Novinarke U Vojvodini: Obrazovanje, Profesionalni Status I Rodni Identitet

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Novinarke U Vojvodini: Obrazovanje, Profesionalni Status I Rodni Identitet dr Smiljana Milinkov Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identitet 1 dr Smiljana Milinkov Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identitet Edicija doktorskih radova „Roza Luksemburg“ Izdavač: Pokrajinski zavod za ravnopravnost polova Za izdavača: Diana Milović Recenzije: prof. dr Svenka Savić, dr Dinko Gruhonjić, Danica Todorov Lektura i korektura: Milan Ajdžanović Prelom: Mirjana Isakov Dizajn korica: Darko Vuković Štampa: Sajnos doo, Novi Sad Tiraž: 500 primeraka Novi Sad, 2016. Sredstva za objavljivanje knjige obezbeđena su u budžetu AP Vojvodine CIP ‐ Каталогизација у публикацији Библиотека Матице српске, Нови Сад 070‐055.2(497.113) МИЛИНКОВ, Смиљана Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identitet / Smiljana Milinkov. ‐ Novi Sad : Pokrajinski zavod za ravnopravnost polova, 2016 (Novi Sad : Sajnos doo). ‐ 220 str. : ilustr. ; 23 cm. ‐ (Edicija doktorskih radova "Roza Luksemburg") Tiraž 500. ‐ Bibliografija. ‐ Summary. ISBN 978‐86‐86259‐25‐7 a) Новинарке ‐ Војводина COBISS.SR‐ID 309710855 Zabranjeno preštampavanje i fotokopiranje. Sva prava zadržava izadavač i autorka 2 dr Smiljana Milinkov Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identitet Novi Sad, 2016. 3 S A D R Ž A J PREDGOVOR 7 SAŽETAK 10 SUMMARY 12 1.0. UVOD 15 1.1. Žene u novinarstvu 16 1.1.1. Društveni položaj žene u Vojvodini – istorijski pregled 16 1.1.2. Proces feminizacije novinarske profesije 31 1.2. Formalno i neformalno obrazovanje žena za novinarsku profesiju 43 1.2.1. Obrazovanje novinarki 48 1.2.2. Rodno osetljiv jezik u medijima 56 1.3. Teorijski okvir: identiteti i rodna pitanja profesije i obrazovanja 61 1.3.1. Žena kao drugi – obrazovanje i profesija 62 1.3.2. Rod i mediji 68 2.0. PREDMET I CILJ ISTRAŽIVANJA 74 2.1. Hipoteze 74 3.0. METODOLOŠKI PRISTUP ISTRAŽIVANJU 75 3.1. Metod životne priče 75 3.2. Korpus istraživanja i jedinica analize 81 Tbl. 1. Dokumentacioni podaci o životnim pričama žena u novinarstvu 82 4.0. REZULTATI ANALIZE 83 4.1. Komponente rodnog identiteta novinarki iz Vojvodine 83 4.2. Detinjstvo i mladost novinarki iz Vojvodine 84 4.2.1. Odrastanje u SFRJ 85 4.2.2. Detinjstvo i mladost devedesetih godina 20. veka 99 4.3. Porodični odnosi – paradigma položaja žena i muškaraca u društvu 102 4 4.4. Obrazovanje i obrazovanje za novinarsku profesiju – formalno i neformalno 112 4.4.1. Osnovno i srednje obrazovanje novinarki 114 4.4.2. Formalno i neformalno obrazovanje za novinarku profesiju 118 4.5. Profesionalni rad novinarki 131 4.5.1. Medijska slika žene 143 4.5.2. Nagrade i priznanja 145 4.6. Rodna ravnopravnost u medijima i rodni identitet 150 4.7. Privatno je javno: brak, porodica, deca 161 4.8. Jezička upotreba novinarki u Vojvodini: maternji, profesionalni, rodno osetljiv jezik 170 4.9. Diskusija: profesionalni/rodni identitet novinarki 180 4.10. Novinarke kao druge 185 5.0. OPŠTI ZAKLJUČAK 196 6.0. LITERATURA 203 7.0. PRILOZI 213 7.1. Prilog 1 – Termini korišćeni u radu 213 7.2. Prilog 2 – Tabele 217 Tbl. 1: Dokumentacioni podaci o životnim pričama žena u novinarstvu u Vojvodini (1944–1985) 217 Tbl. 2. Komponente identiteta novinarki u Vojvodini (1944–1985) 218 Tbl. 3. Komponenta identiteta: detinjstvo novinarki 222 Tbl. 4: Novinarke: zanimanje roditelja 224 Tbl. 5: Ukupni podaci o formalnom obrazovanju novinarki u Vojvodini: (1944–1985) 226 Tbl. 5a: Ukupni podaci o neformalnom obrazovanju novinarki u Vojvodini: (1944–1985) 228 Tbl. 6: Novosadska novinarska škola: istorijat, struktura, program 231 Tbl 7: Nagrade i priznanja za profesionalni rad novinarkama u Vojvodini: (1944–1985) 233 Tbl. 7a: Novinarke: osnovni podaci o nagradama i priznanjima za