1 Nr 4(171) Kwiecień 2015

Nr 4(171) Kwiecień 2015 1 2 EDUKACJA GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Nr 4(171) Kwiecień 2015 EDUKACJA 3 Co po gimnazjum? Bogata oferta edukacyjna

Jubileuszowe XV Powiatowe Targi Zawodoznawcze to coroczna impreza przygotowana dla uczniów klas trzecich gimnazjów powiatu koszalińskiego i miasta Koszalina. W bieżącym roku szkolnym ofertę przygotowało 33 wystawców. Były to szkoły ponadgimnazjalne, w tym spe- cjalne, placówki kształcenia pozaszkolnego z terenu Koszalina i byłego województwa kosza- lińskiego oraz województwa pomorskiego – Zespół Szkół Leśnych w Warcinie oraz instytucje rynku pracy. Zaprezentowane na targach oferty edukacyjne miały na celu pomóc tegorocznym absolwentom gimnazjów w wyborze dalszej drogi kształcenia. Targi stworzyły uczniom moż- liwość zapoznania się z szeroką ofertą edukacyjną. Dzięki profesjonalnej prezentacji stoisk, w tym prezentacji multimedialnej, uczniowie uzyskali szczegółowe informacje o kierunkach kształcenia, zasadach rekrutacji i wymaganych dokumentach. Dużym zainteresowaniem cie- szyły się szkoły zawodowe, które oprócz wspomnianych powyżej form zaprezentowały sprzęt, urządzenia do praktycznej nauki zawodu, jak na przykład Zespół Szkół Elektryczno-Elektro- nicznych czy Zespół Szkół Samochodowych. Wśród Liceów Ogólnokształcących nadal dużym zainteresowaniem cieszyły się klasy o kierunku wojskowym i policyjnym.

Z myślą o gimnazjalistach, którzy z różnych powodów zmuszeni są do zmiany sposobu kształ- cenia, zaprezentowały się również placówki kształcenia pozaszkolnego umożliwiające zdobycie zawodu, czy też pracy, jak na przykład: 16-18 Hufiec Pracy w Koszalinie, Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży, Centrum Kształcenia Ustawicznego, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawo- dowej w Koszalinie, Szkoły Etna, Nauta – LO dla Dorosłych. Ponadto na targach zaprezentowały się placówki kształcenia specjalnego, między innymi Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 dla Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo im. Marii Grzegorzewskiej w Policach. Uczniowie z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Tychowa przygotowali niespodziankę w formie wielokrotnego pokazu broni i sztuki walki, natomiast uczniowie z Zespołu Szkół Morskich w Darłowie kilkakrotnie zaprezentowali w sposób profesjonalny musztrę paradną. Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja sygnału myśliwskiego w wykonaniu ucz- niów z Technikum Leśnego, z Warcina. Jest to jeden z elementów nierozerwalnie związany z ceremoniałem leśnym i myśliwskim oraz z szeroko pojętą kulturą leśną, a pielęgnowany przez uczniów – „sygnalistów myśliwskich” przez wszystkie lata istnienia szkoły. Targi odwiedziło około 2000 tys. gimnazjalistów z miasta Koszalina, powiatu koszalińskiego i powiatu darłowskiego (gimnazjum w Jeżyczkach). Zbyt małe jest jeszcze zainteresowanie targami ze strony rodziców uczniów klas trzecich gimnazjów. Hanna Pawłowska fot. Jerzy Banasiak Od redakcji: o targach także na str. 20 4 W SKRÓCIE GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Nowe władze Euroregionu O fotowoltaice w Sarbinowie W Transgranicznym Centrum Edukacji Ekologicznej w Sarbinowie odbyła się 21 kwietnia br. konferencja na temat „FOTOWOLTAIKA, JAKO ENERGIA PRZYSZŁO- ŚCI”, zorganizowana przez Centrum Usługowo-Doradcze Euroregionu POMERANIA w Koszalinie oraz Starostwo Powiatowe. W debacie udział wzięli m.in. przedstawiciele samorządów, sektora MŚP oraz potencjalni prosumenci (konsumenci i producenci) z terenu powiatu koszalińskiego. W roli gospoda- rzy wystąpili wicestarosta Dariusz Kalinowski i dyrektor Biura Gmin i Powiatów Pomorza Środkowego, Marek Gramza. O parametrach technicznych decydujących o wyborze instalacji PV mówił Michał Sandej z Eko Wodrolu, o przyszłości fotowoltaiki dr Ryszard Odożyński z Ośrodka Edukacji i Zastosowań Energii Odnawialnej w Koszalinie. Na pytanie: czy fotowoltaika to fanaberia, czy opłacalna inwestycja? – starał się odpowiedzieć dr inż. Michał Modzelewski, kierownik Regionu Pomorskiego Eprosument z Włocławka, zaś Jacek Kowal z koszalińskiego Urzędu Dozoru Technicznego omówił zagadnienia związane z certyfikacją in- Prezydent Koszalina Piotr Jedliński został stalatorów OZE. Na temat programów prosumenckich, możliwościach uzyskania dotacji na nowym prezydentem polskiej części Eurore- działania OZE oraz wynikających stąd korzyściach dla lokalnych społeczności i samorządów gionu Pomerania. W skład Rady Euroregionu wypowiadali się Ignacy Soczyński z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Szcze- wszedł m.in. Dariusz Kalinowski - wicestaro- cinie oraz Michał Szczepański, prezes zarządu E-Prosument z Włocławka. sta koszaliński. Konferencja połączona była ze zwiedzaniem sarbinowskiej placówki. Dla uczestników Organizacja została formalnie utworzona wyznaczona została również strefa kooperacyjna, w której mogli zaprezentować swoją 15 grudnia 1995 roku w Szczecinie. Obecnie ofertę handlową. (j) tworzą ją regiony przygraniczne Niemiec i fot. TCEE Polski. Euroregion Pomerania rozciąga się na powierzchni ok. 41 tys. kilometrów kwadra- towych i jest zamieszkiwany przez ponad 3,4 mln mieszkańców. Obecność przedstawicieli Ziemi Kosza- lińskiej to szansa na tak zwane projekty miękkie w nowej perspektywie finansowej. Do wykorzystania są 134 miliony złotych. Pieniądze mogą być spożytkowane na przy- kład na wymianę dzieci i młodzieży, inwestycje infrastrukturalne w sferze kultury czy powstanie nowych ścieżek rowerowych, a także przedsięwzięcia w dziedzinie ochrony środowiska. (m) fot. Dariusz Kalinowski

Z Koszalina do Szczecina O turystyce wiejskiej w Kielcach Wicestarosta koszaliński Dariusz Kalinow- ław Idziakowie z Koszalińskiego Towarzystwa ski wziął udział w VII Międzynarodowych Społeczno-Kulturalnego otrzymali podczas Targach Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki targów nagrodę za tworzenie wiosek tema- AGROTRAVEL (9-12.04.2015) w Kielcach. W tycznych. Gratulujemy! siódmej edycji targów krajem partnerskim Targi AGROTRAVEL to najważniejsza wy- był region Velika Gorica Republiki Chorwacji, specjalizowana impreza wystawiennicza w a regionem partnerskim Makroregion Polski Polsce, która integruje branżę turystyczną z Uroczyste pożegnanie inspektora Wiesła- Wschodniej – Green Velo. obszarów wiejskich Polski i Europy. (dk) wa Tyla z funkcją komendanta miejskiego Turystyka wiejska zdobywa coraz większą fot. Dariusz Kalinowski policji w Koszalinie odbyło się 30 kwietnia popularność w poszczególnych regionach w formie uroczystej odprawy. Wzięli w niej Polski i Unii Europejskiej. Doświadczenia w udział lokalni samorządowcy oraz szefowie rozwoju agroturystki, jak i efekty działań zre- miejskich i powiatowych instytucji współdzia- alizowanych w ramach programów operacyj- łających z koszalińskimi policjantami. Przez nych w latach 2007-2013 stały się podsta- dziesięć lat inspektor Tyl kierował koszalińską wą do rozważań, jak wykorzystać tę wiedzę komendą, podnosząc poziom pracy, wyszkole- i praktykę w kolejnym programowaniu Unii nia i skuteczności podległych funkcjonariuszy. Europejskiej na lata 2014-2020. Dlatego VII Przyczynił się do poprawy warunków służby i Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej i wyposażenia policjantów. W uznaniu dotych- Agroturystyki w Kielcach zgromadziły licz- czasowego dorobku od 1 maja został powoła- nych uczestników z kraju i zagranicy, przed- ny na stanowisko komendanta miejskiego w stawicieli administracji publicznej, stowarzy- Szczecinie. W imieniu zarządu i rady powiatu szeń, twórców ludowych, lokalne grupy dzia- podziękowania za owocną współpracę złożył łania, organizacje turystyczne, świat nauki Wiesławowi Tylowi wicestarosta Dariusz Ka- oraz instytucje wspierające rozwój turystyki linowski (obaj na zdjęciu). (j) na obszarach wiejskich. Warto podkreślić, że fot. Dariusz Kalinowski pochodzący z naszego regionu, Maria i Wac- Nr 4(171) Kwiecień 2015 W SKRÓCIE 5 Ponad milion na remont „Zrozumieć autyzm” ginekologii Szpital wojewódzki w Koszalinie na dofinansowanie modernizacji Oddziału Gi- nekologii otrzymał pomoc w wysokości 1,2 mln zł. Przed Wielkanocą podpisana została umowa w tej sprawie. Uzyskane pieniądze z budżetu województwa pójdą na przeprowadzenie gruntownego re- montu szpitalnych sal. Czas na poprawę bazy lecznicy, bo oddział zajmuje powierzchnię ok. 420 m kw., posiada na stanie 49 łóżek, a rocznie hospitalizowanych jest ok. 2 tys. pacjentek. Dyrekcja lecznicy zabiegała w Urzędzie Marszałkowskim o pilne przeprowadzenie tej inwestycji. Co wynika z podpisanej umowy? – Sale zostaną zmodernizowane, będą miały własne sanitariaty i sprzęt, to lepsza jakość bazy hotelowej, co przełoży się na bezpieczeństwo i krótszy pobyt pacjentów w szpitalu - ocenia dyrektor Andrzej Kondaszewski. Teraz rusza procedura przetargowa na modernizację Oddziału Ginekologii. Inwestycja ma To tytuł forum dyskusyjnego poświęconego być zakończona jeszcze w tym roku. tej problematyce, które odbyło się 2 kwietnia Szef koszalińskiej lecznicy podkreśla, że to konsekwentna realizacja planu modernizacji w Koszalińskiej Bibliotece Publicznej. Orga- obiektów, bo po oddziale urologii przyszedł czas na ginekologię. nizatorem debaty była powiatowa Poradnia Tekst i fot. (m) Psychologiczno – Pedagogiczna w Koszalinie. Spotkanie, w którym wzięli udział lekarze, nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy oraz rodzice i opiekunowie dzieci autystycznych, otworzył wicestarosta koszaliński Dariusz Ka- linowski. Zagadnienia etiologii i diagnozy au- tyzmu omówiła lek. med. Ewa Przybyła-Ożóg. Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sytuacji dziecka z autyzmem w systemie edukacji. Wypowiadali się na ten temat przedstawiciele różnych placówek oświatowych prowadzących klasy integracyjne oraz specjalistyczne dla uczniów z autyzmem. W drugiej części forum rozmawiano o zasadności pracy z dzieckiem w domu – pomocy i wsparciu rodziny. (j)

Szefowa CK rozpoczęła pracę Umowę sygnowali (od lewej): Andrzej Kondaszewski, dyrektor koszalińskiej leczni- Gabriela Wołujewicz objęła z dniem 1 maja cy, i Anna Mieczkowska, członkini zarządu województwa. Obecny był Stanisław Ga- br. obowiązki dyrektora Samorządowego Cen- włowski, wiceminister środowiska i szef Rady Społecznej szpitala wojewódzkiego. trum Kultury w Sarbinowie. W konkursie na to stanowisko została najwyżej oceniona wśród osiemnastu kandydatów. Ma ponad dwu- dziestoletni staż zawodowy i doświadczenie Dotacja na remont drogi w kierowaniu zespołami ludzkimi. Ukończyła studia magisterskie i podyplomowe o profilu Marszałek województwa zachodniopomorskiego przekaże dotację powiatowi koszalińskiemu na ekonomicznym na Politechnice Koszalińskiej. przebudowę drogi powiatowej na odcinku Giezkowo – Dunowo w kwocie ponad 300 tys. zł. Środki Pracowała m.in. na stanowisku dyrektora od- pochodzą z budżetu województwa z przeznaczeniem na remonty dróg dojazdowych do gruntów rol- działu Banku PKO BP. Od 2009 roku pełniła nych. Planowana przebudowa dotyczy fragmentu drogi o długości 2,7 km i szerokości 5,5 m. Łączna obowiązki dyrektora Biura Fundacji „Środko- wartość prac drogowych wyniesie 2 mln 160 tys. zł. Porozumienie w tej sprawie podpisali 24 kwietnia wopomorska Grupa Działania”. (j) br. w Starostwie Powiatowym w Koszalinie: wicemarszałek zachodniopomorski Tomasz Sobieraj i sta- rosta koszaliński Marian Hermanowicz. W akcie parafowania umowy uczestniczył także Mieczysław Zwoliński, dyrektor Powiatowego Zarządu Dróg w Koszalinie (wszyscy na zdjęciu). (j) 6 LUDZIE GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Śladami PCK na Pomorzu Maria Michalak - pielęgniarka lecząca sercem – Proszę się poczęstować, Małgosia zaraz czeniu działań wojennych. Rok 1945 zastał zrobi pani herbatki. Wie pani, moja córka to ją w Koszalinie. Czym to zrujnowane miasto taki mój św. Franciszek – ówi 91–letnia pani ją urzekło, że postanowiła pozostać w nim Maria, witając mnie w swoim koszalińskim po dziś dzień? Pachniało trupami… –, ale mieszkaniu na blokowisku; już przygotowana zaraz po tym uzupełnia swą wypowiedź: – do rozmowy, obłożona pamiątkami z czasów tu zostawiłam swoje serce. Zaprzyjaźniłam swojej aktywności zawodowej i społecznej. się z Sybirakami. też pani Maria spotkała – Dużo z tego już rozdałam, część wyrzuci- się z nieodwzajemnioną miłością. – Pewien łam, część oddałam do muzeum. Teraz to już trzylatek mi się oświadczył. ukończyła tylko papiery. Internetu nie chcę, papierki Szkołę Pielęgniarską Młodszych Sióstr Me- popalę, a co w głowie, to zabiorę ze sobą. dycznych przy 66 Ewakuacyjnym Szpitalu Bo wie pani, ludzie, to ludzie się liczą. Leczy Wojska Polskiego w Koszalinie (Z saperką się nie lekiem, a sercem stwierdza zdecydo- chodziłam do szkoły) oraz Szkołę Pielęg- wanie, a na jej twarzy zaczyna się malować niarstwa w Szczecinie (pierwsza, utworzo- refleksja wywołana wspomnieniami. Podob- na w 1947 r. szkoła na Pomorzu Zachodnim nie jak na dalsze życie młodego Henry’ego przez PCK). Dunant’a przełomowy wpływ miała jedna z – Dzieci okoliczne, z PGR–ów, społecznie najkrwawszych w ówczesnej Europie bitwa w szczepiliśmy. To nie było tak, że 8 godzin i 1859 roku pod Solferino, a raczej jej tragicz- już. Mało czasu dla rodziny zostawało. Czu- ne skutki, tak na życiu pani Marii zaciążyły łam się doceniana za swoją pracę, jestem wydarzenia wojenne… wdzięczna. A do złych ludzi nie mam żalu. W 1939 roku Polski Czerwony Krzyż li- Zasługi pani Marii, te wojenne, jak i powo- czył około 850.000 członków, w tym około jenne, niesienie pomocy chorym, praca w 50% stanowiła młodzież. PCK dysponowało szpitalach zakaźnych i działalność czerwo- dużą ilością przeszkolonych pielęgniarek i nokrzyska, zostały nagrodzone licznymi wy- ratowników oraz zapasami materiałów sani- ło 1300 placówek ochrony zdrowia i opieki różnieniami, m.in. Krzyżem Kawalerskim Or- tarnych, sprzętem technicznym, prowadzi- społecznej. Od początku II wojny światowej deru Odrodzenia Polski czy Odznaką Hono- oddało do dyspozycji wojska szpitale, punk- rową PCK I stopnia. W zestawie jest również ty sanitarne, sprzęt, personel lekarski i pie- medal im. ence Nightingale (sama zaintere- *** lęgniarki oraz dziesiątki tysięcy ochotników. sowana o odznaczeniach mówi: Odznacze- Jestem szczęśliwa–zdrowa i młoda! Uruchomionych zostało także dodatkowo nia? Przywykłam, nie robiły na mnie wraże- Mam dwa największe skarby wspaniałe! ok. 180 szpitali, wiele punktów sanitarnych, nia. Ważniejsze były bileciki od chorych z Śmieje się do mnie świata uroda, domów noclegowych, niosąc pomoc rannym napisem „Dziękuję”). A kim była Florence? chcę najpiękniejszym żyć ideałem!... żołnierzom i cywilom oraz uciekinierom. W Całe życie poświęciła misji pielęgniarskiej. niedługim czasie po rozpoczęciu II Wojny 1860 założyła w Londynie pierwszą szkołę Podnoszę w górę silne ramiona, Światowej siedemnastoletnia Marysia uro- pielęgniarstwa – The Nightingale Training w niebo ku słońcu zwracam twarz jasną! dzona na Ziemi Kieleckiej przybyła do krew- School. określiła kanony pielęgniarstwa. A potem idę, gdzie uśmiech kona, nych na Wołyń, do miasteczka Rużyszcze Zdefiniowała zdrowie nie tylko jako brak Gdzie blaski szczęścia w niedoli gasną… nad rzeką Styr. Tam, 29 czerwca 1941 roku choroby, ale również zdolność do racjo- była świadkiem napaści Niemców na ZSRR. nalnego wykorzystywania tych wszystkich Idę do smutnych, cierpiących ludzi. „Młoda przerażona dziewczyna zobaczy- sił, którymi człowiek może dysponować w Jest ich tak wielu!... To bracia moi… ła dwóch radzieckich żołnierzy broczących celu własnego rozwoju i bycia szczęśliwym. Pragnę choć jedną nadzieję wzbudzić, krwią. Podeszła, jeden z nich był już mar- Medal jej imienia przyznawany jest pielęg- choć jeden grymas bólu ukoić!... twy, drugi żył, lecz obficie krwawił. Rannego niarkom i pielęgniarzom czerwonokrzyskim, zdołała wciągnąć do domu, a sama pobiegła którzy wyróżnili się wyjątkową odwagą i po- Rąk nie żałuję i nie odwracam do miejscowego szpitala, wzywając pomocy. święceniem, przychodząc z pomocą rannym oczu od rany, od nędzy, brudu… […]Bałam się krwi, ale ból i ludzkie cierpie- i chorym. Pani Maria Michalak medalem im. A kiedy ciężka znuży mnie praca, nie było silniejsze od mojej niemocy.”1 Mary- F. została odznaczona w roku , ponad dwa- kiedy już plecy gną się od trudu– sia w szpitalu już pozostała. To była cudowna dzieścia lat po przejściu na równie aktywną, załoga, inni ludzie – wspomina pani Maria. co czasy pracy emeryturę. to zawsze doda wytrwania W czasie wojny, mimo wybuchu epidemii ty- Jakie dziś są pani Marii ulubione miejsca miłość bliźniego–ta dziwna siła, fusu plamistego, nie zważając na zagrożenia w Koszalinie? – Przy łóżku mojego chorego dla której nigdy nie dość kochania, opiekowała się chorymi, ratując żołnierzom mężaodpowiada w sposób zdecydowany. która do czynu wolę zbudziła! życie i zdrowie. Brakowało środków medycz- On dużo przeżył, w partyzantce był. Ja to nych i leków, tylko wapna i chloru było pod już prawie nie chodzę. Ławkę kiedyś przed Potem swobodą znowu oddycham, dostatkiem. Ludzie bali się, ale umieli się blokiem miałam, ale ją przestawili. O, i jesz- cieszę się życiem i słońce chwytam! dzielić. Myśleli o przeżyciu. Człowiek musi cze lubiłam mostek w parku przy amfitea- I radość we mnie powstaje cicha. mieć jakieś idee. trze, tak… Bo na dnie serca pewność ukryta, Idee niesienia ludziom pomocy i ulgi w cierpieniu nie opuściły pani Marii po zakoń- Ewa Włodyka Żem jest potrzebna. (A to tak wiele!) Że dusza moja lotu nie zniża, że moje skarby z innymi dzielę, 1 M. Hudymowa, Wojenna droga pielęgniarki. Wspomnienia Marii Michalak, [w:] 2 żem Czerwonego Rycerką Krzyża! Pionierzy Ziemi Koszalińskiej i ich wspomnienia, Koszalin 2009. 2 Wiersz A. Kwiecińskiej, Siostra Polskiego Czerwonego Krzyża. Nr 4(171) Kwiecień 2015 INFORMACJE 7 Turniej Wiedzy Pożarniczej Realizując zadania statutowe, 11 kwietnia stępowania w sytuacjach zagrożenia życia, br. Zarząd Oddziału Powiatowego Związku mienia i środowiska naturalnego, a także OSP w Koszalinie przeprowadził powiatowe kultywowanie tradycji i historii pożarnictwa. eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy W eliminacjach wzięli udział przedstawi- Pożarniczej, które odbyły się w Szkole Com- ciele 6 gmin i miasta Koszalina w liczbie 35 puter College, prowadzonej przez Andrzeja osób w trzech grupach wiekowych. O randze Muszyńskiego – członka OSP ORW Klubu Płe- i popularności OTWP świadczy udział 485 twonurków MARES w Koszalinie. osób w eliminacjach gminnych. Turniej jest jedną z form edukowania dzie- Nad właściwym przebiegiem turnieju czu- ci i młodzieży w zakresie umiejętności po- wała komisja, której przewodniczył Roman

Budynek – kierownik Referatu Zarządzania Kryzysowego w Starostwie Powiatowym w Koszalinie, a zarazem członek Zarządu Po- wiatowego OSP. Gościem specjalnym był Jan Sachs - wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego Związku OSP RP w Koszalinie, natomiast nagrody wręczył wieloletni prezes OSP Polanów i przewodniczący Rady Powiatu Zenon Dropko. Organizatorzy szczególne podziękowa- nia kierują do samorządów powiatowych i lokalnych instytucji, które włączyły się w organizację przedsięwzięcia fundując nagrody rzeczowe, zapewniając właściwe warunki lokalowe oraz wyżywienie dla uczestników. Szczególne słowa podziękowania nale- żą się władzom powiatu koszalińskiego, miasta Koszalina oraz kierownictwu PGK w Koszalinie, za aktywne wspieranie tej działalności. (red) fot. red.

