Jaarverslag Gemeente Amsterdam 2019
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Jaarverslag 2019 Colofon Dit is een publicatie van de Gemeente Amsterdam Postbus 202, 1000 AE Amsterdam www.amsterdam.nl Vormgeving: DSGN.FRM Fotografie: Ella Krommendijk, Renee Lenders en Fotobank Gemeente Amsterdam Datum: 7 mei 2020 Jaarverslag 2019 is op basis van de behandeling in de gemeenteraad van Amsterdam op 11 juni 2020 gewijzigd. 2 Inkomsten Inkomsten Waar komt het vandaan? € € 2.836,3 miljoen 3.340,7 miljoen Inkomsten uit het Rijk Inkomsten binnen de gemeente Andere 1 Gemeentefonds € 2.149,4 miljoen Lokale heffingen € 970,5 miljoen inkomstenbronnen € 2.377,2 miljoen Grondopbrengsten 2 € 3 € Specifieke uitkeringen 686,9 miljoen Parkeergelden 253,5 miljoen 10 en winstnemingen € 397,3 miljoen 4 € 11 OZB 173,4 miljoen Erfpacht € 282,6 miljoen 5 € 12 Afvalstoffen heffing 134,6 miljoen Dividend € 107,4 miljoen 14 6 € 13 Toeristenbelasting 133,6 miljoen Overig € 540,4 miljoen 1 Onttrekkingen 7 € 14 Drinkwater 119,0 miljoen aan reserves € 1.042,5 miljoen 13 8 € € Leges 83,4 miljoen 12 6.177,0 miljoen 11 9 Wat is het resultaat? Rioolheffing € 73,0 miljoen Inkomsten € 6.177,0 miljoen 10 Uitgaven € miljoen 9 8 ? 6.267,2 2 ? ? 7 6 Resultaat € 5 4 3 -90,1 miljoen 3 Uitgaven 1 B Waar gaat het naar toe? Uitgaven 2 3 4 A € 5 6.267,2 miljoen 6 A € Duurzaamheid en 12 6.267,2 1 Veiligheid € 192,2 miljoen 9 ruimtelijke ordening € 401,3 miljoen miljoen 11 7 Verkeer vervoer 2 € 10 € en waterstaat 613,0 miljoen Grond 452,3 miljoen 10 3 € 11 € 9 Economie 58,9 miljoen Wonen en groen 338,9 miljoen 8 Kunst, cultuur Moderne 4 en erfgoed € 190,3 miljoen 12 open overheid € 99,6 miljoen De gemeente Amsterdam heeft de grootste A.1 - A.4 o.a. gemeentebegroting van Nederland. Dit gemeentefonds, overzicht geeft een beeld van de inkomsten 5 Onderwijs € 243,1 miljoen A belastingen € 114,7 miljoen en waar we deze aan hebben uitgegeven. Zo is inzichtelijk waar de inkomsten vandaan A.5 toevoegingen komen en waar we deze we weer aan 6 Sport € 83,7 miljoen A aan reserves € 874,9 miljoen uitgeven. Hiervoor wordt het geld verdeeld over twaalf beleidsprogramma’s. Deze Werk, inkomen Bestuur en programma’s worden verder uitgelicht 7 en participatie € 985,7 miljoen B organisatie € 598,7 miljoen in hoofdstuk 3 van dit jaarverslag, waar per programmaonderdeel onder andere Volksgezondheid, wordt ingegaan op de belangrijkste 8 jeugd en zorg € 1.019,9 miljoen ontwikkelingen, de behaalde resultaten en de financiële toelichtingen. 4 Prioriteiten • Reguleren van winkeldiversiteit, drukte en toenemende overlast. • We hebben een goed beeld van de zaken die we moeten • Aanpak oostelijke eilanden vanwege het dodelijk schietincident. aanpakken rond mobiliteit. In verschillende buurten is • Een uitgesproken keuze voor fietsers en voetgangers ten koste achterstallig onderhoud opgelost. van de auto en commercieel gebruik. • In de 7 ontwikkelbuurten zijn we met veel verbeteringen gestart, zoals bijvoorbeeld Molenwijk Kiest en extra inzet van de Werkbrigade. • Door het programma ‘Ongedeelde wijk’ zorgen we • We investeerden in laagdrempelige zorg en ondersteuning en in activiteiten ervoor dat bestaande buurten meeprofiteren van de voor het activeren