SP Afdeling Rheden Actieprogramma 2006-2010

Een beter Nederland begint in Rheden! Stop de afbraak, start de sociale wederopbouw

1 INHOUDSOPGAVE pag.

1. INLEIDING 3-5 1.a. De SP in Rheden 3 1.b. Voorzieningen, bestuurscultuur en kansen 3 1.c. Wat wil de SP? 4 1.d. SP: op straat en in de raad 5

2. PROGRAMMA 6-20 2.1. Sociaal beleid 6 2.2. Gezondheidszorg 7 2.3. Wonen 8 2.4. Verkeer 10 2.5. Openbaar Vervoer 11 2.6. Schone, groene en milieuvriendelijke gemeente 12 2.7. Sport, recreatie, kunst en cultuur 12 2.8. Bedrijven 13 2.9. Onderwijs 14 2.10. Jongeren 15 2.11. Ouderen 16 2.12. Asielbeleid 17 2.13. Integratie 17 2.14. Veiligheid 17 2.15. Gemeente: bestuur en democratie 18 2.16. Kleine kernen - Kulturhus 19 2.17 Financiën 20

2 1. INLEIDING

1.a. De SP in Rheden De gemeentelijke politieke bewegingsruimte is niet los te koppelen van de landelijke en provinciale politiek. Ook de besluitvorming in 'Europa' grijpt steeds dieper in ons dagelijks leven in. De SP is mede daarom een landelijke partij die zowel op Europees niveau actief is, als op het provinciale en met name gemeentelijke politieke platform. Sinds haar oprichting als werkgroep eind 2002 werkt ook de SP afdeling Rheden (sept. 2003) aan een eerlijke en duurzame samenleving op grond van de drie basisprincipes uit het SP- beginselprogramma 'Heel de mens': menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Op basis van deze principes concludeert de SP dat de neo-liberale politiek van de afgelopen 20 jaar voor veel mensen weliswaar materiële verbetering heeft gebracht, maar aan de andere kant voor te veel mensen een aanzienlijke verslechtering. Ook in de gemeente Rheden hebben privatisering en verzelfstandiging geleid tot een aanzienlijke verschraling van voorzieningen en diensten (openbaar vervoer, zorg, energie, gemeentelijke service en diensten, sport- en cultuur- voorzieningen). Daardoor is er geen sprake meer van gelijke kansen voor iedereen. Hierdoor worden mensen meer en meer terug- geworpen op zichzelf, raken geïsoleerd en grote aantallen mensen worden afhankelijk van hulp van derden. Het landelijk actieprogramma 'Eerste weg links' vormt het samenspel van maatregelen en initiatieven die de SP landelijk neemt of wil nemen voor een eerlijke verdeling van de welvaart. Het actieprogramma van de SP afdeling Rheden sluit hier, toegepast op de lokale situatie, naadloos bij aan.

1.b. Voorzieningen, bestuurscultuur en kansen. De SP vindt dat de gemeente verantwoordelijk is voor het behoud en verdere ontwikkeling van een breed pakket kwalitatief goede algemene voorzieningen die voor alle Rhedenaren toegankelijk zijn. Daarom moet de gemeente zich niet verschuilen achter maatregelen en regelgeving van hogere overheden. Wanneer van bovenaf opgelegde regelgeving negatieve gevolgen heeft, dan heeft de gemeente jegens haar inwoners de dure plicht (evt. samen met andere gemeenten) zich hierover uit te spreken en dit aan te kaarten bij provincie of rijk. Een bestuurscultuur die gekenmerkt wordt door

3 het niet innemen van standpunten en maken van keuzes, is een onverantwoorde invulling van het mandaat van de kiezers en leidt tot desinteresse bij bestuurders. Gevolg is onvoldoende democratische controle op naleving van regels en besteding van gemeenschapsgeld. Het niet maken van keuzes leidt tot een zgn. 'kaasschaaf'-beleid met als gevolg dat de kwaliteit van alle voorzieningen en service vermindert en met name de zwakkeren extra te lijden hebben. Het vertrouwen van de bevolking in de politiek daalt hiermee tot een dieptepunt.