Akcja w Koszalinie, Sianowie i Mielnie Kwiatek za datek na hospicjum Na ulicach i w centrach handlowych w Koszalinie, Sianowie i Mielnie kwestowawło ponad 400 wolontariuszy. To kwietniowa kampania ph. Pola Nadziei, która szerzy ideę hospicyjną i jest zbiórką pieniędzy na rzecz opieki paliatywnej ciężko chorych. Żonkil to symbol akcji. Tym razem kwiatek za datek na rzecz koszalińskiego Hospicjum im. św. Maksymiliana Kolbego otrzymywali bywalcy m.in. galerii handlowych w Kosza- linie. - Co roku bierzemy udział w akcji przy kościele w naszym Iwięcinie, ale współpra- cujemy z hospicjum, gdzie nasi uczniowie w styczniu przygotowali widowisko jasełkowe dla podopiecznych i po raz pierwszy kwestu- jemy w mieście - powiedziała Renata Kubi- cka ze Szkoły Podstawowej im. Aleksandra Brody pod Koszalinem. Nauczycielka opiekowała się Katarzyną Pietruch i Julią Słomczewską ze szkolnego koła Caritas w Iwięcinie. Grupa miała do roz- dania 160 żonkili, a do puszki trafiały mone- ty i banknoty. - Dawali je ludzie niezależnie od płci i wieku, niektórzy sami nas doganiali, żeby wspo- móc hospicjum, które planuje rozbudowę Wolontariusze z Iwięcina w akcji w Centrum Handlowym Atrium. - dodała pani Renata. Tym razem podczas dwudniowej akcji wo- Koszalinie zostały posadzone m.in. na pasie skiego 80 oraz w 12 przedszkolach i przy kil- lontariusze łącznie zebrali ponad 21 tys. zł. zieleni przy ul. Kasprowicza 3A, w ogrodzie ku szkołach w Koszalinie i okolicy. Warto dodać, że kwiaty nadziei - żonkile w Hospicjum przy ul Zdobywców Wału Pomor- Tekst i fot. (m) 8 INFORMACJE GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Kobiety coraz lepiej zorganizowane Nie tylko o przemocy domowej Określenie “słaba płeć” odchodzi do lamusa. Panie sprawdzają się w polityce, sztuce czy biznesie, gdzie skuteczniej konkurują z męż- czyznami. Pokazał to kwietniowy III Regional- ny Kongres Kobiet w sali kinowej Koszalińskiej Biblioteki Publicznej. Głównym tematem spotkania było prawo kobiet do godnego życia, np. o skutkach ra- tyfikacji konwencji antyprzemocowej mówiła prawniczka - prof. Monika Płatek z Uniwersyte- tu Warszawskiego. Z uwagą przysłuchiwała się temu 35-letnia Tamara (nazwisko do wiadomo- ści redakcji) z Koszalina. - Prawo jest zbyt często po stronie oprawcy - uważa kobieta. - Dwa lata temu osobiście tego doświadczyłam, gdy pobita z rocznym wtedy dzieckiem na ręku uciekałam z domu. Mąż po 24 godzinach został wypuszczony na wolność. Do dzisiaj toczy się sprawa w sądzie. Walka z przemocą domową nie zastąpiła codziennych przyjemności bycia elegancką kobietą. III Regionalnemu Kongresowi Kobiet towarzyszyły stoiska z produktami kosme- tycznymi i dietetycznymi oraz artystycznych Podczas III Regionalnego Kongresu Kobiet można było na stoisku porozmawiać z autorkami wyrobów rękodzielniczych. Można było też po- książek. Na zdjęciu od lewej: Magda Omilianowicz, Stanisława Schreuder i Marianna Judek. rozmawiać z autorkami książek. - Piszę wiersze dla dzieci i dorosłych - po- czy dziki. Polecam swoje wydawnictwo “Doro- Ruchu i Grzegorz Napieralski zawieszony na wiedziała Stanisława Schreuder, mieszkanka ślaki z Eko-Paki”, które ukazało się nakładem trzy lata w członkostwie SLD. Co ciekawe, kan- koszalińskiego osiedla Jamno. - Wydałam sie- Starostwa Powiatowego. dydatura Magdaleny Ogórek na prezydenta RP dem książek. Staram się opisywać piękno zie- Na kongres przybyli licznie działacze lewicy - jedynej kobiety wśród męskich pretendentów mi koszalińskiej. Z naturą obcuję na co dzień, i Stowarzyszenia Lepszego Koszalina. Rozma- - nie wzbudza w Koszalinie większego odzewu. bo blisko mego domu bywają bociany, sarny wiali ze sobą m.in. Barbara Nowacka z Twojego Tekst i fot. (m)

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE – PORADNIK (8) Organy stowarzyszenia Struktura stowarzyszenia bieżącą pracą stowarzyszenia w okresie między łania prowadzone przez zarząd są zgodne ze zależy od liczby jej członków, zjazdami. Jest to organ odpowiadający za fak- statutem oraz obowiązującym prawem. Ponad- Ewa Zagórska zasięgu geograficznego, in- tyczne, codzienne działania organizacji, zarządza to komisja posiada nieograniczone uprawnie- tensywności pracy. Minimum stowarzyszeniem i reprezentuje je na zewnątrz. nia kontrolowania wszystkich przejawów życia do sprawnego funkcjonowa- Zarząd jest wybierany spośród członków stowa- stowarzyszenia. Na żądanie komisji, jej przed- nia organizacji wymaga trzech obowiązkowych rzyszenia przez walne zebranie. Nie ma określo- stawiciel może uczestniczyć w posiedzeniach władz: walnego zebrania, zarządu oraz komisji nej i jedynie słusznej liczby członków zarządu czy władz. Wszystkie władze są zobowiązane, na rewizyjnej. komisji rewizyjnej. Powinny być to organy kole- żądanie komisji udostępniać jej dokumenty i Walne zebranie (władza uchwałodaw- gialne, czyli składające się z przynajmniej 2 osób. informacje o pracy organizacji, niezbędne dla cza) jest najwyższą władzą stowarzyszenia. Ze względów praktycznych dobrze jest, by liczba przeprowadzenia kontroli. Prawo uczestnictwa w walnym zebraniu posia- członków zarządu nie przekraczała siedmiu i była Typowe uprawnienia komisji rewizyjnej: dają wszyscy członkowie. Wszyscy uczestnicy nieparzysta. Dokładny sposób wyboru, uzupeł- • szczególnym obowiązkiem komisji rewizyj- zebrania mają równe prawa, niezależnie od nienia składu oraz kompetencje zarządu muszą nej jest kontrolowanie działalności finansowej, stażu w organizacji oraz sprawowanej funkcji. być określone w statucie. • kontrolowanie działalności obieranych Jeżeli stowarzyszenie ma wiele oddziałów, wal- Typowe uprawnienia zarządu: władz organizacji, pracowników oraz ich decy- ne zebranie można zastąpić zebraniem delega- • kierowanie działalnością bieżącą organizacji, zji z punktu widzenia zgodności ze statutem, tów. Sposób funkcjonowania walnego zebrania • reprezentowanie organizacji na zewnątrz uchwałami zjazdu i innymi regulaminami we- czy zebrania delegatów dokładnie określa sta- oraz podejmowanie czynności prawnych w imie- wnętrznymi, a także zgodności działań organi- tut organizacji. niu organizacji, zacji i jej władz z obowiązującym prawem, Typowe uprawnienia walnego zebrania: • przyjmowanie i zwalnianie członków (czasem • przedstawienie walnemu zebraniu wnio- • uchwalanie i zmiana statutu (zwykle wy- jest to kompetencja walnego zebrania), sku w sprawie absolutorium dla ustępującego magana kwalifikowana większość 2/3 głosów), • prowadzenie gospodarki finansowej i nadzór zarządu (ew. innych wybieranych przez zjazd • wybór władz organizacji (zarządu, komisji nad majątkiem, zatrudnianie pracowników, organów stowarzyszenia), rewizyjnej i innych – jeśli istnieją), • przedstawienie walnemu zebraniu okreso- • w razie konieczności komisja rewizyjna • przyjmowanie sprawozdań ustępujących wych sprawozdań z działalności organizacji, może zażądać zwołania zjazdu nadzwyczajne- władz i udzielanie im absolutorium, • zwoływanie walnego zebrania (z własnej go. • uchwalanie podstawowych dokumentów inicjatywy, na wniosek komisji rewizyjnej lub na Poza tymi trzema obowiązkowymi organami programowych, wniosek członków). w stowarzyszeniu można powołać inne orga- • ustalanie budżetu i wysokości składek Komisja rewizyjna (organ kontrolny) jest ny, np. sąd koleżeński, czy radę programową. członkowskich (wysokość składek nie powinna podstawowym organem kontroli wewnętrznej. Dodatkowe organy powoływane są w dużych być uchwalana przez zarząd!) Wybierana jest spośród członków stowarzyszenia stowarzyszeniach, które posiadają oddziały, w • rozwiązanie organizacji (zwykle wymagana przez walne zebranie, a w jej skład wchodzi zwy- celu rozwiązywania konfliktów między członka- jest kwalifikowana większość 2/3 głosów). kle 3 – 5 członków. Komisja ma za zadanie kontro- mi jak również w celu udzielania wsparcia me- Zarząd (władza wykonawcza) kieruje lować pracę zarządu, czyli sprawdzać, czy dzia- rytorycznego i głosu doradczego. Nr 4(171) Kwiecień 2015 NATURA 9

Osobliwości przyrodnicze wymagająca, długowieczna, odporna na choroby i szkodniki. Dostosowana do naszych warunków klimatycznych. Na potrzeby ogrodów wyhodowano odmiany Krwawnica pospolita ozdobne: „Blush”- jasno różowe, „Red Hy- Roślina wieloletnia z rodziny krwawnico- brid”- czerwono fioletowe, „Robert” i Little watych, rząd mitrowców. Mrozoodporna i z Robert”- jaskrawo różowe. powodu dużej ilości nektaru-miododajna. Właściwości lecznicze: krwawnica już Preferuje gleby żyzne, próchnicze o odczy- dawno dała się poznać jako roślina leczni- nie obojętnym a nade wszystko podłoże wil- cza pomocna w problemach z zaburzeniami gotne (podmokłe, bagienne, torfowiskowe). krwawienia. Garbniki zawarte w zielu hamu- Występuje w całej Europie, Azji, Północnych ją biegunki będące skutkiem nieżytu jelit. Indiach, Afryce Płn. Zawleczona do Australii, Preparaty z użyciem wyciągów z krwawnicy Peru, Tasmanii, Kanady i USA. W Ameryce działają przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo stała się problemem z powodu inwazyjnego i tonizująco. W kosmetologii używa się ziela zarastania podmokłych terenów. Wprowa- jako środka poprawiającego kondycję włosów. dzono zakaz kupowania nasion i sadzonek, Teresa Bochenek również po wielu badaniach sprowadzono fot. autorki wroga biologicznego- wołka hylobius trans- Bibliografia: „Rośliny łąk” D. Gayówna, versovittatus niszczącego system korzenio- kowatych). Kwiaty niewielkie, o cienkich dłu- E. Śliwińska, „Medycyna dawna i współczes- wy i liście. gich płatkach, bardzo liczne zebrane w gęste na” dr. Henryk Różański, „Leksykon przyrod- Budowa: korzeń silny, rozgałęziony i wiechotki do 30 cm. Rozwijają się stopniowo niczy”, „Rośliny ozdobne” Anna Musur. drewniejący (co utrudnia podział). Łodyga od dołu ku górze. Kolor od lilaróż po różne wysoka do150 cm,o przekroju kwadrato- odcienie karminu.Kwiaty mają szczególną wym, częściowo zdrewniała owłosiona, pod budowę (trójpostaciową różnosłupkowość) pierwszym kwiatostanem rozgałęziona. Li- zapobiegającą samozapyleniu. Słupek może ście dolne sercowate owłosione, górne lan- być dłuższy od pręcików, krótszy od nich lub cetowate, rozmieszczone naprzemianlegle krótszy od 6 pręcików a dłuższy od pozosta- lub w okółkach. Podsadki mniejsze od pozo- łych sześciu. Zapylenia krzyżowego dokonu- stałych liści. Na jesieni liście przebarwiają się ją owady, które odwiedzają kwiaty zwabione na czerwono.Żywią się nimi gąsienice posto- zapachem. Owoc - torebka z przegródką. Na- jaka wiesiołkowca (motyl z rodziny zawisa- siona bardzo liczne, drobne, mogą przetrwać kilka lat. Uprawa: krwawnica rośnie dziko na torfowiskach, trzcinowiskach, wilgotnych łąkach i lasach liściastych, nad rowami i przy brzegach wód. W ogrodzie w stylu wiejskim prezentuje się atrakcyjnie wokół oczka wodnego czy strumienia, grupa- mi na trawniku lub z tyłu rabaty jako tło dla mniejszych roślin. Można hodować ją na kwiaty cięte. Zapewniamy jej żyzną, próchniczą glebę, bardzo wilgotną. Znosi czasowe podtopienia i pełne słońce, nie lubi cienia. Rozmnażamy przez sadzonki wierzchołkowe, z nasion lub przez podział bryły korzeniowej. Przekwitnięte kwiato- stany usuwamy aby nasiona nie rozsiały się nadmiernie. Jest mrozoodporna, mało Obchodziliśmy Dzień Ziemi Transgraniczne Centrum Edukacji Ekolo- gicznej w Sarbinowie było organizatorem 26 kwietnia obchodów Dnia Ziemi. Dla uczestników przygotowano wiele atrakcji, m.in. przy pomocy modeli instruktażowych oni poznać zasady działania i budowę instalacji fotowoltaicznej oraz solarnej. Podczas imprezy prezentowały się firmy działające na lokalnym rynku branży energii odnawialnej, wyświetlano filmy edukacyjne o tej tematyce. Dla najmłod- szych przygotowano warsztaty plastyczne, zaś dla rodzin grę terenową. Wszyscy mogli też wziąć udział w konkursie wiedzy o energii odnawialnej, zwiedzić ekspozycję Transgranicznego Centrum Edukacji Ekologicznej oraz zrobić zakupy na kier- maszu rękodzieła i produktów regionalnych. Oprawę muzyczną zapewniły lokalne zespo- ły: orkiestra dęta „Morscy muzycy” ze Szkoły Podstawowej w Sarbinowie, prowadzona przez Izabelę Wasilewską, a także „16-ty Południk” z Gil oraz sołtyska Sarbinowa Anna Kobylińska. dzieci, uczniów klas IV-VI szkół podstawowych. Chłopów i „Popowianie” z Popowa. W roli gospo- W ramach obchodów rozstrzygnięty został Zwycięzca otrzymał atrakcyjną nagrodę w po- darzy, obok organizatorów, wystąpili miejscowi również konkurs na plakat z hasłem promują- staci roweru. (j) samorządowcy: członek zarządu powiatu Marek cym odnawialne źródła energii, skierowany do fot. TCEE 10 PORADY PRAWNIKA GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Na podwójnym gazie za kierownicą samochodu Krzysztof Spożycie alkoholu lub in- Ze stanem nietrzeźwościmamy do czy- farmaceutycznych silnie upośledzających Kalinowski nych środków psychoaktyw- nienia gdy zawartość alkoholu we krwi sprawność psychofizyczną kierowcy (np. nych (np. narkotyków) może przekracza 0,5 promila albo prowadzi do leków nasennych, leków psychotropowych) bardzo niekorzystnie wpływać na zdolność stężenia przekraczającego tę wartość może skutkować odpowiedzialnością karną prowadzenia pojazdów mechanicznych. lub zawartość alkoholu w 1 dm3wydycha- za przestępstwo. Środki te przyczyniają się bowiem do zakłó- nego powietrza przekracza 0,25 mg albo Kontrola stanu kierowcy może być doko- cenia prawidłowej pracy wzroku (zaburzenia prowadzi do stężenia przekraczającego tę nywana rożnymi metodami. Nie mniej jed- percepcji odległości), słuchu, układu nerwo- wartość. nak, aby wynik badania kierowcy stanowił wego, czy mięśni szkieletowych (zaburzenia Od stanu nietrzeźwości należy odróżnić dla sądu orzekającego wiarygodny dowód, w koordynacji ruchowej). Zmiana funkcjono- stan po użyciu alkoholu. Ten ostatni bowiem proces kontrolny musi spełniać ściśle okre- wania w/w zmysłów i narządów może z kolei zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organi- ślone wymogi. w negatywny sposób wpływać na czas i spo- zmie wynosi lub prowadzi do stężenia we Dla przykładu wskazać należy, iż bada- sób reakcji kierowcy na informacje dociera- krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo obecnie trzeźwości za pomocą urządzenia słu- jące do niego z otoczenia. ności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg żącego do pomiaru zawartości alkoholu Jazda „na podwójnym gazie” stwarza do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3. w wydychanym powietrzu (np. alkomatu) duże zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, powinno być przeprowadzone zgodnie z (np. znacząco zwiększa ryzyko wypadku), że stanem pod wpływem środka odurzają- zarządzeniem nr 496 Komendanta Główne- nie dziwi więc, że jest zabro- go Policji z dnia 25 maja 2004 niona przez prawo. r. w sprawie badań na zawar- Zgodnie z treścią art. 178a§1 tość w organizmie alkoholu Kodeksu karnego „Kto, znajdu- lub środka działającego po- jąc się w stanie nietrzeźwości dobnie do alkoholu (Dz. Urz. lub pod wpływem środka odu- KGP z dnia 15 czerwca 2004 rzającego, prowadzi pojazd r.) mechaniczny w ruchu lądo- Lektura tego zarządzenia wym, wodnym lub powietrz- pozwala zdobyć wiele cieka- nym, podlega grzywnie, karze wych informacji. Przykładowo, ograniczenia wolności albo po- niewiele osób wie, że kontroli zbawienia wolności do lat 2”. alkomatem nie należy przepro- Według art. 87. § 1. Kodeksu wadzać przed upływem 15 mi- wykroczeń „Kto, znajdując się nut od chwili zakończenia spo- w stanie po użyciu alkoholu lub żywania alkoholu lub palenia podobnie działającego środka, tytoniu przez badanego. Na- prowadzi pojazd mechaniczny ruszenie tego wymogu może w ruchu lądowym, wodnym lub bowiem prowadzić do zafał- powietrznym, podlega karze szowania wyniku pomiaru. aresztu albo grzywny nie niż- Badanie trzeźwości powin- szej niż 50 złotych. cego jest taki stan, który wywołuje - w za- no być wykonane na sprawnie działającym Aby prawidłowo rozumieć treść przyto- kresie oddziaływania na ośrodkowy układ urządzeniu. Prawidłowość działania alkoma- czonych przepisów koniecznym jest wyjaś- nerwowy, zwłaszcza zakłócenia czynności tu winna być potwierdzona odpowiednim nienie znaczenia kilku pojęć. psychomotorycznych - takie same skutki dokumentem (np. świadectwem legalizacji, Prowadzeniem pojazdu jest wprawie- jak spożycie alkoholu powodujące stan nie- czy świadectwem wzorcowania). nie go w ruch, kierowanie nim, nadawanie trzeźwości. Od tego stanu odróżnia się stan Warunkiem prawidłowości pomiaru stanu prędkości i hamowanie w sposób zgodny po użyciu środka działającego podobnie trzeźwości kierującego pojazdem jest prze- z konstrukcją pojazdu (por. Andrzej Marek, do alkoholu, a więc i środka odurzającego, prowadzenie czynności kontrolnych zgodnie Komentarz do art.178a Kodeksu karnego, który - w zakresie skutków jest równoważny z instrukcją obsługi producenta urządzenia Stan prawny: 2010.03.01). stanowi po użyciu alkoholu (por. Wyrok SN użytego do badania. Zarówno przestępstwo z art. 178a§1 Ko- z dnia 7 lutego 2007 r., V KK 128/06, Prok. i W przypadku pozytywnego wyniku kon- deksu karnego jak i wykroczenie opisane Pr.-wkł. 2007, nr 6, poz. 9). troli (stwierdzenia stanu nietrzeźwości albo w art. 87§1 Kodeksu wykroczeń mogą być Warto przy tym wskazać, iż pojęcie środ- stanu po użyciu alkoholu) okoliczność prze- popełnione w miejscu, w którym odbywa się ka odurzającego w rozumieniu art. 178a prowadzenia takiego badania powinna zo- ruch pojazdów. Kodeksu karnego obejmuje nie tylko środki stać udokumentowana w protokole. Prowadzenie samochodu pod wpływem odurzające wskazane w ustawie z dnia 29 W razie skazania za przestępstwo z art. środków psychoaktywnych może być zatem lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkoma- 178a§1 Kodeksu karnego lub ukarania za kwalifikowane jako przestępstwo albo- wy nii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485), lecz również wykroczenie z art. 87§1 Kodeksu wykroczeń kroczenie. Czynnikiem przesądzającym jest inne substancje pochodzenia naturalnego sąd obok kary zawsze orzeka wobec kierow- ustalenie, czy kierujący pojazdem mecha- lub syntetycznego, działające na ośrod- cy zakaz prowadzenia pojazdów. nicznym znajdował się w stanie nietrzeźwo- kowy układ nerwowy, których użycie po- fot. Jupiterimages (Internet) ści lub pod wpływem środka odurzającego woduje obniżenie sprawności w zakresie (tak w przypadku popełnienia przestęp- kierowania pojazdem (por. ła SN z dnia 27 Krzysztof Kalinowski stwa), czy też w stanie po użyciu alkoholu lutego 2007 r., I KZP 36/06, OSNKW 2007, Adwokat lub podobnie działającego środka (tak w ra- nr 3, poz. 21). Nie zapominajmy zatem, iż tel. 535-046-777 zie dopuszczenia się wykroczenia). prowadzenie pojazdu po spożyciu środków Nr 4(171) Kwiecień 2015 PRZEWODNIK 11

W gminie Biesiekierz – leżącej całkiem niedaleko Koszalina – spotkać może- Wędrówki my wiele ciekawych miejsc; tych znanych i często od- po powiecie wiedzanych ze wspaniały- mi pałacami jak w Parso- wie czy Nosowie, a także Krystyna tych mniej popularnych, Rypniewska gdzie zaglądamy z rzad- ka, nie spodziewając się tam szczególnych atrakcji. Tymczasem miłośników zabytków i uroków pomorskich wsi zaprosić należy do innych zacisznych miejsc z pięknymi gotyckimi kościółkami, które spotkamy na przykład w Cieszynie lub Parnowie, ale też zajrzeć war- to do Starych Bielic i tamtejszego kościoła filialnego pod wezwaniem św. Stanisława, biskupa i męczennika. Neogotycki kościół w Starych Bielicach wzniesiony został w 1894 roku i jest jedną z wielu ceglanych XIX-wiecznych budowli sa- kralnych budowanych wówczas na Pomorzu. Neogotycki czyli taki, który zgodnie z kano- nem ówczesnej architektury na konstrukcję budowli nakładał gotycki kostium, czerpiąc pełną garścią z repertuaru form średnio- wiecznych takich jak: łuki ostre, sklepienia, przypory wzmacniające mury czy strzeliste pinakle-sterczyny. Budowle neogotyckie powszechnie wzno- szone w XIX wieku były jednym z przejawów fascynacji twórców epoki romantyzmu śred- niowieczem. To z tego zamiłowania podej- mowano się wtedy restauracji wielkich go- Stare Bielice tyckich katedr oraz budowano na ich wzór nowe kościoły. sywnymi przyporami i oknami zamkniętymi komponowanych arkadek. Niezwykły widok Kościół w Starych Bielicach to piękny przy- łukiem ostrym oraz prezbiterium, któremu ujrzymy patrząc w górę, szukając wzrokiem kład takiej właśnie architektury – budowli owej charakterystycznej nadmiernej strze- sklepienia, które zwykle rozpościerało się wzorującej się na średniowiecznych świąty- listości nadają uskokowe szkarpy, strzeliste ponad głowami w średniowiecznych kościo- niach – choć używającej tamtych form dość okna i sterczyny-pinakle wieńczące szczyt łach. Tymczasem tutaj znajdujemy widok swobodnie przetworzonych na język dzie- do wschodu. zadziwiający, zobaczymy celowo odsłonię- więtnastego stulecia. Jednocześnie zwraca uwagę czystość tą konstrukcję dachu – jakby sklepienie - z Jest więc już z daleka widoczna wysoka i form architektonicznych, szlachetne propor- drewnianymi połaciami i belkami wspartymi smukła wieża kościoła św. Stanisława, jakże cje, wreszcie całość rozplanowania. Uroku na ścianach nawy o dekoracyjnie rzeźbione różna od masywnych, przysadzistych czwo- kościołowi – pięknie położonemu na nie- wsporniki. Całości tego jednolitego drew- robocznych wież pomorskich gotyckich wielkim wzniesieniu – dodają pobliskie stare nianego wyposażenia dopełniają piękne budowli. Jest nawa główna wsparta ma- drzewa i kilka starych nagrobków z pochylo- XIX-wieczne witraże. Zachwycają zwłaszcza nymi krzyżami. te umieszczone w ścianie wschodniej prez- Z pewnością zaciekawia neogotycka sza- biterium i co nieczęste, nie są przesłonię- ta zewnętrzna świątyni, ale jeszcze bardziej te ołtarzem głównym, a przeciwnie w całej zadziwi jednorodne, z tego samego czasu, okazałości dają widok na „samoświecącą” co budowla, wnętrze kościoła. Zobaczymy ścianę barwną mieniącą się kolorami. W ok- zachowane tu w całości pierwotne neogo- nie środkowym ze sceną figuralną znajduje tyckie wyposażenie i co niezwykle rzadkie się postać błogosławiącego Chrystusa, okna w katolickich dziś świątyniach, empory-bal- po bokach zdobi rubinowo-błękitno-żółtawa kony w nawie bocznej, tak charakterystycz- cudowna kompozycja ornamentalna. Nieco ne dla przedwojennych kościołów ewan- skromniejsze w formie witraże wypełniają gelickich. Umieszczano je w budowlach ścianę nawy po prawej stronie wnętrza. Tu- protestanckich, głównie z powodów prak- taj charakterystyczne motywy ołowianych tycznych, aby zapewnić miejsca siedzące ramek w kształcie „plastra miodu” ujmują wszystkim uczestnikom nabożeństwa. Em- barwne bordiury. pory znajdują się po lewej stronie nawy i Patrząc na świątynię z zewnątrz i na ca- rozpięte są pomiędzy ostrołukowo zamknię- łość wnętrza docenić należy zachowany do tymi arkadami, wspartymi na ceglanych dziś jednolity charakter dość późnych, bo z filarach. Drewniany parapet balkonów po- II połowy XIX wieku, neogotyckich form, sty- dobnie jak lica oryginalnych XIX-wiecznych lu w sztuce jeszcze całkiem niedawno nie- ławek kościelnych, parapet chóru orga- docenianego nawet przez specjalistów. Koś- nowego i obudowa samego instrumentu – ciół w Starych Bielicach zatem odwiedzić wszystkie te sprzęty wyposażenia ozdobio- trzeba, aby poczuć w pełni ducha tamtego ne są dekoracją i motywami zaczerpniętymi nieodległego stulecia i poznać charakter ze sztuki gotyckiej z jej najbardziej charak- ówczesnej sztuki. terystycznym elementem, którym jest łuk Krystyna Rypniewska ostry, tutaj użyty w dekoracji rytmicznie za- fot. Romuald Długosz 12 KOSZALIŃSKI „EMPIK” GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Okienko na świat Gdyby rozpisać konkurs urody wśród klubów Nowe stylowe meble z zabudowanymi meb- skich artystów. Przez pewien czas działał na- i ośrodków kultury mógłby z powodzeniem lościankami i regałami robiły wrażenie. Duża wet własny kabaret, który zaniepokoił jednak ubiegać się o wysokie lokaty nawet w kraju. Na kawiarnia z kawą z ekspresu, lodami była ob- cenzurę i władze, więc trzeba było się z tego przełomie lat 60 i 70 ubiegłego stulecia wyróż- legana od rana. Do tego okazała gablota na pomysłu wycofać. niał się aparycją na tle starych ruder lub przy- zewnątrz z aktualizowanymi co tydzień wysta- Na spotkaniach muzycznych wspólnie or- ciężkawych socjalistycznych budowli (bez sty- wami zdjęć z Centralnej Agencji Fotograficznej ganizowanych z towarzystwem muzycznym i lu i duszy) z czasów Gomułki, choć jego odda- pokazujących wydarzenia w kraju i świecie. miejscowym środowiskiem również występo- nie z poślizgiem nastąpiło pod koniec rządów Klub się podobał, wywoływał pozytywne re- wali wybitni artyści. komplety widowni groma- właśnie towarzysza Wiesława. O „Empik” w akcje. Ujmował pewną odmiennością, natu- dziły rozmowy z podróżnikami i globtroterami Koszalinie toczyła się prawdziwa batalia w re- ralna świeżością. Walory – można powiedzieć (Dzikowska, Halik), również ze znanymi fil- gionalnych mediach i gabinetach ówczesnych obiektywne – były nie do przecenienia. Jednak mowcami. Cykl filmowy skupiał się jednak na decydentów. Wcześniej znalazł się w planach tajemnica jego powodzenia kryła się w dobrze prezentowaniu dokumentalnych obrazów, choć inwestycyjnych wysokich szczebli, długo jed- zaplanowanej i realizowanej działalności, bo- przy okazji festiwalu filmowego część mistrzów nak nie mógł się doczekać przecięcia wstęgi. kamery i wykonawców gościła również w klubie. Budowa ślimaczyła się, przesuwano terminy. Grono sympatyków towarzyszyło prezentacjom W końcu otwarto podwoje, a było co oglądać. dorobku edytorskiego renomowanych wydaw- Właścicielem okazałego obiektu była Robot- nictw (PWN, PIW, LSW, Morskie i Poznańskie). nicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa – Książ- Zapyta ktoś o serwituty i daniny składane ka – Ruch”, a dokładniej przedsiębiorstwo kol- władzy z racji oczekiwań o lansowaniu tema- portażowe „Ruch”, stanowiące część wielkiego tyki bliskiej sercu rządzących, przybliżaniu koncernu partyjnego. Parter i pierwsze piętro jedynie słusznej ideologii? Rezerwowano na przeznaczono na potrzeby nowej placówki. takie cele spotkania z czołówką dziennikar- Koszalin doczekał się swojego wymarzonego stwa, znanymi publicystami i naukowcami z – Klubu Międzynarodowej Prasy i Książki (KM- wyspecjalizowanych instytutów. Zdarzały się PiK), drugiego takiego ośrodka w ówczesnym „cegły” (rzadko), ale na ogół odbiegały od województwie koszalińskim. Pierwszy powstał sztampy, nie raziły nudą i drętwym językiem. w Słupsku, lecz wyglądem, warunkami ustę- Prelegenci starali się, by wypowiadane przez pował znacznie sąsiadowi zza miedzy, co było gatej ofercie dla różnych środowisk. Zatem, co nich opinie wzbudzały dyskusję. Niekiedy ich przedmiotem pewnych niesnasek. i jak? Tuż po otwarciu w 1968 roku na czytelni- echa pobrzmiewały w połajankach decyden- Kilkadziesiąt takich klubów działało w Pol- ka czekało ponad 200 tytułów prasowych, ga- tów za sprowadzenie „nieprawomyślnego” sce: w Warszawie i dużych metropoliach, zet i periodyków, ale po czterech latach liczba osobnika. Największe zgorszenie cenzury, centrach wojewódzkich, w atrakcyjnych ośrod- ta urosła do 300, w tym 120 zagranicznych. choć niekoniecznie smutnych panów z wiado- kach historycznych, naukowych i turystycz- Oczywiście rosyjskojęzycznych było najwięcej, mego urzędu wizytujących prelekcje dotyczą- nych, jak Sopot, Zakopane, Świnoujście, Go- jednak wydawnictw z Francji, Republiki Fede- ce zagadnień politycznych wywoływali artyści rzów, Toruń, Elbląg. W Połczynie klub się nie ralnej Niemiec i Wielkiej Brytanii było też sporo estrady i plastycy, za swawolne przedstawia- przyjął, za to później w Kołobrzegu i owszem. i w dalszych latach przybywało ich. Dostępna nie rzeczywistości (nagość, erotyzm, dosłow- Koszaliński Empik centralnie usytuowany kusił była nie tylko prasa komunistyczna, lewicowa, ność wypowiedzi). widocznymi z daleka neonami przydającymi również orientacji konserwatywnej, chrześci- Reasumując: KMPIK należał do placówek wy- szczypty wielkomiejskiego sznytu. Wyróż- jańskiej, po prasę prawicową – do niej ustawia- różniających się w kraju, tętniących życiem i niał się też nowoczesną aranżacją wnętrza, ła się kolejka. Popularna była nauka języków pomysłami. Miał dobrą prasę. Trzymał poziom wysokim standardem wyposażenia (na owe zachodnich (odpłatna). Jest to temat warty przez długie lata. Po zmianach właścicielskich w czasy). Placówka stanowiła kompleks kultural- odrębnego opracowania. okresie transformacji dla takich klubów nie było no – edukacyjny i handlowy z księgarnią, skle- Działalność imprezowa ujęta została w 8 już miejsca, zresztą w całym kraju. To, co z nich pami pocztówek, znaczków, reprodukcji i płyt, – 10 cyklach tematycznych. Najpopularniej- zostało, to już inna rzeczywistość. W tamtych dwiema czytelniami prasy, pokojami do nauki szym, bijącym rekordy frekwencji były „Spot- odległych czasach empiki ożywiały monotonny języków obcych, salonem wystawowym i ka- kania z Melpomeną” – gościli wybitni aktorzy, krajobraz kulturalny i były uchylonym okien- wiarnią. Część pomieszczeń przeznaczono na wokaliści, mistrzowie estrady. W tej formule kiem dla nowych doświadczeń, inicjatyw. Temat działalność imprezową – duże formy i bardziej mieściły się małe formy, spotkania, duże spek- zasługuje na rzetelne opracowanie naukowe. kameralne. takle. Nie brakowało też miejsca dla koszaliń- Jerzy Rudzik

Żale Agaty nie piszą w gazetach albo w internecie. To co, nie wiesz?- dziwi się. - Wszyscy opo- wiadają o kochance … - przechyliła się przez płot, szeptem powiedziała nazwisko Plotki dla kotki osoby w mieście ważnej. – A coś myślała? I dom buduje nad morzem, pewnie w nim Mój Eustaszek wreszcie wybrał się na ryby. a nie samochodem, straż leśna, mówi, się zamieszka z kochanką, mieszkanie zostawi A zwlekał długo, oj zwlekał, mówię wam! W przypiernicza, że nim wjeżdżam nad same żonie… Młodszy model sobie wybrał, taki kółko przeglądał sprzęt wędkarki, haczyki jezioro, a zostawiać na parkingu nie ma co, palant. A kim ona jest? I tego nie wiesz? kompletował, spławiki, robaki… I wreszcie łobuzy mogą uszkodzić i co wtedy? A rower – I znów szeptem wyłuszczyła mi nazwisko wyruszył. Nasza kotka Misia będzie mieć można zabrać wszędzie. I jeździć zdrowo tej szczęśliwej pani. I ja tu tych nazwisk nie wyżerkę, Eustaszkowi bowiem rzadko udaje zdrowo, gimnastyka – klaruje, chociaż mnie powtórzę, chociaż mam wielką chęć. Skoro się złowić tyle ryb, bym sobie nimi zawracała nie musi, mnie wszystko jedno, czym jeździ. Marta do mnie szeptem, to ja milczę, je- głowę. Przywiezie klika płotek, w sam raz dla Gdy więc mój stary znika w lesie, to ja zaraz stem lojalna. Misi. Mąż dając kotu efekt swego wędkowa- podchodzę, niby jaki Kargul, do płotu sąsiad- - Hej, kotku, przywiozłem ci świeże płotki nia, woła: - Ej, kotku, proszę, smaczne płotki, ki i wołam: Hej, Marta, przyjdź no tutaj, do – przerwał nam tak miłą pogaduszkę Eusta- będziesz chętniej skakał na płotki, i chicho- płotu. Ta przybiega w te pędy, bo zawsze ma szek. Wrócił już znad jeziora i wabił rybami cze sam ze .swego dowcipu. się czym pochwalić. A ja do niej, no to po- naszą Misię. Wcześnie wrócił, nawet nie uda- Gdy mój Eustaszek wsiada na rower – kupił wiedz, o czym ludzie mówią w mieście? ło mi się do syta pogadać z sąsiadką. A te sobie od gościa, który z Niemiec zwozi różne Marta to pożyteczna sąsiadka – zawsze ryby, to nie były płotki, lecz ukleje. barachło, by nad jezioro jeździć rowerem, jest dobrze poinformowana, wie to, o czym Agata Nr 4(171) Kwiecień 2015 BĘDZINO 13

Nowa strona 15-lecie kapeli ludowej „Swaty” internetowa gminy W sobotę, 11 kwietnia, Polką Leżachow- cy zaprezentowali dorobek kapeli. Za osiąg- ską kapela „SWATY” rozpoczęła uroczyste nięcia podziękowały członkom kapeli władze obchody 15-lecia swojej działalności. Po tym powiatu i gminy oraz obecni na uroczystości muzycznym i tanecznym wstępie prowadzą- goście wręczając podziękowania i upominki. cy uroczystość powitali przybyłych gości. Swoje wyrazy uznania poparte prezentacja- Szczególnie mocno i gorąco witani byli wszy- mi artystycznymi i przyśpiewkami zaprezen- scy przybyli członkowie kapeli, którzy w cią- towały liczne przybyłe zespoły ludowe. Dal- gu 15 lat zaangażowali się w życie zespołu sza część imprezy to zabawa przy wspólnych oraz wszystkich przybyłych, którzy zechcieli tańcach, śpiewach popisach artystycznych swą obecnością uświetnić obchody tak zac- obecnych zespołów, które trwały do późnych nego jubileuszu. W dalszej części prowadzą- godzin nocnych.

1 kwietnia 2015 roku wystartowała nowa odsło- na strony internetowej www.bedzino.pl. Strona zyskała nowy i przejrzystszy wygląd. Dostosowa- na jest również do wyświetlania na urządzeniach mobilnych, takich jak smartfony i tablety. Na stronie znajduje się lista inicjatyw i inwestycji zreali- zowanych w Gminie Będzino od 2010 r. Nowy wy- gląd archiwum aktualności pozwala na łatwiejsze wyszukiwanie informacji. Dział fotorelacje pozwala na wygodne oglądanie zdjęć z ostatnich wyda- rzeń na terenie gminy. Mamy nadzieję, że nowa wersja serwisu przypadnie Państwu do gustu, a dodawane na nią informacje dotyczące funkcjonowania urzędu jak i wydarzeń, które dzieją się na terenie gminy sprawią, że będziecie Pań- stwo tutaj częstymi bywalcami. Wszelkie uwagi i propozycje odnośnie merytorycznej zawartości strony mogą Państwo wysyłać na email: henryk. [email protected] Andrzej Marek Grabowski – „przystojny” Kulfon w naszej Bibliotece 50-lecie państwa 13 kwietnia dla uczniów najmłodszych dzieciństwie, gdy okazało się, że pan Andrzej Markiewicz klas rozpoczął się niezwykle. W będzińskiej przywiózł ze sobą przystojnego Kulfona i we- 14 marca 2015 r. w gronie rodziny i władz Bibliotece czekał na nich gość specjalny – sołego zająca Poziomkę. Gminy Będzino w miejscowości Strzepowo ob- Andrzej Marek Grabowski. Twórca książek chodzono Jubileusz 50-Lecia Pożycia Małżeń- dla dzieci, programów telewizyjnych dla skiego Państwa Heleny i Edwarda Markiewi- czów. W uroczystości udział wzięli: Wójt Gminy najmłodszych: Ciuchcia, Budzik, Tik-Tak oraz Będzino Pan Henryk Broda, który w imieniu Pre- ponad 400 piosenek, a także redaktor na- zydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława czelny i producent miesięcznika dla dzieci Komorowskiego dokonał aktu dekoracji Jubila- Ciuchcia. tów Medalami za Długoletnie Pożycie Małżeń- Jego twórczość i działalność została doce- skie, Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Będzino niona przyznaniem Orderu Uśmiechu. Pracu- Pani Krystyna Najdzion, która w imieniu Rady jąc od wielu lat z dziećmi i dla dzieci, bez przekazała list gratulacyjny, Prezes Oddziału problemu nawiązał z nimi wspaniały kontakt, Związku Nauczycielstwa Polskiego w Będzinie Pan Piotr Frątczak oraz kierownik Urzędu Sta- pozyskał ich sympatię i zainteresowanie. Bi- nu Cywilnego w Będzinie Dorota Kokłowska. bliotekarki i nauczyciele poczuli się jak w Te wspólne 50 lat Pożycia Małżeńskiego Par obchodzących swoje święto to symbol wier- ności i miłości rodzinnej, dowód wzajemnego Trwają prace nad programem wsparcia zrozumienia i istoty związku małżeńskiego, to wzór i piękny przykład dla młodych pokoleń organizacji pozarządowych wstępujących w związki małżeńskie. Państwo Markiewiczowie mają 2 córki oraz 2 wnucząt. Gmina Będzino od kwietnia 2014 roku bierze udział w projekcie pt. „Współpraca z Są wspaniałymi rodzicami, cudownymi i kocha- III sektorem – standardem zachodniopomorskich samorządów”, współfinansowanym ze nymi dziadkami. Z całego serca gratulujemy i środków Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu Państwa w ramach Programu życzymy dalszych jubileuszy. Operacyjnego Kapitał Ludzki; Priorytet V Dobre rządzenie; Działanie 5.4 Rozwój poten- cjału trzeciego sektora; Podziałanie 5.4.2 Rozwój dialogu obywatelskiego. W ramach projektu powstał nowy „Program Współpracy Gminy Będzino z organizacja- III miejsce naszego ucznia mi pozarządowymi i podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok Jednym z ostatnich działań na terenie gminy 2015″ oraz „Regulamin przyznawania dotacji organizacjom pozarządowym na realizację było zorganizowanie Ogólnopolskiego Turnieju zadań publicznych”. Po wdrożeniu dokumentów wspólnie z zespołem podjęto prace nad Wiedzy Pożarniczej na szczeblu gminnym, któ- dodatkowym dokumentem – Programem wsparcia procesu integracji sektora organizacji ry odbył się w Domu Ludowym w Mścicach. 11 pozarządowych działających na rzecz mieszkańców Gminy Będzino, mającego za zada- kwietnia 2015 roku czwórka uczniów reprezen- towała naszą gminę na szczeblu powiatowym w nie jeszcze mocniejsze wspieranie organizacji na terenie gminy. Wdrożenie Programu Koszalinie. Patryk Jaroszewski zajął III miejsce, a planuje się na maj 2015 r. tym samym będzie brał udział w turnieju woje- wódzkim. Trzymamy kciuki! 14 BIESIEKIERZ GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Turniej „Coca Cola Cup 2015” Pożegnanie Zimy 31 marca reprezentacja chłopców w piłce nożnej z Gimnazjum im. Wybitnych Polaków w Biesiekierzu wzięła udział w organizowa- nym co roku turnieju piłki nożnej „Coca Cola Cup 2015”. Spotkanie odbyło się w Boboli- cach, jednak nie jak zawsze na „Orliku”, tylko w hali sportowej. Powodem takich zmian była niesprzyjająca pogoda. Rywalizacja była bardzo zacięta, chłop- cy zagrali na wysokim poziomie. Jednak do awansu zabrakło nam jednego punktu, któ- ry zaważył na wejściu do kolejnego etapu rozgrywek. Zwycięski zespół to Gimnazjum z Dąbrowy. Skład naszej reprezentacji: Gad Szymon, Markowski Adrian, Kornel Piórkow- ski, Wiktor Badyński, Maciej Sowa, Kaczma- rek Michał, Kotowski Damian, Robakowski Marek, Cichoń Aleks, Czarnecki Paweł. Trzecie miejsce w turnieju to dobry wynik, a oprócz tego mogliśmy zwiedzić i podziwiać wspaniały obiekt sportowy, którzy marzy się każdemu z nas. Taka hala sportowa wzbudza 20 marca, w piękny i słoneczny dzień, ła wrzucona do wody, by w końcu mogła podziw i zapewne nikogo nie trzeba długo dzieci, młodzież, opiekun świetlicy oraz przyjść upragniona wiosna! namawiać, aby z niej zechciał korzystać. mieszkańcy z Lasek Koszalińskich pożegnali Na koniec wszyscy powiedzieli wierszyk: Anna Sowa zimę „topiąc Marzannę” – oby tradycji stało Marzanno, Marzanno, się zadość. Ty zimowa Panno, Marzanna została wykonana z mate- Do wody cię wrzucamy, riałów ekologicznych, aby nie szkodzić Bo Wiosnę witamy! środowisku naturalnemu. W korowodzie Opiekun świetlicy w Laskach Koszalińskich zaniesiono ją nad brzeg stawu i tam zosta- Agnieszka Boniecka – Chmurzyńska Wielkanoc ze świetlicami W świetlicach wiejskich na terenie Gmi- ny Biesiekierz trwały długo oczekiwane przygotowania do świąt wielkanocnych. W poszczególnych świetlicach odbywały się liczne konkursy na najpiękniejszą ozdobę wielkanocną, w których również brali udział zarówno mieszkańcy jak i rodzice dzieci Konsultacje w sprawie po- uczęszczających do świetlic wiejskich. Pod czujnym okiem opiekunów nie mogło rów- działu sołectwa Gniazdowo nież zabraknąć warsztatów tworzenia ozdób Na wniosek 10% mieszkańców sołectwa wielkanocnych. Podczas trwania warsztatów Gniazdowo i radnej Gminy Biesiekierz El- dzieci poznały m.in. ciekawą metodę tworze- żbiety Piekarskiej, Wójt Gminy Biesiekierz nia pisanek tzw. metodę marmurkową, która Andrzej Leśniewicz Zarządzeniem Nr 23/15 polega na zdobieniu jaj specjalnymi farbami pisanki, które powstały z różnorodnych mate- z dnia 12 marca 2015r. zarządził przeprowa- (kilka kropli wylewa się na wodę, a następnie riałów w połączeniu z świątecznymi ozdoba- dzenie konsultacji z mieszkańcami sołectwa zanurza w niej jajko „zbierając” na nie bar- mi z pewnością zdobiły wielkanocne stoły. Gniazdowo. wniki). Wszystkie stroiki, palmy oraz kolorowe Izabela Janczak Wolą mieszkańców jest dokonanie podzia- łu sołectwa, obejmującego wsie Gniazdowo, Cieszyn, Starki, Witolubie, na dwa nowe so- łectwa: – sołectwo Gniazdowo obejmujące wieś Gniazdowo, Starki, Witolubie – sołectwo Cieszyn obejmujące wieś Cie- szyn. Konsultacje przeprowadzone będą poprzez zebranie wiejskie zwołane przez soł- tysa – oddzielnie dla wsi Gniazdowo wraz z miejscowością Starki, Witolubie i oddzielnie dla wsi Cieszyn. Zawiadomienie o terminie, miejscu i czasie zebrania, na którym mają być przeprowadzone konsultacje, poda do publicznej wiadomości sołtys poprzez wywieszenie zawiadomienia na tablicy ogłoszeń na 7 dni przed datą zebrania. Witold Patan Nr 4(171) Kwiecień 2015 BOBOLICE 15

