ƘÊNƧ Revistë E Përvitshme Kritike

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

ƘÊNƧ Revistë E Përvitshme Kritike Acta non verba ƘÊNƧ revistë e përvitshme kritike III • 2020 Michigan •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• ᴥ •ᴥ• KÊNS ‐ III/2020 ▪ revistë e përvitshme kritike ▪ Botues: Lisandri & Aristea Kola Kryeredaktore: Aristea Kola Zv/kryeredaktor: Fra Censor Ambrozi Komisia shkencore: Adrian Deva, Arben Prendi, Carrie Ann Morgan, Çezarin Toma, Eljon Doçe, Erenestina Gjergji Halili, Marsel Nilaj, Michael Galaty Në ballinë: Anton Kola, Thurje kah liria (2020) Ilustrimet fotografike: Anton Kola E-mail: [email protected] © Kêns: L. & A. Kola Ann Arbor, Michigan KÊNSISSN: 2521-7348 Korrik 2020 KÊNS Parathanie Në këtë numër III të revistës Kêns, po i paraqesim lexuesit nji pjesë të autorëve shqiptarë, të cilët kanë punue jashtë vendit gjatë kohës së Shqipnisë moniste. Në Sesionin I (Expatria auctoris) kemi përzgjedhë shkrime të tre prej personaliteteve të mëdha të asaj që me arbitraritet quhet Diasporë. Këta janë Anton Logoreci, nji ndër kritikët ma cilësor jo vetëm të sistemeve politike e historisë, por edhe të letërsisë. Nga ky autor, i njohun gjanësisht për aktivitetin e tij në BBC dhe denoncimin e krimeve enveriane, janë përzgjedhë me u përkthye dy artikuj me fokus letërsinë shqipe (Dialogu i shkrimit modern shqip) dhe zhvillimet politike në Kosovë gjatë 80-s (Trazinat dhe gjyqet në Kosovë: Pse popullata shqiptare në Jugosllavi i mësyu rrugët?). Të dy artikujt [përkthye nga L. Kola], veçohen për origjinalitet në trajtim dhe thellësi analize, antipod i shkrimeve socrealiste apo i heshtjes së Tiranës zyrtare për fatet e pjesës tjetër të kombit nën represion serb. Por nji analizë ma e imtë mbi sistemin diktatorial shqiptar e jep Peter Prifti, në kapitullin Natyra e Partisë Komuniste Shqiptare shkëputë prej librit të tij Socialist Albania since 1944: domestic and foreign developments (1978). Shkrimi në fjalë, përkthye nga M. Nilaj, sintetizon morfologjinë e nji partie komuniste në nji shtet si Shqipnia, tue nxjerrë në pah elementët funksionalë të nji sistemi të personalizuem politik, domethanë të nji qeverisje’ stereotipe me bazë sundimin klasor dhe asgjasimin (jo)fizik intelektual. Këtë natyrë trajtese e përhollon edhe ma mirë Stavro Skendi në Shqipëria dhe konflikti kino-KÊNSsovjet (përkthye nga A. e L. Kola). Dëshmia e këtyne shkrimeve prej autorëve jashtë atdheut, pra jashtë dogmatizimit ideologjik, asht ngadhënjimi i të vërtetave mbi nji Shqipni fataliste qysh prej 1944 e deri më sot. Nga ky autor i fundit kemi përzgjedhë me përkthye (sjellë në shqip nga E. Doçe) edhe nji pjesë të fushës ma kryesore të Skendit siç ishte III ballkanologjia. Shkrimi Kriptokristianizmi në rajonin e Ballkanit, nën sundimin osman jep nji pasqyrë të kësaj dukunie, e cila ka gjegjëse edhe në Shqipni. Prû në nji kandvêshtrim tjetër, afria mes nji fenomeni religjiozo-politik (nën nji trysni pushtuese) dhe i nji ideologjie politike (komunizmi shqiptar) asht e dukshme. Viti 2020 asht vit jubilar për shumë shkrimtarë e artistë shqiptarë, po redaksia ka mendue me i kushtue nji hapësinë të posaçme Arshi Pipës në 100-vjetorin e tij të lindjes, jo për motive preferenciale por për kontribut të vazhdueshëm ndaj nji figure të