Crikvenica L 33-102
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SOCIJAlISTltKA FEOER1TlVNA REPUBLIKA JUGOSlAVIJA OSNOVNA GEOLOSKA KARlA 1:100000 1S' 14' II!=:! 1m 18° llliIs=! i. II! ZO' II III Ii!!! iB ~ Ii'! 46' II 11 iii! llil Iii I. 11 ., II! r£1 22' III ~~ I' ~ E IIU JJ :!I! i. I ~ 44° !l!1 il I 'M ."" ~ 1..,<:; I~ !." .. ~ r II! III" G:J ~ e! 1s'li", m ~ .i') 1m [] II 1m! ill I iii ~ Iii:l II 4Z' Iii!! II zo° .) " == ~ .., t'j ~n 18° I!II! !!II .. Z2' SAVElNIGEOLOSKI lAVOO BEOGRAD Socijalisticka Federativna Republika Jugoslavija OSNOVNA GEOLOSKA KARTA 1 :100 000 TUMAC za list CRIKVENICA L 33-102 Beograd 1973. REDAKCIJSKI ODBOR: Prof. dr Milorad Dimitrijevic Prof. dr Stevan Karamata Dr Boris Sikoiek Dr Dobra Veselinovic Izdaje Savezni geoloski zavod, Beograd Naklada od 500 primjeraka kao sastavni dio primjerka lista karte s kojim se pakira u plasticnu futrolu Tisak: "PRIVREDNI PREGLED", Beograd, Marsala Birjuzova 3 KARTU I TUMAC IZRADIO: INSTITUT ZA GEOLOSKA ISTRAZIVANJA ZAGREB 1963. Autori karte: M. SUSNJAR, J. BUKOVAC, L. NIKLER, I. CRNOLATAC, A. MILAN, D. SIKI<~, I. GRIMANI, '£. VULIC, I. BLASKOVIC Suradnici: B. BIONDIC, S. MARINCIC, P. JOVIC, M. BRKIC. Autori tumaca: I. GRIMANI, M. SUSNJAR, J. BUKOVAC, A. MILAN, L. NIKLER, I. CRNOLATAC, D. SIKIC, I. BLASKOVIC SADR2AJ Strana Strana UVOD ................ ........ ........ 5 Dolomiti s uloScima vapnenaca ........ 24 GEOGRAFSKI PREGLED .... 5 Grebenski vapnenci turona .......... 25 PREGLED DOSADASNJIH ISTRA2I- TERCI}AR ........................ " 25 VANJA ................................ 8 Paleogen ............................ 25 PRlKAZ OPCE GRADE TERENA 11 Foraminiferski vapnenci ............ 25 OPIS KARTlRANIH JEDINICA . 17 Klastiti ........................ " 26 Gornji paleozoik . .. 17 Vapnene brece . .. 27 Glineni skriljavci i pjescenjaci 17 Pliocen . .. 27 Konglomerati . 17 KVARTAR .......................... 27 TRIJAS ................... ......... 18 Pleistocen . .. 27 Amfibolski porfirit . 18 Holocen ............................ 28 Gornji trijas . .. 18 Deluvij .......... ....... ....... .. 28 Lapori, pje§cenjaci i laporoviti dolomiti 18 Sipari ............................ 28 Dolomit ........................ 18 Terra rossa .................... " 28 JURA .............................. 19 Aluvij ............................ 28 Vapnenci i dolomiti . 19 TEKTONIKA .......................... 29 Vapnenci s litiotisima . 19 Gorski kotar ........................ 29 Vapnenci i dolomiti i litiotis vapnenci ., 20 Tektonska jedinica Fuzine-Krivi Put .. 29 Mrljasti vapnenci ............... , 20 Tektonska jedinica Burni Bitoraj- Ko- Vapnenci, dolomiti i dolomiticni vapnenci 20 lovratske stijene .................... 29 Vapnenci . .. 21 Tektonska jedinica Mrkopalj-Samar- Vapnenci s roznjacima .............. 21 ske stijene . .. 31 Vapnenci s klipeinama .............. 22 Tektonska jedinica Lepusine drage .... 31 Grebenski vapnenci i dolomiti ........ 22 Omisalj-Vinodol .................... 31 KREDA .............................. 23 Krk ................................ 32 Donja heda . .. 23 PREGLED MINERALNIH SIROVINA .. " 34 Vapnenci i brece . .. 23 Boksiti . .. 34 Brece s uloscima vapnenaca .......... 23 Gradevni kamen . .. 