Puchar Świata w piłce Odznaczenia na sesji siatkowej w Bobolicach 30 marca 2015 roku podczas sesji Rady W niedzielę 12.04.2015 r. nasza Hala Wido- Miejskiej w Bobolicach odbyło się wręczenie wiskowo - Sportowa była gospodarzem prezen- odznaczeń państwowych. Prezydent Rze- tacji Pucharu zdobytego przez reprezentację czypospolitej Polskiej nadał odznaczenia Polski w FIVB Mistrzostwach Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn - Polska 2014. Uroczystego zasłużonym mieszkańcom Gminy Bobolice. odsłonięcia pucharu w imieniu Gminy Bobolice Wręczenia dokonał Pan Stanisław Gawłowski dokonał Sekretarz Gminy Krzysztof Dziadul. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowi- Prezentacja pucharu prowadzona była przez ska. Postanowieniem Prezydenta za wybitne przedstawicieli ZZPS prezesa ZZPS Pana Janusz zasługi dla muzealnictwa, za działalność na Kamińskiego oraz Pana Jacka Plewnię. Wszyst- rzecz społeczności lokalnej KRZYŻEM KAWA- kie osoby uczestniczące w prezentacji miały LERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI od- możliwość obejrzenia filmów ukazujących dro- gę naszej drużyny do finału oraz samego - tur znaczony został Pan Bronisław Malinowski. Za nieju finałowego Mistrzostw Świata. Pan Janusz zasługi w działalności na rzecz niepodległości Ludowej KRZYŻEM WOLNOŚCI I SOLIDARNO- Kamiński oraz Pan Jacek Plewnia z największą i suwerenności Polski oraz respektowania ŚCI odznaczony został Pan Jan Jarzyński. praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ewelina Szymańska

przyjemnością odpowiadali również na wszystkie pytania zgromadzonych, podając coraz to więcej ciekawostek dotyczących pucharu oraz samego turnieju. Największą atrakcją była jednak możliwość zrobienia sobie pamiątkowego zdjęcia z pucharem, który jest dla wszystkich Polaków największym osiągnięciem polskiego sportu. Puchar po wizycie w naszej hali został przewieziony do Wałcza, gdzie odbędzie się jego kolejna prezentacja. Zbigniew Rewkowski

Nowe zadania w zakresie gospo- Rajska plaża – etap II zakończony darki wodno – kanalizacyjnej. Teren Rajskiej Plaży w Poroście już został na śmieci, ławo stoły oraz wymienione zostało Kolejne inwestycje z PROW-u. przygotowany do majówki. Zakończona zosta- stare oświetlenie parkowe na nowoczesne z ła inwestycja pod nazwą „Zagospodarowanie energooszczędnymi, ledowymi źródłami świat- 02 kwietnia 2015 r. podpisana została umowa kąpieliska „Rajska Plaża” w Poroście. W jej ra- ła. W ramach doposażenia zakupione zostały z wykonawcą robót budowlanych dotycząca za- dań (podział na dwa zadania) „Budowa infra- mach wykonany został pomost pływający o rowery wodne, kajaki i łodzie żaglowe. struktury wodno- kanalizacyjnej na terenie łącznej powierzchni ponad 377 m2, zamonto- Inwestycja została zrealizowana w ra- Gminy Bobolice”, tj. zadanie 1 -„Budowa wane zostały dwie zjeżdżalnie oraz mostek nad mach Programu Rozwoju Obszarów Wiej- sieci wodociągowej Stare Borne – Drzewia- rowem odwadniającym. Konfiguracja pomostu skich na lata 2007-2013 i na jej realizację ny”, zadanie 2 - „Sieć kanalizacji sanitar- pozwoliła na wydzielenie kąpieliska dla małych Gmina pozyskała dofinansowanie w wyso- nej grawitacyjnej i tłoczonej wraz z prze- dzieci i utworzenie części basenowej z pełno kości 80% kosztów kwalifikowanych, kwotę pompownią w miejscowości Radwanki”. wymiarowymi torami pływackimi. Nad wodą 295.875,00,00 zł przy koszkach całkowitych W ramach prowadzonych robót przy zadaniu 1 planowana jest budowa wodociągu do miej- powstały dwie wiaty o powierzchni 80mkw i 27 inwestycji 494.977,91 zł. scowości Stare Borne z rur PEHD110 i przełą- mkw, ustawione zostały ławki parkowe i kosze Lech Wonicki czenie istniejących przyłączy zasilających bu- dynki, łączna długość rurociągu - 3137,3 m. Przy zadaniu 2 planowana jest Budowa sieci kanalizacji sanitarnej i tłocznej wraz z tłocznią ścieków. Włączenie miejscowości Radwanki do kanalizacji sanitarnej na trasie Gozd – Bobolice, długość sieci – 1333,5 m. Podobnie jak w I etapie projektu „Budowa infrastruktury wodno- kanalizacyjnej na terenie Gminy Bobolice Gmina również nie poniesie żadnych wydatków na realizację tych zadań ponieważ uzyskała dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, a wkład własny zapewni Spółka Regionalne Wodociągi i Kanalizacja w Białogar- dzie. W związku z powyższym w okresie budowy wodociągu, tj. od połowy kwietnia do drugiej połowy czerwca (2015 r.) mogą powstać chwi- lowe przerwy w dostawie wody w miejscowości Stare Borne. Planowany termin zakończenia obydwu inwestycji to koniec czerwca 2015 r. Krystian Cyrson 16 KOSZALIN GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Badanie przedsiębiorczości Rozmowy o S6 Centrum Biznesu Fundacji Centrum In- 30 marca 2015 r. w siedzibie Słupskiego m.in. o sprawie ustawowego przekazywa- nowacji i Przedsiębiorczości realizuje w Inkubatora Technologicznego przy ul. Porto- nia gminom w utrzymanie starych odcinków ramach zadania zleconego przez Gminę wej 13B odbyło się II. Walne Zebranie Sto- drogi krajowej nr 6 po wybudowaniu trasy Miasto Koszalin „Badanie klimatu przed- warzyszenia Samorządowego S6. Podczas ekspresowej oraz o ochronie interesów sa- siębiorczości w Koszalinie 2015”. Celem Zebrania Członkowie Stowarzyszenia za- morządów w trakcie budowy „ekspresówki” badania jest zapoznanie się z opinią ko- twierdzili sprawozdania finansowe i mery- polegającej na zabezpieczeniu dróg lokal- szalińskich przedsiębiorców na temat uwa- toryczne z działalności za 2014 rok, udzielili nych przed zniszczeniem przez ciężki sprzęt. runkowań dla prowadzenia działalności Zarządowi i Komisji Rewizyjnej absolutorium Przedstawiciele GDDKiA poinformowali, gospodarczej w mieście. Badanie będzie oraz przyjęli budżet i program działania or- że wykonawcy będą mieli zapisany w kon- prowadzone od 1 kwietnia do 1 lipca 2015 ganizacji na 2015 rok. traktach obowiązek dostosowania się do roku. Zachęcamy wszystkich koszalińskich Dokonano także wyboru władz Stowarzy- obowiązujących przepisów o dopuszczalnej przedsiębiorców do wypełnienia krótkiej szenia na nową kadencję. Prezesem Zarzą- nośności oraz odbudowy dróg w przypadku ankiety dostępnej na stronie www.ankieta. du został wybrany ponownie Piotr Jedliński wyrządzenia szkód. Zarządca dróg krajo- biznes.koszalin.pl. – prezydent Koszalina. W Zarządzie pozostali wych zapewnił również, że stara DK nr 6 jest także dotychczasowi: Skarbnik Stowarzysze- na bieżąco remontowana i zostanie przeka- Druki ankiety są również dostępne w nia Barbara Dykier – wójt gminy Słupsk oraz zana samorządom w dobrym stanie. Biurze Działalności Gospodarczej UM oraz w koszalińskich instytucjach otoczenia biznesu.

Członek Zarządu Krzysztof Frankenstein Stowarzyszenie Samorządowe S6 zostało – burmistrz Sławna. Nowymi Członkami Za- utworzone 22.11.2013 r. podczas Zebrania rządu są natomiast Marek Biernacki – pierw- Założycielskiego zwołanego z inicjatywy szy zastępca prezydenta Słupska oraz Rafał Gminy Kobylnica. Konon – wicestarosta słupski. Nowej Komisji Do członków Stowarzyszenia należą 22 Wodna Dolina Rewizyjnej przewodniczy Tomasz Banach samorządy: gminy i powiaty z terenów woje- – zastępca burmistrza Goleniowa (dotych- wództw zachodniopomorskiego oraz pomor- pięknieje czasowy Członek Zarządu). W skład Komisji skiego, znajdujące się na trasie planowanej weszli także Marek Dołkowski – wójt gminy drogi ekspresowej S6 Szczecin – Gdańsk, za- Koszalin rozpoczyna II etap zagospoda- Siemyśl oraz Ryszard Kalkowski – wójt gminy interesowane wspólnym działaniem na rzecz rowania Wodnej Doliny – zalewu, który stał Szemud. przyspieszenia realizacji inwestycji. się jednym z ulubionych miejsc spędza- Członkowie Stowarzyszenia zapoznali się Celem Stowarzyszenia jest współdziałanie nia czasu i rekreacji mieszkańców miasta. z aktualnym stanem zaawansowania przy- w promowaniu idei budowy drogi ekspreso- Do końca czerwca wybudowany zostanie gotowań do realizacji trasy ekspresowej S6 wej S6, wspieranie przygotowania i realizacji chodnik wraz z szutrową ścieżką rowero- w województwach zachodniopomorskim i inwestycji związanej z budową tej trasy oraz wą, do tego niebieskie, efektowne oświet- pomorskim, przedstawionym przez repre- współpraca w zakresie wykorzystania poten- lenie po drugiej stronie zalewu, a także od zentantów szczecińskiego i gdańskiego od- cjału gospodarczego i społecznego terenów strony ul. Sybiraków (wzdłuż dobudowa- działu terenowego Generalnej Dyrekcji Dróg przyległych do drogi ekspresowej S6, a także nej w zeszłym roku ścieżki przy zalewie). Krajowych i Autostrad. Rozmawiano także ochrona interesów jego członków. Poza tym ławki, nasadzenia, zieleń, boisko do piłki plażowej i linowy plac zabaw do wspinaczki (przy istniejącym już torze do Rada Seniorów ma przewodniczącą wakeboardingu). W dalszych planach jest 31 marca, podczas pierwszego po- wiceprzewodniczącego. Radzie w najbliż- m.in. budowa małego mostu pomiędzy pla- siedzenia Koszalińskiej Rady Seniorów, szej kadencji przewodniczyć będzie pani żą a wysokim nabrzeżem po drugiej stro- wybrano przewodniczącą Rady i w jej Genowefa Charkiewicz (przewodniczyła nie Wodnej Doliny, co urozmaici możliwość wcześniej Radzie Gospodarczej działa- spacerowania. Trwają także intensywne jącej przy Prezydencie Miasta) oraz Jan prace, aby połączyć ścieżką rowerową Bętkowski, który został wiceprzewodni- Wodną Dolinę z przystanią na jeziorze Jam- czącym Rady. Wszyscy członkowie Rady no. Trasa przebiegać będzie wzdłuż rzeki otrzymali z rąk prezydenta Koszalina Pio- tra Jedlińskiego i przewodniczącej Rady Dzierżęcinki płynącej przez miasto, aż do Miejskiej Krystyny Kościńskiej akty powo- jej ujścia do jeziora. łania. Były gratulacje i życzenia owocnej Inwestycja ma być gotowa do 15 czerwca pracy na rzecz seniorów. Kolejne posie- br. Wykona ją na zlecenie Urzędu Miejskiego dzenie rady odbędzie się w drugiej poło- firma Domar za prawie 2,2 mln zł. wie kwietnia. Nr 4(171) Kwiecień 2015 KOSZALIN 17 Koszalin w Göteborgu Między 20 a 22 marca 2015 r. gmina Kosza- du Marszałkowskiego ze Szczecina. Koszalin lin wzięła udział w Międzynarodowych Targach promował własne atrakcje turystyczne oraz Turystycznych TUR Travel Fair w Göteborgu. wydarzenia kulturalno-sportowe, które wy- Targi TUR są największymi na rynku szwedz- darzą się w 2015 roku. kim targami turystycznymi. Co roku przycią- Stoisko odwiedzane było przede wszyst- gają tysiące zwiedzających, zainteresowanych kim przez osoby starsze, które zamierzają ofertami różnych krajów, regionów i miast. wybrać się na wakacje nad polskie wybrzeże, Koszalin prezentował się w Szwecji w ra- jak również osoby, które od kilkunastu lat nie mach Polskiego Stoiska Narodowego, zor- były w Polsce. Zadawane przez odwiedzają- ganizowanego przez Polska Organizację cych pytania dotyczące oferty turystycznej Turystyczną. Miasto wystawiło się wraz z miasta i Pomorza Zachodniego, skierowane przedstawicielami Zachodniopomorskiej Re- były przede wszystkim na zainteresowanie gionalnej Organizacji Turystycznej oraz Urzę- turystyką aktywną i uzdrowiskową.

Ukraińska wizyta Zakończyła się tygodniowa wizyta ukraińskiej delegacji, która pod koniec kwietnia odwiedzi- ła Koszalin w ramach projektu „Przygotowanie ukraińskich samorządów do wdrażania reform decentralizacyjnych i stowarzyszenia z UE”. W naszym mieście gościli Mykhajlo Veres, zastęp- ca mera Iwano-Frankiwska oraz Ivan Markovsky p.o. mera Kirovogradu. Goście zapoznali się z szeregiem procesów obowiązujących w polskim samorządzie, m.in. z zasadami wspierania organizacji pozarządowych, działaniami na rzecz przejrzystości i przeciwdziałaniu korupcji, zarzą- dzaniem jakością – ISO, budżetem obywatel- skim czy też przygotowywaniem dokumentacji projektowych oraz przygotowaniem zespołu do zarządzania projektami.

- 11 nagród w dziedzinie tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury, - 2 nagrody I st. za osiągnięcia w dziedzi- Gala Kultury nie kultury ( dzieci i młodzież), 28 marca w siedzibie Filharmonii Koszaliń- Kapituła Nagrody Prezydenta Miasta roz- - 24 nagrody II st. za osiągnięcia w dzie- skiej odbyła się Gala Koszalińskiej Kultury. W patrzyła 111 wniosków o przyznanie wyróż- dzinie kultury ( dzieci i młodzież), jej trakcie tradycyjnie wręczone zostały nagro- nień za osiągnięcia w dziedzinie twórczości - 1 nagroda za realizację przedsięwzię- dy Prezydenta Miasta. Trafiły do osób, które w artystycznej, upowszechniania i ochrony kul- cia artystycznego „Wydarzenie Kulturalne 2014 r. rozsławiły Koszalin na niwie kulturalnej. tury. Pozytywnie zaopiniowano 53 wnioski w Roku”, Imprezę uświetniła orkiestra Filharmonia następujących kategoriach: - 1 nagroda za zaangażowanie i pracę Koszalińska pod dyrekcją Macieja Osady– - 1 nagroda specjalna za wybitne osiąg- przyczyniającą się do upowszechniania, roz- Sobczyńskiego. W programie wystąpili ko- nięcia artystyczne i twórcze - Artysta Roku, woju i promocji kultury „Przyjaciel Kultury”. szalinianie: Michalina Olszewska, Karolina - 4 nagrody z okazji jubileuszu twórczego, Łączna kwota przeznaczona na zapropo- Nawrocka, Paweł Barów, Piotr Zemła i Ewa - 9 nagród za osiągnięcia w dziedzinie kul- nowane Nagrody wynosi 69 000 zł. oraz Basia Osada–Sobczyńska. tury (dorośli), Tytuł Wydarzenie Kulturalne roku 2014 otrzymało widowisko „Wesele Jamneń- skie”. Projekt zrealizowała Fundacja Poko- loruj Świat. W spektaklu zagrało ponad 200 aktorów – amatorów: dziennikarze, polity- cy, samorządowcy, dyrektorzy instytucji. Scenariusz napisała Pani Emilia Szybista. Reżyserii podjął się – Marcin Borchardt – aktor BTD. Dyrektorem muzycznym był Jarosław Barów. Widowisko przedstawia- ło obyczaj weselny ze wsi Jamno. Jedna część spektaklu realizowana była na placu Teatralnym. Lokalne produkty serwowały sąsiednie gminy. Widzowie byli uczestnika- mi „wesela” – bawili się i kosztowali smako- łyków. Pokazano tradycyjne stroje jamneń- skie, muzykę i taniec. Zebrane środki przeznaczone zostaną m.in. na wydanie książki „Teatr legend” – zbiór scenariuszy na podstawie legend ziemi koszalińskiej wraz z płytą i podkładami muzycznymi, które trafią do szkół podstawowych w Ko- szalinie i powiecie. 18 MANOWO GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Spotkanie autorskie z Andrzejem Markiem Grabowskim 14 kwietnia br. w Bibliotece Publicznej wał min. fragmenty napisanych przez siebie naszego miłego gościa. Byli tam: kot Budzik, Gminy Manowo filia w Rosnowie odby ło piosenek, przedstawiał instrukcję obsługi przystojny Kulfon oraz zając Poziomka. się spotkanie z Andrzejem Markiem Gra- szczeniaczka, urządził trening łamania ję- Dzieci zadawa ły autorowi pytania do- bowskim - autorem książek, telewizyj- zyków dla młodych prezenterów telewizyj- tyczące pisania książek oraz bawiły się w nych programów dla dzieci takich jak Tik nych. Zaprezentował także mieszkańców animatorów prezentowanych kukiełek. Na Tak, Ciuchcia, Budzik oraz ponad 400 pio- czarodziejskiej, przepastnej walizki. „Wy- zakończenie pan Andrzej składał autografy. senek, min. Kulfon, co z ciebie wyrośnie?, skakiwały” z niej jego ukochani przyjaciele Bardzo serdecznie dzi ękujemy za wspólnie Witaminki czy Kropelka złotych marzeń. tj. kukiełki będące bohaterami programów spędzony czas, w radosnej i przyjaznej atmo- Spotkanie zosta ło zorganizowane przez Ko- telewizyjnych dla dzieci, stworzonych przez sferze, w towarzystwie baśniowych postaci. szalińską Bibliotekę Publiczną oraz Filię Biblio- teki w Rosnowie. Wzięli w nim udział uczniowie klas I i II ze Szkoły Podstawowej w Rosnowie. Nasz gość w zabawny i ciekawy sposób wprowadził wszystkich zgromadzonych w świat bohaterów swoich książek. Prezento-