1.c. Wat wil de SP? De SP wil o.a. dat de gemeentelijke servicecentra in en Velp open blijven, het openbaar vervoer hersteld en verbeterd wordt, dat voorzieningen voor o.a. onderwijs, sport en cultuur (scholen, velden, sporthallen, zwembaden, soc. culturele centra, theater) voor iedereen beschikbaar en toegankelijk zijn. Al deze voorzieningen dienen onder de verantwoordelijkheid en regie van de overheid te vallen. Exploitatie door de commerciële markt wijst de SP niet per definitie af, op voorwaarde dat er controle is door democratisch gekozen volksvertegenwoordigers. Vooral omdat deze voorzieningen met gemeenschapsgeld zijn gerealiseerd. Ook draagt de gemeente een belangrijke verantwoordelijkheid voor instandhouding en verbetering van voorzieningen op het gebied van gezondheidszorg, verkeer, opvang van asielzoekers, behoud van postkantoren enz. Daarom dient het gemeentebestuur zonodig de landelijke en provinciale overheid hierop aan te spreken. Alle burgers van de gemeente Rheden moeten in gelijke mate aan de samenleving deel kunnen nemen. Ouderen, gehandicapten, psychisch of lichamelijk chronisch zieken en mensen met een minimum inkomen mogen niet de dupe worden van bezuinigingen en het hierdoor wegvallen van voorzieningen en ondersteuning. De zogenaamde 'kaasschaafmethode' vergroot de verschraling van voorzieningen. Van alles wat minder. De SP vindt dat voor instandhouding van goede voorzieningen duidelijke prioriteiten moeten worden gesteld, gericht op doelgroepen die anders in een sociaal isolement terechtkomen. Er moeten voorzieningen zijn die afgestemd zijn op de wensen van deze groepen, bijvoorbeeld een ontmoetings- en/of informatiepunt en goed openbaar vervoer. Om tot een goed voorzieningenniveau te komen, is het zaak de belangenorganisaties die deze groepen vertegenwoordigen te

4 betrekken bij het beleid van de gemeente op voor hen relevante terreinen als zorg, wonen, welzijn, mobiliteit en sociale zekerheid.

1.d. SP: op straat én in de raad Vele inwoners van Rheden kennen de SP van de (straat)acties. Behoud van de NS loketten, over de zorg, de Europese dienstenrichtlijn en de Europese grondwet, de sluiting van Albany, het Rhedens, openbaar vervoer, Hart van Dieren en de buurtenquêtes. De SP vindt dat politiek begint bij de man en vrouw in de straat. De SP neemt initiatieven om samen met de bevolking zaken aan te pakken en tegelijk in de raad aan de orde te stellen. Daarom komt de SP naar u toe, luistert en neemt samen met u het heft in handen in uw straat én in uw raad.

5 2. PROGRAMMA

2.1. Sociaal beleid 1. De toenemende armoede vraagt om verhoging van het huidige uitkeringsniveau. Alle mogelijkheden die de sociale wetten, zoals de Wet Werk en Bijstand (WWB) en straks de Wet Maatschap- pelijke Ondersteuning (WMO), bieden, moeten ten volle worden benut. De SP zal zich op lokaal en landelijk niveau ervoor hardmaken dat mensen, voor wie dit van belang is, zo meer financiële armslag kunnen krijgen. 2. De SP ziet er op toe dat al dan niet geoormerkt geld van de overheid, d.w.z. geld dat bestemd is voor inkomensondersteuning van een bepaalde doelgroep, ook daadwerkelijk terecht komt bij die mensen, voor wie het is bedoeld. De gemeente hoort een actief beleid te voeren voor wat betreft informatie aan burgers en voorlichting op het gebied van sociale voorzieningen. Indien nodig moet de gemeente hulp aanbieden bij het doen van aanvragen en het invullen van formulieren. De gemeente behoort mensen duidelijk te wijzen op de regelingen waar ze recht op hebben. De SP stimuleert dat de gemeente samenwerkt met andere instanties, bijv. de belastingsdienst, om zo mensen op te sporen die moeten rondkomen van een minimaal inkomen. 3 Mensen met een laag inkomen moeten deel kunnen nemen aan het maatschappelijk leven. Voor hen mogen geen drempels bestaan om toegang te hebben tot alle basisvoorzieningen. Hiervoor kent de gemeente Rheden de reductieregeling, die het mogelijk maakt om kosten terug te krijgen voor bepaalde abonnementen, cursussen en lidmaatschap van verenigingen. De SP zet zich in om versobering van deze regeling tegen te gaan en deze uit te breiden naar inkomens tot 120% van de bijstandsnorm. Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen dient ook voor deze groep te gelden. 4. De SP pleit voor (her)invoeren van goede afspraken tussen gemeente, Nuon, Vitens en Vivare over te volgen procedures bij betalingsachterstanden. Strikte naleving van deze afspraken moeten dreigende afsluitingen (van gas, water en licht) en/of huisuitzettingen zoveel mogelijk voorkomen. Volledige medewerking van alle betrokkenen bij een betalingsregeling of schuldhulpverlening is hierbij een must. Van belang is dat de oorzaken die leiden tot betalingsachterstanden boven water

