Bestuurs Verslag 2014
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
bestuurs verslag 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Amsterdam Inhoud 1 Inleiding 2 Werkgebied en doelstelling 3 Aanbod, gebruik en bereik 4 Bedrijfsvoering 5 Toelichting op de financiële gang van zaken in 2014 6 Conclusie en vooruitzichten Bijlagen 1 Inleiding De OBA blikt met veel genoegen terug op het jaar 2014. Een jaar waarin directeur-bestuurder Hans van Velzen na 26 jaar afscheid nam van de OBA en Martin Berendse hem opvolgde, de beleidsperiode 2011-2014 werd afgerond, een nieuw beleidsplan voor de periode 2015-2018 werd geschreven, twee nieuwe vestigingen hun deuren openden, één vestiging ingrijpend werd verbouwd en één vestiging definitief gesloten werd. Met bijna 3,7 miljoen bezoekers was de OBA in 2014 opnieuw de best bezochte culturele instelling van Amsterdam. Zondag 26 oktober was voor de Centrale OBA met ruim 7.500 mensen de drukst bezochte dag. Altijd in de buurt In het voorjaar opende de OBA twee nieuwe vestigingen: OBA IJburg aan de Diemerparklaan op IJburg en OBA De Hallen in de voormalige tramremise in Amsterdam West. In zes buurtcentra in het centrum van Amsterdam werden daarnaast OBA-servicepunten geopend, waar minder-mo- biele Amsterdammers gebruik kunnen maken van de lees- tafel en een boekenreserveringsdienst. In Betondorp, in de voormalige OBA-vestiging aan de Brink, werd eveneens een OBA-servicepunt geopend. Altijd iets te doen In 2014 werden in de 26 vestigingen bijna 7.500 activiteiten georganiseerd. Van literaire ontmoetingen, exposities en filmvertoningen tot jeugdtheater, voorleesuurtjes, tabletca- fés en programma’s voor laaggeletterden. Zo vierde Dolly Bellefleur (alter ego van cabaretier Ruud Douma) haar 25-ja- rig artiestenjubileum in een uitverkochte theaterzaal en was de OBA één van de locaties van de Cello Biënnale. Tijdens het Drongo festival voor meertaligheid, dat in september plaatsvond bij de OBA, kwamen duizenden bezoekers naar de Centrale OBA. Collectie Het meest uitgeleende jeugdboek van het afgelopen jaar was ‘Een hondenleven’ van Jeff Kinney. Dit boek werd door 2.038 jeugdleden geleend. De meest geleende roman was ‘Dit zijn de namen’, van Tommy Wieringa. In het non-fictie genre werd bij de OBA ‘Toen ik je zag’ van Isa Hoes het meest geleend. Op het in 2014 gelanceerde e-bookplat- form registreerden zich 119.000 bibliotheekleden uit het hele land. Er werden 824.000 e-books gedownload. 1 OBA-kaart-jaarverslag.pdf 1 27-07-15 11:34 OBA-kaart-jaarverslag.pdf 1 16-07-15 12:16 2 Werkgebied en doelstelling De OBA richt zich op de gemeenten Amsterdam, Diemen, Amsterdam heeft de OBA om zijn positie als kennis- en Ouder-Amstel (Duivendrecht en Ouderkerk a/d Amstel). De cultuurstad te garanderen, om alle inwoners toe te rusten OBA bestaat uit de Centrale vestiging op het Oosterdoksei- volwaardig deel te nemen aan de informatiesamenleving en land en 25 wijkvestigingen. Amsterdam is al eeuwen één van om hen laagdrempelige, openbare plekken te bieden om de meest internationale, economische en creatieve centra te werken, te leren, elkaar te ontmoeten en te inspireren. van de wereld. Maar tegelijkertijd ook de stad van de wijken De OBA zorgt zeven dagen per week voor vrije toegang tot in Noord, Oost, West, Nieuw-West, Zuid en