<<

8 ZATERDAG ZATERDAG 12 DECEMBER 2020 DE VOLKSKRANT

INVLOEDRIJKSTE NEDERLANDERS Het moet nu écht anders, vindt de elite

Als het aan de bestuurlijke elite ligt, komt Nederland duurzamer en inclusiever uit de coronacrisis, blijkt uit onderzoek in opdracht van de Volkskrant. Politiek en overheid moeten hierin het voortouw nemen. En de tijd dringt.

Door Wilco Dekker en Ben van Raaij Foto’s Ivo van der Bent Illustraties Matteo Bal

raait­er­op- WEF­in­Davos­–­is­onder­de­slogan­‘Buil- ­afrekenen­met­onze­‘ongebreidelde­con- roer­bij­de ding­Back­Better’­al­omarmd­door­di- sumptiedrift’­(jhr.­Pieter­de­Savornin elite?­Moet verse­wereldleiders,­inclusief­de­nieuwe Lohman,­voorzitter­Hoge­Raad­van­Adel), het­allemaal Amerikaanse­president­Joe­Biden.­De breken­met­onze­groeiobsessie­en­leren anders?­Is ­Europese­Unie­integreert­de­corona­- ‘dat­welzijn­en­niet­welvaart­centraal het­tijd­voor respons­in­haar­Green­Deal-project. moet­staan,­dat­liefde­het­antwoord­is­en een­‘Great Zeven­op­de­tien­leden­van­de­Neder- niet­geld’­(Annemieke­Nijhof,­directeur Reset’,­zoals landse­elite­in­de­enquête­zeggen­zo’n Deltares). het­her­en fundamentele­herstart­noodzakelijk­te De­vraag­is­natuurlijk­of­die­grote der­wordt vinden,­niet­alleen­om­de­acute­corona- ­reset­zich­ook­echt­gaat­voltrekken. genoemd­– een­fundamentele­econo­-K crisis­te­boven­te­komen,­maar­ook­om Slechts­een­minderheid­van­de­pleit­- mische­en­maatschappelijke­omwente- talloze­grote­onderliggende­problemen bezorgers­gelooft­erin­(37­procent, ling?­Wie­het­oor­te­luisteren­legt­bij­de aan­te­pakken,­vooral­de­klimaatcrisis 27 procent­van­het­totaal).­‘De­reset­zou elite,­hoort­opvallende­geluiden.­De (door­72­procent­genoemd),­maatschap- er­wel­moeten­komen,­maar­het­zal­niet ­coronacrisis­‘heeft­de­zwakke­plekken­in pelijke­tegenstellingen­en­polarisatie gebeuren,­althans­niet­in­de­omvang­die het­weefsel­van­de­samenleving­genade- (67 procent),­en­armoede­en­ongelijk- nodig­is’,­zegt­een­Haagse­insider­na- loos­blootgelegd’,­zij­‘verdiept­scheids­- heid­(57­procent). mens­velen.­Politiek­en­bedrijfsleven lijnen’­en­laat­zien­‘dat­onze­maakbare De­noodzaak­tot­een­herstart­is­al­tot ­kiezen­toch­vaak­voor­vertrouwde­op­- wereld­wel­degelijk­grenzen­heeft’. op­het­hoogste­niveau­bepleit,­onder lossingen.­‘Het­beleid­wordt­voor­85 pro- Het­zijn­antwoorden­uit­de­enquête meer­door­de­directeuren­van­de­drie cent­weer­business as usual,­en­daar­gaan die­onderzoeksbureau­I&O­Research­in planbureaus,­Pieter­Hasekamp­van­het we­het­niet­mee­redden.’ VERANTWOORDING opdracht­van­de Volkskrant hield­onder Centraal­Planbureau,­Hans­Mommaas ‘Er­is­veel­meer­beweging­nodig­dan­ik RANGLIJST EN ENQUÊTE vierhonderd­leden­van­de­bestuurlijke van­het­Planbureau­voor­de­Leefomge- nu­zie’,­beaamt­SCP-directeur­Putters. elite.­Het­onderzoek,­ter­gelegenheid ving­en­Kim­Putters­van­het­Sociaal­en ‘We­zitten­in­een­diepe­crisis­en­zijn van­de­vijftiende­editie­van­de­Volks- Cultureel­Planbureau­(SCP).­Zoals daarom­erg­bezig­in­het­hier­en­nu. krant­Top­200­van­invloedrijkste­Neder- ­Putters,­nummer­1­in­de­Volkskrant ­Begrijpelijk,­maar­juist­nu­moet­je­aan n De Volkskrant Top 200 landers,­werd­uitgevoerd­in­oktober, Top 200,­het­zegt:­‘We­moeten­onze de­toekomst­denken.­Het­is­cruciaal­dat van invloedrijkste Neder- toen­de­tweede­coronagolf­net­op­gang ­crisisbestrijding­meteen­koppelen­aan we­binnen­een­half­jaar­de­ankerpunten landers brengt jaarlijks kwam. langetermijndoelen,­bijvoorbeeld voor­hervormingen­uitzetten,­zoals­voor de bestuurlijke elite in De­enquête­toont­aan­dat­de­corona- steunmaatregelen­aan­duurzaamheid verbetering­van­de­positie­van­flexwer- kaart op basis van een crisis­ook­voor­de­bestuurlijke­elite­de en­inclusiviteit.