DOCSLIB.ORG

Anabilim Dali Hitit Çaği'nda A

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Anabilim Dali Hitit Çaği'nda A T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH (ESKİÇAĞ TARİHİ) ANABİLİM DALI HİTİT ÇAĞI’NDA ANADOLU’DA ANAERKİL İZLER Doktora Tezi Tülin CENGİZ Tez Danışmanı Prof. Dr. Turgut YİĞİT Ankara-2014 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH (ESKİÇAĞ TARİHİ) ANABİLİM DALI HİTİT ÇAĞI’NDA ANADOLU’DA ANAERKİL İZLER Doktora Tezi Tülin CENGİZ Tez Danışmanı Prof. Dr. Turgut YİĞİT Ankara-2014 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ …………………… i KISALTMALAR …………………… iv LEVHALAR LİSTESİ …………………… viii I.GİRİŞ …………………… 1 II. KAYNAKLAR …………………… 11 III. HİTİT PANTEONUNDA ANAERKİL İZLER: Arinna’nın Güneş Tanrıçası 37 A. Baş Tanrıça Arinna’nın Güneş Tanrıçası ……………… 37 1. Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın Niteliği ……………… 38 2. Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın Fırtına Tanrısı ile Dikotomik İlişkisi 49 B. Yaşama ve Evrene Yön Veren Diğer Tanrıçalar ………… 73 IV. HİTİT YÖNETİMİNDE ANAERKİL İZLER: Kraliçeler 87 A. Hitit Çağı Öncesinde Kraliçeler ……………………. 87 B. Hitit Çağında Kraliçeler …………………………… 90 1- Eski Hitit Çağı Kraliçeleri ……………………. 90 2-Orta Hitit Çağı Kraliçeleri ……………………. 103 3-İmparatorluk Çağı Kraliçeleri……………………. 111 C. Hitit Kraliçesinin Hitit Kralı ile Dikotomik İlişkisi ………… 133 V. HİTİT SOSYAL ve EKONOMİK YAŞAMINDA ANAERKİL İZLER: Rahibeler, İşçi ve Şifacı Kadınlar, Anneler 153 A. Hitit Çağı Öncesi’nde Sosyal ve Ekonomik Yaşamda Kadınlar ……… 153 B. Hitit Çağı’nda Sosyal ve Ekonomik Yaşamda Kadınlar ………. 163 1. Hitit Hukukunda Kadınlar ……….. 164 2. Hitit Ekonomik Yaşamında Kadınlar ………. 179 3- Hitit Kült Törenlerinde ve Tapınaklarda Görevli Kadınlar ……. 185 4. Hitit Büyü Dünyasında Kadınlar ……. 192 5. Hitit Edebi Metinlerinde Kadınlar …… 201 6. Hitit Sanatında Kadınlarının Genel Tasviri …… 20 7 C. Hitit Kadınlarının ve Hitit Erkekleri ile Dikotomik İlişkisi ….. 210 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME ……………………………… 215 LEVHALAR ……………………………… 221 KAYNAKÇA ……………………………… 235 ÖZET ……………………………... 283 ABSTRACT ……………………………… 284 ÖNSÖZ Heredotos ve Thukydides’ten beri Batı tarih yazıcılığı anlayıĢı “büyük adamların yaptıkları büyük iĢlerin siyasi ve askeri olayların öyküsü/anlatısı Ģeklinde geliĢmiĢtir. Herbert Spencer’ın “kralların biyografileri” adını verdiği bu tarih yazımı, Anadolu için de geçerlidir. Anadolu’da tarih yazıcılığının öncüsü olarak kabul edilen Hitit tarih anlayıĢı, merkezi iktidarın çevresinde iĢletilmiĢtir. Oysaki tarih yapmak ile tarih yazmak farklı Ģeydir. Tarihin yazmaması kadınların tarihe yön vermedikleri anlamına gelmez. Geleneksel tarih, kadınların dövüĢmediği savaĢların, fetheden konumunda olmadığı kahramanlıkların, yer iĢgal etmedikleri parlamento gibi kurumların tarihidir.1 Ülkelerin, savaĢların ve hükümetlerin anlatıldığı bir tarih yazımında kadınların yer almaması doğaldır. Bu tür bir tarih anlayıĢında sonuçlar üzerine odaklanılır. Sonuç ise kamusal alanın sınırları içinde somutlaĢır. Oysaki iktidar tarihin kaydetmediği bir alanda baĢka bir alanda, örneğin sosyoekonomik alanda karĢımıza çıkabilir. Ya kadınların gerçek iktidarı bu alanda saklı ise? Bu iktidara iliĢkin veriler, siyasi bir antlaĢma metni içine sızmıĢ bile olabilir. Yazılı belgelere bakarken satır aralarını da okumak gerekir. Anadolu’da Hitit Çağı’nda