jashtëzakonshme si Pipa, i cili asht fenomen unik i kulturës shqipe. Natyrisht, si Pipa si Ndrevashaj në këtë përzgjedhje i mbrendashkruhen autorëve të ekspaternuem e për ma tepër janë modele të arratisjes dhe të asaj çka po zhvillohet sot (po jashtë vendit) Letërsi Shqipe e Ekzilit. Sesioni kushtue Pipës, asht nda në katër zane: kritika, fusha ma përfaqësuese e tij, në të cilën asht përkthye (nga L. Kola) nji ndër punimet ma të randësishme në kritikën e letërsisë italiane: Personazhe të Jetës së Re: Dante, Cavalcanti dhe familja Portinari. Pipa xên vend të padiskutueshëm në bibliografinë e dantistëve në botë, dhe njikohësisht vend të veçantë në studimet danteske në Amerikë. Nji artikull mbi Ungaretti-n (përkthye nga A. Kola), me titull Ishulli i mendjes së nënvetëdijes—që dëshmon kualitetin kritik dhe avancon kërkimet ungaretiane, në panoramën e përgjithshme botënore të viteveKÊNS 70-të—asht pjesë e këtij zani. Asht mendue me iu përkthye disa poezi të këtij poeti (nga A. e L. Kola), prej vëllimit katërgjuhësh Autobiography. Ardhja e këtyne poezive në shqip, përban nji përpjekje sistematike të dy përkthyesve, në këtë rast, për me njohë statusin e merituem të këtij poeti në letrat shqipe. Gja që e kanë ba edhe IV të tjerë përpara, po me sa duket formimi monokrom i akademive dhe i katedrave shqiptare e ka regresue nji nismë të kësaj natyre. Duhet shtue, se shteti shqiptar dhe Ministri i Shtetit për Diasporën ka dështue në përkujtimin dinjitoz të Arshi Pipës. Nji fakt të tillë për përkujtimin e kësaj figure, e parashihte së mbrami edhe L. Kola në letrën e hapun ndaj Ministrit Majko, botue në ‘Dielli’ (21 tetor 2019). Kola theksonte: Viti 2020 asht 100 vjetori i lindjes së Arshi Pipës. Meqenëse si model i rezistencës njerëzore e intelektuale ndaj diktaturës komuniste shqiptare dhe kjo pikërisht përkon me frymën e programit të qeverisë shqiptare: “Rrugët e Kujtesës” janë gjithashtu një itinerar unik i Shqipërisë që do të vijojnë të nxjerrin në pah aspektin historik dhe edukativ të siteve të ish- diktaturës si Spaçi apo Tepelena, në vijim të projekteve tashmë të njohura muzeale të Kujtesës (Programi i Qeverisë 2017-21, f. 13). do të ishte në dinjitetin kombtar ngritja e nji përmendoreje të A. Pipës në Tiranë si kremtim jubilar. Ky akt gjykoj se ndihmon kujtesën historike, tregon ndjeshmëninë civile dhe përgjegjësinë intelektuale, përkujton privimin e të drejtave dhe të lirive njerëzore, qendërzon respektin ndaj autorëve shqiptarë në Diasporë dhe mbi të gjitha kjo strategji: “ruan dhe forcon identitetin kombëtar të shqiptarëve”KÊNS (Strategjia Kombëtare e Diasporës 2018 - 2024 dhe Plani i Veprimit, f. 50). Në nji rrafsh tjetër human, them se asht edhe detyrim ndaj familjes së tij, sepse vëllai i tij Av. Myzafer Pipa u vra barbarisht në Shkodër gjatë diktaturës e sot nuk dihet se ku e ka vorrin, motra e tij, shkrimtarja Bedi Pipa vdiq vetëm 24 vjeçe me pengun e njenit vëlla të vramë dhe tjetrit të burgosun e pa strehë konkrete mbi krye, i ati i tij V dha shpirt mbas stërmundimit në nji karrocë kali gjatë rrugës për në barakën e radhës ku i kishte caktue Zyra e Strehimit, motra tjetër që sfidoi fatin dhe regjimin enverist, Fehime Pipa ndërroi jetë pak vjet ma parë pa ia përmbushë amanetin Arshiut (botimin e plotë në shqip të veprës