November 2020
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
OCTOBER - NOVEMBER 2020 คณะกรรมการบริหารสถานีวิทยุจุฬาฯ ประวัติรายการดนตรีคลาสสิก ทีปรึกษา ดร.สุพจน์ เธียรวุฒิ รายการดนตรีคลาสสิกของสถานีวิทยุจุฬาฯ ดําเนินการมา อาจารย์สุภาพร โพธิแก้ว อย่างต่อเนืองเป็นเวลาเกือบ 50 ปี โดยเริมออกอากาศ หลังจากสถานีวิทยุจุฬาฯก่อตงไั ด้ไม่นาน (เมือ พ.ศ. 2508) ประธาน ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ดร.นรินทร์ หิรัญสุทธิกุล ผู้จัดทํารายการในระยะแรก คือ คณาจารย์จุฬาฯ และ รองอธิการบดี อาจารย์ดนตรีทีมีใจรักดนตรีคลาสสิก อาทิ ศาสตราจารย์ กรรมการ ดร.กําธร สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ศาสตราจารย์ ไขแสง ศุขะ- ศาสตราจารย์ ดร.ปาริชาต สถาปิตานนท์ วัฒนะ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สมัยสารท สนิทวงศ์ ณ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณัฐชานนท์ โกมุทพฒิพงศุ ์ อยุธยา และอาจารย์ ปิยะพันธ์ สนิทวงศ์ เป็นต้น อาจารย์ ดร.อลงกรณ์ ปริวุฒิพงศ์ ตังแต่ปี พ.ศ.2511 อาจารย์ ชัชวาลย์ ทาสุคนธ์ และ อาจารย์ สรายุทธ ทรัพย์สุข อาจารย์ สมโภช รอดบุญ ซึงเป็นเจ้าหน้าทีประจําของ นางสาวอรนุช อนุศักดิเสถียร สถานีรับช่วงดําเนินรายการต่อมา อาจารย์ สมโภช ถึงแก่ นายณรงค์ สุทธิรักษ์ กรรมในปี พ.ศ.2531 และทางสถานีได้ดําเนินงานต่อมา รักษาการ กรรมการผ้อูํานวยการสถานี โดยได้ รับความร่วมมือจากบุคลากรผู้ทรงคุณวุฒิหลาย อาจารย์ สุภาพร โพธิแก้ว ท่านของจุฬาฯ ตังแต่ปี พ.ศ. 2533 สีส้ ม เอียมสรรพางค์ และ สดับพิณ รัตนเรือง รับช่วงดําเนินงานต่อมาจนถึงปัจจุบัน รายการ จุลสารรายสองเดือน Music of the Masters เป็นของ ดนตรีคลาสสิกออก อากาศทุกคืน ระหว่างเวลา 22:00 - สถานีวิทยุแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บทความที 24:00 น. ตีพิมพ์ในจุลสารและบทวิทยุของรายการดนตรีคลาสสิก เป็นลิขสิทธิของผู้ จัดทํา ห้ ามผู้ใดนําไปตีพิมพ์หรื อ สถานีวิทยุจุฬาฯได้ ปิ ดรับสมัครสมาชิกรายการดนตรี เผยแพร่ซาในํ ทุกๆ ส่วน คลาสสิกและการจัดส่งจุลสาร Music of the Masters ทางไปรษณีย์แล้ว ปัจจุบันได้ มีการเผยแพร่จุลสาร Music ผ้จูัดทํา : สดับพิณ รัตนเรือง of the Masters ในรูปแบบของสือออนไลน์ ทีสามารถอ่าน : สีส้ม เอียมสรรพางค์ และดาวน์โหลดได้ทาง https://curadio.chula.ac.th โดย ออกแบบรูปเล่ม : แผนกเทคโนโลยีสารสนเทศ ไม่มีค่าใช้จ่าย ติดตามรับฟังรายการดนตรีคลาสสิค ทุกวันจันทร์ – อาทิตย์ เวลา 22.00 – 24.00 น. ดําเนินรายการ โดย อ.