคราะห์ cannabinoids แบ่งออกเป็น 6 กลุ่มส าคัญ โดยเริ่มต้นจากการ ปรับโครงสร้างโมเลกุลของ Tetrahydrocannabinol (THC) ที่พบในพืชกัญชา โดยเริ่มการทดลอง เมื่อปี 1940 และถูกน ามาใช้เพื่อการเสพติดในหลายประเทศในปี 2008 ท าให้เกิดการตื่นตัว และออกกฎหมายควบคุมใน อเมริกาและยุโรป ในปีต่อมา โดยสารสังเคราะห์ที่มีการควบคุม อยู่ในกลุ่ม AM-XXX , HU-XXX , JWH-XXX , CP-XXX, ฯลฯ เป็นต้น โดยผลกระทบที่พบได้ คือ การเกิดพิษอย่างเฉียบพลันผลกระทบด้านจิตเวช,ผลกระทบ ต่อความสามารถในการขับขี่ยานพาหนะ และพบรายงานการตายในชายญี่ปุ่นและสวีเดน Synthetic cannabinoids เป็นสารสังเคราะห์ที่มีความส าคัญยิ่งที่ควรค่าแก่การเรียนรู้ของ ประชาชนทั่วไปและการพัฒนาด้านวิชาการ ถึงแม้นว่าประเทศไทยยังไม่พบรายงานการผลิต แต่อย่างไรก็ตาม ก็มีชาวต่างชาติเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศจ านวนมาก อีกทั้ง ประชาชนบางส่วนออกไปท่องเที่ยวใน ต่างประเทศที่มีการวางขายผลิตภัณฑ์จากSynthetic cannabinoids การมีความรู้จะท าให้เกิดความปลอดภัย จากการหลีกเลี่ยงการใช้และการกระท าผิดกฎหมาย นอกจากนี้ ในเชิงนโยบายควรมีการประเมินสถานการณ์ และวางแผนการแก้ไขปัญหา สารสังเคราะห์เพื่อใช้ในการเสพติด ที่มีตลาดใหญ่ที่สุดในโลก อย่าง Synthetic cannabinoids คำส ำคัญ : Synthetic cannabinoids กัญชาสังเคราะห์
* พยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลท่าคันโท อ าเภอท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์ Corresponding author: Natkritta thumwong. E-mail : [email protected]
456
EPIDEMIOLOGY AND EFFECTS OF SYNTHETIC CANNABINOIDS
Natkritta Thumwong*
ABSTRACT Background: Synthetic cannabinoids is cannabis-like synthetics. It has been found in more than 240 types in 65 countries around the world. It has been tried to treat many diseases such as gastrointestinal syndrome, heart disease, heart disease, etc. On the other hand, drug designers have developed into a product with a variety of formats to avoid law enforcement. There are different trade names such as K2, Spice, Moon rock, Ninja, etc. The products are salt, scrub, herbs and spices. The impact of use effect to physical, mental, social, and death reported. Objective: The aim of this study is review the knowledge of synthetic cannabinoids. Method: The entire PubMed, Science direct databases and government drug office websites in the United States, Austria, and some European countries for studies. Result: A total 489 studies that found in database and 41 studies related to articles. The study found that the synthesis of cannabinoids is divided into 6 major groups, starting with Tetrahydrocannabinol (THC) molecular modification. The experiment started in 1940 and was used for addiction in many countries in 2008 then resulting in awareness and control laws. USA and some Europe is control synthesis in AM-XXX, HU-XXX, JWH- XXX, CP-XXX, etc. The effect is acute poisoning, psychiatric effects, impact on the ability to drive a vehicle and deaths were reported in Japanese and Swedish men. Conclusion and discussion: Synthetic cannabinoids are the most important syntheses of value for public education and academic development because It is world’s largest market of synthetic substances for use in addictions. Thailand has not found production reports. However, there are many foreigners traveling in the country, and some people go abroad for the sale of synthetic cannabinoids. Knowledge is safe from avoidance. In addition, Drug Related Authority in Thailand should be plan to this policy to solve the problem and knowledge promote. Keywords: Synthetic cannabinoids
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 457
ภมู ิหลังและเหตุผล (Background and rationale) ยังมีการศึกษาที่เชื่อมโยงกับการใช้ Synthetic cannabinoids สารที่ถูก cannabinoid สังเคราะห์ แล้ว เกิดอาการทาง สังเคราะห์จากนักออกแบบยาเสพติด มี จิต การถอนพิษยา และมีรายงานการ สารเคมีที่แตกต่างจากกัญชา แต่ ผู้ขายอ้าง เสียชีวิตด้วย (UNODC, 2011)1 ว่าให้ผลเหมือนกัญชา เมื่อน าสารเคมีนี้ฉีด ในการสังเคราะห์ cannabinoid พ่น หรือ น าไปแช่ในพืชพื้นฐาน ท าให้มีคน ครั้งแรกจากรายงานพบว่าถูกสังคราะห์ โดย เข้าใจผิด และเรียกว่า “กัญชาสังเคราะห์” Roger Adam ในช่วงต้นปี 1940 (Pertwee, (Synthetic marijuana) ผลิตภัณฑ์เหล่านี้จะ 2006)2 โดยในการวิจัยครั้งนั้นให้ความสนใจ ขายได้ในกลุ่มผู้ใช้สารเสพติดและต้องการ ในการสังเคราะห์ THC ซึ่งเป็นสารที่ออกฤทธิ์ การออกฤทธิ์คล้ายกญั ชา ต่อจิตประสาท และเป็นยาแก้ปวดหลักที่ กลุ่มของสารเคมีที่ออกฤทธิ์ต่อจิต สามารถพบได้ในพืชกัญชา ในยุคแรก THC ประสาท ที่ได้จากการสังเคราะห์ ในกลุ่ม analog ประกอบด้วย syshexyl, nabilone, เดียวกับ cannabinoids ได้แก่ AM-XXX, nabitan, nantradol ต่อมา ในปี 1981 HU-XXX,JWH-XXX, CP-XXX เป็นต้น ซึ่งจะ Nabilone ถูกน าเข้าในคลินิก ในการเป็นยาที่ มีการขายภายใต้ชื่อ K2 และ ซึ่งพบว่ามี ต้านการอาเจียน และในปี 1985 ได้น า รายงานการขายครั้งแรกในช่วงต้นยุค 2000 Nabilone และ dronabinol เข้ามาใช้ใน โดยในยุคนั้นต่างมีความเชื่อว่า นักออกแบบ คลินิกอีกครั้งในการป้องกันการอาเจียน ยาเสพติดประสบผลส าเร็จในการสังเคราะห์ จนกระทั่งในปี 1991ถูกน ากลับมาในคลินิก สารเคมีที่มีคุณสมบัติคล้ายกับสมุนไพรและ อีกครั้งโดยใช้ในการกระตุ้นความอยาก พืชธรรมชาติ จากรายงานทางห้องปฏิบัติการ อาหาร ซึ่งการศึกษาวิจัยเหล่านี้ล้วนมี ในปี 2008 พบว่าการสังเคราะห์ cannabinoid วัตถุประสงค์ในการพัฒนายา เพื่อใช้ในการ มีความซับซ้อน และไม่ได้ส่งผลต่อร่างกายใน ดูแลผู้ป่วย และยังคงมีการพัฒนามาถึง ลักษณะที่คล้ายกับ Tetrahydrocannabinol ปัจจุบัน โดย cannabinoid มีคุณสมบัติที่ดี (THC) ที่ได้จากพืชกัญชา ทั้งหมด ในการ ในการรักษา อาการเจ็บปวดเรื้อรังและอาการ สังเคราะห์ cannabinoid ส่วนใหญ่ พบ เกร็ง นอกจากนั้นยังสามารถควบคุมอาการ cannabicyclohexanol, JWH-018, JWH- คลื่นไส้อาเจียนที่เกิดจากการให้เคมีบ าบัด, 073, หรือ HU -210 ซึ่งนักออกแบบยาเสพติด น ้าหนักลดในผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวีและการ น ามาใช้เพื่อหลีกเลี่ยงทางกฎหมาย และขาย นอนหลับที่ผิดปกติอีกด้วย ในรูปแบบ ออนไลน์ วางขายตามร้านขาย การ synthetic cannabinoid ถูก บุหรี่ ร้านสะดวกซื้อ ปั๊มน ้ามัน เป็นต้น แต่ก็ พัฒนาไปในสองทิศทางควบคู่กัน ทั้งการท า
458
ให้เกิดประโยชน์ในการพัฒนายาใหม่เพื่อ ระเบียบวิธีศึกษำ (Methodology) รักษาโรค และขณะเดียวกันนักออกแบบ การศึกษาครั้งนี้เป็นการทบทวน ยาเสพติดได้น ามาพัฒนาจนกลายเป็นสาร วรรณกรรม โดยสืบค้นฐานข้อมูลทาง เสพติดสังเคราะห์ที่มีวางจ าหน่ายในรูปแบบ อินเตอร์เน็ต ในฐานข้อมูล PubMedและ ต่าง ๆทั่วโลกและมีแนวโน้มในการพัฒนาทั้ง Science Direct ย้อนหลัง 10 ปี และ Free สองด้านให้มีความก้าวหน้าไปอย่างไม่ full text ด้วยค าค้น synthetic cannabinoids หยุดยั้ง ทั้งด้านการรักษา และด้านการใช้เป็น พบรายงานการศึกษาทั้งสิ้น 489 เรื่อง และมี สารเสพติด เพื่อหลีกเลี่ยงข้อบังคับของ เนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับ การศึกษาฉบับนี้ กฎหมายในแต่ละประเทศที่ก าหนด จ านวน 41 เรื่อง ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับ Synthetic cannabinoids ในรูป ระบาดวิทยาและผลกระทบทั้งทางบวกและ ของยาเสพติด ยังไม่พบรายงานการจับกุม ทางลบ รวมถึงการสืบค้นจาก เว็บไซด์ของ และ น าเข้าในประเทศไทย มีเพียงรายงาน หน่วยงานด้านอาชญากรรมและปราบปราม การจับกุมผู้ต้องหาที่หลบหนีข้ามแดนที่มี ยาเสพติดในต่างประเทศ ในประเด็นด้าน หมายจับในในเรื่ องการมีสารเ สพติด ความหมาย กฎหมายและสถานการณ์ สังเคราะห์จากประเทศรัสเซียเท่านั้น แต่หาก ได้รู้จัก และเรียนรู้ทั้งด้านระบาดวิทยาที่ ผลกำรศึกษำ (Results) เกิดขึ้นในแต่ละประเทศของโลก และ ควำมหมำยของ synthetic cannabinoid ผลกระทบที่เกิดขึ้นทั้งในด้านการน ามาใช้ การสังเคราะห์สารเคมีขึ้นมาใน ประโยชน์และด้านการน ามาใช้เป็นสารเสพ รูปแบบต่างๆ เพื่อให้มีการออกฤทธิ์ ที่มีผลต่อ ติด จะสามารถเตรียมการรับมือ วางแผนใน จิตประสาท และได้สิ่งที่เกิดขึ้นกับร่างกาย การป้องกัน วางแผนด้านนโยบายให้เกิด คล้ายกับ THC ที่มาจาก พืชกัญชา โดยใช้ ความสมดุลและเกิดประโยชน์สูงสุดกับ การปรับแต่งโครงสร้างทางโมเลกุลเพียง ประเทศชาติในสารเคมีสังเคราะห์ชนิดต่างๆ เล็กน้อยเพื่อปรับการจับตัวของโครงสร้างที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง synthetic cannabinoids เรียกว่า cannabinoid antagonist ที่เรียกกัน
ง่ายๆ คือ CB1 หรือ CB2 เพื่อให้ได้สารชนิด วัตถุประสงค์ (Objective) ใหม่ขึ้นมา โดยส่วนใหญ่ในผลการทดสอบ เพื่อทบทวนองค์ความรู้ พื้นฐาน จะมีประสิทธิภาพในการออกฤทธิ์ที่ดีกว่าพืช เกี่ยวกับ synthetic cannabinoids กัญชาที่ได้จาก ธรรมชาติ
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 459
สภาที่ปรึกษาด้านยาเสพติดใน 5. Eicosanoids เช่น endocannab ประเทศอังกฤษ (British Advisory Council inoids ได้แก่ anandamide, และ synthetic on the Misuse of Drugs : ACMD) (UNODC, Synthetic analogs อื่นๆ เช่น methan- 2011)1 ได้จัดกลุ่ม สารสังเคราะห์ที่ได้จาก andamide การsynthetic cannabinoids ออกเป็นหก 6. อื่นๆ ได้ แก่ diarylpyrazoles กลุ่มดังนี้คือ (seselective CB1 antagonist Rimonaba 1. Classical cannabinoids หรือ nt), naphtoylpyrroles (JWH307), naphthyl cannabinoid แบบดั้งเดิม ได้แก่ THC, สาร methylindenes หรือ derivatives of naphtha- ส กั ด ที่ ไ ด้ จ า ก พื ช กั ญ ช า ร ว ม ถึ ง lene-1-yl-(4- pentyloxynaphthalen1- yl) กา ร analogues ยก ตัว อย่า ง เ ช่ น HU- methanone (CRA-13). 210, AM-906, AM-411, O-1184 เป็นต้น ระบำดวิทยำ 2. Nonclassical cannabinoids Synthetic cannabinoids ถูก หรือแบบไม่ดั้งเดิม ได้แก่ cyclohexylphenols สังเคราะห์ครั้งแรก ในปี ค.ศ.1940 (Pertwee, หรือ 3-arylcyclohexanols ได้แก่ CP- 2006)2 โดย Roger Adams ซึ่งมุ่งเน้นที่จะ 47,497-C8, CP55,940, CP-55,244 พัฒนายาแก้ปวด ซึ่งมีลักษณะอนุพันธ์คล้าย 3. Hybrid cannabinoids หรือ แบบ กับ THC ที่มีอยู่ในพืชกัญชาในธรรมชาติ แต่ ลูกผสม คือ รวมกันระหว่างแบบดั้งเดิมกับ การศึกษาในยุคนั้นยังมีการศึกษาน้อย แบบไม่ดั้งเดิม ได้แก่ AM-4030 เป็นต้น เนื่องจากข้อจ ากัดทางด้านกฎหมาย 4. Aminoalkylindoles (AAIs) ซึ่ง ในยุคแรกของการศึกษา THC สามารถแบ่งออกเป็น analog ที่ได้ คือ synhexyl, nabilone, 4.1) naphtoylindoles เช่น JWH- nabitan และ nantradol ซึ่งเกิดจากการ 018, JWH-073, JWH-398, JWH 015, JWH- เปลี่ยนแปลงโมเลกุลเพียงเล็กน้อย ของ THC 122, JWH-2 1 0 , JWH-0 8 1 , JWH- เช่น การแตกแขนงของ pentyl, การแทนที่ 200, WIN-55,212 ไนโตรเจนเข้าไปในวงแหวนของโมเลกุลเดิม 4.2) phenylacetylindoles เช่น เป็นต้น ซึ่งการสังเคราะห์เหล่านี้ถูกน ามาจัด JWH-250, JWH-251 กลุ่มเป็น กลุ่ม classis (HU-210), bicyclic 4.3) naphthylmethylindoles and (CP-55,940) และ tricyclic (CP-55,244) Benzoylindoles เช่น pravadoline, AM- จากนั้นในปี 1990 (พ.ศ.2533) มีการพัฒนา 694, RSC-4 โดยการท า Tritium-labelled cannabinoids โดยใช้ชื่อว่า CP-55,940