6 komen en dat herhaling van hierdoor ontstane problemen tegengegaan wordt door middel van goede analyse en persoonlijke begeleiding. 5. Mensen die buiten het arbeidsproces vallen, willen wij zo veel mogelijk bij de maatschappij betrekken. Re-integratie vindt zoveel mogelijk plaats op basis van maatwerk, waarbij leeftijd geen rol mag spelen. De SP pleit ervoor dat de gemeente de taak van re- integratie zoveel mogelijk zelf vervult. Een gemeentelijk re- integratiebureau zal meer gericht zijn op maatwerk en resultaat dan op commercieel en economisch gewin. Zolang gebruik wordt gemaakt van gecontracteerde re-integratiebureaus, dienen hieraan aan hoge eisen te worden gesteld. Betaling aan dergelijke bureaus geschiedt op basis van duidelijke criteria, zoals bijv. het aantal geslaagde bemiddelingen. 6. De SP neemt initiatieven tot het maken van een inventarisatie van arbeidsplaatsen, die nu nog onder de gesubsidieerde arbeid vallen. Deze banen moeten worden omgezet tot reguliere banen. Bij onderwijsinstellingen, verenigingen, zorginstellingen enz. kunnen voldoende arbeidsplaatsen worden opengesteld en benut. 7. Een werkplek in een sociale werkplaats moet alleen toegankelijk zijn voor die mensen, die daarvoor in aanmerking komen. De gemeente moet er toezicht op houden dat er niet ten onrechte andere werkzoekenden deze plekken innemen. 8. De SP vindt dat in onze samenleving, dus ook in onze gemeente, een voorziening als de Voedselbank niet nodig zou moeten zijn. Het is een schande dat in één van de rijkste landen van de wereld een groeiend aantal voedselpakketten moet worden verspreid. De SP spoort de gemeente aan actief stelling te nemen tegen het landelijke beleid, dat als effect een groeiende armoede bij steeds meer gezinnen laat zien.

2.2. Gezondheidszorg 1. Uitgangspunt voor de SP is dat kwalitatief goede zorg voor iedereen beschikbaar dient te zijn. Het beleid hiervoor dient gericht te zijn op het behoud van eerstelijns voorzieningen. De SP afdeling Rheden zal zich blijven verzetten tegen de huidige landelijke ontwikkelingen die gericht zijn op marktwerking en op

7 winst gerichte particuliere zorg, die alleen toegankelijk is voor enkelen. 2. Onderzocht moet worden of het mogelijk is multidisciplinaire gezondheidscentra op te zetten waarin huisartsen, fysiotherapeuten, tandartsen en het consultatiebureau zich kunnen vestigen. Op deze manier zou een meer doelgerichte samenwerking tussen zorgverleners kunnen worden gerealiseerd, die vestiging in Rheden voor huisartsen aantrekkelijk maakt. 3. Het Ziekenhuis Velp zal ook Eerste Hulp en poliklinische hulp moeten bieden, de polikliniek in Dieren zal naast de bestaande voorzieningen uitgebreid moeten worden met een Eerste Hulp post. 4. De SP beschouwt het als een belangrijke gemeentelijke taak instellingen voor ouderen- of jeugdzorg, wijkverpleging en gezinszorg te ondersteunen bij het uitvoeren van activiteiten op het gebied van preventie en voorlichting. 5. Het is tevens van groot belang dat scholen worden aangemoedigd om activiteiten uit te voeren ter voorlichting en preventie van het roken en het gebruik van drugs en alcohol.

2.3. Wonen 1. In de gemeente Rheden is behoefte aan goede en betaalbare woningen. Wijken en dorpen moeten een gevarieerde opbouw hebben van koop- en huurwoningen in verschillende prijsklassen. Tweedeling tussen rijke en arme wijken of dorpen moet tegengegaan worden. 2. Er moet voldoende woningvoorraad zijn in de betaalbare sector. Verkoop van deze woningen kan alleen indien voldoende huurwoningen beschikbaar blijven voor mensen met lage inkomens. De SP ziet er scherp op toe dat het aanbod van sociale woningbouw niet achteruit gaat als gevolg van verkoop van deze huurwoningen. 3. De Woonvisie 2003-2007 en de prestatie-afspraken 2005-2010 tussen gemeente en Vivare zijn een eerste aanzet tot beleid dat voldoende gericht is op woonvoorzieningen voor iedereen. De SP streeft echter naar verhoging van het aantal te bouwen woningen, waarvan minstens 60 % betaalbaar voor mensen met lage inkomens.

8 4. Op plaatsen waar bedrijven uit dorpskernen of woonwijken verdwijnen, moet de grond bij voorkeur ook zo veel mogelijk gebruikt worden voor sociale woningbouw. 5. De gemiddelde wachttijd voor starters is op dit moment 8 jaar. Om te voorkomen dat jongeren de gemeente verlaten dient een naar verhouding substantieel deel van de nieuwbouw te bestaan uit betaalbare huurwoningen voor deze groep. 6. De bevolking van Rheden telt relatief veel ouderen. Om ook hen zolang mogelijk zelfstandig te kunnen laten wonen, dient ook voor hen een naar verhouding substantieel deel van de nieuwbouw te bestaan uit seniorenwoningen, woonzorgzones en levensloopbestendige woningen. 7. Woningcorporaties hebben de beschikking over aanzienlijke financiële reserves, grotendeels opgebouwd uit gemeenschapsgeld. Nieuwbouw in de sociale sector dient uit deze reserves te worden bekostigd. 8. Bij inbreidingsplannen, wijksanering en renovatie wordt gezorgd voor een zo breed mogelijk draagvlak en inbreng van betrokkenen. Als voorwaarden dienen een terugkeergarantie en een financiële regeling m.b.t. huurgewenning en verhuiskosten te gelden. 9. Sloop van betaalbare, renoveerbare woningen mag gezien de vraag niet plaatsvinden. Hiervoor kan een renovatietoets gehanteerd worden. 10.De grondpolitiek van de gemeente moet gericht zijn op behoud en realisatie van voldoende sociale woningbouw. Waar mogelijk moeten nieuwe percelen aangekocht worden ten behoeve van woningbouw. Wanneer grondoverdracht plaats vindt aan bijv. woningcorporaties, moet de gemeente zelf invloed blijven houden op het gebruik van de grond. De gemeente kan dan voorwaarden stellen aan de bebouwing van de grond. 11.Bouwen op leegstaande terreinen in de gemeente Rheden moet weloverwogen en in goed overleg met de omwonenden geschieden en zonder schade toe te brengen aan de natuurlijke omgeving. 12.Stagnatie bij bouwplannen is gezien de grote vraag naar woningen ongewenst. Wanneer bestaande groenvoorziening en/of beschermd dorpsgezicht conflicteren met de gewenste bouw van betaalbare woningen wordt in nauw overleg met

