DNA Boek Noord-Beveland
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DNA NOORD-BEVELAND Wij noemen Noord-Beveland een eindeloos eiland. Eindeloos in de letterlijke én figuurlijke betekenis. Het landschap biedt hier eindeloze vergezichten: je kan hier wandelend of fietsend eindeloos genieten. Het Noord-Bevelandse landschap kenmerkt zich door de rechte lijnen, verderop in dit DNA Boek ziet u een luchtfoto die dat duidelijk zichtbaar maakt. De Noord-Bevelanders noemen zichzelf ook wel Peelanders. Die geuzennaam is ontstaan dankzij de zware kleibodem die Noord-Beveland rijk is: juist op dié vruchtbare bodem gedijen suikerbieten (peeën) als nergens anders. Vandaar “Peeland”. Het Noord-Bevelandse land bracht ook prachtige bedrijven voort: onder andere ROOMPOT en Zeelandnet hebben hier hun roots liggen. De Noord-Bevelanders zelf volgen de rechtlijnigheid van het eiland, ze praten niet al te veel maar zij zeggen wel waar het op staat. Noord-Beveland wordt rondom omringd door drie wateren: aan de zeezijde ligt het brede Noordzeestrand, in het noorden de Oosterschelde en in het zuiden het Veerse Meer. Wij hebben hier zo’n vijftig kilometer eindeloze kustlijn, net zoveel als heel België. Dit DNA-boek wil de identiteit en het gevoel van Noord-Beveland verwoorden en verbeelden. Zonder opsmuk en zonder mooipraterij. Want dat past al helemaal niet bij de aard van de Noord-Bevelanders. Gewoon zoals het is, niet meer en niet minder! Dit DNA-boek wordt onze basis om samen met ondernemers, inwoners en organisaties de gemeente te gaan promoten vanuit onze ware identiteit; wat het werkelijk is, waar wij voor staan. Want onze identiteit vormt het uitgangspunt voor al onze promotie. Bewoners, ondernemers, ambtenaren en bestuurders leverden input voor dit DNA-boek. Wij hopen dat dit DNA-boek iedereen inspireert en motiveert om de identiteit van Noord-Beveland uit te dragen. En daardoor ambassadeur te zijn van ons bijzondere eiland: ons eindeloos eiland. College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Noord-Beveland Is het iemand wel eens opgevallen dat Noord-Beveland geen bos heeft, een bos met grote oude bomen bedoel ik. Onze bomen staan langs de polderwegen, gekromd door de wind, dat vind ik mooi. Noord-Beveland heeft grote weidse polders, ook dat vind ik mooi, met eindeloos eiland zware klei. Wist u dat de zwaarste klei van Zeeland, misschien wel van heel Nederland, in De Spieringpolder ligt? Deze polder is eigenlijk alleen geschikt voor suikerbieten oftewel (suker)peën. Suikerbieten gedijen goed op Noord-Beveland, zo is de bijnaam ontstaan: Peeland. Henk Zwemer, Kamperland Hier stap ik op de fiets en ga rondfietsen en thuis doe ik dat nooit hoewel ik er daar ook de ruimte voor hebt. John Vervoort, toerist met vaste sta-plaats uit Putte-Kapellen (B) 2 3 NOORD-BEVELAND IS EEN EILAND dat GEKENMERKT wordt DOOR RECHTHOEKIGE WEIDSHEID. BIJNA overaL ZIJN VERGEZICHTEN zoweL over HET LANDSCHAP ALS over DE grote OMRINGENDE waterpartIJEN. NOORD-BEVELAND HEEFT PRACHTIGE LUCHTEN. DIT VERSTERKT HET gevoeL dat HIER NOG zovÉÉL RUImte IS. DE DRIE OMRINGENDE wateren BIEDEN ALLERLEI MOGELIJKHEDEN voor waterreCreatIE. VOORAL wandeLEND EN FIETSEND IS HET EILAND IN AL ZIJN FACetten optIMAAL TE BELEVEN. DE KUST van NOORD-BEVELAND toont EINDELOOS varIËRENDE overgangen van LAND NAAR water. DE KLEUREN van HET LANDSCHAP WISSELEN MET DE