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 460
ในยุคที่สอง THC analog มี 141716A),และ indene BAY 38-7271 โดย สารประกอบที่ได้ มาจาก anandamide สามารถแยกเป็นตารางในการเลือกจับ กับ (metanandamide) aminoalkylindole cannabinoid receptor ดังนี้ (WIN 55,212-2), pyrrole, pyrazole (SR- CB1 CB2 Agonist Noladin ether HU-308, JWH-133 Antagonist SR-141716A,LY-320135,AM-251 SR-144528, AM-630
ในการทดลองใช้ HU-210 ซึ่งเป็นสารที่ได้จาก “spice” มีส่วนประกอบของ การ synthetic การ synthetic cannabinoid และถูกน ามาใช้ cannabinoid CP 47, 497 หลังจากนั้นหนึ่ง มากที่สุดในปัจจุบัน ในหนูทดลอง พบว่า มี เดือน CP-47, 497, dimenthylhexyl, จ านวนถึง 800 ครั้งที่สามารถออกฤทธิ์ได้ dimethyloctyl และdimethylnonyl ถูกเพิ่มไป มากกว่า THC ที่ได้จากพืชกัญชา ส าหรับ ยังตารางการควบคุมยาเสพติดของประเทศ AM-404 (paracetamol metabolic) เป็นสาร เยอรมนี ในเดือนพฤษภาคมปี เดียวกัน ยับยั้งการดูดซึมของ endocannabinoid ให้ analog CP 47,497 ถูกเรียกว่า สามารถออกฤทธิ์ได้ นานขึน้ ส าหรับ “cannabicyclohexanol” Nabitan, O-1057 และ TMA สารสังเคราะห์ ในเดือนกรกฎาคม ปี 2010 เหล่านี้สามารถละลายในน ้าได้ สหรัฐอเมริกาได้ประกาศว่า JWH-018 เป็น ใ นเ ดือ น ธันว า คม ปี 2 0 0 8 หนึ่งในองค์ประกอบที่มีใน “spice” อย่าง สหรัฐอเมริกา ได้รายงานถึง การพบ JWH- น้อย สามยี่ห้อที่ได้รับการจ าหน่ายในหลาย 018 ในส่วนประกอบของยาสูบสมุนไพร ประเทศมากว่า แปดปี ซึ่งมักจะวางตลาดใน (herbal incense mixtures) ที่ใช้ชื่อว่า รูปแบบของ ธูปหอม นอกจากนี้แล้ว ยังพบ “spice” และ “K2” และอีกหลายชื่อที่มีวาง รายงานการจับกุมของศุลกากรตามแนว จ าหน่ายจากร้านสะดวกซื้อ ร้ายขายบุหรี่ ชายแดนป้องกันระหว่างประเทศใน ปั๊มน ้ามัน และมีบริการสั่งซื้อทางอินเตอร์เน็ต สหรัฐอเมริกา โดยได้ยึด “spice” เมื่อ อีกด้วย วิเคราะห์พบส่วนประกอบของ synthetic ในเดือนมกราคม ปี 2009 ผล cannabinoid ชนิด HU-210 อีกด้วย ในเดือน การศึกษาของ นักวิจัยUniversity of สิงหาคมปีเดียวกัน ภายหลังที่สหรัฐอเมริกา Freiburg ในประเทศเยอรมนี ได้เปิดเผยว่า ได้วิเคราะห์พบ JWH-018 ใน spice ประเทศ
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 461
เยอรมนีได้ประกาศให้เป็นสารเสพติด จาก 13 countries และ 42 US states ใน อันตรายที่ต้องควบคุมและมีความผิด ห้าม สหรัฐอเมริกา โดยร้อยละ 90 เป็นคนผิวขาว ผลิต น าเข้าและส่งออกในประเทศ ต่อมานัก ร้อยละ67 มีสถานภาพสมรส โสด เป็นเพศ ออกแบบยาเสพติดจึงได้พัฒนาเป็น JWH- ชายร้ อยละ 83 จบการศึกษาระดับ 073 แทนเพื่อหลีกเลี่ยงข้อก าหนดด้าน มัธยมศึกษา ร้อยละ 96 มีประสบการณ์การ กฎหมาย ใช้ synthetic cannabinoid ครั้งแรก อายุ อัตราส่วนที่แตกต่างกัน ของ JWH- เฉลี่ยที่ 26 ปี ร้อยละ 96 มีรายงานการดื่ม 018, CP 47497 และ analogues ถูกตรวจ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ร่วมด้วย และร้อยละ 84 พบในยี่ห้อต่างๆ ที่แตกต่างกันออกไปของ ใช้พืชกัญชาร่วมด้วย การใช้สารเสพติดโดย กัญชาสังเคราะห์ และผู้ผลิตเองก็มีการ วิธีการที่ใช้กันอย่างแร่หลาย คือ การสูบซึ่ง เปลี่ยนแปลงส่วนประกอบในการผลิตอย่าง อาจผ่านท่อน ้า บ้องบุหรี่ หรือไปท์ แต่ก็มีที่ ต่อเนื่อง และยังคงมีการผลิตอย่างต่อเนื่อง กล่าวถึงในการเหน็บทางทวารหนัก การกิน ซึ่งในการวิเคราะห์ JWH-018 ที่ผสม ใน ทางปาก หรือการสูดเอาไอระเหยอีกด้วย ผลิตภัณฑ์ spice พบว่ามีความแตกต่างกัน สาเหตุส่วนใหญ่ที่ระบุถึงคือ ร้อยละ 78 ออกไป โดยส่วนใหญ่พบว่ามีปริมาณ JWH- อยากรู้อยากเห็น ร้อยละ 58 ต้องการผลการ 018 อยู่ที่ประมาณ ร้อยละ 0.2 - ร้อยละ 3 ออกฤทธิ์ของยาที่เกิดขึน้ ประมาณหนึ่งใน ในการศึกษาวิจัยทางระบาดวิทยา สามของผู้ใช้ที่ต้องการผลของยาเสพติด มี ของ synthetic cannabinoid โดยไม่ก าหนด ความต้องการเพื่อหลีกเลี่ยงการทดสอบที่เป็น กลุ่มประชากรหรือชุมชนที่ศึกษา มีสองการ ผลบวก จากพืชกัญชา ในรายงานยังพบว่า ส ารวจทั่วโลกคือเป็นการส ารวจทาง ร้อยละ 37 เป็นการใช้ยาผิดประเภท ร้อยละ อินเตอร์เน็ต ออนไลน์ ระหว่าง ปี 2011-2012 15 dependence และ ร้อยละ 15 มีอาการ (พ.ศ. 2554-2555)เก็บข้อมูลระหว่าง วันที่4 ถอนพิษยา ภายหลังจากการหยุดยาที่มีการ มกราคมถึงวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2011 (พ.ศ. ใช้ต่อเนื่องแล้ว อาการที่เกิดขึ้นจะคล้ายกับ 2554) โดยกลุ่มที่มีส่วนร่วมในการตอบ อาการของการขาดพืชกัญชา คือ มีอาการ แบบสอบถามในการส ารวจมาจาก ฟอรั่มยา ปวดศีรษะ วิตกกังวล หงุดหงิด ซึมเศร้า เสพติดในอินเตอร์เน็ตในเรื่อง synthetic รายงานการส ารวจครั้งที่สอง ซึ่ง cannabinoid พบว่า มีผู้เข้าร่วมตอบ เป็นการสารวจข้อมูลที่ไม่มีก ารระบุชื่อ สารวจ แบบสอบถามกว่า 391,168 คน ที่อยู่ใน ทางอินเตอร์เน็ต ระหว่างวันที่ 23 เดือน เกณฑ์คัดเข้า คือ เป็นการบริโภคที่ตนเอง พฤศจิกายน 2011 ถึง วันที่ 21 ธันวาคม รายงาน, พูดภาษาอังกฤษและ มีอายุ ≥18 ปี 2011 มีผู้เข้าร่วมในการตอบแบบสอบถาม
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 462
