81ste vergadering Dinsdag 23 mei 2006 Aanvang 14.00 uur Voorzitter: Weisglas Timmermans, wegens verblijf buitenslands; Tegenwoordig zijn 144 leden, te weten: Verdaas, wegens ziekte; Van Aartsen, Aasted Madsen-van Stiphout, Albayrak, De Haan, wegens ziekte, voor de komende periode. Algra, Aptroot, Arib, Van As, Atsma, Azough, Van Baalen, Bakker, Balemans, Van Beek, Blok, Blom, Van Bochove, Deze berichten worden voor kennisgeving aangenomen. Boelhouwer, Van Bommel, Bos, Van den Brink, Brinkel, Buijs, Bussemaker, Van de Camp, Çörüz, Crone, Van De voorzitter: Verder is ingekomen een brief van Dam, Depla, Dezentjé Hamming, Van Dijk, Van Dijken, mevrouw Hirsi Ali, gedateerd 16 mei 2006, houdende de Dijksma, Dijsselbloem, Dittrich, Douma, Dubbelboer, mededeling dat zij haar lidmaatschap van de Tweede Duivesteijn, Duyvendak, Eerdmans, Van Egerschot, Kamer met ingang van die datum beëindigt. Van die brief Eijsink, Eski, Ferrier, Van Fessem, Fierens, Van Gent, is mededeling gedaan aan de voorzitter van het centraal Gerkens, Van Haersma Buma, Halsema, Van der Ham, stembureau en aan de minister van Binnenlandse Zaken Hamer, Haverkamp, Heemskerk, Herben, Hermans, en Koninkrijksrelaties. Hessels, Van Heteren, Van Hijum, Hofstra, Ten Hoopen, De overige ingekomen stukken, met uitzondering van Huizinga-Heringa, Irrgang, Jager, Joldersma, Jonker, een brief die ik dadelijk zal voorlezen, staan op een lijst Jungbluth, Kalsbeek, Kant, Karimi, Knops, Koenders, die op de tafel van de griffier ter inzage ligt. Op die lijst Koopmans, Kortenhorst, Kos¸er Kaya, Krähe, Kraneveldt, heb ik voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. De Krom, Kruijsen, Van der Laan, Lambrechts, Lazrak, Als aan het einde van de vergadering daartegen geen Leerdam, Lenards, Van Lith, Luchtenveld, Marijnissen, bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de Kamer zich Mastwijk, Meijer, Van Miltenburg, Mosterd, Nawijn, De met de voorstellen heeft verenigd. Nerée tot Babberich, Nijs, Noorman-den Uyl, Van Ingekomen is voorts de brief die ik zal voorlezen. Het Oerle-van der Horst, Omtzigt, Oplaat, Örgü, Ormel, is een brief van ons vandaag nog medelid Marijke Vos. Rambocus, Roefs, Rouvoet, Samsom, Van der Sande, Gezien de lengte kan ik niet de volledige brief voorlezen, Van Schijndel, Schippers, Schreijer-Pierik, Slob, Smeets, maar hij zal uiteraard na afloop van dit onderdeel van de Smilde, Smits, Snijder-Hazelhoff, Spies, Van der Staaij, vergadering aan alle leden van de Kamer worden Sterk, Straub, Stuurman, Szabó, Tichelaar, Timmer, gezonden. Mevrouw Marijke Vos schrijft: Tjon-A-Ten, Varela, Veenendaal, Van Velzen, Vendrik, Verbeet, Verburg, Vergeer, Verhagen, Vietsch, Visser, Van ’’Geachte voorzitter, geachte collega’s, der Vlies, Vos, Bibi de Vries, Jan de Vries, Klaas de Vries, Van Vroonhoven-Kok, Waalkens, Weekers, Weisglas, Vandaag neem ik afscheid van de Tweede Kamer, na 12 Wilders, Van Winsen, De Wit en Wolfsen, jaar. Een periode waarin de wereld onmiskenbaar is veranderd en ons land als onderdeel van die wereld. Ik en de heer Balkenende, minister-president, minister van heb het een eer gevonden deze jaren volksvertegenwoor- Algemene Zaken, de heer Donner, minister van Justitie, diger te mogen zijn voor mijn partij GroenLinks, want de mevrouw Dekker, minister van Volkshuisvesting, Tweede Kamer is het hart van onze democratie. Het Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, de