1993-03: Ouderen Vertellen Over Vroeger: Burgerbrug
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
leven eindigt is hij tot dat ogenblik nog steeds . dijking en bewoning van de Wieringerwaard brugwachter. 1610-1810, Schoorl, 1989, blz. 81. 5. J. Belonje, Koegras, Den Helder 1974, blz. 40, Literatuur: 41. 6. P. Dekker, Oude Boederijen en buitenverblij 1. H. Schoorl, Isaac LeMaire, koopman en bedij ven langs de Zijper Grote Sloot, deel I, 1986, ker, 1969, blz. 61-63, 186-187. blz. 34. 2. J. Belonje, Koegras, Den Helder 1974, blz. 39- 7. J. Belonje, Koegras, Den Helder 1974, blz. 42- 40. 46. 3. "De Navorscher" XXXII, 1882, blz. 502-504. 8. J.T. Bremer, De Zijpe, deel II (1813-1920), 4. J.T. Bremer, Heren, boeren en knechten - be 1991, blz. 27. Van de werkgroep mondelinge geschiedenis OUDEREN VERTELLEN OVER VROEGER Aflevering 4: BURGERBRUG L.F. van Loo Inleiding de wei. Van Annemies Schenk-Eriks kreeg ik te leen de fraaie grote plattegrond (getekend door Jan Kra 2. Rietdekker A(nton) Mors was een hele apar mer, architectenbureau te Petten op basis van ge te man volgens mevrouw Zeeman. Hij zweet gevens van het bestuur van de Stichting Herboren te enorm, ook als hij rustig zat. Een beste riet Toren te Burgerbrug) met de middenstand van dekker trouwens, die samen met zijn zoon te Burger(vlot)brug van voor de oorlog. Hij is inder werk ging. Hoewel altijd een 'hoogwerker' tijd gebruikt bij de tentoonstelling in de hervorm bezat hij zelf geen ladder van formaat, maar de kerk van Burgerbrug (zie pag. 12/13). die leende hij van Visser de schilder of van de Met Joop Seveke (techniek) interviewde ik op 15 aannemer. Toen zijn zoon de zaak overnam oktober 1991 mevrouw C.H. Zeeman Visser, schafte die wel alles zelf aan. Mors senior is Haagbeukstraat 13 Schagen, die van haar geboor ettelijke keren 'bediend' geweest, maar hij te in 1915 tot lang na de oorlog in Burgerbrug kwam er steeds weer bovenop. Toen hij werd woonde. Op basis van plattegrond en interview 'afgelezen' in de kerk, bij weer zo'n gelegen (aangevuld met latere brieven van mevrouw Zee heid, bleek hij er zelf bij te zitten. Hij voelde man) schets ik enkele aspecten van het leven in zich vrij goed die ochtend en was maar naar dat dorp tussen globaal 1920 en 1960. de kerk gegaan... Mijnheer pastoor vond dat Het heeft allemaal nogal lang geduurd, maar in toch echt te gek. 1992 was ik eerst vooral met de Zijper monumen ten en bezienswaardigheden (o.m. 'Wat een Het riet voor z'n bedrijf betrok Mors veelal uit pracht...') bezig en vervolgens met het opzetten de Schermeer; het werd eerst met een schuit, van m'n eigen bedrijfje. Vandaar; maar nu was er later per vrachtwagen aangevoerd. Het riet weer eens tijd voor. langs de Grotesloot was geregeld 'ziek' en kon dan niet gebruikt worden voor het rietdekken, zo heeft mevrouw Mors onze informante ver De Middenstand teld. 1.Maalderij J. Bregman: ze hadden een erg 3. Kleermaker F. Lenghaus had altijd in Indië mooi zwart paard, maar hij ging daar niet echt geleefd en pruimde siri, wat van die rode tan 'diervriendelijk' mee om, aldus mevrouw Zee den tot gevolg had. Hij maakte onder meer be man. De wagen werd erg vol geladen en om de drijfskleding op maat, ook voor vader Visser, brug over de Grote sloot over te komen moest de schilder (nr. 16). Overalls waren er toen het paard haast steigeren - eigenlijk kon het nog niet, wel 'Engels leer': een stof grijs van niet. Als Bregman het 's morgens uit de wei kleur met een zwart streepje, dat was de ging halen lukte dat dan ook vaak niet. Z'n dracht van de schilder in die dagen. Jas, broek vrouw lokte het paard dan met wat brood of en vest en het was zo gemakkelijk schoon te voer, waarop haar man vervolgens flink tegen maken, dat wil zeggen de verfspatten en stre 'de zwarte' te keer ging en de geschiedenis zich pen eraf te halen. de volgende dag herhaalde. Later, maar nog voor de oorlog, vestigde Toen men later een vrachtwagen kocht was het schoenmaker Bakker zich in dit pand. paard overbodig en het moest dus maar naar de slacht. Veehouder Bruin, wat verderop aan de 4. Manufacturen P. Bregman, dat wil zeggen Grotesloot (op de boerderij die later afgebrand Sijtje Bregman-Koster. is nu nr.136) begrootte dat nogal en hij heeft zich over het paard van Bregman ontfermd: 's 5. Kruidenier J. Hazebelt (na de oorlog J. de winters stond het bij hem op stal en zomers in Groot): een leuke, ouderwetse winkel met mooie schappen in een roze kleur ('appel 13. Postkantoor C. Besteman. bloesem'). Hij bracht ook boodschappen rond. 14. Kruidenier Delver: de man overleed om streeks 1925 en zijn weduwe (zonder kinde 7. Bakker Van