profesionalni rad 235 Biografija autorke 238 5 PREDGOVOR Publikacija predstavlja skraćenu verziju doktorske disertacije „For‐ malno i neformalno obrazovanje i profesionalni status novinarki u Vojvodi‐ ni – rodna perspektiva“, odbranjene 14. juna 2016. godine na ACIMSI Cen‐ tru za rodne studije Univerziteta u Novom Sadu pred komisijom u sastavu: profesorka emerita Svenka Savić, prof. dr Nevena Petrušić, prof. dr Dejan Pralica i prof. dr Milica Andevski (mentorka). Rad se bavi profesionalnim statusom žena u medijima iz perspekti‐ ve interdisciplinarnih rodnih studija i nastao je s idejom da se prikaže pro‐ ces feminizacije novinarske profesije u kontekstu društva, porodice, obra‐ zovanja i medija a na osnovu životnih priča 16 novinarki iz Vojvodine. Većina dosadašnjih istraživanja koja se bave problematikom roda i medija fokusirana je na medijsku sliku žene, dok je mali broj onih koja istra‐ žuju položaj žena zaposlenih u medijima, odnosno koja se bave njihovim obrazovanjem i uopšte položajem novinarki u društvu. Istraživanjem o položaju žena u novinarstvu želela sam da rasvetlim uticaj i ukrštanje razli‐ čitih faktora – kao što su rod, profesija, obrazovanje, etnička pripadnost i društveni položaj – na formiranje identiteta novinarki. Rezultati analize pokazuju da je profesionalni identitet specifičan, zajednički identitet novinarki iz Vojvodine, dok se na individualnom nivou može govoriti o višestrukim identitetima žena (ćerke, sestre, majke, supru‐ ge, partnerke, udovice, novinarke, građanke, Vojvođanke, pripadnice ma‐ njinske nacionalne zajednice i dr.) nastalih ukrštanjem različitih komponen‐ ti. Empirijski podaci govore da je kod svih intervjuisanih novinarki profesi‐ onalni identitet konstantan, za razliku od rodnog, koji varira od patrijarhal‐ nog do feminističkog okvira. Tako se kod pojedinih intervjuisanih žena usled nesvesnog podvajanja određenih komponenti sopstvenog identiteta, kao što su profesija, pol, majčinstvo, može govoriti o minimalizovanju rod‐ nog identiteta jer se on poistovećuje sa tradicionalnim poimanjem ženskog i tako postavlja kao potencijalna smetnja izazovima novinarske profesije. 7 dr Smiljana Milinkov Analiza životnih priča novinarki pokazuje da akademsko obrazo‐ vanje ima značajan uticaj na kvalitetan profesionalni rad, ali i da formalno znanje nije dovoljno za rodno osetljiv pristup u izveštavanju jer tema rodne ravnopravnosti nije bila sastavni deo nijednog kurikuluma studijskih pro‐ grama koje su novinarke završile. Profesionalna iskustva novinarki pokazu‐ ju da neformalno obrazovanje u smislu celoživotnog učenja kao oblika usa‐ vršavanja doprinosi profesionalnijem radu kao i rodno osetljivom medij‐ skom izveštavanju. Lična iskustva novinarki potvrđuju feminističku teoriju drugosti: novinarke kao druge u odnosu na muške kolege i profesiju; novi‐ narke iz manjinskih nacionalnih zajednica kao dvostruka drugost; novinarke koje nemaju decu kao druge u odnosu na one ostvarene u majčinskoj ulozi. Međutim, bez obzira na drugost u novinarstvu, intervjuisane novinarke su prve u aktivizmu i borbi za društveni interes. U kontekstu društva u kom se od strane političko‐ekonomske moći, znatnog broja urednika i novinara, kao i publike toleriše, pa i podržava, pojava senzacionalizma, tabloidizacije i autocenzure u medijima, smatram da je važno da se prvenstveno na akademskom ali i širem društvenom ni‐ vou, sagledaju iskustva novinarki koje su svojim radom pokazale istrajnost u očuvanju profesionalnih i etičkih standarda, hrabrosti, doslednosti i beskompromisnosti u borbi za javni interes. Stoga se posebno zahvaljujem koleginicama novinarkama na spremnosti da podele iskustvo u profesio‐ nalnom radu, kao i da segmentima iz privatnog i porodičnog života dopri‐ nesu dekonstrukciji položaja žene u društvu, od pedesetih godina prošlog veka do danas. Zahvaljujem se na saradnji i