­Er­komen­zeker­meer kers­of­de­keuze­voor­duurzamere­ver- netwerkanalyse en van wereld­op­zijn­kop­heeft­gezet.­Niet pandemieën,­dus­we­moeten­schok­- dienmodellen.­Anders­krijgen­oude­pa- gesprekken met promi- ­alleen­omdat­zij­het­net­als­de­minder bestendiger­worden.’ tronen­en­belangen­weer­de­overhand.’ nenten. Het onderzoek is bevoorrechte­rest­van­Nederland­ineens ‘De­kans­dat­de­‘wereld’­(…)­anders gedaan door Remy zonder­feestjes­en­eetclubs­moest­stel- Veel respondenten benadrukken naar­de­toekomst­kijkt­door­een­crisis­als Koens en Christian len,­maar­ook­omdat­tijdens­de­pande- vooral sociaal-economische aspecten deze,­had­ik­hoger­ingeschat’,­noteert Gulas (FAS Research, mie,­vrij­naar­Marx,­‘alles­wat­vaststaat, in­hun­visie­op­een­reset.­Of­het­nu­gaat een­D66-stemmer.­‘De­enorme­investe- Wenen). verdampt’.­Bijna­driekwart­is­door­de om­de­kwetsbaarheid­van­lange­gegloba- ringen­die­wereldwijd­naar­oude­oplos- ­crisis­anders­gaan­denken:­over­kwets- liseerde­productieketens­(Ingrid­Thijs- singen­gaan­zijn­beangstigend:­daarmee n De enquête waarop dit baarheden­in­de­zorg­en­op­de­arbeids- sen,­voorzitter­van­VNO-NCW,­en­Tuur investeren­we­ons­terug,­en­maken­we artikel is gebaseerd, werd markt,­over­de­open­economie,­duur- ­Elzinga,­vicevoorzitter­van­FNV)­of­de ons­nog­kwetsbaarder­in­het­licht­van­de in oktober gehouden zaamheid,­ongelijkheid,­het­belang­van manco’s­van­het­kapitalisme,­de­impact klimaatverandering­en­duurzaamheids- door I&O Research on- de­publieke­sector,­de­rol­van­de­over- van­de­digitale­revolutie,­de­herwaar­- doelen.­De­ambities­zijn­er,­maar­de der 400 leden van de eli- heid­en­van­Europese­samenwerking. dering­van­de­publieke­sector­en­het­be- ­verandering­is­lastiger.’ te (respons: 58 procent). De­pandemie­dwingt­volgens­velen­tot lang­van­de­lokale­maakindustrie­(Frank Misschien,­zegt­een­politiek­adviseur, De vragen zijn ook voor- een­maatschappelijke­herstart,­de­Great Heemskerk,­secretaris-generaal­van­de is­de­coronacrisis­nog­niet­diep­genoeg gelegd aan een steek- Reset.­De­term­verwijst­naar­een­plan­dat European­Round­Table­for­Industry). ingedaald.­‘De­meeste­slachtoffers proef van de Nederland- Klaus­Schwab,­baas­van­het­World­Eco­- Anderen­zien­het­existentiëler.­Vol- ­waren­oude­mensen­en­de­financiële se bevolking. Onder - nomic­Forum­(WEF),­en­de­Britse­prins gens­Kirsten­Schuijt­(directeur­Wereld schade­is­tot­nu­toe­vooral­opgevangen zoekers: Peter Kanne en Charles­in­mei­lanceerden.­Het­WEF­stelt Natuur­Fonds)­komt­de­coronacrisis door­de­overheid,­via­het­laten­oplopen Milan Driessen. voor­het­economisch­herstel­na­de­coro- voort­uit­de­roofbouw­op­de­natuur­en van­de­staatsschuld.­We­vóélen­nog­niet nacrisis,­en­de­vele­miljarden­die­over­- de­armoede­in­de­wereld­en­is­een­‘duur- dat­het­water­ons­tot­de­lippen­staat.­En Lees verder op heden­daarvoor­uittrekken,­aan­te­grij- zame,­inclusieve­samenleving’­de­enige geen­slachtoffers,­geen­crisisgevoel.’ volkskrant.nl/top200 pen­om­de­wereldeconomie­duurzamer oplossing.­We­moeten­ons­gedrag­af- Anderen­geloven­er­wel­in,­mede­door en­rechtvaardiger­te­maken.­Dat­idee stemmen­op­‘hoe­onze­planeet­werkt’ – komend­jaar­ook­het­thema­van­het (Robert-Jan­van­Ogtrop,­investeerder), LEES VERDER OP PAGINA 10 10 ZATERDAG ZATERDAG 12 DECEMBER 2020 DE VOLKSKRANT