Otwarcie świetlicy 18 kwietnia odbyło się oficjalne otwarcie wyremontowanej świetlicy w Manowie. W Bieg wiosenny otwarciu uczestniczyli wójt i sekretarz gminy. Nie mogło oczywiście zabraknąć radnych i W Manowie odbyła się impreza spor- dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w Wy- towa II Bieg Wiosenny i Marsz Nordic szewie oraz obecnej i poprzedniej pani sołtys. Walking - Manowo 2015. Pomimo niezbyt sprzyjającej pogody w zawodach uczest- niczyło 193 zawodników. Imprezę objęły patronatem medialnym Radio Koszalin, Głos Koszaliński i Telewizja Max. Uczest- nicy mogli skorzystać z darmowego badania poziomu cukru i pomiaru ciśnienia oraz ze szkolenia chodzenia z kijami. Dla najmłodszych, panie ze świetlic zorga- nizowały gry i zabawy z nagrodami. Impreza miała na celu także promocję nowo powsta- łych tras Nordic Walking na terenie miejsco- firmie ELEKTRO - BUD Radosław Michalski z wości Manowo. W ramach projektu unijnego Manowa, PPHU „TEPAK” Władysław Pyrka z powstały w Manowie dwie trasy o długoś- Bonina, Elektrociepłowni Rosnowo Sp. z o.o., ciach 2,9 km i ok. 10 km. Zawody rozgrały radnej powiatu koszalińskiego - Irenie Olek- Inwestycja została zrealizowana dzięki się na odcinku 2,5 km (trasy krótszej). sy, PPU „DACH” z Kretomina, Redakcji „Ob- 80 % dofinansowaniu ze środków unijnych. Impreza odbyła się dzięki wsparciu spon- serwatora Lokalnego „ ze Sławna oraz firmie Całość kosztowała 396.581,87 zł. Około 248 sorów. Podziękowania należą się Hurtowni GAWEX MEDIA Sp. z o.o. tys. zł gmina otrzymała z Programu Rozwo- Artykułów Budowlanych „TĘCZA” z Koszalina, Zapraszamy za rok!!! ju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”. Gmina zakupiła również wyposażenie do zaadaptowanych na potrzeby świetlicy po- mieszczeń na poddaszu. Nr 4(171) Kwiecień 2015 MIELNO 19 Realizacja Kampanii społecznej „Pola Nadziei” w Gąskach Zadaniem kampanii „Pola Nadziei” jest nie pomóc osobom chorym w swoim środowisku tylko pozyskiwanie pieniędzy na rzecz ho- lokalnym. Został zrealizowany konkurs pla- spicjów, lecz także propagowanie niesienia styczny „Niesiemy pomoc”, w którym udział bezinteresownej pomocy. wzięło 14 wychowanków - wszyscy otrzymali Szerzenie idei hospicyjnej, mówienie o po- nagrody w postaci słodkich podarunków i za- trzebie i możliwościach opieki nad chorymi bawek. ma uwrażliwiać społeczeństwo, przypomina- Kampania została zakończona kwestą na jąc o chorych i cierpiących. Hospicjum im. św. Maksymiliana Kolbego w W naszej placówce w Gąskach w miesiącu Koszalinie. Zbiórka pieniężna odbywała się naGąsek, uczestniczyli w niej wychowawcy z placówki, rodzice oraz wychowankowie uczęszczający do świetlicy. Takiego rodzaju akcje społeczne są nam wszystkim bardzo potrzebne, aby uwrażli- wiać społeczność lokalną na sytuację i potrzeby, jakie mają osoby chore oraz przybli- żać ideę hospicyjną i wolontariat. kwietniu wychowankowie wraz z wychowaw- Życzę wszystkim wykorzystując słowa św. cami brali udział w warsztatach z zakresu „ Maksymilian Kolbe, aby „Małe rzeczy z wiel- ABC pomocy chorym” . Dzieci dowiedziały ką czynić miłością”. się czym jest hospicjum, jakie fundacje po- Kierownik Placówki w Gąskach magają osobom chorym, jak my możemy Beata Korczyńska Wniosek – własna sortownia Gospodarz gminy, Olga Roszak-Pezała spot- kała się z przedstawicielami Gminnej Rady Go- spodarczej. Celem spotkania była ocena stanu gospodarki odpadami komunalnymi oraz prac związanych z przygotowaniem kolejnych planów zagospodarowania przestrzennego (Mielenko, Chłopy, mierzeja). GRG jest ciałem doradczym wójta przy ustalaniu priorytetów i kierunków rozwoju gminy. Rada złożona z lokalnych przedsiębiorców i ludzi biznesu pozwala z innego punktu widzenia obiektywnie ocenić działania samorządowe. Finał „konsultacji”: postulowano pilną konieczność budowy własnej sortowni odpadów, aby zmniejszyć koszty wywozu do RIPOK-u w Sianowie. „Samo zdrowie- każdy ci to powie” Większość z nas jedząc nie zastanawia się cieli oraz pracowników obsługi, a trzyosobowa odżywiania. Taka lekcja znalazła ogromne nad wartością pożywienia. Często niektórzy po delegacja poczęstowała pracowników ośrodka uznanie wśród dzieci. Tłumaczenie znaczenia prostu spiesząc się zjadają „coś” i pędzą dalej zdrowia pysznymi sałatkami i zdrowymi ka- prawidłowego żywienia i zdrowego stylu życia do swoich obowiązków. Dotyczy to zarówno napkami z okazji Światowego Dnia Zdrowia, jest wciąż konieczne. dorosłych, jak i dzieci. Ale czemu nie zatrzy- który przypadał 7 kwietnia. Również z tej oka- Autor Ewa Jabłońska mać się choć na chwile, nie przemyśleć, nie zji na holu szkoły Samorząd Uczniowski przy- Zdjęcia Ewa Jabłońska, nauczyć się i nie zaszczepić w sobie ZDRO- gotował gazetkę szkolną o zdrowym sposobie Małgorzata Jabłońska WEGO STYLU ODŻYWIANIA? To przecież jest warunkiem naszego zdrowia. Dlatego nauczyciele ze Szkoły Podstawowej im. Straży Granicznej w Sarbinowie zorganizowali lekcję , która jest przedwstępem do nowo tworzone- go programu „ Wiem co jem i żyję jak chcę”. Mając na uwadze tempo życia, łatwy dostęp do korzystania z komputerów, zaniedbanie ak- tywności fizycznej i prawidłowego odżywiania, w naszej szkole chcemy zaszczepić w dziecku obowiązek przemyślenia sposobu odżywiania oraz dbania o aktywność fizyczną. 10 kwietnia 2015 roku odbyły się warsztaty zdrowego stylu odżywiania się. Uczniowie klas I-III zachęceni do samodzielnego wykonania sałatek, kana- pek oraz samodzielnie przygotowanych soków owocowo-warzywnych, mogli zobaczyć jakie to proste i jakie ważne, że wiem co jem. Swoimi kulinarnymi przysmakami obdarowali nauczy- 20 POLANÓW GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Polanowscy strażacy na Jasnej Górze Na Jasnej Górze odbyła się VII Ogólno- polska Pielgrzymka Strażaków. Wzięło w niej udział ok. 100 tys. przedstawicieli Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej. Pielgrzymka ma miejsce zawsze przed obchodzonym 4 maja wspomnieniem św. Floriana, patrona tej grupy zawodowej. Od- bywa się co pięć lat. W tegorocznej wziął udział prezydent RP Bronisław Komorowski. Mszy św. na szczycie Jasnej Góry przewod- niczył w południe abp Sławoj Leszek Głódź, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa strażaków. W Pielgrzymce wzięła udział grupa straża- ków z Polanowa: Grzegorz Szkołuda, An- drzej Sznyter, Jan Kłudkowski, Dariusz Kłutkowski, Mariusz Kłutkowski, Arnold Potocznik, Mateusz Ryk i Krzysztof Ja- błoński (na zdjęciach).

Powiatowe Targi Zawodoznawcze po raz Jubileuszowe Powiatowe Targi kolejny odbyły się w II Liceum Ogólnokształ- cącym im. Wł. Broniewskiego w Koszalinie. Zawodoznawcze w Koszalinie Celem targów była prezentacja, przyszłym absolwentom gimnazjów, możliwych dróg – 14 kwietnia 2015 rok dalszego kształcenia lub zdobycia wymarzonego zawodu. Ponad 30 placówek swoimi stoiskami za- chęcało uczniów do przyjrzenia się ich ofercie. Wabikami były m.in. przekąski, filmy, pokazy a nawet darmowe zabiegi kosme- tyczne. O zasadach rekrutacji można było dowiedzieć się z rozdawanych ulotek, natomiast o atmosferze w szkole chętnie opowia- dali uczęszczający do niej uczniowie. Łatwy dostęp do potrzebnych dokumentów oraz informacji o profilach kształcenia przyciągnął wielu gimnazjalistów i ich rodziców. Na tegorocznych XV już Targach Zawodo- znawczych nie zabrakło też stoiska Zespołu Szkół Publicznych w Polanowie. Wychodząc naprzeciw oczekiwań uczniów ZSP w Polano- wie proponuje w roku szkolnym 2015/2016 dwa profile licealne: mundurowy i dzienni- karsko-filmowy. Na targach zaprezentowano nową ofertę szkoły. Zainteresowani oglądali ulotki, stworzone przez uczniów ZSP w Pola- nowie filmy, jednak największą popularnoś- cią cieszył się pokaz elektrycznych modeli czołgów. (O targach także na str. 1 – 3) Nr 4(171) Kwiecień 2015 SIANÓW 21

II Spartakiada przedszkolaków Kanalizacja zachód „Nic człowieka tak nie charakteryzuje, Na początku czerwca 2015 roku zakończona jak rodzaj zabawy jaką wybiera.” zostanie inwestycja gminy Sianów pn. „Kanali- Kazimierz Przerwa - Tetmajer zacja zachód”. Obecnie inwestycja ta jest już na etapie częściowego rozruchu hydraulicznego. Dzieci w wieku przedszkolnym i żłobkowym, aby Wszystkie prace związane z budową podczysz- być szczęśliwymi potrzebują dwóch rzeczy: kocha- czalni ścieków, kolektora tłocznego ścieków do jących rodziców oraz ruchu. Wszystkie te warunki oczyszczalni ścieków „Jamno” oraz kanalizacji zostały spełnione podczas II Spartakiady Rodzinnej sanitarnej w Skwierzynce są już na ukończeniu. pod hasłem „Sportowe zabawy z mamą i tatą”. Inwestycja ta ma za zadanie uporządkowanie Rodziny w sportowych strojach stawiły się na linii gospodarki ściekowej w skanalizowanej części startu w hali sportowej w SP nr 2 w Sianowie. Spor- gminy i miasta Sianów i doprowadzenie jakości towców powitali pani dyrektor Renata Bąk oraz pan oczyszczania ścieków komunalnych z jednej stro- wiceburmistrz Marcin Posmyk. Wszystkim życzyli ny do stanu zgodnego z obowiązującymi obecnie sportowych sukcesów w duchu zasady fear play. jak i przyszłymi wymaganiami stawianymi ście- Rodziny z ogromnym zaangażowaniem uczest- kom oczyszczonym jak i do stanu ich czystości, niczyły w sportowych konkurencjach. Każda gru- który będzie gwarantował brak negatywnego pa wystawiła swoich reprezentantów do zmagań wpływu na środowisko. Po zakończeniu inwestycji drużynowych. Podczas potyczek zawodnicy, mali Szkoły Podstawowej nr 1 w Sianowie, judoków z i oddaniu jej do eksploatacji na długie lata a na- i duzi, biegali z domowymi zwierzątkami – ma- Uczniowskiego Klubu sportowego „Torii” z Zespołu wet dziesięciolecia problem oczyszczania ścieków skotkami, udawali rodzinnych kelnerów, budowali Szkół w Dąbrowie. komunalnych ze skanalizowanej części gminy rodzinne piramidy. Rodziny uczestniczyły w spor- Rywalizacja między drużynami była ogromna. Sianów będzie rozwiązany. towych konkurencjach z balonami. Odbyły się Zawodnicy robili wszystko, aby wygrać. Przed- wyścigi z balonami. Dzieci i rodzice zamienili się w szkolnym i żłobkowym olimpijczykom sił dodawał dostawców balonów. Na zakończenie balonowych doping publiczności, która bardzo wspierała swo- potyczek, przedszkolne rodziny tworzyły rodzin- ich przedstawicieli. nych kulturystów. Rodziny brały udział, również w Zwycięzcami spartakiad zostali wszyscy, któ- gazetowych konkurencjach. Zawodnicy zamienili rzy uczestniczyli w sportowych zmaganiach. się w rodzinnych gazeciarzy, marynarzy i pilotów. Dzieci, ponieważ mogły bawić się ze swoimi ro- Dzieci i rodzice startowali w wyścigach taczek, dzicami. Rodzice, ponieważ spędzili niezapomnia- krzesełek, ciężarowców. ne chwile ze swoimi pociechami. Nauczycielki, Podczas spartakiady odbyły się pokazy spor- ponieważ zobaczyły radość w oczach małych i towe: dziewcząt tańczących Zumbę, Orlików z dużych uczestników spartakiady. Sianowskiej Akademii Sportu, badmintonistów ze Sportowe wrażenia bezcenne. Uczniowskiego Klubu Sportowego „Kometa” ze Tekst: Gośka Pietruk

Przypominamy, że w ramach tej inwestycji wykonane zostaną: 1. Podczyszczalnia ścieków w Sianowie wraz z kolektorem tłocznym ścieków z Sianowa do oczyszczalni ścieków „Jamnie”. W skład tej części inwestycji wchodzą następujące elementy: - kanalizacja grawitacyjna o średnicy Ø 400 PVC (dł. w mb) 24,0 m, Wszystkich którzy chciałby zobaczyć walory Gminy i Miasta Sianów „z lotu ptaka” zapraszamy do - kanalizacja tłoczna o średnicy ØZ280 PE (dł. w zapoznania się z Multimedialnym Przewodnikiem po Gminie i Mieście Sianów. Multimedialny Przewod- mb) 13.374,5 m, nik w atrakcyjny sposób ukazuje walory krajobrazowe, przyrodnicze, zabytki, atrakcje turystyczne oraz - przepompownia centralna wraz z podczyszczal- inne ciekawe miejsca na obszarze gminy. Prezentacja zawiera 30 miniaturowych panoram, które zostaną nią ścieków 1 (kpl.). uzupełnione o szczegółowy opis każdego z przedstawianych miejsc. Dodatkowo prezentacja umożliwia 2. Kanalizacja sanitarna w miejscowości Skwie- wykonanie własnej e-pocztówki, którą można przesłać mailem. Multimedialny Przewodnik możemy zo- rzynka etap I. W skład tej części inwestycji wcho- baczyć za pośrednictwem strony internetowej: www.sianow.pl dzą następujące elementy: Multimedialny przewodnik po Gminie i Mieście Sianów został wykonany w ramach realizacji projektu - kanalizacja grawitacyjna o średnicy Ø 200 PVC „Promocja obszaru objętego LSR poprzez utworzenie Multimedialnego Przewodnika z lotu ptaka po te- (dł. w mb) 6.485,0 m, renach „Środkowopomorskiej Grupy Działania”. Multimedialny przewodnik po Gminie i Mieście Sianów - kanalizacja grawitacyjna o średnicy Ø 160 PVC współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów (dł. w mb) 65,5 m, Wiejskich na lata 2007-2013. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata - kanalizacja tłoczna o średnicy ØZ90 PE (dł. w 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. mb) 137,0 m, - przyłącza kanalizacji sanitarnej Ø 160 PVC (dł. w mb) 988,0 m, - przepompownie ścieków 2 kpl. Koszt realizacji inwestycji, wynikający z roz- strzygnięć przetargowych, wynosi 13.078.952,00 zł brutto. Inwestycja ta jest finansowana ze środ- ków własnych gminy Sianów oraz pozyskanych przez nią dotacji i pożyczek na preferencyjnych warunkach. Szczegółowy wykaz źródeł finanso- wania przedstawiono poniżej: - środki finansowe gminy Sianów – 5 618 962,00 zł brutto, - pożyczka preferencyjna z Wojewódzkiego Fun- duszu - ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie – 3.000.000,00 zł brutto, - dotacja pozyskana z Wojewódzkiego Fundu- szu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie – 2.000.000,00 zł brutto, - dotacja pozyskana z Programu Rozwoju Obsza- rów Wiejskich – 2.459.990,00 zł brutto. 22 ŚWIESZYNO GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Ptaki, ptaszki Zadbajcie o złoto w Waszych sercach! … wyśpiewał przy wtórze gitary elektrycznej zaproszony do Szkoły Podstawowej w Duno- wie muzyk i wokalista, Pan Sławomir Pyrko. Niesamowita, elektryzująca osobowość i nietu- i ptaszęta polne zinkowy sposób bycia – oto znaki rozpoznawcze niecodziennego gościa, którego mieliśmy 16 kwietnia 2015 r. w Multimedialnym możliwość przyjąć dzięki współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Niedalinie. Centrum Kultury – Bibliotece Publicznej od- Jako muzyk Sławomir Pyrko znany jest dojrzałej publiczności festiwali bluesowych i koncertów były się gminne eliminacje turnieju recyta- Kasy Chorych lub Krzaka. Dziś, korzystając z bogatego doświadczenia, prowadzi działalność pro- torskiego „Ptaki, ptaszki i ptaszęta polne filaktyczną ukierunkowaną na młodzież gimnazjalną i ponadgimnazjalną. Współpracuje między 2015”. Do konkursu zgłoszono dwudziestu innymi z Krakowskim Centrum Profilaktyki, pozostając jednocześnie aktywnym wokalistą. Podczas sześciu uczestników z gminnych szkół pod- godzinnego spotkania z uczniami klas piątej i szóstej zorganizowanego 28 kwietnia opowiadał stawowych w Dunowie, Konikowie i Zegrzu historie własne oraz te z życia bliskich lub znajomych. Chętnie odwoływał się do doświadczeń mło- Pomorskim oraz Gimnazjum w Świeszynie. dzieży poznanej przy wolontariacie. By przykuć uwagę słuchaczy, opowiadał zaskakujące żarty i Rolę przewodniczącej jury pełniła Maria anegdoty, a wszystko obrazował samodzielnie skomponowaną muzyką bluesową wykonaną na gi- Szych – doświadczona polonistka, członkinia- tarze i harmonijce. „Zadbaj o złoto w swoim sercu!” wybrzmiało we wzruszającej balladzie, po któ- mi zaś były: dyrektor MCK e-Eureka – Biblioteki rej wysłuchaniu młodzież stanęła wobec pytania „Co to znaczy być wartościowym człowiekiem?”. Publicznej Teresa Arleta Rogalska oraz bibliote- Nie wszyscy uczniowie zdobyli się na odwagę, by odpowiadać na pytania, więc Sławomir Pyrko karz Natalia Borys. Komisja konkursowa spo- polecił im swą stronę internetową www.slawomirpyrko.pl i zachęcił do kontaktu w formie pisemnej. śród wszystkich kandydatów wyłoniła sześciu Nie od dziś wiadomo, że autorytety potrzebne są każdemu człowiekowi. Być może spotkanie ze laureatów, którzy będą reprezentowali gminę Sławomirem Pyrko stanie się źródłem inspiracji i nakłoni naszych uczniów do wolontariatu?... Świeszyno w eliminacjach powiatowych tego Marlena Szuwalska turnieju organizowanych przez Koszalińską Bi- bliotekę Publiczną w maju tego roku. Laureaci: PTASZĘTA: Paulina Marko (SP KONIKOWO), Mał- gorzata Pondo (SP ZEGRZE POMORSKIE), Nikola Szczepankiewicz (SP ZEGRZE POMORSKIE). PTASZKI: Martyna Cyngiel (SP KONIKOWO), Milena Orzechowska (SP KONIKOWO). PTAKI: Wiktoria Borys (GIMNAZJUM W ŚWIESZYNIE). Komisja konkursowa przyznała również trzy wyróżnienia: Martynie Margol ze Szkoły Podstawowej w Zegrzu Pomorskim oraz Ka- rolinie Termanowskiej i Joannie Zielińskiej z Gimnazjum w Świeszynie. Wszyscy uczestnicy turnieju otrzymali dy- plomy oraz słodkie upominki, natomiast dla laureatów oraz wyróżnionych przygotowano również nagrody książkowe. Natalia Borys Dzień Ziemi 24 kwietnia 2015 r. w Szkole Podstawowej odpadów” dla klas IV-VI nagrodzeni zostali: I rododendronów, które następnie posadzono w Dunowie obchodzony był Dzień Ziemi. miejsce – Jakub Majcher klasa IV, II miejsce przed szkołą, rozpoczynając nową tradycję Od rana dominowały barwy naszej planety – Filip Mielewczyk klasa IV, III miejsce – Szy- szkolną obchodów Dnia Ziemi. Również w – kolor zielony w klasach OP – III i niebieski mon Dobrowolski klasa IV. W konkursie mię- tym dniu wzdłuż wejścia do szkoły zasadzo- w klasach IV-VI. W trakcie przygotowanego dzyklasowym ,,Dekalog ekologiczny” zwy- no dwie aleje bukszpanowe. apelu przypomniano uczniom o idei Dnia ciężyły następujące klasy: I miejsce - klasa Obchody Dnia Ziemi były w tym roku prak- Ziemi. W formie prezentacji multimedialnej IV, II miejsce - klasa III, III miejsce - klasa II. tyczną lekcją ekologii i przyrody, dały szansę temat przybliżył uczeń klasy czwartej Ja- Laureaci konkursów nagrodzeni zostali dy- utrwalenia wiedzy o środowisku i nabycia kub Majcher. Następnie z wszyscy obejrzeli plomami, drobnymi upominkami oraz żywy- umiejętności sadzenia roślin. Sprawiły wiele przedstawienie o treści ekologicznej. W przy- mi kwiatami - symbolami kwitnącej, pięknej radości wszystkim uczestnikom. stępny, jasny i zrozumiały sposób ilustrowało Ziemi. Zwycięskie klasy otrzymały krzewy Iwona Moszyńska ono myśl przewodnią obchodów Dnia Ziemi i wyznaczało zadania w zakresie ochrony naszej planety. Uczestnicy z entuzjazmem zaśpiewali piosenkę ,,Ziemia - wyspa zielona”. Później odbyło się podsumowanie towarzyszących obchodom konkursów indywidualnych i kla- sowych. Powołana komisja, składająca się z przedstawicieli rodziców, grona pedago- gicznego szkoły oraz sołtys Dunowa, Jadwigi Waśko, wyłoniła zwycięzców. Laureatami w konkursie plastycznym ,,Ziemia nasz dom” w kategorii OP zostali: I miejsce - Kornelia Jagiełło, II miejsce - Julia Wasilewska, III miejsce – Nina Rybarczyk. W kategorii klas I-III: I miejsce – Maciej Wencki klasa III, II miejsce - Katarzyna Brzostko klasa III, III miejsce – Ju- lia Jaroszewicz klasa I. W konkursie ,,Cuda z Nr 4(171) Kwiecień 2015 ROZRYWKA 23 JOLKA Litery z pól ponumerowanych w prawym dolnym rogu, napisane od 1 do 34, utworzą pewną myśl. Objaśnienia w kolejności przy- W diagramie ujawniono wszystkie dwuznaki CH. Przyjemnego rozwiązywania! padkowej: # dziedzictwo, spuścizna. # ssak z rodziny żyraf. # choroba zakaźna (jak przekleństwo) # nauczyciel opiekujący się jedną klasą. # pływają w akwarium. # przestępca uwolniony przez Piłata zamiast Jezusa. # łapie bezpańskie psy. # przygotowuje miejsce obozowania dla wojska. # mahometanizm. # kocica z sawanny. # Lolobrigida, włoska aktorka. # jedno z państw Beneluxu. # kraj między Bałtykiem a Karpatami. # karty używane przez okultystów. # pękate blaszane garnki. # obszar wokół bieguna północnego. # nabrzeże portowe. # wyjątkowo biegły w gotowaniu. # był nim Winnetou. # potrzebne oskarżonemu. # tylna część jakiegoś przedmiotu. # halucynogenny narkotyk. # pot. szkoła, do której chodzi się późnym popołudniem. # pozostałość po starym zamku. # gospodarstwo rolne w Ameryce. # głęboki żal za wyrządzone komuś zło. # bliska sercu; ukochana. # święta patronka górników. # generuje wiązkę promieni elektromagnetycznych. # osłona na nocną lampkę. # bezprawie, bezhołowie. # chodzi z dziewczyną. # Szwed - wynalazca dynamitu. # profesorka kierująca pracą doktoranta. # ręczna prasa śrubowa (z sylab KA, LAN, SÓW, BA) # leczenie wodą. # „... i Ludmiła”opera M. Glinki. # sala sypialna w klasztorze. # pnącze w dżungli. # kumka w stawie. # inaczej przęśl (taka roślina) # picie na umór. # przewód dla gazów o zmiennym przekroju. # plasterki ogórka, marchewki. # niedzielna przechadzka. # jądrowa lub chemiczna. # ekspert, biegły. # pot. o wysokim mężczyźnie. # Emilia, dowodziła pułkiem wileńskim w powst. listopadowym. # dowódca szajki. # duże jezioro w Afryce. # stanowisko obronne dla jednej osoby (... Ordona) # imię żeńskie (poch. hiszp.) # kompozytor operetki „Wesoła wdówka” # słuszność. # Wonder, zm.1960, fizyk holend. (ze słów AS HA) # pogłos, podźwięk. # ojczyzna Dalajlamy. # polski gimastyk, mistrz olimpijski z Pekinu. # cumulus albo stratus. # ostre natarcie kawalerii. # pierwsza ... czyli kobieta łatwowierna. Wśród czytelników, którzy w terminie do 25 maja nadeślą prawidłowe rozwiązania (wystarczy # autor m.in.”Kaczki dziwaczki”. hasło) rozlosujemy nagrody książkowe ufundowane przez Nadleśnictwo Tychowo. Rozwiązanie # japoński samochód osobowy. z numeru marcowego: wielkanoc. Nagrody za prawidłowe rozwiązanie krzyżówki z nr 3 wy- # radiowa albo satelitarna. # reprezentacyjny pokój losowali: Aleksander Zaleski z Sianożęt, gm. Ustronie Morskie oraz Krystyna Stąpor z w mieszkaniu. Koszalina. Książki prześlemy pocztą. # inaczej fermenty. Errata do nr 3. W alfabecie pod krzyżówką zabrakło liter Ć oraz Ę. Chochlik przeprasza! MAK 24 PROZA GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Nie zdejmując mundurów orali tę ziemię, Na wschód gdzie żyło słowiańskie plemię

