May tinuod ba gyud nga Simbahan? Isa ra bay tinuod nga Simbahan? May makaluwas ba nga Simbahan? Kung wala koy apilan nga Simbahan maluwas ba ko? ANG TINUOD NGA SIMBAHANG KRISTOHANON By Allan L. Laniba, MM, MPA Pasiuna Makurat ka kaha? Kung masayran nimo nga kapin 33,000 na ka mga kristohanong pundok sa tibook kalibotan sumala sa natala sa World Christian Encyclopedia by Barrett Kurian, Johnson volume 1 pahina 16 tuig 2001. Apan pagsulod sa tuig 2013 kapin 44,128 na ka mga pundok kristohanon duna kita. Kini tanang pundok lunlon miangkon nga sila maoy TINUOD NGA KRISTOHANONG SIMBAHAN. Kung dili kita magmaigmat sa pagpangita sa tinuod nga simbahan, ang atong kalag maoy nakataya. Ang kaluwasan lisod kaayo dula-dulaan. Usa lamang ang atong kalag. Busa kinahanglan magmaalamon kita sa pagpaanib sa usa ka tinuod nga simbahan. Dunay usa lamang ka simbahan nga gitukod si Kristo. Sa Mateo 16:18 siya miingon, “tukuron nako ang akong iglesia”. Wala siya moingon “ang akong MGA iglesia”. Apan sa kadaghang pundok, unsaon man nato pagkasayod sa tinuod nga simbahan? Ang bugtong giya nato mao lamang ang kamatuoran. Kay bisan kinsa pa kita wala gayod kitay mahimo batok sa kamatuoran. Si San Pablo miingon sa 2 Corinto 13:8 “non enim possumus aliquid adversus veritatem sed pro veritat” nga sa ato pa “Wala kitay mahimo batok sa kamatuoran, gawas sa pag-uyon niani. Kining libro nga imong gibasa karon maoy motuki, modukiduki sa mga kasaysayan, katikaran, katinuoran ug mopalapnag kabahin sa usa ka tinuod nga Simbahang Kristohanon gamit ang yanong pulong aron dali masabtan sa mga yanong tumutuo ni Kristo. Paga-ila Pasalamat Ang tagsulat buot magpasalamat kang Bro. Khernie Bahan kinsa mao gayoy mihangyo nga sulaton sa yano kini nga hisgotanan aron mabasa sa mga yanong Kristohanon sarang mga makagiya kanila sa pagnunot-anib sa tinuod nga Simbahang Kristohanon. Maingon man ngadto sa akong kapikas, si Rudelyn, kinsa andam kanunay sa pagsuporta sa dihang gisulat kini nga libro ug sa among mga anak si Allynne Leudjy, Allan Rudjz ug Allan Ru Jemjo kinsa naghatag kanunay kanako sa kadasig labi na sa panahon sa kakapoy ug kabudlay. Sa akong mga ginikanan, Felicisimo ug Leonideza Laniba kinsa maoy akong unang mga katekista ug sa akong mga igsoon: Josephine, Juliet, Ana Leah, Adelia ug Anjelyn uban sa ilang mga anak. Sa akong ugangan, Rodrigo ug Judy Baclaan, ug Ellaine Claire nga walay puas nga nagasuporta kanako ug sa akong pamilya. Tim-os nga pasalamat ang akong ihatod. Ug sa uban nga dili na nako mahisgotan dinhi gumikan kay gamay lamang ang pahina nga nagahin alang sa ingon. Daygon ang Dios kaninyong tanan! Kapitulo 1 Ang Simbahan “Mamahimo kang manalipod sa Simbahan bisan wala ka mahigugma kang Kristo. Apan kung nahigugma ka kang Kristo dili mahimo nga dili ka manalipod sa Simbahan” – Allan Laniba Unsa may pagsabot nato sa Simbahan? Ang Simbahan ba mao ang gambalay? Ang Simbahan ba mao ang katawhan? Ang Simbahan ba usa ka lugar o usa ka butang? Sa Douay Version Bible and pulong “church” o “simbahan” kapin 26 gihisgotan sa Daang Tugon ug kapin 77 ka higayon