Ikinci Dünya Savaşi Sürecinde (1939-1945) Muhalif Basin

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Ikinci Dünya Savaşi Sürecinde (1939-1945) Muhalif Basin T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SÜRECİNDE (1939-1945) MUHALİF BASIN YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Ahmet ÇELİK 0830204324 Danışman Yrd. Doç. Dr. Kadir KASALAK ISPARTA–2011 i ÖNSÖZ Muhalif olmak kelime anlamı bakımından; bir tutuma, bir görüşe, bir davranışa karşı olma durumudur. Siyasi literatürde ise anlamı aynı olmakla beraber amacı değişmektedir. Muhalefet, kişinin veya grubun eksik yanlarını görmesine yardımcı olarak daha iyi çalışmasını sağlayan adeta yardımcı bir kuruluştur. Muhalif olmak ile kişisel veya içinde bulunduğu grubun çıkarları için muhalefet adı altında karalama yapmak farklı şeylerdir. Karalamak; kendinden üstün bir kişiyi veya grubu, çıkar sağlamak için kötülemekten başka bir şey değildir. Görevini layıkıyla yapan kurum veya partiler muhalefetten korkmazlar. Eksikliklerinin göz önüne çıkmasını istemeyenler bu eksikliklerinin farkındadır ve gizleme gereği duyarlar. Yani işlerini düzgün yapmayanlar karşılarında bir muhalefet olsun istemezler. Basın, kitle iletişim araçlarının en eskisi olmasına karşın hala en geçerli ve en etkili olanıdır. Olayları ve haberleri kısa sürede geniş kitlelere ulaştırması sebebiyle önemlidir. Kişilerin, kurumların ve partilerin iyi veya kötü eylemleri basın aracılığı ile kısa sürede geniş kitlelere ulaşabilir. İyi işlerin halka basın tarafından bildirilmesi memnun edicidir, fakat kötü eylemlerin halka ulaşması pek hoş karşılanmaz. Bir de yaptığınız işlerin halk tarafından onaylanması gerekiyorsa basının önemi daha da artar. Bu sebeple hükümetler karşılarından muhalif bir basın olsun istemezler. Elinde bulundurdukları yasal veya yasal olmayan güçle basını yanlarına çekmeye ya da susturmaya çalışırlar. İkinci Dünya Savaşı, dünya genelinde etkili olmuş, sonrasında yeni düzenlemeleri beraberinde getirmiş önemli bir olaydır. 1789 Fransız Devriminden sonra nasıl ki, dünya yapısında değişmeler olmuşsa, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki dönemde bir öncesinden farklı olmuştur. Bu önemli olayın meydana geldiği süreçte, Türkiye’de Tek Parti iktidarı, yönetimi elinde bulundurmaktaydı. Avrupa’da meydana gelen siyasal oluşumlardan etkilenerek Milli Şef ilan edilen İsmet Paşa’nın yönetimi İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin politikasını belirlemiştir. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’na fiilen katılmamış olsa da savaşın etkisini yakından hissetmiştir. 1939–1945 yılları arasında hem iç hem de dış politikasını savaşa göre düzenlemiştir. Türkiye bu savaşa girmemekle birlikte, savaş boyunca ii devam eden kanlı ve tahripkâr olayların iktisadi ve mali akislerinden etkilenmiş, bunun yanında savaş nedeniyle ihtiyati tedbir olarak 1.300.000 kişi silâhaltına alınmıştır. Askere alınan erkek nüfusun yokluğundan dolayı üretim düşerken, tüketim ihtiyaçları ise sürekli artmıştır1. Elbette ki, savaşa dâhil olunmasa bile, gerekli önlemleri almak zorunluydu. Şartlar normal bir zamanın gerektirdiği gibi olamazdı. Fakat alınan ekonomik tedbirlerin katı olması, yolsuzluklar, idari suiistimaller, sorumsuz davranışlar ve plansızlıklar da eklenince, ülke fiilen savaşın olmadığı bir ortamda savaş havasını yaşamak zorunda kalmıştır. İkinci Dünya Savaşı’nda Türk dış politikasını; savaşın gidişatına göre üç dönemde ülke lehine olabilecek farklı politikalar oluşturmuştur. Müttefiklerin üstün olduğu dönemde (1939–1941), Müttefik yanlısı bir eğilim göstermiştir. Mihver devletlerin üstün olduğu dönemde (1941–1944), denge politikası uygulanmaya çalışılırken, Müttefiklerin savaşı kazanacağının anlaşılması üzerine tekrar demokrasi yanlısı politika uygulanmıştır. İkinci Dünya Savaşı Sürecinde yayınlanan gazetelere kısaca göz attığımızda; gazetelerin önem bakımından en başta geleni, CHP’nin resmi organı olan Ulus’tu. İsmet