RADIO ELRA - ZWARTJANSTRAAT 38 POSTBUS 1595 ROTTERDAM 11 Telefoon (010) 244038 - Giro 124676 Zendingen Door Geheel Nederland En België '4

j digital i : LCLiani EQUIVALENTS with pin configuretions i

I r* "T: ' ■ '■1 1 ***"]

/ • — %*»- — • • - - - V Tediton A. IVLHoebeek e.a Order No: 1091

Digital IC-EQÜIVALENTS (A. M. Hoebeek) 1e druk ISBN 90 6082 123 8

f25,- Porto f 2,75

ALLEMENSEN wat ’n Handboek! Zo’n 7.300 digitale IC’s, - CMOS DTL ECL RTL TTL enz. uit het produktie- '! programma van 17 wereldwijd bekende fabrikanten in Europa en de USA werden door een expert in dit vakgebied voor u geselecteerd naar het meest voorkomende gebruik in de praktijk.

Daarvoor werden ruim 22.000 equivalente typen zorgvuldig uitgezocht en in dit handboek in alfa-numerieke ordening opgenomen. Daarbij alle belangrijke J gegevens zoals behuizing, merk, functie, eventuele renumeratie. Bovendien nog 528 afbeeldingen van de aansluitgegevens. Wat wilt u nog meer?! I Nu kan u slechts nog één wens overblijven, namelijk dit handboek in uw bezit, op uw werktafel, in uw bedrijf! Dat kan! i Het is verkrijgbaar bij de radio-onderdelenhandel en de boekhanden (

uitgeverij de muiderkring bv (£$

postbus 10 bussum (hólland) Tel. 02159-31851 Giro Nr. 83214 I

Uitgave van A DE MUIDERKRING B.V.

Nijverheidswerf 17-21 Postbus 10. BUSSUM radio tel: 02159 - 31851 telex 15171 Amro-bank. Weesp rek.nr. 48.49.54.563 bulletin postrekening: 83214 H.R. Hilversum nr. 11260

Redactie-adres: Verschijnt maandelijks mei 1976 45e jaargang nummer 5 Postbus 10 - Bussum

l Hoofdredacteur: INHOUD Jhr. P. J H. Röell 169 Redactioneel beraad: Chef-redactie RB prijsvraag een succes T W. Hesselink 170 Draagbare, 4-kanaais, 50 MHz oscilloscoop r ! 172 Nieuws + berichten Eindredacteur en vormgeving: 173 Geluidsintensiteitsmeter J G. Arends 175 CMOS Autodiefstalbeveiliging R. ter Mijtelen 177 RCF Geluidsdistributiesysteem Redactie: 178 Moderne communicatie-ontvangers (deel 13) L. Foreman W. Birkhoff 181 Ultrasoon alarmapparaat GD-39 van Heathkit A. van Ommeren 184 Een interessante IC: UA 180 van Siemens H. Busman J.v.d. Pol 186 Radiomuseum 'Het Radiotron’ te Emmen bestaat 5 jaar P. P. C. Verlinden 187 Lezers peinsden A. J. Vlaswinkel 188 Gezien in andere bladen 189 Mag ik even ... ? Tekeningen: 190 Honeywell TDC 2000: Een stap vooruit in de procesregel- R. H. Visser technologie J P. Mantel 191 Microprocessors van Philips, Siemens en General Instruments 193 Berekenen van logaritmen met de 4-functie Pocket Calculator R. E. Martens Medewerkers: 195 Opto-Elektronica A J. Dirksen 197 Audio-praat i Chr. van Bronkhorst 198 De IMF Super-Compact A. van Ommeren H Busman 200 Wetenschappelijke aanpak van luidsprekerontwerpen A. van Ommeren L. Foreman H. Hinlopen 205 Het onderhoud van platen A. van Ommeren A. M. Hoebeek 206 RB Musicasinfo H. Hinlopen P. A. Janssen 207 Nieuwe componenten H. B Stuurman 208 Nieuwe apparaten I W. Trapman H. Quant Sluitingsdatum advertenties voor juni 1976: 6 mei 1976 A. E. C. van Utteren Omslagfoto. Een nieuw luidsprekersysteem van Bowers & Wilkins, de DM 6 Advertenties: J J de Wit Rectificatie M. Schram-Sluyk Synchronisatie van film en geluid. In RB april '76 zijn in het principeschema enkele foutjes ontdekt. De diode 1N4148 (aansluitpunt 5) dient omgekeerd te worden. Schakelaar S 3d moet voor weergave in de andere stand staan en potentiometer R1 is i.p.v. 100 kQ, 250Q. Een en ander geldt vanzelfsprekend ook voor de printtekening op pag. 133. Transistor V12 is een BC214. Het tweede deel van LOCMOS en de grammofoonplatenrubriek van Hans Quant worden, wegens het grote aanbod aan artikelen in het komende juni-nummer opgenomen.

abt. prijzen incl. B.T.W. Abonnementen op vanaf Radio Bulletin april 18,80 september 8,40 In verband met onze mechanische admi mei 16,70 oktober 6,30 nistratie kunnen abonnementen wel elke juni 14,60 november 4,20 maand ingaan, zij lopen echter synchroon juli 12,50 december 2,12 met het kalenderjaar en eindigen na augustus 10,45 • QeMr O* gfilcrllri'i^ Overname van de mhoud /onder ior\ifmm»nq •% schriftelijke opzegging. verboden b-i ovemame d«ml de l»ron te worden vermeid • riu

b 2 m zend/ontvanger, output 10 watt/23 kanalen Voor f 1080,— D-licentiehouders Gescheiden in 2 bereiken, omschakelbaar 10 Watt TR-2200 GW Bijpassende VFO f 535,— en 100 Watt f 69,5C 13 cm HAMEG 2 m zend/ontvanger (draagbaar) met met 6 kristallen 6 kanalen, laadapparaat Voeding met tijdklok voor 7200 G OSCILLOSCOOP f 745 — f310,— freq 0-15 MHz f 1295,- volledig transist. VOOR Met 6 kanalen voor stabiele triggering D-licentiehouders D-LICENTIEHOUDERS Set kristallen HAMEG-SCOOP voor 6 kanalen f210,- STAANDE GOLFMETER volledig met transistoren met gescheiden meters, eenvoudig MULTI-2000 SSB/CW/FM te gebruiken zonder omschakeling 7 cm beeldscherm f 74,50i Bandbreedte 0-8 MHz 2M ZENDER/ONTVANGER Spanningen tot 150 V ss zichtbaar mLmSrn ZODIAC GEMINI 2-M zend/ontvanger met 200 schakelbare kanalen in de voor D-licentiehouders f 895- 144-146 MHz en 5 extra vast ■- ingestelde kanalen, aansluiting voor Set kristallen voor 12 Volt en lichtnet 6 kanalen f 240,- f1690,- 111IB

professionele regelbare NAGALM voor 2 microfoons en 2 instrumenten, terwijl de aangesloten mier etc on derling regelbaar zijn Extra leverbaar f 678,- Meetkop demodulatiekop en f 129- voorzetapparaat om 2 signalen zichtbaar te maken HETEXrm Nu ook in bouwdoos BUISVOLT- f 578,- METER VV-1 7 meetgrebieden voor PC I een 4^ gelijk- e n wiss (elf. waarde) 1. condensator- - 15 - 50 - 150 - tester 1500 V. waarmee u Voor gelijksp. ing. nu recht weersi. 11 MO. REGELBARE NAGALM Nauwkeurigh.. * 3*/e streeks in de bedrading Voor wisselsp.: f 84,50 nauwkeurigh. t 5 •/« kunt meten - freq. karakl. vlek tegen bmnen 1 dB van 25 Hi tot 7.2 MHz. ongekend 6 meeigebieden top- lage prijs, lop waarde. 4-14-40-140-1400-4000 V Decibel: -10 dBm tot +60 dBm in 7 meetgeb (0 dB = 1 mW in 600 Q) Weerstand: 7 meetgeb met mlddensch.waarden op 10 R - 100 Q - 1 kfl - 10 Ml - 100 kQ _ ... - 1 MQ - 10 MQ. nauwkeurigheid ±3V». - LEADER Ma*, aanwijzing 1000 MH TR. QRID-DIP METER INBOUW- van prof. kwaliteit en met een handi compleet ge grote schaal f99, DOOS f49 5 fr.bereiken: 1.5 - 4 MHz 18- 47 MHz 3.3 - 8 MHz 45 • 110 MHz BAND/ECHO/APPARAAT 6.8-18 MHz 100 • 250 MHz TAFEL- voor stereo en mono. met mengversterker. 3 koppen en regelbare mtr.mod : AM ± 2 KHz sinus MIKE echotijd met voorversterker f 249,- f 895,-

f 109,- PHILIPS DYN. TRANSISTOR TESTER HAND- MICROFOON met direkte aflezing met zwanenhals MIKE normale prijs f 180.- Zowel voor: met Tijdelijk f 69,50 1) Voltage voorversterker INBRAAKBEVEILIGER 2) Totaal verbruik in Mill Amp. 3)Verbruik in ruststroom met roodfilter en fotocel 220 Volt. beveiligingsafstand 15 zn 4) Capaciteit testing 5) Power testing f 195,- f 84,50 f 109,-

A2 Radio Bulletin mei 1976 WATERDICHTE 100.000 ohm/volt en ook nog een BUITEN tr.tester ingebouwd f 139,- LUIDSPREKERS 5 Watt - 8 Ohm THANS OOK LEVERBAAR voor de 60 en 120 w versterker. Type I 5 Watt TOON EN VOLUME REGELEENHEID Afstemtuner direkt aan te slui f 34,50 f 74,90 ten op iedere radio type A havendiensten, zieken 'ff MICROFOON VOOR VERSTERKER. huizen etc. k f 39,70 type B politiestations lederen tas f 32,50 type C 27 MHz RUMBLE EN RUISFILTER f 44,80 meetkop f 74,50 Type II prijs p. stuk f 74,50 L.C.R. MEETBRUG 5 Watt 160 watt muziekvermogen of m volgens transformator principe I f 29,50 120 watt sinus - 4 ohm 90 watt muziekversterker i 60 watt sinus, output - 4 ohm Versterker met voeding Ti- met kortsluitbeveiliging

Type III ü ) 5 Watt ~r4 / f 32,50 f 89,- f 149,- Geheel compleet bedrijfsklaar, met Bijpassende voeding met HF-ijzer- ingebouwde ventilator voor koeling. kern Wmding verhoudingen- 1.0,0001 tot Beveiligd tegen overbelasting en f 99,- 1.11100. Nauwkeurigheid: 1,5%. Type IV sluiting Weerstand: 0,1 Q -11,1 MO. Cap.: 10 f 288— pF - 1100 pF. Zelfind.. 1 pH -111 H. o 8 Watt f37,50 ■ ■ ■ VOEDINGSPANEEL voor *4- Nieuw in Nederland Trechter stereo-versterker f 137,50 luid Jf' en ... MET GROOT SUCCES!! spreker 2 x 60 watt stereo 20 Watt versterker eenheid §a f 95,- KAST f 229,30 f 69,50 Frequentie-regeleenheid : RAAM i WERK f 269,50 f 49,50 KEUZE- EENHEID f 72,50 SENTINEL VI Professionele scanner. 8 kanalen. REGELPANEELmetIO TYPE I mono en 5 stereo schuif- 68-88 MHz en 144-174 MHz pot.meters, voor: TYPE IV 68-88 MHz en 450-480 MHz f 169,30 Veel in gebruik bij politie, brandweer GÖRLER top stereo en andere officiële instanties Ge ★ 2 x 60 WATT SINUS STEREO VERSTERKER voeligheid 0.4 pV. met kortsluit-beveiligmg en aansluiting voor stereo-tuner 'K' FM eenheid Geschikt voor 12 en 220 volt. TOPKWALITEIT IN PANEELUITVOERINGÜ f 468,- f 694,-

TRAFO U.S.A. £ in KAST POLITIE gr. SIRENE tittiitt f 34,95 f m>* ^ HOORN 006 SCANNERS TWEETER 12 Volt. in goudkleurige uitvoering. Mini scanner 8 kanalen. 80 watt. 8 ohm Voor 68-88 en 144-174 MHz voor experimenteertafel of model bouw, spanningen 2-3-5-6-8-9-10- Voeding 12 volt. f 79,50 f 19,75 Afm. 115x40x150 mm f498,— 11.5-13.5-16,5-20 en 23 V, 5 A max.

RADIO ELRA - ZWARTJANSTRAAT 38 POSTBUS 1595 ROTTERDAM 11 Telefoon (010) 244038 - Giro 124676 Zendingen door geheel Nederland en België '4

Radio Bulletin mei 1976 A3 I

Nakamichi Tri -Tracer 700

' I i A r* NAKAMICHI i □ i ? i i !

NAKAMICHI TT-700 Aha denkt u misschien, weer een cassette- generator voor de Dolby-B afregelingen, Zoiets moois was er nog niet. deck. En natuurlijk, weer beter dan andere aantiptoetsen met schakellogica en licht- cassette recorders. Zo zo. Ja ja. indicatie van de bedrijfstoestand, Nee nee. electronische en pneumatische beveiliging Pardon eigenlijk, NAKAMICHI heeft het wel van cassette, handloop en bediening. een ietsje hoger in zijn (drie) kopjes. Azimuthregelmgen, professionele micro- Hij wil best wel concurreren met de fooningangen, piek-aanwi|zende logarithmi- allerbeste recorders thans aan de markt. sche meters met 45 dB bereik. Spoelenrecorders, bedoelen we. Met A-B monitor. Kortom, als knippen en plakken niet uw allereerste zorg is, hoeft u niet meer naar En dan slaat de nieuwkomer vele gerenom een studiorecorder te talen. De fabrieks- meerde merken juist op die punten waar ze folder vertelt u, in het engels, hoe zich sterk waanden: vervorming, dynamiek, NAKAMICHI dat allemaal geregeld heeft. mengmogelijkheden, signaalbewaking, Een nederlandse folder is in voorbereiding. gebruikscomfort, regelbare afspeelsnelheid en vooral: in de uitgestrektheid en de gladheid van het frequentiebereik.

Geen andere machine biedt zoveel mogelijkheden om de registratie optimaal TransTec bv te doen verlopen. Geen andere machine Schiedamsevest 67 omringt de gebruiker met zoveel Rotterdam 3002 voorzorgen om hem tegen fouten te Tel. OIO-147055* beschermen. Ingebouwde calibreer-

A4 Radio Bulletin mei 1976 KI A

R ► «vMKv-. O

MENUET 2 (tweewegsysteem en MENUET 3 (driewegsysteem), beide 20 watt, 45-25000 Hz, 28 x 46 x 21 (= d) cm. ALLEGRO (driewegsysteem), 40 watt, 30-25000 Hz, 35 x 60 x 27 (= d) cm. Alle boxen bevatten groot-vermogen - dome - tweeters voor een sprankelende weer gave van de hoogste tonen. De notehouten kasten zijn leverbaar met zwart luidsprekerdoek of donkerbruin geprofileerd schuimrubber Een fraaie kleurenfolder zenden wij u graag toe. AMROH-Muiden, telefoon (02942)-19 51*, telex 15171.

neer dan 50 jaar luidsprekerervaring L0XMAH LAAT ZE LASSGER LEVE® E® DOET VERDEK DUSGEM DIE GEE® ABflDEB HKET 5

Veel fabrikanten van versterkers, tuners en receivers "verversen" hun totale programma elke twee jaar en dan komen weer de nieuwe modellen met totaal andere gezichten: "Trends" worden bewust geschapen en die moeten dan met regelmaat veranderen en weer gevolgd wordem

Voor heel bijzondere dingen is dat wel eens aardig en zo hebben we het Nederlandse pro gramma naar boven uitgebreid. Maar, dat zijn allemaal typen waarvan het basismodel er vrij kort geleden eenvoudigweg niet was: C-1000, T-110, M-4000, M-6000 enz..

Echter: gewoon in die goede middenklasse (waar soms meer échte muziekliefhebbers te vinden zijn dan in die peperdure top) zijn de modellen van onze fabrikant een flink lang leven beschoren zoals bijvoorbeeld dit gezicht dat reeds in 1969 de "best prize of indus— trial design" kreeg van het "Osaka Design Centre".

Natuurlijk is er in al die jaren toch heel wat aan zo'n model verbeterd en uiteraard gaat dat steeds door zodat wat achter dit gelaat schuilt glansrijk de vergelijking met al die steeds veranderende gezichten kan doorstaan ( een soort Citroën - V.W. - Peugeot effect dus) . Het ziet er overigens niet naar uit - zo vertelde ons de fabrikant - dat dit model (dat nu L-507 heet) gauw zal worden prijs gegeven en dat doen we óók niet met de wat jongere "300" serie. U weet wel deze fronten:

V • • *• o o I MM o • • O

L-308 T-300

In dit verband is het voor ons plezierig U te kunnen vertellen dat U zelf hier in Neder land een zeer aanwijsbare invloed heeft op de Japanse fabrikant inzake het lang conti nueren van modellen. U bent namelijk in vijf jaren tot de grootste "Luxman luisterdicht heid" ter wereld gaan behoren. Daardoor is het voor ons mogelijk Uw voorkeur (althans die van verreweg het merendeel van U) in ons hechte en veelvuldige contact met de fabri kant over te brengen.

Wij zijn daarbij vrij voor ons land een keuze te doen uit dat veel meer omvattende Lux man programma. Vaak is zo'n keus gebaseerd op het feit dat bepaalde modellen meer qua technische conceptie, dan qua uiterlijk verschillen. Ook vermijden wij het maken van on praktische doublures, die nodeloos veel bomen in het bos plaatsen en echt het muzikaal plezier niet groter maken. -

■ Toch ontkom je soms niet aan wijzigingen: De SQ-700X versterker wordt nu na vier succes- volle jaren vervangen door de L-30, een versterker met inderdaad een nieuw gezicht waarop andere regelmogelijkheden en waarachter meer vermogen (minimum 2 x 32 W aan 8 ohm). Natuurlijk is er een tuner in dezelfde stijl die overigens T-33 heet. Prijzen zijn lijk aan die van de SQ-700X en de bijbehorende tuner WL-700.

Wel maken wij de SQ-700X bezitters er op attent dat wij de bijbehorende WL-700 tuner die we ten dele zelf maken beslist niet stoppen, omdat deze tuner in geen enkel opzicht de mindere is van de nieuwe T-33 en dubbel en dwars de moeite waard is voor ieder die voor deze prijs een tuner zoekt.

WL-700

Een wonderlijke zaak is dat de Lux Corporation nog steeds buizenversterkers maakt zoals o.a. aparte monorale eindversterkers met triodes. Voor Amerika vooral dankzij de nos talgie een groot succes net zoals die rijglaarsjes en bedelaressenjassen voor de meisjes. Op zichzelf wel leuk - wanneer het tenminste niet leidt tot het moeten beluisteren van gehoormatige verschillen met goede transistorversterkers onder de vrijwillige dwang van die gevaarlijke psycho-acoustische indoctrinatie waaraan sommige demonstranten zich te goeder of te kwader trouw graag schuldig maken.

Natuurlijk mag U best (graag even telefoontje van te voren) bij ons naar zo'n inderdaad erg mooi gebouwde buizenversterker komen luisteren en kijken. We hebben ze nl. gewoon, omdat het aardig is, wél staan. We beschouwen ze eigenlijk als een "op verzoek nummer" voor hen die - zoals laatst hier iemand zei - liever naar muziek luisteren bij een open haardvuur dan bij de nogal fantasieloze C.V.. Verder uit liefhebberij omdat we vroeger ook buizenversterkers fabriceerden (staan ook nog bij ons te luister en te kijk) en op zijn minst als een soort gedenkteken omdat in 1975 de Lux Corporation 50 jaar bestond.

LET WEL: ONS DOEL IS EN BLIJFT IN DE EERSTE PLAATS DE CONCERTZAAL EN ELK VERDER MUZIKAAL GEBEUREN ZO DICHT MOGELIJK BIJ DE LUISTERAAR THUIS TE BRENGEN. DAARBIJ IS APPARATUUR SLECHTS EEN MIDDEL DAT NAAR ONZE OVERTUIGING NOOIT HET KARAKTER VAN EEN DOEL MAG KRIJGEN !

AUDIOSCRIPT BV Nieuw Loosdrechtsedijk 107 Loosdrecht Tel. 02158-3706 F

V Mallory Duracell

f iis een beste batterij

voor gebruiker en verkoper. Omdat een Duracell Alkaline batterij langer mee stations. Advertenties in radio- en T.V.-bladen. gaat. Konstante stroom afgeeft en een grotere En niet te vergeten het winkelmateriaal, zoals de kapaciteit levert. Dat zijn sprekende eigen- sticker en de verpakkingszakjes. schappen die hun oorzaak vinden in de Wilt u er meer over weten? afwijkende konstruktie ten opzichte van gewone Een briefje of telefoontje aan Mallory Duracell, batterijen. Maar er zijn nog andere voordelen. Antwoordnummer 1712, Den Haag, De stalen buitenmantel bijvoorbeeld. Deze maakt 070 - 46 49 00, en u ontvangt spoedig alle geen deel uit van het elektrolide proces in de informatie. batterij. Kan er dus niet door aangetast worden. En dat merkt u. Aan het minieme verlies van kapaciteit bij langdurige opslag. En aan de 2 I 0 konstante kwaliteit zowel bij hoge als bij lage aii temperaturen. .ji ®j En dan! Er staan heel wat reklame-aktiviteiten op stapel voor Mallory Duracell. Affiches op i Ffi o""' l I s

I Mallory | DURACELL! probeer ’m maar.

Radio Bulletin mei 1976 Je moet er n beetje in kunnen komen. Als je geluidsapparatuur aanschaft sta je voorde keuze. Waarom ’t ene merk wel en ’t andere niet. Je zou eigenlijk alles moeten begrijpen van de technische merites. Zo zou je bijvoorbeeld ’n DLOA schakeling naar z’n juiste waarde moeten weten te schatten. Zo niet, wendt u dan tot

fe V;' de vakman. Of neem contact op met Kenwood. Bij importeur Inelco weten ze u er ’t fijne van te vertellen. Inelco Nederland bv, Joan Muyskenweg 22, Amsterdam. Tel. 020 - 93 48 24. Showrooms: Amsterdam, , Joan Muyskenweg 22; % Emmen,Weerdingerstraat 60; Zeist, Jan Lighthartplein 53.

> $ KENWOOD IS GELUID.

* 'V;

(DLOA -schakeling va» Kenwood hifi stereo apparatuur.)

Radio Bulletin mei 1976 A9

: 1 : -a • HEATH Ericsson-RCF professionele Schlumberger apparatuur voor elk geluid ELECTRONIC CENTER Ericsson brengt het volledige RCF- programma van omroep en muziekdistributie- systemen voor velerlei Nieuwste doeleinden. Heathkit Naast komplete systemen zijn ook de afzonderlijke catalogus met produkten tegen aan een reeks trekkelijke prijzen uit bouwpakketten voorraad leverbaar, waarbij deskundig advies van als vanzelfsprekend mag topkwaliteit worden beschouwd. voor de veeleisende amateur, iliif Grote range hobbyist, g klankzuilen in waterdichte vakman, o.a. * OOOOOC»UC6«« * aluminium en niet-waterdichte i . kunststoffen uitvoering, ; vanaf 6 tot 24 Watt. h

I . • • *? ° Y. ] Hi-fi stereo apparatuur, (digitale) meetinstrumenten, zenden ontvanginstallaties t.b.v. radioamateurs, inbraak beveiliging enz. enz. Alle pakketten compleet met onze 19” rekbouwsystemen voor unieke ‘step by step’ manuals. 6 tot 36 eenheden, geschikt U kunt in bezit komen van deze catalogus door onder voor inbouw van versterkers, staande coupon ingevuld op te sturen onder bijsluiting meet- en controlepanelen, van f 1,50 aan postzegels. afspeel- en weergaveappara- tuurenz.

Afgehaald aan Hoornluidsprekers vanaf 6 tot 160 Watt, de zaak ■ , y zowel in waterdichte als niet- betaalt u niets. Xi y waterdichte uitvoering, optimaal m Komt u eens ^ resultaat door uitgekiende konstruktie. een kijkje nemen! Inbouw- en opbouwluidsprekers in kunststoffen huis. -3b=4 n BON voor HEATHKIT CATALOGUS r:Ericsson staat voor telefoon RB 5 en voor 99 andere systemen | Het professionele RCF- Naam ______programma omvat o.a.: i Adres ______Als u ons even belt of de coupon Mikrofoons aan ons opstuurt, zenden wij u 1 Versterkers Woonpl. ______uitvoerige informatie over het Luidsprekers volledige RCF-programma. I Megafoons of f 2,- over te maken op één onzer rekeningen | 19” rekbouw-systemen RB 5-76 Pieter Calandlaan 106-110, Postbus 9300 I Amsterdam-Osdorp (1018). Firma Bank: A.B.N. No. 54.84.11.417. Postrekening: 2315323. I Naam Openingstijden: HEATH maandag/vrijdag 09.00 -18.00 uur - Ericsson T elefoonmaatschappij bv zaterdag 10.00 -14.00 uur Funktie I Haansbergseweg 1 Rijen Schlumberger Telefoon: 020-10 12 16- 10 12 17 Postbus 8 Telex: 16128 Adres I Telefoon (01612) 31 31 WORLDS LARGEST MANUFACTURER Plaats I Ericsson IN ELECTRONIC KITS J

A10 Radio Bulletin mei 1976 0 fzi

0 0 3 Verkrijgbaar bij elke van onderstaande gerenommeerde Hi-Fi specialisten z * > o AARDENBURG CULEMBORG HARDERWIJK LEEUWARDEN SCHIEDAM o < Roels Electro Center Mar-Max Electr. Scheer & Foppen Bouwman HI-FI Service Van Dijk Stereo Centrum Radio Overdijk > o ALBLASSERDAM DELFT HAREN(G) o < Aiba Electro Van Kapel R T V. Hof LEIDEN SITTARO Kleln-Geto Frits Meuris * ALKMAAR DEVENTER HAREN (N.B.) Ligtvoet Verwijmeren Van der Gragt Haverkamp Harense Smid PAS Electronics Hits Houso De Radiobeurs SOEST 0 DOKKUM HAZERSWOUOE Schoemaker <■ ALMELO Do Artlst Foto Film Fono Fianen LELYSTAD Bonthuis Scheer & Foppen THOLEN * DORDRECHT HEERENVEEN Contant AMSTELVEEN Eska-shop Radio Van Dijk 1 O Inter Radio HIFI LISSE TILBURG CV Trooster Ako Rossmelsl < DRACHTEN HEERHUGOWAARD Diskoland Van der Meulen > AMSTERDAM Van Oljkhulzen Schouten UDEN o o Ben van Dijk < Audio 348 EDE HEERLEN 7s l'Avenir Lam Soundix MAASTRICHT UITHOORN W van Campon Vogelzang Intertronic Vogelzang Intertronic Disco-Cenlrum * Con 8rio EINDHOVEN 0 Van Esveld Audiotronic NUNSPEET UTRECHT Geicom Audio HEERLERHEIDE King Music Kremers Scheer & Foppen Oiels Monopol IMusic Centro Poliemans De Discus <1 Pool tot Pool Rotatone HEILOO NIJMEGEN Radio Uniek * Theo (HiFi) Pruys Vogel s HiFi Stereo Radio Bakker Van Bergen Wagenaar Radio Rotor El. Centr. Vogelzang I Oe Kroon Hi-Fi Studio Wilbert O o Valkenberg DEN HELDER Willofoon ENSCHEDE VENLO Eitrebo HiFi Wanders Van Boxtel Bedaux O o APELDOORN Ben van Dijk < Tijdink Twents El Centr 's-HERTOGENBOSCH * Versnel Mart van Drunen VLISSINQEN z ERMELO PURMEREND Dort ARNHEM Paulus Wouda 0 Te Kaat HILLEGOM Veolenturl PUTTEN WAALWIJK Nijbo GELDROP Fiks it Versloot Radio van do Pas Van Geet Van de Heuvel si HILVERSUM •a * ASSEN GOES Jac. Berg ROELOFARENOSVEEN WEERT Platenbar Loo Foto Film Fono Fianen > o Baas Radio Stribos o HOENSBROEK ROOSENDAAL BATHMEN GRONINGEN WINSCHOTEN < Ribbink Van Udon Meysen > Hemmes Deta O o RTV Hof Mu-2000 Hekman BERGEN HOOFDDORP < Platenshop Elly HI-FI Studio Rooken ZAANDAM * Radio Thie Elzlnga ROTTERDAM Oe Jong Correct Koopman 2 BEVERWIJK Prijzonkraker DEN HAAG Giezen 0- Molenaar Alborsen-Audio Kuik ZUTPHEN HOORN Landzaat BREDA F. J. Buysen Joh. do Haan Harmsen Camlnado Saris Horst z «1 Van Leest Van Meurs Tebrona De Radiobeurs Radio Gerrese Sibo ¥ Krenning ZWOLLE > Wlra RIJNSBURG Fakkert BUSSUM Smit Boold en Geluid Rijnstreek Muziek O o Stuut en Bruin Koetsier < Radio Volt HUIZEN centrum Ten Koppel > Rob Schipper Van Nieuwenhoven CASTRICUM HAARLEM SASSENHEIM O o Radio 2000 Steonman Duynstee Van de Wal < De Graaf * 0(NAGAÖkA)(NAGAOKA)(NAGAÖKA)(NAGAOKA)(NAGAOKA (NAGAOKAXNAGAÖK® l&j

Radio Bulletin mei 1976 A11 4'

Bank ABN . VOORSTRAAT 409 - 411 366 Rek nr 50 80 31 370 Giro 557945 TEL 078 - 3 49 18 HIFI afdeling - 3 52 02 Postorders boven I 100.- .1 franko mm 25.- Zendmgen door LOUTER-DORDRECHT geheel Nederland SCANSONIC kom bij ons LUIDSPREKERBOXEN luisteren ONZE PRIJS Hl Fl RANGE ADVIESPRIJS ONZE PRIJS hoe Scansonic fff H 20 35/60 Watt 340,- 238,- in één klap H 30 40/90 Watt 395- 268- lim u alle luidsprekers PROFESSIONELE RANGE

ouderwets maakt ■ ■■ P25 35/70 Watt 465,- 319,- Luisteren ja, want wat zegt u de term P35 45/90 Watt 498- 369- i ’Symetric drive, ’acoustic flow i P55 80/100 Watt 960,- resistance’ en ’compound system’ 599,- zolang u het niet zelf hebt gehoord. Uitvoering noten - palisander en wit. Wit f 15,- meerprijs. Ongehoord revolutionair is wat we u Vraag gratis prospectus. met deze nieuwe range van Scansonic kunnen laten horen. Kom bij ons luisteren PHILIPS CASSETTEBAND naar het geluid van morgen. C60 3 voor f 9,-, C90 3 voor f 14,50

LET OP! Complete telefoon- j ZEER SPECIALE AANBIEDINGEN installatie, bestaande GOLDRING uit 2 telefoontoestel- ^ ELEMENTEN len + originele V voeding voor slechts G 850 f19,- f 69,— G 800 f25,- Telefoontoestellen per stuk f 29,50 G800E f45,- Uitvoering in grijs + krulsnoer met G 800SE f55,- druktoetsen, aansluitschema wordt STANTON 500A f65,- bijgeleverd. Zeer geschikt voor discotheekwerk. i SCHAKELKLOK Tevens te leveren elementen SHURE - ADC - STANTON - DUAL - TENOREL - : 10 Amp. 24 uurs type GOLDRING - PHILIPS. DRAAITAFELS merk ’SUEVIA’ f59,- LENCO idem met snoer en L75, zond. element f 269,- ingeb. stopcontact L78, met element f389,- f79,- L60, met element f329,- SNOERLOZE L65, met element f399,- Wij leveren u tegen redelijke prijzen. L62, met element f 399,- TELEFOONVERSTERKER JVC - SCOTT - LUXMAN - SANSUI - ARM- L90, met element f669,- groot volume STRONG - SCANDYNA - AKAI - PHILIPS - L85 I.C., m. element f 449,- SERVO-SOUND - TECHNICS - TELETON - 9 Vbatt. L725, met element f 125,- LEAK - TOSHIBA. werkt bij elk THORENS telef.app. AKAI RECORDERS EN DEKS TD166, m. element f398,- 1722 f598,- GX4400D f748,- b TD160, m. element f498,- 4000 DSMKII f598,- GX210D f998,- Nu voor de zeer TD145, m. element f598,- lage prijs van SCANDYNA 4D KASTJE f25,- AKAI Maakt van elke stereoversterker semi-quadro- AP-001 f298,- f29,- fonie.

A12 Radio Bulletin mei 1976 ■ ZELBOUWSYSTEMEN :orgels,E-piano, ritme-apparaten, ~ “ versterkers,boxen,tooncabinets, wersi luidsprekers,hi-fi bouwkits,enz. Zoals U ziet een groot zelfbouwprogramma, en van profesioneel niveau. selbstbau De zeifbouwsektor van elektronische muziek instrumenten en toebehoren is niet alleen meer het privilege van een kleine groep ge- systeme kwalifiseerde hobby-isten of elektronika- vakmensen,maar ook voor iedere niet- vakman. Musik und Hobby fürAnspruchsvolle De zelfbouwsystemen van WERSI zijn volledig uitgewerkte projekten,die dan ook onprettige ervaringen uitsluiten. WERSI-ZELFBOUWINSTRUMENTEN hebben in tussentijd ook bij de profs bekendheid gemaakt:o.a. Klaus Wunderlich,Franz Lambert,Kurt Edelha- gen,ORF-Big-Band,Berry Lipman,Klaus Doldinger,Albert De Cock,Ambros Seelos,Udo Jurgens,Karei Gott,Gunter Noris,Norbert Schulze,Jay-Five, Brian Sharp,ZDF-muziekstudio,Basf Studio Ludwigshafen,Paul Kuhn,enz.

Elk orgel kan zowel sakraal,populair of voor beide uitgebouwd worden (en dit tot 12 voetmaten).Ook nadien kunnen alle eventuele weggela ten bouwgroepen nog ingebouwd worden. Vermelden we nog dat onze bouwpakketten van top-kwaliteit zijn en van de modernste technieken en ont- I i I I f HCrrrnwikkelingen.Voor een groot deel zijn ÜL<9.-4 4 r*^^■lllze i i 1 : ook in vreemde orgels te gebruiken. Overtuig U zelf van de optimale ver L houding prijs/kwaliteit,en bezoek vrij blijvend onze GROOTSTUDIO te HOUTHALEN. SS Doorlopend deskundig advies en demon / Li i I i straties . Alle bouwpakketten en onderdelen zijn steeds in voorraad in ons magazijn. OPENINGSUREN: van 9u tot 12u en van 13u30 tot 18u. zaterdags van 9u tot 15u. zondag en maandag gesloten. VRAAG VRIJBLIJVEND ONZE GRATIS KLEURENKATALOGUS EN ABONNEMENT OP ONS 3-MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT " LÖTZINN " SPECIAAL AANBOD: WERSIVOICE-rotor-string-chor-fading-sound is beschikbaar.Speciale prijs voor de eerste 10 kopers: (bedrijfsklaar) (incl. BTW) Op elk elektronisch instrument^j aan te sluiten.

electronic

HEREBAAN WEST 11 3530 HOUTHALEN (BELGIE) tel. 011.53.38.37 (op staatsbaan Hasselt-Eindhoven)

Radio Bulletin mei 1976 f

UNIEKE AANWINST VOOR MUZIEKGROEPEN EN ORGELBEZITTERS! UK262/C. Rhythm-unit met 5 verschillende tempo’s met Kasten volgens model van de Rhythm-unit: voeding, behuizing, schuifpotmeters en ingebouwde 10 watt 00-3008-00 228,5x63,5x 216 f 35,50 versterker. Als bouwpakket f298,— 00-3008-10 228,5x63,5x 146 f31,75 Ook compleet gebouwd en afgeregeld te leveren: f398,— 00-3008-20 203x89x 216 f36,60 UK261 /U. Rhythm-unit, echter zonder kast en versterker f 189,— 00-3008-30 203 x 89 x 146 f33,35

AUTO-ALARM AMTRON THYRISTOR-ONTSTEKING Dit nieuwe volautomatische elektronische alarm- Benzine wordt steeds duurder, daarom is de apparaat beveiligt uw auto tegen diefstal. besparing van 8-10% mooi meegenomen; boven Eenvoudig te installeren in elk type auto. Het dien start uw auto beter en ook de acceleratie apparaat wordt bij het openen van de deur wordt beter. Aansluitkabels en harslak worden ingeschakeld door de deurverlichtingsschakelaar. meegeleverd. Het alarm wordt in 10 tot 20 sec. na het openen van de deur door de claxon gegeven. Door het draaien van de contactsleutel in de start-positie, wordt het auto-alarm uitgeschakeld. Bij het parkeren van de auto wordt het alarm weer ingeschakeld door het verwijderen van de contactsleutel en is na 2 min. weer actief. In deze tijd kunnen de passagiers uitstappen en kan de wagen afgesloten worden. Afmetingen 11 x 3,5 x 2 cm. Wordt geleverd met duidelijke tekening en installatievoorschrift. Belangrijk: vóór het inbouwen van het alarm dient men zich ervan te overtuigen dat de claxon onafhankelijk van het startcontact kan werken. f 55 — f 118,—

tal kenberg # Valkenberg

A14 Radio Bulletin mei 1976 AANGENAAM KENNIS TE MAKEN....

;

■ 1

BBO 863 stereo-versterker BBO 864 stereo FM-tuner

In samenwerking met de importeur zijn wij in staat om een zeer beperkt aantal versterkers en tuners aan te bieden tegen een ver beneden de normale prijs liggende kennismakingsprijs. Deze bouwdozen zijn technische juweeltjes, die door ieder, die geen twee linkerhanden heeft, gebouwd kan worden.

De Poly-Kit BBO 863 is een stereo-laagfrequentversterker met De BBO 864 stereo FM-tuner, met dezelfde vormgeving als siliciumhalfgeleiders, die een effectief vermogen van 15 watt de versterker, beantwoordt volkomen aan de eisen van deze per kanaal kan leveren. De signaal/ruisverhouding is beter tijd Door toepassing van geïntegreerde schakelingen van dan 55 dB. Op de 3 ingangen kan een M.D.-platenspeler, een Görler, alsmede dank zij de voorgemonteerde en vooraf tuner en een bandrecorder worden aangesloten geregelde H.F.-kringen van de schakeling, is dit een modern Uitgang 8 ohm voor 20 watt muziekvermogen. apparaat van hoogwaardige kwaliteit, dat bovendien geheel probleemloos kan worden gemonteerd. f 249,— f 249,—

PROFESSIONELE H.H. Reparateurs, opgelet. UNIEKE TRIMMERS VOOR EEN PHILIPS POTENTIO-METERS AANBIEDING AMATEURPRIJS IN STEREO-UITVOERING GELUIDSBAND: Voor zeer hoge frequenties moet 10 k. log met schak. f 1,25 Wij verwachten zeer binnenkort een trimmer een hoge Q hebben, M4+M6 log met schak. f 1,25 een partij geluidsband tegen spot een zeer lage eigencapaciteit en M1+M9 log zonder schak. f 1.— prijs. een hoogwaardige Pyrex-isolatie, 1 M lin. zonder schak. f 1,— stofvrij en zeer goed instelbare zui 1 M log. zonder schak. f 1.— Bestel nu reeds, om mee te kunnen gervormig beweegbaar deel com M2+M8 log zonder schak. f 1,— profiteren! M2+M1 log zonder schak. pleteren dit precisie-instrument. f 1.— BASF 10 cm. Tripleplay f 2,50 TAA790...... f8,75 Nu f 3,75 CAPITOL 18 cm. 730 m. Doubleplay f9,75

* Verzendkosten voor rekening van koper alle genoemde prijzen zijn incl. BTW * Postorders uitsluitend via Amsterdam * Postorders uitsluitend onder rembours, of door vooruitbetaling op giro 21,98.57. Amsterdam: Kinkerstr. 208-222, 250-258, tel. 18 40 22 Amstelveen: Amsterdamseweg 446, tel. 43 24 70 Zaandam: Mkenberg Peperstraat 135-145, tel. 075 -16 82 55

Radio Bulletin mei 1976 A15 deze polykit-generator wekt nog mecsr op

dan een zeer stabiele Frekwentienauwkeurigheid . ; - afleesfout kleiner dan 2% * 1 Hz ' - na een bedrijfsperiode van 2 uur blijft de frekwentie- ; laagf rekwente sinusblokgolf alwijking kleiner dan 0,2% bij 1 kHz - bij een verandering van de omgangstemperaluur begrepen tussen 10"C en 35°C blijft de afwijking kleiner dan 0,2% bij 1000 Hz ■ { Uitgangsspanning

sinusgolf i 3 bereiken: 0 tot 2 V eff

blokgoll: 3 vaste spanningen: 0 tot 4 volt t.t. Uitgangsimpedantie: 60 Q. Harmonische vervorming (sinusgolf) 10 HZ a 100 HZ < 0,2% 100 Hz a 1MHz <0.1% Voeding: 110 V-220 V (50 of 60 Hz) - 6.5 VA Het verlangen een dergelijk precisie- Wat simpelweg betekent dat u dit instru instrument met een vrijwel onvervormde ment vol gegarandeerde nauwkeurig Gewicht: 3,1 kg. sinusgolf aan uw instrumentarium toe te heid en stabiliteit zelf kunt monteren. voegen. Tegen de beloning van een aanmerkelijk BON Die wens kan zonder meer in vervulling lagere aanschafprijs en het bezit van een Wijs mij de weg naar meetmogelijk gaan. generator die het opneemt tegen veel heden voor aanwijsbaar minder geld. Deze generator is immers een kitmeter duurdere kollega’s. Stuur de Polykitfolder. RB 5 van Polykit. Naam ...... Begin eens met de bon in te vullen voor alle terzake doende informaties. Adres...... S

DIGITALE MULTIMETER UMG 420

De UMG 420 is een nauwkeurige digitale multimeter met 3 + 1 dekadische cijferuitlezing en een bereik van 1999. De LED-displays hebben een cijferhoogte van 15 mm. Het apparaat is geschikt voor het meten van: - gelijkspanningen van 100 uV tot 1000 V - wisselspanningen van 1 mV tot 350 V eff. Thomsen-dealers treft u aan in: - gelijkstroom van 1 uA tot 1 A Amsterdam Elektronika 2000, Gentiaanplein 21-23, 020-369321 - weerstand van 0,1 Ohm tot 2 MOhm Arnhem Radio Te Kaat, Jansbuitensingel 2, 085-432445 Breda Radio Beurs, Karnemelkstraat 10. 01600-33772 Metingen tot 2 V aan hoogohmige spanningsbronnen worden Den Haag Radio Service Twenthe, Stille Veerkade 11-13, 070-469200 via een BNC-bus met een ingangsweerstand van 1000 MOhm Eindhoven Vogelzang Electr, Centr., Willemstr. 83, 040-511530 uitgevoerd. De polariteitsaanduiding is automatisch. Heerlen Vogelzang Intertronic, Akerstraat 72, 045-716055 De UMG 420 kombineert nauwkeurigheid en overzichtelijke Hoogeveen Doeven Elektronika. Schutstraat 58, 05280-69679 bedieningsmogelijkheid met een zeer robuuste konstruktie Maastricht Vogelzang Intertronic, Maastr. Smedenstr. 25, 043-14169 I Rotterdam Van Dam elektronika. Spoorsingel 49, 010-670022 Utrecht Radio Centrum, Vinkenburgstraat 6. 030-319636 Prijs incl. B.T.W. f 695, Venlo Baur Electronic Service, Kleine Kerkstr 1,04700-17154

THOMSEN NEDERLAND n SCHUITENBERG 05 POSTBUS 15 ROERMOND TEL. 0^*750-16287 J A16 Radio Bulletin mei 1976 Franse fysicus en wiskundige (1775-1836). Pionier op gebied van partiële differentiaal vergelijkingen. Bestudeerde wisselwerkin gen tussen elektrische stromen en magne- SKI35 SA3S ~2:

I pgii|pp ■

Universele meter. 6 dB bereiken—12 Elektronische multimeter, 8 dB be r reiken —20.. +52 dB; 7 gelijk- en .. +40 dB; 6 gelijkstroombereiken 7 wisselstroombereiken 5 M..5 A; 50 M..5A; 5 wisselstroombereiken 9 gelijk- en 9 wisselspanningsberei- 250 M.,2,5 A; 9 gelijkspanningsbe- i •X ...'?l» - ■) ken 100 mV..1000V; 5 weerstands reiken 100 mV..2000 V; 5 wissel- bereiken 1ïl..20Mfl; hoge inwen spanningsbereiken 2.5..1000 V; 5 UNIMER ] dige weerstand 20 kft/V-200 kn/V. weerstandsbereiken 1 n. .50 MSï; 2 Overbelastingsbescherming. Ge- capaciteitsbereiken 100 pF..50 /^F; meenschappelijke lineaire 78 mm A | V inwendige weerstand DC: 20 kfi/V; spiegelschaal voor alle gelijk-, wis !! AC: 4 kfl/V. Overbelastingsbescher- selstroom- en spanningsbereiken. ming. Spiegelaflezing op 78 mm Nauwkeurigheid ± 2,5%. Tempera- schaal. Nauwkeurigheid ± 2.5%. tuurinvloed 1% per 10 °C. Wissel Wisselspanningsmetingen tot 20 kHz. spanningsmetingen tot 20 kHz. Af ••41 : Afmetingen 165 x 100 x 50 mm. metingen 165 x 100 x 50 mm. Acces o -\t Accessoires voor 20 A en 30 kV soires voor 30 kV en 30 A leverbaar. leverbaar.

® model 72 model EM 272

^ ’V* Universele meter, 5 gelijkstroombe Elektronische multimeter, 10 dB be reiken 50 M.. 1 A; 8 gelijkspannings- reiken —50.. +62 dB; 7 gelijk- en 7 SS,>v' bereiken 150 mV..1000 V; 5 wissel- wisselstroombereiken 3 pA. .3 A; 10 spanningsbereiken 10 V..1000 V; 3 gelijkspannings- en 10 wisselspan- weerstandsbereiken m. .20 MJ2, in ningsbereiken 30 mV..1000 V; 5 wendige weerstand DC: 20 kfi/V. AC: weerstandbereiken 1fi..40 hoge os 1 kn/V. Gemeenschappelijke 75 mm inwendige weerstand 316 k£2/V. Over- schaal voor alle gelijk- en wissel- belastingsbescherming. Gemeen- spanningsbereiken. Nauwkeurigheid schappelijke lineaire 75 mm schaal 2%. Wisselspanningsmetingen tot 30 voor alle gelijk-, wisselstroom en kHz. Temperatuureffect: gunstiger -spanningsbereiken. Nauwkeurigheid dan 0,1% per °C (B.S. 89/1970). In 2,5%. Wisselspanningsmetingen tot vloed uitwendig magnetisch veld: 20 kHz. Ingebouwde batterijcontrole. gunstiger dan B.S. 89/1970. Afmetin Voeding voldoende voor 1000 be- gen 146 x 95 x 57 mm. Accessoire drijfsuren. Afmetingen 146 x 95 x 57 voor 10/30 kV. mm.

Alle meters worden geleverd met meetsnoeren en meetpennen. Tassen zijn los leverbaar. Uitvoerige folders en prijzen op aanvraag. Hierboven is slechts een klein deel van ons meetapparatuur-leveringsprogramma vermeld. AMROH-Mui- den, telefoon (02942) -1951*. Telex 15171. Tel. 02158-3706

ZELF LUIDSPREKERS BOUWEN - ’n FIJNE HOBBY I Luidsprekerspecialist REMO levert u ALLES op het gebied van zelfbouw

ENORME KEUZE UIT 20 MERKEN 13 Hi-Fi AANBIEDINGEN Richtprijs RemoprIJs Kef - Heco - Wharfedale - Philips - ITT * Fane - Jordan SANSUI AU 101 versterker 2x20 watt f 569 - f339,- Watts * Peerless - Visaton - Wigo - Isophon - Goodmans - PIONEER PL12D platenspeler f 368- f229,- Audax - Roselson - Richard Allan - Decca - Spital - PIONEER SA 5300 versterker 2x15 watt f 498.- f 290,- PIONEER TX 5300 tuner f 528 f359,- Monacor - STC DUAL 1225 platensp. m. Shure element f 414- f298,- DUAL 1228 platensp. m Shure element f 693 - f399,- ALLE MATERIALEN VOOR ZELFBOUW DUAL CR 61 tuner-versterker 2 x 20 watt f1180- f879,- SONY TA 1086 versterker 2 x 25 watt f 579.- f379,- Speakerkits en losse speakers, scheidingsfilters, AR 5 luidsprekerbox f 899 - f 580,- filteronderdelen, houtpakketten, dempingsmaterialen: AR MST luidsprekerbox f 599 - f439,- baf, kramfors, tandenschuim, dr. Bailey’s long hair, ’L' Pads, HECO SM 635 luidsprekerbox f 259 - f 189,- HECO SM 640 luidsprekerbox f 350- f269,- luidsprekerdoek, enz. enz. SHURE V 15-lil element f 379 - f245,- PICKERING XV 15 - 400 E element f 150- f 99,- DESKUNDIGE VOORLICHTING SCHERPE PRIJZEN. Versterkers en tuner-versterkers QUAD LUXMAN YAMAHA SONY VRAAG TOEZENDING VAN DE UNIEKE Luidsprekerboxen o.a LUIDSPREKERGIDS B9 BOORDEVOL KEF BOWERS & WILKINS ELIPSON TECHNISCHE GEGEVENS, TIPS, Platenspelers: Cassettedecks: ADVIEZEN EN VOLLEDIGE PRIJSLIJST. DUAL THORENS NAKAMICHI TEAC Toezending volgt uitsluitend na ontvangst van f 1,- postzegels in envelop of f 1,- op giro 2734 556. ALLE APPARATUUR IS TE BELUISTEREN (MAAK AFSPRAAK) Alles met officiële nederlandse importeursgarantie.