INVLOEDRIJKSTE NEDERLANDERS

VERVOLG VAN PAGINA 8

de snelle crisisrespons van dit voorjaar met, in de woorden van CNV-voorzitter Piet Fortuin, zo veel gemeenschapszin. ‘Ik ben veel positiever gestemd geraakt over de mate waarin wij ons gedrag kun- nen veranderen’, zegt Nijhof van Delta- res. ‘En over dat we ons laten sturen als we ervan overtuigd zijn dat het moet. Dat het mogelijk is nieuwe maatschap- pelijke normen te ontwikkelen.’ Zeker is dat de gewone burger de zaken sceptischer beziet dan de elite. De doorsneekiezer, blijkt uit een vergelij- king van I&O Research, is veel minder vaak aan het denken gezet door de coro- nacrisis. Slechts de helft voelt voor een reset, en eenderde denkt dat die er komt. De gewone kiezer is niet alleen minder veranderingsgezind dan de elite, hij legt ook andere prioriteiten en maakt zich, afgezien van klimaat, vooral druk over (nieuwe) pandemieën, woningnood en criminaliteit. De coronacrisis laat opnieuw de kloof zien tussen elite en volk, zegt Peter Kanne van I&O Research. Al is die kloof wel veranderd. Voorheen was de elite over - wegend sociaal-economisch rechts en cultureel progressief, het volk links en behoudend. De afgelopen vijftien jaar is de elite steeds linkser geworden, linkser zelfs dan de doorsneekiezer: 49procent van de respondenten beschouwt zichzelf als links, 21procent als rechts (bij de door- sneekiezer is dat 44 en 30procent). Zo vindt 83procent de kloof tussen arm en rijk te groot (was 52procent in 2015) en vindt 65procent de marktwerking te ver doorgeschoten (was 49 procent). Sociaal-economisch mag de elite het volk zijn genaderd, cultureel is de kloof groter dan ooit. Driekwart van de elite (73procent) noemt zich progressief, 9procent behoudend (bij de doorsnee- kiezer is dit 28 en 35 procent). Zo wil 84procent een ambitieus klimaatbeleid, vindt 71procent dat Nederland meer vluchtelingen moet opnemen, erkent 67procent het bestaan van structureel racisme en wil 58procent meer macht overdragen aan Europa. Bij de gemid- delde kiezer liggen die getallen veel lager.

