Norsk Tidend 2-18

Vil auke medvitet Ny bokklubb Mannen bak guten RETURADRESSE: – Kommunane må bli Forlaget Skald satsar hardt Olav Olavsson Edland, eller medvitne om ansvaret dei på omsett verdslitteratur. Storegut som han vart Noregs Mållag har, seier Synnøve Midtbø – Dette er ein måte kalla, var ein myteom- Lilletorget 1 Myking, som har under- å utvikle språket på, spunnen kar lenge 0184 OSLO søkt digitale læremiddel på seier forlagssjef Simone før A. O. Vinje skreiv nynorsk. Stibbe. om han. SIDE 6–7 SIDE 14–15 SIDE 18–19

nr. 2 Norsk Tidend mars 2018 medlemsblad for Noregs Mållag

Vil ha meir nynorsk i Oslo- skulen Halvparten av lærebøkene på nynorsk • Tidleg start • Bruke språket i andre fag enn norsk • Mindre fritak. Khamshajiny «Kamzy» Gunaratnam, varaordførar i Oslo, tek til orde for å satse på nynorsk i skulen. – Så lenge vi har to offisielle språk, så må samfunnet leggje til rette for at vi lærer oss båe. SIDE 8–9

FOTO: OSLO KOMMUNE / STURLASON 2 Norsk Tidend Norsk Tidend 2 • 2018 Framhald avFedraheimen ogDen17deMai det einastemålet. ҡ ning iskulenognorskfaget. med iallefall eitminimumav da- verre iframtida, erdetnaudsynt endredette ikkjeskal segtildet ҡ fordomar. ikkje åleineomåhatunnelsynog landet vårt fungerer. Og deier evar slitaltsåmedåforståkorleis for. Bådehovud- ogsidemålsel- på kva utfordingar mestårover ҡ berre bokmålsomgaldt. til Bergenforåstudere, såvar det men nårvedkomande skullereise greitt nokmednynorsk påVoss, mål. Dåhevda einelevatdetvar eit ordskifte om nynorsk ogbok Voss. Ieinskuletimekom dettil rar påeinvidaregåande skulepå ei annasoge.Einslektningerlæ - egskundemegåfortelje så skal ҡ att. Vestlandet?!», snuddeoggjekkinn mi svara, sahanberre: «Hva!? ein annanstad.Mendåveninna ho ikkjehaddelyst tilåvera med springande etteroglurtepåom sioggjekkut.jakka kom Einkar Då detvar nokdansing,tokho svinga seg påeinutestadiOslo. ҡ [email protected] Utforming: Audun, AS Språksmia Abonnement: 250kroner perår Heimeside: www.nm.no Hege Lothe,ErikGrov I redaksjonen: tlf. 23002932 [email protected], Redaktør: KjartanHelleve, Tilskrift: Avisa blirredigert etterRedaktørplakaten. Utgjeven avNoregs Mållag i skulen Tunnelsyn ҡ ҡ ҡ ҡ ҡ Praktisk nytte ikkjevere kan detvereSkal noko håpomat Dette errelativt ferske døme Men førOslo-hatetfår fotfeste, Ei veninne av megvar uteog Lilletorget 1,0184OSLO

KJARTAN HELLEVE

•

2018 - - varane splittaifire administrative einingar. sterkt nynorskfylke. Nå eristadennynorskskri- ket eindeldrøymde om,villedetkunneblitt eit landet». Haddedetblittnoko av detstore Fjellfyl- skrivande mindretal medkjerneområde «inne i eratalleihopkjem tilåfåfylka, eitnynorsk- Oppland». Detsomerliktialle dessefire stor «Vestfold ogTelemark», og«Hedmark «Vika» for praktisk brukher, «Agder», kallar egfylka Fylkesnamna erikkjeheiltbestemteennå,men austlandske «storfylke» etterfylkesomgjeringa. i detindre av detsomblireittav og fire sør- geografisk sett. Vierieit nynorsk kjerneområde VEST-TELEMARK ERÒGeinsvært strategisk stad, som omeinringerslutta. stoga-familien nåeigogdrivPlassen gard, erdet Moren, Tarjei Vesaas ogSteinVersto. Når Nord- linjer vidare iVinje,tilAaslaug Vaa, Halldis ennå idag. som deiflestenordmennkan sitere linjerfrå Itilleggskreivmål ogjournalistikk. hanlyrikk blei isittliveinsomopnadører forbådenorsk stove påPlassen medutsynmotVinjevatnet og landsmål ibrukpåalvor. Hanvoks oppieilita mannen somvar denførstesomtokIvar Aasens 200 årsidanAasmundOlavsson Vinjebleifødd, på grunnav historieoggeografi. I2018erdet fullt gjekkviistyret innfor dennestadenbåde vera eitflyplasshotell ved Gardermoen), menlike den åarrangere eitsliktstemne(détvilnokalltid Telemark. Vinjeerikkjedenmestpraktiske sta- lemmene like førdetstore landsmøtet iVinje i DENNE UTGÅVA AV Norsk Tidendkjemtilmed- i søraust framtid Nynorsk Frå AasmundOlavsson går detsåkulturelle - ҡ omstridde: Utetterretta informasjon fråomstridde: Utetterretta informasjon dei nye KRAVA VÅRE ERrimelegeogburde ikkjevera samtalane medpolitikarar, ogmedieutspeleraltute. sjå ut.i deiulikeskal fylka Viharbyrjadei mange arbeidd medkorleis deikonkrete språkbruksvedtaka i fylkeslaga somomfattar deiulikeogvihar fylka, regelverk ogbetre rettar. slike reformer vera eithøve tilåinnføre tydelegare negativt utfornynorskbrukarane. Tvert ombør stat. slår Deterviktigatingenstrukturreformer tene påomorganiseringa av kommunar, fylke og prioriterte punkt. Viskrivatnynorskbrukarane må styret leggfram pålandsmøtet, erdetteeittav fire perioden. Iframlegget tilarbeidsprogram som har tattmykje av leiartidamipåsluttenav denne å få igang eitsliktsamarbeidmellommålfolk mot politikarane somutslettardet.» Arbeidetfor på språkmangfaldet påAustlandet, stårsaman tigare ennnokon gongatmesomynskjeråhalde handlingane allereie erfastslått, erdetderforvik Hagevold Krohne, følgjande:«No somregionsfor den nyskipa MålungdomeniTelemark, Nikolai I SKIENSAVISA VARDEN 8.marsskrivleiaren for ҡ Så langt hardetvore telefonmøtemedleiarane LEIARTEIGEN Leiar iNoregsMållag MAGNE AASBRENN

- - enda lettare åfremme nynorsk iRogaland. Vestlandeti fylka ogMøre ogRomsdal oggjera det sken harsomadministrasjonsmål ettergodevedtak som riksspråk. posisjonennynor Detigjenviltrygge reforma, vildetstyrke legitimitetennynorsken har reeltfylka tospråklege. sjon. Derformåplanar komma innsomgjerdeinye «tospråkleg» idetheiletattoffentlegadministra- vi imålrørslaaltomat«nøytralt»ofteikkjetyder for åblieindelav«språknøytrale»storfylke.Såveit bokmålsvedtak, mådroppe dessevedtaka tilfordel VESTFOLD OGØSTFOLD, somidagerfylke med like godesombokmålselevar. tilgjengeleg somipraksis viseratnynorskelevar er skjema, læringsressursar oginformasjonsmateriell vidaregåande skulane ideinye må haval- storfylka femne lengerennnynorskkommunane. Alledei lett forelevane åhaldepånynorsk. nynorskelevar, hareitsærskiltansvar forågjeradet Hedmark ogOppland. Deiskulane somtarimotflest ande-elevar iAgder/Vestfold ogTelemark/Vika/ nynorskbrukar forvidaregå ennbokmålsbrukar - verapå kvittatdetikkjeskal vanskelegare åvera skulane, ogdamåstyringsdokumentaseiasvart må vera pånynorsk.Fylkastyrerdeividaregåande Saker somomhandlarnynorskområdesærskilt, innlegga vera på nettsida,tildømes,skal pånynorsk. med einplan somseiertydeleg ateinvissprosent av måvekslestorfylka mellombokmål ognynorsk, ring pågang ifolkedjupet, har rørsla faktisk eingod MED VEKSTImedlemsmassen ogeihaldningsend - Om nynorsken isøraust kjemstyrktutav fylkes- Og altsåmådetaktive omsynettilnynorsken - språk-sjakkspelet fleire feltframover. bidratt tilåflytte nynorskbrikkene idetstore norske offisielle styringsverket –ja,dahar Noregs Mållag Vestfold innidet ogØstfold,fårnynorsk prinsippet administrerte landslutar, somHedmark,Akershus, de to likestilte målformene inorsk.» de tolikestilte målformene opplæringsvilkår fordeoffisiellespråkene iog Norge Jeløy-erklæringa: «Regjeringen vilsikre godebruks-og sentrale styresmakter i iogmeddenneformuleringa brukarane. Vibørògkunnereknemedgodstøttefrå sjanse tilåvrifylkesreforma tileibetringfornynorsk Om det somtilnåharvore reint bokmåls- styrkt utavfylkes- ten nynorsken har styrke legitimite- reforma, vildet som riksspråk. Om nynorsken i søraust kjem - ҡ posten dei flestemeineathaner.- Sunnmørs alle fallikkjevolding.Erkeørsting, vil har aldrivore annaennørstingogi fotballtrenaren Terje Kjødeerørsting, mannen, politikaren, skulemannenog bli.Mållags- galesomdetkan kande Terje Kjøde ervolding.Detsåhak mørsposten På debattsideneonsdagkom Sunn leren Nokon kjemtilågå. nøydd tilåskrivadenpolitiske thril- hamnar ipengetrøbbel ogserseg Kan tilnaud sjåføre megatJonFosse saman: Kjemdeinoharegvunne omRagnarHovland hadde skriveboka Tenk omJonFosse ogFinnTokvam til ådøy. Om JonFosse skreiv krim:Nokon kjem tenker. lomrom. Det gjernoko medkorleis eg Eg skrivnynorskmedjamnemel- mange :( på nynorsk,menegharikkjesett Gard Steiro opnaoppforartiklar på nynorsk.Eggledamegsånnnår Hei! Egynskjermegfleire artiklar er fraØstsidenmedetglimtiøye. pa bytteinnbilen, sierenOpel-ei- meg kraftig.Deternestensajeglurer damen snakker ny-norsk.Detirriterer det erentingsomplagermeg.GPS- Jeg harnyligkjøptmegnybil,og ikkje lenger(...)» heslige bokmålet,nei,dettegårberre dette instrumentelle østlandsfornuft, umerkelig innringeraltunderden falske maktspråket, dette språket som dette reklamespråket, dette gjennom- ikkenenes språk,kan lengerbruke ikkekan lengerskriveembedsmen- «Dette språket dugerikke lenger, jeg ikkje frammevedsjåføren. far lasekken ibagasjerommet iår, og ein sekk.Densekker ermin.Eghåpar den bussen i harfarlagtfemrakfiskar Ventar påHaukeliekspressen. For på en superjobb. Nynorsk erdritsexy. IvarAasengjorde rene pånynorsk? innlegget ogsålesteallekommenta- Er detbare meg,sometteråhalest Noregs Smålag til ei sak på nynorsk iGaffaNorge til eisakpånynorsk ҡ Lasse Fjellheimikommentarfeltet Ingebjørg Bratland påInstagram Ingebjørg Bratland SAGT orsakar pådetsterkaste. orsakar Sunnmørsposten 10.februar Sunnmørsposten Mathias Fischer påTwitterMathias Fischer Anders TotlandAnders påTwitter Regina Tucker, aka Myra, i skade foråskriveat i skade Frå romanenVestlandet Telenor senderossbrev av Erlend O.av Erlend Nødtvedt «Ole» iVG25.januar. Mads Rage påTwitter Mads Rage påTwitter på Brenners bøkerpå Brenners Fredriksstad Blad Fredriksstad - -

3 Norsk Tidend 2 • 2018 4 Norsk Tidend 2 • 2018

Foto: Siren Høyland Sæter/Det Norske Teatret er Torunn Reksten.(NPK) remedlem valdavdeitilsette bakk ogEliBjørhusdal.Sty- remedlemene JanErikKnar- Trosterud, nestleiar;ogsty- Erik Ulfsby, styreleiar; Trond rådet vere settsamanslik: 2019 vilstyret forSpråk sitt. Framtilutgangenav Rice trekkjer segfrå vervet Stortinget. Varamedlem Curt som fastrepresentant på Liv Kari Eskeland, som møter tant. EliBjørhusdalerstattar Stortinget somvararepresen - Melby, somnomøterpå etterGuri overtar leiarvervet for Språkrådet.ErikUlfsby Teatret, somnystyreleiar teatersjef vedDetNorske kroner.Tidende) (Fjordenes Prisenerpå50 000 turprisen. Snillionen stakkavmedlittera - ungdomsbøker atKolerud og og eringa avårets bestebarne- gjekk slik,smilerforfattaren. tapar, sådet varbraatdet utan åvinne.Egereindårleg men detersurtåblinominert turdepartementet. høgthengande prisenfråKul- i Osloforåtaimotden i Seljekommune varsjølv oppnemnt Kulturdepartementet har i Språkrådet Ny styreleiar seier er avhengigavatdetgårbra, brukt sålangtidpåden, såeg bøker såpass sjeldan.Eghar mykje formeg,eggirut departementet. 2017avKultur - teraturprisen fekkimarslit Barneboka heidra «Snillionen» ҡ Det varidenårlegepremi- – Åblinominerterkjekt, Forfattaren fråFlatraket – Prisen betyr ekstra – Prisenbetyrekstra Arnfinn Kolerud. ҡ MÅLNYTT Erik Ulfsby,

- - å utvikladessetenestene.Detgjerfagfolk bekymra. for språk ogny teknologi Ønskjer nasjonaldugnad problemet eratdetfinst tenkjasjølv,kan erpåfullfart inninorske heimar, men Tekniske med,ogsom duppedittarsnakka somdukan språkteknologi. foråløftanorsk Språkdagen samarbeid 2018tilorde for eitsektorovergripande SAMARBEID: inn einstørre samanheng ogfå til det erviktigåsetjaspråkteknologi hjelpemiddel pånorsk,meintehan kommuniseratida kan medslike pedittar. Foråsikra atfolkifram- berre ved tildigitaledup- åsnakka mykje av elektronikken iheimen utbreidd, styra ogatvisnartkan hjelpemiddel blirmeirog vidare. utfordringar fordetnorske språket Språkrådet sjåpåviktige somskal mer idetsåkalla framtidsutvalet til Språkrådet. på denårlegekonferansen til Norge somvar einav innleiarane rektør ShahzadRana iMicrosoft ganske dårlegtil,sa teknologidi- og medtaletekstbitenstårdet mykje språkteknologi idetheile, nyleg. 2018, somgjekkav stabelen iOslo var eitsentralt temapåSpråkdagen språk idennye digitalekvardagen TILSTANDEN OGVILKÅRAfornorsk

Han peiktepåattalestyrte Rana erogsåeinav sjumedlem- – Noreg haridagikkjeså Teknologidirektør Shahzad RanaiMicrosoftNorgeogmedlem avframtidsutvalettilSpråkrådet tokpå andre aktørar. departement, forskingsmiljøog eit breitt samarbeidmellomulike skal veraskal vera pånorskogatdeiskal Det måvera eitkrav attenestene utviklaskal dennetypetenester. Me måstilla tøffare krav tildeisom overlata aktørar. tilinternasjonale er eitområde somNoreg ikkjekan fungera. for atdetnorske samfunnetskal som heiltnødvendig infrastruktur måmebyrjaåsjåpåspråkjernbane ren. På samemåtensomvegar og språket innidendigitaletidsalde- kunnaløftadetnorskeat meskal norske samfunnethareitansvar for – Alledepartementaogheiledet den digitaleutviklinga. net atdetnorske språket hengmedi avgjerande fordetnorske samfun språkteknologi. Homeintedeter orde foreitnasjonaltløftnorsk Også språkdirektør ÅseWetås toktil – Trengst eitnasjonaltløft – Memåvera medåbestemma. Ho var klar påatspråkteknologi til språkteknologi til lite norsk - seier ÅseWetås. blem ogspara ossforstore utgifter, løysasom kan store samfunnspro - noko som erartigåha.Detting som eitlausrive kulturtiltakeller teknologiske tidsramma. vilje tilåløftanorskspråk over iden ning, seierho. å utvikla teknologifortaleattkjen av åinvestera detsomtrengst for bruk av stemmasi, ermeavhengige stovene sineogstyra med kjøleskap gamle kunnasitjaheimei folkskal samfunnet blirenklare ådrifta.Viss investeringar somgjeratdetnorske større samanheng. og atdeterviktigåsjåspråk iein vil gjera kvardagen enklare forfolk, – Enklare kvardag nynorsk, slohofast. tilgjengelege bådepåbokmålog – Memådiforikkjesjåpådette Ho håpardiforpåbrei politisk – Memåtenkjapådettesom Wetås påatspråkteknologi peikar Arkivfoto: Morten Holm / NTB scanpix / NPK Arkivfoto: Morten Holm / NTB scanpix MARGUNN SUNDFJORD

- NPK sjon av deisjeldne. blitt einnasjonal kulturinstitu- råd erNynorsk kultursentrum gode samarbeidmedstyre og lenge. Underhansleiingog svært glad forathan bleiså direktør i19år, ogstyret er holm. no, seierstyreleiar Lodve Sol- skulle ønske detikkjekom alt ante atdettekunnekome, men – EGKANKALENDERENog 1. oktober. Grepstad blir65år 1. november 2018. blir pensjonistfrå kultursentrum og linga siiNynorsk oppstil- har sagt Ottar Grepstad Nynorsk kultursentrum Ottar Grepstad sluttar i kultursentrum. Nynorsk har åfaremed, seierOttarGrepstad, forelskinga, ersomdenførste somgjevsegetter19årdirektørfor SOM EIFORELSKING: – OttarGrepstad harvore

