NIEUWSBRIEF 14, december 2011- De belangrijkste uitdaging voor 2012 februari 2012 wordt voor het bestuur natuurlijk de uitgave van het eerste boek van de Van de voorzitter vereniging, waarvan de titel inmiddels is omgedoopt tot ‘Van veenmoeras tot Het huidige bestuur van de HVPA trad polderstad. Verleden, heden en toekomst eind 2008 aan. We hadden toen niet van de Rotterdamse polder Prins Alexan- kunnen bedenken dat drie jaar later ruim der.’ Met het vorderen van het schrijven hondervijftig mensen naar de Immanuel- van de verschillende hoofd-stukken en kerk zouden komen voor een historische het ontdekken van steeds weer nieuw en viering, namelijk het slaan van de mooi fotomateriaal, wordt de commissie eerste paal in in 1961. We die het boek voorbereid eigenlijk alleen waren bijzonder blij met de opkomst maar enthousiaster. U kunt ervan op aan tijdens deze jubileumbijeenkomst op 24 dat het bestuur van de HVPA er alles aan november 2011. Maar ook met het doet om het boek aan het eind van 2012 geslaagde karakter van de bijeenkomst, uit te brengen op de manier die ons nu de uitgebreide publiciteit en de vele voor ogen staat. In de tussentijd kunt u positieve reacties die we erna mochten ook dit jaar weer vier nieuwsbrieven met ontvangen. Het verheugt ons enorm dat boeiende artikelen van ons verwachten, zo veel mensen iets hebben met de organiseren we weer vier lezingenavon- geschiedenis van het gebied waar ze den, blijven we onze websites bijhouden, wonen en, wellicht nog belangrijker, zich en nemen we u op een zomerse dag verbonden voelen met hun buurt, wijk weer mee op een fietstocht langs onbe- en stadsdeel. Ik bedank hier nogmaals kende historische locaties in de Alexan- alle partijen die samen met ons deze derpolder. geslaagde bijeenkomst hebben mogelijk Ik hoop dat ik u in 2012 weer bij een van gemaakt! onze activiteiten mag begroeten! 2011 was sowieso een goed jaar voor de HVPA. Zo zagen we een mooie samen- Onno de Wit werking ontstaan met de Fotowerkgroep , en konden we een mooie serie bijeenkomsten met interessante en Voorlopige HVPA agenda 2012 ook goedbezochte lezingen voor onze leden en belangstellenden organiseren. De locaties en het onderwerp van de Ik denk zelf ook met veel plezier terug lezingen volgen in volgende nieuws- aan de fietstocht in september 2011 brieven en berichten. langs monumenten van hergebruik. Ook op het gebied van de ledenwerving was Dinsdag 13 maart 2011 succesvol. Liep de stijging van het Lezingavond met de jaarlijkse algemene ledental in 2010 nog wat voorzichtig, in ledenvergadering. 2011 mochten we zeker 25 nieuwe leden begroeten. Al met al betekent het, dat Donderdag 7 juni we in 2012 waarschijnlijk ons honderdste Lezingavond. lid welkom mogen heten. Als het zover is, gaan we daar zeker een feestje Zaterdag 8 september omheen bouwen. Mocht u nog kennissen HVPA fietstocht in het kader van Open of vrienden hebben die wellicht geïnte- Monumentendag 2012. Het resseerd zijn in de activiteiten van de landelijk thema is: groen van toen. HVPA, wijst u ze dan op onze website en Hiermee wordt stil gestaan bij de rol, het bijeenkomsten. belang en de betekenis van het groen in

1 relatie tot de bebouwing en begin van de twintigste eeuw spontaan monumenten. zijn ontstaan en bleef decennia lang een weerkerend festijn. Nadat vanaf de Dinsdag 2 oktober zestiger jaren er meer bebouwing kwam, Lezingavond. wegen en de metro het oorspronkelijke parcours doorkruisten, was het een Donderdag 29 november onmogelijke opgave deze tocht nog te Lezingavond maken.