จ านวน 14,966 คน สองในสามของผู้ตอบ อายุเฉลี่ย ≥18 ปี ซึ่งร้อยละ 77 เป็นเพศชาย แบบสอบถามเป็นเพศชาย มีอายุเฉลี่ย 26 ปี ร้อยละ 86 สาเร็จการศึกษาในโรงเรียนมัธยม ร้ อยละ17 มีรายงานการใช้ synthetic และร้อยละ 30 ส าเร็จการศึกษาในวิทยาลัย cannabinoid ร้อยละ 98 ใช้พืชกัญชาและ โดยเป็นการส ารวจทางอินเตอร์เน็ต อาชีพ สารเสพติดอื่นร่วมด้วย ร้อยละ 92.8 บอกว่า ส่วนใหญ่ ร้อยละ 78 เป็นมีงานท าและมีผู้ ผลที่ได้รับจาก synthetic cannabinoid จ้างงาน ร้อยละ 19 เป็นนักเรียน และน้อย ได้ผลเร็วกว่าพืชกัญชา แต่ยังเชื่อว่าการใช้พืช กว่าร้ อยละ 10 ว่างงาน หรือก าลังอยู่ กัญชาดีกว่าเนื่องจากไม่มีอาการไม่พึง ระหว่างสมัครงาน ประมาณ ร้อยละ 10 ก าลัง ประสงค์เกิดขึ้น อย่างไรก็ตามยังมีร้อยละ 7.2 ขอความช่วยเหลือจากการใช้ ยาที่ผิด ยังเชื่อว่าการใช้ synthetic cannabinoid ให้ กฎหมาย ร้อยละ 3 เป็ นผู้ ที่มีปั ญหาที่ ผลได้เร็วกว่ากัญชา ค่าใช้จ่ายต ่ากว่า ผลการ เกี่ยวข้องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เกือบ ตรวจไม่เป็นบวกเหมือนพืชกัญชาและไม่มี ทั้งหมดคือร้อยละ 94 มีการใช้ synthetic ผลกระทบ cannabinoid ในปีที่ผ่านมา ร้อยละ 45 ใช้ ได้รายงานผลการส ารวจในพื้นที่ ใน 30 วัน สาหรับปริมาณการใช้ แบ่งเป็น ใช้ โดยการส ารวจทาง อีเมล ที่ไม่ระบุชื่อโดยมี ทุกวัน ร้อยละ 7 ใช้ทุกสัปดาห์ ร้อยละ 33 จ านวนผู้ตอบแบบสอบถามจ านวน 852 คน ร้อยละ 96 มีประวัติการใช้พืชกัญชา ร้อยละ ในมหาวิทยาลัยฟอริด้า ในเดือนกันยายน 94 มีประวัติใช้พืชกัญชาในปีที่ผ่านมา และ 2010 พบว่า ร้อยละ 8.1 มีประวัติการใช้ ร้อยละ61 มีประวัติการใช้พืชกัญชาในเดือนที่ synthetic cannabinoid โดยในจ านวนผู้ใช้ ผ่านมา ร้อยละ 64 ใช้ยามากกว่าหนึ่งชนิด synthetic cannabinoid ร้อยละ 68 เป็นเพศ และร้อยละ 27 ใช้ synthetic cannabinoid ชาย โดยวิธีการใช้ คือ การสูบเหมือนบุหรี่ ในยี่ห้อที่แตกต่างกัน (Barratt, 2013)4 บ่อยที่สุด ร้อยละ 88 ร้อยละ 25 ใช้ กับบารา ได้ท าการส ารวจภาคสนามโดยการ กุ หรือทั้งสองอย่าง ส่วนใหญ่ร้อยละ 92 เป็น สัมภาษณ์ผู้ใหญ่จ านวน 1,740 คน ระหว่าง ผู้ที่เคยสูบพืชกัญชา ไม่มีความเชื่อมโยง เดือน พฤษภาคม ถึง ตุลาคม 2012 ในสถาน ระหว่าง การใช้เพื่อการแข่งขัน เชื้อชาติ บันเทิง (Club) ในเมือง New York พบอายุ สถานภาพสมรสหรือการใช้ชีวิตความเป็นอยู่ เฉลี่ยที่ 26.4 (ช่วงระหว่าง 18-40 ปี ) ร้อยละ ในมหาวิทยาลัย (Hu et al., 2011)3 55.2 เป็นเพศชาย ร้อยละ 35.5 มีพฤติกรรม ศึกษาระหว่าง เดือนธันวาคม 2011 รักร่วมเพศ ร้อยละ 61 เป็นคนผิวขาว ร้อยละ ถึง มกราคม 2012 ในคนออสเตเรีย จ านวน 15 เป็นแอฟริกัน อเมริกัน ร้อยละ 15 ละติน 316 คนที่ใช้ synthetic cannabinoid โดยมี ร้อยละ 6 เอเชีย และ ร้อยละ 12 เป็นลูกครึ่ง
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 463
มีประวัติการใช้ synthetic cannabinoid ในปี กฎหมายอื่นๆ ยังคงไม่แตกต่างจากปีที่ผ่าน ที่ผ่านมา ร้อยละ 8.2 ซึ่งในกลุ่มที่มีการใช้ มา (Johnston, 2015)6 synthetic cannabinoid ร้อยละ 41.2 เป็น การศึกษาผู้ป่วยที่เข้ารับบริการที่ เพศชายรักร่วมเพศ, ร้อยละ 17.4 (Kelly, แผนกอุบัติเหตุฉุกเฉินในเมือง Mississippi 2013)5 ในกลุ่มที่เป็น เลสเปี้ยน และหญิงรัก ที่ใช้synthetic cannabinoid พบว่ามีผู้ป่วย ร่วมเพศ อัตราชุกในกลุ่มตัวอย่างใน เข้ารับบริการ จ านวน 1,243 ราย โดยร้อยละ สหรัฐอเมริกา มีอัตราชุกน้อยกว่า การ 10 ของผู้ป่วยรับการรักษาใน ไอซียู ร้อยละ รายงานตนเอง ที่ประมาณ ร้อยละ 12.6 ของ 11 รักษาตัวในแผนกผู้ป่วยใน และมีรายงาน ผู้เข้าร่วมตอบแบบสารวจ (n= 2,700) ในการ การเสียชีวิตจ านวน 17 ราย ซึ่งผลมาจากการ ส ารวจออนไลน์ในคลับเต้นร าในสหราช เกิดอาการแพ้สารพิษอย่างเฉียบพลัน อา ณา จักร ที่ส า รว จ ระห ว่า ง 17-3 0 (synthetic cannabinoid intoxication) โดย พฤศจิกายน 2009 (พ.ศ.2552) ในเ มือง Mississippi มีชื่อทางการค้ า ได้ท าการสารวจประจ าปีในนักเรียน มากมายในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ซึ่งเมื่อวิเคราะห์ ระดับมัธยมศึกษาในสหรัฐอเมริกา กว่า แล้ว พบ THC analog อาทิ AB- 50,000 คน ในข้อค าถามเกี่ยวกับ ช่วงเวลา CHMINACA, MAB-CHMINACA,JWH-018 ปัจจุบันและประวัติการใช้สารเสพติดในอดีต และ HU-210 โดยผลิตภัณฑ์สามารถซื้อได้ ระหว่างปี 2011-2013 (พบว่าในปี 2013 ตามท้องตลาดทั่วไป ดังภาพ ร้อยละ 25.8 มีประวัติการใช้พืชกัญชา และ ภาพ 1 ผลิตภัณฑ์ที่มี Synthetic ร้อยละ 6.4 ใช้ synthetic cannabinoid ในปี cannabinoid 2012 (พ.ศ. 2556) พบว่าร้อยละ 24.7 ใช้พืช ภาพ 2 สรุป รายชื่อ ยี่ห้อ สินค้าที่มี กัญชา และร้อยละ 8 .0 ใช้ synthetic Synthetic cannabinoid เป็นส่วนประกอบ cannabinoid และ ร้อยละ 14.8 และ ร้อยละ พอสังเขป 23.5 ของนักเรียนระดับ เกรด 12 ที่เคยใช้ กัญชาหรือ synthetic cannabinoid หนึ่งหรือ สองครั้ง ตามลาดับ ในปี 2013 (พ.ศ. 2557 ) พบว่า การใช้ synthetic cannabinoid เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 25.9 ในขณะที่การรับรู้ใน เรื่องความร้ ายกาจของยาเสพติดที่ผิด
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 464
“Spice” “Moon Rock” “Gangsta”
“K2” “Ninja” “Bombay blue”
“Angry Birds” “Mr.Nice Guy” “Sexy monkey”
“Bhang” “Outer Space” “Dr. feel good” “Bliss” “Scooby Snax” “Killa Gorilla” “Black mamba” “Skunk” “WANTED” “Tomcat” “Yucatan” “Smoking Santa” “Mojo” “Smacked” “Fake weed”
Synthetic cannabinoid ที่พบในสมนุไพรในแต่ละประเทศ จากการรวบรวมประวตั ิการค้นพบ การจ าแนกกลุ่ม และการออกฤทธิ์รวมถึงการศึกษา ทดลองใช้ในสัตว์ทดลอง ดังตารางต่อไปนี้
ชื่อ เดือน /ปี (ค.ศ.) สถำนที่ กลุ่ม กำรออกฤทธ์ ิ ที่พบครั้งแรก พบครั้งแรก ในสัตว์ทดลอง JWH-018 ธันวาคม 2008 เยอรมนี,ญี่ปุ่น Naphtoylindole สูง CP-47,497-C8 ธันวาคม 2008 เยอรมนี,ญี่ปุ่น Cyclohexylphenol สูง CP-47,497 ธันวาคม 2008 เยอรมนี,ญี่ปุ่น Cyclohexylphenol สูง JWH-073 มกราคม 2009 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง HU-210 มกราคม/มิถุนายน อเมริกา/อังกฤษ Classical สูง 2009 cannabinoid JWH-250 ตุลาคม 2009 เยอรมนี Phenylacetylindole ไม่มีการทดลอง JWH-398 ตุลาคม 2009 อังกฤษ Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-200 ธันวาคม 2009 รัสเซีย Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-081 มีนาคม 2010 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง 4-Methyl-JWH- มีนาคม 2010 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง 073 RCS-4 เมษายน 2010 เยอรมนี Benzoylindole ไม่มีการทดลอง