anaerkilliğin izlerinin araĢtırıldığı bu çalıĢmanın amacı, Hititler’de kadınların etkin olduğu faaliyet alanlarını irdeleyerek toplumda kadınlar ve erkekler arasında eĢitlenmiĢ bir iliĢkinin var olup olmadığını saptamaktır. ÇalıĢmamız kapsamında yazılı belgeler temel kaynak olarak ele alınmıĢtır fakat Hititler, hem çivi yazısı hem de hiyeroglif yazı kullanan bigraph ( ikili yazı sistemine sahip ) bir toplum olduğu için konu kapsamında hiyeroglif yazının geçtiği anıtlar, kaya kabartmaları ve mühürlerden de yararlanılmıĢtır. ÇalıĢmamızda incelediğimiz dönem, (“ Hitit Çağı” ) kendi koĢullarında ve özgünlüğünde ele alınmıĢ; bugünün bilinci, değer ve kazanımlarından yola çıkarak olay ve olgulara yaklaĢılmıĢtır. Ayrıca sadece belli bir 1 Çakır, b.t.y : 223 i zaman kesiti içinde sivrilmiĢ bazı kadınların tarihini yazmaktan ziyade bir cins grubu olarak Hitit kadınının tarih içindeki rolünü araĢtırmak hedef olarak alınmıĢtır. ÇalıĢmamız adından da anlaĢılacağı üzere “tarihte kadın olgusu” na yönelik çalıĢmalara doktora düzeyinde yapılan bir katkı olmuĢtur. Doktora tezi çalıĢması, insanın kiĢisel tarihinde üretmiĢ olduğu en anlamlı ve güzel eserlerden biri, çoğu zaman da ilkidir, zor bir süreçtir. Bir sorunu “anlaĢılabilir sorular” a çevirerek çözmeye çalıĢtığımız bu süreçte insanın en çok ihtiyaç duyduğu Ģey bilimsel rehberlik ve psikolojik destektir. Bu konuda Ģanslı olduğumu düĢünüyorum. Bu tez çalıĢmasını tez danıĢmanım, değerli hocam Prof. Dr. Turgut YĠĞĠT ile belirledik. Sayın hocamın tezin yol haritasını ilk dinlediğinde, “ Bu tez konusunu sana vermekle isabetli bir karar vermiĢim” sözlerini duyduğum anda tezi bitirebileceğime dair inancım hat safhaya ulaĢmıĢtır. Bilimsel desteği, titizliği ve rehberliği için sayın hocam Prof. Dr. Turgut YĠGĠT’e sonsuz teĢekkürlerimi sunuyorum. Tez çalıĢmam sırasında desteklerini ve ilgilerini hiç eksik etmeyen örnek kiĢilikleri bilimsellikleriyle ile rol model aldığım hocalarım Prof. Dr. Aygül SÜEL ve Doç. Dr. Esma REYHAN’A; derslerinde ve her danıĢtığımda bana konunun satır aralarındakileri okumayı öğreten, sayın hocam Yrd. Doç. Dr. Sedat ERKUT’a; literatür çalıĢmama yaptığı önemli katkılarından dolayı Doç.Dr. Leyla MURAT’a; arkadaĢım Dr. KurtuluĢ KIYMET’e ve tez yazma sürecimdeki katkıları ve desteği için Kocaeli Üniversitesi FEF Arkeoloji Bölüm BaĢkanı A. Tuba ÖKSE’ye teĢekkürü bir borç bilirim. Sonsuz sabrı ve desteği için çok özel bir teĢekkürü de hayatımdaki en özel insana, eĢime etmek istiyorum. O, olmasa baĢaramazdım. Tülin CENGĠZ ii Ankara- 2014 KISALTMALAR AA : Archäologischer Anzeiger. A.A : Anatolia Antica. ABoT : Ankara Arkeoloji Müzesinde Bulunan Boğazköy Tabletleri. Afo : Aiv für Orientforschungen. Akk. : Akkadca. ANET: : Ancient Near Eastern Texts relating to the Old Testament. AnSt : Anatolian Studies. AO : Der Alte Orient. AoF : Altorientalische Forshungen. AOr : Archiv Orientální. AOS : American. Oriental Series. AOAT : Alter Orient und Altes Testament. AJA : American Journal Of Archaeology. ArOr : Archiv Orientalni, Prague 1929 vd. ArAn : Archivum Anatolicum. BiOr : Bibliotheca Orientalis. Bkz. : Bakınız. BoTU : Die Boghazköi- Texte in Umschrift. C. : Cilt. CANE : Civilizations of the Near East. CHD : The Hittite Dictionary of the Oriental. iii Institute of the University of Chicago. Chicago: Oriental Institute. ChS : Corpus der Hurritischen Sprachdenkmäler. CHM : Chaiers d’historie mondiale. CoS : The Context of Scripture. CTH : Catalogue des textes hittites. Çeviren : Çev. Derl. : Derleyen. Dn. : Dipnot. DTCFD : Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. Ed. : Editör. HT : Hittite Texts in the Cuneiform Character from Tablets in the British Museum. IBoT : Ġstanbul Arkeoloji Müzelerinde bulunan Boğazköy tabletlerinden seçme metinler. IF : Indogermanische Forschungen. I.M : Istanbuler Mitteilungen. JAOS : Journal of the American Oriental Society. JANER : Journal of Ancient Near Eastern Religions. JCS : Journal of Cuneiform Studies. JEA : The Journal Egyptian Archaelogy. JEOL : Jaarbericht Ex Oriente Lux. JNES : Journal of Near Eastern Studies. JSOR : Journal of the Society of Oriental Research. iv KBo : Keilschrifttexte aus Boghazköi, Leipzig. KUB : Keilschrifturkunden aus Boghazköi, Berlin. MDOG : Mitteilungen der Deutschen Orient- Gesellschaft. MIO : Mitteilungen des Instituts für Orientforscchung MVAeG : Mitteilungen der Vorderasiatisch- Ägyptischen Gesellschaft. M.Ö. : Milattan Önce. OA : Oriens Antiquus. OBO : Orbis Biblicus et Orientalis. Or : Orientalia. Ort. : Ortaköy. OrNS : Orientalia (Nova Series). OLZ : Orientalistische Literaturzeitung. RA : Revue d’Assyriologie et d’Archéologie orientale. RHA : Revue Hittite et Asianique, Paris. RlA : Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie. s. : sayfa. S. : Sayı. SMEA : Studi Micenei ed Egeo-Anatolici StBoT : Studien zu den Boghazköi-Texten. StMed : Studia Mediterranea. TAD : Tarih AraĢtırmaları Dergisi. TED : Tarih Enstitüsü Dergisi. v THeth : Texte der Hethiter. TTK : Türk Tarih Kurumu. TUAT : Texte aus der Umwelt des Alten Testament TÜBA-AR : Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Arkeoloji Dergisi. TÜBİTAK: : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik AraĢtırmalar Kurumu. UF : Ugarit-Forschungen WO : Die Welt Des Orients vd. : ve devamı. vdd. : ve diğerleri. Y. Haz. : Yayına Hazırlayan YKY : Yapı Kredi Yayınları ZA : Zeitschrift für Assyriologie und Verwandte Gebiete. b.t.y : Basım tarihi yok. vi LEVHALAR LİSTESİ Lev.1 : 19. yüzyılın baĢlarında Malenezya’daki Minangkabau Kabilesi’ne ait bir fotoğraf. Lev.2 : Iroquois Kızılderili kadın ve bebeği. Lev. 3 : Svazi kabilesinde kralın annesi ve kralın eĢi. Lev 4 : Gimbutas tarafından yayımlanan verimlilik sembolü figürin. Lev 5 : Erken Tunç Çağı’na tarihlenen Hitit GüneĢ Kursu. Lev 6 : Yazılıkaya Tapınağında tasvir edilen Tanrıça Hepat. Lev. 7a : Büyük Kral III. Tuthalya ve Kraliçe Taduhepa’nın hiyeroglif yazı. Lev. 7b : Kraliçe Taduhepa’nın kocasına yazdığı mektup. Lev. 8 : II. Muršili’ye Ait Haç Mühür. Lev.9 a : Gaššuluwiya’ya ait sağ ve sol tarafında prenses iĢareti olan mühür baskısının çizimi. Lev.9 b : Hitit Kralı II. Muršili ve Kraliçe Gaššuluwiya’nın Ortak Mühürlerinin Baskısı Lev. 10 : Kral Muvatalli ve Danuhepa adlarının birlikte yer aldığı bir mühür ve çizimi. Lev.11 : Mısır Kralı II. Ramses’in karısı Naptera’nın Kraliçe Puduhepa’ya gönderdiği mektup. Lev.12 : Kraliçe Puduhepa ile III. Hattušili’nin ortak mühür baskısı ve çizimi, Çorum Müzesi. Lev.13
Load more

Recommended publications
  • Ugaritic Seal Metamorphoses As a Reflection of the Hittite Administration and the Egyptian Influence in the Late Bronze Age in Western Syria