İnönü’nün yakın arkadaşı Falih Rıfkı Atay’ın yönetimindeki bu gazete, hükümetin siyasetini destekçisi konumundaydı. Ulus gazetesi, İsmet İnönü’nün sesi gibiydi. Nadir Nadi’nin kendi gazetesi olup 7 Mayıs 1924’te babası Yunus Nadi Abalıoğlu’nca kurulan Cumhuriyet’e ise, savaşın başlarında genellikle Mihver yanlısı gözüyle bakılıyordu. Ancak ilerleyen süreçte hükümetin de etkisiyle gazetenin politikasında sapma görülecektir. Uzun bir geçmişi bulunan, Ziyat Ebüzziya’nın sahipliği ve yöneticiliğini yaptığı Tasvir-i Efkâr gazetesi Mihver yanlısı olup belirli biçimde Nazileri tutan Ali İhsan Sabis, gazetenin genel yayın müdürlüğünü yapıyordu. Savaş yıllarında ideolojik durumunu sürekli koruyan tek gazete ise, sol eğilimli Tan olmuştur. Savaş yılları ilerledikçe, Sabiha sertel, Zekeriya Sertel’in sosyalist felsefe görüşünü bir Sovyet komünizmi anlayışına çevirmiştir. Tan gazetesi 1 Muhammed Güçlü, “Varlık Vergisi ve Ankara Uygulaması”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir–1996, s. 177. iii 4 Aralık 1945’te komünizm karşıtı bir öğrenci gösterisi sırasında tahrip edilmiş, Serteller ise Sovyetler Birliği’ne gitmiştir. 1918’de, Kazım Şinasi Dersan, Ali Naci Karacan ve Necmettin Sadak’ın kurduğu Akşam, tıpkı Ulus gibi, ölçülü bir müttefik yanlısı yazı politikası izlemiş, bazen hükümetin politikasını eleştirmekten de geri kalmamıştır. İkinci Dünya Savaşı Sürecinde gazetelerin günlük ortalama tirajları şöyleydi: Cumhuriyet.......................16.000 Ulus ..................................12.000 Tan....................................12.000 Yeni Sabah .......................10.000 Akşam...............................10.000 Son Posta..........................10.000 Vatan ..................................7.000 Tasvir-i Efkâr .....................6.000 Son Telgraf.........................4.000 İkdam..................................4.000 Vakit...................................4.000 İkinci Dünya Savaşı sürecinde hükümet-basın ilişkileri, yukarıda bahsedildiği gibi, hükümetin uyguladığı değişken politikaya göre şekillenmiştir. Hükümet izlediği dış politikada basını bir araç olarak kullanmaya çalışmıştır. Hükümet basına verdiği talimatlarla izlediği dış politikayı meşrulaştırmaya çalışmış, savaşan tarafların sempatisini kazanmak için yine basın alet edilmiştir. İncelenen dönem içersinde basın hem içeride, hem dışarıda hükümetin siyasal çizgisini gösteren bir kaynak olarak görülmüş, bu sebeple hükümet tarafından özgür bırakılmak istenmemiştir. Hükümetin izlediği gerek iç gerekse dış politikadan memnun olmayan veya hükümetin izlediği dış politikanın aksi yönden yayın yapan muhalif bir basın da mevcuttur. Örneğin; hükümetin Müttefik yanlısı politika izlediği dönemde Mihver yanlısı olan veya Mihver yanlısı politika izlediğinde Müttefik yanlısı yayın yapan iv gazeteler olmuştur. Tek Parti rejimi, muhalif yayın organlarını ya kapatarak ya da talimat vermek yoluyla susturmuştur. 1944 başlarına kadar tam manasıyla muhalif bir basından söz etmek zordur. Ancak, 1944 başlarında Müttefiklerin savaşı kazanacağının kesinleşmesinden sonra Tek Parti Rejimi ister istemez liberal yönde eğilim göstermek zorunda kalmış, bu durum muhalif basın organlarına da yansımıştır. Bu bakımdan İkinci Dünya Savaşı Sürecinde Muhalif Basın’ı iki kısma ayırmak mümkündür; 1944’e kadar üstü kapalı muhalefet, 1944’ten sonra açık muhalefet. İkinci Dünya Savaşı sürecindeki hükümet-basın ilişkilerini; otoriter bir babanın kimisi uysal, kimsi asi çocukları ile olan ilişkiye benzetebiliriz. Genelde babalarının yaptıklarını destekleyen, hoşnut olmayıp karşı çıkanların ise babaları tarafından kulağı çekilen bir ortam olmuştur. Yapılan çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde dünya genelinde meydana gelen ve sonrasında dünyada önemli gelişmelere sebep olan İkinci Dünya Savaşı’na değinilmiş, sebepleri ve başlayıp yayılması kısaca anlatılmıştır. Savaş boyunca ülkeyi yönetmiş olan Tek Parti Rejimi, bu rejimin