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 465
ชื่อ เดือน /ปี (ค.ศ.) สถำนที่ กลุ่ม กำรออกฤทธ์ ิ ที่พบครั้งแรก พบครั้งแรก ในสัตว์ทดลอง JWH-015 พฤษภาคม 2010 ออสเตรเลีย Naphtoylindole ต ่า AM-694 มิถุนายน 2010 ไอแลนด์ Benzoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-122 มิถุนายน 2010 ลาสเวีย Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-210 กันยายน 2010 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-019 กันยายน 2010 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง JWH-203 ตุลาคม 2010 เยอรมนี Phenylacetylindole ไม่มีการทดลอง WIN-48,098 พฤศจิกายน 2010 เยอรมนี Benzoylindole ปานกลาง (plavadolin) JWH-007 พฤศจิกายน 2010 เยอรมนี Naphtoylindole ไม่มีการทดลอง
จากตารางจะเห็นได้ว่า การตรวจ รวดเร็ว เหมือนพืชกัญชา จึงท าให้เป็นที่นิยม พบครั้งแรกของ synthetic cannabinoid ในหลายประเทศ เนื่องจาก ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น กระจายอยู่ทั่วทุกภูมิภาคของโลก และพัฒนา ตรวจปัสสาวะผลไม่เป็นบวก แต่ให้ผลการ อย่างมากในการตรวจพบ ที่ประเทศเยอรมัน ออกฤทธิ์ทางจิตประสาทในลกั ษณะเดียวกัน ในช่วงปี 2009-2010 ซึ่งความจริงมีสารเคมีที่ กับพืชกัญชา ในบางชนิดให้ผลที่แรงกว่าพืช ได้จากการ analog THC อีกจ านวนมากที่ กัญชา ในรายงานการวิจัยในบางประเทศ ที่ ไม่ได้รายงานการพบครั้งแรก และไม่ค่อย ไม่ได้ควบคุมการสังเคราะห์ cannabinoid นิยมน าไปใช้ รายงานวิจัยจะพบว่าเขียนในลักษณะของ สถำนกำรณ์ด้ำนกฎหมำยในแต่ การใช้ยาผิดประเภท (Drug abuse) ส าหรับ ละประเทศ ในประเทศที่มีการควบคุม และจัดเป็นสาร นักออกแบบยาเสพติดได้มีความ เสพติดสังเคราะห์ที่ต้องควบคุม จะพบ พยายามสงั เคราะห์สารเคมีที่ออกฤทธิ์คล้าย รายงานการวิจัยเป็นการใช้สารเสพติด กัญชา เพื่อใช้ในการหลบเลี่ยงข้อบังคับทาง สังเคราะห์ โดยในแต่ละประเทศที่มีการ กฎหมายซึ่ง ผู้บังคับใช้กฎหมายในแต่ละ ควบคุมการ synthetic cannabinoid ที่พบ ประเทศไม่สามารถตรวจพบได้เนื่องจากยังไม่ ในข้อกฎหมายชัดเจน ดังนี้ มีเครื่องมือ และอุปกรณ์ในการตรวจใน ปัสสาวะที่สามารถตรวจได้สะดวกและ
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 466
ประเทศ ประกำศใช้ กฎหมำย สำรที่ควบคุม เดือน ปี (ค.ศ.) ออสเตเรีย มกราคม 2009 ‘Spice’ products classified as medicinal preparations Aust ตุลาคม 2010 ria CP-47,497-C6/C7/C8/C9, JWH-018, HU-210, JWH- 015, JWH-019, JWH-073, JWH-081, JWH-200, JWH-250 เดนมาร์ก มีนาคม 2010 CP-47,497-C6/C7/C8/C9, JWH-018, JWH-073, HU- 210, JWH-250, JWH-398, JWH-200 เอสโตเนีย กรกฎาคม2009 CP-47,497-C6/C7/C8/C9, JWH-018, JWH-073, HU-210 ฟินแลนด์ ไม่ควบคุม JWH-018, JWH-073, JWH-200, HU-210, CP-47,497- C6/C7/C8/C9 แบ่งกลุ่มโดยการจัดเตรียมเพื่อเป็นยา ฝรั่งเศส กุมภาพันธ์ 2009 JWH-018, CP-47,497-C6/C7/C8/C9, HU-210 เยอรมนี มกราคม 2009 emergency regulation, JWH-018, CP-47,497- มกราคม 2010 C6/C7/C8/C9 มกราคม 2011 permanent control and addition of JWH-019, JWH-073 JWH-015, JWH-081, JWH-200, JWH-250, JWH-122 ไอซ์แลนด์ พฤษภาคม 2010 Generic approach อิตาลี มิถุนายน 2010 JWH-018, JWH-073 ญี่ปุ่น พฤศจิกายน2009 ควบคุมนักออกแบบยาเสพติดภายใต้ข้อบังคับกฎหมายด้านยา เสพติด กันยายน 2010 CP-47,497-C7/C8, JWH-018, HU-210 JWH-073, JWH-25 ลาสเวียร์ พฤศจิกายน 2009 JWH-018, JWH-073, CP-47,497-C6/C7/C8/C9, HU- 210, Leonotis Leonurus and Nymphacea caerule ลิโทเนียร์ พฤษภาคม 2009 CP-47,497-C6/C7/C8/C9, JWH-018, JWH-073, HU- 210, JWH-250, JWH-398, JWH-200 ลักเซมเบิร์ก พฤษภาคม 2009 Generic approach นิวซีแลนด์ ไม่ควบคุม HU-210 may be regarded as an THC analog โปแลน พฤษภาคม2009 JWH-018, Leonotis Leonurus, Nymphacea caerule
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 467
ประเทศ ประกำศใช้ กฎหมำย สำรที่ควบคุม เดือน ปี (ค.ศ.) โรมาเนีย กุมภาพันธ์ 2010 CP-47,497-C6/C7/C8/C9, JWH-018, JWH-073, JWH-25 รัสเซีย ธันวาคม 2009 CP-47,497-C6/C7/C8/C9, HU-210, JWH-007, JWH- 018, JWH-073, JWH-081, JWH-098, JWH-122, JWH- 149, JWH-166, JWH-175, JWH176, JWH-184, JWH- 185, JWH-192, JWH-193, JWH-194, JWH-195, JWH- 196, JWH-197, JWH-198, JWH-199, JWH-200 เกาหลีใต้ กรกฎาคม 2009 JWH-018, HU-210, CP-47,49 สวีเดน กันยายน 2009 CP-47,497-C6/ C7/C8/C9, JWH-018, JWH-073,HU-210 สวิตเซอร์แลนด์ พฤษภาคม 2009 control of ‘Spice herbal mixes’ under food regulation (5 กรั ธันวาคม 2010 มต่อคน) JW-018, JWH-019, JWH-073, JWH-250, CP-47,497- C6/C7/C8/C9 อังกฤษ ธันวาคม 2009 Generic approach สหรัฐอเมริกา ไม่ควบคุมภายใต้ HU-210 is scheduled as an analog of THC USA กฎหมายของแต่ละ รัฐ พฤศจิกายน 2010 DEA announcement to emergency schedule JWH- 018, JWH-073, CP47,497, CP-47,497-C8 and JWH-200