– Å få lov til å byggje opp noko, tilsette dei ein vil samarbeide medogoppdagealtdei deieinvilsamarbeide – Åfålovtilåbyggjeoppnoko, tilsette

seier OttarGrepstad. kultursentrum klarer segutan, gjere megtil einsomNynorsk fleire årharegarbeiddmedå å bliverande forlenge,ogi spiral. Egharvore redd for det egkallar repetisjonens til megsjølvomåstyre unna slutte brått. stilling ogsaathankom tilå den gongenvalde hanfast mellom åremål ogfast stilling Nynorsk kultursentrum.Ivalet det denførstefast tilsettei direktør i1999ogvar med fåleis egskal gjortdet. darar forategikkjeanarkor takke råd, styre ogmedarbei- sjansen. Egharsåmykje å prøve ogfeile,girandre same ste forelskinga, seierGrepstad. har åfare med,ersomdenfør beide medogoppdagealtdei noko, tilsette deieinvilsamar – Detvar mesteipåminning Grepstad bleitilsettsom – Densomsjølvfår lov tilå – Åfå lov tilåbyggje opp - - - museums. (Pressemelding) national network oflanguage har frå 2016 vore leiariInter arbeidet iNynorskforumog Grepstad harheiletidaleidd leiar iSpråkrådet 2006–2015. remedlem ogseinare styre- kulturråd 2005–2010, ogsty Han var rådsmedlem iNorsk halde fleire hundre foredrag. redigert over 20bøker og Ottar Grepstad skrive eller millionar. samla påfem eigenkapital og haddeved årsskiftetein trum erutanlangsiktig gjeld millionar. Nynorskkultursen budsjettet for2018erpå33,5 store prosjekt eriarbeid,og ni andre nettstader. Fleire valar, eitdigitaltleksikon og driv tre museum,tre festi- år med20fast tilsettesom hausten rundarstiftinga 25 å drive Ivar Til Aasen-tunet. sentrum bleiskipai1993for I åra somdirektør har Stiftinga Nynorskkultur Foto: Lars O. Flydal - - - - ҡ likevel tilnesteomgang. utteljing påstraffesparket. Me gleross når deihargodemoglegheiter for full synest deterleittatdeibommar påmål NRK somvågar segutidistriktet,men KRINGKASTINGSRINGEN HEIAR PÅ mekanismar. eit interessant studiumispråkpolitiske tilfellet. hadde vore idette langt meir«naturleg» mål eråføretrekkje sjølvomnynorsk lege åforstå,deitreng teksting,ogbok signal omatdialektbrukarar ervanske- Med tekstingpåbokmålsenderNRK knære dialektar, ertekstapånynorsk. seriar spelteinnmedmangenynors- det, erdethensiktsmessigatprogram/ nynorsk. ser SlikKringkastingsringen ikkje NRKstårløpetutmedtekstingpå Men distørre er dåfortvilinga forat skodespelarar medaustlandsdialekt. verepå dødoglivskal proppfulle av utspeler segimeirgrisgrendte strøk, på truverdet laust nårsjølvseriarsom nyttar dialektiserien.Detgår lokal serie, såermetakksameforatdei hovudstaden foråspeleinndrama- NÅR NRKENDELEGkjemsegutav bokmål. det faktum attekstinga av seriengår på er meglade for! Mindre glade ermefor engasjementskaper ogtemperatur. Det interesse atdialektiallerhøgste grad dette tilfellet,menmeregistrerer med setje segsomoverdommar foruttalei ningar. ikkje skal Kringkastingsringen mindre vellukka, etterpublikumsmei- freistar segpåtrøndersk. Meireller brudulje påtribunen.ForDahlTorp mest sin dialektbruksomharskapt tek publikum.DeterAneDahlTorp våre, erdetlikevel språket somopp- NO NÅRSERIENrullar over skjermane for nynorsken! Stonginn måtteNRKsnuisaka. Bryn, frå vikarierande språksjef iNRK,Ingvild nynorskkommunen Ulstein.Medstøtte på bokmål,dåserienerspeltinni NRK. Lokallagetreagerte påtituleringa og delteutdetførsteraude kortet til sumar kom Sunnmøre mållag påbana titulerast «Hjemmebane». Allereie i handiskusjonfordiskapte serienskulle LENGE FØRSERIENnåddeskjermen, veg tungt. og presset pådenkvinnelegetrenaren oppielitedivisjonen, Laget harnettrykt om åtrene herrelaget Varg iUlsteinvik. seriegull tre årpårad får hotilbodet leia kvinnelaget Trondheims til Ørn sterk ogprinsippfast dame.Etteråha i rolla somfotballtrenaren Helena,ei møtermeAneDahlTorpHeimebane ein ny vestnorsk dramaserie. Iserien segframforbenka foråtainn skjermen DEI SISTEVEKENEharnordmenn På heimebane ҡ MEDIA utmerkar segsom utmerkar Heimebane Dagleg leiariKringkastingsringen ANNE SVANAUG STRAUME -

5 Norsk Tidend 2 • 2018 6 Norsk Tidend 2 • 2018 forlagssjef kunne hasikra nynorskutgåver, meiner nadskrevjande digitalt. Eitilskotordning målformer påpapir, ogendåmeirkost Det erdyrt åprodusera innhaldpåbegge Undervisning. Undervisning. iAschehoug Engvik, forlagssjef del errettevegen ågå,AnneMette godkjenningsordning forlæremid - å sjåformegateinyoffentleg TUNGVINT: lege, pedagogiske ogspråklege Det viikkjevikpå,erdenfag- kombinerast av lærarane sjølve. kvalitetssikra einingar somkan disjonelle verka, menògmindre, på fag ogtrinn,sliksomdeitra- sjon. Viviltilbybådeheilskapar med papirogdigitaltikombina- mangfaldig, bådeheildigitalt,og Framover blirtilbodetvårt meir ogmiksasjølve. plukka vil gjerne leg strukturogprogresjon, andre medtydeønskja segheilskapar - også iframtida. Nokre skular vil tenester foråvera relevante linga med innovasjon ognye avgjerande åbidra inniutvik ein pressa økonomi iskulane. dusent, ikkjekonsument»), og læringssynet («eleven sompro - i klasseromma, endringar i at teknologienhargjortinntog påfleireEngvik peikar faktorar: middelmarknaden endrar seg. Forlaget godtatlære merkar - nyeUtviklar tenester seier Engvik. kunne einjotenkjasegutvida, i utgjevingane. Ei slikordning det ervanskeleg åfå økonomi – derelevgrunnlaget ersåliteat gar pånynorsk, såkalla smalefag direktoratet tilenkelte utgjevin dag får vitilskot frå Utdannings- halda fram meddenpraksisen. I komplekst ogsjølvsagt dyrare å stoff, ogdetgjeratblirmeir tert ogstadighatilfang av nytt veradigital tenesteskal oppda- kostnadskrevjande digitalt. Ei mer ieipapirverd, ogendåmeir sera innhaldpåbeggemålfor houg Undervisning. Mette Engvik,forlagssjef iAsche- digitalt ogpåpapir, seierAnne strategi forågjera detslik,både mer, ogviharframleis einklar publiserer, utpåbeggemålfor – IDAG KJEMsågodtsomaltvi vera eiløysing tilskotAuka kan ҡ – Forosssomforlag blirdet – Mendeterdyrt åprodu- ҡ MÅLNYTT – Egharvondtfor

Anne Mette Engvik. Foto: Aschehoug - - - - Engvik. føre påbeggemålformer,seier mellom annaatdeimåliggja oppfylla vissekvalitetskrav – kjøpast gjennomordninga,må opplæringslova, atdetsomskal gitt rettaneelevenhargjennom leggja føringar.Deterveltruleg, tale læremiddel jotenkjastå kan utvida tilskotsordning fordigi- leg teneste.Når detersagt–ei dimensjonerakan eislikoffent- vanskeleg åsjåforsegatein innhald suksessivt,vildetvera ein flaskehals. Når einutviklar å gjennomføra utanatdetblei ville vera eiumogelegoppgåve elevar. Delstenkjeregatdet velja deirette læremidla forsine profesjonsfellesskapen somskal vekt påatdeterlæraren eller det idagblirlagt meirog fleire grunnartil.Delsfordi er rette vegen ågå. Deterdet ningsordning forlæremiddel meg ateiny offentleggodkjen utgåve?del ogsåkom inynorsk ha sikraatalledigitalelæremid- godkjenningsordning. Kunne det – Tidlegarefanstdeteistatleg Ein flaskehals singa av innhaldet. kvaliteten –ogmålgruppetilpas- – Egharvondt foråsjå [email protected] KJARTAN HELLEVE -

- nane har kommu- ansvaret Peikar på koma innunderdentradisjonelle dei digitaleverktøya vilheiltklart er utvikla meddetmålet. Nokre av ressursar somiutgangspunktet ikkje opplæringa. einnytta Mennokan sursar somerutvikla forånyttast i digitaleres ogikkje-trykte - trykte at medlæremiddel meinereinalle ninga. Iforskriftastårdettydeleg på kva nyttast somkan - iundervis uoversiktleg, seierMyking. til kvar eitid.Detgjersituasjonen finst tilgjengeleg av læremiddel fort, inkludertnårdetgjeldkva som eit feltderendringar hendersærs lege. klasserom. Funnaerlikevel tyde- korleis detteblirarbeiddmedialle tøya somblirnytta iskulen,eller noko fullstendig oversyn over verk desember 2017. Rapporten erikkje kingar ho gjorde inovember og Myking fram resultat av undersø- skulen medtanke pånynorsk» legg «Rapport omdigitalelæremiddel i digitale skulekvardagen. Irapporten lagt stoda fornynorskelevar iden har Synnøve MidtbøMyking- kart PÅ OPPDRAGFRÅNoregs Mållag på digitale læremiddel pånynorsk. Midtbø Myking, somharundersøkttilgangen seier at deihareiforbrukarmakt, – Nøkkelen eråfå skuleeigarane tilåinnsjå – Iteorienerdetinga avgrensing – Hovudinntrykket eratdette - læremiddel. Egfann ogsåatmange under denståandedefinisjonen av Desse verktøya vilikkjefalla inn ungane nyttar tilåteiknadigitalt. ringa. t.d. Det kan vera verktøy som tet, menblirlikevel nytta iopplæ - tøy harikkjedetsameutgangspunk også iparallellutgåver. Andre verk definisjonen, ogmange av deifinst kje gittatverktøya helst, sådeterik- praksis hentainn kva verktøysom norsk marknad. Ein lærar kani er tilpassa ein Synnøve Synnøve - - meir omfattande planar. Men pro medanandreIKT, haddestørre og berre slofast at deivillesatsapå Nokre haddeheiltkorte planar, som planane tilfleire LNK-kommunar. vurderinga. skuleeigar sittansvar ågjeradenne kja desseverktøya. rekna medatlovverket skulledek har gått veldig ikkje fort,ogeinkan er hellerikkjekjelder. Utviklinga Desse erikkjelæremiddel, ogdei elevane tilålesaogrekna betre. og digitaleverktøy hjelpa somskal lellutgåver. Mennoharmeapp-ar under kravet omspråklege paral t.d. avisartiklar somikkjefellinn andre sidahardukjeldestoffsom kva eitlæremiddel er, ogpåden har dudenklåre definisjonen av er eitgap ilova. På deneinesida lettare fordeiånåmåla. Mendet kla tilbruk iskulen.Detgjerdet punktet nytta verktøy somerutvi- ogviliutgangsKunnskapsløftet - rane nåkompetansemåla skal i bra åhaeinslikdefinisjon. Læra- middeldefinisjonen heilt? det havoreeiløysingåtavekklære- – Sidanmangfaldetersåstort,ville Fell mellomtostolar av desseverktøya ikkjefanst påbok FRAM: FRITT tilpassa einnorskmarknad. det erikkjegittatdesseverktøya er henta innkva verktøy somhelst,så mål heller. Einlærar ipraksis kan – Iarbeidetsågegnærare på IT- atdeter på – Direktoratetpeikar – Nei, dettruregikkje.Deter Ein lærar kan i praksis henta inn kva verktøy som helst inniklasserommet. Ein lærarkansomhelst ipraksishentainnkvaverktøy - - - - meina såmykje omdette.Personleg trur detersmart av Mållaget åikkje mitt dåegskreiv rapporten, ogeg Dette var ikkjeeindelav mandatet intuitiv ogikkjekrev mykje innsikt. ein fargerik ieinappsomer skjerm, når digitaldugleikved på åtrykkja stilla spørsmålomkor vidtein opp einjo dette måletpå.Mensåkan elevane ereinenkel måteåoppnå føre segatdetådela utnettbrett til gjande ferdigheit. Egtrurmangeser digital dugleiksomeigrunnleg utviklinga gårforfort? somerproblemet,at – Erdettempoet Har forbrukarmakt det. at allekommunane ermedvitne om læremiddel, mendeterikkjesikkert lellutgåvekravet òggjelddigitale Forskrifta seiertydeleg atparal under kravet omparallellutgåver. om atdesseverktøya falla kan inn del, ellersåerdeiikkjemedvitne for ågjeelevane nynorske læremid er medvitne omdetansvaret deihar slik IT-plan. i såfall vore einnaturlegdelav ein noko sliktsystem påplass. Detville avslører iallefall atdeiikkjehar at detteblirrett. Mendesseplanane ha eitansvarleg system foråsyta for ansvar fordettespørsmåletogskal Forskrifta seieratskuleeigaren har verktøy erikkjenemndidetheile. blemstillinga omnynorske digitale – Kunnskapsløftet definerer– Kunnskapsløftet antenvera– Detkan atdeiikkje er? – Kva dugrunnen trur Illustrasjonsfoto: Gorm Kallestad / NTB scanpix) - - - - aktørar kjeminniskulen,einmark med andre private aktørar. å koma innidetoffentlege,tilliks veldig friskogaggressiv strategi for noterer eglikevel atAppleharein over nynorske verktøy, somt.d. kan lagast eitsystem ellereitoversyn Detmå at deihareiforbrukarmakt. len eråfå skuleeigarane tilåinnsjå det ereinmarknadfordet. Nøkke nynorske verktøy at omdeimerkar gar, somigjenbetyratdeivillaga noko annamålennåtenapen oppdrag? har voremedvitneomeitsamfunns nad dertradisjonelleforlagstortsett Desse selskapahar pengar ogvillaga at determarknad – Men det er eit teikn på atnye – Mendetereitteiknpå – Dessenye harikkje selskapa nynorske verktøy som målåtena om deimerkar for det. - - - - Myking. seierSynnøve verktøya, Midtbø desse rekna medatlovverketskulledekkja ogeinkanhar gåttveldigfort, ikkje UTDATERT LOVVERKET: seier Myking. Her harMållaget einjobbågjera, temet somlova ha. seieratdei skal munar ikkjehardetansvarlege sys Detertydelegboka. atfleire kom digitaliseringa enn ågjera tingetter Det erviktigare å koma igang med sviktar det,deitenkjerikkjepådet. det ikkjefinstpå nynorsk. Menher per innapp-enellerverktøyet om til einleverandør atdeiikkjekjø dei, ogdeikunnenårsomhelstseia ein marknadfordet. hjelpa, ogegtrurdetvillehavore slikt oversyn viliallefall kunna moglegvis ogsåiframtida. Meneit kva verktøy deivil,ogslikblirdet Lærarane stårjonofritttilåtainn vera eioppgåve forNynorsksenteret.

– Regelverket leggansvaret hjå kommunane? på – Sådupeikar

Foto: Jan Kåre Wilhelmsen / UiB [email protected] KJARTAN HELLEVE – Utviklinga - - -

7 Norsk Tidend 2 • 2018

8 Norsk Tidend 2 • 2018 Foto: UIB Foto: Bent R. Synnevåg slagsord iNynorskordboka enniBokmålsordboka. Nynorsk- ogBokmålsordboka. ha ansvaret foråoppgradere ogoppdatere både ut femfastestillingarsomleksikograf. Deiskal Universitetsbiblioteket iBergen (UiB)harlyst Skal oppdatere ordbøkene skriv forlagetieipressemelding. fådenstøtta somhanogfamilientreng, at hanskal bli settsomdenhanerogfor at gutenhennarskal og fåttmykjeros. vera foreldrevektstorinteresse tileitautistiskbarn medautismeogdeirapårørande. er forbarn ogsåereitviktigvitnesbyrd at boka omkorleis livet Tung tids tale erseldtilSverige. Den prislønteromanen Nilssen tilOlaug seldtilSverige Nilssen-roman seier direktør OttarGrepstad. tale tenestenevåre, ogdåerNynorsk.noperfekt, 2000. Noeigogdrivinstitusjonenninettstadar. tale tenestersidandetnyeAasen-tunetbleiopnai Hope iNorskMålungdom. viktig stoffomnynorskpånettet,seierleiarFredrik vil bruke det tilgledeforallesomserettergodtog namn, ogviergladeforatNynorskkultursentrum god dialog.Nynorsk.noereitsværtgodtdomene trum overdomenet1.oktober2018. Etter einovergangsperiode tekNynorskkultursen- direktør med språkpolitikkogåengasjere fleire unge,seier Målungdom fårpengartildetviktigearbeidetsitt Nynorsk.no avNorskMålungdom. kultursentrum Nynorsk Kjøper Nynorsk.no tør iSpråkrådet,eipressemelding. fullstendig innhaldsrevisjon, seierÅseWetås, direk frå2012,seierMyking.nomført språknormeringa som finstpåbeggemålformer, ogeinmåògfågjen- einfåoppdatertdeiordartiklane haltande. Nokan mål, menfordi løyvinganetilordbøkene harvore ordboka. Ikkjefordi ordet ikkjeergodkjentpåbok Kritikerprisen. Kritikerprisen. Tungprisen forboka. tids tale varogsånominert til ҡ – Eitord som«skrantesjuke»inynorsk finstberre I dagerdetmellom20.000og30.000fleire opp- I fjorhaustbleiOlaugNilssen heidramed Brage fortelOlaugNilssen for I boka både om kampen Også herilandethardenvesleromanen omå ogsamordne deidigi- – Vimårett ogslettrydde Nynorsk kultursentrumharsatsamykjepådigi- – Prosessen harvore prega avgjensidigtillitog – Vifårdenbestenettadressa ha,ogNorsk vikan – Det er svært gledeleg at det kjem midlar til ein – Detersværtgledelegatdetkjemmidlartilein Også Språkrådetergladefordeinyeløyvingane. ҡ MÅLNYTT i Nynorsk kultursentrum. Ottar Grepstad iNynorskkultursentrum. versitetsavisa På Høyden. Myking (biletet),instituttleiar LLE,tiluni- kjem tilågåføre segvedUiB,seierJohan men einstordelavdetfaglegearbeidet er detSpråkrådetsomharfåttpengane, bøkene. millionar kroner tilrevisjon avdeitoord- meldinga omatregjeringa legginnseks ordboka ogBokmålsordboka. Nylegkom sidan ifjorhaustvore heimentilNynorsk og estetiske studium(LLE)vedUiBhar ikkje berre harfantastiskeikkje berre kvalitetar, men om boka. Åsa Lindström iBonnierForlag iSverige mor tileitautistiskbarn,seierredaktør gjennomskildringaavlivetsom som lyser ogdensterke kjærleiken fulle uttrykket trerte språket, detusentimentaleogkraft- avdetkonsen- mine bleiheiltovervelda – Dette er ei gladmelding. Formelt – Detteereigladmelding.Formelt Institutt for litterære, lingvistiske Ho seierromanen tilOlaugNilssen – Egogfleire avfleire av kollegaene har kjøptdomenet (biletet) (NPK) (NPK) (NPK) - - -

- - - i Oslo naturleg nynorsk Vil gjere seier kvart ogsåblibruktmeirutanfor skulenikvardagen, dåvilnynorskskulen sombokmålerdetidag, etter – Evnarviågjere nynorsk like vanleg ognaturlegi Etter kvart tokegtilå vurdere I mitttilfellegjennom AUF. for ogtadelipolitisk arbeid. byrja egåinteressere meg andre skuleelevar. Seinare motviljen tilnynorsken hjå sjølvsagt ogsåtildengenerelle eg vekk nynorsk. Egkjende som får dettetilbodet,valde ratnam. ungdomsskulen, seierGuna- vekk nynorsk (sidemål)på Eg fekktilbodomåvelje – til ambassadør Frå motvilje vere pånynorsk.» i ungdomsskulenOslobør «Helvta av allelærebøkene – i programmet tilOsloAP: Gunaratnam fremja dette parti, Khamshajiny «Kamzy» nestleiaren iOsloArbeidar og mestblaute i2014då som ynsktenynorsk uvel. styresmakter ibyen ogandre vart haussaoppav lokale ved åkunnevelje detvekk, elevane skullelære nynorsk og illgjetne«forsøket» der nynorsk iskulen.Detvid- med ådrive ålyfte fram hatt nokon stor tradisjon OSLO KOMMUNE HARaldri Bakgrunnen minerdenne: – Som dei fleste andre – Somdeiflesteandre Såleis vart augovåre store Khamshajiny Gunaratnam, varaordførar iOslo. - Høgre-folka som gnålar om Høgre-folka somgnålar om tykkjer ikkjeomdesseUnge tert utfrå faglege omsyn.Eg detvereskal godtdokumen få fritak,detergreitt. Mendå omsyn somgjeratelevar kan Ja, derdetfinstpedagogiske då? vi tooffisielleskriftsspråk oss dei.Omikkje,kviforhar leggje tilrette foratvilærer sielle språk, såmåsamfunnet opplagt: Så lengevihartooffi- språket? Formegvart svaret sielt språk: ikkjeallelære Skal nynorsk finnastsomoffi - skal spørsmålet politisk:Dersom Språk erhistorie, toria somfylgjer samstundes his språk, lærer du og lærer dueit Khamshajiny Gunaratnam med språket. varaordførar iOslo -

