Ky projekt nancohet nga BE TRAJNIMI PËR TRUPËN E NIVELIT TË LARTË DREJTUES KATALOGU I TRAJNIMIT TË ASPA-s
TIRANË, SHQIPËRI TRAJNIMI PËR TRUPËN E NIVELIT TË LARTË DREJTUES
KATALOGU I TRAJNIMIT TË ASPA-s
TIRANË, SHQIPËRI
“Ky publikim është realizuar me mbështetjen e Bashkimit Evropian. Përmbajtja e publikimit është përgjegjësi e vetme e autoriteteve zbatuese dhe në asnjë mënyrë nuk reflekton pikëpamjet e Bashkimit Evropian.”
3 Zj. Aleksandra Kowalik Zj. Aleksandra Douzans Z. Jean-Michel Eymeri Ivanov Z. Pavel Z. Jacques Skowron Zj. Violeta Moskalu Zj. Violeta Për informacion mbi Bashkimin Evropian ju lutem vizitoni: http://ec.europa.eu. vizitoni: ju lutem mbi Bashkimin Evropian Për informacion Ky katalog u financua nga Bashkimi Evropian përmes projektit të binjakëzimit “Mbështetje për Reformën e Shërbimit Civil” e Shërbimit Reformën për “Mbështetje të binjakëzimit Evropian përmes projektit u financua nga Bashkimi katalog Ky • • • • • Me kontributin e: Me kontributin • Zj. Anne Azam-Pradeilles Autori kryesor: Autori Autorët e këtij katalogu janë nëpunës civilë të administratës publike franceze dhe polake. Përfshirja e tyre u realizua në kuadër të Projektit të Binjakëzimit Binjakëzimit të Projektit të Përfshirja në kuadër u realizua e tyre dhe polake. franceze publike administratës civilë të janë nëpunës katalogu e këtij Autorët Shkolla (ENA), Publike e Administratës Franceze Kombëtare nga Shkolla projekt i zbatuar Shqipëri”, Civil në e Shërbimit në Reformën “Mbështetje (DAP). Publike (SNA) dhe Departamenti i Administratës Publike Italiane e Administratës Kombëtare 4 • TND • TND • TND TND3 KOMPETENCAT PËRMENAXHIMINSTRATEGJIK DHEORGANIZACIONAL ...... • TND • TND • TND • TMC • TND • TND • TND • • • TND • TND MODULI TND1:POLITIKAT EBE-SË DHEÇËSHTJET NDËRKOMBËTARE ...... etrajnimit tëTND-ve ...... Metodologjia Një kalendar ipërkohshëm iplanittëtrajnimit përTND-të...... Kombëtare RAP2015-2020Nga Strategjia tekModuliiTrajnimit përTND-të...... Kurrikula përTND-në...... dhemodulet Hyrje ...... Lista eakronimeve dheshkurtimeve ...... Parathënie ...... TABLE OFCONTENTS • TND • TND TND2 PLANIFIKIMISTRATEGJIK DHEFORMULIMI IPOLITIKAVE ...... TND TND 3.6 3.4 3.3 3.2 3.1 2. 4 2. 3 2. 2 2. 1 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 1.1 3.5 Marrëdhëniet ndërkombëtare Marrëdhëniet “klasike”: Organizatatndërkombëtare dhenegociatat...... Menaxhimiiburimeve njerëzore ...... Politikat eBE-së ...... Ligji administrativ iBE-së ...... Ligji Institucionet dheqeverisja eBE-së ...... Menaxhimiiçështjeve tëBE-së dhekoordinimi ibrendshëm...... Menaxhimiifondeve tëBE-së ...... Menaxhimiikomunikimit mepublikun...... marrëdhëniet dheinformacionit, Udhëheqja ...... Udhëheqja Menaxhimi i Ndryshimit ...... MenaxhimiiNdryshimit Kompetencat Personale ...... Prioritetet eQeverisë Prioritetet ...... MenaxhimiiKrizës ...... Menaxhimiiciklittëpolitikave ...... Planifikimi strategjik ...... Planifikimi strategjik Menaxhimiinstitucional ...... 24 40 33 32 30 29 22 38 37 36 23 20 19 34 18 17 15 14 12 10 8 6 28 41 25 27 5 45 47 49 51 42 52 54 55 56 57 61 65 68 70 71 76 (PPP) ...... Partneriteti Publik Privat ...... Mbrojtja e të Dhënave ...... Prokurimi Publik ...... e Informacionit me Teknologjinë Siguria në lidhje ...... Publike i Financave Menaxhimi ...... Elektronike Qeverisja 4.3 5.3 5.1 5.2 4.1 4.2 TMC TND TND TND • TND • ...... I ADMINISTRATËS TMC5 INOVACIONI • ...... PUBLIKE FINANCAVE E ÇËSHTJET TMC4 • • • TMC ...... SHTOJCAT: dhe ligjor institucional Shtojca 1: Kuadri të TND ...... i trajnimit 5 apo TND ...... për Nivelin e Kompetencave Shtojca 2: Struktura mbi metodologjinë studimor Shtojca 3: Një rast reale ...... bazuar në raste për AP ...... anti-korrupsion mbi trajnimin Shtojca 4: Raporti i OSBE-së ...... në karrierë të mëtejshme mbi monitorimin dhe zhvillimin Shtojca 5: Lexime ...... i TND-ve Gjinor dhe Trajnimi Integrimi Shtojca 6: Raporti PNUD 2016- ...... e acquis të BE-së Kapitujt Shtojca 7: 6 1Aneksi 6:Ekstrakt nga IPNUD «IntegrimiGjinornëProjekt- Raporti Programin eTrajnimit tëASPA-s tëTND-ve”, Qershor2016 280 orëtrajnimi të shtrirë nënjë periudhë 6 mujore. Për e TND- anëtarët kandidatët ekategorisë (TND),icilipërmban tënivelitdrejtues tëlartë ishërbimitcivilparashikon njëprogram trajnimi tëthelluarpër Ligji shërbimit civil. profesional të vazhduar civilë dhe përindividëjashtë përnëpunësit kanë civilëtëcilët nëpunësit hyrë rishtazinëshërbimin civildhetrajnim politikave tëshërbimitcivil.Ajo ofrontrajnim shtetërore fillestar për përpërgatitjendhembikëqyrjen ezbatimittë institucioni përgjegjës Ajo bashkëpunon eAdministratës meDepartamentin Publike, iciliështë akademike. trajnimi Qëllimiisajështë profesional inëpunësve civilë. ishërbimit civilijepASPA-sLigji autonomiadministrative dhe të vitit1999. Trajnimit të Administratës Publike (ITAP) i krijuar nga parashikimet e ligjit Publike (ASPA), veprimtarianëvazhdimësi është etëcilës tëInstitutit të për themelimin e Shkollës Shqiptare të Administratës kuadrin ligjor përshërbimincivil(Nr.miratoi ligjin 152/2013, icilipërbën indryshuar), Për forcimin ekapaciteteve tëmbështetur tëadministratës, Shqipëria tëBE-së. ezgjerimit ashtu edhepërprocesin dhe forcimit tëinstitucioneve sipërqeverinë prioritet është kryesore administratës modernizimit të administratës shqiptare përmes publike të vendit.Për të këtë arsye, forcimi ikapaciteteve tëpërgjithshme eintegrimitevropian nëprocesin shënon njëhaptërëndësishëm nga Këshilli Evropian bazuarnërekomandimet eKomisionit Evropian, Marrja estatusit tëvendit kandidat tëShqipërisënë24 Qershor, 2014 PARATHËNIE të ndryshme saherë qëlindnevoja.të ndryshme gjinore zhvillohen edhejashtëTiranës. Temat endërlidhura siatotëbarazisë instrumenti TAIEX iBE-së. emundur, është Nëse disamodulemundtë Përanëtarësim. të realizuar këto vizita studimore mund të përdoret jenë edhevizitastudimore nëvendet apoatoqëaderojnëpër anëtare e huajaapokompjuterike. Mevlerëpër trajnimin eTND-ve mundtë bazë tënevojave nëgjuhët përtrajnim aftësitë dhepërtëpërmirësuar Gjithashtu,trajnime mundtëorganizohen nëBE. shtesë në anëtarësimit politikat eQeverisë Shqiptaretëndërmarra të nëkuadrineprocesit mund të organizohen për të mbështetur Disa seanca trajnimi me zgjedhje njëperiudhe6mujore. ditën,përgjatë shtunën gjithë do tëzhvillohen nëfundjavë duke filluartëpremtenpasditedhe Secili moduldotëzhvillohet në3-6seancatrajnimi 1.5 Trajnimet ditësh. 5. Inovacioni nëadministratë. 4. efinancave Çështjet publike; njerëzore; tëburimeve3. dheorganizues Kompetencat përmenaxhiminstrategjik dhe formulimi ipolitikave; 2.Planifikimi strategjik 1. Politikat eBE-së ndërkombëtare; dheçështjet ndarënë5module,është sivijon: Qëllimi ikëtij katalogu prezantimiikursittëtrajnimit është përTND. Kursi trajnuarit testohen përnjohuritëepërftuara. trajnimit dhe pa pagesë. i detyrueshëm Në fund të programit, është të 152/2013, programisë tërekrutuar në bazë i tënenit28 dhe 29tëligjit 1 dhemjedisitdotëmerrennëkonsideratë etrajtohen nëmodule 7 Drejtor i ASPA-s Fatmir DEMNERI Fatmir fushat administrative të nevojshme në procesin në BE, e aderimit proces të nevojshme administrative fushat synim këtë të arritur do të jenë aktorët TND-të në të cilin Për kryesorë. të dhe profesionale do të mbështetet akademike në përvojën ASPA me trajnerëve të trajnim mirë dhe do të organizojë më të trajnerëve mira më të e praktikave shkëmbimin e punës në grup, inkurajimin synim studimore. dhe rasteve për TND-të do të pilotohet e parë të zbatimit vitin trajnimi program Ky për vitet në vijim. bazë përcaktuar indikatorët dhe do të shërbejë për të bëhettë do pilotimit të fund Në vlerësimnjë mësimetdhe nxjerra e vazhdimësi. në do të reflektohen në hartimin viti i parë nga e programit Ndikimi në cilësinë do të matet e ofrimit të shërbimit gjithashtu në vitet në vijim. I urojmë gjithë kursi dhe të TND-së suksese në kryerjen e këtij anëtareve rëndësishmetë për ‘aventurë’ pjesëmarrjenpër në këtë falënderojmë i suksesshëm dhe aderimin e në BE.modernizimin e vendit Ky katalog synon të kontribuojë në arritjen e objektivave të mësipërm në arritjen e objektivave të kontribuojë synon katalog Ky të Strategjisë të lartë civilë të nivelit një u ofruar nëpunësve RAP duke menaxheriale në të gjitha e tyre mundësi kapacitetet të forcuar për “Në vitin 2013, SIGMA ka publikuar një dokument, i cili identifikon si prioritete si prioritete i cili identifikon një dokument, publikuar SIGMA ka “Në vitin 2013, pikat 2020, vitin në deri në Shqipëri publike administratën për reformës të dhe legjislacionit për hartimin politikave në i kapaciteteve si vijon: zhvillimi përputhje në dhe efektive politika zbatohen dhe hartohen të që mënyrë që profesional civil shërbim efikase; dhe efiçente institucione acquis; me pavarësinë siguron ligjshmërinë e administratës, dhe parashikueshmërinë që ndihmon në harmonizimin e legjislacionitdhe paanësinë e akteve, për zbatimin adekuate me acquis dhe zbatimin e tij; krijimi i strukturave që përshtatshme të dhe i strukturave administrative e procedurave 4 administratës.” sigurojnë përgjegjshmërinë të politike dhe administrative Në Strategjinë Ndër-sektoriale të Reformës në Administratën Publike Publike Në Strategjinë në Administratën të Reformës Ndër-sektoriale 3 citohet: (RAP) 2015-2020 (Shkolla Rajonale e Rajonale 2 (Shkolla është anëtare e ReSPA-s ASPA më tepër, Për publike administratës të rrjetnjë shkollave i Publike), Administratës publike administratës të mbështesëtë sistemi një e krijimin synon që të përgjegjshëm, të Ballkanit për ato vende dhe profesional efektiv organizon që janë drejt rrugësperëndimor BE. së aderimit në ReSPA të lartë, aktivitete nivelit të konferenca aktivitete trajnuese, dhe zhvillon aftësidhe njohuri transferojë të me synim publikime dhe bashkëpunimi ashtu e përvojës si brenda rajonit të lehtësojëtë reja si dhe shkëmbimin TND-të mund këndvështrim, Në këtë anëtare të BE-së. edhe në vendet ReSPA-s. të përfitojnënga aktivitetet e 2 http://www.respaweb.eu/ 3 Dokumenti mund të gjendet në: http//www.sigmaweb.org/publications/Albania_Priorities_2013.pdf 4 http://dap.gov.al/images/DokumentaStrategjik/PAR_Strategy_2015-2020_English.pdf 8 Lista eakronime Akronimi IL GJED GJDBE FSE FP FMN FEZHR DA CeP BNJ BERZH BE ASP APP AB O P A Banka E Bashkimi E Shk Ag Auditi iBrendshëm Ko Burimet Njerëzore Organizata Ndërk Gjykata E Gjykata eDrejtësisëBashkimitE Fo Financat Publike Fo Fo Departamenti iAdministratësPubli Emri iplotë ndi SocialE ndi MonetarNdërk ndi E nferenca ePalëve(CeP21Paris,CeP22Marrak jencia eProkurimitPublik olla ShqiptareeAdministratësPubli ve dheshkurtimeve vropian përZhvillimRajonal vropiane përRindërtimdheZhvillim vropiane etëDrejtaveNjeriut vropian vropian ombëtare ePunës ombëtar vropian ke
ke
ech) Akronimi MRP MPT MFP MBNJ LSHC LPB LDB LBO KPP KKBNK KEE IT IT IPEF IP AP A T Ndryshimet Klimatik Ko Instrumentet ePolitik Instrumentet ePara-anëtarësimit Marrëveshja ePërg Menaxhimi iFinancavePublik Menaxhimi iBurimeveNjerëzore Lig Lu Lu Lig K K Instituti i T Menaxhimi iRiPublik Emri iplotë eknolog omisioni iProkurimitPublik omuniteti Ek fta e fta eDytëBotërore nventa eK ji përShërbiminCivil ji përBuxhetinOrganik Parë Botërore Tr jia eInformacionit ajnimit tëAdministratësPublik ombeve tëBashkuarapër onomik E jithshme mbiT e ës E vropian vropiane tëF
e regtinë dheT qinjësisë e arif
at 9
mbim ntraktuese Ko e për Shkë -së ajnim ajnim eknik mbeve të Bashkuara Ko ajnim
shillit të Ministrave ombëtare për Zhvillim dhe Integrim ombëtare për Zhvillim dhe ajnerëve primit për Tr jia K primet e Jashtme të BE primet e Jashtme forma në Administratën Publike forma në Administratën ndet Anëtare ndim i Kë upa e Nivelit të Lartë Drejtues upa e Nivelit të Lartë Drejtues ajnim i Tr ombet e Bashkuara Emri i plotë Emri i plotë 20142020 Mbështetje për Përmirësimin e Qeverisjes Mbështetje për Përmirësimin dhe të Menaxhimit Strateg Informacioni Instrumenti i Asistencës T Instrumenti i Asistencës Udhëzues Praktik për Procedurat Udhëzues Praktik për Ve Plani i Ve Re mundësitë, rreziqet Pikat e forta, pikat e dobëta, Tr Vlerësimi i Nevojave për Tr Tr Programi i Zhvillimit i K Ve Ve Vlerësimi i Nevojave për Tr G OT T T AIEX PRA PV RAP SIGMA SKZHI SW T TNA TND To UNDP UNESCO VA VKM VNT Akronimi
punimin
Jashtme dhe e Sigurisë atmesëm ëpunimin dhe qinjësisë ntaktit ët Bujqësore ët e ët për Sigurinë dhe Mbrojtjen Ko at Publik ombeve të Bashkuara onomik t vropiane e F ve shkurtime dhe ombëtare e vropë ve rtneriteti Priv Emri i plotë Emri i plotë Politika E Programi Buxhetor Af Pika K Prokurimi Publik Politika e Përbashk Politika e Përbashk Politika e Përbashk PowerPoin Pa Organizata për Bashk Zhvillimin Ek Organizata e K dhe Bashkë Organizata për Sigurinë në E Marrëveshja e Stabilizim Asociimit Marrëveshja e Shëndetësisë Organizata Botërore Ushqimit Organizata e Bujqësisë dhe A A SM JS PP PPP PPT PP PPB PP PKK PB PEF OSBE OKB OBZHE MS OBU OBSH Akronimi Lista e akronime Lista at
arif e qinjësisë regtinë dhe T e
vropiane të F vropiane të vropian ës E e jithshme mbi T onomik E ombeve të Bashkuara për ombeve të Bashkuara për ajnimit të Administratës Publik ajnimit të Administratës jia e Informacionit Tr Parë Botërore ji për Buxhetin Organik ji për Shërbimin Civil nventa e K fta e Dytë Botërore fta e omuniteti Ek omisioni i Prokurimit Publik eknolog Emri i plotë Emri i plotë Menaxhimi i Ri Publik Instrumentet e Para-anëtarësimit Instrumentet e Politik Instrumentet T Instituti i K K Lig Lu Lu Lig Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Menaxhimi i Financave Publik Marrëveshja e Përg Ko Ndryshimet Klimatik T A AP IPEF IT IT KEE KKBNK KPP LBO LDB LPB LSHC MBNJ MFP MPT MRP IP Akronimi ech)
ke
ke vropian ombëtar ombëtare e Punës
vropian vropian vropiane e të Drejtave të Njeriut vropiane për Rindërtim dhe Zhvillim vropiane për Rindërtim dhe vropian për Zhvillim Rajonal vropian për Zhvillim Rajonal ve shkurtime dhe ve olla Shqiptare e Administratës Publi olla Shqiptare e Administratës jencia e Prokurimit Publik jencia e Prokurimit nferenca e Palëve (CeP 21 Paris, CeP 22 Marrak nferenca e Palëve (CeP 21 ndi E ndi Monetar Ndërk ndi Social E Emri i plotë Emri i plotë Departamenti i Administratës Publi Departamenti i Administratës Fo Fo Financat Publike Fo Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit E Gjykata E Organizata Ndërk Burimet Njerëzore Ko Auditi i Brendshëm Auditi i Brendshëm Ag Shk Bashkimi E Banka E A P O AB APP ASP BE BERZH BNJ CeP DA FEZHR FMN FP FSE GJDBE GJED IL Akronimi Lista e akronime Lista 10 6 5 dhe jashtë vendit 5”. përfaqëson atë nëtakime dhe forume brenda përditshme administrative të institucionit dhe që planifikon dhedrejton veprimtarinë e e programeve dhearritjen e objektivave; dhe financiare të nevojshme përrealizimin efikas të burimeve materiale, njerëzore përkatëse për zbatimin; qësiguron përdorimin programet, standardet dheprocedurat tyre; qëpërcakton objektivat dhe formulon për formulimin epolitikave dhekëshillimin rreth administratën shtetërore qëka përgjegjësinë “Nëpunës civilëtë nivelit të lartëdrejtuesnë Trupa eTND-sëshqiptarepërmban bashkohen TND-sëtësapokrijuar. aktualisht i përkasintë cilët t’i apo dëshirojnë sënivelitdrejtues, dedikuartrupës cilësi tëlartë të një program trajnimi të posaçëm dhe me zhvillimit dhe zbatimit ehartimit, përgjegjësinë Shqiptare eAdministratës Publike ka tëshërbimitcivil,Shkolla e legjislacionit përzbatimin nënligjore Bazuar nëaktet Konteksti dheproblematika administratës shtetërore dheinstitucionet epavarura”. HYRJE Vendimi Nr. 262, datë 25.3.2015 të Vendimin përdisandryshime eKëshillit të Ministrave Nr. 142, datë 12.3.2014, “Përpërshkrimindheklasifikimin epozicioneve të punësnë institucionet e Vendimi Nr.142, datë 12.3.2014 iKëshillit të Ministrave “Përpërshkrimindheklasifikimin epozicioneve të punës nëinstitucionet eadministratës shtetërore dheinstitucionet epavarura”. në këtë shumëambicioze. kursështë profesional tëvazhdueshëm qëkërkohet nëkëtë program, punaeparashikuar përpjesëmarrësit sidhepërkushtimin e testimit përfundimtar. Duke marrënëkonsideratë nivelin epërgjegjësisë ipjesëmarrësveCertifikimi në programkëtë trajnimi dherezultatin është ibazuarnëpjesëmarrjen trajnimi për një periudhë kohore 6 muaj, duke testimin e të trajnuarve përfshirë në fund të trajnimit. 280orë eprogramit tëtrajnimit parashikuar për TND-tëështë nga nënligjore: aktet Kohëzgjatja vetëmmund tëadresojë atakandidatë qëkanë nisurprocedurënengritjes nëdetyrë. parashikimin sëgrupitpërtutrajnuar emadhësisë nëkëtë program tëASPA-s. Faza epilotimit Në këtë kontekst, politike ndryshimet apoqarkullimiistafit nëpozicionet eTND-sëkushtëzon pranimin nëTNDdheqëpërbëjnëderi20% tëpranimeve dhe çdoindividtjetër, kërkesat eshërbimitcivildheqëplotëson pjesë qënukështë specifike për nëinstitucionet drejtues, epavaruratë lartë dheqëpërbëjnëjomëpakse80%tëpranimeve si kombëtar, civilëtëkategorisë dhetënivelit ihapurpërnëpunësit drejtuese iciliështë sëmesme Pranimi nëprogramin eformimit tëthelluarpërTNDnëASPA njëkonkursi nëpërmjet bëhet aktual,pozicionet enivelit klasifikohen drejtues tëlartë simëposhtë6: Sipas kuadritligjor pav institucione kushtetuesetë Presidencë, Ku Kë Sekretar iPërg Klasa I/1: shillin eMinistrave, arura. vend dhe jithshëm në
Klasa I/2: linjës. Kr të institucionevenëv drejtor departamenti/titullarë njësitë eqeverisjesvendore/ pav ministritë elinjës,institucionet Sekretar iPërg yeministrit apoministrivetë arura tëkrijuaramelig jithshëm në arësi të j,
Klasa I/ ministrave tëlinjës. v titullarë tëinstitucionevenë njësitë eqeverisjesvendore/ e pav ministritë elinjës,institucionet përg drejtor iDrejtorisësë njësitë eqeverisjesvendore, Sekretar iPërg arësi tëKryeministritapo jithshme nëKryeministri, arura tëkrijuaramelig 3: jithshëm në j, 11 Në kuadër të Projektit të Binjakëzimit “Mbështetje për Reformën e “Mbështetje Reformën për të Binjakëzimit të Projektit Në kuadër të BE-së, IPA nga programet i financuar Shqipëri”, Civil në Shërbimit të shqiptarë i zyrtarëve Trajnim për Vlerësimiu krye një i Nevojave e Nevojat TND1. për temat e nën-modulit drejtues, veçanërisht nivelit ishin: identifikuara Zgjedhja ekspertë shqiptarë veçanërisht të mirë trajnerësh, e një grupi cilësinë e të garantuar për me njohuri mbi çështjetdhe të huaj e BE-së, legjitimitetinsiguruar për të dhe trajnimit zyrtarëtte trajnimit e nivelit e të lartë; tek përfshirja me theks pedagogjike dhe ndër-aktive inovative Teknika punës në “brainstorming”, përmes seancave e pjesëmarrësve aktive vizitave dhe nëse është e mundur, simulimeve, e rastit, studimet grup, të BE-së); TAIEX (përmes instrumenteve studimore qenë se ekspertët e rinj dhe zyrtarët Duke të mesëm mund të e nivelit me problemetdhe lidhura e çështjetmbi njohuri shume më BE-së e kenë me zyrtarët të lartëprocesinkrahasuar e aderimit e nivelit drejtues, kursi mbi BE-në; rritjen e njohurive për TND do të synojë jenë plotësisht mund të mos në dijeni për kriteret TND-të e komanduar mund të dalin: të mundshme që e procesit të aderimit dhe vështirësive duhet sidomos përmes e lojës” të prezantohen shkëmbimit “rregullat si p.sh. të mira, më praktikat anëtare të përvojësqë kanë vendet me Kroacia; nga specifik të përdorur me fjalorin TND-të duhet të familjarizohen akronimet, etj.); (“Eurospeak”, do delegacionet dhe ekspertët e BE-së të vlerësohet i gjuhëve zotërimi për përmirësim, të huaja dhe nevoja dhe frëngjisht, në anglisht, gjuhaveçanërisht gjuha “globale” për çështjet ligjore dhe jetën e përditshme në Bruksel; dhe kompetencat E fundit, rëndësia, aftësitë por jo për nga administrative ndërministror më sukses në përballimin të bashkëpunimit e TND-ve 35 veçanti në tjera, të institucioneve dhe shqiptare ministrive midis gupet të acquis e punës që do të përfshihen në negociatat e kapitujve janë thelbësore dhe duhen adresuar. jerë - sektoriale; dhe sociale; -personale; jik;
onomike or evropian. gj ompetencat ndër . jerësisht k jetë efektiv ësi për të punuar në grup; upton g Aftësi komunikimi; Aftësi të menaxhimit strateg At Ndërtimi i marrëdhënieve ndër Të Aftësi të drejtojë dhe menaxhojnë një gamë të g dhe menaxhojnë një gamë Aftësi të drejtojë veprimesh; I besueshëm; Vizionar; Krijues; Me integritet. Njohuri të fenomeneve ek Njohuri të fenomeneve li Njohuri të sistemit K tësi Karakter Af Njohuri Bazuar në eksperiencën e mëparshme të ASPA-s, zhvillimi i seancave i seancave zhvillimi Bazuar në eksperiencën e mëparshme të ASPA-s, kohëzgjatje për një çdo fundjavë të trajnimit zhvilluar 6 mujore duke të shtunën (280 orë të e premte dhe 6 orëve për 3 orë ditën trajnimin këtë proces do të Për të lehtësuar do të jetë sfidë. trajnimi), kërkuara të mësimit inovative përmes metodave klasa në distancë, zhvillohen përmes internetit (e-learning), me seancat e trajnimi të ndërthurura do t’u pjesëmarrësve në grup, bashkëpunimin të forcuar Për në klasë. e përditshme përvoja nga aktuale raste për diskutim të sjellin kërkohet Metoda e simulimit gjithashtue tyre. e do të ndihmojë në diversifikimin duke dhe aftësive praktike, të njohurive përmes shkëmbimit kontributit sjellë gjallëri në seancat e trajnimit. Në këtë kuadër, plani i trajnimit të ASPA-s synon t’i japë përgjigje t’i synon të ASPA-s i trajnimit plani çështjes kuadër, Në këtë nivelit drejtimi të pozicion për një kryesorekërkuara të së kompetencave të lartë: 12 3. Raste studimore eTrajnimit2. Metodologjia 1. 5ModuleTrajnimi përTND-të Zbatimi iplanittëveprimit për trajnim nga ASPA përTND-të 6. paraprak Buxheti iplanittëveprimit përtrajnim 5. Planiparaprak iveprimit përtrajnimin eTND-ve 4. Planiparaprak itrajnimit përTND-të 3. iPlanittëVeprimit Buxheti tëRAP 2. PlaniiVeprimit dheTreguesit eRAP Ndër- sektorialeRAP2015 –20201. Strategjia TND-ve Plani i Veprimit dhe Buxheti, te Plani i Veprimit për Trajnimin e KombëtareNga përReformën Strategjia nëAdministratën Publike, 3. Korniza ekompetencave përTrupën (TND) eNivelit Drejtues tëLartë iNevojave2. Vlerësimi përTrajnim tëTND-ve dhe Shkollën Shqiptare tëAdministratës Publike (ASPA) 1. AnalizaSWOT përAdministratën Publike Shqiptare, ShërbiminCivil nevojave përtrajnim tekkorniza ekompetencave tëOBZHE Konteksti dhesfondi shqiptar:nga analizaSWOT i dhevlerësimi lindnevoja. nëse pedagogjike, një shkallë përndryshime fleksibiliteti dheimirë-strukturuar,trajnimit shumëiqartë tëjetë duhet duke lejuar Cikliiplotë nëBE. tëanëtarësimit zhvillimin tëprocesit esuksesshëm perspektivë globaletërepërtrajnim. Trajnimi iTND-ve kusht për është dhe me disa dokumente dhe kontribute të rëndësishme, ofron një iPlanittëTrajnimitPrezantimi ipërgjithshëm përTND-të, taniiplotësuar 2. TND BE-së nga vendet erejaanëtare 6. Menaxhimiifondeve tëBE-së efondeve dhepërthithja strukturore të administrativ iBE-së5. Ligji 4. Menaxhimiiçështjeve tëBE-së dhekoordinimi ibrendshëm 3. Politikat eBE-së 2. Institucionet dheqeverisja eBE-së negociatat 1.Marrëdhëniet ndërkombëtare: Organizatatndërkombëtare dhe 1. TND 3. TND 4. Menaxhimi institucional 3. Menaxhimiiciklittëpolitikave 2. Planifikimi strategjik 1. eqeverisë Prioritetet 6. Kompetencat personale 5. Menaxhimiikrizave 4. Menaxhimiindryshimit publikun 3. Menaxhimiikomunikimit me marrëdhëniet dheinformacionit, (lidershipi) 2. Udhëheqja 1. Menaxhimiiburimeve njerëzore PËR TND-NË KURRIKULA DHE MODULET 1 3 2 Politikat eBE-së ndërkombëtare dheçështjet Kompetencat dheorganizativ përmenaxhiminstrategjik Planifikimi strategjik dhe formulimi ipolitikave Planifikimi strategjik 13 Disa nën-module mund të ofrohen në distancë (e-learning).distancë në mund të ofrohen Disa nën-module Do të i internetit. përdorimi inkurajohet modulet ofrohen mund të nga Disa mund BE-së, të TAIEX të instrumentit përdorimit Përmes jashtë Tiranës. disa vizita studimore. të organizohen të përdoret do e gjithë aktive ASPA ndër- gama e metodave Tek pedagogjike të grupit të dhe formatit sipas përmbajtjes së trajnimit reale rasti të përdoren studime do të shtuar, të sjellë vlerë Për synuar. të përgatisë, shqiptar dhe secilit TND do t’i kërkohet bazuar në kontekstin e punës e tij/ struktura nga një rast 7 të vogël, individualisht apo në grup saj. Do të përdoren gjithashtu edhe simulimet. së Pjesë tjetër x 9 orë bëjnë 234 orë. kohës e javë Në total, 26 do t’i kushtohet e trajnerit nën mbikëqyrjen 46 orë, detyrueshme, të apo shkresave shkrimit të raporteve studimore, prezantimit të rasteve e internetit në platformën të shtëpisë” si dhe bërjes së “detyrave tjera, të trajnimit. midis sesioneve Çështjet e financave publike Çështjet e financave Inovacioni në administratë Inovacioni 4 5 Shiko në Aneks disa element të Metodologjisë Shiko Studimore së Rasteve 5. TND 5. 1. Menaxhimi i financave publike publike i financave Menaxhimi 1. publik 2. Prokurimi (PPP) Partneriteti Privat Publik 3. 7 4. TND 4. Testimit dhe vlerësimit të progresit të arritur do t'i caktohet kohë shtesë. shtesë. dhe vlerësimit të progresit të arritur do t'i caktohet kohë Testimit Secili modul i katalogut do të përmbajë një prezantim të përgjithshëm përmbajë një prezantim do të i katalogut modul Secili nën-modul. Mesatarisht për secilin 1-faqëshe të modulit dhe një fishë një ditë e gjysmë,secili modul është i bazuar në sesione trajnimi i 3 orë e premte pasdite 3 orë dhe e shtunë 6 orë, shtrirë në fundjavë: e kohëzgjatjes Shtrirja standarde pasdite. orë dhe 3 paradite për secilin të detajuar në një kalendar 3 orë secili bazuar modul është 3 segmente, ASPA. nga TND1 dhe TND3 kanë 6 nën- module dhe zgjasinTND1 dhe TND3 kanë 9 ditë ose 6 fundjava. 4 nën- module dhe zgjatTND2 ka 9 ditë ose 6 fundjava. ditë ose 5 fundjava. 3 nën- module dhe zgjatTND4 ka 7.5 3 nën- module dhe zgjatTND5 ka fundjava. ditë ose 3 4.5 Skema e zbatimit të 5 moduleve të trajnimit: 280 orë brenda 280 orë brenda të trajnimit: e zbatimit të 5 moduleve Skema javësh periudhës 6 mujore ose 26 1. Qeverisja Elektronike Qeverisja 1. së 2. Siguria e IT- personale dhe më gjerë) (atyre Mbrojtja e të dhënave 3. 14 NGA STRATEGJIA KOMBËTARE RAP 2015-2020 TEK MODULI I TRAJNIMIT PËR TND-TË TND-të për Tr Plani i TND-të VNT për + ASP Civil dhe Shërbimin Shqiptare, për AP SW Analiza ajnimit OT A- n
Buxheti + TND- Tr Ve Plani i indikatorët RAP dhe përputhje me TND-të në tr Str Planit dhe Zbatimi i ajnimit për ajnimin e primit për ateg ve jisë së
: e Tr Metodolog TND-të Tr 5 Module për TND-të ASP Zbatimi nga ajnimi për ajnimit A iPV T jia Ino administr TND nancav Çështjet e TND TND politikav dhe formulimii Planikimi str TND ndërk dhe çështjet Politikat eBE TND organizativ strateg menaxhimin K ompetencat për v acioni në 5 4 3 2 1
ombëtare jik dhe e publik e atë -së ateg e jik 3 2. SiguriaeIT 1. QeverisjaElektronik 3 2. Prokurimetpublik 1. Menaxhimiinancavepublik 6 5 4 marrëdhënietmepublikun 3 2. Udhëheq 1. Menaxhimiiburimevenjerëzor 4 3 2. Planikimiistrateg 1. PrioriteteteQeveris anëtare fondevestrukturoretëBE 6 4 5 3 BE 2. Institucionetdheqeverisjae Organizatatndërk 1. Marrëdhënietndërk . MbrojtjaetëDhënav . PartneritetiPublikPriv . Menaxhimiik . Menaxhimiiciklittëpolitikav . Menaxhimiikrizave . PolitikateBE . Lig . Menaxhimiindryshimit . Menaxhimiinstitucional . K . MenaxhimiiçështjevetëBE . MenaxhimiifondevetëBE ompetencat personale -së ji administrativiBE ja (lidershipi) -së omunikimit dheinformacionit e ombëtare dhenegociatat jisë e ë
ombëtare: e -së at (PPP) -së ngavendetereja
-së dhepërthithjae -së dhek e e e oordinimi , 15 26 25 24 23 22 21 20 19 18 7 16 51 14 31 12 11 10 91 68 57 . 24 13 Java Nr t -së e jik -së -së dhe e ateg të BE -së -së dhe të BE erisja e BE ombëtare: ve ve jik e strukturore të erisë ombëtare dhe teg ombëtare ativ i BE -së t ndërk ra endet e reja anëtare tet e Qev urrikula dhe Module urrikula dhe oordinimi i brendshëm ji administr -së nga v Menaxhimi i fonde Menaxhimi institucional Menaxhimi i çështje Menaxhimi i ciklit të politikav Politikat e BE Lig 2. TND2 Plani kimi str dhe formulimi i politikav çështjet ndërk TND K 1. TND1 Politikat e BE 6. përthithja e fondev BE 1. Priorite 2. Plani kimi st 3. 4. 5. 1. Marrëdhënie Organizatat ndërk negociatat 2. Institucionet dhe qev 3. 4. dhe k NJË KALENDAR I PËRKOHSHËM I PLANIT TË TRAJNIMIT PËR TND-TË TND-TË PËR TRAJNIMIT TË PLANIT I PËRKOHSHËM I KALENDAR NJË 280 orë në 6 muaj= 39 ditë të ndara të 26 fundjava të ASPA (26 sesione me 1.5 ditë, në total 234 orë) + 46 orë jashtë ASPA-s ASPA-s orë jashtë orë) + 46 në total 234 ditë, sesione me 1.5 (26 të ASPA fundjava 26 të ditë të ndara 39 në 6 muaj= 280 orë është e cila nuk përfshirë e mëposhtëm) (punë parapërgatitore kalendarin në 16 3. 2. SiguriaeIT-së 1. QeverisjaElektronike 3. 2. Prokurimetpublik 1. Menaxhimii nancavepublike 6. 5. 4. mepublikun informacionit,marrëdhëniet 3. 2. Udhëheq 1. Menaxhimiiburimevenjerëzore administr 5. publik 4. 3. TND K organizativ menaxhiminst Menaxhimiikriza MbrojtjaetëDhëna Pa Menaxhimiik MenaxhimiiNdryshimit Ko TND5Inov TND3K TND4Çështjete nancave rtneriteti PublikPriv mpetencat personale urrikula dheModule e ompetencat për ja (lidershipi) atë acioni në omunikimit dhe ve ra e ve
teg at (PPP) jik dhe
t Java Nr 13 24 . 57 68 91 10 11 12 31 14 51 16 7 18 19 20 21 22 23 24 25 26 17 Shpeshherë TND-të delegojnë shkrimin e raporteve tek vartësit e tyre tyre e vartësit tek Shpeshherëraporteve e shkrimin delegojnë TND-të mundësojë do tu atyre raporteve Shkrimi i dhe ekspertët tyre. pranë për shkrim (software) të programeve e zotërimit nivelin të kontrollojnë dhe të vlerësojnëdhe prezantim aftësinë në gjuhët huaja, sidomos në e dhe frëngjisht.anglisht (gjuhë në një lloj Eurospeak është kthyer E para dhe e dyta një gjuhë anembanë Evropës) e folur thelbësore për çështjet të Drejtësisëligjore, Luksemburg. në Evropiane në Gjykatën veçanërisht janë një mjet thelbësor studimore E fundit, rëndësia, rastet por jo për nga duhet të përdoren në minimum teorike Rastet për TND-të. trajnimi nxjerrësh të pasi është mësime vështirë ti kthesh dhe mësime ato të ENA e mirë e përdorur nga Një praktikë zbatueshme në jetën praktike. të cilëtjanë trajnerët nga reale përgatitur është përdorimi i rasteve gjithashtu të lartë nëpunës të nivelit dhe përgjegjës civilë për zgjidhjen studimi 9 . Raste studimi raste në këto reale të përmendura e situatave TND-të në një qasje që nga të sjella për diskutim shqiptare, praktika nga e eksperiencës, do të rezultojë me përfitim për të shkëmbimin inkurajon gjithë. të përdorin qasjen pedagogjike duhet të inkurajohen të Trajnerët zyrtare shqiptare, i shpeshtëpërdorimi përzierë: internetit i faqeve dhe mbi informacionit sa i përket Për dhe ndërkombëtare. të BE-së atyre hartuar janë mjetepedagogjike Evropian në Komisioni nga BE-në, shumë gjuhë me përmbajtje video të shkurtra dhe libra të huaja si p.sh. përfitim i i shërben dy qëllimeve: mjeteve i këtyre Përdorimi të thelluar. dhe përmirësimi i gjuhëve mbi BE-në informacionit të huaja10. Libërthi që mund ta marrësh falas, “Si funksion Bashkimi Evropian”, 40-faqësh është i disponueshëmnë 22 gjuhët plus në gjuhën zyrtare të BE-së, Aneksi 2 OBZHE familjet e punëve në Strukturën e Kompetencave. http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf në Strukturën e Kompetencave. e punëve Aneksi 2 OBZHE familjet METODOLOGJIA METODOLOGJIA TND-VE TË TRAJNIMIT E 8 TND-të janë një grup unik, e për rrjedhojë trajnimi i tyre kërkon një kërkon i tyre rrjedhojë trajnimi një grup unik, e për TND-të janë metodologji janë nëpunës përgjegjësi civilë me shumë Ata të veçantë. një formim ata kanë Zakonisht pune shumë të ngjeshur. dhe një program që u kështu të suksesshme, profesionale solid dhe karrierë akademik i përditësuarduhet dhe me rëndësi ofruar informacion për punën e duhet Gjithashtu materiali i përgatitur për ta të përzgjidhettyre. për Materiali mund tyre. e nevojat specifike të përmbushur në mënyrë të tema dhe çështjetë përmbajë të njëjtat si ai i ofruar nëpunësve qenë së TND-të janë duhet ndryshuar duke tjerë civil por perspektiva të e kompetencave dhe udhëheqës kornizën në Bazuar 8. vendimmarrës ‘Udhëheqës Ekzekutivë’, familjes TND-të i përkasin hartuar OBZHE-ja, nga e cila përfshin drejtimin dhe udhëheqjen organizimin, e institucioneve strategjikë. konkretisht, objektivat tyre për të arritur të Më dhe stafit përfshijnë Sekretar familje i Pergjithshem, e punës këtë në pozicionet Drejtor i Pergjithshem, të Drejtor Departamenti apo pozicione duhet leksioni në formë trajnimi kontekst, Në këtë me to. barazvlefshme të fokusuar në dhënën e materialeve i në minimum dhe të kufizohet të informacionit. Seminare ndërvepruese dhe reja dhe të transferimit studimit dhe shkrimi i e rastet puna në grup janë formatet më efikase; ështëSimulimi instrument një metodatjanë efektive. më raporteve të ardhshme interesant,trajnimi sidomos për përgatitjen e negociatave gjatëpër 35 kapitujt e cila do të zgjasë aderuese, fazës disa vjet. Seancat e trajnimit, grupet e punës, rastet studimore, raportet studimore, Seancat e punës, e trajnimit, grupet rastet personale dhe interneti Aneksi 3 Metodologjia e një rasti studimor. 9 Aneksi 3 Metodologjia studimor. e një rasti dhe http://bookshop.europa.eu/en/europe-in-12-lessons-pbNA0213714/ , http://bookshop.europa.eu/en/how-the-european-union-works-pbNA0414810/ 10 https://europa.eu/european-union/about-eu_en 18 11 duket e tregojnë senjënga metëndjeshme cilësia problemet seështë evropiane dhendërkombëtare sidhenga ProjektiiBinjakëzimit, inevojaveVlerësimi përtrajnim tëndryshme ikryernga organizata do të ketëproces në administratën publike dhe në shoqërinë shqiptare. kompetencave e aderimit dhe ndikimi që që ky lidhen me procesin injohurive, përmirësimi është dhe aftësive nëBE, anëtarësimit Nevoja mëemadheqëkanë TND-tëpërsaipërket të procesit dhe marrëdhënieve ndër-qeveritare. ndërkombëtare ndërkombëtare klasike, tëngritura mbibazën eligjeve nga OrganizataeKombeve tëBashkuara sidheorganizatatëtjera të dallueshme/veçantë dheautonome. shumëndryshe BEështë kombëtar tësecilitvend anëtar. BE-ja ka strukturën evet institucionale, mbisistemin dheështë ligjor Njerëzve, icilika rendinevet ligjor Bashkimi Evropian njëBashkimsuigenerisiShteteve (BE)është dhe TND-tëgjithashtu! gjithë ministritë, dherrjedhimisht tëgjitha Në këtë punëdotëpërfshihen nga Parlamenti shqiptar.ndërsa direktivat tetranspozohen duhet nëligje vendet anëtare nga gjithë zbatohen direktashtusikursejanëhartuar përkthimin e mijëra direktivave dhe rregulloreve. dotë Rregulloret të tëBE-së, epërkthimit TND-të dotëkuptojnëshpejtrëndësinë gjuhësore katalanase dheuellse. Falë këtij ekspozimi ndajmaterialeve multi- 12 Për shkak tëvotës sëBREXIT, shembujtëtjerë. mundtëzgjidhen NDËRKOMBËTARE POLITIKAT E BE-SË DHE ÇËSHTJET MODULI TND , Sekretariati i Përgjithshëm iÇështjeve Evropiane. SGAESecrétariat Général pourlesAffaires iPërgjithshëm Européennes, Sekretariati në gjuhën shqipe. Kjo është një punë intensive që përfshin shqipe.njëpunëintensive Kjoështë qëpërfshin Acquis nëgjuhën 1 : Përveç detyrimit për të përafruar legjislacionin shqiptarmeacquise Përveç detyrimit për tëpërafruar legjislacionin enjohjes’ dhepraktikat‘hartën epërditshme tëTND-ve. përcaktuara për arritjen e rezultateve, në qartë të përfshihen duhet orientuar ndajrezultateve, me‘gurë kilometrikë’ dheafatet kohore të këtu menaxhimin ekohës, përfshirë njëqasjee ecurinë eprogresit, raportime tërregulltadhetransparente tekinstitucionet eBE-së mbi të zotërohet të aderimit duhet mirë. procesit Një kulturë për përgjatë monitorimi iinformacionit icilidotëkërkohet tëvlefshëm vazhdimisht Teknikat tëfuqizohen. përnegocimduhet Klasifikimi,arkivimi dhe ngakryesisht përkushtimidhekompetenca etyre. tëaderimitvaret iprocesit Suksesi procesit. dhe mbikëqyrësit egjithë vendimmarrësittyre qendrornëkëtë pasiatajanëudhëheqësit, proces, t’ibëjëTND-tëtëvetëdijshëm përroline Moduli ka siqëllimgjithashtu kur qeveria shqiptaretëhapënegociatatpër35kapitujt. konkretisht vend tëjesh kandidat përnëBE-në dheçfarë dotëndodhë më mirëçfarë nganëvijim,çfarë pritet Shqipërianëvitet dotëthotë në mënyrë që të ndihmojë TND-të të kuptojnë global gjithëpërfshirës këtotë negociohen.ModuliTND1adreson problematika menjëvizion ambicioze qëpërmban kapitujt të BE-së më të rëndësishëm do të cilët Plani i veprimit të ASPA-s përtrajnimin e vazhduar ofron njëkurrikul Evropian”12, mundt’u prezantohentëtrajnuarve. nga vendet anëtare,siajo e Francës SGAE11apoBritanisë “Sekretariati për koordinimin epolitikave tëlidhura meBE-në. Praktikat mëtëmira asnjë mekanizëm solidndër-sektorial brendastrukturave qeverisëse koordinimit ndërministror eBE-së. përçështjet ngritur Nukështë ende 19 MARRËDHËNIET MARRËDHËNIET 1.1 NDËRKOMBËTARE “KLASIKE”: “KLASIKE”: NDËRKOMBËTARE DHE NDËRKOMBËTARE ORGANIZATAT NEGOCIATAT TND Prezantimi dhe objektivat Prezantimi zgjidheshinkonfliktet Në të shkuarën, përmes pra forcë, me luftës. lindjen e organizatave çuar në kanë Negociatat dhe dialogu ka organizatave Objektivi parësor të këtyre i krijimit ndërkombëtare. qenë paqja, pas luftës së parë botërore u krijua organizata Société si p.sh. të des Nations dhe pas luftës dytë së e Kombeve botërore Organizata është tyre së krijimit,së veprimtarisë e fusha kohës prej Që Bashkuara. konferencave, bisedimeve, negociatave, i diskutimeve, Zhvillimi zgjeruar. çuar në krijimin e organizatave etj., kanë të rrumbullakëta, tryezave FMN, Woods, financiare (Bretton në shumë fusha si p.sh. ndërkombëtare BIT), të punës (ILO/ WTO), BERZH etj.), tregtare Botërore, (MPTT, Banka shëndetitbujqësisëdhe ushqimit (WHO), kulturës(OBU), etj.(UNESCO), në thellësi të ligjit një vështrim do të ofrojnë Kursi ndërkombëtar, të rëndësishme, të traktateve bashkëkohorë disa shembuj veçanërisht i firmosur për Ndryshimet i Parisit Klimatike, gjatë Traktati p.sh. negociatat tradicionale e vet Në formën CeP21 në vitin 2015. konferencës dhe organizatave shteteve ose, shprehin marrëdhënien midis shteteve gjithashtu dhe janë të lidhura ndërkombëtare, Në me diplomacinë. për kanë TND-të ndërkombëtare, organizata marrëdhënietkëto me Negociatat janë pjesë e pandarë e të luajtur një rol të përcaktuar. edhe një Gjatë kursit do të analizohet ndërkombëtare. marrëdhënieve të cilat po organizatat jo-qeveritare, lloj tjetër ndërkombëtare, organizate marrin një rol gjithmonë e më në rritje në marrëdhëniet ndërkombëtare. të e njohurisë se si kultura kombinimin e negocimit kërkon Praktika dhe me njohurinë e teknikave midis tyre, ndryshme ndër-veprojnë ak