สถำนกำรณ์ในกำรศึกษำกำรใช้ Cannabinoid ในการรักษาโรค จาก 28 cannabinoid และ Cannabis ในทำงกำร ฐานข้อมูล ที่เป็นที่ยอมรับจนกระทั่งถึงเดือน รักษำ เมษายน 2015 พบการทดลองทั้งสิ้น 79 การ Penny.F Whiting et.al (2015) ได้ ทดลอง (กลุ่มตัวอย่าง 6,462) โดยอาจ ท าการทบทวนผลงานวิจัยทางการแพทย์ สามารถแบ่งกลุ่มได้ออกเป็น 3 ประเภทจาก (systematic review and meta-analysis) การใช้ยา คือ กลุ่ม General adverse event ของรายงานการศึกษาวิจัยที่มีกลุ่มทดลอง (AE) คือการศึกษาผลการใช้ยา ที่มีผลท าให้ และกลุ่มควบคุม ในการใช้ Cannabis และ เกิดอันตราย เกิดการถอนพิษยา และอื่นๆ
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 468
Medical dictionary for regulatory อาการหลงผิดได้อีกด้วย (Penny et at, activities (MedDRA) high level grouping 2015)7 คือการใช้ยาในกลุ่มอาการและโรคที่สนใจ จำกกำรใช้ synthetic cannabinoid เช่น กลุ่มโรคทางหลอดอาหารผิดปกติ, การ สารสังเคราะห์ที่เกิดขึ้นจาก ติดเชื้อ อาการทางจิตผิดปกติ ระบบประสาท synthetic cannabinoid อาจไม่เป็นที่รู้จักกัน ผิดปกติ ระบบกล้ามเนื้อและเซลล์ผิดปกติ อย่างแพร่หลายมากนัก อาจเนื่องจากเป็น หูผิดปกติ ระบบหายใจ หัวใจ ระบบเลือด สารเคมีชนิดใหม่ที่มีผลกระทบต่อมนุษย์ในวง การได้รับการบาดเจ็บ ไตและการท างานของ กว้างยังไม่ถึง 10 ปี มีเพียงในบางประเทศ ไต ผิวหนังและชั้นใต้ผิวหนัง กระบวนการเผา เท่านั้นที่มีการศึกษาซึ่งสัมพันธ์กับประเทศที่ ผลาญและโภชนาการ กลุ่มก้อนเนื้อที่เป็น มีกฎหมายรองรับ ควบคุมอย่างชัดเจนใน มะเร็งและก้อนเนื้อปกติ ความผิดปกติของตา ประเทศไทยไม่พบรายงานการศึกษาเกี่ยวกับ ความผิดปกติของตับ ความผิดปกติด้าน ผลกระทบของสารที่เกิดจาก synthetic จิตใจ อาการปวด และอื่นๆ ในกลุ่มที่ใช้ยา cannabinoid มีเพียงนักวิชาการบางกลุ่ม Individual AEs ได้แก่ อาการวิงเวียน และเป็นส่วนน้อยเท่านั้นที่มีการพูดถึงใน อาเจียน,ปากแห้ง,ซึมเศร้า,วิตกกังวล ชัก มี ประเทศไทย ซึ่งผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการใช้ อาการทางจิต ท้องเสีย หลงผิด การหายใจ synthetic cannabinoid ในมนุษย์ที่รวบรวม ผิดปกติ เป็นต้น จากสมาคมควบคุมสารพิษในอเมริกา ที่ จะเห็นได้ว่ามีการศึกษามากมายใน ได้รับการรายงานจากแผนกฉุกเฉินใน การใช้Cannabis และ Cannabinoid ในการ โรงพยาบาลที่เกี่ยวข้ องกับ synthetic รักษาทางการแพทย์ โดยในผลการศึกษา cannabinoid ในปี 2010 จ านวน 11,406 พบว่า เมื่อเปรียบเทียบกับยาหลอกที่ใช้แล้ว และเพิ่มขึ้น เป็ น 28,531 ในปี 2012 การรักษาที่ใช้ได้ผลดีและมีความน่าเชื่อถือทั้ง (Substance Abuse and mental health ด้านปริมาณและคุณภาพในการทดลอง คือ Service Administration,2012) อาการคลื่นไส้อาเจียน การลดอาการปวด ศูนย์พิษวิทยาเทกซัส (Forrester, น ้าหนักลดจาการให้ยาเคมีบ าบัด เป็นต้น 2012)8 ได้รายงานผลผู้ป่วยจ านวน 464 นอกจากนี้ยังสามารถใช้ยาในระยะสั้นๆ เพื่อ รายงานที่มีการใช้สารเคมีจาก synthetic แก้ไขอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นที่ได้ผลดี ได้แก่ cannabinoid โดยเป็นเพศชายร้อยละ 73.9 อาการคลื่นไส้วิงเวียน ปากแห้ง อาเจียน,ไม่ และร้อยละ 25 เป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง สุขสบาย,สับสน,เสียสมดุลของร่างกายและ 12-67 ปี ผลทางคลินิกที่ไม่พึงประสงค์ ที่ เกิดขึ้น ร้อยละ 61.9 เป็นทางระบบประสาท
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 469
ร้อยละ43.5 โรคหลอดเลือดหัวใจ ร้อยละ อาจมีระดับน ้าตาลในเลือดต ่า ในการตรวจ 21.1 โรคระบบทางเดินอาหาร ร้อยละ 8.0 ปัสสาวะเพื่อคัดกรองความเป็นพิษ (Urine โรคระบบทางเดินหายใจ ร้อยละ 5.0 โรคทาง toxicological screen) ให้ผลเป็นลบ ต้องมี ตา, ร้อยละ 2.6 โรคทางผิวหนัง ร้อยละ 0.9 การตรวจวิเคราะห์ระดับซีรั่มในเลือด จึงจะ การท างานของไต ร้อนละ 0.4 โรคทางโลหิต พบ โครงสร้างโมเลกุลของสารเคมีชนิดต่าง ๆ วิทยา และยังพบอาการอื่นๆ เช่น ภาวะเลือด ที่มาจาก synthetic cannabinoid ในผู้ป่วย เป็นกรด ระดับน ้าตาลในเลือดสูงร้อยละ 25.9 บางรายพบว่า เกิดภาวะเป็นพิษในร่างกาย ไม่พบรายงานการตายในปีที่ศึกษา แม้นว่า เพียงสูบบุหรี่ที่มีส่วนผสมของ synthetic ร้อยละ 59.9 ผู้ป่วยมีอาการทางพิษวิทยาใน cannabinoid ไปเพียงไม่กี่นาที ซึ่งส่วนใหญ่ ระดับปานกลางและสูง แล้ว จะออกฤทธิ์ใน 2-5 ชม.และจะฟื้นตัวดี ผลกระทบควำมเป็นพิษอย่ำง ขึ้นไม่เกิน 24 ชม. ยกเว้นผู้ที่มีความเป็นพิษ เฉียบพลัน (Acute Intoxication) รุนแรงจนต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ หรือ ผล มีผลการทบทวนบทความกว่า 51 แห่งความเป็นพิษ ส่งผลให้ อวัยวะและระบบ บทความจาก 5 ทวีป ในจ านวนมากว่า 200 การท างานของร่างกายเสียหาย (Marisol et ราย ที่ภายหลังใช้ synthetic cannabinoid al., 2015)9 แล้วเกิดพิษอย่างเฉียบพลัน โดยสามารถ ผลกระทบทำงจิตเวช เกิดขึ้นได้ในทุกเพศทุกวัน มีอายุตั้งแต่ 13-59 ปี มีรายงานการเข้ารับการรักษาใน ภายหลังการใช้ synthetic cannabinoid (SD) ผู้ป่วยจิตเวช ที่ไม่เคยมีอาการทางจิตมาก่อน แล้วเกิดอาการเป็นพิษ หรือ synthetic ซึ่งเชื่อว่าเป็นผลจากการใช้ synthetic cannabinoid intoxication ส่งผลให้มีกลุ่ม cannabinoid เป็นเวลายาวนานในผู้ป่วย อา ก า ร ท า ง จิ ตปร ะสา ท ไ ด้ แก่ กา ร ชาย จ านวน 14 คน มีอายุระหว่าง 20-30 ปี กระสับกระส่าย ผุดลุกผุดนั่ง อยู่นิ่งไม่ได้ วิตก ซึ่งในจ านวนนี้ 5 คนมีความคิดอยากฆ่าตัว กังวล สับสน จ าเหตุการณ์ไม่ได้ บกพร่องด้าน ตาย โดยไม่มีสาเหตที่แน่ชัด นอกจากนี้ ยัง สติปัญญาและมีอาการทางจิต สัญญาณที่ ต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลจิตเวช เกิดขึ้นทางด้านร่างกาย ได้แก่ รูม่านตาขยาย หนึ่งสัปดาห์จ านวน 8 ราย สองสัปดาห์ 3 คลื่นไส้ อาเจียน พูดอ้อแอ้ หายใจถี่ อัตราการ รายและมากกว่า 5 เดือนจ านวน 3 ราย เต้นของหัวใจเร็ว (มากกว่า180 ครั้งต่อนาที) (Donald, Robert, 2011)10 เจ็บหน้าอก กล้ามเนื้อกระตุก ผิวซีด ในการ ในปี 2011 Every-Palmer ได้ ตรวจทางห้องปฏิบัติการ อาจพบ ระดับเม็ด สัมภาษณ์ผู้ป่วยจ านวน 13 ราย ที่มีอาการ เลือดขาวเพิ่มขึ้น (13,000-14,000 ) หรือ ทางจิตและเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาล
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 470
จิตเวชแห่งหนึ่งในนิวซีแลนด์ พบว่า มี อีก ซึ่งมีผู้ต้องสงสัย จ านวน 11 ราย ที่มีสาร รายงานการสูบบุหรี่ที่มีส่วนผสมของ JWH- ที่เป็นการสังเคราะห์ synthetic cannabinoid 018 จากบุหรี่ยีห้อต่าง ๆ และยังพบสารเคมีที่ และมีความสามารถในการขับขี่ลดลงจนท า เกิดจาก synthetic cannabinoid (Every- ให้เกิดอุบัติเหตุจราจร (Silja, 2014)13 Palmer, 2011)11 ผลกระทบต่อควำมสำมำรถใน อำกำรถอนพิษยำ (Withdrawal) กำรขับขี่ยำนพำหนะ อาการถอนพิษยา ส่วนใหญ่ที่พบ ได้ทบทวนรายงาน 3 รายงานจาก การตีพิมพ์ในวารสาร เป็ นการ รายงาน ผู้ขับขี่ 8 คน ในเยอรมนี ที่ต ารวจตั้งข้อสงสัย กรณีศึกษาในผู้ป่วย เช่น ชาย วัย 20 ปี ที่สูบ ว่ามีการใช้สาร synthetic cannabinoid ซึ่งมี “Spice Gold” 3 กรัม ต่อวัน เป็นเวลา 8 อาการง่วงซึมผิดปกติ การเคลื่อนไหวช้า และ เดือน เข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาล การโต้ตอบค าถามที่วัดทางสติปัญญาช้าลง ประมาณ 36 ชม. จากนั้นมีอาการถอนพิษยา อย่างผิดปกติ และได้ส่งตัวผู้ต้องสงสัยเพื่อ อย่างรุนแรง ทั้ง อาการกระสับกระส่าย หัว วิเคราะห์ ซีรั่มในเลือด (ภายใน 2 ชั่วโมง) ใจเต้นเร็ว มากว่า 125 ครั้งต่อนาที ความดัน พ บ ว่ า พ บ ส า ร ที่ เ กิ ด จ า ก synthetic โลหิตสูง ราว 180/90 มิลลิเมตรปรอท cannabinoid ทั้งสิ้น 7 ชนิด ในปริมาณที่ อาเจียน เหงือออก กล้ามเนื้อเกร็ง ซึ่งรับการ แตกต่างกัน ในผู้ต้ องสงสัยทั้งหมด เช่น รักษาตัว อยู่นาน หนึ่งสัปดาห์ อาการถอนพิษ JWH-122,JWH-210,JWH-018, AM2201, ยาก็สงบลง (Ulrich, 2009)14 หญิง 22 ปี สูบ JWH-307,MAM2201 และ UR-144 ซึ่ง บุหรี่ที่มี syntheticcanna- binoid วันละ 3 ปริมาณที่พบมีจ านวนน้อยมาก แพทย์ระบุ กรัมต่อวัน เมื่อหยุดยา มีความวิตกกังวล “ไม่มีความผิดปกติ” ภายหลัง 1.5 ชม. หลัง อย่างรุนแรง ฝันร้าย ปวดศีรษะและเป็นตระ การจับกุม (Musshoff, 2013)12 คิวของแขนขา “เหงื่ออกและหนาว” เบื่อ มีการศึกษาในประเทศ นอร์เวย์ อาหาร ซึ่งอาการเกิดขึ้น 6 วัน (Nacca, ระหว่างเดือน พฤศจิกายน 2011 ถึงเดือน 2013)15 เมษายน 2012 ในผู้ต้องสงสัยของต ารวจ อาจเป็นไปได้ยากที่จะสามารถ จ านวน 726 ตัวอย่างเลือด พบว่า มีสารเคมีที่ เปรียบเทียบ การถอนพิษยาระหว่าง เกิดจาก การ synthetic cannabinoid ที่พบ synthetic cannabinoid และ พืชกัญชา มากที่สุดคือ AM2201 (0.07-1.33 เนื่องจาก ข้อมูลในผู้ป่วยส่วนใหญ่ มักมี ไมโครกรัม/ลิตร) และ JWH-018 (0.08-0.46 ประวัติการใช้ พืชกัญชามาก่อนที่จะใช้ ไมโครกรัม/ลิตร) และยังพบสารเคมีชนิดอื่น synthetic cannabinoid บางคนใช้ควบคู่กัน
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 471
แต่ อาการส่วนใหญ่ที่อาจพบได้ ในการหยุด ส่วน “ZAN-X”มี JWH-073 เป็นส่วนประกอบ ใช้ synthetic cannabinoid ในทันที ได้แก่ (Marisol, 2015)9 กระวนกระวายใจ นอนไม่หลับสนิท ฝันร้าย อาจยังสรุปไม่ได้โดยแน่ชัดว่า อัตรา เป็นตระคิว กล้ามเนื้อกระตุก และหนาว ตายที่เกิดจาก การใช้ synthetic cannabinoid (Kenneth, 2010)16 เป็นจ านวนเท่าใด แต่ก็ยังมีรายงาน อัตรำตำย การศึกษา ที่พอจะเชื่อได้ว่า การใช้ synthetic ในปี 2013 synthetic cannabinoid cannabinoid ในปริมาณที่มากเกินไปอาจ ที่เกี่ยวข้องกับสาเหตุการตาย ได้แก่ ชาย ก่อให้เกิดการเสียชีวิตได้ รวมถึง ผลกระทบใน ญี่ปุ่นวัย 59 ปี ตายที่บ้าน ตรวจพบปริมาณ ด้านอื่นๆ เช่นการถอนพิษยา อาการทางจิต MAM2201 ในเลือด ชายสวีเดนวัย 17 ปี ถูก หรือ การเกิดพิษเฉียบพลันในการใช้ยา พบนอนเสียชีวิตอยู่นอกบ้านที่อุณหภูมิ 6-8 องศาเซลเซียส เมื่อสอบถามเพื่อนเล่าว่า วิจำรณ์ (Discussion) ผู้ตายได้สูบบุหรี่สมุนไพร และเมื่อตรวจเลือด ส านักงานป้องกันยาเสพติดและ พบ JWH- 210 ชาย วัย 26 ปี ถูกพบตามใน ปราบปรามอาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ บ้าน บนร่างกายพบการท าร้ ายตนเอง (United Nation Office on Drug and ภายหลัง การสูบ AM2201 และมีสารเคมี Crime: UNODC จั ด ใ ห้ Synthetic ชนิดอื่นในเลือด การระบุสาเหตุการตายเชื่อ cannabinoids อยู่ในกลุ่ม synthetic drug ว่ามาจากการใช้ยาเกินขนาด แต่ก็ยังเชื่อว่า และพบว่า ตลาดการค้าส าหรับ synthetic synthetic cannabinoid น่าจะเป็นสาเหตุ cannabinoids เป็นตลาดการค้าที่ใหญ่ที่สุด หนึ่งในการตายอีกด้วย ชายวัย 23 ปี นอน ในโลกในแง่ความหลากหลายของสารเคมีที่ เสียชีวิต ในบ้านของตนเอง โดยก่อนการ ตรวจพบ โดยรวมจนถึงปี 2016 พบการ เสียชีวิต 30 นาที คนในบ้านได้ยินเสียง การ รายงาน กว่า 240 ชนิด (UNODC, 2017)17 สูดควันภายในห้อง จากนั้นพบนอนเสียชีวิตที่ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการพัฒนาสารเคมีเพื่อใช้ใน พื้น โดยด้านข้างศพ พบถุงของ “Mad การศึกษาวิจัย ไม่ได้รับอนุญาตให้ใช้ในทาง Hatter” และยาเม็ดระบุชื่อ ZAN-X รวมถึง การแพทย์ ซึ่งนับเป็นความท้าทายในด้าน ไปท์ส าหรับสูบบุหรี่ ภายหลังตรวจเลือด วิทยาศาสตร์การแพทย์ของโลก พบว่า มีปริมาณ AM2011 ถึง 12 ไมโครกรัม ต่อลิตรในเลือด และเมื่อน ายาทั้งสองชนิดที่ ข้อยุติ (Conclusions) พบในห้องผู้ตายไปท าการวิเคราะห์ พบ ว่า Cannabis และ cannabinoids มี “Mad Hatter” มี AM2011 เป็นส่วนประกอบ รายงานการศึกษา เพื่อใช้ในการรักษาทาง
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 472
