Tussentijdse Evaluaties 2018
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Tussentijdse evalutaties 4 december 2018 Inleiding Tussentijdse evaluaties 2018 De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur heeft tien instellingen tussentijds geëvalueerd op verzoek van het college. In de bijlage bij dit document treft u de adviesaanvraag van het college van B&W aan. In de evaluaties gaat de RRKC in op specifieke ontwikkelopgaven die ofwel door de RRKC, dan wel door het college of de gemeenteraad zijn geformuleerd. Vanuit verschillende redenen is er noodzaak tot evaluatie; in een enkel geval is dat een lagere subsidie of financiering, in andere gevallen betreft het andere huisvesting of een inhoudelijke koerswijziging. In andere gevallen betreft het de organisatie of de verhouding tussen stichting en BV. Gezien de grote verscheidenheid aan ontwikkelopgaven, is het niet mogelijk een algemene conclusie te trekken. Dat heeft de RRKC dan ook niet gedaan. De werkwijze was als volgt. De Raad heeft met de betreffende instellingen evaluatiegesprekken gevoerd met een kleine commissie ‘op maat’. Commissies bestonden uit een raadslid en een beleidsadviseur van het bureau van de Raad. Voor sommige evaluatiegesprekken is besloten externe expertise toe te voegen. In alle gevallen was dat een expert die betrokken is geweest bij de advisering voor het Cultuurplanadvies 2017-2020. In de bijlage vindt u de namen van de commissieleden. Ter voorbereiding op de evaluatiegesprekken, hebben de commissies kennis genomen van het (herziene) meerjarenbeleidsplan 2017-2020, de begroting, kengetallen over bezoek en prestatie- indicatoren 2017, het jaarverslag 2017 en de jaarplannen 2017 en 2018. Voorafgaand aan de evaluatiegesprekken heeft de RRKC zijn vragen met de instellingen gedeeld. De RRKC heeft het moment van de evaluatie aangegrepen om ook andere vragen te stellen dan over de specifieke ontwikkelopgave(n) die in de adviesaanvraag aan de RRKC genoemd zijn. In mei en juni 2018 zijn de evaluatiegesprekken gevoerd. De conceptrapportages zijn met de instellingen gedeeld ter controle op feitelijke onjuistheden. De rapportages zijn opgesteld volgens een vast stramien: een korte beschrijving van de instelling, de formulering van de vraag uit de adviesaanvraag aan de RRKC, de kern van de evaluatie bij wijze van samenvatting en het verslag van het evaluatiegesprek. Jacob van der Goot - voorzitter Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur 2 | rrkc | Tussentijdse evaluaties Tussentijdse evaluatie Cultuur Concreet Korte omschrijving instelling Cultuur Concreet bevordert cultuur in de wijken en is de stichting achter o.a. de Cultuurscouts, WijkUitBuro en Cultuurbuur. In veertien gebieden in Rotterdam zijn momenteel Cultuurscouts actief die vraaggericht werken en buurtbewoners adviseren of begeleiden in het realiseren van hun (culturele) initiatieven. De scouts leggen daartoe verbindingen tussen initiatiefnemers met kunstenaars, culturele instellingen of andere partijen in de wijk. Cultuur Concreet voert in opdracht van de gemeente Rotter- dam eveneens het programma Cultuurbuur uit, waarmee programma’s van de stedelijke instellingen naar de wijk wordt gebracht. Cultuur Concreet beheert verder de website en de bijbehorende app van het WijkUitBuro, waar het culturele aanbod op wijkniveau inzichtelijk gemaakt wordt; initiatiefnemers kunnen hun programma daarop zelf onder de aandacht van het publiek brengen. Vraagstelling tussentijdse evaluatie1 “Het college heeft besloten het advies van de RRKC om Cultuur Concreet voor twee jaar te subsidiëren niet te volgen, maar heeft Cultuur Concreet voor vier jaar opgenomen in het Cultuurplan. Het college heeft daarbij besloten Cultuur Concreet te betrekken bij een inventariserend onderzoek naar wijkge- richt cultuuraanbod en na twee jaar te evalueren. Het inventariserend onderzoek heeft plaatsgevon- den in samenwerking met Cultuur Concreet, de resultaten worden gebruikt bij de totstandkoming van het beleidskader Kunst en Cultuur in de gebieden. Ik verzoek u in uw evaluatie aandacht te besteden aan de volgende thema’s uit uw advies: de voort- gang van de samenwerking van de Cultuurscouts in gewesten, de mate van innovatie in de toekomst- plannen van Cultuur Concreet en de strategie om te komen tot verdere professionalisering van Cultuur Concreet.” Kern tussentijdse evaluatie Dat Cultuur Concreet een belangrijke rol vervult in het ontwikkelen van cultuur op wijkniveau en in spreiding van kunst en cultuur over de gebieden van Rotterdam, is voor de Raad evident. De Cultuurscouts zijn van waarde voor het ondersteunen van culturele wijkinitiatieven, Het programma Cultuurbuur en WijkUitBuro dragen bij aan het bereik en de zichtbaarheid van kunst en cultuur op stedelijk- en wijkniveau. Naast de hands-on activiteiten die de scouts uitvoeren met lokale