สีส้ม เอียมสรรพางค์ รับฟังสดและย้อนหลัง ทางสถานีวิทยุจุฬาฯ FM 101.5 MHz https://curadio.chula.ac.th 1 คณะกรรมการบริหารสถานีวิทยุจุฬาฯ ประวัติรายการดนตรีคลาสสิก ทีปรึกษา ดร.สุพจน์ เธียรวุฒิ รายการดนตรีคลาสสิกของสถานีวิทยุจุฬาฯ ดําเนินการมา Music of the Masters เป็นจุลสารของรายการดนตรีคลาสสิก สถานีวิทยุจุฬาฯ อาจารย์สุภาพร โพธิแก้ว อย่างต่อเนืองเป็นเวลาเกือบ 50 ปี โดยเริมออกอากาศ ฉบับนี เป็นฉบับที 152 ประจําเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน 2563 เนื อหาหลักของจุลสารคือ รายการ- หลังจากสถานีวิทยุจุฬาฯก่อตงไั ด้ไม่นาน (เมือ พ.ศ. 2508) ประธาน เพลงประจําวนของรายการดนตรั ีคลาสสิก สําหรับใช้เป็นคู่มือติดตามและเลือกรับฟังบทเพลงทีท่าน ผู้จัดทํารายการในระยะแรก คือ คณาจารย์จุฬาฯ และ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ดร.นรินทร์ หิรัญสุทธิกุล สนใจ ทังยังช่วยในการจดจําชือเพลงชือวงด ุริยางค์และชือนักดนตรีทีบรรเลงเพลงบทต่างๆ นัน รองอธิการบดี อาจารย์ดนตรีทีมีใจรักดนตรีคลาสสิก อาทิ ศาสตราจารย์ กรรมการ ดร.กําธร สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ศาสตราจารย์ ไขแสง ศุขะ- จุลสารฉบับนี ตรงกับวันคล้ายวันสวรรคตของมหาราชผู้ยิงใหญ่และทรงพระคุณอันประเสริฐ วัฒนะ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สมัยสารท สนิทวงศ์ ณ ศาสตราจารย์ ดร.ปาริชาต สถาปิตานนท์ 2 พระองค์ คือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หวฯั ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณัฐชานนท์ โกมุทพฒิพงศุ ์ อยุธยา และอาจารย์ ปิยะพันธ์ สนิทวงศ์ เป็นต้น พระปิ ยะมหาราช ล้นเกล้ ารัชกาลที5 และ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร อาจารย์ ดร.อลงกรณ์ ปริวุฒิพงศ์ ตังแต่ปี พ.ศ.2511 อาจารย์ ชัชวาลย์ ทาสุคนธ์ และ อาจารย์ สรายุทธ ทรัพย์สุข อาจารย์ สมโภช รอดบุญ ซึงเป็นเจ้าหน้าทีประจําของ มหาภูมิพลอดลยเดชมหาราชฯุ ล้นเกล้ารัชกาลที 9 นางสาวอรนุช อนุศักดิเสถียร สถานีรับช่วงดําเนินรายการต่อมา อาจารย์ สมโภช ถึงแก่ ทังสองพระองค์ยังคงสถิตอยู่ในหัวใจไทยทุกดวง ด้วยพระราชกรณียกิจอันเป็นคุณเอนก นายณรงค์ สุทธิรักษ์ กรรมในปี พ.