De verlinksing van de elite blijkt ten dele ook uit de partijpolitieke voor - keuren. D66 is veruit de grootste partij (31 procent), gevolgd door VVD (19 pro- cent), PvdA (14 procent) en op afstand het CDA met 9 procent. In 2006, toen de eerste Volkskrant Top 200 werd gepubli- ceerd, was de elite nog voor driekwart verbonden met VVD, CDA en PvdA. Het CDA heeft sindsdien flink aan invloed ingeboet en GroenLinks is nog niet door- gebroken. De rest (PVV, FvD, SP) komt er niet aan te pas. De leden van de elite zijn overigens veel minder dan vroeger lid van een politieke partij. De ruk naar links is volgens Kanne on- derdeel van een algehele herbezinning op neoliberalisme en marktwerking, die in alle partijen zichtbaar is (zoals ook af te lezen valt uit de conceptverkiezings- TALITHA MUUSSE programma’s). Tegelijk is die ook te verklaren uit het verschuivende socio - logische profiel van de elite, blijkt uit de Hoe denkt u over een grote reset? serieus nemen en dingen gaan regelen, dan I&O-enquête. Was het altijd een gezel- ‘De grote reset ‘Die had er allang moeten zijn. Op het gebied is het haalbaar. Het is alleen niet goed dat schap van oudere witte mannen met een van arbeidsmarkt, klimaat en duurzaamheid Rutte nog een termijn meedoet. Na drie corporate achtergrond, nu is het beeld hebben we te weinig vooruitgang gezien. Dat termijnen krijg je toch routine en een veel gemêleerder: leden van de elite zijn had er allang ligt ook aan de bestuurlijke elite. Die lezen tunnelvisie. En zijn pragmatisme is wel erg vaker vrouw, minder oud en vaker af- Hariri en Piketty en praten over verandering, kleurloos.’ komstig uit andere sectoren, zoals over- moeten zijn’ maar het blijft vaak intellectueel hobbyisme. heden, maatschappelijke organisaties Dit jaar zag je ineens nieuwe leiders opko- Wat doet u zelf? en universiteiten. men met meer geloofwaardigheid en visie. ‘Ik maak me zorgen over de grote groep jonge- Een mooie illustratie van de kloof Gommers volg je eerder dan De Jonge!’ ren in Nederland die in meerdere culturen vinden we op sociale media (ook bij de opgroeit en zich niet gezien voelt. Terwijl we elite steeds couranter). Waar de elite zich Komt de reset er ook, onder premier voor de reset al het talent nodig hebben dat er massaal achter de noodzaak tot de grote n Adviseur jongerenzaken ? is. Misschien moet ik zelf nog wat rebelser reset schaart, gaan QAnon-complotden- en ondernemer ‘Ik vrees dat de recessie het er niet makke - worden. Als ik voor een functie of tv-pro- kers helemaal los op het thema. De Great n 29 jaar lijker op maakt. Maar als de mensen in de gramma word gevraagd, ga ik voortaan Reset staat in hun tirades voor het para- n Positie lijst: 193 (--) Top 200 uit hun schulp kruipen, zichzelf andere jonge mensen naar voren schuiven.’ noïde idee dat het coronavirus in de we- reld is gebracht door een kliek van pedo- fiele marxistische globalisten, die onder DE VOLKSKRANT zateRDag 12 DeceMBeR 2020 ZATERDAG 11 OMWENTELING

JACCO VONHOF MARRY DE GAAY FORTMAN ‘Eerst maar eens ‘Deze veranderingen zijn uit de crisis komen’ niet meer tegen te houden’

n Voorzitter MKB Nederland n 50 jaar n Positie lijst: 31 (59) n Partner Houthof n 55 jaar n Positie lijst: 12 (10)

Is het tijd voor een grote opmerking dat visie is als een olifant die Moet er een grote reset komen? het gaat om veranderingen die niet omwenteling? het zicht belemmert. Mark Rutte heeft ‘Ja, zoals het nu gaat, kan het gewoon meer zijn tegen te houden. Als we de ‘Nee. Want ik vind niet dat de crisis een alle zeilen moeten bijzetten om de coro- niet meer. Het moet duurzamer, met problemen nu niet oplossen, in deze kans is, zoals je nu veel hoort. Daarvoor nacrisis het hoofd te bieden in een meer diversiteit en inclusiviteit. Inno- tijd, zou dat wel heel slecht zijn.’ is het leed te groot. Het menselijk leed, ingewikkelde politieke situatie. Als hij vatiever ook. En niet meer dat korte - ondernemers die alles dreigen kwijt te straks een kabinet leidt met een stevige termijndenken, alleen bnp en winst- En wat doet u? raken. Maar vraag je of we meer in duur- meerderheid, ziet het er goed uit.’ maximalisatie, maar ook global well- ‘Ik heb me ingezet voor meer vrouwen zaamheid moeten investeren? Dan zeg being. Een menswaardige samen - aan de top, dat gaat de goede kant op. ik ja. Maar pas na de crisis. Daar moeten Onderneemt u zelf iets? leving.’ Diversiteit is belangrijk, ook aan we eerst uit komen.’ ‘Met mijn schoonmaakbedrijf helpen we Black Lives Matter. Als commissaris bij medewerkers met bijvoorbeeld finan - Komt die herstart er, onder premier KLM heb ik volle aandacht voor een Denkt u dat er een reset komt, met ciële problemen. Als voorzitter van MKB Rutte? duurzamere luchtvaart. Ik doe veel in de deze premier aan de leiding? Nederland vraag ik ondernemers met ‘Hij schuift ook op. En hij heeft vier cultuur, die het heel zwaar heeft, en ‘Voor de voorstanders van een grote wie het goed gaat om te kijken naar ande- vrouwen achter zich op de kieslijst, dat praat met de nieuwe generatie, gene - reset moet het bemoedigend zijn dat ren met wie het niet goed gaat. Lokaal is goed. Hij heeft ook gezegd dat we ratie Z. Mijn oudste dochter zei laatst, hij in een interview met Linda de Mol kopen, wat sneller de rekening betalen, voor oplossingen naar de nieuwe gene- na het zien van een Idfa-documentaire: heeft gezegd dat hij spijt heeft van zijn niet de huur verhogen, dat soort dingen.’ ratie moeten luisteren: ook goed. En mam, ik denk dat ik activiste word.’