Avrupa’daki gelişmelerden etkilenerek oluşturduğu Milli Şef Sistemi, basının bu siyasal yapıya bakışı ve mevcut yapının savaş boyunca izlediği dış politika ile basının genel tavrı ele alınmıştır. İkinci bölümde, savaş sürecinde basın ile hükümetin ilişkilerini belirleyen yasalar özetlenmiş ve bu yasaların savaş sırasında geçirdiği değişiklikler ele alınmıştır. Savaş boyunca, hükümet ile basın ilişkilerinde önemli yere sahip olan gazeteci milletvekilleri ve yazılarına yer verilmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye Cumhuriyeti’nde üç hükümet görev yapmıştır. On ikinci, On üçüncü ve On dördüncü Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri. Çalışmanın üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerinde savaş sırasında ülkeyi yönetmiş bu üç hükümetin içeride ve dışarıda izlediği politikaya muhalif olmuş basın ile hükümetlerin muhalif basına karşı tutumu çerçevesinde basına verilen talimatlar ve kapatılan gazetelerin yayınları incelenmiştir. v Tez çalışmasında, hükümetin basın organları üzerinde kurduğu baskı eleştirilmiş gibi görünse de bilimsel araştırmanın gereği olarak olaylara objektif yaklaşılmıştır. Bu tez Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Komisyonu Başkanlığı tarafından desteklenmiştir. Çalışma sırasında disiplini ve prensipleriyle desteğini eksik etmeyen, eleştirinin değil başarının bir parçası olmayı amaç edinmiş danışman hocam Sayın Yrd. Doç. Dr. Kadir KASALAK’a, diğer bölüm hocalarıma ve Ankara’daki çalışmalarım sırasında desteğini esirgemeyen kardeşim Yücel ÇELİK’e teşekkür ederim. Ahmet ÇELİK vi İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ......................................................................................................................... i İÇİNDEKİLER ......................................................................................................... vi ÖZET.........................................................................................................................
Recommended publications
  • Turkey's Draft
    REPUBLIC OF TURKEY MINISTRY OF ENVIRONMENT AND FORESTRY NATIONAL IMPLEMENTATION PLAN FOR THE STOCKHOLM CONVENTION ON PERSISTENT ORGANIC POLLUTANTS (POPs) ANKARA September 2010 1 Prepared by 1. Environment, Health, Pesticide Task Team Coordinators Kemal Kurusakız, Dr. Meral Yeniova, Dr. Pelin Aksu and Members 2. PCB and PCB Containing Equipments Task Team Coordinator Mehmet Düzgün and Members 3. Emission Research and Monitoring Task Team Coordinator Dr. Sönmez Dağlı and Members 4. Prof.Dr. Altan Acara (National Project Coordinator) Environment, Health, Pesticide Task Team Kemal Kurusakız Dr. Meral Yeniova Dr. Pelin Aksu Coordinator Coordinator Coordinator Ministry of Environment and Refik Saydam Hygiene Center Ministry of Agriculture and Forestry Poison Research Department Rural Affairs Ministry of Health Members Neşe Çehreli (Ministry of Environment and Forestry) Dr. Alev Burçak (Ministry of Agriculture and Rural Affairs) Dr.Menekşe Keski (Ministry of Environment and Forestry) Nur Ergin (Refik Saydam Hygiene Center Poison Research Department) Ergün Cönger (Ministry of Agriculture and Rural Affairs) Prof.Dr. Dürdane Kolankaya (Hacettepe Unıversity Faculty of Science Department of Biology) Deniz Türkoğlu MD. (Refik Saydam Hygiene Center Poison Research Department) Dr.Rukiye Doğanyiğit (Ministry of Environment and Forestry) Kemal Kurusakız (Ministry of Environment and Forestry) Prof.Dr. Altan Acara (National Project Coordinator) 2. PCB and PCB Containing Equipments Task Team Mehmet Düzgün Coordinator, Ministry of Energy and Natural Resource, EUAS Members Erol Albostan (Ministry of Energy and Natural Resource, TEDAS) Hüseyin Çavdar (Ministry of Energy and Natural Resource, TEDAS) Cemal İnce (Ministry of Energy and Natural Resource, TEDAS) Nuri Kandemir (Ministry of Energy and Natural Resource, TEIAS) M. Kemal Kumtepe (Ministry of Energy and Natural Resource, TEIAS) N.