LUIDSPREKERSPECIALIST HI-FI STEREO APPARATUUR SOPHIASTRAAT 49ROTTERDAM-OOST TEL. 010-12 79 33 REMO Geopend van 9-17.30 uur. 's-Zaterdags van 9-4 uur (NA 1 OKT. 010-52 39 33) 's Maandags gesloten. Zendingen door geheel Nederland

A18 Radio Bulletin mei 1976 SLECHTE LUIDSPREKERS...... het begin ven alle ellende...... NATUURLIJK. U zou ook wel graag een mengtafel willen Maar..... ONVOLDOENDE VERSTERKING...... gebruiken zoals ze in de professionele studio's staan 20 i 30 duizend GULOEN is wel wat te veel. vervorming die uw klanten verjaagt...... Daarom neemt U dan gelijk maar uw toevlucht tot een meng- EEN HUISKAMER MENGPANEELTJE paneeltje van een paar honderd gulden, of tot een of ander sissen, fluiten, brommen, belabberde presentatie...... modulc-knutsclwcrkjo, tot iets dat amper geschikt is voor ge en. U wordt niet meer gevraagdl I I bruik bij de goedkoopste stereo-installatie in een huiskamer waar men ook nog totaal geen waarde hecht aan de weergave- kwaliteit. Echt, daarmee kunt U geen enkele eer behalen, daarmee floreert ZEI DIE ZWARTE BRIL uw zaak niet. daarmee VRAAGT men U niet en dat is óók zo. als U totaal verkeerde luissprekers gebruikt of onvoldoende versterking toepast...... AF EN BEKyK HEI Uw zaak floreert óók in DEZE TIJD en U bent een graag geziene en veel gevraagde presentator als U werkelijk gaat beseffen van hoeveel waarde een GOEDE muziekinstallatie isl I I EINDELIJK EENS ZOALS HET 44 * hwcmï/fl is\[ III Vele honderden vóór U lieten zich juist en vakkundig adviseren en kwamen dan HORENDE en ZIENDE in onze electronica- speciaalzaak. Markt 36 te Sittard tot de VERBIJSTERENDE ONTDEKKING, dat disco-studio apparatuur in de door Frirs Mcuris gefabriceerde serie „FRIMUCORD SOUND DISCO STUDIO SQ en LQ SYSTEMS" wereldklasse is tegen prijzen die IEDEREEN kan betalen) Tienduizenden guldens goedkoper dan ook U voor Mengpanelen van uitzonderlijke klasse waarvan de vorm geving en de natuurgetrouwe weergave de zuidelijke zwier mogclijk had gehouden. en muzikaliteit vcrradenl Vakmanschap in clcctronica en onderdelen van topklasse 4 44 vormen het kenmerk van sublieme fabncagcl Metalen behuizing <18*27x10 cm. Speciaal geëloxcerdc Doe daarom ook als die velen voor U en kom 3 mm. dikke aluminium frontplaat met sierlijke, kras- óók eens kijken en luisteren in onze speciaal vaste opdruk (50x30 cm ). Verchroomde handgrepen. zaak, want dat is een reisje naar SITTARD GROTE VU METERS MET VERLICHTING beslist waardl I Aansluitingen volgens ,,OIN"-norm. Ook U bent van harte welkom. IELECTRONIC8 6 APARTE STEREO KANALEN INSTELBAAR (Regelbare voorinstelling mogelijkl ) ABSOLUTE KLASSE IN VORMGEVING

TECHNISCHE GEGEVENS DISCO-STUDIO SO 11 GEBOUWD en GETEST fl. 935.- Uitgevoerd met de rcgclvorstcrkcrs TREBLE - BASS - SO 11 O (quadro uitvoering). meerprijs fl. 95.- TOTAL LEVEL BALANCE (volgens Baxamfall principe) In compleet bouwpakket kost de SQ 11 fl. 695, en de INGANG 1: MO pick-up, 5mV-47k, RIAAcorr binnen 1 dB SQ 11 Q kost in bouwpakket fl. 60.-- méér. INGANG 2. Tuner. 700mV 1 V2V, instelbaar INGANG 3. Tape 1. 200mV-1 *#V, opname en weergave DISCO STUDIO IQ 12 GEBOUWD en GETEST fl. 1105,- INGANG 4 : Tape 2, 200mV -1 V? V. opname en weergave IQ 12 O (quadro uitvoering), meerprijs fl. 95.-- INGANG 5: Oyn microfoon, laag- of hoogohmig. STEREO In compleet bouwpakket kost de IQ 12 fl. 805. ■ en de INGANG 6: MD pick-up, 5mV-47k, RIAAcorr, binnen 1 dB IQ 12 Q kost in bouwpakket fl. 60. - méér. Balans regelt naar beide kanalen tot 01 Toonrcgclbercik plus en min 20 dB bij 50Hz en 10kHz. Uitgangsspanning; Bi| bouwpakket glasheldere tekst met uitklapbare bedradings- Proff.niveau 0-1,55 V effectief Nivcau-instclling hoofd tekening en principc-schcma. wenken voor juist aansluiten output door rcgclknop achterkant Nivcau-instclling voor apparatuur. Montage op één grote met tekst bedrukte Epoxy- tweede versterker op voorfront. MONITOR VOORAFLUIS- print. Geschikt voor handige beginners en .... onze hulp is er TERING omschakclbaar voor alle 6 kanalen. 6.3 mm. aan LQ12 zelfde technische gegevens als de SQ 11, ALTIJD! sluiting. koptclcf. uitgang 8-2000/1. OVER ALLE IN echter met 6 attractieve lichtindicalors boven GANGEN. vervorming kleiner dan 0.1%; oversturings- élke schuif Ze geven aan of er signaal aanwe SUPERIEURE GELUIDSKWALITEIT factor beter dan 20dB. sign-ruisverh 70dB zig is. Schitterend aanzicht. Een presentatie van IN ONZE ELECTRONICA ONOERDELEN-SPECIAALZAAK FREQUENTIE BEREIK: 20 100.000 Hz. absolute supcrioriteitl VINDT U DE GROOTSTE SORTERING VAN EUROPAI

PA 120 Onvervormd sinus vermogen 128 Watt (64 W per FR1MUFOWER kanaal bij 4 ohm belasting). Max. ing.spanning 1.2V cff. ■ Freq.ber. binnen 3 dB tot 100.000 Hz. Voor 4x de FM 1 I box of 2x de FM 2 box (dus 4 breedbandspeakers). Prijs I gebouwd en getest fl. 695.--. In compl.bouwpakket fl.495,- LIGHTS FRIMUCORD’s attractieve lichtshows PA 300 Onvervormd sinus vermogen 300 WattI (150W met de imago van een computer, per kanaal bij 2 ohm belasting). Ingangsspanning max. geven voor weinig geld uw show een 1,5V eff. Freq.ber. 100.000 Hz bij 3 dB. Voor 2 x box totaal nieuw gezicht. Prachtige 3 mm. FM 4 of 4x box FM 2 ol 8x box FM 1 (totaal dus voor 8 alu frontplaat met sierlijke opdruk afm.. 40x30x12'/2 cm. breedband speakers). Prijs gebouwd en getest fl. 950.-- (30x15 cm.) I .'/=• Kit fl. 750,- ... -ii Belasting 600 Watt per kanaal. 1V^P^,^P,o,ess,°neel uitgevoerde Discoiheck- PA 240 O 6 kanaals gebouwd en getest fl. 295,- Quadro cmdver- Compleet bouwpakket fl. 195,- I2sï': ' jSi': ' Gebouwd in zwaar metalen behuizing; sterkcr. Ook ; de voorzi|de is voorzien van een 3 mm. voor Stereo. 12 kanaals gebouwd en getest fl. 395,- dikke aluminium frontplaat met 64 W per kanaal Compleet bouwpakket fl. 295,- sierlijke zwarte opdruk. Los aluminium binncnchassis dat een perfecte montage mogelijk maakt, bij 4 ohm. Ge waarbii de bedrading wegvalt onder dit binncnchassis. De behuizing bezit verder een af bouwd en getest: neembare bovenkap en onderplaat, beide met ventilatie openingen. Het chassis is bij de fl. 1175,- DISCO bouwsels UNIVERSEEL voorgeboord, zodat alle onderdelen zonder meer op het chassis Bouwpakket: gemonteerd kunnen wordcnl Alle „Frimucord" eindversterkers zijn uitgevoerd met volle fl. 930.- dig GESCHEIDEN NETVOEOINGEN voor bétere stcrco-scheiding en meer vciligheidl Vier gescheiden Zeer practisch zijn de epoxy-steekprinten met gouden contacten, die óók bij de bouwsels eindversterkers voorgcmontcerd en getest geleverd wordcnl in 1 behuizingl I BELLA-MATIC bellenblaasmachine fl. 530.- DISCOTHEEKBOXEN VLOEIBAAR LICHT elke seconde nieuw FRIMUCORD SOUND SYSTEMS en zeer attractief fl. 389,- Oersterk en toch BOX FM 1 50 WATT, 70x40x30 cm. Met 1 Frimucord VIER-KLEUREN-WAAIER lichtmachine fraai door kunstlcder voor b.v. verlichting tangobal etc. fl. 298.- breedband disco speaker fl. 498.- bekleding en (afn.) STROBO LIGHT elecir. „hash" fl. 95.- BOX FM 2 100 WATT, 70x40x30 cm. Met 2 Frimucord voorfront in zwart- TANGO BAL romantisch, weer in fl. 425.-- breedband disco-spcakers fl. 695 zilver doek. Achierw. BOX FM 4 200 WATT. 70x80x30 cm. Met 4 Frimucord afneembaar. Zware LOPENO LICHT SLANG 4 kleuren fl. 127.- breedband disco-spcakers fl. 1195.- handgrepen. Alle verdere DISCOTHEEKACCESSOIRES FMal 1 FM 2 FM 4

FRITS MEURIS ELECTRONICS □4490„ _ [ELECTRONICS^______HOLIUM - BOEM ■ S1TIARD%31!,______5 ELECTRONICS ENIGE FABRIKANT VAN TOTALE DISCO APPARATUUR BESTEL SCHRIFTELIJK (Markt 36. Sittard) of TELEFONISCH 04490-4115 (na 19.00 uur 04498-1530^

Radio Bulletin mei 1976 A19 . ★ kwaliteits luidspreker-systemen RAF ZELFBOUW ★ dynaco hi-fi topklasse bouwdozen ; Rijnstraat 166 A’dam-Z. tel. 422853 ★ voor huiskamer-diskotheek-popgroep

LUIDSPREKERS: * luidsprekerkasten TANNOY * dempingsmaterialen LOWTHER * filters, aktief/positief I KEF CELESTION * deskundige voorlichting B+W BOOG-DECCA jl AUDIOSTATIC-ESS i FANE-JORDAN-WATTS TRANSMISSION-LINE KAST | PEERLESS-PHILIPS ★ gebouwd, exclusief speaker VISONIK-ISOPHON- ★ gedempt en afgeregeld ★ in allerlei uitvoeringen, v a 298 n GOODMANS-WHARFEDALE-HECO. etc. ■ USA TOPKLASSE VOORVERSTERKERS PAS3X B PAT 4 T PAT 5 T ELEKTRONICA: BOUWDOZEN VAN EINDVERSTERKERS STEREO 120-150-410-400 T ST70-MIII B TUNERS AF 6 FM 5 T T = TRANSISTOR B = BUIZEN bijv : DYNACO STEREO 410 olyiuaco EINDVERSTERKER ★ 2 x 200W/sin. bij 8 Ohm tussen ★ voor- en eindversterkers - tuners 20-20.000 Hz; 2 x 300W/sin bij 4 Ohm ★ stereo/mono/transistor/buizen beide kanalen: ★ zeer duidelijke handleidingen ★ als bouwdoos ★ sublieme testrapporten uit USA ★ (gebouwd f 1998,-) 1498 RAF HiFi ZELFBOUW: RIJNSTRAAT 166 AMSTERDAM-ZUID TEL. 020-422853 RAF HiFi APPARATUUR ★ keuze uit 60 merken ★ o.a. QUAD-LUXMAN-JBL-HARMAN KARDON- A'dam-Z.: . RIJNSTRAAT 142-144-150-139 ★ min. 2 jaar garantie ★ TEAC-NAKAMICHI-KEF-B+W-REVOX- A'dam-W. JOH HUIZINGALAAN 238

Weet u wat deze cassette zo verschrikkelijk belangrijk maakt?

Dat er diezelfde bovenstebeste AMPEX 20/20 + tape in zit, die er in ’t vergelijkend recorderbanden onderzoek van DISK (nr. 106 - nov. 1975) zo goed afkomt. _r\ Of wist u dat al? v5audD supply bv Ampex... the cleanest sound around Valklaan 12, Bilthoven.Tel. 030 - 78 54 60 (en dat geldt ook voor Ampex Cassettes) Voor België: DISMEL, 6, Rue Herreweghe, Brussel,Tel. 02 - 42 63 36 4

A20 Radio Bulletin mei 1976 n mengversterker

met professionele • • eigensch^enl

: ; ^ %J o o ^ o & w ; c«» i è *

»o*t«

i Hl rwti T • # I V O tV <*=> O u O

"•gr-:. ■ •■■:-•• . V \ « *■ ■ I " r-s* X ü. X U y \ \ ■.

■. ï h o \ G u____w «E> wv •' •eSiïi? wt

Philips mengversterkers voor zelfbouw: • Keuze uit 11 zelfbouweenheden, compleet met alle • Oversturing mogelijk tot ver boven de opgegeven elektronische en mechanische onderdelen. maximum-waarden. • Tal van combinaties mogelijk. U bouwt precies die • Stevige kast met toebehoren leverbaar, geschikt voor mengversterker die u wilt hebben. maximaal 12 eenheden. . Zeer lage vervormingscijfers. Gemiddeld 0,05% bij Een brochure met gedetailleerde informatie is verkrijg- nominale uitgangsspanning. baar bij uw onderdelenhandelaar of kunt u aanvragen bij • Hoge signaal-ruisverhoudingen. Bijvoorbeeld -59 dB Philips Nederland B.V., Afd. Elonco Publiciteit voor de microfoon-voorversterker. VB 9-35, Eindhoven. PHILIPS

Radio Bulletin mei 1976 A21 NIEUWE UITVOERING!! FB-144 SUPERSCANNER FB-20+8

Verbeterde Geen 16 2-meter- maar ontvanger, 28 kanalen! VFO+11 kanalen, extra gevoelig, bandspreiding •i Zéér moderne en meest verkochte scanner van dit Bij ons: 6 maanden garantie moment Politie, brandweer, 2-meteramateurs, ■ \ 'D' kristallen uit voorraad taxi's enz. Unieke 12 kanalen local-switch en pseudo ruimere marges voor de handel scanning.

Kompleet met 1 extra kristal 225,- Uit voorraad 525,- S HANDPALMSCANNER FB-1000

Grandioze 10 kanalen pocket-scanner, te leveren voor zowel de politie- en de brand- : weerband. Komt kompleet met 4 oplaadbare batterijen en oplader.

368,- % } EKSKLUSIEF BIJ FISSER BENELUX

>■: •• KRISTALLEN DEZE OLD TIMER! (alleen deze maand)

Alle politiefrekwenties 20,- p/stuk ’D’-frekwenties 20,- p/stuk

Lichtnetvoedingen 12V-3A 59,- p/stuk Natuurlijk weer voor de 2-meterantennes 59,- p/stuk prijs van 389,-

FISSÜ BENELUX b.v.

MATHENESSERLAAN 371, ROTTERDAM TEL.: 010-761033

Bel, schrijf of kom langs voor een folder!

A22 Radio Bulletin mei 1976 Er zit méér achter onze razendsnelle levering van onderdelen voorde elektronika...

... de efficiëntie van onze nieuwbouw in Helmond Ormatu Electric B.V. Prinseneiland 13-21 Amsterdam - Centrum Snel komponenten nodig? Postbus 1595 Bel vandaag onze Afdeling Elektronika en Telefoon (020)2540 22 bestel. U heeft 't eerder in huis dan u denkt, Telex 11507 □rmabu ook de typen die minder gangbaar zijn. Onze uitgebreide voorraad, snelle expeditie en Vanaf juli 1976: de efficiëntie van onze nieuwbouw in Helmond Magazijnen stasfeNIo staan er garant voor. Lage Dijk 24 Industriegebied Zuid Natuurlijk staan wij u met onze jarenlange Helmond ervaring graag bij voor ’n technisch advies.

iiiiliiiiimiiiijiiiiilimimiliiiiliiiiliiiiliiiiliiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHT" “HSBliÉlIf"' _____ - ' ~ ^__‘' ii i iii '"Sflffl:__ -j,x y I WIJ LEVEREN UIT VOORRAAD! SPRAGUE Hermetic-seal Tantaalelko’s, type 150D Druppel-tantaalelko’s type 196D Monolytische keram. Conden. type 2C Printelko’s type 504D Axiale elko’s type W13D Elko's 2200/4700pF - 40/63V ROTOR LEERGANGEN Voor amateur en hobby-ist RCA in samenwerking met: Institut für Fernunterricht - Bremen Transistoren Triacs CA- en CD-serie FAIRCHILD Transistoren Lineaire IC’s 7400-serie TTL 7-Segment Displays SIEMENS Transistoren Een schriftelijke leergang: Lineaire IC’s ZENDAMATEUR A/C LICENTIE Led's In 14 MAANDEN LESSEN VAN ELK RUIM 60 BLZ.EEN LEER 7-Segment Displays GANG WAARBIJ HET GELEERDE IN DE PRAKTIJK KAN WOR MKM-condensatoren DEN GEBRACHT.In DEZE LEERGANG WORDEN BOUWSCHEMA'S BEHANDELD, WAARVAN AFZONDERLIJK DE BOUWPAKKETTEN BE CORNING (SOVCOR) STELD KUNNEN WORDEN.Vraagt VRIJBLIJVEND DE UITVOERI Metaalfilmweerstanden GE FOLDER ZA AAN.

SPECIALE SCHRIFTELIJKE LEERGANGEN VOOR: MOLEX ZENDAMATEUR D LICENTIE IC-contacten In 5 LESSEN VAN ELK CA. 30 BLZ. WORDT U MET PLAAT JE EN PRAATJE SNEL EN GOED VOORBEREID VOOR HET LCC NIEUWE PTT-EXAMEN. ÏOTAALKOSTEN ƒ85." INCLUSIEF Keramische condensatoren VERZENDING EN CORRECTIE. Een LES PER 14 DAGEN. ■Schrijft u in voor deze leergang ZA/D licentie door PFEIFER ■STORTING VAN DIT BEDRAG OP GIRO 2779042 Instrumentkasten van klein tot 19' I In voorbereiding: LEERGANGEN ELECTRONICA- EN TRANSISTORENTECHNIEK Voorts houden wij in voorraad: ELECTRISCHE MEETTECHNIEK Koolfilmweerstanden KAPT NEMOSTR.7 EMMEN TEL: 05910-16810 Instelpotentiometers kool < Instelpotentiometers cermet BON Kool- en draadgewonden potmeters Stuur mij s.v.p. de uitvoerige folder ZA van de leergang ZENDAMATEUR Uitvoerige prijslijst op aanvraag. < Levering alleen aan handel, industrie en instellingen. O Met bijlage voor leergang D-licentie Naam...... TEXIM Adres...... ELECTRONICS B.V. Woonplaats...... Postbus 518, Enschede Tel.: 053-325937-322771. Telex: 44808 KAPITEIN NEMOSTRAAT 7, EMMEN ^^760100lR OFFICIAL SUBDISTRIBUTORS

A24 Radio Bulletin mei 1976 VISATON 'RU □□□□□ □□□□□ Wij leveren sinds jaren met groot succes □□□□□ luidsprekers en toebehoren □□□□□ aan fabrikanten en firma’s. □□□□□

Ons programma:

Front van schulmplastlc voor HiFI-boxen. Attractief dessin met hoge geluldsdoorlaatbaarheid. ■ Luidsprekers van 1-100 W. Voor de meeste kan men kiezen tussen 4 en 8 Q. Geschikt voor HiFi, basgitaar, auto en kits ■ Komplete klankborden Keuze tussen 4 en 8 Q. ■ Pre-fab lege luidsprekerboxen. I Stevig, mooi van vorm en natuurecht gefineerd. Passend bij de klankborden. ■ Dempingsmateriaal voor HiFi-boxen. Breedbandluldspreker. HiFi-Woofer. Optimale dempingseigenschappen en eenvoudig Type. FRS 20. 45-20.000 Hz. Type WS 20 S. 50/70 W, 10/16 W, 0 20 cm. 20-4000 Hz, 0 20 cm. hanteerbaar.

■ Scheidingsfilters in 6 dB- en 12 dB-uitvoering. Bij 12 dB-uitvoering keuze tussen 4 en 8 Q. ■ Spoelen van koperdraad. Voor de zelfbouw van scheidingsfilters ■ Luidsprekerdoek en fronten van schuimplastic. Attractieve kleuren en weinig demping. 4-wegkit. Type 26/4 Lege luldsprekerbox, 45/60 W. 20-25 000 Hz natuurgetrouw notehout ■ Voor de auto. Afm.: 63x36x25 cm Front en achterplaat los Luidspreker-bouwpakket, autodeur-luidspreker. hljgeleverd. kogel-luidspreker. Auto-luidsprekerchassis. Sierpanelen (passend bij chassis)

Levering alleen aan de vakhandel

Catalogus op aanvraag uAUTr.PMtCHr»i- rm.aucN£Wi tent \

Auto-luldspreker 2-weg scheidlngsfilter bouwpakket Type: LW 2/30 Type: 90.36. 8 W D-5657 Haan (Rheinland), Industriepark Haan-Ost PETER SCHUKAT PfalzstraGe 5-7. Telefoon 0949 - (0 21 29) 70 28 en 70 29 Postfach 1573 D-5657 Haan/Rhld.

Radio Bulletin mei 1976 A25 inside story . .

Als pioniers van de transmissie lijn luidspreker en het „active-line” principe hebben we internationale erkenning verworven. De MONITOR TLS 80 luidde nieuwe generatie van IMF luidsprekers in en ontving onmiddellijk onovertroffen lof. De research, waardoor zo'n feilloze weergave bereikt is, is nu ook ingebracht in de nieuwe STUDIO TLS 50 II en de STUDIO ALS-40 II. Wezenlijk geavanceerde luidsprekers - gebaseerd op onze oorspronkelijke ontwerp ideeën.

aoooaooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

im s 10 ML AöAUfc liiü n rrr

10 M I —h ■-±= ÜI i= m J. --4" .B&. I_1 10 Mi 10 300 Mi 300 1000 3000 Mi 30000 «WOO O A B C L** QP0134 2r« iMt («•13/31131 A 8 C l- * AfC»r Ui" Mw UM____ mi j* i -j. TTHïrT? : m L_:. TUADI f rÜil QÊraTaiÊSi =£H i-rT: «t •sasziT .-U ÜE2523 $22!^ ÏËS » «Ut Ho 'Or» »■?* 000 o.-fcfln E =J=i « Sv-W-----etc f4**-! i oJo 10 Ki M a*oix «Mt»v r ue Sui* *y

Importeur BAKKER & DE HAAN BV IJweg 78 - Postbus 181 - Zwanenburg (N.H.) - Tel. (02907) 4192 IMF Documentatie: Antwoordnummer 78-Zwanenburg (N.H.)(geen postzegel nodig) Importeur voor België: AUDIO IMPORT CO. Beukenlaan 14-Zoersel (België)-Tel. (031) 833306

A26 Radio Bulletin mei 1976 protessionee meten IMF LUISTERADRESSEN hoeft niet duur te zijn Amsterdam Fa. L. Kool - Chr. Huygenspleln 17—19 Tel. (020) 35 63 69 RAF HIFI stereo • Rijnstraat 142 Tel. (020) 44 39 98 RAF HIFI stereo - J. Hulzlngalaan 238 Tel. (020) 15 08 04 Fa. Krijtenberg HIF.1 - Amstelveenseweg 294—296 - Tel. (020) 73 80 73 Apeldoorn v/h Pruys - Hoofdstraat 167 - Tel. (05760) 98 00 Arnhem Bender - Steenstraat 54 - Tel. (085) 45 35 41 Arum (Fr.) Wiersma HiFi stereo • Van Cammingaweg 1 Tel. (05176) 2 07

Castricum dè kleine multimeter Fa. Oudejans • Torenstraat 2—4 Tel. (02518) 5 91 04 met lab-specs f.999,- exki. btw Den Haag Smit Beeld en Geluid - Zoutmanstraat 21 Tel. (070) 64 39.22 Stuut & Bruin bv • Prinsengracht 23 Deze 4 1/2 digit multimeter heeft een nauw Tel. (070) 60 45 05 keurigheid van 0,03% van de aflezing 't Gouden Gramm huis • Goudsbloemlaan 142 Tel. (070) 39 25 94 en een resolutie van 0,005%. TV Paleis - Boekhorststraat 25 Tel (070) 60 38 00 Met 21 bereiken voor stroom en spanning (AC/DC) èn voor weerstand. Den Heldor Radio Relax ■ Spoorstraat 25 Wisselspanning 30 Hz - 50 kHz. Tel (02230) 1 94 68 Met ingebouwde oplaadbare cellen en geschikt Enkhulzen voor netvoeding. De gebruikte LSI-MOS Fa. Selekt - Wegje 20 • Tel. (02280) 44 12 techniek zorgt voor betrouwbaarheid en minieme Eindhoven afmetingen ( 14 x 4 1/2 x 9cm) Audlotronic • Kleine Berg 71 • Tel. (040) 44 69 52 Groningen Erlnga Geluld - Kloosterstraat 37—49 Tel. (050) 13 14 07 data precision245E Haarlem Fa. Vijn - Rivièradreef 25 - Tel (023) 33 43 20 De prijs van dit robuuste instrument is f.999 inklusief oplaadbare NiCd cellen, draagtas, Hilversum Techn. Bur. Visser - Neuweg 14 meetsnoeren, handleiding, akkulader en Tel. (02150) 1 41 54 niet te vergeten een jaar garantie plus RAF HiFi stereo • Hilvertshof Tel. (02150) 1 77 05 Koning en Hartmanservice. Leeuwarden Erlnga Geluld - Oostergrachtwal 125 H Tel. (05100) 5 03 76 Lelden Radio Plein 16 - 5 Mei-pleln 16 Tol. (071) 76 59 04 Nijmegen Phono • Bloemerstraat 52 • Tel (080) 23 25 04 Radio Europa ■ Stljnbuysstraat 5—13 Tel. (080) 22 58 68 Rotterdam Elk Data Precision instrument wordt voordat Dlck Bakker Stereo - Plelnweg 136 Tel. (010) 81 60 46 het de fabriek verlaat grondig beproefd op Snijders HIFI • Hoogstraat 136 specs en funktionele werking. Tel. (010) 12 47 75 Correct bv. - Bergweg 110 • Tel. (010) 67 1133 Een volledig testrapport wordt als garantie bewijs meegeleverd. Rijswijk (Z.H.) TV Paleis ■ Wlllemstraat 40 - Tel. (070) 99 24 66 Uit voorraad leverbaar. Soest De Gouden Snaar ■ Steenhoffstraat 15 Tel. (02155) 1 21 32 Steenderen Elektronika Vredegoor • Dorpsstraat 2 Tel. (05755) 3 77 KONING EN HARTMAN Utrecht elektrotechniek b.v., Fa. Wagenaar • Oude Gracht 107 Tel. (030) 31 07 77 koperwerf 30, den haag, tel: 070-67 83 80* Vonlo Math. Stassen • Vleesstraat 68 Tel. (077) 1 28 21 professioneel meten Zaandam Fa. Van Ingen • Sav. Lohmanstraat 21 Tel. (075) 17 99 98 .hoeft niet duur te zi n. Radio Bulletin mei 1976 A27 SIEMENS

Printrelais E, schakelvermogen 3750 VA voor f. 3,65

Graag wijzen we u op de vol Telefoonnummers voor componenten gende normen: VDE 0435/9.62 en VDE 0804 g. 14/4.65. 070 - 78 2752 Het printrelais E voldoet aan ferrietmaterialen/ condensatoren/ deze normen, hetgeen elektronenbuizen en displays/ voldoende garantie is voor de ontstoringscomponenten/ mechanische- en elektrische 070 - 78 2745 eigenschappen. halfgeleiders/ gelijkrichters/ Toepassingen opto-elektronische componenten/ integrated circuits/ sensorcomponenten dikke- en dunne filmschakelingen/ Het printrelais E leent zich overspanningsbeveiligingen bijzonder goed voor toepassin gen in de meet- en regeltech 070 - 78 2694 niek. Polaire en neutrale relais w.o.: voor staande ... We denken hierbij aan verwar- printrelais/kamrelais/reedrelais/ industrierelais/synchro's/schellen/ .. en liggende connectors/elektromech. computer- Wat dacht u van f 3,65 netto, montage componenten/schakelaars excl. B.T.W. bij een afname van 070 - 78 2748 50 stuks? En bij grotere g-C. aantallen zelfs nog printed circuits/multilayers/assemblies/ lagere prijzen? Ah, u denkt nog elektronische subunits niets voordat u ook de tech Hp Siemens Componenten ook te leveren nische gegevens heeft gezien. door: Groot gelijk. Maar ook die Elektronika 2000 Amsterdam mogen gezien worden: tel.: 020-369321 -325277 • één wisselcontact 1:^ volledige componenten assortiment; • schakelspanning max. 250 V= m Ormatu Electric B.V. Amsterdam • schakelstroom max. 15 A M tel.: 020-254022 • continustroom 8 A elektronenbuizen en halfgeleiders; • schakelvermogen 3750 VA Pasterkamp Electronics B.V. Wormer- en vooral dat laatste is zeer mingsinstallaties. veer tel 075-281605 - 282462 opmerkelijk bij die prijs. Temperatuurregelinrichting» LSL IC’s; Het inschakelen en beveilic Twee uitvoeringen Vekano B.V. Eindhoven tel.: 040-810975 van magneetkleppen. zwakstroomrelais. En last but not least de vele Het printrelais E meet toepassingen in de zogenaam 10,2 x 24,5 x 27,9 mm. Er zijn de entertainment-industrie. Twee uitvoeringen, namelijk voor staande en voor liggende Uit voorraad montage. De benodigde opper Siemens Nederland N.V. vlakte op de print is minimaal Natuurlijk zijn ook deze relais Postbus 1068 - Den Haag 10,2 x 27,9 mm. uit voorraad leverbaar. En grote Tel. 070 - 782 782. aantallen van b.v 100.000 stuks Telex 31373 Laten we nog even terug en meer leveren wij u binnen komen op de technische enkele maanden. eigenschappen.

Componenten van Siemens een slagvaardig programma Pil

A28 Radio Bulletin mei 1976 gëK!dsinhBkó. I Sharp autoradio stereo cassette | BOUWPAKKETTEN D.E. code. terwijl | _. recorder j 120 Watt eindtrap naar Siemens de diodes ook al I auto «do voor ontwerp, imp. 4 Ohm. spanning 38 ingebouwd zijn. | ^M-stereo en M.G. met in- A Volt. mg weerstand 40 KOhm, freq afm. 8 x 33 mm. I gebouwde stereo cassette I I 10-20.000 Hz. met comp t print + recorder met automatische [#]■ koeipiaat. 99.- stop. Uitg. vermogen 2x7 •as . | universele regelbare gestabIII- Watt, makkelijk voor- en Nu met twee boxen gratis achteruit te spoelen van 495,- voor 349,— I seerde voeding. 2-30V-3.5A. TRAFO I ongekende aan Scope TO-3 ; bieding. prim.: Een scope met 75 mm beeldbuis I 220 V sec.: 12 V- van goede kwaliteit I • geregeld met 8 A. Te'chn. gege vert versterker 1.5 J IC UA723 Mhz, imp. 2M Ohm -25PF, gevoe I • kortsluitvast ligheid 0.1 Vp/cm. Horz. versterker I • instelbare max. stroom. 450 HHz. imp. 2M Ohm -20PF.1V | • geheel kompleet met voorge _ p/cm tijdbasis l0Hz-300Khz van boorde kast, spanningen TREKMAGNEET | 599.— nu voor stroommeter 169 met zeer grote I I transistor ontsteking trekkracht, max. Kwaliteits produkt in de professio- slag van 35 mm. .I Lenco L76 „ ! universeeMe gebruiken in alle auto's spoel 220V-50HZ | & nele platenspelers, trappenloze toe- I met min aan massa en 12 Volt. zolang de voor- ■ fental reg 4 Kg. dyn uitgebalan- # grote bedrijfszekerheid ■T, ceerd Plateau alzijde uitgebalan- I , nauwkeurig onstek. tijdstip raad strekt 6,95 | ceerde arm met mes lagers voorzien ■ # hoge levensduur van dwarsdruk kompensatie Hydr. I % betere verbranding en beter ver- dump-dump- toonarmlift mogens rendement dump ü pnntplaat met 2 re mm Bel voor speciale prijs I ; “JSK£U- — lais, 3 elco's. 9 }. pleet met kastje, onderdelen en transistors BC 327 Mr T.T.I. professioneel mengpaneel i. en BC 237 en div. 8fcl U T.T.I. mengpaneel print, voor de spotprijs van voor inbouw, professioneel door de | 39,95 weerstanden 2,50 voorbeluisterng van 4 , kanalen, per 10 stuks 20,- —y m T-s hii twee stereo microfoon-kanalen die I IC DRUMMER omschakelbaar zijn van 600 Ohm IC M252 59,- naar 50 K Ohm en de pick-up ia- |-fffft I IC M253 gangen omschakelbaar van dyn 59,- duimwiel schak. met 16 standen naar kristal I ■I Geg. 2xmic mg. 50Kof 600Ohm2 19.95 |Bel voor speciale prijs pick-up ing. dyn.-ker tape tuner I generator (voor gekleurde ruis) ï versterker en voeding + print 99,- ÜE3L3 kanaals lichtorgel in hip oranje I I klok generator met IC 252 +duim- plastic kast met totaal reg. en ge- ■ Luidsprekerset VO-14 luidsprekerkit 3-weg systeem ■ wiel 109- scheiden bas-, midden- en hoge I met Bass-afgeschermde midden | generator print met componen- tonen regeling. 59.- ■ tonen- en hoge tonen speaker, 8 ten voor alle variaties 15.95 Ohm. freq 40-20 000 Hz.. 50 Watt I DIGITAAL ANALOOG METER muziek, inh kast 35 liter. Geheel I volgens ontwerp Elektuur jan. toe- kompleet met draad en aansluitstrips B renteller kompleet + print 68- en goede beschnjvmg. per 2 180,-. IC UAA-170 9,95 VO-15 kant en klaar gefineerde .I IC UAA-180 9,95 luidspreker-kast geschikl voor VO- | 11, -12 en -14. afm. 30x50x22. alle Led's 3 mm of 5 mm rood. groen en geel per 2 100,- I perstuk 0,75 I per 10 6,70 kompleet met pulskontakt en ■ ocean stereo ■ per 25 15,75 atdicht kapje 4,95 I MOSKLOK I cassette recorder ■ met MM 5314 en zes cijfer uitle- | zingen, geheel kompleet met print I met ingebouwde versterker, en voeding en onderdelen 99,- I kontinu-regeling, hoge- en lage to- J nen. gemakkelijke en veilige bedie- DIGIT 5 I ning, uitgangsvermogen 2x6 Watt. stuurknuppel met ■ 12 Volt, van 199,- voor 99,- ■■ alles erop en eraan • 0| Twee luidsprekers gratis.______telefoon mie per stuk 1- van oerdegelijke telefoon luid- per 10 stuks 7,50 amerikaanse kwa I auto luidsprekerbollen liteit, 2-kanaals en spreker ^verchroomde bo- I Deze twee 6 Watt autoluidspreker- jfvenkap 29,95 1 bollen zijn geschikt voor montage ■ achter lin de auto. o.a. voor stereo- Servo motor F.B.I. i installatie ook van goede 2 voor 25,- amerikaanse kwa fH liteit-met 16 mm Auto antenne met versterker Mitsumi motor + omschakelbaar naar 6 of 12 Volt I short waves modules potmeter en over 49- llnlalr voor 2 mtr.band. voor AM- brenging, gew. 30 FM-SSB I gram, afm. 20 x40 £ beveiligd tegen onbelast werken 1 x 38 mm 29,95 N I 1 Watt in. 10 Watt uit voeding 12V I zender H.F. print, de verbeterde voor de prijs van 1 H.F. print van de zender volgens WZ-5 FM zender, ideaal als'baby- | R B. ontwerp foon e.d Te beluisteren op iedere 29,95 FM radio. Reikwijdte: minimaal 1000 boekje „Dlglt-5 kompleet" meter. Instelbaar tussen 88-108 2 meter konvertor 25,— MHz. 19,95 Kompl met X-tal. Vraag bulletin No. I Binnenkort leverbaar WZ-6 FM zender 1 Watt, Identiek qn 70 cm konvertor TINI Servo bouwpakket met kom- aan WZ-5 echter zware uitvoering - \ komP| met x'tal vraag bulletin No. | plete electronica. geheel kompleet 1 Watt - met L.F. voorversterker. I 49,95 Uniek in werking en uitvoering. zie rest van Dlgtt-5 artikelen R.B. •8 29,80 ——J dec l--- Li

ra Alle p^zen^BTV/ /(XXsonder rembours of voor- [TTTT I fT IfÏ H fci I I f ü uitbetaling op Giro 1060724 / min. kosten / 5.- / levenng | lfc 1T A 1 1 l "1 ™ ^ ■ 0 * vanuit Heerlen, Akerstraat 72 voor grote aantallen of inlich- LJ^,X I ^ i I I A 1 1 l ■ ■ ■ .2 Arükele^furt deze'advertentie^ijn in aJonzo zaken verkrijg- JQ JAAR INTERTR0NK lil EINDHOVEN HEERLEN MAASTRICHT "ra baar. Wilemstraat 83 Akerstraat 72 M Smedenstraat 2S

Radio Bulletin mei 1976 A29 Bongerd Elektronika HILLEDIJK 190 b en d ROTTERDAM TELEFOON 010-84 09 97 Verzending door geheel Nederland onder rembours.

RELAIS MEET. 1 220 V AC 3 x om f 10.— BRUG 2 6-12 V DC 6x om f 8,65 3 12 V DC 4 x om - 4 x maak f 7,50 4 12 V DC 2 x om - 2 x breek f 5,— 5 12 V DC 1 x om f 9,95 R. 0,1 Q- 6 24 V DC 2 x om f 7,50 11,1 MD 7 6-12 VDC 1 x om f 8,40 L. 1 jiH - 8 24 V AC 2 x om f 14,75 111 H 9 4^ VDC 1 x om f 4,50 C. 10 pF- 10 6 V DC 1 x maak 1110jiF f 5,— T. 11 4U DC 1 x maak 1/10000 - f 5,~ 1:11100 12 47, VDC 1 x verbreek t 1,— 13 12 V DC 4 x om f 6,50 f 245,-

POTMETERS BBO 863 stereo versterker f 299,- BBO 864 stereo FM tuner f329- BBO 863 stereo versterker BBO 864 stereo FM tuner De BBO 863 is een stereo-laagfrekwentverster- De BBO 864. met dezelfde vormgeving als onze ker met silicium-halfgeleiders. die een effektief versterker BBO 863. beantwoordt volkomen aan vermogen van 15 W per kanaal kan leveren De de eis van deze tijd Instelpotmeters 100Q- 1 MD signaal/ruisverhouding is beter dan 55 dB Door toepassing van geïntegreerde schakelin Meerslagen-potm. Op de drie ingangen kan een M.D platenspeler, gen van Görler, alsmede dank zij de voorge Mono-draaipotm. een tuner en een bandrecorder worden aange monteerde en vooraf geregelde H.F.-kringen Mono-schuifpotm. sloten. Op de uitgangen kunnen al onze luid- van de schakeling, is dit een modern apparaat Stereo-draaipotm sprekerboxen met 8D impedantie met een toe van hoogwaardige kwaliteit, dat bovendien Stereo-schuifpotm. laatbaar vermogen van 20 W worden aangeslo geheel probleemloos kan worden gemonteerd. Draadgew. potm. 3 W - 5 W - 25 W ten.

PRINT FIX Een handig stuk SERIE ALUBOX Aluminium 1 mm gereedschap voor het 11 10 9 8 7 6 monteren en demonteren van uw printen. Max. print- afm. 280-190 mm. Ö f 27,75 •/

5 4 3 2 1 L.E.D. 3 mm rood-geel-groen f 1,50 L.E.D. 5 mm rood-geel-groen f 1,50 Type H L DIP Prijs Type H L DIP Prijs Display 707 rood f 8,90 AluboxN 1 32 45 36 mm f2,20 AluboxN 7 47 60 36 mm f2,60 Display 707 groen AluboxN 2 32 60 36 mm f2,35 AluboxN 8 47 60 63 mm f2,95 f 9,75 AluboxN 3 32 60 63 mm f2,60 Alubox N 9 47 75 63 mm f3,10 Display 747 rood f 13,— AluboxN 4 32 75 63 mm f2,95 Alubox N10 47 75 77 mm f3,30 AluboxN 5 32 75 77 mm f3,20 Alubox N11 47 125 77 mm f4,25 OPTO koppel F.C.D. 806 f 4,70 AluboxN 6 47 45 36 mm f2,30

VEEL GEVRAAGDE HALFGELEIDERS U kunt bij ons ook terecht voor: halfgeleiders - weerstanden AD 133 f7,60 BC 237 f 0,65 I.C. AD 149 f4,40 BC 238 f 0,65 CD 4011 f 1,50 - condensatoren - luidsprekers - Philips combipaks - trans AD 164/162 f6,55 BC 239 f 0,65 CD 4022 f 5,10 formatoren - printplaten - etsmiddelen - kontakt+schakel- AF 139 f2,95 BC 516 f 1,90 MM 5314 f25,50 AF 239 f2,50 BC 517 f 1,65 3817 dec. f33,~ materiaal - universeelmeters - antennemateriaal - gereed BC 107 f 0,85 BU 111 f 11 - NE 550 f 4,95 schap - montage+wikkeldraad - soldeerbouten - potmeters - BC 108 f 0,85 FPT 100 f3,50 NE 555 3,30 BC 109 f 0,85 2N 1613 f 1,20 NE 556 f 8,80 boeken. BC 147 f 0,90 2N 1711 f 1,20 YA 703 f 4,70 BC 148 f 0,85 2N 2219 f 1,20 YA 709 f 2,40 Leverlng onder rembours of na vooruitbetaling met f 4,00 verzend BC 149 f0,90 2N 2905 f 1,25 YA 723 f 3,40 kosten op gironr. 482074. BC 177 f 0,95 2N 3055 f4,20 YA 739 f 5,90 Voor België alleen na vooruitbetaling. BC 178 f 0,95 2N 3553 f6,90 YA 741 f 1,95 BC 179 f 0,95 2N 3866 f6,— YA 747 f 6,20 Van 1 mei tot 1 okt. sluiten wij zaterdags om 2 uur. Maandag zijn wij UAA170 110,50 van 1 tot 6 uur en vrijdagavond tot 9 uur geopend. UAA180 f 10,50

A30 Radio Bulletin mei 1976 KEF H Lagetonenhogedrukpomp

KEF wist al dat u goed strak laag zou gaan waarderen toen u nog onder de indruk van paneelresonanties was. De B-200werd speciaal voorde KEF CHORALE ontwikkeld. En de CHORALE precies toegesneden op uw wensen: goede open muziekweergave in klein bestek tegen redelijke prijs. Eerlijk. Volledig. Ongekleurd.

Importeur: T ransT ec bv Schiedamsevest 67 Rotterdam 3002 Tel. OIO -147055*

Radio Bulletin mei 1976 A31 Studeren is: vooruitgang! Dit gold al ten tijde van de door Rembrandt zo knap uitgebeelde Anatomische les. Het geldt nu in nog sterkere mate. Kijk maar eens naar onze leerlingen. Ze zijn vol aandacht Heb je belangstelling voor ons onderstaande cursusprogramma, bel of schrijf dan om een studie-gids. Ineke zorgt voor snelle toezending. De mondelinge begeleiding bij onze cursussen start altijd begin september of medio januari.

CARRIÈRE CURSUSSEN DAGSCHOOL

RrfH Tefhnuirt

» liklfon.i UI 1 BIJSCHOLINGS CURSUSSEN tum*n opleiding » S»M l C C'M Monteur NCRC Praktmtw Prakt. Halfgeleider Ü«M OigiLaU Techniek Techniek Elektronica I ---- * Theoretische Hobbf Clektrorucu» Techrucm NCRC Digitale Techniek opleidingen

r Dirksen Studiemethoden: Geef mij informatie over de cursus(sen) Parkstraat 25, Arnhem I Tel. 085/451641 S = schriftelijk I □ BE Q LE Q MR Q CT Q TV Q ME □ EX-EM Q PDT Q TDT Q PH □ KTV G = geluidsbanden I M = mondeling □ EX-ET □ HE Erkend door de minister van onderwijs en wetenschappen. D = dagopleiding Naam: I Adres: I of vanuit België: Vooropleiding: 00/31 85 45 1641 L

A32 Radio Bulletin mei 1976 iPiAreiïïïörciiiL

RB-PRIJSVRAAG EEN SUCCES

Een onverwacht groot aantal inzendingen voor de Grote RB-prijsvraag en maar betrekkelijk weinig kaf onder het koren, dat was toch wel een verrassing! Na het uitschrijven van een prijsvraag - en dat is in de loop der jaren verscheidene malen gebeurd - is het telkens weer een in spanning afwachten hoe de lezers zullen reageren. Komen er veel of weinig inzen dingen? Hoe zal de kwaliteit zijn? Daar is namelijk geen peil op te trekken. Welnu, dit keer zijn onze verwachtingen overtroffen; zowel wat aantal als kwaliteit betreft. Zozeer zelfs, dat wij in dit nummer nog niet de uitslag kunnen meedelen. En wel om de eenvoudige reden, dat een serieus bestuderen van de 'kopgroep' van de inzendingen nodig is om zo eerlijk mogelijk de uiteindelijke winnaars uit de bus te doen komen. Dat zal nog enige tijd kosten, maar in het juninummer zult u de definitieve uitslag aantreffen.

Intussen laten wij op deze plaats alvast een en ander van onze bevindingen los. Allereerst valt op de relatief zeer grote deelname van Belgische lezers: ruim 36% van het totale aantal inzendingen! Dat is bij voorgaande door RB georganiseerde wedstrijden nog nooit ver toond. Bovendien zijn er heel wat interessante onderwerpen bij, zoals bijvoorbeeld een toestel voor dia-overvloeiing, te gebruiken in combinatie met twee diaprojectoren; een 'elektronische quizmaster’, een eenvoudig hulpapparaat voor het zichtbaar maken van transistorkarakteristieken op de KSO; een 'fotofinish' voor de modelracebaan en nog zo het een en ander.

Maar ook de Nederlandse inzendingen zijn doorgaans van een verheugend gehalte. Naast een aantal (doka-) tijdschakelaars zijn er beschrijvingen van uiteenlopende zaken, zoals een sterkteregelaar door middel van tipcontacten; een eenvoudig hulpapparaatje voor het maken van geluidsmontages met een tweetal bandopnemers; een 'polsmonitor', zijnde een apparaat voor het controleren van de hartslag, bijvoorbeeld tijdens medische keuring van sportlieden; e.d. Allemaal schakelingen, die in aanmerking komen voor publikatie in RB. Zo zijn er nog veel meer. In het juninummer leest u daar meer over! HR

Technische Post: Uitsluitend vragen over schema’s uit Radio Bulletin en andere MK-uitgaven: ELKE MAANDAGMIDDAG tussen 16.00 en 17.00 uur op. (02159) - 31851

Radio Bulletin mei 1976 169 Draagbare,vierkanaals, 50 MHz oscilloscoop

'Koude’ schakeltechnieken - dus ’afstandsbesturing’ binnen de oscilloscoop - en een bijzonder efficiënte en compacte voedingseenheid in een lichtgewicht frame. Dat zijn de factoren die vooral hebben bijgedragen tot het ontwerp van 's werelds eerste, draagbare, vierkanaals oscilloscoop: de Philips PM 3244. Alle vier kanalen hebben een frequentiebereik van 50 MHz en een gevoeligheid van 5 mV Het apparaat, dat maar 9,5 kilo weegt, heeft een beeldscherm van 8 x 10 centimeter. Met deze oscilloscoop kunnen zes signalen tegelijk worden weergegeven: de vier ingangssignalen en twee differentiaalsignalen.

gelijk kleine ruimte onder te brengen en te voorzien van een bedieningspaneel zoals dat van de PM 3244. Omdat de bedieningsorganen slechts ge lijkspanningen omschakelen zijn ze zo compact mogelijk. De draaischakelaars hebben een laag draaimoment en zijn gemakkelijk te bedienen. Het toepassen van ’koud’ schakelen lost meteen de overspraakproblemen op tussen de be dieningsorganen op het frontpaneel. De hoogfrequente signalen komen immers alleen voor in de elektronische schake lingen binnenin de oscilloscoop. Boven dien komen geen vervormingen zoals ’overshoots’ en uitslingeringen voor door de zelfinducties van de lange signaal- leidingen.