การแพทย์และพบว่าได้ผลลัพธ์ที่ดี ในหลาย รุดหน้าไปได้อย่างรวดเร็วเพื่อหลีกเลี่ยงข้อ กลุ่มอาการ รวมถึงการศึกษาเพื่อพัฒนา และ กฎหมายในบางประเทศที่มีการควบคุม และ สงั เคราะห์สารเคมีที่ออกฤทธิ์ คล้ายพืชกญั ชา มีการบังคับใช้ การเดินทางท่องเทียว หรือ เพื่อใช้ในการรักษา อย่างแพร่หลายใน การเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ในต่างประเทศ จึงต้อง ต่างประเทศ แต่ถึงกระนั้นในด้านสังคมยัง มีการศึกษาอย่างละเอียด ในข้อกฎหมายและ เป็นที่ถกเถียงกันถึงผลกระทบที่อาจตามมา ส่วนผสมของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการซื้ออย่าง ในการน าไปใช้ ในอีกด้านหนึ่ง นักออกแบบ ละเอียด เพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่อาจเกิดขึ้น ยาเสพติดก็มีการพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้ง เพื่อ ส าหรับประเทศไทย ที่เป็นเมืองแห่งการ สังเคราะห์สารเคมีกลุ่ม cannabinoids ท่องเที่ยว ควรมีการเตรียมรับมือ กับการ (synthetic cannabinoids) โดยการปรับ น าเข้าผลิตภัณฑ์ ทีมีส่วนประกอบ ของ โครงสร้างโมเลกุล เพียงเล็กน้อย เพื่อให้ได้ synthetic cannabinoids และวางมาตรการ การออกฤทธิ์ที่คล้ายพืชกัญชา รวมถึง การ เชิงนโยบายอย่างชัดเจนในการควบคุม ออกแบบผลิตภัณฑ์ในรูปแบบต่างๆ ที่ หรือไม่ควบคุม ในวงการสาธารณสุข หากมี สามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้ง่ายขึ้น และ ผู้ป่วยที่ต้องสงสัยที่เกิดอาการแพ้อย่างรุนแรง หลีกเลี่ยงข้อบังคับทางกฎหมายในแต่ละ อาจต้องให้ความส าคัญกับการซักประวัติ ประเทศ อย่างไรก็ตามการใช้สารเคมีในกลุ่ม รวมถึงการพัฒนาในด้านการตรวจวิเคราะห์ synthetic cannabinoids ยังก่อให้เกิดการ ทางห้องปฏิบัติการให้มีความก้าวหน้ายิ่งขึ้น เสพติด เกิดผลกระทบรุนแรงต่อร่างกายไม่ อีกด้วย แตกต่างจากยาเสพติดชนิดอื่น รวมถึง พบ รายงานการเสียชีวิตที่คาดว่าเกิดจากการใช้ กิตติกรรมประกำศ (Acknowledgements) synthetic cannabinoids กราบขอบพระคุณ รอง ศาสตราจารย์ ดร. มานพ คณะโต ประธาน ข้อเสนอแนะ หลักสูตร การพัฒนาสุขภาพชุมชน ภาควิชา Synthetic cannabinoid เป็ น เวชสาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์ สารเคมีสังเคราะห์ ที่นักออกแบบยาเสพติด มหาวิทยาลัย ขอนแก่น ในข้อเสนอแนะใน ออกแบบบรรจุภัณฑ์ ในรูปแบบต่าง ๆ และมี การเขียนบทความฉบับนี้ ชื่อทางการค้าที่ต่างกัน พบการจ าหน่ายอย่าง กว้างขวางในหลายประเทศ และด้วยสังคม ยุคปัจจุบัน เป็นยุคแห่งเทคโนโลยีที่ทันสมัย การพัฒนาการของการสังเคราะห์ จึงมีความ
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560 473
เอกสำรอ้ำงอิง (References) 7. Penny F, Deshpande S,Nisio MD, 1. United Nation Office on Drug and Duffy S, Hernandez AV,Keurentjes Crime [UNODC]. Synthetic JC,et.al.Cannabinoids for Medical cannabinoids in herbal product. Use: A systematic Review and Meta- [np]; 2011. analysis. JAMA 2015;13(24): 2456- 2. Pert wee RG. Cannabinoid pharmacology: 2474. the first 66 years. British Journal of 8. Forrester MB, Schwarz E,Young A. pharmacology.Britis journal of Synthetic cannabinoid and marijuana phamacology 2006; 147:163-171. exposures reported to poison 3. Hu X, Barnett TE, Cook RL.College centers. Human Experiment students and use of K2:an emerging Toxicology 2012;31:1006-1011. drug of abuse in young persons. 9. Castaneto MS, Desrosiers NA, Subatance abuse treatment Preview Hartman RL,Pirard S, Huestis MA. Policy 2011;11:6-16. Synthetic cannabinoids: Epidemiology, 4. Barratt MJ, Lenton S.Patterns of Phamacodynamics and Clinical synthetic cannabinoids use in Implications. NIH 2015;1:12-41. Australia. Drug Alcohol Dependence 10. Hurst DG, Mclay R. Synthetic 2013;32:141-146. cannabinoid Agonists: A case series. 5. Kelly BC, Pawson M, Leclair A, American Journal of Psychiatry Parsons JT, Golub SA. Novel 2011;168:1119-1122. psychoactive drug use among 11. Every-Palmer S. Synthetic cannabinoid younger adults involved in US JWH-018 and psychosis: an explorative nightlife scenes. Drug Alcohol study. Drug Alcohol Dependence Review 2013;32(6):588-593. 2011;117:152-157. 6. Johnston LD,Bachman JG, Schulenberg 12. Musshoff F, Kernbach-Wighton G, JE. Cigarette brands smoked by Bicker W, Kneisel S,Hutter M, Auwater American teens: One bands V, et.al. Driving under the influence of predominates. University of Michigan; synthetic cannabinoids[“Spice”]: a 2015.
474
case series. International Journal of “spice Gold” .Deutschos Arzteblatt Legal Medicine 2013; 128(1): 59-64. International 2009;106:464-467. 13. Tuv S, Karinen R, Olsen KM, 15. Nacca N,Sullivan R, Sud P,Su M, Elisabeth L,Vindenes IV.Prevalence Marraffa J. The synthetic cannabinoid of synthetic cannabinoids in blood withdrawal syndrome.Journal Addiction sample from Norwegian drivers Medicine 2013;7(4):296-298. suspected of impaired driving duing: 16. Levina KH, Heishmana SJ, Liuc F, a seven weeks period. Accident Kellyc DL, Boggsc DL,Gorelicka DA. Analysis and Prevention 2014; 62:26- Cannabis withdrawal symptoms in 31. non-treatment-seeking adult cannabis 14. Zimmermann Us, Pilhatsch M, Nees smokers. Drug Alcohol Dependence JA, Spanagel R, Schulz K. Withdrawal 2010;111:120-127. Phenomena and Dependence 17. United Nation Office on Drug and Syndrome After the consumption of Crime [UNODC]. World drug report; [np]; 2017.
วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2560