razmeni iskustva i znanja i profesor‐ kama i kolegama i koleginicama iz Centra za rodne studije Univerziteta u Novom Sadu; komisiji, posebno mentorki prof. dr Milici Andevski, na po‐ moći tokom pisanja doktorske disertacije; dr Svenki Savić, profesorki emeri‐ ti, za istrajnost u višegodišnjem prenošenju znanja iz interdisciplinarnih područja kao i na pomoći prilikom izrade ovoga rada. Posebno se zahvalju‐ jem Rekonstrukcija ženskom fondu na stipendiji za drugu godinu doktorskih Rodnih studija; kolegama i koleginicama sa Odseka za medijske studije Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, prijateljima i porodici na podršci i razumevanju. 8 Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identitet Takođe se zahvaljujem recezentima: profesorki emeriti Svenki Sa‐ vić, Danici Todorov i dr Dinku Gruhonjiću i Zavodu za ravnopravnost po‐ lova AP Vojvodine, koji je prepoznao potrebu za objavljivanjem publikacije „Novinarke u Vojvodini: obrazovanje, profesionalni status i rodni identi‐ tet“. 9 dr Smiljana Milinkov SAŽETAK Ideja rada je da pokaže na koji način formalno i neformalno obrazova‐ nje utiče na formiranje rodnog identiteta koji je u suodnosu sa profesional‐ nim identitetom, kao i na proces feminizacije novinarske profesije u kontek‐ stu društva, porodice, obrazovanja i medija. Polazna hipoteza je da formalno akademsko obrazovanje ima značajan uticaj na kvalitetan profesionalni rad novinarki ali nedovoljan za rodno osetljiv pristup. Druga pretpostavka je da neformalno obrazovanje u smislu celoživotnog usavršavanja doprinosi profesionalnijem radu novinarki, na‐ ročito u istraživačkom novinarstvu, kao i rodno osetljivom medijskom izveštavanju. Treća pretpostavka je da veći broj žena na pozicijama moći ne dovodi nužno do rodno osetljivog pristupa u medijima, te na taj način ne doprinosi promeni sistema vrednosti koji bi vodio ka ravnopravnijem polo‐ žaju žena u društvu. Četvrta hipoteza je da žene u novinarskoj profesiji potiskuju rodni identitet u odnosu na profesionalni. Osnovni terijski
Recommended publications
  • Molim Da Svedok Sada Pročita Svečanu Izjavu. SVEDOK JOVIĆ
    UTORAK,UTORAK, 18. NOVEMBAR 18. NOVEMBAR 2003. 2003. / SVEDOK / SVEDOK BORISAV B-1524 JOVIĆ (pauza) SUDIJA MEJ: Molim da svedok sada pročita svečanu izjavu. SVEDOK JOVIĆ: Svečano izjavljujem da ću govoriti istinu, celu istinu i ništa osim istine. SUDIJA MEJ: Izvolite sedite. GLAVNO ISPITIVANJE: TUŽILAC NAJS TUŽILAC NAJS – PITANJE: Hoćete li da nam kažete svoje ime i prezime, molim vas? SVEDOK JOVIĆ – ODGOVOR: Borisav Jović. TUŽILAC NAJS – PITANJE: Gospodine Joviću, ja ću sada da prepričam kakvi su bili vaši kontakti sa Tužilaštvom da biste identifikovali materijal na kojem smo radili. Prvo, u smislu konteksta, vi ste se rodili oktobra 1928. godine i bili ste na raznim funkcijama u vladi tokom vaše karijere. Uglavnom ste se bavili socijalnim i ekonomskim razvojem, bili ste ambasador u Italiji (Italy) krajem sedamdesetih godina. Da li ste 1989. godine bili izabrani kao srpski predstavnik u Predsedištvo SFRJ, da li ste bili potpredsednik tog Predsedni- štva od 5. maja 1989. godine do 15. maja 1990. godine. Da li ste bili pred- sednik od 15. maja 1990. do 15. maja 1991. godine? Da li ste posle toga bili predsednik Socijalističke partije Srbije od 24. maja 1991. godine do oktobra 1992. godine kada ste preuzeli funkciju od optuženog koji je tada sišao sa te funkcije i kad se on vratio kao vođa partije da li ste vi onda postali potpred- sednik stranke i ostali na toj funkciji do novembra 1995. godine? SVEDOK JOVIĆ – ODGOVOR: Da, tačno je to. TUŽILAC NAJS – PITANJE: Dakle, imajući to na umu, da li je tačno da ste vi napisali dve knjige od kojih se jedna zove ‘’Poslednji dani SFRJ’’, to je dnev- nik, a druga se zove ‘’Knjiga o Miloševiću’’? Da li ste takođe imali razgovor kao osumnjičeni sa Tužilaštvom u septembru 2002.