en versterken van kwetsbare Westbewoners. gebiedsontwikkeling. • Onder de naam ‘bouwdynamiek’ werkten we aan terugbrengen van de overlast van de toegenomen bouwactiviteiten. • Samen met bewoners maakten we straten en schoolpleinen groener: - Er zijn 50.000 bloembollen geplant. - Er kwamen tuintjes rond de boomwortels en wormenhotels. Noord - Er zijn bijentotems en nestkasten geplaatst. • Vernieuwen van het Diemerpark voor de groei van IJburg. We zijn begonnen met de voorbereidingen om het park te vernieuwen. Daarbij willen we zowel meer natuur als meer mogelijkheden voor sport en recreatie. West • Nadruk op de Dapperbuurt. Samen met bewoners en Centrum ondernemers zijn complexe opgaven in kaart gebracht. • Samen maken we Nieuw-West: We pakken die aan voor verbeteren of versterken van: Meedenken/meedoen en - de openbare ruimte democratische vernieuwing, met - het verder op gang brengen van de buurteconomie buurtbudgetten als sprekend - de sociale infrastructuur voorbeeld. • Er kwam daarvoor een ‘co-creatieplek’ op het • Via ‘ontwikkelbuurten’ werkten we Oost Dapperplein. Daarmee zijn er meer ambtenaren, aan sociale en fysieke ontwikkeling bestuurders en professionals direct in de buurt voor van de meest kwetsbare buurten. samenwerking. • We hebben de leefbaarheid binnen • Het verder langdurig milieubewuster en het stadsdeel verbeterd door te Nieuw-West milieuvriendelijker maken van stadsdeel Oost. werken aan: Bijvoorbeeld met de aanleg van een warmtenetwerk - bereikbaarheid in Middenmeer Noord. - verkeersveiligheid - pleinenaanpak Zuid Zuidoost Overzicht • ‘Bouwdynamiek’: onder andere door nieuwe balans te vinden tussen investeringen in bestaand vastgoed en de negatieve • Op wijkniveau en vanuit een multidisciplinaire samenwerking gevolgen van bouwactiviteiten in buurten in Zuid. hebben we een focusaanpak ontwikkeld. Die is er vooral om op prioriteiten • Meer ontmoetingen en verbondenheid tussen verschillende tijd afpersing, wapenbezit en drills bij jongeren tegen te gaan. bewoners, zoals met de wedstrijd Thuis in Zuid. • Het 1000 banenplan hebben we voor 25 procent vervuld. • De sociale functie van pleinen verder versterkt, bijvoorbeeld • De bouw van starterswoningen in Community Campus door een verbeterde speel- en ontmoetingsfunctie van het Holendrecht/AMC voor young professionals, studenten en stadsdelen Olympiaplein en het Smaragdplein. jongeren is begonnen. 5 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord 7 5 Voortgang aanbevelingen van de rekeningencommissie, ACAM Leeswijzer 8 en Rekenkamer 310 1 Bestuurlijke hoofdlijnen 10 6 Grondslagen voor waardering 2 Financiële hoofdlijnen 14 en resultaatbepaling 318 3 Programma’s 26 7 Overzicht baten en lasten De structuur van de programmabladen 28 per programma(onderdeel) 326 3.1 Veiligheid 31 7.1 Overzicht baten en lasten per programma 328 3.2 Verkeer, vervoer en waterstaat 45 7.2 Overzicht baten en lasten per programmaonderdeel 332 3.3 Economie 64 7.3 Overzicht incidentele baten en lasten 337 3.4 Kunst, cultuur en erfgoed 75 7.4 Taakveldenrealisatie 340 3.5 Onderwijs 87 7.5 Brugstaat 344 3.6 Sport 97 3.7 Werk, participatie en inkomen 106 8 Balans 348 3.8 Volksgezondheid, jeugd en zorg 122 8.1 Balans met toelichting 350 3.9 