Doorlopers OP DE SCHAATS NAAR GOUDA We hadden nog geen schaatsen met schoenen, deden het op zogenaamde Zaterdag 26 november jl. was de Friese doorlopers die je met een touw of inmiddels traditionele HVPA leden- riem aan je schoenen bond. Ook waren bijeenkomst in het Jan Anne Beije- er schaatsen die je met een speciale rinckgemaal, waar we wederom te gast sleutel aan je schoenen schroefde. Als waren bij de Historische Vereniging jongens uit stapten wij op aan Capelle aan den IJssel. In de pauze de Kralingse Plas voor het eerste stuk tot kwam ik in gesprek met de heer Jan A. bij de Korte Kade. Daar aangekomen Goudriaan, voorzitter van de stichting moest er worden gekluund, een woord die het gemaal beheert en met de heer waarvan toen nog niemand had Cees van Yperen, niet alleen lid van gehoord, maar we liepen simpelweg over beide historische verenigingen maar ook de straat naar het water dat langs de iemand die met grote regelmaat Kralingseweg liep. Hier konden we een artikelen schrijft in de krant De Oud aardig stuk doorrijden, nauwelijks Rotterdammer. U weet het wellicht: zet gehinderd door bruggetjes of andere een paar vijftigplussers bij elkaar en obstakels. Er stonden nog geen grote binnen vijf minuten gaat het gesprek buitens met vaste bruggen, de daar toen over vroeger. Zo ook hier. Kijkend naar nog gevestigde tuinders of andere de langs het gemaal stromende Ring- bewoners zetten hun ophaalbruggetjes vaart kwamen ineens herinneringen voor ons open. Ging dat niet dan waren boven over de ooit befaamde schaats- ze over het algemeen hoog genoeg om tocht van Rotterdam naar Gouda. Binnen er gebukt onderdoor te rijden dan wel op enkele weken stond van de hand van de buik onderdoor te glijden. Van daar Cees van Yperen een artikel hierover in gingen we de polder in met de tweede de Oud Rotterdammer. In de wetenschap hindernis bij de Kralingse Kerklaan waar dat (jammergenoeg) niet al onze leden we weer lopend de straat moesten en belangstellenden deze krant lezen is oversteken. Soms waren er behulpzame mij gevraagd ook in onze nieuwsbrief bewoners die stro of ander materiaal aandacht te besteden aan deze voor ons over de straat hadden gelegd. Nog niet Rotterdammers ‘tocht der tochten’. gehinderd door de Alexanderlaan en de

Stroopwafels In onze herinnering was het vroeger elke winter koud, vroor het weken achter elkaar en stonden we tot ver- velens toe op het ijs. Tegenwoordig bekijken we dit iets genuanceerder maar het feit blijft dat vele duizenden met mij deze tocht één of meermalen hebben gereden. Doel was in ieder geval in Gouda de bekende Goudse stroop- wafels te bemachtigen en uiteraard zo’n bekende lange of gekrulde Goudse pijp ongeschonden als souvenir mee naar De mannen op deze in 1917 gemaakte huis te brengen. Het was geen georga- foto tonen hun pijpen en stroopwafels niseerde tocht, hij moet ooit aan het alvorens zij de terugtocht aanvaarden.