    [Show full text]
  • UNDER ORDERS: War Crimes in Kosovo Order Online
    UNDER ORDERS: War Crimes in Kosovo Order online Table of Contents Acknowledgments Introduction Glossary 1. Executive Summary The 1999 Offensive The Chain of Command The War Crimes Tribunal Abuses by the KLA Role of the International Community 2. Background Introduction Brief History of the Kosovo Conflict Kosovo in the Socialist Federal Republic of Yugoslavia Kosovo in the 1990s The 1998 Armed Conflict Conclusion 3. Forces of the Conflict Forces of the Federal Republic of Yugoslavia Yugoslav Army Serbian Ministry of Internal Affairs Paramilitaries Chain of Command and Superior Responsibility Stucture and Strategy of the KLA Appendix: Post-War Promotions of Serbian Police and Yugoslav Army Members 4. march–june 1999: An Overview The Geography of Abuses The Killings Death Toll,the Missing and Body Removal Targeted Killings Rape and Sexual Assault Forced Expulsions Arbitrary Arrests and Detentions Destruction of Civilian Property and Mosques Contamination of Water Wells Robbery and Extortion Detentions and Compulsory Labor 1 Human Shields Landmines 5. Drenica Region Izbica Rezala Poklek Staro Cikatovo The April 30 Offensive Vrbovac Stutica Baks The Cirez Mosque The Shavarina Mine Detention and Interrogation in Glogovac Detention and Compusory Labor Glogovac Town Killing of Civilians Detention and Abuse Forced Expulsion 6. Djakovica Municipality Djakovica City Phase One—March 24 to April 2 Phase Two—March 7 to March 13 The Withdrawal Meja Motives: Five Policeman Killed Perpetrators Korenica 7. Istok Municipality Dubrava Prison The Prison The NATO Bombing The Massacre The Exhumations Perpetrators 8. Lipljan Municipality Slovinje Perpetrators 9. Orahovac Municipality Pusto Selo 10. Pec Municipality Pec City The “Cleansing” Looting and Burning A Final Killing Rape Cuska Background The Killings The Attacks in Pavljan and Zahac The Perpetrators Ljubenic 11.
    [Show full text]
  • THE WARP of the SERBIAN IDENTITY Anti-Westernism, Russophilia, Traditionalism
    HELSINKI COMMITTEE FOR HUMAN RIGHTS IN SERBIA studies17 THE WARP OF THE SERBIAN IDENTITY anti-westernism, russophilia, traditionalism... BELGRADE, 2016 THE WARP OF THE SERBIAN IDENTITY Anti-westernism, russophilia, traditionalism… Edition: Studies No. 17 Publisher: Helsinki Committee for Human Rights in Serbia www.helsinki.org.rs For the publisher: Sonja Biserko Reviewed by: Prof. Dr. Dubravka Stojanović Prof. Dr. Momir Samardžić Dr Hrvoje Klasić Layout and design: Ivan Hrašovec Printed by: Grafiprof, Belgrade Circulation: 200 ISBN 978-86-7208-203-6 This publication is a part of the project “Serbian Identity in the 21st Century” implemented with the assistance from the Open Society Foundation – Serbia. The contents of this publication are the sole responsibility of the Helsinki Committee for Human Rights in Serbia, and do not necessarily reflect the views of the Open Society Foundation – Serbia. CONTENTS Publisher’s Note . 5 TRANSITION AND IDENTITIES JOVAN KOMŠIĆ Democratic Transition And Identities . 11 LATINKA PEROVIĆ Serbian-Russian Historical Analogies . 57 MILAN SUBOTIĆ, A Different Russia: From Serbia’s Perspective . 83 SRĐAN BARIŠIĆ The Role of the Serbian and Russian Orthodox Churches in Shaping Governmental Policies . 105 RUSSIA’S SOFT POWER DR. JELICA KURJAK “Soft Power” in the Service of Foreign Policy Strategy of the Russian Federation . 129 DR MILIVOJ BEŠLIN A “New” History For A New Identity . 139 SONJA BISERKO, SEŠKA STANOJLOVIĆ Russia’s Soft Power Expands . 157 SERBIA, EU, EAST DR BORIS VARGA Belgrade And Kiev Between Brussels And Moscow . 169 DIMITRIJE BOAROV More Politics Than Business . 215 PETAR POPOVIĆ Serbian-Russian Joint Military Exercise . 235 SONJA BISERKO Russia and NATO: A Test of Strength over Montenegro .