e” -së -së dhe -së -së ombëtare “klasik -së ji administrativ i BE jithshme: 9 ditë, 6 module nga 1,5 ditë, ditë, 6 module nga jithshme: 9 oordinimi i brendshëm oordinimi i brendshëm Institucionet dhe qeverisja e BE Institucionet dhe qeverisja Politikat e BE Lig Marrëdhëniet ndërk të BE Menaxhimi i fondeve Menaxhimi i çështjeve të BE Menaxhimi i çështjeve k 2 3 5 6 4 1 1. 1. 1. 1. 1. 1. e përfshirë vlerësimin dhe informacionin parapr vlerësimin dhe informacionin e përfshirë amje e përg P duk TND TND TND TND TND TND BE-së, duhet rritur ndërgjegjësimiBE-së, e parimeve, ndikimin mbi i TND-ve të ligjit të mira më mbi të BE-së praktikave dhe normave administrativ nënligjoretërësinë e akteve shqiptare dhe procedurave të brendshme administrative. 20 ndërkombëtare. përtuinformuar mbizhvillimin kursit, e marrëdhënieve studiohen gjatë përdorimi ifaqeve tëorganizatave tëinternetit ndërkombëtare qëdotë konkrete tëstudimit,shembujve dhesimulimeve. Dotëinkurajohet ndërkombëtare do tëstudiohen përdorimit tërasteve përmes Teknikat enevojshme dhemjetet përtëzhvilluar negociata Metodologjia dhekulturoretënegociatës. psikologjike dimensionet dheprocedurave; enegociatës llojet përgatitjaenegociatës; Teknikat estrategjisë, ekomunikimit dhenegocimit:zgjedhja emënërritjeiOJQ-ve;Roli gjithnjë me këto organizata; esaj,roliiTND-vedhe qytetarët qëka nëmarrëdhëniet vendi objektivi ityre, mënyrat eqeverisjes, ndikimiityre mbiShqipërinë tëorganizatave kryesore Llojet ndërkombëtare, historia dhe ndërkombëtaremarrëdhëniet bilaterale dhemultilaterale në kryesore dheçështjet aktorët Institucionet, midis traktatit ndërkombëtar endër-qeveritar dhetraktatit tëBE-së ndërkombëtar dheatijtëBE-së; ndryshimi midisligjit Ndryshimi Temat kryesore dhe aipërtëqenëmendjehapur. sociale,ndjeshmëria përulja,përshtatshmëria,kapaciteti përtëdëgjuar praktikee njënegociatoriqëndrojnënënjohuritë, aftësitë dhepersonale, specifike. strategjive Të dyja duhenfituarose cilësi forcuar.këto Cilësitë TND QEVERISJA E BE-SË Roli izhvilluar merotacion6-mujor i presidencës, Parlamenti, Gjykata eDrejtësisë, etj.) Balancimi i fuqive midis institucioneve të BE-së (Këshilli, Komisioni, mbi pariminesubsidiaritetit i bazuar mbi traktatet e nënshkruara midis vendeve sovrane dhe ligjor” erendittëinstitucioneve tëBE-së:Natyra një“komunitet origjinale ndërqeveritar, shtyllat” “tre eintegrimit mbi-kombëtar edyfishtë dhebashkëpunimit Logjika Traktatit tëParisit Historia të integrimit nëBEqëprejKongresit eprocesit tëHagës dhe 1. Institucionet eBE-së, njëbalancimdinamikifuqisë Temat kryesore për tëpërballuarsfidateshumtaqëpriten. të kësaj ‘aventure’ evropiane prandaj tëjenëmirëpërgatitur duhet negocimin e35kapitujve kryesorë tëacquis.TND-tëdojenëaktorët vend me kandidat eanëtarësimit dhesëshpejtidotëfillojëprocesin taninjë Shqipëriaështë vende dhevazhdon zgjerimi. nëproces tëjetë u krijuanëvitin1957 me6vende nëvitin2016 anëtare; numëron28 të organizuara ato, sipunojnëdhe ndërveprojnë menjëra-tjetrën. BE sistemit tësajqeverisjes, p.sh. cilatjanëinstitucionet eBE-së, sijanë TND Prezantimi dheobjektivat 1.2 synon tëofrojënjëpamjekuadritinstitucional tëBE-së dhe 1.2 INSTITUCIONET DHE 21 Një hap me tej… Një hap në materialeve e analiza ose internetittë BE-së të faqeve i Përdorimi me trajnerët, të cilat do të diskutohen p.sh. internet mbi temat/rastet i cili po hartohet Evropian”, i Bashkimit “Funksionimi E.1 moduli online dhe projekti “Mbështetjegjerman për IT i ASPA-s stafi aktualisht nga e legjislacionitharmonizimin tregtar”. dhe ekonomik Metodologjia me punën në do të kombinohet e shkurtër trajneri nga Përmbledhja plenare, një seancë e ndjekur nga studimore, grup për të diskutuar raste ku të jetëDo simulimi. dhe online, seminar një “brainstorming” teknika i cili do të përfundojë me një test do të bëhen në kompjuter, detyrat dhe pjesëmarrësit. dhe një takim përmbledhës me trajnerin vetëvlerësimi https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/area/geo_en https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/area/geo_en Teknikat e negocimit Teknikat Përshtatja e procedurave administrative kombëtare: koordinim koordinim kombëtare: administrative e procedurave Përshtatja dhe një qasje e orientuar ndaj më i mirë ndërministror vlerësimi, monitorim, i cilësisë, etj. kontrolli rezultateve, Pritshmëritë e BE-së dhe delegacionet e BE-së në 139 shtete 13 në 139 dhe delegacionet e BE-së Pritshmëritë e BE-së 13 ‘Gurët kilometrikë’ në këtë proces në këtë kilometrikë’ ‘Gurët Acquis i BE-së dhe harmonizimi ligjorAcquis i BE-së Kushtet për para-aderim, kriteret e Kopenhagës, etj. kriteret e Kopenhagës, për para-aderim, Kushtet Statusi i një vendi kandidat dhe pasojat që sjell ky status dhe pasojat që sjell ky status kandidat Statusi i një vendi 2. Si ta përballojmë procesine aderimit? Ndryshimi dhe e përbashkëta me Këshillin e Evropës dhe Kartën dhe Kartën e Evropës Këshillin me Ndryshimi e përbashkëta dhe Njeriut të të të Drejtave Evropiane Roli i qytetarëve, shoqërisë civile, OJQ-ve të BE-së OJQ-ve civile, shoqërisë i qytetarëve, Roli Shërbimi Civil i BE-së Shërbimi Civil Procesi vendimmarrës dhe ai legjislativ dhe Procesi vendimmarrës etj.) e përbashkëta, (vendimet 22 TND 14 sëBE-së, erritjes EvropaStrategjia 2020 14 Përbashkët Bujqësore, Politikës Rajonale, Politikës sëKohezionit, etj.) financiare relative specifike (pesha qëicaktohet Politikës së tëBE-së ebuxhetit dheprioritetet Pamje epërgjithshme Katër kapitali, liritëelëvizjes (personat, mallrat dheshërbimet) Një zonë përkrijiminenjëtreguekonomik tëdrejtëdhelirë të integruar disa politika tëintegruara (PPB)tekrijimi injëTregu tëPërbashkët Historia epolitikave tëKEEdheBE-së: nga njëbashkimdoganorme fokusuara nëkëto çështje: onlinedhelexohen janëtë Materialet qëduhettëgjenden 1. Politikat eBE-së, ishtresëzuar njëproces Temat kryesore esaj. të identifikuara në strategjitë TND1.3 synon tëprezantojëmënyrën siBE-ja politike zbatonprioritetet Prezantimi dheobjektivat http://ec.europa.eu/europe2020/index_en.htm 1.3 POLITIKAT E BE-SË Politika Evropiane përzhvillim dhebashkëpunim Politika e përbashkët esigurisëdhembrojtjes përbashkët ejashtmetëBE-së:Marrëdhëniet Politika ejashtmedheajosigurisë e klimatike; njëEvropë mekulturëdhearsim politika sociale;politika kundërndryshimeve mjedisore dhelufta Një BEmëafër qytetarëve tëvet:lirie, njëhapësirë siguriedhedrejtësie; 3. Politikat qësynojnë “thellimin” eprojektitEvropian etj. Shëndetësia, Shembuj tëpolitikave sektoriale:Kërkimi Shkencor, Arsimi,Inovacioni, Territorial, fondet strukturore (EARDF, etj.) FSE, Politika Rajonale dhekoncepti iKohezionit Ekonomik, Socialdhe Politikat madhoretëBE-së: PPB(Politika ePërbashkët Bujqësore), shërbimeve (Traktati iMaastricht, 1992) Tregu ipërbashkët dheqarkullimiilirëpersonave, mallrave, kapitalit dhe Tregtare Politika e konkurrencës, politika industriale, politika e përbashkët Bashkimi ekonomik iunionit dhemonetar 2. Politikat qësynojnë integriminekonomik dhemonetartëBE-së 23 “Në vend të një koordinimi institucional institucional koordinimi një të vend “Në Mekanizmat e përgatitjes të prioriteteve dhe prezantimit Mekanizmat COREPER II COREPER I dhe sektoriale dhe teknike Komitetet dhe mandatetPrioritetet kombëtare sektoriale kombëtare e BE-së në mekanizmat kombëtare dhe koordinuese organizative Strukturat apo krijojnë një Zyrë Gjatë procesit të aderimit, kandidate vendet zyrtarepërfaqësi një dërgojnë dhe në Evropian Integrimit të Ministri 15 dhe në e Integrimit Evropian Ministrinë ngritur Bruksel. Shqipëria ka përpjekjet për paraqiten saj qartësishttë online vazhdimisht dhe faqen përmirësimin së Stabilizim Asociimit (MSA) dhe zbatimin e Marrëveshjes institucionale: aktuale strukturës e një ngremë do të përbërës, midis elementeve qarkullon informacioni ku […].” ndër-institucional mekanizëm e anëtarësuar vendet hershëm dhe nga disa praktika kontekst Në këtë P.sh. studimi. dobishëm i subjekt një jenë të mund rishtazi ato nga Européennes aux Affaires Général SGAE Secrétariat franceze struktura SGCI- sekretariati u krijua pas luftës atë kohë së dytë botërore në 1948, të menaxhuar për e ngritur i përgjithshëm ndërministror, i koordinimit të vendeve Evropian e Integrimit fondet e rindërtimit Zyrat 16 . Disa nga në përgatitjen shumë efikase struktura rezultuar të reja anëtare kanë ato eksperienca që kanë për aderim. Mësime mund të nxirren edhe nga MENAXHIMI I ÇËSHTJEVE TË TË ÇËSHTJEVE I MENAXHIMI 1.4 synon të theksojë rëndësinë e menaxhimit të çështjeve të rëndësinë të theksojë e menaxhimit të çështjeve synon 1.4 http://www.integrimi.gov.al/en/program/european-union-integration http://www.integrimi.gov.al/en/program/european-union-integration TND BE-SË DHE KOORDINIMI I BRENDSHËM BRENDSHËM I KOORDINIMI DHE BE-SË 15 TND Prezantimi dhe objektivat Prezantimi do të kombinohet përmbledhje e shkurtër sesionin nga 2 dhe 3: do të kombinohet Për të rasteve përdorur materiale konkrete me punën në grup duke trajnuesi një seancë përmbyllëse. ndjekur nga studimore, Për sesionin 1: një sesion online do të kryhetPër pjesëmarrësit nga përfshirë një dhe vetëvlerësimi test një dhe kompjuter/laptop, në përmbledhje të shkurtër trajnuesi. nga Metodologjia e përfshirë temat duke nga trajnuesi Metodologjia përshtatet do të e disponueshme. me sipër dhe materialet renditura Këto lista treguese dhe politikat e reja mund të kërkojnë vëmendje për vëmendje kërkojnë të mund reja e treguese politikat dhe lista Këto prezantim. Politika e zgjerimit e Politika dhe fqinjësisë Përgatitja dhe përmirësimi i politikave të BE-së dhe përmirësimi i politikave Përgatitja Temat kryesore Temat brendshme të vendeve anëtare të BE-së dhe vendeve me status me status dhe vendeve anëtare të BE-së brendshme të vendeve e brendshëm. TND-të në koordinimin kandidat, si dhe rolin që kanë http://www.sgae.gouv.fr/cms/sites/sgae/accueil/le-sgae.html (Plani Marshall) 16 http://www.sgae.gouv.fr/cms/sites/sgae/accueil/le-sgae.html 24 zyrtare në BE, çdo vendim duhet të përkthehet në të gjitha këto gjuhë këto gjuhë çdovendim në të gjitha tëpërkthehet në BE, duhet zyrtare nga Franca dheGjermania.Bazuarnëfaktin eekzistencës të22gjuhëve ebazuarnësistemin është latin,meinfluencatë konsiderueshme ligjor Gjykata Evropiane evendosur është nëLuksemburg. Arkitektura esistemit vendeve dhe rrjedhimishtka anëtare tëBE-së. rolineGjykatës sëLartë kombëtareEvropiane të eDrejtësisë, ecilaka mbigjykatat përparësi BE-së pasuruar nga është një jurisprudencë konstruktive nga Gjykata I krijuarnga Traktati iRomës nëvitin1957, administrativ i sistemi ligjor kombëtar.e acquistëBE-së nëkuadrinligjor dhendikiminetijkryesor për të kuptuar rëndësinë një mundësi do të jetë për të tjerët rëndësishmi, administrativ tëBE-së mëi dotëjetë Për juristët moduliiligjit Prezantimi dheobjektivat TND Shembulli I Presidencës Sllovake17 ShembulliIPresidencës nga 1Korriku derimë31Dhjetor, 2016, http://www.eu2016.sk/fr website nëFrëngjisht sëBE-sësë, presidencës dhevendeve anëtare. ndërministror, nëfaqet përdorimittëinternetit tëBE- përmes einternetit në, raste studimore për vendet të BE-së, anëtare simulim i koordinimit Përmbledhje nga trajneri eshkurtër tëinformacionit mëtëfunditmbiBE- Metodologjia të vendit tëvet. eBE-së aktivitetet 17 përmbiato administrata evendit menaxhongjithë politikiEvropësvendi kryeqyteti bëhet dhe për6muajtepresidencës sëBE-së presidencës , pasi kombëtar gjatë sidomosirëndësishëm bëhet ebinjakëzimit.sidomos për projektet Koordinimi ndërministror Pikës Kombëtare tëKontaktit (PKK), ecila luan njëroltërëndësishëm rezultuar mëpaktësuksesshme. Gjithashtumundtëstudiohet punae 1.5 LIGJI ADMINISTRATIV I BE-SË indirekt/deleguar (Bund/Länder) administrimi proporcionalitetit, Gjermani: parimi i subsidiaritetit, etj. përgjithshme, Francë: e publik, interesat e shërbimit publik, pushtetit parimet vetëm sugjeruese. Ky sesiondotë bazohet nërastet studimore. Lista emëposhtme është vendeve anëtaretëBE-së? 2. Çfarë nga mësojmë krahasimi tëndryshme itraditave ligjore Rezultati: njëadministratë publike eorientuarndajqytetarit e përgjithshme) Roli iGjykatës Evropiane (parimet tëDrejtësisë, praktikat esajgjyqësore Karta Themelore etëDrejtave tëNjeriutdheparimi“administrim imirë” Traktati tëBE-së iBashkimitEvropian dhekategoritë elegjislacionit për shërbimetpublike. 1. Parimi ‘administrim imirë’ dheqasjaeorientuarndajqytetarit Temat kryesore ekësajpjesë trupepërkthyesish janëshumëkonkurruese. juristëve dheprovimet përtubërë egarantuar tëBEështë përqytetaret e përkthyeseve Cilësia dhe qytetarët. për të garantuar të gjithë akses 25 MENAXHIMI I FONDEVE TË BE-SË TË FONDEVE I MENAXHIMI 1.6 TND Metodologjia teknika me i përmbledhjes së shkurtër trajneri nga Një kombinim seanca pune, të vogla grupe midis pjesëmarrësve, ‘brainstorming’ internetiti jetëtë do Përdorimi simulim. dhe studimore raste plenare, një mjet plotësues http://eur-lex.europa. i dobishëm, sidomos shumë eu/homepage.html. dhe objektivat Prezantimi anëtar: 1% e i secilit vend kontributi krijohet nga Buxheti i BE-së ndahen në dy degë kryesore: Shpenzimet e BE-së buxhetit kombëtar. i institucioneve, dhe funksionimi civil i BE-së (1) personeli i shërbimit të gjitha për të BE-së dhe (2) shpenzimet programet për “investime” buxheti Prej dekadash e BE-së. politikat që rrjedhin nga dhe veprimet Bujqësore është më i madhi. Që prej së Përbashkët i dedikuar Politikës dhe ajo Rajonale Politika blloku lindor, reja nga të vendeve të 14 aderimit njihen si “fonde fonde më të mëdha. Këto janë bërë politikat e Kohezionit strukturore”. (FEZHR) u krijua në vitin 1975. Rajonal për Zhvillimin Evropian Fondi social në BE përmes dhe kohezionin ekonomik forcimin synon fond Ky 1301/2013 korrigjimit18 . Rregullorja nr. midis rajoneve të pabarazisë për (datë 17 dhjetor 2013) Këshillit dhe e Evropian e Parlamentit në specifike dispozitat dhe Rajonal Zhvillim për Evropiane Fondet Rregulloren për rritje dhe punësim, që shfuqizon lidhje me investimet http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/erdf/ http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/erdf/ 18 Simulim: kur hartohet një akt ligjor i ri, procesi i konsultimit aktorët, qendrore, grupet të tjera e interesit,me institucionet etj. shoqëria civile, Rastet e studimit, si shembull, procesi i vendimmarrjes dhe si shembull, procesi e studimit, i vendimmarrjes Rastet e drejta për të pasur aksesdelegimi i procesit të vendimmarrjes; re për “rihapjen qasja e publik dhe transparenca, në informacionin Administrative): i Ri i Procedurave (Kodi e procedurave” oportunitetet, sfidat,vështirësitë, rreziqetetj. dhe Përputhja e ligjitPërputhja i tij dhe zbatimi efektiv shqiptar Ky sesion do të bazohet në rastet studimore dhe simulim. Lista e dhe simulim. Lista studimore në rastet bazohet të sesion do Ky sugjeruese. vetëm është mëposhtme 3. Rëndësia e transparencës dhe e drejta e aksesit te dokumentet aksesit te dokumentet drejta e e dhe e transparencës Rëndësia 3. implikimet direkte për Shqipërinë administrative: Spanja: një ligj plotësisht gjatë i riformuluar administrativ për të përballuar kuadrin ligjordemokratizimin të BE-së, parimi i decentralizimit. Britania e Madhe: tradita e një ligji e tradita Britania e Madhe: analiza të përbashkët, ka prodhimi i vlerësimi dhe i ndikimit që kosto-përfitim legjislacionit, etj. Itali: përgjegjësia publik-privat, marrëdhënia publike, e administratës etj. 26 21 http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/ipa/ 20 http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/social-fund/ 19 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/LSU/?uri=CELEX:32013R1301 (CFCU). Duke në qendër tëkëtij qenëseTND-ja është sistemi, struktura e operacioneve, QendroreeFinancimit Njësia qëështë dheKontratave njohur siNAO) përzbatimin në Ministrinë eFinancave, dhe njëagjenci në Ministrinë e Integrimit Evropian, Kombëtar një Zyrtar Autorizues (i fondet IPA ecilaka njëKoordinator Kombëtar përIPA-n (injohursiNIPAC) ngriturNë Shqipëri është një strukturë institucionale për të menaxhuar për Turqinë 21. PHARECBC,ISPA,PHARE, SAPARD, CARDS, dheinstrumentet financiare kandidate apoatopotencialepërtubërëkandidatë, siçjanëprogramet një sërëprogramesh të BE-së dheinstrumentet financiare për vendet Instrumenti përAsistencën Para-Aderimit (enjohursiIPA), zëvendësoi krijoi fondetepara-aderimit tëviteve nëmes 90. Qëprejjanarit2007, në fjalënPHARE),përt’iubashkuar Komunitetit Evropian, Komisioni bllokut komunist, veçanërisht Polonia dhe Hungaria (shkronjaPdheH eish- eshprehurngamurit tëBerlinitdhebazuarnëdëshirën shtetet ulëpërjashtiminsocialdheinvestimpunësimin, Pas së rënies nëaftësi. Evropian iFondit (KEE).Sotqëllimikryesor SocialEvropian tënxitë është e proteksionizmitnacionalist nëprag sëKomunitet tëlindjes Ekonomik Fondiështë Strukturormëivjetër. Uthemeluapërtëkompensuar fundin Fondi SocialEvropian20 ukrijuanga Traktati iRomës ivitit1957, dhe karbon nënivele tëulëta). dhe tëmesme,njëekonomi qënukdëmtonambientin(qëemeton kërkimi shkencor, evogla përndërmarrjet dixhitale, mbështetja agjenda periudhën 2014-2020. Fushat prioritaretëFEZHRjanëinovacioni dhe e investimeve përzhvillim,dhebashkëpunim punësim rajonal për për zbatimineFondit Evropian përZhvillim Rajonal sidhefushën nr. 1080/2006 rregullatdhe 19,përkufizojnë standardet parimet, përdorimi ifaqeve tëBE-së tëinternetit dhevendeve anëtare. Përmbledhje e shkurtër, raste studimore nga vendettë BE-së, anëtare Metodologjia kombëtare Rregullat përmenaxhiminfinanciardhelidhjamepolitikat Evropiane dhe Fondet strukturore evropiane dheatotëpara-aderimit iBE-sëBuxheti Temat kryesore rifreskohet sipasnevojave. dhedotë Politikën eFqinjësisë (Moldavi), Kjolistë etj. sugjeruese është e binjakëzimit tëBE-së përzhvillimin rajonal nëvendet në epërfshira CGET, sistemi enxjerra polak,sistemi mësimet nga lituanes, projektet të praktikave tëmira p.sh. sistemi iinformacionit francez DATAR/ strukturore tëardhshmeBE-së. Dotëprezantohenedheshembuj gatipërtëmenaxhuarfondet është dhetestohet nëse do tëprezantohet 27 ndonjëherë direkt në gjuhën direkt ndonjëherë angleze. strategjik” TND2.2 “Planifikimi Nën-modul detyrat , është një nga për dhe kandidatëve komanduar të atyre aktualë, kryesore të TND-ve Shqipëria është strategji e pasur me shumë tu bërë TND. të hartuara, strategjive i këtyre kohor po i afrohet Afati ndër-sektoriale. sektoriale dhe kohëzgjatjes progresive në mënyrë së strategjiveajo e sidomos të BE-së, strategjitë disa nga Nën-moduli do të analizojë kombëtare, 2014-2020. dhe të publike, atë të aderimit, në administratën të reformës në veçanti strategjiKëto shpesh publike. janë hartuar me menaxhimit të financave BE, OBZHE/SIGMA,mbështetjen teknike, FMN, e jashtme të asistencës proces me BB, etj. në këtë TND-të padyshim që ishin bashkë-hartues të bëheshin më të pavarur. progresive qëllim që të mësonin në mënyrë strategjikPlanifikimi gjithashtu një punë e përditshme për TND-të është dhe ata në njësitë e tyre të zbatuara pasi ata janë drejtues të veprimtarive strategjinë planifikuar punojnë çdo ditë për të më të mirë për të arritur e ditës. Do të punohet në grup për objektivat dhe me sukses synimet për të përmirësuartë vlerësuar proceset funksionimin e strukturës dhe nëse është e nevojshme. procedurat , si nga politikave” të ciklit i TND2.3 “Menaxhimi Nën-moduli rregullojnë të gjitha nën- ai ex-post, nga dhe Ky politikat. vlerësimi ex-ante modul mund të ndihmojë për të ndarë gjithë përbërëse për ciklin në faza sfidat dhe rezultat e pritshme, të kuptuar pjesët e tij, cilat janë objektivat cilët është janë treguesit në lojë, për sukses, aktorët,dhe çfarë korniza burimet e referencës, fillestarë, indikatorët kilometrikë’, ‘gurët kohore, rreziqet dhe supozimet, potenciale dhe ato të nevojshme, kontributet etj. I gjithë lindur e gjithë e cila ka nga politike platforma zinxhiri, që nga së të fazës dhe ndikimeve i rezultateve deri në vlerësimin ex-post politika do të rezultojnë të BE-ja nga zbatimit, e studimit do të analizohet. Rastet trajnerët. mund të prezantohen nga vendi reale nga dobishme dhe raste l jik jithshme: 9 ditë, 4 module 1.5 ditore, jithshme: 9 ditë, 4 module Prioritetet e qeverisë Planikimi strateg Menaxhimi i ciklit të politikave Menaxhimi i ciklit të politikave Menaxhimi instituciona përfshirë vlerësimin dhe përmbledhjen përfshirë vlerësimin dhe PLANIFIKIMI STRATEGJIK DHE DHE STRATEGJIK PLANIFIKIMI 4 1 2 2. 2. 2.2 2.3 amje e përg P TND TND TND TND TND FORMULIMI I POLITIKAVE I FORMULIMI , do të analizojë , do të analizojë “Prioritetet e qeverisë” TND2.1 Nën-moduli prioritete lindin, bëhen të vlefshme dhe miratohen se si këto mënyrën një ministër. nga deri tek miratimi në letër i një këshilltari koncepti nga Moduli do të adresojë pasi disa si dimensionin politik ashtu dhe atë teknik dhe disa zgjedhje teknike nga pikëpamja duhet të justifikohen politike bërë për tu zgjedhje politike nga pikëpamja duhet të justifikohen teknike në letër dhe Do të theksohet rëndësia e konceptit prioritete të qeverisë. në grupe te vogla. disa shembuj të hartimit mund të organizohen të tyre do e delegojnë shumë prej TND-ve të mungesës së kohës shkak Për Por e besuar. bashkëpunëtorët apo e tyre detyrë tek këshilltarët këtë në procesin e aderimit, do të jenë në frontin e parë dhe mbase TND-të për negociatat, të duhetdo letërnë të hartojnë dhe tekstin konceptet Planifikimi Strategjik dhe Formulimi i Politikave janë dy shtyllat kryesore dy shtyllat janë StrategjikPlanifikimi Politikave i Formulimi dhe të punës dhe janë në qendër të mirë të profesionale për qeverisje modul do të adresojë 4 pika: Ky të TND-ve. përditshme 28 prioritete mund të bëjë pjesë dhekërkimi mund tëbëjëpjesë prioritete shkencor dheinovacioni. të programit dhetradicionalisht eqeverisë. janë prioritetet Nëkëto mjedisi, kultura, mundtëjenëdisanga etj., pikat mëtërëndësishme në programin shëndeti, politiktëkryeministrit. Siguria,arsimi,punësimi, esaj,tëcilat janëedheobjektivatpërcakton prioritetet eidentifikuara eQeverisënjë program politik bazuarnëplatformën politike. Strategjia ardhmen nga qeveria. Kryeministri iemëruarformon qeverinë dheharton Platforma politike jeporientiminepolitikave qëdotëzbatohennë shumicaparlamentarepropozon kryeministrin. të përgjithshme, Çdo 4 vjen, menjëherë pas zgjedhjeve presidentin. parlamentit zgjedhin Shqipëria katë një sistem parlamentar. e zgjedhur anëtarët Çdo 5 vjet, Prezantimi dheobjektivat eqasjes. tëudhëheqinndryshimin duhet dheTND-të tëbëhenrregullaterejalojës dhe tëqenitihapurduhet p.sh. qasjeburokratike, mbajtaeinformacionit sekret, Transparenca etj. informacioneve, mundtëkonfliktuohen etj. si tësëshkuarës, memetoda Frymaetj. bashkëpunuese, ipërbashkët hartimi i teksteve, shkëmbimi i specializuar nëekonomi, sociale, financat publike, menaxhim,çështjet të punojnë me kolegë do të duhet të ministrive, specialistë ligjorë ministritë tëpunojnësëbashku.Gjithashtubrenda tëmësojnë duhet e kërkojnë punënëgrup. Juristë tëfushave nga tëgjitha tëndryshme kapituj medimensionfinanciarjanëndër-sektorialë dhenënkuptojnë ministritë, dhe të gatshëm të punojnë bashkë. të aftë Disa në të gjitha dhemenjohje civilëtënivelitmeeksperiencëgjatë nëpunësish tëlartë ndërministror. Negocimiikapitujve tëacquisdokërkojë njërrjet kërkojë fuqizimtëkuadritinstitucional shqiptar, sidomoskoordinimi sistemit tëqeverisjes. iaderimitnëBEdotë Procesi zbatimin egjithë Nën-moduli TND2.4 “Menaxhim Institucional” për çelësi , është TND 2. 1 2. PRIORITETET E QEVERISË • Transporti elidhura• Mjedisidheçështjet meklimën dhetëdrejtatthemelore • Sundimiiligjit • Demokracia dhe qeverisja (649.4 milion€)janë: Prioritete përinstrumentet epara-aderimit IPA II’për 2014-2020 përcaktohen. në tëcilënprioritetet presidencave 6-mujore, periudhë eBE-sëprioritet nëvite, sidomosgjatë simulime dhepërdorimiifaqeve nëmënyrë tëinternetit qëtëanalizohen instrumente, dhemjete, dotëpërdorenraste metoda studimore, sesifunksionojnë këtoNë mënyrë qartë mekanizma, qëtëkuptohet i aktiviteteve Roli iTND-ve: koncepti nëletër- miratimi-zbatimi-monitorimi qeveritare; sektorialedhelidhjameprioritetet Strategjitë qeveritare;Prioritetet Programi politikiQeverisë; Temat kryesore qeveritare tëzbatueshme. në këtë transformimi proces nga njëplatformë politike nëprioritete dhe programet ndahennëprojekte. TND-tëluajnënjëroltërëndësishëm eveprimitPlanet përkthehennëprograme tëdedikuar menjëbuxhet politika dheplaneveprimi. atopërkthehennë Pasi qeveritare prioritetet janëidentifikuarqartësisht, 29 PLANIFIKIMI STRATEGJIK PLANIFIKIMI 2. 2 TND Prezantimi dhe objektivat Prezantimi një nëpunësit për civilë propozon të ASPA-s të vazhduar Plani i trajnimit (SPI), Planifikimit të Integruar e mbi Sistemin 12-ditor sesion trajnimi planifikimit,të plotë e ciklin shpjegon cili i zbatimit, dhe monitorimit strategjikvlerësimin SPI e planifikimit është një publike. dhe politikave mjetetnga kryesore (së bashku me Strategjinë për Zhvillim Kombëtare Planin PBA dhe Buxhetor Afatmesëm- Programin Integrim-SKZHI, dhe shqiptare për të qeverisë për Integrimin Evropian-PKIE) Kombëtar Ky mjet është në dhe për zhvillim. ekonomike planifikimin e politikës dhe ështëbazuar në Strategjinë i përdorim që prej vitit 2007 Kombëtare dhe Integrim, një strategjipër Zhvillim gjithëpërfshirëse, 6-vjecare si dhe 29 strategji SPI koordinohet zhvillimi. sektoriale dhe ndër-sektoriale dhe Ndihmës së Huaj pranë Departamentinga i Zhvillimit, Financimeve Kjo strategji të Ministrave. është baza për planifikimin buxhetor Këshillit dhe si BuxhetoreAfat-mesme”, “Programet në rezulton cili i 3-vjecar, në miratuar buxhetet vjetore. Cikli i dytë i planifikimit 2014-2020, është strategjik Ai lidh planifikimin buxhetor me planifikimin 2015. të politikave Ai publike. dhe me menaxhimin e financave gjithashtu lidhet me Planin dhe është baza për planifikimin e për Zbatimin e MSA-së Kombëtar huaj në Shqipëri. së e asistencës dhe koordinimin qeverisë kryesore Temat strategjik; i planifikimit Sistemi strategjikeLidhja midis prioriteteve dhe buxhetit; e monitorimit; Mekanizmat
Informacion “teorik”Informacion mund të sigurohet trajnerët, megjithatë nga ky ashtu vendi nga studimi, nën-modul do të mbështetet kryesisht në raste internet.në përmesdhe navigimit disa zhvillohen të Mund BE-ja, dhe (ose frëngjisht)ushtrime për hartim disa në anglisht tekstesh, nëse është e mundur. Metodologjia Gjithashtu në një qasje ndërvepruese çdo pjesëmarrësi do t’i kërkohet një qasje ndërvepruesenë Gjithashtu pjesëmarrësiçdo kërkohet t’i do shqiptare në të qeverisë shembuj të prioriteteve disa të identifikojë bën pjesë një prezantim të shkurtër dhe të bëjë se ku ai/ajo strukturën si u zgjodh mësimesh mund të nxirren dhe zbatua prioriteti dhe çfarë prioritetet ky proces. aktuale qeveritare të njëjtën mënyrë, Në nga dhe do të II përmes me prioritetet IPA e financuara do të krahasohen dhe burimetkëto mangësitë si financiare për të adresuar identifikohen pa të arritur rezultatet për për qeverinë mangësi si dhe alternativat kështu analizojë të do nën-modul Ky mbështetjenbuxhetite BE-së. të teknik vlerësohen, koncepti lindin, nga prioritetet si mënyrën qeveritare Ndonjëherë zgjedhjet ministri. politik nga te miratimi politike në letër, dhe teknike nga pikëpamja posteriori në mënyrë duhet të justifikohen disa zgjedhje se të caktohen si prioritete para duhen testuar teknike qeveritare. • Aftësia për të konkurruar dhe inovacioni • Aftësia për të konkurruar sociale punësimi• Arsimi, dhe politikat rural • Bujqësia dhe zhvillimi dhe territorial rajonal • Bashkëpunimi 30 24 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2014/20140919-csp-albania.pdf 23 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/albania/ipa/2013/centralised/ipa_2013_024190_multi_donor_trust_fund_to_support_implementation_of_integrated_planning_system_pha.pdf 22 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/mipd_albania_2011_2013_en.pdf kapaciteteve, Përpos etj.). kësaj, do të analizohen raste studimore dhe tëveçanta përafrimi (hyrja nëBE, iacquis,RAP, RFP, forcimi i metënjëjtatobjektiva tëpërgjithshme tëngjashme, strategji hartuar eksperienca e vendeve kandidate për BE në kufi me ne, tëcilët kanë raste studimore krahasuese nga më tëfunditmbiplanifikimin strategjik, Përmbledhje nga trajneri e shkurtër për t’u dhënë TND-ve informacionin Metodologjia ministritëbuxhetit dheagjencitë" ngatë gjitha nëudhëzimetcilat përfshihen eMinistrisë sëFinancave përpërgatitjen e si dhe ndarjen buxhetore vjetore, pasi shpalos objektivat e politikës të mënyrë efikase. SKZHIudhëheqProgramin Buxhetor Afat-mesëm (PBA), dhe monitorimi ipolitikave qeverisëse është iintegruar dhefunksiononnë (SPI), njëgrupparimeshoperuesepërtë siguruarqëplanifikimi,buxhetimi ndër-sektoriale dheështë shtylla eSistemit të Planifikimit të Integruar ofron“SKZHI njëkornizë strategjitë strategjike sektoriale dhe përtë gjitha miratuar në18/8/2014 24: përShqipërinë” (2014-2020)SPI ”23dhe“DokumentiIndikativ Strategjik 3vjeçare, kanëkryesisht tëcilët kontribuar qëprejkrijimittësistemit për projektin“Fondi përnjëperiudhë (Donatorëtëndryshëm ibesuar” aderimit (IPA) përShqipërinë, 2011-2013” 22sidhefishënehartuar “Plani Indikativ Shumë-vjetor përInstrumentet eAsistencës sëPara- Në këtë kontekst, tëlexojnë TND-tëduhet mevëmendje dokumentin veprimeve eqeverisë. në gjithë Roli dhendikimiitij iTND-ve insistemin eplanifikimit strategjik ndryshohet, përmirësohet, korrigjohet, etj. nënjëqasjebashkëpunimi etj. korrigjohet, përmirësohet, ndryshohet, injëkonceptitë pasojëhartimi nëletër. Ky koncept do tëdiskutohet, zhvillohen shumëdiskutimedhereflektimembiidenëepropozuar, do Pasi civil,njëqytetar,nëpunës nëfakt prejçdogjëje. gazetë, ngjarje, bazuar nënjëvizionglobal,meide nga njëministër, këshilltar, drejtor, epabazuarnëprogram ekzistues ngatë hartohet (krijohet fillimi), e mund nëplaneveprimi.politikash, Ajogjithashtu icilimetejzbërthehet E para një përkthimteknokratik mundtëjetë injëprogrami ithjeshtë ajo paraqitet në dy forma. Një politikë ka nga pas një histori të gjatë; tëciklitpolitikave.menaxhimin esuksesshëm për TND-të janënëqendërtëpolitikë-bërjes dheatajanëpërgjegjëse dhe veprime konkrete tëvizionitpolitikdhe prioriteteve qeverisëse. programet eveta politike. Ato janëpërkthiminëtermaadministrative Politikat publike janëinstrumentet tëcilave përmes qeveria zbaton Prezantimi dheobjektivat eTAIEX.mbështetjen emundurmundtëorganizohen është *Nëse vizitastudimore me Çfarë përtabërëfazën mundtëbëhet ezbatimitfunksionale? ekëtyreonline, sidherezultatet etj. mekanizmave); Ajanëatoefiçente? tëprioriteteve; ejetësimit platformate monitorimit;njësitë eraportimit mekanizmat ezbatimitnënivel qendrordhesektoriale(sip.sh. njësitë aktuale sektoriale/horizontale dhe lidhja e tyre me të strategjive TND POLITIKAVE 2. 3 2. MENAXHIMI I CIKLIT TË 31 Ekzekutimi i një politike kërkon kohë dhe mësimet e nxjerra nga një një nga mësimet dhe nxjerra e kohë kërkon politike një i Ekzekutimi një për të filluar përdoren mund efikase në mënyrë e zbatuar politikë tjetër. politikë kryesore Temat ciklit të politikës Menaxhimi i të politikëbërjes i TND-së në secilën fazë Roli e ciklit të politikave në menaxhimin Marrëdhëniet ndër-institucionale dhe roli i TND-ve thelbësor e zbatimit dhe monitorimit si element për sukses Mekanizmat Metodologjia punë në grup për të ana e trajnerit, teorik nga Sjellja e informacionit dhe menaxhimi i tyre, e ndryshme e ciklit të politikës diskutuar fazat i faqeve Përdorimi TND-të. vetë reale të sjella nga studimi bazuar në raste i dhënë një avantazh duke anëtare, dhe vendeve të internetit BE-së të e gjuhës ushtrimi- praktikën tjetër këtij së huaj. Pasi ka mbaruar faza përgatitore, politika tashmë e miratuar do të tashmë e miratuar politika përgatitore, mbaruar faza ka Pasi elektronike. në letër e një raporti, dhe formë në formën publikohet që qytetarëtNjë përmbledhje mund të përdoret për ‘publicitet’ të së është thirrje (në rast marrin pjesë dhe aplikojnë reagojnë, informohen, mund të printohen fletëpalosje Gjithashtu për dorëzim propozimesh). gjatë mund të shpallet ministri nga publikun. Politika për të informuar dhe të njoftohet për shtyp dhe në media, televizion ndonjë konference gjithë TND-ja duhet të mbikëqyrë informative publicitare, radio. fazën dhe aktivitetet. Koncepti i dokumentit politik duhet i dokumentit politik të zgjerohet,Koncepti shpjegohet, ilustrohet përfshirë dhe në një raport, veprimi duke plane dhe transformohet të qasje një Në projekteve. dhe buxhete programeve zbatimin për duhet të hartohet logjike një matricë rezultateve, orientuar ndaj cila e zbatimi i një politike kohore; kryesore dhe afatet përmban strukturën është një ndërmarrje e cila zgjatzakonisht disa vjet. të llojit të Në varësi e përgjithshme objektivat politikës, duhet të identifikohen dhe specifike duhen kilometrikë” “Gurë administrativ. ose politik nivel në miratohen dhe zgjedhur të matur progresin për për të bërë një vlerësim. Indikatorët duhet të zgjidhen.e zbatimit të politikës cilat Duhet të merret vendim dhe supozimet Duhet të identifikohen fillestarë. do të jenë indikatorët Gjithashtu llogaritet edhe buxheti i politikë. me këtë rreziqet e lidhura përfshirëjanë politikës e Nëse kostot politikës. e zbatimin për nevojshëm jetëdo të saj i zbatimi i thjeshtë buxhetinkundërt,në në të kombëtar duhet gjetur zbatimi më të gjerë. me fushë buxhet prej një politike Një do të përmbledhë të gjitha përgatitore vlerësim ex-ante veprime këto dhe vendime. dhe pjesëmarrjeje. Në momentin që arrihet konsensus, drafti dërgohet drafti arrihetqë momentin Në pjesëmarrjeje. dhe konsensus, rrugën vijon dhe nëse politik, kjo arrihet, e propozuar për miratim politika të politikëbërjes. tipike 32 të ngarkuar. Secilaministri dotëidentifikojë që përsektorët negociatorët Zyra eKryeministrit dheMinistria eIntegrimitEvropian dotëjenëshumë të hapenmëshumë se6kapituj nëtënjëjtënkohë. Ministria eFinancave, Ritmi inegocimitakoma pormundtëmendojmësenuk nukdihet një dimension financiar për çdo kapitull. kapitujt pasi ka gjithmonë gjithë në nivel ndërministror. Ministria eFinancës dotëketë nëtë përfaqësues negociohen dotëkërkojë ngritjen enjëgrupi punetëdedikuar, shpesh revolucion eadministratës. nëjetën Secili prejkapitujve qëdotë Në këtë kontekst institucional iaderimitnëBEdotë sjellë procesi vetëm e nëfillimet veta. rajonaleqendrore dheshërbimet dhelokale, dhedecentralizimi është inkurajuar.është De-koncentrimi zhvilluar nukështë midisadministratës zhvilluar nukështë akomaato mëtëlarta) dhekomunikimi horizontal nuk Komunikimirregulli ilojës. (nga nga nivelet të poshtë-lartë mëtëulëta administrative.mbi funksionimin e makinës ‘Fuqia vertikale” ende është si një rrezik. Ndikimi i kësajmund të perceptohet kulture shumë i madh kulturë, ndarja e informacionit si humbje e fuqisë. shihet Transparenca dheburokracisë ende shumë aktuale.fshehtësisë është Bazuarnëkëtë me e identifikuarlidhet komunikimin dhe koordinimin. Kultura e Menaxhimin eBurimeve Njerëzore, përpërmirësim fushakryesore administrativ tënëpunësve civilë, nëkapitullin iadresuar qëvijonmbi institucional në Shqipëri. Përveç me kapacitetin që lidhet dobësisë kanë qëulinefikasitetin identifikuarnjësërëdobësish emenaxhimit në Administratën Publike nga dhedisaraporte vlerësimi SIGMA NdërsektorialepërReformëntë administratës publike. Strategjia Formulimit tëPolitikave varet shumënga organizimiikuadritinstitucional dhe eMenaxhimitInstitucionalCilësia përPlanifikimineStrategjisë Prezantimi dheobjektivat TND 2. 4 2. MENAXHIMI INSTITUCIONAL kanë filluar tashmëtëpërdorin komunikimin edematerializuarpërmes zakonet e vjetra. eBE-së Delegacionet dhetëKomisionit nëBruksel sistemit me inevojshëmdo tëjetë për tëshmangur bllokiminegjithë Veçanërisht,proces. ‘de- iprocedurave materializimi’apothjeshtësimi e aderimit dhe për rolin e tyre në procesin qendror në këtëthelbësore tëTND-ve përkëtë fazë Ky nën-modulsynon rritjenendërgjegjësimit Roli iTND-ve nëmenaxhimin institucional dhekomunikimin zyrtar. ivendimmarrjes;Procesi ikonsultimit;Procesi Komunikimi dhebashkëpunimi zyrtar ndër-institucional; Organizimi dhekuadriinstitucional; Temat kryesore etij. kohëzgjatjen ndikojë dherrjedhimisht efikasitetin nëmënyrë eprocesit, domethënëse emenaxhimitinstitucionalAskush nukedi,porcilësia nga TND-tëdotë 5, 6apomëshumëvjet. shqip, teknike pjesa eaderimitmund tëzgjasë në acquistëpërkthehet tyre nga Parlamenti, emundurgjithë është nëse rishikimii dheakteve nënligjore, kapitujve, analitikiligjeve shqyrtimi pornegocimii35 procesi, sekurdotëfillojëdhesazgjasë dihet Akoma nuk tëhuaja,sidomosanglisht dhefrëngjisht. njohuri tëgjuhëve emundur, dhe,është dheraportesh nëse për shkrimdokumentesh për të kuptuar dhe integruar komentet e BE-së, shumë të mira aftësi tëkenëduhet njohuritëmira tëkontekstit shqiptar, mendjetëhapur dhefinanciare. Negociatorët mbulojnë nga perspektiva sektoriale, ligjore 33
omunikimit dhe informacionit, omunikimit ja (lidershipi) ja (lidershipi) jithshme: 9 ditë, 6 module 1.5 ditore, 6 module 9 ditë, jithshme: ompetencat personale Menaxhimi i Burimeve Njerëzore i Burimeve Njerëzore Menaxhimi Udhëheq Menaxhimi i ndryshimit Menaxhimi i krizës K Menaxhimi i k Menaxhimi marrëdhëniet me publikun marrëdhëniet me publikun përfshirë vlerësimin dhe përmbledhjen vlerësimin përfshirë 2 3 5 4 6 1 3. 3. 3. 3. 3. 3. amje e përg amje P mbi “udhëheqjen” do të adresojë çështjen kryesore për do të mundësojë të shohim nëse të gjithë elementet e kontekstit