leiding van Klaus Schwab en George Dat alles dan wel in het kader van een hoop. Met een op hoofd lijnen verreikend man hiervoor, zegt een ingewijde. ‘De n De citaten in dit ver- Soros het hele kapitalisme op de schop herwaardering van het publieke do- regeerakkoord, wellicht in de vorm van enige die boven de partijen kan staan en haal zijn afkomstig van wil nemen om een ‘nieuwe wereldorde’ mein, een algehele verschuiving van een links-rechtsuitruil rond klimaat en zijn politiek kapitaal kan inzetten. En hij respondenten op de te vestigen. marktdenken naar collectief en over- milieu (zoals de PvdA-VVD-deal die in hoeft straks, als langstzittende premier, enquête van de Volks- Voor de elite is in elk geval duidelijk heid. Volgens Brechje van der Velden, 2012 de basis legde voor het kabinet- zelf niet ver meer vooruit te kijken.’ krant en I&O Research dat de politiek bij de reset het voortouw bestuursvoorzitter van Allen & Overy Rutte II), waarbij PvdA en GroenLinks De tijd dringt wel, zegt de Haagse in - en uit mondelinge in- moet nemen, vooral op terreinen als kli- Nederland, is door de coronacrisis nog akkoord zouden gaan met CO2-neutrale sider. ‘Afgelopen jaar was een jaar van terviews. Sommige maat. ‘Als we het overlaten aan het vrije zichtbaarder geworden ‘dat grote maat- kernenergie en VVD en CDA met een politieke stilstand. Doordat de corona- bronnen wilden alleen spel der maatschappelijke krachten, schappelijke problemen alleen geza- afbouw van de vervuilende veestapel. crisis alle aandacht opeiste, zijn alle an- anoniem reageren. gebeurt er te weinig’, zegt de Haagse in- menlijk – lees: door overheid en bedrijfs- dere belangrijke dossiers blijven liggen, sider. Dit geldt ook voor sociale partners. leven – kunnen worden aangepakt. Ieder De kans is groot dat deze klus op het van klimaat en stikstof tot belastingen, Veranderingen in Nederland gaan niet vanuit zijn eigen rol, maar men kan dat bord van Rutte komt te liggen, die zich arbeidsmarkt en pensioenen. Stel dat we snel genoeg, zegt Wim Pijbes van Stich- niet zonder of los van elkaar.’ opmaakt voor zijn vierde kabinet. De elite op 16 maart een foto van Nederland had- ting Droom & Daad. ‘Het polderen is niet En dat moet nú gebeuren, met de ver- heeft er wel vertrouwen in, ze is tevreden den genomen, dan is die foto nu, in geschikt voor de grote uitdagingen van kiezingen van maart 2021 in aantocht. met Rutte (gemiddelde cijfer: 7), zijn december, nog precies hetzelfde. Dat onze tijd, waar we meer duidelijke en Een nieuw centrum-links kabinet, waar- kabinet (78 procent) en het coronabeleid valt niemand te verwijten, maar het radicale keuzes moeten maken op het voor vier of vijf partijen nodig zullen zijn, (82 procent vs. 65 procent bij de door- gevolg is dat we nog steeds met dezelfde gebied van milieu en openbare ruimte.’ kan het daarover eens worden, is de sneekiezer, in oktober). Hij is de beste problemen zitten opgescheept.’ 12 ZATERDAG ZATERDAG 12 DECEMBER 2020 DE VOLKSKRANT