Ideale elektronische lay-out De verticale ingangsmodules, waarin de met reedrelais uitgeruste verzwakkers en AJb. I de ingangsversterkers zijn onderge 's Werelds eerste 50 MHz draagbare oscilloscoop met vier kanalen, de PM 3244. bracht, leveren signalen aan de centrale, verticale versterkerprint via coax-kabcl- tjes met een karakteristieke impedantie De hoofdtijdbasis kan worden getriggerd Dat hij in dezelfde compacte kast is ge van 50 ohm. Doordat deze print alleen vanuit de vier ingangs- of de compositie- bouwd als de andere instrumenten uit met het frontpaneel en de bijbehorende signalen, vanuit het net, of extern. Voor de reeks, is alleen mogelijk door het ge schakelingen verbonden is via kabelbun- de vertraagde tijdbasis geldt hetzelfde, bruik van ’koude’ schakeltechnieken. dels, kan hij uit elektronisch oogpunt met uitzondering van de net-triggering. De bedieningsorganen zijn niet meer di een ideale lay-out hebben. De verticale De vier kanalen bieden veel X-Y-moge- rect of via mechanische overbrengingen versterkerprint is dan ook uitgelegd in lijkheden, inclusief meerkanaals X-Y- verbonden met de functieeenheden, vier symmetrische kwadranten, met de weergave. waarvoor ze worden gebruikt. Ze bestu schakelingen voor de kanaalkeuze langs De schakelende (switched-mode) voe ren daarentegen met een lage gelijk de middenassen. De positieregeling, de ding kan direct worden aangesloten op spanning de halfgeleiderschakelaars en kanaalkeuze en de polariteitsomkering netspanningen uiteenlopend van 90 ... reedrelais in het instrument. De enige gebeurt ook in de verticale versterker, 270 V met frequenties van 46 ... 440 Hz, verbindingen met de knoppen op het alsmede de versterkingsregeling, die con of elke gelijkspanningsbron met een frontpaneel worden gevormd doordraad- tinu wordt bestuurd door een gelijkspan spanning van 100... 200 V. Omschakelen bundels. ning vanaf een regelaar op het front is darvoor niet nodig. Het totale energie paneel. Elk van de vier kanalen levert te verbruik van de oscilloscoop is slechts De bedieningsorganen kunnen daardoor vens een triggersignaal. De afstandsbe 29 W, zodat hij vijf uur werkt op de op de beste manier worden gerangschikt, diening maakt het mogelijk de ’low Philips batterij PM 8901. zonder dat de logische opbouw van de power’ schottky-TTL-schakellogica, die elektronica in de oscilloscoop in het ge de poortschakelingen voor de kanaal ’Koude’ schakeltechnieken drang komt. Met een conventionele con keuze bestuurt, op een afzonderlijke De PM 3244 is het nieuwste model in de structie zou het onmogelijk geweest zijn print onder te brengen. De poortschake Philips-serie lichtgewicht oscilloscopen. een vierkanaals oscilloscoop in een der- lingen worden bestuurd via slechts vier

170 Radio Bulletin mei 1976 nium. Het gebruik van een magnesium- legering voor enkele delen van de kast heeft zo’n groot effect, dat de mecha nische constructie maar 15 procent van het totale gewicht van de oscilloscoop uitmaakt.

Het geringe energieverlies en de mini male warmte-afgifte in het apparaat zijn er debet aan dat het inbouwen van een ventilator of het maken van ventilatiegaten overbodig is. De kast zelf kan de ontwikkelde warmte gemakkelijk afvoe ren en zorgt er tevens voor dat de tempe ratuur in de oscilloscoop gelijkmatig is. Door het ontbreken van ventilatiegaten zal de binnentemperatuur ook niet snel aan veranderingen onderhevig zijn, zo dat daardoor een hoge elektronische sta biliteit wordt verkregen. Bovendien biedt de geheel gesloten behuizing het voordeel, dat er geen vuil of stof bij de elektronica kan komen.

Elektronica: gemakkelyk bereikbaar Om de elektronica binnenin de oscillo Afb. 2 Enkele gescheiden functioneler eenheden van de oscilloscoop PM 3244. Linksboven de beeldkeuze-instelling, via scoop toch gemakkelijk bereikbaar te ma een kabelboom verbonden met de beeldkeuze-logica. ken, zijn alle printplaten zover mogelijk Op de print kaart zijn de vertikale omschakclpoorten ondergebracht; ook bevinden zich hierop de vertikale aan de buitenzijde gemonteerd. De voe- ingangsversterkers. Elke sectie is door 'n dubbele kabelbundcl verbonden met de verzwakker/versterker ingangs- dingseenheid zit in een gesloten metalen modulen (A. B, C. D). ’doos’, die een goede afscherming vormt tussen de elektronische schakelingen van uitgangslijnen, voor elk kanaal één. De scherming en er meer plaats overblijft het apparaat zelf, en de elektronica die bedieningssignalen zijn afkomstig van voor andere elektronica. rechtstreeks met het lichtnet is verbon druktoetsen op het frontpaneel en lopen den. De hogere spanningen leveren dus via één kabelbundel. Bijzonder efficiënte voedingseenheid door de afscherming geen gevaar op bij De PM 3244 dankt zijn kleine afmetingen servicewerkzaamheden. Veelzijdige triggerkeuze tevens aan de schakelende voeding. Een betrouwbare werking gedurende De keuze van triggersignalen voor de De netspanning wordt direct gelijkge lange tijd is een eis, waaraan de vele hoofd- en de vertraagde tijdbasis is uniek richt, waarna verliesarme stabilisatie door schakelingen alle moeten voldoen. Het door zijn veelzijdigheid. Ingewikkelde een schakelende regelaar volgt. gebruik van verzwakkers met reedrelais metingen kunnen er op een veel eenvou De gestabiliseerde gelijkspanning wordt en halfgeleiderschakelaars is daarvoor diger manier mee worden uitgevoerd. door een 20 kHz converter omgezet in de een garantie, mede doordat deze compo Zowel de hoofdtijdbasis als de vertraagde in het apparaat benodigde spanningen. nenten ongevoelig zijn voor wijzigingen tijdbasis kunnen volledig onafhankelijk De grote en zware 50- of 60-Hz-trans- in de omgevingscondities. van elkaar - met onafhankelijk van elkaar formator is dus overbodig geworden. te kiezen signalen - getriggerd worden. Dank zij de voedingseenheid van de Om alle functies van de PM 3244 in een De keus omvat elk van de 4 verticale PM 3244 en het gebruik van een katode- draagbaar geheel onder te brengen, moest ingangskanalen, het samengestelde sig straalbuis met een erg lage dissipatie met miniaturisatietechnieken worden ge naal, extern of de netfrequentie. bedraagt het energieverbruik van de ge werkt. Speciale miniatuurtransistors, mo- Deze keuzemogelijkheden konden ge hele oscilloscoop slechts 29 W. nolitische IC’s en hybridische dunnefilm- realiseerd worden door het feit dat de schakelingen hebben daar een belangrij ke PM 3244 een compacte, vierkanaals oscil Gewichtsbesparende mechanische bijdrage aan geleverd. Veel van de toe I loscoop is en niet is opgebouwd uit een constructie gepaste technieken hebben in andere mo basisfreem met plug-ins. Van koppelings- De voor- en achterpanden van het appa dellen van de serie Philips oscilloscopen problemen tussen de verticale kanalen en raat zijn niet vervaardigd van het gebrui hun betrouwbaarheid al bewezen. Het de triggerbronnen kan dus geen sprake kelijke aluminium, maar van een mag- gebruik van standaardeenheden, zoals de zijn. De ongeëvenaarde, onafhankelijke nesiumlegering. Het freem heeft hier verzwakkers/voorversterkers, de tijd- triggerkeuzeschakeling voor zowel de door niets aan stevigheid ingeboet, maar basiseenheden en de uitgangsversterkers hoofd- als de vertraagde tijdbasis is on het gehele apparaat is er wel een stuk maken een doelmatige produktie en ser dergebracht in een compact elektronisch lichter door geworden. Bovendien blijft vice mogelijk. Het spreekt vanzelf dat systeem. De bedieningsorganen ervoor de gehele binnenruimte beschikbaar voor deze moeten leiden tot een lagere prijs zijn erg eenvoudig en relatief klein, zodat de elektronica. De zijkanten en de pane voor een dergelijke betrouwbare en bij ook geen problemen ontstaan met de af- len van de PM 3244 zijn wel van alumi- zonder veelzijdige oscilloscoop.

Radio Bulletin mei 1976 171 NIEUWS «BERICHTEN

Geen regionale Hi-Fi tentoon Burum. De bouw van de nieuwe Een meegeleverde prijslijst geeft Daarnaast vindt men gegevens stellingen antenne, waarvoor de Neder slechts informatie over een ge over een nieuw bandkabelsys- 'De vereniging F.I.A.R. deelt landse Industrie in belangrijke deelte van de meetinstrumenten teem, procond motorcondensa- mede dat in het jaar 1976 géén mate zal worden ingeschakeld, en dient dan ook als indicatie. tor met een lage tg.6, en drie regionale Hi-Fi-tentoonstellin- komt volgend jaar gereed. Waar Voor juiste prijsopgave wende kleuren led's in één behuizing, gen zullen worden gehouden, schijnlijk begin 1978 zal Burums men zich tot: de LD 52, waarmee dus 4 be- zulks in verband met het plaats tweede antenne dan in dienst Hewlett-Packard Benelux NV, drijfstoestanden kunnen worden vinden van de FIRATO van 27 au gesteld kunnen worden. v. Heuven Goedhartlaan 121, weergegeven. Verder wordt er gustus tot en met 5 september Amstelveen. Tel. 020-472021 een nieuw lichtnetfilter van 1976, met de donderdag 26 au Radarinstallaties voor Marine Hewlett-Packard Benelux SA, Schaffner geïntroduceerd wat gustus 1976 als Handelarendag'. De Koninklijke Nederlandse Ma Groenkraaglaan 1, Brussel. Tel.: ontstoort in beide richtingen. Tevens is het adres van het se rine heeft een bestelling ge 02-6722240 Rodelco BV. Postbus 296. Rijs cretariaat van de F.I.A.R. ver plaatst voor tien radarinstallaties wijk. Tel. 070-995750. Rodelco plaatst naar: Botter 34, Hoorn. van het type Seaspray, die ge Varian Magazine N.V. Montoyerstraat 47. Brussel. Tel. 02290-13592. maakt worden door Ferrantie Febr. 1976, hoofdzakelijk gewijd Tel. 02-5130698. Electronic Systems in Edinburgh. aan nieuwe medisch-elektroni- Hannover-Messe 1976 De installaties die in 1978 moe sche ontwikkelingen zoals: ra Rood Info nr. 2 De Hannover-Messe (28 april ten worden geleverd, zullen wor diotherapie, computergeleide Een fraai uitgevoerde brochure t/m 6 mei 1976) in de Bonds den aangebracht in de Westland röntgenapparatuur voor hoofd voorzien van zwart/wit foto's republiek Duitsland is ieder jaar Helicopters die de Nederlandse onderzoek. met beschrijvingen van o.m.: een mondiaal gerenommeerd Marine in Engeland heeft be Varian Benelux N V. Maassluis nieuwe micro-processor ge forum voor internationaal be steld. Eerder bestelde de Marine straat 10, Amsterdam. Te.l. 020- stuurde signaalgenerator, de drijfsleven en industrie. Op het reeds vier Seaspray radars. 159410. Varian N.V. Keizer Ka- 6011A, van Fluke, prijsverlaging circa 1 km2 grote beursterrein rellaan 545, Brussel Tel. 02- van Vibration Analyzers met af met zijn 24 hallen en het uitge Belangstelling voor grootste 662000. neembaar filter van video- strekte open terrein biedt het transmissie-systeem meters, en nieuwe Rohde en hier getoonde industriepoten- Philips' Telecommunicatie In Info Katern Schwarz VHF-FM zenders en ten tieel oplossingen van problemen dustrie heeft met haar 60 MHz Een periodieke uitgave van Phi slotte nieuwe functie modules op talloze gebieden. De op deze transmissiesysteem, dat zowel lips Data Systems Nederland BV, en voedingen. meer-branche-beurs verenigde lijn- als multiplex-apparatuur be Rijswijk, verstrekt algemene C. N. Rood B.V., Rijswijk, Post ruim 20 branche-gebieden staan vat, een veelbelovende start ge voorlichting over de activiteiten bus 42 Tel. 070-996360. C. N. technisch, technologisch en af- maakt. Nadat er reeds appara van deze Nederlandse verkoop Rood S.A., Jamblinne de Meux- zet-economisch in direct en in tuur is geleverd aan Engeland, organisatie. Met o m actueel plein 37, Brussel Tel. 02- direct verband met elkaar. Van Zweden, Finland en Brazilië zijn nieuws over het produkten-sys- 7352135. even grote betekenis is naast nu ook orders ontvangen uit Ita temen-pakket op het gebied van industrieel prestatievermogen lië en Zwitserland. de elektronische gegevensver Knitter Switch Catalogus het informatieaanbod van 4500 In Italië heeft de PTT uitgebreide werking, afgewisseld met prak Vanaf heden is beschikbaar de exposanten uit meer dan 30 lan apparatuur-tests uitgevoerd en tische toepassingen van hard nieuwe Knitter-Switch Catalogus den. De Hannover-Messe 1976 opdracht gegeven tot installatie ware en software. Tengevolge met het leveringsprogramma mi- zal wederom een beslissende van een eerste proefverbinding van de beëindiging van het Uni- niatuurschakelaars 1976. rol spelen als trait-d’union tus tussen Bologna en Padua. In data samenwerkingsverband is Nieuw is de serie MTA-schake- sen vraag en aanbod op het Zwitserland wordt nu, nadat bij de uitgave ’lnfoletter’ komen te laars welke te vergelijken is met internationale vlak. fieldtests een zeer gunstig resul vervallen. de MST-serie; het contactmate- taat was verkregen, begonnen riaal en de behuizing zijn echter Burum krijgt tweede antenne met de installatie van 60 MHz Koning en Hartman wat goedkoper uitgevoerd. Spe Het grondstation voor satelliet lijnapparatuur tussen Zürich en Technisch Bulletin, maart '67 ciale uitvoeringen van de Tum communicatie in Burum (Fr.) Schaffhausen. waarin informatie over: blers waarbij vooral wordt afge krijgt er een tweede parabool- optische coatings van O.C.L.I. weken van de normale hefboom antenne bij, die gericht zal wor ONTVANGEN PUBLIKATIES (Optical Coating Laboratories), zijn in deze catalogus opgeno den op de Intelsat-communica- data precision 3400 program men. tiesatelliet boven de Indische H.P. catalogus 1976 meerbare systeem multimeter Nieuw is ook de mini-schuifscha- Oceaan. De tweede antenne zal Een met harde omslag uitge 3400, volledig automatische AM/ kelaar MSS 111 DG, waarvan de ook door België worden ge voerde zeer fraaie en ca. 600 FM modulatiemeter tot 1000 bediening zijwaarts is gemon bruikt. pag. tellende catalogus van het MHz, watermeters voor b.v. oce- teerd (90°). Er komt een overeenkomst die gehele leveringsprogramma van anografisch onderzoek. De MPG serie drukknopschake- inhoudt dat België zijn satelliet Hewlett-Packard. Dit boekwerk Koning en Hartman B.V., Post laars vervangt de tot nog toe ge verkeer met landen op het oos is van primair belang voor al bus 8220, Den Haag. Tel. 070- leverde MSPB (tot op heden telijk halfrond zal afwikkelen via diegenen die betrokken zijn bij 678380. België: Telindus S.A., alleen in 2x om leverbaar). Thans ons grondstation in Burum en de ontwikkeling van elektro 1180 Brussel. óók verkrijgbaar in 1x, 3x en 4x dat Nederland een deel van zijn nische of elektrotechnische sys om, in de diverse schakeluitvoe- Amerika-verkeer via het Belgi temen. Het behandelt het gehele Rodelco Mail ringen. sche grondstation te Lessive zal omvangrijke gebied van aller Maart 1976, Nieuwsbrief waarin Rodelco B.V. Postbus 296. Rijs leiden. Ook de Scandinavische hande meetapparatuur, genera informatie over o.a. het regel wijk. Tel. 070-995750. Rodelco landen hebben belangstelling toren, recorders alswel daarop matig houden van workshops N.V. Montoyerstraat 47. Brussel. voor het verwerken van Oost- betrekking hebbende hulpappa- met als onderwerp de National Tel. 02-5130698. Azié- en Australië-verkeer via ratuur. Pace 16-Bit microprocessor.

172 Radio Bulletin mei 1976 Geluidsintensiteitsmeter

De wereld om ons heen is vol van gezet in een gelijkspanning en vervol De van R7 afgenomen wisselspanning aangename en onaangename gelui gens toegevoerd aan een meter met bereikt via C33 de germaniumdiode D1 den. Soms is het nodig, praktisch of een gevoeligheid van 100 tot 150 pA en wordt gelijkgericht, waardoor over zomaar leuk om te weten hoe 'sterk' voor volle schaaluitslag, of aan een C4 gelijkspanning komt te staan. een bepaald geluid is. Maar om te universeelmeter. wéten moet meestal worden geme Het is belangrijk, dat C4 lang genoeg ten. Daarom bestaan er dan ook Werking geladen blijft om een aflezing van de verscheidene soorten geluidsmeters Het principeschema is weergegeven in meter mogelijk te maken, zelfs bij een die echter, in professionele uitvoe afb. 2. De kristalmicrofoon, met hoge korte geluidsduur. Hierdoor moet het ring, nogal aan de prijzige kant zijn. ingangsinpedantie, spreekt via conden uitleescircuit een hoge ingangsimpe- Voor het eenvoudige werk (waarbij sator C1 de basis aan van de NPN tran dantie hebben. Dit wordt bereikt met het niet zozeer om keiharde decibels sistor V1 (BC 317). De basis van V1 een veld-effect transistor V3. V3 werkt maar om een indruk of onderlinge krijgt voorspanning via de spannings- met een gemeenschappelijke drain; de vergelijking gaat) kunt u wellicht uw deler R1 en de instelbare weerstand P1. source heeft een serie weerstand R10. voordeel doen met de hier beschre Deze laatste maakt het mogelijk het Men weet, dat in een FET, waarvan het werkpunt van de versterker in te stellen, ven geluids-intensiteitsmeter. "rooster" (=G) aan massa ligt, een volgens nog te geven aanwijzingen. Het apparaatje kan bijvoorbeeld wor drain-source stroom loopt, waarvan de den gebruikt voor het meten van het applaus, dat uw favoriete ster op het podium oogst. Of voor het ver richten van vergelijkende onder zoeken aan brommers, auto's, ma chines en andere lawaaiproducenten. BC317 Ook kan het, in enigszins gewijzigde 2N2907 ia vorm, dienen als alarmgever. 2N3819 C3 d meter R0 9 z ™>>A Meetprincipe m 1 R9 In grote lijnen bestaat de meter uit vier K__ P2 T 9V RtO 22k onderdelen, zoals is weergegeven in C5 2,2k het schema van afb. 1. ter > f Het eerste blok stelt een 'geluidopnemer’ voor. Deze zet het geluid via een Afb. 2 Het algemene principeschema, met slechts 3 transistoren, waarvan 1 FET membraan om in elektrische signalen met audiofrequentie. In de wandeling heet zo’n geluidopnemer: microfoon. De ruststroom van transistor V1 wordt grootte afhankelijk is van de gebruikte mede bepaald door de emitterweer- componenten. In dit geval is een gelijk geluidz- U. opnemer verzterker detector stand, hier gevormd door R2 en R3. Al spanning in de orde van 2 è 3 Volt aan meet- mztrument leen R3 is ontkoppeld en wel door C2. wezig op de source van V3; zelfs als de Hierdoor 'introduceert' R2 een kleine condensator C4 totaal ontladen is, wat Afb. 1 Het blokschema vertoont de vier tegenkoppeling, .die de versterkings- het geval is als er geen geluid door de ■ ; essentiële secties van de applaus- factor van de versterker stabiliseert. microfoon wordt opgevangen. meter. De basisspanning voor de pnp-tran- Om de galvanometer onder deze con Omdat de afgegeven elektrische sig sistor V2, in de tweede trap, wordt ditie toch nul te laten aanwijzen is het nalen nog zeer zwak zijn, (in de orde gevormd door de spanningsval over R4 nodig, dat de andere elektrode dezelf van enkele millivolts voor een gemid in de collectorleiding van V1. De wissel- de potentiaal heeft. Dit wordt bereikt deld geluidspeil) worden zij versterkt in spanningsvariaties over R4 komen via de loper van potentiometer P2 die is een versterker met een zeer grote ver- langs deze weg ook in V2 en komen aangesloten tussen de plus van de bat sterkingsfactor tot een signaal van on versterkt over de collectorweerstand terij en de massa. geveer één volt. R7 te staan. De weerstand R6 in de P2 maakt het tevens mogelijk voor De op deze manier verkregen wissel emitter van V2 zorgt weer voor stabili iedere meting de meterwijzer op nul in spanning wordt door een detector om- satie van de transistorinstelling. te stellen. Met de instelbare weerstand

Radio Bulletin mei 1976 173 P3 kan men de gevoeligheid van het R9 en de drukschakelaar zijn alleen dan van C4 te kunnen of willen wachten. instrument regelen. Uiteindelijk is er noodzakelijk als men herhaaldelijk snel Het apparaat wordt gevoed door een dan nog R9 die het mogelijk maakt C4 achter elkaar metingen wil verrichten miniatuur batterij van 9 volt via een snel te ontladen door S2 in te drukken, (bv. elke seconde), zonder op ontlading aan/uit-schakelaar S1. De batterij is ontkoppeld met een elco C5, nood zakelijk om oscillaties, welke bij oudere batterijen kunnen voorkomen, tegen te gaan.

Constructie De hele schakeling van afb. 2 wordt op een printplaatje gemonteerd, waarvan afb. 3a het ontwerp geeft in schaal 1:1 en gezien op de koperzijde. Hoe de diverse onderdelen op de print gemon teerd moeten worden staat in afb. 3b. De schakeling en de voedingsbatterij worden gemonteerd in een aluminium TEKO kastje met afmetingen 14x7, 2x4,4 cm (Ixbxh).

Het bovenste deel bevat de klink voor de microfoon, de aan/uit schakelaar, de potentiometer voor de nulstelling en de stekerbussen voor de meter, (één rood en één zwart voor de polariteitsaanduiding). Afb. 4 geeft aan waar de gaten geboord moeten worden en hoe groot deze moeten zijn. meter Op het geboorde deksel kunt u de tekst met behulp van wrijfletters aanbrengen. Bespuit het daarna met een bescher mende blanke laklaag. De print wordt

ONDERDELENLIJST

R1 150kQ R2 470 R3 4,7kO R4 2,2kQ R5 220Q F R6 8200 R7 4,7kO Afb. 3 De printplaat kan gemakkelijk gemaakt worden m.b.v. de schetsen. R8 4,7kQ R9 1000 -35* R10 2,2kO P1 100kO-Lin. 20 0:6 0:6 P2 22kQ-Lin. *22k W ST\\22k 57 P3 22kO-Lin. V3 C1 100nF w C2 100pF-12V <0:K> C3 220nF RI2 l,5k C4 2,2pF-12V I/2W <0 C5 470pF-12V

D3 V1 BC 317, BC 109 B, BC 108 B, 0--S.5 2N2219A BC 107 B 2 ZP* 20 ov V2 2N 2907, 2N 2904 02*03*04=INiOOl RIO zodanig instellen dal hel relais nog nel V3 2N 3819 22 niet opkomt als de me, wijzer op nul staal D1 0A81.0A85

-’5,5 51 aan/uit schakelaar 52 drukschakelaar normaal open Afb. 4 Boorplan voor het deksel van het Afb. 5 Wijziging van de schakeling voor ge microfoon: kristalmicrofoon TEKO kastje. bruik als alarmgever, (zie tekst). meter: 100pA

174 Radio Bulletin mei 1976 met behulp van vier 3mm boutjes op de te groot, dan juist de weerstand P3 ver Toepassing als alarmgever bodem van het TEKO kastje gemon groten. Dit is het geval als bij zeer harde Vervang dan R10 (= 2,2kQ) door een teerd, met de batterij ernaast. geluiden de wijzer meer dan volle gevoelig relais van dezelfde weer- schaal aanwijst. Het proefmodel werd standwaarde. Met de contacten van dit Afregeling en gebruik aangesloten op een universeelmeter relais kunt u dan iets anders in- of uit Het inbedrijfstellen en ijken is zeer met een gevoeligheid van 20.000 O/V. schakelen. De gevoeligheid van dit re eenvoudig. Het is voldoende P1 in te Gebruik de gevoeligste van de beschik lais zal zo groot moeten zijn, dat het stellen. Hiervoor wordt de microfoon bare schalen (50 pA voor volle uitslag) bij een spanning van 2,5 a 3,5 volt op niet met het apparaat verbonden. Sluit doch een gevoeligheid van 100 pA of komt, terwijl de stroom erdoor dan ca. nu een voltmeter (gelijkspanning 10 of 150 pA zal ook goed voldoen. Tijdens 1,14 èt 1,59 mA bedraagt. Met een 15 volt) aan tussen de collector van V2 de genomen proeven werd als micro ALMA reedrelais type CPR1/D 6-9V- i en massa. foon een BST type CM62 gebruikt. 700Q lukt dit net. De gevoeligheid bij Stel vervolgens P1 zó in, dat de volt Deze is voor een redelijke prijs te koop welke signaalsterkte het relais reageert meter 3,5 a 4 V aangeeft. Meestal kan bij de meeste handelaren. Omdat de is dan wel iets minder. Kunt u een der P3 ongeveer op halve waarde worden microfoon ook gevoelig is voor mecha gelijk gevoelig relais niet bemachtigen, ingesteld. Indien, tijdens het gebruik nische schokken is het verstandig de dan gaat het ook met een normaal 6 blijkt, dat het apparaat te ongevoelig is, microfoon op te stellen op een geïso volts relais en de volgende uitbreiding : hoeft slechts de weerstand van P3 leerde standaard of aan de kabel op te van de schakeling; afb. 5. verkleind te worden. Is de gevoeligheid hangen.

De methode om een afgesloten auto zonder de daarbij behorende sleutels te openen is zo schrikbarend eenvoudig, dat het door C-MOS iedereen en bij praktisch elk type auto kan worden gedaan binnen 30 seconden. In het navolgende artikel zal deze methode niet worden besproken, wél hoe uw auto te Autodiefstalbeveiliging beveiligen tegen ongewenste bezoekers met grijpgrage vingers. Want wie eenmaal werd geconfronteerd met de ervaring dat zijn geparkeerde auto door onbevoegden was geopend en leeg geroofd zal, wanneer hij van de schrik be komen is. gaan denken aan afdoende maat regelen om zijn kostbare eigendommen te beschermen. R. terMijtelen Bij de hierna beschreven beveiliging kan wél de deur worden geopend, maar moet laar stelt nu de diefstalbeveiliging in Het schema binnen een door de bestuurder te bepalen werking. Bij normaal gebruik hebben we In afb. 1 zien we het schema van de tijd, het contact worden aangezet en de dus geen erg in de aanwezigheid van deze complete diefstalbeveiliging en wel bin motor gestart. Gebeurt dit niet dan gaat de claxon loeien met een schakelfrequentie beveiliging. nen de stippellijn. Om de werking zo van ± 2 Hz en dat wordt door de inbreker/ Natuurlijk is het mogelijk om bij het eenvoudig mogelijk te maken kan het dief als zeer hinderlijk ervaren, omdat hij uitstappen te vergeten de deur af te slui beste een micro-schakelaar aan het sluit- onnodige publiciteit rondom zijn beroep ten, waardoor de beveiliging niet scherp mechanisme van de deur worden gemon niet op prijs stelt. wordt gesteld. Om dit te voorkomen is teerd. De schakelaar moet zodanig wor een tweede beveiliging aangebracht den geplaatst dat, wanneer de deur op In plaats van het contact kan ook een welke het deurslot bewaakt. Het is hier slot is de schakelaar is gesloten. S3 stelt verborgen schakelaar worden gebruikt. mee mogelijk om dan tegelijk alle deuren deze schakelaar voor in afb. 1. Om de hele instap- en uitstap-procedure te bewaken. Wanneer er één of meerdere zo eenvoudig mogelijk te houden is ge deuren dan niet goed zijn afgesloten Wanneer S3 wordt gesloten en het con kozen voor het contactslot. klinkt er een fluittoon van ± 2 kHz uit tact is af (SI open) dan zal de SR-FF N4, Wanneer binnen een bepaalde tijd na het een luidsprekertje dat onder de motorkap N5 omklappen en uitgang N4 wordt T. openen van de deur het contact wordt is bevestigd. Hierdoor wordt N3 vrijgegeven en wan aangezet zal er niets gebeuren. De tijd neer nu de/een deur wordt opengemaakt moet dan zodanig worden gekozen.dat In combinatie met de deursloten kunnen zal door S2 de uitgang van N2 ook T we normaal kunnen instappen. Als we te we ook de lichten bewaken, zodat deze worden. Uitgang N3 wordt hierdoor ’O’ laat zijn met contact maken zal de claxon na het uitstappen niet kunnen worden en set hiermee een andere SR-FF; N6, van de auto met een schakelfrequentie vergeten. De schakelingen zijn opge N7. Uitgang N6 wordt ’l’ en blijft dit, van ± 2 Hz geluid gaan geven. bouwd met CMOS IC’s welke een zeer totdat het contact wordt aangezet en de Bij het uitstappen zetten we het contact gering stroomverbruik hebben en een ingestelde tijd nog niet verstreken is. af, openen de deur en sluiten deze daarna grote storingsongevoeligheid. Ook de Wordt het contact aangezet dan zal uit af. Aan het afsluitmechanisme is een mi- voedingsspanning is geen probleem, op gang N ’O’ worden waardoor SR-FF N4, croschakelaar bevestigd en deze schake- 12 V van de accu werken ze prima. N5 terugklapt en ook SR-FF N6, N7 via

Radio Bulletin mei 1976 175 1

D2 klapt terug. Als uitgang N6 *1’ is dan Wordt N6 '0' dan zal Cl zich ontladen is overschreden kan SR-FF N6, N7 door J; zal Cl via PI worden geladen en de uit- over R1 en D3. Wanneer N6 T is en de het contactslot niet meer worden terug gang van de schmitt-trigger N8, N9 T ingestelde tijd loopt af dan zal uitgang gezet. Als uitgang N9 T is wordt N10 ' worden. De tijd die verloopt tussen de N9 T worden. Door deze ’l’ wordt uit- vrijgegeven en start hiermee de 2 Hz T van N6 en de T van N9 is maximaal gang N19 ’0’ en blokkeert hiermee N18. generator welke via N13 VI en V2 aan ongeveer 35 sec. en is instelbaar met PI. Wanneer dus eenmaal de ingestelde tijd stuurt. V2 schakelt via klem 6 het relais !

; r contactslot ; ƒ 6,SM 1 : i. I npTl 8 JL. J—NI un-N16 — N14 +12V SI I : bmntnvrrlichungHF | 03 ri lOOk 6,SM : -C—D- : +I2V^ 1,1 J deurcontact I s » 8 ' 8

■ 3 ■>- +12V S2 N2 8 ƒ C2^* ------* ' N3 N8 !— 2 N9 I J +12V N6 ^ >1M Cl 1 3 tekst 8 T.32jj LQ l pC 8 N17 01 i 750* fa* schak. N20 N7 deurslot ' 8 \3 8 * 4 \ I— NW 02 ! 53 1 N4 Wk j i I

8 L J \lSOk N124 -i1 Ji70n n [-ÜS. ■A +12V +12V +12V +12V u. 2,7k +12Vaccu |4 CD 4011AE ƒ N10 wj M l +12V 1* 13 12 11 10 9 S 2 Hl U.U n n n n n n n BY127' k + 8 56k \ov 8 8 W\ claxon y N13 4 0/_jfco vi — 1 > BC107b L rr h : 1 Nlr/mN20:SX 8 8 I ±°Rl CD 1011 AE V2 Dlt/mD3- 1N914 2N1613 i u, u2 Uj DJ U5 u6 U7 1 .j

Afb. 1 Principeschema van de diefstalbeveiliging.

r 1 +I2V i 0< 150* ~1 i deurcontactl^- » 8 N21 i| \ 8 contactslot1^- N22

C 5 afbl N24 - B + 12 V ’,06 d=<7n \l00k +,2V deurslotjL i+ÜVi ! I 4 y-, J50* i I. J L-| A/30 M ---- 8 WOkr 8 1 l_ / '^'\'licht schak 4 N25 N26 220\ j N32 2 -DB j +12V ! I— N31 8 8 . •''stadslicht N35 +12v\i ^4 +12V 150k\ g |_J 56* i OV<£ 4 » l N27 1 J V3 Üd N21 l/mN3S:4*CD

L. L ■ zie teksth-H =

Afb. 2 Principeschema van lichten slot-alarm. = 176 Radio Bulletin mei 1976 dat normaal geschakeld wordt door de ging die wordt scherpgesteld zodra we SR-FF N33/N34 geset welke zorgt voor claxonschakelaar DR1 van de auto. De de deur afsluiten. Om te vermijden dat een extra blokkering van de generator claxon zal nu ongeveer 2 maal per se we de deur vergeten af te sluiten is de via N35. Deze blokkering is nodig, daar conde worden aangestuurd, wat een zeer volgende schakeling te gebruiken. anders bij het instappen de fluittoon weer alarmerend geluid oplevert en de even klinkt. De blokkering wordt opgeheven tuele autodieven zeker zal afschrikken. Licht en slot-alarm als het contact wordt aangezet. SR-FF In afb. 2 is de schakeling hiervan te zien. N33/N34 wordt gereset via punt B. De Natuurlijk mag de claxon niet blijven De werking is als volgt: fluittoon blijft ook nu achterwege, omdat klinken, daar anders de accu ontladen Wanneer we het contact afzetten wordt de uitgang N21 ’l’ is en daardoor N22 ’O’. wor'dt! Om te komen tot een automatisch punt 2 van deze afb. ’l’, hierdoor is een Willen we toch de deur onatgesloten reset van de claxon is een tweede schake ingang van N21 vrij. Doen we de deur laten voor het een of ander, dan kunnen ling rond de schmitt-trigger N14, N15 open dan zal punt 1 nu ’O’ worden, waar we de luidspreker onderdrukken door gebouwd, die ervoor zorgt dat SR-FF N6, door SR-FF N28/N29 omklapt en uitgang punt 7 ’O’ te maken d.m.v. een >„h;iko- N7 wordt gereset als N16 ’O’ wordt. N16 N28 wordt ’l’, hierdoor is een andere laartje. wordt ’O’ als C2 via P2 is geladen ± 2 a ingang van N21 via D5 vrij. Doen we de 3 min. Deze maximale tijd kan met P2 deur dicht dan wordt punt 1 weer ’l’ en Beveiliging op alle deuren worden ingesteld. ook de andere ingang van N21 via D4 is Willen we alle deuren controleren op het nu ’l’, de uitgang van N21 is dan ’O’. Als al of niet op slot zitten, dan kunnen we Ook kunnen we de kofferruimte of motor de uitgang van N21 ’O’ is wordt uitgang gebruik maken van afb. 3. Uitgang N5 is ruimte tegen diefstal beschermen. We N22 ’l’ en stelt de 2 kHz generator, N24 alleen dan ’O’ als alle deuren op slot zijn. behoeven hierbij nu niet een bepaalde t/m N26, in staat om te genereren. We Natuurlijk moet dan wel bij elke deur tijd in te stellen om te kunnen instappen. horen dan via een luidsprekertje dat een micro-schakelaar worden ingebouwd. Wanneer we de motorkap bv. openen onder de motorkap kan worden gemon komt op klem 8 een ’l’ te staan en samen teerd en dat wordt aangestuurd door N27 met de ’l’ van N4 (punt A), welke alleen en V3, een fluittoon. Dit is een waar +av

’l’ is als de deur op slot is, wordt uitgang schuwing dat we de deur nog moeten deurslot 1/50* N20 ’O’. Als we de uitgang verbinden met sluiten. links voor U ingang 2 van N9 (uitgang van N8 wordt «, H* dan met ingang 1 verbonden van N9 Punt 3 is op dat moment nog T waardoor /50* H2V zonder doorverbinding 1 + 2) zal de uitgang N30 ’O’, hierdoor is uitgang N32 rechts voor 8 claxon onmiddellijk klinken. We kunnen ’l’. De ’l’ laat de fluittoon nog klinken. N2 \l50k nu alleen in de motor of kofferruimte als Wordt de deur afgesloten en de fluittoon 8 150* de deur van het slot is en als het contact klinkt nog, dan zijn we de lichten ver links achter \ N5 naar punt 3 van afb 2 even aan is geweest. geten te doven. Uitgang N31 is dan ’O’ N3* Hf SR-FF N4, N5 is hierdoor gereset en waardoor uitgang N32 ’l’ is en ook nu de 1/50* punt A (uitgang N4) is nu ’O’ geworden, toon nog klinkt. rechts achter \ N20 wordt hierdoor geblokkeerd en er * O NA treedt geen alarm op bij het openen van Pas als én de deur op slot is én het licht schak dicht: op slot motor of kofferruimte. uit is wordt uitgang N32 ’O’ waardoor de We hebben zodoende een diefstalbeveili- generator stopt. Gelijkertijd wordt een Afb. 3 Principeschema voor beveiliging van alle deuren.

RCF Geluidsdistributiesysteem voor Sporthallen-Zuid

Het grote sporthallencomplex in Amster- een vermogen van 16 en 24 W, hebben dam-Zuid is door Ericsson Telefoon een weergavebereik van 100-13000 Hz en maatschappij bv te Rijen voorzien van zijn voorzien van een ingebouwde 100 V een geluidsdistributiesysteem van het Ita lijntransformator. De overige ruimten liaanse fabrikaat RCF. De in deze instal zijn voorzien van inbouw plafondluid- latie toegepaste apparatuur is zowel ge sprekers en 100 V lijntransformatoren schikt voor weergave van spraak als mu waardoor het vereiste kabelnet slechts ziek. Het complex bestaat uit een grote twee aders telt. De zes versterkers en de sporthal, twee kleinere hallen, een schakelapparaten zijn decentraal opge schermzaal en enige kleinere ruimten. steld in 19" rekbouwkasten. Bediening In de hallen wordt het geluid gedistribu kan zowel vanuit de desbetreffende ruim eerd d.m.v. klankzuilen die in het midden te als vanuit de receptie geschieden. De van deze hallen aan een ampel zijn be uitgang van elke versterker is beveiligd vestigd. tegen kortsluiting en overbelasting en is Hierdoor is de kans op beschadiging tij geschikt voor een continuvermogcn'van dens sportevenementen minimaal en 150 W. Weergavegebied van 100... 15000 wordt een natuurlijke verspreiding van Hz. ± 3dB. het geluid gegarandeerd. De zuilen met

Radio Bulletin mei 1976 177 "p "jH "Y "p L.Foreman ^OIMUIK-NTMER De beschrijving van deze uitzonderlijke ont vanger - zie R.B. april en mei 1975 - heeft Nogmaals: een groot aantal reacties van lezers tot ge volg gehad. De meeste ervan betroffen de mogelijkheid om ontvangst van middengolf en visserijband te verbeteren, zonder ge bruik van een aparte buitenantenne, maar met behulp van een ferrietstaafantenne. Een De Barlow-Wadley samenvatting van de verstrekte gegevens, met dank aan de verschillende inzenders, is verwerkt in dit artikeltje. De afbeelding is afkomstig van de heer E. v.d. Zee te Woer ontvanger den, die ook de gegevens voor de beide tekeningen verstrekte.

Een ferrietstaafantenne is eigenlijk een stoffen vervaardigd. Er bestaan een aantal aldus gevormde kring met behulp van kunstmatig verkleinde raamantenne. Het soorten, maar voor het gebruik als raam- een condensator af te stemmen op de veld van een uitgezonden elektromagne antenne voldoet het beste Ferroxcube frequentie van de te ontvangen zender tische trilling (radiogolven, lichtgolven, IV-B, een soort met zeer geringe verlie (opslingering door de Q-factor van de enz.) bestaat uit twee componenten: een zen en een grote permeabiliteit voor de spoel, Q > 200). elektrisch en een magnetisch veld, welke frequenties 500-2000 kHz. Het richtingseffect voor dit maximum is velden loodrecht op elkaar staan.*) Een De magnetische krachtlijnen concentre nogal breed. Echt peilen doet men daar raamantenne, ook als deze afgeschermd ren zich in de ferrietstaaf als deze even om juist op het minimum van het signaal: is, reageert op het magnetische veld en wijdig staat met de krachtlijnen van het er ontstaat een zogenaamd 8-vormig rich- wel maximaal als het vlak van de windin magnetisch veld, d.w.z. loodrecht op de tingsdiagram, zodat men op andere wijze gen in de richting van de te ontvangen richting naar de zender. nog moet bepalen of de gepeilde zender zender staat. De elektrostatische afscher Met een op de staaf gewikkelde spoel vóór, of achter de antenne ligt. ming mag dan echter niet geheel gesloten wordt een bruikbare spanning opgewekt, Het effect van het minimum wordt des zijn, want dat zou het effect hebben van die nog vergroot kan worden door de te scherper als alle ontvangst op andere een kortgesloten winding. Omdat storingsbronnen zoals huishoudelijke appa raten en dergelijke, via het lichtnet hoofd zakelijk een elektrisch veld veroorzaken, kan de ontvangst met een afgeschermde raamantenne een beter resultaat opleve ren dan met een staafantenne of een draad, welke op het elektrische veld en dus ook op storingsbronnen reageren.

Een raam van één winding, gevolgd door een omhoogtransformerende afgestemde kring is door zijn mechanische eenvoud geruime tijd populair geweest. De in een raam opgewekte spanning is echter even redig met de frequentie van het ontvan gen signaal, de oppervlakte van het raam, het aantal windingen ervan en de mag netische veldsterkte. De magnetische veldsterkte binnen het raam kan met fer- rietmateriaal kunstmatig vergroot wor den.

Ferrieten zijn keramische materialen met magnetische eigenschappen, volgens een bepaald procédé uit verschillende grond-

*) Zie bijv.: Antennes voor FM, KG en TV - blz. 9 U.M. De Muiderkring. AJb. J De Barlow-Wadley met ferrietantenne.

178 Radio Bulletin mei 1976 wijze dan onderdrukt wordt (nul-effect) en dat betekent dus dat de ferrietstaafantenne daarvoor in elk geval elektro statisch afgeschermd moet zijn om alle ontvangst van het elektrische veld onmo gelijk te maken.

Er is een simpele reden voor het feit, dat de fabrikanten van de Barlow-Wadley ontvanger (directeuren zijn o.m. C. S. Barlow en P. Barlow - een kennelijk bij uitstek elektronisch georiënteerde fami lie: Prof. H. M. Barlow is directeur van de Engelse Marconi Instruments) zelf geen ferrietantenne hebben ingebouwd. Een geheel gesloten metalen kast is nood zakelijk om storing van de in de Wadley ontvanger toegepaste oscillator (frequen tie: ca. 45-75 MHz) op TV-toestellen te voorkomen. De gesloten afschermkast maakt ontvangst via een ferrietstaaf on mogelijk. Men heeft het zwaartepunt van de ont .i'JÊj'i'Jv.i i vanger duidelijk op de korte golf gelegd, waarvoor een staafantenne goed bruik Afb. 2 Een blik in het inwendige van de ferrietantenne. baar is en men heeft de middengolf als een toegift beschouwd. Het aanbrengen van een bijpassende, uitwendig gemon teerde ferrietantenne zou daarbij kosten verhogend werken, hetgeen weer minder wenselijk werd geacht voor het overgrote deel der kopers: de korte-golfluisleraars. 205mm L2 Eigenbouw-constructie ferrietantenne LI De voor de hand liggende en door meer dere inzenders gekozen constructie is in ! gegeven door de aanwezigheid van de i beide busjes voor externe antenne en 10mm spatie aarde, bovenop de Barlow-Wadley ont tussen LI en L2 vanger. Hierop en in die busjes kan een ferrietstaaf frame geplaatst worden, dat de ferriet antenne en verdere hulponderdelen draagt. Op het aluminium frame kunnen dan Afb. 3 Constructie van de ferrietstaaf met spoelen. Als ferrietstaaf kan b.v. de Philips staaf 4311 020 55480 of twee schotjes van plexiglas gelijmd wor 4311 020 55210 worden gebruikt. Een ferrietstaaf, uil een oude draagbare radio gesloopt, kan ook dienst doen, 1 mits deze ongeveer even lang en dik is. den, met gaten waarin de ferrietstaaf past. i Op een kokertje (van tekenpapier bijvoor $ beeld) zijn één of twee spoelen gewik De aldus gevormde omschakelbare af- u L2 keld. Hoewel litzedraad enkele voordelen stemkring wordt enerzijds met het aard- heeft, kan ook gewoon emailledraad be buspennetje, anderzijds met de antenne- nut worden, bijv. 0,2 a 0,3 mm (zie afb. bus verbonden. Een aluminium kap VI C5i^Mi- 3). Het aantal windingen is uiteraard af schermt e.e.a. elektrostatisch af, maar 2N4360 s; / & » hankelijk van de toegepaste variabele deze kap mag dan met het aluminium 1020 ptn in aard- condensator. Gebruikt men een twee frame géén alzijdig gesloten doos vormen! IhrE3hn aanslwting IOn Voor optimale ontvangst moet de an- voudige afstemcondensator uit een ge ci. £ m 9V sloopte middengolfontvanger, dan kun tennestaaf- d.w.z. de complete ontvanger lOOk -iHhj nen beide secties parallel geschakeld wor in dit geval - loodrecht op de richting van ca 6ooi q_ p>\ c

Radio Bulletin mei 1976 179 plexiglas printplaatje met aan/uit en versterker, steunt op sterkteregeiaar ai. kap met luchtspleet draden of metaalgaas voor P2/S2 afscherming Lferrietstaaf 2 spoelen PI 205x10mm / c=o

ferrietstaaf 205xl0mm ■plexiglas SI Cl draaibaar. ±± al. frame 9V batterij \ ■pijpje i bui soepele draden aluminium frame variabele condensator aan/uit en l—, P2/S2 sterkteregeiaar «= __aluminium I —1 i— bereikschakelaar doosje

9V batterij afstemcondensator staaf die in bereikschakelaar aardaansluiting op plaatje met F ET \ de Barlow Wadley versterker aard pen,maakt contact past met al. doosje geïsoleerde pen voor aluminium kap / antenne bus afstand als voor luchtspleet- / \ Wadley ontvanger plexiglas aluminium frame

Afb. 5 Constructievoorbeeld waarbij de antenne met de ontvanger wordt verdraaid. A/b. 6 Constructievoorbeeld waarbij de antenne onafhankelijk van de ontvanger draaibaar is.

sterker volgens afb. 4. Het versterkertje afgeschermd zijn. Een stugge afgescherm draaibaar gemonteerd op het doosje. Om wordt gevoed door een 9 volt batterijtje, de kabel belemmert echter weer het draai dat een echte coax-plug veel te stroef in serie geschakeld met een regelbare en van de ferrietantenne. draait, zal een ronde pen in een geïsoleerd weerstand van 10 kilo-ohm. Deze regel- De aanbevolen oplossing voor deze te aangebrachte bus beter voldoen. De nood weerstand dient om de versterking te genstrijdige wensen is een metalen kap, zakelijke aardverbinding kan - ter voor kunnen aanpassen bij ontvangst van zen of een metalen ’doosje’, met aan beide koming van kraakstoringen - met behulp ders in de buurt van de omroepzenders uiteinden een pen, passend in de aarde van een korte, spiraalvormige geïsoleerde Hilversum I en II. Voor ontvangst van en de antennebus, zoals hierboven al be en soepele draad tot stand gebracht wor erg zwakke middengolfzenders geeft de schreven. Het doosje schermt ook het den. Meer dan 1 x 360° draaiing is immers FET-hulpschakeling nèt even dat beetje stompje van de geheel ingeschoven staaf- onnodig. Men kan ook soepele geïsoleer versterking om de zender boven de ruis antenne af. De ferrietantenne wordt nu de draden (zogenaamd luidsprekerlitze) uit te halen. De constructie van de heer compleet gemonteerd in een tweede me door een holle as, van de ferrietantenne v.d. Zee toont afbeelding 5. talen frame met kap, maar dit frame wordt naar de afgeschermde doos brengen, zo Een klein algemeen bezwaar van de fer- met behulp van een soort coaxiale plug als afb. 6 aangeeft. rietantenne is de noodzaak om bij wijzi ging van de afstemming op de Wadley ontvanger óók deze ferrietantenne-afstemming bij te moeten regelen. Voor ontvangst van zenders die niet in dezelfde richting als een sterke onge wenste zender liggen, kan de storende zender met behulp van de ferrietantenne op minimale ontvangst gedraaid worden. Deze extra winst aan 'selectiviteit’ is dan een voordeel, dat weer opweegt tegen de noodzaak van bediening van een extra afstemknop.