od Odry www.siekierczyn.pl

Czesław Kuriata

Odcinek 14 ziąb przejmował całe jego ciało; niewiele Mimo, że nie było już w przegrodzie krwa- przecież pomagał maleńki piecyk stojący wego ważki, warchlaki gryzły się dalej. Wyjął Boje kanoniera w ludzkiej przegrodzie. Kiedy wyszedł ze Janowicz z przegrody jeszcze jednego. Odtąd świńskiej przegrody, Zośka już rozgnia- Zośka pilnowała dwa zwierzaki w ludzkiej, a z warchlakami tała ugotowane kartofle. Po nakarmieniu on dwa w świńskiej przegrodzie. Dopiero te- jakiś czas zwierzaki jechały spokojnie. Ja- raz były trochę spokojniejsze. I tak dojechali We wsi za Szczecinem kupili niedrogo dwie nowicz po wymyciu ubrania z gnoju, dygo- do pamiętnego dla kobiety mostu. Wyszli z parki prosiaków, jeszcze nie drutowanych, cąc z zimna w jednych kalesonach, suszył wagonu, jak tylko pociąg przystanął. Kiedy czym Janowicz nie licho się zdziwił . U nich przy piecyku mokre spodnie. W pewnym przy księżycu Zofia Janowiczowa popatrzyła na Wołyniu nikt tak długo nie trzymał nie momencie obudził ich, już drzemiących, na swego chłopa, który niby jakiś cień wlókł drutowanych warchlaków, bo takie świnki przeraźliwy kwik. To świnki zaczęły wojo- się powoli w poświacie księżycowej, naszła ryją nie do wytrzymania a i pozagryzać się wać z jeszcze większą zaciętością. Znowu ją prawdziwa żałość. mogą. Wynajętą furmanką przywieźli prosia- nie było rady. Janowicz wlazł do przegrody Tego, jak był wtedy Klemens Janowicz we- ki do Szczecina. Tutaj Janowicz załatwił wa- świńskiej - i jak przedtem - nogami roz- wnętrznie zły na cały świat, a przede wszyst- gon bydlęcy za dwa litry spirytusu. Kolejarz, dzielał zwierzaki. Gnojówka rozpryskiwana kim na swoją Zośkę, nikt nie opisałby nawet z którym dogadywał się w tej sprawie, poprzez prosiaki moczyła koszulę, jej krople milionem najwredniejszych słów. Nic jednak wiedział, że tylko ze względu na wojskowość spadały na włosy i twarz. Zofia Janowiczo- nie mówił, bo nic tu nie było do powiedzenia. Janowicza rzecz całą załatwia tak tanio. Ku- wa pochyliła się ze świecą nad świńską Wlókł się w milczeniu ponurym za człapiącą pili też trochę ziemniaków, w mieście zdobyli przegrodą. W jaśniejszym świetle Janowicz chmarą ludzi z pociągu. piecyk i garnek. Janowicz przedzielił wagon upewnił się, że najgorszy warchlak, naj- – Parszywe warchlaki, że też czort ich nie na dwie części, jedna była dla nich, druga bardziej łaknący krwi, wcale nie był naj- wziął na moście! – powiedział tylko tyle po dla zwierzaków. W ludzkiej przegrodzie usta- większy, a odwrotnie, chudszy i mniejszy powrocie do wagonu. wili piecyk, na którym Janowiczowa gotowała od innych. To on wszystkie trzy warchlaki Janowicz osunął się w kącie straszliwie zmę- karmę dla świń. Po dwóch godzinach docze- poranił do krwi, a sam nie miał nawet wi- czony. Nie miał już siły nawet pomyśleć o tym, piono ich wagon do pociągu. docznego zadraśnięcia. Janowicz zaczął go że pewnie nigdy nie był tak skonany na froncie, Kiedy tylko pociąg ruszył, prosiaki zaczę- ze złością kopać. nawet w najgorszych godzinach. Na szczęście ły się wydzierać wniebogłosy, ich kwik kłuł – Tyle my zapłacili, a ty chcesz pozabijać, warchlaki, widać zmęczone swoją świńską woj- niemiłosiernie w uszy. Janowicz, choć słabo jak już niedługo koniec mordęgi i dom blisko! ną, były już zupełnie spokojne aż do ostatniej paliła się świeca, zobaczył zaraz jak warchla- – Zośka ze złością szarpnęła go za rękaw. stacji. Gdybyż tak ludzie kiedyś zmęczyli się ki gryzą się do krwi. – Poszła ty do czorta razem ze swoimi świ- wojną, jak one swoją świńską …. Zdaje się, że – Gdyby ja miał więcej desek, toby zrobił niakami! – zaklął Janowicz i wylazł od świń. to była ostatnia myśl przed zapadnięciem w kilka przegród – westchnął. Kobieta przybliżyła świecę przed twarz sen bohaterskiego kanoniera. Jego Zośka led- Zofia Janowiczowa zobaczywszy pokrwa- męża, i w tej sekundzie napadł ją taki śmiech, wo go rozbudziła przed końcową stacją. wione świnie, zaczęła lamentować: że długo nie mogła się powstrzymać. Jano- Jak tylko postawili prosiaki w oborze, Zoś- – Czego ty stoisz i patrzysz jak wół na ma- wicz stał zdurniały i zaraz pomyślał, że może ka zrobiła swemu Klimkowi naparu z kwiatu lowane wrota? Toż one na śmierć się zagryzą z jego Zośką stało się coś niedobrego. Szyb- lipowego i z korzeni malin, dodając do tego i będzie marnacja! ko wyjęła lusterko z torebki i podsunęła pod miodu. I cicho stąpając podała mu do łóżka. – A co ja im zrobię? – odburknął, ale i sam twarz wciąż osłupiałego Janowicza. Choć wy- Zaraz też wyprała jego kanonierski mundur. martwił się nie mniej od niej. glądał on komicznie, okrutnie zmęczonemu Janowicz pocił się trzy dni pod zabużańską – Właź ty do zwierzaków i nie daj im się nie było do śmiechu. Zośka dojrzała smużkę pierzyną i wstał zdrów jak ryba. Widać, do- pozagryzać! krwi na jego brwi. Zaniepokojona zaczęła brze umiała leczyć przeziębienie jego ślub- Co miał robić. Wlazł do świńskiej przegro- wycierać mu twarz zmoczoną chusteczką. na. W Bobrzyńsku stawił się kanonier w bady i zaczął rozdzielać gryzące się warchla- - Chwała Bogu, to tylko krew świńska – po- terii jakby nie ten człowiek, rumiany i w doki. Teraz świnki, choć kwicząc jak przedtem wiedziała z ulgą. brym humorze, w dokładnie zacerowanym, przeraźliwie, rozdzielone jego nogami, nie Jej zatroskanie mężem trwało krótko. Kie- czystym i elegancko wyprasowanym mundu- miały takiej sposobności ani swobody do dy warchlaki rozpoczęły nowe boje znowu rze. Zazdrościli więc inni Janowiczowi urlopu, gryzienia się. Znowu w myślach dziwił się kazała mu wejść do nich. Janowicz zrobił to a on nie miał im tego za złe, bo zazdrość ich Janowicz, w jaki sposób warchlaki tak dłu- teraz otępiały, jakby jeszcze w szoku. Teraz była całkiem zrozumiała. go nie drutowane, dotąd nie pozagryzały od razu przeniósł najgorszego warchlaka Klemens Janowicz po gospodarsku nie ża- się w chlewie gospodarza. Po chwili poczuł do przegrody ludzkiej, ze złością spętał mu łował już męczarni, jaką przeszedł pokonując pod nogami wodnisty gnój i pomyślał ze nogi. Warchlak chwilę miotał się, ale nie wściekłe niedrutowane warchlaki. Nikomu w złością, jaki był durny, że nie wziął więcej kwiczał, co zaniepokoiło Janowiczową. Zaraz baterii jednak o tym nie opowiedział, podob- słomy. Wycierając się o jego nogi prosia- uspokoiła się, spętane czorcie nasienie zno- nie jak ani słowem nie wspomniał o stracie ki zostawiały na spodniach gnojówkę, a i wu się odezwało. kaczek, które wiózł dla swojej Zośki. (cdn.) Nr 4(171) Kwiecień 2015 ZYGZAKIEM 25 Senne koszmary Kiedy biorę do rąk „Polity- są mi życzliwi. Sen staje się nieprzyjemny, - we śnie niepokoił mnie pan An-to-ni. Zapi- kę”, mój ulubiony tygodnik, gdy uświadamiam sobie, ze nie jestem dosta- sałem to imię w rozbiciu na sylaby. We śnie a czytam go od samego po- tecznie przygotowany do egzaminu, pojawia ujrzałem go na jakimś placu, stał na trybunie Jerzy Żelazny czątku, od pierwszego nume- się obawa, że nie zdam właśnie matematy- z uniesioną dumnie głową, a wokół tłum zło- ru w 1957 roku, a byłem wte- ki… Sny mają jedną zaletę, zwłaszcza te kosz- żony z kobiet i mężczyzn w wieku dość za- dy młodzieńcem o rozwichrzonych włosach marne - kończą się przebudzeniem i ulgą: - To awansowanym skandował An-to-ni, An-to-ni! i takich myślach, które świetnie współgrały tylko sen! Ten cykl marzeń sennych o zdawa- Oczywiście skandowano imię posła Maciere- z powiewem nadziei, którą rozbudziły w nas niu egzaminu po przebudzeniu raczej mnie wicza, specjalisty od katastrofy tupolewa. przemiany Października 1956 roku; więc obec- rozbawia, budzi uśmiech. I oczywiście zapo- Nie pierwszy raz mi się przyśnił, już kiedyś nie rozpoczynam lekturę tygodnika od felieto- minam aż do czasu, gdy pojawia się znowu. opisałem sen, w którym główną rolę grał An- nów, a piszą znakomite Stanisław Tym, Daniel Bo to cykliczny sen. toni Macierewicz. Boję się, że będzie to sen, Passent, Ludwik Stomma i Jan Hartman. Czy jest czegoś echem? Być może emo- który będzie nękał mnie co jakiś czas, jak ten W jednym z ostatnich (15/3004) numerów cji towarzyszących podczas zdawanych nie- o egzaminie. Albo o podróży – gdzieś jadę w felietonie Ludwika Stommy, antropologa gdyś egzaminów? A było ich mnóstwo. To i spotykają mnie nieprzyjemne przygody, a kultury i etnologa, profesora wielu uczelni przypadłość każdego wykształconego czło- to, że wsiadłem nie do tego pociągu, ktoś mi polskich i francuskich, mieszkającego we wieka – zaliczanie wielu egzaminów. I ta nie- gwizdnął bagaż, jacyś faceci mają do mnie Francji, czytam: „Odebrałem oto telefon pewność im towarzysząca, że się czegoś nie o coś pretensję… francuskiego instytutu sondażowego z pyta- wie, zawsze są obawy, iż może przydarzyć Wracając do snu, w którym pojawił się niem: „ Jakie ma pan koszmary nocne?” Po- się wpadka. To są chwile frustrujące i czyżby Macierewicz - chciałem się do niego zbliżyć, wiedziałem szczerze, iż nęka mnie w snach nasz umysł je przechowywał i sny są echem podejść do trybuny, ale tłum nie chciał mnie wizja, iż moja matura została unieważniona tej egzaminacyjnej emocji? przepuścić. Na próżno wołałem, przepra- i będę musiał ponownie zdawać egzamin Miewam też kilka innych tematów marzeń szam, starając się przecisnąć między uczest- z matematyki. Usłyszałem w słuchawce sennych, które ujawniają się co jakiś czas. nikami zgromadzenia, ale nie dawałem rady. śmiech: Jest pan już tysięczną osobą, która Niektóre bywają zadziwiające, zachwycają, I raptem tłum przestał skandować imię An- udziela nam takiej samej odpowiedzi.” wydaje mi się w pierwszej chwili, że są go- -to-ni, zrobiło się cicho, a ciszę tę wypełnił Zdumiał mnie ten cytat. Otóż od wielu lat w towym pomysłem literackim, ale po jakimś potężny głos pana Antoniego: Zbliż się, sta- moich snach pojawia się podobny motyw. Nie czasie, gdy powróci bardziej trzeźwe rozpo- ry, przepuście go, ludzie. I natychmiast lu- nazwę go koszmarem, gdyż miewam gorsze. znanie tego snu, okazuje się, że to kiepski dzie się rozstąpili, zrobiono mi miejsce, bym W moich snach nikt wprawdzie nie unieważnił pomysł, bez wartości. Zachwycają mnie na- mógł przejść swobodnie ku trybunie, a poseł mojej matury, ale sen o konieczności zdania tomiast te, które mają walor humorystyczny, zachęcał mnie, podejdź, stary, pospiesz się. egzaminu pojawia się nader często. Jakiegoś kilka takich snów udało mi się wpleść do Chciałem zaprotestować, zawołać, to słowo egzaminu, którym bywam przeważnie zasko- swoich utworów, nawet do felietonów. Bo stary mnie obraża! Nie zdołałem, gdyż ci, co czony. Czasem jest to matura właśnie. Osoby gdy się na przykład przyśni jakiś polityk, a stali na placu, zaczęli mnie popychać, popę- towarzyszące mi podczas tego snu są młode, zwykle pojawiają, gdy przed snem wezmę dzać, szybciej, ruszaj się, pan Antoni czeka! a ja już nie bardzo, raczej w latach, by nie po- tabletkę nitrazepamu. To specyfik na recep- Gdy już byłem pod trybuną, pan Macie- wiedzieć, że stary. Nawiasem mówiąc to okre- tę, lekarze zapisują mi go niechętnie i oczy- rewicz wyciągnął do mnie rękę, aby mnie ślenie stary bywa dla mnie niemiłe, a sądzę, wiście mają rację, ale to już inna sprawa. wciągnąć na trybunę, ale nie dałem rady, nie że nie tylko ja za nim nie przepadam. I cieszę Nie tak dawno, chyba zaraz po obchodach potrafiłem dosięgnąć jego ręki, ale znalazła się tym egzaminem, a moi młodzi abiturienci 5. rocznicy katastrofy smoleńskiej, połkną- się rada – kilku wyznawców posła chwyciło nie dziwią się, że wraz z nimi zdaję egzamin, łem tabletkę owego nitrazepamu i masz! mnie za tyłek, podsadzili i znalazłem się na podwyższeniu. Dano mi do ręki mikrofon i miałem przemawiać, publicznie się wytłu- maczyć, ale z czego, pytałem bezradnie. Ty Zawód dla odważnych wiesz, czym zawiniłeś… Zacząłem się bać, Kominiarz kojarzy się nam ze szczęściem, łapaniem za guzik i mężczyzną ubranym w czarny ten sen zamieniał się koszmar, tym bardziej, ubiór, z charakterystycznym cylindrem na głowie. Cylinder odszedł do lamusa na rzecz wygo- że nie mogłem sobie przypomnieć, czym dy, ale podstawowe narzędzia takie jak szczotka metalowa, drabina, czy kula z liną pozostały. zawiniłem wobec pana Antoniego i tych Bycie kominiarzem, to powołanie i wymagająca praca. Wie o tym Pan Adam Gram- ludzi, którzy czekali na moje słowa uspra- czewski, który razem z synem, Bartoszem prowadzą w Koszalinie Zakład Ko- wiedliwienia, na przeprosiny. To wyczekiwa- miniarski. W tym roku obaj panowie obchodzą swój jubileusz pracy w zawodzie. – Pra- nie i niemożność przypomnienia sobie, co cuję w tym zawodzie już 50 lat, a mój syn 18, więc już sporo czasu – wyjaśnia Adam przeskrobałem, było okropne. Zacząłem się Gramczewski. – Swoją przygodę z kominiarstwem zaczynałem u ojca, bo to jeden z wielu rozglądać szukać ratunku, wołać o pomoc. I zawodów przekazywanych z pokolenia na pokolenie, choć obecnie niedoceniany. raptem jakiś mężczyzna zamachał do mnie Zawód kominiarza przez wiele lat kojarzył się z poczuciem bezpieczeństwa, gdyż droż- dłonią i usłyszałem piosenkę, raczej frag- ność przewodów kominowych gwarantowała bezpieczny dom. Choć najwięcej pracy komi- ment jej refrenu: niarze mieli w czasach, gdy powszechne były piece, także i teraz zawód kominiarza jest po- „A Antoni na harmonii tra, ra, ra, ra gra! trzebny. Jednak i tu wkradł się postęp, używa się kuli z czujnikiem i nowoczesnego sprzętu. Pan Antoni na harmonii nam polkę gra. – Moda na ogrzewanie gazowe, kominki w mieszkaniach, palenie w piecach czym Jak cholera!” popadnie, to zadania z którymi musimy się zmagać – wyjaśniają pan Adam. Okazu- Obejrzałem się na pana Macierewicza, je się, że nie wszyscy pamiętają o obowiązkowych przeglądach instalacji kominowych, tak, to on, pan Antoni, trzymał akordeon, wentylacyjnych. A kominiarz musi zbadać ich drożność i wydać opinię o przewodach grał i śpiewał warszawską piosenkę, którą grzewczo-kominowych podczas kontroli w obiektach i mieszkaniach. czasem można usłyszeć w wykonaniu nie- Czy zawód kominiarza jest dla każdego? – Na pewno nie, wyjaśnia Bartosz Gram- zapomnianego Jaremy Stępowskiwgo. Zawo- czewski – trzeba być wytrzymałym, opanowanym, bo na dachu różne rzeczy mogą się łałem, znam, wiem, to „Jadziem na Bielany” wydarzyć. Jak mawia ojciec „Kominiarz to nie ptak, poleci ale nie pofrunie”. – zdołałem wypowiedzieć tytuł piosenki i się Zawód kominiarza kojarzy się różnie. Na pewno jest trudny, bywa niewdzięczny i ła- obudziłem. Nie udało mi się, chociaż we śnie two ubrudzić się sadzą. Ale jak każdy zawód, jest dla ludzi z pasją i tych, którzy nie liczą wspólnie z panem Macierewiczem zaśpiewać w życiu na pracę tylko za biurkiem. piosenkę. Pewnie to dobrze, że się przebu- Tomasz Wojciechowski dziłem, bo mógłbym się od niego zarazić wiarą w zamach smoleński. 26 MEDIA GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Na przełomie wieków Prasa w okresie przemian Schyłek lat 80 i 90 ubiegłego stule- sowe (pomijamy radio i telewizję publiczną), linie podziałów przebiegały w społecznościach cia przyniósł w kraju zasadnicze zmiany w których wydawcą był wspomniany koncern lokalnych, środowiskach dziennikarskich, we- ustrojowe. Powstały nowe instytucje de- RSW „Prasa”. Do niego wpływały zyski z dzia- wnątrz ówczesnych ugrupowań politycznych i mokratyczne. Radykalne przeobrażenia łalności codziennej gazety i stąd pokrywano pomiędzy nimi. Trzeba odesłać czytelników do dokonały się w polskich mediach elektro- straty, jakie przynosiły dwa pozostałe tytuły. opracowań specjalistycznych.1 nicznych i papierowych. Nie był to jedno- Dziennik partyjny powstał we wrześniu W Koszalinie, jak w wielu miastach i regio- razowy akt, lecz stopniowy proces roz- 1952 roku pod nazwą „Głos Koszaliński” dwa nach dziennikarze utworzyli własną spółdziel- łożony w czasie. Przestał obowiązywać lata po powołaniu województwa koszalińskie- nię i wystąpili do komisji likwidacyjnej (powo- monopol PZPR na wydawanie zezwoleń go. Zmiana tytułu na „Głos Pomorza” doko- łanej przez rząd) o przejęcie „Głosu Pomorza”. umożliwiających publikowanie nowych nała się w połowie lat 70, kiedy zaczął obo- Wniosku nie poparły władze Solidarności, a tytułów prasowych, przydziały papieru, wiązywać nowy podział administracyjny kraju miasto Koszalin miało własne pomysły, co dopuszczenie do druku wydawnictw me- z 49 województwami w miejsce dawnych du- do losów gazety. Ostatecznie postanowiono dialnych. Zostaje zlikwidowana cenzura żych regionów. Centrala redakcji mieściła się sprzedać tytuł. Kupiła go grupa przedsiębior- (urząd główny i filie wojewódzkie). w Koszalinie. W Słupsku funkcjonował oddział ców, którzy rozpoczynali działalność w końcu gazety z systematycznie poszerzanym zakre- lat 80 w zakresie usług budowlanych i szycia Na rynku medialnym postępują zmiany sem kompetencji. koszul (formalnie aktu sprzedaży dokonano właścicielskie, obok prywatnych rozgłośni i ga- Miesięcznik „Pobrzeże” był czasopismem, latem 1991 roku, faktycznie nowi właściciele zet, w partyjnych mediach dochodzi do prze- w którym dominowała tematyka środkowo- objęli rządy kilka miesięcy wcześniej). Zareje- kształceń. Rozpoczyna się wielomiesięczny pomorska. Nawiązywał tytułem i w części strowali się pod nazwą Koncern Wydawniczy proces prywatyzacji na skutek postawienia w profilem do periodyku ukazującego się w Forum sp. z o.o. Szybko doszło z ich strony do stan likwidacji potężnego koncernu Robotni- latach 70. Czasopismo mimo stosunkowo agresywnych wystąpień prasowych przeciwko cza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa – Książka wysokiej sprzedaży (8 – 10 tys. egz.) pono- władzom (podatkowo – skarbowym), niektó- – Ruch”, będącego przybudówką partii, utrzy- siło straty, musiało więc korzystać z dotacji rym bankom. Interesy doraźne i korporacyjne mującego ogromny aparat biurokratyczny RSW. W Słupsku wydawano na podobnych pozostawały w coraz większej sprzeczności ze PZPR. Koncern był właścicielem prawie wszyst- zasadach tygodnik „Zbliżenia”, który z kolei stanowiskiem szerszej opinii publicznej i du- kich tytułów prasowych, drukarni i ogromnej uwzględniał tematykę koszalińską. Kondycja żej części środowiska dziennikarskiego. Nowi sieci kolportażowej. Poza RSW znajdowała się finansowa pisma, podobnie jak miesięcznika właściciele (w większości) popadli w kolizję z prasa katolicka, niskonakładowe wydawnictwa pogarszała się i przynosiła straty. Na począt- prawem. fachowe, hobbystyczne, pisma branżowe i re- ku lat 90 obydwa pisma sprzedano prywat- Grupa dziennikarzy utworzyła nowa gaze- sortowe np. w wojsku i milicji. nym wydawcom. Na rynku prasowym umac- tę codzienną „Głos Koszaliński, Głos Słupski”. W ekonomii i życiu społecznym zaczynają niała się natomiast nowa gazeta codzienna Na niedużym rynku konkurowały ze sobą funkcjonować mechanizmy gospodarki wol- „Goniec Pomorski”, której działalność już trzy dzienniki. Datą historyczną jest tutaj 11 norynkowej. Odtąd media deficytowe nie przedstawialiśmy. listopada 1991, kiedy ukazało się wydanie mogą liczyć na dotacje i subwencje. Nie bra- W 1990 roku rząd premiera Tadeusza Ma- nowego „Głosu” firmowane przez Dziennikar- kowało takich na Pomorzu Środkowym i w sa- zowieckiego zadecydował o przejęciu majątku ską Oficynę Wydawniczą Rondo sp. z o.o. Jej mym Koszalinie. Zasygnalizowane przemiany (ogromnego) RSW „Prasa” i prywatyzacji me- głównymi udziałowcami byli: Waldemar Ćwię- objęły rzecz jasna i ten region. W końcówce diów, przez sprzedaż większości tytułów. Kilka ka, Mirosław Marek Kromer i Mirosław Krom – lat 80 obowiązywał tu – podobnie jak w kra- tytułów prasowych otrzymały ugrupowania wszyscy z „Głosu Pomorza” i Jerzy Blicharski, ju – schemat, wedle którego ukazywał się polityczne, pozostałe sprzedano lub przekaza- dziennikarz radiowy z koszalińskiej rozgłośni. dziennik partyjny „Głos Pomorza” i miesięcz- no prywatnym podmiotom, albo spółdzielniom Do nich należała większość udziałów, pozo- nik społeczno – kulturalny „Pobrzeże”, nadto dziennikarskim. Sprawa wywołała liczne kontro- stała do drobnych biznesmenów i zespołu tygodnik społeczno – gospodarczy „Zbliżenia” wersje, sprzeciwy i dyskusje ciągnące się lata- dziennikarskiego.2 (cdn.) redagowany w Słupsku. Zatem trzy tytuły pra- mi, a ich echa pobrzmiewają do dziś. Wówczas Jerzy Rudzik Słupskie „Zbliżenia” (1979–1993) Czasopismo było tygodnikiem społeczno - cesem Koszalina i Słupska było więc przywró- się kłopoty w pozyskiwaniu reklam i środków gospodarczym, o którego założenie energicznie cenie miesięcznika pn „Pobrzeże” od września na promocję. Na ambitne projekty zmierza- zabiegały słupskie władze i środowiska kultural- 1982 roku, o czym była już mowa. Wydawcą jące do uatrakcyjnienia pisma czyhały rafy, ne od momentu powołania województwa słup- miesięcznika i tygodnika była RSW „Prasa”, a łatwo można było przeszarżować, przeliczyć skiego po gierkowskiej reformie administracyj- sprawy techniczno – finansowe pozostawały w się z siłami. „Zbliżenia” na początku 1993 r. nej. Koszalin posiadał gazetę codzienną „Głos gestii Koszalińskiego Wydawnictwa Prasowego. zmieniły szatę graficzną i postanowiły zawo- Pomorza” (na dwa województwa) i miesięcznik W „Zbliżeniach poruszano zagadnienia ziemi jować sąsiednie województwa we wszystkich społeczno – kulturalny „Pobrzeże”. Obydwa pis- koszalińskiej, stąd obecność tygodnika w niniej- kierunkach geograficznych (brak konkretów). ma obejmowały również swoim zasięgiem wo- szym opracowaniu, podobnie innych wspólnych Poniesiono znaczne koszty, by zdobyć nowe jewództwo słupskie, jednak nie zaspokajało to wydawnictw. rynki. W marcu tegoż roku dowiadujemy się, ambicji stolicy nowego regionu, stąd dążenia do Na początku lat 90, w okresie przemian na że redakcja będzie organizowała wiele kon- posiadania przynajmniej tygodnika i wpływania rynku prasowym prywatnym wydawcą „Zbli- kursów z nagrodami (skąd środki?). Ma też na jego kształt. Trzeba dodać, że w Słupsku, tak żeń” zostało wydawnictwo Horyzont, a nieci odtąd postawić na młodego czytelnika i ko- jak w Koszalinie, po nieoczekiwanej, arbitralnej później Przedsiębiorstwo Wydawniczo – Rekla- biety (dwie grupy wiekowe w przedziale 20 30 decyzji likwidującej periodyk „Pobrzeże” w po- mowe „Zbliżenia” w Słupsku. Przez pewien czas oraz 30 – 40 lat). łowie lat 70 nie zaprzestano starań o powrót funkcjonował oddział w Koszalinie. Redaktorem W połowie kwietnia 1993 zostaje opublikowa- czasopisma, wspierano więc Koszalin w podej- naczelnym został znany publicysta „Głosu Po- ny świąteczny podwójny numer „Zbliżeń” nie mowaniu takich inicjatyw. morza” Waldemar Pakulski. Z tygodnikiem zwiastujący upadku w tak dramatycznej formie. Słupszczanie nie byli również zadowoleni z współpracowali autorzy koszalińscy, a tematy- Było to ostatnie wydanie, przy czym końcowy linii programowej nowego periodyku „Czas”, ka miasta i województwa koszalińskiego była okres działalności przyniósł wyraźne rozluźnie- który rzadko zajmował się tematyką tego re- obecna na jego łamach. nie związków z Koszalinem. 1 gionu. Kilkuletnie pukanie do władz w War- O ile pismo dobrze sobie radziło w nowych (jr) szawie przyniosło ostatecznie efekt w postaci warunkach politycznych, o tyle w zderzeniu z utworzenia tygodnika regionalnego z siedzibą twardymi realiami gospodarczymi przy pew- 1 „Zbliżenia” z 18 marca 1993 r., w Słupsku pod koniec lat 70. Wspólnym suk- nym rozkołysaniu rynku medialnego pojawiły W. Pakulski – Słowo od redaktora. Nr 4(171) Kwiecień 2015 HISTORIA POMORZA 27