    [Show full text]
  • 2010 Human Rights Report: Serbia Page 1 of 23
    2010 Human Rights Report: Serbia Page 1 of 23 Home » Under Secretary for Democracy and Global Affairs » Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor » Releases » Human Rights Reports » 2010 Country Reports on Human Rights Practices » Europe and Eurasia » Serbia 2010 Human Rights Report: Serbia BUREAU OF DEMOCRACY, HUMAN RIGHTS, AND LABOR 2010 Country Reports on Human Rights Practices April 8, 2011 The Republic of Serbia is a multiparty parliamentary democracy with approximately 7.5 million inhabitants. Boris Tadic was reelected president in February 2008. In May 2008 voters elected a new parliament in which some minority ethnic parties won seats. Observers considered both elections to be mostly in line with international standards. Security forces reported to civilian authorities. During the year the following human rights problems were reported: physical mistreatment of detainees by police; inefficient and lengthy trials; harassment of journalists, human rights advocates, and others critical of the government; limitations on freedom of speech and religion; lack of durable solutions for large numbers of internally displaced persons (IDPs); corruption in legislative, executive, and judicial branches of government including police; government failure to apprehend the two remaining fugitive war crimes suspects under indictment of the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY); societal violence against women and children; societal violence and discrimination against minorities, particularly Roma and the lesbian, gay, bisexual, transgender (LGBT) population; and trafficking in persons. One significant human rights achievement was marked at the October 10 Pride Parade, when the government affirmed the freedom of assembly of the LGBT community. Unlike previous years, the government worked closely with planners to prepare for the event, and police successfully protected the marchers despite widespread violent protests by extremist groups.
    [Show full text]
  • EU Sa Dushu.Indd
    EVROPA S DUŠOM Govori koji su odredili savremenu Evropu IZDAVAČI: Fondacija Konrad Adenauer, Beograd Unija evropskih federalista ZA IZDAVAČE: Claudia Crawford Marko Vujačić UREDNIK: Aleksandra Popović PRIREDILI: Jelena Babić Danijela Božović Mirko Dautović Vladimir Džamić Nemanja Grbić Damjan Rehm Bogunović Ana Toskić Jovana Trajković Milica Saračević Andrijana Vojnović Marko Vujačić Nikola Živković ŠTAMPA: CALIGRAPH TIRAŽ: 1.000 ISBN 978-86-86661-34-0 © 2009 Fondacija Konrad Adenauer, Beograd Sva prava zadržana. Preštampavanje, čak i odlomaka, dozvoljeno samo uz saglasnost Fondacije Konrad Adenauer. EVROPA S DUŠOM Govori koji su odredili savremenu Evropu BEOGRAD, 2009. 5 SADRŽAJ 7 | Predgovor 9 | Uvod 15 | VINSTON ČERČIL Niti mira 33 | ALTJERO SPINELI Evropska civilizacija može biti ostvarena samo u ujedinjenoj Evropi 45 | ROBERT ŠUMAN Deklaracija francuske vlade o zajedničkoj nemačko- francuskoj teškoj industriji 55 | POL-ANRI SPAK Zahtevam od vas, sa strašću i poverenjem 67 | KONRAD ADENAUER Evropska integracija kao teritorijalna nužnost 79 | ŠARL DE GOL Po svoj suštini Engleska je ostrvska 6 89 | MARGARET TAČER Neka Evropa bude porodica nacija 105 | ŽAK DELOR Moramo zbrisati Jaltu! 125 | HELMUT KOL Ideja Evropa, budućnost kontinenta 139 | ROMANO PRODI Ka sve bližoj uniji evropskih naroda 151 | VALERI ŽISKAR D’ESTEN Pred evropskom Konvencijom je istorijski izazov 165 | ZORAN ĐINĐIĆ Evropa s dušom 177 | OLI REN Budući dometi Evrope 189 | DEJVID MILIBAND Jaka Britanija u jakoj Evropi 7 PREDGOVOR Istorija demokratske pravne države Nemačke počela je pre šezdeset godina. Istorija evropskog ujedinjenja počela je pre više od šezdeset godina. U ovom periodu, Nemačka se, iz jedne skoro potpuno razorene zemlje posle Drugog svetskog rata, razvila u državu demokratije, zaštite ljudskih prava i obezbeđene pravne sigurnosti.