9 bewoners en door middel van gedegen onderzoek gezocht naar alternatieven. 13.Alle nieuwbouw (en renovatie)woningen dienen te voldoen aan de Woonkeur-norm (In Woonkeur werken o.a. de Ned. gemeenten, project-ontwikkelaars, consumentenbonden, Vereniging Eigen Huis samen.) 14.De gemeente dient alles in het werk te stellen om de (negatieve) gevolgen van de huurliberalisatie, m.n. voor de sociaal zwakkeren, in kaart te brengen en initiatieven te nemen om deze gevolgen tegen te gaan.

2.4. Verkeer 1. Het verkeers- en vervoerbeleid dient gericht te zijn op leefbaarheid en houdt rekening met het milieu. In de visie van de SP moet het autoverkeer daarom niet verder worden gestimuleerd, maar teruggedrongen. Behoud en aanleg van noodzakelijke wegen en parkeervoorzieningen dient op deze gronden te geschieden. Behoud en uitbreiding van een goed functionerend openbaar vervoer dient daarom een hoge prioriteit te hebben, inclusief de daaraan verbonden voorzieningen. 2. Gezocht moet worden naar een definitieve oplossing van de verkeersproblematiek in Laag Soeren. Tot die tijd dienen zonodig (meer) verkeersremmende maatregelen te worden genomen. 3. Het door de SP in 2003 gehouden onderzoek naar de verkeerssituatie op de Burgemeester de Bruijnstraat bij Het Rhedens in Dieren toonde de noodzaak aan van een interim- oplossing totdat het Hart van Dieren gerealiseerd is. De oplossingen in dit rapport dienen onderzocht te worden, ook met name met het oog op de situatie tijdens de bouwperiode van Hart van Dieren. 4. In alle woonwijken dient een maximumsnelheid van 30 km per uur te worden ingevoerd met bijbehorende verkeersremmende maatregelen en controle op handhaving. 5. De mogelijke negatieve effecten van de groei van het trein- en autoverkeer in de vorm van geluidshinder en verkeersstagnatie dienen door afdoende maatregelen voorkomen te worden. Verkeershinderende maatregelen voor het autoverkeer dienen hierin een belangrijke plaats te krijgen. 6. Voor de verkeersveiligheid rondom scholen dienen initiatieven genomen te worden, waarbij het gebruik van de auto om kinderen

10 te brengen moet worden ontmoedigd. Hierbij valt o.a. te denken aan snelheidsbeperkingen of een stopverbod tijdens brengtijden. Handhaving van de maatregelen moet hoge prioriteit krijgen. 7. De gemeente dient zorg te dragen voor en toezicht te houden op voldoende goed opgeleide Klaar-overs t.b.v. schoolkinderen op risicovolle oversteekplaatsen. 8. HART VAN DIEREN De SP vindt dat gemeenschapsgeld alleen dient te worden ingezet wanneer alle voorhanden zijnde alternatieven terdege onderzocht zijn. Voorwaarde hierbij is dat een afdoende oplossing voor het probleem (verkeersstagnatie) is gevonden, dat op voldoende draagvlak van de Dierense bevolking kan rekenen. In alle andere gevallen is er sprake van kapitaalvernietiging. 9. Het project Hart van Dieren biedt alleen een oplossing voor de verkeersstagnatie wanneer voorzien wordt in drie ongelijkvloerse kruisingen met de spoorlijn (Harderwijkerweg, Wilheminaweg en Kanaalweg). 10.Voor de inrichting van het plangebied stelt de SP zich op het standpunt dat zoveel mogelijk gekeken moet worden naar het belang van de Dierense bevolking. Dit houdt in dat nadruk moet komen te liggen op betaalbare woningen en veilige (wandel- en fiets-) verbindingen tussen Dieren Noord en Zuid (o.a. Het Rhedens). Een en ander met inachtneming van harmonieuze aansluiting bij de bestaande bebouwing.