    [Show full text]
  • Civil Society and Syrian Refugees in Turkey
    CIVIL SOCIETY AND SYRIAN REFUGEES IN TURKEY Helen Mackreath Şevin Gülfer Sağnıç March 2017 CIVIL SOCIETY AND SYRIAN REFUGEES IN TURKEY / MARCH 2017 Helen Mackreath is a researcher at Citizens’ Assembly-Turkey. She was educated at the University of Cambridge and the American University of Beirut and has previously conducted research into Syrian refugees in the North of Lebanon. Şevin Gülfer Sağnıç works as a researcher and project assistant at Citizens’ Assembly-Turkey. She graduated from Marmara University and received an M.A. degree from the University of Kent - Brussels School of International Studies on International Migration. She is currently in the fnal stages of her second M.A. thesis on comparative refugee laws at Bogazici University. This report is published by Citizens’ Assembly-Turkey (formerly Helsinki Citizens Assembly-Turkey) in the scope of the works related to the felds of social inclusion, peace and human security. Citizens’ Assembly Dr. Refk Saydam Caddesi Dilber Apartmanı No: 39/12 Şişhane, Beyoğlu/Istanbul. +90 212 292 68 42 [email protected] / www.hyd.org.tr First Edition Istanbul, March 2017 ISBN 978-605-83027-1-6 Editors Ayşe Çavdar, Fırat Genç Cover Design and Page Layout Nurseher Çakmak Cover Photograph Stella Schwendner Printed by Zer Matbaa San. ve Tic. Ltd. Şti. Seyrantepe Mah. Yayıncılar Sok. İspar İş Merkezi 2/16 C Blok 34418 Kağıthane/İstanbul The authors would like to sincerely thank Emel Kurma, coordinator of Citizens’ Assembly, Mustafa Utku Güngör, who was the project coordinator of this research and contributed to the feld research in Ankara, Izmir, Gaziantep and Şanlıurfa, and Mustafa Çağrı Kurter, who assisted the feld research in Izmir, for all of their assistance.
    [Show full text]
  • 12 TEMMUZ BEYANNAMESİ'nin SİYASAL ETKİLERİ VE ÖNEMİ Siyasal Hayatımızda Çatışma Çözümüne Bir Başarı Örneğ
    Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DergisiYıl: 2012/2, Sayı:16 Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social SciencesYear: 2012/2, Number:16 12 TEMMUZ BEYANNAMESİ’NİN SİYASAL ETKİLERİ VE ÖNEMİ Siyasal Hayatımızda Çatışma Çözümüne Bir Başarı Örneği Hüseyin ŞEYHANLIOĞLU ÖZET Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan iki kutuplu dünya düzeninde Sovyetler Birliği’nden kaynaklanan tehdit, toplumsal değişim ihtiyacı, tek parti zihniyetinin sürdürülemezliği ve demokratik ülkeler safının ön şartı olarak altı ay içinde çok partili siyasal hayata geçmiştir. Ancak tek partinin otoriter politikacıları, kurumları ve bürokratları bir muhalefetin yaşamasını imkânsız hale getirmişti. Bu süreçte Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, iktidar ve muhalefet partileri arasına tarafsız olarak girmiş ve muhalefetin de iktidar kadar yasal olduğunu belirten, 12 Temmuz Beyannamesi’ni yayımlamıştır. Bu makalenin amacı siyasi tarihimizde iktidar muhalefet ilişkilerinin kilitlendiği durumlara bir başarı örneği olarak gösterilen, 12 Temmuz Beyannamesi’nin önemini ve siyasal etkilerini analiz etmektir. Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, 12 Temmuz Beyannamesi, İsmet İnönü. THE POLITICAL EFFECTS AND IMPORTANCE OF TWELVE JULY DECLARATION A Success Example of Conflict Resolutıon In Our Political Life ABSTRACT Following World War II, Turkey’s transition into multy-party political life occured within six months, which is a pre-condition of democratic countries. However, single-party regime’s institutions, bureaucrats and politicians made it impossible for a real opposition to come true in a short time. President İsmet İnönü, mediated impartially between the ruling and opposition parties, and pointed out that the opposition also was as legitimate as the ruling power. The subject of this article is to analyze national and international dimensions of the declaration of 12 July 1947, which is regarded as an examplary of success in the situations when the ruling power and opposition relations were in a stalemate in our political life.