    [Show full text]
  • “Novosadski Dnevnik 1991-2016” Lasla Vegela Dnevničko Je Putovanje Ovog Pisca Kroz Posljednje Tri Decenije Ţivota Na Specifičnom Prostoru Srednjoistočne Evrope
    “Novosadski dnevnik 1991-2016” Lasla Vegela dnevničko je putovanje ovog pisca kroz posljednje tri decenije ţivota na specifičnom prostoru Srednjoistočne Evrope. U tom razdoblju ovaj dio svijeta pretrpio je korjenite potrese i promjene, socijalizam je izvršio svoj harakiri, a na balkanskim marginama rasplet se odigrao u krvavom ratu čije sjene još determinišu osnovne linije društvenih i političkih zbivanja na ovim prostorima. Rat, prelaz milenija, strah, iznevjerene nade u mogućnost demokratskih promjena, nesigurne i trapave postratne tranzicije u kojima smo zapeli, reminiscencije na razdoblje jugoslovenskog socijalizma i vrijeme divljeg kapitalizma u koje smo upali, sve to se u britkim ironijskim i intelektualnim obratima pojavljuje kao niz rukavaca u Vegelovom “Dnevniku”. Ozračje Novog Sada, kao ključnog toposa Vegelovog knjiţevnog opusa, u ovoj prozi pokazuje se kao jedna od najbolnijih tačaka evropskih rubova, koji su u Vegelovoj prozi svoje krunsko uobličenje dobili romanima “Neoplanta ili obećana zemlja” i “Balkanska krasotica ili Šlemilovo kopile”. Na razmeđu svjetova Novi Sad je, reklo bi se, početak i kraj literarnih preokupacija ovoga pisca. Upravo zbog svoje pozicioniranosti, na razmeĎu Balkana i Evrope, grad je to koji je takoreći epicentar promjena, na čijem se primjeru moţda najdojmljivije zrcali krvava povijest našeg dvadesetog stoljeća. Ali i povijest cijelog evropskog kontinenta. “Novosadski dnevnik 1991-2016”, Laslo Vegel, preveo: Arpad Vicko, Akademska knjiga, Novi Sad, 2018./ Kada kaţem da se Novi Sad nalazi na razmeĎu Evrope i Balkana, ne mislim pri tome na Balkan kao ono što je izvan Evrope, već prije svega na jedan kompleks i agoniju ovih prostora, svojevrsnu rastrzanost i nemogućnost da se prevlada osjećaj infantilne i niţe vrijednosti spram Evrope, ali i onaj tako bolni narcizam malih razlika balkanskih naroda.
    [Show full text]
  • The Anatomy of Capturing Serbia's Security - Intelligence Sector
    The Anatomy of Capturing Serbia's Security - Intelligence Sector Author: Predrag Petrović 2 The Anatomy of Capturing Serbia's Security-Intelligence Sector BELGRADE CENTRE FOR SECURITY POLICY Publisher: Belgrade Centre for Security Policy Đure Jakšića 6/5, Beograd Tel. +381 (0)11 328 72 26 E-mail: www.bezbednost.org Author: Predrag Petrović [email protected] Translation: Ivan Kovanović Design and layout: DTP Studio Belgrade, January 2020 The Policy Brief began as part of the “Who Oversees the Overseers: Western Balkan Security Services” project, which is supported by the European Fund for the Balkans (EFB). The content of this study is the exclusive responsibility of its author and it in no way reects the views of the EFB. 3 Abstract In its Enlargement Strategy for 2018, the European Union assessed that elements of state capture are present throughout the Western Balkans. Our research shows, howe- ver, that when it comes to Serbia this is a very restrained assessment as whole state institutions and sectors – the security services and institutions tasked with their con- trol and oversight – have been captured by the ruling Serbian Progressive Party (SNS). Key positions in the security and intelligence sector are staffed by close associates of party officials or directly by party officials and its founding members. The Director of the BIA, Bratislav Gašić, and the head of the Security Services Coordination Bureau, Nebojša Stefanović, are founding members and high-ranking officials in the SNS. Key posts in the judiciary that are significant for the activities of the security services have been taken up by close associates of party officials or of the leader of the SNS and the President of Serbia, Aleksandar Vučić.
    [Show full text]
  • Human Rights, Democracy and – Violence HELSINKI COMMITTEE for HUMAN RIGHTS in SERBIA
    HELSINKI COMMITTEE FOR HUMAN RIGHTS IN SERBIA SERBIA 2008 ANNUAL REPORT : SERBIA 2008 H HUMAN RIGHTS, DEMOCRACY AND – VIOLENCE U M A N R I G H T S , D E M O C R A HHUMANUMAN RIGHTS,RIGHTS, C Y A N D – DDEMOCRACYEMOCRACY V I O L E N C E AANDND – VIOLENCEVIOLENCE Human Rights, Democracy and – Violence HELSINKI COMMITTEE FOR HUMAN RIGHTS IN SERBIA Annual Report: Serbia 2009 Human Rights, Democracy and – Violence BELGRADE, 2009 Annual Report: Serbia 2009 HUMAN RIGHTS, DEMOCRACY AND – VIOLENCE Publisher Helsinki Committee for Human Rights in Serbia On behalf of the publisher Sonja Biserko Translators Dragan Novaković Ivana Damjanović Vera Gligorijević Bojana Obradović Spomenka Grujičić typesetting – Ivan Hrašovec printed by Zagorac, Beograd circulation: 500 copies The Report is published with help of Swedish Helsinki Committee for Human Rights Swedish Helsinki Committee for Human Rights ISBN 978-86-7208-161-9 COBISS.SR–ID 167514380 CIP – Katalogizacija u publikaciji Narodna biblioteka Srbije, Beograd 323(497.11)”2008” 316.4(497.11) “2008” HUMAN Rights, Democracy and – Violence : Annual Report: Serbia 2008 / [prepared by] Helsinki Committee for Human Rights in Serbia; [translators Dragan Novaković ... et al.]. – Belgrade : Helsinki Committee for Human Rights in Serbia, 2009 (Beograd : Zagorac). – 576 str. ; 23 cm Izv. stv. nasl. : Ljudska prava, demokratija i – nasilje. Tiraž 500. – Napomene i Bibliografske reference uz tekst. 1. Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji (Beograd) a) Srbija – Političke prilike – 2008 b) Srbija – Društvene prilike – 2008 5 Contents Conclusions and Recommendations . 9 No Consensus on System of Values . 17 I SOCIAL CONTEXT – XENOPHOBIA, RACISM AND INTOLERANCE Violence as a Way of Life .