ศ.2531 และทางสถานีได้ดําเนินงานต่อมา อนันต์ และพระเมตตากรุณาธิคุณ ทีเรายังคงสัมผัสได้ตราบทุกวันนี ทีมงานรายการดนตร ีคลาสสิก รักษาการ กรรมการผ้อูํานวยการสถานี โดยได้ รับความร่วมมือจากบุคลากรผู้ทรงคุณวุฒิหลาย อาจารย์ สุภาพร โพธิแก้ว ท่านของจุฬาฯ ขอน้อมถวายราชสักการะ เพือเป็นเครืองทรงจํารําลึก ด้วยบทความประจําฉบับ ‘ถวายชัยคีตมหา- ตังแต่ปี พ.ศ. 2533 สีส้ ม เอียมสรรพางค์ และ สดับพิณ ราชา’ และรายการพิเศษ 2 รายการ คือรายการคืนวันที13 ตุลาคม และรายการคืนวันที23 ตุลาคม รัตนเรือง รับช่วงดําเนินงานต่อมาจนถึงปัจจุบัน รายการ นี จุลสารรายสองเดือน Music of the Masters เป็นของ ดนตรีคลาสสิกออก อากาศทุกคืน ระหว่างเวลา 22:00 - ห้วงเวลานี โรคระบาดโคว ิดกําลังกลับมารุนแรงทัวโลกอีกครัง พวกเราจึงต้องไม่การ์ดตก สถานีวิทยุแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บทความที 24:00 น. ตีพิมพ์ในจุลสารและบทวิทยุของรายการดนตรีคลาสสิก ในเรืองสุขอนามัย ทงเัพือตนเองและส่วนรวม เชิญชวนกันมาเก็บเนือเก็บตัว สงบจิตสงบใจ โดยมี สถานีวิทยุจุฬาฯได้ ปิ ดรับสมัครสมาชิกรายการดนตรี เป็นลิขสิทธิของผู้ จัดทํา ห้ ามผู้ใดนําไปตีพิมพ์หรื อ รายการเพลงไพเราะและสาระความรู้ต่างๆจากสถานีวิทยุจุฬาฯ เป็นเพือนไปจนกว่าเราจะผ่านพ้น เผยแพร่ซาในํ ทุกๆ ส่วน คลาสสิกและการจัดส่งจุลสาร Music of the Masters ทางไปรษณีย์แล้ว ปัจจุบันได้ มีการเผยแพร่จุลสาร Music เหตุการณ์ร้ ายต่างๆไปได้ในเวลาไม่นานเกินรอ และท้ายทีสุดนี ขอแส ดงความคารวะและนับถือ ผ้จูัดทํา : สดับพิณ รัตนเรือง of the Masters ในรูปแบบของสือออนไลน์ ทีสามารถอ่าน : สีส้ม เอียมสรรพางค์ สุดหัวใจมายังแพทย์ พยาบาล บุคลากรทางการสาธารณสุข รวมทังจิตอาสาทุกท่านในทุกมุม และดาวน์โหลดได้ทาง https://curadio.chula.ac.th โดย ออกแบบรูปเล่ม : แผนกเทคโนโลยีสารสนเทศ ของโลก ทีทํางานช่วยเหลือเพือนมนุษย์ อย่างไม่เห็นแก่เหน็ดแก่เหนือยมาเป็นเวลาต่อเนืองยาวนาน ไม่มีค่าใช้จ่าย อย่างเป็นอัศจรรย์ ขอให้ทุกท่านโชคดี ติดตามรับฟังรายการดนตรีคลาสสิค ทุกวันจันทร์ – อาทิตย์ เวลา 22.00 – 24.00 น. ดําเนินรายการ โดย อ.สีส้ม เอียมสรรพางค์ รับฟังสดและย้อนหลัง ทางสถานีวิทยุจุฬาฯ FM 101.5 MHz https://curadio.chula.ac.th 1 ถวายชัยคีตมหาราชา สดับพิณ รัตนเรือง บทเพลง ‘ถวายชัยคีตมหาราชา’ เป็นเพลงเดียวเปียโน ในลักษณะเปียโนโซนาต้า (piano sonata) ประพันธ์โดย อาจารย์ ณัฐ ยนตรรักษ์ ศิลปินศิลปาธร นักประพันธ์เพลงและนักเปียโน เอกของไทย อาจารย์แต่งไว้ตังแต่ปี พ.