së tij). Motra tjetër, Nedreti, ka kontribue personalisht me përkthimin e veprës filozofike nga italishtja ‘Skicë e një konceptimi mbi jetën + Mbi gjeniun’. E do të ishte me randësi, para se të bashkohet në amshim me familjen e saj, të shihte nji akt konkret të shtetit shqiptar në lidhje me prof. Pipën. U cituen këto rreshta, për me konfirmue se nji përgjigje ndaj kësaj letre nuk erdh kurrë por edhe me rikonfirmue se shteti aktual shqiptar, asht në princip enverian. Doemos produkt i PKSH-së. Jo vetëm me rastin e Pipës, por edhe me shumë raste të tjera nji Ministër shteti i Diasporës në modelin e këtij ministri aktual, duhej të kishte dhanë kaherë me turp dorëheqjen e parevokueshme. Ai, nuk përfaqëson asnji interes dhe asfarë fryme të shqiptarëve jashtë vendit. Nji recension i Martin Camajt për veprën fundamentale të Pipës, The Politics of Language in Socialist Albania, asht mendue me u përkthye (edhe pse në faqet e nr. II të Kênsit, e kemi dhanë si faksimile prej Albanica-s), tue njehë e ditë do dallime të pjesshme me variantin e revistës që drejtonte vetë Pipa. Këtë punë të vyeshme, e ka krye E. Lani (paraqitë në zanin recension). Në rubrikën e fundit të këtij sesioni, prej fondit të shkrimeve të vetë Pipës asht paraqitë artikulli paradigmatik Turqit e rij të Shqipnisë së re. Ky artikull gjykojmë se asht, skanimi ma KÊNSi plotë i 30 vjetëve histori postkomuniste a neokomuniste. Arkivi i Kênsit, në këtë numër përbahet prej hulumtimesh krye prej L. Kolës, në fondin e Dom Prek Ndrevashajt në Michigan. Ky fryt i pjesshëm hulumtues që po jepet në faqet VI kësaj reviste, gjykojmë se ban të mundun njohjen e autorëve shqiptarë jashtë atdheut dhe kontribuon në stabilizimin e hartës së mungueme të veprimtarëve në kulturën shqipe, gjatë e mbas komunizmit. Ndrevashaj asht dëshmi absolute e faktorizimit të komunitetit shqiptar (kryesisht atij katolik) në Amerikë (Michigan). Pjesa e arkivit asht zbardhë, përpos faksimileve, që me pasë nji receptim ma lehtësues për lexuesin. Prej fondit Çoba, prej të cilit aktualisht kanë dalë edhe Keze të hueja, asht përzgjedhë nji fragment përkthimor prej 76 vargjeve, me motiv fetar kushtue Sh’Aleksit dhe nji elegji e bukur e Mark Çunit, që u gjet në fondin e Mons. Ernest Maria Çobës. Edhe ky fond, asht pjesë e projekteve të kolanës Kêns, të cilat në të ardhmen do të bahen publike. ▪ redaksia ▪ KÊNS VII ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ • Sesioni I / Expatria auctoris ▪ Anton Logoreci ▪ Peter Prifti ▪ Stavro Skendi ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ KÊNS ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ᴥ ANTON LOGORECI DIALOGU I SHKRIMIT MODERN SHQIP Gjatë katërdhetëvjetëshit të parë të këtij shekulli letërsia shqipe asht sundue nga gjenialiteti i Pader Gjergj Fishtës (1871-1940)—poet, mësues, drejtues fetar dhe njeri i punës. Megjithëse reputacioni i tij si poet mbetë në nji vepër të vetme, poema epike e tij madhshtore Lahuta e Malcís, ai asht po ashtu autor i shumë lirikave, i satirave dhe i poemave dramatike të cilat kanë mbetë relativisht të panjohuna. Nji analizë e do faktorëve që ia kanë shtue vlerën prodhimit të krijimtarisë së tij, besoj, kishte me dhanë pak dritë jo vetëm mbi Fishtën si artist, por edhe mbi skenën sociale dhe letrare të kohës së tij.