3.2 3.1 TND TND TND TND TND TND kuptohen nga TND-të. Këto elemente janë: Hartimi i politikave dhe elemente janë: Hartimi i politikave Këto TND-të. kuptohen nga strategjiveligji njerëzore, burimeve e menaxhimin për shërbimin për civil, menaxhimi i stafit/ vlerësimi i performancës rekrutimi, individuale, profesional, zhvillimi përshkrimi i punës, dhe analiza e punës, trajnimi i regjistrimitsistemi të stafit. TND Një modul i plotë për MBNJ dhe Zhvillimin është hartuar nga ASPA për është dhe Zhvillimin hartuarNjë modul i plotë për MBNJ ASPA nga modul është i ndarë në 6 nën-module të mesëm. Ky menaxheret e nivelit e përmbajtjes e parë për për nën-modulin dhe mund të përbëjë bazën TND-të. për Njerëzore” “Menaxhimin e Burimeve TND ‘punën” e TND-ve. Një TND është në esencë një udhëheqës. Disa TND e TND-ve. ‘punën” të fundit këta janë ‘lider të lindur’, ndërsa të tjerët nuk janë! Kështu dhe aftësitë për të forcuar duhet qëndrimeve udhëheqëse, të trajnohen e rëndësishme ështësjelljes. publikuar së fundi mbi këtë Një literaturë TND3 KOMPETENCAT PËR MENAXHIMIN MENAXHIMIN PËR KOMPETENCAT TND3 ORGANIZACIONAL DHE STRATEGJIK MBNJ mund të realizohet në dy nivele: teknik nga Drejtorët teknik nga apo dy nivele: në MBNJ mund të realizohet dhe strategjik MenaxherëtTND-të BNJ, e TND-të. nga e organizacional që menaxhimin e BNJ në mënyrë njohurie për niveli një lloj duhet të kenë Megjithatë teknike. që bien ndesh me vendimet të mos marrin vendim TND-të mbështeten menaxheri i BNJ për të gjitha tek teknikalitetet është strategjia e shtuar e TND-ve Vlera fushë. dhe me këtë e lidhura organizimi. Përmbledhje nga trajneri, raste studimore nga vendet anëtare më të vendet nga studimore raste trajneri, nga Përmbledhje sfidat grup mbi në diskutim rishtazi, aderuar kanë që ato dhe hershme përkatëse, ministritë bazuar mbi shembuj reale nga që hasin TND-të, lidhje në internet gjatëushtrime për shkrim në ekip, ishte do të seancave vlerë e shtuar. Metodologjia faksit (telekopje). Mesazhet elektronike do të jenë forma e rregullt dhe e rregullt jenë forma do të Mesazhet elektronike (telekopje). faksit duhet të njihet ligjërisht.elektronike firma për Duhet e përbashkët punë janë ata vendimmarrës, janë TND-të elektronike. platformave e ngritjen të mbeten dhe as pas sistemin udhëheqës dhe nuk duhet as ta bllokojnë është hartuar duhet TND5 mbi inovacionin të udhëheqin rrugën. tij. Ata situatë. në ndihmë në këtë për të ardhur 34 25 Aneksi2,http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf cf. TND dhe sfidate pozicionikëtij të veçantë. akademike mbitemëndotëndihmojnë TND-të tëanalizojnë specifikën Disa të dhëna temë, tëudhëheqjes. veçanërisht endryshme nëllojet TND frytdhënëse. rishtazi, dotërezultojnëmjaft mira, sitëvendeve mëtëhershmedheatoqëkanë anëtare aderuar Shkëmbimido të kushtëzojnë e aderimit. suksesin i praktikave më të të këtij Përkushtimi procesi. përmenaxhiminendryshimit dhemetodat TND-të dotëjenënëqendër eaderimittëShqipërisënëBE. për procesin modernizimit tëadministratës publike isuksesit çelësi dhemundtëjetë TND mundtërezultojë i dobishëm. të BE-së. Simulimigjithashtu rastevepërmes tëstudimit, shqiptareapovende tetjera, sidomosatyre por mënyra si ta menaxhojnë më krizëne mirë për të mësuar është mbikëtë subjekt të shkaktuara meqëllim.Ekziston njëliteraturë egjerë krizave. Krizat mund të jenë të brendshme, të jashtme, aksidentale apo enivelit rrallëherëmenaxherët të lartë janëtrajnuar përmenaxhimine TND prezantohen dhetestohen. thelbësor.jashtë institucionit, është Teknika profesionale efikase do të bëjnë. Komunikimi sibrendaashtudhe dhemenaxhimiiinformacionit, nukkanë pasiatashpesh të lartë, kohë përtëkomunikuar mbiatëqëpo me publikun” njëpikë mundtëjetë enivelit përmenaxherët edobët publike, ndërkombëtare sociale, çështjet dheEvropiane. çështjet Ky ekonomike,Kompetencat financat mundtëjenëedhenëfushënligjore, e huajadhekompjuterike, këtu përdorimineinternetit. përfshirë të vazhduar, ai/ajo mundt’iketë humburkompetencat etillasigjuhët njëTNDnuk ka nëtrajnim Nëse marrëpjesë një menaxheritëlartë. të nivelitndjeshëm tënjohurive akademike, teknike e dhe aftësitë 3.6 3.5 3.4 3.3 mbi “menaxhimin e krizave” pasi shumëirëndësishëm është mbi“kompetencat personale” njëaspekttë adreson mbi“menaxhimin endryshimit”qëndronnëthelbtë “komunikimi, menaxhimiiinformacionit dhemarrëdhëniet Menaxhimi i stafit/ vlerësimi individual i performancës; individualiperformancës; vlerësimi Menaxhimi istafit/ përshërbimincivil; Legjislacioni përmenaxhimineburimeve ipolitikave njerëzore;Hartimi dhestrategjive Temat kryesore eaderimit. në procesin MBNJ, sidhesfidaterejaqëpritentëmerrenpërsipër nga shërbimicivil nërregullatdheprocedurat për ekëtij implikimet ligji përgjegjshmëri” dhe profesional, ibazuarnëmeritë, integritet moral, paanësipolitike dhe për ShërbiminCivil“një shërbimciviliqëndrueshëm në nenin1tëLigjit mbi MBNJ, tëkuptojnënatyrënparashikuar eshërbimit civilsiçështë TND Prezantimi dheobjektivat dhe kompetenca strategjike. TND-të: kompetencat kompetenca tëkryerjen epunës, ndërpersonale paraqet familjet epunëve tëkompetencave endryshme dhellojet për me indikatorë kyçë. Niveli 5 korrespondon me nivelin TND25 . Shtojca 2 OBZHE-ja ka përgatiturnjëKornize Kompetencash shumëtëdobishme tëzhvillojnë profesionaleshtesë. dëshirojnë kompetenca dheaftësi modul mundtëndihmojëTND-tëidentifikojnë fushatnëtëcilatata NJERËZORE TND 3.1 synon të shqyrtojë nëse TND-të kanë njohuri të përgjithshme TND-tëkanë synon nëse njohuritëpërgjithshme tëshqyrtojë 3.1 MENAXHIMI I BURIMEVE 35 . Shërbimi Civil i BE-së u krijua menjëherë pas nënshkrimit u krijua menjëherë Civil i BE-së 27 . Shërbimi të Traktatit të Romës në 1957 dhe u influencua shumë nga “baballarët dhe u influencua shumë në 1957 Romës të të Traktatit dhe Lindore. Veriore e Evropës vendet në veçanti themelues të BE-së”, dhe parimet e mbetur në arenën globale; vlerat e njëjtë ka Arkitektura anti-korrupsionit, i sjelljes, etikës, kodi p.sh. Unionit duhen studiuar, gjinore,barazia të organizuar në në konkurse bazohet etj. Rekrutimi e Zgjedhjes Zyra nga centralizuar të mënyrë Evropian, së Personelit për personel. kualifikimit dhe nevojave mbi bazat e EPSO, Metodologjia dhe vendet BE-ja, (Shqipëria, studimore raste e shkurtër, Përmbledhje anëtare), plenare. diskutim në grup dhe seanca çështjet e tjera ‘teknike’ të lidhura me aspektin e MBNJ në Shërbimit në Shërbimit e MBNJ me aspektin të lidhura ‘teknike’ çështjet e tjera të diskutime Këto e me tej. grupe pune në të diskutohen Civil mund një vizion për të siguruar kështu në një seance plenare përmblidhen rregullat kandidat, Shqipëria është qenë se tanimë një vend global. Duke për zyrtarët do të zbatohen direkt e Shërbimit Civil të Unionit për stafin në momentin e të BE-së në Shërbimin Civil do të hyjnë shqiptarë që prezantohen rregulla duhet t’u këto anëtarësimit, arsye për këtë dhe TND-ve Aneksi 1, ekstrakt nga Ligji nr. 152/2013 për Shërbimin Civil“”, i ndryshuar nga Ligji nr. 178/2014, Kapitulli VI, Trupa e Nivelit të Lartë Drejtues, Neni 27-32. Të tjera dokumente që krahasojnë Ligjin http://www. dokumente që krahasojnë tjera dhe 2014, e Shërbimit Civil 1999 Të të Lartë Drejtues, e Nivelit Neni 27-32. VI, Trupa Kapitulli për Shërbimin Civil“”, i ndryshuar Ligji 178/2014, nga Ligji 152/2013 nga ekstrakt 26 Aneksi 1, nr. nr. eajournals.org/wp-content/uploads/A-comparative-analysis-of-the-new-civil-service-law-in-Albania-in-view-of-the-commitments-under-of-the-Stabilisation-Association-Agreement-with-the-European-Union---.pdf 27 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:L:2013:287:FULL&from=EN http://ec.europa.eu/civil_service/docs/toc100_en.pdf Duke u bazuar në Shërbimin Civil Shqiptar, rekrutimi, lëvizjet paralele paralele rekrutimi, lëvizjet u bazuar në Shërbimin Civil Shqiptar, Duke e punës, rishikimi individual përshkrimi/analiza në detyrë, dhe ngritja ekzekutiv, i performancës, menaxhimi i nivelit menaxhimi i aftësive, sistemi trajnimi, disiplina, civilë/ dhe detyrimetdrejtat të e nëpunësve regjistrimiti kompensimit, dhe social dialogu e paketat stafit, të gjithë Për teknikalitete të ndryshme të teknikalitete të mbështeten TND-të mund Për tek përgjithshmetë njohuri duhet TND-të të kenë menaxheret e BNJ. mbi strategjikMBNJ në nivel duhet të dinë legjislacionin dhe politik. Ata duhet nenet 26. Ata që lidhen me TND-të për Shërbimin Civil, në veçanti Ata konkret. dhe praktik/ teorik/ abstrakt të punojnë në dy nivele: njohuri të përgjithshmeduhet të marrin dhe forcojnë e mbi politikat e tij, si: pjesët ndryshme e dhe evolucionin sektorit publik të BNJ si të cilët me njëra-tjetrën, lidhjen pagat) emërimi, trajnimi, tij (rekrutimi, që ndryshojnë rregullat e lojësjanë faktorët (mundësi të reja të ofruara teknologjianga për talentet,lartë i e informacionit, niveli i konkurrimi gjinore, civil, barazia arsimimit për shërbimin i Shërbimit etj.). Evoluimi nga TND-të, kanë që e drejtë perspektiva do të rezultojë nga shqiptar Civil puna strategjike, ndryshimet dhe përshtatjet që ata do të propozojnë. se TND-të janë gjithashtuGjithashtu nuk duhet faktin të harrojmë me të lidhura menaxherë dhe përballen çdo ditë me çështje konkrete menaxhimin e shërbimit civil. Sistemi i regjistritSistemi të personelit. Trajnimi dhe zhvillimi profesional; profesional; dhe zhvillimi Trajnimi Rekrutimi, përshkrimi i punës, analiza e pozicionit të punës; i punës, përshkrimi analiza e pozicionit Rekrutimi, 36 sjellëinovacion. tëqenitihapur, strategjike, përtësfiduar, dhe aftësia imagjinuar përtëzhvilluar njëviziondhepritshmëri epërbashkët, aftësi përtëarritur interesin përsituatën:ndjeshmëri 3. Inteligjencë këshilluese; aftësi memjedisinpërreth, tëzhvilluar dhepërtëdeleguar, tëtjerët bashkëpunuese aftësi për aftësi forcimi2. Marrëdhëniet: ipërkushtimit(udhëheqjes), përkushtim,përshtatshmëri,rezistencë ndajstresit; 1. Veprimet: përtëvendosur, aftësi personaledhe përfshirje tëlidhura me: dheaftësi tëekspertizës kryesore menaxherialetëTND-veAftësitë mundtëndahennëtrekategori Temat kryesore të veçantë. të ndihmojnëTND-tëanalizojnë specifikën dhesfidatekëtij pozicioni Disatë dhëna akademike mbitemëndo të udhëheqjes. endryshme llojet publikuarsëfundmimbikëtë është e rëndësishme temë, veçanërisht për Njëliteraturë sjelljendheqëndrimet. kompetencat etyre tëudhëheqjes, tëtrajnohen disatëtjerëduhet përtëforcuar TND janë“lindurlider”, të “punëve” tëTND-ve. nga Një TNDështë natyra Disa njëudhëheqës. kryesore çështjen dotëadresojë mbi“udhëheqjen” Nën-moduli idytë Prezantimi dheobjektivat TND 3.2 UDHËHEQJA 7. e veprimit publik. Zbatimi i ndryshimeve të nevojshme për rigjenerimin ndërveprimit; dhe 6. Optimizmi inivelit tëveprimit inkurajimit përmes tësinergjisë i vizionitdhevendimeve) ; lidhura metënëpërputhje me projektinpolitiktëadministratës (zbatimi publikdhepolitikave përzbatiminepartneriteti të 5. strategji Hartojë ikombinuar meqasjestrategjike); strategjik nëmënyrë qëtëpozicionojnë veprimin publik(vizion politike dheligjore 4. Të nëfushatekonomike, kuptojnëndryshimet teknike, sociale, vizionin strategjik; etyre aktualedhetëardhmezhvillojnë përgjegjësitë 3. Zgjerojnë 2. Konsolidojnë dhezhvillojnë menaxherëpotencialëtënivelit drejtues; institucioneve qeveritare; drejt një kulture menaxheriale të përbashkëttë ndryshme brenda 1. tëadministratave enivelitdrejtues Nxisinmenaxherët tëlartë mënyrë qëatatë: novatorë, rigorozë dhemenaxherë reagues, strategë në dheudhëheqës Pilotimi iveprimeve publike kërkon dhe qëTND-tëtëjenëorganizues ngritjen ekapaciteteve tëTND-ve. dheforcimin menaxhuese eaftësive mundur, vlera është tëvendoset eciladuhet nëqendërtëprogramit për nukdotëishtee patëcilën udhëheqja shërbimin civildhebesimin, emëshumësivleraEtika themeloreqëlegjitimon , ekonsideruar gjithnjë 37 MENAXHIMI I KOMUNIKIMIT DHE DHE KOMUNIKIMIT I MENAXHIMI 3.3 TND INFORMACIONIT, MARRËDHËNIET ME ME MARRËDHËNIET INFORMACIONIT, PUBLIKUN Prezantimi dhe objektivat Prezantimi dhe marrëdhëniet me publikun menaxhimi i informacionit Komunikimi, të lartëpasi nivelit të e dobët e disa menaxherëve pika mund të jenë po çfarë për të komunikuar kohë se nuk kanë ata shpesh konsiderohen e sekreteve është se informacioni fuqi. Kultura Shpeshbëjnë. pranohet të gjatë qenë për një kohë kanë dhe burokracisë administratën rregulli në konsideroheshin nuk transparenca dhe informacionit e Ndarja publike. mund ndarja e informacionit Madje në disa vende, sjellje e natyrshme. të tregojë se ndarja e modul synon Ky qenë e rrezikshme. të ketë fitim. dhe rezulton me është sjellje pozitive një informacionit kryesore Temat institucional Komunikimi Menaxhimi i informacionit Marrëdhëniet me publikun dhe marrëdhënies me publikun. në procesin e komunikimit i TND-ve Roli të procedurave kompjuterizimi në një epokë Menaxhimi i informacionit është kthyer të regjistruar, dhe zërit imazheve dixhitale, dhe teksteve për një Ndarja e informacionit në një problem dhe sfidë njëkohësisht. , komunikimi, , komunikimi, 5 dhe TND 4 , TND 3.3 Do të jepet një bibliografi për lexim shtesë. Megjithatë shtesë. për lexim Do të jepet një bibliografi e literatura udhëheqjen. përshkruan dhe kategorizon shumtë kryesisht analizon, Metodat aftësifituar të për e mirë me përmes udhëheqësi praktika është TND- nga do të sillen e studimit dhe simulimit. Rastet të studimit rasteve më shumë zgjidhje do të jetë më i mirë që ka ai të dhe rasti të mundshme. TND-të të mund t’i ndihmojnë Diskutimet në grupe mbi tema të caktuara nën-moduli do të i eksperiencës. Suksesi i këtij mësojnë shkëmbimi nga TND-të. vetë nga varet Metodologjia menaxhimi i konfliktit dhe aftësitë negociuesei konfliktit menaxhimi janë elemente të tjera të Nën-moduli do e TND-ve. “paketa” që duhet të ketë të nevojshme afat- dhe përfshijë afat-shkurtër të pritshme në periudhën zhvillime ato të reja, veçanërisht mesme në funksionet publike menaxheriale do të 28 data’ dhe ‘open me aderimin në BE. E-administrimi të lidhura paraprijnë dhe duhetcilat të ndryshimesjellin parashikohen të masive të përshtatjes, fleksibilitetit dhe proaktivitetit. kapaciteteve e zhvillimin Cf. TND5 mbi Inovacionin në Administratë TND5 mbi Inovacionin 28 Cf. TND-të luajnë një rol thelbësor luajnë një rol TND-të e ekipit. në motivimin dhe Siç do të shohim vijues,në nën-modulin TND sidomos 38 shkruar dheaudio-vizuale janëderi dikuspecifike pasigazetarët janë e parave dhe fondeve. memedian,të Marrëdhëniet apo gjetjen kjo njëideapokoncept dhearritjenenjëmarrëveshjeje, mbështetjeje, mepublikunsynojnëpotencialë, Marrëdhëniet etj. të‘shesin’ diçka, qoftë donatorët mënyrë qëtëbindëaudiencën,publikun,taksapaguesit, politikës, programit apo projektit në fjalë në një dritë të favorshme në me publikun kanë një natyrë tjetër. Ato synojnë vendosjen e strukturës, njëfaktore përrrjedhojëështë Marrëdhëniet nërritjeneefikasitetit. administratës. Nëtëdyjarastet bëntëmundurdialogun,shkëmbimet, ndërministrore kontaktet dhepërmirëson midisqytetarëve dhe përdyarsye: irëndësishëm i jashtëmështë marrëdhëniet lehtëson takime informative, shpërndarjetëfletëpalosjeve,etj. Komunikimi posterave, përmes ndërtesës, mesazheve me e-mail, letrave individuale, dukee saj.Kjomundtëarrihet instaluar televizione në disazona të strukturës ndihmonnëqarkullimin einformacionit dherritefikasitetin atë qëpondodhnëministrinë/organizatën e tyre. Komunikimi brenda tëinformohenpërkatësie. civilë duhet mbi aponëpunësit Punonjësit një ministri apoorganizatëpërtësiguruarnjëkulturë‘shtëpie’ dhendjenjë i brendshëmdhejashtëm.Komunikimi për thelbësor i brendshëmështë njënevojëështë nëbotëntonëmoderne. Ekzistojnë dyllojekomunikimi, përTND-të, merëndësi pasi njëçështje Komunikimi gjithashtu është komunikimin einformacionit nënjëshkallë tëcaktuar. Dialogusocialnënkupton janëzakonishtpubliciteti tërregulluara meligj. ndonjëherë nënkupton konfidencialitet. Komunikimi publik dhe grup i caktuar njerëzish. Demokracia nënkupton transparencë. Efikasiteti sigurisë, dhekomunikimi i këtij informacioni ikufizuartenjë mund tëjetë informacione janëtëklasifikuara, dhe veçanërisht nëfushënembrojtjes njerëzish.Disa dhemundtëqarkullojënëqarqe tëndryshëm i pjesshëm Informacioni iplotëapo idetyrueshëm. mund tëndahet TND nukështë filmohet osejo)dotëpërdoren. filmohet eksperiencave, ushtrimenëgrup(45-60-90 sekonda) dhesimulim(të nga trajneripërmbledhje eshkurtër teorike, përaspektet shkëmbimin e përdorimi imediassociale, sidomosFacebook, Twitter, LinkedIn. Një dhe ‘brainstorming’ Dotëanalizohet gjithashtu dotëishinfrytshme. të komunikimit ediskutimitmbishembuj reale Grupet me publikut. personalemësimi strategjinë tëhartojnë apo nga librat.TND-tëduhet Tre epërshkruara në shkollë mësipërnukmund të mësohen aftësitë Metodologjia hapësira elajmeve (ematurmesekonda). shumëeshkurtër është në efjalimit, veçanti përintervistanëtelevizion ku gjatësinë mbi tëgjitha efjalëve kyçe, intonacionin dhe efjalisë, zgjedhjen lidhje mëgjatësinë intervistojnë. Ekzistojnë teknika komunikimi përtuzotëruar sidomosnë profesionistë dhemundtëduandestabilizojnë personazhinqë po krah të Kryeministrit është Sekretariati i Përgjithshëm iModernizimit krah tëKryeministrit iPërgjithshëm Sekretariati është Për shembull,nëFrancë, frytdhënëse. rishtazi, dotërezultojnëmjaft në të mira, sitëvendeve mëtëhershmedheatyre anëtare qëkanë aderuar Shkëmbimikushtëzojnë tëaderimit. eprocesit i praktikave suksesin më dotë Përkushtimiprocesi. për menaxhiminendryshimit dhemetodat TND-tëdo tëjenënëqendërkëtije aderimittëShqipërisënëBE. të administratës publike për procesin i suksesit çelësi dhe mund të jetë TND Prezantimi dheobjektivat TND 3.4 mbi“menaxhimin qëndronnëthelbtëmodernizimit endryshimit” 3.4 MENAXHIMI I NDRYSHIMIT 39 parë të zgjerimitparë të duhet TND-të të anëtarësuan u në 2004. vende ku 10 i ligjeve që volumi në momentin masive punën monitorojnë të të BE-së Shqipëria. nga kërkohet për tu zbatuar do të detyruara Procesi i anëtarësimit një ndryshimi në BE do të çojë drejt të kulturës i Kodi i Ri dhe filluar i mentalitetit ka Evolucioni së administratës. është te shumica dërrmuese prezantuar e Administrative Procedurave ministri do të fillojnë në disa Projektet e binjakëzimit civilë. nëpunësve homologëve dhe nëpunësit civilë shqiptarë po mësohen krah të punojnë të ndryshme të unionit. vende të cilët vijnë nga evropianë të tyre Gjithashtu projekte. TND-të janë Udhëheqës për këto Projekti Zakonisht si për shkëmbimet, instrumenti mjete te reja po prezantohen si TAIEX, ashtu edhe për seminare në Shqipëri jashtë vendit për vizita studimore dhe e vet SIGMA po ofron ekspertizën ekspertetme disa nga e BE-së. strategji, institucionale, etj. plane veprimi, draft-korniza po propozon propozon Publike Administraten dhe i Shtetit për Inovacionin Ministri e ndryshimit. për menaxhimin e gjithë Por qasje inovative kjo nuk do gjëkundiçojë nësepërfshirëjanë të nuk TND-të të përkushtuar dhe për suksesin e menaxhimit të ndryshimit. ndryshimi Ndikimi që ka mbi ligjore,buxhetore, përfshirë ekonomike, pasojat kostot dhe njerëzore duhet të vlerësohet dhe monitorohet.organizative, Metodologjia të menaxhimit të teorike aspekte disa mbi trajneri nga Përmbledhje të ndryshme vende të BE- për të krahasuar studimi ndryshimit, raste Punë në grup për të diskutuar mjete së dhe sektorin publik e privat. dhe si dhe eksperiencë reale në për menaxhimin publik dhe teknikat Shqipëri në menaxhimin e ndryshimit: fuqizimi i skuadrës dhe motivimi, dialogu social. i konfliktit, parandalimi http://modernisation.gouv.fr/le-sgmap dhe http://modernisation.gouv.fr/laction-publique-se-transforme http://modernisation.gouv.fr/laction-publique-se-transforme dhe 29 http://modernisation.gouv.fr/le-sgmap Së pari kuadri ligjor ky proces ka ndryshime. Fatmirësisht, do të ketë së parë të Asociimit dhe filluar që prej nënshkrimit së marrëveshjes është i kuptuar shqiptar me acquis e BE-së të sistemit procesi i përafrimit përkthim të kërkojë do dhe i menaxhueshëm. Negocimi i kapitujve të direkt,zbatohen cilat të të direktivave dhe rregulloreve shumë të gjitha Të Parlament. në ministritë votuar dhe transpozuar duhen cilat do të përfshihen sfidë ligjore-gjuhësore. në këtë zyrtarë Përkthyesit jo gjithmonë njohin terminologjinë të sektorit dhe mund të specifike që ekspertët të fjalë përdorin e sektorit ndërkohë fjalë disa përdorin së eksperienca e valës mund të nxirren nga Disa mësime të mira tjera. Shqipëria është tanimë një vend kandidat, e kjo do të sjellë shumë kandidat, e kjo do të Shqipëria është tanimë një vend që evituar të Për publike. administratën në ndryshimeveçanërisht ndryshimi të kthehet rezistencë, në problem i cili çon në kundërshti dhe TND-të do të hartojnë, menaxhuar dhe monitoruar. ai duhet planifikuar, duhetata për dinë të Pra plane. këto monitorojnë dhe menaxhojnë e ndryshimit potencial që pritet. shkallën dhe natyrën Roli i TND-ve për të udhëhequr ndryshimin i TND-ve Roli Mjetet ndryshimin që TND-të mund të përdorin për të menaxhuar Llojet e ndryshimit Temat kryesore Temat , i cili është , i cili SGMAP 29 Publik përgjegjëstë Veprimit ofrimin e për shërbimet e ndryshimit menaxhimin për de- e asistencës për ministrat, përmes shërbimit së decentralizuar, dhe vetëqeverisjes koncentruara për transformim”. “mbështetje 40 dhe udhëheqësve tësaj). ekomunikimitAspektet (përtëruajtur imazhineqeverisë e krizës); (tëkrijuara nga masatepropozuara përzgjidhjen ligjore Aspektet të rrezikojnë esaj); qëndrueshmërinë financiare(tëmbrojnëorganizatënndajdëmeveAspektet qëmund dhe tëorganizatës); sigurinëetyre përtëmundësuar mbështetje marrin mjaftueshëm Aspekte tëlidhura menjerëzit(nëmënyrë të qëpunonjësit së detyrave); subjektitnëkrizëAspekti organizativ(t’ilejohet vazhdimi ikryerjes janë: tëmenaxhimit krizës qëduhenmarrëparasysh endryshme Aspektet Temat Kryesore ifrytshëm. ishte gjithashtu nga Shqipëriadhevendet eBashkimitEvropian. Stimulimiiroleve dotë sitëmenaxhojmënjëkrizë rastevemësuar nëpërmjet është studimore atë. Mbikëtë temëka shumëmateriale, pormënyra mëemirëpërtë institucionale. dhe vendimmarrës, tazgjidhë Siudhëheqës TND-jaduhet apo tëkryera nga dora Krizat enjeriut. mundtëjenëindividualeose krizave. Krizat mundtëjenëbrendshmeosejashtme, aksidentale Trupa trajnohet eNivelitDrejtues rrallë tëLartë mbimenaxhimine Prezantimi dheObjektivat TMC 3.5 MENAXHIMI I KRIZËS ekzistues i emergjencave dhe i sigurisë duhet tërishikohet dheisigurisë duhet dhenëse ekzistues iemergjencave mënyra siatojanëmenaxhuar. plani Për krizat elidhura meteknologjinë, tëshkuara dhenga enxjerra ngamësojmë mësimet prej ngjarjeve Pas tëinformohemi krizësthelbësore dhetëmundohemi është tënxjerra.si mësime mënyrë qëtëanalizohen reagimet eTND-së, tecilatmundtë përdoren në Stimulimi iroleve idealpërtrajnime është dhemundtëregjistrohet Menaxhimi imediasmasive nëkohë krize inevojshëm është përTND-në. kyç. dhetëjashtëm(shtypietj.) ishkruar, dheradio) njëelement është TV elektronike,brendshëm (mesazhe pika televizive tëbrendshme, takime të mundshëm.Kontakti Menaxhimiiinformacionit të tëmbahet. duhet i nevojshëm dhepërtështruarrrugënedialogëve përtëulurtensionet dhe të praktikohen.mësohen Në rastin e një greve dialogu social është për shembullsindikatat). Teknikat enegocimitekzistojnë të dheduhet (njëindividaponjëgrup, epërfshira dhe dotëhapëdialogmepalët opinione tëndryshme përtëanalizuarsituatën,dëgjojë më tëafërt ebrendshme,tëmbledhëbashkëpunëtorët krizaështë TND-jaduhet Nëse kritike. edhenëkushte tëmenaxhojëzbatiminetyre qoftë nëgjendje të jetë t’injohëdhe dheTND-jaduhet procedura përrastet eemergjencave të udhëheqëreagimin.institucionet tëkenë Të duhet planedhe gjitha TND- jadotëthërrasë esigurisë, policinëdheshërbimet poredhedo e shkaktuar edhe një sulm terrorist, nga njeriu apo qoftë një ngjarje është krizën duke komunikimin përfshirë ebrendshëm dhe tëjashtëm.Nëse strukturat sëbashkupërtëreaguar dhepërballuar do tësjellëgjitha dhe thërrasë përkatëse mbrojtjencivileaposhërbimet tëemergjencës katastrofë), ejashtme(aksident, krizaështë Nëse të TND-jaduhet 41 -sektoriale; ” dhe sociale; - personale; jik; vropian. onomike jor E ompetencat ndër ; jerë mbi k ; qenit krijues kasiteti; Vizioni; ) Të Besueshmëria; h) Integriteti a) Aftësia për të drejtuar dhe menaxhuar veprime të ndryshme; b) Aftësitë e komunikimit; c) Aftësitë e Menaxhimit Strateg ç) Ndërtimi i marrëdhënieve ndër dh) Aftësitë e Punës në Grup; d) E e) Njohuri e g ë) Njohuri mbi fenomenet ek ë) Njohuri mbi fenomenet i) Njohuri mbi sistemin lig f) g) gj i tësitë Karakter Njohuria Af aftësi ligjore, në fushën çështje çështje sociale, publike, financë ekonomi, dhe evropiane. ndërkombëtare i 31, Projekti të OBZHE-së kuadrin e kompetencave Bazuar në për të TND-së hartuar një matricë të kompetencave ka Binjakëzimit për TND-të, organin rregullues përkatës sintetizon Matrica ASPA-n. NëpunësinCivil (i “Për i Ligjit 152/2013 dhe 32 neni 27 sidomos (1) nr. ndryshuar)”,ndryshimet e 178/2014, nenit 10 deri në 14 të ligjit sipas nr. emërimit,e rekrutimit,procedurat mbi menaxhimit, dhe nr.118 VKM (2) të civilë përfundimit të marrëdhënies së shërbimit civil të nëpunësve datë 6, të lartë nr. (3) Manuali të TND-së, nivelit drejtues dhe pjesëtarëve drejtues 32 . mbi rekrutimin dhe emërimin e trupës së nivelit 19.09.2014, rendit kompetencave e korniza 118, n° VKM- së të 2 § III kapitullit Sipas përmban në tre kategori, të cilat janë riorganizuar një numër të cilësive, renditjen origjinale si më poshtë: të ilustruar Kryesore Temat KOMPETENCAT PERSONALE KOMPETENCAT 3.6 mbi “Kompetencat personale” trajton aspektin e ndjeshëm të trajton personale” mbi “Kompetencat 3.6 TND nivelit të njohurive akademike, teknike, dhe aftësive drejtuesi të një teknike, akademike, të njohurive nivelit të kuadër në kryer e Trajnim për lartë.të Nevojave e Analiza nivelit të e Shërbimit “Mbështetje për Reformën të BE-së projektit të binjakëzimit kryesore të TND-së për trajnim Civil në Shqipëri” 30 përcaktoi që nevojat (udhëheqja, Njerëzore fushëstë Burimeve së Menaxhimit i përkasin negocimi). Nëse pjesë marrë një pjesëtar i TND-së nuk ka komunikimi, të humbas aftësinë mund e përdorimit ai/ajo në trajnime, vazhdimisht – duke PPT) EXCEL, gjuhëstë (WORD, kompjuterike ato dhe huaj së përfshirëinternetit.e përdorimin edhe këtu aftësi Me kuptohettë mund Shiko Aneksin 1 Aneksin 30 Shiko 5= TND- të në Aneksin 2 http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf Nivelin 31 Shiko të legjislacionit të konsoliduar një variant 32 Shiko në Aneksin 1 TND Prezantimi dhe Objektivat Prezantimi Një literaturë e gjerëNjë literaturë dhe të mbi menaxhimin e krizave e prodhuar e dobishme mund të shërbejnë si një hyrje trajnuesi, nga teorike dhënave të ndryshme anëtare të Shqipërisë dhe të vendeve studimore- për rastet i stimulimi Nëse është e mundur, roleve. të dhe të stimulimit të BE-së duhet të regjistrohetroleve që më pas të ky material në mënyrë në video, mësimetgrupet nxjerra. e punëse nga identifikohen të dhe analizohet të Metodologjia është e nevojshme, të përmirësohet. sociale duhet krizat të hartohenështëPër nevojshme, e sinjalizuesit, parandalimit, e mekanizmat mjetet e për identifikimin dhe duhet analizohet të krize lloj Çdo kriza. shkaktuar ka që pasojave duhetstrategjikrijohen të të ja do ardhmen. TND- të për parandaluese duhet mirë. të jenë të përgatitur Ata jetë në vijë të parë. 42 35 Shiko SHPPFfq. 81- 82 dhePlanin eVeprimit sëReformës tëMFP- tëMFP- sëfq. 84-109 sëdheStrategjisë 34 https://pefa.org/ SHPPF: Përmirësimi iMenaxhimitFinanciar e Zhvillimit tëQëndrueshëm Publik.Mbështetja http://docplayer.net/11584656-Republic-of-albania-ministry-of-finance.html 33 http://www.financa.gov.al/al/newsroom/ligje/ligji-nr-10-296-date-08-07-2010-i-ndryshuar-me-ligjin-nr-110-2015-date-15-10-2015-per-menaxhimin-financiar-dhe-kontrollin-i-unifikuar&page=1 TND kërkuara civiltëBE-së përnëpunësit dheVA-ve. kompjuterike.e huajadheaftësitë Raste studimore mbikompetencat e e Nevojave përTrajnim, nevojave individualedhekolektive përgjuhët Përmbledhje nga trajnuesi, eshkurtër diskutimenëgrupmbiAnalizën Metodologjia tëhuaj). social,shoqëriacivileosepartner partner ngatëParlamentit, negociatave jashtë(anëtarë tëndryshëm me partner mundtëzvogëlojë e fleksibilitetin kultura menaxherialeheterogjene, epërdorurpërtënegociuarmidisministrive me tëndryshme energjia dhe tëngadalësojë mekanizmat earbitrimitndërministror. Koha dhe departamentevemenaxhimit mundtëçojënëpërplasjenndërmjet sëpërbashkët mungesa ekulturës të përbashkët. Nëtëkundërt, dhenjëvizion/kulturëtë domosdoshmërisht njohuritë, aftësitë nëShërbiminCivilShtetëror,Për ilartë tëqenënëpunës kërkohen tepër kompetencat dhe aftësitë etyre.tepër kompetencat dheaftësitë TND-në tëidentifikojë tëzhvillonin fushatkuatadotëdëshironin më 3.6 mund të parashikohet si një modul i përshtatur për të ndihmuar vitit 2006 35.Themeluar nëvitin2001 ngakupërfshihen shtatëpartnerë, tëtreguesve qëprej tëperformancës përnjëgamëtëgjerë ndjeshëm përmirësuar që MFPështë Financiare arrinnëpërfundimin (SHPPF), Vlerësimi identifikojë qëjunevojiten elementët nëpunëne tyre tëpërditshme. Moduli synon e themelit. të ndihmojë TND-të të Shqipërisë janë gurët nga 2008 mbiMenaxhimineSistemeve nëRepublikën Buxhetore e nr.9936 (LOB) OrganikiBuxhetit e ligjit dhendryshimet Publike, Ligji Ashtu sikursepërKodin eProcedurave Administrative përAdministratën Afat-MesëmBuxhetit (PBA). të FP-së,në risitë më të rëndësishme midis të cilave edhe Programet e në strukturat përkatëse. Modulisynon t’indihmojëatatëpërqendrohen jetë një udhërrëfyes përTND njëudhërrëfyes jetë e reformës tëMFP-së përShqipërinëdhedotë njëpasurievërtetë është Ashtu siReforma kombëtare nëAdministratën Publike (RAP), strategjia (MFP Shqipëri2014-2020 fq. 5)33 shërbimeve dhezhvillimit ekonomik.” dhe përdorimin eburimeve publike përpërmirësimineofrimit të disiplinëfiskale dhe efikase nëmenaxhimin transparencë, përgjegjshmëri, (MFP) është të sigurojënjësistem të financave publike qëpromovon përreformën“Vizioni i strategjisë e Menaxhimittë Financave Publike PUBLIKE TND4 ÇËSHTJET E FINANCAVE Shpenzimet Publike dhe Përgjegjshmëria 34 ivitit2011 –Shpenzimet Publike dhe Përgjegjshmëria 4 . TND-të janë përgjegjës përzbatiminesaj . TND-tëjanëpërgjegjës 43 TND- të janë të përfshira në të shtatë shtyllat dhe ekspozimi i tyre në i tyre ekspozimi dhe të janë të përfshiraTND- të shtatë shtyllat në duhetSHPPF fuqizohet. të duhet të njihen me raportet SIGMA/ vlerësimit e të FMN-së, Ata ,2013 Menaxhimit dhe MbështetjeQeverisjes e Përmirësimin për të marrë parasysh Duke për vitin 2014. progresindhe raport e BE-së gjithaStrategjia vlerësime, këto Publike Financave e Menaxhimin për e kuadrin të forcojë do të siguruar stabilitet, Qeveria “Për thekson që përgjithshëm që parashikimi për të garantuar krijojë mekanizma fiskal, tre-vjeçare” procesin e përgatitjes dhe forcojë së PBA-ve të jetë realist i Lartë i Shtetit do të forcohet, Kontrolli i jashtëm nga dhe që “Auditimi operandi’ dhe ‘modus e rolit të tij, strukturës, me qëllim harmonizimin ONISA është Organizata ONISA .” nga e përcaktuara me standardet të Lartë duhet të Shtetit të njihen dhe TND-të, e Këshillit Ndërkombëtare e Strategjisë të Për me projekt-planin veçanërisht me të, 2017–2022. i i Integruar Informatik Shqipërisë i duhet një Sistemi në, fuqizuar MFP- mbështetqë SIIMF një gjithatë proceset Financiar, Menaxhimit kryesore të Qeverisë. veprimeve dhe të përfshira në menaxhimin e financave të menaxhimit financiar publik kyçe Në mbështetje të funksioneve teknologjike,(funksionaliteti, platformat e integrimit, etj.), shkalla do Në një hap të dytë, ekzistuese. të bëhet një rishikim i plotë i sistemeve i cili do të bazohet për të ardhmen e SIIMF, do të përgatitet koncept të dhe potencialit për arritjen e efikasitetit në vlerësimin e nevojave për Planifikimin të Qeverisë të Integruara Moderne Sistemet ofruar nga e TND-të do të luajnë një rol të rëndësishëm në analizën e Burimeve. edhe ata duhettë të jenë prandaj konceptuale, dhe në fazën nevojave kontributi. përgatitur në dhënien e këtij i dhënë duke duhet të modernizohet MFP-së e Gjithashtu kultura që fuqizon të linjës, ndërkohë më shumë autoritet menaxherëve a
t jia dhe Strateg . Struktura për Struktura 36. Buxhetimi Fiskal dhe Auditi i bazuar në politik Shqyrtimi i Jashtëm i i Detyrimeve Menaxhimi i Aseteve dhe ntabilitet e Ko dhe Raportim ansparenca e Financav Tr a a shmëri ntrolli për dhe ko e Buxhetit Parashikue zbatimin e buxhetit Besueshmëri 36 https://pefa.org/sites/default/files/PEFA%20pillars%20of%20performance.png Publikime të MPQM- së SIGMA, 2013/14, Raportet e Vlerësimit të Vendit- “Raporti i Vlerësimit 2013”, të Shqipërisë 37 http://dx.doi.org/10.1787/5jz2rqkbhqbq-en 6 dhe http://intosai.org/ 38 Fq. Banka Botërore, Fondi Monetar Ndërkombëtar, Bashkimi Evropian, Evropian, Bashkimi Monetar Ndërkombëtar, Fondi Botërore, Banka Norvegjia është SHPPF bërë Mbretëria Zvicra, dhe Bashkuar, e Franca, për vlerësimin e MFP-së. kryesore ndërkombëtare tashmë struktura në të cilën sistemet, proceset mat shkallën Një vlerësim i SHPPF-së të arritjen e rezultateve në kontribuojnë MFP-së e dhe institucionet shpërndarja të përbëra, të buxhetit fiskale si: disiplina dëshiruara i shërbimeve strategjikeefikas ofrimi e burimeve, të MFP-së Shtatë Shtyllat e Performancës vlerësimin e MFP-së bazohet në: bazohet vlerësimin e MFP-së 44 Strategjia eReformës sëMFP- sëfq. 6141 Strategjia eReformës sëMFP- sëfq.1740 Strategjia 39 Aneksi4 dhestandardeve zbatimin emetodologjisë përzhvillimin dhe Auditimin eBrendshëm(NjQH/AB) përgjegjëse është tësubjektevenë pronësi publike. QendroreeHarmonizimitpër Njësia institucionet eqeverisjes qendrore, tëtjera dhenëdisaentitete pjesërisht vendore) auditittëbrendshëm tëvendosura nëministritë elinjës, momentin janë 124 të tjera (10 njësi të krijohen në qeverinë njësi pritet 23.04.2007 “Për auditimin e brendshëmnësektorinpublik”.Për nr.9720, irregulluarsipasLigjit Auditi iBrendshëm(AB)është datë zotëruar ato. Modulidot’indihmojëatapërtëarriturpikërisht këtë gjë. (ose mëshumë)programetëkenë përt’i atadotëduhet buxheti, aftësi përnjë Duke mëemadheTND-ve qenësepjesa dotëjenëpërgjegjës dheefektetearritura, produktet objektivat, dhesynimet, etj. treguesit e LOB- e programit: së në lidhje me buxhetet përshkrimi i qëllimeve, PBA-ja, tre-vjeçar, njëbuxhet dotëzbatojëgradualisht marrëveshjet të këtij investimi. trajnimit. Nëaspektinekapitalit njerëzor TND-të40dotëjenënëqendër esajnëzhvillimin dhefinancimineshumëprejprogramevepartnerët të madhe nërekrutiminestafit tëri.Qeveria dotë kërkojë nga mbështetje Provimet etj. ekualifikimitdotëpërdorennënjëmasëmë punësh, binjakëzimit të BE-së me organizatat simotra, vizita studimore, rotacion programe trajnimi ad-hoc,transferime brendaprogrameve tëaftësive të i kapaciteteveNdërtimi do të marrë shumë forma: të vazhdueshme dhe reforma dotëkërkojë njëinvestim nëkapacitetetnjerëzore. mëtëlartë eReformës në etrajnimit. Progresi MFPtheksonrëndësinë Strategjia TND-tëjanënëvijëtëparëpërdyjarastet. tëpërforcohen. duhet 39,tëcilat (1) parandalimi, dhe(3)rritjaendërgjegjësimit (2)ndëshkimi Kombëtare përLuftënkundërKorrupsionit nëtrishtylla: endërtuar është Paralelisht, Strategjia mekanizmat përtësiguruarpërgjegjshmërinë.
41 tëAB-së. Nëkuadërtë së TND tëAB- tëtyre thelbësore përrëndësinë të BE-së dhetëndërgjegjësimit të auditimit TND-të do të jenë në qendër të gjurmëve në BE, anëtarësimit një sfidë tjetër përata! një sfidëtjetër do të jetë e njohurivebëjë me përthithjen dhe zbatimin e tyre dhe kjo gjë nëkëtë mënyrëtë përfshihen bashkëpunuese qëka dhepjesëmarrëse të nëkëtëdo mundtëndihmojnëtjerët NdoshtaTND-tënukdo proces. TND-ve,mes meqë disa prej tyre do të zotërojnë temën dhe plotësisht e mundur, shqiptaredhenga vendet eBE-së, shkëmbime eksperiencash mëteknikembi pjesët të MFP-së dhesamëshumëraste studimore tëjetë epërziermedisatëdhënateorike dotëjetë nga trajnuesit Metodologjia anëtarësimit. së para në BE dhe në veçanti anëtarësimit për negocimin e kapitujve të gjatë periudhës t’i ndihmuar ata të përballojnë sfidat eshumta, sidomos për dotëadresohen tematemësipërme TND-së. Për këtë arsye tëgjitha Financiare Publike nëpunën e njënga mësfiduese është dimensionet Bashkë me Menaxhimin e Burimeve Njerëzore, fusha e Çështjeve i Financave Publike, Publik-Privat. ProkurimiPublikdhePartneriteti TND TND TND P amje ePërg 4 është njëmodul5javor është në3nën-module:Menaxhimi qëndahet 4. 4. 4. përfshirë vlerësimindheinformiminparapr 1 3 2 Par Prokurimi Publik(1,5ditë) (MFP Menaxhimi FinanciarPublik jithshme: 7 tneriteti PublikPriv - 6ditëapo3fundja ,5 ditë,5modulenga1,5 at (1,5ditë) va menga1,5ditë) ak 45 ka konstatuar se MFP në Shqipëri është se MFP përmirësuar konstatuar 43 ka Roli i TND në sistemin e menaxhimit financiar e menaxhimit i TND në sistemin Roli mbi i ndryshuar, Ligji2008, i Buxhetit Organik dhe Ligji Nr.9936/ janë e Shqipërisë Buxhetor në Republikën e Sistemit Menaxhimin në diskutimeve dhe studimore Nëpërmjetrasteve themeltarë. elementë elementet grupe të punës, të identifikojnë do të ndihmojë TND-të moduli të përditshme. e tyre në punën nevojë për të cilët kanë ata realisht dhe Përgjegjshmëria Publike Shpenzimet SHPPF 2011- - Financiare Vlerësimi identifikuar SHPPF ka 44 . Në vitin 2016, ndjeshëm viti 2006 që nga vlerësimi shumë e një strukturë “Shtatë e Performancës", Shtyllat rëndësishme që mbulon të gjithë të MFP. gamën e çështjeve të përgatitjes të Buxhetit dhe zbatimit të Shtetit ( i Rishikimi i bazave gjithë të shqyrtuar për buxhetin cikli buxhetor) BE-së e do të jetërast një Ligji anëtare të BE-së. dhe të disa shteteve mbi ligjet francez financiare, 2005, në fuqi në vitin dhe hyrë në vitin 2001 45, i votuar i quajtur "LOLF" duke MFP franceze, revolucionarizuar Ai ka është një shembull i mirë. buxhetet.prezantuar buxhetin disa vjeçar dhe program Buxheti është disa vjeçar prezantuar gjithashtu edhe në MFP shqiptare Strategjianga mbartet i Buxhetit Afatmesëm 46 . Programi e Reformës Kjo është si qëllim për tre vite. një risi shumë e rëndësishme që ka shmangur duke vjeçare disa kontratave të e angazhimeve organizimin të reja dhe përmirësimin e cilësisë mundësitë e borxheve zhvillimin për MENAXHIMI I FINANCAVE FINANCAVE I MENAXHIMI 4.1 PUBLIKE TND Strategjia së dhe përgjegjshmëria e MFP- për Reformën Menaxhimi i Riskut Vlerësimi i SHPPF dhe shtatë shtyllat e performancës së MFP- së e performancësVlerësimi i SHPPF dhe shtatë shtyllat së MFP- Auditi dhe Kontrolli 42 http://www.financa.gov.al/al/newsroom/ligje/ligji-nr-10-296-date-08-07-2010-i-ndryshuar-me-ligjin-nr-110-2015-date-15-10-2015-per-menaxhimin-financiar-dhe-kontrollin-i-unifikuar&page=1 Publik. Mbështetja të Qëndrueshëm e Zhvillimit i Menaxhimit Financiar Përmirësimi SHPPF: 43 https://pefa.org/ së dhe Strategjisë 84- 109 së fq. të MFP- të MFP- së Reformës dhe Planin e Veprimit 82 81- SHPPF fq. 44 Shiko 45 https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000394028 46 http://docplayer.net/11584656-Republic-of-albania-ministry-of-finance.html Kriteret e BE- së për hyrje në Euro në Euro së për hyrje e BE- Kriteret Politikat fiskale për nivelet qendrore dhe vendore të qeverisjes vendore të qeverisjes qendrore dhe për nivelet fiskale Politikat (decentralizimi) Baza e përgatitjes dhe ekzekutimit të buxhetit,Baza e përgatitjes dhe ekzekutimit PBA dhe IFMIS Pamje e përgjithshmePamje ligjor e kuadrit 42 Shqiptar Temat Kryesore Temat Menaxhimi i Financave Publike është modulet nga më të rëndësishme një Publike Financave Menaxhimi i sidomos gjatë periudhësAnëtarësimit së dhe përfshin negocimin e 35 vogël. të madh apo të me dimension financiar kapitujve Prezantimi dhe Objektivat Prezantimi 46 borxhit publiktëGreqisë dhemonitoriminga Brukseli imos-respektimit do të studiohenStabilitetit së bashku me disa kriza, si rasti së i situatës BE-së dhetëmiratojnë monedhëneBE-së, eEuro-s kriteret dhePakti i parashikon që Vendet të zbatojnë politikën duhet Anëtare të monetare Në kontekstin duke epara-anëtarësimit, qenëseTraktati iBE-së tashmë shmangies sëevazionit fiskal. rreth të taksave,tjetër stimujve të zhvillimit dhe të mendojnë gjithashtu një rritjetësektoritjoformal. TND-të dotëmundohenshohinanën pengesa përzhvillimin ekonomik eaktivitetit dhemundtërezultojnënë tëadresojnë. Masatfiskaleqë TND-tëduhet janë si konsideruar shpesh shpërndarja etëardhurave kyçe njëçështje tatimoredhedoganoreështë janë tëbazuara Mbledhjadhe nëpariminebarazimit tësolidaritetit. ekonomik, socialdheterritorialtëvendit. Fondet strukturore tëBE-së programet tëparaqitura njehsuese mundtësigurojnëkohezionin dhe gjithashtu thelbësor fiskalNjë menaxhimimirëpresionit është kombëtare dhetaksave vendore, decentralizimit. apo thënëndryshe taksavedrejtpërdrejta dhejotëndërmjet qendrore tatimeve menjëpërhapjetëbalancuarndërmjet të mjaftueshme, të financojnë rritjene tyre. Kjonënkuptonpolitikat fiskale përkatëse dhe kyçeNjë nga çështjet nëzhvillimin ekonomik sivendet është mundtë kontrollet shumëvjeçarë. meBazë buxhetimin adreson Gjinore(2014-2020) dheangazhim për ligj objektivat epolitikave tëinstitucioneve dhenivelet eprogrameve. Ky (2016-2020) vjetor iBuxhetit të ciklitbuxhetor. tashmë përfshin Ligji çdofazee institucioneve para qendrorebuxhetore Parlamentit gjatë eMinistrave Titullarët tëLinjës/ PBA dotësigurojëpërgjegjshmërinë earritura, epritshmedherezultatet rezultatet etj. dhesynimet, treguesit objektivat, përkatëseprogramet mepërshkrimet përqëllimet, ebuxhetit së kërkesave buxhetore. Gjithashtu,PBA-ja dotëparaqes gradualisht Për këtë qëllimdotëorganizohet njëprogram ivazhdueshëm zhvillimi Shqipërinë, të profesionalizohet por funksioni i AB-së duhet edhe më tej. dhe standardeve njëpasurie madhepër tëAB.Kjoështë metodologjisë përzhvillimin dhezbatimin e Ministrisë sëFinancave, përgjegjëse është për AuditimineBrendshëm(DH/AB), ethemeluarnëkuadër të subjekte tëtjera publike. pjesërisht mepronësi Drejtoria e Harmonizimit institucionete linjës, eqeverisë qendrore, qeveritë lokale dhedisa tëtjeranjësi tëkrijohen nëqeverinë pritet vendore) tëABnëministritë auditimin e brendshëm në sektorin publik". Ka 124 rreth 124 njësi (10 njësi nr. meLigjin 9720,Në Shqipëri,ABrregullohet datë23.04.2007 "Për auditimit tëVendeve Anëtare. kombëtare tëllogarive ose zyrave zëvendësojnësë cilës të gjykatat të, sidomosGjykata eLlogarive eBE-së nëLuksemburg -vendimet e enevojshmeështë njëpasqyrënga sistemi iauditimittëBE-së përTND- jashtëm sikontrolle tëdetyrueshme. Nëkontekstin epranimit nëBE, të brendshëmnëmënyrë qëtëreduktohenndërhyrjet ekontrollit të e kontrollit cilësinë të ndihmojë auditimin e jashtëm që tëpërmirësojë ndryshimeve tëbrendshme. njëinstrument ABështë parandalimi. ABdo mënyrë joefikase qënënjë fazë kryerjen e tëhershmedhemundëson gabimaponë identifikiminsediçkaqenë seaimundëson mundtëkryhet përnjëorganizatëduke irëndësishëm njëaset Auditimi ibrendshëmështë përTND-në, duketë qartë këtë embështetur shpjegimme shembuj. nëmënyrëkontrollit, tëshpjegohet tëbrendshëmapojashtëm,duhet analiza ekostos, tëadoptohen.Dallimi duhet auditimitdhe ndërmjet sikontrolli epërdoruramë mirëdhemetodat nga financiardhe bizneset, racionalizojnë MFP. Përdorimi ifondeve publike tëmonitorohet duhet deficitit në rritje dhe krizat ekonomike, publike autoritetet të duhet Auditimi dhe kontrolli janë në qendër të qeverisjes së mirë. Përballë të tavanit deficitprej3% nga disa Vende Anëtare. 47 PROKURIMI PUBLIK PROKURIMI 4.2 TND Metodologjia dhe disa Publike Financat disa njohuri në ka Pjesa madhe e TND-ve më e të fushës. do të përfitojë Moduli jenë specialistë mund edhe të prej tyre një hap zbatimit për të shkuar e mënyrën dhe njohuritë ekzistuese nga në BE dhe për të përfituar nga punën për pranimin thelluar më tej duke persona të në disa njohurive dhe përhapja e ekspertiza disa personave e teknik Informacion në fusha të tjera. të jenë specialistë tjerë që mund studimore diskutimet dhe rastet do të alternohet me punën në grup, Anëtare dhe BE. Pjesa shkëmbimit më e madhe e Vendet Shqipëria, nga frymë një të cilët do të kenë TND-ve, do të ndodh midis të njohurive ndaj arritjeve. të drejtuar pozitive Prezantimi dhe Objektivat Prezantimi materiale prokurimin publik për të mirat marrë në konsideratë Duke i Prokurimit Publik (KPP) me qëllim dhe shërbimet, krijua Komisioneri u KPP u së. e prokurimit të BE- të PP me sistemin e sistemit koordinimin Ligjikrijua nga i PP si organi më i lartë në prokurimin publik, i cili siguron mbrojtje ligjore për tenderët dhe interesin publik gjatë të gjitha të fazave dhe licencat ankandet si koncesioni, të Prokurimit Publik, procedurave shtetëror kuazi-gjyqësor KPP është një organ i veçantë e minierave. që ofron mbrojtje ligjore. e tij në përputhje KPP aspiron të kryej veprimet aksesite drejtën të dhe të transparencës – PP të themelor parimin me Faqja gjithë e internetit e KPP paraqet për çdo qytetar. informacionit legjislacionin teme 48 . Gjithashtu, tashmë po fillon edhe Prokurimi e kësaj Elektronik. 