34 Vapnenci s uloscima breca .......... 24 Pijesci ........................ " 35 Gornja kreda ........................ 24 HISTORIJA STVARANJA TERENA ...... 37 Vapnenci, dolomiti i dolomitne brece .. 24 LITERATURA . 39 UVOD Geoloska istrazivanja na podrucju lista Crikvenica-I09, za Osnovnu geolosku kartu SFRJ, zapocela su u 1961. godini. U toj godini snimljeni su tereni obalnog podrucja i dijela Gorskog Kotara na sekcijama: Bakar, Fuzine, Mrkopalj, Bijela Lasica, Crikvenica, Kurin, V. Smolnik, Silo, Novi, Duliba, Rt Klista, Krivi Put. Radove su izvodili geolozi Instituta za geoloska istra zivanja u Zagrebu: Blaskovic Ivan, Crnolatac Ivan, Milan Ante, Nikler Leon, Sikic Dragutin. U 1963. godini izvrsena je reambulacija na otocnom dijelu lista Crikvenica na sekcijama: Omisalj, Crikvenica, Malinska, Silo, Krk, Vrbnik i Rt Klista. Na ovim radovima su ucestvovali: Bukovac Josip, Grimani Ivo, Jovic Petar, MarinCic Stanko, Susanjar Milan. U podrucju Bakra i Fuzina izvrsena je dopuna geoloskih podataka iz karata koje su izradili Vulic Zeljko i Biondic Bozidar. Paleontoloske analize mezozojskih stijena izvrsili su: Grimani Maja, Milan Ante, Nikler Leon i Sikic Dragutin, a mikropaleontoloske analize eocenskog flisa: S. Muldini-MamuziC. Sedimentolosku obradu prikupljenih uzoraka izvrsili su petrografi: Jovic Petar, Simunic Alka, a analize eruptivnih stijena izvrsio je Vragovic Mihovil. Fotogeoloska obrada, osim na otocnom dijelu lista i obalnom pojasu, nije dala dovoljno podataka zbog pokrivenosti terena i slabe fotogenicnosti. Snimanja su vrsena dijelom na originalnim topografskim podlogama 1 : 25000, dobivenim od SGZ-a, a dijelom na podlogama dobivenim povecanjem odgovarajudh stampanih topografskih karata 1 : 50000. Tumac je redigovao D. Vese1inovic, a strucno-tehnicku redakciju karte izvrsio je D. Dragic (Seizmoloski zavod SRS). GEOGRAFSKI PREGLED List Crikvenica-I09 lezi izmedu 45°00' i 45°20' sjeverne geografske sirine te 14°30' i 15°00' geografske duzine (po Greenwichu). Zahvaca povrsinu od 1480 km2 . Od toga 1140 km2 zauzima kopno, dok ostatak otpada na more. List Crikvenica-109 obuhvaca dio Gorskog Kotara, ved dio Hrvatskog primorja i gotovo cijeli otok Krk. Teren se od mora prema sjeveroistoku postepeno uzdize. Podrucje Vinodola predstavlja dolinu s grebenom odijeljenu od mora. Prema unutrasnjosti, preko stepenice Vinodolskog grebena, ;;>;atim stepenice Bribirskih sta.nova., prela.:;i se u zaravnjenu i, manjim gorskim oblicima, izbraz- 5 danu trecu stepenicu, kojom je primorsko podrucje odijeljeno od jugozapadnih obronaka Velike Kapele. Morfologija ovog podrucja genetski je uslovljena tektonskim odnosom. Gorske kose i hrptovi V. Kapele medu kojima se istice Burni-Bitoraj, Bitoraj, Visevica, V. Vise vica, Bijela Lasica sa najvisim vrhom V. Kapele - trigonometar 1535 m, zajedno sa prije nave denim stepenicama izrazitog su dinarskog pruzanja. Odstupanja geomorfoloskih oblika od dinarskog pravca u jugoistocnom dijelu lista, uvjetovana su geoloskom strukturom. Tako se planinski greben Bijelih i Samarskih stijena. V. J avornice, RiCickog bila, Kolovratskih stijena, Alanskog-krivoputskog platoa i obalna linija pruzaju u smjeru SSZ-JJI iIi S-J, analogno zonalnom