    UGARITIC SEAL METAMORPHOSES AS A REFLECTION OF THE HITTITE ADMINISTRATION AND THE EGYPTIAN INFLUENCE IN THE LATE BRONZE AGE IN WESTERN SYRIA The Institute of Economics and Social Sciences of Bilkent University by B. R. KABATIAROVA In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of MASTER OF ARTS in THE DEPARTMENT OF ARCHAEOLOGY AND HISTORY OF ART BILKENT UNIVERSITY ANKARA June 2006 To my family and Őzge I certify that I have read this thesis and that it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in the Department of Archaeology and History of Art. -------------------------------------------- Dr. Marie-Henriette Gates Supervisor I certify that I have read this thesis and that it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in the Department of Archaeology and History of Art. -------------------------------------------- Dr. Jacques Morin Examining Committee Member I certify that I have read this thesis and that it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in the Department of Archaeology and History of Art. -------------------------------------------- Dr. Geoffrey Summers Examining Committee Member Approval of the Institute of Economics and Social Sciences ------------------------------------------- Dr. Erdal Erel Director ABSTRACT UGARITIC SEAL METAMORPHOSES AS A REFLECTION OF THE HITTITE ADMINISTRATION AND THE EGYPTIAN INFLUENCE IN THE LATE BRONZE AGE IN WESTERN SYRIA Kabatiarova, B.R. M.A., Department of Archaeology and History of Art Supervisor: Doc. Dr. Marie-Henriette Gates June 2006 This study explores the ways in which Hittite political control of Northern Syria in the LBA influenced and modified Ugaritic glyptic and methods of sealing documents.
    [Show full text]
  • The Role of Women in Politics in Hittite Society”
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by TED Ankara College IB Thesis TED ANKARA COLLEGE FOUNDATION PRIVATE HIGH SCHOOL INTERNATIONAL BACCALAUREATE PROGRAMME HISTORY EXTENDED ESSAY “The Role of Women in Politics in Hittite Society” Supervisor: Tümay Timuçin Aslan Candidate’s Name: İdil Candidate’s Surname: Yıldırım Candidate’s Number: 001129-090 Word Count: 3986 Research Question: What was the role of Hittite Queens in Politics in Hittite Empire Period Between 1380-1210 B.C? Yıldırım 1 Table of Contents: Introduction………………………………………………………………...…..………...1 1.The Role of Hittite Empire Queens in Politics: (14th-12th B.C)….……..….……….3 1.1 Queens and Their General Authorities in the Light of the Documents from the Kingdom Archive………………………………………………………………….……….…......3 1.2 Queen Danuhepa Conflict which Reflects Respect for Queenship Title……...……….5 1.3 Importance of Queen’s Seals which Shows Political Power………………….…..……6 1.4 Political Importance of Queens and Princesses in Gaining Advantage Between States….………………………………………………………………………….…….7 1.5 Religious Role of Hittite Queens………………………………………………….……9 2.The Archetypal Queen to Indicate the Political Role of Hittite Queens: Puduhepa..9 2.1 Role of Puduhepa in Politics.………………………………..…………...………....…11 Conclusion……………………………………………………………………………….14 Yıldırım 2 Abstract: Political rights carry important role in today’s world. However, it is ironical that there are many countries where these rights are underestimated. About 3000 years ago, in Hittite Empire, women who belonged to royal family had political rights and queens could contribute to politics. This situation is an important development in history because it proved that women can participate in politics and share the rulership.