47 Aneksi 4 48 http://kpp.gov.al/ppadv/Legjislacioni.aspx Së fundmi, Sistemi i Integruar i Informacionit për Menaxhimin Financiar për Menaxhimin Financiar i Integruar i Informacionit Së fundmi, Sistemi (SIIMF) do të mbështesë të gjitha planifikimin dhe funksionet e MFP-së: menaxhimin e projekteve, dhe menaxhimin buxhetimin,programin menaxhimin e brendapërbrenda qeverisë, transfertat e kontratave, përfshirë duke menaxhimin e pagave, dhe kontrollin, shpenzimeve menaxhimin e thesarit, e likuiditetit.kontabilitetin, dhe parashikimin SIIMF do të menaxhojë gjithashtu në ekzistuese integrimin me sistemet Autoritetin e Prokurimit Publik tatimore dhe doganore, administratën të borxhit. e menaxhimit Një portaldhe me sistemin online do të krijohet për publikun. AB është gjithashtu një mjet të në luftën i fuqishëm e parandalimit nxitje e madhe për ndryshim dhe një MFP- në kulturën e korrupsionit të linjës dhe kështu tepër autoritet i dhënë më menaxherëve duke së, e përgjegjshmërisë. për sigurimin mekanizmat forcuar duke Paralelisht, Strategjiaështë ndërtuar Korrupsionit, kundër Luftën për Kombëtare dënimi dhe (3) ndërgjegjësimi (2) (1) parandalimi, në tri shtylla: 47 ; kjo dhe një informacioni komunikimi, luftëduhet forcohet. të Transparenca, përgjigja.përqasje e hapur do të jenë Gjithashtu, TND-të janë përsëri në Menaxhimi i riskut është gjithashtuplan të parë. përgjegjësinë nën e tyre e procesit të menaxhimit të riskut me fazat do të paraqitet dhe koncepti që do në vlerësimin e riskut dhe vendimet dhe disa ushtrime veçanërisht së riskut.të merren pas analizës profesional (PVZh) dhe cilësia e funksionit të AB-së do të rishikohet cilësia dhe (PVZh) profesional rishikohet të do të AB-së funksionit e krijojë të do DH/AB Cilësisë. e për Sigurimin udhëzimi një të në bazë të do TND brendshëm. të auditimit të njësive të rrjetnjë titullarëve të e mirë dhe të ndihmojnë për qeverisjen duhet lëvizje të mbështesin këtë e tyre. në institucionet e AB-së iniciativat 48 49 OJ L94, 28.3.2014, p. 65–242, http://eurlex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014L0024&from=EN së kontratave, anomalinëtenderdhemarrëveshja kuadër edhënies prokurimin elektronik,kualifikimtenderi, kriteret duke eprocedurës, përfshirë Vendime kyçe mbizgjedhjen Blerje tëCentralizuara Përjashtime tëVeçanta Parimi iShpërblimit Marrëveshjeve, tëjenëpërgatitura tëcilatduhet shumëmire: për saipërket kontrollit tëTermave tëReferencës dheStrukturave të Moduli dotëtrajtojë sipaskëndvështrimit çështje tëTND-së, sidomos mbiprokuriminpublik. tëkenëTND duhet njënjohuritëpërgjithshme Temat Kryesore konkurrencës, ajogaranton transparencë ecilanxitrritjenekonomike. korrektësi erregullave Ethemeluarmbirespektimin dhedrejtësi. të synon të sigurojë një përdorim efikas të fondeve publike dhe të garantoj konsiderueshme tëshpenzimeve publike kombëtare. RregullorjaePP PP punonmeshumatëmëdhaparash të tëcilatpërbëjnënjë pjesë nevojshme, dotëmundduhendisandryshime. e tëprokurimitpublikdhe, është nëse një shikimtëlegjislacionin konsiderojnë këtë haptëkryer. Negociatatmbikapitujt dotëpërfshijnë esajkombëtar.ta transferojë atënëligjin shqiptaree Autoritetet 2004/18/EC 2014 mbiprokuriminpublik,ecilaka shfuqizuarDirektivën 2014/24/EU eParlamentit Evropian dheeKëshillit 26 tëdatës shkurt Duke njëvend qenësetashmëShqipëriaështë kandidatDirektiva përBE, 49 ,dotëaplikohet sëshpejtidheShqipëriadotëduhet përdoret mënyrapërdoret tradicionale etransferimit tënjohurive dheraste Duke njëtemëshumëteknike, qenëseProkurimiPublikështë dotë Metodologjia e konkurrencës. harmonizimi I rregulloreve për VP BE). Do të përcaktohen edhe rregullat dhe krahasimi iprocedurave (internacionalizimiithirrjeve përtender; prezentë edherekomandimet elënanga organizatatndërkombëtare tender; harmonizimiirregulloreve përVA tëBE-së). Gjithashtu, dotëjenë krahasimi iproceduravedo tëkryhet (ndërkombëtarizimi ithirrjeve për paraqiten rekomandimet ehartuaranga organizatat ndërkombëtare dhe publikprivat nëmodulintjetër.dhe partneriteti dotëshqyrtohen Dotë nëdispozicionkorrupsionin.dhe mjetet përtëluftuar Kontratat publike intelektuale.shërbimet Gjithashtu,dotërishikohet zbatimiirregullave dheinxhinieriacivile, eIT-së shërbimet të tillasindërtimi dhe dhepajisjet, tëpajisjeve dheshërbimeve nëfusha dhe teknikat përnjëgamëtëgjerë mbiprocedurat eblerjes eveçantëNjë rëndësi dotëvendoset gjithashtu si tëjemiefikas ndaj kostos? porgjithashtu evendosura detyrimet nga ligji, – sitëzbatohengjitha përtëdiskutuardisangaMundësia dilematedrejtuesve tënivelit tëlartë zyrtarëve tëndryshëm Kontraktues– nëAutoritetin ndarjandërmjet sibëhet Përgjegjësitë eprokurimitpublik sanksione nëlidhjemeligjin Administrative,Rishikimi iProcedurës administrative hetime dhe Përjashtime 49 transportit, dhe ujërave. Së fundmi, Qeveria ka kërkuar të arrijë të arrijë kërkuar ka Qeveria Së fundmi, transportit,ujërave. dhe në përmes PPP-së ekonomik zhvillimit të qëllimet kryesore kombëtare të buxhetit dhe të ul kufizimeve brenda fonde që të sigurojë mënyrë për të zgjeruarshpenzimet publike, si një në infrastrukturë investimet përmirësuar për të cilësinë e shërbimit, ekonomik, drejtues i zhvillimit për të publik të sektorit dhe e menaxhimit dhe promovimin efikasitetit përfshirë një duke lartë më të arritur efikasitet në përdorimin e burimeve publike. të aseteve dhe vlerësiminkomercial partner privat një strategji nuk ka qenë se akoma Duke të qartë të dokumentuar dhe kuadri PPP-në mbi zyrtarisht, së Qeverisë prezantimi i politikës drejton strategjinë ështëligjor, çka ajo përgjithshme.e Pjesae madhe më një progresi hasur sfidë në arritjen e real për të linjës kanë e ministrive qartëtë politike një ka nuk se qenë duke së, PPP- të projekteve e zbatimin e lartapër nivelet përcakton sektorët, drejtuese, e cila shërbimet, dhe që do të mbështeten në Shqipëri. e PPP-së format Kryesore Temat duhet të dijë TND-ja mund të jetë: ajo çka kontekst, Në këtë mundësohentë do që Brenda punëve dhe shërbimeve i Synimi PPP Koncesionit/ e mëdha? grackat cilat janë /PPP– e Koncesionit Procedurat Ekonomik, e Zhvillimit Ministrinë PPP në i Njësisë së Koncesionit/ Roli dhe Sipërmarrjes dhe Agjencisë Tregtisë së Prokurimit Publik Turizmit, PARTNERITETI PUBLIK PRIVAT PRIVAT PUBLIK PARTNERITETI është në krye të shërbimeve këshilluese dhe monitoruese për këshilluese është 50 shërbimeve të në krye 4.3 TMC (PPP) Agjencia e Trajtimit të Koncesioneve, ATRAKO u krijua në vitin 2007 dhe mbështeti autoritetin kontraktues gjatë dhe mbështeti autoritetin kontraktues të tenderimit, dhe në mbi fizibilitetin, vlerësimit hartimit të ofertave nëpërmjet u krijua në vitin 2007 një studimi të procedurave procedurave ATRAKO të Koncesioneve, 50 Agjencia e Trajtimit https://pppknowledgelab.org/countries/albania http://www.atrako.gov.al/http://www.atrako.gov.al/wpcontent/uploads/2015/06/Albanian-ppp-key-aspects2.pdf negocime. Në 20 vitet e fundit, Qeveria Shqiptare ka mbështetur e vitet Shqiptare ka zhvillimin Në 20 e fundit, Qeveria dhe koncesioneve kryesisht nëpërmjet privatizimeve, privat sektorit rregulluese e biznesit. për të lehtësuar veprimet Investimet procedurave dhe që prej vitit 1996 janë inkurajuar në infrastrukturë e sektorit privat zbatuar PPP në sektorin e energjisë, Shqipëria ka ndërmjet 2001-2011 Ligjime Ligjin 2013 në vitin i PPP në Shqipërisë u zëvendësua 125/2013 i ndryshuar në 2015 Private”, dhe Partneritetet koncesionet Publike “Për Ligji(Ligji një kuadër ligjor parashikon 77/2015). të qëndrueshëm për e të gjithëkoncesionet përgjegjësitë ndajnë Disa institucione sektorëve. prokurimit.të si njohur e njësi Një lidhura të koncesioni politikave e ATRAKO Agjenciaçështjet teknike. projektet, e Prokurimit Publik (APP) mbikëqyr legjislacionin i promovon Komisioni e kapaciteteve. dhe ngritjen dhe MbrojtësiProkurimit Publik shqyrton i Prokurimit Publik ankesat dhe kapacitetit Pavarësisht monitoron pajtueshmërisë procedurale. dhe prokurimin e PPP- për planifikimin institucioneve përvojës së këtyre është të PPP nuk ndershmëria në dhënien dhe zbatimin e projekteve ve, vendor. në nivelin veçanërisht aspak e kënaqshme, Prezantimi dhe Objektivat Prezantimi studimore reale, nga Shqipëria dhe vendet e BE-së. Do te inkurajohen inkurajohen Do te BE-së. e vendet dhe Shqipëria nga reale, studimore e dhe praktikat ekspertizë ndërmjet diskutime shkëmbyer të për TND të përfituar dhe ekspertiza qartazi e TND-ve nga shkëmbimet duke mira në prokurimin publik. specializuar 50 Anatomia ndihmojnë PPP Si mundtë S dat Infrastruktura një PPP Çf Çf Rishikimi iProcedurave Administrative dhekritereve tëvlerësimit koncesionarëve /partnerëve private Rregullat përdhënienepunëve dheshërbimeve shtesë të tëmirëfushës për tëpasurekspertë Rëndësia ënjëstudimi –nevoja tëmirëmbifizibilitetin emadhe 1 zg PPP është V arë nukështë arë ështëPPP endosni nësenjë jedhja eduhur BAZA ? -të ? Menaxhimi Fiskal Njësitë ePP Institucione Procesi & Rregullore Lig Politik Qeverisja 2 jet dhe a institucional lig kuadrin Ndërtoni t jor dhe -së t KU ADRI Institucione Procesi & & menaxhimii Marrja nëpunë Projektit Vlerësimi i kë Programit Plani kimi i shilltarëve PPP një progr Plani k t oni am interesuar Palëve të Angazhimi i Risku 3 e PP tr Strukturoni ansaksionin a -së dhe gjithashtu të kontribuojnë në Strategjinë ePPP-së përShqipërinë. tëkontribuojnë nëStrategjinë dhe gjithashtu nga shkëmbimet eTND-veqartazi dheekspertiza tëspecializuarnëPPP, TND përtëshkëmbyer ekspertizëdhepraktikat emira duke përfituar Shqipëria dhevendet eBE- së. Doteinkurajohen diskutime ndërmjet tradicionale etransferimit tënjohurive dheraste studimore reale, nga Duke një temë shumë teknike, qenë se PPP është mënyra do të përdoret Metodologjia HAR TIMI &OFER & Pagesa Pe PPP K ontrata e rf -së ormanca e PPP k Hartoni ontr TA atën -së investuesit mark paraprak Ku i Prokurimit Procesi Oferta nanciare marrëveshjes Arritja e ali kimet etimi i PPPP dhe tenderoni Mark e &
etoni -në k Menaxhimi i & Dorëzimi Mbarimi iAf Për Ri-Financim ontratë 4 ZBA fundimi TIMI PP k Menaxhoni s ontr -së i atit atën e 51 • Për të prezantuar mbrojtjen e të dhënave, duke përfshirë ndryshimetduke e të dhënave, mbrojtjen të prezantuar • Për në ligjin e Mbrojtjes me Rregulloren të së përafrimin me qëllim shqiptar së; së IT- dhe Sigurisë së, të BE- Dhënave dhe përgjegjësinë rëndësinë të kuptuar e mbrojtjes së të dhënave • Për e çështje; me këtë TND- së lidhur të ndërgjegjësuar• Për përgjegjësi të dhënat që ata mbajnë TND-në mbi së Sigurimin e IT- nuk kryejnë së ata mund të bëhet në rast dhe çfarë ashtu siç duhet; si mund të përmbushen të ndihmuar TND- në të kuptojë më tej • Për (arsimi, shëndeti, mbrojtja etj.) sektorial të tyre dhe detyrimet objektivat së dhe Mbrojtjes së të Dhënave. me Sigurinë e IT- në lidhje e tyre të kursit në perspektivën dimensionin novator marrë në konsideratë Duke e përmbajtjes dhe metodologjisë, dhe menaxherët e trajnimit trajnuesit të nga e marra për të maksimizuar të dhënat do të informohen ASPA nga e njëjta metodologji Nësetrajnuarit. është e mundur, të përshtatet do për që pjesëmarrësittre nën-module në mënyrë të mësohen me mënyrën nëse është Në të njëjtën mënyrë, e mundur, e re të të mësuarit aktiv. në dy pjesë për çdo lëndë: trajnimi të jenë të ndara do seancat e trajnimit formën e një seance të mësuarit dhe pas online (e-learning) në fillestar i Përdorimi të trajnimit. për ballë (face-to-face) një seancë ballë kësaj, ata ndaj gjuhëve do t’i ekspozonte sepse internetit do të inkurajohej të huaja, sidomos gjatë e tjera vendet nga studimore të rasteve analizimit do t’ju lihet mjaft fleksibilitet për të Gjithashtu, trajnuesve të BE-së. mund të përfitojnënga TND-të. pasi ata vetë ekspertizën, kapitalizuar INOVACIONI I I INOVACIONI 5 TMC ADMINISTRATËS • Ndërgjegjësimi nuk është që qëllimi përdorimi i TIK; i pjesëmarrësve mjete; ato janë vetëm • Si të zbatohet të suksesshme në mënyrë një projekt elektronik dhe si të grackat; shmangen • Identifikimi i shërbimeve të administratës publike që duhet të kryhen publike të administratës • Identifikimi i shërbimeve për të zbatuar Axhendën Dixhitale të Shqipërisë; Objektivat e modulit të trajnimit mund të përmblidhen si më poshtë: mund të përmblidhen e modulit të trajnimit Objektivat përgjithshëmi prezantim • Një të shembuj me Elektronike Qeverisjes i dhe pjesa tjetër e Botës (si p.sh. BE-ja Shqipëria, nga të mira praktikave OKB); nga më të mira renditja vjetore e shteteve Reforma e Administratës Publike dhe ajo e Menaxhimit të Financave e Menaxhimit të Financave dhe ajo Publike e Administratës Reforma dhe pjesa adresojnë çështjet MFP– modernizimit të AP dhe e Publike Ministri një Shqipëria ka një dimension novator. kanë e tyre më e madhe përgjegjëse është e cila në dhe Inovacionin, Publike për Administratën zgjuar”. të qenit “e si qëllim dhe ka qendër të Strategjisë 2020, së BE-së për shekuj me e tyre modernizuar administratën kanë Shumë vende prezantimi është një risi e sjellë nga në administratë por inovacioni radhe, Megjithatë, vjet30 parë. më zyra, nëpër personal kompjuterit i inovacioni nuk mbetet Menaxhimi Publik i Ri (MPR), i cili u te kompjuterët. vetëm kryesisht ishte Mbretërinë 80 në e Bashkuar, të viteve në fillim prezantua mbetën ajo çka në organizim dhe menaxhim– kompjuterët i fokusuar thjesht mjete. janë, 52 51 OJ L94, 28.3.2014, p. 65–242, http://eurlex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014L0024&from=EN ezhvilluarse tëvijnënësesionin nga ASPA. në lidhje me trajnimin elektronik, para marrjen e njohurisë nga të gjithë, nëmënyrë mbi ta ndjekurdhemonitoruarpjesëmarrjen qëtësigurohet menaxhojë trajnimin, jovetëm përtavendosur atëonline, poredhepër nënjëmënyrë tëpërgatitet të tillëqëlejonASPA-n duhet Mjeti të eproblemeve. njëZyreapo nëpërmjet përzgjidhjen Shërbimi(helpdesk) tëfushës menjëekspert moodle, MOOC,etj.) prezantimndërveprues, dhepërdorimiimjeteve TIK(film, platformë Këshillohet gjithashtu mediat sociale(LinkedIn, Facebook, Twitter dhenëçfarë ,etj.) gjuhë. software bazë (WORD, Excel dhePowerPoint), atapërdorin dhenëse të zotërojnë konceptet themeloretëpërpunimit tëdhënave dhe të ekëshillueshme mundtëjetë tëkontrollohetlëndës, TND- sëparinëse të shkurtra tëpraktikave mëtëmira, Për etj. shkak tëspecifikës së i metodave ndërvepruese, diskutimenëgrupetëvogla, prezantime të trajnimit Është dheaudiencës. veçanërisht përdorimi irëndësishëm tradicional ballë për ballë, do të organizohet nga trajnuesit sipas kushteve në mënyrë midis të mësuarit elektronikeNdryshimi dhe trajnimit TND TND TND P amje ePërg 5. 5. 5. përfshirë vlerësimindheinformiminparapr 1 3 2 Mbrojtja etëDhënave Siguria eIT Qeverisja Elektronik jithshme: 4 - së ,5 ditë,3modulenga1,5 e ak 1. Administratën Publike Shqiptare? 1(online)Sesioni –Çfarë dotëthotëAxhendë Dixhitalepër Temat Kryesore në mënyrë qëtëmaksimizohet trajnimi. dhe Singaporit dhe nëvendin e4nërenditjebotërore, pasKoresë Australisë sëJugut, vitin 2014 ka vendosur Francën nëvend tëparë, përsaipërket Evropës kanë revolucionarizuar kulturënadministrative. Renditja eOKB-sëpër eproceduravethjeshtimin dhemenaxhiminetyre nëmënyrë elektronike, i administratës publike -dhe"de- materializimi"idosjeve, bashkë me nga dhe përdorimiiinternetit praktikat mëtëmira. Kompjuterizimi tepër të avancuara do të mësohen në këtë fushë. Shumë prej gjërave Administrata Elektronike 30vjeçdhedisavende rreth taniështë janë nëgrup. ndajpunës për tëgjithë kapitalizohet etrajnimittëfavorshme përsesionit si njëaset nëfrymë ejuristëveekspertiza apospecialistëve të financiarnëgrupduhet osePortalitShqipëriaElektronike. Nga anatjetër, Digjitale Axhendës së duke qenësemundtëkenëStrategjisë nëhartimin marrëpjesë Disa TND tashmë mund të jenë profesionistë të Qeverisjes Elektronike, Prezantimi dheObjektivat TND Axhenda Dixhitale për Evropën – Strategjia 2020 AxhendaDixhitalepërEvropën –Strategjia 5.1 5.1 QEVERISJA ELEKTRONIKE . Shumë gjëra mundtëbëhen në mënyrë elektronike, 51 . Shumë gjëra 53 2. Ndryshime në ligjin Elektronik Nënshkrimin Elektronik, Shërbimin për dhe ligje akte nënligjore apo TND-në, kjo për do të thotë çfarë të tjera– pritet prej tyre? çfarë dhe Komunikimit së Informacionit Mjetet e Teknologjisë 3. së TND-ve: sipas pikëpamjes në Shqipëri – prezantim për Menaxhimin pilot) (faza të dokumentacionit elektronik i menaxhimit a. Sistemi gateway) government (platform GovNet b. portal për qytetarët c. bizneset dhe e-Albania: për më dhe më pak korrupsion tepër transparencë d. Një mjet projektet për të menaxhuar (“Microsoft Project” ose të tjera) në Publike në Administratën TIK të përdorura Mjete të tjera e. Shqipëri duhetsi – organizatë në TIK të duket reja të të mjeteve i Zbatimi 4. të arrihen qëllimet që procesi e tij– diskutim në grup në mënyrë Metodologjia jetë të e elektronike trajnime shumë më sa dhe trajneri nga Informimi përdorim i gjerënë grup, diskutime studimore, raste internetit mundur, ndaj - me përfitim ekspozimin të huaja, sidomos ndaj gjuhëve gjuhës vizitë në një mund të organizohet Gjithashtu, dhe asaj frënge. angleze terren. , rasti i Singaporit www.gov.sg i Singaporit , rasti a. Shërbimet G2G (nga Qeveria në Qeveri)– procesi ligjor në Qeveri)– Qeveria a. Shërbimet G2G (nga pa Një portal përshtatshmërinë e tij me në i fokusuar b. Strategjia Ndër-Sektoriale "Axhenda dixhitale e Shqipërisë e Shqipërisë dixhitale Strategjia "Axhenda Ndër-Sektoriale c. Pikat e Shërbimit me një ndalesë (në qeverisjen vendore të vendore me një ndalesë e Shërbimit c. (në qeverisjen Pikat Wirral) Bashkiake Mbretërisë së Bashkuar–Njësia qytetarin,portal i administratës publike franceze franceze qytetarin,portal publike i administratës 1. Shërbimet Elektronike: si të përgatitën në mënyrë që mos të hasim si të përgatitën në mënyrë Shërbimet Elektronike: 1. e bashkëveprimit Cilat janë 4 nivelet e burokracisë”? “dixhitalizimin dyanshëm i transaksion njëanshëm, i transaksion online, (informacioni dhe si do të duket? dhe ndërveprimi) 4. Disa shembuj të Qeverisjes Elektronike: shembuj të Qeverisjes Disa 4. dokumentacion www.mon.service-public.fr po - Çfarë apo organizatë) tjetër, ministri Seksioni 2 (në ASPA, Shërbimet ndodh në subjektin e ligjit Elektronike, për Qeverisjen TND-ja përdoren nga etj. dhe cilat mjete TIK mund të Elektronike, efikase? në mënyrë 3. Pamje e përgjithshme Pamje 3. e ligjeve nënligjore dhe akteve në lidhje me Elektronike; Qeverisjen si mund të ndryshoj menaxhimi elektronik e Shërbimit– d. Zyra civil, dhe si do të mund e nëpunësve punën i dokumenteve të ndihmonte në strategjinëantikorrupsionit e të tjerë mund të gjenden: Shembuj e. http://www.egov4dev.org/ suçess/case/ 2. sot, në Shqipëri online dhe (2) Vizioni (1) qeverisja 2015-2020": (3) Produktet kryesorestrategjisë, të e politikave, objektivat (4) TND-ve? i pozicioni dhe vlerësimi, ( 5) Monitorimi burimet (6) financiare, 54 të maksimizojnë kontributet tëIT. edepartamentit emenaxherëvepaanshme raportet tëtyre tëIT-së dhetëndihmojnëata nëmënyrë tëvlerësojnë të • Për elartë tëndihmuarmenaxherët arsimi, infrastruktura, etj. shëndeti, së bërënëadministratën publike, pavarësisht nga ministria, mjedisi, personale dhesiguriaeIT-së të punës nëçdopjesë janëtërëndësishme • Për tëvetëdijshëm sembrojtjaetëdhënave tëbërëpjesëmarrësit menaxherin eIT-së dheSpecialistin sëtë Dhënave eMbrojtjes ka); (nëse • Për të dhënë njëpasqyrë se si të punojmë në mënyrë efikase me të plotërregullave përmbrojtjenetëdhënave dhesigurisësëIT-së • Për tëofruarnjohurimbisigurinëeIT-së dhepër tëofruarkuptueshmëri Objektivat etrajnimit dotëjenë: janë tëpërgatiturmirëpërt'upërballurmekëtë tëre. dobësi gjithmonë dhenjësfidëmenaxherialepërTND-të, jo tëcilët strategjike në organizatatpublike dheprivate, siguriaeIT-së bërënjëçështje është masivesulmet kibernetike tëfunditndajserverëve tepërtërëndësishëm hardware dheelastike. dhesoftware janëbërëtëbesueshme Por, me IT dhetëgjithë kriminale. teknikkompjuterët, rrjetet Meprogresin Siguria eIT-së sotmedykërcënime, përballet teknikdhesulmet dështimi Prezantimi dheObjektivat TND TEKNOLOGJINË E INFORMACIONIT 5.2 SIGURIA NË LIDHJE ME institucioneve publike) marrjen e dokumentacionit të nënshkruar në mënyrë elektronike mes elektronike IT- (taksat), nëpërmjet për dërgimin dhe së si një mjet Sa tëmbrojtura janë procedurat enënshkrimitelektronikosepagesa siguron tëdhënatdhesistemet nëmënyrën eduhur? Si mundtëkontrollojnë Trupën iIT-së punonjësi eNivelit nëse tëLartë herë nëvit)? ndihmë (përtëbërëauditimineparëdhepastaj përtapërsërituratënjë të ShoqërisësëInformacionit apo ndonjëinstitucion përtëkërkuar tjetër Kombëtare Amundtë pyesin se ata punojnëvërtet? qoftë ataAgjencinë i krizave qëkanë tëbëjnëmemungesënesistemeve tëIT- së),dhenë proceduratsulm kibernetik, e backup, vazhdimësia menaxhimi e punës, procedura tëmira mbisigurinëeIT-së (përshembullprocedura përnjë Si mundtëkontrolloj institucioni iNivelitnëse njëDrejtues ka tëLartë e mundur!)? mund tëkushtojëpërmarrëpërsërikëtoseështë tëdhëna(nëqoftë seinstitucionimund tëndodhënëqoftë nukika siguruartëdhënat?Sa Rëndësia etëdhënave tëpërpunuara nga institucionet publike -çfarë nëtëvërtetë? –për çfarë jemi përgjegjës Kërcënimet eIT-së kibernetike dhesulmet viruset përtëdhëna,kryesisht së Nivelit Drejtues: tëLartë Hyrje nëtëDhënateSigurimit(siguriaIT-së) nga këndvështrimi iTrupës sëtëdhënavembrojtjes dhesigurisënëIT: Trajnimi ecilakrijonlidhjenmidis parashikon njëhyrje tëpërgjithshme Temat Kryesore 55 , një , 58 . Rregullorja e fundit e BE-së, BE-së, e e fundit Rregullorja 56. këto dy komisione janë ende tepër aktive dhe kanë rol mbrojtës. Të gjitha mbrojtës. rol Të kanë dhe aktive ende tepër janë dy komisione këto hartojnë të filluan evropiane legjislacion një vendet dhe krahasueshëm të bënë 10 vjet pas rënies së murit të Berlinit, ish-bllokut komunist e vendet të njëjtën gjë. ligjor Kuadri krijua u të BE-së mbrojtjen e të dhënave për si dhe mbi të drejtat themelore / EC, 95/46 në Direktivën për herë të parë Nenin në parashikohet siç e të dhënave, dhe mbrojtjen për jetën private e Njeriut dhe nenet për të Drejtat 7 dhe 8 të Evropiane 8 të Konventës 55 . Më shumë Evropian të Bashkimit Kartës për të Drejtat Themelore personale tuaja të dhënat për drejta të dhe 59 është krijuar, franceze publike e hapur për të dhënat platformë gjatë mban Samitin e 4-t Global e Hapur (OGP) 60 Partneriteti Qeveria vende: 70 nga krerëtme shteteve e Paris, në periudhësdhjetor7-9 2016 së qeverisjes të e parimeve e angazhuar për promovimin është "OGP pjesëmarrjes civile, dhe konsultimeve nëpërmjet hapur dhe transparente si dhe korrupsionit, kundër publik dhe luftën integritetin përforcuar duke duke rritur qasjen në teknologjitë nxitur demokracinë, e reja për të duke nxitur risi dhe progres." Rregullorja (Eu) 2016/679 e Parlamentit Evropian dhe e Këshillit, më datë e Këshillit, dhe Evropian e Parlamentit 2016/679 Rregullorja (Eu) në lidhje me përpunimin fizikë mbi mbrojtjen e personave prill 2016 27 si dhe të dhënave, e lirë të këtyre personale dhe lëvizjen e të dhënave e Përgjithshme (Rregullorja / EC për 95/46 shfuqizimin e Direktivës do të integrohet , së shpejti në ligjinMbrojtjen e të Dhënave) shqiptar për Komisioneri dhe nga e të Drejtës për Informim - siç thuhet Zyra nga Mbrojtjen e të Dhënave. të cilin është (open data), për Hapi tjetër janë të dhënat e hapura ligjnjë përgatitur dhënat të për publik shërbimin mbi Francë në MBROJTJA E TË DHËNAVE TË E MBROJTJA 5.3 TMC Mbrojtja e të dhënave ka filluar të shfaqet si një çështje e rëndësishme filluar të shfaqet ka Mbrojtja e të dhënave një raport i Në Britaninë e Madhe u publikua 70. në mesin e viteve në të që, Kështu dhe privatësinë". rëndësishëm "Kompjuterët lidhur me gjithë mbrojtjen e kërkojnë qytetarët dhe të filluan të reagojnë Evropën, “Big Brother” nga të tyre 52. të dhënave u krijua Avokat është i vlefshëm të studiohet. Në vitin 1973 i Francës Rasti zëvendësuar i République, Médiateur de la i Popullit, fillimisht i quajtur u krijua Në vitin 1978, des Défenseur droits në vitin 2011. më pas nga dhe Lirisë 53 për të e të Dhënave për Përpunimin Kombëtar Komisioni në "mburojën - sot trajtohen çështjen e mbrojtjes së të dhënave trajtuar mbi të Drejtën e Aksesit të 54, Komisioni dhe CADA e privatësisë" të krijuar me ligj. Administrative, Dokumenteve Gati 40 vjet më vonë, Prezantimi dhe Objektivat Prezantimi Cf. George ORWELL’s novel « 1984 » novel George ORWELL’s 52 Cf. et Libertés Commission Nationale Informatique 53 https://www.cnil.fr/ aux documents administratifs Commission d’accès 54 http://www.cada.fr/ 55 http://ec.europa.eu/justice/dataprotection/article29/pressmaterial/pressrelease/art29_press_material/2016/press_release_shield_en.pdf 56 https://www.cnil.fr/en/infographic-more-rights-your-personal-data 57 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0679&from=EN 58 https://www.etalab.gouv.fr/loi-pour-une-republique-numerique-lancement-dune-consultation-sur-le-service-public-de-la-donnee public data” use again “Share, improve, 59 https://www.data.gouv.fr/fr/ 60 http://www.opengovpartnership.org/events/ogp-global-summit-2016-paris Informimi nga trajnuesi për më tepër tema teknike - me ndihmën e - me ndihmën e tema teknike për më tepër trajnuesi nga Informimi për njohuri. Puna në grup temën, nëse të TND- së lidhur me ka njohurive mendimeve. dhe e ideve shkëmbimin situatat, të fundit për të përshkruar të kohëve studimore Raste analizuar reagimet, së të sulmuara, të IT- analizuar dobësitë e sistemeve etj.). penale, (teknike, e incidenteve koston përllogaritur Metodologjia 56 e tëdhënave. të të DhënaveProcesimit Personale, në lidhje me bazat i njoftimit procesi dhënave personale, Transferimi Ndërkombëtar itëdhënave, Delegimii të eProcesimit të BE-së, rolindhedetyrat nëShqipëri, Ligjshmëria sëtëDhënavediskutime mbiZyrtarineMbrojtjes (OPAK) -background elëvizshme,të mëdhapërsigurinënëpajisjet dhe hyn etj.) nëroldhe të të dhënavepër dokumente të shkruara dhe bartës elektronike, Sfida nga publik,Shërbimeshkatërrimi njëautoritet tëmediave tëjashtme personale nga tatimore, organet Europol, sistemet Cloudtëpërdorura të dhënave personalepërforcat epolicisë, Përpunimi itëdhënave (të përpunimittëdhënave nga Ministria Zbulimii sipunëdhënës, Rastet mundtëpërditësohen. Studimore në SektorinPublikShqiptar" Personale (KMDP)meTrajnimin eZyrtarëve përMbrojtjenetëDhënave për Komisionerin "Mbështetje Prezantimet përMbrojtjenetëDhënave Metodologjia të hapura Roli iTND-sënëmbrojtjenetëdhënave dhezbatiminetëdhënave Koncepti itëdhënave tëhapura dheoperacioneve tëtij dhesfidatkryesore Struktura tëkuadritligjor eMbrojtjes Temat Kryesore Shtojca 6: Shtojca 5: Shtojca 4: Shtojca 3: Shtojca 2: Shtojca 1: SHTOJCAT: Shtojca 2:Tabela Përmbledhëse e mbi Vlerësimin Publike Projekt Programin e Trajnimeve për Administratën të Identifikuara dhe Rekomandimet ePropozuara për Shtojca 1:Ekstrakt Përmbledhës mbiMangësitë Gjinore Trajnimit tëTND-ve Program. Programin eTrajnimit tëASPA-s Projekt- Programi i PNUD2016,Raporti IntegrimiGjinornëProjekt- në karrierë pastrajnimit tëmenaxherëve tëlartë. Lexime mbimonitorimindhezhvillimin tëmëtejshme eNivelit (fq.Zyrtarët 16-18). tëLartë në fushëneAnti-Korrupsionit, eTrajnimit Modulet për Kuadri përPropozimin enjëProgrami tëRiTrajnimit Ekzistues përAdministratën Publike Shqiptaredhe iOSBE-Raporti iTrajnimit sëVlerësimi Anti-Korrupsion reale. bazuarnëraste Një rast studimor mbimetodologjinë Kyç përNivelin 5apoTND. OBZHE/ OECD Struktura e Kompetencave Treguesit Nëpunësve Civil. e Shkollës sëAdministratës Publike dheTrajnimit të 178/2014; RregullatmbiOrganizimindheFunksionimin nr. n° 152/2013 sipasligjit Civil”, ndryshuar “Shërbimi itrajnimit tëTND:Ligji Kuadri institucional dheligjor 57 Pranimi në TND mund të bëhet vetëm nga personat që kanë që kanë personat nga në TND mund të bëhet vetëm Pranimi Numri i përgjithshëm Numri përcaktohet të TND-së ligjin në anëtarëve i e formimit në programin për pranimin Vlerësimi i kandidatëve Përjashtimisht, deri në daljen e grupit të parë të studentëve të ASPA-s të ASPA-s daljen e grupit të parë të studentëve deri në Përjashtimisht, Pranimi në programin e formimit të thelluar për TND-në në ASPA bëhet në ASPA të thelluar për TND-në e formimit në programin Pranimi 3. vit,çdo rekrutohen vjetortë do që buxhetit,të anëtarëve, i numri ndërsa përcaktohetvjetor në planin të rekrutimit. 4. të të rasteve me përjashtim përfunduar në ASPA, e thelluar formimin ligji. këtij të 5/1, dhe në nenin 30,pika neni 5 të këtij në pikën parashikuara 5. në TND të mjaftueshme, nuk janë pranimi apo kur prurjet ASPA nga ligji. sipas nenit 29 të këtij kombëtar, bëhet nëpërmjet një konkursi 28 Neni TND nëpërmjet ASPA-s në Pranimi 1. i cili është për nëpunësit i hapur vetëm kombëtar, nëpërmjet një konkursi së mesme të lartë drejtuese dhe nëpunësitcivilë të kategorisë e nivelit që tjetër, individ çdo për dhe si pavarura, e drejtuesinstitucionet në për specifike ështënuk pjesë plotësojnëqë civil, shërbimit e kërkesat në TND. pranimin të thelluar organizohet e formimit në programin e pranimit 2. Procedura të të nenit 20 sipas parimeve me ASPA-n, në bashkëpunim DAP-i, nga ligji.këtij 3. i Kombëtar bëhet Komisioni nga të thelluar për TND- në në ASPA Përzgjedhjes, ligji. i krijuar sipas nenit 31 të këtij Barazisë Gjinore dhe Rekomandimet për kurrikulën për kurrikulën dhe Rekomandimet Gjinore Barazisë të Lartë Drejtues të Nivelit në të Trupës e Trajnimit i tabelës. ekstrakt Shqiptarë, Publike Administratën Një rast studimor mbi metodologjinë studimor Një rast në raste bazuar reale. Shtojca 7: Nëpunësit civilë të kategorisë së lartë Nëpunësit e të kategorisë drejtuese civilë në institucionet SHTOJCA 1: KUADRI INSTITUCIONAL DHE DHE INSTITUCIONAL KUADRI 1: SHTOJCA TND TË TRAJNIMIT I LIGJOR 2. Numri i përgjithshëm së lartë civilë të kategorisë i nëpunësve të rregullta është anëtarëdrejtuese, të TND-së, sa numri i pozicioneve apo e miratuara së lartë në strukturat drejtuesetë kategorisë ekzistuese e në institucionet vitit buxhetor, brenda miratuar për t’u të parashikuara numri. prej 15 për qind e këtij plus një rezervë shtetërore, administratës 1. ligji, të këtij të emëruar sipas nenit 28, shtetërore, administratës përbëjnë “TND”). të lartë civilë të nivelit drejtues (në vazhdim trupën e nëpunësve Trupa e nëpunësve civilë të nivelit të lartë drejtues të nivelit civilë të e nëpunësve Trupa Neni 27 Neni NËPUNËSIT CIVILË Ë NIVELIT TË LARTË DREJTUES TË LARTË NËPUNËSIT CIVILË Ë NIVELIT KREU VI KREU Ligji “Shërbimi Civil”, ndryshuar ligjit sipas n° 152/2013 n° 178/2014 58 i krijuarsipasnenit 31tëkëtij ligji. 3. të nenit20 tëkëtij ligji. 2. Procedura epranimit nëTNDorganizohet nga DAP-i, sipasparimeve për pranimin nëTND. e hapuredhepërkandidatëtjetë etjerë, kërkesat që plotësojnë specifike Këshilli Ministrave mundtëvendosë qëprocedura epranimit nëTNDtë kërkesatqë plotësojnë specifike përpranimin nëTND. Përjashtimisht, hapur vetëm civilë të kategorisë për nëpunësit drejtuese, së mesme një konkursi drejtpërdrejt nëpërmjet bëhet kombëtar,ligji, i i cili është 1. Pranimi idrejtpërdrejtë nëTND Neni 29 thelluar nëASPA. tëpranimitdhe procedurënehollësishme nëprogramin eformimit të 6. përfundimtare. renditjes tëTND-së, anëtarë nëbazë civilëtënivelitdrejtues, si nëpunës të tëlartë 5. thelluar përTND-në. planit vjetor, pranohen tëkryejnëstudimet nëprogramin eformimit të dhebrendanumrittëmiratuarsë renditjes tëpranimit nëTND, sipas tëkonkursit tëvlerësimit kombëtar,pikëve tëpërgjithshme sipasradhës 4. Pranimi nëTND, nërastin eparashikuar në pikën 5tënenit27 tëkëtij Kandidatët, që përfundojnë formimin ethelluar, qëpërfundojnë Kandidatët, emërohennga DAP-i Vlerësimi ikandidatëve Vlerësimi nga Komisioni kryhet Kombëtar iPërzgjedhjes, Këshilli iMinistrave miraton kërkesat specifike përpranimin nëTND Vetëm kandidatët mbipragun evlerësuar minimaltë70 përqindtë të kategorisë drejtuese: sëmesme 4. kategorisë drejtuese, mepëlqiminetijdhetëDAP-it. sëmesme 3. pavlefshëm. absolutishti është ebërakundërshtim mëpërcaktimet nëkëtë ligj, tëTND-së.një anëtar Çdoemërimikategorisëdrejtuese, në sëlartë institucion tëadministratës vetëm mundtëbëhet me shtetërore injëvendi2. Plotësimi nënjë tëlirë kategorisëdrejtuese sëlartë apotëcaktohenkoordinatorë tëposaçëm. këtij ligji, kategorisë drejtuese, tëpërcaktuarsipaspikës sëlartë 4tënenit19 1. Caktimi ianëtarittë TND-së nënjëpozicion të rregullt Neni 30 tëpranimit. dhe procedurënehollësishme Ministrave miraton dhekërkesat kushtet specifike përpranimin nëTND tëTND-së. anëtarë Këshilli civilëtënivelit drejtues, si nëpunës tëlartë i të miratuar tëpranimit nëTND, sipasplanitvjetor, emërohennga DAP-i sipasradhës dhebrendanumrit sërenditjes tëvlerësimit, përgjithshme 4. Një anëtar i TND-së mund të emërohet edhenënjëpozicion iTND-sëmundtëemërohet Njëanëtar të Anëtari iTND-së, Anëtari icaktuar si koordinator iposaçëm aponënjëpozicion Kandidatëtmbipragun evlerësuar minimaltë70 përqindtëpikëve të Anëtarët eTND-sëmundtëcaktohennëçdopozicionAnëtarët tërregullt kategorisë sënivelit drejtues; tëlartë të epara pagën mëtëulët a) përdyvitet eklasës përfiton epara, 50përqind të të paktën6muajnë 2vitet përfiton emëruar nënjëpozicion nukështë nëse tërregulltpër b) 59 Këshilli i Ministrave miraton rregullat e hollësishme rregullat për përbërjen, miraton i Ministrave Këshilli Pranimi në kategorinë e nëpunësve civilë të lartë të civilë drejtues në nëpunësve e kategorinë në Pranimi pesë personalitete të pavarura me përvojë profesionale dhe integritet. dhe përvojë profesionale me ç) pesë personalitete të pavarura për i Ministrave Këshilli nga emërohen personalitetet2. Pesë pavarura e njëri prej të të parë, përjashtim të anëtarëve me 5-vjeçar, një mandat i zgjedhurcilëve, me short, çdo vit. zëvendësohet 3. përzgjedhjen, Komisionit të e anëtarëve dhe pagesën vendimmarrjen të PërzgjedhjesKombëtar për TND-në. 32 Neni së lartë në drejtuese kategorisë civilë të nëpunësve i Pranimi vendore e qeverisjes dhe njësitë e pavarura institucionet 1. bëhet vendore njësitëdhe qeverisjes e pavarura e institucionet dhe të lira një apo disa pozicione të organizuar për me konkurrim është së mesme i hapur për nëpunësit drejtuese. civilë të kategorisë mund të i institucionit vendimmarrës titullari/organi Përjashtimisht, e të jetë për kandidatët hapur edhe e e pranimit që procedura vendosë për pranimin specifike jashtë shërbimit civil, që plotësojnëtjerë, kërkesat ky numër nuk mund të jetë më shumë por në asnjë rast kategori, në këtë se 15 për qindtë numrit të përgjithshëmsë të kategorisë të anëtarëve së lartëlartë Çdo emërim i kategorisë drejtuese për atë institucion. ligj, këtë në përcaktimetme kundërshtim në drejtuese, bëra e është absolutisht i pavlefshëm. ligji të këtij në përputhje me nenin 20 organizohet 2. Konkurrimi nga të institucionit. njerëzore njësia të burimeve e menaxhimit Departamenti i Administratës Publike, me kërkesë të nëpunësittë të kërkesë me Publike, Departamenti Administratës i pagës së klasës më të ulët të kategorisë së nivelit të lartë drejtues, së nivelit së klasëspagës për të ulët më kategorisë të në vazhdim; 2-vjeçare një periudhë të paktën 8 të rregullt për c) nëse nuk është emëruar në një pozicion ai mbetetmuaj në 4 vitet anëtar e para, të drejtë page. i TND-së pa dy përfaqësues nga ASPA, nga të cilët jo nëpunës njëri nga i ASPA-s. ASPA, dy përfaqësues nga Këshilli i Ministrave miraton rregullat për menaxhimin dhe lëvizjen e rregullat për menaxhimin dhe lëvizjen miraton i Ministrave Këshilli Një institucion i pavarur apo një njësi e qeverisjes vendore, me pëlqimin me vendore, njësinjë apo qeverisjes e pavarur i institucion Një Komisioni Kombëtar i Përzgjedhjes Kombëtar Komisioni nëntë për TND-në përbëhet nga 1. anëtarë: kryeson i cili komisionin; DAP-i, a) një përfaqësues nga b) c) një përfaqësues i TND-së; Komisioni Kombëtar i Përzgjedhjes Kombëtar për TND-në Komisioni Neni 31 Neni 6. anëtarit të TND-së. kategorisë së lartë drejtuese në institucionet e pavarura dhe pas marrjes së lartë e pavarura kategorisë drejtuese në institucionet së pëlqimit të njësisë përgjegjëse mund ta emërojë institucione, në këto e administratës në institucionin TND-je nëpunës një pozicion në këtë e programin nëpunësi detyrohet të ndjekë rast, Në këtë shtetërore. për anëtarë të trupës së nëpunësve thelluar të kandidatëve të formimit të lartë drejtuescivilë të nivelit në ASPA. 5/1. 5. Publike, e Departamentite nëpunësit të Administratës dhe miratimin mund të zgjedhë drejtpërdrejt një anëtar atë të TND-së dhe ta emërojë së lartë përkatës. drejtuese të kategorisë në institucionin në një pozicion 60 së, papagesë. Ky program tëndiqet. idetyrueshëm është kategorinë enëpunësve tëTND- anëtarë civilëtënivelit drejtues, tëlartë 2. ASPA ofronprogramin eformimit tëthelluarpërkandidatët për përgatitjeve paraprake përkandidatët jashtëshërbimitcivil. 1. PROGRAMET EOFRUARA NGA ASPA DHE TARIFAT KREU III Administratën Publike, Këshilli iMinistrave vendosi: Punëve të Brendshme dhe të ministrit për Inovacionin të Shtetit dhe nr.l52/2013,të ligjit "Për civil", nëpunësin mepropozimin eministrit të tënenit100KushtetutësNë mbështetje dhetëneneve 8, 9e 69, CIVILE SHQIPTARE TEADMINISTRATËS ENËPUNESVE PUBLIKEDHETRAJNIMIN RREGULLAT EORGANIZIMITTEFUNKSIONIMITSHKOLLËS PËR Nr.138, datë12.03.2014 VENDIM KËSHILLI IMINISTRAVE REPUBLIKA ESHQIPËRISË kandidatëve. për procedurën e pranimitdhe rregullat e hollësishme e dhe vlerësimin përbërjen dheveprimtarinë ekomiteteve tëpërhershmepranimit, si 3. ASPA ofronprogramet etrajnimit tëthelluar, të vazhdueshëm dhetë Këshilli iMinistrave miraton përkrijimin, rregullatehollësishme kurs trajnimi, në varësi të kohëzgjatjes sëkursit. kurs trajnimi, nëvarësi tëkohëzgjatjes vazhdueshëm paguajnë 3 000 (tre mijë)- 7,000 (shtate mije) lekë për 8. thelluar paguajnë përçdoditetrajnimi 5,000 mijë)lekë. (pesë 7. eadministratëspër nëpunësit publike. y) kërkesave tëvendit tëpunës; c) Trajnimin për përshtatje profesionale, në rastet të e ndryshimit publike dhepërpërpariminnepage; b) 152/2013,nenin 24, "Për civil"; nëpunësin teligjit a) Trajnimiseprovës, periudhës ipërcaktuarne gjate idetyrueshëm vendas oseihuaj. kategorive, jashtë këtij si dhe çdo individ tjetër shërbimi, civile të të gjitha baze të cilit trajnohen ne vazhdimësi dhe ne lidhje me punën nëpunësit 6. epërmendurakriteret nepiken 3, tekreut6, tekëtij vendimi. 5. muajve. (dy) ditënëjavë. Ky program realizohet brenda6(gjashtë) 4. tëkëtijnënshtrohen testimit nëpërfundim programi. nr.152/20të ligjit 13, qëndjekinprogramin eformimit tëthelluar, nuki eTND-së, tëpranuar Anëtarët sipasnenit29, tëndiqet. i detyrueshëm nr.152/2013.TND-së tëpranuar sipasnenit29, tëligjit Ky program është 3. Personat jashtëshërbimit civilqëndjekinprogramin eformimit të Trajnerët përprogramin eformimit tepërmbushin tethelluarduhet ASPA ofron,papagesë, programin e eformimit tëthelluarpëranëtarët Personat jashtëshërbimit civilqëndjekinprogramet eformimit të ASPA ofronprogram teformimit te thelluar dhe tevazhdueshëm, ne Programi i formimit te thelluar zgjat 280oretrajnimi dhezhvillohet 2 Programi iformimit tethelluarzgjat Trajnimi mekarakter tëposaçëm përkryerjenedetyrave tëveçanta Trajnimi përzhvillimin ekarrierës senëpunësve teadministratës 61 Punët në këtë familje përfshijnë hartimin, familje Punët udhëheqjen në këtë e dhe drejtimin strategjike. të saj për të arritur objektivat së dhe të punonjësve OBZHE- përfshijnë Zëvendës Drejtorin, familje punëstë këtë në tipike Pozicionet Këshilltarin. e Divizionit dhe Drejtorin, Shefin Këshilla dhe Analiza e Kërkimeve, Politikat që janë të përfshira direkt në analizat e politikave familje Punët në këtë në në arritjen e prodhojnë rezultatet të cilat mbështesin kryesore, OBZHE- të saj strategjike. objektivave Analistët janë Ekonomistët, familje të punës në këtë tipike Pozicionet dhe Staticienët. Politikë dhe Administrimi i përbashkët Menaxhimi të OBZHE-së menaxhojnë aktivitetet korporative familje Punët në këtë dhe të shpërndarjes së dhe efektiv, në mbështetje të prodhimit efikas së bashku nën grupohen familje Punët në këtë shkurtër. afat- produkteve e mëposhtme: kategoritë Menaxherët e e Komunikimit, Asistentët (p.sh. • Komunikimi Marketingut) Menaxherët e Financës) e Financës, Asistentët (p.sh. • Financa • Menaxhimi I Përgjithshëm Sekretaret/ (p.sh. dhe Administrimi e Menaxhimit të Burimeve) Asistentet, Këshilltaret e BNj) e BNj, këshilltarët Specialistët (p.sh. • Burimet Njerëzorë i Analist IT, Asistent e Informacionit(p.sh. • Teknologjia Aplikacioneve) dhe Interpretuesit) Përkthyesit • Shërbimet e Gjuhës (p.sh. Ligjore Avokatët) • Funksione (p.sh. e Logjistikës, Specialistët (p.sh. • Shërbimet dhe Operacionet Dokumentuesit dhe Menaxherët e Sigurisë) Udhëheqja Ekzekutive ASP A ofron mundësinë e përgatitjes paraprake të kandidatëve për të të kandidatëve mundësinë ASP A ofron përgatitjes e paraprake Kriteret dhe dokumentet e kërkuara për personat jashtë shërbimit për personat jashtë dhe dokumentetkërkuara e Kriteret Në programin e formimit të vazhdueshëm përfshihen: të vazhdueshëm e formimit Në programin SHTOJCA 2: STRUKTURA E E STRUKTURA 2: SHTOJCA TND APO 5 NIVELIN PËR KOMPETENCAVE Në OBZHE, çdo punë përfshihet e punës: tri familjet në një nga Udhëheqja1. Ekzekutive, Analiza dhe Këshilla, e Kërkimeve, 2. Politikat Administrimi. dhe Menaxhimi i Përbashkët 3. Familja e Punëve Familja familje i lejon Organizatës të përcaktojë të punës në vendeve Klasifikimi i për të arritur ndikimin maksimal aftësitënëse zotëron e nevojshme e punës aftësi. këto Familjet dhe të përcaktojë se ku janë të vendosura të e punës në nivel mund të përdoren për të përcaktuar kërkesat të ngjashme,për punë korporatës ura dhe përplasje identifikuar të për mundësi për të siguruar e brendshme, për të të mundshme për lëvizjen të strukturuara të hartuartë për dhe programe mësuarite korporatave, të karrierës. zhvillimit http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf civil, që dëshirojnë të ndjekin programet e ASPA-s, përcaktohen nga nga përcaktohen e ASPA-s, civil, që dëshirojnë ndjekin programet të e të DAP-it. online të ASPA-s në faqen dhe behën publike drejtori i ASPA-s 11. 