    [Show full text]
  • In Serbian and English
    Series Reports 3 Series Reports HUMAN RIGHTS IN YUGOSLAVIA 1999. LEGAL PROVISIONS AND PRACTICE IN THE FEDERAL REPUBLIC OF YUGOSLAVIA COMPARED TO INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS STANDARDS Editor Vojin Dimitrijevi} Publisher The Belgrade Centre for Human Rights Mlati{umina 26, Belgrade, FRY (http://www.bgcentar.org.yu) For the publisher Vladan Joksimovi} Proof-reading Tea Gorjanc Photograph Milan Aleksi} Layout Mirko Mili}evi} ISBN 86--7202--030--8 Print run 500 Printed by Dosije, Belgrade HUMAN RIGHTS IN YUGOSLAVIA 1999 LEGAL PROVISIONS AND PRACTICE IN THE FEDERAL REPUBLIC OF YUGOSLAVIA COMPARED TO INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS STANDARDS Belgrade Centre for Human Rights Belgrade, 2000 Contents Abbreviations . 13 Preface . 17 Introduction . 19 I LEGAL PROVISIONS RELATED TO HUMAN RIGHTS . 29 1. Human Rights in the Legal System of the FR Yugoslavia . 29 1.1. Introduction . 29 1.2. Constitutional Provisions on Human Rights . 30 1.3. International Human Rights and the FR Yugoslavia . 32 2. Right to Effective Remedy for Human Rights Violations . 34 2.1. Ordinary Legal Remedies . 34 2.2. Constitutional Appeal . 36 3. Restrictions and Derogations . 39 3.1. Restrictions . 39 3.1.1. General Restrictions . 39 3.1.2. Optional Restrictions . 41 3.2. Derogation in ‘‘Time of Public Emergency’’ . 41 3.2.1. General . 41 3.2.2. Derogation during State of War . 42 3.2.3. State of Emergency . 45 3.2.4. Derogation of Human Rights during the State of War in FRY in 1999 . 46 4. INDIVIDUAL RIGHTS . 50 5 Human Rights in Yugoslavia 1999 4.1. Prohibition of Discrimination . 50 4.1.1. General .
    [Show full text]
  • Final Report on Editorial Cultures: Serbia
    FINAL REPORT ON EDITORIAL CULTURES: SERBIA National coordinator: Igor Z. Zagar, Educational Research Institute & University of Primorska Researcher: Katja Zeljan EDUCATIONAL RESEARCH INSTITUTE, Ljubljana, Slovenia Project report prepared for EMEDIATE, WP3 Project title: EMEDIATE: Media and Ethics of a European Public Sphere from the Treaty of Rome to the ‘War on Terror’. EU Sixth Framework Program, Specific Targeted Research Project, Priority 7: Citizens and Governance in a Knowledge-Based Society. Project no. CIT2-CT-2004- 506027. 1 CONTENTS: Introduction (3) Literature review General description of the literature review (6) Literature review (6) Interviews Analysis of interviews (17) Conclusions (22) Annotated bibliography Annotated bibliography with short abstracts (24) Books (24) PhD dissertations (45) Articles (45) 2 1. INTRODUCTION Serbs settled in the Balkan Peninsula in the 6th and 7th century and accepted Christianity in the 9th century. Civil strife and constant warfare with their Bulgarian, Greek, and Magyar neighbors characterized the early history of the Serbs. Raska, the first organized Serbian state, was probably founded in the early 9th century in the Bosnian mountains; it steadily expanded from the 10th century. Bulgaria, meanwhile, challenged Byzantium for sovereignty over the Serbs. Stephen Nemanja, whom the Byzantine emperor recognized as grand zhupan of Serbia in 1159, founded a dynasty that ruled for two centuries. His son and successor assumed the title king of all Serbia in 1217 with the pope's blessing. However, the king's brother, Sava, archbishop of Serbia, succeeded in having papal influence eliminated from the kingdom; in 1219 he won recognition from the patriarch of Constantinople of an autocephalous Serbian Orthodox Church.