ศ. 2537 เพือถวายเป็นราชสักการะในวโรกาสกาญจนา- ภิเษกของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในปี พ.ศ. 2539 บทประพันธ์เพลงประเภทโซนาต้า เป็นรูปแบบหรือฉันทลักษณ์ดนตรีแบบคลาสสิกฝรัง ประกอบด้วยกระบวนย่อย 3 หรือ 4 กระบวน ในแต่ละกระบวนมีการนําเสนอและการคลีคลาย แนวทํานองหลกั ซึงเป็นประเด็นความคิดสําคัญในแต่ละท่อน สําหรับใน โซนาต้า‘ถวายชัยคีตมหาราชา’ ทํานองหลักของแต่ละกระบวนเป็นทํานองของ บทเพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยู่หัวฯ / พระองค์แห่งราชวงศ์จักรี ได้แก่ เพลงบุหลันลอยเลือน บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้ านภาลัยฯ รัชกาลที 2, เพลงคลืนกระทบฝัง, ราตรีประดับดาว และเขมรละออองค์ บทพระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที 7 และเพลงสายฝน, ใกล้รุ่ง, คําแล้ว, แสง- เดือน, ยูงทอง และมหาจุฬาลงกรณ์ บทพระราชนิพนธ์ใน พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชฯ 1 2 ผู้ประพันธ์นําทํานองหลักจากบทเพลงพระราชนิพนธ์ต่างๆดังกล่าว มาเรียงร้ อยและคลีคลาย ออกอย่างวิจิตรบรรจง ตามแนวทางไวยากรณ์และการประสานเสียงแบบเพลงคลาสสิกฝรัง แต่ควบคุมนําเสี ยงให้เป็นสําเนียงและบรรยากาศแบบไทย ความพยายามของผู้ แต่งและผลงานอันงดงามยิงชินนีมีความสําคัญในแง่ทีว่า สามารถนํา ทํานองเพลงพระราชนิพนธ์ของพระมหากษัตริย์ศิลปินแห่งราชวงศ์จักรี มาประมวลไว้ในที เดียวกัน นอกจากนี ยังประสบความสําเร็จตามเจตนาของผู้แต่ง ทีต้องการให้เพลงบทนีแสดงถึง ว่า ไทยเราสามารถยืนหยดอยั ู่ร่วมในโลกปัจจุบันทีเป็นสากล อย่างมีเกียรติและคงสง่าราศีของ ความเป็นไทยได้อย่างภาคภูมิ โดยมีท่วงทํานอง สําเนียง และบรรยากาศของเพลงทีแสดงถึง สัญลักษณ์แห่งความเป็นไทย สอดร้อยอยู่อยู่ในกรอบของเสียงประสานและฉันทลักษณ์ของ บทเพลงคลาสสิกฝรังซึงเป็นสากล บทเพลงโซนาต้า ‘ถวายชัยคีตมหาราชา’ ประกอบด้วยกระบวนเพลง 4 กระบวนด้วยกัน กระบวนแรก มีชือว่า ‘เพ็ญพิรุณ’ กระบวนนีมีลีลาและลักษณะดนตรีโดยรวมทีสง่างาม มีทํานองหลัก 2 ทํานองด้วยกัน ได้แก่ เพลงพระราชนิพนธ์ ‘บุหลันลอยเลือน’ และ ‘สายฝน’ ‘เพ็ญพิรุณ’ เริมต้นด้วย ‘ทํานองบุหลันลอยเลือน’ ตามด้วยทํานองเชือมทีมีลักษณะล้อเสียงของ เม็ดฝน นําเข้าส