10. kundrejt ekzekutive, hapur për kategorinë e marrë pjesë në konkurrimin 000 (pesetarifës prej 5 mije) lekësh. 9. 62 suksesshme. përtëtreguarkërkesat janëtë hartuar sjelljes të përnjëperformancë theksojnë sinjëindividmundtëparaqes këtë kompetencë. Treguesit e Çdo nivel ikompetencave ka qëshprehin/ thelbësore tësjelljes tregues Klasifikimi jeshil Klasifikimi lejla Klasifikimi blu Kompetenca Thelbësore tëklasifikuara nëtregrupe. Struktura eKompetencave tëOBZHE- seshfaq pesëmbëdhjetë detyrave specifike dhe tëpunës kërkesat. kohë, ekompetencave rëndësia sipas mundtëndryshojë thelbësore tëOBZHE-së. Nëtënjëjtën kontribuojnë epërgjithshëm nësuksesin nëmënyrë dheqënebesojmë kolektive punët seato në tëgjitha Kompetencat që janë të rëndësishme përmbledhin aftësitë thelbësore Kompetencat Thelbësore punës. njëpunëtëcaktuar,të kryer mesukses janëtëshpallura e nëlajmërimet janë në zemër të asaj që ne bëjmë. Kërkesat për kompetencat teknike për Kompetencatpërshtatshme përpunënezbatuarnëOBZHE. teknike Kompetencat teknike të tëekspertizës, mbulojnëfushatëndryshme sikompetenca teknike.një prejfamiljeve Këto tëpunës. njihengjithashtu Kompetencat specifike zakonisht tëkryejnënjëpunëcaktuarnë duhet Kompetencat Teknike lidhet mekompetencatlidhet strategjike grupon kompetencat ndër- personale grupon kompetencat eshpërndarjes • Kërkon ide dhe përgjigjet pozitivisht komisioneve ndajpersonelit, dhe • Kërkon idedhe përgjigjet dhe tëatyre tëjashtme. tësfidave tëbrendshme • Është intelektualishtishkathët nëpërgjigje Të menduaritFleksibël identifikimin endikimitpërOrganizatën. punëkomplekse• Shqyrton përtëkryer dhe/osetëndjeshme tëshkruarpër Organizatën. mekrijiminekomunikimit• Merret strategjik iAftësiveHartimi nëmënyrëbiznesi pozitive. • Guxon tëndërmarrërreziqe të llogaritura nëmënyrë qëtë zhvillohet për Organizatën. • Përkthennëmasakonkrete ebiznesit mundësitë qëjanëtëdobishme përmirësim. punënnëgrupkundërqëllimeve• Vlerëson dheidentifikon fushatpër Fokusi IArritjeve analizës, nëlidhjemenjëkontekst mëtëgjerë. • Dallimi Inivelit apondikimittëaplikuarnëçdoaspekt tëpresionit mënyrën dhepërdorimittëinformacionit. mëtëmirëinterpretimit mbi • Është kërkuar nga palëtëtjera tëofrohenkëshilla dhezgjidhje Të menduaritnëmënyrë analitike Këshilltarëve,Departamentit, Zëvendës dheDrejtorët. Drejtorët Niveli ilidhurmepunëtëtillasi ato tëTitullarëve 5është të 63 konsideratë çështje të vështira dhe vepron në përputhje me rrethanat. përputhje në dhe vepron çështje vështira të konsideratë drejtimin strategjik• Përcakton dhe mundësitë afatgjata për të e klientit, e sipër. në zhvillim të cilat janë nevojat përmbushur modeli e shërbimit rinovon nevojës, sipas vlerëson• Monitoron, dhe, e shërbimit.dhe standardet ndaj klientit Ndjeshmëria Diplomatike e lartë me nivelin taktikisht, kur bashkëpunon sidomos një rast • Trajton të Qeverisë. të zyrtarëve dhe kur të akomodojë. • Di kur të mbajë qëndrim • Dëgjon mendime apo ndjenja të përshtatshme dhe kupton në mënyrë situata. e kërkon ashtu siç vepron dhe të pathëna të të tjerëve Influencimi strategjik• Menaxhon çështje të komunikimit për organizatën, në situata të lartë. me ekspozim e ekzekutivët Nga të qarta (p.sh. mbi pika të vështira • Menaxhon pyetje lartë, punonjësit grupe interesi, publik, apo media). për të mbajtur dhe të të tjerëve dhe ndërton ndaj veprimeve • Paraprin për të mbështetur një qasje. Ndërmerr disa për të influencuar (p.sh. ekspertë apo palë të tjera • Përdor argument, koalicione mbledh paraqitur të për kohë njëjtën të në veprime për të mbështetur idetë. paraprakisht ndërton skenarë politike, • Di kur ështëkur Di • klientëtnxitur të për përshtatshme e në marrin të Fokusi ndaj Klientit Fokusi personal në përdorur reputacionin e vet • Ndërton besimin e klientit duke ndërkombëtare. dhe ekspertizën komunitetin • Sheh konflikt që lind dhe ndërmerr veprime për Departamentin/ që lind dhe ndërmerr • Sheh konflikt Drejtorinë / Organizatën. • Promovon moral grupi dhe produktivitet duke qenë I qartë mbi grupi dhe produktivitet duke moral • Promovon rezultatet dhe pritshmëritë. • I përfshin dhe planet të përshtatshme në vendimet të tjerët në mënyrë ata. që do ndikojnë • Delegon autoritet Delegon • përgjegjësive,eci sipas të që punonjës të dhe ka përgjegjshëm angazhimet. për për të rënë dakord Puna në Grup dhe Udhëheqja e ekipit brenda dhe jashtë Departamentitpër të / Drejtorisë • Bën detyrat lehtësuar punën horizontale. • Vlerëson ndikimin financiar të vendimeve dhe zhvillon strategji dhe zhvillon vendimeve • Vlerëson të ndikimin financiar për të financiare. adresuar çështjet e burimeve Burimet Menaxheriale të personelin për prioritetet dhe përcakton dhe riorganizon • Vendos të dhe kërkesave grupit të brendshëm të reagimit e rritur kapacitetin jashtme. Sekretarit të Përgjithshëm. 64 e saj. detyrimet dhepërtërespektuar të mbrojturreputacionineOrganizatës dhe çështjeve epajtueshmërisë • Merrpronësinë etike dhe të tjera, për qeveritare, dhe e përdor atë njohuri për të ndikuar dhe për të udhëhequr. • Kupton natyrën dhekufijtëeorganizatave respektive dhe agjencive komplekse nëmënyrë efektive dhemematuri. • Përdor njohuri mbi politikat e korporatave në menaxhimin e situatave Njohuria Organizative enevojshme,është porduke qëndruarifokusuar te objektivi. • Tregon përtëbërënjëhapmbrapa enegociatave, nëprocesin aftësi kur nëvarësidhe përshtatet tëhomologutdhekontekstit. konkurruese, bashkëpunuese, duke shmangur, kompromis, akomodim) • Tregon mëshumësenjëstil tëpreferuar përnegociata(p.sh. forta. sipasparimeve negociatatmeimpakt tëlartë • Udhëheqmesukses të dhe përtëzhvilluar partneritete. kreative përtëkapërcyer metëtjerët antagonizëm • Hulumtonzgjidhje negociatave. tëfavorshme• Punonnëmënyrë konstruktive gjatë drejtnjëzgjidhje Negocimi arritur njëmarrëveshje. • Kryen veprime qëlenëimpaktpërtëfituarnjëargumentapo strategjik dhenevojat Organizative. strategjik • Organizon dhe struktura njerëz,procese nëpërputhje medrejtimin Organizate mëtëgjerë. tënjë strategjike me njëra dhenëpërputhjemeprioritetet tjetrën • Siguron që iniciativat në një fushë të jenë të integruara dhe prioritetet eOrganizatës. mesuksesin punës për njëngaqëlidh rolin egrupittë njësitë • Zhvillon njëdrejtimstrategjik strategjike. drejtimet • Përdor për tëkomunikuar disamjete nevojat dhe eOrganizatës Përputhja Organizative zhvillimit dheplaneve tëveprimit. • Inkurajon të zhvillojnë etyre dialoguttë tëtjerët punonjësit përmes Drejtori/Organizatë. • Vendos njëshembullpër zhvillimin epunonjësve nëDepartament/ ana etyre. tërejanga potencialin epunonjësve dhendërmarrjenepërgjegjësive • Zhvillon të përbashkët një kuptueshmëri transparent dhe është për midis Departamenteve/Drejtorive/Organizatës. • Promovon emësimit mundësitë dhembështet ndarjeneekspertizës tëreja. aftësi të udhëheqindhemësojnë dhe inkurajondetyre sipas mënyrës personale të një punonjësi të tjerët nëkapacitetin sënjë ekryerjes dhepërgjegjësi • Delegonautoritet Zhvillimi iTalentit 65 Trajnimi PROFESIONAL dhe administrative Kapacitet njohuria për ta aplikuar marrëdhënie e trajnuar– Trajnues/i të mësuarit Mësimi AKADEMIK Publike Njohuria për Administratën Marrëdhënie Mësues/nxënës civilë. Kursi hyrës është i përgjithshëm një kurs Kursi civilë. e trajnimin që synon për i Trajnimit Plani specialisti. civilë në nivel të nëpunësve vazhdueshëm për qëllim drejtuesit e të lartëTND- të ka zyrtarë potencial dhe që kanë të përzgjedhur mundshme, TND në të ardhmen e bërë për t’u për aftësitë e tyre. lartë të në shërbimin civil: e nëpunësve dy metoda për trajnimin Ka bëjë me kurse në të cilin të që ka leksioni apo tradicional Mësimi 1. pavarur të mesazhnjë dhënë akademik duke "mësuesi"mësim", "jep mbajtur mend, dhe lexuar përmbajtja, njohuria për t’u mesazh akademik- në audiencës, për grupe të mëdha nxënësit të cilat mund të dorëzohen dëgjuar duke dhe vetëm shënime, mbajtur dhe duke qenë pasiv, duke gjendjenë ndryshme,të që debate pika sqaruar të për pyetje bërë të për nga numri i pjesëmarrësve; kufizohen është privilegj profesional workshop-e, 2. Trajnimi vogla, klasa të për (jo vogla grupe të "për ") jo (dhe "me" dorëzohet seminare, shumë më më pak nëse është e mundur), gjatëse 25, janë aktive: së cilës nxënësit mesazhe përshkruese dhe ngre të shkurtër, një informacion jep trajnuesi i dhënë fjalën duke dhe normalisht tërhiqet mbrapa jep detyra pyetje, / kursantëve. nxënësve ndryshimet: Mësimi / Trajnimi Krahasuese Tabelë SHTOJCA 3: NJË RAST STUDIMOR MBI MBI STUDIMOR RAST NJË 3: SHTOJCA RASTE NË BAZUAR METODOLOGJINË REALE Normalisht, njohuria dhe kultura duhet të fitohen në universitet dhe duhetNormalisht, të fitohen në universitet kultura njohuria dhe të aftësitë profesionale janë fituar në shkolla kërkimore, në institutet e menaxhimit të mesëm në nivelin profesionale ose teknike specializuara dhe aftësitë e përgjithshme të menaxhimit më të lartë janë zhvilluar, e Kombëtare si Shkolla praktike" dhe ushtruar dhe "shkolla forcuar e krijuar Në Shqipëri, Shkolla (ENA) në Francë. Publike Administratës e ofrimin qëllim për ka ASPA, Publike, Administratës për fundmi së për të gjitha të vazhdueshme trajnimeve e nëpunësve kategoritë Disa element pedagogjik të kontekstit: • Merr në konsideratë një pamje të madhe ndërkohë që vendos prioritete që vendos një pamje të madhe ndërkohë • Merr në konsideratë dhe rrugën që do të ndërmerret. Mendimi StrategjikMendimi e gjerë në kontekstin e OBZHE-së, një botëror; përcjell pozitën • Kupton dhe kërcënimeve; mundësive të forta, dobësive, kuptim të plotë të pikave të Organizatës / Drejtorisë/ Departamentit, identifikon gjithashtu edhe konkurrentët. nga e forta që bëjnë diferencimin pikat • Përdor rrjete të marrëdhënieve, që tashmë janë të themeluara, për të që tashmë janë të themeluara, rrjete të marrëdhënieve, • Përdor me rëndësi strategjike informacion kërkuar të siguruar një pozitë dhe për forumet kyçe. në me influencë Bashkëpunim StrategjikBashkëpunim (Network) të rëndësishme të marrëdhëniet• Menaxhon ndërmjet organizatave mundësi për të krijuar të gjera. entitetetjashtme dhe qeveritare 66 nevojat eveprimeve reale; dhe duke eksperimentuardhetestuar njohurinëedikujtmekërkesat dhe 1. ekzistojnë dymetoda: të përdorennjohuritëedikujtnëkontekstin reale, profesional osejetën mënyrë që kjo të ndodh, d.m.th. e mundur që se si të behet të mësojnë njohuri dhesit’itransformojë këtë njohuri teorikepraktike. nëaftësi Në njohuritë e nevojshme në mënyrë se si të përdori këto që të mësoj menduartëhyjëI diplomuariiardhshëmështë nëkëtë shkollë me ose "shkolla përaplikim". DeGaulle sinjë"shkollë eaplikuar" themelua nëvitin1945nga gjenerali e vërtetë. ENAnuksupozohet njohuritëtipitakademik. tëmësojë Ajou asgjë". nemësojmë ndonjëherë thonë:"NëENA, Nga njëra anë, kjoështë qëtëkuptojmëpsedisa"studentë"Kjo tabelënamundëson nga ENA Ligji, rregullorja,rregulli Ligji, Produkt itipit“matematikor” punë, rregullapapërjashtime, et. Normalisht “perfekt”, teoremanë modeleve Drejt rregullave universale, kërkim i Më tepërteorik Teori, të gjithë përgatitur paraprakisht, injëjtëpër Dhënia enjëprodukti,tëbërëgati, injëanshëm Proces Universiteti Pasiv /marrës DUKE BËRË atë gjë qenevojitet nënjëadministratë Periudha etrajnimit DUKEBËRËatëgjë Administratës Publike ENA dheShkolla Kombëtare e Rasti iveçantë llojit “fizik” prodhimi reale, përjashtimet, jetës e im-perfeksionet Me tëgjitha real Me përjashtime, unike, shembuj Më tepërpraktik Praktikë, prodhim individualIrregulluar krijimitëpërshtatur,një proces Transferim në dhepjesëmarrje Aktiv/ prodhues anshëm idy-Proces anshëmoseidisa- kontekstin akademik dheprofesional (shiko mëposhtë). testimi sinjëmjet në gjithashtu dhe ifuqishëm.Aimundtëpërdoret për tëmbajturmendnjërast. Ky studimor njëmjet është ipërshtatshëm funksionojnë dhe Akademik sigjërat shërbensinjëushtrim përtëmësuar paraqiturleksion apoqëështë sinjëpërjashtim,dhepse. Rasti Studimor dhe sikyrast prezantuarnëkurs/ paraqet qëështë lëndënkryesore eproblemittëngritur nga rasti studimor profesori ka arriturnëzgjidhjen apo rregulltëshpjeguar. studentin Kjomundëson simësuesi/ tëmësojë të përdorejnëmënyrë qëtëilustronte apotëparaqiste njëteoremë 1. Në një universitet, njërast të llojit të mësimdhënies studimor do mënyra tëndryshme. studimore janëmenatyra dhenormalishtpërdorennë tëndryshme edhe nenjëshkolle nëdypika: siENAedhepsendryshojnë rastet Rastet Studimorejanëtëpërdorura sinëpëruniversitete, porgjithashtu nevojshme, ereshfaqet. kurnjëçështje që përdorinraste studimore, teorike medisaplotësime e është nëse 2. Gjithashtu, klasat e zhvilluara janë të bazuar në workshop-e kryesisht reale dhepërtëtransformuar njohuritëetij/saj epunës; nëmjetet përtëanalizuarproblemet i"trajnuariENA-s"nëse nëgjendje është dhe përdorshme"t’i bërëato"të përtëparëgjithashtu profesionalisht, njohurive akademike përt’i"asimiluar" këto dheaftësia njohuridhepër 1. Sëpari,periudhatetrajnimit realishtniveli kur mundtëvlerësohet i janëpërdorurmesukses: Në ENAtëdyjametodat konkrete/ reale. 2. Punimi merastet studimore, p.sh. Të bëjmësikurjeminëatësituatë 67
) nuk ka a, ", …” jidhje, dhe hëve të fundit .sh. Produkte të .sh. Produkte ko apërpunuar jinojnë zg jidhjes së çështjes, më mirë se më parë më mirë se më opjuara dhe shpërndahen në dhe shpërndahen opjuara jidhje të cilat mund të jenë krejt të trajnuarit duhet të jetë plotësisht to duhet të përditësohen në qoftë ompleksiteti i jetës së vërtetë dhe ompleksiteti i jetës së vërtetë Mund të de- materializohen dhe të Mund të de- materializohen vendosen online Rastet studimore janë të studimore janë Rastet fotok ad-hoc (p mënyrë reja, “ dhe të vërtetë, Dokumentet nuk duhet të nuk ngatërrohen sepse realiteti jo i është ideal, por mund të jetë plote, i pasaktë ose i tepërt, K çrregullimi duhet të mbahen të parasysh, në mënyrë që kandidati mësojë se si të merret me të përfunduar kur është studiuar Të e lirë të imag Materiale të P të mirë, dokumentet Për cilësinë më duhet të jenë të Rasti duhet të jetë "hapur zg ndryshme në bazë të grupeve të ndryshme Dokumentet duhet të mblidhen nga Dokumentet duhet të mblidhen personi i cili, mënyrë profesionale, është me të vërtetë në krye të studimit / zg A se mbahen për t'u përdorur përsëri at" " jidhje a ka zg ", a, onisht, të t më "i bukur " për të bërë "prov , vetëm ose në një jikisht më bindëse, por ohen në libr ohen në të mbyllur jithmonë jidhjen e propozuar për " dhe ato janë të gatshme , mund të prodhojë rastet një jidhjet më të dallueshme dhe të jidhjet më të dallueshme dhe rteta, ato mund të thjeshtohen, rteta, ato mund të thjeshtohen, .sh. më i pastër) to nuk janë më materiale të to nuk janë më materiale të jejnë zg ërkues/ autor Mund të de- materializohen dhe të Mund të de- materializohen vendosen online Rastet janë " Rastet studimore mund të printohen të printohen studimore mund Rastet publik dhe të Produkte të Prodhuar mund të Rastet studimore "përmirësohen / zg jenë pedagog edhe më të lehta për të kujtuar; A vë rasti mund të bëhe (p Një mësues / profesor / shkrimtar k "ideale Studentët duhet, zak g rastin ekip herë e përg jidhje –
ohen zg jidhet një ajnimit Profesional – që të përditësuara ërk Tr të disa mundësi ohe të shkurtër dhe që to janë raste që nuk hyjnë në punë ohëve të fundit Rast Studimor i TRAJNIMI PROFESIONAL Rastet studimore duhet të jenë të k shpesh, Duhet të ndiqen lajmet, Objektivi është jeta reale profesionale, të zg problem i ri, të k dhe mund të ke A pas një k ndryshojnë shumë shpejt Në rast se përdoren sërish, duhet të përditësohen ” apo jidhjen e / jendje të a” jidhja e një ënësish/ pastruar e u “ tabilizuar “s jitha problemet që do të . ohës, a jatë jetës së tyre profesionale ojnë apo përshtatin njohuritë e ojnë apo përshtatin njohuritë shtu që, mësuesit shpresojnë që shtu që, mësuesit shpresojnë to kanë qenë duk jenerata të shumta nx ohëve të fundit, ato mund t’i rishkruar Rastet studimore janë të vjetra, tradicionale dhe të përdorura nga g studentësh, Nuk ka rëndësi nëse nuk janë të k durojnë k A articialisht Objektivi nuk është zg problem të ri real, por të mësohet problem të ri real, por të mësohet një mekanizëm teorik, automatizimi dhe metodat qe çojnë në zg aplik hasin g apo personale tyre në të g problemit Kë studentët do të jenë në g Raste Studimore të llojit universitar MËSIM AKADEMIK Ndryshimet mund të përmblidhen në tabelën krahasuese si më krahasuese përmblidhen në tabelën mund të Ndryshimet poshtë: profesional i rastit studimor ka mjaft ndryshim ka në objektivat studimor i rastit profesional 2. Përdorimi aftësitë Studimor përdoret testuar për të e atij Rasti e tij. dhe përdorimin mësonqë të zgjidhurpër një situate nga administrative problemi lloj një reale dhe– gjatë procesit zgjidhjes të –personi që mëson së problemit do të mësojë gjithashtu si do të zgjidh është një proces të tillë: Ky një rast (learning-by-doing). e praktikuar mësimi duke 68 61 http://openaid.esteri.it/media/documents/1.Final_assesment_report_for_ASPA_.pdf testim dhe /osemegojë)njëparapas testohet menjëprovim(meshkrim mënyrë sasioredhemadjemundtë "të thithur Rritja enjohurive/masak F - “bukuria mjetevepërtëzhvilluarzg - Perfeksioniimetodavedhe - Cilësiaeshf dokumenteve), strukturaerastit(renditja sekuencave/tabelaepërmbajtjes, - Dhesiatoparaqiten:organizimi - Dokumentetpërbërëstësaj pedagog qoftë se madje edhetëthjeshtëzohennë duhet tëanalizohenmekujdesapo (objekti, çështje,problem,temë) Kriteret epërzg përdori kë analizuar atë-dheçdonjërimundtë administratë, porduk nëpunës civilprofesionistnë bërë kurrëdiçkatëtillëk univ Tr dheebukur njëarkitekturëklasik përshtaturanëmënyrëtëpërkrye mistermetëg kuçdog ajnuesi mundtëjetënjëprofesor rënge ersitar /pedagog “c kë jikisht: jë ështëatykuduhet),një ” erastit(nëg ’e to rast " mundtëmatetnë shtu bëhenmëtëekase st aq unbeaucasd’ jitha pjesëtesajtë jes, jedhjes përrastin e e mësuardhe e, erregullt – qënukeka juhën onkretisht si e ontributit jidhjen, école
”, i r,
profesionale: itrajnuariedisiduhet matshme, d.m. duhet tëjetëprofesionalishte Rritja ekapaciteteveadministrative njëjtin gruppune,një "ibrendshëm e personittëngarkuarnësejanënë i informuarnëlidhjemerastinngaana administratën etij/ person ingarkuarmerastin,në profesionis Tr kualikimin profesional...osejo! bërë diçkaosenukedi,ai/ajokatuar jetën reale! mund tëjetëpakmëvështirë-sinë ke boshllëqet etëtrajnuarve.Mund njohuritë evërtetadhe për trajnim,tëfokusuaranë k Rasti dhedokumentetduhettë - vështirësia,K - orig si atoparaqitenvlera/rëndësia: dokumentet esajpërbërësedhese (objekti, tema,çështje,problem), Kriteret epërzg orrespondojnë menevojatreale ajnuesi duhettëjetënjë të mungesanëpjesë,arkitektura jinaliteti, vërtetësia, t, nëseështëemundurnjë ompleksiteti praktik th. nënjësituatë jedhjes përrastin saj oseshumëmirë know -ho w
" TRAJNIMIN ANTI-KORRUPSION PËR AP SHTOJCA 4: RAPORTI I OSBE-SË MBI vendor. të sigurojë trajnim Gjithashtu,kymodulduhet mbiteknikat për enivelevemenaxherët dhembikëqyrësit mëtëlarta nënivel qendrordhe e rrezikut anti-korrupsionModuli për vlerësimin për të sigurohet duhet Moduli 8: VlerësimiiRiskut të Korrupsionit 1ditë Kohëzgjatja: Njerëzore Specialist Zyrtarë të nivelit drejtues, të BurimevePjesëmarrësit: te larte parandalimin ekonfliktit tëinteresave. për në nivel vendimmarrjeje, paspërcaktimeve tëparashikuara nëligjin përtëpunësuarit kryesisht ihartuar tëjetë kursiduhet spektër tëgjerë, Edhe pse konflikti prek një i interesit dhe pasurimin e paligjshëm. në zbatiminpraktik tërregullave dhepolitikave, duke ryshfetit përfshirë vetëm teorike nëaspektet konkurruese, qëlidhenmeinteresat poredhe konceptit. mbikonfliktin Diskutimet einteresave të duhet fokusohenjo përparandalimin praktik ekonfliktit sidheshqyrtimin të tëinteresit, ligjit interesave. përpuniminedispozitave Leksionet tëpërfshijnë duhet të parandalimin dherregullatqëduhenndjekurnërastet ekonfliktit të tëfokusohetnëpërcaktimin ekonfliktitModuli duhet tëinteresave, Moduli 7: Konflikti iInteresit (fq. 16-18)61 Anti-Korrupsionit, eTrajnimit Modulet eNivelit përZyrtarët tëLartë Shqiptare dheKuadri përPropozimin enjëProgrami tëRiTrajnimit të iTrajnimitVlerësimi Anti-Korrupsion Ekzistues përAdministratën Publike 69 informacion për të edukuar edhe udhëheqësittë edukuar edhe për politik. informacion Pjesëmarrësit:të zgjedhur Zyrtarë dhe zyrtarë Administratës jashtë Publike Kohëzgjatja: 1-2 ditë lidhura të kyçe pikat për Anti-korrupsionit i 10: Trajnimi Moduli të saj planit të dhe e Strategjisëme zbatimin korrupsionit Anti- të veprimit me fokus anti-korrupsion, duhet në politikat të fokusohet Trajnimi Strategjinë deri Qeveria e cila do të jetë zbatuar nga e Anti-korrupsionit, duhet të jetë i Trajnimi të ri të trajnimit. e zbatimit të programit në kohën dhe për të vlerësuar rreziqet synuar duke projektuar për administratorët, gjithashtu por përkatëse, e tyre institucionet në e korrupsionit të dhe që një plan veprimi kuptueshmërinë themelore për të zhvilluar kenë në Strategjinë dhe masat e bazuara ndaj anti-korrupsionit adreson detyra duhet të ofrojë udhëzime për Trajnimi të Anti-korrupsionit. Kombëtarë e tyre ato në institucionet mund t’ i aplikojnë që ata zyrtarët publikë veprime ata mbi këshillojë t’i edhe si synon Gjithashtu trajnimi përkatëse. fenomenit. të merren referuar të mundshme që mund në lidhje me korrupsionin: kyçe për pika paraprake Lexime i ndryshuar “Civil”, 152/2013 Ligji1. nr. e Administratës dhe Funksionimin “Mbi Organizimin 2. Ligji nr.90/2012 Publike” Administrative” i Procedurave “Kodi 44/2015 Ligji3. nr. në Administratën “Mbi Rregullat e Etikës 8.9.2003 datë 9131, Ligji4. nr. Publike” dhe zgjidhjen “Mbi parandalimin e datë 7.4.2005 9367, Ligji5. nr. i ndryshuar publike”, në ushtrimin e funksioneve të interesave konfliktit Moduli 9: Trajnimi i Anti-korrupsionit për Zyrtarët Politik dhe Të Të dhe Politik Zyrtarët për Anti-korrupsionit i Trajnimi 9: Moduli Tjerë zyrtarët mandat për të trajnuar nuk ka Ndërsa është e qartë se ASPA e trajnimeve koordinimin ata mund të marrin në konsideratë politikë, si me zyrtarët publike, e duhur të lartë dhe ata jashtë administratës dhe ndoshta prokurorë dhe gjyqtarëzyrtarë të emëruar politikë për të duhet të kryhentrajnime Këto të specializuara. e duhura marrë trajnimet të të tjerët për të siguruar një perspektivë nga të pavarur në mënyrë udhëheqjes të për zyrtarët në mënyrë të orientuara e lartë apo trajnime përfshirëjanë që atyre ndaj aktivitetetme veçantë gjyqësore nuk që dhe e për trajnimet Materialet e zhvilluara publike. janë pjesë e administratës mund të japin publike pjesëtar për të administratës tanishme të ASPA-s Zyrtarë të nivelit mbikëqyrës dhe njësitë qendrore të mbikëqyrës Pjesëmarrësit: Zyrtarë të nivelit Anti-Korrupsionit Kohëzgjatja: 1-2 ditë identifikimin dhe mundësitë për shkelje, por edhe ndikimin që kjo shkelje që kjo shkelje ndikimin por edhe mundësitë dhe identifikimin shkelje, për të korrupsionit përfshijë Kjo do të e shkaqeve të shkaktoj. mund analizën tundimet, presioneve, si edhe qëndrimeve, mikro dhe makro, në nivele me mosrespektimin që lidhen dhe çështjeve apo kulturore, shkaqeve Trajnimet apo dështimin korrupsionit. e strategjive kundra dhe politikave diskutime në grup. në janë të bazuara mbi vlerësimin zakonisht e riskut / KE vlerësimiNjë manual Projekti i BE-së është i riskut përgatitur nga shërbejë si bazë dhe mund të (PACA) në Shqipëri kundër Korrupsionit Ashtu siç argumentohet kursi. shpesh, shumë e këtij për informacionin duhet që, Kështu "lokale". natyrë kanë të anti- korrupsion prej rreziqeve të ndërtohet vlerësimin për riskut për punonjësit e modul i veçantë një për specifike të nevojave i projektuar në bazë vendore e qeverisjes e qeverisjes e riskut në nivelin dhe analizën e korrupsionit parandalimin vendore. 70 dhemonitorimin emasave kundërkorrupsionit. • Nxitjenebashkëpunimit meshoqërinëcivilepër projektimin,zbatimin krimitekonomik dhefinanciar; ndërkombëtar kundër në luftën bashkëpunimit policordhegjyqësor ekonomike mbikrimet dhefinanciare (korrupsioni); e Përmirësimin • Përmirësimin eefikasitetit dheefektivitetit tëinvestigimeve penale jo-korruptiv; • Legjislacion • Përmirësimin eefikasitetit tëauditimitbrendshëmdheinspektimit; epublikut; esistemit• Rishikimindhepërmirësimin dhemekanizmave përankesat auditiminefondeve tëbuxhetit; • Rritjenetransparencës menaxhimindhe nëplanifikimin,detajimin, etj.); vendime dhemiratimit ehartimit tëakteve procesin rregullatorë(ligje, • Përmirësimin ekomunikimit publik dhekonsultimit mepublikunnë • Përmirësimin tëqytetarëve nëinformacion eaksesit Anti-Korrupsion iniciativa dotëpërfshijë dhemasatpër: Strategjia (2)parandalimi, dhe(3)dënimi. ndërgjegjësimit dotëbazohet nëtrekomponentë (1)rritjae kryesorë Strategjia Luftën Kundër Korrupsionit. Kombëtare mbi Qeveria duke Shqiptare është përgatitur një Strategji 12: MFP- së, faqja KombëtareLexime eReformës tëmëtejshmenga Strategjia së institucionet epavarura. pozicioneve neinstitucionet tëpunës eadministratës publike dhenë 7. VKMnr. 142, datë12.3.2014 “Mbipërshkrimindheklasifikimine indryshuar nr.6. Ligji 7895, datë27.1.1995 “Kodi Penal iRepublikës sëShqipërisë”, njëri-tjetrit, vizitastudimore jashtëvenditnjëri-tjetrit, (TAIEX). këshilltar, stërvitja, programe specifike trajnimi, vizita nëministrinë e • Mënyra tëtjera tëveçanta tëtillasindihmaenjëeksperti tëzhvillimit, ASPA- s. i Qeverisë, e DAP-it me mbështetjen dhe nga i Përgjithshëm Sekretari e tyre nga mepersonalitete jashtë. Ky KlubiTND- ve mundtëudhëhiqet profesionale që tashmë ekzistojnë, për të krahasuar rregullisht praktikat • NjëKlubiDrejtuesve rrjeteve tëNivelit përtej tëndryshme tëLartë, menaxheriale aftësive të tyre, profesionaledhenëaspektine sinëaspektineekspertizës • atyreSeminare të nivelit për t'u mundësuar fuqizimin e aftësive të lartë Programe përfuqizimineaftësive Shoqëruese tëTND-së: të personalizuara qëdotëjenënevojshme. tëdiskutojënevojën duhet përtrajnim osemasatmbështetëse gjithashtu përcaktojë objektiva përvitineardhshëmnëaspektinoperacional. Ajo evitittëkaluar tëpërcaktojëperformancën duhet dhetë Vlerësimi menaxheriale tëdrejtuesve tënivelit nga ipërbashkët. tëlartë, njërrjet të vendosura nëfundtëvititx-1 aftësitë përvitinxdhegjithashtu enivelitvlerësimin sëobjektivave tëarritjes kolektive dheindividuale iPerformancësseDrejtuesve Vlerësimi tëNivelitpërfshin tëLartë Vlerësimi iPerformancës dheZhvillimi KARRIERË MBI MONITORIMIN DHE ZHVILLIMIN NË SHTOJCA 5: LEXIME TË MËTEJSHME 71 SHTOJCA 6: RAPORTI PNUD 2016- 2016- PNUD RAPORTI 6: SHTOJCA I TRAJNIMI DHE GJINOR INTEGRIMI TND-VE rol drejtues, për të zhvilluar strategji rol drejtues,të zhvilluar për për të ose e krizës, menaxhimin për ekipit. të dinamikës zemër risi në vendosur e aftësive dhe menaxhimin e zhvillimin mbi ushtrim/ praktik Një 3. që të jenë në në mënyrë ndryshimit duhet të zbatohet brenda ASPA-s gjendje gjatë mbështetjen e nevojshme menaxherëve t’ju sigurojnë Drejtuesit menaxheriale nga të reja të qëndrimeve konsolidimit së fazës shqiptare. publike të Lartë në administratën e Nivelit të dhe DAP përshkrime të hollësishme do t’i lejojnë ASPA-s Këto shqiptare dhe në rritjen e administratës në një rikrijim të kontribuojnë të udhëheqjesnjë kulture të përbashkët në shërbimin publik shqiptar mirë» , të një grupi të të një «elitë të trajnuar nëpërmjet zhvillimit negociuar procesin që do të drejtojë Aderimit , duke e publikë nëpunësve ligjoredhe zbatuar kërkesat BE-së. të Identifikuara Gjinore të Përmbledhës mbi Mangësitë 1: Ekstrakt Shtojca për e Trajnimeve për Projekt Programin e Propozuara dhe Rekomandimet Publike Administratën dhe zhvilluar njësi për t’u dhe përmbajtje didaktike, Module përfshirë. lidhje me përmbajtjen e trajnimeve Në gjinoredhe vlerësimin çështjeve ndaj • Udhëzimet mbi trajnimin të gjithëtë te shpërndahen të do dhe ndjeshmezhvillohen të do trajnuesit/ do të përfshijnë aspektet Ato e mëposhtme: Barazia e ASPA-s. trajnerët 1. Këshillimi mund të adresohet përmes të menduarit strategjik Këshillimi 1. dhe Çdo pjesëmarrës duhet të ketë vlerësimit menaxherial në workshop. gjatë një Vlerësimmundësinë të Personalizuar një dite, të realizuar, për për më qartë Menaxherial, për të synuar aftësitë nevojë që kanë përmirësim. Gjithashtu, një strategji e personalizuar mund të zhvillohet të inovative praktika integruar rregulla të reja menaxheriale, duke dhe aftësivemenaxhimit për të maksimizuar menaxhimin e kolektive individuale brenda ekipit. duhet të ndërtohet e trajnimit nëpërmjet një «trajnimi 2. Faza ndërveprues» në një qasje kjo që lejon pjesëmarrësit të pozicionohen Një artikulim i trefishtë arsimorNjë artikulim i trefishtë është sugjeruar fuqimisht - të ndihmuar TND- dhe ushtrimi - projektuar për trajnimi konsultimi, strategjitë të zhvillojnë e menaxhimit dhe për zhvillimin optimale mbështetjen në zbatimin e tyre. Trajnimi mbi Udhëheqjen ështënjë kuti me mjete shumë më tepër se Trajnimi teknikat ishte gabim nëse Do të vetëm do të zhvilloheshin menaxheriale. ku proceset,dhe ndërlikuara të më fusha në punohej të që vend në Në qoftë se udhëheqja e tyre. vendin marrëdhëniet dhe emocionet zënë çështjaqë duhet e drejtimit ndjekur perceptohet si drejtimi i të tjerëve, mbetet plotësisht e ngritur. përgjegjësinë mban vetëm Publike e Administratës Një Shkollë e të udhëheqjes kyçe të pikave ofrimit nëpërmjet trajnimit efektive Menaxherëtpër Lartë,të Drejtimit e duhetapo të përfshihenedhe në që kërkon të tij? ( pyetje Shtetit(ri) mendimin e rolit të dhe evoluimit përgjigje) «Një udhëheqës «Një dhe rekomandimet: Suksesit të Kyç Faktorët ». tregojë rrugën të vetëm Ai duhet të drejtojë. nevojë i vërtetë nuk ka Henry Miller 72 e BE- së, sidomosnë fushënemos- diskriminimit: tëBE-së: acquisBarazia Gjinore nëkontekstin eZgjerimit Barazia gjinore qeverisë qendrore: dhemenaxherëtenivelittë mesëm tëpunonjësve tëlartë të ekzekutivë përzyrtarët tënivelit Modulet erejatëtrajnimit gjinor Barazisë Gjinore2016-2020 adoptuar). (pasiështë e Gjinornëbuxhetin afat- mesëm",Strategjia "Buxhetimi iPërgjegjshëm Shqiptar:VKMNr.• Zhvillime tëfunditnëlegjislacionin 465 /2012 IMos- Diskriminimit): mbi Barazinë Gjinore, Ligji përveç komponentëve (Ligji nëkuadërkombëtar tashmëtepërfshirë Moduli iPërditësuar iTrajnimit Gjinornëfazën hyrëse dotëpërfshijë, nëkontekstin• Të shqiptar. dhënagjinore • Të dhestatistikat gjinore. dhënatëndara sipasgjinisë • Trajtim ibarabartë nëshërbime. seksual. seksualedhetrafikimi igrave dheshfrytëzimi • Dhunamebazë gjinore, nëvendin ngacmimi epunës, seksual. mebazë gjinore • Paga dhetrajtimidiskriminimin nëpunëibarabarta,masatpërtëluftuar politike• Përfshirja egrave, kuotat. • Diskriminimidrejtpërdrejtëdhejodrejtpërdrejtë, veprime pohuese. funksionimittëadministratës publike. nivelet e dhetë drejtatnëpunëtëgjitha nëpunësim • Barazia gjinore përmbajtjensimëposhtë: të përfshijë Moduli i Përditësuar i Trajnimit Gjinor në fazën e Induksionit duhet etj. ndryshme, nëfushatë ebarazisë çështjen gjinore integrim; sipërtëpërfshirë për kapacitetet gjinore integrimingjinor,sipërtëvlerësuar gjinore, • Strategjia eBarazisë Gjinore 2016-2020 adoptuar). (pasiështë • Strategjia Gjinore(shiko mësipër). përgjegjshmërisë • Strategjik: dhe Menaxhimit Në Modulet ePlanifikimit tëIntegruar Strategjik veçantë trajnimi. Përnjësi). aqkohë detyrimligjor, ajoka saështë nevojë të përnjësesion osemodulmëvetenjësi (nëvarësi tëkohës qëkërkon njëmodulose të zhvillohet si një Gjinor duhet e Përgjegjshëm për buxhetimin • Njësia (ekonomisë drejtësisë, sigurisë, dhetregtisë, Transportit, etj.) • IntegrimiGjinornëpraktikë, meshembujtëaplikimeve nëdisafusha • Treguesit Gjinor Ndërkombëtar. etj. gjinorë, MakineriaGjinore, treguesve tëçështjevevlerësim gjinore, tëndjeshme Analiza Gjinore, e ndikimit gjinor, monitorim dhe vlerësimin përfshirë Gjinor, duke për Programimin• Instrumentet dhe Mjetet e Përgjegjshëm Res 1325. • Angazhimet Ndërkombëtare për Barazi Gjinore: CEDAË. SDG. UNSC Barazinë Gjinore 2016-2019, Projekti i Binjakëzimit mbi Integrimin Gjinor. 2012/29 &Rregullorja(BE)Nr. 606/2013. dhe shërbimeve (Direktiva eBE- së2004/113) (Direktivat eBE- së2006/54,të gjinisë 79/7, 92/85, 2010/18). duke parandalimin engacmimit përfshirë seksualdhengacmimi nëbazë Njësi e veçantëNjësi për instrumente për programimin dhe mjete e 4. 3. 2. Parimi itrajtimit dhe furnizimin e mallrave të barabartë në aksesin 1. Parimi sëbarabartë dhetrajtim ipagesës tëbarabartë nëpunë, Konventa eStambollitdheDirektivat eBE- së2011/36, 2011/99, PlaniiVeprimit Gjinor2016-2020, mbi Angazhimi Strategjik 73 Plani i Veprimit për Barazi Gjinore2016-2020, Angazhim Strategjik Angazhim Gjinore2016-2020, për Barazi Plani i Veprimit Konventa e Stambollit dhe Direktivat e BE- së 2011/36, 2011/99, 2011/99, së 2011/36, e BE- e Stambollit dhe Direktivat Konventa gjinisë (Direktiva e BE- së 2006/54, 79/7, 92/85, 2010/18). 2010/18). 92/85, 79/7, gjinisë së 2006/54, e BE- (Direktiva dhe në aksesin të barabartë mirave ofrimin e të dhe I një trajtimi 2. Parimi së 2004/113) e BE- (Direktiva shërbimeve 3. dhe eliminimin për parandalimin 606/2013 (BE) Nr. &Rregullorja 2012/29 e DKG. 4. Integrimi Gjinor IPA. Gjinore 2016-2019, për Barazi e Njësisë për Përfaqësuesit e Bashkimit modulin Evropian Në Vendore: dhe Mjetet e Përgjegjshmërisë• Njësia mbi Instrumentet për programimin Vlerësimi i impaktit të gjinive, përfshire e Gjinive, Gjinore, Analizën Gjinore”, “Makineri Gjinore Delikate, Vlerësimi dhe Monitorimi i çështjeve treguesit etj. gjinor, dhe meshkujve midis femrave për Barazi Njësia e Kartës Evropiane në jetën vendore. e Trajnimit në lidhje me metodat Rekomandimet Çështjet e ndjeshme gjinore vlerësim për dhe pyetësorët nevojë kanë vlerësues për të gjitha duhet të zhvillohen që modulet. Ndërkohë, kanë përmbajtje që nuk module specifike duhet të jenë pjesëgjinore, e vlerësuese. kritereve duke përfshirë duke Procedurat Administrative dhe Diskriminimi në ambientet e punës të Administrative Procedurat Paga/ Fitimet/ Hendeku i pensioneve. Fitimet/ i pensioneve. Hendeku Paga/ Ngacmimi seksual dhe ngacmime të tjera të bazuara në gjini. bazuara të të tjera seksual dhe ngacmime Ngacmimi Treguesit kombëtar të punësimit të ndarë, profesioni dhe treguesit punësimit të e të ndarë, kombëtar Treguesit Kodi Kombëtar I Punës. Kombëtar Kodi Pagë dhe trajtim i barabartë. dhe trajtim Pagë Direktivat e BE- së 2006/54, 79/7, 92/85, 2010/18. 2010/18. 92/85, 79/7, së 2006/54, e BE- Direktivat Ligji diskriminimit. kundra Kombëtar Barazia Gjinore në Kontekstin e Zgjerimit së: acquis i barazisë Gjinore në Kontekstin Barazia të BE- Njësi e veçantë në Buxhetimin e përgjegjshëm Njësie veçantë gjinor, Parimi i pagesës së barabartë dhe trajtim të barabartë në punë, duke duke të barabartë në punë, i pagesësdhe trajtim së barabartë Parimi Gjinia në Punësim. 1. të në bazë ngacmimi përfshirë seksual dhe e ngacmimit parandalimin Në Modulet e Integrimit Evropian dhe strukturat euro-atlantike; euro-atlantike; dhe strukturat Evropian e Integrimit Modulet Në NATO: i Evropës, Këshilli Bashkimi Evropian, • gjinore diskriminimit: në BE, sidomos në fushën e mos- bazuara në gjini.bazuara 10. 1. Diskriminimi (direkt& jo direkt). 2. Mos- 3. 4. 5. 6. 7. 8. aktivitetit. 9. Në Modulet e Menaxhimit të Shpenzimeve Publike dhe Reforma dhe Reforma Publike të Shpenzimeve Menaxhimit e Modulet Në Publike: e Financave në Menaxhimin • e Sociale Menaxhimin dhe e Punësimit dhe Politikave Modulet Në Njerëzore Burimeve Punësimin dhe aftësitë, duke për Integrimin Gjinor, • Njësi specifike përfshirë e mëposhtme: përmbajtjen metodologjinë e GRB dhe VKM nr. 465 të vitit 2012 të integrimit gjinor integrimit të në vitit 2012 të 465 metodologjinë nr. e GRB dhe VKM afatmesëm. buxhetin 74 në Administratën Publike Shqiptarë, ekstrakt itabelës Shtojca 2:Tabela PërmbledhësembiVlerësimine Barazisë GjinoredheRekomandimet përkurrikulën eTrajnimit të Trupës të Nivelit të Lartë Drejtues TND T Politikav Planikimi Strateg TND T Ndërk Politikat eBE TND K T Strateg K otali iPunësProgresi otali iPunësProgresi otali iPunësProgresi ompetencat nëMenaxhimin odi dheEmërtimiiModulit 1 3 2 ombëtare jik dheOperacional e - sëdheÇështjet jik dheF ve ve ve ormulimi i TND TND TND 3 2 1 1.2. InstitucionetdheQeverisjaeBE 1.3. PolitikatSektorialetëBE 1. 01. MenaxhimiiCiklittëPolitikav K 0 Publik. Udhëheq 01. MenaxhimiiBurimeveNjerëzore 4. odi dheEmërtimii 2.Menaxhimi iK Lig ji AdministrativiBE ja dheModernizimiiMenaxhimit oniktit Ku - së rsit - së e T BNj nëentitetepublik T Administratës Publik T aksesin ndajmallravedheshërbimeve T Politikave Publike. T e BE T mirëqenies sociale T Strateg T burrave dhegravenëjetënvendore T Gjinore nëvendinepunë T dhe F T Integruar tëPlanikimit T ema 7: ema 6:K ema 5:acquisGjinoriBE ema 4:Punësimig ema 3:Lig ema 2:KartaeBE ema 1:ProceduratAdministrativedheBarazia ema 10:Integrimig ema 9:Integrimig ema 8:Integrimig ema 11: emat eSug - së) atk jia përBaraziGjinore Parimiitrajtimittëbarabartënë eqësitë Parandalimi, Reagimi ndajGjinisë onceptet eBGjnëk ji K jeruar ombëtar përBaraziGjinoredhe -së përbarazinëmidis jinor dhetëdrejtate jinor nëfunksionimine jinor nëmenaxhimine a e jinor nëSis e. . s - së(BGjnëtraktatet ontekstin e temin e . . 75 jinor e në - së jshëm tika në jeg vis E ate Publik vis diskriminimin g vis diskriminimin a jeruar e ëpunim me vis-à- emat e Sug emat omunikim Integrimi Gjinor në Qeverisjen ema 15: Integrimi Gjinor në Qeverisjen e të ema 16: Integrimi Gjinor në Mbrojtjen Buxhetimi Gjinor i Përg ema 12: Buxhetimi Gjinor Priv ema 13: S dat e Pronës Barazia Gjinore vis-à- ema 14: Barazia Gjinore T T Elektronik T së IT Dhënave dhe Politikat e Sigurisë T T bashk T K ate rsit e Ku e-Priv Partneritete Publik Partneritete Qeverisja Elektronik - së odi dhe Emërtimi i Emërtimi odi dhe 2. Mbrojtja e të Dhënave dhe Siguria e 2. Mbrojtja e të Dhënave dhe K 01. 0 IT 01. Menaxhimi Financiar Publik 01. Menaxhimi 03. 5 4 TND TND otal s ve ve e 5 acioni i Administratë 4 odi dhe Emërtimi i Modulit Emërtimi odi dhe otali i Punës Progresi otali i Punës Progresi Inov T T Ditë dhe orë shtesë në TND Publik Çështjet Financiare T TND K 76 Kapitulli 29: Sindikata eDoganave Kapitulli 28: MbrojtjaeKonsumatorit dheShëndetit Kapitulli 27: Mjedisi Kapitulli 26: ArsimidheKultura Kapitulli 25:Shkenca dheKërkimet Kapitulli 24: liridhesiguri Drejtësi, Kapitulli dhethelbësore 23:Të drejtatligjore Kapitulli 22:Politika Rajonale dhe Koordinimi iInstrumenteve Strukturorë Kapitulli Trans-Evropianë 21:Rrjetet Kapitulli 20: dhepolitika Ndërmarrjet industriale Kapitulli 19:Politika SocialedhePapunësia Kapitulli 18:Statistikat Kapitulli 17: Politikat Ekonomike dheMonetare Kapitulli 16:Tatimi Kapitulli 15:Energjia Kapitulli 14:Politikat eTransportit Kapitulli 13:Peshkimi Kapitulli 12:SiguriaUshqimore, veterinaria dhepolitika fitosanitare Kapitulli 11:Zhvillimi dheRural Bujqësor Kapitulli 10:ShoqëriaeInformacionit dheMedia Kapitulli Financiare 9:Shërbimet Kapitulli 8:Politikat eKonkurrencës mbiPronënIntelektuale Kapitulli 7: Ligji iBiznesit Kapitulli 6:Ligji Kapitulli 5:ProkurimiPublik Kapitulli 4:Lëvizja elirëkapitalit Kapitulli 3:Edrejtaevendosjes dheliriaeofrimittëshërbimeve Kapitulli 2:Lirinëlëvizjen efuqisëpunëtore Kapitulli 1:Lëvizja elirëtëmirave materiale SHTOJCA 7: KAPITUJT E ACQUIS TË BE-SË Kapitulli tëtjera 35:Çështje Kapitulli 34:Institucionet Kapitulli 33:Dispozitat Financiare dheBuxhetore Kapitulli 32: Kontrolli Financiar Kapitulli 31:SiguriameJashtë dhePolitika eMbrojtjes Kapitulli meJashtë 30:Marrëdhëniet 77 This project is nanced by the EUROPEAN UNION TRAINING FOR TOP LEVEL MANAGERS ASPA TRAINING CATALOGUE
TIRANA, ALBANIA TRAINING FOR TOP LEVEL MANAGERS
ASPA TRAINING CATALOGUE
TIRANA, ALBANIA
“This publication has been produced with the assistance of the European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of the implementing authorities and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.”