SEIzoenen: HET GROENE LOOF van DE SUIKERBIETEN, HET GEEL van GRAAN EN DE GRIJS GLIMMENDE KLEI van GEPLoegde AKKERS. ZOMERS KLEUrt EEN BONT paLET van WILDE BLOEMEN DE AKKERRANDEN. De mensen van Noord-Beveland hebben de reputatie een beetje stug te zijn. Het zijn van oudsher harde werkers in vaak barre NUCHTER omstandigheden. Het lege en strakke landschap dwingt haast wel tot soberheid en strengheid. Roos Stallinga, auteur “Rij met me mee ZLD” DE INVLOED van DE HERENBOEREN HEEFT vroeger DE MENSEN OP NOORD-BEVELAND IN BELANGRIJKE mate gevormd. DE WERKLoze MANNEN WERDEN zorgvULDIG UItgezoCHT EN MOESTEN voor EEN APPEL EN EEN EI HARD WERKEN. Ik ben hier geboren en getogen en woonde mijn leven lang op de boerderij. DE NOORD-BEVELANDSE KLEDERDRACHT waS -IN tegenSTELLING tot DIE van ANDERE ZEEUWSE EILANDEN- SOBER van AARD. Mijn zoon is met klompen aan grootgebracht en woont en werkt op de boerderij. Ik woon nu in Kats, ik ben voorzitter van de dorpsraad, zolang ze WAAR BIJvoorbeeLD EEN WALCHERSE BOERIN DOOR HAAR KLEDERDRACHT “groter EN PRONTER” toonde, WERD EEN me willen hebben natuurlijk. Ik ben hier al mijn hele leven, ik hoef me hier NOORD-BEVELANDSE BOERIN IN HAAR KLEDERDRACHT KLEINER EN SOBERDER. nergens voor te stellen, ze kennen me wel. Dat ik hier nooit meer weg wil heeft te maken met het landschap, de mensen en alle herinneringen die ik hier heb liggen. Daarom heb ik niks met Amerika, daar is nog geen lange geschiedenis, die Amerikanen komen daarom zo graag naar Europa. Ik kijk uit op het landschap en geniet van de seizoenen, het veranderende landschap, sommigen zien dat niet meer, ik wel hoor. Rinus Breure, Kats 4 5 ROBUUST OVER DE WEG IS NOORD-BEVELAND BEREIKBAAR VIA DE ZEELANDBRUG, DE ZANDKREEKDAM, DE VEERSEDAM EN DE PIJLERDAM. NOORD-BEVELAND IS EIGENLIJK NIEUW LAND dat WERD veroverd OP DE ZEE. VORIGE generatIES NOORD-BEVELANDERS ZOMERS VAREN ER (VOET/VEER) PONTJES VAN EN NAAR NOORD-BEVELAND. VIJF MANIEREN DUS OM van EN NAAR HET EILAND MOESTEN BESCHIKKEN over UITHOUDINGS- EN doorzettINGSVERMOGEN, DE ELEMENTEN voCHTEN TELKENS WEER TERUG. DE TE RIJDEN OF varen. DIT geograFISCHE gegeven HELpt MISSCHIEN MEE AAN HET EILandgevoeL dat DE MEESTE NOORD- STRIJD tegen HET water IS overaL OP NOORD-BEVELAND NOG ZIChtbaar EN voeLbaar. DIE mentaLITEIT ZIT NU NOG IN DE BEVELANDERS BEZItten. OUDE waarden EN GEBRUIKEN ZIJN OP NOORD-BEVELAND NOG taStbaar AANWEZIG. DE COMBInatIE InwonerS, HET ZIJN ECHTE doorzetterS, ZE Laten ZICH NIET SNEL UIT HET VELD SLAAN. IN NOORD-BEVELAND MOET JE NÓG van AL DEZE ELEMENTEN MAAKT NOORD-BEVELAND tot EEN PLEK OM TE ONTHAASTEN. JE woont, LEEFT OF VIert vaKANTIE OP BETER JE BEST DOEN OM MENSEN NAAR HET EILAND TE LOKKEN. HET gaat HIER NIET vanzeLF. DIT EILAND EN WIL JE EVEN wat ANDERS dan RIJ JE AL SNEL NAAR OMRINGENDE STEDEN IN NEDERLAND OF BELGIË. DE VEERSedam WERD IN 1961 GEBOUWD OM DELEN van WALCHEREN, NOORD-BEVELAND EN ZUID-BEVELAND tegen EEN MOGELIJKE NIEUWE waterSNOODRAMP TE BESCHERMEN. MET DE voLtooIING van DE VEERSedam ONTStond HET VEERSE MEER. HET zoUTE water WERD zoet water. ACHTERAF GEZIEN waS DIT GEEN GOED IDEE. LozING van POLderwater MET RESTEN van AGRARISCHE MESTStoFFEN zorgde voor ALGENBLOEI. EEN NIEUWE DOORLaat, DE “KatSE HEULE” IN DE ZANDKREEKdam Laat HET zoUTE OOSTERSCHELdewater WEER IN HET VEERSE MEER STROMEN. HET zoete water IS WEER -zoaLS voorheen- zoUT.. 6 7 Er zijn hier maar liefst