2.5. Openbaar vervoer 1. De SP heeft met brede steun van de bevolking acties gevoerd voor het behoud van de loketvoorziening op het station in Dieren. De gemeente dient zich in het overleg met de OV bedrijven niet aflatend in te spannen en initiatieven te nemen én te steunen voor verbetering. Dit houdt in herstel van de loketfunctie (kaartverkoop en informatievoorziening) op alle NS stations in onze gemeente, openstelling van de wachtruimtes en toezicht i.v.m. veiligheid van de reizigers en voorkoming van vandalisme. 2. Zij dient zich ook in te zetten voor meer bushaltes in woonwijken en betere verbindingen tussen met name NS station Dieren en omliggend gebied. 3. Zowel op provinciaal als op landelijk niveau moet stevig stelling worden genomen tegen verdere afbraak van openbaar vervoervoorzieningen.

11 4. Openbaar vervoer behoort goed toegankelijk en bereikbaar te zijn voor iedereen. Economische motieven mogen geen reden zijn buslijnen en haltes op te heffen. 5. Gehandicapten met rolstoel moeten de mogelijkheid weer krijgen op onze stations in en uit te stappen. Hiervoor wordt een passende oplossing gezocht.

2.6. Schone, groene en milieuvriendelijke gemeente 1. De SP zet zich in voor het handhaven van een mooie en natuurlijke omgeving voor het gebied tussen en IJssel. Voor de gemeente ligt hier een uiterst belangrijke en verantwoordelijke taak. De randen van de Veluwe moeten niet opgeofferd worden aan ambitieuze bouwplannen, de oevers van de IJssel niet aan economisch interessante milieuonvriendelijke zandwinningen en milieuonvriendelijke slibstort. 2. Bezuinigingen op het onderhoud van groen mag er niet toe leiden dat bomen worden omgehakt zonder dat ze vervangen worden. Bezuinigingen mogen ook niet leiden tot omzetten van fraai groen in saai gras. Het groen in de wijken moet goed worden bijgehouden, maar zeker niet radicaal worden gesnoeid, zoals nu dikwijls gebeurt. Het verwijderen van onkruid dient op milieuvriendelijke wijze te worden uitgevoerd. Voldoende afvalbakken zijn nodig om de buurten schoon te houden. 3. Bewoners zelf moeten zich kunnen bezighouden met het onderhoud van o.a. het groen in de leefomgeving. Wanneer bewoners (jongeren, ouderen), wijkcomités en buurtverenigingen enz. hierbij betrokken worden, zal dat een positief effect hebben op de leefbaarheid in de wijk. 4. Havikerpoort: De SP zet zich in voor de invoering van de ecologische hoofd- structuur om de samenhang tussen de belangrijke natuurgebieden te verwezenlijken en te waarborgen. De noodzaak van het Havikerpoortplan in de gemeente Rheden staat echter ter discussie. Er dient een gezonde afweging te worden gemaakt of het Havikerpoortplan noodzakelijk is en of de versterking van de natuur voldoende opweegt tegen mogelijke negatieve gevolgen. Economisch gewin is hier ondergeschikt aan ecologisch gewin, Het plan mag ook niet leiden tot uitplaatsing van agrarische bedrijven, ook niet na bedrijfsbeëindiging. Bij

12 uitplaatsing krijgen de overige agrariërs de mogelijkheid tot bedrijfsuitbreiding.

2.7. Sport, recreatie, kunst en cultuur 1. Sport, recreatie, kunst en cultuur zijn van groot belang voor zowel de ontwikkeling en het welzijn van ieder mens, maar ook voor de samenleving als geheel. De SP pleit er daarom voor dat de gemeente voorzieningen op het gebied van m.n. (breedte)sport, recreatie, kunst en cultuur steunt en stimuleert. Dergelijke voorzieningen moeten voor eenieder toegankelijk zijn. Daarom moeten sport, kunst en cultuur in brede zin van het woord, laagdrempelig en betaalbaar blijven. 2. De gemeente subsidieert sportverenigingen en stimuleert het beoefenen van sport door eenieder. Zij doet dit in samenwerking met deze verenigingen en scholen. Zij zorgt voor voldoende en geschikte accommodaties voor beoefening van sport, zoals zwembaden, sportzalen en sportparken. 3. De SP pleit daarom voor het deprivatiseren van het zwembad in Dieren. Ook na 2010 moet Dieren over een goede zwemaccommodatie kunnen beschikken. De zwembaden in Velp en Rheden dienen te worden behouden en indien nodig gemoderniseerd, 4. De gemeente speelt een belangrijke rol in het stimuleren van zwemvaardigheid van de schoolgaande jeugd. De SP streeft daarom naar herinvoering van het verplicht schoolzwemmen. Van groot belang is dat de voorzieningen voor schoolzwemmen en de lessen van goede kwaliteit zijn. 5. Voor verenigingen moet het gebruik van de sporthal van het Rhedens mogelijk gemaakt worden onder duidelijke voorwaarden en tegen aanvaardbare prijzen. 6. De SP is van mening dat de gemeente Rheden in overleg met bevolking en verenigingen de behoefte aan nieuwe accommodaties voor cultuur (bijv. complex Theothorne in Dieren) moet peilen. 7. Het beheer van deze accommodaties moet in gemeenschapshanden blijven. Privatisering van deze voorzieningen wordt niet gesteund door de SP. 8. Muziek- en toneelverenigingen moeten kunnen beschikken over voldoende mogelijkheden hun kunsten aan het volk te tonen. De