Zuidoost. Als er alle denkbare bronnen van kennis en inspiratie en wil zo veel één Amsterdamse instelling is die de ontwikkelingen op al mogelijk Amsterdammers helpen daarin hun weg te vinden. die niveaus kan verbinden en Amsterdammers kan helpen Ook, of liever gezegd, júist als dat – bijvoorbeeld door taal- daaraan deel te nemen, dan is het de OBA. Al bijna honderd achterstand, beperking of tekort aan digitale vaardigheden jaar komen Amsterdammers graag in de “leeszalen” van de – een beetje meer moeite kost. OBA om kennis op te doen en hun leven te verrijken. 4 OBA Molenwijk 2 OBA Banne OBA Spaarndammerbuurt 5 OBA Waterlandplein 17 3 OBA Hagedoornplein OBA Staatsliedenbuurt 18 12 14 OBA Bos en Lommer 1 Centrale OBA 10 OBA Slotermeer OBA Geuzenveld C C 16 15 OBA De Hallen 6 OBA Javaplein OBA Mercatorplein M M 11 OBA Osdorp 7 OBA Linnaeustraat Y Y 8 22 CM CM 13 OBA Slotervaart 20 OBA Cinétol OBA IJburg OBA Roelof Hartplein MY MY 21 CY CY OBA Olympisch Kwartier 9 OBA Diemen CMY CMY K K 19 OBA Buitenveldert 24 OBA Duivendrecht 23 OBA Bijlmer 25 OBA Ouderkerk 4 26 OBA Reigersbos 3 Aanbod, gebruik en bereik 3.1 Collectie en content De OBA hoopte in 2014 een extra groei in het aantal jeugd- leden te realiseren, door alle scholieren uit het primair on- De fysieke collectie van de OBA op de publieksvloeren nam derwijs een OBA-lidmaatschap te geven. Omdat dit met in 2014 iets af in omvang. Dit is deels het gevolg van het alle scholen afzonderlijk afgestemd moest worden, bleek klant- en resultaatgericht collectioneren, maar wordt ook dit niet haalbaar. Daarom zal in een vervolgtraject samen veroorzaakt doordat steeds meer middelen digitaal worden met de verantwoordelijke wethouder worden bekeken of en aangeboden. hoe dit centraal gerealiseerd kan worden. Met de scholen in Het aanbieden van een klant- en resultaatgerichte collectie het voortgezet onderwijs zijn in plaats van ledenwerfacties was ook in 2014 één van de prioriteiten. Voor alle vestigin- activiteiten in gang gezet ten behoeve van de lange termijn gen zijn opnieuw kwantitatieve collectieprofielen gemaakt. relatie. Zo is een pilot gestart van het project ‘Lezen voor de In dit kader zijn ook kwalitatieve omschrijvingen gemaakt, Lijst’, waarbij scholen en leerlingen worden ondersteund bij die er samen voor zorgen dat het proces waarbij de selectie het lezen en het ontwikkelen van de leesvaardigheid. is uitbesteed aan de Nederlandse Bibliotheek Dienst (NBD) Het toenemend gebruik van digitale bronnen zal in de ko- zo goed mogelijk wordt aangestuurd. Deze profielen zor- mende jaren grote invloed hebben op het aantal lidmaat- gen voor afstemming in de collecties van de OBA-vestigin- schappen in de huidige vorm. Deze tendens is landelijk en gen en er ontstaat een OBA-breed collectieaanbod. is de impuls voor de nieuwe landelijke aanpak in de bibli- Intern is veel tijd en aandacht gestoken in het middels diverse otheeksector om meer in te zetten op digitale dienstver- saneringen opschonen van onze catalogus, zodat deze een lening. Ondanks deze ontwikkelingen is het totale aantal beter en actueler beeld vertoont. De tweejaarlijkse herziening leden nagenoeg stabiel gebleven ten opzichte van 2013. In van de basislijsten voor de tijdschriften heeft plaats gevonden. verschillende vestigingen is het aantal leden licht