2 metrolijn kwamen we zo’n zestig jaar heb op de Ringvaart en ik nog de brokstuk- passeerden het Jan ken in bezit van één Anne Beijerinck- der tochten (zie gemaal, waar we van foto). de functie toen nog Na het schrijven van niet de minste notie bovenstaande regels hadden. las ik het artikel van Cees van Yperen in Lege polder de Oud Rotterdam- Inmiddels reden we op mer er nog eens op Capels grond-gebied na. Heel bijzonder te en na het passeren moeten vaststellen van de behuizing aan dat onze herinne- de Bermweg lag de grote en nog groten- ringen praktisch identiek zijn. deels lege polder voor ons. Hadden we toen maar enig idee gehad van onze Wim Heistek interesse in later tijden, dan was die grote lege polder met geheel andere ogen bekeken. We hadden dan bijvoor- DEELGEMEENTE beeld geweten dat onze tocht ging VIERT VIJFTIGJARIG JUBILEUM tussen land dat een zeventig jaar ervoor nog grotendeels water of moeras was. Op donderdagmiddag 24 november 2011 Tussen de tuinbouwgronden en weilan- organiseerde de HVPA samen met de den schaatsten we richting Nieuwerkerk Stichting Hart voor Prins Alexander, de aan den IJssel, vandaar via Moordrecht deelgemeente Prins Alexander, het naar Gouda. Onderweg kwamen we Bewonerssteunpunt Alexanderpolder, het diverse zogenaamde koek en zopies Wijkteam Het Lage Land en de cultuur- tegen, waar men onder andere kon scout Prins Alexander een feestelijke genieten van een kop warme anijsmelk bijeenkomst ter herdenking van het feit of chocolademelk. Vaak gewoon vanuit dat vijftig jaar geleden de eerste heipaal een huis, een soort bijverdienste voor de werd geslagen voor Het Lage Land, de bewoners. allereerste nieuwbouwwijk van de deel- gemeente Prins Alexander. Goudse pijpen In de buurt waar nu de sluizen in Gouda Op 24 november 2011 was het exact zijn lag de denkbeeldige finish. Daar vijftig jaar geleden dat de Rotterdamse stonden vele kraampjes met uiteraard de wethouder mr. H. Bavinck het startsein eerdergenoemde stroopwafels en pijpen. gaf voor de bouw van een rij eengezins- Het eerste was voor ons dubbel lekker, woningen in de Noorwitsstraat in Het thuis aten we zoiets zelden of nooit. De Lage Land. De bouw betekende het wafels waren dus vooral voor het thuis- begin van de ‘nevenstad’ van Rotter- front, tenslotte hadden we hiervoor van dam, die anno 2011 93.000 inwoners telt thuis geld meegekregen, maar dat ging en acht wijken beslaat: Het Lage Land, niet altijd goed. De van huis meege- Ommoord, , , ’s- nomen boterhammen waren onderweg al Gravenland, , en ergens opgegeten, schaatsen maakt . hongerig en dus moest er onderweg wel eens een stroopwafeltje worden gegeten. De bouw van Het Lage Land als eerste Eén smaakte naar meer en soms lukte onderdeel van een nieuwe Rotterdamse het nog een paar wafels over te houden woonstad, variërend in naam van voor thuis. De fraaie Goudse pijp werd Alexanderstad, ROCA (ROtterdam- door de behulpzame verkoper op muts of CApelle aan den IJssel) tot IJsseldam, trui bevestigd en dan kwam de ultieme vormde de opmaat tot de verstedelijking test deze pijpen heel over te brengen, van wat vroeger een waterrijk, groen en wat niet altijd lukte. Een valpartij en vooral leeg gebied was. warempel: je viel precies op die pijp. Na Vanaf de Middeleeuwen was het moeras-

3 sige laagveengebied ten oosten van waren mevrouw Ingrid Visser en de Rotterdam afgestoken voor de winning heren Henk Bast, J. Jettinghoff, A. van turf. De veenplassen die daardoor Flanderijn en Wim Heistek. ontstonden werden in de negentiende Daarop gaf dr. Fransje Hooimeijer eeuw drooggemalen. Na een periode van (TNO/TU DELFT) een boeiende lezing land- en tuinbouw bestemde de over de traditie van het bouwen van gemeente na de Tweede Wereldoorlog poldersteden, in het bijzonder de polder het gebied ten oosten van Rotterdam Prins Alexanderpolder. voor nieuwe woningbouw. In de weder- Aansluitend vond onder het genot van opbouw en gebiedsuitbreiding van een hapje en drankje een presentatie Rotterdam speelt de Alexanderpolder dus plaats van historische foto’s uit de een belangrijke rol. vijftigjarige geschiedenis van de deel- gemeente Prins Alexander.

Het was voor bewoners een uitgelezen kans om kennis te maken met de fascinerende geschiedenis van de grootste deelgemeente van Rotterdam! Ruim 150 personen waren aanwezig, waaronder het voltallige dagelijks bestuur van de deelgemeente Prins Alexander.

KOEN VLIEGENTHART, WINKELIER Het Lage Land in de beginjaren VAN HET EERSTE UUR

Na Het Lage Land en Ommoord volgden Mijn vader Koen Vliegenthart is gestart evenwel nog veel meer nieuwe wijken, met zijn eerste vestiging aan de Berlage- zoals Prinsenland en Nesselande. De hof in 1964, maar daarvoor had hij al acht wijken van de deelgemeente een eerste poging ondernomen om voet vormen daarmee ook een prachtig aan de grond te krijgen in de Alexander- ‘dynamisch museum’ van veranderende polder. Hij, of eigenlijk wij want mijn inzichten over stedenbouw en gebieds- twee broers en ik moesten ook mee, ontwikkeling. Tegelijkertijd is de polder ging op zaterdag met een van zijn Prins Alexander nooit af, en vragen toenmalige werkgever geleende volkswa- nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen genbus gevuld met gereedschappen en tot een constante herijking van wat ijzerwaren op zaterdag de polder in, toen vroeger voor vanzelfsprekend werd voornamelijk de Jacob van Campenweg gehouden. met zijstraten, om daar te proberen wat waren aan de man te brengen. Het jubileum van de Prins Alexander- polder vond op 24 november 2011 plaats in de bovenzaal van de Immanuelkerk (sinds 2010 gemeentelijke monument) aan de Berlagestraat in Rotterdam - Het Lage Land. Na een woord van welkom door de voorzitter van de HVPA Onno de Wit, sprak de voorzitter deelgemeente Prins Alexander Frans van der Hilst en de De zaterdags rijdende winkel in het voorzitter van de Stichting Hart voor geleende Volkswagenbusje, begin 1964 Prins Alexander Wil Heezen.