Recommended publications
  • Albania's 'Sworn Virgins'
    THE LINGUISTIC EXPRESSION OF GENDER IDENTITY: ALBANIA’S ‘SWORN VIRGINS’ CARLY DICKERSON A THESIS SUBMITTED TO THE FACULTY OF GRADUATE STUDIES IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS GRADUATE PROGRAM IN LINGUISTICS YORK UNIVERSITY TORONTO, ONTARIO August 2015 © Carly Dickerson, 2015 Abstract This paper studies the linguistic tools employed in the construction of masculine identities by burrneshat (‘sworn virgins’) in northern Albania: biological females who have become ‘social men’. Unlike other documented ‘third genders’ (Kulick 1999), burrneshat are not motivated by considerations of personal identity or sexual desire, but rather by the need to fulfill patriarchal roles within a traditional social code that views women as property. Burrneshat are thus seen as honourable and self-sacrificing, are accepted as men in their community, and are treated accordingly, except that they do not marry or engage in sexual relationships. Given these unique circumstances, how do the burrneshat construct and express their identity linguistically, and how do others within the community engage with this identity? Analysis of the choices of grammatical gender in the speech of burrneshat and others in their communities indicates both inter- and intra-speaker variation that is linked to gendered ideologies. ii Table of Contents Abstract ………………………………………………………………………………………….. ii Table of Contents ……………………………………………………………………………….. iii List of Tables …………………………………………………………………………..……… viii List of Figures ……………………………………………………………………………………ix Chapter One – Introduction ……………………………………………………………………... 1 Chapter Two – Albanian People and Language ………………………………………………… 6 2.0 Introduction ………………………………………………………………………………6 2.1 History of Albania ………………………………………………………………………..6 2.1.1 Geographical Location ……………………………………………………………..6 2.1.2 Illyrian Roots ……………………………………………………………………….7 2.1.3 A History of Occupations …………………………………………………………. 8 2.1.4 Northern Albania ………………………………………………………………….
    [Show full text]
  • Studime Shoqërore 4
    KDU 3(05) AKADEMIA E SHKENCAVE DHE E ARTEVE E KOSOVËS ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM KOSOVIENSIS SEKSIONI I SHKENCAVE SHOQËRORE STUDIME SHOQËRORE 4 2017 PRISHTINË 2018 KDU 3(05) KOSOVAACADEMY OF SCIENCES AND ARTS ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM KOSOVIENSIS SECTION OF SOCIAL SCIENCES SOCIAL STUDIES 4 2017 Editorial board Muhamedin Kullashi - Editor-in-chief Frashër Demaj - Secretary Robert Elsie, Member Justina Shiroka Pula, Member Gjyljeta Mushkolaj, Member PRISHTINA 2018 KDU 3(05) AKADEMIA E SHKENCAVE DHE E ARTEVE E KOSOVËS ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM KOSOVIENSIS SEKSIONI I SHKENCAVE SHOQËRORE STUDIME SHOQËRORE 4 2017 Këshilli redaktues Muhamedin Kullashi - Kryeredaktor Frashër Demaj - Sekretar Robert Elsie, Anëtar Justina Shiroka Pula, Anëtare Gjyljeta Mushkolaj, Anëtare PRISHTINË 2018 Copyright © ASHAK Adresa / Address: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës Redaksia e revistës Studime Shoqërore Rr. Agim Ramadani, nr. 305 10 000 Prishtinë Republika e Kosovës Tel. + 381 38 249 303 Fax. + 381 38 244 636 E-mail: [email protected] PËRMBAJTJA Fjala e kryetarit të ASHAK z. Hivzi Islamit dhe ajo e sekretarit permanent të Akademisë së Mbishkrimeve dhe Letërsisës të Francës z. Michel Zink me rastin e nënshkrimit të Konventës për Bashkëpunim Shkencor midis dy akademive, më 16 nëntor, në ASHAK: ................................................................................................. 7 Fjala e akademik Michel Zink, sekretar permanent i Akademisë së Mbishkrimeve dhe të Letërsisë të Francës (Académie des Inscriptions et Belles-Lettres),
    [Show full text]
  • Managing Our Estuaries
    Managing our estuaries August 2020 This report has been produced pursuant to subsections 16(1)(a) to (c) of the Environment Act 1986. The Parliamentary Commissioner for the Environment is an independent Officer of Parliament, with functions and powers set out in the Environment Act 1986. His role allows an opportunity to provide Members of Parliament with independent advice in their consideration of matters that may have impacts on the environment. This document may be copied provided that the source is acknowledged. This report and other publications by the Parliamentary Commissioner for the Environment are available at pce.parliament.nz. Parliamentary Commissioner for the Environment Te Kaitiaki Taiao a Te Whare Pāremata PO Box 10-241, Wellington 6143 Aotearoa New Zealand T 64 4 471 1669 F 64 4 495 8350 E [email protected] W pce.parliament.nz August 2020 ISBN 978-0-947517-20-5 (print) 978-0-947517-21-2 (electronic) Photography Cover images: Waimea Estuary, NelsonNZ, Flickr; Purerua Peninsula, Hazel Owen, Flickr; Whāingaroa Harbour, Hannah Jones. Chapter header seagrass and seaweed images: Peter de Lange, iNaturalist; Melissa Gunn, iNaturalist; Erasmo Macaya, iNaturalist; and Emily Roberts, iNaturalist. Managing our estuaries August 2020 Acknowledgements The Parliamentary Commissioner for the Environment is indebted to a number of people who assisted him in conducting this review. Special thanks are due to Dr Sophie Mormede who led the project, supported by Leana Barriball, Greg Briner, Dr Maria Charry, Dr Stefan Gray, Dr Anna Hooper, Shaun Killerby, Megan Martin, Dr Susan Waugh and Dr Helen White. The Commissioner would like to acknowledge the following organisations for their time and assistance: • Bay of Plenty Regional Council • Te Ao Marama Inc.