acht inlagen die Noord-Beveland verbinden met het Nationaal Park de Oosterschelde. Allen verschillend van karakter, maar ze hebben gemeen dat ze achter een steile dijk liggen die je eerst over moet voordat je er wat van ziet. Dat is een geheim van Noord- Beveland wat we beter kunnen vermarkten. Mark Faasse, Kamperland DOORZETTEN VLAK NAAST DE JAChthaven van CoLIJNSPLaat LIgt EEN HEEL KLEIN STRANDJE. HET IS ZEKER NIET HET MOOISTE STRAND van NOORD-BEVELAND EN wanneer JE HET water IN Loopt, voeLT DE BODEM wat SLIKKERIG AAN. TOCH HEEFT HET STRAND WEL wat. JE wordt HIER NOG MET JIE EN JOE AANGESPROKEN. LEKKER DORPS. DE NOORDKANT van HET VEERSE MEER RAAKT NOORD- BEVELAND. HIER LIGGEN MEERDERE WEITJES EN STRANDEN. BEHALVE RELAXT zonnen KUNNEN SportIEVELINGEN HIER OP EEN KABELwaterSKIbaan HUN ENERGIE KWIJT. GEDURENDE DE zomermaanden ZIE JE vanaF DE VEERSegatdam TIentaLLEN WINDSURFERS over HET water SCHEREN. Als je een rondje Noord-Beveland op de fiets doet, dan ga je zeven of acht keer de dijk over, even een dorpje in en weer over de dijk terug. Er is een ritme van buitendijks/binnendijks. Aly Wisse, Colijnsplaat Als het voorjaar aanbreekt lopen de jachthavens weer vol schepen: overal is bedrijvigheid. Er wordt gezeild, gesurft, gewandeld, gefietst. Het bijzondere van Noord-Beveland is haar kleinschaligheid, die past heel goed bij de huidige trend. Door de globalisering groeit de interesse van de mensen voor het lokale, het kleinschalige en dat is hier in overvloed. Jan Kooren, Kortgene 8 9 Op Noord-Beveland zijn alle vormen van watersport te beoefenen zeilen,surfen, duiken, wakeboarden, varen, sportvissen. Manon de Jonge, voormalig Beleidsmedewerker communicatie gemeente Noord-Beveland ACTIEF De vele toeristen zorgen dat er nog slagers en bakkers in de kleine dorpen zijn. Het algemene voorzieningenniveau voor 7000 inwoners is giga groot; in de zomer hebben we hier 50.000 inwoners. Arjen Brinkman, Camping de Paardenkreek GASTVRIJ Hier voelt men zich thuis, hier kan men zichzelf zijn. Walter Roovers, ZKA 10 11 HET LANDSCHAP van NOORD-BEVELAND Loopt AAN DE noordzIJDE over IN DE OOSTERSCHELDE. AAN DE WESTKANT van ER IS OP NOORD-BEVELAND NOG voLOP RUImte OM TE RECREËREN EN OOK ZIJN ER VEEL MOGELIJKHEDEN OM TE overnaCHTEN. DE OOSTERSCHELDEKERING LIgt HET BANJAARDSTRAND. VANAF HIER KAN JE over DE DIJKEN HELEMAAL tot IN CoLIJNSPLaat VAN CAMPING tot vaKANTIewonING, van hoteL tot JAChthaven, HET IS ER ALLEMAAL. WEL 70% van DE VERBLIJFSGASTEN IS wandeLEN. Onderweg KOM JE OP VERSCHILLENDE PLaatSEN INLAGEN tegen. IN DEZE BEDIJKTE STUKKEN water WEMELT HET vaSTE GAST EN Komt DUS GRAAG TERUG. NOORD-BEVELAND IS daarom ECHT EEN EINDELOOS vaKANTIE EILAND MET voor ELK van DE water- EN TREKvogeLS. BUITENDIJKS ZIE JE BIJ LAAG water VEEL droogvaLLENDE SLIKKEN EN STRANDJES EN ZELFS wat WILS. AvontUURLIJKE ACTIVITEITEN MAAR OOK ONTHAASTING DOOR MIDDEL van wandeLEN, FIETSEN, paardrIJDEN EN EEN OUD haventJE. VEEL MENSEN WETEN HET NIET MAAR OP NOORD-BEVELAND LIGGEN OP VERSCHILLENDE PLEKKEN KLEINE EN DERGELIJKE, OM DE natUUR EN CULTUUR TE BELEVEN. NA EEN StrandwandeLING HEERLIJK UItgewaaID AAN EEN LEKKER GLAS grote STRANDEN. BIER dat OP NOORD-BEVELAND IS GEBROUWEN. LEKKER GENIETEN van ALLE STREEKPRODUCTEN! TOERISME Ons landgoed is een natuurgebied wat op een parkachtige wijze toegankelijk is gemaakt voor jong en oud met veel wandelpaden en beestjes.