- lærer iVolda? få lære detsomKariog Aisha ikkjeKariogAisha i Oslo skal til skuleelevar iOslo.Ogkvifor delavein normal kvardagen vi gjerdette,vilnynorsk bli byen? Egervisspåatdersom på Holmliatilågjeldeheile sjonalisere detdeidrivmed Såleis: Kvifor ikkjeinstitu- forOslo-ungdom. brukande språket ogdermed normalt, skulle detikkjetilforågjere ket iandre fag ennnorsk.Meir alminneleg ved åbruke språ- prøvde deiutågjere nynorsk relle iheilebyen. Akkurat der truleg hyser flestfleirkultu- på Holmlia,denbydelen som høyrde omdetflottetiltaket dagen, ogsåutanforskulen.Eg språket jamtogserdetikvar handlar om vane. Atvimøter og språklæring mykje godt på nynorsk? alle fagmedbøkene/pensum språk iNoreg? ikkje hanynorsk somoffisielt vi viha,ellerskal ærlege: Skal «valfritt sidemål»:Deifår vere år gamal. Egharvakse opp deidet? – Ja,kviforbør Språk erhistorie – Det slo meg at språk – Detslomegatspråk av– Menkviforhalvparten – Egkom tilNoreg tre

- klasse. Norsklæraren vår klasse. Norsklæraren ungdomsskulen i9. var på av deifortaldedette:«Det dei harfritakogmange spurde desse kvifor elevane Eg inynorsk. undervisning i sidemål,praksisfritakfrå fritakfråvurdering elevane hadde omlag20prosentav i Oslo.På denneskulen einvidaregåandeskule på forelevar heldt egeitkurs bokmål også iNoreg ogdåmåviha utgangspunkt ieinstat, rande eitfelles foråskape Skrift(språk) er avgje- Og detersvært alvorleg. det vilseietapav minne. språk blirtapavhistorie, fylgjer medspråket.Tapav misser videnhistoriasom to, ogutanåbrukebåe nynorsk. Utanålærebåe historia med språket. Idennorske stundes historia somfylgjer du eitspråk, lærer dusam- Språk har eglært eianna historie. Ved ategharlært tamil, lære megåsnakke tamil. vore ihuga påategskal same tidharsærlegfar min med norskiskulen.På med norskrundtmegog erbådebokmålognynorsk,seierGunaratnam. medspråket. historia Idennorske somfylgjer toria BÅDE BOKMÅL OGNYNORSK: – Forårsidan eitpar er historie,oglærer og nynorsk. er bådebokmålog historie, og lærer du eit språk, lærer du samstundes his- oglærerdueitspråk,samstundes – Språkerhistorie, på meddette. årsaker tilatskulane held vereikkje skal økonomiske skulen slikatdetiallefall pengebrukenauka kraftig i eigen delharvimedvite Mållag meddette?Forvår ske vanleg. Kva gjerNoregs ikkje atdetteharvore gan ungdomsskulen, menvisste frå mieiga tidsomelevpå dag. Egkjennerlitttildette ein praksis iosloskulen ikkje bra dersomdetteer her ilandet? Deterverkeleg teten somflestalleandre ikkje tildensamemajori- som alleandre? Høyrer dei ungdomane vere like norske ikkjedesse finering: Skal Eigentleg erdetteutde- nynorsk.» omfritakfrå og kan difor be definisjon minoritetsspråkleg foreldre, heiterAliogerper ren: Duharikkje-vestlege gjer ingenting, svara læra - disk, spurdeeglæraren.Det livet ogkan ikkjeeitordkur- harbuddherheile norsk, læraren. Menegsnakkar jo sa om fritakfrånynorsk, Kurdistan. Dåkan dube Tunisia ogfarminertyrkisk kjem frå.Vel, mormierfrå spurde kvarforeldravåre – Detteerikkjebra. - saman og skjøne einannan. saman ogskjøneeinannan. turelt kollektivleve somkan språket ogsåleisblireitkul- vi alleidentifiserer oss med viktigaste måvere språket; at felles utgangspunkt. Ogdet avgjerande atviharvisse sane sine.Dåblirdetheilt ulike røynsler frå heimplas- nar ogderfolkharmedseg folk derviharulike bakgrun tenkjeleg framtid tilåvere eit dette: Vikjemtrulegiall – Egkjemstøttattendetil tidlegsommogleg så Vil starte meistrar ogliker nynorsk ogbok alle elevar både alle elevar skule iOsloder Khamshajiny Gunaratnam Eg villageein mål likegodt. varaordførar iOslo Foto: Oslo kommune/Sturlason -

- nynorsk ogbokmål like både meistrar ogliker som hargått tiåriskulen skule iOsloderalleelevar for dineeigneborn? somopplæringsmål nynorsk Kunne dutenktdegtilåvelje også: glade fordetteogspør og medbilete.Vierofse forborna vurdere nynorsk medoppmodingomå både sa dujatilåblestesaka frå1.klasse. Her nynorsk nett eitflygebladomåvelje – Hmm.Egvillage ein – NoregsMållaglaga nynorsk iOslo. her iOslo.Détynskjeregfor utanfor skulenikvardagen kvart ogsåblibruktmeir i dag,dåvilnynorsk etter skulen sombokmålerdet like vanleg og naturlegi del. Evnar viågjere nynorsk det harberre vore einfor med ålære fleire språk, og språka. Sjølvvoks egopp som moglegålære båe måbyrjesåtidleg borna godt. Dethandlar omat ingar.arnø[email protected] INGAR ARNØY -

9 Norsk Tidend 2 • 2018 10 Norsk Tidend 2 • 2018 dal ogburiOslo. sjonsrådgjevar hjå Norges Bondelag,kjemfrå Ork lem IngerJohanne (37)erkommunika- Sæterbakk Han kjemfrå Gloppen ogburiBergen. Styremed- rådgjevar forVenstre forsosialbyrådeniBergen. medlem pen ogfrå Oslo, tekattval.Detgjerogså styre Oslo. daktør hjå Cappelen Damm,kjemfrå Voss ogburi Oslo, ogHeleneUrdland Karlsen (32)erforlagsre Nestleiar brenn jatiltonye år (biletet)hartakka somleiar. stilling tilnyttstyre iNoregs Mållag.MagneAas- Valnemnda iNoregs Mållagharnolevertsiinn- Magne Aasbrenn tekattval Vinje. og markere 200-årsjubileetforAasmund Olavsson vedtanyttarbeidsprogram skal i Vinje.Landsmøtet statsråden omdette,seierMagne Aasbrenn. i skulen, ogdeterviktigåfåeindialogdirekte med foråfå digitale læremiddel ein nasjonalkampanje ikkje hadet.Diforvilvinyttelandsmøtet tilålansere vi læremiddel kjempåbokmål. Slikkan somberre læremiddel. spesielt blikkpåsituasjonenfornynorske digitale tuelle utfordringar fornynorsken iskulen, medeit Aasbrenn, leiariNoregs Mållag. Tore Sannerkjemtil landsmøtetvårt, seier Magne Vinje. på opningsdagen fredag 13.april iVinjehuset tet iNoregs taletillandsmøtet Mållag.Hanskal jatil å haldener hartakka hovudtalapå landsmø- Kunnskaps- ogintegreringsminister JanTore San pålandsmøtethovudtala Jan Tore Sannerheld i vidaregåande skule,tekattval. attval og4.vara ren vedRepublikken Koreas ambassade iOslotek (29) somarbeiderfordensørkoreanske ambassadø- i Hareid kommune. 3.varaBirgitta LimErsland Riise(49)somerordførar vara erAnders forHøgre Trøyflat (37)somerlektorvedValdres vgs,ny2. ҡ Marianne Granheim Framlegg tilny1.varaerMarianne iKlassekamNestleiar JensKihl(32),journalist - Noregs Mållaghar landsmøte frå 13. til 15.april – Mållaget seratdet er sværtmangedigitale Kunnskapsministeren snakke skal omdagsak – Det Jan ersværtgledeleg atkunnskapsminister ҡ UTDANNING Peder LofnesHauge(29)somerpolitisk Jens jatilattval. Kihlharogsåtakka Øyvind Fenne (67),tidlegare lærar frå Skodje ogburdelvisi Norsk Bibliotekforening, kjem (53)erleiarfor Schjeide . Mariann Urdland Karlsen ogHelene Schjeide Mariann om tonyestyremedlemer: arbeidd ividaregåande skule. er utdannanorsklektoroghar 2016. HanburiFredrikstad, leiar iNoregs Mållagsidan Valnemnda harframlegg Magne Aasbrenn harvore

- -

Foto: Hans Kristian Thorbjørnsen

nok ein gong er svekt. nokeingongersvekt. daningsfaget norsk HaneròguroaMagne Aasbrenn. for at element er, meinerleiariNoregs Mållag, men deterframleis uklårtkva eitkjerne- kome segeitstegunnasvadaformuleringane, - Deinye framlegga har tilkjerneelement val frå læreplangruppa å Han trurdeter eit medvite Saknar djupn linga av sjølve læreplanane. danne grunnlaget forutvik skuleår. skal Kjerneelementa utarbeidastneste som skal eit førearbeid tillæreplanane elevane lære skal ifaget oger avformulering detviktigaste vere skal Kjerneelementa ei no ermekomne tildensiste. det vore toinnspelsrundar, og neelement toktilihaust,har ATETTER ARBEIDETmedkjer Kva inorskfaget? erkjernen oss, seierMagneAasbrenn. læreplanen vil klårgjere for dette håpermearbeidetmed spelesaman.Men dei toskal læreplanmål og åsjåkorleis fråeit kjerneelement eit er detlittvanskeleg åskilje tare åleseogforstå.Likevel gjev eitdokumentdeterlet- get erblittmeirpresis, det relt atspråkføringa iforsla-

h C : r

t o

j i a s

a n

K s

r – Mållaget meinergene- u l o l I g h -

- ҡ ҡ ҡ ҡ FAKTA ҡ ҡ ҡ ҡ I juni 2018 skal gruppene som skal utarbeide dei nye I juni 2018 skal gruppene som skal utarbeide dei nye Hausten 2017 var det to korte innspelsrundar på inn I arbeidet med nye læreplanar har ein introdusert eit Dei nye læreplanane i norsk skal takast i bruk 2020. Arbei- arbeidet sitt august 2018. medlemer fram til 9. april. Læreplangruppene skal starte læreplanane, etablerast, og ein kan spele inn framlegg til tementet i juni 2018. april. Kjerneelementa skal fastsetjast av Kunnskapsdepar- på kjerneelementa er ute no og har høyringsfrist 17. musikkfaget og samfunnsfag. Siste og endelege innspel Noregs inn synspunkt både for norskfaget, spela Mållag haldet i kjerneelmenta. Fyrst i september, så i oktober. utarbeidast neste skuleår. lære i faget og er eit førearbeid til læreplanane som skal ei formulering av kva som er det viktigaste elevane skal nytt omgrep: kjerneelement. Kjerneelementa skal vere kunnskapsløftet av En fornyelse melding 28: Fag – fordyping – forståelse. sin NOU frå 2015, som var utgangspunktet for det med nye læreplanar tok til med Ludvigsen-utvalet

ut?

h n

o J

O : o ' N t o o F l a n frå 2016. frå 2016.

ut?

Stortings-

b l ut? i

i o

W inn?

i k i m e d ia C o m m o n s

ut?

a n

n d inn? ut? Kva er kjernen i norskfaget?

svekkje eldre litteratur- og språk- dei med eit heilt anna mengde- aksepterande haldningar til dia- historie. Desse områda har blitt tilhøve mellom hovudmålet og lektvariasjon bør vere med. systematisk svekte i alle tidlegare andre språk, seier Aasbrenn. Dette Noregs Mållag meiner også det læreplanrevisjonar og no har ein tek ikkje planen omsyn til, hevdar er kritisk at formverk er nemnt fjerna siste rest. han. opp til og med 7. klasse, mens det i – No står ein att med eit norsk- På den andre sida er det posi- høgare trinn er ute. fag der norske elevar ikkje i det tivt at siste utkast har med nyare – Formverk og grammatikk Det bør vere slik at heile skal møte den rike, og verds- språkhistorie og ei presisering av er ein vesentleg dugleik som kjende litteraturarven frå norrøn at norsk omfattar både nynorsk og bør vere med heilt til Vg3. Å ha bøker på norsk og tid, seier Magne. Dette går i den bokmål. kunnskap om formverket i sitt leia som arbeidet med fagforny- eige språk er eit vesentleg bidrag norske minoritets- inga har peika mot sidan Ludvig- Dialektane ute til språkleg meistring og dermed sen-utvalet kom med si innstilling. Når det gjeld lesing, er det open- tryggleik. Særleg viktig er dette språk har ein sær- Nytteeffekt var der viktigare enn bert at mengdetrening er viktig for for nynorskelevar som er utsette norskfaget sitt bidrag til at norske å verte gode lesarar. for interferens frå bokmålsform- skild plass i norsk- elevar skal forstå bakgrunnen for – Men det bør likevel vere slik verket. Grammatisk kunnskap samfunnet og kulturen dei lever i. at bøker på norsk og norske mino- gjer at elevane kan samanlikne faget. No kan det For nynorskelevane særskild er ritetsspråk har ein særskild plass i mellom bokmål og nynorsk, og at det uheldig at planen ser ut til å norskfaget. No kan det sjå ut som dei vert medvitne om systemet i sjå ut som om at vere skriven som om språklærings- om at originalspråket er irrelevant eigen dialekt og kan samanlikne 2018 • situasjonen for nynorskelevane og i norskfaget. I eit norskfag bør det med bokmål og nynorsk. originalspråket er bokmålselevane er lik. tekstar om norske/samiske/kvenske Kunnskap om formverket i norsk – Nynorskelevane har delvis tilhøve, både i fortid og notid, ha er altså viktig for opplæringa i irrelevant i norsk- andre opplæringsbehov, til dømes ein prioritert plass. hovudmål, særleg for nynorsk- når det gjeld språket som system Magne Aasbrenn er sjølv særleg elevane, men òg i sidemålsopplæ- og valmogelegheit. Nynorskele- oppteken av at dialektperspektivet ringa, seier Aasbrenn. faget. vane får sjå mykje mindre av sitt er heilt ute av kjerneelementa. MARIT AAKRE TENNØ Magne Aasbrenn [email protected] eige skriftspråk, og dermed lever Han meiner at å utvikle positive og Tidend 2 Norsk 11 12 Norsk Tidend 2 • 2018 nynorsk målognorskkultur gjort framifrå arbeidfor som italeellerskrifthar personar ellerinstitusjonar gitt frå Austmannalagettil Haugan. Austmannaprisenblir over ådeleutprisentilJens Austmannalaget, var svært stolt frå JensHaugan. sjølvsagt pågrunnav innsatsen tetar ennHamar, ogdetvar Oslo som haddefleire aktivi- I Språkåret 2013var detberre iderik ogengasjert aktivist. seg someinsvært arbeidssam, 2011. Etterdetharhansynt Hamar dialekt-ogmållag i skipe oppattogvart leiar i Høgskolen iInnlandet. er til vanleg dosentinorskved Hamar dialekt-ogmållag og naprisen 2018.Hanerleiari Jens Haugan tildeltAustman get iVågå laurdag 10.marsfekk høve årsmøtet iAustmannala - vart iårtildeltJensHaugan. I prisen frå Austmannalaget DEN ÅRLEGE Austmannaprisen tilJens Haugan på. landet, Åsmund Ormset peikar språkpolitikkenmoderne til for ånåmåletmeddennye, kommunen åarbeidamedvite Det vilgjera detenklare for bruksplan forkommunen. med dette,erålaga einspråk Åsmund Ormset. nynorsk blirdårlegare, seier får haldafram ogvilkåra for stode, bokmålsdominansen, Enden påvisabliratrådande språkutviklinga ieivisslei. ha nokon politikkforåstyra linga ikommunen ogikkjeå å meinanoko omspråkutvik dei seg«nøytral»ispråkvegen. språkkonflikt.kallar Dermed ynskjer åvera eindelav ein på atmangekommunar ikkje Nordmøresegna peikar Mållag Noregs Mållag ogLNK.Ifrå- fortgang i, samanmedbåde lag ersvært opptekneav åfå eit arbeidsfeltNordmøre Mål- i Nordmøre Mållag. Detteer leiar seier ÅsmundOrmset, kommunen haransvar for, av nynorsk påalleområde vil vera medpååfremja bruk å vedta språkbruksplanar som kommunane påNordmøre om segn derdeioppmodaralle ein delav. tospråklege samfunnetdei er i større grad måspegla det at kommunane påNordmøre Mållag påAverøya var klar på ÅRSMØTET INORDMØRE Språkplanar påNordmøre teaterstykke somerfram- kan dusove,veslegut,skrive på nynorskut barnebok No arv. ҡ Helen Johannessen, leiari Jens Haugan var medå – Einenkel måteåtatil – Ipraksis vildetseiaikkje – Årsmøtetvedtok eifrå- Jens Haugan harogsågitt ҡ LOKALNYTT Austmanna- - - - - annan utmarksbruk. annan utmarksbruk. skriva tobøker omsetringog Steinar Ansnesvore medpåå bloggspråk. Deisisteåra harLars framifrå dømepånynorsk som ereit tenkjarplassen.blogg.no Steinar Ansnes sinbloggFin lag. OmsetpoengterteògatLars leiari NordmøreOrmset, Mål- ferd ogtoleranse, seierÅsmund tek hanansvar forspråkleg rett- som redaktør ogprivatperson ling imålsynogpraksis. Både målprisen forsitydelege utvik rielag sittårsskrift. skriftstyret forStangvikhisto- Jul påNordmøre ogmedlem i Avis ogerogsåredaktør for årig redaktør ilokalavisa Aura Lars SteinarAnsnesermange- nar Ansnesmålprisfor2017. Ansnes. Ansnes. Mållag gjekktilLars Steinar PRISA: artiklar oglesarinnlegg. skrive over500kronikkar, faglege undervisninga oghar som passarinniden Jens Hauganskrivsongar skolane oglærarutdanninga». denne rekkja: «Nynorski for detfemteseminareti Innlandet. Iaprilerdetklart for lærarar på Høgskolen i rer jamlege nynorskseminar Kongsvinger, oghanarrange- ført ved Vennersberg skole i til Jensmannaprisen Haugan. gladforådeleutAust- var svært mannalaget HelenJohannessen GLAD VINNAR: – Lars Steinar Ansnes får – LarsSteinarAnsnesfår På årsmøtetfekkLarsStei- Målprisen fråNordmøre Målprisen