Meer verfijnde constructie Men kan de ferrietantenne zelf ook draai baar maken ten opzichte van de ontvan ger. In verband met de wens om het ’nul- effect’ zo klein mogelijk te kunnen hou den, moet de verbinding van de ferriet antenne naar de bus externe antenne wèl

180 Radio Bulletin mei 1976 Ultrasoon alarmapparaat GD-39 van Heathkit '

luchtstromingen voorkomen of waar gordijnen hangen. Door het reflecte rend effect hiervan worden de bewe gingen achter deze gordijnen niet altijd gesignaleerd.

Bovendien moet u bedenken, dat di verse huisdieren deze hoge trillingen wel kunnen horen en daardoor van streek raken of agressief worden. Uit een proef bleek ons dat onze hond prompt zijn vaste ligplaats verliet om een beter heenkomen te zoeken, toen het apparaat werd ingeschakeld. De kat reageerde alleen door even de oren te spitsen naar de richting van de trillingsbron en daarna rustig weer verder te gaan slapen. Let u vooral op uw siervogels en vissen. Aan al deze feiten moet worden ge dacht voor de aankoop van alarmappa- raten, die volgens dit systeem werken.

Werking van het ultrasoon alarm apparaat Dit wordt beschreven aan de hand van het principeschema. Dit apparaat werkt, zoals de naam al zegt met ultrasone frequenties, dat zijn In de zender wordt met behulp van een frequenties die boven de gehoorgrens van de mens liggen. ’Colpitts’ oscillator (V19 met bijbeho Het door ons gemonteerde apparaat, uit de bouwdoos van 'Heathkit', type GD-39 rende componenten) een frequentie werkt op de frequentie van ongeveer 40 kHz. Deze wordt uitgezonden door een opgewekt van ongeveer 40 kHz. weergever (transducer TR2) en gereflecteerd en weer ontvangen door een Deze wordt door de transducer TR2 opnemer (transducer TRI). omgezet in een onhoorbare geluids- Beweegt zich een voorwerp of persoon in de uitgezonden straal, dan zal tijdens trilling, uitgezonden, gereflecteerd en het bewegen de frequentie van het teruggekaatste signaal iets wijzigen. Dit noemt terug ontvangen in eenzelfde trans men het 'Doppler' effect. ducer, TR1. Een voorbeeld hiervan is een fluitende locomotief die voorbij rijdt. Bij het naderen horen we de fluittoon iets stijgen in frequentie en bij het verwijderen van de TR1 is via het laagdoorlaatfilter (C2, R3) locomotief wordt de frequentie van de fluittoon iets lager, terwijl de locomotief direct gekoppeld met transistor V1. toch een constante fluittoon uitzendt. De toonhoogte (frequentie) hangt dus af De grote capaciteitswaarde van C1 van de bewegingssnelheid en de richting van de beweging. zorgt voor een passende inschakelver- Deze mogelijkheid om bewegingen te signaleren kan gebruikt worden voor een traging (ca. 10 s.), die er voor zorgt inbrekersalarm of om te waarschuwen als b.v. één van uw kinderen het bed dat u na het inschakelen van het appa verlaat. Het apparaat kan ook gebruikt worden als automatische lichtschakelaar raat tijd genoeg krijgt om de bewaakte ergens in huis, als iemand deze ruimte betreedt. ruimte te verlaten voordat het apparaat alarm slaat. De weerstand R2 voorkomt £ kortsluiting van het signaal door C1. Er kleven natuurlijk ook nadelen aan dit of een trillende ventilator in de muur of Na het inschakelen van het apparaat soort alarmsystemen. Door hun grote een andere motor in het gebouw waar- kan de transistor V1 pas versterken als gevoeligheid zijn ze alleen binnenshuis van de trillingen het apparaat kunnen C2 voldoende is geladen over R1. te gebruiken en dan alleen op plaatsen bereiken en op die manier een vals De volgende versterkingstrap V2 voedt waar ze geen last ondervinden van tril- alarm veroorzaken. Eveneens kan het de spanningverdubbelingsdetector, lingen als b.v. denderend straatverkeer niet gebruikt worden in ruimten waar bestaande uit C6, D1, D2 en C7.

Radio Bulletin mei 1976 181 Deze detector, die een kleine voorspanning over R32 hoger en via het spanning krijgt over R9. is toegepast laagdoorlaatfilter R33 + C22 en R34 om een grotere gevoeligheid te verkrij ook de spanning aan de basis van V8. I. gen voor zwakkere signalen. Alleen de Hierdoor schakelt de 1ste Schmitt- gedemoduleerde frequentiewijzigin- trigger (V8 met V9) om. Ij gen, veroorzaakt door bewegende per sonen, worden doorgegeven over C8 In rusttoestand is deze door R31 en R32 en een laagdoorlaatfilter (R13, R14, zodanig ingesteld, dat als ze eenmaal R15, C9, C11 en C12) aan V3. Deze is is omgeschakeld, na het ontbreken van als emittervolger geschakeld en geeft het signaal uit V4 volhardt in de omge met dit filter een sterk afvallen van de schakelde toestand. frequenties boven ongeveer 150 Hz. Pas in omgeschakelde toestand is de » collectorspanning van V9 zo hoog dat De bewegingen van een mens veroor D5 in geleiding komt. Daardoor be zaken in dit apparaat een frequentie- krachtigt V10 het relais RL1 en schakelt variatie van ongeveer 40 kHz +/- de 'lamp' in. Door R41 wordt de stroom 50 - • • 150 Hz. door RL1 begrensd en R42 + C24 zor De L.F. detector V5 is, bij afwezigheid gen voor het tenietdoen van de hoge van signaal uit V4, door de spanning opgewekte inductiespanning, bij het over D3 + D4 via R24 in verzadigde afvallen van RL1. toestand ingesteld, zodat zijn collector- emitterspanning ca. 0,2-0,4 volt be Door het geleiden van V10 gaat V11 draagt. sperren, het gevolg hiervan is dat C25 Alleen de negatieve periodehelften van zich vertraagd gaat laden via R45. Als het signaal van V4 via C17, R25 en R26 de spanning over C25 hoog genoeg is veroorzaken een sperren van V5. De gestegen, schakelt de 2de Schmitt- collector-emitterspanning stijgt dan en trigger (V12 met V13) om. C18 wordt geladen. Hierdoor komt V6 Daardoor geleidt D6 en bekrachtigt in geleiding en deze blijft geleiden zo RL2 via V14. Hierdoor komt er net daarvan is het gevolg, dat C27 zich lang het laden van C18 duurt. spanning te staan op het contact vertraagd gaat laden via R55. De gevoeligheid kan worden vergroot 'ALARM'. R51, R53 en C26 hebben Wanneer de spanning over C27 vol door de waarden van R25 te verkleinen. weer dezelfde functie als bij RL1. Door doende is gestegen schakelt de 3de Door het geleiden van V6 wordt de het geleiden van V14 gaat V15 sperren, Schmitt-trigger (V16 met V17) om.

o nftangtr LF rmtrrkrr itndrr

«5 tffi; ms\ r------CO. VI9 "3! O 5. P22 tMM» IQ mortpunr N rnt Z2 _C5 ** c’ Uv*

m Kfimitt Iriggrr 2 5chmiir inygtr J

i primtir» wtrbindingrn 120 2k0 MC VA C © ts IS 1 © X gliditf draad gtr.bbtU grom— grit draad draad s uinr hthintl

182 Radio Bulletin mei 1976 < • ■*,■■■ • •• ■ -■

Staat schakelaar ’SW4' in de stand tigen en de spanningsstabilisator V18, door opvulling met enkele stukjes kar 'AUTO RESET’ dan zal door het gelei die in samenwerking met de zenerdio- ton. Het apparaat werkte na de mon den van D7 transistor V7 ook gaan ge de D8 zorgt voor een gestabiliseerde tage zonder meer, maar de in de hand leiden. Hierdoor wordt de basisspan voedingsspanning van 11 volt voor de leiding vermelde inschakelvertraging, ning van V8 op ca. 0,3 Volt gebracht en rest van de schakeling. De contacten door C1 en R1 van ca. 10 seconden is schakelt deze de 1ste Schmitt-trigger 'LAMP' en 'ALARM' krijgen netspanning te kort. terug naar zijn rusttoestand. Als zich via de relaiscontacten 2 en 3 van de Wij moesten echter vlug maken dat we echter nog personen bewegen in de relais RL1 en RL2. Deze contacten uit de ruimte kwamen want het appa straal schakelt hij direct weer om. Staat worden beschermd tegen inbranden raat reageerde al na ca. 3 a 4 seconden. SW4 op stand ’HOLD’ dan blijven de bij het schakelen door C32 en R62 en De andere vertragingstijden klopten relais bekrachtigd, totdat men na het C33 + R63. echter wel. alarm even SW4 op stand 'AUTO RE- SET’ zet. De vertragingstijd van C25 + Bouw van het apparaat Na het losdraaien van de schroefjes R45 kan men, voor het snel testen van Lees vooraf eerst goed het boekje 'KIT SW2 en SW3 is de tijd tussen het in het apparaat, even verkorten door met builders guide'. schakelen van de 'LAMP' en van het het schroefje ’SW2’ even R44 parallel Alles wordt geleverd in een stevige 'ALARM' ongeveer 25 s. en het ge te schakelen aan R45. Evenzo geldt dat kartonnen doos, waarin het zo is ver heel schakelt na ongeveer 50 secon voor R54 met 'SW3' parallel aan R55. pakt, dat het bestand is tegen normaal den weer terug in de rusttoestand, als transport. SW4 staat op stand ’AUTO-RESET' en Om te voorkomen dat het apparaat al zich geen personen meer in de ruimte in werking komt bij een éénmalig toe Aan de hand van de onderdelenlijst en bewegen. vallig signaal is er voor een zekere het uitslagblad, waarop alle onderdelen vertraging gezorgd door C19 parallel zijn afgebeeld, werd de inhoud gecon Tot slot nog enkele opmerkingen! aan R32. Ook C22 bevordert deze ver- troleerd en in orde bevonden. De print- Bij het indraaien van de schroefjes SW2 en SW3 maakten deze geen goed con tact; nadat we de gaatjes iets hadden verzonken, was dit euvel verholpen. Van alle mica onderdelen moesten de draadeindjes iets meer naar buiten worden gebogen om in de betreffende gaatjes te passen. Tenslotte attenderen we er nog op, dat de bouwers, die nog niet zo vaardig zijn : in het solderen, moeten opletten niet meerdere koperbaantjes van de printplaat aan elkaar te solderen bij het in solderen van de onderdelen. Gebruik vooral niet te veel soldeertin en controleer alles voordat u het appa raat inschakelt.

Conclusie: Dit bouwpakket is op enkele genoemde dingen na zeer goed verzorgd en hoeft voor niemand ernstige moeilijkheden op te leveren en indien er precies volgens de handleiding wordt gewerkt, is succes verzekerd.

Afmetingen: 25,7 x 17,9 x 6 cm. Gewicht: ca. 1,36 kg. traging. R34 begrenst de stroom door plaat is voorzien van een onderdelen- Prijs bouwdoos: V7 bij het ’RESETTEN' en verkort de opdruk, zodat het monteren ervan op Nederland f 225 incl. BTW. tijd waarin de schakeling kan worden de juiste plaats geen problemen geeft. België BF 3304 incl. BTW. ontgrendeld. De handleiding beschrijft handeling na Het apparaat kan worden gevoed uit handeling, zodat men als men hande Inlichtingen: een 110 V of 220 V lichtnet, door de ling na handeling afstreept niets kan Heathkit-Schlumberger Electronic draadbruggetjes op de print in de be vergeten. Dikwijls maakt men gebruik Center treffende gaatjes te solderen. Door van perspectieftekeningen, waardoor Pieter Calandlaan 106-110 middel van een voedingstrafo T1 en het al heel gemakkelijk wordt de onder Amsterdam-Osdorp. Tel.: 020-101216. een bruggelijkrichter D9 t/m D12 wordt delen te herkennen en te monteren. Heathkit-Schlumberger Electronic over C31 een gelijkspanning verkregen Het vastklemmen van het chassis in de Center van ca. 18 volt. Deze wordt gebruikt ombouw (boekvorm) is een beetje Avenue Du Globe 16-18 om de relais RL1 en RL2 te bekrach- amateuristisch, dit moet men doen Brussel. Tel.: 02-3442732.

183 Radio Bulletin mei 1976

. Een interessanteIC:

de UAA180 van Siemens In tegenstelling met del)AA 170, welke in hetfebruari-nummer is behandeld, is de UAA 180 ontwikkeld voor het samenstellen van een ’thermometer-schaal '. Vee! van dat, wat voor de UAA 170 geldt, is ook van toepassing bij de UAA 180, zodat dit artikel een uitbreiding is van dat in het bovengenoemde RB-nummer. Wel is van de UAA 180 een schema van het ’binnengebeuren' beschikbaar, dat we eerst zullen behandelen. H. Busman

Functiebeschrijving UAA 180 spanningen gelijk aan elkaar, dan is de Doorserie-schakelingtot max. vierLED’s In afb. 1 is de schakeling van het inwen uilgangsspanning ’l’ ofwel hoog (positieve is het stroomverbruik per ’kwartet’ zowel dige van de IC weergegeven (in vereen logica). De uitgangsspanning van K2 is bij één, als vier oplichlende LED’s steeds voudigde vorm). ’O’, zodat de tweede ingang via de NIET- 15 mA bij optimale helderheid. De maxi Via punt 17 wordt de te meten spanning poort eveneens ’O’ is. De uitgang van de male stroom welke door de LED’s wordt toegevoerd aan de basis van VI. De span EN-poort is eveneens ’l’, de basis van de opgenomen bedraagt dus 3 x 15 = 45 mA. ningen op de punten 3 en 16 bepalen schakeltransistor is positief, zodat deze tussen welke twee waarden de spanning volgeleidend is. De eerste LED licht nu op punt 17 moet verlopen voor sturing op. LEDI LED 2 van 1 ... 12 LED’s. n /V LED3en4 Tussen de emitter van V2 en die van V3 Neemt de spanning op punt 17 verder toe, zijn gelijke weerstanden geschakeld, zo dan blijft de uitgang van KI T’. Op een dat de spanningen aan de rechter-aan- zeker moment zijn de ingangsspanningen sluitingen van de comparator-schakelingen van K2 aan elkaar gelijk, deze geeft nu KI ... K4 en de - niet getekende K5 ... een ’ 1’ af. De tweede ingang van de eerste K12 in gelijke stappen worden verdeeld. logische schakeling wordt via de eerste Is via punt 17 de spanning op de emitter NIET-poort ’0\ zodat deschakeltransistor ■y O' van VI gelijk of groter dan die op de voor de eerste LED wordt gesperd. rechteringang van KI, dan is de situatie Via de ’l’, welke K2 nu afgeeft, licht via

zoals in afb. 2 is weergegeven. De logische de tweede schakeltransistor en punt 14 éwordt de spanning ^ op a gelijk of groter schakeling, welke is aangesloten op de de tweede LED op. Zoals uit afb. 2 blijkt, dan die op b dan is uitgang van KI, is in afb. 2 gesplitst in een zijn de eerste en de tweede LED nu in de uitgang "V EN-poort (AND-gate) en een NIET-poort serie geschakeld. Dit gaat zo door, tot ook (NOT-gate). Zijn in afb. 2 de ingangs- de vierde LED oplicht. Afb. 2 De situatie ais de eerste LED ophclit.

u 13 12 , II n 9 0 I 7 6 5 < spanning die de helderheid van demgeschaketde I I ï -J-i—1-—1—[—1--!--1—-T—f—T-i LED’s bepaalt I i i i _L

r; tkr /w\ meetsparrung J 77 / I " □itode referentie - 1. spanning J.

*o V2 m f kwartet 2*identieke kwartet 3*identieke kwartet lageI spanrtng

Afb. I Vereenvoudigde schakeling van de UAA 180.

184 Radio Bulletin mei 1976 r meetspannmg Is de spanning op de linkerkant van K4 ,1%, \RI hoger of gelijk aan die op de rechterkant, RI+R2bR3+R4+R5 dan is zijn uitgang T. Via de ingang van [| T maximaal de enkelvoudige EN-poort wordt deze T "Ui " versterkt doorgegeven aan de schakel- deze spanning bepaalt de // // // // // // // // // // // // minimale transislor voor de vierde LED. De uit meetspanning gangen van de eerste drie logische scha HiHiHiHi rHiHiHiHi iHrHiHrH kelingen zijn nu ’O’. IV ld 17 16 15 U 13 12 11 10 Wordt de spanning op punt 17 verder D U AA 160 verhoogd, dan worden de LED’s van het I23i56709 tweede kwartet en vervolgens die van het R3 derde op overeenkomstige wijze inge : \ 220k l referentie- schakeld. Zijn alle 12 LED’s ingeschakeld, spanning dan zijn de uitgangen van de vierde, deze spanning achtste en de twaalfde logische schakeling bepaalt de ma zimaal i te meten spanning ’l’, alle andere ’O’. De maximale ingangsspanningen aan de punten 3, 16 en 17 mogen 6 V bedragen. De opgenomen stroom aan deze punten Afb. 3 Schakeling van dc UA A ISO met 12 LED 's. bedraagt maximaal 0,3 \iA. Een spanningsvariatie van 80 mV op punt 17 is voldoende om te schakelen tussen één en twaalf LED’s.

De voedingsspanning, welke aan punt 18 wordt toegevoerd - uitsluitend voor de IC zelf - wordt met behulp van de ge tekende constante-stroombronnen gesta biliseerd. De spanning op punt 2 bepaalt de helderheid van de op dat moment ingeschakelde LED’s. Wordt deze span ning meer positief, dan gaat de transistor, welke tussen de bovenste constanle- stroombron en massa is geschakeld, minder geleiden. -De belasting op de stroombron neemt af, de basis-spanningen van de schakeltransistoren worden meer positief en de helderheid van de op dat Afb. 4 Proefopstelling van de schakeling uit afb. 3. Duidelijk blijken de kleine afmetingen van de twee 6-voudige LED 's moment ingeschakelde LED’s neemt toe. (2 x LD 466). Bij een afnemende spanning op punt 2 +12V 12 LEO s neemt de belasting op de constante- r stroombron toe, de spanning op de basis \\ ld 17 Dz N...... M aansluitingen van de schakeltransistoren ]ïï JUUAieo ld - neemt af, de helderheid van de ingescha I 2 UAA BPIOII [ I J6_ ISO kelde LED’s eveneens. o.i.d. ■ ; i; <...i5 ■ De schakeling Afb. 3 geeft de basisschakeling met de '■ UAA 180 en 12 LED’s weer. Afb. 5 Aanpassingvan de helderheid aan het licht van de Afb. 6 Het nieten van bijvoorbeeld de hoeveelheid benzine. ■ Behoudens de wijze waarop de LED’s omgeving. worden aangesloten, heeft deze veel over ?St0.2

eenkomst met die van de UAA 170 (afb. imai 2 blz. 56 RB, febr. 1976). De weerstanden uitgang versterkte T R1 t.e.m. R5 hebben dezelfde functie als ma* IOVU »»(p X de overeenkomstige bij de UAA 170. De W BIED* berekening is ook gelijk, doch praktisch n "» 17 UAA V-q/ -HH==>" IOk Sr MO ld 10 76*0.6 voor het gewenste doel de waarden be R2 n o* Jë- ^ ,/ A...I5 palen is ook eenvoudig. /5* Met de aangegeven waarden van R3, R4 D

en R5 is de overgang vloeiend. Worden 1 9 de waarden van R3, R4 en R5 zodanig 23 ma*. gekozen, dat de spanning over R4 hoger is, dan wordt de omschakeling abrupter. Afb. 7 Uitsturingscontrole van een versterker. 4fb. S Mamschetsen UA A ISO.

Radio Bulletin mei 1976 185

■ ? Zijn de spanningen op de punten 3 en 17 10... 18 V bedragen. Bij variatie van diode ook bij de laagste accu-spanning aan elkaar gelijk, dan lichten alle twaalf deze spanning tussen 9 V en 18 V blijft nog constant is. LED's op. Is de spanning op punt 17 ge de 'thermometer' exact staan. lijk aan die op punt 16, dan licht alleen Met R8 wordt de helderheid van de in In afb. 7 is de schakeling weergegeven om ! de eerste LED op. geschakelde LED’s ingesteld. de amplitude van het signaal dat een In afb. 5 is aangegeven, hoe met een versterker aan de luidspreker afgeeft, te Sluiten we R5 kort met massa, dan licht fototransistor de helderheid wordt aan meten. De uitgangsspanning van de ver de eerste LED op bij 0 V op punt 17 gepast aan het licht in de omgeving. sterker mag 10 V„ bedragen. Door variatie (meetspanning 0 V). van R1 en/of R2 kunnen we de meet- De ingangsstromen aan de punten 3, 16 Twee praktische schakelingen schakeling aanpassen aan de uitgangs en 17 zijn ca. 0,3 \iA. Afb. 6 geeft de schakeling weer voor het spanning van de versterker. Kiezen we R1 en R2 zo groot, dat de meten van de vloeistofhoogte in een tank, Dl zorgt er voor, dat de stuurspanning ii stroom door deze weerstanden 15 ... bijv. een benzinemeter. op punt 17 alleen positief kan zijn. I 30 pA bedraagt, dan is de meetfout, welke Met de zenerdiode D wordt de referentie- ontstaat t.g.v. de opgenomen stroom te spanning onafhankelijk van de voedings I De gegevens van de UAA 180 zijn in de verwaarlozen. spanning. Is dit de accu-spanning, dan zal tekst verwerkt. Het verloop tussen de meetspanning deze nogal variëren. Afb. 8 geeft de maatschetsen van de IC (spanning op punt 17) en de overgangen De waarde van de meetpotentiometer is weer. Let op dat hel aantal aansluitingen op de 'thermometer’ is vrijwel lineair. niet kritisch, doch moet zo groot in 18 bedraagt. De voedingsspanning aan punt 18 mag waarde zijn, dal de spanning op de zener-

Op zaterdag 1 mei wordt het 5-jarig bestaan van het radiomuseum ’Radio- tron’ te Emmen gevierd. Er zal dan Radiomuseum ’Het Radiotron’ te Emmen worden gedemonstreerd met o.a. een Idzerda radio uit 1922 en een boog lamp uit 1897. Verder wordt een ruil beurs gehouden van oude radio’s, on derdelen, boeken en elektrotechnisch materiaal; kortom, van alles wat maar vooroorlogs is. En om 3 uur ’s middags zal er een openbare verkoping plaats vinden van oude radio’s, luidsprekers en onderdelen.

Het radiomuseum te Emmen is ontstaan op initiatief van de Emmer radiotech nicus, de heer Stormer. Zelf een radio man van het eerste uur, heeft hij zich als taak gesteld iets van het eerste in de radiogeschiedenis vast te houden, om het andere geïnteresseerden nog eens te kunnen laten zien en er over te informeren. Gedreven door het be wustzijn dat alle ontwikkelingen in de radiotechniek de laatste jaren zo ra zendsnel gaan, dat zeer velen, vooral van Philips, Telefunken, N.S.F., toe uit te breiden met een afdeling historie de jeugd totaal geen voorstelling heeft behoren, plaatstroomapparaten, luid der elektriciteit. De heer Ritmeester te van hoe dat nu allemaal is ontstaan, is sprekers, grammofoons, enz. dat alles Emmen, elektrotechnicus en medewer zijn idee werkelijkheid geworden, en aanwezig in de originele staat. Bijna ker van het museum, bezit een grote is zijn aanvankelijk kleine verzameling alle apparaten zijn speelklaar met de collectie elektrische oudheden, boog uitgegroeid tot een complete tentoon originele lampen. Verder staan er nog lampen, schakelmateriaal, huishoude stelling over de radiogeschiedenis van enige t.v.-apparaten uit de beginperiode lijke toestellen, enz. en wil dit gaarne af het begin, tot ongeveer 1950. en wat foto- en filmapparatuur. onderbrengen in het museum. Deze Op de knusse zolderverdieping van de De laatste tijd zijn er veel interessante collectie is nu apart ondergebracht en Oudheidkamer in het centrum van dingen bij gekomen, die door plaats alleen op verzoek te bezichtigen. Emmen, aan de markt, is een prachtige gebrek nog niet kunnen worden ge verzameling radioapparaten, radio-on- toond. Het is dan ook de wens van de De eigenaar van het radiomuseum, de derdelen, lampen, documentatie, enz. heer Stormer om in de toekomst een heer Stormer is in het seizoen dagelijks overzichtelijk en duidelijk toegelicht, grotere expositieruimte te kunnen be zelf aanwezig en het is hem een genoe ondergebracht. nutten, plannen in die richting zijn reeds gen om aan geïnteresseerden nadere Eigenbouw-toestellen met honingraat aanwezig. uitleg te geven. Er is ook gelegenheid spoelen, de eerste fabriekstoestellen Gedacht wordt om het museum dan om apparaten te demonstreren.

186 Radio Bulletin mei 1976 Lezers peinsden

Dobbelsteen daad goedkoper en eenvoudiger bleek om single. Dit kan vermeerderd worden met — In het februarinummer ’75 stond op blz. van het dendereffect van de schakelaar 50 a 100 cm, om een beetje speling te r- 84 het schema van een dobbelsteen, die gebruik te maken. (afb. 1) houden. enigszins geleek op een indertijd door mij Afb. 2 geeft de binaire code van de teller, Dit stuk band wordt in de lege cassette gebouwd apparaatje. met voor elke toestand het geworpen gelegd, waarna de hele zaak weer wordt Het schema van dit apparaatje en enkele cijfer. dichtgeschroefd. Dan neemt men als laat ste stap de single aan beide kanten van de j^1N414Q band op. A B C O geworpen cijfer Het voordeel hiervan is dat de single BD 9 10 0 1 1 " A altijd stand-by is. Terugspoelen is er niet O 0 0 0 0 2 r9 meer bij. 1 10 0 0 3 Vcc I. Dane, Willemstad 2 0 10 0 4 3 110 0 5 r9 4 OOIO 6 := 7490 Automatische diawisselaar met geluid reset 10 10 - tOOn bij C Laatst werd mij het probleem voorgelegd Ik of de mogelijkheid bestond om een band (4) brandt alsA=l © ® D bO recorder op een dia-apparaat aan te slui gnd r0 (T)brand! als 0=0 ® © ® ten en deze laatste na de gesproken tekst 7406 1------1------1------6V (j)brandt als B=1 H 'X alsC=l automatisch op de volgende dia door te T Q)brandtalsC=l \D © laten draaien. ï Afb. 2 Daar een lussenapparaat met piloottoon 707-6 : afb! te duur is, bedacht ik de volgende oplos Afb. 1 sing. (680) ff 750 I A M © Ik nam een cassette en sprak daar de tekst ' (600) // r9 270 van de dia’s op in. Bij iedere dia-overgang A 0>JLh<- B gaf ik een merkje op de tape. Toen alle r9 620 ff ff door tot een merkje zichtbaar werd. Ach c 4> M-M ter ieder merkje plakte ik een stukje zil . . (560) ff ff (560) ff ff verpapier vast. Ook monteerde ik in de o ■f cassette twee spelden (zie tekening) en 9V i liet daar de band met de stukjes zilver Ik 9V papier overheen lopen. ï ? ! Afb. 3 Afb. 4

naar projector ■: gedachtengangen mijnerzijds treft u hier Een eventuele wijziging van het deco- -spelden onder aan. deercircuit kan vereenvoudiging tot ge .. De door mij gebouwde schakeling had volg hebben (afb. 3 en 4). O O een ingebouwde generator, het decodeer- Van al deze schakelingen verbruikt die circuit werkte eenvoudiger en de schake van afb. 4 de minste stroom. \( /no • an\ 11 i ling werkte op 4 x 1,5 V penlightbatterijen. Tevens zijn afb. 3 en 4 aangepast voor

In dit schema is echter ook door mij de een 9 V batterij. Door de stukjes zilverpapier werkten de ■ generator weggelaten, omdat het inder- R. van Hest, Hengelo spelden als pulsgever. Aan de spelden worden de twee draden van de afstands- bedieningsplug vastgesoldeerd. Nu gaat na iedere diatekst een stukje zil Cassette-single bruikt worden, welke opengeschroefd verpapier langs de spelden en verwisselt Bij cassettes, die defect zijn is meestal de kunnen worden. Hieruit moet de band de projector de dia. band gebroken of lopen de spoeltjes worden verwijderd. B. Luijpen, Amsterdam. stroef. Nu is het zaak om zoveel mogelijk De volgende stap is het opnemen van de defecte cassettes bij elkaar te krijgen. tijd van één single. Hierna rekent men uit Van deze cassettes kunnen alleen die ge- hoeveel band men nodig heeft voor de

Radio Bulletin mei 1976 187 i « GEZIEN IN ANDERE BLADEN In deze rubriek memoreren wij interessante schakelingen welke de laatste . tijd in de buitenlandse elektronische pers verschenen. Wij beperken ons . ■ hierbij doelbewust tot het vermelden van het schema, de voornaamste technische bijzonderheden en/of aanwijzingen voor zelfbouw van de schakeling. Correspondentie over deze rubriek is niet mogelijk.

I Symmetrische voeding voor opamps Kwaliteits stereo voorversterker met op aan te sluiten, en heeft een gevoelig I) Oorspronkelijke beschrijving: zeer kort. pA741 heid van ca. 500 mV. ; Een simpele manier om aan 2 x 15 V te Bij de meeste IC voorversterker ont De opbouw van het geheel is helemaal komen voor het voeden van opamps. werpen wordt veelal gebruik gemaakt niet kritisch doch men moet zoveel van moeilijk te verkrijgen en tevens mogelijk lange draden zien te vermij iXBYIX dure IC's. Er is echter geen enkele reden den en de ingangsdraden afschermen.

Rl R2 waardoor de zo populaire en redelijk Het prototype is opgebouwd op ge

■ 2OH. .XV tO I/2W <70 5W goedkope pA741 niet gebruikt zou woon Veroboard en leverde uitsteken- ; i 0Z1 lOOOp OZ2 i' -15V P2k 100k C3 Ri RS lm R7 Twee zenerdioden van 15 V ca. 0,4 W hi——M-----3- 10* •' W* doen hier het ’verdeelwerk’. De conden C6=f d=C7 sator van 1000 pF dient uiteraard geïso <7/1/1_____ |<7n/ R3 500* laag +12 +30V leerd opgesteld te worden t.o.v. massa. (Toute l'Electronique - mei 1975) i Re H=?

’r /ogU uit 703-oscillator Ir* C3-^7n Ir9 •: ba lam i Oorspronkelijke beschrijving: zeer kort. Nogmaals een schakeling met een mini dr jj MS-Jrij )0 -T 17 hoog lm wr mum aan componenten: een 703-IC, een I" weerstand en een condensator vormen T2S0JJ te OV tezamen een a.f.-generator voor bijv. T morsesignalen. Aangesloten kan worden no halve +20 balans 0V voed mg s tot tuner spanrung +30V naar tweede kanaal •+SJ2V KEY kunnen worden. Het schema toont de resultaten op met een te verwaar l Iele/(2k) waarin deze IC’s zijn toegepast en lozen bromniveau, ruis en vervorming, of uitgang 6 trafo prim. 2k tevens kan worden volstaan met een ongeacht ca. 3 Vrimpel op de voedings 7 l enkelvoudige plus (+) voeding. De ver spanning. 0.5 sterker werkt naar volle tevredenheid Practical Electronics, M. W. Clarke 703 op een ongestabiliseerde voeding tus maart 1976. Rinces Risborough sen de +12 en +30 volt, en is speciaal ML 5j < ontworpen als voorversterker voor MD pickup-elementen. IC1 staat borg voor Eenvoudige zaagtandgenerator . .720 de totale versterking, terwijl het netwerk Met de alom bekende IC, de NE 555, en C3, R4, C4 en R3 voorziet in de nodige een gewone germanium transistor kan RIAA correctie binnen 1 dB van 20.000 een simpele, doch goede zaagtand — Hz. Het actieve element in de toonrege generator worden samengesteld. ling wordt gevormd door IC2 waarmee Transistor V1, diode D1 en weerstand hoog en laag ± 10 dB geregeld kan R1 vormen tezamen een stroombron een 2000 ohm hoofdtelefoon of een uit- worden. Een ingangssignaal van ca. waarmee C1 met een constante stroom y-. gangstrafo met overeenkomstige impe- 4 mV resulteert in een uitgangssignaal tot een bepaald niveau wordt geladen. 7 dantie, waarop aangesloten een luid- van ca. 500 mV. Voor gebruik van an- Een ingebouwde comparator in de IC . spreker(tje). De zaak kan ook sirene- dere elementen dan MD elementen zorgt ervoor dat bij een bepaalde drem- achtige geluiden produceren. Hiertoe moet R2 worden aangepast. Deze aan pelspanning de NE 555 triggert, waar wordt tussen pen 8 van de 703 en de passing volgt vaak uit de bijgeleverde door de oplaadcyclus weer van voren ;• voedingsspanning een weerstand van fabrieksdocumentatie, bij het element af aan begint. Met potentiometer P1 V 4700 a 10.000 ohm opgenomen en een meegeleverd. Met R1 wordt een be- kan de laadstroom, dus ook de uit- ij condensator van 100 a 200 pF tussen paalde AC versterking ingesteld. D.m.v. gangsfrequentie worden ingesteld. pen 4 en pen 7 geschakeld. S1 kan ook nog een tweede ingang ge De zaagtand wordt afgenomen van C1 (Popular Electronics -juni 1974) kozen worden om bv. een tuner o.i.d. d.m.v. een hoogohmig buffertrapje ter-

188 Radio Bulletin mei 1976 wijl de naaldspanning van dezelfde Uitschakelautomaat t.b.v. TTL voeding wel de voeding als de timercyclus in- frequentie ter beschikking staat op Deze schakeling is speciaal ontworpen geschakeld. De uitgang van de timer is punt 3. De verhouding van de frequen- om op die plaatsen ingezet te worden dan +5 V, logisch ’ 1 \ waardoor de lamp waar het wenselijk is om na het verrich- gaat branden. Diode D2 is eveneens +5. -nsv ten van een bepaalde functie van een verbonden met dit logische punt en de |pi apparaat tevens de voeding uit te scha- voeding blijft ook in wanneer S wordt \m Dl \R2 kelen. losgelaten. Wanneer de belichtingstijd belasting IN914 5 O Een energiebesparende en daardoor voorbij is, en de timer uitgang logisch I ]fl milieuvriendelijke schakeling dus. Een ’O’ wordt, waardoor de lamp dooft, valt VI rr ici goed voorbeeld hiervan is de timer- ook de basisstroom voor V4 weg, waar- 555 naald spanning i AC 125- 9Vol meer ongeslab m M 1 zaagtand O*» spanning Ir VI 0“ Rdusdaning kiezen dat er ca SmA door : 1 ! *>ov rP de zener vloeit : l O* *3 tieregeling bedraagt 50:1, bij een li- V3 5Vgest. uitgang naar logisch neairiteit van ca. 5%. schakelpun t. u Een lineaire spanning/tijd-karakteris- te» VA II tiek kan verkregen worden door op Z1 II s sv ' punt 5 een modulatiespanning aan te 6,2V Vs leggen waarmee de drempel van de o/ comparator kan worden ingesteld. Practical Electronics, J. N. Paine automaat t.b.v. foto-vergrotingsappa- door V1 spert en zenerdiodeZI stroom- januari 1976 Oxford ratuur. Omdat de voeding alleen nood- loos wordt. Het gevolg is dat de 5 V zakelijk is tijdens de vergrotingstijd, voedingsspanning wegvalt. Dit sys- I Stabiele B.F.O. dus de tijd dat de lamp brandt, is het teem is uiteraard overal toe te passen Bij het luisteren naar de korte golf nuttig dat aan het eind van ple vergro- waar de logica maar tijdelijk in werking . wordt in de regel nog gebruik gemaakt tingstijd, tegelijkertijd met de lamp de is, waardoor een kleinere transforma- ; voeding van de timer wordt uitgescha- tor gekozen kan worden en het geheel van apparatuur waarin de b.f.o. nog is - geconstrueerd met spoelen. keld. TTL IC’s trekken nl. ook in rust- lichter en goedkoper wordt, toestand vrij veel stroom. Wireless World, £ ft Rumbo Door schakelaar S te sluiten wordt zo- februari 1976 Acton, Australia ' +6V £0 wr**, 0™8FH5 • Cl - 7FJM.422 ■ out 9 VI 300-WO p 7$Ö0p Mag ik even Meningen van lezers, waarmee de redactie het niet eens behoeft te zijn. c< Os PI I ICS C3 <70~p lOOp Ontvangst Hilversum 2 in noorden In het belang van de luisteraars in Fries i des lands land, Groningen en het grootste gedeelte i Tegenwoordig is het mogelijk, zonder Sinds enkele maanden is Nederland ver van Drenthe zou het volgende moeten gebruik te maken van spoelen, een nog rijkt met een vierde radioprogramma, nl. gebeuren: i stabielere oscillator te realiseren. Hilversum 4. Verbetering van de ontvangstmogelijk- De werking van de oscillator is geba- Dit heeft enkele gevolgen gehad voor de heden van het programma op Hilversum l seerd op het Pierce principe. De reso- zenderindeling. Het is een feit dat de ont 2 in genoemd gebied d.m.v. uitzending nantiefrequentie van het kristal be- vangst van het programma op Hilversum van dat programma via de zenders Im- £ | draagt 442 kHz maar kan verhoogd 2 via de middengolf op 746 kHz o.a. in sum en Hoogezand (op FM dus), behalve worden door toevoeging van een serie- het noorden van ons land niet bepaald als de RONO uitzendt natuurlijk. capaciteit. subliem kan worden genoemd. Hopelijk worden de uitzendingen van Met ca. 500 pf is het mogelijk de popu De kans om dit te verbeteren is niet aan Hilversum 2 via Irnsum en Hoogezand laire werkfrequentie van 455 kHz te gegrepen. op FM in het belang van de luisteraars in verkrijgen. C1 is een vaste conden Op de FM is de situatie nu als volgt: Noord-Nederland zo spoedig gereali sator van 300 a 400 pf. VC1 is de af- seerd. stemcondensator, in dit geval ca. Via de zender Smilde wordt het program Namens actiegroep Ontvangstverbetering 100 pf, terwijl TC1 een fijnregeling trim- ma op Hilversum 3 stereofonisch uitge Noorden des Lands 'ONOL’ condensator voorstelt van 3-30 pf. zonden. Dit wordt nog eens overgedaan J. F. Heidinga, Practical Electronics, E. Vaughan in mono via de zenders Irnsum en Hooge H. O. Heidinga, maart 1976. High Wycombe zand. Dit lijkt ons overbodig. U. M. Visser

Radio Bulletin mei 1976 189 $

HONETWELL TDG2000 Mi Een stap vooruit: in de procesregeltechnologie •• •:. Ij 'Total Distributed Contrei’ noemt Honeywell haar nieuwe elektronisch-digitale systeem ten i dienste van de procesautomatisering, vandaar de aanduiding TDC 2000. Men ziet het als ’het begin van een nieuw tijdperk in de meet- en regeltechniek'. Zoals het zakreken- apparaat de (mechanische) bureaumachines geheel heeft verdrongen, gelooft men bij Honeywell, dat TDC 2000 hetzelfde effect zal hebben op de procesautomatisering. H Het bijzondere van dit systeem is, dat het is opgebouwd met een beperkt aantal verschillende standaard modulen, die gedecentraliseerd kunnen worden opge steld. Hierdoor is het mogelijk de meest i\‘ uiteenlopende processen te regelen en te Ü controleren. De universele opzet van TDC 2000 maakt het bovendien mogelijk een ermee uitgeruste installatie in een later stadium op eenvoudige wijze te wijzigen (aanpassen of moderniseren) of uit te breiden met behoud van de reeds aanwezige apparaten. Dit leidt tot een aanzienlijke kostenbesparing in vergelij king met conventionele systemen.

;• Het principe Het hart van het systeem is het basis lil regelsysteem dat bestaat uit een of meer ’basic controllers’. Elke basic controller is voorzien van een microprocessor en ;lï- kan maximaal acht regelkringen bedie nen, waarvoor acht regelblokken aan wezig zijn. De acht inkomende analoge signalen worden iedere drie seconden beurtelings afgetast en in digitale vorm omgezet. Zij ondergaan een bijzondere behandeling, al naar de eisen van het afb. 1. Het TDC 2000 bedieningsstalion met afzonderlijk toetsenbord (links) kan worden gebruikt als een proces. De microprocessor dient als cen onafhankelijk bedieningsstalion of als onderdeel van een centraal bedieningspaneel in een computersysteem. Midden in het demonstratiepaneel (boven de schuifregelaars) een ’Data Entry Panel’, links en rechts daarvan trale rekeneenheid van de basic con analoog aanwijzende en registrerende instrumenten. troller en voert alle commando’s uit, ge geven door het ROM (alleen uitleesbaar

geheugen), gecombineerd met de ge Totale systeemarchitectuur gevens uit het RAM (willekeurig adres-

seerbare geheugen). In het RAM worden Centraal be Proces ------1 alleen informaties opgeslagen, die in de dieningsstalion computer loop van het proces kunnen veranderen. Geprefereerde toegang I jV; —1 | De uitgangsschakeling zet het digitale Highway uitgangssignaal van elk rekenblok om in traffic director een analoog 4 ... 20 mA signaal. Voorts bevat het basisregelsysteem een ’data entry panel’ (DEP) en panelen voor Proces inter Analoge Hulpfunctie Bosic DEP aansluiting van de veldbekabeling en face unit eenheid cordfile controller ' doorverbinding naar de andere hoofd I Aansluit- Aansiuït- ■i. Aonsluit- groepen, enz. ] m ponccl mmmm paneel Het DEP is het bedieningspaneel voor mmm‘ paneel directe communicatie met de basic con troller. Het is uitgevoerd met digitale weergave van de toestand van de diverse Aanwijzende Registrerende Veld- Standby Analoge weergave manuol regelkringen. Met drukknopschakelaars instrumenten instrumenten bekabeling kiest men telkens een der regelkringen. ft: Iedere DEP kan aan maximaal 16 basic controllers (elk met 8 rekenblokken), Afb. 2. Dit blokschema geeft een mogelijke opstelling van een TDC 2000 systeem.

190 Radio Bulletin mei 1976 d.w.z. aan 128 regelkringen worden aan communicatiesysteem dat alle deelsyste bord. Het kan tot 2500 variabelen behan gesloten. Op het paneel is een slotschake- men met elkaar verbindt. Hiertoe dient delen. Procesinformatie wordt zowel in laar aanwezig, die het onmogelijk maakt een coaxiale kabel - ’data highway’ ge digitale als in analoge vorm gepresen dat per abuis of door een onbevoegd naamd - en een op die kabel aangesloten teerd. Men heeft daarbij keus uit de persoon belangrijke instellingen kunnen ’highway traffic director’. Laatstgenoem volgende mogelijkheden: Een overzichts- •I worden gewijzigd. Naast het digitale DEP de eenheid regelt de overdracht van infor beeld van het totale proces; een groeps- kunnen desgewenst ook analoog aanwij matie tussen de verschillende eenheden. weergave van een aantal regelkringen en ■i zende en registrerende instrumenten Dit geschiedt eveneens in digitale vorm. procesvariabelen; of alleen alle gegevens worden aangesloten. van een enkele regelkring. ' : Maximaal 63 eenheden kunnen op de Tenslotte kan men komen tot een zoge •j Alle eenheden van het basis-regelsysteem ’data highway’ worden aangesloten. De naamd hiërarchiek automatiseringsys- ■

worden onderling verbonden met univer lengte van de coaxiale kabel mag 1500 m teem door gebruik te maken van een ■ ! sele 50-aderige kabels, voorzien van 50- bedragen en men kan er drie op de procescomputer als integraal bestanddeel *; polige contactstoppen met vaste codering traffic director aansluiten. Deze enkele van een TDC 2000 systeem. Ook hier i il voor de aansluitingen. Bij het installeren coaxiale kabel voor alle verkeer tussen weer universaliteit: het hoeft niet per se of wijzigen van een systeem behoeven de deelsystemen is betrouwbaarder, over een Honeywell computer te zijn. is derhalve geen tijdrovende en tot vergis zichtelijker en veel eenvoudiger (dus met s singen aanleiding gevende soldeerlassen minder kosten) te installeren dan de dra- Wilt u een globaal idee van de kosten? te worden gemaakt. denwirwar die anders zou moeten wor Een basissysteem heeft men al voor ca. den aangebracht! f 35.000, geïnstalleerd en getest. Communicatie Dank zij de ’data highway’ kan men bo Een systeem voor 30 functies gaat al Zijn er meer dan één basisregelsystemen vendien op dit sterk gedecentraliseerde gauw een ton kosten, nodig en wil men centrale bediening, een systeem toch weer een centraal bedie- Overigens is voor héél kleine installaties procescomputer of nog andere hulpappa- ningsstation aansluiten. Dit bestaat uit de analoge methode goedkoper; het raten aansluiten, dan geschiedt dit via het een beeldscherm (KSB) en een toetsen- breekpunt ligt bij 24 a 28 functies. HR

I :

Microprocessors van PHILIPS !;• Philips heeft de microprocessor type 2650 van Signetics in haar programma geïnte Mui.tiri.txtw j greerde schakelingen opgenomen. g 1 De Amerikaanse Signetics Corporation T in Sunnyvale (Califomië) is medio vorig jaar tot het Philips concern gaan behoren. VV \ Vorige maand hebben Signetics en de Amerikaanse Advanced Memory Sys ■'nTrmrmrmrrr i tems Incorporated (AMS) een samen i INTERPUPf werkingsovereenkomst op het gebied van \ molding REQUEST INTERROPT microprocessors gesloten. Er is voorzien LOGIC INTERRUPT in een zeer nauwe technische samenwer ACKNOWLEOGE king en in uitwisseling van onderzoek i resultaten. Zo zal de Signetics 2650 de i/o eerste zijn van de door AMS te produce LOGIC ^CpNTROL LINES . ren microprocessor-reeks.

In Europa zal de 1650 microprocessor ge Jfc:,-.-.. produceerd gaan worden in de vestiging De toepassingsmogelijkheden van micro bandapparatuur, schijfgeheugens, cas- van het Philips concern in Southampton processors zijn legio. sette-eenheden, regeldrukkers;a (Engeland). Om aan de vraag op de wereldmarkt te industrieel: procesbesturing en -bewa kunnen voldoen staan dus nu drie pro- king, automatisch testen en meten, labo- t Een microprocessor is een universele duktiecentra ter beschikking, nl. twee in ratoriuminstrumenten; •f elektronicabouwsysteem, waarbij op één Amerika (Signetics en AMS) en één in verkeer: verkeersregeling, navigatie, mo- enkel silicium schijQe ter grootte van Europa (Philips). torregeling (brandstofinspuiting e.d.); enkele tientallen vierkante millimeters communicatie: data-communicatie en enkele duizenden elementen zijn samen Een greep hieruit per toepassingsgebied -transmissie, instrumentatie gebracht. Door de microprocessor als met enkele voorbeelden: en verder voor rekenmachines, wissel basisonderdeel op te nemen in een sys consumentenelektronica: tv/radio, huis automaten, liftbesturing, boekhoud teem met geheugens en in- en uitvoer- houdelijke apparaten, speelautomaten, machines, 'intelligente’ schrijfmachines, schakelingen ontstaat een kleine com elektronische orgels; elektronisch zetten, medische apparatuur puter, een zgn. micro-computer. computerindustrie: besturing van pons- enz.

Radio Bulletin mei 1976 191 Microprocessors van SIEMENS H. Hinlopen

Spreiding van intelligentie' is mogelijk gcsleld. Siemens is sinds vorige maand Het op grote schaal integreren van de mei de moderne microprocessors, waar- ook toegelreden lol de producenlen-elile componenten waaruit een computer mede complete miniatuur computers - de van de microprocessors, die eerst sinds wordt opgebouwd, heeft uiteraard tot ge microcomputers - kunnen worden samen- 1971 op de markt zijn. volg dat de kostprijs belangrijk daalt en dat betekent weer dat microcomputers kunnen worden ingezet op plaatsen waar dit tot dusverre financieel niet haalbaar was. Bij Siemens verwacht men dat de micro processor naast toepassingen in meet- en regelapparatuur, computersystemen, mi- 1 litaire en medische elektronica zo om streeks 1980 ook in de huishouding, de auto en de amusemenlselektronica zal doordringen. Voor wat de huishouding betreft denkt men aan toepassingen in wasautomaten e.d. Bij de automobiel zal het anliblokkeersysteem voorde remmen worden geregeld door een microcompu ter en een centraal elektronisch systeem zal alle functies inde auto bewaken. Voor wal de amusementselektronica betreft strekken de mogelijkheden zich uit van elektronische orgels via kleurentelevisie- diagnosesystemen lot spelletjes die op In samenwerking mei Intel brengt Siemens de:e 8-bit microprocessor SAB 8080 in Europa op de markt. Centraal het TV-scherm gespeeld zullen kunnen staat de microprocessor SA B SOSO. die door geheugen- en in- en uitgangstrappen tot een compleet computersysteem is uitgebouwd. worden.