13 Spot blijft als poppodium behouden. De SP streeft naar uitbreiding van soortgelijke podia. 9. De SP vindt dat de gemeente er garant voor moet staan dat de bibliotheken in deze gemeente geopend blijven en dat de contributie voor jongeren tot 18 jaar gratis blijft. 10.De gemeente moet voorzieningen voor muziekonderwijs steunen door middel van subsidies.

2.8. Bedrijven 1. De SP is voorstander van een actief beleid t.a.v. het werven van bedrijven, bij voorkeur met hoge arbeidsintensiviteit, om op deze manier de werkgelegenheid en de economische bedrijvigheid binnen de gemeente een impuls te geven. 2. Grote bedrijven en bedrijventerreinen bevinden zich zoveel mogelijk buiten de bewoonde gebieden. Bestaande overlast veroorzakende bedrijven en evt. risicobedrijven in dorpen en woonwijken worden verplaatst buiten deze kernen. 3. Uiteraard dienen bedrijven in de gemeente goed bereikbaar te zijn met openbaar vervoer en auto. De SP pleit voor een betere ontsluiting van bedrijventerrein de Beemd (Velp). De ontwikkeling van nieuwe locaties voor bedrijven(terreinen) moet altijd afhankelijk zijn van de vraag. Bedrijventerreinen worden efficiënt en compact bebouwd, leegstand moet worden voorkomen.

2.9. Onderwijs 1. Voor de SP is het van belang dat er in de gemeente Rheden een aanbod is van voldoende en kwalitatief goed onderwijs. Dat onderwijs moet bovendien goed bereikbaar zijn. Daarbij geeft de SP de voorkeur aan Openbaar Onderwijs. Dat onderwijs moet bijdragen aan de ontwikkeling van het kind tot verantwoordelijke volwassene. Leerlingen moeten daarom actief betrokken zijn bij de Rhedense samenleving. 2. De SP neemt in de gemeente initiatieven tot het ten uitvoer brengen van het Brede Schoolconcept. Vanuit dit concept wordt het reguliere onderwijs wordt aangevuld met diverse educatieve, recreatieve, culturele en maatschappijvormende activiteiten. Dit concept kan worden uitgebreid naar de wijk, waar samenwerking met buurthuizen en woon- en zorgvoorzieningen tot de mogelijkheden behoort. De voorzieningen die een school biedt,

14 bijv. zaalruimte, toneelpodium, sporthal, moeten beschikbaar zijn voor verenigingen en groepen inwoners van de gemeente. 3. De SP is een tegenstander van schaalvergroting, wanneer die niet leidt tot verbetering van het onderwijs. Dit geldt voor schaalvergroting van onderwijsinstellingen zelf en voor bestuurlijke schaalvergroting, zoals van het Openbaar Onderwijs Rheden (OOR). 4. Humanistisch Vormingsonderwijs op openbare scholen moet gesubsidieerd blijven. 5. Er moet aandacht zijn voor het mogelijk ontstaan van onderwijsachterstanden als gevolg van segregatie. 6. De verkeerssituatie rondom scholen heeft de volledige aandacht van de SP, zie hoofdstuk 2, paragraaf 4. Verkeer, punt 6.

2.10. Jongeren 1. Jeugdbeleid moet er op gericht zijn om jongeren te stimuleren zich te ontwikkelen tot verantwoordelijke burgers die betrokken zijn bij samenleving. 2. De SP acht het als zeer belangrijke taak van de gemeente om zich te richten op het vroegtijdig signaleren en daar waar mogelijk via preventieprogramma's voorkomen van psychische en psychosociale problemen bij jeugdigen. Samenwerking met scholen, GGD en GGZ is hiervoor noodzakelijk. Om deze jeugdigen en hun familie te betitelen als probleemgevallen is een verkeerd uitgangspunt. Het vergroten van hun vaardigheden en hen daarop aanspreken moet ten allen tijde de insteek zijn. Een jongere kan nooit los gezien worden van zijn sociale systeem. De aanpak moet dus zoveel mogelijk binnen het gezin plaatsvinden. Daar waar mogelijk moet de gemeente zorgen voor voldoende financiering van de jeugdzorg, of de overheid hierop aanspreken. Ook inzet van jongerenwerkers kan preventief werken. 3. Initiatieven moeten ontwikkeld worden om jongeren te betrekken bij de verbetering van de eigen woon- en leefomgeving. 4. Jongeren hebben recht op voldoende eigen voorzieningen, zoals sport- en hangplekken en ontmoetingscentra. Inspraak van jongeren dient hierbij in afspraken met de gemeente te worden vastgelegd. 5. Regelmatig zijn er klachten over overlast door jongeren. Door bovenstaande aanpak wordt de basis voor deze overlast grotendeels weggenomen. Het JEKK (project Jongeren en Kleine