3 , implemented by the French National School of Public Administration (ENA), Italian National School School Italian National (ENA), Public Administration School of National French the by , implemented Support Civil Service Albanian to Reform MR. JEAN-MICHEL EYMERI DOUZANS EYMERI JEAN-MICHEL MR. MRS ALEKSANDRA KOWALIK ALEKSANDRA MRS MOSKALU VIOLETA MRS For information about European Union, please visit: http://ec.europa.eu. European about information For The production of this catalogue is financed by European Union through the twinning project AL 12 IB OT 01 Support to Albanian Civil Service Albanian Support to Reform. 01 OT Union through the twinning project AL 12 IB this catalogue is financed production of European by The • • • • IVANOV PAVEL MR. • SKOWRON JACQUES MR. • With the contribution of: of: With the contribution • Mrs.AZAM-PRADEILLES Anne Autori kryesor: Autori of Public Administration (SNA) and the Department of Public Administration (DoPA): Public Administration the Department (SNA) and of Public Administration of The authors of this catalogue are civil servants from the French and Polish public administrations who participated as experts in the European twinning twinning European experts in the as who participated public administrations and Polish French from the servants are civil this catalogue authors of The project 4 ANDINTERNATIONALTMC1 MODULE:EUPOLICIES AFFAIRS ...... The TMCtraining methodology: ...... seminars,groupwork, andinternet case-studies, personalreports A provisional time-scheduleoftheTMCTraining Plan...... From the NationalPAR Strategy2015-2020 totheTMCTraining ...... Modules ...... TMC CurriculaandModules ...... Introduction List ofacronyms andabbreviations ...... FOREWORD by oftheAlbanianSchoolPublicAdministration theDirector ...... • TMC3.6. Personal ...... Competences • TMC3.5. Crisis Management ...... • TMC3.4. Change Management ...... • TMC3.3. CommunicationandInformation PublicRelations Management, ...... • TMC3.2. Leadership ...... • TMC3.1. HumanResources Management (HRM)...... TMC3 COMPETENCESINSTRATEGIC ANDORGANISATIONAL MANAGEMENT ...... • TMC2.4. Institutional management ...... • TMC2.3. Policycycle management ...... • TMC2.2.Strategy Planning ...... • TMC2.1. Government ...... priorities TMC2 STRATEGIC FORMULATION PLANNINGANDPOLICY ...... • TMC1.6. theManagement ofEUfunds...... • TMC1.5. EUadministrative law ...... • TMC1.4. Management ofEUAffairs anddomestic coordination...... TABLE OF CONTENTS • TMC1.2. EU INSTITUTIONS AND GOVERNANCE •TMC1.1. “CLASSIC” INTERNATIONAL RELATIONS: INTERNATIONAL ORGANISATIONS AND NEGOTIATIONS • TMC1.3. EU POLICIES ...... 18 17 15 14 12 10 8 6 19 20 41 40 38 37 36 34 33 32 30 29 28 27 25 24 23 22 5 42 45 47 49 51 52 54 55 56 57 61 65 68 70 71 76 ...... • TMC4.1. PUBLIC FINANCIAL MANAGEMENT FINANCIAL PUBLIC TMC4.1. • (PPP) PARTNERSHIP PRIVATE PUBLIC, TMC4.3 • E-GOVERNMENT TMC5.1. • SECURITY IT TMC5.2. • ...... ANNEXES: ...... AFFAIRS PUBLIC FINANCIAL TMC4 Procurement (PP) ...... Public • TMC4.2...... OF ADMINISTRATION TMC5 INNOVATION Protection ...... Data • TMC5.3...... and legal framework institutional training TMC’s 1: The Annex 5 or TMCs ...... Level indicators for Key Competency Framework 2: OECD Annex methodology 3: A case-study cases based on genuine ...... Annex ...... Administration Albanian Public for Current Anti-Corruption Training Assessing the 4: OSCE REPORT Annex ...... managers of top career development and post-training monitoring on reading 5: Further Annex ...... Program Training Draft TMC in ASPA’s Gender Mainstreaming 2016, 6: UNDP Report Annex ...... 35 Chapters of the EU acquis communautaire The 7: Annex 6 1 individuals outsidetheservice. continuous vocational training programs for civilservants, aswell asfor ASPA for courses newlyrecruitedcivilservants provides and induction overseeing theimplementationofstate policy. CivilService of Public Administration (DoPA), for which is responsible preparing and its vocational training ASPA policies, cooperates with the Department training and ofcandidates ofcivilservants. Indetermining theselection ASPA hasadministrative andacademicautonomy. Itsaimisthevocational (TIPA), Law createdundertheprevious of 1999. CivilService (ASPA) theTraining –whichreplaces Institute ofPublicAdministration 8,establishes, underarticle theAlbanianSchoolofPublicAdministration The Law No. newCivilService 152/2013 (amendedby Law No. 178/2014) EU initsEnlargementprocess. institutions isakey priority bothfor theAlbanian government andfor the of the Albanian public administration and strengthening its key the overall administrative capacity ofAlbaniathroughthemodernization depends onthereforms undertaken Strengthening intheCivilService. status toAlbania1.However, Albania’s EUintegration clearly process recommendation oftheEuropean Commission-togrant EUcandidate On 24 June 2014, the European Council agreed, based on the http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-439_en.htm ADMINISTRATION THE ALBANIAN SCHOOL OF PUBLIC FOREWORD BY THE DIRECTOR OF this purpose. Ifpossible, mightbeheldoutsideofTirana. somemodules to theTMCtraining program. The EUTAIEX instrument might beusedfor might also prove or Accessing countries Member States useful additions if required,inforeign languages andcomputerliteracy. StudyvisitsinEU the trainees. Someadditionaltraining might alsobeorganised, sessions framework andaccording process totheneedsof oftheEUAccession implementedbyclosely thepolicies theAlbanianGovernment inthe Some additionaloptionaltraining may sessions beaddedtofollow during asix-month period. half heldattheendofeachweek, Friday andSaturday allday afternoon Each moduleisdividedinto3to6training of oneday sessions anda publicfinancialaffairsmanagement, andinnovation ofadministration. in strategiccompetences andorganisational human resources international affairs, strategy planningformulation, andpolicy The coursehasbeendividedintofive and EUpolicies modules, course. The the TMC training catalogue has been prepared to present present with atest attheendofprogram. 152/2013ASPA thetraining programandfreeofcharge willbemandatory For 28and29ofLaw No. theTMCmembersrecruitedunderArticles management corpsor“TMC”. oftop-levelthe category management civil servants, thetop-level program of280hoursover aperiodof6monthsfor to candidates hascreatedanin-depthtrainingThe Law (CSL) newCivilService 7 Director of ASPA Fatmir DEMNERI Fatmir
The present catalogue has the ambition of contributing to the present of contributing the ambition has catalogue The by strategy objectives PAR of the of the above-mentioned achievement in identified – the TMCs servants civil to the Albanian high-level offering Servicethe new Civil their managerial – an opportunity to strengthen Law UE Accessionby the fields required in all the administrative capacity this aim, reach actors. to be the main are going process To in which they and professional on the academic this TMC course will rely for ASPA to of trainers organise training and may trainers of its best experience of good practices and case- and exchange team work ensure the best the teams of trainers. among studies be a will program TMC training year of implementation of the first The An future years. indicator for as a baseline and it will serve pilot program will be made at the end and the lessons be used learnt will evaluation impact of service on the quality The program. to design the second year years. in the coming will also be measured delivery to like course and would TMC members a fruitful wish all the We the for participatingthank them for in this important “adventure” modernisation of our country and its successful AccessionEU. to the and its implementation; the establishment of adequate setups and its implementation; the establishment acquis Cf. Annex 6: Extracts from UNDP Report on « Mainstreaming Gender in ASPA’s TPC Draft Training Programme”, June 2016 Programme”, TPC Training Draft Gender in ASPA’s on « Mainstreaming from UNDP Report 6: Extracts Annex Cf. 3 http://www.respaweb.eu/ at: http//www.sigmaweb.org/publications/Albania_Priorities_2013.pdf be found document may 4 The 5 http://dap.gov.al/images/DokumentaStrategjik/PAR_Strategy_2015-2020_English.pdf 2 As the Crosscutting Public Administration Reform (PAR) Strategy 2015 – 2015 Strategy (PAR) Reform Administration Public As the Crosscutting summarises it: 2020 a document, SIGMA published which identifiesfor priorities as “In 2013, points: capacity 4 the following 2020 by reform public administration up and implement to draft policies and legislation in order to draw building and in compliance with the acquis; efficient policies, which are effective civil service,professional which ensures the institutions; and effective the independence legitimacy and predictability administration, of the and impartiality with of the acts, legislation which helps to harmonize the – an abbreviation for Regional School of School of Regional for 3 – an abbreviation ReSPA is a member of ASPA of public administration schools a network of Administration, Public and effective at supporting of accountable, the creation aiming Balkans Western the for systems administration public professional training organises and delivers to EU accession. ReSPA on their way publications, to and events networking conferences, activities, level high of exchange the as to facilitate and skills as well new knowledge transfer EU the and region the between and region the within both experiences benefit from it.Member States. TMCs may and environment will be addressed gender 2 and environment issueslike Cross-cutting modules. necessary training different in the whenever for the implementation of administrative procedures, and appropriate of administrative implementation the for of the and political accountability setups administrative that ensure 5 administration.” 8 List ofacronymsandabbreviations EU ESF ERDF EBRD ENPI ENP EE DoP DoCM COP CS CSDP CFSP E CEDH / CCNUCC CAP ASP Acronyms CHR C L A A E E E COP 22Marrak Conference OftheParties(COP21Paris, Court ofHumanRights Cour E changements climatiques Convention-cadre desNationsUniessurles E E E E Department ofPublicAdministration Decree oftheCouncilMinisters Civil ServiceLa Common SecurityandDefensePolic Common F Common AgriculturalPolic Albanian SchoolofPublicAdministration Title infull uropean Union uropean SocialFu uropean Re uropean BankforR uropean NeighbourhoodPolicyInstrumen uropean NeighbourhoodPolicy uropean E uropéenne desDroitsdel’Homme/E oreign andSecurityPolicy conomic Communit gional Development w ech) nd econstruction andDevelopment y y Fu nd y t uropean NPM NCP MTBP MS MCQ IT ISSAI IP INT IMF IL IA HRM HR GA FA EUCJ Acronyms O A O TT OSAI Human Re New publicmanagement National ContactPoin t Medium T Member State Multiple ChoiceQuestion Information T Publique Institutions SupérieuresdeContrôledesFinances Instrument forPre- International OrganisationofSupremeAuditInstitution International Monetary International LabourOrganisation Internal Audit Human Re General AgreementonT F E Title infull ood andAgricultureOrganisation uropean UnionCourtofJustice s erm BudgetProgra sources Management source echnolog s Accession y Fu aris and s nd m Tr ade
s 9
s change m s r ainers eaknesses, Opportunities, Threat eaknesses, Opportunities, r Tr t rld Wa orld Wa Wo p Managerial Corp orld Health Organisation aining Action Plan Administration aining Institute of Public aining Needs Analysis aining of echnical Assistance and Information Ex echnical Assistance and Support for Improvement in Governance Improvement in Governance Support for and Management Title in full instrumen Strengths, W T Tr Tr Tr To Tr 2nd W United Nations Organisation United Nations Development Progra United Nations W 1st I OT A P T AIEX SIGMA SW T TA TIP TNA TMC To UNO UNDP UNESCO WHO WW WWII Acronyms
urope y
t form Re conomic Co-operation and conomic Co-operation and e t t ate Partnership Title in full Public Expenditure and Financial Accountabilit Public Expenditure and 2014 2020 Organisation for E Developmen Public Administration Public Financ Public Finance Managemen Powerpoin Stabilisation and Association Agreement Organization for Security and Co-operation in E Organization for Security Public Procurement Public Procurement Agency Public Procurement Commission Public Priv National Strategy on Development and Integration on Development National Strategy Law Organic Budget Practical Guide to Contract Procedures for EU External Actions G CD C R A A PRA SA PPT PPP PP PP PP PFM PF PEFA PA OE OSCE OBL NSDI Acronyms List of acronyms and abbreviations acronyms List of s
ade Tr m nd s aris and Fu y Accession s echnolog source sources Management erm Budget Progra s uropean Union Court of Justice uropean Union ood and Agriculture Organisation ood and Agriculture Title in full Human Re Internal Audit International Labour Organisation International Monetary of Supreme Audit Institution International Organisation Instrument for Pre- Information T Multiple Choice Question Member State Medium T National Contact Point New public management General Agreement on T Human Re Institutions Supérieures de Contrôle des Finances Publique E F OSAI TT O A O Acronyms ISSAI IT MCQ MS MTBP NCP NPM EUCJ FA GA HR HRM IA IL IMF INT IP uropean t y nd Fu y y econstruction and Development nd ech) w gional Development conomic Communit oreign and Security Policy oreign and Security Policy uropéenne des Droits de l’Homme / E uropéenne des Droits de uropean E uropean Neighbourhood Policy uropean Neighbourhood Policy Instrumen uropean Bank for R uropean Re uropean Social Fu uropean Union Title in full Albanian School of Public Administration Albanian School Polic Common Agricultural Common F Polic Common Security and Defense Civil Service La Ministers Decree of the Council of Department of Public Administration E E E E Convention-cadre des Nations Unies sur les des Nations Unies Convention-cadre s changements climatique Cour E Court of Human Rights (COP 21 Paris, Conference Of the Parties COP 22 Marrak E E E A A L C CHR Acronyms ASP CAP CCNUCC CEDH / E CFSP CSDP CS COP DoCM DoP EE ENP ENPI EBRD ERDF ESF EU List of acronyms and abbreviations acronyms List of 10 Decision No.6 Decision 262, date 25.3.2015 onsome amendments to decisionof thecouncilof ministers no. 142 of 12.3.2014, “on description andclassification of jobpositions of state administration institutions andindependent institutions” and forums 6”. withinandoutsidethecountry of theinstitution andrepresents itinmeetings and managesthedailyadministrative activity programs andreachingthe objectives; plans fornecessary theimplementation of the of material, human andfinancialresources for implementation; ensurestheefficient use programs, standards andrelevant procedures advise; defines theobjectives and develops design policiesandprovide respective policy institutions, whichhastheresponsibilityto administration institutions orindependent top“the management instate category The AlbanianTMC corps (TMC). newly established Top Level Management who alreadybelong toorapplyjointhe program dedicatedtothetoppublicofficials and implementaspecifichigh-level training developwith theresponsibilitytodesign, Public Administration (ASPA) isentrusted theAlbanianSchoolof the CivilService, enforcement ofthenewAlbanianLaw on As stated intheby-law accompanying the Context andissues INTRODUCTION envisaged isvery ambitious. the level andtheconstant ofresponsibilities professionalcommitmentrequired,theworkload Considering ofthetrainees’ a properassessment attheendandtheirduecertification. progresses The timeframe of the TMC training program is fixed in the by-law: 280 hours, over 6 months, with topromotions. phase may candidates onlyaddress groupoffuturetraineestarget tobeincludedinthisASPA programThe remainsuncertain. pilot In thiscontext, including thepoliticalorself-regulated turn-over inTMCpositions,thesize ofthe that training program, along fromtheprivate withupto20% ofpersons selected sector. bypromotion and,ifselected theRecruitment Commissionorganisedby DOPA, shallbeenrolledin /Director-GeneralSpecialist /Director /Chiefofsector /Secretary-General), somewillapplyfor a Moreover, working among the directors within the ministries (Albanian hierarchical ladder being According totheexisting legalframework, thetoplevel managers areclassifiedas follows: the President,Assembly Council ofMinisters,O ce General Secretaryinthe Class I/ Institutions independent Constitutional 1 , and
Class I/ Minister orlineministers. subordinated tothePrime directors /headsofinstitutions government units/ es independent institutions institutions establishedbyla ministries, independent General Secretaryinline tablished bylaw, 2 departments local w,
Class I/ ministries. the PrimeMinisterorline of institutionssubordinatedto local governmentunits/heads institutions establishedbyla ministries, independent Prime Minister General Directorateinthe government units,directorof General Secretaryinlocal 3 ’s O ce,line w,
11 identified: of EU Albanian skilful experts mainly • A good selection of trainers, the quality to guarantee experts, plus some additional foreign matters, ensure the legitimacy and to their discourse in the eyes of of the training officials; of high rank the active for techniques calling pedagogical and interactive • Innovative sessions, working means of brainstorming by trainees of the involvement EU (the visits study possible, if and, playing role studies, case groups, could be used); instrument TAIEX aware of be more officials might rank experts and middle • As young and issues about the Accession processEU matters than top-ranking up” on the necessary EU “catching will aim at officials, the TMC course basics; of the requirements of the acting not be fully aware TMCs may • The Accessionprocess the arise: may and of the possible difficulties that and experience sharing shall be presented, notably by of the game” “rules practicesStates, of new Member the best from such as Croatia; learning vocabulary specific with the TMCs shall also be made familiar • The (“Eurospeak”, and experts and to be used with EU delegations used by etc.); will be assessedacronyms, and languages their mastery of foreign and French language the ”Globish” notably English, if needed improved, in Brussels; life everyday and for legal matters for and competencies skills in administrative TMCs’ but not least, • Last Albanian between cooperation successfully inter-ministerial handling the groups for – in particular the 35 working and institutions ministries Acquis, will be essentialadaptation of the negotiation Chapters of the to be addressed. and will have Plan hereafter with a presentation of the TMC Training general The of important enableslist documents and contributions to get a global ” arious actions; arious actions;
y; y. ectiveness; eliabilit eam work skills; The ability to run and manage v The ability to run Communication skills; Strategic management skills; Building of interpersonal relationships; T E R Vision; Being a creator; Integrit Broad understanding of crosscutting competencies; of crosscutting competencies; Broad understanding economic and social phenomena; Knowledge of the European legal system. Knowledge of e acter Char Skills Knowledg Within the EU IPA financed Twinning projectTwinning on Support to the Albanian financed Within the EU IPA (TNA) of Albanian top officials Needs Analysis Civil Service,a Training been needs have following TMC1 topics. notably for The has been made, Considering former experiences at ASPA, it will be a challenge to bring to bring a challenge be it will at ASPA, experiences former Considering 6 months during week-end such a target group in a classroom every and 6-hour on the basis of 3 hours on Fridays 280 hours of training, for will solutions and e-learning remote Innovative sessionson Saturdays. sessions with ASPA training to be combined with direct face-to-face have will strengthen the trainees by provided case-studies Genuine trainers. will also help diversify Role-plays the groups. within cross-fertilisation the sessions. enliven and and know-how the input in knowledge However, the training PLAN developed by the School of Public School of the by PLAN developed training the However, competenciesto the main a tries for required answer to Administration position: management top level 12 3. ACase-Study Methodology 2. Training Methodology 1. 5TMCTraining Modules Implementation by ASPA of TMCTAP 6. Adraft TAP Budget 5. Adraft TMCTraining Plan(TAP) Action 4. Adraft TMCTraining Plan 3. The PAR PlanBudget Action 2. The PAR PlanandIndicators Action 1. The NationalPAR Strategy 2015-2020 the TMCTraining Action Plan(TAP) From theNational PAR Strategy, Plan,Action PlanandBudget to (TMC) 3. Framework ACompetencies for theTop-Level Management Corps 2. ATMCs’ Training NeedsAnalysis(TNA) andAlbanianSchoolofPublicAdministrationService (ASPA) 1. ASWOT analysisofAlbanianPublicationAdministration (PA), Civil OECD framework competences The Albaniancontext andbackground, fromSWOT andTNAto adaptations ifneeded. very clearandwell structured–keeping someflexibility for pedagogical Itsfullcyclemust process. oftheAccession thenbe progress successful view ofthetraining approach.The training ofTMCsconditionsthe 3. PublicPrivate Partnership 2. PublicProcurement 1. PublicFinancial Management 4. TMC4PublicFinancial Affairs 6. Personal Competences 5. CrisisManagement 4. Change Management 3. CommunicationandInformation PublicRelations Management, 2. Leadership 1. HumanResources Management 3. inStrategic TMC3Competences andOrganisationalManagement 4. Institutional management 3. Policy cyclemanagement 2. Strategy Planning 1. Government priorities 2. TMC2Strategic Planning andPolicy Formulation new MemberStates 6. Management ofEUfundsandabsorptionStructural Funds by 5. EUadministrative law 4. Management ofEUaffairs anddomestic coordination 3. EUpolicies 2. EUInstitutions andGovernance 1. Internationalrelations:internationalorganisationsandnegotiations 1. TMC1EU Policies andInternationalAffairs TMC CURRICULA AND MODULES 13 At ASPA the whole range of pedagogical interactive methods tools and interactive of pedagogical whole range the ASPA At of the format and to of the training the content to used according will be context the genuine Albanian from taken Case-studies the target group. a to prepare will be asked trainee on and each TMC will be capitalised in small either individually or structure, /her own from his case taken will also be used. plays groups7 . Role will hours, 46 due, time the of rest The hours. 234 is hours 9 x weeks 26 of to the preparation under the supervision of the trainers, be devoted, of notes or reports the drafting and to the “homework” the cases-studies, to be done on the internet sessions. in between websites See in annex some elements of a Case Study Methodology. See in annex 7 Some sub-modules may be delivered in autonomous distance e-learning. e-learning. in autonomous distance be delivered Some sub-modules may delivered be modulesSome may use of internet encouraged. be will The the EU TAIEX with be organised may visits study Some of Tirana. outside instrument. Some extra time will also devoted to some testing and evaluation of the and evaluation to some testing time will also devoted Some extra progress done. Each module in the catalogue will be composed of a general presentation of a general module in the catalogue will be composed Each On average, fichesfor each sub-module. of the module and one-page sessionspread half training a and day one a on based is module each 6H, afternoon 3 H and Saturday Friday week: the the end of over a sub- for layout 3 in the morning, 3 in the afternoon. standard The with a short of 3 hours each break in half-days module is divided into 3 sessions. the middle of the 3 half-day TMC1 and TMC3 modules have 6 six sub-modules and are 9 day-long or sub-modulessix 6 day-long 9 are and modulesTMC3 and TMC1 have 6 week-ends. or 6 week-ends. TMC2 has 4 sub-modules 9 day-long and is or 5 week-ends. day-long TMC4 has 3 sub-modules 7.5 and is or 3 week-ends. day-long TMC5 has 3 sub-modules 4.5 and is The implementation scheme of the 5 training modules: 280 hours the 5 training scheme of implementation The weeks or 26 in 6 months 5. TMC5 Innovation of Administration of TMC5 Innovation 5. E-Government 1. 2. IT Security Protection Data 3. 14 NGA STRATEGJIA KOMBËTARE RAP 2015-2020 TEK MODULI I TRAJNIMIT PËR TND-TË Plan Tr TMC TMCs’ TNA + ASP Service & PA Albanian analysis of SW aining , Civil OT A
Budge + (T Ac TMC Tr Indicators: and Ac Str National P within the TS andTP Of bothTMC on Implementati AP tion Plan tion Plan ategy ) t aining , AR Methodolog Tr Modules Tr 5 TMC TMC TA on byASP Implementati aining aining P
A of y Administr Inno TMC5 A airs Public Financial TMC4 Management Organisational in Str TMC3 Competences F and Policy Planning TMC2 Str A airs and International TMC1 EUPolicies ormulation v ategic and ation of ategic ation 3 2. ITSecurit 1. E 3 2. PublicProcurement 1. PublicFinancialManagemen 4 PublicR 3 2. L 1. HumanR 4 3 2. StrategyPlanning 1. Governmentprioritie 6 5 5 coordination 4 3 2. EUInstitutionsandGovernance andnegotiations 1. Internationalrelations:internationalorganisation StructuralF 6 . DataProtection . PublicPriv . CommunicationandInformationManagement, . Policycyclemanagemen . CrisisManagemen . EUpolicie . EUadministrativela . ChangeManagemen . Institutionalmanagemen . PersonalCompetence . ManagementofEUa . ManagementofEUfundsandabsorption Government eadership elations esources Managemen y s ate Partnership unds bynewMemberState t w t s s airs anddomestic t t t t s s 15 26 25 24 23 22 21 20 19 18 7 16 51 14 31 ) 12 9h 11 ends 9h 10 9h 91 6h 3h 3h 6h 54 hours (9 days = 6 week 9h ) 68 9h ends 57 9h 9h 9h . 24 9h 13 54 hours (9 days = 6 week 9h eek No s W age P
unds t
al F
airs overnance s w es s and airs e la g s ativ ormulation ategic Planning s cle management ategy Plannin Management of EU funds and Institutional managemen Management of EU a Policy cy EU policie EU administr 2. TMC2 Str and Policy F TMC Curricula and Modules TMC Curricula 1. TMC1 EU Policie International A 1. Government prioritie 2. Str 3. 4. 1. International relations: international organisations and negotiation 2. EU Institutions and G 3. 4. and domestic coordination 5. 6. absorption of EU Structur by new Member Stat A PROVISIONAL TIME-SCHEDULE OF THE TMC TRAINING PLAN TRAINING TMC THE OF TIME-SCHEDULE PROVISIONAL A 280 hours within 6 months = 39 days shared on 26 weekends in ASPA (26 sessions of 1.5 days, for a total of 234 hours) + 46 hours outside ASPA outside ASPA + 46 hours 234 hours) a total of for days, sessions of 1.5 (26 ASPA in weekends 26 shared on days 39 6 months = within 280 hours not mentioned below) work, (preparatory 16 3. 2. ITSecurit 1. E Government 3. 2. Procurement 1. PublicFinancialManagement 1. HumanRe 6. 5. 4. Public R Information Management, 3. 2. Le Administr 5. 4. Management Str 3. TMC CurriculaandModules CrisisManagemen DataProtection PublicPriv Communicationand ChangeManagement PersonalCompetences TMC5Inno TMC3Competencesin TMC4PublicFinancialA ategic andOrganisational adership elations ation y sources Management ate Pa v ation of rtnership (PPP t airs )
P age W s eek No 13 24 . 57 68 91 10 11 12 9h (9 days=6week 54 hours 31 9h 14 9h 51 9h 16 9h ends 7 9h 18 ) 9h (7 45 days 19 ,5 days=5week 20 9h 9h 21 9h 22 ends 9h 23 ) weekends (4,5 days=3 24 24 9h days 9h 25 9h 26 ) 17 . Genuine Albanian case-studies brought by the trainees themselves themselves the trainees brought by 9 . Genuine Albanian case-studies work done. done. work TMCs often delegate report and senior experts to advisers writing of reports Drafting around them. to check their level will enable them and presentation software commonly used typewriting mastery of the notably English of fluencyforeign languages, in and to assess their level and the second become a sort of Eurospeak having first the and French, European at the notably matters, legal all for language pivotal the being in Luxemburg. Court of Justice TMCs. tools for are essential training but not least, case-studies Last draw as it is difficult to to a minimum be kept cases must Theoretical in real life. lessons solutions operational from them and to render the is the use of real instance ENA for French One good practice of the senior themselves that are trainers prepared by genuine case-studies the by of the issue raised in charge in real life civil servants, high-ranking case for all. beneficial most prove approach would in a cross-fertilisation internet approach, a frequent use of the – all In a blended pedagogical websites, ones the EU and international the official Albanian – will be material, much pedagogical EU matters, Concerning greatly encouraged. from short full-length video clips to in-depth books, has been developed – which can serve two languages in many Commission the European by free 40-page 10 The languages. purposes, the EU content and the foreign in the 22 official is available Union works?” the European booklet on “How to to this exposure Thanks and Welsh! of the EU plus Catalan languages the importance material, the TMCs will soon understand EU multi-lingual the Acquis into Albanian – an enormous amount of of the translation Cf. Annex 2 OECD job families in Competency framework. http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf in Competency job families framework. 2 OECD Annex Cf. THE TMC TRAINING METHODOLOGY: METHODOLOGY: TRAINING TMC THE CASE-STUDIES, WORK, GROUP SEMINARS, INTERNET AND REPORTS PERSONAL 8 In this context, lecturing must be kept to a minimum and limited to very kept be In this context, lecturing must seminars and Interactive of information. new material and to transfer and report format and case-studies efficient are the most group work training is an interesting Role-playing methods. effective very writing of the future negotiations of the the preparation notably for instrument, years. several the Accession phase – which will last 35 chapters during chapters can be opened at the same time in Indeed, no more than a few of the order to monitor the process quality properly and to ensure the TMCs are senior civil servants with much responsibility and a very tight with much responsibility servants TMCs are senior civil and a solid academic background normally have They time-schedule. and relevant be offered must they professional record thus a strong also have them must prepared for material The recent information. be on the same been processed their needs. It may specifically to match but topics to the other civil servants and themes as the material delivered 8 leaders. makers, decision are they as different be will perspective the to the TMCs belong competency framework, to the OECD According and designing, leading involves – which job family Leadership Executive strategic members to achieve and their staff the institutions steering Secretary include General General, jobs in this family objectives. Typical Department Director and other position similar to them. Director, TMC trainees are different from other ASPA trainees and require a and require a trainees other ASPA from are different TMC trainees methodology. specific training Cf. Annex 3 A case-study methodology. 3 A case-study Annex 9 Cf. and http://bookshop.europa.eu/en/europe-in-12-lessons-pbNA0213714/ , http://bookshop.europa.eu/en/how-the-european-union-works-pbNA0414810/ 10 https://europa.eu/european-union/about-eu_en 18 11 tothetrainees. 12,couldthusbepresented Secretariat” suchastheFrenchfrom MemberStates, SGAE11orBritish“European has yet beensolidlyestablished withintheGovernment. Best practices coordination about EU affairs mechanism of policy interdepartmental to bethequality ofinter-ministerial coordinationonEUmatters. No the EUTwinning show thatoneofthe most sensitive seems issues made byanalyses European and International organisations and within public administration andsociety at large. The different training needs itwillhave andtheimpact ofaccession ontheAlbanian the veryprocess is toimproveaccession theirknowledge, about skillsandcompetencies The majorneedfor Albanianhigh-ranking officialsasregardsEU intergovernmental relations. “classic” InternationalOrganisations–basedoninternationallaw and different fromtheUnited Nations Organisation(UNO)andother original institutional setting, distinct and autonomous. The EU is very and Peoples withitsown supranational legalorderanditsown The European Union(EU)isasuigenerisoriginalofStates Parliament. Allministries willbeconcerned,allTMCstoo! states willhave butdirectives tobetransposed intoAlbanianlaw by The asthey alreadyareinallmember regulationswillbeapplieddirectly of work tobetranslated. withthousandsofregulations and directives 12 DuetotheBREXITvote, otherexamples may also bechosen. INTERNATIONAL AFFAIRS TMC1 MODULE: EU POLICIES AND SGAESecrétariat Général pourlesAffaires Européennes, General for Secretariat European Affairs. legislation andadministrative etc. procedures, upontheAlbanianinternalcorpusofadministrativepractices secondary about theinfluenceofEUadministrative law norms andbest principles, the Albanianlegislation,awareness ofTMCswillhave toberaised accommodationtotheEU“acquis” from thecompulsory Apart of ofTMCofficials. daily practices deliverables, shallbeintroducedinthe“cognitive etc., maps” andthe oriented agenda for withprecisemilestones andabsolutedeadlines the including result- intheprocess, timemanagement, about progresses culture ofregular and transparent to the EU institutions reporting shallbemastered.requested process throughouttheAccession A filing andmonitoring ofrelevant information whichwillberepeatedly willhaveNegotiation techniques tobestrengthened. Classification, their commitmentandcompetence. islargely conditionedby The process process. oftheAccession success asleaders,decision-makersthe process ofthewhole and supervisors The moduleisalsomeanttomake TMCsaware oftheircentral rolein is going tostart negotiating the35chapters. andwhatwillhappenwhentheAlbaniangovernmentcandidate country years for to be now Albania, what it means concretely an official EU in ordertohelpTMCsbetter understand whatisatstake inthecoming differentwithacross-cutting these issues module addresses globalvision curriculum on the most EU chapters of negotiations. TMC1 important ASPA continuous Training Plan provides anambitious training Action 19 TMC1.1. “CLASSIC” INTERNATIONAL INTERNATIONAL “CLASSIC” TMC1.1. INTERNATIONAL RELATIONS: NEGOTIATIONS AND ORGANISATIONS Presentation and objectives Negotiations and war. by thus force, by conflictsIn the past, were solved The organisations. international of emergence the to led have dialogue focused – like on peace essentially first objects of these organisations have the Société des Nations (SDN) after WWI and the United in the twenties afterNations Organisation (UNO) WWII. Since then their fields of activity round- talks, conferences, widened. Discussions, negotiations, have tables of international organisations in etc. led to the emergence have World Bank, EBRD etc.) to Woods, IMF, (Bretton all fields – from finance and (WHO), food BIT), health labour (ILO/ and WTO), commerce (GATT culture (UNESCO) etc. (FAO), agriculture notably some recent will be given, law Some insight in international on of Paris Treaty the of importantexamples instance treaties – for in 2015. of the COP21 conference signed at the end Climate Change states between or states between relations with associated Traditionally But diplomacy. to and international organisations, negotiation is linked in the relations with all these international organisations, the TMCs everywhere in international now Negotiation is their role to play. have will type of international organisation The emergence of a new affairs. organisations (NGOs), which are also be analysed, the non-governmental role in international relations. an increasing playing of the interaction combines practice of negotiation an understanding The of specific techniques cultures with the knowledge between different
elations airs and days, 6 modules of 1,5 days, of 1,5 days, 6 modules days, w: ervie lassic” International R lassic” International domestic coordination domestic coordination EU administrative law Management of EU funds EU policies EU policies Management of EU A “C and Governance EU institutions evaluation and debriefing included and debriefing evaluation al Ov 5 2 3 6 4 1 1. 1. 1. 1. 1. 1. Gener TMC TMC TMC TMC TMC TMC 20 relations news. studied will be greatly encouraged to keep up with the international The consultation of the websites of the international organisations will bestudied case-studies, with concrete exercises androle-plays. international negotiations The and tools needed to conduct techniques Methodology psychological andcultural dimensionsofnegotiation. preparingtypes ofnegotiationandprocedures; a negotiation;the choiceofstrategies,Communication andnegotiationtechniques: The increasing roleoftheNGOs; with them; and itscitizens andtheroleofTMCsincountry’s relations ofgovernance, modes and objectives, onAlbania theirimpact The maininternationaltypes oforganisations,theirhistories multilateral internationalrelations. The involved institutions, andissues actors inbilateral and an internationalinter-governmental treaty andtheEUTreaty The difference between internationallaw andEUlaw, and between The mainthemes empathy, humility, adaptability, thecapacity tolisten andanopenmind. inhis/herknowledge,negotiator reside know-how, andpersonalskills-- and strategies. Bothmust beacquiredorstrengthened. The ofa qualities GOVERNANCE TMC1.2. EU INSTITUTIONS AND The roleof theEUturning 6-monthpresidencies ofJustice,Parliament, Courts etc.) ofAccounts, committees, comitology The balanceofpowers between theEUinstitutions (Council, Commission, subsidiarity between sovereignbased on treaties states and on the principle of The originalnatureofthe EU institutional order:a“legalcommunity” cooperation, pillars” the“three The doublelogicofsupranational integration andintergovernmental Treaty ofParis History oftheEUintegration sinceThe process Hague Congressandthe 1. The EU institutions, adynamic balanceof power The mainthemes challenges ahead. “adventure” and they must be well the numerous prepared to meet negotiation of 35 chapters. The of this EU TMCs will be the main actors withthe process andwillsoonstartitsAccession a candidatecountry strong Albaniaisnow officially ofenlargement. anditisintheprocess Created in1957 (MS),in2016 with6MemberStates theEUis28 they areorganisedandhow they work andabove allhow they interact. and of its system of governance i.e. what are the EU institutions, how TMC1.2. aimsatproviding anoverview oftheEUinstitutional framework andobjectivesPresentation 21 Going one step further … one step Going EU internet online materials on topics sites and analysing Browsing and/ the online module For instance or caseswith the trainer. to be specified which is currently being Union”, the European of “Functioning called E.1. GIZ and the German funded “Support IT staff ASPA’s between developed Project. Legislation” and Trade of Economic the Harmonisation for Methodology groups on precise case working Combination of briefs from the trainer, plenary collective debriefing, by material in small groups, followed study with tasks performed workshop, Web-based role playing. brainstorming, quiz and a collective on PCs/laptops, an “auto-assessment” ended-up by with the trainer. debriefing https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/area/geo_en https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/area/geo_en The negotiation techniques The Adaptation of national administrative procedures: better inter- procedures: better Adaptation of national administrative approach, quality result-oriented coordination ministerial etc. and evaluation control, monitoring The expectations of the EU and EU delegations in 139 countries13 in 139 of the EU and EU delegations expectations The 13 The milestones of the process milestones The The acquis communautaire and legal approximation The The conditions of pre-accession, the Copenhagen criteria, etc. conditions of pre-accession, the Copenhagen The The status of a Candidate Country of a Candidate its consequences and status The 2. How to cope with the Accession Process? to cope with the Accession 2. How Difference and complementarity with the Council of Europe (CoE) of with the Council and complementarity Difference Charter of Human Rights and the European The role of the EU citizens, civil society and NGOs and civil society the EU citizens, role of The The EU Civil Service EU Civil The The decision-making and legislative process etc.) (co-decision, legislative and decision-making The 22 TMC1.3. EU POLICIES 14 The strategy UEgrowth Europe 2020 14 etc.) policies, (inheritedweightpriorities oftheCAP, regionalandcohesion oftheEUandrelativeOverview ofthebudget financial The “Four Freedoms ofcirculation” A spaceofFree andFair Market Economy. a few (CAP)toafullyintegrated commonpolicies OneSingle Market. History oftheEEC fromacustoms andthenEUpolicies: unionwith Content tobebrowsed andread onrelevant dedicatedwebsites: 1. The EU Policies, alayering process The mainthemes identified inits strategies. TMC1.3 aimsatpresenting how theUEimplementspoliticalpriorities andobjectivesPresentation http://ec.europa.eu/europe2020/index_en.htm The Enlargement andtheNeighbourhoodpolicy The European ondevelopment policy andcooperation The commonsecurity (CSDP) anddefense policy (CFSP) The of the EU:commonforeign foreign andsecurity action policy Europe ofcultureandeducation policy; andthefight theenvironmentagainst policy climatechange; a A EUclosertoitscitizens: aspaceoffreedom,security andjustice; social 3. Policies aiming at“deepening” theEuropean project etc. Examples Research, ofsectoralpolicies: Education, Innovation, Health, structural funds(EARDF, ESF, etc.) Policy and the concept of Economic, Social and Territorial the Cohesion, theCAP(Common AgriculturalSome majorEUpolicies: Policy),Regional and workers (Treaty ofMaastricht, 1992) The Single Market andtheFree circulationofpersons,goods,capitals policy,Competition Industrial policy, Commoncommercialpolicy The Economic Union andMonetary 2. Politikat qësynojnë integriminekonomik dhemonetartëBE-së 23 The main themes The of EU policies and elaboration preparation The the priorities and presenting of preparing mechanisms The COREPER II COREPER I and Sectorial and technical committees national priorities and national sectorialThe mandates in the EU mechanisms structures national coordination and organizational The a created all Accessiontheir process, During countriescandidate have representation and a national integration European of Bureau or Ministry 15 Integration created a Ministry of European in Brussels. Albania has clearly and proactively claims its efforts to implement and its website the to improve and (SAA) Agreement and Association Stabilisation the institutional the existing of “Instead framework: present institutional inter-institutional an establish shall we acting, of way back-and-forth mechanism […].” In this context, some good practicesnew MS -- can – from both old and SGAE, Général Secrétariat the French instance, for be usefully studied: after created WWIIEuropéennes was SGCI, in 1948 as aux Affaires Coordination to manage Secretariat Interministerial for the General Bureaus of European new MSs’ funds 16 . Several the reconstruction structure prepare to efficient very proved also have Integration http://www.integrimi.gov.al/en/program/european-union-integration http://www.integrimi.gov.al/en/program/european-union-integration TMC1.4. MANAGEMENT OF EU AFFAIRS AFFAIRS EU OF MANAGEMENT TMC1.4. COORDINATION DOMESTIC AND 15 TMC1.4. aims at highlighting the importance of managing EU affairs in affairs EU the importance aims at highlighting of managing TMC1.4. role of Member States (MS) and candidate countries and the central coordination. TMCs in this essential domestic Presentation and objectives will be a combination of brief from the trainer, sessionstrainer, the from brief of combination a be 2 and 3: will For material in small groups, followed groups on precise case study working plenary debriefing. by a web-based session to be performed by the participants the session session to be performed 1: a web-based by For by the debriefing quiz and a on a PC/laptop, “auto-assessment” with an trainer. Methodology the themes presented to the trainer by be adapted will methodology The available. and the material These lists are indicative and new policies may deserve to be presented.to deserve policies may new and indicative are lists These http://www.sgae.gouv.fr/cms/sites/sgae/accueil/le-sgae.html The Marshall Plan The 16 http://www.sgae.gouv.fr/cms/sites/sgae/accueil/le-sgae.html 24 official languages intheEU decisionhastobe every translated intoall Latin Law, mostly influenced by France andGermany. Asthereare22 EUCJ isinLuxemburg. The of thelegalsystem architecture isbasedon of the EU. and is thus the Supreme Court the national MS courts The the European ofJustice UnionCourt (EUCJ),whohasprecedence over system hasbeengreatly enrichedby aconstructive jurisprudencefrom Created by theTreaty ofRome in1957, theEUadministrative legal frameworks. the of for theothersitwillbeoccasion tomeasuretheimportance For jurists, this EU administrative law module will be the most important, andobjectivesPresentation TMC1.5. EU ADMINISTRATIVE LAW 17 Example oftheSlovak fromJuly 1st toDecember31st presidency 2016, website inFrench http://www.eu2016.sk/fr websites. website,browsing MS –EUwebsites, EUpresidency ontheinternet EU MS, oldandnew, role-plays oninter-ministerial coordination,must Briefing by thetrainer onthemost recentEUnews,case-studies on Methodology own internalones. capital ofEurope anditsadministration plusits managesallEUactivities for becomes 6monthsthepolitical 17asthecountry an EUpresidency National inter-ministerial during important coordination isparticularly rolenotablyfor Twinningimportant canalsobestudied. projects, Thesuccessful. points(NCP)–who work ofthenationalcontact play an thatwere Much canbe learnt alsofrom the approaches less Accession. acquis communautaireanditsmajorinfluenceonnationallegal delegated administration (Bund/Länder), Germany: subsidiarity principle, principle, proportionality indirect/ etc. Interest, France: PublicPower ofthePublicService, principles andtheGeneral indicative. This session willbebasedoncase-studies. The proposed list isonly legal traditions? 2. What canbelearnt fromthecomparisonof thedifferent EU MS The practical consequence:acitizen-centered publicadministration. oflaw,principles etc.) The roleoftheEuropean ofJustice Court anditscaselaw (general administration” The ofFundamental Charter Rightsandtheprinciple of“good The Treaty oftheEuropean ofEUlegislation Unionandthecategories approach toPublicService. 1. The principle of “good administration” and a citizen-centered The mainthemes competitive exams toenterthecorpsarevery selective. quality oftheEUjurists-linguists isaguarantee for EUcitizens andthe the languages toguarantee tothelaw equalaccess toallcitizens. The 25 http://eur-lex. . Regulation (EU) No (EU) Regulation 18. TMC1.6. THE MANAGEMENT OF EU FUNDS EU OF MANAGEMENT THE TMC1.6. europa.eu/homepage.html . europa.eu/homepage.html Presentation and objectives EU Budget MS budget is composed of the contributions from each The main branches, two have EU expenditures – 1% of national budgets. The the EU Civil service personnel and the functioninginstitutions of the and actions all the programmes for expenditures and EU “investment” the to decades budgetthe devoted policies.EU the from For derived been the biggest. (CAP) has Policy Common Agricultural Since the Policy and bloc, Regional Accession of 14 new countries from the Eastern funds are known become the biggest policies. The Cohesion have Policy funds”. as “structural created in 1975. (ERDF) was Fund Development Regional European The economic and social cohesion in the EU ERDF aims at strengthening correcting imbalances regions its between by of the Council of 17 December and Parliament of the European 1301/2013 and on specific Fund Development Regional on the European 2013 growth for and jobs goal and the Investment concerning provisions Methodology: Methodology: participants, among brainstorming trainer, from the of brief Combination and role playing. groups, plenarycase-studies debriefing, small working be a useful complement, will Internet notably browsing http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/erdf/ http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/erdf/ 18 Role playing: when drafting a new legal act, when drafting playing: consultation process Role groups, interest stakeholders, institutions, with other central etc. civil society, Case studies, for instance on the decision making process and on on the decision making instance for Case studies, process; the right to have the delegation of the decision making the new approach and transparency, access information to public (new Albanian Code of the proceedings” about the “reopening procedures): opportunities, risks challenges, of administrative and difficulties, etc. The compliance of the new Albanian legislation and its compliance of the new Albanian legislation The implementation effective This session will be based on role playing and real case studies. The list is list The based on role playing and real case studies. will be session This only indicative. The imperative of transparency and the right of access of to and the right transparency of imperative The Albania documents: direct implications for administrative Spain: a national administrative law completely reshaped law administrative Spain: a national principle framework, law to cope with EU democratisation during of decentralization The United Kingdom: a common law tradition, a cost-benefit and a cost-benefit tradition, a common law Kingdom: United The impact assessment to the production approach of legislation, etc. Italy: responsibility of public administration, public-private public-private administration, of public responsibility Italy: etc. relationship, 26 21 http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/ipa/ 20 http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/social-fund/ 19 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/LSU/?uri=CELEX:32013R1301 too,will bepresented for example theFrench DATAR /CGET information ready to manage the future EUstructural funds.Some EU goodpractices the framework itis andanalysedtocheckwhether willbepresented and Contracting Unit(CFCU). ofthesystem, AsTMCswillbeatthe heart Finance andanoperational implementing agency, theCentral Finance Integration, a NationalAuthorising Officer(NAO) at theMinistry of fund withaNationalIPA Coordinator(NIPAC) attheMinistryofEuropean In Albania,aninstitutional framework uptomanage hasbeenset theIPA financial instrument for Turkey 21. PHARECBC, ISPA, namelyPHARE, countries, SAPARD, CARDSandthe and financialinstruments orpotentialcandidate for candidatecountries for Pre-Accession Assistance (IPA) ofEUprogrammes aseries replaces fundsinthemid-90s.accession SinceJanuary2007, theInstrument PHARE), to join the European Community, the Commission created pre- of theformer communist notablyPoland (PandHin bloc, andHungary the fallAfter oftheBerlinWall andthewishexpressed by thecountries foster employment, reducesocialexclusion andinvest inskills. of theEuropean Economic Community (ECC). Today ESFmaingoalisto to compensate the end of nationalist due to the advent protectionism Rome in1957. Itistheoldest oftheStructuralFunds. Itwas established The European SocialFund 20was createdinthefounding Treaty of low-carbon economy. foragenda, smallandmedium-sized support (SMEs) enterprises andthe 2020. ERDFpriority areasareinnovation thedigital andresearch, its investment forandjobsterritorialcooperation growth in2014- andstandardsrules for theimplementationofERDFandscope repealing Regulation (EC) No1080/2006 down 19sets theprinciples, websites. Briefing, EUMScase-studies browsing andinternet onEUandMS Methodology national policies The financialmanagement andtherelationwith rules European and The European preaccession Funds The European structural funds The EUbudget The mainthemes will beupdatedaccording toneeds. (Moldova)Neighbourhood Policycountries The list etc. isindicative and learntfromEUTwinninglessons onRegional Projects Development in system, thePolish system, first comefirstmethod inLatvia, served the 27 , is one of the main tasks of of the main , is one planning TMC2.2.Submodule Strategy and all actinga TMC are certainly TMCs TMCs or candidate well-versed and cross-cutting of all kinds, rich in strategies Albania is in the exercise. the EU approximating is progressively time-frame sectoral ones. The will analyse some sub-module The 2014-2020. for span, notably 7-year the Public Administration notably the Accession one, Albanian strategies, (PFM) one. Management and the Public Finance one (PAR) Reform often with the support been drafted have an external of strategies These Bank etc. TMCs were World / SIGMA, IMF, OECD –EU, technical assistance to learn certainly progressively the national counterparts must so they job for is also an everyday planning Strategic become more autonomous. are the pilots of the activitiesTMCs as they in their entities implemented successfully to achieve strategy best to plan the day every have and they will analyse how work Some group their goals and objectives of the day. the processes and procedures if necessary. order to improve in it works to , from the ex-ante management cycle Policy TMC2.3. Submodule of the management regulates all policies. The evaluation the ex-post down be more or lessbreak The sub-module will help efficient. cycle may components, all its into phasesthe whole cycle in order to understand what are its objectives and expected results, and challenges what are the success,of indicators the are actors,what the are who stake, at is what what is the baseline, what are the milestones, what is the time-frame, sourcesthe the and are inputs what potential the are what references, of necessary ones,etc.assumptions the and risks the what are whole The policythe which from to emerged has platform political the from -- chain of the results and impacts of the implementation evaluation the ex-post useful and genuine will prove phase – will be analysed. EU case studies the trainees. national ones could be presented by s days, 4 modules in 6 sessions days, 4 modules in w: aluation and debriefing included aluation and debriefing ervie Government prioritie Strategy Planning Policy cycle management Institutional management al Ov 4 1 2. 2. 2.2 2.3 of 1,5 days, ev Gener TMC TMC TMC TMC TMC2 STRATEGIC PLANNING AND AND PLANNING STRATEGIC TMC2 FORMULATION POLICY will analyse how these priorities how analyse will on Government Sub-module TMC2.1 and adopted – from the concept priorities emerge and are validated Both political and a Minister. an adviser to the selection by paper by to addressedbe will dimensions technical choicespolitical some as have to be politically and some technical choices have be technically justified importance priorities. of concept The to become Government validated be organised in could exercises and some drafting papers will be stressed TMCs will delegate this task most lack of time, small groups. Indeed, for But,Accession in the collaborators. process, advisers and trusted to their own draft their to have may and the front-line to be in are going TMCs directly – sometimes in even concept papers and negotiation texts English. Strategic Planning and Policy Formulation are two major building blocks major building are two Policy Formulation and Planning Strategic professional everyday the heart and are at of TMCs’ of good governance modules points: will address four The lives. 28 Government Research priorities. andinnovation canalso befound. might behighontheagenda and aretraditional cultureetc. environment, the PM’s politicalprogram. Security, education, employment, health, the Government identifiedin whicharethemainobjectives priorities, program basedontheplatform. The Government strategy presents Prime minister forms his/herGovernment andelaborates apolitical that willbeimplementedby thefutureGovernment. The appointed Prime minister. The politicalplatform gives the orientationsofthepolicies majority the proposes just the general the parliamentary after elections, Andeveryof Parliament 4years, chooseandnominatethepresident. system.Albania hasaparliamentary Every 5years members theelected andobjectivesPresentation become theruleandTMCswillhave toleadthechange ofapproach. and red-tape.past Transparency of secrecy methods will and openness work, co-drafting, exchanges may beconfrontedwith ofinformation etc. economy, socialaffairs, Collaborative management, etc. publicfinance ministries law specialists willhave towork withcolleagues specialisedin and ministries willhave tolearnworkbutalsowithin together cross-cutting and will imply team work. Jurists of different specialities willing towork together. Somechapters,withafinancialdimension,are networkofseniorcivilservants inalltheministriesconnected, ableand The chapters will require a strong,negotiation of the Accession well framework – notably in matters related to inter-ministerial coordination. willrequiresomestrengtheningprocess oftheAlbanianinstitutional implementation ofthewholesystem ofgovernance. The UEAccession Submodule TMC2.4., Institutional Management, isthekey tothe TMC2. 1. GOVERNMENT PRIORITIES • Transport • Environment andclimateaction • Rule oflaw andfundamentalrights • Democracy andgovernance: 2020 (€649.4 million)are: The EU instrument for pre-accession, IPA II’s for priorities 2014- forward. years, inwhichthey notablyduring areput the6-monthpresidencies browsing withinternet overbe usedtogether toanalyseEU priorities the and tools at work during case studies this process, and role-playing will In ordertoclearlyunderstand themechanisms,instruments, methods monitoring activities. The roleofTMCs:conceptpapers–approval –implementations The strategies sectorial andtherelationwithgovernment priorities; The government priorities; The government politicalprogram; The mainthemes Government priority. oftransformingin thisprocess apoliticalplatform intoanimplementable And theprograms The willbreakintoprojects. TMCsplay acentral role translated intoprograms, withtheirown dedicatedprovisional budgets. plans.Theplansareintheirturn andimplementingpolicies action Once clearly identified, theGovernment are translated priorities into 29 TMC2. 2. STRATEGY PLANNING STRATEGY 2. TMC2. Presentation and objectives proposes a 12-day civil servants Plan for Continuous Training ASPA (IPS) to explain System Planning session on the Integrated training and evaluation monitoring implementation, of planning, the full cycle policies. and political IPSplanning tools main the of is one of strategic (together with the National Strategy of of the Albanian Government Midterm Budgetary and the and Development, Program Integration development and economic for Integration) European National Plan for comprehensive it is based on the policy Used since 2007, planning. (NSDI) as and Integration Development for Strategy National 6-year The strategies. 29 sectorial as on well development and cross-sectorial Programming, IPS the Department of Development by is coordinated It serves as the Ministers. Aid in the Council of and Foreign Financing producing exercise rolling budgetarybasis for in a 3-year planning as annual budgets. well (MTBP) as Budget Programmes” “Medium-Term adopted in a plan that was cycle is 2014-2020, Its second planning policy public and budgetwith planning planning strategic links It 2015. financial management. It is also connectedfor the to the National Plan the government’s for Implementation of the SAA (NPISAA) and is the basis in Albania. assistance and co-ordination of foreign planning main themes The system; planning strategic The priorities and the budget; strategic relation between The mechanisms; monitoring The Some “theoretical” input may be provided by the trainer but this sub- this but trainer the by “theoretical”Some provided be may input and on internet national and EU, on case-studies, module will rely mostly (or be done – some in English may exercises Some drafting browsing. if possible. French) Methodology The sub-module will thus analyse how Government priorities and emerge Government how analyse thus will sub-module The concept paper to the political adoption – from the technical are validated to be technically justified Sometimes political choices have a Minister. by to to be politically validated and some technical choices have a posteriori priorities. become Government Moreover, in a cross-fertilisation approach, each participant in a cross-fertilisation will be Moreover, priorities Albanian Government of the to identify example some asked presentto and structure her / his in shorta priority the how on analysis lessonswhat and implemented and the chosen from learnt be can was priorities be will governmental current the process.manner, same the In be will gaps the and prioritiesthe with compared IPAII through financed for the gaps and alternatives financial sourcesdetermined as the as well priorities outside the EU governmental the results the for to achieve budget support. • Competitiveness and innovation • Competitiveness social policies and employment • Education, development and rural • Agriculture cooperation and territorial • Regional 30 24 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2014/20140919-csp-albania.pdf 23 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/albania/ipa/2013/centralised/ipa_2013_024190_multi_donor_trust_fund_to_support_implementation_of_integrated_planning_system_pha.pdf 22 http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/mipd_albania_2011_2013_en.pdf the implementationmechanismdeveloped atcentral levels orsectorial analysing the current sectorial/or horizontal strategies and the links with PAR, capacityInaddition,casestudies strengthening on PFR, etc. approximation --EUAccession, and specificobjectives oftheacquis, who aredesigning thesame typesofstrategies, withthesamegeneral comparative case-studies withneighbouring EUcandidatecountries Briefing from the trainer toupdate theTMCs on strategic planning, Methodology Ministries andagencies.” the Ministryof Finance's instructions for thebudget preparation by all budget allocations,by providing objectives policy whichareincludedin guides theMedium-Term Budget Programme (MTBP),aswell asannual budgeting and monitoring are linked and operate efficiently. The NSDI a set of operating principles to ensure that government planning, policy strategies andisthebackboneof theIntegrated PlanningSystem – (IPS) “The NSDIprovides thestrategic framework for allsector andcross-sector Strategy Paper for Albania” (2014-2020) adoptedon18/8/2014 24: of the Integrated Planning System – phase II” (IPS) “Multi-donortrustproject fund(MDTF) theimplementation tosupport (MIPD) 2011-2013 for Albania” 22aswell astheficheconcerning the AssistanceAccession (IPA) Multi-annual Indicative Planning Document In thiscontext,TMCsshouldreadattentively “The Instrument for Pre- oftheGovernmenton alltheactions The roleofTMCsonthestrategic planning system anditsimpact and “the Indicative23 and “the joins themaintrack making. ofpolicy submitted for political validation and, if validated, the proposed policy and participative approach. Onceaconsensusisreacheditcanbe inacollaborativewill bediscussed,amended,improved, etc. corrected by thisidea,aconceptpaperwillbedrafted. The conceptpaperinitsturn ontheissue much discussion and reflection raised After anything in fact. an adviser, adirector, acitizen, acivilservant, anewspaper, anevent, scratch, from a very global vision, with an idea coming from a minister, has tobetranslatedplan.Itcanalsostartfrom initsturnintoanaction it can be the simple technocratic translation of a political program and it usually hasalong history.A policy canappearintwo ways. Apolicy First, cycles. management ofpolicy making andthey for ofpolicy areresponsible thesuccessful the heart of apoliticalvisionandofgovernmentalactions TMCsareat priorities. its politicalprogram. They arethetranslation inadministrative termsand aretheinstrumentsPublic policies withwhichaGovernment implements andobjectivesPresentation organised. ofTAIEX,If possible, withthesupport somestudy visitscouldbe make theimplementationphasefunctional? mechanisms);Arethey ofthese efficient?Whatcanbedoneto results (like monitoring platforms units;delivery units;on-linereporting andthe TMC2. 