Moje rozmowy z księciem Bogusławem II Jomsborg – jeśli tak, to gdzie?

• W czasie naszej czynów, wzrasta w nas wiara, we włas- czym mówiliśmy – kojarzyło ten potężny Lech ostatniej rozmowy opo- ne możliwości. Nie jest zatem tak bardzo gród, a zarazem port z Jomsborgiem. Po- Fabiańczyk wiedział Książę o nie- istotne, rozpatrywanie problemu, czy pieśń glądowi temu jednak zdecydowanie prze- samowitym wyczynie skaldów o Tokim miała wpływ na stworzenie czą informacje zawarte w pozostałych sa- łucznika o imieniu Toki. Z niebezpiecz- legendy o Wilhelmie Tellu, czy też legenda gach. Według nich Jomsborg był twierdzą nie dużej odległości zestrzelił on jab- ta powstała samoistnie. Najważniejsze, było całkowicie zmilitaryzowaną, do której bez- łko umieszczone na głowie swojego i jest zrozumienie przesłania płynącego z względnie wzbraniano wstępu kobietom. syna. Niezależnie czy historia ta była tych dwóch identycznych w treści opowia- Wielokrotnie przebywałem w Wolinie, ale prawdziwa, czy też zmyślona, powsta- dań. Mnie jako księcia przestrzegają bym nikt z jego mieszkańców nie potrafił wska- ła co najmniej dwa wieki przed, niemal nie nadużywał władzy w stosunku do swo- zać najmniejszego śladu po wikińskiej identyczną w treści legendą o Wilhel- ich podwładnych, zaś wszystkim podwład- twierdzy. Gdyby była ona tu, lub gdzieś mie Tellu. Obaj bohaterowie zostali nym – nie tylko moim - wskazują, że mają w pobliżu, to w pamięci Wolinian zacho- postawieni w dramatycznej sytuacji prawo przeciwstawić się osobom mającymi wałaby się choć część obrazu Jomsborga przez osoby mające nad nimi władzę. nad nimi władzę, gdy osoby te postępują opisywanego w sagach. Zapamiętano by, Obaj jakiś czas po pomyślnym wykona- niewłaściwie… że jego załogę stanowili wyłącznie bez- niu zadania, zabili swoich prześladow- żenni mężczyźni w wieku od piętnaste- ców: Toki duńskiego króla Haralda Si- • Ale, przecież to nie po chrześci- go do pięćdziesiątego roku życia, że nie nozębego, Wilhelm Tell habsburskiego jańsku, zabijać człowieka nawet z wolno im było poza twierdzą przebywać wójta Hermana Gesslera. Niesamowite najbardziej umotywowanych powo- dłużej niż trzy dni, że obowiązywała ich podobieństwo obu legend zafrapowało dów. solidarność we wszystkim, że łupy dzielili mnie. Gotowy jestem nawet pomyśleć, – Całkowicie się zgadzam, ale trzeba według losu albo sprzedawali, a uzyska- że Toki był pierwowzorem Wilhelma wziąć pod uwagę, że moje czasy były bar- ne ze sprzedaży pieniądze przeznaczali Tella. dzo niespokojne i dalekie od Królestwa na wspólne potrzeby, że za przekroczenia – Bardzo możliwe. Niejednokrotnie zda- Bożego. Panowały wówczas między ludźmi wobec wspólnoty wyrzucano winowajców rzało mi się słyszeć w pieśniach skaldów nieraz gorsze niż wilcze prawa. Niemoż- z pohańbieniem. podobne historie, które przydarzały się liwym było przetrwać nie odpowiadając Te surowe prawa i karność wśród Jomswi- różnym bohaterom. Skaldowie wędrowali gwałtem na gwałt. Jestem księciem, a to kingów wprowadził pierwszy ich jarl (do- po różnych krajach, od dworu do dworu. zobowiązywało mnie nie tylko do obrony wódca –przyp. LF) Palnatoki. Rzecz jednak By zrobić jak największe wrażenie, śpiewa- własnej skóry, ale przede wszystkim pil- w tym - jak już wspominałem podczas po- li swoje najlepsze pieśni dopasowując ich nowania porządku w moim kraju i bezpie- przedniej naszej rozmowy, że Palnatoki to treść do oczekiwań słuchaczy lub przeka- czeństwa jego granic. Znając siłę a zara- postać legendarna, stworzona co najmniej zać im jakieś istotne przesłanie. zem ciężar władzy – inaczej niż, ci którzy z trzech osób. nigdy jej nie sprawowali – odczytuję wy- • Tak zawsze postępowali wędrowni mowę opowieści o Tokim i Wilhelmie-Tellu. • Podobnie jak Hans Kloss i Stirlitz. pieśniarze. Między innymi tym sposo- I tutaj skorzystam z okazji, by powrócić do – Jedną z nich był właśnie Toki, któremu bem grecki Zeus zamienił się w rzym- rozpatrywania historii Jomsborga. Muszę tak dużo uwagi poświęciliśmy. Co więcej skiego Jowisza, Afrodyta w Wenus itd. jednak zastrzec, że nie mam na temat tej nie wszystkie Sagi podają Palnatokiego, W moich czasach podobnych do siebie tajemniczej wikińskiej twierdzy, jednolite- jako pierwszego jarla Jomsborga. Według - i to często fikcyjnych bohaterów - go w treści i wymowie poglądu. Wiem, że niektórych z nich był nim szwedzki kró- zdarza mi się oglądać w filmach. Np. istniała gdzieś na południowym wybrzeżu lewicz Styrbion Starki. W roku 985 (data odpowiednikiem stworzonego przez Bałtyku. nie jest pewna) zginął on w bitwie pod Fy- polskich autorów Hansa Klossa był ra- risvellir w pobliżu Upppsali. Walczył tam o dziecki Stirlitz. • Może w pobliżu Koszalina, w zatoce tron królewski przeciwko swojemu wujowi – Okazuje się więc, że i w pańskich cza- morskiej, która z czasem przekształ- Erykowi, który po zwycięstwie nad nim sach istnieje zapotrzebowanie na mity. ciła się w jezioro Jamno. Trzeba przy- przyjął przydomek Zwycięski (Segersäll). znać, że zatoka ta na starych mapach Warto wspomnieć, że Eryka w bitwie pod • Tak, ale staramy się pozbyć tego przypomina swym kształtem jamę. Być Fyrisvellir wspomagały polskie posiłki, balastu. może rację ma koszaliński badacz Eu- przysłane jako eskorta jego żony Święto- – Czyżby? Czy czasem nie jest tak, że sta- geniusz Buczak starający się na wszel- sławy (zwanej po szwedzku Sigridą) córki re mity zamieniacie na nowe? Przecież nie kie możliwe sposoby udowodnić, że Mieszka I. Małżeństwo Eryka i Świętoslawy jest możliwe poznać do końca prawdy ani o nazwa jeziora Jamno jest pochodną od pieczętowało sojusz polsko - szwedzki wy- nas samych, ani o otaczającym świecie. W słowa „Joms”. mierzony przeciwko Danii. wędrówce przez życie, ciągle mamy przed – Proszę jednak zauważyć, że słowo Jarl Jomsborga pretendent do tronu sobą jakąś linię horyzontu; za jedną dalą „Joms” nie jest słowiańskie ani też skandy- szwedzkiego Styrbion Starki był zięciem pojawia się następna dal. nawskie. duńskiego króla Haralda Sinozębego, które- go – jak podają skandynawskie sagi (oczy- • Tak, Książę ma rację. Istnieje po- • Mimo to przychylałbym się do po- wiście nie wszystkie) zabił Palnatoki w 987 trzeba tworzenia mitów. Stanowią one glądu historyka Gerarda Labudy, który roku. w naszym duchowym życiu swoistego kojarzył nazwę Jomsborg z opisywaną rodzaju punkty orientacyjne. Już sama przez niemieckiego kronikarza Adama • Z tego co Książe mi opowiada, wy- obecność mitów – nawet przy błędnym z Bremy (ur. ok. 1050, zm. po 1081) nika, że historia Jomsborga jest bar- odczytaniu ich znaczenia –nadaje nam osadą Jumne, z fińskim juoma, estoń- dziej, aniżeli się tego spodziewałem, poczucie sensu życia. Aczkolwiek przy skim jom, litewskim juma, które zna- powiązana z dziejami Polski, i że nale- takim nastawieniu narażamy się nie- czą - głęboki fragment morza lub rzeki ży rozpatrywać ją jeszcze w szerszym uchronnie na popełnianie błędów, ale zwłaszcza między płyciznami. aspekcie, aniżeli czyniliśmy to do tej przecież błędy, to droga do prawdy. – Opisywana przez Adama z Bremy osa- pory. – I doskonalenia się. Tworząc w wyobraźni da Jumne, to nic innego jak słowiański Wo- – Tak, ale o tym porozmawiamy następ- bohaterów dokonujących nadzwyczajnych lin. Również wiele skandynawskich sag – o nym razem. 28 HISTORIA GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy

Kultura w pomorskich obozach jenieckich Melpomena w niewoli Poprzednio informowali- także legitymujący się pewnym dorobkiem tekst poświęcony Zielonemu Balonikowi. Wi- śmy o początkach działal- twórczym. dzom podobała się także choreografia oraz Jerzy Rudzik ności teatralnej, powstaniu Realizacja pełnospektaklowej sztuki przy- podkład muzyczny przygotowany przez or- Teatru Symbolów w oflagu niosła sukces sceniczny i frekwencyjny. Za- kiestrę obozową A. Szulca. W czasie świąt z w Choszcznie. Obecnie kontynuujemy przed- chęcił on do czynnego udziału w życiu teatral- okazji Wielkiej Nocy zrealizowano setny spek- stawianie tego wątku aktywności kulturalnej nym osoby do tej pory dość odległe od anga- takl Teatru Symbolów, w którym wystąpiło 80 polskich oficerów owocującej wieloma osiąg- żowania się w takie działania, w tym aktorów wykonawców! nięciami artystycznymi w tej społeczności. W zawodowych, ludzi teatru, literatów. Szersza Wielkim powodzeniem cieszyła się druga pierwszym pionierskim okresie z natury rzeczy widownia również życzliwie przyjęła sam sztuka Szaniawskiego „Żeglarz” reżyserowa- dominował lżejszy repertuar: widowiska roz- spektakl, jak i obietnice szanowania gustów na przez J. Słotwińskiego (premiera 18 marca rywkowe, estradowe, różnego typu składanki, zwolenników lżejszych muz. Powodzenie przy- 1941). Poza grą aktorów podkreślano znako- improwizowane rewie, recytacja i satyra obo- niosło też wystawienie „Zemsty” – Fredry w re- mitą ilustracje muzyczną (S. Franger), co było zowa. Od początku w zbiorowości jenieckiej żyserii J. Słotwińskiego. W znakomity sposób w zasługą A. Szulca. Dzięki świetnej reżyserii za drutami spierano się o repertuar, kierunki trudną rolę Papkina wcielił się zawodowy aktor podstawowy problem sztuki – obecność wręcz teatru, kształt programu kulturalnego w spe- A. Sewruk dotąd nie udzielający się czynnie w potrzeba poezji w życiu codziennym człowie- cyficznych warunkach ograniczenia wolności. pracach Teatru Symbolów. ka – stał się czymś naturalnym i oczywistym. Pytano, czemu ma służyć taka działalność? W grudniu 1940 r. żegnano oficerów fran- Motywy realistyczne i baśniowe przenikały się Rozrywce i zabawie, czy także, lub przede cuskich, których przenoszono z obozu w płynnie, a odbiór sztuki i jej przesłanie stało wszystkim refleksji, głębszym przemyśleniom, Choszcznie do innych oflagów. Przygotowano się czymś prostym, trafiającym do przekonań poznawaniu zawiłości ówczesnej rzeczywisto- przedstawienie pożegnalne z udziałem pol- szerokiej publiczności, zróżnicowanej przecież ści, szukaniu odniesień do polskiej tradycji hi- skich i francuskich wykonawców (muzyka, intelektualnie i emocjonalnie. storycznej i literackiej. tańce, pieśni). W styczniu 1941 r. wystawio- We wrześniu grano z powodzeniem sztu- W pewnym sensie odpowiedź przyniosło no rewię karnawałową z udziałem oficerów z kę Niewiarowicza „Było to”, później kome- wystawienie „Ptaka” J. Szaniawskiego utworu obozu w Prenzlau, których przeniesiono do dię muzyczną „Chłopiec z fantazją” T. Wasi- dramatycznego wybitnego dramaturga. Było to Choszczna. Z najlepszej strony przedstawił lewskiego i J. Bersona. Jakby dla równowagi odważne i ambitne przedsięwzięcie artystycz- się wtedy Andrzej Szulc w swojego autor- latem (sierpień 1941) przygotowano serię ne, za którym poszły inne tego rodzaju inicjaty- stwa programie muzyczno – baletowym. Był koncertów z udziałem licznych zespołów mu- wy. Jednocześnie kontynuowano dotychczaso- też twórcą i dyrygentem obozowej orkiestry zycznych. Szlagierem okazała się piosenka we dokonania, stanowiące ukłon wobec ocze- jazzowej i chóru oraz autorem opraw muzycz- „Maciek”, a chór rewelersów odśpiewał wią- kiwań publiczności, co do obecności rozrywki nych spektakli teatralnych. zankę pieśni żołnierskich. W wydawnictwach i lżejszego repertuaru w szerszym znaczeniu. Wcześniej – o czym już informowaliśmy obozowych chwalono te programy – poziom, Autorami tego zwrotu byli twórcy o uzna- – Kruczkowski wystawił wodewil „Królowa repertuar. 27 grudnia w rewii świątecznej nym już dorobku pisarskim i doświadczeniu przedmieścia”, w którym dokonał sporych znalazł się nowy program muzyczny: skecze, scenicznym, jak Leon Kruczkowski, Bolesław przeróbek. Premiera widowiska w jego re- piosenki, wiersze, satyra. Piosenkarką zbie- Płotnicki, Jan Buchwald. Poparł ich na ła- żyserii odbyła się 23 lutego 1941 r. i została rającą owacyjne brawa okazał się przebrany mach dwutygodnika „Za Drutami” (pismo na owacyjnie przyjęta. W recenzji „Za Drutami” za kobietę Jerzy Adamski, rywalizujący w tej wysokim poziomie) recenzent T. Przyłubski. autor chwalił aktorów i sposób gry scenicznej, mierze z powodzeniem ze wspomnianym już Przedstawienie reżyserował W. Korzeniowski również reżysera – za wprowadzenie nowych A. Bukowskim jako pełna temperamentu, uro- współdziałając harmonijnie z Kruczkowskim, elementów jak piosenki, i recytacje i za nowy dziwa i zalotna „Lusia”. (cdn.)