Duurzaamheid en ruimtelijke ordening 143 8.2 Verloopstaat reserves 371 3.10 Grond 171 8.3 Verloopstaat voorzieningen 385 3.11 Wonen en groen 181 8.4 Verloopstaat ontvangen doeluitkeringen 392 3.12 Moderne open overheid 202 8.5 Niet uit de balans blijkende verplichtingen 394 3.A Algemene dekkingsmiddelen 213 8.6 Kasstroomoverzicht 396 3.B Bestuur en organisatie 230 9 Verantwoordingsinformatie 4 Verplichte paragrafen 239 specifieke uitkeringen (SiSa-bijlage) 399 4.1 Bedrijfsvoering (incl. duurzaamheid) 241 4.2 Financiering 256 10 Verantwoordingsinformatie 4.3 Grondbeleid 265 Wet Normering Topinkomens (WNT) 405 4.4 Lokale heffingen 277 11 Afkortingen 409 4.5 Onderhoud kapitaalgoederen 283 4.6 Verbonden partijen 296 12 Controleverklaring accountant 416 4.7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 303 6 Voorwoord Voorwoord Beste Amsterdammer, We zitten midden in de corona-volksgezondheidcrisis, terwijl ik dit De zomer van 2019 stond natuurlijk vol in het teken van de crisis bij het voorwoord schrijf. Alles wat ik wilde schrijven lijkt opeens niet meer relevant, Afvalenergiebedrijf (AEB). Deze crisis vindt zijn weerslag in het jaarverslag want bijna alle Amsterdammers worden zwaar getroffen door de crisis, door het opnemen van een voorziening voor AEB van € 75 miljoen. op verschillende gebieden: zorgen om je gezondheid of om die van je naasten, zorgen om familieleden die je niet mag bezoeken, zorgen om je 2019 was ook het jaar dat erfpachters konden overstappen naar afkoopsommen. baan of onderneming, of zorgen omdat je met je gezin van zes in een klein Dat levert € 53,5 miljoen op aan eeuwigdurende afkoop. Dat bedrag gaat appartement woont. We zitten allemaal in onzekerheid, en niemand weet grotendeels naar de reserve financiering erfpacht, deze reserve is voor de wanneer we kunnen gaan spreken over de herstelfase. Ook de gemeente financiering van de waarde van de in erfpacht uitgegeven gronden. Amsterdam probeert te helpen waar ze kan, met bijvoorbeeld de uitvoering van rijkssteunmaatregelen, zoals de tijdelijke overbruggingsregeling voor Tenslotte: dit jaarverslag heeft helaas een beperking van de gemeenteaccount zelfstandig ondernemers (Tozo), en door daar waar mogelijk aanvullende op het onderdeel inkoop, met een bedrag van € 81 miljoen aan maatregelen te nemen. Ik wens iedereen heel veel sterkte en kracht toe in onrechtmatigheden. De oorzaken van deze onrechtmatige uitgaven zijn de deze tijden. doorwerking van de onrechtmatigheid uit voorgaande jaren en het niet volgen van de Europese aanbestedingsregels. De gemeente heeft in 2019 voor Toch ga ik kort iets schrijven over het Jaarverslag 2019, dat u openslaat. € 2,2 miljard ingekocht en heeft maatregelen genomen zodat scherper wordt Met het jaarverslag legt het college van burgemeester en wethouders gecontroleerd dat de aanbestedingsregels bij inkoop worden gevolgd. verantwoording af over de behaalde resultaten en de besteding van middelen. Hiernaast blijven we verder werken aan het versterken van de Het afgelopen jaar is ongeveer € 700 miljoen geïnvesteerd in de stad. Dat gemeentefinanciën door bijvoorbeeld te sturen op zoveel mogelijk is goed nieuws. De grootste investeringen in de stad zijn vooral gedaan in e-facturatie