De cultuurscout Prins Alexander Marieke Dingen die we niet bij ons hadden na- Bongaards liet vijf bewoners van het men we dan de volgende week mee. We eerste uur in een interview vertellen over hebben dat een aantal keren gedaan hun ervaringen in de nieuwe wijk. Dit voordat de winkel aan de Berlagehof 13

4 betrokken kon worden. Deze winkel, erg moeder Jo Vliegenthart-Stok runde deze klein, was erg vol want het assortiment afdeling, later ik zelf. bestond uit hout, doe-het-zelf en huis- houdelijke artikelen. Vooral de combi- Nieuwe uitdagingen natie met hout was niet gelukkig want Na een paar jaar wilde Hartman ver- dat geeft heel veel stof. huizen (naar Delft) en hebben wij ook zijn winkeleenheid overgenomen. Daar- mee kwam ook weer het luxe huishou- delijke assortiment terug. Met het speelgoed zijn we later gestopt, dit assortiment is toen verkocht aan de Marskramer, waarmee altijd al een goede relatie was. Met de uitbreiding is toen ook de winkel verbouwd en vernieuwd. In deze jaren ging het niet altijd zo goed. Het was vaak wel erg druk, vooral op zaterdag stonden er vaak lange files voor de kassa. Met name door de nieuwbouwhuizen die betrokken werden, na de Alexanderpolder ook Oosterflank, waar men uiteraard veel zaken uit ons assortiment kon gebruiken, denk aan gordijnrails etc. Maar het ging met ups en downs, dus het was wel altijd zoeken naar nieuwe uitdagingen. Zo gingen we ook sigaretten verkopen en RET kaarten.

Badkamerartikelen Na een paar jaar werd er ook een nieuwe vestiging geopend aan de Van Bilder- De eerste winkel aan de Berlagehof 13, beekplaats, in de voormalige banket- vanaf oktober 1964 bakkerij c.q. tearoom van bakkerij De Jong. Dit werd een speciaalzaak in verf Grotere winkel en behang, gerund door mijn broer Bas, Er kwam al spoedig behoefte aan een onder de ‘Decorette’ formule. Deze grotere winkel en dat werd in 1966 winkel is later door mijn broer zelf gerealiseerd met de winkel aan het overgenomen en verplaatst naar winkel- Marinus Bolkplein nummer 26. Toen nog centrum De Scholver in Capelle aan den twee winkeleenheden. IJssel. Inmiddels is die winkel gesloten Het hout bleef achter in de Berlagehof, en is mijn broer geëmigreerd naar en de bovenetage werd gebruikt voor het Denemarken. assortiment luxe huishoudelijke artikelen Aan het Marinus Bolkplein werd intussen (glas/porselein/aardewerk etc.). De een nieuwe markt ontdekt, mede op buurman daar was de heer Hartman met ingeving van een echtpaar dat bij ons zijn gelijknamige winkel. Hij verkocht werkte en bevriend was met mijn vader, ook glas/porselein/aardewerk plus speel- Hans en Cor Alexander. Zij durfden het goed. Omdat het eerstgenoemde assor- aan om duurdere badmatten en badka- timent een beetje dubbel was met onze merartikelen in het assortiment op te bovenetage hebben we later de heer nemen, wat een groot succes was. Dit Hartman de keus geboden om een van werd verder uitgebouwd toen we de zijn assortimenten te ruilen tegen het winkel van Hage, iets verder op het onze. Hij koos voor het glas/porselein/ Marinus Bolkplein, konden overnemen. aardewerk assortiment zodat wij dat met Dit was rond 1981. De winkel werd hem geruild hebben voor zijn speelgoed. daarheen verplaatst en het werd een Veel kinderen zullen zich deze speel- soort luxe doe-het-zelf/huishoudelijke goedetage van ons herinneren. Mijn artikelen/geschenkartikelen winkel. Onze