ู่ ‘ทํานองสายฝน’ ทีเข้าประโยคแรกมาในช่วงเสียงตํา แล้วจบช่วงแรกด้วยเสียง ฝนพราวพร่างก่อนจะเข้าสู่ช่วงกลางของกระบวน ช่วงกลางๆของกระบวนแรกนี เป็นช่วงคลีคลายทํานองหลักทีเสนอแต่แรกอย่างวิจิตรพิสดาร ผสมผสานทํานองจากเพลง ‘มหาจุฬาลงกรณ์’ทีดังอยู่แว่วๆ 2 3 ช่วงท้ายของกระบวนแรกผแต่งนําทํานองู้ ‘สายฝน’ กลบมาอีกครั ังด้วยเสียงประสานทีเข้มข้นขึน แล้วสรุปจบกระบวนอย่างสง่างามด้วยทํานอง ‘บุหลันลอยเลือน’ กระบวนทีสอง มีชือว่า ‘บุญประชา’ กระบวนนีเริมต้นและลงท้ายในลีลาวองไวสน่ กสนานุ โดย มีทํานองเพลง ‘ใกล้รุ่ง’ และ ‘คลืนกระทบฝัง’ ผสานกันไปเหมือนเกลียวเชือกทีมีสีสันสดใส ช่วง กลางของกระบวนนีเปลียนสลับอารมณ์มาอยู่ในลีลาช้าสงบนิง ด้วยบทพระราชนิพนธ์ ‘คําแล้ว’ กระบวนทีสาม มีชือว่า ‘ผาสุกสันติ’ กระบวนนีอยู่ในลีลาช้า เริมด้วยบทนําทีชวนให้เห็นภาพ ของแสงเดือนวันเพ็ญทีสะท้อนอยบนผิวนํู่ าทีเกือบจะนิง แล้วทํานองเพลง ‘แสงเดือน’ ก็จะเข้า มาอย่างแช่มช้าประดุจดวงเดือนลอยมา และมีทํานองเพลง ‘ราตรีประดับดาว’ กระจาย ระยิบระยับอยในู่ ช่วงเสียงสูง กระบวนทีสามนีให้ภาพและบรรยากาศแห่งความสงบสงัดของ ยามราตรีทีอ่อนหวานและลึกซึงจับใจ กระบวนลงท้าย มีชือว่า ‘ทีฆายุโก โหต ุ มหาราชา’ กระบวนนีอยู่ในลีลาจังหวะเร็วพอสมควร บรรยากาศสดใสร่าเริง ทํานองหลักทีใช้ในกระบวนนี ได้แก่ ทํานองเพลง ‘เขมรละออองค์’, ‘มหาจุฬาลงกรณ์’ และ ‘ยูงทอง’ กระบวนนีสรุปจบบทเพลงอย่างองอาจ มีชยั และมีความสุข อาจารย์ณัฐ ผประพัู้ นธ์นําโซนาต้าบทนีออกแสดงครังแรกในคอนเสิร์ต ‘กาญจนาภิเษกสมัย’ เมือเดือนตุลาคม พ.ศ. 2537 และต่อมาได้รับเกียรติให้แสดงทีอาคารสหประชาชาติ นคร- นิวยอร์ค สหรัฐอเมริกา เพือเฉลิมพระเกียรติในวโรกาสที พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชฯ ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปีในปี พ.ศ. 2539 และเพือร่วม ฉลองครบรอบ 50 ปีแห่งการก่อตงองค์การสหประชาชาติั ในปี พ.ศ. 2538 3 4 บทประพันธ์เพลงนีบรรลุผลสําเร็จอย่างงดงามตามตังใจ ทงในเชิงดนตรั ีและการเผยแพร่ออกไป ในวงกว้าง (ต่อมาเพลงนีมีการบันทึกเสียงเป็นซีดี วางจําหน่ายทัวไป ในแบรนด์ Marco Polo No. 8.223881) ทังผู้ประพันธ์ยังมีโอกาสใช้ความสามารถในฐานะศิลปิน ร่วมสํานึกในพระมหา กรุณาธิคุณ โดยถวายผลงานศิลปะชินนีเป็นมาลัยแห่งความจงรักภักดี แด่พระมหากษัตริย์ ผู้ทรงพระคณประเสรุ ิฐของชาวไทย