nga gihisgutan sa Bag-ong Tugon. Gigamit ang maong pulong sa nagkalain-laing kahulogan. Sa Daang Tugon ang simbahan nagpasabot sa kahugpongan sa tawo ug gambalay. Apan sa Bag-ong Tugon wala lamang kini nagpasabot sa katigoman sa mga tawo kundili lakip na sa mistikong lawas ni Jesukristo. Sa nagkalin-laing pagsabot, mamahimo natong masabtan ang gamit sa pulong Simbahan niani nga mosunod: a. Straktura o Gambalay b. Ang Tawo isip Templo sa Espiritu Santo c. Ang Lawas ni Kristo d. Ang Katilingban sa Dios ESTRAKTURA O GAMBALAY Bisan sa Karaang Testamento gihulagway ang usa ka estraktura o gambalay diin didto buot makigkita ang Dios sa iyang katawhan. Kini ang gitawag og Tabernakulo o balaang Tolda. Kini maoy nahimong unang estraktura o gambalay isip simbahanan sa mga tawo ngadto kang Yahweh. Dinhi ginahimo ang pag-ampo, pagsimba sa Dios ug paghalad og mga sakripisyo. Ang Tabernakulo gihimo kini ni Moises subay sa sugo sa Dios. Miingon ang Dios, “Pahimoa sila alang kanako ug usa ka balaang tolda aron mopuyo ako tipon kanila” (Exodo 25:8). Kining balaang Tolda ginapahiluna sa tunga gayud sa kampo. Ang pinakaunang tabernakulo gimugna ni Moises niadtong tuig circa 1450 B.C. Sa nangligid ang katuigan, si Haring David nagplano nga maghimo og templo apan napakyas siya og ang iyang anak maoy nagtukod niani. Ang templo isip usa ka gambalay maoy usa ka lugar diin didto makighimamat ang Dios sa iyang katawhan. I Mga Hari 6:1 –“Sulod sa 480 ka tuig human mobiya sa Ehipto ang mga Israelita, sa ika-upat ka tuig sa paghari ni Salomon sa Israel, sa bulan sa Sib, nga maoy ikaduhang bulang gisugdan ni Salomon ang pagtukod sa templo” Apan kining Temploha gibungkag sa taga-Babilonia niadtong tuig 586 B.C. sa kapanahonan ni Hari Nabucodonosor (2 Mga Hari 25:8). Human makalingkawas ang mga Israelita gikan sa kamot sa mga taga- Babilonia, si Haring Dario uban sa pipila ka mga Judiyo mibalik sa Judea aron ipatindog pagbalik ang Templo sa Jerusalem. Sa paghari ni Herodes iya kining gipaayo pag-usab sugod niadtong tuig 20-19 B.C. Kining maong templo ang gihisgotan sa Bag-ong Tugon sa Juan 2:20 nga nag- ingon, “Sila miingon kaniya, ‘kap-atan ug unom (46) ka tuig ang pagbuhat niining temploha, unya tukoron mo kini pag-usab sulod lamang sa tulo ka adlaw?’ ‘”. Sa mga asoy sa taas, nahimong batasan o kinaiya sa mga tumutuo nga tawagon ang templo, o lugar o dapit-ampoanan isip Simbahan. Dinhi nahimugso ang teknikal nga kahulogan sa simbahan isip usa ka gambalay o estraktura. Apan wala diri nahikot sa hingpit ang kahulogan sa simbahan. Kay bisan midulot kini nga batasan, milutaw gihapon ang ubang kahulogan sa pulong Simbahan. ANG TAWO ISIP TEMPLO SA ESPIRITU SANTO Kung atong hulamon ang kahulogan sa simbahan isip templo, balaang Tolda, tabernakulo, diin didto mopuyo ang Dios, sa bag-ong Testamento dunay milutaw nga mas lawom nga pagsabot sa puy-anan sa Dios. Si San Pablo maoy unang nag-asoy niani sa iyang unang sulat sa taga-Corinto nga nagkanayon, “Wala ba diay kamo masayod nga ang inyong lawas mao ang templo sa Espiritu Santo ug nga nagpuyo diha kaninyo ang