    [Show full text]
  • Turkey's Troubled Experiment with Secularism
    Turkey’s Troubled Experiment with Secularism Lessons from Turkey’s Struggle to Balance Democracy and Laiklik APRIL 25, 2019 — MUSTAFA AKYOL The Century Foundation | tcf.org Turkey’s Troubled Experiment with Secularism Lessons from Turkey’s Struggle to Balance Democracy and Laiklik APRIL 25, 2019 — MUSTAFA AKYOL In the beginning, there was the Ottoman Empire—initially of law was unavoidable, and this process paved the a small state founded by a Muslim Turkish tribe, which way for the secularization of law in several Muslim gradually grew into a multiethnic, multireligious entity countries most systematically in Turkey.1 extending from Vienna to Yemen. Lasting for about six centuries, from the early fourteenth century to the end of In the nineteenth century, this legislative authority of World War I in the early twentieth, the empire left behind a the Ottoman state grew, with the empire’s decision to definitive legacy with which Turks have been struggling ever establish a European-style centralized bureaucracy and since, in complex ways. to import modern laws and institutions from Europe. The “Tanzimat,” or “Reform,” edict of 1839 was a key milestone The Ottoman Empire was a Sunni Islamic state. Sharia, or in this process, initiating an era of modernization that would Islamic law, constituted its fundamental legal system, while include establishing equal citizenship (ending the centuries- its sultans, after the conquest of Egypt in the early sixteenth old “millet” system of religious hierarchy), more rights and century, bore the Islamic title “caliph.” Meanwhile, as early as opportunities for women, and the annulment of some of the reign of Sultan Mehmed II (1451–81), the Sultans assumed the illiberal aspects of sharia, such as the death penalty for the authority to issue new laws, called “kanun,” which were apostasy.
    [Show full text]
  • Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları Ve Başbakanlar
    ISSN: 1304-7310 (Basılı) 1304-7175 (Çevrimiçi) http://www.uidergisi.com.tr Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları ve Başbakanlar Governments, Presidents and Prime Ministers in Turkey’s Foreign Policy Crises Fuat AKSU Doç. Dr., Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Yıldız Teknik Üniversitesi Bu makaleye atıf için Aksu , Fuat, “Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları ve Başbakanlar ”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 13, Sayı 59, 2018, s. 65-87, DOI: 10.33458/uidergisi.523830 Makaleye Erişim İçin: https://dx.doi.org/10.33458/uidergisi.523830 Makale Gönderim: 05 Nisan 2018 Basım Tarihi: 01 Eylül 2018 Uluslararası İlişkiler Konseyi Derneği | Uluslararası İlişkiler E-Posta: [email protected] Bu makalenin tüm hakları Uluslararası İlişkiler Konseyi Derneği’ne aittir. Önceden yazılı izin almadan hiçbir iletişim, kopyalama ya da yayın sistemi kullanılarak yeniden yayımlanamaz, çoğaltılamaz, dağıtılamaz, satılamaz veya herhangi bir şekilde kamunun ücretli/ücretsiz kullanımına sunulamaz. Akademik amaçlı alıntılar bu kuralın dışındadır. Yazıda belirtilen fikirler yalnızca yazarına/yazarlarına aittir. UİK Derneğini, editörleri ve diğer yazarları bağlamaz. Türk Dış Politikası Krizlerinde Hükümetler, Cumhurbaşkanları ve Başbakanlar Fuat AKSU Doç. Dr., Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul. E-posta: [email protected] Bu makale TÜBİTAK 1001 projesi (Proje No.: 112K172) desteğiyle hazırlanmıştır. Değerlendirme ve katkılarından dolayı hakemlere ve editoryal ekibe teşekkür ederim. ÖZET Bu çalışmada Türkiye’nin dış politika krizlerinde karar alma süreci ve karar biriminin etkisi analiz edilmektedir. Türkiye’de 36 dış politika krizinde karar biriminin rolü hükümetin çoğunluk veya koalisyon şeklinde olmasına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Dış politika krizlerinde yürütme erkinde cumhurbaşkanı ve başbakanın nihai karar birimi olarak üstelendikleri roller dış politika karar sürecini şekillendirir.