INVLOEDRIJKSTE NEDERLANDERS

010 (1) Kim Putters (47) 035 (22) Jacques van den 067 (55) (57) 099 (95) Frans Blom (58) 132 (115) (57) 166 (184) Haroon Sheikh (40) Directeur Sociaal en Broek (60) Bestuurs - Bestuursvoorzitter Invest NL Ceo Boston Consulting Hoofdeconoom Triodos Onderzoeker WRR Cultureel Planbureau voorzitter Randstad Group 068 (--) Dolf van den Brink (47) 133 (--) Jacqueline Tamme- 167 (160) Louise Gunning (69) 020 (--) Jaap van Dissel (63) 036 (147) Ingrid Thijssen (52) Bestuursvoorzitter Heineken 100 (98) Roland van der Vorst noms-Bakker (67) Bestuurder en commissaris Voorzitter OMT Voorzitter VNO-NCW (51) Hoofd innovatie Rabobank Commissaris en bestuurder 069 (--) Jitse Groen (42) 168 (163) Ila Kasem (53) 030 (2) Feike Sijbesma (61) 037 (30) Bestuursvoorzitter 101 (100) René Hooft Graafland 134 (176) Reinier van Directeur Van de Bunt Commissaris en bestuurder (70) Fractieleider VVD Just Eat Takeaway (66) Commissaris en (60) Nationale Ombudsman Senaat bestuurder 169 (128) David Knibbe (49) 040 (5) 070 (48) Corien Wortmann- 135 (--) Henk van Essen (60) Bestuursvoorzitter NN Group (54) Voorzitter Onderzoeks- 038 (35) (56) Kool (61) Bestuursvoorzitter 102 (101) Leen Meijaard (59) Korpschef Nationale Politie raad voor Veiligheid Pres.-directeur DSM Ned. ABP President-commissaris Ajax 170 (194) Franc Weerwind (56) 136 (146) Ingo Uytdehaage (47) Burgemeester 050 (3) Herna Verhagen (54) 039 (62) Donald Pols (48) 071 (85) Erik Akerboom 103 (170) (51) Financieel directeur Adyen Bestuursvoorzitter PostNL Directeur Milieudefensie Directeur-generaal AIVD Burgemeester 171 (175) Alexander Ribbink (56) 137 (119) Shula Rijxman (61) Investeerder 060 (--) Hubert Bruls (54) 040 (41) (59) 072 (--) Marjan Rintel (53) 104 (144) Mirjam van Praag Bestuursvoorzitter NPO Voorzitter Veiligheidsberaad Voorzitter Raad voor Volks- Bestuursvoorzitter NS (53) Collegevoorzitter 172 (26) Boudewijn Poelmann gezondheid Vrije Universiteit 138 (94) Kees van Lede (78) (71) Oud-topman Novamedia 070 (28) Peter Wennink (63) 073 (70) Marcel Beukeboom Commissaris en bestuurder Bestuursvoorzitter ASML 041 (8) Ben van Beurden (62) (48) Klimaatgezant 105 (87) Gerrit van der Burg 173 (156) (65) Bestuursvoorzitter Shell (61) Voorzitter College van 139 (108) (52) Voorzitter Goldschmeding 080 (13) Frans van Houten (60) 074 (61) Taco Dibbits (52) Procureurs-Generaal Vicepr. Ext. Relations Shell Foundation Bestuursvoorzitter Philips 042 (38) Jaap Winter (57) Directeur Rijksmuseum Commissaris en bestuurder 106 (113) Joost Farwerck (55) 140 (124) 174 (178) (56) 090 (7) Klaas Knot (52) President 075 (72) Bestuursvoorzitter KPN (53) Voorzitter VSNU Bestuurder en commissaris De Nederlandsche 043 (42) (69) (62) Voorzitter Eerste Kamer Commissaris en bestuurder 107 (--) Robert-Jan Smits (62) 141 (132) Charlotte Insinger 175 (142) Pamela Boumeester 010 (6) Niek Jan van Kesteren 076 (66) (69) Voorzitter CvB TU Eindoven (55) Multibestuurder (62) Multicommissaris (68) Senator CDA, 044 (62) Rianne Letschert (44) Commissaris en bestuurder adviseur VNO-NCW Rector Universiteit 108 (--) Marieke Blom (45) 142 (146) Harold Goddijn (60) 176 (153) Frits van Bruggen (60) Maastricht 077 (97) Cathelijne Broers (52) Hoofdeconoom ING Bestuursvoorzitter TomTom Hoofddirecteur ANWB 011 (12) (59) Directeur Prins Bernhard Nederland Burgemeester 045 (36) Yoeri Albrecht (53) Cultuurfonds 143 (129) Else Bos (61) 177 (29) (65) Directeur De Balie 109 (107) Wim Pijbes (59) Directeur DNB Oud-voorzitter VNO-NCW 