5 toenmalige werknemer Jaap Visser heeft belangstelling voor en instemming met daarna de doe-het-zelf afdeling de ideeën over natuurlijk groen) was overgenomen en is voor zichzelf aanleiding om met de Plantsoenendienst, begonnen aan het Samuel Esmeijerplein, de belangrijkste gesprekspartner, snel waar zijn opvolger tot eind december spijkers met koppen te slaan. In feite 2011 nog steeds zat. De winkel aan het was het natuurlijk de Plantsoenendienst Marinus Bolkplein werd toen omgebouwd die de spijkers sloeg! tot luxe geschenkartikelen winkel, met name ook geïnspireerd door de Alexanders. Deze hebben later deze winkel weer overgenomen en toen voortgezet onder de naam Alexia. Mijn vader heeft toen nog lang voor hun de administratie gedaan. De Alexanders hebben later die winkel ook weer verkocht aan een werknemer van hun, maar de winkel is in 2010 gesloten.

Mijn vader Koen Vliegenthart is in 2009 op 86-jarige leeftijd overleden, mijn moeder in dat zelfde jaar op 92 jarige leeftijd. Ze zijn altijd goed gezond Wijktuin Ommoord, in de jaren tachtig gebleven en hebben tot het laatst toe erg genoten van het leven en elkaar. Het is goed om eerst even duidelijk te

maken dat er tot dat moment alleen Koen Vliegenthart jr. maar ideeën waren over natuurlijke

groenvoorziening in heel algemene zin.

Er werd gedacht aan het realiseren WIJKTUIN VEERTIG JAAR daarvan op geschikte plaatsen tussen de

flats, eventueel gecombineerd met Het is nu, de eerste maanden van 2012, gazons, op bermen en dergelijke. precies veertig jaar geleden dat de Kortom, overal waar dat kleinschalig Wijktuin in Ommoord werd geboren. Een mogelijk was. Er werd dus helemaal niet goede aanleiding dus om iets te vertellen gedacht aan een omvangrijk project als over de geschiedenis van deze Wijktuin. de Wijktuin! Op 8 januari 1972 had de projectgroep Toen het hoofd van de Plantsoenen- Groenvoorziening een manifestatie dienst, de heer Raad, het terrein gehouden in de Open Hof kerk, waar hun aanwees dat hij geschikt achtte voor een ideeën over ‘natuurlijke groenvoor- experiment met natuurlijk groen, was ziening’ bekend werden gemaakt. Die dat dan ook een verrassing, die echter projectgroep was drie maanden eerder, enthousiast werd aanvaard! Van dat 23 september 1971, gevormd op een terrein overhandigde hij een tekening open hearing waar besluiten werden met het ontwerp voor een traditioneel genomen over de besteding van de zes parkje, waarin de hoogteverschillen van miljoen gulden subsidie die aan Om- dat terrein waren verwerkt. Dwars over moord was toegekend. Die subsidie van het papier stond de tekst: TERREIN rijk en gemeente, in het kader van het VOOR EXPERIMENTELE GROENAANLEG. Experimenteel Welzijnsbeleid, was Het was gedateerd 22-2-'72. Daarmee bedoeld om de contacten tussen de was het ontwerp van de kaart geveegd. bewoners van de jonge wijk Ommoord te Het werk aan de Wijktuin, zoals hij later bevorderen. De projectgroep maakte zou gaan heten, kon beginnen! zich sterk voor het realiseren van natuurlijke groenvoorziening in de Geen ontwerp woonomgeving van Ommoord. Slechts twee weken later, op 8 maart 1972, werden de werkzaamheden in de Experiment Wijktuin aangepakt. De naam Wijktuin is Het succes van die manifestatie (grote pas later dat jaar aan de tuin gegeven.