    [Show full text]
  • Saturday — Last Oe
    ‘ N v/'- N V 'X. ■y V •4 X SIXTEEN FRIDAY, JULY fl, 1964 -'-V iEtt^ntng i0^ Last Chance Today to Shop for ^Manchester Days Membera of the Orange Lodge rsason for last wash's riss in ths had 4,136, and New Haven 3,478. and 'affiliates who have not al­ T rinity O fferm g numbsr of claims, ths report In Mancheater, there were 42 About Town ready.’ made reservations for the Jobless Oainis atatsd. < new ctAimH', which reprecent new- iMnMiiir l«tH annual outing Saturday at Ohean Second Session Bridgaport continued to load the Hpella of unemployment. Other Beach; New London, are urged to Av^age Daily Net Press Run Th* Weather Re^a.trations for ih«' Vacation State In the number of clsima're­ totals showed^ 205 women receiv­ 4 moiiHit («¥*r«i9*). call tonight at the latest, any of Decrease Here ceived with 6,098.'Wsterbury fol­ ing claima an<t 46 persons receiv­ Far the Wmk Ended Faracaat at U. S. Wenthar : .ii' fe-. Bi)9l< School oir tho Covenant Con- the following: Robert Fell, Wil­ lowed with 5,528, while H artford ing. partial claime in town. July 8. 1M4 8T«K*tional Church,' which opena liam Brennan, Thomas Tedford, H artford, July • —Two, hun­ ' ■ . X - tJnemploymcnt oompsnaaUon Monday, ma yjtlll b« mada by Miss Vera Dion or Mrs. Lily Dun- dred and forty-five men and wom­ IX ,097 Tonight fair, c»al. Law Is nppar lop. ^ claims in Manchester dropfwd .We. Sundsy M r. partly eteildjr. telephoning: the dliectora, Miaa en are now enrolfed in the first again last week,' according to it- Giather Granatrori, I^v.
    [Show full text]
  • Wairoa Māori Film Festival 2015: Programme
    East Coast Dreaming ~ A Message From The Festival Director SINCE THE DAWN OF CINEMA, film makers have The East Coast life is a life I lived as a boy in been fascinated by the romance and adventure of Nuhaka. I think of me and my cousin Nicky sitting stories set in the South Seas. Seafaring adventure under the table eating the matchstick ends as Aunty stories in the tropics. Robinson Crusoe! Romantic Vera and her entourage played Canasta up above, stories of stout, stiff upper-lipped Englishmen drinking sweet Bushells tea, chain smoking and wooed and weakened by the temptation of love speaking a patois of Pākehā, Māori and some with a Pacific maiden. Mutiny on the Bounty! Epic significantly severe swearing. I go back to Manutai wild tales of noble savages in the time before. Rapa Marae and all the Aunties call me “My Darling” and Nui! But these stories were not made by the “My Baby” and all of a sudden I’m five year’s old Natives, nor told by the Natives. In many instances, again and life feels timeless and right once again. the lead roles of the Native Maiden or the Savage In 2005, the Wairoa Māori Film Festival burst on the Chief were played by white actors in “brownface.” scene at what seemed like a new day for Māori film In Aotearoa New Zealand, almost every Pākehā film making. We were on the cusp of something new. maker has been fascinated by the Māori world - Te Don Selwyn got funded and made an all Māori cast, Ao Māori - and has made us the subject of their all Reo scripted feature MĀORI MERCHANT OF romances, their dramas and their action flicks.