heer Hooger- debat in dit huis vormt, als het goed is, het kristallisatie- vorst, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de punt van het debat in de samenleving. Voor in mijn heer Rutte, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en geheugen liggen de gebeurtenissen rond onze gewaar- Wetenschap, de heer Wijn, staatssecretaris van Finan- deerde ex-collega Ayaan Hirsi Ali, die niet de kans heeft ciën, de heer Van Hoof, staatssecretaris van Sociale gekregen zelf haar moment van afscheid te kiezen. Dan is Zaken en Werkgelegenheid, en mevrouw Ross-van Dorp, het publieke debat in deze Kamer van historische staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. betekenis. Ik verlaat de Kamer omdat ik wethouder ben gewor- © den in mijn woonplaats Amsterdam. Wat bezielt een lid van de Tweede Kamer om wethouder te worden, hebben De voorzitter: Ik deel aan de Kamer mede dat zijn velen me gevraagd. Om het kort te zeggen, de wens om ingekomen berichten van verhindering van de leden: nu eens aan het stuur te zitten. Waarmee ik niet wil 23 mei 2006 Tweede Kamer Leden TK 81 81-4993 Voorzitter zeggen dat de taak van een Kamerlid een geringere is. (Applaus) Verre van dat. Als vertegenwoordiger van het volk controleer je de regering en ben je medewetgever. De De voorzitter: Ook van dit ontslag is mededeling Tweede Kamer heeft het laatste woord in alle wet- en gedaan aan de voorzitter van het centraal stembureau en regelgeving. Kortom, het is het belangrijkste orgaan in aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks- onze parlementaire democratie zoals u, voorzitter, relaties. geregeld benadrukt. Dat brengt een verantwoordelijkheid Mevrouw Vos, beste Marijke. U bent geboren in de mee die ik op vele momenten scherp heb gevoeld. Het Randstad. Toen u vijf jaar was, verhuisde u naar het meest recent rond asielvraagstukken, terrorisme- Noord-Brabantse Rosmalen. Uw studie deed u weer wetgeving en dramatische gebeurtenissen als de brand boven de rivieren, namelijk aan de Landbouwhogeschool in het detentiecentrum op Schiphol. Maar ook eerder Wageningen waar u biologie hebt gestudeerd. In eerste zoals in de kwestie-Kosovo. instantie had u meer aspiraties om arts te worden, maar Toch wil ik nu een keer aan de andere kant zitten, na een aantal weken vakantiewerk in een ziekenhuis te sturen en uitvoeren. De verantwoordelijkheid nemen en hebben gedaan, zag u, zo is mij verteld, daar toch vanaf. dragen voor de vormgeving en uitvoering van beleid. (...) Uw interesse in de politiek kwam al tijdens uw studie Het zal u niet verbazen, het voorzitterschap van de tot uiting. Eerst in de studentenbeweging, later in de Parlementaire Enquêtecommissie Bouwnijverheid is voor vredesbeweging en in de antikernenergiebeweging. Uw mij het hoogtepunt geweest. Ik kan niet anders dan eerste baan was educatief medewerker bij Milieudefen- razend enthousiast zijn over dit instrument van de sie. Daar ging u werken omdat u, zoals u dat zelf in een Kamer. Door en over alle partijen heen diepgravend interview verwoordde, graag iets wil verbeteren in deze onderzoek doen, de waarheid boven tafel zien te krijgen wereld. Met deze instelling kwam u in 1994 naar het en een doorbraak forceren, waar kabinet en Kamer Binnenhof als Tweede-Kamerlid voor de fractie van eerder niet toe in staat waren. Het publieke karakter van GroenLinks, nadat