Egmond (aan de Burgerweg). Er ren) zette in haar eentje het bedrijfje voort. Ze waren vele bakkers in die tijd en de concur kon dus niet met de fiets boodschappen gaan rentie was groot. Ze ventten met een wagen + rondbrengen, zoals de collega's wel deden, en ket (paardje), ook in de andere dorpen en dat betekende dat het een zeer karig bestaan hielden varkens. Die kregen het oude brood; voor haar was. ze waren voor de slacht of de verkoop. Meest al was het een karig bestaan, maar Van Eg 15. Veegeneesmiddelen Jeensma: twee oudere mond had het wat beter. mensen al toen in de jaren '20. De man had eerst aan Zijpersluis gewoond en daar z'n 8. Petroleumhandel J. Koortens (aan de Bur vrouw verloren. Vestigde zich later hier. gerweg richting de vlotbrug). Eerst woonde hij, met z'n handel, naast Beemsterboer in de 16. Schildersbedrijf P. Visser: het ouderlijk huis laagte tot circa 1927. Daarna aan de Burger van onze informante. Schilders werkten toen weg naast De Kok. overal waar ze maar werk konden krijgen en per fiets konden komen. Vader Visser trok 9. Garage J. de Kok, tot circa 1920 garage naar Petten en Krabbendam voor een karwei. Nieuwland, die het pand had laten zetten. Hij Op de fiets met een ijzeren bak voorop met maakte fietsen en verkocht de eerste kinder potten verf en ook nog een ladder. Het doe fietsjes. Toen de auto's kwamen betrok De het-zelven moest nog worden uitgevonden en Kok het pand; hij was vooral fietsenmaker en er was dus wel wat te verfen en zeker te be repareerde wel auto's, maar verkocht waar hangen. Men had vaste klanten en nieuw schijnlijk geen nieuwe automobielen. bouw-opdrachten gingen bij inschrijving. Een opzetje van f 25 was niet ongebruikelijk; wie 10. Electrisch P. Veuger: radio's, electrische lei de klus niet kreeg had dan toch wat voor de dingen etc. moeite. Aanvankelijk maakte de schilder zelf veel verf 11. Electrisch/Fotografie J. Swarthof: was aan en mengde om bepaalde kleuren te krijgen. vankelijk molenaar (en fotograaf) van de mo Vader Visser had een grote molen met allerlei len aan de westkant van de Grotesloot richting kleuren. Later bestelde hij vaak kant en klare St. Maartensbrug (de Zuider G). Hij had een verf. Het was koud werk, vandaar jas, broek ateliertje in het kleine huisje bij die molen. La en vooral vest. Dat mocht echter niet altijd ba ter vestigde hij zich dan aan de Burgerweg. ten, want de broer van mevrouw Zeeman Vis ser liep een longontsteking op bij het schilde 12. Schildersbedrijf J. Renooy: z'n broer had ren van een molen; hij moest vervolgens maar eenzelfde bedrijf op Schagerbrug. liefst negen maanden het bed houden. Ansicht 'Groeten uit Burgerbrug'. Collectie Oudheidkamer. 17. Café 'Het Zijper Welvaren' P. Langedijk dorp schuin tegenover de katholieke kerk. (veel later: Buisman): hoek Grotesloot/Burger weg. De gymnastiekvereniging hield er domi 29. Aannemer A. Buur. cilie, evenals de soos voor mannen in de win ter op donderdag van 19-22 uur (tot circa 30. Spekventer Jan Beemsterboer een opval 1930), waar flink werd gebiljart. lende figuur, die men niet zo graag op het erf had, want hij wilde weleens wat 'meenemen', 18. Taxi/Postkantoor Gerritsen. Gerritsen had wat zijn vrouw dan later weer teruggaf. Men al vroeg een auto en nam de familie Visser op zei :"Hou Jan op een afstand". Donderdags zondag af en toe mee voor een rit(je). Goeie ging hij altijd naar de veemarkt in Schagen, man; zij was wat vreemd qua kleding en op kocht daar wat rookvlees en ventte dat terug vattingen, aldus mevrouw Zeeman Visser. lopend naar huis uit. Op het dorp kocht men niet, want hij legde de rookvlees op zijn 19. Bakkerij Van Schaik. hand, stak zijn neus er temet in en zei "het ruikt toch zo lekker". 20. Manufacturen (Antje) Swarthof. Het was een dikkig mannetje, die donderdags 21. Aannemer Eriks, eerst Arie, later zijn zoon altijd naar 'Het Oude Slot' op de Markt in Dirk. Arie Eriks kon zeer kwaad worden als er Schagen ging voor een sanitaire stop (maar kinderen op zijn erf speelden; hij gooide dan nooit iets verteerde). De eigenaar was dat op wel eens met zijn klompen. een gegeven moment zo zat dat hij zijn ober met een waterslang in het closet installeerde, 22. Café Schrieken/Kapsalon: eerst was het net voor het volgende bezoek van Beemster een oude stolpboerderij/café 'De Kippenhe boer. Die zat goed en wel en toen een ferme mel' met zand op de vloer. Er zat toen een Ab straal... Hij is nooit meer in 'Het Oude Slot' benes in, die naast kastelein ook koperslager geweest. was. Omstreeks 1925 kwam er een nieuwe ei De man had een eigen huisje, wellicht wat ei genaar, en na een brand of zoiets Schrieken.