    [Show full text]
  • Phd Thesis: Ramsden 2003
    DEVELOPMENT: Opening space for New Zealand women’s participation in scriptwriting for feature films? by Marian Evans A thesis submitted to the Victoria University of Wellington in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Creative Writing Victoria University of Wellington 2010 Abstract This thesis explores whether an analytical practice, combining creative writing with activism and based in academia, can help open space for more women scriptwriters within New Zealand feature filmmaking. It links autoethnography with activist and experience-based methodologies within a creative writing framework that includes a memoir, an essay, a report, diaries and emails, an essay screenplay and weblogging, to present multiple views of an investigation into state investment in women’s feature filmmaking and the researcher’s own experience as an activist researcher and apprentice scriptwriter. It concludes that, within an analytical creative writing practice, autoethnography’s accommodation of a single researcher participant’s shifting roles may help to open space for women scriptwriters to contribute to New Zealand feature films. 2 Acknowledgements I thank all those, named and anonymous, who generated the experience and writing that follows, including but not only members of the communities formally acknowledged.1 I thank Professor Brad Jackson for his early support and here, again, thank the family of Di Oliver-Zahl and the Victoria Foundation for my Women in Leadership Scholarship; my original supervisor at the Victoria Management School (VMS) Associate Professor Deborah Jones, whose continuing engagement I appreciate; and my Gender & Women’s Studies co-supervisor Dr Lesley Hall for her rigour, generosity and patience.
    [Show full text]
  • Shtohen Telashet Për Pushtetarët, SHBA-BE Zyrë Të Posaçme Për Ngritjen E FBI-Së Shqiptare, 5 Ekspertë Në Tiranë Për Të Nisur Luftën Antikorrupsion
    Rr.Sitki Çiço përballë Maternitetit të Ri, Tel: 067 60 00 172, E-mail: [email protected] Faqe 2 Ministrat në raportim para Ramës, Ç ë m k imi 20 le kryeministri kritik për dështimet e kabinetit, në fokus tërmeti, E Martë 24 Dhjetor 2019 negociatat dhe drejtimi i OSBE Qeveria vendos sot për Shtohen telashet për pushtetarët, shpërblimin e pensionistëve, Rama: Tërmeti na ka bërë të jemi më të kujdesshëm, por SHBA-BE zyrë të posaçme për ngritjen nuk i harrojmë të moshuarit Ndryshe nga vitet e tjera, qeveria ende nuk ka vendosur nëse do të ketë shpërblime për pen- sionistët, apo jo, pasi vendi ka shpallur gjendje të e FBI-së shqiptare, 5 ekspertë në jashtëzakonshme pas tërmetit të 26 nëntorit. Kjo ka bërë që shumë pensionistë të mbajnë sy e veshë nga qeveria, e cila ka tagrin për të... Faqe 9 Tiranë për të nisur luftën antikorrupsion KED miraton listën Faqe 4,5 përfundimtare për Inspektorin e Drejtësisë, Artur Metani i pari, brenda 3 ditësh emrat në Kuvend Merr fund zvarritja për Inspektoratin e Lartë të Drejtësisë. Edhe pse puna për mbylljen e këtij institucioni nisi që në fillim të vitit, vetëm dje është konkretizuar. Këshilli i Emërimeve në Drejtësi zhvil- loi mbledhjen ku renditi kandidatët për të plotësuar vendin vakant të Inspektoratin... Faqe 8 Politika shqiptare e përçarë për Shengenin Ballkanik, PD dhe LSI në sulm ndaj qeverisë, mazhoranca thirrje Kosovës të bëhet pjesë Shengeni Ballkanik ka përçarë politikën shqiptare. Si shumë çështje të tjera dhe në këtë rast opozita mendon ndryshe nga qeveria. Partia Demokratike dhe Lëvizja Socialiste për Integrim kanë sulmuar qeverinë për Shengenin Ballkanik.
    [Show full text]
  • Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence
    Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of The Ohio State University By Matthew Cowan Curtis, M.A. Graduate Program in Slavic Linguistics The Ohio State University 2012 Dissertation Committee: Brian D. Joseph, Advisor Charles E. Gribble Daniel E. Collins Copyright by Matthew Cowan Curtis 2012 Abstract As historical relationships of Slavs and Albanians in the western Balkans have been subject to a wide range of scholarly interpretations, this dissertation seeks to present the facts of linguistic evidence of Slavic-Albanian contact, and apply them to an informed understanding of Slavs’ and Albanians’ interactions historically. Although individual linguistic features are important for establishing the historical fact of language contact, only a systematic, comprehensive analysis of the several interrelated parts of language— vocabulary, phonology, and morphosyntax—can indicate how the languages, and the communities speaking them, have been affected by the long-standing contact. This study also considers the languages from the perspective of several language-contact theories, creating a multifaceted approach that reveals strengths and weaknesses of each theory, and also paints a multidimensional picture of the effects of language contact and socio- cultural reasons for the languages’ changes. This layered analysis demonstrates that contact between Slavs and Albanians has brought about many linguistic changes, particularly in dialects that have remained in contact with one another. While the most obvious effects are the plenteous lexical borrowings, language contact is also present in phonology and morphosyntax, thus affecting every aspect of the dialects in contact.