15 Kriminaliteit) project verdient daarom voortzetting en grondige evaluatie. 6. In woonwijken dient 3% van de oppervlakte gereserveerd te worden voor speelfuncties voor kinderen, conform de richtlijn van 3VO (Verenigde Verkeersveiligheid Organisatie: Veilig Verkeer Nederland, De Voetgangersvereniging en Kinderen Voorrang). 7. Het initiatief voor een jongerenraad wordt door de SP gesteund en verdient een duurzame en gedegen aanpak.

2.11. Ouderen 1. De SP zet zich in voor een ouderenbeleid dat waar mogelijk geïntegreerd wordt in andere beleidsvelden. Voldaan moet worden aan de vastgelegde uitgangspunten, die in het sociaal beleid zijn vastgelegd. Hetzelfde geldt voor de normen van het door de gemeente aanvaarde rapport "Woonvisie". Deze uitgangspunten dienen consequent te worden gehandhaafd. De SP zal hierop zorgvuldig toezien. 2. Het beleid dient er voor te zorgen dat ouderen er zelf voor kunnen kiezen zelfstandig en levensloopbestendig te blijven wonen. Dit vraagt om een netwerk van goed bereikbare en toegankelijke zorg- en algemene voorzieningen. De gemeente voert hierin een actief beleid. 3. Activiteiten op het gebied van cultuur en sportief bewegen, die er toe leiden dat ouderen niet in een isolement raken, vragen om ondersteuning van de gemeente. De beschikbaarheid van gemakkelijk toegankelijke accommodaties en een goed functionerend openbaar vervoer (regiotaxi) is daarbij onmisbaar.

2.12. Asielbeleid 1. Het beleid dient er op gericht te zijn dat asielzoekers op menswaardige wijze worden opgevangen. Nu reeds blijken uitgeprocedeerde asielzoekers die uit de uitzetcentra worden gezet terug te keren naar de gemeente waar ze oorspronkelijk waren opgevangen. De verwachting is dat dit in de toekomst vaker zal voorkomen. 2. Asielzoekers die legaal in Nederland zijn, zullen moeten worden opgevangen, moeten een identificatiebewijs krijgen, worden gehuisvest en van levensonderhoud worden voorzien. Een taak waarvoor de Noodopvang de middelen moet krijgen.

16 3. Een initiatief van de SP is het Platform Pardon Nu Rheden/ waarbij zich meerdere politieke partijen en vluchtelingenwerk hebben aangesloten. Het Platform pleit voor toegang tot voorzieningen en een generaal pardon. De SP is van mening dat de gemeente bij de landelijke overheid zich hiervoor hard moet maken.

2.13. Integratie 1. Integratie van verschillende bevolkingsgroepen is noodzakelijk ter voorkoming van ontwrichting van de samenleving door (vermeende) tegenstellingen. Integratie is daarom niet een eenzijdig proces van één bevolkingsgroep. Zowel inwoners van allochtone als autochtone afkomst dienen zich in te zetten voor begrip van elkaars opvattingen. Aanpak van gezamenlijke belangen (wonen, veiligheid, onderwijs enz.) is hiervoor een belangrijk middel. 2. De SP zal het initiatief nemen voor de start van een integratieplatform. De taken van dit platform dienen te zijn: het nemen van initiatieven voor vergroting van het wederzijds begrip van gewoonten en normen en het stimuleren van samenwerking bij gemeenschappelijke belangen. Daarnaast dient het platform op te treden als adviesorgaan t.b.v. de gemeente.

2.14. Veiligheid 1. De SP wil investeren in meer maatschappelijke betrokkenheid. Toename van een gevoel van onveiligheid, vandalisme en criminaliteit gaat samen met de verharding van de maatschappij. Voeg daarbij een terugtredende overheid die steeds meer afschuift onder de noemer eigen verantwoordelijkheid waardoor de ieder-voor-zich-mentaliteit steeds grotere vormen aan gaat nemen. 2. De SP pleit voor initiatieven om met alle betrokkenen in die wijken waar zich problemen voordoen de sociale controle met name in de directe woonomgeving te vergroten. Dit kan gebeuren met behulp van buurtpreventieprojecten, wijkagenten en goed functionerende buurtcentra met voldoende financiële middelen. Vandalisme en criminaliteit zullen hierdoor worden teruggedrongen en het gevoel van veiligheid wordt vergroot.

17 3. Goede verlichting op plaatsen waarvan dreiging uitgaat en goed onderhoud van openbare ruimtes, bijv. bushokjes, moeten het gevoel van onveiligheid zoveel mogelijk wegnemen. 4. Bij nieuwbouwprojecten en andere infrastructurele projecten dient veiligheid en veiligheidsbeleving een belangrijk criterium te worden. 5. De komst van 21 extra goederentreinen in 2007 vraagt om scherp toezicht en volledige informatie over het mogelijk vervoer van gevaarlijke stoffen.