    [Show full text]
  • OTKRIVANJE BALKANA Biblioteka NOVA EVROPA
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Serbian Academy of Science and Arts Digital Archive... Sanja Lazarević Radak OTKRIVANJE BALKANA Biblioteka NOVA EVROPA Sanja Lazarević Radak OTKRIVANJE BALKANA Urednik Milan Orlić Recenzenti prof. dr Ivana Spasić dr Đorđe Kostić Izdavač Mali Nemo Jadranska 17, 26000 Pančevo tel/faks: 013/370–313 offi [email protected] www.malinemo.rs Lektura i korektura Mali Nemo Štampa Mali Nemo Pančevo Tiraž 300 ISBN 978–86–7972–084–9 Sanja Lazarević Radak OTKRIVANJE BALKANA Pančevo, 2013 PREDGOVOR Pre pet godina otvorila sam prvi, nepuna dva veka stari putopis sa Balkana. Za njim je sledio susret sa drugim, potom trećim putopisom, i najzad čitavom malom bibliotekom izdanja požutelih stranica koje su sve- dočile o „otkrivanju“ Balkana. Imena zemalja i gradova kroz koje su putni- ci prolazili, ostala su rasuta u mojim u beleškama, na fl eševima ili su nestala u „sajber spejsu“ obrisanih dokumenata. Neki od njih su kao citati i prostor za kritiku našli mesto u radovima, a drugi ostali zapamćeni kao mostovi između prošlosti i sadašnjosti, tekst koji obraćajući se iz minulog vremena govori o onome čega smo i sami deo. Taj susret označio je i prve korake u izradi moje doktorske diser- tacije, istraživanja koje me je vodilo u pravcu prepoznavanja simboličke graničnosti međuratne Srbije koja je do tada, za mene bila samo neupitni deo političkog folklora. Osim za malobrojne novinare, avanturiste i diplo- mate, ova zemlja nije bila dovoljno egzotično mesto, premda se u to doba još uvek smatrala Bliskim Istokom, a imenovala Balkanom.
    [Show full text]
  • The Milosevic Regime Versus Serbian Democracy and Balkan Stability
    THE MILOSEVIC REGIME VERSUS SERBIAN DEMOCRACY AND BALKAN STABILITY HEARING BEFORE THE COMMISSION ON SECURITY AND COOPERATION IN EUROPE ONE HUNDRED FIFTH CONGRESS SECOND SESSION DECEMBER 10, 1998 Printed for the use of the Commission on Security and Cooperation in Europe [CSCE 105-2-?] Available via the World Wide Web: http://www.csce.gov COMMISSION ON SECURITY AND COOPERATION IN EUROPE LEGISLATIVE BRANCH COMMISSIONERS HOUSE SENATE CHRISTOPHER H. SMITH, New Jersey ALFONSE M. DAMATO, New York, Chairman Chairman JOHN EDWARD PORTER, Illinois BEN NIGHTHORSE CAMPBELL, Colorado FRANK R. WOLF, Virginia SPENCER ABRAHAM, Michigan MATT SALMON,Arizona CONRAD BURNS, Montana JON CHRISTENSEN, Nebraska OLYMPIA SNOWE, Maine STENY H. HOYER, Maryland FRANK R. LAUTENBERG, New Jersey EDWARD J. MARKEY, Massachusetts HARRY REID, Nevada BENJAMIN L. CARDIN, Maryland BOB GRAHAM, Florida LOUISE McINTOSH SLAUGHTER, New York RUSSELL D. FEINGOLD, Wisconsin EXECUTIVE BRANCH COMMISSIONERS JOHN H.F. SHATTUCK, Department of State VACANT, Department of Defense VACANT, Department of Commerce COMMISSION S TAFF MIKE HATHAWAY, Chief of Staff DOROTHY DOUGLAS TAFT, Deputy Chief of Staff ELIZABETH CAMPBELL, Receptionist/System Administrator MARIA V. COLL, Office Administrator OREST DEYCHAKIWSKY, Staff Advisor JOHN FINERTY, Staff Advisor CHADWICK R. GORE, Communications Director, Digest Editor ROBERT HAND, Staff Advisor JANICE HELWIG, Staff Advisor MARLENE KAUFMANN, Counsel for International Trade SANDY LIST, GPO Liaison KAREN S. LORD,Counsel for Freedom of Religion RONALD MCNAMARA, Staff Advisor MICHAEL OCHS, Staff Advisor ERIKA B. SCHLAGER, Counsel for International Law MAUREEN WALSH, Congressional Fellow for Property Restitution Issues (ii) THE MILOSEVIC REGIME VERSUS SERBIAN DEMOCRACY AND BALKAN STABILITY DECEMBER 10, 1998 OPENING STATEMENTS PAGE Opening Statement of Co-Chairman Christopher H.
    [Show full text]