    [Show full text]
  • Yolsuzluk Ve Usulsüzlük Olaylarinin Türk Siyasetine Yansimalari (1923–1950)
    YOLSUZLUK VE USULSÜZLÜK OLAYLARININ TÜRK SİYASETİNE YANSIMALARI (1923–1950) Erkan AFŞAR Doktora Tezi Tarih Anabilim Dalı Prof. Dr. Selami KILIÇ 2013 Her Hakkı Saklıdır T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI Erkan AFŞAR YOLSUZLUK VE USULSÜZLÜK OLAYLARININ TÜRK SİYASETİNE YANSIMALARI (1923–1950) DOKTORA TEZİ TEZ YÖNETİCİSİ Prof. Dr. Selami KILIÇ ERZURUM–2013 I İÇİNDEKİLER ÖZET ............................................................................................................................... V ABSTRACT .................................................................................................................. VI ÖNSÖZ ......................................................................................................................... VII KISALTMALAR ........................................................................................................... X EKLER LİSTESİ ......................................................................................................... XI GİRİŞ ............................................................................................................................... 1 BİRİNCİ BÖLÜM TEK PARTİLİ DÖNEMDE YAPILAN YOLSUZLUK VE USULSÜZLÜKLER 1.1.BAHRİYE VEKİLİ İHSAN (ERYAVUZ) BEY DAVASI ( 1927–1928) ........ 23 1.1.1. İhsan Eryavuz’un Hayatı ............................................................................ 24 1.1.2. Bahriye Vekâletinin Kurulması .................................................................. 24 1.1.3. İsmet Paşa ile
    [Show full text]
  • Kalakla Turkish Hospital Sudan Kalakla Turkish Hospital
    REPUBLIC OF TURKEY MINISTRY OF HEALTH DEPARTMENT OF FOREIGN AFFAIRS SUDAN KALAKLA TURKISH HOSPITAL SUDAN KALAKLA TURKISH HOSPITAL This book is published by the Ministry of Health i n 200 copies Ankara, 2007 ISBN 978-975-590-240- 1 MINISTRY PUBLICATION NO: 724 Prof. Dr. Nihat TOSUN Deputy Undersecretary, Ministry of Health Kamuran ÖZDEN Head of Department of Foreign Affairs, Ministry of Health Surgeon Dr. Adnan HASANOĞLU Sudan Coordinator / Ankara Training and Research Hospital, Deputy Chief Physician Sevim TEZEL AYDIN Deputy Head, Department of Foreign Affairs, Ministry of Health We believe the truth is the humanity, the truth is the love. In Fuzuli’s words: “ A k imi her ve var alemde, ilim bir kil-u kal imi ancak... If we start our journey in life with this pearl of wisdom, and if we dedicate ourselves in what we do, we will have the chance to wash away all the negativeness with the rains of happiness. Now, it is time for you to discover the chronology and photographs of the Sudan story of the Ministry of Health of the Republic of Turkey. Text and Redaction: Dr. Osman AYYILDIZ Memduh Atınç ATALAY - Director, Information Processing Division, Department of Foreign Affairs, Ministry of Health Translation: Beste Sultan GÜLGÜN, Department of Foreign Affairs, Ministry of Health 2 The mother in Darfur, whose son went to bed when hungry, the mother in Palestine crying over her son who cannot go to school as he lost his arm in a bomb explosion, the father somewhere in Africa who is in misery since he cannot access to medicine for his sick daughter…If they cannot be happy, we cannot sleep in serenity when they are not happy, until we will eliminate their problems and we cannot live in such a world in which peace does not exist.
    [Show full text]
  • THE ÜLKÜ VERSION of KEMALISM, 1933-1936 a Phd Dissertation B
    THE PECULIARITIES OF TURKISH REVOLUTIONARY IDEOLOGY IN THE 1930s: THE ÜLKÜ VERSION OF KEMALISM, 1933-1936 A PhD Dissertation by ERTAN AYDIN In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY IN POLITICAL SCIENCE AND PUBLIC ADMINISTRATION in THE DEPARTMENT OF POLITICAL SCIENCE AND PUBLIC ADMINISTRATION BILKENT UNIVERSITY ANKARA, TURKEY September, 2003 I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope an in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science and Public Administration. ----------------------------------------------- Associate Prof. Dr. Ümit Cizre (Supervisor) I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope an in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science and Public Administration. ----------------------------------------------- Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu (Examining Committee Member) I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope an in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science and Public Administration. ----------------------------------------------- Assistant Prof. Dr. Nur Bilge-Criss (Examining Committee Member) I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope an in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science and Public Administration. ----------------------------------------------- Assist. Prof. Dr. Ömer Faruk Gençkaya (Examining Committee Member) I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope an in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science and Public Administration.