Foto: Magne Aasbrenn Leiaren iAust- Foto: Nils Ulvund - - Stor interesse for hallingmålet interesse Stor GUTAD’N: lydopptak iHallingdalpåsluttenav Knut HåkonsonSkrindogjorde eindel Knut Håkonson Skrindo 1800-talet ogrundtår1900. gar somvar føddeisistehalvdel av og avspeling av lydopptak medgolin Temaet forkvelden var hallingmålet ynskje rundt55personarvelkomne. Brennhovdmøteleiar Herbjørn kunne BIBLIOTEKSJEF LOUISE og WITTIG hallingdialekta. arrangerte møteom mållag einjanuarkveld Gol bibliotekog mange ekstra stolardå Det måttehentast inn bli bortepå40–50 Skal dialektavår samfunnet lyfter år utanatstor- ein finger? Herbjørn Brennhovd(t.v.)Herbjørn pådialektkveldenGolbibliotek. ogKnutH.Skrindo - breve teguto»(fleirtal). gav breve te gute»(eintal)og«Egav guteogguto:«E gut erdativformene preposisjonane er«te»(til).Forordet etter vissepreposisjonar. Einav desse endingar mellomannanårdeikjem substantiv betyratdeifår spesielle brukt gutadnmed-dntilslutt. -tn tilslutt,ogiresten av dalenharein og Hemsedalhareinbruktgutatnmed – fleire guta–deigutatn/gutadn».IGol blir kalla:Eitdømevar «eingut–gut’n på skulun»,ellersubstantivsomdetno seg «namnordsomdetheittedåegjikk i korte økter. Mellomannatokhanfor ein lettfatteleg oginteressant måte,og for hallingmålet. Dettegjorde hanpå om grunndraga ibøyingsmønsteret Mellom lydinnslaga fortaldeSkrindo Bøyingsmønsteret blir borteomhanikkjebrukt. til, somersåviktigforidentitetenvår, av detmemenneske knytte ersterkast finger! Dennekulturarven somernoko borte utanatstorsamfunnetlyfter ein årbli til slektihundreår, på40–50 skal som harvore bruktogoverlevert frå slekt vare påeinkulturarv. Mendialektavår, Eigaren får attpåtillovord fordi hantek ber omøkonomiskstøttetilrestaurering. ei krasafarensteinbulangtinneifjellet er storsamfunnetraust nåreigaren av og setiverk tiltak.Deterbra. Like eins storsamfunnet raust, opnarpengesekken den utryddingstruga fjellreven vår, er kefull ogundren: Når detgjeldåredde fyrst innpånoko somgjorde hantan Hallingdal. Dåhanfekkordet, gjekkhan 1970-talet påoppdrag frå Regionrådet i Hallingmålet hardativ, somfor -

Foto: Ingebjørg Rivedal Stor interesse for hallingmålet interesse Stor GUTAD’N: Herbjørn Brennhovd(t.v.)Herbjørn pådialektkveldenGolbibliotek. ogKnutH.Skrindo

sita». fleirtal. Eitdømeer«Esit»,men«Me boken» og «Detstodslikikokebøko». eintal ogbøko ifleirtal:«Detstodslik Idativheiterdetbokenbøkadn». i –bøkatn/ «ei bok–bokjibøka er detliknandebøyingar. Tildømes ulike, mellomannaordet forpotet: Enkelte ordbrukt o(lommebok). er derdetellesidalen er (lummebok) er: IHologÅlerdetblittbrukt u Forskjellane ersmå,mennokre døme nokre variasjonar mellombygdene. BrennhovdHerbjørn gjorde greie for Forskjellar mellombygdene det varsnakkomfleiregjetarungar. goling, oghanbrukte«heldo»fordi ungatn oghamnitnfordi hanvar reine». Hanbrukte -tntilslutti «… gjesleungatn heldohamnitn «med». Seinare sahanat Der vardetfleirtalsform avdativetter barst detav garde medkaro oghesto». ting av fôrogsamellomanna«…so Eiklid (føddi1900)fortaldeomfrak me demonstrert ilydopptaka: NilsO. Det somSkrindofortaldeom,fekk menodagstøtt» det vorto «…våtepåføto, var snakkomfleiregjetarungar. dativ, oghanbrukte«vorto» fordidet vorto menodagstøtt». Hervar «føto» hugsa ogsåat«…våte påføto,det mange godeminnefrå dentida,men gut) frå sjuårsalderen av. Hanhadde talde omdåhanvar gjeslegut(gjetar Verb blirbøygde uliktieintalog For hokjønnsord oginkjekjønnsord Halvor J.Bakken (føddi1887)for - - - men færre detno. brukar ket harvore mykje brukttidlegare, forkorting for«måveta». Detteuttryk la hotil«…, dåmåta». «Måta»erei og fleirtal.Etterei av setningane sine brukte dativogbøygde verb ieintal at hotidlegvar uteogtente.Ogsåho fortalde omoppvekst, skulegang og (fødd i1866ogkveldens eldste).Ho utdrag av opptaket medBirgitVelta Mefekkhøyreom desseopptaka. eit Dotter hans,MargitTotland, fortalde og tokoppsamtalar medgamle folk. for lydopptak, ogreiste rundtiGol I 1954fekkTorleiv Rensel segutstyr Torleiv Rensel I Flå har ein sagttøffelogtåffel. sagt tøffela,kantefølla. og i GologHol Ål bortsettfrå Torpo. ITorpo harein ein harsagteppluiNes, Hemsedalog Knut H. Skrindo og Herbjørn BrennKnut H.SkrindoogHerbjørn Oppgåver for publikum biblioteka iHallingdal. biblioteka Torleiv Rensel gjorde, lånast kan i vart væran dærreisten tådagji». gjikk burttegranneungo føråleike, resten av dagen». På hallingvart det«E ungane foråleike, ogvart verande der Eit dømeer«Eggjekkborttilgranne- eller haddelærtmykjedennekvelden. forsamlinga kunnedialektagodtfråfør, gangen av svara tydde påatmangei skulle omsetjasttilhalling.Gjennom- rundt borda. Setningar pånynorsk tilhøyrarane fekkløyse igrupper hovd haddelaga tiloppgåver som Opptaka somKnutH.Skrindo og Opptaka INGEBJØRG RIVEDAL Foto: Ingebjørg Rivedal Gol mållag - - Mållag», heittedet igrunngjevinga. Me erstolteavat hokjemfråOddaogater medlem iOdda ho idagmellom deifremstenynorskambassadørane ilandetvårt. nynorskbrukar. Medsittvenlege, varsameogvinnandevesener delte ungdomsskular. opp forbådeOddaMållagogNoregs forspråk Mållag ogsnakka Mannsåker harvedfleirestavflygarar» avSolfridAksnes. høvestilt ordning foreinspråkdelt «Bok ungdomsskule. Prisenertrykket argumentert ogmestovertydandeforOdda-modellen; ei sterkast fekk kulturhus. Hanlasogfortaldefrådeifire sistebøkene sine. tilforfattarkveldmedforfattarEdvardnes Mållag HoempåMyra FORFATTARMØTE PÅ VESTNES: og heileHordaland tilBergen foråsjå«Heim». Folk kjemfråSognogFjordaneframsyninga ereinbraksuksess. på Hordaland Teater «Heim». someinavfemimusikkstykket Og fremje nynorskogstrilekultur. Skodespelaren ståridesse dagar Sellevollforsinstoremålprisen for2018tilClaus innsatsmedå MÅLPRIS TILCLAUSSELLEVOLL: ånd overdetvigjer, Jørund tilSunnmøringen. Ringset seierølbryggar semd, melderSunnmøringen. fremjekinga skal innsatsforogbrukavnynorskinæringsverk- tildelt Nynorsknæringslivspris2018fråStrandaMållag.Utmer- MÅLPRIS TILBRYGGERI: der jubileetforAasmundOlavsson Vinjevilblimarkert. å fåtileinsong-ogmusikkveldistovenepåKlævaldseptember ikommunen. Noplanlegglaget tilallebarnehagane barnebøker Kyrkjebøtarskap. mednynorske Mållagharkjøptinnbokpakkar omsittforfat Mållag tileinbokkveldderRuneTimberlidsnakka tilstorgledefordeiframmøtte.IhaustinviterteKyrkjebøharpe ognykkel- Magne SagerøyogAaseRyssdalSætherspelaharpeleik grammet. Prost GeirSørebø kåserteomreformasjonsjubileet. der nynorske salmarfråMartinLuthertilJonFosse stodpåpro- pingar. Deiharhatteinkultur-ogsalmekveldiKyrkjebø kyrkje Høyanger kommune. Sisteåret hardeihattfleire tilski- vellukka GOD AKTIVITETIHØYANGER: dom ogvareikort tidogsåleiariNoregs Mållag. kommune. Hanhartidlegare seteisentralstyret iNorskMålung- Trønderlaget. iLevanger Haner45årgamalogbiblioteksjef NY LEIARITRØNDERLAGET: ҡ MÅLPRIS TILHELGA MANNSÅKER: Ørsta Mållag,kommuneogNynorskkultursentrum. bokstav». fråspleiselaget Framsyningaereigåvetilbarnehagane opplevingmednynorskframsyninga«Bok, boks, og fantasivekkande Vel, Barnas barnehagen derSynnøve eifin MarieSætre hargittborna skjedde ikkjeitunethansheimeHovdebygda,menKulturstova i . Det i Ivar, sjølvastetunkatten Aasen-tunet møttLurivar barnehagar MØTTE LURIVAR: årsmøtet iLevangerlaurdag 3.mars. heiter detigrunngjevingafråTrønderlaget. Prisenvartdeltutpå hanserpånynorsk», har einstorlesarflokk.Heileproduksjonen forfattaren iTrøndelag. Hanharspreidd nynorskinyekrinsarog og resten avlandetstorlitteratur. Hanernodenfremste nynorsk Trønderlaget sinMålpris.«Carl Frode TillerhartilførtTrøndelag MÅLPRIS TILCARL FRODETILLER: dom i 1985–86 oghartidlegare seteivalnemndaNoregs Mållag. dom i1985–86 Ho harvore målkvinnesidanungeår. HovarleiariNorskMålung- leiar iVest-Agder Mållag.Hoer61årogidagleiarIveland NY LEIARIVEST-AGDER MÅLLAG: var ingen åtte-til-fire-journalist, ogdet kosta. var ingenåtte-til-fire-journalist, Kjøde funneut.Altvarsjølvsagtpånynorsk,ifølgjeMøre-Nytt. lom 40.000–50.000A4-sider. siderpr. Detvilseieseks–ti dag,har stilistiske, ogdet gjelddetformelle. er detsomkjenneteiknarspråket tilSkjalgLongva.Detgjelddet bent forfleire sogeskrift. Juryleiar TerjeKjødelavektpåatkvalitet ogredaktør iMøre-Nytt.Deisisteåraharhanvorejournalist - skri Longva målprisenfor2018.Skjalghar20årbaksegsom MÅLPRIS TILSKJALG LONGVA: ҡ «Helga Mannsåkerharialleårvore einmedvitenogreflektert – Vi har trass alt Slogen som merkevare, og då kviler Ivar Aasen si – Vihartrass altSlogensommerkevare, ogdåkvilerIvarAasensi – Det seier litt om produktiviteten og arbeidskapasiteten. Han – Detseierlittomproduktiviteten Han ogarbeidskapasiteten. – Iløpetav20åriMøre-Nyttskreiv Skjalg Longvaeinstadmel- LANDET RUNDT Helga Mannsåker heiderforåveramellomdeisomhar Nyleg har 140 femåringar og 30 vaksne frå 11 frå11 Nyleg har140femåringarog30vaksne Trollbryggeriet iLiabygdaer Vidar Lundervaldtilnyleiari Kyrkjebø i erlokallaget Mållag Ørsta MållaggjevSkjalg I startenavmarsinviterteVest- Alversund Mållaghargjeve er vald til ny Fjordheim ervaldtilny Marit Carl Frode Tillerharfått På årsmøtetiOddaMålla g - - - - 13 Norsk Tidend 2 • 2018 14 Norsk Tidend 2 • 2018 heilt kva originalteksten seier. Nokre gongerer gongen var detvanskeleg påsetningsnivå åforstå og ikkjejuni.Punktum vart settioktober. Denne eg ikkjetrurmevert ferdige imars, ogikkjeiapril går somluspåtjærekost. Dåmåtteeg berre seie at det toklang tid,seierVidnes. vart til mai,ogmaivart tiloktober. vartprisvinnande boka utsetteithalvtår. Mars, seier Stibbe. Kvalitet ialleledd er eitveldig viktigstikkord her, av verka altfinstieldre omsetjingar påbokmål. i utgangspunktet måhaldaosstilfordi eindel god. Sliknårmeutanfordenvesle nisjensomme tiv, seierforlagssjef SimoneStibbe. dette ernoko meirennberre eitnynorsk- alterna omslaga. Arbeidetmed2019-bøkene eraltigang. også settomFrankenstein, ogerogsåformgjevar av nert foromsetjinga av MadameBovary. Vidnes har fleire av bøkene, ogMargunnVikingstad var nomi- ei tilpåske ogeitilsommaren. JonFosseharsettom ken koma eratdet skal tre bøker iåret; eiboktiljol, ogFlaubert harkome inyKafka drakt. Grunntan verdslitteraturen inye omsetjingar. BådeBeckett, Forlaget har sidan2016gittuthøgdepunktfrå gjerahåper dettekan atbøkene nåut. kan ning av denneseriensomegerinvolvert i,ogeg som eghartrupå.Detkjennesteianerkjen seier Vidnes. Musil. kvinner av forfattaren denausterrikske Robert Øystein Vidnes vart heidra foromsetjinga av Tre oddsbombeatdeistakkavikkje noka medprisen. vesle forlaget iLeikanger. Skald Detvar difor 2017 forbesteomsetjing.To av deikom frå det DET VAR FIREnominertebøker tilKritikarprisen Kvalitet ialleledd som eivinnaroppskrift. Men forlaget Ein bokklubbmedomsetteklassikarar ipåkosta innbindinghøyrest ikkjeut ҡ – Einsetigang fullav mot,ogsåsereinatdet – Detvar mykje pirkmeddenneomsetjinga, Det poengetgjorde atomsetjinga av denno – Prisenvitnaromatomsetjinga erveldig – DetatØystein vann denneprisen,synerat Serien Vidnesreferer klassikarar. tilerSkalds – Særlegfordi ereindelav boka eitprosjekt – Egsynestsjølvsagt atdetvar veldig kjekt, ҡ INTERVJUET - - forklara detietterordet, fortelVidnes. hovudpersonen sindet. Sådåvalde eghellerå tru motteksten,forhanharein idémedåkalla personen heiterHomo.Menså måeinjovera ikkjeskrivaEin kan eibokiNoreg derhovud- blem ioriginalenathovudpersonen heiterHomo. For åtaeiteksempel:Egtenkteatdeterpro- nysgjerrige ogsommøtertekstenforfyrstegong. rettar segmot. Einrettar segmotlesarar som er som kjennerMusilgodt. Mendeterikkjedeiein – Erduuroa for åbliteken ifeil? særeigen. Deivert forrunde. veldig ålmennspråkform somikkjetorer åvera for mangeomsetjingar lenersegformykje påei egståfordensetningakan somforfattar? Egtrur Men egmeinerdetvert feil.Egprøver åtenkja: for åforklara meirkva Musileigentlegmeinte. tilfellet truregandre omsetjingar harbestemtseg tvitydig detihel.Nett istadenforåtolka idette det litttvitydig, ogdåmåein greia ålata detvera bestseljarlista, er relativt liten.Menutgangspunk gullgruve, og sjansenforatbøkene hamnapå kan har gittsegutpå. Omsettlitteratur erikkjenoka DET EREITambisiøstprosjekt detvesle forlaget – Nei, menduveit joathovert lesenav nokon ҡ ҡ ҡ ҡ FAKTA ҡ ҡ ҡ ҡ Øystein Vidnes fekk nyleg kritikarprisen for Øystein Vidnes fekk nyleg kritikarprisen for - kjem også ut i bokklubben «Nynorske klas serie med omsett verdslitteratur Skalds klassikarar omsetjinga av sikarar» som Skald driv Tre kvinner av Robert Musil satsar på at lesarane vil ha kvalitet. Skald satsarpåatlesarane vilhakvalitet. - tek menokre sjansar. Medtanke på innkjøp lenge førmeveit om mefår stønad.Så då – Tek forlaget einsjanse her? elle tilfelle,somAstridLindgren sine verk. ei kjendproblemstilling frå nokre meirkommersi- tane tilågjeutdennynorske omsetjinga. Detteerjo ei utgåve få påbokmål.Detgjerat meikkjekan ret- kjøpt rettane utgåve, tilomsetjingeinorsk ikkje til andre forlag iNoreg. Idetligg detatforlaga har litt medatrettane forutgjevingpånorskerselde friare. Einmålaga konstruksjonar sjølv. Menmeslit til nynorsken inn.Nynorsken erpåmangemåtar par, av hansmestkjendeverk, Mannenutaneigenska- moglegvis koma av atdenomsetjinga somfinst Likevelpå Kafka. erhanlitekjendiNoreg. Detkan forfattaren;austerrikske sittsvar hanerAusterrike turen somfinstderute. Robert Musilerdenstore også åsynafram noko av denfantastiske littera- språk. Deterikkjesunt. Samstundesynskjerme om bøker, blirdetpåeinmåteeitslags innavla blir utfordra. Omeitspråk ikkjeblirnytta tilåsetja avverdslitteratur.klubb ogformidling – DetluktartidlegSamlagetavdette,medbok- og meharfått veldig godstønadderifrå. støtta redaksjonelle satsingar. Detvar flaks foross, kom eiendring hjåKulturrådet somgjorde at dei nynorsk. var Dermed dialogenigang. Samstundes det burde koma einseriemedverdsklassikarar på prosjekt, ogieibisetningymta hanframpå omat språkdrakt. SåjobbaegmedJonFossepåandre tenkte atdetvar rart atdeiikkjefanst inynorsk fanst verdsklassikarar påmittmorsmål,ogeg Stibbe. eige språk. lesarane sjansentilåmøta verdslitteratur påsitt tet erikkjeåtenapengar. Dethandlar omågje – Omsetjingar tektid,ogarbeidet startar – Detteereinmåteåutvikla eitspråk på,språket – Somtyskspråkleg vaks egoppmedatdet – Eghaddetenktpådetteeistund,fortel blir oppfatta som litt tung. Her kjem styrken bliroppfatta somlitttung.Herkjemstyrken klara ossframover. av 150 medlemer, ogmetreng fleire ommeskal lag somgjeraltsjølv. Tilnoharmeunderkant og senderdeiutføralleandre. Meereitlitefor skikkeleg nisseverkstad. bøkene Mepakkar sjølve er deifyrstesomfår bøkene iposten,ogdåerdet enkeltbøker, menvil haheileserien.Medlemene mange kjøperallebøkene. Deikjøperofte ikkje sierande. Menmedlemeneerveldig dedikerte, og fyrste året, sådeterikkjeslikatsjølvfinan salet erlikevel om300bøker lite.Mesnakkar karar ifjor. Meveit mehareitgodtprodukt, men – Kva erløysinga? mykje iallframtid. vil kunnahaldafram medåstøttadettelike kjøpt. ikkjeventa Menmekan atKulturrådet Prisvinnaren ordninga blirvurdert føromsetjinga erferdig. på, menslikerdetikkje.Innkjøpettildenne serien blirkjøptinnogateinberre køyra kan truatheile til dømes,såkunneeinkanskje – MestartadenbokklubbenNynorske klassi- Tre kvinnert.d. vart ikkjeinn ogSimone Stibbe. Vidnes UTVIKLING: –Detteereinmåteåutviklaeitspråkpå,språket blirutfordra,seierØystein