Microprocessors van GENERAL INSTRUMENTS

.TT- op diverse manieren en met eenvoudige middelen mogelijk. Alle in-en uitgangen zijn verenigbaar met TTL. Met behulp van standaardprints, zoals 2-K en 8-K geheugens, ingangs/uitgangs- en be- sturingsprints kan een processor wor den opgebouwd waarvoor een volledig software-pakket verkrijgbaar is. De CP 1600 is volgens G.l. de eerste micro processor, die in Europa is vervaardigd, wat aan de prijs te merken zou zijn. De LP 8000 is een 8-bits machine die in de eenvoudigste gedaante uit drie IC’s bestaat: de centrale processor- eenheid LP 8000 CPU; het programma- geheugen LP 6000; de klokgenerator LP 1030. Met het systeem kunnen zo wel binaire als decimale bewerkingen worden uitgevoerd. De gebruiker heeft daarbij de beschikking over 48 regis ters, verdeeld over acht pagina’s en Op 9 februari presenteerde General zich bijzonder leent voor real-time toe - via een extra 6-bits adresbus - over Instruments tijdens een te Vianen ge passingen. maximaal 16.384 geheugenplaatsen. houden bijeenkomst twee typen micro De machine heeft acht universele ge De LP 8000 kan tal van taken verrich processors: de CP 1600 en de LP 8000. heugens; met een 16-bits adreswoord ten; de daartoe door de afnemer te De CP 1600 is een snelle, 16-bits pro worden 65.536 geheugenplaatsen toe specificeren programma's worden door cessor van de derde generatie, die is gankelijk. Een 5-MHz klok zorgt voor de fabrikant in ROM's of PROM's vast uitgevoerd in MOS, is ondergebracht in een cyclustijd van 400 ns. Uitbreiding gelegd. één 40-pens dual-in-line behuizing en tot een compleet computersysteem is P.d.B.

192 Radio Bulletin mei 1976 fj

Berekenen van logaritmen met de

”4-functie”Pocket calculator Uit reacties met betrekking tot het artikel ‘Uw mini-pocket calculator... een maxi- toestel...' (zie RB, nov. 75). is gebleken dat de daarin voorgestelde benaderingsformules voor het berekenen van goniometrische functies, evenals voor worteltrekkingen, bijzonder gunstig zijn onthaald. Dit is begrijpelijk, omdat de student of de technicus hiermee de ■ mogelijkheid geboden wordt dergelijke functies, d.m.v. zijn '4 functie pocket calculator’ verrassend exact te berekenen. Het paar bijkomstige ’druk-op-de-knopjes ’ weegt daarbij zeker op tegen de meerprijs die voor een échte ‘scientific calculator’ moet worden betaald. R. E.Martens Van de hand van de heer J. Ch. H. Hoeke uit Heemstede ont Moet bijvoorbeeld log 2 bepaald worden, dan geeft berekening vingen we een brief, waarin gevraagd wordt of dergelijke bena- van de eerste 3 termen (2 ligt tussen 0,4 en 2,5) van formule (1): deringsformules ook bestaan voor het berekenen van logarit men. We citeren: ’Hoe ik ook gezocht heb naar die berekening log 2 = 0,868589 . *i<5>’ en ernaar geïnformeerd heb bij personen en instanties, die deze n ] - berekening, qualitate-qua zouden moeten weten, een bruikbaar antwoord heb ik nooit gekregen’. log 2 = 0,868589. (0,3333333 + 0,0123456 + 0,000823) = 03009677 Toch kunnen we dhr. Hoeke geruststellen, want na ijverig cijfe (0,30103) ren kwam uiteindelijk een praktisch bruikbaar resultaat uit de Voor log 0,92 bijvoorbeeld krijgen we (alléén le term uit formule bus, waarover hierna relaas. We bespreken de benaderingsfor- (1): mule eerst voor het berekenen van de decimale of Briggse logaritme van een getal (log x), en leiden daaruit de natuurlijke of Neperiaanse logaritme (In x) af. log 0,92 = 0,868589.= -0,0361912 (-0,036212173).

a. Het berekenen van tiendelige logaritmen: De getallen tussen haakjes zijn de meteen computer berekende : ' Voor het berekenen van de logaritme van een willekeurig getal x benaderingen met hoge precisie. - afgekort log x - komen verschillende machtreeksontwikkelin- We merken op dat in sommige handboeken de logaritme van ge gen in aanmerking. De meeste daarvan bezitten echter als na tallen kleiner dan 1 in een 9-complement-voorstelling wordt uit deel enerzijds slechts zeer traag te convergeren, zodat zeer veel gedrukt. Voor log 0,92 zou het bekomen resultaat (-0,0361912) termen van de machtreeks moeten worden berekend, teneinde dan geschreven worden als log 0,92 = 1,9638087 (negatief afge een voldoend nauwkeurig resultaat te bekomen, en anderzijds ronde wijzer en positieve mantisse). zijn ze slechts bruikbaar in een zeer beperkt interval van x. Eén ontwikkeling echter convergeert, binnen een beperkt ge Het spreekt vanzelf dat, indien van bovengenoemde vereen bied althans, relatief snel, en geldt voor alle waarden van x > 0; voudigingen geen gebruik wordt gemaakt, en immers de eerste ze luidt: 4 of nog meer termen van formule (1) worden berekend, de pre log x = 0,868589 . cisie er aanzienlijk op vooruit gaat; voor log 2 bijvoorbeeld, be rekend met de eerste 4 termen, geeft: (x 1) [ (x+1) 3 \ x+1/ 5 log 2 = 0,868589 (0,3333333 + 0,0123456 + 0,000823 + 0,0000653) of Praktische berekeningen toonden aan dat, voor waarden van x, log 2 = 0,3010244 (0,30103). begrepen tussen 0,32 en 3,2, de relatieve fout op de resultaten, bekomen met een 8-digit-calculator met zwevende komma, Nu rijst natuurlijk nog de vraag: wat gedaan met getallen die niet kleiner is dan 0,4% indien slechts de eerste 3 termen worden ge begrepen zijn tussen 032 en 3,2. Dit levert geen probleem op, sommeerd; bij 4 termen wordt de precisie reeds beter dan omdat gebruik gemaakt kan worden van een eigenschap der 0,08%, en bij 5 termen reeds beter dan 0,02%. Indien we als logaritmen, nl. standaard een relatieve fout tolereren van maximum 0,1% - voor de meeste technische berekeningen volstaat dit ruimschoots - log x.y = log x + log y zullen we bijgevolg steeds minstens de 4 eerste termen moeten berekenen. Er is echter vaak vereenvoudiging mogelijk: inge waarbij voor y een macht van 10 genomen wordt, zodat log y dan volge de zeer sterke convergentie van bovengenoemde reeks in een geheel getal wordt (log 10 = 1, log 100 = 2, log 1000 = 3, enz.). de nabijheid van x = 1, kan in vele gevallen volstaan worden Hieruit wordt meteen ook de reden duidelijk waarom formule jf met 3,2 of 1 term(en), steeds zonder de 0,1%-foutgrens te over (1) werd begrensd tot een interval met als ondergrens 0,32 en als schrijden. Namelijk: bovengrens een 10 maal hogere waarde, nl. 33- Deze grenzen : stemmen overeen met de afgeronde waarden van V\0 en i - indien x ligt tussen 0,9 en 1,1 volstaat de eerste term alléén; die resp. +0,5 en -0,5 als logaritme hebben. ! In het gegeven getal x wordt de komma dus zoveel plaatsen naar ? - indien x ligt tussen 0,6 en 1,7 volstaan de eerste 2 termen; E - indien x ligt tussen 0,4 en 2,5 volstaan de eerste 3 termen; rechts of naar links verplaatst, tot wanneer een getal bekomen - indien x ligt tussen 0,32 en 3,2 moeten minstens de eerste 4 wordt dat valt binnen deze grenzen 0,32 en 3,2. Men noemt deze : termen genomen worden. bewerking 'normeren’ van het getal. Moet de komma n plaatsen I*

Radio Bulletin mei 1976 193 ! naar links verschoven worden, dan dient het bekomen resultaat zodat log 0,002754 = 0,4392357 - 3 = -2,560764 (-2,5600361). achteraf verhoogd te worden met n; voor n plaatsen naar rechts moet het resultaat achteraf verminderd worden met n. We Uit deze voorbeelden merkt men dat de relatieve fout op de be illustreren dit alles door een paar didactische voorbeelden. komen resultaten aanzienlijk kleiner wordt naarmate de nor- meringsterm groter is; m.a.w. hoe groter of hoe kleiner de getal Ie voorbeeld: berekenen van log 135. De komma dient 2 plaatsen len zijn waarvan de logaritme moet worden bepaald, hoe nauw naar links te worden verschoven om tussen 0,32 en 3,2 te vallen, keuriger de berekeningsmethode wordt. dus n = 2. We krijgen dan 1,35 en berekenen log 1,35 m.b.v. de eerste b. Het berekenen van natuurlijke logaritmen: 2 termen (1,35 ligt tussen 0,6 en 1,7) van formule (1): Ook hier steunen we op een eigenschap van de logaritmen, name lijk ln x = lög x. In 10, en aangezien ln 10 = 2,3025851 kunnen log 1,35 = 0,868589.(0,1489361 + 0,0011012) = 0,1303207 we eerst log x berekenen volgens de metode zoals onder (a) zodat log 135 = 0,1303207 + 2 = 2,1303207 (2,1303338). beschreven, en het bekomen resultaat achteraf vermenigvul digen met 2,3025851. Een voorbeeld ter illustratie: het bereke 2e voorbeeld: berekenen van log 167.772,16. Hier is n = 5; nen van ln 163,4. met de eerste 2 termen bekomen we voor log 1,6777216: Hier is n = 2, en we berekenen eerst log 1,634 met de eerste 2 termen uit formule (1): log 1,6777216 = 0,868589.(0,2530963 + 0,0054042) = 0,2245307 waaruit log 167.772,16 = 5,2245307 (5,2247199). log 1,634 =0,868589.(0,2406985 + 0,0046483) =0,2131055,zodat log 163,4 = 2,2131055, waaruit we de neperiaanse logaritme be 3e voorbeeld: berekenen van log 0,002754. Hier is n = -3, en we rekenen, nl. ln 163,4 = 2,2131055 x 2,3025851 = 5,0958637 berekenen log 2,754 met de eerste 3 termen: (5,0962012). log 2,754 = 0,868589.(0,4672349 + 0,0340004 + 0,0044535) = 0,4392357

CURRENT DUMPING AMPLIFIER tO l»tt h»no jmpliti»» p, r 4A ► 50V «0—4 Rjs I T'$ BC2UC 0 08 £ d8:: R». R26 Ris 270; •I.C.3 '00j ioo SR T to.ooo>i «7$ '■Lp T', V BC2UC R24 ■'4 'ZTXSC4 22 -r 1S970 D, c(S *1 Cu LR120C ZTXS04 t io.ooop f* R.3 Cs Cr J 330p j 330c r9 R H d7 1B0 ns c8 £R|9 ;r23 120p >30 Ds J 11S920 rJ8 PM IA 20 R?; , w D6 4’ r5 8W2 « ■ IS920 3301. 47n output C7 ,R|7 Tr, 330p 3*3 BOY77 T 100n 7 R«2 JR39 IC, ,1:° 30 Rjo L2 LM 301A 1h 1>6 3nH r 8C2UC T'2 < ZTX304 R36 R21 R28 7S 0 CS l.OOOp* ■ R|6 «t- '80 RS T? 8 40872 I0W L. R25 ::°4 raRjoH R” 6 9wH

22 IS920 22 $60 22

\ Trl0 C|0 47f R3I ! BOV77 £ R29 R33 °2 £ 8k2 $60 R2 LR120C V 22 4 A to le*t-f»anö f l ampl't'ff J -sov

Bij het artikel van de Current Dumping Amplifier, in het maart nummer van Radio Bulletin 1976, op pag. 112 is afb. 4 abusievelijk niet geplaatst. Op verzoek van enkele lezers hier alsnog het volledige schema van de eindversterker. Onze excuses voor dit verzuim.

194 Radio Bulletin mei 1976 V

Zoals bekend kan de werking van bepaalde elektronica-onderdelen worden beïnvloed met licht; andere kunnen zodanig worden gestuurd dat zij juist licht gaan uitzenden. De techniek, waarin van deze lichtgevoelige elektronica en lichtemitterende componenten gebruik wordt gemaakt heet opto-elektronica. Strikt genomen behoren ook de katode- straalbuizen (waaronder de TV-beeldbuizen), de fotocellen en de indicatorbuizen tot de betrokken elektronische onderdelen. perkte aantallen parallel of in serie wor groen (zie a(b. 1). LED’s van gallium- De steeds belangrijker rol, die door de opto- den geschakeld. Ze zijn bestand tegen fosfide (GaP) zenden licht uit in het •k elektronica wordt gespeeld, moet echter uiteenlopende klimatologische invloe groen-gele deel van het zichtbare spec vooral worden toegeschreven aan de mo den, zoals tropische temperaturen, zee trum, tussen circa 500 en 600 mm. Door gelijkheden, geboden door de moderne wind en zandstormen. Ook kortsluiting een juiste keuze van het materiaal en de lichtgevoelige en -emitterende halfgeleiders of nullast kunnen de zonnepanelen niet kleur van de lens kunnen van GaS LED’s en weerstanden. Tot de groep licht-emitterende componenten moeten in dit verband deren. worden gemaakt die hetzij geel, hetzij de LED's (met inbegrip van de cijfer-LED's) Er zijn al verscheidene projecten voor groen licht uitstralen. Galliumarsenide- worden gerekend De lichtgevoelige cate een eventuele toepassing van zonne- fosfide (Ga AsP) levert LED’s op die licht gorie omvat onder meer foto-transistoren en energie met de BPX 47A verwezenlijkt - uitstralen met een piekgolfiengte van -dioden, infrarooddelectoren en cadmium- vooral in de tropen, ten behoeve van omstreeks 650 nm, dat is in het rode deel sulfidecellen. Ook bestaan er onderdelen, obstakelverlichting, de energievoorzie van het spectrum. LED’s van gallium- ■\ waarin een Ucht-emitterend en een licht ning van waterpompen enzovoorts. arsenide (GaAs) tenslotte hebben hun gevoelig element zijn gecombineerd tot een grootste emissie in de buurt van 800 nm, 'fotokoppeling'. Licht-emitterende dioden in het nabije infrarood gebied. In dit artikel, waarvan de inhoud is ontleend aan een publicatie in Philips Eloncobulletin, De toepassing van licht-emitterende dio Infrarood of IR licht is niet zichtbaar wordt een beknopt overzicht gegeven van den of LED’s heeft de afgelopen jaren voor het menselijk oog en GaAs-LED’s wat Philips terzake voert. een enorme vlucht genomen. De voor worden daarom voornamelijk gebruikt delen van LED’s ten opzichte van andere in combinatie met IR-gevoelige transis- gangbare lichtbronnen zijn in feite de toren en dioden voor optische koppelin zelfde als die van transistoren ten op gen (’fotokoppelingen’), aanwezigheids- zichte van elektronenbuizen. LED’s detectoren, kaart- en ponsbandlezers en hebben een homogene constructie (geen dergelijke. Een andere toepassing is het Fotodioden en -transistoren vacuüm) en zijn daardoor in mechanisch overbrengen van geluid door middel van Folodioden en fototransistoren worden opzicht bijzonder degelijk; ze zijn uit infrarode straling, bijvoorbeeld van een doorgaans gebruikt in samenwerking met stekend bestand tegen schokken en tril televisietoestel naar een hoofdtelefoon. een lichtbron, bijvoorbeeld een gloei lingen; ze vragen in verhouding tot de lampje of een LED. Ze worden gebruikt hoeveelheid licht die ze uitstralen weinig Cijfer-LED’s in kaart- en ponsbandlezers, als optische energie en ze hebben een zeer lange Onlangs heeft Philips de eerste twee van 'slagboom’, in industriële bewakings- en levensduur. De analogie met de opkomst een serie cijfer-LED’s aangekondigd, de beveiligingsapparatuur en dergelijke. van de transistor is onmiskenbaar. typen CQY 81 met een cijferhoogte van De fotodiode BPX 94 heeft een zeer LED’s kunnen worden verdeeld in drie 7,6 mm en CQY 84 met een cijferhoogte gunstige signaal/ruisverhouding en leent categorieën: infrarood, rood en geel/ van 18 mm. zich daardoor uitstekend voor toepassin gen waarbij de lichtsterkte gering is.

Infrarood-detectoren Het Philips-programma omvat een grote verscheidenheid infrarood-detectoren met uiteenlopende constructies en eigen schappen. Veel van deze typen worden echter uitsluitend voor zeer specifieke toepassingen gebruikt en zijn dan ook niet opgenomen in het normale leverings programma. Bovendien kunnen infra rood-detectoren volgens afnemerspecifi- caties worden geleverd.

Zonnecellen Nieuw is het paneel met zonnecellen, type BPX 47A. Het heeft een oppervlakte van 365 x 468 = circa 1700 cm2 en kan onder optimale omstandigheden 690 mA bij 15,5 V leveren, wat overeenkomt met 10,7 W. Zonnepanelen kunnen in onbe- AJb. I Licht emitterende dioden.

Radio Bulletin mei 1976 >

van massa hebben of tussen twee schake lingen die geen gemeenschappelijke mas sa mogen hebben, bijvoorbeeld tussen een computer en de randapparatuur. Ook worden fotokoppelingen gebruikt voor het beveiligen van ingangen, die op lange leidingen zijn aangesloten, tegen span ningspieken en inductiestromen.

Cadmiumsulfidecellen CdS-cellen zijn elementen zonder grens laag die een veel hogere gevoeligheid hebben dan silicium fototransistoren,die een grenslaag bezitten. De toelaatbare dissipatie van de CdS-cellen is in het alge meen groot genoeg om ze rechtstreeks een relais te laten bekrachtigen, hetgeen mogelijkheden opent voor het automa tisch inschakelen van (straat)verlichting.

De hoge gevoeligheid maakt de CdS- Afb. 2 Fotokoppelingen. cellen geschikt voor het regelen van slui tertijd of diafragma in automatische Beide typen zijn opgebouwd uit zeven camera’s en voor gebruik in optische be segmenten plus een decimale punt. Ze wakingssystemen. Andere toepassingen worden vervaardigd volgens de zoge zijn vlambeveiliging en het detecteren naamde ’stretched-segment’-technolo- van de positie of de aanwezigheid van gie, waarbij een klein licht emitterende werktuigmachines. diode wordt ’uitgerekt’ tot een segment. Deze techniek en het feit dat de half- De werking van cadmiumsulfidecellen geleiderchip wordt gedragen door een berust op het verschijnsel, dat de weer loden raster maken de CQY 81 en de stand van CdS-korrels in sterke mate CQY 84 ideaal voor massafabricage. afhangt van de intensiteit van het erop Doordat de constructie van de cijfer- vallende licht. LED’s eenvoudig is kunnen ze bestuurd Op basis van dit principe kunnen ver worden door elke gebruikelijke stuur- en schillende fabricagemethoden worden decodeerschakeling. gevolgd. De oudste en meest bekende produktiemethode is het bij hoge tempe Behalve de cijfers 0 tot en met 9 kunnen ratuur sinteren van gedoteerde CdS- de cijfer-LED’s ook de letters A, C, E, F, korrels, tezamen met een bindmiddel. H, J, L, P en U weergeven. Beide typen Op het aldus verkregen schijfje of plaatje stralen rood licht uit. Ze zijn uitstekend worden kamvormige geleiders opge geschikt voor het samenstellen van, on dampt, waarvan de tanden in elkaar grij dermeer, digitale presentatietableaus pen zonder elkaar te raken. voor digitale meetinstrumenten, kanalen kiezers, digitale klokken, numerieke be CdS-cellen met nauwe toleranties en een sturingssystemen. De CQY 81 is lever grote stabiliteit worden verkregen bij baar in rood en geel en voorts in uitvoe toepassing van de door Philips ontwikkel ringen met een decimale punt (links of de ’monokorrellaagtechniek’, waarbij de rechts), een polariteitsteken en een ’over- korrels eerst worden gesinteerd, daarna flow’-teken. op een met kleefstof bedekte drager wor den aangebracht, waarna de tussenruim Fotokoppelingen ten worden opgevuld met een speciaal Fotokoppelingen zijn samengesteld uit synthetisch materiaal, dat de topjes van een zichtbaar of infrarood licht- of emit de korrels vrijlaat. Nadat de aldus ont terende diode en een, voor de uitgezon stane film is losgetrokken van de drager, den lichtsoort gevoelige fototransistor of worden de korreltopjes die aan beide fotodiode. Het voornaamste kenmerk kanten uit de film steken, verbonden door van een fotokoppeling is dat hij signalen middel van dunne goudlaagjes. Aan de kan overbrengen en dat in- en uitgang bovenkant is dit goudlaagje zo dun, dat galvanisch volkomen gescheiden is. Daar het licht doorlaat. door leent een fotokoppeling zich voor Nadelen van CdS-cellen zijn de traagheid Afb. 4 Links op de voorgrond panelen met zonnecellen signaaloverdracht tussen twee punten die en het feit dat ze niet geschikt zijn voor die energie leveren om de waterpomp aan te drijven. een groot spanningsverschil ten opzichte gebruik bij extreme temperaturen.

196 Radio Bulletin mei 1976 : i AUDIO

>1 Als er één onderwerp is waarover nog Beide versterkers werden aangesloten op groepen realistisch reproduceren dan steeds misverstanden bestaan, dan is het de AR 3a-Improved luidsprekers en op is vaak veel meer nodig, maar daar wel 'vermogens’. Dit zowel versterker- vallend was hoe weinig vermogen werke voor zijn goedkopere methodes dan als luidsprekervermogens. lijk gebruikt werd. Allereerst moest de grote versterkers te bedenken ... -10 dB schakelaar op de M-4000 inge V erst erker ver mogen s drukt worden, want in de normale stand P.S. De volgende keer graag iets over luid Als er iets is in de audio-wereld wat lang bewogen de meters niet en alle LED’s sprekervermogens. zamerhand helemaal de pan uit rijst en bleven donker. In mijn hart vind ik zo’n A.v.O. gewoon ridicuul begint te worden, dan versterker een prachtig stuk speelgoed en zijn dat wel de vermogens die men u via die dingen moeten dus branden, liefst al De nieuwste, de beste? advertenties en recensies (pretenties?) lemaal tegelijk, nietwaar? Natuurlijk wil Het slechte geheugen van de muzieklief probeert aan te praten. de dat uiteindelijk wel lukken, maar toch hebber en platenkoper is een deugd in de Natuurlijk, een versterker die ver onder echt alleen op een veel te hoog volume ogen van de grammofoonplatenmaat zijn maximale vermogen werkt, heeft in en steeds met die schakelaar ingedrukt! schappijen. Dat moet dan, om commer die situatie een lagere vervorming dan ciële redenen, zoveel mogelijk geculti één die wel aan de top van zijn kunnen zit. Naast de conclusie dat er blijkbaar min veerd worden. Het publiek moet zo snel Overigens is dit iets wat al jaren lang be der vermogen nodig is dan men vaak mogelijk vergeten wat er gisteren werd weerd wordt, óók bij versterkers die op denkt, in mijn geval werd slechts hoogst uitgebracht zodat de koopwaar van van lager niveau werkelijk bol staan van de zelden de 20 W overschreden bij normaal daag zonder concurrentie is. Nieuw en ’Cross-over-vervorming’ die juist ver luisteren, bleek er bovendien geen enkel dus beter. dwijnt, of althans minder hoorbaar wordt, hoorbaar verschil te bestaan tussen de wanneer het vermogen toeneemt. In die L-308 en de M-4000. De M-4000 eindver- Ook op technisch gebied geldt dit prin gevallen zou het dan juist andersom moe sterker was daarbij ook aangesloten op cipe. Van eerlijke mono 'werkelijkheids ten worden gesteld! de voorversterker van de L-308. Later is weergave’ werd het 'stereo’ waarvan het hetzelfde gedaan met de Quad voorver sterkste punt onbetwistbaar is dat er toen Ik laat dat dan maar even voor wat het is sterker en de Quad eindversterker in com twee luidsprekercombinaties in de huis en richt mij even op die grote vermogens, binatie met de M-4000 en ook daar was kamer verschenen en nu, nu zouden we zo in de orde van 250 tot 500 W per kanaal. hoorbaar geen enkel verschil vast te stel- in ’quadro’ moeten gaan investeren, de Eerlijkheidshalve moet ik toegeven dat ik len. platen voor cassettes moeten inruilen en ook dacht dat er meer vermogen werd een aparte collectie ’hoofdtelefoonstereo’ gebruikt dan het geval blijkt te zijn. Vaste Hieruit zou men twee conclusies kunnen aan moeten leggen. Dit alles tot meerdere if: lezers weten dat ik vaak de Quad 33/303 trekken: eer en glorie van de ’hardware’-fabrikan- versterker gebruik, net als collega Hans le. Het maximum vermogen van de ten. Het nieuwste, het beste!? Quant. Deze versterker levert ongeveer kleinste versterkers, de Quad 303 en ! ' 50 W per kanaal, hetgeen vrijwel steeds de Luxman L-308, werd in beide ge De ’software-industrie’ zou ons graag la voldoende is vooreen normale huiskamer vallen blijkbaar niet overschreden, ten geloven dat de uitvoering van Tsai- en vrijwel elke luidspreker. Toch had ik want dan had het ’niet-klippen’ van de kovsky’s pianoconcert die wij nog pas een het gevoel dat in enkele gevallen, harde M-4000 hoorbaar moeten zijn. Bo halfjaar in huis hebben en waarmee we al piano-aanslagen en uithalen van sopra vendien toonden meters en LED’s tweemaal bij huisgenoten en buren groot nen, het piekvermogen niet toereikend aan dat de 20W zelden werd over succes hebben geoogst nu rijp is voor de was. schreden. Zelfs als men zich afvraagt schroothoop want nu is er... jawel, de of zulke instrumenten wel snel ge nieuwste, de beste! Wegens puur praktische voordelen ge noeg reageren is het argument, dat Een tegenwicht kan geleverd worden door bruik ik vaak de Luxman-308 versterker, geen verschif hoorbaar was, afdoen kritische recensenten wier geheugen ver en het was daarom prettig naast deze de. In totaal gaat het hier om vijf men der reikt dan gisteren of vorige week. Dat (2 x 60 W) versterker een grote Lux ver sen, geen ervaring van ondergeteken tegenwicht zou ook geleverd kunnen r. sterker, de M-4000 2 x 200 watt te kunnen de alleen dus. worden door een terzake kundig gram gebruiken, al was het maar omdat je op 2e. Een vermogen van 50 a 60 W per ka mofoonplatenhandelaar, een uiterst zeld die versterker kunt ZIEN hoeveel vermo naal moet in 99 van de 100 gevallen zaam verschijnsel. Het wachten is op een H gen je op je huisgenoten loslaat! De pijn voldoende zijn, terwijl men in dat ene kritische grammofoonplatenrubriek op grens van een huwelijk!? Of de eigen- geval met 2 x 100 W helemaal uit de Hilversum 4 ... ,: resonanlie van een buurman!? brand is. Wil men de moderne pop- H.Q. 4 : .* : Audio vragenuurtje: betr. VERSTERKERS, LUIDSPREKERS, PICK-UPS, e.d. alléén telefo .. nisch elke DINSDAGAVOND van 19.00 tot 21.00 uur op 03462 - 3023 5 7 ' Radio Bulletin mei 1976 197 ■ !C CA yjjJSuper Compact r V

De Abarth onder de weergevers

IMF (Internationaal Monitor Fonds?) is een fabriek die luidsprekersystemen maakt met behulp van eenheden van andere fabrikanten, zeg maar concurrenten. Wel worden alle luidsprekers behoorlijk onder handen genomen en wordt een aantal speciaal voor IMF door de oorspronkelijke fabrikant volgens specificatie van IMF gemaakt. Als basis dient echter, voor zover mij bekend, een bestaande Armand van Ommeren eenheid van zo'n fabrikant.

Vandaar mijn opmerking in de kop: 'De gebruikelijke zin van het woord een systeem kent ook deze IMF zijn sterke Abarth onder de weergevers’. Nu moet drie-weg-systeem. Dwz.: een laag- en zwakke punten, maar een en ander u niet direct gaan denken dat zo’n IMF weergever van 20 cm met een bextrene is wel zeer goed onder controle ge luidspreker dus een opgevoerde KEF- conus, een 10 cm middenspeaker met houden. weergever is, omdat er in een aantal een geïmpregneerde conus en een modellen luidsprekers van die firma dome-tweeter. verwerkt zijn. U herinnert zich dat de Kef RR-104 een De IMF Super Compact is een tamelijk twee-en-een-half-weg-systeem was met kleine weergever, zeker als we naar voor het uiterste laag een passieve zijn twee grootste concurrenten kijken, conus; de DM-2A was een drie-weg- de Kef RR-104 en de B&W DM-2A: systeem waarbij laag en midden door 46 x 28 x 30 cm. Bovendien is het in de één luidspreker bediend werden en voorts nog een splitsing in het hoog was aangebracht. Beide wijken zij dus af van het meest gebruikelijke systeem, hetgeen hier overigens niets ten na- of voordele inhoudt.

Goed, de Super-Compact is dus wat het systeem aangaat een conventioneel ontwerp. Minder gebruikelijk zijn een aantal an dere dingen. Om te beginnen klinkt de 'Super-Compact’ aanzienlijk groter dan hij is, hetgeen zeker niet in de laatste plaats is te danken aan het bijzonder stevige fundament in de vorm van een goed getekende ver doorlopende bas De ALS-4012 weergave. Direct valt op dat deze weer gever de bekende 'bult' in het lage Tot dusver horen alle IMF-weergevers middengebied mist, waar ik persoonlijk tot de familie van de open systemen langzamerhand allergisch voor aan het en ook de 'Super-Compact’ is daar worden ben. Die bult hoort men vaak geen uitzondering op. bij vrouwenstemmen als onnatuurlijke borsttonen. Of violen die iets cello Aan de demping van de kast is bijzon De Super Compact achtigs krijgen. Zoals elk luidspreker- der veel aandacht besteed en de kast

198 Radio Bulletin mei 1976 is erg stevig, hoewel hij minder zwaar kleinere en goedkopere versie van de noegen. Vooral het goed doorlopende is dan men zou verwachten. ALS-40/2 en de TLS 50/2, beide be laag, met een zeer bruikbare 35 Hz, Weergevers als deze ’Super-Compact’ horende tot de grote monitors uit de brengt veel duidelijkheid in veel bas- en van IMF kunnen meestal het beste vrij- IMF-familie. cello-partijen. Een voorbeeld hiervan is hetopeningsgedeeltevan Beethoven’s Als u de doorsneden van de 'Super- vierde pianoconcert, waarvan de bas compact’ en van de ALS-40/2 met el partij in de regel voor een goed deel kaar vergelijkt dan ziet u dat heel de verloren gaat. Ook bij jazz komt de weergever boven de onderste bas muziek tot leven terwijl bij pop helaas speaker volkomen identiek is. De ge maar al te vaak goed hoorbaar wordt lijkenis gaat nog wat verder. Ook het dat de opnamen en persingen veel, zo 'voor de ALS-40 ontworpen wisselfilter, niet alles te wensen overlaten. IMF kan dat vrijwel compromisloos mag heten, dat niet helen, maar toch ... werd voor de 'Super-compact', op enige kleine correcties na, gewoon De conclusie is dit keer erg eenvoudig. overgenomen. Een bijzonder goed ontworpen luid- ! sprekersysteem, waarmee het goed Nu iedereen alleen nog maar spreekt naar muziek luisteren is. Tussen de over 'Faze-lineairiteit' sedert het ver belangrijkste concurrenten zal hij be schijnen van de B&O en B&W modellen, slist zijn weg naar veel muziekliefhebbers is het voor fanaten op dat gebied mis weten te vinden. schien goed te vermelden dat IMF daar ook aandacht aan heeft besteed. Technische gegevens: De wisselfrequenties liggen voor laag/ Rendement: Op 1 meter bij 40 Watt met midden op 375 Hz en voor midden/hoog ruis: 100 dB op 3 kHz, waarover niets bijzonders te Aanbevolen vermogen van versterker: melden valt, behalve misschien dat de 20 - 50 Watt Metingen aan een weergever wisselfrequentie voor het laag/midden Gewicht: 9 kg.

ooooooooooooooooooaoaoooooooooooaaoooooaoooaooaaaooo 9w 11*. >0—a *«■•» tBfA f~« _£0_m. *» bM____ IMk *0 i ! ; uil m * m EITFui imuT m - ; TrfFiir iÖ*71 % i, F mi x mT\ m : : r ------oio m bbsb ■ffn ImM»--- hfïi,n. :; ei1* Cj

o oocooooooooaooooaaoaooaoooaooooaoaooaaoaooaoooooaoao o Ma > — i»—<------O CD O |Mf a fmrmfr o o —au T m 3M o o 3 -3 *4* o o ■aESI Ju m m\ o o o a m =rFPHFr: T o o mmm o C3 H =m Ü£ «3 m f /o Cl m O T SSSS":*CbO n Ü .... aj« MO «MOm n mh r* « u «oo W Hl WSF 9QI24 /«.ai—t------"" SSrTTffi?1 c^

*0 o*

Meetresultaten van de IMF Super Compact • « staand worden geplaatst, b.v. op een wat lager ligt dan gebruikelijk. Meestal Importeur: Bakker & de Haan, Postbus 181, Zwanenburg, i paar sierstenen. Om tewaterlating te is dit 500 tot 800 Hz. Hier kan de ver i voorkomen dan liefst nog een beetje klaring liggen voor het afwezig zijn van tel. 02907-4192 ! schuin, dan kan niemand er nog een die eerder genoemde bult. Voor België: Audio-lmport Co., bloemenvaasje op zetten, die vallen Beukenlaan 14, Zoersel, toch maar om ... Luisteren naar deze weergever is, ze tel. 031-833306 In wezen is de ’Super-Compact’ een ker bij klassieke muziek, een puur ge-

Radio Bulletin mei 1976 199 Wetenschappelijke aanpak van luidsprekerontwerpen (deel 2)

Armand van Ommeren

Tot op dit moment hebben de artikelen onder deze titel al geleid tot toezeggingen omtrent besprekingen van de B&O M-70 en de B&W DM-6. Beide zijn in huis en u hoort er nog wel van! De hele discussie over faze bij luidsprekers is ondertussen zó hoog opgelaaid dat deze artikelen voor een aantal geïnteresseerden dubbel belangrijk zullen zijn. Mocht er voldoende belangstelling voor zijn, dan wil ik ook wel aandacht besteden aan de diverse briefwisse lingen in buitenlandse bladen.

Laten we even van de pulsen afstappen Bruel & Kjaer in Naerum, Denemarken 1. Zonder uit school te klappen, mag en naar faze-metingen gaan kijken, die gebracht. gesteld worden dat de ontwikkeling daar nauw mee samen hangen en er Er bleken twee mogelijkheden te zijn: van de computertechniek zo snel gaat volgens John Bowers zelfs onverbreke De ene was het installeren van een ge dat veel dingen waarvoor men vandaag lijk mee verbonden zijn. heel ’computerised’ digitaal systeem nog een compromis moet sluiten, mor Toen de DM-6 ontworpen werd, kwam en de andere bestond uit het uitbou- gen kant en klaar verkrijgbaar zijn. nauwkeurige meetapparatuur beschik baar voor het meten van luidspreker faze-karakteristieken. Nu is het zó dat de juiste werking van elk systeem be paald wordt door de faze en de ampli- TimTFITir! tude-karakteristiek. Het ligt dus voor «OWIN de hand dat men zich afvroeg of het SS* wenselijk, zo niet noodzakelijk was de 1 IOvOIMA«(« apparatuur uit te breiden, zodat ook het gedrag van pulsen nader kon worden »om iu«r * MICmOXChmIIB onderzocht. r

Later wordt er nog op teruggekomen, maar er ontstond een situatie waarin hm' ■ 283... Cl M«AVON twee verschillende luidsprekers, beide ontworpen met als doel, minimale faze- OUAl IN«CI [ verschuivingen, frequentie-karakteris- 1TONACI OVMIOKO*! Tb AMMil t iNC C«M °c'.SV tieken bleken te bezitten die zó dicht L • • o i bij elkaar lagen, dat een keus onmoge lijk was. Proeven met blokgolven toon CAVINA den echter aan dat één van de twee ïï:;«' ’-Elï«IN’ een aanzienlijke ’over-hang’ (’stored- .. energy’) had. Eerdere ontwerpen van luidsprekereenheden waren gedaan Afb. 14 Blokschcma van de voorlopige meetopstelling met de oude vertrouwde methodes, aangevuld met Polaroid foto’s van pul wen van de bestaande apparatuur, 2. Het tweede systeem had nog een sen via de geheugen-scoop. Daar deze inclusief een poortsysteem en een digi groot aantal andere mogelijkheden be combinatie zeer bruikbare resultaten taal/analoog 400 lijnen spectrum halve die van het onderzoeken van pul had opgeleverd, wilde men een manier analyser. sen. Om wat te noemen: het onder vinden om op grotere schaal dit soort Hoewel het duidelijk was dat het com zoeken van spectra van b.v. vervor metingen van pulsen, of liever metin plete gecomputeriseerde systeem in ming; piek of RMS-spectra van muziek gen aangaande het verschil in golf- het uiterste geval meer detailinforma of spraak; het bekijken van IM-produk- vorm van het toegevoerde en afgege tie zou geven, werd toch voor het ten, etc. ven signaal, te doen. Met dit soort vra tweede systeem gekozen, en wel om gen in gedachten werd een bezoek aan de volgende redenen: 3. Terwijl de digitale computer een veel

200 Radio Bulletin mei 1976 p •'! grotere output aan gegevens had dan lijk de diverse eenheden een meer line Wel diende de beslissing, of men van de digitaal/analoog analyser, moet wor aire karakteristiek te geven en dat zou die minimum faze zou uitgaan, al vrij den gezegd dat de prestaties van het ook op andere punten voordelen vroeg in het ontwerpprogramma ge bestaande luidsprekerontwerp niet bieden. nomen te worden. Zoals met zoveel ï akoestische zaken is er maar één ma 1 nier om er achter te komen of een 'i probleem levensvatbaarheid heeft en : dat is proberen, in dit geval met een prototype. ■ Misschien klinkt dit als een afwijzing van het laboratorium en meettechnie ken. Het tegendeel is waar, maar luid 3 sprekers ontwerpen is zo’n complex geheel dat meettechnieken in grote mate tekort schieten, zelfs in deze computertijd!

(Opm: Ik ben blij dan John Bowers dit nog even zegt, want de laatste tijd kom ik veel te veel mensen tegen die den 1 ken dat alles te meten is; meestal komt het nog neer op het achteraf verklaren . \! van hoorbare verschillen! - AvO). Uitsluitsel over slagen of falen geeft nog steeds de luisterproef! »

Afb. 15 Laboratorium met de apparatenopstelling volgens afb. 14

werden begrensd door tekortkomingen Slne Wave Oscillator Type 1022. in de metingen, maar door duidelijke Crossover grenzen van technisch-constructieve O Under Test. aard. Low Pass Olfferentlal Power Ampllfler. Wisselfilter Filter. Ampl If Ier. Ondanks overvloedige informatie over diverse wisselfilters, werd al vroeg be sloten om opnieuw de faze- en ampli- High Pass I Different lal tudekarakteristieken van eerste-, Filter. Ampllfler. tweede- en derde orde filters te con Level Recorder Phase Meter Type 2307. Type 2971. troleren, plus die van verschillende an dere ontwerpen, zoals de zogenoemde ’zuigkringen’, welbekend uit de ont- vangtechniek. E.e.a. werd gedaan op een volkomen bekende en conventionele manier zo Rj

als men kan zien in afb. 16. Summlng Ampllfler. De bekende publikaties werden in alle opzichten bewaarheid, nl. dat indien •V: faze- en pulsgedrag niet benadeeld ; dienden te worden, men zo dicht mo Afb. 16

gelijk bij de eerste orde configuratie ■ i moest blijven. Overigens moet hieraan worden toe Als men geconfronteerd wordt met de Het ontwerp van de geschikte een gevoegd, dat de praktische toepassing golfvormverandering tengevolge van heden van eerste orde netwerken, ondanks faze-verschuivingen, dan is dat een hun principiële eenvoud, bepaalde overtuigend argument om aan die faze- Uitgangs-specif icatie: problemen opriepen. verschuivingen iets te gaan doen. On In het voorgaande is tot uitdrukking I gekomen dat al in een vroeg stadium Als een netwerk juist wil werken moet danks dat gelooft John Bowers dat het £ de afsluitweerstand een constante im succes van faze-lineaire luisprekers besloten was grote aandacht aan faze- :v pedantie hebben, hetgeen bij conven heel wat minder eenvoudig te verkla lineariteit te geven en met de nood tionele luidsprekers duidelijk niet het ren is, maar daar zal later nog wel eens zakelijkerwijs brede frequentie-banden geval is. Toch leek het niet al te moei- over gediscussieerd worden. van het wisselfilter was het mogelijk i:; . Radio Bulletin mei 1976 201 : • 200 mm exemplaar, opvallend gelijk. Behandeling met compound maakt het Onderwerping van beide eenheden aan akoestisch wel beter, maar het resul de eerder omschreven fazemetingen taat van de behandeling is niet nauw lieten zien dat de 150 mm aanzienlijk keurig voorspelbaar; de toleranties minder ’opgeslagen-energie’ ('stored- zijn wat te groot. energy') bevatte dan de 200 mm mid dentoner. Daarom werd besloten met Eerder is al iets gezegd over de ’apex' de 150 mm verder te gaan. van de conus en daarbij is er op ge wezen dat dit gedeelte het belangrijk Tot hier was ’bextrene’ gebruikt als ste werk doet boven 1 kHz. Met die conusmateriaal met de gebruikelijke overgang kon natuurlijk wat geschoven behandeling aan beide zijden. Steeds worden door te werken met de mecha Afb. 31 werd echter met de gedachte gespeeld nische belasting en de demping van beter materiaal te zoeken. Bextrene andere delen van de conus. heeft bepaalde nadelen als conus Het materiaal dat uiteindelijk werd ge materiaal en het moest mogelijk zijn kozen was 'aromatic polyamide fibre’ beter te vinden. Het heeft b.v. een niet waarvoor een complete behandeling zo gunstige verhouding tussen^gewicht werd ontworpen en wat naar het schijnt en stijfheid en in onbehandelde vorm het ideale conusmateriaal is. (British heeft het wat teveel eigen geluid. Patent Application 10888/75) Het heeft een uitstekende verhouding tussen gewicht en stijfheid, het kan ge dempt worden middels een volledig voorspelbare behandeling en de vorm vastheid is bijzonder goed. Afb. 22 toont het materiaal vóór, afb. 23 na be Afb. 32 handeling. In afb. 24 ziet u het onder de pers uitkomen en in afb. 25 tenslotte ziet u de complete middentoner.

Onderzoek naar het pulsgedrag van deze middentoner bevestigde dat de verbetering waar naar gezocht werd gevonden was, hetgeen men kan zien Afb. 28 aan de opgeslagen energie van het type met bextrene conus, en hetzelfde van het type met de nieuwe conus, (afb. 26 en 27)

De tweeter Afb. 33 Veel van het werk dat al verzet was voor de middentoner bleek ook uiterst De bas-weergever bruikbaar voor de tweeter. Weliswaar Deze unit is de meest conventionele werden er totaal andere materialen van de drie. Men ontdekte dat speciale toegepast, maar de technische uit aandacht gegeven moest worden aan gangspunten waren grotendeels over de vorm van de conus en aan de af- eenkomstig. Kijkt men naar afb. 30, sluithoek, welke bijzonder kritisch wa dan zal men zien dat het materiaal van ren, wilde men aan de verlangde grens- Afb. 29 soortgelijke structuur is, ook al is het frequentie van 2 kHz komen. Verder veel kleiner. Toch mogen de technische was men tot de slotsom gekomen dat problemen bij het ontwerpen van deze de magnetische demping vrij hoog unit niet worden onderschat. Met een moest zijn als een lage Q van het sys spoel-, dome- en ophangingsmassa teem moest worden gehaald in een re van in totaal minder dan 200 mg en een latief kleine behuizing. Het uiteindelijke dome met een massa van minder dan ontwerp, hoewel iets te gevoelig, bood 50 mg, was het noodzakelijk geheel ruimte, door die reserve aan gevoelig nieuwe productie-methoden te ont heid, voor een laag-correctie-schake- werpen. Het resultaat was echter ruim laar, waar we in het gedeelte over het schoots de moeite waard: Een fre- complete systeem nog op terug quentie-bereik tot ruim een octaaf komen. boven het hoorbare gebied; een puls- Als slot van dit hoofdstuk nog de puls- weergave met een ultra-korte reactie resultaten van de drie units. (afb. 31, Afb. 30 tijd en een minimum aan opgeslagen 32 en 33). energie. (wordt vervolgd)

204 Radio Bulletin mei 1976 Armand van Ommeren

Het onderhoud van platen

Een van de meest gestelde vragen op Van Decca is er nu ook een meelopen Enige tijd geleden las ik ergens dat het spreekuur is wel die, of het gebruik de platenborstel, naar voorbeeld van platen gereinigd konden worden met van Lenco-Clean de moeite (en het de 'Dust-bug' en de ’Discostat’ waar een stofzuiger! Naar voorbeeld van de geld) waard is. Hoe populair ’Lenco- mee net als bij die laatste, statische bekende ’Keith Monks’ platenreini- Clean’ is geworden, althans hoe be lading wordt afgevoerd. gingsmachine had iemand bedacht dat kend, blijkt wel uit het feit dat iedereen e.e.a. met een dunne slang aan de stof- het gebruik van deze vloeistof aanduidt Die ’Discostat' was zoals gezegd zeer zuiger en'Lenco-Clean'op de plaat wel met de merknaam, terwijl er nog wel effectief in het afvoeren van die stati- te imiteren viel. Ik acht dat levensge- andere merken in de handel zijn. sche lading, maar het verzamelen van vaarlijk en raad u met klem AF zulks te stof was iets minder. Deze meelopende doen. Als die vloeistof in de motor van Ik dacht al eens gezegd te hebben dat ik al mijn platen nat afspeel. De vloei stof daarvoor is eenvoudig zelf te men gen, als men er maar op let dat men alcohol van 96% ONGEDENATUREERD krijgt. Geen enkele drogist heeft dit in voorraad en zal dit zeker moeten be stellen. Goedkoop is het allesbehalve, en als men 1 op 1 met gedestilleerd water mengt is men beslist niet veel goedkoper uit dan wanneer men de originele vloeistof koopt. Dus: 1 deel alcohol en 3 delen gedestilleerd water. Daarbij is men tevens verlost van stati sche lading In mijn ogen nog steeds de ideale manier om platen te draaien, geen enkel ander systeem kan een zo rustige weergave bewerkstelligen.

Mijn ervaringen tonen echter wel aan borstel van Decca doet dat beter, om de stofzuiger komt is de ellende niet te dat ééns nat, altijd nat, beslist nog dat de vorm en stand van de haren zich overzien. Er zijn betere manieren om steeds opgaat. Het laatste jaar heb ik daar beter toe lenen. Bovendien wordt het abonnement op dat concurrerende uitsluitend met de ’Lenco-Clean-Super- ook hier de statische lading effectief blad op te zeggen ... Tonic’ gespeeld, maar het is niet moge afgevoerd doordat de haren geleidend Over die Decca borstel kan ik eigenlijk lijk gebleken nu platen die in dat jaar zijn. Decca beveelt wel aan de stof-arm niet veel meer vertellen, behalve dan gekocht zijn zonder meer weer droog niet op de versterker, maar liever op de dat hij uitstekend werkt, mits goed te spelen. Het is goed mogelijk dat dit randaarde of de verwarming te aarden. schoongehouden. Als hij vuil is loopt hij na één of twee keer nog wel kan, maar veel te snel over de plaat, en dat is na na een groter aantal keren nat spelen Wel vind ik dat daar toch wel enige tuurlijk niet de bedoeling. Goedkoop is echt niet meer. U moet zelf maar zien kanttekeningen bij zijn te maken. Het hij niet (ca. f 40,-) maar als u beslist niet of dit voor u een bezwaar is; m.i. wegen heeft niets met Decca te maken, maar nat wilt draaien dan is het een uitste de voordelen ruimschoots op tegen dat ik meen dat hier toch gevaarlijke situa kende oplossing. ene nadeel. ties kunnen ontstaan. Ik zou dan liever U herinnert zich wellicht nog de bespre die stofarm SAMEN met de versterker Tenslotte een aanbeveling van het king van de Canton Discostat, die tot grondig aarden. We kennen allemaal boekje 'Goede manieren in de omgang mijn verrassing aantoonde dat drie de ellende die aardlussen kunnen met grammofoonplaten' door Cecil E. kwart van alle spetters op een plaat geven (brom), maar een spanningslus Watts (de fabrikant van o.a. de bekende statische ontladingen waren. kan bij een storing ook wel eens ont originele 'dust-bug’ en de 'preener') staan, en dan geeft het wat minder uitgegeven bij Theal bv in Amsterdam Decca heeft al eerder een soort plezierige kriebels, vooral als u met de voor f 2,75, wat te geef is. Het niet aan- preener uitgebracht met geleidende linker hand de massa en met de rechter schaffen kost u beslist méér! Voor haren waardoor de plaat vóór het de volle 220 Volt te pakken heeft... België inlichtingen over dit boekje: spelen grondig wordt ontladen. Nu ik het toch over gevaren heb... Modelbouw, Antwerpen.