    [Show full text]
  • European Botanic Gardens in a Changing World: Insights Into Eurogard VI
    European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into Eurogard VI Edited by: Nikos Krigas, Giorgos Tsoktouridis, Catherine- Margaret Cook, Photini Mylona & Eleni Maloupa Thessaloniki 2014 European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into EUROGARD VI 2 European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into EUROGARD VI Eurpean botanic gardens in a changing world: insights into EUROGARD VI Edited by: Nikos Krigas, Giorgos Tsoktouridis, Catherine-Margaret Cook, Photini Mylona & Eleni Maloupa Published by the Balkan Botanic Garden of Kroussia (Hellenic Agriculture Organisation-Demeter) and the Botanic Gardens Conservation International Copyright © Balkan Botanic Garden of Kroussia and Botanic Gardens Conservation International All rights reserved. Nothing from this publication may be reproduced, stored in computerised systems or published in any form or any manner, including electronic, mechanical, reprographic or photographic, without prior written permission from the publisher. Distributed by Botanic Gardens Conservation International, Descanso House, 199 Kew Road, Richmond Surrey, TW9 3BWI, UK Telephone: +44 (0)20 8332 5953, Fax: +44 (0)20 8332 5956 The individual contributions in this publication and any liabilities arising from them remain the responsibility of the authors. All articles in this book have been peer-reviewed by at least two independent reviewers. Reviewers of articles Asimina Vergou Catherine M. Cook Eleni Maloupa Gert Ausloos Giorgos Tsoktouridis Jebb Matthew Jerzy Puchalski Jože Bavcon Michael Kiehn Nikos Krigas Petr Hanzelka Photini Mylona Suzanne Sharrock 3 European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into EUROGARD VI 4 The authors accept full responsibility for the content of the articles presented in EUROGARD VI European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into EUROGARD VI 6 European Botanic Gardens in a Changing World: Insights into EUROGARD VI In memory of our Dear friend Maria Gerardi – Passali (Deceased 23 July 2012, Chios) “Many years now, I‘ve been printmaking the way I breathe.
    [Show full text]
  • Përtej Dhimbjes, Drejt Guximit! Rrëfime Për Traumën E Dhunës Seksuale Në Luftë” Është a Duke Marrë Gjithë Familjen Ku Është Vetë
    1 Ideatorë dhe realizues të projektit: Pikturat dhe ilustrimet: PËRTEJ DHIMBJES Dr. Feride Rushiti Arbnor Morina DREJT GUXIMIT Korab Krasniqi Emine Krasniqi RRËFIME PËR TRAUMËN E DHUNËS SEKSUALE NË LUFTË Fitore Berisha Lendita Zeqiraj Drejtues të projektit: Meriton Maloku Korab Krasniqi Mirjeta Qehaja Sebahate Pacolli Krasniqi Redaktimi dhe lektura: Bashkëpunëtore: Gazmend Bërlajolli Dr. Vjollca Krasniqi Dr. Wiola Davie Intervistat: Dafina Arifaj Përkthimi i parathënieve: Mimoza Salihu Abdullah Ferizi Selvi Izeti Vjosa Devaja Dizajni dhe kaligrafia: Ardit Sheholli Transkriptimi: Aurela Kadriu Jeta Rexha Shtypi: Rita Berisha Prograf Publikuar nga: forumZFD – (Forum Civil Peace Service / Forum Ziviler Friedendienst e.V) forumZFD – (Forum Civil Peace Service / Forum Ziviler Friedendienst e.V) Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës Prishtinë, 2021 Prishtinë, 2021 2 3 Intervistë me: (Shënim: Për mbrojtjen dhe sigurinë e të intervistuarve, emrat e rrëfimtarë/ eve dhe personazheve tjerë/a, lokacionet dhe detajet që mund të shpijnë në shpërfaqjen e identitetit të tyre, janë mënjanuar apo janë anonimizuar duke u zëvendësuar me kode) 4 5 Ky projekt realizohet nga forumZFD programi në Kosovë dhe Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), me mbështetje nga Ministria Federale për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (BMZ), Ambasada Britanike në Prishtinë dhe Ambasada Zvicerane në Kosovë. 6 7 RRËFIME PËR TRAUMËN E DHUNËS SEKSUALE NË LUFTË 8 9 “Civilizimi fillon duke ndihmuar tjetrin në tejkalimin e vështirësive” rëndë të turpit që nuk kanë mundur të mbrojnë veten nga akti poshtërues i dhunimit, Margaret Mead ndjehen të zhburrëruar dhe fajtorë, pa mundur të qasen drejt burimeve të ndihmës. Psikologjikisht, kjo ngjarje tronditë themelet e identitetit të tyre si burra dhe i shtyn ata ta mbajnë këtë vuajtje si sekret të turpshëm.