- - - og medheiltgeniale løysingar. Når egsomer den redaksjonelle prosessen. Detvart veldig bra, kvinner erutanomdet vanlege, egalti detmerka omsetjinga si,fordenerverkeleg bra. MenTre prisen? – Oglittkjektatdetikkjevar Fosse somfekk inn. Dåfår mevistatveit kva medrivmed. for eiboksominnkjøpsordninga ikkjevillekjøpa arbeidet? eiekstra– DåervelKritikarprisen lønfor seljalittavdu kan fordi folkkjennerhenne. forfattarhar ikkjeeingongkjendlokal som dette noko av gjera. detminstlønsamedukan Du dei nokikkjekunnagått innidet. Igrunnener måtta støttadetarbeidetverkeleg kostar, såhadde på dugnadkvelden. SkulleKulturådet ha det eripraksis altforlite.Såmykje arbeidskjer – Kor stordelavforlagsdrifta erdenneserien? – Fossekunnegodthafått prisenforKafka- – Ja, ogsåerdetnoekstra fintdåatmefekkpris – Deterbudsjettertmedtre månadsverk, men bibliofile ogdei somlesbøkerkafé. på ulike plan: bådenynorskentusiastane, deisom er utgjevingane. Deterkjektåsjåatserien treffer på under «Årets vakreste bøker» fordeitofyrste veldig mykje meir idei.Ifjorfekkmediplom eit bilete,deterfleire omduseretter, detligg laga deigenialeillustrasjonane. Deterikkjeberre Vidnes somdesignarogAndreas Töpfer somhar serien skilsegut. Detteerbådetakkvera Øystein å tamedseg.Eintydeleg visuellprofil gjerat dei ersydde, mensamstundeserdeiveldig lette stødige pågrunnav tekstilenpåomslaget ogat avnår detgjeldutforminga serien.Deierveldig nokoog deterkanskje av detegermeststoltav bøker. Det ereiinnbindingsomganske unik, og diforlike haldbare somvanleg innbundne slags blandingav oginnbundenbok? pocketbok ven påtysk, dåharomsetjaren lukkast. tyskspråkleg, gløymer attekstenoriginalterskri- – Ja. Deterikkjepocketbøker, bøkene ersydde veldigfineisegsjølve,ei – Itilleggerbøkene Foto: Kjartan Helleve [email protected] KJARTAN HELLEVE 15 Norsk Tidend 2 • 2018 16 Norsk Tidend 2 • 2018

Frequency.no STOLTE • OPNE OG ÆRLEGE • PÅLITELEGE • GODT HUMØR • TEAMÅND • LØNSAME VÅRE VERDIAR: optne O ike is teg vi treng minst ikkje Og kompetanse. sin einskilt kvar på tanke med òg men organisasjon, som berre Ikkje tida. heile oss utvikle å av opptekne vi er Fjord1 I MÅ EIN HA KULTUR FOR LÆRING! VISSTE DU AT ... søk ledigestillingarpå oss påFacebook og fjord1.no forretningsutvikling, HRogIKTtilstrategi,cateringøkonomi/finans med omlag1200tilsette over storedelaravNoreg FOR Å UTVIKLE NÆRING … Instagram Noregs største kompetanseområdene ogfølg ferjereiarlag med deg for å sjå om det kan vere ein vere kan det om sjå å for deg kontakt med i kome gjerne vil Vi fjordane. norske dei på løyse skal vi oppgåvene stadig nye folk til dei mange spennande opplæringsstillingar opplæringsfartøy … Fjord1er … vitilbyr … framovererdetmellomanna maskinkadettar ogtiavdeierdekkskadettar for maskinistar … fortidaharvi … tilsamanharviiløpetaveitåromlag spennande traineestillingar matrosfaget og25personarpåmotormannfaget

… vihartileikvartid vårespennerfråmiljøteknologi, 15 kadettar medarbeidarar 281 nye … i2017tilsetteviheile administrasjonen derimellom 19nyei ikortareellerlengreperiodar påsjø i konsernet,fordeltpå35personar ... viernominerteiårigjen Opplæringsbedrift stort behov , derfemavdeier gode sveler! og ferjer mykje miljøvennlege berre så enn meir er Fjord1 kompetanse. din og deg nettopp passe kunne som jobb ... Fjord1vartkåratil 60 lærlingarpå35 120 , maritime fagi2016 Årets innan av einviktigdelav ja–av meg, allemenneske. mest nytte for megpåkloden.Musikkerdenklingandemanifestasjonen han leverer. lysare ogmeirmelodiskisongane steg nærmare, derhanerlettare, nye albumet«Songfugl»tarhan eit om eitstørre publikum.Meddet utan? popmagien». fantastisk delav popmusikken og påpeiker atmassepopularitet er«ein Aadland omdetsistnemndeog skreiv tilHellbillies. med på«20årvegen», låten han publikummarar tekstenogsyng kan tonane sine–somnårtusenvis av respekt foreinseksåringsomspelar ken gjeratAadland harlike stor Same truapåbetydninga av musik Publikum viktigare smiler han. sine. Dåblirduglad ogaudmjuk, kalla «Alle deiiei». i kjærleikserklæringa av einsong Deterhennehanhyllerho iAfrika. Som gjerathanburiNoreg –og Aadland om kontrastane iyrkesval. vala tilkvarandre, seierTom Roger test som18-åringar, ogrespekterer sjukdommar –ogreddar liv. medtropiskebar iAfrika parasitt - viktig, ergodåhanårlegekona job- DENNE TRUA PÅ vere atmusikkkan – Egserlysogmørkeinesten alt Tom Roger Aadland: Aadland seierhanhardrøymt – Kva haddevelBeatlesvore – Mendetereitkick,medgir – No spelar andre dentilkonene – Vitokdiskusjonendåvimøt- - NT NT NT NT NT NT FAKTA ҡ ҡ ҡ ҡ ҡ ҡ Aktuell med albumet Deretter følgde albuma med Etter multimediaturneen «Pic Debutalbumet Norsk låtskrivar, tekstforfattar, F. 1964 i Haugesund, busett – Deternåregskriv songar, ategføler eggjer som kom 1. mars. og Van Morrisons produsent. i 2007 med irske toppmusikarar Embraced vart innspelt i Irland i Oslo. vanka gjendikting, då – godkjenning frå Bob Dylan (2015), før det på ny – med ny og (2011), (2009). blondt (2016). eigne songar, gjendiktinga den nynorske og laga til Dylan Costello, seg vende Aadland tures in Rock» med fotograf Fin vokalist og gitarist. Rapport fråeitgrensehotell Rapport (2012) ogstål (2012) Fløyel Blod påspora Det du aldri sa Det dualdri Obviously Obviously Songfugl, Blondt i Blondt i

terningfemmarar. Songfugl harallereie fått sineførste omgangar medDylan-gjendiktingar. er forhansheilteignelåtar ellerto harhattstorsans,entendet kantar rette: Bådekritikarar ogmedmusi- eg alltidhatt,seierhanrett ut–med betyr meirogmeir. Deitoandre har egatpublikum og publikummerkar vågar åvisemeglittmeir. Fellesfor Eg hargradvis fått meirsjølvtillit,og må hagodteknikk foråmålefort». meinte hanvar forproduktiv: «Du måtte måleraskt, førdettørka. Songfugl someinakvarell –derhan hans førharvore oljemåleri,er forstå». sa detvar «songar somvar letteå rane egspelar med,ogeinav dei seier Dylan-gjendiktaren ogleggtil: er tilåtar på40minutteinmilepåle, minutt lange låtar somheld,derfor kort oglyst. Egveit skrive egkan ti alt. Mendetervanskelegare åskrive annleis rørsle foråkomme framover. filosofi», derdetgjeldågjere eiog ny fortsone. Hankallar det«symjetaks- tenkje popoggå utanforeigenkom- seg foråbegynneidenlyse enden, Denne gongenbestemteAadland Som symjetak – Itrekanten musikarar, presse – Som Karl Erik Harr sadånokre– SomKarlErikHarr Aadland meineratderalbuma – Lyset ilåtane- nåddemusika – Egserlys ogmørke inesten med bandsåvel som solo. lar land ogstrand rundttilutiapril, iBergenogspe- «Songfugl»-turneen mars startarden17konsertar lange for Tom Roger Aadland, som1. orgel ogharmonium. Apeland spelarmedan Sigbjørn Dahlen påslagverk ogmeirtil, av aktuelleDarlingWest. Erland ken påbass,deierogsåtotredelar Steensnæs pågitarogTor EgilKre- medan LarsVoldsdal erprodusent. nom, arrangert av LiseVoldsdal – ordet». OsloStrings lyder plata gjen klassisk pianofatt på«Detvakraste tilgje», medan IngridAndsnestar Lise Frøkedal eg iduettpå«Skal opp på«MoskusenDovre».Anne Lars HåvardHaugen,somspelar folktenkjedetdeivil. Så kan melodiske som pregar allesongane. at denvar kort, ogspeglar av det tittelen. Meneglikteklangen, og var einsongfugl». MenseiertilNTB: som hardetfullenamnet«Omdu ande albumSongfugl,etterlåten sittsju- Han toksjansenpååkalle Gjestemangfald hurtig oginspirert. mange av desselåtane erat deikom MUSIKK No berdetutpåsleppeturné Bandet erkremlaget Kjetil Å høyreblirHellbillies-gitarist – Detersåmangeargumentmot mørke eigneutgjevingar. sineog Dylan-gjendiktingane for å hablittunisonthylla nærmar segpopverda–etter endenog han byrjaidenlyse album, kalla «Songfugl», der land eraktuellmedsittsjuande ALBUM:TomNYTT - RogerAad

Foto: Gitte Johannessen / NTB / NPK GITTE JOHANNESSEN GITTE

NT NPK - 17 Norsk Tidend 2 • 2018 18 Norsk Tidend 2 • 2018 som ikkjevildøy – kjempekaren Storegut i 1815.Vinjeskriv littomdetteiføreordet til var såflinktilåårelata folk.Gamle Olav døydde Edland, sombleikalla«Blodtapparen» fordi han lien hans.Dettegjeldsærlegfar tilStoregut, Olav folk somkunnehamøttStoregut ogfolkifami- Aasmund ogfar hans,Olav, var såleis kjendemed Bordalen 27årførdiktaren på «Plassen» bleifødd. voks opp 54årtidlegare, ogStoregut bleiburtei langt frå derOlav Edland, Storegut, var føddog AASMUND OLAVSON VINJEvar føddi1818ikkje til sogeneomStoregut. gav utdiktverket sitt,fekkbygdefolk ògmeirstoff mange somtruddedeivar kjempekarar. DåVinje han visteogsåstyrken siniSetesdalenderdetvar var ibygdene densterkaste iØvre Telemark, og hadde høyrt mangesogeromkjempekaren som i Nordigard heitteOlav. Bygdefolk pådentid grannegarden Nigard på50–60-talet. Eigaren Dette stemdeogsådåegvoks oppibygda på ja over heilelandet. kjempekaren kjendlangt utanforheimtraktene, ut diktverket omStoreguti1866,bleisoga om Olav Edland. DåAasmundOlavsson Vinjegav Bygdefolk høyrt harialleåretterpå sogerom nordigjette buskap Bordalen sumaren 1791. folk seier, i1764.Hanbleiburtedåhanlågog Nordigard iEdland, ellerÆddansombygde- OLAV OLAVSSON EDLANDbleiføddpågarden A. O. Vinje Kven var denhistoriske Storegut sominspirerte ҡ som eigarav Nordigard. so lengesomdetvarspurdtilmann Det Olav Olav på var, Og Olav hetson,ogOlav hetfar. Slik opnarVinjesittstore diktverk omStoregut: ҡ KRONIKK til åskriva diktverket sitt? ben. også bleibergteken ogmøttesjølvaste Dovregub- Henrik Ibsen,utdiktverket omPeer Gynt som I 1867 gav Vinjesskulekamerat ogven frå Skien, Heddeli, ogMargitHjuksevar kjendiBøherad. »bergtekne». ISeljord hadde folkhøyrt om Guro slutten av 1700-taletogikkjeuvanleg atfolkblei også oppviser. Dettevar ikkjesårart. Detvar på soger omkva somkunnehaskjedd,ogdetdukka eg». folk, menatdenutvortes historieersann,detveit og høyrde detutmåla av far minog andre gamle detta folkelivet, medaltdetategeroppfødd idet er ikkjesagtategklårt setjafram ogskirtkan ikkje verdt ågildasegmeirenngodtgjer, fordet skriv Vinje.Oghanheldfram: «Deternoelles stil skifterom,menhistoriske grunnemne varer», meining mågjeva diktetmesteverd, forsmakog soga ersann isinestore drag, erdetsomettermi kunne minnastdeibåetvo», skrivVinje.«Detteat til medrett namnogalt–slik deivar. «Far min personnamn, menStoregut ogfar hansersette merksam påathanharforandra eindelgards- og soge somstendidenneboki». Hangjerlesaren Grungedal i1836–1841. Hanvarboka. omgangsskulelærar iSmørkleppog i diktverket. sonen bleiburte. Detteharogsåkome sterktfram nad. Altgjekknedover medgamle Olav dåeldste mykje omfar hans,somogsåfekkeintragisk lag- er eitdiktverk omStoregut, mennesten like tilåskriveskap omOlavane påNordigard. Boka VINJE HADDEALTSÅ nestenfyrstehandskjenn Etter Storegut kom burt,bleidetfortaltmange I føreordet i1866skreiv Vinje:«Detereisann -

òg somskrivogikkjeeinfaghistorikar. Kristian Lofthus.Hererdetnokdiktaren A.O. Vinje geferd tilKongen iKøbenhavn ogbondeopprøret til teke med ein delhistoriskhendingar sliksomkla - dag kjemaldriategdeggløymer». Vinjeharogså mange artistarharspela innundertittelen«Den for Storegut» harivår tidblitteipopulær visesom musikk hargjortendåsterkare. Diktet«Detsyng på reinsdyrjakt medJonBreive, ogdå bar han drift iBordalen. han kom burtsumaren 1791dåhanlåg med Olavsson, Storegut, Edland var føddi1764og som Storegut forhanvar såstorogsterk. Olav stesonen heitteOlav, oghanbleiseinare kjend 1815. Hanogkona Torunn Eld- haddetiborn. digard Æddanvar føddi1737oghandøydde i som Vinjekallarhan.GamleOlav, Olav Nor Harald Vågslid, fortalde. har skriveogdet«gamlelæraren» i Edland, toriske Storegut, byggjer pådetdessefagfolka Storegut-bok. Myke av detegskrivomdenhis- Storegut, menhanharikkjegjeve eige utnoka ogkonservatortorikar somgjorde studiarom Sætesdal. EivindKvaalen frå Haukeli var his- Skard omStoregut hareitkapittel iGamaltor handla omStoregut ogslektahans.Johannes og i1906gav hanuttohefte av SynogSegnsom land harRikard omStoregut, Bergeeitkapittel og EivindKvaalen. Ibygdesoga VinjeogRau- særleg Rikard Berge,menogsåJohannesSkard FLEIRE HISTORIKARAR HARskrive omhan,

Kven var sådenhistoriske Storegut? Her finnviogsåsterke finenaturdikt somGriegs Gamle Olav var òg sterk.Eingongvar han Vi byrjarmedfar tilStoregut, «Olav sjølv», - den i–taki!Då var det somdetfórnoko vondt i skulle vinnamed Hakeson, mendåsetteSudigar ihop.I fyrstensågdetutsommobyggjane barka to danske skillingar ogeinpottbrennevin førdet heile Norjis land, Storegut». Kvarmann la fram Grungedal, ikkjeberre fedessebygdene, menfe Knut Sudigard –«Nei, bestekaren heve menoi i Mo-KnutHakeson» ,samobyggjane. Dåmeinte karen.sterkaste «Ja, meheve no denbestekaren mobyggjane ogkytte av kven somhaddeden det var ManntalpåDalensatvinbyggjane og som omdetvar einlitenmjølpose.Eingong medeinsaltsekk, Mest kjenderdåhanleika vegen. DetblirfortaltmangesogeromStoregut. Sudigarden kor hanvilledådeidrogs- påkyrkje MEN LIKEVELKASTA Storegut bådehanog Aasolv Æddan: var hellerikkjesmågutar. Landstadskrivom i lag med KnutSudigard ogAasolvÆddan.Dei då hangjekkoglas; Storegut møtteforpresten vart eingjetords kar. Hanlyfte Haddemoballen å årelata påsineeldredagar. tilnamnet «Blodtapparen» fordi hanvar såflinktil «den norske krona» somtokhan.GamleOlav fekk gonger sjølvomdennemeintedetvar ingeni «Eksersis påDalen». hanSterke-Nils Dåkasta to at han«fangtoks» medSterke-Nils dådeivar på heim tre Detbleifortalt simleritaugpåryggen. er kunstnarenbakverket. STOREGUT PÅ EDLAND: der gjenghanfri. Kungsberg markna’npå men AasolvÆddanergodsomti oggastagutar,og kjempekarar I Vinjesoknerhøgenutar Storegut voks tidlegtil–storogsterk