012 (10) Marry de Gaay Fortman 078 (--) Marcel Levi (56) Directeur Stichting Droom (55) Partner Houthof 046 (--) Ciska Scheidel (46) Aankomend voorzitter NWO en Daad 144 (81) Jeroen van der Veer 178 (151) Helene Vletter-Van Dort Directeur Publieke Gezond- (73) Commissaris en (56) Hoogleraar en bestuurder 013 (14) (63) heid ministerie VWS 079 (--) Frits van Eerd (52) 110 (--) Luce van Kempen (25) bestuurder Vicevz Raad van State Bestuursvoorzitter Jumbo Kroonlid SER 179 (179) Farid Tabarki (43) 047 (44) Hans Brug (57) 145 (134) Paul Rosenmöller Oprichter Studio Zeitgeist 014 (--) Pieter Hasekamp (55) Directeur-generaal RIVM 080 (159) (50) 111 (--) Sjaak van der Tak (64) (64) Voorzitter VO Raad Directeur Centraal Plan - Vicevoorzitter FNV Voorzitter LTO Nederland 180 (170) Johan Vollenbroek bureau 048 (45) Rob Bauer (58) 146 (155) Arno Visser (54) (71) Voorzitter MOB Commandant 081 (68) Emilie Gordenker (55) 112 (109) Wim Kuijken (68) President Algemene Reken- 015 (17) Dick Schoof (63) der Strijdkrachten Directeur Van Gogh Museum Pres.-commissaris DNB kamer 181 (150) Jacobina Brinkman Secr-gen. ministerie J & V (54) Partner PwC 049 (47) Geert ten Dam (62) 082 (71) Pauline van der Meer 113 (74) Jaap de Hoop Schefer 147 (186) (55) 016 (15) Marjan Minnesma (54) Collegevoorzitter UvA Mohr (60) President- (72) Vz. Adviesraad Inter - Substituut Ombudsman 182 (--) Leonard Geluk (50) Directeur Stichting Urgenda commissaris EY nationale Vraagstukken Directeur VNG 050 (50) Conny Braams (55) 148 (131) Mirjam de Blécourt 017 (--) Aura Timen (54) Vicepresident Unilever 083 (--) Dineke de Groot (55) 114 (80) (68) (56) Partner Baker McKenzie 183 (--) Wim van der Leegte jr. Secretaris OMT President Hoge Raad Commissaris en bestuurder (39) President-directeur 051 (43) Steven van Eijck (61) 149 (165) Halleh Ghorashi (58) VDL Groep 018 (20) Cees Oudshoorn (60) Commissaris en bestuurder 084 (90) Martijn Snoep (53) 115 (86) Chris Breedveld (58) Kroonlid SER Alg. directeur VNO-NCW Voorzitter. Autoriteit Grootmeester Huis 184 (149) Rein Wolfs (60) 052 (51) Corien Prins (59) Consument & Markt Z.M. de Koning 150 (133) Marike van Lier Lels Directeur Stedelijk Museum 019 (9) Jan Hommen (76) Voorzitter WRR (61) Multicommissaris Bestuurder en commissaris 085 (99) Melanie Schultz 116 (77) Hein Schumacher (49) 185 (189) Jacobine Geel (57) 053 (37) van Haegen (50) Best.vz FrieslandCampina 151 (--) (54) Voorzitter GGZ Nederland 020 (21) Hans Mommaas (65) (64) Adviseur en bestuurder Bestuursvoorzitter Porticus Directeur CBR Directeur Planbureau voor 117 (82) Allard Castelein(62) Pres- 186 (157) Manon Leijten (54) de Leefomgeving 054 (79) Constantijn van 086 (122) Marit van Egmond dir. Havenbedrijf Rotterdam 152 (--) Ineke Sluiter (61) Bestuurder ACM Oranje (51) Gezant Tech - (47) Bestuursvoorzitter President KNAW 021 (23) Margot Scheltema leap.nl Albert Heijn 118 (93) Lard Friese (58) 187 (24) (66) (66) Commissaris Bestuursvoorzitter Aegon 153 (--) Yvonne Zonderop (65) Oud-bestuursvoorzitter NS en bestuurder 055 (54) Hanneke Faber (51) 087 (116) Laurentien van en bestuurder President Global Foods & Oranje (54) Voorzitter 119 (112) Ben Verwaayen (68) 188 (167) Tom de Swaan (73) 022 (27) Mariëtte Hamer (62) Refreshments Unilever diverse goede doelen Commissaris en investeerder 154 (--) Kitty Jong (56) Pres.