3. POLICYCYCLE MANAGEMENT 31 The main themes The policy cycle management The TMCs in each policy role of stage The in the policy relations and the cycle management inter-institutional The TMCs role success for mechanisms as key Implementation and monitoring Methodology the to discuss much group work Some theoretical input from the trainer, phases them – based policydifferent of the to manage and how cycle Internet the TMCs themselves. brought by on genuine case-studies of improving the advantage on the EU and MS websites – having browsing languages. to foreign exposure the TMCs’ Launching a policy requires time, before, during and after. But the cycle and after. during a policyLaunching before, requires time, if the lessons learnt are capitalised on in a “virtuous” spiral transform may another policy. and used to start Once the preparation phase is achieved, the approved policy will the approved phase is achieved, Once the preparation of a reportbe published in the form – in paper and electronic A form. and be to know all the citizens for “publicity” summary be used for may able to react, participate projects. or apply if there are calls for Leaflets a during the minister policy by be launched The may be printed. may TMC The TVpress and be announced in the media, conference and radio. phase. and events information has to supervise all the publicity, The policy concept paper has to be expanded, explained, illustrated illustrated explained, policyexpanded, has to be paper concept The report into a an action with and transformed and a budget plan for approach, a and projects. result-oriented In a programs implementing time-schedule -- and a with the log-frame has to be drawn logic matrix and specific general The a policya multi-annual venture. being usually at a political or at an either and approved to be identified objectives have to have Milestones of policy. to the type according level administrative selected.be progressthe measure to Indicators implementation the of sourcesthe baseline and of references The chosen. be of the policy must The to be listed. assumptions and the risks have be decided on. The must policythe to policy the budgetIf calculated. also is allotted possibly has budget,been included in the national if not, it is simple, a budgetary line all will summarise evaluation ex-ante The in a wider policy. be found must these actions preparatory and decisions. 32 negotiators, from a legal, financial and sectoral perspective. It is not to bemuchindemand. Each ministry willhave itssectoral toidentify the Primeminister andtheMinistry ofEuropean Integration aregoing is always afinancial dimension. The Ministry of of Finance, theservices Ministry ofFinance willhave representatives inallthechaptersasthere the setting inter-ministerial. upofadedicated work group--often The revolutionise administrative life. Each negotiationchapterwillrequire In thisinstitutional isgoing process to context, theEUAccession decentralisation isjust beginning. central administrations and andtheirregionallocalservices not yet reallyencouraged. De-concentration isnotdeveloped between up communication is notyet developed andhorizontal communication administrative machine. The isstill “verticalofpower” therule. Bottom- be perceived asadanger. ofthe The isgreatonthefunctioning impact Sharing information is thus seen as alossofpower. Transparency may Informationand red-tapebureaucracy isstill ispower. verypresent. concerns communication and coordination. The culture of secrecy Management (HRM), the main potential improvement identified civil servants inthenext –addressed chapteronHumanResources relative from the weaknesses to the administrativeApart capacity of ofinstitutionalefficiency management inAlbania. by SIGMAhave thatreducethe identified anumberof weaknesses Strategy for PublicAdministration Reform andthescreening reports institutional framework of public administration. The Albanian National and Policy Formulation greatlydepends ontheorganisationof The quality of theInstitutional Management ofStrategy Planning andobjectivesPresentation TMC2. 4. INSTITUTIONAL MANAGEMENT developed. TMCs are the decision makers, they are the leaders and must recognized. Collaborative platforms work onelectronic willhave tobe signature willhavewill becometheruleandelectronic tobelegally communication long ago withfaxes messages Electronic (telecopies). the CommissioninBrusselshave alreadystartedusing dematerialised with theoldsignatureandstamp traditions. The EUdelegationsand toavoid thewholesystem willbecomenecessary clogging procedures Inparticular,process. the“dematerialisation” and simplification of and about their central process phase in the Accession role in the This sub-moduleaimsatraising theTMCs’ awareness aboutthiscrucial official communication. The roleofTMCsoninstitutional management andthe Decision-making process; Consultation process; Official communicationandinter-institutional cooperation; The institutional organizationandframework; The mainthemes andthusitslength. process management by of the the TMCs will greatly condition the efficiency years, 5, 6, more?Nobodyknows butthequality oftheinstitutional willtake oftheAccession into Albanian,thetechnicalpart several revised by Parliament, ifnecessary, withalltheacquisto betranslated 35 chapterstonegotiate, asmany laws andby-laws toscreenandhave known willstartandhow whentheprocess long itwilltake butwith 33 sources Management days, 6 modules of 1,5 days, days, 6 modules of w: ervie eadership Human Re L Communication and information management, public relations Change management Crisis management Personal competence evaluation and debriefing included evaluation and debriefing al Ov 5 2 3 4 6 1 3. 3. 3. 3. 3. 3. Gener TMC TMC TMC TMC TMC TMC TMC3 COMPETENCES IN STRATEGIC AND AND STRATEGIC IN COMPETENCES TMC3 MANAGEMENT ORGANISATIONAL A very complete training module on Human Resources Management and Management module on Human Resources A very complete training It managers. range middle for has been designed at ASPA Development content the basis for the 6 sub-modulesis divided in constitute and could Management”. TMCs “Human Resources for sub-module of the 1st Human Resources Management (HRM) can be done at two levels, at a at a levels, at two (HRM) can be done Management Human Resources and the HR Directorand at the strategic or Manager by technical level insight TMC needs some technical the TMC. The by levels organisational might conflict decisions that decisions with technical in HRM not to take normally relies all the technicalities. on his/her for HR manager but he/she and organisation. is strategy added value TMC’s The challenges faced by the TMCs based on genuine examples taken from taken on genuine examples the TMCs based by faced challenges – an internet writing in collaborative exercises the respective ministries, be an asset. the session would during connection live Methodology neither block the system nor remain behind. They must show the way! way! the show must They behind. remain nor the system block neither to help! is also there on innovation TMC5 34 25 Cf. Annex 2,http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf cf. EU MS. Role plays and simulationswillalsobeusedfruitfully. a crisisistostudy notably fromAlbaniaandothercountries, cases, external, accidentalorman-made. The best way tolearn how tomanage managers arerarely trained inmanaging canbeinternalor Crises crises. TMC3.5. on crisismanagement ashigh-level isveryimportant MS, willprove very fruitful. Exchangessuccess. oldandnew inotherEU countries, ongoodpractises their change management willconditionits commitmentandmethods and oftheprocess forprocess Albania.TMCswillbeatthevery heart of publicadministration andmay bethekey Accession toasuccessful TMC3.4. on“change management” ofthemodernisation isattheheart Efficienttested. and willbepresented professional techniques governance ofprivate firmsas well as ofpublicadministration structures. both internalandexternal, have proved for essential thegood on what they are doing. Communication and information management, consider thatthey have notimetowaste onspeaking orcommunicating relations”, may be a weak point in high level managers as they often TMC3.3., “Communication andinformation management, public positions. particular willhelpTMCsanalysethespecificity andchallengesoftheir subject competence, attitude andbehaviour. Someacademic inputonthe no! Thus the latter have to be trained to strengthen their leadership A TMCisby aleader. essence SomeTMCsare“bornleaders”, others, TMC3.2. on “Leadership” thecentral willaddress issueofTMCs’ “jobs”. Staff registry system. (5)Training jobanalyses, description, andprofessionaldevelopment, (6) of the staff assessment, (4) / individual performance job Recruitment, legislation,(3)Management (2)CivilService management, resource understood by theTMCs:(1)Drafting andstrategies policies ofhuman TMC3.1 willenabletocheckthatalltheelementsofcontext areglobally related ones, the interpersonal ones andthestrategic theinterpersonalones related ones, ones. families and the differentfor TMCs, the delivery of competencies types indicators. Level toTMCs25Annex 5corresponds thejob 2presents OECD Framework hasproduced a veryusefulCompetency with key would like todevelop andskills. additionalprofessional competencies a customisedthefieldsinwhichthey moduletohelptheTMCsidentify skills ofahigh-level manager. This 6thsub-modulecouldbeenvisaged as sensitive oftheacademicandtechnicallevels aspect ofknowledge and The 6th sub-module, on “Personal competence” the , addresses into account the new challenges of the Accession process. process. into accountthenewchallenges oftheAccession andthatthey andprocedures, take intermsofHRMrules this implies merits, moral integrity, political neutrality andaccountability”, andwhat “a Law (CSL) Civil Service stable basedon andprofessionalCivilservice, understand asdefined 1ofthe thenatureofCivilService, by Article TMC3.1 aims at checking that all TMCs have a general knowledge of HRM, andobjectivesPresentation MANAGEMENT (HRM) TMC3.1. HUMAN RESOURCES 35 . The EU Civil Service was created very soon after created EU Civil Service the founding 27 . The was Based on the Civil Service in Albania, recruitment, lateral transfer and Service Civil the on Based transfer recruitment, Albania, in lateral job descriptionspromotion, performance individual / job analysis, rights and of executives, skills management, management reviews, system, registry staff training, / discipline, duties of civil servants the “technical”dialogue and all social matters packages, compensation Civil Servicerelated to the groups then be discussed in work HRM could in a plenarysynthesised session to ensure a global vision. staff Service EU Civil the candidate, EU an official now is As Albania will apply directlyregulations Albanian officials that will enter the to the EU Civil Service be presented on Accession should thus to the and they TMCs the “founding by influenced greatly and was in 1957 of Rome Treaty with It has evolved and German systems. notably the French fathers”, times and with the accession of new countries, notably Northern and architecture countries. has globally remained the same The Eastern -- Codes and principles of conduct, deserve to be studied and its values ethics, is based on etc. gender equality anti-corruption, Recruitment Selection Personnel the European by competitions organised centrally staff. for need on the basis of qualifications and the Office, EPSO, Methodology (Albanian, EU and MS), group discussions and case-studies Briefing, plenary sessions. Cf. Annex 2, extracts from the Law n° 152/2013 “On Civil Servants”, as amended by Law n° 178/2014, CHAPTER VI, TOP- LEVEL MANAGEMENT CIVIL SERVANTS, Articles 27-32. Further reading article comparing the Civil Service laws of 1999 article reading the Civil Service of 1999 comparing laws Further Articles 27-32. CIVIL SERVANTS, LEVEL MANAGEMENT CHAPTER VI, TOP- n° 178/2014, Law as amended by Civil Servants”, “On n° 152/2013 from the Law 2, extracts Annex 26 Cf. http://www.eajournals.org/wp-content/uploads/A-comparative-analysis-of-the-new-civil-service-law-in-Albania-in-view-of-the-commitments-under-of-the-Stabilisation-Association-Agreement-with-the-European-Union---.pdf and 2014, 27 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:L:2013:287:FULL&from=EN http://ec.europa.eu/civil_service/docs/toc100_en.pdf For the technicalities TMCs can rely on their HR managers. TMCs must TMCs must the technicalitiesmanagers. TMCs can rely on their HR For They and policy at strategy levels. in HMR knowledge a general have new Civil Service the know in particular legislation, must articles the or acquire a general to strengthen have TMCs 26 . They concerning sense of public sector its different how HR policy issues and evolution: parts appoint, (recruit,are the game- are interrelated, what pay) train, the competitionfor by IT, (new possibilities offered factors changing in civil services, of education talent, gender and equality the high level of the Albanian Civil Service will result from their evolution issues). The and adaptations and from the changes work and strategic prospective confronting themselves, TMCs are also managers And will propose. they of civil servants. management the concrete everyday Staff registry system. Staff registry Training and professional development and professional Training Recruitment, job description, job analysesRecruitment, Management of the staff / individual performance assessment of the staff Management Civil Service legislation Drafting policies and strategies of human resource of management policies and strategies Drafting The main themes The 36 not reallypossible, arethecorevalues ofthe tobeplacedattheheart andtrust, withoutwhichtheexercisethe publicservice ofleadershipis Ethics, moreandconsideredasafundamental value thatlegitimates ability tochallenge, imagination andtaste for innovation. develop astrategic and visionandexpectations, openness abilityIntelligence ofsituations:asense common interest, to advisorcapacity;the environment, to develop others’ skillsandtodelegate, ability tocooperate with Relationship: strengthening ofcommitment(leadership),ability adaptability,commitment, stress resistance; ability todecide,Action: personalinvolvement and expertise, skillsrelated to: TMCs managerial of skillscanbe dividedinthreebroadcategories The mainthemes positions. particular trainers willhelpTMCsanalysethespecificity andchallenges oftheir andsomeacademicinputfromthe published recentlyonthesubject competence, attitude andbehaviour. literature Animportant hasbeen leaders”, othershave tobetrained tostrengthen theirleadership TMCs’ “jobs”. ATMCisby aleader. essence ButsomeTMCsare“born The 2 andobjectivesPresentation TMC3.2. LEADERSHIP nd sub- module on “leadership” the central will address issue of management and negotiation skills are other necessary elementsinthe management and negotiationskillsareothernecessary notablyTMC3.3,sub-modules, 4and5., communication,conflict TMCs play akey roleinteammotivation. in thefollowing Aspresented 7. implementthechanges neededfor therenewal ofpublicaction. synergies; 6. optimise thelevers by ofaction encouraging transversality and visionintodecisions); theprojected oftheadministration linewiththepoliticalproject (implementationof 5. develop implementationstrategies in publicpolicies ofpartnership combinedwithstrategic approach); (prospective vision andlegalfieldsinordertopositionpublicaction 4. understand technical,social,political thechanges intheeconomic, anddevelop responsibilities theirstrategic andprospective vision; 3. oftheircurrentandfuture ontheperformance broadenreflection 2. consolidateanddevelop thepotentialoftopmanagers; asharedmanagement cultureingovernment institutions; 1. galvanise thetopmanagers ofthedifferent administrations around that they can: innovative, rigorousandresponsive managers, strategists andleadersso The thatTMCsbebothorganisersand requires piloting ofpublicaction skills. capacity building and strengthening program of TMCs’ management 37 TMC3.3. COMMUNICATION AND AND COMMUNICATION TMC3.3. PUBLIC MANAGEMENT, INFORMATION RELATIONS Presentation and objectives management, may relations, public and information and Communication have that they considering managers point in some high level be a weak are doing. on what they on communicating no time to waste secretof culture and The power. is Information that oftenis It admitted been the rule in public administration. long red-tape bureaucracy has natural. considered not was transparency of information, Dissemination proved have might information communicating In some countries even, is a information that sharing at showing module will aim This dangerous. results. and that is has win-win attitude positive main themes The communication Institutional management Information Public relations process role of TMCs in communication and public relations The of computerisation of procedures – in an age management Information both an issue become – has sounds and images of texts, and digitalisation 28 Cf. TMC5 on Innovation in Administration TMC5 on Innovation 28 Cf. For further reading, a bibliography will be given. But the abundant will be given. further a bibliography reading, For The analyses, describes mostly and categorises leadership. literature method leadership skills is to practice them thus case- best to acquire should case-studies tools. The be excellent will and role-playing studies will be the ones and the best with the TMCs themselves be brought by with no solution yet. Discussions in solutions possible or even several themes learn from each could also help TMCs groups on some given success sub-module the of The cross-fertilisation. by experience other’s from the TMCs themselves. will derive Methodology will bring massive changes which have to be anticipated by developing developing by be anticipated to have changes which massive bring will and pro-activity. capacities flexibility of adaptation, TMCs’ “tool-box”. The sub-module will include current and medium- current will include sub-module The “tool-box”. TMCs’ functions, management new public in developments foreseeable term data and open to EU Accession.notably in relation E-administration 38 29 http://modernisation.gouv.fr/le-sgmap andhttp://modernisation.gouv.fr/laction-publique-se-transforme and audio-visual is somewhat specific as journalists press are professional oreven support agreement, money, funds.PRwith themedia,written something –beitanideaor aconcept -- andatobtaining something,an taxpayers, Publicrelationsaimat“selling” thepotentialdonorsetc. in afavourable lightinordertoconvince the theaudience, thepublic, at putting thestructureorpolicy, programme concerned orproject Public relations(PR)areofadifferent nature. Itisnotneutral. Itaims dialogue, exchanges, thusisafactor ofefficiency. the citizens andtheadministration. itrenderspossiblea Inbothcases and it improvesrelations between structures between the contacts in two ways,communication is important it facilitates inter-ministerial ofthewhole. theefficiency circulate anditincreases External / organisation.Communicationwithinthestructurehelpsinformation the civilservants must beinformed ofwhatis going onintheirministry to ensurea“house” culture, asentimentofbelonging. The employees, external. inaministry ororganisation Internalcommunicationisessential our modernworld. There aretwo typesofcommunication, internaland for TMCsasitisanecessity in Communication isalsoamajorsubject thatrequireadecision. all subjects information sharing, notablywith“comitology” –holding committees on exchangesalso implies ofinformation. The EUisagoodexample of of atleast someinformation. Aconsensusbaseddecisionprocess are usuallyorganisedby law. thecommunication Socialdialogueimplies confidentiality. implies sometimes Publiccommunicationandpublicity transparency.habilitated individuals. Democracy implies Efficiency defense andsecurity, anditscommunication may tocertain berestricted to different Some information circles. is classified – notably inthe field of orpartially,can besharedcompletely andinformation canbecirculated and achallenge. Sharing information for aTMCisnotneutral. Information seconds), roleplaying (filmedornot)withdebriefing. experiences, collective debriefings, exercises ingroups (45-60-90 briefing Short by the trainer aspects, exchanges ontheoretical of of social media, notably Facebook, Twitter, LinkedIn will also be analysed. discussions onrealexamples, “brain storming”, would befruitful. The use or inbooks.TMCsmust theirown design learning strategy. Groupwork The above threeskillsdescribed cannotreallybelearntattheuniversity Methodology (measured inseconds). wherethenewsslotsarevery short onTV for interviews – inparticular the choiceofkeywords, intonationandabove ofthespeech allthelength tobemastered,techniques notablyconcerning ofsentences, thelength and may There wishtodestabilise theirinterviewees. arecommunication Public Action, SGMAP Public Action, Prime minister thereisaGeneral for Secretariat theModernisationof new MS, willprove veryfruitful. For example, inFrance, next tothe Exchangessuccess. old and in other EU countries, on good practises their change management will conditionits commitmentandmethods and oftheprocess forprocess Albania.TMCswillbeatthevery heart of publicadministration andmay bethekey Accession toasuccessful TMC3.4. on“change ofthemodernisation management” isattheheart andobjectivesPresentation governments, with its service called “Support totransformations”.governments, called“Support withitsservice assistance toministries, anddecentralised deconcentrated self- services TMC3.4. CHANGE MANAGEMENT 29 ,inchargeofproviding change management 39 and the TMCs will have to monitor this massive arrival of new legally of new arrival this massive monitor to will have TMCs and the in Albanian. texts binding EU Accession of administrative process lead to a change will also The started and the new Code has now in mentality evolution The culture. Procedures is presented civil servants. to numerous of Administrative Albanian civil and ministers projectson in several are going Twinning from many with their EU colleagues used to work are getting servants countries. TMCs are oftendifferent project leaders in these projects. exchanges, for the instrument TAIEX, like New tools are introduced EU seminars in Albania with a few for visits abroad or study either for institutional draft proposing and expertise its providing is SIGMA experts. and action plans etc. of Innovation strategies, A Minister frameworks, and brings amount of imagination welcome a Public Administration if the TMCs are not involved But all this will lead to nothing experiments. impact success. to its and cost The and committed in the movement and organisational legal, human - the economic, of change budgetary, also be assessed and monitored. consequences – must Methodology on some theoretical aspects from the trainer of change Briefing EU countries and the to compare different management, case-studies sectors. to discuss public management Group work public and private in change tools and techniques and genuine Albanian experiments conflict prevention, and motivation, team strengthening management: social dialogue. First there will be a change in the legal framework. The negotiation The legal framework. in the change will be a there First of a lot of regulations -- applied chapters will imply the translation in Parliament. and voted and of directives – to be transposed directly, It is challenge. in this jurist-linguist will be involved All the ministries resourcesnot certain and that the that Albania has enough linguistic some technical points, to express the words contains Albanian language objects, do not always translators techniques or actions. official The the specific terminologyknow words while the of a sector coin and may technicians of the sector others. Some good lessons are using can be 2004 of ten countries in wave big of the first learnt from the experience Albania is now a candidate countryAlbania is now that will lead to a lot of changes, and a disrupting change making avoid To notably in the public administration. be planned, must change to oppositions and resistance, leading factor TMCs will be these planners, managers monitored. The and managed of the nature and extent aware thus to be made have and monitors. They changes. of the potential coming The role of TMC in conducting the changes The Management tools for the TMCs dealing with changes the TMCs dealing tools for Management Type of changes Type The main themes main The How change is managed is a determining factor in the success or failure success in the failure or factor is a determining managed is change How modernisation administration to a public policyof a reform is central and An of budgetary constraints. process in a context and demographic and strategic is a or private, public to change, capacity organisation's its performance and effectiveness. for factor determining 40 the civil protection or the relevant emergency services andwillbring ortherelevant all the civilprotection services emergency If thecrisisisexternal, anaccidentoracatastrophe, theTMCwill call and itsleaders) theimage (to preserve ofthegovernmentcommunication aspects the crisis) by proposedtoresolve themeasures (generated legal aspects which couldjeopardiseitssustainability) theorganization against (toprotect damagefinancial aspects ensure theirsafety and thatoftheorganization) related topeople(sothatemployeesaspects receive to support continue performing itstasks) (topermittheentity incrisisto organisational aspects The ofcrisismanagement different must aspects betaken intoaccount: The mainthemes Role plays willalsobeusedfruitfully. to manage acrisisistostudy fromAlbaniaandEUcountries. cases, There isalotofliteraturebutthebest way onthesubject tolearnhow institutional. The TMCasleaderanddecision-maker willhave tosolve. internal orexternal, accidentalorman-made. canbeindividualor Crises High-level managers arerarely trained inmanagingcanbe Crises crises. andobjectivesPresentation TMC3.5. CRISIS MANAGEMENT of crisisprecursors. Each type ofcrisismust beanalysedandprevention mechanisms must signalsandmeansofidentification beputinplace, alert be reviewed andimproved ifnecessary. For prevention socialcrises, the existingtechnological crises and safety plans must emergency from thepast events andfromtheway they have beenmanaged. For tolearnlessons todebriefandtry thecrisis,itisessential After filmed tobeableanalysetheTMCS’s andlearnfromthem. reactions for TMCs.Role-playsnecessary areidealfor thistraining andthey may be is magnified andthereality mightbedistorted. Mediatraining isthus The exposure tomediaisnever neutral andincaseofcrisisevery event journalists may give abadimage ofthesituationandworsen thecrisis. Managing massmediaintimeofcrisisisavery delicateexercise as the andradio).(written TV press, and external etc.) spots, meetings in-house TV messages, (electronic be maintained.Information management isakey element–bothinternal tensions andpave theway topotentialagreements. Themust contact put in practice. In case of a strike, to lower social dialogue is essential instance. exist Negotiationtechniques andthey must belearntand concerned–anindividualoragroup,with theparties trade unionsfor analyse thesituation,listen tothedifferent opinionsandopenadialogue If thecrisisisinternal,TMCwillconvene hisnearest collaborators to conditions. know themandbeabletomanage theirimplementation,even incritical have andtheTMCshould incaseofemergency plansandprocedures Allinstitutions andleadtheorganisationofreaction. must services or even a terrorist attack, theTMC will call the police and the security including internal and external communication. If it is a man-made event tofacethe structure together – thecrisisand toorganisethereaction 41 ” According to According 32 arious actions; uropean legal system.
; y; ectiveness; eam work skills; eliabilit Vision; ) Being a creator; R a) The ability to run and manage v a) The ability to run and manage b) Communication skills; skills; c) Strategic management relationships; ç) Building of interpersonal dh) T d) E g) gj h) Integrity f) e) Broad understanding of crosscutting competencies; e) Broad understanding of and social phenomena; ë) Knowledge of economic i) Knowledge of the E e r acte Knowledg Skills Char Chapter III § 2 of the DoCM n° 118, the competency framework lists a a lists the competency framework 2 of the DoCM n° 118, Chapter III § three categories, been re-organised in number of qualities, have which numbering: their original while keeping main themes The are required to perform skills and common framework Knowledge, in the State civil service. Otherwise, the lack of a as senior executives to interdepartmental lead culture may clashes common managerial and time and energy mechanisms. The arbitration inter-ministerial to slow very heterogeneous with ministries different between negotiate to used with cultures flexibility managerial could diminish the negotiation amended by articles 10 to 14 of Law n° 178/2014, (2) DoCM n°118 (2) DoCM on articles n° 178/2014, by amended of Law 10 to 14 the proceduresof the appointment, recruitment, management, and civil management serviceof civil termination level the top relations of 19.09.2014, dated 6, no Manual (3) TMC, the of members and servants corps. top manager and appointment of on recruitment , a matrix of competencies 31 outlined that the main training main training that the outlined 30 TMC3.6. PERSONAL COMPETENCES PERSONAL TMC3.6. Shiko Aneksin 1 Aneksin 30 Shiko 5= TND- të në Aneksin 2 http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf Nivelin 31 Shiko të legjislacionit të konsoliduar një variant 32 Shiko në Aneksin 1 TMC3.6. on “Personal competences” addresses the sensitive aspect addresses competences” of sensitive the “Personal on TMC3.6. high-level a of skills and knowledge of levels technical and academic the on of the EU Twinning TNA conducted in the framework The manager. “SupportService” Civil the Albanian to Presentation and objectives Presentation and objectives The the Twinning. in at ASPA the TMCs has also been developed for TMCs, concerning body of regulation the relevant matrix synthesises as Civil Servants”, “On n° 152/2013 of Law notably (1) Articles to 32 27 Much literature has been produced on crisis management and some and on crisis management has been produced Much literature introductiona useful could serve as theoretical from the trainer input If role-plays. and MS, EU different from and – Albanian case-studies to the groups to by and analysed should be filmed the role-plays possible, lessons. draw Methodology strategies established for the future. TMCs will be in the front-line. They They front-line. will be in the TMCs the future. for established strategies prepared. be well must needs of the TMCs concern Human Resources Management (leadership, (leadership, Management Human Resources needs of the TMCs concern continuous attended communication, negotiation). If a TMC has not contact lost with such competencies as foreign have may he/she training, the PPT) – including EXCEL, (WORD, and computer literacy languages public economy, use of the internet. Competence also mean law, may affairs. European international and social affairs, finance, competency framework Based on the OECD 42 35 Shiko SHPPFfq. 81- 82 dhePlanin eVeprimit sëReformës tëMFP- tëMFP- sëfq. 84-109 sëdheStrategjisë 34 https://pefa.org/ SHPPF: Përmirësimi iMenaxhimitFinanciar e Zhvillimit tëQëndrueshëm Publik.Mbështetja http://docplayer.net/11584656-Republic-of-albania-ministry-of-finance.html 33 http://www.financa.gov.al/al/newsroom/ligje/ligji-nr-10-296-date-08-07-2010-i-ndryshuar-me-ligjin-nr-110-2015-date-15-10-2015-per-menaxhimin-financiar-dhe-kontrollin-i-unifikuar&page=1 TND civil tëBE-së dheVA-ve. society or foreign partners).e mbi kompetencat e kërkuara për nëpunësit civil different (membersof socialpartners, external partners Parliament, professional competencies andskills. professional competencies thefieldsinwhichthey TMCs identify would like todevelop additional TMC3.6. couldbeenvisaged asacustomised module tohelpthe MS civilservants. computer literacy. requiredfor Casestudies EUand onthecompetencies and collective Training NeedsAnalysis(TNA),onforeign languages and Theoretical briefing by thetrainer, groupdiscussionsontheindividual Methodology etyre.tepër kompetencat dheaftësitë TND-në tëidentifikojë tëzhvillonin fushatkuatadotëdëshironin më 3.6 mund të parashikohet si një modul i përshtatur për të ndihmuar (Albania PFM2014-2020 p. 5) development.” use of publicresourcesfor improved andeconomic delivery service accountability, fiscaldisciplineand inthe managementefficiency and is to ensureapublic finance system thatpromotes transparency, “The vision of the Public Finance Management (PFM) reform strategy assessment assessment The 2011 PEFA --PublicExpenditure and Financial Accountability -- job. theelementstheyhelping reallyneedintheir everyday TMCsidentify in theRepublic ofAlbaniaarethecornerstones. The moduleaimsat the Law No.9936 System from2008 ontheManagement ofBudgetary Administration, Law theOrganicBudget (OBL)andtheamendmentsto Just like for thenewCodeofAdministrative for Procedures Public which theMediumTerm Programs Budget (MTBP). at helping themfocus onthemostPFinnovations important –among Theof implementing structures. itin theirrespective moduleaims for Albaniaand it will be the backcloth of TMC4. TMCs are in charge public administration, thenationalPFMreform strategy is arealasset Just like thePublicAdministration Reform (PAR) reform strategy for across awiderange indicatorssince2006 oftheperformance TMC4 PUBLIC FINANCIAL AFFAIRS 34 concludes thatPFMinAlbaniahasimproved concludes considerably 33
35 . 43 .” 38 , and the EU progress report 2014. With these progress, and the EU report 2014. 37 assessments in mind, the PFM Reform Strategy states that “To ensure that “To states Strategy assessments PFM Reform in mind, the framework, fiscal the overall will strengthen the Government stability, and tighten the is realistic to ensure that forecasting create mechanisms the audit by and that “external process” MTBP preparation three-year its of aligning with the objective strengthened High State Control will be INTOSAI set by with the standards and modus operandi set-up, role, TMCs are involved in all seven pillars and their exposure to PEFA should should to PEFA exposure pillars and their seven in all are involved TMCs be strengthened. with the assessment reports the IMF, of made familiar should also be They (2013) SIGMA / OECD INTOSAI is the International Organisation of Supreme Audit Institutions Audit Institutions International Organisation of Supreme is the INTOSAI – it with to it, familiar be made should exposed yet TMCs, if not and the 2017–2022. Plan Strategic notably with its new draft Management Financial its PFM Albania needs an Integrated strengthen To an IFMIS supportingprocesses all major involved System, Information finances operations. and government’s the of management the in public support key for systems of existing review A comprehensive technological platforms, functionsfinancial management (functionality, conceptual a etc.) step, second a In integration, of degree made. be will on an assessmentdesign the future IFMIS will be prepared based of for off-the by modern efficiencyoffered needs and the potential for gains will TMCs The systems. Planning Resource Government shelf integrated an importantplay role in this needs analysis and conceptual phase and this contribution. be prepared for must they authority more giving by be modernised should also culture PFM The to ensure the mechanisms while strengthening to line managers t and audi External scrutiny s g Management of assets and liabilitie reportin Accounting and . The Framework for assessing PFM is based on: assessing for Framework . The execution 36 control in budget Predictability and Budget reliability P. 6 and http://intosai.org/ 6 and http://intosai.org/ P. The Seven Pillars of PFM Performance Pillars of Seven The https://pefa.org/sites/default/files/PEFA%20pillars%20of%20performance.png 36 https://pefa.org/sites/default/files/PEFA%20pillars%20of%20performance.png Publishing OECD SIGMA Country 2013/14, Assessment Reports, 2013”, Assessment Report “Albania 37 http://dx.doi.org/10.1787/5jz2rqkbhqbq-en 38 Established in 2001 by seven partners including the World Bank, the Bank, partners the World including seven by in 2001 Established the has become PEFA and Switzerland, UK, Norway France, EU, the IMF, assessment on PFM assessment. structure international leading PEFA A processesinstitutions and to which PFM systems, measures the extent budget outcomes: of desirable aggregate the achievement contribute to resources allocation of and efficient strategic service fiscal discipline, delivery 44 Unit for InternalAudit(DH/IA),established withinMinistry ofFinance, ownedThe publicentities. some otherpartially Central Harmonisation governments (10more tobeestablished inthelocal government) and established inlineministries, central government institutions, local “On Currentlythereare124 IAunits internalauditinthepublicsector”. Internal Audit(IA)isregulatedby Law no. 9720, dated23.04.2007 help themdothis. programme they budgets, willhave tomaster them.The modulewill achieved, Asmost for TMCswillbecomeresponsible one(ormore) etc. outputs and outcomes indicators and targets, of goals, objectives, stipulations of the OBL in relation to programme descriptions budgets: MTBP, a rolling three-year will gradually implement the budget, ofthis investmentheart inhumancapital. 41 PFMReform Strategy p. 61 40 PFMReform Strategy p. 17 39 Cf. Annex 4 financing ofmany ofthetraining programmes Government in the development from its partners will and seek support will beusedtoagreaterextent intherecruitmentofnewstaff. The sister Qualification organisations, studyexams visits, job rotation, etc. programmes, skilltransfers withinEUtwinning programmes withEU Building capacity will take many forms: continuous and inreformsProgress willrequiremuchinvestment inhumancapacity. The PFM Reform of training. Strategy stresses the importance in bothcases. awareness-raising Corruption, builtonthreepillars:(1)prevention, (2)punishmentand(3) accountability. Inparallel, theNationalStrategy ontheFight against 39 , shouldbestrengthened. TMCsareinthefront-line 40 . TMCswillbeatthe ad hoc training standards is inchargeofdeveloping and andimplementing IAmethodology them anotherchallenge! participative way ofacquiring knowledge andknow-how anditwillbefor The process. fertilisation TMCsmay notbeusedtothiscollaborative and some of them will master and may help the others in a cross- the subject case-studies, exchanges Albanian andEUones, betweentheTMCsas trainers aboutthemostofPFMand,asmuchpossible, technicalparts The chapters. the Accession withthenegotiationof demanding inparticular periodofEU Accession, them be prepared to face their many challenges, notably during the why all the above in order to help will be addressed mentioned subjects Affairs isoneofthemost challenging dimensionsofaTMC job. That is With Human Resources the field of Public management, Financial of EUaudittrails andtheirawareness ofIAisessential. oftheimportance TMC TMC TMC will be blended with some theoretical input from the will be blended with some theoretical methodology Gener 4. 4. 4. 41 . Intheframework TMCswillbeattheheart ofEUAccession, 1 3 2 al Ov evaluationanddebriefingincluded Public Priv Public procurement Public FinancialManagement(PFM) ervie w: 7 ate Partnerships ,5 days,5modulesof1,5days , 45 . PEFA has identified in 2016 “The seven seven “The 2016 has identified in . PEFA 44 has concluded that PFM in Albania has improved has improved Albania in PFM that has concluded 43 , voted in 2001 and enforced in 2005, is a good example. is a good example. in 2005, and enforced in 2001 , voted 45 . A Mid-Term Budget Program (MTBP) is a rolling three-year three-year (MTBP) is a rolling Budget Program . A Mid-Term 46 The role of TMC in financial management system management in financial role of TMC The from No.9936 and the amended Law (OBL) Budget Organic Law The of in the Republic Budgetary of on the Management 2008 System group and work With case-studies the corner stones. Albania are identify the module will help TMCs discussions, really they the elements job. everyday need in their Accountability and Financial -- Public Expenditure PEFA 2011 The assessment-- pillars of performance” – a very powerful evaluation grid covering the grid covering powerful evaluation – a very pillars of performance” of PFM issues. whole range of the State and execution of the basics review of the preparation The a look budget – the whole budgetaryto have will be the occasion cycle, laws, on financial law French The at the EU budget and at some EU MS. called “LOLF” It revolutionised French PFM by introducing multi-annual budgeting and multi-annual budgeting introducing PFM by French It revolutionised budgets. programme the Reform is also introduced in Albanian PFM by Multi-annual budgeting Strategy budget. It is a very important innovation aiming at organising the multiyear the multiyear at organising aiming budget. It is a very important innovation up new building the possibilities for contract commitments eliminating of budget submissions. MTBP will the quality arrears and at improving budgets descriptionswith goals, of programme introduce gradually also considerably since 2006 since 2006 considerably
42 http://docplayer.net/11584656-Republic-of-albania-ministry-of-finance.html TMC4.1. PUBLIC FINANCIAL FINANCIAL PUBLIC TMC4.1. MANAGEMENT PFM reform strategy and accountability strategy PFM reform Risk management PEFA assessments and the seven pillar of PFM performance assessments the seven and PEFA Audit and control The EU criteria for accession to the Euro EU criteria for The Fiscal policies at central and local levels (decentralisation) local levels and policies at central Fiscal The basics on the preparation and execution of the budget, MTBP and execution basics on the preparation The and IFMIS 46 42 http://www.financa.gov.al/al/newsroom/ligje/ligji-nr-10-296-date-08-07-2010-i-ndryshuar-me-ligjin-nr-110-2015-date-15-10-2015-per-menaxhimin-financiar-dhe-kontrollin-i-unifikuar&page=1 public financial development management. Improving Supporting sustainable PEFA: 43 https://pefa.org/ 84-109 pp. Strategy and PFM action plan in PFM Reform 81-82 scores pp. 44 See PEFA 45 https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000394028 Overview of the Albanian legal framework legal framework Overview of the Albanian The main themes The Public Financial Management (PFM) is one of the most important of the most (PFM) is one Management Public Financial modules, Accession notably in the of 35 period with the negotiation big or small. a financial dimension, all have chapters that Presentation and objectives 46 rationalise PFM.The useofpublicfunds istobebetter monitored and growing have publicauthorities deficitsandeconomic crises, to Audit andcontrolareatthecentre ofgoodgovernance. Confronting ofthe3%Brussels ofthenon-respect publicdeficitceiling by several MS. likesome crises, the Greek public debt situation and the monitoring by the Euro criteriaandtheStability Pact willbestudied with –together andadopttheEUcurrency, policy MS must implementtheEUmonetary In acontext ofpre-Accession, astheEUTreaty now provides thatthenew development, andtothink abouthow toavoid taxevasion. The toviewtheothersideoftaxes, TMCswilltry theincentives to andmayinanincreasedinformalof economicactivity result sector. regardedasobstaclesFiscal tothedevelopment areoften measures and customs revenues isakey issuethattheTMCswillhave toaddress. equalisation solidarity principle. Thusandallocationoftax thecollection inthecountry.cohesion The EUstructural fundsarebasedonthis programs socialandterritorial may beintroducedtoensureeconomic, essentialgood andmanagement equalisation is also of the fiscal pressure between nationalcentral taxes andlocaltaxes i.e. decentralisation. A taxes andindirect and withabalancedspreadbetweendirect policies, finance their own growth. relevantThis implies andefficientfiscal One ofthekey ineconomicdevelopment issues ishow can countries based budgeting (2014-2020) andmulti-year commitmentcontrols. at institutionobjectives and program levels. It even Gender- addresses cycle. The Law Annual Budget (2016-2020) policy already includes accountability towards Parliament, throughouteachstage ofbudgetary MTBP willensurethe line Ministers /Head of central institutions’ budget achieved, outputs and outcomes indicators and targets, objectives, etc. accountability. Inparallel, theNational Strategy ontheFight against to linemanagers andthusstrengthening themechanisms toensure incentive towards achange in PFM cultureby giving moreauthority IA isalsoastrong prevention meansoffighting corruptionandagreat good governance movement andhelpIAinitiatives intheirinstitutions. network of Heads of Internal Audit units. The TMCs must this support according toaQuality Assurance guideline. The upa DH/IA willset programme reviewed willbeorganisedandthequality oftheIAfunction professionalised. Acontinuousprofessionaldevelopment (CPD) This needs to be forfurther is a great asset Albania but the IA function charge ofdeveloping andstandards. andimplementing IAmethodology Internal Audit(DH/IA),established withintheMinistry ofFinance, isin owned The public entities. other partially Central Harmonisation Unit for ministries, central government institutions, localgovernments andsome There are 100IAunitsinline internal auditinthepublicsector”. In Albania, IA is regulated by Law no. 9720, dated 23.04.2007 “On offices. ofaccountsoraudit – whosedecisionssupersedetheMSnationalcourts ofAccountsinLuxemburg for TMCs,notablytheEUCourt is necessary context, aninsightintheEUauditsystemcontrols. InanEUAccession control andreducetheinterventionsofexternal controltocompulsory instrument. Itwillhelpexternal improve audit, thequality ofinternal be inefficient--whichcaninternallyamended.IAisaprevention atanearlystage toidentify as itenables whatmay begoing wrong or forfor asset anorganisation theTMCs.Internalaudit(IA)isanessential between internalandexternal must beclearlyexplained withexamples adopted. The difference betweenauditandcontrolwithineach usedby financialcontrolandcostmethods businesses, analysis,be 47 . E-procurement . E-procurement 48 will soon apply and Albania will have to transpose it into its to transpose will soon apply and Albania will have 49 TMC4.2. PUBLIC PROCUREMENT (PP) PROCUREMENT PUBLIC TMC4.2. is also starting. 2014/24/EU Directive the EU candidate, an official now As Albania is on 2014 February and of the Council of 26 Parliament of the European EEA with Text 2004/18/EC Directive and repealing procurement public relevance national law. The Albanian authorities consider it done. The negotiations The Albanian authorities consider it done. The national law. at this public procurement legislation and, a look on chapters will involve be some amendments. if needed, there may part substantial a for account which money of sums large with deals PP PP regulation aims at ensuring The of the national public expenditure. fairness. and rigour an efficient use of public funds and at guaranteeing Presentation and objectives the importanceConsidering and (PP), of goods of public procurement services,(PPC)Commission Procurement Public a established been has the legal with PP system the Albanian of coordinating with the purpose body in highest as the the PP Law PPC by The is established EU system. legal protection tenderers which provides for the procurement system, of the public procurement procedure, at all stages and public interest concessions, PPC auctions The and licenses is a specific quasi- of mine. PPC The aspires to legal protection in PP. providing body, judicial state conduct its actions with the fundamental PP principle – in accordance The citizen. every for the right of access to information i.e. transparency PPC presents all the legislation on the subject website , should be strengthened. Transparency, Transparency, be strengthened. , should 47 Most TMCs know some Public Finance, some may even be specialists. specialists. be even some may Finance, Public some know TMCs Most to and know-how knowledge on the existing module will capitalise The on EU Accession to deepen the work and to take further, go one step of the expertise of some to disseminate it to others – who may advantage team fields and do the same in return in other in a win-win be specialists spirit. and discussions alternate with group work, will information Technical is Much cross-fertilisation from Albania, MS and the EU. case studies between TMCs. expected Methodology Last but not least, the PFM Integrated Financial Management Information Information Management Financial but not least, the PFM Integrated Last (IFMIS) will supportPFM functions: all and budgeting, planning System and project management,programme contract management, intra- and control including management expenditure transfers, governmental treasury management,payroll accounting, management, and liquidity systems with existing the interfaces will also manage IFMIS forecasting. Public Procurement Authority administrations, in the tax and customs portal A web will be developed system. and with the debt management the public.for communication, information and openness will be the answers. And and openness will be the answers. information communication, is also under Risk management front-line. TMCs are in the once again, will be presented, and the concept their responsibility with the phases of assessmentthe on notably process, exercises some management risk the after the risk analysis to be taken of risk and decisions Cf. Annex 4 Annex 47 Cf. 48 http://kpp.gov.al/ppadv/Legjislacioni.aspx http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014L0024&from=EN 65–242, p. 28.3.2014, L 94, 49 OJ Corruption, built on three pillars: (1) prevention, (2) punishment and (2) punishment (1) prevention, on three pillars: built Corruption, (3) awareness-raising 48 cost-effective at thesametime? to implementallthe obligationsimposedby law andtobe todiscusssomeofthetopmanagers’Opportunity dilemmas– how between different officialsand Responsibilities inContracting Authority –how itisdivided concerning thepublicprocurementlawand sanctions Administrative review Administrative procedures, investigation Exemptions criteria, abnormallylow tendersandframework agreement qualificationoftenderers,contract awarde-procurement, Key decisionsonthechoiceofprocedure, including Centralised purchasing Specific exclusions Awarding principles prepared: how tocheckifTerms ofReference andFramework Agreementsarewell The theissuefromTMC’s modulewilladdress pointofview, notably TMCs aresupposedtohave ageneral knowledge ofpublicprocurement. The mainthemes which inturnfosters economicgrowth. Founded itguarantees ofcompetition, openness oftherules onrespect of TMCsspecialisedinpublicprocurement. –notablybenefiting,practices by cross-fertilisation, fromthe expertise Discussions amongones. TMCswill be encouraged to exchanges good of knowledge andcase-studies willbeused,genuineAlbanianandEU traditional transferPublic procurement being a very technical subject, Methodology The willalsobereminded. EU MS)willbepresented. ofcompetition rules (internationalisation ofcallsfor tender;harmonisationofregulationsfor drawn upby internationalorganisationsandcomparisonofprocedures willbeseeninthenextpartnerships module. Recommendations corruption willalsobeexamined. Publiccontracts andpublic-private The enforcement ofregulationsandthemeansavailable tocombat services. and equipment and intellectual civil engineering, IT services for inareassuchasconstruction and arange andservices ofsupplies Particular emphasiswillbelaidonpurchasing andtechniques procedures 49 in the use of resources by involving a private partner commercial and private a involving resourcesof use the in by assessment assets. of public document officially presenting paper or strategic a clear yet As there is not is what guides the the legal framework policyPPP, on the government policy describes that a clear high-level Without which strategy. overall sectors, services, which of PPP will be supported which forms and in real to make line ministries most for been a challenge Albania, it has PPP projectsprogress completed. with getting main themes The could be: TMCs should know what In this context, within scope of services be provided that may The and works Concession / PPP Concession/PPP the biggest Procedure – what are traps? role of the Concessions of /PPP Unit at the Ministry The and of the and Entrepreneurship Trade Tourism, Economy, Public Procurement Agency – a great need to have study importance of a good feasibility The in the field good experts and Services to Additional Works Awarding rules for The Concessionaires/Private Partners criteria Procedure and the evaluation Review Administrative The is in charge 50 TMC4.3 PUBLIC, PRIVATE PARTNERSHIP PARTNERSHIP PRIVATE PUBLIC, TMC4.3 The Agency for Concessions Treatment, ATRAKO was established in 2007 and supported the contracting authority during procedures by designing the feasibility study, drafting tender documentation, evaluating the proposal and in tender documentation, evaluating drafting study, designing the feasibility procedures by during and supported authority the contracting in 2007 established was ATRAKO Agency Concessions Treatment, 50 The for https://pppknowledgelab.org/countries/albania http://www.atrako.gov.al/wp-content/uploads/2015/06/Albanian-ppp-key-aspects2.pdf negotiations. http://www.atrako.gov.al/ contract-signing Albania’s PPP law (2006) was replaced in 2013 by Law 125/2013 On 125/2013 Law by 2013 replaced in was (2006) law PPP Albania’s (Law in 2015 Partnerships – amended Concessions Private and Public concessions for framework legal a consistent provides law The 77/2015). and policyshare procurement related institutions across sectors. Several responsibilities. as ATRAKO A concessions unit known Presentation and objectives (PPP) In the last 20 years, the Albanian Government has supported has the Government Albanian the years, 20 the last In sector mainly through privatisations, of the private development concessions business regulatory and operations. procedures to facilitate since has been encouraged in infrastructure sector investment Private Albania has implemented PPPs in the 2001-2011 and between 1996 has the Government sectors. More recently, transport and water energy, goals through national economic development key sought to achieve of budget and within the constraints funding PPPs in order to provide as a driver investment infrastructure cuts, to expand public spending efficiency and service quality, to improve of economic development, higher efficiency promotion of public sector and to achieve management of advisory services and monitoring in technical matters. The Public of advisory The services in technical matters. and monitoring projects, promotes legislation and oversees Procurement Agency (PPA) Public Procurement Commission (PPC) The reviews building. capacity monitors procedural Procurement Advocate appeals and the Public of these institutions and experience Despite the capacity compliance. and implementing in awarding fairness PPPs, and procuring planning for is not satisfactory. PPP projects, especially at the local level, 50 PPP Anatom help How PPP challenges Infrastructure PPP What isnota What isaPPP to contributeaPPPstrategy for Albania. TMCs willbeencouraged toexchanges –notablybenefiting, goodpractices by cross-fertilisation, fromthe ofTMCsspecialisedinPPP,expertise and traditional transferPPP being averytechnicalsubject, ofknowledge andcase-studies Discussionsamong willbeused,genuineAlbanianandEUones. Methodology 1 choice PPP istheright Decide whethera ? BASIC -s can y ? Governance institutions Process & Laws ®ulations Policy Fiscal management PPP units 2 fr institutional legal and Set upthe amework FRAMEWORK Project appraisal advisors Hiring &managin Program plannin progr Plan aPPP am g g engagement Stak Risk & socialrisk environmental Managin 3 eholder tr PPP Structure the g ansaction & payment Pe PPP contac DESIGN &BID rf ormance contr PPP Design the t ac t & prequali cation Investor mark close R process Procurement Biddin eaching nancial g PPP tender the Mark et and eting & handove T R management Contract ermination, expiry IMPLEMENTATION e nancin 4 contr PPP Manage the g r ac t 51 • To present data protection, including the change in the Albanian law to present law Albanian the in protection, data the change including • To data protection, on IT security; and new EU Regulation the approximate the importance of data protection understand and the TMC’s • To in this matter; responsibility are responsible what and for data they of what TMCs aware make • To properly; not ensure the IT security do if they can happen obligations to fulfil their sectoral how understand better help TMCs • To etc.) of IT (education, health, defense obligations in matters and their data protection. and security both from the dimension of the course the innovative Considering managers and training trainers content and the method view, points of If to maximise the input from the trainees. will be briefed from ASPA the same methodologypossible, the three sub- for will be adopted modules so that participants get used to the new model of active sessions will be divided the training if possible, the same way, In learning. e-learning an of form the in parts subject:each two in for training initial session. Browsing training session and after that a direct face-to-face to foreign and the exposure on the internet will be greatly encouraged MS on the internet from EU will case-studies when analysing languages to capitalise will also be lefttrainers to the be beneficial. Much flexibility benefit from the TMCs themselves may they on the expertise TMC5 INNOVATION OF OF INNOVATION TMC5 ADMINISTRATION • To make participants aware that using ICT is not the aim in itself, it is the aim in itself, ICT is not that using participants aware make • To only a tool; • To explain how to successfully how implement an e-project to and how explain • To certain traps; avoid • To identify the public administration services identify that should be delivered the public administration • To Albania; to implement the Digital Agenda for The objectives of the training module can be summarised as follows: module can be summarised objectives of the training The of with examples presentation of e-Government, a general make • To UNO (cf. world of the practices the EU and the rest best from Albania, countries); of the best annual ranking Both the Public Administration Reform (PAR) and Public Finance Public Finance and (PAR) Reform Administration Both the Public address issues the the modernisation of (PFM) strategies Management dimension. Albania an innovation of them have and PFM – and most of PA and in public administration in charge of Innovation has a ministry which aims at being is at the heart 2020 EU strategy of the innovation for their administration been modernising countries have Most “smart”. dimension and is a new in public administration centuries but innovation introductionwith the appeared it really in the computers personal of is not limited to computers. But innovation ago. years offices some 30 80s the of beginning the at launched (NPM), management public New – on organisation and management essentially focused in the UK was tools. mere are, they computers remained what 52 51 http://www.numerama.com/magazine/30456-france-e-administration.html content ofthee-training before coming inASPA. tothein-classsession inordertobesurethateveryonemonitor theparticipation knows the manage thetraining –notonlytoputiton-line, butalsotofollow and problems. The toolshouldbepreparedinaway ASPA thatenables to to solveis also advised, with a tutor or help-desk with links, MOOC etc.) The useofICTtools(film,moodleplatform, interactive presentation social media(LinkedIn, Facebook, Twitter andinwhatlanguage. etc.) basic software (WORD, EXCEL they and whether use andPOWERPOINT) the TMCsallmaster data processing concepts and theusual theessential itmight beadvisabletocheckwhether to thespecificity ofthesubject, Due ofbest etc. presentations practices discussions insmallgroups,short training conditions.Using relevant interactive isparticularly methods -- will be organised by the trainers according tothe audience and the The spreadbetween e-learning andtraditional face-to-face training TMC TMC TMC Gener 5. 