Etter mange års arbeid kunne Ragnvald Christenson i2016endelegavduka kunneRagnvaldChristenson statuaavStoregutpåEdland. arbeid KjellGretteChristensen Etter mangeårs - kom med ulike skuldingar motkvarandre. Fjor der kom hanikrangel medRomtveiten, ogdei sumaren var hanieitbrudlaup iNordigard og låg Storegut meddriftslik han gjorde i1791.Den Storegut eindalar forkarstykket. Omsumarane ringen sålettsomberre det. gav Etterpå svensken ein. OgStoregut slengdesvensken over manne- –ja,herer «gossar» omdeiville.Dåsanorskane svenske somkytte ogsadeimåttekoma tinorske Storegut. Eingonghanvar imilitæret, var detein var detingensomgat atdeivar sterkare enn gen såbuksasprakk oghan låg ieiusse.Seinare Storegut. Hakesonen Hanskaut over mannerin skulle avsløra Futen. fått tilådrepa ein«torpedo» Storegut såhanikkje økonomiske transaksjonar. Futenskulledåha frå FuteniKviteseid somvar avslørt forulovlege det var eitjustismord, detvar eit bestillingsverk var drepen av Romtveiten. EivindKvaalen meinte leita etterhantilfånyttes. Bygdefolk meintehan blei sannsynlegvisdrepen av uvenen. Detblei Storegutvollen. Hanbleialdrifunnenatt. Han ten dagar etterbrudlaupet bleiStoregut burtepå bringa mi.Hanliggesotunge påa»- han låg fordøden:-«Takje’ nStoregut av n,takje’ ha sagtdå dikta visaforåbli frikjend.Hanskal Det harogsåblittsagtatdetvar Romtveiten som skje erdiktaav morgedølenJørundByggland. Rikard Bergeharskrive neddennevisasomkan korleis dethaddegått til.BådeLandstadog frå 1791. guts forsvinningersåleiseiuløyst kriminalsak at detikkjeeroppklara kva somskjedde.Store- DET SOMERsikkert, eratStoregut bleiburteog Seinare detoppeivisesomfortalde dukka - - - Artikkelen har tidlegare stått på trykk iJolTelemark trykk Artikkelen hartidlegarestått på 2017. kriminalsak. regut erbergteken, såsakaerogblireiuoppklara Lensmann, fut eller politi harikkjestadfest at Sto- som mangeerglade forharkome heimtilbygda. mange.Kunstnarenbergtaka harlaga ein«livande» omå som seierhanerlikseg,og erstadigkar Ravneberg slikhangjorde i1760-åra.Det ermange attmed Edland skuleogskodar utover bygda mot etter hanbleiburte.IdagståriNordigard I 2016KOM Storegut heimatttilÆddan–225år Å allerkjemduteÆddansgrend. æduenn I bergji duvore, heve I berget ogprest. kyrkje Då gløymdeegburtbåde egdrakkvarikkjestor Den drykkjen homegdrikke, sodrakkomegti. So baud omegsitasosetteegti So baud ……… Å dansemedmeg Kom temeg hellerinniberget Her stendduOlav oggjeterdittfe Då kom ei gjentemæhåretsosidt. Å bestsomegvaktabunøyttemitt Samta osv. Eg vanordiBordalenågjettemittfe. Samta, sudelu,samtasudellulua,samteseia Eg sko fortelje hossi detgjekkti. Slik lyder visa: Foto: nyebilder.no (ÅSÅV ÆDDAN) ÅSULV EDLAND 19 Norsk Tidend 2 • 2018 20 Norsk Tidend 2 • 2018 ҡ tra detlukkast». dei:«Detgjeldåståpå,såskal det, lurer påkva vimeinernårseier foråoppmun læraKanskje deisomskal norsk,ogsomstrevar med vi meinernårseier«Staono pao!» eller«Ståpå!». vorte såvanleg atdeiflesteidette landet forstårkva språket, trulegpåsluttenav førre tusenår. Dethar rast råd. no pao!». sjådeiieliteserienattsna- Forvivilgjerne seia tilspelarar ogtrenarar ikomande sesong: «Stao som deteinasteikkje-bylaget igjevaste ligaen. Vivil opp atttilhøgaste nivå. gonger idetsiste.Derforventar vipåatSogndalkliv lifiserte tildengjevaste ligaen. Dethardeivistfleire fråkandidatar tippeligaen. Deimåvisaatdeierkva- andre- førstedivisjonslag itoppsjiktetognedrykks for åkoma innattieliteserienmåspelarane slå både at detplasserer segpåtopp,ellernestentopp.Og må laget spela iførstedivisjon,oggjera detså godt pendla mellom eliteserienogførstedivisjon.Nett no slagord. Detharhøvd godtforeitfotballag somhar Dette erslagordet tilSogndalfotball.Detereitflott Stao no pao ҡ boka omhallingmålet,samlingaboka tikken, læreboka isosiolingvistikk, diane hans,dennynorske gramma - nok ånemnadeitostore verbstu- faghistorie reint allment. Hererdet namngransking, norrønt språk og sosiolingvistikk, grammatikk, stad- indre ogytre norskspråkhistorie, bidrag innanformålføregransking, etter segskilsetjandeforskings- lege fagfelt. Såleisharhanleivd evne ogfemndeover mangespråk arbeids- hand. Hanhaddeeienorm fråfagbøker Venås og-studiar si Marius Hægstadsomfyrstemann. fessoratet somvart skipai1899,med tok hansådettradisjonelle målpro- dosent frå 1970til1972.I1972over Universitetet iOsloogarbeiddesom lektor inordisk ved målvitskap norske målføre. med eiavhandling omsterke verb i om. I1967 tokhansådoktorgraden målsfaget hankom tilåsamla seg var denspråklege sidaved mors- attåt lærarprøva frå tidlegare. Det hovudfag ogengelskmellomfag, philol.eksamen i1960mednordisk ved Universitetet iOsloogtokcand. 1956. Deretter studertehanfilologi ved Voss offentlege landsgymnas i lærarskule i1954ogeksamenartium lærarprøva ved Volda offentlege dal, derhanvar odelsgut. Hantok fødd i1927ogvoks oppiHemse- 7. mars,vel 90årgammal. Hanvar PROFESSOR KJELLVENÅSdøydde mann er gått bort Ein stor vitskaps- og hokom heimtilVoss forgodt. Detvar mykje nytt innfødd. Helsa gjorde athomåtteavslutta siteneste, talane språket iIndia,oghosnakka deira som ein ҡ ҡ Ho Karihaddelevd simisjonærtidmellomsan somkom innidetnorske «Stå på»ereituttrykk Sogndalfotballharvore eitsærsynifotballserien, No følgdeeirad medgrundige I 1966vart Venås universitets- ORDSKIFTE MINNEORD - - fred over minnethans! læremeister ogførebilete. Melyser ogharhatthansom målvitskap lom alleosssomsoknartilnorsk i Mandal1982. fang pålandsmøtet iNoregs Mållag hovudinnleiinga omnynorsk ordtil - Mål ogmedi1991.Oghanheldt sistnemnde oppdraget gav ossboka tillegg tillagssoga frå 1980-åra. Det 1905, ogsidanskreiv hanogsåeit frå Ivar Aasensdagar ogfram til å skriva eitoversyn over målsoga Noregs Mållag i1980spurde hanom mange år. Tilsynsnemnda forNorsk Ordbok i mann forUniversitetet iOslo 1996. Sameleissathansommåls- fagnemnda fornynorsk frå 1980til Norsk språkråd, derhanvar leiari som ragar høgast av alledesse. tida varfullkomen frå 1996erden hans omIvar Aasen,medtittelenDå Men detspørstomikkjebiografien stad, HansRoss og Sigurd Kolsrud. som Gustav Indrebø, MariusHæg- sentrale personarinorskfilologi, på sineeldre dagar over kjendeog biografiarkasta hansseg også,såleis rekka over såmykje somaltdette. korleis einmannåleinekunna og Telemark. Deterreint ufatteleg bøkene ominnsjønamniHedmark av norske tekstarfrå dansketida og Kjell Venås vert sårtsaknamel- Kjell Venås sahellerikkjeneidå Han haddeogsåviktigeombodi Men KjellVenås kunneskriva - - samlinga someinikkjelenger forstår. av uttrykk bruk. det,menegtrur ikkjeathotokdeti kunne bruka vidare. HoKarilevde sålengeat hoforstodnår gjevjoikkjemeiningutan einståpå?Uttrykket skal Kva einstå på, Kvar skal einståpå?,ellerKven skal og las, somhoikkjeforstod:«Ståpå!»Kva betyrdet? Mellom annaklaga hoover hohøyrde eituttrykk ho måttelæra dåhoskulleorientera segiheimbygda.

OLAF ALMENNINGEN OLAF Då måSogndal fotball finnasegeit nytt motto. utavSnart går nokdetteuttrykket bruk,ogkjem i BRYNJULV MELVE Foto: Gasta Design

Voss kommunen, seierMæland.(NPK) samde omFjord somnamn pådennye prosessen atkommunane harblitt byggjarane. Deterbrafordenvidare opp dette.Namnbetyrmykjefor inn- den nyekommunen sin, såfølgjervi om atdeiønskjerFjord somnamnpå ønskte. lokalt gja storvektpåkvanamnkommunane dei tidlegsignaliserteatvilleleg- namn fordi detikkjeereitstadnamn. somkommuneFjord brukast ikkjekan melding. Mælandieipresseminister Monica - seier kommunal- ogmoderniserings som namnpådennyekommunen, kommunane harblittsamdeomFjord ein nyfellesidentitet.Egergladforat byggjaeinnykommunenår einskal og bestemt. og moderniseringsdepartementet åtvara motdette.DetharKommunal- kommune –trass iatSpråkrådethar og Romsdal segFjord fårlovtilåkalla Kommunane Stordal ogNordal iMøre får heitaFjord Stordal ogNorddal – NårStordal ogNordal ersamde Departementet viserpåsisidetilat Språkrådet harderimotmeintat – Val avkommunenamn erviktig Arkivfoto: Audun Skjervøy / Dag og Tid Arkivfoto: Audun Skjervøy

- - språka. Han sende stafettpinnen Hansendestafettpinnen språka. om framtidafor dei samiske Øystein Vangsnes , somsnakka i gangmednynorsk-kjendis til deitilreisande. på sinplass åutvidehorisonten langt nord før, tenkteviat detvar fortalde atdeialdrihaddevore så iallfall halvpartenavdeltakarane stor prispååfåbesøk,ognår på programmet. ViiSmiTsette samiskkurs ogfagspråkseminar til studentsamlingmedbåde iTromsøStudentmållaget Helga 16.–18.februarinviterte Studentsamlinga ATTVAL: slikt grunnlovsvedtak vilstyrkje språk treng eiekstra støtte,ogeit nynorsken. Eitmindre brukt deira børsikrast iGrunnlova. frå heilelandet omatspråket språkengasjerte ungdomane Det var storsemjeblant dei som leiariNorsk Målungdom. Grunnlova, seierFredrik Hope. dei samiske språka ersikra i Grunnlova, akkurat sliksom i Stortinget. Detteburde inni svinne medeitfleirtalsvedtak dei norske språka for kan 1885, mendennesikringa av vore jamstilteskriftspråk sidan – NYNORSKOGbokmålhar Vil sikre nynorsk iGrunnlova jamstillinga av nynorsk ogbokmålbørstå iGrunnlova. men imars.Landsmøtetvedtok mellomannaatdeimeiner til NorskLandsmøtet Målungdom gjekkav stabelen iDram- På fredag sparka vi kalaset På fredag vikalaset sparka – Detteerspesieltviktigfor Hope vart ihelga attvalt Norsk Målungdom hadde nyleg landsmøte i Drammen. Der fekk Fredrik Hope fornya tillitsomleiar. Hopefornya landsmøteiDrammen.DerfekkFredrik Målungdomhaddenyleg Norsk - semder somdrivstatlegeoppgå- til Kongen, meiner Hope. til Kongen, meiner Hope. det offentlege Noreg, frå ordførar framtidig språklov mådekkjeheile munane, StortingetogHoffet. Ei gjeld tildømesikkjeforkom- Dagens mållov erforsvak, og dei småogmellomstore språka. ske borgarar, ogathostyrkjer lova utvidarspråkrettane tilnor domen harmangekrav tillova. kome einy språklov. Målung- Regjeringa harvarsla atdetskal nynorsk Kongen skalskrive sjonar. fekk vistartamange godedisku- Tromsø Husabø Mållags Olaug Åsmund MikalsenKvifte og rektor professor med. Gjennominnleiinganetil frå nærliggande«vaksenmållag» var ogsåeihandfullmedlemmar 28 studentsamlingsdeltakarane Tromsø Mållag.Itilleggtildei nar omnorskfagspråksamanmed På laurdag invitertevitileitsemi- blei avsluttamedtaco ogkviss. stoda tilkvenskidag.Fredagen Kvensk Institutt,somfortaldeom vidare tilMerethe Eidstøfrå karane hariandre lover. dei mangerettane nynorskbru- – Dessutanmåprivate verk kjempeforatdenne – Meskal Etter seminaret drog vipå Kenneth Ruud,våreigen Trond Trosterud , pro-

- - Til åjobbefornynorsk ogspråk Eit styre frå heilelandet frå Osterøy somstyremedlemer. rud frå Stord ogÅsmundKvifte ansvarleg, ogSvein SoldalEgge- kelsen frå Førde somøkonomi- som skrivar, FridaPernille Mik nestleiar, ElineBjørke frå Løten Gunnhild Skjoldfrå Tromsø som Hope frå Gloppenfår medseg eit styre frå heileNoreg. Fredrik mangfald fekkHope medseg målungdomsleiaren. språk ikkjeblisvekt, kan seier rett tilåfå sjåogbruke sitteige på ulike måtar, menfolksin kan organiserastDet offentlege ver fylgjestatensinespråkreglar. oss! at allekoste seglike mykjesom dentsamling over, ogvihåpar Og meddetvareisuperstu- dei samiske utstillinganedeira. Museum ogfekkeiomvisingi Ophaug, førvidrog tilTromsø Káisá PartapuoliogYlva samiskkurs avSmiT-arane Ánná kvelden heiltsuper. klarte åfåtakitallerkenar, var sagt festmiddag,ogsåfortstyret i kulda.På kveldenhaddevisjølv- åvereutsikta sålengeviorka ute Fjellheisen. Derkunnevinyte byvandring, førvitokturen opp På søndagfekkvieitflott Foto: Anna Sofie Ekeland Foto: Anna Sofie Ekeland Valvatne GUNNHILD SKJOLD - - middel tilåsynadetfram på. språkleg land. Namnet Noreg ereitgodt NOREG EROGharalltidvore eitfleir rette. stillinga omatbokmålerdeteinaste det stikknamnetisegsjølvholpåføre- pengesetlar oggrenseovergangar. Med land –omnamnetvert nytta påpass, og somsyneratNoreg ereitfleirspråkleg som skilspråket ut,gjevdetlegitimitet er eitsymbolord fornynorsken. Noko DET HARÒGeigodside.Namnet Noreg vert Noreg det namnet Norge. Når meserNorge mest, land badaribokmål,mealle vane. Nett somnynorskungar inynorsk STIKKORDET BAK NOREG-HATET er kvensk. nordsamisk ogNorjan Kielijoukko på på lulesamisk,Norgga på Giellasearvi siebrie påsørsamisk,Vuona Giellasiebrre namna påNoregs Mållag: Nøørjen Gïele- språk, nokoillustrera mekan gjennom teiknspråk. Noreg harmangenamnog og sjølvdeiharinnbyggjarar somnyttar det berre hareittspråk, erNord-Korea, eitt språk. Deteinastelandet sompåstår som tanken om ateitland berre ha skal ha eittnamn.Dentanken erlike uheldig DET ERBERREtøys ateitland berre skal Noreg» (Kringomnr. 1,2017). dingen sispråknorm skrivviNorge, ikkje å haeittnamnpålandet vårt. SåiFjor- i Flaten inynorskavisa Fjordingen:«(...)vi Mellom deifinnmebladstyrar Bengt bokmålsordet Norge slikatdetvert rett. ome-enogg-eni å slitamedstokka Noreg-hataren aleine.Mangeseruttil DESSUTAN ERIKKJEdenrogalandske bokmål. dårlege somargumentaforåskiftatil er atargumentaforåskriva Norge erlike Noreglikar ellerNorge best. Problemet viktigare fornynorskframtida ennomdu gamalnorsk. Likevel: Mangespørsmåler dialektene ogdreg bandaattendetil kompromiss sombyggjer pådeinorske Det ereitforsøkpååfinnagodt har samegodegrunnlag somnynorsk: NOREG ERNAMNETmedlengstsogeog styrkjaspråketleis mesamankan vårt. at henhellervildiskutera det,ennkor nynorskbrukaren hata«Noreg» sosterkt kjempa fornynorsken.Mendenlokale flammande innleiingomkvifordeimå frå NorEgs Mållagharnetthaldeei mållagetlokale harmøte.Deiutsende på eitbibliotekiRogaland, ogdet klarar egikkjeåskriva!» Deterkveldsope «EG SKRIVNYNORSK,menNoreg–det som hatar Noreg Nynorskbrukarar ҡ Fjordingen [meiner]atdetheldlenge ҡ Heia Noreg! NMU Leiar i Norsk Målungdom Leiar iNorsk FREDRIK HOPE rare. - - -

21 Norsk Tidend 2 • 2018 22 Norsk Tidend 2 • 2018 Inger Margrethe Harald Kleppe Ola Klepp Turid Kleiva Kari Jægersletten Ola Jonsmoen Svein Holen Kari HølmoHolen Ola Holen Odd Reidar Hole Bjarte Hole Svein JohanHellesøy Ola MartinHaugen Erik Hanssveen Odin Hagen Kjell Gulbrandsen MarieFoss Brynhild Inger LiseFiskvik Mathias Finsveen Frode Erstad Hans Enstad Marte Egge Ivar Bungum Per Brumillom Eldrid Brandvol Oddbjørg Blakar Ole Bjerke Aartun Brynjulv AUSTMANNALAGET Jens Vellene Olav Vehus Helge Ove Tveiten Aud Skagestad Tone Å.Rysstad Sigrid BjørgRamse Rune Nylund Tarald Myrum Jon KolbjørnLindset Jorunn Lande Karl Kråkedal John Gustav Johansen Roy WillianJohansen Gerd FosseHovden Johannes Havstad Hallgeir Gjelsvik Rolf Fredriksen Torfinn Brokke Bodil Bie Scott Aanby MÅLLAG AUST-AGDER kom medNorsk Tidend,ellervippseitvalfritt beløptil90540. norsken ognynorskbrukarane! Vildugjemålgåve? giroen Brukgjerne som ner igåve. Tusen takk for atdepådennemåtenstørarbeidetvårt for ny- Takksemd! Reidun Ramse Sverre Sørbø Nils SteinarSlapgård I.Skåle Arne Skuterud Arne Egil Skullerud Jakup Skjedsvoll Hilde Sandvik Ola MagneRobøle Olaf Nøkleby Jogrim Nordsletten Sylvi Nes Johanna Mosenden Anne Midtbø Asgeir Lilleås Gunnar Lien Magnhild EngerLia Olav Veka Ola Tronsmoen Gudmund Teigen ҡ Kyllingstad Sørensen ҡ MÅLGÅVA

Mellom 1.februar og14.marsfekk Noregs Mållag261683kro- Jenny Margrethe BøyumArne Tormod Bønes Karen Bø Erlend Bleie Ola Bergsaker Børre Austmann Per Andresen Ruth Amdahl Ivar Aasen Solveig FiskvikAamodt Bergfinn Aabø VIKVÆRINGEN FYLKESMÅLLAGET Ragnhild Gudrun Rolf Harald Sæther Kjell Snerte Ola Ruud Kari Roe Jostein Rivedal Tordis Perstølen Odd Oleivsgard Sylfest Laingen Bodvar Kvamme Ingrid Hals Borgny Feten BrennhovdHerbjørn Tor O. Bergum Niri Baklid Oliv Bakkeplass BUSKERUD MÅLLAG Maria Elisabeth Eldrid Midttun Jon Låte Aaslaug Lode Edvard Lauen Bård Kolltveit Laurits Killingbergtrø Jens Kihl Siren Jørgensen Toril Høimyr Olav Høgetveit Marit Hovdenak Joar T. Hovda Valborg Holten Halldor Hoftun Audun Heskestad Mildrid Helland Eva BirgitHeide Haug Asbjørn Erik Hardeng Oddrun Grønvik Øystein Grønmyr Tom KristianGrimsrud Maja Gregesen Otto Gjerpe Anne BritGabrielsen Hallgeir Flø Liv Flugsrud Ingar DaffinrudFjeld Brit Ragnhild Øydna Turid Farbregd Børge Nordbø Øystein NjålNordang Finn Måge Mundal Arnold Rolv KristenØygard Åse GrønlienØstmoe Fisknes Dugstad Vikesland Moskvil

Svanlaug Jofrid Erik Arneson JørgenAnsok Arnfinn Sigrid B.Andersen Andersen Arne Olav Aas Torunn Aarre HORDALAND MÅLLAG Wanda Voldner Kjetil Vistad Lars Sigurdson Vikør Johan KristianTønder Stein Tveite Sverre Tusvik Ulrik Fredrik Thyve Olav NilsThue Inger LiseLyngra Tordis Thorsen Jostein Sønnesyn Inger JohanneSæter Sissel LSæbø Ellen MarieSvea Marit Øraker Strømsøe Agnete Strand Mona Grete Storli Fredrik Steen Arve Skutlaberg Gunnvor Fykse Olav R.Skage Liv Sem Kjell Rygg Tone Rossow RoaldsetAsbjørn Yngve Rekdal Magnhild Reisæter Benjamin Edillon Hallstein Ranum Kari Rysst Paulsen Svein JohannOse Jan-Egil Dyvik Jan-Egil Torbjørn Dyrvik Kristian Djuvsland Olav Digernes Åse Davidsen Reidar Dale Dahl Vigdis Digernes Rannveig Bårtvedt Aud SisselBøe Kjell JosteinBø Jostein Buene Reidar Bremerthun BrattabøArne Jostein Brattabø Olaug Boge Lars O. Bleie Gjertrud Bleie Dag Bjørnevoll Audun Bjørnberg Reidun Bjørnberg Hjalmar Bjerkeng Kjellaug Birkeland Dagrun Berntsen Eli Bergsvik Daniel Berge Håkon M.Berge Marit Berge Ivar Nagelgaard Throndsen bakk Skirbekk Reichle Omenås Austgulen

