30 Tadeusz Wasilewski Brata Przybysława, Księcia Stodoran4
TADEUSZ WASILEWSKI (Warszawa) POCHODZENIE EMNILDY, TRZECIEJ ŻONY BOLESŁAWA CHROBREGO A GENEZA POLSKIEGO WŁADZTWA NAD MORAWAMI Do spornych, dotąd nie rozwiązanych zagadnień z wczesnych dziejów dynastii piastowskiej należy pochodzenie Emnildy — długoletniej mał żonki Bolesława Chrobrego, matki Mieszka II. O Emnildzie mamy jedynie unikalny przekaz współczesnego jej kronikarza saskiego, biskupa merse- burskiego Thietmara: tertia (uxor Bolizlavi) fuit Emnildis, edita a vene rabili seniore Dobremiro1. Dowiadujemy się z tych słów, jak to wykazał w 1895 r. Oswald Bal zer, że ojciec, określony mianem venerabilis senior, był chrześcijańskim księciem, a jego słowiańskie imię sytuuje jego księstwo na Słowiańszczyź- nie. Wymienienie go wyłącznie z imienia, bez podania bliższych określeń, zwłaszcza geograficznych, wskazuje, że był on postacią znaną dobrze ko mesom i duchownym saskim jako adresatom kroniki Thiettmara. Na związ ki Dobromira, może nawet pokrewieństwo z arystokracją niemiecką, wska zuje niemieckie imię córki Emmildis, a być może również imię wnuczki Regelindis. Księstwo Dobromira położone było ponadto również w pobliżu granic państwa Mieszka I, gdyż kolejne małżeństwa zawierane przez Bole sława Chrobrego za życia ojca miały wybitnie polityczny charakter2. Na podstawie powyższych wskazówek poszukiwano ojczyzny Dobro mira w jednym z księstw słowiańskich, znajdujących się w zasięgu wpły wów niemieckich, którego chrześcijańscy władcy znani byli dobrze Sa som. Umiejscawiano zatem księcia Dobromira przede wszystkim na Połabiu. Oswald Balzer uważał, że był on księciem jakiegoś ludu w Słowiańszczyź- nie północno-zachodniej i zwracał uwagę na występowanie już w X w. wśród Obodrzyców chrześcijańskich książąts. Stanisław Zakrzewski wi dział w nim ostatniego księcia Milczan, czyli południowych Łużyczan lub 1 Kronika Thietmara. Z tekstu łacińskiego przetłumaczył, wstępem poprzedził i k o m en ta rzami opatrzył M.
[Show full text]