Radio Bulletin mei 1976 205 Cassettedeck: Nakamichi TT700 Versterker: Quad Luidsprekers: Bose 901 E@ HUSICASINO Hoofdtelefoon: Pioneer SE-500 H. Hinlopen

Zoals u ziet - ditmaal weer een in alle op brengt het op kant 1 tot bijna 29 en op kant 2 zichten zeer gevarieerd partijtje musicas- tot 25 minuten. JOHANNES BRAHMS - SINFONIE NR4 E-Moll**** settes. Van chroomdioxyde band met Dolby Beter is het wat dit betreft gesteld met BASF 23 32394-9 en SM tot simpele ijzercassettes. En met Marco Bakker- half om half, hetgeen bij een Münchner Philharmoniker o.l.v. Rudolf alle gevolgen van dien. dergelijke MC met korte zangnummers Kempe. uiteraard gemakkelijk is te realiseren. De Speelduur: 40 min. Nuttig voor u is te weten - zo u dat al niet overall-kwaliteit van de Marco Bakker-cas- Prijs: f 22,- wist - dat BASF zijn MC's uitsluitend op sette is bevredigend - hoewel het hoog niet chroomdioxyde band uitbrengt en dan ook echt briljant is. Het volgens Dolby opnemen FRANZ SCHUBERT - DEUTSCHE MES- nog eens het SM-systeem voor perfect op is bij deze opname kennelijk gelukt, want SE**** spoelen in zijn cassettes verwerkt. Het zijn ruis is nagenoeg niet hoorbaar. BASF 23 32409-0 over het algemeen top-musicassettes, dat Tölzer Knabenchor o.l.v. Gerhard Schmidt- is in de loop van het afgelopen jaar wel ge Spectaculaire stereo komt uit de Franck Gaden bleken. Ook Telefunken brengt voor zover Pourcel-MC, die kwalitatief op een hoog peil Speelduur: 41 min. mij bekend uitsluitend MC's op chroom staat, doch wat te lijden heeft van rechts- Prijs: f 22- dioxyde band uit. De collectie is niet al te rechts-overspraak. Ondanks Dolby is er wat MOZART - DIE 4 HORNKONZERTE** groot en mijn ervaringen zijn dat dan uiter ruis hoorbaar, doch dat is bij deze muziek TELEFUNKEN 4.41272 CX aard ook niet. Komt nog bij dat ze lang niet weinig of niet storend. En dat laag op kant 2 Hermann Baumann met het Concentus overal leverbaar zijn. U moet echt meerdere is het horen waard! Musicus Wien o.lv Harnoncourt. platenzaken c.q. warenhuizen aflopen om Merkwaardig is die niet-gedolbyseerde en Speelduur: 54 mm. ze te vinden. Maar in het algemeen loont toch wel recente registratie van 'Die Zauber- Prijs: 127,50 het de moeite. Ook de hier vermelde hoorn- flöte' op EMI Electrola De kwaliteit is zeker MARCO BAKKER IN WENEN*** concerten van Mozart tippen kwalitatief niet slecht, hoewel het laag enig opschroe EMI 235.25220 zeer hoog. Toch heb ik ze maar met twee ven van node heeft Maar ja, geen Dolby Marco Bakker en Tamara Lund met het sterren bedeeld ondanks de wonder- betekent dat de ruis meer kansen heeft en Promenade Orkest. mooie opnamen. Hinderlijke drop-outs ver dat is altijd jammer bij een klassieke MC Speelduur: 42 min. knoeien hier vooral bij het hoofdtelefoon- Hetzelfde geldt in feite voorde strijkkwartet Prijs: f 19,90 luisteren het genoegen. Mogelijk een inci ten van Haydn door het Amadeus Kwartet. FREDDY - JUNGE KOMM BALD WIEDER denteel geval en laat ik er gelijk bij zeggen: We ontvingen deze opname van de Audio KARUSSELL 3157 117 bij luidsprekerweergave valt het nagenoeg Club Benelux. Er staat 1973 op de cas De bekendste nummers van deze beken niet op. sette ... dus vrij recent. Op de ruis na zijn de zanger. er overigens geen klachten over deze MC. Speelduur: 34 min. Feilloze kwaliteit produceert de eerste MC Ook Freddy moet het zonder Dolby stellen Prijs: 121,50 op onze lijst. BASF laat hier het complete en dus is tussen de nummers ruis hoorbaar. HAYDN STRING QUARTETS** orkest in fabuleuze opnamekwaliteit in uw Maar verder niet en de zaak staat er perfect DGG 3300 289 woonkamer plaatsnemen. Er is slechts één op met als uitschieters in positieve richting Amadeus Quartet aanmerking: kon dit moois niet op één kant 'Die Gitcrre und das Meer’ en 'La Paloma’ Speelduur. 39 min en dan op de andere kant nog zo'n fraaie op Ook hier weer blijkt dat de originele op Prijs: f 23,50 name? Het omdraaien van de musicassette namen kennelijk duidelijke verschillen ver DIE ZAUBERFLÖTE MOZART*** halverwege een symfonie of pianoconcert tonen. EMI HMV 1C243-28987 blijf ik een storende zaak vinden. En er zijn Volledig de fout in gaat de 'Academy Spe Anneliese Rothenberger, Peter Schreier, maar weinig HiFi-cassettedecks met auto- cial'. die niet slechts door ruis wordt geteis Walter Berry e.a. met het Staatsopera- matic-reverse - dus blijft de zaak even sto terd. doch tevens door vervorming in (te) orkest en -koor van München o.l.v. Wolf rend als bij de grammofoonplaat. Bij deze luid opgenomen delen. En op kant 2 gaat de gang Sawallisch. laatste is het echter niet mogelijk 40 minu vioolromance volledig de vernieling in door Speelduur: 55 min. ten op één kant te persen. Bij de musicas langdurige drop-outs en jank. 't Is zonde van Prijs : f 22,- sette kan dat gemakkelijk. Naar mijn mening uw geld en weer eens een slechte reclame ACADEMY SPECIAL wordt één van de voordelen van het medium voor het medium cassette. Moet dat nou EMI 227.02254 cassette hier niet ten volle benut. EMI-BOVEMA? The Academy of St. Martin in the Fields o.l.v. Marriner. Speelduur: 40 min. Nog even iets over de speelduur, die ik ver Een in Duitsland bekend merk is 'Europa', Prijs: f 14,90 meld. Deze is afgerond op hele minuten en dat ook in ons land wordt aangeboden. Bij FRANCK POURCEL POUR VOUS*** ontstaat door de speelduur van kant 1 en de 'Schone Grüsse aus Moskau' had men EMI 234.12740 kant 2 op te tellen. Wat meer is dan een dat 'schön' wel weg kunnen laten. Deze Bekende melodieën gespeeld door Franck halve minuut wordt naar boven afgerond en musicassette is niet slecht en niet goed, Pourcel. omgekeerd. Het nadeel van het opgeven maar is dan ook niet duur. Goed voor de Speelduur: 36 min. van de totale speelduur is dat u niet kunt portable en eenvoudig stereosystemen. Prijs: f 22,- zien of beide kanten een ongeveer gelijke Wanneer u deze rubriek regelmatig heeft ge SCHÖNE GRÜSSE AUS MOSKAU** speelduur bezitten. Daarom zal ik indien dit volgd, zal u wel duidelijk zijn geworden dat EUROPA 4175 niet het geval is, dit afzonderlijk vermelden. het nog lang niet alles koek-en-ei is met de Verschillende artisten en koren met Rus En daar mankeert bij de eerste drie MC's musicassette. Evenals bij de grammofoon sische melodieën. van bovenstaande lijst wel wat aan: de bei plaat wisselt de kwaliteit per cassette sterk Speelduur: 43 min. de BASF's vertonen een verdeling van on en oppassen bij de koop is dan ook nog Prijs: f 9,90. geveer 23 en 17 minuten en de Telefunken steeds het devies.

206 Radio Bulletin mei 1976 •I

□iBwaa ©D&aeoaaaiïaa DIODENPROGRAMMA VAN PHILIPS Het programma vermogensdioden en thyris- Stopcontact dichtbij in nieuwe Multizuil Een blik op het diodenprogramma leert dat er toren omvat typen voor stromen tot 150 A en Bent u wel eens over een snoer gestruikeld? een groot aantal zeer uiteenlopende half spanningen tol 1600 V. Verder zijn er nog Ook als dat niet zo is, weet u dat de aansluit- geleiderelementen is die met de naam diode speciale dioden voor zeer hoge spanningen. punten voor elektriciteit, vooral in bedrijfs worden aangeduid en bij vele typen speelt de ruimten, een onvermoed probleem vormen. oorspronkelijke gelijkrichtendc ventielwer- Printed circuit gebalanceerde mixer voor T.V., Tegenwoordig verkleint men de afstand tussen king van de diode nauwelijks nog een rol. Dat stereo en mobile radio in miniatuur-uitvoering wandcontactdoos en apparaat (of bureau) door geldt met name voor de zenerdioden In grote Deze nieuwe enkelvoudige gebalanceerde de elektrische bekabeling langs de wand (in lijnen is het Philips diodeprogramma te ver mixer is ontworpen voor gebruik in massa- zgn. wandgoten), via het plafond (in kabel- delen in vermogensgelijkrichtdiodcn, kleine produktie, zoals in T V. tuners, CATV con- goten) of over de vloer (in vloergoten) te signaaldioden, zenerdioden, spanningsrefe- verters, FM stereo en mobile radio instru leggen. Elk van deze systemen heeft voor- en rentiedioden, stabistorsdioden voor het onder mentatie. nadelen. Van Geel Systems in Boxtel brengt drukken van spanningspieken (suppressorsj, f % nu naast de genoemde systemen een nieuw afstemdioden, microgolfdioden en schakel- alternatief op de markt, de zgn. Multizuil. In dioden. Al deze soorten zijn te verdelen in een deze zuil passen alle wandcontactdozen, tele groot aantal verschillende typen met uiteen foon- en telexaansluitingen, zwak- of sterk- lopende eigenschappen. stroomschakelaars, zekeringen en natuurlijk Uil het totale programma volgt hier een be de complete bekabeling. knopt overzicht van een drietal soorten dioden: De slanke, aluminium Multizuil kan in elk utiliteitsgebouw pal naast ieder willekeurig Signaal- en schakeldioden bureau worden 'neergezet'. De verbinding met Voor elke toepassing is een passende profes de hoofd-elektriciteitstoevoer loopt namelijk sionele siliciumdiode te vinden. Alle typen via het (gebruikelijke) zwevende plafond. Bo hebben een lage lekstroom, zijn zowel me vendien is de zuil in zeer korte tijd te ver chanisch als elektrisch bijzonder degelijk en plaatsen. zijn ondergebracht in een hermetisch gesloten omhulling waarmee ze ruimschoots voldoen aan de norm MIL-S-19500. Speciale aandacht

De lage vervorming en de kleine verliezen steken gunstig af bij de huidig verkrijgbare types in dezelfde prijsklasse. Het tweede harmonische interceptpunt ligt bij +32 dBm. en het derde harmonische inter ceptpunt bij +8 dBm. De conversieverliezen zijn 6,5 dB. De isolatie van LO naar RF/IF bedraagt 45 dB bij 200 MHz en 25 dB bij 900 MHz. De printed circuit gebalanceerde mixer, model Een greep uil hel Philips diodeprogramma- zener 5082-9200, heeft een bereik van DC tot 1200 dioden (boven), gelijkrichldioden (onder) met daar MHz voor RF/IF en van 100 tol 1200 MHz tussen enkele signaal- en schakeldioden. voor LO. Het model bevat een monolitisch Schottky verdienen de lawinediodc BAX 12, die is ont diodepaar en een geëtste transformator. Deze wikkeld voor contactbcscherming, en de BAV constructie, in epoxy gegoten, waarborgt een 45, een diode met een extreem kleine lek robuust component en een grote mate van stroom. produktuniformiteit. De mixer is zo geconstrueerd, dat insteken in Zenerdioden de print en solderen snel en probleemloos De zenerdioden bestrijken het vermogens- kunnen geschieden. gebied van 200 mW tot 75 W en het spannings- De afmetingen zijn: breedte 14,6 mm, hoogte gebied van 1,4 tot 75 V. Kenmerkend zijn de 12,7 mm en dikte 3,05 mm. lage lekstroom, de scherpe knie, de kleine Een brochure, Application Notc 965, beschrijft differentiaalwecrstand, de geringe eigen capa de mixer o.a. qua vervorming, onderdrukking citeit en de degelijke constructie. In het pro van harmonischen, isolatie en conversie In warenhuizen, winkels, op tentoonstellin gramma zijn ook alle gangbare typen van de verliezen. Eén hoofdstuk bevat informatie gen, in scholen en in oude, zelfs historische aan de zenerdiode verwante spanningsrefe- voor optimaal gebruik van de mixer. Schema’s kantoorpanden, is deze Multizuil een mooie, rentiedioden, suppressors en stabistors opge en componentenwaarden van diplex-filters goede en veilige oplossing voor het probleem nomen. voor CATV, FM stereo en mobile radio’s van veel te lange snoeren en onbereikbare worden ook vermeld. wandcontactdozen. Kleine gelijkrichtdioden in kunststofomhulling Deze Application Notc, 'Printed Circuit Inlichtingen: Van Geel Systems, Postbus 22, Tot deze categorie behoren normale en snelle Balanced Mixer Design and Applications’ is Boxtel, tel.: 041164912. gelijkrichtdioden, typen waarvan anode- en gratis verkrijgbaar bij: Hewlett-Packard Bene Van Geel Systems, Nieuwenlaan 47,1860 Meise, katodc-aansluitingen verwisseld zijn en brug- lux N.V., Van Heuven Goedhartlaan 121, Am tel.: 02-2691365. schakelingen voor stromen van 0,36 tot 10 A stelveen 1134. Tel.: 020472021, en Groen- en spanningen van 42 tot 1600 V. kraaglaan 1, Brussel. Tel.: 02-6722240.

Radio Bulletin mei 1976 IMieuwe apparaten

Nieuwe elektronische isolatie- 5 en 99 eenheden. Als deze trale worden toegepast voor mu- Laaggeprijsde digitale multl- meter windsnelheid gedurende een ziekdistributie in 20 tot 100 ka- meter voor werkplaats en mo Tot op heden werd voor isolatie- cyclus van zes seconden wordt mers. Voor distributie op de ka- biel servicewerk van Hewlett- meting veelvuldig gebruik ge overschreden. geeft het systeem mers zijn keuzeschakelaars en Packard maakt van de krukinductor. Deze luidsprekers te leveren, desge Deze nieuwe 4/i-digit multime- is echter erg onhandig, omdat wenst samengebouwd in een ter meet gelijkspanningen van men bij meting beide handen wandinbouwpaneeltje. 1 microvolt tot 1 kilo-volt. met nodig heeft. Geveke Elektronica en Automa een nauwkeurigheid van ± (0,02% Müller & Weigert. West-Duits- tic B.V., Amsterdam, tel: 020 - van de aflezing + 0,01% van het land, heeft daarvoor een bijzon 802812. gebied). der prettige oplossing: de elek Geveke Elektronica en Automa Het wisselspanningsbereik is tronische isolatiemeter, ISO- tic B.V., Brussel. van 10 micro-volt tot 500 volt. Elektron-3. De ISO-Elektron vol bij een nauwkeurigheid van ± doet aan de REI-eisen (Rege Nieuwe digitale multimeter (0,15% van de aflezing + 0.05% ling Erkenning Installateurs 1959) Alle conventionele digitale mul- van het gebied), met een band en is voorzien van KEMA-keur. timeters bepalen effectieve breedte van 40 Hz tot 20 kHz. In de grote testpen is een druk- een alarm. Er gaat een waar- waarden door het meten van de AC en OC stroommetingen kun schakelaar ingebouwd. Met een schuwingslamp branden en er gemiddelde spanning en die nen gedaan worden van 10 nano- druk op de knop wordt het in wordt een relais bekrachtigd, waarde te vermenigvuldigen ampère tot 2 ampère, met voor strument ingeschakeld en geeft dat op zijn beurt een claxon in met 1,11. Daar is niets op tegen, het DC 10 mA meetbereik een het een duidelijke aflezing op de bedrijf stelt. Dit gebeurt met zolang het gaat om zuiver sinus nauwkeurigheid van ± (0,1% van schaal. Het schaalbereik wordt een nauwkeurigheid van 1% van vormige spanningen. Maar niet de aflezing + 0,15% van het be automatisch omgeschakeld en de ingestelde windsnelheid In sinusvormige spanningen en reik). ons winderige land is een der Het weerstandsgebied is 10 milli- gelijk alarmsysteem voor veel ohm tot 20 mega-ohm, met een bedrijven een onmisbaar bezit. nauwkeurigheid van ± (0,02% Voor de Benelux: Koning & Hart van de uitlezing + 0.01% van het man B.V., Postbus 8220, Den gebied). t■ Haag Alle weerstanden zijn zodanig op een enkel saffieren substraat op Muziekdistributiecentrale stromen komen steeds meer gesteld dat de temperatuursta- De Franse fabrikant Bouyer heeft voor. Bij het meten van de effec biliteit van het instrument tot een minicentrale ontwikkeld tieve waarde (RMS) daarvan door middel van rode en groene voor muziekdistributie in hotels, volgens de hierboven beschre inductielampjes (LED’s) aange bejaardentehuizen, verpleegte ven methode kunnen zeergrote wmSP duid van 0-1,5 mQ naar 1M - huizen e.d. fouten optreden. 50 MD, zodat de critische waar De centrale is standaard uitge Deze fouten kunnen worden \i ucccciTccLCCtt de als de magische 220 kQ dui voerd met 2 radio-afstemeen- voorkomen door gebruik van delijk kan worden afgelezen. Met heden met voorkeuzetoetsen een speciale effectieve-waarde- 6 stuks 1.5 V batterijen kan de voor FM en middengolf. In het meter of door toepassing van de meter 5000 isolatiemetingen deksel kan bandafspeelappara- PM 2527. het maximum is opgevoerd. Bo doen. tuur worden geplaatst. Dit kan Het laatste instrument kan, be vendien hebben de weerstan Koning en Hartman B.V., Post naar keuze een recorder voor halve de effectieve waarde van den van de A/D converter de bus 8220, Den Haag. eindlooscassette, 8-track of wisselspanningen en -stromen, zelfde substraat, om zo een be België: CCI, 115 Frankrijklei, Ant compactcassette zijn. Het sys ook nog uiteenlopende gelijk tere nauwkeurigheid te verkrij werpen. teem is voorzien van 3 inge stromen, gelijkspanningen en gen. De ingang van de digitale bouwde versterkers van elk 20 weerstanden meten. multimeter is voor elk DC gebied Alarmsysteem voor stormach De meetgebieden kunnen auto beveiligd tot 1 kilo-volt, voor de tige streken matisch of met de hand worden AC gebieden tot 500 volt effec NBA heeft een flexibel en ge gekozen. Het normale frequen- tief en voor de weerstandsge- makkelijk te installeren storm- tiegebied van 40 tot 100 kHz kan bieden tot 350 volt piek. waarschuwingssysteem ontwik worden uitgebreid tot 700 MHz. Standaard wordt model 3465A keld dat de gemiddelde wind De ingangen zijn beveiligd tegen geleverd met een interne wissel- snelheid meet en zichtbaar weer overbelasting. De PM 2527 kan spanningsvoeding en oplaadba geeft in eenheden (mijlen, kno door het aanbrengen van een re nikkel-cadmium batterijen. pen of kilometers per uur). speciale interfacekaart geschikt Door gebruik van een high-effi- De periode waarover het sys worden gemaakt voor automati ciency KED uitlezing wordt het teem middelt bedraagt zes se sche testen meetsystemen opgenomen vermogen en de conden. Het systeem, dat ook volgens het parallel- of het IEC- warmte afgifte beperkt en de geschikt is voor zeer grote hoog bussysteem. Door het aanbren betrouwbaarheid verkroot. ten, bestaat uit een anemome Watt. Deze apparatuur is onder gen van een andere insteekkaart Hewlett-Packard Benelux, Am ter met ingebouwde pulszender gebracht in een compacte be en het gebruiken van een spe stelveen. en een elders te monteren een huizing, afmetingen: 422 x 297 x ciale meetkop zijn verder nog Hewlett-Packard SA, Brussel. heid met indicator en alarmsys 235 mm. temperatuurmetingen met dit teem. De alarmgrens kan met de Afhankelijk van de gebruiksom- instrument mogelijk. hand worden ingesteld tussen standigheden kan de mini-cen- Philips, Eindhoven, Postbus 523.

208 Radio Bulletin mei 197(= stichting l|»! garantie voor het beste

De "Stichting Hi-Five" is opgericht, om aan de De stichting hi-five verontrusting in de hi-fi-sector, zoals die hiernaast is ... een lang ver haal, maar de moeite omschreven een eind te maken. De Stichting staat erop, dat de Nederlandse konsument van’t lezen waard,tenminste... wordt beschermd, wanneer het om een hi-fi-aankoop wanneer u straks gaat. onbezorgd wil luisteren... Om dat te realiseren heeft de Stichting een aantal belangrijke eisen gesteld, waaraan apparatuur moet De ontwikkelingen welke in de afgelopen jaren in voldoen, wil het predikaat "hi-five-goedgekeurd” Nederland op het gebied van "geluid” hebben plaats daaraan worden toegekend. gevonden, waren enerzijds bijzonder prettig anderzijds Hieraan vooraf ondergaan bijvoorbeeld versterkers een verontrustend. kwaliteits-keuring volgens de internationaal gezien, strenge amerikaanse, door de wet vastgestelde normen, Laten we bij ’t beste beginnen. Nederland is ”hi-fi- (nov. 1974, F.T.C. regulations *, de strengste officiële minded" geworden. U weet goed geluid te waarderen, kwaliteits-normalisatie ter wereld). met het gevolg, dat vele huiskamers kleine "concert-gebouwtjes" zijn geworden. De stichting hi-five stelt niet alleen aan versterkers hoge eisen. Ook voor andere apparatuur worden hoge Elke medaille heeft echter twee kanten. maatstaven aangehouden. Nederlanders zijn wat betreft hi-fi gemakkelijk te Na de kwaliteits-keuring wordt de kwaliteit/prijsver beïnvloeden. Berscherming van U, als konsument, is houding afgewogen. dan ook noodzakelijk. Aan belangrijke zaken als: Alleen dan, wanneer ’t één in overeenstemming is met kwaliteit van de apparatuur, vakkundige voorlichting, ’t ander, wordt de apparatuur ”hi-five-goedgekeurd,\ vakkennis van de zijde van de detaillist, service en Niet alleen de apparatuur moet aan de eisen van de garantie, moéten hoge eisen worden gesteld, temeer, Stiching voldoen. Ook aan de importeurs worden eisen daar aankoop van hi-fi-apparatuur in de meeste gevallen gesteld, temeer daar deze een belangrijke schakel een forse privé-investering betekent. vormen in de keten tussen fabrikanten konsument. De zwaarste eisen worden gesteld aan de laatste Slogans over service, garantie en wat dies meer zij schakel... de detaillist. Immers dat zijn de mensen, die neemt U snel te goeder trouw aan; te weinig kritisch voor een belangrijk deel "het geluid bij U thuis bepalen”. gaat dure apparatuur nog steeds over de toonbank. De eisen welke de stichting stelt aan de detaillist Terecht bent U prijsbewust, maar het feit blijft bestaan hebben betrekking op: vakkennis, voorlichting, service dat verschillen in prijs, op welke manier ze ook worden en garantie... daarover meer op de volgende pagina. aangekondigd, minimaal zijn. Nog teveel is het de prijs die bepaalt welke apparatuur in Uw huis komt te staan. Dat is jammer... voor U!

1111 II HU S i ii i i Si ! llll 1:s; ‘F.T.C. regulations voor versterkers beschermen U tegen "overdreven" vermogen- en andere specifikaties. Dit wordt weer gegeven door de betekenis R.M.S. = ROOT MEAN SQUARE) garantie voor het beste ! R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over belde kanalen afgegeven aan 8 Ohm, over vermelde frequentie band-breedte met een harmonische vervorming van minder dan 2 %. lllgiii»

Radio Bulletin mei 1976 A33

j. stichting llllllHlilb De eisen, welke de "Stichting Hi-Five" stelt aan de apparatuur en de importeurs daarvan zijn streng te noemen. Detaillisten mogen zich Hi-Five-Adviseur noemen, wanneer daartoe door het stichtings-bestuur toestemming is verleend. De "Stichting Hi-Five" staat ten opzichte van alle hierna te noemen Hi-five specialisten garant, wanneer ’t draait om vakkennis, voorlichting, service en garantie. Er is een ombudsman aangesteld (postbus 217, Assen) die in voorkomende gevallen, eventuele geschillen moet \ r /______lil: 1F> K __tjp§L_J gaan oplossen. a

K kwaliteit A voorlichting "Amarantie We kunnen ons goed voorstellen dat ’t U De HI-Flve-detaillisten geven U vakkun- Apparatuur wordt pas dèn onder Hi-Five- af en toe duizelt wanneer ’t om de juiste dige voorlichting. Deze voorlichting label verkocht wanneer deze middels de merken-keuïe gaat... achter iedere letter wordt niet alleen ”in woord” gegeven, zwaarste normen ter wereld is getest en van het alfabet past wel een rijtje Door gebruikmaking van speciaal ont goed bevonden. De garanties gelden voor merken. Om ’t kaf van ’t koren te wikkelde adviesformulieren bepalen ze, minimaal 2 jaar, terwijl op veel scheiden moet je weten waarover je samen met U, aan de hand van de apparatuur bijvoorbeeld luidspreker- praat. De door de Stichting Hi-Five aan situatie thuis, de beste apparatuur en de boxen 5 jaar volledige Hi-Five garantie gestelde bedrijven weten dat. In de optimale opstelling daarvan.Tot op de wordt gegeven. Alle apparatuur wordt reklame-uitingen komt U dan ook géén • cent nauwkeurig bespreken zij de geleverd volgens speciaal opgestelde "fancy-merken" tegen. Apparatuur financiële kant van de zaak. Hi-Five voorwaarden. waaraan het predikaat ”hi-five goed Uitgebreide dokumentatie van alle Hi-Fi- Garanties aan huis gelden alleen gekeurd" is toegevoegd is door de apparatuur is bij alle in huis. Apparatuur wanneer de apparatuur is verkocht Stichting goed bevonden op kwaliteit... staat demonstratie-klaar in speciale binnen de grenzen van de service-rayons Een en ander houdt niet in dat alleen hi-fi-afdelingen opgesteld. van de Hi-Five-detaillisten. "grote merken" dit predikaat krijgen ★= "Inpakken en wegwezen" is er bij ons toegewezen. Hi-Five test ook minder niet bij. Voor aflevering aan kliënten is bekende merken, maar alle apparatuur service de apparatuur gekontroleerd op door ons heeft aan de strenge hi-five-normen De waarde van de service gegarandeerde kwaliteit. voldaan. verlening wordt door zowel kopers als verkopers nogal eens onderschat. De service de prijs ★ welke U krijgt van de Hi-Five detaillisten is Over de prijs van de Hi-Five-produkten goed! 5-sterren-sets welke onder het kunnen we kort zijn. ’t Woord "bodem Hi-Five label worden verkocht krijgen prijs" zult U in de Hi-Five-uitingen niet vakkennis een gratis na-kontrole bij U thuis. tegenkomen. In vergelijking met anderen Alle hi-five detaillisten hebben bewezen Dit houdt in dat enige weken na de zijn dèn zij goedkoper en dan weer de over vakkennis te beschikken. Hi-Five aankoop een Hi-Five-servIce- Hi-Five-speciaalzaak. Het verschil detaillisten zijn geen beginners. Kennis konsulent bij U thuis de apparatuur nog bedraagt over het algemeen luttele van zaken en jarenlange ervaring eens komt beluisteren op juiste aan guldens... De prettige zekerheid bij aan hebben gezorgd voor een ”hi-five-know- sluiting en plaatsing. koop van Hi-Five apparatuur is het feit how". De goede naam, die daardoor is Bij een niet-korrekte opstelling of dat kwaliteit, vakkennis, voorlichting, opgebouwd is bij insiders en klanten geluidsweergave treedt deze service- service en garantie bij de prijs zijn konsulent handelend/korrigerend op. bekend. inbegrepen. Elk van de hi-five-detaillisten heeft een Hi-Five boxen kunnen tot een half jaar eigen technische dienst, waar vak na aankoop zonder waardevermindering kundige technici beschikken over voor betere worden ingeruild. moderne meet-kontröle-apparatuur. Wanneer storingen niet op korte termijn im II mi Verkopers worden pas dèn hi-five- kunnen worden verholpen, is er een n0 it adviseur, wanneer zij hun "sporen" in mogelijkheid om vervangings-apparatuur !i geluid hebben verdiend. Zo'n adviseur is (tuner/versterker) in bruikleen te krijgen. III' te herkennen aan z’n ’’hi-five-badge". Bij aankoop van Hi-Five-apparatuur boven f 1000.- ontvangt de koper een ü gratis jaarabonnement op het hi-fi- garantie voor het beste hobby maandblad ”Stereo-hi-fi-test”. |

A34 Radio Bulletin mei 1976 . ! R : voorakkoord met «Ui voorwaarden lil'*

hi-fi studio GRONINGEN i ROQKEN zwanestraat 19. tel. 050-126583 MUZIEK UTRECHT hoog catharijne boven Stafftnoiïst clarenburg 51-57 rozenstraat 15 anth. mattheuslaan 1 drieharingstraat 27-29-23-21 ;i tel. 030-332341 HI-FI STUDIO EINDHOVEN willemstraat 58, tel. 040-511106 heeiien: emmaplein 23, tel. 045-719213

ROTTERDAM bergweg 110, tel. 010-671133

AMSTERDAM ® rijnstraat 142, tel.‘447933 joh. huizingalaan 238 hllversum: winkelcentrum hilvertshof tel. 02150-17705/6

t nu I II mi m kwaliteit vakkennis ^ voorlichting I garantie voor het beste JyL service i W/ + garantie

Radio Bulletin mei 1976 van toepassing op o.a. deze produkten van

.V • JVC NIVICO1

SEA-V7E 2 x 7 TRAPSTOONREGELING Toonregeling en kontrólelampje voor elk van de 7 kanalen. SEA-toonregelsysteem. Voor kompensatie van luidspreker- karakteristiek, kamerakoestiek en recorder- VN 300 VERSTERKER opname met SEA. Vooral van belang voor Prima geluidsweergave. Met rumble- en middentoon-gebied. ruisfilter. Luidspreker keuzeschakelaarvoor JLA1 PLATENSPELER ^ 2x7 center-frequentie-regelaars ± 12 dB op twee luidsprekergroepen apart of gezamenlijk. Met synchroommotor, automatische afslag, 40-150-400-1000-2400-6000-15.000 Hz. Microfoon-aansluiting, tape-monitor faciliteit, 4-kanalen (quadro) voorbereid. Stereo en Quadro-schakelbaar. Frequentie- schuifpotentiometers met vergrendeling om Snaar-aandrijving. 30 cm plateau. Makkelijk in bereik 20-20.000 Hz. Ingangsimpedantie de 2 dB.voor klank-regeling. 15 Watt R.M.S.* stelbare S-arm met losse kop. 100 kOhm. Uitgangsimpedantie 3.5 kOhm. kontinu aan 8 Ohm. Bij uitsturing beide kanalen Magnetisch dynamisch element. Quadro, d.m.v. Maximale uitgangsspanning 6 V. over 40-20.000 Hz, minder dan 0.5 % harmonische het verwisselen van diamantnaald. Aan te sluiten op tape-monitor of tussen vervorming. Afmetingen 164 x 450 x 360 mm. vóór- en eindversterker. Afmetingen: 140 x 380 x 300 mm (h x b x d) & c hi-five tested 895. ËS399.

JAPAN VICTOR COMPANY uitvinder van het CD4-vierkanalen-systeem ANRS ruisonderdrukking S.E.A. toonregelsysteem

door de Stichting Hi-Five getest en goedbevonden.

CORRECT - ROTTERDAM RAF - AMSTERDAM - HILVERSUM r ■fc. ROOKEN - GRONINGEN 1111 II mi STAFFHORST - UTRECHT © VOGELZANG - EINDHOVEN - HEERLEN i I II l i lil llll I iH m garantie voor het beste * R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen MMi afgegeven aan 8 Ohm over vermelde frequentie band-breedte met een harmonische vervorming van minder dan 2 %.

A36 Radio Bulletin mei 1976 1 il ;

| van toepassing op o.a.deze produkten van

o Interaudio 1

SANSUI551 TUNER/VERSTERKER MG-FM ontvangst. Aan de huiskamer aangepast vermogen. 2x16 Watt R.M.STkontinu-vermogen aan 8 Ohm. 40-20.000 Hz beide kanalen uitgestuurd minder dan 0.8 % harmonische vervorming. ML JVC JLA1 PLATENSPELER Met synchroommotor, automatische afslag, 4 kanalen (quadro) voorbereid. Snaar-aandrijving. 30 cm plateau. Magnetisch dynamisch element. INTERAUDI01000 BOXEN 2-weg-systeem. 50 Watt R.M.S. kontinu- vermogen. Impedantie 8 Ohm. Hoog rendement. i\ hï-five tested 1598. INKLUSIEF gratis na-kontrole door DIRECT REFLECTING SYSTEM® zo heet het Hi-Five-service-konsulent systeem, een wereld-patent van BOSE, waar INKLUSIEF gratis jaarabonnement op het geluid-professionals enthousiast over zijn. hi-fi hobby-maandblad: Stereo-hi-fi-test Met de AKOESTIE-KNOP kunt U de geluid- 2 jaar hi-five set-garantie reflekties richten als uw muren niet zo goed 5 jaar garantie op de boxen weerkaatsen, of als er dichtbij geen muur is. U kunt er de akoestiek intiem mee maken of ruimtelijk. Normale ook duurdere boxen Dezelfde set, echter met de BOSE 301 BOXEN presteren dit niet. INKLUSIEF gratis stereo-testplaat De Bose 301 is geschikt voor versterkers van 10-60 Watt R.M.s: kontinu-vermogen. 5 jaar hi-five-garantie. De Bose 301 past bij uw interieur door z’n hi-five boekenplankformaat. Beste opstellingshoogte Tested j 1.50-1.90 meter. 1898. Afmetingen: 43 x 27 x 24 cm. De nieuwe Bose 301 - speakers met akoestie- ______knop gebruiken de muren van de kamer om een U deel van de muziek te reflekteren, net zoals in hi-five 't echt het podium en de zaalwanden dat doen. fpo+pH U bent dus in't hart van de muziek. yLColcU 428.

llll II im ra © II l door de Stichting Hi-Five getest en goedbevonden. i I I CORRECT - ROTTERDAM llll I RAF - AMSTERDAM - HILVERSUM ROOKEN - GRONINGEN STAFFHORST - UTRECHT VOGELZANG - EINDHOVEN - HEERLEN garantie voor het beste * R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen afgegeven aan 8 Ohm over vermelde frequentie band-breedte met een harmonische vervorming van minder dan 2 %.

Radio Bulletin mei 1976 5=

mi “ cS van toepassing op o.a. deze produkten van I IIIIUI ii

Sted Htt TEAC DBL

HARMAN KARDON A 401 VERSTERKER 2 x 20 WattR.M.S!kontinu-vermogen bij 8 Ohm. Over volle bandbreedte beide kanalen uitgestuurd 20-20.000 Hz. Harmonische vervorming kleiner dan 0.5%. Intermodulatie vervorming kleiner dan 0.12 %. 2 Hoofdtelefoon aansluitingen. Afmetingen: 33 x 27.5 x 13.4 cm. TEAC A 3300 S TAPE DECK Met grote 26 cm spoelen. Drie motoren, drie JBLL100 LUIDSPREKERBOX Alle HARMAN KARDON versterkers hebben een koppen. Elektronische tip-toets-bediening De huiskamer-luidspreker, die werd afgeleid 80-urige testen duurproef ondergaan en . d.m.v. relais. Mogelijkheid voor afstands- van een beroemde studiomonitor. worden op kwaliteit en betrouwbaarheid 2 jaar bediening.Twee snelheden 9,5 en 19 cm/sec. Geeft muziek weer, zoals professionele musici hi-five gegarandeerd. Monitor-mogelijkheden en microfoon/lijn muziek beluisteren. Drie speakers, waarvan mengbaar. 40-24.000 Hz ± 3 dB, 19 cm/sec. 1 zeer grote (30 cm) voor lage tonen. 50 Watt Afmetingen: 440 x 440 x 210 cm. R.M.S’kontinu belastbaar. Hoog rendement. Kompleet met 26.5 Maxell band’, aansluit- Ongekende transient-weergave. snoer, 26,5 cm metalen haspels, haspelhouders Minimale vervorming. (kernen) Afmetingen: 60 x 36 x 35 cm. §8599 5 jaar hi-five-garantie. % hi-fivë hi-five .tested, 1995. itested31195. ‘Alle hi-five deelnemers zijn dealer van Maxell- banden en cassettes. HARMAN KARDON HK 430 ^ TUNER/VERSTERKER harman Met FM-MG. Gevoelige en selektieve ontvangst. !JBL Versterker vermogen 2 x 25 Watt R.M.S.*kontinu kardon TEAC aan 8 Ohm bij uitsturing beide kanalen 20- H 20.000 Hz. Harmonische vervorming minder dan door de Stichting Hi-Five getest en goedbevonden. 0.5%. Dubbele voeding: Elk kanaal heeft z'n eigen transformator en voedingsgedeelte. CORRECT - ROTTERDAM RAF - AMSTERDAM - HILVERSUM Afmetingen: 43 x 37 x 14 cm. ROOKEN - GRONINGEN STAFFHORST - UTRECHT VOGELZANG - EINDHOVEN - HEERLEN Alle Harman Kardon Tuner/versterkers hebben een 80-urige testen duurproef ondergaan en worden op kwaliteit- en betrouwbaarheid 2 jaar hi-five gegarandeerd. f mi II mi I II II llll I Ü1195. I

garantie voor het beste • R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen afgegeven aan 8 Ohm over vermelde frequentie band-breedte met ^ een harmonische vervorming van minder dan 2 %.

A38 Radio Bulletin mei 197' De kwaliteit van Sansui audioprodukten is voornamelijk te danken aan de enorme specialisatie. Vanuit deze gerichtheid stelde Sansui een zeer gevarieerd audio-pakket samen: vierkanaals- stereo-apparatuur, tuner-versterkers, luidsprekersystemen, precisie platenspelers, meng- en eindversterkers, public address versterkers en stereo hoofdtelefoons. Allemaal ontwikkeld volgens de richtlijnen van de hedendaagse kwaliteit.

üü fa

SANSUI AU 3900 VERSTERKER ™ Deze versterker is uitgevoerd met een gelijk stroom gekoppelde eindtrap, hetgeen een lagere vervorming in de lagere frequenties garandeert. Totale harmonische vervorming is minder dan 0.15%. SANSUITU 3900 TUNER Uitgangsvermogen 2 x 22 Watt R.M.S'kontinu De nieuwe bijpassende tuner TU 3900 heeft SANSUI SR 525 PLATENSPELER aan 8 Ohm. over 40-20.000 Hz beide kanalen naast een uitstekend FM-ontvangst, ook een Direkt aangedreven machine. Elektronische uitgestuurd. goede AM-receptie. Voorzien van dubbele sturing en servo-motor. Geschikt voor alle Siqnaal/ruisverhouding beter dan VU-meters, voor signaalsterkte en FM-stations- elementen. Voorzien van een bijzondere arm 65 dB bij phono. Ingangsgevoeligheid phono afstelling. Uitgangsspanning 775 mV bij 100% met lichte lagering. Zeer lage rumble-waarde. 2.5 mV. Microfoon-aansluiting met mixing FM-modulatie. Voorzien van duidelijk afleesbare Schokdempende voetjes. Perfekte afwerking en mogelijkheid. schaal. vormgeving. Goede test-rapporten ter inzage Afmetingen: 400 x 120 x 240 mm. Afmetingen: 400 x 120 x 240 mm. in alle Hi-Five-zaken. hi-five hi-five Itested 499. tested 79a SANSUI AU 4900 VERSTERKER Gelijk aan de AU 3900, echter met een vermogen van 2 x 35 Watt R.M.S'kontinu, aan 8 Ohm over 40-20.000 Hz beide kanalen uitgestuurd. Harmonische vervorming minder dan 0.15 %. Üfe49.

ScLSLSTUL e mi ll mi door de Stichting Hi-Five getest en goedbevonden. I I II i CORRECT - ROTTERDAM llll RAF - AMSTERDAM - HILVERSUM ROOKEN - GRONINGEN STAFFHORST - UTRECHT : VOGELZANG - EINDHOVEN - HEERLEN ■ I garantie voor het beste • R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen afgegeven aan 8 Ohm over vermelde frequentie band-breedte met een harmonische vervorming van minder dan 2 %.

Radio Bulletin mei 1976 A39 m van toepassing op o.a.deze produkten van AIWA

knappe cassette-decks uit japan, het nieuwe geluid voor nederland Aiwa is een zeer bekende klank in Japan. Erkende onderzoekers van nieuwe technieken en systemen. Ontwerpers van een volwassen/en veelzijdig assortiment hi-fi cassette-decks, die nu ook in Nederland verkrijgbaar zijn. Dolby of DNL ruisonderdrukkingssystemen, memory-toetsen, autostops, bandsoortschakelaars, stofkappen... Aiwa decks hebben ’t.

AIWA AF 3060 EE TUNER/VERSTERKER met ingebouwde Dolby cassetterecorder. AIWA AD 1300 MET DOLBY 4 Golfbereiken TUNER, FM-stereo, MG, LG, KG, Stereo cassette-deck met Dolby ruisonder gekombineerd met een VERSTERKER van drukking. Gescheiden opname/weergave 2 x 20 Watt R.M.S.*- kontinu aan 8 Ohm schuifregelaars. Cue- en Reviewtoets met AIWA AD-6500 DOLBY FR0NTL0ADING beide kanalen uitgestuurd over 30-20.000 Hz bij geluidskontróle. Autostop. Pauzetoets voor Met automatisch laadmechanisme, waardoor de 0.3 % harmonische vervorming. tijdelijke onderbreking of gereedstand opnamen cassette automatisch in de juiste positie komt. CASSETTEDECK met Dolby ruisonderdrukklngs- Ferrietkop.Drie-traps bandsoortkeuze- En verder: Cue en Reviewtoets. Memory. systeem en 3-voudige bandsoortkeuze- schakelaar LH, CrOj, FeCr. Frequentie bereik Autostop. Drievoudige bandkeuze. 30-15.000 Hz. 4 dB. Scharnierende stofkap. schakelaar LH. CrO?, FeCr • Autostop • Olie- Overzichtelijke uitstuurinstrumenten.Tweetraps gedempte cassettelift • Telwerk • "Cue- en Goede test-rapporten bij alle Hi-Five-zaken ter inzage. piekwaarde indikatie met lichtdiodes. Review" toets • Pauzetoets • Mengmogelijkheld Universeel-aansluitingen. DIN en Cinch (RCA) met mikrofoon. Afmetingen: 41 x26x10cm(bxdxh) Afmetingen 45 x 33 x 16 cm (b x d x h) Afmetingen: 48x32x15cm(bxdxh) &

§1)849. IS1098. ra 1259;

r AIWA Illl II HU door de Stichting Hi-Five getest en goedbevonden I I II I CORRECT - ROTTERDAM Illl RAF - AMSTERDAM - HILVERSUM >: ROOKEN - GRONINGEN STAFFHORST - UTRECHT VOGELZANG - EINDHOVEN - HEERLEN garantie voor het beste • R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen afgegeven aan 8 Ohm over vermelde frequentie band-breedte met w een harmonische vervorming van mindèr dan 2 %.

A40 Radio Bulletin mei 1976 ra

. verkrijgbaar bij de ;

1* * ■ SME 3009-ARM

{}y-220o

SANSUI AU 2200 VERSTERKER In deze versterker is voor de toonkontröle een J.V.C. VR 5505 L TUNER/VERSTERKER stappenregeling toegepast, waardoor steeds Prijsgunstige tuner/versterker voor kleine tot exakt dezelfde afstelling wordt verkregen. middengrote kamer. Voorzien van ontvangstdeel Lage vervorming, minder dan 0.8 %. Het IC in met FM-MG-LG (er zijn plannen voor een de phono-voorversterker bestaat uit drie Lange Golf-zender in Nederland) THORENS TD160 PLATENSPELER/SHURE ARM transistoren, waardoor een heldere weergave Versterker 2 x 10 Watt R.M.S.’kontinu aan Waarvan het loopwerk door snaar-aandrijving van elke opname wordt gegarandeerd, dankzij 8 Ohm, beide kanalen uitgestuurd over zich onderscheidt door zeer lage rumble-waarde. een hoge overstuurgrens van 100 mV. 30-20.000 Hz, minder dan 1 % harmonische Met één van 's werelds beste toonarmen, de Uitgangsvermogen 2 x 10 Watt R.M.JTkontinu vervorming. Shure SME 3009. Kompleet met voet en stofkap. 8 Ohm over 40-20.000 Hz beide kanalen Omschakelaar voor 2 luidsprekerparen of Uitstekend beoordeeld in verschillende uitgestuurd vervorming minder dan 0.8 %. hoofdtelefoon. Verlichte luidspreker- en test-rapporten. Signaal/ruisverhouding 65 dB bij phono. programmakeuze-schakelaar. Ingangsgevoeligheid phono 2.5 mV Afmetingen: 46.5 x 33 x 14.5 cm Met verwisselbare kop 685.- Afmetingen 400 x 120 x 240 mm

5 met vaste kop hï-fïve Itested, 299. Ü)668. • R.M.S. = Continu Sinus-vermogen per kanaal, over beide kanalen afgegeven aan 8 Ohm, over vermelde frequentie band-breedte met een harmonische vervorming van minder dan 2 %.

f llll I I llll

garantie voor het beste

de volgende bedrijven voldoen aan de voorwaarden van de Stichting Hi-Five In voorbereiding CORRECT, ROTTERDAM. BERGWEG 110, TEL 010 - 6711 33 ^ RAF. AMSTERDAM, RIJNSTRAAT 142-166 , TEL. 020 - 44 79 33. \ JOH. HUIZINGALAAN 238 TEL.150804 HILVERSUM, WINKELCENTRUM HILVERTSHOF i ■ ROOKEN, GRONINGEN, ZWANESTRAAT19. TEL 050 -12 65 83 F* i STAFFHORST. UTRECHT, HOOG CATHARIJNE BOVEN CLARENBURG 51-57, ROZENSTRAAT 15.

Radio Bulletin mei 1976 A41 = in ■ II ^ Mm IH m ,evert heel veel professionele componenten VB UVI IIV pr.mariannelaan 210- 314, voorburg.

wij zijn de leverancier van het grootste elektronika kasten programma, met enorme voorraad. fabrikaat knürr. ook miniatuur schakelaars, meetsnoeren en connectors in vele uitvoeringen wachten op levering aan u. fabrikaten secme en fischer. voor informatie en katalogus: tel. 070 - 99 41 44.

GROOT VERMOGEN TENOREL T 2001 LUIDSPREKERS EEN PICK-UP ELEMENT VAN UITZONDERLIJKE KLASSE

POP 100

Een reus van een luidspreker; in afmetingen, vermogen en prestaties. 46 cm diameter, 100 Watt r.m.s. sinus en 200 Watt muziekvermogen. Een van de krachtigste basluidsprekers ter wereld. Te gebruiken voor basgitaar en orgel, of met een hoge-tonensysteem erbij (2- of 3-weg) voor P.A., zang, disco theek of de absolute top in huiskamer-HiFi. model FANE POP 100 vermogen 100 Watt r.m.s. 200 Watt muziek impedantie 8 Ohm magneet 14.000 Gauss 360.000 Maxwell spreekspoel 76 mm 0 frequentie 25 - 6.000 Hz. bekend van STEREO TEST resonantie 40 Hz. ___ 3* jaargang 24 Nu voor ongekend lage prijs f 299,~ Verkrijgbaar bij twintig erkende FANE DEALERS door geheel Neder 2 JAAR GARANTIE land. Vraag gerust nadere gegevens over het gehele FANE programma (als het element stuk gaat wordt (luidsprekers van 30 tot 200 Watt r.m.s.). Stuur onderstaande bon even in. het gerepareerd of vervangen)

JACOB CATSSTRAAT 1 Zend mij alle gegevens over FANE luidsprekers BON (HOEK ZAAGMOLENSTRAAT) naam ______ROTTERDAM (010)67 16 63 adres______verzending onder rembours plaats ; ______door geheel nederland GIEZEN bestellingen boven fl. 50,- zenden aan: FANE HOLLAND, postbus 6221, Haarlem. VOOR GOEDE PICK-UP ELEMENTEN franco thuis

A42 Radio Bulletin mei 1976 -

B&W have a new monitor loudspeaker Model : DM6

Bij kleinere onafhankelijke luidsprekerfabrikan- ten is het product vaak een geesteskind van de muzikale en technische belangstelling van de ontwerper-directeur en een kleine groep van hem permanent omringende „geroepenen”.