- Anfinn Otterå Olai Otterå Oddlaug Oppedal Ruth Olsnes Helge MartinNygård Lisbeth Norendal Øyvind Nitter Marit Nedreli Bjørg Odlaug Måge Herborg Mæland Nils Mæhle Einar Myster Jostein Mykletun Terje Mortensen Svanhild Monstad Toril Mongstad Aksel Mjøs Åslaug Mjøs Marit BleieMannsåker Eldbjørg Tøsdal Tore Lyssand Anstein Lohndal Kirsten Chr. Lie Vidar Lehmann Jon Larsgard Magne Kvæven Mons Kvalvågnes Olaug Kråkevik Ståle Kolbeinson Folke Kjelleberg Kambestad Sigbjørn Randi Jåstad Ingvild Jøsendal Leif Johnsen Martha Hægstad Husefest Bjørn Jofrid Huse Irene Hunskår Eivind Horneland Helge Hopland Karl Hope Ingunn Holmedal Mikjell Johs.Hoff Marit Hjartåker Einar Hitland Brit Torun Hitland Inger MarieHimle Kjartan Hernes Robert Hermansen Kåre Herfindal Jan Kåre Henriksbø Knut JohannesHelvik Aslak T. Helleve Heie Sigbjørn Jorunn Havro Roald Haustveit Eli Hanto Marit Hafting Lars Gjøstein Paul Kåre Gjuvsland Harald Frønsdal Tormod Folgerø Geir EgilFlatabø Sverre Fjell Håkon KEspe Øystein Erstad Reidun Emhjellen Eirik IngolfEldøy Brita MarieEldøy Nils DaleElde Ingunn Eitrheim Jakob H.Eitrheim Ragnhild Eikeland Lyssand

John Gunnleiv Tora Tønder Odd Tøndel Kristin Tuven Kjell Thore Tungesvik TunestveitHarry Torgeir Torvik Johan Torekoven Birgitte Torbjørnsen Harald Tjønn Øyvind Teigen SøylandArne Rolf Søderstrøm Leif HelgeSærsten Borgny Særsten Håkon Frode Særsten Robert OttoSæle Anne Sæland Ingebjørg Dønhaug Lars BørgeSæberg Rolf SigmundSunde Edith Stusdal Gunnar Reidar Stusdal Hilde Strømsnes Alf MagnarStrand Nelly Storebø Gerhard IngeStorebø Gunnhild Steinsland Magnhild Steine Mette Løkeland Stai Solberg Asbjørn Jostein Småbrekke Slaattelid Hermund Harald Skorpen Per Skjæveland SkjævelandArnlaug SkjervenArne Ingunn Skjelvan Gunvald Skeiseid Olav JohannesSkeie SkarestadBjarne Olav Ånneland Signy Øydvin Nils Ivar Østerbø May Irene Wergeland Agnes Råket Vågslid Ingebjørg Viste Aud LivHoleVike Berit Vatne Vik Jon O. Vevle Leiv Vetås Guri Vesaas Anders TVeland Rigmor Nesheim Anna K.Valle Utne Brynhild Mons OleDyvik Bernhard Selle Maria UttunSeim Heidi Seilfaldet Lars K.Sandven Inger MarieSaltnes Inger Sagvaag Håkon Sagen Margreta Rønning Rossebø Inger-Johanne Lars Riise Berit Reinsaas Sondof Rabbe Harald Prestegard Sæbø Sellevold Vaular Ulveseth

Kirsti OrheimÅs Ola Wullum Elen MariaTodal Eirik S.Todal Rolv Sæter Ingrid Rød Gunnar Rakstang Tove Mogstad Oddvar Moen Gunnar Nergård Løseth Roger Lillebø Albert Lervik Jorunn M.Kvendbø Klaksvik Asbjørn Tora Kjelleberg Randi Skrøvset Hatle Petter Dahle BrørsStyrkår Ola Bræin Anne Grete Witzøe Nils Bjørsvik Aksel Aarflot NORDMØRE MÅLLAG John Myrland Kåre Belsheim NORDLAND MÅLLAG Liv MaritIdsø Egil Andreas Helstad Svein Flaat Toralf Engesnes Odd Eidshaug Jan GauteBuvik NAUMDØLA MÅLLAG Louise Harris- Trygve Handeland Aud Grimstveit Grete Fedøy Dorthea SofieErøy Einar Eintveit Harald Eintveit Lars Eikehaugen Anne-Ma Eidhammer Solveig Eidhammar DjuvAsbjørn Lena Brekkå Leiv A.Birkelund KARMSUND MÅLLAG Olav Torfinn Jondahl Peder Ådland Yngve Øvstedal Ingolv Vevatne Jon Olav Velde Åfrid Valheim Jon Olav Tesdal Sælevik Arne Ernst Knut Selsaas Trygve Sandvik Borghild Sævereide Harald Orvedal Paul Mølstre Solveig Lunde LangåkerArne Jakob Hellesland Haugland Anbjørn Solveig Åsvang Magne Århus Botten Christensen Prestegård

Dagrun Gjelsvik Henning Austigard Ingar Aas ROMSDAL MÅLLAG Sigrid Roalkvam Johannes Bakka Ask Asbjørn Sigmund Andersen Audun Aarflot Gunnleiv Aareskjold Kjell Aambakk ROGALAND MÅLLAG Petter IngeBergheim Asbjørg Baldersheim Målfrid Bakken Viggo Østebø Astrid HeienWhaley Halvar Volden Reidar Vik Ottar Vandvik Knut Vadla Jone Vadla Hilda Ullestad Dorthea Tveit TunheimOddbjørn Svein Kåreson Søyland Gaute Steinnes Audun Steinnes Ivar Stangeland Jon Stangeland Hans Spilde Torgeir Spanne Tom Soma Dag Terje Solvang Marit Sletten Ingeborg Skjerpe Bergljot Selvåg Jostein Selvåg Gerd Sandsmark Sandal Arvid Rolf Salte Torhild L.Rørheim Atle Røe Magne A.Roth Audun Rosland Torleiv Robberstad Svein Risa ReimeOddbjørn Hjørdis Ravnås Åshild Osaland Ingvar Olimstad Kjellaug Sølvberg Odd MagneNordmark Brit Turid Nesse Sigrid Myhre Georg Løvbrekke Bjarte Lygre Hallgeir Langeland Jon Laland Nils Ingvar Korsvoll Magnar Kartveit Jorunn Håvarstein Terje Håland Rasmus Hidle Torbjørn Hertel-Aas Halvard Helseth Astrid Heigre Sverre Haver Inge Haugland Lidvor Hatteland Erik Severin Hage Ingrid Gjesdal Ove Harald Fossen Solveig MoeFisketjøn Jan Finjord Alf Jan Bysheim Marit Kyllingstad Ellen Brunes Geir Sverre Braut Ola Birkeland Austigard Oftedal sæther Bråten Bieltvedt

Eldbjørg Stegane En Ragnhild S.Eimhjellen Annbjørg Eikenes Audun Bøyum Toril Bruvik Saxe Bjørkedal Olaug MarieBjelde Emma Bale Venke Bakken Georg Arnestad Vemund Aartun MÅLLAG SOGN OGFJORDANE Stein BuggeNæss KåraBrynhild Lund Bjarte Nordeide Odd Njøs Astrid MarieNistad Gro Nestande Julie KristineNess Oddvar Natvik Sunneva Myrvoll Knut OleMyren Odd Mortensbakke Ragnhild Skogen Terje ErikMoe Grethe Lysen Oddveig Lyngstad Sigrunn Lundestad Rune Lotsberg Hjalmar Lothe Jon Ove Lomheim Øystein Lavik Liv Janne Kvåle Aage Kvendseth Ragnhild-Lise Furnes Ola Kjørstad Kaarstad Bjarne Jonstad Anna Skadal Sverre Indrehus Kari ZwijnenburgHuus Astrid Husevåg Nils Husabø Ragnar Hove Sølvi AnneEspeland Ivar S.Haugland Oddstein Haugen Hans Haugen Kirsten JorunnHan Margit Hovland Hamre Audun Hammer Oddlaug Hammer Magnhild Gravdal Geithus Asbjørn Ottar Færøyvik Else Fure Reidar Fristad Jan MartinFrislid Sverre N.Folkestad Johannes Flaten Ståle Fitje Dag-Erik Eriksmoen Hans Engesæt Dagfinn Sørum Sæbø Bjørn Oddmund Svarteberg Per Skomsø Arne Kjersti Tytingvåg Rogne Jonn Jofred Nordbø Marit Hjertviksten Inga GuriHestad Torhild Hanem Brit SætherGrell Kolbjørn Norvall Øyvind Fenne Per Ellingseter Bjørn John Ekroll Torbjørn Bruaset Notøy Molde Korsvoll Hope deland gebø Gaustad

- - Asbjørn Ringdal Asbjørn Petra Folkestadås Einar EllingFlø Lars Fivelstad Jostein Fet Per Fauske Aud Farstad Åshild Dale Ole ArildBø Sigurd Olav Brautaset Dagfinn Bjørkedal Torunn Bildøy Oddfrid Nora Bell Åsmund Arne Ottar Aashamar Ingrid Aamdal SUNNMØRE MÅLLAG Magnus Skjerdal Henrik Schmidt Eldrid Sandnes Otto Rørvik Magnar Rønstad Gunder Runde Olga Støylen Runde Greg Rotevatn Elias Rogne Torleiv Rogne Oddbjørg Remøy Britt Oterholm John Osnes Lars Omenås Trine Naadland Sølvi Woldsund Myrhol Jostein O. Mo Olav Lynge Gro Lothe Bergfrid Færøyvik Astrid Lillerovde Anne Langva Einar Landmark Marit Kvammen Terje Kjøde Jakob O. Kjersem Ingrid RundeHuus Astri Hunnes Petter MagneHjørung Jorunn H.Henriksen Hatlehol Asbjørn Frode Guldal Jarl Grimstad Tore Gjære Øystein Vikesland Lars ØyvindVikesland Jens Vestrheim Jorunn Veseth Oddfrid Vereide Ingrid Thy Johs BThue Helge Thue Oddrun Thorsnes Jakob Thingnes Kolbjørn Taklo Ingrid Søyland Leiv Sølvberg Gunnhild Systad Harald Systad Sigrid Svartefoss Karsten F. Sunde Gro KristinStøyva Dag Håkon Storaker Irene Stokker Sigrid Solheim Synneva Kolle Solheim Erik Skogli Marta KariSchawlann Jorunn Sandvik Laila Hov Sandnes Steinar Røyrvik RørtveitBjørn Henning LeivRivedal Jarle Reiakvam Vidar Otterstad Lindøy dal Gausdal

- Dyrsku’n Robert Anderson Lars JohanAasland TELEMARK MÅLLAG Anne MartaSteinnes Sunniva Skålnes Sigrid Skarstein Rønnaug Ryssdal Ingrid Russøy Ole Edgar Nilssen Kjell-Per Nilsen May Johanne Molund Ola Melby Sigrun Lunde Astrid Kvangarsnes Olaug Husabø HayLillian Bernes Eldbjørg Gjelsvik Erlend Fjose Karl Ragnar Engstad Torstein Engelskjøn Sveinung Eikeland Vidkunn Eidnes Terje B.Dahl Stella Burri Per K.Bjørklund MÅLLAG TROMS OGFINNMARK Dag Hallvard Østtveit Einar Versto Johan Vaa Jon Tvitekkja Kari Tveit Olav Tho Bergljot Telnes Einar LeivSøreide Margit Ryen Steen Gunvor Solberg Per Skaugset Halvor Sisjord Sigvald Rørtveit Børre Rønningen Helge Rykkja Tarjei Romtveit Jakob Olimstad Ellen BojerNordstoga Moen Sigrun Garvik Tove Kvaale Anne Tvedte Johan Halvard Jansen Jon Ingebretsen Ragnhild Hovda Jarle Helle Knut T. Haugen Kristian IhleHanto NesAsbjørn Hansen Torgeir Grimstveit Hans MagneGautefall Gunlaug Fjellstad Olav Felland Per Engene Olav RuneDjuve Geir ArildDjuve Sigrid Bø Auver Brokka Kjell Arne Årseth Kjell Arne Knut Ytterdal Sveinung Walseth Eldrid Vik Arthur Vestnes Randi FlemUlvestad Eldbjørg Tvergrov Alette Teige Per Svein Tandstad Ingrun Sørås Harald Sørheim Asbjørg Oksavik Sve Olaug Steinsvik Ola L.Steinsvik Jarle Solheim nessen Arrangement AS

- Borghild Kristin Jens Loddgard Olav Kuvås Johannes Krumsvik Åke Junge Kjell Håve Målfrid Hyrve HovArne Ivar Holmen Herlaug Hjelmbrekke Sivert Hestveit Harald Hernes Lars EirikHavdal Jan Ragnar Hagland Anders Gustad Gunhild Grue Størker Garberg Jon Olav Forbord Oddmund Farbregd Olav Engan Anne Eldevik Olaug Denstadli Astrid Dalslåen Alf J.Bratberg Gaut Borgan Oddrun Bjørgum Ivar Berg Kjell Bardal Gunnar Olav Balstad Egil Ingvar Aune TRØNDERLAGET Aslak T. Fjermedal Gunnhild Fjermedal Åse-Berit Fidjeland Anne-Berit Erfjord Eldrid Arne Leiv Hartly Andreassen VEST-AGDER MÅLLAG Magnor Wigdel Per GunnarVeltun Gullik Skattebo Liv Aslaug Myhre Bjørg Lerhol Nils H.Leine Johannes Kasa Frank Tommy Jacobsen Ingunn Hommedal Randi Før Jan Espeliødegård Kjell Conradi Olav GullikBø Gunnar Breivik Gunnar Belsheim VALDRES MÅLLAG Anne MarieVeie Per Rønningen Jørgen Røflo Helge Rypdal Åse Riaunet Olav Okstad Karl Fredrik Aud Okkenhaug Idar Næss Lars Nygård Magne Måge Lars KolbjørnMoa Mads Løkeland Liv Skogset Værdal Harald Vik-Mo Torbjørn Tranmæl Hanne IhlerToldnes Kirsten Tagseth Jan Sørås Svein BertilSæther Odd Sæheim Eiliv Størdal Staupe Henry Arvid Tor Stallvik Svein Solheim Jan Solberg Oddny Pauline Skeide Okkenhaug Lomundal Sandvik

Gro Einrem Volseth Magnus Utgard Villy Nordmo Erling Nordheim Johannes Hjønnevåg Trond Hellemo Ragnhild Hellemo Kristian Halse Nicolai Grøndahl Leif Elsvatn Marit Einrem INNMELDE BEINVEGES Vidar Ystad Kristin Vevatne Bodvar Vandvik Birger Valen Torgeir Urdahl Sigrid Tyssen Turid J.Thune Harald Thune Odd EinarSørås Sigrun Solberg Ingerid Skarstein Frode Ringheim Hugfrid Raaheim Linda Plahte Borge Otterlei S. K.J.Nesdal Kari Møen Rønnaug Kattem Gunnar Jordal Kari Huus Eirik Holten Sissel Hole Kristian Hagestad Ellen KathrineFauske Ragnar Ekre Kjellfrid Bøthun YRKESMÅLLAG Else Fossberg Eiliv Herikstad Bodil Cappelen Ole JohanBjørnøy Astrid Andersen ØSTFOLD MÅLLAG Ivar Åmlid Bjug Åkre Gerd Tveiten Leiv G.Storesletten Stallemo Asbjørn Bjørg HeleneSlapgard Solveig Robstad Rolf Ivar Ommundsen Gard Nergaard Gudlaug Nedrelid Tom Lindeland Arnt Målfrid Lindeland Solveig StallemoLima Svein Kjørvik Alf GeorgKjetså Oddvar Jakobsen Olav Torgny Hårtveit Kjell ErlingHåland Magne Heie HaugjordBerit Fiskaa Torfinn Hageland Anne Tone Hageland Øyvind Grov HalvdanBjarne Furholt Vigleik Frigstad Randi LohndalFrestad Svein Harald Follerås Øivind Thorbjørnsen Håkon Teigland Einar O. Standal Bjørg Robberstad Jan T. Pharo Jensen Kristiansen

23 Norsk Tidend 2 • 2018 24 Norsk Tidend 2 • 2018 ҡ 3 2 1 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 ҡ ҡ QUIZ Kva heiterforfattaren bakkrimbø president? Lukasjenko I kvalanderAleksandr Haakon-konfektøskja? Kor mykjevegdenstørsteKong Kva vihann-rypa? kallar innbyggararennNoreg?ler færre Har Finlandomlag200 000 fleire el Ligaflestgonger? toppligaen La Kva fotballagharvunne denspanske Korlei viomsetteordet kan tilnorsk? Gorbatsjov iSovjetunionenpå80-talet. somvartinnførtavMikhail reformer Perestrojka ereisamlenemningpå heiter hovudstadenKampala? landutankystlinje I kvaafrikansk delt utundereinårlegfilmfestival? I kvabyvertfilmprisenGullbjørnen fullmåneetterkvadag? etter fyrste Første påskedagsøndag eralltidfyrste Rogaland? til samanutgjerregionen Dalanei Kva heiterdeifire kommunane som av augetsomsitheiltytst? Kva heiterdengjennomsiktigedelen fugl? Kor mangebeinhareinsommar og denstørsteiAsia? Kva øyerdentredje størsteiverda, ling ogeinmark? dag. Kva varmestverdt aveinskil før vifekkkronesystemethari Noreg harhattfleire mynteiningar sjelen i1994? Kva i artistgavutalbumetInnerst Kvahar hattdetvervet. heiterhan? han tildenyngstesomnokon gong statsminister iNoreg, noko somgjer Han var41årdåhanvartvaldtil Kor mangegulltokvi? mange gullmedaljarsomTyskland. Vinter-OL iPyeongchang,oglike Noreg fekkflestmedaljarunder norsk sokkel somkom iproduksjon? daga i1969ogvardetførstefeltetpå Kva heiteroljefeltetsomvartopp gong? for fyrste grammet «Påskenøtter» påskjermen Kva årkom detpopulære NRK-pro kene Wisting? omWilliam ҡ BAK MÅL