    [Show full text]
  • The Role of Magic in the Ancient Anatolian Religions According to the Cuneiform Texts from Bogazköy-Hattusa 52 AHMET ÜNAL
    BULLETIN OF THE MIDDLE EASTERN CULTURE CENTER IN JAPAN General Editor: H. I. H. Prince Takahito Mikasa Vol. III ESSAYS ON ANATOLIAN STUDIES IN THE SECOND MILLENNIUM B.C. Edited by H. I. H. Prince Takahito Mikasa 1988 OTTO HARRASSOWITZ • WIESBADEN ESSAYS ON ANATOLIAN STUDIES IN THE SECOND MILLENNIUM B.C. Edited by H. I. H. Prince Takahito Mikasa 1988 OTTO HARRASSOWITZ • WIESBADEN The Bulletin ofthe Middle Eastern Culture Center in Japan is published by Otto Harrassowitz on behalf of the Middle Eastern Culture Center in Japan. Editorial Board General Editor: H.I.H. Prince Takahito Mikasa Associate Editors: Prof. Tsugio Mikami Prof. Masao Mori Prof. Morio Ohno Assistant Editors: Yukiya Onodera (Northwest Semitic Studies) Mutsuo Kawatoko (Islamic Studies) Sachihiro Ohmura (Anatolian Studies) CIP-Titelaufnahme der Deutschen Bibliothek Essays on Anatolian studies in the second millenium B.C. / ed. by H.I.H. Prince Takahito Mikasa. - Wiesbaden : Harrassowitz, 1988 (Bulletin of the Middle Eastern Culture Center in Japan ; Vol. 3) ISBN 3-447-02781-9 NE: Mikasa, Takahito <Prinz> [Hrsg.]; Chükintö-bunka-sentä <Tokyö>: Bulletin of the © Copyright 1988 Otto Harrassowitz, Wiesbaden No part of this issue may be translated or reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm, or any other means, without permission from the publisher Phototypesetting, reproduction, printing and binding: MZ-Verlagsdruckerei GmbH, 8940 Memmingen Printed in Germany CONTENTS PREFACE VII TAHSIN ÖzGüg Kültepe and Anatolian Archaeology - Relating to the Old Assyrian Period
    [Show full text]
  • Dono, Controdono E Corruzione
    cover cuniberti.pdf 1 30/10/17 13:03 Contributi di: Il dono e i legami interpersonali a esso connessi sono spesso indicati in termini Fonti e studi di Storia Antica positivi come gli elementi fondanti la società e in particolare la polis quale arche- Claudia Antonetti, Stefano de Martino, Carolina Collana diretta da tipo di comunità di cittadini che si autogovernano. Tuttavia si osserva che, Ferrandi, Dominique Lenfant, Nicolas Richer, DONO, CONTRODONO Pietro Cobetto Ghiggia, Claudia Zanaga, Daniela quando la società percorre vie di uguaglianza dei cittadini di fronte alla legge e SILVIO CATALDI Marchiandi, Marco Bettalli, Gianluca Cuniberti, alla distribuzione dei diritti e dei beni comuni, proprio il dono, materiale o imma- E CORRUZIONE Arnaldo Marcone, Paolo Garbarino, Andrea Pelliz- teriale, è percepito come occasione di ingiustizia (in termini distributivi ed eco- zari, Bernadette Cabouret, Edoardo Bona, Emilia- nomici) e di illecito (in termini morali e legali): il dono è così sentito come stru- no Urciuoli, Maria Chiara Giorda, Andrea Nicolot- mento di pratiche corruttive nel giudizio di una cultura giuridica e istituzionale ti, Valentina Toneatto, Dario Canzian, Marino che cerca di controllare o modificare aspetti sostanziali della cultura del dono, ri- Ricerche storiche e Zabbia, Lorenzo Tanzini, Antonio Olivieri, Danie- tenendo pericolosa la possibilità che, attraverso il dono stesso, si alimentino dialogo interdisciplinare la Piemontino, Deborah Besseghini, Pierangelo gruppi sociali, aventi interessi concorrenti rispetto a quelli dell'intera comunità o Gentile, Paride Rugafiori, Paolo Silvestri, Luca delle istituzioni pubbliche. Bagetto, Paolo Heritier, Rocco Sciarrone. È obiettivo specifico delle ricerche raccolte in questo volume lo studio della for- mazione di rapporti amicali o, nei fatti, di vere e proprie prestazioni contrattuali imposte dalle obbligazioni derivanti dallo scambio di un dono, di un favore.
    [Show full text]
  • Die Königinnen Auf Den Siegeln
    Die Königinnen auf den Siegeln Daliah Bawanypeck Leipzig I. Einleitung In den Jahren 1990/91 wurde in Bogazköy das Ni~antepe-Archivl entdeckt, das aus etwa 3400 gesiegelten Tonbullen bzw. Tonverschlüssen und 28 Landschenkungsurkunden2 3 besteht, die im Westbau und seinem Versturz gefunden wurden • Etwa 1300 der Bullen sind mit Abdrücken hethitischer Prinzen- und Beamtensiegel versehen, während ungefähr 2100 Bullen Siegelabdrücke von hethitischen Großkönigen und Großköniginnen tragen. Der Fund erweitert unsere Kenntnis des großköniglichen Siegelrepertoires und der hethitischen Siegelpraxis erheblich. Der vorliegende Beitrag beschäftigt sich mit Siegelungen aus dem Ni~antepe-Archiv, die Informationen über die hethitischen Königinnen und ihre Amtsausübung bieten. Während die Siegelabdrücke aus Bogazköy überwiegend auf Tonbullen angebracht sind, 1 Einen Überblick über das Archiv bietet S. Herbordt, "Die Tonbullen vom Ni~antepe: Ein Archiv aus der hethitischen Hauptstadt Hattusa", Alter Orient aktuell 5 (2004), 6-9. Für einen Überblick über die Königssiegel vom Ni~antepe siehe zuletzt D. Bawanypeck, "Die hethitischen Königssiegel vom Westbau des Ni~antepe in Bogazköy-Hattusa", in Strukturierung und Datierung in der hethitischen Archäologie, D . P. Mielke - U.-D. Schoop - 1. Seeher (Hrg.), Istanbul 2006 (BYZAS 4),109-123. Die Siegel der Funktionäre wurden von S. Herbordt, Die Prinzen- und Beamtensiegel der hethitischen Großreichszeit auf Tonbullen aus dem Ni$Qluepe-Archiv in Hattusa. Mainz 2005 (Bogazköy-Hattusa XIX) publiziert. Die Bearbeitung der Königssiegel oblag zunächst Prof. Dr. H. Otten, der in den Jahren 1993-95 einige ausgewählte Stücke veröffentlichte: H. Dtten, Zu einigen Neufunden hethitischer Königssiegel, AbhAWLM 1993/13. Stuttgart 1993; H. Otten, "Ein Siegel Tudhalijas IV. und sein dynastischer Hintergrund", 107-112, in: Festschrift Neve, IM 43.