B & W is daar een typisch Engels schoolvoorbeeld van. Het is een team waar vakmanschap, ambitie en een vaste wil, tot alle prijs gericht zijn op het beter doen Inderdaad tot alle prijs: ten koste van avonden en nachten, tonnen investeringen in apparatuur, tegenslag en spanning maar ook luisteren en luisteren en daar tussen door bezoeken van concerten, opnamen maken in eigen studio en alles wat verder gericht is op dat ene doel:

meer gave weergave

Natuurlijk is deze luidspreker fase Het is voor ons die er naar luisterden al lineair en natuurlijk is er conus zo natuurlijk dat wij daarover nu geen materiaal gebruikt dat niet eerder boekje open doen. toegepast werd. $ Boekjes overigens die U zelf mag open Natuurlijk vormen deze drie nieuwe doen zenden wij U gaarne toe. B & W luidspreker eenheden „één eenheid" die stap voor stap in twee jaar werd ontwikkeld en bijdraagt tot natuurlijkheid in elk i muzikaal detail.

AUDIOSCRIPT BV — Nieuw-Loosdrechtsedijk 107 — Loosdrecht — Tel. 02158-1706

. Radio Bulletin mei 1976 A43 : IMS eleclronica

Korte Bosstraat 4 Bergen op Zoom Informeer naar Verzending van postorders door geheel onze prijzen! Nederland onder rembours of bij vooruitbetaling TEL.01640-3 60 28 Postrek. 29 36 500 Uitverkocht en prijswijzigingen voorbehouden

ONDERDELEN SHOP ITT luidspreker kit voor zelfbouw o @ © (eti : © © LET OP! PER PAAR BK 4-50 234.- Nu 100,- Philips RH 702 aanbieding 559,- Dual CV 120 979- 729,- Sony ST 5055 775.- 631,- BK 4-70 409.- Nu 330,- Philips RH 732 815,- 615,- Marantz 1060 Nu 599,- Philips 22 RH 621 765- 598,- BK 4-100 639.- Nu 525,- Philips 22RH 720 1565.- 1098,- Marantz 1030 Nu 498,- Kenwood KT 1300B aanb 398,- Kenwood KR 2400 1035- 675,- Marantz 1120 Nu 1795,- Marantz 105D Nu 475,- HOUTPAKKETTEN voor ITT zelfbouw Kenwood KR 3400 1195.- 725,- Akai AA 5210 618.- 465,- Marantz 112 Nu 698,- PER PAAR Kenwood KR 4400 1425,- 870,- Akai AA 5210 DB 798.- 579,- Marantz 125 Nu 1158,- HBS 4-50 NU 117,- Kenwood KR 5400 1695,- 1099,- Akai AA 5510 798- 579,- Marantz 115 B Nu 870,- HBS 4 70 NU 179- Kenwood KR 6400 1995.- 1325,- Akai AA 5810 1028.- 749,- Dual CT 19 875,- 680,- HBS 4-100 NU 279,- Pioneer SX 434 928.- 698,- Kenwood 1200 520.- 339,- Akai AT 550 578,- 415,- Compl. met schema Pioneer SX 535 1398.- 898,- Kenwood 1400 620.- 409,- Akai AT 580 788- 475,- Pioneer SX 636 1698.- 1068,- Kenwood 1600 820.- 619,- Pioneer TX5300 Nu 385,- LET OP! NIEUW Armstrong 626 1399.- 1045,- Kenwood 6004 1295,- 980,- T.V ANTENNEVERSTERKER Akai AA 1020 878- 635,- Sony TA 4650 1168 - 995,- Akai AA 1020 DB Sony TA 5650 voor alle zenders, 1148.- 835,- 1498.- 1298,- o a. Duitsland Akai AA 1030 998,- 725,- Pioneer SA 5300 478.- 348,- Sony STR 6036A Pioneer SA 6300 NED. ! - NED II - BELGIE 948.- 798,- 598.- 458- Versterking (15 dB) van 250-680 Sony STR 6046A 1098.- 956.- Pioneer SA 7300 778.- 598.- HulfpWÊÊISi MHz (16 dB) Sony STR 7055 1695.- 1425,- Philips 22 RH 521 915.- 815,- 1098.- Akai AA810 Nu 498,- Philips 22 RH 520 615.- 550,- Akai 4000 DB 798,- Afm. 4x4 cm. Akai 4000 DS 898.- 578,- voeding van 8 tot 15 volt. Niet vermelde apparatuur Akai GX 4400 D 978.- 748 - prlja op aanvraag Akai GX 230 D 1548.- 1198,- Compl met schema 29- Akai X201 D 1098.- 798,- Akai GX210D 1298.- 898,- Een fanatiek OPPEPPERTJE voor uw Akai 400 D pro 4298,- 3398,- tuner. Akai 650 D Nu 2448,- Akai 1722 W 808,- 595,- DE F M. ANTENNE VERSTERKER, Revox A77 2375.- 1790,- Revox A77 Dolby 3230- 2325,- type WA-7 80-100 MC.+15 dB Revox A700 4925,- 3790,- Geeft minder ruis bij stereo ontvangst Sony TC 280 799.- 599,- Voor inbouw in bestaande tuner Dual CS 34(1228) 693,- 499,- 240.- 180,- Sony TC 378 1195- 950,- Afm 4 x 4 cm Voeding van 8 tot 15 Dual CS 601 Nu 599,- MKE401 281- 210,- Sony TC 645-A 1745- 1535,- Volt Aansluitschema bijgevoegd. Dual CS 701 MD421 N 353.- 265,- Sony TC 755 2350,- 2070- met ortofoon 1209.- 889,- MD441 N 542,- 406,- VOOR 15- Dual CS 701 MD413 N 268.50 201,- met MK III 1348.- 999,- MD416 N 351,- 263,- UW ORDERS WORDEN MET Thorens TD 125 1020.- 789,- A.K.G. SUPERKWALITEIT SPOED EN UITERSTE Pioneer PL 10 398- 239,- D 190 C 175- 155,- ZORGVULDIGHEID UITGEVOERD Pioneer PL 15D 598.- 359,- D 190 C 3 190- 165,- Thorens TD 160 D 590 198.- 145,- HARTSTIKKE NIEUW met el 663.- 499,- D 202 334.- 265,- Akai CS 34 D 658.- 495,- Philips 212 Akai GXC 39 D 888.- 675,- W.Z.5 FM-ZENDER met 400 el. 577.- 429,- Akai GXC 310 D 1038- 795,- LencoL725m.e aanbieding 135,- Akai GXC 325 D 1298,- 998,- Wij zijn niet alleen goedkoop maar Kant en klaar gebouwd. Lenco L60R m.e. 399.- 299,- Akai GXC 75 D 1348.- 1029,- Freq instelbaar tussen 88-110 M C geven u ook uitgebreid advies. Wij 1148.- 875,- Lenco L65R m.e. 569,- 459,- Akai GXC 710 D Modulatie door middel van variokap. Lenco L78R m.e. 499.- 379,- zijn geen kruidenier maar 'n vakzaak Akai GXC 740 D 1598.- 1175,- Reikwijdte 1000 mtr Lenco L85R i.e. m.e 699.- 539- met gediplomeerde medewerkers. Akai GXC 760 D 1938,- 1475,- Akai AAP 001 Nu 295,- Sony TC 121 418.- 279,- Niet te geloven Akai AP 002 458,- 339,- Sony TC 131-SD dolby799.- 599,- Akai AP 003 568,- 429,- Philips N 2510 988.- 739,- 19,95 Akai AP 004 598.- 439,- NU WZNtfQlDywmm NU 348, Thorens TD 166 ZE 515- 398,- Dolby Nu 448,- Thorens TD 145 ZE 735,- 579,- LICHTORGEL-MODULE Thorens TD 160 ZE 565,- 449,- CEC BD 1000 Compl. aanb. 259,- 220 V. - 1000 W. Nagaoka JT322 125- 99 Shure V 15 III 379.- 249,- m 91 ED 149.- 89.- iCÓMBTNflTiï'Si m 91 GD 119.- 73,- m 55 aanbieding 65,- Dual HS 130 stereo Nu 549,- m 75 ED II 179.- 122,- Dual HS 141 stereo XV 15 AME/400E 150.- 99,- set 2x12 watt com ADC XLM aanbieding 156,- pleet met speakers 1174,- 879.- ADC XLM MKII aanb 190,- Dual HS 151 stereo Denton 2 XP 188.- 115,- set 2x20 watt com Denton 3 224 - 155,- pleet met speakers 1490,- 1045,- Linton 2 245.- 139,- Dual KA 230 stereoset Linton 3 XP 275- 225,- 2x30 watt 1874,- 1349,- AR 7 309.- 231,- AR 4 XA 369.- 279,- AR 6 419.- 319,- AR 2 AX 679.- 509,- iMl^Til-ËTOOIVS CD4 SYSTEEM AR 5 899.- 665,- AR LST 2499.- 1870,- CONCERTZAAL IN UW WONING voor Pioneer SE 305 140,- 109,- 4 Luidsprekers met schuifregelaars Celestion Ditton 15 429.- 298,- Pioneer SE 505 278- 199,- Celestion Ditton 44 749 - 498.- Pioneer SE 205 87,- 67,- KEF 104 aanbieding 599,- Sennheiser HD 414 96,- 67,- THORENS TD 160 SPOT PRIJS NU 25,- KEF Concerto aanbieding 498,- Sennheiser HD 424 139,50 98,- KEF Choral aanbieding 249,- Lenco 105 99- 62,- Snaaraandrijving KEF Cadenza aanbieding 429,- Uitstekende arm-lift Lenco 106 115- 82,- VOORGAANDE KLH32 speciaal 195,- Compleet voet en stofkap en ortofon AKAI ASE 20 79.50 59,- PRIJSNOTERINGEN KLH 38 speciaal 240,- AKAI ASE 22 89.50 66,- element F15S KOMEN TE VERVALLEN KLH 17 speciaal 299,- KOSS H.V. I 180- 99,- Van 663.- voor 499,-

A44 Radio Bulletin mei 1976 'i I mm electronica Korte Bosstraat 4 Bergen op Zoom Verzending van postorders door geheel Nederland onder rembours of bij vooruitbetaling TEL.01640-3 60 28 Postrek. 29 36 500 Uitverkocht en prijswijzigingen voorbehouden

DISCOUNT-AANBIEDINGEN VAN ONZE ONDERDELENSHOP

REKENMACHINES Functies: delen, vermenigvuldigen, STEREO INTERTON SENSOR 19 °Ptel|en. aftrekken, % berekenen, AUTOCASSETTESPELER machtsverheffen, worteltrekken enz.; 2x5 watt vermogen, compleet met 2 vingertoetsbediening. opbouwluidsprekers. NU 89- Voeding 9 volt batt. KNALPRIJS NU 125,-

NIEUW IN ONS PROGRAMMA ideaal voor drive-in LET OP: NIEUW GOODMANS 'S WERELDS BESTE SPEAKER discotheek, enz. enz. AMPEX AUDIOMAX AUDIOM PROFESSIONELE TAPE 12 AX 12P-D Nominal impedance: 8 or 15 Ohms 8 or 15 Ohms Studio kwaliteit Nominal power handling: 100 Watts 60 Watts 26/a cm, met metalen spoel. Fundamental resonance: 70 Herz 55 Herz Sensitivity (96 dB at 1 m) 0.12 Watts 0.6 Watts Recommended enclosure Per stuk NU 55,- 3 stuks voor 150,- volume for single unit: 40 Litres 40 Litres Depth, overall 125 mm 142 mm Diameter, overall: 312 mm 311 mm Baffle hole diameter: 278 mm 278 mm Fixing hole diameter 8 off 7.2 mm 4 off 8 mm AMPEX 20-20 Fixlng hole centres: 299 mm (PCD) 298 mm (PCD) Studio kwaliteit, 18 cm. Nu 299,- Speciaal nu 139,- GOODMANS Andere typen op aanvraag Per stuk NU 24,50 3 stuks voor 70,-

MARTIN RIETSEMA Oudestraat 28, ASSEN Telefoon 05920 - 10875, s avonds 05927 - 2997

K-PAKS KOMPONENTEN PAKS K-1 250 st Versch weerstanden (gewogen) I 7,50 SPECIALE AANBIEDING K-2 200 st Versch.Ch. condensatoren (gewogen) I 7,50 K-3 60 st. Precisierecisie weerstanden. 1% en 2V dcv. 1 7,50 BIJ AFNAME VAN 11 PAKS: PRIJS f 75,- K-5 50 sl Condensatoren. C-280 Serie. -.010 uF-2.2 uF f 7,50 K-6 3st. Oraaicondens atoren MW/LW/VHF 1 7,50 K-7 Pak Montagedraad: 50 meter, versch kleur I 7.50 NIEUWE PAKS* K-8 12 st Reed Switches 7.50 ZEKERINGEN: K-9 8 st. Mikro schakel aars f 7,50 SE-i 120 st. Zekermgen. 5 * 20 mm. diverse I 7,50 PAK K-10 20 st Versch pot-o n Insstetpotmeters.. f 7,50 Ook leverbaar. K-12 40 St. PapitPapier-conder. ..nsalor en. goed gesort f 7,50 100 st„ eenwaa rdev 150mA250mA500mA OP K-13 25 st. Laagjspanning elco f 7,50 IA 2A..3A. SA t 7,50 K-14 Pakk MonMontageemateriaal. bouten, moeren en*. 1 7,50 SE-2 15 st. Zekermghouders 1 7.50 DE K-15 5 st Schui(schakelaars .. I 7,50 K-16 25 st Verch montage-strips en -paneeities I 7,50 K-17 15 st Knoppen, diverse...... jf 7,50 KORREL K-18 5 st. Draaischakelaars. meer deks 7,50 K-19 2 St. Rolays: 6-24 werkspanning...... 1 7,50 NIEUWE PAKS* IET GESTEMPELD K-19A 5st Relays:24V„ 1 xom ...... f 7,50 GETEST -N GE-1 20tl.SH Trans NPN2N1613 » 7,50 K-190 5 st Relays: 12V.. 1 xuit I 7,50 GE-2 20 st. Sil Trans NPN2N2218 1 7.50 K-20 Pakk Aluminium platen, div. afm.. I-i kg .. . I 7,50 Trans PfJP 2N2904 f 7,50 K-21 PakPakVen o-board restanten ong. 300 cm1 .. .50 GE-3 20 st. Sil. GE 4 25 SL Sil. Trans NPN BC171 : BC107/B . I 7.50 K-22 50 st I nstelpotmeters. diverse I 7..50 PP-5 2 rol TINZUIGDRAAD f 7.50 GE-5 25 SL Sil. Trans. NPN 2N Gebruiksaanwijzing: Tlnzulgdraad met hele soldeerbout op hot LET OP: K-PAKS zijn vaak zwaarder. Daarom ingeval van GE-6 25 SL Sil. Trans. PNP 2N39063903 ; soldeerpunt drukken on ols hol tin in hot tlnzulgdraad is opgezogon K-Paks: PORTO I 6.- per bestelling■g EXTRA Het teveel aan GE-7 25 SL Sil. Trans NPN BC 182/1 bout en tlnzulgdraad tegelijk wegnomen porto wordt gerestitueerd LEVERING ook onder REMBOURS GE-8 lOsLGerm. Foto Trans. OC71 GE-9 20 si Zener diodon 400 mW. 3(0110 V. WEERSTANDEN, nieuw. GE-10 20 st. Zenerdioden 400 mW. 11 lol 33 V. R-1 lOOst 1/8WattWEERSTANOEN. nieuw,axiaal.kooHilm. •) Zenerdioden MET code PRIJSVERLAGING INHOUD VERHOOGD ..m assortiment uit E-12-reeks en 5^ mei Codering GE-11 30 St. Sil. Dioden 200 mA KONDENSATOREN: nieuw 100 Ohm -820 Ohm...... I 7 GE-12 14 SL Sil Dioden Dioden IA 400PIVIN4246 I' 7,50Ï:IS MC-i 64 st Kondensotoren, keramisch, miniatuur R-2 lOOst Idom. 1 K-8K2Ohm I 7. GE-13 30 sl. Sil. 22 pF-82 pF » 7.50 R-3 lOOst idem. 10K-82KOhm I 7,.50 MC-2 64 st. idom: 100pF-390pF » 7,.50 7.50 R-4 100 Sl idem. 100 K • 1 M Ohm...... SCHUIFPOTMETERS: nieuw: MC-3 64 St. Idom: 470 pF-3300 pF ..... SP-1 6 sl Schuilpoimeters. gemengd f 7.50 MC-4 64 St. Idem: 4700 pF-0,047 uF I 7.50 Op bestelling 100 st Weerstanden eén waarde SP-2 6 st. Schuilpoimeters 470 Ohn lineair I 7,50 Ook loverbaar 64 st dón waarde II SP-3 6 st. Schuilpoimeters 10K Ohm lineair t 7,50 PRIJSVERLAGING INHOUD VERHOOGD SP-4 6 sl Schuilpoimeters 22K Ohm lineair .. f 7,50 SP-5 6sl Schuilpoimeters 47K Ohm lineair...... » 7,50 DIODEN enz. NIET GETEST R-5 toost. Vi Wall weerstanden, metaalfilm 5% SP-6 6sl. Sehuilpolmolers47KOhmloganlm. f 7,50 U-1 160 sl Gorm Dioden Submin. .. 100 Ohm-820 Ohm U-3 100 sl Gorm Dioden als OA5. R-6 100 st. idem: lK Ohm - 8K2 Ohm SP-K 10 sl Knoppen voor schuilp meters t 7.50 U-5 80 sl Sil Diodon Sulbmln 200mA R-7 lOOst. idom: 10K Ohm-82K : ?§ PRINT-PLAAT enz.: i U-7 20 sl Sil Gelijkt. 750mA 0- 1000V. R-8 100 sLidem 100K Ohm-IM 8S ... f 7 .50 PP-t pakket Koper Pnnt-Piaat . . i 7.50 U-8 70 sl Sil. Diodon 250mA, als OA200 Ook leverbaar: 100sl. dón waarde .... I 7..50 PP-2 2 st. Markeerstiften, anti-ets stilt I 1 i U-9 25 sl Sil Zenor Diodon. versch 1 W . PP-3 pakkel Elsmiddel I t!sO U-I4 200st Sil Gorm & Zenor Dioden Loverlng bij vooruitbetaling^! onder rembours:Rietsoma. PP-4 5 sl Koelpincellen bij solderen . i U-16 12sl. Sil Gelijkr 3A.0-1000V PP-5 2 rol Tinzuigdraad bij uilsolderen U-18 10 st Sil Golijkr. 6A. 0-600V *O075.a's avonds1105927*2997 clro"’559179*Verzendkosten: PP-6 10 meter Soldeortin U-26 60 st Sil. Dioden als 1N914...... DUs! !:I§ I 2.10 per Destelling, aangetekend 14,25 Voor BELGlE. dezelfde LICHTDIODEN: nieuw: U-29 14 sl. Sil. Thynstoren. IA. 25-600V verzendkosten: levoring naar België zonder BTW. BTW is in alle .50 U-32 35 st Zoner-Diodon, 400mW, 3-18V. 7.50 LEO-1 1S al. Lichtdi oden: rood prijzon bogrepon oden: .50 H*M 25 sl. Sil Gelijkr. 1A, 1N4000 serie . 7.50 LEO-2 12 sl Lichtdi 2 10 sl Sil. Thyrisloron 3A, lol 600V :::::::::::: ït • VOOR OVERZICHT VAN ALLE PAKS: GRATIS PRIJSLIJSTEN LEO-3 12 sL Lichldiodon: ïeT : ! l:io U-47 12 st Triacs: 6 Amp gomiddeld 50V OP AANVRAGE.

Radio Bulletin mei 1976 A45 # DE BOER # ƒ elektronika # de Merodelei 105, Turnhout BELGIË " Kleine Berg 41, Eindhoven 5 NEDERLAND

BOUW

I PAKKETTEN:

Nieuwe bouwpakketten MK-SERIE in gld. BF Albar, het nieuwe ultrasone alarm De metaalfilm en metaaloxydefilm weerstanden uit de serie MK (9428 + 9437), compleet voldoen in elk opzicht aan de hoge eisen van de moderne pro bouwpakket inclusief trafo 89,20 1375 fessionele elektronika. Door de grootte van zijn waardebereik zijn zij veelzijdig toepasbaar. Zij voldoen aan de normen; Toeter, ook geschikt voor Albar MIL-R-10500, Char. C, E en F, MIL-R-55182, MIL-R-22684 en (9438) IEC-115, Type 1. incl. koelmateriaal, excl. L.S. 26,— 400 Led lichtorgel (9403) 52,50 805 MN-SERIE FM 76, geheel compleet met af- Het type MN is met epoxyhars omperst en voldoet eveneens stemmeter, trafo en Toko EF 5600 aan de normen; MIL-R-10509, Char. C, E en F, en MIL-R-55182 (9356) 258,— 3970 Typische kenmerken van deze weerstanden zijn de hoge stabili Meetversterker (9413) 16,65 256 teit en nauwe toleranties (=1%). Voor ruimtebesparende toe passingen kan het type MU worden geleverd (RM=2,5 of 5 mm). Fet-probe (9427) 17,— 260 Polatimer (9379a) 32,80 504 PROGRAMMA Wandellicht (9203) 22,75 350 type waarde- P70 tol. temp. koeff. stabiliteit bereik Andere bouwpakketten (G) (W) (%) x10-6/°C. 4 R/R SSB-ontvanger 94,95 1460 MK2 1-1,0 M 0,4 £2,0 50/100/200 0,5%na 1000uur Blok-sinus-driehoek generator 61,35 944 10-1,0 M £0,5 25/50/100 en P125 Print- en bedradingstester 10,10 156 MK3 1-1,5 M 0.5 £2,0 50/100/200 TV-geluid 89,20 1375 10-1,5 M £0,5 25/50/100 TV-tennis 139,— 2140 MK4 1-2,5 M 0,7 £2,0 50/100/200 Mosklok MM5314 met 6 uitlezin- 10-2,5 M £0,5 25/50/100 gen, inclusief speciale kast! 150,— 2310 MN 2 10-1,0 M 0,25 £1,0 50 0,5% na 2000 uur FM-tuner PLL feedback, incl. 47-1,0 M £0,25 25/50 en P125 trafo, afstemmetertje en frontplaat 189,— 2908 100-1,0 M £0.10 25/50 IC-drumstel M252, geheel compl. 202.50 3115 MN 3 10-1,5 M 0,33 £1,0 50 IC-drumstel M253, geheel compl. 232,50 3577 47-1,5 M =0,25 25/50 100-1,5 M £0,10 25/50 Ook de meeste bouwpakketten uit vroegere advertenties MN 4 10-2,5 M 0,50 £1,0 50 zijn nog leverbaar. 47-2,5 M £0,25 25/50 UITGEBREIDE KEUZE IN BEHUIZINGEN. OOK VOOR 100-2,5 M £0.10 25/50 LECTUUR DE SPECIALIST. MU2 1-1,0 M 0.25 £2,0 50 0,5% na 2000 uur 10-1,0 M £1,0 50 en Pi 25 47-1.0 M £0,25 25/50 Bestellen: £0,10 25/50 VOOR BELGIË: Onder rembours of bij vooruitbetaling met BF 70 100-1,0 M verzendkosten op PCR 000-0335604-81, of Bank van Brussel, Turn hout no 3200626202-40. De Merodelei 105, Turnhout 2300, tel. 014- ELECTRONISCHE ONDERDELEN BV. 418080. DJIE-ROEDERSTEIN ROE DE RSTE IN-GROEP VOOR NEDERLAND: Onder rembours of bij vooruitbetaling met BOVENKERKERWEG 37 - AMSTELVEEN • POSTBUS 1* • TEL.020-416222 - TELEX 13137 ƒ 4,25 verzendkosten op postgironr. 2155669 of op Alg. Bank Ne derland. Wal. Eindhoven nr. 52.72.38.104. Kleine Berg 41, Eind hoven, tel. (040) 2 25 07.

A46 Radio Bulletin mei 1976 i

GEEF UW

GELUIDSHOilY

MEER VOLUME

BBO 866A MET POLYKIT Ontdek hoe uw geluidshobby kan uitgroeien bbo 866a (versterker) bbo 86sa (tuner) tot een fascinerende vrijetijdsbesteding. • ^wa^bTe^TKonti* * fm SSSXmhz hoogwaardige klank- en bereikprestaties. • Scratch schakelaar MG 520-1620 KHz De Kitsound van Polykit biedt u veel meer • Rumble schakelaar, KGI 10.1-26.5 MHz Signaal/Ruisverhouding voor veel minder geld. Een uitgekiend bouw- * > 50 dB (max output), KGII 3.9-10.3 MHz pakket met duidelijke montage-handleiding • Frequentiebereik binnen . Préselektie van 3 FM BB0865A laat ook onder ongeoefende handen een 3 dB - 20 HZ-40KHZ zenders. stereo-installatie groeien van grote klasse, • Harmonische vervor- « Uitschakelbare AFC. ming < 0.5% bij volle • Ruisonderdrukkings- RB 5 waarvan u jarenlang plezier beleeft. uitsturing schakelaar bij stereo • AM fij nat stemming • ASR werking: 60 dB (HF). (Het hoogfrequent ge deelte wordt volledig be draad- en afgeregeld af Vertel mij alles over Polykit. kompleet Xyegel’s SKIpowkit geleverd) met prijzen en dealerlijst. Naam: ...... F 9 ,i «asn-holland A division of cobar Electronic «3 Straat:...... turfveldenstraat 3*1 Voor Belgie: cn Woonplaats: ...... twee Stationsstraat 5 eindhoven NIBLE 1070 Brussel Belgie ra

Een Ralectro zelfbouw TV-antenne geeft u volledig kijkplezier voorde helft van de kosten Een dure TV-antenne wordt meer dan de helft goedkoper als u 'm Plug in versterkers, kanaalgcpiekt voor zelf plaatst. Zonder veel moeite monteert ook u een komplete klein systeem tot ca 8 aansluitingen: antenne-mstallatie. afgestemd op uw woongebied VHF. 13 dB, typeNTI/ f29,10 Een duidelijke montage- handleiding wijst u trefzeker en stap voor VHF. 27 dB, type NT2/ f 45.90 stap de weg naar C Ja, ik wil alles weten over het Ralectro perfekte beeld- en UHF, 12 dB, type NTM/ f 38,40 Q zelfbouw antenne-pakket. Stuur mij geluidsontvangst voorlopig alleen de informatiebrochure. UHF, 26 dB, type NTB/ f 56,70 Kom naar Ralectro, £1 Omzetter UHF naar VHF Roggel of vraag Naam 23 dB, type NC/ .. — .. f68,40 volledige informatie over de speciale w Adres Kanaalgepiekte mastversterkers. zelfbouw antenne- 2 Woonplaats VHF, 16 dB. typeATI/ f29,10 pakketten boor devol ontvangst- VHF. 30 dB, type AT2 / f 45,90 precisie. UHF, 15 dB. type AT/ f 38,40 Vul de bon maar ralectro bv UHF. 30 dB, type ATB/ f 56,70 eens in Koppelstraat 26 Roggel tel. 04749 - 2010 Bodemplaat voor montage van max. 3 versterkers NT-serie f 30,30 Idem met ingeb. voeding f 46.20 Idem voor tussenschakeling f33,- Spezial-Angebot für Hobby-Bastler Voeding 12V, v.a. f 30,50

GAI versterkers en omzetters. prijs en (z.B. Halbleiter, Leuchtdioden, levertijd op aanvraag. Uhrenbausatze, Batterien, Relais, i Grossier voor Noord-Holland en omstreken MeBgerate, Werkzeuge, Bausatze für R Lezer. Postbus 9192 Telefoon 020-151091 Auto, Spiel, Heim) laufend neue IMPORTEUR EN VERTEGENWOORDIGER interessante Sonderangebote VOOR NEDERLAND Fa. J. F. VAN HEELSBERGEN I MATHENESSERDIJK 128 ROTTERDAM 3007 nur für Wiederverkaufer TELEFOON 010 15 25 21 FRACARRO Zuschriften bitte an S. Regelmann, Beethovenstr. 41 D - 7533 Eutingen RADIOINDUSTRIE sa antennematerialen

Radio Bulletin mei 1976 A47 HANS HOEK B.V. Rijksweg 23 • GELEEN • Tel.: 04494-42736 - Giro 108.7595

CORNER GULL MK 3 Nieuwe Versie!!! 2x 120 Watt stereo Si-versterker.

Uitvoering □ geëloxeerd profielchassis □ notenhouten bovenkant met zwart geëloxeerde zijkanten □ afmetingen: 360 x 212 x 100 mm dagschool Technische gegevens □ frekwentiebereik 15 Hz - 50 kHz (3 dB) □ vervorming max. 0,08% Opleiding voor: □ ingangen: MD pick-up 3 mV; impedantie 47 kQ tuner 100 mV; impedantie 100 kQ HOGER ELEKTRONICUS (dipl. HTS) tape 100 mV; impedantie 100 kQ MIDDELBAAR ELEKTRONICUS (dipl. MTS) □ Baxandall toonregeling □ uitg. vermogen ELEKTRONICA-TECHNICUS (dipl. NERG) 2 x 120 W, sinusvermogen in 4 Q impedantie ELEKTRONICA-MONTEUR (dipl. NERG) 2 x 75 W, sinusvermogen in 8 Q impedantie □ Grote stabiliteit Deze studierichtingen worden onderwezen in het □ Ingebouwde elektronische kortsluitbeveiliging □ Kortsluitbeveiliging werkend met relais die bij kortsluiting, schoolgebouw te Hilversum, waaraan ook een in overbelasting of DC op de luidspreker, de voedingsspan ternaat is verbonden. ning uitschakelen. □ Netvoeding220V-50Hz Prijs: Komplete bouwdoos f525,- Gebouwd f 695,- Komplete bouwdoos eindversterker f415,- avondschool Eindversterker gebouwd f 525,- Opleiding voor: CORNER HORN MK 1 MIDDELBAAR ELEKTRONICUS (dipl. MTS) ELEKTRONICA-TECHNICUS (dipl. NERG) 2 x 35 Watt hifi stereo-versterker ELEKTRONICA-MONTEUR (dipl. NERG) Prijs: bouwdoos f 345,- « Deze studierichtingen worden onderwezen in het gebouwd f475,- • i n n rt r% r\- schoolgebouw te Hilversum op maandag- en donder Uitvoering: als Corner Gull dagavond. □ afmetingen: 360x212x85 mm Technische gegevens □ frekwentiebereik 15 Hz - 30 kHz binnen 0.5 dB □ ingangen (idem als Corner Gull) schriftelijke □ Baxandall toonregeling □ uitg. vermogen: 2 x 35 W sinusvermogen in 4 Q impedantie opleiding □ netvoeding 220 V-50 Hz HOGER ELEKTRONICUS (dipl. HTS) ELEKTRONICA-TECHNICUS (dipl. NERG) CORNER HORN MK 5 NIEUW ELEKTRONICA-MONTEUR (dipl. NERG) 2 x 50 Watt hifi stereo-versterker. De theorie en de praktijk van de schriftelijke leer Verdere gegevens als MK 1. gangen zijn geheel aangepast aan het leerplan van de dagschool. Enigszins gevorderde leerlingen kun Prijs: bouwdoos f425,- gebouwd f 550,- nen zich praktisch bekwamen in onze werkplaats terwijl gevorderden gebruik kunnen maken van ons laboratorium. MENGPANEEL (STEREO) Een uitvoerig prospectus over deze opleidingen □ Uitvoering wordt u op aanvraag gratis toegezonden. 390 x 240 mm □ geëloxeerde bovenplaat □ 5 schuifpotmeters Preh schuiflengte 85 mm □ leverbaar met of zonder voorafluistering □ ingangen: 2x bandopnemer, 2x MD pick-up, 1x MD mikro instelbare ingangsgevoeligheid met aparte toonregeling □ met gestabiliseerde voeding □ uitg. spanning 1 V eff. instelbaar □ ing. spanning: band 100 mV, MD 3 mV-5 mV, mikro 3-20 mV

Prijs bouwdoos met VU meters f 368,- HTS'MTS met voorafluistering f408- voor elektronica gebouwd met VU meters f490,- met voorafluistering f 550,- Dir. F. RENS BERGWEG 33 Alle mengpanelen inclusief voeding. Kan rechtstreeks aangesloten worden TEL. 02150-4 74 74 op Corner Horn of Corner Gull. HILVERSUM

Radio Bulletin mei 1976 1

VEILIG KOPEN per post of telefoon dat kan bij RADIO VAN DER WEL

STEREO MENGPANEEL 'PROFESSIONAL 2000 A’

Door speciale opbouw d.m.v. modulen kan dit mengpaneel naar behoefte gecombineerd worden tot maximaal 20 kanalen. De modulen zijn leverbaar voor MD of keramische P.U.-microfoon, tuner of tape. Gescheiden regelaars per moduul voor links en rechts. Gescheiden regelaars per moduul voor hoog en laag. Monitoraansluiting links en rechts regelbaar. 1275,-

LICHTORGELS STEREO MENGPANEEL AUDAX LUIDSPREKERS 3 x 400 Watt regelaars voor bas met voorafluistering op 4 kanalen. Type SON 30 H midden en hoog 49,50 Techn. gegevens: 0 311 mm 30 W sinus 1 x micro 600 Q of 50 KQ Freq.bereik 80-9000 Hz omschakelbaar inb.diepte 135 mm. 2 x tape/tuner Zolang de voorraad strekt B I t! Ij 2 x piek up MD of ker. slechts 89,50 omschakelbaar LICHTORGELS Netvoeding 220 V. 249,- 3 x 600 Watt regelaars voor W —-irr*- B-M-H en totaalregeling 69,50 » » *2 ?.2 • LICHTORGELS in stereo-uitvoering 6-kanaals 89,50

!••• CAMPINGANTENNE \y%s - voor zelfmontage De campingantenne die zelfs een LICHTORGELS kind in elkaar kan zetten! 3 x 600 W met ingeb. microfoon 129,- Deze bijzonder mooie set wordt geleverd met alles wat u voor de montage nodig heeft. Geschikt voor een goede ontvangst op de kanalen 5-60. Compleet met: combieantenne telescoopmast (totaal 3 m) 10 meter kabel scheidingsfilter UHF-VHF STROBOLIGHT 2 verloopstekers geeft een flitsend gezicht aan uw 2 mastisolatoren show 89,50 goed - goedkoop - gemakkelijk 69,-

Zend f 3,- aan postzegels in een enveloppe en wij zenden u uitgebreide documentatie. 5ERVO CENTER paVerzending onder rembours RADIO VAN DER WEL ^ of na vooruitbetaling op giro I *S 1M’ f 26182 van N.M.B. te Utrecht Amsterdamsestraatweg 38 - ’s Maandags gesloten t.g.v. M. v. d. Wel, nr. 68.71.12.508 Postbus 10.024 - Utrecht (denkt u om de Telefoon 030 - 31 30 69 (Dag en nacht) HU verzendkosten?)

Radio Bulletin mei 1976 A49 LUIDSPREKERS

Woofer L 305

Diameter : 30 cm Vermogen: 20 Watt Impedantie: 8Q Frequentiebereik 30 - 8.000 Hz Resonantie- frequentie: 40 Hz

Vraag brochure

,) Theal b.v. .) Theal b.v. Keizersgracht 520 - Amsterdam ' Keizersgracht 520 - Amsterdam Tel. 020-242011* Tel. 020-242011*

Alle pnnted circuits volgens gedrukte elke methode kunnen door ons gerealiseerd worden. schakelingen? Mogen we even wat noemen? TUUT&t BRUIN daar kunnen • Volgens uw specificatie in kleine en grote series. wij ons druk SPECIALE AANBIEDING 'POLYKIT-KITSOUND' AUDIO BOUW om maken • Gedrukte schakelingen, DOZEN enkel- en dubbelzijdig en BBO - 863 - ALL-TRANSISTOR doorgemetaliseerd volgens STEREO VERSTERKER subtractieve en semi-addi- Uitgangsverm.: 2x20 W muziek. Ingangen: Pick-Up/MD tieve methode. - 5 mV/47 KP. • Alle galvanische bedek Frequentieber.: 17-20.000 Hz. kingen. Ingangen: Tuner 400 mV/1 MD. Sign./ruisverh.: beter dan 55 • Pons- en stanswerk. d.B. • Assemblages van series en Ingangen: Tape 400 mV/1 MP. proefprints, bedraden van Voeding: 110,130,220 en 240 V~ Afmetingen: 395x350 x60 mm, printcassettes, kasten en (BxDxH). apparaten. Als bouwdoos compl. met kast van / 299,— nü slechts ƒ 209,— • Lichtgevoelig basismateriaal; BBO - 864 - ALL-TRANSISTOR STEREO FM TUNER + AFC Volwaardige stereo-tuner volgens het Görler principe in dezelf zowel positief als negatief. de strakke en moderne uitvoering als de bovengenoemde BBO- • Experimenteerprints, o.a. 863 versterker. Door toepassing van voorgemonteerde en afge eurokaartformaat. regelde HF-kringen is het bouwen van deze tuner volkomen pro bleemloos en altijd succesvol. • Tekenkamer, speciaal voor Antenne ingang: 75 O en 3008. Frequentie-bereik: 87-105 MHz. realisatie van ideeën, Signaal/ruisverh.: beter dan 55 dB. Ruisonderdr. beter dan 60 dB. schema's en lay-outs. Gevoeligheid: 1,5 nV/30 °/o mod. HF - bandbreedte: beter dan 160 kHz. FM-stereo indicatie lampje. Afstem-indicatie meter. Stereo muting en AFC. Als bouwdoos compleet met kast van ƒ 329,— nü slechts ƒ 229,— Noviteit van print service VERSTERKER en TUNER samen nog voordeliger, van ƒ 628,— Infrarood navloeien (reflow) nü voor ƒ 399,—. POLYKIT bouwdozen zijn voorzien van een ,stap-voor-stap' bouwbeschrijving. PRIMT STUUT EN BRUIN SERVICE bv UW WARENHUIS OP ELEKTRONISCH GEBIED. HET ADRES VOOR PRINTED CIRCUITS Wilt u eens een drukproef Wij leveren onder rembours'. Minimum kosten f 6.00 nemen? Postbus 34. ECHT Prinsegracht 34 DEN HAAG Giro- 28 30 62 Bank: Amro Nr. 47.35.75.418 Neem kontakt op met: Tel. 04754-2600. Telex 58464 Telefoon: 070-604993

A50 Radio Bulletin mei 1976 :•!

TECHNYTEX JULIANADORP - HOLLAND ! Technytex brengt deze maand als stuntaanbieding: j 1000-up 100-up 10-up in voorraad:

Tip-47 1 1,50 2,50 15.000 Buy-48 1,50 2,50 3,50 20.000 BC-302 0,45 0,70 1,25 10.000 BC-478 0,20 0,35 0,65 10.000 BF-336 0,45 0,70 1,25 5.000 2N3055 1,25 1,75 2,25 25.000 BY-176 1 1,60 2,50 5.000 1N4148 0,06 0,10 100.000 AA-118 0,07 0,12 40.000 Diode 2,5A 100V 0,60 0,90 1,20 5.000 Brugcel 3A 150V 1,00 1,50 2,25 3.000 Zener 5V6 0,20 0,30 0,50 10.000 Zener9V1 0,20 0,30 0,50 10.000 Zener33V 0,20 0,30 0,50 30.000 Zener150V 0,20 0,30 0,50 10.000 LDR-RPY-58 0,15 0,30 0,65 200.000 Elco 3000mf80V 2,25 3,25 4,25 3.000 Elco 3000mf40V 2,— 3,— 4, 3.000 Elco 3600mf40V 2,25 3,25 4,25 5.000 Elco 47mf16V 0,15 0,25 0,40 15.000 Minimum postorderbedrag f 100,-. KTV-Kaskades 20,— 27,50 500 Tevens uit voorraad leverbaar ong. 2 milj. weerstanden, 2 milj. kondensatoren, 1 milj. half geleiders, grote sortering ZOJUIST OP potkernen, etc. Ook kunnen wij regelmatig DE VALREEP BINNENGEKOMEN: grote partijen kasten, trafo’s, ★ lijnuitgangen, orgelonderdelen, etc. aanbieden.

Wij zijn ook geïnteresseerd in GROTE PARTIJ uw restantpartijen, doch uitsluitend eerste kwaliteit LUIDSPREKERBOXEN gestempeld materiaal. ★ Bent u geïnteresseerd in onze maandelijkse mailing-list, laat u Professionele TL-armaturen 6 -12 - 24 V ons dat dan even weten. Transformatoren 2 x 24 V 10 A met aansluitgegevens. TECHNYTEX, 02235-1637 Telex - 57452 roeld

Radio Bulletin mei 1976 A51 Ja, ze zijn er!

Heeft u ze al?

Kleur-TV Beeldfoutenboek (B. Rodenkurth) Bewerkt en vertaald in het Nederlands door H. A. O. Wilms. Met 177 figuren, waarvan 98 kleurreprodukties van televisiebeelden; 63 oscillogrammen en 2 zeer duidelijke blokschema's van kleuren-tv- ontvangers. Een boek dat in geen service-bedrijf zou mogen ontbreken! Order No: 1018 f 48,75 porto f 1,70

Basisschakelingen voor KTV (H. Busman) ISBN 90 6082 125 4 Waarin de auteur, - een bekwaam serviceman -, aan de hand van een Körting-ontvanger alle wetenswaardigheden omtrent de kleurentelevisie klaar en helder uiteenzet. Vooral voor hen die in de service-sector of bij research-afdelingen werkzaam zijn zal dit boek een bron van algemene maar vakgerichte informatie zijn. f 17,50 Order No: 1014 porto f 1,70 DIGIT 5 (H. B. Stuurman)

In dit dikke, volledige, uitgebreide bouwboek voor radiografische afstandbestuurders ligt het gehele geheim besloten van de Digit 5! Bovendien nog ontwerpen voor het zelf maken van allerlei andere, zeer bruikbare accessoires voor uw eigen installatie. Zoals b.v. een toerenteller voor vliegtuigmotoren, servo’s om zelf te bouwen, een elektroregelaar, een gloeiplugmodulator!

Order no: 1181 f 26,50 porto f 2,75

• Verkrijgbaar bij de radio-onderdelenhandel en bij de erkende boekhandel •

uitgeverij de muiderkring bv (®| postbus 10 bussum (hólland) tel. 02159-31851 gironr. 83214 'MlHir

A52 Radio Bulletin mei 1976 zijn tijd vooruit

MULTI-DIGI-KLOK •: sensationeel in techniek, vormgeving en prijs! De bouwdoos bevat alle elektronische en mecha nische onderdelen, een duidelijke bouwbeschrijving, de komplete behuizing in anthraciet aluminium- profiel met geëloxeerd aluminium front. Afmetingen 165 x 110 x 64 mm.

En wat de Multi-Digi-Klok allemaal presteert: j Tijdaanwijzing. 24 uren, minuten en sekonden. Sekonden zijn apart uitschakelbaar. Nulonderdrukking Datum: Europese (dag en maand) aanwijzing; maandprogrammering. Datumaanwijzing naar keuze met druktoets of automatisch. Wekinrichting: 24-urenprogramma, sluimertoets (10 minuten-automatiek); wekker apart uitschakelbaar Wektoon 1 kHz in sekondenrithme. Tijdschakelaar: Voor het schakelen van externe last tot 100W (bijvoorbeeld een radio). Maximale inschakelduur9 uur 59 min. prijs geheel compleet f 99-50 (ind verz kosten) mixer-amplifier

EASYKIT-20 Voeding plus en min 8-15 Volt. Ingangsimpedantie 50 KOhm. RIAA-korrektie voor MD-element. Stel met de EK-20 uw eigen meng Frequentiekarakteristiek recht van 10 Hz paneel samen. tot 50 kHz. Toonregeling regelt 20 dB bij 20 kHz en Bruikbaar voor dynamische mikrofoons en plus of min 18 dB bij 20 Hz. toonopnemer (pick-up), als voorversterker en Gevoeligheid instelbaar tussen 5 mV en 2V. als regelversterker. Kan aangesloten worden Uitgangssignaal onvervormd max. 5V t.t. op elke versterker met een ingangsimpedantie van meer dan 500 Ohm. Ook te gebruiken als prijS f 39(+ 5.50 verz.kosten) voorafluisterversterker (koptelefoon).

\ BITBOX1023 l 5' digitalefrequentiemeter ^ nu in prijs verlaagd BON 5-cijferig display.

Gevoeligheid: 10 mV of 100 mV tot 100 kHz ca. 50 mV zenden aan in HF-bereik. HOBBYKIT Ingangsimpedantie 1 Megohm/40pF. CENTRE ! Maximale ingangsspanning: antwoordnr 555 220 V wisselspanning of 630V gelijkspanning. LEEUWARDEN

Bereiken: I: 5-999,99 Hz artikel t II: 1 kHz - 30 MHz (incl. verz. prijs geheel compleet nu f 275-“ kosten) adres plaats HOBBY INTERNATIONAL CV Voorstreek 76 Leeuwarden Postbus 555. ik wens onder rembours te ontvangen telefoon:05100-21868 giro:3320470 bank:ABN rekening nummer:58.01.23.162 □ ik sluit betaalkaart betaal -of eurocheque bij

Radio Bulletin mei 1976 A53 ONMISBAAR : OP UW BOEKENPLANKI

TTL-Integrated Circuits 1, digital ISBN 90 6082 098 3 (A. M. Hoebeek) digital voor alle specificaties en details van de 7400- ciraïts serie uit het programma van 13 producenten! Order No: 1158 prijs f 19,50 porto f 2,75 TTL-Integrated Circuits 2, digital ISBN 90 6082 111 4 (A. M. Hoebeek) Vervolg van het eerste deel, omdat de auteur in uw belang geen enkel belangrijk gegeven heeft willen nalaten! Onmisbare aanvulling! Order No. 1160 prijs f 24,75 porto f 4,- Transistor Equivalents, 9e druk Een naslagwerk voor het snel vinden van ver gelijkbare typen, om zodoende tijd te sparen en

transistor oponthoud in het werk te voorkomen! ; equivalents Order No. 1089 prijs f 15,25 porto f 2,75

DIODES Equivalents, 1e druk Het grote aanbod van vele fabrikanten in dit boek overzichtelijk opgesteld om snel verge lijkbare en equivalente typen te kunnen vinden! Order No. 1090 prijs f 11,- porto f 1,70 Semiconductor Handbook 1, transistors ISBN 90 6082 092 4 (A. E. C. v. Utteren) semiconductor ’n Compleet en overzichtelijk naslagwerk, mèt j __ handbook behuizingen en aansluitgegevens etc. Order No. 1062 prijst 17,85 porto f4,- Semiconductor Handbook 2, diodes etc. ISBN 90 6082 ... (A. E. C. v. Utteren) Alles, maar dan ook alles over dioden, zener- transistors dioden, thyristors, varicaps en tunneldioden vindt u in dit boek! Order No. 1063 prijs f 17,- porto f 2,75

• Verkrijgbaar bij de radiio-onderdelenhandel en bij de erkende boekhandel •

A54 Radio Bulletin mei 1976 I

TEAC TEAC. HELIOS = STUDIO TASCAM SERIES

Alle apparatuur voor (multi-track) opname-studio’s en (zieken-)omroepen

A-3300S A-3340S

Kwartspoor, vierkanaals multi-track recorder met Halfspoor, tweekanaals 19 en 38 cm/sec. snel master-recorder met 19 heden, 26,5 cm haspels, en 38 cm/sec. snelhe voor- en nabandcontro- den, 26,5 cm haspels, le en afstandsbediening. voor- en nabandcontro- Bandweergave via de le en afstandsbedie speciale weergavekop ning. Uiteraard met drie of via de opnamekop koppen en drie moto (simul-sync) voor syn ren en een zeer goede chronisatie to.v. eerder bandspanningsregeling. opgenomen sporen. Veel gebruikt door (zie- Mengbare lijnen mi- ken-)omroepen en als crofooningangen; voor- master-recorder teza en nabandcontrole via men met de Teac A-3340S f 2560,00 vier grote V.U.-meters, de vier uitgangen èn de twee stereo koptelefoonuitgangen; onhoorbare overdub. Het A-3300S 2T hart van de multi-track opnamestudio, maar ook voor Kwartspoor, tweekanaals master-recorder met 9.5 en 19 quadrofonische opnamen en stereo multiplay met één cm/sec. snelheden. Geheel gelijk aan de A-3300S 2T- recorder f 3795,00 recorder; iets mindere dynamiek en lagere snelheden, maar besparing in band en aanschafprijs f 1995,00

Binnenkort leverbaar: Tascam 80-8 achtkanaals multi- A-7300 2T track recorder (Z3 inch tape); bijbehorende Tascam DBX ruisonderdrukker voor acht kanalen; Tascam Model 3 en Model 5 acht inputs, vier outputs mixers. Halfspoor, tweekanaals mas ter-recorder met 19 en 38 cm/sec. snelheden, 26,5 cm Uiteraard leveren wij alle appa haspels, voor- en naband ratuur voor iedere studio, zoals: controle en afstandsbedie • A.K.G. dynamische en con ning. De absolute top in densator microfoons tweekanaals master-recor- • Bourbon en Thuringia studio- ders; servo gestuurde Cap- microfoonstandaards stan motor en ± 8% regel • D & R mengpanelen (6 tot 32 bare snelheid!!; ingebouw inputs, 2 tot 32 outputs) de 4 inputs, 2 outputs mixer • D & R compressor-limiter en met laag-ohmig symmetri equalizer sche microfooningangen • kabels, connectors, verster (Cannon XLR-3Ü) met -20 kers, monitors, tape, etc. dB verzwakker èn vier lijn ingangen; cue-toets; minu ten- en secondenteller; snelstart-mogelijkheid; V.U.-me- Binnenkort kunnen wij al deze studio-apparatuur in onze ters +3 of +6 dB aangave; edit-mogelijkheid; meelopen opnamestudio voor u demonstreren. Maak gerust eens de bandgeleiders! Dè master-recorder voor de Tascam een afspraak of vraag nadere gegevens aan. 80-8 achtkanaals multi-track recorder f 4745,00

fëSflHAARLEM ELECTRONICS HELIOS BV./ BON naam: adres: Zend mij nadere Rozenstraat 24 gegevens om plaats: Haarlem trent alle studio Telefoon: (023) 32 78 58 apparatuur. Zenden aan: Helios, postbus 6255. Haarlem.