75 rocznica Zbrodni Katyńskiej Z prezydentem RP w Bykowni na Ukrainie W uroczystościach upamiętnienia ofiar tej zbrodni uczestniczyła de- masowych represji stalinowskich mieszkający przed drugą wojną w legacja polska z prezydentem RP Bronisławem Komorowskim na czele. Związku Sowieckim. Bykownia to również miejsce kaźni przynajmniej Ich gospodarzem był ukraiński prezydent Petro Poroszenko. Szefowie kilkudziesięciu tysięcy Ukraińców i przedstawicieli innych narodowości obydwu państw po swoich wystąpieniach złożyli wieńce pod zbiorową pozbawionych życia przez reżim bolszewicki. mogiłą ofiar w ukraińskiej części cmentarza, następnie w części polskiej, pod głównym pomnikiem. Po mszy św. pod przewodnictwem bp Konferencja w koszalińskiej bibliotece Józefa Guzdka z udziałem duchownych różnych religii i wyznań Kom- W przeddzień obchodów przygotowano w Koszalinie konferencję pania Reprezentacyjna Wojska Polskiego oddała salwę honorową, po popularno-naukową z udziałem Marii Swianiewicz-Nagięć, emerytowa- czym odbyła się ceremonia składania wieńców. nej profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie w roli W licznej delegacji polskiej uczestniczyli przedstawiciele Rodzin Ka- specjalnego gościa. Córka Stanisława Swianiewicza fragment swojego tyńskich, oficjele, żołnierze, kombatanci, harcerze oraz Polonia z Ukra- wykładu poświęciła ojcu, który jako ostatni widział jeńców – kolegów z iny i z całego świata. Znaleźli się w niej także koszalinianie: profesoro- obozu w Kozielsku wywożonych 30 kwietnia 1940 roku ze stacji Gnie- wie Politechniki Koszalińskiej Bogusław i Michał Polakowie, a w imie- zdowo autobusami w nieznanym kierunku. On też dojechał do tej stacji niu obydwu izb polskiego parlamentu senator Piotr Zientarski, którzy wraz z nimi, ale z niepojętych wtedy dla niego przyczyn zatrzymano przylecieli prezydenckim samolotem. Na otwartym 21 września 2012 go w wagonie. Przez szczelinę w deskach widział jak kolegów wpycha- roku Polskim Cmentarzu Wojennym w Bykowni spoczywa niemal 3,5 no do autobusu z oknami pomazanymi wapnem. Autobus odjeżdżał i tys. obywateli II RP z tzw. listy katyńskiej zamordowanych przez NKWD. wracał po kolejnych oficerów. Swianiewicz zauważył, że bezbronnych Mianem Zbrodni Katyńskiej nazywa się zgładzenie (strzałem w tył jeńców trzymano pod silna eskortą z bagnetami. głowy)ponad 14 tys. polskich jeńców wojennych i prawie 7,5 tys. cy- Jego relacja o wydarzeniach katyńskich ukazała się w 1948 roku wilnych więźniów przetrzymywanych na b. polskich kresach lub za- w pracy „Zbrodnia Katyńska w świetle dokumentów” i powtórzona w chodnich terenach imperium sowieckiego. Łącznie ponad 21 tys. osób książce „W cieniu Katynia” przeszła do historii i stała się jednym z naj- w lutym 1943 roku Niemcy natrafili na zbiorowe mogiły w Katyniu i ważniejszych dowodów sowieckiej winy. Ocalał właściwie cudem, został ujawnili ten fakt w publicznych oświadczeniach, a po paru miesiącach wypuszczony z łagru po wielokrotnych interwencjach generała Andersa dokonano ekshumacji zwłok Polaków (wcześniej prawda o tym drama- i wraz z jego wojskiem opuścił Sowiety w lipcu 1942 r. cie była w części już znana polskim władzom na emigracji). Na dorobek konferencji złożyło się również wystąpienie Bronisława Strzo- Dopiero w kwietniu 1990 r. rząd ZSRS w oficjalnym komunikacie ka, prezesa stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Koszalinie poświęcone jego TASS przyznał się do dokonania zbrodni katyńskiej. W roku 2000 ot- działalności. Z kolei Robert Borucki z koszalińskiego archiwum przygotował worzono Polskie Cmentarze Wojenne w Katyniu, Charkowie i Miedno- ciekawą wystawę dokumentów z zasobów miejscowej placówki. Na zakoń- je, a w roku 2012 w Bykowni (obecnie w granicach administracyjnych czenie wyświetlono film „Katyń” Andrzeja Wajdy. Konferencję zorganizowało Kijowa). Spoczywają tu poza pomordowanymi jeńcami Polacy – ofiary Archiwum Państwowe z Koszalińską Biblioteką Publiczną. (jr) Nr 4(171) Kwiecień 2015 SEZON REFLEKSJI 29 Atlantydy są w nas Każdy z nas nosi w sobie fale oceanu. Tyle, że oprócz tych, co korzystali środkiem wsi. Dzisiaj to droga przez las. Spotka- Atlantydę - jakąś zaginioną z tych uciech, zginęły setki tysięcy biednych łem na niej mężczyzn ładujących na samochód przestrzeń, której nie można ludzi, dzieci. Zbiorowa odpowiedzialność? Rów- okrąglaki zwane papierówkami. Zapytałem, przywrócić. Nie pochłonęły jej nież niewinnych? Bóg tak chciał? Jakiej religii? wymieniając jej nazwę, gdzie jest ta wieś. Nie Jerzy Żelazny wody oceanu, jak tę mityczną, Bo dotknięci zostali wyznawcy kilku wielkich re- wiedzieli. Jeden powiedział - podobno gdzieś ale przywrócenie albo wskrze- ligii, przede wszystkim hinduizmu i buddyzmu. tu taka była... Spotkałem nieco starszych, oni szenie jej w dawnym kształcie jest niemożliwe. Chrześcijaństwa również, zwłaszcza Europejczy- pamiętali, ale gdy odejdą, wraz z nimi odejdzie Odpłynęliśmy od niej gnani wiatrem życia. Czło- cy korzystający z tamtejszych plaż. pamięć o tamtej wsi. Ona oczywiście nie utonę- wiek ciągle odchodzi w nieznane. Bo nieznane Czy Atlantyda, jeśli istniała, znikła wskutek ła w wodzie, nie zabrała jej rzeka, nie zmyła z jest przyszłe życie. Można je projektować, ale tsunami? Może kiedyś nauka to potwierdzi albo powierzchni struga przepływająca środkiem łąk, plany te spełniają się nie tak, jak je sobie wy- wykluczy. Potwierdzi albo wykluczy samo istnie- ona utonęła w lesie, który rośnie coraz wyżej, obraziliśmy. Szukamy bezpiecznej wyspy albo nie wyspy z bogato rozwiniętą cywilizacją. Łączy drzewom coraz bliżej do wieku rębnego. lądu, które nam te oczekiwania zapewnią. Ale te wszystkie mityczne i rzeczywiste wielkie kata- Ta wieś, którą nazwałem moją Atlantydą, zni- czyż są takie lądy, takie wyspy? Atlantyda żyje strofy przeświadczenie, że były one karą za złe kała powoli, prawie niezauważalnie, ludzie wy- jednak w naszych wyobrażeniach, jest symbo- uczynki człowieka. nieśli się z niej z własnej woli, by poprawić swój lem tego, co zatopił w nas czas. Jak doniosła prasa - przybysze do kurortów, byt albo urzekły ich inne, ciekawsze miejsca. Ale Według opowiadań Platona opisujących w dia- których nie dosięgły fale owego najtragiczniej- są przecież miejscowości, z których ludzi usunię- logach „Timaios” i „Krytias” , a czerpał wiadomo- szego tsunami w 2004, nie przerwali zabawy to pod przymusem, nagle i brutalnie. Przybysze ści od Solona, ateńskiego poety, polityka i prawo- - życie toczyło się dalej. Żadna katastrofa nie ze wschodu, z Bieszczad, mogą o tym wiele dawcy, a ten rozpowszechniał przekaz egipskich potrafi zatrzymać życia. Niezależnie od jego mo- opowiedzieć. A po ich wioskach pozostały tylko kapłanów, Atlantyda była wyspą położoną na- ralnej jakości. nazwy przechowywane w urzędowych spisach przeciwko Cieśniny Gibraltarskiej, zwaną w sta- Zacząłem ten felieton od tego, że każdy, kto albo szczątki fundamentów po jakimś domo- rożytności Słupami Herkulesa. Zamieszkiwał ją przeżył już ileś tam lat, nosi w sobie pamięć o stwie, albo kilka zdziczałych drzew owocowych, lud zorganizowany w bogate państwo, władające własnej Atlantydzie, nawet niejednej. Moja jest resztki sadu, rosnących na uboczu, nad jakimś zachodnim wybrzeżem Europy i Afryki. Wyspę łagodna - jej pamięć rodzi w mojej świadomości rowem, nie wyciętych przez nieuwagę. pochłonął ocean, wspaniała cywilizacja utonęła w lekki żal, smutek powodowany nieuchronnoś- W moich okolicach jest też wiele miejscowo- jego głębi. Od czasów średniowiecza śladów wy- cią przemijania. Moja Atlantyda to przestrzeń ści, które jeśli nie zniknęły do tej pory, to zapew- spy poszukują żeglarze, podróżnicy, awanturnicy. między dwoma jeziorami - była tam niewielka ne czeka je ten los w niedalekiej przyszłości. Ale jak do tej pory nic nie znaleziono. wieś: kilka, może kilkanaście zagród. Podobno Też będą dla kogoś Atlantydami, istniejącymi Czasem wyobrażam sobie jej zagładę - u jej jej mieszkańcy byli jak na owe czasy zamożni. w pamięci. Może niektóre miejscowości będą brzegów zatoka, a w niej okręty czekające na Utrzymywali się nie tylko z rolnictwa, ale rów- miały szczęście – powstrzymają ich zniknięcie wypłynięcie, by stoczyć walkę z poprzednimi nież wywózki drewna z okolicznych lasów. Tuż przybysze z miast, którzy na resztkach wsi, daw- mieszkańcami Aten, którzy - według legendy koło przesmyku między jeziorami stała niegdyś nych domostw, zbudują sobie domy letniskowe, - powstrzymali ekspansję Atlantydów na Euro- karczma; to był dom mojego dziadka, którego jeśli miejsca te będą atrakcyjne, w pobliżu je- pę. I raptem wody oceanu wznoszą się, tworzą zresztą nie znałem, jak i tego domu, gdyż się zior, strumieni, wśród wzgórz… Znam już takie się wielopiętrowe fale, większe niż najwyższe rozpadł zanim ta przestrzeń stała się obecna miejsca, których zniknięcie powstrzymali ludzie, wzniesienia Atlantydy i runęły na stojące stat- w mojej pamięci. Miała ta karczma racje bytu, budując tam swe dacze, miejsca weekendowe- ki, na portowe domy, pałace, słowem - kwitną- dopóki tamtędy wiódł szlak komunikacyjny, ale go wypoczynku i zabaw. Oczywiście w tych miej- cą dostatkiem wyspę zalewają olbrzymie fale, gdy zbudowano inne drogi, wygodniejsze, ludzie scowościach życie, egzystowanie człowieka, bę- te same, które potem nazwano tsunami. Gdy przestali tamtędy wędrować, karczma stała się dzie niepodobne do dawnego, do czasów, w któ- dziura po wyspie wypełniła się wodą, ocean się zbędna. I cała wieś stopniowo zanikała - ludzie rych miejscowość, wieś ta żyła innym rytmem. uspokoił, znów falował jednostajnie, niezmien- porzucali swe dotychczasowe siedziby, wędro- I przez jakiś czas będą żyć w pamięci tych, co nie. A jego przypływy na brzeg europejski i afry- wali do innych miejscowości, do miast, a na niegdyś tu mieszkali, pracowali, umierali, rodziły kański przynosiły resztki tego, co niegdyś było miejscu dawnej wsi wyrastał las. się dzieci… Może na fotografiach będzie można kwitnącą cywilizacją - jakieś drewniane belki, Pojechałem tam nie tak dawno - las jest do- obejrzeć stare sady, stodoły i chlewy, ludzi sie- fragmenty konstrukcji budowlanych, łodygi ro- rodny, po wiosce została droga, która biegła dzących przed domami. ślin, szkielety topielców... Nic nie przetrwało, ża- den ślad? Atlantyda utonęła 9 tysięcy lat przed Solonem, a ten żył w latach 635 - 560 p.n.e. Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi Może więc rzeczywiście nie przetrwał żaden ślad do czasów, gdy ludzie rozpoczęli poszukiwania Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi. tej zaginionej wyspy? Żądania reklamacyjne Ocean zniszczył Atlantydę za zepsucie mo- Składając reklamację do sprze- jak rozmowa osobista, telefonicz- ralne. To kara albo zemsta bogów na ludziach dawcy z tytułu rękojmi kupujący na, sms bądź mail. żyjących niezgodnie z nakazami etycznymi. Po- powinien sprecyzować swoje żąda- Termin realizacji reklamacji rów- dobnie Bóg ukarał zagładą biblijną Sodomę i Go- nie. Zgodnie z obowiązującymi od nież nie jest ustawowo sprecyzo- morę za rozpustę i homoseksualizm jej miesz- 25 grudnia 2014 roku przepisami wany. Przepis stanowi, iż sprzedaw- kańców. Za grzechy Bóg zesłał na ludzi potop. ma on prawo żądać : naprawienia ca jest zobowiązany do zamknięcia Za co ludzie zasłużyli na holokaust? wady, wymiany towaru na nowy, procesu reklamacyjnego w rozsąd- Zawsze po każdej tragedii – wichurze, trzę- wskazanego obniżenia ceny lub nym czasie, bez nadmiernych nie- sieniu ziemi, powodzi, tsunami - ludzie dotknięci odstąpienia od umowy ze zwrotem dogodności dla kupującego. tragedią pytają, dlaczego to się zdarzyło akurat świadczenia pieniężnego. Wybór Należy pamiętać, iż warunkiem nam? To odwieczne pytanie. I nikt na nie potrafi żądania należy do konsumenta. koniecznym do zastosowania 4. z wy- odpowiedzieć. Ludzkość, która wiele osiągnę- Jeżeli reklamujący wybrał jedno z pierwszych mienionych żądań - zwrotu kosztów nabycia ła w udoskonalaniu swego życia dzięki nauce trzech żądań, a sprzedawca się do niego nie usto- (odstąpienia od umowy) jest wykrycie wady i technice, nadal jest bezradna wobec klęsk sunkował w terminie 14. dni kalendarzowych, istotnej, uniemożliwiającej normalne użytkowa- zadawanych przez naturę. I pytanie, dlacze- należy przyjąć, iż uznał je za zasadne. Zasada ta nie towaru zgodnie z przeznaczeniem. go właśnie nas to dotknęło wciąż się pojawia i nie ma zastosowania, jeśli sprzedawca otrzymał W razie wykrycia takiej wady i odstąpienia wciąż brak na nie odpowiedzi, świadczy o bez- żądanie zwrotu kosztów nabycia towaru. od umowy sprzedający może od tej czynno- silności człowieka wobec potęgi sił natury. Przez W przypadku dochowania w/w terminu (liczy ści się uwolnić, wydając kupującemu towar wieki odpowiedź była najprostsza - tak chcieli się moment powiadomienia konsumenta) przed- wolny od wad niezwłocznie, bez nadmier- bogowie, tak chciał Bóg. Bo człowiek czyniąc siębiorca może zaproponować inny sposób reali- nych niedogodności. zło, żyjąc niemoralnie, zasłużył na karę. Trage- zacji reklamacji, np. zamiast wymiany naprawę. Sprzedawca nie może się uwolnić od żą- dia tsunami w 2004 roku u wybrzeży Oceanu Forma ustosunkowania się sprzedawcy do dania zwrotu ceny, jeśli konsument ponow- Indyjskiego - zaczęli niektórzy powtarzać - to roszczeń reklamacyjnych konsumenta jest nie stwierdził wadę istotną, niekoniecznie tę kara za biznes erotyczny kwitnący u wybrzeży dowolna. Może być ona tradycyjna – pisem- samą. tych wysp i lądów, na które runęły niszczące na, jak i każda inna, tzw dorozumiała, taka Arkadiusz Janz 30 PODRÓŻE GAZETA ZIEMSKA – miesięcznik samorządowy Karawaningiem na Lazurowe Wybrzeże, ale także do Cap d’Agde i Figueres w Katalonii (3)

Cannes kojarzy się z jego słynnymi gala- mi i żyje zgodnie ze swoim mottem „Życie to festiwal”. W maju na kilkanaście dni staje się stolicą światowego kina. To eleganckie kąpielisko ma w starej części miasta kilka- naście stromych uliczek i wąskich przejść ze schodami na zboczu zamkowego wzgórza, na którym góruje średniowieczny zamek, z którego wieży można oglądać wspaniałe widoki na zatokę i góry. Podjechaliśmy przede wszystkim na słynny bulwar La Croisette – aleję wspaniałych hoteli, na której w czasie trwania festiwalu jest możliwość zobaczenia słynnych gwiazd. Spacerowaliśmy promena- dą – jednym z najbardziej znanych depta- ków na Lazurowym Wybrzeżu. W czasie MFF trudno znaleźć wolny skrawek miejsca na plaży, gdyż wszystkie są zajęte przez hotele i restauracje stojące przy najsłynniejszym bulwarze. Teraz było w Cannes spokojnie i mogliśmy zaparkować samochód na parkingu – w zonie C - strefy Grety Garbo – pod samym Pałacem Festiwalowym, stojącym na końcu bulwaru. Tu właśnie organizowane są pokazy, konferencje prasowe i rozdaje się Bulwar Anglików w Nicei. Grand Prix i Złote Palmy. Zatrzymaliśmy się przy sławnych scho- drzewami laurowymi. Nietrudno było zwie- liśmy również zwiedzać Monaco. Wracaliśmy dach pałacu festiwalowego, ale na próżno dzać to miasto podzielone na starą i nową więc do kraju inną trasą, przez aglomera- szukaliśmy na nich czerwonego chodnika, część. Stare miasto zachowało typowy cha- cję nicejską, autostradą A8 i drogę krajową po którym przechadzają się artyści. Znaleź- rakter śródziemnomorski, wąskie uliczki, a łączącą Marsylię z Włochami. Minęliśmy liśmy tylko biegnącą przed pałacem słynną przy nich domy z XVII i XVIII w. z przymknię- Cannes, Niceę i zjechaliśmy do autostrady aleję gwiazd, na której sławy kina pozostawi- tymi okiennicami. Ze wzgórza zamkowego prowadzącej w dół do Monako. Przyczepę ły odcisk dłoni. Jest tu między innymi odciś- i dawnych fortyfikacji – dziś piękny park musieliśmy jednak zostawić na niewielkim nięta dłoń Andrzeja Wajdy, którego „Kanał” Château – można podziwiać panoramę tego parkingu w Alpach, ponieważ był zakaz wjaz- w 1957 roku zdobył Nagrodę Specjalną Jury miasta o trzech funkcjonujących tu portach du z przyczepą do miasta. – Srebrną Palmę. Spacerujemy i robimy zdję- morskich (pasażerski, handlowy i rybacki) Księstwo Monako (to niewielkie miasto- cia dłoni aktorki Mariny Vlady i A. Żuławskie- i międzynarodowym porcie lotniczym – z -państwo) znajduje się zaledwie 18 km na go. Odpoczywamy w jednej z kawiarenek, wchodzącymi w morze pasami startowymi. wschód od Nicei i graniczy jedynie z Francją. a po południu wracamy na naszą spokojną Zwiedzając Niceę podziwialiśmy wspa- Po Watykanie jest to drugie najmniejsze pod plażę w Boulouris. niałą przyrodę – bogactwo drzew i kwiatów, względem powierzchni niezależne państwo Któregoś dnia pojechaliśmy do Nicei (360 barwne targi jarzyn i owoców na świeżym świata. Zafascynowały nas już same widoki tys. m) – stolicy Lazurowego Wybrzeża, mia- powietrzu, ciekawą architekturę – barok i z gór na Monako, zajmujące skalisty nad- sta, którego nazwa pochodzi od słowa Nike neoklasycyzm, starożytne ruiny i niezwykle brzeżny obszar Alp Nadmorskich ciągnący – bogini Zwycięstwa. Nicea jest przepięk- ozłoconą z charakterystycznymi kopułami się wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego, nie położona u stóp wzgórz amfiteatralnie cerkiew. W porcie widzieliśmy luksusowe w obrębie Riwiery Francuskiej. Jest to prze- opadających ku morzu, nowoczesna, boga- jachty i spoglądaliśmy na mieniące się zło- piękna kraina zamknięta pasmem Alp, które ta (pałace, luksusowe hotele, kasyna, uni- tem plaże i strome zbocza wpadające wprost chronią ją przed północnymi wiatrami. wersytet, opera, muzea). Leży nad zatoką do morza. W okolicy Nicei rozwinięta jest Pełni oczekiwań zjechaliśmy na dół do Mo- wzdłuż której biegnie Promenada Anglików uprawa drzew cytrusowych, oliwek, winoro- naco i Monte Carlo. Jeździliśmy ulicami, oglą- (Promenade des Anglais) – przeszło siedmio- śli i kwiatów (plantacje goździków, róż, mi- daliśmy ogromne luksusowe hotele, bogate kilometrowy bulwar wysadzany palmami i mozy). sklepy. Wszędzie pełno samochodów i tury- Nicea jest drugą najczęściej odwiedzaną stów, niesamowity ruch. Dużo policji pilnu- miejscowością przez turystów we Francji. jącej porządku. Opuściliśmy z przyjemnością Początki turystyki na Lazurowym Wybrzeżu te zatłoczone ulice i podjechaliśmy pod pa- sięgają XIX w., kiedy zaczęli tu przyjeżdżać łac książęcy Grimaldich (budowla z XVI-XVII bogaci Francuzi i Anglicy (ci już w XVIII w.), wieku), ale nie oglądaliśmy jego wspaniałych dlatego też główna widokowa arteria miasta apartamentów. Obejrzeliśmy jego średnio- nosi nazwę Anglików. Dziś spacerują nią tu- wieczne wieże a na wspaniałym, dziedzińcu ryści z całego świata, także z Polski. freski. Później przejechaliśmy ulicami Monte Pod wieczór, pełni wrażeń, opuściliśmy Ni- Carlo – dzielnicę Monako – historyczną stoli- ceę – stolicę Lazurowego Wybrzeża. Główną cę światowego hazardu. Zatrzymaliśmy się arterią miasta wyruszyliśmy na nasz kem- przed kasynem (budynek z II poł. XIX w.). Tu ping w Boulouris. Była już połowa września znajduje się trasa znanego rajdu samochodo- i postanowiwszy następnego dnia wcześnie wego oraz rozgrywany jest coroczny wyścig rano wyjechaliśmy do Polski. Przed nami formuły 1 – Grand Prix Monte Carlo. Przed Cannes. W głębi casino. była jeszcze długa podróż, po drodze chcie- opuszczeniem księstwa jeszcze raz z góry Nr 4(171) Kwiecień 2015 PODRÓŻE 31 spojrzeliśmy na Monako, Lazurowe Wybrze- że i pożegnaliśmy krainę cudownego słońca, pięknej przyrody, błękitnego bezchmurnego nieba i ciepłych wód Morza Śródziemnego. Wyruszyliśmy w stronę niedalekiej granicy francusko-włoskiej. Po kilku km opuszczamy teren Księstwa Monaco i wjeżdżamy na au- tostradę z Nicei do Genui. Jesteśmy znów we Francji, by po kilku kilometrach przekroczyć jej granicę z Włochami. Jedziemy przez Apeniny, tereny pokryte oliwkami, spalone słońcem i w niektórych miejscach bez roślinności. Żegnamy na wzgórzach liczne włoskie miasteczko z gó- rującymi nad nimi kościołami. Zostawiamy w dole Genuę i Morze Śródziemne, i kieruje- my się na północ do Mediolanu (260 km). Po przejechaniu obwodnicy Mediolanu wjeżdża- my na autostradę do granicy szwajcarskiej, by w Como (nad jeziorem Como) ją przekro- czyć i znaleźć się już w Szwajcarii, w znanym nam dobrze kantonie Ticino. Pod wieczór do- jechaliśmy do Lucerny, skąd na drugi dzień przez Niemcy wróciliśmy wieczorem do Ko- Na schodach słynnego kina festiwalowego w Cannes. szalina. Byliśmy bardzo zadowoleni z naszej po- dróży i odtąd często wracamy myślami na Lazurowe Wybrzeże. Zenon Kasprzak fot. autora

W Cannes przed Pałacem festiwalowym. Pod stopami odciśnięte dłonie gwiazd kina.

W Alpach Nadbrzeżnych w drodze do Monako.

Nicea - przerwa w zwiedzaniu. Cannes. II Ogólnopolski Charytatywny Turniej Tańca Sportowego W Sianowie 14 marca 2015 w Hali Sportowo-Widowiskowej przy Dzieci i Dorosłych Filia Koszalin zasilając jego konto kwotą 8 070, SP nr 2 odbył się II Ogólnopolski Charytatywny Turniej Tańca Sporto- 40 zł. Zebrane fundusze zostaną przeznaczone na niezbędny sprzęt wego PASJA CUP. Na turniej zgłosiło się prawie 400 osób. Najlepsi z medyczny oraz całodobowa opiekę w domach, wsparcie psychologa nich otrzymali pamiątkowe statuetki oraz medale. Dzięki tancerzom oraz pomoc fizjoterapeuty. Wszystkim którzy przyczynili się do suk- i widowni udało się wspomóc Zachodniopomorskie Hospicjum dla cesu Turnieju dziękujemy.