    [Show full text]
  • Hittite Rock Reliefs in Southeastern Anatolia As a Religious Manifestation of the Late Bronze and Iron Ages
    HITTITE ROCK RELIEFS IN SOUTHEASTERN ANATOLIA AS A RELIGIOUS MANIFESTATION OF THE LATE BRONZE AND IRON AGES A Master’s Thesis by HANDE KÖPÜRLÜOĞLU Department of Archaeology İhsan Doğramacı Bilkent University Ankara September 2016 HITTITE ROCK RELIEFS IN SOUTHEASTERN ANATOLIA AS A RELIGIOUS MANIFESTATION OF THE LATE BRONZE AND IRON AGES The Graduate School of Economics and Social Sciences of İhsan Doğramacı Bilkent University by Hande KÖPÜRLÜOĞLU In Partial Fulfillment of the Requirements of the Degree of MASTER OF ARTS THE DEPARTMENT OF ARCHAEOLOGY İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT UNIVERSITY September 2016 ABSTRACT HITTITE ROCK RELIEFS IN SOUTHEASTERN ANATOLIA AS A RELIGIOUS MANIFASTATION OF THE LATE BRONZE AND IRON AGES Köpürlüoğlu, Hande M.A., Department of Archaeology Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Marie-Henriette Gates September 2016 The LBA rock reliefs are the works of the last three or four generations of the Hittite Empire. The first appearance of the Hittite rock relief is dated to the reign of Muwatalli II who not only sets up an image on a living rock but also shows his own image on his seals with his tutelary deity, the Storm-god. The ex-urban settings of the LBA rock reliefs and the sacred nature of the religion make the work on this subject harder because it also requires philosophical and theological evaluations. The purpose of this thesis is to evaluate the reasons for executing rock reliefs, understanding the depicted scenes, revealing the subject of the depicted figures, and to interpret the purposes of the rock reliefs in LBA and IA. Furthermore, the meaning behind the visualized religious statements will be investigated.
    [Show full text]
  • The Storm-God and Hittite Great King
    The Storm-God and Hittite Great King Piotr Taracha Warsaw The Storm-God and the Sun-Goddess of Arinna, supreme deities of the Hittite state pantheon, played a special role in the ideology of kingship throughout the history of the Hittite kingdom. However, after a coup of Muwattalli I and the following seizure of the throne by Tudhaliya I, son of Kantuzzili, a new dynasty of Hurrian origin was installed in Hattusa'. Together with this dynastic change, Tesub replaced the Anatolian Storm-God both as the supreme god in the state cult and as a divine patron of kingship. It is the purpose of this paper to consider the iconographic evidence for special reverence of the king for Tdub in the times of the Hittite New Kingdom. Besides, I shall comment on the prominent role of Tesub of Halab in the dynastic cult. A particular attitude of the king to the supreme deities of the state pantheon finds exgression in his titles NARAM DU "beloved of the Storm-God" and NARAM DU (; DUTU UR Arinna "beloved of the Storm-God and the Sun-Goddess of Arinna". These titles occur, first 2 of all, in cuneiform legends of royal seals of the so called Umarmung type • Princes were "beloved of the Storm-God", too, as attested by impressions (Ba 78/56) of a seal of Kantuzzili MAGNUS.HASTARIUS (= GAL MESEDl) and Tudhaliya MAGNUS.LlTUUS from the Upper 3 City in Hattusa • Admittedly, this title may be associated with the iconography of the royal 4 Umarmung seals , with a central scene showing a figure of the king embraced by the god in the iconic type characteristic of Tesub, as we see it, for instance, in the main scene of the gods' procession in Yazlhkaya.