• Janne Nygård ------1. Ein kilo 2. Kviterussland 3. Jørn Horst Lier 4. 1984 5. Ekofisk 6. 14 (i år 2000) 7. Jens Stoltenberg Kyrkjebø 8. Sissel 9. Mark 10. Borneo 11. Seks par) (tre 12. Hornhinna Lund og 13. Eigersund, Bjerkreim, Sokndal 14. Vårjamdøger 15. Berlin 16. Uganda 17. Omstrukturering Madrid 18. Real 19. Fleire 20. Stegg ҡ Det året alleibygdavarprega avstridenomfiskeretten i«Øvre Svartkulp». nynorske læremiddel var altelen med fleire faggreiner. Stodafor forsvinna ognoskulleerstattastmedeinfellesskule utdanning i1974, derdetgamle gymnasetkom tilå at detskullevedtakast einy lov omvidaregåande LÆREMIDDELSAKA KOM Isentrumisambandmed omåhaflest kappast lagsfolk. 20 000 ogNorsk Målungdom,og Hordaland Mållag lova. MedlemstaletiNoregs Mållag låg tettoppunder ogmål- såkomande saka, dialektbølgja,EF-striden Fyrstedelen av tiåret var læremiddelsaka denbrenn 1970-ÅRA VAR EIaktivtidimålrørsla påmangevis. Dei to kvitbøkene etter dette.Løvebakken Mållag var til nynorske parallellutgåver auka vart kraftig forbetra, ogløyvingane Det politiske resultatet iStortinget fråboka AksjonsnemndaogNMU. sterkt farga av detsomstodikvit- delstoda somsidankom i1977vart stortingsmeldinga omlæremid- var politiskkrutidettestoffet,og grundig ogoversiktleg måte.Det ske læremidla framstilt påein Her vart situasjonenfordeinynor leiaren av NMU, ÅsmundForfang. om læremiddelsaka, forfatta av HAUSTEN 1976KOM såKvitbok opplevde. mot uretten somnynorskelevane elevane ifleire årfrå 1971ogutetter på dette.Oguteskulane streika seg andre ungdomsorganisasjonar ferd iskulen(AFSRIS)ogfekkmed Aksjonsnemnda forspråkleg rett- NMU gjekkdåibrodden foråskipa dei utlengeetterbokmålsutgåvene. fanst ikkjeiallefag, ogoftast kom nivå. Nynorske parallellutgåver dig, ogløyvingane låg påeitlågt ҡ FALCH Henta frå Sigmund Falch: - - Den slemmastedokka iDrammen, Schibsted / Vigmostad & Bjørke 2015 norske parallellut- var altelendig,og løyvingane lågpå gåver fanstikkjei alle fag,ogoftast eit lågtnivå.Ny- Stoda fornynor- kom deiutlenge ske læremiddel etter bokmåls- utgåvene. - det gjelddigitalelæremiddel. at deisameproblema eriferd medåsigla oppattnår òg godeåhamedpålaget idettearbeidet. Idagserme ҡ for nynorsken, var Kvitbok ommållova somkom somfekkmykjeDEN ANDREVIKTIGEkvitboka åseia ҡ MÅLSOGE føringa. vist ossatdetskortar pågjennom- – påpapiret. Ettertidaharlikevel våren 1980. leg teneste–vart sidanvedteken namn: Lov ommålbrukioffent- Den nye mållova –nomednytt ta omsyntilmålrørsla sinekrav. ville ståsamlaog idennesaka alle partiavar samstemteiatdei lelse» frå oss.Hanunderstreka at (H) for«enmegetgrundigutta- saksordføraren LarsRoar Langslet vanka ros frå komitéleiaren og for åleggjafram sittsyn.Det samla kulturkomité påStortinget Mållag fekkderetter møtaein EIN DELEGASJONFRÅNoregs frå departementetsomdålåg føre. og eitviktigtilsvar tilframlegget stoda fornynorsken istatstenesta, gjennomgang av densørgjelege frå hanshandvar eingrundig oppgåva frå NMsiside.Kvitboka leholt ibrodden segover kasta og Juristmållaget medKåre Lil- offentleg teneste var påtrappene, i 1979.Einy lov ommålbruki Den nye lova vart ikkjesåverst Olaf Almenningen • Olaf ҡ BJERKREIM Kryss NTnr.2-2018 HAVØRN HØGTID- SLAGSTAD FLATMAKK BAKST TIL SKIPAR SOKNDAL, RUNDT KAFFIEN ҡ MOROMANN FØRSTE Kryss NTnr.1-2018 VERDFULLE METALL- SAMT NÆRING SJIKT ØYSTAT GENERELL LEGGET BELING STREIKEN VÆSKE TEVLINGA RESTE- VANLEGE FOR OSS SKIPA- GLØDE GAMLE, SKAP TRIM 1177 UNION LUND, LETT SEL- PÅ TV RAR DANS TING TIL- PÅ- A A A A A A A A A M.FL. TAL ҡ SOM GIFT SUR ØKS AP TIL KRYSSORD ҡ POLITIKAR OMDØME BYGGJE ARGEN- GODT LØYSING TINSK M R R U O A N N V P E E E E L L REINSAR 62,75 MEINE REISE KJELKE ÅTAK EIN PÅ KRO R R S A U CM U B D P E T L I I BELEGG GRØNT HUNDEN EIN TIL ARTIK- FØDE HEST VÅR M M M KEL R R A A A Y E E T T L I SANSE- GUDINNE LAUSE JORD GRESK R R Ø A B N K K E E E E J L I I MIDTBLOKK VAKKER TRELIST MINKANDE VEST FOR SETTE KORN MJØSA PÅLEGG MÅNE EKSTRAKT LANG FØREMON G R A N N S U D D P E V IDRETT I REISKAP TRYKK TVINNE UT- IKKJE TYNN HEST FØR OPP R A S O B N N N K P E L L I I I BULDER FILOSO- UNNING • Nr. 1 – 2018 FORBI MIS- FIEN M M M G U N O N S A E E E T I • Laurits Killingbergtrø MORGONEN STYGGVÊR MAKARONI RENNER EVENTYR- MANGE Å AVKOM VEST FOR NYANSAR RAUD- SAMLAR SKRYTE BYE MED REINSAR FISK IKKJE M M S N O O O N K SKARPT E E E E AV MJØSA I MYNT UTAN ROP KVILER BAKEN DØGN- KVINNE- SIDE NAMN G G HÅR S A TID A A U N N D D K T T I VASSDRAG OPPFØRE LYDEN SVAR- DANS VIND- ORD R S U A U N S E E J T L L I I SJUKDOM BAKANFRÅ HEVE SEG OPPFATTE STYLTA GANG- LENGD RINGAR SEGLE I PARTI VITSEN TALE OPP- LING HEL- M VIND R Ø R N STI Å S S S BORT- E E E L STIGE REIST HIND- GJE LOV MØRKE GRUNN KJERNE- VETTE BREST AV- G R S S A D VED K K V E E P V L L MUSKEL FØREMÅL UNDER AVSETTE PENGAR FOTEN MOSE BROR TIL EIT M M G R U N A A O K E T L L L I TOKKE AV LURING SJARM SØKKJE- HADDE STATAR SETTE TIL SLETTE ROMMET KAMP JAMN STEIN EDEN- BUAR GJØN LÅN M LIVS S N A O A N E E V E L L I ADVERB FUGLE- I DAG KURS KON- HÅR LYD G N B U U A Å S D T T L L I I MATANE ABONNENT TJUVERI DRIKK ORD PRI- G R A O N A S N E E P E E T L VER STILL! FRYDE MANGE KOKAR VASSE I ALT SAFT- RYTMISKE MULTIPLI- TA LETTE, NR. 01 2018 SERTE STEG G G G R A N S A O N N A D E NT T I SANNELEG USTØTT DUGANDE GJEKK LEVER SKRIK GOLV LEITT Postnummer/-stad: Adresse: Namn : Kryssordvinnarar inr.Kryssordvinnarar 1– 2018 Magnar Furset,Stranda Else Selman,Drangedal Randulf ElsåsStürtzel,Oslo FRÅ SJØEN BORDSALT FRAKT INN OMRÅDE ER T.D. SKJENKJE- OPPFATTE BAKST TIL UTTREKK ALLMENT I BEGGE VOGNER KAFFIEN OPNING DAMPA VITSEN UTHUS LEIENE FÆLT JÅLETE ORDNE MERK- SEMD DEKKE VEGG- TRIVE SORTERING KJERNE- SNØMORO PLANTE FØRSTE- TYKKE STOFF I SAMAN SAM- DROPS FELLE BERR VED REX MÅLAR VEDTEKE BIERGET DUM FRU Merk konvolutten «Kryssord». Frist: 16.mai Send løysinga til: premie. Tre vinnarar vert trekte utogfår fin Rett løysing kjeminesteutgåve. 0184 Oslo Lilletorget 1 Noregs Mållag LYSKJELDE NESTEN INNEBERE TÆRTE BAKKE HOGGAR ATTÅT BLINK NOGO KAKSE BILET- REKNAR FOSTRING MEISTER- VESALE DEL AV SOPP SKAP INDIA OG LUKAS TAK PÅ MATTEUS OG DEI LAGT GJORDE KJELDA VONDT VASS- ANDE TYPE PRODUKT NÆRTAK- SKOGS- DANS 25 Norsk Tidend 2 • 2018 KRAMBUA Cirkle K-krus inkludert kaffiavtale. Termokrus som gjev deg gratis kaffi på alle Cirkle K- stasjonar ut 2018. Kr 299,-

Til/frå-lappar. Klistrelappar til jolegå- vene. 20 stk. Kr 50,-

Fat. Stilsikker logo på stilsikkert fat frå Verde-serien til Figgjo. Høveleg til både grill- og jolemat. Diameter 20 cm. Kr 200,–

Krus. «Nynorsk til meg, takk!» på Verde-koppen frå Figgjo og formgjevar Johan Verde. Ein klassikar med klassisk slagord! Kr 200,–

Ostehøvel i stål, blank, frå Bjørklund. Kr 190,–

Ostehøvel i stål, matt svart, frå Bjørklund. Kr 170,– Refleks. Mjuk refleks, 7 cm i diameter, med logo. Absolutt noko ein vil bli sett med. Kr 30,–

Pledd med logo frå Røros Tweed. Kr 1500,–

Krus med trykket: Det går mangt eit menneske og ser seg fritt ikring for Ivar Aasens skuld. Tarjei Vesaas, 1950. Kr 160,– Skistroppar. To skistroppar med borre- lås, 26 cm lange. Høver til langrennsski, uavhengig av målform og målføre. Kr 50,–

Krus med trykket: Skogen stend, men han skifter sine tre. Olav H. Hauge, 1965. Kr 160,–

Jakkemerke «NyNorsk» Send e-post med tinging til [email protected], ring til 23 00 29 30, «Slepp nynorsken til» «Gjennom ord blir verda stor» eller gå inn på www.nm.no. Sjå innom heimesida for andre tilbod. «Takk, Ivar Aasen!» Kr 10,– per stk., kr 50,– for 20 stk. Hugs at vi kan gå tom for somme artiklar. Det er såleis ikkje sikkert Noreg-skjerf i polyester. Kr 150,–

2018 at du får alt du tingar. •

2 Aasen-panneband i ull. Kr 350,– Porto kjem i tillegg til prisane vi har gjeve opp her. Norsk Tidend Norsk 26 16. mai nr.Stoffrist 3–2018: nummer kanvidiskutere særskilde avtalar. Alle prisarereks.mva. Ved lysingifleire Ilegg tilavisa: Heilside: Halvside: Kvartside: Spaltebreidd: Tillegg fortekstside: Annonseprisar: Annonsar: Abonnement: kr. 250,–perår 14600 Opplag: Prent: Nr1Trykk as Norsk Tidend Framhald avFedraheimen ogDen17deMai kr 1,00pr. stk. kr 9000,– kr 5000,– kr 3000,– 45 mm kr 0,50,–/mm kr 9,00,–/mm 2

•

2018 MÅLLAGET INFORMERER Mobil: E-post: [email protected] Leiar: Bankgiro: Kontoradresse: E-post: [email protected] Telefon: 23002930 0184 OSLO Lilletorget 1, Tilskrift: www.nm.no NOREGS MÅLLAG Lilletorget 1,0184OSLO MagneAasbrenn 979 70065 3 2 1 3 2 1 Prosentvis auke frå 2016 til 2017: 3 2 1 Faktisk auke frå 2016 til 2017: F 3 2 1 Prosentvis auke frå 2016 til 2017: L og applausfråsalen. målarbeid. På landsmøtetvertdetdiplomutdeling til einverdi av2500kr, tilåbruke isittlokale premierte. Dei firefyrsteplassane fårbokpakker både prosentvis auke ogauke ifaktiske talvart laga våre. ogfylkes- mellombådelokallaga ei vervetevling hausten2017,skipame del avverveaksjonen nokre meirennandre. lagharauka Somein Noregs overheilelandet,men Mållagaukar AVVINNARAR VERVETEVLINGA 3450.19.80058 okallag ylkeslag betalande medlemer,frå150til186. Mållag med einaukepå36 Stavanger lande medlemer, frå471til529. Mållag med einaukepå58 beta- Bergen medlemer, frå456til556. Mållag med einaukepå100betalande Oslo frå 246til275 betalande medlemer. Mållag med einaukepå 11,8 prosent, Valdres prosent, frå42til47 betalande medlemer. Mållag med einaukepå11,9 Naumdøla frå 178til218 betalande medlemer. Mållag Romsdal betalande medlemer,frå964til1037. Mållag med einaukepå73 Sunnmøre lande medlemer, frå1070til1160. Mållag med einaukepå90 beta- Rogaland lande medlemer, frå2984til3172. Mållag med einaukepå188 beta- Hordaland lande medlemer. auke på181,3prosent,frå16til45 beta- Lom og Skjåk Dialekt- og Mållag med ein prosent, frå16til49 betalande medlemer. Eide og Fræna Mållag med einaukepå206,3 lande medlemer. auke på866,7prosent,frå3til29 beta- Mållaget i LO-administrasjonen med ein Tevlinga galdtauke frå2016til2017,og

med einaukepå22,5prosent, tlf. 45471716,[email protected] Marit Aakre Tennø, politiskrådgjevar, [email protected] tlf. 23002932-94397998 Kjartan Helleve,informasjonskonsulent, tlf. 92648348,[email protected] og organisasjonskonsulent, Hege Lothe,informasjons- [email protected] tlf. 23002936•975 29700, Ingar Arnøy,skulemålsskrivar, tlf. 23002934,[email protected] Per HenningArntsen,økonomikonsulent, tlf. 23002930,[email protected], Erik Grov, organisasjonskonsulent, [email protected] tlf. 23002937•957 85560, dagleg leiar, Gro Morken Endresen, Tilsette: NOREGS MÅLLAG der kostpris. råd erforlaga,tilbyrmemateriellettillangtun- nettsidene. For vere atdet skal sårimelegsom flygebladstativ ogjakkekantingastiKrambuapå bord, standsflagg,ballongar, drops, pappkoppar, ellermindrestørre endringar. Standstelt,stands- ogjakkemerke plakatar kort, fekkalle vervegiro, ellet vårt.Vervepostkort, vervefaldar, vervevisitt - Me minneromatmeharoppdatertvervemateri STANDSPAKKE me ikkjefåtttildette. innsatsen fråbådelagogenkeltpersonar, hadde Utan ellerlatesegverve. til allesomharverva mellom 1.oktoberog31.desember. Meviltakke fram, ogtilsamanfekkme530nyemedlemer melde seginnpåéindag.Tilstrøyminga heldt «Den store vervedagen», der50nyemedlemer 13000»startaforfullt1.oktobermed «Aksjon registreringar sidan2012. Vervekampanjen nye medlemer. Deterdethøgstetaletpåny- I 2017settundereittfekkMållagetover1300 Nye medlemer Fjord1. norsk næringslivspris2017.Vinnaren i2016var tilNy- framleggtilkandidatar Send oss gjerne NYNORSK NÆRINGSLIVSPRIS E-post: [email protected] Telefon: 95404115•23002940, Bankgiro: 3450.65.48707 E-post: [email protected] Telefon: 23002940 0103 Oslo Skrivar: Leiar: Tilskrift: malungdom.no NORSK MÅLUNGDOM E-post: [email protected] Telefon: 47659738 • 23002940, Fredrik Hope, ElineBjørke, Postboks 285Sentrum,

- NT 27 Norsk Tidend 2 • 2018 RETURADRESSE:

Noregs Mållag Lilletorget 1 0184 OSLO

Nr. 2 • mars 2018 Her er det nokre lange dikt, og nokre korte. Norsk Tidend Dei to sjangrane som er. Framhald av Fedraheimen og Den 17de Mai Stein Torleif Bjella om si eiga lyrikksamling «Jordsjukantologien»

PÅ TAMPEN

I MI VERD vil eg ofte rekna det å vera fåmælt og smålåten som positive eigenskapar med eit menneske. Eg tenkjer på dei som ikkje seier meir enn nødvendig, men når dei opnar munnen, er det all grunn til å lyda, fordi det ofte kan koma visdomsord. Det få- mælte er berre uttrykk for ei indre visse om at ein treng ikkje bruka mange ord når ein har kunnskap og er sikker på noko. Er det fåmælte kombinert med ei litt reservert, beskjeden framtoning, ja, då finn eg grunn til å verta ekstra interessert i vedkomande. Likevel, representantar for det smålåtne og fåmælte folkeslaget ser ut til å verta eit stendig minkande mindretal. I alle fall kan observasjonar frå mitt eige, avgrensa univers tyda på det.

I EI TID der alle skal framheva seg sjølve i tide og utide, aller helst skina på ei scene eller i andre offentlege samanhengar, er det ikkje stor plass til dei som heller vil halda seg litt i bakgrunnen. Det er lite rom for å vera litt tvilande og undrande til eigen kompetanse og kapasi- tet. Det høver dårleg når det er dei sjølvsikre vinnarane som er ideala, og som skal telja med i samfunnet. Sit nokon i eit jobb-intervju og viser seg litt beskjeden og tvilande, er det nok små sjansar for å koma vidare. Derimot ser det ut til at den småbrautande og offensive typen kan koma seg fram. Kanskje er det slik Foto: Benedikte Skarvik at mange ikkje ser samanhengen mellom det å vera tvilande og det å kunna reflektera, ha evne til tvisyn og dermed kunna resonnera seg fram til synspunkt og standpunkt. Den Kari Stai + Falturiltu=sant sjølvsentrerte og sjølvsikre er overtydd om at han/ho alltid har rett og veit best. Slik må det vel verta når alle skal vera vinnarar til kvar tid ҡҡDet er lenge til november, men dei leikar ikkje delast, for da blir dei ikkje så tunge. At tunge og passa på å marknadsføra seg som suverene i festival på Stord. Falturiltu er blitt ein nasjonal tankar sprekk når dei kjem i sola, som trolla gjer, nær sagt alle samanhengar. festival for nynorsk barne- og ungdomslitteratur, sa Stai. og i år blir det Kari Stai som får æra av å vera JA DÅ, EG veit at det finst fåmælte personar festivalforfattar. Det set preg på programmet, ҡҡBoka er ei forteljing om alle dei tankane som som også kan verka tverre og mutte. Og ja, som kjem til å dreia seg mykje om illustrerte kan krølle seg som spagetti inni eit lite hovud, ein kan verta so beskjeden og smålåten at bøker. Temaet blir difor «Ord + bilde = sant». og kva som kan skje når ein tenkjer utan å dele det kan verka som om dei ynskjer seg bort Festivalforfattaren vart presentert på ei tilskiping tankane sine med nokon. frå det meste. Likevel, eg saknar stundom litt på Trondheim bibliotek før påske, og temaet vart – Eg håpar Tankespinn vil gi barn ei oppleving meir godhug for den beskjedne og smålåtne lansert under Vossa Jazz med Vegard Markhus av å bli forstått og sett som berarar av krevjande mennesketypen. Den som utan blygsel kan som attraksjon. tankar. For ungar har ikkje livserfaring nok til å seia at nei, eg veit ikkje, eg er usikker, eller kunne vite heilt kva tankar faktisk er, og at tankar at eg må undersøkja dette meir, før eg vil ҡҡKari Stai er forfattar og illustratør, mest kjend eigentleg berre er fantasi og luft, seier Stai. seia noko. Det er meir tillitsvekkjande enn å for bøkene om Jakob og Neikob. Historiene om høyra på den som ikkje ser grenser for eigen desse to blir karakteriserte som moderne barne- ҡҡI fjor vart det ny publikumsrekord under festi- kompetanse og kunnskap. bok-klassikarar. Dei er omsette til ei lang rekke valen. 5001 vitja barnearrangementa og1043 kom språk og er blitt både animasjonsfilm og teater. I på vaksenarrangementa. Det er eit par hundre DET ER NOK mykje som vitnar om at eg vaks fjor haust lanserte Stai boka Tankespinn som er fleire enn rekorden under jubileet i 2016. opp i førre tusen-året. ei vakker og innsiktsfull forteljing om vanskelege – Eg trudde me skulle nå toppen på 10-årsju- MAGNE VELURE tankar i eit lite hovud. bileet vårt i fjor, men der tok eg feil. Det ballar Henta frå bloggen Jakobs bok – Eg ønskjer å formidle til barna at fleire enn berre på seg - det er veldig gøy! sa festivalsjef https://jakobvelure.no dei kan ha krevjande tankar. Og at tankar kan Roald Kaldestad då.