    [Show full text]
  • Mesele-Anekdota Në Rrethin Tim Familjar
    Mesele-Anekdota në rrethin tim familjar March 4 (Mesele-Anekdota në rrethin tim familjar) 1. NGA BABAI: E ME TA MARRË KALEMIN NI DITË - ÇKA BAN?!... Babai im (Zenel Demir Rrahmani - Bunjaku), ndonëse analfabet, mos të më lënë të gënjejnë ata që e kanë njohtur, ka qenë Histori dhe një enciklopedi e vogël për atë kohë, shkollën komuniste, në aspektin fetar ma parë se në atë kombëtar, nuk e ka dashtë sepse, sipas tij, mbase edhe kishte të drejte: kjo shkollë të bën shka, të pa erz e namuz, të pafe e pa kurrëfarë cilësish njerëzore, andaj, rrjedhimisht, vetëm detyrimisht, më dërgoi në Klasë të parë. Në vitet e 50-ta shkollë fillore e obligueshme, ishte vetëm cikli i iltë (deri në kl. IV). Kur e kreva ciklin e ultë, me gënjeshtra e "çivija", disi e binda se edhe cikli i lartë i fillores, me ligj, në ndërkohë është bërë i obligueshëm. Anash modestinë, isha nxënësi absolutisht më i miri i çdo brezi, po atij aq i bënte për këtë. Asnjëherë nuk më ka ardhur në shkollë, as për mbledhje të prindërve, madje as me pyeste fare për shkollë. Një mbrëmje seç mbetëm vetëm unë dhe ai: unë me një roman, ai me tespihë në dorë: -Po mirë, bre djalë, a jau msojnë nejfarë zanati, ata farë bir-qena? -Jo, o babë, po me shkollë hinë në punë shtetnore e me rrogë të mirë, çka të vyen zanati... - He more bir, po ata me kast po ju lankan "sakat": qysh more pa kurrëfarë zanati?! -Po puna me laps, nashta është njëfar soj zanati - u përpoqa të nxirresha.
    [Show full text]
  • A Critical Analysis of Waiata and Haka As Commentaries and Archives of Māori Political History
    He kupu tuku iho mō tēnei reanga: A critical analysis of waiata and haka as commentaries and archives of Māori political history Rachael Te Āwhina Ka‘ai-Mahuta A thesis submitted to Auckland University of Technology in fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy (PhD) June 2010 Dedication For my Papa ~ Māhealani Keoki Greig Ka‘ai, And my Koro ~ Edwin Thomas Oldman. Neither were Māori, but both encouraged and supported my passion for Te Ao Māori. There has not been a more fortunate grandchild than me I miss you both terribly. ii Table of Contents page Dedication ii Figures vii Images vii Tables vii Attestation of Authorship viii Acknowledgements ix Abstract xii Preface 1 Personal Introduction 1 Meaning behind the title 2 Language 3 Orthographic conventions 4 A clarification of terms 5 Scope of research 8 Thesis outline 9 Chapter One: Introduction 11 Māori world-view 12 Methodology 16 The Tīenga Model 18 Mātauranga Māori 22 Indigenous research ethics 25 Research method – primary sources 27 Secondary sources 30 Translation 40 Summary and conclusions 42 Chapter Two: Oral Tradition 44 The history of oral history 44 Oral history and oral tradition 46 Oral tradition and accounts 47 Criticism of oral history and tradition 48 ‘Time’ in a Māori world-view 52 Origins of te reo Māori 53 Oral tradition in Polynesia, including Aotearoa/New Zealand 61 Māori oral literature 63 Memory and knowledge transmission 66 Spoken art – stories, songs, poetry 71 iii Continuity of the oral tradition 79 Summary and conclusions 80 Chapter
    [Show full text]