pruzanju na tom dijelu terena postojeCih stratigrafskih Clanova. Uz strukturnu uvjetovanost i litoloski sastav dao je ovom podrucju osebujna morfoloska i hidrogeoloska obiljezja. Geoloska grada terena karakterizirana je sirokim pojasom jurskih i krednih vapnenaca, Cija debljina prelazi par tisuca metara, kao i klasticnim paleozojskim i gornjotrijaskim naslagama u predjelu Fuzina, te fliskim zonama Vinodola i Vrbnickog polja na otoku Krku. Tereni izgradeni od vapnenaca i dijelom dolomita imaju karakter uzdignutog pokrivenog krsa sa izrazito razvijenim oblicima znacajnim i za os tala dinarska krska podrucja. Ova zona karbo natnih naslaga bogata je raznim morfoloskim oblicima, naroCito skrapama, dubokim vrtacama, uvalama, kukovima, ponorima, spiIjama i snijeznicama. U tom pogledu naroCito se istice predio Bijelih i Samarskih stijerta, koje obiluju brojnim fenomenima krsa. Vapneno-dolomitni sastav naslaga, kao i njihov polozaj, uvjetovao je da se gotovo sva oborinska voda gubi brojnim pukotinama i ponorima u podzemlje, gdje duz tektonski predisponiranih puteva gravitira prema moru i izbijau obliku izvora, iii pak jakih vrulja. Mnogobrojne vrulje u Bakarskom zaljevu vezane su na barijeru flisa. Unutar karbonatnih naslaga razvijene su manje zone dolomita, koji se veCinom ponasaju kao nepropusne stijene, te je za njih vezano formiranje periodicnih bujicnih tokova. Slieno se ponasaju zone plocastih vapnenaca, tvoreCi blage forme bez jako izrazene karstifikacije. Za podzemnu hidrografiju znacajna je zona flisa Vinodola, koja sluzi dijelom kao barijera kretanja podzemnih voda. U podrucju Fuzina i Vrata, gdje su razvijene klasticne naslage paleozoika i gornjeg trijasa, nalazimQ veCi stalni povrSinski vodeni tok potoka Licanke. Izvor izbija na rasjednom kontaktu paleozojskih skriljavaca i jurskih vapnenaca. Nakon kratkog toka kroz paleozoik voda Lieanke ponire kod Podkobiljaka. Podrucja izgradena od nepropusnih naslaga gornjeg paleozoika i eocenskog flisa obiluju manjim izvorima i povrsinskim tokovima. Podrucje otoka Krka predstavlja odvojenu hidrogeolosku cjelinu. Izvori i povremeni tokovi vezani su na sinklinalu nepropusnim naslagama flisa, Omisalj-Dobrinj-Vrbnik-Bascanska draga. Znacajnije pojave voda u karbonatnom kompleksu jugozapadnog dijela otoka, koncen triraju se u podrucju Njivica i Ponikava. Ove vode su od velikog znacaja za opskrbu otoka Krka vodom. -6 14° 301 1.5 00 1 RIBN ICA o o BISTRICA *" o ~NJ E i~\ CR N OMELJ DELNICE o L. o OGULIN Q OTOCAC 18 20 .... r, 22 24 r 46 -" 'I " \ \ \ ... '" <. , ~ ( 44 \ LOSINJ "- I .I ( (, " \ , 2 I I \ ;,,:'1., \ L-:- -- Sl. 1. Pregledna geografska karta lista Crikvenica. Generalized geographic map of the Crikvenica sheet. 0630P Han reorpa<pHtIeCl<all KapTa JIRCTa UPHl<BeHlIl~a. 7 PREGLED DOSADA~NJIH ISTRAilVANJA Na1azi ostataka ve1ikih sisavaca u pliocenu, kod Bribira i Kosavina, pobudili su paznju geo1oga jos 1848. godine, kada je Homes na temelju ostataka sisavaca utvrdio prisutnost gomjop1io censkih slojeva na ovim loka1itetima. Fosilnim ostacima sisavaca iz pliocena podrucja Bribira i Kosavina bavili su se kasnije Vacek (1877), Fuchs (1879) i Gorjanovic (1912). Prva preg1edna geoloska istrazivanja u podrucju 1ista Crikvenica