    [Show full text]
  • Tarih Türkiye Cumhuriyeti Başlangiçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri
    T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TÜRKİYE KÜLTÜR PORTALI PROJESİ TARİH TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞLANGIÇTAN BUGÜNE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİ Prof. Dr. Abdulhaluk Mehmet ÇAY 2009 ANKARA 6.8. Başlangıçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri Muvakkat İcra Encümeni (25 Nisan 1920-3 Mayıs 1920) İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa, TBMM Reisi Celalettin Arif Bey, Erzurum Cami Bey (Baykut), Aydın Bekir Sami Bey (Kunduh), Amasya Hamdullah Suphi Bey (Tanrıöver), Antalya Hakkı Behiç Bey (Bayiç), Denizli İsmet Bey (İnönü), Edirne I. İcra Vekilleri Heyeti “1. TBMM Hükümeti” (Mustafa Kemal Paşa) (3 Mayıs 1920-24 Ocak 1921) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa (Başbakan) Umuru Şeriye Vekili Mustafa Fehmi Efendi Bursa (Diyanet Bakanı) (Gerçeker) Cami Bey (Baykut) Aydın Dahiliye Umuru Vekili Hakkı Behiç Bey (Bayiç) Denizli (İçişleri Bakanı) Nazım Bey (Resmor) Tokat Refet Bey (Bele) İzmir Adliye Vekili Celalettin Arif Bey Erzurum 2 (Adalet Bakanı) Nafıa Vekili İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) Yozgat (Bayındırlık Bakanı) Ömer Lütfü Bey (Argeşo) Amasya Hariciye Vekili Bekir Sami Bey (Kunduh) Amasya (Dışişleri Bakanı) Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili Adnan Bey (Adıvar) İstanbul (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı) İktisat Vekili Yusuf Kemal Bey (Tengirşenk) Kastamonu (Ekonomi Bakanı) Müdafaa-i Milliye Vekili Fevzi Paşa (Çakmak) Kozan (Milli Savunma Bakanı) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekili İsmet Bey (İnönü) Edirne (Genelkurmay Başkanı) Maliye Vekili Hakkı Behiç Bey
    [Show full text]
  • Cumhuriyet Döneminde Başbakanlar: Sosyo-Ekonomik Geçmişleri, Siyasal Düşünceleri Ve Performanslari
    T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ANABİLİM DALI CUMHURİYET DÖNEMİNDE BAŞBAKANLAR: SOSYO-EKONOMİK GEÇMİŞLERİ, SİYASAL DÜŞÜNCELERİ VE PERFORMANSLARI Burcu SARAÇOĞLU YÜKSEK LİSANS TEZİ Danışman Doç. Dr. Mehmet Akif ÇUKURÇAYIR Konya 2009 İÇİNDEKİLER Sayfa No BİLİMSEL ETİK SAYFASI.......................................................................v TEZ KABUL FORMU……………………………………………………vi ÖZET...........................................................................................................vii ABSTRACT................................................................................................viii KISALTMALAR.........................................................................................ix GİRİŞ...........................................................................................................1 BİRİNCİ BÖLÜM CUMHURİYET DÖNEMİNDE SİYASAL SİSTEM ve BAŞBAKANLIK KURUMU 1.1. Cumhuriyet Döneminde Siyasal Sistem…................…..........…......…..3 1.1.1. 1924 Anayasası…...……………………........……..........………4 1.1.2. 1961 Anayasası…………………………………..................…...7 1.1.3. 1982 Anayasası………………………………......................…...9 1.2. Başbakan Kimdir ve Görevleri Nelerdir.................................................10 1.2.1. Başbakan Kimdir?........................................................................10 1.2.2. Başbakan’ın Görev ve Sorumlulukları………………….............11 ii İKİNCİ BÖLÜM CUMHURİYET DÖNEMİNDE BAŞBAKANLAR: SOSYO- EKONOMİK GEÇMİŞLERİ, SİYASAL DÜŞÜNCELERİ ve PERFORMANSLARI
    [Show full text]
  • 12 Temmuz Beyannamesi Süreci Ve Beyannamenin Türk Siyasal Hayatına Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme
    Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2021, Cilt 12, Sayı 23 Bartın University Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 2021, Volume 12, Issue 23 E-ISSN: 2148-2497 http://iibfdergi.bartin.edu.tr/ https://dergipark.org.tr/tr/pub/bartiniibf Araştırma Makalesi, Gönderim Tarihi: 19.12.2021; Kabul Tarihi: 22.05.2021 12 Temmuz Beyannamesi Süreci ve Beyannamenin Türk Siyasal Hayatına Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme Doç. Dr. Hüseyin ÇAVUŞOĞLU Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, [email protected], Orcid ID: 0000-0001-7132-3833. Öz Bu çalışmada, 12 Temmuz beyannamesi süreci ve beyannamenin Türk siyasal yaşamına etkisi ele alınmıştır. Türkiye’de çok partili hayata geçildikten sonra, iktidar ile muhalefet arasındaki ilişki oldukça gerginleşti ve bu ortamda, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, iktidar ve muhalefet liderleriyle yaptığı görüşmeler sonucunda, “12 Temmuz Beyannamesini” yayımlamıştır. Beyanname ile DP, kurumsal bir kimlik kazanırken, iktidar ile muhalefet arasında karşılıklı bir güven ortamı yakalanmıştır. Beyannamenin hem CHP hem DP açısından önemli sonuçları olmuştur. CHP’de Başbakan Recep Peker istifa ederken; DP’de ise yaşanan ihraçlar ve istifalar sonunda Millet Partisi kurulmuştur. Beyanname, çok partili demokratik düzenin tesisi için gerekli olan bir önlem olarak, Türk siyasal hayatındaki yerini almıştır. Ayrıca Türkiye’nin çok partili hayattan yana olduğu mesajı, batılı ülkelere verilmiştir. Anahtar Kelimeler: İsmet İnönü, iktidar, muhalefet, Recep Peker. JEL Sınıflandırması: Z0 An Evaluation on the Process of the 12th July Declaration and its Effect on Turkish Political Life Abstract In this study, the process of the July 12 declaration and its effect on Turkish political life are discussed. After the transition to multi-party life in Turkey, relations between the government and the opposition were quite tense, and in this environment, President Ismet Inonu, as a result of his talks with government and opposition leaders, "July 12, Declaration on" was published.
    [Show full text]
  • Demokrat Parti'nin Gözünden Cumhuriyet Halk Partisi
    T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ SBKY-YL-2014-0002 TÜRKİYE’DE MERKEZ SAĞIN KURULUŞU: DEMOKRAT PARTİ’NİN GÖZÜNDEN CUMHURİYET HALK PARTİSİ HAZIRLAYAN Şerife Gökçen NALBANT TEZ DANIŞMAN Yrd. Doç. Dr. Atakan HATİPOĞLU AYDIN-2014 T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ SBKY-YL-2014-0002 TÜRKİYE’DE MERKEZ SAĞIN KURULUŞU: DEMOKRAT PARTİ’NİN GÖZÜNDEN CUMHURİYET HALK PARTİSİ HAZIRLAYAN Şerife Gökçen NALBANT TEZ DANIŞMAN Yrd. Doç. Dr. Atakan HATİPOĞLU AYDIN-2014 Bu tezde görsel, işitsel ve yazılı biçimde sunulan tüm bilgi ve sonuçların akademik ve etik kurallara uyularak tarafımdan elde edildiğini, tez içinde yer alan ancak bu çalışmaya özgü olmayan tüm sonuç ve bilgileri tezde kaynak göstererek belirttiğimi beyan ederim. Adı Soyadı: İmza: i Şerife Gökçen NALBANT TÜRKİYE’DE MERKEZ SAĞIN KURULUŞU: DEMOKRAT PARTİ’NİN GÖZÜNDEN CUMHURİYET HALK PARTİSİ ÖZET Türkiye’de iki köklü siyasi hareket var olmuştur. Bu iki köklü siyasi hareketten biri Cumhuriyet Halk Partisi, diğeri de Demokrat Parti’de toplanmıştır. Tek Parti döneminden çok partili rejime geçişle beraber iktidar ve muhalefet partileri yeni sisteme uyum sağlamaya çalışmış ve demokrasi kavramı siyaset hayatında partiler arasında ayırt edici bir kavrama dönüşerek yerini almıştır. Bu tezin konusu, 1945-1960 yılları arasında Demokrat Parti yönetici kadrolarının, kendilerini, içinden çıktıkları Cumhuriyet Halk Partisi’nden hangi söylemlerle farklılaştırdıklarıdır. Çalışmanın temel amacı, Demokrat Parti geleneğinin Cumhuriyet Halk Partisi’ne rağmen nasıl oluştuğunu, kuruluşundan kapatılmasına kadar Demokrat Parti üst yöneticileri ve DP ileri gelenlerinin söylem ve demeçlerinden hareketle, nasıl bir Cumhuriyet Halk Partisi algısı oluşturduklarını ve Cumhuriyet Halk Partisi’ni hangi söylemlerle eleştirdiklerinin anlaşılmasıdır.
    [Show full text]