5. 5. 1 3 2 al Ov evaluation anddebriefingincluded Data Protection IT Securit E Government ervie w: 4 y ,5 days,3modulesof1,5 Singapore France 1st inEurope SouthKorea, and4thintheworld after Australia and revolutionised administrative culture. The UNranking for 2014 places andtheirmanagementwith thesimplificationofprocedures on-linehave administration – and the “dematerialisation” and of files folders together and learning frombest The practices. computerisationofpublic much advanced. Muchwillbelearntfrombrowsing ontheinternet E-administration isnow some30years arevery oldandsomecountries team spirit. forshould becapitalisedonasanasset thetraining inawin-win session other hand,theexpertise ofjurists orfinancialspecialists inthegroup e-Albania andmay alreadybee-Government portal professionals.Onthe Some TMCsmay have preparedthestrategy for DigitalAgendaorthe andobjectivesPresentation 1. DigitalAgendafor Europe –strategy 2020 Albanian publicadministration? 1 (online)Session –What theDigitalAgenda does mean for the The mainthemes done on-line. TMC5.1. E-GOVERNMENT 51 .Inordertomaximisethetraining muchcouldbe session, 53 2. Changes in the law concerning e-Service, e-Signature and other and other e-Signature e-Service, concerning law in the 2. Changes are they TMC, what doesit mean for –what or bylaws laws relevant to do in that matter? expected presentation in Albania – from the point of Management for Tools ICT 3. view of TMCs: (pilot phase) a. electronic system document management platform) (government GovNet gateway b. and business transparency – more portal – citizens for c. e-Albania and less corruption projects the (“Microsoft managing d. a tool for Project” or other) in Albania used in public administration ICT Tools or other e. process the how – the organisation tools in ICT of new Implementation 4. its goals – group discussion in order to achieve should look like Methodology case- training, on-line possible as much as and trainer the by Briefing – with the benefit of discussions, internet browsing work group studies, An on-site and French. English notably languages, to foreign exposure also be organised. visit may , the case of Singapore , the case of Singapore 1. e-Service – how it should be prepared so as not to be a “digitalisation to be a “digitalisation it should be prepared so as not how – e-Service 1. (information of interaction What are 4 levels of bureaucracy”? and interaction) transaction two-ways transaction, one-way online, can it look like? and how 4. Some examples of e-Government: examples Some 4. services a. G2G (government – legislation to government) paper process without any public administration portal, the French A citizen-friendly b. portal www.mon.service-public.fr is or organisation) – What or in another ministry Session 2 (in ASPA e-Services on e-Government, on in the subject law of currently going way? efficient etc. TMC in an and what ICT tools can be used by 3. General presentation of the laws and by-laws and by-laws presentation of the laws General 3. e-Government; concerning www.gov.sg - Metropolitan Borough UK local government (in c. One-stop-shop of Wirral) how can electronic – document management d. Back-office it can help and how civil servants of the life change system in anticorruption strategy on: http://www.egov4dev.org/ can be found More examples e. success/case/ 2. Cross-cutting strategy “DIGITAL AGENDA OF ALBANIA OF ALBANIA AGENDA “DIGITAL strategy 2. Cross-cutting and (2) Vision today, in Albania (1) e-Government 2015-2020”: (4) policy objectives, products (3) Main of the strategy, Where do (6) resources, evaluation, and (5) Monitoring Financial in this context? the TMCs stand 54 department. their ITmanagers andhelpthemoptimisethecontributionsof IT • To help topmanagers evaluate way inanimpartial of thereports infrastructure, healthetc. administration, whatever theministry, education, environment, ofthework ineverydonepublic as ITsecuritypart isimportant • To make aware participants personaldataaswell thatprotecting the Data Officer(if any); Protection • To give anoverview of how towork efficiently withthe ITmanager and andITsecurity; rules of thedataprotection • To deliver knowledge aboutITsecurity andtogive soundunderstanding The ofthetraining objectives would be: TMCs –whoarenotalways well preparedtoface thisnewvulnerability. IT security has become a strategic issue and a managerial challenge for cyberattacks against criticalserversinpublicandprivate organisations, software have Butwiththerecentmassive becomereliableandresilient. computers,networks andallIThardwareWith technicalprogress, and IT security faces two threats, technical failure and criminal attacks. andobjectivesPresentation TMC5.2. IT SECURITY electronically signeddocumentation between publicinstitutions)electronically payment (taxes), throughITasatoolfor sending andreceiving signatureorelectronic ofelectronic aretheprocedures How protected systems intheproperway? How can top manager the data and check if the IT person secures make first auditandthentorepeatitoncea year)? of Information Society oranyAgency otherinstitution toaskfor help(to lack oftheITsystems) andifthey reallywork? Canthey asktheNational continuity, business procedures, crisismanagement concerning the (forprocedures example for procedures ahacker attack, backup How canthetopmanager checkiftheinstitution hasgoodITsecurity to recover thedata(ifitispossible!)? happen iftheinstitution not securedata? does How much itmay itcost by ofthedataprocessed publicinstitutionsImportance –whatcan for?responsible IT threatsfor andcyberattacks data,notablyviruses –whatarewe really point ofview: toDataIntroduction Security (ITsecurity) fromtheTop Management linking Data andITsecurity: protection The training couldbeorganisedasfollows, withageneral introduction The mainthemes 55 has been 59 holds its 4th 60 and on the free movement and on the free movement 56 .More rights for your personal data . The latest EU latest personal data . The your for .More rights 55 , an open platform of French public data public of French , an open platform 58 , will soon be integrated into the Albanian law -- as stated -- as stated into the Albanian law , will soon be integrated 57 created and the Open Government Partnership (OGP) created and the Open Government regulation, Regulation (Eu) 2016/679 Of The European Parliament and Parliament European Of The 2016/679 (Eu) regulation, Regulation on the protection persons with of natural April 2016 Council of 27 Of The of personal data regard to the processing by the Office of Right to Information and Data Protection Commissioner. and the Office of Right to Information by on the public is prepared in France is the open data, a law step next The service of data Global Summit on Dec. 7-9th 2016 in Paris with heads of States from 70 Statesof heads with 70 from Paris in Dec.on Summit Global 2016 7-9th open and the principles of promoting to is committed countries: “OGP participation,and consultation civic through government transparent and increasing corruption, against and the fight public integrity reinforcing and innovation promote democracy, foster to technologies new to access progress.” stimulate of such data, and repealing Directive 95/46/EC (General Data Protection Data (General 95/46/EC Directive of such data, and repealing Regulation) very active and protective. All the European countries started to design All the European protective. and very active wall, the Berlin of later after fall the 10 years and legislation comparable bloc countries did the same. Communist the former set out in Directive was first EU data protection framework legal first The data and life private to rights fundamental the as well as 95/46/EC, on protectionConvention Articlein enshrined as European the of 8 rights of and ArticlesHuman Rights 7 and 8 of the Charter of Fundamental Union the European , 54 , National Commission , National 53 . 52 TMC5.3. DATA PROTECTION DATA TMC5.3. for Data Processing and Liberty was created to address the issue of data and Liberty Processing was Data for CADA shield” and the protection addressed in the “privacy – today The case of France is worth studying. An Ombudsman was created in An Ombudsman was is worth studying. case of France The the by replaced République la de Médiateur the called initially 1973 the CNIL In 1978, des Droits in 2011. Défenseur Commission on the right of access to administrative documents were documents were Commission on the right of access to administrative these commissions are still two later, Nearly 40 years law. created by Data protection has started to emerge as a strong issue in the mid- protection to emerge as a strong Data has started and An important“Computers published in the UK on 70s. report was started to react protection and demand citizens Europe All over privacy”. “Big Brother” of their data against Presentation and objectives Cf. George ORWELL’s novel « 1984 » novel George ORWELL’s 52 Cf. et Libertés Informatique Commission Nationale 53 https://www.cnil.fr/ aux documents administratifs Commission d’accès 54 http://www.cada.fr/ 55 http://ec.europa.eu/justice/data-protection/article-29/press-material/press-release/art29_press_material/2016/press_release_shield_en.pdf 56 https://www.cnil.fr/en/infographic-more-rights-your-personal-data 57 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0679&from=EN 58 https://www.etalab.gouv.fr/loi-pour-une-republique-numerique-lancement-dune-consultation-sur-le-service-public-de-la-donnee public data” use again “Share, improve, 59 https://www.data.gouv.fr/fr/ 60 http://www.opengovpartnership.org/events/ogp-global-summit-2016-paris Briefing from the trainer for more technical themesfor help of – with the from the trainer Briefing the subject,TMCs knowing if any. and opinions. of ideas exchanges for Group work the the situations, analyse to illustrate case-studies and genuine Recent of the reactions, analyse the cost attacked, weaknesses of the IT systems (technical or criminal etc.).the incidents Methodology 56 Notification process concerningNotification process databases. International Data Transfers, Outsourcing ofPersonal Data Processing, role andtasksinAlbania,Legality ofPersonal Data Processing, - EU background,plays and discussions on Data Officer (DPO) Protection androle carriers, Portable equipmentmajorsecurity challenges etc.) data for paperdocumentsandelectronic services media destruction authority, Europol, Cloudsystems usedby apublicauthority, External personal datatopoliceforces, Processing personal databy thetax Case studies (Data processingby theMinistryasanemployer, Disclosing canbeupdated. Albanian publicsector” of personaldata(KMDP)withtraining officersinthe ofdataprotection totheCommissioner for theprotection from“Support Presentations Methodology The andopendataimplementation roleofTMCindataprotection The opendataconceptandtheoperability ofit Data legalframework protection andthemainchallenges The mainthemes Annex 6: Annex 5: Annex 4: Annex 3: Annex 2: Annex 1: ANNEXES: for theCurriculum oftheTraining oftheTop andGender TrainingAssessment Recommendations Appendix 2:Summarizing Table oftheGender Program ofPublicAdministration Identified and Recommendations for the Training Appendix 1:Extract ofGenderGaps ofSummary TMC Draft Training Program UNDP Report 2016, Mainstreaming GenderinASPA’s development oftopmanagers Further reading onmonitoring andpost-training career (pp. 16-18) Training Program, Training for Modules SeniorOfficials Framework for aProposedNewAnti-Corruption Training for AlbanianPublicAdministration anda OSCE REPORTAssessingtheCurrentAnti-Corruption basedongenuinecases A case-study methodology 5 orTMCs OECD Framework Competency Key indicatorsfor Level Of CivilServants. Albanian SchoolOfPublicAdministration AndTraining Rules Of The Organization And Functioning Of The amended by Law n°178/2014; framework: Annex 1:The TMC’s training institutional andlegal Law n°152/2013 “On CivilServants”, as 57 Admission to TMC can be done only by persons who have completed persons who have by TMC can be done only Admission to The evaluation of candidates for admission to the in depth training admission to the in depth training of candidates for evaluation The The admission procedure to the in-depth training program organized organized program to the in-depth training admission procedure The The total number of the members is established in the annual budget the annual in is established of the members total number The Exceptionally, until the first group of students will finish ASPA or those or ASPA finish will students of group first until the Exceptionally, Admission to the in- depth training program for TMC in ASPA shall be TMC in ASPA for program training Admission to the in- depth 3. annually is recruited to be the TMC members number of the whilst law plan. staffing in the annual established 4. 5 paragraph in for the cases provided for save in ASPA training in-depth Law. 5/1 of this paragraph of this Article and Article 30, 5. is TMC to admission enough, not are ASPA finish that students of number Article under 29 of this Law. concur, done through a national Article 28 TMC through ASPA to the Recruitment 1. competition,national middle a the through to done only open is which officials in level and top management civil servants level management part other individual, who is not any and for independent institutions, of the civil service, admission to for but meets the specific requirements the TMC. 2. to the principles of according with ASPA, in cooperation the DoPA, by Article of this Law. 20 3. Selection the National Committee, is made by TMC at ASPA for program under articleestablished 31 of this law. Managerial Corps of the Public Administration in Administration of the Public Corps Managerial of table extract Albania, The 35 Chapters of the EU acquis communautaire of the EU acquis 35 Chapters The The total number of civil servant of Top- level Management, members level of Top- servant total number of civil The The top-level management civil servants in the state administration administration state the in servants civil management top-level The Annex 7: Annex ANNEX 1: THE TMC’S TRAINING TRAINING TMC’S THE 1: ANNEX LEGAL AND INSTITUTIONAL FRAMEWORK to TMC is equal to the number of the regular positions in the Top- to TMC is equal to the number of the regular or existent institutions, administration in the state level, Management of this number. plus a reserve of 15% planned within the budgetary year, 2. 1. art.the with accordance in appointed institutions, law this of 28 (hereinafter servants civil management top-level of corps the constitute to as “TMC”). referred Top-level management Corps management Top-level Article 27 TOP- LEVEL MANAGEMENT CIVIL SERVANTS MANAGEMENT LEVEL TOP- CHAPTER VI Law n° 152/2013 “On Civil Servants”, as amended by Law n° 178/2014 Law as amended by Civil Servants”, “On n° 152/2013 Law 58 law. Committee,Selection 31ofthis established inaccordancewitharticle 3. 20 ofthisLaw.according ofArticle totheprinciples 2. specificrequirements thatmeet for admissiontoTMC. candidates of Ministers may decidethatadmissiontoTMCisalsoopenother specific requirements for admission to TMC. Exceptionally, the Council of middle managers civil servants,only to the category who meet 27 ofthislaw, through a national concur, is made directly which is open 1. The admission direct to ASPA 29 Article in-depth training program atASPA. recruitment procedure recruitment forto the TMC and the detailed the 6. based onthefinal ranking. DoPA ascivilservants intoplevel membersoftheTMC, management, 5. eligible tostudy for thein-depthtraining for TMC. recruitment to the TMC established in the annual staffing plan, are of 70% points and within the limits of out of the total assessment 4. The CouncilofMinisters approves thespecificcriteria for the Admission toTMC,inthecaseprovided for inparagraph 5ofarticle The assessment of the eligible candidates is conducted byThe isconducted aNational oftheeligiblecandidates assessment Candidates who complete thein-depthtraining whocomplete Candidates areappointedby The admissionprocedure to theTMCisorganized by theDoPA, The best ranked over assessed candidates theminimumthreshold b) ifnotappointedto aregularpositionfor atleast 6monthsinthe b) tothelowest of top-level classofthecategory management. a)for thefirst two years areentitledtotheremuneration corresponding a mid-level management position: 4. fromDoPAobjection toapositionofmid-level management. 3. provisions containedinthislaw, isabsolutelyinvalid. the TMC. Each appointment of a top-level contrary to the management, administration institution may bedoneonlyfromonecandidateform 2. appointed asspecialcoordinators. level management provided for by paragraph 19ofthislaw or 4ofarticle 1. Appointment of amemberof position TMC inaregular 30 Article recruitmentprocedure.recruitment totheTMCanddetailed 5. members oftheTMC. appointed by DoPA as top-level management civil servants, and become recruitment to the TMC established in the annual staffing plan, are of 70% points and within the limits of out of the total assessment 4. The membersoftheTMCcanbeassignedeithertoany positionoftop- A member of the TMC can also be assigned with his consent and non- The TMCmembersappointed toaspecialcoordinatorpositionorinto The assignmenttoapositionoftop-level management intoastate The best ranked over assessed candidates theminimumthreshold The CouncilofMinisters approves theeligibility criteriafor the 59 The Council of Ministers approves the detailed the rules the on approves Ministers of Council The The five independent personalities are nominated by the Council by the independent personalities nominated are five The five independent personalities of recognized professional experience experience professional personalities independent of recognized five Admission to the civil servant top management level in independent level top management Admission to the civil servant one representative of TMC of c) one representative ç) and integrity. 2. membership first from the mandate except a 5-year for of Minister, is of the members chosen one year, which, every in of committee, lots. throwing by substituted 3. of the National composition, selection, and payment decision making if TMC. Selection Committee Article 32 in the positions management Top-level the to Recruitment units and local government institution independent 1. shall be carried out through units and local government institutions positions and shall vacant one or several for competitions organized Exceptionally, civil servants. level middle management be open for decide that may body of the institution the head/decision-making candidates,the admission procedure is also open to other outside the civil service, meetfor admission to this who the specific requirements of this number cannot be more than 15 percent case, but in any category, that institution. members for level the total number of top management the appointment, against which is made level top management Any void. shall be null and in this law, specifications provided of in accordance with the provisions competition is organized 2. The the human resource unit of the management article by this law of 20 institution. The Department of Public Administration, upon request of a request upon Department Administration, Public of The An independent institution or a local government unit, with the a local government or institution An independent The TND National Committee is composed by nine members, by is composed Committee TND National The The Council of Ministers approves the rules on the management and the rules on the management approves Council of Ministers The two representatives from ASPA, of which one is not an ASPA employee; of which one is not an ASPA from ASPA, representatives two consisting in consisting who chairs the committee; from DoPA, a) a representative b) 1. National Selection Committee of TMC of Selection Committee National Article 31 6. in the TMC. mobility top management level official from an independent institution, after official from an independent institution, level top management the consent of the responsible unit in such institutions, obtaining state administration this official in a TMC position in the appoint may attend the in- official shall be obliged to the In this case, institution. members of the Top candidates for for at ASPA program depth training Corps Management 5/1. 5. can non-objectionand servant civil DoPA, from involved the of consent in the position management TMC to a high-level also choose a member of respective institution. if it is not appointed to a regular position for at least 8 months in the 8 months in least at for to a regular position c) if it is not appointed no salary. a member of TMC with years, he remains 4 first first 2 years, receives 50 percent of the salary of the lowest class salarypercent of the 50 years, receives of the lowest 2 first period a two-year management, for category of the of top- level following; 60 mandatory toattend.mandatory civil servants top level management corps(TMC).This program shallbe of the toplevelcategory management civil servants, members of the 2. ASPA shallprovide for freethein-depthtraining program for the trainingpreliminary programs for outsidethecivilservice. thecandidates 1. PROGRAMS OFFEREDBY ASPA ANDTHEFEES CHAPTER III Administration, theCouncilofMinisters, hereby Minister of Interior and theMinister ofState for Innovation and Public Law No. 152/2013 "On thecivilservant”, upontheproposalof 8, 100 of the Constitution,Pursuant to Article Articles 9 and 69 of Public Administration AndTraining OfCivilServants Rules OfThe Organization AndFunctioning OfThe AlbanianSchoolOf ON No. 138, Dated 12.03.2014 DECISION COUNCIL OFMINISTERS REPUBLIC OFALBANIA recruitment andevaluation ofthecandidates. committeesassessment aswell astheprocedural ofthe details internal ofthepermanent, compositionandtheactivity establishment, 3. The Council of Ministers approves on the rules the detailed ASPA shall provide the in-depth training, continuous training and the position requirements; c) upgradingand salary toahigherlevel; b) course. Law 152/12"On theCivilServant Status"; the of training a)Mandatory during theprobation,asdefinedinArticle 24 of duration the The continuoustraining program9. shallinclude: on depending Leks Albanian 7,000 training program shallpay for eachtraining course3,000- 8. program shallpay for eachtraining day 5,000 AlbanianLeks. 7. in relationtotheirjob. shallbetrainedforeign individualoutsidetheservice continuouslyand which civilservants aswell of all categories, asany othernationalor ASPA6. shallprovide in-depth andcontinuoustraining program, under Paragraph 3ofChapterVIthisDecision. 5. 6 (six)months. take place2(two) days aweek. This program shallbecarriedoutwithin In-depthtraining4. program shalllast 280hoursoftraining anditshall training program, shallnotundergothetest attheendofthisprogram. 29ofLaw No.recruited underArticle 152/2013, whoattend thein-depth program toattend. shallbemandatory The TMCmembers,whoare 29ofLaw No.members whoarerecruitedunderArticle 152/2013. This ASPA3. shallprovide for freethein-depthtraining program for theTMC Trainers of thein-depthprogram have out in the criteria as set to meet Personswhoattend outsidethecivilservice continuous Persons whoattend outsidethecivilservice in-depthtraining Training for careerdevelopment ofpublicadministration civilservants Training for professional upgrading, incaseofchanges ofthejob 61 Punët në këtë familje përfshijnë hartimin, familje Punët udhëheqjen në këtë e dhe drejtimin and its the OECD and steering leading designing, involve Jobs in this family objectives. strategic members to achieve staff of Head Director, Deputy include Director, jobs in this family Typical Division and Counsellor. and Advice Analysis, Policy Research, in policy analysis which produces are directly involved Jobs in this family objectives. its strategic in achieving outputs that support the OECD key and Analysts Policy Economists, include family this in jobs Typical Statisticians. and Administration Management Corporate activities corporate in support of the OECD’s manage Jobs in this family productioneffective the efficient and of its output. and dissemination categories: are grouped together under the following Jobs in this family Managers) Marketing Communication Assistants, • Communication (e.g. Managers) Finance Assistants, Finance (e.g. • Finance Secretaries/Assistants, (e.g. & Administration Management • General Advisers) Management Resource HR Officers, HR Advisers) (e.g. • Human Resources Application Analysts) IT Assistants, (e.g. Technology • Information and Interpreters) Services Translators • Language (e.g. Lawyers) (e.g. Functions • Legal and Documentalists Officers, Logistics • Site Services (e.g. and Operations Managers) Security Executive Leadership Executive ASPA shall provide the possibility of preliminary preparation of of of preliminary the possibility preparation shall provide ASPA The criteria and the required documents for persons outside the civil persons outside the civil for and the required documents criteria The Training of special character to perform special tasks for civil servants civil servants to perform of special character for tasks special Training ANNEX 2: OECD COMPETENCY COMPETENCY OECD 2: ANNEX FOR INDICATORS KEY FRAMEWORK TMCS OR 5 LEVEL At the OECD, each job falls under one of the three job families: families: under one of the three job each job falls the OECD, At Leadership, Executive 1. and Advice, Analysis Research, 2. Policy and Administration. Management and Corporate 3. Job families the Organisation to determine allows Classifying jobs into families maximum impactwhether the capabilities it has necessary to achieve be can Job families those capabilities where to locate and found. are similar jobs, to for level used to set requirements at the corporate job to provide in- house mobility, potential matches and bridges for view opportunities, learning and to design structured career corporate programmes. development http://www.oecd.org/careers/competency_framework_en.pdf 11. 10. 10. candidatesparticipateto category expert the competitionopen the in for Leks. thousand) Albanian (five of 5,000 a fee against the shall be determined by programs, ASPA service, who wish to attend of ASPA and it shall be published on the online website Director of ASPA and DoPA. ç) public administration. of the 62 successful performance. successful Behavioural to show indicators are designed the requirements for indicate /highlighthow anindividualcandemonstrate thatcompetency. Each level hasbehavioural oftheCoreCompetencies indicatorsthat The greencluster The purplecluster The bluecluster grouped intothreeclusters. The OECD Framework Competency Core Competencies displays fifteen may vary according andrequirements. tothespecificjobduties overall At success. ofCoreCompetencies thesametime, theimportance across alljobsandthatwe believe collectively contributetotheOECD’s thatareimportant The summarisethecapabilities CoreCompetencies Core Competencies agivenperform jobaredefinedin announcements. vacancy ofwhatwe do.heart Technical requirementstosuccessfully competency specific work carriedoutattheOECD. areatthe Technical competencies covercompetencies thevarious fieldsofrelevantexpertise tothe a jobfamily. These Technical areknown astechnicalcompetencies. agiven areusuallyrequiredtoperform jobwithin Specific competencies Technical Competencies relates tostrategicrelates competencies groups interpersonalcompetencies groups thedelivery-related competencies environments. agileto challenges ofinternalandexternal inresponse • Isintellectually Flexible Thinking for theOrganisation. impact • Reviews complex and/or sensitive work the carriedoutidentifying Organisation. creationofstrategic• Handles written communication for the Drafting Skills positively. • Dares totake develop thebusiness calculated risks inordertolet beneficial for theOrganisation. • Translates thatare measures intoconcrete opportunities business improvement. against groupperformance areas • Assesses goalsandidentifies for Achievement Focus analysis inrelationtothebroadercontext. • Discerns the level of the or influence to apply in eachaspect of pressure and useinformation. • Issoughtoutby othersfor adviceandsolutionsonhow tobest interpret ThinkingAnalytical andDirectors. Deputy Directors Level 5isassociatedwithjobssuchasHeadsofDivision,Counsellors, 63 • Determines strategic direction and long-term opportunities best to direction long-term and • Determines strategic needs. meet evolving clients' the client service and, as needed, renews model evaluates • Monitors, and servicestandards. SensitivityDiplomatic with the highest especially dealing when case tactfully, one’s • Makes officials. of government level firm and when to accommodate. when to stand • Knows of thoughts or feelings the unspoken hears and understands • Accurately others and acts purposefully. Influencing highly- in Organisation the issues communication for Handles• strategic situations. exposed executives, senior (e.g. from • Handles difficult on-the-spot questions groups, or the media). public officials, interest momentum and • Anticipates and builds on others' reactions to keep support an approach. for • Uses multiple or other third parties experts takes to influence (e.g. assembles arguments, builds coalitions, political staged actions to make "behind-the-scenes" support ideas. for impactful actions to win a point or reach an thought-out well • Takes agreement. • Knows when it is appropriate to push clients to consider difficult issues when • Knows and acts accordingly. Client Focus reputation in the own personal using confidence • Builds client’s and expertise. international community • Sees arising conflict and takes action conflict• Sees arising / and takes at Division/ Directorate Organisation level. • Promotes group morale and productivity by being clear about output being and productivity by • Promotes group morale expectations. • Appropriately involves others in decisions and plans that affect them. • Appropriately involves • Delegates authority to match responsibility, and holds staff accountable accountable and holds staff to match responsibility, • Delegates authority upon commitments. agreed for Teamwork and Team Leadership and Team Teamwork of the Division/Directorate team assignments within and outside • Makes work. horizontal to facilitate • Evaluates the financial impact of decisions and develops strategies to strategies impact the financial and develops of decisions • Evaluates address financial resource issues. Managing Resources Managing Sets• redefinesand the increase to staff priorities reorganises and demands. to internal and external response capacity group’s • Solicits ideas and responds positively to those of staff, committees and committees those of staff, to responds ideas and • Solicits positively General. the Secretary- 64 •Promotes sharing of expertise and supports learning opportunities learning sharing opportunities •Promotes ofexpertiseandsupports skills. in one’s own way andencourages others totake theleadand learn new authority• Delegates andresponsibility withthecapacity todoatask Developing Talent theOrganisation’sprotect its obligations. reputationandrespect • Takes ownership inorderto ofcompliance, andotherissues ethical government thatknowledge agencies, anduses toinfluenceandlead. • Understands thenatureandlimitsofrelatedorganisations effectively andwithdiscretion. knowledge• Uses of corporate to handle complex politics situations Organisational Knowledge whilestayingnegotiation process focused ontheobjective. • Demonstrates an ability from the to step back when necessary andcontext. adapts depending onthecounterpart competing, co-operative, avoiding, and compromise, accommodating) • Demonstrates morethanonepreferred negotiating style (e.g. leadsnegotiationswithstrong• Successfully onone’s impact unit. develop partnerships. • Explores creative solutionswith otherstoovercome antagonism andto • Constructively works towards awin-win solutionduring negotiations. Negotiating strategic andtoseekaposition ofinfluencein importance key forums. established• Utilises network ofrelationshipstoseekinformation of government tocreatelong-range entities opportunities. • Manages relationships among key outsideorganisationsand Strategic Networking Organisational needs. withstrategic andstructures • Alignspeople, and processes direction Organisation. one anotherandaligned with thestrategic ofthebroader priorities theinitiatives inone’s• Ensures andpriorities areaareintegrated with oftheOrganisation. the teamtosuccess • Develops astrategic for one’s direction theroleof unitthatconnects strategic directions. a variety• Uses of means tocommunicate the Organisation’s needsand Organisational Alignment plans. andaction dialogues • Encourages otherstodevelop theirpeoplethroughdevelopment Organisation. anexample• Sets for staff development intheDivision/Directorate/ potential totake over newresponsibilities. • Develops a commonunderstanding andistransparent aboutstaff across theDivision/Directorate/Organisation. 65 Active / producer and participation in a Transfer of creation of a tailor-made, process individual production customised Practice, More practical Training PROFESSIONAL and capacity Administrative know-how implementing – learner / trainee Trainer relationship process and multi-lateral Bi-lateral Passive / recipient Passive , ready-made, of a product, ready-made, Delivery all the same for prepared in advance, Theory, More theoretical Teaching ACADEMIC in public administration Knowledge relationship / pupil Teacher process Unilateral means courses means or lecturing which the in teaching Traditional 1. academic-type “teacher”traditional unilateral a “teaches”, delivering content,message – the read and remembered, to be the knowledge groups in amphitheatres, to big learners the delivered which can be notes,ask questions and only able to and taking listening passive, being to clarify number of the potential a point, by limited debatesbeing participants; privileges smaller classes, workshops, training 2. Professional small groups (no more than (and not “to”) “with” seminars, delivered trainer which the learners are active: the less if possible), during 25, questions, and raises message descriptive a short delivers informative, floor to the giving recedesnormally and tasks background the in gives the learners / trainees. differences: / Training Teaching table summarising Comparative ANNEX 3: A CASE-STUDY METHODOLOGY METHODOLOGY CASE-STUDY A 3: ANNEX CASES GENUINE ON BASED There are two methods for higher civil servants’ training: training: higher civil servants’ methods for are two There are normally to be acquired in universities in universities are normally to be acquired and culture Knowledge skills are acquired in specialised professional and research institutes, and management of middle schools at the level technical or vocational strengthened skills are developed, higher management the general the National School of Public like schools” in “applied and exercised In Albania, the recently created Albanian (ENA) in France. Administration continuous at delivering aims ASPA, School of Public Administration, induction course is The to all the categories of civil servants. training at course targeted civil servants at the newly recruited a generalist Plan is aimed both at the acting senior TMC Training The level. specialist and at potential future TMCs and officials civil servants high ranking positions. to high ranking to develop selected their ability for Some pedagogical elements of context: elements of Some pedagogical • Considers the bigger picture while setting priorities and the way the bigger• Considers priorities picture and the way setting while forward. Strategic Thinking Strategic context; world in the larger OECD of the the position • Understands Directorate’s/ Organisation’s/ the of understanding thorough a conveys weaknesses, opportunities strengths, and threats; identifies Division’s differentiators. competitive 66 to transform knowledge into working his/her tools; the“ENAtrainee” isabletoanalyserealproblemsandadapt how (andif) and the ability to “digest” itand make it “usable” professionally, to see 1. First the training thelevel periodstoreally assess ofacademicknowledge At areused,successively: ENAbothmethods 2. working withcase-studies , i.e. doing ASIFwe were doing. actions; and testing one’s knowledge withtherequirementsandneedsofreal 1. context orreallife, therearetwo methods: learn HOW TO becomeabletouseone’s knowledge inaprofessional knowledgethis theoretical intopractical skills.Inorder todothis,i.e. TO in ordertolearnHOW TO usethisknowledge andHOW The futuregraduate issupposedtoenteritWITH therequiredknowledge application”. in 1945by General deGAULLE asan “applied school” or“school of not supposed to teachany academic-type ofknowledge. Itwas founded say:sometimes “At we learnnothing”. Inaway ENA, itistrue. ENAis This to understand table enables why some French ENA “students” The law, regulation,rule “mathematics” type ofproduct work, without exception rules a etc. Normally “perfect”, theoremsthat models Towards Universal looking rules, for University training periods DOING the thing in an administration and experimenting The case particular Schools ofPublicAdministration ENA andtheprofessional National genuine examples, exceptions With Individualised,unique, production life, exceptions, a“physics” type of ofreal With alltheimperfections transform this type ofproblem:itisalearning by making /doing process. ofsolvingthe process theproblem–learnerwilllearnhow tosolve of thelearnertosolve areal-life type ofadministrative problemand–in andthewayobjectives itisused.The case-study isusedtotest theability 2. The professional useof thecase-study is quite different in its later on). used asatesting device inboth academic and professional contexts (see convenient teaching device andapowerfullearning tool.Itcanalsobe as anexercise to learnhowwork things andtorememberarule. Itisa is anexception toitandwhy itisso. The academiccase-study serves demonstrates or in themaincourse / lecture whathasbeen presented tosolveresult theproblem raised by thecase-study and how thecase the student tolearnhow theprofessor/teacherhasreached illustrate or demonstrate the theorem or rule explained. It enables 1. Inauniversity-type of teaching acase-study isusedinorderto different natureandarenormallyusedinadifferent way. school butthey aredifferent intwo ways: thecase-studies areofa Case studies are used in universities as well as in an ENA-type applied emerges. promotion ifneededwhenaNEWsubject case-studies, complementswiththewhole withsomemoretheoretical 2. Then based on workshops at the school essentially usingthe classes 67 , ept to ”, not nished open the documents the documents y, , is really in charge of ept so that the trainee should be updated if k when studied The trainees should be completely free to imagine solutions, and solutions which can be quite dierent according to the dierent groups should be recent and genuine, should be recent not be tampered documents must is never ideal but with as true reality incorrect or may be incomplete, redundant, and disorder real-life complexity must be k learn how to deal with it The case should “ Raw material, Raw material, for best qualit The documents should be collected / assembled by the person who professionally studying / solving the case, They be used again , to nd once and for closed”, there are , alone or in a team proofs” / solutions proofs” / solutions actured products, actured e the “ -made pasteurised) . “ The cases are “ “ideal” solutions and they are ready The students have, normally the solution proposed for the case Manuf can be “improved” the case-studies to mak and pedagogically more striking and easier to more convincing remember; primary genuine they are no longer can be simplied, the material, they case can be made more “beautiful” (cf One teacher / professor / research writer / author can produce the cases all ”) l aining case-study is to deal with real e is to deal with . fresh products, “best before … Professional tr Professional TRAINING The case-studies are usually photocopied in ad-hoc hand-outs (cf The objectiv to solve a new professional life, for solutions – and problem, to look there can be severa – thus The case-studies must be new frequently renewed, they should follow the news, can they are perishable goods and be obsolete very rapidly they should be up-dated if used again Can be dematerialised and put on-line s old, pasteurised” or is not solving a new e is not solving a type case-studie stabilised” / rewritten y- ersit aced with in their personal and aced with in their personal and The case studies can be printed and published in books The case studies can be traditional ones used by generations of pupils/ students, not it does not matter if they are recent, they can be lasting, they have been “ professional lives articially “ real problem but to learn theoretical real problem but automatisms and mechanisms, methods students Thus the teachers hope the adapt will then be able to apply or their knowledge to all the will be comparable problems they f The objectiv Can be dematerialised and put on-line Academic LEARNING Univ These differences can be summarised in the following comparative comparative following the in summarised be can differences These table: 68 61 http://openaid.esteri.it/media/documents/1.Final_assesment_report_for_ASPA_.pdf and/ tested inapaperexam(written quantitatively measuredandeven amount ofinput“ The increaseinknowledge/the F - the“beauty”ofcase(cf meanstoelaboratethesolution, - theperfectionofmethodsand - thequalityofdemonstration, thecase(orderofdocuments), tableofcontents,architecture organisationofthesequences - andhowtheyarepresented: - itsconstitutivedocuments more e cient: or evensimpli edifpedagogically topic) shouldbecarefullyanalysed (object, theme,issue,problem, The selectioncriteriaforthecase the case analysed it--andanyonecanuse administr professional civilserv ever madethethingconcre professor /lecturer The tr regularandbeautiful adapted,aclassicalarchitecture apuzzlewithallitspiecesperfectly whereeverything tsinperfectly), rench “c or oral)withabefore/aftertest ainer canbeauniv s ation buthavinglearntand ’e st unbeaucasd’ absorbed” canbe --nothaving ant inan ersity tely asa école . in / , ”, “insider the personinchargeifateam,an ve case inhis/heradministr if possiblethepersoninchargeof The tr professional quali cation…ornot! not, he/ trainee knowshowtodothethingor i. should beprofessionally The increaseinadministrativecapacity slightly awkw puzzle, thearchitecturemaybe There maybelackingpiecesinthe the trainee knowledge andknow needs, focusedonthereal correspond totherealtraining The caseandthedocumentsshould - di cult - authenticit stress: and howtheyarepresentedv topic), itsconstitutivedocuments (object, theme,issue,problem, The selectioncriteriaforthecase e. inaprofessionalsituation:the ry w ainer mus ell informedaboutthecaseby she hasacquiredthe ” y, reallifecomplexit s y, ard –asinreallife! genuineness, t beaprofessional, -how gapsof ation or measurable, y alue /
SENIOR OFFICIALS (PP. 16-18) PROGRAM, TRAINING MODULES FOR NEW ANTI- CORRUPTION TRAINING AND A FRAMEWORK FOR A PROPOSED FOR ALBANIAN PUBLIC ADMINISTRATION CURRENT ANTI-CORRUPTION TRAINING ANNEX 4: OSCE REPORT ASSESSING THE higher level atthecentral managers andsupervisors andlocal levels. The shouldbe provided moduleonanti-corruption riskassessment to Module 8:CorruptionRiskAssessment Duration: 1day Participants: manager levelresource officers officers,human the Prevention ofInterests. oftheConflict decision making level, following thedefinitionsprovided intheLaw for thecoursemust for essentially employeesspectrum, bedesigned inthe ofinterest hasabroad Althoughconflict andillicitenrichment. bribery including andpolicies, thepracticalapplicationofrules especially relatedtocompeting interests, but aspects not onlyonthetheoretical The ofinterest should of theconcept. discussions on theconflicts focus prevention ofinterest as oftheconflict well asthepracticalconsideration Lectures shouldincludeelaboration oftheprovisions ofthelaw onthe prevention ofinterest. tofollow andtherules ofconflicts incases The ofmodule interest, should focus on the definition of conflicts Module 7: Conflict of Interest 61 69 elected Public the outside and officials officials Participants: Participants: Administration 1-2 days Duration: the to points related focal for training 10: Anti-corruption Module and action plan strategy corruption the anti- of implementation on the anti-corruption policies, on with a focus focus should training The of the time of the implementation which by Anti-corruption Strategy, the government. been adopted by will have program, the new training to assess the administrators should be designed to train training The the to have and respectivecorruption risks in their institutions an action plan to address anti- to develop understanding foundational corruption tasks and measures on the Anti-corruption National based the public officials that guidelines for provide is to training The Strategy. as advise them on as well can be applied to their respectiveinstitutions, with to deal how në lidhje me korrupsionin: kyçe për pika paraprake Lexime points on corruption: focal handouts for Prior reading as amended civil servant”, “On 152/2013 no. Law 1. functioningand organisation public of “On no.90/2012 Law 2. administration” procedures code” “Administrative dated 12.5.1999 8485, no. Law 3. ethical rules in public administration” “On dated 8.9.2003 9131, no. Law 4. of conflictsolution and prevention ‘On 7.4.2005 dated 9367, no. Law 5. supervisory level officers and anti-corruption focal points supervisory officers and anti-corruption level While it is clear that ASPA does not have a mandate to train political to train a mandate does not have While it is clear that ASPA with appropriate training coordinating could consider they officials such public administration senior office holders and those outside the prosecutors and judgesas appointed political officials and perhaps should training These appropriate trainings. specialized to receive either a leadership be conducted independent of others to provide toward trainings specifically oriented or senior officials for perspective with judicial activities and not in the public administration. those involved to public administrators training current ASPA for Materials developed to educate the political leadership. information also provide may Module 9: Anti-corruption Training for Political Officials and Others for Training Anti-corruption 9: Module Participants: Participants: 1-2 days Duration: The module should provide training on the techniques for identifying techniques on the for training provide module should The the impact and a violation the probabilities for This of a violation. causes of the micro and macro include the analysis of corruption, would causes, pressures, issuesand attitudes, to related cultural temptations, and policies. of anti-corruption strategies or failure of non-observance A are based on group discussions. assessment on risk typically Trainings Project Against EU/CoE risk assessment has been prepared by manual the for basis the as serve could and (PACA) Albania in Corruption As it is often of the course. anti-corruption argued many information a module of anti-corruption therefore nature, risks are really “local” in also should employees for local government risk assessment specifically and risk for corruption prevention be designed based on specific needs level. analysis on the local government 70 and monitoring anti-corruptionmeasures. 9. Encourage cooperation withcivilsocietyinconceiving, implementing against economicandfinancialcrime 8. Improve cooperation internationalpoliceandjudiciary in the fight (corruption) economic andfinancialcrimes 7. Improve and ofcriminaleffectiveness efficiency investigations on 6. Corruptionprooflegislation 5. Improve ofinternalauditandinspection efficiency complaints 4. Review andimprove thesystem andmechanismsfor thepublic’s funds the budget 3. Enhancetransparencyinplanning, detailing,managing andauditing ofdrafting (laws,process andapproving decisions,etc.) acts regulatory 2. Improve public communication and consultation with the public in the 1. Improve citizens’ toinformation: access include initiatives to andmeasures pillars: (1)prevention, (2)punishmentand(3)awareness-raising, andwill The NationalStrategyontheFight against Corruptionisbuiltonthree Further reading fromtheNational PFMReform Strategy, page 12: independent institutions. of jobpositionsintheinstitutions ofstate administration andinthe 7. DCM no. 142, dated 12.3.2014 “on and classification description Albania”, asamended 6. Law no. 7895, dated27.1.1995 “Criminal CodeoftheRepublic of of interests inexercising publicfunctions”, asamended other’s ministry, study visitsabroad(TAIEX). an expert-advisor, coaching, specifictraining programs, visitsineach • Additionalindividualdevelopment tools,suchastheassistance of ASPA. General oftheGovernment, oftheDoPASecretary withthesupport and This withoutsidepersonalities. practices TMCClubcould beledby the professional networksthatalreadyexist, toregularlycomparetheir • AClubof Top Managers toallow them,beyond thedifferent terms ofprofessional expertise andofmanagerial skills. • Accompanying programs tostrengthen TMCs’ skills: necessary. also discusstraining thatwould orpersonalized measures be support year goalsfor andset thecoming year inoperational terms.Itshould shouldevaluatecommon grid.Assessment ofthepast theperformance n - 1 for year n and also the managerial skills of senior executive, from a achievement of collective andindividualobjectives set attheendof year The evaluation ofTop Managers assessing thelevel includes of Performance anddevelopment assessment MANAGERS CAREER DEVELOPMENT OF TOP MONITORING AND POST-TRAINING ANNEX 5: FURTHER READING ON High-level toenablethemstrengthen seminars their skills,bothin 71 shall include the the include shall Gender equality in employment and labour rights at all levels of public and labour rights at all levels in employment Gender equality ANNEX 6: UNDP REPORT 2016, 2016, REPORT UNDP 6: ANNEX TMC ASPA’S IN GENDER MAINSTREAMING PROGRAM TRAINING DRAFT with the necessarywith the support of the new phase the consolidation during Managers. Top administration’s the Albanian by attitudes managerial administrations and DoPA detailed ASPA outlines Albanian These allow will to the birthto contribute and to the growth shared leadership culture of a and an «elite of servicepublic Albanian the in development the through the process of Albanian who steer servants pool of public highly trained» the EU legal requirements. implementing and negotiating Accession, by and SummaryGaps Identified Gender of of Appendix 1: Extract Public Administration of Program the Training for Recommendations and inserted. Didactic modules, units and contents to be developed përmbajtjen e trajnimeve lidhje me Në Contents Training Regarding shall be and evaluation training sensitive gender • Guidelines for It shall include trainers. all ASPA among and distributed developed how gender mainstreaming, aspects: Gender equality, the following insertto capacities; how gender gender-mainstreaming evaluate to issue that can be inserted fields,equality etc. in different Inductionat GenderUpdated stage Module The contents: following • 1. Consultancy may be addressed through strategic thinking and thinking Consultancy be addressed through strategic 1. may participant have should Each assessment workshops. managerial Managerial a Personalised one day, during the opportunity to realise, of the skills that need to be targeting Assessment a better for by could be developed a personalised strategy Then strengthened. practices to management rules, innovative managerial new integrating of collective and individual skills within the optimise the management team. be constructed through a «training- phase should training 2. The the participants in action» approach that allow to position themselves or to place strategies crisis management to develop a leadership role, at the heart of the team dynamics. innovation supportmanagement and change service must A skills development 3. managers in order to be able to provide be implemented within ASPA A triple educational articulation is strongly suggested - consulting, suggested A triple educational articulation is strongly optimal - designed to help TMCs develop and coaching training and support them in their development management their for strategies implementation. Leadership education is much more than a managerial toolbox. It toolbox. a managerial is much more than education Leadership only techniquesprocesses of and instead to develop be wrong would emotions have areas where relationships, on more complex working the direction of question is to lead others, the If leadership their place. its School has as A Public Administration remains fully raised. to follow leadership, to effective keys the Top Managers to to offer only vocation the role of the State and its in (re)thinking or should it also be involved evolution? «A true leader does «A true and recommendations: not success factors Key HenryMiller the way». to show just He needs drive. need to 72 Equality 2016-2019, Gender mainstreaming IPA. 2011/99, 2012/29 &Regulation (EU)No. 606/2013. (EUDirective 2004/113) and services 2006/54,Directives 79/7, 92/85, 2010/18). prevention ofsexual harassment andharassment basedonsex (EU inthefieldofnon-discrimination: equality acquis,inparticular High level managers of central government staff: New training Gender Modules for Mid-level executive officersand Strategy 2016-2020 (onceadopted). gender mainstreaming inthemediumterm budget", GenderEquality • framework (GenderEquality Law, Anti-DiscriminationLaw): componentsofnational thealreadyaddressed include, besides The ofAlbaniancontext. • Genderfigures • Sex-disaggregated dataandgenderstatistics. • Equal treatmentinservices. sexual exploitation. • discriminations atwork place, sexual harassment. • • Women’s quotas. politicalparticipation, discrimination,affirmativeactions. andindirect • Direct administration functioning. Recent development inAlbanianlegislation:DCMNo. 465 of 2012 "On Equal pay andtreatmentatwork, tocombatgenderbased measures Gender-based violence, sexual violenceandwomen’s trafficking and 4. Plan2016-2020, GenderAction Strategic Engagement for Gender 3. Istanbul Convention 2011/36, EUDirectives andEU Directives 2. The toandsupplyofgoods principleofequaltreatment inaccess 1. The principleofequalpay andequaltreatmentatwork, including Equality• Gender intheEU Enlargement Context: EUgender updated Gender trainingupdated Gender stage moduleatInduction shall including following contents: Gender • SpecificunitonMainstreaming Employment andskills, Human Resources: In Modulesof Employment Policy andSocial andManagement of term budget. of GRBand Gender • Specific unit on Responsive Budget, the Management of PublicFinances: In Modulesof Management of PublicExpenditures andReforms in Equality• Gender Strategy 2016-2020 (whenadopted). programming (seeabove). • SpecificUniton Instruments and Tools Gender for Responsive management: In Modulesof Integrated Strategic Planning and Strategic specific training onit. session module orunit).Asfar asitisanobligationunderAlbanianlaw, itneedsa developed asastand-alone unitormodule(dependsonhow long isa • Stand-alone Responsive unit on Gender Budgeting etc.). in several fields(Economy and trade, Justice, Security, Transportation, Mainstreaming• Gender inpractice, withexamples ofapplications Indicators. • InternationalGender monitoring andevaluation, GenderMachinery, genderindicators,etc. Gendersensitive assessment, including GenderAnalysis,Impact • Instruments andTools for Responsive Gender programming, UNSC Res 1325. • International commitments for Equality: Gender DCM No. 465 of 2012 ongendermainstreaming inthemedium including methodology including methodology CEDAW. SDG. needs tobe 73 including Gender Analysis, Gender Impact Analysis, Gender including assessment, programming, programming, gender Machinery, Gender evaluation, and monitoring sensitive Gender indicators, etc. in women and men between equality Charter for European on Unit local life. Methods Training the regarding Recommendations questionnaires needs assessment and evaluation Gender sensitive specific modules, all modules. When non-gender for shall be developed in the course shall be partgender contents introduced of evaluation criteria. EU gender equality EU gender equality National sex disaggregated occupation and activity employment, National sex Gender Action Plan 2016-2020, Strategic Engagement for Gender for Engagement Strategic ActionGender 2016-2020, Plan The principle of equal pay and equal treatment at work, including including equal treatment at work, and principle of equal pay The The principle of equal treatment in access principle of equal to and supply of goods and The Istanbul Convention and EU Directives EU Directives 2011/36, 2011/99, 2011/99, and EU DirectivesEU Directives 2011/36, Convention Istanbul European Union for the Local Government Government the Local Union for In the module of European Representatives: Gender Responsive for and Tools • Unit on Instruments Equality 2016-2019, Gender mainstreaming IPA. Gender mainstreaming 2016-2019, Equality services 2004/113) (EU Directive 7. and elimination prevention for 606/2013 (EU) No. & Regulation 2012/29 of VAW. 8. 5. (EU based on sex and harassment harassment of sexual prevention 2010/18). 92/85, 79/7, Directives 2006/54, 6. acquis, in particular in the field of non-discrimination: In Modules of European Integration and Euro-Atlantic structures; structures; and Euro-Atlantic Integration European In Modules of NATO: Europe, Union, Council of European Context: Enlargement in the EU • Gender Equality 1. in employment. Gender (direct2. Non-discrimination & indirect). equal treatment. and pay 3. Equal gap. 4. Pay/earnings/pensions 2010/18. 92/85, 79/7, 5. EU Directives 2006/54, sex. based on and harassment harassment 6. Sexual 7. on non-discrimination. National Law 8. indicators. 9. National Labour Code. place. procedures at work and Gender Discrimination Administrative 10. 74 gerial Corps of thePublicAdministration in Albania,extract of table Appendix 2:SummarizingTable of theGenderAssessment andGenderTraining Recommendations for theCurriculum of theTraining of theTop Mana- Progressiv formulation Strategic PlanningandPolicy TMC2 Progressiv EU PoliciesandInternationalA TMC1 Module codeandname Progressiv Organisational Management Competencies inStrategicand TMC3 e totalw e totalw e totalw orkload TMC2 orkload TMC1 orkload TMC3 airs 1.2. EUInstitutionsandgovernance 1.3. EUSec 1. 01.Polic Course codeandname 02 Modernisation. L 01. HumanR eadership andPublicManagement 4 . EUAdministrativela . Conict Management y cyclemanagement toral Policie esources Management s w Integrated PlanningS T of HRinpublicorganizations. T Administration functionin T to andsupplyofgoodsservices. T Public Policies T T welf T Gender E T and womeninlocallife. T E T Sug opic 7: opic 6:GEconceptswithinthecontextof opic 5:EUGenderacquis(GEinT opic 4:Genderemploymentandsocial opic 3:NationalGenderE opic 2:EUcharteronequalitybetweenmen opic 1:AdministrativeproceduresandGender opic 10:GenderMains opic 9:GenderMains opic 8:GenderMainstreaminPublic quality intheworkplace are rights ge s Principleofequaltreatmentinaccess ted topic quality Strateg . s ystem. tream inManagement y treaming in g quality lawand reaties)
75 g thics in ate vis E y quality vis-à- esponsive Budgetin s n vis gender discriminatio ted topic s ge Governance opic 12: Gender R opic 15: Gender Mainstreaming in Data opic 16: Gender Mainstreaming in Challenges of Public Priv opic 13: Challenges of opic 14: Gender E Sug T T E T Polic Protection and IT Security T partnership vis-à- T Communication y ate Partnership ate Partnership 2. Data Protection and It Securit 2. Data Protection and It 01.E_government 0 Course code and name code and Course 01. Public Financial Management 01. Public Financial 03. Public Priv rs n orkload TMC4 orkload TMC5 ys and hou airs e total w e total w ation of Administratio otal additional da TMC5 Innov Progressiv T TMC4 a Public nancial Progressiv Module code and name code and Module 76 Chapter 28: Consumer and health protection Chapter 28:Consumer andhealthprotection Chapter 27: Environment Chapter 26: Education andculture Chapter 25:Scienceandresearch Chapter 24: Justice, freedomandsecurity and fundamental rights Chapter 23:Judiciary Chapter 22:Regional andcoordination ofstructural policy instruments Chapter 21:Trans-European networks Chapter 20: Enterprise andindustrial policy andemploymentChapter 19:Socialpolicy Chapter 18:Statistics Chapter 17: Economic policy andmonetary Chapter 16:Taxation Chapter 15:Energy Chapter 14:Transport policy Chapter 13:Fisheries Chapter 12:Food safety, policy andphytosanitary veterinary Chapter 11:Agricultureandrural development Chapter 10:Information society andmedia Chapter 9:Financial services policy Chapter 8:Competition Chapter 7: law property Intellectual Chapter 6:Company law Chapter 5:Publicprocurement Chapter 4:Free movement ofcapital Chapter 3:Rightofestablishment andfreedomtoprovide services Chapter 2:Freedom ofmovement for workers Chapter 1:Free movement ofgoods ACQUIS COMMUNAUTAIRE ANNEX 7: THE 35 CHAPTERS OF THE EU Chapter 35-Otherissues Chapter 34-Institutions provisionsChapter 33:Financial andbudgetary Chapter 32: Financial control Chapter 31:Foreign, security anddefence policy Chapter 30:External relations Chapter 29:Customs union 77