6 De singel was toen al gedeeltelijk 1974/1975 werd het als groengebied gegraven en de grond die eruit kwam aangelegd, weliswaar naar ontwerp van werd met grote machines over de een van onze mensen (daar dus wel een puinbergen die daar lagen uitgespreid. ontwerp!) maar het werd geheel uitge- Dat puin was afkomstig van sloop en voerd en daarna onderhouden door nieuwbouw van de eerste jaren van de Gemeentewerken. Daardoor hadden wij bouw van Ommoord en die hoogte- er geen emotionele of praktische binding verschillen waren natuurlijk interessante mee. Ook niet toen in 1978 de grote uitgangspunten. brug over de singel werd gemaakt. Dat Toen dat grove werk klaar was, begon verschil is ruim dertig jaar zo gebleven, voor de mensen van die eerste groep het totdat het hele gebied van de Wijktuin, handwerk: alles wat je maar kunt beden- oost en west, in 2007 bij gemeente- ken om zo'n gebied dat alleen maar uit besluit tot natuurgebied werd verklaard zwarte grond bestond, begroeid en en vervolgens de westelijke Wijktuin in toegankelijk te maken. Dus alles laten 2008 voortvarend werd opgeknapt. Toen groeien wat vanzelf komt, zaaien en pas hebben wij, de vrijwilligers, ons planten, paden verharden waar die werkterrein uitgebreid met het gebied vanzelf ontstonden. Want er werd niet aan de westzijde van de singel en ons van een tekening gewerkt, er was geen ook gevoelsmatig daarover ontfermd. ontwerp! En daarmee is ook de singel zelf een deel In de loop der jaren werd het steeds van de Wijktuin geworden, waardoor de duidelijker dat, wat als een experiment hele Wijktuin nu bijna vijf hectaren groot was begonnen, een niet meer weg te is, twee keer zo groot als in het begin. denken element was geworden in Ommoord. Veertig jaar vrijwilligerswerk Vanaf het begin is de Wijktuin letterlijk in handen geweest van vrijwilligers die in de eerste jaren de tuin aangekleed hebben en later de zorg hebben gehad en nog hebben voor begeleiding, onder- houd en schoonhouden. De eerste tijd waren er wel twintig mensen die in het weekend kwamen werken om de tuin vorm te geven, maar later kwam daar de klad in. De meesten van die eerste groep waren dertigers met een baan en een gezin en door verhuizing naar elders moesten ze afhaken. Zo dunde de groep uit, wat tot gevolg had dat er omstreeks 1980 nog maar enkelen over waren. Daardoor verminderde de zorg voor de Wijktuin en raakte hij in de loop van de jaren tachtig in verval. Maar in 1989 werd de noodklok geluid en dat had tot gevolg dat in 1990 een nieuwe groep vrijwilligers aantrad om Wijktuin Ommoord het werk in de tuin voort te zetten. Aardig is om op te merken dat dit alle- Oost en west maal ouderen waren, die niet gebonden Nu beslaat de Wijktuin het hele gebied aan het weekend en dus midden in de links en rechts, ten westen en ten oosten week beschikbaar zijn. Sindsdien wordt van de singel. Maar dat is niet altijd zo er elke woensdag-middag in de Wijktuin geweest. De Wijktuin waar we in 1972 gewerkt door een redelijk stabiele groep begonnen was het gebied met de van ongeveer acht mannen en vrouwen, puinbergen aan de oostkant van de de meesten dus 60-plussers, maar er singel. De overkant was toen weiland zijn sinds kort ook een paar jongeren bij. waar in 1973 nog gehooid werd. Pas in Er is ook altijd een man van Gemeente-

7 werken bij voor het zware (machine)- bevolking niet langer gebruikt konden werk, voor overleg en advies. worden voor het doel waarvoor ze ooit waren aangelegd. Maar ook zijn er nogal Welkom in de Wijktuin wat gebouwen die, hoewel nog in goede Zo'n natuurgebied in een moderne wijk staat, niet meer functioneel waren of als Ommoord is een bijzonderheid. En zo niet meer voldeden aan de eerder is het ook bedoeld: als een tegenwicht gestelde eisen. met de overweldigende bebouwing Gelukkig zijn er nog heel veel mensen eromheen. Als je in het midden van de die hun visie en inzet willen gebruiken Wijktuin bent, zie je niets van de flats om deze gebouwen en gebieden een eromheen en waan je je in een uitge- nieuwe bestemming te geven. strekt natuurgebied, ergens ver weg. Voorbeelden van deze herbestemmingen Maar die flats horen er toch bij, want de worden in deze tentoonstelling Nieuw Wijktuin ligt in Ommoord, al veertig jaar gebruik – Oud Capelle gegeven door lang. middel van een twintigtal wandpanelen, Kom eens kijken! die elk een gebouw of terrein behandelen en aan de hand van teksten en foto’s uit Geert Bos het verleden en heden laten zien hoe het geheel er vroeger uitzag en wat er nu Bereikbaarheid van de Wijktuin: mee gedaan wordt. Metro: halte Romeynshof, Dawesweg volgen tot aan de Dawes(toren)flat; daar zijn, aan de rechterkant twee ingangen naar de Wijktuin. Auto: via de President Wilsonweg, tweede afslag (Brantingweg) en dan rechts de Hammarskjoldplaats, aan het eind is de ingang naar de Wijktuin.