initiatiefnemers, adviseren zij de gebiedscommissies of wijkraden om bij te dragen aan duurzame sociale effecten in de wijken. In het huidige Cultuurplan werken Cultuurscouts samen in een aantal ‘gewesten’; per gewest (clustering van gebieden) stellen de scouts acties op waar zij gezamenlijk aan werken aan de hand van gemeen- schappelijke kenmerken of thema’s behorend bij de betreffende gebieden. Daardoor zijn er meer, andere of betere verbindingen tussen partijen mogelijk. Ook leidt de samenwerking tot meer onder- linge kennisdeling tussen de scouts. De Raad vermoedt dat de netwerkbijeenkomsten van de scouts aantrekkelijker worden door de thematische benadering. De Raad acht de samenwerking tussen de scouts in de gewesten daarom kansrijk. Het werk van de scouts bevindt zich steeds meer op een strategisch niveau; de scouts zitten vaker aan tafel voor overleg met gemeentelijke gremia over gebiedsgerichte aanpak. Cultuur Concreet wil zo bereiken dat lokale culturele initiatieven beter verankerd worden in de leefomgeving van bewoners. In hoeverre die verschuiving in het werk van de scouts op termijn gunstig uitpakt, valt te bezien. Er zit een spanningsveld tussen de ondersteuning van bottom-up initiatieven en de meerjarenplanning die 1) Bron: adviesaanvraag tussentijdse evaluaties college aan RRKC 4 | rrkc | Tussentijdse evaluaties uit het strategisch overleg vloeit. Cultuur Concreet zal erop moeten toezien dat de strategische advieswerkzaamheden van de scouts niet leiden tot minder ondersteuning van culturele initiatieven in de wijken; dat is de kern van het werk van de scouts. Cultuur Concreet speelt momenteel een rol in de coördinatie van de lokale culturele programmering in een aantal gebieden waar de lokale cultuurcentra verzelfstandigd zijn. Daarnaast verstevigt Cultuur Concreet de inzet van het programma Cultuurbuur door actief culturele instellingen uit te nodigen deel te nemen. Initiatiefnemers kunnen het marketinginstrument WijkUitBuro gebruiken om zelf activitei- ten onder de aandacht van het publiek te brengen. Cultuur Concreet is naar de mening van de Raad niet bijzonder innovatief, maar door een actieve rol als programmacoördinator in de gebieden aan te nemen en door de introductie van het gebruikersplatform WijkUitBuro heeft Cultuur Concreet zich de laatste jaren wel vernieuwd. De Raad ziet dat Cultuur Concreet werk maakt van de verdere professionalisering van de organisatie en de scouts; de koers van de organisatie wordt mede bepaald door een nader uit te voeren organisa- tiescan door een extern bureau. De nieuwe directeur die in de zomer het roer zal overnemen, zal zich onder andere toeleggen op het aantrekken van meer externe financiering. Evaluatiegesprek Cultuurscouts Het werkterrein van de Cultuurscouts is breder dan voorheen; de scouts werken niet alleen meer met bewoners in de wijk, maar adviseren aan gebiedscommissies en leggen strategische verbindingen met wijkgebonden en stedelijke partijen. De ambitie is als vanouds; door cultuur willen de scouts meer impact in de leefomgeving realiseren en de culturele ontwikkeling en het aanbod in de wijken ver- sterken. Het ‘product’ van de Cultuurscouts is kennis en kunde, het eigenaarschap van de culturele projecten ligt bij de bewoners en wijkorganisaties. Het werk van de scouts verschuift langzaamaan van ondersteuner van activiteiten in de wijk naar strategisch partner. De grote vraag naar ondersteuning dwingt de Cultuurscouts keuzes te maken in welke initiatieven zij voorrang geven. In hun jaarplannen formuleren zij welke thema’s zij leidend achten in die keuze. Die thematische invalshoek leidt tot een meer strategische inzet van de scouts; zij bundelen hun kennis in teams voor vier ‘gewesten’, die op basis van ligging, gemeenschappelijke kernmerken en thema’s (jongeren, de Rotte) zijn ingedeeld. Voor de scouts heeft het voordelen om in deze gewesten te werken, omdat zij kunnen aanhaken op de bestuurlijke en strategische agenda’s van rayonhoofden (voorheen ‘gebiedsdirecteuren’). Maar ook voor initiatiefnemers, die een breder afzetgebied hebben, en voor bewoners is dit een logische indeling; de ‘Cultuurmixers’ (voorheen ‘kunstborrels’), worden nu rond een specifiek overkoepelend thema georganiseerd, zodat ze aantrekkelijker zijn voor meer mensen. Deze inzet op strategische allianties is naar de mening van de Raad kansrijk, mede omdat de gebiedscommissies aan bestuurlijke autoriteit hebben ingeboet. Er is minder geld en minder zeggenschap; de verbinding met de centrale politiek is minder geworden. Door invloed uit te oefenen op de agenda’s van rayonhoofden, winnen de scouts aan positie. Lokale Culturele Programmering en Cultuurbuur De verzelfstandiging van een aantal lokale cultuurcentra (lcc’s) heeft geleid tot een andere gebiedsge- richte benadering van de gemeente; niet langer is het lokale cultuurcentrum