Espiritu Santo nga gihatag sa Dios kaninyo?” (1 Corinto 6:19) Kini nga pahayag ni San Pablo nagpasabot nga ang tawo mismo templo sa Dios, walay kalainan sa Simbahan nga diin nagpuyo ang Dios. Kita isip templo sa Dios simbahan usab. Simbahan nga nagkahulogan og puluy-anan sa Dios. ANG LAWAS NI KRISTO Sa bag-ong tugon makadaghan gilitok nga ang simbahan maoy lawas ni Kristo. Mao ni ang pipila ka mga setas nga naghisgot kabahin sa simbahan o iglesia: Colosas 1:18 “Siya (Jesus) ang ulo sa iglesia nga mao ang iyang lawas; Siya ang naghatag ug kinabuhi sa lawas; siya ang unang gibanhaw sa mga patay aron siya ang mag-una sa tanan” Colosas 1:24 “….Kay pinaagi sa akong mga giantos nakatabang ako paghingpit sa wala pa matapos nga mga pag-antos ni Cristo alang sa iyang lawas nga mao ang iglesia” 1 Corinto 12:12-13 “Kay si Cristo sama sa usa ka lawas nga may daghang bahin apan usa ra ka lawas bisan kon nagkalainlain ang mga bahin niini. Sa samang pagkaagi, kitang tanan, mga Judio o dili Judio, mga ulipon ug dili ulipon, gibunyagan diha sa usa ka lawas…” 1 Corinto 12:27 “Busa kamong tanan lawas ni Cristo ug ang usag-usa bahin niini” Efeso 5:23 “ Kay ang bana mao ang ulo sa iyang asawa ingon nga si Cristo maoy ulo sa iglesia; ug si Cristo mismo mao ang Manluluwas sa iglesia nga mao ang iyang lawas” Nianing pipila ka mga setas nga atong gikutlo, gipasabot sa Bibliya nga ang Simbahan o Iglesia mao ang lawas ni Cristo. Siya ang ulo sa Iglesia ug Siya mismo ang Manluluwas sa iyang Simbahan. Kung ang Simbahan maoy lawas ni Cristo ug Siya ang ulo niani, sa laktod nga pagkasulti ang Simbahan mao si Cristo mismo, si Cristo nga Dios ug Ginoo. Gani sa dihang gilutos ni Saulo ang simbahan sa Jerusalem miingon si Cristo kaniya, “Ako si Jesus nga imong gilutos” (Buhat 9:6) ANG KATILINGBAN SA DIOS Sa Ebanghelyo ni San Mateo 18:16-17 ingon ani ang pagka-asoy, “apan kung dili siya mamati kanimo, pagdalag usa o duha ka tawo aron ang matag sumbong kapamatud-an sa duha o tulo ka saksi sumala sa giingon sa Kasulatan. Ug dili gayod siya mamati kanila, isulti ang tanan ngadto sa iglesia”. Dinhi masabot nga ang iglesia, hut-ong sa daghang mga tawo. Ang Iglesia katawhan sa Dios. Gani sa sulat ni San Pablo ngadto sa taga-Roma masabtan nga ang mga tumutuo gitawag og iglesia. Siya misulat, “Pagkumustahay kamo pinaagi sa inigsoon nga halok. Nangumosta kaninyo ang tanang iglesia ni Cristo” (Roma 16:16). Busa ang Simbahan mao ang Katawhan sa Dios, kinsa maoy Lawas ni Kristo ug Templo sa Espiritu Santo nga sagad managtapok sa pagsimba diha sa Lawak- Simbahanan o Gambalay-Ampoanan. Masabot nga ang Simbahan wala lamang magpunting ngadto sa matahom nga mga templo nga ginama sa tawhanong kamot. Wala lamang magpunting sa nagkahugpong nga katawhan nga nanagtigom sa usa ka lugar. Kundili usa usab ka espiritohanong panagtigom sa tawo. Kay ang iglesia o simbahan mao man ang lawas ni Cristo kinsa siya mao ang ulo niani. Busa ang tinuod nga Simbahan mao ang hingpit nga lawas nilangkoban sa katawhan sa Dios nga nahiusa diha sa Espiritu Santo ug si Cristo maoy ulo sa maong Iglesia.