Radio Bulletin mei 1976 A55 SOUND 80 © ENGEU de kleinst verkrijgbare bas-reflexbox, voor ve NU SOLDEREN ZONDER NETSNOER lerlei toepassingen. In keuken - badkamer - ENGEL SOLDEERPISTOOL kinderkamer - hobby- B 50 ruimte en andere ne OPLAADBAAR venruimten. Aan radio- tv - cassetterecorder Muziekvermogen: 8 watt Continuvermogen: 6 watt Frequentiebereik; 150 - 16 000 Hz. Impedantie: 4 ohm Systeem, speciaal breed- bandsysteem 65 mm © Afm.: 105x185x70 mm. Ook verkrijgbaar met 100 volt-trafo (SOUND 80 ELA)

KOMPLEET MET OPLAAD- APPARAAT OPWARMTIJD isophon 7 SECONDEN PROF1-SOUND SK 9003 TOT 100 X SOLDEREN ZONDER OPLADEN De stralercombinatie SK 9003 is bedoeld als inbouwcombinatie in basreflexboxen. VOOR MEER INFORMATIE: i Behoudens de NIEUW door ISOPHON ontwik IMPORTEUR B. V. INGENIEURSBUREAU CONNECTOR kelde exponentiaal Prinsengracht 634 AMSTERDAM Tel. 234088-235831 hoogtoon-drukkamer- stralers DKT 11C 110/8 en het 300 mm bas i; systeem is de combi M NIEUW! !!§)MMM»> natie voorzien van een en nog steeds L-regelaar voor rege m uit voorraad m ling van het hoge-to- LEVERBAAR nenbereik, alsmede m een optische signale : ring indien overbelas ting mocht plaatsvin 0 8 den. :y; m Muziekvermogen:90 watt m. Continuvermogen: 70 watt Impedantie: 4 ohm Frequentiebereik: 30 - m boven 20.000 Hz Afm. 610x460x180 mm. w m m CU NA FM-2 8 2 meter FM ontvanger dubbelsuper met squelch. 8 De DKT 11C 110/8 is ook los verkrijgbaar. 11 kanalen kristalgestuurd, ingebouwde VFO (variabele afstemming), afstemindicator en voor 8 Klankperfectie ... met Isophon-luidsprekers zien van eigen luidspreker Werkt op 12 Volt accu een vanzelfsprekende zaak. of lichtnetadapter. 1e mF. 10.7 Mhz 2e mF. 455 <8 ! Khz. Metalen behuizing compleet met standaard 8 \ accessoires 8 i wegens enorm succes! (8 | Importeur: (8 m PRIJS: f 225, :■ TECHNISCH m 8 \ m COMMUNICATIE 8 \ BUREAU 's Maandags gesloten Verzending onder 8 3 UNIE rembours of bij Mi m vooruitbetaling 8 UYLENBURG B.V. op giro NEDERLAND no. 2078008 8 HAARLEM - Spaarnwouderstraat 26 & Rotterdamsedijk 2A, Schiedam. Tel. 010-151604 Postbus 176 - Tel. 023-315 709. 8

A56 Radio Bulletin mei 1976 Elektronika 2000

De meeste kans Co?** *o van siagen MJ <3 ^ voor vakman f ^ N]/9*e6 Zz'0 *V <, 'V* ölo0°& ** en hobbyist. Op bijgaande telstrook presenteren wij u ons merkenassortiment. Een merkenassortiment waarmee wij het grootste voorraad- programma in de Benelux hebben opgebouwd. *t7<9 Als u, hobbyist, of u, elektronikus, dus weer een waslijstje met *> benodigde onderdelen hebt kunt u het beste even bij ons bestellen in plaats van bij 3,4 of meer andere firma's. *Q Dat scheelt weer tijd, en tijd is geld, nietwaar? En, over geld gesproken: om de prijs hoeft u het zeker niet te laten - ook daarin zijn we alleszins redelijk. Leveringsvoorwaarden: o 9e>l *6 verzending onder rembours; ’*■ io0n orders boven f 500,- franko; bij orders beneden f 150,- ELEhTRDnihfl 2C3DQ Elektronika 2000, Gentiaanplein 21-23, Amsterdam-Noord, «s*. Telefoon, alléén voor handel en industrie: (020) 275277, Telefoon, afd. winkel, kantoor en postorder: (020) 369321, Telex 15271 ENL. Giro 1561089. 1 s !

STILLE VEERKADE 11-13 ;• TELEFOON 070-469200 DEN HAAG POSTBUS 1415- GIRO 201309 TELEX 32358 RADIO-SERVICE 's Maandags gesloten Bereikbaar met de buslijnen 19-5-25-18. En ±10 mln. lopen Hollands Spoor en Centraal Station. Stille Veerkade 11-13 van

Laagspanningstrafo’s Norfa TWENTHE meter AANBIEDINGEN Type Prim. Stroom Priji

NTR 100 • 220 0-6=0 6-18 4 VA I 9.50 zolang NTR 1» * I 220 0-6-0 18-36 4 VA I 9.50 110• ! 220 24-0-24 100

"AD9026" = 110-220 Volt ’Twenthe’- laagspaimings- Sec. 2 x 280 Volt ± 100 mA trafo’s. Prim. 220 Volt. 1x4 + 5 Volt 1 Amp. 1 x 6,3 Volt 1,1 Amp. Typ. Scc-Spanning ! Stroom Prij» I x 6,3 Volt 3,5 Amp. f 14,80 2 x 15 watt 2 Amp f 18.50 4 Amp «24.60. Bodemprijs f 69,50 f 13,95 6 Amp. f'33.10 3 Trafo hiervoor f 22,50 10 Amp. ff4 41.80 10 stuks betalen 11 halen! •21 23-25 1 Amp. » 17.35 iili!5-25-2 5-7-9-11-13-15-17-19-21-21-23 25 2 Amp. «22.25 Twenthe 5-25-4 [ 5 7-9-11-13 15 17-19-21 -23-25 Amp. 129.25 Idem AD9017 5- 25-6 5-7-9-11-13-15-17-19-21 •2325 Amp. « 35.70 5 25-10 ■ 5-7-9 11 13-15-17-19-21-2^25 j 10 Amp 1« 46.15 sloopsets • . Prim. 110-220 Volt 6- 300.75 I 0 6-8 10 12-14 16 18 24-30 0.75 Amp. f 14.75 6-30-1.5 0-6-8-10-12-14-16-18-24-30 1.5 Amp. f« 19.25 A. TBA920S + Div. f4,95 Sec. 6 Volt 3 Amp. 6 30-3 , 0-6-8-10-12 14-16-18 24-30 3 Amp. f 26.25 6-30-5 , a&6-10-12 14-16-18-24 30 5 Amp. f 34.75 B. TBA 540 + 4,43 MHz. 6-308 : 0 68-10-12 14-16 18-24 30 8 Amp. f 45.50 Kristal + Div. f 4,50 &60 0.38 0-68-10-12-14-16-18 24-30 0.38 Amp. f 14.75 f 7,95 660 0.75 | 06 12-18-24-30-36-42-60 0.75 Amp. 119.25 II halen 10 betalen 6-601.5 I 08-12-18-24-30-36 42 60 1.5 Amp. f 26.25 6-60-2.5 0 6-12-18 24-30-3642-60 2.5 Amp, 135.- 6-604 0 6 12H 8 24-30-3642-60 4 Amp 14550 C 66-6-6 6-6-6-G 6 Amp. f 27.75 6-18-5 6 8-10 12-14-1618 5 Amp 123.80 24-24-2 ,0 15 20 24 0-15 20 24 2 Amp. 124.40 ’Connectors’ .4*24-1.5 24-24-24-24 1,5 Amp. 1 34,80 2*12-2*15 0 12 0-12-0-150-15 3 Amp. 134.80 2*12-30VA 0-12 0-12 30 VA If 9,50 E. 10-polig ISM? g:^0 30 35 40 2 Amp 11 23^0 m.c. Murdo 1,25/stel Experimenteer G. 31-polig '/10 inch leder type laagspanningstrafo (volgens printje. uw gegevens) leverbaar. (± 1 week) Bevat: 1 x uA741 - 1 x Fet - 5,95/stel 1 x meerslag instelpotmeter - Prof. led en L.D.R. Trafo Philips Motor 5,95 Hirschmann prim.. 0-110-127- 110 V 50 Hz 2 W. 8 omw./m 4,95 pluggen met 220-240 V. eenvoudig geschikt te maken voor 220 V door schroefkoppeling Sec. 9-0-9 volt middel van een weerstand van 3K3 5 W ± 600 mA 6,95

NU, eindelijk ook voor f, Driekanaals de amateur, een ± 10 “ cm lichtorgel beeldbuisje 70°. Bij een klein buisje / hoort een klein prijsje . T^y O. Chassisdelen type mab en masei f 39,50 prof. paneelmeters 3p 180° pen 3p 180° contra Div. schaalverdelingen 45,- 5p 180° pen a f 1,50 5p 180° contra Maximale belasting 6p 270° contra 3 x 1000 watt — Sennheiser 6p 270° pen 3 x 300 watt kontinu (6-polig = 5-p. + middenpen) Uw eigen lichtshow voor f 69,50 A. Plug type mas en mak. r* *■; 3p 180° 3p 180° contra XKnipperlicht- 5p 180° WOLFFERS ^ * automaat 19,50 5p 180° contra è f 1,95 200 Ohm 6p 270° elektronika met kabelhaspel f57,50 voor uw auto 6p 270° contra in 6 of 12 volt (6-polig = 5-p. + middenpen) bouwstenen

A58 Radio Bulletin mei 1976 STILLE VEERKADE 11-13 TELEFOON 070-469200 DEN HAAG POSTBUS 1415- GIRO 201309 ..TWENTHE” B.V. TELEX 32358 ‘s Maandags gesloten

Bereikbaar met de buslijnen 19 - 5 - 25 - 18. En ± 10 mln. lopen tille Veerkade 11-13 van Hollands Spoor en Centraal Station.

ekstra speciale TIJDELIJKE ’TWENTHE’ aanbieding AKTUEEL 1976 zolang de I voorraad strekt HALFGELEIDERS MPX 2000 Met hoofdtelefoon, keuze-schakelaar. Din- 2N 2219A 10 Up f 0,55 aansluitingen, 2 x micro- hoog-laag. Tuner ZOLANG + Tapes 2 x P.U. voor M D. keus f 225,- Led. display-CQY 84 = Valvo MC 1310 P f 9,90 cijferhoogte 19,1 mm DE VOORRAAD MPX 1000 common anode-rood f 12,50 uA 703 f 3,50 Idem zonder afluisterversterker f 175,- 709 f 2,30 uA 723 Teledyne spannings- STREKT 709 dil f 2,30 stabllisator D.I.L. f1,95 723 f 3,75 BD 135 f 1,50 739 f 6,50 LED. dlsplay-cijferhoogte 8 mm BD 136 f 1,50 741 f 2,30 common anode-rood BD 137 f 1,50 741 dil f 2,30 Type Til 312 f6,95 BD 138 f 1,50 741 mini f 1,75 BD 139 f 1,50 NE555 Timer f2,90 747 f 2,95 BD 140 f 1,50 L.D.R.-Fotocel - Type RPY58 2N 3055 f 3,50 UAA 1 70 f8,95 f 0,40 2N 3055 RCA f 4,50 UA7805 f 5,90 MJE2955 f 10,30 7812 f 5,90 TAA550 = ZTK33 I.T.T. f 0,95 MJE3055 f 6,10 7815 f 5,90 SAS 560 f 4,95 7824 f 5,90 SAS 570 f 4,95 LM 309k f 6,75 2N 1613 f 0,95 L 129 f 4,90 2102 f 0,95 TBA 625 B of C f 6,95 2219 A f 0,95 BA 127 f 0,60 A. 531 Schaal + meetsysteem 200 pA. Loga 2905 A f 0,95 IN4148 f 0,15 ritmisch. Spiegelschaal 135 x 120 mm 3053 f 0,95 IN4007 f 0,30 f 45.— BC 140 f 1,25 BA 131 f 0,50 141 f 1,25 138 f 0,50 B. 150 x 150 mm ± 6 mA f27,50 160 f 1,35 147 f 0,50 Idem 120 x 120 mm gebruikt echter in prima 161 f 1,35 173 f 0,50 staat ± 1 mA div. schaalverdelingen 237 f 0,45 TV 13 f 0,95 f 12,50 f 0,45 238 LM 3900 f 2,90 C. 100 pA/1 mA/100 mA/500 mA/10 Volt/40 239 f 0,45 LM 3909 f 4,70 Volt/1 A/2 A/V.U. f 0,50 307 CA 3049 f 14,75 Type mA 4 40 x 40 mm f 25,™ 308 f 0,50 CA 3130 f 5,25 309 f 0,50 CA 3080 f 4,60 D 051 85 x 85 mm ± 1 mA f 22,50 547 f 0,45 CA 3094 f 9,25 951 85 x 85 mm ± 100 pA f 22,50 548 f 0,45 Hoofdtelefoon 549 f 0,45 TBA 120S f 4,95 557 f 0,50 TBA 810 f 8,20 200 ohm. 20-12 000 Hz 72810 f 4,90 + microfoon 558 f 0,50 559 f 0,50 SAJ 110 f 12,75 Model BH216 Diac f 0,75 S0 42P f 4,75 200 ohm, 300-7 000 Hz CA 3086 f 2,95 3501 AT f 12,50 AÜJ» «* f 59,50 Philips Dump- ASSORTIMENTEN K Ë • meter gestempelde A 35 x N.P.N. B BC 250c 35 x P.N P en geteste C BF 273 35 x N.P.N H F. tor. f 5,95 Indicatie en Paneelmeters N.P.N. en Speciaal. P.N.P.-torren 100 x 100 mm. 7,50 A. Kenwood - Signaal- + Tuningmeter - groe Verschillende ne schaal - Afm. 40 x 88 mm. + verlichting - schaalverdelingen ± 200 pA. f 25,— C. 0-5. Schaal. Afm. 40 x 40 mm. ± 200 pA. ’QUADRO’ ADAPTER f 9,95 Motor D. Kenwood Tuningmeter blauw. Afm. 48 x 45 2 x 110 Volt mm. ± 200 pA. f 9,95 . Nu ’SEMPQUADRO voor iedereen! E. V.U.-meter. Afm. front. 50 x 15 mm. ± 100 pA. f 15,— K. S-meter. Afm. 42 x 42 mm ± 500 pA. ’WIGO’ A f 19,50 M. Als model K, echter div. schaalverdelingen. Afm. 42 x 42 mm. 500 pA. f 19,50 QUADRO VOOR N Tuningmeter. Afm. 40 x 40 mm 2 x ICO pA. Ss f f 9,95 / f O. Kenwood Batansmeter. Afm. 27 x 27 mm. Asdiam. = 2 x 100 pA. f 6,95 2 mm. 5,95 17,50 R. Trio 0-5 schaal. Afm 32 x 34 mm. ± 200 pA. f 6,95

Radio Bulletin mei 1976 A59 J'

STILLE VEERKADE 11-13 TELEFOON 070-469200 DEN HAAG POSTBUS 1415-GIRO 201309 TELEX 32358 RADIOSERVICE 's Maandags gesloten ; ( t Bereikbaar met de buslijnen 19 - 5 - 25 - 18. En ± 10 mln. lopen j Stille Veerkade 11-13 van Hollands Spoor en Centraal Station.

‘Ad» Ekstra Speciale ratisw.ssïïrr.,*.P*«> Aanbieding ! ,V>' VU Vin + Motor *» *:i ± 20 cm 0 'f 3 \ kleur blauw

=■ 220 volt l= 3= - Koele lucht voor A-f 13,- B-f 8,50 . f7,95 Adapter voor T.P.M. Paneel- geluid engelse Voor de model meters t T.V. zenders. bouwers Klasse 2.5 - Afmetingen 60 x 6 mhz. 66 mm. 50 pA - 100 pA - 500 uA-1mA 42,50 - 1 A - 5 Amp. - 10 A - 30 V- Ook leverbaar in 4.5 mhz 50 Volt of 300 Volt | a f 29,95

Al onze prijzen zijn A. Euro decoder stereo 12 Volt.... 19,50 inclusief btw B. Transistordecoder voor buizen Radio 17,50 gelijkspanning C. FM tuner met ecc85 9,50 A Zuigmagneet St 11 halen 10 betalen 6 volt ± 50 mA = è 1,95 — B Hefmagneet A 24 volt ± 50 mA = B 12 volt ± 25 mA Luidsprekers A: TOON FREQUENT UNITS C 15 volt ± 10 mA è 1,95 Div. relais C. Veerkontakten mm M P. condensatoren.. AD4070Y4 4 ohm 1 Watt A 1 x maak a 0,25 3,95 220 Volt schakelwals en ’WIGO’ 1 x 2 x potkern B 1 x m + 1 x breek 10 ...... 33,50 è 0,50 Sluimer-wekker C 1 x wissel a 0,50 100 ...... 295,— 12,50 220 Volt Diameter 105 mm 0 B: Idem zonder potkern ’twenthe' prijsje Tijdeliik f24,50 AD3729Am 800 ohm 3 Watt 9,50 'SIEMENS' Diam. 166 mm achtkant Bovenstaande schakel- 5,95 uurwerken in een druipwater- Magneet- ■ i 1 x 10 x . 49,50 dichte kast. schakelaar Keramische : 100 x 395,— Potmeters : AD3890x800 800 ohm 2 Watt : Af m. 82 x 197 mm 1 x 5,95 10 x . 49,50 100 x 395,— ; ;! AD4080x4 4 ohm 3 Watt 1 x 5,95 1 100 x 525,— Prof. motor met

= A kogellagers A. Rosenthale 20-25-30K.Ohm 110 Volt + aanloop. Cond - 100 watt 1 19,50 /?. Philips As diam. ± 5 mm Type: 3TA 61-10-oA- 220 volt B. 6K.Ohm- 10 watt f 6,95 Trafo spoel C. Philips 20 Ohm - 750 watt 12,50 f37,50 Prim. 110-220 V Kontakten: Sec. 20 - 0 - 20 V AC 220-380 V- 6 Amp 500 volt 4 Amp. f9,50 DC 24 V- 10 Amp. ’Twenthe’ !! 110° lijnuitgang 600 V - 0.23 Amp 11 halen. 10 betalen. m L.S. box Type ZTR021/21 evt. voor het gebruik van de f9,50 B hoogspanmngsspoel 22,501 . Philips 4,95 scheervoeding Twenthe - Dump - Wij zijn geopend 2 stuks 39,50 Prim. 120-220 V 220 Volt schakel- Sec. 6 V ± 100 mA dinsdag t/m vrijdag wisselspanning van 9.00-18.00 uur klokken Ü zaterdag met 2 en 3 schakelloop- f4,95 werken. ’s MAANDAGS 11 halen, 10 betalen. van 8.30-17.00 uur 16 Amp. ’s maandags gesloten f45,- GESLOTEN

A60 Radio Bulletin mei 1976

; STILLE VEERKADE 11-13 TELEFOON 070-469200 DEN HAAG POSTBUS 1415 - GIRO 201309 „TWENTHE” B.V. TELEX 32358 's Maandags gesloten

Bereikbaar met de buslijnen 19-5-25-18. En ±10 mln. lopen Stille Veerkade 11-13 van Hollands Spoor en Centraal Station.

ELEKTRET NIEUW! Deze llchtregelaar Hoorn luidspreker laat zich op zeer Kondensator V.H.F. 15 watt 8 ohm eenvoudige wijze in elke bestaande microfoon kanaalkiezer inbouwdoos met 3 transistoren in monteren. Torvoet (o.a. AF 139) Techn.gegevens: vermogen te belasten met gloeilampen van f 37,50 60-400 watt. 29,95 P.A.4 15: 15 watt 600 ohm eindver- Topkwaliteit EKSTRA SPECIALE sterker voor maar TWENTHE AANBIEDING OIN 45.500 Nu voor de prijs van 35,60 één goede H.F.-tor 3,95 P.A. 4: 4 watt eindver- Prof. Dunker motor sterker 17,— Schakelaars M Schakelautomaat 250 V 0,7 A f 3,95 Prof. Schadow- Z. Idem groter model f 3,95 X. Moment-schakelaar 2 x w f 2,95 W.Philips Schuif.net schakelaar f 2,95 S. O.A.K. prof. bouton 1 x wissel - 24 volt. 9 watt, 3000 toeren. eventueel met verlichting f 7,95 Huis 98x32 mm Lampjes 6 V - 0,1 A a f 1,95 As: 29x5 mm Toerenteller Type: Gr 32 0 12,50 Opbouw - 6000 Toeren Voor iedere auto S.v.p. opgeven 39,50 22 toets. hoeveel cilinders. waarvan: 8 toets 2 x wissel + 4 x maak. en 18 toets 6 x maak f7,95

9,90 220 Volt tussen- meters, voor camping - kamerverhuur enz enz. 5 Amp. 8,95 Computerprinten Tiptoets Unit met 10 Amp. 12.50 Relais 30 Amp. 17.50 A. Siemens 6 x wissel 1380 ohm 24 V f 10,— 10 stuks 9,50 SAS560-570. Div modellen, X. Siemens 3 x wissel 220 V f 12,50 uitzoeken helaas niet mogelijk. Z. Kaco 2 x wissel 30 V f 3,75 O. Haller 4 x wissel 300 ohm f 5,50 ’SUEVIA' R. Kaco 1 x maak 9 V f 2,— TWENTHE E. I.T T. print 4 x wissel 24 V type A 2610 Schakelklok Thermostaat f 7,50 SPECIAAL S Siemens print V 23015-A0117 A 001 polair 50-120° Cels. 12 V2x wisselt 5,50 f 5,50

Twenthe f6,95 Speciaal 1 Amp. Weekijzer O ± 50 mm 2,95 AANBIEDING: Elektronenbuis Trafo’s type 200-220 volt 16 Amp. typenr 807 B. Prim. 220 V Sec. 40 volt Professionele ’AMEC’ Relais 0.5 Amp. f7,50 f75,- A 309024 4 x wissel 24 Volt A C f 5,50 idem Inbouw f7,50 C. Prim. 115-220-240 V Sec. A 309220 4 x w. 220 V A C. f5,50 10 Amp. 19.1 volt 3 Amp f9,50 f59,50 A 500012 2 x w 12 V D.C. print f 5,50 A 300012 4 x w. 12V.DC. print f 5,50 B 280048 2 x w. 48 V. D.C. oktalvoet f 7,50 f 5,50 NIEUW! NIEUW! A 319024 6 x w. 24 V. A.C. C oktalvoet voor B f 1,50 Afstandbediening voor Nordmende KTV Incl. Schema en aansluitgegevens. Twenthe Speciaal Afstandbediening met 5 toets schakelaar potmeters. 7 meter 21 aderig kabel - meervoudige plug en contra plug. tevens print met C's, R3 Zwaar verzilverd draad. en een Fet. 1,2 mm f 0,50 per meter 1 x f 8,95/10 x f 79,50/100 x f 695,- Bijzonder geschikt voor spoelen.

Radio Bulletin mei 1976 A61 .

I 'f s Scoop 10 Mc Telefunken 2126 Wsp Philips radio bouwjaar 1931 met 13 cm in prima staat ƒ 575,— met LG + MG. Prima geluid en mooie RADIOMARKT doe. ook ruilen. Tel. (02942) 16 43. kast. Van Tiel, Stationsweg 44, Oldebroek.

■ : Pioneer SA600 versterker 2x20W Voorwaarden: sinus aan 8fi harm. verv.<0,05% 25 Ic's SN 28654 Tex.instr. ƒ 12,50 Voor Ned.: ƒ 1,50 p. regel (32 letters, postzegels bij opgegeven adver- bij 10W. IM verv. <0.2% bij 10W P- st. speciaal voor servo's. spaties en/of leestekens). tentie. ƒ 300,—. Tel. (01890) 55 77. Tubantenlaan 19. Apeldoorn. Tel. (055) 25 45 48. Voor Belg.: 25 Fr. (idem). Giro Nr. 83214, Radiomarkt, Muider- Getypte tekst of blokletters. kring BV, Bussum. ------Betaling: Vooruitbetaling per giro België: M. Kiuwer Int. Uitgevers Nivico stereo tapedeck, 3 mot. PRO-12 halfsp. stereo met adv.tekst op achterzijde of door ond., B 2600 Berchem Antwerpen, i.g.s. / 250,—. Quadro-eindverst. 7 o««S . Tel. (040) 52 15 08 (na 6 i bijsluiting verschuldigde bedrag in Giro: 000-0925940-75. 4x100W ƒ 800,—. Nieuw Fayton ' 80°- mengpaneel 4020 / 1100,—. Nieuw uur)- Korting tuner T715 wit / 300,— Papst Capstan motor (L+R) 2 snel- h. met startcond. / 50,- Papst Schaub-Lozenz 162 sporen loop wikkelmot. met cond. (L-fR) werk, als nieuw, ingebouwd in ƒ 25,—/p.st. Zend/ontv. Motorola kast. Kompleet / 475,—. CD100 i.g.s. voor taxi etc. ƒ 200,—. Tel. (04750) 1 62 87. RADIOMARKT AANGEBODEN Elektropostorgel N7 voor ca. 65% Voeding hiervoor (220V) ƒ 50.—. afgebouwd, alle ond. compl. aan- zendontv. Pony CB-72A 5W nieuw wezig ƒ 4500, Floor. Nassau- ƒ 160,—. Voeding hiervoor (220V) Complete discotheek; vraagprijs Prof. dubbelstraal 70 MHz scope laan 35. Weert. Tel. (04950) 8 23 45 / 40.—. Zendontv. dump A510 / 175°.—• Luyckx. PM3330 met Dual 100 MHz y-verst. (tot 5 uur). f 50.—. Tel. (04455) 16 23. Tel- (05980) 9 22 51. PM3342 en delay-time-base-unit PM3347. Incl. 3 probes en volledi ge documentatie ƒ 2.800,—. Boekje FM-zenders; 20 schema's Pakker njeuwe instelpotm. 100 Informeer: (078) 3 78 87. tot 15W. Door storting van / 9,50 1 M 2 st.p.w. (26 St.) Stort ƒ 15,25 op giro 449135 tnv C. A. de Jong. op giro 2388700 tnv. B. E., Postbus Hildebrandstraat 52, Den Haag. 161. Winterswijk. Toezending per RADIOMARKT GEVRAAGD 90 nieuwe buizen, nieuwe ste- omgaande. reorecorder, 30 oude lampen ______Schaub-Lorenz 81 sporen band- ± 1935 + div. ander mat. 66 cm beeldb.kleur 90° ƒ 175, loopwerk, al dan niet werkend. Prins Bernhardpl. 17, Nuland. 90° kleur chassis v. sloop imp. Revox verst. A78 / 650,—; Revox Van Rij. Tel. (078) 3 06 61. Tel. (04102) 12 24. type FT886 compleet, werkt wel! tuner A 76 / 650,-; mier. statieven ƒ 85,—; samen / 240,—. gedempt / 80, Van Eerden, Aal- Tel. (02207) 1 32 69 (na 7 uur). ten. Tel. (05431) 227. Korte golf ontv., dump of defekt Wegens beëindiging hobby te koop geen bezwaar. Giskes, Dr. Bauer- vele nieuwe en oude electronische str. 8, Gorkum. Tel. (01830) 2 26 08. onderdelen tegen lage prijzen. Weer leverbaar: Elco's 2500 »»F/ Elektr. onderdelenlijst tegen antw.- Zeeland (Nbr.) (08865) 16 40. 100 V ƒ 7, Verzendkosten ƒ 1 • postz. Rocor, LGE. v. Ruudbroec- Voorraadlijst ƒ 0,10. Giro 1935913 straat 114 - 2000 - Antwerpen, Goede 2e hands K.S.O. gevraagd. tnv. J. W. M. Ruyten, Groningen. Tel. (030) 71 52 91 (na 6 uur). Weg. overcompl. 2 Kef-DN 12 3-weg scheid.filt. ƒ 60.—. Wensink. Nickelcadmium batterijen 100 ah O-Bandijk 54. Ooy (bij Nijmegen). Trio 9R-59DS ƒ 300.—; Koyo 11 12 V ƒ 42,50 per cel. 10 cellen Volledige service-documentatie banden ontvanger ƒ 300,—; Cuna / 390,—. Inl. (020) 18 35 80 (na 6 uur) voor Grundig televisie T400. Papst. 2 mtr. ontvanger FM ƒ 150,—; nwe Plein 1813 nr. 4, Arnhem. BC 1000 ƒ 50.—. Alles in zeer goe------Voor Ham 2m en 70cm zend/ontv. merk Standard. Tel. (078) 4 52 66 de staat. NL 4718. Ter Maat. Draadloze FM-micr., bestaande uit Ra-Ma Corporation BV i.o. Swiersstraat 19, Enschede. Tel. condens, dasspeld mic. + pocket Frontkappe v. bandrecorder 'Tele- (053) 35 05 78. FM zenderset compleet ƒ 225,—. funken' magnetophon 85. Tel. Tel. (02155) 1 24 95. (02152) 5 72 40 b.g.g (020) 71 62 30. ■ Nwe Variac v. paneelmont. Philips 0-60V 1.2 Amax ƒ 42. 25 nwe El- Oude radio ond. uit 20 en 30’ger co's ƒ 13. 100 ƒ 42,50; X-tal 0,25 jaren, amateurschema's, boeken, Goed functionerende Hart voor- en Zwart/Wit of kleur camera met HF- Mc nw. ƒ 7,50, 10 ƒ 50,—; het nwste lampen enz. voor reparatie en her- eindversterker. Tel. (080) 44 42 26. uitgang. Zwart/Wit of kleur vldeo- 'plastic' plaatje ƒ 0,30; 10 Bij 206 bouw. Vermeulen. Toon Verheystr. recorder. Meijer. Heerstr. 18, (2A)k.draad ƒ 1,95; 10 BC158+10 159, Schiedam. Tel. (010) 70 99 18. Epen (L). BC107 ƒ 8,50; 4 gepaarde BC106 2 Barthe Rotofluid snelstart draai nw. ƒ 9,95; 15 Bax 13 nw. (k.aan- tafels type: programmatlon plateau sl.dr.) ƒ 1.—. 100 ƒ 5,—; 2N3053 nw. 40 buizen nog goed ƒ 20.—; oude 4,5 kg, slipplaatsysteem, magneet- Teg. bet. glasplaat voor Ph. radio ƒ 2,95, 10 ƒ 25,—; diverse Philips radio AM ƒ 10,—; 2 paneelmeters starter, plexiglasslipplaat en af- B4x23. A. Vossen, Molenhaagw. 4, doe. (origineel) + Erres t/m '67 / 10,—; Libra soldeerpistool 85W dekkap, notenhouten sokkel wow& Mijel. aangeb. of ruilen v. antiek radio ƒ 12,50; 2 mrt bak dump ƒ 30, flutter: 0,07% rumble:-68dB snel- mat. ook in gedeelten; X-tal 29.981 Tel. (070) 85 48 03. Robijnhorst 39. heidsafwijking <0,2% ƒ 800.—/st. Mc nw. ƒ 3.50 miniatuur. Hulken ______Blok, Akkersplein 92, Heerenveen. Parabolische reflector t.e.a.b. berg. Postbus 11249, Amsterdam. Huneker, Heemskerk. Tel. 3 27 24. Oscilloscoop Retex OS1 / 250,—. TV service doe. band 2A ƒ 20, Wegens overkompleet 4 mnd. oude 2 beeldbuizen: A47-11W, A59-22W, V. Ekeren, Reijerscop 26. De Emcounimat + aut. langsvoeding Pye Rees Mace commentaar ont- Huneker, Heemskerk. Tel. 3 27 34. Meern. / 700. Bel na 7 uur (030) 31 54 58. vanger. Telefoon: (010) 34 84 85.

A62 Radio Bulletin mei 1976 IMPORT EXPORT ELEKTRONIKA ELEKTRONICA Wij kopen al Uw elektronische Componenten en/of komplete Apparaten (Restpartijen) Tegen kontante betaling.

Postbus 184 Telefoon 070 - 465965 WASSENAAR

GRONINGEN NIJVERDAL PA o REW AMROH RADIO OKAPHONE - RADIOVO - MUIDERKRING elektronikacentrum van Overijssel PHILIPS-dealer Muiderkring-printen en lektuur AMTRON-bouwpakketten AUDAX luidsprekers Zend- en ontvangapparatuur o.a. Trio Kenwood-Sommerkamp Oude Ebbingestraat 60 Telefoon 050 - 12 68 19 Kerkstraat 41 Telefoon 05486 - 2728

ENSCHEDE TILBURG ELECTRONICA VAN DER SANDE RADIOBEURS Kleine Zaak Groot in Onderdelen Amroh - Delcon - Philips - Amtron - EBF - GESPECIALISEERD IN ONDERDELEN Bouwpakketten - Enz. Muiderkring - Kluwer - Techn. Boeken o.a. alle AMROH-MATERIAAL en MK-UITGAVEN. Hengelosestraat 176-180 Telefoon 053-35 03 96 Heuvelstraat 129 - Giro 1070721 - Tel. 013 - 42 56 29

ASSEN Ook u kunt zelf uw orgel bouwen. *1

RADIO ANDRIES Dokumentatie en inlichtingen gratis te I ^ verkrijgen bij het reeds jaren bekende AMROH-onderdelen - Philips Bouwpakketten adres: !~— AMTRON bouwpakketten - Delcon - Audax dealer Elektropost Zelfbouworgels L_ Muiderkring - Kluwer uitgaven Postbus 302, Oosterend (1821) of tel. 02223-661 j___ Oudestraat 34 Telefoon 05920 - 1 12 20 EN: natuurlijk vooralle onderdelen.

HOOGEZAND HOOGEVEEN SMID ELEKTRONIKA AB STRIJKER Amroh - Josty kit - Philips ONDERDELEN - MUIDERKRINGUITGAVEN Techn. literatuur - Kluwer - Muiderkring Versterkers - Verhuur - Geluidswagen Alles voor de amateur. Kerkstraat 211 Telefoon 05980-22 20 Gr. Kerkstraat 54 Telefoon 05280 - 6 22 58

HILVERSUM HENGELO (O.)

H & G - HILVERSUM HENNY SCHILDKAMP WE HEBBEN NIET ALLES, WEL VAN ALLES! Amroh - Philips - Montaflex - Hapé - ITT - Ersa - TELEVISIE - STEREO - ELEKTRONICA - ONDERDELEN Craft - enz. - Antenne materialen - Josty kits. TECHNISCHE LEKTUUR - BOUWPAKKETTEN Hilvertsweg 24-26 Telefoon 02150 - 4 55 68 Weemenstraat 14 Telefoon 05400 - 1 32 68

ROTTERDAM HOOGEVEEN PAoJDZ KNUTSELAARS EN HOBBYISTEN OPGELET! DOEVEN ELEKTRONIKA Oude flipper-amusementsautomaten aangepast aan hobby- onderdelen bouwpakketten van: of huiskamer. Prijzen variërend van f 250.- tot f 300,-. Voor halfgeleiders Philips. Jostykit, geïnteresseerden ook oude doch complete jukeboxen. communicatie app. Amtron. Wollfers. antennes en rotoren Shortwave modules, c.v. N. Wetsteijn & Zonen - Rotterdam technische boeken Thomsen Blokmakersstraat 19-25 Telefoon 010 - 76 87 47 Schutstraat 58 Tel. 05280-69679

APELDOORN a\ vW* _Qoaïa*en RADIO PUTTO AMROH-PHILIPS-AMTRON-WOLFFERS- maar dan ook alles ^ bouwpakketten. onderdek en tegen contante betaling MUIDERKRING-KLUWER-lektuur. kortevliet 38 julianadorp tel. 02235-1637 (ook ’s avonds) En ook voor alle andere onderdelen. BMarlastraat 24 Tel. 055-214106 tecniwtex a

Radio Bulletin mei 1976 A63 •:

CD d bv ! NIEUW! organisatie voor verkoop en service aan de grafische industrie zoekt een elektronikus die na een inwerkperiode deel zal gaan uitmaken van ons serviceteam voor i digitale fotozetapparatuur. Wie komen voor deze uitstekend gehonoreerde funktie in aanmerking?

1) Komputertechnici met systeem- kennis (techniek en programmatuur), die tevens ervaring hebben met randapparatuur. 2) Diegenen, die uitgebreide kennis van en ervaring met fotozetapparatuur in ruime zin hebben.

Indien u geïnteresseerd bent, verzoeken wij u uw sollicitaties te richten aan onze perso neelsafdeling, t a v de heer Th. van Hilst, UK405/S Signaal-volger tot Prinsengracht 783-785, Amsterdam 500 MHz.komplete bouwdoos Telefoon: 020-62234. i mettastkop.kasted. prijs 151,60 handelsonderneming f.m. de lange bv : Westhavenkade26 i ! Vlaardingen 010-351666

Alle AMROH en PHILIPS onderdelen Piet Kennis B.V. JOSTY-KIT - AMTRON dealer ELEKTRONISCH CENTRUM Onbetwist de Tilburg, Piusstraat 90, tel. 013-42 26 47 Elektronica onderdelenspecialist ; (5 ? FUBA FM antenne UK8 stereo f 109,— FUBA UHF ant X391 d f 89,— UHF antenne 91 elem type D. f 69,— Berg uw mooie vak-tijdschrift nü op in de nieuwe UHF verst 3 tr. 28 dB compleet met voeding f 69,— : verzamelband van DE MUIDERKRING B.V. ■ SCHRADER antenne verst afstembaar (RB 45) f 189,— ; een sieraad voor uw boekenkast POPE coax kabel type H43/11.5 dB verlies per 100 m iper m f 2,45 STOLLE rotoren volautomatisch f 119,— bestelnr.: 1095 prijs f 10,— CHANNEL MASTER rotor volautom. f 149,~ porto f 2,75 CHANNEL MASTER Schuifmast 9 M en 12 M f 89,—ent 109,— s Hulplager voor rotoren f 49,— Alle soorten koppeltillers in voorraad UITG. DE MUIDERKRING B.V. PYLONENmasten (afgeh.) per meter f 13,95 Postbus 10 BussumTel. 02159-31851 giro 83214 SARIS j Bergselaan 319, Rotterdam Telefoon 010 - 65 38 22 • Gironummer 1548990

S?ntSSj gaSri^S (^lig^^urB>r5BirJl Kunt u solderen? Dan kunt u ook zélf uw + een GRATIS abonnement op Wersi nieuws, mm WERSI ELEKTRONISCH ORGEL BOUWEN. 2 naam :______R- I ; Bespaar tot 50% van de winkelprijs. Alleen nog solderen en afmonteren. Geen electronische kennis vereist. Meer informatie? Doe de bon ineen : __ _ gefrankeerde envelop en stuur deze naar adres: I Toonkabinetten ^ ritme-apparaten I electronlc # versterkers ^ boxen plaats: tel.: I Zeemanlaan 4 Badhoevedorp. Tel. 02968 - 4823

A64 Radio Bulletin mei 1976 : . PRINT-EXPRESS

Alle denkwerk is reeds voor u gedaan en opgenomen in deze prints! Met een goede soldeerbout en uw tijdschrift bij de hand maékt u ’t, helemaal!

prijs VOORTS (beschr. in Radio Bulletin) nr.: in f LEVERBAAR: 1/'72 Floria 7208 5,75 4/72 Gasdetector 7209 3,30 3/.'72 Dual-tracer 7212 10,25 1/'72 2 x 3W versterker 7213 17,— 9/’72 IC-tester m. autom. progr. 7214 10,90

Dlgitmaster 3:

prijs l/'72 Uitleesprint 7215 11.95 (beschr. in Hobby Bulletin) nr.: in f 3/'72 programma 7216 13.95 2/'73 voeding 7217 12,15 Digit 4 4/'73 ingangscircuit 7218 5,85 71/72 zender 7203 18,45 1/'73 minitronsteunen/7215 7224 5,85 ontvanger/decoder 7204/05 5,60 4/'73 tijdschakeling 7303 5,75 servo (4 stuks) 7206 10,— 4/'73 automaat 7304 9,40 motorregelaar 7207 3,85 5/’73 A/D converter 7308 8,75 5/'73 ingangsverzwakker 7318 3,95 4/73 Servopulser 7305 4,85 5/'72 Piekspanningsmeter 7219 3,30 2/74 Hoogfrequent treinverlichting 7226 6,90 4/’73 Intercom Ultimo 7225 12,20 5/'73 Print voor experiment.paneel Digit 5 digitale IC's 7301 17,30 10/74 Coder 7309 B 8,75 7/’73 RB-Lichtorgel 7324 16,20 11/74 Basisprint 8/’73 RB-IJkgenerator 7326 5,10 Antennebevestiging 7323 25,95 9/73 RB-Lichtdimmer 7325 6,20 Afregelprint } 10/73 RB-Dobbelsteen 7335 8,15 2/75 Acculader 12/73 Transselector 7328 5,85 12/74 } Ontvanger (zie ook 7002) 12/73 Thermo/VU-meter 7336 10,25 1/75 7340 8,95 12/73 idem voeding 7337 4,50 2/75 Stroomspaarder 1/74 Thyristorbesturing v. lichtreclame 7332 9.— Acculader (zie 7323) 7330 5,75 3/74 RB-Klankenfilter 7347 6,75 3/75 Servoprint (2 stuks) 4/74 RB-Digitherm 7348 12,75 voor D 502 7341 7.40 6/74 Ruitewisserinterval 7322 6,45 6/75 Motorregelaar 7378 8,50 7/75 Kanaalschakelaar 7384 3 schakelingen Elektrische scheepstoeter 7385 7,85 op één print Digisimpel: Knipperlicht 7386 } 11/75 Gloeiplugmodulator 7387 8,25 1/'72 uitleesprint 7215 11,95 11/72 IC-testpaneeltje 7201 7,85 7/74 Apollo-minitronprint 7333 5,75 11/72 id. voor minitrons 7202 7,85 6/74 lichtnet gesynchr. tijdbasis 7338 9,35 1/76 Hoogfrequentzender Digit 5 7389 12,85 7/74 cyclus-generator 7352 6,75 2/76 Veldsterktemeter (27 MHz) 7401 4,659/74 Metrolux 7362 6,05 9/74 Vochtindicator 7363 5,15 7379 10,85 HOBBY-SERVICE: 4/75 Lineaire ohmmeter 5/75 Audio mengpaneel 7371 10,50 3,6 mH spoel voor HF-treinverlichting 7000 4,30 6/75 IJkgenerator door middel van PLL 7338 9,35 spoelen + kristalvoet ontvanger Digit 5 7002 7,55 11/75 Acoustisch alarm 7398 5,95 Set spoelen voor 7389 7003 5,65 11/75 Elektronische voltmeter 7400 6,85

Verkrijgbaar bij: Alkmaar Radio Elco Almelo Elektronlcahuis - Hoogstraat Alphen a.d. Rijn Radio Zoutman Amersfoort Radio Centrum - Fa. de Wild Amstelveen Fa. v. Dijken Amsterdam Aurora boog - Rapoco - Vogelzang Intertronlc Nijmegen Fa. Albers - Radio Bosoom - Fa. Hamat - Kontakt - Elektronica 2000 - Radio Muco - Radio Rotor Apeldoorn Radio Meyer - Radio 'Technlca' NIJverdal Radlovo Ooeterhout Polytron Oee Fa. Van Oljk - Elektron Roermond Putto - Radio Tijdink Arnhem Radio Piet - Radio te Kaat Assen Radio Andrles Bergen op Populair Elektronica Rooaendaal Fa. Jongenelen - Fa. Meysen Rotterdam Aurora Kontakt Zoom Fa. De Jong Beverwijk Fa. de Vries Breda Fa Cohen - Elektra - Hobby Elektronica - - Radio Boogerd - Van Dam Elektronica - Radio B.B. - ’Elektromarkt - Radio Elra - Radio Radiobeurs Busaum Radio Velt Culemborg Fa. v. Zee Delft All Wave - E.C.D. Deventer Van Embden Schiedam Fa. v. d. Pavoordt - Radio Veroson Slttard Fa. Klelkamp - Fa. Meuns Fa. Geldhof Doetlnchem Radio Sutterland Dordrecht Radiobeurs Ede Radio Centrum Stadakanaal Leo Electronics Tlel Fa. Schreuders Tilburg Fa. Kennis - Radiobeurs Uden Eindhoven De Boer Elektronica - Fa. Brood - Fa. Pellemans - Fa. Vogelzang Emmen C.R. Fa. Van Dijk - Fa. Tlmmers Utrecht Aurora Kontakt - Radio Centrum - Fa. Karsen - Fa. v. d. Electronica - Willems Elektronica Enschede Fa. Gerlach - Radio Nijhuis - Radio v. d. Sande Wel Valkenawaard Fa. Pellemans VeenendaalFa. Donkelaar - Fa. Lagemey Venlo Radio Geleen Fa. Boessen Gouda Radio Shack Groningen Fa. Aalders - C.R. Elektronica - Radio Baur - Radio Rens Vlaardlngen Radio v. d. Bend - Radio Hobby Huis Voorburg S.B. Elektro Okaphone Den Haag Aurora Kontakt - Radio Gerrése - Stuut & Bruin - Fa. Westerveld - nica Waalwijk Meys Elektra Wagenlngen Fa. Dodewaard Weeep Radio Wiltemsen IJmulden Willems - Fa. Brilman Haarlem Aurora Kontakt - Radio Marco ’e Heerenberg Fa. IJmond Radio Zaandam Fa. Alreso Zwolle Radio Centrum - Radio Fakkert - Fa. Ten Koppel Gerritsen Heerlen Vogelzang Intertronic Den Helder Radio Proton - Hobby Rama B.V. Aalten Erba Ede Pols Noordwolde (Fr.) Joh. Veenstra Elektra Heemstede Riton Electronics Helmond Fa. Adams Hengelo Radio Nijhuis ’a Hertogenbosch Fa. Eldru - Fa. Mulders Hoogeveen Doeven Elektronika. Hobby service: Indien in of dichtbij uw woonplaats geen radio-onderdelenhandel de bovengenoemde prints of bouwkits kan leveren, kunt u ze bestellen bij De Muiderkring BV: per giro, op achterzijde girokaart bestelnummer(s) vermelden. Voor verzend- en admin.kosten per zending f 1,50 extra bijvoegen.

Gironummer 83214 Uitg. De Muiderkring BV postbus 10 Bussum tel. 02159 - 31851 *• •) i iet pro MICRO gramma

direct drive hoeft niet meer duur te zijn! DD-1 de "direct drive” voor wie zich direct gedreven voelt door een duidelijke drang naar deugdelijkheid.

f 775,- met VF-3200/XE element f 888,- met Stanton 681 Triple E element

de uitnemende specificaties vindt U in een Nederlandse brochure die wij U graag zenden. de DD-1 wordt geleverd met een Nederlandse gebruiksaanwijzing.

MR-322 een MICRO met snaaraandrijving maar wel een die niet snort of snerkt waarmee we zeggen willen dat minimale zweving, flutter, brom en rumble plezier van platen zeer bevordert.

f 555,- met VF-3200/XE element f 665,- met Stanton 681 EE element

Maar... voor optimaal plezier van platen is constant en doodstil draaien van een motor niet genoeg:

die motor-as alleen is niet de spil waar alles nu om draait.

eveneens Nederlandse brochure en gebruiksaanwijzing. Vooral de armen zijn belangrijk en die kregen aandacht:

met de armen van MICRO behoeft U geen medelijden te hebben want ze trotseren feilloos alle elementen!

Weldoordacht, solide en betrouwbaar van constructie zijn deze draaitafels gemaakt om U jaren trouw te dienen. Gewoon dientafels en niet slechts DIN-tafels

Importeur: AUDIOSCRIPT BV / Nieuw-Loosdr.dijk 107 / Loosdrecht / Tel. 02158-37 06