u al partijvoorzitter van uw partij een enquête maakt politiek voor iedereen toegankelijk. Ik GroenLinks was geweest. Hiermee trad u overigens in de ben nooit zo veel aangesproken op straat als in die tijd. voetsporen van uw overgrootvader die van 1916 tot 1937 9/11 heeft de wereld veranderd. En daarmee het werk – 21 jaar, geachte medeleden! – lid was van de Tweede en de sfeer in dit parlement. De moorden op Pim Fortuyn Kamer namens de Algemeene Bond van RK-kiesvereni- en Theo van Gogh hebben de dreiging dicht op de huid gingen. gebracht. Toen werd het zelfs in dit parlement grimmig. In de Kamer richtte u uw aandacht in eerste instantie Nog steeds moeten collega’s en ministers onder op milieuonderwerpen. Zo diende u een initiatiefwets- bewaking leven en hun werk doen. Dit stemt me treurig voorstel in over de beperking van het gebruik van en maakt me boos. Het uitdragen en verbeelden van tropisch hardhout. Uw inspanningen om de natuur- en vrijheid, tolerantie en respect voor andersdenkenden is milieuproblemen aan te pakken, werden ook buiten de misschien wel de belangrijkste opgave voor onze Kamer waargenomen. In 1997 werd u uitgeroepen tot democratie en daarmee voor ons parlement. Dierenbeschermer van het jaar. Niet alleen deze eretitel Ik wil – zo schrijft mevrouw Vos – nog een paar viel u te beurt, ook belandde u met enige regelmaat in gedachten met u delen. De Kamer, als het gezicht van de de top drie van kampioen Kamervragenstellers. Nederlandse democratie, speelt een cruciale rol in herstel Na de verkiezingen van 1998 wilde u inhoudelijk in de van het vertrouwen in de politiek. Een opgave die Kamer een andere uitdaging aangaan. U bent zich toen onverminderd urgent is. Dat kan alleen wanneer de meer met de buitenlandportefeuille gaan bezighouden. Kamer problemen van burgers serieus neemt en van een Naast woordvoerder voor milieu en buitenland was u antwoord voorziet. Dat is iets anders dan mensen naar ook woordvoerder voor justitie. Daar hebt u vooral uw de mond praten. Het gaat om luisteren, betrokken zijn. sporen verdiend op de terreinen veiligheid en asiel. In Om problemen benoemen en van een antwoord voorzien 2002 kreeg u de zware taak – u schrijft er zelf ook over – na afweging van alle belangen. En dat antwoord om voorzitter te zijn van de Parlementaire Enquêtecom- verdedigen. Politiek is verantwoording afleggen en dat missie Bouwnijverheid, al snel de commissie-Vos vraagt om lef. Dat vraagt ook om een Kamer die haar genoemd. Die taak hebt u met veel verve, kennis van controletaak scherp uitvoert en geen genoegen neemt zaken en vastberadenheid volbracht. De Kamer is u met ministers die geen antwoord geven. De Kamer zit daarvoor zeer dankbaar. Menig bouwdirecteur hebt u zichzelf daarbij wel eens in de weg, met informele regels. opgeroepen voor verhoor en ten overstaan van de Als er geen antwoord komt van een minister, moet er net commissie de eed of belofte laten afleggen. De uitkom- zo lang worden doorgegaan tot dat antwoord er wel is. sten van het onderzoek zijn niet onopgemerkt gebleven. En moeten we niet eens terug naar de tijd dat ministers Het rapport van de commissie, De bouw uit de schaduw, die de Kamer onjuist informeren, daar niet ongestraft heeft inderdaad de bouw uit de schaduw doen komen en mee wegkomen? heeft de bouwwereld op zijn grondvesten doen Ik dank iedereen voor de vriendschap en collegialiteit.