-comm. ABN Amro Voorzitter SER Vicevoorzitter FNV 056 (--) Robbert Dijkgraaf (60) 088 (87) Willemijn Verloop (51) 120 (84) Bernard Wientjes (77) 189 (174) Cateautje Hijmans 023 (--) Ernst Kuipers (61) Directeur Institute for Oprichter Social Enterprise Voorzitter VNCI 155 (158) (44) v.d. Bergh Bestuurder ACM Bestuursvz. Erasmus MC Advanced Study NL Collegelid Algemene Reken- 121 (103) (69) kamer 190 (--) Maurine Alma (52) Mar- 024 (--) Mark Roscam Abbing 057 (--) Steven van Rijswijk 089 (127) Christiaan Rebergen Fractieleider CDA Senaat ketingdir. Just Eat Takeaway Programma-dir.gen. Covid 19 (50) Bestuursvoorzitter ING (50) Thesaurier-generaal 156 (152) Hans de Jong (63) ministerie van Financiën 122 (105) Richard van Zwol (55) President Philips Nederland 191 (--) Idriss Nor (49) Dir. inves- 025 (18) Louise Fresco (68) 058 (12) (63) Staatsraad teringen Stichting Doen Bestuursvz. Univ. Wageningen President-directeur Schiphol 090 (76) Pieter-Jaap Aalbers- 157 (130) Dick Sluimers (67) berg (61) Nationaal Coördi- 123 (106) Inge Brakman (59) Staatsraad 192 (172) Joop van den Ende 026 (25) (54) 059 (75) Sigrid van Aken (50) nator Terrorismebestrijding Commissaris en bestuurder (78) Cultureel ondernemer Burgemeester Directeur Novamedia 158 (141) Petri Hofsté (59) 091 (--) Robert Swaak (60) 124 (65) Commissaris en bestuurder 193 (--) Talitha Muusse (29) 027 (31) Barbara Baarsma (51) 060 (60) Ronald Prins (51) Bestuursvoorzitter (71) Bestuurder en adviseur Adviseur en ondernemer Directievz. Rabobank A’dam Expert cybersecurity ABN Amro 159 (162) Jannet Vaessen (51) 125 (136) Zakaria Boufangacha Directeur Women Inc 194 (198) Dick Boer (65) 028 (--) Marion Koopmans (64) 061 (52) Annet Aris (62) 092 (16) (70) (38) Cao-coördinator FNV Commissaris en bestuurder Viroloog Erasmus MC Commissaris en bestuurder Oud-vz Klimaatberaad 160 (138) Coen Teulings (62) 0 126 (92) Pien Zaaijer (59) Econoom 195 (--) Sennay Ghebreab (47) 029 (58) (59) 062 (49) (55) 093 (64) (79) Pers. adviseur koninklijk paar Directeur Civic AI Lab Burgemeester Den Haag Bestuursvoorzitter Rabo- Bestuurder en commissaris 161 (168) Aalt Dijkhuizen (67) bank 127 (--) Rob Defares (59) Vz Landbouwcollectief 196 (--) Ruben van Zwieten (37) 030 (33) Laura van Geest (59) 094 (--) (49) Medeoprichter IMC Predikant en ondernemer Bestuursvoorzitter AFM 063 (57) Annemieke Nijhof (54) Burgemeester 162 (78) Pieter Elbers (50) Directeur Deltares 128 (114) Manon van Beek (49) President-directeur KLM 197 (188) Just Spee (55) 031 (59) Jacco Vonhof (50) 095 (91) John Jorritsma (64) Bestuursvoorzitter TenneT Voorzitter KNVB Voorzitter MKB Nederland 064 (19) Marjan van Loon (54) Burgemeester Eindhoven 163 (96) Victor Halberstadt President-directeur Shell 129 (135) Heleen Kersten (54) (82) Econoom en bestuurder 198 (187) Robert-Jan van 032 (--) Diederik Gommers (56) Nederland 096 (118) Lokke Moerel (56) Partner Stibbe Ogtrop (64) Oprichter Circle Vz. Ned. Ver. voor Intensive Care Privacy-adv. en hoogleraar 164 (140) Hassan Outaklla (37) Economy 065 (46) Annemieke Fentener 130 (123) Henk Ovink (52) Pers. adviseur koninklijk paar 033 (32) Roger Dassen (55) van Vlissingen (58) Pres.- 097 (102) Sven Smit (54) Watergezant 199 (177) (64) Financieel directeur ASML comm. SHV Holdings Directeur McKinsey 165 (164) Dorothee van Voorzitter Bouwend Nederland 131 (126) Anja Mutsaers (50) Vredenburch (56) 034 (36) Frans Muller (59) 066 (76) Laetitia Griith (55) 098 (--) André Rouvoet (58) Partner De Brauw Blackstone Partner De Brauw Black - 200 (182) Chris Buijnk (66) Bestuursvz. Ahold Delhaize Commissaris en bestuurder Voorzitter GGD GHOR Westbroek stone Westbroek Voorz. Ned. Ver. van Banken