gedaald. De OBA heeft een grote plaats in het landelijk netwerk van het InterBibliothe- 3.3 Uitleningen cair Leenverkeer; maar liefst 70% van alle aanvragen konden worden gehonoreerd. Het aanbieden De landelijke trend laat al enige jaren een Vanuit de afdeling Informatiemanagement daling in het aantal uitleningen van fysieke wordt ook dienstverlening geboden op het van een klant- en materialen (boeken, CD’s en DVD’s) zien. gebied van Leeskringen; in 2014 werden resultaatgerichte Deze tendens was ook bij de OBA weer meer dan 60 leeskringen ondersteund. zichtbaar in 2014. Het aantal uitleningen Ook werden 12 wisselende themacollec- collectie was ook bedroeg in 2014 3.148.904 items. Dit is ties verzorgd in de Double Tree Hotelbibli- een daling van 9,8% ten opzichte van 2013. otheek. in 2014 één van De bibliotheek is al lang geen exclusief uit- Op 3 maart 2014 werd de nieuwe Natio- leeninstituut. Amsterdammers gebruiken nale Bibliotheek Catalogus met OBA als de prioriteiten. de bibliotheek meer als plek om (digitale) eerste gebruiker gelanceerd. Hiermee kan bronnen te raadplegen, kennis en ideeën het volledige bezit van de OBA doorzocht uit te wisselen, om te leren, te studeren of en gereserveerd of ingekeken worden. De Nationale Bibli- te werken en voor de activiteiten en educatieve program- otheekcatalogus (NBC+) is een vrij toegankelijke publieks- ma’s. catalogus waarin naast alle bezit van de Nederlandse open- Daarnaast lenen klanten per keer minder items. Dit wordt bare bibliotheken ook een groot aantal andere voor biblio- mede veroorzaakt door gesegmenteerde tarievenbeleid theken belangrijke bronnen zullen worden opgenomen. waarvoor de OBA in 2012 heeft gekozen. Hierbij is een In september vond de nationale kick-off van de grote pro- jaarlijkse limiet op het aantal te lenen items ingevoerd voor motie actie rondom het landelijk e-books aanbod van Bibli- klanten die de ‘gewone’ Leenpas gebruiken. Bij een over- otheek.nl plaats bij OBA. Sinds de start zijn er door Amster- stap naar de duurdere Leenpas+ mogen klanten ongelimi- dammers al meer dan 25.000 e-books geleend. teerd lenen. Nog relatief weinig Amsterdammers maken de overstap naar de Leenpas+, hetgeen ook heeft bijgedragen aan de daling van het aantal uitleningen. 3.2 Leden Met een totaal aantal uitleningen van ruim één miljoen boe- ken, cd’s en dvd’s neemt de Centrale OBA ongeveer 30% Eind 2014 had de OBA in totaal 172.374 leden. Dit betekent van het totaal aantal uitleningen van de OBA voor haar re- dat gemiddeld 20,3% van de bevolking in het werkgebied kening. De daling van het aantal cd-uitleningen zette zich van de OBA lid was. hier ook dit jaar voort. Tegen de dalende trend in, kende OBA Slotermeer juist een stijging van 12% ten aanzien van Inwoners Leden % het aantal uitleningen. Ook OBA Slotervaart kende een lich- te stijging van het aantal uitleningen (1,6%). Een andere uit- Amsterdam 811.185 163.194 20,1% zondering op de dalende trend waren alle vier vestigingen Ouder-Amstel 13.271 3.548 26,7% in Oost, met een stijging in de uitleningen van gemiddeld Diemen 29.930 5.632 21,7% ruim 5%. Naast de fysieke uitleningen kent de OBA ook steeds meer OBA totaal 850.386 172.374 20,3% digitale uitleningen. De OBA is aangesloten bij het nationa- 5 le e-bookplatform van Bibliotheek.nl, zie: www.bibliotheek.