    [Show full text]
  • Hitit Imparatorluk Devri Krallarindan I. Šuppiluliuma Döneminde Anadolu
    Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 1, Sayı 1, Aralık 2008 (21-39) HİTİT İMPARATORLUK DEVRİ KRALLARINDAN I. ŠUPPİLULİUMA DÖNEMİNDE ANADOLU Özlem SİR GAVAZ1* Öz M.Ö. 3. bin yılın sonları ila M.Ö. 2. bin yılın ilk çeyreğinde Anadolu’da, bağımsız şehir devletleri varlığını sürdürmekteydi. Bu şehir devletlerini siyasi bir birlik altında toplamayı başaran Hitit Devleti için adım adım imparatorluğa giden yolda, Anadolu’da bulunan yerel krallıkların üzerinde uyguladığı siyasi ve askeri faaliyetlerinin önemli bir rolü vardı. Nitekim başarılı bir iç siyaset ile Hitit Devleti’nin Anadolu dışına açılımı da kolaylaşacaktı. Çalışmamız yaklaşık M.Ö. 1355–1320 yıllarında hüküm süren I. Šuppilulima’nın, Hitit Devleti’nin Anadolu’daki yerel krallıklar ve dönemin güçlü devletleri üzerindeki etkisini ve Anadolu merkezli bir devleti imparatorluk sınırlarına kavuşturan I. Šuppilulima’nın izle- diği stratejik devlet politikasını göstermeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda çalışmamızda Hitit Devleti’ni imparatorluk seviyesine getiren I. Šuppiluliuma’nın Anadolu’daki icraatına değinilerek, M.Ö. 2. bin yıl Anadolu’da ilk İmpa- ratorluğu kuran Hititler’in Anadolu ve dışındaki dönemin diğer uygarlıkları üzerindeki yan- sımasını ortaya koyan bir çalışmayı öngördük. Aynı zamanda Hitit Devleti’nin ülke içindeki vassal krallıklar üzerindeki askeri ve siyasi politikası üzerinde durulmuştur. Anahtar Kelimeler: Hitit Devleti, Kaška, Azzi-Hayaša, Arzawa, M.Ö. 14 yy. Anatolia During the Time of Suppiluliuma I. King of the Hittite Empire Abstract There were towns which functioned as independent states during the period between the late 3rd Millennium BC and the first quarter of the 2nd Millennium BC in Asia Minor. The Hittite Kingdom achieved to gather those towns under a political union afterwards.
    [Show full text]
  • THE KINGDOM of the HITTITES This Page Intentionally Left Blank the Kingdom of the Hittites
    THE KINGDOM OF THE HITTITES This page intentionally left blank The Kingdom of the Hittites New Edition TREVOR BRYCE 1 3 Great Clarendon Street, Oxford ox2 6dp Oxford University Press is a department of the University of Oxford. It furthers the University’s objective of excellence in research, scholarship, and education by publishing worldwide in Oxford New York Auckland Cape Town Dar es Salaam Hong Kong Karachi Kuala Lumpur Madrid Melbourne Mexico City Nairobi New Delhi Shanghai Taipei Toronto With oYces in Argentina Austria Brazil Chile Czech Republic France Greece Guatemala Hungary Italy Japan Poland Portugal Singapore South Korea Switzerland Thailand Turkey Ukraine Vietnam Oxford is a registered trade mark of Oxford University Press in the UK and in certain other countries Published in the United States by Oxford University Press Inc., New York ß Trevor Bryce 2005 The moral rights of the author have been asserted Database right Oxford University Press (maker) First published 2005 All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, without the prior permission in writing of Oxford University Press, or as expressly permitted by law, or under terms agreed with the appropriate reprographics rights organization. Enquiries concerning reproduction outside the scope of the above should be sent to the Rights Department, Oxford University Press, at the address above You must not circulate this book in any other binding or cover and you must impose the same
    [Show full text]
  • Tartu Ülikool Filosoofiateaduskond Ajaloo Ja Arheoloogia Instituut
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by DSpace at Tartu University Library Tartu Ülikool Filosoofiateaduskond Ajaloo ja arheoloogia instituut Hetiidi riigi troonipärilus Bakalaureusetöö Siim Mõttus Teaduslik juhendaja: dotsent Mait Kõiv Tartu 2015 Sisukord Sissejuhatus ............................................................................................................................................ 4 Allikad ................................................................................................................................................. 5 Historiograafia ..................................................................................................................................... 7 Nimekujud ........................................................................................................................................... 8 Ajalooline taust.................................................................................................................................... 8 1 Üldised probleemid ...................................................................................................................... 10 1.1 Kuninga positsioon ja tähtsamad tiitlid ................................................................................. 10 1.2 Kronoloogilised ja genealoogilised probleemid .................................................................... 11 1.3 Valitav kuningavõim ............................................................................................................