2.15. Gemeente: bestuur en democratie 1. Onder lokale democratie verstaat de SP dat de Rhedense bevolking de meeste invloed moet hebben op haar eigen leven, leef- en woonomgeving. Het door de bevolking gekozen gemeentebestuur heeft hierin een belangrijke taak en verantwoordelijkheid. Zij heeft de actieve plicht om voortdurend op de hoogte zijn van de wensen en opvattingen van de bevolking. Een passieve houding, waarbij de burger via spreekrecht in de raad, spreekuren bij het college of loketten haar verhaal kan doen is niet toereikend. 2. Door zoveel als mogelijk zelf contact te zoeken met de bevolking en maatschappelijke organisaties moet het gemeentebestuur deze plicht waar maken en zich de wens van de burger ter harte nemen. 3. De SP zal om die reden (net als nu) regelmatig inwoners en organisaties opzoeken bijvoorbeeld door buurtonderzoeken en straatacties. De SP staat daarnaast te allen tijde open voor wie dan ook. 4. Democratie houdt ook in dat de burger serieus wordt genomen, ook in de handhaving en naleving van afspraken en regels. Wanneer een burger beboet of gestraft wordt wanneer hij zich niet aan termijnen of regels houdt, dient ook het gemeentebestuur bij overschrijding van termijnen hieruit consequenties te trekken. De SP wil op dit gebied initiatieven nemen voor onderzoek en uitvoering van een vergoedingsysteem voor burgers. 5. Voor belangrijke beslissingen die gevolgen hebben voor een groot deel van de Rhedense burgers dient nadrukkelijk de mogelijkheid voor een referendum overwogen te worden. Ook initiatieven van grote groepen burgers voor een referendum moeten door de gemeente gesteund worden.

18 6. Bindende participatie van burgers bij besluitvorming rondom grote projecten en beslissingen dient vanaf het begin van dergelijke projecten plaats te vinden. 7. De servicecentra in Dieren en Velp moeten ook na 2008 behouden blijven. In de kleine dorpen moet minstens één dagdeel per week een mobiel gemeenteloket geopend zijn (zie ook 2.16.1)

2.16. Kleine kernen - Kulturhus 1. Een specifiek probleem voor de kleine kernen is het verdwijnen van veel voorzieningen. De SP wil initiatieven nemen om zgn. Kulturhusen, zoals die in Scandinavische landen te vinden zijn, te realiseren in Laag Soeren, Spankeren, Ellecom en De Steeg. Een Kulturhus is een openbaar gebouw waar verschillende functies worden verenigd: accommodatie voor verenigingen, vergaderruimte voor organisaties, opslag voor verenigingen, pinautomaat, ruimte voor mobiele loketfunctie gemeente en postkantoor enz.

2.17. Financiën 1. De SP is van mening dat het financiële beleid moet steunen op een duidelijke keuze van het belang van de verschillende uitgavenposten. Het behoud van de voorzieningen heeft voor de SP daarbij een hoge prioriteit. De SP zal voortdurend de keuzes en uitgaven van de gemeente beoordelen. De noodzaak van uitgaven is belangrijker dan de uitstraling van projecten. 2. Voor grote projecten geldt dat voortdurend een afweging tussen baten (resultaten) en kosten noodzakelijk is. Als blijkt dat doelen niet bereikt kunnen worden zonder dat de kosten uit de hand lopen, moeten niet de reeds gedane uitgaven of door de rijksoverheid toegezegde bedragen bepalend zijn voor hogere budgetten. Grote projecten worden al dan niet met opzet dikwijls te laag begroot wat kan leiden tot onverwachte hoge kosten, zoals in het verleden is gebleken. 3. Waar bezuinigingen onvermijdelijk zijn, zullen duidelijke keuzes gemaakt moeten worden en is een algemene verlaging van alle posten ("kaasschaafmethode") niet acceptabel. 4. De noodzaak voor het inhuren van (dure) externe bureaus moet kritisch bekeken worden. Gekeken moet worden of andere (goedkopere) mogelijkheden aanwezig zijn. Ontwikkeling van

19 expertise bij eigen ambtenaren ook in samenwerking met andere gemeenten moet gestimuleerd worden. 5. De vergoedingen voor raadsleden en wethouders in de gemeente Rheden zijn erg hoog. De SP stelt voor deze vergoedingen te verlagen tot het wettelijk toegestane minimum of ze op zijn minst te bevriezen op het huidige niveau. 6. De landelijke overheid dient waar de gemeente taken moet overnemen te worden aangesproken voor het beschikbaar stellen van de noodzakelijke gelden. 7. De gemeente dient actief te zoeken naar mogelijkheden om bruikbare EU-subsidiegelden binnen te halen.

Meer weten?

Kijk op www.rheden.sp.nl of www.sp.nl voor meer lokaal en landelijk SP-nieuws

SP Afdeling Rheden 0313-840319 [email protected]

20