NIEUW GEBRUIK – OUD CAPELLE

Deze tentoonstelling, samengesteld en gerealiseerd door de Historische Vereniging Capelle aan den IJssel, is tot 13 augustus 2012 te zien in het Historisch Museum, Bermweg13. De expositie belicht de geschiedenis van een groot aantal gebouwen en terreinen binnen de gemeente Capelle aan den IJssel, die door veranderingen in de bevolkingssamenstelling en de economische behoeften hun Eens de gereformeerde Immanuelkerk te oorspronkelijke bestemming hebben Capelle aan den IJssel, nu Uitvaart- verloren, maar een nieuwe bestemming centrum Capella hebben gekregen. Landerijen werden volkstuinen, Aansluitend op het thema van Open natuurgebieden of een golfbaan. Een Monumentendag 2011, Nieuw gebruik – voormalig gemeentehuis werd Oud gebouw , werd gekozen voor de restaurant, een bejaardenhuis werd tentoonstelling over gebouwen, maar trouwlocatie, boerderijen werden ook over terreinen binnen de gemeente verbouwd tot woonhuis, zorgcentrum of Capelle aan den IJssel, die door de jaren restaurant, winkels werden woonhuis of heen een geheel andere functie hebben atelier. Een kleuterschool werd gekregen. Wereldwinkel. Zo zijn in deze expositie Vaak gaat het om gebieden die met tal van prachtige voorbeelden te zien name door de groei van de Capelse van hergebruik, waarbij de verhalen van

8 de ‘oude’ en ‘nieuwe’ gebruikers in Heeft u vragen of opmerkingen? woord en beeld voor het voetlicht Neem dan contact op met de HVPA: worden gebracht. secretariaat De tentoonstelling werd op 9 september Van der Helmstraat 448 2011 geopend door de heer M. Stolk, 3067 HN Rotterdam manager van CVU Uitvaartzorg die de tel. 010 420 62 73 of 06 108 697 09 kerk, voorheen de gereformeerde email: [email protected] Immanuelkerk (bouwjaar 1953) aan de Freesiastraat 2 te Capelle aan den IJssel- Lid worden van de HVPA? Schenkel, op een verantwoorde wijze en U kunt lid worden door of € 15,- of met behoud van de oorspronkelijke € 12,- voor 65+ over te maken op details, heeft verbouwd tot het bankrekeningnummer 140265708, t.n.v. uitvaartcentrum Capella, dat in juni 2001 de Historische Vereniging Prins geopend is. Alexander.

Het Capels Historisch Museum is elke De HVPA wordt sinds 2007 financieel zaterdagmiddag geopend van 13.00 tot ondersteund door deelgemeente Prins 16.00 uur en voor groepen op afspraak. Alexander. De toegang is gratis. Het museum bevindt zich aan de Bermweg 13 in Capelle aan den IJssel, op 5 minuten loopafstand van metrostation Schenkel. Meer informatie is te vinden op de website www.hvc-capelle.nl

Anneke Scheffer Colofon nummer 14, december 2011-februari 2012

Aan deze Nieuwsbrief werkten mee: Geert Bos Wim Heistek Anneke Scheffer Ineke Tirion Koen Vliegenhart jr. Onno de Wit

Eindredactie: Willy Hilverda

Foto verantwoording: p. 2: www.groenehartvertellingen.nl p. 3: Coll. Wim Heistek p. 4 l: Coll. Henk Bast, Numansdorp p. 4 r: Coll. Koen Vliegenthart jr p. 5: Coll. Koen Vliegenthart jr p. 6: Archief Fotowerkgroep Ommoord p. 8: Coll. Historische Vereniging Capelle aan den IJssel Wijktuin Ommoord, waarschijnlijk in de p. 9: Archief Fotowerkgroep Ommoord jaren tachtig

ISSN 2210-9293

9