    [Show full text]
  • 1 Luiza Osorio G. Da Silva ARCH1635 Professor Bestock the Price of Gold and Loyalty
    Luiza Osorio G. da Silva ARCH1635 Professor Bestock The Price of Gold and Loyalty: Parallels and Disparities in the Roles of Royal Women of the Late Bronze Age Say to Kadashman-Enlil, the king of Karaduniše, my brother: Thus Nibmuarea, Great King, the king of Egypt, your brother. For me all goes well. For you may all go well. For your household, for your wives, for your sons, for your magnates, your horses, your chariots, for your countries, may all go very well. For me all goes well (EA 1).1 Those words, while antiquated, are probably eerily reminiscent of typical pleasantries exchanged by leaders in contemporary diplomatic contexts. It might come as a surprise, therefore, that they are actually a set of traditional greetings extracted from a corpus of ancient correspondence known as the Amarna Letters. These forms of written communication were utilized in the Late Bronze Age, particularly in the era denominated Amarna Period in Egypt, by the great powers of the time (Egypt, Mittani, Babylonia, Hatti, and Assyria), as well as a few minor states.2 The Letters are evidence that international diplomacy was already remarkably significant at this point. Perhaps as expected, it was shaped by interactions between the Egyptian pharaoh and foreign kings. However, the fact that royal women were not only relevant, but also essential might not be as obvious. Just how significant were they, and how did their status differ in accordance to their respective states’ influence and reach? The Amarna Letters and other forms of material evidence provide clues that allow the modern scholar to identify patterns of how royal women were treated in the context of diplomacy.
    [Show full text]
  • Kraliçe Puduhepa'nin Hitit Devleti'ne Siyasi Ve Sosyal
    KRALİÇE PUDUHEPA’NIN HİTİT DEVLETİ’NE SİYASİ VE SOSYAL ETKİLERİ Güllühan ÖZDEMİR Yüksek Lisans Tezi Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Selim PULLU Ekim, 2018 Afyonkarahisar T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ KRALİÇE PUDUHEPA’NIN HİTİT DEVLETİ’NE SİYASİ VE SOSYAL ETKİLERİ Hazırlayan Güllühan ÖZDEMİR Danışman Dr. Öğr. Üyesi Selim PULLU AFYONKARAHİSAR 2018 YEMİN METNİ Yüksek Lisans tezi olarak sunduğum “Kraliçe Puduhepa’nın Hitit Devleti’ne Siyasi ve Sosyal Etkileri” adlı çalışmanın, tarafımdan bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma başvurmaksızın yazıldığını ve yararlandığım eserlerin Kaynakça’da gösterilen eserlerden oluştuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanmış olduğumu belirtir ve bunu onurumla doğrularım. 23.10.2018 Güllühan ÖZDEMİR i ii ÖZET KRALİÇE PUDUHEPA’NIN HİTİT DEVLETİ'NE SİYASİ VE SOSYAL ETKİLERİ Güllühan ÖZDEMİR AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI Ekim 2018 Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Selim PULLU MÖ 2200-2000 yılları arasında Anadolu’ya gelerek bölgede ilk siyasi birliği kuran ve devlet olmayı başaran Hititler, Anadolu’yu siyasi ve sosyal birçok alanda etkilemiştir. Kuruldukları dönemde kendileri ile eş zamanlı yaşayan devletlere göre birçok alanda farklılıklar göstermiş olan Hititler, özellikle kraliçelik kurumu konusunda ileri bir bakış açısı sergilemişlerdir. Hititlerin İmparatorluk Çağı’nda karşımıza çıkan Kraliçe Puduhepa, kendisine verilen görev ve yetkilerin bir kral ile eşit olması konusunda öncü bir nitelik taşımaktadır. Puduhepa, III. Hattušili’nin eşi sıfatı ile siyasi ve sosyal birçok alanda etkinliğini göstermiştir. Uluslararası alanda da bu etkinliğini devam ettiren Puduhepa’yı dünyanın ilk uluslararası antlaşması olan Kadeş Barış Anlaşmasındaki mührü ile tanımaktayız. Uluslararası diplomatik yazışmalarda sıklıkla adına rastladığımız Puduhepa, birçok kral ve kraliçe ile siyasi, adli ve dini konularda yazışmalar yapmıştır.
    [Show full text]